Η Πόλη Ζει | 55

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

STREET

PRESS 55//04-18

Ετοιμοπόλεμη με την ασπίδα και το δόρυ Προστάτις της πόλης και των γραμμάτων ελέγχει από ψηλά τη μαχητικότητα και τη διάθεση των Αθηναίων για μάθηση. Εμπνευσμένη από το αρχαίο επιβλητικό άγαλμα της Αθηνάς του Φειδία Το 1880, όταν ιδρύονταν η Ακαδημία και έκανε τα πρώτα πατήματα η νεότερη Ελλάδα, η Αθηνά ήταν σύμβολο σθένους και ανάτασης του ελληνισμού. Με τεταμένο το σέλφι-δόρυ τους οι σημερινοί πολίτες οδεύουν προς την κατάκτησης της γνώσης μέσω δημοσίευσης στο ίνσταγκραμ.

Η Αθηνά Πρόμαχος

Ο μεγάλος φιλόσοφος και συγγραφέας καθιστός και κρατώντας στο χέρι μια πέννα, σημειώνει τα τεκταινόμενα τα τελευταία 150 (σχεδόν) χρόνια. Μεταξύ θεών και απλών θνητών, τόσο αρχιτεκτονικά όσο και σε επίπεδο διαφώτισης είναι φανερά υπεράνω της αστικής φασαρίας, όπως όλοι οι μεγάλοι στοχαστές με λυμένα τα βιοποριστικά. Η πολιτεία που παρατηρεί μάλλον δεν έχει μεγάλη σχέση με όσα οραματίστηκε, γι’ αυτό βρίσκεται σε συνεχή βουβό διάλογο με τον Σωκράτη απέναντι και τους περαστικούς από κάτω.

Ο Πλάτωνας

Βλέπεις εκείνους που σε βλέπουν; Πηγαίνοντας στη σχολή, γυρνώντας από τα ψώνια, περιμένοντας το λεωφορείο, βολτάροντας στο κέντρο, μαρμάρινα βλέμματα σε ακολουθούν στην Πανεπιστημίου. Η Ακαδημία, το σπουδαιότερο νεοκλασσικό έργο της Αθήνας, δεσπόζει αγέρωχη μέσα στο μεγαλείο της, καθώς τα σύγχρονα κατασκευάσματα κουρνιάζουν δειλά δίπλα της. Την πλαισιώνουν 4 γλυπτά του Λεωνίδα Δρόση, η Αθηνά και Η σκηνή της γέννησης της Αθηνάς Έρχεται να υπενθυμίσει για άλλη μια φορά τη βαρύνουσα θέση της πολιούχου στο ξύπνημα του έθνους. Η Αθηνά δίπλα στον παντοδύναμο πατέρα της και τον αδελφό της τον Ήφαιστο κατέχει κεντρική θέση, ενώ η Ήρα, φανερά δυσαρεστημένη και συντηρητική προς τις νέες προσθήκες στην οικογένεια, στέκει παραπέρα. Στα άκρα, η μέρα και η νύχτα δηλώνουν το αναπόφευκτο πέρασμα του χρόνου, την κλασσικιστική τάση του γλύπτη και τον αέναο κύκλο της αναγέννησης αυτού του έθνους τουλάχιστον.

Το αέτωμα

ο Απόλλωνας σε εγρήγορση από τις δυο πλευρές και ο Σωκράτης με τον Πλάτωνα λίγο πιο κάτω, με χαμηλωμένο βλέμμα, να παρακολουθούν την πόλη.

κείμενα: Αγαθή Κάτσια φωτογραφία: Μυρτώ Στέλιου

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

www.ipolizei.gr

Γνώμες

55//04-18

STREET

PRESS

μπορεισ να περιμενεισ λιγο; Ζούμε στην εποχή της ταχύτητας. Τέτοιας που δεν ξέρεις καν, αν αυτό που βλέπεις υπάρχει ή όχι. Πριν προλάβεις να το νιώσεις έχει εξαφανιστεί. Σαν τα ποστ στις ιστοσελίδες, που κατά δεκάδες αλληλεξουδετερώνονται και αν θελήσεις να βρεις κάτι μετά από 2 ημέρες βραδυπορείς και τελικά δεν το βρίσκεις.... Αλλά πιστέψτε με, την ίδια στιγμή -πόσο αντιφατικό- η ταχύτητα εξαφανίζεται και, ώ τι θαύμα, ζούμε στην εποχή της βραδύτητας. Στην πραγματικότητα η εποχή χαρακτηρίζεται από την έλλειψη ρυθμού. Την μια όλα πάνε τόσο γρήγορα, νευρόσπαστα, αυτιστικά. Την επόμενη στιγμή ένα μποτιλιάρισμα επικρατεί σε όλα. Μέχρι να ξανακουστεί ένα καμπανάκι και να αρχίζεις να κινείσαι σαν ξεκούρδιστο ρομπότ. Στο πρώτο τεύχος του Φλεβάρη, ήταν ο Οδυσσέας στην Πλάκα. Ο φίλος μου (πάντα έχω έναν φίλο! φανταστικό μερικές φορές, άλλες πραγματικό) σε κατάσταση ταραχής και νετρονίασης κουνιόταν πέρα δώθε. ''Ποιος είναι αυτός ρε συ; Γιατί να τον βάλεις εξώφυλλο; Πας καλά;'' Ανησυχούσε μήπως θεωρηθεί άτονο και άγευστο... Στο δεύτερο ήταν η Κατερίνα και η Ιάνθη στην αγαπημένη Πλατεία Αγίου Γεωργίου στην Κυψέλη. ''Α! ενώνονται...'' μου είπε ψιλοανήσυχος. ''Και ποιες είναι αυτές;'' με ξαναρώτησε και πέρασε στην επίθεση. ''Και που θα το καταλάβει ο κόσμος; ‘Οτι να ‘ναι κάνεις! '' Στο τρίτο, αυτό που κρατάτε στα χέρια σας, είναι η Λίνα. Η Λίνα Nικολακοπούλου που την ευχαριστούμε βαθειά που δέχτηκε να φωτογραφηθεί με κέφι για το εξώφυλλό μας, χαρίζοντας μας μία πλούσια, απολαυστική συζήτηση, στα στενάκια του Κεραμεικού. Και τώρα λέω στον φίλο μου. “Ρε φιλαράκι, ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΛΙΓΟ; Υπάρχει περίπτωση να θέλω να πω κάτι και να μην δέχομαι τους δικούς σου ρυθμούς; Ο Οδυσσέας μπορεί να είναι ξάδελφος σου, η μικρή, κόρη σου και η Ιάνθη γιαγιά σου! Για την Λίνα δεν έχεις πρόβλημα έτσι;”. Κάτι ενώνει την Πόλη, κάτι ενώνει τους ανθρώπους. Τα πράγματα άλλες φορές πάνε πιο αργά και άλλες πιο γρήγορα. Το ζητούμενο είναι να έχουν έναν ρυθμό και μία εσωτερική συνοχή. Ας δώσουμε λίγο περισσότερο χρόνο... Ή όπως λένε και τα νιάτα “ΤΣΙΛΑΡΕ ΛΙΓΟ”!

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

[ΘΕΜΑ]

στα θερινα τα σινεμα Κάθε Μάη περιμένω...

[ΣΥΖΗΤΗΣΑΜΕ]

με την λινα νικολακοπουλου ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ-ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ Μια συνέντευξη από τον Κώστα Βλαστό

[ΘΕΜΑ]

Λίγα λουλουδια αν θελεισ στειλε μου Πες το με ένα λουλούδι

[ΑΦΙΕΡΩΜΑ] ΒΙΒΛΙΟ ΟΠΩΣ ΛΕΜΕ ΤΡΟΧΟΣ Νίκος Μοσχονάς Ελένη Κεχαγιόγλου Γιάννης Ράγκος Γιάννης Μαμάης Μαργαρίτα Α. Κωτσίνη Θάλεια Μιχελάκη Κώστας Σκηνιώτης Ντέμη Κουτσοσταμάτη Βάσιλική Τσιγκούνη Γιάννης Καρλόπουλος Αθηνά Σοκόλη Δημοσθένης Κούρτοβικ Χρύσανθος Ξάνθης

ΚΑΤΩ STREET

STREET

PRESS

PRESS

55//04-18

54//03-18

Φεβρουαριοσ _Τ.53

μαρτιοσ _Τ.54

απριλιοσ _Τ.55

σου 'χει τυχει, σου 'χει λαχει να σε κυνηγουν οι βλαχοι;;; Επόμενο φύλλο 25 μαϊου EΞΩΦΥΛΛα. Eυχαριστούμε τον Ζαχαρία Ψαράκη που επιμελήθηκε εικαστικά την σειρά των τριών εξωφύλλων.

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΑΓΩΝΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΟΥΝ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΚΟΥΒΕΝΤΑ ΓΙΑ ΑΛΛΟΥΣ. ΤΟΞΙΚΟΤΗΣ...

www.opanda.gr

#VivliaGiaOlous

Βιβλιοθήκες Δήμου Αθηναίων ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Δομοκού 2, σταθμός Λαρίσης vivliothiki@opanda.gr 210.88.46.011, 210.82.36.635 ΙΩΑΝΝΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Πανόρμου 59, 3ος όροφος Biblio12@otenet.gr 210.69.83.905-6 ΠΑΙΔΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΤΑΘΜΟΥ ΛΑΡΙΣΗΣ Δομοκού 2, σταθμός Λαρίσης vivlio.paidiki@opanda.gr 210.88.10.884 ΒΡΕΦΙΚΗ-ΝΗΠΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Πάρκο για το Παιδί & τον Πολιτισμό (πρώην ΚΑΠΑΨ) Λάμψα & Τριφυλίας, Αμπελόκηποι vrefikilibrary@gmail.com 210.88.29.735 ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Πάρκο για το Παιδί & τον Πολιτισμό (πρώην ΚΑΠΑΨ) Λάμψα & Τριφυλίας, Αμπελόκηποι paidikilibrary@gmail.com 210.69.29.736

Τρεις βιβλιοθήκες για τους μικρούς αναγνώστες… Το 2016 ξεκίνησε τη λειτουργία της η πρώτη βιβλιοθήκη της χώρας που απευθύνεται αποκλειστικά στα πολύ μικρά παιδιά (0-6 ετών) και στις οικογένειές τους. Βρίσκεται στο Πάρκο για το Παιδί και τον Πολιτισμό, σχεδιάστηκε με βάση τις κατευθυντήριες οδηγίες της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ενώσεων Βιβλιοθηκών και στόχος της είναι η εξοικείωση του παιδιού με το βιβλίο και με το χώρο της βιβλιοθήκης από τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής του. Στο διπλανό κτήριο βρίσκεται η Παιδική-Εφηβική βιβλιοθήκη που απευθύνεται στα μεγαλύτερα παιδιά και στους εφήβους. Η Παιδική Βιβλιοθήκη του σταθμού Λαρίσης ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2017 και απευθύνεται σε παιδιά 0-15 ετών. Η βιβλιοθήκη διαθέτει μία μεγάλη αίθουσα για τα παιδιά 4-15 ετών και μία μικρή αίθουσα για τα βρέφη.

Στη συλλογή των τριών παιδικών βιβλιοθηκών περιλαμβάνονται 13.000 περίπου ελληνικά και ξενόγλωσσα παιδικά βιβλία, καθώς και επιλεγμένα παιχνίδια. Οι βιβλιοθήκες διαθέτουν μικρά αμφιθέατρα στα οποία πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα σε όλη τη διάρκεια του έτους.

…και δύο βιβλιοθήκες για τους μεγαλύτερους Οι ενήλικες και οι έφηβοι άνω των 15 ετών έχουν στη διάθεσή τους δύο βιβλιοθήκες: την Κεντρική στο σταθμό Λαρίσης και την Ιωάννειο στους Αμπελόκηπους. Το δανειστικό τμήμα της συλλογής των δύο βιβλιοθηκών περιλαμβάνει περισσότερους από 80.000 τίτλους βιβλίων που καλύπτουν όλους τους τομείς της γνώσης και εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες αγορές. Στη συλλογή της Κεντρικής Βιβλιοθήκης περιλαμβάνονται, επίσης, σπάνιες και πρώτες εκδόσεις, αρχείο αθηναϊκών εφημερίδων

(1852-1999), αρχείο περιοδικών με περισσότερους από 1.000 τίτλους, αρχείο ΦΕΚ (1833-2006), παλαιά ημερολόγια και αθηναϊκές καρτ-ποστάλ, καθώς και η δωρεά Νίκου Τσολάκη με πλήθος μουσικών εντύπων και ψηφιοποιημένων μουσικών τεκμηρίων, ενώ στη συλλογή της Ιωάννειου Βιβλιοθήκης περιλαμβάνεται η δωρεά του Καθηγητή Α.Π.Θ. Στυλιανού Πουλόπουλου. Τα υλικά αυτά είναι δεν δίνονται για δανεισμό αλλά είναι προσβάσιμα στους ερευνητές για μελέτη στο αναγνωστήριο. Οι δύο βιβλιοθήκες διαθέτουν αναγνωστήρια με ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο, στα οποία οργανώνονται ποικίλες εκδηλώσεις σε όλη τη διάρκεια του έτους.

Οι βιβλιοθήκες του Δήμου Αθηναίων είναι δανειστικές και μέλη τους μπορούν να γίνουν όλοι οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου Αττικής.

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

εξοχα [ΕΓΡΑΨΑΝ]

χριστινα χριστοφη αγαθη Κατσια αντα κουγια χρυσανθοσ ξανθησ ΜΠΛΕΙΝΤ ΡΑΝΝΕΡ νεκταριοσ ντουντουλακησ

Τις προάλλες άκουγα ραδιόφωνο και με αφορμή το Πάσχα, ο ραδιοφωνικός παραγωγός μιλούσε για την εξοχή. Εκεί που όλοι θέλουν να βρεθούν το Πάσχα. Για κάποιο λόγο, ιδιαίτερα το Πάσχα, αναζητούμε την εξοχή. Και εκεί κάπου κόλλησε η βελόνα του εγκεφαλικού μου βινυλίου. Εξοχή. Εξοχή. Εξοχή. Όχι εσοχή, εξοχή. Εξέχει. Από πού; Τι; Από εμένα ίσως. Ή από εσένα. Εξέχει. Ένα χαμόγελο στο δρόμο από ένα παιδί που δεν το γνωρίζεις. Εξέχει. Μια καλή, γερή αγκαλιά. Εξέχει. Το βλέμμα ενός φίλου που καταλαβαίνει την αμηχανία σου. Εξέχει. Κοιτάζεις ψηλά τον ουρανό και παίρνεις κουράγιο. Γιατί ο ουρανός σήμερα είναι γαλάζιος και εσύ αναπνέεις. Ο ουρανός εξέχει. Σβήνει το βλέμμα σου να μη βλέπεις άλλο, να μη βλέπεις παραπέρα, να μη βλέπεις πίσω από το βλέμμα σου, σου θυμίζει ότι όσα σχέδια και να κάνεις δεν μπορείς να δεις τι θα έρθει, σου θυμίζει ότι στο μυστήριο του κόσμου είσαι σχεδόν τυφλός, όσο ακριβά και αν πληρώσεις για να αγοράσεις τα γυαλιά σου. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να συνεχίζεις να ισορροπείς πάνω σε μια κλωστή. Με αβέβαιο βήμα ή ακίνητος, όπως σου βγαίνει κάθε φορά. Και να εύχεσαι η κλωστή αυτή να είναι από ατσάλι. Και αν από πάνω σου ο ουρανός είναι γαλάζιος και στέλνει μόνο νερό και χιόνι, και αν δίπλα σου σε μια άλλη κλωστή ακροβατεί και ο μοναδικός σου Άλλος, και αν πού και πού αγγίζονται τα χέρια σας έτσι απλωμένα, ανοιχτά όπως είναι για να κρατάτε ισορροπία, τότε, έξοχα! Τι άλλο από ανοιχτά χέρια θα μπορούσα να ζητήσω από την Άνοιξη; χριστινα χριστοφη

δημητρησ προυσαλησ

Μπολιάζοντας την άνοιξη

Αννα Σταικου θεοδωρα μαλαμου Θανασης Βεμπος Κορινα ΚΑΡΑΔΗΜΟΥ Ιωαννησ μιχαηλ ΛΕΑΝΔΡΟΣ ΣΛΑΒΗΣ μακης διογος ζαχαριασ ψαρακησ φωντας λαδης Παντελης Αμπαζης

STREET

PRESS

Δύσκολο να καταλάβεις ότι έρχεται η άνοιξη στο κλεινόν άστυ, αν ξεχαστείς απ’ τους μετρητές των ημερών και αφεθείς στης πόλης τη βουή να προσπερνάς άδειες πρώην βιτρίνες ακυρωμένων επιθυμιών και άλλες διαρκώς αναδυόμενων αναγκών. Με τη φύση στριμωγμένη μέσα σε προκάτ εκτάσεις τεχνητής περιβαλλοντικής αισθητικής, η πολιτεία των γκρίζων επιφανειών αρέσκεται άδηλα να χρωματίζει ανάλογες διαθέσεις σε δίποδα και τετράποδα, δύσκολα υποδέχεται την εναλλαγή των καιρών, που βάλθηκαν πεισματικά να στριμωχτούν στο «δικομματισμό» των εποχών χειμώνας-καλοκαίρι. Κι η αναμενόμενη αναστάτωση του έσω που πάει να συναντήσει 'κείνη του έξω κόσμου, του γύρω το τρεμούλιασμα; Το σκίρτημα ξυπνήματος που θα φέρει αλλαγές για νέα προϋπαντίσματα αισιοδοξίας; Το καινούργιο που αναζητά μορφές, εκφράσεις κρυμμένες στις νέες χρωματικές επιταγές πόσο καινούργιο άραγε θα αντέξει να φαντάζει; Πού κρύβεται της άνοιξης το γινάτι που αντιπαλεύει τα πέπλα του χειμώνα; Η ανάσα της σε ποιού αλητάμπουρα σπουργίτη το πλανάρισμα χωράει; «Ακόμα και στην πιο μικρή καρδιά χωράει η ελπίδα, μπαμπά», είπε η εξάχρονη κόρη μου προχτές. «Όποιος μας αγαπάει, ας μας βοηθήσει, ειδάλλως ας κάνει στην άκρη να περάσουμε», έλεγε ένας γέροντας στο χωριό μου. Στα πρόσωπα των παιδιών μας, εδώ, και σε κείνων που μας αφουγκράζονται στην άλλη άκρη της Μεσογείου. ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΠΡΟΥΣΑΛΗΣ «Ακόμα και στην πιο μικρή καρδιά χωράει η ελπίδα», έγραφε ένα χαρτάκι που μου πρότεινε να διαβάσω η κόρη μου, πρωτάκι φέτος στο διπλανό μας γειτονικό σχολείο απέναντι από το Τριανόν. Μόλις έξι χρονών με χαμογελάκι που σκανάρει τις προθέσεις σου και με διάθεση «ακούρευτη»

[ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ]

www.ipolizei.gr

info@ipolizei.gr για διαφήμιση και οικονομικές προτάσεις για φωτογραφίες, κείμενα, κριτικές Ενημερωθείτε για την προβολή σας στο site μας. Η εμβέλειά μας πλέον όχι μόνο στο κέντρο της Αθήνας. Πληροφορίες: 694 45 63 904

ΠΑΝΩ ΕΝ ΜΕΣΩ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΝΑ ΧΤΥΠΑΕΙ ΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΚΑΙ Η ΜΙΚΡΗ ΣΟΥ ΝΑ ΡΩΤΑΕΙ ΕΑΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΤΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΙΡΛΑΝΔΙΑΣ... Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΩΡΑΙΑ

Κοινωνικό πείραμα 1: Δείξτε χαρούμενος, ευδιάθετος και αισιόδοξος. Οι φίλοι σας θα βαλθούν να το ερμηνεύσουν, να σας προσγειώσουν και οι πιο κακεντρεχείς θα σας ματιάξουν. Κοινωνικό πείραμα 2: Την επόμενη φορέστε μαύρα, βάλτε δυνατά Depeche Mode και να κοιτάζετε το υπερπέραν με κενό βλέμμα. Οι φίλοι σας θα προσπαθήσουν να το ερμηνεύσουν, να σας εμψυχώσουν και οι πιο κακεντρεχείς θα ευχαριστηθούν. Κοινωνικό πείραμα 3: Επιστρέψτε στην κανονικότητα, κρατείστε αποστάσεις από την αύρα των πολύ δικών σας ανθρώπων και αγγίξτε την δική σας, αφήστε την να εκφραστεί. Γενικώς πειραματιστείτε...

[ΕΚΔΟΣΗ]

Λογότυπο Γραφικές Τέχνες www.logotypo.com.gr Tροίας 41 Τ.: 210 82 29 040, 210 82 29 604

Γιατi καμηλοπaρδαλη? Γιατi ξεχωρiζει με eναν ιδιαiτερο τρoπο! ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 5, ΑΘΗΝΑ Τ.: 213 09 96 522 // 693 77 58 762 FB.: @GiraffeAthens

Λίγο πιο κάτω από την φασαριόζα Κολοκοτρώνη σε περιµένουν τραπεζάκια έτοιµα να απολαύσεισ τον καφέ σου και να χαρείσ τον ήλιο. Το κατάλληλο σποτ για το διάλειµµά σου από την δουλειά αλλά και για τον Κυριακάτικο καφέ µε την παρέα. Και αν σε βρεί το βράδυ τότε ετοιµάσου να απολαύσεισ ολόδροσα κοκτέιλ και ποτά, συντροφιά µε τα καλύτερα dj sets τησ πόλησ!

#giraffe_athens

Ορθοπεταλιά στην... τέχνη Η εικαστικός Καίτη Χόρτη παρουσιάζει μια ιδιαίτερη έκθεση μεταλλοτεχνίας από ποδήλατα στον κήπο του Black Duck Garden για όλο τον μήνα Μάιο. Μέλισσες, πεταλούδες, τζιτζίκια, ερωδιοί αλλά και χορεύτριες είναι κάποια από τα θέματα που πραγματεύεται η Καίτη Χόρτη με τη χρήση παλιών ποδηλάτων.

Black Duck Garden – Athens City Museum Bistrot

Ι. Παπαρρηγοπούλου 5-7, Πλ. Κλαυθμώνος // 210 32 52 396 www.blackduckgarden.gr / info@blackduckgarden.gr

Προτάσεις

0

Μία συζήτηση που είχα κάποτε με τρεις φίλες μου, μου έχει μείνει ανεξίτηλη στο νου ― ίσως γιατί κράτησε μια μέρα ολόκληρη, μαζί με τα διαλείμματα. Είχε να κάνει με τα όρια της Τέχνης. Μεγάλο ζήτημα, φιλοσοφικό και δεν εξαντλείται σε μία μέρα, πόσω μάλλον σε μία παράγραφο. Νομίζω τότε την ανησυχία μας έγειρε ο βασανισμός ενός ζώου στα πλαίσια μια «έκθεσης». Ναι αυτό ΔΕΝ ήταν Τέχνη. Κατηγορηματικά και με σιγουριά. Όπως και πολλά άλλα αντίστοιχα παραδείγματα. Εξαιρώντας λοιπόν τέτοια αποτρόπαια... «εκθέματα», σήμερα, 8 χρόνια μετά από αυτήν την κουβέντα, κατέληξα σε ένα έρωτημα που ίσως να δίνει απάντηση στην τότε συζήτηση και σε κάθε συζήτηση: Ποιος μπορεί να θέσει όρια στην Ελευθερία της Έκφρασης και επομένως, στην Τέχνη;

ΠΟΛΗΤΙΣΜΙΚΑ Άντα Κουγιά lecanardpr@gmail.com

Η Τέχνη στην Πόλη είναι παρούσα και σας περιμένει να τη γευτείτε.

Θα φθάσει μια στιγμή που η τέχνη θα εξοριστεί ζωή μας, που η επιρροή της πάνω στην ύπαρξη Γκέοργκ Φρίντριχ Χέγκελ

//Φεστιβάλ

//'Εκθεση

//Μουσική

01 // Μάιο με Δεκέμβριο 2018

02 // 10 με 13 Μαΐου 2018

03 // 6 Μαΐου 2018

“DIGITAL CITIZEN” ΤΕΧΝΟΠΟΛΗ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ Τι ξέρουμε για την ασφάλεια στο διαδίκτυο; Πόσο μας επηρεάζουν τα social media και πόσο τελικά διαμορφώνουν την κοινή γνώμη; Το INNOVATHENS powered by Samsung, ο Κόμβος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων διοργανώνει, από τον Μάιο έως και το Δεκέμβριο, το Digital Citizen, ένα συναρπαστικό

φεστιβάλ αφιερωμένο στις νέες ψηφιακές τεχνολογίες γεμάτο workshops, ημερίδες, ομιλίες, συζητήσεις και όχι μόνο! Αφού ζούμε σε έναν κόσμο που μία πληροφορία ή μία είδηση διαδίδεται σε όλο τον πλανήτη μέσα σε λίγα λεπτά, το μέλλον μας είναι φτιαγμένο από αλγόριθμους, ψηφία και pixels, ενώ οι

νέες τεχνολογίες και το διαδίκτυο έχουν καταργήσει αποστάσεις και σύνορα. Μέσα στον ψηφιακό κόσμο, ο καθένας μας μπορεί να συμμετέχει, να δικτυώνεται και να αλληλεπιδρά. Εμείς πρέπει να μάθουμε τον τρόπο!

Digital skills workshops για όλους Ο Διαδικτυακός πολίτης, ο «Digital Citizen»

7η DESIGN FOR LIFE, Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών Με ελεύθερη είσοδο για έβδομη συνεχή χρονιά, ο εκθεσιακός θεσμός DESIGN FOR LIFE παρουσιάζει σε μια σύγχρονη διοργάνωση της ανθρώπινης δημιουργικότητας, «τις τέχνες του κόσμου», όπου οι φιλότεχνοι επισκέπτες θα βρεθούν στην καρδιά του design, της αρχιτεκτονικής, των εικαστικών τεχνών. Αναζητώντας την έννοια σε διάλογο των σχεδιαστών και των Brands, εκφράζονται καινούργιες σημασίες και ανοιχτές ερωτήσεις για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Εκεί που η Ιταλία συναντά την Ελλάδα, συγκατοικούν για 4 ημέρες και συνομιλούν το φημισμένο σε όλο τον κόσμο ιταλικό design που μαζί με το ελληνικό δημιουργούν έναν ισχυρό πολιτιστικό χώρο.

Παρουσίαση εκθεμάτων σε μεμονωμένα έργα και εγκαταστάσεις

BANDALLUSIA, ΣΤΑΥΡΟΣ TOY NOTOY CLUB Ο δίσκος τους «Λοξοδρόμια» κλείνει έναν χρόνο κυκλοφορίας και οι Bandallusia το γιορτάζουν στο ίδιο μέρος, την ίδια ώρα κι ίδια μέρα! Στο αγαπημένο Club του Σταυρού του Νότου την Κυριακή, 6 Μαΐου, παρουσιάζουν ένα πρόγραμμα που περιέχει τραγούδια από τον πρώτο τους δίσκο, διασκευές και νέα τραγούδια από την επόμενη συλλογή που ετοιμάζουν!

Μυσταγωγική & «εκρηκτική» ατμόσφαιρα

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ //Βιβλίο 09

«REBOUND» Μαρία Παπαϊωάννου Εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ

για τα καλά από τη θα είναι μηδαμινή.

Η πρώτη συλλογή διηγημάτων της Μαρίας Παπαϊωάννου με τίτλο «Rebound» είναι ένα πολύ ενδιαφέρον δείγμα γραφής. Μία ηρωίδα χωρίς όνομα, παλεύει με έναν επίμονο δαίμονα, για λίγη...σεροτονίνη! Λίγη χαρά!Ο δαίμονας έχει γεννηθεί και έχει μεγαλώσει στα Εξάρχεια, όπως και αυτή. Ένας θαρραλέος άνδρας θέλει να τη βοηθήσει. Και έτσι δημιουργείται μία σχέση κάτω από το φόβο της ήττας και του... Rebound. Ένα μαύρο ημερολόγιο εγκυμοσύνης. Μία εσωτερική κραυγή απόγνωσης για την έως τώρα ζωή που ισορροπεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη διαταραχή. Ίσως και μία συγγνώμη για τον –τελικά– άδικο πόλεμο στον «ευεργέτη» δαίμονα. Και όλα αυτά όσο προσπαθεί να συνέλθει από έναν πολύμηνο ύπνο. Όπως όταν ξυπνάμε τρομαγμένοι, νομίζοντας ότι πέφτουμε. Αλήθεια, έχετε δει ποτέ μπλε χιόνι;

//Θέατρο

//Βιβλίο

04 // Απο 4 Μαΐου 2018

05

Βινυλιαδεσ και ροκάδες παντός εποχής & διαθεσησ

Εξάρχεια Θεμιστοκλέους 34, w.vinylio.gr 75 Τ.: 213 02 89 0 | ww

«Ευτυχείτε!», ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟΥ Δύο από τα πιο γνωστά έργα του Kroetz, «Τα αγαπημένα σας τραγούδια» και «Κατ’ οίκον εργασία», ενώνονται σε μια παράσταση που θα εστιάσει στα μικρά και ταπεινά της καθημερινότητας, γελώντας με το μάταιον της ζωής μας.

Η Βίκυ Βολιώτη σκηνοθετεί πρώτη φορά στο Τόπος Αλλού

BACK DOOR, ΑΓΓΕΛΙΝΑ ΡΩΜΑΝΟΥ Εκδόσεις provocateur

Το φαγητό είχε τρομερή αποτυχία κι έτσι προφασιστήκαμε τον πρώτο μας καυγά. Μου 'ρχεται να γελάσω μα πρέπει να δείξω χαρακτήρα. Όποιος γλυκάνει πρώτος θα είναι «ο πιο χαζός του κόσμου» και άντε πια μ' αυτούς τους ρόλους. Αφού κι δυο μας ξέρουμε καλά ότι στις τρεις και τέταρτο θα ξαναπηδηχτούμε.

«Άντε πια μ’αυτούς τους ρόλους»!

Το βιβλίο είναι έργο ενός σεμιναρίου δημιουργικής γραφής με εισηγητές την Λίνα Νικολακοπούλου, το Γιώργο Ανδρέου και το Θράσο Καμινάκη. Περιλαμβάνει κείμενα και στίχους των μαθητών τους και κείμενα των ιδίων.

Διατίθεται κατά αποκλειστικότητα στο βιβλιοπωλείο Λεμόνι, Ηρακλειδών 22, Θησείο Τηλ.: 210 34 51 290

Κάθε Μάη, περιμένω... Εκεί που αρχίζουν τα πρώτα πέδιλα και οι φεγγαράτοι περίπατοι, εκεί που το μπουφάν αντικαθίσταται από ένα ζακετάκι για την ψύχρα, εκεί που η Αθήνα καίει το πρωί και το βράδυ σου προσφέρει απλόχερα την ευχάριστη δροσιά, κάπου εκεί ανοίγουν ξανά οι θερινοί κινηματογράφοι με καινούργιες ή και παλιές-σινεφίλ ταινίες. Η ιστορία του θερινού στην Ελλάδα ξεκινάει στις αρχές του 1900, με πλανόδιους που έστηναν ένα πανί κάνοντας υπαίθριες προβολές και από το 1910 και μετά στήνονται οι πρώτοι θερινοί κινηματογράφοι. Σε μια αυλή, σε μια ταράτσα, κάτω λευκό χαλίκι, πλαστικές καρέκλες και ένα λευκό πανί είναι αρκετά για να αρχίσουν οι προβολές. Στις αρχές δεν υπήρχε καν αντίτιμο εισιτηρίου, απλά υποχρεωνόσουν να αγοράσεις κάτι! Μπορεί να έχουμε συνδυάσει το θερινό σινεμά με το ελληνικό καλοκαίρι, αλλά να ξέρετε δεν είναι μια ελληνική πρωτοποριακή πατέντα. Στο βιβλίο Γκίνες, ο πρώτος θερινός κινηματογράφος που έχει καταχωρηθεί είναι στην πόλη Μπρουμ της Αυστραλίας, ο οποίος λειτούργησε πρώτη φορά το 1916 στην Chinatown της περιοχής. Χαρακτηριστικό του ότι όταν σηκωνόταν παλίρροια, κατά τη διάρκεια των προβολών και οι θεατές αναγκάζονταν να σηκώνουν τα πόδια ψηλά για να μη βρέχονται ― αν και εγώ θα έβγαζα παπούτσι, θα σήκωνα μπατζάκι και θα καθόμουν άνετα! Οι χώρες με τη μεγαλύτερη παράδοση στα θερινά –εκτός από εμάς– είναι η Αυστραλία και η Ταϋλάνδη, ενώ η Αμερική «μετεξέλιξε» τα θερινά σε προβολές drive-in, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του '60.

το ηξερεσ; Ο παλαιότερος θερινός κινηματογράφος είναι «Η Αίγλη» στο χώρο του Ζαππείου που λειτούργησε πρώτη φορά το 1903

Όταν λες τη φράση «θερινό σινεμά», όλοι έχουν μια ιστορία να πουν. Προσωπικά, ακούω τη φράση θερινό σινεμά και σκέφτομαι ταινίες του Γούντι Άλεν, την Casablanca όπου ο Ρικ και η Ίλσα «will always have Paris», τον James Dean σε ένα κάμπριο με δερμάτινο μπουφάν, τη Μελίνα στη «Στέλλα», την Αλίκη στο Ναυτικό, το Federico Fellini, την Amelie και το Cinema Paradiso. Ακούω θερινό σινεμά και φαντάζομαι μια φωτογραφία με φίλτρο «σέπια». Κάτι, τέλος πάντων, από μια άλλη εποχή στην οποία πολύ θα ήθελα να ζω! Λευκό χαλικάκι, ουίσκυ με πάγο ή κονιάκ πεντάστερο για την ψύχρα, παγωτό μηχανής, ποπ κορν, τσιγάρο και τασάκι, καρέκλα φερ φορζέ ή πλαστική, στρογγυλό τραπεζάκι καφενείου, ξηροκάρπιο και μυρωδιά φύσης και λουλουδιού.

Το θερινό σινεμά ήταν ένα έθιμο, μια παράδοση, ένας θεσμός. Σηματοδοτούσε την έναρξη του καλοκαιριού, όπου οι άνθρωποι είναι πιο χαλαροί και ανοιχτοί στην επικοινωνία. Ήταν πολιτιστική πτυχή της καθημερινότητας. Πόσα αναρίθμητα σινεμά υπήρχαν και στην πόλη και στην επαρχία! Αυτό και μόνο δηλώνει πόσο σημαντικό μέρος της ελληνικής κουλτούρας αποτελούσε ο θερινός κινηματογράφος. Και εδώ κάπου αρχίζει ένα πρόβλημα. Κάπου φαίνεται να έχει χαθεί η κλωστή που ενώνει τις γενιές. Πολλοί 19 χρονοι δεν γνωρίζουν το ''χαλίκι'' αλλά προτιμούν το αιρ κοντίσιον! Αγνοούν όλα όσα σημαίνει το ''αγιόκλημα και γιασεμιά''. Το πρόβλημα δεν είναι δικό τους. Το θέμα είναι εάν μεταφέρουν οι μεγαλύτεροι το ''χρωμόσωμα'' ή αδιαφορούν. Αν θέλουν να εφοδιάσουν τις μελλοντικές γενιές με αντισώματα ας τα κάνουν μία βόλτα (και) από τα θερινά τα σινεμά. Κρίμα είναι!

Από γενιά σε γενιά

Θυμάμαι σαν τώρα την πρώτη μου φορά... Ρωτήσαμε φίλους και φίλες από διαφορετικές ηλικίες να μοιραστούν μαζί μας-σας την πρώτη τους φορά σε θερινό κινηματογράφο. Και ποια ταινία σκέφτονται μόλις ακούν το Θερινό σινεμά... Πολύ ωραίο να θυμάσαι! Και να μοιράζεσαι. Εγώ μέτραγα στο τέλος του καλοκαιριού, πόσα μπάνια, πόσα παγωτά και πόσα έργα... Εσείς;

Νίκος Κ., ετών 65

Σάκης Τ., ετών 33

Αντωνία Σ., ετών 40

Ήμουνα 6 χρονών, κάπου στις αρχές δεκαετίας του ’60. Πρώτη φορά με τη μητέρα μου. Θεσσαλονίκη, θερινός κινηματογράφος Έλλη. Ένας κινηματογράφος σε μία ταράτσα. Τότε ήταν στις δόξες του το Ιταλικό σινεμά. Cinecittà! Κάποια Ιταλική είδα, σίγουρα! Δεν έχει και τόση σημασία... Σημασία έχει ότι συνειδητοποιώ πόσοι θερινοί κινηματογράφοι υπήρχαν τότε... Και στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα που μετακόμισα έπειτα... Για εμάς, ο θερινός κινηματογράφος ήταν... θεσμός!

Κάπου στο 1995... 10-11 χρονών... Πρώτη φορά χωρίς γονείς στο σινεμά με το φίλο μου το Γιάννη. Στο θερινό κινηματογράφο του Πλαταμώνα, πάνω στην Κατερίνη. Στο σινεμά της κυρά-Θωμαής! Ήταν κάποια ταινία με τον MelGibson. Δεν θυμάμαι ακριβώς. Αυτό που θυμάμαι όμως σαν τώρα είναι το παγωτό Solero, τη μυρωδιά από νυχτολούλουδο και γιασεμί, το λευκό χαλίκι κάτω και τις καρέκλες από πλαστικό κορδονάκι (εναλλάξ κόκκινο-πράσινο).

Πρώτη φορά σε θερινό «Η λίστα του Σίντλερ», Μάιος του ’94. Στο Ίλιον, 17 χρονών με φίλες! Υπάρχει ακόμη αυτό θερινό, αν και δεν ήταν ποτέ από αυτά τα παραδοσιακά… Σε τέτοιο πήγαινα όλο το καλοκαίρι του ’94 και είδα άπειρες ταινίες… Στο δημοτικό θερινό κινηματογράφο της Πετρούπολης, όπου ακόμη και σήμερα όταν ακούω «θερινό σινεμά» θυμάμαι αυτά τα τραπεζάκια, αυτές τις καρεκλίτσες, αυτόν τον κήπο.

