#11 Νοέμβριος 2013
πολιτικοοικονομικοκοινωνικοπολιτιστικός ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΤΖΑΜΠΑ
© Μαρίζα Βέκιου
Λαός δίχως μνήμη, λαός δίχως μέλλον.Λεξικό “Εκπαιδευτικών” απεργιών Ουσίες και Οινοπνεύματα Οι μεταρρυθμίσεις
Γιάννης Μακριδάκης:
Το νέο γεννήθηκε και μεγαλώνει ακάθεκτο.
2
l
anapnefstiras.gr
Σημείωμα Σύνταξης
Ν
οέμβριος του 2013. Πέρασαν σαράντα Νοέμβριοι μετά τις νύχτες όπου κυκλοφόρησε το νέο ότι φοιτητές κατέλαβαν το κεντρικό κτίριο του Πολυτεχνείου. Διαδόθηκε γρήγορα στους δρόμους του κέντρου της Αθήνας και έδωσε ελπίδα σε όλους τους Έλληνες, σε όλους τους σπουδαστές, τους καλλιτέχνες και τον υπόλοιπο λαό ότι ο φόβος μπορεί να έχει τέλος. Σαράντα Νοεμβρίους μετά, η ελληνική κοινωνία βρίσκεται στα χέρια του πιο επικίνδυνου σε δημοκρατικούς καιρούς συρφετού ανθρώπων οι οποίοι για τη διατήρηση της εξουσίας τους τολμούν να ενεργοποιούν όλα τα ακραία ένστικτα και ψυχοπαθή όντα και να τροχίζουν το τελευταίο οχυρό του πολίτη, τη Δημοκρατία. Αν ποτέ αλλάξει χέρια η εξουσία (προς άλλες ομάδες συμφερόντων), εκτιμούμε ότι πολλοί φωριαμοί γραφείων υπουργείων αλλά και αρχεία του Κράτους θα καταστραφούν πριν την τελετή παράδοσης παραλαβής ώστε να χαθούν τα πειστήρια πολλών οικονομικών εγκλημάτων των οποίων το κόστος πληρώνουμε τώρα. Αυτό βέβαια δεν θα γίνει επειδή είναι βεβαία η πεποίθηση ότι αυτός που θα παραλάβει θα είναι άμεμπτου ηθικής. Απλώς δεν θα ανήκει στην παραδοσιακή ομάδα συμφερόντων. Τα πολιτικά δεδομένα αναδιαμορφώνονται καθημερινώς. Τα στελέχη των κομμάτων δεν διστάζουν να γλείφουν εκεί που κατουρούσαν. Τα σενάρια συνεργασιών προκαλούν έμετο. Ακόμη, κόμμα διαδίδει βίντεο δολοφονίας μελών του για να αποκομίσει πολιτικά οφέλη! Δεν έχει τελειωμό ο ξεπεσμός του πολιτικού προσωπικού. Όπως εσείς, έτσι κι ο αναπνευστήρας, οφείλει (και θέλει) να επιβιώσει μέσα σε αυτό το περιβάλλον. Γι’ αυτό, αναμείνατε σύντομα δράσεις χαμηλής «έντασης εργασίας» σε Λιβαδειά, Θήβα και Αλίαρτο. Συζητήσεις, προβολές ταινιών και άλλα θα λάβουν χώρα και σας προτρέπουμε να συμμετάσχετε. Να ακούσουμε τη φωνή σας. Σημείωση: Μην έρθετε σαν καταναλωτές, αλλά σαν συμπαραγωγοί της δράσης που θα συμμετέχετε! Σύντομα, θα ενημερωθείτε σχετικά μέσω της ιστοσελίδας (anapnefstiras.gr), της σελίδας στο facebook (/snorkel.gr) και του twitter προφίλ του αναπνευστήρα (/snorkelgr). Καλή ανάγνωση.
αναπνευστήρας ανεξάρτητο νεανικό περιοδικό της Βοιωτίας
/snorkel.gr
/snorkelgr
Υπεύθυνος σύνταξης: Γεράσιμος Μπόγρης Υπεύθυνος διαφημίσεων: Χριστίνα Φουτρή, 6947778057 Υπεύθυνος διανομής & συνδρομών: Γεράσιμος Μπόγρης Επιμέλεια φωτογραφιών: Άγγελος Μαρίνης Επιμέλεια: Μαρίζα Βέκιου Εξώφυλλο: Ντέμη Μπόγρη Σχεδιασμός εντύπου: Δήμητρα Βόγλη, 6972305707 Εκτύπωση: ΤΥΠΟΦΩΣ, www.typofos.gr Ιδιοκτήτης: Ελισσάβετ Μπόγρη, Θεσπιές Βοιωτίας, 2262066021 Νομικός Υπεύθυνος: Γεράσιμος Μπόγρης
/snorkelnews
anapnefstiras.gr
info@anapnefstiras.gr anapnefstiras.gr
l
3
Λαός δίχως μνήμη, λαός δίχως μέλλον.Του Γεράσιμου Μπόγρη, Θεσπιές
© Άγγελος Μαρίνης
Με τη ρήση του τίτλου ξεκινούν πολλοί φιλόλογοι που διδάσκουν ιστορία ή διάφοροι αρχαιολάτρες. Πολλές φορές και εμείς την αναμοχλεύουμε για να πάρουμε θάρρος από άλλες δύσκολες στιγμές της Ιστορίας του έθνους. Ποιο είναι όμως το αντικείμενο της μνήμης; Ή ποιο οφείλει να είναι;
Στο τεύχος #5 είχαμε αναφερθεί στον τρόπο που πρέπει να διδασκόμαστε από την αρχαία ιστορία και τον ελληνικό πολιτισμό, επικεντρώνοντας στις έννοιες που γέννησαν και στην ανάγκη συνεχούς αναζήτησης και αμφισβήτησης που πρεσβεύουν («Αρκεί να είσαι υπερήφανος», Απρίλιος, σελ. 4). Με αυτή την έννοια, ο νεοελληνικός λαός δίχως μνήμη του ουσιαστικού περιεχομένου του ελληνικού πολιτισμού, δεν θα είναι παρά ένας φτωχός συγγενής που δεν μπορεί να αξιοποιήσει τις όποιες δυνατότητές του και την όποια ιδιαιτερότητά του ώστε να κατακτήσει ένα πιο αξιοπρεπές μέλλον. Ίσως το γεγονός ότι οι νεοέλληνες θεωρούμαστε οι νόμιμοι κληρονόμοι του αρχαιοελληνικού πολιτισμού (εξάλλου ποιός άλλος να ήταν, αφού μιλούμε την εξέλιξη της 4
l
anapnefstiras.gr
γλώσσας του και μένουμε στην περιοχή που αναπτύχθηκε;), τελικά, καταλήγει να είναι για εμάς άχθος ασήκωτο. Μάλλον γι’ αυτό προτιμούμε να θυμόμαστε επιλεκτικά και να εξαντλούμε τη “μνήμη” αποκλειστικά στην κομπορρημοσύνη για αυτόν τον μεγαλειώδη πολιτισμό. Ωστόσο, η φράση του τίτλου δεν πρέπει να αναφέρεται μόνο στην μακραίωνη ιστορία ενός έθνους. Θα ήταν πιο χρήσιμο να εστιάσουμε όχι (μόνο) στο τι έγινε το 500 π.Χ., αλλά στο τι έγινε πριν 5 χρόνια, τι πέρσι και τι πριν τις… εκλογές. Πιο απλά, ένας λαός που δεν τιμωρεί τον λαοπλάνο, τον δημοκόπο, τον λαϊκιστή και γενικότερα όποιον υπόσχεται πολλά αλλά πράττει άλλα (ή λίγα), όποιον δεσμεύεται για πολλά και τελικά “τρώει” περισσότερα, τότε σίγουρα, αυτός ο λαός δεν έχει μέλλον. Το
κόστος αυτής της αμνησίας πληρώνουμε σήμερα. Η κοινωνική κατάσταση που βιώνει τώρα η Ελλάδα (και ίσως η πόλη ή το χωριό σας) είναι το τίμημα. Είναι ανθρώπινο χαρακτηριστικό η πίστη. Αναμφίβολα δεν μπορεί να είναι καταδικαστέο το να πιστέψεις κάποιον. Ελέγχεται όμως η επιλογή σου να μην τον τιμωρείς όταν σε γελάσει, πόσο μάλλον όταν το κάνει συστηματικά. Αυτή την απώλεια μνήμης θα τη βρεις μπροστά σου όταν αναγκαστείς να πληρώσεις για τη χρεωμένη χώρα σου, για την ξεπουλημένη φύση της πατρίδας σου, για τον χρεωμένο Δήμο σου και για ό,τι άλλο έχεις πληρώσει ήδη. Κάποιοι το πλήρωσαν και με τη ζωή τους… Αν κάνετε μια διαχρονική ανασκόπηση στα ονόματα των 300 της Βουλής, των μελών των υπουργικών ή των Δημοτικών συμβουλίων και όλων των υπόλοιπων επιπέδων εξουσίας, θα διαπιστώσετε ότι ένα σημαντικό ποσοστό από αυτά επαναλαμβάνονται επί δεκαετίες (πιο σωστά, τετραετίες). Προφανώς, κάποιοι από αυτούς είναι άνθρωποι που προσέφεραν στον κοινό μας βίο. Ωστόσο, διατηρώ επιφυλάξεις για τη μεγάλη εικόνα. Κάντε ένα φλας μπακ σε πρόσωπα που όλοι γνωρίζουμε ότι είναι λέρες, πολιτικάντηδες ενός νεοραγιαδισμού υποτέλειας, ματαιόδοξοι χρηματολάγνοι και άνθρωποι που θα πουλούσαν την ψυχή τους στον διάολο για την εξουσία και παραδεχθείτε ότι κάποια στιγμή αναρωτηθήκατε ποιοί διάολο τους ψηφίζουν. Μπορεί το ίδιο, όμως, να έχουν αναρωτηθεί και οι άλλοι για αυτούς που ψηφίσατε εσείς. Ψάξτε το. Πώς θα μπορούσε να υπάρξει μια κάποιου είδους «δικαιοσύνη»; Σε όλα τα επίπεδα βλέπετε, οι μάγκες το έχουν φτιάξει έτσι ώστε να αμνηστεύονται για πάσα νόσο που μας προκαλούν και για πάσα μαλακία που διαπράττουν. Ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Σαμαρά, ο κ. Βενιζέλος, έχει φιλοτεχνήσει υπέροχα άρθρα που ανοίγουν την ομπρέλα ασυλίας-προστασίας για τους πολιτικούς. Σε τοπικό επίπεδο, τα Διοικητικά δικαστήρια κινούνται με ρυθμό αποτρεπτικό για την όποια προσφυγή με επιτυχία. Η γραφειοκρατία επιτρέπει να στήνονται παντού μαγαζάκια διαφθοράς. Με άλλα λόγια, η μόνη λύση σε
μια χώρα που στερείται Δικαιοσύνης, είναι η τιμωρητική ψήφος. Σίγουρα θέλει πολύ προσοχή μια ψήφος που έχει μόνο αρνητικό πρόσημο καθώς μπορεί να μεγεθύνει αντι-δημοκρατικά τέρατα. Θα ήταν πράγματι ευχής έργον η ψήφος-τιμωρία να είναι ταυτόχρονα και θετική ψήφος σε κάτι άλλο. Το γεγονός, όμως, ότι η σύγχρονη Δημοκρατία προβλέπει ο πολίτης να αποφασίζει για την ψήφο του μεταξύ δεδομένων επιλογών, τον κάνει κάθε φορά να συζητά το ενδεχόμενο να απέχει ή να ψηφίσει το “μη χείρον” και, συνεπώς, βέλτιστο. Αυτό είναι άλλη κουβέντα. Στο σημείο αυτό που προβληματίζεται ο πολίτης με το ποια στάση να κρατήσει, ενεργοποιούνται όλα τα επικοινωνιακά μέσα του “συστήματος”. Τα κόμματα αλλάζουν Μανωλιό (αφού πρώτα του θυμίζουν ξανά ότι παρέλαβαν καμένη γη), επιστρατεύουν τραυματικά διλήμματα (π.χ. εμφυλιακά, μνημόνιο ή χάος κ.α.) ή νεκρούς κινδύνους (π.χ. ο κομμουνιστικός) ώστε να ξεχάσει τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, τις προδομένες δεσμεύσεις και την υποκρισία των προθέσεων. Και μέχρι στιγμής την πατάει… Το να έχει κανείς μνήμη δεν σημαίνει ότι «δεν συγχωρεί», αλλά ότι «δεν γελιέται», ότι «στην υγειά του κορόιδου δεν θα πίνει κανείς». Αν δεν αλλάξουμε τρόπο σκέψης, τότε και κάτω από οποιοδήποτε ενδεχόμενο (αλλαγή πολιτικού σκηνικού, ακόμη και μηδενισμό του χρέους) το αποτέλεσμα σύντομα θα είναι το ίδιο καταστροφικό με αυτό που ζούμε τώρα, γιατί λαός δίχως μνήμη είναι λαός δίχως μέλλον.anapnefstiras.gr
l
5
Οι μεταρρυθμίσεις Του Άγγελου Μαρίνη, Θήβα osadenftano.blogspot.gr
© Άγγελος Μαρίνης
Σχεδόν κάθε Κυριακή πρωί στην εκκλησία της κεντρικής πλατείας της επαρχιακής πόλης. Ό ένας μπροστά με το κεφάλι να κοιτάει περήφανα ευθεία και ο άλλος στα πίσω καθίσματα με λυγισμένο το κορμί να προσεύχεται.
