AGROmechanika

01-05 (Agro_8/10)

22.7.10

10:46

Page 1

Indeks 212261 ISSN 1895–5029

Valtra N 111e

Opona Continental

Agrotron X720

01-05 (Agro_8/10)

22.7.10

9:57

Page 2

01-05 (Agro_8/10)

22.7.10

9:58

Page 3

O d

r e d a k c j i

Pieniàdze „wiszà” w powietrzu opon ZawartoÊç tego wydania AGROmechaniki zaskoczy wielu. Tym razem nasze ∏amy opanowa∏y nie maszyny, ale... opony – testy, porównania i porady eksploatacyjne, których pró˝no szukaç gdzie indziej.

Wydaje si´, ˝e kiedyÊ rolnicy mieli ∏atwiej. JeÊli ju˝ potrzebowali kupiç opon´, do wyboru by∏ zwykle jeden typ, przewa˝nie z d´tkà i nikt nie zastanawia∏ si´ nad znaczeniem tajemniczych s∏ów „radialna” i „diagonalna”. WartoÊç ciÊnienia w kole by∏a tylko jedna i zawsze s∏uszna – do oporu. RzeczywiÊcie by∏o ∏atwiej.

Ale czy korzystnie?

W dzisiejszym rolnictwie bez opon ani rusz. A bez w∏aÊciwie dobranego ogumienia nawet nie ma co marzyç o dobrych efektach uprawy.

Nawet przy p∏ugach zwraca si´ uwag´ na odpowiednie opony. Obni˝one zu˝ycie paliwa, wi´ksza si∏a uciàgu, mniejsze ugniatanie gleby czy wy˝sze plony – oto efekty stosowania ogumienia dostosowanego do konkretnych warunków pracy nie tylko ciàgnika.

W ostatnich latach w polskich gospodarstwach pojawi∏o si´ sporo nowych traktorów, z których wiele wyposa˝ono w opony niskociÊnieniowe. Czy wszyscy wiedzà o ich w∏aÊciwoÊciach? Raczej nie, bo znajomoÊç zagadnienia w tym zakresie jest jeszcze niewielka. Do tematu opon wraca si´ najcz´Êciej wtedy, gdy stajà si´ one „∏yse” i traktor, zamiast ciàgnàç p∏ug lub agregat, buksuje w miejscu. A to

tylko jeden z wielu problemów – czubek góry lodowej.

Coraz g∏oÊniej mówi si´ o tym, by ograniczaç ugniatanie gleby. „NiskociÊnieniowà” edukacj´ starajà si´ przeprowadzaç choçby firmy oponiarskie, ale te najcz´Êciej skupiajà si´ na zaletach swoich produktów. A tymczasem, ˝eby zdecydowaç si´ na opon´ niskociÊnieniowà potrzeba nie tylko wiedzy, ale równie˝ pieni´dzy.

Dotychczas niewiele mówi∏o si´ o negatywnym wp∏ywie wy˝szego ciÊnienia na struktur´ gleby, plony czy zu˝ycie paliwa. Gdy dobrze przyjrzymy si´ problemowi, szybko dochodzi si´ do wniosku, ˝e jest to jeden z ∏atwiejszych sposobów, aby zyski sta∏y si´ wy˝sze. Ale trzeba mieç ÊwiadomoÊç, ˝e zakup opon nowej generacji to pokaêna inwestycja, która zwraca si´ w ciàgu przynajmniej kilku sezonów. Zacznijmy zatem od poszerzania wiedzy.

Tomasz Fabijaƒski Zast´pca redaktora naczelnego

01-05 (Agro_8/10)

22.7.10

9:59

Page 4

01-05 (Agro_8/10)

22.7.10

13:23

Page 5

S p i s

AktualnoÊci Park maszynowy Trendy w oponach rolniczych

6 14

Nowoczesne ciàgniki i maszyny rolnicze wymagajà równie nowoczesnych opon. SprawdziliÊmy, co oferujà w tym sezonie wiodàcy producenci.

t r e Ê c i

Test W∏aÊciwy dobór opon

34

Jaka opona b´dzie najlepsza do naszego ciàgnika? O odpowiedê b´dzie ∏atwiej po lekturze testu pi´ciu opon w rozmiarze 38 cali.

Guma do maszyn klasy 250 KM

Co mo˝e Optitrac R+?

16

W sk∏ad serii opon rolniczych Optitrac firmy Goodyear wchodzi kilka typów opon, w tym nowoÊç – Optitrac R+.

Optymalne u˝ytkowanie opon to o 10% ni˝sze zu˝ycie paliwa

18

38

Continental SVT 650/85 R38 to propozycja dla najwi´kszych ciàgników. SprawdziliÊmy jà w pracy.

Gumy do beczek, przyczep i wozów

40

Najwi´ksze beczkowozy i przyczepy o ∏adownoÊci 20–30 ton sà „obute” najcz´Êciej w opony o rozmiarze 30,5 cala.

PoddaliÊmy testowi pi´ç modeli w tym rozmiarze ró˝nych firm.

Wiadomo, ˝e odpowiednie ciÊnienie w oponach to m.in. mniej zu˝ytego paliwa czy wi´ksza si∏a uciàgu.

Wi´cej na ten temat w relacji z pokazu zorganizowanego przez firm´ Michelin.

Z archiwum X

Nowa opona od Klebera

22

Czterocylindrowy ciàgnik ma byç przede wszystkim uniwersalny.

Jaka jest Valtra N 111e Advance wyposa˝ona w ∏adowacz?

SprawdziliÊmy jà w pracy.

24

¸agodne ruchy skrzyde∏

Czterocylindrowiec do codziennego u˝ytku

AGROmechanika jako pierwsza prezentuje nowy produkt – szerokoprofilowà opon´ Gripker firmy Kleber.

Adaptery do zbioru kukurydzy na ziarno Do zbioru kukurydzy na ziarno potrzebne sà specjalne przystawki. Którà wybraç? Prezentujemy ofert´ firm dzia∏ajàcych na polskim rynku.

50

54

Kosiarki Disco 8400 Contour to nowoÊç w ofercie firmy Claas.

WypróbowaliÊmy zestaw o szerokoÊci roboczej ponad 8 m.

Sprawdzi si´ w gospodarstwie

Seria 40 – dojrza∏a konstrukcja

29

Bawarski producent ∏adowarek podwórzowych, firma Thaler, poszerza ofert´. Na rynek trafia najwi´ksza ∏adowarka z serii 40.

Gdy kamera kieruje pojazdem

32

Zamiast oczu – kamera i ciàgnik wszystko widzi. Niemo˝liwe?

To si´ da zrobiç za pomocà systemu Eye-Drive firmy Agrocom.

AGROmechanika

46

Prosty, oszcz´dny i silny. Czy takie ciàgniki jeszcze istniejà?

SprawdziliÊmy, czy taki jest Deutz-Fahr Agrotron X720.

58

Kosa spalinowa to ju˝ sta∏y element parku maszynowego w wi´kszoÊci gospodarstw. JeÊli ktoÊ szuka czegoÊ nowego, proponujemy zerknàç na model 333 R firmy Husqvarna.

Energia odnawialna Techniczna strona produkcji trzciny

60

Rolnictwo brazylijskie to potentat w produkcji trzciny cukrowej.

Piszemy o procesie zbioru i s∏u˝àcych do tego maszynach.

Technika w gospodarstwie

Redakcja Micha∏ Zabost – redaktor naczelny / editor-in-chief: tel. 605 535 532 m.zabost@agromechanika.net.pl Tomasz Fabijaƒski – z-ca redaktora naczelnego / deputy editor-in-chief: tel. 609 502 147 t.fabijanski@agromechanika.net.pl ❚ dr in˝. Adam Ekielski a.ekielski@agromechanika.net.pl ❚ dr in˝. Jacek Skudlarski j.skudlarski@agromechanika.net.pl ❚ Jaros∏aw Stasiuk j.stasiuk@agromechanika.net.pl ❚ Emil UÊcimiak e.uscimiak@agromechanika.net.pl Adres redakcji: ul. Kaliska 1 m. 8, 02-316 Warszawa tel. 22 659 21 92, -93, fax 22 822 66 49 Adres do korespondencji: AGROmechanika Skr. poczt. 54, 00-973 Warszawa

Dzia∏ reklamy: Olga Jeziorska tel. kom. 609 783 332 tel. 22 883 39 52, fax 22 822 66 49 e-mail: o.jeziorska@agromechanika.net.pl Dzia∏ promocji: Aneta Sikora tel. kom. 603 744 343 tel. 22 659 21 97, fax 22 822 66 49 e-mail: a.sikora@agromechanika.net.pl Dzia∏ prenumeraty: Barbara Mamcarz tel. kom. 693 074 669 tel. 22 659 36 50, fax 22 822 66 49 e-mail: prenumerata@oikos.net.pl Projekt graficzny: Adam Fajewcow Agnieszka Budzicz Sk∏ad i ∏amanie: Agnieszka Budzicz Zdj´cie na ok∏adce: Piotr Kalinowski Strona internetowa: www.agromechanika.net.pl

Wydawca: Oficyna Wydawnicza Oikos Sp. z o.o.

Zarzàd: Jacek K∏udka, Witold ¸asica Adres wydawcy: ul. Kaliska 1 m. 7, 02-316 Warszawa tel. 22 822 03 34, fax 22 822 66 49 www.oikos.net.pl Copyright by Oikos Nak∏ad: 10 000 egz.

ISSN 1895-5029 Druk: Miller Druk Sp. z o.o.

Warszawa, ul. Jagielloƒska 82 Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoÊci za treÊç og∏oszeƒ i reklam.

Nades∏anych materia∏ów nie zwracamy.

Zastrzegamy sobie prawo do redagowania listów.

Opinie wyra˝ane przez autorów na ∏amach AGROmechaniki nie zawsze sà zgodne z poglàdami redakcji.

AGROmechanika

8/2010

5

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

9:05

Page 6

A k t u a l n o Ê c i

Agromarket na Gol´cinie sprz´tu s∏u˝yli kompetentni pracownicy firmy Agromarket.

Lepsze od lekcji EfektywnoÊç tej formy nauczania zaskakuje nawet samych autorów programu. Podczas pokazów dzieje si´ bowiem rzecz dziwna – ci uczniowie, którzy niech´tnie s∏uchajà nauczycieli na tradycyjnie prowadzonych lekcjach, wykazywali du˝e zainteresowanie prezentacjà – pada∏o wiele merytorycznych pytaƒ. M∏odzi, którzy wià˝à swojà przysz∏oÊç z pracà w gospodarstwie, jest ch∏onna takich wiadomoÊci. Wielu ju˝

Pod koniec maja projekt praktycznego szkolenia uczniów w Zespole Szkó∏ Technicznych na poznaƒskim Gol´cinie zrealizowa∏a firma Agromarket Jaryszki.

Fot. Zabost

Po kwietniowych pokazach Kuhna w Zespole Szkó∏ Technicznych w Poznaniu cykl szkoleƒ na terenie szko∏y przeprowadzi∏ drugi z partnerów programu Klasa Patronacka – Agromarket Jaryszki. W dniach 27–28 maja odby∏y si´ pokazy pracy ciàgników i maszyn rolniczych z oferty firmy.

Uczniowie z Technikum Mechanizacji Rolnictwa i Technikum Agrobiznesu mieli mo˝liwoÊç poznania mo˝liwoÊci ciàgników Deutz-Fahr, maszyn zielonkowych i rozsiewaczy nawozów Kverneland. Fachowymi informacjami na temat

Zespó∏ odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie szkolenia (od lewej): Jan Skrzypczak (Agromarket), Karol Weso∏owski (ZST Gol´cin), Micha∏ Ratajczak (Agromarket), Jakub Wawrzyniak (Agromarket) i Przemys∏aw Konderak (Agromarket).

6

AGROmechanika

8/2010

teraz stara si´ o fundusze unijne, m.in. z programu „M∏ody Rolnik”, dlatego takie informacje pozwolà im racjonalnie wykorzystaç uzyskane Êrodki.

Jednak najwi´kszym zainteresowaniem cieszy∏y si´ próby pracy na ciàgnikach Deutz-Fahr. Szczególnie d∏ugie kolejki ustawi∏y si´ do ∏adowarki teleskopowej tej marki, za pomocà której trzeba by∏o wykonaç precyzyjne zadanie.

Du˝e zainteresowanie wzbudzi∏y równie˝ pokazy maszyn zielonkowych.

Agromarket to rodzinna firma handlowo-us∏ugowa. W∏aÊciciele, Ewa i Miros∏aw Skrzypczakowie, inwestujà w rozwój przedsi´biorstwa. Miros∏aw Skrzypczak, który jest absolwentem gol´ciƒskiej szko∏y, od razu przekona∏ si´ do idei Klas Patronackich. Dobrze bo-

Równie˝ dziewcz´ta odwa˝nie próbowa∏y swoich si∏ na ciàgnikach i ∏adowarce. Próby pracy przebiega∏y pod czujnym okiem pracowników Agromarketu i nauczycieli.

wiem rozumie koniecznoÊç kszta∏cenia m∏odzie˝y w szko∏ach rolniczych na nowoczesnym sprz´cie rolniczym.

Uczniowie klasy III Technikum Mechanizacji Rolnictwa odbywali praktyki zawodowe w serwisie firmy, które b´dà kontynuowane w latach nast´pnych. ❚ Karol Weso∏owski

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

16:27

Page 7

A k t u a l n o Ê c i

NowoÊci w Przedsi´biorstwie Romanowski Spotkania organizowane przez firm´ Romanowski dla najlepszych klientów jest okazjà na pog∏´bienie wiedzy z zakresu rolnictwa i czasem Êwietnej zabawy. Tegoroczny piknik odby∏ si´ w stadninie koni w Su∏owie i obfitowa∏ w wiele nowoÊci i emocji.

Po raz pierwszy najlepsi partnerzy biznesowi mieli szans´ wygraç nowà Toyot´ Yaris.

Szcz´Êcie uÊmiechn´∏o si´ do Józefa Maczugi z przedsi´biorstwa rolnego Arenda Sp. z o.o.

Marka Toyota to jedna z trzech, które ostatnio pojawi∏y si´ w ofercie Przedsi´biorstwa Romanowski. Pozosta∏e to Horsch i Challenger.

W czasie trwania imprezy na terenie wystawowym mo˝na by∏o zapoznaç si´ z pe∏nà ofertà maszyn. Dominowa∏y, rzecz jasna, ciàgniki McCormick, których firma z Bartoszyc jest wy∏àcznym importerem. Jednak najwi´ksze wra˝enie na zwiedzajàcych robi∏y najpot´˝niejsze maszyny: wóz prze∏adowczy Horsch i ciàgnik gàsienicowy Challenger.

Ekspozycj´ maszyn uzupe∏ni∏ pokaz zorganizowany przez firm´ Michelin, który mia∏ pokazaç, jak wielkoÊç ciÊnienia w oponach wp∏ywa na iloÊç zu˝ywanego paliwa podczas zabiegów agrotechnicznych. Na poletku doÊwiadczalnym cià-

Roman Romanowski przekazuje symboliczny kluczyk do samochodu Toyota Yaris tegorocznemu zwyci´zcy loterii Józefowi Maczudze z firmy Arenda.

gnik McCormick, wyposa˝ony w specjalny miernik paliwa, pracowa∏ na odcinku 100 m z ciÊnieniem najpierw 1,8 bar, a póêniej 0,8 bar w praktycznie takich samych warunkach.

Przy ni˝szym ciÊnieniu spalanie spad∏o o 14%, co w przeliczeniu na 1000 mth daje oszcz´dnoÊci rz´du 10 000 z∏. W obu przejazdach zmierzono czas – wyeliminowanie poÊlizgu

równie˝ znaczàco go skróci∏o.

Kolejnà prezentacj´ przeprowadzi∏a firma BASF, która równie˝ wspó∏pracuje z Przedsi´biorstwem Romanowski. Na poletkach w Su∏owie zaprezentowano uprawy rzepaku i pszenicy ozimej. Imponujàco wyglàdajàce ∏any poddane by∏y takiemu samemu re˝imowi technologicznemu, jak wszystkie tego typu uprawy w firmie. ❚ Reklama

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

9:06

Page 8

A k t u a l n o Ê c i

Siatki Novatex na rynkach wschodniej Europy

Butterfly to najnowsza seria siatek Novatexu – rolka o d∏ugoÊci 2400 m wa˝y zaledwie 24 kg.

-to_Edge, czyli do ca∏kowitego pokrycia balotu, ∏àcznie z kraw´dziami; • seria Triomphe to najbardziej wytrzyma∏a z siatek (ponad 300 kg), obecnie dost´pna równie˝ w wersji trójbarwnej; • seria Butterfly to najnowszy produkt Novatexu, cechujàca si´ najmniejszà g´stoÊcià, a zatem i masà. Rolka o d∏ugoÊci 2400 m wa˝y zaledwie 24 kg, a obcià˝enie graniczne wynosi 270 kg.

Eksport si´ga 70% ogólnej wartoÊci sprzeda˝y siatek firmy Novatex. ❚

Po udanej premierze na ubieg∏orocznej Agritechnice, w∏oski producent siatek do owijania balotów, firma Novatex, planuje ekspansj´ na rynki Europy wschodniej. Od 1977 r., Novatex udoskonala swoje produkty, czyniàc je wyjàtkowo wytrzyma∏ymi i zdolnymi do ca∏kowitego pokrycia balotu. Niektóre z innowacyjnych rozwiàzaƒ firmy zapisa∏y si´ w historii produkcji siatek do balotów: • seria Winner by∏a pierwszà trójkolorowà siatkà stosowanà w technologii Edge-

10x10x10 – formu∏a sukcesu John Deere Polska

8

AGROmechanika

8/2010

w ciàgu 10 lat, które b´dà przyÊwiecaç firmie w kolejnych, co najmniej 10 latach: 1. Mówimy j´zykiem ziemi – poprawa wyposa˝enia technicznego w gospodarstwach przez dostarczanie rozwiàzaƒ podwy˝szajàcych standardy pracy i wydajnoÊci.

2. Stawiamy na edukacj´ – dzielenie si´ wiedzà i wspieranie m∏odych ludzi interesujàcych si´ nowoczesnà technikà.

3. Partnerstwo dla sukcesu – prowadzenie transparentnego biznesu na jasnych zasadach i dostarczanie jak najlepszych produktów i us∏ug.

4. Wsparcie i obs∏uga – nie tylko zajmujemy si´ nowymi maszynami z aktualnej oferty, ale równie˝ pomo˝emy przy starszych modelach lub nieoferowanych w Polsce.

5. Dopasowanie oferty do ka˝dego klienta – szeroka gama ciàgników i maszyn oraz ca∏y wachlarz systemów dla rolnictwa precyzyjnego opartych na GPS. 6. Innowacje z górnej pó∏ki – John Deere przeznacza na badania i rozwój 4,5 mln dolarów dziennie.

7. JakoÊç i niezawodnoÊç – oferowanie produktów wyso-

Fot. Zabost

Firma John Deere dzia∏a w rolnictwie od ponad 170 lat, w tym od ponad pó∏ wieku w Europie i ju˝ 10 lat w Polsce. Po koniec maja polskie przedstawicielstwo tej globalnej marki Êwi´towa∏o 10 rocznic´ dzia∏alnoÊci w Polce. DziÊ trudno niektórym uwierzyç, ˝e tak pot´˝na firma, która na polskim rynku jest dobrze znana i kojarzona z wysokà jakoÊcià maszyn, stawia∏a pierwsze kroki w naszym kraju jako joint-venture ze spó∏kà Rolimpex.

Jak mówi Miros∏aw Leszczyƒski, dyrektor generalny i prezes zarzàdu John Deere Polska, 10 lat to okazja do refleksji nad przesz∏oÊcià i osiàgni´ciami, a tak˝e doskona∏a mo˝liwoÊç wytyczenia jasnych kierunków na przysz∏oÊç.

Po dekadzie dzia∏alnoÊci biznesowej John Deere Polska kieruje do swoich obecnych i przysz∏ych klientów przes∏anie, które zawiera si´ w haÊle „10x10x10”. Co oznacza owa tajemnicza formu∏a? Jest to 10 punktów, wypracowanych

Podczas uroczystoÊci urodzinowej John Deere Polska dilerom zosta∏y wr´czone certyfikaty.

kiej jakoÊci jest bardzo istotne zarówno dla producenta jak i dla u˝ytkownika – obaj muszà mieç pewnoÊç, czy zagwarantujà wysokà wydajnoÊç w polu w ró˝nych warunkach pracy.

8. Otwarta komunikacja – wykorzystywanie wielu narz´dzi i kana∏ów komunikacyjnych, aby dostarczyç informacje o produktach, nowoÊciach, sieci dilerskiej itp.

9. ProfesjonaliÊci ró˝nych wymiarów – ka˝dy fachowiec znajdzie w firmie John Deere partnera dla wspólnych wyzwaƒ, m.in. ciàgniki o mocy 55–330 KM, kombajny z trzema systemami om∏otu, maszyny do zielonki.

10. DoÊwiadczona sieç dilerska – z firmà John Deere Polska wspó∏pracuje obecnie 19 firm dilerskich z w∏asnymi oddzia∏ami, które sà rozmieszczone w ca∏ym kraju. W sumie daje to 74 punkty sprzeda˝y.

Wiele z nich przygotowanych jest wed∏ug wysokich standardów John Deere, wprowadzanych w sieci dilerskiej od 2007 r. ❚

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

9:07

Page 9

A k t u a l n o Ê c i

Firma Lehmann Agrotechnika jest dobrze znana polskim rolnikom, zw∏aszcza z rejonu Wielkopolski i terenów sàsiednich. Du˝e gospodarstwa korzystajà z oferowanego przez nià us∏ugowego zbioru zbó˝, rzepaku i kukurydzy. Ale to nie jedyny powód popularnoÊci firmy. Od lat wiadomo, ˝e jeÊli ktoÊ chce kupiç u˝y-

wany kombajn czy sieczkarni´ Claasa, u Lehmanna znajdzie maszyn´ zarówno sprawdzonà, jak i za przyzwoità cen´. Gdy zatem Claas otworzy∏ w zesz∏ym roku polskie przedstawicielstwo w Niepruszewie pod Bukiem, wÊród pojawiajàcych si´ spekulacji, by∏ jeden pewnik – wÊród dilerów z pewnoÊcià nie za-

Firma, której wspó∏w∏aÊcicielem jest Sebastian Lehmann, to – w opinii specjalistów z bran˝y – czo∏owy diler Claasa w Polsce. T´ pozycj´ zawdzi´cza ogromnemu doÊwiadczeniu, zdobytemu we wczeÊniejszej sprzeda˝y maszyn u˝ywanych tej marki.

Fot. Zabost, Fabijaƒski

Lehmann Agrotechnika ma nowà siedzib´ Nowy budynek firmy Lehmann Agrotechnika ma powierzchni´ blisko 1500 m2. Umieszczono w nim 6 stanowisk serwisowych.

braknie firmy Lehmann Agrotechnika.

Taka opinia w bran˝y techniki rolniczej by∏a niezbitym dowodem, ˝e firma prowadzona przez dwóch wspólników – Sebastiana Lehmanna i Piotra Kowal´ – awansem zosta∏a uznana za czo∏owy serwis Claasa, zanim naprawd´ zdà˝y∏a si´ wykazaç. Nierzadko s∏ychaç bowiem g∏osy, ˝e z ka˝dym powa˝niejszym problemem wszyscy dilerzy uderzà po wsparcie do Lehmanna, bo ten w maszynach Claasa ma doÊwiadczenie.

Pod koniec maja wspólnicy dokonali uroczystego otwarcia nowej siedziby firmy Lehmann Agrotechnika. MieÊci si´ ona w bardzo reprezentacyjnym budynku w Niepruszewie, do-

s∏ownie o krok od siedziby Claas Polska. Nowy budynek biurowo-serwisowy ma powierzchni´ 1440 m2. Hala warsztatowa wyposa˝ona jest w szeÊç stanowisk naprawczych, a sam serwis bazuje na 15 doÊwiadczonych mechanikach.

JeÊli chodzi o cz´Êç us∏ugowà, Lehmann Agrotechnika dysponuje m.in. oÊmioma kombajnami zbo˝owymi i czterema sieczkarniami samobie˝nymi oraz kombajnem buraczanym Ropa. Rocznie firma wykonuje us∏ugowy zbiór zbó˝ na powierzchni 5–8 tys. ha w Polsce i za granicà. Firma zatrudnia 30 osób. W ofercie znajdujà si´ równie˝ maszyny Merlo, Lemken, Horsch i Tebbe. ❚

XIX Krajowa i V Mi´dzynarodowa Konferencja Naukowa Studentów Na Wydziale In˝ynierii Produkcji Szko∏y G∏ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 26 maja br. odby∏a si´ XIX Krajowa i V Mi´dzynarodowa Konferencja Studentów pt.: „Problemy In˝ynierii Rolniczej i LeÊnej”. G∏ównymi organizatorami Konferencji by∏ Samorzàd Studentów WIP oraz Ko∏o Naukowe WIP wraz z Dziekanem Wydzia∏u. Patronatem honorowym imprez´ obj´li równie˝ Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki, Minister Nauki i Szkolnictwa

Wy˝szego prof. dr hab. Barbara Kudrycka oraz JM Rektor Szko∏y G∏ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie prof. dr hab. Alojzy Szymaƒski.

Uczestnikami konferencji byli studenci m.in. z Polski, S∏owacji, Czech, Turcji i Niemiec. Jej celem by∏o zapoznanie si´ z osiàgni´ciami naukowymi i badawczymi oraz integracja tych Êrodowisk.

Konferencja zosta∏a podzielona na dwie ró˝ne sekcje: A – Ekologiczne i finansowe aspekty produkcji oraz B – In˝ynieria

Jednà z wyró˝nionych prac by∏a „Ocena korzyÊci wynikajàcych z zastosowania systemów zmiany ciÊnienia opon w warunkach Republiki Czeskiej”. Autor referatu Malek Michael reprezentowa∏ Czeski Uniwersytet Przyrodniczy w Pradze.

w rolnictwie i leÊnictwie. Przedstawiono 32 referaty, spoÊród których wyró˝niono szeÊç.

Po cz´Êci oficjalnej odby∏o si´ coroczne ognisko z okazji Dni WIP. ❚ AGROmechanika

8/2010

9

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

9:08

Page 10

A k t u a l n o Ê c i

Ciekawostki maszynowe z Opolagry

Fot. Fabijaƒski

W dzisiejszych czasach ka˝da szanujàca si´ firma ma stron´ internetowà z bogatà ofertà multimediów. Dzi´ki temu ca∏a gama sprz´tu dost´pna jest na monitorze komputera. Jednak wi´kszoÊç rolników nadal ceni sobie mo˝liwoÊç zobaczenia maszyn na ˝ywo i w akcji. Na tegorocznej Opolagrze mo˝na by∏o zobaczyç i oceniç wiele ciekawych maszyn.

Nie tak dawno, bo w czerwcowym numerze AGROmechaniki, pisaliÊmy o platformach do transportu bel s∏omy. Od tego czasu oferta rynkowa powi´kszy∏a si´ o nowy produkt.

Firma Zas∏aw z Zagórza zaprezentowa∏a platform´, którà mo˝na transportowaç nie tylko bele. Ciekawymi rozwiàzaniami, o których warto wspomnieç, sà: zbiornik na wod´ z dozownikiem myd∏a do mycia ràk oraz pod∏oga wykonana ze sklejki z powierzchnià antypoÊlizgowà.

Na Opolagrze zaprezentowano bardzo szerokà ofert´ sprz´tu uprawowego gliwickiego Mandamu z nowoÊcià Eko – chwastownikiem MBC oraz krótkà bron´ talerzowà GAL ze sprz´giem do siewnika.

Olivier Vasseur z Manitou Polska prezentuje nowink´, w którà mo˝na wyposa˝yç ∏adowarki Mustang. Montowane za pomocà Êrub przed∏u˝enie wysi´gnika zwi´ksza ich wysokoÊç podnoszenia.

10

AGROmechanika

8/2010

Wózki podnaczepowe to przysz∏oÊç transportu w najwi´kszych gospodarstwach. Potwierdza to, cieszàcy si´ du˝ym zainteresowaniem, wózek Mario firmy Mega.

Dla mniejszych gospodarstw firma z Nysy produkuje beczkowozy o niedu˝ych pojemnoÊciach.

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

9:08

Page 11

A k t u a l n o Ê c i

Wa∏y no˝owe to alternatywa dla rozdrabniaczy i mulczerów nap´dzanych WOM-em. Wa∏ MaxiCut 600 o szerokoÊci roboczej 5,80 m, obcià˝ony wodà, wa˝y ponad 6 ton. Aby uzyskaç optymalnà pr´dkoÊç roboczà 18–25 km/h wymagany jest co najmniej 150-konny ciàgnik.

Resztki po˝niwne (Êciernisko rzepakowe, kukurydziane czy poplony) rozdrabnia 15 no˝y umieszczonych na ka˝dym walcu.

Opolszczyzna z przyleg∏ymi regionami, do których nale˝y zaliczyç równie˝ Czechy i wschodnie landy Niemiec, to obszary z przewagà gospodarstw wielkopowierzchniowych. Nie dziwi wi´c, ˝e firma Väderstad prezentowa∏a na swoim stoisku maszyny w rozmiarze XXL. Na zdj´ciu najszerszy agregat uprawowy Carrier 1225 na podwoziu transportowym tandem, wyposa˝ony w zgrzeb∏o i wa∏ stalowy.

Agro Eko z Kietrza, diler firm Lemken i Maschio Gaspardo, stworzy∏a ciekawà kombinacj´ uprawowo-siewnà, w sk∏ad której wesz∏y: agregat bierny Quarz oraz siewnik Nina z redlicami talerzowymi. Cena takiego zestawu wynosi 60 000 z∏ netto.

Zielono-czerwona kolorystyka jest charakterystyczna dla kolejnego producenta bran˝y uprawowej, który chce si´ daç bli˝ej poznaç polskim rolnikom. Firma Regent (Austria) zaprezentowa∏a agregaty uprawowo-siewne, agregaty uprawowe oraz p∏ugi.