Φιλία Κ., ετών 25 Τίτλος: Αυτή η ταινία που δεν είδα! Αύγουστος, Κυψέλη. 2014. «Πάμε θερινό;» «Πάμε». Ερωτευμένη. Ψάχνουμε. Θερινός «Θησείον»: Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέιν. Φτάνουμε. Είχε ξεκινήσει. Μετά σιωπή, στην Αρεοπαγίτου! Η πρώτη φορά όμως! Έναν άλλον Αύγουστο, Ξυλόκαστρο. 2001. «Πάμε θερινό;» «Πάμε». Μικρή. Ψάχνουν, άλλοι. Θερινός «Αυλαία»: Χαμένη Ατλαντίδα, «Ηλέκτρα»: Χάνιμπαλ Λέκτερ. Χωριζόμαστε. Μετά, ακούω τις συζητήσεις, περί ανθρωποφαγίας. Σκέφτομαι αυτήν την ταινία: Που δεν είδα. Ωραία κι η Αρεοπαγίτου και η Ατλαντίδα αλλά έμεινα, τελικά, σ’ εκείνο που δεν κατακτήθηκε...

Αποστόλης Κ., ετών 17 10 χρονών, ο πατέρας μου είπε ότι θα πηγαίναμε σε θερινό, στον Λιλά αν δε κάνω λάθος. Δεν είχα ξαναπάει. Δεν ήξερα πως

Νικολέττα Β., ετών 22 Η πρώτη φορά σε θερινό σινεμά χωρίς γονείς ήταν μακράν πιο ενδιαφέρουσα. Με τις σχολικές μου φίλες τη Μαρία, την Έλενα, τη Σοφία πηγαίναμε στο θερινό σινεμά της οδού Αιγύπτου το «Μαριλένα cinema». Τέρμα βουνό Άνω Γλυφάδα, με τα πόδια δεν «το είχες» για κανένα λόγο. Ιστορικό σινεμά με πολλές δεκαετίες στην πλάτη του, πρώτος θερινός και για τους γονείς μας καθ’ ότι αποτελούσε τελευταίο εναπομείναν «σινεμά γειτονιάς». Πρώτη ταινία κάποια ρομαντική κομεντί γαλλικής παραγωγής (και μη χειρότερα). Διαλέγαμε ταινίες

ήταν. Βραδάκι και είχε δροσιά, ο κόσμος μου φαίνονταν πιο χαρούμενος για κάποιο λόγο. Μου άρεσε. Λουλούδια στα τραπεζάκια και χαλίκια αντί για τα άθλια χαλιά που έχουν συνήθως. Ξεκίνησε η ταινία και, καθώς εγώ απλά παρατηρούσα τριγύρω τις πολυκατοικίες, είδα πως

που να μη μας αποσπούν την προσοχή από τα pop-corn, τις ουρές για hot dog, συζητήσεις για αγόρια και το καλύτερο coca-cola και τσιγάρο. Γιατί ως γνωστόν, ταινία χωρίς τσιγάρο είναι σκέτο μαρτύριο. Κάτω χαλικάκι, λίγη δροσιά από το βουνό, στις πιλοτές πιτσιρίκια παίζουν μπάλα μέχρι αργά. Κι εμείς πιτσιρίκια είμαστε και μας αρέσει να απλώνουμε τα πόδια μας στις μπροστινές άδειες θέσεις, καρέκλες με πλαστικό σχοινί, ξέρετε αυτές οι τέρμα 80's. Αυτό είναι που μ’ αρέσει στα σινεμά γειτονιάς, η αισθητική νοσταλγία παλαιών δεκαετιών. Το «Μαριλένα» έκλεισε και πολύς κόσμος στη γειτονιά στενοχωρήθηκε, σκοπεύαμε να πηγαίνουμε και τα εγγόνια μας εκεί.

κάποιοι κάθονταν στα μπαλκόνια και βλέπανε μαζί μας. Κανένας δεν τους έλεγε τίποτα. Η ταινία ήταν των Monty Python, το Ένας προφήτης, μα τι προφήτης. Το ευχαριστήθηκα με την καρδιά μου. Αυτή είναι η ταινία που μου έρχεται στο μυαλό, όταν ακούω για θερινό κινηματογράφο.

Λάουρα Europa Cinemas Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι Τ.: 210 76 62 040 Fb.: Λάουρα Europa Cinemas Ο διατηρητέος θερινός κινηματογράφος ΛΑΟΥΡΑ στο Παγκράτι ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1954 από τον Αναστάσιο Λιαγκρή. 65 χρόνια κρατάει ζωντανή τη μοναδική αίσθηση ενός ποιοτικού τρόπου ψυχαγωγίας που παραμένει αναγκαίος σε μια εποχή άγχους και ρουτίνας στην καθημερινότητα όλων μας. Έτσι και φέτος, η τρίτη γενιά της οικογενειακής μας επιχείρησης, σας καλωσορίζει σε έναν καταπράσινο κήπο στο κέντρο της πόλης με φόντο τις καλύτερες ταινίες του καλοκαιριού, τον έναστρο αττικό ουρανό και τη ζεστή μας φιλοξενία.

Ο κινηματογράφος είναι μια αθάνατη τέχνη, η πρώτη καινούργια τέχνη μετά την ελληνική τραγωδία.

Eric Johnston, 1896-1963, Αμερικανός επιχειρηματίας

Πολλά κινηματογραφικά χρόνια γεμάτα ταξίδια και όνειρα...

Eυχή μας για άλλα τόσα με όλους εσάς συνοδοιπόρους.

Μια εναλλακτική πρόταση διανομής στην υπηρεσία των σινεφίλ.

Cine Ζέφυρος Tρώων 36, Θησείο Τ.: 210 34 62 677 Fb.: Zefiros New Star Art Cinema Ο ΖΕΦΥΡΟΣ βρίσκεται στην οδό Τρώων στο νούμερο 36 –στα σύνορα του Θησείου με τα Άνω Πετράλωνα– από το 1932. Από την προπολεμική περίοδο ήταν γνωστός ως χώρος παρουσίασης θεάτρου σκιών και βαριετέ, ενώ κατά τις επόμενες δεκαετίες άρχισε να εξελίσσεται σε αίθουσα προβολής κινηματογραφικών ταινιών. Στις αρχές της δεκαετίας του '70 αναπόφευκτα επηρεάστηκε από τη γενικότερη παρακμή που περνούσε εκείνη την περίοδο το εμπορικό ελληνικό σινεμά και διακόπηκε προσωρινά η λειτουργία του, αλλά από το 1988 άνοιξε πάλι προβάλλοντας κλασικές-σινεφίλ ταινίες. Ο Ζέφυρος με επιλεγμένες ταινίες από τον παγκόσμιο κινηματογράφο, κλασικές και σύγχρονες, με τις υπογραφές των σημαντικότερων δημιουργών έγινε το αγαπημένο στέκι των σινεφίλ της Αθήνας, όπου ανακάλυψαν ένα σινεμά αποκαλυπτικό, πρωτότυπο, απαιτητικό, ανήσυχο, αυθεντικό, ένα σινεμά που τους αφορά.

Ο κινηματογράφος είναι η πιο σημαντική απ' όλες τις τέχνες για εμάς. Βλαδίμηρος Ίλιτς Λένιν, 1870-1924, Σοβιετικός ηγέτης

Cine δεξαμενή Πλ. Δεξαμενής, Κολωνάκι Τ.: 210 36 23 942 Fb.: Cine Dexameni Από τα αγαπημένα κινηματογραφικά στέκια του καλοκαιριού. Στην ιστορική δεξαμενή του Λυκαβηττού στο Κολωνάκι, κατασκευασμένη τον 2ο αιώνα από τον Αδριανό, κάτω από το ομώνυμο καφέ, στέκι ποιητών και λογοτεχνών των αρχών του 20ου αιώνα, όπως ο Σουρής, ο Παπαδιαμάντης, ο Νιρβάνας, ο Βάρναλης, ο Καζαντζάκης και αργότερα ο Οδυσσέας Ελύτης ― ο αδριάντας του οποίου στήθηκε στην πλατεία το 1997. Το 1983 το Πολιτιστικό Κέντρο Εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ μετατρέπει την ταράτσα της Δεξαμενής σε θερινό σινεμά, ένα αρχιτεκτονικό πείραμα σε ανύποπτο χρόνο, που πέτυχε και παραμένει αγαπητό ως σήμερα.

Η Δεξαμενή λειτουργεί ακόμα και σήμερα με ρομαντισμό. Κριτήριο η ποιότητα των ταινιών, ο ευρωπαϊκός κινηματoγράφος έχει την τιμητική του. Με σύγχρονα ψηφιακά μηχανήματα προβολής και ήχου αλλά με το γιασεμί, τον βασιλικό και το κλασικό και πλούσιο κυλικείο να παραμένουν. Κάθε Τετάρτη: δύο θεατές με ένα εισιτήριο

Κάτι ρομαντικοί τύποι που έκαναν σινεμά μια ταράτσα δεξαμενής

Η τηλεόραση παράγει τη λήθη. Ο κινηματογράφος παράγει αναμνήσεις. Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, Γάλλος σκηνοθέτης

ΚΕΙΜΕΝΟ

BLADE RUNNER

ΑΡΝΗΣΗ

Στο περιγιάλι το κρυφό κι άσπρο σαν περιστέρι διψάσαμε το μεσημέρι μα το νερό γλυφό Πάνω στην άμμο την ξανθή γράψαμε το όνομά της ωραία που φύσηξε ο Μπάτης και σβήστηκ' η γραφή Με τι καρδιά με τι πνοή τι πόθους και τι πάθος πήραμε τη ζωή μας λάθος κι αλλάξαμε ζωή {Γ.ΣΕΦΕΡΗΣ}

Αν έχω μάθει κάτι στην ηλικία που είμαι, είναι ότι υπάρχουν δύο ειδών άνθρωποι. Εκείνοι που συμφιλιώνονται με τους δαίμονες τους και εκείνοι που με πείσμα τους αρνούνται. Ποιοι κοιμόνται καλύτερα τα βραδιά; Κατά τη γνώμη μου οι πρώτοι. Ουδείς ευτυχέστερος σε αυτήν εδώ την πρόσκαιρη ζωή από εκείνον που έχει βυθιστεί μέσα στα πάθη του και υποκύπτει στους πειρασμούς του. Στο περιγιάλι της ζωής είναι σχετικά εύκολο να τους ξεχωρίσεις. Γνωρίζω γυναίκα που δουλεύει ως καθαρίστρια και το μυαλό της στροφάρει πιο γρήγορα και από δικηγόρο. Όπως γνωρίζω και άντρα εύπορο και μορφωμένο που για να καταλάβει ένα ανέκδοτο περνάει καμιά ώρα. Σε μια κοινωνία όπου το κυνήγι του χρήματος υφίσταται ως αυτοσκοπός και υπέρτατη φιλοδοξία, ο εύπορος και μορφωμένος κοιμάται σε μεταξωτά σεντόνια ενώ η χαρισματική καθαρίστρια προσπαθεί να ζεστάνει τα κουρασμένα της πόδια. Ο ένας να δίνει γεύση στη ζωή του φυσώντας μέσα στο ποτήρι του την κάπνα του ακριβού πούρου και της έπαρσης. Η άλλη να ευωδιάζει σαν αρμένικο κρασί χωρίς να το καταλαβαίνει, ανύποπτα μεγαλειώδης, με τα πράσινα μάτια της να κοιτούν χαμηλά στο φλύαρο μωσαϊκό. Συντονισμένη παλμικά, χωρίς κανένα ενδοιασμό, με έναν Θεό που σημειώνει στο τεφτέρι Του τα πάντα, και δεν Του λείπει και το χιούμορ. Στα μάτια τα δικά μας, που μάθαμε να γλεντάμε τη ζωή με το γλυφό της το νερό, εμάς που μάθαμε να εκτιμάμε την δροσιά του μπάτη και ας μας σβήνει τις παλιές αγάπες, που κατανοούμε αμέσως ένα καλό ανέκδοτο και διώχνουμε με παιδικές σφεντόνες τους δικούς μας δαίμονες, η γυναίκα αυτή φαντάζει ως Χολιγουντιανή πρωταγωνίστρια. Σύγχρονη γυναίκα κοσμοναύτης, περιζωσμένη με την υπομονή της, την σκούπα της και τις μικροΐνες της, να περνάει απαρατήρητη μέσα στο πλήθος εκείνων που δοξάζουν τις μαύρες Παρασκευές και τα αστραφτερά τους χάλια. Έχεις Ελλάδα μου γεννήσει φρεγάτες επικές, μα έχεις βγάλει και κάτι βαρκούλες τρύπιες αδελφάκι μου... Όποιος δεν έχει ζήσει ποτέ στην επιφάνεια δεν μπορεί να καταλάβει τι εννοώ. Όποιος δεν έχει χωθεί στην ασωτία, δεν έχει παρασυρθεί στα λάθη του, δεν έχει συναναστραφεί με μονοδιάστατους ανθρώπους, που περνιώνται για δήθεν “ανοιχτόμυαλοι”, δεν μπορεί να

με καταλάβει γιατί δεν έχει μέτρο σύγκρισης. Όποιος δεν έχει πάθει κρίση ύπαρξης έστω μια φορά στη ζωή του, δεν έχει αναθεωρήσει ολόκληρο το σύμπαν του, δεν έχει σκίσει με χαρά και ανακούφιση όλες τις “ψευτολογοτεχνικές” Κοελικές ανοησίες της βιβλιοθήκης του, δεν πρόκειται να με κατανοήσει, ακόμα κι αν του τρίψω στην μούρη τα επιχειρήματά μου. Είναι γεγονός πως η ζωή έχει πιο πολύ ενδιαφέρον απ’ ό,τι δείχνει. Η αβυσσαλέα αλήθεια βρίσκεται πάντα στα μεγάλα βάθη και θα πρέπει κάποιος να κάνει βουτιά για να την βρει. Να κουραστεί και να πονέσει, να πάρει την σφεντόνα του και να τσακίσει στο κεφάλι κάθε σερνόμενο ερπετό που προσπαθεί να του μπλοκάρει το μυαλό. Να πάρει τη ζωή και να την ξεκοκαλίσει, να φτάσει έως το μεδούλι. Να περάσει μέσα από τα αγκάθια της, σαν μέλισσα, για να φτάσει στην γλυκιά γύρη που λέγεται “γνώθι”. Επιτυχία είναι να φτάσουμε στο μέλι. Επιτυχία είναι να ωριμάσουμε όσο είμαστε ακόμα νέοι. Να δίνουμε νόημα στις Κυριακές, και να φιλιώνουμε με τις πικρές Δευτέρες. Επιτυχία είναι τέλος, να μάθουμε να τεντώνουμε το τόξο μας και να χτυπάμε το ψέμα και την φιλαυτία κατά μέτωπο. BULLSEYE!!! Και τώρα που σας τα είπα όλα αυτά, επιτρέψτε μου να ανάψω το φθηνό μου πούρο, που μπορεί να μην είναι Αβάνας αλλά είναι σίγουρα παλιάς καραβάνας, και να το καπνίσω με την έπαρση ενός “παρία” που έμαθε να ξεγλιστράει σαν το χέλι από την λήθη, που ξεδιψάει όσο μπορεί με το γλυφό νερό, που ξεγυμνώνεται από το θαλασσινό αγέρι, που αγαλλιάζει και ζεσταίνεται στην άμμο την ξανθή ώσπου να 'ρθεί το καλοκαίρι.

POLO Bags

Η ομάδα Corinthians και το δια-ωκεάνιο «Κορινθιακό Πνεύμα» Οι απανταχού της υφηλίου ποδοσφαιρόφιλοι πιθανόν να γνωρίζουν ότι στη Βραζιλία («των έντονων κοινωνικών αντιθέσεων») υπάρχει μια ομάδα 30.000.000 οπαδών ονόματι Corinthians, η οποία ιδρύθηκε το 1910 στην πόλη Σάο Πάολο, επί της οδού Μεταναστών (rua dos Immigrantes) από λίγους σιδηροδρομικούς εργάτες. Εκεί, αγωνίστηκε τη δεκαετία του ’80 ο αείμνηστος “Doctor”, ο «Ιατροφιλόσοφος» υπεραθλητής της Σελεσάο, Σόκρατες επιδεικνύοντας αξιοσημείωτη ακτιβιστική πολιτική δράση σε καιρούς χαλεπούς για τη Δημοκρατία στη χώρα του καφέ…

(The Wilson Quarterly, “Playing soccer in Brazil”, M. Shirts, Spring 1989)

η Τιμή αρκεί…

ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΠΝΕΥΜΑ

του Ιωάννη Μιχαήλ

Ο Σώκρατες ίδρυσε στην Corinthians την τοπική «Κορινθιακή Δημοκρατία» προσπαθώντας να αναδείξει τις αρχές της αυτοοργάνωσης και να εφαρμόσει μια μορφή αμεσοδημοκρατίας, μεσούσης της Βραζιλιάνικης στρατιωτικής χούντας! Αναλυτικότερα, το 1982 έλαβε χώρα μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση για την προεδρία του συλλόγου. Υποψήφιοι ήταν δύο συνδυασμοί με αντίθετες ιδέες για τη λειτουργία της ομάδας. Ο πρώτος συνδυασμός με το όνομα “Τάξη και Αλήθεια” είχε επικεφαλής τον απερχόμενο πρόεδρο που απολάμβανε τη στήριξη του καθεστώτος. Ο δεύτερος συνδυασμός ήταν αυτός του κινήματος της “Κορινθιακής Δημοκρατίας” (Democratia Corinthiana) που διεκδικούσε ένα εναλλακτικό, δημοκρατικό μοντέλο διοίκησης με την ισότιμη συμμετοχή όλων των μελών του ποδοσφαιρικού τμήματος. Η αναμέτρηση έλαβε από την πρώτη στιγμή έντονα πολιτικό και ιδεολογικό χρώμα. Δεν ήταν μια απλή σύγκρουση για το αξίωμα του προέδρου. Ήταν μια διαμάχη ανάμεσα σε δύο διαφορετικά μοντέλα οργάνωσης της κοινωνικής ζωής, ανάμεσα στον αυταρχισμό από τη μία πλευρά και τη δημοκρατία από την άλλη. Η εκλογική νίκη της “Κορινθιακής Δημοκρατίας” σηματοδότησε τη ρήξη με το ποδοσφαιρικό κατεστημένο και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την υπόλοιπη κοινωνία. Χαρακτηριστικά συνθήματα που επικράτησαν εκείνη τη «χρυσή» εποχή ήταν: «Το να είσαι πρωταθλητής είναι λεπτομέρεια. ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» και «Είτε κερδίζεις, είτε χάνεις… πάντα με ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ». Με αυτόν τον εμφατικό τρόπο κατέστη σαφές ότι το ποδόσφαιρο δεν ήταν αυτοσκοπός αλλά ένας δίαυλος μέσω του οποίου αναδεικνύονταν υψηλές αξίες, αρετές και ριζοσπαστικές (για την εποχή & περιοχή) ιδέες όπως η αυτοδιαχείριση, η ισότιμη συμμετοχή στις αποφάσεις και η σκληρή προσπάθεια για γενικότερη κοινωνική χειραφέτηση… (dragonerarossa.gr)

Το έμβλημα της αγγλικής «Ισθμιακής Κατηγορίας» (Isthmian League) που συνοδεύεται πάντα με το ρητό (motto) “honour sufficit” (η Τιμή αρκεί…)

Εύλογα δημιουργείται, και στον πιο «ανυποψίαστο» αναγνώστη, το ερώτημα σχετικά με την προέλευση της επωνυμίας του συγκεκριμένου αθλητικού συλλόγου. Μήπως σχετίζεται με το νυν «προάστιο των Αθηνών», την Κόρινθο; Ίσως κάποιοι -εκ Κορινθίας- Έλληνες μετανάστες, εκεί στις αρχές του 20ου αιώνα έβαλαν το χεράκι τους κατά την ιδρυτική διακήρυξη της ομάδας και την επιλογή του ονόματος; Μάλλον όχι! Το θέμα είναι πιο σύνθετο. Οι λατινοαμερικάνοι «Κορίνθιοι» αυτοπροσδιορίστηκαν μέσω μιας ενθουσιώδους συμπάθειας που αναπτύχθηκε το 1910 (σε έναν φιλικό αγώνα) προς μια ήδη υπάρχουσα αγγλική ομάδα, την Corinthian (www.corinthian-casuals. com) η οποία είχε ιδρυθεί το 1882. Ξετυλίγοντας το κουβάρι της Ιστορίας του ερασιτεχνικού (amateur) Βρετανικού ποδοσφαίρου, προκύπτει πως η αγγλική Corinthian συνέδεσε την ύπαρξή της με τον υγιή αθλητισμό όπου η «χαρά της συμμετοχής» είναι ανώτερη από τη «νίκη» και το «έπαθλο». Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και η αντίστοιχη τοπική κατηγορία στην Αγγλία είναι η ερασιτεχνική Isthmian League (www.isthmian.co.uk) που παραπέμπει ευθέως στην αρχαία περιοχή της Ισθμίας (με τους ομώνυμους αγώνες, τα Ίσθμια). Παράλληλα, υπενθυμίζεται ότι ο όρος «ερασιτέχνης» προέρχεται από το ρήμα εράω (αγαπώ) και τέχνη… Σχεδόν ταυτόχρονα, (ίσως και λίγο νωρίτερα) κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αναπτύχθηκε και στον τομέα της Ιστιοπλοΐας μια παρόμοια «ρομαντική» τάση αχρήματου αθλητισμού η οποία ονομάστηκε έκτοτε «Κορινθιακό Πνεύμα» (“Corinthian Spirit”). Έτσι, το θέμα «σαλπάρισε» και ξέφυγε από τα στενά όρια του ποδοσφαίρου λαμβάνοντας ευρύτερες διαστάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Από καθαρά «ετυμολογικής» άποψης, δεν είναι ξεκάθαρη η αρχική ερμηνεία που έδωσαν οι εμπλεκόμενοι αθλητές (ποδοσφαιριστές και ιστιοπλόοι) στον όρο «Κορινθιακό», υιοθετώντας τον. Κάποιες σχετικές ιστοσελίδες αναφέρονται συμβολικά σε μια αριστοκρατική πόλη της αρχαίας Ελλάδας, την Κόρινθο η οποία είχε συσσωρεύσει πλούτο και πολιτισμό. Κάποιες άλλες επικαλούνται τον -υψηλής αισθητικής- περίτεχνο Κορινθιακό ρυθμό από την αρχαιοελληνική αρχιτεκτονική. Πιθανόν, οι σύγχρονοι ναυσιπλόοι ως θιασώτες του «Κορινθιακού Πνεύματος» είχαν υπόψη

τους το αρχαιοελληνικό «ου παντός πλειν ες Κόρινθον». Η Βασιλική Λέσχη Ναυσιπλοΐας (royalcorinthian.co.uk) πιστεύει ακράδαντα ότι ο όρος «Κορινθιανισμός» προέρχεται από την κλασσική πόλη της Κορίνθου η οποία φιλοξενούσε τα « Ίσθμια» προς τιμήν του θεού της θάλασσας Ποσειδώνα (“This word [Corinthianism] was derived from the Isthmian games of the Greeks held at Corinth in honour of Poseidon”). Τονίζεται, ότι οι πάλαι ποτέ «Ισθμιονίκες» δεν ελάμβαναν κάποιο υλικό – χρηματικό «βραβείο»! Όπως και να έχουν οι τεχνικές λεπτομέρειες της προέλευσης του “Corinthian Spirit”, είναι σίγουρο ότι υπάρχει συσχέτιση με την ιστορική πόλη που δίδαξε ο Απόστολος Παύλος (Sao Paolo), την Κόρινθο. Τον τελευταίο ενάμιση αιώνα, ο όρος αυτός έχει ουσιαστικά συνδεθεί άρρηκτα με υψηλές αξίες όπως: «ευ αγωνίζεσθαι», «σεβασμός», «αθλητικό ήθος» (‘’fair play”, “respect”, “sportsmanship”). Σε παγκόσμιο επίπεδο, το «Κορινθιακό Πνεύμα» παραπέμπει σε έναν αγνό (μη επαγγελματικό) αθλητισμό που δεν αποσκοπεί σε «νικηφόρο» όφελος – κέρδος. Το μοναδικό κίνητρο των «Κορινθίων» είναι η ανιδιοτελής – ανυστερόβουλη αγάπη για αυτό που κάνουν! Κλείνοντας, σε μια εποχή («αντιηρωική & αντιερωτική»!) σαν αυτή που βιώνουμε, όπου ο μηδενισμός και η αποδομητική σκέψη έχουν επιβληθεί άνωθεν σαν «μόδα» (‘’life style’’), ίσως θα ήταν καλό το εν λόγω θέμα να διερευνηθεί – αναδειχθεί από αρμόδιους Φορείς, Συλλόγους και ιδιώτες. Να αξιοποιηθεί το δεδομένο και διεθνώς παγιωμένο αυτό πολιτισμικό ‘’brand’’ σε πολλά επίπεδα όπως αθλητικό - ποδοσφαιρικό, ναυταθλητικό, παιδαγωγικό (!!) κτλ μακριά από τα δόγματα του φανατισμού και της νοσηρής εμπορευματοποίησης των πάντων… και πασών.-

Πολλές ιστιοπλοϊκές λέσχες ανά τον κόσμο έχουν καθιερώσει, τον όρο “Corinthian” καθώς και τον Πήγασο (ως σύμβολο της Αρχαίας Κορίνθου) στα εμβλήματά τους.

σ

υνέντευξη

απο την ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΑΛΑΜΟΥ // φωτογραφια: ευτυχια βλαχου

Μετράνε σχεδόν μια δεκαετία δισκογραφικής παρουσίας κι όμως πολλοί ίσως δεν γνωρίζουν ότι σε αυτούς ανήκει το ρεκόρ ακροάσεων ελληνικού συγκροτήματος στο youtube, με το κομμάτι “In a bar” να έχει ξεπεράσει τα 31 εκατομμύρια views. Οι Tango With Lions επιστρέφουν με το νέο τους δίσκο “The Light” και εννέα τραγούδια – ιστορίες ανάδυσης από το σκοτάδι.

Η Κατερίνα Παπαχρήστου, φωνή και ψυχή του γκρουπ, μας μιλάει για τις συνεχείς μουσικές αναζητήσεις μιας ομάδας που ποτέ δεν εφησυχάζει.

Tango With Lions

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

»

Από το 2010 που κυκλοφόρησε ο πρώτος σας δίσκος “Verba Time” μέχρι τώρα έχει αλλάξει η σύσταση του συγκροτήματος αλλά και ο ήχος σας. Ποιο είναι το στοιχείο που παραμένει σταθερό μέσα στην πορεία των Tango With Lions; Έχουν αλλάξει κατά καιρούς αρκετά μέλη στο συγκρότημα, οι πιο πρόσφατες αλλαγές ήρθαν με την επερχόμενη, τότε, κυκλοφορία του “The Light”. Κοιτάζοντας πίσω, το “Verba Time” ήταν ένας ακουστικός δίσκος ενώ στο “A Long Walk” η προσπάθεια για δημιουργία ενός σταθερού σχήματος γίνεται σαφής μέσα από τον ηλεκτρισμό του άλμπουμ. Το σταθερό σημείο αναφοράς σε όλα αυτά είναι το songwriting, γιατί συνδέει τις όποιες αλλαγές στον ήχο του σχήματος με μια συγκεκριμένη αισθητική πίσω από το ύφος. Το νέο album “The Light” έχει εννέα τραγούδια με μουσικές αναφορές από country και nu folk, μέχρι διάφορες εκφάνσεις του indie rock. Πώς προέκυψε η δημιουργία ενός τόσο πολυποίκιλου δίσκου; Το “The Light” είναι αποκύημα μιας περιόδου κυκλοθυμίας και εμπειριών που με έκαναν να αναζητώ τρόπους για να

βγω προς το φως ξανά. Η κυριότερη επιρροή πίσω από τον δίσκο είναι τα βιώματα και οι αναζητήσεις, όχι τόσο οι μουσικές που μπορεί να απολάμβανα εκείνη την περίοδο, σχεδόν δεν άκουγα μουσική τότε. Την υφολογική “κυκλοθυμία” στο “The Light” την αντιληφθήκαμε προς το τέλος των ηχογραφήσεων με τον μπασίστα και παραγωγό Θοδωρή Ζευκιλή. Είχε ενδιαφέρον, γιατί ένιωσα πως αντιπροσωπεύει πολύ πιστά την συναισθηματική μου κατάσταση κατά τη δημιουργία του. Πόσο προσωπικό σου κομμάτι μπαίνει μέσα στους στίχους σου; Βάζεις κάποιο περιορισμό, κάποιο όριο στο πόσα “αποκαλύπτεις”; Είναι πάντοτε βιωματικοί οι στίχοι, για μένα είναι πολύ εσωτερική διαδικασία το γράψιμο. Όμως οι στίχοι μου είναι συχνά αφαιρετικοί ή εμπεριέχουν διαφορετικές ιστορίες που τις ενώνει ένα κοινό συναισθηματικό νήμα... Όπότε ίσως αυτό είναι το όριο που μπαίνει στον “λόγο” ενός τραγουδιού, το ότι δεν γίνεται ακριβώς κατανοητό το νόημά του.

κάποιος όντως μπορεί να το καταλάβει! Με τον The Boy, που έκανε το τελευταίο σας βίντεο για το τραγούδι “Proof of Desire”, έχετε συνεργαστεί και παλιότερα όταν τραγούδησες ένα κομμάτι από το soundtrack της ταινίας “Αισθηματίες”. Θα ξανατραγουδούσες στα ελληνικά; Ίσως ναι, ήταν πολύ ωραία η συνεργασία με τον The Boy. Δεν γράφω ποτέ όμως τραγούδια στα ελληνικά παρόλο που γράφω ποιήματα, ή μάλλον σκέψεις σε ποιητική μορφή. Πώς βλέπεις το μέλλον της αγγλόφωνης μουσικής σκηνής στην Ελλάδα; Είναι δύσκολο να προβλέψω το μέλλον, στο παρόν όμως υπάρχουν πολλά συγκροτήματα που δουλεύουν πολύ επαγγελματικά τον ήχο, τη μουσική και την εικόνα τους. Ωστόσο όλο αυτό πρέπει να υποστηρίζεται από τους συναυλιακούς χώρους, τα φεστιβάλ, το ραδιόφωνο κτλ για να προχωράμε πάντα ένα βήμα πιο μπροστά.

Σε άγχωσε ποτέ η επιτυχία του “In a bar”; Όχι ακριβώς... Έχει τύχει όμως σε σε live να νιώσω ότι αν κάνω κάποιο λάθος στο τραγούδι HYPERLINK www.facebook.com/tangowithlionsband/

ΚΑΥΣΤΙΚΗ ΠΟΤΑΣΑ

άννα στάικου

«Εις ‘Ελλην Υποθηκοφύλαξ» «Αδύνατον. Εγώ αυτό ΔΕΝ το υπογράφω». Φώναξε ένα πρωινό η Ερατώ, υποθηκοφύλακας, νήσου «παραδομένης» πλέον στον λεγόμενο τουρισμό... Η καταφανής άρνησή της αφορούσε τη μεταγραφή στα βιβλία του υποθηκοφυλακείου τουριστικού συγκροτήματος παρανόμως κτισμένου, πάνω σε λόφο όπου είχαν ανευρεθεί αρχαιότητες. Ο ατυχής λοφίσκος ακουμπούσε με τα θαμνώδη, στα χαμηλά, πέλματά του στη θάλασσα, από το ύψωμα αντάμωνε το ευρύ πελαγίσιο εύρος και στα σπλάχνα του φιλοξενούσε για αιώνες μια σιωπηλή πολιτεία που τελευταία είχε στη σκαπάνη παραδοθεί. Οι παρανομίες βαρούσαν άπειρο κόκκινο και η υποθηκοφύλακας ήταν γυναίκα λεπτή και μύωψ. Ποιος θα υπολόγιζε με το βάρος των χρημάτων που παίζονταν, λες και ήταν καζίνο, μια ασήμαντη υπάλληλο; Ερατώ. Περίπου 40 χρόνων. Με γνώσεις, κατάρτιση, παιδεία αντλημένη και θεμελιωμένη ακόμη και από τα παιδικά της χρόνια, ατίθασος χαρακτήρας, υπηρεσιακή όταν δεν παραβιάζονταν το γενικό καλό, και ανυπάκουη όταν ζητούσαν ειδική μεταχείριση. Χαρακτηριστικό της οι παραξενιές που τροφοδοτούσαν τους κακόπιστους και κυρίως τις κακόπιστες με σχόλια σε βάρος της. Δαιμόνια σινεφίλ, θυμόταν όλες τις ταινίες που είχε δει και έπαιζε στοιχήματα με κέρδος ένα βιβλίο για τη χρονιά που είχαν γυριστεί. Ελάχιστοι την κέρδιζαν. Στοίβαζε τα βιβλία σε ντάνες και περίμενε τα θύματα που θα τσιμπούσαν στα στοιχήματά της. «Αδύνατον. Και να με κρεμάσετε, εγώ αυτό δεν το υπογράφω». Επανέλαβε έντονα και την επόμενη μέρα. Η παρέλαση των μουτρωμένων πύκνωσε, και ένα πρωί της ανακοίνωσαν ότι παίρνει μετάθεση για ένα νησί στην παραμεθόριο, εκτός ελληνικής επικράτειας, που όμως αποτελεί –στα εδάφη της νήσου– ελληνικό έδαφος ένας πορτοκαλεώνας λίγων τ.μ. Ανήκει σ’ έναν γέροντα παράξενο, σαν και του λόγου της, που αρνείται να παραδώσει τις πορτοκαλιές –συν ένα παμπάλαιο ελαιόδεντρο– σε τρίτο που δεν είναι έλλην πολίτης.

Η Ερατώ, γεμάτη πείσμα, αποδέχτηκε τη μετάθεση μάλλον με χαρά. Θεώρησε τιμητική την ιδιότυπη απόλυση, λόγω άρνησής της μέχρι τέλους να χρηματιστεί και όλα τα σχετικά. Το καράβι για το απομακρυσμένο νησί ήταν ένα λαθραίο –πρώην μαούνα– και απέπλεε βράδυ λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Μ’ αυτόν τον τρόπο όλοι είχαν έτοιμο άλλοθι. Στο κατάστρωμα οι επιβάτες λίγοι. 4-5 λαθρέμποροι, η Ερατώ, και 7 κλούβες με κοκόρια. Απομακρύνθηκε από την προβλήτα με μηχανές –λες και είχαν σιγαστήρα– και με τα κοκόρια να κρατούν κοκαλωμένες τις φτερούγες. Η θάλασσα στ’ ανοιχτά λάδι. Καλός οιωνός, αναλογίστηκε η Ερατώ. Τα ξημερώματα το καράβι-μαούνα προσέγγισε σε λιμάνι κρυφό, παλιό πειρατικό, και τ’ άτιμα τα κοκόρια δεν λάλησαν μη τυχόν φανερωθούν… Την υποδέχτηκε ο γέρων Νώντας (ο έχων το ελληνικό έδαφος με τις πορτοκαλιές και τη μία ελιά), ψιθύρισε –για τα καλωσορίσματα– για να μην ακουστεί και με παντομίμα όλοι απομακρύνθηκαν. Μετά δύο στροφές άρχισαν να συνομιλούν όλοι φωναχτά, ο Νώντας αγόρευε, η Ερατώ θυμήθηκε ότι δεν πήρε τα ρέστα από το αντίτιμο του εισιτηρίου, οι λαθραίοι κάπνισαν το πρωινό χόρτο, και τα κοκόρια επιτέλους λάλησαν…! Όσο η διαδρομή διαρκούσε τόσο η Ερατώ αναθάρρευε και ενθουσιαζόταν. Το όλο σκηνικό της θύμισε τον παππού της, καπετάνιο στην αντιφασιστική αντίσταση, και με συγκίνηση για την αποστολή της άφησε τις παραξενιές της ξέφραγες και αμολυμένες. Ουδένα παραξένεψε. Όλοι την ξεπερνούσαν. Ακόμη και τα κοκόρια την ξεπερνούσαν. Επιτέλους, ανάσαινε σαν στο σπίτι της. Το γραφείο ήταν ένα ελάχιστο πατάρι πάνω από το ισόγειο ενός ράφτη και στη μέση υπήρχε ένα τραπεζάκι με τον μοναδικό τόμο, όπου ήταν εγγεγραμμένος ο πορτοκαλεώνας του Νώντα. Όταν ο ράφτης έκλεινε, το σπίτι ήταν ο χώρος της ωραίας Ερατούς. Ο Νώντας ένοιωσε νικητής που το ελληνικό κράτος έκανε δεκτό το αίτημά του. Την άλλη μέρα κέρασε όλο το παραθαλάσσιο χωριό και αυτοανακηρύχτηκε υπερα-

σπιστής «των ελληνικών εδαφών και ενός έλληνα υποθηκοφύλακα», προσθέτοντας το διακριτικό «θήλυ». Η Ερατώ το ριξε στο διάβασμα τους επόμενους μήνες και επιθεωρούσε τα ελληνικά εδάφη από πορτοκαλιά σε πορτοκαλιά καθημερινά. Η ζωή κυλούσε με ασχολίες αγροτικές, με μύθους και ιστορίες αληθινές και ένιωσε υπερήφανη για άλλη μια φορά επειδή θυμήθηκε τον εξόριστο παππού της στον Αη-Στράτη. Η μοναδική παρακαταθήκη και κληρονομιά του εξόριστου ήταν η φράση: «Κυλούσε ο καιρός και εμείς δημιουργήσαμε την αληθινή πραγματικότητα της ανθρώπινης κατάστασης. Διαβάζαμε, ψυχωνόμασταν, ισιώναμε το νου και περιμέναμε αεί παρόντες». Κάθε βράδυ μετά τον κούκο ερχόταν η σειρά τ’ αηδονιού και η Ερατώ τότε και μόνο τότε σα προσευχή άφηνε τα δάκρυα να γεμίσουν το λιγνό της κορμί. Μετά τράβαγε πάλι για τ’ «αντάρτικο», όπως το είχε η ίδια ονομάσει. Τον επόμενο χειμώνα ο Νώντας ξεψύχησε. Ετάφη κάτω από τη μοναδική ελιά στα «ελληνικά εδάφη», τυλιγμένος με την ελληνική σημαία. Η σιωπή τότε τύλιξε τα πάντα. Ο σεβασμός στο πρόσωπο του απόντος έλληνα ήταν καταφανής. Η Ερατώ, μετά από λίγες μέρες, μετέγραψε το μοναδικό εναπομείναν έδαφος μαζί με τις πορτοκαλιές και το ελαιόδεντρο στον μοναχογιό του Νώντα. Έπειτα έγραψαν ένα σημείωμα ότι τα εδάφη στον ξένο τόπο, που κάποτε ήταν ελληνική γη, εσώθησαν. Δεν είχαν αποδέκτη. Κανένας δεν νοιαζόταν γι’ αυτή την ελάχιστη μικρή πληροφορία. ................................................................. Η Ερατώ επέστρεψε μετά από χρόνια εκεί απ’ όπου προήλθε. Κανένας δεν την πίστεψε για όσα έλεγε. Ξαναβρήκε τη μαούνα και έπλευσε πάλι, στα μοναδικά εδάφη που η ίδια ονομάτισε «αντάρτικο». Εκεί έμεινε μέχρι τέλους.

ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ

Σπάνια έχω αντικρίσει έναν χαζοβιόλη Κούριερ...

Τι είναι η Πόλη; Κατά το γνωστό Τι είναι η Πατρίδα; Είναι οι γρατζουνισμένοι δρόμοι και τα βαριεστημένα φανάρια; Οι οξείες γωνίες των γκρίζων κτιρίων και τα πράσινα κάγκελα του Αβραμόπουλου; Αν μιλάμε για Πόλη μία είναι η κεντρική φιγούρα. Τους βρίσκεις όλες τις ώρες της ημέρας μέχρι αργά τη νύχτα, όλους τους μήνες του χρόνου, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών. Είναι τα παπάκια, αλλά όταν κάποιος τους προσφωνεί έτσι οι περισσότεροι από τους εργαζόμενους στα δίτροχα το θεωρούν υποτιμητικό, έως και προσβλητικό. Τους βλέπουμε κάθε στιγμή, σε στενάκια, σε λεωφόρους, σε πεζόδρομους, σε πλατείες. Στην πραγματικότητα υπάρχουν παντού και πάντα, σαν μία σύγχρονη αστική θεότητα που γνωρίζει όχι μόνο ένα γαμώστενο που δεν το ξέρει ούτε ο κανονικός θεός αλλά πολύ περισσότερα. Οι άνθρωποι αυτοί γνωρίζουν την πόλη με τις καταστάσεις της, τους ανθρώπους της, τις μεριές και τις καβάτζες της. Η ίδια η δουλειά τους έχει κάνει έξυπνους, πρακτικούς και ικανούς ανθρώπους.

Α

υτοί οι άνθρωποι δεν υπάρχουν. Δεν

τραβάει δουλειά χωρίς πολλά λόγια και φιορι-

θυμίζουν σε τίποτα τη βαριεστημένη κο-

τούρες.

πελίτσα που σερφάρει στο ίντερνετ και

Είναι ο Σταύρος, κοντά στα 50, που τα χιλιόμε-

καμώνεται την πολυάσχολη μπροστά στο

τρα τα οποία έχει γράψει φτάνουν να πάει και να

αφεντικό. Δεν θυμίζουν σε τίποτα τον δη-

γυρίσει στη Κίνα, δύο και τρεις φορές. Που δου-

μοσιοσχεσίτη με το θαλασσί πουκάμισο

λεύει 10 και 12 ώρες πάνω στο βάσανο και την

και το μπεζ παντελόνι που σου χαμογελά

άλλη μέρα έρχεται κατάκοπος αλλά μάχιμος.

βυθισμένος στην τυπικότητά του.

Τους σέβομαι, γιατί ξέρουν να δουλεύουν και

Τσαντίζονται όταν τους λένε παπάκια, όταν τους

λιώνουν... Και αυτά που παίρνουν είναι ελάχι-

κλείνουν τον δρόμο, όταν οι μπάτσοι τούς καθυ-

στα γι’ αυτά που προσφέρουν. Τους γουστάρω,

στερούν με ελέγχους, με τους ταρίφες που τους

γιατί ξέρουν να λουφάρουν όταν πρέπει, να πει-

κοντράρουν. Τσαντίζονται με τους πελάτες που

ράζουν γκόμενες στον δρόμο με όμορφο τρό-

αργούν να φέρουν τα λεφτά και τα αφεντικά που

πο, να αποφεύγουν τα μπλόκα και τα αγροτικά

πάντα ανακαλύπτουν ακόμα μία παραγγελία στο

4χ4 στο Κολωνάκι. Να κρατάνε σε απόσταση

τέλος της βάρδιας.

τα αφεντικά με τη σοβαρότητά τους και όχι με

Αυτοί οι άνθρωπο ξέρουν την πόλη, τα σκοτεινά

μαγκιές.

και τα φωτεινά σημεία της. Μάλλον είναι η ίδια

Έχω την αίσθηση ότι τέτοιος κόσμος ξέρει να

η πόλη. Ξέρουν τα χούγια της, τους ανθρώπους

μετράει τη ζωή και τους ανθρώπους λες και εί-

της και τις κακοτοπιές. Ξέρουν τον χρόνο, γιατί

ναι αποστάσεις και δρομολόγια.

κάθε μέρα πλακώνονται μαζί του. Μετράνε λεπτά, παραδόσεις, χιλιόμετρα, βενζίνα, λεφτά. Με αυτούς τους ανθρώπους συνεννοείσαι πιο εύκολα. Για τα ραντεβού, για την ώρα, για τη

αν ειστε:

δουλειά, για τη σειρά των πραγμάτων, για το τι

Πελάτες, να τους χαμογελάτε και να τους δίνετε

μέρα έχουμε σήμερα. Η ίδια η δουλειά τούς έχει

φιλοδώρημα.

κάνει να μην είναι αερολόγοι, γενικόλογοι και

Οδηγοί, να τους προσέχετε και να τους αφήνετε

αεριτζήδες. Το επάγγελμα δεν σηκώνει τέτοια

προτεραιότητα.

χαρακτηριστικά.

ΔΙΑΣ, κάντε τα στραβά μάτια και αφήστε τους,

Είναι ο Γιώργος, που καπνίζει πουράκι πάνω

γράψτε κανέναν κάγκουρα ή καμιά έμορφη με

στο παπί. Ίσως το πιο παλιό κούριερ στην Αθή-

σμαρτάκι.

να, που έχει φτάσει με το παπί στην Καβάλα, όχι

Αφεντικά, μην τους τρέχετε, και να τους πλη-

για πελάτη αλλά για ρόουντ μούβι, και που θυ-

ρώνετε όσο καλύτερα μπορείτε.

μίζει Βέγγο στη γρηγοράδα και στις ατάκες του.

Το ταίρι τους, μην τους γκρινιάζετε και, όταν

Είναι ο Γιάννος, που έμαθε να παλεύει από μι-

μπαίνουν στο σπίτι, πάρτε τους αγκαλιά.

κρός. Εδώ και χρόνια στην Αθήνα, ήρθε από την

Φίλοι τους, πείτε τους να προσέχουν και να φο-

επαρχία και με ένα πέρασμα από Αγγλία, που

ράνε πάντα κράνος!

ΦΙΓΟΥΡΕΣ

Οι φιγούρες είναι αμέτρητες, όπως αμέτρητα είναι τα χιλιόμετρα που καταπίνουν. Και βέβαια οι πιο πολλοί από εμάς δεν καταλαβαίνουμε το πόσο απαραίτητοι είναι για όλες τις εκφράσεις της ζωής.

Από 16 έως και 60 χρονών, πιτσιρικάς που βγάζει χαρτζιλίκι σε γειτονικό σουβλατζίδικο μέχρι μεγαλωμένο που έχει λιώσει τους δρόμους και καμιά δεκαριά μηχανάκια.

Από εργαζόμενο μεγάλης διαφημιστικής και εταιρίας ταχυμεταφορών, μέχρι τύπο που δουλεύει σε τρία διαφορετικά αφεντικά για να τα φέρει βόλτα.

Από φρικιό χεβυμεταλλά συνδικαλισμένο, μέχρι αγροτόπαιδο από τα Τρίκαλα με καρώ πουκαμισάκι και ξυρισμένο κόντρα μέχρι εκεί που δεν πάει.

ΤΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΞΑΝΘΗ

Συνέντευξη

λ

]

ίνα Νικολακοπούλου

συνεντευξη ΤΟΥ ΦΩΤΗ ΒΛΑΣΤΟΥ, συγγραφεα

ΒΟΤΑΝΙΚΟΣΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ

φωτογραφια: κωστασ χατζοπουλοσ

Κάτω από ένα συνθετικό χαλί με φασματικά αραβουργήματα, κρεμασμένο από το μπαλκόνι του δευτέρου ορόφου, στο σκαληνό πεζοδρόμιο της Μεγάλου Αλεξάνδρου, στο Μεταξουργείο, η Λίνα παραγγέλνει καπουτσίνο «με μπόλικη κανέλλα». Ο Θράσος Καμινάκης, ο Κώστας Χατζόπουλος και ο υπογράφων ετοιμάζουμε το νέο σεμινάριο του Μικρού Πολυτεχνείου, όπου οι επίδοξοι γραφιάδες καλούνται να αναμετρηθούν με τα «7 Πολύτιμα Συναισθήματα». «Δεν φοβάσαι την επιδρομή των ψυχολόγων και των ορισμών τους;» την πειράζω. «Καλήν εσπέραν άρχοντες, κι ας είναι ο ορισμός τους» με προλαβαίνει πριν από τη πρώτη της γουλιά.

Ένας ακούραστος πεζοπόρος αυτής της πόλης, η Λίνα Νικολακοπούλου μοιάζει έτοιμη να συναντηθεί με την πόλη που της χαρίζει απλόχερα και έμπνευση και αναγνώριση. «Εγώ στη βόλτα είμαι σιωπηλή. Τα μάτια μου περισκόπιο. Ο,τιδήποτε μπορεί να σου δώσει μια ερεθιστική όψη του καθημερινού, του ανθρώπινου. Να, σήμερα, για παράδειγμα, που καθόμουνα στο Γκάζι για να πιώ ένα καφέ, βλέπω στη πυλωτή ενός κτιρίου

ένα μπόγο. Ήτανε η καβάτζα που είχε ένας άστεγος για να κοιμηθεί. Σκέφτηκα πόση εμπιστοσύνη μπορεί να είχε αυτός ο άνθρωπος, αφήνοντας κάπου τα υπάρχοντά του σα να ήταν το σπίτι του… Κάποια στιγμή τον βλέπω να έρχεται. Ήταν ένας μετανάστης. Ξεδίπλωσε το μπόγο, έστρωσε μια κουβέρτα και έβγαλε τα παπούτσια του. Έβγαλε τους πάτους των παπουτσιών του και τους έβαλε πάνω σ’ αυτά να

ξεϊδρώσουν. Ύστερα, τακτοποίησε τα παπούτσια του πίσω απ’ το κεφάλι του, ώστε να μπορεί να τα περιφρουρεί, μην του τα κλέψουν, ξάπλωσε και άναψε ένα τσιγάρο. Έτσι απλά, όπως θα κάναμε όλοι στο τέλος μιας κουραστικής μέρας. Τον έβλεπα να απολαμβάνει τον καπνό και να σκέφτεται τα δικά του: την πατρίδα του, τους δικούς του, μια αγάπη που’ χε εκεί, τη μάνα του…» Το αστικό λεωφορείο βρυχάται στο δρόμο κι είναι

σα να μεταφέρει το μελίσσι των επιβατών του μέσα από μας, στη πόλη που ζούμε, στη πόλη που μας περιγράφει η Λίνα. «Η πόλη από κάτω, κρυφά και φανερά, έχει δέσει άλλα σχοινιά. Κοιτάξτε όλους αυτούς τους νέους ανθρώπους με πόσο ρομαντισμό την κατοικούν. Πιάνουν ένα παλιό σπίτι και θα δεις πώς βάζουν λουλούδια, πώς το διακοσμούν με άλλο τρόπο, όχι νοσταλγικά, συνδυάζοντας την αγωνία της εποχής με κάτι απλό που υπάρχει μέσα τους και τους δίνει χαρά». Μια τέτοια πόλη θέλησε να δείξει στους μαθητές του περυσινού σεμιναρίου της στο Μικρό Πολυτεχνείο, όταν τους έβγαλε για ένα περίπατο στο ιστορικό κέντρο. «Είναι μια πολύ περίεργη εποχή, η εποχή μας, αξίζει κανείς να παρατηρήσει και τους ανθρώπους και τους τρόπους. Χαίρομαι γιατί η αγορά της Αθήνας, όπως και οι αγορές των άλλων πόλεων που αγαπάμε, είναι ζωντανή». Κι άλλο λεωφορείο περνάει σύριζα. Είναι κι αυτό ένα 026. «ΒοτανικόςΙπποκράτους». Η Λίνα διακόπτει και προσπαθεί να διαβάσει την επιγραφή. Δεν χάνει τον ειρμό, αλλά δεν αφήνει και τον συρμό να περάσει απαρατήρητος. Ποιος ξέρει… Ίσως, κάποτε ακούσουμε μια λυρική απόδοση αυτού που υπαινίσσεται ο τίτλος του λεωφορείου. «Το υπέροχο είναι ότι ενώ υπάρχει τόσος προκατασκευασμένος ήχος, ακόμα ένα τραγούδι που γράφτηκε με αληθινή αιτία μπορεί να σε ταράξει. Έχει ακόμα δύναμη το τραγούδι. Την ώρα που γράφω κοιτάζω τη θερμότητα του μηνύματός μου». «Τι εννοείς;» «Πρωταρχικός σκοπός μου είναι να εκπλαγώ εγώ η ίδια από μένα. Μετά από τριανταπέντε τόσα χρόνια συγγραφής, παίρνω χαρά κάθε φορά που βάζω το μήνυμά μου στη μποτίλια, το ρίχνω στο πέλαγος και συλλαμβάνω τον εαυτό μου να το ψαρεύει από την απέναντι ακτή. Είναι σα να συναντιέμαι με μια ακόμα πιθανότητα που θα φέρει το άνοιγμα του διαφράγματος της φωτογραφικής μηχανής που κουβαλώ μέσα μου». Η στάθμη των καφέδων πέφτει. Μαζί της και το φως του απογεύματος. Οι μουσικές του καφενείου ανταγωνίζονται τους βρυχηθμούς των αυτοκινήτων. Η απέναντι παρέα πληρώνει για να

φύγει. Μιλάμε για την ευλογημένη μοναξιά της γραφής. «Η ωραία συνθήκη της απομόνωσης του ανθρώπου που γράφει συνίσταται στο ότι γνωρίζει πως θα βρεθεί σ’ έναν κόσμο άγνωστο απ’ όπου θα βγει μ’ ένα μήνυμα. Και όλο το θέμα είναι πώς θα το πεις αυτό το μήνυμα για ν’ αγγίξει τον άλλον. Να τον αφορά, αλλά όχι παραποιώντας εσένα». Μια οικογένεια ινδών περνούν στο απέναντι πεζοδρόμιο σπρώχνοντας ένα καροτσάκι. Ο άντρας φορά σαρίκι. Δυο έφηβοι αφιππεύουν ένα μηχανάκι που το οδηγεί ένας τρίτος. Μιλάμε για τη μαστοριά του πολλαπλασιαστή, του στοιχείου που εγγυάται την πρόσδεση ενός τραγουδιού στην ευαισθησία του μεγάλου ακροατηρίου. «Ο πολλαπλασιαστής είναι το ρεφρέν. Αυτό είναι που ενώνει όλο τον κόσμο. Ακούω να τραγουδάνε όλοι το Αδιόρθωτα τα μάτια κι οι καρδιές και καταλαβαίνω ότι εκεί μέσα ειπώθηκε κάτι όπου μπορούμε να καθρεφτιστούμε όλοι». Ένας μελαψός άντρας με αθλητικό φανελάκι βγαίνει στο μπαλκόνι να μαζέψει το χαλί του. Το διπλώνει προσεκτικά κι ύστερα πλησιάζει στη κουπαστή. Κοιτάζει για μια στιγμή το δρόμο κι είναι σα να βλέπει την πλαγιά του μακρινού χωριού του. Όλα εκεί κάτω, η πολύχρωμη χλαλοή της Μεγάλου Αλεξάνδρου, του μιλάνε λες με μια γνώριμη γλώσσα. Ακόμα και μεις; «Είναι μια συντροφιά για τον άνθρωπο τα λόγια που θυμάται μαζί με τη μουσική. Οι μουσικοί δρόμοι είναι βγαλμένοι απ’ την καρδιά και αν τα λόγια σου μιλάνε για τα καθημερινά σου βιώματα τότε το τραγούδι μπορεί να γίνει μια φορητή παρέα, μια σημαντική βοήθεια στη προσπάθεια του ανθρώπου να υπερβεί το σαρκίο του, να νικήσει τη βαρύτητα και να ενωθεί με τους άλλους σε ομόκεντρους κύκλους για να χορέψει». Ο Θράσος σηκώνεται για να πληρώσει τους καφέδες. Ο κύκλος μας σπάει. «Ο ρυθμός είναι κάτι σαν διάδρομος απογείωσης», η Λίνα ανακεφαλαιώνει το συλλογισμό της. Το τρίτο 026 μας προσπερνά σχεδόν άδειο. Ελάχιστοι φαίνεται έμειναν που θέλουν ακόμα να ταξιδέψουν από το Βοτανικό στην Ιπποκράτους. Νύχτωσε. «Αν θέλεις να προχωρήσεις, συχνά

χρειάζεται να οπισθοχωρήσεις πρώτα. Να ξαναβαφτίζεσαι στη παράδοση και από κει να κάνεις το άλμα σου. Ακόμα κι ένας αφαιρετικός ζωγράφος χρειάζεται να κάνει πρώτα ένα σχέδιο πριν επιχειρήσει την αφαίρεση». «Όπως ο γεωργός αναπτύσσει μια κανονιστική επίγνωση της δουλειάς του με τη γη, έτσι και ο δημιουργός αποκτά με τον καιρό επίγνωση των κανόνων της τέχνης του ώστε να παράγει ωραίους καρπούς». Να λοιπόν ο Βοτανικός που τόση ώρα μας προσπερνούσε ασθμαίνοντας. Φτάσαμε στην ησιόδεια πείρα και στη δειλινή ηδύτητα της συναναστροφής μας. Ήταν το βράδυ της 13ης Απριλίου. Το Μικρό Πολυτεχνείο θα φιλοξενήσει τη Λίνα Νικολακοπούλου και τους μαθητές της από τις 8 Μαΐου, ελπίζοντας να συλλέξει τους ωραίους καρπούς της δουλειάς τους ώστε να τους εκδώσει στο βιβλίοσυνέχεια των προηγούμενων σεμιναρίων της Λίνας. Το πρώτο τιτλοφορείται «Τρεις Εποχές στο Ίδιο Σπίτι». Το επόμενο θα επιγράφεται «Η Τέταρτη Εποχή».

INFO: • Η Δράση «Street Academy» φιλοξενεί τα έργα των μαθητών που συμμετείχαν στις βόλτες (και μεταμορφώθηκαν από κείμενα σε εικόνες) στην Gallery «-ισμός» στο Γκάζι από 19 έως και 26 Μαίου.

«-ισμός» Ευπατρίδων 17 & Τριπτολέμου Γκάζι, Αθήνα, 2103463990, info@ismos.gr • Η Λίνα Νικολακοπούλου σε συνεργασία με τον Θράσο Καμινάκη και τον Φώτη Βλαστό ξεκινάει για 7 Τρίτες από 8/5 στον ίδιο χώρο το σεμινάριο της Αυτόματης Γραφής «7 ΔΙΑΣΗΜΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ». «Μικρό Πολυτεχνείο» Πλ. Αγίων Ασωμάτων 7, Θησείο, 2103243306, info@mikropolytexneio.gr • Το Βιβλίο «Τρεις Εποχές στο Ίδιο Σπίτι» που συγκεντρώνει κείμενα και φωτογραφίες 40 νέων δημιουργών διατίθεται κατ’ αποκλειστικότητα στο βιβλιοπωλείο «Λεμόνι» στο Θησείο. «Λεμόνι», Ηρακλειδών 22, Θησείο, 210 3451390, books@lemoni.gr

Λίγα

λουλούδια αν θέλεις στείλε μου

Υποτίθεται ότι η Άνοιξη έχει ήδη μπει από τις 21 Μαρτίου, αλλά λόγω κλιματικής αλλαγής δεν την έχουμε καταλάβει. Έρχεται όμως η μέρα που μας κάνει να καταλάβουμε ότι η Άνοιξη είναι εδώ και το καλοκαίρι προ των πυλών: Η Πρωτομαγιά! Αυτή τη μέρα, και λόγω αργίας-απεργίας, την περιμένουμε με ανυπομονησία. Πάντα κάτι

κανονίζουμε, κατά κανόνα κάτι που να συμπεριλαμβάνει και ηλιόλουτρο. Αλλά το καλύτερο, είναι το έθιμο με το μάζεμα των λουλουδιών και το πλέξιμο του πρωτομαγιάτικου στεφανιού: Λουλούδια πολύχρωμα μυρωδάτα δένονται σε ένα στρογγυλό στεφάνι και κρεμιούνται έξω από πόρτες και αυλές. Ίσως σας ακούγεται γραφικό

ή κάτι πολύ «παλιακό», αλλά ακόμη υπάρχουν οικογένειες, ζευγάρια και παρέες που μαζεύουν λουλούδια την Πρωτομαγιά κι όχι μόνο στα χωριά αλλά και στην Πόλη! Ξεχυθείτε, λοιπόν, μυρίστε λουλουδάκια, αγοράστε, κόψτε και γεμίστε το σπίτι σας με... Άνοιξη!

Πες το με ένα λουλούδι Το ξέρατε ότι από πολύ παλιά οι άνθρωποι απέδιδαν στα λουλούδια μαγικές ιδιότητες και μάλιστα είχε αναπτυχθεί η τέχνη της ανθομαντείας; Η ανθομαντεία στηριζόταν πάνω στο άρωμα, το σχήμα, το χρώμα και τα «σχέδια» που δημιουργούνταν πάνω στα πέταλα, ώστε να προβλέψουν το μέλλον του ενδιαφερόμενου! Λογικό το βρίσκω, αφού, ακόμη και σήμερα, τα λουλούδια μας δημιουργούν την αίσθηση αυτής της… «μαγείας». Σωστά δεν τα λέω; Παίρνουμε λουλούδια μόνο και μόνο για να τα μυρίσουμε και να ομορφύνουμε το χώρο μας! Παίρνουμε λουλούδια για δώρο σε κάθε περίσταση: για συγγνώμη, για συγχαρητήρια, για πρώτο ραντεβού, για περαστικά. Κάθε ζώδιο έχει ένα λουλούδι που το αντιπροσωπεύει. Ονόματα λουλουδιών δίνονται ακόμη και σήμερα. Τραγούδια –λαϊκά και μη– έχουν γραφτεί από την έμπνευση που έχουν προσφέρει στους στιχουργούς τα λουλούδια. Μύθοι και θρύλοι υπάρχουν γύρω από τη δημιουργία κάποιων λουλουδιών (π.χ. Νάρκισσος), ενώ ζευγάρια φωνάζουν ο ένας τον άλλον «λουλούδι» μου! Έχουμε συνδυάσει στιγμές και εποχές με μυρωδιές και εικόνες λουλουδιών. Του Αγίου Βαλεντίνου αναδύεται από παντού η μυρωδιά του κόκκινου τριαντάφυλλου. Όταν μυρίσει γιασεμί, ξέρουμε ότι το καλοκαίρι είναι στην ακμή του και η μυρωδιά τις νύχτες στον κήπο μας είναι από τα νυχτολούλουδα.

Επόμενο και φυσικό, λοιπόν, τα παλιά τα χρόνια, που δεν υπήρχε «επιστήμη» ή γνώση, τα λουλούδια να αποκτούν μαγικές δυνάμεις και να λένε το μέλλον. Αυτό που μας έχει μείνει σήμερα, ως «απόρροια» από τα παλιά, είναι ο συμβολισμός που αποδίδεται σε κάθε λουλούδι και ανάλογα με αυτόν, επιλέγουμε το άνθος που θα προσφέρουμε ως δώρο. Έτσι, η γαρδένια συμβολίζει τον κρυφό έρωτα, η μπουβαρδία τον ενθουσιασμό, η ορχιδέα –η οποία ήταν και το πρώτο λουλούδι που έλαβα εγώ προσωπικά ως δώρο– συμβολίζει την αθωότητα, την ομορφιά και την κομψότητα ― αν και αμφιβάλλω αν ο Γιαννάκης το ήξερε αυτό στο Δημοτικό, μάλλον έβαλε το χέρι της η μαμά του Γιαννάκη! Ακόμη και τα χρώματα των λουλούδιων έχουν διαφορετικό συμβολισμό: τα μπλε λουλούδια συμβολίζουν την πίστη και την αφοσίωση, τα κόκκινα πάθος και έρωτα, τα πράσινα την ισορροπία και την αισιοδοξία. Βρείτε τους αντίστοιχους συμβολισμούς και πείτε αυτό που θέλετε με ένα λουλούδι! Μέχρι και σήμερα, τα λουλούδια είναι το ομορφότερο δώρο που μπορεί να σου κάνει κάποιος. Όλη η ομορφιά της φύσης περικλείεται σε ένα μικρό ή μεγαλύτερο λουλούδι. Τα λουλούδια δεν είναι απλά φυτά! Τα λουλούδια είναι έννοια, είναι... φιλοσοφία ζωής!

artwork: Lieke Van der Vorst www.liekeland.nl

Κέντρο κήπου Bαγγελάτου

Μία όμορφη άνοιξη στην Κυψέλη

Λίγοι, ίσως, θα περίμεναν –και δικαιολογημένα– ότι στην Κυψέλη του 21ου αιώνα υπάρχει φυτώριο και μάλιστα με τόσο μεγάλη ποικιλία φυτών. Στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της Αθήνας έχουν μείνει 300 τ.μ. ελεύθερου χώρου χωρίς μπετόν(!), πάνω στον πιο πολυσύχναστο δρόμο της κυψέλης, τα οποία εδώ και 40 περίπου χρόνια ομορφαίνουν τα μπαλκόνια όλου του κέντρου της πόλης. Μπορεί να έχουν περάσει πολλά χρονιά από τη μέρα που φτιάχτηκε, τόσο πολλά που ακόμα και ο κύριος Βαγγελάτος ο ίδιος να δυσκολεύεται καμιά φορά να τα προσδιορίσει, υπάρχουν, ωστόσο, ακόμα κυψελιώτες και μάλιστα βέροι που ανακάλυψαν αυτήν την όαση πολύ πρόσφατα. Πάντως σε μία περιοχή που τα τελευταία 60-70 χρόνια έχει αλλάξει τόσα πολλά πρόσωπα και φυσιογνωμίες, το Κέντρο Κήπου Βαγγελάτου είναι πλέον σταθερό σημείο αναφοράς της. Το φυτώριο, που επί δύο σχεδόν γενιές πρασινίζει τις ζωές της πιο πολυεθνικής γειτονιάς της Αθήνας, έχει περάσει στα χέρια της Πόλυς και του Γιάννη (δεύτερη γενιά της οικογένειας), συνεχίζοντας την πράσινη παράδοση πάντα στα βήματα της προηγούμενης. Το μεράκι συνδυάζεται με τη συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία και το αποτέλεσμα είναι αναζωογονητικό. Φυτά πάντα καλοδιαλεγμένα και εξυπηρέτηση που στηρίζεται στη σιγουριά που προσφέρει η οικειότητα με τη γειτονιά. Μετά από τόσα χρόνια στον ίδιο δρόμο, στο ίδιο επάγγελμα, η σχέση πελάτη-πωλητή έχει ξεπεραστεί προ πολλού. Βασικός στόχος, πλέον, είναι η διατήρηση της παράδοσης που έχει χτιστεί εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Μιας παράδοσης που έχει να κάνει με την αγάπη για τη φύση, την ομορφιά της αλλά και την αγάπη για τη γειτονιά και τους ανθρώπους της. Σε μία εποχή που τα λουλούδια και η πρασινάδα έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχικής ευεξίας όλων μας, κυρίως λόγω της έλλειψής τους από την πόλη, η οικογένεια Βαγγελάτου και το φυτώριό της παραμένει τονωτικό στοιχείο της καθημερινότητας μας. Μια βόλτα στους διαδρόμους του μετά τη δουλειά, λειτουργεί καταπραϋντικά στη διάρκεια μιας ημέρας γεμάτη στρες και άγχος. Και, βέβαια, μην ξεχνάμε πως ένα φυτό που προσφέρεται ως δώρο μπορεί πάντα να ανοίξει την όρεξη στους φίλους μας για ένα καινούργιο χόμπι που ίσως δεν είχαν φανταστεί έως τότε. Απλά δοκιμάστε το. Σε όλες και όλους ευχόμαστε μια όμορφη άνοιξη,

Κέντρο κήπου Bαγγελάτου Κυψέλης 27, Αθήνα / Πλησίον Πεδίον Άρεως Τ.: 210 82 23 359

Λίγα

λουλούδια αν θέλεις στείλε μου

Η Άνοιξη ήρθε... και φέρνει και παρέα! Εύκολοι τρόποι για να απαλλαγείτε από τους ενοχλητικούς «επισκέπτες»

Τα λουλούδια ανθίζουν και μας δημιουργούν μια

Πέρα από τα παραπάνω, εάν δεν καταφέρετε να

αίσθηση ανανέωσης για να ασχοληθούμε μαζί

προλάβετε την έφοδο των εντόμων, η εύκολη και

τους, ιδίως στο γκρίζο της Αθήνας, όπου ζούμε

άμεση αντιμετόπιση, είναι πάντα ο ψεκασμός.

οι περισσότεροι. Στα γεωπονικά καταστήματα της πόλης, μπορείΤο κακό της μεγαλούπολης όμως είναι ότι μαζί με

τε να βρείτε συγκεκριμένα προνυμφοκτόνα και

τα άνθη, επωάζουν και τα βλαβερά έντομα, όπως

εντομοκτόνα υγειονομικής σημασίας, τα οποία

τα κουνούπια που κατα κύριο λόγο βασανίζουν

μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στους εσωτερι-

τους Αθηναίους, καθώς και τα οικιακά έντομα

κούς αλλά και στους εξωτερικούς χώρους της

όπως κατσαρίδες, μυρμύγκια, αράχνες, ψαράκια

κατοικίας σας.

και δυστυχώς τα τελευταία χρόνια και ψύλλοι και κοριοί.

Το καλύτερο που έχετε να κάνετε πριν την χρήση τους, είναι να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό και

Για όλα τα παραπάνω η πρόληψη είναι η καλυ-

να βρείτε την κατάλληλη και ολοκληρωμένη λύση

τερη λύση, αλλά πως μπορούμε να πάρουμε τα

στο πρόβλημά σας!

μέτρα μας; Ο τρόπος απλός: •

Όσον αφορά τα κουνούπια, φροντίζουμε να ποτίζουμε κυρίως πρωινές ώρες και αν δεν το επιτρέπει η πίεση του ωραρίου, τις απογευματινές

•

Φροντίζουμε να αδειάζουμε ή να μην αφήνουμε νερό στα πιάτα από τις γλάστρες.

•

Μαζεύουμε όλα τα ξερά φύλλα από την επιφάνεια του χώματος των γλαστρών ή παρτεριών, διότι εκεί συνήθως τα κουνούπια εναποθέτουν τα αυγά τους και πολλαπλασιάζονται.

Συμβουλές από το «Άροτρο», Αθηνάς 19

Διατρέχουμε τον κίνδυνο να μας πάρουν στα σοβαρά, κάτι που είναι η αρχή του τέλους.

Jean Cocteau, 1889-1963, Γάλλος καλλιτέχνης

«Αυτό το βιβλίο δεν είναι γραμμένο για σοβαρούς ανθρώπους. Δόξα σοι ο Θεός, Υπάρχουνε ακόμα ανθρωποι, που τους αρέσουνε τα απλά πράγματα, οι ιστορίες και τα παραμύθια».

Φώτης Κόντογλου

ΦΤΟΥ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Όταν σφύζεις από συναισθήματα, όταν το είναι σου θέλει «να κάμει ταραχή σαν τον κακό Γενάρη», όταν η «γυριστρούλα» σου δεν απαντά στα ρημαδο-sms, όταν βρήκες μία παλιά σου φωτό να σε δείχνει πιτσιρικά σε έναν φθαρμένο καναπέ να κάθεσαι και να γελάς με το τίποτα... Όταν θέλεις «να πάρεις φόρα» και να αρχίσεις τα μπινελίκια, όταν βουρκώσεις με τον πιτσιρικά που έχει σωριαστεί στο πεζοδρόμιο από τη δόση και κανείς δεν ασχολείται, όταν θα μιλήσεις με έναν φίλο από τα παλιά... Όταν θα αισθανθείς άσχημα που αδίκησες έναν συνεργάτη σου, όταν θα αισθανθείς την έλλειψη αγκαλιάς, όταν θα κρατήσεις από το χαρτζιλίκι που παίρνεις για μισθό ένα τάλιρο για να κεράσεις παγωτό μηχανής τα πιτσιρίκια σου... Όταν θα γελάσεις με το χαζό ανέκδοτο στο fb, όταν θα τρολάρεις τον ξερόλα που σε ζαλίζει, όταν θα τρελαθείς με τον διαιτητή που σπρώχνει τον αντίπαλο...

περιεχόμενα

Όλα θα πάνε καλά! Α.Μ.

ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ του Φώντα Λάδη

ΠΑΡΑΜΥΘΙ του Νεκτάριου Ντουντουλάκη

ΣΚΙΤΣΟ από σχολή Ορνεράκη

ΚΟΜΙΚ

ΣΥΝΤΑΓΗ

του Ζαχαρία Ψαράκη

της Κορίνας Καραδήμου

ΣΥΝΑΝΤΗΘΗΚΑΜΕ

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

της Αντας Κουγιά

από τον Λέανδρο Σλάβη

ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΑ

Ο ΣΚΥΛΟΣ ΞΕΡΕΙ ΜΠΑΛΑτ

της Πέρσας Δράκου

του Μάκη Διόγου

και άλλα πολλά... Να μην χαθούν οι λέξεις Συμβουλές Ιατρών Άχρηστη πληροφορία κ.α.

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

ΦΤΟΥ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

του Φώντα Λάδη

Γνωστός συγγραφέας και στιχουργός αλλά και δοκιμασμένος δημοσιογράφος σε ελληνικές και ξένες εφημερίδες και περιοδικά. Η εμπειρία του, τον κάνει ακόμα πιο ανήσυχο πνεύμα, με μία πέννα αιχμηρή και ζωντανή.

