KONCEPCJA ZAGOSPODAROWANIA REJONU WARSZAWSKIEGO POWIŚLA
W A R S Z A W A
Spis treści: Charakterystyka terenu, rys historyczny Powiśle historyczne
08.
Obecnie - ortofotomapa
10.
Obecny MPZP
15.
Struktura przestrzenna, stan istniejący Rozwiązania komunikacyjne, stan istniejący Obiekty użyteczności publicznej, stan istniejący Powiązania widokowe, stan istniejący Etapy tworzenia nowej struktury urbanistycznej
18.
20.
22.
24. 28.
Schemat funkcjonalny
36.
Projektowane dane liczbowe
37.
Schematy alternatywnych rozwiązań
38.
Struktura przestrzenna, stan docelowy
42.
Rozwiązania komunikacyjne, stan docelowy Obiekty użyteczności publicznej, stan docelowy Powiązania widokowe, stan docelowy Schemat przystanków komunikacji zbiorowej Segregacja rodzaju ruchu na ulicach i traktach Schemat przekroju w miejscu podniesienia płyty Spacer po okolicy
3
06.
44.
46.
48. 54.
55.
59.
64.
P R O J E K T
` L E P O W I S
Przywróćmy miastu rzekę! Warszawa jest silnie związane z rzeką. Wisła od zawsze nadawała charakter naszemu miastu. Od momentu powstania pierwszych osad była czynnikiem warunkującym rozwój ludów zamieszkujących te rejony. Teraz stoimy przed
szansą wykorzystania jej zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami współczesnej społeczności. Chcemy, aby Warszawa była miastem żyjącym nad rzeką, a nie dzielonym przez nią na pół.
4
W A R S Z A W A
5
P R O J E K T
` L E P O W I S
Charakterystyka terenu – rys historyczny Teren opracowania jest fragmentem historycznego rejonu Powiśla. Jest to obszar ograniczony ulicą: Wybrzeże Kościuszkowskie, Mostem Poniatowskiego, Bulwarem Bohdana Grzymały Siedleckiego oraz ulicą Karową. Przez wiele lat, od momentu powstania jurydyki Mariensztat i rozwoju w XVIII i XIX wieku, miał on charakter portowy i przemysłowo–magazynowy. Z czasem funkcje portowe zanikły w związku z wyparciem transportu rzecznego przez kolej. Pozostałością po tamtym okresie jest elektrociepłownia Powiśle i nieliczne budynki poprzemysłowe. W latach międzywojennych zaczęły powstawać modernistyczne i eklektyczne budynki mieszkalne, nobilitujące ten rejon miasta. Tereny nadrzeczne tętniły życiem – z przystani odpływały statki pasażerskie, bulwary były miejscem częstych spacerów i spotkań. Po II Wojnie Światowej dużego spustoszenia w spójności nadrzecznych terenów otwartych dokonała Wisłostrada – szeroka arteria komunikacyjna, ciągnąca się wzdłuż brzegu rzeki - całkowicie odcinająca miasto od Wisły. Doprowadziło to do znacznej degradacji zarówno bulwarów, jak również, znacznie uszczuplonych, terenów dawnego parku. Całkowicie zanikła żegluga na Wiśle, wyludniły się bulwary, co doprowadziło do degradacji rejonu nadrzecznego.
W dalszym ciągu budowano budynki mieszkalne - modernistyczne punktowce lat 60–tych, postmodernistyczne historyzujące gmachy z lat 90-tych i ogrodzone kompleksy mieszkaniowe ostatnich dekad. Powstawały również budynki użyteczności publicznej – wzdłuż ulicy Lipowej rozciągnęły się tereny Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie powstał gmach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Pierwsza dekada XXI wieku to budowa Centrum Nauki „Kopernik” i niedawno oddanego do użytku Wydziału Nauk Filologicznych UW. Wyznaczyło to nowy kierunek rozwoju – zachodnia część rejonu staje się miejscem sytuowania obiektów użyteczności publicznej. Obecnie na terenie Powiśla jest mała ilość obiektów kultury. Nieliczne sezonowe imprezy odbywają się na barce, zacumowanej w pobliżu pomnika Syreny, w Porcie Czerniakowskim oraz w rejonie stacji kolejowej Powiśle. Wyjątkiem jest teatr „Ateneum” przy ulicy Stefana Jaracza. Najbliższe większe obiekty kultury znajdują się poza Powiślem, na górnym tarasie skarpy. Przy ulicy Tamka znajduje się Centrum Fryderyka Chopina – miejsce licznych koncertów i wydarzeń kulturalnych. Nieopodal, znajduje się Uniwersytet Muzyczny. Nadwiślańska skarpa oddziela Powiśle od najbardziej reprezentacyjnej części Warszawy, jaką
6
jest rejon Traktu Królewskiego. W odróżnieniu od Powiśla rejon ten jest nasycony rozmaitymi obiektami kultury. Wśród najważniejszych jest Teatr Polski przy ulicy Kazimierza Karasia. Dalej, na zachód od Krakowskiego Przedmieścia, znajduje się najważniejszy obiekt – Teatr Narodowy. W wielu obiektach przy Krakowskim Przedmieściu i na Starówce odbywają się liczne imprezy, jak koncerty jazzowe na rynku, przedstawienia kabaretowe na dziedzińcu kawiarni Lapidarium. W budynkach mieści się wiele rozmaitych galerii. Wśród muzeów największym obiektem jest Muzeum Narodowe, ciągnące się od korony skarpy, prawie do ulicy Nowy Świat. Kolejne obiekty muzealne to Zamek Królewski, Muzeum Miasta Stołecznego Warszawy na rynku Starego Miasta, Muzeum Karykatury, Muzeum Marii Curie- Skłodowskiej. Południowe Powiśle i Solec są terenami nielicznych obiektów sportowych, większość z nich jest jednak skupionych na Ujazdowie przy ulicy Łazienkowskiej. Mieszczą się tu korty tenisowe, stadion piłkarskiego klubu Legia i tor łyżwiarski Torwar.
W A R S Z A W A
Ewolucja postrzegania terenów nadrzecznych Zmieniał się charakter nabrzeży europejskich miast wraz z przekształceniami funkcji rzeki (od użytkowej przez transportową po reprezentacyjną). Z biegiem czasu bulwary zaczęły być coraz bardziej reprezentacyjne, dekoracyjne, pełne życia, często będąc wizytówką miasta. Przekształcanie nabrzeży w bulwary i lokowanie nad zbiornikami wodnymi prestiżowych budowli rozpoczęto już w pierwszej połowie XVII wieku.
rozpoczęto prace nad nabrzeżami Tamizy w Londynie.
Woda zawsze była elementem determinującym powstanie miasta. Dzięki odpowiednim przekształceniom strefa rzeki staje się często jedną z najbardziej rozpoznawalnych przestrzeni miasta.
W XIX wieku transport rzeczny ustąpił miejsca kolei. Jednocześnie dostrzeżono walory wypoczynkowe, stwarzane przez nadwodne bulwary. W wielu nadwodnych miastach powstały nadrzeczne ciągi piesze, będące jednocześnie salonami miast.