Czeski producent p∏ugów, firma Opall Agri, zaprezentowa∏a p∏ug Jupiter II z rzadko spotykanym urzàdzeniem zwanym rozdrabniaczem bry∏, który produkuje firma Kerner.

AGROmechanika

8/2010

11

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

9:09

Page 12

A k t u a l n o Ê c i

Najmniejsza Ausa transport nawet na przyczepce samochodowej.

Taurulift T133H jest nap´dzany 3-cylindrowym silnikiem Kubota o mocy 23 KM. Dost´pne sà wersje z nap´dem 4x4 lub tylko na przednià oÊ. Taurulift T133H ma nap´d hydrostatyczny, a jego maksymalna pr´dkoÊç wynosi 20 km/h.

Du˝y przeÊwit pod pojazdem – 270 mm – oraz zdolnoÊç pokonywania wzniesieƒ si´gajàca nawet 31%, zapewniajà niezwyk∏e w∏aÊciwoÊci terenowe.

Przedni nap´d ze wzmocnionym mostem produkcji Ausy sprawia, i˝ maszyna jest w stanie pokonaç trudny teren z maksymalnym obcià˝eniem.

Taurulift T133H ma kabin´ wysuni´tà do przodu, co zapewnia dobrà widocznoÊç oraz

Taurulift T133H ∏àczy w sobie cechy terenowych wózków z zaletami bocznego ramienia z p∏ytà czo∏owà, umo˝liwiajàcego zastosowanie ró˝nego rodzaju osprz´tu.

Fot. firmowe

W oparciu o doÊwiadczenia zdobyte przez 40 lat w produkcji terenowych wózków wid∏owych firma Ausa stworzy∏a nowà ∏adowark´. Maszyna ∏àczy w sobie cechy terenowych wózków z zaletami bocznego ramienia z p∏ytà czo∏owà, umo˝liwiajàcego zastosowanie ró˝nego rodzaju osprz´tu. Tak w∏aÊnie brzmi najkrótsza charakterystyka najbardziej kompaktowego podnoÊnika – Taurulift T133H. Nowa ∏adowarka ma zaledwie 1,4 m szerokoÊci, a jej d∏ugoÊç to nieca∏e 2,6 m (bez wide∏).

Przy tak niewielkich gabarytach i masie zaledwie 2,2 t, Taurulift T133H podnosi ci´˝ar 1300 kg na maksymalnà wysokoÊç 2,7 m. WielkoÊç i waga maszyny pozwalajà na swobodny

Kompaktowe wymiary maszyny oraz jej masa pozwalajà na swobodny jej transport nawet na przyczepce samochodowej.

Dzieƒ otwarty firmy Kuhn

Maszyny firmy Kuhn zaprezentowa∏ dyrektor zarzàdzajàcy Artur Szymczak, a ciàgniki i maszyny John Deere – Andrzej Gr´bacz.

12

AGROmechanika

8/2010

drugi firma mia∏a przyjemnoÊç zaprosiç swoich klientów do siedziby w Jelonku ko∏o Poznania. Przyby∏ych goÊci wita∏ sam

Fot. Wo∏osowicz

Tradycjà stajà si´ organizowane corocznie pod koniec czerwca dni otwarte w firmie Kuhn. W tym roku ju˝ po raz

w∏aÊciwà ergonomi´ pracy.

Jak deklaruje producent, maszyna ta zda egzamin przy

wszelkich pracach prze∏adunkowych w miejscach, gdzie przestrzeƒ jest ograniczona. ❚

dyrektor zarzàdzajàcy, Artur Szymczak, który przedstawi∏ równie˝ za∏og´ firmy. Po cz´Êci oficjalnej przyszed∏ czas na podsumowanie dotychczasowych osiàgni´ç i planów rozwoju zwiàzanych ze zwi´kszajàcà si´ sprzeda˝à.

Kolejnym punktem programu by∏a prezentacja najnowszych maszyn – opryskiwaczy przyczepianych, a tak˝e p∏ugów oraz agregatów uprawowych (szeroko omówiono wa∏y uprawowe dost´pne w ofercie firmy oraz siewniki zbo˝owe i punktowe). Nast´pnie przedstawiono maszyny z linii do zbioru zielonek: od kosiarek poczynajàc, poprzez przetrzàsarki, zgrabiarki i prasy, na owijarkach do balotów koƒczàc. Jako ostatnie zaprezentowano rozsiewacze do nawozów, zarówno dla ma∏ych go-

spodarstw, jak i wielkoobszarowych – du˝e z przyczepà za∏adowczà.

Nast´pnie Andrzej Gr´bacz omówi∏ maszyny z oferty firmy John Deere dost´pne w sieci sprzeda˝y Kuhn. Prezentacja obejmowa∏a ciàgniki od serii 5, po najwi´ksze – 8R. Przedstawiono równie˝ ofert´ kombajnów zbo˝owych, sieczkarni do kukurydzy, pras zwijajàcych i opryskiwaczy przyczepianych z logo jelenia.

Po zakoƒczeniu prezentacji wÊród przyby∏ych goÊci odby∏o si´ losowanie nagród ufundowanych przez firm´ Kuhn. Nast´pnie wszyscy uczestniczyli w pikniku, podczas którego zatroszczono si´ równie˝ o dzieci. Przez ca∏à imprez´ mia∏y one mo˝liwoÊç odkrywania swoich talentów malarskich. ❚

06-13 (Agro_8/10)

22.7.10

9:10

Page 13

A k t u a l n o Ê c i

Fenomen aukcji przeprowadzanych przez dom aukcyjny Richie Bros. to przede wszystkim brak cen minimalnych i szansa na zakupy za niewielkie pieniàdze.

Zach´ceni ofertà i wynikami ubieg∏orocznej aukcji w Kryspinowie, którà organizowa∏ dom aukcyjny Richie Bros., postanowiliÊmy wybraç si´ tam równie˝ w tym roku. Tym, którzy nie wiedzà, o co chodzi, t∏umaczymy, ˝e na ubieg∏orocznej aukcji rolnicy mogli kupiç za niewielkie pieniàdze ciàgniki, maszyny uprawowe i wiele innego sprz´tu przydatnego w gospodarstwie.

Niestety, w tym roku oferta nie by∏a ju˝ tak atrakcyjna dla kupców z bran˝y rolniczej. Maszyn

rolniczych by∏o niewiele, a i ceny jakby wy˝sze. Wszystkie przydatne w gospodarstwie maszyny przedstawiamy poni˝ej wraz z wylicytowanymi cenami.

Mamy jednak równie˝ dobre wiadomoÊci. Pierwsza to taka, ˝e kolejna szansa na okazyjne zakupy w Kryspinowie pojawi si´ ju˝ jesienià. A druga, ˝e dom aukcyjny Richie Bros. przymierza si´ do zorganizowania typowo rolniczej aukcji w Polsce, na wzór aukcji maszyn i ciàgników w Meppen (Niemcy). ❚

R´baki to coraz popularniejsze maszyny w gospodarstwach rolnych. W Kryspinowie za sprz´t Junkkari zap∏acono 1200 euro.

Za drugi – mniejszy, ale za to na ko∏ach i przystosowany do holowania samochodem – nowy w∏aÊciciel zap∏aci∏ 600 euro.

Fot. Fabijaƒski

W poszukiwaniu okazji

Najsilniejszym rolniczym akcentem na aukcji w Kryspinowie by∏y dwa ciàgniki gàsienicowe John Deere. Maszyny z 2000 r. prezentowa∏y si´ dobrze. Jedyne zastrze˝enie mo˝na by∏o mieç do zu˝ytych gàsienic. Ka˝dy z ciàgników zosta∏ sprzedany za 17 500 euro.

Choç ∏adowarki burtowe to maszyny typowo budowlane mo˝na znaleêç dla nich zaj´cie w ka˝dym gospodarstwie, np. w ciasnych oborach czy chlewniach przy usuwaniu obornika. Na aukcji sprzedano kilka takich nowych nie u˝ywanych maszyn firmy Bobcat po 21 000 euro.

KONKURS Zwyci´zcy lipcowej edycji konkursu AGROmechanika & John Deere

Kolejnym urzàdzeniem ze stajni Johna Deere’a by∏a kosiarka komunalna F1145 z 1995 r. Maszyna przystosowana do pracy na du˝ych powierzchniach w dobrym stanie technicznym zosta∏a wylicytowana za 1750 euro.

Do rozwiàzywania k∏opotów transportowych wewnàtrz gospodarstwa najbardziej pomocny by∏by Mule 2510 firmy Kawasaki. Za pojazd w doÊç dobrym stanie nowy nabywca zap∏aci∏ jedyne 700 euro.

❚ Micha∏ Krajka, P´powo ❚ Tomasz Markiewicz, Âwidnica ❚ Przemys∏aw Próchniak, Koƒskowola ❚ Pawe∏ Tabaka, Przasnysz ❚ Sebastian Zborowski, Bogdaniec

❚ Maciej Stasiak, Kurów ❚ Andrzej Misz, Strzelce Opolskie ❚ Urszula Marzec, Czernichów ❚ Grzegorz Rutkowski, G∏owno ❚ Micha∏ Bartnicki, Burzenin

Serdecznie gratulujemy wszystkim zwyci´zcom.

Dzi´kujemy naszym Czytelnikom za udzia∏ w konkursie i zapraszamy do uczestnictwa w kolejnych.

Redakcja AGROmechaniki

AGROmechanika

8/2010

13

14-17 (Agro_8/10)

21.7.10

9:28

Page 14

Park maszynowy

Trendy w oponach rolniczych Rynek opon rolniczych w Polsce rokuje dobrze – ok. 60% gruntów w kraju to tereny rolnicze. Firmy oponiarskie przeÊcigajà si´ w tworzeniu nowych technologii, z których korzystajà tak˝e polscy rolnicy.

W

spó∏czesne konstrukcje opon znacznie ró˝nià si´ od tych sprzed kilkunastu lat. Nie chodzi tu tylko o zdecydowany wzrost gabarytów, czyli to, co naj∏atwiej zauwa˝yç. Ró˝nice dotyczà g∏ównie stosowanych materia∏ów.

Moce wspó∏czesnych klasycznych ciàgników dochodzà do ok. 400 KM, a ca∏a ta moc musi zostaç efektywnie przekazana na pod∏o˝e przy okreÊlonej pr´dkoÊci i stopniu poÊlizgu, przy optymalnym ciÊnieniu w oponie i, tym samym, jak najmniejszym mo˝liwym nacisku jednostkowym na pod∏o˝e. Tu konieczne sà dobre opony.

Nowa generacja mieszanek gumowych i elementów konstrukcji noÊnej pozwalajà na coraz d∏u˝szà i wydajniejszà prac´ pod obcià˝eniem tysi´cy

14

kilogramów i setek koni mechanicznych, przy stosunkowo niskim ciÊnieniu, bo poni˝ej 1 bara, czyli wartoÊci do niedawna jeszcze trudnej do wyobra˝enia przy temperaturze konstrukcji przekraczajàcej 100°C w najbardziej obcià˝onych miejscach.

Podstaw´ elementów si∏owych konstrukcji stanowià w∏ókna sztuczne, teoretycznie te same, co kilkanaÊcie lat wczeÊniej, ale o znacznie poprawionych parametrach. Tak˝e klasyczny sk∏ad mieszanki gumowej opracowano ponad 100 lat temu, ale wcià˝ nie ustajà prace nad nowymi mieszankami o coraz lepszych, specjalnych w∏aÊciwoÊciach. W kontekÊcie opon rolniczych oznacza to opracowanie mieszanek gumowych pozwalajàcych na efektywnà prac´

nie tylko w polu, lecz tak˝e na utwardzonej drodze, czy w transporcie.

Najwa˝niejsze trendy dotyczàce opon rolniczych i przemys∏owych to: • sta∏e ciÊnienie robocze poni˝ej 1 bara; • wy˝sze pr´dkoÊci pracy osiàgane na drogach i w polu; • wy˝sze przebiegi na szosie przy obni˝onym ciÊnieniu; • ograniczenia w Êrednicy zewn´trznej opony, wynikajàce z limitów wymiarów traktorów; • wi´ksza si∏a urzàdzenia powodujàca popraw´ trakcji opony; • wy˝sza wydajnoÊç opon, wynikajàca ze wzrostu kosztów paliwa i pracy; • ograniczanie wp∏ywu opon na Êrodowisko naturalne, m.in. gleb´ i plony.

Poni˝ej prezentujemy sztandarowe produkty czterech firm oponiarskich wiodàcych na polskim rynku (ka˝da produkuje kilka marek opon).

■ Emil UÊcimiak

Trelleborg TM 900 High Power to seria opon przeznaczona do ciàgników o mocy 200–360 KM. W zale˝noÊci od rozmiaru, opony mogà pracowaç z ciÊnieniem ju˝ od 0,4 bara, natomiast maksymalne ciÊnienie wynosi ponad 3 bary. Dopuszczalna pr´dkoÊç, z jakà mo˝na si´ poruszaç, to 65 km/h. Seria TM 900 charakteryzuje si´ równie˝ dobrymi w∏aÊciwoÊciami samoczyszczàcymi oraz niskimi oporami toczenia.

Najnowszym produktem firmy Goodyear sà opony z rodziny Optitrac R+. W technologii R+ zastosowano wi´kszà obj´toÊç powietrza w oponie, mocniejsze materia∏y osnowy oraz innà budow´ stopki Aero-Tie In (technologia stosowana w oponach Goodyear do samolotów). Maksymalna pr´dkoÊç poruszania si´ na tych oponach to 70 km/h. Wi´cej informacji o tej serii na str. 16.

Michelin Xeobib to nowa gama produktów na obie osie ciàgnika stanowiàca zamienniki do tradycyjnych opon serii 65. Wymagajà one jednak zmiany obr´czy na szersze. Pasujà do wszystkich ciàgników o mocy 130–210 KM. Jest to pierwsza w Êwiecie opona, która niezale˝nie od wykonywanej pracy, pr´dkoÊci i obcià˝enia potrzebuje sta∏ego niskiego ciÊnienia poni˝ej 1 bara. W oponie wykorzystano technologi´ Ultraflex, która cechuje si´ nowym profilem bie˝nika z p∏askim czo∏em i wzmocnionymi barkami. Konstrukcja ta nadaje oponie wysokà stabilnoÊç termicznà i wi´kszà odpornoÊç na uszkodzenia mechaniczne.

Firma Bridgestone sprzedaje opony rolnicze pod markà Firestone. Opony radialne serii Performer 85 zast´pujà popularne w rolnictwie R6000 i R8000. Performer 85 udoskonalono poprzez zastosowanie nowej technologii klocków Firestone Dual Angle, dzi´ki którym obszar kontaktowy z pod∏o˝em zosta∏ powi´kszony o 4,2%. Technologia ta pozwala ograniczyç naruszanie struktury gleby oraz u∏atwia samooczyszczanie opony. Konstrukcja karkasu ma wi´kszy promieƒ korony, dajàc p∏askà i szerokà powierzchni´ bie˝nika.

Dziesi´cioprocentowy wzrost ugi´cia poprawia komfort kierowcy, ograniczajàc wibracje na drodze.

AGROmechanika

8/2010

14-17 (Agro_8/10)

21.7.10

9:30

Page 15

14-17 (Agro_8/10)

22.7.10

10:18

Page 16

Park maszynowy

Fot. firmowe

Opony Optitrac R+ to wi´ksza obj´toÊç powietrza, bardziej wytrzyma∏e materia∏y konstrukcyjne oraz zmodyfikowana budowa stopki, co – zdaniem producenta – przek∏ada si´ na zwi´kszanie osiàgów opon tej serii.

Rozmiary i parametry opon Optitrac R+ Rozmiar 540/65R28 540/65R30 540/75R28 600/70R30 710/65R30 620/75R30 650/65R34 650/75R34 650/75R38 800/70R38 650/85R38 710/70R42 710/75R42

LI/SS* 142D/145A8 150D/153A8 149D/152A8 152D/155A8 165D/168A8 163D/166A 161D/164A8 162D/165A8 169D/172A8 173D/176A8 173D/176A8 173D/176A8 175D/178A8

OD** 1415 1465 1500 1602 1686 1692 1718 1836 1941 2055 2059 2043 2157

RC*** 4228 4381 4477 4780 5008 5032 5138 5483 5800 6132 6147 6118 6450

* LI/SS – indeks noÊnoÊci/indeks pr´dkoÊci; ** OD – Êrednica zewn´trzna w mm; *** RC – obwód toczenia w mm

G∏ówne cechy opon Optitrac R+ ❚ Wykonane z wykorzystaniem nowoczesnych technologii z najnowszych mieszanek gumowych: – zwi´kszona noÊnoÊç – odporne na uderzenia ❚ Zoptymalizowany kszta∏t opony i jej odcisku: – równomierny rozk∏ad ciÊnienia – minimalny nacisk na gleb´ – przekazywanie si∏y ❚ Ciàg∏a rzeêba w postaci spiralnych wyst´pów: – zwi´kszony komfort jazdy – równomierne Êcieranie – poprawione w∏aÊciwoÊci trakcyjne ❚ Odcisk opony (poprawione asymetryczne kszta∏ty wyst´pów): – wi´kszy uciàg – wzór bie˝nika sprzyjajàcy samooczyszczaniu si´ – wi´ksza stabilnoÊç ❚ Poprawiona g∏´bokoÊç bie˝nika: – d∏u˝sza eksploatacja – wi´kszy uciàg na gruncie

16

AGROmechanika

8/2010

Co mo˝e Optitrac R+? /Goodyear Optitrac R+/ W sk∏ad oferowanej przez firm´ Goodyear serii opon rolniczych Optitrac wchodzi kilka typów opon. WÊród nich jest nowoÊç – Optitrac R+. Do jakich zastosowaƒ jest dedykowana?

S

eria Optitrac obejmuje 7 typów opon radialnych do ciàgników i maszyn rolniczych: wàskie, standardowe, szerokie, superszerokie, nadwymiarowe, mocno nadwymiarowe oraz ekstremalnie nadwymiarowe. Optitrac R+ nale˝y do opon mocno nadwymiarowych. Ten rodzaj ogumienia przeznaczony jest przede wszystkim do ciàgników pracujàcych w transporcie, których moc mieÊci si´ w dwóch przedzia∏ach: 100–200 KM i powy˝ej 200 KM. Opony, jak deklaruje producent, mogà byç u˝ywane nawet przy pr´dkoÊciach si´gajàcych 70 km/h.

Co sprawia, ˝e te opony sprawdzajà si´ w pracach transportowych? Technologia R+ polega na zastosowaniu wi´kszej obj´toÊci powietrza w oponie, bardziej wytrzyma∏ych materia∏ów oraz zmodyfikowaniu konstrukcji stopki. Wszystko to ma pomóc w zwi´kszaniu osiàgów Optitrac R+.

Potwierdza si´ to w danych technicznych – dla przyk∏adu, opony o rozmiarze 540/65R28 cechuje indeks noÊnoÊci na poziomie co najmniej 142D, czyli dopuszczalne obcià˝enie opony nie wi´ksze ni˝ 2650 kg przy pr´dkoÊci maks. 65 km/h.

■ Opr. kw

Zastàpienie standardowej opony przez: Optitrac R+ tego samego rozmiaru Optitrac R+o mniejszej Êrednicy obr´czy pozwala na: pozwala na: wi´ksze pr´dkoÊci jazdy – do 70 km/h wi´ksze pr´dkoÊci jazdy – do 70 km/h wi´kszà o 9% noÊnoÊç wi´kszà o 31% noÊnoÊç przy takim samym ciÊnieniu przy takim samym ciÊnieniu ni˝sze o maks. 0,4 bara ciÊnienie robocze ni˝sze o maks. 0,8 bara ciÊnienie robocze przy tej samej noÊnoÊci przy tej samej noÊnoÊci

14-17 (Agro_8/10)

21.7.10

9:32

Page 17

18-21 (Agro_8/10)

21.7.10

12:20

Page 18

Park maszynowy

Optymalne u˝ytkowanie opon to o 10% ni˝sze zu˝ycie paliwa

F

rancuska firma oponiarska Michelin wykazuje du˝à aktywnoÊç w dzia∏aniach na rzecz oszcz´dzania paliwa. Od lat przybli˝a rolnikom ekonomiczne korzyÊci z w∏aÊciwego u˝ytkowania opon i wykazuje op∏acalnoÊç inwestowania w dro˝sze, ale efektywniej pracujàce opony niskociÊnieniowe. U˝ywanie wydajnych nowoczesnych opon, w których nierzadko mo˝na stosowaç wyjàtkowo niskie ciÊnienie, jest ekonomiczne nie tylko ze wzgl´du na ich du˝à ˝ywotnoÊç.

Na pokazach, w których uczestniczà rolnicy i przedsi´biorcy Êwiadczàcy

us∏ugi rolnicze, mo˝na sprawdziç, w jaki sposób technika jazdy i rodzaj opony wp∏ywajà na zu˝ycie paliwa na drodze i na polu. Na pokazie korzystano z ciàgników Fendt Vario o nap´dzie bezstopniowym, w których technika jazdy równie˝ ma wp∏yw na zu˝ycie paliwa.

Na drodze z 21-tonowà przyczepà Pierwsza cz´Êç pokazów obejmowa∏a jazdy drogowe dwoma ciàgnikami Vario 818 i 930, do których doczepiono dwie 21-tonowe wywrotki Krampe. Za∏o˝enie by∏o takie, ˝e przy cz´-

Ciàgnik z 21-tonowà wywrotkà na drodze: 4,0 b zamiast 2,1 b = spadek zu˝ycia ON o 3 l/h

Jazda Silnik/przek∏adnia Czas jazdy (min) Pr´dkoÊç obrotowa silnika (obr./min) Zu˝ycie ON (l) CiÊnienie w oponach przyczepy (b) Zu˝ycie ON (l/h)

18

1 2 3 4 5 zimne ciep∏e ciep∏e ciep∏e ciep∏e 12:00 10:30 10:16 10:20 10:40 2200 2200 1600 1600 1600 4,3 3,9 3,4 3,8 4,1 4,0 4,0 4,0 4,0 2,1 25,1 22,8 19,8 20,6 24,6

AGROmechanika

8/2010

Na drodze op∏aca si´ stosowaç w oponach przyczepy ciÊnienie 4,0 b. W razie mieszanej (drogowo-polowej) eksploatacji przyczepy bez instalacji do regulacji ciÊnienia w oponach korzystniejsze jest ciÊnienie 2,3 b.

Fot. dlz

/Oszcz´dzanie paliwa/ Rosnàce w zastraszajàcym tempie ceny oleju nap´dowego zmuszajà rolników do szukania oszcz´dnoÊci. Jednym ze sposobów jest w∏aÊciwe u˝ytkowanie opon, które pozwoli na znaczne ograniczenie zu˝ycia paliwa.

System Airbooster firmy Tigges i widoczny na zdj´ciu zestaw Traktionsbox firmy Strotmann (zawory szybko∏àczàce, manometr i przy∏àcze hamulcowe) u∏atwiajà regulacj´ ciÊnienia powietrza w oponach (koszt ok. 150 euro).

stych jazdach drogowych wy˝sze ciÊnienie w oponach przyczepy sprzyja zmniejszeniu zu˝ycia ON. SzeÊciokilometrowe rundy przynios∏y ciekawe rezultaty. Dopóki silnik i przek∏adnia ciàgnika 818 Vario by∏y zimne, zu˝ycie ON si´ga∏o 4,3 l/6 km, czyli 25,1 l/h. Przy rozgrzanych zespo∏ach zu˝ycie wynosi∏o 22,8 l/h, a wi´c o 9% mniej.

Je˝eli traktorzysta utrzymywa∏ pr´dkoÊç obrotowà 1600 obr./min zamiast 2200 obr./min, pr´dkoÊç jazdy nie by∏a mniejsza. Zu˝ycie ON zmniejsza∏o si´ natomiast o 11%, osiàgajàc poziom 19,8–20,6 l/h.

Je˝eli traktorzysta, majàc na uwadze ochron´ gleby na polu, zmniejszy∏ ciÊnienie w oponach przyczepy do 2,1 b, musia∏ si´ liczyç z wi´kszym zu˝yciem ON na drodze (24,6 l/h przy 1600 obr./min). Jednak w przypadku regularnej eksploatacji mieszanej, drogowo-polowej, stosowanie obni˝onego ciÊnienia mo˝e byç nawet korzystniejsze. Redukcja zu˝ycia paliwa na polu, si´gajàca nawet 36%, z regu∏y z nawiàzkà kompensuje wzrost zu˝ycia paliwa na drodze, kszta∏tujàcy si´ na poziomie 10%.

18-21 (Agro_8/10)

21.7.10

12:21

Page 19

Park maszynowy

Ciàgnik na polu: 0,4 b zamiast 1,7 b = spadek zu˝ycia ON o 45%

Przejazd 1a* 1b 1c 2a 2b 2c Pr´dkoÊç obrotowa silnika (obr./min) 2100 2100 2100 2100 1400 CiÊnienie w oponach (b): – z przodu 1,7 1,7 1,2 0,8 0,4 0,4 – z ty∏u 1,7 1,7 1,2 0,8 0,4 0,4 Pr´dkoÊç (km/h) 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 PoÊlizg (%) 57,5 21,0 18,1 9,0 9,0 Uciàg (kN) 2800 2800 2800 2800 2800 Zu˝ycie ON (l/ha) 80 48 45 44 43 * przejazd bez obcià˝enia

Ciàgnik na holu zapewnia∏ sta∏e obcià˝enie maszyny ciàgnàcej (2800 daN). Po obni˝eniu ciÊnienia z 1,7 b do 0,4 b poÊlizg zmniejsza∏ si´ do 9% i zu˝ycie ON mala∏o o 45%. Przy utrzymywaniu optymalnej pr´dkoÊci obrotowej (1400 obr./min) mo˝liwe jest zmniejszenie zu˝ycia ON nawet o 59%.

SPROSTOWANIE W poprzednim wydaniu AGROmechaniki (7/2010) w artykule „Popyt na Êrednià moc cz. 4” pojawi∏ si´ niezamierzony b∏àd. W tabeli na str. 28 zosta∏y podane niew∏aÊciwe ceny ciàgników New Holland. Produkty tej marki sà pozycjonowane w z∏otówkach. Prawid∏owe ceny ciàgników New Holland to: 152 600 z∏ dla modelu T5050 oraz 117 100 z∏ dla modelu TD 5050. Podane kwoty sà wartoÊciami netto. Za b∏àd przepraszamy.

Redakcja

Opony na polu W drugiej cz´Êci pokazu mo˝na by∏o poznaç efekty zmiany ciÊnienia w oponach ciàgnika wykonujàcego ci´˝kà prac´ pociàgowà na polu. Wyniki pomiarów wykaza∏y wyst´powanie znacznych ró˝nic (p. tab. „Ciàgnik na polu: 0,4 b zamiast 1,7 b = spadek zu˝ycia ON o 45%”). Przy uciàgu 2800 kN i ciÊnieniu 1,7 b z ty∏u i z przodu notowany by∏ 57% poÊlizg. Odpowiada∏o to zu˝yciu 80 l ON/ha. Po obni˝eniu ciÊnienia do 1,2 b poÊlizg znacznie si´ zmniejszy∏, spadajàc do poziomu 21% (48 l/ha).

Przy ciÊnieniu 0,8 b utrata trakcji si´gn´∏a jeszcze 18% (45 l/ha). Je˝eli stosowano opony wysokiej klasy i mo˝na by∏o obni˝yç ciÊnienie do 0,4 b, zu˝ycie ON wynosi∏o 44 l/ha, a przy optymalnej pr´dkoÊci obrotowej silnika (1600 obr./min) spada∏o nawet do 33 l/ha.

Z przyczepà na polu Trudno w to uwierzyç, ale przy ciÊnieniu 4,0 b w oponach przyczepy 310-konny ciàgnik Vario 930 (ogumienie 710/70 R42 z ty∏u i 600/65 R34 z przodu) nie móg∏ ruszyç z miejsca z pe∏nà 21-tonowà wywrotkà – zakopywa∏ si´. Natomiast po obni˝eniu ciÊnienia w oponach przyczepy do 1,2 b ciàgnà∏ jà przyzwoicie, wykazujàc zaledwie 20%

➠ Reklama

18-21 (Agro_8/10)

21.7.10

12:21

Page 20

Park maszynowy

Ciàgnik z przyczepà na polu: 4,0 b = niemo˝noÊç ruszenia z miejsca, 1,2 b = dobry uciàg CiÊnienie w oponach przyczepy 4,0 b

Zestaw CiÊnienie w oponach przyczepy (b) Zu˝ycie ON (l/km) Zu˝ycie ON (%)

CiÊnienie w oponach przyczepy 1,2 b

1

2

4,0 7,0 100

2,0 4,5 64

W przypadku 21-tonowej wywrotki z ciÊnieniem w oponach 4,0 b (zestaw po lewej stronie) na polu wyst´powa∏ du˝y poÊlizg i zu˝ycie ON by∏o wi´ksze o 36% ni˝ w przypadku przyczepy z ciÊnieniem w oponach 2,0 b.

poÊlizg. Przy ciÊnieniu 2,0 b zu˝ycie ON przez ciàgnik 818 na polu zmniejszy∏o si´ z 7,0 do 4,5 l/km (oszcz´dnoÊç rz´du 36%).

Jazda G∏´bokoÊç kolein (cm) PoÊlizg (%) CiÊnienie w oponach ciàgnika (b) – z przodu – z ty∏u CiÊnienie w oponach przyczepy (b)

1

2

22 100

10 20

0,7 0,9

0,7 0,9

4,0

1,2

Orka z ∏àcznikiem górnym w otworze pod∏u˝nym Je˝eli na polu w oponach 21-tonowej wywrotki (ogumienie 600/55 R26.5) stosowane by∏o ciÊnienie drogowe (4,0 b), to 310-konny ciàgnik Vario 930 (ciÊnienie 0,7 b z przodu i 0,9 b z ty∏u) zakopywa∏ si´ przy próbie ruszenia z miejsca. Po obni˝eniu ciÊnienia w oponach przyczepy do 1,2 b, poÊlizg zmniejsza∏ si´ do 20% i zestaw sprawnie porusza∏ si´ do przodu.

¸àcznik górny w otworze pod∏u˝nym: zu˝ycie ON wi´ksze nawet o 10%

Je˝eli przy pracy p∏ugiem zawieszanym ∏àcznik górny by∏ umieszczany w otworze pod∏u˝nym, niemo˝liwe by∏o efektywne przeniesienie masy narz´dzia na ciàgnik i tym samym zwi´kszenie jego trakcji. BezpoÊrednie porównanie wykaza∏o, ˝e przy ustalonym ∏àczniku górnym i dobrze wyregulowanej hydraulice mo˝na zaoszcz´dziç 10% ON.

20

AGROmechanika

8/2010

Cz´sto zaleca si´, by przy orce ∏àcznik górny zawieszaç ruchomo w otworze pod∏u˝nym. Nie powinno si´ jednak tego robiç. Zamocowanie ∏àcznika w sposób ustalony i wykorzystanie mo˝liwoÊci regulacji uciàgu pozwala na zaoszcz´dzenie nawet 10% ON.

Podsumowanie Optymalne u˝ytkowanie opon pozwala na znaczne obni˝enie zu˝ycie paliwa. Ârednio mo˝na zaoszcz´dziç 10%, co w obecnych warunkach oznacza kilkutysi´czne oszcz´dnoÊci.

JednoczeÊnie trzeba zaznaczyç, ˝e optymalne u˝ytkowanie opon (wymagajàce czasem stosowania wyjàtkowo niskiego ciÊnienia powietrza) jest mo˝liwe na d∏u˝szà met´ tylko w przypadku u˝ywania ogumienia wysokiej klasy. Jedynie takie ogumienie zapewnia w∏aÊciwà kombinacj´ parametrów technicznych z ˝ywotnoÊcià.

■ Opr. tf

18-21 (Agro_8/10)

21.7.10

12:22

Page 21

22-23 (Agro_8/10)

21.7.10

9:35

Page 22

Park maszynowy

Specjalni dla AGROme e chaniki

Nowa opona od Klebera /Kleber Gripker/ Szerokoprofilowa opona Gripker to absolutna nowoÊç firmy Kleber (grupa Michelin) dedykowana dla gospodarstw o profilu mieszanym. Jak twierdzi producent, chroni ona gleb´ i pastwiska, zapewniajàc przy tym lepszy uciàg. Dost´pna na rynku europejskim, jest przeznaczona do ciàgników o mocy 80–180 KM. AGROmechanika ma przyjemnoÊç zaprezentowaç t´ opon´ jako pierwsza w Polsce.

N

nazwa opony (Gripker) zosta∏a wy∏oniona na drodze g∏osowania wÊród osób odwiedzajàcych targi SIMA 2009. Do wyboru by∏y trzy propozycje: Softker, Maxiker i Gripker.

Og∏oszenie wyników g∏osowania 3000 rolników mia∏o miejsce podczas hanowerskich targów Agritechnica, odbywajàcych si´ w paêdzierniku ubieg∏ego roku. Zwyci´˝y∏a nazwa Gripker, zdobywajàc 42% g∏osów. Wtedy równie˝ po raz pierwszy Kleber zademonstrowa∏ nowà opon´. Oficjalna premiera Kleber Gripker mia∏a miejsce w dniach 2–3 czerwca, podczas francuskich targów Salon de l’Herbe, które odby∏y si´ w miejscowoÊci Villefranche d’Allier.

W∏aÊciwoÊci Gripkera Ale nazwa to nie wszystko. Opony Gripker sà dobrze przystosowane do u˝ytku drogowego, o czym Êwiadczy indeks pr´dkoÊci D, czyli dopuszczenie do jazdy ciàgnikiem z pr´dkoÊcià nawet 65 km/h. Jak twierdzi producent, specyficzne ukszta∏towanie bie˝nika Kleber Gripker pozwo-

22

AGROmechanika

8/2010

li∏o zmniejszyç wibracje przenoszone z silnika do kabiny ciàgnika.

Dzi´ki owemu bie˝nikowi opona Kleber Gripker nie wp∏ywa destrukcyjnie na powierzchni´ gleby i u˝ytków zielonych. Bardziej zaokràglone klocki bie˝nika i szeroki karkas pomagajà zminimalizowaç uszkodzenia systemów korzeniowych roÊlin i zwi´kszyç w∏aÊciwoÊci samoczyszczàce opony.

Ciàgniki wyposa˝one w nowy Kleber Gripker cechuje lepszy uciàg. Wp∏ywa to m.in. na wydajnoÊç zabiegów uprawowych, np. orki. Wysokie klocki o ostrych kraw´dziach zapewniajà, co prawda, lepszy uciàg, jednoczeÊnie zmniejszajà uszkodzenia roÊlin i pastwisk powstajàce podczas przejazdów ciàgników. Ponadto elastyczna konstrukcja pozwala na równomierny rozk∏ad nacisku opony na pod∏o˝e, co z kolei przek∏ada si´ na szersze i p∏ytsze koleiny, ochron´ gleby i mniejsze zniszczenia roÊlin.

Gama coraz szersza W 2010 r. na rynek b´dà sukcesywnie trafiaç kolejne modele Gripkera.

Docelowo ma byç 13 rozmiarów: 440/65R24, 480/65R24, 540/65R24, 440/65R28, 480/65R28, 540/65R28, 540/65R30, 540/65R34, 600/65R34, 540/65R38, 600/65R38, 650/65R38 i 650/65R42. Warto dodaç, ˝e nowy Gripker jest rozszerzeniem oferty Kleber dla rolników, która sk∏ada si´ jeszcze z 3 modeli opon: • Kleber Topker – do ciàgników o mocy od 180 KM, ∏àczàcy uciàg przy ci´˝kich pracach polowych z wytrzyma∏oÊcià. Opona zosta∏a stworzona do najmocniejszych ciàgników pracujàcych z ci´˝kim osprz´tem. Jest odporna na du˝e obcià˝enia przy niskim ciÊnieniu powietrza i skraca czas prac polowych, skutecznie przenoszàc moment obrotowy dzi´ki mniejszemu poÊlizgowi.

• Kleber Fitker – opony serii 70 do ciàgników o Êredniej mocy (70–180 KM), których g∏ównà zaletà jest wszechstronnoÊç u˝ytkowania. Dzi´ki temu mogà byç z powodzeniem stosowane do wielu prac rolniczych. Opona charakteryzuje si´ wytrzyma∏oÊcià, niezawodnoÊcià i trwa∏oÊcià.

• Kleber Traker – opony serii 85 do ma∏ych i Êrednich ciàgników o mocy 60–160 KM, wyznaczajàce nowy

Opony Kleber Gripker sà dost´pne w 13 rozmiarach. Oprócz nowoczesnego wyglàdu, Gripker ma dodatkowo trzy wypustki pomi´dzy klockami. To znak rozpoznawczy marki Kleber.

22-23 (Agro_8/10)

21.7.10

9:42

Page 23

Park maszynowy

standard wytrzyma∏oÊci i ˝ywotnoÊci. Opona zwi´ksza wydajnoÊç poprzez du˝y uciàg, szczególnie na mokrym pod∏o˝u, i noÊnoÊci pozwalajàcej na wi´ksze obcià˝enie ciàgnika, a przez to na zmniejszenie liczby przejazdów.

■

Kamienie milowe w historii opon Kleber

Fot. firmowe

Opr. kw

Opony nowej gamy sà dobrze przystosowane do u˝ytku drogowego, o czym Êwiadczy indeks pr´dkoÊci D, czyli dopuszczenie do jazdy ciàgnikiem z pr´dkoÊcià nawet 65 km/h.

Marka Kleber jest obecna w europejskim rolnictwie ju˝ od 1948 r. Opracowanie pierwszej opony bezd´tkowej w 1961 r. zrewolucjonizowa∏o segment rolniczy. Od tego czasu Kleber nieustannie wprowadza na rynek produkty coraz bardziej dostosowane do wymogów rolników.

S∏ynà one z jakoÊci i sà ∏atwo rozpoznawalne dzi´ki trzem wypustkom pomi´dzy klockami (to znak rozpoznawczy marki). ❚ 1911 r.: W Colombes, na przedmieÊciach Pary˝a powstaje fabryka opon Goodrich, której pierwszy produkt opuszcza hal´ produkcyjnà 8 grudnia. ❚ 1945 r.: Przeprowadzka pod koniec II wojny Êwiatowej na Avenue Kl¯ber w Pary˝u. Temu wydarzeniu towarzyszy zmiana nazwy na Kleber-Colombes oraz powstanie nowego logo. ❚ 1948 r.: Premiera pierwszej opony rolniczej. ❚ 1950 r.: Maurice Herzog, pracownik Kleber, prowadzi francuskà ekspedycj´ w Himalaje.

Wraz z Louisem Lachenal 3 czerwca 1950 r. zdobywa szczyt Annapurny, czym rozs∏awia Francj´, francuski Klub Alpejski i Kleber-Colombes.

❚ 1951 r.: Pierwsza opona bezd´tkowa. Kleber rewolucjonizuje przemys∏ opon rolniczych, produkujàc pierwszà opon´ rolniczà ze zintegrowanà d´tkà. Dzi´ki technologii, firma zdobywa pozycj´ lidera wÊród innych producentów opon. ❚ 1968 r.: Marka zmienia nazw´ na Kleber.

SzeÊç lat po zmianie nazwy firmy na Pneumatiques, Caoutchouc Manufactur¯ et Plastique Kleber-Colombes w 1962 r., firma decyduje si´ skróciç nazw´ marki do Kleber. ❚ 1970 r.: Kleber wypuszcza na rynek swojà pierwszà radialnà opon´ rolniczà, Super Tracsol. ❚ 1971 r.: Maskotkà marki zostaje pies bokser, poniewa˝ cechy tej rasy (np. niezawodnoÊç, si∏a i szybkoÊç) znakomicie pasujà do opon Kleber. ❚ 1981 r.: Kleber przechodzi w r´ce Grupy Michelin. ❚ 2010 r.: Premiera Kleber Gripker, szerokiej opony serii 65 do ciàgników o mocy 80–180 KM u˝ywanych w gospodarstwach uprawowo-hodowlanych.

Reklamy

24-27 (Agro_8/10)

21.7.10

9:47

Page 24

Park maszynowy

Firma Kemper, nale˝àca do firmy John Deere, najbardziej znana jest z produkcji przystawek bezrz´dowych do zbioru kukurydzy na kiszonk´. W swojej ofercie ma równie˝ przystawki do zbioru kukurydzy na ziarno.

wa sztucznego, dzi´ki czemu sà lekkie i mo˝na je ∏atwo demontowaç do prac konserwacyjnych.

Fot. Skudlarski, firmowe

Capello

Adaptery do zbioru kukurydzy na ziarno Efektywny zbiór kukurydzy na ziarno wymaga wyposa˝enia kombajnu zbo˝owego w specjalnà przystawk´ obrywajàcà kolby. Poni˝ej przedstawiamy ofert´ wybranych firm specjalizujàcych si´ w produkcji takich narz´dzi.

BISO Austriacka firma BISO Schrattenecker Erntetechnik GmbH, której przedstawicielem w Polsce jest firma Raitech, to znany producent adapterów do zbioru ró˝nych gatunków roÊlin, np. soi, s∏onecznika, zbo˝a czy rzepaku. W ofercie ma równie˝ przystawki do zbioru kukurydzy na ziarno o nazwie BISO

24

AGROmechanika

8/2010

Corn Power, które wyst´pujà w wersjach 6-, 8- i 12-rz´dowych.

Cechami charakterystycznymi przystawek Corn Power sà: hydraulicznie regulowane listwy podajàce, centralne smarowanie i cztery norze tnàce na wa∏ku. Rozdzielacze rz´dów sà wykonane z tworzy-

Przystawki do kukurydzy Capello o nazwie Quasar przystosowane sà do wspó∏pracy z ka˝dym kombajnem i majà szerokà gam´ modeli sta∏ych oraz sk∏adanych. Oferta obejmuje przystawki od 4 do 12 rz´dów.

W Polsce dost´pne sà jedynie wersje do 8 rz´dów.

System tnàcy w przystawkach Capelo to rozwiàzanie sk∏adajàce si´ z dwóch wa∏ków wciàgajàcych, wyposa˝onych w cztery ostrza pokryte wolframem, oraz docinacz horyzontalny, który na polskim rynku jest na wyposa˝eniu standardowym. Ostatnio firma dokona∏a pewnych modernizacji, m.in. zastosowano przek∏adni´ smarowanà zanurzeniowo, która jest wykonana w 100% z aluminium.

W wyposa˝eniu znajduje si´ równie˝ podajnik Êrubowy o du˝ej Êrednicy i skrzy˝owanym Êlimaku podajàcym, który zapewnia równomierne podawanie materia∏u. Podajnik zabezpieczony jest za pomocà ogranicznika momentu obrotowego.

Po∏o˝enie ostrzy na wa∏kach regulowane jest w zale˝noÊci od stanu ∏anu kukurydzy. W przystawkach Capello odbywa si´ poprzez zmian´ po∏o˝enia p∏yt m∏ócàcych kukurydz´, regulowanych bezpoÊrednio z kabiny operatora. Obudowy wykonane sà z polietylenu i ∏atwo je zdemontowaç. Zapewniajà swobodny

Austriacka firma BISO w swojej bogatej ofercie ma m.in. przystawki do kukurydzy Corn Power.

24-27 (Agro_8/10)

21.7.10

9:48

Page 25

Park maszynowy

dost´p do ∏aƒcuchów zbierajàcych i wa∏ków tnàcych.

Dominoni W∏oska firma Dominoni oferuje zarówno przystawki do zbioru kukurydzy na ziarno z mo˝liwoÊcià adaptacji do zbioru s∏onecznika, jak i specjalne do zbioru s∏onecznika.

Oferta do zbioru kukurydzy obejmuje przystawki od 4 do 12 rz´dów (od 6 rz´dów sk∏adane) przystosowane do ka˝dego typu kombajnu.

Przystawki Dominoni, zdaniem Krzysztofa Zdziarskiego z firmy Gospodarstwo Us∏ugowe Grzegorz Âwierkot, to urzàdzenia cechujàce si´ nieskomplikowanà konstrukcjà i stosunkowo niewysokimi kosztami eksploatacji. Od konkurencji ró˝nià si´ wyd∏u˝onymi wa∏kami wciàgajàcymi o pi´ciu p∏etwach, utwardzanych poprzez napawanie. Stosowane sà równie˝ indywidualnie wy∏àczane przek∏adnie z mo˝liwoÊcià pozostawienia w ca∏oÊci s∏omy kukurydzianej (np. na cele energetyczne) oraz sprz´g∏o zapadkowe zabezpieczajàce sekcje robocze. Przystawki Dominoni otrzymujà nap´d poprzez wa∏ek przekaênikowy (przystawki od 5 rz´dów – z dwóch stron). Opcjonalnie wyposa˝one mogà byç m.in. w podcinacz horyzontalny, indykator do wizualnej kontroli kàta nachylenia zespo∏u Êcinajàcego i smarowanie ∏aƒcuchów w kàpieli olejowej.

Firma Capello w swojej ofercie ma przystawk´ Quasar od 4 do 12 rz´dów. W Polsce dost´pne sà jedynie wersje do 8 rz´dów.

Dominoni oferuje m.in. przystawki do zbioru kukurydzy od 4 do 12 rz´dów, przystosowane do ka˝dego typu kombajnu.

Disc, PCA, Horizon Star oraz Mais Star (MS i MS-SC).

Najbardziej popularnym systemem ci´cia wÊród polskich rolników, we-

d∏ug Mariusza Kubiaka z firmy Rolmasz-Pol, generalnego importera Geringhoff na Polsk´, jest Rota-Disc.

To trójwalcowy system sk∏adajàcy si´

➠

Geringhoff Jednym z bardziej znanych producentów adapterów do kukurydzy na ziarno jest firma Geringhoff, która w swojej ofercie ma równie˝ hedery do zbioru zbó˝ oraz s∏onecznika.

W Polsce adaptery do zbioru kukurydzy Geringhoff oferowane sà najcz´Êciej w 4- i 5-rz´dowych wersjach sztywnych, a tak˝e 6-, 8-, 12-rz´dowych sk∏adanych. Dost´pne sà równie˝ szersze adaptery, np. 18-rz´dowy RD 1800B. Adaptery Geringhoffa sà wyposa˝one w kilka systemów ci´cia: Rota AGROmechanika

8/2010

25

24-27 (Agro_8/10)

21.7.10

9:49

Page 26

Park maszynowy

Tab. 1 Parametry wybranych przystawek Geringhoff MS-SC II MS-SC II RD 600 600 800 FB Liczba rz´dów

RD 800 FB

Capello Quasa F6 R8

Dominoni GL 906 GL 910

6 8 6 8 6 10 6 10 6 8 6 8 (sztywna) (sk∏adana) (sztywna) (sk∏adana) (sztywna) (sk∏adana) (sztywna) (sk∏adana) (sk∏adana) (sztywna) (sztywna) (sk∏adana)

Odleg∏. mi´dzy rz´dami [cm] 70/75/80 70/75/80 70–80 70–80 70–80 SzerokoÊç [m] 4,4–4,9 5,8–6,5 4,4–4,9 4,47–8,01 4,55–4,9 Szer. transportowa [m] 4,4–4,9 3,0–3,3 4,4–4,9 3,0–3,3 4,55–4,9 Masa [kg] 1885–1935 3000–3350 1960 2980 1750

70–80 4,2–7,8

70,75 4,25

70,75 7,15

b.d.

3130

4,25 1380

3,7 2500

Firma Geringhoff oferuje trzy rozwiàzania techniczne w produkowanych przez siebie przystawkach. System Maise Star (fot. z lewej) to rozwiàzanie dla gospodarstw, które wykorzystujà s∏om´ jako os∏on´ antyerozyjnà lub karm´ dla byd∏a. Dzi´ki systemowi Horizon Star (fot. Êrodkowa) uzyskiwane jest dobre rozdrobnienie resztek roÊlin oraz nisko przyci´te Êciernisko. Trzeci system PC/PCA (fot. z prawej) to technologia jednowalcowa, która równie˝ zapewnia równomiernoÊç ci´cia.

z dwóch wa∏ków zbierajàcych o ró˝nej Êrednicy i umieszczonego poni˝ej wa∏ka z pi´tnastoma dyskowymi tarczami rozdrabniajàcymi. Tarcze rozdrabniajàce obracajà si´ odwrotnie

26

Oros Kemper Tornado Cornado Corn Star Corn Star 6700 8600 206 208

AGROmechanika

8/2010

do przep∏ywu zbieranego materia∏u, rozdrabniajà w sposób ciàg∏y wciàgni´te ∏odygi kukurydzy i rozrzucajà poci´te kawa∏ki w poprzek i wzd∏u˝.

Na koƒcu Êlimaków wciàgajàcych

70 i 76,2 70 i 76,2 4,61 6,13 3,22 2250

6,13 2480

70–80 4,57

70–80 6,07

3,3 2350

3,3 2950

znajdujà si´ urzàdzenia do oddzielania Êcierni, co ma na celu zapobieganie zapychaniu si´. System ten zapewnia lepsze rozdrobnienie i lepsze rozprowadzenie poci´tego materia∏u. Jest on w du˝ym stopniu bezobs∏ugowy, gdy˝ odpadajà wszelkie czynnoÊci regulacji, a pokrywy wewn´trzne i zewn´trzne otwierajà si´ bez narz´dzi. Do zdj´cia ∏aƒcuchów wciàgajàcych wystarcza jedynie dostarczona przez producenta dêwignia kàtowa.

Kolejny system, PC/PCA, to technologia jednowalcowa zapewniajàca równomierne ci´cie. W sk∏ad zespo∏u roboczego wchodzi Êlimakowa g∏owica z no˝em odcinajàcym, stalnica z zamocowanymi na niej no˝ami w kszta∏cie litery U i wirnik z osadzonymi w nim listwami nagarniajàcymi.

Zasada dzia∏ania polega na tym, ˝e ∏odyga kukurydzy zostaje wprowadzona przez cz´Êç Êlimakowà do sekcji tnàcej, odci´ta przez specjalne no˝e, a nast´pnie przeciàgni´ta przez zespó∏ no˝y umocowanych na stalnicy, gdzie nast´puje ci´cie na drobne kawa∏ki. W stosunku do poprzednich systemów charakteryzuje si´ on wy˝szymi oporami ci´cia, ale jego zaletà jest taƒsza eksploatacja.

W ofercie firmy sà równie˝ adaptery z system Mais Star MS, które nie sà wyposa˝one w urzàdzenia do rozdrabniania s∏omy kukurydzianej.

Jest to oferta dla tych gospodarstw, które wykorzystujà s∏om´ jako os∏on´ antyerozyjnà lub karm´ dla byd∏a. W sk∏ad systemu MS wchodzà dwa walce zbierajàce, wyposa˝one

24-27 (Agro_8/10)

21.7.10

9:50

Page 27

Park maszynowy

W´gierska firma Oros-Linamar dobrze znana jest amerykaƒskim farmerom. Na targach Polagra Premiery zaprezentowa∏a si´ polskim rolnikom.

w cztery no˝e listwowe, które Êcinajà p´d roÊliny na krótkie kawa∏ki. Inna odmiana adapterów Mais Star o nazwie MS-SC jest wyposa˝ona w podcinacz horyzontalny, który zapewnia niskie Êciernisko i rozrzuca poci´te przez no˝e kawa∏ki roÊlin.

Kolejnym produktem jest adapter z systemem Horizon Star, w sk∏ad którego – oprócz trzech walcy (podobnie jak w Rota-Disc) – wchodzi jeszcze horyzontalny podcinacz Êcierniska.

W tym systemie uzyskuje si´ dobre rozdrobnienie resztek roÊlin oraz nisko przyci´te Êciernisko.

Firma Geringhoff prowadzi te˝ prace nad adapterem umo˝liwiajàcym Êcinanie s∏omy kukurydzianej na rzàd pod zbiór prasà.

Kemper Nale˝àca do Johna Deere’a firma Kemper znana jest rolnikom przede wszystkim z bezrz´dowych przystawek do kukurydzy dla sieczkarni. Oferuje ona równie˝ adaptery do zbioru kukurydzy na ziarno Corn Star 206 (6 rz´dów) i 208 (8 rz´dów).

Wed∏ug przedstawicieli fir-

my, ich produkty mogà efektywnie pracowaç podczas zbioru w zakrzywionych rz´dach, a tak˝e ukoÊnych. Dzieje si´ tak dzi´ki nowatorskiemu systemowi Êcinania roÊlin, w którym wyeliminowano wciàgacze ∏aƒcuchowe.

Zamiast nich wykorzystano Êlimak wciàgajàcy oraz rotor z szeÊcioma palcami, który obracajàc si´ z pr´dkoÊcià ok. 50 obr./min, najpierw naprowadza roÊliny do szczeliny obrywajàcej kolb´, a nast´pnie oberwane kolby przemieszcza do poprzecznego przenoÊnika Êlimakowego.

Pod spodem znajduje si´ docinacz z dwoma lub trzema no˝ami. W opinii producenta, system ten eliminuje problemy z p´kajàcymi i wyciàgni´tymi ∏aƒcuchami, co zmniejsza awaryjnoÊç przystawek podczas pracy na polu.

Oros-Linamar Na Polagrze Premiery 2010 mia∏a miejsce prezentacja przystawek firmy Oros.

Firma, pochodzàca z W´gier, dzia∏a w trzech bran˝ach: cz´Êci do maszyn budowlanych, samochodowych oraz w rolnictwie.

W bran˝y rolnej udzia∏owcem Orosa jest amerykaƒska firma Linamar.

W´grzy produkujà przystawki zarówno do kukurydzy, jak i s∏onecznika do ka˝dego typu kombajnów. W ofercie znajdujà si´ adaptery od 2 do 12 rz´dów na ramie sztywnej. Na rynek amerykaƒski przeznaczono równie˝ przystawki 14-, 16i 24-rz´dowe.

Zespó∏ roboczy przystawek Oros stanowi prosty system o nazwie SRS. Sk∏ada si´ on z dwóch walców z zamontowanymi na nich p∏etwami tnàcymi oraz umieszczonego pod walcami podcinacza. No˝e podcinacza majà podwójne ostrze i sà utwardzone. System ten jest ∏a-

twy do monta˝u i demonta˝u. Nie ma równie˝ problemu z wymianà p∏etw rolek Êcinajàcych i elementów je ∏àczàcych.

Obecnie adaptery firmy Oros oferowane sà jako nowe jednostki, w których dokonano szeregu zmian wewnàtrz konstrukcji majàcych na celu zmniejszenie ich masy.

Zastosowano m.in. pokrywy z tworzywa sztucznego oraz aluminiowe obudowy skrzyƒ przek∏adniowych. Naciàganie ∏aƒcuchów wciàgajàcych odbywa si´ automatycznie za pomocà uk∏adu bezobs∏ugowego. Ka˝da z sekcji ma indywidualne zabezpieczenia przed przecià˝eniem.

■ dr in˝. Jacek Skudlarski Reklama

28-31 (Agro_8/10)

22.7.10

10:25

Page 28

Park maszynowy W mostach nap´dowych ∏adowarek serii 40 mo˝na stosowaç mechanizm ró˝nicowy o ograniczonym poÊlizgu (LSD). Umo˝liwia on przeniesienie na jedno ko∏o momentu obrotowego wy˝szego (maks. 60%) ni˝ moment podawany na drugie ko∏o tej samej osi.

Podstawowe parametry techniczne ∏adowarek Thaler serii 40.

Model

Seria 40 – dojrza∏a konstrukcja /¸adowarki Thaler/ Oferta bawarskiego producenta ∏adowarek wzbogaci∏a si´ o kolejne maszyny. Do produkowanych dotychczas serii: 12, 20 i 30 do∏àczy∏a kolejna – 40, której modele znacznie ró˝nià si´ budowà uk∏adu nap´dowego i jezdnego od swoich mniejszych braci.

¸

adowarki Thaler zdoby∏y uznanie w Niemczech i w Polsce przede wszystkim z powodu dobrego stosunku jakoÊci do ceny. W ofercie firmy sà – produkowane ju˝ od pewnego czasu – trzy grupy ∏adowarek z serii: 12, 20 i 30 oraz ostatnio wprowadzony – nowy model serii 40 o zmienionej konstrukcji.

Warto w tym miejscu wspomnieç o nazewnictwie stosowanym przez producenta: seria oznaczona jest dwucyfrowo, a bezpoÊrednio za nià znajduje si´ wartoÊç mocy silnika w KM. Za ukoÊnikiem podane sà litery oznaczajàce wersj´ wyposa˝enia pojazdu: • A – standardowa d∏ugoÊç wysi´gnika + standardowa mechanika ∏y˝ki typu „P”; • Z – mechanika ∏y˝ki typu „Z” (budowlana); • T – uk∏ad teleskopowy – wyd∏u˝ony wysi´g; • K – nap´d przedniej osi wa∏ek kardana (dotyczy serii 20).

28

AGROmechanika

8/2010

Serce Thalera Do zasilania uk∏adu nap´dowego wykorzystywane sà popularne wysokopr´˝ne silniki Perkinsa serii 400.

Sà to jednostki 2-, 3- lub 4-cylindrowe o rz´dowym uk∏adzie cylindrów.

Cz´Êç modeli tej serii wyposa˝ana jest w do∏adowanie turbinowe z obejÊciowym uk∏adem regulacji ciÊnienia do∏adowania. Dzi´ki kompaktowej budowie i uniwersalnemu mocowaniu sà ∏atwe w monta˝u nawet w niewielkich pojazdach.

Uk∏ad wtrysku wyposa˝ony jest w zintegrowanà z korpusem t∏oczkowà pomp´ sekcyjnà. Dzi´ki temu pompa nie zajmuje du˝o miejsca i pozwala na zachowanie zwartej bry∏y silnika. Pomimo wykorzystania pompy t∏oczkowej silnik spe∏nia amerykaƒskà przejÊciowà norm´ TIER IV dla silników o mocy poni˝ej 50 kW. U˝ytkownicy chwalà je jako niezawodne i tanie w eksploatacji jednostki nap´dowe. Producent silnika daje gwarancj´ na 2000 mth lub 2 lata.

KL 451 A, 461 A Masa w∏asna (kg) 2650 Masa robocza (kg) 2950 D∏. ca∏kowita bez osprz´- 3740/ tu/z osprz´tem (mm) 4670 Wys. podnoszenia ∏y˝ki w poziomie (mm) 3140 Punkt obrotu szufli (mm) 3100 Kàt skr´tu (∏amania) nadwozia 45° Kàt podbierania przy ziemi 40 Masa przewa˝ajàca wid∏y paletowe przy maks. skr´cie (kg) ok. 1300 Kàt wysypu w maks. podniesieniu 45°

KL 4061 A 3240 3580 4220/ 5000 3160 3310 55° 40

1600 56°

Wszystkie modele ∏adowarek wyposa˝one zosta∏y w nap´d hydromechaniczny, pozwalajàcy na p∏ynnà zmian´ pr´dkoÊci bez zmniejszania sprawnoÊci ogólnej uk∏adu nap´dowego. Silnik spalinowy nap´dza t∏oczkowà pomp´ hydraulicznà o zmiennej wydajnoÊci. Pompa t∏oczy olej hydrauliczny do silnika hydrostatycznego. Moment obrotowy wytworzony w silniku hydrostatycznym przekazywany jest do przedniego i tylnego mostu.

W najmniejszych ∏adowarkach 2022 i 2026 przedni most nap´dza oddzielny silnik hydrauliczny, umieszczony w pobli˝u w∏aÊciwej przek∏adni g∏ównej. W pozosta∏ych modelach ∏adowarek zastosowano jeden silnik hydrostatyczny zblokowany z mechanicznà przek∏adnià dwustopniowà, pe∏niàca równie˝ funkcj´ rozdzielenia nap´du na przód i ty∏. Dzi´ki temu maksymalna pr´dkoÊç jazdy wzros∏a do 16–20 km/h. Nap´d do przedniego

28-31 (Agro_8/10)

21.7.10

10:06

Page 29

Park maszynowy

mostu przekazywany jest odkrytym wa∏em nap´dowym, wyposa˝onym w bezobs∏ugowe przeguby kardana.