Ο κύριος Αγαμέμνονας, συνταξιούχος πλέον, αλλά παλιά μεγάλος και τρανός αρχιτέκτονας της πόλης διαφημιζόταν σε κάθε θεία λειτουργία σαν ευυπόληπτος πολίτης, ενίοτε παρίστανε και τον ψάλτη. Ο κυρ Τάκης, συνταξιούχος αγρότης, τί να διαφήμιζε; Τη φτώχεια του; Καθόταν πάντα πίσω για να περνάει απαρατήρητος και να μπορεί να προσεύχεται συγκεντρωμένος. Σαν κοινωνούσαν και έβγαιναν με το αντίδωρο στο χέρι από την σκοτεινή εκκλησία γινόταν προφανής η διαφορά της τάξης τους από τα ρούχα τους. Ο κύριος Αγαμέμνονας φορούσε πάντα λινό παντελόνι και μεταξωτό ανοιχτόχρωμο πουκάμισο και στην τσέπη του στήθους είχε πάντα το βιβλιάριο της τραπέζης. Θα αναρωτηθεί κάποιος τί το ήθελε το βιβλιάριο της τραπέζης κυριακάτικα; Για τον ίδιο λόγο που το πουκάμισο ήταν ανοιχτόχρωμο. Για να φαίνεται το αποθηκευμένο χρήμα. Από την άλλη πλευρά ο κυρ Τάκης μόλις έβγαινε στο φως του ήλιου, έτρεχε σπίτι για να βγάλει 6
l
anapnefstiras.gr
τα καλά του τα ρούχα. Τί καλά δηλαδή; Ένα παλιοπαντελόνι φαγωμένο στον καβάλο και ένα καρώ πουκάμισο που τα είχε αγοράσει για τον αρραβώνα της ανιψιάς του πριν δέκα χρόνια. Τα σεβόταν όμως τα ρούχα του, τα έβαζε στην κρεμάστρα με προσοχή για να τα έχει κάθε Κυριακή περιποιημένα. Κανείς από τους δυο δεν είχε κάνει οικογένεια. Τον έναν δεν τον άφησε η καριέρα και τον άλλον η ανέχεια. Οπότε μετά την εκκλησία ήταν ελεύθεροι να πάνε όπου θέλουν. Ο κύριος Αγαμέμνονας κατέληγε μετά από έναν μικρό περίπατο στον πλακόστρωτο πεζόδρομο, σε ένα καφέ-μπαρ-εστιατόριο. Έπινε το καφεδάκι του, πάντα σκέτος φίλτρου διαβάζοντας την εφημερίδα «Η Συντηρητική» και μετά έπαιρνε ένα πλουσιοπάροχο γεύμα. Ο κυρ Τάκης αφού κρεμούσε τα καλά του ρούχα έτρεχε στο υπόγειο της «οργάνωσης» και έπαιρνε ένα μάτσο φυλλάδια στο χέρι. Ήταν από εκείνους
που πίστευαν πως τα πράγματα δεν πήγαιναν και τόσο καλά και πως ο λαός έπρεπε να ξυπνήσει με κάθε τρόπο. Δεν κατάφερε να πείσει πολλούς γιατί δεν ήταν επαγγελματίας αγωνιστής, αλλά το πάλευε. Με τα φυλλάδια ανά χείρας, έπαιρνε σβάρνα τις καφετέριες της πόλης και τα μοίραζε. Εκεί συναντούσε και τον κύριο Αγαμέμνονα. «Καλημέρα, ένα ενημερωτικό φυλλάδιο να σας αφήσω;» έλεγε και ο κύριος Αγαμέμνονας κουνούσε καταφατικά το κεφάλι. Πότε του όμως δεν διάβασε κανένα φυλλάδιο. Τα άφηνε πάνω στο τραπέζι καθώς έφευγε, πουρμπουάρ για το σερβιτόρο. Έξαλλου ήταν τόσο τσιγκούνης που ποτέ στη ζωή του δεν είχε αφήσει φιλοδώρημα. Αυτοί που τα έχουνε δεν τα δίνουν και εύκολα αλλιώς δεν θα τα είχαν κιόλας. «Δικά μου είναι ό,τι θέλω τα κάνω. Σιγά μην τα σκορπάω σε κάθε γκαρσόνι. Με τόσο κόπο τα έχω μαζέψει, τη μισή πόλη έχω σχεδιάσει.» σκεφτόταν και από ματαιοδοξία κοιτούσε κάθε λίγο και λιγάκι το βιβλιάριο να σιγουρευτεί για το ακριβές πόσο. Τα μάτια του έλαμπαν από χαρά. Ευνόητο λοιπόν να μην διαβάσει ποτέ τα ασπρόμαυρα, μίζερα φυλλάδια του κυρ Τάκη. «Δόξα τω Θεώ. Εγώ δούλεψα σκληρά και έχω τις καταθέσεις μου ό,τι και να γίνει» σκεφτόταν πάντα από μέσα του. Μετά το γεύμα κατευθυνόταν πάντα προς το σπίτι του για να ξεκουραστεί. Ο κυρ Τάκης γύριζε σφαίρα πίσω στην εκκλησία να βοηθήσει στο συσσίτιο αλλά και να φάει την δικιά του την μερίδα. Και από μια μερίδα την εβδομάδα να γλίτωνε καλά ήταν για τα στενά του οικονομικά. «Δόξα τω Θεώ, φάγαμε και σήμερα» έλεγε και έκανε το σταυρό του. Πέρασαν τόσες Κυριακές, τόσα αντίδωρα, τόσοι καφέδες, τόσα φύλλα εφημερίδων, ώσπου ξημέρωσε μια μαύρη Δεύτερα για πολλούς, μέσα σε αυτούς και για τον κύριο Αγαμέμνονα. Μια Δευτέρα που δεν μπορούσε να τη φανταστεί ούτε στους πιο τρελούς του εφιάλτες. Νόμιζε πως ήταν ψέμα στην αρχή, εξάλλου η εφημερίδα πουθενά δεν έγραφε κάτι τέτοιο. Ακόμα και η κυριακάτικη «Συντηρητική» έγραφε πως πρέπει να περάσουν οι μεταρρυθμίσεις, να γίνουν επιτέλους οι διορθωτικές αλλαγές, να ανοίξουν τα κλειστά επαγγέλματα. Δεν αναφερόταν σε καμία στήλη, έστω και μικρή πως θα κλείνανε επ’ αόριστο την επομένη μέρα οι τράπεζες και κανένας δεν θα διασφάλιζε τις καταθέσεις. Τον κυρίευσε πανικός τον Κύριο Αγαμέμνονα μόλις άκουσε από τον πρωινό τηλεπαρουσιαστή τη μοιραία
είδηση. Χωρίς να χάσει καιρό, με το βιβλιάριο σφικτά στο δεξί του χέρι, κατευθύνθηκε προς την τράπεζά του. Έχασε τα λογικά του μόλις είδε ανθρώπους να κλαίνε στα πλατύσκαλά της. «Οι κόποι μιας ζωής χάθηκαν» ούρλιαζαν. Εκείνος πήρε φόρα τότε σαλεμένος και έτρεξε με δύναμή προς την πόρτα. «Τα λεφτά μου!» φώναζε και έριχνε με μανία μπουνιές με το αριστερό του χέρι, το δεξί κρατούσε το βιβλιάριο σαν κόρη οφθαλμού, ώσπου μάτωσε χωρίς να καταφέρει ούτε ένα σημάδι στο χοντρό γυαλί. Κοίτα πως τα φέρνει η μοίρα! Μέχρι και την προηγούμενη περηφανευόταν για την κατάσταση ασφαλείας του κτιρίου, που κράταγε μακριά τυχόν επίδοξους ληστές, μα εκείνη τη στιγμή μάταια πάλευε να τη «διαρρήξει». Τελικά χάθηκαν σχεδόν όλα, το τελευταίο κόλπο των σωτήρων τεχνοκρατών, άρπαξαν τα λεφτά των μικροκαταθετών, κούρεψαν τις καταθέσεις γουλί. Φυσικά, οι μεγαλοκαταθέτες είχαν ειδοποιηθεί και είχαν βγάλει τα κεφάλαια τους σε φορολογικούς παράδεισους. Ας είναι καλά οι ελεύθερες αγορές. Του έμεινε τουλάχιστον το βιβλιάριο του κύριου Αγαμέμνονα. Εκτός από το βιβλιάριο όμως του έμεινε και ένα βαρύ εγκεφαλικό. Μοιραίες και οι επιπτώσεις, έχασε τα συγκαλά του, τα μάτια του κοιτούσανε μόνο το δεξί του χέρι που δεν ξανάνοιξε ποτέ. Έπαθε μόνιμή αγκύλωση και μέσα του κλεισμένο ένα άχρηστο βιβλιάριο, ξεθωριάζει και σκίζεται μέρα με τη μέρα. Ενώ πειράχτηκε και η μιλιά του. Από τότε η μόνη φράση που επαναλαμβάνει μονότονα είναι «Οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να περάσουν». Ποιος θα το περίμενε, να μην είχε καταλάβει πως θα επηρεαζόταν και αυτός από την κρίση; Να μην είχε ετοιμαστεί τουλάχιστον ψυχολογικά. Λύγισε το δυνατό μυαλό του λαμπρού αρχιτέκτονα. Ποιος θα το περίμενε, ένας έξυπνος άνθρωπος να είχε επενδύσει μονάχα στα λεφτά του; Ποιος θα το περίμενε να βολοδέρνει πλέον στα συσσίτια της εκκλησίας; Ούτε τον εαυτό του δεν μπορεί να ταΐσει με το χαλασμένο του χέρι. Ευτυχώς που έχει αναλάβει να τον βοηθάει ο κυρ Τάκης στο συσσίτιο. Χαράς στο κουράγιο του. Τον έχει πρήξει με τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να περάσουν, μα εκείνος βράχος υπομονής. «Τι να περάσουν; Πέρασαν και να τα χαΐρια. Να πως σε καταντήσανε οι μεταρρυθμίσεις και οι μεταρρυθμιστές. Μην τα συλλογιέσαι πια. Φάε φίλε μια μπουκιά, φάε να περάσει και αυτή η μέρα και αύριο βλέπουμε.» του έλεγε καθώς τον τάιζε στοργικά. anapnefstiras.gr
l
7
Global News Πόλη του Μεξικό, Μεξικό: Διεθνής κατακραυγή για την εταιρία Facebook, η οποία αρνήθηκε αρχικά να αφαιρέσει απ’ την πλατφόρμα της βίντεο για το οποίο υπήρξαν χιλιάδες αναφορές. Το εν λόγω βίντεο εμφάνιζε μέλη μιας συμμορίας διακίνησης ναρκωτικών, τη Los Zetas, να δολοφονεί εν ψυχρώ μια γυναίκα που πιθανόν να ανήκε στην αντίπαλο συμμορία Gulf Cartel. Η διεθνής κατακραυγή για την εταιρία κοινωνικής δικτύωσης την ώθησε εν τέλει να αναθεωρήσει. Ωστόσο, παρόμοια βίντεο υπάρχουν δεκάδες σε μεξικανικά site.
