Oyutnii lavlah 2014 08 20 by Батбаяр Мөнхбат

“МАНДАХ БҮРТГЭЛ” ДЭЭД СУРГУУЛЬ

ОЮУТНЫ ХӨТӨЧ (оюутан, суралцагчдад зориулсан лавлах)

Улаанбаатар хот 2014 он

“МАНДАХ БҮРТГЭЛ” ДЭЭД СУРГУУЛЬ

ОЮУТНЫ ХӨТӨЧ (Оюутан, суралцагчдад зориулсан лавлах)

Сургуулийн захиргаанаас эмхэтгэн гаргав.

Улаанбаатар хот

2014 он

Оюутан танд зөвлөх нь: Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийг сонгон хүссэн мэргэжлээ эзэмшихээр эрдэм номд шамдаж буй танд энэхүү гарын авлага нэгэн сайн хөтөч тань байх болно. Та өөрийнхөө сонгосон мэргэжлээр тус сургуулийг дээд боловсролын зэрэгтэй төгсөх, төгсөөд мэргэжлийн дагуу сайн ажилтай болох, цаашлаад магистр, докторын зэрэг хамгаалах, мэргэшсэн нягтлан бодогчийн эрхийг эх орондоо болон бусад оронд хамгаалах зэрэг хэтийн гайхамшигтай сайхан зорилтууд байгаа гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Та юуны өмнө, тавьсан зорилгодоо хүрэхийн тулд манай сургуулийн Эрхэм зорилго, Алсын хараа, Уриа, Үнэт зүйлс, Соёлын стандарт, Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн оюутны эрхэм зорилго, сургалтын хөтөлбөрийн зорилгыг эхлээд сайн уншиж судлаад өөрийн зорилго зорилтуудаа тодорхойлж, төлөвлөөрэй. Та хэтийн зорилго зорилтуудаа тодорхойлсон бол түүндээ хүрэхийн тулд тус сургуульд суралцах 4-5 жилдээ юу сурч мэдэх, хэрхэн суралцах мөн хэрхэн өв тэгш иргэн болж төлөвших вэ? гэдгийг манай сургуулийн сургалтын хөтөлбөр ерөнхийд нь чиглүүлж өгнө. Иймд сургалтын хөтөлбөртэй танилцах хэрэгтэй. Сургалтын

хөтөлбөрийн

гол

хэсэг

нь

сургалтын

төлөвлөгөө,

сургалтын

төлөвлөгөөнд багтсан хичээлүүдийн хөтөлбөр байдаг. Иймд дараах зөвлөмжийг анхааралдаа аваарай. Үүнд: 1.

Юуны өмнө сонгосон мэргэжлийнхээ сургалтын төлөвлөгөөг сайн судлах

Сургалтын төлөвлөгөө нь хөтөлбөр тус бүрээр, түүнчлэн ахисан түвшинд өөр өөр байна. Суралцагчдаас зөвхөн амжилттай суралцсан нь тухайн хөтөлбөрөөр дээд мэргэжилтэй төгсөнө. Иймд тухайн мэргэжлээрээ

бакалаврын эсвэл магистрын зэрэгтэй төгсөхөд

тавигдах шаардлагуудыг сайтар судлаарай. 2.

Сургалтын төлөвлөгөөгөөр заагдах бүх хичээлийг дээд боловсролын суурь,

мэргэжлийн суурь, мэргэшүүлэх хичээл гэсэн 3 хэсэгт хувааж тодорхойлдог тул тэдгээрийн

залгамж

холбоо,

кредит

цагийг

хөтөлбөр

бүрийнхээ

сургалтын

төлөвлөгөөнөөс судалж мэдэх нь таны сурах үйл ажиллагаагаа төлөвлөх нэг нөхцөл болно. Энэ талаар энэхүү лавлахын 2 дугаар хэсэгт тодорхой оруулж өгсөн. Нөгөө талаар бүх хичээлийг дотор нь заавал болон сонгон судлах хичээл гэж хоёр хэсэгт хуваан авч үздэг тул

хэдийд ямар хичээл сонгохоо урьдчилан төлөвлөж сургалтын

хуваарьтаа оруулах ёстойг анхаараарай. 3. Хөтөлбөр

тус бүрээр боловсруулсан сургалтын төлөвлөгөөнд хичээл тус

бүрийн код, нэр, кредит цагийг заасан байгаа. Хичээл тус бүрийг үзэж судлахад оюутнаас ямар нэгэн тодорхой суурь мэдлэгийг шаардах бол түүнийг тухайн хичээлийн өмнөх холбоо гэж томъёолдог. Мөн хичээл бүр нь тодорхой улиралд заагдахаар тодорхойлогдсон.

Хичээл

тус

бүрийн

хөтөлбөр,

тодорхойлолттой

танилцахыг хүсвэл холбогдох тэнхим болон зааж буй багшдаа хандана.

нарийвчлан

Оюутны суралцах явцдаа мөрдвөл зохих

дүрэм журмуудыг 3-р хэсэгт

тусгасан. Эдгээр дүрэм журмыг нарийвчлан судалж дагаж мөрдөх нь таны зорилгоо хэрэгжүүлж, суралцах явцдаа аливаа зөрчил, дутагдал гаргахгүй, өөртөө болон бусдад хүндрэл чирэгдэл учруулахгүй амжилттай суралцахад тань тус болох болно.

Сургуулийн захиргаа

НЭГ. МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

 СУРГУУЛИЙН ЭРХЭМ ЗОРИЛГО: “Үндэсний стандарт болон олон улсын чиг хандлагад нийцүүлэн, мэргэжилтэнд тавигдах өнөөгийн болон ирээдүйн хэрэгцээ шаардлагыг хангахуйц боловсролын үйлчилгээ үзүүлэхэд оршино”  СУРГУУЛИЙН АЛСЫН ХАРАА: “ Олон улсын жишигт хүрсэн Их сургууль болох”  СУРГУУЛИЙН УРИА:

“Мэдлэгээр баялгийг бүтээнэ”

 СУРГУУЛИЙН ҮНЭТ ЗҮЙЛС: Чанартай сургалт Чадварлаг мэргэжилтэн Ёс зүй, хариуцлага Оюунлаг, хүнлэг, нэгдмэл байдал

МАНДАХ

БҮРТГЭЛ

ДЭЭД

СУРГУУЛИЙН

ОЮУТНЫ

ЭРХЭМ

ЗОРИЛГО: Сонгосон мэргэжлийнхээ холбогдох мэдлэг чадварыг үндэсний болоод олон улсын түвшинд хүрэхүйц хэмжээнд эзэмшиж, оюунлаг, хүнлэг, чадварлаг дээд мэргэжилтэн болж төгсөх явдал мөн. Оюутан

энэхүү

эрхэм

зоригоо

биелүүлсэн

бол

түүнд

дээд

боловсролын зэрэгтэй мэргэжлийн диплом, энгэрийн тэмдэг олгож төгсгөнө.

МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН СОЁЛЫН СТАНДАРТ Нэг. Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн соёлын стандартын бүрдэл Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн соёлын стандарт нь: 

Сургуулийн бэлэг тэмдэг



Эрхэм зорилго



Уриа



Эрхэмлэх үнэт зүйлс



Багшийн тангараг



Оюутны тангараг



Төгсөгчийн тангараг



Мандах бүртгэл дээд сургуулийн ёслол



Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн багш, оюутан, ажилтан, ажилчдын мөрдөх соёлын хэм хэмжээ



Сургуулийн сүлд дуу



Сургуулийн дүрэм, журмууд зэрэг оюуны болон соёлын эрхэмлэх үнэт зүйлсийн бүрдлийг багтаана.

1.1 Сургуулийн нэр Мандах Бүртгэл гэсэн оноосон нэрийг 1996 онд Аж ахуйн нэгжийн шинэчилсэн бүртгэл явагдах үед сонгож авсан нэр юм. Мандах гэсэн үг нь тус сургуулийн үйл ажиллагаа нар шиг мандан, цааш цаашдаа мандан бадарч байхыг бэлэгдсэн ба Бүртгэл гэсэн үг нь нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжлийг гол болгосон сургууль гэдгийг тодотгосон болно.

1.2 Сургуулийн бэлэг тэмдэг:

1. Бадамлан асч буй гал /улаан өнгөөр/ 2. Бэлэгдэл нь ерөнхийдөө ном хэлбэрийг агуулсан /цагаан өнгөөр/ 3. М нь сургуулийн нэрийн эхний үсэг бөгөөд нөгөө талаар уулын ноён оргилыг бэлэгдсэн. /хөх өнгөөр/ 4. Зоос нь мэргэжлийн онцлогийг илэрхийлсэн бөгөөд нарны цацраг нь түгэн, дэлгэрэхийг тодотгож байгаа болно. /Шар өнгөөр/

5. Эдгээр бэлэгдэлүүдийн нэгдэл нь эрдэм ном, мэдлэг соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлс ноён оргилын дээгүүр мандах нар лугаа адил хэмээсэн болон үеийн үед бадамлан асах гал лугаа оршихын бэлэгдлийг агуулж байгаа болно. 1.3 Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн Эрхэм зорилго: “Үндэсний стандарт болон олон улсын чиг хандлагад нийцүүлэн, мэргэжилтэнд тавигдах өнөөгийн болон ирээдүйн хэрэгцээ шаардлагыг хангахуйц боловсролын үйлчилгээ үзүүлэхэд оршино”. Эрхэм зорилго нь Сургууль, хамт олны үйл ажиллагаанд баримтлах үндсэн чиг, туйлын эрмэлзлэлийг илэрхийлсэн болно. 1.4 Сургуулийн уриа: “Мэдлэгээр баялгийг бүтээнэ” Энэхүү уриа нь: Улс эх орныхоо хөгжил, дэвшилд өөрийн хувь нэмрээ оруулж, түүнийхээ үр шимээр сайн сайхан амьдрахын төлөө эрдэм мэдлэгийг эрхэмлэн, хичээн сурч хөдөлмөрлөхийн хөтөч болохыг илэрхийлнэ. 1.5 Сургууль, хамт олны эрхэмлэх үнэт зүйлс: 

Чанартай сургалт



Чадварлаг мэргэжилтэн



Ёс зүй, хариуцлага



Оюунлаг, хүнлэг, нэгдмэл байдал

 Чанартай сургалт: Тус сургуулийг сонгон суралцаж буй таны хүсэл зорилгод нийцсэн үйлчилгээ үзүүлэхийн төлөө: a) Бүхий л мэдлэг, чадвар, ур ухаанаа орчин үеийн шинжлэх ухааны ололт, амжилт, шинэчлэлтэй хослуулан, шилдэг, тэргүүний арга барил, технологийг сургалтандаа нэвтрүүлэх b) Суралцагчдын сурах эрмэлзлэлийг бадрааж, өргөн далайцтай сэтгэх чадварыг олгох c) Байнга өсч, хөгжин орчин үетэйгээ хөл нийлүүлэн ажиллаж, амьдрах, мэдлэг, чадвар эзэмшүүлэх орчныг бүрдүүлэх нь манай хамт олны эрхэмлэх зүйл мөн.  Чадварлаг мэргэжилтэн: Чанартай сургалтын үрээр суралцагч бүхэн орчин үеийн шаардлагыг хангах чадварлаг мэргэжилтэн болохын тулд: a) Тасралтгүй биеэ дайчлан суралцах b) Тухайн нийгэм, цаг үеийн шаардлагын дагуу өөрийн мэдлэг боловсролоо байнга

дээшлүүлэн,

хөгжиж,

дэвжиж

байх

нь

суралцагчид

болон

төгсөгчдийн эрхэмлэх зүйл мөн.  Ёс зүй: Монгол улсын хууль, дүрэм, сургуулийн дүрэм, журмуудыг сахин биелүүлж, ёс зүйн хэм хэмжээг чанд мөрдөн, сурч хөдөлмөрлөх нь хамт олны

эрхэмлэх зүйл мөн. Иймд Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн багшийн болон оюутны ёс зүйн дүрмийг сахин биелүүлэх нь эрхэмлэх зүйлийн нэг мөн.  Хариуцлага: Багш, ажилтан бүр Ажлын байрны тодорхойлолтод заасан үүрэг, хариуцлагыг

ямагт

ухамсартайгаар

биелүүлж,

хариуцсан

ажилдаа

чин

сэтгэлээсээ хандан: a) Үр дүн нь хамт олонд төдийгүй юуны түрүүн өөрт ирнэ гэсэн сэтгэлээр хөдөлмөрлөх b) Оюутан залууст эрх, үүрэг, хариуцлагаа бүрэн ухамсарлан, хамт олон, гэр бүлийн өмнө итгэл хүлээх чадварлаг иргэн болж төлөвшихөд нь анхаарал тавьдаг байх нь багш, ажиллагсдын эрхэмлэх зүйлийн нэг мөн.  Оюунлаг: Эрдэм, ухааныг эрхэмлэх  Хүнлэг: Аливаад хүнлэг, зөв сэтгэлээр хандах  Нэгдмэл байдал: Сургуулийнхаа Эрхэм зорилгын төлөө, нэгэн сэтгэл зүтгэлээр хамтран ажиллах нь хамт олны эрхэмлэх үнэт зүйл мөн. 1.6 Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн сүлд дуу: Ая /УГЗ/ Баттөмөр

Шүлэг /төгсөгч/ Д.Нармандах МИНИЙ СУРГУУЛЬ

Хавтай насны дурсамж дүүрэн Хайрын шивнээт оюутны жилүүд Харихаа мартан эрдэмд шамдсан Хамгаас дотно миний сургууль Билгүүн номын багшдаа биширсэн Бид бүгдээрээ МАНДАХЫН оюутнууд Галтай насны хүслийг дэвжээсэн Гандашгүй цэцэг оюутны амьдрал Гарыг минь ганзаганд хүргэж ачилсан Гавъяа өндөр миний сургууль Билгүүн номын багшдаа биширсэн Бид бүгдээрээ МАНДАХЫН оюутнууд Аатай насны гэгээн уянга Аавын нэр шиг хайрлах мэргэжил Амьдралын дөрөөнд хөлийг минь хүргэсэн

Ашдын бахархал миний сургууль Билгүүн номын багшдаа биширсэн Бид бүгдээрээ МАНДАХЫН оюутнууд 1.7 Багшийн тангаргын үг: Эх орныхоо ирээдүй хойчийн өмнө хүлээсэн хүндтэй хариуцлагатай албыг нэр төртэй хашиж, багшийн ёс зүйгээ чанд сахин ажиллахаа батлан тангаргалая. 1.8 Оюутны тангаргын үг: Оюунлаг, чадварлаг мэргэжилтэн болохын төлөө эрдэм мэдлэгт шамдангуй, номд хичээнгүй, сургууль багш нартаа хүндэтгэлтэй байж ёс зүйгээ чанд сахин сурч, хөдөлмөрлөхөө тангараглая. 1.9 Төгсөгчийн тангаргын үг: Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн төгсөгч би мэргэжлийнхээ ёс зүйг чанд сахин, сургуулийнхаа болон мэргэжлийнхээ нэр хүндийг өндөрт өргөж, явахаа батлан тангаргалая.

Хоёр. Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн ёслол Ёслол нь албан ба албан бус гэсэн 2 хэлбэртэй байна. 2.1 Албан ёслол: 

Сургууль байгуулагдсаны ойн баярын ёслол- Жил бүрийн 5-р сарын 08-ны өдөр төгсөгчдөд диплом, энгэрийн тэмдэг гардуулж, тангараг өргүүлэх ёслолыг хийж байна.



Сургуулийн “Хүндэт профессор” цол хүртээх ёслол- Зохих шийдвэр гарсан тухай бүр Хүндэт профессорт батламж, тэмдгийг гардуулна.



Шинээр элсэгчдийг хүлээн авах ёслол- Жил бүрийн хичээлийн шинэ жилийн эхний өдөр хийж байна.



Багш, оюутны тангараг өргөх ёслол- Жил бүрийн 09-р сарын эхний 14 хоногт хийж байна.



Сургууль төгсөгчдөд диплом гардуулах, үдэх ёслол- Жил бүрийн 5-р сарын 08-ны өдөр төгсөгчдөд диплом, энгэрийн тэмдэг гардуулж, тангараг өргүүлэх ёслолыг хийж байна.



Семинар, уулзалт, хурал, зөвлөгөөний нээлтийн ёслол- Тухайн цаг үед нь тохируулан зохион байгуулж байна.

2.2 Албан бус ёслол: 

Шинэ жилийн баяр тэмдэглэх ёслол- Жил бүрийн 12-р сарын сүүлээр тэмдэглэж, оны шилдэг ажилтан, оюутныг шалгаруулан, урамшуулж байна.



Багш нарын баяр тэмдэглэх ёслол- Жил бүрийн 10-р сарын 05-ны өдөр тэмдэглэж, амжилт бүтээл гаргасан багш нарт шагнал, урамшил, цол зэрэг олгох ёслолыг хийж байна.



Монголын Цагаан сарын золголт хийх ёслол- - Жил бүрийн цагаан сарын баяраар ахмадууддаа хүндэтгэл үзүүлж, хамт олноороо золгож байна.



Ахмадын өдрийг тэмдэглэх ёслол- Жил бүрийн Цагаан сарын золголт хийх ёслолын өмнөх долоо хоногт хүлээн авч хүндэтгэл үзүүлж байна.



Эх, үрсийн баярыг тэмдэглэх ёслол- Жил бүрийн 6-р сарын 01-нд багш, ажиллагсдын хүүхдүүдэд бэлэг гардуулж, баярлуулах



Санхүүчдийн баяр тэмдэглэх ёслол- Жил бүрийн санхүүчдийн нэгдсэн баярт мэргэжлийн багш, ажилтныг урилгаар оролцуулж, тэргүүний багш ажилтныг шагнал урамшилд тодорхойлох



Үндэсний хувцасны өдөр- Жил бүрийн цагаан сарын шинийн 8-нд хамт олноороо үндэсний хувцсаараа гоёж, хамгийн сайхан хувцасласан анги, хамт олон, хувь хүмүүсийг шалгаруулж зургийн цомог гаргаж, сурталчлах.

2.3 Дараах албан бус арга хэмжээнүүдийг ёслол төгөлдөр зохион байгуулах. Үүнд:     

Анги сурталчилах өдрүүдийн нээлт Мэргэжил сурталчилах арга хэмжээнүүд Уулзалт, семинар зохион байгуулах Хурал, зөвлөгөөн зохион байгуулах Уралдаан, тэмцээн, олимпиад зохион байгуулах

Гурав. Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн багш, ажилтан, оюутан суралцагчийн мөрдөх соёлын хэм хэмжээ

3.1 Хувцаслах соёлын хэм хэмжээ: Сургуулийн орчинд багш, удирдах ажилтан, ажилчин, суралцагч нь дараах хэм хэмжээнд тохируулан хувцаслана. Үүнд: 1. Хичээл, сургалт, хурал, зөвлөгөөн, ажил хэргийн уулзалт, ярилцлагын үеэр анги, танхим, номын сан, албан тасалгаанд цэвэр, цэмцгэр, энгийн даруу, ажил хэрэгч байдалтай хувцаслана. 2. Соёл, урлагийн болон ёслолын арга хэмжээ, үдэшлэгийн үеэр албан бус ёслолын байдалтай хувцаслаж болно. 3. Биеийн тамирын заал, танхимд уралдаан, тэмцээнд бэлтгэх, оролцохдоо зориулалтын биеийн тамирын хувцас, хэрэглэл, гутал өмсөнө. 4. Үйлчилгээ, харуул хамгаалалтын болон техникийн аж ахуйн ажилтан, ажилчид зориулалтын ажлын хувцас хэрэглэнэ. 3.2 Орчны болон хэрэглээний соёлын хэм хэмжээ Сургуулийн орчинд хэрэглээний соёлын дараах хэм хэмжээг дагаж мөрдөнө. Үүнд: 1. Хамт олон, бусад хүмүүстэй зөв боловсон, хүндэтгэлтэй харьцаж, эелдэг, найрсаг уур амьсгалыг бүрдүүлэх 2. Сургуулийн орчинд цэвэр, цэмцгэр байдлыг сахих

3. Сургуулийн анги танхимын хана, шал болон ширээ, сандал дээр бичих, эрээчих, бохь наах зэрэг зохисгүй байдлыг гаргахгүй байх 4. Сургууль, хичээлийн анги танхим, номын сан, ажлын өрөө тасалгаан дахь эд хогшил, компьютер, техник хэрэгсэл, холбоо, дулаан, цахилгааны сүлжээ зэргийг эвдэж гэмтээхгүй ашиглаж, аюулгүй байдлын дүрэм, журмын дагуу зөв зохистой хандаж байх. 5. Номын сангийн ном, сурах бичиг, сонин сэтгүүл, цахим хэрэглэгдэхүүн зэргийг үрэгдүүлэхгүйгээр цэвэр нямбай ашиглах 6. Ажлын болон хичээлийн хуваарьт цагийг чанд баримтлан бусдын ажил, хичээл сургалтанд саад учруулахгүй байх. 7. Хамт олон, бусад хүмүүстэй хүндэтгэлтэй, ёс зүйтэй хандах 3.3 Соёлын хэм хэмжээний зөрчил Сургуулийн орчинд дараах зөрчлүүдийг соёлын хэм хэмжээг гажуудуулсанд тооцно. Үүнд: 1. Сургуулийн орчинг бохирдуулах, зориулалтын бус газар хог хаях 2. Сургуулийн байранд хичээл сургалтын үеэр чанга дуу гаргах, хөгжим дуугаргах, хичээлийн цагаар гар утсаар ярих, хэрэглэх, элдэв гаж этгээд байдлаар хувцаслах 3. Сургуулийн байранд согтуурсан, мансуурсан байдалтай байх 4. Сургуулийн орчинд тамхи татах 5. Хичээл сургалтын үед хоол хүнс идэх, бохь зажилах 6. Сургуулийн гадаад, дотоод орчныг бохирдуулах, ногоон байгууламж, ургамал ногоо, мод цэцгийг гэмтээх, сургуулийн эд хогшлыг эвдэж сүйтгэх 7. Албан хэрэгцээний эд хогшил, техник хэрэгслийг хувийн зорилгод ашиглах 8. Бусдын ажлын ширээн дээр байгаа эд зүйлд зөвшөөрөлгүй хүрэх, хэрэглэх, хийж буй ажил, компьютерийн дэлгэц рүү хэт өнгийж харах, унших, бусдад саад болохоор чанга ярих /гар утсаар/ 3.4 Соёлын хэм хэмжээг мөрдүүлэх 1. Сургуулийн орчинд нэвтэрсэн зочин, гадны хүмүүст холбогдох дотоод дүрэм, журам болон соёлын хэм хэмжээг жишгээр тохируулан, нэгэн адил мөрдөх бөгөөд зөрчилтэй этгээдийг албадан гаргах, учруулсан хохирлыг барагдуулах, хууль хяналтын байгууллагад шилжүүлэх хүртэл арга хэмжээг авна. 2. Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн соёлын стандартыг хэрэгжүүлэх хяналт тавих асуудлыг Ёс зүй, санал гомдлын хороо хариуцна. 3. Ёс зүй, санал гомдлын хороо нь дагаж мөрдөх дүрэмтэй байна.

Мандах бүртгэл дээд сургуулийн тухай товч Тус сургууль 1992 онд байгуулагдсан. 1999 онд анхны, 2004 онд ахисан шатанд байгууллагын магадлан итгэмжлэл, Нягтлан бодох бүртгэлийн хөтөлбөрөө 2006 онд, 2012 онд 2 дахь удаагаа ахисан шатанд магадлан итгэмжлүүлсэн. 2014 онд Олон улсад магадлан итгэмжлүүлсэн анхны хувийн сургууль болсон. Монголын маркетингийн холбооноос “Зах зээлд тэргүүлэгч” /2007/, Монголын менежментийн холбооноос Шилдэг менежменттэй байгууллагаар /2012/ өргөмжилсөн. Олон нийтийн санал асуулгаар “Шилдэг сургууль” өргөмжлөл, Монголын ажил олгогч Эздийн нийгэмлэгээс “Ажлын байрны хангамж сайтай сургууль” өргөмжлөл хүртэж, чанартай сургалтыг эрхэмлэж ирсэн билээ. Манай сургууль бизнесийн болон мэдээллийн технологийн чиглэлээр бакалаврын болон магистрийн сургалт явуулах материаллаг нөхцөл, багшлах боловсон хүчин, сургалт, оюутны дотуур байраар хангагдсан, их, дээд сургуулиудад тавигддаг стандарт, шаардлагуудыг бүрэн хангасан сургуулиудын нэг. Материаллаг бааз: Хичээлийн 2 байртай. Интернет болон дотоод сүлжээнд холбогдсон 160 гаруй компьютертэй 5 лаборатори, гадаад хэлний 3 кабинет, монгол англи хэл дээр зохиогдсон мэргэжлийн болон бусад 20000 гаруй ном, сурах бичиг, 215 суудал бүхий номын сан, уншлагын танхим, 100 суудалтай цайны газар, интернет болон олшруулах үйлчилгээ, өөрийн эзэмшлийн оюутны байр болон спорт залтай. Лекц, семинар практикийн танхим хүрэлцээтэй. Нэг ээлжээр хичээллэдэг. Сургалт:

БШУЯ-ны олгосон тусгай зөвшөөрөлд заасан хөтөлбөрийн дагуу сургалт

явуулдаг. Үндсэн ангийн сургалтын зэрэгцээ нягтлан бодогчдын мэргэжил дээшлүүлэх, мэргэшсэн нягтлан бодогчдыг бэлтгэх,

аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад нягтлан бодох

бүртгэлийн олон улсын стандартыг нэвтрүүлэн бүртгэлийг шинэчлэх, сайжруулах ажлыг мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтран хийдэг.

Сургалт явуулж буй хөтөлбөрүүд

041101

061302 061202

Элсэлт авах хөтөлбөрүүд

Нягтлан бодох бүртгэл

индекс

Мэргэших чиглэл

Сургалтын хэлбэр

Нягтлан бодох бүртгэл

өдөр Эчнээ, орой магистр

Нягтлан бодох бүртгэл-татвар Нягтлан бодох бүртгэл-банк Нягтлан бодох бүртгэлмэдээллийн систем Нягтлан бодох бүртгэл-англи хэл

Мэдээллийн систем Програм хангамж

өдөр өдөр

Элсэлчдийн боловсролын түвшин Бүрэн дунд Бакалавр Бакалавр Бүрэн дунд

Суралцах хугацаа 4 жил 2 жил 1,5 жил 4 жил

Олгох боловсролы н зэрэг бакалавр бакалавр магистр бакалавр

Бүрэн дунд

4 жил

бакалавр

Бүрэн дунд

4 жил

бакалавр

Бүрэн дунд

4,5 жил

бакалавр

Бүрэн дунд Бүрэн дунд

4 жил 4 жил

бакалавр бакалавр

өдөр

өдөр өдөр өдөр

Багшлах бүрэлдэхүүн: Манай багшлах бүрэлдэхүүн чадварлаг, туршлагатай хамт олноос бүрддэг бөгөөд Монгол улсын гавъяат-2, доктор профессор-13, Монголын мэргэшсэн нягтлан бодогч-21, Ардын Боловсролын Тэргүүний Ажилтан-15, Санхүү, Банкны болон Бүртгэл, Статистикийн Тэргүүний Ажилтан-14, Докторант-15 ажиллаж байна. Манай сургуулийн багш нар дотоодын болон Олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал, зөвлөгөөнд илтгэл тавьж, төсөлт ажилд оролцож ирснээс гадна, тэдний зохиосон хэдэн арван сурах бичиг гарын авлага манай орны бусад их дээд сургуулиудад өргөн ашиглагддаг юм. Бүх багш нар магистраас дээш зэрэгтэй бөгөөд тэдний ихэнх нь олон жил багшилж боловсролын салбарт амжилт олсон багш нар байдаг. Оюутан суралцагчид: Манай оюутнууд их, дээд сургуулиудын оюутнуудын дунд зохиогддог эрдэм шинжилгээ, урлаг спортын уралдаан тэмцээнд байнга хамрагдаж, амжилттай оролцож ирсэн. 1998 оноос төрийн болон төрийн бус мэргэжлийн их, дээд сургуулиудын дунд зохиогдсон Нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжилтэн бэлтгэдэг их, дээд сургуулиудын улсын 17 удаагийн олимпиадаас 9 удаа алт, 4 удаа мөнгө, 2 удаа хүрэл медаль хүртэж 2 удаа айргийн 5-д орсон амжилттай явж байна. Хөнгөлөлт, урамшил: Оюутан хоёр улирал дараалан онц суралцвал дараа жилийн сургалтын төлбөрийг 20 хувиар хөнгөлдөг. Улсын олимпиадад амжилттай оролцсон оюутныг тусгай шагналаар шагнадаг бөгөөд жил бүр шилдэг оюутан шалгаруулж үүсгэн байгуулагчийн нэрэмжит шагнал олгодог.

Магадлан итгэмжлэгдсэн тул сургалтын төрийн сангийн зээл, буцалтгүй

тусламжаар

сургадагаас гадна бүх оюутнууд Засгийн газрын Үндэсний тэтгэлэгт хамрагддаг. Хамтын ажиллагаа: Манай сургууль дараах холбоо, нийгэмлэгүүдийн гишүүн. Үүнд: 

Монголын Их Дээд Сургуулиудын Консорциум,



Удирдлага, Эдийн Засгийн Сургалт Эрдэм Шинжилгээний Байгууллагуудын Консорциум,



Монголын Менежментийн Холбоо,



Монголын Хувийн Их Дээд Сургуулиудын Холбоо,



NAFUP /Northeast Asian Forum of University President/,



IAESTE /International Association for the Exchange of students for Technical Experience/



АНУ-ын ACBSP /Accreditation Council For Business Schools and Programs/

Хамтын ажиллагаатай сургуулиуд: 

Японы TOHOKU их сургууль,



БНСУ-ын Kookmin их сургууль,



Австралийн Сидней их сургууль,



Тайландын Мahasarakham их сургуулиудтай багш, оюутан солилцоо, эрдэм судлалаар хамтран ажилладаг.

Төгсөгчид.

Арван найман удаагийн төгсөлтөөр бэлтгэгдсэн 4500 гаруй нягтлан

бодогчид, 100 гаруй програм хангамжийн болон мэдээллийн системийн инженерүүд төрөл бүрийн салбарт ажлын байраар бүрэн хангагдсан. 400 гаруй хүн мэргэшсэн нягтлан бодогчийн эрх авч, 50 гаруй төгсөгч төрийн болон хувийн их, дээд сургуулиудад багшилж, Монгол улсын шилдэг нягтлан бодогч олноор төрөн гарсаар байна. 2001 оноос магистрын сургалт явуулж байна. Энэ хугацаанд нийт 149 магистр суралцаж төгссөний дотор төгсөгчдийн дөрөв нь Монгол улсын шилдэг нягтлан бодогч болсон. Төгсөгчдийн 90 гаруй хувь нь төрөл бүрийн салбарт амжилттай ажиллаж байгаа бөгөөд ажлын байрны захиалга хангалттай ирдэг.

Сургуулийн удирдлага Захиргааны зөвлөлийн гишүүд Албан тушаал

Овог нэр

Цол, зэрэг

e-mail хаяг

Холбогдох утас

Ерөнхий захирал,Удирдах

Г.Нанжид

Дэд профессор

nanjid_g@yahoo.com

7000-1183

ulzii_ss@yahoo.com

7018-1903

enkh@monicpa.mn

7018-5949

enkhuush9@gmail.com

7018-1915

g.bilgee@yahoo.com

7018-5949

Зөвлөлийн дарга Гүйцэтгэх захирал

С.Өлзийбат

Дэд захирал /Гадаад харилцаа, эрдэм

Л.Энх-Амгалан

шинжилгээ эрхэлсэн/

Доктор /Ph/, профессор Доктор /Ph/, профессор

Дэд захирал / Санхүү, хөгжлийн бодлого

С.Энхтүвшин

Магистр

эрхэлсэн/ Эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга

Г.Билгээ

Доктор /Ph/, дэд профессор

Сургалтын чанар, хяналтын албаны

С.Энхтуяа

Докторант

s_tuya2@yahoo.com

7018-5949

Г.Эрдэнээ

Магистр

margaserd@yahoo.com

7018-915

Х.Нямбаяр

Магистр

nyambayar@mandakh.mn

99065935

Д. Баасанхүү

Магистр

Baaska_45@yahoo.com

99182661

Ж.Төгсөө

Докторант

jtogsoo@yahoo.com

99761854

Ө.Ганзориг

Магистр

ganzo_u@yahoo.com

96670369

П.Болормаа

Магистр

pbolorma@yahoo.com

М.Ганхөлөг

Магистр

ganhulug@mandakh.mn

дарга Ерөнхий санхүүч Бүртгэл санхүүгийн тэнхимийн эрхлэгч Эдийн засаг, бизнесийн тэнхимийн эрхлэгч Гадаад хэлний тэнхимийн эрхлэгч Мэдээллийн технологийн тэнхимийн эрхлэгч Хяналт шинжилгээ үнэлгээний арга зүйч Ёс зүйн санал гомдлын хорооны дарга

996053214

Номын сангийн эрхлэгч Захиргааны менежер Багшийн хөгжлийн хорооны дарга Захирлын туслах Оюутны байрны даамал Оюутны Зөвлөлийн дарга

М.Гомбожав

Баклавр

m_gombojav@yahoo.com

99784970

Г.Мөнхцэцэг

Магистр

Munhuu0274@yahoo.com

89040274

Б.Бадрал

Магистр

baadaigm@yahoo.com

99003112

Б.Мөнхтуяа

Магистр

Ж.Бавуу

Баклавр

Т.Хонгорзул

info@mandakhburtgel.edu .mn

7018-5950

89051216

3-р курсын

99229779

оюутан

Тэнхимүүд: 

Бүртгэл, санхүүгийн тэнхим: Нягтлан бодох бүртгэл мэргэжлийн мэргэшүүлэх хичээлүүдийг



Эдийн засаг, бизнесийн тэнхим: Эдийн засгийн онол, менежмент, маркетинг зэрэг мэргэжлийн суурь хичээлүүдийг



Мэдээллийн

технологийн

тэнхим:

Програм

хангамж,

Мэдээллийн

систем

мэргэжлийн мэргэшүүлэх болон мэргэжлийн суурь хичээлүүдийг 

Гадаад хэлний тэнхим: Гадаад хэлний хичээлүүдийг тус тус хариуцан заадаг.

Оюутны зөвлөл МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн оюутнуудын удирдах дээд байгууллага нь оюутны зөвлөл байна. Оюутны зөвлөлд ангийн дарга нар заавал оролцоно. Оюутны зөвлөл нь өөрийн дүрэмтэй. Оюутны зөвлөлийн зорилго нь оюутны эрхэм зорилгыг хэрэгжүүлэх, оюутнуудын эрх ашгийг хамгаалж, тэдний чөлөөт цагийг зөв боловсон өнгөрүүлэх сургуулийн соёлын стандартыг мөрдүүлэхэд оршино. Оюутны зөвлөл жил бүрийн 9-р сарын эхний 7 хоногт багтаан тухайн хичээлийн жилд хийх ажлын төлөвлөгөөгөө боловсруулан төсвөө батлуулан ажилладаг.

Мандах бүртгэл дээд сургуулийн Дархан-Уул аймаг дахь салбар сургууль Хаяг: Дархан-Уул аймаг 5-р баг. Сум дундын шүүхийн хажууд байрладаг. Утас: 02372-41201, 02372-41264, 99372288, 99682288 Мандах бүртгэл дээд сургуулийн Дархан-Уул аймаг дахь салбар сургууль нь анх 1997 онд нягтлан бодох бүртгэлийн “Аа Жи Би” коллеж нэртэйгээр байгуулагдсан. Нягтлан бодох бүртгэлээр мэргэшсэн бизнесийн удирдлагын өдөр, оройн хэлбэрээр бакалаврын түвшинд сургалт явуулдаг. 2001 оноос эхлэн нийт 14 удаагийн төгсөлтөөр мэргэжилтэн бэлтгэн гаргасны 90 гаруй хувь нь мэргэжлээрээ ажиллаж байна. Тус сургуулийн багш оюутнууд улс, орон нутгийн болон бүсийн олимпиадуудад амжилттай оролцож ирсэн. 2007 оны 09-р сараас “Мандах бүртгэл” дээд сургуулийн салбартай нэгдэж ДарханУул аймаг дахь салбар болсон. 2014-2015 оны хичээлийн жилд тус сургуулийн хамт олон 2 тэнхим /нягтлан бодох бүртгэл, ерөнхий эрдэм/, 13 үндсэн багш, 292 гаруй оюутантай, өдөр, эчнээ сургалтаар сургалтын үйл ажиллагаагаа явуулж, нягтлан бодох бүртгэл мэргэжлүүдээр мэргэшсэн бизнесийн удирдлагын бакалавр зэрэгтэй мэргэжилтэн бэлтгэж байна. Өөрийн хичээлийн байрандаа хичээлийн 12 танхим, 2 лекцийн заал, 24 компьютер бүхий компьютерийн

лаборатори, 50 оюутны суудал бүхий номын сан, 2500 гаруй

монгол ном, 850 гаруй англи ном бүхий номын фондтой. Интернэт, кабелийн тв-ийн шугам бүхий орчин үеийн 60 ортой оюутны дотуур байртай. Багш нар болон оюутнууд компьютерээр бүрэн хангагдсан, интернетэд бүрэн холбогдсон тохилог таатай байранд ажиллах, суралцах нөхцөл бүрдсэн. Сургалтандаа төв сургуулийн сургалтын хөтөлбөрүүдийг мөрддөг тул сургалтын хэлбэр чанарын хувьд адил төвшинд байдаг. Дархан-Уул аймаг, хойд бүсийн

аймаг хотуудаас болон бусад орон нутгаас

оюутан элсүүлэх бөгөөд төв сургуулийн дүрэм, журмуудыг нэгэн адил мөрддөг.

ОЮУТАНД ҮЗҮҮЛЭХ ҮЙЛЧИЛГЭЭ

Мэргэжлийн удирдлагаар хангах үйлчилгээ

Сургалтын чанар хяналтын алба Сургалтын чанар, хяналтын алба нь тус сургуулийн сургалтын технологийн үйл явцыг удирдан зохион байгуулж, хяналт тавихаас гадна оюутны хөдөлгөөн, сурлагын дүнгийн тайлан мэдээг нэгтгэн тайлагнах, сургалтын төлөвлөгөөг боловсруулах, мөрдүүлэх хэрэгжилтэнд нь хяналт тавих ажлыг хариуцан гүйцэтгэхээс гадна мэдээ тайланд шинжилгээ хийж, үнэлэлт дүгнэлт гаргах, сургалтанд нөлөөлж буй хүчин зүйлүүдийг тодорхойлж, санал боловсруулан шийдвэрлүүлдэг. Сургалтын чанар, хяналтын алба нь оюутанд дараахь үйлчилгээг үзүүлнэ.  Оюутны элсэлтийн бүртгэл хийж, элсэлтийн шалгалтыг зохион байгуулах  Элсэлтийн шалгалтанд тэнцэн заасан хугацаанд сургалтын төлбөрөө бүрэн төлж бүртгүүлсэн элсэгчийг оюутнаар бүртгэж, сургалтын гэрээ байгуулан код олгож, захирлын тушаал гаргуулах  Оюутны

талаархи

дэлгэрэнгүй

мэдээллийн

санг

бүрдүүлэх

үзүүлэлтийг

тодорхойлж, маягтыг боловсруулах  Хичээлийн нэгдсэн хуваарь гаргах, хуваарийн дагуу хяналт тавих  Явцын шалгалт, улирлын шалгалтын хуваарь гарган, хэрэгжилтэнд хяналт тавих  Дахин, нөхөн шалгалтын хуваарь гарган холбогдох тооцоог хийх  Оюутны ирц, шилжилт хөдөлгөөнд хяналт тавьж, тайлан гаргаж, сургуулийн захиргаанд улирал тутам мэдээллэх  Суралцагсадад сургуулийн тодорхойлолт гарган баталгаажуулж өгөх  Оюутны шалгалтын дүнг баталгаажуулан сургалтын нэгдсэн программд оруулан нэгтгэх  Оюутны дүнгийн нэгтгэлийг анги, курсээр гаргаж голч дүнг тодорхойлох  Ангийн ахлагч нартай өдөр тутам харьцаж, сургуулийн захиргааны шийдвэрийг хүргэж байх  Оюутны хичээл сонголт хийлгэх  Төгсөгчдийн диплом, хавсралтын хуулбарыг ангилан архивлах  Сургалтын төлбөрийн тооцоонд хяналт тавьж, нэгдсэн судалгаа, тайлан мэдээ гаргаж холбогдох албан тушаалтнуудыг мэдээллээр хангах

Сургалт болон бусад төлөвлөгөөт ажлууд нь “Сургалтын нэгдсэн хуваарь”-ийн (Сургалтын нэгдсэн хуваарийг сургалтын алба боловсруулан, тусгай самбарт мэдээлнэ) дагуу явагдана. Энэхүү сургалтын нэгдсэн хуваарийг бүх профессор багш, оюутнууд баримтлах үүрэгтэй. -

Сургуулийн сургалтын алба, тэнхмийн эрхлэгчид шинээр элссэн оюутнуудыг

тухайн хичээлийн жилийн эхний 3 өдөрт багтаан хүлээн авч уулзаж сургуулийн дотоод үйл ажиллагаа, дүрэм журам, сургалтын талаар танилцуулж, уулзалт ярилцлага зохион байгуулна. - Сургалтын чанар, хяналтын албанаас оюутны тодорхой анги, бүлгийг хариуцсан Зөвлөх багш томилж, ажиллуулна. Зөвлөх багш нь хариуцсан оюутантайгаа дараах асуудлаар хамтран ажиллана. Үүнд: 

Оюутны тухайн хичээлийн жилд мөрдөх сургалтын төлөвлөгөө, дүрэм журам бүхий “Гарын авлага ном”-ыг уншиж, судлуулан дүрэм, журмын ойлголтоор шалгалт авч, зөвлөгөө өгнө.



Оюутны суралцах үйл явц, сурлагын амжилтыг хичээлийн жилийн улирал бүрээр байнга хянаж байх бөгөөд эцэг эх, ар гэрийнхэнтэй нь холбоотой ажиллана.



Оюутан өөрийн сурах хувийн төлөвлөгөөг хэрхэн зохиох, түүний хэрэгжилтийг хэрхэн тооцох талаар зөвлөнө. Оюутан элссэн үеэсээ суралцах хугацааныхаа сурах хувийн төлөвлөгөөг зохиох ёстой. Дараа нь энэхүү урт хугацааны төлөвлөгөөг үндэслэн улирал бүрт суралцах хичээлүүдийн хөтөлбөртэй танилцах хэрэгтэй.



Оюутанд дээд боловсролын агуулгыг бүрэн эзэмших, дээд боловсролын зэрэгтэй мэргэжилтэн болон төгсөхөд ямар шаардлага тавигддаг болон оюутны мэдлэгийг дүгнэх системийг тайлбарлаж ойлгуулсан байна. Улирал бүрийн эцэст сурлагын амжилтыг

хянаж, цаашид хэрхэн сурах талаар зөвлөнө. Дараах

мэдээллийг гаргуулж хянаж байна. Үүнд: 

Оюутан хэдэн кредит хичээл үзсэн



Улирлын үнэлгээний голч дүн 2.0 хүрсэн эсэх, түүний түвшин



Төгсөлтийн шалгалтанд ордог хичээлүүдэд “С” ба түүнээс дээш дүнтэй суралцаж чадсан эсэх. Эдгээрийг үндэслэн зохих зөвлөгөө өгч шаардлага тавина.



Сургуулийн бодлого, шийдвэрийг оюутанд хүргэж, хэрэгжүүлнэ. Оюутныхаа нийгмийн асуудал, тэдний санал, хүсэлтийг сургуулийн удирдлага, холбогдох хүмүүст уламжилж, шийдвэрлүүлнэ.



Оюутны дотно туслагч, зөвлөгч байж, тэдний суралцах идэвхи, урам зоригийг дэмжиж ажиллана.



Оюутанд иргэний өндөр соёл, ёс зүй, хариуцлага, хүнлэг чанарыг төлөвшүүлэхэд чиглэгдсэн ажлуудыг зохион байгуулж, хамтран ажиллана.

2. Интернет болон компьютерийн үйлчилгээ Сургуулийн зүгээс оюутнуудад хичээлийн бус цагаар интернет болон компьютер дээр ажиллах нөхцлийг бүрдүүлж, үйлчилнэ. Энэ үйлчилгээний зорилго нь оюутнуудын сургалт, судалгаа шинжилгээний ажил гүйцэтгэх бололцоог хангахаас гадна -

Интернет, е-номын сан үнэ төлбөргүй үйлчилнэ.

Интернетэд холбогдсон бүхий л газраас дүнгийн мэдээллээ харах боломжийг олгоно.

Оюутанд зориулсан мэдээллийн самбар тогтмол гаргана.

“Мандах Бүртгэл” дээд сургуулийн mandakhburtgel.edu.mn web сайтын мэдээлэл

Компьютерийн лаборатори нь 100 гаруй компьютертэй, DOS, WINDOWS орчинд ажиллах орчин үеийн програм хэрэгслүүдээр үйлчилнэ.

Үнэгүй WIFI ашиглах боломжтой.

Компьютерийн

лаборатори

нь

оюутнуудын

сургалт,

судалгаа

эрдэм

шинжилгээний ба байгууллагын удирдлагын захиалгат ажил явуулах бололцоо бүхий

сүүлийн үеийн DELL брэндийн i3, i5 компьютерүүдээр иж бүрэн

тоноглогдсон, тэдгээр нь өөр хоорондоо мэдээлэл дамжуулах боломжтой дотоод сүлжээнд, мөн дэлхийн аль ч улс орон, сургуулийн болон эрдэм шинжилгээний байгууллага, номын сан, бизнесийн байгууллага, шинжлэх ухаан, спортын гэх мэт олон салбар, чиглэлийн мэдээ, мэдээлэлд хандаж ажиллах боломжийг олгодог INTERNET сүлжээнд холбогдсон. -

Интернет, е-номын сан болон Компьютерийн лабораторуудын ажиллах цагийн хуваарь:

Хичээлийн улиралд

Шалгалтын үед

Даваа – Баасан гаригуудад

8.00-18.00

Даваа-Бямба гаригт

9.00-18.00

Ням гаригт

амарна

3. Мэдээлэл авах эрх Оюутан бүрт анх элсэхэд нь сургуулиас мэдээлэл авч байх хувийн дугаар буюу код олгоно. Код нь тухайн оюутныг сургууль төгстөл өөрчлөгдөхгүй ба дахин давтагдахгүй. Оюутны код нь мэргэжлийн чиглэл, элссэн он, дээд боловсролын зэргийн шатлалыг илтгэнэ. Жишээлбэл: M.AС12D001

 АС “Нягтлан бодогч” мэргэжлээр 2012 онд элссэн

(D)Бакалаврын сургалтын “001” дугаартай оюутан SW11D002 

“Soft Ware ” мэргэжлээр 2011 онд элссэн (D) Бакалаврын сургалтын “002” дугаартай оюутан гэх мэт

Сургуулийн мэдээллийн Нэгдсэн Сан нь оюутан, багш, хичээл, сурлагын дүнгийн талаархи мэдээллийг хадгалдаг. Оюутан тэрхүү сан руу өөрийн бүртгүүлсэн эрхээр хандаж хувийн мэдээллээ харах, хянах

зориулалт бүхий гадаад, дотоод сүлжээний

орчинд ажиллах “Оюутны бүртгэл, мэдээллийн систем” -ийг ашигладаг. Оюутан өөрийн дүн, хичээл сонголт, бусад мэдээллийг авахдаа: 1. www.mandakhburtgel.edu.mn хаягаар оюутны веб хуудас руу орно. 2. Уг хуудас руу ороход Оюутны код, нууц үгийг шаардсан цонх гарч ирнэ. Түүнийг бөглөж өөрийн мэдээллээ авах бололцоотой. Санамж: Оюутан нууц үгээ өөрийн регистрийн дугаараар хийнэ. Хүсвэл нууц үгээ

өөрчлөх

боломжтой. Оюутны кодыг бүх үсгийг томоор бичнэ. Жишээ нь: M.AC.12D001 4. Номын сан Мандах бүртгэл дээд сургуулийн номын сан нь 20,000 орчим номтой. Нийт 215 суудалтай, 5 номын санчтай, 7 хоногийн 6 өдөр, 2 ээлжээр үйлчилнэ. Номын сангийн фондын номын 82 хувь монгол, 13% англи, 5% орос хэл дээр бий. LIB4U Virsion 1,9 програмыг өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа ашиглаж байгаагаас гадна интернетэд холбогдсон компьютерээр дэлхийн аль ч цэгээс хайлт хийж электрон каталогоос номын нэр, зохиогч, түлхүүр үг гэсэн 3 үндэслэлээр хайлт хийн хэрэгцээтэй ном, сурах бичиг, гарын авлагыг олох боломжтой. Электрон каталогийн хаяг:

http:203.91.119.84

эсвэл www.mandakhburtgel.edu.mn-ийн

номын сангийн электрон каталогиор хайлт хийнэ. Номын сангийн ажиллах цагийн хуваарь: Даваа-Баасанд 9:00-20:00 Бямбад Нямд

10:00-17:00 амарна.

Гадаадын тусгай эрх авсан E номын сангийн хаягууд: 1,www.Jstor.org 2.http://elibrary-data.imf.org 3.www.oecd-ilabrary.org 4.http://search.ebscohost.com 5.www.eifl.net/gambridge-journals-online 6.www.eifl.net/oxford-reference-online 7.www.eifl.net/oxford-english-dicionary-online Эдгээр номын санд сургуулийн орчноос нэвтрэх боломтой. 5. Цайны газар. 100 хүний суудалтай цайны газар нь оюутнуудад зах зээлийн үнээс харьцангуй хямд үнээр Даваа-Бямба гариг хүртэл өдөр бүр 9.00-20.00 цаг хүртэл ажиллана. 6. Оюутны байр Тус сургууль нь 100 ортой оюутны дотуур байртай. Оюутны байранд суух оюутан хичээлийн жилийн эхэнд байр хариуцсан даамалд бүртгүүлж, гэрээ хийх ба “Оюутны байранд суугчдын дагаж мөрдөх журам”-ыг мөрдөнө. 7. Хувилах, олшруулах үйлчилгээ Оюутан суралцагчдад зориулан тэдний цагийг хэмнэх зорилгоор хичээлийн байранд хэвлэх, олшруулах үйлчилгээ ажиллуулдаг. Ажиллах цагийн хуваарь: Даваа-Баасанд 9.00-18.00 Бямбад

10.00-17.00

Нямд

амарна.

8. Чөлөөт цагаараа оролцох олон нийтийн ажлууд -

Ангиудын нэрэмжит 7 хоногийн аян /9-10 сард/

Шинэ оюутны урлагийн наадам /жил бүрийн 10 сард/

Сургуулийн аварга шалгаруулах 4 төрөлт спорт наадам /11 сард/

Шинэ жилийн баяр /12 сард/

Сургууль байгуулагдсаны баяр, төгсөлтийн баяр /5 сард/

Хүмүүнлэгийн аянууд

Олны танил эрхмүүдтэй хийх уулзалт, лекц

Хамрагдах клуб, дугуйлан, секц -

Мэтгэлцээний “Супер студент” клуб

Нягтлан бодох бүртгэлийн “ Мэдлэг” “ Цогц мэдлэг” дугуйлан

Судлаач оюутны клуб

Мэдээллийн технологийн VIP, MIT дугуйлан

Англи хэлний дугуйлан /Ярианы/ Challenge club/

Англи хэлний дугуйлан /Let’s talk in English club/

Сагсан бөмбөгийн секц

Гар бөмбөгийн секц

Ширээний теннисний секц

“Мандах нар” бүжгийн дугуйлан

9. Оюутанд зөвлөгөө өгөх үйлчилгээ -

Шинэ оюутныг чиглүүлэх хичээл /хичээлийн жил бүрийн 8 сарын сүүлийн 7 хоногт/

Ангийн зөвлөх багш / журмын дагуу/

Ажлын байрны мэдээлэл /тогтмол/

Ажил олгогч байгууллага болон мэргэжлийн хүмүүстэй уулзалт хийх /жилийн турш/

Эрүүл мэнд, цагдаагийн байгууллагатай хамтран зөвлөгөө өгөх, уулзалт ярилцлага хийх /улирал бүр/

Амьдралын асуудлаар зөвлөгөө өгөх, эцэг эхтэй нь уулзах /шаардлагатай үед/

Эцэг эхэд мэдэгдэх хуудас өгөх /шаардлагатай үед/

10. Санхүүгийн дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх үйлчилгээ -

Сургалтын төрийн сантай гэрээ хийж зээл, тусламжаар сургах /9-10 сард шийдвэрлэнэ./

Бага

орлоготой

өрхийн

оюутныг

гадны

тэтгэлэгт

хамруулах

/өргөдөл,

судалгаагаас хамаарч жилд 1 удаа/ -

Шилдэг оюутнаа байгууллагын нэрэмжит тэтгэлэгт тодорхойлох

Орлого багатай өрхийн оюутанд материаллаг тусламж үзүүлэх, сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт үзүүлэх /шаардлагатай оюутнуудын хүсэлт, сургуулийн судалгааг үндэслэнэ/

11. Эрүүл мэндийн үйлчилгээ -

Орон тооны эмч ажиллана.

Хичээлийн

болон дотуур байрны ариун цэвэр,

эрүүл ахуйн нөхцлийг

шаардлагын хэмжээнд байлгах, үйлчлэгч нар ажиллана. -

1-р

курсын

оюутнуудыг

эрүүл

мэндийн

үзлэгт

хамруулан

шаардлагатай

шинжилгээ, оношлогоо хийлгүүлэн сургуулийн эмч хяналтандаа авдаг. /9-10 сард/ -

Эрүүл мэндийн даатгалд хамруулах. /9-10 сард/

Дүүргийн эмнэлэгт нэгдсэн журмаар эрүүл мэндийн үзлэгт оруулах /шаардлагатай оюутнуудыг/

Донорын өдөрлөг зохиох /гэрээгээр/

Архи, тамхины хор хөнөөллийн талаар яриа, онол практикийн хурал лекц хийх /төлөвлөсөн хугацаанд/

Халдварт өвчин болон түүнээс урьдчилан сэргийлэх талаар яриа таниулга хийж, үзүүлэн таниулах материалуудыг байнга самбарт байрлуулна. /тогтмол/

Ханиад томуу болон халдварт өвчнөөс сэргийлэх үүднээс ариутгал, цэвэрлэгээ, хлоржуулалтыг графикийн дагуу хийж, эмч хяналт тавьж байна. /тогтмол/

Зоогийн газрын үйлчилгээ, хоолны чанарт эмч өдөр бүр хяналт тавина.

12. Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн тэтгэлэгт хөтөлбөрүүд     

Үүсгэн байгуулагчийн нэрэмжит тэтгэлэг Сурлагын амжилтаар олгох тэтгэлэг Голч дүн нь 3,5-аас дээш, санхүүгийн бэрхшээлтэй оюутнуудыг дэмжих тэтгэлэг Улсын олимпиадад эхний байруудад шалгарсан оюутнуудад олгох тэтгэлэг. Оюутны зөвлөлийн сонгуульт үүрэг хүлээсэн оюутнуудыг ажлын үр дүнтэй нь холбон олгох тэтгэлэг  Сургуульд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан оюутны тэтгэлэг Жич: Магадлан итгэмжлэгдсэн сургууль тул Сургалтын төрийн сангийн зээл, буцалтгүй тусламжаар суралцах боломжтой. Хамрагдах боломжтой бусад байгууллагуудын тэтгэлгүүд: 

Ерөнхийлөгчийн болон ерөнхий сайдын нэрэмжит тэтгэлэг



Голомт банкны тэтгэлэг. Жил бүр 5-аас дээш оюутан шалгарч сургалтын төлбөр, цалинтай дадлага, ажлын байраар шагнуулдаг.



KPMG ХХК-ийн сургалтын төлбөр, ажлын байраар жилбүр 2-оос дээш оюутан шагнуулж ирсэн.



МОНГОЛ ТАКС ТИН ХХК-ийн тэтгэлэг. Улсын олимпиадад ТОП-10-т багтсан оюутнуудад 500.000- 1.000.000 төгрөгийн шагнал олгодог.



Кредит Монгол ББСБ- жилийн сургалтын төлбөр, ажлын байр.



Тайвань улсын тэтгэлэг- сургалтын төлбөр



Эм Си Эс Холдинг ХХк-ийн тэтгэлэг- Ажлын байр /Жил бүр 2-оос дээш оюутан шалгаруулалтанд тэнцэж ирсэн/



Таван-Эрдэнэ ХХК- ийн шагнал- Зардлын Бүртгэлийн сургуулиудын олимпиадын Тэргүүн байрын шагнал /жил бүр/



Nyabo.mn-ийн шагнал- Санхүүгийн Бүртгэлийн сургуулиудын олимпиадын Тэргүүн байрын шагнал /жил бүр/

ХОЁР. “МАНДАХ БҮРТГЭЛ” ДЭЭД СУРГУУЛИЙН сургалт ба хөтөлбөрүүд

“МАНДАХ БҮРТГЭЛ” ДЭЭД СУРГУУЛИЙН сургалт ба хөтөлбөрүүд Монгол улсын боловсролын болон дээд боловсролын тухай хуулиуд, тэдгээрт нийцүүлэн Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас гаргасан дүрэм, журмыг баримтлан “Мандах бүртгэл” дээд сургууль нь: 

Нягтлан бодох бүртгэлийн бакалавр,



Нягтлан бодох бүртгэлээр мэргэшсэн бизнесийн удирдлагын магистр,



Програм хангамж, мэдээллийн системийн инженерийн бакалаврын сургалтыг зохион байгуулан явуулж байна.

Дээд боловсролын дипломын болон бакалаврын зэрэг олгох сургалтын гол зорилго нь бүрэн дунд боловсролтой хүнийг элсүүлэн их сургуулийн мэргэжлийн суурь боловсрол олгож, цаашид бие даан суралцах мэдлэг, чадвар эзэмшсэн мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэхэд оршино. Магистрантурын сургалтын гол зорилго нь бакалаврын зэрэгтэй хүнийг элсүүлэн судалгааны арга зүй эзэмшүүлж, шинжлэх ухааны тодорхой чиглэлээр гүнзгийрүүлэн, нарийн мэргэшсэн мэргэжилтэн бэлтгэхэд оршино.