Oba mosty, zamocowane sztywno na ramie, wyposa˝ono w sto˝kowe mechanizmy ró˝nicowe.

Uk∏ad nap´dowy ¸adowarka serii 400 jest znacznie bardziej dojrza∏à konstrukcjà ni˝ jej poprzednicy. Jej silnik – w odró˝nieniu od wczeÊniejszych modeli – umiejscowiono poprzecznie do osi jazdy. Takie rozwiàzanie w ma∏ych maszynach roboczych uznawane jest za korzystniejsze, przede wszystkim ze wzgl´du na mo˝liwoÊç przesuni´cia Êrodka ci´˝koÊci w kierunku ty∏u maszyny bez zmiany jej gabarytów.

Poza tym pozwala to ograniczyç wp∏yw momentu stycznych si∏ bezw∏adnoÊci, które powodujà pojawienie si´ nieprzyjemnych drgaƒ poprzecznych pojazdu. W mniejszych modelach ∏adowarek umieszczenie silnika rz´dowego poprzecznie by∏o trudne do realizacji ze wzgl´du na mniejszà szerokoÊç ramy noÊnej.

Nowe ustawienie silnika wymusi∏o koniecznoÊç zmiany sposobu nap´du wentylatora ch∏odnicy. W mniejszych modelach nap´d uzyskuje si´ za poÊrednictwem paska klinowego z wa∏u g∏ównego silnika. W „czterdziestkach” po pozostawieniu ch∏od-

nicy w dotychczasowym miejscu, ten sposób nie by∏ mo˝liwy.

Konstruktorzy zdecydowali si´ zastosowaç nap´d hydrostatyczny wentylatora ch∏odnicy. W obudowie silnika spalinowego umieszczono pomp´ z´batà, nap´dzanà bezpoÊrednio z ko∏a zamachowego, która t∏oczy olej do silnika hydraulicznego wyposa˝onego w wentylator, umieszczonego w pobli˝u ch∏odnicy. To rozwiàzanie jest cz´sto spotykane w uk∏adach ch∏odzenia maszyn roboczych.

Jak to dzia∏a w „czterdziestce”?

Zaletà tego typu nap´du jest mo˝liwoÊç regulacji pr´dkoÊci obrotowej wentylatora tak, aby silnik szybko si´ nagrzewa∏ i jego temperatura – niezale˝nie od obcià˝enia – by∏a sta∏a. W tym modelu jednak tego brakuje, a w chwili rozruchu, przy ch∏odnym silniku wentylator ch∏odnicy pracuje pe∏nà mocà.

Uk∏ad filtracji powietrza dolotowego silnika wyposa˝ony jest w system samooczyszczania, który wykorzystuje podciÊnienie wywo∏ane pracà wentylatora ch∏odnicy. Mo˝e dlatego producent zdecydowa∏ si´ na ciàg∏y nap´d wentylatora.

Zespó∏ dwóch pomp hydrostatycznych umieszczonych szeregowo pozosta∏ niezmieniony. Silnik jest bez-

poÊrednio sprz´gni´ty z pompà t∏oczkowà osiowà o zmiennej wydajnoÊci, która wytwarza ciÊnienie nap´dzajàce uk∏ad jezdny ∏adowarki. Pomp´ wyposa˝ono w wa∏ przelotowy po∏àczony z wa∏em pompy z´batej, nap´dzajàcej hydraulik´ roboczà. Silnik hydrostatyczny jazdy zamocowano wzd∏u˝nie przy osi tylnej. Po∏àczona z nim dwustopniowa przek∏adnia przekazuje symetrycznie nap´d do dwóch osi nap´dowych. Nap´d przedniej osi przenoszony jest za pomocà bezobs∏ugowego wa∏u kardana.

Dyferencja∏ LSD NowoÊcià jest mo˝liwoÊç zastosowania w mostach nap´dowych mechanizmu ró˝nicowego o ograniczonym poÊlizgu (LSD). Pozwala on przenieÊç moment obrotowy na jedno ko∏o maksymalnie o 60% wy˝szego ni˝ podawany na drugie ko∏o tej samej osi.

Przewag´ uk∏adu LSD nad tradycyjnym sto˝kowym mechanizmem ró˝nicowym widaç w chwili, gdy jedno z kó∏ osi traci przyczepnoÊç. W takiej sytuacji pojazd przestaje si´ poruszaç, ale w przypadku uk∏adu LSD nawet przy pe∏nym poÊlizgu jednego z kó∏ moment obrotowy przekazywany jest do drugiego ko∏a. Uk∏ady LSD, w przeciwieƒstwie do sztywnej

➠ Reklama

28-31 (Agro_8/10)

21.7.10

10:07

Page 30

Park maszynowy

Fot. Ekielski

Nadwozie

¸adowarka z serii 400 jest znacznie bardziej dojrza∏à konstrukcjà ni˝ jej poprzednicy. Zamocowanie wahliwe osi tylnej pozwala na zredukowanie ko∏ysania poprzecznego pojazdu w czasie pokonywania niewielkich nierównoÊci, co – w po∏àczeniu z nisko umieszczonym Êrodkiem ci´˝koÊci – pozwala poczuç si´ pewnie operatorowi (fot. owalna). W odró˝nieniu od poprzednich konstrukcji silnik zosta∏ umieszczony poprzecznie do osi jazdy (fot. z lewej). Hydraulik´ roboczà wyposa˝ono w akumulatory pneumo-hydrauliczne zmniejszajàce drgania wywo∏ane ruchami obcià˝onego wysi´gnika (fot. Êrodkowa). Do obs∏ugi s∏u˝y wielofunkcyjny d˝ojstik (fot. z prawej).

blokady mostów, nie powodujà k∏opotów z utrzymaniem toru ruchu pojazdu w czasie jazdy po ∏uku. Ze wzgl´du na wygod´ u˝ytkownika uk∏ad LSD jest coraz cz´Êciej stosowany w pojazdach pracujàcych w gorszych warunkach terenowych, wypierajàc 100% (sztywne) blokowanie mechanizmu ró˝nicowego.

W ∏adowarce serii 400 mo˝na zastosowaç obr´cze 15- lub 17-calowe, dzi´ki czemu zwi´ksza si´ przeÊwit kó∏. Pewnà niedogodnoÊç stanowi brak mo˝liwoÊci ∏atwej zmiany rozstawu kó∏ poprzez odwrócenie obr´czy. Zamocowanie wahliwe osi tylnej pozwala na zredukowanie ko∏ysania poprzecznego pojazdu przy pokonywaniu niewielkich nierównoÊci, co – w po∏àczeniu z nisko umieszczonym Êrodkiem ci´˝koÊci – pozwala operatorowi czuç si´ pewnie. Hydraulika robocza zosta∏a wyposa˝ona w akumulatory pneumo-hydrauliczne, które zmniejszajà drgania wywo∏ane ruchami obcià˝onego wysi´gnika.

30

AGROmechanika

8/2010

Elementy robocze – hydraulika si∏owa ¸adowarki Thalera wyposa˝ane sà w trzy podstawowe typy zespo∏ów ∏adujàcych: • typ P – podstawowy uk∏ad kinematyczny wykorzystujàcy do obrotu ∏y˝ki zespó∏ dêwigni jednostronnej. Dzi´ki du˝emu kàtowi podbierania (do 40°) ∏y˝ka mo˝e byç wype∏niona do kraw´dzi, a jednoczeÊnie opró˝niç si´ przy maksymalnym uniesieniu; • typ Z – budowlany. Dzi´ki prze∏o˝eniu dêwigni dwustronnej zosta∏a zwi´kszona si∏a podrywania ∏adunku ∏y˝kà. Stosowany tam, gdzie wymagana jest przede wszystkim du˝a si∏a odwarstwiania od pod∏o˝a; • typ teleskopowy umo˝liwia zwi´kszenie zasi´gu o ponad 1 m (wysokoÊç podnoszenia 4,2 m). Opcjonalnie zespó∏ za∏adowczy wyposa˝ony jest w pneumo-hydrauliczne t∏umiki drgaƒ o dwustopniowym zakresie t∏umienia.

Stalowa, spawana z grubych p∏yt rama budzi zaufanie. Kanciaste kszta∏ty nadwozia przypominajà konstrukcje sprzed kilku lat, a w obudowie ma∏o jest charakterystycznych dla wspó∏czesnych modeli zaokràgleƒ i ∏agodnych przejÊç pomi´dzy p∏aszczyznami.

Wszystkie nowo wyprodukowane urzàdzenia Thalera spe∏niajà wymagania dyrektywy maszynowej ROPS/TOPS i FOPS dla ∏adowarek podwórzowych. Wysoko umieszczony fotel operatora zapewnia dobrà widocznoÊç, równie˝ na narz´dzie.

W po∏àczeniu z prawid∏owo dobranym miejscem zamocowania manipulatora tworzy ergonomiczne stanowisko pracy.

Eksploatacja Seria 400 wyposa˝ona zosta∏a w pe∏nà klatk´ bezpieczeƒstwa. Zespolona dêwignia sterowania hydraulikà roboczà i nap´dowà p∏ynnie reaguje na nawet niewielkie wychylenia manipulatora sterujàcego. Jednym s∏owem, czu∏oÊç uk∏adów sterujàcych hydraulikà zosta∏a dobrze dobrana.

Mi∏ym zaskoczeniem jest zwrotnoÊç maszyny. Przy znacznie wi´kszych rozmiarach promieƒ wewn´trzny skr´tu wynosi tylko 92 cm. Znaczny kàt podbierania pozwala na ca∏kowite nape∏nienie ∏y˝ki i ∏atwe jej opró˝nienie.

Dost´p do silnika i uk∏adu nap´dowego jest ∏atwy dzi´ki odchylanej tylnej os∏onie i bocznym okienkom rewizyjnym umieszczonym w ramie. ¸adowarka ma kilkanaÊcie punktów wymagajàcych smarowania podczas codziennej obs∏ugi i a˝ prosi si´, aby zastosowaç system centralnego smarowania. Miejsce zamocowania akumulatora pod ramà ∏adowarki jest nieco dyskusyjne. Dobrze równie˝ by∏oby zamontowaç uk∏ad pomiaru poziomu oleju hydraulicznego jako jeden z podstawowych elementów. ■ dr in˝. Adam Ekielski

28-31 (Agro_8/10)

21.7.10

13:32

Page 31

32-33 (Agro_8/10)

22.7.10

10:28

Page 32

Park maszynowy

Gdy kamera kieruje pojazdem /Agrocom Eye-Drive/ Mimo ˝e technologie GPS rozwijajà si´ niezwykle dynamicznie, a spektrum ich zastosowania jest coraz szersze, to jednak w niektórych warunkach, np. w ∏anach rozwijajàcych si´ roÊlin lub pod koronami drzew, metody prowadzenia satelitarnego majà ograniczone mo˝liwoÊci. Tu potrzeba innego wsparcia.

W

poczàtkowej fazie rozwoju roÊlin, gdy rozwijajà si´ one nad i pod powierzchnià gleby, prowadzenie pojazdów w rz´dach, np. podczas piel´gnacji mechanicznej, wymaga szczególnej ostro˝noÊci. GPS nie daje gwarancji, ˝e m∏ode, delikatne siewki nie zostanà uszkodzone. A co ze zbiorem zielonki z pokosu za pomocà sieczkarni samobie˝nej z jednoczesnà kontrolà stanu nape∏nienia przyczepy? Nawet doÊwiadczonym operatorom sieczkarni z trudem przychodzi po∏àczenie tych dwóch czynnoÊci, a jeÊli ju˝, to niemal zawsze kosztem zmniejszenia wydajnoÊci.

Ale wróçmy do upraw rz´dowych.

Tu operator ciàgnika musi nie tylko trzymaç si´ dok∏adnie w Êladach, lecz tak˝e bardzo ostro˝nie poruszaç si´ mi´dzy roÊlinami. Ludzkie oko cz´sto zawodzi, a ponadto kontrolowanie narz´dzia zagregowanego z ciàgnikiem lub kilku parametrów pojazdu poch∏ania du˝à cz´Êç uwagi operatora. Wystarczy chwila

nieuwagi, by tor jazdy ciàgnika przesunà∏ si´, a ko∏a zacz´∏y gnieÊç rz´dy roÊlin. Dlatego oczom kierowcy przyda si´ pewne wsparcie. Mo˝e to byç kamera 3D. Jednym (o ile nie jedynym) z rozwiàzaƒ pomocnych w prowadzeniu pojazdów w takich warunkach jest system Agrocom Eye-Drive.

Jak to dzia∏a?

Fot. Fabijaƒski, Koronczok

System ten nie opiera si´ na prowadzeniu z u˝yciem sygna∏u satelitarnego, ale wykorzystuje trójwymiarowà kamer´ LPS. Skrót LPS oznacza system lokalnego pozycjonowania, który wskazuje ciàgnikowi drog´ za pomocà kamery Agrocom Eye-Drive. To niewielkie urzàdzenie, montowane z przodu pojazdu, które rejestruje struktur´ pola przed ciàgnikiem lub kombajnem, rozpoznajàc Êcie˝ki przejazdowe, mi´dzyrz´dzia lub pokosy zielonki. To w∏aÊnie one stanowià dla systemu punkt odniesienia.

32

AGROmechanika

8/2010

Prowadzenie z u˝yciem trójwymiarowej kamery mo˝na zastosowaç równie˝ do sieczkarni samojezdnych, zw∏aszcza podczas zbioru dwuetapowego.

System Agrocom Eye-Drive nie opiera si´ na sygnale satelitarnym, ale wykorzystuje trójwymiarowà kamer´ LPS.

Zastosowanie systemu Eye-Drive: ❚ zabiegi ochrony roÊlin; ❚ nawo˝enie; ❚ natryskiwanie; ❚ opryskiwanie pasowe; ❚ mechaniczna piel´gnacja upraw; ❚ zbiór zielonki z pokosu za pomocà sieczkarni samojezdnej; ❚ prasowanie; ❚ zbiór pokosu przyczepà samozbierajàcà; ❚ dwuetapowy zbiór np. rzepaku (om∏ot z pokosu); ❚ rozpoznawanie Êladu znacznika siewnika; ❚ rozpoznawanie warstwy ornej.

W sk∏ad systemu Eye-Drive wchodzi: kamera LPS, monitor sterujàcy, skrzynka rozdzielcza, zawór sterujàcy E-Drive z czujnikiem. Czujnik obcià˝enia siedziska i czujnik ruchu kierownicy gwarantujà bezpieczeƒstwo i komfort pracy.

Uzyskany z kamery obraz jest przetwarzany przez jednostk´ sterujàcà, a impulsy potrzebne do korekty pozycji sà przesy∏ane przez skrzynk´ rozdzielczà do zaworu hydraulicznego. W efekcie tor jazdy ciàgnika jest równoleg∏y do linii rz´dów roÊlin lub pokosów.

Wszechstronne zastosowanie System Agrocom Eye-Drive ma wszechstronne zastosowanie: w siewie, sadzeniu, opryskach, nawo˝e-

32-33 (Agro_8/10)

21.7.10

12:05

Page 33

Park maszynowy

niu czy innych zabiegach piel´gnacyjnych. W trosce o stan gleby i rosnàce roÊliny pozwala na automatycznà jazd´ w istniejàcych Êcie˝kach przejazdowych (np. w zbo˝ach), w rz´dach roÊlin (np. w burakach cukrowych, kukurydzy, truskawkach, warzywach), redlinach (np. w ziemniakach), kopcach (np. w szparagach).

Funkcja rozpoznawania Êladu znacznika umo˝liwia automatyczne prowadzenie z +/-3-centymetrowà dok∏adnoÊcià ciàgnika zagregowanego z siewnikiem czy sadzarkà zgodnie z poprzednim przejazdem.

Dzi´ki takim u∏atwieniom operator mo˝e si´ koncentrowaç wy∏àcznie na ustawieniach i pracy poszczególnych sekcji roboczych.

Jak twierdzi producent, nawet mniej doÊwiadczeni kierowcy sà w stanie wykorzystaç zalety tego systemu, optymalnie i sprawnie wykonujàc swoje zadania przy znaczàco mniejszym poziomie zm´czenia.

Technologia Eye-Drive pozwala uniknàç problemów, które czasem sp´dzajà

sen z powiek u˝ytkownikom satelitarnych uk∏adów prowadzenia. Mianowicie, w przypadku Eye-Drive nie trzeba martwiç si´ o zak∏ócenia w odbiorze sygna∏u korekcyjnego, które wywo∏ywane sà przez zadrzewienia, jonosfer´ oraz pochy∏oÊci i zag∏´bienia terenu.

Eye-Drive jest równie˝ aktywny przy nieznacznych pr´dkoÊciach roboczych (ju˝ od 100 m/h), co jest bardzo istotne np. podczas sadzenia. Nie trzeba te˝ p∏aciç za ˝aden sygna∏, jak w przypadku GPS-u.

Mi´dzy pojazdami Agrocom Eye-Drive jest systemem niezale˝nym od producenta oraz typu zastosowanego ciàgnika. Dla u˝ytkowników, którzy chcieliby go wykorzystywaç na wielu ciàgnikach, istnieje mo˝liwoÊç doposa˝enia ich w zamontowane na sta∏e elementy hydrauliki oraz okablowania.

Elementy przenoÊne systemu, jak kamera i monitor sterujàcy, mo˝na w prosty sposób przenosiç z maszyny na maszyn´. W ten sposób, przy zaanga˝owaniu

Eye-Drive nie dba o zak∏ócenia sygna∏u korekcyjnego, które wywo∏ywane sà przez zadrzewienia, jonosfer´ oraz pochy∏oÊci i zag∏´bienia terenu.

Agrocom Eye-Drive jest systemem niezale˝nym od modelu ciàgnika. Kamer´ i monitor mo˝na w prosty sposób przenosiç z ciàgnika na ciàgnik.

dodatkowych 30% pierwotnej inwestycji, drugi ciàgnik jest tak˝e gotowy do pracy.

Monitor sterujàcy mocowany jest przyssawkà, a kamer´ LPS montuje si´ w systemie „plug &

play”. System Eye-Drive kosztuje ok. 11 tys. euro.

Co wa˝ne, mo˝na go po∏àczyç z prowadzeniem satelitarnym w system Duo-Drive, o którym napiszemy wkrótce.

■ kw Reklama

34-37 (Agro_8/10)

21.7.10

10:25

Page 34

T e s t

z: We wspó∏pracy

W∏aÊciwy dobór opon Które opony sprawdzajà si´ najlepiej w danych warunkach eksploatacji ciàgnika? Jakie zalety majà opony szerokie w porównaniu ze standardowymi? Poni˝ej przedstawiamy wyniki porównawczego testu opon o ró˝nej szerokoÊci.

J

eszcze kilka, kilkanaÊcie lat temu wszystko by∏o jasne: opony by∏y standardowe i kropka. Przy zakupie wystarczy∏o tylko dobraç je do rozmiaru felg. Wymiary podawano wówczas w calach (np. 20.8 R38), a uwag´ nale˝a∏o zwróciç (dziÊ tak˝e nale˝y o tym pami´taç!) na wyprzedzenie obrotu przednich kó∏ (zazwyczaj 2%) przy nap´dzie na wszystkie ko∏a i wybraç odpowiednie ogumienie na ko∏a przednie. Z czasem ciàgniki stawa∏y si´ coraz wi´ksze, a opony szersze.

Zacz´to tak˝e podawaç wymiary cz´Êciowo w systemie metrycznym.

Obecnie opona standardowa ma oznaczenie 520/85 R38, gdzie: „38” oznacza Êrednic´ felgi (tak jak wczeÊniej w calach), „520” – szerokoÊç opony w milimetrach, „85” – stosunek wysokoÊci przekroju do jego sze-

Testowane opony wed∏ug malejàcej szerokoÊci: „60”, „65”, „70” i standardowa „85”. Test wykaza∏, ˝e wyst´pujà mi´dzy nimi ró˝nice w zakresie poziomu komfortu jazdy i stopnia ochrony gleby.

rokoÊci w procentach. Je˝eli na feldze ma byç za∏o˝ona szersza opona – co jest w ograniczonym stopniu mo˝liwe – to obwód toczenia, a wi´c i wysokoÊç przekroju, nie mo˝e si´ zmieniç. JeÊli jednak szerszy jest bie˝nik, to zmienia si´ stosunek wysokoÊci do szerokoÊci.

Po standardowej oponie 520/85 R38 nast´pnà pod wzgl´dem szerokoÊci jest 580/70 R38, a kolejnà (przy tym

Tab. 1. Kiedy jaka opona?

Seria G∏ówny obszar zastosowania Cechy „osiemdziesiàtka – mniejsze gospodarstwa rolne solidna budowa; uciàg odpowiedni piàtka” – ciàgniki rzadziej u˝ytkowane do potrzeb „siedemdziesiàtka” – uprawa roli i chów zwierzàt du˝y uciàg; mniejsza g∏´bokoÊç kolein; du˝a noÊnoÊç; du˝a ˝ywotnoÊç „szeÊçdziesiàtka – rozleg∏e uprawy du˝y stopieƒ ochrony gleby; bardzo piàtka” – cz´ste jazdy drogowe du˝y uciàg; du˝a ˝ywotnoÊç „szeÊçdziesiàtka”, – gleby bardzo podatne bardzo niskie ciÊnienie powietrza w oponach np. Michelin na szkody na polu i na drodze (<1 b), wysoki poziom Xeobib – uprawa bezorkowa komfortu i du˝a stabilnoÊç jazdy, ∏atwa obs∏uga; doskona∏y uciàg; ochrona gleby

34

AGROmechanika

8/2010

samym obwodzie toczenia) – 650/65 R38. Jeszcze szersza jest opona Xeobib 710/60 R38 oferowana przez firm´ Michelin. Ma ona taki sam obwód toczenia, co opona standardowa, ale nie pasuje ju˝ na standardowà felg´ (tylko na DW 25 A x 38). Jest to k∏opotliwe, a tak˝e kosztowniejsze.

Dlaczego szerokie opony?

Im szersza opona, tym z regu∏y wi´ksza jest jej noÊnoÊç. Maksymalne dopuszczalne obcià˝enie opony standardowej wynosi 3650 kg przy 40 km/h. NoÊnoÊç opony Michelin Multibib 650/65 R38 si´ga 4520 kg przy 40 km/h, a wi´c o 870 kg wi´cej. Ten sam ciàgnik mo˝e zatem dêwigaç na tylnej osi o 1740 kg wi´cej pod warunkiem, ˝e oÊ ma odpowiednià konstrukcj´.

Za stosowaniem szerokich opon przemawia równie˝ aspekt ochrony

34-37 (Agro_8/10)

22.7.10

16:38

Page 35

T e s t

Ryc. 1. Pomiary uciàgu.

5500

Uciàg w daN (dekaniuton; 1 daN = 1,01972 kg)

5000 4500 4000 3500 „65” 1,1 b „60” 0,8 b „70” 1,4 b „85” 1,5 b

3000 2500 PoÊlizg (%)

2000 1500 5

10

15

Obcià˝enie = 3850 kg

gleby (a w∏aÊciwie mniejszego negatywnego wp∏ywu): im szersza opona, tym z regu∏y wi´ksza powierzchnia podparcia i tym mniejsze zag´szczanie gleby. JednoczeÊnie dzi´ki wi´kszej noÊnoÊci przy tej samej masie mo˝liwe jest obni˝enie ciÊnienia powietrza, co dodatkowo zwi´ksza powierzchni´ podparcia i tym samym ogranicza zag´szczanie gleby.

Ochrona gleby i uciàg Im szersza opona, tym wi´ksza jest powierzchnia podparcia i tym mniejsze zag∏´bianie si´ opony w gleb´.

Dzi´ki temu mo˝e ona przenosiç wi´cej si∏y uciàgu.

W zastosowaniach rolniczych decydujàcà rol´ odgrywa ciÊnienie w oponach. Na drodze, przy du˝ej pr´dkoÊci jazdy i du˝ym obcià˝eniu, ciÊnienie powietrza powinno byç du˝e. Na polu, przy wolnej jeêdzie, mo˝na je obni˝yç, przez co opona „wyd∏u˝a si´”, powierzchnia podparcia staje si´ wi´ksza i wi´cej klocków zaz´bia si´ z glebà. W rezultacie zwi´ksza si´ uciàg i zmniejsza poÊlizg, a przez to maleje zu˝ycie paliwa. Wzrost uciàgu o 10% oznacza tak˝e, ˝e t´ sam´ prac´ mo˝e wykonaç mniejszy o 10% ciàgnik, który – na dodatek – zu˝ywa mniej paliwa ni˝ ciàgnik wi´kszy.

Wielu rolników decyduje si´ na kompromis, stosujàc ciÊnienie poÊrednie. Na drodze jest ono nieco za niskie, co zwi´ksza zu˝ycie opon i zmniejsza stabilnoÊç jazdy, nato-

20

25

30

35

WilgotnoÊç gleby~26%

miast na polu jest za wysokie, co ogranicza przenoszenie si∏y uciàgu, zwi´ksza poÊlizg i zu˝ycie paliwa. To pokazuje, jak wa˝ne jest odpowiednie ciÊnienie powietrza w oponach.

W∏aÊciwe ciÊnienie CiÊnienie powietrza w oponach jest cz´sto o wiele za wysokie. To oznacza niepotrzebne straty finansowe i obni˝ony poziom komfortu jazdy.

Nierzadko jeszcze stosuje si´ ciÊnienie 1,6 b, pomimo ˝e na drodze wystarcza 1,2 b, a na polu – zazwyczaj 0,8 b. Nie mo˝na daç si´ zmyliç silnemu spr´˝ynowaniu opony, bo to typowa cecha nowoczesnych opon (w osnowie stosowane sà nowe, elastyczniejsze materia∏y, które „wyd∏u˝ajà” opon´). Optymalnym rozwiàzaniem jest stosowanie urzàdzenia do regulacji ciÊnienia powietrza w oponach lub przynajmniej systemu Air Booster, za pomocà którego mo˝na szybko korygowaç ciÊnienie.

i „60”) majà w przybli˝eniu taki sam obwód toczenia i dlatego mo˝na je stosowaç w tym samym ciàgniku nawet na felgach o ró˝nej szerokoÊci.

Poniewa˝ firma Michelin w czasie testu nie oferowa∏a jeszcze opony „70”, zastàpi∏a jà opona Fitker firmy Kleber (marka nale˝àca do koncernu Michelin). Obecnie firma Michelin ma ju˝ w swojej ofercie opon´ „70” (Omnibib).

Testowi poddano nast´pujàce opony: • Michelin Agribib 20.8 R38, • Kleber Fitker 580/70 R38, • Michelin Multibib 650/65 R38, • Michelin Xeobib VF 710/60 R38.

W ramach porównania przeprowadzano próby uciàgu na wolnym powietrzu, jak równie˝ wykonywano pomiary powierzchni podparcia oraz stopnia zag∏´biania si´ klocków i pól mi´dzy nimi w gleb´ (w hali z rynnowym pod∏o˝em piaskowym). Ponadto na poligonie doÊwiadczalnym fir-

➠ Ryc. 2. G∏´bokoÊç kolein i powierzchnia podparcia.

G∏´bokoÊç pod klockami (mm)

110 100 90 80 70 60 50

60

„60”

„65”

„70”

„85”

G∏´bokoÊç pod polami mi´dzy klockami (mm)

50 40

Porównanie opon

30

Test porównawczy obejmowa∏ opony o ró˝nych przekrojach, ale o rozmiarach cz´sto stosowanych w ciàgnikach o mocy w zakresie 120–180 KM, a mianowicie: na oÊ tylnà – opona 20.8 R38 (przy szerokoÊci podanej w milimetrach odpowiada ona obecnej oponie standardowej 520/85 R 38), na oÊ przednià – opona 16.9 R28 (420/85 R 28).

Odpowiednie pary opon szerokich o ni˝szych przekrojach („70”, „65”

20 10

4800 4600 4400 4200 4000 3800 3600 3400 3200 3000

„60”

„65”

„70”

„85”

Powierzchnia podparcia (cm2 )

„60”

„65”

AGROmechanika

„70”

8/2010

„85”

35

34-37 (Agro_8/10)

22.7.10

16:39

Page 36

T e s t

my Michelin przeprowadzono próby komfortu i stabilnoÊci jazdy.

Ryc. 3. Porównanie g∏´bokoÊci kolein.

Kulisy testu Próby przeprowadzano zimà na glebach gliniastych o wilgotnoÊci ok.

26%, a wi´c o wartoÊci bliskiej granicy nasycenia. Jako maszyn´ ciàgnàcà zastosowano ciàgnik John Deere 4650 wyposa˝ony we wszelki mo˝liwy sprz´t pomiarowy. Za maszyn´ hamujàcà s∏u˝y∏ ciàgnik Fendt Vario 930 (ciàgnik John Deere, wyposa˝ony w ró˝ne testowane opony, ciàgnà∏ Fendta, co umo˝liwia∏o utrzymanie sta∏ej pr´dkoÊci jazdy podczas poszczególnych sekwencji pomiarowych).

Wykorzystujàc zestaw tych dwóch ciàgników przeprowadzono ∏àcznie 4 cykle prób przyspieszania i zwalniania z poÊlizgiem od 0 do 30% dla ka˝dej opony. WartoÊci uciàgu podano przy poÊlizgu wynoszàcym 10, 15, 20, 25 i 30%. Stosownie do zmierzonego obcià˝enia ko∏a (3850 kg) nastawiono ciÊnienie powietrza w oponach, korzystajàc z informacji podanych w technicznych poradnikach oponowych. Przy tym samym obcià-

˝eniu ko∏a i ciÊnieniu wykonano tak˝e jazdy pomiarowe na rynnowym pod∏o˝u piaskowym. Szczegó∏owe dane o rozmiarze felg, ciÊnieniu powietrza w oponach i przenoszonej sile uciàgu przy okreÊlonym stopniu poÊlizgu podano w tabeli 3.

Fot. dlz

Odchylenie krytyczne Aby móc w∏aÊciwie zinterpretowaç uzyskane wyniki, trzeba uwzgl´dniç odchylenie standardowe. Je˝eli jest ono mniejsze od tzw. odchylenia krytycznego, nie ma podstaw do twierdzenia, ˝e ró˝nice mi´dzy wartoÊciami rzeczywiÊcie wyst´pujà. W oparciu o liczne pomiary trzeba ustaliç wartoÊç Êrednià (im wi´cej pomiarów, tym b´dzie dok∏adniejsza). Je˝eli wartoÊci Êrednie ustalone dla dwóch opon mieszczà si´ w granicach odchylenia krytycznego, nie

Do prób polowych wykorzystano dobrze docià˝one ciàgniki, aby uzyskaç maksymalnà efektywnoÊç pracy opon.

Tab. 2. Odchylenie krytyczne.

PoÊlizg 10% 15% 20% 25% 30%

36

WielkoÊç odchylenia 12,9% 8,6% 6,2% 6,2% 5,9%

AGROmechanika

8/2010

Rynna wype∏niona plastycznym pod∏o˝em piaskowym pozwoli∏a na dok∏adny pomiar Êladów opon.

mo˝na twierdziç, ˝e wyst´pujà ró˝nice mi´dzy tymi oponami.

Na wyniki testu wp∏yw ma wiele czynników. Przy pomiarach uciàgu podstawowymi czynnikami sà gleba i jej wilgotnoÊç. WartoÊci odchylenia krytycznego, stosowane w teÊcie, podano w tabeli 2.

Na rycinie 1. przedstawiono zmierzone wartoÊci si∏y uciàgu w zale˝noÊci od poÊlizgu. Krótkie pionowe linie na krzywych pokazujà zakres odchyleƒ od wartoÊci Êredniej. Je˝eli wartoÊci ustalone dla innej opony znajdujà si´ poza tym zakresem, to ró˝ni si´ ona w sposób istotny – jest rzeczywiÊcie lepsza lub gorsza.

W zwiàzku z tym nie mo˝na z ca∏à pewnoÊcià twierdziç, ˝e opona „70” jest gorsza od „65”, pomimo ˝e rycina na to wskazuje.

Wyraênie jednak widaç, ˝e wraz ze wzrostem szerokoÊci opony zwi´ksza si´ przenoszona si∏a uciàgu. Opona „60” we wszystkich stopniach poÊlizgu przenosi o 30–43% wi´cej si∏y uciàgu ni˝ opona standardowa. Wyniki „65” sà o 15–34% lepsze od wyników opony 520/85 R38. Opona „70” ma o 8–10% lepszy wynik od „85”.

Ochrona gleby Poza uciàgiem wa˝nà kwestià jest ochrona gleby. Na rynnowym pod-

34-37 (Agro_8/10)

21.7.10

10:27

Page 37

∏o˝u piaskowym o wilgotnoÊci 5% sprawdzano oddzia∏ywanie profili na gleb´. Âlady pozostawiane w glebie mo˝na by∏o ∏atwo zmierzyç. Na rycinie 2. pokazano dane dotyczàce g∏´bokoÊci kolein i powierzchni podparcia przy obcià˝eniu ko∏a wynoszàcym 3850 kg i stosownym ciÊnieniu powietrza w oponach, zalecanym w poradnikach technicznych. Wyraênie widaç, ˝e wraz ze zwi´kszeniem szerokoÊci opony, zmniejsza si´ stopieƒ jej zag∏´biania w gleb´.

Na rycinie 3. pokazano g∏´bokoÊç kolein ró˝nych opon w zestawieniu z g∏´bokoÊcià kolein opony „85”.

G∏´bokoÊç zag∏´biania si´ w gleb´ pól mi´dzy klockami maleje w stopniu wi´kszym ni˝ proporcjonalny wraz ze wzrostem szerokoÊci opony.

Test majàcy oceniç poziom komfortu i stabilnoÊci jazdy przeprowadzono na asfaltowej drodze i na trasie slalo-

mowej. KolejnoÊç wyników by∏a taka sama, jak w przypadku porównania uciàgu i stopnia ochrony gleby.

Podsumowanie Im szersza opona, tym efektywniejsza jest jej praca, choç z pewnoÊcià wp∏ywajà na nià tak˝e inne czynniki. Opony o mniejszym stosunku wysokoÊci do szerokoÊci sà bardziej zaawansowane technologicznie.

Test dobitnie wykaza∏, ˝e opony szerokie warte sà swojej wy˝szej ceny, jednak muszà byç one dostosowane do warunków eksploatacji (p. tab. 1).

Z pewnoÊcià nie warto zak∏adaç opon szerokich na ciàgnik pracujàcy w obejÊciu. Stosowanie takiego ogumienia jest tym korzystniejsze, im wi´ksze jest zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu i im cz´Êciej jeêdzi si´ po drogach.

■ fe, tf

Tab. 3. Porównanie czterech opon o ró˝nej szerokoÊci.

Marka

Michelin Agribib 20.8 R 38

Kleber Fitker 580/70 R 38

Michelin Multibib 650/65 R 38

Michelin Xeobib 710/60 R 38

Dane techniczne Liczba/wysokoÊç klocków 46/57 mm 40/56 mm 42/56 mm 44/54 mm Indeks noÊnoÊci 153 A8/150B 155 A8/155B 157D 160D NoÊnoÊç (kg) przy 40 km/h 3650 3880 4520 4500 NoÊnoÊç (kg) przy 50/65 km/h 3350/– 3880/– 4330/4125 4500/4500 Rozmiar felgi DW 18 L x 38 DW 18 L x 38 DW 20 A x 38 DW 25 A x 38 CiÊnienie powietrza przy obcià˝eniu ko∏a 3850 kg i 30 km/h 1,5 b 1,4 b 1,1 b 0,8 b Cena netto (euro) ok. 1416 ok. 1690 ok. 1979 ok. 2254 Powierzchnia podparcia i ochrona gleby Ca∏kowita powierzchnia podparcia na pod∏o˝u piaskowym 3346 cm2 3572 cm2 3933 cm2 4511 cm2 G∏´bokoÊç kolein pod klockami (obcià˝enie 3850 kg) 104 mm 93 mm 80 mm 67 mm G∏´bokoÊç kolein pod polami mi´dzy klockami 51 mm 37 mm 26 mm 18 mm Ocena stopnia ochrony gleby ••• ••• •••• ••••• Komfort i stabilnoÊç jazdy Komfort 6 6,66 7,66 8,66 StabilnoÊç 5,66 7 8 8,66 Wra˝enie ogólne 5,66 6,66 8 8,66 Ocena parametrów jazdy ••• •••• ••••• ••••• Uciàg Uciàg (daN) przy poÊlizgu 10% 2108 2321 2240 3021 Uciàg (daN) przy poÊlizgu 15% 2715 2928 3106 3713 Uciàg (daN) przy poÊlizgu 20% 3179 3466 3607 4271 Uciàg (daN) przy poÊlizgu 25% 3504 3825 4000 4661 Uciàg (daN) przy poÊlizgu 30% 3749 4130 4258 4900 Ocena uciàgu ••• •••• •••• •••••

38-39 (Agro_8/10)

21.7.10

10:43

Page 38

T e s t

Guma do maszyn klasy 250 KM /Polowa próba eksploatacyjna/ Za sprawà opon SVT 650/85 R38 marka Continental wesz∏a do trudnego segmentu rynku ogumienia do du˝ych ciàgników. Podczas testu opon SVT wykorzystaliÊmy 300-konny ciàgnik wyposa˝ony w przek∏adni´ bezstopniowà.

O

d 2004 r. sekcja opon rolniczych Continental nale˝y do czeskiej firmy Mitas a.s. – przedsi´biorstwa, które wyspecjalizowa∏o si´ w oponach rolniczych. Oprócz brandu Continental i marki w∏asnej Mitas, do firmy nale˝à tak˝e opony rolnicze Semperit i Euzkadi.

Mitas, poza prawami do marki Continental, przejà∏ tak˝e zak∏ad produkcji opon w czeskich Otrokovicach, gdzie powstajà m.in. opony SVT (Super Volume Tyre). Na rynku dost´pne sà dwie wersje tych opon: do maszyn do zbioru plonów i do traktorów o mocy ponad 180 KM.

z: We wspó∏pracy

38

AGROmechanika

8/2010

Nawet do 65 km/h Opony SVT oferowane sà w 17 rozmiarach: od 500/85 R24 do 710/75 R42. Jeden z podstawowych rozmiarów to 650/85 R38. Ârednica zewn´trzna 2070 mm jest ju˝ standardem w klasie 250 KM. Opona o profilu „85” przeznaczona jest g∏ównie do pracy na polu. Majàc szerokoÊç 650 mm, pasuje jeszcze do bruzdy. Znaczna pojemnoÊç powietrzna (1200 l) zapewnia oponie du˝à noÊnoÊç (indeks obcià˝enia 173, maks. 6500 kg). Wielkogabarytowe opony o profilu „85” wyd∏u˝ajà si´ po obni˝eniu ciÊnienia powietrza. W ten sposób znaczàco zwi´ksza si´ ich powierzchnia przylegania do pod∏o˝a.

W∏aÊciwoÊç t´ wykazywa∏a równie˝ testowana przez nas opona 650/85 R38. Przy ciÊnieniu 0,9 b i obcià˝eniu ko∏a 4140 kg powierzchnia przylegania do twardego pod∏o˝a wynosi∏a 4052 cm2. To dobry wynik, choç nie rekordowy w tej klasie (osnowa opony SVT jest stosunkowo

Zadaniem szeÊciokàtnej stopki jest zapewnienie lepszego osadzenia opony i zapobieganie jej przesuwaniu na feldze, nawet przy niskim ciÊnieniu roboczym.

sztywna), konstruktorzy wybrali bowiem rozwiàzanie kompromisowe, majàc na uwadze równie˝ stabilnà jazd´ drogowà. Indeks pr´dkoÊci zosta∏ zwi´kszony do poziomu D. Tym samym opona 650/85 R38 mo˝e byç Oceny w teÊcie Eksploatacja na polu Du˝a noÊnoÊç (do 6500 kg), solidna trakcja i dobre samooczyszczanie. Powierzchnia przylegania opony pod obcià˝eniem do pod∏o˝a jest przeci´tna.

Eksploatacja na drodze Opona 650/85 R38 raczej nie s∏u˝y do u˝ytkowania na drodze. Osnowa jest stosunkowo sztywna, a amortyzacja w∏asna – przeci´tna. Dobre parametry ruchu obrotowego. Pr´dkoÊç eksploatacyjna do 65 km/h.

Eksploatacja na u˝ytkach zielonych Powierzchnia przylegania opony do pod∏o˝a i amortyzacja w∏asna sà przeci´tne. Bie˝nik nie jest zbyt agresywny.

Ocena ogólna Opona SVT 650/85 R38 pasuje do klasy 250 KM. Stosunkowo sztywna osnowa zapewnia stabilnà jazd´ na drodze. Na polu powierzchnia przylegania opony do pod∏o˝a jest przeci´tna. Trakcja i samooczyszczanie sà bez zarzutu.

Dane techniczne Ârednica zewn´trzna 2070 mm SzerokoÊç znamionowa 650 mm Indeks noÊnoÊci 173 Maksymalna noÊnoÊç 6500 kg Indeks pr´dkoÊci D (maks. 65 km/h) Liczba klocków 2x22 Cena rynkowa netto 2975 euro/szt.

38-39 (Agro_8/10)

22.7.10

16:24

Page 39

T e s t

u˝ytkowana przy pr´dkoÊci jazdy do 65 km/h.

Konstrukcyjnà osobliwoÊcià opony SVT jest szeÊciokàtna stopka, która ma zapewniaç stabilne osadzenie opony na feldze. Dobrze pe∏ni swojà funkcj´.

Kiedy pracowaliÊmy pó∏zawieszonym kultywatorem Terrano 6 FX firmy Horsch, przy ciÊnieniu powietrza 0,7 bara mogliÊmy przenosiç ca∏à moc ciàgnika na pod∏o˝e bez obracania si´ felgi w oponie.

Samooczyszczanie opony w warunkach wilgotnych uznajemy za zadowalajàce.

Stosunkowo sztywna osnowa zapewnia stabilnà jazd´ na drodze. Na ogó∏ jest tak, ˝e na zakr´cie opony „85” o wysokim boku szybciej osiàgajà granic´ swoich mo˝liwoÊci ni˝ opony „70”.

Amortyzacja w∏asna i zwiàzany z nià poziom komfortu jazdy sà przeci´tne. Opony SVT, za∏o˝one z ty∏u, od samego poczàtku wykonywa∏y dok∏adny, pozbawiony bicia ruch obrotowy.

Natomiast przednie ko∏a (Conti AC 65, 600/65 R34) wykazywa∏y bicie promieniowe 4,5–5,0 mm i musieliÊmy je wymieniç. Pod wzgl´dem cichobie˝noÊci opona SVT nie odbiega od konkurencji.

Odpowiednia trakcja U˝yty przez nas ciàgnik by∏ dobrze zbalastowany: obcià˝niki ko∏owe z ty∏u 2 x 700 kg, docià˝enie czo∏owe 2000 kg. ¸àczna masa wynosi∏a 12 780 kg, przy czym na oÊ tylnà przypada∏o 7400 kg. Na normalnych glebach opona 650/85 R38 by∏a w stanie sprostaç mocy 300 KM generowanej przez ciàgnik.

Jedynie na bardzo twardym pod∏o˝u, kiedy zaz´bianie bie˝nika jest niewystarczajàce lub jest bardzo wilgotno, opona osiàga granic´ swoich mo˝liwoÊci.

Podsumowanie

Fot. dlz

Dzi´ki SVT 650/85 R38 marka Continental z powodzeniem funkcjonuje na rynku ogumienia do du˝ych ciàgników. Opona ma stosunkowo sztywnà osnow´, która zapewnia stabilnà jazd´ po drodze.

Parametry toczenia opon SVT 650/85 R38, za∏o˝onych z ty∏u, by∏y bez zarzutu. Przednie opony 600/65 R34 pracowa∏y troch´ nierówno, wykazujàc bicie promieniowe.

SzerokoÊç opony SVT 650/85 R38, mierzona na brzegach klocków i na osnowie, wynosi odpowiednio 632 i 674 mm. Przy ciÊnieniu 0,9 b i obcià˝eniu ko∏a 4140 kg powierzchnia przylegania opony do pod∏o˝a to 4052 cm2.

Profil „85” jest przeznaczony do u˝ytkowania g∏ównie na polu. Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a przy ciÊnieniu 0,9 bara i obcià˝eniu ko∏a 4140 kg wynosi 4052 cm2.

To odpowiednia, chocia˝ nie rekordowa wartoÊç.

NoÊnoÊç opony kszta∏tuje si´ na dobrym, standardowym poziomie – „650” SVT ma indeks pr´dkoÊci D (65 km/h).

Swego rodzaju defektem jest to, ˝e po kilkudniowym postoju ciàgnika opony pracujà nierówno na pierwszych kilometrach ze wzgl´du na „p∏aszczyzny postojowe”.

Po 3 km ruch obrotowy si´ wyrównuje.

Opony Continental sà stosowane jako fabryczne

Opona SVT 650/85 R38 ma stosunkowo sztywnà osnow´, która zapewnia stabilnà jazd´ po drodze, ale te˝ ogranicza wielkoÊç powierzchni przylegania do pod∏o˝a. Znamionowa szerokoÊç opony wynosi 650 mm, a wysokoÊç przekroju stanowi 85% jej szerokoÊci.

wyposa˝enie przez takie firmy, jak: Claas, Deutz-Fahr, Fendt i John Deere.

Pod wzgl´dem cenowym (2975 euro netto) opona plasuje si´ w górnej cz´Êci Êrodkowego segmentu rynku. Niestety, nie mieliÊmy podstaw do oceny charakterystyki zu˝ycia opony. Jednak bioràc pod uwag´ konstrukcj´ i cen´, opona SVT nie powinna zawodziç.

■ gp, tf Reklama

40-45 (Agro_8/10)

21.7.10

11:14

Page 40

T e s t

Gumy do beczek, przyczep i wozów /Test porównawczy opon/ PoddaliÊmy testowi pi´ç par 30,5-calowych opon do wozów asenizacyjnych i przyczep klasy 20–30 t. Jak sprawuje si´ rozmiar 750/60 30.5 na polu i na drodze? Jak du˝e sà ró˝nice mi´dzy oponami radialnymi i diagonalnymi? Odpowiedzi poni˝ej.

O

pony do przyczep stosowanych w rolnictwie powinny cechowaç si´ uniwersalnoÊcià. Na drodze po˝àdany jest niedu˝y opór toczenia, sprzyjajàcy ograniczeniu zu˝ycia paliwa. Wymaga si´ te˝ wi´kszej odpornoÊci na zu˝ycie, bo pozwala to na zwi´kszenie ˝ywotnoÊci opon. Muszà si´ one równie˝ dobrze sprawowaç przy pr´dkoÊç jazdy 50–60 km/h.

W polu liczy si´ z kolei du˝a powierzchnia przylegania opony do pod∏o˝a. Im wi´kszy jest bowiem Êlad, tym mniejszy nacisk na pod∏o˝e i g∏´bokoÊç koleiny. Ograniczanie szkód glebowych wymaga stosowania du˝ych opon o niewysokim ciÊnieniu roboczym. Jednak obni˝one ciÊnienie w oponach nie zapewnia im odpowiedniej noÊnoÊci na drodze przy pr´dkoÊci 40 km/h. Poza tym przyczepami z obni˝onym ciÊnieniem w oponach nie mo˝na pewnie sterowaç ze wzgl´du na brak odpowiedniej sztywnoÊci ogumienia. Cz´sto wi´c pozostajà dwa rozwiàzania: jazda w polu ze zbyt du˝ym ciÊnieniem w opo-

nach lub zakup instalacji do regulacji ciÊnienia w oponach.

Na rynku opon do przyczep wiele si´ dzieje. Wiele wozów asenizacyjnych wyposa˝anych jest w ogumienie o rozmiarze 750/60 30.5. W przesz∏oÊci dominowa∏y opony diagonalne.

Obecnie coraz cz´Êciej stosowane sà opony radialne. Ich zaletà jest stabilny bie˝nik, który zmniejsza opór toczenia. Ponadto majà wi´kszà powierzchni´ przylegania do pod∏o˝a, wi´kszà noÊnoÊç i lepiej pracujà tak˝e przy du˝ej pr´dkoÊci jazdy.

Testowana piàtka Przedmiotem testu by∏o pi´ç modeli opon (wszystkie dost´pne w Polsce). Firma Michelin dostarczy∏a radialne opony CargoXbib, firma Trelleborg – opony Twin Radial (radialna) i Twin Implement (diagonalna), a firma Alliance – diagonalne opony

Alliance 328 i radialne Alliance 390.

Interesowa∏y nas takie parametry, jak: opór toczenia oraz si∏a uciàgu na drodze i w polu.

MogliÊmy przeprowadziç test w formie prób praktycznych, poniewa˝ Uniwersytet w Hohenheim dysponuje sprz´tem pozwalajàcym na pomiar si∏y uciàgu podczas eksploatacji pojazdu. Firma Kotte odda∏a nam do dyspozycji wóz asenizacyjny ze zbiornikiem aluminiowym o pojemnoÊci 18 500 l, a firma Fendt – ciàgnik 820 Vario. Sprz´t pomiarowy zosta∏ zamontowany mi´dzy zaczepem kulowym a dyszlem wozu asenizacyjnego. Wyposa˝enie ciàgnika zosta∏o uzupe∏nione o laptop i przetwornik analogowo-cyfrowy.

Oprócz si∏y uciàgu mierzyliÊmy powierzchni´ przylegania opony do pod∏o˝a przy dwóch wartoÊciach ciÊnienia powietrza. WybraliÊmy te, które – zgodnie z informacjami w podr´cznikach producentów – powinny byç stosowane przy obcià˝eniu ko∏a 6,3 t i pr´dkoÊci jazdy 10 i 40 km/h (0,7–1,6 b, p. tabele).

z: We wspó∏pracy

Przyczepami z obni˝onym ciÊnieniem w oponach nie mo˝na pewnie sterowaç ze wzgl´du na brak odpowiedniej sztywnoÊci ogumienia.

40

AGROmechanika

8/2010

40-45 (Agro_8/10)

22.7.10

16:44

Page 41

T e s t

Wi´cej na temat metody pomiaru mo˝na przeczytaç w ramkach.

Pomiary na polu Masa wype∏nionego wodà wozu asenizacyjnego firmy Kotte wynosi∏a 26 500 kg, a obcià˝enie ko∏a si´ga∏o 6100 kg. Odpowiadajàce takiemu obcià˝eniu ciÊnienie powietrza w oponach przy pr´dkoÊci jazdy 40 km/h (jazda drogowa) i 10 km/h (jazda w polu) zosta∏o okreÊlone na podstawie poradników technicznych opracowanych przez producentów.

Regulacj´ ciÊnienia w oponach u∏atwia∏y przy∏àcza systemu Airbooster firmy PTG. Dzi´ki wi´kszemu przekrojowi w porównaniu z normalnymi zaworami mo˝liwe by∏o szybsze korygowanie ciÊnienia. Jeszcze bardziej komfortowe jest nastawianie ciÊnienia za pomocà specjalnej instalacji do regulacji ciÊnienia w oponach, którà oferujà takie firmy, jak: PTG, Hude czy Krude.

W wozie asenizacyjnym firmy Kotte stosowana by∏a jednoprzewodowa instalacja z podwójnà spr´˝arkà firmy Krude. Tego typu instalacja z osià tandemowà kosztuje od 6800 do 10 650 euro w zale˝noÊci od wyposa˝enia.

Doposa˝enie pojazdu w instalacj´ do regulacji ciÊnienia w oponach jest zasadniczo mo˝liwe. Jednak wtedy wykonuje si´ – najcz´Êciej w osiach – otwory, przez które prowadzony jest przewód ∏àczàcy spr´˝ark´ z oponà. Jednak ten sposób nie jest polecany.

CargoXbib

Profil 390

Twin Radial

Profil 328

Twin Implement

Pomiar powierzchni przylegania do pod∏o˝a Aby ustaliç wielkoÊç powierzchni przylegania opon do pod∏o˝a, wykonywaliÊmy ich odciski na twardym pod∏o˝u, ka˝dorazowo przy ciÊnieniu drogowym i ciÊnieniu polowym. W tym celu wydêwigaliÊmy podnoÊnikiem samochodowym jednà oÊ przyczepy, powlekaliÊmy klocki opony farbà dyspersyjnà, a nast´pnie opuszczaliÊmy podnoÊnik tak, aby ko∏o wywiera∏o pe∏ny nacisk na p∏yt´ wiórowà.

Po ponownym wydêwigni´ciu osi robiliÊmy zdj´cia otrzymanych odcisków aparatem cyfrowym. Poddajàc obraz analizie komputerowej, ustalaliÊmy powierzchni´ przylegania

klocków do pod∏o˝a, a wi´c powierzchni´ podparcia opony na pod∏o˝u twardym. OkreÊlaliÊmy równie˝ powierzchni´ obwiedniowà, czyli odcisk opony na pod∏o˝u spr´˝ystym. (jh)

Alliance Profil 328 CiÊnienie 0,75 b

Alliance Profil 328 CiÊnienie 1,4 b

Trelleborg Twin Impl. Trelleborg Twin Impl.

CiÊnienie 1,0 b CiÊnienie 1,4 b

Alliance Profil 390 CiÊnienie 0,85 b

Alliance Profil 390 CiÊnienie 1,4 b

Michelin CargoXbib CiÊnienie 1,0 b

Trelleborg Twin R. CiÊnienie 1,0 b

Trelleborg Twin R. CiÊnienie 1,6 b

Michelin CargoXbib CiÊnienie 1,4 b

➠ Reklama

40-45 (Agro_8/10)

22.7.10

10:34

Page 42

T e s t

Porównanie opon

Pomiar oporu toczenia

W naszej pracy za punkt odniesienia przyj´liÊmy diagonalnà opon´ Alliance 328. ZdecydowaliÊmy si´ na nià, poniewa˝ jest to starsza konstrukcja i oczekiwaliÊmy, ˝e opony radialne b´dà zasadniczo na jej tle wypada∏y lepiej. Oceniajàc wyniki, przyj´liÊmy poziom wartoÊci parametrów opony Alliance 328 za 100% i obliczyliÊmy procentowe odchy∏ki wartoÊci parametrów pozosta∏ych opon.

■

Do pomiarów oporu toczenia wykorzystywaliÊmy ciàgnik Fendt Vario 820 i, jako przyczep´, wóz asenizacyjny Kotte o pojemnoÊci 18,5 m3.

Zbiornik ca∏kowicie wype∏niliÊmy wodà (zmierzone obcià˝enie ko∏a wynosi∏o wtedy 6100 kg).

Si∏y pociàgowe, wyst´pujàce mi´dzy ciàgnikiem a przyczepà, mierzyliÊmy za pomocà trójsk∏adowego przetwornika si∏owego z czujnikami tensometrycznymi. Przetwornik ten umieÊciliÊmy mi´dzy panwià sprz´gu a dyszlem.

Dzi´ki wykorzystaniu standardowego z∏àcza Êrubowego sprz´gu przyrzàd pomiarowy nie wp∏ywa∏ w istotny sposób na parametry jazdy zestawu pojazdów. Zainstalowany w kabinie ciàgnika system rejestrowa∏ dane pomiarowe

fe, tf, mz

Opona CargoXbib zosta∏a zaprojektowana z myÊlà o ochronie gleby przy du˝ej noÊnoÊci i ma∏ym oporze toczenia (du˝a powierzchnia przylegania do pod∏o˝a). Stalowe wk∏adki pasowe majà zapobiegaç przebiciom bie˝nika i zwi´kszyç poziom niezawodnoÊci opony.

Rzeêba bie˝nika cechuje si´ stosunkowo du˝ym udzia∏em klocków.

Przy ciÊnieniu 1,4 b, jakie jest wymagane przy obcià˝eniu 6 t i pr´dkoÊci 40 km/h, opona ma najwi´kszà powierzchni´ przylegania klocków do pod∏o˝a i najwi´kszà ca∏kowità powierzchni´ przylegania. Je˝eli ciÊnienie obni˝y si´ do poziomu 1,0 b, wymaganego przy jazdach na polu z pr´dkoÊcià 10 km/h, opona CargoXbib uzyskuje wynik dajàcy jej 3. miejsce. Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a wzrasta wówczas jedynie o 13%. To najmniejszy przyrost (uzyskany jednak przy najwi´kszej

✂

Fot. dlz

CargoXbib

Michelin CargoXbib

750/60 R 30.5 Dane techniczne Ârednica zewn´trzna 1680 mm SzerokoÊç 760 mm Maksymalna pr´dkoÊç 65 km/h Indeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 181 D Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t) CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,4 b Pow. przylegania klocków 1822 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 3437 cm2 CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 1,0 b Pow. przylegania klocków 2105 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 3876 cm2 Si∏a uciàgu Zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu • w polu przy ciÊnieniu: – 1,4 b (7 km/h) 15,5 kW – 1,0 b (7 km/h) 20,2 kW • na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 6,9 kW – 20 km/h 15,2 kW Cena netto ok. 1680 euro Podsumowanie CargoXbib ma du˝à powierzchni´ przylegania do pod∏o˝a przy niewielkim oporze toczenia na drodze i na polu. Zaletà jest równie˝ du˝a trwa∏oÊç, ale cena nie nale˝y do najni˝szych.

w trakcie jazdy (cz´stotliwoÊç 100 Hz). Na asfalcie wykonywaliÊmy jazdy pomiarowe z pr´dkoÊcià 10 i 20 km/h, a na uprawionym kultywatorem Êciernisku – 7 km/h. CiÊnienie powietrza w oponach obni˝yliÊmy zgodnie z zaleceniami producentów, uwzgl´dniajàc nacisk osi i zakres pr´dkoÊci. Ponadto w celach porównawczych wykonaliÊmy pomiary na polu, stosujàc ciÊnienie drogowe.

Aby w mo˝liwie maksymalnym stopniu wyeliminowaç wp∏yw nachylenia terenu na wyniki pomiarów, przeprowadzaliÊmy po dwie jazdy pomiarowe na tym samym odcinku – raz w jednà, raz w drugà stron´. Za wynik przyjmowaliÊmy wartoÊç Êrednià. (jh)

Przy pe∏nym zbiorniku obcià˝enie jednego ko∏a wynosi∏o 6,1 t. Do tej wartoÊci dostosowaliÊmy ciÊnienie powietrza w oponach.

wartoÊci wyjÊciowej). Jest to zresztà typowe dla opon radialnych ze stalowymi wk∏adkami pasowymi.

Opona Michelin dobrze wypad∏a pod wzgl´dem oporu toczenia. Na polu uprawionym kultywatorem przy ciÊnieniu 1,0 b zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu kszta∏towa∏o si´ na poziomie 20,2 kW. Na drodze opór toczenia wynosi∏ 6,9 kW przy pr´dkoÊci 10 km/h (1. miejsce) i 15,2 kW przy pr´dkoÊci 20 km/h (3. miejsce). ❚

40-45 (Agro_8/10)

21.7.10

11:18

Page 43

T e s t Profil 390

Alliance Profil 390 Radialna opona oznaczona Alliance 390 ma niekierunkowà rzeêb´ bie˝nika ze stalowymi wk∏adkami pasowymi. Szeroka powierzchnia przylegania do pod∏o˝a i zaokràglone barki majà ograniczaç uszkodzenia darn tak˝e na glebach rozmi´k∏ych. Du˝e bloki bie˝nika majà z kolei zapewniaç równomierny rozk∏ad nacisku na pod∏o˝e, dobre parametry jazdy drogowej i du˝à ˝ywotnoÊç.