Ουάσινγκτον, ΗΠΑ: Μετά τις στρατιές των μισθοφόρων και εκείνες των παρακολουθήσεων, ο Μπάρακ Ομπάμα εισάγει στις συνήθειες του Λευκού Οίκου και τη στρατιά του Twitter (White House’s Twitter army). Όπως αναφέρουν οι REUTERS, το Twitter ήταν το κύριο μέσο το οποίο βοήθησε τον Ομπάμα στην επανεκλογή του στον θώκο του πλανητάρχη. Έπειτα, η υποστήριξη του Obamacare, του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης που προσπαθεί να εισάγει ο Ομπάμα, αλλά και, πιο πρόσφατα, η προώθηση των θέσεων των Δημοκρατικών σχετικά με το δημοσιονομικό «γκρεμό», έγιναν μέσω λογαριασμών Twitter. Το Twitter νικά στην ενημέρωση, προσπερνά τον ρεπόρτερ. 140 χαρακτήρες που ξεπερνούν τη ταχύτητα της γραφίδας.
Λάουσιτζ, Γερμανία: Στη μικρή πόλη της Ανατολικής Γερμανίας όλη η οικονομική δραστηριότητα συνδέεται με τη Vattefall, τη σουηδική εταιρία εξόρυξης λιγνίτη. Αυτός ο κολοσσός σχεδιάζει να επεκτείνει τις δραστηριότητες του στην περιοχή. Στο πλευρό της εταιρίας είναι ο Δήμαρχος της πόλης και κάποιοι φορείς. Απέναντι σε αυτή βρίσκονται περιβαλλοντικές οργανώσεις και οργανώσεις πολιτών. Σας θυμίζει τίποτα;
Νέα Υόρκη, ΗΠΑ: Ο Πολ Kρούγκμαν, νομπελίστας οικονομολόγος, στηλιτεύει την εμμονή της Γερμανίας να κρατά σε ύφεση τον Νότο ώστε να έχει ένα τόσο μαλακό ευρώ όσο χρειάζεται για να διατηρεί το υψηλότερο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών του κόσμου. Πιο απλά, η Γερμανία έχει υπερδιπλάσιο πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών (ως ποσοστό επί του ΑΕΠ) από την Κίνα! Ο Kρούγκμαν προσθέτει ότι η Γερμανία ευθύνεται για την παγκόσμια ύφεση και τον θλιβερό ευρωπαϊκό νότο.
8
l
anapnefstiras.gr
Πένα αλλοδαπών Η βρετανική Guardian αναφέρεται στην περίπτωση του μικρού κοριτσιού από τα Φάρσαλα, που μετά την ανακάλυψη της καταγωγής του από οικογένεια Βούλγαρων Ρομά η Μαρία, «το ξανθό αγγελούδι» (που μέχρι πρότινος θεωρούταν πιθανός γόνος της βόρειας φυλής κατά τον Günther, θεωρητικό των ναζί) μετετράπη για τα μίντια απλώς σε «μικρή Μαρία». Η εφημερίδα ανοίγει και τη συζήτηση για τις συνέπειες της γκετοποίησης των 15 εκατ. Ρομά που ζουν στην Ευρώπη. Η Washington Post περιγράφει τον περιορισμό των όπλων που περιέχει η φαρέτρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για την αντιμετώπιση του πολύ χαμηλότερου πληθωρισμού απ’ το επιθυμητό 2%, ο οποίος κινδυνεύει να μετατραπεί σε αποπληθωρισμό (αρνητικός πληθωρισμός). Ο αποπληθωρισμός θεωρείται σαν γάγγραινα στα σωθικά της οικονομίας, ενώ τα μέσα για την αποφυγή του στενεύουν μιας και τα ευρωπαϊκά επιτόκια δανεισμού βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο από γεννήσεως του ευρώ. Το σουηδικό Swedish Wire αναφέρεται στην πρωτιά της Σουηδίας στη λίστα που συνέταξε ο παγκόσμιος οργανισμός HelpAge International με τις χώρες που είναι πιο κατάλληλες να ζήσει ένας ηλικιωμένος (άνω των 60). Σύμφωνα με τον δείκτη Global AgeWatch Index 2013 η χώρα μας βρίσκεται στην 58η (από τις 91) θέση, ενώ πάνω από αυτή βρίσκονται χώρες όπως η Ταϋλάνδη, το Τατζικιστάν, το Βιετνάμ, η Κολομβία, η Νικαράγουα, το Μεξικό και η Αλβανία. Τελευταίο έρχεται το Αφγανιστάν. Ο βρετανικός Economist αρθρογραφεί σχετικά με τον κύκλο διαμάχης μεταξύ εκδοτών εφημερίδων και πολιτικών με αντικείμενο το νομοσχέδιο που επιθυμούν να περάσουν οι τελευταίοι για τη ρύθμιση του Τύπου. «Δεν είναι ακόμη η αρχή του τέλους, αλλά είναι ίσως το τέλος της αρχής» δήλωσε μέλος του βρετανικού κοινοβουλίου θυμίζοντας τη γνωστή φράση του Γουίνστον Τσόρτσιλ, αναφορικά με τον «πόλεμο» που έχει ξεσπάσει. Το ερώτημα που θέτει ο Α είναι πότε θα ξεκινήσει κι ο ανάλογος ελληνικός πόλεμος μεταξύ πολιτικών και εκδοτών- εργολάβων. Και, βεβαίως, πότε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος πολιτικών-τραπεζών.
anapnefstiras.gr
l
9
This key!
Του Γιώργου Ξενικουδάκη, Θήβα (dikeroc@yahoo.com)
Fates Warning Darkness in a Different Light
© Fates Warning Band/photo by Axel Jusseit
Είναι κοινός τόπος τόσο των φυσικών επιστημών όσο και της τέχνης το ότι η εσωτερική ισορροπία και η αρμονία δεν πηγάζει από την ομοιομορφία και την συμμετρία αλλά από το χάος και τις αντιθέσεις.
Οπτική αλλά και ηχητική επιβεβαίωση αυτού αποτελεί το νέο, ενδέκατο άλμπουμ των Fates Warning. Στον τίτλο του συνυπάρχουν το σκοτάδι με το φως. Αλλά και το εξαιρετικής αισθητικής εξώφυλλο συνδυάζει τις αυστηρές γεωμετρικές γραμμές ενός Ιαπωνικού origami, με την αέρινη φιγούρα ενός μαύρου κύκνου σε ένα κάτασπρο εξώφυλλο. Εδώ και τριάντα χρόνια ο εξ Αμερικής ορμώμενος αλλά με Ελληνικές ρίζες Jim Matheos ταξιδεύει με όχημα το μουσικό του σχήμα στα πελάγη του progressive metal (διάδοχο είδος του progressive rock των 70’s) αγγίζοντας με τη θεματολογία των στίχων του αλλά και με τη μουσική του βαθύτερες πτυχές του ανθρώπινου ψυχισμού. Αυτή τη φορά άργησε να πιάσει λιμάνι καθώς ο προηγούμενος δίσκος του συγκροτήματος κυκλοφόρησε πριν εννέα (!) χρόνια. Βρήκε όμως το δρόμο του και επιστρατεύοντας τον μόνιμο συνοδοιπόρο και τραγουδιστή του σχήματος Ray Alder στην 10
l
anapnefstiras.gr
συγγραφή των στίχων αλλά και τη σύνθεση των φωνητικών μελωδιών κυκλοφόρησε έναν καταπληκτικό δίσκο. Αυτή η κυκλοφορία σηματοδοτεί και την επιστροφή του παλιού lead κιθαρίστα του γκρουπ Frank Aresti, ο οποίος έχει να συμμετάσχει σε studio κυκλοφορία της μπάντας από το “Inside Out” του 1994. Την ομάδα συμπληρώνουν ο θρυλικός μπασίστας και τακτικός συνεργάτης τους Joey Vera (Armored Saint, Chroma Key κ.α.) και, σε αντικατάσταση του γιγάντιου Mark Zonder, ο Bobby Jarzombek (Arch/Matheos, Iced Earth κ.α.) Σε μουσικό επίπεδο τώρα το φεστιβάλ των αντιθέσεων συνεχίζεται. Οι χαμηλοκουρδισμένες αλά Tool κιθάρες στα βασικά riff και στα κουπλέ ακολουθούνται από μεστά κιθαριστικά solos, πριμαριστά, γεμάτα μελωδικό περιεχόμενο. Η πολύπλοκη ρυθμική γραφή που προστάζει το μουσικό είδος κονταροχτυπιέται με υπέροχα εύηχα και ευκολοτραγούδιστα ρεφρέν. Το εισαγωγικό
οργιαστικό “One Thousand Fires” σφύζει από ενέργεια. Το “Firefly” που ακολουθεί είναι μάλλον το καλύτερο του δίσκου και από τα καλύτερα που έχει γράψει η μπάντα ποτέ. To υπέροχο “Desire” έχει μια έντονη sound garden ατμόσφαιρα, ενώ το “Falling” είναι μια πολύ όμορφη μπαλάντα-μινιατούρα (στην συλλεκτική έκδοση του άλμπουμ εμφανίζεται σε άλλη version με μεγαλύτερη διάρκεια και είναι τόσο καλή που κάνει από μόνη της την απόκτηση αυτής της έκδοσης απαραίτητη). Το “I am” με το ανατολίτικο intro εξελίσσεται σε progressive όργιο, ενώ το “Lighthouse” είναι σαγηνευτικά ατμοσφαιρικό. Ο δίσκος συνεχίζεται με το “Into the Black” στο οποίο το rhythm section “κεντάει” ενώ η lead κιθάρα στο “Kneel and Obey” δίνει μαθήματα ευρηματικότητας τόσο σε έκφραση όσο και σε ήχο. Το magnum opus όμως του δίσκου είναι το 14λεπτο “And yet it Moves”. Το τραγούδι αυτό είναι μια μουσική περιπέτεια. Ξεκινά με μια μπαρόκ εισαγωγή με κλασσική κιθάρα. Στη συνέχεια τα πιο αργά και κλασικομεταλλικά σημεία δίνουν τη θέση τους σε άλλα, τεχνικότερα και πολυπλοκότερα, για να καταλήξει η όλη σύνθεση σε ένα ονειρικό ηχοτόπιο από ακουστικές ρυθμικές κιθάρες και υπέροχα solos. Οι Fates Warning δείχνουν εν έτη 2013 να είναι μια μπάντα φρέσκια, γεμάτη από ιδέες και όρεξη για δημιουργία, ενώ η παρούσα σύνθεση της μοιάζει να είναι η δυνατότερη από ποτέ. Απολαύστε τους. Fates Warning Darkness in a Different Light 2013, Inside Out
anapnefstiras.gr
l
11
9 o Επεισόδιο: Χνάρια Του Αλέξανδρου Λιαμπότη, Θήβα
Γίνετε και εσείς συγγραφέας ενός επεισοδίου! Εκδηλώστε το ενδιαφέρον σας στο facebook.com/snorkel.gr ή στο mail μας info@anapnefstiras.gr. Από δράμα, κωμωδία. Από θρίλερ σε μελό. Φτιάξτε τη δική σας Τόλμη και Γοητεία. Κάθε επεισόδιο το «αφηγείται» άλλος συγγραφέας κάθε φορά! Μέχρι στιγμής έχουν γράψει οι Μαρίζα Βέκιου, Χριστιάνα Κανδυλιώτη, Χρύσα Κούνου, Βασιλική Ταβλά, Άγγελος Μαρίνης, Γιώργος Ξενικουδάκης, Γιώτα Νταλιάνη και Μαρία Νίκα.