Jednym z pierwszych bulwarów reprezentacyjnych był paryski Cours la Reine z pierwszej połowy XVII wieku, założony przez Marię Medycejską. Także zmiany George–Eugene Haussmanna w latach 1852-1870 przybliżyły Paryż Sekwanie. Pomysł integracji rzeki z miastem za pomocą bulwarów podchwyciły inne miasta. W 1848 roku
W wyniku dalszego upadania przemysłu, w wielu miastach zaczęto odzyskiwać tereny nadwodne. Ciekawym przykładem jest Londyn, gdzie tereny starych doków przekształcono w nowoczesną i prestiżową dzielnicę ekskluzywnych mieszkań i biur. Swoistym magnesem dla nowych inwestycji stało się wybudowanie hali sportowej. W innych
Jednocześnie dostrzeżono walory krajobrazowe, stwarzane przez wodę. Nad rzekami zaczęto lokować najważniejsze budynki. Jednym z najwspanialszych przykładów jest Pałac Zimowy w Petersburgu oraz Budapeszt z potężnym neogotyckim gmachem parlamentu, majestatycznie odbijającym się w wodzie.
brytyjskich miastach, budowa nadwodnych bulwarów wiąże się z odzyskiwaniem terenów poprzemysłowych, położonych nad rzekami i rozmaitymi kanałami. W Berlinie, nad Sprewą ulokowano wiele nowoczesnych reprezentacyjnych siedzib organów władzy - Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, nowa siedziba Reichstagu. Powstały nowe gmachy użyteczności publicznej – budynki na Wyspie Muzeów. Tradycyjnie jednak w wielu miastach, aż do XX w., tereny nadrzeczne były postrzegane jako rejony portowe, a więc „brudna” część miasta. Wzdłuż rzek wiodły również historyczne szlaki komunikacyjne. Z czasem przekształciły się w nadrzeczne arterie komunikacyjne, oddzielające miasta od rzek. Tak jest w niektórych częściach wspomnianego wcześniej Paryża, gdzie wzdłuż Sekwany ciągną się arterie komunikacyjne, uniemożliwiając lokowanie budynków bezpośrednio przy rzece. Brakuje tam również nadrzecznych bulwarów.
Podsumowanie Rzeka od stuleci miała ogromy wpływ na kształtowanie tkanki i wizerunku miasta. Chroniła miasta lub przeciwnie, była dla nich największym zagrożeniem. Funkcja rzeki jako motywatora do zakładania nowych ośrodków miejskich dawno zatraciła swoje znaczenie, funkcja transportowa znacznie osłabła lub jest już na tyle rozwinięta, że nie można jej bardziej eksploatować. Podsumowując - gospodarcze funkcje rzek nie są już tak ważne jak kilkadziesiąt czy kilkaset lat temu. Współcześnie jedną z najważniejszych
funkcji rzeki jest ta krajobrazowo–przestrzenna i społeczna. Proces ich kształtowania to odzwierciedlenie przemian historycznych, politycznych, kulturowych, a także społecznych jakie następowały w mieście. Rzeka potrafi doskonale podkreślić niepowtarzalny klimat miasta, przez które przepływa, ma zdolność tworzenia nowych punków węzłowych, nadających miastu indywidualny charakter. By jednak w pełni cieszyć się pięknie wpisaną w strukturę miasta
7
rzeką, należy przeprowadzić szereg działań technicznych, mających na celu regulację koryta rzeki, ochronę przed powodzią, a także zmniejszenie zanieczyszczeń jej wód. Rewitalizacja terenów nadrzecznych wymaga długofalowych strategii mocno wpisanych w politykę przestrzenną miasta. Aby tereny nadrzeczne dobrze funkcjonowały, należy pamiętać o ich dostępności, otwartości oraz zróżnicowaniu użytkowników danej przestrzeni.
P R O J E K T
` L E P O W I S
Powiśle historyczne
01.
02.
Lorem Ipsum is simply dummy text of
03.
8
Ciągłość historyczna w Warszawie została przerwana przez wojnę. Zanim nadeszła, niszcząc nasze miasto, Warszawiacy spędzali czas ciesząc się sąsiedztwem rzeki. Brzegi Wisły były uczęszczane przez mieszkańców, którzy na nich pracowali lub spędzali czas na spacerach wzdłuż bulwarów.
W A R S Z A W A
01.
02.
03.
04.
05.
Budowa kolejowej linii Średnicowej w Warszawie - fragment ukończonego wiaduktu na Powiślu. Warszawa. Wybrzeże Gdańskie. Przystań rzeczna koło Mostu Kierbedzia. Otwarcie kolejowej linii Średnicowej w Warszawie. Port Praski w Warszawie
05.
04.
9
P R O J E K T
` L E P O W I S
10
W A R S Z A W A
Obecnie Celem pracy jest wskazanie metody przekształcenia nadrzecznej, śródmiejskiej części Powiśla, pozwalającej na optymalne wykorzystanie potencjału inwestycyjnego terenu alternatywnej w stosunku do zapisów Studium Rozwoju Miasta Stołecznego Warszawy oraz innych opracowań planistycznych. Przedmiotem analizy są nadrzeczne tereny zielone, rozciągające się wzdłuż lewobrzeżnego bulwaru, położone w samym centrum Warszawy, w najbardziej reprezentacyjnej dzielnicy, jaką jest Śródmieście. Teren ograniczony jest nabrzeżem Wisły (bulwarem Bohdana Grzymały Siedleckiego), mostem im. Stanisława Poniatowskiego oraz ulicami: Wybrzeże Kościuszkowskie oraz Karową. Większość powierzchni zajmuje obecnie słabo zadrzewiony i zaniedbany skwer T. Kahla. Podobnie jak sąsiednie obszary położone na przeciwległym brzegu Wisły - Port Praski, czy rejon Stadionu Narodowego - wymaga
11
podjęcia działań inwestycyjnych. Obecnie trwają intensywne prace nad rewitalizacją nadrzecznych rejonów prawobrzeżnych. Port Praski przemieni się w ekskluzywną dzielnicę mieszkalno– usługową. W rejonie Stadionu powstanie sala konferencyjna i zespół gmachów wystawienniczych. Jednocześnie planowana jest rewitalizacja historycznej tkanki Pragi, przylegającej do Portu Praskiego. Dzięki tym zabiegom nadrzeczna część Pragi stanie się reprezentacyjną dzielnicą miasta, a z lewobrzeżną Warszawą połączy ją dodatkowo planowany most na przedłużeniu ulicy Karowej.
Tym bardziej, wskazane jest więc powstanie na lewym brzegu nowego rejonu centrotwórczego.
P R O J E K T
` L E P O W I S
12
W A R S Z A W A
13
P R O J E K T
` L E P O W I S
Przyszłość zagospodarowania newralgicznych terenów o potencjale reprezentacyjnym może wyglądać obiecująco. Z czasem pojawia się coraz więcej interesujących i rozsądnych wizji zabudowy Portu Praskiego, otoczenia Stadionu Narodowego, czy rewitalizacji Cypla Czerniakowskiego. Warszawa zdaje się mieć ciekawe pomysły zagospodarowania tych terenów. Niestety czujemy rażący brak wizji dla jednego z najbardziej reprezentacyjnych terenów miasta, czyli rejonu nadrzecznego Powiśla. -
Projekty planów miejscowych będących w trakcie opracowywania (plan miejscowy „Powiśle Północne” i „Powiśle Południowe”) w sposób rażący nie wykorzystują potencjału swojej lokalizacji zarówno w aspekcie ekonomicznym, architektonicznourbanistycznym, społecznym oraz promocyjno-turystycznym. Nie sposób zrozumieć powodów, dla których na ponad pięcio-hektarowej działce należącej do Miasta St. Warszawy, znajdującej się pomiędzy stacją metra Powiśle a Mostem Średnicowym, planowane są trzy niewielkie kwartały zabudowy o funkcji z zakresu usług nauki (dwa kwartały) oraz funkcji sportowej
14
(jeden kwartał), o łącznej powierzchni całkowitej zaledwie ok. 27 500m2. Zastanawiające jest również dlaczego na działce znajdującej się po południowej stronie Mostu Średnicowego planowana jest niewielka hala sportowa, o powierzchni całkowitej niewiele większej niż 3 700m2. Wobec powyższego, okazuje się, że na niezwykle atrakcyjnym terenie planuje się umieszczenie zaledwie czterech niewielkich obiektów, z których dwa mają funkcję sportową. Biorąc pod uwagę fakt, że w niedalekim sąsiedztwie znajduje się ogrom oferty sportowej (Cypel Czerniakowski, otoczenie Stadionu Narodowego, pojedyncze obiekty na Solcu, Powiślu i Ujazdowie) wydaje się, że wybór takiej funkcji w tym miejscu jest dalece nietrafiony.