Opona ta ma podobnà powierzchni´ przylegania klocków do pod∏o˝a jak opona Michelin. Przy ciÊnieniu drogowym (1,4 b) powierzchnia przylegania do pod∏o˝a wynosi 1811 cm2 (wynik nieco gorszy ni˝ w Michelin), zaÊ przy ciÊnieniu polowym (0,85 b) – 2250 cm2 (wynik nieco lepszy).

Firma Alliance podaje jednak mniejszà wartoÊç ciÊnienia wymaganego

Trelleborg Twin Radial W przeciwieƒstwie do pozosta∏ych opon model Twin Radial ma nylonowe wk∏adki pasowe. Udzia∏ klocków w ca∏kowitej powierzchni przylegania do pod∏o˝a wynosi ok. 40%.

Wybrana przez nas obwiedniowa metoda pomiaru ca∏kowitej powierzchni przylegania opony do pod∏o˝a mog∏a jednak wykazywaç pewne b∏´dy. WartoÊci zmierzone na pod∏o˝u piaskowym by∏yby ewentualnie nieco wi´ksze.

Otwarta forma klocków ma zapewniaç dobre samooczyszczanie. Nie mieliÊmy jednak mo˝liwoÊci oceny tej cechy.

Je˝eli opony firmy Trelleborg majà byç stosowane w przyczepie, to nale˝y je zak∏adaç odwrotnie do kierunku bie˝nika. ZgodnoÊç z kierunkiem bie˝nika dotyczy tylko kó∏ nap´dowych.

W porównaniu z oponà Alliance 328 (punkt odniesienia), przy ciÊnieniu 1,6 b opona Trelleborg ma powierzchni´ przylegania klocków do pod∏o˝a mniejszà o 24%, a przy

750/60 R 30.5 Dane techniczne Ârednica zewn´trzna 1665 mm SzerokoÊç 780 mm Maksymalna pr´dkoÊç 65 km/h Indeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 181 D Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t) CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,4 b Pow. przylegania klocków 1811 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 3019 cm2 CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 0,85 b Pow. przylegania klocków 2250 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 3705 cm2 Si∏a uciàgu Zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu • w polu przy ciÊnieniu: – 1,4 b (7 km/h) 21,4 kW – 0,85 b (7 km/h) 29,8 kW • na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 10,9 kW – 20 km/h 22,9 kW Cena netto ok. 1580 euro Podsumowanie Stalowe wk∏adki pasowe zapewniajà dobrà prac´ zw∏aszcza na drodze. Po obni˝eniu ciÊnienia powierzchnia przylegania do pod∏o˝a zwi´ksza si´ o 690 cm2, towarzyszy temu wzrost zapotrzebowania na si∏´ uciàgu.

Twin Radial

750/60 R 30.5 Dane techniczne Ârednica zewn´trzna 1675 mm SzerokoÊç 754 mm Maksymalna pr´dkoÊç 65 km/h Indeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 181 D Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t) CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,6 b Pow. przylegania klocków 1347 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 3345 cm2 CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 1,0 b Pow. przylegania klocków 1759 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 4325 cm2 Si∏a uciàgu Zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu • w polu przy ciÊnieniu: – 1,6 b (7 km/h) 21,5 kW – 1,0 b (7 km/h) 20,4 kW • na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 7,3 kW – 20 km/h 19,9 kW Cena netto ok. 1610 euro Podsumowanie Opona radialna z opaskà nylonowà, która ma bie˝nik o du˝ym stopniu otwartoÊci i cechuje si´ bardzo du˝à ca∏kowità powierzchnià przylegania do pod∏o˝a, co sprzyja ochronie gleby. Opór toczenia jest przeci´tny.

przy obcià˝eniu 6 t ni˝ firma Michelin. To wyjaÊnia wi´kszy o 24% przyrost powierzchni przylegania do pod∏o˝a (2. miejsce w rankingu). Ze wzgl´du na zaokràglone barki ca∏kowita powierzchnia przylegania opony do pod∏o˝a przy ciÊnieniu drogowym (1,4 b) jest stosunkowo ma∏a.

Uwaga ta odnosi si´ tak˝e do powierzchni przylegania notowanej przy ciÊnieniu polowym i to pomimo jej 23-procentowego wzrostu.

Opór toczenia na polu przy ciÊnieniu drogowym si´ga∏ 21,4 kW (wartoÊç przeci´tna). Zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu na polu przy ciÊnieniu 0,85 b wynosi∏o blisko 30 kW (najwi´ksza wartoÊç). Przyczynà tego móg∏ byç wi´kszy stopieƒ odkszta∏cania si´ opony. Opór toczenia na drodze wynosi∏ 10,9 kW przy pr´dkoÊci 10 km/h i 22,9 kW przy 20 km/h (wartoÊci ponadprzeci´tne). ❚

ciÊnieniu 1,0 b – mniejszà o 29%.

Po obni˝eniu ciÊnienia powietrza powierzchnia przylegania klocków do pod∏o˝a roÊnie o 30%.

Przy ciÊnieniu 1,6 b opona Twin Radial plasuje si´ pod wzgl´dem wielkoÊci ca∏kowitej powierzchni przylegania do pod∏o˝a na 2. miejscu w rankingu (3345 cm2), a przy ciÊnieniu 1,0 b – na 1. miejscu (4325 cm2).

Wzrost powierzchni przylegania si´ga 980 cm2. Opór toczenia, wynoszàcy 20,4 kW przy ciÊnieniu 1,0 b, kszta∏tuje si´ na poziomie opony Michelin. Na drodze przy ciÊnieniu 1,6 b zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu wynosi∏o 7,3 kW przy pr´dkoÊci 10 km/h (2. miejsce) i 19,9 kW przy pr´dkoÊci 20 km/h (4. miejsce). ❚

➠

AGROmechanika

8/2010

43

40-45 (Agro_8/10)

21.7.10

11:19

Page 44

T e s t Profil 328

Alliance Profil 328 Diagonalna opona Alliance 328 zosta∏a wybrana jako punkt odniesienia w naszym porównaniu, poniewa˝ opony do przyczep nadal majà w wi´kszoÊci budow´ diagonalnà.

Ponadto wyszliÊmy z za∏o˝enia, ˝e opony radialne b´dà uzyskiwa∏y lepsze wyniki od opony diagonalnej.

W rzeczywistoÊci nie potwierdzi∏o si´ to. Opona Alliance 328 nie tylko dorównywa∏a konkurencji, ale równie˝ wyprzedza∏a jà w pojedynczych przypadkach.

Przy ciÊnieniu drogowym (1,2 b) i pr´dkoÊci 40 km/h opona Alliance 328 plasowa∏a si´ dok∏adnie w Êrodku rankingu i to pod wzgl´dem zarówno powierzchni przylegania klocków do pod∏o˝a, jak i ca∏kowitej powierzchni przylegania opony do pod∏o˝a. Jednak podczas pomiarów pracy na polu sytuacja zmieni∏a

Trelleborg Twin Implement Diagonalna opona Twin Implement ma cz´sto stosowany bie˝nik o rzeêbie flotacyjnej. Ze wzgl´du na lepsze samooczyszczanie, firma Trelleborg zaleca odwrotne zak∏adanie opon na ko∏a przyczep.

Przy ciÊnieniu drogowym (1,4 b) powierzchnia przylegania klocków opony do pod∏o˝a wynosi∏a 1531 cm2 przy obcià˝eniu 6 t (2. miejsce). Po obni˝eniu ciÊnienia do 1,0 b powierzchnia zwi´kszy∏a si´ o 16% (to w∏aÊciwie zbyt ma∏y przyrost, jak na opon´ diagonalnà). Ca∏kowita powierzchnia przylegania opony do pod∏o˝a wzros∏a z 2907 cm2 przy

W wozach asenizacyjnych naprawd´ warto stosowaç instalacj´ do regulacji ciÊnienia powietrza w oponach.

44

AGROmechanika

8/2010

750/60 30.5 Dane techniczne Ârednica zewn´trzna 1670 mm SzerokoÊç 750 mm Maksymalna pr´dkoÊç 65 km/h Indeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 172 D Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t) CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,2 b Pow. przylegania klocków 1774 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 3141 cm2 CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 0,7 b Pow. przylegania klocków 2467 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 4197 cm2 Si∏a uciàgu Zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu • w polu przy ciÊnieniu: – 1,2 b (7 km/h) 17,6 kW – 0,7 b (7 km/h) 17,3 kW • na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 10,9 kW – 20 km/h 13,4 kW Cena netto ok. 1225 euro Podsumowanie Opona, stanowiàca punkt odniesienia, zasadniczo wypad∏a w teÊcie ca∏kiem nieêle. W pojedynczych przypadkach górowa∏a nawet nad – teoretycznie lepszymi – oponami radialnymi.

Twin Implement 750/60 30.5 Dane techniczne Ârednica zewn´trzna 1650 mm SzerokoÊç 750 mm Maksymalna pr´dkoÊç 40 km/h Indeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 178 A8 Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t) CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,4 b Pow. przylegania klocków 1531 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 2907 cm2 CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 1,0 b Pow. przylegania klocków 1789 cm2 Ca∏kowita pow. przylegania 3578 cm2 Si∏a uciàgu Zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu • w polu przy ciÊnieniu: – 1,4 b (7 km/h) 26,7 kW – 1,0 b (7 km/h) 18,5 kW • na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 9,0 kW – 20 km/h 10,9 kW Cena netto ok. 1230 euro Podsumowanie Opona diagonalna o umiarkowanej cenie, która cechuje si´ du˝à powierzchnià przylegania klocków do pod∏o˝a oraz niedu˝ym oporem toczenia po drodze i polu przy odpowiednim ciÊnieniu powietrza.

si´ diametralnie. Przy obni˝onym ciÊnieniu ca∏kowita powierzchnia przylegania do pod∏o˝a wynosi∏a blisko 4200 cm2 (2. miejsce), a powierzchnia przylegania klocków si´ga∏a 2467 cm2 (1. miejsce). Wzrost powierzchni przylegania klocków i ca∏kowitej powierzchni przylegania wynosi∏ odpowiednio 39% i 33%. Wp∏yw na taki wynik ma konstrukcja Êcianek bocznych opony Alliance 328. Opór toczenia przyjmowa∏ korzystne wartoÊci.

Przy obni˝onym ciÊnieniu zmierzyliÊmy najmniejsze zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu w polu (17,3 kW).

Przy ciÊnieniu drogowym w polu opona Alliance 328 zaj´∏a drugie miejsce w klasyfikacji (17,6 kW).

Na drodze zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu wynosi∏o Êrednio 13,4 kW przy pr´dkoÊci 20 km/h (2. miejsce) i 10,9 kW przy 10 km/h (4. miejsce).❚

Podczas testu trzeba by∏o wydêwigaç ka˝dy beczkowóz, aby móc zmieniç w nim opony.

ciÊnieniu drogowym (1,0 b) do 3578 cm2 przy ciÊnieniu 1,0 b, co oznacza 23-procentowy przyrost.

Pod tym wzgl´dem Twin Implement ust´powa∏ pozosta∏ym oponom.

Opór toczenia wypad∏ ju˝ lepiej.

Na polu zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu wynosi∏o 26,7 kW przy ciÊnieniu drogowym 1,4 b (5. miejsce) i 18,5 kW przy ciÊnieniu polowym (2. miejsce). Na drodze zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu wynosi∏o 9,0 kW przy pr´dkoÊci 10 km/h (Êredni wynik) i 10,9 kW przy pr´dkoÊci 20 km/h (1. miejsce). Takich wyników mo˝na by∏o w∏aÊciwie oczekiwaç po oponach radialnych. ❚

40-45 (Agro_8/10)

21.7.10

11:19

Page 45

T e s t

Oferuje Cz´Êci do ciàgników: PRONAR-MTZ, URSUS-MF, ZETOR, T-25, DT-75, T-150K, K-700A, LTZ55, JUMZ-6, ETC-165/1607 maszyn rolniczych produkcji krajowej oraz: • p∏ugów: B-200/201, PHX, KUHN, • sieczkarni: E-281, JOHN DEERE, CLAAS, • kosiarek: E-301-303, • przyczep: HW-6011, HL-8011, HTS100, T-088, PRT-10, • ∏adowaczy: T-174, UNHZ, • kombajnów: FORTSCHRITT, CLAAS, JOHN DEERE Ciàgniki: JD, PRONAR, KIOTI, URSUS, BELARUS, ZETOR, FASTRAC, FARMTRAC Maszyny: AKPIL, POM AUGUSTÓW, EXPOM, JCB, JOSKIN, KUHN, RAUCH, SAMASZ, SIPMA, UNIA GROUP, WARFAMA, WELGER, HYDRAMET, MANDAM, STRAUTMANN, MESKO-ROL tel.: 67 262 08 26, fax: 67 268 55 60 e-mail: handel@agroma-wagrowiec.pl www.agroma-wagrowiec.pl

O g ∏ o s z e n i e Rozdrabniacze s∏omy do Bizona Z-056/Z-058/Z-050/ Z-040/SAMPO, rozdrabniacze s∏omy do Claasa, sieczkarnie s∏omy do Fortschritta E512/E514, kosiarki rotacyjne, sto∏y do rzepaku, zgniatacze ziarna, kultywatory podorywkowe, agregaty uprawowe, owijarki bel i g∏´bosze. Wszystkie nowe i na gwarancji. Dowóz ca∏y kraj. Tel.: 695 735 429.

AGROmechanika

8/2010

45

46-49 (Agro_8/10)

21.7.10

15:13

Page 46

T e s t

Z archiwum X /Deutz-Fahr Agrotron X720/ Ka˝dego, kto patrzy na tytu∏ tego artyku∏u i myÊli, ˝e to opowiadanie fantastyczno-naukowe, musimy nieco przytemperowaç. Model Agrotron X720 – najsilniejszy, 275-konny ciàgnik ze stajni Deutz-Fahr – okaza∏ si´ bowiem ca∏kiem konkretnà maszynà.

M

odel Agrotron X720 to imponujàcy ciàgnik. W oczy rzucajà si´ przede wszystkim pot´˝ne, 38-calowe ko∏a przednie i du˝a wysokoÊç konstrukcyjna. Aby spe∏niç wymogi normy emisji spalin IIIa, nast´pca modelu Agrotron 265 musia∏ zostaç wyposa˝ony m.in. w wi´kszy pakiet ch∏odnic. Poniewa˝ nie mo˝na by∏o znacznie zwi´kszyç szerokoÊci maszyny ze wzgl´du na du˝e ko∏a przednie, konstruktorzy podwy˝szyli mask´ silnika. W rezultacie model X720 prezentuje si´ jeszcze masywniej ni˝ poprzednik.

Agrotron X720 jest dosyç niezwyk∏à maszynà ze wzgl´du na montowanà w nim przek∏adni´. To ostatni z du˝ych ciàgników, w którym stosuje si´ tradycyjne prze∏àczanie grup typu „2 x H” i 4 biegi prze∏àczalne pod obcià˝eniem. Tym samym tego ciàgnika nie mo˝na zaliczyç do najnowoczeÊniejszych konstrukcji, mimo ˝e jest wyposa˝ony w programowalny system automatycznego prze∏àczania biegów. Ale w∏aÊnie ta cecha – prosta technika za niewygórowanà cen´ – przyciàga wielu klientów.

posa˝ono go w system 4-zaworowy i zewn´trznà recyrkulacj´ spalin.

Moc generowana na stanowisku hamowniczym i w praktyce eksploatacyjnej by∏a odpowiednia.

Maksymalny moment obrotowy, wynoszàcy 1034 Nm (wartoÊç zmierzona), przypada na 1600 obr./min.

Zgodnie z informacjà producenta, przedzia∏ sta∏ego momentu obrotowego si´ga 1000–1600 obr./min.

Potwierdzi∏y to wyniki uzyskane na stanowisku hamowniczym (przynajmniej poczàwszy od 1200 obr./min – najmniejszej zmierzonej przez nas pr´dkoÊci obrotowej). Moment obrotowy ∏agodnie opada dopiero od 1600 obr./min. Przy 2100 obr./min na WOM-ie notowanych jest jeszcze dobrych 848 Nm. Silnik nie zu˝ywa du˝o paliwa.

Zu˝ycie ON, zmierzone przez nas na stanowisku hamowniczym przy znamionowej pr´dkoÊci obrotowej (2100 obr./min) i mocy 186 kW, wynosi∏o 243 g/kWh. Odpowiada to w przybli˝eniu informacji podanej w prospekcie (i tak powinno byç).

„Uczciwa” moc Kto b´dzie szuka∏ w modelu X720 trybu Boost, ten go nie znajdzie. Mo˝e si´ to wiàzaç z – ustalonym przez firm´ ZF – limitem mocy przek∏adni T7300 KM. Podawana przez producenta maksymalna moc ciàgnika Deutz-Fahr wynosi 202 kW/ 275 KM (2000/25/EC) i jest niewiele mniejsza od wyznaczonego limitu (280 KM). Zmierzona przez nas moc maksymalna wynosi∏a 190 kW i przypada∏a przy 1900 obr./min. To odpowiednie wartoÊci. Ponadto jednostkowe zu˝ycie paliwa zdecydowanie mieÊci∏o si´ w „zielonym zakresie” (239 g/kWh). System zarzàdzania silnikiem (Deutz Power Control) reguluje moc nadwy˝kowà odpowiednio do obcià˝enia.

Podczas prób praktycznych model X720 zaskakiwa∏ umiarkowanym, a nawet ma∏ym zu˝yciem paliwa.

Transportujàc materia∏ na kiszonk´ przyczepà o podwoziu tandemowym (pojemnoÊç 40 m3), zu˝ywali-

Silnik Deutz Serce modelu X720 to silnik Deutz TCD 2013 L06 o pojemnoÊci skokowej 7,1 l. Wy-

z: We wspó∏pracy Du˝e ko∏a przednie ograniczajà zwrotnoÊç.

Praca narz´dziami pó∏zawieszanymi wymaga zr´cznoÊci w kierowaniu ciàgnikiem.

46

AGROmechanika

8/2010

46-49 (Agro_8/10)

21.7.10

15:13

Page 47

T e s t

Sprz´g∏o hydrauliczne W modelu X720 stosowana jest dobrze znana przek∏adnia ZF T7300 z 40 biegami do przodu i 40 do ty∏u (∏àcznie z pe∏zajàcymi). Prze∏o˝enia za∏àczane sà w tradycyjnym systemie „2 x H” przy jednoczesnym u˝yciu sprz´g∏a no˝nego lub przycisku sprz´g∏owego na dêwigni zmiany biegów. Biegi prze∏àczalne pod obcià˝eniem zmieniane sà przyciskami +/- na dêwigni zmiany biegów lub d˝ojstikiem.

W przeciwieƒstwie do mniejszego X710 model X720 ma sprz´g∏o hydrauliczne. I to si´ czuje. Zarówno pod obcià˝eniem, jak i na luzie biegi za∏àczajà si´ „mi´kko” i niemal niezauwa˝alnie.

Mniej podoba∏a nam si´ r´czna zmiana biegów. Dêwignia nie dzia∏a zbyt precyzyjnie, zw∏aszcza przy szybkim prze∏àczaniu biegów w gór´ i w dó∏. Na polu ma to mniejsze znaczenie, ale przeszkadza podczas transportu drogowego. Wolna zmiana biegów odbywa si´ ju˝ sprawniej.

Przek∏adni´ nawrotnà obs∏uguje si´ za pomocà dêwigni po lewej stronie kierownicy lub przycisków „do przodu/do ty∏u” na d˝ojstiku. Brakowa∏o nam zintegrowanego z re-

wersem hamulca postojowego, który u∏atwia∏by ruszanie na stoku.

Automatyczna zmiana biegów Cztery biegi prze∏àczalne pod obcià˝eniem, dost´pne w ka˝dej grupie, mogà byç zmieniane w trybie automatycznym dzi´ki systemowi APS. Aby go aktywowaç, trzeba przez co najmniej 2 sekundy naciskaç przycisk guzikowy znajdujàcy na d˝ojstiku z lewej strony.

Z menu obejmujàcego 6 zakresów prze∏àczania pod obcià˝eniem mo˝na wybraç i zapisaç dwa zakresy.

Wywo∏uje si´ je poprzez naciÊni´cie przycisku „Prog” na panelu sterowniczym na pod∏okietniku, a wybiera poruszajàc d˝ojstikiem do przodu lub do ty∏u.

Momenty prze∏àczania mo˝na zmieniç r´cznie. Prze∏àcznik obrotowy „Sens” znajduje si´ poni˝ej przycisku „Prog”. Obrót w lewo powoduje przemieszczenie momentu prze∏àczenia w gór´, obrót w prawo – w dó∏. W gruncie rzeczy jest to proste prze∏àczanie Power/Eco.

Komfort jazdy i kabina Pod wzgl´dem poziomu komfortu jazdy niewiele mieliÊmy do zarzucenia modelowi X720. Pozytywny wp∏yw na parametry jazdy ma z pewnoÊcià

➠

Fot. dlz

Êmy przeci´tnie 16 l ON/h. Ciàgnik nie spala∏ du˝o tak˝e przy pracy 5-metrowà kompaktowà bronà talerzowà – przy p∏ytkiej uprawie by∏o to 30 l ON/h. Nieco wi´ksze zu˝ycie wyst´powa∏o przy pracach z WOM-em, kiedy ciàgnik by∏ agregowany z zestawem 6-metrowej brony wirnikowej i 6-metrowego siewnika uniwersalnego.

Pod pe∏nym obcià˝eniem model X720 wyczuwalnie „przegryza si´” przez szerokie pasmo pr´dkoÊci obrotowej. WOM-owa pr´dkoÊç 1000 obr./min uzyskiwana jest przy 1900 obrotach silnika, a wi´c w punkcie, w którym zanotowaliÊmy maksymalnà moc podczas naszych pomiarów.

To dobry wynik.

Silnik o pojemnoÊci 7,1 l, wyposa˝ony w system Common Rail i zewn´trznà recyrkulacj´ spalin, wykazywa∏ dobrà charakterystyk´ mocy. PojemnoÊç zbiornika paliwa (585 l) odpowiada wspó∏czesnym standardom. WejÊcie nie jest idealne dla niskich traktorzystów, a dolny stopieƒ ulega zabrudzeniu.

Agrotron X720 – dane techniczne Silnik Deutz TCD 2013 L06 4V Norma emisji spalin TIER IIIa Liczba cylindrów 4/turbo PojemnoÊç skokowa 7,1 l Ch∏odzenie ciecz Moc znamionowa (2000/25/EC) 191 kW/260 KM Znamionowa pr´dkoÊç obrotowa 2100 obr./min Moc maksymalna 202 kW/275 KM Maks. moment obrotowy 1047 Nm Wzrost momentu obrotowego 36% Przedzia∏ sta∏ego momentu obrotowego 1000–1600 obr./min Przedzia∏ sta∏ej mocy 1750–2050 obr./min PojemnoÊç zbiornika paliwa 585 l Cz´stotliwoÊç wymiany oleju silnik.

500 h Przek∏adnia / WOM Typ przek∏adni cz´Êciowo prze∏àczalna pod obcià˝eniem, 6 grup biegów Liczba biegów (przód/ty∏) 40/40 (wraz z biegami pe∏zajàcymi) Maks. pr´dkoÊç jazdy 40/50 km/h Pr´dkoÊci WOM-u 1000/540E Uk∏ad hydrauliczny Osobna pompa w standardzie PodnoÊnik z ty∏u kat. II/III Maks. udêwig ty∏/przód 10,5/5,0 t Liczba zaworów sterujàcych z ty∏u/ 4 dwustr. dzia∏./opcja z przodu – 1 dwustr. dzia∏.

Wydatek pompy // ciÊnienie 120 l/min // 200 b Zasób/pobieralna iloÊç oleju hydr.

60/50 l Pozosta∏e dane Masa w∏asna 10 000 kg Dopuszczalna masa ca∏kowita 14 000 kg WysokoÊç/szerokoÊç 3305/2750 mm Rozstaw osi 3095 mm Ogumienie z przodu 600/65 R38 Ogumienie z ty∏u 710/70 R42 Poziom g∏oÊnoÊci w kabinie 72,8 dB (A) Cena netto Wersja podstawowa 170 180 euro Ogumienie w wersji testowanej 1800 euro Pó∏aktywna amortyzacja kabiny 1200 euro Przedni podnoÊnik + WOM 7100 euro Docià˝enie czo∏owe 1400 kg 3500 euro Spr´˝arka w standardzie Cena wersji testowanej 183 780 euro

AGROmechanika

8/2010

47

46-49 (Agro_8/10)

21.7.10

15:14

Page 48

T e s t

Nat´˝enie przep∏ywu mo˝na regulowaç osobno w ka˝dej z 4 par zaworów sterujàcych. S∏u˝à do tego prze∏àczniki obrotowe znajdujàce si´ pod schowkiem w prawym pod∏okietniku. Za pomocà prze∏àcznika obrotowego koryguje si´ równie˝ regulacj´ czasowà (zawór 1 i 2).

Z ty∏u sà tylko 4 pary zaworów sterujàcych – to ma∏o. Udêwig tylnego podnoÊnika 10,5 t jest odpowiedni do tej klasy ciàgników.

Oceny w teÊcie Silnik 6-cylindrowy silnik z systemem 4-zaworowym i recyrkulacjà spalin pracuje ekonomicznie i generuje solidnà moc. Przedzia∏ pr´dkoÊci obrotowej ze sta∏ym momentem obrotowym jest szeroki. Trybu Boost nie ma. W zbiorniku mieÊci si´ 585 l paliwa.

Przek∏adnia Przek∏adnia cz´Êciowo prze∏àczalna pod obcià˝eniem (40/40) ma 6 grup biegów i prze∏o˝enie pe∏zajàce. Przy szybkiej r´cznej zmianie biegów za∏àczanie odbywa si´ ci´˝ko. Sprz´g∏o hydrauliczne zapewnia ∏agodnà zmian´ biegów prze∏àczalnych pod obcià˝eniem. Moment prze∏àczania mo˝na nastawiç.

G∏ówny przedzia∏ roboczy obejmuje 3 grupy.

Przek∏adnia nawrotna dzia∏a ∏agodnie, ale nie ma pozycji postojowej.

Hydraulika/podnoÊnik 4 zawory sterujàce z ty∏u to za ma∏o. Osobna pompa osiàga solidnà wydajnoÊç (120 l/min).

Regulacja iloÊciowa mo˝e byç stosowana we wszystkich 4 zaworach sterujàcych, regulacja czasowa tylko w 2. Du˝y udêwig z ty∏u – maks.

10,5 t. Udêwig z przodu – 5 t.

WOM Seryjnie stosowane sà dwie pr´dkoÊci (1000/540E). Za∏àczanie odbywa si´ komfortowo prze∏àcznikiem przechylnym na prawej konsoli bocznej. WOM-owa pr´dkoÊç 1000 obr./min przypada przy pr´dkoÊci obrotowej silnika 1900 obr./min. Seryjnie stosowana jest automatyka WOM-u.

Kabina i obs∏uga Kabina jest osadzona bardzo wysoko, co utrudnia ni˝szym traktorzystom wchodzenie do niej.

Pó∏aktywna amortyzacja kabiny sprawowa∏a si´ bardzo dobrze. Kabina jest wyjàtkowo przestronna i jasna, ale nie wszystkie materia∏y wykoƒczeniowe sà wysokiej jakoÊci. Do obs∏ugi mo˝na si´ szybko wdro˝yç. Systemy zarzàdzania pracà na uwrociach i automatycznej zmiany biegów sà zrozumia∏e.

FunkcjonalnoÊç Przy odpowiednim zbalastowaniu ciàgnika 38-calowe ogumienie kó∏ przednich zapewnia dobrà trakcj´. Jednak promieƒ skr´tu jest wi´kszy ni˝ w przypadku maszyn konkurencji. Masa u˝yteczna 4000 kg to za ma∏o, jak na t´ klas´ mocy.

48

AGROmechanika

8/2010

nie tylko znaczny rozstaw osi (blisko 3,1 m) i du˝e ogumienie przednie.

Kabina by∏a wyposa˝ona w nowà, regulowanà amortyzacj´ pó∏aktywnà.

Podczas testu kilkakrotnie zmienialiÊmy ustawienie amortyzacji, aby przeciwdzia∏aç rozko∏ysywaniu maszyny wskutek nak∏adania si´ resorowania osi przedniej i amortyzacji kabiny. ByliÊmy zaskoczeni efektywnoÊcià pracy amortyzacji i precyzjà jej dostosowywania si´ do najró˝niejszych warunków eksploatacji.

Ogumienie ogranicza zwrotnoÊç Model X720 p∏aci za swoje du˝e ko∏a przednie ograniczonà zwrotnoÊcià. Przy dopuszczalnej szerokoÊci zewn´trznej i najmniejszym ogumieniu ciàgnik skr´ca – dzi´ki odchylnym b∏otnikom – maks. o 52°. Jednak promieƒ skr´tu modelu X720 z ogumieniem 600/65 R38 si´ga 7,4 m.

Przy pracach transportowych niedu˝e wychylenie kó∏ nie ma wi´kszego zna-

Solidny podnoÊnik Niemal nie mieliÊmy powodów do narzekania na podnoÊnik. Z ty∏u model X720 dêwiga maksymalnie 10,5 t, z przodu – 5 t. Pod tym wzgl´dem ciàgnik nie musi obawiaç si´ konkurencji. Panel do obs∏ugi EHR-u jest przejrzysty.

Uk∏ad hydrauliczny modelu X720 jest stosunkowo skromny. Stosowane mogà byç tylko 4 zawory sterujàce z ty∏u i jeden z przodu. Do wi´kszoÊci prac to wystarczy. Je˝eli jednak w gr´ wchodzi u˝ywanie hydraulicznego ∏àcznika górnego, to do obs∏ugi narz´dzi zawieszanych pozostajà tylko 3 przy∏àcza – to za ma∏o, choçby w przypadku niektórych agregatów uprawowo-siewnych czy pó∏zawieszanych p∏ugów z hydraulicznà regulacjà szerokoÊci skiby.

Podawana przez producenta wydajnoÊç pompy wynosi 120 l/min przy 200 barach. To dobra wartoÊç.

Zbiornik oleju (60 l, maks. pobierana iloÊç to 50 l) z ∏atwo dost´pnym wlewem znajduje si´ nad prawà pochwà tylnego mostu. Uk∏ad kierowania obs∏uguje osobna pompa o wydajnoÊci 57 l/min.

Pulpit do sterowania EHR-em, umieszczony na prawej konsoli bocznej, ma zgrabny uk∏ad (fot. z lewej). Po prawej stronie w dolnym rz´dzie przycisków znajduje si´ prze∏àcznik do nastawiania amortyzacji kabiny.

D˝ojstikiem zmienia si´ biegi prze∏àczalne pod obcià˝eniem oraz obs∏uguje system zarzàdzania pracà na uwrociach i uk∏ad hydrauliczny (fot. z lewej). Pod pod∏okietnikiem znajduje si´ centrala regulacji hydrauliki i automatycznej zmiany biegów (fot. z prawej).

46-49 (Agro_8/10)

21.7.10

15:15

Page 49

T e s t

czenia, o ile w gr´ nie wchodzi manewrowanie na ciasnych podwórzach. Na polu, zw∏aszcza przy pracy d∏ugimi narz´dziami pó∏zawieszanymi, potrzeba jednak troch´ czasu do oswojenia si´ z takim promieniem skr´tu. Podczas testu nie∏atwo nam by∏o zawracaç pó∏zawieszonym 6-metrowym zestawem z siewnikiem, wyposa˝onym w podwozie z ty∏u, na 24-metrowym uwrociu.

System „step by step” W modelu X720 nie stosuje si´ automatycznego systemu zarzàdzania pracà na uwrociach. Zaprogramowane operacje muszà byç krok po kroku wywo∏ywane za pomocà dêwigni jazdy.

W celu wprowadzenia sekwencji do systemu trzeba naciskaç przycisk aktywacyjny z ty∏u dêwigni wielofunkcyjnej i jednoczeÊnie dociskaç jà przez 3 sekundy w lewà stron´. Na-

st´pnie wykonuje si´ i zarazem zapisuje kolejne operacje. Sekwencja pokazywana jest na wyÊwietlaczu. W celu jej wywo∏ania ponownie naciska si´ przycisk aktywacyjny i tylko na krótko przesuwa dêwigni´ w lewà stron´. Po aktywowaniu w ten sposób zarzàdzania pracà na uwrociach mo˝na wywo∏ywaç poszczególne funkcje poprzez ruch d˝ojstikiem w lewo.

Zarzàdzanie pracà na uwrociach u∏atwia obs∏ug´ maszyny tym bardziej, ˝e dzi´ki dêwigni wielofunkcyjnej mo˝na jednà r´kà kontrolowaç tak˝e prze∏àczanie biegów.

Podsumowanie Sformu∏owanie koƒcowej oceny ciàgnika Deutz-Fahr Agrotron X720 nie by∏o dla nas ∏atwe. Z jednej strony, ciàgnik ujmuje nowoczesnym i wyjàtkowo ekonomicznym silnikiem. Du˝e ogumienie zapewnia skuteczne przenoszenie energii na pod∏o˝e (pod

Z przodu udêwig X720 wynosi 5000 kg – to bardzo dobra wartoÊç. Dzi´ki wzmocnionej budowie miski olejowej nie jest konieczna dodatkowa rama.

warunkiem odpowiedniego zbalastowania). Z drugiej strony, w ciàgniku montowana jest nie najnowoczeÊniejsza przek∏adnia, a z ty∏u sà tylko 4 pary zaworów sterujàcych.

Do obs∏ugi tego modelu nie trzeba si´ d∏ugo wdra˝aç. Ciàgnik X720 pasuje wi´c g∏ównie do gospodarstw, w których obs∏ugujàcy go traktorzyÊci b´dà si´ cz´sto zmieniali, a prostot´ przedk∏ada si´ nad elektronik´.

■ mu/tf Reklama

50-53 (Agro_8/10)

21.7.10

11:37

Page 50

T e s t

z: We wspó∏pracy

Czterocylindrowiec do codziennego u˝ytku /Valtra N 111e/ Moc maksymalna 133 KM i bogate wyposa˝enie to nie wszystko, co oferuje Valtra N 111e Advance EcoPower. Ta zwrotna maszyna nadaje si´ do najró˝niejszych prac na podwórzu, zw∏aszcza w gospodarstwach z u˝ytkami zielonymi.

O

ferowane przez Valtr´ modele EcoPower sà maszynami odpowiednimi na czas wzrastajàcych cen paliw. „EcoPower” oznacza w tym przypadku tyle, co „pe∏na moc i wi´kszy moment obrotowy przy zredukowanej pr´dkoÊci obrotowej i mniejszym zu˝yciu paliwa”. Wyposa˝ony w system Common Rail silnik Sisu, o pojemnoÊci skokowej 4,4 l, osiàga moc 91 kW/124 KM przy 1800 obr./min w trybie Eco i o 2 KM mniej przy 1200 obr./min w trybie Power.

Si∏a dwóch charakterystyk Ciàgnik ma dwie charakterystyki pracy silnika. Podczas transportu lub przy pracach z WOM-em nastawia si´ tryb Power. Do orki i kultywatorowania stosuje si´ tryb Eco z wi´kszym momentem obrotowym i mniejszà pr´dkoÊcià obrotowà.

W transportowym trybie Boost 4-cylindrowy silnik generuje na wale

50

AGROmechanika

8/2010

korbowym maksymalnie 98 kW/ 133 KM przy 2200 obr./min. Maksymalny moment obrotowy, wynoszàcy 570 Nm, przypada w trybie Eco ju˝ przy 1200 obr./min. W trybie Power przy 1500 obr./min moment obrotowy wynosi „tylko” 500 Nm ze wzgl´du na wi´kszà pr´dkoÊç obrotowà. W sumie silnik jest bardzo dynamiczny, zw∏aszcza w zakresie mniejszych obrotów.

Zbiornik paliwa ma pojemnoÊç 220 l. To w zupe∏noÊci wystarcza, poniewa˝ ciàgnik Valtry nie zu˝ywa du˝o ON – podczas naszego testu 9–14 l/h. Model 111e wykorzystywaliÊmy g∏ównie przy koszeniu, zakiszaniu zielonki i zwo˝eniu s∏omy.

Ciàgnik dobrze sobie radzi∏ tak˝e z kultywatorem.

Dost´p do jednostki nap´dowej Sisu podczas konserwacji jest bardzo ∏atwy. Szkoda tylko, ˝e do otwarcia pokrywy bocznej potrzebny jest dodat-

kowy klucz, a mocowanie os∏ony by∏o – w naszej opinii – zbyt stabilne.

36-biegowa przek∏adnia W ciàgniku stosowana jest sprawdzona przek∏adnia z 3 grupami biegów, 4 biegami g∏ównymi i 3 biegami prze∏àczalnymi pod obcià˝eniem.

Grupy H i M mogà byç cz´Êciowo prze∏àczane automatycznie, jednak grup´ biegów pe∏zajàcych (wyposa˝enie seryjne) za∏àcza si´ r´cznie.

W sumie dost´pnych jest wi´c 36 biegów do przodu i do ty∏u.

System automatycznej zmiany biegów dzia∏a prawid∏owo. Do wyboru sà 3 tryby pracy. W pierwszym trybie momenty prze∏àczania w gór´ i w dó∏ sà zadawane przez elektroniczny system ciàgnika i nie mo˝na ich zmieniaç. Zale˝à one od pr´dkoÊci obrotowej i stopnia obcià˝enia silnika.

W trybie drugim istnieje mo˝liwoÊç programowania momentów prze∏àczania za poÊrednictwem terminalu.

Tryb trzeci umo˝liwia automatyczne ruszanie z miejsca (po zatrzymaniu ciàgnika hamulcem, a nast´pnie jego zwolnieniu maszyna rusza bez koniecznoÊci naciskania sprz´g∏a). Tryb ten bardzo si´ przydawa∏ m.in. przy pracy z prasà zwijajàcà.

Przed obwiàzywaniem zwijek siatkà wystarczy lekko nacisnàç hamulec i ciàgnik zatrzymuje si´. Mo˝na wtedy w∏àczyç obwiàzywanie, a po wyrzuceniu zwijki ruszyç, nie u˝ywajàc sprz´g∏a.

50-53 (Agro_8/10)

21.7.10

11:38

Page 51

T e s t

Sprz´g∏o nogà lub przyciskiem

Na b∏otniku umieszczone sà elementy zdalnej obs∏ugi tylnego podnoÊnika i WOM-u.

PodnoÊnik czo∏owy o udêwigu 35 kN obs∏ugiwany jest za pomocà d˝ojstika umieszczonego na prawym pod∏okietniku.

Fot. dlz

Biegi prze∏àcza si´, korzystajàc ze sprz´g∏a no˝nego lub z guzika sprz´g∏owego na dêwigni zmiany biegów.

Do korzystania z guzika traktorzysta bardzo szybko si´ przyzwyczaja i trudno mu si´ póêniej bez tej funkcji obejÊç. Zmiana biegów prze∏àczalnych pod obcià˝eniem odbywa si´ bardzo sprawnie i „mi´kko”.

Z przek∏adnià nawrotnà PowerShuttle zintegrowany jest hamulec postojowy. Zmiana kierunku jazdy odbywa si´ p∏ynnie i, oczywiÊcie, bez u˝ycia sprz´g∏a. Dêwignia kierunkowskazu znajduje si´ po prawej stronie kierownicy (poczàtkowo myli si´ z nià rewers). Praktycznym rozwiàzaniem jest redukcja obrotów biegu ja∏owego po za∏àczeniu hamulca postojowego. Dzi´ki temu oszcz´dza si´ paliwo.

Sprz´g∏o no˝ne (mokre sprz´g∏o cierne wielop∏ytkowe) reaguje bardzo szybko i ma krótki skok. Operator musi mieç du˝à wpraw´, aby precyzyjnie obs∏ugiwaç sprz´g∏o np. przy uk∏adaniu bel w stosy. W modelach Eco nie ma, niestety, sprz´g∏a hydraulicznego, które u∏atwia precyzyjne ruszanie.

S∏abym punktem ciàgnika jest zbyt czu∏y peda∏ gazu. Silnik reaguje nawet na nieznaczny nacisk na peda∏.

Dop∏ata za oÊ przednià z zawieszeniem hydropneumatycznym i poziomowaniem wynosi ok. 4000 euro.

Przy bardzo dobrze resorowanej osi przedniej, amortyzowanej kabinie i pneumatycznym fotelu zdarza si´, ˝e na kiepskich drogach polnych lewa stopa zaczyna skakaç na pedale gazu, a tym samym, niestety, tak˝e ca∏y ciàgnik. Je˝eli traktorzysta siedzi prawid∏owo i przy dodawaniu gazu trzyma pi´t´ na pod∏odze, mo˝liwa jest stabilniejsza jazda ciàgnika.

Przy∏àcza hydrauliczne sà logicznie zgrupowane, ale trudno si´ je sprz´ga z jednej strony.

Dwa tempomaty U˝ywajàc tempomatu unika si´ ucià˝liwego dodawania gazu. Do wyboru sà dwa tempomaty: jeden do pr´dkoÊci jazdy, drugi do pr´dkoÊci obrotowej silnika. Oba za∏àcza si´ i programuje na pod∏okietniku. Prze∏àczanie odbywa si´ na prawym s∏upku B (przyda∏aby si´ tak˝e mo˝liwoÊç prze∏àczania na pod∏okietniku).

➠ Reklama

50-53 (Agro_8/10)

21.7.10

11:39

Page 52

T e s t

Je˝eli traktorzysta chce r´cznie sterowaç gazem, musi chwyciç ga∏k´ obrotowà na prawej konsoli. System ten spe∏nia swojà funkcj´, ale praktyczniejsze jest rozwiàzanie, które firma Valtra zastosowa∏a w nowych modelach Versu (r´czne sterowanie gazem przeniesione na prawy pod∏okietnik).

Wersja „40 km/h” TestowaliÊmy ciàgnik w wersji osiàgajàcej pr´dkoÊç 40 km/h (opcjonalnie dost´pna wersja 50 km/h).

Resorowana oÊ przednia i amortyzowana kabina zapewniajà wysoki komfort jazdy.

W przeciwieƒstwie do innych ciàgników Valtra, model 111e wyposa˝ony jest nie w pneumatyczne, lecz w hydropneumatyczne zawieszenie osi przedniej (produkowanej przez AGCO). Oprócz resorowanej osi przedniej stosowane sà amortyzatory drgaƒ podnoÊnika i mechaniczna amortyzacja kabiny. Hydrauliczne hamulce wielop∏ytkowe zapewniajà niezb´dny efekt zwalniania, reagujàc bardzo szybko i w sposób bezpoÊredni. Bardzo nam si´ to podoba∏o.

Trzy pr´dkoÊci WOM-u

Mechaniczna amortyzacja kabiny wspó∏gra z resorowaniem osi przedniej i ca∏à konstrukcjà pojazdu.

Z ty∏u znajdujà si´ cztery przy∏àcza hydrauliczne podwójnego dzia∏ania. Udêwig wynosi 6000 daN (opcjonalnie – 8100 daN).

Valtra N 111e Advance w opinii u˝ytkownika Jan Kempiƒski prowadzi 45-hektarowe gospodarstwo we wsi Leonia, woj. wielkopolskie; kierunek produkcji – byd∏o mleczne i chów opasów. „Gdy pod koniec ubieg∏ego roku kupowa∏em Valtr´ N111e Advance wyposa˝onà w fabryczny ∏adowacz czo∏owy wielu kolegów dziwi∏o si´, po co mi kolejny ciàgnik z ∏adowaczem, skoro mia∏em ju˝ w gospodarstwie 3-letnià Valtr´ A95. W moim przypadku specyfika produkcji powoduje, ˝e takie rozwiàzanie sprawdza si´ najlepiej, a maszyny sà intensywnie wykorzystywane – Valtra A95 ma ju˝ nakr´cone ponad 4 tys. mth, a N111 po 7 miesiàcach – prawie 400 mth.

Valtra N111 Advance w okresie zimowym pracowa∏a przede wszystkim z wozem paszowym, mieszajàc dziennie 2,5 t TMR. Na jeden cykl mieszania wraz dojazdami do pryzm z kiszonkà, które sà oddalone od zabudowaƒ, zu˝ywa∏a 3 l oleju nap´dowego. Jak na ciàgnik z Finlandii przysta∏o, nie by∏o problemów z odpalaniem nawet przy 25-stopniowych mrozach. Gdy przysz∏a wiosna „enka” pracowa∏a z zestawem kosiarek czo∏o/bok. Przednia „mi´kka” oÊ i amortyzowana kabina sprawiajà, ˝e praca przebiega w komfortowych warunkach i bardzo sprawnie, oszcz´dzajàc cenny czas.”

Standardowo stosowane sà pr´dkoÊci WOM-u 540E i 1000 obr./min.

Je˝eli chce si´ uzyskaç pr´dkoÊç 540 obr./min, nale˝y prze∏àczyç ciàgnik na tryb Eco ze zredukowanà pr´dkoÊcià obrotowà. WOM 1000/750 dost´pny jest tylko w trybie Power. Brakowa∏o nam prze∏àcznika WOM-u na pod∏okietniku. Mo˝na jednak wspomóc si´ systemem zarzàdzania pracà na uwrociach. Po-

nadto dost´pna jest jeszcze automatyczna funkcja obs∏ugujàca WOM. WOM mo˝na w∏àczaç i wy∏àczaç na tylnym b∏otniku. Aby go w∏àczyç, trzeba wst´pnie odpowiednio ustawiç prze∏àcznik w kabinie i naciskaç przycisk przez 3 sekundy. Interesujàcym rozwiàzaniem jest, znajdujàcy si´ z ty∏u, awaryjny wy∏àcznik

WOM-u. To wtyczka, którà wyciàga si´ w razie niebezpieczeƒstwa.

Pod∏okietnik z monitorem i d˝ojstikiem stanowi central´ sterowniczà ciàgnika Valtra.

Na ekranie mo˝na kontrolowaç prac´ przek∏adni i zu˝ycie paliwa.

Na konsoli znajdujà si´ m.in. elementy obs∏ugi EHR-u, nap´du na wszystkie ko∏a i przek∏adni.

52

AGROmechanika

8/2010

Pi´ç zaworów sterujàcych Z ty∏u znajdujà si´ cztery zawory sterujàce oraz jeden zawór „on-off”, obs∏ugujàcy hydrauliczny ∏àcznik górny. Dwa zawory sterujàce obs∏ugiwane sà za pomocà d˝ojstika na

50-53 (Agro_8/10)

21.7.10

11:40

Page 53

T e s t

Dynamiczny 4-cylindrowy silnik Sisu o pojemnoÊci skokowej 4,4 l ma moc znamionowà 124 KM/91 kW.

pod∏okietniku. Do obs∏ugi pozosta∏ych s∏u˝à dêwignie po prawej stronie pod∏okietnika. Regulacja przy∏àczy hydraulicznych odbywa si´ za poÊrednictwem terminalu na prawym pod∏okietniku.

IloÊç oleju (10, 50 lub 100%) nastawia si´ bezpoÊrednio obrotowym prze∏àcznikiem. Mo˝na te˝ zadawaç parametry iloÊciowe i czasowe indywidualnie. Istnieje tak˝e mo˝liwoÊç zaprogramowania pozycji p∏ywajàcej lub sta∏ej pracy silników olejowych.

Dost´pne sà trzy jednostki pami´ciowe (M1, M2 i M3). Dodatkowo mo˝na zablokowaç zawory, aby zapobiec niew∏aÊciwej obs∏udze. Trzeba si´ przyzwyczaiç do tego, ˝e pozycj´ p∏ywajàcà zaworów mo˝na ustawiaç jedynie w sposób indywidualny.

Za pomocà d˝ojstika mo˝na obs∏ugiwaç dwa przy∏àcza z ty∏u, podnoÊnik czo∏owy (i jeden zawór podwójnego dzia∏ania) lub ∏adowacz czo∏owy. To praktyczne rozwiàzanie.

Oprócz parametrów hydraulicznych na terminalu pokazywane sà: za∏àczony bieg, pr´dkoÊç jazdy, zu˝ycie ON przeci´tne lub na hektar itp. To, jakie informacje sà wyÊwietlane, mo˝na wybraç w menu.

Du˝y udêwig podnoÊnika Zgodnie z danymi producenta, udêwig modeli Advance wynosi maksymalnie 6000 daN (opcjonalnie 8100 daN). Podczas naszego testu ciàgnik nie by∏o przypadku, ˝eby

ciàgnik osiàgnà∏ granic´ swoich mo˝liwoÊci, ale nie zawieszaliÊmy na nim zbyt ci´˝kich narz´dzi. Zasadniczo udêwig jest odpowiedni, jak na t´ klas´ mocy.

Testowana przez nas maszyna by∏a wyposa˝ona w instalacj´ hydraulicznà typu Load Sensing, osiàgajàcà wydajnoÊç 115 l/min przy ciÊnieniu 205 barów. W tej klasie mocy to bardzo dobre wyposa˝enie.

Przeciwleg∏e umiejscowienie przy∏àczy na bloku hydraulicznym nie jest najlepszym rozwiàzaniem. Przy∏àcza sà wprawdzie ∏adnie zgrupowane, ale dop∏yw i odp∏yw znajdujà si´ z prawej i lewej strony ∏àcznika górnego.

Ze wzgl´du na lekkie odchylenie na zewn´trz nie mo˝na sprzàc z jednej strony obydwu przy∏àczy i trzeba okrà˝yç zawieszane narz´dzie.

PodnoÊnik czo∏owy o udêwigu 3500 daN jest oferowany wraz z przednim WOM-em 1000. Wyposa˝enie seryjne obejmuje zdalne sterowanie i dodatkowy zawór podwójnego dzia∏ania.

Testowany model mia∏ ogumienie 600/65 R38 z ty∏u i 480/65 R28 z przodu. Ciàgnik jest bardzo zwrotny (promieƒ skr´tu – 4,70 m), wi´c idealny do takich czynnoÊci, jak przetrzàsanie czy zgrabianie oraz do prac ∏adowaczem czo∏owym.

Przy masie w∏asnej 4950 kg ciàgnik mo˝e byç stosowany na u˝ytkach zielonych i jako maszyna uniwersalna, poniewa˝ w tych przypadkach potrzebna jest mniejsza waga. Dopuszczalna masa ca∏kowita wynosi 9000 kg. Masa rozporzàdzalna si´ga wi´c dobrych 4 t (opcjonalnie – 5 t).

Podsumowanie Model Valtra 111e to zwrotny, dynamiczny i ekonomiczny ciàgnik. Bardzo dobre resorowanie osi przedniej wspó∏gra z amortyzacjà kabiny, zapewniajàc wysoki komfort jazdy.

Praktycznym rozwiàzaniem jest przycisk sprz´g∏a na dêwigni zmiany biegów, co pozwala na wygodne r´czne prze∏àczanie biegów, je˝eli taki tryb

jest konieczny. Bardzo podoba∏a nam si´ dêwignia PowerShuttle zintegrowana z hamulcem postojowym. Do obs∏ugi peda∏u gazu i sprz´g∏a trzeba si´ jednak przyzwyczaiç.

Ulepszenia wymaga klimatyzacja, która pracuje o wiele za g∏oÊno. Instalacja hydrauliczna jest wydajna, jednak dop∏yw i odp∏yw trudno sprzàc z jednej strony.

■ fe, tf Valtra N 111e Advance EcoPower – dane techniczne Silnik1) Sisu Diesel 44 CWA Moc znamionowa w trybie Power (2200 obr./min) 90 kW/122 KM Moc znamionowa w trybie Eco (1800 obr./min) 91 kW/124 KM Moc maks. w transportowym trybie Boost 98 kW/133 KM Maks. moment obrotowy w trybie Power (1500 obr./min) 500 Nm Maks. moment obrotowy w trybie Eco (1200 obr./min) 570 Nm Wzrost momentu obrotowego 35% Spadek pr´dkoÊci obrotowej 32% PojemnoÊç skokowa 4400 cm3 Liczba cylindrów/ch∏odzenie 4/turbo/ciecz Przek∏adnia / WOM Liczba biegów: przód/ty∏ 36/36 Pr´dkoÊci WOM-u 540, 540E i 1000 Uk∏ad hydrauliczny1) Maks. udêwig z ty∏u 6000/8100 daN Maks. udêwig z przodu 3500 daN Wydatek pompy 115 l/min Zasób/pobieralna iloÊç oleju hydr.

65/40 l Pozosta∏e dane1) Masa w∏asna 4950 kg Dopuszczalna 9000/ masa ca∏kowita 10 000 kg Ogumienie: przód//ty∏ 480/65 R 28 // (testowany model) 600/65 R 38 Poziom g∏oÊnoÊci w kabinie 72 dB (A) PojemnoÊç zbiornika paliwa 220 l Cena katalogowa netto Valtra N 111e Advance Eco 77 063 euro Resorowana oÊ przednia i amortyzowana kabina 3895 euro Automatyczny system klimatyzacji 967 euro Przedni podnoÊnik i WOM2) 5458 euro Reflektory ksenonowe 862 euro ¸adowacz czo∏owy – komplet2) 8888 euro Cena katalogowa netto 100 293 euro 1)

dane producenta, 2) cena pakietowa

AGROmechanika

8/2010

53

54-57 (Agro_8/10)

22.7.10

10:39

Page 54

T e s t

z: We wspó∏pracy

Model Disco 8400 Contour to nowoÊç wÊród maszyn do zbioru zielonki, oferowanych przez firm´ Claas.

SzerokoÊç robocza ca∏ego zestawu koszàcego si´ga 8,10 m.

¸agodne ruchy skrzyde∏ /Próba polowa/ Od 2006 r. w ofercie firmy Claas znajdujà si´ kosiarki Disco Contour z hydropneumatycznym odcià˝eniem i mechanicznym zabezpieczeniem najazdowym.

WypróbowaliÊmy model Disco 8400 Contour, który niedawno uzupe∏ni∏ t´ seri´ maszyn.

F

irma Claas ma d∏ugà tradycj´ w produkcji kosiarek. Mimo skupienia si´ na inwestycjach w dzia∏ach ciàgników i samobie˝nych maszyn do zbioru plonów, przedsi´biorstwo nie zaniedba∏o sekcji sprz´tu do zbioru zielonki.

Du˝ym sukcesem by∏o wprowadzenie na rynek w 2006 r. serii Contour z odcià˝eniem hydropneumatycznym.

W 2009 r. seria ta zosta∏a uzupe∏niona m.in. o model Disco 8400 Contour.

Maszyn´ t´ wypróbowaliÊmy przy drugim pokosie w zestawie z nowà kosiarkà czo∏owà Disco 3100 F Profil o ∏àcznej szerokoÊci roboczej 8,10 m.

siebie. Dwa manometry pokazujà aktualne ciÊnienie.

W normalnych warunkach eksploatacji ciÊnienie odcià˝ania powinno wynosiç 80 b, co odpowiada dociskowi ok. 200 kg. Poczàwszy od ciÊnienia 140 b, belka zaczyna „p∏ywaç” bez kontaktu z pod∏o˝em, np. przy koszeniu obrze˝y. Firma Claas zaleca, ˝eby zawsze stosowaç maksymalne ciÊnienie odcià˝ania. Zapewni to mniejsze zu˝ycie cz´Êci i dok∏adnà prac´ przy niedu˝ym zapotrzebowaniu na moc.

Hydropneumatyczne odcià˝enie

W przeciwieƒstwie do wielu innych maszyn z odcià˝eniem hydropneumatycznym, kosiarka Contour ma czysto mechaniczne zabezpieczenie najazdowe. Jego podstawowym elementem jest zapadka napi´ta za pomocà gumowego amortyzatora.

W razie najechania na przeszkod´, jednostka koszàca odchyla si´ nie tylko do ty∏u (maks. 25°), ale równie˝ do góry. Umo˝liwia to trzypunktowe zawieszenie (pochylone o 15° do przodu), za pomocà które-

G∏ównym elementem dwóch 3-metrowych tylnych jednostek koszàcych jest hydropneumatyczne odcià˝enie belki tnàcej ActiveFloat. Ponadto ka˝dà wyposa˝ono w cylinder hydrauliczny jednostronnego dzia∏ania z w∏asnym obiegiem, który mo˝e byç zasilany ciÊnieniowo lub odcià˝any za poÊrednictwem jednego ciàgnikowego zaworu sterujàcego, tak˝e podczas jazdy i to niezale˝nie od

54

AGROmechanika

8/2010

Mechaniczne zabezpieczenie najazdowe

go jednostka koszàca zamocowana jest do ramy.

Zaletà tego rozwiàzania jest bardzo lekka konstrukcja zabezpieczenia najazdowego i nieliczne punkty obrotu oraz cz´Êci ruchome. Wadà jest z kolei to, ˝e jednostka koszàca nie wraca samoczynnie do pozycji roboczej: trzeba po∏o˝yç belk´ tnàcà na ziemi i ca∏kowicie zlikwidowaç ciÊnienie odcià˝ania. Zapadka ustala si´ ponownie po cofni´ciu ciàgnika.

Belka tnàca P-Cut W modelu Disco 8400 Contour stosuje si´ belk´ tnàcà P-Cut. Jej osobliwoÊcià jest specjalne wyprofilowanie przedniej cz´Êci strony spodniej, które ma u∏atwiaç samooczyszczanie.

P∏ozy zaopatrzone sà w os∏ony ze stali Hardox. Tylne jednostki koszàce modelu Disco 8400 Contour majà po 7 dysków tnàcych. Nap´d (1000 obr./min) odbywa si´ za poÊrednictwem pierwszego dysku, stanowiàcego zarazem b´ben pokosowy. Tak˝e skrajny dysk jest seryjnie wyposa˝any w b´ben. Dzi´ki temu szerokoÊç poStandardowy terminal CST to panel dotykowy. Âwiecàce si´ diody pokazujà, która funkcja zosta∏a aktywowana.

54-57 (Agro_8/10)

21.7.10

11:51

Page 55

Odcià˝enie belek tnàcych zapewniajà hydrauliczne cylindry (strza∏ka). WielkoÊç ciÊnienia pokazujà dwa czytelne manometry (fot. z prawej).

boÊci 5 mm zaopatrzona jest z obu stron w os∏ony przed cia∏ami obcymi.

Spoina z w´glika wolframu zwi´ksza odpornoÊç na zu˝ycie.

Za pomocà dêwigni wyciàga si´ z ∏o˝yska wspó∏pracujàcego sworzeƒ no˝owy, który jest napawany na spr´˝yn´ zaciskowà, i wyjmuje nó˝ do góry (∏atwiejszà wymian´ trudno sobie wyobraziç). W pozycji roboczej sworzeƒ wchodzi do ∏o˝yska wspó∏pracujàcego na g∏´bokoÊç 7 mm i w ten sposób zabezpiecza po∏àczenie no˝a z dyskiem. Czo∏owà i tylnà jednostk´ koszàcà wyposa˝ono w wyjmowanà skrzynk´ z dwoma przegrodami na no˝e lewe i prawe. Bardzo nam si´ to podoba∏o.

kosu mo˝e wynosiç 1,80 m przy uk∏adaniu szerokim. Odchylne tarcze pokosowe, umieszczone z lewej i prawej strony, u∏atwiajà do∏àczanie si´ do sàsiedniego przejazdu.

ByliÊmy zadowoleni z jakoÊci koszenia lucerny i roÊlin ∏àkowych (drugi pokos). Majàc do dyspozycji ciàgnik o mocy 140 KM, bez k∏opotów osiàgaliÊmy pr´dkoÊç jazdy 15–16 km/h.

Je˝eli ∏an nie jest zbyt bujny i nie ma miejsc wylegania, to przy pr´dkoÊci nieprzekraczajàcej 15 km/h uzyskiwaliÊmy dobrà jakoÊç ci´cia tak˝e przy pr´dkoÊci obrotowej WOM-u 900 obr./min, a to dzi´ki du˝ej pr´dkoÊci obwodowej dysków tnàcych.

Obni˝enie o 200 obrotów pr´dkoÊci obrotowej pozwala na zmniejszenie zu˝ycia paliwa nawet o 10%.

Miejsce zadanego prze∏omu Modu∏y ∏o˝yskowe sà jednakowe we wszystkich dyskach bez wzgl´du na to, czy obracajà si´ w lewà, czy w prawà stron´. Tak˝e te elementy zosta∏y zaprojektowane z myÊlà o mniejszym zu˝yciu i wi´kszej ˝ywotnoÊci. Mimo mniejszej Êrednicy rozmiar ∏o˝ysk zosta∏ przesz∏o dwukrotnie zwi´kszony.

System szybkiej wymiany no˝y Do seryjnego wyposa˝enia modelu Disco 8400 Contour nale˝y system szybkiej wymiany no˝y. Dzi´ki niemu wymiana no˝y o d∏ugoÊci 115 mm i gruboÊci 4 mm odbywa si´ bardzo sprawnie. Jednocz´Êciowa spr´˝yna zaciskowa z hartowanej stali o gru-

Fot. dlz

➠

Podczas transportu tylne jednostki koszàce, amortyzowane w ustawieniu koƒcowym, pochylajà si´ nieco do wewnàtrz. Mechanicznà blokad´ transportowà (fot. z prawej) zwalnia si´, u˝ywajàc ci´gna.

54-57 (Agro_8/10)

21.7.10

11:52

Page 56

T e s t

znajdujàca si´ na górze, po prawej stronie, obok centralnego przegubu wahliwego. Ten mechanizm ryglujàcy mo˝e byç równie˝ wykorzystywany do wysokiego koszenia lub do ograniczenia ruchu belki tnàcej ku do∏owi w przypadku pracy na nierównym terenie.

Zapotrzebowanie na moc Mechaniczne zabezpieczenie najazdowe ma prostà i solidnà konstrukcj´. Po jego wyzwoleniu trzeba jednak cofnàç ciàgnik, ˝eby zapadka ponownie si´ ustali∏a.

Oceny w teÊcie Monta˝ i demonta˝ Belk´ tnàcà modelu Disco 3100 F Profil trzeba przed odstawieniem zablokowaç, co nie sprawia k∏opotów. Mocowanie na podnoÊniku czo∏owym. Prosta regulacja odcià˝enia spr´˝ynowego. Tylne jednostki koszàce wyposa˝one sà w podpor´ odstawczà. Cylindry odcià˝ajàce nie muszà byç blokowane.

JakoÊç ci´cia/wydajnoÊç Dok∏adne ci´cie tak˝e przy pr´dkoÊci obrotowej 900 obr./min i pr´dkoÊci jazdy do 15 km/h. Przy znamionowej pr´dkoÊci obrotowej koszenie jeszcze sprawniejsze.

Przy niedu˝ych iloÊciach materia∏u tylne jednostki koszàce uk∏adajà pokos nierówno.

Poza tym wyjàtkiem, uk∏adanie pokosu jest bez zarzutu. Z ty∏u mo˝liwe tylko uk∏adanie szerokie.

Kopiowanie terenu Obs∏ugiwane w trakcie jazdy odcià˝enie hydropneumatyczne zapewnia bardzo dobre kopiowanie terenu przez tylne jednostki koszàce, a tak˝e ochron´ darni. Zabezpieczenie najazdowe czysto mechaniczne. Belka tnàca nie wraca samoczynnie do pozycji roboczej. Kopiowanie terenu przez model Disco 3100 F nieco powy˝ej standardu w tej klasie sprz´tu.

Obs∏uga/konserwacja Solidna konstrukcja o du˝ej odpornoÊci na zu˝ycie. Seryjnie stosowany system szybkiej wymiany no˝y. Co najmniej co 200 godzin pracy konieczna wymiana oleju w uk∏adzie nap´dowym i belce tnàcej.

Zapotrzebowanie na moc Niedu˝e zapotrzebowanie na moc. Dobry rozk∏ad masy. Do obs∏ugi wystarczajà dwa zawory sterujàce jednostronnego dzia∏ania (odcià˝enie i sk∏adanie).

56

AGROmechanika

8/2010

Seryjnie stosowany jest system szybkiej wymiany no˝y. Spr´˝yna zaciskowa z napawanym sworzniem no˝owym podnoszona jest za pomocà dêwigni.

Mechanizm z elementem Êcinanym (system Safety Link) zabezpiecza zespó∏ nap´dowy przed przecià˝eniem w wyniku najazdu na przeszkod´. Miejsce zadanego prze∏omu znajduje si´ bezpoÊrednio na trzonie z´bnika. W razie p´kni´cia z´bnik i dysk tnàcy przytrzymywane sà Êrubà, dzi´ki czemu unika si´ dodatkowych uszkodzeƒ w nast´pstwie stykania si´ cz´Êci. W przypadku uszkodzenia modu∏y ∏o˝yskowe mogà zostaç w ca∏oÊci wyj´te.

W tym celu trzeba zwolniç 6 po∏àczeƒ Êrubowych.

Disco 3100 F Profil Jako czo∏owà jednostk´ koszàcà stosowaliÊmy model Disco 3100 F Profil, zawieszany w sposób tradycyjny za pomocà trójkàta szybkosprz´gu i dwóch spr´˝yn odcià˝ajàcych. Jednostka koszàca osadzona jest na centralnym wale wahliwym, amortyzowanym za pomocà dwóch krótkich spr´˝yn spiralnych. Belka tnàca ma dodatkowo niezale˝ne zawieszenie dwustronne. Przeguby obrotowe z prawej i lewej strony sà zlokalizowane centralnie (patrzàc z boku), wi´c belka jest w po∏owie pchana, a w po∏owie ciàgniona.

W warunkach testu rozwiàzanie to dobrze si´ sprawdza∏o.

Przed odstawieniem kosiarki konieczne jest ustalenie pochylenia belki tnàcej. S∏u˝y do tego dêwignia

Zapotrzebowanie zestawu koszàcego na moc nie jest zbyt du˝e.

Wprawdzie nie mieliÊmy zamontowanych kondycjonerów, ale byliÊmy zaskoczeni tym, jak dobrze radzi∏ sobie z koszeniem 140-konny czterocylindrowiec. Granic´ swoich mo˝liwoÊci osiàga∏ dopiero przy pr´dkoÊci blisko 15 km/h w bujnym ∏anie i to przy szerokoÊci roboczej dobrych 8 m. Tak˝e rozk∏ad masy by∏ odpowiedni. Z pojawiajàcym si´ odcià˝eniem osi przedniej da si´ wytrzymaç.

Jednak przy stosowaniu kondycjonerów lepiej jest agregowaç kosiark´ z silniejszym i ci´˝szym ciàgnikiem.

Claas Disco 8400 Contour – dane techniczne Szer. robocza zestawu 8,10 m Szer. robocza tylnych 2 x 3,0 m jednostek koszàcych nak∏adanie si´ (brutto) 2 x 24 cm Szer. robocza czo∏owej jednostki koszàcej 3,0 m Liczba dysków 7/2 x 7 – przód/ty∏ (po 2 no˝e na dysk) Pr´dkoÊç obrotowa WOM-u 1000 obr./min Kopiowanie terenu – zawieszenie centratylne jednostki koszàce lne, odcià˝enie hydropneumatyczne Kopiowanie terenu – centralne zawieszeczo∏owa jednostka nie wahliwe, 2 przekoszàca guby obrotowe na belce tnàcej Urzàdzenie pokosowe – 2 b´bny pokosowe, czo∏owa jednostka 1 tarcza pokosowa koszàca Masa ca∏kowita 2500 kg (przód/ty∏) (700/1800 kg) Zapotrzebowanie na moc min. 130 KM Przy∏àcza hydrauliczne 2 zawory jednostronnego dzia∏ania Cena katalogowa netto Disco 8400 Contour 30 090 euro Disco 3100 F Profil 11 590 euro ¸àcznie 41 680 euro

54-57 (Agro_8/10)

21.7.10

11:53

Page 57

Logiczna obs∏uga W modelu Disco 8400 Contour seryjnie instaluje si´ standardowy terminal CST. Za pomocà 6 przycisków typu soft (z w∏asnymi lampkami kontrolnymi, ale bez wyÊwietlacza) wywo∏uje si´ funkcje obs∏ugiwane hydraulicznie. Aby je uaktywniç trzeba w∏àczyç odpowiedni zawór sterujàcy ciàgnika.

W przypadku tylnych jednostek koszàcych mo˝na osobno obs∏ugiwaç odcià˝anie hydropneumatyczne i wydêwiganie. Dobrym rozwiàzaniem jest zastosowanie specjalnego przycisku do jednoczesnej zmiany docisku obydwu jednostek koszàcych.

Istnieje mo˝liwoÊç korzystania z prostej funkcji automatycznego wykaszania klinów. Je˝eli jest ona aktywowana w danej jednostce koszàcej, to po wydêwigni´ciu maszyny operator musi wpierw ustawiç kolejny raz pozycj´ p∏ywajàcà (jednostka pozostaje wydêwigni´ta).

Dzi´ki temu nadal pracujàca jednostka koszàca zostaje automatycz-

nie aktywowana i mo˝e byç wydêwigana na uwrociu bez dodatkowego u˝ywania terminalu CST.

Podsumowanie Model Disco 8400 Contour dobrze wypad∏ w teÊcie. Jego mocne strony to dobra jakoÊç ci´cia i doskona∏e kopiowanie terenu (hydropneumatyczne odcià˝anie tylnych jednostek koszàcych). Swoboda ruchu czo∏owej jednostki koszàcej równie˝ jest bez zarzutu. Zabezpieczenie najazdowe tylnych jednostek koszàcych dzia∏a w sposób mechaniczny (lekka, bezobs∏ugowa konstrukcja), ale po wyzwoleniu wymaga cofni´cia ciàgnika.

Pozytywnie oceniamy konstrukcj´ belki tnàcej (zmniejszona zu˝ywalnoÊç) i seryjnie stosowany system szybkiej wymiany no˝y. Niestety, wymiana oleju w belce tnàcej i uk∏adzie nap´dowym konieczna jest co 200 godzin eksploatacji i/lub przed ka˝dym sezonem.

■ mu, mz

Amortyzator zapewnia buforowanie belki tnàcej wzd∏u˝nie do kierunku jazdy. Blokada postojowa znajduje si´ po lewej stronie obok koz∏a zawieszenia.

Solidny centralny przegub obrotowy zapewnia Profil odpowiednià wahliwoÊç.

Dwa boczne przeguby obrotowe umo˝liwiajà kopiowanie terenu przez belk´ tnàcà.

(Agro_7/10)

22.7.10

11:37

Page 58

T e s t

Sprawdzi si´ w gospodarstwie /Husqvarna 333R/ Wykaszarki z uniwersalnej klasy 35 cm3 cieszà si´ nies∏abnàcym powodzeniem wÊród u˝ytkowników, którzy chcà mieç urzàdzenie solidne, a jednoczeÊnie za niewygórowanà cen´. Do tego segmentu nale˝y tak˝e testowana przez nas Husqvarna 333R. planie stawiajà najcz´Êciej parametr mocy. Tu Husqvarna z modelem 333R ma si´ czym pochwaliç, bo 2,2 KM mocy wyjÊciowej to wartoÊç cz´stokroç powy˝ej oczekiwaƒ. Ten model mo˝na Êmia∏o zarekomendowaç do u˝ytku w gospodarstwach.

Mocy wystarczy Wykaszark´ 333R poddaliÊmy intensywnej próbie praktycznej.

Urzàdzenie pracowa∏o przez kilkanaÊcie godzin (praca ciàg∏a, z przerwami na tankowanie i zmiany narz´dzia tnàcego), koszàc ok. 4 tys. m2 zaroÊli, z∏o˝onych z wysokich traw wyk∏oszonych z du˝ym udzia∏em kupkówki, perzu, ∏opianu oraz m∏odych odrostów dzikiego bzu. Co istotne, testowany model by∏ obs∏ugiwany przez ca∏y czas przez tego samego operatora.

Dwusuwowy silnik o pojemnoÊci 34,6 cm3 zapewnia wystarczajàco du˝o mocy. Okazuje si´, ˝e 1,6 kW

O

ferta urzàdzeƒ, zwanych – zale˝nie od producenta – wykaszarkami lub kosami spalinowymi, jest bardzo bogata. Spora ich cz´Êç nale˝y do segmentu o pojemnoÊci 35 cm3. Wykaszarki z tej grupy to zwykle pogranicze klasy amatorskiej i profesjonalnej.

W przypadku tych urzàdzeƒ potencjalni u˝ytkownicy na pierwszym

(2,2 KM) umo˝liwia wydajne koszenie zaroÊli bez najmniejszego „zajàkni´cia” silnika, nawet w przypadku g´stego ∏anu perzu, którego k∏àcza zawsze uporczywie próbujà owijaç si´ na tarczy.

Silnik X-Torq, wykonany ze stopu aluminium i magnezu, cechuje obni˝ona emisja spalin. Motor pracuje bardzo kulturalnie i szybko reaguje na „polecenia” operatora wydawane za pomocà manetki gazu. Charakteryzuje go wy˝szy moment obrotowy w szerszym zakresie obrotów, co pozwala uzyskaç maksymalnà moc podczas pracy. W ciàgu 12-godzinej pracy wykaszarka zu˝y∏a 5-litrowy zapas mieszanki.

Dobra ocena nale˝y si´ wykaszarce za rozruch: zimny silnik zaskakiwa∏ na ssaniu najwy˝ej za trzecim szarpni´ciem linki startera. Z kolei rozgrzany silnik „odpala∏” zawsze za pierwszym i to przewa˝nie lekkim pociàgni´ciem.

Fot. kw

58-59

Wykaszark´ nap´dza silnik X-Torq o mocy 1,6 kW (2,2 KM). Metalowa os∏ona pod silnikiem dodatkowo chroni elementy, takie jak zbiornik paliwa.

58

AGROmechanika

8/2010

Wysoka podpórka r´kojeÊci (fot. z lewej) i os∏ona typu Combi (fot. Êrodkowa) znacznie u∏atwiajà prac´, ale liczne ˝∏obienia i otwory sprzyjajà gromadzeniu si´ drobin skoszonych roÊlin, wi´c wymagajà czyszczenia. Docisk tarczy tnàcej wykonany jest z tworzywa sztucznego; po zaledwie kilku godzinach pracy widaç by∏o na nim liczne Êlady zu˝ycia (fot. z prawej).

58-59

(Agro_7/10)

22.7.10

11:38

Page 59

T e s t

Ca∏kowita masa 333R to nieco ponad 6,1 kg.

Dzi´ki uprz´˝y Husqvarna Balance 35, ci´˝ar rozk∏ada si´ doÊç dobrze na ciele operatora.

Do koszenia powierzchni, na których przewa˝a∏y wyroÊni´te trawy, u˝ywaliÊmy pó∏automatycznej g∏owicy ˝y∏kowej. Trzeba przyznaç, ˝e dobrze spisywa∏a si´ w doÊç trudnych, jak na nià, warunkach. Jednak du˝o bardziej przypad∏a nam do gustu czteroostrzowa tarcza tnàca, która Êwietnie radzi∏a sobie ze zdrewnia∏ymi ∏odygami ∏opianu i bzu, a ponadto nieêle uk∏ada∏a skoszone roÊliny na pokosy.

Warto dodaç, ˝e to narz´dzie tnàce spisuje si´ du˝o lepiej ni˝ trójzàb.

Wygodna praca Konstruktorzy Husqvarny zadbali tak˝e o kilka szczegó∏ów, dzi´ki którym praca modelem 333R nie jest ucià˝liwa. Pierwszy z nich, to wysoka podpórka uchwytu, wykonana ze stopu magnezu, która daje u˝ytkownikowi wi´kszà swobod´ ruchów podczas pracy na pochy∏ym terenie.

W tym rozwiàzaniu nie podoba∏o nam si´ jedynie to, ˝e podpórka ma otwartà budow´ (kratk´) od strony narz´dzia tnàcego i wyrzucane skraw-

Prawa r´kojeÊç uchwytu roboczego dobrze le˝y w d∏oni. Âwietnym rozwiàzaniem jest przesuwny w∏àcznik, który samoczynnie wraca do pozycji ON (w∏àczony).

Os∏on´ mocuje si´ i demontuje bardzo szybko za pomocà tylko jednej Êruby.

ki koszonej roÊlinnoÊci gromadzà si´ w otworach kratownicy. A to wymaga dodatkowego czyszczenia.

Podobne zastrze˝enia mieliÊmy do os∏ony elementu tnàcego Combi – skoszona trawa osadza∏a si´ w licznych ˝∏obieniach. Dobrym rozwiàzaniem tej os∏ony, jest mo˝liwoÊç jej stosowania zarówno z no˝em do trawy, jak i g∏owicà ˝y∏kowà (po zapi´ciu dodatkowej nak∏adki).

W modelu 333R zadbano te˝ o porzàdne prowadzenie linek od r´kojeÊci do silnika – oplot ustabilizowano solidnie w dwóch miejscach. Bardzo dobrze oceniliÊmy te˝ wy∏àcznik powracajàcy automatycznie do pozycji wyjÊciowej. Dzi´ki szelkom Balance 35, oferowanym w standardzie, masa tej doÊç lekkiej wykaszarki (6,1 kg) dobrze rozk∏ada si´ na ciele operatora.

Podsumowanie

Elementy obs∏ugowe silnika (np. pompka paliwa, dêwignia ssania, Êwieca zap∏onowa) sà dobrze rozlokowane. Dost´p do pokr´te∏ regulacyjnych jest równie˝ bardzo ∏atwy. Pokrywy sà w kilku miejscach blokowane zatrzaskami, które umo˝liwiajà szybki dost´p do niektórych podzespo∏ów.

Na pochwa∏´ zas∏uguje prowadzenie i mocowanie przewodu z linkami sterujàcymi.

Husqvarna 333R – dane techniczne PojemnoÊç skokowa 34,6 cm3 Moc wyjÊciowa 1,6 kW/2,2 KM Pr´dkoÊç przy mocy maks. 8400 obr./min Maks. zalecana pr´dkoÊç silnika 11 500 obr./min PojemnoÊç zbiornika paliwa 0,6 l Zu˝ycie paliwa 480 g/kWh Ja∏owe obroty 2900 obr./min Poziom ciÊnienia akustycznego przy uchu operatora 95 dB (A) Równowa˝ny poziom drgaƒ (ahv, eq), uchwyt lewy/prawy 3,4/4,1 m/s2 Gaênik Zama C1Q Uk∏ad zap∏onowy Walbro CD Emisja zanieczyszczeƒ (przeci´tna iloÊç CO) 196 g/kWh Emisja zanieczyszczeƒ (przeci´tna iloÊç HC) 32 g/kWh Emisja zanieczyszczeƒ (przeci´tna iloÊç NOx) 2 g/kWh Prze∏o˝enie 1:1,4 Kàt przek∏adni 35° G∏owica ˝y∏kowa T35 M12 Nó˝ do trawy Multi 300-3 (trójzàb) Szelki Balance 35 Ci´˝ar (bez urzàdzenia tnàcego) 6,1 kg Cena brutto 1900 z∏

zwoite (5 l/12 h intensywnej pracy).

Dzi´ki dobremu roz∏o˝eniu masy (uprzà˝), wykaszarka nie obcià˝a zbytnio kr´gos∏upa kosiarza. Cena urzàdzenia jest równie˝ przyst´pna.

Model 333R z g∏owicà ˝y∏kowà, trójz´bem, zapasem ˝y∏ki, ochronnikami s∏uchu i okularami ochronnymi kosztuje 1900 z∏ brutto.

■

Husqvarna 333R to wykaszarka, która spe∏ni oczekiwania wi´kszoÊci pó∏profesjonalnych u˝ytkowników.

Silnik wykonany ze stopu aluminiowo-magnezowego umo˝liwia prac´ ciàg∏à. Moc 2,2 KM zapewnia wystarczajàco du˝à wydajnoÊç, w zwiàzku z czym wykaszarka radzi sobie z naprawd´ du˝ymi zaroÊlami. Zu˝ycie paliwa mo˝na uznaç za przy-

kw

AGROmechanika

8/2010

59

60-61 (Agro_5/10)

22.7.10

12:11

Page 60

Energia odnawialna

Techniczna strona

1a

produkcji trzciny

Europejscy producenci buraka cukrowego i cukru wcià˝ majà obawy przed importem sacharozy produkowanej z trzciny cukrowej, z której pochodzi ponad po∏owa Êwiatowego cukru. MieliÊmy okazj´ przyjrzeç si´, jak – m.in. od strony technicznej – wyglàda produkcja trzciny i cukru trzcinowego.

1b

1. Za∏o˝enie plantacji trzciny cukrowej to koszt ok. 3 tys. dol. USD, a utrzymanie (nawo˝enie, ochrona, zbiór) to 1,5 tys. dol. USD na rok. Plantacj´ trzciny prowadzi si´ przez 5 lat. Po likwidacji uprawy pole przesiewa si´, np. sojà, i po 3 miesiàcach, po jej zbiorze, znów zak∏ada plantacj´ trzciny. Nasadzenia mogà odbywaç si´ r´cznie (1a) lub za pomocà specjalnych maszyn (1b). Obsada trzciny to 80 tys. roÊlin/ha.

Fot. Zabost

Z

2. Ponad po∏owa trzciny w Brazylii zbierana jest r´cznie, ale plany zak∏adajà, ˝e do 2014 r. si∏´ roboczà wyeliminuje si´ ca∏kowicie. Bardzo ostre liÊcie, zranienia maczetami i w´˝e przyczyniajà si´ do wysokiej ÊmiertelnoÊci robotników pracujàcych na plantacjach przy zbiorze r´cznym. Dlatego ze wzgl´dów bezpieczeƒstwa plantacje trzciny sà przed zbiorami wypalane lub desykowane. Pracownik podczas zbioru r´cznego zarabia 400–700 dol. USD na miesiàc.

60

AGROmechanika

8/2010

biologicznego punktu widzenia nazwa „trzcina cukrowa” jest b∏´dna. Zgodnie z prawid∏owà nomenklaturà, roÊlina nazywa si´ cukrowcem lekarskim (Saccharum officinarum L.) i jest gatunkiem byliny nale˝àcym do rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Dodajmy, ˝e do tej samej rodziny nale˝y m.in. pszenica czy kukurydza.

Trzcina cukrowa uprawiana jest niemal w ca∏ej strefie tropikalnej. ¸odyga jest nierozga∏´ziona, osiàga wysokoÊç nawet 8 m i ma Êrednic´ 2–7 cm. LiÊcie trzciny osiàgajà d∏ugoÊç 50–200 cm przy szerokoÊci 4–10 cm. Co istotne – brzegi liÊci sà bardzo ostre. Wszystkie te cechy sprawiajà, ˝e trzcina wymaga specjalistycznego sprz´tu, zarówno do

60-61 (Agro_5/10)

22.7.10

12:12

Page 61

Energia odnawialna

3. Âci´ta r´cznie trzcina jest uk∏adana w niewielkie stosy i zbierana za pomocà sprz´tu ∏adujàcego.

zak∏adania plantacji, jak i jej utrzymania oraz zbioru.

Najwi´kszym Êwiatowym producentem cukru trzcinowego jest Brazylia, tu˝ za nià plasujà si´ Indie. Wyprodukowanie 50 kg cukru trzcinowego to koszt ok. 25 reali brazylijskich (ok. 12 dol. USD). W sprzeda˝y zaÊ 50-kilogramowy worek cukru kosztuje ok. 70 reali (ok. 40 dol. USD).

Plon trzciny to Êrednio 80 t/ha, a uzysk z ka˝dej tony surowca to 130 kg sacharozy lub 90 l etanolu. ■ mz

4. Jeden kombajn do zbioru trzciny to równowartoÊç co najmniej miliona z∏otych, ale zast´puje prac´ 80 osób. Najcz´Êciej spotykane sà maszyny jednorz´dowe.

5. ¸odygi trzciny po zbiorze kombajnem sà ci´te na kawa∏ki o d∏ugoÊci 30–50 cm. Najpierw odcinane sà górne partie roÊlin. W zebranych w ten sposób ∏odygach znajduje si´ zaledwie 2% zanieczyszczeƒ w postaci liÊci. Kombajny do zbioru trzciny pracujà w sezonie przez okràg∏à dob´.

6. Trzcina „spod kombajnu” trafia na zestawy transportowe. Ka˝da z takich przyczep ma ∏adownoÊç ok. 8 t. Poniewa˝ ciàgniki w Brazylii nie sà dopuszczone do jazdy po drogach publicznych, trzcin´ trzeba prze∏adowaç na 40-tonowe przyczepy, transportowane przez ci´˝arówki do fabryki cukru lub bioetanolu.

7. Widok rampy roz∏adunkowej w jednej z brazylijskich „przetwórni” trzciny. Przyczepy opró˝niane sà za pomocà specjalnych dêwigów, a ∏odygi trafiajà na lini´ produkcyjnà.

AGROmechanika

8/2010

61

62- (Agro_8/10)

21.7.10

14:47

Page 62

Tu kupisz

Prenumerata AGROmechanika dost´pna jest w prenumeracie oraz w sprzeda˝y egzemplarzowej w wybranych punktach kolporta˝u sieci RUCH, KOLPORTER i EMPIK. Cena 1 egzemplarza w prenumeracie wynosi 5,40 z∏ a w sprzeda˝y detalicznej – 5,90 z∏.

Prenumerata AGROmechaniki na 2010 rok

prenumerata zwyk∏a

AGROmechanika dost´pna jest w salonach: Empik, Kolporter i Ruch na terenie ca∏ego kraju.

oferta dla studentów i uczniów*

pó∏roczna (6 numerów)

32,40 z∏

–

roczna (12 numerów)

64,80 z∏

48,60 z∏

AGROmechanik´:

Bia∏ystok, CHU Dojlidy SP, Dojlidy Fabryczne 1 Bielsk, FUH ROBEX, ul. Rewolucji Paêdziernikowej 6 Brzeziny, PPHU FARMASZ, Stare Koluszki 28

* Nale˝y przes∏aç ksero, skan lub zdj´cie wa˝nej legitymacji studenckiej lub szkolnej na adres e-mail: prenumerata@oikos.net.pl lub listownie na adres: AGROmechanika, skr. poczt. 54, 00-973 Warszawa z dopiskiem „Prenumerata studencka lub uczniowska”. Podane ceny obowiàzujà do 31.12.2010 r.

Czarnocin, INVEST-ROL Piotr MaÊlanka, ul. G∏ówna 154 ¸´czyca, PHU ZIMEX Halina Zimoch, Leszcze 29 ¸osice, ROLMIX Sp.J., ul. Targowa 27

I. Prenumerata realizowana przez Oficyn´ Wydawniczà OIKOS Zamówienia na prenumerat´ mo˝na sk∏adaç: ❚ Wp∏acajàc odpowiednià kwot´ na konto Oficyny Wydawniczej Oikos Sp. z o.o., ul. Kaliska 1 m. 7, 02-316 Warszawa nr 69 1440 1299 0000 0000 0187 7429 Wp∏aty na prenumerat´ mo˝na dokonywaç wy∏àcznie przekazem pocztowym lub przelewem bankowym ❚ telefonicznie od poniedzia∏ku do piàtku w godz. 8-16, tel. 22 659 36 50, tel. kom. 0 693 074 669 ❚ faksem: 22 822 66 49 ❚ listownie na adres: AGROmechanika, skr. poczt. 54, 00-973 Warszawa ❚ e-mailem: prenumerata@oikos.net.pl ❚ na stronie: www.agromechanika.net.pl Na wyraêne ˝yczenie wystawiamy faktury VAT. Prosimy o podanie swojego numeru NIP.

Mszana Dolna, Sklep Firmowy Ursus, ul. Starowiejska 24 a Siemianowice Âlàskie, AGRO-SILESIA, ul. ˚niwna 5 Strzelce Opolskie, AGROSERWIS, Pl. Targowy 11 Strzelno, PW ROL-MECH, ul. Parkowa 11 Suwa∏ki, ARTPROL Ceckowscy Sp. J., ul. Baka∏arzewska 19A Âniadowo, AGRO-ROLNIK Sp. z o.o., ul. KoÊcielna 10 Wàgrowiec, PH „Agroma-Wàgrowiec” S.A., ul. Rogoziƒska 1 Zbuczyn, POLFARMER Sp. z o.o., Borki Kosy 65

II. Prenumerata pocztowa Przedp∏aty przyjmowane sà co najmniej na jeden kwarta∏ w urz´dach pocztowych oraz przez listonoszy w terminach: ❚ do 25 lutego 2010 na II kwarta∏ lub II, III i IV kwarta∏ 2010 ❚ do 25 maja 2010 na III kwarta∏ 2010 lub II pó∏rocze 2010 ❚ do 25 sierpnia 2010 na IV kwarta∏ 2010 ❚ do 25 listopada 2010 na I kwarta∏, I pó∏rocze lub ca∏y kolejny rok 2011

✄ nr rachunku odbiorcy nazwa odbiorcy

*P – polecenie przelewu

69 1440 1299 0000 0000 0187 7429 odbiorca

OIKOS SP. Z O.O. kwota

s∏ownie

zleceniodawca

O I KO S S P . Z O. O. nazwa odbiorcy cd.

0 2 - 3 1 6 WA R S Z AWA , K A L I S K A 1 M . 7 I.k.

6

nr rachunku odbiorcy

9

0000 0000 0187 7429

1440 1299

waluta

W P *

kwota

P L N

nr rachunku zleceniodawcy (przelew) / kwota s∏ownie (wp∏ata)

*W – wp∏ata gotówkowa

imi´

nazwisko

nazwa firmy

adres

nazwa zleceniodawcy

nazwa zleceniodawcy cd.

tytu∏em

Zamawiam prenumerat´ miesi´cznika AGROmechanika o rocznà

o pó∏rocznà

od numeru ...............................

Op∏ata: stempel dzienny op∏ata piecz´ç data i podpis(y) zleceniodawcy

62- (Agro_8/10)

21.7.10

14:48

Page 63

62- (Agro_8/10)

21.7.10

14:49

Page 64