СУРГАЛТЫН КРЕДИТ СИСТЕМ Дээд боловсролын агуулгын багтаамжийг хэмжих нэгж нь кредит бөгөөд багш, оюутны үйл ажиллагааг бодитой үнэлэх, тэдэнд сурах, сургах эрх чөлөөг хангах боломж олгодог зах зээлийн харилцааны нөхцөлд тохирсон сургалтын тогтолцоо юм. Мандах Бүртгэл дээд сургууль нь сургалтандаа кредит системийг баримталдаг. Кредит нь дээд боловсролын сургалтын үйл ажиллагааны төлөвлөлт, санхжүүжилт, зохион байгуулалтын үндэс болдог. Зэрэг олгох сургалтанд тавигдах шаардлагыг тодорхойлох, хичээлүүдийн хоорондын харьцааг оновчтой тогтоох, оюутны ачааллыг зохицуулах, оюутны үнэлгээний голч дүнг бодох, оюутны дэвшин суралцах эсэхийг шийдэх, сургалтын төлбөрийг тогтоох,

багшийн ачааллыг тооцох, сургуулийн төсвийн төлөвлөлт, зарцуулалтыг тодорхойлох зэрэг сургалтын бүхий л асуудлыг Кредитэд үндэслэн шийдвэрлэнэ. Тухайн улирлын туршид нэг долоо хоногт танхимд нэг цагаар орох лекцийн агуулга, түүнийг багшийн удирдлагын дор бүрэн хэрэгжүүлэх сургалтын боломжтой бүх төрлийн үйл ажиллагааны нийлбэр цогцыг нэг кредит буюу нэг багц цаг гэнэ. Кредит нь нэг талаас ямарваа нэг мэдлэгийн багтаамж буюу агуулгын хэмжээг, нөгөө талаас тэрхүү мэдлэгийг эзэмшихэд зарцуулагдах хөдөлмөрийг тоон утгаар илэрхийлсэн нэгж бөгөөд оюутны хичээллэх хугацаанд тулгуурласан тоон хэмжээс юм. Оюутны хичээлийн жилийн нэг улиралд хичээллэх 48 цагийн /хичээлийн жилийн нэг улирал 16 долоо хоногтой тул нэг долоо хоногт хөдөлмөрлөх 3 цагийн/ хөдөлмөрийг нэг кредит гэж тооцно. Нэг кредитийг: Лекцийн танхимд нэг цаг үр бүтээлтэй ажиллахын тулд оюутан бие даан хамгийн бага нь

хоёр цаг лекцэнд урьдчилан бэлтгэх, лекцийн агуулгыг баяжуулах зэргээр

гэртээ болон номын санд хөдөлмөрлөх шаардлагатай тэр цагаар тодорхойлно. Нөгөө талаар

хоёр цаг

семинарын хичээлд оролцсон бол нэг цаг бататгах, эсвэл 3 цаг

лабораторийн ажил хийх гэсэн утгаар ойлгож болно. Кредит нь тухайн хичээлийн хүнд хөнгөнтэй огт холбоогүй, оюутны тухайн хичээлд зарцуулсан хөдөлмөрийг цагаар илэрхийлэхээс бус тухайн оюутны мэдлэгийн түвшин, чанарын хэмжүүр биш. “Мандах бүртгэл” дээд сургуулийн сургалт нь мэргэжил бүрээр батлагдсан сургалтын төлөвлөгөөний дагуу тухайн хичээлийн жилийн “Сургалтын нэгдсэн хуваарь” –ийн дагуу явагдана. Хичээлийн жил нь хоёр улиралтай тус бүр 16 долоо хоног үргэлжилнэ. Үнэлгээний голч дүнг “Оюутны мэдлэгийг үнэлэх журам”-ын 2.4-д зааснаар тодорхойлно. Оюутны сурлагын амжилтыг “Үнэлгээний Голч Дүн”-гээр тодорхойлно. Бакалаврын зэрэг олгох сургалтын норматив хугацаа 4 жилээс доошгүй байна. Иймд оюутан нэг улиралд 15-аас доошгүй кредитийн хичээлд суралцана гэсэн үг.

Дээд боловсролын бакалавр зэрэгтэй “Мэргэжлийн диплом”-ыг дараах нөхцлийг хангасан төгсөгчид олгоно. Үүнд: 

Бакалаврын зэрэг олгох мэргэжлийн сургалтын төлөвлөгөөнд тусгагдсан заавал суралцах хичээлүүдийн бүх кредит болон сонгон суралцах хичээлүүдийн минимум кредитийг тус тус биелүүлж, нийтдээ 120-иос доошгүй кредит цуглуулсан байх;



Үнэлгээний Голч Дүн /GPA буюу ҮГД/ нь 2,0 ба түүнээс дээш байх;



Мэргэжлийн суурь ба мэргэшүүлэх хичээлүүдийн хувьд “F”, “D” дүн аваагүй



“Төгсөлтийн шалгалт”-ыг “С” –ээс доошгүй дүнтэй өгсөн байх

байх;

“Мандах бүртгэл” дээд сургууль нь мэргэжлийн диплом, түүнийг дагалдах дүнгийн хуудсанд тухайн оюутны дээд боловсролын суурь, мэргэжлийн, мэргэшүүлэх хичээлүүд, дадлага, төсөл болон төгсөлтийн ажлын кредит, үнэлгээ,

тухайн оюутны цуглуулсан

нийт кредит ба оюутны сурлагын амжилтын үзүүлэлт болох үнэлгээний голч дүнг тусгана. Суралцагч нь дээд боловсролын бакалавр зэрэг эзэмших сургалтанд элссэн ч дээрх шаардлагын аль нэгийг нь хангахгүй тохиолдолд бакалавр зэрэг олгодоггүй. Харин түүнд дээд боловсролын диплом олгож болно. “Мэргэжлийн дээд боловсролын диплом”-ыг дараах тохиолдлуудад олгоно. Үүнд: 

Бакалаврын зэрэг олгох сургалтаар 120-иос доошгүй кредит цуглуулсан боловч үнэлгээний голч дүн нь 2,0-иос доош бол,



Оюутан 90-ээс доошгүй кредит цуглуулсан боловч өөрийн хүсэл, сонирхол, төлөвлөлт, тооцоо гэх мэт үндэслэлээр цаашид суралцах боломжгүй, шаардлагагүй гэж үзсэн ба үнэлгээний голч дүн нь 1,7 / С-/ -оос доошгүй байгаа тохиолдолд олгож болно.

СУРГАЛТЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ Сургалтын

төлөвлөгөө нь дээд боловсролын сургалтын ерөнхий зохион

байгуулалт, агуулгын багтаамж, сургалтын нормативт хугацаа, судлах хичээлийн цэс, тэдгээрийн багтаамж, дараалал, дадлагын төрлийг тусгасан дээд боловсролын агуулгыг хэрэгжүүлэх гол баримт бичиг мөн. Сургалтын төлөвлөгөөнд тусгагдсан хичээл тус бүрээр хичээлийн хөтөлбөр буюу “Хичээлийн стандарт”-ыг боловсруулан сургуулийн Эрдмийн зөвлөлийн хурлаар батлуулан мөрддөг. Багш өөрийн заах хичээлийн стандартад тодорхойлогдсон агуулгыг оюутанд бүрэн олгох үүрэгтэй. Харин оюутан тэрхүү агуулгыг бүрэн эзэмших үүрэгтэй. Энэхүү үүргээ биелүүлсэн багш, оюутны аль алинд нь тухайн хичээлийн кредит тооцогдоно. Уг хөтөлбөрт суралцагчдын эзэмшвэл зохих онол, практикийн агуулга, хэмжээг тодорхойлон, түүнд дүйцэх кредитийг тогтоодог. Хичээлийн кредит нь тогтмол утгатай байна.

Энэ номонд зөвхөн 2014-2015 оны хичээлийн жилээс эхлэн мөрдөх шинэчлэн батлагдсан сургалтын хөтөлбөрүүдийг багтаасан болно. Оюутнуудын анхааралд! Сургалтын төлөвлөгөөний бүтцийг дараах 3 хэсэгтэйгээр ялгаж харуулсан болно. Үүнд: (I) Дээд боловсролын суурь хичээлүүд

(ДБС)

(II) Мэргэжлийн суурь хичээлүүд

(МС)

(III) Мэргэшүүлэх хичээлүүд

(М)

Тус сургууль сургалтын төлөвлөгөөгөө 2-3 жилд цаг үеийн шаардлагатай нийцүүлэн шинэчлэн сайжруулдаг тул 2014-2015 оны хичээлийн жилд 1, 2-р дамжааны оюутнуудын хувьд 2014 онд батлагдсан сургалтын төлөвлөгөөгөөр, 3, 4, 5-р дамжааны оюутнуудын хувьд 2009, 2012 онд батлагдсан сургалтын төлөвлөгөөгөөр сургалтыг зохион байгуулж байгаа болно. Иймээс сургалтын төлөвлөгөөтэй холбоотой асуудал гарвал Зөвлөх багш болон Сургалтын чанар хяналтын албанд хандаж асууж лавлана.

“МАНДАХ БҮРТГЭЛ” ДЭЭД СУРГУУЛИЙН БАКАЛАВРЫН ЗЭРЭГ ОЛГОХ СУРГАЛТЫН ХӨТӨЛБӨРҮҮД Нэг. Нягтлан бодох бүртгэл-аудит Аль ч байгууллагын санхүүгийн үйл ажиллагааны мэдээллийг бүрдүүлэн, боловсруулж мэдээ тайланг мөрдөж буй хууль, дүрэм, журам, стандартын дагуу гарган, дүн шинжилгээ хийх чадвар бүхий мэргэжилтэн байна. Нягтлан бодох бүртгэл-аудит хөтөлбөрийн зорилго Суралцагчдад нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, бусад холбогдох мэдлэг, чадвар, дадлыг Үндэсний болоод Олон улсын стандартад заасан агуулгын түвшин, цаашдын чиг хандлагад нийцүүлэн эзэмшүүлнэ.

Сургалтын төлөвлөгөө Хөтөлбөрийн нэр :

Нягтлан бодох бүртгэл - Аудит

Индекс: 041101

Суралцах хэлбэр: Өдөр

Элсэгчийн боловсролын түвшин:

№

Код

Бүрэн дунд

Хичээлийн нэр

А. Ерөнхий суурь хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

А.1. Заавал суралцах хичээлүүд MTH101 Математик HCM102 Монголын түүх, соёл, ёс заншил ECO103 Микро экономикс ECO104 Макро экономикс ENG105 Англи хэл яриа сонсгол ENG106 Англи хэл MNL114 Монгол хэл бичиг, найруулга зүй ETH108 Бизнесийн харилцаа, ёс зүй Мэдээллийн технологи, ITS109 мэдээллийн систем PHC110 Биеийн тамир А.2. Сонгон суралцах хичээлүүд

Суралцах жил: 4 Багц цаг

Өмнөх холбоо

Судл ах улир ал

42 30 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 12

ENG105

1,2 1,2 1,2 2,3 1,2 2,3 1,2 1,5 1,2 1,2,3

1 2 3 4 5 6 7 8

PHL111 LAW112 SCS113 ENG107 ECG115 RUS116 JPN117 KOR118

Сэтгэлгээний түүх, соёл Бизнесийн эрх зүй Социологийн үндэс Санхүүгийн англи хэл Экологи Орос хэл Япон хэл Солонгос хэл

Б. Мэргэжлийн суурь хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3

Б.1. Заавал суралцах хичээлүүд ACC201 Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс ACC202 Санхүүгийн бүртгэл I FIN203 Санхүүгийн үндэс FIN204 Аж ахуйн нэгжийн санхүү FIN205 Санхүүгийн удирдлага ECO206 Статистикийн үндэс ECO207 Эконометрикс MNG208 Менежментийн үндэс MKT209 Маркетингийн үндэс MNG210 Үйлдвэрлэлийн менежмент Б.2. Сонгон суралцах хичээлүүд ECO211 Олон улсын эдийн засаг MNG212 Байгууллагын төлөв байдал MNG213 Стратегийн менежмент

В. Мэргэшүүлэх хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6

В.1. Заавал суралцах хичээлүүд ACC301 Санхүүгийн бүртгэл II ACC302 Санхүүгийн дунд шатны НББ l ACC303 Санхүүгийн дунд шатны НББ ll ACC304 Санхүүгийн дээд шатны НББ ACC305 Өртгийн бүртгэл l ACC306 Өртгийн бүртгэл ll ACC307 НББ-ийн мэдээллийн систем ACC308 Аудит ACC309 СТ-ын ба аудитын ОУСтандарт ACC310 Өртгийн удирдлага ACC311 Бизнесийн бодлого, төлөвлөлт ACC312 Татварын бүртгэл ACC313 НББ-ийн англи хэл В.2. Сонгон суралцах хичээлүүд АСС314 Төсвийн байгууллагын НББ АСС315 Барилгын НББ АСС316 Хөдөө аж ахуйн НББ Аудитын чанарын хяналт ба АСС317 дотоод аудит ACC318 Санхүүгийн шинжилгээ ENG319 Бизнесийн англи хэл

3 3 3 3 3 3 3 3

ETH108 ENG106

1,2 3,4 1,2 3,4 4 3,4 3,4 3,4

33 30 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

ACC201 ECO104 FIN203 FIN204 MTH101 ECO206 ECO103 ECO103 MNG208 ECO104 MNG209 MNG208

1,2 2,3 3,4 4,5 5,6 2,3 3,4 3,4 3,4 4,5 5,6 5,6 7,8

57 39 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 18 3 3 3

ACC202 ACC301

FIN203 ACC301 ENG107

3,4 3,4 4,5 6,7 5,6 5,6 5,6 7,8 7,8 6,7 5,6 5,6 3,4

ACC301 ACC301 ACC301

5,6 4,5 7,8

ACC303

7,8

3 3

ACC306 ACC313

7,8 5,6

ACC302 ACC303 ACC303 ACC305 ACC301 ACC303 ACC303 ACC306

FIN320

7 8

ACC321

CWE322

2 3

CWA323 CWА324

INP325

Компаний засаглал Хөрөнгийн үнэлгээний арга зүй Курсын ажил Эдийн засаг, бизнесийн удирдлага Зардал, санхүүгийн дунд шатны НББ Аудит, санхүүгийн шинжилгээ Дадлага Танилцах дадлага Үйлдвэрлэлийн болон кейс дадлага /1+2/ Дүн Шалгалт Хөндлөнгийн /PAS/ Төгсөлтийн Нийт кредит

FLT326

1 2

3 3 1.5 0.5

ACC311 ACC303

6,7 7,8 3,4

0.5 0.5 4 1

5,6 7,8

3 137.5

0.5 138

Тайлбар: 6-р улиралд Англи хэлээр, 8-р улиралд нягтлан бодох бүртгэлээр төгсөлтийн шалгалт өгч төгсөнө. 2. Танилцах дадлагыг 6-р улиралд дөрвөн долоо хоногийн хугацаанд, үйлдвэрлэлийн дадлагыг 7-р улиралд арван хоёр долоо хоногийн хугацаанд хийнэ. 1.

Хоёр. Нягтлан бодох бүртгэл-татвар Татвар болон бусад аль ч байгууллагын санхүүгийн үйл ажиллагаа, татварын талаархи мэдээллийг бүрдүүлж, боловсруулан, мэдээ тайланг мөрдөж буй хууль, дүрэм, журам, стандартын дагуу гарган, дүн шинжилгээ хийх чадвар бүхий мэргэжилтэн байна. Нягтлан бодох бүртгэл-татвар хөтөлбөрийн зорилго Суралцагчдад нягтлан бодох бүртгэл, татвар, татварын хяналт болон холбогдох мэдлэг чадвар, дадлыг үндэсний болоод Олон улсын стандартад заасан агуулгын түвшин, цаашдын чиг хандлагад нийцүүлэн эзэмшүүлнэ.

Сургалтын төлөвлөгөө Хөтөлбөрийн нэр :

Нягтлан бодох бүртгэл - Татвар

Индекс: 041101 Элсэгчийн боловсролын түвшин:

Бүрэн дунд

Суралцах хэлбэр: Өдөр Суралцах жил: 4

№

Код

1 2 3 4 5 6 7 8

MTH101 HCM102 ECO103 ECO104 ENG105 ENG106 MNL114 ETH108

9 10

ITS109 PHC110

1 2 3 4 5 6 7 8

PHL111 LAW112 SCS113 ENG107 ECG115 RUS116 JPN117 KOR118

Хичээлийн нэр

А. Ерөнхий суурь хичээл

А.1. Заавал суралцах хичээлүүд

Математик Монголын түүх, соёл, ёс заншил Микро экономикс Макро экономикс Англи хэл яриа сонсгол Англи хэл Монгол хэл бичиг найруулга зүй Бизнесийн харилцаа, ёс зүй Мэдээллийн технологи, мэдээллийн систем Биеийн тамир А.2. Сонгон суралцах хичээлүүд

3 3 3 3 3 3 3 3

Б. Мэргэжлийн суурь хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3

Б.1. Заавал суралцах хичээлүүд Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс Санхүүгийн бүртгэл I Санхүүгийн үндэс Аж ахуйн нэгжийн санхүү Санхүүгийн удирдлага Статистикийн үндэс Эконометрикс Менежментийн үндэс Маркетингийн үндэс Үйлдвэрлэлийн менежмент Б.2. Сонгон суралцах хичээлүүд ECO211 Олон улсын эдийн засаг MNG212 Байгууллагын төлөв байдал MNG213 Стратегийн менежмент ACC201 ACC202 FIN203 FIN204 FIN205 ECO206 ECO207 MNG208 MKT209 MNG210

В. Мэргэшүүлэх хичээл 1 2 3

ACC301 ACC302 ACC303

Багц цаг

В.1. Заавал суралцах хичээлүүд Санхүүгийн бүртгэл II Санхүүгийн дунд шатны НББ l Санхүүгийн дунд шатны НББ ll

Өмнөх холбоо

ENG105

1,2 1,2 1,2 2,3 1,2 2,3 1,2 1,5 1,2 1,2,3

3 3 12 3 3 3 3 3 3 3 3

Судлах улирал

ETH108 ENG106

1,2 3,4 1,2 3,4 4 3,4 3,4 3,4

33 30 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

ACC201 ECO104 FIN203 FIN204 MTH101 ECO206 ECO103 ECO103 MNG208 ECO104 MNG209 MNG208

1,2 2,3 3,4 4,5 5,6 2,3 3,4 3,4 3,4 4,5 5,6 5,6 7,8

57 39 3 3 3

ACC202 ACC301 ACC302

3,4 3,4 4,5

4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 1 2

1 2

Санхүүгийн дээд шатны НББ Өртгийн бүртгэл l Өртгийн бүртгэл ll НББ-ийн мэдээллийн систем Аудит СТ-ын ба аудитын ОУСтандарт Өртгийн удирдлага Бизнесийн бодлого, төлөвлөлт Татварын бүртгэл НББ-ийн англи хэл В.2. Сонгон суралцах хичээлүүд TAX314 Татварын онол TAX315 Татварын бодлого эрх зүй TAX316 Татварын бүртгэл тайлагнал-2 TAX317 Олон улсын татварын эрх зүй ACC318 Санхүүгийн шинжилгээ ENG319 Бизнесийн англи хэл FIN320 Компаний засаглал ACC321 Хөрөнгийн үнэлгээний арга зүй Курсын ажил CWE322 Эдийн засаг, бизнесийн удирдлага CWA323 Зардал, санхүүгийн дунд шатны НББ CWА324 Аудит, санхүүгийн шинжилгээ Дадлага INP325 Танилцах дадлага FLT326 Үйлдвэрлэлийн болон кейс дадлага /1+2/ Дүн Шалгалт Хөндлөнгийн /PAS/ Төгсөлтийн ACC304 ACC305 ACC306 ACC307 ACC308 ACC309 ACC310 ACC311 ACC312 ACC313

Нийт кредит

3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 18 3 3 3 3 3 3 3 3 1.5 0.5 0.5 0.5 4 1 3 137.5

ACC303 ACC303 ACC305 ACC301 ACC303 ACC303 ACC306 FIN203 ACC301 ENG107 FIN203 TAX314 TAX315 TAX316 ACC306 ACC313 ACC311 ACC303

6,7 5,6 5,6 5,6 7,8 7,8 6,7 5,6 5,6 3,4 3,4 4,5 6,7 7,8 7,8 5,6 6,7 7,8 3,4 5,6 7,8 6 8

0.5

138

Тайлбар: 1. 6-р улиралд Англи хэлээр, 8-р улиралд нягтлан бодох бүртгэлээр төгсөлтийн шалгалт өгч төгсөнө. 2. Танилцах дадлагыг 6-р улиралд дөрвөн долоо хоногийн хугацаанд, үйлдвэрлэлийн дадлагыг 7-р улиралд арван хоёр долоо хоногийн хугацаанд хийнэ.

Гурав. Нягтлан бодох бүртгэл-банк Банк, санхүү болон бусад аль ч байгууллагын эдийн засгийн үйл ажиллагааны мэдээллийг бүрдүүлж, боловсруулан, мэдээ тайланг мөрдөж буй хууль, дүрэм, журам, стандартын дагуу гарган, дүн шинжилгээ хийх чадвар бүхий мэргэжилтэн байна.

Нягтлан бодох бүртгэл-банк хөтөлбөрийн зорилго Суралцагчдад нягтлан бодох бүртгэл, банк санхүүгийн болон холбогдох мэдлэг чадвар, дадлыг үндэсний болоод Олон улсын стандартад заасан агуулгын түвшин, цаашдын чиг хандлагад нийцүүлэн эзэмшүүлнэ.

Сургалтын төлөвлөгөө Хөтөлбөрийн нэр :

Нягтлан бодох бүртгэл - Банк

Индекс: 041101

Суралцах хэлбэр: Өдөр

Элсэгчийн боловсролын түвшин: №

Код

1 2 3 4 5 6 7 8

MTH101 HCM102 ECO103 ECO104 ENG105 ENG106 MNL114 ETH108

9 10

ITS109 PHC110

1 2 3 4 5 6 7 8

PHL111 LAW112 SCS113 ENG107 ECG115

1 2 3 4 5 6 7 8 9

RUS116 JPN117 KOR118

Бүрэн дунд

Хичээлийн нэр

Суралцах жил: 4 Багц цаг

А. Ерөнхий суурь хичээл

А.1. Заавал суралцах хичээлүүд

Математик Монголын түүх, соёл, ёс заншил Микро экономикс Макро экономикс Англи хэл яриа сонсгол Англи хэл Монгол хэлний найруулга зүй Бизнесийн харилцаа, ёс зүй Мэдээллийн технологи, мэдээллийн систем Биеийн тамир А.2. Сонгон суралцах хичээлүүд

3 3 3 3 3 3 3 3

Өмнөх холбоо

ENG105

Судлах улирал

1,2 1,2 1,2 2,3 1,2 2,3 1,2 1,5

3 3 12

1,2 1,2,3

3 3 3 3 3 3 3 3

1,2 3,4 1,2 3,4 4 3,4 3,4 3,4

Б. Мэргэжлийн суурь хичээл

30 3 3 3 3 3 3 3 3 3

ETH108 ENG106

ACC201 ECO104 FIN203 FIN204 MTH101 ECO206 ECO103 ECO103

1,2 2,3 3,4 4,5 5,6 2,3 3,4 3,4 3,4

Үйлдвэрлэлийн менежмент Б.2. Сонгон суралцах хичээлүүд ECO211 Олон улсын эдийн засаг MNG212 Байгууллагын төлөв байдал MNG213 Стратегийн менежмент

MNG210

1 2 3

В. Мэргэшүүлэх хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

ACC301 ACC302 ACC303 ACC304 ACC305 ACC306 ACC307 ACC308 ACC309 ACC310 ACC311 ACC312 ACC313

1 2 3 4 5 6

BAM314 BAA315 BAC316 BAL317 ACC318 ENG319 FIN320

7 8

ACC321

1 2 3

CWE322 CWA323 CWB324

1 2

INP325 FLT326

1 2

В.1. Заавал суралцах хичээлүүд Санхүүгийн бүртгэл II Санхүүгийн дунд шатны НББ l Санхүүгийн дунд шатны НББ ll Санхүүгийн дээд шатны НББ Өртгийн бүртгэл l Өртгийн бүртгэл ll НББ-ийн мэдээллийн систем Аудит СТ-ын ба аудитын ОУСтандарт Өртгийн удирдлага Бизнесийн бодлого, төлөвлөлт Татварын бүртгэл НББ-ийн англи хэл В.2. Сонгон суралцах хичээлүүд Банкны менежмент Банкны НББ Банкны хяналт, шалгалт Зээлийн бодлого, шинжилгээ Санхүүгийн шинжилгээ Бизнесийн англи хэл Компаний засаглал Хөрөнгийн үнэлгээний арга зүй Курсын ажил Эдийн засаг, бизнесийн удирдлага Зардал, санхүүгийн дунд шатны НББ Банкны удирдлага, шинжилгээ Дадлага Танилцах дадлага Үйлдвэрлэлийн болон кейс дадлага /1+2/ Дүн Шалгалт Хөндлөнгийн /PAS/ Төгсөлтийн Нийт кредит

3 3 3 3 3

MNG208

4,5

ECO104 MNG209

5,6 5,6 7,8

MNG208

57 39 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 18 3 3 3 3 3 3 3 3 1.5 0.5 0.5 0.5 4 1 3 137.5

ACC202 ACC301 ACC302 ACC303 ACC303 ACC305 ACC301 ACC303 ACC303 ACC306 FIN203 ACC301 ENG107 ECO206 BAM314 BAA315 ECO314 ACC306 ACC313 ACC311 ACC303

3,4 3,4 4,5 6,7 5,6 5,6 5,6 7,8 7,8 6,7 5,6 5,6 3,4 3,4 5,6 6,7 7,8 7,8 5,6 6,7 7,8 3,4 5,6 7,8 6 8

0.5

138

Тайлбар: 2.

6-р улиралд Англи хэлээр, 8-р улиралд нягтлан бодох бүртгэлээр төгсөлтийн шалгалт өгч төгсөнө.

3. Танилцах дадлагыг 6-р улиралд дөрвөн долоо хоногийн хугацаанд, үйлдвэрлэлийн дадлагыг 7-р улиралд арван хоёр долоо хоногийн хугацаанд хийнэ.

Дөрөв. Нягтлан бодох бүртгэл -англи хэл Дотоод, гадаадын аль ч байгууллагын санхүүгийн үйл ажиллагааны мэдээллийг бүрдүүлэн, боловсруулж мэдээ тайланг мөрдөж буй хууль, дүрэм, журам, стандартын дагуу гарган, дүн шинжилгээ хийх чадвар бүхий мэргэжилтэн байна. Нягтлан бодох бүртгэл -англи хэл хөтөлбөрийн зорилго Суралцагчдад нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, англи хэл, бусад холбогдох мэдлэг, чадвар, дадлыг Үндэсний болоод Олон улсын стандартад заасан агуулгын түвшин, цаашдын чиг хандлагад нийцүүлэн эзэмшүүлнэ.

Сургалтын төлөвлөгөө Хөтөлбөрийн нэр : Нягтлан бодох бүртгэл - Англи хэл Индекс: 041101 Элсэгчийн боловсролын түвшин:

№

Код

1 2 3 4 5 6 7 8

MTH101 HCM102 ECO103 ECO104 ENG105 ENG106 MNL114 ETH108

9 10

ITS109 PHC110

PHL111

Бүрэн дунд

Хичээлийн нэр

Суралцах хэлбэр: Өдөр Суралцах жил: 4 Багц цаг

А. Ерөнхий суурь хичээл

А.1. Заавал суралцах хичээлүүд

3 3 3 3 3 3 3 3

Сэтгэлгээний түүх, соёл

Өмнөх холбоо

ENG105

Судлах улирал

1,2 1,2 1,2 2,3 1,2 2,3 1,2 1,5

3 3 12

1,2 1,2,3

1,2

2 3 4 5 6 7 8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3

LAW112 SCS113 ENG107 ECG115 RUS116 JPN117 KOR118

Бизнесийн эрх зүй Социологийн үндэс Санхүүгийн англи хэл Экологи Орос хэл Япон хэл Солонгос хэл

3 3 3 3 3 3 3

Б. Мэргэжлийн суурь хичээл

В. Мэргэшүүлэх хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

ACC301 ACC302 ACC303 ACC304 ACC305 ACC306 ACC307 ACC308 ACC309 ACC310 ACC311 ACC312 ACC313

1 2 3 4 5 6

ENG314

ENG315 ENG316 ENG317 ACC318 ENG319 FIN320

30 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

ETH108 ENG106

3,4 1,2 3,4 4 3,4 3,4 3,4

ECO103 ECO103 MNG208

1,2 2,3 3,4 4,5 5,6 2,3 3,4 3,4 3,4 4,5

ECO104 MNG209 MNG208

5,6 5,6 7,8

ACC202 ACC301

FIN203 ACC301 ENG107

3,4 3,4 4,5 6,7 5,6 5,6 5,6 7,8 7,8 6,7 5,6 5,6 3,4

ENG105 ENG107 ENG315 ENG319 ACC306 ACC313 ACC311

3,4 5,6 6,7 7,8 7,8 5,6 6,7

ACC201 ECO104 FIN203 FIN204 MTH101 ECO206

57 39 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 18 3 3 3 3 3 3 3

ACC302 ACC303 ACC303 ACC305 ACC301 ACC303 ACC303 ACC306

ACC321

1 2 3

CWE322 CWA323 CWE324

1 2

INP325 FLT326

1 2

Хөрөнгийн үнэлгээний арга зүй Курсын ажил Эдийн засаг, бизнесийн удирдлага Зардал, санхүүгийн дунд шатны НББ Бизнесийн англи хэл Дадлага Танилцах дадлага Үйлдвэрлэлийн болон кейс дадлага /1+2/ Дүн Шалгалт Хөндлөнгийн /PAS/ Төгсөлтийн Нийт кредит

3 1.5 0.5 0.5 0.5 4 1 3 137.5

ACC303

7,8 3,4 5,6 7,8 6 8

0.5 138

Тайлбар: 1. 6-р улиралд Англи хэлээр, 8-р улиралд Нягтлан бодох бүртгэл, Шинжилгээ, Аудитаар улсын ба төгсөлтийн шалгалт өгнө. 2. Танилцах дадлагыг 6-р улиралд дөрвөн долоо хоногийн хугацаанд, үйлдвэрлэлийн дадлагыг 7-р улиралд 12 долоо хоногийн хугацаанд хийнэ.

Тав. Нягтлан бодох бүртгэл -мэдээллийн систем Аль ч байгууллагын санхүүгийн үйл ажиллагааны мэдээллийг бүрдүүлэн, боловсруулж мэдээ тайланг мөрдөж буй хууль, дүрэм, журам, стандартын дагуу гарган, дүн шинжилгээ хийх, мэдээллийн системийг зохион байгуулах, хөгжүүлэх, хөтлөх чадвар бүхий мэргэжилтэн байна. Нягтлан бодох бүртгэл -мэдээллийн систем хөтөлбөрийн зорилго Суралцагчдад нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, англи хэл, мэдээллийн систем, бусад холбогдох мэдлэг, чадвар, дадлыг Үндэсний болоод Олон улсын стандартад заасан агуулгын түвшин, цаашдын чиг хандлагад нийцүүлэн эзэмшүүлнэ.

Сургалтын төлөвлөгөө Хөтөлбөрийн нэр : Нягтлан бодох бүртгэл Мэдээллийн систем Индекс: 041101 Элсэгчийн боловсролын түвшин:

№

Код

Бүрэн дунд

Хичээлийн нэр

А. Ерөнхий суурь хичээл

Суралцах хэлбэр: Өдөр Суралцах жил: 4 Багц цаг

Өмнөх холбоо

Судлах улирал

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3

А.1. Заавал суралцах хичээлүүд

Математик Монголын түүх, соёл, ёс заншил Микро экономикс Макро экономикс Англи хэл яриа сонсгол Англи хэл Монгол хэл бичиг, найруулга зүй Бизнесийн харилцаа, ёс зүй Мэдээллийн технологи, мэдээллийн ITS109 систем PHC110 Биеийн тамир А.2. Сонгон суралцах хичээлүүд PHL111 Сэтгэлгээний түүх, соёл LAW112 Бизнесийн эрх зүй SCS113 Социологийн үндэс ENG107 Санхүүгийн англи хэл ECG115 Экологи RUS116 Орос хэл JPN117 Япон хэл KOR118 Солонгос хэл

3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 12

1,2 1,2,3

3 3 3 3 3 3 3 3

1,2 3,4 1,2 3,4 4 3,4 3,4 3,4

Б. Мэргэжлийн суурь хичээл

MTH101 HCM102 ECO103 ECO104 ENG105 ENG106 MNL114 ETH108

В. Мэргэшүүлэх хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8

ACC301 ACC302 ACC303 ACC304 ACC305 ACC306 ACC307 ACC308

30 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

ENG105

ETH108 ENG106

ACC201 ECO104 FIN203 FIN204 MTH101 ECO206 ECO103 ECO103 MNG208 ECO104 MNG209 MNG208

1,2 1,2 1,2 2,3 1,2 2,3 1,2 1,5

1,2 2,3 3,4 4,5 5,6 2,3 3,4 3,4 3,4 4,5 5,6 5,6 7,8

57 39 3 3 3 3 3 3 3 3

ACC202 ACC301 ACC302 ACC303 ACC303 ACC305 ACC301 ACC303

3,4 3,4 4,5 6,7 5,6 5,6 5,6 7,8

9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 1 2

1 2

СТ-ын ба аудитын ОУСтандарт Өртгийн удирдлага Бизнесийн бодлого, төлөвлөлт Татварын бүртгэл НББ-ийн англи хэл В.2. Сонгон суралцах хичээлүүд CSI340 Програмчлалын үндэс CSI341 Өгөгдлийн сангийн зохиомж CSI342 Клиент, сервер програмчлал CSI343 Веб програмчлал ACC318 Санхүүгийн шинжилгээ ENG319 Бизнесийн англи хэл FIN320 Компаний засаглал ACC321 Хөрөнгийн үнэлгээний арга зүй Курсын ажил CSI322 Клиент, сервер програмчлал CWA323 Зардал, санхүүгийн дунд шатны НББ CSI324 Мэдээллийн системийн төсөл Дадлага INP325 Танилцах дадлага FLT326 Үйлдвэрлэлийн болон кейс дадлага /1+2/ Дүн Шалгалт Хөндлөнгийн /PAS/ Төгсөлтийн Нийт кредит ACC309 ACC310 ACC311 ACC312 ACC313

3 3 3 3 3 18 3 3 3 3 3 3 3 3 1.5 0.5 0.5 0.5 4 1 3 137.5

ACC303 ACC306 FIN203 ACC301 ENG107

CSI340 CSI341 CSI342 ACC311 ACC313 ACC303

7,8 6,7 5,6 5,6 3,4 1,2 3,4 5,6 7,8 7,8 5,6 6,7 7,8 3,4 5,6 7,8 6 8

0.5 138

Тайлбар: 3. 6-р улиралд Англи хэлээр, 8-р улиралд Нягтлан бодох бүртгэл, Шинжилгээ, Аудитаар улсын ба төгсөлтийн шалгалт өгнө. 4. Танилцах дадлагыг 6-р улиралд дөрвөн долоо хоногийн хугацаанд, үйлдвэрлэлийн дадлагыг 7-р улиралд 12 долоо хоногийн хугацаанд хийнэ.

Зургаа. Програм хангамж Дэвшилтэт технологи хэрэглэн орчин үеийн компьютерийн техник болон програмын орчинд ашиглагдах програмын системийг зохиох, түүнийг зүгшрүүлэх, хөгжүүлэх, програм хангамжийн системийн төсөл боловсруулах, тэдгээрийг гүйцэтгэх багийг удирдах чадвар бүхий мэргэжилтэн байна. Төгсөгч нь байгууллагуудын компьютерийн төв болон програм хангамжийн мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхэлдэг компанид програм зохиогчоор ажиллана. Програм хангамж хөтөлбөрийн зорилго

Суралцагчдад компьютерийн суурь онолын мэдлэг, өндөр хурдтай хөгжиж байгаа компьютерийн ухааны байнга өөрчлөгдөж байгаа хэрэглээний болон системийн аливаа хэрэгслийг бие даан суралцах чадварыг эзэмшүүлнэ.

Сургалтын төлөвлөгөө Хөтөлбөрийн нэр : Програм хангамж Индекс: 061302 Элсэгчийн боловсролын түвшин: №

Код

Бүрэн дунд

Хичээлийн нэр

А. Ерөнхий суурь хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

MTH101 HCM102 MTH103 MTH104 ENG105 ENG106 MNL114 CSS108 ITS109 PHC110

1 2 3 4 5 6 7 8

PHL111 ECO112 SCS113 ENG107 ECG115 RUS116 JPN117 KOR118

1 2 3 4 5

CSS202 CSS203 CSS204 CSS205 MTH207

1 2 3 4 5

ACC201 ECO206 MNG208 MKT209 CSS210

Суралцах хэлбэр: Өдөр Суралцах жил: 4 Багц Өмнөх Судлах цаг холбоо улирал

А.1. Заавал суралцах хичээлүүд Математик Монголын түүх, соёл, ёс заншил Математик логик Тооцон бодох математик Англи хэлний яриа сонсгол Англи хэл Монгол хэл бичиг, найруулга зүй Алгоритмын үндэс Компьютерийн хэрэглээ Биеийн тамир А.2. Сонгон суралцах хичээлүүд Сэтгэлгээний түүх, соёл Эдийн засгийн онолын үндэс Социологийн үндэс Мэргэжлийн англи хэл Экологи Орос хэл Япон хэл Солонгос хэл

30 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 9 3 3 3 3 3 3 3 3

Б. Мэргэжлийн суурь хичээл

Б.1. Заавал суралцах хичээлүүд Програмчлалын үндэс Компьютерийн сүлжээний үндэс Объект хандалтат програмчлал Өгөгдлийн сангийн зохиомж Магадлалын онол, математик статистик Б.2. Сонгон суралцах хичээлүүд Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс Статистикийн үндэс Менежментийн үндэс Маркетингийн үндэс Өгөгдлийн бүтэц ба алгоритм

15 3 3 3 3 3 15 3 3 3 3 3

MTH101 MTH103 ENG105

ENG106

1,2 1,2 3,4 4,5,6 1,2 2,3 1,2 1,2 1,2 1,2,3 1,2 5,6 1,2 3,4 4 3,4 3,4 3,4

CSS108 ITS109 CSS202 CSS202 MTH101

1,2 1,2 3,4 3,4 3,4

CSS204

1,2 7,8 5,6 5,6 3,4

6 7

CSS211 MNG213

1 2 3 4 5

CSS301 CSS302 CSS303 CSS304 CSS305

6 7 8 9 10 11 12

CSS306 CSS307 CSS308 CSS309 CSS310 CSS311 CSS312

CSS313

Компьютерийн зохион байгуулалт, ассемблер Стратегийн менежмент

3 3

В. Мэргэшүүлэх хичээл

В.1. Заавал суралцах хичээлүүд Клиент, сервер програмчлал Өгөгдлийн сангийн програмчлал Вэбийн үндэс Обьект хандалтат шинжилгээ ба зохиомж Програм хангамжийн төслийн менежмент Мэдээллийн системийн шинэчлэлт ба хөгжүүлэлт Интернэт програмчлал Програм хангамжийн бүтээлт Програм хангамжийн шаардлагын шинжилгээ Програм хангамжийн зохиомж ба архитектур Програм хангамжийн төсөл Програм хангамжийн чанарын үнэлгээ Програм хангамжийн бакалаврын төгсөлтийн ажил В.2. Сонгон суралцах хичээлүүд

1 2 3

ENG314 ENG315 ACC316

4 5 6 7

ACC317 CSS318 CSS319 CSS320

CSS321

CSS322

Бизнесийн англи хэл Техникийн англи хэл Санхүүгийн дунд шатны НББ Зардал, удирдлагын бүртгэлийн систем Системийн програмчлал Өгөгдлийн сан удирдах систем Програмчлах технологи Хуваарилагдсан өгөгдлийн сангийн програмчлал Дадлага Танилцах дадлага Дүн Нийт кредит

CSS202

3,4 7,8

41 3 3 3 3 3

CSS204 CSS301 CSS202 CSS205 CSS301

3,4 4,5 5,6 5,6 5,6

3 3 3 3 3 3 3

CSS301 CSS301 CSS302 CSS302 CSS302 CSS302 CSS302

5,6 5,6 7,8 7,8 7,8 7,8 7,8

CSS302

7,8

3 3 3

ENG106 ENG107 ACC201

3,4 5,6 3,4

3 3 3 3

ACC316 CSS301 CSS302 CSS302

3,4 5,6 5,6 7,8

CSS302

7,8

1 1

CSS302

129 129

Тайлбар: 1. Танилцах дадлагыг 6-р улиралд дөрвөн долоо хоногийн хугацаанд хийнэ. 2. Програм хангамжийн төслийн ажил 7-р улиралд,Програм хангамжийн бакалаврын төгсөлтийн ажил 8-р улиралд бичиж хамгаална. Долоо. Мэдээллийн систем Компьютерийн ухаан, мэдээллийн технологийн онол, арга зүйг хэрэглэн байгууллагын мэдээллийн системийг зохион байгуулах, хөгжүүлэх, хөтлөх чадвар бүхий мэргэжилтэн байна.

Төгсөгч нь албан байгууллага, компанид төслийн удирдагч,

мэдээллийн системийн шинжээч болон эрхлэгчээр ажиллана. Мөн мэдээллийн систем

бүтээх төсөл зохиох, түүнийг орчин үеийн компьютерийн техник, програмын орчинд гүйцэтгэх багийн бүрэлдэхүүнд ажиллаж болно. Мэдээллийн систем хөтөлбөрийн зорилго Суралцагчдад компьютерийн суурь онолын мэдлэг, байгууллагын мэдээллийн системийг зохион байгуулах, хөгжүүлэх, төслийн удирдагч, шинжээч хийх чадвар, дадлыг эзэмшүүлнэ.

Сургалтын төлөвлөгөө Хөтөлбөрийн нэр : Мэдээллийн систем Индекс: 061203 Элсэгчийн боловсролын түвшин: №

Код

Бүрэн дунд

Хичээлийн нэр

А. Ерөнхий суурь хичээл 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

MTH101 HCM102 MTH103 MTH104 ENG105 ENG106 MNL114 ITS109 PHC110 CSI119

1 2 3 4 5 6 7 8

PHL111 ECO112 SCS113 ENG107 ECG115

1 2 3 4 5 6

RUS116 JPN117 KOR118

CSI214 CSI202 CSI203 CSI204 CSI205 MTH207

Суралцах хэлбэр: Өдөр Суралцах жил: 4 Багц Өмнөх Судлах цаг холбоо улирал

А.1. Заавал суралцах хичээлүүд Математик Монголын түүх, соёл, ёс заншил Математик логик Тооцон бодох математик Англи хэлний яриа сонсгол Англи хэл Монгол хэлний найруулга зүй Компьютерийн хэрэглээ Биеийн тамир Мэдээллийн системийн үндэс А.2. Сонгон суралцах хичээлүүд Сэтгэлгээний түүх, соёл Эдийн засгийн онолын үндэс Социологийн үндэс Мэргэжлийн англи хэл Экологи Орос хэл Япон хэл Солонгос хэл

30 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 9 3 3 3 3 3 3 3 3

Б. Мэргэжлийн суурь хичээл

Б.1. Заавал суралцах хичээлүүд Алгоритмын үндэс Програмчлалын үндэс Компьютерийн сүлжээний үндэс Объект хандалтат програмчлал Өгөгдлийн сангийн зохиомж Магадлалын онол, математик статистик Б.2. Сонгон суралцах хичээлүүд

18 3 3 3 3 3 3 15

MTH101 MTH103 ENG105

ENG106

1,2 1,2 3,4 4,5,6 1,2 2,3 1,2 1,2 1,2,3 1,2 1,2 5,6 1,2 3,4 4 3,4 3,4 3,4

CSI214 ITS109 CSI202 CSI202 MTH101

1,2 1,2 1,2 3,4 3,4 3,4

1 2 3 4 5 6 7

ACC201 ECO206 MNG208 MKT209 CSI210 CSI211 MNG213

Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс Статистикийн үндэс Менежментийн үндэс Маркетингийн үндэс Өгөгдлийн бүтэц ба алгоритм Компьютерийн зохион байгуулалт, ассемблер Стратегийн менежмент

В. Мэргэшүүлэх хичээл

3 3 3 3 3 3 3

CSI204 CSI202

1,2 5,6 5,6 5,6 3,4 3,4 7,8

1 2 3

CSI301 CSI302 CSI303

4 5

CSI304 CSI305

6 7

CSI306 CSI307

8 9 10

CSI309 CSI310 CSI311

В.1. Заавал суралцах хичээлүүд Клиент, сервер програмчлал Өгөгдлийн сангийн програмчлал Вэбийн үндэс Мэдээллийн системийн шинжилгээ ба зохиомж Програм хангамжийн төслийн менежмент Мэдээллийн системийн шинэчлэлт ба хөгжүүлэлт Интернэт програмчлал Програм хангамжийн шаардлагын шинжилгээ Програм хангамжийн зохиомж ба архитектур Мэдээллийн системийн төсөл

11 12

CSI313 CSI320

Мэдээллийн системийн бакалаврын төгсөлтийн ажил Програмчлах технологи

5 3

В.2. Сонгон суралцах хичээлүүд

Програм хангамжийн бүтээлт Програм хангамжийн чанарын үнэлгээ Бизнесийн англи хэл Техникийн англи хэл Санхүүгийн дунд шатны НББ Зардал, удирдлагын бүртгэлийн систем Системийн програмчлал Өгөгдлийн сан удирдах систем Хуваарилагдсан өгөгдлийн сангийн програмчлал

3 3 3 3 3 3 3 3

CSI302 CSI302 ENG106 ENG107 ACC201 ACC316 CSI301 CSI302

7,8 7,8 3,4 5,6 3,4 3,4 5,6 5,6

CSI302

7,8

1 1

CSI302

1 2 3 4 5 6 7 8

CSI308 CSI312 ENG314 ENG315 ACC316 ACC317 CSI318 CSI319

CSI321

CSI322

Дадлага Танилцах дадлага Дүн Нийт кредит

38 3 3 3

CSI204 CSI301 CSI202

3,4 4,5 5,6

3 3

CSI205 CSI301

5,6 5,6

3 3

CSI301 CSI301

5,6 5,6

3 3 3

CSI302 CSI302 CSI302

7,8 7,8 7,8

CSI302 CSI302

7,8 7,8

129 129

Тайлбар: 1. Танилцах дадлагыг 6-р улиралд дөрвөн долоо хоногийн хугацаанд хийнэ. 2. Мэдээллийн системийн төслийн ажил 7-р улиралд, Мэдээллийн системийн бакалаврын төгсөлтийн ажил 8-р улиралд бичиж хамгаална.

ГУРАВДУГААР ХЭСЭГ. ДҮРЭМ ЖУРМУУД

Удирдах зөвлөлийн 2014 оны 01 сарын 08-ны

хурлаар нэмэлт хийж шинэчлэн батлав.

МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН ДҮРЭМ НЭГ. НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ 1.1

МАНДАХ

БҮРТГЭЛ

дээд

сургуулийн

үндсэн

чиг

үүргээ

хэрэгжүүлэх

үйл

ажиллагааны нийтлэг зарчим, бүрэн эрх, бусад байгуулагатай харилцах хэм хэмжээг тодорхойлж, сургуулийн үйл ажиллагааг зохицуулахад энэхүү дүрмийн зорилго оршино. 1.2

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь энэхүү дүрмийг Монгол Улсын Үндсэн хууль, Боловсролын тухай хууль, Дээд Боловсролын тухай хууль, холбогдох бусад хууль тогтоомж болон дээд боловсролын байгууллагын үлгэрчилсэн дүрэмд үндэслэн боловсруулан баталсан болно.

1.3

Сургуулийн үндсэн зорилт нь суралцагчдад дээд боловсрол эзэмшүүлэх, соёл, ёс зүйн төвшинг дээшлүүлэх, шинжлэх ухааны суурь болон хавсрага судалгаа эрхлэн шинэ мэдлэг бүтээх түгээхэд оршино.

1.3.1 Сургуулийн эрхэм зорилго нь:

ҮНДЭСНИЙ СТАНДАРТ БОЛОН ОЛОН УЛСЫН

ЧИГ ХАНДЛАГАД НИЙЦҮҮЛЭН МЭРГЭЖИЛТЭНД ТАВИГДАХ ӨНӨӨГИЙН БОЛОН ИРЭЭДҮЙН ХЭРЭГЦЭЭ ШААРДЛАГЫГ ХАНГАХУЙЦ БОЛОВСРОЛЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭ ҮЗҮҮЛЭХЭД ОРШИНО. 1.4

Тус сургууль нь Монгол улсын Мэргэжлийн боловсролын тогтолцооны бүрэлдэхүүн хэсэг

бөгөөд

Боловсролын

Асуудал

Эрхэлсэн

Төрийн

Захиргааны

Төв

Байгууллагаас тогтоосноор, бакалавр, магистрын зэрэгтэй мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх сургалт, эрдэм шинжилгээний байгууллага болох ДЭЭД СУРГУУЛЬ мөн. 1.5

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь хувийн өмч дээр суурилсан ашгийн бус байгууллага байна.

1.6

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн анх үүсгэн байгуулагч нь Бүдхүүгийн Сандагсүрэн гэж үзнэ.

1.7

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь тогтоосон журмаар хийсэн тэмдэг, албан бичгийн хэвлэмэл хуудас хэрэглэх бөгөөд өөрийн бэлгэдэл /эмблем, энгэрийн тэмдэг/-тэй байна.

1.8

Тус сургуулийн оноосон нэр нь МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль байна. /MANDAKH BURTGEL University/.

1.9

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь салбар, бүрэлдэхүүний болон харъяа дээд сургууль, мэргэжлийн сургалт үйлдвэрллийн төв, лицей сургуультай байж болно.

1.10 МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн удирдлага нь Монгол Улсын нийслэлд байна.

1.11 МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн хаяг: Монгол улс, Улаанбаатар, СХД, 29-р хороо, Москва хороолол, Үйлдвэрчний

гудамж-28, МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд

сургууль. ХОЁР. МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН БҮТЭЦ. 2.1

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь өөрийн үйл ажиллагааг хэвийн тогтвортой явуулах нөхцлийг бүрэн дүүрэн хангасан зохион байгуулалт, бүтцийн нэгжтэй байна.

2.2

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн зохион байгуулалтын бүтэц нь алба, тэнхим байна.

2.3

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь сургалт явуулах чиглэлээр төрөлжсөн факультет(сургууль) байгуулж болно.

2.4

Сургууль нь өөрийн оршин байгаа газраас өөр газар байрлаж, түүний үндсэн чиг үүргийг бүхэлд нь буюу заримыг нь гүйцэтгэдэг тусгай нэгж буюу салбар болон бүрэлдэхүүн харъяа сургууль, байгууллагатай байж болно. 2.4.1 МАНДАХ БҮРТГЭЛ Дээд сургууль нь салбар, харъяа, бүрэлдэхүүний байгууллага байгуулах түүнийг өөрчлөх, татан буулгах асуудлыг үүсгэн байгуулагчид

шийдвэрлэх ба боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн

захиргааны төв байгууллагаас гаргасан холбогдох журамд нийцсэн байна. 2.4.2 Сургууль, түүний бүрэлдэхүүн болон салбар харъяа байгууллагыг өөрчлөх, татан буулгахад суралцагч, ажилтнуудын эрх ашгийг хохироолгүйгээр зохицуулах үүргийг Удирдах зөвлөл /Үүсгэн байгуулагчид/ хариуцна. 2.5

Сургуулийн салбар болон бүтцийн нэгжүүд хуулийн этгээдийн эрх эдлэхгүй бөгөөд батлагдсан төсвийн хүрээнд бие даан ажиллаж ажлыхаа чанар, үр дүнг сургуулийн удирдлагын өмнө хариуцна.

2.6

Сургуулийн харъяа байгууллага нь бие даасан хуулийн этгээд байна.

2.7

Сургуулийн зохион байгуулалтын бүтцийн үндсэн болон бусад нэгжийн эрх үүрэг, хариуцлагыг энэхүү дүрмээр тогтооно. ГУРАВ. СУРГУУЛИЙН УДИРДЛАГА

3.1

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн өөрийн удирдлагыг сургуулийн Удирдах зөвлөл хэрэгжүүлнэ.

3.2

Тус сургууль нь Удирдах зөвлөл, Захиргааны зөвлөл, Эрдмийн зөвлөлтэй байна.

3.3

Сургуулийн Удирдах зөвлөлийг Монгол улсын Боловсролын тухай хуулийн 36 дугаар зүйлд заасны дагуу байгуулна. Удирдах зөвлөл дэх багшийн төлөөлөл нь тухайн сургуулийн багш нарын хурлаас сонгогдсон, үндсэн орон тооны багш байна.

3.4

Удирдах зөвлөл нь боловсролын асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүний баталсан Удирдах зөвлөлийн үйл ажиллагааны үлгэрчилсэн дүрмийг үндэслэн боловсруулж баталсан өөрийн дүрэмтэй байна.

3.5

Удирдах зөвлөл нь дор дурдсан чиг үүргийг гүйцэтгэнэ. 3.5.1 МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийг хөгжүүлэх бодлого, төлөвлөгөө, хөтөлбөрийг

хэлэлцэж батлах, өөрчлөлт оруулах,

3.5.2 Сургуулийн дүрэм батлах, түүнд өөрчлөлт оруулах, 3.5.3 Сургуулийн бүтэц, зохион байгуулалт, орон тоо, цалингийн жишгийг тогтоох, 3.5.4 Хөрөнгө оруулалт жилийн төсвийн хуваарийг баталж, зарцуулалтад хяналт тавих, 3.5.5 Хөрөнгө, санхүүжилт бүрдүүлэх, зарцуулах журам тогтоох, 3.5.6 Сургалтын төлбөр дотуур байрны болон үйлчилгээний төлбөр хураамжийг тогтоох. 3.5.7

Сургуулийн гүйцэтгэх захирлын үйл ажиллагааны тайланг хэлэлцэж, үнэлэлт, дүгнэлт өгөх.

3.6

МАНДАХ БҮРТГЭЛ Дээд Сургууль нь Ерөнхий болон Гүйцэтгэх захиралтай байна.

3.7

Ерөнхий захирал нь дараах эрх үүрэгтэй байна: 3.7.1

МАНДАХ БҮРТГЭЛ Дээд Сургуулийн бүтцийн нэгж, бүрэлдэхүүн, харъяа,

салбар сургуулиудыг нэгдсэн зохицуулалт, удирдлагаар хангах 3.7.2 Сургуулийн гүйцэтгэх засаглалын ажилд чиглэл өгч, хяналт тавих, ажлын тайланг сонсож, үр дүнд үнэлгээ өгөх 3.7.3 Сургуулийн эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгох ажлыг зохион байгуулах, хэрэгжүүлэх 3.7.4 Сургуулийн санхүүгийн хуваарилалт, зарцуулалтанд хяналт тавих, нэмэлт эх үүсвэр татах 3.7.5 Төрийн байгууллагаас гаргасан стандарт шаардлага, шалгуурыг хангуулах ажлыг зохион байгуулах 3.7.6 Байгууллагын болон хөтөлбөрийн магадлан итгэмжлэлд бэлтгэх, тайлан гаргах ажилд зөвлөж, чиглүүлэх 1.7.7. Багш, ажилтны тогтвортой, үр бүтээлтэй ажиллах, хөгжих, нийгмийн асуудлаа шийдвэрлэхэд нь тодорхой бодлогоор дэмжих 1.7.8. Бүтцийн нэгж ,бүрэлдэхүүн, харъяа салбар сургуулиудын бүтэц зохион байгуулалтыг өөрчлөх, байгуулах, татан буулгах, саналаа Удирдах зөвлөлд тавьж шийдвэрлүүлэх 1.7.9. Хариуцсан ажлын хүрээнд томилсон этгээд буюу үүсгэн байгуулагчдын өмнө ажлаа үнэлүүлэх

3.8

МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь сургалт-эрдэм шинжилгээний ажлын чиглэлийг тогтоож, түүний онол, арга зүйн төвшин, үр дүнг хэлэлцэж санал дүгнэлт гаргах, санал зөвлөмж өгөх зэргээр сургалт-арга зүй, эрдэм судлалын ажлыг ерөнхий удирдлагаар хангах үндсэн чиг үүрэг бүхий эрдмийн зөвлөлтэй байна.

3.9

Эрдмийн зөвлөл нь сургуулийн үндсэн нэгжүүдийн багш нарын хурлаас сонгогдсон төлөөлөл болон салбарын нэр хүндтэй эрдэмтдийг оролцуулж болно.