W A R S Z A W A
Projekt MPZP ok
5,6 ha
ok
POWIERZCHNIA ŁĄCZNA WSZYSTKICH OBSZARÓW
30 000 m2
POWIERZCHNIA CAŁKOWITA WSZYSTKICH BUDYNKÓW
NAUKA NAUKA SPORT SPORT Powierzchnia obszaru: 5 ha Powierzchnia całkowita budynków: ok. 27 500m2
Powierzchnia obszaru: 0,6 ha Powierzchnia całkowita budynków: ok. 3 700m2
15
P R O J E K T
` L E P O W I S
POSZUK WIZJI ROZWO WARSZ 16
W A R S Z A W A
IWANIE Projekt „Przywróćmy Miastu Rzekę” jest inicjatywą społeczną warszawskiej pracowni architektonicznej – 4am Architekci. Jako mieszkający i pracujący w Warszawie architekci czujemy obowiązek wykorzystywania naszej wiedzy w dyskusji o kształcie przestrzeni naszego miasta.
Do współpracy zaprosiliśmy osoby reprezentujące uznane i szanowane środowiska varsavianistów oraz biura i stowarzyszenia działające dla dobra publicznego. Dzięki temu praca jest wynikiem nie tylko doświadczeń i przemyśleń pracowni 4am Architekci, ale również m.in. Forum Rozwoju Warszawy, SISKOM, RS Architektura Krajobrazu oraz Piotra Fedaka. Za oprawę graficzną niniejszego opracowania odpowiada renomowana agencja Elementone.
JU AWY 17
Szczegółowe opracowanie koncepcji dotyczy obszaru ograniczonego Mostem Poniatowskiego, Bulwarem Bohdana Grzymały Siedleckiego, ulicą Karową oraz Wybrzeżem Kościuszkowskim. Szkicowo został opracowany również teren całego rejonu warszawskiego Powiśla. Wybór opracowywanego rejonu był wynikiem trwających od lat dyskusji na temat zagospodarowania nadbrzeży Wisły oraz rosnącego zainteresowania tym terenem okazji organizowanego w Polsce i na Ukrainie święta sportu, czyli EURO 2012. Przy ogólnym wrażeniu powodzenia organizacji mistrzostw i zachwytach nad postępem, jakiego dokonało nasze miasto przez ostatnie kilkadziesiąt lat, chcemy zapytać się: „Co dalej?”. Tym samym, staramy się dać na nie odpowiedź, jako jedno z rozwiązań, które wgedług nas jest słuszne. Uważamy, że Warszawa dojrzała już do prowadzenia dyskusji o swoim charakterze i perspektywach na konkretnych rozwiązaniach i pomysłach. Po EURO 2012 jesteśmy silniejsi i bardziej pewni siebie. To dobry czas na przemyślane zmiany.
P R O J E K T
` L E P O W I S
Struktura przestrzenna A N A L I Z A S TA N U I S T N I E J Ą C E G O
Struktura przestrzenna Warszawy cechuje się brakiem spójności. Zniszczenia spowodowane wojną i ich mało udane próby odbudowy doprowadziły do powstania tkanki miejskiej, która nie ma wiele wspólnego ze zdrowo funkcjonującym miastem. Narosła zieleń przeplata się w niezorganizowany sposób z pozostałościami zabudowy oraz z niewpisującymi się w przestrzeń i skalę budynkami budowanymi w latach 1970-90. Nie sprzyja to zdrowemu funkcjonowaniu mieszkańców w zastanej przez nich przestrzeni.
Powiśle jest jednym z tych rejonów, które mimo nawarstwianych przez lata szkód ma bardzo wyraźny i czytelny szkielet urbanistyczny, który trzeba rozwijać i uzupełniać, z uwzględnieniem charakterystycznych dla niego cech.
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Zieleń urządzona, Parki
Budynki użyteczności publicznej, zabudowa historyczna, pierzeje kształtujce przestrzenie publiczne
Zabudowa urządzona
Skarpa nadwiślańska
-
-
18
W A R S Z A W A
S TA N I S T N I E J Ą C Y:
19
P R O J E K T
` L E P O W I S
Rozwiązania komunikacyjne A N A L I Z A S TA N U I S T N I E J Ą C E G O
Układ komunikacyjny Śródmieścia Warszawy składa się przede wszystkim z szerokich arterii skupiających na sobie intensywny ruch kołowy. W ten sposób tworzą się bardzo nieprzyjemne w odbiorze mieszkańców ciągi komunikacyjne, które cechują się dużym poziomem hałasu i zanieczyszczeń. Jest to niekorzystny proces, na skutek którego nie tylko powstaje duża intensyfikacja ruchu w centrum miasta, ale również powoduje zanik ruchu pieszego w mniejszych lokalnych ulic.
W ten sposób zamiast miasta dla ludzi, Warszawa staje się miastem dla samochodów.
–
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Przestrzenie o przewadze ruchu samochodowego
Ruch kołowy w tunelach
Linie kolei
Linie metra
Węzły przesiadkowe
20
Główne przestrzenie o przewadze ruchu pieszego
Przestrzenie ruchu pieszego
-
W A R S Z A W A
S TA N I S T N I E J Ą C Y:
21
P R O J E K T
` L E P O W I S
Obiekty użyteczności publicznej A N A L I Z A S TA N U I S T N I E J Ą C E G O
Analiza struktury lokalizacji budynków użyteczności publicznej pozwala zauważyć tendencję do lokalizowania ich przy ciągach pieszych wzdłuż kierunku ukształtowania skarpy. Można wyróżnić trzy takie ciągi: pierwszym jest Trakt Królewski – salon Warszawy, drugim są budynki ulokowane na samej skarpie – takie jak np. Muzeum Ziemi, kampus Uniwersytetu Warszawskiego, czy Zamek Królewski. Trzecim bardzo ważnym ciągiem jest oś Uniwersytetu Warszawskiego, która spaja ze sobą te ciągi i dochodzi do samej rzeki. W miejscu styku osi uniwersyteckiej z rzeką zaczyna się proponowany przez nas – czwarty ciąg, wzdłuż brzegu Wisły. –
GŁÓWNE OBIEKTY UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ 1. Rynek Starego Miasta 2. Zamek Królewski 3. Pałac Prezydencki 4. Teatr Wielki 5. Uniwersytet Warszawski 6. Muzeum Narodowe 7. biurowiec Giełdy Papierów Wartościowych 8. Bank Gospodarstwa Krajowego (Spr) 9. Dom Handlowy “Smyk” 10. Galeria Zachęta 11. Kościół św. Floriana 12. Cerkiew 13. Centrum Handlowe “Wileńska” 14. Stadion Narodowy 15. Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego 16. Centrum Nauki Kopernik
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Budynki użyteczności publicznej, zabudowa historyczna, pierzeje kształtujce przestrzenie publiczne
Zabudowa proponowana, projektowana
Zieleń urządzona, Parki
Wielofunkcyjne tereny otwarte
Zabudowa urządzona
Rejony o największej intensywności użytkowania
Najważniejsze obiekty reprezentacyjne
22
Struktura najważniejszych przestrzeni publicznych
-
W A R S Z A W A
S TA N I S T N I E J Ą C Y:
14 13 12
11
16
15
06 05
02 01
07
03 08 04 10
23
09
P R O J E K T
` L E P O W I S
Powiązania widokowe A N A L I Z A S TA N U I S T N I E J Ą C E G O
Koryto Wisły stwarza pretekst do wspaniałych i spektakularnych otwarć i powiązań widokowych pomiędzy obydwoma brzegami rzeki. Niestety przy obecnej, chaotycznej tkance urbanistycznej Warszawy, ten potencjał wydaje się być w większości zmarnowany. Brakuje wieloplanowości. W widoku z prawej strony Wisły dominuje pnące się w górę centrum Warszawy poprzedzone zabudową na Skarpie Warszawskiej, wśród której wyróżnia się zabudowa Starego i Nowego Miasta. Patrząc z prawej strony Wisły na centrum wyraźnie brakuje pierwszego planu w postaci zabudowy lokalizowanej bezpośrednio nad Wisłą. Tkanka miejska poniżej skarpy w obecnej postaci wygląda zapleczowo i brakuje jej charakteru rejonu, który znajduje się nad rzeką.