© Ντέμη Μπόγρη
Η ιστορία δεν έχει κανέναν κορμό, κανέναν στόχο και θα ολοκληρωθεί σε 10 επεισόδια. Οι συγγραφείς δεν έχουν καμία δέσμευση, κανέναν περιορισμό άλλων πλην του μεγέθους του κειμένου.
Ξύπνησε ο παππούς κι ώσπου να φτάσει στην κεντρική πόρτα, το περπάτημά του δονούσε σαν εγκέλαδος. Αγκάλιασε τη μικρή Άννα και της είπε: «Καιρό έχεις να έρθεις πουλάκι μου, ποιος σε έφερε; H μαμά ή ο μπαμπάς»; «Είναι στο αυτοκίνητο απ’ έξω η μαμά, με έφερε για λίγο», ξεστόμισε η Αννούλα κι απ’ την περιέργειά του να δικαιολογήσει την παράξενη συμπεριφορά εγγονής και παππού ο Λάμπης βγήκε αμέσως έξω. 12
l
anapnefstiras.gr
Όταν αντίκρισε το πρόσωπο της γυναίκας πίσω από τα μισοθολωμένα τζάμια του αυτοκινήτου ξέσπασε σε δάκρυα. Η Άννα ρώτησε: «Κύριε, γιατί κλαίτε»; «Έλα εδώ παιδί μου», λέει. Την αγκαλιάζει και τη ρωτάει ποιος είναι ο μπαμπάς της. Εκεί ξαφνικά ένα χτύπημα της πόρτας του αυτοκινήτου και μια γυναίκα τρελαμένη από εκδίκηση σωπαίνει τους πάντες... «Πατέρας της είναι ο Κώστας, ένα άτομο ηθικό που αξίζει να είναι ο πατέρας της». Παίρνει το παιδί από την
αγκαλιά του Λάμπη και φεύγοντας λέει στον παππού «Κυρ-Αρίστο αν θέλεις να βλέπεις την Άννα, καλύτερα να είσαι μόνος σου». Με αμετάκλητο ύφος εκείνος απαντά «Είναι και τα δύο αυτά αγγελούδια εγγόνια μου, όποια στιγμή μου χτυπήσουν την πόρτα, θα είναι ευπρόσδεκτα και θα έχουν την αγάπη μου, Εύα». Αμέσως μετά, όλοι ησύχασαν, η Εύα πήρε την μικρούλα κι έφυγαν ενώ ο παππούς πήρε απ’ το χέρι τον συναισθηματικά πλέον τελειωμένο Λάμπη και μπήκαν στο σπίτι. «Λάμπη παιδί μου, κάτσε» του είπε ο παππούς κι αυτός αμέσως κάθισε ζητώντας του εξηγήσεις, καθώς ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να του τις δώσει. «Λάμπη η Άννα είναι δικό σου παιδί αλλά έχει γνωρίσει άλλον για πατέρα της». «Μα πώς, αφού δεν...» «Ξέρω, ξέρω. Όταν μπήκες στη φυλακή η Εύα ήταν ήδη τεσσάρων μηνών έγκυος». Ο Λάμπης σώπασε για τα καλά και η επόμενη μέρα δεν τον βρήκε στο χωριό αλλά στο παγκάκι, το παγκάκι που ήταν η παρηγοριά και ο συλλογισμός του για ό,τι πρόβλημα κι αν είχε. Σκεφτόταν τις περιπέτειές του από παιδί, ειδικά την Εύα. Πώς αντάμωσαν, τις διακοπές τους στην Σαντορίνη, τις σπουδές τους, μέχρι και το ατύχημα που άλλαξε όλη τους τη ζωή. Το μόνο πράγμα που του είχε μείνει να κάνει για ένα καλύτερο αύριο ήταν να φύγει στην ξενιτιά, το οποίο και έκανε. Άλλη μία γκρίζα πόλη είχε μπροστά του σαν αυτήν που κατοικούσε, με τη διαφορά ότι πλέον ασκούσε το επάγγελμά του. Με το που ξενιτεύτηκε πόρτες ανοίχτηκαν μπροστά του, τις άνοιξε με δύναμη και πέτυχε. Όσο περνούσε ο καιρός γνώριζε κόσμο, ώσπου μια μέρα
τον χτύπησε έρωτας βαρύς. Ήταν η Κατρίν! Πανέμορφη γυναίκα και για εκείνον ήταν η ελευθερία στις δύσκολες στιγμές που είχε περάσει. Ζήσανε μαζί για περίπου δέκα χρόνια αγαπημένοι και ευτυχισμένοι ώσπου το δράμα του Λάμπη δεν είχε τελειωμό. Ανακάλυψαν στη δουλεία του το μαύρο ποινικό του μητρώο κι έτσι απολύθηκε. Δεν μπόρεσε να βρει άλλη δουλειά και το χειρότερο, δεν μπόρεσε να αποδεχτεί η Κατρίν ότι ήταν αθώος. Ο άμοιρος Λάμπης έκανε τα πάντα να εξηγήσει σε εργοδότες και υπαλλήλους για το ατύχημα και ότι η φυλάκισή του ήταν άδικη. Οι εργοδότες του ήταν κατηγορηματικοί, ίσως λόγω της δουλειάς, επειδή, η συναναστροφή με τον κόσμο ήταν ασταμάτητη. Ο Λάμπης εργαζόταν σε μία αλυσίδα πεντάστερων ξενοδοχείων και σε μία επαγγελματική συνάντηση είχε γνωρίσει την Κατρίν, τη σκληρή Κατρίν, όπως τελικά αποδείχτηκε... Όλα αυτά τον γύρισαν ξανά πίσω και μόνο. Είχε κουραστεί από αυτήν την αδικία και ήθελε επιτέλους να ξαποστάσει απ’ όλους κι απ’ όλα. Πήγε να βρει τον παππού όμως αντίκρισε πάλι την φιγούρα της γυναίκας που είχε συναντήσει πριν αρκετά χρόνια τότε που είχε δώσει την υπόσχεση να βρει τον παππού. Με τα ίδια τρύπια χέρια που είχε από τα αγκάθια τότε, του έδειξε τον δρόμο, τούτη τη φορά για το νεκροταφείο και του είπε «Ήσουν η αδυναμία του, δεν σταματούσε να μιλά για τον Λάμπη του, επίσης, μου είπε να σου μεταφέρω, αν ποτέ ανταμώσουμε, ότι την τελευταία φορά που χτύπησε η πόρτα του σπιτιού του, ήταν μια Άννα... εσένα αναζητούσε...»
anapnefstiras.gr
l
13
Ουσίες και Οινοπνεύματα Του Λάμπρου Π. Καλογεράκη, Θήβα
© Νώντας Κοβάνης
Δεν εξηγείται διαφορετικά τέτοια χαρά και ευτυχία. Ή μου τα δίνουν με το ζόρι ή τα πίνω μόνος μου δίχως να το πάρω μυρωδιά. Όλα πάνε τόσο καλά που σε λίγο θα αρχίσουμε να φτύνουμε ο ένας τον άλλον για αποφυγή ματιάσματος. Η γιαγιά δεν είναι σε θέση λόγω παρακολούθησης υποτιτλισμένου ανατολίτικου σίριαλ.
Αλλά και εγώ δεν πάω πίσω. Η τηλεόραση με κάνει να νιώθω πραγματικά υπέροχα, αφού μαθαίνω πολλά-πολλά αληθινά πράγματα. Μάλιστα πρόσφατα κατάλαβα ότι βάλαμε στην ψειρού όλο το οργανωμένο έγκλημα της χώρας και δεν αφήσαμε ίχνος να κυκλοφορεί έξω. Τώρα όλοι ζούμε ήσυχοι και ασφαλείς έχοντας εμπιστοσύνη στους ιθύνοντες-πολιτικούς.
14
l
anapnefstiras.gr
Α ναι! Οι πολιτικοί. Αυτοί οι πολιτικοί. Είναι όλοι καλά παιδιά που φωνάζουν δυνατά, γιατί πάντα έχουν δίκιο, αλλά όποιος έχει την καλύτερη τσιρίδα, φίλο δημοσιογράφο ή φαρμακερή γλώσσα κερδίζει! Φροντίζουν για το καλό μας, ξεσκεπάζουν τις απάτες (των άλλων) και δουλεύουν αδιάκοπα υπερωρίες για τη σωτηρία του έθνους. Τυχόν φουσκωμένες
κοιλίτσες θα οφείλονται μάλλον στο άγχος. Ίσως να τους χτυπά στο έντερο. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι άλλο. Βέβαια πρόσφατα συνειδητοποιήσα πως η ανεργία θα μειωθεί. Απ΄ ότι κατάλαβα οι ενδιαφερόμενοι για εργασία θα πάρουν μέρος σε κάτι διαγωνισμούς σαν καλλιστεία ένα πράγμα. Όποιος μαζέψει πιο πολλούς πόντους κερδίζει πέντε μήνες εργασίας, με τα χρήματα όλα μαζί στο τέλος για αποταμίευση και πληρωμή φόρων. Βέβαια να σου πω την αλήθεια δεν ασχολούμαι με κάτι τέτοια, γιατί καθαρίστρια εγώ δε γίνομαι. Έτσι κι αλλιώς δεν πεινώ ιδιαίτερα. Αφού υπάρχουν καμιά εικοσαριά τηλεμάγειρες που φτιάχνουν απλά φαγητά με απλά υλικά, όπως χάντρες του αγρού με φιλέτο στρουθοκαμήλου και τρούφα από χαβιάρι για γαρνιτούρα. Έτσι τρώω μάτια ψάρια και είμαι ευτυχισμένος. Αλλά πιο ευτυχισμένος είμαι όταν βλέπω σίριαλ. Άφθονα σίριαλ. Αμέτρητα σίριαλ και σειρές υψηλού επιπέδου. Με ιστορίες απλές, καθημερινές που ικανοποιούν την ακόρεστη περιέργειά μου αλλά και εκείνη των παρουσιαστών, οι οποίοι στο τέλος κλαίνε για τη μοίρα των καλεσμένων, επειδή η δική τους είναι σίγουρα καλύτερη. Παίζουν και κόντρα ρόλο ηθοποιού-ψυχολόγου-ιερέα-εξομολογητήπαρέχοντας και πρώτες βοήθειες σε περίπτωση λιποθυμίας. Τί να πεις; Πολυτάλαντοι. Αλλά αυτοί που λες είναι οι σελέμπριτι. Αχ, αυτοί οι σελέμπριτι! Είναι απλά πετυχημένοι, πλούσιοι (με παρελθόν ζητιανιάς), φιλοσοφημένα έξυπνοι, με φυσικότατη ομορφιά, πολυπράγμονες, παντογνώστες και απλά τους λατρεύεις γιατί μια μέρα θα τους μοιάσεις. Ε; Αφού και εσύ σύντομα κάποιο τηλεπαιχνίδι ή διαγωνισμό θα κερδίσεις. Έτσι θα ανοίξεις τα
φτερά σου προς την επιτυχία! Σιγά το πράγμα. Το ζήτημα είναι μέχρι να πιάσεις γραμμή ή να σε περάσουν από το κάστινγκ. Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί δεν παίρνουμε γραμμή τί μας γίνεται. Ύπνωση και σύγχυση αγαπητοί μου έρχονται σιγά σιγά. Όμως δεν θα προτείνω το συνηθισμένο κλείστε την τηλεόραση, αλλά μην κατευθυνθείτε και προς το λαπ-τοπ, αυτά τα είπαμε την προηγούμενη φορά. Προς την έξοδο πηγαίνετε, μήπως πάρουμε όλοι μαζί λίγο αέρα και ξεμεθύσουμε. Στη υγειά μας!
anapnefstiras.gr
l
15
Λεξικό “Εκπαιδευτικών” απεργιών Της Βασιλικής Ταβλά, Αθήνα
© Άγγελος Μαρινης
Πολλά μα πάρα πολλά έγιναν τον Σεπτέμβριο. Πολλά που ανέδειξαν πολλά περί της ανθρώπινης φύσης, περί του σύγχρονου Έλληνα, περί της κρίσης της κοινωνίας μας. Ας πιάσω κάποια απ’ αυτά.