3.10 Эрдмийн зөвлөлийн үйл ажиллагааны үндсэн хэлбэр нь нийт гишүүдийн хуралдаан байна 3.11 Эрдмийн зөвлөлийн бүрэн эрхэд хамаарах асуудлаар сургуулийн болон бүтцийн нэгжүүдийн хэмжээнд ажиллах зөвлөл байгуулж болно. Эдгээр зөвлөлийг байгуулах, түүний үйл ажиллагаа, бүтэц, бүрэн эрхтэй холбоотой асуудлыг Эрдмийн зөвлөлийн ажиллах журамд тусгана. 3.12 Эрдмийн зөвлөлийн ажиллах журмыг Эрдмийн зөвлөлийн бүх гишүүдийн хурлаар хэлэлцэн батална. 3.13 МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн өдөр тутмын үйл ажиллагааг гүйцэтгэх захирал удирдана. Сургуулийн Гүйцэтгэх захирал орон тооны байна. 3.14 Гүйцэтгэх захирал нь томилсон этгээдэд болон Удирдах зөвлөлд ажлаа тайлагнаж, түүний өмнө хариуцлага хүлээнэ. 3.15 Гүйцэтгэх захирал нь сургуулийн Удирдах зөвлөлтэй гэрээ байгуулан ажиллана. 3.16 Гүйцэтгэх захирал сургуулийн удирдлагыг Монгол Улсын хууль тогтоомж, энэхүү дүрэм, сургуулийн дүрэм, үүсгэн байгуулагчтай байгуулсан гэрээний дагуу хэрэгжүүлнэ. 3.17 Захирал эзгүй байх хугацаандаа албан үүргээ аль нэг дэд захирал, өөр албан тушаалтанд түр орлуулан гүйцэтгүүлж болно. Ийнхүү түр орлосон этгээдийн шийдвэрийн хариуцлагыг захирал хүлээнэ. 3.18 Гүйцэтгэх захирал нь дараах эрх, үүргийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулна: 3.18.1 Дээд боловсрол, шинжлэх ухаан, технологи хөгжүүлэх төрийн бодлогод нийцүүлэн сургуулиа хөгжүүлэх чиглэл, хөтөлбөр боловсруулан Эрдмийн зөвлөл, Удирдах зөвлөлөөр хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлэх, гарсан шийдвэрийг хэрэгжүүлэх, 3.18.2 Багшлах бүрэлдэхүүнийг бэлтгэх, шилж сонгох, мэргэжлийг нь дээшлүүлж чадваржуулах, тогтвортой ажиллуулах бодлого боловсруулан батлуулж, хэрэгжүүлэх арга хэмжээ авах; 3.18.3 Бакалавр, магистрын шатны сургалтын чанарын түвшинг дээшлүүлэх, олон талт арга хэмжээ зохион байгуулах

3.18.4 Сургалтын материаллаг баазыг бэхжүүлэн сургалт үйлдвэрлэлийн холбоог хангах, чанартай сурах бичиг, гарын авлагаар оюутныг хүртээмжтэй хангах, номын сангийн орчин үеийн үйлчилгээг бий болгох бодлогыг хэрэгжүүлэх; 3.18.5 Сургалтын

ажлын

чиглэлээр

гадаад,

дотоодын

сургалтын

байгууллагуудтай холбоо тогтоон хамтран ажиллах, сургалт, судалгааны түншлэлийг өргөжүүлэх; 3.18.6 Багш,

ажилтны

батлуулан

цалин,

урамшууллын

бодлого

журам

боловсруулж

мөрдүүлэх,

3.18.7 Суралцагчдын амжилттай суралцах, эрүүл мэнд, аюулгүй байдлыг хангах нийгмийн үйлчилгээнд хамрагдах нөхцлийг бүрдүүлэх, 3.18.8 Суралцагчиддаа дадлага хийх, сурч буй мэргэжлийн чиглэлээр ажлын туршлага эзэмшихэд зуучлах, төгсөгчдөө ажлын байр олоход нь туслах үйлчилгээ үзүүлэх, 3.18.9 Багш, эрдэм шинжилгээний ажилтны үр бүтээлтэй ажиллах нөхцөл бүрдүүлэх, тэднийг хөгжүүлэх, 3.18.10 Сургуулийн үндсэн үйл ажиллагааны чанарыг тасралтгүй сайжруулах бүтэц, механизмын тогтовортой ажиллагааг хангах, 3.18.11 Сургуулийг хөгжүүлэх санхүү, хөрөнгийн эх үүсвэрүүдийг бүрдүүлэх, 3.18.12 Иргэдийн боловсрол, соёлын түвшинг дээшлүүлэх

болон нийгмийн

халамж, хүмүүнлэгийн үйлчилгээг зохион байгуулж явуулах, 3.18.13 Сургуулийн багшийн ёс зүйн дүрмийн хэрэгжилтийг хангуулах, 3.18.14 Хууль тогтоомж, ажлын байрны тодорхойлолтонд заасан бусад эрх үүрэг. 3.19 Захиргааны зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг Ерөнхий захирал батална. 3.20 Сургуулийн захирлууд өөрийн эрх мэдлийн хүрээний асуудлаар тушаал гаргана. Захирлын тушаалын дугаарыг тухайн жилийн 1-р сарын 1-ний өдрөөс 12-р сарын 31-нийг дуусах хүртэл хугацаанд дараалсан тоогоор алгасалгүй, давхардуулалгүй дугаарлана. 3.21 Сургуулийн үндсэн чиг үүргийн тодорхой хэсгийг хариуцсан дэд захирал(ууд) Удирдах зөвлөлийн баталсан орон тооны дагуу ажиллана. 3.22 Дэд захирлыг МАНДАХ БҮРТГЭЛ Дээд Сургуулийн үүсгэн байгуулагчийн саналыг үндэслэн Удирдах Зөвлөлөөр хэлэлцэн батална. 3.23 Дэд захирал нь батлагдсан ажлын байрны тодорхойлолтод заасан эрх үүргийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулна. 3.24 Сургуулийн нэгжүүд нь сургуулийн дүрэмд нийцүүлсэн, ерөнхий захирлын тушаалаар баталсан өөрийн үйл ажиллагааны журамтай байж болно. 3.25 Факультет (сургууль)-ын захирал, тэнхимийн эрхлэгч нарыг Ерөнхий захирал томилно. Томилгоо хийхдээ хамт олны саналыг харгалзаж болно.

3.26 Сургуулийн ажилтан, албан хаагчид нь

ажлын байрны тодорхойлолтод

нарийвчлан заасан ажил үүргийн хуваарьтай байна. 3.27 Захирлын ажлын алба нь сургуулийн удирдлага бусад алба нэгжүүдийн үйл ажиллагааг дэмжин, туслах үүрэгтэйгээр ажиллана. 3.28 Сургуулийн үйл ажиллагаанд бодитой туслалцаа үзүүлэх зорилготой орон тооны бус зөвлөл, хороо байгуулан ажиллах санаачлагыг дэмжиж ажиллана. 3.29 Сургууль нь архив, бичиг хэргийг холбогдох хууль, стандартад нийцүүлэн хөтөлнө. Сургуулийн үйл ажиллагаанд холбогдох статистик, бүртгэл мэдээллийг бүрэн хөтөлж суралцагчид, төгсөгчдийн сурлага, олгосон боловсролын баримт бичгийн талаар мэдээллийг алдагдахгүй, засвар өөрчлөлт хийх боломжгүй бодитой байлгах нөхцлүүдийг бүрдүүлнэ. ДӨРӨВ. СУРГУУЛИЙН СУРГАЛТЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА 4.1

Дээд боловсрол эзэмшүүлэх үйл ажиллагаанд боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан дээд боловсролын сургалт эрхлэх нийтлэг журмыг баримтална.

4.2

Дээд боловсрол эзэмшүүлэх сургалт нь өдөр, орой, эчнээ, экстернат, online хэлбэртэй байна. Сургууль нь үндсэн сургалтын зэрэгцээ шинээр элсэгчид, боловсрол нөхөн эзэмшигчдэд зориулан бэлтгэл болон богино хугацааны тусгай сургалт зохион байгуулна.

4.3

Дээд боловсрол эзэмшүүлэх сургалт нь зохих стандартыг үндэслэн боловсруулж баталгаажуулсан хөтөлбөрөөр явагдах ба тэдгээрт өөрчлөлт оруулах, хөгжүүлэх талаар тусгай журам боловсруулан мөрдөнө.

4.4

Хичээлийн жилийн эхлэх, дуусах хугацааг тогтоохдоо боловсролын тухай хууль болон Боловсролын Асуудал Эрхэлсэн Төрийн Захиргааны Төв Байгууллагаас гаргасан дүрэм, журмыг үндэслэнэ.

4.5

Суралцагчид суралцах хугацаандаа сургуулийн лабортори, кабинет, эрдэм шинжилгээний болон үйлдвэрлэл, үйлчилгээний байгууллагад багш, тусгайлан томилсон удирдагчийн удирдлага дор гүйцэтгэх үйлдвэрлэлийн дадлага нь үндсэн сургалтын бүрэлдэхүүн хэсэг болно. Сургуулийн үйлдвэрлэлийн дадлагын хөтөлбөр дүрмийг Эрдмийн зөвлөлийн саналыг үндэслэн гүйцэтгэх захирал батална.

4.6

Суралцагчийн мэдлэг чадварыг бодитой үнэлэх талаар мөрдөх журамтай байна.

4.7

Суралцагч элсүүлэхэд боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан холбогдох журмыг үндэслэсэн “Элсэлтийн журам”-тай байна.

4.8

Сургууль нь төгсөгчиддөө боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас тогтоосон журмын дагуу диплом, энгэрийн тэмдэг олгоно.

4.9

Сургууль суралцагч, төгсөгчдөд хүсэлт гаргасан тухайд суралцсан байдлын талаар холбогдох мэдээ, нотолгоог гаргаж өгнө.

ТАВ. СУРГАЛТЫН ЧАНАР ХЯНАЛТЫН АЛБА 5.1 Сургалтын чанар хяналтын алба (СЧХА)

нь Мандах бүртгэл дээд сургуулийн

сургалтын үйл ажиллагааг зохион байгуулах, хяналт тавих, мониторинг үнэлгээ хийх, тэнхим, лабораторуудыг нэгдсэн удирдлагаар хангах үүрэг бүхий нэгж байна. 5.2 СЧХА-нь дарга болон бүртгэл, мэдээлэл, мониторинг, хяналт үнэлгээ хариуцсан ажилтнуутай байна. 5.3 СЧХА-ны даргыг сургуулийн Ерөнхий захирал томилох ба сургуулийн Удирдах зөвлөлийн саналыг харгалзана. 5.4 СЧХА-ны үндсэн чиг үүргүүд: 5.4.1 Мандах бүртгэд дээд сургуулийн

сургалтын үйл ажиллагааг зохих дүрэм

журмын дагуу зохион байгуулах 5.4.2 Сургалтын хөтөлбөрийг боловсрол, дээд боловсролын тухай хууль тогтоомж, стандартууд, боловсролын олон улсын чиг хандлагад нийцүүлэн боловсруулах, сайжруулах, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах. 5.4.3 Сургалтын үйл ажиллагааны

хэрэгжилтэнд чанарын хяналт, үнэлгээ хийж,

сургуулийн удирдлага болон холбогдох оролцогч талуудад мэдээ, тайлан гаргаж өгөх. 5.4.4 Холбогдох дүрэм, журмын дагуу элсэлтийг зохион байгуулах. 5.4.5 Суралцагчид,

төгсөгчдийн

мэдлэг,

чадвар,

дадлыг

үнэлэж,

дүгнэх,

үргэлжлүүлэн сургах, төгсгөх, мэргэжлийн зэрэг олгох асуудлыг холбогдох хууль, дүрэм, журмын дагуу зохион байгуулан шийдвэрлэх. 5.5 СЧХА-ны даргын үүрэг 5.5.1 Сургалтын бодлого, технологийн талаар гаргасан шийдвэр, дүрэм, журмыг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах. 5.5.2 Тэнхимийн эрхлэгчийг өдөр тутамын удирдлагаар хангах. 5.5.3 Хичээлийн хуваарь графикийг баталгаажуулан, мөрдөлтөнд хяналт тавих. 5.5.4 Сургалтын шинэчилсэн хөтөлбөрийг хянаж Эрдмийн зөвлөлөөр хэлэлцүүлэх. 5.5.5 Сургалтын хөтөлбөрийн хэрэгжилтэнд хяналт тавих. 5.5.6 Багш нарын сургалтын ажлын биелэлтийг тооцох. 5.5.7 Улирал, жилийн эцэст сургалтын ажлын тайланг нэгтгэх. 5.5.8 Сургалтын чанар, хяналтын албаны тайланг сургуулийн нэгдсэн хуралд танилцуулах.

5.6 СЧХА-ны даргын эрх 5.6.1

Сургуулийн Захиргааны зөвлөлийн гишүүн байх

5.6.2

Сургалтын технологи, сургуулийн дотоод дүрмийг дагаж, мөрдөхийг багш нараас шаардах.

5.6.3

Багш нарт шалтгааныг үндэслэн 2-оос дээшгүй хоногийн чөлөө олгож, хичээлийн хуваарийг зохицуулах.

5.6.4

Багш нарын цагийн нэгдсэн тооцоог хянаж, баталгаажуулах.

5.6.5

Багшийг сонгон шалгаруулж авах, хөдөлмөрийн гэрээг цуцлахад санал оруулах.

5.6.6

Сургуулийн дотоод дүрэм, журам зөрчсөн болон сурлагаар хоцрогдсон оюутнуудад сануулга өгөх болон сургуулиас хасах асуудлыг шийдвэрлэх.

5.6.7

Төгсөгчдийн дипломын дүнгийн хавсралтыг баталгаажуулах.

5.6.8

Багшийн ажлын үнэлгээнд санал оруулах.

5.6.9

Сургалтын чанар, хяналтын албаны орон тоо, ажил үүргийн хувиарийг тогтоох

5.7 СЧХА-ны даргад хүлээлгэх хариуцлага: Албан тушаалын чиг үүргээ хангалтгүй биелүүлсэн бол: 1. Цалин хөлсийг бууруулах 2. Албан тушаалыг бууруулах 3. Хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах 4. Сургуулийн үйл ажиллагаатай холбоотой бичиг баримт, мэдээллийн санг үрэгдүүлэх, бусдад зүй бусаар ашиглуулсан, дамжуулсан, албаны

тамга,

сургалтын үндсэн баримт бичиг зэргийг зүй бусаар ашигласан зэрэг гэмт хэргийн шинжтэй үйлдэл гаргасан бол эрүү болон иргэний хуулийн

дагуу

хариуцлага хүлээнэ. ЗУРГАА. ТЭНХИМ 6.1

Тэнхим нь багш нарын сургалтын болон эрдэм-шинжилгээ, судалгаа, оюутантай ажиллах болон бусад олон нийтийн ажлыг удирдан зохион байгуулах нэгж байна.

6.2

Тэнхим нь Тэнхимийн эрхлэгчтэй байна. Шаардлагатай бол туслах ажилтантай байж болно.

6.3.

Тэнхимийн эрхлэгчийг сургуулийн Ерөнхий захирал томилох ба хамт олны саналыг харгалзаж болно. 6.3.1

Тэнхимийн эрхлэгчийн үүрэг:

1. Бакалавр,

магистрын

хөтөлбөрөөр

мэргэжилтэн

бэлтгэх

сургалтыг

батлагдсан төлөвлөгөө стандартын дагуу зохион байгуулах 2. Эрдэм шинжилгээ, судалгаа, төслийн ажлыг тодорхой чиглэлээр удирдан явуулж, үр дүнг сургалт, үйлдвэрлэлийн холбоог бэхжүүлэхэд чиглүүлэх 3. Сургалт, эрдэм шинжилгээний ажлын агуулга, арга зүйг боловсронгуй болгох,

материаллаг

баазыг

бэхжүүлэх

санал

боловсруулж,

шийдвэрлүүлэх, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах 4. Багшлах боловсон хүчний хэрэгцээг гаргаж, багш шалгаруулан авах, мэдлэг мэргэжлийг дээшлүүлэх, цалин, нийгмийн хангамжийн талаар санал тавьж шийдвэрлүүлэх 5. Багш

нарын

ачааллыг

хуваарилан

ажлын

гүйцэтгэлийг

тооцож,

хөдөлмөрийн үр дүнг дүгнэх, шагнал урамшилд тодорхойлох 6. Оюутныг сургалт, судалгааны ажилд идэвхтэй оролцуулах, төлөвшүүлэх арга хэмжээг зохион байгуулах 7. Тодорхой мэргэжлээр бакалавр, магистр зэрэгтэй мэргэжилтэн бэлтгэх сургалтанд оролцож, тэдэнд мэдлэг, чадвар, дадлага эзэмшүүлэх 8. Сургалт, эрдэм шинжилгээний ажлын үр дүнгээр ном, сурах бичиг, бүтээл бичиж туурвих

6.3.2 Тэнхимийн эрхлэгчийн эрх: 1. Сургуулийн Захиргааны зөвлөлийн гишүүн байх 2. Багш нарт заах хичээлийн ноогдолыг хуваарилж, баталгаажуулах 3. Багшийн сургалт явуулах өдөр тутмын төлөвлөгөөг баталж, хяналт тавих 4. Багшийн хичээлд сууж, сургалтын явц, чанарыг хянах 5. Шинээр багш сонгон шалгаруулж авах, багшийг ажлаас чөлөөлөх болон хариуцлага тооцохтой холбоотой саналийг сургуулийн захирал болон захиргааны зөвлөлд тавих 6. Багш нарыг шагнаж урамшуулах, цол, зэрэг дэвшүүлэхэд санал оруулах 7. Сургалтын

холбогдолтой

дүрэм,

журамд

өөрчлөлт

оруулах

санал

тавих,санаачлан боловсруулах 6.3.3 Тэнхимийн эрхлэгчид хүлээлгэх хариуцлага: Албан тушаалын чиг үүргээ хангалтгүй биелүүлсэн бол: 1. Цагийн хөлсийг бууруулах 2. Албан тушаалыг бууруулах 3. Хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах 4. Сургуулийн үйл ажиллагаатай холбоотой бичиг баримт, мэдээллийн

санг үрэгдүүлэх, бусдад зүй бусаар ашиглуулсан, дамжуулсан, тэнхимийн тамга, сургалтын үндсэн баримт бичиг зэргийг зүй бусаар ашигласан зэрэг гэмт хэргийн шинжтэй үйлдэл гаргасан бол эрүү болон иргэний хуулийн дагуу хариуцлага хүлээнэ. ДОЛОО. СУРГУУЛИЙН БАГШ, БУСАД АЖИЛТАН 7.1 МАНДАХ БҮРТГЭЛ Дээд Сургуулийн багшийн албан тушаал нь a. профессор, b. дэд профессор c. ахлах багш d. багш e. дадлагажигч багш гэсэн шатлалтай байна. 7.2 Сургуулийн багшийн албан тушаалын нийтлэг шаардлага, шалгуур үзүүлэлтүүдийг боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага тогтооно. 7.3 Багш тухайн албан тушаал (ажлын байрны тодорхойлолт)-д хамаарах ажил үүргийг захирал буюу түүний эрх олгосон этгээдийн байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, контрактын үндсэн дээр гүйцэтгэнэ. Уг гэрээ, контрактад тухайн ажил үүргийг гүйцэтгэхэд шаардагдах нөхцөл, ажлын цаг, давхар, нэмэлт болон сургуулиас гадна ажил эрхлэх журам, хариуцах эд хөрөнгө, хүлээх хариуцлага, тусгай шаардлага зэргийг холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу тусгасан байна. 7.4 Багшийн ажлын сул байрыг нийтэд зарлаж, сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр багш сонгож авна. 7.5 Сургуулийн багш дараах эрх эдэлнэ. 7.5.1 Багш ажиллах хэвийн нөхцөл бололцоо (ажиллах өрөө, сандал, ширээ, интернэтэд холбогдсон компьютер, техник хэрэгсэл, холбогдох мэдээ мэдээлэл зэрэг)-оор хангуулах. 7.5.2 Сургалтад

шинжлэх

ухааны

дэвшилтэд

арга

барил,

боловсролын

стандартад нийцсэн сурах бичиг сургалтын хэрэглэгдэхүүнүүдийг сонгон хэрэглэх 7.5.3 Суралцагчид зөвөлгөө өгөх, шаардлага тавих, суралцагчийн мэдлэг, чадвар дадлыг үнэлэх , тэдний авъяас бие сэтгэцийн хөгжилд тодорхойлолт өгөх 7.5.4 Судалгаа шинжилгээний ажил хийх, мэргэжлийн дагуу зөвлөхөөр ажиллах 7.5.5 Сургуулийн удирдах болон мэргэжлийн байгууллагад сонгох , сонгогдох, мэргэжлийн нийгэмлэг, холбоонд сонгуульт үүрэг гүйцэтгэх 7.5.6 Хөдөлмөрөө бодитой үнэлүүлэх 7.5.7 Бүтээлийн чөлөө авах 7.6 Багш дараах үүрэгтэй: 7.6.1 Хуваарьт хичээлийг төлөвлөсөн цагт тасралтгүй, чанартай хөтлөн явуулж боловсролын стандартыг хэрэгжүүлэх;

7.6.2 Багшийн ёс зүйг сахих; 7.6.3 Суралцагчдад зөвөлгөө өгөх 7.6.4 Онолын мэдлэг, заах арга, ур чадвараа байнга хөгжүүлэх, бусад үйлдвэр, аж ахуйн газруудтай хамтран ажиллаж, практик мэдлэг туршлагаа дээшлүүлэх 7.6.5 Эрдэм , шинжилгээ судалгааны ажлыг эрхлэн явуулах, төсөл хөтөлбөрт оролцох 7.6.6 Суралцагчийн бие даасан байр суурь, үзэл бодолд хүндэтгэлтэй хандах, тэднийг ялгаварлан гадуурхахгүй байх, нэр төрийг нь хүндэтгэх, хүнлэг харилцах, өөрийгөө хөгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх 7.6.7 Суралцагчийн эрүүл мэнд, аюулгүй байдалд анхаарал тавих; 7.6.8 Оюутны эрдэм судлалын ажлыг удирдах, зөвлөгөө өгөх 7.6.9 Хууль тогтоомж болон ажлын байрны тодорхойлолтод заасан бусад үүрэг; 7.7

Сургууль нь багшийн ажлыг үнэлэх, дүгнэх журамтай байна. Энэхүү журамд багшийн ажлыг үнэлэх,

дүгнэх шалгуур, үзүүлэлтүүд, дүгнэх хугацаа, зөрчил

дутагдалд хариуцлага тооцох талаар тодорхой тусгасан байна. 7.8

Захиргаа аж ахуй, инженер-техникийн, үйлдвэрлэлийн, сургалт судалгааны туслах ажилтан болон бусад ажилтны эрх үүрэг, хариуцлагыг Монгол Улсын хөдөлмөрийн тухай

хууль

тогтоомж,

сургуулийн

дүрмийг

үндэслэсэн

ажлын

байрны

тодорхойлолтоор тогтооно. Эдгээр ажилтны хөдөлмөрийн харилцааг захиралтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрэ, контрактын үндсэн дээр зохицуулна. 7.9

Сургуульд ажиллах ажиллагчдын орон тоо, цалингийн төсвийг жил бүр Удирдах зөвлөл тогтооно. НАЙМ. ЭЛСЭЛТ

8.1

Элсэгч нь бүрэн дунд болон түүнээс дээш боловсролтой байна.

8.2

Монгол улсын хэмжээнд зохион байгуулсан элсэлтийн ерөнхий шалгалтанд эрх бүхий байгууллагаас заасан заавал өгөх шалгалтууд болон математик, англи хэлний шалгалт өгч босго оноо хангасан элсэгчдийг бүртгэж онооны дарааллаар мэргэжил сонгуулан элсүүлнэ.

8.3

Элсэгчдийг сонгон авахдаа цаашид суралцах чадварыг гол болгоно.

8.4

Элсэгчдийг яс үндэс, угсаа, нас, хүйсээр ялгаварлахгүй.

8.5

Элсэлтийг төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан үлгэрчилсэн дүрэм, журамд нийцүүлэн гаргасан элсэлтийн журмаар зохицуулна.

ЁС. ОЮУТАН, СУРАЛЦАГЧ

9.1 Зохих журмын дагуу элсэлтийн шалгалт өгч, тэнцэн суралцах томилолт авсан бол захирлын тушаалаар оюутнаар батална. 9.2 Шинээр элссэн оюутанд хичээл эхлэхийн өмнө чиглүүлэх зорилго бүхий тусгай хөтөлбөрөөр, сургалт явуулна. 9.3 Суралцагчийн эрх, үүрэг, хүлээх хариуцлагыг энэхүү дүрэм болон холбогдох журмаар зохицуулна. 9.4 Суралцагчийг шилжүүлэх, хасах, тэдэнд чөлөө олгох, түүний сургалтын төлбөртэй холбоотой асуудлыг сургуулийн холбогдох журам, заавар, суралцах гэрээний хүрээнд шийдвэрлэнэ. 9.5 Суралцагчийн бусад сургуульд цуглуулсан багц цагаас холбогдох журмын дагуу хүлээн зөвшөөрөгдөх хэмжээгээр тооцож болно. 9.6 Оюутны эрх 9.6.1 Зохих шаардлагыг хангасан хичээлийн байр, дотуур байр, ширээ сандал, үзүүлэн таниулах, номын сан, лабортори, сургалт эрдэм шинжилгээний болон бусад хэрэгсэл, интернэтийн сүлжээ, сургуулийн эрүүл

мэндийн

төв

зэрэг

суралцахад

шаардлагатай

нөхцөл

бололцоогоор хангуулах, тэдгээрийг зохих журмын дагуу ашиглах. 9.6.2 Сургуулийн санал болгосон хичээлээс сонгон судлах хувийн төлөвлөгөө гаргах, зөвөлгөө чиглэл авах, суралцах хугацаа, хэлбэрийн талаар санал тавьж шийдвэрлүүлэх. 9.6.3 Сургууль, багшийн үйл ажиллагаатай холбогдох асуудлаар санал гаргах, шүүмжлэх, шаардлага тавих. 9.6.4 Хууль тогтоомжинд заасны дагуу тусламж, тэтгэмж авах, хөнгөлөлт эдлэх. 9.6.5 Зарим хичээлийг бие даан судалж, дүгнүүлэх. 9.6.6 Эрдэм шинжилгээний ажил бага хуралд оролцох, илтгэл хэлэлцүүлэх 9.6.7 Бүтээлээ хэвлүүлэхээр санал дэвшүүлэх, шийдвэрлүүлэх. 9.6.8 Магистрант нь оюутанд мэргэжлийн зөвөлгөө өгөх, түүний судалгааны болон дадлагын ажлыг удирдах. 9.6.9 Докторант нь хичээл заах, оюутан , магистрантын эрдэм шинжилгээний ажил удирдах, 9.6.10 Оюутны олон нийтийн байгууллагыг байгуулах, сонгох, сонгогдох 9.6.11 Хууль тогтоомжинд заасан бусад эрх,

9.7

Оюутны үүрэг 9.7.1 9.7.2

Сургалтын хөтөлбөрийн агуулгыг хугацаанд нь бүрэн эзэмших, Багш, ажилтнуудаас тавьсан шаардлага, өгсөн үүрэг, даалгаварыг биелүүлэх,

9.7.3

Бие дааж суралцах арга барилыг эзэмших,

9.7.4

Багш, шавийн харилцааг хүндэтгэн дээдлэх,

9.7.5

Сургуулийн дүрэм, дотоод журмыг хүндэтгэн сахих,

9.7.6

Сургалтын төлбөрийг гэрээний дагуу хугацаанд нь төлөх,

9.7.7

Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн оюутны ёс зүйн дүрмийг чанд сахих

9.7.8

Монгол улсын үндсэн болон бусад хууль тогтоомжид заасан үүргийг хүлээх

9.8 Оюутны хариуцлага 9.8.1

Монгол Улсын Үндсэн Хууль бусад хууль тогтоомж зөрчсөн бол холбогдох хууль, тогтоомжийн дагуу зохих хариуцлагыг хүлээнэ.

9.8.2

Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн дүрмийг зөрчсөн бол сургуулийн дүрэм, журамд заасны дагуу хариуцлага, шийтгэл хүлээнэ

АРАВ. СУРГУУЛИЙН САНХҮҮЖИЛТ, СУРГАЛТЫН ТӨЛБӨР 10.1 МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн санхүүжилт дараах эх үүсвэрээс бүрдэнэ:  Сургалтын төлбөр  Эрдэм шинжилгээ, гэрээт ба төсөлт ажлын санхүүжилт  Гадаад, дотоодын байгууллага, хүмүүсийн хандив  Зээл тусламж  Сургалтын бус үйл ажиллагааны орлого  Бусад эх үүсвэр 10.2 Сургуулийн удирдлага үүсгэн байгуулагчаас өөрт нь нийлүүлсэн хөрөнгө болон тухайн сургуулийн үйл ажиллагааных нь явцад бий болсон хөрөнгийг өөрийн үндсэн үйл ажиллагааны зорилго, дүрэм, үүсгэн байгуулагчтай байгуулсан гэрээнд нийцүүлэн зориулалтын дагуу үр ашигтай зарцуулах үүрэгтэй. 10.3 Сургууль санхүүгийн эх үүсвэрээ нэмэгдүүлэх, багш ажилтан суралцагчийн нийгмийн баталгааг дээшлүүлэх зорилгоор хууль тогтоомжид нийцүүлэн явуулсан аж ахуйн үйл ажиллагаанаас олсон орлогоо Боловсролын тухай хуульд заасан зориулалтын дагуу захиран зарцуулах эрхийг сургуулийн Удирдах зөвлөлийн дарга бөгөөд ерөнхий захирал эдэлнэ. 10.4 Сургуульд хандивласан хөрөнгийг сургуулийн санхүүгийн тайланд тусгаж, зориулалтын дагуу ашиглана. Сургуульд хандивласан хөрөнгө нь хууль ёсны эх үүсвэртэй байна. 10.5 Сургууль нь 2 жил дутамд санхүүгийн үйл ажиллагаандаа аудитын болон дотоод хяналт хийж үр дүнг Удирдах зөвлөлөөр хэлэлцэж байна. 10.6 Сургалтын төлбөр нь сургалтын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхтэй холбоотой гарсан бүхий л зардлуудыг санхүүжүүлэх гол эх үүсвэр мөн.

10.7 Сургалтын төлбөрийг тухайн хичээлийн жилд сургалтын хөтөлбөр хэрэгжүүлэхтэй холбоотой төлөвлөгдсөн тогтмол ба хувьсах зардал, сургууль хөгжүүлэх зардал, инфляцийн хэмжээ зэрэгтэй уялдуулан тогтооно. 10.8 Сургалтын төлбөрийн хэмжээг сургуулийн Удирдах зөвлөлөөс жил бүр шинэчлэн тогтоох бөгөөд тогтоосон сургалтын төлбөрийг тухайн хичээлийн жилд аль болох тогтвортой мөрдөх зарчмыг баримтлана. 10.9 Сургалтын төлбөрийн талаар үүссэн харилцааг холбогдох журам, оюутантай байгуулсан суралцах гэрээгээр зохицуулна. АРВАН НЭГ. “МАНДАХ БҮРТГЭЛ” ДЭЭД СУРГУУЛИЙН ГАДААД, ДОТООД ХАРИЛЦАА

11.1 “МАНДАХ БҮРТГЭЛ” дээд сургууль нь холбогдох хууль, дүрмийн хүрээнд гадаад, дотоодын их, дээд сургууль болон бусад төрийн ба төрийн бус байгууллага, хүмүүстэй харилцаа холбоо тогтоон, хамтран ажиллаж болно. 11.2 Хамтран ажиллаж байгаа байгууллагуудтай холбогдох хууль, дүрэм, журамд нийцсэн гэрээ, хэлэлцээр байгуулан ажиллана.

АРВАН ХОЁР. НЭГДЭН НИЙЛЭХ, ТАТАН БУУЛГАХ

12.1 МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургууль нь шаардлагатай үед бусад их, дээд сургуультай нэгдэх, бусад сургуулийг харъяандаа нэгтгэж болох бөгөөд энэ асуудлыг Удирдах зөвлөлийн шийдвэрийг үндэслэн Төрийн захиргааны төв байгууллагын зөвшөөрлөөр шийдвэрлэнэ. 12.2 Тус сургууль нь дараах үндэслэлээр татан буугдана.  Дээд Боловсролын тухай хуулийн холбогдох заалтын дагуу  Үүсгэн байгуулагчийн шийдвэрээр 12.3 Татан буулгах үед суралцагчдад, үүсгэн байгуулагчдын буруугаас хохирол учирвал холбогдох хууль дүрмийг үндэслэн шийдвэрлүүлнэ. 12.4 Татан буугдсан тохиолдолд архивыг зохих ёсоор бүрдүүлж боловсролын асуудал

эрхэлсэн

төрийн

захиргааны

төв

байгууллага

буюу

байгууллагад хүлээлгэн өгнө. АРВАН ГУРАВ. ДҮРЭМД НЭМЭЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ БА ХҮЧИН ТӨГӨЛДӨР БОЛГОХ

холбогдох

13.1 Сургуулийн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах санаачлагыг Удирдах зөвлөл эрдмийн зөвлөл болон захирлын зөвлөлийн гишүүд түүнчлэн багш ажилтан, суралцагч гаргаж болно. 13.2 Сургуулийн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг Удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэж батлах бөгөөд баталсан тухай шийдвэр гаргаснаар хүчин төгөлдөр болно.

Энэхүү дүрмийг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө.

Сургуулийн захиргаа

Захиргааны зөвлөлийн 2011 оны 09 дугаар сарын 16- ны өдрийн хурлаар хэлэлцэн шинэчлэн батлав

БИЗНЕСИЙН УДИРДЛАГЫН БАКАЛАВРЫН ЗЭРГИЙН СУРГАЛТЫН ЖУРАМ Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1. Монгол Улсын “Боловсролын тухай”, “Дээд боловсролын тухай” хууль, тэдгээрт нийцүүлэн Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас гаргасан дүрэм, журмыг баримтлан МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуульд дээд боловсролын бакалаврын

зэрэг олгох хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд энэхүү журмыг

мөрдөнө. 1.2. Бакалаврын зэрэг олгох хөтөлбөрийн гол зорилго нь элсэгчдэд боловсролын үндсэн зарчим, олон улсын нийтлэг жишиг, хандлагад нийцүүлэн дээд сургуулийн мэргэжлийн суурь боловсрол олгож, цаашид бие даан суралцаж ажиллах мэдлэг, чадвар эзэмшсэн мэргэжилтэн бэлтгэхэд оршино. Хоёр. Сургалтын хөтөлбөрийн агуулга 2.1. Тус сургуулийн бакалаврын зэрэг олгох сургалтын

хөтөлбөрийн агуулга нь

суралцагчдын сонирхол, хувийн болон нийгмийн хэрэгцээ, шинжлэх ухаан, технологийн хөгжлийн хандлагад нийцүүлэн тэдэнд санхүү, эдийн засаг, мэдээллийн технологийн чиглэлээр мэргэжлийн мэдлэг чадвар, дадал эзэмшүүлэх өөрийгөө хөгжүүлэх арга барил төлөвшүүлэхэд оршино. 2.2. Бакалаврын зэрэг олгох сургалтын хөтөлбөрийг мэргэжлийн чиглэл бүрээр боловсруулсан боловсролын стандартууд сургалтын төлөвлөгөө, мэргэжлийн тодорхойлолтын дагуу хэрэгжүүлнэ. 2.3. Боловсролын стандарт нь суралцагчдын зайлшгүй эзэмшвэл зохих боловсролын агуулга, түүний үнэлгээ, багш, сургалтын орчинд тавигдах үндсэн шаардлагыг төрийн захиргааны төв байгууллагаас тодорхойлж баталгаажуулсан баримт бичиг байна. 2.4. Мэргэжлийн тодорхойлолт нь: Төгсөгчдийн бэлтгэлд тавих

үндсэн шаардлага,

шалгуурыг нарийвчлан тусгасан Монгол улсын дээд боловсролд мөрдөхөөр Төрийн захиргааны төв байгууллага, Стандартчилал, Хэмжил Зүйн

Үндэсний Төвийн

баталсан баримт бичиг (стандарт)-т тусгаснаар тодорхойлогдоно. Гурав. Сургалтын төлөвлөгөө, багц цаг 3.1. Сургалтын төлөвлөгөө нь сургалтын ерөнхий зохион байгуулалт, агуулгын багтаамж, нормативт хугацаа, судлах хичээлийн цэс, хэлбэр, тэдгээрийн багтаамж, дараалал, залгамж холбоо, сургалт, үйлдвэрлэлийн дадлагын төрөл, хугацааг тусгасан бакалаврын боловсролын үндсэн баримт бичиг мөн. Бакалаврын сургалтын төлөвлөгөөг нийтлэг загвар журмын дагуу боловсруулж мэргэжлийн тэнхим болон сургалт, заах арга зүйн зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлж, боловсролын асуудал

эрхэлсэн

төрийн

захиргааны

төв

байгууллагын

зөвшөөрлийг

үндэслэн

тус

сургуулийн захирал батлана. 3.2. Сургалтын төлөвлөгөөний ерөнхий суурь хэсгийн агуулга нь суралцагчдад дээд боловсрол олгоход зайлшгүй шаардлагатай шинжлэх ухааны үндсийг эзэмшүүлэхэд чиглэнэ. Мэргэжлийн суурь хэсгийн агуулга нь суралцагчдад шинжлэх ухаан технологи, нийгэм

хүмүүнлэгийн

тодорхой

чиглэлээр

мэргэжил

эзэмшихэд

зайлшгүй

шаардлагатай онол-арга зүйн мэдлэг эзэмшүүлэхэд чиглэгдэнэ. Мэргэших хэсгийн агуулга нь суралцагчдад нийгмийн хэрэгцээ шаардлагад нийцүүлэн тухайн мэргэжлээр мэдлэг, чадвар, дадал эзэмшүүлэхэд чиглэгдэнэ. 3.3.Бакалаврын зэрэг олгох сургалтын агуулгын багтаамжийг хэмжих нэгж нь багц цаг (кредит) байна. Нэг багц цагийн хэмжээ нь - Өдрийн хөтөлбөрөөр суралцаж байгаа оюутны 7 хоногийн бүтэн ачаалал буюу дунджаар 40 цаг - Оройн хөтөлбөрөөр суралцаж буй оюутан дунджаар 20 цаг - Эчнээ хөтөлбөрөөр суралцаж буй оюутан 36 цагаас тус тус багагүй байна. 3.4. Энэ журмын 3.3-д заасан багц цагийн нормативыг үндэслэн танхимын ба бие даах цагийн харьцааг хичээлийн төрөл хэлбэр бүрээр тогтоож мөрдөнө. Тодорхой хичээлийн багц цаг нь уг хичээлийг судлан эзэмшихэд суралцагчаас зарцуулах нийт хугацаа буюу танхимын цаг, оюутны бие даах цагаас бүрдэнэ. 3.5.

Оюутны

цуглуулах

кредит

нь

цагтай

тэнцэх

ба

дараах

тодорхойлогдоно. А. /1 цагийн лекц +2 цагийн бие даалт/*16 долоо хоног = 48 цаг Б. /2 цагийн семинар +1 цагийн бие даалт/*16 долоо хоног = 48 цаг В. /3 цагийн лаборатори + 0 цагийн бие даалт/* 16 долоо хоног = 48 цаг 3.6 Оюутны бие даалт ажиллах цагт: - Багшаас зөвөлгөө авах - Ангийн ажил, төсөл, реферат, эссе бичих - Илтгэл бэлтгэж тавих - График тооцооны ажил хийх

байдлаар

- Ном, сурах бичиг, эх материал уншиж, судлах - Ажил хэрэгч тоглоом, тоглох - Case дадлага хийх - Явцын шалгалт өгөх зэрэгт зарцуулсан цаг орно. 3.7. Ерөнхий суурь болон мэргэжлийн суурь хичээлд оноох багц цагийг ижил төстэй бусад их, дээд сургуулиудын хооронд жишигдэх байдлаар тогтооно. 3.8. Сургалтын төлөвлөгөөнд аливаа хичээлийг нэг улиралд үзэж дуусгахаар төлөвлөж багц цаг онооно. Агуулгын багтаамж ихтэй зарим хичээлийг улирал дамжин үзэх шаардлагатай байвал түүнийг агуулгын залгамж холбоо бүхий тусгай хичээлүүдэд хувааж тус бүрд нь нэр, индекс, багц цаг онооно. 3.9. Өдрийн хөтөлбөрөөр суралцаж байгаа оюутны сургалтын төлөвлөгөөн дэх ерөнхий суурь хэсгийн агуулгын багтаамж нийт багц цагийн 30 хувиас доошгүй байна. Мэргэжлийн суурь болон мэргэшүүлэх хичээлийн агуулгын багтаамж, харьцааг тухайн мэргэжлийн онцлогийг харгалзан тогтооно. Орой, эчнээ хөтөлбөрөөр суралцаж байгаа оюутны сургалтын төлөвлөгөөн дэх мэргэжлийн суурь

хэсгийн агуулгын багтаамж нийт багц цагийн 40 хувь,

мэргэшүүлэх хэсгийн агуулгын багтаамж 50 хувиас тус тус доошгүй байна. 3.10. Өдрийн хөтөлбөрөөр

суралцагч оюутан суралцах хугацаандаа улирал тутам

дунджаар 15-16 багц цагийн хичээлийг, орой, эчнээ хөтөлбөрөөр суралцагч оюутан 18,5-с доошгүй багц цагийн

хичээлийг судлахаар сонголт хийнэ. Сургалтын

төлөвлөгөө нь заавал үзэх хичээлээс гадна сонгон судлах хичээлүүдийг багтаасан, оюутан хувийн төлөвлөгөөгөөр зохицуулан суралцаж болохуйц уян хатан байхаар боловсруулагдсан байна. 3.11. Жил бүрийн 9-р сарын 1-нээс хичээлийн жил эхлэх бөгөөд үндсэн 2 улирал (намар, хавар) нэмэгдэл нэг улирал (зуны) –аас бүрдэнэ. Намар хаврын улиралд оюутан танхимын хичээлд заавал суух ба тус бүр хичээлийн 16 долоо хоног, шалгалтын 3 долоо хоногтой байна. Нэмэгдэл улирал нь сургалтын ба үйлдвэрлэлийн дадлага явуулах, оюутны хүсэлтийн дагуу сургалт зохион байгуулах үйл ажиллагаанд зориулагдана. Дөрөв. Сургалтын агуулгын багтаамж, шаардлага 4.1. Бакалаврын сургалтыг өдөр, орой, эчнээ хэлбэрээр зохион байгуулж явуулна.

4.2 Бакалаврын зэрэг олгох сургалтын агуулга нь БШУЯ, Төрийн захиргааны Төв Байгууллагаас гаргасан стантдарт шаардлагад нийцсэн байна. Дараахь нөхцөл болзол хангасан оюутанд дээд боловсролын бакалаврын зэргийн мэргэжлийн диплом олгоно. Үүнд: -

Сургалтын төлөвлөгөөнд тусгагдсан хичээлүүдийг хөтөлбөрийн дагуу судалж дээрх багц цагуудыг үүний дотор заавал судлах хичээлүүдийн бүх багц цагийг болон сонгон суралцах хичээлүүдийн минимум багц цагийг бүрэн цуглуулсан.

Үнэлгээний голч дүн нь 2 ба түүнээс дээш байх шаардлагыг хангасан байвал

зохино. Тав. Хичээлийн хөтөлбөр, стандарт 5.1. Сургалтын төлөвлөгөөнд тусгагдсан хичээл тус бүр хөтөлбөртэй байх бөгөөд түүнд тухайн хичээлийн агуулгын стандарт тодорхойлогдсон байна. 5.2. Хичээлийн хөтөлбөр, стандарт нь тухайн хичээлээр суралцагчдын эзэмшвэл зохих онол, практикийн мэдлэг, чадвар, дадал, хандлагын агуулга, үнэлгээ, хичээлийн багтаамж, ашиглавал зохих ном, сурах бичгийн жагсаалтыг багтаасан сургалтын үндсэн баримт бичиг мөн. 5.3. Сургалт заах арга зүйн зөвлөлөөс тогтоосон загвар удирдамжийн дагуу хичээлийн хөтөлбөр стандартыг мэргэжлийн багш нарын баг боловсруулж, тэнхимийн хурлаар хэлэлцүүлэн батална. 5.4. Багш хичээлийн хөтөлбөрт тодорхойлогдсон агуулгыг оюутанд бүрэн олгох, оюутан тэрхүү агуулгыг эзэмших үүрэгтэй. Зургаа. Оюутны сурах үйл ажиллагаа 6.1. Оюутны суралцсан хугацаанд цуглуулсан багц цагийн тоо хэмжээг үндэслэн сургалтын

албанаас

тэдний

суралцах

үйл

ажиллагааг

зохистой

төлөвлөж

зохицуулахад нь зөвлөмж чиглэл өгч ажиллана. 6.2. Оюутан сурах үйл ажиллагаагаа төлөвлөн зохион байгуулахад зориулж Оюутны гарын авлагыг мэргэжлийн тэнхимүүд, бусад албадын оролцоотойгоор сургалтын чанар, хяналтын албанаас эрхлэн гаргаж номын сан вэб сайтад тавьж оюутанд хүргэж байна. 6.3. Оюутны гарын авлагад сургуулийн товч танилцуулга, сургалтын төлөвлөгөө, мэргэжлийн

тодорхойлолт,

хичээлүүдийн

хөтөлбөр,

холбогдолтой дүрэм журмыг тусгасан байвал зохино.

стандарт,

сургалтын

6.4 Сургалтын төлөвлөгөөн дэх хичээлийг хангалттай үзэж судалсан оюутанд тухайн хичээлийн багц цагийг бүрэн өгөх бөгөөд энэ нь бакалаврын зэрэг авахын төлөө суралцаж буй оюутны цуглуулсан кредитийг нэмэгдүүлнэ. Долоо. Элсэлт, улирлын шалгалт, төгсөлт 7.1. Бакалаврын хөтөлбөрөөр элсэгчдэд тавигдах шаардлага, элсэлтийн шалгалт болон суралцах эрхийн бичиг олгох асуудлыг МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн элсэлтийн шалгалтын журмаар зохицуулна. 7.2. Сургалтын төлөвлөгөөн дэх хичээлүүдийг зохих хөтөлбөрийн дагуу судлуулж, оюутны эзэмшсэн мэдлэг чадварын түвшинг үнэлж дүгнэх гол хэлбэр нь улирлын шалгалт байна. Улирлын шалгалтыг “Мандах Бүртгэл” дээд сургуулийн улирлын шалгалтын журмаар зохион байгуулж авна. 7.3. Оюутны мэдлэгийг үнэлэх, дахин нөхөн шалгалт өгөх, төгсөлтийн шалгалт, курсын ажил хамгаалах, багшийн цагийн гүйцэтгэлийг тооцох зэрэгт “Мандах Бүртгэл” дээд сургуульд мөрдөж байгаа нийтлэг дүрэм, журмыг баримтална. 7.4. Төгсөгчдөд тавигдах шаардлага, төгсөлтийн шалгалт авах болон боловсролын баримт бичиг олгох асуудлыг “Мандах Бүртгэл” дээд сургуулийн

төгсөлтийн

шалгалтын журмаар зохицуулна. 7.5. Диплом бичих оюутан төгсөлтөөс 8 сараас доошгүй хугацааны өмнө сэдэв, удирдагчаа сонгож, захирлын тушаалаар баталгаажуулсан байна. Найм. Оюутанд чөлөө олгох, үргэлжлүүлэн суралцах, шилжин суралцах, сургуулиас хасах 8.1

Тус сургуулийн “Дотоод дүрэм” болон “Оюутны шилжилт хөдөлгөөний журам”-д

заасан журмаар зохицуулна. Ес. Оюутны сургалтын төлбөрийн талаар баримтлах журам 9.1 Тус сургуулийн “Оюутны төлбөрийн талаар баримтлах журам”-аар зохицуулна.

Энэхүү журмыг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө.

Эрдмийн зөвлөлийн 2013 оны 06 сарын 28-ны өдрийн хурлаар хэлэлцэж нэмэлт оруулан батлав.

МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛЬД МАГИСТРЫН ЗЭРГИЙН СУРГАЛТ ЯВУУЛАХАД БАРИМТЛАХ ЖУРАМ Нэг. Нийтлэг үндэслэл

1. Боловсрол, Соёл, Шинжлэх Ухааны Яамны Сайдын 2007 оны 06 сарын 07-ний 187 тоот тушаалын хавсралтыг үндэслэн Нягтлан бодох бүртгэлээр мэргэшсэн Бизнесийн удирдлагын магистрын зэргийн сургалтыг Мандах Бүртгэл Дээд Сургууль дээр зохион байгуулахад энэхүү журмыг баримтлана. 2. Магистрын боловсролын агуулга нь боловсролын талаар төрөөс баримтлах бодлого болон боловсролын үндсэн зарчим, олон улсын нийтлэг жишиг хандлагатай нийцүүлэн шинжлэх ухаан, нийгэм, хүмүүнлэгийн тодорхой чиглэлээр сургалт, эрдэм шинжилгээ, үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хүрээнд мэргэжлийн өндөр түвшинд ажиллах, судалгаа шинжилгээний ажил гүйцэтгэх, бие хүн өөрийгөө нээн хөгжүүлэхэд шаардагдах мэдлэг, чадвар, дадал эзэмшүүлж, иргэний өндөр боловсрол, соёлыг төлөвшүүлэхэд чиглэгдэнэ. Хоёр. Магистрын сургалтанд тавих үндсэн шаардлага

2.1 Удирдлага, зохион байгуулалт 2.1.1

Магистрын хэрэгжүүлнэ.

сургалтын

мэргэжлийн

удирдлагыг

эрдмийн

зөвлөл

2.1.2 Сургуулийн эрдмийн зөвлөл нь магистрын зэргийн сургалтын хөтөлбөрийг боловсруулах, үйл ажиллагаанд хяналт тавих, нэгдсэн удирдлагаар хангах, эрдэм шинжилгээний ажлын удирдагч томилох, магистрын зэрэг хамгаалуулах зөвлөлийг байгуулан ажиллуулна. 2.1.3

Магистрантын бүртгэл, судалгаа, сурлагын дүн, мэдээ, тайланг сургалтын албаны ажилтан, сэдвийн хэлэлцүүлэг, урьдчилсан болон жинхэнэ хамгаалалтад холбогдох асуудлыг эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга тус тус хариуцан гүйцэтгэнэ.

2.1.4 Магистрантаар элсүүлсэх болон магистрын дипломын ажлын сэдэв батлах, эрдэм шинжилгээний ажлын удирдагч томилох, төгсгөх асуудлыг сургуулийн эрдмийн зөвлөлөөр хэлэлцсэн шийдвэрийг үндэслэн захирлын тушаалаар батална. 2.1.5 Магистрын зэргийн сургалтад хичээл заасан багш, эрдэм шинжилгээний ажлын удирдагч нарт тухайн түвшний сургалтын онцлог, хөдөлмөр зарцуулалт болон тэдний мэргэжлийн ур чадварт дүйцсэн цалин хөлс олгоно.

2.2 Багш, удирдагч 2.2.1 Магистрын зэргийн сургалтад мэргэжлийн хичээл заасан багш, эрдэм шинжилгээний ажлын удирдагч нь тухайн чиглэлээр докторын зэрэгтэй байна. 2.2.2

Магистрын суралцах хугацааны II улиралд багтаан судалгаа, шинжилгээний ажлын удирдагч /цаашид “удирдагч” гэнэ/ томилно.

2.2.3 Удирдагч нь тус сургуулийн үндсэн багш болон тухайн чиглэлээр сургалт, шинжилгээний ажил эрхэлдэг гадны байгууллагын ажилтан байж болно. Удирдагчаар ажиллуулах үндсэн багш болон гадны байгууллагын ажилтны тооны харьцаа 2:1 байна. 2.2.4

Удирдагч нь тухайн чиглэлээр 5-аас цөөнгүй жил дээд боловсролын байгууллагад багшилсан буюу эрдэм шинжилгээний ажил эрхэлдэг, сүүлийн 5 жилд 5-аас цөөнгүй эрдэм шинжилгээний бүтээлийг мэргэжлийн /реценз бүхий/ хэвлэлд нийтлүүлсэн, гарын авлага бичиж хэвлүүлсэн байвал зохино.

2.2.5 Удирдагч нь магистрын судалгаа, шинжилгээний ажлын сэдэв, чиглэлийг тодорхойлох, тодорхой хуваариар мэргэжлийн зөвлөгөө өгч, төлөвлөгөөний гүйцэтгэлд нь хяналт тавих, үр дүнг хэлэлцүүлэх, дипломын хамгаалалтад оруулах эсэх асуудлаар тодорхойлолт гаргах үүрэгтэй. 2.2.6 Магистрын судалгааны ажлын сэдвийг хэлэлцэн удирдагчийг эрдмийн зөвлөлийн дарга томилох бөгөөд нэг удирдагч 3 хүртэл магистрын дипломын ажлыг удирдана.

2.3 Номын сан, мэдээллийн бааз 2.3.1 Магистрантуудыг мэргэжлийн сэтгүүл, интернетээр үйлчлэх бололцоог хангахаас гадна магистрын сургалтад зориулсан тусгай каталоги бүхий ном, сурах бичигтэй байна. 2.3.2 Мэргэжлийн чиглэлээр эрдэм шинжилгээний хуралд магистрантын хэлэлцүүлсэн шилдэг илтгэлийг сургуулийн эрдэм шинжилгээний бүтээлд хэвлэнэ. 2.3.3

Зохих шаардлагыг хангасан магистрын дипломын ажил болон түүний электрон хувилбар /CD/-г албан ёсоор бүртгэн тус сургуулийн номын санд тавьж судалгааны ажлын зориулалтаар ашиглана.

Гурав. Сургалтын үйл ажиллагаа

3.1 Элсэлт

3.1.1 Элсэлтийг жил бүрийн 9 дүгээр сард зохион байгуулна. 3.1.2 Элсэлтийн шалгалтыг Сургалтын чанар хяналтын алба зохион байгуулна. 3.1.3 Магистрантурт элсэгч нь магадлан итгэмжлэгдсэн дээд сургуулийг Бизнесийн удирдлага, Эдийн засаг, Нягтлан бодох бүртгэл мэргэжлээр бакалаврын зэрэгтэй, 2.8-аас дээш голч дүнтэй төгссөн байна. 3.1.4 Элсэлтийн шалгалт өгөх хүмүүс дараах материалыг бүрдүүлнэ. А. Бакалаврын зэргийн диплом /эх хувь/ Б. Анкет, 2 хувь цээж зураг В. Иргэний үнэмлэх /эх хувь/ Г. Бүртгэлийн хураамж төлсөн баримт 3.1.5 Магистрантурын элсэлтийн шалгалтыг дараах чиглэлээр авна. А. Бизнесийн удирдлага / менежмент, марктинг, санхүү, НББ, аудит/, эдийн засаг Б. Англи хэл 3.1.6

Элсэлтийн шалгалтын нийт онооны 65-аас дээш хувийг авсан шалгуулагчдаас эссе, бичүүлэх болон ярилцлага авч, хяналтын тоонд багтаан магистрантаар элсүүлэн суралцуулна.

3.1.7 Монгол улсын холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу магистрантурт элсэн суралцах хүсэлтээ албан ёсоор гаргасан гадаадын иргэнийг энэ журмын дагуу элсүүлнэ. 3.1.8

Гадаадын суралцагч нь монгол хэлээр суралцах шаардлагыг хангасан байна.

3.1.9 Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу суралцуулахад хэлэлцээрт заасан нөхцлийг баримтлана.

3.2 Сургалт 3.2.1 Магистрын сургалтыг албан ёсоор батлагдсан сургалтын төлөвлөгөө, хичээлийн хөтөлбөрийн дагуу явуулна. Магистрын сургалтын хугацаа: А. Өдрийн хөтөлбөр 1.5 жил

3.2.2

Магистрант нь 24-өөс доошгүй багц цагийн сургалтанд хамрагдаж мэргэжлийн тодорхой чиглэлээр эрдэм шинжилгээний ажил гүйцэтгэн диплом хамгаалан 6 багц цагт тооцуулж, нийтдээ 30-аас доошгүй багц цагийг цуглуулна. Үүнээс 15-аас доошгүй багц цаг нь мэргэших хичээл байна.

3.2.3

Магистрант нь нэг улиралд өдрөөр 9-14 кредит, эчнээгээр 6 багц цагаас ихгүй ачаалалтай байна. Суралцагч авъяас чадвар, бэлтгэлээсээ хамааруулан тэнхмийн зөвшөөрлийг үндэслэн нэг улиралд 3 хүртэл багц цагийн хичээл нэмж үзэж болно.

3.2.4 Магистрын нийт суралцсан хугацааны голч дүн 2.8-аас доошгүй байна. Энэ хэмжээнд хүрээгүй тохиолдолд тухайн хичээлийг дахин судалж, шалгалт өгч болно. Дахин өгсөн шалгалтанд хангалтгүй дүн авбал үргэлжлүүлэн суралцуулахгүй. 3.2.5 Магистрын сургалтанд мэдлэгийг A, B, C, D, F гэсэн үсгэн болон түүнд харгалзах тоон үнэлгээний системээр үнэлнэ. 3.3 Магистрын судалгааны болон дипломын ажил 3.3.1 Магистрант нь өөрийн мэргэших чиглэлийн хүрээнд сонгосон сэдвийн дагуу судалгаа хийж, дипломын ажлаа Магистрын зэрэг хамгаалуулах зөвлөлд хамгаална. 3.3.2 Магистрын судалгааны ажлын явцад тавих хяналтыг дараах үе шаттай хэрэгжүүлнэ. Үүнд: I. Сэдвийн хэлэлцүүлэг II. Урьдчилан хамгаалалт III.Жинхэнэ хамгаалалт 3.3.3 Сэдвийн хэлэлцүүлгийг сургуулийн эрдмийн зөвлөлийн гишүүд болон мэргэжлийн тэнхмийн багш нар, магистрантуудыг нээлттэй оролцуулан 9 дүгээр сард багтаан зохион байгуулна. 3.3.4 Магистрант нь суралцах хугацаандаа судалгааны ажлын болон дипломын ажлын чиглэл, хүрээ, обьект, холбогдох мэдээллийг цуглуулан нарийвчлан тогтоосны үндсэн дээр сэдвийн хэлэлцүүлэг болох товлосон өдрөөс ажлын 3 хоногийн өмнө эрдэмтэн нарийн бичгийн даргад дараах материалыг өгсөн байна. Үүнд: а/ Тухайн сэдвийн хүрээнд хийх судалгааны ажлын хэрэгцээ, шаардлага, ач холбогдлыг үнэлэн, мэдээллээр хангах, хамтран ажиллах боломжоо илэрхийлсэн байгууллагын албан бичиг б/ Өмнө нь сонгосон сэдвээ өөрчлөхийг хүсвэл түүний бодит шалтгаан в/ Сэдвийн агуулга / төлөвлөгөө/

г/Судалгааны ажлын зорилго, судлагдсан байдал, онцлог, ач холбогдлыг Microsoft Office Power Point програм ашиглан 6-10 слайд болгон бэлдсэн байна. 3.3.5 Сэдвийн хэлэлцүүлгийн төгсгөлд удирдагч багшийг томилно. Хэлэлцүүлэгт ороогүй магистрант урьдчилан хамгаалалтад орох боломжгүй.

3.3.6 Магистрын дипломын ажлыг Эрдмийн зөвлөлөөр батлагдсан “Магистрын дипломын ажил бичих удирдамж”-ийн дагуу монгол хэлээр түүний хураангуйг англи, орос хэлний аль нэгээр бичнэ. 3.3.7 Урьдчилан удирдагчийн

хамгаалуулах зөвлөлийг эрдмийн зөвлөлийн гишүүд, оролцоо бүхий 7 хүний бүрэлдэхүүнтэй байгуулна.

3.3.8 Магистрант нь батлагдсан төлөвлөгөөний дагуу бүрэн гүйцэтгэж, зохих шаардлагыг хангасан дипломын ажлын хэвлэмэл / удирдагчийн дүгнэлт, гарын үсэг зурсан/ хувийг зөвлөлийн гишүүдэд танилцуулж, саналыг бичгээр авсан байна. 3.3.9

Эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга нь 3.3.8-д бүрдүүлсэн материалыг урьдчилан хамгаалалтад орохыг хүссэн магистрантын өргөдлийн хамт товлосон өрдөөс ажлын 3 хоногийн өмнө хүлээн авч, хамгаалалтад оруулах асуудлыг шийдвэрлэнэ.