GŁÓWNE OBIEKTY I UKŁADY: 1. Zamek królewski 2. Kościół Św. Anny 3. Kościół Karmelitów Bosych 4. Uniwersytet Warszawski 5. Wieżowiec przy stacji “Powiśle” 6. Muzeym Narodowe 7. Budynek Z.N.P. 8. Elektrociepłownia “Powiśle” 9. Centrum Nauki Kopernik 10. “osiedle punktowców” 11. Kościół Św. Floriana 12. Stadion Narodowy 13. Pylon Mostu Świętokrzyskiego 14. Kościół Wizytek
DOMINANTY WYSOKOŚCIOWE: numer: 5 / 7 / 10 / 12 / 13
DOMINANTY ZNACZENIOWE: numer: 1 / 3 / 4 / 6 / 9 / 11 / 12
DOMINANTY LOKALNE:
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Pierzeje kształtujące sylwetkę miasta od strony Wisły
Korelacje widokowe miedzy zespołami budynków
Korelacje widokowe pomiędzy poszczególnymi budynkami stanowiącymi dominanty
numer: 2 / 8 / 14
Miejsca
Osie widokowe
-
-
24
W A R S Z A W A
S TA N I S T N I E J Ą C Y:
12
11 13 10
7 9 8
5 4 01
03 02
14
25
6
P R O J E K T
` L E P O W I S
METROPOLIA TĘTNIĄCA
26
W A R S Z A W A
ŻYCIEM Puszczanie lampionów jest czymś, co możemy zobaczyć w Warszawie coraz częściej. Warto kultywować takie zwyczaje. Potrzebujemy przestrzeni, która będzie służyła nam w celach rekreacyjnych. Nasze miasto niesie ze sobą dużo smutku i bolesnych wspomnień. Teraz nadchodzi czas na to, żeby zdać sobie sprawę, że radzimy sobie z bliznami przeszłości i jesteśmy wstanie w pełni odżyć i cieszyć się z tego co mamy.
27
Bulwary leżące obok rzeki mogą być przestrzenią symboliczną. Rzeka i przepływ wody to symbol przemijania, oczyszczania i ciągłych zmian, które nas otaczają i są nieuniknione. Pozwólmy, aby rzeka nam o tym przypominała.
P R O J E K T
` L E P O W I S
–
Etapy tworzenia nowej struktury urbanistycznej “KROK PO KROKU”
01 – Stan obecny
02 –
Kontynuacja zagospodarowania bulwarów nadwiślańskich w kierunku południowym
28
W A R S Z A W A
03 –
Propozycja zakresu zabudowy lewego brzegu Wisły
04 – Połączenie z mostami, przedłużenie siatki ulic starego Powiśla
05 –
Istniejący budynek Centrum Nauki Kopernik
29
P R O J E K T
` L E P O W I S
06 –
Wyznaczenie przestrzeni publicznych wynikających z dotychczasowych uwarunkowań
07 –
Stworzenie placów miejskich
08 –
Stworzenie skwerów miejskich
30
W A R S Z A W A
09 –
Podniesienie terenu (płyty), ukrycie wjazdu Wisłostrady do tunelu
10 –
Wyznaczenie dominant wysokościowych i znaczeniowych
11 –
Stworzenie placu miejskiego wewnątrz kwartału zabudowy, na przecięciu szlaków pieszych
31
P R O J E K T
` L E P O W I S
32
W A R S Z A W A
Projekt Teren objęty koncepcją zagospodarowania położony jest w centrum miasta, w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki i nadrzecznych bulwarów, jest znakomicie skomunikowany z miastem – stacja metra, przystanki autobusowe i tramwajowe, przystań pasażerska - będą w przyszłości przyciągać rzesze użytkowników. Wobec powyższego, przedmiotowy teren spełnia wszelkie kryteria budowy obiektów użyteczności publicznej najwyższej klasy. Powinny znaleźć się tu rozmaite instytucje kultury, nauki, administracji oraz miejsca lokalizacji usług ponadlokalnych, takich jak: hotele i biura klasy premium. Pierwszym krokiem do przekształcenia tego rejonu w tętniące życiem miasto jest Centrum Nauki
33
Kopernik, ulokowane tuż nad samą Wisłą. Obecnie tradycyjną strefą reprezentacyjną, skupiającą największy ruch turystyczny, jest Trakt Królewski i Stare Miasto. Po drugiej stronie rzeki - Stadion Narodowy wraz z zabudową towarzyszącą, nowy Port Praski oraz rewitalizowane rejony starej Pragi – tzw. „Praska Starówka” – będą stanowiły kolejną wizytówkę miasta. Proponowana zabudowa lewego brzegu Wisły w zamyśle będzie stanowić tzw. warszawski „water-front”, stając się kolejnym rejonem miasta, który można będzie zaliczyć do tych najatrakcyjniejszych. Wyłonione w konkursach projekty budynków stworzą spójną urbanistycznie przestrzeń o najwyższych walorach architektonicznych.
P R O J E K T
` L E P O W I S
34
W A R S Z A W A
35
P R O J E K T
` L E P O W I S
Schemat funkcjonalny Teren opracowania został podzielony na następujące obszary:
na miejscu zredukowanego Parku Odkrywców, aż do budynku stojącego pomiędzy pasami drogi dojazdowej na Most Świętokrzyski.
Obiekty nauki: związane z Uniwersytetem Warszawskim, znajdą się pomiędzy skrzyżowaniem z ulicą Karową a Centrum Nauki Kopernik. Zgodnie z propozycjami, zawartymi w wytycznych do konkursu na bulwary, projekt przewiduje powstanie dwóch gmachów, mieszczących nowe instytucje U.W. Teren edukacji i nowych technologii: to budynki od CNK, poprzez budynek
Teren kultury: rozciąga się od projektowanego placu nad stacją metra „Powiśle” do mostu kolejowego. W zamyśle autorów znajdą się tu potrzebne miastu nowe obiekty kultury, jak sala koncertowa, klub jazzowy i inne instytucje kultury. Przewidywane jest powstanie obiektu towarzyszącego wybudowanej w przyszłości przystani pasażerskiej, jak np. dworzec wodny.
Terenem usług jest obszar położony między zjazdami z mostu im. Stanisława Poniatowskiego a przedłużeniem ulicy Stefana Jaracza. Składa się z czterech obiektów. Pierwszym jest zespół usytuowany między zjazdem z mostu Poniatowskiego a mostem kolejowym. Drugi zespół znajduje się po przeciwnej stronie nasypu kolejowego i sięga do przedłużenia ulicy Stefana Jaracza. Projekt przewiduje zaadaptowanie konstrukcji mostu dla potrzeb połączenia obydwu budynków.