Και ποιός θα κρατήσει τη σημαία; Και ποιά σημαία;

ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ www.fondasladis.com

ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ

ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Παρέλαση

Η

Η ιδέα του ήρθε μες στην ταβέρνα, που έμενε ανοιχτή ώς πολύ μετά τα μεσάνυχτα, στη συνοικία αυτή που φιλοξενούσε τα τελευταία χρόνια ένα πολυσύνθετο μίγμα ανθρώπων. Παλιούς κατοίκους της πόλης, που είχαν οχυρωθεί στα παλαιά νεοκλασικά –όλα με αυλές– σπίτια τους, καλλιτέχνες που αγαπούσαν τη συνοικία ακριβώς για τη «νεόκοπη» ανθρωπιά της, αλλά και μέτοικους κάθε φυλής και προέλευσης. Άνθρωποι βιοπαλαιστές, πολλοί από αυτούς κάτω από το όριο της φτώχειας, μέλη μειονοτήτων, που είχαν φωλιάσει σ’ αυτήν την υποβαθμισμένη ώς πριν από λίγο, περιοχή, μετανάστες από χώρες που πρόσφατα πέρασαν και αυτές το κατώφλι της φτώχειας και έστελναν τα παιδιά τους στα πέρατα του κόσμου σε αναζήτηση τύχης, άποροι, που σιτίζονταν σε ένα-δύο εκκλησιαστικά ιδρύματα της συνοικίας, ηλικιωμένοι που δεν είχαν συγγενείς, καλλιτέχνες, νεόπλουτοι που έσπευδαν να επενδύσουν σ’ αυτή την περιοχή που είχε, όπως έλεγαν, «χρώμα» – όπου τα κλαμπ και τα κέντρα ψυχαγωγίας φύτρωναν το ένα δίπλα στο άλλο – φοιτητές και άλλοι νέοι άνθρωποι που ήθελαν να ζήσουν σε μια συνοικία, εκ των πραγμάτων αντικομφορμιστική, τέλος, ναρκομανείς και άστεγοι –ημεδαποί και αλλοδαποί– που κοιμόντουσαν, πρόχειρα σκεπασμένοι, στα παγκάκια ή σε διάφορες γωνιές, στα λίγα πάρκα ή και σε παρατημένες οικοδομές. Η ταβέρνα έμενε ανοιχτή συχνά ώς λίγο πριν από τα χαράματα για κάποιους εργένηδες της γειτονιάς, σχεδόν μόνιμους θαμώνες της και για κάποιους νέους καλλιτέχνες, που σχολούσαν από τα γειτονικά, μικρά θέατρα ή μπαρ – όπου έδιναν παραστάσεις– αλλά και για κάποιες παρέες φοιτητών που αποφάσιζαν να παρατείνουν την έτσι κι’ αλλιώς ανέμελη –όλο ατέρμονες και θορυβώδεις συζητήσεις– έξοδό τους. Το επάγγελμά του ήταν συγγραφέας. Καθόταν, τρώγοντας κάτι απλό και αργοπίνοντας, διαβάζοντας και κόβοντας αποκόμματα από εφημερίδες των τελευταίων ημερών, που γι’ αυτό το σκοπό σχεδόν πάντα έφερνε μαζί του, ή φλερτάροντας οπτικά μια-δυο, άγνωστες σ’ αυτόν, νεαρές κοπέλες, που τύχαινε να είναι σε μια παρέα καλλιτεχνική ή φοιτητική. Άλλοτε πάλι αντάλλαζε χρήσιμες ή κοινότυπες κουβέντες με τον ιδιοκτήτη του μαγαζιού ή με τους μόνιμους θαμώνες, με τους οποίους, πιο καινούργιος αυτός στη συνοικία, είχε πια γνωριστεί. Ήταν η παραμονή μιας από τις δυο επίσημες εθνικές εορτές της χώρας. Την άλλη μέρα θα ήταν αργία και στο κέντρο της πόλης, που στις παρυφές του βρισκόταν αυτή η συνοικία, θα γινόταν η μεγάλη παρέλαση της νεολαίας –των φοι-

Σκίτσο: Ζαχαρίας Ψαράκης

τητών και των μαθητών– γιατί η επίσημη, στρατιωτική παρέλαση θα γινόταν αυτή τη φορά στην άλλη μεγάλη πόλη, την «συμπρωτεύουσα», όπως την αποκαλούσαν, καθώς η κυβέρνηση, για λόγους πολιτικής ισορροπίας είχε σε κάποια στιγμή αποφασίσει στη μια εθνική εορτή η παρέλαση να γίνεται στο νότο της χώρας και την άλλη να γίνεται στο βορά. Ένας ιδιόμορφος τύπος με γυαλάκια με χοντρούς φακούς, πενηντάρης και κάπως καυχησιάρης, που σχεδόν πάντα ήταν πιωμένος, εκείνη τη στιγμή κόμπαζε ότι λίγο-πολύ παρείχε προστασία ή κάτι τέτοιο, σε κάποια «λεγάμενη», που την περιέγραφε μάλιστα κάπως υποτιμητικά. Αυτός ο τύπος, που παράλληλα έκανε σε σταθερή βάση κάποια θελήματα, εν είδει βοηθού του μαγαζάτορα, και γι’ αυτό μονίμως καθόταν και έπινε σ’ ένα σκαμπό μπροστά στον πάγκο που χώριζε την κουζίνα της ταβέρνας απ’ την υπόλοιπη αίθουσα, είχε λίγες μέρες πριν φέρει δυο κυρίες, μια ηλικιωμένη και μια μεσόκοπη –που αυτή, τη δεύτερη σίγουρα εννοούσε– και τις είχε βάλει σ’ ένα ξεχωριστό τραπέζι, όπου τις περιποιόταν, όλο πήγαιν’ έλα, σαν σερβιτόρος αλλά και σαν συγγενής τους. Ξαφνικά, ενώ παρατηρούσε όλ’ αυτά, του ήρθε η ιδέα. Γιατί να μη γινόταν και σ’ αυτή την συνοικία αύριο το πρωί –ή τέλος πάντων κάποια μέρα– μια παρέλαση; Που ή να ήταν ειδική –για κάποιον λόγο, με κάποια ευκαιρία– ή να γινόταν μάλλον έτσι, «αυτοδίκαια». Ναι. μια παρέλαση. Που θα ήταν μόνο γι’ αυτή τη συνοικία, έκφρασή της. Και που θα την οργάνωναν και θα την χαίρονταν ζηλότυπα, με κατασταλαγμένη αυταρέσκεια, οι κάτοικοί της, ενώ παράλληλα μπορούσε να ήταν απλόχερα ανοιχτή και στο κοινό άλλων, γειτονικών συνοικιών. Σαν να ήταν η «συνοικία Χ», ας την ονομάσουμε έτσι, μια αυτόνομη οντότητα αλλά και κέντρο μιας σημαντικής αστικής έκφρασης και λειτουργίας. Πώς θα ήταν αυτή η παρέλαση; Ποιοί θα έπαιρναν μέρος σ’ αυτήν; Μόνο άντρες ή και γυναίκες; Θα συμμετείχαν σ΄αυτήν και από άλλες συνοικίες; Αν όχι, οι γηγενείς θα παρέλαυναν ξεχωριστά ή ανακατεμένοι με τους μέτοικους; Θα έπαιρναν μέρος και ανάπηροι; Πολέμου ή ειρήνης; Αλλοδαπούς θα είχε; ΄Η αυτοί θα κοιτούν μόνο από τα μπαλκόνια και τις ταράτσες των σπιτιών τους; Αν όχι, καλά. Αν ναι, θα παρέλαυναν ξεχωριστά τα μέλη κάθε παροικίας; Οι ναρκομανείς; Θα πάρουν μέρος κι αυτοί ή θα βλέπουν την παρέλαση ξαπλωμένοι στα

πεζοδρόμια; Και ποιοί θα είναι το κοινό; Και ποιοί θα είναι στην εξέδρα; Και προς τα πού θα κατευθυνθεί αυτή η παρέλαση; Και ποιός θα κρατήσει τη σημαία; Και ποιά σημαία; Για ποιάν επέτειο θα γίνει η παρέλαση; Για ποιό αντικείμενο; Θα είναι αργία εκείνη η μέρα ή τα μαγαζιά θα είναι ανοικτά; Θα κινηματογραφηθεί; Θα πάρουν μέρος σ’ αυτήν μόνο πεζοί; Ή και αυτοκίνητα; Τα μηχανάκια; Μπροστά-μπροστά; Θα προσκληθούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης; Και πες, πως όλα θα πάνε καλά. Μετά; Οι καλλιτέχνες; Θα παρελάσουν ξεχωριστά; Και οι καλλιτέχνιδες; Οι μουσουλμάνες; Οι Κινέζοι; Αυτοί που παίζουνε προ-πό; Οι άποροι; Οι φοιτητές; Οι αναρχικοί; Θα παρελάσουν κι αυτοί που είναι ενάντια στις παρελάσεις; Και αν βρέξει; Κάθε χρόνο ή μια φορά μόνο θα γίνει αυτή η παρέλαση; Θα προηγηθούν απαγγελίες; Θα γίνει δοξολογία; Ομιλίες; Όσοι συμμετέχουν θα προχωρούν με ίδιο βήμα ή όπως να’ ναι; Και τα μωρά; Θα παρελάσουν μαζί με τους γονείς τους ή θα μείνουν σπίτι; Και αν όλοι παρελάσουν, ποιοί θα είναι στα πεζοδρόμια; Αυτοί που είναι χωρισμένοι θα παρελάσουν; Μαζί ή χωριστά; Αυτοί που ήρθαν πολύ πρόσφατα στην συνοικία θα είναι σ’ ένα μέρος ή ανακατεμένοι με τους άλλους; Και οι οπαδοί του Καζαντζίδη; Και οι θαμώνες των δυο μεγάλων κλαμπ της συνοικίας; Οι χορεύτριες; Οι συγγραφείς; Οι σεκιουριτάδες; Και ο τύπος που είχε φέρει τις δυο κυρίες στην ταβέρνα πριν λίγες μέρες; Και αν κάποιος πάθει κάτι στην παρέλαση; Με ποιο νοσοκομειακό θα τον μεταφέρουν; Σε κλινική της συνοικίας ή αλλού; Θα υπάρχουν και στολές; Κάπου εδώ κόπηκαν απότομα οι σκέψεις του. Δεν μπόρεσε ποτέ να τις συνεχίσει. Αλλά τις κατέγραψε. Ίσως -σκέφτηκε- ξαναβρεί το νήμα κάποτε.

ΣΚΙΤΣΟ

ΣΧΟΛΗ ΟΡΝΕΡΑΚΗ

ΦΤΟΥ

ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ www.ornerakis.com

"Η επιστροφή του ψυχρού στο θερμό" by Josef Fadel Simon: Knight of art

Πάντα υπάρχουν δυο ματιές απέναντι στο κάθετη, αυτές είναι οι δυο που φιλτράρουν την πόλη στα ματια μου.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Προσοχή γατάκια ο σκύλος ξέρει μπάλα Του Μάκη Διόγου

μεγκλα ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΘΟΥΝ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ

ελα να ντυνομαστε!

Επίδειξη μόδας φίλοι μου! Διασταύρωση ζέβρας με μέλισσα και με φρανκεστάιν να παίρνει μάτι! Εντάξει, δικαίωμα του κάθε μόδιστρου να προτείνει ότι θέλει και δικό μου να κρίνω... Πίσω αντίχριστε!

Η ελληνική γλώσσα έχει δύναμη. Είναι περήφανη και αριστοκράτισσα. Ανώτερη τάξη δηλαδή. Και όχι γιατί έχει δώσει άπειρες λέξεις σε άλλες. Αλλά γιατί έχει τη δυνατότητα να τσιμπάει και αυτή από άλλες γλώσσες, να πλάθει και να τις εντάσσει στην καθομιλουμένη. Το ωραίο είναι πως αυτή η διαδικασία δεν γίνεται σε επιστημονικούς κύκλους αλλά από τον απλό λαό και ενίοτε από το πιο λούμπεν κομμάτι του. Το «μέγκλα» δεν είναι το Μέγκα σε τρολιά. Το «μέγκλα» σηματοδοτεί μία πολύ όμορφη κατάσταση, πολλές φορές μάγκικης υφής και περιεχομένου. Προέρχεται από το «MADE IN ENGLAND» και πως αυτό παραφράστηκε από κάποιους «σοροπιασμένους» μάλλον μάγκες.

To «MADE IN ENGLAND», σήμαινε κάτι που έχει άριστη ποιότητα, εκλεκτό και ζηλευτό. Όταν μπήκε στη μέση ο... Επαμεινώνδας, το «Μέγκλα» απόκτησε άλλη σημασία. Το «μέγκλα», προσοχή, χρησιμοποιείται όπου και όταν υπάρχει ψυχική ανάταση, ενόραση και πνευματικό χαϊλίκι. Δηλαδή δεν το λες στην πεθερά σου όταν σε ρωτάει «Πως σου φάνηκαν τα γεμιστά», ούτε στον art director όταν σε ελέγχει για το layout. Το «μέγκλα» θα το πεις στην παλιοσειρά, στον αδελφό σου τον αλήτη, στην περπατημένη μπαργούμαν που θα σε κεράσει ένα τελευταίο γιατί είσαι χάλια μετά από χωρισμό. Με αυτές τις λέξεις δεν κάνουμε κατάχρηση και δεν τις κοτσάρουμε όπου να 'ναι... Και επειδή θα τα πούμε μετά από έναν μήνα, σας λέω πως υπάρχουν και φράσεις που απογειώνουν, κοροϊδεύουν, αυτοσαρκάζονται. Η μισή φράση ξενική και από κοντά και μία Ελληνική. Το αποτέλεσμα υπέροχο... Α σε γιε βου ΚΑΤΑΧΑΜΑ

ταλενταρα!

Ο τύπος ή τύπισσα που σκάρωσε την επεξηγηματικότατη ταμπέλα έχει ταλέντο, δεν βαριέται και το χει! Δηλαδή κάθισε και έδωσε τον καλύτερο εαυτό του για να καταλάβει και ο πιο αδαής το τι και το πως. Ειναι σίγουρο πως εχει θητεύσει σε κάποια φοιτητική παράταξη του ‘90 και το εχει εξασκήσει το επάγγελμα. Εύγε!

Δυο φορές την εβδομάδα, ο Φίλιππος, ο Άγγελος, ο Θάνος, ο Μπάμπης και ο Παύλος βάζουν τα ποδοσφαιρικά τους παπούτσια, τη γαλάζια φανέλα του Αδέσποτου και συναντούν στο Θησείο τον Γιώργο, τον Αμίρ, τον Αντνάν, τον Μουάντ και άλλα παιδιά από δομές προσφύγων. Κάθε Δευτέρα και Πέμπτη το απόγευμα, γύρω στις 6, όποιος βρεθεί στο γηπεδάκι 5Χ5 της Πλατείας Θησείου θα ακούσει παιδικές φωνές ανακατεμένες με σουτ, κεφαλιές, γέλια αλλά και «εντολές» προπονητών. Άμα πλησιάσει, θα δει ότι αυτά τα παιδιά παίζουν ποδόσφαιρο με ένα τρόπο που σπάνια συναντάμε πλέον, γελώντας. Στην ακαδημία ποδοσφαίρου του Αδέσποτου Αθηνών, τα παιδιά πρώτα απ’ όλα διασκεδάζουν παίζοντας μπάλα, μαθαίνοντας σωστά ποδόσφαιρο με πυρήνα ότι πρώτα απ’ όλα είναι το παιχνίδι και μετά, πολύ μετά, το αποτέλεσμα. Γι’ αυτό και είναι χαρούμενα είτε βάζουν γκολ είτε όχι. Είτε κάνουν ντρίμπλες με δεξιοτεχνία, είτε κάνουν «τσαφ». Γιατί οι προπονητές (Κώστας, Τέλης, Γιώργος, Παύλος, Βασίλης, Κώστας Αν., Χρήστος), εκτός από εξαιρετική, ποδοσφαιρικά, δουλειά, προσπαθούν να «φτιάξουν» και καλούς, μη ανταγωνιστικούς, χαρακτήρες.

Η ακαδημία ποδοσφαίρου ιδρύθηκε το 2016 με στόχο τα παιδιά να έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν αξίες συνεργασίας, αλληλεπίδρασης και αλληλεγγύης. Σε μια εποχή που όλες σχεδόν οι ακαδημίες ποδοσφαίρου έχουν σαν στόχο την… τσέπη του γονιού, η συμμετοχή στον Αδέσποτο δεν επιφέρει καμία οικονομική επιβάρυνση, καθώς σκοπός της είναι να δοθεί η ευκαιρία σε όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά να γνωρίσουν το ποδόσφαιρο όχι μόνο ως άθλημα αλλά κυρίως ως παιχνίδι, απορρίπτοντας τις σχέσεις οικονομικής εξάρτησης που επικρατούν στο χώρο του σημερινού ποδοσφαίρου. Γιατί όπως λεει και το σύνθημα στο πανώ: «Προσοχή γατάκια ο σκύλος ξέρει μπάλα». Υ.Γ. Όποια-ος θέλει να γνωρίσει από κοντά την ακαδημία ποδοσφαίρου του Αδέσποτου κάθε Δευτέρα & Πέμπτη μετά τις 6 στο γήπεδο 5Χ5 της Πλατείας Θησείου, (τηλ. 6906511661, 6984381199).

ΦΤΟΥ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

του Νεκτάριου Ντουντουλάκη

ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Ο αγρότης και ο λαγός που γίνανε φίλοι

Μ Ο Νεκτάριος Ντουντουλάκης είναι Πλαστικός και Επανορθωτικός Χειρουργός, συγγραφέας παιδικών παραμυθιών και θεατρικών έργων.

ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ www.dudulakis.com www.eumorfia.gr

από τη συλλογή παραμυθιών «Τα παραμύθια της Αγάπης»

Μια φορά και έναν καιρό ήταν ένας καλός γεωργός που αγαπούσε πολύ τη δουλειά του. Ζούσε πολύ κοντά στο δάσος σε ένα μικρό όμορφο σπιτάκι. Για να ζήσει την οικογένειά του καλλιεργούσε τη λιγοστή γη που υπήρχε χωρίς δέντρα μέσα στο δάσος. Εκεί είχε φτιάξει ένα περιβόλι όπου καλλιεργούσε φρούτα και λαχανικά, ντοματούλες, καλαμποκάκια, πατατούλες, φραουλίτσες και διάφορα άλλα για να ταΐζει τα παιδάκια του. Κάθε πρωί κινούσε πολύ νωρίς να πάει στο χωράφι του, γιατί είχε αρκετό δρόμο να κάνει ως εκεί. Πότε πότιζε, πότε έβγαζε τα αγριόχορτα του δάσους που εμπόδιζαν τα φυτά του να μεγαλώσουν, πότε έσκαβε τη γη, για να μαλακώσει και να είναι πιο εύκολο στα φυτά του να ριζώσουν, πότε έφτιαχνε κατασκευές, για να τα βοηθήσει να στερεωθούν. Παρακολουθούσε κάθε φυτό πώς μεγάλωνε, πώς έδεναν οι καρποί του και, όταν ερχόταν η ώρα της συγκομιδής, φορτωνόταν τη σοδειά και επέστρεφε χαρούμενος σπίτι του. Έτσι, το περιβόλι του, με σκληρή δουλειά και επιμονή και παρά τις δυσκολίες, μεγάλωνε και τα φυτάδια του άνθιζαν και έκαναν καρπούς αρκετούς, για να θρέψουν τον ίδιο και την οικογένειά του. Κάθε φορά που πήγαινε εκεί το καμάρωνε και χαιρόταν που οι κόποι του έπιαναν τόπο. Μια μέρα λοιπόν κίνησε για το περιβόλι του, όπως πάντα νωρίς το πρωί. Μόνο που αυτή τη φορά τον περίμενε μια δυσάρεστη έκπληξη. Φτάνοντας, τι να δει! Ένας κακός χαμός, φυτά σπασμένα, έλειπαν οι ώριμοι καρποί, λαγούμια από δω, λαγούμια από κει, καταστροφή! «Πω πω τι έπαθα, ο δύσμοιρος!» αναφώνησε. «Πάνε οι κόποι μου! Και τώρα τι θα κάνω; Τι θα πάω στο σπίτι μου; Πάνε και οι φράουλες, τις περιμένανε πώς και πώς τα παιδάκια μου. Καταστροφή!» Αμέσως ο φτωχός γεωργός ξεκίνησε να φτιάχνει και να διορθώνει ό,τι μπορούσε. Πολλά όμως από τα φυτά του είχαν καταστραφεί εντελώς. Το βράδυ μάζεψε τους λιγοστούς καρπούς που είχαν απομείνει και επέστρεψε σκεπτικός και στεναχωρημένος σπίτι του. Το επόμενο πρωί σηκώθηκε γεμάτος αγωνία να πάει να δει τι τον περίμενε στο περιβόλι του. Δυστυχώς, πάλι τα ίδια! Χωρίς δεύτερη σκέψη γυρίζει γρήγορα σπίτι του, αφού τελείωσε τις δουλειές, αποφασισμένος να δώσει μια οριστική λύση στο πρόβλημά του. «Δεν πάει άλλο!» μονολογούσε. «Πρέπει να βρω αυτόν που μου καταστρέφει το περιβόλι μου. Πρέπει να βρω τον καταστροφέα των κόπων μου!» είπε με αποφασιστικότητα. Ψάχνει στην αποθήκη και βρίσκει μια παγίδα και αμέσως πάει και την τοποθετεί στο χωράφι του. Σαν ξημέρωσε η επόμενη μέρα,

τρέχει γρήγορα να δει τι έγινε. Από μακριά ακούει κλάματα, φασαρία, φωνές! «Αχαααα, τον έπιασα τον κατεργάρη που μου έκανε τις ζημιές!» είπε με ανακούφιση. Φτάνει στο περιβόλι και τι να δει, έναν τεράστιο λαγό να κλαψουρίζει απελπισμένος για την τύχη του. Η παγίδα τον είχε πιάσει απ’ την ουρά! «Ώστε εσύ είσαι αυτός που καταστρέφει τον κήπο μου;» είπε με θυμό ο γεωργός. «Ποιον κήπο σου, καλέ μου άνθρωπε;» του απαντά γεμάτος απορία ο λαγός. «Αυτόν εδώ που κατέστρεψες χτες και προχτές, κοίτα τι ζημιές έκανες πάλι!» απάντησε με αγανάκτιση ο γεωργός. «Δεν ήξερα ότι ήταν κήπος, εμείς οι λαγοί τρώμε ό,τι βρούμε στο δάσος τίποτε δεν ανήκει σε κανέναν και όλοι μοιραζόμαστε τα πάντα. Δεν ήξερα, καλέ μου άνθρωπε, ότι ανήκε σε κάποιον αυτός ο παράδεισος», είπε ειλικρινά και κάπως ντροπαλά ο λαγός. «Να που το ’μαθες τώρα», του λέει ο γεωργός με πιο μαλακή και ήρεμη φωνή. «Τι κρίμα!» λέει στενοχωρημένος ο λαγός, «κι εγώ που χάρηκα, γιατί πήγα όλα αυτά τα καλούδια στο παιδάκι μου, έπρεπε να το δεις πώς έκανε, όταν του πήγα τις φράουλες!» «Έχεις και εσύ παιδάκια;» «Ναι, έχω ένα κοριτσάκι. Να ’ξερες πόσο δύσκολο είναι να βρεις τροφή με τόσους κινδύνους μέσα στο δάσος κάθε μέρα...» είπε ο λαγός. «Και εγώ έχω παιδάκια και γι’ αυτά καλλιεργούσα τις φράουλες που έκοψες». Τότε, ο καλός γεωργός συλλογίστηκε για λίγο. Σκέφτηκε τον λαγό που κάθε μέρα έβγαινε στο δάσος με τόσους κινδύνους, για να βρει φαγητό για τη δική του οικογένεια, και τον λυπήθηκε. «Άκουσε με, μην στενοχωριέσαι, λαγέ μου», του λέει. «Θα βρούμε μια λύση. Εγώ δουλεύω εδώ από το πρωί μέχρι το βράδυ για να τα καταφέρω, χρειάζομαι βοήθεια στο περιβόλι. Αν θες, μπορείς να έρχεσαι να με βοηθάς. Θα βγάζουμε τα αγριόχορτα, θα σκαλίζουμε το χώμα μαζί, μιας και εσένα σου αρέσει να σκάβεις, θα φυτέψουμε και άλλα φυτά, θα μοιραζόμαστε τις δουλειές και το βράδυ θα παίρνεις και εσύ ό,τι χρειάζεσαι για το σπίτι σου! Τι λες;» «Ναιιιιιιι», είπε μεμιάς ο λαγός, κατενθουσιασμένος. «Ελευθέρωσέ με να ξεκινήσουμε αμέσως δουλειά!» Έτσι κι έγινε! Ο καλός γεωργός ελευθέρωσε τον λαγό και ξεκίνησαν αμέσως να δουλεύουν μαζί σαν δυο καλοί φίλοι. Έτσι ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα!

Πυρομάλλης ΧΡΩΜΑΤΑ - ΣΙΔΗΡΙΚΑ - ΕΡΓΑΛΕΙΑ - ΚΛΕΙΔΙΑ

Οι ιδέες σας παίρνουν χρώμα! από το 1967 Ένα ξεχωριστό χρωματοπωλείο, που προσφέρει γνώσεις, εμπειρία, τεχνική και άριστα προϊόντα όπως: χρώματα σε μεγάλη συλλογή αποχρώσεων τεχνοτροπίες, chalk paints κλειδιά και κλειδαριές παντός τύπου σιδηρικά και εργαλεία GRAFFITI SPRAYS

Xαλκίδος 7, Άνω Πατήσια (ΗΣΑΠ) τ. 210 25 11 840 χρωματοπωλείο Κωνσταντίνος Πυρομάλλης

της Άντας Κουγιά

Το Πάσχα

*Για τον Μ. και τη Χ. που γνωρίστηκαν σε κάποιο νησί των Κυκλάδων. Ο Μ. Χώρισε τη «Μαρία» με συνοπτικές διαδικασίες, και μαζί με την Χ. έζησαν ένα μεγάλο έρωτα για 3 χρόνια στα κεντρικά & δυτικά Αθηναϊκά προάστια. Προσφάτως, αποφάσισαν ότι ίσως είναι καλύτερα να ζουν χώρια...

συναντηθήκαμε «There are so many things that have to happen for 2 people to meet» 21 grams, 2003 Alejandro G. Inarritu Guillermo Arriage

«Σε αυτή την πόλη, κανείς δεν είναι μόνος: όλο και κάποιος θα τον αγαπά. Ή, στη χειρότερη, θα τον κουτσομπολεύει».

κουτσομπόλα sea4ever8@gmail.com

Αγαπητή Κουτσομπόλα…

Αγαπητέ Απόστολε ψεύτικε, από άποψης ονόματος βεβαίως-βεβαίως, το θέμα είναι η ηλικία; Ή η επιθυμία σου να σμίξεις με ένα θηλυκό; Δεν θα κρίνω το γεγονός ότι απατάς τη γυναίκα σου, νομίζω, άλλωστε, ότι η μονογαμία, εκτός κι αν προκύπτει παντελώς φυσικά και για ένα εύλογο διάστημα χρόνου, είναι εντελώς μα εντελώς πασέ. Μήπως κάθεσαι και κολλάς στα νούμερα επειδή δε σταυρώνεις θηλυκό ή, μήπως, γιατί το σκέφτηκα κι αυτό, πονηρέ Τοξότη (ωροσκόπος;) έχεις ήδη σταμπάρει τη μικρούλα σου και θες κάπως να το ξεπλύνεις το όλο θέμα; Ότι, ας πούμε, δε φταις εσύ που σου έκατσε η μικρή, γιατί οι 35ρες είναι ανόητες και θέλουν γάμους, ενώ οι 50ρες (μπα, που να φας τη γλώσσα σου) είναι γερόντισσες. Βρε, πού τα πουλάς αυτά; Άντε, αγόρι μου να βγεις μια βόλτα να σε ζαλίσει λίγο το ανοιξιάτικο φως, μπας κι έρθει το μυαλό σου στα συγκαλά του. Και καλό βόλι. Εν γένει. Τοξότες, παιδί μου...

Το παγκοσμίως αρχαιότερο τραγούδι από τον 2ο αιώνα π.Χ.

Εικόνα είμαι, παρά πέτρα, με τοποθέτησε ο Σείκιλος εδώ ως αθάνατη μνήμη, ένα μνημείο για πολλά χρόνια Όσο ζεις, λάμπε καθόλου μη λυπάσαι γιατί η ζωή είναι σύντομη και ο χρόνος το τέλος απαιτεί

της Πέρσας Δράκου

Είμαι ένας άντρας περασμένης νιότης, αλλά δεν μου πάει καθόλου –αλήθεια τώρα– να με πω μεσήλικα. Οι μεσήλικες είναι τηλεορασάκηδες, νυσταγμένοι και, γενικώς, παραιτημένοι από τη ζωή. Εγώ, όχι. Βέβαια, έχω ένα γάμο κι ένα παιδί(μια κόρη ωραία) που τώρα φτάνει στα 18, έχω μια δουλειά σχετικά δημιουργική, η οποία είναι και δική μου, οπότε δεν έχω κάποιον από πάνω μου, πλην, βέβαια, του αυστηρού μου εαυτού. Πάντα και ως Τοξότης δηλαδή –στο αναφέρω γιατί ξέρω πως δίνεις μια κάποια σημασία στα ζώδια– είχα τα φλερτάκια μου και τις ερωτικές μου περιπέτειες εκτός γάμου. Τώρα, όμως, στα 48 μου χρόνια, κάπου κόλλησε η βελόνα. Όταν ήμουν λίγο πριν τα σαράντα, ας πούμε, οι 35ρες μου φάνταζαν μια χαρά και οι 50ρες θεές δασκάλες. Τώρα, οι μεν μου φαίνονται ανόητες που ψάχνουν για γαμπρό, οι άλλες γριές. Θα μου πεις, εσύ είσαι κανάς νιος; Μήπως να βρω τη σωτηρία σε καμιά 20άρα25άρα; Ουφ, βοήθεια! Με αγάπη, Απόστολος (ψεύτικο όνομα για ευνόητους λόγους, αλλά πάντα μου άρεσε).

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ το τραγούδι του Σείκιλου

Η Ευτυχία τελείωσε το σχολείο και πέρασε σε μια σχολή. Εντάξει, δεν ήταν και η αγαπημένη της, ούτε και η πρώτη της επιλογή. Πήρε όμως την τσαντούλα της και ξεκίνησε να σπουδάζει. Ο Χρήστος σπούδασε και αμέσως έπιασε δουλειά σε μια εταιρεία. Τα χρόνια πέρασαν, συνέχισε να δουλεύει και για αρκετό καιρό ήταν με τη Μαρία, συμπαθής,αλλά ζούσε μακριά από την πρωτεύουσα. Η Ευτυχία, τελικά, άρχισε να αγαπάει τις σπουδές της, αποφοίτησε και αμέσως βρήκε δουλειά στον τομέα της. Ο Χρήστος εκείνη τη χρονιά περίμενε να έρθει το Πάσχα, μπας και κοιμηθεί λίγο, ίσως να ξεκουραστεί, ίσως να πήγαινε να δει και τη Μαρία. Η Ευτυχία ξεκίνησε στην εταιρεία και αμέσως άρχισαν τα επαγγελματικά ταξίδια. Καλά ήταν, αλλά το Πάσχα θα έμενε να δει την οικογένεια και τους φίλους της. Ο Χρήστος ειδοποίηθηκε ότι έπρεπε επειγόντως να πάει τη Μεγάλη Εβδομάδα στο Νησί να διευθετήσει ένα σοβαρότατο θέμα με τη δουλειά. Η Ευτυχία άκουσε το επαγγελματικό κινητό να χτυπάει και ενημερώθηκε ότι πρέπει το Πάσχα να πάει στο Νησί για να βοηθήσει σε ένα σοβαρό θέμα που προέκυψε. Μόνο για λίγες μέρες θα ήταν.

O Χρήστος έπρεπε να διοργανώσει ένα meeting για την πορεία των εργασιών, οπότε τους κάλεσε όλους στο δωμάτιο του ξενοδοχείου. Η Ευτυχία έφτασε, ως συνήθως, τελευταία. «Καλησπέρα! Εσύ δεν είσαι η Ευτυχία;»

ΦΤΟΥ

Η μοναδική περίπτωση που το κουτσομπολιό δεν αρέσει στους ανθρώπους είναι όταν κουτσομπολεύεις αυτούς.

Will Rogers, 1879-1935, Αμερικανός ηθοποιός

Από το Μουσείο Αρχαίος Ελληνικής Τεχνολογίας

Οδυσσέας Ελύτης ποίημα

1911-1996

Το τρελοβάπορο, 1971 Βαπόρι στολισμένο βγαίνει στα βουνά κι αρχίζει τις μανούβρες «βίρα - μάινα» Την άγκυρα φουντάρει στις κουκουναριές φορτώνει φρέσκο αέρα κι απ' τις δυο μεριές Είναι από μαύρη πέτρα κι είναι απ' όνειρο κι έχει λοστρόμο αθώο ναύτη πονηρό Από τα βάθη φτάνει τους παλιούς καιρούς βάσανα ξεφορτώνει κι αναστεναγμούς Έλα Χριστέ και Κύριε λέω κι απορώ τέτοιο τρελό βαπόρι τρελοβάπορο Χρόνους μάς ταξιδεύει δε βουλιάξαμε χίλιους καπεταναίους τους αλλάξαμε Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!

ΦΤΟΥ

ΛΟΓΟΠΕΔΙΚΟΣ Θεμιστοκλέους 43-45, Εξάρχεια Τ.: 694 48 87 499

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σκουρογιάννη Γιούλη

Προβλήματα λόγου & ομιλίας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας Πότε θα πρέπει να αναζητήσω βοήθεια;

Η MHN EΜΠΙΣΤΕΥΕΣΤΕ ΤΟΝ dr. google. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ!

Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας ξεκινά από την ήδη από την ενδομήτριο ζωή, όταν το έμβρυο αρχίζει να ακούει τους ήχους του περιβάλλοντος και να διακρίνει τη φωνή της μητέρας του. Στα πρώτα 6 χρόνια της ζωής του το παιδί οδηγείται από το στάδιο της προλεκτικής επικοινωνίας (π.χ. κλάμα, γέλιο, βλεμματική επαφή, εκφράσεις προσώπου, φωνοποιήσεις) στην κατάκτηση όλων των πτυχών της προφορικής γλώσσας. Αυτό επιτρέπει στο παιδί να επικοινωνεί αποτελεσματικά, αλλά είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για την ομαλή κατάκτηση του γραπτού λόγου. Τα πιο εύκολα αναγνωρίσιμα προβλήματα στην πορεία κατάκτησης του λόγου είναι οι διαταραχές της ομιλίας και πιο συγκεκριμένα: • Οι δυσκολίες στην άρθρωση (όταν το παιδί δεν μπορεί να παράγει έναν ή περισσότερους φθόγγους).

• Οι φωνολογικές δυσκολίες (όταν το παιδί είναι μεν σε θέση να παράγει όλους τους φθόγγους, αλλά όταν μιλάει τους μπερδεύει, τους παραλείπει ή τους αλλοιώνει, με αποτέλεσμα η ομιλία του να γίνεται δύσκολα κατανοητή).

• Οι διαταραχές του ρυθμού της ομιλίας (όταν εμφανίζονται επαναλήψεις συλλαβών, μπλοκαρίσματα ή επιμηκύνσεις ήχων). Πολύ συχνά όμως, τα παιδιά παρουσιάζουν διαταραχές του λόγου που επηρεάζουν κυρίως την έκφραση ή/και την κατανόηση του προφορικού λόγου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι βοήθεια θα πρέπει να αναζητηθεί αν το παιδί: • Δεν ανταποκρίνεται σε οικεία ονόματα σε ηλικία 1 έτους.

• Δεν εκτελεί απλές εντολές στην ηλικία των 2 χρόνων.

• Δεν κατανοεί γραμματικά στοιχεία (λ.χ. άρνηση, ερώτηση) στην ηλικία των δυόμιση χρόνων.

• Δεν κάνει προτάσεις με 2 λέξεις στην ηλικία των 2 ετών.

• Δεν χρησιμοποιεί πληθυντικό, άρθρα ή προθέσεις στην ηλικία των 3-4 χρόνων.

• Δεν μπορεί να αφηγηθεί απλά και πρόσφατα γεγονότα στην ηλικία των 4 χρόνων. Τα προβλήματα λόγου και ομιλίας επηρεάζουν την επικοινωνιακή επάρκεια του παιδιού και τη σχέση του με τον εαυτό του και το περιβάλλον. Είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν έγκαιρα, έτσι ώστε να αποκατασταθεί η γλωσσική οργάνωση του παιδιού και να αποφευχθούν τυχόν μαθησιακές δυσκολίες που μπορεί να ακολουθήσουν το παιδί σε όλη τη σχολική του πορεία.

ΤΟ ΓΙΑΤΡΙΚΟ ΣΟΥ

X

Χρήσιμες συμβουλές διατροφής Μετά το φαγοπότι του Πάσχα ήρθε η στιγμή για μια μικρή αποτοξίνωση ώστε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να αποβάλει όλες τις τοξίνες που συσσωρεύτηκαν λόγω των πολλών λιπαρών τροφών, των γλυκών και της περίσσειας αλκοολούχων ποτών! Ας μην ξεχνάμε ότι το καλοκαιρι πλησιάζει!

1. Αποφύγετε την κατανάλωση κρέατος για να δώσετε στον οργανισμό σας το περιθώριο να τραφεί χωρίς λίπος και χοληστερίνη.

2. Δώστε έμφαση στο ψάρι, στα όσπρια και λαδερά, στα ελαφριά ζυμαρικά με σάλτσες λαχανικών και στις σαλάτες εποχής.

3. Χρησιμοποιήστε ως σνακ φρούτα και φρέσκους χυμούς φρούτων και λαχανικών.

4. Για βραδυνό κατι ελαφρύ: όπως σαλάτα ή γιαούρτι με φρούτα ή/και δημητριακά.

5. Περιορίστε το αλάτι στο φαγητό και χρησιμοποιείτε κάποιο υποκατάστατο, λεμόνι, ξύδι και αρκετά μυρωδικά.

6. Πιείτε αρκετό νερό(> 2 λίτρα/ημέρα) και φτιάξτε αφεψήματα όλων των ειδών, χωρίς προσθήκη ζάχαρης.

7. Ενισχύστε την καθημερινή σας φυσική δραστηριότητα με άσκηση της επιλογής σας. Ρωτήστε και συμβουλευτείτε τον ειδικό, για τη διαμόρφωση ενός εξατομικευμένου διαιτολογίου με βαση τις καθημερινές σας προσωπικές συνήθειες.

ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ Πατησίων 122, τ.: 2110123610 fb.: @IatreioGreka

www.pathologosgreka.gr

Αθηνά Γρέκα - Παναγίδου

Το Πάσχα τελείωσε, το καλοκαίρι πλησιάζει!

ΚΕΙΜΕΝΑ

ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ Κυψέλης 106, Πλ. Κυψέλης Τ.: 213 03 21 924

petros@dempegiotis.gr Πέτρος Δεμπεγιώτης

Μαγνητική Τομογραφία

Η

Η εξέταση της μαγνητικής τομογραφίας είναι πολύ διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια. Στην ορθοπαιδική οι συνηθέστερες περιοχές που απεικονίζονται είναι η μέση (οσφυς), τα γόνατα και οι ώμοι. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, ασθενείς να ζητούν αυτή την εξέταση στην πρώτη επαφή με τον ιατρό. «Γιατρέ πονά η μέση μου, μήπως να κάνω μια μαγνητική;» Στην ιατρική, το 90% της διάγνωσης βασίζεται στο ιστορικό και στην κλινική εξέταση. Οι εργαστηριακές εξετάσεις συμπληρώνουν το υπόλοιπο 10% και επιβεβαιώνουν τη διάγνωση. Ο κλινικός ιατρός, βασιζόμενος στα ευρήματα του ιστορικού και της κλινικής εξέτασης προτείνει τις απαραίτητες εξετάσεις ώστε να αποφασίσει τη θεραπεία. Όταν ο ιατρός προτείνει μία εξέταση βασίζεται σε ενδείξεις. Οι ενδείξεις της μαγνητικής τομογραφίας είναι γνωστές στους κλινικούς. Για παράδειγμα, ένδειξη μαγνητικής στη μέση αποτελεί η διαταραγμένη νευρολογική κατάσταση των κάτω άκρων. Αντίθετα, μια οξεία οσφυαλγία, αφού βέβαια εκτιμηθεί από τον ιατρό, δε χρήζει συνήθως αυτού του έλεγχου. Έχουν γίνει, άλλωστε, έρευνες σε ασυμπτωματικούς ασθενείς οι οποίοι υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία. Σε πολλούς από αυτούς ανευρέθηκαν κήλες δίσκων χωρίς να προκαλούν συμπτώματα ή εκφυλίσεις μηνίσκων που δεν παρεμποδίζουν την λειτουργία του γόνατος. Ειναι σημαντικό, επομένως να γίνει κατανοητό, ότι ως ιατροί θεραπεύουμε τον ασθενή και όχι τις εξετάσεις του.