3.3.10 Урьдчилан хамгаалалтад нэг магистрант Microsoft Office Power Point програм ашиглан /15-18 слайдаар/ 15 минутад багтаан илтгэнэ. Асуулт, хариулт 20-30 минут үргэлжилнэ. 3.3.11 Урьдчилан хамгаалуулах зөвлөлөөс дипломын ажлыг хангалттай гэж үнэлсэн тохиолдолд жинхэнэ хамгаалалтад орохыг зөвшөөрч, шүүмжлэгч багшийг томилно. Магистрант нь дипломын ажлын сэдвийн хүрээнд эрдэм шинжилгээний хуралд илтгэл тавьж хэлэлцүүлсэн байна. 3.3.12 Урьдчилан хамгаалалтад ороогүй болон хангалттай үнэлгээ авч чадаагүй бол дипломын ажлаа хамгаалах хугацааг 2 жил хүртэл сунгаж болно.

Дөрөв. Магистрын зэрэг хамгаалуулах

4.1 Магистрын зэрэг хамгаалуулах зөвлөл байгуулах 4.1.1 Эрдмийн зөвлөл Магистрын зэрэг хамгаалуулах зөвлөл /цаашид Зөвлөл гэнэ/-ийг сургалтын чиглэл буюу шаардлагатай бол магистрант бүрээр байгуулна.

4.1.2

Зөвлөлийн бүрэлдэхүүнд магистрантын сургалтын чиглэл, тухайн магистрантын /цаашид Горилогч гэнэ/ магистрын судалгаа, дипломын ажлын сэдвийн чиглэлээр мэргэшсэн буюу ойролцоо чиглэлээр судалгаа шинжилгээний ажил эрхэлдэг, эрдмийн зэрэг, цолтой хүмүүс байна.

4.1.3 Зөвлөл нь дарга, орлогч дарга, нарийн бичгийн дарга, гишүүд гэсэн нийт 5аас доошгүй хүний бүрэлдэхүүнтэй байна. Зөвлөлийн бүрэлдэхүүний талаарх саналыг эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга гаргана. 4.1.4 Зөвлөлийн дарга, зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга нар сургуулийн орон тооны ажилтан байна. 4.1.5 Зөвлөлд өөрчлөлт оруулах хүсэлтийг энэхүү дүрмийн 4.1.3-д заасан нэр дэвшүүлэгч этгээд зохих үндэслэлийг гарган эрдмийн зөвлөлийн даргад танилцуулж шийдвэрлүүлнэ. 4.1.6

Зөвлөлийн бүрэлдэхүүний гуравны нэгээс багагүй нь мэргэжлийн өөр тэнхим, байгууллагын төлөөлөл байна.

4.1.7

Зөвлөлийн дарга Зөвлөлийн үйл ажиллагаа явуулах нөхцлийг хангах, хуралдааны хугацааг товлох, бүрэлдэхүүнд ажил үүргийг хуваарилж, хяналт тавих, Зөвлөлийг төлөөлөн холбогдох байгууллагатай харилцах эрх, үүрэгтэй.

4.2 Зөвлөлийн үйл ажиллагаа 4.2.1 Зөвлөл үйл ажиллагааныхаа ил тод байдлыг хангана. Зөвлөл нь ээлжит хуралдааны тухай зарыг урьдчилан мэдээлдэг байна. 4.2.2 Зөвлөл бүхий л үйл ажиллагаагаа горилогч дипломын ажлаа хамгаалахад шаардлагатай мэдээлэл, холбогдох асуудлаар зөвлөгөө авах боломжоор хангахад чиглэгдэнэ. 4.2.3 Зөвлөл магистрын дипломын ажлыг бүх талаас нь бүрэн гүйцэд, бодитой шүүн хэлэлцэх, горилогчийн бүрдүүлсэн материалд дүгнэлт өгөхөд шаардлагатай материалыг холбогдох байгууллагаас лавлах, гаргуулан авах эрхтэй. 4.2.4 Зөвлөл горилогчийн магистрын дипломын ажлын талаар гаргасан дүгнэлтээ хуралдаан болсоноос хойш 5 хоногийн дотор сургалтын албанд албан ёсоор мэдэгдэнэ. 4.2.5 Зөвлөл нь үйл ажиллагааныхаа товч тайлан, хуралдааны тэмдэглэл, холбогдох бусад бичиг баримтыг тус сургуулийн магистрын сургалт эрхэлсэн нэгжид хүлээлгэн өгнө. 4.2.6 Зөвлөл энэхүү дүрмийн 4.3.2-т заасан материалыг хүлээн авсан тухай тэмдэглэл хөтлөнө. 4.3 Магистрын ажлыг Зөвлөл дээр шүүн хэлэлцэх

4.3.1 Магистрын дипломын ажлын хуралдаанаар зохион байгуулна.

хамгаалалтыг

зөвлөлийн

нээлттэй

4.3.2 Горилогч доорх материалыг зөвлөлд ирүүлнэ. Үүнд: - Хамгаалалтанд орохыг хүссэн горилогчийн өргөдөл - Горилогчийн бакалаврын зэргийг гэрчлэх дипломын нотариатаар гэрчилсэн хуулбар - Сургалтын төлөвлөгөөний дагуу судалсан хичээлүүдийн дүн, зохих багц цаг цуглуулсан тухай сургалтын албаны тодорхойлолт -

Горилогчийн магистрын хамгаалалтад бэлэн болсныг нотолсон удирдагчийн дүгнэлт

- Урьдчилан хамгаалалтын явцад гарсан санал, шүүмж, зөвлөмжийг тусгаж ажлыг сайжруулсан тухай тэмдэглэл - Албан ёсны шүүмжлэгчийн дүгнэлт - Дипломын ажлын үр дүнг тодорхойлох байгууллага /судалгааны обьект/ын санал, дүгнэлт - Зохих шаардлагыг хангасан дипломын ажлын хэвлэмэл / удирдагч, шүүмжлэгчийн гарын үсэгтэй/ бүрэн эхээр 3 хувь, хураангуй 6 хувь байна. 4.3.3 Зөвлөлийн дарга материалыг хүлээн авч, бүрэлдэхүүнээс нэг гишүүнийг томилон энэхүү дүрмийн 4.3.2-д дурдсан материалын бүрдэл, тэдгээрийн үнэн зөв байдлыг шалгуулж, дүгнэлт гаргуулна. 4.3.4 Хамгаалалтын хуралдааныг өргөдөл хүлээн авсанаас хойш нэг сарын дотор зохион байгуулна. Зөвлөлийн дарга горилогчийн ирүүлсэн магистрын дипломын ажлыг хамгаалалт болох өдрөөс 14-өөс доошгүй хоногийн өмнө гишүүдэд хүргэнэ. 4.3.5 Зөвлөлийн хуралдаанаар магистрын дипломын ажил, түүнд тавих шаардлага хангасан бүтээл болж чадсан эсэх талаар дүгнэлт гаргана.

4.4 Зөвлөлийн хуралдаан 4.4.1 Зөвлөлийн хуралдааныг гишүүдийн 75-аас багагүй хувийн ирцтэйгээр хийнэ. 4.4.2 Зөвлөлийн хуралдааныг зөвлөлийн дарга удирдана.

4.4.3 Зөвлөлийн нарийн бичгийн даргын эзгүйд зөвлөлийн даргын шийдвэрээр аль нэг гишүүнийг түр хугацаагаар нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгүүлэхээр томилоно. 4.4.4 Зөвлөлийн дарга, орлогч дарга хоёул эзгүйд зөвлөлийн хуралдааныг хойшлуулна. 4.4.5 Зөвлөлийн хуралдааныг доор дурдсан дарааллын дагуу зохион байгуулна. Үүнд: - Хуралдааныг зөвлөлийн дарга нээж, хэлэлцэх асуудлыг танилцуулна. - Горилогчийн талаар зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга танилцуулах, - Горилогч магистрын дипломын ажлын үндсэн үр дүнг Microsoft Office Power Point программ ашиглан /15-18 слайдаар/ 15 минутад багтаан илтгэх, - Шүүмжлэгчдийн санал, дүгнэлтийг сонсох, - Зөвлөлийн гишүүд горилогчид асуулт тавьж, хариулт авах, - Зөвлөлийн гишүүд дүгнэлтээ хэлэх, - Тооллогын комиссыг сонгон батлах, - Гишүүдэд саналын хуудас тарааж санал хураах, - Тооллогын комисс санал хураалтын дүнг танилцуулах, -Тооллогын комиссын дүнг үндэслэн дүгнэлтийг баталсан шийдвэр гаргах, - Зөвлөлийн хурлын шийдвэрийг магистрантуудад танилцуулах, 4.4.6 Зөвлөлийн хуралдааны шийдвэрийг нууц санал хураалтын дүнг үндэслэн гаргана.Зөвлөлийн хуралдаанд оролцогчдын 75-аас доошгүй хувийн эерэг санал авсан тохиолдолд горилогчийн ажлыг хамгаалсанд тооцно. 4.4.7 Зөвлөлийн хуралдаанд суулгүйгээр болон суусан боловч хуралдаан дуусахаас өмнө орхиж явсан гишүүн урьдчилж санал өгөхийг тус тус хориглоно. 4.4.8 Зөвлөлийн хуралдааны тэмдэглэлийг хадгална. 4.4.9 Зөвлөлийн гишүүдийн саналыг дараах загварын хуудсаар авна

Мандах Бүртгэл Дээд Сургууль

Огноо……..

САНАЛЫН ХУУДАС

Горилогчийн овог нэр

Магистрын ажилд өгөх саналын хувилбар 1. Шаардлага хангасан 2. Шаардлага хангаагүй

Тайлбар:

Өгөх саналын урд талын дугаарыг дугуйлж тэмдэглэнэ.

Саналын хувилбарыг алийг нь ч дугуйлж тэмдэглээгүй, эсвэл хоёуланг нь дугуйлж тэмдэглэсэн бол саналын хуудсыг хүчингүйд тооцно.

4.5 Магистрын зэрэг олгох 4.5.1 Магистрын дипломын ажлаа амжилттай хамгаалсан, хамгаалуулах зөвлөлийн гишүүдийн санал, зөвлөмжийн дагуу сайжруулж засварласан, зохих шаардлагыг хангасан дипломын ажлын хэвлэмэл эх хувийг сургуулийн номын санд тушаасан магистрантад захирлын тушаалаар магистрын зэрэг олгоно. 4.5.2 Магистрын зэрэг хамгаалсан төгсөгчдөд магистрын зэргийн диплом, энгэрийн тэмдэг гардуулж, тангараг өргүүлнэ.

/ Эрдмийн зөвлөлийн хурлын 2013.06.28 ны өдрийн шийдвэрийг үндэслэн 2.3.3, 3.1.2, 3.1.3, 3.1.5 өөрчлөн найруулсан/

Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн Оюутны зөвлөлийн 2013 оны 09 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хурлаар батлав

“Мандах бүртгэл” дээд сургуулийн Оюутны зөвлөлийн ажиллах журам

Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1 Энэ журам нь Оюутны зөвлөлийн зорилго, үйл ажиллагааны чиглэл, зарчим, бүтэц, зохион байгуулалтыг тодорхойлоход оршино. 1.2 Оюутны зөвлөл ашгийн бус сайн дурын байгууллага мөн бөгөөд оюутнууд, сургуулийн удирдлага хоёрыг холбосон гүүр нь байна. 1.3 Оюутны зөвлөл нь энэхүү журам болон “Мандах бүртгэл” дээд сургуулийн дүрэм журмын хүрээнд үйл ажиллагаа явуулна. Хоёр. Оюутны зөвлөлийн зорилго, үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл зарчим 2.1 Оюутны зөвлөлийн зорилго: Оюутны зөвлөлийн зорилго нь оюутнуудын эрх ашгийг төлөөлөн хамгаалах, оюутнуудад хандсан ажиллагааг идэвхитэй явуулах, сургуулийн захиргаа, төрийн болон төрийн бус байгууллагуудтай хамтран ажиллах, оюутнуудын бие даан хөгжих бүхий л бололцоог хангахад оршино. 2.2 Оюутны зөвлөлийн үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл: Оюутны зөвлөлийн энэхүү журамд заасан зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд доор дурдсан үйл ажиллагааг дангаараа болон бусад талтай хамтран явуулна. Үүнд: 2.2.1 Оютнуудын эрдэм шинжилгээ, урлаг спорт, соёлын олон төрөлт арга хэмжээ зохион явуулах, чөлөөт цагийг үр бүтээлтэй өнгөрүүлэх, шинэ төрлийн ажлыг үүсгэн хөгжүүлэхэд дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх, оюутнуудын нийтлэг эрх ашгийг төлөөлөн хамгаалах 2.2.2 МОХ-ын ажиллагаатай нийцсэн, тэдэнтэй нэгдэж ажиллах, мэдээлэл солилцох, тэднээс зөвөлгөө авах, бусад их, дээд сургуулийн оюутнуудтай хамтран ажиллах, оюутнуудын санал бодлыг чөлөөтэй солилцох илэрхийлэх, бүх талын бололцоог хангах. 2.3 Оюутны зөвлөлийн үйл ажиллагаанд баримтлах зарчим: 2.3.1 Удирдах, удирдагдах ёсыг дагаж мөрдөнө. 2.3.2 Үйл ажиллагаа нь нээлттэй байна. 2.3.3 Оюутны зөвлөл нь чадварлаг, дадлага туршлагатай, хариуцлага хүлээх чадвартай байна. 2.3.4 Оюутны зөвлөл нь зохион байгуулалтынхаа хувьд тогтвортой, залгамж чанартай байна. Гурав: Оюутны зөвлөлийн бүтэц зохион байгуулалт 3.1. Оюутны зөвлөл нь Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн нийт оюутны төлөөллийг оролцуулсан удирдах дээд байгууллага мөн.

3.2. Оюутны зөвлөл нь дотроо үйл ажиллагааны чиглэлийн дагуу салбар, зөвлөл хороотой байж болно. 3.3 Хэсэг бүр нь ахлагчтай байна. 3.4. Оюутны зөвлөлийн бүрэлдэхүүнд анги бүрээс төлөөлөл оролцсон байна. 3.5. Ангийн төлөөллийг зөвлөх багшийн оролцоотойгоор сонгоно. 3.6. Оюутны зөвлөл нь даргатай байх бөгөөд зөвлөлийн даргыг зөвлөлийн бүх гишүүдийн хурлаас сонгоно. Оюутны зөвлөлийн дарга нь дараах эрх үүрэгтэй байна. Үүнд: 3.6.1. Оюутны зөвлөлийн хурлыг даргалах 3.6.2. Хурлын шийдвэрийг баталгаажуулах 3.6.3. Зөвлөлийн гишүүдэд шаардлага тавих 3.6.4. Сургуулийн захиргаанд хурлын шийдвэрийг хүргүүлж, зохих асуудлыг шийдвэрлүүлэх 3.6.5. Сургуулийн Удирдах зөвлөлийн гишүүнээр сонгуулах 3.6.6. Оюутны зөвлөлийг төлөөлж, холбогдох талуудтай хамтран ажиллах, санал бодлоо илэрхийлэх 3.6.7. Оюутны зөвлөлийн өдөр тутмын ажлыг удирдан зохион байгуулах 3.7 Оюутны зөвлөлийн дарга төгсөх ангид суралцах болсноор сонгуульт үүрэг дуусгавар болно. 3.8 Оюутны зөвлөлийн дарга үүрэгт ажлаа хангалтгүй хийсэн гэж үзвэл бүх гишүүдийн хурлаар хэлэлцэж үүрэгт ажлаас чөлөөлж болно. 3.9. Оюутны зөвлөлийн гишүүд нь дараах эрх үүрэгтэй болно. Үүнд: 3.9.1. Анги хамт олноо төлөөлөн зөвлөлийн хуралд оролцох 3.9.2. Хуралд санал бодлоо илэрхийлж, тодорхой асуудал дэвшүүлэн тавьж шийдвэрлүүлэх 3.9.3. Зөвлөлийн даргыг сонгох, даргад сонгогдох 3.9.4. Оюутны зөвлөлийн гишүүн нь удирдан зохион байгуулах авьяастай, нийтэч, хэв журмын болон ёс суртахууны зөрчилгүй, шинийг санаачлагч, цэвэрч нямбай, үнэнч шудрага оюутан байна. 3.9.5. Оюутны зөвлөлийн гишүүн нь дээрх дүрэм, журамд заасан эрх үүргээ умартсан тохиолдолд албан үүргээс нь чөлөөлөх буюу оюутны зөвлөлийн хурлаар авч хэлэлцэн анхааруулан сануулах арга хэмжээ авна. 3.9.6. Оюутны зөвлөлийн хурлыг шалтгаангүйгээр гурван удаа хоцрох, таслах тохиолдолд оюутны зөвлөлөөс хасах 3.9.7. Оюутны зөвлөлийн гишүүний тэмдэгтэй байна 3.9.8. Сургуулийн ёс зүй санал, гомдлын хороотой хамтран ажиллах, ёс зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохион байгуулна.

3.9.8. Оюутны зөвлөлийн дарга гишүүд нь сонгуульт үүргээ сайн биелүүлсэн бол сургалтын төлбөрөөс 5-10% хөнгөлөлт эдэлж болно. Энэхүү хөнгөлөлтийг эдлэх гишүүдийг Оюутны зөвлөлийн хурлаас гаргаж сургуулийн захиргаатай зөвшилцөнө. Дөрөв: Хяналтын зөвлөл, хяналтын зөвлөлийн гишүүний эрх, үүрэг 4.1. Оюутны зөвлөл нь хяналтын зөвлөлтэй байна. 4.2. Хяналтын зөвлөл нь гурван гишүүнээс бүрдэнэ. 4.3. Хяналтын зөвлөлийн гишүүний нэрийг оюутны зөвлөлийн дарга санал болгосноор оюутны зөвлөлийн гишүүдээс санал хурааж олонхийн саналаар хоёр жилийн хугацаатай томилно. 4.3 Хяналтын зөвлөлийн гишүүд нь тус сургуульд хоёроос дээш жил суралцсан, үнэнч шудрага, зөв боловсон харьцаатай, хэв журмын болон ёс суртахууны зөрчилгүй оюутан байна 4.4 Хяналтын зөвлөл нь оюутны зөвлөлийн үндсэн үйл ажиллагаанд хяналт тавих, орлого, зарлагыг бүртгэх, хянах тайлагнах үүрэгтэй. 4.5 Хяналтын зөвлөлийн гишүүн нь дээрх дүрэм, журамд заасан эрх үүргээ хангалтгүй биелүүлбэл оюутны зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэн анхааруулах сануулах, шаардлагатай бол гишүүнээс чөлөөлөх арга хэмжээ авна. Тав: Оюутны зөвлөлийн бэлэг тэмдэг 5.1 Оюутны зөвлөлийн бэлэг тэмдэг нь Мандах бүртгэл ДС-ийн оюутны зөвлөл гэсэн далбаа, сүлд дуутай байна 5.2 Оюутны зөвлөл нь өөрийн тамгатай байна 5.3 Оюутны зөвлөл нь өөрийн хэвлэл, узель, өрөөтэй байж болно 5.4 Оюутны зөвлөл нь тэргүүний оюутныг дээд шатны байгууллагуудад шагнуулах хүсэлт гаргаж болно. 5.5 Оюутны зөвлөлийн далбаа, сүлд дуу, оюутны дээд шагнал, тэмдгийн загвар хэмжээг сургуулийн удирдах зөвлөлөөс батлана. Захирлын Зөвлөлийн 2012 оны 10-р сарын 25-ны өдрийн хурлаар хэлэлцэн батлав. МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН ЁС ЗҮЙ, САНАЛ ГОМДЛЫН ХОРООНЫ ДҮРЭМ НЭГ. НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ. 1.1.

1.2. 1.3.

Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн Ёс зүй, санал гомдлын хороо нь /Цаашид ЁЗСГХ гэх/ нийт хамт олонд хууль дүрэм, журам, ёс зүйн хэм хэмжээ, соёлын стандартыг мөрдүүлэх, тэдгээрээс үүсэх харилцааг зохицуулах, нээлттэй сонгуульт нэгж мөн. ЁЗСГХ нь дүрмийн дагуу үйл ажиллагаа явуулна. ЁЗСГХ-ны дүрэм нь Монгол улсын холбогдох хууль тогтоомж болон Мандах Бүртгэл ДС-ийн Эрхэм зорилго, Дүрэм, Дотоод дүрэм, Багшийн ёс зүйн дүрэм,

Оюутны ёс зүйн дүрэм, Соёлын стандарт зэрэг эрх зүйн баримт бичгийг эш үндэс болгоно. ХОЁР. ХОРООНЫ ЗОРИЛГО ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮНДСЭН ЗАРЧИМ 2.1.

2.2.

2.3.

ЁЗСГХ нь Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн нийт хамт олонд ёс зүй, соёлын хэм хэмжээ, стандартыг мөрдүүлэх, тэдгээрээс үүсэх харилцааг зохицуулахад оршино. ЁЗСГХ нь өөрийн дүрмээр зохицуулагдах бүх харилцаанд өдөр тутам хяналт тавин ажиллаж, гарсан зөрчил, санал гомдлыг тухай бүр хамт олны хурлаар авч хэлэлцэн  Анхааруулах  Сануулах  Захирлын зөвлөлд тухайн асуудлын талаар санал гаргах гэсэн үе шатаар сургуулийн захиргаатай хамтран ажиллана. ЁЗСГХ нь өөрийн хүрээнд хийгдсэн ажлаа улирал болон жилээр бичгээр тайлан гаргана. ГУРАВ. ХОРООНЫ УДИРДЛАГА БҮТЭЦ ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ.

3.1 ЁЗСГХ хороо нь хорооны бүх гишүүдийн саналаар сонгогдсон дарга, нарийн бичгийн дарга, тэнхимүүдийг төлөөлсөн багш, оюутны төлөөллөөс бүрдсэн 7-9 хүний бүрэлдэхүүнтэй байна. 3.2 ЁЗСГХ хороо нь хэвлэмэл хуудас, ялгарах тэмдэг зэргийг ашиглаж болно. 3.3 Хорооны бүрэлдэхүүнд ёс зүйн зөрчилд холбогдож байгаагүй гишүүдийг сонгон ажиллуулна. ЁЗСГХ хорооны эрх барих дээд удирдлага нь хорооны гишүүдийн хурал байх ба дарга нь захирлын зөвлөлд саналын эрхтэй оролцоно. 3.4 ЁЗСГХ хороо нь санал, гомдлыг тайлант жилийн хугацаанд хэлэлцэнэ. ДӨРӨВ. ХОРООНЫ БҮРЭН ЭРХ Мандах бүртгэл дээд сургуулийн ЁЗСГХ хороо нь өөрийн эрхлэх ажлын хүрээнд дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ. 4.1 Мандах бүртгэл дээд сургуулийн ЁЗСГХ хорооны гишүүн бүр анги танхимд, сургуулийн орчинд болон тус сургуулиас бусад газар зохион байгуулж байгаа олон нийтийн ажлын үед гарсан ёс зүйн болон соёлын стандартын аливаа зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, зөвөлгөө өгөх, анхааруулах 4.2 Хичээл болон сургалтын бусад орчинд хамт олны албан ёсоор зохион байгуулж байгаа ажилд ёс зүй болон соёлын стандарт хэрхэн мөрдөгдөж байгаад хяналт тавин ажиллах; 4.3 Багш ажилтан оюутны ёс зүйн дүрэм болон соёлын стандартыг зөрчсөн тохиолдолд зөрчлийг хянан шийдвэрлэх; 4.4 Ёс зүйн зөрчилтэй холбоотой асуудлаар санал дүгнэлт гарган, зохих журмын дагуу шуурхай шийдвэрлэх; 4.5 Аливаа ёс зүйн зөрчлийн холбоотой асуудлаар мэдээлэл цуглуулах, тэнхим хамт олноос тодруулга тайлбар гаргуулах; ТАВ. ХОРООНЫ ДАРГА БОЛОН ГИШҮҮДИЙН ЭРХ, ҮҮРЭГ. 5.1 Ёс зүйн зөрчил гаргасан болон гарах үйлдэлээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор гишүүд тухай бүр болон хичээлийн жилийн эхэнд оюутнуудад зөвөлгөө өгөх;

5.2 Хорооны дарга болон гишүүд Мандах бүртгэл дээд сургуулийн багш оюутан ажилтан нарын ёс зүйн дүрмийн хэрэгжилт, соёлын стандартанд хяналт тавьж ажиллах 5.3 Аливаа ёс зүйтэй холбоотой маргаан болон бусад үйлдлүүдийг таслан зогсоох, зөвших эвлэрүүлэх зэрэг олон талт аргаар ажиллах; 5.4 Хорооны гишүүдийн хурлыг дарга удирдан явуулах ба хэлэлцэх асуудалтай холбоотой мэдээлэл, баримтыг гишүүдийн тусламжтайгаар хангалттай бэлтгэж хурлаар хэлэлцүүлэх 5.5 Хорооны гишүүд нь хүндэтгэн үзэхээс бусад шалтгаанаар 3 удаа хуралд оролцоогүй бол хорооны гишүүний эрхээс татгалзсан гэж үзэх 5.6 Хорооны гишүүн ёс зүйн зөрчил гаргасан тохиолдолд хорооны дарга, бусад гишүүдийн оролцоотойгоор хэлэлцэн зохих шийдвэр гаргах 5.7 Ёс зүйн зөрчил гаргаагүй нь нотлогдвол түүнийг олон нийтэд ил тод мэдээлж, тухайн гишүүний нэр төрийг сэргээх 5.8 ЁЗСГХ –ны дарга буюу гишүүн нь багш, ажилтан, оюутны ёс зүйн зөрчлийг хэт дөвийлгөх, хувийн шинжтэй хандлагаар хандах, нэг талыг баримтлах зэрэг зохисгүй үйлдлээс ангид байх ЗУРГАА. САНАЛ ГОМДЛЫГ ХҮЛЭЭН АВАХ 6.1 ЁЗСГХ нь дараах чиглэлийн санал, гомдлыг хүлээн авна. Үүнд:  Хууль, дүрэм, журмын хэрэгжилттэй холбоотой  Сургалтын үйл ажиллагаатай холбоотой  Захиргаа, аж ахуй, үйл ажиллагаатай холбоотой  Оюутан суралцагсдад үзүүлэх үйлчилгээтэй холбоотой 6.2 Санал, гомдлыг дараах хэлбэрээр хүлээж авна.  Санал хүсэлтийн хайрцгаар  Электрон шуудангаар  Өргөдөл ба бичгээр гаргаж ирүүлнэ. /Хавсралт №1-ээр / ДОЛОО. ХОРООНЫ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ 7.1 ЁЗСГХ нь Сургуулийн хэмжээнд багш ажилтан оюутны ёс зүйн хэм хэмжээ, соёлын стандартыг мөрдүүлэх хэвшүүлэх ажлыг зохион байгуулна. 7.2 Ёс зүйн хэмжээний талаар сургалт зохион байгуулах олон нийтэд сурталчлах, төлөвлөгөө боловсруулж, тайлан тавьж ажиллана. 7.3 Ёс зүй, санал гомдлын талаар ирсэн мэдээлэл саналыг боловсруулж хорооны эрх зүйн хүрээнд шийдвэрлүүлэх ажлыг зохион байгуулна. 7.4 Хорооны эрх зүйн хүрээнээс давсан ёс зүйн зөрчил, санал, гомдлыг Захирлын зөвлөлд оруулж шийдвэрлүүлнэ. 7.5 Ёс зүйн зөрчилд холбогдсон тухайн хүнд өргөдөл, гомдол мэдээлэлтэй бүрэн танилцуулж, тайлбар гаргуулж, хуралд биеэр оролцуулна. 7.6 ЁЗГСХ-д ирүүлсэн өргөдөл гомдол нь бичгээр үйлдэгдсэн он сар өдөртэй, холбогдох нотолгоо баримт хавсаргасан, албан ёсны хаяг тусгасан, ямар асуудлаар хороонд хандсан тухай товч утга илэрхийлсэн бичиглэлтэй байна. 7.7 Мандах бүртгэл дээд сургуулийн ЁЗГСХ нь зөрчлийн талаарх өргөдөл гомдол санал мэдээллийг хүлээн авснаас хойш ажлын 5 хоногийн дотор хорооны гишүүдэд үүрэг өгч, тодруулга хийлгэнэ. Тодруулга авснаас хойш 5 хоногийн дотор үүрэгт гишүүн өөрийн тайлбар тодруулга баримтыг гаргана. 7.8 Тайлбар тодруулга бүрдсэнээс хойш 14 хоногийн дотор ЁЗСГХ хурлаараа хэлэлцэнэ. 7.9 ЁЗСГХ-ны хурал нь дараах дарааллын дагуу явагдана.

7.9.1 Хорооны дарга гишүүдэд хурлын товыг зарлан ирц бүрдүүлж, хуралдана. 7.9.2 Ёс зүйн зөрчлийн талаар ирсэн мэдээлэл, өргөдөл гомдлын талаар үүрэг авсан гишүүн тодруулга хийж, гишүүдэд мэдээлэл өгнө. 7.9.3 Ёс зүйн зөрчил гаргагч этгээдийг хуралд биечлэн оролцуулна. 7.9.4 Ёс зүйн зөрчил гаргагч этгээд асуулт тавьж, хариулт авч болно. 7.9.5 Асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэх талаар гишүүд саналаа ил чөлөөтэй илэрхийлж хариуцлага ноогдуулах, хүлээлгэх, шийдвэр гаргах эрхтэйгээр оролцоно. 7.9.6 Хурлын тэмдэглэл хөтөлж гарах шийдвэрийг нууц санал хураалт явуулж, санал тэнцвэл хорооны даргын саналаар асуудлыг шийдвэрлэнэ. Тэмдэглэлд: хөтөлсөн хүний гарын үсэг бусад баримт нотолгоо, өргөдлийн утга, гишүүний санал, шийдвэрүүдийг бүрэн тусгасан байх ба тухайн үед гараар бичиглэж авна. НАЙМ. ЗӨРЧИЛТЭЙ ЭТГЭЭДЭД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА. ЁЗСГХ нь хурлаараа ёс зүй, соёлын стандарт зөрчигдсөн байдалд дүгнэлт гаргаж дараах үе шаттайгаар хариуцлага ноогдуулах саналыг Захирлын зөвлөлд гаргана.Үүнд: Багш ажиллагсад нарт: Сануулах Мэргэжил дээшлүүлэх сургалтанд хамрагдах үүрэг өгөх; Тодорхой хувиар цалинг бууруулах; Үүрэгт ажлаас тодорхой хугацаагаар чөлөөлж, холбогдох хууль дүрмийн, ёс зүйн бичиг баримтыг судлуулах үүрэг өгөх; 8.5 Албан тушаалыг өөрчлөх; 8.6 Хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах талаар санал оруулах; 8.1 8.2 8.3 8.4

Оюутан суралцагч нарт: 8.7 Сануулах ; 8.8 Хатуу сануулах; 8.9 Жилийн хугацаагаар хүмүүжиж ирэх, ёс зүйн хэм хэмжээнд суралцах даалгавар өгөх 8.10 Сургуулиас хасах ба сургалтын гэрээг цуцлах; ЕС. ХОРООГ БАЙГУУЛАХ, ТАТАН БУУЛГАХ 9.1 ЁЗСГХ нь байнгын ажиллагаатай тасралтгүй үйл ажиллагаа явуулах нэгж мөн. 9.2 Хорооны бүрэлдэхүүнийг жил бүрийн хичээлийн жилийн эхний 14 хоногт шинээр сонгон шалгаруулж шинэчилнэ. 9.3 Сургууль, салбар, тэнхим, анги зэрэг анхан шатны нэгжүүдээс нэр дэвшигч төлөөллийг сонгож, хорооны даргыг санал хураалтаар сонгоно. 9.4 Хорооны дарга болон гишүүний нөхөн сонгуулийг нэгж хэсгээс нэр дэвшүүлэн сонгох байдлаар бүрдүүлнэ. 9.5 Хорооны үйл ажилагаанд захирлын зөвлөл үнэлэлт дүгнэлт өгнө. Энэхүү дүрмийг батлагдсан өдрөөс нь дагаж мөрдөнө.

Захирлын 2008 оны 2 сарын 10

өдрийн 29 тоот тушаалаар батлав ОЮУТНЫ ЁС ЗҮЙН ДҮРЭМ Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1.

Энэхүү журам нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Иргэний хууль, Боловсролын тухай хууль болон бусад холбогдох хууль тогтоомж, Мандах Бүртгэл Дээд сургуулийн дүрэм, оюутантай байгуулсан суралцах тухай гэрээ, Монголын оюутны ёс зүйн дүрэмд нийцсэн байна

1.2.

Тус журмаар Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн оюутны ёс зүйн харилцааг зохицуулна.

1.3.

Мандах Бүртгэл Дээд Сургууль нь ардчилал, хүний эрхийг дээдлэн, аливаа хүчирхийлэл,

сүрдүүлгээс

ангид

байж

оюутны

суралцах

таатай

орчныг

бүрдүүлэхэд анхаарлаа чиглүүлж ажиллана. Хоёр. Оюутны ёс зүйн зарчим 2.1.

Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн оюутан нь Монгол улсын хууль тогтоомж, сургуулийн дүрэм, журам, суралцах тухай гэрээгээр хүлээсэн үүрэг, ёс зүйн энэхүү дүрмийг чанд сахих.

2.2

Сургуулийн Эрхэм Зорилгыг дээдлэн, шинжлэх ухаанд шамдан суралцаж, сайн мэргэжилтэн болохын төлөө өөрийн хүч чадал, авъяас билгээ дайчилдаг шилдэг оюутан байх

2.3.

Эрдэмтэн багш, ажилтан, хамт олноо хүндэтгэн, сургууль нийгэм хамт олны үйлсэд идэвхтэй оролцдог байх

2.4.

Сургуулийн анги танхим, эд хөрөнгийг ариг гамтай ашиглах.

2.5.

Хамт суралцаж буй бусад оюутан, суралцагсадаа ямар нэгэн дарамт шахалт саад хийхгүй нөхөрсөг хандан тусалж, дэмжин үлгэр дууриалтай байдлыг эрхэмлэх

2.6

Оюутан дээрх үндсэн зарчмуудаас гадна нийгмийн зан суртахууны түгээмэл хэм хэмжээ, суралцаж байгаа мэргэжлийн ёс зүйн зарчмуудыг сахих

2.7

Ёс зүйн зөрчил гаргасан бол хариуцлагыг хүлээх

Гурав. Ёс зүйн зөрчилд хамрагдах үйлдэл 3.1.

Ёс зүйн зөрчил гэдэгт: - Ёс зүйн үндсэн зарчмууд болон нийгмийн зан суртахууны түгээмэл хэм хэмжээнд харшилсан дараах үйлдлийг хамруулан авч үзнэ. Үүнд:

3.1.1. Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн Эрхэм Зорилго, нэр хүндийг гутаах, үл хүндэтгэх, сургуулийн захиргааны шийдвэрийг биелүүлэхээс санаатайгаар зайлсхийх.

3.1.2. Багш, ажиллагсад, оюутны биед халдах, үл хүндэтгэн дайрч доромжлох, өөрийн хүсэл зорилгыг тулгах, нэр төрийг нь сэвтүүлэх оролдлого хийх. 3.1.3. Бусдыг дарамталж сүрдүүлэх, эрх чөлөө, хувийн нууцад нь халдах, хамт суралцаж буй оюутнуудынхаа сурч боловсрох, амгалан тайван амьдрах эрхэд санаатайгаар саад учруулах. 3.1.4. Хичээлийн байр, сургуулийн нутаг дэвсгэрт архидан согтуурах, мансуурах буюу сэтгэцэд нөлөөлөх бодис авч явах, хэрэглэх, тусгайлан зөвшөөрснөөс бусад орчинд тамхи татах, нус цэр, шүл, бохь хог хаяж бохирдуулах 3.1.5. Улирлын болон улсын шалгалтын журам зөрчих, хичээлийн дүнг өөрчлөх, засвар хийх,

хуурамчаар үйлдэх зэргээр сурлагын дүнгийн үнэлгээнд

нөлөөлөхүйц зүй бус үйлдэл гаргах. 3.1.6. Багш, ажилтан болон эрх бүхий бусад хүмүүст хандан өөртөө ашигтай шийдвэр гаргуулахын төлөө авилга, хээл хахууль өгөх буюу өгөхийг завдах. 3.1.7. Ёс зүйн зөрчил гаргасан этгээдийг мэдсэн атлаа түүнийг нь нуун дарагдуулах, өмөөрч хамгаалах, хөхүүлэн дэмжих, 3.1.8. Хичээлийн байрны эд хогшил болон сургалтын техник хэрэгслийг санаатайгаар эвдэх, устгах, өнгө үзэмж, чанарыг алдагдуулах. 3.1.9. Сургуулийн удирдлага, багш, хамт олны зүгээс тавьсан зүй ёсны шаардлагыг биелүүлэхгүй байх 3.1.10. Нийгмийн зан суртахууны хэм хэмжээнд харшилсан бусад үйлдэл Дөрөв. Ёс зүйн зөрчил гаргасан оюутанд хүлээлгэх хариуцлага, шийтгэл 4.1.

Хууль тогтоомж, сургуулийн дотоод журам, суралцах тухай гэрээний үүргээ биелүүлээгүй болон ёс зүйн зөрчил гаргасан оюутанд тухайн хууль тогтоомж, дүрэм, журамд заасан хариуцлага, шийтгэл хүлээлгэхээс гадна энэхүү дүрмээр хариуцлага, шийтгэл хүлээлгэх эсэхийг Ёс зүйн хороо шийдвэрлэнэ.

4.2.

Энэхүү дүрмэнд тусгагдсан ёс зүйн зөрчил гаргасан оюутанд зөрчлийн хэр хэмжээ, нөхцөл байдлыг харгалзан доорх хариуцлага, шийтгэлийг хүлээлгэнэ.

4.2.1

Амаар буюу бичгээр анхааруулга, сануулга өгч уучлал хүсүүлэх

4.2.2

Учруулсан хохирлыг төлүүлэх

4.2.3

Сургуулиас хөөхийг сануулж захирлын тушаалаар хатуу донгодох

4.3.4

Тус сургуулийн оюутан байх эрхийг хасах

4.3

Сануулга өгч уучлал хүсүүлэх хариуцлагыг ёс зүйн хөнгөн зөрчил гаргасан этгээдэд ногдуулах ба хичээлийн нэг жилийн хугацаанд оюутанд нэгээс илүү ногдуулахгүй.

4.4

Ёс зүйн зөрчлийг давтан гаргасан бол 4.2.3-д заасан шийтгэлийг оногдуулна.

4.5

Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийн оюутан байх эрхийг хасах шийтгэлийг ёс зүйн зөрчил удаа дараа гаргасан буюу ёс зүйн ноцтой зөрчил давтан гаргасан

тохиолдолд ёс зүйн хувьд сургуульд тэнцэхгүй хэмээн үзэж уг шийтгэлийг хүлээлгэнэ. 4.6

Сургуулиас хасагдах шийтгэл хүлээсэн этгээдэд сургалтын төлбөрийг нь буцаан олгохгүй.

4.7

Энэ дүрмэнд ёс зүйн зөрчил гэж заасан үйлдлүүдийг мэдээгүй байсан нь хариуцлага, шийтгэлээс чөлөөлөх үндэслэл болохгүй.

Тав. Ёс зүйн хороо 5.1

Мандах Бүртгэл Дээд Сургууль нь дэргэдээ Ёс зүйн хороотой байна. Хорооны бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг Сургуулиййн дотоод дүрмээр тогтооно.

5.2

Энэхүү дүрмийг тус сургуульд суралцаж буй өдөр, эчнээ, оройн бүх оюутнууд даган мөрдөнө.

Захирлын зөвлөлийн 2014 оны 01 сарын 22-ны хурлаар хэлэлцэн шинэчлэн батлав. ОЮУТНЫ МЭДЛЭГ, ЧАДВАРЫГ ҮНЭЛЭХ ЖУРАМ

Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1

1.2 1.3

1.4

1.5 1.6 1.7 1.8

1.9

1.10 1.11

1.12 1.13

БСШУЯ-ны сайдын 2003 оны 158 дугаар тушаалаар баталсан “ Дээд боловсролын зэрэг олгох сургалтанд багц цагийг хэрэглэх, суралцагчдын мэдлэг, чадварыг дүгнэхэд баримтлах журам”-ыг үндэслэн боловсруулсан энэхүү журмаар МАНДАХ БҮРТГЭЛ дээд сургуулийн сургалтын төлөвлөгөөн дэх хичээлийн хөтөлбөрийн дагуу оюутны мэдлэг, чадвар, дадлыг үнэлж дүгнэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулна. Оюутны мэдлэг, чадвар, дадлыг тэдний бие даан суралцах үйл ажиллагааг дэмжиж хөгжүүлэх, багшийн үүрэг, хариуцлагад үндэслэн үнэлж дүгнэнэ. Оюутны мэдлэг, чадвар, дадлыг дүгнэх үйл ажиллагааны гол хэлбэр нь шинжлэх ухааны үндэстэй, бодитой, шударга, ил тод байх зарчимд үндэслэн зохион байгуулсан шалгалт байна. Шалгалт нь:  Шууд  Явцын  Улирлын  Нэгдсэн  Төгсөлтийн гэсэн түвшинтэй байна. Шалгалтыг амаар, бичгээр, цахим хэлбэр зэргийг хослуулан оновчтой зохион байгуулна. Тухайн хичээлийн агуулгын хүрээнд шалгалтын асуулт, тестийг урьдчилан бэлдэж, тэнхим дэх хичээлийн багаар хэлэлцэн зөвшөөрсөн байна. Явцын шалгалтыг тухайн хичээлийг заасан багш авна. Харин бусад хэлбэрийн шалгалт нь хөндлөнгийн байна. Тухайн хичээлийг сонгосон боловч уг хичээлд суухгүйгээр улирлын шалгалтаа шууд өгч, кредитээ тооцуулах оюутан хичээл эхлэхээс өмнөх 7 хоногт багтаан СЧХА өргөдлөө өгнө. СЧХА-с томилсон комисс нь тухайн хичээлийн хөтөлбөрийн бүрэн агуулгаар шалгалтыг авна. Оюутан шалгалтанд хангалтгүй үнэлгээ авбал тухайн хичээлийг судална. Сургалтын чанар, хяналтын алба /СЧХА/, тэнхим, багш нь шалгалтыг ямар хэлбэрээр авах тухайгаа тухайн хичээлийн жилийн эхний өдөр оюутанд албан ёсоор мэдэгдэнэ. Нэгдсэн шалгалтыг “ Нэгдсэн шалгалтын журам”-аар, төгсөлтийн шалгалтыг “Төгсөлтийн шалгалт авах журам”-аар тус тус зохицуулна. Оюутан тухайн хичээлийн шалгалтыг тогтоосон хугацаанд өгөх боломжгүй хүндэтгэн үзэх шалтгаантай бол шалгалт эхлэхээс 24 цагаас доошгүй хугацааны дотор СЧХА-д бичгээр хүсэлт гарган, хойшлуулсан хугацаанд шалгалтаа нөхөн өгч болно. Хүндэтгэн үзэх шалтгаанаар шалгалтын хугацааг хойшлуулсан болон шалгалтанд хангалтгүй үнэлгээ авсан оюутан нэг удаа дахин шалгалт өгч болно. Шалгалтын үед ном, сурах бичиг, тусгай бэлтгэсэн материал харж / гар утас,сонсох хэрэгсэл ашиглан / хуулах, дамжуулах, бусдад саад болох, бичгийн ажлын вариант солих зэргээр зохисгүй үйлдэл гаргасан тохиолдолд оюутныг шалгалтын танхимаас гаргаж, оноог олгохгүй.

1.14 Шалгагч багш /комисс/ нь шалгалт авч дууссанаас хойш 48 цагийн дотор шалгалтын дүнгийн хүснэгтийг СЧХА-нд хүлээлгэн өгнө. 1.15 Шалгалтын дүнгийн хүснэгтэд тавьсан үнэлэлтийг хэн нэгэн өөрчлөн засахыг хориглоно. Хэрэв үнэлгээтэй холбоотой техник алдаа гарсан нь тогтоогдсон бол шалгалт авсан багш /комисс/-д тухайн үед нь мэдэгдэн залруулахыг СЧХА-ны ажилтан хариуцна.

Хоёр. Оюутны мэдлэг, чадварыг үнэлэх

2.1

2.2 2.3

2.4 2.5

Оюутанд эзэмшүүлбэл зохих мэдлэг, дадлага, чадварын түвшинг тухайн хичээлийн хөтөлбөр, стандартад тодорхойлсны дагуу үнэлнэ. Тухайн хичээлээр эзэмшсэн оюутны мэдлэг, чадварыг улирлын турш үнэлгээний стандартын дагуу 100 оноогоор үнэлнэ. Оюутан тухайн хичээлийг судлах явцад хичээл заасан багшаар 70 хүртэл оноогооор үнэлүүлэх бөгөөд улиралын шалгалт өгч 30 хүртэл оноогоор үнэлүүлнэ. Оюутан тухайн хичээлийн зорилго, агуулга, хичээл заах багшийн сургалтын технологийн онцлог, дүгнэх журамтай урьдчилан танилцсаны үндсэн дээр өөрийн сурах үйл ажилллагааг төлөвлөнө. Явцын үнэлгээний дүн нь оюутан улирлын турш хичээлийг тасралтгүй, жигд судлан эзэмшсэн мэдлэг, чадвараа тухай бүр бодитой үнэлүүлэхэд чиглэгдэнэ. Оюутнаас тест, бодлого, дасгал, илтгэл, реферат, жишээн дээр бие даан гүйцэтгэх ажлын хамгаалалт зэрэг явцын шалгалтыг ямар хугацаанд хэрхэн үнэлж, дүгнэх талаар хичээл заах багш нь тухайн хичээлийн эхэнд оюутанд урьдчилан мэдэгдэнэ. Хичээлийн онцлогоос хамаарч 70 оноог хуваарилах асуудлыг харилцан адилгүй тогтоож болно. Тухайлбал: Е70 =А1+А2+А3+А4

Үүнд.: Е70 - Явцын үнэлгээний оноо 70 А1 - Хичээлийн ирц, идэвхи-10, А2 - Онолын мэдлэгийн түвшин –20, А3 - Дадлага, семинар, лабораторийн хичээлийн даалгаврын биелэлт –20, А4 - Бие даан судлах даалгаврын биелэлт-20 оноо гэх мэтээр хичээл заах багш аль хэсгийг хэдэн оноогоор үнэлэхийг шийднэ. Багш зааж буй хичээлдээ улирлын явцад оюутанд 5-аас доошгүй удаа оноо тавьсан байх шаардлагатай бөгөөд оноог оюутанд мэдэгдэж байна. Явцын үнэлгээ нь: А1 - хичээлийн ирц, оролцоогоор А2 - хоёроос доошгүй удаагийн явцын шалгалт, А3 -лабораторийн ажил, дасгал семинарын ажлын гүйцэтгэл, илтгэл тавиулах зэрэг А4 - бодлого, график тооцооны ажил, орчуулга, илтгэл, бие даалтын ажлын гүйцэтгэл, даалгавар хамгаалуулах зэрэг байна. 2.6 2.7

2.8

Багш явцын 70 хүртэл оноог тэмдэглэсэн дүнгийн хүснэгтийш улирлын шалгалтаас өмнө СЧХА-д өгнө. Оюутан явцын 70 онооноос 30 болон түүнээс дээш оноо авсантохиолдолд улирлын шалгалтанд орно. Явцын оноо 30-д хүрээгүй бол тухайн хичээлийг дахин судалж, шалгалт өгнө. Улирлын шалгалтын хуваарийг СЧХА гаргаж, шалгалт эхлэхээс 2 долоо хоногийн өмнө багш, оюутанд мэдэгдэж, шалгалтыг зохион байгуулна.

Шалгалтыг тестээр буюу бичгээр авах тохиолдолд шалгалтын хугацаа 80 минут, амаар авах тохиолдолд нэг цагт 4 оюутан асуугдсан байхаар зохион байгуулна. 2.10 Шалгалтын дүнг “ Дүнгийн хуудас”-д тэмдэглэж, шалгалтын комиссын гишүүд гарын үсэг зурж баталгаажуулна. 2.9

Гурав. Оюутны дүнг стандарт үнэлгээнд шилжүүлэх

3.1 Сургуулийн нэгдсэн мэдээллийн санд явцын болон улирлын шалгалтын оноог нэгтгэн гаргаж, түүнд харгалзах дүнг стандарт үнэлгээнд / A,B,C,D,F/ шилжүүлнэ. A,B,C,D,F нь оюутны сурлагын амжилтыг гэрчлэх албанёсны баримтанд бичигдэх үнэлгээ мөн. A,B,C,D үнэлгээгээр үнэлэгдсэн оюутан тухайн хичээлийнхээ кредитийг бүрэн тооцуулна. 3.2 Явцын болон улирлын шалгалтын нийлбэр оноог дараах лавлах хүснэгтийг ашиглан үсгэн үнэлгээнд шилжүүлэн голч дүнг гаргана. Лавлах хүснэгт Оноо:

Үсгэн үнэлгээ:

Үнэлгээний оноо:

96-100

4,0

90-95

A-

3,7

88-89

B+

3,4

84-87

3,0

80-83

B-

2,7

78-79

C+

2,4

74-77

2,0

70-73

C-

1,7

68-69

D+

1,3

64-67

1,0

60-63

D-

0,7

0-59

“А” үнэлгээ ньоюутан тухайн хичээлийн агуулгыг бүрэн ойлгож, өргөн мэдлэг эзэмшсэн, тэдгээрийг бие даан чадварлаг ашиглаж , шийдвэр гаргах бэлтгэлтэй болохыг илтгэнэ. “В” үнэлгээ нь оюутан тухайн хичээлийн агуулгыг сайн ойлгосон, хичээлтэй холбоотой материалыг ашиглах ба даалгаврыг хийж гүйцэтгэх, үйл ажиллагаандаа хэрэглэх чадвартай болохыг илтгэнэ. “С” үнэлгээ нь хичээлийнг агуулгыг дунд түвшинд эзэмшсэнийг илтгэх дүн бөгөөд уг хичээлийн хувьд хангалттай хэмжээний ойлголт авсан буюу тухайн хичээлийн мэдлэгийг гүнзгийрүүлэн судлах бэлтгэлтэй болохыг харуулна.

“D” үнэлгээ нь дундаас доогуур мэдлэгтэйг илтгэх дүн бөгөөд энэ нь хичээлийн агуулгын зарим хэсэгтэй танилцсан, харьцангуй энгийн асуудлыг шийдвэрлэх чадвартай. Тухайн тохиолдолд уг хичээлийн мэдлэгийг гүнзгийрүүлэн судлахын тулд нэмэлт даалгавар хийж гүйцэтгэх шаардлагатай, мэдлэг дутагдалтай болохыг харуулна. “F” үнэлгээ нь тухайн хичээлийн агуулгыг муу эзэмшсэн, мэдлэг чадварын хувьд дутмаг, хангалтгүй болохыг илтгэнэ.

Хичээлийн амжилтыг A,B,C,D үнэлгээ авсан оюутнуудын тоог нийт хичээл судалсан

3.3

оюутны хэдэн хувь байгаагаар, чанарыг А,В үнэлгээ авсан оюутнуудын тоог нийт хичээл судалсан оюутны хэдэн хувь байгаагаар тус тус тооцно. Үнэлгээний голч дүн (GPA). Оюутны сурлагын чанарыг харуулах гол үнэлгээ нь

3.4

үнэлгээний голч дүн /ҮГД/ мөн. ҮГД-г оюутны улирлын болон суралцсан хугацааны хөтөлбөрийн агуулга эзэмшилтийн чанарын түвшинг тогтооход ашиглана. Оюутны үнэлгээний голч дүнг улирал бүрээр болон суралцсан хугацааны дүнгээр дараах томъёог ашиглан тооцно.

Чанарын онооны нийлбэр Үнэлгээний Голч Дүн =

Y1 *K1+Y2 *K2+. . .+Yn * Kn =

Кредит цагийн нийлбэр

K1+K2+ . . .+Kn

Энд,

Y1 ,Y2, …. Yn – 1,2, . . . .дугаар хичээлүүдийн үнэлгээний оноо K1,K2,. . .Kn - 1,2, . . . дугаар хичээлүүдийн харгалзах кредит 3.5.

Оюутны үнэлгээний голч дүнг СЧХА улирал бүрийн төгсгөлд багтаан гаргана.

3.6.

Хаврын улирлын төгсгөлд мэдээллийн нэгдсэн санд хийгдэх өөрчлөлтүүд бүрэн хаагдаж, тухайн улирлын сурлагын чанарынүзүүлэлт болох ҮГД-г мэргэжил анги бүрээр нэгтгэнэ.

Дөрөв. Шалгалтыг дахин ба нөхөн авах 4.1 Оюутны дахин болон нөхөж өгөх шалгалтыг намрын улирлын хичээлийг дараа улирлын эхний III долоо хоногт, хаврын улирлын хичээлийг хичээлийн жил дууссаны дараа СЧХА-аас баталсан хуваарийн дагуу зохион байгуулна. 4.2 Дахин болон нөхөж шалгалт авах, зөвөлгөө өгөх хугацааг тогтоож, СЧХА хуваарийг захирлын тушаалаар батлуулан мэдээлнэ. 4.3 Дахин болон нөхөж өгөх шалгалтыг тогтсон хугацаанд шалгагч багш, хянагч багшийн хамт авна. 4.4 Улирлын шалгалтанд D,F авсан оюутан дүнгээ ахиулах зорилгоор дахин шалгалт өгсөн тохиолдолд үнэлгээ нь С-ээс хэтрэхгүй байна. 4.5 Дахин шалгалт нь тухайн хичээлийн кредитийн үнэлгээний 20 хувьтай тэнцэх төлбөртэй байна. 4.6 Хэрэв дахин шалгалтанд хангалтгүй үнэлгээ авсан бол тухайн хичээлийг дахин судлах бөгөөд кредитийн төлбөрийг бүрэн төлнө. 4.7 Дахин судлах хичээлтэй оюутны нэрсийг СЧХА-аас холбогдох анги курсын бүртгэлд оруулж хичээлийн хуваарийг оюутан, багш нарт мэдэгдэнэ.

Энэхүү дүрмийг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө.

Мандах бүртгэл дээд сургуулийн Захирлын 2013 оны 05-р сарын 10-ны өдрийн 63 тоот тушаалын 01 дүгээр хавсралт МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН НЭГДСЭН ШАЛГАЛТЫН ЖУРАМ Нэг. Нийтлэг үндэслэл. 1. Мандах Бүртгэл дээд сургуульд нэгдсэн шалгалт авахад энэхүү журмыг баримтална. 2. Сургалтын төлөвлөгөөнд заагдсан хичээлүүдийн хөтөлбөрийн дагуу оюутны мэдлэг болон сургалтын чанарыг дүгнэх нэг хэлбэр нь нэгдсэн шалгалт болно. 3. Нэгдсэн шалгалт нь оюутны тухайн улиралд эзэмшсэн мэдлэгийн түвшин, мэдлэгээ ашиглан практик үйл ажиллагаанд хэрэглэх чадварыг дүгнэхэд чиглэгдэнэ. 4. Нэгдсэн шалгалт нь сургалтын үр дүнг үнэлэхэд ашиглах, шинжилгээ хийхэд шаардлагатай дотоод эх сурвалжийн мэдээлэл бэлтгэж, сурах болон сургах үйл явцыг үнэлэх хэрэгсэл тул тус сургуулийн захиргааны, хөндлөнгийн хэлбэртэй шалгалт байна. 5. Оюутны мэдлэг, чадварын үнэлгээ нь тэдний сурах үйл ажиллагаа, өөрийгөө хөгжүүлэх чадварыг дэмжих, багшийн сургах үйл ажиллагааны хариуцлагыг өндөржүүлэхэд чиглэгдэнэ. 6. Оюутны мэдлэг, чадварыг үнэлэх үйл ажиллагаа нь шинжлэх ухааны үндэстэй, шударга, ил тод байна. Хоёр. Шалгалтын хугацаа. 1. Тухайн улирлын шалгалт дууссаны дараах 1-2 хоногт багтааж шалгалтыг авах ба шалгалтын хуваарь (огноо болон шалгалт авах танхим)-ийг Сургалтын чанар, хяналтын алба (СЧХА) боловсруулан шалгалт эхлэхээс өмнө багш, оюутанд мэдээлнэ. 2. Хэрэв ажлын өдрүүдэд боломжгүй бол амралтын өдрүүдэд шалгалт авч болно. 3. Шалгалтын үргэлжлэх хугацааг шалгалтын агуулгаас хамаарч шалгалтын комисс тогтооно. Гурав. Шалгалтыг хойшлуулах 1. Хэрэв оюутан хүндэтгэн үзэх шалтгаанаар хуваарьт хугацаанд шалгалт өгөх боломжгүй бол холбогдох баримтыг үндэслэн СЧХА тухайн оюутны шалгалтыг хойшлуулж болно. 2. Хүндэтгэн үзэх шалтгаанаар хуваарьт хугацаанд шалгалт өгөөгүй оюутнаас нөхөн шалгалтыг авна.

Дөрөв. Шалгалтыг бэлтгэх, зохион байгуулах. 1. Нэгдсэн шалгалтыг тестээр, бичгээр, шийдвэрлэх асуудал хийлгэх замаар явуулж болно. Тухайн хичээлийн онцлогийг харгалзан шалгалтын хэлбэрийг тогтооно.

Оюутнуудын мэдлэгийн түвшинд тохируулан шалгалт авч болох ба шалгалтын материалд тавигдах шаардлага болон үнэлэх журмыг шалгалтын комисс хэлэлцэн шийдвэрлэж багш болон оюутанд мэдэгдэнэ. 3. Шалгалтын хичээл бүрээр тестийн санг бүрдүүлэх бөгөөд тестийг мэргэжлийн тэнхим хянан, СЧХА-аар баталгаажуулна. 4. Жил бүр хичээл бүрээр тестийн санг нэмэн баяжуулах бөгөөд хичээлийн хөтөлбөр, агуулгын өөрчлөлттэй уялдуулан тестийн санг нэмж өөрчилнө. 5. Нэгдсэн шалгалтыг бүх мэргэжлийн анги, курсээс улирал бүрийн эцэст тухайн улиралд заагдсан бүх хичээлийг хамруулан авна. 6. Тухайн улиралд заагдсан тухайн нэг хичээлээс 20-оос доошгүй асуулт, тест, бодлогыг нэгдсэн шалгалтанд оруулна. Ингэхдээ шалгалтын агуулга нь тухайн шалгаж буй чиглэлээ бүрэн хамарсан, хариулт нь тодорхой байх бөгөөд дараах 3 хэсгээс бүрдэнэ. Үүнд: - Онолын мэдлэг 30% - Асуудал шийдвэрлэх чадвар 35% - Хэрэглээний чадвар 35% 7. Шалгалтын материалыг шалгалтын комисс санамсаргүй сонголтоор сонгоно. 8. Дасгал даалгаварууд нь энгийнээс хүндрэх байдал нь нэмэгдсэн дараалалтай байна. 9. Шалгалтын материалыг хэд хэдэн хувилбараар бэлтгэж болно. Ингэхдээ журмын 4.6-д заасан дарааллыг алдагдуулахгүй. 10. Нэгдсэн шалгалтын үйл ажиллагаа нь СЧХА шалгалтын үр дүнгээр сурах ба сургах үйл явц болон гарц үр дүнг үнэлэн нэгдсэн тайланг бэлтгэж Захирлын зөвлөлд танилцуулснаар дуусгавар болно. 2.