NAUKA - UW
EDUKACJA I N. TECHNOLOGIE
KULTURA I SZTUKA
USŁUGI
SPORT I REKREACJA
36
W A R S Z A W A
Projektowane dane liczbowe ok
8,5 ha
POWIERZCHNIA ŁĄCZNA WSZYSTKICH OBSZARÓW
ok
186 000 m2
POWIERZCHNIA CAŁKOWITA WSZYSTKICH BUDYNKÓW
Powierzchnia obszaru: 1,1 ha Powierzchnia całkowita budynków: ok. 27 200m2
Powierzchnia obszaru: 5 ha Powierzchnia całkowita budynków: ok. 97 000m2 Powierzchnia obszaru: 1,8 ha Powierzchnia całkowita budynków: ok. 25 200m2
Powierzchnia obszaru: 0,6 ha Powierzchnia całkowita budynków: ok. 37 000m2
37
P R O J E K T
` L E P O W I S
KWARTAŁ USŁUGOWY
Schematy alternatywnych rozwiązań Po wielu dyskusjach oraz konsultacjach, które odbyliśmy przez okres kilku miesięcy między zakończeniem projektu a jego publikacją zdecydowaliśmy, że niektóre fragmenty opracowania zasługują na przemyślenie alternatywnych rozwiązań. Prezentowana koncepcja jest jedną z możliwości, które pozwalają na wydobycie potencjału z projektowanego obszaru. Cechą jej jest elastyczność w kształtowaniu parametru intensywności zabudowy – zachowując walory przestrzenne można zwiększać walor ekonomiczny przestrzeni, zarówno poprzez zagęszczanie zabudowy, jak również poprzez regulowanie wysokości zabudowy.
38
min wysokość: 6 pięter max. wysokość: 12 pięter pow. całkowita: 62,000 m2
min wysokość: 6 pięter max. wysokość: 12 pięter pow. całkowita: 78,300 m2
min wysokość: 6 pięter max. wysokość: 27 pięter pow. całkowita: 70,350 m2
min wysokość: 6 pięter max. wysokość: 27 pięter pow. całkowita: 86,550 m2
min wysokość: 6 pięter max. wysokość: 27 pięter pow. całkowita: 78,050 m2
min wysokość: 6 pięter max. wysokość: 27 pięter pow. całkowita: 94,250 m2
W A R S Z A W A
KWARTAŁ EDUKACJI
min wysokość: 4 piętera max. wysokość: 4 piętera pow. całkowita: 26,400 m2
min wysokość: 4 piętera max. wysokość: 4 piętera pow. całkowita: 25,200 m2
* zwyłączeniem Centrum Nauki Kopernik
* zwyłączeniem Centrum Nauki Kopernik
min wysokość: 4 piętera max. wysokość: 4 piętera pow. całkowita: 37,000 m2
min wysokość: 4 piętera max. wysokość: 4 piętera pow. całkowita: 39,000 m2
* zwyłączeniem Centrum Nauki Kopernik
* zwyłączeniem Centrum Nauki Kopernik
KWARTAŁ KULTURY I SZTUKI min wysokość: 4 piętera max. wysokość: 6 pięter pow. całkowita: 41,200 m2
min wysokość: 3 piętera max. wysokość: 6 pięter pow. całkowita: 38,000 m2
39
min wysokość: 2 piętera max. wysokość: 6 pięter pow. całkowita: 23,700 m2
P R O J E K T
` L E P O W I S
WISﾅ、 TRZECIM STADIONEM 40
W A R S Z A W A
Rzeka otwiera nam możliwości trenowania sportów wodnych. Zagospodarowane bulwary, plaże i mosty mogą stać się trybunami do oglądania wspaniałych dyscyplin i rywalizacji na Wiśle.
41
P R O J E K T
` L E P O W I S
Struktura przestrzenna ANALIZA MOŻLIWOŚCI ZABUDOWY NADRZECZNEJ CZĘŚCI POWIŚLA
Dzielnice śródmiejskie powinny cechować się rozsądnym zagęszczeniem tkanki urbanistycznej. W procesie zagęszczania trzeba zwrócić uwagę na odpowiedzialne dysponowanie zielenią miejską i wytyczanie jej charakteru, odpowiadającego specyfice terenu i strukturze funkcjonalnej rejonu. Dogęszczenie terenów śródmiejskich hamuje rozrastanie się miasta, co jest bardziej efektywne z punktu widzenia nakładów inwestycyjnych i kosztów utrzymania infrastruktury miejskiej, wpływa również korzystnie na zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska, między innymi na skutek zmniejszania dystansu pomiędzy ważnymi
ośrodkami miejskimi. Takie myślenie o mieście przywraca życie centrum miasta i pozwala generować większe przychody, przy zahamowaniu rosnących kosztów utrzymania rozległej i luźno rozproszonej struktury miejskiej. Dobrze zaprojektowana wielkomiejska tkanka pomaga kształtować rangę miasta oraz wytyczać domknięte i uregulowane przestrzenie miejskie, takie jak ulice, place i parki, które w swojej formie są bardziej czytelne i przyjazne dla ich użytkowników.
-
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Zabudowa proponowana, projektowana
Budynki użyteczności publicznej, zabudowa historyczna, pierzeje kształtujce przestrzenie publiczne
Zabudowa urządzona
Zieleń urządzona, Parki
Wielofunkcyjne tereny otwarte
Skarpa nadwiślańska
-
42
W A R S Z A W A
S TA N D O C E L O W Y:
43
P R O J E K T
` L E P O W I S
Rozwiązania komunikacyjne ANALIZA MOŻLIWOŚCI ZABUDOWY NADRZECZNEJ CZĘŚCI POWIŚLA
Nowa zabudowa reprezentacyjna zostanie połączona z Traktem Królewskim i systemem komunikacyjnym Śródmieścia ulicami o przewadze ruchu pieszego, tworząc system przestrzeni publicznych o podobnym charakterze i funkcji. Miasto powinno być przede wszystkim dla mieszkających w nim ludzi. Zredukowanie arterii przecinających i dzielących miasto na wyspy oraz skierowanie i spowolnienie ruchu na lokalnych ulicach przyczyni się do zmiany charakteru warszawskich ulic.
Być może nie jesteśmy jeszcze gotowi na kompleksowe wycofywanie ruchu kołowego z centrów naszych miast wzorem państw Europy zachodniej, takich jak np. Kopenhaga, jednak w obecnym momencie rozwoju możliwe jest przedefiniowanie rangi ulic i wprowadzenie tych, z przewagą ruchu pieszego.
–
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Linie metra
Przestrzenie o przewadze ruchu samochodowego
Linie kolei
Ruch kołowy w tunelach
Główne przestrzenie o przewadze ruchu pieszego
Węzły przesiadkowe
Proponowana lokalizacja publicznych garaży podziemnych
P
44
Przestrzenie ruchu pieszego
-
W A R S Z A W A
S TA N D O C E L O W Y:
P
P
P
P P P P
P
P
P
45
P R O J E K T
` L E P O W I S
Obiekty użyteczności publicznej ANALIZA MOŻLIWOŚCI ZABUDOWY NADRZECZNEJ CZĘŚCI POWIŚLA
Kontynuując tendencję lokowania obiektów użyteczności publicznej na ciągach odpowiadających kierunkowi biegu rzeki, proponujemy stworzenie kolejnego takiego ciągu na terenie objętym projektem. Kluczowym aspektem jest takie zaplanowanie działek pod inwestycje, które pozwala na wyznaczenie przestrzeni publicznych o różnym charakterze (reprezentacyjnym, wystawienniczym, rekreacyjnym itp.). W wyniku braku spójnej tkanki urbanistycznej, Warszawa cierpi na brak domkniętych przestrzeni miejskich. Naszym celem jest zainicjowanie procesu tworzenia takich przestrzeni. Celnym pomysłem wydaje się
być umieszczenie ich wśród projektowanych budynków użyteczności publicznej o wysokiej randze. W ten sposób możemy być pewni, że nie będą martwe, a wręcz przeciwnie – będą tętnić życiem.