Πρώτα απ’ όλα, θα κάνω μια προσπάθεια να αποκαταστήσω την έννοια της λέξης «αλληλεγγύη» που δεινοπαθεί, όπως οι έννοιες διαφόρων άλλων λέξεων της πλούσιας σε νοήματα γλώσσας μας.
16
l
anapnefstiras.gr
Μετά από μια πρόχειρη ματιά στα λεξικά, θα δούμε ότι σημαίνει -μιλώντας απλά- βοηθώ τον συνάνθρωπο, τον διπλανό μου. Και αυτός, εμένα. Κατ’ επέκταση -θα προσθέσει η αφεντιά μου- τον υποστηρίζω, του συμπαραστέκομαι
ή, αν μη τι άλλο, ενδιαφέρομαι πραγματικά και έμπρακτα για τη δύσκολη κατάστασή του. Μετά τον τελευταίο Σεπτέμβρη, λοιπόν, μου γεννιούνται τα εξής ερωτήματα: «Αλληλεγγύη» στις μέρες μας είναι κάτι το θεωρητικό; Ή μήπως έχει μεταλλαχθεί σε ραντεβού κάποια μέρα του χρόνου στην πλατεία για ανταλλαγή υλικών αγαθών; «Αλληλεγγύη» σημαίνει σκίζω τα ρούχα μου υποστηρίζοντας το δίκαιο και μετά πάω σπίτι μου και χαλαρώνω; «Αλληλεγγύη» σημαίνει «ακούστε και βοηθήστε όλοι εμένα»; «Ας κατεβούμε όλοι στους δρόμους ο καθένας για την πάρτη του μπας και τρομάξει ο σαματάς αυτούς που μας ταλαιπωρούν»; Ή μήπως αφορά κάποιους και κάποιους άλλους όχι; Προσωπικά, η έντονη εντύπωση που μου δημιουργήθηκε κατά τα Σεπτεμβριανά γενόμενα ήταν ότι, ανεξαρτήτως αποτελέσματος των απεργιών, ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής σ’ αυτές και ανεξαρτήτως της διάρκειάς τους, ο λόγος ουσίας για τον οποίο έγιναν αποδείχθηκε οτιδήποτε άλλο εκτός από «αλληλεγγύης» λόγος. Και αυτό το λέω γιατί, αμέσως μετά, παρατήρησα την ίδια απάθεια και αδιαφορία των ανθρώπων μεταξύ τους, που εν τω μεταξύ μόλις είχαν βγει από την απεργία υπέρ των δικαιωμάτων όλων! Ήταν σα να μην είχε συμβεί τίποτα, σα να ήταν όνειρο. «Σα να μην πέρασε μια μέρα»… Ο ίδιος ατομικισμός ή και χειρότερος, η ίδια εσωστρέφεια ή και χειρότερη, ο ίδιος επιφανειακός (στην καλύτερη περίπτωση) τρόπος αντιμετώπισης του διπλανού ή και χειρότερος.
Πρόκειται για νοοτροπία βαθιά ριζωμένη και μακρόχρονη, σκέφτομαι. Που δεν αλλάζει με ένα οργανωμένο μαζικό «ντου» στους δρόμους. Μάλιστα, η μαζικότητα του «ντου» δείχνει το πόσο «καλά» λειτουργεί ακόμα ο ανώριμος συναισθηματισμός μας. Ο συναισθηματισμός για λάθος πράγματα και με λάθος τρόπο. Και αν όχι λάθος, τουλάχιστον άστοχα. «Ειλικρίνεια». Κι άλλη λέξη με πολύπαθη έννοια. Λεξικό: το να εκφράζει κάποιος ό,τι πραγματικά αισθάνεται ή σκέφτεται. Και προσθέτω: «όταν κάποιος είναι πραγματικά ειλικρινής, σημαίνει ότι πρώτα είναι ειλικρινής με τον εαυτό του. Και άρα ότι τον σέβεται αληθινά». Απόλυτο ακούγεται. Όχι όμως ανέφικτο. Είναι άκρως φυσιολογική ανθρώπινη αντίδραση ο πανικός τη σήμερον ημέρα με όσα γίνονται και το «ο σώζων εαυτόν σωθείτω» είναι φυσικό αποτέλεσμα όλων αυτών. Το ζητούμενο όμως είναι μέχρι πού φτάνει αυτό. Με ποιόν τρόπο αυτό εκφράζεται και σε ποιες διαστάσεις. Είναι το ίδιο να ενδιαφέρομαι για το καλύτερο για εμένα χωρίς να βλάπτω τον διπλανό μου (με ηθικά όρια, δηλαδή), με το να ενδιαφέρομαι να πατήσω τους πάντες και τα πάντα για μια προσωρινή σταλιά αέρα στην ασφυξία του χαμού; Τι μας ενδιαφέρει περισσότερο; Να ζούμε μόνοι και «σωμένοι» ή να ζούμε όλοι και με αξιοπρέπεια; Τι μας ωφελεί αληθινά από τα δυο; Οι επιλογές μας πάντα είναι πολυάριθμες. Εμείς από μόνοι μας περιοριζόμαστε σε κανα δυο. Το «δεν έχω άλλη επιλογή» δεν είναι πραγματικό. Είναι εμφυτευμένο.
anapnefstiras.gr
l
17
3 Δεκεμβρίου - Παγκόσμια Ημέρα της Αναπηρίας Της Γεωργίας Μπίνιου, Θήβα
Είναι ιδιαίτερα ευχάριστο το γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχουν πραγματοποιηθεί αλλαγές στην κοινωνική αντίληψη και τη χάραξη πολιτικής για τα άτομα με αναπηρία καθώς επιδιώκεται ισότιμη μεταχείριση και ενεργός συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία. Υπάρχουν μεγάλες οργανώσεις, ιδρύματα και υπηρεσίες εξυπηρέτησης των ατόμων με αναπηρία.
Παρότι γίνεται αυτή η προσπάθεια ίσης μεταχείρισης, τα άτομα με αναπηρία βιώνουν ακόμα συναισθήματα προκατάληψης. Και αυτό γιατί από τη μια πλευρά έχουμε τις αξίες, την ευαισθησία και διάθεση για αλλαγή και από την άλλη πλευρά έχουμε τις ενδόμυχες αντιλήψεις και στερεότυπα που επηρεάζουν τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε στην πράξη. Οι ενδόμυχες αυτές αντιλήψεις έχουν εδραιωθεί από την επίδραση του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος και τον τρόπο παρουσίασης του ατόμου με αναπηρία, στη λογοτεχνία και στα ΜΜΕ. Για παράδειγμα ο «Ζητιάνος» του Αντρέα Καρκαβίτσα σκιαγραφείται ως άνθρωπος που ο ίδιος προκαλεί την αναπηρία του και την εκμεταλλεύεται για λόγους βιοποριστικούς. Παράλληλα, περιπαίζεται από τον περίγυρο. Ο Σοφοκλής αξιολογεί την απώλεια όρασης του Οιδίποδα ως τιμωρία για τις πράξεις του. Στην αρχαία ελληνική μυθολογία ο Θεός Ήφαιστος περιγράφεται να έχει «μαραμένα» τα κάτω 18
l
anapnefstiras.gr
άκρα και να αποτελεί αντικείμενο κοροϊδίας σε συμπόσιο των Θεών στον Όλυμπο. Αντίστοιχα, στην τηλεόραση η εικόνα θα εστιάσει στο ακρωτηριασμένο μέλος ή στο αναπηρικό αμαξίδιο, επενδυμένη από λυπητερή μουσική και αντίστοιχης υφής λόγο. Το άτομο με αναπηρία αντιμετωπίζεται είτε ως αντικείμενο οίκτου, είτε ως αντικείμενο θαυμασμού. Αποτέλεσμα αυτού είναι να υπάρχουν μεν καλές προθέσεις απ’ολους μας αλλά στην πράξη να γίνεται εσφαλμένος χειρισμός. Είναι απαραίτητο όλοι μας να δεχτούμε την διαφορετικότητά τους. Από τη μια πλευρά τα ΜΜΕ πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη δύναμη που έχουν αντικαθιστώντας τις εικόνες που μεταχειρίζονται με τέτοιες που θα βρίσκονται πλησιέστερα στην αλήθεια.
Από την άλλη πλευρά όλοι εμείς πρέπει: • Να εστιάζουμε στο άτομο και όχι στην αναπηρία. Το να περιγράφει κανείς κάποιον με βάση την αναπηρία είναι τόσο παράλογο όσο το να περιγράφει μια γυναίκα με βάση το χρώμα των μαλλιών της. • Να θεωρούμε την αναπηρία ως δικαίωμα κι όχι ως υστέρηση ή ανικανότητα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να δένεις τα παπούτσια, να πίνεις από ένα ποτήρι, να πηγαίνεις στη στάση του λεωφορείου. • Να αποδεχτούμε το δικαίωμα τους να ζήσουν ολοκληρωμένα, να χαρούν, να αγαπήσουν, να αποτύχουν, να κλάψουν κι όχι να τους προστατεύουμε από αυτές τις εμπειρίες περιορίζοντάς τους σε ένα δωμάτιο. • Να αποφεύγουμε λέξεις όπως ανάπηρος, αόμματος, καθυστερημένος, σπαστικός, σακάτης και να χρησιμοποιούμε άτομο με αναπηρία, με προβλήματα όρασης, με νοητική αναπηρία, εγκεφαλική παράλυση ή κινητική αναπηρία αντίστοιχα. Ένα άτομο με αναπηρία ανέφερε: «Αν μπορείς δοκίμασε έστω για λίγο να είσαι στη θέση μου και να δεις την κοινωνία απ’ το δικό μου πρίσμα που δε διαφέρει σε τίποτα από το δικό σου!» Μπίνιου Γεωργία Ψυχολόγος MSc Κλινικής Νευροψυχολογίας Σ. Καραμαγκιώλη 7 - Θήβα Τηλ: 6936828968 E-mail: gbiniou@yahoo.gr
anapnefstiras.gr
l
19
Ορκίζομαι Της Μαρίας Α. Νίκα, Θήβα - Δικηγόρος Αθηνών
© Μαρίζα Βέκιου
Δευτέρα 8 Απριλίου, σε μία από τις πολλές αίθουσες του κτηρίου 9 στα Δικαστήρια της Πρώην Σχολής Ευελπίδων, ένας νέος βροντοφώναζε: «Ορκίζομαι να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και τους Νόμους και να ασκώ ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου».