Тав. Шалгалтын комиссын эрх, үүрэг. 1. Нэгдсэн шалгалтын үйл ажиллагааг СЧХА, тэнхим бүрээс 3-аас доошгүй багшийн төлөөллөөс бүрдсэн комисс хамтран зохион байгуулах ба СЧХА-ны дарга нь шалгалтын комиссын дарга байна. 2. СЧХА нь шалгалтын үйл ажиллагаанд дараах эрх, үүрэгтэй: - Энэхүү журмын 2-т заасны дагуу шалгалтын хуваарийг гаргах. - Шалгалтын үйл ажиллагааг нэгдсэн удирдлагаар хангах, хяналт тавих. - Шалгалтанд орох оюутны тоог тодорхойлж, шалгалтанд орох боломжгүй оюутны асуудлыг шийдвэрлэх. - Шалгалтын үр дүнгээр нэгдсэн тайлан гаргаж гарц үр дүнг үнэлэх. 3. Шалгалт авах комисс нь дараах эрх үүрэгтэй: - Шалгалтанд бэлтгэх, зохион байгуулах, дүгнэх удирдамж гаргах. - Холбогдох багш нараас шалгалтын материал хүлээн авч шалгалтанд бэлтгэх. - Шалгалт авах болон засах багш нарыг хуваарилах. - Шалгалтын дүнг хянаж тухайн хичээлийг орсон багшид хүлээлгэн өгөх. 4. Шалгалтын комиссын бүрэлдэхүүнд ороогүй багш нар дараах эрх үүрэгтэй байна: - Шалгалтын материал боловсруулах, түүний бүтэц агуулгад санал өгөх. - Шалгалтын дүнг хэлэлцэхэд оролцон санал өгөх. - Комиссоос гаргасан удирдамжийн дагуу шалгалтын материал бэлтгэн, комисст хүлээлгэн өгөх. - Комиссын удирдамжийн дагуу шалгагч багшаар ажиллах, эсвэл засагч багшаар ажиллан шалгалтын дүнг комисст хүлээлгэн өгөх. Зургаа. Дүгнэх.

3. 4.

Шалгалтын нийтлэг дэг журмыг шалгагч багш тогтоох бөгөөд тухайн дэг журмыг зөрчсөн тохиолдолд шалгалтын материалыг хураан авч протокол хөтлөн “F” үнэлгээ өгнө. Шалгалтын дүнг СЧХА-аас гаргасан шалгагдвал зохих оюутны нэр бүхий дүнгийн хуудсанд тэмдэглэж шалгалт авсан өдөрт багтаан СЧХА-ны даргад хүлээлгэн өгнө. СЧХА-ны өдрийн анги хариуцсан менежер нь улиралын шалгалтын дүнг бүртгэлийн мэдээллийн системд оруулах ба оюутны вебд байршуулна. Хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр шалгалтанд ороогүй оюутанд “F” үнэлгээг тавина. Хүндэтгэн үзэх шалтгаанаар шалгалтанд ороогүй бол холбогдох бичиг баримт, магадлагааг үндэслэн дүнгийн хуудсанд хойшлуулсныг илтгэх “Х” тэмдэглэгээг хийнэ. Нэгдсэн шалгалтын дүн нь тус сургуулийн гарц үр дүнг үнэлэх чухал үзүүлэлт бөгөөд шалгалтын дүнд анализ, харьцуулалт хийж, хичээл заасан багш нар хичээл бүрээр дүнг хэлэлцэж цаашид авах арга хэмжээг тодорхойлно.

Энэхүү журмыг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө.

Захирлын зөвлөлийн 2012 оны 04 сарын 24 -ны хурлаар шинэчлэн батлав. ТӨГСӨЛТИЙН ШАЛГАЛТ АВАХ ЖУРАМ

Нэг. Ерөнхий зүйл 1.1 Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн сургалтын хөтөлбөрийг дүүргэсэн оюутнуудаас төгсөлтийн шалгалт авахад энэхүү журмыг мөрдөнө. 1.2 Төгсөлтийн шалгалт нь тухайн мэргэжлийг эзэмшихэд зайлшгүй шаардагдах мэдлэг, чадвар, дадлагын түвшинг тогтоож баталгаажуулахад оршино. Хоёр. Төгсөлтийн шалгалт 2.1.

Сургуулийн төгсөлтийн шалгалт нь тухайн хөтөлбөрийг дүүргэж, бэлтгэгдэн гарч буй мэргэжилтнүүдийн мэргэжлийн мэдлэг, чадвар дадлагыг иж бүрнээр, үнэн зөв үнэлж дүгнэх үйл явц байна.

2.2.

Сургалтын төлөвлөгөөнд тусгагдсан хичээлүүдийг бүрэн судалж, дүнгийн ба сургалтын төлбөрийн тооцоог дуусгасан оюутанд төгсөлтийн шалгалтанд орох эрх олгоно.

2.3.

Төгсөлтийн

шалгалтанд

орох

оюутны

нэрсийг

Захирлын

тушаалаар

баталгаажуулна. 2.4.

Албан ёсны баталгаа бүхий хүндэтгэх шалтгаанаар төгсөлтийн шалгалтанд орох боломжгүй болсон, кредитээ бүрэн цуглуулаагүй зэрэг шалгаанаар төгсөлтийн шалгалтаа хугацаандаа өгөөгүй оюутны шалгалт өгөх асуудлыг Захиргааны зөвлөл шийдвэрлэнэ.

2.5.

Мэргэжлийн суурь болон мэргэшүүлэх хичээлд “F” үнэлгээтэй суралцагч төгсөлтийн шалгалтанд орохгүй.

Гурав. Төгсөлтийн шалгалтын комисс 3.1 Төгсөлтийн шалгалтыг Сургалтын чанар, хяналтын

алба зохион байгуулж,

шалгалтын комиссын бүрэлдэхүүнийг захирлын зөвлөлөөр хэлэлцэн батална. 3.2 Шалгалтын комисс нь тус сургуулийн удирдлагаас гадна мэргэжлийн, төрийн захиргааны төв байгууллага болон бусад их, дээд сургууль, мэргэжлийн төрийн бус байгууллагын багш нар оролцсон 7-оос доошгүй гишүүнтэй байна. 3.3 Шалгалтын комисс нарийн бичгийн дарга /зохион байгуулагч/, шалгагч багштай байна. 3.4 Шалгалтыг шалгалтын комиссын 60 хувиас доошгүй ирцтэй үед хүчинтэйд тооцно.

Дөрөв. Төгсөлтийн шалгалтын үнэлгээ

4.1 Бизнесийн удирдлагаар төгсөж буй оюутны төгсөлтийн шалгалтын үнэлгээ дараах бүтэцтэй байна. Үүнд:

А.Суурь оноо 25 хүртэл /мэргэжлийн хичээлүүдийн улирлын болон хөндлөнгийн шалгалтын дүнгүүдийн дунджаар гаргана./ Б. Аман шалгалт 35 хүртэл В. Бичгийн шалгалт 40 хүртэл оноотой байна. 4.2 Аман ба бичгийн шалгалт нь оюутны онолын мэдлэг, мэргэжлийн дадлага, чадварыг шалгахуйц асуудлуудыг багтаасан байна. 4.3 Мэдээллийн технологийн хөтөлбөрөөр төгсөгчид нь төгсөлтийн ажил хамгаална. Төгсөлтийн ажлын үнэлгээ дараах бүтэцтэй байна. Үүнд: А. 1-р шатны ажил 10 хүртэл Б. 2-р шатны ажил 10 хүртэл В. 3-р шатны ажил 10 хүртэл Г. Удирдагчийн үнэлгээ 20 хүртэл Д. Урьдчилан хамгаалалт 20хүртэл Е. Жинхэнэ хамгаалалт 30хүртэл оноотой байна.

Тав. Шалгалтын комиссын нарийн бичгийн даргын үүрэг /зохион байгуулагч/ 5.1.

Шалгалтын

комиссын

бичиг баримт болох шалгалтын

билет,

комиссын гишүүдийн үнэлгээний хуудас, шалгалтын комиссын тогтоол, тэмдэглэл, шалгалтанд орж байгаа оюутанд тавьж олгох тусгай хуудсыг бэлтгэнэ. 5.2.

Шалгалтын нарийн бичгийн дарга дараах хавсралтуудаар төгсөлтийн шалгалтын баримтыг бүрдүүлэн СЧХА-нд хүлээлгэн өгнө.

Үүнд: 1. Захирлын тушаал /загвар №1/ 2. Шалгалтын комиссын дүнгийн хуудас /загвар №2/ 3. Шалгалтын комиссын тогтоол /загвар №3/ 4. Шалгалт авсан тэмдэглэл /загвар №4/ 5. Төгсөгчдийн дэлгэрэнгүй судалгаа /загвар №5/ 6. Орц, гарцын тайлан /загвар №6/ Зургаа. Диплом олголт

6.1.

СЧХА нь төгсөлттэй холбоотой дараах ажлуудыг хийж гүйцэтгэнэ. Үүнд:

6.1.1. Төгсөлтийн шалгалтаа амжилттай өгсөн оюутанд төгсөлтийн шалгалтын комиссын шийдвэрийг үндэслэн захирлын тушаалаар диплом, энгэрийн тэмдэг олгох ажлыг зохион байгуулна. 6.1.2. Төгсөгчдийн мэдээг холбогдох маягтын дагуу гаргаж, БШУЯ-д хүргүүлэх 6.1.3. Төгсөгчдийн дипломыг бичиж холбогдох гарын үсэг зуруулах 6.1.4. Төгсөгчдийн дипломын хуулбарыг 2 хувь үйлдэж, БШУЯ болон архивт хавтаслан хадгалуулна. 6.1.5. Диплом, дипломын хавсралт, энгэрийн тэмдэг, хувийн хэрэг зэрэг үндсэн бичиг баримтыг зөвхөн төгсөгч оюутанд өөрт нь өгч, хүлээн авсан баримтанд гарын үсэг зуруулна. 6.2.

Төгсөгч нь тойрох хуудасыг зуруулж, диплом, энгэрийн тэмдэгний үнийг төлсөн байна.

Долоо. Бусад 7.1. Өмнөх жилүүдийн төгсөлтийн шалгалтын тооцоотой оюутнуудад энэхүү журам нэгэн адил үйлчилнэ.

Мандах бүртгэл дээд сургуулийн захирлын 2014 оны 01 сарын 13-ны өдрийн А11 тоот тушаалын 01 дүгээр хавсралт МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН ТЭТГЭЛЭГТ ХӨТӨЛБӨР Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн зорилго: Оюутнуудын амжилттай суралцах эрмэлзлэлийг дэмжин идэвхи чармайлтыг дээшлүүлэх, амжилтыг нь урамшуулах, оюутны нийгмийн оролцоог үнэлэх, сургуулийн хөгжил дэвшилд оруулсан хувь нэмэрийг үнэлэх зорилготой. Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн төрөл: Үүсгэн байгуулагчийн нэрэмжит тэтгэлэг Сурлагын амжилтаар олгох тэтгэлэг Улсын олимпиадад эхний байруудад шалгарсан оюутнуудад олгох тэтгэлэг Голч дүн нь 3,5-аас дээш, санхүүгийн бэрхшээлтэй оюутнуудыг дэмжих тэтгэлэг 5. Оюутны зөвлөлийн сонгуульт үүрэг хүлээсэн оюутнуудын ажлын үр дүнтэй нь холбон олгох тэтгэлэг 6. Сургуульд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан оюутны тэтгэлэг 1. 2. 3. 4.

Нэг. Үүсгэн байгуулагчийн нэрэмжит тэтгэлэг 1.1.

Тэтгэлэгт хамруулах шалгуур 1.1.1 1.1.2 1.1.3

1.1.4 1.2.

Бүрдүүлэх материал 1.2.1 1.2.2

1.3.

Тэтгэлэгт өргөдөл гаргагч нь оюутны ёс зүйн дүрмийн зөрчилгүй Голч дүн нь 3,8-аас дээш Эрдэм шинжилгээ судалгааны ажилд болон их дээд сургуулиудын оюутнуудын дунд зохиогддог олимпиадад амжилттай оролцож ирсэн, нийгмийн оролцоо сайтай Оюутныг анги хамт олон нь дэвшүүлнэ

Өргөдөл Анги хамт олны тодорхойлолт

Шалгаруулалт 1.3.1. Хөтөлбөрт хамрагдах хүсэлт гаргасан оюутнуудын материалыг жил бүрийн 04-р сарын 20-30-ны хооронд сургуулийн маркетингийн менежер хүлээн авна 1.3.2. Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн шалгаруулалтыг ерөнхий захирлын дэргэд байгуулагдсан комисс оюутнуудын материалыг судлаж, шаардлагатай бол нэмэлт ярилцлага хийж шийдвэрлэнэ. 1.3.3. Шалгарсан оюутнуудын тэтгэлэгт хөтөлбөрт хамрагдах эрхийн бичгийг 5 сарын 8-нд сургууль байгуулагдсан өдөр, төгсөлтийн баяр дээр гардуулж өгнө. 1.3.4. Шалгарсан нэг оюутанд сургалтын төлбөрийнх нь 50%-тай тэнцэх тэтгэлэг олгоно. 1.3.5. Шилжин ирсэн оюутны сурлагын болон амжилтын тодорхойлолт нь тус сургуульд суралцсан хугацаанд хамаарсан байна.

Хоёр. Сурлагын амжилтаар олгох тэтгэлэг 2.1.

Тэтгэлэгт хамруулах шалгуур 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4

Тэтгэлэгт өргөдөл гаргагч нь оюутны ёс зүйн дүрмийн зөрчилгүй байх Оюутан нэг хичээлийн жил “А” үнэлгээтэй суралцвал дэвшин суралцах ангийнх нь жилийн сургалтын төлбөрийн 20%-тай тэнцэх Хоёр хичээлийн жил дараалан “А” үнэлгээтэй суралцвал дэвшин суралцах ангийнх нь жилийн сургалтын төлбөрийн 30%-тай тэнцэх Гурван хичээлийн жил дараалан “А” үнэлгээтэй суралцвал дэвшин суралцах ангийнх нь жилийн сургалтын төлбөрийг 40%-тай тэнцэх тэтгэлэгийг тус тус олгоно.

2.2 Бүрдүүлэх материал 1.2.1 Өргөдөл 1.2.2 Суралцсан хугацааны дүнгийн тодорхойлолт 1.2.3 Ангийн зөвлөх багшийн тодорхойлолт 1.2.4 Эрдэм шинжилгээний бүтээл, олимпиад, спорт, урлагийн тэмцээн уралдаанд оролцож амжилт гаргасныг гэрчлэх баримтын хуулбар

1.3

Шалгаруулалт 1.3.1 Тэтгэлэгт хамрагдах хүсэлт гаргасан оюутнуудын материалыг жил бүрийн 08-р сарын 25-30-ны хооронд сургуулийн маркетингийн менежер хүлээн авна 1.3.2 Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн шалгаруулалтыг ерөнхий захирлын дэргэд байгуулагдсан комисс оюутнуудын материалыг судлаж, шаардлагатай бол нэмэлт ярилцлага хийж шийдвэрлэнэ. 1.3.3 Шалгарсан оюутнуудын тэтгэлэгт хөтөлбөрт хамрагдах эрхийн бичгийг 9 сарын 1-нд хичээлийн шинэ жилийн нээлтийн ёслол дээр гардуулж өгнө. 1.3.4 Шилжин ирсэн оюутны сурлагын болон амжилтын тодорхойлолт нь тус сургуульд суралцсан хугацаанд хамаарсан байна.

Гурав. Улсын олимпиад болон эрдэм шинжилгээний бүтээлийн уралдаанд эхний байранд шалгарсан оюутнуудад олгох тэтгэлэг 3.1 Тэтгэлэгт хамруулах шалгуур 3.1.1 Тэтгэлэгт өргөдөл гаргагч нь оюутны ёс зүйн дүрмийн зөрчилгүй байх 3.1.2 Нягтлан бодох бүртгэлийн улсын олимпиадад оролцон эхний 10 байрт шалгарсан 3.1.3 Бусад улсын олимпиадад амжилттай оролцон эхний 3 байранд шалгарсан 3.1.4 Улсын болон шинжлэх ухааны салбарын хэмжээний эрдэм шинжилгээний хуралд оролцон илтгэл нь эхний 3 байранд шалгарсан 3.2. Бүрдүүлэх материал

3.2.1. Өргөдөл 3.2.2. Олимпиадад оролцож амжилт гаргасныг гэрчлэх баримтын хуулбар 3.2.3. Эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаанд амжилт гаргасныг гэрчлэх баримтын хуулбар 3.2.4. Шалгарсан эрдэм шинжилгээний бүтээлийн 1 хувь 3.3. Шалгаруулалт 3.3.1. Тэтгэлэгт хамрагдах хүсэлт гаргасан оюутнуудын материалыг жил бүрийн 04-р сарын 25-30-ны хооронд сургуулийн маркетингийн менежер хүлээн авна 3.3.2. Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн шалгаруулалтыг ерөнхий захирлын дэргэд байгуулагдсан комисс оюутнуудын материалыг судлаж, шаардлагатай бол нэмэлт ярилцлага хийж шийдвэрлэнэ. 3.3.3. Шалгарсан оюутнуудын тэтгэлэгт хөтөлбөрт хамрагдах эрхийн бичгийг 5 сарын 8-нд сургууль байгуулагдсан өдөр, төгсөлтийн баяр дээр гардуулж өгнө. 3.3.4. Шалгарсан оюутнуудад амжилтаас нь хамааруулан сургалтын төлбөрийнх нь 20%-50%-тай тэнцэх тэтгэлэг олгоно. 3.3.5. Шилжин ирсэн оюутны сурлагын болон амжилтын тодорхойлолт нь тус сургуульд суралцсан хугацаанд хамаарсан байна. Дөрөв. Голч дүн нь 3,5-аас дээш, санхүүгийн бэрхшээлтэй оюутнуудыг дэмжих тэтгэлэг 4.1. Тэтгэлэгт хамруулах шалгуурууд: 4.1.1. Тэтгэлэгт өргөдөл гаргагч нь оюутны ёс зүйн дүрмийн зөрчилгүй 4.1.2. Өдрийн ангийн 3 болон түүнээс дээш дамжаанд суралцдаг 4.1.3. Сурлагын голч дүн 3,5 ба түүнээс дээш 4.1.4. Гэр бүл нь амжиргааны баталгаажих түвшинээс доогуур орлоготой 4.2. Эрдэм шинжилгээний бүтээл, олимпиад, спорт, урлагын тэмцээн уралдаанд оролцож тодорхой амжилт гаргасан бол давуу тал болно 4.3. Бусад байгууллага, хувь хүний олгодог тэтгэлэгт хамрагдаагүй 4.2. Бүрдүүлэх материал 4.2.1. Өргөдөл 4.2.2. Суралцсан хугацааны дүнгийн тодорхойлолт 4.2.3. Ангийн зөвлөх багшийн тодорхойлолт 4.2.4. Өрхийн ам бүл, амжиргааны түвшингийн талаар харъяа сум, хорооны засаг даргын тодорхойлолт 4.2.5. Эцэг эхийн ажил эрхлэлт, цалингийн тодохойлолт /ажил эрхлээгүй бол хөдөлмөрийн биржд бүртгүүлсэн баримт/ 4.2.6. Эрдэм шинжилгээний бүтээл, олимпиад, спорт, урлагын тэмцээн уралдаанд оролцож амжилт гаргасныг гэрчлэх баримтын хуулбар 4.3. Шалгаруулалт 4.3.1. Тэтгэлэгт хамрагдах хүсэлт гаргасан оюутнуудын материалыг жил бүрийн 12-р сарын 10-15-ны хооронд сургуулийн маркетингийн менежер хүлээн авна 4.3.2. Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн шалгаруулалтыг ерөнхий захирлын дэргэд байгуулагдсан комисс оюутнуудын материалыг судлаж, шаардлагатай бол нэмэлт ярилцлага хийж шийдвэрлэнэ. 4.3.3. Шалгарсан оюутнуудын тэтгэлэгт хөтөлбөрт хамрагдах эрхийн бичгийг оюутны шинэ жилийн баяр дээр гардуулж өгнө. 4.3.4. Тэтгэлэгт хөтөлбөрт шалгарсан оюутнуудад сургалтын төлбөрийнх нь 20%-80%-тай тэнцэх тэтгэлэг олгоно. 4.3.5. Шилжин ирсэн оюутны сурлагын болон амжилтын тодорхойлолт нь тус сургуульд суралцсан хугацаанд хамаарсан байна.

Тав. Оюутны зөвлөлийн сонгуульт үүрэг хүлээсэн оюутнуудын ажлын үр дүнтэй нь холбон олгох тэтгэлэг 5.1.

5.2.

5.3.

Тэтгэлэгт хамруулах шалгуур 5.1.1. Тэтгэлэгт өргөдөл гаргагч нь оюутны ёс зүйн дүрмийн зөрчилгүй 5.1.2. Оюутны зөвлөлийн сонгуульт үүргийг нэг жилээс дээш гүйцэтгэсэн 5.1.3. Сонгуульт ажлын үүргээ 100% хэрэгжүүлсэн Бүрдүүлэх материал 5.2.1. Өргөдөл 5.2.2. Сонгуульт ажлыг гүйцэтгэсэн тухай өөрийн үнэлгээний тайлан 5.2.3. Тайланг хэлэлцсэн Оюутны зөвлөлийн хурлын тэмдэглэл 5.2.4. Оюутны зөвлөл хариуцсан багшийн тодорхойлолт Шалгаруулалт 5.3.1. Тэтгэлэгт хамрагдах хүсэлт гаргасан оюутнуудын материалыг жил бүрийн 08-р сарын 25-30-ны хооронд сургуулийн маркетингийн менежер хүлээн авна 5.3.2. Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн шалгаруулалтыг ерөнхий захирлын дэргэд байгуулагдсан комисс оюутнуудын материалыг судлаж, шаардлагатай бол нэмэлт ярилцлага хийж шийдвэрлэнэ. 5.3.3. Шалгарсан оюутнуудын тэтгэлэгт хөтөлбөрт хамрагдах эрхийн бичгийг 9 сарын 1-нд хичээлийн шинэ жилийн нээлтийн ёслол дээр гардуулж өгнө. 5.3.4. Тэтгэлэгт хөтөлбөрт шалгарсан оюутнуудад сургалтын төлбөрийнх нь 5%-10%-тай тэнцэх тэтгэлэг олгоно. Зургаа. Сургуульд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан оюутны тэтгэлэг

6.1. Тэтгэлэгт хамруулах шалгуур 6.1.1 Тэтгэлэгт өргөдөл гаргагч нь оюутны ёс зүйн дүрмийн зөрчилгүй 6.1.2 Сургуулийн үйл ажиллагаанд болон материаллаг баазыг бэхжүүлэх, нийгмийн хариуцлагыг хэрэгжүүлэхэд онцгойлон авч үзэх хувь нэмэр оруулсан 6.2 Бүрдүүлэх материал 6.2.1 Өргөдөл 6.2.2 Үнэтэй хувь нэмэр оруулсан талаархи сургуулийн холбогдох удирдах албан тушаалтны тодорхойлолт 6.3. Шалгаруулалт 6.3.1. Тэтгэлэгт хамрагдах хүсэлт гаргасан оюутнуудын материалыг жил бүрийн 12-р сарын 10-15-ны хооронд сургуулийн маркетингийн менежер хүлээн авна 6.3.2. Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн шалгаруулалтыг ерөнхий захирлын дэргэд байгуулагдсан комисс оюутнуудын материалыг судлаж, шаардлагатай бол нэмэлт ярилцлага хийж шийдвэрлэнэ. 6.3.3. Шалгарсан оюутнуудын тэтгэлэгт хөтөлбөрт хамрагдах эрхийн бичгийг оюутны шинэ жилийн нээлтийн ёслол дээр гардуулж өгнө. 6.3.4. Тэтгэлэгт хөтөлбөрт шалгарсан оюутнуудад сургалтын төлбөрийнх нь 20%-100%-тай тэнцэх тэтгэлэг олгоно.

Мандах бүртгэл дээд сургуулийн Захирлын 2013 оны 05-р сарын 10-ны өдрийн 63 тоот тушаалын 02 дугаар хавсралт

МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛИЙН ОЮУТНЫ ШИЛЖИЛТ, ХӨДӨЛГӨӨНИЙ ЖУРАМ Нэг. Нийтлэг үндэслэл Мандах бүртгэл дээд сургуулийн оюутанд чөлөө олгох, гадаад, дотоодын их дээд сургуулиудаас Мандах Бүртгэл дээд сургуульд оюутан шилжин ирж суралцах, мөн Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн салбар сургуулиас шилжин ирж суралцах, Мандах Бүртгэл дээд сургуулиас оюутныг хасах, чөлөөлөх зэрэг үйл ажиллагааг энэхүү журмаар зохицуулна. Хоёр. Оюутанд чөлөө олгох 2.1 Богино хугацааны чөлөө олгох: 2.1.1 Сургалтын чанар, хяналтын алба (СЧХА) оюутанд

шалтгааныг үндэслэн 3

хүртэл хоногийн чөлөө олгоно. 2.1.2 Оюутан хүндэтгэн үзэх шалтгааны улмаас 1 сар хүртэл хугацааны чөлөө авч болох бөгөөд

чөлөө авах хүсэлтээ

холбогдох бичиг баримтыг хавсарган

сургалтын чанар, хяналтын албанд ирүүлж, шийдвэрлүүлнэ. 2.2 Урт хугацааны чөлөө олгох: 2.2.1 Оюутан дор дурьдсан шалтгаанаар цаашид үргэлжлүүлэн суралцах боломжгүй болсон тохиолдолд жил хүртэлх хугацааны чөлөө авч болно. Үүнд: a. Ар гэрийн гачигдал b. Хүүхэд төрүүлж асрах c. Эрүүл мэндийн асуудал d. Дотоод, гадаадад урт хугацаагаар ажиллах, суралцах e. Бусад хүндэтгэх шалтгаан 2.2.2 Оюутан суралцах хугацааны турш нийт 2 удаа жилийн чөлөө авч болох бөгөөд оюутан чөлөөг сунгах хүсэлт гаргасан тохиолдолд нэг удаа сунгана. 2.2.3 Чөлөө авах хүсэлтэй оюутан захирлын туслахад

хандан өргөдлийн маягт

бүхий тооцооны хуудас авна. 2.2.4 Тухайн оюутны өргөдөл, тооцооны хуудас дээр сургалтын чанар, хяналтын албаны ажилтан төлбөл зохих төлбөрийг төлсөн төлбөрийн хамт тэмдэглэн,

хичээлд суусан хугацааг тодорхойлж бичнэ. Мөн тухайн

оюутны нийт

цуглуулсан кредит, үнэлгээний голч дүнг баталгаажуулж өгнө. 2.2.5 Оюутан нь тооцооны хуудас дээр номын сан, оюутны байр зэрэг газруудтай тооцоо хийж, тооцоогүй гэсэн тэмдэглээг хийлгэнэ. Дараа нь тооцооны хуудсанд сургалтын төлбөрийн тооцоог бодуулна. 2.2.6 Тооцоог үндэслэн Ерөнхий нягтлан бодогч СТС-аас санхүүжилт авдаг оюутны санхүүжилтийг зогсооно. Хэрэв СТС-аас буцаалт хийх бол цохолт хийнэ. Цохолт хийсэн тохиолдолд ерөнхий нягтлан бодогч бүх тооцоог хийлгэж дуусгасаны дараа тооцооны хуудсанд гарын үсэг зурна. 2.2.7 Оюутан тооцооны хуудсаа бүрдүүлж дууссаны дараа захирлын туслахад өгч уг хуудсан дахь тооцоогүй гэсэн тэмдэглэгээг үндэслэн оюутанд чөлөө олгох тухай захирлын тушаал гарна. 2.2.8 Захирлын тушаалд тухайн оюутанд чөлөө олгогдсон хичээлийн жил улирал сар өдөр, чөлөөнөөс эргэн ирж үргэлжлүүлэн суралцах хичээлийн жил, улирал, сарыг тодорхой заасан байна. 2.2.9 Чөлөөнөөс ирж байгаа оюутан нь эргэн суралцах өргөдлөө СЧХА-нд улирлын эхэнд гаргаж, зөрүү хичээл байгаа эсэхийг хянуулан тухайн улиралд судлах хичээлээ төлөвлөнө. 2.2.10 Жилийн чөлөөнөөс эргэн суралцахад хичээлийн зөрүү гарсан бол тухайн хичээлийн кредитийн төлбөрийг 100 хувь төлж нөхөн судална. 2.2.11 Жилийн чөлөөнөөс эргэн ирж суралцаж буй оюутны: 1) Төлбөрийн тооцоо хийсэн баримт 2) Суралцах анги, хэсгийг СЧХА-аас тодорхойлсон бичиг 3) Өргөдөл зэрэг баримтыг үндэслэн суралцуулах тухай захирлын тушаал гаргана. 2.3 Оюутан СЧХА-нд хүндэтгэх шалтгаанаа урьдчилан мэдэгдэлгүйгээр дараалсан 4 долоо хоног хичээлд суугаагүй нөхцөлд сургалтын чанар, хяналтын албаны менежер асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэх талаар асуудал боловсруулж, саналыг захирлын туслахад гаргаж өгнө. Энэ тохиолдолд: 2.3.1 Оюутан жилийн чөлөө авахаар шийдвэрлэсэн бол энэ журмын 2.2 дугаар заалтын дагуу шийдвэрлэнэ. 2.3.2 Оюутан улиран суралцах тохиолдолд энэ журмын 4.2 дугаар заалтын дагуу төлбөрийн тооцоо хийж, үргэлжлүүлэн суралцуулна. 2.3.3 Хэрвээ уг оюутан өөр сургуульд шилжих, сургуулиас өөрийн хүсэлтээр гарах болсон тохиолдолд энэхүү журмын 4.1, 4.2 дугаар заалтуудыг баримтлан шийдвэрлэнэ. Гурав. Дотоод, гадаадын их, дээд сургуулиас шилжин ирж суралцах

3.1 Гадаадын болон дотоодын их, дээд сургуулиас “Мандах бүртгэл” дээд сургуульд шилжин суралцах хүсэлтэй оюутан дараах болзлыг хангасан бол шилжин орох хүсэлтээ ирүүлнэ. Үүнд: 3.1.1 Суралцаж байсан сургууль нь Магадлан итгэмжлэгдсэн байх 3.1.2

Хичээлийн зөрүү 4-өөс илүүгүй байх

3.1.3 Сурлагын голч дүн 2.5-аас дээш байх 3.1.4 Үзсэн хичээл нь кредитийн үнэлгээтэй байх бөгөөд тус сургуулийн тухайн курст үзсэн нийт кредитийн 85-аас доошгүй хувийг хангасан байх 3.1.5 Шилжиж ирж байгаа оюутан нь сургалтын төлбөрөөс гадна сургуулийн нэр төрийн зардал болох нэмэлт төлбөрийг тухайн жилийн 1-р курсын сургалтын төлбөртэй тэнцэх дүнгээр нэмж төлөх 3.2 Оюутны шилжин суралцах мэргэжил тухайн сургуульд байхгүй тохиолдолд СЧХА шууд татгалзсан хариу өгч болно. 3.3 Шилжин ирж суралцах хүсэлт гаргаж буй оюутан доорх баримт бичгийг бүрдүүлсэн байна. Үүнд: 3.3.1

Хувийн өргөдөл

3.3.2

Иргэний үнэмлэх

3.3.3

Суралцаж байсан сургуулийн тодорхойлолт /захирлын гарын үсэг бүхий албан бичиг/

3.3.4

Сурлагын дүнгийн жагсаалт

3.3.5

Суралцсан хичээлийн кредит болон дүнг тодорхойлсон албан ёсны баримт

бичиг 3.4 СЧХА шилжин ирж байгаа оюутны сурлагын дүнгийн жагсаалтыг үндэслэн, өмнөх сургуульд үзэж судалсан хичээлүүдээс агуулгын хувьд дүйцүүлэн тооцох хичээл байгаа эсэхийг нягтлан, Захирлын 2010 оны 10 сарын 04-ний өдрийн “Бусад сургуулиас шилжин суралцах оюутны кредитийг дүйцүүлэх, тооцоо хийх журам”-ын дагуу кредит дүйцүүлэх тооцоог хийнэ. 3.5 Сургуулийн СЧХА оюутны шилжин ирсэн сургуулийн хүлээн зөвшөөрөгдсөн ба магадлан итгэмжлэгдсэн байдал болон боловсролын ямар зэрэгтэй мэргэжилтэн бэлтгэн гаргадаг зэргээс хамааран хэд хүртэл кредитийг оюутанд тооцож болохыг шийдвэрлэж, оюутантай “Сургалтын гэрээ” байгуулна. 3.6 Шилжин ирэгч нь 3.1-д заасан болзлыг хангасан бөгөөд сургалтын төлбөрөө төлсөн бол захирлын тушаал гарган оюутнаар батална. 3.7 СЧХА батлагдсан оюутны нэр, дүнг сургуулийн нэгдсэн дүнгийн жагсаалтанд бүртгэж, суралцах анги, бүлэгт хуваарилна. Дөрөв. Оюутан шилжин явах

4.1 Оюутан өөрийн хүсэлтээр тус сургуулиас шилжин явах бол өргөдлийг СЧХА-нд ирүүлнэ. 4.2 Шилжин явах болон сургуулиас хасагдах оюутны өргөдлийг үндэслэн тухайн оюутны тооцоог хийнэ. Үүнд: 4.2.1 Номын сангийн тооцоо /картыг хаана/ 4.2.2 Дүнгийн жагсаалтыг гаргаж өгнө. 4.2.3 Сургалтын төлбөрийн тооцоог санхүүтэй хийнэ. 4.2.4 Шилжиж байгаа болон хасагдах оюутны сургалтын төлбөрийн тооцоог хийхдээ тухайн жилийн сургалтын төлбөрийн дүнгээс

суусан хугацааны төлбөрийг

хасч, үлдэх дүнгээс хувьсах зардлын дүнгээр оюутанд эргүүлэн өгч тооцоо хийнэ. Сургалтын төлбөрийн 80 хувь нь хувьсах, 20 хувь нь тогтмолд тооцогдоно. 4.2.5 Сургалтын төлбөрөө суусан хугацаандаа төлөөгүй оюутны шилжих хүсэлтийг хүлээн авахгүй. 4.2.6 Өөр сургуульд шилжин суралцаж байгаа оюутан тухайн жилийн хичээлийн 2/3д суусан бол сургалтын төлбөрөөс буцаалт хийхгүй. 4.2.7 Тухайн мэргэжлээр Төрийн буцалтгүй тусламж, зээлээр суралцаж буй оюутан нь шилжин суралцсан тохиолдолд сургалтын төрийн сантай хийсэн гэрээг шилжүүлэх бөгөөд төрийн сан гэрээг шилжүүлэх зөвшөөрөл өгөөгүй бол зээлийн тооцоог сургуультай хийж дуусгана. 4.2.8 Шилжиж байгаа оюутан тооцоогүй бол захирлын тушаалаар сургуулиас хасна. Тав. Оюутныг сургуулиас чөлөөлөх болон хасах 5.1 Оюутныг дараах шалтгаанаар сургуулиас хасна. 5.1.1 Сургуулийн дүрэм, журмыг ноцтой зөрчсөн 5.1.2 Сурлагаар тэнцээгүй 5.1.3 Шүүхээр гэм, буруутай болох нь тогтоогдож, ял эдлэх болсон. 5.1.4 Жилийн чөлөөний хугацаа дуусч, тогтоосон хугацаанд суралцах хүсэлтээ ирүүлээгүй. 5.1.5 Сургуулийн Соёлын стандарт, Оюутны ёс зүйн дүрмийг зөрчсөн. 5.1.6 Тогтоосон хугацаанд сургалтын төлбөрөө төлөөгүй 5.2 Дараах шалтгаанаар сургуулиас чөлөөлнө. 5.2.1 Эрүүл мэндийн магадлагаагаар 5.2.2 Өөрийн хүсэлтээр сургуулиас гарах, өөр сургуульд шилжихийг хүссэн 5.3 Дараах тохиолдолд оюутныг сурлагаар тэнцэхгүй гэж үзнэ.Үүнд: 5.3.1 Тус сургуулийн 1 болон 2 дугаар курсэд улирал бүр 50 ба түүнээс дээш хувьд, нийтдээ 4 ба түүнээс дээш хичээлд хангалтгүй үнэлгээ авсан.

5.3.2 Тус сургуулийн бакалаврын зэргийн өдрийн ангийн суралцагч 3 ба түүнээс дээш жил улиран суралцсан. 5.3.3 Нийт 8-аас дээш жил суралцаад төгсөж чадаагүй. 5.3.4 Сурлагаар хасагдаж буй оюутны тооцоог 4,2,4-т зааснаар хийнэ. Зургаа. Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн хөтөлбөр хооронд шилжин суралцах 6.1 Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн оюутан өөр хөтөлбөрт шилжиж суралцах хүсэлтэй бол дараах нөхцлийг хангасан байна. 6.1.1 Тухайн оюутан Мандах Бүртгэл дээд сургуульд элсэх болзол хангасан нэг улирлаас доошгүй хугацаанд 2,8-аас багагүй голч дүнтэй суралцсан байх. 6.1.2 Суралцаж буй хөтөлбөртөө аль нэг байгууллагын гэрээгээр суралцаагүй байх. 6.1.3 Элсэх үедээ тухайн хөтөлбөрт хөнгөлттэй нөхцлөөр элсээгүй байх. 6.1.4 Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн дүрэм, журам, ёс зүйн зөрчил гаргаагүй байх. 6.1.5 Хичээлийн зөрүү 6 кредитээс ихгүй байх. 6.1.6 Сургалтын төлбөрийн тооцоогүй байх. 6.1.7 Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн салбар сургуулиас шилжин ирэхийг хүссэн оюутан дээрхи нөхцлийг мөн адил хангасан байна.

Энэхүү журмыг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө.

Оюутны шилжилт, хөдөлгөөний журмын 01 дүгээр хавсралт Өргөдлийн маягт авсан оюутны бүртгэл

№

Оюутны овог нэр

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

Бүртгэл хийсэн...................

Анги

Өргөдлийн

Хүлээн авсан

Өргөдлийг

маягт өгсөн

оюутны гарын

бөглөж, буцаан

огноо

үсэг

өгсөн огноо

Оюутны шилжилт, хөдөлгөөний журмын 02 дугаар хавсралт Захирлын туслахаас санхүүд гаргаж өгөх төлбөрийн тооцооны хуудас

чөлөө авах

овог

оюутны

нэр

суралцаж байсан анги

Төлбөл

авахаар өргөдөл

зохих

өгсөн он сар

сургалтын

өдөр

төлбөр

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

Тооцоог гаргасан. ....................................

Үлдэгдэл Төлсөн төлбөрийн хэмжээ

Дутуу

№

Оюутны

Жилийн чөлөө

Илүү

Жилийн

Оюутны шилжилт, хөдөлгөөний журмын 03 дугаар хавсралт Оюутны шилжилт хөдөлгөөний өргөдөл Овог нэр: ......................... Ямар сургууль: ................................

Курс: ......................

Сурч буй мэргэжил: ...........................

Огноо: .....................

(Гарын үсэг)

Тооцоо Хичээлийн нэр

Гарын үсэг Кредит

Кредитийн зөрүү

Төлбөрийн тооцоо

Нэмж судлах хичээл

Нэмж судалсан хичээл Кредитийн зөрүү Үндсэн төлбөр Шилжин ирсний нэмэгдэл Төлбөл зохих Төлсөн

Шилжин ирэхийг зөвшөөрсөн: .......................................... Элсэн орох анги: ................................................................ Оюутны код: ........................................................................ Өргөдлийг зөвшөөрсөн захирлын тушаалын дугаар, огноо: ...........................

Оюутны шилжилт, хөдөлгөөний журмын 04 дүгээр хавсралт Жилийн чөлөө авах оюутны өргөдөл Анги: ..............

Оюутны код: .....................

Сурч буй мэргэжил: ...........................

Овог нэр: ...................................... Огноо: ..............................

Өргөдлийн утга: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Өргөдөл гаргасан ..................................... (Гарын үсэг) Жилийн чөлөө авч буй оюутны өргөдлийн хавсралт Үзүүлэлт Тооцоо Холбогдох алба Гарын үсэг Тухайн жилд хичээлд суусан Сургалтын чанар, хугацаа хяналтын алба Төлбөрийн Үүнээс тухайн жилд тооцоо Төлбөл зохих Төлсөн Суусан хугацаанд ноогдох нь Илүү Дутуу Буцаасан дүн СТС-тай тооцоотой эсэх Санхүү Номын тооцоо Номын сан Хичээлийн явцын онооны СЧХА хавсралт* Эргэн суралцах хугацаа Оюутны үнэмлэх хураалгасан эсэх Захирлын туслах *Тайлбар: Явцын онооны хавсралтыг сургалтын алба гаргаж, хичээл заасан багш нар оноог тавина. Огноо Өргөдлийн маягтыг олгосон Өргөдлийн маягтыг буцаан авсан Хөдөлгөөнийг зөвшөөрсөн: ..........................................

Гарын үсэг

Оюутны шилжилт, хөдөлгөөний журмын 05 дугаар хавсралт Сургуулиас шилжих болон хасагдаж буй оюутны өргөдөл Анги: ..............

Оюутны код: .....................

Сурч буй мэргэжил: ...........................

Овог нэр: ...................................... Огноо: ..............................

Өмнөх жилд

Тухайн жилд

Сургалтын төлбөрийн хэмжээ Хичээлд суусан хугацаа Суусан хугацаанд ноогдох төлбөр Шилжилт хөдөлгөөний журмаар хийх суутгал Төлсөн нь Дутуу Илүү (Буцаан олгох) СТС-ийн тооцоотой эсэх Номын тооцоо Оюутны үнэмлэх хураалгасан эсэх Өргөдөл гаргагч өөрт холбогдох материалаа буцаан авсан эсэх *Тайлбар: Суусан хугацааг сард шилжүүлэн тооцно. Огноо

Холбогдох алба

Гарын үсэг

СЧХА

Санхүү

Номын сан Захирлын туслах СЧХА Өргөдөл гаргагч

Гарын үсэг

Өргөдлийн маягтыг олгосон Өргөдлийн маягтыг буцаан авсан Хөдөлгөөнийг зөвшөөрсөн: .......................................... Өргөдлийг зөвшөөрсөн захирлын тушаалын дугаар, огноо: ...........................

Оюутны шилжилт, хөдөлгөөний журмын 06 дугаар хавсралт

Оюутны шилжилт хөдөлгөөний журмын 07 дугаар хавсралт

Оюутны жилийн чөлөөний хөдөлгөөнийг бүртгэх схем Захирал

Жилийн чөлөөнөөс эргэн суралцах оюутныг бүртгэх схем

Захирал

Жилийн чөлөө олгох тушаалыг сард 1 удаа 2 % гаргана.

Эргэн суралцах тушаалыг сард 1 удаа 2 % гаргана.

Ерөнхий нягтлан бодогч СТС-аас санхүүжилт авдаг бол зогсооно., Хэрэв СТ-ийн буцаалт хийх бол цохолт хийнэ.

Оюутан Эргэн суралцах тухай өргөдөл гаргана.

Захирлын туслах Оюутанд өргөдлийн маягтыг өгч, бүртгэж авна. /хавсралт/ Оюутны сургалтын төлбөрийн илүү, дутууг тооцон тооцоогүй гэсэн тэмдэглээг үндэслэн захирлын тушаал төлөвлөнө.

Захирлын туслах Чөлөөнөөс эргэн суралцах оюутны өргөдөл дээр төлбөл зохих төлбөрийн цохолт хийнэ. Эргэн суралцах тушаал төлөвлөнө.

Оюутан

Сургалтын чанар, хяналтын алба Эргэн суралцах тушаалд төлөвлөгдөж буй оюутны зөрүү хичээлтэй эсэхийг хянан, суралцах анги, хэсгийг тодорхойлж өгнө.

Өргөдлийн маягт бөглөн тойрох хуудсаар тооцоогүй болохоо батална.

Захирал Эргэн суралцах тухай тушаалыг сард 1 удаа 2 % гаргана. Сургалтын чанар, хяналтын алба Төлбөл зохих төлбөрийг төлсөн төлбөрийн хамт тэмдэглэн, хичээлд суусан хугацааг тодорхойлж бичнэ./ хавсралт 2/

Номын сан

Дотуур байр

Номын тооцоо хийнэ.

Хэрэв дотуур байранд амьдардаг бол холбогдох тооцоог хийнэ.

Захирлын Зөвлөлийн 2010 оны 10 сарын 4-ний өдрийн хурлаар хэлэлцэн батлав. БУСАД СУРГУУЛИАС ШИЛЖИН СУРАЛЦАХ ОЮУТНЫ КРЕДИТИЙГ ДҮЙЦҮҮЛЭХ, ТООЦОО ХИЙХ ЖУРАМ Нэг. Журмын зорилго Тус сургуульд бусад сургуулиас оюутан шилжин ирж суралцахад, кредитийн зөрүү гарсан тохиолдолд кредитийг дүйцүүлэх, тэнцүүлэн тооцоход энэхүү журмыг мөрдөнө. Хоёр. Бусад сургуулиас оюутан шилжин суралцахад баримтлах зарчим 1. Зохих шаардлага, шалгуур хангасан оюутан бусад сургуулиас тус сургуульд шилжин суралцаж болно. “Оюутны шилжилт хөдөлгөөний журам”-ын 3-т заасан шаардлага, шалгуурыг хангасныг гэрчлэх баримт бичгийг бүрдүүлсэн байна. Гурав. Шилжин ирж суралцагсдад тавигдах шаардлага 1. “Оюутны шилжилт хөдөлгөөний 3.1-д заасан дараах болзлыг хангасан байна. Үүнд: a. Суралцаж байгаа сургууль нь Магадлан итгэмжлэгдсэн

бөгөөд ижил

чиглэлийн сургалттай байх b. Хичээлийн зөрүү 4-өөс илүүгүй байх c. Сурлагын голч дүн 2.5-аас дээш байх d. Судалсан хичээл нь кредит үнэлгээтэй байх бөгөөд тус сургуулийн тухайн курст үзсэн нийт кредитийн 85-аас доошгүй хувийг хангасан байх e. Шилжиж ирж байгаа оюутан нь сургалтын төлбөрөөс гадна сургуулийн нэр төрийн зардал болох нэмэлт төлбөрийг тухайн жилийн 1-р курсын сургалтын төлбөртэй тэнцэх дүнгээр нэмж төлөх 2. Магадлан итгэмжлэгдээгүй сургуулиас шилжин ирэх хүсэлтэй оюутныг нэг курс ухраан суралцуулна. 3. Кредит систем нэвтрүүлээгүй сургуулиас оюутан шилжүүлж авахгүй. 4. Оюутан өөр чиглэлийн сургуулиас шилжин суралцах хүсэлт гаргавал 1-р курсээс суралцаж болно. Дөрөв. Шилжин ирж буй оюутны кредитийг дүйцүүлэх 1. Тус журмын 3-т заасан заалтыг хангасан оюутны кредитийг дүйцүүлэхдээ:

a. Тухайн хичээлийн агуулга болон кредит нь тус сургуулийнхтай ижил бол оюутнаас төвшин тогтоох шалгалт авч тооцно. b. Хэрэв кредит нь 2-оос ихгүй зөрүүтэй бол нөхөн судалж кредитээ гүйцээнэ. c. Хичээлийн нэр зөрүүтэй боловч хичээлийн хөтөлбөрийн агуулга адилхан байвал тухайн оюутнаас авсан шалгалтын дүнг харгалзан кредитийг тооцож болно. 2. Төвшин

тогтоох

шалгалтанд

хангалтгүй

дүн

үзүүлбэл

тухайн

оюутныг

шилжүүлэн авахгүй. Тав. Төлбөр тооцоо 1. Шилжин ирж суралцах болзол хангасан оюутан сургалтын төлбөрөөс гадна сургуулийн нэр төрийн зардал болох нэмэлт төлбөрийг тухайн жилийн 1-р курсын сургалтын төлбөртэй тэнцэх дүнгээр нэмж төлнө. 2. Хэрэв кредит нэмж цуглуулах бол кредитийн төлбөрийг нэмж төлнө. 3. Төрийн сангийн зээл, тусламж авч байсан бол зохих баримт, материал /анх элсэн суралцсан томилолт заавал байна/-ыг үндэслэн үргэлжлүүлэн авах гэрээг төрийн сантай байгуулна. 4. Шилжин ирэгч нь дээрх болзлыг хангасан бөгөөд сургалтын төлбөрөө төлсөн бол захирлын тушаалаар оюутнаар батална. 5. Батлагдсан оюутны нэр, дүнг сургуулийн нэгдсэн дүнгийн жагсаалтанд бүртгэнэ. Энэхүү журмыг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө.

Захирлын 2014 оны 1-р сарын 13 ны А11 тоот тушаалын 02 дугаар хавсралт

Оюутны сургалтын төлбөрийн талаар баримтлах журам Нэг. Ерөнхий зүйл 1.1 Сургалтын төлбөр нь оюутны тухайн хичээлийн жилд хөтөлбөрийн дагуу судлах хичээлүүдийн багц цагийн үнэ бөгөөд хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх, хөгжүүлэх, өргөжүүлэхтэй холбоотой бүхий л зардлын эх үүсвэр болно. Хоёр. Сургалтын төлбөрийг тогтоох 2.1 Нэг оюутны жилийн сургалтын төлбөрийн хэмжээг үйл ажиллагааны зардлын болон хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөө, тухайн жилийн инфляцийн түвшинтэй уялдуулан, эрх бүхий байгууллагаас гаргасан аргачлал, зөвлөмжийн дагуу тооцоолж жил бүр шинэчлэн сургуулийн Удирдах зөвлөл батлан мөрдүүлнэ. Тогтоосон сургалтын төлбөр нь тухайн хичээлийн жилд тогтвортой байна. 2.2 Шинээр элсэгч нь сургалтын төлбөрөөс гадна элсэлт баталгаажуулалтын нэг удаагийн хураамжийг тухайн жилд тогтоосон дүнгээр төлнө. 2.3 Хичээл дахин судлах, нэмэлтээр болон нөхөн судлах үед тогтоосон нэг багц цагийн үнэлгээг үндэслэн төлбөрийн тооцоог хийнэ. Гурав. Сургалтын төлбөрийг төлөх хугацаа 3.1 Санхүүгийн албанаас тухайн хичээлийн жилийн сургалтын төлбөрийн хэмжээ, төлөх дансны дугаар, хугацааны талаар хичээл эхлэхээс 7 хоногийн өмнө оюутнуудад зарлан мэдэгдэнэ. 3.2 Шинэ оюутан элсэлт баталгаажуулалтын хураамж болон 1-р курсын сургалтын төлбөрийг зарласан хугацааны дотор бүтнээр төлнө. 3.3 Хуучин оюутнууд сургалтын төлбөрийн 50%-иас доошгүй дүнг 9 сарын 30-ний дотор, үлдэх хэсгийг 2-р семистрийн хичээл эхэлсэн өдрөөс хойш нэг сарын хугацаанд багтаан төлж болно. 3.4 Сургалтын төрийн сангийн зээлээр суралцдаг оюутан зээлийн санхүүжилтийг хасаад үлдсэн төлбөрийг 3.3-т заасан хугацаанд төлнө. 3.5 Сургалтын төлбөрийг сургуулийн харилцах дансанд төлөхдөө оюутан овог нэр, ямар хөтөлбөрөөр сурч байгаа, оюутны кодоо тодорхой бичсэн байна. Дөрөв. Оюутны шилжилт, сургуулиас гарах үед хийгдэх тооцоо 4.1 Оюутан сургуулиас шилжих болон сургуулиас гарах үед элсэлт баталгаажуулалтын нэг удаагийн хураамжийг буцаан олгохгүй. 4.2 Оюутан сургуулиас гарах үед өргөдөл гаргасан өдөр хүртэлх хугацаанд ногдох төлбөр дээр хичээлийн жилийн үлдэх хугацааны төлбөрийн 10 хувиар сургуулийн тогтмол зардлын санхүүжилтэнд тооцон нэмж суутгана.

4.3 Оюутан сурлагаар болон ёс зүйн зөрчлөөр хасагдаж буй бол сургалтын төлбөрийн буцаалт хийхгүй 4.4 Жилийн чөлөө авч буй оюутан нь сургалтын төлбөрийн тооцоогүй байна. Хэрэв сургалтын төлбөрийн илүү төлөлттэй бол дараагийн жил рүү шилжүүлэн тооцуулж болно. 4.5 Шилжин ирж буй оюутан сургалтын төлбөрөөс гадна сургуулийн нэр төрийн зардал болох нэмэлт төлбөр төлнө. Нэмэлт төлбөрийн хэмжээ нь сургалтын төлбөрийн хэмжээтэй тэнцүү байна. 4.6 Шилжин ирж суралцагч нь зээл, тусламжаар суралцаж байсан бол Сургалтын төрийн санд хандан гэрээгээ шилжүүлэх асуудлыг шийдвэрлүүлнэ. 4.7 Өдрийн хөтөлбөрт шинээр элсэгч Сургалтын төрийн сангийн зээл, тусламжаар суралцах гэрээ хийснээр сургалтын төлбөрийн илүү төлөлт үүссэн бол дараа жилийн төлбөрт шилжүүлэн тооцуулж болно. Хэрэв илүү төлбөрийг буцаан авах хүсэлт гаргавал Сургалтын төрийн сангийн санхүүжилт бүрэн орж ирсний дараа олгоно. Тав. Сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт 5.1 Суруулийн тэтгэлэгт хөтөлбөрт шалгарсан бол олгож буй тэтгэлэгийн хэмжээгээр сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт эдэлнэ. 5.2 Сургуулийн тэтгэлэгт хөтөлбөрт хамрагдсан оюутаны суралцах гэрээ цуцлагдсан тохиолдолд тэтгэлэг хүчингүй болно. 5.3 Засгийн газрын 19-р тогтоолын 4-т заасны дагуу сургалтын төлбөрийг 100% төрөөс хариуцах тухай Сургалтын төрийн сантай гэрээ байгуулсан оюутан сургалтын төлбөрөөс чөлөөлөгдөнө. Зургаа. Бусад 6.1 Энэхүү журамд заагаагүй бусад харилцааг оюутантай байгуулсан суралцах гэрээний холбогдох заалтуудыг баримтлан зохицуулна. 6.2 Тогтоосон хугацаанд төлөгдөөгүй сургалтын төлбөрийн үлдэгдэлд хоног тутамд 0,3%-èàð тооцож алданги төлүүлнэ. Нийт алдангийн дүн нь төлөгдөөгүй төлбөрийн 50 хүртэл хувь байна. 6.3 Заасан хугацаанд сургалтын төлбөрөө бүрэн төлөөгүй оюутанд улирлын шалгалт өгөх, номын сан болон бусад үйлчилгээ авах эрх олгохгүй.

Энэхүү журам нь батлагдсан өдрөөс мөрдөгдөнө.

Захирлын 2013 оны 10 сарын 28-ны өдрийн А20 тоот тушаалын хавсралт АНГИЙН ЗӨВЛӨХ БАГШИЙН АЖИЛЛАХ ЖУРАМ a.

b. c.

d. e.

1. Ерөнхий зүйл Энэхүү журам нь оюутнуудыг сургууль хамт олны аливаа ажилд зохион байгуулалт сайтай оролцуулах, сургуулийн дүрэм болон дотоод журмыг чанд сахиулах, ангийн зөвлөх багшийн ажлын гүйцэтгэлийг дүгнэн нэмэгдэл хөлс тооцохтой холбоотой харилцааг зохицуулахад чиглэгдэнэ. Жил бүр шинээр элссэн оюутнуудыг анги бүлэгт хувааж, хариуцах зөвлөх багшийг захирлын тушаалаар томилно. Анги хариуцсан зөвлөх багш нар Иргэний хуулийн 13 дугаар зүйлийн 1 (Иргэний эрх зүйн харилцаанд оролцогч хууль буюу гэрээнд заасан эрх, үүргээ үнэнч шударгаар хэрэгжүүлнэ), 3 дугаар зүйл (Иргэний эрх үүргээ биелүүлэхдээ баримтлах зарчмууд)ийг баримтлан үйл ажиллагаагаа явуулна. Ангийн зөвлөх багш оюутанд сурч боловсроход нь зөвлөх, чиглүүлэх, хяналт тавих, иргэний төлөвшил олоход нь туслах гол үүрэгтэй. Ажлыг дүгнэх комиссыг гүйцэтгэх захирал томилно.

2. Ангийн зөвлөх багшийн үүрэг Жил бүр ангид зохиох ажлын төлөвлөгөө гарган тэнхимийн эрхлэгчээр батлуулан түүний биелэлтийг сар бүр мэдээлж, нэгдсэн тайлангаа хагас, бүтэн жилээр гаргаж, тэнхимийн хурлаар хэлэлцүүлэх (Тайландаа хийсэн ажлынхаа нотлох баримт бүртгэл, фото зураг, судалгаа зэргийг хавсаргана) b. Хариуцсан ангийн оюутнуудад сургуулийн бүх дүрэм журам болон Монгол улсын гол хуулиудыг танилцуулж, судлуулах c. Сургууль, бусад холбогдох байгууллагуудаас зохион байгуулж байгаа олон нийтийг хамарсан ажилд ангийнхаа оюутнуудыг зохион байгуулан оролцуулах d. Ангийн оюутнуудын дэлгэрэнгүй бүртгэл хөтөлж, өөрчлөлтийг тухай бүр хийж байх e. Шаардлагатай мэдээ судалгааг тухай бүр гаргаж, сургуулийн холбогдох албанд өгч байх f. Ангийн оюутнуудын санал хүсэлт, шүүмжлэлийг хүлээн авч, зохих албанд хүргэн шийдвэрлүүлж байх g. Багш нарын Е журналаас сурлага, ирцийн судалгааг авч хяналт тавьж, зөвөлгөө өгч байх h. Сурлагаар хоцорч байгаа оюутнуудад туслах арга хэмжээг зохион байгуулах i. Оюутнуудын эцэг эхтэй шаардлагатай үед холбоо барьж, зохих мэдээлэл өгч санал солилцох, шаардлага хүргүүлэх j. Гачигдал, зовлон тохиолдсон оюутнуудад шийдвэрлэх асуудал гарвал тухай бүр сургуулийн захиргаанд уламжилж байх k. Улирлын эцэст ангийн оюутнуудын сурлага, ирцийн нэгтгэлийг хийж, сургалтын албанд гаргаж өгөх l. Хичээл тасалсан, ёс зүйн зөрчил гаргасан (сургуулийн дүрэм, бусад журмыг зөрчсөн) оюутныг анги, Ёс зүй, санал гомдлын хороо (ЁЗСГХ) болон , захиргааны хуралд оруулан хэлэлцүүлж, зохих арга хэмжээ авах, хамт олны дунд нь хүмүүжүүлэх m. Сургуулийн хэмжээнд ангийн нэрэмжит 7 хоногийн шинэлэг ажил зохион байгуулах n. Хичээлийн жилийн эхэнд бүх оюутнаас гэмт хэрэг, хэв журмын зөрчил гаргахгүй байх, сургуулийн дүрэм, журмаа сахин биелүүлэх талаар амлалт үүрэг авахуулан “Суралцах гэрээ” байгуулж ажиллах o. Ангийн оюутнуудын хариуцсан анги танхимынхаа эд хогшлыг бүрэн бүтэн байлгахад анхаарч, хяналт тавьж, холбогдох ажилтантай хамтран ажиллах a.

Хүснэгт №1

Ажлын гүйцэтгэл

Огт хийгээгүй

№

Дүгнэх албан тушаалта н

Хангалтгүй

Дунд

4. Ангийн зөвлөх багшийн ажлыг дүгнэх Ангийн зөвлөх багшийн 1-р улирлын ажлыг 1-р сарын 10-ны дотор, 2-р улирлын ажлыг 6 сарын 10-ны дотор нэгтгэн дүгнэнэ. Ангийн зөвлөх багш нарын бичсэн тайлан, ажлын явц, үр дүнг улирал бүр дүгнэж, нэмэгдэл хөлсийг ажлын гүйцэтгэлийн хувиар тооцож олгоно. Багш нарын ажлыг Хүснэгт №1-д заасан шалгуур үзүүлэлтүүдээр дүгнэнэ.

Сайн

3. Ангийн зөвлөх багшийн эрх Тэргүүний оюутнуудыг сургуулийн урамшил шагналд тодорхойлох Анги хамт олны хэлэлцэн шийдвэрлэх асуудалд зөвөлгөө өгөх Зөвлөх багшийнхаа үүргийг хангалттай биелүүлсэн бол зохих нэмэгдэл хөлс авах Хариуцсан ангийн оюутны сурлага, зан төлөвшил, ёс зүйн талаар тодорхойлолт гаргах Хариуцсан ангийн оюутан хичээл, сургуулиас (сургууль, багшаас зохион байгуулж, оролцоогүй үед) өөр газарт ямар нэг хэрэг зөрчилд холбогдсон бол хариуцлага хүлээхгүй.

Маш сайн

a. b. c. d. e.

Ангийн ажлын төлөвлөгөө гаргаж, түүнийг мөрдөн ажиллаж буй эсэх

Тэнхимий н эрхлэгч

Ангийн оюутнуудын дэлгэрэнгүй бүртгэлийг цаг тухайд хийх ба шинэчлэх

Монитори н хариуцсан ажилтан нар

Даасан ангитай холбоотой судалгааг цаг тухайд нь үнэн зөв гаргасан байдал

СЧХА

3 4

Хариуцсан танхимийн цэвэрлэгээ

Менежер

Ангийн оюутнуудаа олон нийтийн төлөвлөгөөт ажилд зохион байгуулан оролцуулсан байдал /тэмцээн, уралдаан, хурал цуглаан, бусад нийгмийн ажил/

Менежер, албадын дарга нар

ЁЗСГХ

Оюутнуудын хууль, эрх зүйн мэдлэгийг дээшлүүлэх, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх, ёс зүйг сайжруулах тодорхой зохиосон ажил, түүний үр дүн

Даасан ангийн оюутны дугуйланд хамрагдалтын

Гүйцэтгэх захирал

секц хувь,

оролцоо 8

Ангийн сурлагын дүнг цаг тухайд нь нэгтгэж гаргасан эсэх

СЧХА

Хичээл таслалт, сурлагын асуудалтай оюутантай ажилласан байдал /оюутан болон ар гэр/

Тэнхимий н эрхлэгч

Даасан анги хамт олноо төлөвшүүлэх, оюутнуудаа хөгжүүлэх чиглэлээр хийсэн ажил, үр дүн

Менежер, ЁЗСГХ

Цаг үеийн ажилд анги хамт олноо хамруулсан байдал, өгсөн үүрэг даалгаврын биелэлт

Менежер

Даасан ангийн оюутнуудын санал асуулгын дүн

Судалгаа ны дүн

d. e.

Даасан ангийн оюутнуудаас санал асуулгыг хагас, бүтэн жилээр жилд 2 удаа хавсралт 1-ээр авна. Үнэлгээний аргачлал: Үнэлгээ

оноо

Багшийн ажлын гүйцэтгэл

Маш сайн

75%-100%

Сайн

50%-74.9%

Дунд

25%-49.9%

Хангалтгүй

10%-24,9%

Огт хийгээгүй

Үнэлгээг Хүснэгт №1-ээр тухайн ажил хариуцсан албан тушаалтан бодит баримттайгаар үнэн зөв үнэлж баталгаажуулан гарын үсэг зурна. Энэхүү журмыг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө.

Хавсралт 1 МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛЬ Ангийн зөвлөх багшийн ангийн оюутнуудтай ажиллах үйл ажиллагааны талаар авах судалгаа Анги..................... ..........................

курс ..................

Зөвлөх багшийн нэр

Маш муу

Сургуулийн цаг үеийн үйл ажиллагааны талаарх мэдээ, мэдээллийг хэрхэн хүргэдэг вэ?

5 6

Ангийнхаа сурлагаар хоцорч буй оюутантай хэр ажилладаг

Муу

Ангийн хурал хийж, энэ хичээлийн жилд ажлын төлөвлөгөө гарган түүнийгээ биелүүлэх талаар хэрхэн ажилласан вэ? Танай ангийн зөвлөх багш та нарт хэрэгцээтэй асуудлын талаар хэр зөвлөн тусалдаг вэ?

Та нарын санал хүсэлт, шүүмжлэлийг хир хүлээн авч шийдвэрлүүлсэн эсэх Та нарын ар гэрийнхэнтэй холбоо барьж зөвлөгөө өгөх талаар

Дунд

Асуулга

Сайн

Маш сайн

№

Ангийнхаа оюутнуудыг олон нийтийн ажилд оролцуулах, идэвхжүүлэх талаар анхаардаг эсэх Ангийн зөвлөх багштай холбоотой өөр санал хүсэлт байвал бичнэ үү?

Баярлалаа. Танд амжилт хүсье. Сургуулийн захиргаа

Захирлын зөвлөлийн 2008 оны 10 сарын 23-ны хурлаар хэлэлцэн шинэчлэн батлав. ОЮУТНЫ БАЙРАНД СУУГЧДЫН ДАГАЖ МӨРДӨХ ЖУРАМ Нэг. Зорилго 1.1 “Мандах Бүртгэл” дээд сургуулийн оюутны байранд суугчдын үүрэг, хариуцлага болон сургуулийн зүгээс хүлээх үүргийг тодорхойлоход энэхүү журмын зорилго оршино. Хоёр. Оюутны байранд суугчдын үүрэг 2.1

Оюутны байранд суух оюутан байранд суух тухай өргөдлөө байрын багшид жил бүрийн 9 сарын 1-ний өмнө өгсөн байна.

2.2

Байранд суух зөвшөөрөл авсан оюутан сургуулийн захиргаатай гэрээ хийсэн байна.

2.3

Байранд суугч нь сахилга, дэг журам, ариун цэврийг чанд сахиж амьдарна.

2.4

Байрын эд хөрөнгийг цэвэр гамтай эдэлж бүрэн бүтэн байлгана.

2.5

Байрын багш болон жижүүрийн тавьсан шаардлагыг тухай бүр биелүүлнэ.

2.6

Байранд суугч нь үнэмлэхтэй байх бөгөөд жижүүр болон хариуцлагатай ажилтнуудад шалгуулах үүрэгтэй.

2.7

Байранд суугч нь өрөө тасалгаагаа өөрсдөө цэвэрлэх ба шат хонгилыг хуваарийн дагуу тухай бүр цэвэрлэхэд оролцоно.

2.8

Байранд элдэв зөрчил, аюул гарвал даруй зохих байгууллага, хүмүүст мэдэгдэх

Гурав. Байранд хориглох зүйлс 3.1

Байрны өрөө тасалгаа, хонгил, шат, ОО-ын өрөөнд архи, согтууруулах ундаа хэрэглэх

3.2

Байранд нохой, муур зэрэг адгуусан амьтан байлгах, тэжээх

3.3

Цахилгаан, сантехникийн холболт эд хогшил, тоноглолыг эвдэх, өөрчлөх солих

3.4

Тэсэрч дэлбэрэх болон хор хөнөөлтэй зүйлс байлгах, хадгалах

3.5

Байрын эд хогшлыг зөвшөөрөлгүй бусад хүнд дамжуулах, хэрэглүүлэх

3.6

100вт-аас дээш чадалтай гэрлийн шил болон үйлдвэрлэлийн шинжтэй тоног төхөөрөмж ажиллуулах

3.7

Байранд мөрийтэй болон бусад хориотой тоглоом тоглох

3.8

Дуу чимээ, шуугиан ихээр гаргаж бусдын амгалан тайван байдал алдагдуулах

3.9

Зөвшөөрөлгүйгээр гадны хүмүүс оруулах, хонуулах

3.10 Хэрүүл, зодоон, танхайн хэрэг үүсгэх

3.11 Сантехник, угаалтуур, суултуурыг гэмтээх болон бөглөх, хог, новш, бусад зүйлс хийх зэргийг хатуу хориглоно. Дөрөв. Байранд суугчдын хариуцлага 4.1

Байранд суухыг хүсэгч нь гэрээнд заасан хугацаанд төлбөрөө төлөөгүй бол шаардсан хугацаанд байрыг чөлөөлж өгнө.

4.2

Байрын эд хогшил, тоноглолыг эвдэж, гэмтээсэн бол тухай бүр өөрийн зардлаар засч хохирлыг барагдуулна.

4.3

Байранд элдэв хэрэг зөрчил гаргасан бол зохих шийтгэлийг холбогдох хууль, дүрмийн дагуу хүлээнэ.

4.4

Байранд элдэв зөрчил хэрэг, аюул гарсныг мэдсээр байж зохих газар хүмүүст мэдэгдээгүй бол хуулийн дагуу хариуцлага хүлээнэ.

Тав. Байранд суугчийн эрх 5.1

Байранд сууж байгаа оюутнууд байрын зөвлөл байгуулж, зөвлөлийн гишүүдийг сонгох

5.2

Байранд соёл, олон нийтийн ажлыг зохих журам, хэм хэмжээг баримтлан зохион байгуулах, оролцох

5.3

Хөдөө орон нутгаас ирсэн төрөл төрөгсөдөө

зохих зөвшөөрлийн дагуу

өрөөндөө оруулах, хонуулах 5.4

Байранд амьдрах хэвийн нөхцөл бүрдүүлэх талаар шаардах

5.5

Амгалан тайван байдал алдагдуулах, хэрэг төвөг учруулж байгаа хүмүүсийг даруй зохих байгууллага, хариуцлагатнуудад мэдээлэх зэрэг эрхтэй байна.

Зургаа. Байр хариуцсан багшийн эрх, үүрэг 6.1

Байр хариуцсан багш нь байранд суухыг хүсэгчдийн өргөдлийг хүлээн авч, байранд амьдрах зөвшөөрөл олгох, гэрээ байгуулах, байранд суугчдад зохих шаардлага тавих, байрны асуудлаар сургуулийн захиргаанд мэдээлэх эрхтэй байна.

6.2

Байр хариуцсан багш байранд амьдарч байгаа оюутнуудад энэ дүрмийг сахиулж, мөрдүүлэх үүрэг хүлээнэ.

Долоо. Сургуулийн эрх, үүрэг 7.1

Хичээлийн жил эхлэхээс өмнө байрыг оюутан хүлээн авахад бэлэн болгосон байна.

7.2

Байранд суугчдад гэрээнд заасан нөхцөл бололцоог хангахад анхаарна.

7.3

Сургуулийн зүгээс байр хариуцсан багш томилон ажиллууна.

7.4

Байрны төлбөрийг жил бүр тогтоон мөрдүүлнэ.

7.5

Байрын багшийн ажлын тайланг авч танилцан зохих дүгнэлт гаргана.

7.6

Байрын журмыг зөрчсөн оюутанд хариуцлага тооцно.

7.7

Байранд суух оюутнуудын санал хүсэлтийг хүлээн авч зохих үндэслэлийн дагуу шийдвэрлэнэ.

Найм. Бусад 8.1 Энэхүү журмыг батлагдсан өдрөөс мөрдөнө. 8.2 Журмыг байранд сууж байгаа оюутан бүр судалсан байна.

МАНДАХ БҮРТГЭЛ Дээд сургуулийн Эрдмийн зөвлөлийн 2010 оны 12 сарын 01-ний өдрийн хурлаар хэлэлцэж батлав. Захирлын 64-р тушаалын Хавсралт №02 МАГИСТРЫН ДИПЛОМЫН АЖИЛ БИЧИХ УДИРДАМЖ Нэг. Ерөнхий зүйл

1.1 Магистрын дипломын ажил нь бизнесийн удирдлагын магистрын зэрэг олгох сургалтын төлөвлөгөөний бүрэлдэхүүн хэсэг бөгөөд магистрантуудад онолын мэдлэгээ бататган өөрийн суралцаж буй салбарын өмнө тавигдаж буй тулгамдсан асуудлыг онолын болон практик талаас нь бие даан шийдвэрлэх туршилт, судалгааны аргыг зөв оновчтой хэрэглэх, хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлон цаашид авах арга хэмжээний төсөл боловсруулах ур чадварыг эзэмшүүлэхэд чиглэгдэнэ. 1.2 . Магистрант дипломын ажлаа дараах үе шатаар хэлэлцүүлнэ. Үүнд: I. Сэдвийн хэлэлцүүлэг II. Урьдчилан хамгаалалт III.Жинхэнэ хамгаалалт Хоёр. Дипломын ажилд тавих үндсэн шаардлага 2.1 Магистрын дипломын ажлын сэдвийг захиалагч байгууллага болон холбогдох тэнхим, багш нартай зөвшилцсөний үндсэн дээр магистрант өөрөө сонгон авсан байвал зохино. 2.2 Дипломын ажил нь сэдвийнхээ агуулгыг бүрэн хангаж, бизнесийн удирдлагын шинжлэх ухааны онол, судалгаа шинжилгээний ажлын арга зүйн өндөр түвшинд боловсруулагдсан байх шаардлагатай. 2.3 Магистрын дипломын ажил нь дараах бүтэцтэй байна. Үүнд: а/ Нүүр хуудас ( хавсралт 1) б/ Оршил

в/ Онолын хэсэг г/ Судалгааны хэсэг д/ Дүгнэлт е/ Ашигласан материалын жагсаалт ж/ Хавсралт б/ Оршил Дипломын ажлын үндэслэл, зорилго, зорилт – тухайн сэдвийг сонгосон үндэслэл, агуулгыг товч илэрхийлж, судалгааны ажлын зорилго, зорилт, хүлээгдэж буй үр дүнг тодорхойлно. Сэдвийн судлагдсан байдал - Дэвшүүлж буй асуудал нь онолын болон эмпирик түвшинд хэрхэн судлагдаж шийдвэрлэвэл зохих асуудлаар эрдэмтэд, судлаачид, үйлдвэрлэгчийн хийж гүйцэтгэсэн ажлын өнөөгийн түвшин, тэдгээрийн ололт, амжилт, тулгамдаж байгаа асуудлыг үндэслэлтэйгээр тайлбарлана. Сэдвийн хүрээнд таны судалгааны ажлын хүрээ, ялгагдах онцлог, гүнзгийрүүлэн судалж шийдвэрлэх асуудлыг тодруулан гаргана. Өөрийн уншиж, судалсан материалуудаас зохих журмын дагуу иш татаж болно. Гэхдээ бусдын ажлаас шууд авч ашиглахыг хориглоно. • Ач холбогдол - Судалгааны ажлын үр дүнг практик үйл ажиллагаанд хэрэглэх боломж нөхцөл, ач холбогдлыг дүгнэн бичнэ. • Судалгааны обьект - Судалгааны ажлын хамрах хүрээ, тодорхой салбар / байгууллага/-ыг сонгосон байна. Ашиглах материалууд болон тоон өгөгдлүүд нь судалгааны ажлын үндсэн болон шалгуур үзүүлэлт болж чадах ач холбогдол бүхий сүүлийн үеийн /5 жилээс багагүй/ системтэй мэдээллүүд байх шаардлагатай. • Судалгааны арга зүй - Судалгааны ажилд хэрэглэсэн онолын болон туршилт, судалгааны арга зүйгээ тодорхойлон тоон өгөгдөл нь судалгааны материалуудад нийцтэй эсэх талаар тайлбарлана. в/ Нэгдүгээр бүлэг буюу онолын хэсэг Онолын хэсгийг оновчтой нэрлэнэ. Судалгааны ажлын суурь ухагдахуун, онолын үндэслэл, хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлж, судлагдсан байдлыг тоо, баримтаар илэрхийлэн энэ талаар судалгаа хийсэн эрдэмтдийн судалгааны материалыг товч дүгнэн оруулж, ололт, дутагдалтай талуудыг үндэслэлтэйгээр тайлбарлаж харьцуулан

бичнэ. г/ Хоёрдугаар бүлэг буюу судалгааны хэсэг Шийдвэрлэх асуудлын хүрээнд шаардлагатай мэдээллийг бүрэн цуглуулж, судалгаа шинжилгээг гүйцэтгэнэ. Судалгааг онолын үндэслэлтэйгээр холбоо хамаарлыг тайлбарлан гаргасан үр дүнд үндэслэн цаашид хэрхэн сайжруулах боломжийг дэлгэрэнгүй тодорхойлно. Энэ бүлгийн агуулга нь сонгосон сэдэвтэй уялдан өөрийн онцлогтойгоор бичигдэнэ. Тухайлбал, сонгож судалсан обьект дээрх өнөөгийн нөхцөл байдал (хүрсэн түвшин, ололт, дутагдал)-ыг тодорхойлохын зэрэгцээ судалгаанд үндэслэн цаашид боловсронгуй болгох асуудлыг системтэйгээр харуулсан байвал зохино. д/ Дүгнэлт Судалгааны үр дүнд тулгуурлан тавьсан зорилго, зорилтуудыг шийдвэрлэсэн байдал, үр дүнг аль болох цэгцтэй нэгтгэн дүгнэсэн байдлаар илэрхийлэх шаардлагатай. Судалгааны хүрээнд тухайн чиглэлээр оруулах хувь нэмэр, үйл ажиллагаанд хэрэглэх боломж нөхцөл, ач холбогдол болон шийдвэрлэгдээгүй асуудлын талаар тодорхойлно. Судалгааны үр дүнтэй холбоотой санал зөвлөмжийг дэвшүүлэн тавьсан байна. е/ Ашигласан материалын жагсаалт Ашигласан материалыг зохиогчдын нэрсийн дарааллаар монгол болон гадаад зохиогчидтой, сэтгүүл, эрх зүйн актууд, интернет хаяг гэсэн дарааллаар зохих журмын дагуу жагсаана. ж/ Хавсралт Хавсралтад шаардлагатай гэж үзсэн нэмэлт мэдээллүүдийг цэгцэлж оруулж болно. 2.4 Судалгаанд математик статистикийн, туршилтын, төлөвлөлт, оновчлолын загварчлах аргуудыг өргөн хэрэглэж, судалгааны боловсруулалтыг компьютерээр гүйцэтгэсэн байвал зохино. 2.5 Дипломын ажлыг дараах бичиглэлийн шаардлагад бүрэн нийцүүлэн хэвлүүлнэ. Үүнд: • Цаасны хэмжээ –А4. Хуудасны захын хэмжээ зүүн болон дээд тал-3см, баруун болон доод тал-2.5см.

• Times New Roman фонтоор текстийн үсгийн хэмжээ 12pt, мөр хоорондын зай1.5pt, гарчиг, хүснэгт, график, зүүлт, ашигласан материалын жагсаалт болон хавсралтуудад мөр хоорондын зай 1.0 pt байна • Бичсэн зүйлийг 2 талаас нь зэрэгцүүлсэн (justify) байна. • Дипломын ажлын бүлэг, дэд бүлэг, хэсгийн гарчгийг Bold, номын болон сэтгүүлийн нэр, гадаад үг, эх сурвалж зэрэг онцгой тохиолдолд Italic хэлбэрүүдийг ашиглана. • Хүснэгт, график, зүүлт (footnote) болон хавсралтуудад 8-10pt фонтын хэмжээ ашиглаж болно. • Дипломын ажлын нүүр хуудас, агуулга буюу бүтцийг харуулсан хуудаснаас бусад хуудсуудыг заавал дугаарлана. Хавсралтуудыг тусад нь дугаарласан байна. • Цэг, таслалын дараа заавал нэг зай авсан байна. • Бүлэг, дэд бүлэг, хэсгийн гарчгийн дараа нэг мөрийн дороос үндсэн текстийг эхлүүлнэ. • Догол мөрийн эхний мөр нь өмнөх мөрөөс 6pt буюу 4 дэх тэмдэгтийн зайнаас эхлүүлнэ. • Бүлэг, дэд бүлэг, хэсгүүдийг шинэ хуудаснаас эхэлнэ. Дороо 2-оос доош мөр авах боломжгүй тохиолдолд аливаа гарчгийг дараагийн хуудсанд шилжүүлнэ. • Дипломын ажил нь 50-70 хуудаст багтааж үг, үсгийн алдааг бүрэн хянаж хэвлэсэн байна. • Хүснэгт, график, зураглалуудыг гарчиглаж, дипломын ажлын бүлгийн дугаарыг агуулсан байдлаар эсвэл эхнээс дуустал дараалуулан тус тус дугаарлаж дор нь эх үүсвэрийг заавал бичнэ. Жишээлбэл, Хүснэгт 1.2.1. Үйлдвэрлэлтийн өсөлт -Энэ нь дипломын 1-р бүлгийн 2-р дэд бүлэг буюу хэсгийн 1-р хүснэгтийг илэрхийлнэ. Дугааруудыг хооронд нь тусгаарлана. Эсвэл, Хүснэгт 1. Үйлдвэрлэлтийн өсөлт

Хүснэгт 2. Борлуулалтын гэх мэт. Эдгээрээс аль нэг хэлбэрийг сонгож, дипломыг бичих явцад тухайн хэлбэрийг баримтална. • Ишлэл, зүүлт (бусдын бүтээлээс авч ашиглаж буй санаа ойлголт, тайлбар, тодорхойлолтууд зэрэг болон нэмэлт тайлбар шаардлагатай үед)-ийг оновчтой зөв хэрэглэнэ. Бусдын бүтээлээс бүтэн өгүүлбэр авч ашиглаж байгаа тохиолдолд тэр нь 40 үгнээс хэтрэхгүй ба тухайн өгүүлбэрийг хашилтанд хийж, эх үүсвэрт зохиогчийн нэр, оныг дурьдахаас гадна хуудасны дугаарыг заавал тэмдэглэнэ. • Зүүлт (footnote) бичихдээ тухайн тодотгол оруулж буй тэмдэглэл нь нэг хуудсанд байна. Хэрвээ тухайн хуудсанд багтахгүй бол дараагийн хуудас руу шилжүүлнэ. 2.6 Уншиж ашигласан материалын жагсаалтыг дараах журмын дагуу гүйцэтгэнэ. Үүнд: Ном Зохиогчийн нэрийн үсгийн дарааллаар (зохиогч, редактор, орчуулагч, байгууллага гэх мэт) Хэвлэгдсэн он Бүтээлийн нэрийг хашилтанд (Italic хэлбэрээр) Цувралын дугаар Хэвлэлийн газрын нэр Хэвлэлийн газрын байршил Хуудасны дугаар (шаардлагатай бол) Жишээлбэл, Монгол хэл дээр 1. Аюурзана С. 2009, “Компаний санхүү”, Соёмбо принтинг, УБ 2. Батжаргал Р. 1995, “Санхүүгийн бүртгэлийн тогтолцооны асуудалд”, Диссертаци, Улсын хэвлэлийн газар, УБ, 120х. 3. Лувсандорж. П. 2007. “Шилжилтийн үр дүн, хөгжлийг хандлага”, Монгол Улс Зах зээлд номын I бүлэг, 8-48 хуудас, МУИС-ийн хэвлэх үйлдвэр, УБ Гадаад хэл дээр 1. Баканов М.И, Шеремет А.Д, “Экономический анализ” 2000, изд Вес мир, Москва, 234 х 2. Kenneth C. Leadon Jane P, 1999, “Management information systems”, A Simon & Schuster Company, United States of America.

3. “Финансовый толковый словарь”,1998,изд Вес мир, Инфра-М, 496х Өгүүллэг Өгүүллэгийг зохиогчийн нэр Хэвлэгдсэн он Өгүүллэгийн нэр (тодорхойлох хашилтанд) Сэтгүүлийн нэр (italic хэлбэрээр) Сэтгүүлийн дугаар Хэсгийн дугаар Хуудасны дугаар Жишээлбэл, 1. Наранчимэг Л. 2007, “Санхүүгийн тогтвортой байдлын шинжилгээний арга зүй”, Эдийн засаг: Онол, Практик, №276(17), х. 41-51 Хууль, эрхийн акт Жишээлбэл, 1. “Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хууль”, 1998, Санхүү нягтлан бодох бүртгэл, аудитын холбогдолтой хууль тогтоолын эмхэтгэл, Адмон ХХК хэвлэв,УБ Хурал, семинарын материал Электрон эх үүсвэр Зохиогчийн нэр Хэвлэгдсэн он Материалын нэр Хэвлэлийн газар буюу байгууллагын нэр Интернет дэх нэр буюу сайтын хаяг холбоос (шаардлагатай бол) Жишээлбэл, 1. Монгол банк 2010, Улирлын Мөнгөний Тойм. http://www.mongolbank.mn/web/guest/publication/mreview_mn 1.UNESCO Instiute for Statistics (2007) Education counts, Benchmarking Progress in 19 WEI countries. World Education Indicators 20078 Montreal (www.uis.unesco.org/web/publication/wei 2007)

Гурав. Дипломын ажлын явцад тавих хяналт, үнэлгээ

3.1 Магистрант нь магистрантурт элсэхдээ судалгааны болон дипломын ажлын сэдвийг ерөнхийлөн сонгож, 2-р улирлын төгсгөлд сэдвийн нэр агуулгыг нарийвчлан тодруулж, бичих төлөвлөгөө, графикийг боловсруулан сэдвийн хэлэлцүүлэгт орох бэлтгэлийг хангасан байна. 3.2 Сэдвийн удирдагч төлөвлөгөө, гүйцэтгэх ажлын графикийг баталсан үеэс эхлэн диплом хамгаалах өдөр хүртэлх хугацаанд энэхүү журмын 1.2-т заасан үе шатаар хяналт тавина. 3.3 Магистрант нь дипломын ажлаа төлөвлөгөөний дагуу бичиж, удирдагчдаа үзүүлэн байнга зөвлөгөө авч байна. 3.4 Дипломын ажлыг хамгаалуулах зөвлөл магистрант нэг бүрээр хэлэлцэж хамгаалуулна. Зөвлөлийн гишүүдийн магистрант бүрээр тавьсан үнэлгээ болон “Магистрийн зэргийн сургалт явуулахад баримтлах журам”-ын 3.4.1-д заасан материал нь хамгаалалтын эцсийн үнэлгээг тооцох үндсэн материал болно.

КУРСЫН АЖИЛ БИЧИХ ЖУРАМ 1. Курсын ажил бичүүлэх зорилго Оюутанд суралцах хугацаандаа тодорхой хичээлүүдээр олж авсан онолын мэдлэгээ гүнзгийрүүлэх, судалгааны ажлын арга зүйтэй болгох, аливаа асуудалд үнэлэлт,

дүгнэлт,

анализ хийж

өөрийн

санал,

дүгнэлтээ

илэрхийлэх чадвар

эзэмшүүлэх зорилгоор курсын ажил бичүүлдэг. Курсын ажил нь 0.5 кредитээр тооцогдож, дүн нь диплом дээр тавигдана. 2. Курсын ажлын сэдэв сонгож, батлуулах: а/ Курсын ажил бичих сэдвийг тухайн хичээлийн хөтөлбөрийн хүрээнд тэнхимийн багш нар боловсруулан, тэнхимийн хурлаар хэлэлцэж батална. Курсын ажлын батлагдсан сэдвүүдийн чиглэлийг харгалзан мэргэжлийн багш удирдана. б/ Удирдагч багш оюутны гаргасан курсын ажлын агуулга бүтцийг баталж хяналт тавих, сэдвийн хүрээнд шаардлагатай судалгааны материал, эх сурвалжийг боловсруулахад арга зүйн зөвлөгөө өгч ажиллана. в/ Суралцагч курсын ажлын батлагдсан сэдвээс сонгож, холбогдох ном сурах бичиг, мэргэжлийн сэтгүүл, эрх зүйн актуудыг судалж, курсын ажлын агуулгыг боловсруулан хийж гүйцэтгэх ажлын төлөвлөгөөг удирдагч багшаар батлуулна. Уншиж судалсан материал, шаардлагатай тоо, мэдээлэлийг цуглуулан боловсруулж, зохих түвшинд бичиж хамгаална. 3. Курсын ажлын бүтэц Курсын ажил нь дараах бүрдэл хэсгүүдтэй байна. Үүнд: 1. а/ нүүр(үлгэрчилсэн загвар - 1) б/ агуулга(үлгэрчилсэн загвар - 2) в/ төлөвлөгөө(үлгэрчилсэн загвар - 3) 2. а/ Оршил б/ үндсэн хэсэг(2 бүлэгтэй байна): -

Онолын

Судалгааны в/ дүгнэлт, санал

г/ ашигласан материал д/ хавсралт Курсын ажлын оршил хэсгээс эхлэн хуудсыг дугаарлах бөгөөд хүснэгт, график, диаграмм, зураг, бүдүүвчийг тусад нь дугаарлана. Нийт хүснэгт, график(диаграмм), зураг(бүдүүвч)-ийг бичлэгийн стандартын дагуу бүрдүүлнэ. Курсын ажлын бүтцийн агуулга. Оршил. Уг сэдвийг сонгосон үндэслэл(тулгамдсан асуудал болж буй), энэ талаарх бодлогын хэрэгжилт, судалгааны зорилго, зорилт болон судалгааны объектыг сонгосон үндэслэл, тоо мэдээллийг олж бэлтгэх, боловсруулалт хийхэд ашиглагдсан арга, курсын ажлын бүтэц, агуулгын тухай бичнэ. Онолын хэсэг. Энэ бүлэгт тухайн сэдвийн онолын үндэслэлийг 2-3 дэд сэдвүүдээр тодорхойлох ба онолын үндсэн ойлголт, үзэл баримтлалууд, холбогдох хууль эрх зүйн актуудыг харьцуулан уг асуудлын мөн чанар, онцлог, олон улсын хэмжээн дэх үзэл баримтлал, туршлагын талаар судалж тусгасан байна. Судалгааны хэсэг. Онолын хэсэгт цуглуулсан тоо мэдээлэлд тодорхой судалгааны аргуудыг ашиглаж хийсэн шинжилгээ судалгааны үр дүнг хүснэгт, график, схемээр харуулж, үйл явцын учир шалтгаан, үр дагавар, уялдаа холбоо хамаарлын талаар цэгцтэй тодорхойлж гаргасан байх. Энд сонгосон сэдвийн хүрээнд салбар, үйлдвэр, үйлчилгээний чиглэлээрх өнөөгийн байдал, хөгжлийн зүй тогтол, цаашдын чиг хандлагыг тодорхойлж бичнэ. Дүгнэлт,санал. Энэ хэсэгт онолын үндэслэлтэй, практик ач холбогдлыг дүгнэж тэмдэглэхийн зэрэгцээ цаашдын хөгжлийн чиг хандлагыг бичиж, саналаа дэвшүүлсэн байна. Ашигласан материал. Курсын ажил бичихэд шаардагдах материалыг оюутан бие даан сонгож ашигласан ном сурах бичиг, хууль эрх зүйн акт, сэтгүүл, судалгааны ажлууд болон бусад материалуудыг дотоод гадаад гэж ангилж, бүтээлийг цагаан толгойн үсгийн дарааллаар зохиогчдын нэр, хэвлэсэн он, хэвлэсэн байгууллага гэсэн дарааллаар харуулна. Хавсралт. Курсын ажлын үндсэн агуулгыг тодруулсан туслах материалууд болох санал асуулга, жишээ баримт, өөрийн боловсруулсан хэрэглэгдэхүүн зэрэг багтна. 4. Курсын ажлын хамгаалалт

а/ Тэнхимээс тогтоосон хугацаанд удирдагч багш курсын ажлыг хамгаалуулж дүгнэнэ. Хамгаалтад ирээгүй болон хангалтгүй үнэлгээ авсан тохиолдолд дахин шалгалтын журмын дагуу хамгаалж болох бөгөөд тэнхимээс хамгаалах комиссыг батална. б/ Курсын ажлын онол арга зүйн түвшин, тавьсан зорилгоо шийдвэрлэсэн байдал, агуулгын уялдаа холбоо, судалгааны боловсруулалт, бичвэрийн стандарт хангасан байдал зэргийг харгалзан үнэлж оноогоор дүгнэнэ. Курсын ажлыг дүгнэх аргачлал:

1. Гүйцэтгэл(70 оноо): o

Стандарт хангасан байдал (15 оноо) 

Бичгийн формат

5 оноо



Үг үсгийн алдаа, найруулга зүй

5 оноо



Ишлэл, хүснэгт, графикийн формат

5 оноо

Сэдвийн агуулга

Судалгаа, мэдээлэл боловсруулалт (20 оноо)



Өнөөгийн байдалд хийсэн судалгаа



Судалгаа, туршилтын үр дүн



Цаашдийн чиг хандлага

25 оноо 8 оноо 6 оноо 6 оноо

Хугацаа: - батлуулах

5 оноо

- хураалгах

5 оноо

2. Хамгаалалт (30 оноо) o

Ярих илтгэх чадвар

Сэдвийн хүрээнд олж авсан мэдлэг,

10 оноо

чадварын цар хүрээ

10 оноо

Өөрийн дэвшүүлсэн санал дүгнэлт

10 оноо

5. Курсын ажлын стандарт Курсын ажлын боловсруулалт А4 хэмжээтэй цаасан дээр, 12pt үсгийн өндөртэй, Arial фонтоор, 1.5sp Line мөрөөр тохируулж, дээрээс 2см, зүүн талаас 3см, баруун талаас 1.5см, доод захаас 2.5см зайтай хуудасны 2 талруу зэрэгцүүлж бичих ба дугаарыг хуудасны доод талд бичнэ. Шинэ бүлэг бүрийг дараагийн хуудаснаас эхлэх, өөр утга санааг илэрхийлэх бол Tab товчоор догол мөрний зайтайгаар боловсруулалт хийх ба энэ зарчмыг ажлын бүтэц болох оршил, үндсэн(онол ба судалгаа) хэсэг, дүгнэлт, ном зүйн жагсаалт,

хавсралт зэрэгт адил хэрэглэнэ. Курсын ажил бичихдээ ашигласан ашигласан хэн нэгний бичиж туурвисан бүтээлийн хэсгийг ишлэл зүүлт хийж тэмдэглэнэ Б/ Үлгэрчилсэн загвар а/ Hүүр МАНДАХ БҮРТГЭЛ Дээд Сургууль

Тэнхим: Эдийн засаг, бизнесийн тэнхим Хичээл: Эдийн засгийн онол

Курсын ажлын сэдэв: “Гурилын үйлдвэрлэлийн маркетингийн микро орчин”

Удирдсан багш: ................................... /цол, зэрэг. Нэр / Гүйцэтгэсэн оюутан:.................................../овог нэр / Анги, курс: ..................................

Улаанбаатар хот 2014 он

б/ Агуулга (жишээ) Батлав. Удирдагч багш: ........................................./ цол,зэрэг. Нэр/ Сэдэв: Гурилын үйлдвэрлэлийн маркетингийн микро орчин Оршил Нэгдүгээр бүлэг. Зах зээлийн бүтэц 1.1 Зах зээлийн бүтэц, түүний тэнцвэр 1.2 Зах зээлийн бүтцийг тодорхойлогч хүчин зүйлс Хоёрдугаар бүлэг. Монгол улсын гурлын зах зээлд хийсэн судалгаа 2.1 Гурлын зах зээлийн өнөөгийн байдал, хэв шинж 2.2 Гурлын зах зээлийн эрэлт нийлүүлэлт Дүгнэлт, санал Ашигласан материал Хавсралт Боловсруулсан .................... /оюутны нэр, анги/ в/ Курсын ажлын төлөвлөгөө Батлав. Удирдагч багш: ........................................./ цол,зэрэг. Нэр/ “......................” сэдэвт курсын ажлын төлөвлөгөө Гүйцэтгэл № Ажил нэр

огноо

Ном сурах бичиг болон бусад материал унших Агуулга

боловсруулах,

батлуулах Судалгааны

материал

цуглуулах

Боловсруулалт хийх

Нэгтгэх

Боловсруулсан ..................../оюутны нэр. анги/

хувь

Удирдагч зөвлөгөө

гарын үсэг

Сургалт Заах арга зүйн Зөвлөлийн 2011 оны 03 дугаар санрын 02-ны өдрийн хурлаар хэлэлцэн батлав КУРСЫН АЖИЛ БИЧИХ ЗӨВЛӨМЖ

Нэг. Курсын ажлыг уншиж судалсан ном бүтээлээс олж мэдсэн, туршиж нээсэн мэдлэг дээрээ тулгуурлан өөрийн хийсэн задлан шинжилгээ, харьцуулалт, дүгнэлт, шинэ санаа, шүүмжлэлт байр сууриа илэрхийлэн бичих нь чухал. Курсын ажил бичих явцад оюутнууд ном зохиол, эх материалтай бие даан ажиллах, судалгааны материалуудад шүүмжлэлтэй хандах, үзэгдэл үйл явдалд онол арга зүйн үүднээс зөв үнэлэлт өгөх, түүний шалтгаан, үр дагаврын холбоог тогтоох, дүгнэлт өгөх зэрэг чадвар эзэмшинэ. Мөн түүнчлэн сонгож авсан сэдвийн талаар өргөн мэдлэгтэй болох төдийгүй үндсэн асуудлыг логик дараалалтай бичиж өөрийн санаа бодлоо ул үндэстэй дэвшүүлэх, илэрхийлэх чадварыг эзэмшинэ. Оюутан сонгосон сэдвээ удирдагчаар батлуулан

түүний

зөвлөгөөнд

үндэслэн

бичих ба

сэдэв

сонгохдоо

судалгаа

шинжилгээний ажил болгон үргэлжлүүлж болох тодорхой асуудлыг авах нь чухал юм. Курсын ажлыг хийж гүйцэтгэх үе шатыг судалгаа хийж байгаа цар хүрээ, дэвшүүлсэн зорилго, зорилт зэргийг харгалзан тодорхойлох ба ерөнхийдөө дараах байдлаар тогтоох нь зохистой. Хоёр. Курсын ажлын бичиж боловсруулах нь: 1. Бэлтгэл үе шат 2. Судалгааны үе шат 3. Төгсгөл үе шат гэсэн дараалалтай байж болох юм. Доор эдгээрийг тайларлая. Бэлтгэл үе шат а/ Тухайн ажлаар ямар асуудлыг ямар хүрээнд шийдвэрлэхээ тодорхойлох: Тухайн хичээлийн хөтөлбөрийн хүрээнд боловсруулж батлагдсан курсын ажлын сэдвийг сонгохдоо урьдчилан холбогдох материал уншиж судлах хэрэгтэй бөгөөд эндээс ямар нэгэн сонирхолтой, эдрээтэй асуудал, сэдвийн санааг олж авах болно. Энэхүү асуудал судалгааны ажил болж байгаа шалтгаан, түүнийг хэрхэн ямар төвшинд шийдвэрлэх боломжтойг(зорилгоо) урьдчилсан байдлаар тодорхойлно. б/ Курсын ажлынхаа ажиллах төлөвлөгөө боловсруулах: Курсын ажил гүйцэтгэхдээ хэдий хугацаанд холбогдох ном зохиол уншиж судлах, сонгосон сэдвийн судалгааны материал цуглуулах, мэдээллийн боловсруулалт хийж гүйцэтгэх, курсын ажлын явц

болон гүйцэтгэлийг удирдагч багшид үзүүлэн зөвлөгөө авч ажиллах зэргийг тодорхой график гарган ажиллах нь оюутанд ажлаа зохих төвшинд бичиж хамгаалахад илүү тус дөхөмтэй болно. в/ Сонгосон сэдэвтэй холбоотой онол, арга зүйн материал уншиж судлан, мэдээлэл цуглуулах: Курсын ажлын сэдэвтэй холбоотой ном сурах бичиг, лекц, гарын авлага, эрдэм шинжилгээ судалгааны материал, өгүүлэл, хууль эрх зүйн актууд, интернет болон бусад эх сурвалжуудыг нарийвчлан судалж мэдээлэл цуглуулах. Энд хэрэгцээтэй болон сонирхолтой гэж үзсэн материалаа тэмдэглэл, хайчилбар хийх зэргээр цуглуулж байна. Харин эдгээр материалаа ямар ном зохиолын хэдэн оны хэвлэлээс авсанаа, зохиогчийн нэр, бүтээлийн гарчиг зэргийг тэмдэглэж

авах

хэрэгтэй

ба

үүнийгээ

дараа

нь

ишлэл

зүүлтэд

ашиглах

шаардлагатай болдог. г/ Судалгаа хийх аргачлал боловсруулах: Сэдэвтэй холбоотой материал уншиж судлах үед өөрөө нэмж хийх судалгаа, туршилт, ажлын санаа аяндаа гарч ирэх бөгөөд тэрхүү ажлынхаа ерөнхий зорилго, хаана ямар зорилтыг шийдвэрлэж болохыг тодорхойлох нь туршилт судалгааны ажлын аргачлал болно. Курсын ажлын хувьд том асуудал шийдвэрлэх судалгаа хийхгүй зөвхөн судлах, турших ажлын арга барилд суралцах, тодорхой аргуудыг эзэмших төдий түвшингийн ажил хийнэ. д/ Боловсруулсан аргачлалаа удирдагч багшид үзүүлж зөвөлгөө авах: Өөрийн боловсруулсан аргачлалаа удирдагч багшдаа үзүүлэн тайлбарлаж зөвөлгөө авах нь курсын ажлыг эхнээс нь зөв гүйцэд, чанартай хийх, цаг хэмнэх зэрэгт нөлөөтэй. Өөрөөр хэлбэл курсын ажлынхаа агуулгыг гаргаж батлуулна. Хэрэв курсын ажлын агуулгыг хэт олон бүлэг сэдэвтэй боловсруулбал сэдвээсээ халих, зарим асуудлыг дахин давтах зэрэг алдаа дутагдал бий болж энэ нь анхаарал төвлөрөхгүй, судалгааг логик байдлаар шинжлэх боломжгүй гэх мэт сөрөг үр дагаварт хүрэхийг анхаарууштай. Судалгааны үе шат а/ Судалгааны ажлын арга зүйн хувьд: Энэ үе шатны ажлыг хийж гүйцэтгэхдээ судалгааны

шаардлагатай

материалыг

бүртгэх,

цуглуулах

арга

хэлбэрээ

тодорхойлон төлөвлөсний дагуу цуглуулсан материалдаа боловсруулалт хийн тухай бүр удирдагч багшаасаа зөвөлгөө авч ажиллах нь зүйтэй. Судалгааны ажлын явцад түгээмэл хэрэглэгддэг анализ, синтез, харьцуулах, индукц, дедукц, ангилан системчлэх болон математик, статистикын аргуудаас гадна сүүлийн үед өргөн ашиглагдах болсон эконометрикийн аргуудыг ашиглах нь цаашдын судалгааны ажлын арга барилд илүү эерэг нөлөөтэй юм. Судалгааны ажил хийхэд анхаарах нийтлэг зүйл бол таны судалж буй юмс үзэгдэл байнга өөрчлөгдөж байдаг гэдгийг

харгалзах явдал ба судалгааны аргыг хэр оновчтой сонгож хэрэглэснээс ажлын амжилт шалтгаалдаг. Аргаа сонгохдоо судалж буй асуудлын хүрээ, онцлог, дэвшүүлсэн зорилт, таамаглал зэргийг харгалзан үзэх ба тэдгээр аргуудыг хослуулан хэрэглэх нь зөв. б/ Судалгааны ажлыг хийж гүйцэтгэх: Өөрийн сонгож авсан сэдэвтэй холбоотой ном зохиолоос гадна эрдэмтэн мэргэдийн бичиж туурвисан эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, зөвлөмж, илтгэл, дисартацийн болон дипломын ажил, заавар журам гэх мэт өргөн хүрээтэй мэдээллийн эх сурвалжтай ажиллана. Шаардлагатай ном зохиолыг сонгон авахдаа багшийн зөвлөсөн зүйлс танд баримжаа болохыг анхаарна уу. Ном зохиол судалж тэмдэглэл хөтлөхдөө тулгуур ухагдахуун болон гол үзэл санааг тэмдэглэн авах ба тэмдэглэл хийхдээ өөрийн үгээр уншсан зүйлийн утга санааг бичиж авах эсвэл уншиж байгаа зүйлийг зохиогчийн үгээр тэмдэглэж(ишлэл авах) болно. Тухайлбал, -

Зохиолтой ерөнхийд нь танилцаж гарчиг, бүлэг хуудсыг гүйлгэн харах

Зохиолоос өөрт хэрэгтэй хэсгийг ол авах

Чухал гэсэн зүйл дээр анхаарлаа төвлөрүүлэн тогтож унших

Уншиж буй зүйлийн товч тэмдэглэл хийх

Уншсан зүйлээ эргэн харж системчлэх

Уншиж буй зүйлээ уншсан зүйлтэй харьцуулах

Уншиж буй зүйлээ тунгаан бодох, шүүмжлэлтэй хандах, үнэлэлт дүгнэлт өгөх

Зохиолыг уншиж байх үед төрсөн санаа бодол, дүгнэлтийг тэмдэглэж авах

в/ Судалгааны материалд боловсруулалт хийх: Уншиж судалсан болон туршилт судалгааны материалыг оновчтой зөв боловсруулснаар ажлын үр дүн сайжрах тул дээрх материалтдаа энэ шатны “а” хэсэгт тусгагдсан аргуудаар боловсруулалт хийх шаардлагатай. Тухайлбал, ямар тоон үзүүлэлтийг дундажлах, алийг нь ямар үзүүлэлтээр илэрхийлэх, үнэлэлт дүгнэлт тоон үзүүлэлтийн алийг нь ямар диаграммаар харуулбал зохистой зэргийг багшийн зөвөлгөө болон өөрийн олж үзсэн судалгаа шинжилгээний материалаас санаа авч ажиллах зохистой.

Жишээ:

хувиар тооцож байгаа үзүүлэлтийн тухайд хүснэгтийн толгойн хэсэгт “%” тэмдэглэгээг хэмжих нэгжээр сонгосон бол үзүүлэлтийн тоон утгын ард %-ийг тавих шаардлагагүй. Төгсгөл үе шат Энэ шатанд уншиж судалсан, цуглуулсан материал, эх сурвалжид шинжилгээ судалгаа хийсний дараа курсын ажлын журамд заасан стандартын дагуу бичиж боловсруулан хамгаалахад бэлтгэх ажиллагаа хамаарна. Үүнд:

а/ Курсын ажлын эх бэлтгэх:

энэ хэсэгт өөрийн уншиж судалсан материалдаа

тулгуурлан курсын ажлын эхийг анхны хувилбараар буюу үндсэн хэсгийн эх бэлэн болгох. Бэлтгэсэн эхээ дахин нягталж үзсэний дараа агуулга, сэдэв, судалгаа хоорондын уялдаа, дэвшүүлсэн зорилго хэр хангагдсан зэргийг тооцон үзэх хэрэгтэй. б/

Агуулгын

дагуу

ерөнхий

загвар(анхны

хувилбараар)

гаргах:

удирдагчаар

батлуулсан курсын ажлын агуулгын дагуу бэлтгэгдсэн эх болон бусад хэсэг болох оршил, дүгнэлт, санал, ном зүй, хавсралт зэргийн бүрдэлийг нэг бүрчлэн шалгаж нэгтгэн авч үзээд боловсруулалтыг эцэслэн хийх. в/ Хэвлэхэд бэлтгэх: энэ нь хамгийн эцсийн үйл ажиллагаа бөгөөд боловсруулсан курсын ажлын эхийн стандарт хангалтыг сайтар хянаж үзээд хэвлэж бэлтгэвэл зохилтой. Энэхүү дарааллаар курсын ажлаа хийж боловсруулвал цаг хэмнэх төдийгүй таны ажлын гүйцэтгэл сайтай болох, улмаар хамгаалалт ч гэсэн өөрийн хөдөлмөр шингэсэн тул амжилттай байх болов уу гэдэг үүднээс та бүхэнд энэ зөвлөмжийг бэлтгэн хүргэж байна. Танд амжилт хүсье

Захирлын зөвлөлийн 2011 оны 9 сарын 16-ны хурлаар шинэчлэн батлав НОМЫН САНГИЙН ДОТООД ЖУРАМ

Нэг. Ерөнхий журам 1.1 Мандах дээд сургуулийн номын сан нь профессор, багш, эрдэм шинжилгээний ажилтан, магистрант, өдөр, орой, бямба, эчнээ ангийн сургалтын оюутнууд салбар сургуулийн багш, оюутан, албан хаагч нарт үйлчилнэ. 1.2 Номын санд байгаа ном, сурах бичиг, суралцах материал, сонин сэтгүүл болон бусад материалыг гэрээр болон чөлөөт сонголтын фондоор олгож үйлчилнэ. 1.3 Номын санд байхгүй ном хэвлэлийг багш болон оюутнуудын эрэлт хүсэлтийн дагуу захиалга авч фондоо баяжуулна. 1.4 Номын санч нь хэвлэлмэл болон хэвлэмэл бус материал, электрон каталог ашиглах талаар уншигчдад бүх талын лавлагаа өгч туслана. 1.5 Тухайн сургуулийн багш болон оюутнуудад иргэний үнэмлэх болон оюутны үнэмлэхийг үндэслэн уншигчийн цахим карт нээж үйлчилнэ. 1.6 Уншигчдынхаа бүртгэлийг жил бүр шинэчилнэ 1.7 Хичээлийн жилийн эхэнд тухайн жилийн ажлын төлөвлөгөөг батлуулна. 1.8 Хагас болон бүтэн жилийн ажлын тайланг сургуулийн захиргаанд тайлагнах Хоёр. Номын сангийн үүрэг, зорилго 2.1Номын сангийн үндсэн зорилго нь Мандах Бүртгэл дээд сургуулийн зорилго чиглэлийн дагуу уншигчдыг мэдээллээр хангах, сургалтанд шаардагдах ном, хэвлэлээр фондоо бүрдүүлж тэдэнд үйлчилэхэд оршино 2.2 Номын сан нь сургалтын үйл ажиллагааг дэмжих багш, оюутнуудын мэдлэг боловсролоо дээшлүүлэх таатай орчин байх 2.3 Сургуулийн зорилго ба уншигчдын хэрэгцээнд тулгуурлан номын сангийн дотоод журманд өөрчлөлт оруулж байх 2.4 Шинээр ирсэн ном хэвлэлд техник ажиллагаа хийж уламжлалт болон электрон каталогилйн тусламжтайгаар нийтэд мэдээлнэ Номын сангаар үйлчлэх журам

1. Номын сангийн уншигчийн картыг нээлгэхэд Иргэний үнэмлэх болон оюутны үнэмлэх 3x4 хэмжээний 1% зураг 500 төгрөгийн хамт ирж бүртгүүлж уншигчийн цахим картыг авна 2. Номын сан нь иргэний үнэмлэх болон номын сангийн цахим картын хамтаар үйлчилнэ 3. Гэрээр олгох номын фонд нь: Өдрийн ангид 2 хүртэлх номыг 2 хоног Эчнээ, орой ангид 2 хүртэлх номыг 4 хоног Бямбын ангид 2 хүртэлх номыг 7 хоногийн хугацаатайгаар гэрээр олгож болно 4. Чөлөөт сонголттой эрдэм шинжилгээний фонд нь уншигчийн цахим картаар үйлчилгээг үзүүлж ном, магистрын бүтээл, сэтгүүлийг зөвхөн уншлагын танхимд уншуулахаар олгоно. 5. Тухайн авсан номыг хугацаанд нь эргүүлж өгөөгүй зөвшөөрөлгүй авч явсан тохиолдолд номын сангаар үйлчлэх эрхийг 7-14 хоногийн хугацаагаар хаана. 6. Уншигч дээрх үйлдлийг 2-оос илүү удаа зөрчвөл номын сангаар үйлчлэх эрхийг 1-2сараар хасах арга хэмжээг авна. 7. Гэрийн хаяг, утасны дугаар, оршин суугаа хаягийг шинэчлэлтийг жил бүр хийлгэнэ. 8. Уншигч номын хуудсыг урах, эрээчих, гэмтээх алдаж үрэгдүүлсэн нөхцөлд ижил номоор төлөх эсвэл уг номын үнийг тухайн үеийн ханшаар 3 нугалан төлж номын санг хохиролгүй болгоно 9. Картаар авсан номоо уншсаны дараа номын санчид эргүүлж өгч картан дээр тэмдэглэгээ хийлгэнэ. 10. Чөлөөт сонголттой эрдэм шинжилгээний уншлагын танхимд номоо байсан тавиурт нь буцаан байрлуулна. 11. Уншлагын танхимд гадуур хувцастай орох, чанга дуугаар ярьж бусдад саад болох, утсаар ярих болон аливаа үйлдлийг хориглоно. 12. Номын сангийн эд хогшлыг гэмтээх, эрээчих, сандал ширээг зөөж байрлалыг өөрчлөх зэргийг хориглоно 13. Номын санчийн тавьсан шаардлагыг тухай бүр хэрэгжүүлнэ. 14. Номын сангаас авсан ном сурах бичгүүдийг тогтоосон хугацаанд авчирч тооцоо хийх

Номын санчийн үүрэг 1. Номын сангийн үүрэг зориулалт үйл ажиллагааны үр дүнг хичээлийн жилийн эцэст тайлагнах 2. Номын санг шаардлагын түвшинд хүргэх, ном болон мэдээллийн баяжуулалт, бүртүүлэлтийг шинжлэх ухааны үндэстэй гүйцэтгэх 3. Номын

сангийн

бүртгэл,

ангилал,

тайлан

тооцоо

хөтлөлт,

үйлчилгээг

шаардлагын түвшинд зохион байгуулах 4. Ном сурах бичиг, тогтмол хэвлэлийн хангамжийн талаар мэргэжлийн багш нартай хамтран мэдээ судалгаа гаргаж фондын эргэлтийг сайжруулах арга хэмжээ авах 5. Шинээр авсан ном, хэвлэлийн мэдээг тогтмол гаргадаг байх Номын санчийн эрх 1. Номын сангийн дүрмийн мөрдөлтөнд хяналт тавих 2. Номын

сангийн

үйл ажиллагаатай холбоотой аливаа асуудлаар санал

боловсруулж сургуулийн удирдлагад оруулах 3. Номыг зохих хугацаанд нь нэхэмжлэх, засварлуулах, нөхөн төлүүлэх 4. Номын сангийн дүрмийг биелүүлээгүй уншигчдад ном олгохыг татгалзах Уншигчийн үүрэг Номын сангийн уншигчид нь дараах үүрэг хүлээнэ. 1. Номын сангийн дотоод дүрэм, журмыг чанд биелүүлэх 2. Ном, сурах бичгийг цэвэр нямбай ашиглах 3. Тогтоосон хугацаанд буцааж өгч картан дээр тэмдэглэл хийлгэнэ 4. Уншигчийн буруугаас болж ном, сурах бичиг, гарын авлагыг үрэгдүүлэх, урж гэмтээсэн тохиолдолд номын санг хохиролгүй болгоно 5. Сургуулиас гарах болон жилийн чөлөө авч байгаа оюутнууд номын тооцоогоо хийж дууссан байх 6. Чөлөөт сонголттой номын сангаар үйлчлүүлэхэд цүнх, гадуур хувцастай орохгүй байх Уншигчийн эрх 1. Номын санд байгаа ном сурах бичиг болон тогтмол хэвлэлээс хэрэгцээтэй мэдээллээ авч ашиглах 2. Электрон каталогоос хайлт хийж хэрэгцээтэй байгаа ном, сурах бичгээ тус номын санд байгаа эсэхээс мэдэх

3. Шаардлагатай ном, сэтгүүлийг номын санчаар дамжуулан захиалах 4. Бусдад саад болж байгаа оюутнуудад шаардлага тавих Алдагдсан буюу гэмтээгдсэн ном хэвлэлийг төлүүлэх журам 1. Уншигч нь номын сангийн дүрэм зөрчин уншлагын танхимд авсан ном хэвлэлээ эргүүлж өгөлгүй авч гарсан тохиолдолд доорх хариуцлагыг хүлээлнэ. -Авч гарсан ном хэвлэлийг эргүүлэн авч уншигчийн үнэмлэхийг 1 сараар эрхийг хаах -Авсан ном хэвлэлээ алдаж үрэгдүүлсэн тохиолдолд номыг номоор буюу тухайн үеийн ханшаар 3 дахин төлүүлэх -Уншихаар авсан ном, хэвлэлээ хуудас дутаасан өнгө үзэмжийг бууруулсан мэдээллийг нь алдагдуулсан тохиолдолд уг хуудсыг ижил номноос нь хувилуулан бүрэн болгох Уншлагын танхимд хориглох зүй -Уншлагын заалтанд гадуур хувцастай орох - Уншлагын танхимд чанга дуугаар ярилцах - Хог хаях, ширээ, сандал, ханан дээр юм эрээчих -Тамхи татах, согтууруулах ундаа хэрэглэх

Номын сангийн ажиллах цагийн хуваарийг тухайн улиралд захирал баталж мөрдүүлнэ

Захирлын 2010 оны 10 сарын 04-ны өдрийн 10 тоот тушаалаар батлав.

ТӨГСӨГЧИЙН ҮРЭГДҮҮЛСЭН ДИПЛОМЫГ ДАХИН ОЛГОХ, ХУУЧИН ДИПЛОМЫГ ШИНЭЧЛЭН СОЛИХОД БАРИМТЛАХ ЖУРАМ Нэг. Нийтлэг үндэслэл Энэхүү журам нь Мандах Бүртгэл Дээд Сургуулийг төгсөгчдөөс мэргэжлийн болон бакалавр, магистрын дипломоо тодорхой шалтгаанаар үрэгдүүлсэн нь тогтоогдсон үед дахин олгох, тус сургуульд кредит систем нэвтрээгүй үед төгссөн төгсөгч хүсэлт гарган хуучин дипломоо шинэчлэн солиулах зэрэг үйл ажиллагаанд мөрдөгдөнө. Хоёр. Дипломыг дахин олгох 2.1 Төгсөгч дараах шалтгаануудаар дипломоо үрэгдүүлсэн нь тогтоогдсон бол дахин олгоно. Үүнд: -

Гал, үер ус зэрэг давагдашгүй хүчний нөлөөлөлд үрэгдсэн. Хаяж гээсэн Хулгай болон хэн нэгний хариуцлагагүйн улмаас олдохгүй болсон

2.2 Төгсөгч дипломоо аль нэг шалтгаанаар үрэгдүүлэн дахин авах хүсэлт гаргахдаа дараах материалыг бүрдүүлэн сургуулийн захиргаанд хандана. Үүнд: а. Дипломын хуулбар /сургуулийн архиваас хийлгэнэ/ б. Иргэний үнэмлэхийн хуулбар в. Үрэгдүүлсэнийг нотлох холбогдох байгууллагын тодорхойлолт г. Хүчингүй болгосон тухай баримт д. Сургалтын төрийн сангаас сургалтын зардлаа төлүүлж байсан бол холбогдох тооцоог хийсэн тухай Сургалтын төрийн сангийн тодорхойлолт е. Дипломыг дахин авах тухай хувийн өргөдөл 2.3 Сургуулийн захиргаа дээрхи баримт материалыг бүрдүүлсэн байдалд хяналт хийж тэдгээрийн хамт тухайн төгсөгч төгссөн үед гаргасан диплом, энгэрийн тэмдэг олгох тухай захирлын тушаалын хуулбар Тухайн төгсөгчийн дипломыг дахин олгох тухай албан бичгийн хамт Үндэсний Үнэт Цаас ХХК-д хүргүүлнэ. 2.4 Үндэсний Үнэт Цаас ХХК-аас дээрхи материалыг үндэслэн дипломыг хэвлэн сургуульд ирүүлсэнээр сургуулийн захиргаа уг дипломыг баталгаажуулан олгоно. 2.5 Үрэгдүүлсэн дипломыг дахин авахаар хүсэлт гаргагч үнэт цаасны үнийг тухайн хэвлэлийн компанид төлнө. 2.6 Дахин олгосон дипломын дугаар, хавсралтанд бичигдэх сурлагын дүн нь өмнө нь олгож байсан дипломтой адил байна

2.7 Дахин олгосон диплом дээр “Дахин олгов” тэмдэглэгээг хийнэ. 2.8 Уг дипломын хуулбарыг сургуулийн архивт бүртгэж хадгална. Гурав. Дипломыг шинэчлэн солих 3.1 Төгсөгч дараах шалтгаанаар дипломоо шинэчлэн авахаар хүсэлт гаргавал шинэчлэн олгоно. Үүнд: -

Тус сургуульд кредит систем нэвтрээгүй үед төгссөн бөгөөд дипломоо кредит системд хөрвүүлж, шинэчлэн авах Санаатай болон санамсаргүйгээр дипломын бүрэн бүтэн байдалд гэмтэл учруулсан

3.2 Дипломоо шинэчлэн авах хүсэлт гаргасан төгсөгч дараах материалыг бүрдүүлэн сургуульд хандана. Үүнд: а. Солиулах дипломын эх хувь б. Солиулах тухай хүссэн хувийн өргөдөл в. Холбогдох хураамж төлсөн баримт Дөрөв. Диплом шинэчлэн олгох 4.1 Диплом дахин болон шинэчлэн олгоход төлөх хураамжийн хэмжээ нь тус сургуулийн тухайн жилийн 1 кредитийн үнэлгээг 8 дахин нэмэгдүүлсэн дүнгээр тооцогдоно. Гал, үер ус зэрэг давагдашгүй хүчний нөлөөгөөр үрэгдсэн бол зохих байгууллагын нотлох баримтыг үндэслэн төлбөргүй олгоно. 4.2 Үнэлгээг хөрвүүлэн солиулж буй дипломын хавсралт дахь хичээлийн кредитийг одоогийн мөрдөж буй сургалтын төлөвлөгөөг үндэслэн сургалтын алба, тухайн тэнхимийн эрхлэгчтэй хамтран шийдвэрлэх бөгөөд тухайн хичээл бүрийн үнэлгээг дараах байдлаар шинэчлэн хөрвүүлнэ. Хуучин үнэлгээ /үсгээр/

Муу

Хуучин үнэлгээ /тоогоор/ 98-100 90-95 88-89 84-87 80-83 78-79 74-77 70-73 68-69 64-67 60-63 0-59

Тооцов

Онц Сайн

Дунд

Шинэ үнэлгээ /үсгээр/ А АВ+ В ВС+ С СD+ D DF оюутны нийт авсан онооны дунджид үсгэн үнэлгээгээр авна.

Кредит оноо

4.0 3.7 3.4 3.0 2.7 2.4 2.0 1.7 1.3 1.0 0.7 0 кредит оноонд шилжүүлэхдээ оюутны нийт авсан голч кредитийн

дунджаар үнэлнэ. 4.3 Архивт хадгалах холбогдох материалуудыг захирлын тушаалаар батлагдсан комисс хянаж, бүртгэл хийнэ. 4.4 Шинэчлэн олгох дипломыг хэвлүүлэн шинэчлэн олгоход энэ журмын 2.1-ийн б, д, е болон 3.2-ын а. б. в-д заасан материалыг бүрдүүлэх ба 2.2, 2.3, 2.4, 2.5, 2.6, 2.7 заалтууд адил үйлчилнэ. 4.5 Дипломыг шинэчлэн олгосон тохиолдолд хуучин дипломыг хураан авч архивт хадгална. 4.6 Дипломыг дахин олгосон, шинэчлэн олгосон тухай Ерөнхий захирлын тушаал гаргана.

Энэхүү журмыг 2010 оны 11 сараас мөрдөнө.

“Мандах Бүртгэл дээд сургууль Төгсөгчдийн холбооны үүсгэн байгуулагчдын Хурлын 1998 оны 10 сарын 01-ны өдрийн 01 тоот тогтоолоор батлав.

"МАНДАХ БҮРТГЭЛ ДЭЭД СУРГУУЛЬ ТӨГСӨГЧДИЙН" Холбооны дүрэм 1.1.

НЭГ. Нийтлэг үндэслэл Энэхүү холбоо нь нягтлан бодох бүртгэлийн "Мандах бүртгэл" дээд сургууль Төгсөгчдийн Холбоо /Цаашид "Холбоо гэх/ буюу англиар The MANDAKH BURTGEL ALUMNI ASSOCIATION товчоор (МБДСТХ) гэж нэрлэгдэнэ.

1.2.

Tyc холбооны эрхэм зорилго нь Мандах бүртгэл дээд сургууль төгсөгчдийн дотно. нөхөрсөг, ажил хэрэгч хэлхээ холбоог үүсгэн бэхжүүлэх үндсэн дээр гишүүдийн идэвхи санаачлагыг өрнүүлж нягтлан бодох бүртгэл болон эдийн засгийн шинжлэх ухаан, нийгмийн олон талт хамтын ажиллагааг хегжүүлэх үйлст бодитой хувь нэмэр оруулах явдал болно.

1.3.

МБДСТХ нь 1996 оны 10-р сарын 01-ны өдөр үүсгэн байгуулагдсан, ашгийн төлөө бус, төрийн бус байгууллага байна.

1.4.

Холбоо нь Улаанбаатар хот. Чингэлтэй дүүрэг, 2 хороо. Аэрогеодизийн байранд байрлана.

1.5.

Холбоо нь Монгол Улсын Үндсэн Хууль болон Төрийн бус Байгууллагын тухай хууль. бусад хуулийн хүрээнд үйл ажиллагаагаа явуулна Холбооны үйл ажиллагаа нь ил тод байх ба уйл ажиллагааны болон санхүүгийн тайлан нь гишүүдэд нээлттэй байна.

1.6.

Холбоо нь өөрийн бэлгэдэл. тэмдэпгэй байх ба албан бичгийн хэвлэмэл хуудас. тамга тэмдэгтэй байна.

1.7.

Холбоо нь банкинд харилцах болон хуулиар зөвшөөрөгдсөн бусад данстай байна. Хоёр.Үйл ажиллагааны чиглэл

2.1.

Тус холбоо нь зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд дараахь үйл ажиллагааг явуулна.

Үүнд: 2.1.1. Төгсөгчдийн хамтын нөхөрлөл, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх 2.1.2. Төгсөгчдийн мэргэжил дээшлүүлэх боломжийг бүрдүүлэх 2.1.3. Бие биенээсээ туршлага судлах 2.1.4. Төгсөгчид ажилд орох, ажлаа өөрчлөх зэрэгт туслах 2.1.5. Төрөлх сургуультайгаа байнгын холбоотой байх гүүр болох

2.1.6. Сургуулийнхаа оюутнуудын дунд Эрдэм шинжилгээ, соёл хүмүүжил, спорт урлагийн терөл бүрийн ажил зохион байгуулах 2.1.7. Оюутнуудад үйлдвэрлэлийн дадлага хийхэд туслах 2.2.

Зорилгоо хэрэгжүүлэхтэй холбоотой бусад үйл ажиллагаа явуулах Гурав. Үйл ажиллагааны үндсэн зарчим

3.1.

Холбоо нь шударга ёс, өөрөө удирдах ёс. өөрийгөө санхүүжүүлэх зарчимд

тулгуурлана. Дөрөв. Холбооноос бусад байгууллагуудтай хамтран ажиллах үйл ажиллагааны хэлбэр 4.1. Холбоо нь өөрийн зорилтыг чөлөөтэй хэрэгжүүлэхийн тулд Төрийн болон Төрийн бус байгууллага аж ахуйн нэгж, гадаад, дотоодын байгууллагууд хувь хүмүүстэй дараахь хэлбэрээр хамтран ажиллана. Үүнд 4.1.1. Хамтран ажиллах 4.1.2. Ивээл тус дэмжлэгт нь тулгуурлах, тэднийг дэмжих 4.1.3. Үйл ажиллагаанд зохих хүсэлт, журмын дагуу оролцох 4.1.4. Гаргасан шийдвэрт нь хуулийн дагуу байр сууриа илэрхийлэх 4.1.5. Бусад Тав. Гишүүнчлэл 5.1 Холбооны дүрмийг хүлээн зөвшөөрсөн. зорилго, үйл ажиллагааны чиглэлийг дэмжигч тус сургуульд доктор болон магистр. бакалаврын зэрэг хамгаалсан, нэгээс доошгүй жилийн мэргэжил дээшлүүлэх дамжаа. курст сурч байсан 18-аас дээш насны Монгол улсын иргэн тус холбооны гишүүн байж болно. 5.2.

Гишүүд нь Холбооноос зохион байгуулж буй бүх төрлийн арга хэмжээнд оролцож, холбооны удирдах зөвлөлийг сонгох, сонгогдох эрхтэй.

5.3.

Гишүүд нь Холбооноос зохион байгуулж буй үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор

гишүүний

татвар

төлж,

зохих

хэмжээний

хандив

өгөх,

үйл

ажиллагаанд нь биечлэн, идэвхтэй оролцох үүрэгтэй. 5 4 Холбоонд шинээр элсэхийг хүсэгчдийн өргөдлийг удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэн шийдвэрлэж, гишүүнчлэлийн батламж олгоно 5.5.

Гишүүн нь бүх гишүүдийн хурлын шийдвэрт нэг саналын эрхтэй байна.

5.6

Гишүүн нь дараах шалтгаанаар гишүүнчлэлээс чөлөөлөгдөнө Үүнд а) Өөрийн хүсэлтээр чөлөөлөгдөх өргөдөл гаргасан; б) нас барах

5.7 Холбоо нь дараах тохиолдолд удирдах зөвлөлийн хурлын шийдвэрийг үндэслэн гишүүнчлэлээс хасч болно a ) Татвараа тогтоосон хугацаанд төлөхгүй. хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр удаа дараа холбооны үйл ажиллагаанд оролцохгүй байх; б ) Тус холбооны нэр төрд харшилсан, дүрмээр тодорхойлсон зорилгод үл нийцсэн ажиллагаа явуулах; в) Холбооны удирлагаас өгсөн үүрэг, даалгаврыг хесөрдүүлэх, гишүүний үүргээ биелүүлээгүйгээс холбооны үйл ажиллагаанд хор хохирол учруулах; г) Эрүүгийн гэмт хэрэг үйлдсэн, гэм буруутай нь шүүхээр тогтоогдсон; Зургаа.Бүх гишүүдийн хурал 6.1.

Холбооны эрх барих дээд байгууллага болох бүх гишүүдийн хурал байна.

6.2.

Бүх гишүүдийн хурлыг удирдах зөвлөлийн шийдвэрээр зарлан хуралдуулна.

Бүх гишүүдийн хурлаар доорхи асуудлыг авч хэлэлцэнэ. Үүнд: a ) Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө, тайлан б ) Санхүүгийн төсөв, тайлан в ) Зохион байгуулалтын асуудал г) Холбооны Тэргүүн, дэд тэргүүн, зохицуулагч, удирдах зөвлөл, хяналтын зевлөлийн гишүүдийг сонгох д)Хүндэт зөвлөх, зөвлөх, хүндэт гишүүний асуудал хэлэлцэх е ) Холбооны дүрмэнд өөрчлөлт, нэмэлт оруулах ё ) Холбоог татан буулгах ж) Бусад асуудал

6.4.

Бүх гишүүдийн хурлыг гишүүдийн 50-иас дээш хувийн ирцээр (итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийг оролцуулж тооцно) хүчинтэйд тооцож, оролцсон гишүүдийн олонхын саналаар шийдвэр гаргана.

6.5.

Бүх гишүүдийн хурлаас удирдах зөвлөлийн 7-оос доошгүй сондгой тооны гишүүн, санхүүгийн үйл ажиллагааг хянах хяналтын зөвлөлийн 3 гишүүнийг тус тус сонгон ажиллуулна. Долоо.Удирдах Зөвлөл болон Холбооны удирлагын бүтэц

7.1.

Холбооны удирдах дээд байгууллага нь Удирдах зөвлөл байна.

7.2.

Удирдах Зөвлел нь 9-оос доошгүй гишүунтэй байна.

7.3.

Удирдах Зөвлөлийг 2 жилийн хугацаатайгаар сонгоно.

7.4.

Удирдах Зөвлөл нь бүх гишүүдийн хурлаар хэлэлцэхээс бусад бүх асуудлаар

шийдвэр гаргах эрхтэй.

7.5.

Холбооны Тэргүүн нь тус холбоог гадаад. дотоодод телөөлөх. удирдах зөвлелийг даргалах, удирдах зөвлөлөөс олгосон эрх хэм хэмжээний хүрээнд өмч хөрөнгийг захиран зарцуулах зэрэг бүрэн эрхтэй байх бөгөөд холбооны үйл ажиллагааг ерөнхийд нь удирдана. Холбооны Тэргүүн нь 2-оос илүү удаа дахин сонгогдохгүй. Холбооны Тэргүүн санал болгосны дагуу удирдах зөвлөлийн гишүүн 2 хүнийг Удирдах Зөвлөлийн хурлаас дэд тэргүүн сонгоно. Дэд тэргүүн холбооны тодорхой ажил үүргийг Холбооны тэргүүнтэй харилцан тохиролцсон хуваарийн дагуу хариуцаж ажиллана. Холбооны тэргүүнийг эзгүй үед аль нэг дэд тэргүүн орлож ажиллана Холбооны тэргүүн. дэд тэргүүн нар нь өөр албан тушаалыг хавсран гүйцэтгэж болно.

7.6.

Удирдах Зөвлөлийн хурлаас Холбоонытэргүүнд шууд удирдлагад ажиллах зохицуулагчийг томилон ажиллуулна. Зохицуулагч нь Холбооны тэргүүний шууд удирлага, дэд тэргүүн нарын дэмжлэгтэйгээр холбооны өдөр тутмын үйл ажиллагааг эрхлэн гүйцэтгэнэ. Зохицуулагч нь өер албан тушаал хавсран гүйцэтгэж болно

7.7. Зохицуулагч нь нарийн бичгийн даргаар ажиллах бөгөөд холбооны өдөр тутмын гүйцэтгэх ажил, бичиг хэргийн хөтлөлтийг хариуцна. 7.8.

Холбооны үйл ажиллагааг дэмжих үүднээс нэр хүнд бүхий иргэнийг Удирдах Зөвлөлийн хурлаас Хүндэт Зөвлөхөөр өргөмжилнө Хүндэт Зөвлөхийн тоо хязгаарлахгүй Хүндэт Зөвлөхүүд Холбооны бүх гишүүдийн хурал болон удирдах зевлөлийн хуралд таслах эрхтэйгээр оролцоно

7.9.

Холбооны үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлж, хамтран ажиллаж буй байгууллага, хувь хүнийг холбооны хүндэт гишүүнээр элсүүлэн авахыг удирдах зөвлелийн хурлаас шийдвэрлэнэ. Холбооны тэргүүнээр алба хашиж байсан гишүүд хүндэт гишүүнд тооцогдоно. Хүндэт гишүүд нь татвараас чөлөөлөгдөне Найм.Удирдах Зөвлөлийн хурал

8.1.

Удирдах зөвлелийн хурлыг хагас жилд 1-ээс доошгүй удаа Удирдах Зевлөлийн гишүүдийн 50-иас доошгүй хувийн ирцтэйгээр хуралдана

8.2.

Гишүүд хүндэтгэн үзэх шалтгаантайгаар хуралд биеэр оролцох боломжгүй тохиолдолд хэлэлцэж байгаа асуудлаархи саналаа хурал эхлэхээс өмнө бичгээр өгснийг хуралд оролцсонд тооцно.

8.3 Удирдах Зөвлөлийн гишүүд тус бүр саналын нэг эрхтэй байх ба асуудлыг энгийн олонхийн саналаар шийдвэрлэнэ Саналыг илээр хураана 8.4.

Удирдах Зөвлөлийн гишүүд тус бүр саналын нэг эрхтэй байх ба асуудлыг энгийн олонхийн саналаар шийдвэрлэнэ. Саналыг илээр хураана.

8.5.

Холбооны тэргүүн эзгүйд тэргүүний тухай асуудал хэлэлцэхийг хориглоно. Холбооны тэргүүны дэд тэргүүн удирдах зөвлөлийн хурлыг зарлаж удирдан явуулах эрхтэй

8.6.

Удирдах Зөвлөлийн байнгын хурлыг холбооны тэргүүн зарлан хуралдуулна

8.7.

Хуралд хэлэлцэх асуудал, холбогдох мэдээллийг ээлжит хурал хуралдахаас 3аас доошгүй хоногийн өмнө Удирдах Зөвлөлийн гишүүдэд тараасан байна.

8.8.

Хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр Удирдах Зөвлөлийн хурлын 50-иас дээш хувьд нь оролцоогүй бол Удирдах Зөвлөлийн гишүүнээс хасч Удирдах Зөвлөлийн шинэ гишүүнийг сонгох эрхийг удирдах Зөвлөлийн Хурал эдлэнэ.

8.9.

Хурлын протоколыг холбооны зохицуулагч буюу нарийн бичгийн дарга хөтөлнө Ес. Холбооны Санхүүжилт

9.1 Холбооны санхүүгийн жил нь жил бүрийн 1 дүгээр сарын 1-нээс 12 дугаар сарын 31-ний хоороонд байна. 9.2 Холбооны орлого дараах эх үүсвэрээс бүрдэнэ Үүнд: 9.2.1 Гишүүдийн татвар 9.2.2 Удирдах Зөвлөлийн гишүүд болон гишүүд, дэмжигчдийн хандив 9.2.3 Дүрмийн зорилго хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон үйл ажиллагаанаас олсон орлого 9.2.4 Гадаад. дотоодын байгууллагуудын хандив 9.2.5 Төсөл хэрэгжүүлэх шугамаар орж ирж буй мөнгөн хөрөнгө 9.2.6 Төрийн

бус

байгууллагаас

төрийн

бус

байгууллагатай

гэрээгээр

гүйцэтгүүлэх ажлын санхүүжилт 9.2.7 Улсын төсвөөс олгосон мөнгө, хөрөнгө 9.2.8 Өвөөс олсон орлого 9.2.9 Монгол улсын хуулиар хориглоогүй бусад эх үүсвэр 9.3 Үйл ажиллагаанаас олсон аливаа орлого нь холбооны зорилгод нийцсэн үйл ажиллагаанд зарцуулагдана. 9.4 Холбооны гишүунчлэлийн татвар нь жилийн 10000 төгрөг байна. 9.5 Холбооны гишүүн нь холбооны үйл ажиллагааг дэмжих, тухайлсан арга хэмжээг санхүүжүүлэх зорилгоор хандив өргөж болно. Хандивын хэмжээг хязгаарлахгүй. 9.6 Холбооны дэргэд түүний үйл ажиллагааг дэмжих сан байгуулж болно. Санг байгуулах, түүний үйл ажиллагааны дүрэм гарган батлах ажлыг Удирдах Зөвлөлөөс зохион байгуулж бүх гишүүдийн хурлаар батлуулна.

Арав. Холбоог өөрчлөн байгуулах, татан буулгах 10.1. Холбоо нь шаардлагатай гэж үзвэл бүх гишүүдийн хурлын шийдвэрээр ижил төстэй үйл ажиллагаа бүхий бусад байгууллагатай нэгдэж болно 10.2. Шаардлагатай гэж үзсэн тохиолдолд бүх гишүүдийн хурлаас холбоог татан буулгаж, хуримтлуулсан өмч хөрөнгийг холбооны зорилго нэгт байгууллагад хандивлах буюу зорилгод нийцсэн үйл ажиллагаанд зарцуулах шийдвэр гаргана. Арван нэг. Бусад 11.1. Холбооны гишүүн. Удирдах Зөвлөлийн гишүүд, ажилтнуудад хууль бус ажиллагааны улмаас иргэд, аж ахуйн нэгж, байгууллагад учирсан хохирол. түүнээс үүсэх хариуцлагыг холбоо хариуцахгүй. 11.2. Энэхүү дүрэм нь 1999 оны 01 дугаар сарын 01-ны өдрөөс эхлэн хүчин төгөлдөр мердөгдөнө.

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2003 оны 158 дугаар тушаалын хавсралт ДЭЭД БОЛОВСРОЛЫН ЗЭРЭГ ОЛГОХ СУРГАЛТАД БАГЦ ЦАГИЙГ ХЭРЭГЛЭХ, СУРАЛЦАГЧДЫН МЭДЛЭГ, ЧАДВАРЫГ ДҮГНЭХЭД БАРИМТЛАХ ЖУРАМ Нэг. Нийтлэг журам 1.Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа төрийн болон төрийн бус өмчийн дээд боловсролын сургалтын байгууллагын дээд боловсролын зэрэг олгох сургалтад багц цагийг хэрэглэх, суралцагчдын мэдлэг, чадварыг үнэлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулахад энэхүү үлгэрчилсэн журмыг баримтална. 2.Их сургууль, дээд сургууль, коллежийн сургалтын хичээлийн жил нь тус бүр 15-аас доошгүй (18-аас ихгүй) долоо хоног хичээллэх хоёр улирлаар тогтооно. Улирлын үргэлжлэх норматив хугацаа (долоо хоногийн тоо)-г тухайн дээд боловсролын сургалтын байгууллага тогтооно. 3.Их сургууль, дээд сургууль, коллежийн хичээлийн нэг цаг /цаашид "цаг" гэх)-ийн хэмжээ нь 50 минут байна. Хоёр хичээлийн дунд нь завсарлагагүйгээр 90 минутад багтаан явуулж болно. Хоёр. Багц цаг, багц цагийг хэрэглэх 4. Дээд боловсролын зэрэг нь багц цагаар хэмжигдэх дипломын, бакалаврын, магистрын, докторын шатлалтай байна. 5. Нэг багц цагийн хэмжээ нь өдрийн хэлбэрээр суралцаж байгаа дундаж суралцагчийн 7 хоногийн бүтэн ачаалал буюу 40 цагтай тэнцүү байна. Дээд боловсролын сургалтын байгууллага энэхүү нормативыг харгалзан танхимын ба бие даах цагийн харьцааг хичээлийн хэлбэр бүрээр албан ёсоор тогтоож мөрдөнө. 6. Тухайн сургалтын байгууллагад заагдах нэг адил индекс (нэр)-тэй хичээлүүдэд нэг ижил багц цаг харгалзана. 7. Сургалтын төлөвлөгөөнд тусгагдах аливаа хичээлийг нэг улиралд үзэж дуусгахаар тооцон багц цаг онооно. Агуулгын багтаамж ихтэйгээс хэд хэдэн улиралд дамжин үзэх хичээл байвал түүнийг агуулгын залгамж чанар бүхий тусдаа хичээлүүдэд хувааж, тус бүрд нь нэр, индекс, багц цаг онооно. 8. Тухайн хичээлийн багц цаг нь уг хичээлийг судлан эзэмшихэд суралцагчаас зарцуулах нийт хугацаа буюу уг хичээлийн танхимын цаг, суралцагчийн бие дааж ажиллах цаг, зөвлөгөө, ангийн ажил /төсөл/, реферат, график тооцооны ажил гэрийн даалгавар болон суралцагчийн мэдлэг чадварыг үнэлэх явцын үнэлгээнд зарцуулах нийт хугацааг өөртөө багтаана. 9. Хичээлд оноож байгаа багц цагийг дээд боловсролын сургалтын байгууллага хооронд жишигдэх байдлаар тогтооно. 10. Багц цагийг бүхэл тоогоор илэрхийлнэ: 10.1. Шаардлагатай бол хагас (0.5) багц цагийг хэрэглэж болно;

10.2. Нэг хичээлийн багц цаг 2-оос багагүй байна: 10.2.1. зохих үндэслэлээр зарим хичээлийн багц цаг 2-оос бага тогтоож болно. 11. Улирлын шалгалт, хэд хэдэн хичээлийг хамарсан нэгдсэн шалгалт, төгсөлтийн шалгалт өгөх, түүнчлэн уралдаан тэмцээн, эрдэм шинжилгээний хуралд оролцох зэрэгт багц цаг оноохгүй. 12. Суралцагчийн хичээлийн идэвх /ирц, оролцоо г.м/-ийг суралцагчийн мэдлэгийг үнэлэх үнэлгээнд тооцож болох боловч энэ нь багц цагийн хэмжээнд нөлөөлөхгүй. Гурав. Мэдлэг, чадварыг үнэлж, дүгнэх 13. Суралцагчийн мэдлэг, чадвар, дадлыг үнэлэхэд А, В, С, D, F гэсэн үсгэн дүн, 4, 3, 2, 1, 0 гэсэн тоон дүн болон процентон дүн хэрэглэнэ. Түүнчлэн тооцов, үл тооцов гэсэн тэмдэглэгээг хэрэглэж болно. 14. Үсгэн дүн тавихдаа доорхи шалгуурыг үндэслэнэ: А-Сурлагын дээд амжилтыг илтгэх дүн. Тухайн хичээлийн агуулгыг дээд зэрэг бүрэн гүйцэд, бүтээлчээр ойлгосон, ухагдахуун, ойлголтуудыг чадварлаг ашигладаг; В-Дундаж төвшнөөс дээгүүр амжилтыг илтгэх дүн. Тухайн хичээлийн агуулгыг сайн ойлгосон, тухайн хичээлтэй холбоотой бодлого бодох ухагдахууныг ашиглах чадвартай; С-Тухайн хичээлийн агуулгыг дундаж түвшинд эзэмшсэнийг илтгэх дүн. Тухайн хичээлийн ухагдахууны ихэнхи хэсгийг хангалттай ойлгосон, дундаж түвшин бодлогуудыг бодох чадвартай, цаашид энэ чиглэлээр хичээл судлах хангалттай бэлтгэлтэй; D-Дундаж төвшинд дөхсөн амжилтыг илтгэх дүн. Тухайн хичээлийн ухагдахуунуудыг жигд ойлгоогүй, харьцангуй хялбар бодлого бодох чадвартай ерөнхийдөө мэдлэг, чадвар, дадал дутмаг; F-Мэдлэг, чадвар, дадал хангалтгүйг илтгэх дүн. Дээд боловсролын байгууллага тухайн хичээлийн ач холбогдлыг харгалзан уг хичээлд авбал зохих дүнгийн доод хязгаарыг зааж өгч болно. 15. Үсгэн, процентон болон тоо (оноо)-н дүнгүүдийг дараахь жишгээр нэгээс нөгөөд шилжүүлнэ. Үсгэн дүн A B C D F

Тоон дүн 4.0 3.0 2.0 1.0 0

Процентон дүн 90-100 80-89 70-79 60-69 0-59

16.Тооцов, үл тооцов гэсэн тэмдэглэгээ нь тоон утга /оноо/-гүй байна. Хэрэв тухайн хичээл багц цагтай бол түүнийг голч дүнд тооцохгүй, харин нийт багц цагт тооцож болно. 17. Суралцагчийн улирлын болон суралцсан хугацааны агуулга эзэмшилтийн чанарын түвшинг тогтооход голч дүн /ГД/-г ашиглана: 17.1. Голч дүнг гаргахдаа суралцагчийн тухайн хугацаанд судалсан хичээл бүрийн багц цагийг уг хичээлд авсан тоон дүнгээр харгалзуулан тус тусад нь үржүүлэн хооронд нь нэмээд гарсан нийлбэрийг тухайн хугацаанд судалсан хичээлүүдийн багц цагийн нийлбэрт хуваана; 17.2. Голч дүнг тухайн улирлын гоч дүн, хуримтлуулсан голч дүн гэж ангилна; 17.3. Улирлын голч дүн тухайн нэг улиралд судалсан хичээлүүд, хуримтлуулсан голч дүн нь сургалтын эхний жилээс эхлэн тодорхой улирлыг дуусталх хугацаанд үзсэн хичээлүүдтэй холбоотой. 18. Суралцагчдад боловсролын баримт бичиг олгох, дараагийн шатны сургалтад хамрагдаж түүнчлэн норматив ачааллаас илүү гаргаж хичээл сонгох, онцгойлох диплом өгөх, сурлагаар хасах зэрэгт харгалзах нэг нөхцөл болгож голч дүнгийн хэмжээнд босго тавина. 19. Түүнчлэн тухайн сургалтын байгууллага суралцагчдын хичээлд /оролцсон/ суусан байдал, шалгалт өгсөн эсэх зэргийг илтгэх нэмэлт тэмдэглэгээг хэрэглэж болно. Түүнчлэн энэхүү журмын 15-д заасан жишгийг өөрчлөхгүйгээр дүнгийн шатлалыг ихэсгэж болно. 20. Суралцагчдын мэдлэг, чадвар, дадлагыг үнэлэх үндсэн арга нь бичгийн шалгалт байх боловч дээд боловсролын байгууллага нь өөр өөрийн онцлогийг харгалзан шалгалтын бусад аргыг зохистой хослуулна. Дөрөв. Суралцагчийн ачаалал 21. Өдрийн хэлбэрээр суралцагчийн нэг улирлын норматив ачаалал тухайн сургалтын байгууллагын улирлын үргэлжлэх норматив хугацаа (долоо хоногийн тоо)-тай тэнцүү байна. 22. Өдрийн хэлбэрээр суралцагчийн улирлын доод ачаалал 12 багц цаг байна. 23. Суралцагч сургалтын байгууллагын захирал буюу түүний эрх олгосон этгээдийн зөвшөөрлөөр нормативаас илүү ачаалалтай байхаар хичээл сонгож болно. 23.1. Суралцагчийн улирлын ачааллын дээд хэмжээг тухайн сургалтын байгууллага боловсролын шатлал, сургалтын хэлбэр бүрээр тогтооно. 24. Өдрийн хэлбэрээр бакалаврын шатлалд суралцагч нь суралцаж буй чиглэлээрээ 2 дахь нарийн мэргэшлийг давхар эзэмшихийг хүсвэл 40-өөс доошгүй багц цаг (үүнээс 30-аас доошгүй нь 300-аас дээш индекстэй байна), өөр чиглэлээр бакалаврын зэргийн боловсрол эзэмших бол 60-аас доошгүй багц (үүнээс 30-аас доошгүй нь 300-аас дээш индекстэй байна)-ийн хичээл сонгож үзэхээр сургалтыг төлөвлөнө.

Засгийн газрын 2014 оны 71 дүгээр тогтоолын 1 дүгээр хавсралт ДЭЭД БОЛОВСРОЛЫН СУРГАЛТЫН БАЙГУУЛЛАГАД СУРАЛЦАГЧИД СУРАЛЦАГЧИЙН ТЭТГЭЛЭГ ОЛГОХ ЖУРАМ 1. Нийтлэг үндэслэл 1.1. Дээд боловсролын санхүүжилт, суралцагчдын нийгмийн баталгааны тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.3, 3.1.4, 3.1.6-д заасны дагуу Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагын диплом, бакалавр, магистр, докторын боловсрол эзэмших өдрийн ангид болон хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу гадаад орны дээд боловсролын сургалтын байгууллагад амьжиргааны тэтгэлэггүй суралцаж байгаа Монгол Улсын иргэн, хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцаж байгаа гадаадын иргэнд тус тус сургалтын төлбөр, суралцагчийн тэтгэлэг, санхүүгийн дэмжлэгийг (цаашид "тэтгэлэг" гэх) олгоход энэхүү журмыг дагаж мөрдөнө. 2. Үндэсний тэтгэлэг 2.1. Суралцагчид тэтгэлэг олгох дээд боловсролын сургалтын байгууллага нь дараах шаардлагыг хангасан байна: 2.1.1. боловсролын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллагаар аттестатчилагдсан байх; 2.1.2. нийт төгсөгчдийн ажил эрхлэлтийн судалгааг төгссөнөөс хойш хагас жил, жилээр гаргаж хэвшсэн байх; 2.1.3. төгсөгчдийн судалгаагаар тэтгэлэг олгогдохоос 2 жилийн өмнөх төгсөгчдийн 30 хувь нь мэргэжлээрээ ажлын байраар хангагдсан байх; 2.1.4. оюутны үйлчилгээ, төгсөгчидтэй ажиллах бүтэцтэй байх; 2.1.5. удирдлагын мэдээллийн нэгдсэн систем нэвтрүүлсэн байх; 2.1.6. сургуулийн нэрэмжит тэтгэлэг олгодог байх. 2.2. Дараах шаардлагыг хангасан диплом, бакалаврын хөтөлбөрийн суралцагчид үндэсний тэтгэлэг олгоно: 2.2.1. элсэлтийн журмын шаардлагыг ханган элссэн өдрийн ангийн суралцагч байх; 2.2.2. хичээлийн жилийн нэг улиралд 12-оос доошгүй багц цагийн хичээл судалж, дүгнүүлсэн байх;

2.2.3 Хичээлийн жилийн өмнөх улирлын голч дүн нь 2.0-оос доошгүй үнэлэгдсэн байх. /ЗГ-ын 2014-7-4-ний 214-р тогтоолоор нэмсэн/ 2.3. Дараах шаардлагыг хангасан магистр, докторын хөтөлбөрт суралцагчид үндэсний тэтгэлэг олгоно:

2.3.1. магистрын хөтөлбөрт шинээр элсэгчийн бакалаврын дипломын голч дүн нь 2.8-аас доошгүй байх; 2.3.2. докторын хөтөлбөрт шинээр элсэгчийн магистрын дипломын голч дүн нь 3.0аас доошгүй байх; 2.3.3. хичээлийн жилийн нэг улиралд 10-аас доошгүй багц цагийн хичээл судалж, дүгнүүлсэн байх. 2.4. Үндэсний тэтгэлгийг нэг хичээлийн жилд 10 хүртэлх сарын турш олгоно. Тэтгэлэг олгох нийт хугацаа нь тухайн мэргэжлийн сургалтын хөтөлбөрт заасан жилээс хэтрэхгүй байна. 3. Урамшууллын тэтгэлэг 3.1. Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад сурлагын өндөр амжилт гарган суралцаж байгаа болон тэргүүлэх ач холбогдолтой мэргэжлийн чиглэлээр өдрийн ангид амжилттай суралцаж байгаа суралцагчид урамшууллын тэтгэлэг олгоно. 3.2. Тусгай шаардлага хангасан суралцагчид урамшууллын тэтгэлгийг үндэсний тэтгэлгийн хэмжээнээс хувиар тооцон нэмж олгоно. 3.3. Тухайн улирлын харгалзан олгоно.

урамшууллын

тэтгэлгийг

өмнөх

улирлын

голч

дүнг

3.4. Дараах тусгай шаардлагыг хангасан диплом, бакалаврын хөтөлбөрт суралцагчид урамшууллын тэтгэлэг олгоно: 3.4.1. энэхүү тогтоолын 2 дугаар хавсралтаар баталсан тэргүүлэх ач холбогдолтой мэргэжлийн чиглэлээр элсэлтийн ерөнхий шалгалтын дундаж нь 720-иос дээш оноотой шинээр элсэгчид, 3.4 болон түүнээс дээш голч дүнтэй суралцагчид 50 хувийн; 3.4.2. 3.8 болон түүнээс дээш голч дүнтэй суралцаж байгаа суралцагчид 75 хувийн; 3.4.3. боловсролын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллагын шийдвэрээр зохион байгуулсан улсын олимпиадад эхний гурван байрт шалгарсан, олон улсын олимпиадад шагналт байр эзэлсэн шинээр элсэгчид эхний хичээлийн жилд 100 хувийн. 3.5. Дараах тусгай шаардлагыг хангасан магистр, докторын хөтөлбөрт суралцагчид урамшууллын тэтгэлэг олгоно: 3.5.1. 3.6-аас дээш голч дүнтэй суралцсан өдрийн ангийн магистрант, докторантад 75 хувийн;

3.5.2. хөндлөнгийн хянан магадлагаа бүхий олон улсын мэргэжлийн сэтгүүлд нэгээс доошгүй өгүүлэл хэвлүүлсэн магистрант, докторантад 100 хувийн; 3.6. Урамшууллын тэтгэлгийг давхардуулан олгохгүй. 4. Сургалтын төлбөр болон амьжиргааны зардал 4.1. Дараах суралцагчид сургалтын төлбөр олгоно: 4.1.1. бүтэн өнчин суралцагч; 4.1.2. хөгжлийн бэрхшээлтэй эсхүл эцэг, эх нь хоёулаа хөгжлийн бэрхшээлтэй бакалаврын хөтөлбөрт суралцагч; 4.1.3. хөдөлмөрийн чадвараа бүрэн алдсан гишүүнтэй өрхийн бакалаврын хөтөлбөрийн нэг суралцагч; 4.1.4. хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцаж байгаа гадаадын иргэн; 4.1.5 багш бэлтгэдэг төрийн өмчийн их, дээд сургуульд багш мэргэжлээр элсэгч нь элсэлтийн ерөнхий шалгалтад 650-750 оноо авсан бол сургалтын төлбөрийг 70 хувь, 751-ээс дээш оноо авсан бол сургалтын төлбөрийг 100 хувь. 4.2. Дараах суралцагчид амьжиргааны зардал олгоно: 4.2.1. хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу гадаадын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад амьжиргааны тэтгэлэггүй суралцаж байгаа Монгол Улсын иргэн; 4.2.2. хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцаж байгаа гадаадын иргэн; 4.2.3 багш бэлтгэдэг төрийн өмчийн их, дээд сургуульд амжилттай суралцаж байгаа хөдөө, орон нутагт багшлах дадлага гүйцэтгэх суралцагчид тухайн сургуулийн нэг хичээлийн жилийн сургалтын төлбөрийн 30 хувьтай тэнцэх хэмжээний амьжиргааны зардал. 4.3. Сургалтын төлбөр, амьжиргааны зардлын хэмжээг Боловсролын болон Санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран тогтооно. 4.4. Сургалтын төрийн сан нь сургалтын төлбөр болон амьжиргааны зардал авах суралцагчтай гэрээ байгуулна. Энэхүү гэрээний загварыг Боловсролын болон Санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран батална. 5. Бүрдүүлэх бичиг баримт

5.1.Тэтгэлэгт хамрагдах суралцагч нь дараах баримт бичгийг бүрдүүлэн суралцаж байгаа дээд боловсролын сургалтын байгууллагад өгнө: 5.1.1. элсэлтийн ерөнхий шалгалтын батламж (шинээр элсэгч); 5.1.2. боловсролын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллагаас олгосон суралцах эрхийн бичиг; 5.1.3. энэхүү журмын 4.1 дэх хэсэгт заасан суралцагчийн хувьд эрх бүхий этгээдийн баталгаажуулсан холбогдох баримт бичиг, тодорхойлолт; 5.1.4. энэхүү журмын 4.2.1, 4.2.2. дахь хэсэгт заасан суралцагчийн хувьд боловсролын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллагын шийдвэр. 6. Санхүүжилт 6.1. Дээд боловсролын сургалтын байгууллага нь үндэсний болон урамшууллын тэтгэлэг авах шаардлага хангасан суралцагчийн голч дүн, баримт бичгийг хянаж, тухайн сургуулийн оюутны байгууллагатай зөвшилцөн, тэтгэлэг олгох тухай хүсэлтээ улирал бүр Сургалтын төрийн санд хүргүүлнэ. 6.2. Сургалтын төрийн сан нь дээд боловсролын сургалтын байгууллагаас ирүүлсэн тэтгэлэг олгох тухай мэдээллийг хянан магадласны үндсэн дээр үндэсний болон урамшууллын тэтгэлгийг сар бүр тооцож, улирал тутам суралцагчийн дансанд шилжүүлнэ. 6.3. Үндэсний болон урамшууллын тэтгэлэг авсан суралцагч чөлөө авсан эсхүл энэхүү журамд заасан голч дүнгийн шаардлагыг хангаагүй тохиолдолд санхүүжилтийг зогсооно. 6.4. Сурлагын голч дүнгийн шаардлага хангаагүйгээс үндэсний болон урамшууллын тэтгэлгийг нь зогсоосон суралцагч дараагийн улиралд голч дүнгийн шаардлага хангавал тэтгэлгийг үргэлжлүүлэн олгоно. 6.5. Энэхүү журмын 4.2.1 дэх хэсэгт заасан суралцагчийн амьжиргааны зардлыг Монгол Улсаас тухайн оронд суугаа дипломат төлөөлөгчийн газраар дамжуулан олгоно. Дипломат төлөөлөгчийн газар нь өөрийн суугаа болон хавсран суугаа оронд суралцаж байгаа Монгол Улсын иргэний сурлагын дүнгийн талаархи мэдээллийг жил бүрийн 10 дугаар сарын 1-ний өдрийн дотор Гадаад харилцааны асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллагаар дамжуулан Сургалтын төрийн санд хүргүүлнэ. 6.6. Энэхүү журмын 4.1.4, 4.2.2 дахь хэсэгт заасан суралцагчид сургалтын төлбөр, амьжиргааны зардлыг тухайн хэлэлцээрт заасан нөхцөлийн дагуу олгоно:

6.6.1. суралцагчид олгох тэтгэлгийн хэмжээг холбогдох хэлэлцээрт тодорхой заагаагүй бол боловсролын болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүний хамтарсан шийдвэрээр тогтооно;

6.6.2. дээд боловсролын сургалтын байгууллага нь тухайн суралцагчийн голч дүн, хичээлийн ирц, дотоод дүрэм журмын шаардлагыг хангасан тухай мэдээллийг хичээлийн жилийн улирал бүр Сургалтын төрийн санд хүргүүлнэ; 6.6.3. Сургалтын төрийн сан нь дээд боловсролын сургалтын байгууллагаас ирүүлсэн суралцагчийн мэдээллийг хянан магадласны үндсэн дээр сургалтын төлбөр, амьжиргааны зардлыг суралцаж байгаа сургалтын байгууллагад нь шилжүүлнэ. 7. Бусад 7.1. Сургалтын байгууллага нь суралцагчийн тэтгэлгийн асуудлаар хуурамч баримт бичиг бүрдүүлсэн, суралцагчийн мэдээллийг удаа дараа буруу гаргаж ирүүлсэн нь тогтоогдвол сургуулийн удирдлага, холбогдох албан тушаалтанд хуульд заасны дагуу хариуцлага тооцно. 7.2. Энэхүү журам нь хоёр дахь удаагаа бакалавр, хөтөлбөрт хамрагдаж байгаа суралцагчид хамаарахгүй.

магистр,

докторын

7.3. Сургалтын төлбөр болон амьжиргааны зардлыг санхүүжүүлэх гэрээ, санхүүжилттэй холбогдон гарсан маргааныг холбогдох хууль тогтоомж, дүрэм, журмаар зохицуулна.

Засгийн газрын 2014 оны 71 дүгээр тогтоолын 2 дугаар хавсралт

ТЭРГҮҮЛЭХ АЧ ХОЛБОГДОЛТОЙ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГЛЭЛ

Сурах чиглэл

Хөтөлбөрийн нэр 1

Байгаль орчин, ногоон хөгжил

2 3 4 5

Боловсрол

Байгалийн нөхөн сэргээлт Байгаль орчны нөлөөллийн үнэлгээ, BSc менежмент Уур амьсгалын өөрчлөлт Усны нөөцийн үнэлгээ, BSc менежмент Тусгай хэрэгцээт боловсрол Хүүхдийн хөгжил судлал BSc

Хөтөлбөрийн түвшин1 MSc MSc MSc

PhD

MSc

PhD

MSc

PhD

MSc

PhD

Соёл

Эрүүл мэнд

Уул уурхай

Хөдөө аж ахуй Эрчим хүч, дэд бүтэц

Зам тээвэр

Барилга хот байгуулалт

Мэдээллийн технологи

7 Сургалтын технологи Сургуулийн өмнөх, бага 8 боловсролын сургалтын арга зүй Соёлын өвийн сэргээн 9 засварлагч 10 Сонгодог урлаг 11 Мэс засал 12 Хүүхдийн анагаах 13 Нийгмийн эрүүл мэнд 14 Био анагаах 15 Сувилахуй Геологи уул уурхай, 16 маркшейдер Уул уурхайн ашиглалт, 17 техник технологи Ашигт малтмалын 18 баяжуулалт Газрын тосны хайгуул, 19 боловсруулалт 20 Мал эмнэлзүй 21 Тэжээл бэлчээр судлал 22 Зоо инженер технологи 23 Газар тариалан Ус, дулааны хангамж, 24 чанарын үнэлгээ Сэргээгдэх эрчим хүч 25 (салхи, ус, нар) 26 Цөмийн технологи 27 Хүнд машин механизм Зам гүүрийн барилга, 28 байгууламж 29 Иргэний нисэх Барилгын материалын 30 үйлдвэрлэл Барилгын технологи, 31 инженер Хог хаягдлын 32 боловсруулалт, менежмент Архитектур, хот, бүс 33 нутгийн төлөвлөлт Мэдээллийн технологи, 34 аюулгүй байдал Сансрын технологи, 35 ашиглалт

BSc

MSc

PhD

MSc

PhD

MEng BSc MSc MSc MSc MSc MSc

PhD PhD PhD PhD PhD

BEng MEng BEng MEng BEng MEng BEng MEng BSc

MSc MSc MEng MSc

PhD PhD

BEng MEng BEng MEng BEng MEng BEng MEng

PhD

BEng MEng BEng MEng BEng MEng BEng MEng MEng MEng

PhD

BEng MEng

PhD

MEng

PhD

36 Байгалийн ухаан 37 Биологи, биотехнологи 38 Нанотехнологи 39 Материал судлал 40 Химийн инженерчлэл Мэргэжлийн чиглэлийн тоо

Суурь шинжлэх ухаан, тэргүүлэх технологи

BSc BSc BSc BSc BSc

MSc MSc MSc MSc MSc 24

PhD PhD PhD PhD 39

BSc-Бакалавр, BEng-Инженер бакалавр, MSc-Магистр, MEng-Инженер магистр, PhD-Доктор

Засгийн газрын 2012 оны 19 дүгээр тогтоолын 3 дугаар хавсралтыг 2013 оны ЗГ-н 271-р тогтоолоор хүчингүй болгов.

Засгийн газрын 2012 оны 19 дүгээр тогтоолын 4 дүгээр хавсралт

ДЭЭД БОЛОВСРОЛЫН СУРГАЛТЫН БАЙУУЛЛАГАД СУРАГЛЦАГЧИД СУРГАЛТЫН ТӨЛБӨРИЙН БОЛОН АМЬЖИРГААНЫ ЗАРДЛЫН ЗЭЭЛ ОЛГОХ ЖУРАМ Нэг.Нийтлэг үндэслэл 1.1.Монгол Улсын болон гадаад орны дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцагчид сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээл олгоход энэхүү журмыг мөрдөнө. 1.2 Энэ заалтыг 2013 оны ЗГ-н 271-р тогтоолоор хасав. 1.3.Монгол Улсын дээд боловсрлын сургалтын байгууллагад суралцагчид зөвхөн сургалтын төлбөрийн, гадаадын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцагчид сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээл олгоно. 1.4.Зээлийн гэрээний загвар, зээлийн хэмжээг боловсролын болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран батална. 1.5.Тухайн жилд сургалтын төлбөрийн зээл авах суралцагчдийн хяналтын тоог боловсролын болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүний хамтарсан тушаалаар жил бүрийн 7 дугаар сарын 1-ний дотор тогтооно.Боловсролын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллага нь хяналтын тооны хуваарийг холбогдох байгууллага, олон нийтэд мэдээлэх ажлыг хариуцна. Хоёр.Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад

суралцагчид олгох сургалтын төлбөрийн зээл 2.1.Элсэлтйн ерөнхий шалгалт 600 болон түүнээс оноо авсан элсэгч, 2.8 болон түүнээс дээш голч дүнтэй суралцаж байгаа дараахь сураглцагчид сургалтын төлбөрийн зээл олгоно: 2.1.1. хагас өнчин суралцагч; 2.1.2. малчин өрхийн суралцагч; 2.1.3. өрхийн нэг гишүүнд ногдох орлого нь Үндэсний статистикийн хорооноос тогтоосон бүсийн амьжиргааны түвшингээс доогуур орлоготой өрхийн суралцагч; 2.1.4.гэрээт цэргийн албыг 2 жилээс доошгүй хугацаагаар хаасан суралцагч.

Гурав.Гадаад орны дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцагчид олгох сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээл 3.1.Сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээлийн нэг суралцагчид нэг удаа олгоно. 3.2. Сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээлийг магистрантад 2 жил, докторантад 3 жил хүртэлх хугацаагаар үл хөдлөх хөрөнгө барьцаалан олгоно. /Энэ заалтыг 2013 оны ЗГ-н 271-р тогтоолоор шинэчлэн батлав./ 3.3. Зээлд хамрагдах суралцагчийг сонгон шалгаруулах журмыг боловсролын асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална. Дөрөв.Бүртгэл, шалгаруулалт 4.1.Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагын суралцагч дараахь бичиг баримтыг бүрдүүлэн жил бүрийн 9 дүгээр сарын 1-ний дотор тухайн дээд боловсролын сургалтын байгууллагын захиргаанд өгнө. 4.1.1.өргөдөл; 4.1.2 эцэг эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигчийн болон суралцагчийн иргэний үнэмлэхний хуулбар; 4.1.3.бүрэн дунд боловсролын гэрчилгээний хуулбар; 4.1.4. Боловсролын үнэлгээний төвийн батламж; 4.1.5. сургуульд зохих журмын дагуу элссэнийг гэрчлэх эрхийн бичиг;

4.1.6. үргэлжлүүлэн суралцагчийн дүнгийн тодорхойлолт; 4.1.7.энэхүү журмын 2.1.1-д заасан суралцагчийн хувьд эцэг, эхийн, аль нэг нь нас барсныг гэрчлэх бичиг баримтын хуулбар; 4.1.8.энэхүү журмын 2.1.2-т заасан суралцагчийн хувьд малчин өрх болохыг нотлох харьяалах сум, дүүргийн Засаг даргаас баталгаажуулсан албан ёсны бичиг баримт; 4.1.9.энэхүү журмын 2.1.3-т заасан суралцагчийн хувьд харьяалах сум, дүүргийн Засаг даргаас баталгаажуулсан албан ёсны бичиг баримт; 4.1.10.энэхүү журмын 2.1.4 -т заасан суралцагчийн хувьд 2 жилээс доошгүй хугацаагаар гэрээт цэргийн алба хаасныг тодорхойлсон харьяалах аймаг, дүүргийн Засаг даргын Тамгын газрын Цэргийн штабаас баталгаажуулсан албан ёсны бичиг баримт; 4.1.11.зээлийн баталгаа. 4.2. Сургалтын төлбөрийн зээл авахыг хүссэн суралцагчдаас хяналтын тоонд багтаан сонгон шалгаруулах ажлыг дээд боловсролын сургалтын байгууллагын захирлын тушаалаар байгуулсан комисс хариуцан зохион байгуулна.Комиссын бүрэлдэхүүнд тухайн дээд боловсролын сургалтын байгууллагын сургалтын болон оюутны асуудал хариуцсан ажилтан, оюутны байгууллага, суралцагчийн эцэг эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигчийн төлөөллийг оруулна.Комисс нь энэхүү журмын 4.1-д заасан бичиг баримтыг үндэслэн сургалтын төлбөрийн зээл олгох элсэгч, суралцагчийг жил бүрийн 9 дүгээр сарын 15-ны дотор сонгож, дүгнэлтийг Сургалтын төрийн санд хүргүүлнэ. 4.3.Дээд боловсролын сургалтын байгууллагаас ирүүлсэн дүгнэлт, суралцагчийн бичиг баримтыг Сургалтын төрийн сан хянан үзэж, тухайн суралцагчид зээл олгох эсэх асуудлыг эцэслэн шийдвэрлэнэ. 4.4.Гадаадын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад сураглцагч дараах бичиг баримтыг бүрдүүлнэ: 4.4.1.зээл хүссэн өргөдөл; 4.4.2.Сургалтын төрийн сангийн зээлээр суралцуулах тухай боловсролын асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүний шийдвэрийн хуулбар; 4.4.3.итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөө томилсон тухай итгэмжлэл; 4.4.4.боловсролын баримт бичгүүдийн хуулбар; 4.4.5.зээлийн барьцааны гэрээ; 4.4.6.дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцуулах урилга, сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын нэхэмжлэл, харилцах данс.

Тав.Зээлийн гэрээ, санхүүжилт 5.1.Сургалтын төрийн сан нь сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээл авах сураглцагчтай зээлийн гэрээ байгуулна. 5.2.Монгол Улсын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцагчийн зээлийн гэрээнд талуудын эрх, үүрэг,зээлийн санхүүжилтийн хугацаа, эргэн төлөгдөх нөхцөлийг тодорхой тусгана. 5.3.Гадаадын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцагчийн зээлийн гэрээнд энэхүү журмын 5.2-т зааснаас гадна итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн тухай мэдээлэл, суралцах хугацаа, дээд боловсролын сургалтын байгууллага, мэргэжлийн чиглэл, гэрээний нөхцөл зөрчигдсөн тохиолдолд талуудын хүлээх хариуцлагыг тодорхой тусгана. 5.4.Сургалтын төлбөрийн зээлийн санхүүжилтийг тухайн суралцагчийн суралцаж байгаа дээд боловсролын сургалтын байгууллагын дансанд шилжүүлнэ. 5.5.Сургалтын төлбөрийн зээлд хамрагдаж байгаа суралцагчийн сурлагын голч дүн 2.8 болон түүнээс дээш байх тохиолдолд гэрээг сунгаж, санхүүжилтийг үргэлжлүүлэн олгоно. Сурлагын голч дүнгийн үзүүлэлтээр зээлийн эрх нь хасагдсан суралцагчийн оронд тухайн дээд боловсролын сургалтын байгууллагад нэг хичээлийн жилээс доошгүй хугацаанд 2.8-аас дээш голч дүнтэй суралцаж байгаа суралцагчийг зээлд хамруулж болно. 5.6.Суралцагч нь чөлөө авсан,эсхүл журамд заасан голч дүнгийн шаардлага хангахгүй суралцсан тохиолдолд дээд боловсролын сургалтын байгууллагын албан ёсны мэдэгдэл, саналыг үндэслэн зээлийн гэрээг цуцалж, санхүүжилтийг зогсооно. 5.7.Дээд боловсролын сургалтын байгууллага нь сургалтын төлбөрийн зээлээр суралцагчийн шилжилт хөдөлгөөний талаархи мэдээллийг 30 хоногийн дотор Сургалтын төрийн санд албан бичгээр мэдэгдэнэ. 5.8.Гадаадад суралцагчийн сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээлийн гэрээг сунгах,санхүүжилтийг олгох,зогсоох асуудлыг дээд боловсролын сургалтын байгууллагын тодорхойлолт, сурлагын дүнг үндэслэн шийдвэрлэнэ. Зургаа.Бусад 6.1.Сургалтын төрийн сан нь сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээл авсан суралцагчдын нэгдсэн бүртгэл хөтөлж, мэдээллийн сан бүрдүүлж ажиллана. 6.2.Сургалтын төлбөрийн болон амьжиргааны зардлын зээлийн гэрээ, зээлийн санхүүжилттэй холбогдон гарсан маргааныг холбогдох хууль тогтоомж,дүрэм, журмаар зохицуулна.

Монгол улсын засгийн газрын 2011 оны 4 дүгээр сарын 6-ны өдрийн 102 дугаар тогтоолоос ОЮУТНЫ ТАЛААР АВАХ ЗАРИМ АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТУХАЙ Боловсролын тухай хуулийн 43.2.4-заасныг үндэслэн Монгол Улсын Засгийн Газраас ТОГТООХ НЬ: 1. Оршин суугаа газраасаа 500 километр болон түүнээс хол байршилтай их, дээд сургууль, коллежид зохих журмын дагуу элсэн суралцагчдын өвлийн амралтаар орон нутаг руугаа явсан, ирсэн 2 талын зардлыг холбогдох баримтыг нь үндэслэн авто тээврийн хэрэгслийн тарифаар тооцож Сургалтын төрийн сангаас нөхөн олгож байсугай.

МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ 2005 оны 07 сарын 01 өдөр

ТАМХИНЫ ХЯНАЛТЫН ТУХАЙ /Шинэчилсэн найруулга/ НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ Нийтлэг үндэслэл 1 дүгээр зүйл. Хуулийн зорилт 1.1.Энэ хуулийн зорилт нь тамхины хэрэглээ, дам тамхидалтаас үүдэлтэй сөрөг үр дагавраас хүн амыг хамгаалах зорилго бүхий тамхины хяналтын эрх зүйн үндсийг тодорхойлж түүнийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдон төр, иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын хооронд үүсэх харилцааг зохицуулахад оршино. 2 дугаар зүйл. Тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомж 2.1.Тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомж нь энэ хууль болон түүнтэй нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ. 2.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө. 3 дугаар зүйл. Хуулийн нэр томъёо 3.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараахь нэр томъёог дор дурдсан утгаар ойлгоно: 3.1.1.“тамхин бүтээгдэхүүн” гэж татах, үнэрлэх, зажлах зорилгоор тамхины навчийг бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн түүхий эд болгон үйлдвэрлэсэн хэрэглээний бүтээгдэхүүнийг; 3.1.2.“утаат тамхи” гэж үйлдвэрийн болон гар аргаар ороож бэлтгэсэн, татах зориулалттай янжуур, навчин тамхи, дүнсэн болон түүнтэй адилтгах задгай тамхийг; 3.1.3.“дам тамхидалт” гэж өөрийн хүсэл зоригоос үл хамааран бусдын татсан тамхины утаагаар амьсгалахыг; 3.1.4.“тамхи үйлдвэрлэгч” гэж тамхины үйлдвэрлэл, худалдаа, импортын үйл ажиллагаа эрхэлдэг хуулийн этгээдийг; 3.1.5.“тамхины зар сурталчилгаа” гэж тамхины үйлдвэрлэл, худалдаа, хэрэглээг дэмжихэд чиглэсэн аливаа хэлбэрийн мэдээлэл түгээх үйл ажиллагааг; 3.1.6.“тамхины хяналт” гэж тамхины хэрэглээ, тамхины утаанд нэрвэгдэх явдлыг бууруулах замаар хүн амын эрүүл мэндийн байдлыг сайжруулах зорилго бүхий

тамхины эрэлт хэрэгцээ, нийлүүлэлт болон хор хөнөөлт чанарыг бууруулахад чиглэсэн бодлогын цогц арга хэмжээг; 3.1.7.“тамхигүй орчин“ гэж тамхи татах, тамхины утааг харах, үнэрлэх, мэдрэх, хэмжих боломжгүй орчныг; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 3.1.8.“дотоод орчин” гэж дээвэр, хана, талуудаар хүрээлэгдсэн орон зай (хийсэн материал, тухайн орон зайг түр хугацаанд буюу байнга ашиглахаас хамаарахгүй)-г; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 3.1.9.“брэнд өргөтгөх” гэж тамхи, тамхин бүтээгдэхүүний нэр, барааны тэмдэг, лого зэрэг бусад ялгарах онцлогийг тамхин бус бүтээгдэхүүн, үйлчилгээтэй холбоотой мэтээр ашиглахыг; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 3.1.10.“брэнд хуваалцах” гэж тамхин бус бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэр, барааны тэмдэг, лого зэрэг бусад ялгарах онцлогийг тамхи, тамхин бүтээгдэхүүн, тамхи үйлдвэрлэгчтэй холбоотой мэтээр ашиглахыг. /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/

4 дүгээр зүйл. Тамхины хяналтын талаар төрөөс баримтлах бодлого 4.1.Тамхины хяналтын талаар төрөөс баримтлах бодлого нь нийгмийн эрүүл мэндийн талаар төрөөс баримтлах бодлогын салшгүй хэсэг бөгөөд дараахь зарчмыг баримтална: 4.1.1.тамхины татварыг Тамхины хяналтын суурь конвенцид заасан түвшинд хүргэх замаар тамхины хяналт, хүн амын эрүүл мэндийг дэмжих үйл ажиллагааг тогтвортой санхүүжүүлж, насанд хүрээгүй иргэнийг тамхинд орохоос сэргийлэх, тамхины хэрэглээг бууруулах; /Энэ заалтад 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 4.1.2.нийгмийн эрүүл мэндийн бодлогыг тамхи үйлдвэрлэгчдийн сөрөг нөлөөллөөс хууль тогтоомжийн хүрээнд хамгаалах; 4.1.3.тамхины хяналтын талаар бодлого, хөтөлбөр боловсруулж, хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд тамхи үйлдвэрлэгчтэй холбоогүй хувийн хэвшлийн болон төрийн бус байгууллагын оролцоог дэмжих;

4.1.4.тамхины хэрэглээ, дам тамхидалтын улмаас хүний эрүүл мэнд, эдийн засаг, байгаль орчинд учруулах сөрөг үр дагаврын талаархи шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, бодит мэдээлэл, сургалт, сурталчилгаа болон тамхинаас гаргах эмчилгээг хүртээмжтэй болгох. 4.1.5.тамхи үйлдвэрлэгч, түүний ашиг сонирхлын төлөө ажиллаж байгаа хуулийн этгээдийг нээлттэй, хариуцлагатай зарчмаар үйл ажиллагаагаа явуулахыг шаардах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 4.1.6.тамхи үйлдвэрлэгчийн үйл ажиллагаанд урамшуулал, татварын хөнгөлөлт болон бусад давуу тал олгохгүй байх; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 4.1.7.тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд тамхи үйлдвэрлэгчтэй өмчийн хэлбэр харгалзахгүйгээр адил тэгш хандах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 4.1.8.тамхи үйлдвэрлэгч, түүний ашиг сонирхлын төлөө ажиллаж байгаа хуулийн этгээдийг тамхины хяналтын талаарх хууль тогтоомж боловсруулах, батлах, хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд шууд оролцох болон хөндлөнгөөс нөлөөлөхөөс ангид байлгах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 4.1.9.нийгмийн эрүүл мэндийн талаар төрөөс баримтлах бодлого боловсруулах, хэрэгжүүлэхэд тамхи үйлдвэрлэгч хөндлөнгөөс оролцох стратеги, арга, уул бодлогыг тамхи үйлдвэрлэгчийн ашиг сонирхлын нөлөөллөөс хамгаалах шаардлага болон тамхи үйлдвэрлэгчийн зар сурталчилгаа, дэмжлэг, ивээн тэтгэх үйл ажиллагааны талаар төрийн бүх шатны байгууллага, олон нийт мэдээллээр хангагдсан байх. /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 5 дугаар зүйл. Тамхины хяналтын талаар төр, иргэн, хуулийн этгээдийн хүлээх нийтлэг үүрэг 5.1.Тамхины хяналтын талаар төрийн байгууллага дараахь үүрэг хүлээнэ: 5.1.1.эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь тамхины хяналтын талаар төрийн болон төрийн бус байгууллагын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, төрийн бус байгууллагын санаачлага, оролцоог дэмжих, нэгдсэн удирдлага, зохицуулалтаар хангах; 5.1.2.төрийн бүх шатны болон нутгийн өөрөө удирдах байгууллага нь бүрэн эрхийнхээ дагуу хүн амын эрүүл мэндийг дэмжих, хамгаалах бодлогын хүрээнд дангаар буюу холбогдох бусад байгууллагатай хамтран ажиллах;

5.1.3.нийгмийн эрүүл мэндийн талаар төрөөс баримтлах бодлого боловсруулах, хэрэгжүүлэх, олон нийтийн боловсрол олгох чиглэлээр тамхи үйлдвэрлэгч, эсхүл түүний ашиг сонирхлын төлөө ажиллаж байгаа хуулийн этгээд, иргэдтэй хамтран ажиллахаас татгалзах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 5.1.4.тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомж боловсруулах явцад ашиг сонирхлын зөрчил байгаа гэж үзсэн тохиолдолд тамхи үйлдвэрлэгчээс тавьсан саналыг хүлээн авахаас татгалзах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 5.1.5.тамхины хяналтын талаар төрөөс баримтлах бодлого боловсруулах, хэрэгжүүлэхэд оролцож байгаа төрийн албан хаагч, бусад ажилтны ашиг сонирхлын зөрчилтэй холбоотой асуудлыг шийдвэрлэж, хамтран ажиллахаас татгалзах. /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 5.2.Тамхины хяналтын талаар иргэн, хуулийн этгээд дараахь үүрэг хүлээнэ: 5.2.1.тамхины хяналтын арга хэмжээг хэрэгжүүлэх, иргэнийг тамхинаас гарахад бүх талын дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэх, дам тамхидалтаас сэргийлэх арга хэмжээг тогтмол зохион байгуулах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 5.2.2.тамхины хэрэглээ, дам тамхидалтын улмаас хүний эрүүл мэнд, амь насанд учрах эрсдэл, хор нөлөөний талаар шинжлэх ухааны үндэслэлтэй мэдээллээр иргэдийг хангах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 5.2.3.тамхи үйлдвэрлэгчээс төрөл бүрийн хандив, тусламж, тэтгэлэг хүлээж авахаас татгалзах. /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 5.3.Тамхины хяналтын талаар тамхи үйлдвэрлэгч хуулийн этгээд дараах үүрэг хүлээнэ: 5.3.1.тамхи үйлдвэрлэгч болон түүний 20-оос дээш хувийн хувьцаа эзэмшигчийн нэр, хаяг, эрхэлж байгаа үйл ажиллагаа, тамхины үйлдвэрлэлтэй холбоотой бусад мэдээллийг өөрийн цахим хуудаст байрлуулан нийтэд ил тод байлгах; 5.3.2.эрх бүхий байгууллагаас баталсан тамхины хайрцаг, сав, баглаа боодолд тавигдах стандартыг батлагдсан өдрөөс нь хойш нэг жилийн дотор бүрэн хангасан байх.

/Энэ хэсгийг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/

ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ Тамхины үйлдвэрлэл, худалдаа, хэрэглээ, сурталчилгааны зохицуулалт 6 дугаар зүйл. Тамхи импортлох, экспортлох, үйлдвэрлэх, худалдахад тавих шаардлага 6.1.Тамхи үйлдвэрлэх, импортлох, экспортлох, худалдах эрүүл ахуйн нөхцөл, тамхин дахь хорт бодисын агууламжийн талаархи эрүүл мэндийн дүгнэлтийг улсын мэргэжлийн хяналтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага тамхины төрөл тус бүрээр олгоно. 6.2.Улсын хилээр иргэдийн оруулж ирэх хувийн хэрэглээний тамхины тоо хэмжээг гаалийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага тогтооно. 6.3.Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үйлдвэрлэх, худалдах, импортлох, экспортлох тамхинд агуулагдах бохь, никотин, бусад хорт бодисын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээний стандартыг эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай зөвшилцөн Стандартчиллын Үндэсний зөвлөл батална. 6.4.Тамхи нь эрүүл мэндийн хор нөлөөний тухай анхааруулгатай байх бөгөөд анхааруулга нь дараахь шаардлагыг хангасан байна: 6.4.1.зурагт анхааруулга нь янжуур тамхины хайрцагны нүүр болон ар талын талбайн хэсгийн, дүнсэн болон түүнтэй адилтгах задгай тамхины сав, баглаа боодлын нүүрэн талын гадаргууны талбайн 50-аас багагүй хувийг эзэлсэн байх; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 6.4.2.тамхин бүтээгдэхүүнээс хүний эрүүл мэндэд учруулах хор нөлөөний талаар том хэмжээтэй, тод харагдахуйц, гаргацтай бичих, зураг буюу дүрсээр харуулах. 6.5.Анхааруулгын загварыг эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага батална. Нэг удаад зургаан төрлийн анхааруулгын загвар гаргах бөгөөд анхааруулгын загварыг гурван жилд нэг удаа солино. /Энэ хэсэгт 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/ 6.6.Анхааруулга болон бусад шаардлагатай тэмдэглэл нь монгол хэл дээр бичигдсэн байна. 6.7.Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт тамхи импортлох, экспортлох, үйлдвэрлэх, худалдахад дараахь зүйлийг хориглоно:

6.7.1.тамхины найрлагад агуулагдах бохь, никотин, бусад хорт бодисын хэмжээ болон дуусгавар болох хугацааг заагаагүй; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 6.7.2.янжуурыг нэг хайрцагт 20 ширхгээс цөөнөөр, дүнсэн болон түүнтэй адилтгах задгай тамхийг 200 граммаас багаар савлах; /Энэ заалтад 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/ 6.7.3.энэ хуулийн 6.4-д заасан анхааруулгагүй буюу түүнд тавигдах шаардлагыг хангаагүй; 6.7.4.энэ хуулийн 6.1-д заасан эрүүл мэндийн дүгнэлт олгогдоогүй; 6.7.5.“Монгол Улсад үйлдвэрлэв” гэсэн шошготойгоор бусад улсад үйлдвэрлэсэн; 6.7.6.тамхины хайрцаг, сав, баглаа боодол дээр тухайн тамхийг бусад тамхинаас илүү хор нөлөө багатай гэсэн утгатай үг бичих буюу түүнтэй адилтгах лого, өнгө, брэндын дүрс, тэдгээрийн хослол хэрэглэх;; /Энэ заалтад 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 6.7.7. 21 нас хүрээгүй хүнд тамхи худалдах, түүгээр тамхи худалдуулах; /Энэ заалтад 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 6.7.8.тамхийг ширхэглэн худалдах, дүнсэн болон түүнтэй адилтгах задгай тамхины үйлдвэрлэсэн боодлыг задалж буюу ороож худалдах; 6.7.9.тамхи худалдах автомат машин ажиллуулах; 6.7.10.тамхины борлуулалтыг нэмэгдүүлэх зорилгоор аливаа хэлбэрийн урамшуулалт худалдаа зохион байгуулах, сугалаа гаргах; 6.7.11.хайрцаг, сав, баглаа боодол дээр онцгой албан татварын тэмдэг, үйлдвэрлэсэн улс, он, сар, үйлдвэр, импортлогчийн нэр, Монгол Улсад худалдахыг зөвшөөрсөн тухай тэмдэглэлгүй; 6.7.12.зөвшөөрөгдсөн цэгээс бусад газарт тамхи худалдах; 6.7.13.интернэтээр тамхи худалдах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/

6.7.14.ерөнхий боловсролын сургуулийн хичээлийн болон дотуур байраас 500 метрийн дотор тамхи худалдах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 6.7.15.баар, цэнгээний газарт тамхи худалдах. /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 6.8.Тамхи, тамхин бүтээгдэхүүний худалдаа эрхэлж байгаа иргэн, хуулийн этгээд дараах үүрэг хүлээнэ: 6.8.1.худалдан авагчийн насыг тодорхойлох зорилгоор иргэний үнэмлэх, эсхүл түүнтэй адилтгах бичиг баримтаа үзүүлэхийг шаардах; 6.8.2.энэ хуулийн 6.8.1-д заасан бичиг баримт үзүүлэхээс татгалзсан бол түүнд тамхи, тамхин бүтээгдэхүүн худалдахгүй байх. /Энэ хэсгийг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 6.9.Тамхины үйлдвэрлэл, импорт, худалдаа, үйлчилгээнд хяналт тавих журмыг Засгийн газар батална. /Энэ хэсгийг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 7 дугаар зүйл. Тусгай зөвшөөрөл 7.1.Тамхи үйлдвэрлэх, тамхины ургамал тарих үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг хүнс, хөдөө аж ахуйн, тамхи импортлох үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг үйлдвэр, худалдааны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын саналыг тус тус үндэслэн Засгийн газар олгоно. Тамхи үйлдвэрлэх, тамхины ургамал тарих тусгай зөвшөөрлийг сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр олгоно. Сонгон шалгаруулах журмыг Засгийн газар батална. 7.2.Тамхи үйлдвэрлэх, тамхины ургамал тарих үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг хоёр жилийн хугацаагаар олгож, мөн хугацаагаар сунгана. 7.3.Тамхи худалдах үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг сум, дүүргийн Засаг дарга олгоно. 7.4.Тамхи үйлдвэрлэх, худалдах, тамхины ургамал тарих үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөлтэй холбогдсон бусад харилцааг Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулиар зохицуулна. 8 дугаар зүйл. Тамхины зар сурталчилгаа, дэмжлэг үзүүлэх, ивээн тэтгэх үйл ажиллагааг хориглох /Энэ зүйлийн гарчигт 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

8.1.Дараахь хэлбэрээр тамхи сурталчлахыг хориглоно: 8.1.1.тамхи, тамхи ороодог цаас, тамхины шүүр, тамхи орооход хэрэглэгддэг төхөөрөмж, тамхины бусад дагалдах хэрэгсэл, тамхи үйлдвэрлэгчийн нэр, лого, тамхин бүтээгдэхүүн, түүний брэндийн нэр, барааны тэмдэг, тамхи үйлдвэрлэгчтэй холбоотой өнгө, өнгөний хослол, үг хэллэг, дизайн, зураг, дүрс, үнэр, дуу авиаг ашиглах, алдартай жүжигчин, тамирчин, урлаг, соёлын ажилтан зэрэг олон нийтийн дунд нэр хүнд бүхий хүнийг оролцуулах замаар тамхийг хэвлэл, мэдээллийн хэрэгсэл, кино, хувцасны загвар өмсөх үзүүлбэр, урлаг, спортын тоглолт, уралдаан, тэмцээн, гар утас, бусад шинэ технологи, ханын болон гудамжны самбар, зурагт хуудас, зар чимэглэл, зорчигчийн тийз ашиглах болон бусад биет байдлаар сурталчлах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 8.1.2.хүүхдэд тамхи татахыг зааж сургах, өөгшүүлэх; 8.1.3.хуулийн этгээдийг тамхи болон тамхины үйлдвэрийн нэрээр нэрлэх; 8.1.4.тамхи үйлдвэрлэгчээс эрүүл мэнд, боловсрол, соёл урлаг, биеийн тамир, спортын болон бусад олон нийтийн арга хэмжээнд ивээн тэтгэгчээр оролцох, төрөл бүрийн хандив, тусламж, тэтгэлэг үзүүлэх; /Энэ заалтад 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/ 8.1.5.эд бараа, хувцас, хэрэглээний зүйлд тамхи болон тамхины үйлдвэрийн зураг, нэр, тэмдэг хэрэглэх; 8.1.6.гадна хэлбэрээрээ тамхин бүтээгдэхүүнтэй ижил төстэй чихэр, тоглоом болон тамхин бус бусад бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх, үнэгүй бэлэг, бүтээгдэхүүний дээж тараах, аливаа хэлбэрийн сугалаа, уралдаан, тэмцээн, хямдрал, урамшуулал, хөнгөлөлт, тэтгэлэг үзүүлэх зэрэг бусад хэлбэрээр тамхи сурталчлах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 8.1.7.тамхи борлуулах аливаа цэгт тамхины нэр, үнэ, бүтээгдэхүүнийг биетээр дэлгэн тавихаас бусад хэлбэрээр мэдээлэл өгөх;

тамхин

/Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 8.1.8.тамхины хайрцаг, сав, баглаа боодлын гадна болон дотор талд үндэсний стандартад зааснаас бусад, хэрэглэгчийн анхаарал татах аливаа нэмэлт дүрс, үг хэллэг зэрэг мэдээллийг агуулсан байх; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 8.1.9.тамхи үйлдвэрлэгчийн брэнд өргөтгөх болон брэнд хуваалцах үйл ажиллагаа;

/Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 8.1.10.тамхи үйлдвэрлэгч өөрөө, эсхүл өөр байгууллага, этгээдээр дамжуулан бусдад санхүүгийн болон эд материалын хандив, тусламж үзүүлэх замаар тамхийг шууд, шууд бус хэлбэрээр сурталчлах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 8.1.11.тамхины брэндийн дүрс, логог үзвэр, үйлчилгээний газрын орчинд байршуулах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 8.1.12.тамхины талаар худал ташаа, төөрөгдүүлсэн, эсхүл буруу сэтгэгдэл төрүүлж болох бүх төрлийн сурталчилгаа. /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 8.2.Тамхины бүх төрлийн зар сурталчилгааны материалыг улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглоно. /Энэ хэсэгт 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/ 8.3.Тамхины хил дамнасан зар сурталчилгаа, дэмжлэг, ивээн тэтгэх үйл ажиллагааг хориглоно. /Энэ хэсгийг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 8.4.Тамхи үйлдвэрлэгч шууд, эсхүл өөр байгууллагаар дамжуулан нийгмийн хариуцлага нэрийн дор нийгмийн халамжийн, эрүүл мэндийн, байгаль орчныг хамгаалах байгууллагад санхүүгийн болон эд материалын хандив, тусламж үзүүлэхийг хориглоно. /Энэ хэсгийг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 9 дүгээр зүйл. Утаат тамхи татахыг хориглох 9.1.Дараах газар утаат тамхи татахыг хориглоно: 9.1.1.бүх төрлийн нийтийн тээврийн хэрэгсэл; 9.1.2.олон нийтийн үзвэр, үйлчилгээний газар; 9.1.3.шатахуун түгээгүүрийн газар, шатах, тослох, тэсэрч, дэлбэрэх бодис, материалын үйлдвэр, түүний нөөцийн агуулах; 9.1.4.зорчигч тээврийн буудал, зочид буудлын нийтийн танхим, тамхи татахыг хориглосон өрөө; 9.1.5.нийтийн хоол, худалдаа, баар, цэнгээний газар;

9.1.6.аж ахуйн нэгж, байгууллагын ажлын байрны дотоод орчин; 9.1.7.агаарын хөлөг, зорчигч тээврийн галт тэрэг; 9.1.8.цэцэрлэг, бүх шатны сургууль, сургуулийн дотуур байр, тэдгээрийн гаднах орчин, нийтийн зориулалттай орон сууцны байшингийн орц, цахилгаан шат, хүүхдийн тоглоомын талбай, цэцэрлэгт хүрээлэн. 9.2.Аж ахуйн нэгж, байгууллага хуульд заасан тамхины хяналтын үйл ажиллагаатай холбогдсон зохицуулалтыг байгууллагынхаа хөдөлмөрийн дотоод журамд тусгаж, хэрэгжилтэд нь хяналт тавина. 9.3.Аж ахуй нэгж, байгууллагын орох хаалга, хүлээлгийн танхим, хонгил, бие засах газар болон бусад шаардлагатай газарт тамхи татахыг хориглосон анхааруулах тэмдэг байрлуулна. 9.4.Энэ хуулийн 9.3-т заасан анхааруулах тэмдэг нь зөрчил илэрсэн тохиолдолд олон нийтийн мэдээлэл, гомдол, саналыг хүлээн авч шийдвэрлэх байгууллагын хаяг, утасны дугаар, албан тушаалтны нэрийг агуулсан байх бөгөөд анхааруулах тэмдгийн загварыг эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага батална. /Энэ зүйлийг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/

ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ Тамхины хяналтын үйл ажиллагааны санхүүжилт 10 дүгээр зүйл. Эрүүл мэндийг дэмжих сан 10.1.Иргэдэд эрүүл аж төрөх зан үйлийг төлөвшүүлэх, тамхины хэрэглээг бууруулах зорилгоор эрүүл мэндийг дэмжих сан /цаашид “сан” гэх/ байгуулна. 10.2.Сан нь тамхины онцгой албан татварын 2 хувьтай тэнцэх хөрөнгөөс бүрдэнэ. 10.3.Санд иргэн, хуулийн этгээд, түүнчлэн олон улсын болон гадаадын байгууллага, иргэд, харьяалалгүй хүмүүсээс үзүүлсэн хандив, тусламж болон хууль тогтоомжоор хориглоогүй бусад эх үүсвэрээс хөрөнгө төвлөрүүлж болно. 10.4.Сангийн хөрөнгийг Засгийн газрын тусгай санд төвлөрүүлнэ. 10.5.Сангийн хөрөнгийг Сангийн зөвлөлийн шийдвэрийг үндэслэн дараахь зориулалтаар зарцуулна: 10.5.1.тамхины хэрэгжүүлэх;

хяналт,

эрүүл

мэндийг

дэмжих

төсөл,

хөтөлбөр

10.5.2.тамхинаас үүдэлтэй өвчин, эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх, эрүүл мэндийг дэмжих үйл ажиллагааг санхүүжүүлэх; 10.5.3.тамхины хор хөнөөлтэй тэмцэх талаар мэдээлэл, сургалт, сурталчилгаа явуулах, хяналт тавих; 10.5.4.тамхинаас гаргах эмчилгээ, түүнд шаардлагатай эм, хэрэгсэл, тоног төхөөрөмжийн хангамжийг нэмэгдүүлэх; 10.5.5.тамхины хэрэглээ, түүний эрүүл мэндийн болон эдийн засгийн хор холбогдлыг судлах. 10.6.Сангийн дүрэм, зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, түүний ажиллах журмыг Засгийн газар батална.

ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ Бусад зүйл 11 дүгээр зүйл. Тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомжийн биелэлтэд хяналт тавих 11.1.Тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомжийн биелэлтэд тавих төрийн хяналтыг Засгийн газар, бүх шатны Засаг дарга, мэргэжлийн хяналтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага, цагдаа болон хууль тогтоомжоор эрх олгогдсон бусад байгууллага, албан тушаалтан тус тусын эрх хэмжээний дагуу хэрэгжүүлнэ. 11.2.Аж ахуй нэгж, байгууллага, тэдгээрийн салбар нэгжийн удирдлага энэ хуульд заасан өөрийн эрх хэмжээний хүрээнд тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомжийн биелэлтэд хяналт тавина. 11.3.Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах болон бусад төрийн бус байгууллага тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомжийн биелэлтэд олон нийтийн хяналт тавьж болно. 12 дугаар зүйл. Гомдол гаргах Тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомж зөрчигдсөний улмаас эрх, хууль ёсны ашиг сонирхолд нь хохирол учирсан гэж үзсэн иргэн, хуулийн этгээд гомдлоо холбогдох байгууллага, албан тушаалтан болон шүүхэд гаргаж болно. 13 дүгээр зүйл. Хууль тогтоомж зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага 13.1.Тамхины хяналтын тухай хууль тогтоомж зөрчсөн этгээдэд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээргүй бол сум, дүүрэг, баг, хорооны Засаг дарга, цагдаагийн байгууллагын эрх бүхий ажилтан, улсын байцаагч дараахь захиргааны шийтгэл ногдуулна:

13.1.1.энэ хуулийн 6.4, 6.6, 6.7.1-6.7.8, 6.7.10-6.7.12, 6.7.14, 6.7.15, 8.2-т заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 50000 төгрөгөөр, албан тушаалтныг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг арваас хорин тав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр, хуулийн этгээдийг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг хорин таваас тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр тус тус торгож, тамхи болон хууль бусаар олсон орлого болон сурталчилгааны материалыг хураах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 13.1.2.энэ хуулийн 6.7.9-д заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 50000 төгрөгөөр, албан тушаалтныг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг арваас хорин тав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр, хуулийн этгээдийг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг хорин таваас тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр тус тус торгож, тамхи болон хууль бусаар олсон орлого болон тамхи худалдах автомат машиныг хураах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 13.1.3.энэ хуулийн 6.7.13-т заасныг зөрчсөн тохиолдолд интернетын тухайн веб хуудсыг нэг жилээс доошгүй хугацаагаар хаах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 13.1.4.энэ хуулийн 8.1.1-8.1.3, 8.1.5-8.1.12-т заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 50000 төгрөгөөр, албан тушаалтныг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг арваас хорин тав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр, хуулийн этгээдийг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг хорин таваас тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр тус тус торгож, хууль бусаар олсон орлогыг хураах; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 13.1.5.энэ хуулийн 8.1.4-т заасныг зөрчсөн бол албан тушаалтныг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг арваас хорин тав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр, хуулийн этгээдийг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг хорин таваас тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр тус тус торгох; /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 13.1.6.энэ хуулийн 9.1-д заасныг зөрчсөн бол иргэнийг, хэрэв зөрчил гаргагч нь насанд хүрээгүй бол түүний эцэг, эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигчийг 50000 төгрөгөөр торгох;

/Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 13.1.7.энэ хуулийн 9.2-т заасныг зөрчсөн бол албан тушаалтныг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг арваас хорин тав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр, энэ хуулийн 9.3-т заасныг зөрчсөн бол хуулийн этгээдийг нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг хорин таваас тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр тус тус торгох. /Энэ заалтыг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 13.2.Энэ хуулийн 7.1-д заасныг зөрчсөн албан тушаалтанд холбогдох хууль тогтоомжид заасны дагуу хариуцлага ногдуулна /Энэ хэсгийг 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/ 13.3.Энэ хуулийн 13.1.1-13.1.4, 13.1.6-д заасныг хоёр буюу түүнээс дээш удаа зөрчсөн хуулийн этгээдийн тусгай зөвшөөрлийг түдгэлзүүлэх асуудлыг Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийн дагуу шийдвэрлэнэ. /Энэ хэсгийн дугаарт 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

Монгол улсын их хурлын дарга

Ц.Нямдорж

АРХИДАН СОГТУУРАХТАЙ ТЭМЦЭХ ТУХАЙ /Шинэчилсэн найруулга/ НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ Нийтлэг үндэслэл 1 дүгээр зүйл. Хуулийн зорилт 1.1. Энэ хуулийн зорилт нь согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх, импортлох, худалдах /үйлчлэх/, хэрэглэх, архидан согтуурахтай тэмцэх, архидан согтуурахаас урьдчилан сэргийлэх үйл ажиллагаатай холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.

Хэвлэх 2 дугаар зүйл. Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хууль тогтоомж 2.1. Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хууль тогтоомж нь энэ хууль, хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ. Хэвлэх З дугаар зүйл. Согтууруулах ундаа 3.1.Хүнсний зориулалтын түүхий эдээр үйлдвэрлэсэн спирт, бүх төрлийн архи, 2 хувиас дээш этилийн спирт агуулсан дарс, пиво, сүүн бүтээгдэхүүнээр нэрсэн шимийн архи согтууруулах ундаанд хамаарна. Хэвлэх ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ Согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээ, импорт 4 дүгээр зүйл. Үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээ эрхлэх зөвшөөрөл 4.1. Сүүн бүтээгдэхүүнээр нэрсэн шимийн архинаас бусад согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг хүнсний асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага болон мэргэжлийн хяналтын байгууллагын санал, дүгнэлтийг үндэслэн Засгийн газар олгож, хүчингүй болгоно. Согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг сунгах, түдгэлзүүлэх, сэргээх, хяналт тавих чиг үүргийг хүнсний асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага хэрэгжүүлнэ. Сүүн бүтээгдэхүүнээр нэрсэн шимийн архи үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг мэргэжлийн хяналтын байгууллагын санал, дүгнэлтийг үндэслэн аймаг, нийслэлийн Засаг дарга олгож, сунгаж, хүчингүй болгоно. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 4.2. Зөвшөөрөлд согтууруулах ундааны нэр төрөл, үйлдвэрлэх арга хэрэгсэл, түүхий эд, үйлдвэрийн байршлыг болон хүчин чадлыг заана. /Энэ хэсэгт 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/ 4.3. Согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх зөвшөөрлийг сум, дүүргийн Засаг даргын санал, мэргэжлийн хяналтын байгууллагын санал, дүгнэлтийг үндэслэн аймаг, нийслэлийн Засаг дарга олгоно. /Энэ хэсэгт 2001 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

4.4. Худалдаа үйлчилгээнд улсын техникийн зохицуулалт, стандартын шаардлага хангасан, чанар, аюулгүй байдлыг баталгаажуулсан, тохирлын гэрчилгээ авсан согтууруулах ундааг нийлүүлнэ. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 4.5. Согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл шинээр эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг төсөл сонгон шалгаруулах үндсэн дээр олгоно. Төсөл сонгон шалгаруулах болон үйлдвэрлэлд хяналт тавих журмыг хүнсний асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага батална. /Энэ хэсгийг 2001 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ /Энэ хэсэгт 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/ 4.6. Сүүн бүтээгдэхүүнээр нэрсэн шимийн архинаас бусад согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрөл хүсэгч нь Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлд заасан баримт бичгээс гадна дор дурдсан баримт бичгийг бүрдүүлнэ: 4.6.1. согтууруулах ундааны үйлдвэрийн төслийн баримт бичиг; 4.6.2. аудитын байгууллагаар баталгаажуулсан сүүлийн 3 жилийн санхүүгийн тайлан; 4.6.3. үйлдвэрийн байрны талаарх мэргэжлийн хяналтын байгууллагын дүгнэлт. 4.6.4. татварын албаны санал, тодорхойлолт. /Энэ заалтыг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ /Энэ хэсгийг 2001 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ 4.7. Согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг 3 жилийн хугацаагаар, согтууруулах ундаа импортлох, худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг 2 жилийн хугацаагаар олгож, мөн хугацаагаар тус тус сунгана. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ 4.8. Согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх, импортлох, худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийн хугацааг сунгахад Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийн1 6.3, 6.4-т заасан журмыг баримтална. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ Хэвлэх 5 дугаар зүйл. Үйлдвэрлэх, импортлох журам

5.1. Хүнсний зориулалтын бус түүхий эдээр болон эрх бүхий байгууллагын зөвшөөрөлгүйгээр согтууруулах ундаа үйлдвэрлэхийг хориглоно. 5.2. Согтууруулах ундааны үйлдвэрлэлийг шугамын оролт, гаралтыг тоолууржуулсан зориулалтын төхөөрөмжөөр, технологийн горим, ариун цэвэр, эрүүл ахуйн шаардлага хангасан нөхцөлд батлагдсан стандартын дагуу явуулна. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 5.3. Согтууруулах ундааны шошго дээр барааны тэмдэг, оноосон нэр, улсын стандарт, найрлага, хатуулаг, нэр төрөл, үйлдвэрлэсэн газар, он, сар, өдрийг, шил, сав, хайрцаг дээр эрүүл мэндийн анхааруулга, агуулагдах стандарт хэмжээг заасан байна. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 5.4. Согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл эрхлэх зөвшөөрөлтэй аж ахуйн нэгж уул зөвшөөрлийг бусдад шилжүүлэх, үйлдвэрийн байршлыг өөрчлөхийг хориглоно. 5.5. Согтууруулах ундааны үйлдвэрлэлийг хүүхдийн цэцэрлэг, бүх шатны сургууль, эмнэлэг, оюутан, сурагчдын хичээлийн болон нийтийн байр, орон сууц, түүний орц, хонгилд явуулахыг хориглоно. 5.6. Гадаад улсаас импортлох согтууруулах ундааны чанар, аюулгүй байдлын үзүүлэлтийг тогтоосон техникийн зохицуулалтын баримт бичгийг худалдааны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 5.7. Импортолж болох согтууруулах ундааны жагсаалтыг батлахдаа согтууруулах ундааны нэр, төрөл, олон улсын стандарт, дээд ангиллын зэрэг, хатуулгийг тодорхой заана. 5.8. Импортолж болох согтууруулах ундааны жагсаалтад орсон бүтээгдэхүүнийг импортлохдоо дээжийг нь стандартчилал, эрүүл ахуйн мэргэжлийн хяналтын байгууллагаар урьдчилан шинжлүүлж, хилийн болон гаалийн эрүүл ахуйн хяналт шалгалт хийлгүүлэн баталгаажуулсан байна. 5.9. Импортолж болох согтууруулах ундааны жагсаалтад ороогүй согтууруулах ундааг улсын хилээр оруулах, худалдах, түүгээр үйлчлэхийг хориглоно. 5.10. Согтууруулах ундааг импортлох, экспортлох, реэкспортлохдоо зөвхөн гаалийн төв байгууллагаас нэр заан тогтоосон боомтоор улсын хилээр нэвтрүүлнэ. 5.11. Согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрөлтэй аж ахуйн нэгж нь согтууруулах ундааны нэр, савлалтын хэмжээг татварын албанд мэдэгдэнэ. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/

Хэвлэх 51 дугаар зүйл. Спиртийн хуваарилалт, олголт, зарцуулалт, түүнд хяналт тавих журам 51.1. Хүнсний болон техникийн зориулалтаар ашиглах спиртийн хуваарилалт, олголт, зарцуулалт, түүнд хяналт тавих журмыг хүнсний, хууль зүйн, санхүү, эдийн засгийн болон эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд хамтран батална. /Энэ зүйлийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ Хэвлэх 6 дугаар зүйл. Худалдах, үйлчлэх журам 6.1. Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын зөвшөөрөлгүйгээр, эсхүл зөвшөөрөлд зааснаас бусад газарт болон гар дээрээс согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэхийг хориглоно. /Энэ хэсэгт 2001 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 6.2. Энэ хуулийн 5.1; 5.2; 5.3; 5.8; 5.9; 5.10-т заасан журмыг зөрчиж үйлдвэрлэсэн буюу импортолсон, эсхүл хяналтын шинжилгээ хийлгээгүй согтууруулах ундааг худалдаа, үйлчилгээнд гаргахыг хориглоно. 6.3. Согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх зөвшөөрлийг бусдад шилжүүлэх, мөн зөвшөөрөл олгосон эрх бүхий байгууллагад урьдчилан мэдэгдэлгүйгээр худалдаа, үйлчилгээ явуулах байршлаа өөрчлөхийг хориглоно. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ 6.4. Согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх цэгийн тоо, төрлийн талаарх нормативыг тухайн орон нутгийн хүн амын тоо, үйлчилгээний хүрээ, эрүүл мэнд, соёлын байгууллага, оюутан, сурагчдын хичээлийн болон нийтийн байрны байршлыг харгалзан худалдааны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага тогтооно. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ Хэвлэх ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ Согтууруулах ундааны хэрэглээнд тавих шаардлага 7 дугаар зүйл. Согтууруулах ундаа хэрэглэх, худалдах, түүгээр үйлчлэхэд хориглох зүйл 7.1. Дараахь газарт согтууруулах ундаа хэрэглэх, худалдах, түүгээр үйлчлэхийг хориглоно:

7.1.1. төрийн болон төрийн бус байгууллагын албан байр; 7.1.2. согтууруулах ундаагаар үйлчлэх зөвшөөрөлтэй аж ахуйн нэгжээс бусад аж ахуйн нэгжийн албан болон үйлдвэрлэлийн байр; 7.1.3. хүүхдийн цэцэрлэг, бүх шатны сургууль, эмнэлэг, сувиллын газар; 7.1.4. оюутан, сурагчдын хичээлийн болон нийтийн байр; 7.1.5. орон сууцны орц, хонгил; 7.1.6. гудамж, талбай, цэцэрлэг; 7.1.7. галт тэрэг, авто тээвэр, усан болон нисэх онгоцны буудлын зөвшөөрөгдсөн цэгээс бусад газар; 7.1.8. нийтийн тээвэр, хүнсний болон барааны зах, худалдаа, үйлчилгээний газар зэрэг олон нийтийн газрын зөвшөөрөгдсөн цэгээс бусад газарт. 7.2. Согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх, худалдах, түүгээр үйлчлэх зөвшөөрөлтэй газарт дараахь зүйлийг хориглоно: 7.2.1. согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх, тээвэрлэх, хадгалах, борлуулах, худалдах, түүгээр үйлчлэх ажилд 18 нас хүрээгүй хүн авч ажиллуулах; 7.2.2. 21 нас хүрээгүй, эсхүл согтуу хүнд согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх. /Энэ заалтад 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 7.3. Дараахь хүмүүст согтууруулах ундаа хэрэглэхийг хориглоно: 7.3.1. тээврийн хэрэгсэл жолоодож яваа хүн; 7.3.2. 21 нас хүрээгүй хүн. /Энэ заалтад 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 7.4. Согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэх, бусдыг шахаж согтоох, түүнчлэн 21 нас хүрээгүй хүнийг уруу татаж согтууруулах ундаа уулгахыг хориглоно. /Энэ заалтад 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 7.5. Согтууруулах ундаагаар шагнаж урамшуулах, цалин хөлс орлуулахыг хориглоно.

7.6. Согтууруулах ундааны шошгыг дуурайлган үйлдэх, хууль бусаар хэрэглэх, худалдахыг хориглоно. 7.7. Согтууруулах ундаагаар үйлчлэх зөвшөөрөлтэй зоогийн болон шөнийн цэнгээний газрыг хүүхдийн цэцэрлэг, бүх шатны сургууль, эмнэлэг, үйлдвэр, аж ахуйн нэгж, байгууллага, оюутан, сурагчдын хичээлийн болон нийтийн байр, орон сууц, түүний суурийн давхар /зориудаар тохижуулснаас бусад/-т ажиллуулахыг хориглоно. 7.8. Согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх зөвшөөрөлтэй худалдаа, үйлчилгээний газарт 00-06 цагт согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэхийг хориглоно. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/

8 дугаар зүйл. Согтууруулах ундаа хэрэглэх боломж олгохыг хориглох 8.1. Сургуулийн сурагч, 18 нас хүрээгүй хүмүүст согтууруулах ундаа хэрэглэх боломж олгохыг санаачлан зохион байгуулах, энэ зорилгоор орон байр ашиглуулах, мөнгөн туслалцаа үзүүлэхийг тэдгээрийн эцэг, эх, төрөл садан, асран хамгаалагчид болон багш нарт хориглоно.

ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ Архидан согтуурахтай хийх тэмцэл 9 дүгээр зүйл. Архидан согтуурахын эсрэг сурталчилгаа 9.1. Архидан согтуурахтай тэмцэх, түүний хор уршгийг олон нийтэд ойлгуулан таниулах талаар төрийн захиргааны төв болон орон нутгийн захиргааны байгууллага, эрүүл мэнд, хэвлэл мэдээлэл, соёл, боловсролын байгууллага бүх төрлийн сурталчилгаа явуулах үүрэгтэй. 9.2. Дараахь хэлбэрээр согтууруулах ундаа сурталчлахыг хориглоно: 9.2.1. согтууруулах ундаа болон согтууруулах ундааны үйлдвэрийн нэр, тэмдэг, зураг ашиглах замаар согтууруулах ундааг хэвлэл, мэдээллийн хэрэгсэл, кино, интернэт, ханын самбар, зурагт хуудас, зар чимэглэл, зорчигчийн тийз болон бусад биет байдлаар гаргах; 9.2.2.энэ хуулийн хэрэглэхийг зааж сургах;

7.3.2-т

заасан

этгээдэд

согтууруулах

ундаа

9.2.3.согтууруулах ундаа үйлдвэрлэгч нь өөрийн аж ахуйн нэгжийн нэртэй ижил нэрээр нэрлэсэн согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх;

9.2.4.согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл, импорт, экспорт эрхэлдэг, согтууруулах ундаа борлуулдаг хуулийн этгээд өөрийн бүтээгдэхүүнийг сурталчлах, нэрийг нь олонд таниулах, борлуулалтын орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор соёл, урлаг, спортын болон бусад олон нийтийн арга хэмжээнд ивээн тэтгэгчээр оролцох, төрөл бүрийн хандив, тусламж, тэтгэлэг үзүүлэх; 9.2.5.эд бараа, хувцас, хэрэглээний зүйлд согтууруулах ундаа болон согтууруулах ундааны зураг, нэр, тэмдэг хэрэглэх; 9.2.6.согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл, импорт, худалдаа, үйлчилгээний талаар төрөл бүрийн сугалаа, хонжвор, аливаа хэлбэрийн урамшуулалт худалдаа явуулах. /Энэ заалтыг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/ 9.2.7.Зар сурталчилгааны тухай хуулийн 141 дүгээр зүйлд зааснаас бусад тохиолдолд 18 хувь хүртэл этилийн спирт агуулсан дарс, пиво, шимийн архины зар сурталчилгааг явуулах. /Энэ заалтад 2009 оны 06 дугаар сарын 25-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ 9.3. Согтууруулах ундааны зар сурталчилгааны материалыг улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглоно. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ 9.4. Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага согтууруулах ундааны хор уршиг, хэрэглээний эсрэг сурталчилгааг ивээн тэтгэж болно. /Энэ хэсгийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/ 10 дугаар зүйл. Стандартын шаардлага хангаагүй согтууруулах ундааг нийтэд мэдээлэх 10.1. Эрх бүхий байгууллагын шалгалт, шинжилгээгээр хүний амь нас, эрүүл мэндэд хортой болох нь тогтоогдсон, стандартын шаардлага хангаагүй согтууруулах ундааны хор хөнөөлийн тухай мэдээллийг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр нийтэд шуурхай зарлан мэдэгдэнэ. 10.2. Стандартын шаардлага хангаагүй согтууруулах ундааны хор хөнөөлийн талаархи мэдээллийг бүх төрлийн хэвлэл мэдээллийн байгууллага саадгүй хүлээн авч, нийтэд түгээх үүрэгтэй. 11 дүгээр зүйл. Албадан эрүүлжүүлэх 11.1. Согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэсэн этгээдийг албадан эрүүлжүүлэх ажиллагааг хуулиар зохицуулна.

/Энэ зүйлийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/

12 дугаар зүйл. Эмчилгээ 12.1. Архинд донтох өвчтэй болсон этгээд өөрийн санаачилгаар эмнэлгийн байгууллагад хандаж сайн дурын үндсэн дээр эмчлүүлэх хүсэлт гаргасан тохиолдолд түүнд ердийн журмаар эмчилгээ үйлчилгээ үзүүлнэ. 12.2. Архинд донтох өвчтэй нь эмнэлгийн байгууллагын дүгнэлтээр тогтоогдсон боловч сайн дураар эмчлүүлэхээс зайлсхийсэн этгээдийг шүүхийн шийдвэрээр албадан эмчлэхтэй холбогдсон харилцааг Согтуурах, мансуурах донтой өвчтэй хүмүүсийг захиргааны журмаар албадан эмчлэх, албадан хөдөлмөр хийлгэх тухай хуулиар зохицуулна. 13 дугаар зүйл. Архидан согтуурахтай тэмцэх олон нийтийн үүсгэл, санаачилгыг дэмжих 13.1. Архидан согтуурахтай тэмцэх зорилго бүхий олон нийтийн үүсгэл санаачилгыг төрийн болон төрийн бус байгууллага дэмжин туслах үүрэгтэй. 131 дугаар зүйл. Хураагдсан спирт, согтууруулах ундаанд шинжилгээ хийх, түүнийг борлуулах, устгах 131.1. Эрүүгийн хуулийн2 161, 175 дугаар зүйл, Захиргааны хариуцлагын тухай хуулийн3 42 дугаар зүйлд заасан гэмт хэрэг, захиргааны зөрчлийн болон энэ хуулийг зөрчсөний улмаас цагдаа, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх, хил хамгаалах, гааль болон мэргэжлийн хяналтын байгууллага, татварын албаны эрх бүхий албан тушаалтны шийдвэрээр хураагдсан буюу шүүхийн шийдвэрээр хураахаар эцэслэн шийдвэрлэгдсэн согтууруулах ундааг улсын итгэмжлэгдсэн лабораторид шинжилгээ хийж, дараахь дүгнэлтийн аль нэгийг гаргана:131.1.1. эрүүл ахуйн аюулгүй үзүүлэлт, стандартын шаардлага хангасан тул хүнсэнд хэрэглэж болох; 131.1.2. техникийн болон хүнсний бус бусад зориулалтаар ашиглах;13 1.1.3. энэ хуулийн 131.1.1, 131.1.2-т заасан зориулалтаар ашиглах шаардлага хангахгүй.131.2. Согтууруулах ундааг хураах, шинжилгээ хийх, улсын орлого болгож борлуулах журмыг Засгийн газар батална.131.3. Энэ хуулийн 131.1.3-д заасан согтууруулах ундааг устгах журмыг хууль зүйн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн, Улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч болон Улсын ерөнхий прокурор хамтран батална. /Энэ заалтад 2012 оны 08 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ /Энэ зүйлийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/

13 2 дугаар зүйл. Архидан согтуурахтай тэмцэх сан

132.1. Архидан согтуурахтай тэмцэх, түүнээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор Архидан согтуурахтай тэмцэх сан /цаашид “сан” гэх/-г байгуулна.132.2. Сангийн хөрөнгө нь дор дурдсан эх үүсвэрээс бүрдэнэ: 132.2.1. архидан согтуурахтай тэмцэх ажлыг дэмжиж иргэд, төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгж, түүнчлэн олон улсын болон гадаадын байгууллага, иргэд, харьяалалгүй хүнээс үзүүлсэн хандив, тусламжийн хөрөнгө; 132.2.2. Монгол Улсын хууль тогтоомжид үл харшлах бусад орлого. 132.3. Сангийн зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, дүрмийг Монгол Улсын Засгийн газар батална. 132.4. Сангийн үйл ажиллагаанд шаардлагатай үед төрөөс дэмжлэг үзүүлж болно. 132.5. Архидан согтуурахтай тэмцэх ажлыг дэмжиж иргэд, төрийн болон төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгж, түүнчлэн олон улсын болон гадаадын байгууллага, иргэд, харьяалалгүй хүмүүсээс үзүүлсэн хандив, тусламжийн хөрөнгө, бусад орлогыг сангийн дансанд бүртгэнэ. 132.6. Сангийн хөрөнгийг сангийн зөвлөлийн шийдвэрийг үндэслэн дараахь зориулалтаар зарцуулна: 132.6.1. архидан согтуурахтай тэмцэх, түүнээс урьдчилан сэргийлэх талаар гарсан хууль тогтоомжийн талаар мэдээлэл, сургалт, сурталчилгаа явуулах; 132.6.2. архины хэрэглээ, түүнээс үүдэн гарах хүн амын өвчлөл, нас баралт, хүчирхийлэл, осол гэмтлийн нийгмийн зардал, согтууруулах ундааны үйлдвэрлэлийн эдийн засгийн ашиг, зардлын үнэлгээг судлан тогтоож, архидан согтуурахаас сэргийлэх, түүнд хяналт тавих арга замыг тодорхойлох; 132.6.3. архины хор хөнөөл, хүний эрүүл мэнд, гэр бүл, хамт олон, нийгэмд учрах хор уршиг, түүнээс урьдчилан сэргийлэх болон архины зохистой, соёлтой хэрэглээг олон нийтэд төлөвшүүлэх; 132.6.4. архинд донтох өвчтэй хүнд үзүүлэх эрүүл мэнд, нийгмийн халамж үйлчилгээг боловсронгуй болгож, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх; 132.6.5. архидан согтуурах явдалтай тэмцэх, түүнээс урьдчилан сэргийлэх ажилд идэвхитэй оролцсон төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгж, иргэдийн үйл ажиллагааг дэмжих, урамшуулах. /Энэ зүйлийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/

ТАВДУГААР БҮЛЭГ Бусад

14 дүгээр зүйл. Үйлдвэрлэл, импорт, худалдаа, үйлчилгээ, хэрэглээнд тавих хяналт 14.1. Согтууруулах ундааны үйлдвэрлэлд тавих хяналтыг хүнсний асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв болон хууль тогтоомжоор тусгайлан эрх олгосон мэргэжлийн хяналтын байгууллага аймаг, нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар хэрэгжүүлнэ. 14.2. Согтууруулах ундааны импортод тавих хяналтыг гаалийн байгууллага болон хилийн эрүүл ахуйн хяналтын алба хэрэгжүүлнэ. 14.3. Согтууруулах ундаа худалдах, хэрэглэх, түүгээр үйлчлэх талаар тогтоосон журмын биелэлтэд дараахь байгууллага, албан тушаалтан энэ хууль, хууль тогтоомжийн бусад актаар олгосон эрх хэмжээний дотор хяналт тавина: 14.3.1. бүх шатны Засаг дарга; 14.3.2. цагдаагийн байгууллага; 14.3.3. аж ахуйн нэгж, байгууллагын удирдлага; 14.3.4. эрх бүхий мэргэжлийн хяналтын байгууллага; 14.3.5. хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах төрийн бус байгууллага. 14.4. Согтууруулах ундааны үйлдвэрлэлт, борлуулалт, импортод хяналт тавих эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтны тавьсан хууль ёсны шаардлагыг холбогдох байгууллага, албан тушаалтан нэн даруй биелүүлэх үүрэгтэй. 15 дугаар зүйл. Зөрчлийн талаар мэдээлэл авах 15.1. Согтууруулах ундаа хууль бусаар үйлдвэрлэсэн, улсын хилээр нэвтрүүлсэн, борлуулсан зөрчлийн талаар мэдээллийг төрийн эрх бүхий байгууллага иргэнээс төлбөртэй авч болно. Иргэнээс төлбөртэй мэдээлэл авахад Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх тухай хууль1-ийн 14 дүгээр зүйлийг баримтална. 16 дугаар зүйл. Хариуцлага 16.1. Энэ хуулийг зөрчсөн этгээдэд дараахь захиргааны шийтгэл ногдуулна: 16.1.1. энэ хуулийн 4.4, 4.5-д заасныг зөрчсөн бол аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 200000-250000 төгрөгөөр торгож, уул согтууруулах ундаа болон хууль бусаар олсон орлогыг хурааж, согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох; 16.1.2. энэ хуулийн 5.1, 5.2, 5.5, 51.1-д заасныг зөрчсөн бол согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгож, уул согтууруулах ундаа, хууль бусаар олсон орлого болон согтууруулах ундаа үйлдвэрлэхэд ашигласан тоног төхөөрөмж, байрыг хураах;

Тайлбар: энэ хуулийг зөрчиж согтууруулах ундаа үйлдвэрлэж байгааг мэдэж байсан өмчлөгчийн тоног төхөөрөмж, байрыг хураана. Энэ тайлбар нь энэ хуулийн 16.1.4-т нэгэн адил хамаарна. 16.1.3. энэ хуулийн 5.3, 7.6-д заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 35000-50000, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 150000-250000 төгрөгөөр торгож, уул согтууруулах ундаа болон хууль бусаар олсон орлогыг хурааж, согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох; 16.1.4. энэ хуулийн 5.4-д заасныг зөрчиж, согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх зөвшөөрлийг бусдад шилжүүлсэн бол зөвшөөрлийг хүчингүй болгож, 250000 төгрөгөөр торгож, уул зөвшөөрлийг хууль бусаар ашигласан аж ахуйн нэгжийн үйлдвэрлэсэн согтууруулах ундаа, хууль бусаар олсон орлого болон согтууруулах ундаа үйлдвэрлэхэд ашигласан тоног төхөөрөмж, байрыг хураах, зөвшөөрөлд заагдсан үйлдвэрийн байршлыг дур мэдэн өөрчилсөн бол 250000 төгрөгөөр торгож, согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох; 16.1.5.энэ хуулийн 5.8, 7.7, 7.8-д заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 3500050000, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 200000-250000 төгрөгөөр торгож, уул согтууруулах ундаа болон хууль бусаар олсон орлогыг хурааж, согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгож, уг аж ахуйн нэгж, байгууллагад дахин тусгай зөвшөөрөл олгох хугацааг 2 жилээр түдгэлзүүлэх; 16.1.6. энэ хуулийн 5.9, 5.10-д заасныг зөрчсөн бол уул согтууруулах ундаа болон хууль бусаар олсон орлогыг хурааж хууль бус үйлдэлдээ ашигласан тээврийн хэрэгслийг хураах; 16.1.7.энэ хуулийн 6.1-д заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 35000-50000, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 200000-250000 төгрөгөөр торгож, уул согтууруулах ундаа болон хууль бусаар олсон орлогыг хураах; 16.1.8. энэ хуулийн 6.3-т заасныг зөрчиж, согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг бусдад шилжүүлсэн бол 200000 төгрөгөөр торгож, уг зөвшөөрлийг хүчингүй болгох, зөвшөөрлийг хууль бусаар ашигласан аж ахуйн нэгжийн согтууруулах ундаа болон хууль бусаар олсон орлогыг хурааж, 150000-200000 төгрөгөөр торгох; 16.1.9. энэ хуулийн 7.1, 7.2.1, 7.4, 7.5-д заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 10000-15000, албан тушаалтныг 45000-60000 төгрөгөөр торгох; 16.1.10. энэ хуулийн 7.2.2-т заасныг зөрчсөн бол аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 150000-200000 төгрөгөөр торгох, энэ зөрчлийг нэг жилийн дотор давтан гаргасан бол 200000-250000 төгрөгөөр торгож, согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох; 16.1.11. энэ хуулийн 8.1-д заасныг зөрчсөн бол иргэнийг 30000-50000, албан тушаалтныг 35000-60000 төгрөгөөр торгох;

16.1.12. энэ хуулийн 9.2, 9.3-т заасныг зөрчсөн бол албан тушаалтныг 35000-60000, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 200000-250000 төгрөгөөр торгож, согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх, импортлох, худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох; 16.1.13. энэ хуулийн 14.4-т заасныг зөрчсөн бол албан тушаалтныг 35000-60000, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 200000-250000 төгрөгөөр торгож, согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх, импортлох, худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох. 16.2. Энэ хуулийн 4.4, 5.1, 5.2, 5.4, 5.5, 5.9, 5.10, 51.1, 6.1, 6.2, 6.3-д заасныг зөрчсөн бол согтууруулах ундаа үйлдвэрлэх, худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг дахин олгохгүй. 16.3. Энэ хуулийн 16.1-д заасан захиргааны зөрчлийг эрх бүхий албан тушаалтан дараахь харьяаллаар хянан шийдвэрлэнэ: 16.3.1.шүүгч энэ хуулийн 5.1, 5.4, 5.5, 5.9, 5.10, 51.1, 6.1, 7.7, 8.1, 9.2, 9.3-т заасан зөрчил; 16.3.2. бүх шатны Засаг дарга энэ хуулийн 5.8, 5.9, 5.10, 51.1, 6.1, 6.3, 7.7, 8.1, 9 дүгээр зүйлд заасан зөрчил; 16.3.3. цагдаагийн эрх бүхий ажилтан энэ хуулийн 5.З, 5.4, 51.1, 6.1, 7, 8 дугаар зүйл, 9.2, 9.3-т заасан зөрчил; 16.3.4 хууль тогтоомжоор тусгайлан эрх олгосон улсын байцаагч энэ хуулийн 4.4, 5.1, 5.2, 5.З, 5.4, 5.8, 5.9, 5.10, 51.1, 6.3, 7.1, 7.6, 9.2, 9.3-т заасан зөрчил; 16.3.5. олон нийтийн цагдаагийн ажилтан энэ хуулийн 6.1, 7.1, 7.2, 7.З.2, 7.4, 9.2.2-т заасан 20000 хүртэлх төгрөгийн торгууль ногдуулах зөрчил. /Энэ заалтад 2013 оны 7 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/ 16.4. Үйлдвэрлэх, импортлох, худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох асуудлыг захиргааны зөрчлийг ногдуулах эрх бүхий албан тушаалтны шалгалтын дүн, саналыг үндэслэн уг зөвшөөрлийг олгосон байгууллага шийдвэрлэнэ. 16.5. Спиртийн хуваарилалт, олголт, зарцуулалт, түүнд хяналт тавих журам зөрчиж олгосон спиртээр үйлдвэрлэсэн согтууруулах ундаанд ногдох онцгой албан татварыг буруутай аж ахуйн нэгж, байгууллага төлнө. 16.6. Энэ хуулийн 5.1, 6.1-д заасныг зөрчиж үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээг тусгай зөвшөөрөлгүй явуулсан бол тухайн аж ахуйн нэгжийн үндсэн үйл ажиллагааг зогсоох арга хэмжээ авна. 16.7. Энэ хуулийг зөрчсөн зөрчил бүрийг тусгай зөвшөөрлийн нөхцөл, шаардлагыг ноцтой зөрчсөн гэж үзнэ. /Энэ зүйлийг 2003 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/

Монгол улсын их хурлын дарга

Р.Гончигдорж