OBIEKTY PROJEKTOWANE: 17. Pałac Saski 18. Przekształcona elektrociepłownia “Powiśle” 19. Nabrzeżne centrum kultury 20. Nabrzeżne centrum administracyjne 21. Centrum wielofunkcyjne: “PORT PRASKI” 22. Centrum wielofunkcyjne: “STADION” 23. Hala sportowo - widowiskowa 24. Nabrzeżne budynki U.W.
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Budynki użyteczności publicznej, zabudowa historyczna, pierzeje kształtujce przestrzenie publiczne
Zabudowa proponowana, projektowana
Zieleń urządzona, Parki
Wielofunkcyjne tereny otwarte
Zabudowa urządzona
Rejony o największej intensywności użytkowania
Najważniejsze obiekty reprezentacyjne
46
Struktura najważniejszych przestrzeni publicznych
-
W A R S Z A W A
S TA N D O C E L O W Y:
22 21
23
20 19
24 18
17
47
P R O J E K T
` L E P O W I S
Powiązania widokowe ANALIZA MOŻLIWOŚCI ZABUDOWY NADRZECZNEJ, CZĘŚCI POWIŚLA
Analiza rozwinięć widokowych i potencjału kompozycyjnego terenu objętego projektem skłoniły nas do zaproponowania warszawskiego water-frontu.
w konkursach architektonicznych) szanuje istniejące założenia widokowe, w tym panoramę Starego Miasta, widok na Skarpę Warszawską i klaster wieżowców w centrum miasta.
Najważniejszą przestrzenią publiczną w tym rejonie powinny pozostać bulwary nadwiślańskie. To właśnie ta przestrzeń ma szansę stać się kolejnym salonem Warszawy, który zapewni dostęp do wielkomiejskich i spektakularnych rozwinięć widokowych po praskiej stronie Wisły (na nowy Port Praski, Stadion Narodowy, nową hale sportowo-widowiskową), unikalnych dla naszego miasta.
Projekt zakłada zlokalizowanie dwóch dominant wysokościowych po obu stronach mostu średnicowego, na obszarze przewidzianym pod lokalizowanie usług. Lokalizacja dominant została tak dobrana aby nie wpływały one wizualnie na panoramę miasta przy jednoczesnym zmniejszeni rangi wizualnej chaotycznej, wysokiej zabudowy mieszkaniowej z lat 70-tych.
Projekt „Przywróćmy Miastu Rzekę” – wielowątkowa kompozycja brył o zróżnicowanej wysokości - buduje pierwszy plan panoramy Warszawy widzianej z prawej strony Wisły. Kompozycja budynków (w zamyśle o awangardowej współczesnej estetyce wyłonionej
Wysokość dominant pozostaje kwestią otwartą, w prezentowanej koncepcji została ograniczona do 50m, ale analiza przeprowadzona na potrzeby niniejszego opracowania pozwala myśleć o wysokości równej budynkowi przy ulicy Smolnej (ok. 82m n.p.w.)
OBIEKTY PROJEKTOWANE: 15. Hala sportowo - widowiskowa 16. Budynek na pirsie południowym 17. Budynek na pirsie północnym 18. 19. Budynki wysokościowe w porcie praskim 20. 21. Budynek wysokościowy na styku ulic targowej i jagielońskiej
DOMINANTY WYSOKOŚCIOWE: numer: 18 / 19 / 20 / 21
DOMINANTY LOKALNE: numer: 16 / 22 / 23 / 24
LEGENDA:
Granica obszaru opracowania
Pierzeje kształtujące sylwetkę miasta od strony Wisły
Korelacje widokowe miedzy zespołami budynków
Korelacje widokowe pomiędzy poszczególnymi budynkami stanowiącymi dominanty
Miejsca
Osie widokowe
-
-
48
W A R S Z A W A
S TA N D O C E L O W Y:
21
19
18
20 15 16 17
24
22 23
49
P R O J E K T
` L E P O W I S
PRZYJAZNE MIASTO NOCĄ
50
W A R S Z A W A
Przestrzeń publiczna, która tętni życiem to przestrzeń bezpieczna. Oświetlone bulwary w sąsiedztwie zabudowy mogą żyć przez całą dobę, a brak sąsiedztwa budynków mieszkalnych stwarza pretekst do bezkonfliktowej lokalizacji usług kultury i gastronomii oraz hoteli.
51
P R O J E K T
` L E P O W I S
52
W A R S Z A W A
53
P R O J E K T
` L E P O W I S
Schemat przystanków komunikacji zbiorowej
LEGENDA:
Autobus
Przystanek autobusowy
Metro
Stacja metra
Tramwaj wodny
Przystanek
Tramwaj
Przystanek tramwajowy
Pojektowany rejon znajduje się w jednym z lepiej skomunikowanych rejonów Śródmieścia. Oprócz nowopowstającej stacji metra, w pobliżu są ulokowane przystanki każdego środka transportu zbiorowego dostępnego w Warszawie. Podczas renowacji bulwarów można również zwiększyć ilość przystani rzecznych, które umożliwią dostęp do tramwaju wodnego. Przy obecnej formie MPZP, proponowanego przez miasto, ten potencjał nie zostałby wykorzystany.
54
W A R S Z A W A
Segregacja rodzaju ruchu na ulicach i traktach
LEGENDA:
Ruch kołowy - główny
Główne ciągi z preferencją ruchu pieszego
Ruch kołowy
Ciągi piesze
Bulwary
Trasa tramwaju wodnego
Układ urbanistyczny projektowanego zespołu budynków wynika ściśle z historycznego ukształtowania ulic Powiśla. Proponujemy przearanżowanie charakteru ulic, którego obecnym priorytetem jest ruch samochodowy. Szersze spojrzenie na organizację komunikacyjną w skali dzielnicy i miasta pokazuje, w jaki sposób można wyznaczyć ulice o różnych proporcjach ruchu kołowego i pieszego. Przy odpowiedzialnej modyfikacji dzisiejszego stanu jesteśmy
55
w stanie stworzyć ulice z całkowicie wyłączonym ruchem samochodowym (z wyjątkiem dojazdu do posesji) oraz ulice z preferencją ruchu pieszego. W ten sposób chcemy zainicjować proces oddawania miasta pieszym (a zabierania go samochodom).
–
P R O J E K T
` L E P O W I S
56
W A R S Z A W A
57
P R O J E K T
` L E P O W I S
WIZUALIZACJE SCHEMATYCZNE
01. EC
Zachowany obiekt Elektrociepłowni Powiśle z placem przed główną elewacją.
05
02. PLAC
Plac przed Kościołem Św. Teresy od Dzieciątka Jezus, na zakończeniu nowoprojektowanej ulicy.
01
01
03
02
04
03. PRZEJŚCIE
02
Przejście piesze, połączenie Wybrzeża Kościuszkowskiego z ulicą Smulikowskiego.
05 06 04
04. SKWER
Zrewitalizowany skwer miejski na skrzyżowaniu ulic Topiel i Zajęczej.
05. SKWER
Zielony skwer, łączący ulicę Dobrą i Solec. Stanowi przestrzeń wypoczynkową dla mieszkańców rejonu.