Υπερτροφές (super foods) και εργαστηριακός έλεγχος. Ως «υπερτροφές» (super foods) χαρακτηρίζονται οι τροφές που περιέχουν πολύ περισσότερα θρεπτικά συστατικά σε σύγκριση με άλλες, συστατικά απαραίτητα για την καλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού και με επιπλέον θετικές επιδράσεις. Η πιο διάσημη υπερτροφή της Ελλάδας είναι η ελιά και το ελαιόλαδο. Σε άλλα μέρη του κόσμου οι ντόπιοι έχουν ανάλογες τροφές οι οποίες θεωρούνται πολύ υψηλής αξίας. Αν και η επιστήμη τώρα ανακαλύπτει τα μυστικά της διατροφής των προγόνων μας και μας ενημερώνει καθημερινά γι’ αυτήν την «καινούρια» κατηγορία τροφών, οι υπερτροφές είναι πολύ απλά οι αρχαιότεροι καρποί και φρούτα που φυτρώνουν πάνω στον πλανήτη μας. Η πρώτη ανακάλυψη στην ιστορία των «superb foods» ήταν οι βιταμίνες που ανακαλύφθηκαν το 1911 και ο κόσμος έμαθε ότι τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να προσφέρουν πολύ περισσότερα συστατικά εκτός από υδατάνθρακες. Το 1958 ήταν η σειρά των ελευθέρων ριζών, όπου διαπιστώθηκε ότι προκαλούσαν ορισμένες μορφές καρκίνου. Τη λύση έδωσαν οι βιταμίνες και πιο συγκεκριμένα οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες των βιταμινών C και E που αποδείχτηκε ότι εξουδετερώνουν τη δράση των ελευθέρων ριζών. Αυτό το γεγονός οδήγησε σε μια ακόμη σημαντική ανακάλυψη, τα φυτοχημικά τα οποία είναι μη διατροφικά συστατικά των φυτών που τους προσδίδουν το χρώμα, την γεύση και την αντίσταση στις ασθένειες και στην πρόληψη νοσημάτων όπως τα Καρδιαγγειακά, ο Σακχαρώδης Διαβήτης, η υπέρταση και κάποιες μορφές καρκίνου. Οι «υπερτροφές» αποκαλούνται «θαύματα της φύσης» καθώς υπόσχονται περισσότερη φυσική ενέργεια, μεγαλύτερη ζωτικότητα, ευεξία, αύξηση της ερωτικής διάθεσης, διατήρηση της νεανικότητας και βελτίωση της υγείας. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η συστηματική τους κατανάλωση με ταυτόχρονη άσκηση αυξάνει τη ζωτική ενέργεια, αποτοξινώνει και αναζωογονεί το σώμα, το βοηθάει να λειτουργεί καλύτερα, να διατηρείται υγιές και να έχει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις ασθένειες. Σε κάθε «υπερτροφή» υπάρχουν 100 έως 200 πολύτιμα θρεπτικά συστατικά υψηλής βιοδιαθεσιμότητας, ανάμεσα στα οποία και κάποια δυσεύρετα στα συνήθη τρόφιμα. Είναι χρήσιμες τόσο σε άτομα που έχουν αυξημένες θρεπτικές ανάγκες, όπως οι αθλητές, καθώς επίσης και σε ανθρώπους της σύγχρονης κοινωνίας με δραστήρια ζωή, που έχουν μειωμένη ενέργεια ή νιώθουν εξασθενημένοι. Επιπλέον, κάποιες μπορεί να ενισχύσουν τις αποτοξινωτικές και ιαματικές ικανότητες του οργανισμού, συμβάλλοντας έτσι θετικά στη βελτίωση της λειτουργίας του. Ωστόσο η κατανάλωση «υπερτροφών» δεν υποκαθιστά την αναγκαιότητα για μια ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή. Μερικές από τις πιο γνωστές υπερτροφές είναι οι εξής:

• Tα βατόμουρα, μούρα, κράνα που περιέχουν ισχυρές αντιμικροβιακές ουσίες που ενδυναμώνουν το αγγειακό σύστημα, αντιοξειδωτικά, φυτικές ίνες και βιταμίνη C. • Το μπρόκολο, το σπανάκι και τα πράσινα λαχανικά τα οποία είναι πλούσια σε μεταλλικά άλατα και βιταμίνες όπως το φυλλικό οξύ, η β-καροτίνη, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, οι φυτικές ίνες και οι βιταμίνες A, C, K. Μειώνουν τον ρυθμό γήρανσης (αντιοξειδωτικά) και προστατεύουν από την εμφάνιση καρκίνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων,

εγκεφαλικού επεισοδίου, παχυσαρκίας και οστεοπόρωσης. Το λάχανο συγκεκριμένα είναι πηγή βιταμίνης Α, βιταμίνης C, καλίου, ιωδίου, μαγγανίου, μαγνησίου, νατρίου, φυλικού οξέος, φωσφόρου και θείου.

• Ο σολομός και άλλα λιπαρά ψάρια, που περιέχουν πρωτεΐνη, σελήνιο, αντιοξειδωτικά και ω-3 λιπαρά οξέα. Τα ω-3 προστατεύουν την καρδιά και τις αρθρώσεις, βελτιώνουν την μνήμη, μειώνουν τη χοληστερίνη και τον κίνδυνο παχυσαρκίας.

• Το ψωμί και τα δημητριακά ολικής άλεσης περιέχουν σημαντική ποσότητα φυτικών ινών, πρωτεϊνών, θειαμίνης, ριβοφλαβίνης, νιασίνης, βιταμίνης Ε, ασβεστίου, μαγνησίου, καλίου και ψευδαργύρου. Συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία του εντέρου, στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και την προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα.

• Το ιπποφαές, περιέχει πάνω από 190 θρεπτικά συστατικά, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν τα λιπαρά οξέα ω-3 και ω-7 συμβάλλει στην προστασία των κυτταρικών μεμβρανών από τις ελεύθερες ρίζες, στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, και στην αναζωογόνηση του δέρματος.

• Το Νατό, είναι παραδοσιακό ιαπωνικό τρόφιμο προερχόμενο από φασόλια σόγιας που έχουν υποστεί ζύμωση. Αποτελεί πλούσια πηγή πρωτεϊνών με όλα τα βασικά αμινοξέα, λιπαρών οξέων, βιταμινών Β και Κ, σιδήρου, άπεπτων ινών και φυτικών οιστρογόνων.

• Σπιρουλίνα, πρόκειται για μια υπερσυμπυκνωμένη τροφή πλούσια σε πρωτεϊνες, υδατάνθρακες, καλά λιπαρά, αντιοξειδωτικά, φυτοθρεπτικά (φυκοκυανίνη, σπιρουλάνη, χλωροφύλλη), μέταλλα, ιχνοστοιχεία, βιταμίνες (συμπεριλαμβανομένης και της Β12), ένζυμα και προβιοτικά. Η σπιρουλίνα αυξάνει την ενεργητικότητα, καλυτερεύει την πέψη, βελτιώνει τη λειτουργία του εντέρου ενισχύοντας και εξισορροπώντας τη μικροβιακή του χλωρίδα, ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα, και συνεισφέρει στην αποτοξίνωση του οργανισμού.

• Το μύρτιλλο, περιέχει βιταμίνες Α, C, E και Β-καροτίνη, ιχνοστοιχεία, κάλιο, μαγνήσιο και φώσφορο, τανίνες, αρβουτίνη (ουρικό αντισηπτικό), μυρτιλλίνη, οργανικά οξέα (γλυκοκινόνες, γλυκοσίδες), σάκχαρα και πηκτίνη και ανθοκυανοσίδες (παρόμοια δράση με τη βιταμίνη Ρ – διαστέλλουν τα αγγεία του αίματος – αντιμετώπιση ανωμαλιών της κυκλοφορίας του αίματος και αιμορραγίες του αμφιβληστροειδή των ματιών) και φυτικές ίνες.

• Μερικές ακόμα είναι το ελαιόλαδο, η αλόη, το Goji berry, Μάκα από το Περού, το λάδι καρύδας, Μέσκιτ από το Μεξικό, Νόνι από την Γαλλική Πολυνησία, η Αρώνια, Ακάϊ, ο αμάρανθος κ.α Κάνωντας τις κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις όπως τα επίπεδα των βιταμινών Α, C, και Β12, του φυλλικού οξέος, των πρωτεϊνών, τον αντίστοιχο ιοντικο έλεγχο (κάλιο, νάτριο, ασβέστιο, μαγνήσιο), καθώς και τη μέτρηση των Ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στο αίμα, προσδιορίζεται το ποσοστό αυτών για την βιολογική ισορροπία.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Μπατσάς Ιωάννης, Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων Βλάχος Σαράντης, Ιατρός Βιοπαθολογίας

• ΝΕΟ ΤΜΗΜΑ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΕΩΝ • ΝΕΟ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ • Μαγνητικός Τομογράφος • Αξονικός Τομογράφος • Ψηφιακή Μαστογραφία • Ψηφιακό Ακτινολογικό • Ψηφιακές ΠανοραμικέςΚεφαλομετρικές • Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας • Υπέρηχοι (triplex) Αγγείων • Υπέρηχοι Μυοσκελετικού (Αρθρώσεων-Μαλακών Μορίων) • Υπέρηχοι (triplex) Καρδιάς • Τεστ κοπώσεως • Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα • Ηλεκτρομυογράφημα • Μικροβιολογικό • Αιματολογικό • Ανοσολογικό • Βιοχημικό • Ορμονολογικό • Rast Test • Νεοπλασματικοί Δείκτες • Test PAP • Προγεννητικός Έλεγχος • Διερεύνηση Αρτηριακής Πίεσης

Πατησίων 237, Πλ. Κολιάτσου, Αθήνα Tηλ.: 210 8640918, 210 8640988 fax: 210 8665155 ΝΕΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ Αμφιαράου 165, Σεπόλια Τηλ. 210.5157982, 210.5124046

ΦΤΟΥ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

www.thesauchalife.com

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Πολλά λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, σπόρους και φρούτα Αναποφλοίωτα δημητριακά που διατηρούν όλη τους τη θρεπτική αξία (φαγόπυρο, καστανό ρύζι, κινόα, βρώμη, αμάρανθο)

ΚΟΡΙΝΑ ΚΑΡΑΔΗΜΟΥ

Η διατροφή μου και κατ επέκταση οι συνταγές του Saucha Life βασίζονται στις ακόλουθες αρχές:

Στόχος μου είναι να αποδείξω ότι η μαγειρική με βάση τα φυτά δεν είναι μόνο θρεπτική αλλά εύκολη, γρηγορη και απίστευτα νόστιμη! Αυτή είναι και η φιλοσοφία του Saucha: καθαρό, αληθινό φαγητό που τρέφει το μυαλό, το σώμα και τη ψυχή!

Tηγανίτες φράουλας

Ωμοφαγία όσο πιο συχνά γίνεται- αποφεύγοντας τις υψηλές θερμοκρασίες στο μαγείρεμα (και ειδκά το τηγάνισμα) για να διατηρούν οι τροφές τα απαραίτητα ένζυμα

Όχι στις έτοιμες- τυποποιημένες τροφές Όχι σε όλες τις μορφές κρέατος (ακόμα και στο κοτόπουλο) Όχι στα γαλακτοκομικά (γάλα, τυριά, γιαούρτι κλπ) Όχι στην επεξεργασμένη λευκή ζάχαρη Όχι στη γλουτένη

Η σπουδή μου βασίζεται στην αρχή του Ιπποκράτη «Φάρμακο σου η τροφή σου», διδασκόμενη πως η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη πρόληψη και θεραπεία ασθενειών.

Η συνταγή αυτή ίσως είναι ο μόνος καλός λόγος να απαρνηθείς το ζεστό σου πάπλωμα και να σηκωθείς από το κρεβάτι Κυριακή πρωί: μια γλυκιά συμφωνία ανάμεσα σε σοκολάτα, καρύδα και φράουλα που φτιάχνουν ένα πλούσιο, απολαυστικό πρωινό. Θυμάσαι τη γεύση της σοκολάτας Kiss; Ε αυτό ακριβώς σε τηγανίτα! Επίσης θα εκπλαγείς από το πόσο εύκολο είναι να φτιάξεις σπιτικό υγιεινό σιρόπι σοκολάτας, χωρίς ζάχαρη και

Γιια περισσότερες συνταγές επισκεφθείτε το www.thesauchalife.com

Βιολογικά προιόντα στα λαχανικά και φρούτα υψηλού ρίσκου στην εποχή τους

με σως σοκολάτας

συντηρητικά για τις τηγανίτες ή το παγωτό σου.

Υλικά (για 2) Για τις τηγανίτες

Εκτέλεση

3/4 κούπα αλεύρι φαγόπυρου

Προσθέτεις λίγο νερό ή έξτρα αλεύρι μέχρι το μείγμα να γίνει

1/4 κούπα αλεύρι καρύδας (μπορείς να αντικαταστήσεις και με φαγόπυρο)

αρκετά παχύρευστο και σχεδόν να στέκεται στο κουτάλι. Ζεσταίνεις

1 κτ γλυκού μπέικιν πάουντερ 1/8 κτ γλυκού αλάτι 1 κτ σούπας λάδι καρύδας 1/2 κούπα γάλα αμυγδάλου ή καρύδας

Ανακατεύεις τα υλικά για τις τηγανίτες μέσα σε μπλέντερ.

μια κουταλιά λάδι καρύδας σε μέτρια φωτιά σε ένα αντικολλητικό τηγάνι. Ρίχνεις μια κουταλιά της σούπας από το μείγμα μέχρι να ψηθεί και να βλέπεις μικρές τρυπούλες στη ζύμη, μετά γυρνάς για να ψηθεί και από την άλλη μεριά.

1 κτ γλύκου βανίλια (προτίμησε φυσικό απόσταγμα)

Για το σιρόπι σοκολάτας ζεσταίνεις σε πολύ χαμηλή φωτιά το

4 φράουλες

λάδι καρύδας μέχρι να αρχίσει να λιώνει, και προσθέτεις όλα τα υπόλοιπα υλικά ανακατεύοντας. Γαρνίρεις τις τηγανίτες με τις

Για το σιρόπι σοκολάτας 3 κτ σούπας λάδι καρύδας 1κτ σούπας σιρόπι σφενδάμου ή μέλι

ΕΥΤΥΧΩΣ ΤΗΝ

ΓΛΥΤΩΣΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

2κτ σκούπας ακατέργαστη σκόνη κακάο 1κτ σούπας ταχίνι 1 κτ γλύκου βανίλια 6 φράουλες για σερβίρισμα

φράουλες και περιχύνεις με το σιρόπι σοκολάτας.

telaro }

Λαχταριστό πρωινό σε ένα από τα πιο όμορφα μαγαζιά της Αιόλου

Είναι μέρα καθημερινή, ανοιξιάτική και άκρως

αβοκάντο, σφουγγάτο και στραπατσάδα για

ζεστή. Ανθισμένα δεντράκια, περατζάδα και

γεύση από ελληνικό καλοκαίρι. Για μεσημέρι,

κόσμος. Κι εσύ βρίσκεσαι δίπλα στο Μοναστη-

φυσικά και θα βρεις υγιεινές και δροσερές, όχι

ράκι και κεντρικότατα στην Πλατεία Αγ. Ειρήνης,

όμως βαρετές, επιλογές… όπως σκιουφιχτά με

που ως γνωστόν σφύζει από ζωή. Περιμένεις για

κοτόπουλο, πιπεριές, μπρόκολο, φουντούκι και

επαγγελματικό ραντεβού, να μαζευτούν οι συμ-

σπιτική μαγιονέζα. Είτε εκείνη με χουρμάδες

φοιτητές για εργασία, για μια γουλιά καφέ στο

και ανθότυρο. Βεβαίως, γιατί έχει ο θεός και

πόδι ή χαλαρά για να τσιμπήσεις μετά τα ψώνια.

για εμάς που δε μπορούμε να δοκιμάσουμε τα

Αν κοιτάξεις δεξιά στην Αιόλου ξεχωρίζει το

λαχταριστά burgers του καταλόγου.

άσπρο μαγαζάκι, συνήθως τα τραπέζια στολισμένα με κίτρινα λουλούδια.

Πέρα από αυτά, όμως, μπορείτε να ρωτήσετε πάντα τα παιδιά του service για τη δική τους πρό-

Η ευρωπαϊκή, minimal αισθητική του ορθώς

ταση! Έχουν άποψη, είναι γεμάτα χαμόγελο και

σε προϊδεάζει για εκλεπτυσμένες γεύσεις. Τα

κέφι, ποτέ δε θα τους δεις μουρτζούφληδες. Το

υλικά της ελληνικής κουζίνας, το παραδοσιακό

μαγαζί κλείνει στις 10 και μέχρι τότε μη ξεχνάς

στοιχείο, συνδυάζονται άψογα με τις επιρροές

κάθε ώρα έχει τα πιάτα της είτε τρως υγιεινά,

από άλλες χώρες. Καλόμαθε τον εαυτό σου

είτε θες να το παρακάνεις… αλλά με στυλ!

ξεκινώντας με πρωινό: τηγανίτες με φιστικί Αιγίνης, αυγοφέτες με χαρουπόμελο καρύδια και κανέλλα, scrambled eggs με σολομό και

Αιoλου 33, Αθhνα Τ.: 210 32 43 740 // f.b.: Telaro

ΠΕΣ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΣΟΥ...

Σκίτσο: Ζαχαρίας Ψαράκης

ΣΑΣ ΑΚΟΥΜΕ! ΠΕΙΤΕ ΜΑΣ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΣΑΣ...

Α... ΟΧΙ, ΟΧΙ ΕΤΣΙ!

...ΟΥΤΕ ΤΟΣΟ ΣΙΓΑ!

ΟΧΙ ΤΟΣΟ ΔΥΝΑΤΑ!

ΕΝΑ ΛΕΠΤΑΚΙ... ΜΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗ ΓΙΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ ΚΥΡΙΕ ΜΟΥ... ΒΡΕΙΤΕ ΜΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΕΔΩ ΕΙΜΑΣΤΕ ΝΑ ΣΑΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ...

ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ Ο ΕΠΟΜΕΝΟΣ...

ΦΤΟΥ

Πάντα υπάρχει λόγος για πρόκληση. Για καζούρα. Για σάτιρα. Σε μία εποχή που η (πολιτική-κοινωνική) ορθότητα ευνουχίζει πρώτα την γλώσσα και μετά το μυαλό, η κριτική και η πλάκα μπορεί να αποδειχτεί εξαιρετικά χρήσιμη!

Power of love δεν ξέρω αν με καταλαβαίνεις". Ο άλλος παρακάτω απολογείται σε ένα συμπαίκτη του: "Φιλαράκι εγώ στην αρχή σε είχα πάρει με αρνητικό μάτι αλλά στην πορεία έκανα τούμπα την άποψη μου 360 μοίρες και την άλλαξα". Εκεί που τα βλέπουμε αυτά λοιπόν, μου λέει μια φίλη μου: "Νομίζω οτι το επίπεδο των κοριτσιών πάντως ειναι χαμηλότερο από των αγοριών, εσύ τι λες?" "Όντως λέω, ισχύει . Το επίπεδο

Νομίζω ότι τα είχα υποτιμήσει αυτά τα reality της tv τελικά. Βλέπω Power of love τώρα και πραγματικά λέγονται πράγματα που είναι και πάρα πολύ σωστά αλλά και προς μεγάλη μου έκπληξη με έναν λόγο δομημένο, φιλοσοφημένο, πυκνό, μεστό, λακωνικό, σοφό θα λέγαμε όπως πχ: "Εγώ δηλαδή, ας πούμε, για μένα ένα ζευγάρι είναι καλύτερο να περνάει καλά παρά να περνάει άσχημα, ας πούμε,

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Από τον John Chondros

των κοριτσιών ειναι χαμηλότερο από των αγοριών, αλλά ταυτόχρονα το επίπεδο των αγοριών ειναι ακόμη χαμηλότερο από των κοριτσιών".

Προσοχή! Η αίθουσα χρηματίζεται Μάστερ Σεφ Όλες αυτές οι εκπομπές μαγειρικής και Μάστερ Σεφ κλπ ειναι εξαιρετικά. Δεν βελτιώνουν τόσο την μαγειρική μου αλλά οι Ελληνογιαπωνέζοι σεφ παρουσιαστές έχουν βοηθήσει στο να εκτοξευτεί η παρουσίαση των πιάτων μου. Αντί να πετάξεις ένα "πάρτε παιδιά σκέτη καμένη μπριζόλα που δεν μασιέται" τους λες "λοιπόν σήμερα ετοίμασα chutney φινόκιο εκλεκτής σόλας Βορειοκορεάτικης γαλότσας φαντάρου Πιονγιανγκ, ψημένης στους 1.600 βαθμούς, θωρακισμένης με στρώμα καπλαμά δρυός και σερβιρισμένης με ΧΩΡΙΣ Jalapeno, σταμναγκάθι, τσαλαφούτι Ρούμελης, κινόα νεροτσουλήθρας, gyoza τσιμεντοκονίας και βινεγκρέτ μαύρης απόγνωσης". Πετάς δίπλα και δυο ξυλοπόδαρα αντί για πιρούνι, τους φιλάς στο μέτωπο, τους κάνεις τον σταυρό τους, Βon apetit, η Παναγιά μαζί σας, vaya con Dios και ο τελευταίος να πάρει την Νικολούλη. Αυτό το "με τι θωράκισες το κρέας σου" στο μεταξύ ειναι πολύ επιστημονική ερώτηση.... Με τι να το θωρακίσει ρε μαλάκα, με ανοξείδωτο χρωμιοβαναδιούχο χάλυβα 316 L 25 χιλιοστών το θωράκισε.

Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

προκλητικός...

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

1

2

3

4

5

6

7

8

ΟΡΙΖΟΝΤΙΩΣ 1. Η Ποντική βρισκόταν στη θέση της Σωζόπολης της Ανατολικής Ρωμυλίας.

2. Και τέτοιο χαμόγελο αναφέρεται (στην καθαρεύουσα).

3. Αθέλητη σπασμωδική κίνηση. - Αν προηγηθεί μια πρόθεση σημαίνει ακουστά (αντιστρόφως).

4. Αρχή και τέλος. - Σε αυτήν οφείλεται ένα αποτέλεσμα (γενική).

5. Μάταια αποζητά την αθανασία.- Αρχή σχολείου.

6. Της Αριάδνης ο πιο γνωστός (αιτιατική στην καθαρεύουσα). - Κάποτε είχε το μονοπώλιο των τηλεπικοινωνιών.

7. Κατά την Γέννεση ήταν η πατρίδα του Αβραάμ. Εφ'όλης συχνά οι συζητήσεις στη Βουλή (γενική).

8. Αυτοί οι παράγοντες δεν επιτρέπουν ακριβείς προβλέψεις.

9. Και τέτοια λέμβος αναφέρεται (αντιστρόφως).

9

1 2 3 4 5 6 7 8 9 Λ.Σ.

ΚΑΘΕΤΩΣ 1. Αν μεσολαβήσει ένα τέτοιο γεγονός δεν είναι σίγουρο πως θα επιβεβαιωθούν οι υπολογισμοί σου.

2. Γλύπτης της αρχαιότητας από τη Μένδη (γενική).

3. Το πρώτο συνθετικό από ονομασία ευρωπαίων προγόνων μας της παλαιολιθικής εποχής (αντιστρόφως). - Αν θέλουμε να είμαστε βέβαιοι για την έκβαση προσπαθειών μας δεν πρέπει να αφήνουμε τίποτε σ'αυτήν (ενάρθρως).

4. Το 34. - Τρώγονται ωμά, μαγειρεμένα, αλλά και μαρμελάδα (αντιστρόφως)!

5. Υγρό παρασκεύασμα, ιδιαίτερα για αυτούς που ενδιαφέρονται για την εμφάνισή τους. - Όμοια γράμματα.

6. Το κάνεις σε παιχνίδι άμα είσαι λαμόγιο (αντιστρόφως). - Πτώση άρθρου (αντιστρόφως).

7. Έχουν τη ζωή μπροστά τους (λαϊκά). - Σε αυτό μπορεί να αποθηκευτεί από ποσότητα δημητριακών ως πύραυλος, ανάλογα με τον προορισμό του (αντιστρόφως).

8. Τεκνοποίησε με το γιό της.

9. Μπορεί να εννοεί και την αναχαίτιση (γενική).

Τους ουρακοτάγκους τους γνωρίζετε; Ασφαλώς, θα πείτε. Πρόκειται για ένα είδος μεγάλων πιθήκων που ζουν στην Ινδονησία και στην Μαλαισία. Αν και η τελευταία λεπτομέρεια ίσως να σας διαφεύγει. Ίσως να σας διαφεύγει και η σχέση τους με τον άνθρωπο. Ο τελευταίος είχε κατά κανόνα και ανέκαθεν προβληματική σχέση με τον “άλλον”. Τον “άλλον” άνθρωπο, όχι τον ουρακοτάγκο. Ακόμα και σε φυλές που χαρακτηρίζονται πρωτόγονες. Κατά την κορυφαία αμερικανίδα ανθρωπολόγος Ρουθ Μπένεντικτ: «Ένας μεγάλος αριθμός ονομάτων φυλών σε κοινή χρήση, Ζούνιι, Ντενέ, Κιόβα και άλλα, είναι ονόματα με τα οποία πρωτόγονες φυλές αυτοπροσδιορίζονται και δεν είναι παρά οι τοπικοί όροι για τα "ανθρώπινα όντα", δηλαδή τους εαυτούς των. Έξω από την κλειστή ομάδα δεν υπάρχουν ανθρώπινα όντα.» Κι όμως υπήρχαν φυλές που, όχι μόνον είχαν ξεπεράσει αυτή την αντιδιαστολή, αλλά φαίνεται πως, παρά τους αδιάκοπους πολέμους με τις γειτονικές φυλές, έβλεπαν σαν ξαδελφάκια τους ακόμα και κάποια πιθηκοειδή που ζούσαν στα γειτονικά τους δάση. Εκεί στην Ινδονησία και στην Μαλαισία. Και τα ονόμασαν «ανθρώπους του δάσους». Ή, σε μια τοπική μαλαισιανή γλώσσα, «ουρακοτάγκους»!

Καημένε Κάρολε Δαρβίνε, έρχεσαι δεύτερος!

Ο Τι;Πώς;

BauerBodoni | 29 pt | Black

γράφουν οι

ΝΙΚΟΣ ΜΟΣΧΟΝΑΣ ΕΛΕΝΗ ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΜΑΗΣ Μαργαρίτα Α. Κωτσίνη Θάλεια Μιχελάκη Κώστας Σκηνιώτης ΝτέμΗ Κουτσοσταμάτη ΒάσΙΛΙΚΗ Τσιγκούνη Γιάννης Καρλόπουλος Αθηνά Σοκόλη Δημοσθένης Κούρτοβικ Χρύσανθος Ξάνθης PF Din Display | 10 pt | Medium

BauerBodoni | 37 pt | Black

Εξώφυλλο του πρώτου βιβλίου που τυπώθηκε σε ελληνικό έδαφος. Είναι τα κείμενα που σχετίζονται με την αγιοποίηση του Αγίου Γερασίμου. Τυπώθηκε στο παράνομο τυπογραφείο που είχε στήσει στο μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου στην Κεφαλονιά ο μητροπολίτης Νικόδημος Μεταξάς, συνεργάτης του πατριάρχη Κύριλλου Λούκαρη. Γι' αυτό έγινε δίκη από τη βενετική διοίκηση. Ήταν το πρώτο τυπογραφείο σε ελληνικό έδαφος (1625). Αναφέρεται όμως ότι τυπώθηκε στο Λονδίνο. Το σπανιώτατο αυτό βιβλιαράκι ανατυπώθηκε στο Λογότυπο το 2006. Νίκος Μοσχονάς

ΒΙΒΛΙΟ BauerBodoni | 81 pt | Black

Τα αντικείμενα έχουν ψυχή; Και μάλιστα όταν μιλάμε για το βιβλίο, αυτό καθαυτό. Αν η ανακάλυψη του τροχού άλλαξε τον κόσμο, το βιβλίο όχι απλά τον άλλαξε άλλο τόσο, αλλά επιχειρεί να τον κάνει κάπως καλύτερο. Μυαλό και χέρι του ανθρώπου δημιούργησαν κατι που συνεχίζει να μας αλλάζει...

BauerBodoni | 29 pt | Black

«Ω, ευτυχέστατε αναγνώστη, πλύνε τα χέρια σου κι έτσι πιάσε το βιβλίο, απαλά γύριζε τα φύλλα, βάζε το δάκτυλο μακριά από τα γράμματα. Επειδή όποιος δεν ξέρει να γράφει, νομίζει ότι αυτό δεν έχει κανένα κόπο. Ω, πόσο δύσκολο είναι το γράψιμο: κουράζει τα μάτια, σπάει τα νεφρά, μαζί και όλα τα μέλη συνθλίβει. Τρία δάχτυλα γράφουν, όλο το σώμα δουλεύει…» Σημείωση γραφέα του 8ου αιώνα

α

νοίγοντας ένα βιβλίο αναζητούμε την πληροφόρηση, τη γνώση, την αισθητική απόλαυση, την πλήρωση συναισθημάτων, την κατανόηση της πραγματικότητας ή τη μετάθεση σε άλλη, νοητή πραγματικότητα. Ένα βιβλίο εμπεριέχει τη σκέψη και το όραμα του συγγραφέα, ανεξάρτητα από την προσδοκώμενη ποιότητα. Ένα βιβλίο έχει δύναμη, μπορεί να ανατρέψει τον κόσμο, να τον βελτιώσει ή να τον χαλάσει. Το βιβλίο είναι έργο πνεύματος, κατάθεση ψυχής, ιδεών και ελπίδων, είναι κιβωτός πολιτισμού. Αλλά το βιβλίο είναι και αντικείμενο: ένα ιδιόμορφο έργο τέχνης που απαρτίζεται από φύλλα χαρτιού γραμμένα, καμιά φορά στολισμένα και με σχέδια ή εικόνες, έντεχνα συραμμένα ή συγκολλημένα στη μία πλευρά τους και προστατευμένα με ανθεκτικό κάλυμμα από χαρτόνι, πανί ή δέρμα, που φέρει εγγεγραμμένη την ταυτότητα του έργου. Έτσι το γνωρίζουμε σήμερα. Και βέβαια συνήθως δεν υποπτευόμαστε ότι αυτή η λέξη που το προσδιορίζει, βιβλίο, είναι το υποκοριστικό της βίβλου που προέκυψε από τη συριακή Βύβλο, τόπο παραγωγής της αρχικής γραφικής ύλης, του παπύρου. Κάποτε οι άνθρωποι που θέλησαν να αποτυπώσουν τη σκέψη τους πήραν τον επεξεργασμένο πάπυρο και αργότερα την περγαμηνή (ειδικά επεξεργασμένα δέρματα αρνιών που πήραν το όνομά τους από τη μικρασιατική πόλη Πέργαμο) για γραφική ύλη. Ήταν φύλλα κολλημένα το ένα μετά το άλλο που σχημάτιζαν κάμποσα μέτρα σε μήκος όπου έγραφαν με το χέρι σε στήλες εγκάρσιες – σελίδες τις είπαν – κι έπειτα τύλιγαν το χειρόγραφο βιβλίο σε κύλινδρο, το , ειλητον' ή τυλιγάδιν που έλεγαν στα χρόνια της ελληνορωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η χρήση της περγαμηνής επέτρεψε να αλλάξει η μορφή του βιβλίου και να πάρει τη γνωστή μορφή που έχει και σήμερα. Αιώνες πολλούς κράτησε η παραγωγή των χειρόγραφων βιβλίων. Σε όλη την αρχαιότητα και στα μεσαιωνικά χρόνια. Οι συγγραφείς έγραφαν με τη γραφίδα (τον στύλον, τον κάλαμον ή το πτερόν, την , «πέννα» όπως επικράτησε) βουτώντας τη στο έγκαυστον μέλαν (που πέρασε στη Δύση ως inchiostro, encre, ink) και τα εργαστήρια των γραφέων αντέγραφαν και πολλαπλασίαζαν τα έργα, ανάλογα με τη ζήτηση. Και όσο πλουσιότερος ήταν ο ενδιαφερόμενος τόσο περισσότερο πολυτελές το παραγόμενο βιβλίο. Με ευανάγνωστα κομψά γράμματα, χρωματιστά πρωτογράμματα απλά ή που προβάλλουν μέσα σε φυτόμορφα και ζωόμορφα κοσμήματα, διακοσμητικούς επίτιτλους, μικρογραφίες αριστουργηματικές, περίτεχνο στάχωμα (δέσιμο) με εμπίεστα κοσμήματα. Διττό έργο τέχνης: δημιούργημα πνευματικό και καλλιτέχνημα. Και απαιτούσε τον σεβασμό του αναγνώστη. Βέβαια, δεν ήταν εύκολο δημιούργημα. Δύσκολο πράγμα η γραφή. Και όπως προέτρεπε ένας δυτικός γραφέας τον αναγνώστη: «Ω, ευτυχέστατε αναγνώστη, πλύνε τα χέρια σου κι έτσι πιάσε το βιβλίο, απαλά γύριζε τα φύλλα, βάζε το δάκτυλο μακριά από τα γράμματα. Επειδή όποιος δεν ξέρει να γράφει,

///////////// Νίκος Γ. Μοσχονάς | Ιστορικός

νομίζει ότι αυτό δεν έχει κανένα κόπο. Ω, πόσο δύσκολο είναι το γράψιμο: κουράζει τα μάτια, σπάει τα νεφρά, μαζί και όλα τα μέλη συνθλίβει. Τρία δάχτυλα γράφουν, όλο το σώμα δουλεύει…». Στα εργαστήρια των μοναστηριών οι καλόγεροι γραφείς διέσωσαν αντιγράφοντας τα έργα των αρχαίων που ο χρόνος κατέστρεφε ή τα πολλαπλασίαζαν για να τα έχουν στις βιβλιοθήκες των μοναστηριών ή να ικανοποιήσουν αιτήματα άλλων. Το ίδιο γινόταν και για τα σύγχρονα έργα της εποχής τους. Και συνεχίστηκε στα κοσμικά εργαστήρια παραγωγής βιβλίων. Και η τεχνική αυτή εξακολούθησε μέχρι και τα νεότερα χρόνια, μολονότι από τον όψιμο Μεσαίωνα άρχισαν να τυπώνονται τα πρώτα ξυλόγραφα βιβλία στη Δύση – σε κάθε σελίδα εικόνες με λίγο κείμενο, προδρομικές μορφές των κόμικς, έτσι για να καταλαβαίνουν και όσοι δεν ήξεραν να διαβάζουν – ώσπου στα τέλη του 15ου αιώνα να γίνει η μεγάλη επανάσταση του Γουτεμβέργιου με την εφεύρεση των κινητών τυπογραφικών στοιχείων. Αυτά έμοιαζαν αρχικά με τη γραφή των χειρογράφων αλλά με τον καιρό αποδεσμεύτηκαν και δημιουργήθηκαν καινούργιοι τύποι. Και ο συγγραφέας πέρασε από τη χειρόγραφη γραφή στη χρήση της γραφομηχανής (άλλη ομορφιά και ταλαιπωρία μαζί), για να καταλήξει στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Έτσι φτάσαμε στη σύγχρονη εποχή. Τη σύνθεση της τυπογραφικής μήτρας με τους σελιδοθέτες τη διαδέχθηκε η λινοτυπία και αυτήν η φωτολιθογραφία (όφσετ) και η φωτοσύνθεση. Σήμερα φθάσαμε στην αμφισβήτηση του υλικού βιβλίου με την παραγωγή του ηλεκτρονικού βιβλίου (e-book). Κανείς δεν αμφιβάλλει για την αξία και τη χρησιμότητα του εικονικού βιβλίου. Πρόχειρο και πρόθυμο να εξυπηρετήσει. Έτοιμο να ανταποκριθεί στο κάλεσμα και να επιτρέψει την αναζήτηση συγκεκριμένων λέξεων και εδαφίων. Πρόθυμο να διαβιβαστεί χωρίς δαπάνη στον αιτούντα ή να σπεύσει να εμφανιστεί στον έχοντα ανάγκη από τα φώτα του. Ακόμη και η επιστημονική έρευνα έγινε ευκολότερη, γρηγορότερη και ανετότερη. Δεν χρειάζεται πλέον πολύς μόχθος αναζήτησης. Ένας κατακλυσμός γνώσης παρέχεται δωρεάν (ή έστω με κάποια συνδρομή μέλους ειδικών ηλεκτρονικών βιβλιακών συλλογών). Ωστόσο, όλα αυτά παρέχονται υπό όρους. Δεν αρκεί η συσκευή αναζήτησης (υπολογιστής). Είναι προϋπόθεση η σύνδεση στο διαδίκτυο, η σύνδεση σε πηγή ηλεκτρικού ρεύματος, η λειτουργία της συσκευής. Χωρίς αυτές της προϋποθέσεις δεν υπάρχει το ηλεκτρονικό βιβλίο. Τότε είναι που το υλικό, πραγματικό βιβλίο μας περιμένει καμαρωτό, υπαρκτό, αισθητό, με την αξεπέραστη μυρωδιά του τυπωμένου χαρτιού. Αυτό δεν ανήκει στην εικονική πραγματικότητα. Υπάρχει μόνιμος σύντροφος του ανθρώπου. Τεκμήριο πολιτισμού. Δεν είναι παράδοξο που ο προκατακλυσμιαίος πολιτισμός δεν άφησε τεκμήρια. Πρέπει να ήταν ψηφιακός.

Paolo Bedini 1885 "H ανάγνωση" νερομπογιά

16oς αιώνας, Λιθογραφία ( Ο Γουτεμβέργιος διαβάζει το πρώτο του αντίτυπο)

Jef Aerosol 2014 "Διάβασε, ονειρέψου" Γκράφιτι

Vladimir Kush, 1965

Salvador Dali 1940 "Βιβλίο που μεταμορφώνεται σε γυναικείο γυμνό" Λάδι σε καμβά Maestro del Parral περί το 1480 "Ο Άγιος Ιερώνυμος στο Γραφείο" λάδι σε ξύλο

Alireza Darvish 2003 "Κυβερνοχώρος" Στυλό, μελάνι και ακρυλικό χρώμα

Rick Beerhost 2010 "Κορίτσι με κόκκινο βιβλίο" λάδι σε ξύλο

Η πόλη διαβάζει βιβλία παντού Πληροφορίες στο www.athens2018.gr

3 Μαΐου

Τα σύνορα της Ελευθερίας Θοδωρής Καλλιφατίδης Διοργάνωση: Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, ΟΠΑΝΔΑ Ενότητα: Ξένοι Συγγραφείς Σύντομη Περιγραφή: Η κοινωνία της εικόνας και η επιρροή της στον γραπτό λόγο και την ελευθερία που αυτός προασπίζεται, είναι το θέμα της εκδήλωσης του δημοφιλούς Έλληνα συγγραφέα που τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στη Σουηδία. Χώρος: Πνευματικό Κέντρο δήμου Αθηναίων, αμφιθέατρο «Αντώνης Τρίτσης», Ακαδημίας 50 Ώρες: 20:00 – 22:00 Είσοδος ελεύθερη

5 Μαΐου

Athens Urban Picnic: The book edition Διοργάνωση: En Lefko 87.7 -FronstageS.A., στήριξη του Δικτύου Πολιτισμού του δήμου Αθηναίων

Ενότητα: Η Μεγάλη Γιορτή της Ανάγνωσης Σύντομη Περιγραφή: ο En Lefko 87.7 διοργανώνει ολοήμερo event, πολιτιστικό, ενημερωτικό και ψυχαγωγικό picnic στην Πλατεία Κοτζιά του Δήμου Αθηναίων, «απλώνοντας» αποσπάσματα και εμπειρίες από τις σημαντικότερες στιγμές της παγκόσμιας λογοτεχνίας, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Πρόγραμμα: 11:00-19:00 Ραδιοφωνικές εκπομπές με τους παραγωγούς του EnLefko 87.7 11:30-13:00 Παιδικές δράσεις από την ομάδα των Kid A 13:00-14:00 Αφήγηση και παρουσίαση βιβλίου από τον Κωνσταντίνο Τζούμα 13:30-15:00 Παιδική θεατρική παράσταση "Γύρω- Γύρω Μήνες" 15:30-16:30 Book Lab με την ομάδα του somuchreading 17:00-18:30 Bingo Game με τον Ηλία Φραγκούλη 19:00-20:00 Live Band 20:15-22:00 Προβολή ταινίας Χώρος: Πλατεία Κοτζιά Ώρες: 11:00 -22:00 Ελεύθερη συμμετοχή

16 Μαΐου

Σκυταλοδρομία Λόγου: Τίτος Πατρίκιος – Παντελής Μπουκάλας: Από την ποίηση στο δοκίμιο Διοργάνωση: Εκδόσεις Κίχλη, Εκδόσεις Άγρα Ενότητα: Έλληνες Συγγραφείς Σύντομη Περιγραφή: 12 συγγραφείς επιλέγουν ο καθένας το αγαπημένο του βιβλίο από διαφορετική κατηγορία λόγου (Ποίηση, Ιστορία, Βιογραφία/ Απομνημονεύματα/ Ημερολόγιο, Μυθιστόρημα -ελληνικό και ξένο, Νουβέλα-Διήγημα, Επιστήμη, Θέατρο, Βιβλία για παιδιά και εφήβους, Φιλοσοφία, Κριτική-Δοκίμιο) και καλούν το συγγραφέα του σε ένα ανοικτό και δημόσιο διάλογο, παραδίδοντας του τη Σκυτάλη προκειμένου να επιλέξει τον επόμενο από τους δώδεκα. Η δράση πλαισιώνεται από οπτικοακουστικό υλικό και έχει δύο συντονιστές, διαφορετικών γενεών. Χώρος: Δημαρχείο Αθηνών, αίθουσα Γουναρόπουλου, Πλατεία Κοτζιά Ώρα: 18:30 Είσοδος ελεύθερη

ΒΙΒΛΙΟ

Apollonia | 29 pt | Bold

///////////// Ελένη Κεχαγιόγλου | Φιλόλογος-επιμελήτρια εκδόσεων

από τις απαρχές μέχρι το 1830 ο 1455, στη Μαγεντία της Γερμανίας ο Ιωάννης Γουτεμβέργιος παρουσίασε την αισθητικά υπέροχη Βίβλο του — το πρώτο βιβλίο της ευρωπαϊκής τυπογραφίας. Η τέχνη του Γουτεμβέργιου διαδόθηκε σύντομα στη Ρώμη, τη Βενετία, τη Φλωρεντία και άλλες ευημερούσες πόλεις της ιταλικής χερσονήσου. Μες σε λίγα χρόνια, έως το 1500, τα αντίτυπα των βιβλίων που είχαν τυπωθεί ήταν περισσότερα από ό,τι όλα μαζί τα χειρόγραφα της προηγούμενης χιλιετίας. Η λατινική τυπογραφία εγκατέλειψε τη βαριά γοτθική γραφή που μιμήθηκε ο Γουτεμβέργιος στη Βίβλο και υιοθέτησε την κομψή μικρογράμματη γραφή που έγινε πρότυπο των πρώτων στοιχειοχαρακτών: του Jenson, του Griffo και, αργότερα, του Garamont. Δεύτερη σχεδιαστική καινοτομία της λατινικής τυπογραφίας ήταν η χρήση της πλάγιας ή ιταλικής γραμματοσειράς (italic).

Οι απαρχές της ελληνικής τυπογραφίας

To κείμενο (υλικό για τα μαθήματά μου ως προς την επιμέλεια εκδόσεων στο Ε.ΚΕ.ΒΙ. και στην «e-Σχόλη» των εκδόσεων Πατάκη) πρωτοδημοσιεύτηκε σε εκτενέστερη μορφή στο dimartblog.

"Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν μια βιβλιοθήκη, όπως οι ευνούχοι έχουν ένα χαρέμι". Βίκτωρ Ουγκώ, 1802-1885, Γάλλος συγγραφέας

Τα Ερωτήματα του Εμμανουήλ Χρυσολωρά θεωρούνται το πρώτο ελληνικό βιβλίο: τυπώθηκαν περίπου το 1475-1476, στη Βιτσέντζα, χωρίς κεφαλαία γράμματα. Ωστόσο, το πρώτο χρονολογημένο ελληνικό έργο είναι η Επιτομή των οκτώ του λόγου μερών και άλλων τινών αναγκαίων του Κων/νου Λάσκαρη: τυπώθηκε το 1476, στο Μιλάνο, σε επιμέλεια Δ. Δαμιλά, ο οποίος σχεδίασε την πρώτη πλήρη ελληνική σειρά στοιχείων με τόνους και πνεύματα, αλλά και κεφαλαία γράμματα βυζαντινής γραφής. Από το 1494, ο Άλδος Μανούτιος, μελετητής της κλασικής γραμματείας και προσωπικός φίλος των σπουδαιότερων λογίων της εποχής, έγινε ο σημαντικότερος εκδότης των πρώτων εκδόσεων κειμένων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Σε συνεργασία με τον Francesco Griffo da Bologna δημιούργησε τέσσερις ελληνικές γραμματοσειρές, γνώρισε τεράστια εκδοτική επιτυχία και το σχεδιαστικό του ύφος επηρέασε τις επόμενες γενιές τυπογράφων. Το 1499, οι Κρήτες Νικόλαος Βλαστός και Ζαχαρίας Καλλέργης παρουσίασαν στη Βενετία τη σημαντικότερη από τις εκδόσεις τους, το Ετυμολογικόν Μέγα, σε επιμέλεια Μάρκου Μουσούρου. Τελευταίος έλληνας εκδότης του 16ου αιώνα στην Ιταλία (μετά το θάνατο του Ανδρέα Κουνάδη που δραστηριοποιήθηκε στη Βενετία) ήταν ο Εμμανουήλ Γλυτζούνης. Από τις αρχές του 16ου αιώνα τα βιβλία άρχισαν να απομακρύνονται από την αισθητική των χειρόγραφων κωδίκων που μιμούνταν έως τότε, και εμφανίστηκε για πρώτη φορά η «σελίδα τίτλου». Επίσης, ενώ η ευρωπαϊκή τυπογραφία είχε πλέον κατά κανόνα περιοριστεί στο μαύρο μελάνι, οι ελληνικές εκδόσεις διατήρησαν τη διχρωμία μαύρο-ερυθρό, κυρίως στα εκκλησιαστικά βιβλία.

Οι ελληνικές εκδόσεις στον Διαφωτισμό Στην πορεία του ελληνικού βιβλίου προς τον Διαφωτισμό, σημαντικοί σταθμοί ήταν η έκδοση από το Κολλέγιο του Ήτον των Λόγων του Ιωάννου Χρυσοστόμου με τυπογραφικά στοιχεία του Claude Garamont (1612), η ίδρυση του μακροβιότερου ελληνικού εκδοτικού οίκου στη Βενετία το 1670 από τον Νικόλαο Γλυκύ (λειτούργησε έως τα μέσα του 19ου αι.) και η μνημειώδης έκδοση του βυζαντινού λεξικού του Σουίδα από το τυπογραφείο του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ στην αρχή του 18ου αι. Από τα μέσα του 18ου αι., λόγιοι όπως ο Ευγένιος Βούλγαρης, ο Άνθιμος Γαζής, ο Ιώσηπος Μοισιόδαξ, ο Δημήτριος Καταρτζής κ.ά. τύπωναν έργα τους με την οικονομική στήριξη πλούσιων ομογενών. Από την περίοδο αυτή ωστόσο ξεχωρίζει ο γιαννιώτης έμπορος Πολυζώης Λαμπανιτζιώτης, με περισσότερες από 40 εκδόσεις στο ενεργητικό του. Το 1790, ιδρύθηκε η Εφημερίς από τους αδελφούς Μαρκίδες Πούλιου, κατοίκους της Βιέννης, που είχαν μάθει την τυπογραφική τέχνη στο τυπογραφείο του Baumeister, όπου τυπωνόταν και η εφημερίδα τους. Εκεί, το διάστημα 1790-1797 τυπώθηκαν 56 ελληνικά βιβλία (ανάμεσά τους, το Σχολείον των ντελικάτων εραστών του Ρήγα Βελεστινλή). Την τυπογραφία των τελευταίων δεκαετιών του 18ου αιώνα σφράγισαν με την παρουσία τους ο Ιταλός Giambattista Bodoni και ο Γάλλος Firmin Didot. Ο Bodoni έγινε γνωστός σε ολόκληρη την Ευρώπη χάρη στις πολυτελείς εκδόσεις του, πολλές από τις οποίες ήταν έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, στοιχειοθετημένες με τις δικές του, εξεζητημένες, γραμματοσειρές. Ο Didot, προσωπικός φίλος του Αδαμάντιου Κοραή, εξέδιδε επίσης έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Την ίδια εποχή, στο Καίμπριτζ, ο Alexander Wilson χάραξε μια ελληνική γραμματοσειρά βασισμένη στον γραφικό χαρακτήρα του κλασικού φιλολόγου Richard Porson, που κυριάρχησε στις ελληνικές εκδόσεις της Μεγάλης Βρετανίας έως τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.

Η περίοδος της Ελληνικής Επανάστασης Η Ελληνική Επανάσταση χρειαζόταν την τυπογραφία για την ενημέρωση του ελληνικού πληθυσμού. Ο πρώτος τυπογραφικός εξοπλισμός εγκαταστάθηκε το 1821 αρχικά στην Καλαμάτα, όπου τυπώθηκε η επαναστατική εφημερίδα Σάλπιγξ η Ελληνική, και έπειτα στην Ακροκόρινθο, για να καταστραφεί από τη στρατιά του Δράμαλη το 1822. Τυπογραφεία ιδρύθηκαν επίσης στην Ύδρα και στο Μεσολόγγι (όπου μεταξύ άλλων τυπώθηκε ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν του Διονύσιου Σολωμού το 1825). Στο τέλος του 1824, η ελληνική Διοίκηση απέκτησε δύο πιεστήρια και τα εγκατέστησε πρώτα στο Ναύπλιο, έπειτα στην Αίγινα, μετά στον Πόρο, πάλι στο Ναύπλιο, και τέλος, με την έλευση του Όθωνα, στην Αθήνα, όπου και μεταφέρθηκε όχι απλώς η πρωτεύουσα, αλλά και το κέντρο της βιβλιοπαραγωγής ελληνικών βιβλίων.

ΒΙΒΛΙΟ

MgRockNice | 29 pt | Bold

///////////// Γιάννης Ράγκος | Συγγραφέας

Οδηγίες χρήσης | Αυτή, λοιπόν, (θα μπορούσε να) είναι η ιστορία…

Το βλέμμα:

Βρίσκεσαι σε κάποιο βιβλιοπωλείο. Σε μια δημόσια βιβλιοθήκη. Στη βιβλιοθήκη ενός σπιτιού. Ψάχνεις κάτι συγκεκριμένο ή απλώς χαζεύεις τους τόμους έστω και μόνο για την απόλαυση να είσαι παρέα με τα βιβλία. Ο παράδεισος σαν ένα είδος βιβλιοθήκης, όπως έλεγε ο Μπόρχες. Πού και πού, τραβάς κάποιο από το ράφι. Κοιτάζεις το εξώφυλλό του. «Σκληρό» ή paperback, με ή χωρίς «κουβερτούρα». Παρατηρείς το «στήσιμο», την εικονογράφηση (φωτογραφία, γραφιστική σύνθεση, σχέδιο ή ζωγραφικός πίνακας), τη γραμματοσειρά με τον τίτλο και το όνομα του συγγραφέα, τον λογότυπο του εκδοτικού οίκου. Γυρίζεις στο οπισθόφυλλο, διαβάζεις την περίληψη. Ίσως ανοίγεις το «αυτί» για να ρίξεις μια ματιά στο βιογραφικό του συγγραφέα.

Ένα κοίταγμα άλλοτε έμπειρο και σταθερό κι άλλοτε ερευνητικό, έκπληκτο και μαγεμένο. Και τότε, κάθε φορά φέρνει στο νου την πρώτη φορά.

Το άγγιγμα:

Φυλλομετράς το βιβλίο, χαϊδεύεις τις σελίδες. Διαλέγεις ένα τυχαίο φύλλο και με τον αντίχειρα και τον δείκτη τρίβεις ελαφρά τις δύο όψεις του για να αξιολογήσεις την ποιότητα του χαρτιού: ματ ή γυαλιστερό, «βαρύ» (πιο χοντρό) ή «ελαφρύ» (πιο λεπτό), με ελαφρά διαφάνεια ή αδιαφανές, λευκό, υποκίτρινο ή με χρώμα.

Ελέγχεις αν σου αρέσει η αίσθηση που αφήνει στα δάκτυλά σου. Πώς μπορείς να απολαύσεις κάτι, αν δεν σου αρέσει να το αγγίζεις;

Η όσφρηση: Ανοίγεις το βιβλίο σε ένα τυχαίο σημείο. Χώνεις τη μύτη σου ανάμεσα στις σελίδες. Μυρίζεις το μελάνι πάνω στο χαρτί. Το είδος της μυρωδιάς ποικίλει από βιβλίο σε βιβλίο: αλλιώς μυρίζει το φρεσκοτυπωμένο, διαφορετικά το πολυκαιρισμένο, εντονότερα το τυπωμένο σε τετραχρωμία. Σε κάποια αναμειγνύεται η μυρωδιά από το υλικό της βιβλιοδεσίας, σε άλλα από το χαρτί. Αναδύονται τα πρώτα αρώματα. Σα να στριφογυρίζεις μια γουλιά κρασιού στον στόμα σου, προτού την καταπιείς. Κι ύστερα αναλογίζεσαι αν θα ήσουν διατεθειμένος / η να πιεις ολόκληρο το μπουκάλι. Ο Γιάννης Ράγκος είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος. Τελευταίο βιβλίο του το graphic novel «Στα μυστικά του Βάλτου» (από το ομώνυμο μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα, Εκδόσεις Polaris 2018), σε σενάριο δικό του και σχέδια του Παναγιώτη Πανταζή.

"Διαβάζεις · σε φρενήρεις ρυθμούς καταπίνοντας μονομιάς αμέτρητες σελίδες ή με συχνά διαλείμματα για να αναστοχαστείς, να επιστρέψεις σε μια παράγραφο, να επιμηκύνεις την επίγευση της αναγνωστικής απόλαυσης".

Το νόημα:

Διασχίζεις δεκάδες ή εκατοντάδες σελίδες γεμάτες με τυπογραφικά στοιχεία. Διαφορετικές γραμματοσειρές -άλλες περισσότερο «καλλιτεχνικές», άλλες πιο απλές και πολυχρησιμοποιημένες. Σε σημαντικό βαθμό έχεις μάθει να τις ξεχωρίζεις. Κάποια κείμενα σε πολυτονικό· οι «ξεχασμένοι» τόνοι -δασεία, ψιλή, περισπωμένη- μικρά στολίδια στην τυπωμένη σελίδα.

Κοντολογίς: γράμματα, τόνοι και σημεία στίξης γεμίζουν όλο τον διαθέσιμο χώρο. Ένα άγνωστο αλλά συναρπαστικό αρχιπέλαγος από μαύρα σημάδια πάνω σε λευκή επιφάνεια ανοίγεται μπροστά σου.

Το διάβασμα:

Διαβάζεις· καθιστός / ή, ξαπλωμένος / η, όρθιος / α. Διαβάζεις· σε πλήρη εγρήγορση ή μισοκοιμισμένος / η. Διαβάζεις· σ’ ένα καφέ, στο ταξίδι με πλοίο, αεροπλάνο, τρένο ή λεωφορείο, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στο πάρκο, στο παγκάκι, στο μπαλκόνι, στην παραλία, ακόμα και στο μπάνιο. Διαβάζεις· σε φρενήρεις ρυθμούς καταπίνοντας μονομιάς αμέτρητες σελίδες ή με συχνά διαλείμματα για να αναστοχαστείς, να επιστρέψεις σε μια παράγραφο, να επιμηκύνεις την επίγευση της αναγνωστικής απόλαυσης. Σε κάθε περίπτωση: «ξεκομμένος / η» από τον παροντικό κόσμο και «βυθισμένος / η» σ’ έναν μυθοπλαστικό, αλλά εξίσου πειστικό.

Η συναρπαστικότερη, πιο φτηνή και πλέον προσβάσιμη μηχανή μεταφοράς στο χρόνο και τον τόπο.

Η μνήμη: Από τη βιβλιοθήκη σου ανασύρεις ένα βιβλίο που κάποτε είχες διαβάσει. Κάτι θες να ξαναδείς, σε κάτι να ανατρέξεις ή έστω χωρίς πρόθεση, πέφτεις πάνω του καθώς ψάχνεις κάτι άλλο και το μάτι περνά φευγαλέα από αυτό. Το βιβλίο που παίρνεις ξεχωρίζει από την ταλαιπωρημένη ράχη και το κάπως φθαρμένο εξώφυλλο. Το ξεφυλλίζεις πρόχειρα. Θραύσματα του παρελθόντος παρελαύνουν μπροστά σου: μία ημερομηνία ή μία αφιέρωση, μερικοί κόκκοι άμμου χωμένοι ανάμεσα στις σελίδες, άλλες τσαλακωμένες απ’ όταν το έβαλες βιαστικά σε μια τσάντα, μερικές τσακισμένες γωνίες -σημάδι ότι σ’ εκείνο το σημείο κάποτε είχες διακόψει την ανάγνωση, μια ξεθωριασμένη καφέ κηλίδα -μάλλον από μια κούπα καφέ που έσταξε, λέξεις, φράσεις ή και ολόκληρες παράγραφοι υπογραμμισμένες με μολύβι ή στυλό, κάποια σχόλια στο περιθώριο του τυπωμένου κειμένου. Ξαφνικά, αντιλαμβάνεσαι ότι το βιβλίο αυτό -ως αντικείμενο και μόνο- έχει γίνει κιόλας οργανικό μέρος της βιογραφίας σου. Αλλά το ξέρεις καλά: ακόμα κι αν το ξαναδιαβάσεις, δεν θα είσαι ποτέ ο ίδιος / η ίδια… Καλές αναγνώσεις!

///////////// Γιάννης Μαμάης | Εκδότης

ΒΙΒΛΙΟ

KpApla | 29 pt | Bold

έ

τσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, για ένα πολύ μικρό κομμάτι της τυπογραφίας μπορώ να κάνω λόγο. Για την τυπογραφία του βιβλίου. Σήμερα κινούμαστε ανάμεσα σε ένα τεράστιο πλήθος γραφιστικών παραστάσεων από τα περιοδικά ποικίλης ως τα ψηφιακά περιβάλλοντα. Οι επιρροές που το βιβλίο έχει δεχτεί από τη διάχυση της γραφιστικής είναι τεράστιες. Αυτές, όμως, που προέκυψαν από τις καλλιτεχνικές ανησυχίες των μοντερνιστών παίζουν δευτερεύοντα ρόλο· καταρχάς, αξιοποιήθηκαν κυρίως στη διαφήμιση και στα περιοδικά· και, επιπλέον, συγχέονται με τις πιο αντιπαθητικές ιδέες που διέδωσε η ηλεκτρονική ψηφιοποίηση. Είναι κάθετη η διαφορά αρχών στην επιμέλεια μεταξύ ενός βιβλίου και των άλλων εντύπων. Δυστυχώς, τα πρότυπα που διακινούνται από τα πιο δημοφιλή προγράμματα επεξεργασίας κειμένου και ηλεκτρονικής τυπογραφίας θαρρείς ότι κατασκευάστηκαν από εχθρούς της τυπογραφίας, εχθρούς του διαβάσματος. Φυσικά, ο υπολογιστής προσέφερε δυο ανεκτίμητες υπηρεσίες: δυνατότητες να βρεις, να επεξεργαστείς και να χρησιμοποιήσεις υλικά, και ταχύτητα διεκπεραίωσης της εργασίας – που σημαίνει χρόνο και χρήμα. Γιατί, λοιπόν, περισσεύουν σήμερα τα κακόζηλα βιβλία; Επειδή, φρονώ, έλλειψε η παιδεία. Μπορεί να ρωτήσει κανείς: Και τι βλάπτει που είναι άσχημο ένα βιβλίο; – το διάβασμά του δεν προέχει; Μα, κι αν ακόμα ήταν περιττή πολυτέλεια η ομορφιά ενός βιβλίου, δεν θα έπαυε να είναι για τον πολιτισμό ανεκτίμητη κατάκτηση. Αλλά η τυπογραφική τέχνη αποσκοπεί στο ανετότερο διάβασμα, στην ευκολότερη πρόσληψη του κειμένου. Τι απαιτείται σήμερα, με τις κατακτήσεις της τεχνολογίας, για ένα εμφανίσιμο βιβλίο; Ελάχιστα πράγματα, χωρίς κανένα επιπλέον οικονομικό κόστος. Απαιτούνται μια στοιχειώδης αίσθηση ευθύνης στην οργάνωση του κειμένου και η καλαισθησία που απορρέει από την παρατήρηση του «καλού» που προηγήθηκε. Όπως αντιλαμβάνεστε, είμαι κατά βάθος με την πλευρά της «κλασικής γραμμής» στην τυπογραφική επιμέλεια. Όποιος κάνει τον κόπο να συγκρίνει τα παλιά ωραία βιβλία με τα πιο καλαίσθητα σημερινά θα διαπιστώσει ότι το «κλασικό» αποδεικνύεται ακόμα και τώρα το πιο «μοντέρνο» – με την επιμονή του στη λιτότητα, με την αποστροφή του προς το κραυγαλέο και με την έγνοια του για το αβίαστο ταίριασμα. Τυπογραφία είναι το μάτι: αυτό που δεν «πικραίνει» το μάτι είναι εύστοχο και λειτουργικό. Και τούτο ισχύει στο σύνολο, από το εξώφυλλο ως τον κολοφώνα. Επιζητούμε στο τελικό αποτέλεσμα μιαν αρμονία που θα μου άρεσε να την παρομοιάσω με αυτή της μουσικής. Υπάρχουν και σήμερα μερακλήδες δουλευτές στην παραγωγή του βιβλίου· θα αρκεστώ να μνημονεύσω τον Αιμίλιο Καλιακάτσο των εκδόσεων «Στιγμή», τον Σταύρο Πετσόπουλο των εκδόσεων «Άγρα», ο οποίος κυριολεκτικά «πλήρωσε το μάρμαρο», παρατείνοντας τη ζωή της παραδοσιακής τυπογραφίας με δικά του έξοδα πάνω από δυο δεκαετίες στη χώρα μας. Επιπροσθέτως, τις εκδόσεις «Περισπωμένη», τις εκδόσεις του «ΜΙΕΤ», τις εκδόσεις «Ροδακιό» και άλλους εκδοτικούς οίκους με μικρό κύκλο εργασιών. Έχει τις δυσκολίες της και η δική μας πραγματικότητα: διαθέτουμε ελάχιστες οικογένειες στοιχείων κατάλληλες για κείμενα συνεχόμενης ανάγνωσης, όπως είναι αυτά των βιβλίων. Σίγουρα θα εμπλουτιζόταν η παράδοσή μας, αν μπορούσαν να δημιουργηθούν κι άλλες. Αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει κατορθωτό. Φτάνοντας στο σημείο αυτό, αναδεικνύεται κι ένα μη γλωσσολογικό επιχείρημα υπέρ του πολυτονικού: οι άψογες αυτές τυπογραφικές οικογένειες είναι σχεδιασμένες με την αισθητική πρόβλεψη όλων των τόνων και των πνευμάτων. Από τις προσπάθειες να σχεδιαστούν παραλλαγές τους με διογκωμένο τον «οφθαλμό», προκειμένου να υποβαθμιστεί η λειτουργία των τόνων και των πνευμάτων στη συνολική εικόνα, προέκυψαν δύσμορφα κατασκευάσματα. Στο συγκείμενο που περιέγραψα, η εικονογράφησης δεν σηκώνει γενικευτικές συνταγές. Όταν δεν πρόκειται για λεύκωμα, οπότε το εικονογραφικό υλικό καθορίζει πολλά στις διαστάσεις και στο «στήσιμο», το βιβλίο οφείλει να εντάξει την εξωκειμενική ύλη σε ισόρροπες θέσεις με ομοιομορφία και επαναλαμβανόμενες τεχνικές. Αυτή είναι ακόμα και η λογική των κοσμημάτων. Είναι πολύ χαρακτηριστικό πόσο εξωφρενικά έγιναν τα σχολικά βιβλία, λ.χ., με την αποπνικτική εισβολή έγχρωμου υλικού. Ο μόνος τρόπος να αναχαιτιστεί η αδιαφορία της βιβλιακής παραγωγής για την αρτιότητα των προϊόντων της είναι να συγκροτηθούν καλλιεργημένες συνειδήσεις ήδη μέσα στο σχολείο. Και να μη σταματήσει εκεί.

"Τυπογραφία είναι το μάτι: αυτό που δεν «πικραίνει» το μάτι είναι εύστοχο και λειτουργικό. Και τούτο ισχύει στο σύνολο, από το εξώφυλλο ως τον κολοφώνα".

ΒΙΒΛΙΟ

KpBooklet | 29 pt | Regular

Η Αθήνα διακρίθηκε για την πρωτότυπη πρόταση που κατέθεσε ο δήμος Αθηναίων προς την UNESCO με τη συνεργασία φορέων του βιβλίου. Η πρόταση δίνει έμφαση στο βιβλίο και την ανάγνωση ως χαρά, απόλαυση, διασκέδαση που απλώνεται σε όλη την πόλη, φτάνοντας σε όλες τις γειτονιές και τους πληθυσμούς της πόλης. Όπως σχολιάζει ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης: «Όταν ο φάκελος διεκδίκησης που καταθέσαμε προς την UNESCO για την Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018 επικράτησε ως ο πληρέστερος και πιο ενδιαφέρων, δεν μπορούσαμε να κρύψουμε τον ενθουσιασμό μας για την επιτυχία. Σήμερα δεν μπορούμε να κρύψουμε τη χαρά και την ανυπομονησία μας, ώστε να δει όλος ο κόσμος τις δυνατότητες των δημιουργικών δυνάμεων της Αθήνας. Η διάκριση της Αθήνας ως Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου από την UNESCO είναι για την πόλη μία ακόμη μεγάλη ευκαιρία στη δυναμική και δημιουργική της πορεία ως προορισμό πολιτισμού. Η πόλη με τα 5 εκατομμύρια επισκέπτες την προηγούμενη χρονιά, είναι μια φιλική και εξωστρεφής ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, με μια μοναδική πολιτιστική κληρονομιά αλλά και μια σύγχρονη πολιτιστική δυναμική, που την αναδεικνύει σε προορισμό πολιτισμού όλο τον χρόνο».

Σκοπός της Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου είναι να εμπνεύσει, να προωθήσει τη διάδοση του βιβλίου, την ανάγνωση και τη δημιουργία και να αφήσει πολιτιστικό αποτύπωμα και μετά το πέρας της διοργάνωσης. Να αναδείξει τη σημασία των ιστοριών και των αφηγημάτων για τη ζωή μας στις σύγχρονες μητροπόλεις – όπως είναι η Αθήνα- και να συμβάλει στη διασπορά και διάδοση της δημιουργικής και καλλιτεχνικής έκφρασης στις γειτονιές.

Από τις 23 Απριλίου 2018 και για μια ολόκληρη χρονιά η Αθήνα θα είναι Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου. Πρόκειται για τη 18η πόλη που φιλοξενεί τη σημαντική αυτή διεθνή διοργάνωση για το βιβλίο, από την έναρξη της πρωτοβουλίας της UNESCO το 2001, με πρώτο τότε σταθμό τη Μαδρίτη.

Ο Γιάννης Τροχόπουλος, συντονιστής της διοργάνωσης Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, σχολιάζει: «Τι μπορεί να σημαίνει για τους κατοίκους της Αθήνας ο θεσμός της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας του Βιβλίου για το 2018, διοργάνωση που ανέλαβε ο Δήμος Αθηναίων με τη διάκριση που του απένειμε η Unesco; Δεν ξέρω αν μπορώ να απαντήσω αντικειμενικά στο παραπάνω ερώτημα. Η Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου μπορεί να είναι για την Αθήνα η αρχή μίας συστηματικής και πολύχρονης προσπάθειας υποστήριξης και εδραίωσης ενός περιβάλλοντος ανάγνωσης, περιέργειας και δημιουργικότητας. Είναι προφανές νομίζω πλέον μετά από τόσα χρόνια κρίσης και ταλαιπωρίας ότι δεν έχουμε επίγνωση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας. Χρειάζεται λοιπόν να δεχθούμε ότι με αυτή τη διοργάνωση μπορούμε να κάνουμε μερικά βήματα μπροστά και όχι άλματα. Όλο το πρόγραμμα που περιλαμβάνει περισσότερες από 200 δράσεις διασκορπισμένες μέσα σε μία ολόκληρη χρονιά φιλοδοξεί να αγγίξει ολόκληρη την πόλη, κάθε ηλικιακή ομάδα, κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα, κάθε κοινωνική κατηγορία - τους νέους αλλά και τους μεγαλύτερους, τους κατοίκους του κέντρου αλλά και των περιχώρων, ανθρώπους με υψηλό αλλά και με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, την πνευματική πρωτοπορία, αλλά κι εκείνα τα κοινωνικά στρώματα που αισθάνονται απομονωμένα, τους ντόπιους αλλά και τους επισκέπτες της πόλης, τους τουρίστες, τους μετανάστες ή τους πρόσφυγες. Οι φορείς του δήμου, μικρές ομάδες που δουλεύουν στις γειτονιές, μεγάλοι πολιτιστικοί φορείς, ο χώρος του βιβλίου, ιδρύματα και ξένα ινστιτούτα και πρεσβείες ενώνουν τις δυνάμεις τους για να συνδέσουν τα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα με τη χαρά της ανάγνωσης και την πρόσβαση στην πληροφορία. Η λειτουργία της Κινητής Βιβλιοθήκης από τον ΟΠΑΝΔΑ, που θα επισκέπτεται σε τακτά χρονικά διαστήματα όλες τις γειτονιές του δήμου είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε. ‘Όπως χρειάζεται σταδιακά να συνδεθούν κι άλλα πετυχημένα προγράμματα του δήμου, άλλων δήμων αλλά και της πολιτείας με την προσπάθεια προώθησης της ανάγνωσης, της περιέργειας και της δημιουργικότητας. Αυτές οι έννοιες είναι αλληλένδετες και συνδιαμορφώνουν το περιβάλλον που χρειάζονται σήμερα ειδικά οι νέοι άνθρωποι, για να μπορέσουν να συμβάλουν καθοριστικά στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού του τόπου» Η Εριφύλη Μαρωνίτη, συντονίστρια προγράμματος της διοργάνωσης Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, σχολιάζει: «Μπορεί να ζούμε την εποχή κυριαρχίας της εικόνας, και τα στοιχεία να δείχνουν ότι οι αναγνώστες βιβλίων λιγοστεύουν, ωστόσο μοιάζει να ξεχνούμε πως όλη μας η ζωή δεν είναι παρά μία ή μάλλον πολλές ιστορίες. Στην καθημερινότητα αλλά και στη δημιουργική μας έκφραση, στην ατομική ζωή αλλά και στις συλλογικότητες. Εδώ βρίσκεται και το κεντρικό σκεπτικό του πολυσυλλεκτικού προγράμματος της διοργάνωσης «Αθήνα 2018– Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του δήμου Αθηναίων. Ιστορίες παντού, βιβλία παντού, τέχνες στις γειτονιές της Αθήνας, βήμα δημιουργικής έκφρασης στις τοπικές κοινωνίες. Η τιμητική διάκριση της UNESCO θέτει την Αθήνα για 12 μήνες στο επίκεντρο ενός διεθνούς, πολιτιστικού ενδια-

Πληροφορίες στο www.athens2018.gr φέροντος. Και το πρόγραμμα του δήμου Αθηναίων, που παντρεύει το μείζον με το συγκριτικά έλασσον, τα μεγάλα μουσεία με τις άτυπες ομάδες, οργανισμούς πολιτισμού όπως το Εθνικό Θέατρο ή τη Λυρική Σκηνή με ερασιτεχνικούς θιάσους απρόσμενων δρωμένων, Βιβλιοθήκες όπως την Εθνική μας Βιβλιοθήκη ή τη Γεννάδειο ή τις πολυθεματικές βιβλιοθήκες του Πανεπιστημίου Αθηνών με αυτοσχέδιες κινητές βιβλιοθήκες, θέτει στο επίκεντρο εξίσου με τον επισκέπτη ή τον κάτοικο του κέντρου της Αθήνας, τον πολίτη στις απομακρυσμένες από το κέντρο γειτονιές. Εκδηλώσεις και δράσεις θα διασκορπιστούν παντού, στην Κυψέλη και τη Δημοτική Αγορά της, στα Πατήσια και την Οικία Θεοτοκοπούλου, στο Σεράφειο και τον Κεραμεικό, στο Γκάζι και την Τεχνόπολη, στο Εμπορικό τρίγωνο, στις δημόσιες πλατείες, στα Πανεπιστήμια αλλά και τα ξένα Ινστιτούτα, στις Βιβλιοθήκες αλλά και τα Μικρά Βιβλιοπωλεία στις γειτονιές της μητροπολιτικής μας πρωτεύουσας. Βραβευμένοι ξένοι συγγραφείς, όπως ο Ιαν Μακ Γιούαν, ο Τζων Κόνελι, ο Τζωρτζ Σόντερς, και δεκάδες άλλοι έρχονται για να μιλήσουν με τους αναγνώστες τους και να αποκαλύψουν τα μυστικά της γραφής τους. Δημοφιλείς Έλληνες συγγραφείς ηγούνται συναρπαστικών περιπάτων σε γειτονιές της πόλης που έγιναν το εμπνευσμένο σκηνικό των βιβλίων τους, στις «Αθηναϊκές Διαδρομές του Βιβλίου». Καταξιωμένοι ποιητές, πεζογράφοι, επιστήμονες, φιλόσοφοι και δοκιμιογράφοι συμμετέχουν σε μια πρωτοφανή «Σκυταλοδρομία Λόγου» ανοίγοντας το διάλογο όχι μόνον με εκείνους που τους ενέπνευσαν αλλά και με την οπτική της νεότερης γενιάς. Το βιβλίο εμπνέει το θέατρο και το Φεστιβάλ Αθηνών συνεργάζεται με πέντε εξαιρετικά ενδιαφέρουσες παραγωγές που βασίζονται σε εμβληματικά έργα των Μπέκετ, Τζόις, Πόε αλλά και στην άγνωστη ιστορία της Βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας. Την ίδια ώρα το Εθνικό θέατρο ξεκινά μια σειρά από θεατρικά δρομολόγια στις γειτονιές, με το Λεωφορείο ο Πόθος. Το βιβλίο αρέσει και στο σινεμά και οι λάτρεις της έβδομης τέχνης μπορούν να απολαύσουν δεκάδες ξεχωριστές ταινίες εμπνευσμένες από βιβλία ή τους συγγραφείς τους σε κλειστές αίθουσες αλλά και θερινές προβολές. Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων. Η ιστορική πόλη μας τιμά τη μοναδική κληρονομιά του Περικλή, του Σοφοκλή, του Αριστοτέλη, της αρχαιότητας, αποδεικνύοντας παράλληλα πόσο δημιουργική και δυναμική μπορεί να είναι και στο παρόν όταν αξιοποιεί τα δίκτυα της, συνεργάζεται, δίνει βήμα στους πολίτες» Για τους πρώτους μήνες της διοργάνωσης, ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένες ακόμα από τις δράσεις: Στρογγυλά τραπέζια σε συνδιοργάνωση με πρεσβείες και ινστιτούτα, όπως οι διαγενεακοί διάλογοι της ισραηλινής λογοτεχνίας με μεταξύ άλλων τους A.B. Yehoshua και Eshkol Nevo, στα μέσα Μαΐου. Τα μικρά βιβλιοπωλεία σε κάθε γωνιά της Ελλάδας θα γιορτάσουν στις 28 Απριλίου μέσα από την Ημέρα των μικρών Βιβλιοπωλείων, που φέτος διοργανώνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Ένα αστικό πικνικ ‘book edition’ στο κέντρο της πόλης, στην πλατεία Κοτζιά, θα χαλαρώσει μικρούς και μεγάλους στις 5 Μαΐου. Η έκθεση με τις ιστορίες και τα βιβλιαράκια του μεγάλου καλλιτέχνη Αλέξη Ακριθάκη συνεχίζεται μέχρι τις αρχές Ιουνίου, ενώ η έκθεση ‘Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας – Ζωγραφίζοντας για τα βιβλία’ συνεχίζεται μέχρι τα τέλη Ιουλίου. Μέχρι τον Μάιο διαρκεί η έκθεση "Έργα πέρα από τις γραφές του Καβάφη” στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, ενώ η έκθεση ‘Ισλαμική καλλιγραφία – η τέχνη της γραφής’ θα φιλοξενείται από τον Απρίλιο ως τον Ιούνιο στο μουσείο Μπενάκη. Τα μεγάλα φεστιβάλ της πόλης, όπως το Jazz Festival, το Athens Open air Film Festival, το Athens Science Festival, το Refugee food festival έχουν φέτος μια γεύση από βιβλίο. Στη δημοτική Πινακοθήκη από τέλη Ιουνίου και για ένα περίπου μήνα θα φιλοξενηθούν εκθέσεις για τους Έλληνες καλλιτέχνες και το βιβλίο και για το βιβλίο ως έργο τέχνης. Έργα 60 περίπου καλλιτεχνών εμπνευσμένα από το βιβλίο θα βρίσκονται σε αναπάντεχα μέρη της πόλης στη δράση ‘The City reads’ του The Art Foundation από τέλη Απριλίου μέχρι τέλη Μαΐου. Μια πολύ σημαντική δράση είναι οι Ανοικτές Συλλογές: Κάθε δέκα ως δεκαπέντε ημέρες για έναν ολόκληρο χρόνο, ως ‘σκυταλοδρομία’, 30 περίπου κορυφαίοι φορείς κι οργανισμοί, μουσεία και βιβλιοθήκες της πόλης, υποδέχονται κατοίκους και επισκέπτες της πρωτεύουσας σε μια «σκυταλοδρομία μοναδικών θησαυρών» αναδεικνύοντας για πρώτη φορά ένα αθέατο τμήμα από τις σημαντικές συλλογές τους, μια θεματική συλλογή ή ένα αρχείο που σχετίζεται με το βιβλίο σε διάφορες μορφές κι εκφάνσεις του.