Η τελετή της ορκωμοσίας διήρκησε 3 ολόκληρα λεπτά! Η Πρόεδρος μάλλον είχε ξεχάσει ότι πριν από λίγα χρόνια ήταν και εκείνη στην ίδια θέση και δεν έδειξε ιδιαίτερο ζήλο. Η αδιαφορία της έφτασε τα όρια της βαρεμάρας, ή ακόμα και της απαξίωσης. Αφού ακούστηκε το βαρύγδουπο «ορκίζομαι», κάποιοι εναπομείναντες ρομαντικοί του επαγγέλματος χειροκρότησαν και ευχήθηκαν από καρδιάς «καλή σταδιοδρομία». Τρία λεπτά λοιπόν αρκούν για να αλλάξουν την επαγγελματική σου σταδιοδρομία. Πλέον είσαι και επίσημα δικηγόρος, αφού πρώτα καταθέσεις και τον απαραίτητο οβολό στον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο, παίρνεις τον Αριθμό Μητρώου και την πολυπόθητη δικηγορική κάρτα. Η κάρτα πλαστικοποιείται για να αντέξει τις αντιξοότητες που ακολουθούν μιας και τη χρησιμοποιείς παντού: στα Δικαστήρια, στα 20
l
anapnefstiras.gr
πολυκαταστήματα, στο σούπερ-μάρκετ στις τράπεζες, στο περίπτερο της γειτονιάς σου, ακόμα και στον Αστυνόμο την επιδεικνύεις όταν σε σταματάει για έλεγχο ζητώντας σου το δίπλωμα οδήγησης. Η δικηγορική κάρτα αποτελεί άλλωστε την καλύτερη απόδειξη νομοταγείας! Ο Αριθμός Μητρώου από την άλλη, αποτελεί δηλωτικό της προσωπικότητάς σου. Το κλασικό ρητό: «Πρόσεχε που βάζεις την υπογραφή σου» αντικαθίσταται στους δικηγορικούς κύκλους με το «πρόσεχε που βάζεις τον Αριθμό Μητρώου σου». Μετά αποφασίζεις να ανοίξεις δικό σου γραφείο, παραγγέλνεις μια τεράστια χρυσή ταμπέλα που αναγράφει πάνω τα προσωπικά σου στοιχεία (με πρώτο πρώτο τον Αριθμό Μητρώου σου φυσικά!), μισθώνεις έναν χώρο, τον διακοσμείς, προσλαμβάνεις έναν ασκούμενο για να σου φτιάχνει καφέ, να σηκώνει τα τηλέφωνα,
να βγάζει φωτοτυπίες (οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι για να προσλάβεις και γραμματέα, άσε που όλα αυτά αποτελούν τμήμα της άσκησης), να τρέχει από την μια άκρη της πόλης στην άλλη δέκα φορές την ημέρα (όχι απαραίτητα για δουλειές του γραφείου), ενώ εσύ κάθεσαι και απολαμβάνεις τις απολαβές που σου προσφέρει ο Αριθμός Μητρώου σου. Ώσπου μια μέρα έρχεται ο 4ος ασκούμενος που έχει αντικαταστήσει τους άλλους 3 μέσα σε χρονικό διάστημα ενός μήνα και σε ρωτάει αν μπορείς να αναλάβεις την υπόθεση της μητέρας του που απολύθηκε από το εργοστάσιο που εργαζόταν όλη της τη ζωή χωρίς να έχει πάρει τα δεδουλεύμενα και την αποζημίωση που δικαιούτο. Ενθουσιάζεσαι, το Εργατικό Δίκαιο ήταν πάντα ένα «Ζωντανό Δίκαιο», λες. Ο ασκούμενος όμως σε ενημερώνει ότι η μητέρα του δεν μπορεί να πληρώσει για τις υπηρεσίες σου αμέσως και ζητάει μια μικρή διευκόλυνση, ενώ προτείνει εφεξής εκείνος να εργάζεται αμισθί και να καλυφθούν με αυτόν τον τρόπο τα διαδικαστικά έξοδά σου. Και τότε αρνείσαι και λίγο πριν κρυφτείς πίσω από τον Αριθμό Μητρώου σου ξεστομίζεις: «Μήπως νομίζεις πως εργάζεσαι σε κοινωφελές ίδρυμα Γιαννάκη παιδί μου;». Μετά από λίγη ώρα θέλεις έναν καφέ, ο Γιαννάκης όμως δεν απαντά εδώ και ώρα και αποφασίζεις να βγεις για λίγο από το καβούκι σου. Εκεί που κανονικά θα έπρεπε να είναι ο Γιαννάκης βλέπεις αντί για αυτόν μια επιστολή που απευθύνεται σε εσένα: « Κύριε Χρήστο, συγχωρέστε με που έφυγα χωρίς να σας ενημερώσω αλλά πραγματικά πνιγόμουν εδώ μέσα. Μπορεί να είμαι μικρός και ίσως ρομαντικός, αλλά από σήμερα δεν είμαι πια
ασκούμενός σας. Δεν μπορώ να εργάζομαι με κάποιον που δεν είναι άνθρωπος! Οι δικηγόροι, οι γιατροί και οι εκπαιδευτικοί δεν ασκούν επάγγελμα αλλά λειτούργημα. Είναι οι μόνοι που μπορούν να βοηθήσουν τους άπορους και τους αδύναμους. Είναι εκείνοι που μάχονται για να εφαρμόσουν το Δίκαιο ενώ πρώτα εκείνοι προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία, την αξιοπρέπεια και την ίδια την Ζωή... Τα κλειδιά του Γραφείου είναι στο δεύτερο συρτάρι δεξιά σας». Και τότε, σκέφτεσαι εκείνη την βροχερή Δευτέρα της 8ης Απριλίου στην Ευελπίδων. «Ορκίζομαι να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και τους Νόμους και να ασκώ ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου». Αλήθεια τώρα, Ορκίζεσαι...;
anapnefstiras.gr
l
21
Ο “ψεκασμένος” τον ψεκασμό δεν τον φοβάται Του Κώστα Μανιάτη, Θήβα
© Δημήτρης Μπεκρής
Τι πρέπει να μας κάνει μεγαλύτερη εντύπωση; Ότι ένας στους τρεις Έλληνες πιστεύει ότι μας ψεκάζουν ή ότι τρεις στους τρεις Έλληνες δέχτηκαν να πάρουν μέρος σε δημοσκόπηση με τέτοιο ερώτημα; Φαντάζεστε τις απαντήσεις, έτσι;
“τα ‘λεγα εγώ”, “μας ψέκαζαν παλιότερα, αλλά τώρα που να βρουν λεφτά”, “ο ψεκασμός με στράβωσε και την παντρεύτηκα” και άλλα τέτοια ωραία. Δεν ξέρω ποια θα είναι η επόμενη δημοσκόπηση, τι θέμα μπορεί να έχει. Φαντάζομαι κάτι μεταξύ “μέχρι πόσα παιδιά αντέχει να κουβαλήσει ένας πελαργός;” έως “Φαντάσματα στο σπίτι. Κατάρα ή ευλογία;” Απ’ την άλλη αναρωτιέμαι ποιος μπορεί να χρηματοδοτεί τέτοιες δημοσκοπήσεις. Ένα πολιτικό κόμμα; Ένας τηλεοπτικός σταθμός; Η “Ελεύθερη Ώρα”; Δεν νομίζω, ούτως ή άλλως, να είχε ποτέ κανείς μας σε εκτίμηση τις εταιρείες δημοσκοπήσεων, οπότε λίγη σημασία έχει. Μια αφορμή έδιναν με 22
l
anapnefstiras.gr
τις έρευνες τους για να επιστημολογίσει ο κάθε δημοσιογράφος, να γίνει η παραγωγή ενός καινούργιου σπικάζ, να βγουν σε παράθυρα αδιάφοροι πολιτικοί. Και φυσικά, ποτέ δεν θα δυσαρεστούσαν τον πελάτη τους κατά τη δημοσιοποίηση των ερευνών τους. Οι δημοσκόποι όμως, είναι και αυτοί άνθρωποι και χρειάζονται τη στήριξη μας και όχι να τους γυρίσουμε την πλάτη. Έχουν και αυτοί το δίκιο τους. Τόσα χρόνια σε αυτήν τη δουλειά, έχουν ακούσει τον “κανένα” ως καταλληλότερο πρωθυπουργό, μέχρι “ψηφίζω νεοναζί για να ξεβρομίσει ο τόπος”. Έρχομαι στη θέση τους, αλήθεια. Μαζεμένοι όλοι στο meeting room, επί μισή ώρα απλά πιάνουν το κεφάλι τους, σχεδιάζουν φάτσες στα χαρτιά τους, άλλος κοιτάζει πότε θα τελειώσουν να προλάβει τη
συνεδρία με τον ψυχολόγο... Τον φαντάζομαι να του λέει το προηγούμενο βράδυ : “δεν τους αντέχω άλλο, θα αλλάξω δουλειά. Θα τηλεφωνώ μόνο στα “πάρε με τώρα χωρίς ταμπού”, ποτέ ξανά για ερωτήσεις τύπου “τι θα ψηφίσετε;”. Ε και σου λέει δεν θα μας τρελάνουν αυτοί, εμείς θα τους τρελάνουμε. Ξυπνάει απ’ τον ύπνο του τότε ένας άλλος και λέει :”Θα τους ρωτήσουμε αν πιστεύουν ότι τους ψεκάζουν”. Χειροκροτήματα, αγκαλιές μέσα στο meeting room, πιάτα να σπάνε με σφυριά, ο διευθυντής να χορεύει... Το συμπέρασμα είναι ένα: επί 15 και πλέον χρόνια προβεβλημένων δημοσκοπήσεων, άθελα τους οι δημοσκόποι έκαναν και για τον εαυτό τους παράλληλα, μια άλλη, μεγαλύτερη δημοσκόπηση. Τα αποτελέσματα της, μας τα προβάλλουν μασκαρεμένα με τον τίτλο “πιστεύετε στους ψεκασμούς;”. Στην πραγματικότητα, ο τίτλος είναι “Σας ξέρουμε. Σας μάθαμε τόσα χρόνια. Δεν παίρνει και πολλές στροφές το μυαλό σας, ε;”. Απ’ την άλλη βέβαια, τους ψεκασμούς τους έχουμε καθημερινά μπροστά μας, δεν χρειάζεται να κοιτάξουμε στον ουρανό για ύποπτα αεροπλάνα. Μας ψεκάζουν απ’ τα δελτία ειδήσεων, απ’ τις διαφημίσεις, μας ψεκάζει ο γείτονας που βαράει το γιο του κι ακόμα χειρότερα, μας ψεκάζουν οι καφενειακές λογικές που πλέον έγιναν μέηνστρημ, όπως η “ναι, αλλά η χούντα έφτιαξε δρόμους”. Μας ψεκάζουν με δημόσιες συζητήσεις που ανοίγουν και κλείνουν μέσα σε τρεις μέρες, που δεν προλαβαίνει κανείς να καταλάβει με τι τον χτύπησαν και πριν συνειδητοποιήσει τι θέμα έχει ανοίξει, αυτό έχει τελειώσει ήδη. Χωρίς
να βγουν συμπεράσματα, μόνο εντυπώσεις. Συζητήσεις για θέματα που σε άλλες χώρες οι απαντήσεις θεωρούνται αυτονόητες, εδώ ξανανοίγουν κι αναθεωρούνται. Όπως τα όρια της δημοκρατίας, της νομιμοποιημένης βίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, όλα πέφτουν στο τραπέζι, όλα συζητιούνται με την ελαφρότητα που είχαν κάποτε οι μεσημεριανές εκπομπές, την περίοδο της κυριαρχίας τους. Μόνο που τώρα, κανείς δεν γελάει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έναν λαό που πιστεύει ότι τον ψεκάζουν, δεν έχει κανένας λόγο να ξοδέψει χρήματα για να τον ψεκάσει. Τον θεωρεί ήδη ηλίθιο.
anapnefstiras.gr
l
23
Συνέντευξη: Νίκος Ζουρνής Του Γιώργου Γκώνια, Κυριάκι
Με το διαδίκτυο δεν σε δεσμεύει κάνεις.