03
06. SKWER
07. ALEJA
Reorganizacja ruchu na skwerze im. I.Wóycickiej przywróci mu odpowiednią rangę przestrzeni miejskiej.
Szeroka aleja - Wybrzeże Kościuszkowskie, pełniąca rolę zarówno ulicy dojazdowej jak i wielkomiejskiej przestrzeni wypełnionej punktami usługowymi i lokalami gastronomicznymi.
08. BULWARY
Realizowana część bulwarów nad Wisłą, z miejscami przeznaczonymi do wypoczunku oraz aktywności związanych z rzeką, jak również przystani dla statków.
09. PLAC SYRENY 11
Główny plac spotkań z pomnikiem Syreny, domknięty budynkami użyteczności publicznej. Stanowi przedpole dla budynków, miejsce spotkań oraz punkt orientacyjny.
07
10. PARK 08 10
Zredukowany Park Odkrywców, oddzielony od hałasu ulicy i zwracający się do budynków i rzeki. Budynek na jego środku uniesiony na słupach - łączy park z ulicą.
11. PLAC UW
Plac na zakończeniu osi ulicy Lipowej, przy budynkach Uniwersytetu Warszawskiego.
09
58
W A R S Z A W A
Schemat przekroju w miejscu wyjazdu Wisłostrady z tunelu
BULWARY
SYTUACJA OBECNIE:
BRAK PRZEJŚCIA DO RZEKI HAŁAS ELIMINUJĄCY FUNKCJE REKREACYJNE
Obecnie wyjazd/wjazd – z tunelu Wisłostrady ingeruje w przestrzeń skweru T. Kahla w sposób kompletnie zaprzeczający jego rekreacyjnej funkcji. Te elementy generują hałas i stanowią ciężką do przekroczenia barierę w terenie, którego przeznaczeniem jest rekreacja.
59
P R O J E K T
` L E P O W I S
Schemat przekroju w miejscu przykrycia Wisłostrady płytą
KUBATURA UŻYTKOWA
ZAGŁĘBIONY PLAC
BULWARY
S Y T UAC J A P RO P O N OWA N A :
PRZEJŚCIE DO RZEKI DODATKOWE FUNKCJE
Naszą propozycją jest przykrycie wjazdów do tunelu płytą, która ograniczy hałas i przedłuży tunel, aż do Mostu Średnicowego. W ten sposób ukrywamy ruch samochodów i odcinamy go za równo od przestrzeni publicznej wewnątrz kwartałów projektowanej zabudowy, jak i od przestrzeni publicznej bulwarów nadwiślańskich.
60
Kubatury wewnątrz budynków, leżące pod poziomem płyty są przeznaczone na przestrzenie handlowe oraz garaże. Dodatkowym atutem takiego rozwiązania jest również otrzymanie dodatkowego poziomu przestrzeni publicznej, na której rozgrywa się życie wielkomiejskiej Warszawy.
W A R S Z A W A
WIZUALIZACJE SCHEMATYCZNE
01. ARKADY
01
03 02
Przywrócenie przejścia pod arkadami wiaduktu kolejowego oraz uzupełnienie zabudowy w bezposrednim sasiedztwie przyczyni się do stworzenia unikalnej wielkomiejskiej przestrzeni i włączenia infrastruktury kolejowej do miasta
02. PLAC 04
Kameralny plac na przecięciu szlaków pieszych, przechodzących przez kompleks. Na środku fontanna lub drzewa.
05
03. PLAC SYRENY
Główny plac spotkań, domknięty budynkami użyteczności publicznej. Stanowi przedpole dla budynków, miejsce spotkań oraz punkt orientacyjny.
07. PLAC ASP
Tętniący życiem plac przed nowo-powstającym budynkiem ASP. Doskonały do organizacji wystaw rzeźb czasowych i stałych.
06. PLAC SYRENY
05. PŁYTA
Główny plac spotkań, domknięty budynkami użyteczności publicznej. Stanowi przedpole dla budynków, miejsce spotkań oraz punkt orientacyjny.
Przykrycie wjazdu do Wisłostrady płytą redukuje hałas i chowa infrastrukturę przy małych kosztach, stwarzając unikalną przestrzeń przy Wiśle.
04. SKWER
Przestrzeń dookoła nasypu kolejowego z przebiciem w środku, łączy dwie strony ze sobą. Uskoki w zabudowie tworzą plateau przed dominantami.
08. PLAC
Kameralny plac na przecięciu szlaków pieszych, przechodzących przez kompleks. Na środku placu fontanna, rzeźba lub drzewa.
06
09. BULWARY
Bulwary powinny świadczyć zakres usług takich jak: tramwaj wodny, pomosty cumownicze, pawilony gastronomiczne oraz przestrzeń wypoczynkowa.
09
07 08
10. PLAC / SKWER
Dwupoziomowy plac stanowi oazę chroniąc od zgiełku na bulwarach i hałasu miasta. Stwarza pretekst do organizacji unikalnej przestrzeni. Możliwe czasowe zadaszenie.
10
61
P R O J E K T
` L E P O W I S
62
W A R S Z A W A
LEGENDA:
ZABUDOWA SUGEROWANA
ZABUDOWA ISTNIEJĄCA
Powyższy schemat uzupełnień zabudowy rejonu jest wynikiem naszych rozważań w większej skali. Jest to propozycja teoretyczna, która służy rozpoczęciu dyskusji na temat kierunków rozwoju rejonów Powiśla i Solca. Uważamy, że należy dążyć do maksymalnego wypełnienia luk oraz ubytków w istniejącej zabudowie. Jesteśmy zdania, że nie należy
63
bać się dyskusji o ograniczeniu dzikich terenów zielonych, które powstały nieplanowanie wskutek nieodbudowania tkanki miejskiej po wojennych zniszczeniach. Widzimy Powiśle jako dzielnicę zwartej zabudowy pierzejowej, o czytelnie zarysowanych granicach pomiędzy terenami zurbanizowanymi a kompozycjami parkowymi.
P R O J E K T
` L E P O W I S
Spacer po okolicy Tworząc koncepcję „Przywróćmy Miastu Rzekę” staraliśmy sobie wyobrazić jak wyglądałoby życie w proponowanych przez nas rozwiązaniach z perspektywy użytkownika. Aby zrozumieć zastałą przestrzeń i przekazać nasze przemyślenia zdecydowaliśmy się wykonać wiele szkiców, które obrazują dokładniej charakter przestrzeni.
64
Na poniższych ilustracjach można zobaczyć jak nowa tkanka przenika się ze starą, jaki charakter i skalę mają proponowane przez nas place oraz jak zmieni się przestrzeń, która dziś kojarzy się nam z wyobcowanym i wykluczonym rejonem miasta.
W A R S Z A W A
Zestawienie kierunków ujęć szkicowych 01.
WIDOK Z MOSTU ŚREDNICOWEGO
08.
WIDOK NA CENTRUM USŁUGOWE
02.
WIDOK Z MOSTU PONIATOWSKIEGO
09.
PLAC ZAGŁĘBIONY
03.
PANORAMA MIASTA
10.
WIDOK Z ULICY JARACZA
11.
PLAC PRZED ASP
04.
WIDOK Z ŁODZI NA WYSOKOŚCI MOSTU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO
05.
PLAC UNIWERSYTECKI NAD WISŁĄ
12.
WYBRZEŻE KOŚCIUSZKOWSKIE
06.
CENTRUM NAUKI KOPERNIK
13.
WJAZD DO TUNELU
07.
NAJAZD Z MOSTU NA PLAC SYRENY
14.