ΒΙΒΛΙΟ

///////////// Μαργαρίτα Α. Κωτσίνη

UB-AntiqueOlive | 29 pt | Light

| Επιμέλεια Εκδόσεων, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, Κάπα Εκδοτική

Στιγμή:

Μονάδα μέτρησης των τυπογραφικών στοιχείων. Μία στιγμή ισοδυναμεί με 0,3759 χιλιοστά του μέτρου. Δώδεκα στιγμές ισοδυναμούν με ένα τυπογραφικό τετράγωνο.

Τυπογραφικό τετράγωνο:

Τυπογραφική μονάδα μήκους με διάσταση 12 στιγμών. Με ολόκληρο ή μισό τετράγωνο γίνεται συνήθως η λευκή εσοχή της παραγράφου.

Τυπογραφικό στοιχείο: Κάθε γράμμα ή σημείο στίξης που τυπώνεται στο βιβλίο. Οικογένεια στοιχείων:

Κατηγορία στοιχείων που συνήθως έχουν το όνομα του σχεδιαστή τους, η γραμματοσειρά (Elzevir, Bodoni, Didot). Περιλαμβάνει πεζά και κεφαλαία στοιχεία, όρθια και πλάγια, σημεία στίξης, σύμβολα, αραβικούς αριθμούς και λατινικά. Ένας βασικός διαχωρισμός των γραμματοσειρών γίνεται με βάση το αν έχουν ή όχι πατούρα. (Έχει παρατηρηθεί ότι οι γραμματοσειρές που έχουν πατούρα βοηθούν περισσότερο στη φιλαναγνωσία.) Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες γραμματοσειρών όπως καλλιγραφικές, διακοσμητικές, γοτθικές κλπ. καθώς και άλλοι διαχωρισμοί.

Σελιδοποίηση:

Το μοίρασμα του κειμένου σε σελίδες, με τον αριθμό και τις κεφαλίδες τους.

Κεφαλίδα: Ο τίτλος του βιβλίου ή του κεφαλαίου ή το όνομα του συγγραφέα, που επαναλαμβάνεται με πολύ μικρά γράμματα, συνήθως κεφαλαία, στο επάνω μέρος της σελίδας. Βινιέτα:

Σχέδιο (εγχάρακτο κόσμημα με περίτεχνα σχήματα, συνήθως κλαδιά, φύλλα κ.α.) που χρησιμοποιείται ως διακοσμητικό στην αρχή ή στο τέλος των κεφαλαίων ή ως πλαίσιο των σελίδων.

Διάστημα: Διάστιχο:

Η απόσταση ανάμεσα στις λέξεις ή ανάμεσα στα γράμματα των λέξεων.

Η απόσταση ανάμεσα στις σειρές του κειμένου.

Κολοφώνας:

Μικρό κείμενο στην προτελευταία ή τελευταία εσωτερική σελίδα ενός βιβλίου όπου αναφέρονται στοιχεία σχετικά με την έκδοση του βιβλίου, όπως ονόμα επιμελητή, διορθωτή, πού και πότε τυπώθηκε, τα τυπογραφικά στοιχεία, το όνομα του χαρτιού, ο αριθμός των αντιτύπων, το όνομα του τυπογράφου και του βιβλιοδέτη.

Τιράζ:

Ο αριθμός των αντιτύπων της έκδοσης ενός βιβλίου.

Τετραχρωμία: Ανατύπωση εικόνων με 4 διαφορετικά χρώματα: κόκκινο, κίτρινο, μπλε και μαύρο

"Ο κόσμος είναι φτιαγμένος για να καταλήξει σ’ ένα ωραίο βιβλίο". Στεφάν Μαλαρμέ, 1842-1898, Γάλλος ποιητής

ή αλλιώς CMYK. Συντομογραφία από τις λέξεις Cyan (κυανό), Magenta (ματζέντα), Yellow (κίτρινο) και Black (μαύρο). Το μαύρο αναφέρεται με το γράμμα Κ από τη λέξη Key (κλειδί), καθώς κλειδώνει όλα τα περιγράμματα των εικόνων, ορίζει τα κείμενα και ολοκληρώνει τους τόνους που έχουν ήδη δημιουργηθεί από την εκτύπωση των προηγούμενων χρωμάτων.

Λιθογραφία: (περίπου 1798) Τεχνική εκτύπωσης όπου το θέμα χαράσσεται πάνω σε πλάκες ασβεστολιθικού πετρώματος ή μετάλλου (τσίγγος) και με την προσθήκη μελάνης και την τοποθέτηση των πλακών (ή τσίγγων) σε χειροκίνητες μηχανές πίεσης (με παλυνδρομική κίνηση) το θέμα τυπώνεται στο χαρτί. Τον 19ο αιώνα η έγχρωμη λιθογραφία καθιερώνεται από τον Τουλούζ Λωτρέκ. Η λιθογραφία μετεξελίχθηκε στη βαθυτυπία, ενώ πολύ αργότερα στη μέθοδο offset.

Βαθυτυπία: Μέθοδος εκτύπωσης κατά την οποία η εκτυπωτική πλάκα χαράσσεται σχηματίζοντας μικρές κυψέλες. Το μελάνι μεταφέρεται μέσα από αυτές στο χαρτί. Ανάλογα με το βάθος της κυψέλης μεταφέρεται λιγότερη ή περισσότερη μελάνη.

Λινοτυπία: (1886) Μηχανή με πληκτρολόγιο και αυτόματο χυτήριο η οποία φτιάχνει συμπαγείς "Πάντα φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης". Χόρχε Λουίς Μπόρχες, 1899-1986, Αργεντινός συγγραφέας

μεταλλικές αράδες αντί για μεμονωμένα μεταλλικά στοιχεία. Χρησιμοποιήθηκε πολύ στη στοιχειοθεσία εφημερίδων.

Μονοτυπία: (1887) Μηχανή με πληκτρολόγιο και αυτόματο χυτήριο η οποία φτιάχνει αράδες από μεμονομένα μεταλλικά στοιχεία. Μοιάζει πολύ με την στοιχειοθεσία στο χέρι και χρησιμοποιήθηκε πολύ στη στοιχειοθεσία βιβλίων.

Φωτοσύνθεση ή φωτοστοιχειοθεσία: Η στοιχειοθεσία κειμένου με τη βοήθεια κλαβιέ (πληκτρολογίου) και η αποτύπωσή του πάνω σε φωτοευαίσθητο χαρτί ή φιλμ. Είναι τεχνική που στηρίζεται στις αρχές της φωτογραφίας.

MinionGreek | 29 pt | Bold

η

///////////// Δρ Βασιλική Τσιγκούνη | Προϊσταμένη Αναγνωστηρίων Της Ε.Β.Ε.

γραφή έφερε στο φως από τα σκοτάδια που ήταν βυθισμένες, ολόκληρες πλευρές της μνήμης της ανθρώπινης ιστορίας. Αν η γραφή είναι η μνήμη των ανθρώπων, η αφήγηση της ανθρώπινης ιστορίας ξετυλίγεται μέσα στις σελίδες των βιβλίων για να μας δώσει τη μνήμη της ανθρωπότητας στο σύνολό της. Το βιβλίο με το περιεχόμενό του τροφοδοτεί τον ανθρώπινο νου και με τη μορφή του καλλιεργεί τις αισθήσεις. Το κόψιμο του χαρτιού και η μυρωδιά του προσφέρουν στον βιβλιόφιλο την ίδια συγκίνηση που προκαλεί η ανάγνωση του περιεχομένου του από τον αναγνώστη. Το βιβλίο αναδεικνύει τη μαστοριά των ανθρώπων της τέχνης με την καλαισθησία και του λόγου με την λογοτεχνία. Ο άνθρωπος που γράφει οδηγεί τον άνθρωπο που διαβάζει. Όσα γράφονται στοχεύουν να μοιραστούν να γίνουν κτήματα όλων. Κάποια στιγμή τα χειρόγραφα και τα έντυπα βιβλία αναζητούν το δικό τους χώρο, τη δική τους θέση. Τον «βρίσκουν» προσωρινά και βολεύονται στα ράφια των βιβλιοπωλείων μέχρι να βρουν την οριστική, την μόνιμη θέση τους στη μικρή ή μεγαλύτερη βιβλιοθήκη. Εκεί θα παραμείνουν και η βιβλιοθήκη θα λειτουργήσει ως μέσο διάσωσης της μορφής τους και διάδοσης του περιεχομένου τους. Η βιβλιοθήκη είναι το τέρμα του ταξιδιού που άρχισε με τη γραφή. Είναι το γραμματοκιβώτιο των ποιητών, των συγγραφέων, των στοχαστών, των εικονογράφων και όλων εκείνων που συνεργάζονται για να βγει ένα καλό βιβλίο. Εκεί στα ράφια μιας βιβλιοθήκης θα ακουμπήσουν και θα εμπιστευτούν το νου και την γραφή τους που οι άνθρωποι του βιβλίου της έδωσαν μορφή, ένα βιβλίο για να σταθεί στο «ύψος» του, στο ράφι μιας βιβλιοθήκης.

Jean Honore- Fragonard περί το 1770 "Η αναγνώστρια" Λάδι σε καμβά

Βιβλιογραφία 1) George Jean: Η γραφή Η μνήμη των ανθρώπων, μτφ Θωμάς Γκόρπας, 1991 2) Ψαράκης Δ. Τάκης: Το Β το καλό το Β του βιβλίου, Αθήνα, 2003.

MinionGreek | 29 pt | Bold

β

///////////// Θάλεια Μιχελάκη | @Thaleia’s bookbindery

ιβλιοδεσία είναι η τέχνη που ενώνει ελεύθερα φύλλα χαρτιού σε μορφή βιβλίου και πρωταρχικός της σκοπός είναι η προστασία του περιεχόμενου: της πολύτιμης γραφής. Η βιβλιοδεσία είναι συνυφασμένη με την έννοια του βιβλίου και συνυπάρχει μαζί του εξ αρχής. Στον ελληνικό χώρο η βιβλιοδεσία απέκτησε ιδιαίτερη μορφή και χαρακτηριστικά στην εποχή του Βυζαντίου, οπότε αναπτύχθηκε κατά κύριο λόγο στους τόπους παραγωγής των βιβλίων, τα μοναστήρια, με κάπως χοντροκομμένες, βαριές, μοναστηριακές βιβλιοδεσίες - σε αντίθεση με τα πιο λεπτεπίλεπτα δείγματα της ίδιας περιόδου στον ευρωπαϊκό χώρο. Η βιομηχανική επανάσταση έφερε αλλαγές στον χώρο του βιβλίου, το οποίο πλέον άρχισε να παράγεται μαζικά και οι μηχανές αντικατέστησαν σε μεγάλο βαθμό τον τεχνίτη. Στις μέρες μας τα βιβλιοδετεία χωρίζονται σε παραγωγικά και καλλιτεχνικά. Το αντικείμενο του σύγχρονου «καλλιτεχνικού» βιβλιοδετείου είναι η παραγωγή custom made βιβλίων σε ένα ή για περισσότερα αντίτυπα, στο γούστο και στις ανάγκες και του πιο απαιτητικού πελάτη. Χρησιμοποιώντας ακόμη παλαιές τεχνικές ή πειραματιζόμενοι με παραδοσιακά υλικά (χαρτί, δέρμα, περγαμηνή) αλλά και πιο σύγχρονα (π.χ. πλέξιγκλας), οι βιβλιοδέτες μπορούν να παράξουν μια ευρεία γκάμα προϊόντων, που συχνά ξεφεύγουν από το αντικείμενο βιβλίο και μεταπηδούν σε άλλα κοντινά αντικείμενα (σημειωματάρια, φωτογραφικά άλμπουμ, πορτφόλιος καλλιτεχνών, κουτιά και γενικότερα κατασκευές από ύφασμα, χαρτί, χαρτόνι ή δέρμα). Τα εργαστήριά μας εξοπλισμένα με εργαλεία και μηχανήματα, που παραδόθηκαν στα χέρια μας από τις προηγούμενες γενιές μαζί με «μυστικά» του επαγγέλματος, είναι ανοιχτά σε κάθε ενδιαφερόμενο για επίσκεψη ή μαθήματα ώστε να μάθει περισσότερα γύρω από την τέχνη μας, η οποία βρίσκει τρόπους να επιβιώνει ακόμα σε αυτή την -γεμάτη σκαμπανεβάσματαπορεία του βιβλίου προς το μέλλον.

polizei_Layout 1 20/04/2018 1:52 μ.μ. Page 1

Ρενέ Ζιράρ

ΒΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Αιτία ή αποτέλεσμα;

Μπορεί η έκρηξη διαφορετικών φαινομένων πολιτικής, στρατιωτικής και ρητορικής βίας, όπως η πυρηνική απειλή, οι αλληλοσπαραγμοί στον αραβικό κόσμο και η άνοδος του ξενοφοβικού λαϊκισμού, να αναχθεί πειστικά σε ένα συνεκτικό ερμηνευτικό σχήμα και να εξηγηθεί επαρκώς; αποτελούν συστηματικό στόχο των κοινωνιών που προασπίζονται ακριβώς τις ίδιες αυτές αξίες; εκδόσεις νήσος Σαρρή 14, 105 53 Αθήνα | Tηλ./φαξ: 210 3250058 i n f o @ n i s s o s . g r | w w w. n i s s o s . g r

ΒΙΒΛΙΟ

PF Agora Slab Pro | 29 pt | Βold

τ

///////////// Ντέμη Κουτσοσταμάτη | Little Book Stores

έτοιο καιρό πριν από ένα χρόνο έβαλα στο σακίδιό μου μερικά βιβλία, μια φωτογραφική, ένα σημειωματάριο, δυο αλλαξιές ρούχα και ξεκίνησα για το νησί. Λίγες ώρες αργότερα κατέβαινα τα σκαλιά ενός μικρού βιβλιοπωλείου.

Έσκυψα με τρόπο για να περάσω την πόρτα και μπήκα σ' ένα σκοτεινό μέρος, με αυτοσχέδιες βιβλιοθήκες και τοίχους γραμμένους με ποιήματα και αποφθέγματα. Ήταν τόσο μικρό που με 5 βήματα έφτανες απ’ άκρη σ’ άκρη. Η βιβλιοπώλισσα, μια γυναίκα αδύνατη γύρω στα 50, καθόταν στο βάθος πίσω από ένα γραφείο. Με υποδέχτηκε φιλικά και με άφησε να τριγυρίσω. Περιεργάστηκα τον χώρο, τα βιβλία, έβγαλα πολλές φωτογραφίες. Προτού φύγω τα είπαμε λίγο, μου έκανε δώρο μια πάνινη τσάντα για να βάζω τα βιβλία μου και ευχηθήκαμε είς το επανιδείν. Συχνά θυμάμαι αυτή μου την επίσκεψη στο μικρό βιβλιοπωλείο, όχι ακριβώς έτσι όπως έγινε, αλλά όπως την έζησα. Ναι, βάζω στο σακίδιό μου μερικά βιβλία, μια φωτογραφική, ένα σημειωματάριο, δυο αλλαξιές ρούχα και ξεκινώ για το νησί. Λίγες ώρες όμως αργότερα δεν κατεβαίνω τα σκαλοπάτια κάποιου μικρού βιβλιοπωλείου, ανεβαίνω ψηλά, μετρώ ένα ένα τα βήματα που με οδηγούν μπροστά σε μια ορθάνοιχτη ξύλινη πόρτα. Στέκομαι για λίγο και μπαίνω. Το βιβλιοπωλείο δεν είναι μικρό, είναι τεράστιο. Ένας ψηλοτάβανος θολωτός χώρος γεμάτος κρυψώνες και μυστικά περάσματα. Δεν σου φτάνουν ούτε όλα σου τα καλοκαίρια για να το ανακαλύψεις. Δεσμίδες φωτός πέφτουν από τους φεγγίτες πάνω στη Lydia Davis, τον George Orwell, την Patti Smith, τον Charles Bukowski που βρίσκονται στο ίδιο τραπέζι. Οι βιβλιοθήκες είναι παλιές γεμάτες με σπάνια βιβλία, λυγίζουν από το βάρος. Μοιάζουν με σκαριά καραβιών, λες και αρμενίζουμε κάπου στ’ ανοιχτά. Κάποιο βινύλιο παίζει. Πίσω από τον πάγκο κάθεται η βιβλιοπώλισσα, μια νέα κοπέλα με μακριά μαύρα μαλλιά. Μου χαμογελάει και αρχίζουμε να μιλάμε για το τι διάβασα, τι διάβασε, το καινούριο βιβλίο του τάδε, την επόμενη εκδήλωση, το αγαπημένο της σημείο στο βιβλιοπωλείο.

...μικρά βιβλιοπωλεία με μεγάλη αξία! info@littlebookstores.gr littlebookstores.gr

"Μπήκα μέσα στο βιβλιοπωλείο και ανέπνευσα εκείνο το άρωμα χαρτιού και μαγείας που, περιέργως, κανένας ποτέ δεν σκέφτηκε να εμφιαλώσει".

Carlos Ruiz Zafon, 1964 -, Ισπανός συγγραφέας

Προτού φύγω διαβάζω στον τοίχο What might have been is an abstraction Remaining a perpetual possibility Only in a world of speculation Έξω από το μικρό βιβλιοπωλείο υπάρχει ακόμη το νησί. Ή μήπως το νησί είναι το μικρό βιβλιοπωλείο; Απομακρύνομαι και σκέφτομαι. Η εμπειρία της ανάγνωσης ξεκινά πολύ πριν την ανάγνωση. Ξεκινά με την επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο. Τα βιβλία εκεί είναι μηνύματα μέσα σε μπουκάλια, κρυμμένα μέσα στα ράφια. Κι αν δεν βρεις εσύ το βιβλίο που ψάχνεις θα σου το βρει ο βιβλιοπώλης. Όχι γιατί ξέρει σε ποιο ράφι το ‘χει βάλει αλλά γιατί ξέρει ποιο θα ταιριάξει στο δικό σου ράφι.

Τα μικρά βιβλιοπωλεία δεν είναι μόνο μαγαζιά. Είναι χώροι που αγαπούν οι βιβλιόφιλοι, χώροι που φροντίζουν για τους αναγνώστες κάθε γειτονιάς, χώροι που προωθούν τον πολιτισμό και την ανάγνωση σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Είναι αυτά που προσφέρουν ανοιχτόκαρδα τη γνώση και τις περιπέτειες που κρύβει μέσα του κάθε βιβλίο. Το τελευταίο Σάββατο του Απριλίου τα μικρά βιβλιοπωλεία όλης της Ελλάδας ενώνονται και μέσα από ξεχωριστές εκδηλώσεις συμμετέχουν σε μια μεγάλη γιορτή, την Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων! Στις 28 Απριλίου κάνουμε #miavoltastamikra, γιορτάζουμε και συναντάμε βιβλιοπώλες, συγγραφείς, εικονογράφους και άλλους αναγνώστες σε ένα τεράστιο ανοιξιάτικο πάρτι στους χώρους που αγαπάμε περισσότερο: τα μικρά βιβλιοπωλεία! ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ Ι SOMUCHREADING, LITTLE BOOKSTORES

Κυκλοφορούν από την Ars Nocturna

Οι εκδόσεισ ARS NOCTURNA του Κώστα Κώτσια και τησ Μαρίασ Γιακανίκη διανύουν πλέον τον 10ο χρόνο πορείασ στο χώρο τησ σκοτεινήσ λογοτεχνίασ. Γοτθικέσ ιστορίεσ, βικτοριανή εποχή, κλασικοί συγγραφείσ, ιστορίεσ τρόμου και μεταφυσικέσ εμπειρίεσ. Ιδιαίτερα βιβλία για ιδιαίτερα γούστα και ανήσυχα πνεύματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι δίνουν βήμα και σε Έλληνεσ και νέουσ συγγραφείσ που εκφράζονται μέσα από τα ίδια λογοτεχνικά ρεύματα να παρουσιάσουν το έργο τουσ στο αναγνωστικό κοινό.

Θεμιστοκλέουσ 42, Αθήνα T.: 211 18 35 524 Fb.: Ars Nocturna - Gothic Books info@arsnocturna.gr

“Ιστορίεσ Φαντασμάτων από

“Ο Ονειρευτήσ των Νυχτερινών

την Ιαπωνία” Lafcadio Hearn

Τόπων” Frank Belknap Long

Οι ιστορίεσ φαντασµάτων του Λευκάδιου Χερν βασίζονται σε παµπάλαιουσ µύθουσ και θρύλουσ τησ Άπω Ανατολήσ. Yπερφυσικέσ παρουσίεσ, οπτασίεσ, δαίµονεσ, παράξενα ζώα & πνεύµατα τησ φύσησ. Άλλοτε τροµαχτικέσ, άλλοτε µελαγχολικέσ και άλλοτε κωµικέσ, όµωσ πάντοτε παράδοξεσ και συναρπαστικέσ.

Oι προσωπικέσ αναµνήσεισ του συγγραφέα και στενού φίλου του Λάβκραφτ, Φρανκ Μπέλκναπ Λονγκ από τη µακρόχρονη φιλία & αλληλογραφία τουσ κατά τισ πρώτεσ δεκαετίεσ του 20ού αιώνα.

O Λονγκ παρουσιάζει τον µυθικό συγγραφέα από το Πρόβιντενσ όπωσ τον γνώρισε ο ίδιοσ.

MinionGreek | 29 pt | Bold

σ

Eastman Johnson 1863 "To αγόρι που διαβάζει" Λάδι σε καμβά

///////////// Κωνσταντίνος Μ. Σκηνιώτης | Τυπογράφος

αν το κρασί που φυλάσσεται σε απόκρυφα κελάρια, για να ωριμάσει και κυρίως για να το βρούμε και να το γευτούμε στις σημαντικές στιγμές μας. Σαν τα χρώματα και τα αρώματα του οίνου που ευφραίνει καρδία. Έτσι δημιουργείται το βιβλίο, που είναι ο ξεχωριστός σύντροφος του ανθρώπου. Ο πιστός φίλος του, ο συμπορευτής του, ο δάσκαλός του. Στην αρχή είναι η σκέψη και ο λόγος που μετατρέπεται σε γραφή. Είναι η έμπνευση που παίρνει μορφή γραμμάτων και λέξεων. Η αναζήτηση της γραμματοσειράς που αρμόζει, της γραμματοσειράς που ομορφαίνει τα γραφόμενα και συμβάλλει στο να μπεις βαθιά στο νόημά τους. Έπειτα, το στήσιμο όπως το λένε ή καλύτερα το χτίσιμο, η αρχιτεκτονική της σελίδας. Η επιλογή αρχιγραμμάτων, η επιλογή βινιέτας, η επιλογή χρωμάτων. Ο κολοφώνας του βιβλίου, εκεί που δεν πρέπει να παραλείψουμε κανέναν από όσους συμβάλλουν στην τελική μορφή, παραγωγή και έκδοσή του. Ύστερα, η δημιουργία του εξωφύλλου και του οπισθοφύλλου, με τρόπο που να δίνει άμεσα το κλειδί στον αναγνώστη, για να ανοίξει την πόρτα του πολύτιμου δωματίου και να εισέλθει σε αυτό. Μετά, η επιλογή των χαρτιών εκτύπωσης. Να συνάδουν με το περιεχόμενο, να τυλίγουν με τρυφερότητα το κείμενο, να αναδεικνύουν τις φωτογραφίες, να έχουν όση λευκότητα χρειάζεται ή τον χρωματισμό που χρειάζεται. Η υφή του χαρτιού, να σε έλκει και να σε θέλγει, την ώρα που το χαϊδεύεις. Η εκτύπωση, μια πανδαισία χρωμάτων και αρωμάτων. Το μελάνι και τα υλικά της εκτύπωσης, αποτυπωμένα στο χαρτί προσδίδουν μια μαγική αίσθηση που σε παρασύρει και σε ωθεί σε δρόμους έμπνευσης. Ακόμα και τα μονόχρωμα, ασπρόμαυρα βιβλία αναδεικνύουν τα κρυμμένα μέσα σε αυτά χρώματα. Ξεχωριστή είναι η θέση της τελικής μορφοποίησης, της βιβλιοδεσίας όπως την ονομάζουμε. Οι σελίδες αδελφοποιούνται με ξεχωριστό τρόπο, γίνονται κολλητοί φίλοι που συμπορεύονται. Το βιβλίο τελειοποιείται στη μορφή και στο σχήμα, που εξαρχής έχει σκεφτεί ο δημιουργός. Είναι έτοιμο για το ωραίο, όμορφο και ενίοτε διαχρονικό ταξίδι του. Το καλό βιβλίο, ο σύντροφος και φίλος μας.

MinionGreek | 29 pt | Bold

τ

///////////// Γιάννης Καρλόπουλος | Γραφίστας, τυπογραφικός σχεδιαστής. Σχεδιάζει βιβλία και περιοδικές εκδόσεις τα τελευταία 30 χρόνια. α «Απλά» είναι μια γραμματοσειρά (οικογένεια για την ακρίβεια) που για τους περρισότερους γραφίστες νομίζουν ότι πρόκειται για επιθετικό προσδιορισμό κάποιας άλλης, ούτε δε, είναι σε θέση να αντιληφθούν ή να περιγράψουν σε ποια κατηγορία της γραμματογραφίας κατατάσσεται. Κι όμως, με αυτήν έχουν στοιχειοθετηθεί και σελιδοποιηθεί τα περισσότερα ελληνικά κείμενα και βιβλία από ανακαλύψεως τυπογραφίας.

Ένα πρώτο (και γρήγορο) συμπέρασμα είναι ότι οι γραφίστες δεν διαβάζουν. Ότι οι σύγχρονοι designers ασχολούνται κατά κόρον με την «αισθητική» του εξωφύλλου αν πρόκειται για λογοτεχνία, ή με μια «ευφάνταστη» σελιδοποίηση όταν πρόκειται για βιβλία μαγειρικής ή λευκωμάτων που προορίζονται για δώρα και κανείς ουσιαστικά δεν πρόκειται να διαβάσει. Μία δεύτερη εξήγηση όμως είναι ίσως πιο «ύπουλη» και απαλλάσσει τρόπον τινά των ευθυνών τους. Υπάρχει μια ιδαιτερότητα –μεταξύ πολλών, εντάξει– στους ομιλούντες και γράφοντες την ελληνική, μια ιδιαιτερότητα που απαντάται στο σύνολο της τυπογραφικής απεικόνισης, πολύ περισσότερο στη βιβλιοπαραγωγή: το αλφάβητό μας αποδίδει μία μόνο γλώσσα που ομιλείται από ένα μόνο έθνος-κράτος και είναι μητρικό του λατινικού και κυριλικού. Plus: Η «στιγμή» που ανακαλύφθηκε η τυπογραφία στη Γερμανία (1440) η Κωνσταντινούπολη έπεφτε στα χέρια των Οθωμανών (1452). Το ελληνικό βιβλίο ήταν πια αποκομμένο από τους ομιλούντες τη γλώσσα και απελπιστικά μακριά, περιορισμένο να ανθίσει από την «καλοσύνη» των Ευρωπαίων (τυπογράφων-εκδοτών) λόγω σημασίας της (αρχαιο)ελλληνικής γραμματείας. Η πάλαι ποτέ κληρονομιά των χειρογράφων ανεστάλει και ανεκόπει. Παράδοση το λοιπόν, γιοκ. Ο Σεφέρης είχε αναφέρει πως αν δεν ήταν ποιητής (και διπλωμάτης υποθέτω) θα ήθελε να ήταν τυπογράφος – κι αυτό παρόλο που μάστορας στους Ταρουσόπουλους του Πειραιά προπολεμικά μέχρι και λέξη να κόψει του ζήτησε για να του βγει η περασιά.

ꐃ뼃 ꜃섃뼃봃뤃먃찃 쐃뼃씃 鄃촃섃뤃뼃 騃츃쌃쐃넃숃 鬃뼃씃묃뼃씃됃갃먃뜃숃 鐃뜃밃긃쐃섃뜃숃 騃뼃촃묃넃묃뜃숃 ㌀ 㠀 쌃딃묃꼃됃딃숃 ⴀ ㄀㜀 딃씃섃츃

騃씃먃묃뼃옃뼃섃딃꼃 넃쀃찃 쐃뤃숃 딃먃됃찃쌃딃뤃숃 鄃⼀쌃씃봃딃윃딃뤃넃 쐃뼃 눃뤃눃묃꼃뼃 쐃뼃씃 騃츃쌃쐃넃 鬃뼃씃묃뼃씃됃갃먃뜃 먃넃뤃 쐃뼃씃 鐃뜃밃긃쐃섃뜃 騃뼃촃묃넃묃뜃 밃딃 쐃꼃쐃묃뼃㨀 ꐃ뼃 ꜃섃뼃봃뤃먃찃 쐃뼃씃 鄃촃섃뤃뼃 먃넃뤃 밃딃 쀃섃찃묃뼃댃뼃 쐃뼃씃 ꌃ쐃넃밃갃쐃뜃 騃섃넃뼃씃봃갃먃뜃⸀ ꀃ섃찃먃딃뤃쐃넃뤃 댃뤃넃 밃뤃넃 쌃씃묃묃뼃댃긃

갃섃렃섃줃봃 됃촃뼃 봃괃줃봃 넃섃렃섃뼃댃섃갃옃줃봃ⴀ딃섃딃씃봃뜃쐃츃봃 댃뤃넃 쀃뼃묃뤃쐃뤃먃갃 렃괃밃넃쐃넃 쀃뼃씃 밃넃숃 넃쀃넃쌃윃뼃묃뼃촃봃 먃넃렃뜃밃딃섃뤃봃갃⸀

锃먃됃찃쌃딃뤃숃 ꄃ딃렃촃밃봃뼃씃 ㄀㄀ ☀ 餃뼃씃묃뤃넃봃뼃촃Ⰰ 鄃렃긃봃넃 ㄀ 㘀㠀㈀ 쐃뜃묃 ⴀ 昀愀砀㨀 ㈀㄀ ㌀㠀㐀㔀㠀㜀 椀渀昀漀䀀愀猀礀渀攀挀栀椀愀⸀最爀 ⴀ 眀眀眀⸀愀猀礀渀攀挀栀椀愀⸀最爀

Θεμιστοκλέους 37, Εξάρχεια // 210 38 02 644 FB: Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο

ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Από την ιδέα στην παραγωγή

Βιβλίο /

Έντυπο / Διαφήμιση

Τροίας 41, 112 57 Αθήνα / Τ.: 2108229040 - 2108229604 logotepo@gmail.com / www.logotypo.com.gr

///////////// Αθηνά Σοκόλη | Υπεύθυνη στις Εκδόσεις Σοκόλη

ΒΙΒΛΙΟ

UB-Bonati | 29 pt | Bold

π

ώς η οικονομική κρίση μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για την ανάπτυξη μιας εκδοτικής επιχείρησης στην Ελλάδα μέσα από το άνοιγμά της στις ξένες αγορές; Πώς ένας έλληνας επιχειρηματίας μπορεί να αντιπαρέλθει την υποβόσκουσα καχυποψία των ξένων συναδέλφων του όσον αφορά την ποιότητα, την αξιοπιστία και τη συναλλακτική του συμπεριφορά, δεδομένης της οικονομικής κατάστασης στη χώρα; Και για ποιον λόγο ένας ξένος εκδότης να επενδύσει στη μετάφραση και την έκδοση σύγχρονων ελληνικών έργων στη γλώσσα της χώρας του; Ας δούμε όμως πώς διαμορφώνεται οικονομικά το εκδοτικό τοπίο σήμερα. Ο κορεσμός της ελληνικής εκδοτικής αγοράς εξαιτίας της υπερπληθώρας τίτλων σε συνδυασμό με τη χαμηλή αναγνωσιμότητα, η απουσία κρατικού σχεδιασμού ενίσχυσης του βιβλίου και η υποβάθμισή του από πολιτισμικό αγαθό σε καθαρά εμπορικό προϊόν, η καθυστερημένη αποπληρωμή των όποιων οφειλών του δημοσίου προς τους εκδότες, η υπερφορολόγησή τους ως ελεύθερων επαγγελματιών, κατά το πλείστον μικρομεσαίων, η ανελαστικότητα στον τραπεζικό δανεισμό, η απουσία συναφών προγραμμάτων ΕΣΠΑ είναι όλοι παράγοντες που εξαντλούν τη ρευστότητα της εγχώριας αγοράς. Το αποτέλεσμα είναι, μέσα σε οκτώ χρόνια, να έχει αλλάξει άρδην το εκδοτικό τοπίο: τεράστια μείωση του συνολικού εκδοτικού τζίρου, σημαντική μείωση νέων τίτλων, κλείσιμο μεγάλων βιβλιοπωλείων-αλυσίδων, αναγνωστική στροφή προς το πιο «ελαφρύ» ανάγνωσμα και λουκέτο παραδοσιακών εκδοτικών οίκων. Σήμερα, λοιπόν, η εξωστρέφεια αποτελεί μια επιτακτική επιχειρηματική στρατηγική, η οποία θα πρέπει να εδράζεται στο τετράπτυχο: γνώση της διεθνούς αγοράς-επαγγελματισμός-επιμονή-ανταγωνιστικά και καλά προϊόντα. Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος να πείσει ένας έλληνας επιχειρηματίας τις ξένες αγορές ότι αξίζει να επενδύσουν στο «προϊόν» του. Η εξωστρέφεια, όμως, αποτελεί και μια πολιτισμική αναγκαιότητα, γιατί στις μέρες μας, περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη να βρούμε έναν δίαυλο επικοινωνίας και ανταλλαγής ιδεών με άλλους λαούς. Στην προσπάθεια όμως κατάκτησης νέων αγορών, ο έλληνας εκδότης καλείται να υπερβεί αρκετές δυσκολίες, και κυρίως την έλλειψη μιας συνεπούς και συνειδητής στρατηγικής πολιτισμού και παιδείας από πλευράς της Πολιτείας, είτε στο εσωτερικό της χώρας είτε στο εξωτερικό. Μέχρι σήμερα, δεν έχει γίνει καμία συντονισμένη και με διάρκεια προσπάθεια υποστήριξης και διάχυσης των ελληνικών γραμμάτων έξω από τα σύνορα της χώρας, δεν έχει καλλιεργηθεί ένα πνεύμα εξωστρέφειας και πολιτισμικού διαλόγου με άλλους λαούς. Δεν είναι τυχαία η συρρίκνωση των νεοελληνικών εδρών στα διάφορα ξένα πανεπιστήμια. Συνακόλουθα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, ο έλληνας δημιουργός δεν «πουλάει» και το ενδιαφέρον των ξένων περιορίζεται, ως επί το πλείστον, στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Όπως συνακόλουθη είναι και η έλλειψη καλών μεταφραστών από την ελληνική προς τις ξένες γλώσσες. Στο σημείο αυτό, θα έπρεπε να προσθέσουμε και την τρέχουσα, εξαιτίας της οικονομικής και πολιτικής κατάστασης, δυσπιστία των ξένων απέναντί μας. Αυτή ίσως είναι και η πιο αρνητική συνέπεια της οικονομικής κρίσης: η διάδοση μιας καθολικά στρεβλής εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό. Ωστόσο, υπάρχουν έλληνες εκδότες με όραμα και υψηλό το αίσθημα ευθύνης απέναντι στον καταναλωτή τους. Όπως υπάρχουν και έλληνες δημιουργοί των οποίων η γραφή ξεπερνά τα όποια αποτρεπτικά «ηθογραφικά» στεγανά, διακρίνεται από έναν νεωτερισμό και μια θεματολογική καθολικότητα και μπορεί να συνομιλήσει επάξια με το έργο ξένων δημιουργών. Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη όλα τα προηγούμενα, θεώρησα ότι η οικονομική κρίση και η παρεπόμενη δημοσιότητα, ακόμα και αρνητική, της Ελλάδας στο εξωτερικό, ήταν μια άριστη ευκαιρία να βγάλω, ως υπεύθυνη στις ομώνυμες εκδόσεις, προς τα έξω μια άλλη εικόνα της χώρας μου και της επιχειρηματικότητάς της. Να δώσω στην κρίση ένα θετικό πρόσημο. Και εγκαινιάσαμε ως εκδόσεις ένα project διεθνοποίησης του σύγχρονου ελληνικού θεατρικού κειμένου στο εξωτερικό, με το μότο «Greek Theatre travels abroad». Προϊόν της προσπάθειάς μας είναι και η επίτευξη συμφωνίας με τον μεγαλύτερο βρετανικό θεατρικό εκδοτικό οίκο, τον Oberon LTD, και έναν από τους πιο γνωστούς παγκοσμίως. Έτσι, για πρώτη φορά κυκλοφορεί στην αγγλική γλώσσα σε όλον τον κόσμο μια συλλογή Σύγχρονων Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, η «Oberon Anthology of Modern Greek Plays», ανοίγοντας τις πόρτες των ξένων πανεπιστημίων και της διεθνούς βιβλιογραφίας στη σύγχρονη ελληνική δραματουργία.