Α: Ποια ήταν τα πρώτα βήματά σου στη μουσική; Ν.Ζ.: Ξεκίνησα να παίζω μουσική όταν ανακάλυψα μια ξεχασμένη κιθάρα στο πατάρι του σπιτιού μας. Ήμουνα 15 χρονών. Είχαν προηγηθεί κάποια μαθήματα πιάνου στο δημοτικό τα οποία σταμάτησα γιατί με κούραζαν τα κλασικά κομμάτια. Με την κιθάρα όμως βρήκα αυτό που αναζητούσα. Έβγαζα τα τραγούδια που άκουγα και άρχισα να σκαρώνω και δικά μου. Έμενα σε μια μικρή κωμόπολη, τα Άσπρα Σπίτια, όπου δεν είχε ωδείο οπότε έπρεπε να πηγαίνω κάθε εβδομάδα στο ωδείο της Λιβαδειάς. Εκεί πήρα τα πρώτα σημαντικά μαθήματα μουσικής από τη Λιάνα Καραβασίλη στα θεωρητικά και τον Σπύρο Πανουργιά στην κλασική κιθάρα. Αργότερα έφυγα για την Αθήνα 24
l
anapnefstiras.gr
όπου συνέχισα τις σπουδές και άρχισα να παίζω σε μουσικές σκηνές και στέκια σε όλη την Ελλάδα. Α: Δυο δίσκοι πλέον στο ενεργητικό σου, με πολύ σημαντικές συνεργασίες τόσο όσον αφορά τους ερμηνευτές όσο και τους στιχουργούς. Μίλησέ μας γι’ αυτό. Ν.Ζ.: Ήταν ένα μεγάλο όνειρο να μελοποιήσω κάποιους Έλληνες ποιητές. Παρ’ όλη τη συστολή και την απειρία μου, βρήκα το θάρρος και πλησίασα σπουδαίους ποιητές-στιχουργούς και τους ζήτησα να γράψω μουσική πάνω σε στίχους τους. Εκείνοι ανταποκρίθηκαν, κάτι που με τιμάει και με χαροποιεί ιδιαίτερα. Αναφέρομαι βέβαια στον Μάνο Ελευθερίου, στον Μιχάλη Γκανά, στον Διονύση Καψάλη και στον Θοδωρή Γκόνη. Η μελέτη της ποίησης
και της στιχουργικής τους αποτελεί για μένα καθημερινή σπουδή. Είναι οι δάσκαλοί μου. Όσον αφορά τους ερμηνευτές συνεργάστηκα με τον Μανώλη Λιδάκη, τον Απόστολο Ρίζο και τη Μαρία Λούκα. Με τον Απόστολο και τη Μαρία γνωριζόμασταν και κάναμε παρέα πριν βγουν οι δίσκοι και έτσι η συνεργασία ήταν προέκταση και γέννημα της φιλίας μας. Ο Μανώλης Λιδάκης τέλος με τίμησε με τη συνεργασία του. Λατρεύω τη φωνή του και τον ακούω από όταν ήμουν μαθητής με εκείνο τον καταπληκτικό δίσκο: «Τέσσερις κύκλοι με τον Μανώλη Λιδάκη». Α: Υπάρχουν κάποιοι παλαιότεροι καλλιτέχνες που αποτελούν σημείο αναφοράς για εσένα αλλά και νεότεροι που να τους θεωρείς συνοδοιπόρους σου; Ν.Ζ.: Δεν μπορώ να αναφέρω όλους τους καλλιτέχνες που θαυμάζω γιατί είναι πάρα πολλοί. Όμως δεν μπορώ να μην ξεχωρίσω τη μεγάλη επιρροή που έχει πάνω μου η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Όπως επίσης και του Μάνου Λοΐζου. Και τέλος, απ’ τους πιο σύγχρονους με έχει επηρεάσει έντονα ο Σωκράτης Μάλαμας και ο Ορφέας Περίδης. Υπάρχουν πολλοί συνοδοιπόροι και φίλοι που παίζουν και γράφουν μουσική σήμερα. Αναφέρω ενδεικτικά από την ελληνόφωνη σκηνή τρεις ανθρώπους που εκτιμώ. Τον Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη, τον Βαγγέλη Καζαντζή και τον Βασίλη Φλώρο. Α: Πώς είναι η κατάσταση στη δισκογραφία σήμερα και πώς ένας νέος δημιουργός μπορεί να εκφράζεται στο τοπίο αυτό; Ν.Ζ.: Η δισκογραφία έχει τελειώσει σύμφωνα με τα λεγόμενα πολλών. Εγώ εφόσον αποφάσισα να κάνω αυτό που κάνω, θα συνεχίσω να εκδίδω δίσκους, έστω για μερικούς φίλους που ενδιαφέρονται ακόμη για
αυτό το πράγμα. Για το μεράκι μας... Ταυτόχρονα, υπάρχουν και οι δυνατότητες του διαδικτύου τις οποίες καθόλου δεν υποτιμώ. Ίσα ίσα. Ίσως ένας συνδυασμός και των δύο τρόπων να βοηθάει στο να επικοινωνήσουμε τη δουλειά μας. Και μην ξεχνάμε ότι με το διαδίκτυο και την κατάρρευση των δισκογραφικών μεγιστοποιήθηκε η ελευθερία έκφρασης. Κανείς δε δεσμεύει κανέναν. Κανείς δε σε πιέζει να κάνεις μια εμπορική δουλειά. Α: Μια ερώτηση επικαιρότητας: Κατά τη γνώμη σου η χώρα μας έχει άλλη επιλογή εκτός από αυτή που ακολουθεί σήμερα με τα μνημόνια; Ν.Ζ.: Τον δρόμο τον ανοίγουμε περπατώντας, λέει ένας ποιητής. Αν δε δοκιμάσουμε να πάρουμε τον δρόμο της ελευθερίας, δε θα μάθουμε ποτέ τις εναλλακτικές μας. Διαλέξαμε τον δρόμο της υποταγής σε πολιτικές άγριες, απάνθρωπες και αυτοκτονικές. Τα καταστροφικά αποτελέσματα θα τα πληρώνουμε εμείς και οι επόμενες γενεές. Παραπέμπω στο βιβλίο “Το δόγμα του σοκ” της Ναόμι Κλάιν για τις επιπτώσεις των πολιτικών της λιτότητας. Πάντως, τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμη. Αγωνιζόμαστε. Δύο χρόνια οι άνθρωποι ήταν στους δρόμους. Αντιστεκόμαστε. Προσπαθούμε... Α: Επιστρέφουμε στη μουσική σου δουλειά και ας κλείσουμε με μια αναφορά στα μελλοντικά σου σχέδια. Ν.Ζ.: Τα σχέδια επί του παρόντος είναι να κάνουμε συναυλίες στην Αθήνα και στην επαρχία για να μας γνωρίσει ο κόσμος δια ζώσης. Είμαστε ένα τετραμελές σχήμα που παίζει σε μικρούς χώρους. Θέλουμε να πάμε παντού και ελπίζω να τα καταφέρουμε. Σιγά σιγά θα ξεκινήσω να γράφω και τον τρίτο δίσκο. Δεν κάνω πιο μακροπρόθεσμα σχέδια. Ας πραγματοποιήσω πρώτα αυτά και βλέπουμε...
ΔΡΟΥΓΟΥΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΔΠΘ ΜΕΛΟΣ ΤΕΕ - ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ 7, ΘΗΒΑ Τ.Κ. 32 200 ΤΗΛ.: 6945 899708, Email: gdrougoutis@gmail.com anapnefstiras.gr
l
25
Συνέντευξη: Γιάννης Μακριδάκης Του Γεράσιμου Μπόγρη, Θεσπιές & Άγγελου Μαρίνη, Μαρίζας Βέκιου, Θήβα
Το νέο γεννήθηκε και μεγαλώνει ακάθεκτο.
Πέρασαν την πόρτα και έκατσαν στις δύο πρώτες κενές θέσεις. Μπροστά τους κάθονταν ο Παναγής, ο Πεπόνας και ο Πέτρος. Πιο πέρα, στηριγμένος σε ένα δόντι του τοίχου ήταν κι ο Διομήδης. Κοίταζαν στα ματιά τον δημιουργό τους και περίμεναν να ξεκινήσει να μιλά για τα βιβλία στα οποία πρωταγωνιστούν όλοι τους. Ο Γιάννης Μακριδάκης αρχίνησε να μιλά για τη Χίο, το νησί που γεννήθηκε το 1971, για τις σπουδές του στα Μαθηματικά και τη διαμονή του στην πρωτεύουσα. Δεν τον κέρδισε, εξηγούσε, η ζωή του μισθωτού στην Αθήνα κι έτσι άνοιξε πανιά ξανά για το νησί του, όπου το 1997 ιδρύει το Κέντρο Χιακών Μελετών με σκοπό την έρευνα, αρχειοθέτηση, μελέτη και διάδοση των τεκμηρίων της Χίου ενώ παράλληλα αρχίζει να επιμελείται το τριμηνιαίο περιοδικό «Πελλιναίο» (ως το 2011). Στη συνέχεια μετακομίζει και πάλι, αυτή τη φορά για τη Βολισσό της Χίου, όπου διαμένει μέχρι σήμερα και ασχολείται εντατικά με τη φυσική καλλιέργεια της γης καθώς και τη συγγραφή βιβλίων. 26
l
anapnefstiras.gr
«Ο σημαντικότερος νέος Έλληνας πεζογράφος», «με τον Μακριδάκη η απόλαυση της ανάγνωσης είναι εγγυημένη», «ασυνήθιστο στιλ, με άφθονες ιδιωματικές λέξεις και με τη χειμαρρώδη ορμή του προφορικού λόγου». Είναι φράσεις που χρησιμοποίησαν έμπειροι ανα-γνώστες της νεοελληνικής λογοτεχνίας και τους οποίους έχουμε πολλούς λόγους να εμπιστευτούμε. Οι τίτλοι των βιβλίων του δίνουν το στίγμα της γραφής του. «Ανάμισης ντενεκές», «Λαγού μαλλί», «Η δεξιά τσέπη του ράσου», «Το ζουμί του πετεινού», «Του Θεού το μάτι» και «Η άλωση της Κωσταντίας» είναι μερικοί αυτούς (όλα εκδόσεις ΕΣΤΙΑ). Παράλληλα, ο Γιάννης Μακριδάκης είναι βαθιά πολιτικοποιημένος και η κριτική του απέναντι στην επικαιρότητα δεν κρύβεται μόνο πίσω απ’ τις νουβέλες και τα μυθιστορήματά του αλλά αποκαλύπτεται πιο άμεσα και μέσα από τα αιχμηρά άρθρα του στην προσωπική του ιστοσελίδα (yiannismakridakis.gr) ή στον λογαριασμό του στο facebook (/mourkirodona).