PLAC PRZY METRZE
13 14
12 10
05 11 07
09 08
04
02 01 03
65
06
P R O J E K T
` L E P O W I S
01
02
66
W A R S Z A W A
04
01.
WIDOK Z MOSTU ŚREDNICOWEGO
Proponowana zabudowa tworzy kolejową bramę do miasta. Dwa punktowce wprowadzają pociąg do przestrzeni miejskiej, na którą podróżujący mają widok z zupełnie innej perspektywy. Wrażenia wyglądającego przez okna pasażera byłyby podobne do tego, jadącego koleją S-Bahn, czy naziemnymi fragmentami metra w Paryżu.
02.
WIDOK Z MOSTU PONIATOWSKIEGO
Lokalne skupisko budynków nie przekraczających 50m wysokości (podobnie jak np. budynek ZNP) daje przeciwwagę kompozycyjną do pylonu Mostu Świętokrzyskiego oraz do masywnej bryły Stadionu Narodowego. Budynek na pierwszym planie wykorzystuje uwarunkowania trudno dostępnej i wykluczonej działki.
03.
PANORAMA MIASTA
Niska zabudowa lewego brzegu Wisły tworzy przedpole i pierwszy plan, który amplifikuje specyficzną dla Warszawy kompozycję urbanistyczną wysokiego centrum miasta.
04.
WIDOK Z ŁODZI NA WYSOKOŚCI MOSTU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO
Panorama widziana z perspektywy pływających Wisłą statków i barek przypomina widoki, które obecnie możemy podziwiać w Pradze czy Londynie. Dla podróżujących wzdłuż rzeki zobaczenie warszawskiego “water-frontu” byłoby jasnym sygnałem - tu zaczyna się miasto!
03
67
P R O J E K T
` L E P O W I S
06
07.
NAJAZD Z MOSTU NA PLAC SYRENY
07
Most Świętokrzyski prowadzi bezpośrednio na poziom terenu. Jest to jedyny taki most w Warszawie. Sposób w jaki łączy się z siecią ulic tworzy trójkątną działkę pomiędzy dwoma jezdniami. Ta lokalizacja daje okazję do zrealizowania budynku-dominanty, wzorowanej na Times Square w Nowym Yorku, ale w warszawskiej, współczesnej formie.
08.
WIDOK NA CENTRUM USŁUGOWE
Most Średnicowy flankują dwie dominanty wysokościowe. Swoją skalą redukują rolę infrastruktury kolejowej. Stanowią barierę akustyczną dla reszty układu. Podniesiona płyta ma połączenie z dolnymi tarasami poprzez kładki i schody. Kubatura uzyskana pod podniesioną płytą może mieścić rozmaite usługi, które wieczorem tchną życie w bulwary poprzez swoje rozświetlone witryny.
09.
09
PLAC ZAGŁĘBIONY
Przykrycie Wisłostrady (podniesienie płyty), aby ukryć wjazd do tunelu Wisłostrady jest najtańszym rozwiązaniem wykluczającym negatywne skutki lokowania ruchu kołowego w pobliżu rzeki. Aby nie przykrywać betonem terenów zielonych, zaproponowaliśmy wycięcie obrysu jednego budynku i zlokalizowanie unikalnego, dwupoziomowego placu, otoczonego kawiarniami i barami.
68
W A R S Z A W A
05
05.
PLAC UNIWERSYTECKI NAD WISŁĄ
Budynki na zakończeniu osi ulicy Lipowej kontynuują zespół budynków kampusu Uniwersytetu Warszawskiego. Na dolnym tarasie, przed budynkami będzie plac zrealizowany zgodnie z koncepcją zagospodarowania bulwarów nadwiślańskich (Projekt RS Architektura Krajobrazu).
06.
CENTRUM NAUKI KOPERNIK
Centrum Nauki Kopernik odczarowało wcześniej niezagospodarowany brzeg Wisły. Towarzyszący mu zespół zabudowy jest w stanie stworzyć przestrzeń rangi Berlińskiej Wyspy Muzeów, czy Skweru Federacji w Melbourne. Ta część miasta stałaby się jedną z największych atrakcji Warszawy. Rozpisanie konkursów na każdy z tych budynków byłoby okazją do promocji miasta oraz wyłonienia niepowtarzalnych obiektów zaprojektowanych przez najlepszych architektów z całego świata.
08
69
P R O J E K T
` L E P O W I S
10.
10
WIDOK Z ULICY JARACZA
Jednym z podstawowych założeń koncepcji jest dowiązanie się i wpisanie w spójny charakter dzielnicy jaką jest Powiśle. Chcemy to osiągnąć przede wszystkim poprzez kontynuację układu ulic okolicznej zabudowy oraz jej gabarytów. Takim zabiegiem jest właśnie przedłużenie ulicy Jaracza. Na jej zakończeniu ukrywamy wjazd do tunelu delikatną górką, która wywołuje w przechodniu wrażenie tajemnicy i sprawia chęć zobaczenia, co kryję się dalej. 11.
PLAC PRZED ASP
Plac przed budynkami ASP to szansa dla zorganizowania miejsca, w którym będziemy mogli promować naszą sztukę, organizując wystawy i wernisaże. Oprócz tego może to być miejsce przeznaczone na rozwój życia studenckiego. Nieobecność budynków mieszkalnych w bezpośrednim sąsiedztwie jest zaletą przy organizowaniu imprez okolicznościowych i wydarzeń kulturalnych.
12
12.
WYBRZEŻE KOŚCIUSZKOWSKIE
Wybrzeże Kościuszkowskie zostało przearanżowane na aleję z chodnikami szerokości 4m, trasą rowerową, pasami zieleni i wygodnym dojazdem do parkingów podziemnych pod projektowanymi budynkami. Z charakteru ulicy dojazdowozapleczowej stworzyliśmy wielkomiejską aleję dla mieszkańców Warszawy.
13.
WJAZD DO TUNELU
14
Wjazd do tunelu Wisłostrady działają dezintegracyjnie w stosunku do otaczającej przestrzeni. Konieczne jest osłabienie jego roli w stosunku do otoczenia. Jednak, nie zapominając o kierowcach, proponujemy ulokowanie monumentalnej rzeźby na skwerze przed budynkami UW, aby stanowiła lokalną dominantę i wprowadzała kolejny plan w kompozycji tworzonej przez pylon Mostu Świętokrzyskiego, Stadion Narodowy oraz budynki UW.
14.
PLAC SYRENY
Najbardziej znanym symbolem Warszawy jest Syrena. Mając przez lata swoje miejsce w herbie miasta, zasłużyła z całą pewnością na plac, godny swojej legendy. W otoczeniu nowoczesnych budynków i swojego domu – Wisły, może towarzyszyć Warszawiakom w wypoczynku i codziennym życiu. Plac tworzy zabudowa, na którą składa się budynek muzeum, pierzeja Wybrzeża Kościuszkowskiego oraz dominanta na planie trójkąta u zbiegu jezdni prowadzących do Mostu Świętokrzyskiego.
70
W A R S Z A W A
11
13
71
P R O J E K T
` L E P O W I S
72
W A R S Z A W A
73
TEREN SZCZEGÓŁOWEGO OPRACOWANIA LEŻY W OBRĘBIE: ul. Wybrzeże Kościuszkowskie, Most Poniatowskiego, Bulwar Bohdana Grzymały Siedleckiego, ul. Karowa
AUTOR: 4AM ARCHITEKCI
WSPÓŁPRACA: Rs Architektura Krajobrazu, Plankton Group, elementone, Forum Rozwoju Warszawy, Siskom, Piotr Fedak
DESIGN
www.elementone.pl
www.przywrocmymiasturzeke.pl www.facebook.com/przywrocmymiasturzeke