"Στην προσπάθεια όμως κατάκτησης νέων αγορών, ο έλληνας εκδότης καλείται να υπερβεί αρκετές δυσκολίες, και κυρίως την έλλειψη μιας συνεπούς και συνειδητής στρατηγικής πολιτισμού και παιδείας από πλευράς της Πολιτείας, είτε στο εσωτερικό της χώρας είτε στο εξωτερικό".

ΒΙΒΛΙΟ

Geneva | 29 pt | Regular

///////////// Δημοσθένης Κούρτοβικ | Συγγραφέας

η

διακήρυξη, σε τόνο μάλιστα που ακούγεται χαιρέκακα θριαμβικός, ότι το έντυπο βιβλίο πέθανε αφήνει την αίσθηση ενός déjà vu. Η φωτογραφία υποτίθεται ότι θα σήμαινε το τέλος της ζωγραφικής, ο κινηματογράφος το τέλος της φωτογραφίας, η τηλεόραση το τέλος του κινηματογράφου και πάει λέγοντας. Το προηγούμενο αγγελτήριο θανάτου σε αυτή την πεισιθάνατη σκυταλοδρομία είχε εκδοθεί πριν από καμιά τριανταριά χρόνια, όταν το CD χαιρετίστηκε ως το τέλος του βινυλίου, το οποίο βινύλιο γνωρίζει ωστόσο στο μεταξύ καινούργια, εντυπωσιακή άνθηση. Είναι παράδοξο ότι ειδικά στον χώρο της κουλτούρας κάθε καινούργια τεχνολογία αναγγέλλεται πανηγυρικά ως ο θάνατος μιας τέχνης – και πάντοτε η αναγγελία διαψεύδεται. Η τεχνολογία επηρεάζει με πολλούς τρόπους τις τέχνες και τους δίνει καινούργιες δυνατότητες. Αλλά δεν μπορεί να καταργήσει ένα εκφραστικό μέσο ή να κάνει καλύτερα τα προϊόντα του, όπως φαντάζονται οι Ταλιμπάν της. Η εφεύρεση του Γουτεμβέργιου δεν ήταν επαναστατική επειδή έκανε τα βιβλία ωραιότερα ή πιο μεστά από ουσία, αλλά επειδή επέτρεψε τη διάδοσή τους σε αφάνταστα μεγαλύτερη κλίμακα. Σε σύγκριση, το ηλεκτρονικό βιβλίο δεν έχει τίποτα το επαναστατικό. Όσα βιβλία και αν μπορεί να κατεβάσει στο τάμπλετ του ένας γκατζετάκιας, δεν θα διαβάσει ούτε ένα από τη στιγμή που περνάει όλη τη μέρα του χαζεύοντας και χαζολογώντας στο smartphone του. Το ηλεκτρονικό βιβλίο δεν διεύρυνε ούτε βελτίωσε το αναγνωστικό κοινό: διαβάζεται από ανθρώπους που διαβάζουν και έντυπα βιβλία. Η χρησιμότητά του εντοπίζεται σε ιδιαίτερες κατηγορίες βιβλίων (π.χ. λεξικά, εγκυκλοπαίδειες) και σε ιδιαίτερες περιστάσεις (ταξίδια κ.λπ.). Κατά τα άλλα η όποια ελκυστικότητά του οφείλεται στη σαγήνη του τεχνολογικού «θαύματος». Και, όπως λέει η παροιμία, κάθε θαύμα μέρες τρεις. Καλή και άγια και θαυματουργή η τεχνολογία, αλλά η υπερτεχνολόγηση μπορεί να ακυρώσει τις ίδιες τις επαγγελίες της. Ειδικά σε ό,τι έχει σχέση με τα πολιτισμικά προϊόντα. Ας συγκρίνει κανείς, για παράδειγμα, την ποιητική γοητεία των παλιών ταινιών φαντασίας με τις περισσότερες σημερινές, τις υπερφορτωμένες με τα πιο προχωρημένα ψηφιακά εφέ, που μάλλον καταπλήσσουν και σαστίζουν παρά συγκινούν βαθύτερα τον θεατή. Ή ας πάρουμε τον δίσκο βινυλίου. Αν ξανάγινε δημοφιλής, αυτό δεν έχει τόσο να κάνει με νοσταλγία όσο με τη συνειδητοποίηση (όταν το CD έχασε το λούστρο της καινοτομίας) ότι ο ήχος του, ακόμη και με γρατζουνιές, είναι πιο ζεστός, πιο γεμάτος, πιο ζωντανός από τον υπερτέλειο, αποστειρωμένο, αλλά σαν άψυχο ήχο του ψηφιακού δίσκου.

"Μια βιβλιοθήκη κατοικείται από πνεύματα που βγαίνουν από τις σελίδες τη νύχτα". Ιζαμπέλ Αλιέντε, 1942-, Χιλιανή συγγραφέας

Ό,τι ισχύει για την ακρόαση και τη θέαση ισχύει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό για την ανάγνωση. Ο δραστήριος αναγνώστης αναπτύσσει μια σωματική σχέση με τα βιβλία που τον ενδιαφέρουν και με τα οποία συνομιλεί. Θέλει να αισθάνεται το βάρος τους στο χέρι του, να ψηλαφεί το χαρτί τους, να ακούει το θρόισμα των σελίδων που γυρίζουν, να μπορεί να τα μυρίσει, να τα κάνει δικά του. Αυτό μπορεί να μοιάζει εξωτερικά με φετιχισμό. Αλλά δεν είναι, γιατί δεν έχει τη στειρότητα του πραγματικού φετιχισμού. Πρόκειται μάλλον για κάτι που θα το έλεγα «συναισθητικό ρεαλισμό». Ο δραστήριος αναγνώστης χρειάζεται την υλική παρουσία του βιβλίου, γιατί πλάι στην όραση είναι και άλλες αισθήσεις του που συμμετέχουν στην ανάγνωση, διατηρούν την αυτοσυγκέντρωσή του και ενισχύουν την πνευματική επεξεργασία αυτού που διαβάζεται. Το ηλεκτρονικό βιβλίο, αντίθετα, με τη φασματική ύπαρξή του στον κυβερνοχώρο, έναν χώρο δηλαδή μη εποπτεύσιμο και μη ελέγξιμο, είναι κάτι που ο αναγνώστης πολύ δύσκολα μπορεί να οικειωθεί και να αφομοιώσει. Αυτό το ξέρουν ενστικτωδώς τα μικρά παιδιά (της ψηφιακής μάλιστα εποχής μας!). Όπως έδειξαν έρευνες που έγιναν στη Σκανδιναβία, θέλουν να τους διαβάζουν οι γονείς τους από έντυπα βιβλία πριν κοιμηθούν, όχι από ψηφιακές οθόνες. Όσο για τους ενήλικους, όσοι δεν το καταλαβαίνουν ακόμη θα το καταλάβουν κάποτε από άλλο ίσως δρόμο: βολικό και πανεύκολο το virtual sex, αλλά έρχεται κάποια στιγμή που συνειδητοποιείς πόσο φτωχό υποκατάστατο είναι για την υλική, ενσώματη παρουσία ενός ερωτικού συντρόφου.

MgGothicOld | 40 pt | Normal

Ο Ιωάννης, με χέρια σαν τανάλιες μιας και ξεκίνησε από σιδηρουργός και χρυσοχόος, ανασκουμπώθηκε στο ξύλινο καρεκλάκι του, πήρε τον φακό και κέντρωσε την ματιά του σε μία επικεφαλίδα. Ο βοηθός του την είχε κοπανήσει από το πόστο του και μάλλον θα ήταν στη διπλανή μπυραρία να πίνει και να κοιτά την εύθυμη χήρα που σέρβιρε. Παρά την ηλικία του, κατάφερε να διαβάσει. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΔΕΝ ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΠΙΑ ΒΙΒΛΙΑ... Πλάγια, 12άρια, ansient gothic, δύο στιγμές απόσταση από την τριάρα γραμμή. Όλα εντάξει αλλά ο διαβολεμένος πάλι λάθος έκανε. Άκου ΔΕΝ ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΒΙΒΛΙΑ! Πως του 'ρθε του καταραμένου; Ετοιμάζοταν με τη λαβίδα να απομακρύνει το ΔΕΝ. Σταμάτησε. Κοίταξε τις προηγούμενες σελίδες. Όλες τα ίδια, Ο ΚΟΣΜΟΣ ΔΕΝ ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΠΙΑ ΒΙΒΛΙΑ. Κρύος ιδρώτας τον έλουσε και άρχισε να ψάχνει το

πρωτότυπο

που

του

είχε

φέρει

ένας

δημοσιογράφος. Ο τίτλος μεγάλος, ευδιάκριτος, υπογραμμισμένος. Ο βοηθός του δεν είχε κάνει λάθος... Πήρε το μελάνι, βούτηξε το ένα δάχτυλο, σχημάτισε ένα άθλιο χαμόγελο στον τοίχο και σταμάτησε τις μηχανές. Πήρε την έρευνα του δημοσιογράφου και την ξεφύλλισε. Ποιος είναι ο Γκουγκλ, ο Μάκιντος και ο Πισής; Ο βοηθός μπήκε μέσα κρατώντας ένα τάμπλετ στα χέρια του και έκανε αντ στην χήρα. Ο Γουτεμβέργιος έγινε έξαλλος. Ξέσπασε στον βοηθό. Ακαμάτη, άξεστε για ποιον τυπώνω εγώ ρε τα δεκαεξασέλιδα; Του πέταξε μία σφήνα που ευτυχώς δεν τον πέτυχε. Αποκαμωμένος πλάγιασε στον φθαρμένο καναπέ. Απ' έξω ένα παιδάκι κρατούσε ένα βιβλίο στα χέρια του. Το άνοιξε και το μύρισε. O Γουτεμβέργιος δυστυχώς δεν το είδε, είχε πια αποκοιμηθεί. Ευχαριστούμε όλους όσους μας βοήθησαν με κείμενα - ιδέες - συμβουλές! ειδικη αναφορα στον μανθο σκηνιωτη, που σε μεγαλη ηλικια διατηρει ενα νεανικο πνευμα, εχει διαβασει χιλιαδες βιβλια και συνεχιζει. "ενα μονο βιβλιο μπορει να αλλαξει τη ζωη ενος ανθρωπου", ειπε και γελαγε σα μικρο παιδι

///////////// Χρύσανθος Ξάνθης | Η Πόλη Ζει

05 στεκια

Στα γρήγορα Κάνοντας λίστες

Άσμα Ασμάτων

01 κυψελη ΜΠΡΙΖΟΛΑΚΙΑ.GR Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις γιατί οι περισσότεροι το γνωρίζουν. Μιλάμε για τα μπριζολάκια στην Ευελπίδων. Μοντέρνο στέκι κρεατοφαγείας που από το 2005 ταϊζει τους κατοικους της περιοχης και όχι μόνο. Δοκιμάστε μπριζολάκια χοιρινά, κεμπάπ αρμένικο ή μια ζουμερή σπαλομπριζόλα μοσχαρίσια. Συνοδευτικά και ορεκτικά πάνε με την όρεξη, σας προτείνουμε όμως να γνωρίσετε το μανούρι ψητό στη σχάρα που είναι νέο αλλά διάσημο. Καλή σας όρεξη και θα γλείφετε τα δάχτυλα σας!

Eυελπίδων 47 & Καλλινόβου, Αθήνα Τ.: 210 88 13 121 | www.brizolakia.gr

02 ΣΥΝΤΑΓΜΑ

MARY LANE Coffee & Drinks To Go

Η Αθήνα δεν είναι όλο φασαρία, γκρίζο και τσιμέντο. Έχει και τις μικρές οάσεις της, αμέ… H Ανθίμου Γαζή καταπράσινη, ολάνθιστη, Ανοιξιάτικη παραμένει ρομαντική. Σαν το μικροσκοπικό Mary Lane το vintage μαγαζί με τα φρεσκοψημένα quiche laurene, σοκολατό cookies, cheesecakes και carrot cakes. Όλα μοσχοβολάνε μαζί με τα άνθη νεραντζιάς. Στέκι για καφέ μ' ένα ιδιαίτερο brand, το “area 51” και παγωμένο τσάι από αποξηραμένα φρούτα. Πέρα από καφέ “to go”, λανσάρει και το cocktail “to go”, κοινώς κοκτέιλ στο χέρι, γιατί μπορεί να θες να γυρίσεις την Αθήνα ρε παιδί μου ποδαράτο χωρίς αναγκαστική επιλογή "κουτάκι μπύρα". Και κοκτέιλ delivery γιατί –ναι!– μπορείς και αξίζεις κοκτέιλ στο γραφείο. Μην ξεχάσεις ν' ανακυκλώσεις το ποτηράκι σου! Το μαγαζί έχει οικολογικό packaging.

Άνθιμου Γαζή 15, Σύνταγμα Τ.: 211 40 47 339 f.b.: Mary Lane Coffee & Drinks To Go

A

Αναπολώντας τα περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα πρέπει να κλαίω, αν στο Λύκειο δεν περνούσα τόσες ώρες στο στέκι μου (ένα rock café στο Μαρούσι, όπου από τον καφέ και το τάβλι κατέληγες στις μπύρες και έπαιζε κυρίως Scorpions), τώρα θα είχα γίνει πυρηνικός φυσικός (αφού τις ώρες αυτές θα τις αφιέρωνα στο να καταλάβω τη Φυσική, πράγμα που ποτέ δεν κατάφερα!). Δεν μετανιώνω, βέβαια, γιατί τις πιο αστείες σχολικές ιστορίες τις έζησα εκεί μέσα. Αναπολώντας λοιπόν, και μετά τα Γυμνασιακά στέκια, βρήκα τους δύο κεντρικούς «πυρήνες» που θα χαρακτηρίζονταν: τα στέκια του Λυκείου!

Before 90’s Μπιλιαρδάδικο: Ή τέλος πάντων, αυτό το μέρος που είχε και μπιλιάρδο και ποδοσφαιράκι και PACMAN και άλλα τέτοια παιχνίδια! Στην Ντισκοτέκ την παλιά ντισκοτέκ: Τι ωραίες εποχές

Έχουμε μπει στη διαδικασία κατηγοριοποιήσης των στεκιών που επιλέγουμε, ανάλογα με τη φάση της ζωής στην οποία βρισκόμαστε! Σειρά έχει ΤΟ ΣΤΕΚΙ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ! "Ποιό να 'ναι αυτό/Το στέκι το ένα το ιδανικό/Ποιό είναι αυτό/ Στέκι σούπερ ντούπερ και κουλαριστό" Στίχοι/Μουσική: Νίκος Νικολαΐδης Ερμηνεία: Annie Νικολαΐδου

ήταν αυτές (έχω ακούσει). Δισκομπάλα, χορός μέχρι τα μεσάνυχτα, φλερτάκια, έρωτες κι αγάπες. Η πιο γνωστή; Νομίζω ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗ.

After 90’s «In» Καφετέρια, η οποία στη συνέχεια γίνεται barακι: Στην ηλικία των 15-18, οι ορμόνες χτυπάνε κόκκινο. Θέλουμε να αρέσουμε, θέλουμε να ξεφύγουμε από τους συμμαθητές/τριες και να βρεθούμε με... «εξωσχολικούς». Οπότε, ποιο είναι το καλύτερο μέρος; Η καφετέρια/bar όπου μαζεύονται όλα τα Λύκεια (ή οι νέοι φοιτητές) της περιοχής.

Club: Η μετεξέλιξη της ντίσκο, που βέβαια ήταν μόνο στέκι Σαββατόβραδου. Επί εποχής μου, τα πιο γνωστά βρίσκονταν στα βόρεια προάστια (το κτίριο της πρώην ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗΣ στέγαζε ένα άλλο Club) και τα καλοκαίρια στην παραλιακή.

03 γαλατσι

04

ο καφεσ & η ρακη

ΑΝΩ ΠΑΤΗΣΙΑ

ΓΙΑ ΔΕΣ

Γαλάτσι ή Λαμπρινή; Τι σημασία έχει; Εδώ στην Πλατεία Αγίου Ανδρέα συνδυάζονται ο καφές και η ρακή! Το ωραίο με τον συγκεκριμένο χώρο είναι πως με μεγάλη ευλυγισία μετατρέπεται από καφενείο με μερακλίδικο καφέ, σε ουζερί με προσεγμένες μεζεδοκαταστάσεις και από στέκι που χαλαρώνεις σε χώρο που φιλοξενεί ζωντανή μουσική! Ειδικά τώρα που ανοίγει ο καιρός είναι σημείο δροσιάς, πάνω στην πλατεία! Απολαμβάνεις μαγειρευτά, ορεκτικά, σαλάτες, μεζέδες, νηστίσιμα, ψαρικά, καφέ και ομελέτες τα πρωινά. Παρεΐστικο στέκι, χαλαρό, όμορφο και προσεγμένο σε λεπτομέρειες, χρώματα, συμπεριφορές, τιμές και υλικά. Φιλοξενία στο φουλ, ομορφαίνει απλά την πλατεία και τις ώρες μας, ανεπιτείδευτα, άμεσα και με ποιότητα. Ένα πακέτο δηλαδή που είναι δυσεύρετο στις μέρες μας... Αξιολογήστε το!

Ελληνική κουζίνα που δεν φοβάται να απογειωθεί με δημιουργία και φαντασία. Η βάση είναι η ποιότητα στις ελληνικές πρώτες ύλες. Αλλά αυτό δεν φτάνει για τους ανθρώπους του “Για Δες”. Ο Γιάννης, στήνει πιάτα που συνδυάζουν γεύσεις ιδιαίτερα ελκυστικές και ξεχωριστές. Σε άλλα σημεία της Αθήνας ίσως όλα αυτά να κόστιζαν πολλά και να ήταν απαγορευτικά. Εδώ όμως, υπάρχει σεβασμός στην εποχή και έτσι η έκπληξη συνεχίζεται και στις τιμές. Δοκιμάστε από τα νέα πιάτα του καταλόγου, τα φρέσκα χειροποίητα ζυμαρικά, ταλιατα μόσχου, χοιρινά φιλετάκια με γλυκόξινη σάλτσα & φασκόμηλο και βέβαια τις ολόφρεσκες σαλάτες εποχής. Ο συνδυασμός φαγητού-περιβάλλοντος και σέρβις είναι τόσο ισορροπημένος, για αυτό άλλωστε το “Για Δες” έχει κερδίσει πιστούς φίλους!

Χαλεπά 65, Άνω Πατήσια Τ.: 211 21 40 158 | fb: Για Δες

Αμυκλών 3, Γαλάτσι | Τ.: 210 29 20 079 fb: Ο καφές & η ρακή

not just falafel

05 συνταγμα Δε μιλάμε για ένα συνηθισμένο falafel, γι’ αυτό και του δόθηκε αυτό το όνομα. Είναι το πρώτο μαγαζί που πολλοί Αθηναίοι δοκιμάσαμε falafel ― όταν ακόμη δε γνωρίζαμε τι εστί falafel ή τουλάχιστον δεν ήμασταν τόσο μυημένοι. Πήγαινα για ξενύχτι και ήθελα κάτι νόστιμο και ελαφρύ… Λοιπόν από τότε έγινε στέκι. Το falafel του θα στο συστήσουν πολλοί φίλοι, γνωστοί, vegans και μη, πεινασμένοι ξενύχτηδες και πολυάσχολοι εργαζόμενοι, φαίνεται εξάλλου από τις πολύ καλές αξιολογήσεις που έχει λάβει στο tripadvisor, το facebook και το athensguide. Τις ώρες αιχμής γίνεται το αδιαχώρητο και όχι άδικα, μιας και διαλέγουν καθημερινά τις πιό φρέσκες πρώτες ύλες ελλήνων παραγωγών και ανεβάζουν τον πήχη στην έννοια του street food, αναδεικνύοντας γεύσεις από την ανατολίτικη κουζίνα. Εκτός από τα falafel σας συνιστώ να δοκιμάσετε Kibbe (κροκέτα από γέμιση φρέσκου μοσχαρίσιου κιμά και κουκουνάρι) και Shish taouk (σουβλάκι από μαριναρισμένο στήθος φρέσκου κοτόπουλου), Τουμ (λιβανέζικη σως με σκόρδο) και το αγαπημένο μας hummus από ρεβίθι και ταχίνι. Βέβαια, σημείο αιχμής είναι και οι πεντανόστημες σαλάτες της ανατολής... μην διστάσετε να δοκιμάσετε!

Ρόμβης 16 & Περικλέους, Σύνταγμα Τ.: 210 32 11 393 | fb: Not Just Falafel www.notjustfalafel.gr

Θανάσης Βέμπος

Η ανεξήγητη πόλη

1

Μια παλιά παράξενη ιστορία –από τις αμέτρητες αυτής της πόλης- αφορά την πολύχρονη «επιδημία» μαζικών λιποθυμιών των τηλεφωνητριών του ΟΤΕ.

www.vembos.gr

Πολύ πριν την έλευση των κινητών και του Διαδικτύου, όταν τα τηλέφωνα ήταν σταθερά, λιγοστά και πρωτόγονα, η «τηλεφωνήτρια» (ποτέ «τηλεφωνητής») ήταν μια μορφή σχεδόν αρχετυπική: μια κοπέλα με ακουστικά μπροστά σε ένα πίνακα με δεκάδες καλώδια, να εξυπηρετεί τους συνδρομητές που ζητούσαν σύνδεση. Τότε η λέξη «σύνδεση» σήμαινε απλώς την διεκπεραίωση ενός απλού τηλεφωνήματος, ακόμα και αστικού! Στη δεκαετία του 1950, ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος αποτελούσε έναν από τους πυλώνες της ανάπτυξης. Το 1949, όταν ιδρύθηκε ο ΟΤΕ, υπήρχε ένα τηλέφωνο ανά 100 κάτοικους. Δέκα χρόνια αργότερα, ο ΟΤΕ κατάφερε να τριπλασιάσει την αναλογία. Το 1955, μια πενταετία μετά την ανέγερση του μεγάρου του ΟΤΕ στην Πατησίων, άρχισαν ξαφνικά να σημειώνονται αθρόα κρούσματα λιποθυμιών στην Αίθουσα Υπεραστικού Μεταλλάκτου. Επειδή ήταν καλοκαίρι, αυτά αποδόθηκαν στην πολλή ζέστη. «Οι τηλεφωνήτριες, όπως είνε αφοσιωμένες στην εντατική δουλειά τους αισθάνονται ξαφνικά ότι δεν είνε καλά, καταλαμβάνονται από γενική εξάντλησι, έχουν τάσι προς έμετο, πονεί το κεφάλι τους και τα χέρια τους και τα πόδια τους παραλύουν. Άλλες επίσης αισθάνονται στην αρχή σκοτοδίνη και κατόπιν δύσπνοια και πόνους στον αυχένα» (Ακρόπολις 31.7.1955).

1. Εφημερίδα «Ακρόπολις» 23.10.1955

2

2. Εφημερίδα «Tα Nέα» 24.10.1975

Τα κρούσματα ξέσπασαν πάλι τον Οκτώβριο που δεν είχε ζέστη. Αποδόθηκαν στη στενότητα χώρου. Ο επιθεωρητής επαγγελματικής υγιεινής του υπουργείου Εργασίας Ι. Μελισσηνός είπε. «Το φαινόμενον οφείλεται εις τας καιρικάς συνθήκας χωρίς να αποκλείεται και μία ομαδική ψύχωσις» (Ελευθερία 22.10.1955). Το Δεκέμβριο οι ειδικοί αποφάνθηκαν ότι το φαινόμενο οφειλόταν στον ερεθισμό του λαβύρινθου των αυτιών των τηλεφωνητριών. (Ακρόπολις 1.12.1955). Το 1963 το θέμα επανήλθε με νέες ομαδικές λιποθυμίες. Τώρα αυτές αποδόθηκαν σε δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα. (Έθνος 16.10.1963). Το Νοέμβριο της επόμενης χρονιάς ανακοινώθηκε ότι οι τηλεφωνήτριες θα κατέβαιναν σε απεργία με βασικό αίτημα τη λήψη μέτρων για την αποφυγή των λιποθυμιών. Νέα έξαρση του φαινομένου παρατηρείται το καλοκαίρι του 1966. (Αθηναϊκή 3.8.1966). Η δικτατορία δεν ήταν και η καλύτερη περίοδος για εκδήλωση εργασιακών διαμαρτυριών (πόσο μάλλον για απεργίες!). Με τη Μεταπολίτευση όμως το φαινόμενο επανήλθε δριμύτερο. Στις 23 Οκτωβρίου 1975 εξήντα τηλεφωνήτριες μεταφέρθηκαν στο Ρυθμιστικό Κέντρο. Οι ομαδικές λιποθυμίες προκάλεσαν πανικό στις 800 εργαζόμενες που άδειασαν τρομοκρατημένες την αίθουσα.

Γιατί λιποθυμούσαν οι τηλεφωνήτριες;

Τα υπεραστικά τηλεφωνικά κέντρα νεκρώθηκαν επί δυόμιση ώρες. Σε ερώτηση δημοσιογράφου, ο υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών απέκλεισε «χουντική ενέργεια». Οι λιποθυμίες συνεχίστηκαν και τις επόμενες μέρες. Οι διάφοροι ειδικοί που ερεύνησαν δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν για την αιτία του φαινομένου, ενώ οι λιποθυμίες συνεχίζονταν. Το Σεπτέμβριο του 1978 νέα έξαρση. Τώρα ο σύλλογος των τηλεφωνητριών ισχυριζόταν ότι οι λιποθυμίες οφείλονταν στον πεπιεσμένο αέρα που διοχετεύει στην αίθουσα ο πνευματικός σωλήνας που διακινούσε τα τηλεγραφήματα ο οποίος αντλούσε αέρα από μολυσμένους χώρους, όπως οι χώροι των μετασχηματιστών (Βραδυνή 26.9.1978). Τα κρούσματα συνεχίστηκαν τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο. Στις 17 και 18 Νοεμβρίου λιποθύμησαν 20 διατρήτριες (όχι τηλεφωνήτριες), στο Μηχανογραφικό Κέντρο του ΟΤΕ, στο Ρουφ. Οι γιατροί του ΟΤΕ διέγνωσαν ότι δεν είχαν τίποτα σοβαρό. «Νιώσαμε στην αρχή μια τάση για έμετο, έξαψη, μούδιασμα, ρίγη, δύσπνοια, πτώση θερμοκρασίας και… χάσαμε τις αισθήσεις μας», είπαν οι κοπέλες. Η επιδημία στο Μηχανογραφικό συνεχίστηκε –πλήττοντας μάλιστα και δυο καθαρίστριες που είχαν μπει στο χώρο εργασίας! «Σε νευροφυτικές διαταραχές (νευρική διέγερσι) αποδίδουν οι γιατροί του ΟΤΕ τα λιποθυμικά κρούσματα στις χειρίστριες του Μηχανογραφικού Κέντρου του οργανισμού στου Ρουφ», ανακοίνωσε στις 9 Δεκεμβρίου ο ΟΤΕ. Τα σχετικά ρεπορτάζ δεν άφηναν να εννοηθεί ότι υπήρχε κάτι παράξενο στην όλη ιστορία. Η έμφαση ήταν στις δυσμενείς συνθήκες εργασίας, στην έλλειψη

επιδομάτων αλλά και στη ρύπανση της ατμόσφαιρας –θέμα που ήταν πολύ του συρμού τότε. Η ανυπαρξία συνδικαλιστικού κινήματος στη διάρκεια της δικτατορίας, προκάλεσε το ξέσπασμα ενός κύματος διεκδικήσεων που είχαν παραμείνει καιρό ανεκπλήρωτες και ανομολόγητες. Το πρόβλημα όμως συνεχιζόταν. Τον Αύγουστο του 1979 ο καθηγητής Δημήτριος Τριχόπουλος θα δηλώσει σχετικά: «Το επάγγελμα της τηλεφωνήτριας είναι ικανό να δημιουργήση νευρική υπερέντασι που επιτείνεται από διάφορες εργασιακές συνθήκες και τελικώς εκδηλούται με τα γνωστά συμπτώματα όταν υπάρξη ένας εκλυτικός παράγοντας […] μια οποιαδήποτε απότομη μεταβολή ή μειονεκτική λειτουργία ενός συστήματος που εξασφαλίζει σωστό φυσικό περιβάλλον, όπως πχ ο μειονεκτικός εξαερισμός ή κλιματισμός». (Ακρόπολις, 2.8.1979) Το φαινόμενο σταμάτησε μετά το 1981. Αν υπήρξε κάποια αιτιακή συσχέτιση με την άνοδο του «ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση και του λαού στην εξουσία» και την σημαντική αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, παραμένει ανεπιβεβαίωτο. Ανεπιβεβαίωτη παραμένει ακόμα και η «συνωμοσιολογική» πτυχή του θέματος: υποτίθεται πως την εποχή εκείνη οι ιθύνοντες κάλεσαν τον αμφιλεγόμενο μηχανολόγο και εφευρέτη Γεώργιο Γκιόλβα (1920-2003) να βγάλει το φίδι από την τρύπα. Ο Γκιόλβας εντόπισε ότι το πρόβλημα προερχόταν από ακτινοβολία υποήχων. Λίγες μέρες μετά το πρόβλημα είχε λυθεί. Ο Γκιόλβας ζήτησε αμοιβή 25 εκατ. δραχμών. Μέχρι το θάνατό του ισχυριζόταν ότι οι υπεύθυνοι συμφώνησαν, αλλά τα χρήματα αυτά δεν τα πήρε ποτέ. Σήμερα τα δημοσιεύματα για ομαδικές λιποθυμίες ανήκουν σε μια άλλη, πολύ διαφορετική εποχή. Σήμερα έχουν αντικατασταθεί από τους medioγενείς πανικούς που σιγοκαίνε διαρκώς και οι οποίοι παρουσιάζουν παροδικές εξάρσεις (πχ γρίπη των χοίρων, διατροφικές «βόμβες» κ.α.) οι οποίες ξεχνιούνται για να παραχωρήσουν τη θέση τους στην επόμενη έξαρση.

Οι

ς έ ι μ ι τ σ ο ητό γ α Ν οφ

τ τέχνη σ ή ν ι ρ θημε α κ η

της

Μ

ς η ρ ί α

Ύδρας 2-4, Πλατεία Αγ. Γεωργίου Τ.: 210 8229239 / 210 8213136 Ανοιχτά από 12μ.μ.-2.00μ.μ. Διανομή κατ’ οίκον

H ψυχη της πολης

ampazis.gr

www.

Γέννημα Χιώτης, θρέμμα Κυψελιώτης. Σπούδασε μαθηματικά, αλλά τον κέρδισε το τραγούδι και το μόντελινγκ. Ο “παντελώς χειροποίητα” μποέμ τραγουδοποιός. Ο πιο καλός ο μαθητής της “Ανωτάτης Ζαμπετικής”. Αναφωνεί “Ζήτω τα λαϊκά κορίτσια!” και περιοδεύει σε θέατρα, συναυλιακούς χώρους και μουσικές σκηνές με τραγούδια απ’ τον νέο του δίσκο με γενικό τίτλο: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΑΜΠΑΖΗΣ “ανεξήγητα αρέσω”

Είναι μερικοί άνθρωποι που το ημίφως στα μπαρ τους ευνοεί. Κρύβει ατέλειες, προσθέτει ένα μυστήριο και μια γοητεία στην εικόνα τους. Το άπλετο φως της ημέρας μεγεθύνει τα όποια λαθάκια. Τους απογυμνώνει κυριολεκτικά και μεταφορικά. Γι’ αυτό και είναι παιδιά του χειμώνα. Τα πολλά ρούχα, οι φαρδιές μαύρες ριχτές μπλούζες που δεν διαγράφουν, είναι το φόρτε τους. Νύχτα και χειμώνα λοιπόν, έχουν τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους. Τα χειμωνιάτικα τα μπαρ, είναι το βασίλειο τους. Εκεί με την κατάλληλη μουσική υπόκρουση και το ακαταμάχητο λέγειν -που έχουν σφυρηλατήσει με τις χιλιάδες μπαρόβιες ώρες πτήσης- κρατώντας ένα ποτό στο χέρι και το τσιγάρο στο στόμα, σαγηνεύουν αγορεύοντας τους γύρω θαμώνες. Επίσης συνήθως είναι δεινοί χορευτές και με δυό κινήσεις τραβούν πάνω τους όλα τα βλέμματα. Και πάντως σίγουρα, αυτού του είδους οι περσόνες δεν περνούν απαρατήρητες. Είναι όμως και κάτι άλλα αγόρια και κορίτσια, που μπορείς να τα χαρακτηρίσεις σαν το ακριβώς αντίθετο. Μαζεμένα, λιγομίλητα. Δεν πίνουν σα φίδια, δεν καπνίζουν με στυλ, δεν διηγούνται γοητευτικά. Η χροιά της φωνής τους δεν είναι σαγηνευτική και δεν ξέρουν να μιλάνε με το βλέμμα. Σπάνια χορεύουν κι αυτό συνεσταλμένα και μάλλον άγαρμπα. Έτσι μέσα στα μπαρ περνούν εντελώς απαρατήρητοι. Μπορεί να συχνάζεις για χρόνια στα ίδια μ’ αυτούς μπαράκια και να μην τους έχεις ρίξει ποτέ ούτε δεύτερη ματιά. Και μια μέρα παθαίνεις σοκ. Το άχρωμο, άοσμο, άγευστο κορίτσι που από καιρού εις καιρόν οι δρόμοι σας διασταυρώνονται μεσ’ στα χειμωνιάτικα τα μπαρ της πόλης που ποτέ δεν κοιμάται, εμφανίζεται ξαφνικά μπροστά σου στην πλαζ του Αλίμου. Με ένα μπικίνι πιο μικρό κι απ’ το κινητό της, που αναδεικνύει ένα άψογο, ζουμερό, καλογυμνασμένο κορμί. Με τα μαλλιά που συνήθως κρύβουν το ωραίο της πρόσωπο, πιασμένα αλογοουρά. Και αντί για τα χοντροκομμένα μαύρα γυαλιά μυωπίας, φακούς επαφής που δεν κρύβουν ούτε χιλιοστό από το υπέροχο πρόσωπο. Με ανεβασμένη ως εκ τούτου αυτοπεποίθηση είναι σαφώς πιο άνετη, χαμογελαστή και ομιλητική. Της προτείνεις να κεράσεις παγωτάκι στην καντίνα. Όχι μόνο δέχεται μετά χαράς, αλλά σε εμπνέει να της γράψεις και τραγούδι.

ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΣ' ΤΑ ΜΠΑΡ ΠΩΣ ΔΕΣ' ΕΙΧΑ ΕΓΩ ΣΤΑΜΠΑΡ' Του Παντελή Αμπαζή

Ιδού λοιπόν η ΩΔΗ ΣΤΗ ΧΑΜΗΛΟΒΛΕΠΟΥΣΑ:

Τόσα χρόνια μεσ' τα μπαρ πως δε σ' είχα 'γω σταμπάρ ήμουν ντιπ για ντιπ ζαγάρ και δεν έπαιρνα χαμπάρ. Με τα ξέκωλα γυρνούσα και τα βράδια σπαταλούσα ήσουν χαμηλοβλεπούσα και τις πεταχτές κοιτούσα. ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΣ ΤΑ ΜΠΑΡ ΠΩΣ ΔΕ Σ' ΕΊΧΑ ΕΓΩ ΣΤΑΜΠΑΡ. Ντεκολτέ πάντα κλειστό και μανίκι γυριστό στο αστράγαλο η φούστα που τα βρήκες τέτοια γούστα; Μεσ' των μπαρ την Άγρια Δύση δε σε είχα εντοπίσει το μαλλί και τα γυαλιά σου κρύβανε την ομορφιά. Σε συνάντησα τυχαία σε μια πλαζ με τον Αντρέα πίσω απ' το μικρό μπικίνι είδα να προβάλει εκείνη που άκλαυτο με έχει στείλει και γελάνε όλοι οι φίλοι τόσα χρόνια που αγνοούσα τη μελλοντική μου μούσα. Ήσουνα στο φλερτ απούσα και εδώ κι εκεί γλεντούσα ήσουν χαμηλοβλεπούσα και τα εύκολα ζητούσα. Τώρα σήκωσες κεφάλι δε σ’ αλλάζω πια με άλλη τέρμα η νύχτα κι η κραιπάλη κοριτσάρα μου χαλάλι. ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΣ ΤΑ ΜΠΑΡ ΠΩΣ ΔΕ Σ' ΕΊΧΑ ΕΓΩ ΣΤΑΜΠΑΡ.

. Αθηναϊκo καφενείο αλλοτινών εποχών... Θα το ανακαλύψεις µέσα σε µια από τις πιο φωτεινές στοές της Αθήνας. Τόπος συνδιαλλαγής και ανταλλαγής ιδεών, στοχαστών και λαϊκών. Ελληνικός καφές στο µπρίκι, γλυκά του κουταλιού και υποβρύχιο. Τσίπουράκι ή ρετσίνα µε µεζέ. Τ’ αρώµατα και οι εικόνες σα να σταµάτησε ο χρόνος και σα να βρίσκεσαι σε ροµαντικές εποχές κάπου στις αρχές 1900.

Πλατεία Αγίων Θεοδώρων 3 Αθήνα // T.: 210 33 10 885