Ο Άγγελος κι η Μαρίζα είχαν την τύχη να τον συναντήσουν πριν από ένα χρόνο σε ένα ταξίδι του στη Χαλκίδα, με αφορμή την παρουσίαση του (τότε τελευταίου) βιβλίου του, «Το ζουμί του πετεινού», και να διαπιστώσουν από κοντά ότι πρόκειται για έναν απλό άνθρωπο με αγάπη και σεβασμό προς τη φύση και πίστη στη δύναμη του ανθρώπου. Τελειώνοντας εκείνη η βραδιά, μάλιστα, και καθώς οι συνεργάτες του Α περίμεναν στη σειρά για να τους υπογράψει ένα αντίτυπο του βιβλίο του, εκείνος τους ζήτησε να του υπογράψουν και εκείνοι το πρώτο τεύχος του Αναπνευστήρα. Μετά απ’ αυτό σίγουρα δεν θα αρνιόταν μια μικρή συνέντευξη για το έντυπό μας. Α: Τι κοινά έχετε με τον Παναγή, τον ήρωα της νουβέλας σας με τίτλο «Το ζουμί του Πετεινού»; Γ.Μ.: Τίποτε απολύτως. Ο Παναγής είναι ένας παραδοσιακός νεοέλληνας, από την πολιτική στάση μέχρι την αγροτική ενασχόλησή του. Αμετανόητος ψηφοφόρος του δικομματισμού, αμετανόητος και ως καλλιεργητής, που αναπαράγει μεν καθαρούς σπόρους, επιμένει δε στην συμβατική γεωργία. Άρα δεν έχουμε κανένα κοινό σημείο αφού προσωπικά ποτέ δεν ήμουν ψηφοφόρος του δικομματισμού, ούτε όμως συμβατικός καλλιεργητής, αλλά φυσικός. Α: Είναι πισωγύρισμα η επιστροφή από τον αστικό καταναλωτικό τρόπο ζωής σε έναν απλούστερο και πιο φυσικό; Έχει πρωτογενές πλεόνασμα η ζωή που έχετε επιλέξει; Γ.Μ.: Έτσι φαίνεται στους αδαείς καταναλωτές, ως πισωγύρισμα. Στην πραγματικότητα όταν αρχίσεις να ζεις ελεύθερος από την σύγχρονη δουλεία της μισθωτής εργασίας και όταν αρχίσεις να τρέφεσαι καθημερινά από τη γη, βλέπεις και νιώθεις πόσο πρωτόγονη, οπισθοδρομική είναι η καθημερινή πραγματικότητα μες στις πόλεις. Πρωτογενές πλεόνασμα σε ύλη και ψυχή αποκτά πλέον η κάθε μέρα σου. Α: Το βιβλίο δεν δείχνει να παίζει και σημαντικό ρόλο στη ζωή των νεοελλήνων. Με ποιο τρόπο μπορεί να «γυρίσει» αυτό; Και γιατί να γυρίσει; Πιστεύετε στην δύναμη του γραπτού λόγου στην εποχή μας; Γ.Μ.: Προσωπικά την βιώνω την δύναμη του γραπτού λόγου. Δεν θα είχα καταφέρει να
επιζήσω εντός αυτής της σύγχρονης σκληρής εποχής αν δεν έγραφα. Οπότε πιστεύω αλλά και λαμβάνω μηνύματα πως, όπως σε αυτόν που γράφει ασκεί η γραφή δυναμική επιρροή, το ίδιο κάνει και σε αυτόν που διαβάζει. Νομίζω ότι διαβάζουν οι Έλληνες, έτσι τουλάχιστον έχω αντιληφθεί από τότε που ξεκίνησα να ασχολούμαι με την λογοτεχνία. Διαβάζουν και πολύ μάλιστα. Απλά δεν διαβάζουν Έλληνες συγγραφείς διότι το επίπεδο έπεσε δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες και οι αναγνώστες, υγιώς πράττοντας, γύρισαν την πλάτη. Α: Παρά το ότι είστε ηλικιακά μικρός έχετε άνεση με τη ντοπιολαλιά της περιοχής σας και από τα κείμενά σας προδίδεται ιδιαίτερο βάθος ως προς τα λαογραφικά στοιχεία της ζωής των Ελλήνων κατά το πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα. Το παλιό είναι πάντα πιο καλό και αγνό ή αυτό απλώς αποτελεί χαρακτηριστικό των ανθρώπων που τρέφουν νοσταλγία για τον κόσμο που έβλεπαν μέσα απ’ τα αγνά μάτια των παιδικών τους χρόνων; Γ.Μ.: Αν το παλαιό ήταν καλό και αγνό, δεν θα είχε φτάσει η ανθρωπότητα σε αδιέξοδο. Η ανθρωπότητα, από τις απαρχές της ύπαρξής της μέχρι το άπειρο, είναι ενιαίο σύνολο, οπότε η συμπεριφορά όλων επηρεάζει όλους, κυρίως όμως των παλαιών τους σημερινούς και των σημερινών τους επόμενους. Τίποτε παραδοσιακό δεν είναι ιδανικό για να το ακολουθεί κάποιος σύγχρονος. Από την γεωργία μέχρι την διατροφή μέχρι την υλική προσέγγιση του πλούτου, όλα λάθος τα έκαναν οι παλαιοί, οπότε εμείς τώρα καλούμαστε αντί να συνεχίσουμε να ζούμε επί των λαθών, να τα επανακαθορίσουμε και να τα διορθώσουμε, χρησιμοποιώντας τις σύγχρονες γνώσεις και την τεχνολογία που έχουμε αναπτύξει και παίρνοντας από τους παλαιούς κάποιες γνώσεις εμπειρικές αλλά και κάποια αγνά υλικά και πόρους. Ας μην ξεχνάμε ότι οι παλαιοί μας έφτιαξαν εμάς ως άτομα καταναλωτικά, δέσμια μηνιαίου μισθού, οι παλαιοί μας ανέθρεψαν με λάθος τρόπους και μας εισήγαγαν στους καρκίνους αφήνοντας το θέμα της τροφής μας σε χέρια πολυεθνικών, οι παλαιοί άνθρωποι έστησαν γενικώς τις λάθος ράγες επί των οποίων σήμερα τροχιοδρομούμε και μας είναι τόσο αφόρητη η «πραγματικότητα» αλλά και τόσο δύσκολο να ξεφύγουμε απ’ αυτήν. anapnefstiras.gr
l
27
Α: Όπως έχετε αναφέρει σε κείμενό σας έχετε κηρύξει τον πόλεμο υψώνοντας σαν λάβαρο στο σπίτι σας μια κόκκινη σημαία. Γιατί κόκκινη και όχι γαλανόλευκη; Γ.Μ.: Τον πόλεμο των συναισθημάτων ενάντια στον υπολογιστή νου, τον πόλεμο της ελεύθερης ψυχής ενάντια στο δέσμιο μυαλό και κορμί, τον πόλεμο του ανθρώπου ενάντια στο άτομο, τον έχω κηρύξει εδώ και δεκαπέντε ακριβώς χρόνια, από όταν ήμουν 27 και αποχώρησα από την συμβατική εργασία, βγαίνοντας στο περιθώριο του χρηματοοικονομικού συστήματος. Όσον αφορά στο χρώμα της σημαίας, το κόκκινο με εκφράζει, αυτό είναι εξάλλου το χρώμα των ιδανικών που υπηρετώ. Α: Αφορμή για το βιβλίο σας «Λαγού μαλλί» στάθηκε το πέρασμα, από το βάθος του τηλεοπτικού πλάνου, ενός παλιού καϊκιού κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Γιώργου Παπανδρέου από το Καστελόριζο. Τι άλλαξε από τότε; Πώς κρίνετε την αντίδραση των απλών Ελλήνων πολιτών από εκείνη την ημέρα και έπειτα; Γ.Μ.: Η ελληνική κοινωνία βιώνει εδώ και τρία χρόνια μια άνευ προηγουμένου επανάσταση, η οποία λαμβάνει χώρα και εδραιώνεται με τον αβίαστο, φυσικό ρυθμό ανάπτυξης. Έχει επέλθει τόσο μεγάλη αλλαγή εντός των ανθρώπων, έχει λάβει χώρα και εδραιωθεί η προσωπική επανάσταση σε τέτοιο βαθμό, που όποιος δεν βλέπει ότι το τοπίο αλλάζει, θα μείνει πολύ σύντομα πίσω και θα αναρωτιέται πού πήγαν οι υπόλοιποι. Η ελληνική κοινωνία δεν κάθεται ολόκληρη στον καναπέ της. Στον καναπέ κάθονται μόνον όσοι είναι παραιτημένοι και θα βουλιάξουν μαζί με όλο το υπάρχον πολιτικοκοινωνικό σύστημα, θα γίνουν λίπασμα σύντομα στα ριζά του νέου που γεννήθηκε και μεγαλώνει ακάθεκτο. Α: Πολλοί προσδίδουν ένα εθνικό χαρακτήρα στις σημερινές οικονομικές προκλήσεις. Συμμερίζεστε την άποψη αυτή ή θεωρείτε ότι αποτελεί έκφραση του λεγόμενου «εθνικολαϊκισμού» που κατά πολλούς έθρεψε και τα εθνικιστικά άκρα; Γ.Μ.: Όποιος είναι πατριώτης, αγαπάει τις πατρίδες όλων των ανθρώπων. Η Αριστερά άφησε την έννοια πατριωτισμός να την λυμαίνονται ακροδεξιοί. Για μένα πατριωτισμός 28
l
anapnefstiras.gr
είναι η αντίσταση στο ξεπούλημα των φυσικών πόρων του τόπου μας, η προστασία του οικοσυστήματος εντός του οποίου κατοικούμε και τον ίδιον πατριωτισμό θέλω να επιδεικνύουν όλοι οι άνθρωποι για τον τόπο τους, ενάντια στην σύγχρονη καταναλωτική ανάλγητη και καταστροφική αποικιοκρατία. Τα εθνικιστικά άκρα είναι ανάξια λόγου, θα εξαφανιστούν σε σύντομο ιστορικό χρόνο, θα τους αφανίσει η ίδια τους η ιδεολογία. Α: Υπάρχει «ζουμί πετεινού» για την Ελλάδα των Μνημονίων και της εξευτελιστικής υποτέλειας που θέτει τους Έλληνες ως η πηγή κάθε κακού της Ευρώπης; Γ.Μ.: Το γιατρικό δεν υπάρχει μόνο για την Ελλάδα διότι δεν νοσεί μόνο η Ελλάδα. Νοσεί ολόκληρο το καπιταλιστικό σύστημα, όλος ο ευτελής δυτικός καταναλωτικός «πολιτισμός» των απορριμμάτων και των ανθρώπινων ρακών. Το «ζουμί του πετεινού» είναι η αλλαγή πορείας, με κατεύθυνση τις Αξίες που τόσο μεθοδικά κατεδαφίσαμε και από άνθρωποιφυσικά πλάσματα γίναμε αριθμημένα άτομα καταναλωτές κι έχουμε την εντύπωση ότι ο μοναδικός φυσικός πόρος είναι το χρήμα. Το γιατρικό μας ως ανθρωπότητα είναι να γειωθούμε ξανά, να έρθουμε κοντά στους φυσικούς πόρους, στα πρωτογενή υλικά, στους σπόρους της ζωής. Όσο δεν το κάνουμε, απλά συνεχίζουμε να χτίζουμε και να ψηλώνουμε έναν πύργο της Βαβέλ ο οποίος έχει σαθρά θεμέλια και κάθε τόσο πέφτουν και χάνονται άνθρωποι-τούβλα μέχρι που σε πολύ σύντομο ιστορικό χρόνο θα κατεδαφιστεί ολόκληρος. Α: Ποιο βιβλίο θεωρείτε ορόσημο για την πνευματική ζωή σας και, προφανώς, θα το προτείνατε στους αναγνώστες του αναπνευστήρα; Γ.Μ.: Την Ασκητική του Καζαντζάκη σε συνδυασμό με την Κωμικοτραγική ιστορία του Νεοελληνικού Κράτους, αλλά και το Μνημόσυνο για έναν ημιτελή θάνατο, του Βασίλη Ραφαηλίδη Διότι, παρόλο που μεγαλώσαμε σε περιβάλλον στο οποίο κυριαρχούσε το «κοίτα τη δουλίτσα σου, δεν μπορείς εσύ να σώσεις τον κόσμο», πρέπει να τα αποκηρύξουμε όλα αυτά τα φιλοτομαριστικά που οδήγησαν τον κόσμο στο αδιέξοδο και να νιώσουμε ο καθένας προσωπικά ότι έχουμε Χρέος να σώσουμε τον κόσμο, να τον αλλάξουμε.
anapnefstiras.gr
l
29
Κόρες «Θυμητάρι απ’ τις κοπέλες στις φυλακές του Ελαιώνα» Κατεβαίνουν οι κόρες νοερά την πλαγιά Φασματικά πλάσματα άλλων εποχών Μέλλουσες μάνες άδολων παιδιών Ράχες φορτωμένες με ξύλα συκιάς «έρχεται παγωνιά…» αναφωνούν Τα πιο όμορφα κεντήματα, με παραστάσεις κήπων απ’ την προίκα τους διαλέγουν και ντύνουν τις χαραμάδες της πόρτας «ας αργήσει ο γάμος …θα αργήσει η Άνοιξη» Δαντέλες, μετάξι και αέρινα σεντόνια Χορεύουν νυφικά εμβατήρια αγκαλιά με τις φλόγες Οι μάνες μοιρολογούν για τον επικείμενο νεκρό Μασουλώντας μπαχάρια του Νότου Οι παπαρούνες ιδρώνουν στις παλάμες των κοριτσιών Τρέχει το αίμα τους στους καρπούς, στους αγκώνες Οι μνηστήρες μυρίζουν σαν σκύλοι τα κορμιά τους Και γεύση χειμωνανθών ξεριζώνει τη μιλιά τους Κορδέλες χρυσές δένουν στα πόμολα Γλείφουν μανιωδώς τα δακτυλικά αποτυπώματα Απ’ τα κάγκελα και τους σύρτες Και βάφουν το ταβάνι της σάλας Με το παρθενικό τους αίμα
Borgata Di Mela, Θήβα
Ίσως Ίσως έχουν περάσει χρόνια πολλά που έχω χάσει τα δικά μου τα φτερά και όσο και αν κρύβεις μια πληγή τόσο θα στο φωνάζει: Πως είμαστε νικητές αλλά όχι ανίκητοι. Πως είμαστε χαμένοι μέχρι την τελευταία σταγόνα αγάπης. Πως στέρεψε και απόψε ο ερωτάς μας γιατί πλαγιάσαμε με τις φωνές... Ίσως να μην κατάλαβες ποτέ πως είμαστε όνειρα πλαστά... - και τίποτα άλλο για αυτό δεν ανάπνεες σωστά για αυτό έδεσες μόνος την θηλιά. 30
l
anapnefstiras.gr
Μάνος Μαλέσης, Θήβα
Του Γιάννη Γερούλια, Λαφύστι
anapnefstiras.gr
l
31
32
l
anapnefstiras.gr