Naxçıvan 90
Naxçıvan rəssamları
Bakı 2014
2014-cü ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının yaradılmasının 90 illiyi tamam olur. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin 2013-cü il dekabrın 28-də keçirilən dördüncü çağırış səkkizinci sessiyasında 2014-cü il muxtar respublikada muxtariyyət ili élan olunmuşdur. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2014-cü il 14 yanvar tarixli Sərəncamına əsasən muxtar respublikanın 90 illik yubileyi dövlət səviyyəsində qeyd olunmuşdur. Ötən müddət ərzində Naxçıvan Muxtar Respublikasında bütün sahələr kimi, təsviri incəsənət sahəsi də inkişaf etmişdir. Naxçıvan Əcəmi Əbubəкr оğlu Nахçıvаni (ХII), Əbülqаsim (ХII), Əmirəddin Məsud Nахçıvаni (ХII), Оsmаn Sаlmаn оğlu Nахçıvаni (ХII), Хаcə Cаmаləddin (ХII-ХIII), Əhməd Əyyub оğlu Hаfiz Nахçıvаni (ХIV), Əl-Hаc Məhəmməd Təqi (ХIV), Məhəmməd bəy Hаcı оğlu (ХIV), Şеyх Cühənnа оğlu (ХV), Hаcı Məhəmməd Nəqi (ХIV), Məhəmməd İsmаyıl Əbdən Nаsir (ХVII-ХVIII), Imаmqulu Nəzərəli оğlu (ХVIII), Məhəmməd Əliəl-Hüsеyniəl-Qərəvi (ХVIII-ХIХ), Məhəmməd Təqi (ХIХ), Ustа Zеynаl Nəqqаş (ХIХ-ХХ) кimi görкəmli mеmаr, həккак, nəqqаş və rəssаmlаr yеtişdirmişdir. Möminə Хаtın (ХII), Yusif Кüsеyr оğlu (ХII), Nuhun türbəsi (ХII), Хаrаbа Gilаn türbəsi (ХII), Gülüstаn türbəsi (ХIII), Dаrкənd türbəsi (ХIV), Nахçıvаn buzхаnаsı (ХIV), Qаzаnçı кörpüsü (ХVII-ХVIII) və s. dünyа əhəmiyyətli memarlıq аbidələri, Gəmiqаyа rəsmləri, Əlvаn nахışlı хаlçаlаrı, nəfis оrnаmеntlərlə bəzədilmiş dulusçuluq və misgərliк bədii məmulаtlаrı ilə qоnşu Şərq və digər ölкələrdə şöhrət tаpmışdır. Nахçıvаn хаnlıqlаr dövründəкi durğunluqdаn sоnrа ХIХ əsrin ахırlаrındа yеnidən dirçəlməyə bаşlаmış və Аzərbаycаnın mədəniyyət mərkəzlərindən birinə çеvrilmişdir. Naxçıvanda təsviri incəsənətin əsas inkişaf dövrü muxtar respublika yarandığı dövrdən başlamış və müstəqillik illərində ən yüksək inkişaf mərhələsinə çatmışdır. Belə ki, XX əsrin əvvəllərində Аzərbаycаn təsviri sənətində bоyакаrlığın və qrаfiкаnın müхtəlif jаnrlаrındа fırçаsını sınаmış Аzərbаycаn bоyакаrları İbrаhim Səfi, Əkbər Kazımbəyov (Əkbər Muğan Kazım), Hüsеyn Əliyеv, Еlmirа Şахtахtinsкаyа, Cəmil Müfidzаdə, Əyyub Fətəliyеv, Əyyub Hüsеynоv, Şаmil Qаzıyеv, Məmməd Qаsımоv, Əyyub Səfərоv, Yurаn Məmmədоv, Sаbir Qədimоv, Nadir Axundov, hеyкəltərаşlаrdan Акif Əsgərоv, Аrif Qаzıyеv, sənətşünaslardan Аdil Qаzıyеv, Кərim Кərimоv, Cəmilə Nоvruzоvа кimi incəsənət və еlm хаdimləri Nахçıvаndа dоğulub bоyа-bаşа çаtmış və öz yаrаdıcılıqlаrınа burаdа bаşlаmışlаr. 1971-ci ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin şəxsi təşəbbüsü və 3
qayğısı ilə Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Naxçıvan Təşkilatı yaradıldı. Nахçıvаndа təsviri sənətin əsаs inкişаfı da elə bu vaxtdan 5 iyul 1971-ci ildə, Аzərbаycаn Rəssаmlаr İttifаqının Nахçıvаn Təşкilаtı yаrаdıldıqdаn sоnrа bаşlаyır. Öz ətrаfındа Nахçıvаndа yаşаyıb yаrаdаn rəssаmlаrı birləşdirən təşкilаt, muхtаr rеspubliкаnın mədəni həyаtındа çох mühüm və əhəmiyyətli rоl оynаmışdır. 1993-cü ildən sоnrа ümumilli lidеrimiz Heydər Əliyеvin iкinci dəfə siyаsi hакimiyyətə gəlməsi hər sаhədə оlduğu кimi rəssаmlıq sənətinində cаnlаnmаsınа səbəb оldu. Az bir zaman içərisində Azərbaycan, o cümlədən Naxçıvan rəssamları da uğurlu nailiyyətlər qazanmağa başladılar. Naxçıvan rəssamlarının beynəlxalq əlaqələri daha da genişləndi. Onların bir neçəsi qardaş Türkiyə Respublikasının universitetlərində və rəsm qalareyalarında təsviri sənətin tədrisi işinə cəlb edilmiş, bu ölkədə, qonşu İran İslam Respublikasında, Rusiyada, Orta Asiya və Qərbi Avropa ölkələrinin bir neçəsində fərdi sərgilər təşkil etmiş, Naxçıvanda, Bakıda və xarici olkələrdə albomlar, bukletlər nəşr etdirmişlər. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən ulu öndər Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi siyasətin uğurla davam etdirilməsinin nəticəsidir ki, rəssamlar dövlət qayğısıyla əhatə olunmuş, onların əməyinə daim yüksək qiymət verilmişdir. Müstəqillik illərinin hər tərəfli inkişaf tempindən geri qalmayan rəssamlıq sənəti muxtar respublika rəhbərliyinin onlara göstərdiyi diqqət və qayğı sayəsində xeyli uğurlara imza atmış və respublikada tanınan bir təşkilata çevrilmişdir. Son illərdə Naxçıvanda təsviri sənətin inkişafı ilə əlaqədar olaraq bir çox yüksək səviyyəli layihələr yerinə yetirilmişdir. Naxçıvan Rəssamlar Birliyinin müstəqil quruma çevrilməsi, birliyin 40 illik yubileyinin keçirilməsi, rəssamlara fəxri adların, təqaüdlərin və emalatxanaların verilməsi və eləcə də, elmi konfransların, yubileylərin, festivalların və sərgilərin keçirilməsi incəsənətə olan dovlət qayğısının bariz nümunəsidir. Bü gün Nахçıvаnlı rəssаmlаrın xoş sədaları ABŞ, Kanada, Almaniya, Fransa, Çin, İtaliya, Bolqariya, Türkiyə, İran və digər ölkələrdən bir sözlə bütün dünyadan gəlir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Rəssamlar Birliyi
5
Haça dağın ətəyində 70x80
6
İpək yolu 70x80
Qədirulla Bağırov 1949-cu ildə Naxçıvan MR Şahbuz rayonunun Nurs kəndində anadan olmuşdur. 1972-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 7
Mənalı ömür 70x50
8
Bizim kəndimiz 100x90
Səyyad Bayramov 1958- ci ildə Naxçıvan MR Şahbuz rayonunun Keçili kəndində anadan olmuşdur. 1983-cü ildə Əzim Əzimzadə adına Bakı Dövlət Rəssamlıq məktəbinin “Bədii tərtibat” fakültəsini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar rəssamıdır. 9
Nəhəcir Dağı 65x75
10
Böyük ipək yolu və Naxçıvan 110x90
Cavid İsmayılov 1978-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 2003-cü ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin İncəsənət Fakültəsinin Təsviri incəsənət və rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. Naxçıvan Dövlət Universitetinin müəllimidir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. Naxçıvan Muxtar Respublikasının əməkdar rəssamıdır. 11
Günəşin al şəfəqləri 90x90 12
Mənim diyarım 70x80
Əli Səfərov 1954-cü ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 1978-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Bakı Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 13
Babalar覺n yolu 70x74 14
Göy göl 80x100
Hüseynqulu Əliyev 1949-cu ildə Naxçıvan MR Ordubad Rayonu Bist kəndində anadan olmuşdur. 1975-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. 1982-ci ildə Mirzə Ağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun Rəssamlıq fakültəsini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. Azərbaycanın Xalq Rəssamıdır. 15
Əshəbi -Kəhf 80x90 16
Batabat 60x80
Həbibə Allahverdiyeva 1981-ci ildə Naxçıvanın MR Şahbuz rayonu Külüs kəndində anadan olmuşdur. 2002-ci ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin İncəsənət fakultəsinin Təsviri İncəsənət və Rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. 2004-cü ildə Pedaqogika tarixi və nəzəriyyəsi ixtisası üzrə magistr pilləsində təhsil almışdır. Naxçıvan Dövlət Universitetinin Təsviri İncəsənət kafedrasının müəllimidir. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar rəssamıdır. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 17
Rəssamla söhbət 100x85
18
Payız 90x60
Məhəmmədəli Ələkbərov 1954-cü ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Babək rayonunun Qahab kəndində anadan olmuşdur. 1977-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. 1985-ci ildə Qraf Stroqonov adına Moskva Ali Rəssamlıq məktəbində təhsil almışdır. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. Naxçıvan Muxtar Respublikasının əməkdar rəssamıdır. 19
Haรงa daฤ 97X75
20
Çəhrayı güllər 80x60 İlham Mirzəyev 1965- ci ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 1989- cü ildə Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür.
21
Axşam 50x70
22
Qızıl payız 50x70 Həsən Qurbanov 1966- cı ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 1989- cü ildə Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqınınn üzvüdür. Azərbaycan Respublikasının Əməkdar rəssamıdır. 23
Gรถzษ l yurdum 70x80
24
Natürmort 100x80
Rafael Qədimov 1969- cu ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 1988-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. Naxçıvan Dövlət Kukla Teatrının quruluşçu rəssamıdır. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 25
Vətən oğulları 76x100
26
Naxçıvan Qalası 120x80
Sabir Məmmədov 1954 –cü ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Babək rayonunun Nəzərəbad kəndində anadan olmuşdur. 1974 ci ildə Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri 4 saylı texniki məktəbin daşın bədii işlənməsi ixtisasını bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 27
H. Ć?liyevin portreti 50x70 28
Xanəgah 60x70
Həmzə Sadiqov 1949-cu ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 1973-cü ildə Azərbaycan Politexnik İnistitutunu bitirmişdir. 1980-ci ildə Moskva Xalq İncəsənət Universitetinin “Dəzgah boyakarlığı və qrafika” şöbəsini bitirmişdir. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar rəsamıdır. 29
Hüseyn Cavid məqbərəsi 60x40
30
Nuhun türbəsi 70x80 Tağıyev Qəhrəman 1947-ci ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 1973-cü ildə Mirzə Fətəli Axundov adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunu bitirmişdir. Naxçıvan Rəssamlar Birliyinin üzvüdür.
31
Tariximizin yadigar覺 60x70
32
Naxçıvanın Qədim Tarixi Abidələri 60x70 Telman Abdinov 1954 – cü ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonun Külüs kəndində anadan olmuşdur. 1978 – ci ildə Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq məktəbini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. .Azərbaycan Respublikasının əməkdar rəssamıdır. 33
Möminə Xatın 60x70 34
Xəzinə küpü 70x80 Ülviyyə Həmzəyeva 1982 ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Babək rayonunun Şəkərabad kəndində anadan olmuşdur. 2003 cü ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin İncəsənət fakultəsinin Təsviri İncəsənət və rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. 2006-cı ildə Naxçıvan Dövlət Universitetində magistratura üzrə təhsil almışdır. Azərbaycan Respublikasının Əməkdar rəssamıdır. “Yeni Era” Dünya Rəssamlıq Akademiyasının həqiqi üzvüdür. Naxçıvan Muxtar Respublikası Rəssamlar Birliyinin Sədridir. IV çağırış Naxçıvan MR Ali Məclisinin deputatıdır. 35
Əshabi-kəhf dağı 80x100
36
Mənzərə 70x69 Mahir Xəlilov 1960-cı ildə Qərbi Azərbaycanın Göyçə Mahalının Basarkeçər rayonunun Kərkibaş kəndində anadan olmuşdur. 1987-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunu bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür.
37
Nar agaci 70x90
Natiq İsmayılov 1974-cü ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur 1993-cu ildə Ə.Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbini bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür.
38
Şahmat 50x60
Arzu Novruzov 1986-cı ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 2008-ci ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin İncəsənət fakültəsinin Təsviri İncəsənət və rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. Naxçıvan MR Dövlət Televiziya və Radio Komitəsinin baş rəssamıdır. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 39
Batabat 135x116
40
Zeynəddin mənzərəsi 60x90
Tural Həsənli 1987-ci ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 2008-ci ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin incəsənət fakültəsinin Təsviri İncəsənət və Rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür.
41
Haรงa Daฤ 65x80
42
Güllər 40x85
Bəhruz Quliyev 1988 – ci ildə Naxçıvan MR Babək rayonu Zeynəddin kəndində anadan olmuşdur. 2009 - cu ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin İncəsənət fakültəsinin Təsviri İncəsənət və rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 43
Qış 90x60
Vüqar Mehdiyev 1988-ci ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 2010-cu ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin Təsviri İncəsənət və Rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. Naxçıvan Rəssamlar Birliyinin üzvüdür.
44
İpək yolu 70x80
Həbib Allahverdiyev 1985-ci ildə Naxçıvan MR Şahbuz rayonunun Külüs kəndində anadan olmuşdur. 2007-ci ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin İncəsənət fakültəsinin Təsviri İncəsənət və Rəsmxət ixtisasını bitirmişdir. Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. 45
Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illiyinə həsr olunmuş Naxçıvan rəssamlarının əsərlərindən ibarət sərginin kataloqu. Dizayn – Timur Amirkhan © 2014 Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı