Η πόλη ζει | τ.81

ΒΑΛΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ

ΤΟ ΝΕΟ

ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΚΟΥΣ ΑΛΛΟΥ

www.galaxy92.gr

www.ipolizei.gr

Γνώμες

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

81//02-21

STREET

PRESS

ΠΡΑΜΑ ΠΟΥ ΣΑΛΕΥΕΙ...

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΎΧΟΣ ΈΓΡΑΨΑΝ Άντα Κουγιά Γιάννης Ράγκος Γκανιάν Χριστίνα Χριστοφή Γιάννα Γιαννουλοπούλου Έφη Λάνταβου Ηλέκτρα Τζώρτσου Χρύσανθος Ξάνθης Δανάη Λιοδάκη Andrianna Barbecho Black Mouth Νταίζη Ντάκου Νικολέττα Βήκου Μικρή λουλού Αγγελική Μπούρου Βασίλης Κιμούλης Κουάλια Ευτέρπη Μούσου Σοφία Αργύρη Θανάσης Καρανίκας

Στο εξώφυλλό μας αποτυπώνεται αυτό που ζούμε εδώ και χρόνια. Κάποιοι τίτλοι είναι πραγματικοί, κάποιοι ελαφρώς "πειραγμένοι" και άλλοι εντελώς φανταστικοί. Το φοβερό είναι πως δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τι είναι τι... Τηλεόραση, sites, εφημερίδες, social media κονταροχτυπιούνται για το ποιος θα κερδίσει τον χρήστη και τον αναγνώστη... Μία απίστευτη φασαρία και υπερ-παραπληροφόρηση γεμίζει ασφυκτικά τον εγκέφαλο του μέσου (ιντερνετικού) ανθρώπου. Αν κάποιος πιστεύει ότι όλα αυτά απηχούν "περιθωριακές" εφημερίδες και "κουτσομπολίστικους ιστότοπους" κάνει λάθος. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που μία όμορφη και προκλητικά ντυμένη κοπέλα παρουσίαζε το μετεωρολογικό δελτίο της επόμενης σε κανάλι πανελλαδικής εμβέλειας. Για να μην μιλήσει κανείς για τα ριάλιτι ή για τις διαφημίσεις. Και για τα life style θέματα πρωτοπόρων ειδησεογραφικών site... Και όλα αυτά κάπως ξεκίνησαν. Δεν βρεθήκαμε ξαφνικά από τον "Ταρατατά" στο "αίμα και σπέρμα" του σήμερα. Ανατρέξτε σε περιοδικά πολύ in, σε συνεντεύξεις, εκθέσεις και project που δήθεν κατακεραύνωναν τον συντηρητισμό... Μία ολόκληρη πορεία διανύθηκε για να φτάσουμε σε αυτό που ζούμε σήμερα.

ΘΈΜΑΤΑ

Υπάρχουν και καλά νέα. Πληθαίνουν τα ερωτηματικά, οι ενστάσεις και οι αντιρρήσεις. Όλο και περισσότερος κόσμος δεν καλύπτεται αισθητικά-πολιτιστικά- κοινωνικά από όλα όσα πλασσάρονται και από πολλές πλευρές. Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας, να γυρίσουμε πίσω δεν γίνεται. Απλά με διάφορους τρόπους-κριτική σκέψη- θα ξαναεπιχειρηθεί να γίνουμε καλύτεροι.

[ΤΑ ΑΓΚΆΘΙΑ ΜΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΊΑΣ] ΒΙΑΣΜΌΣ, ΚΑΚΟΠΟΊΗΣΗ, ΠΑΡΕΝΌΧΛΗΣΗ

Αν κάποιοι θίγονται από τίτλους του εξωφύλλου ζητούμε συγγνώμη, δεν ήταν αυτός ο σκοπός μας. ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΞΑΝΘΗΣ

[Η ΕΠΑΠΕΙΛΟΎΜΕΝΗ ΈΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΟΊΞΕΩΣ ] [ΠΕΡΊ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΩΝ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΏΝ] ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΣΤΗΝ ΚΑΡΑΝΤΊΝΑ

«Προσοχή: Όταν ο κατηγορούμενος οδηγείται, ύστερα από επίμονη λαϊκή κατακραυγή, στα δεσμά, δεν δικαιώνονται, κατ' αρχήν, μόνον οι φωνές των θυμάτων του, αλλά στα μάτια της κοινωνίας και όλοι εκείνοι που δεν σιώπησαν, όσο να έρθει η τιμωρία. Καταδικάζονται δε, αναπόδραστα, στα μάτια εκείνου που λέμε ευρύ κοινό όλοι όσοι, ισχυροί άρχοντες, επιχείρησαν να καλύψουν τον εκλεκτό τους, με άλλοθι "άγνοια". Και, κατόπιν εορτής, χύνουν κροκοδείλια δάκρυα, που δεν αφορούν την ουσία του εγκλήματος, αλλά ουσιαστικά τη χειραγώγηση του κοινού αισθήματος, υπέρ τους».

4 ΚΕΊΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΌ

Μαξ φον Κλάιστ, γερμανός επικοινωνιολόγος του 18ου αιώνα, ειδικός στο ζήτημα της χειραγώγησης του κοινού.

ΜΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ‘’ΕΝ ΑΓΝΟΙΑ’’ ΠΟΥ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ‘’ΠΕΦΤΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ’’. ΠΡΟΤΙΜΑ ΝΑ ΘΕΩΡΗΘΕΙ ΑΦΕΛΗΣ, ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΚΑΙ ΑΝΗΞΕΡΗ ΠΑΡΑ ΝΑ ΠΑΡΑΔΕΧΤΕΙ ΠΩΣ ΗΞΕΡΕ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΚΑΝΕ ΤΙΠΟΤΑ. Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΕΙ ΕΙΤΕ ΣΑΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΑΦΕΛΗΣ, ΕΙΤΕ ΣΑΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΚΑΛΥΠΤΟΥΣΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ. ΟΜΩΣ ΠΟΣΟΙ ΑΛΛΟΙ ΗΞΕΡΑΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΙΛΟΥΣΑΝ;

ΤΟ Α ΛΑ ΚΑΡΤ ΘΑ ΦΟΡΕΘΕΙ ΠΟΛΥ ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ. ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΩΝ ΟΤΑΝ ΚΑΙ ΟΠΟΥ ΣΥΜΦΕΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΝ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΗΡΕΤΗΣΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΑΦΗΓΗΜΑ. ΟΤΑΝ ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ ΣΤΡΑΦΕΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΜΕΡΙΑ ΤΟΥ, ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΝΑΦΙ ΤΟΥ, ΤΟΤΕ ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΙΣ ΟΡΓΙΣΜΕΝΕΣ ΦΩΝΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ. Η ΠΟΛΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΕΝ ΑΝ(Τ) ΕΧΕΤΑΙ...

ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΕΧΟΥΜΕ ΚΟΡΩΝΟΪΟ, ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΦΥΞΙΑ ΚΛΠ. ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗΝ ΒΓΑΛΟΥΜΕ ΚΑΘΑΡΗ; ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΡΩΤΗΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΜΠΕΙ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΘΑ ΑΠΑΝΤΗΘΕΙ ΘΕΤΙΚΑ Ή' ΑΡΝΗΤΙΚΑ. ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΑΣ ΣΚΕΦΤΟΥΜΕ ΠΩΣ ΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΑΠΟΨΗ ΜΑΖΙ ΜΑΣ, ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΧΘΡΟΣ...

info@ipolizei.gr για διαφήμιση και οικονομικές προτάσεις, για φωτογραφίες, κείμενα, κριτικές Διαφήμιση: Μαριάννα Παπαγεωργίου // Σπύρος Αποστολόπουλος // Νικολέττα Βήκου // Χριστίνα Αγγελακοπούλου Ενημερωθείτε για την προβολή σας στο site μας. Η εμβέλειά μας πλέον όχι μόνο στο κέντρο της Αθήνας. Πληροφορίες: 694 45 63 904 Ατελιέ: Ηρώ Πιτσικάλη // Μυρτώ Στέλιου

ΜΙΛΗΣΑΜΕ [ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΒΛΑΒΙΑΝΟΥ] Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΙΝΑΙ ΒΑΡΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ [ΝΕΣΤΟΡΑΣ ΦΑΝΑΡΑΣ] ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥΣ ΚΟΛΠΟΥΣ [ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΥΓΚΑΣ] ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑΣ

WWW. ipolizei. gr

[ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ] Η ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΑΣΜΩΝ

[ΕΚΔΟΣΗ]

Λογότυπο Γραφικές Τέχνες www.logotypo.com.gr Θήρας 19, Κυψέλη Τ.: 210 82 29 040, 210 82 29 604 ISSN: 2623-4068

«Οι περισσότεροι κριτικοί στην Ιαπωνία δεν συμπαθούν όσους γράφουν μπεστ σέλερ». Χαρούκι Μουρακάμι (12.1.1949 – ) Φαντάζομαι να με συστήνει στον Μουρακάμι με τρόπο γκανιάν μία φίλη φωτογράφος, η Ανδρονίκη, ένα καλοκαίρι στα τέλη της δεκαετίας του ’80, σ’ ένα νησί κοντά στη Ρόδο όπου ο Χαρούκι με τη γυναίκα του Γιόκο είχαν καταφύγει ινκόγκνιτο για να σωθούν από την αληθινή φρενίτιδα που συνόδευσε την εκδοτική επιτυχία του πέμπτου του μυθιστορήματος, του Νορβηγικού δάσους. Η διεθνής κριτική είχε υποδεχτεί ως τον νέο Φύλακα στη σίκαλη και είχε γνωρίσει τεράστια εμπορική επιτυχία, πουλώντας περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια αντίτυπα μονάχα στην Ιαπωνία, και θα λιαζόμασταν, λέει, σε ένα καφενείο στο λιμάνι, ο Χαρούκι θα είχε παραγγείλει μονάχα γαύρο μαρινάτο που του αρέσει επειδή του θυμίζει το σούσι με χέλι και θα είχε μόλις διαβάσει μία είδηση σε μια αγγλόφωνη εφημερίδα που είχαν παρατήσει στο διπλανό τραπέζι, για μία ηλικιωμένη Αθηναία που την έφαγαν οι γάτες της, και θα μας διηγούνταν, λέει, πίνοντας ρακί, αυτό που καμιά εικοσαριά χρόνια αργότερα έμελλε να πάρει τη μορφή ενός διηγήματος με τίτλο «Man–eating cats», στην αμετάφραστη ακόμη στα ελληνικά συλλογή του Blind willow, sleeping woman (Knopf 2006).

«Το όνειρο της ζωής μου είναι να κάθομαι στον πάτο ενός πηγαδιού»* «Ποτέ δεν είχα φιλοδοξίες να γίνω μυθιστοριογράφος. Απλώς είχα την ισχυρή επιθυμία να γράψω ένα μυθιστόρημα. Δεν είχα καμιά συγκεκριμένη εικόνα τι ακριβώς ήθελα να γράψω, ήμουν όμως σίγουρος πως αν έγραφα κάτι, θα ήταν πειστικό».

«Ειλικρινά δεν ξέρω τι είναι αυτό το αίσθημα απώλειας. Γερνάμε, και η ζωή που μας απομένει, ολοένα λιγοστεύει. Ο χρόνος φεύγει μεσ’ από τα χέρια μας μέρα με τη μέρα, το ίδιο και οι δυνατότητες. Χάνονται τα νιάτα, χάνονται οι πράξεις μας – τα πάντα, κατά μια έννοια. Μάλλον μιλάω για τη θλίψη».

«Όλοι οι ήρωές μου ψάχνουν κάτι σπουδαίο – για τους ίδιους τουλάχιστον. Το σημαντικότερο όμως δεν είναι αυτό που ψάχνουν, αλλά η ίδια η αναζήτηση».

«Πάντα άκουγα τζαζ με τόση προσήλωση και προσοχή, που πλέον έχω το ρυθμό μέσα μου. Έτσι όταν γράφω μυθιστορήματα και διηγήματα, πάντα πιάνω το ρυθμό τους».

«Όταν γράφω, μπαίνω σ’ έναν πολύ προσωπικό χώρο. Δεν είναι ο πραγματικός κόσμος. Ίσως είναι το ασυνείδητο. Σαν να σκάβω όλο και πιο βαθιά μια τρύπα στη γη και να κατεβαίνω κάτω στα σκοτάδια. Εκεί μέσα βλέπω πολλά πράγματα που δεν ανήκουν στον πραγματικό κόσμο – πράγματα μυστικά, σημάδια, σύμβολα, μεταφορές».

«Ποιους τρεις δίσκους θα έσωζα εάν έπιανε φωτιά το σπίτι μου; Δεν θα ήξερα ποιους να διαλέξω. Θα τους άφηνα να γίνουν στάχτη. Θα έσωζα τη γάτα».

*Επιλογή από συνεντεύξεις του Χαρούκι Μουρακάμι στον ξένο Τύπο (The Guardian, The New York Times, Entertainment Weekly, κ.ά.).

Ο σημαντικότερος μεταπολεμικός διάδοχος των τριών μεγάλων της ιαπωνικής λογοτεχνίας, του Μισίμα, του Καουαμπάτα και του Τανιζάκι, η ασιατική απάντηση στον Τόμας Πίντσον κατά ορισμένους Ευρωπαίους και Αμερικανούς θαυμαστές του, μεταφραστής (Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ, Tρούμαν Kαπότε, Tζον Ίρβινγκ, Pέιμοντ Kάρβερ, κ.ά.), μανιώδης συλλέκτης της τζαζ (οι φήμες θέλουν τη συλλογή των βινυλίων του να ξεπερνάει τις σαράντα χιλιάδες), δρομέας μεγάλων αποστάσεων (έχει λάβει μέρος σε καμιά σαρανταριά τουλάχιστον μαραθώνιους), λάτρης της βαρελίσιας μπύρας Samuel Adams (Summer Ale), των γατών και των γυναικείων… λοβών, ο Χαρούκι Μουρακάμι γεννήθηκε το 1949 στο Κιότο και μεγάλωσε στο Κόμπε, σπούδασε λογοτεχνία και αρχαίο ελληνικό θέατρο στο Πανεπιστήμιο Ουασέντα στο Τόκιο, το 1974 άνοιξε το τζαζ κλαμπ Peter Cat και το πούλησε εφτά χρόνια αργότερα για ν’ αφοσιωθεί στο γράψιμο, και πλέον έχει στο ενεργητικό του περισσότερα από 20 βιβλία (μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, δοκίμια, κλπ.), έχει μεταφραστεί σε πάνω από 50 γλώσσες, και το πιο πρόσφατο από τα πολυάριθμα διεθνή λογοτεχνικά βραβεία που έχει λάβει, είναι το Βραβείο Ιερουσαλήμ για την ελευθερία του ατόμου στην κοινωνία (2009) που το έχουν λάβει εκλεκτοί συνάδελφοί του, όπως οι Τζ. Μ. Κούτσι, Μίλαν Κούντερα και Β.Σ. Νάιπολ, κά.

Ακροστιχίδα Γκανιάν #5-Μουρακάμι

Γκρεμίζοντας Κανονικότητες Ανισόρροπων Νομοδιδάσκαλων Ιερουργούμε Αενάως Ναυμαχώντας

*

Γκανιάν-Μουρακάμι

Ένα καλό γεύμα μπορεί να φέρει την

Άνοιξη

Κόντρα στο γκρίζο των καιρών, του εγκλεισμού και των απαγορεύσεων στεκόμαστε δίπλα σας και φέρνουμε καθημερινά στην πόρτα σας λαχταριστό φαγητό. Στρώστε το τραπέζι σας λοιπόν! Κάθε μέρα μπορεί να γίνει μια μικρή γιορτή...

Δυο μικρές γιορτές πλησιάζουν και εμείς είμαστε έτοιμοι να «κάνουμε παρέα»

κάντε τις παραγγελίες σας για

ΤΗΝ ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ 4 ΜΑΡΤΙΟΥ & ΤΗΝ ΚΑθΑΡΆ ΔΕΥΤΈΡΑ 15 ΜΑΡΤΊΟΥ

Ρ ΟΖ Α Λ Ι Α ΒΑΛΤΕΤΣΙΟΥ 59, ΠΛ. ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ ΤΗΛ.: 210 38 02 725 | WWW.ROZALIA.GR Ροζαλια-Rozalia

ΑΘΗΝΑ Η ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

Μια περιήγηση σε τόπους της Αθήνας, όπου τα ανθρώπινα πάθη και η Ιστορία διασταυρώθηκαν με τη βία και τον θάνατο. Μια καταγραφή των σκοτεινών πλευρών της αθηναϊκής πατριδογνωσίας, απ’ όπου αναβλύζει η απωθημένη αστεακή «μνήμη του αίματος»

photo: Κατερίνα Ράγκου

Γράφει ο Γιάννης Ράγκος

Αριστερά: Το μέγαρο της Παλαιάς Βουλής στα τέλη του 19ου αιώνα. Δεξιά: Η Παλαιά Βουλή σήμερα.

ΠΑΛΑΙΆ ΒΟΥΛΉ:

Ο “τεταραγμένος νους”, ο χαρτοπαίκτης και ο ανδριάντας Το μέγαρο της Παλαιάς Βουλής, που βρίσκεται στην πλατεία Κολοκοτρώνη επί της οδού Σταδίου και σήμερα στεγάζει το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, αποτελεί ένα από τα γνωστότερα και πλέον χαρακτηρι-

στικά κτήρια της αθηναϊκής τοπογραφίας. Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι αποτέλεσε και το πεδίο δολοφονικών επιθέσεων εναντίον ενός υπουργού και ενός πρωθυπουργού;

Το νεοκλασικό κτήριο της (αποκαλούμενης σήμερα) Παλαιάς Βουλής, στέγαζε το ελληνικό Κοινοβούλιο από το 1875 έως το 1935. Θεμελιώθηκε το 1858, σε σχέδια του Γάλλου αρχιτέκτονα François Boulanger (και μεταγενέστερες τροποποιήσεις από τον αρχιτέκτονα Παναγιώτη Κάλκο), στο χώρο που βρισκόταν το Μέγαρο Κοντοσταύλου (καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1854) και ολοκληρώθηκε το 1875. Από το 1862 και έως την ανέγερσή του, η Βουλή στεγαζόταν σε προσωρινή ξύλινη κατασκευή («Παράγκα»), που βρισκόταν στο μπροστινό μέρος του σημερινού κτηρίου. Το 1935 το Κοινοβούλιο μεταστεγάστηκε στο κτήριο των Παλιών Ανακτόρων (όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα) και το 1962 εγκαταστάθηκε εκεί το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Γύρω στις 11 το πρωί της Τρίτης 29 Σεπτεμβρίου 1864 στον προαύλιο χώρο του έγινε απόπειρα δολοφονίας κατά του τότε υπουργού Εσωτερικών, Αλέξανδρου Κουμουνδούρου (1815-1883). Ο Κουμουνδούρος ήταν σημαίνουσα πολιτική προσωπικότητα του 2ου μισού του 19ου αιώνα, αργότερα δημιούργησε δικό του κόμμα (Κουμουνδουρικό) και διατέλεσε δέκα φορές πρωθυπουργός. Εκείνο το πρωί, ο Κουμουνδούρος βγήκε από την οικία του και διέσχισε την οδό Σταδίου για να προσέλθει στη Βουλή. Ξαφνικά, τον πλησίασε απειλητικά ένας άντρας, 50-55 ετών, ανασύροντας από την τσέπη του ένα πιστόλι. Ο Κουμουνδούρος πρόλαβε να αρπάξει το χέρι με το

πιστόλι του επίδοξου δολοφόνου και να το στρέψει προς τα πάνω. Στη σύντομη πάλη που ακολούθησε, ο δράστης πάτησε τη σκανδάλη, με αποτέλεσμα να αυτοτραυματιστεί ελαφρά στο κεφάλι. Αμέσως μετά, συνελήφθη από άνδρες της φρουράς της Εθνοσυνέλευσης και μεταφέρθηκε στην εισαγγελία για ανάκριση. Εκεί εξακριβώθηκε πως ονομαζόταν Δημήτρης Νεράντζης (ή Νεράντσης) και παλιότερα εργαζόταν ως επιστάτης σε ιδιοκτησίες μεγαλοκτηματιών. Ορισμένες αρχικές πληροφορίες, που ανέφεραν ότι η πράξη του αποτελούσε προϊόν παραταξιακών συγκρούσεων ή μέρος ευρύτερης πολιτικής συνωμοσίας, δεν επιβεβαιώθηκαν. Ο ίδιος, ανακρινόμενος, φέρεται να δήλωσε πως είχε αποφασίσει να πεθάνει εξαιτίας «της δυστυχίας και της απογνώσεώς του» (Εθνοφύλαξ, 1.10.1864), αφού για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχε εργασία, αλλά ταυτόχρονα να δολοφονήσει «και έναν από τους μεγάλους» πιστεύοντας πως «φονεύων τον κ. Κουμουνδούρον, απήλλαττε το έθνος από ένα τύραννον» (Παλιγγενεσία, 1.10.1864). Στη δίκη, που πραγματοποιήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 1865 στο Κακουργιοδικείο Σύρου, ο Νεράντζης καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 10 ετών, καθώς οι ένορκοι αποδέχθηκαν ότι «καθ’ ον χρόνον απεπειράθη το έγκλημα, είχε τεταραγμένον τον νουν». Σαράντα ένα χρόνια αργότερα (1905), περίπου στο ίδιο σημείο, δολοφονήθηκε ο 81χρονος πρωθυπουργός Θεόδωρος Δηλιγιάννης. Η δολοφονία του παραμένει μέχρι σήμερα το μόνο πολιτικό έγκλημα στη νεότερη Ελλάδα χωρίς άμεσο πολιτικό κίνητρο. Δράστης ήταν ο 38χρονος χαρτοπαίκτης και μπράβος χαρτοπαικτικής λέσχης, Αντώνης Γερακάρης ή Κωσταγερακάρης. Αιτία του εγκλήματος ήταν το γεγονός ότι ένα από τα πρώτα μέτρα που έλαβε ο Δηλιγιάννης, ως νεοεκλεγείς για πέμπτη φορά πρωθυπουργός τον Φεβρουάριο του 1905, ήταν η αυστηροποίηση των διατάξεων για τη λειτουργία των χαρ-

#01

τοπαικτικών λεσχών, που οδήγησε στο κλείσιμο πολλών από αυτές. Γύρω στις 5 το απόγευμα της 31ης Μαΐου, ο Κωσταγερακάρης παραμόνευε τον Δηλιγιάννη έξω από το μέγαρο της Βουλής. Μόλις ο πρωθυπουργός έφτασε εκεί ώστε να παρακολουθήσει τη συνεδρίαση και ετοιμαζόταν να ανέβει τα εξωτερικά σκαλιά, ο δράστης τον πλησίασε και προτού γίνει αντιληπτός κάρφωσε ένα μαχαίρι στην κοιλιακή του χώρα. Μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό, η φρουρά τον συνέλαβε, ενώ ο ίδιος για να δικαιολογήσει την πράξη του είπε: «Έκλεισε τα χαρτοπαίγνια και εψόφησα από την πείνα». Σοβαρά τραυματισμένος, ο Δηλιγιάννης μεταφέρθηκε στο ιατρείο της Βουλής, όπου παρά τις προσπάθειες των γιατρών εξέπνευσε λίγη ώρα μετά. Γρήγορα, αποκαλύφθηκε και ο ηθικός αυτουργός της δολοφονίας: επρόκειτο για τον εργοδότη του Γερακάρη, Γεώργιο Μητσέα. Στις 27 Φεβρουαρίου 1906 και μετά από ακροαματική διαδικασία σχεδόν 2,5 μηνών, το Κακουργιοδικείο Αθηνών καταδίκασε τον Κωσταγερακάρη σε θάνατο (καρατομήθηκε στις 10 Ιουνίου 1906 στο Ναύπλιο), ενώ τον Μητσέα σε φυλάκιση οκτώ ετών. Σήμερα, στη δεξιά πλευρά του κτηρίου βρίσκεται ο (ύψους 2 μ.) μαρμάρινος ανδριάντας του Δηλιγιάννη, φιλοτεχνημένος από τον γλύπτη Γιώργο Δημητριάδη. Τοποθετήθηκε τον Μάρτιο 1931 αρχικά σε διαφορετικό σημείο στον προαύλιο χώρο, για να μεταφερθεί στη σημερινή θέση του το 1954.

Ο Γιάννης Ράγκος (1966) είναι ανεξάρτητος (freelance) δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τελευταίες εκδόσεις του: το αστυνομικό μυθιστόρημα «Μυρίζει αίμα» (Καστανιώτης, 2019) και το κόμικ «Ληστές» (Polaris, 2020) σε σενάριο δικό του και σχέδια Γιώργου Γούση.

ΑΓΑΠΑΜΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΤΡΟΠΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

ΘΥΕΛΛΑ ΚΑΙ ΟΡΜΗ Χρύσανθος Ξάνθης

Επιστολές, συναντήσεις, αναμνήσεις και περιστατικά, που λαμβάνουν χώρα στο χθες και το αύριο, δημιουργούν ένα αφηγηματικό «τώρα» που πάλλεται και βράζει. Τους ήρωες ενώνουν και χωρίζουν επαναστάσεις, έρωτες, απιστίες, αναπολήσεις, αλλά και σχέδια καταδικασμένα να ανατραπούν. Η φράση « Όλα θα πάνε καλά! Το μπλε δεν τελείωσε!», πόση αισιοδοξία, τελικά, μπορεί να χαρίσει;

ΟΙ ΕΡΩΣΥΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΡΩΦΙΛΗΣ Γιώργος Σκανδάλης

Ένα σπαρακτικό ημερολόγιο χωρισμού από έναν παράνομο, ιερό έρωτα. Η οπτική γωνία μιας γυναίκας που αισθάνεται ίση απόσταση από την κόλαση και από τον παράδεισο, πηγαία ερωτικοί στίχοι, γραμμένοι από το χέρι ενός άντρα, παρασύρουν τον αναγνώστη στα δικά του ερωτικά άδυτα.

ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ Νίκος Γ. Μοσχονάς

Η Άγνωστη, Ανεξήγητη Πόλη είναι ένα μωσαϊκό από παράξενες ιστορίες, που καλύπτουν όλο το φάσμα-από το νοσταλγικό ονειρικό, μέχρι το ζοφερά μακάβριο. Μυστήρια που πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα, που λησμονήθηκαν, θάφτηκαν στη συλλογική ψυχή.

23 λαϊκές ιστορίες, που αφορούν παραμυθιακά αφηγήματα ελπίδας, συμβουλής, αναστοχασμού, κριτικής, καταδίκης, αναζήτησης, αυτογνωσίας, σοφίας, πράξης, προειδοποίησης, αιτιολόγησης από τον κόσμο της παγκόσμιας προφορικής παράδοσης.

ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΛΑΪΚΑ ΒΓΑΛΜΕΝΑ ΑΠ’ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟ ΑΧ! Δημήτρης Β. Προύσαλης

Δεκαεφτά θαλασσινά αφηγήματα με ιστορικό πλαίσιο και αφετηρία στοιχεία αντλημένα από αρχειακές μαρτυρίες, επίσημα έγγραφα του Ιστορικού Αρχείου Κεφαλονιάς. Περιπέτειες νησιωτών και εμπόρων στα νερά της Μεσογείου, αντίξοες συνθήκες ταξιδιού, πάλη με ανέμους και κύματα, ναυάγια και επιθέσεις πειρατών, ληστείες εμπορευμάτων σε θάλασσα και στεριά. Άνθρωποι που ξανοίγονται σε κοντινές ή μακρινές θάλασσες και οι εμπειρίες τους γεμίζουν ... τα νερά της Μεσογείου

ΑΝΕΞΗΓΗΤΗ ΠΟΛΗ Θανάσης Βέμπος

ΥΠΟ ΕΚΔΟΣΗ

ΝΕΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

Ο ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΑΣ

ΚΑΝΟΝΑΣ ΕΡΩΤΙΚΟΣ Νέστορας Φανάρας

Chiara Frugoni

Πρόκειται για το πρώτο μιας σειράς βιβλίων, το οποίο «αποσυνθέτει» την ιδέα που πολλοί ακόμη επιθυμούν να διατηρήσουν για τον Μεσαίωνα. Η χιλιόχρονη αυτή εποχή δεν είχε κατακλυστεί από τον «σκοταδισμό», αλλά και από πολύ χρήσιμες ανακαλύψεις.

Που μπορεί άραγε να σε οδηγήσει η αφοσίωση σε μία ιδέα; Ένας νέος άνθρωπος αναζητά τον Θεό ξεκινώντας από μια διαδρομή που περνάει μέσα από την αγάπη και το όραμα, την ενοχή και την εξουσία. Θήρας 19 _ Κυψέλη _ τ.: 216 93 90 230 e.: ekdoseislogotypo@gmail.com

www.logo-typo.gr

Η ρώγα του πρωθυπουργού ένα δύσκολο ταξίδι στον κόσμο των social media ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΊΝΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΉ

Σε όλα τα social media, η ρώγα του πρωθυπουργού! Likes και γέλια και χάχανα και «αντιπολίτευση» με αφορμή τη ρώγα πάνω στα τεκταινόμενα. Για δυο τρεις μέρες όλο αυτό. Μετά «νεκρός σκύλος από βέλος». Κοινοποιήσεις και μελέτες πάνω στην κτηνώδη διάσταση του ανθρώπου, φωτογραφίες του σκύλου. Φατσούλες «έλεος» και «κρίμα». Την επόμενη χιονίζει! Τα social γεμάτα όμορφες φωτογραφίες από χιονισμένα τοπία. Κι εκεί θα δεις και χιούμορ και κοινωνική ευαισθησία για τους άστεγους, τους μετανάστες και τα αδέσποτα. Και το χιόνι έλιωσε. Και συνεχίζουμε, εκεί που το αφήσαμε, από την κατάσταση στο ελληνικό θέατρο. Αυτά που όλοι ξέραμε, κάποιοι τα ξέραμε επειδή τα είχαμε ακούσει, κάποιοι επειδή τα έχουν ζήσει. Και γίνονται καταγγελίες στα social και στα κανάλια. Και να τα likes, να τα μηνύματα υποστήριξης και να οι κοινοποιήσεις. Και μετά θυμάσαι και λίγο τον Τραμπ και τους Proud boys που μπήκαν στο Καπιτώλιο. Μοιάζει χρόνια πίσω… Δώσε φωτογραφίες και posts και likes και τα πάντα όλα! Χαμός! Και ο Ζούγκεμπεργκ λέει «όχι άλλο Τραμπ στο facebook. Φύγε Τραμπ από το facebook». Και λέει το twitter : «Όχι άλλο Τραμπ στο twitter. Φύγε Τραμπ από το twitter». Και έφυγε ο Τραμπ από το facebook και από το twitter και είπαμε «Ναι! Μπράβο! Έτσι!». Και μετά γίνεται σεισμός! Φωτογραφίες από την περιοχή, συμπαράσταση και likes, πολλά likes και comments, πολλά comments. Και μετά πλημμύρες. Και likes, και comments και «τι κρίμα οι άνθρωποι».

Ουφ! κουράστηκα.

ΌΛΟΙ ΤΑ ΞΈΡΟΥΜΕ, όλοι συμμετέχουμε σε αυτή την τρέλα, κάποιοι περισσότερο, κάποιοι λιγότερο. Ελάχιστοι φίλοι μου δεν συμμετέχουν. Αλλά αυτοί δεν συμμετέχουν γενικά, έτσι έχουν επιλέξει και δεν είμαι εγώ αυτή που θα τους κρίνω. Η ζωή είναι μια περιπέτεια, ένα κωμικό δράμα με ευχάριστα διαλείμματα και ο καθένας βρίσκει τον τρόπο να κάνει τη δική του διαδρομή. Και αν οι προηγούμενες γενιές έζησαν βιομηχανική επανάσταση και χούντα, εμείς ζούμε την εποχή του internet και κυρίως την εποχή των social. ΓΕΝΝΉΘΗΚΑ ΤΟ 1975. Οι έφηβοι της γενιάς μου έκαναν φάρσες από τα τηλέφωνα, έγραφαν κασέτες στο πρόσωπο που είχαν ερωτευθεί, αγόραζαν βινύλιο με τα λίγα χρήματα που περίσσευαν… Όλα αυτά μοιάζουν αιώνες πίσω. Γιατί, εμείς, οι ίδιοι «έφηβοι» είμαστε τώρα στα social και αναλύουμε τις απόψεις μας και διαφωνούμε και κάποιοι βρίζουν, προσβάλλουν και κάνουν ό,τι άλλο τους βοηθάει για να αντέξουν τη ζωή τους. Γιατί αν κοιτάξετε λίγο πιο προσεκτικά, στο facebook δεν θα βρείτε νέους ανθρώπους. Θα βρείτε κάποιους 30άρηδες, αλλά οι περισσότεροι είναι 40άρηδες, 50άρηδες και βάλε. Για να είμαι ειλικρινής δεν γνωρίζω τι κάνουν οι σημερινοί 16άρηδες και 20άρηδες. Μάλλον tik tok; Χρησιμοποιείς καθόλου λέξεις στο tik tok; Δεν ξέρω, δεν έχω μπει ποτέ. Πάντως δεν είναι στο facebook και δεν γράφουν comments, ούτε εκφράζουν με μακροσκελή posts τις απόψεις τους για να τις δουν… ποιοι; Οι φίλοι, γιατί όσοι δεν είναι «φίλοι» τους έχουμε κάνει μπλοκ. Και έτσι ζούμε όλοι σε μια τεράστια φαντασίωση και ψευδαίσθηση διαλόγου και συμμετοχής στα κοινά. Ξεσπαθώνουμε, εκτονωνόμαστε, τσακωνόμαστε, εκδηλώνουμε μίσος, λατρεία, συμπαράσταση, εξαντλούμε τα συναισθήματά μας πάνω σε πλήκτρα, μόνοι μας, βλέποντας μια οθόνη. Και η ζωή συνεχίζεται. ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ Η ΟΘΌΝΗ και οι φωτογραφίες και τα likes. Το πρόβλημα είναι ότι ανακοινώνεται ο νικητής των εκλογών στο twitter. Το πρόβλημα είναι ότι παραιτείται ένας υπουργός στο facebook ή τον «παραιτούνε» στο twitter και το μαθαίνει σκρολάροντας.

ΤΟ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΕΊΝΑΙ ότι μια καταγγελία γίνεται στη Σκορδά και όχι στην αστυνομία ή στον εισαγγελέα. Το πρόβλημα είναι ότι ο Ζούγκεμπεργκ αποφασίζει και βγάζει από το facebοοk τον Πρόεδρο της Αμερικής. Για να το ξαναπούμε λίγο αυτό: ο Ζούγκεμπεργκ αποφασίζει και αφαιρεί το λόγο από τον Πρόεδρο της Αμερικής. Ο ΖΟΎΓΚΕΜΠΕΡΚ, δηλαδή, ασκεί πολιτική. Και οι πολιτικοί ασκούν τι; Τις ικανότητές τους στα social. Γιατί αν «γράφεις» καλά στα social, έχεις δύναμη. Και ο αστυνομικός σήμερα έχει τη δύναμη, ή για να το πω πιο κομψά, τη διακριτική ευχέρεια, αν σε δει με κατεβασμένη τη μάσκα στην πλατεία να σου κόψει πρόστιμο, να σε πάει αυτόφωρο, να σε δείρει ή να σου κάνει απλά μια σύσταση. Αυτός αποφασίζει τι θα κάνει. Και θα κάνει αυτό που θέλει. Και ο ιερέας θα κάνει αυτό που θέλει. Κανένας δεν ελέγχει τον αστυνομικό. Κανένας δεν ελέγχει τον ιερέα. Και ο ιερέας κάνει κρυφή λειτουργία στο υπόγειο της εκκλησίας, 50 γέροι κολλάνε κορωνοϊό, κλείνει ολόκληρη η πόλη στη Βοιωτία, ο ιερέας χαροπαλεύει και ο Ιερώνυμος στέλνει τους καλύτερους γιατρούς για να τον σώσουν. Αυτόν, τον ιερέα, όχι τους υπόλοιπους 50 γέρους. Και ο ιερέας σώζεται. Και κοιμάται ήσυχος το βράδυ και κυρίως ζωντανός. Και όλοι τους κοιμούνται ήσυχα το βράδυ. Και η ζωή συνεχίζεται. Εξάλλου, τους βρίσαμε στα social. Εντάξει. Δεν νιώθεις περίεργα; ΌΤΑΝ ΣΟΥ ΛΈΝΕ ότι «οι αγορές δεν το επιτρέπουν» ή «οι αγορές δεν εμπιστεύονται» δεν θέλεις να ρωτήσεις: Ποιοι είναι αυτές οι αγορές; Και αν είναι κάποιοι γιατί δεν ξέρω ποιοι είναι. Και αν είναι κάποιοι γιατί ορίζουν τι θα κάνει μια κυβέρνηση που εγώ, ο πολίτης, ψήφισα για να βγει. Και αν ορίζουν οι αγορές το μέλλον μου γιατί

δεν ψηφίζω αυτές, αλλά κάποια άλλα πρόσωπα. Και αν οι τράπεζες ορίζουν τις πολιτικές της κάθε κυβέρνησης γιατί δεν ψηφίζω ποιος θα είναι ο CEO της τράπεζας; Και αν τα παιχνίδια των χρηματιστών που έβγαλαν δισεκατομμύρια εκμεταλλευόμενοι την τραπεζική ασυδοσία που επέτρεψαν οι κυβερνήσεις, έριξαν όλη την Ευρώπη στην κρίση και στη φτώχεια, γιατί όλοι αυτοί δεν είναι στη φυλακή; Γιατί δεν είναι οι μούρες τους στα social για να κάνω comment και «έλεος». Γιατί βρίζω τον υπουργό, ενώ άλλοι παίρνουν τις αποφάσεις; Γιατί αλλάζω κυβέρνηση, αν άλλοι με κυβερνούν; ΥΠΟΥΡΓΌ; ΠΟΛΙΤΙΚΌ; Μα τι λες τώρα! Εγώ δεν ψηφίζω καν! Όταν έχει εκλογές πάω στην παραλία! Είναι όλοι τους αλήτες! Και έτσι όλοι οι θυμωμένοι συμφωνούν! Και ο αντιεξουσιαστής κάνει like στο ίδιο post που κάνει like και το proud boy της Ελλάδας. Και αν έχεις γράψει εσύ το post, δεν ξέρεις αν πρέπει να γελάσεις ή να κλάψεις (γελώντας). Γιατί το άσπρο και το μαύρο στα social είναι ο κανόνας. Ή υποστηρίζεις το «ναι» ή το «όχι». Αν πεις «ναι μεν αλλά» θέλεις να τα έχεις καλά με όλους και είσαι κατάπτυστος, αν πεις «ούτε ναι, ούτε όχι» τότε το post σου περνάει απαρατήρητο, αν πεις «ρε παιδιά να το συζητήσουμε» θα βάλουν «έλεος» και ότι δεν υπάρχει τίποτα να συζητήσουμε μπροστά στην αδιάψευστη, μεγάλη Αλήθεια. Όλοι την ξέρουν, αν δεν είσαι σίγουρος είσαι «ύποπτος», «εξυπηρετείς συμφέροντα» ή είσαι απλά άσχετος. Αν κάνεις χιουμοριστικά posts τη γλιτώνεις. Αρκεί βέβαια να είσαι politically correct, γιατί αν δεν είσαι, θα φαγωθείς κι εσύ. Ελευθερία του λόγου; Τι είναι αυτό; Είναι προσβλητικά αυτά που λες και σου αφαιρώ την ελευθερία του λόγου. Γιατί σήμερα δεν έχει σημασία τι κάνεις, αλλά τι λες. Μπορεί να μην έχεις πειράξει ούτε μυρμήγκι, αλλά επειδή έκανες ένα αστείο που κάποιοι το βρήκαν προσβλητικό, θα σε κρεμάσουν

ανάποδα. Και το βράδυ οι ίδιοι που σε κρέμασαν ανάποδα θα χειροκροτάνε τον εγκληματία που με μαγικό τρόπο τη γλιτώνει και διαπρέπει στα κανάλια, στα social και στην καρδιά τους. Ωραία πράγματα, δεν συμφωνείς; ΚΑΙ ΈΤΣΙ, με εκείνα και με αυτά, η πολιτική αποδυναμώνεται ακόμα περισσότερο. Ο πολιτικός, ο εκλεγμένος κυβερνήτης, γίνεται όλο και περισσότερο ένα αδύναμο ον που άγεται και φέρεται. Και με χαρά και περηφάνια, καμαρώνοντας, παραχωρούμε τη δύναμή μας χαλαρά και ανέμελα, βγάζοντας φωτογραφίες στα χιόνια ή τις σκηνές των μεταναστών ή τα βασανισμένα αδέσποτα. Γιατί αυτή είναι η δύναμη των ανθρώπων, να ελέγχουν αυτούς που κυβερνούν. Ποιος ελέγχει ποιον αυτές τις μέρες; Εμείς; Εμείς κάνουμε like ή έλεος ή comment στην «είδηση» χωρίς καν να ξέρουμε αν αληθεύει. Και χιονίζει και η εθνική οδός κλείνει για να μην πληρώσει πρόστιμο ο πάμπλουτος ιδιώτης που την διαχειρίζεται και στις natura φυτρώνουν ανεμογεννήτριες και... και… και… Και «οι αγορές» συνεχίζουν να κάνουν αυτά που κάνουν σαν θεϊκές οντότητες που δεν μπορώ να δω ούτε να αγγίξω. Και οι πολιτικοί ανεβάζουν hashtag στα χιόνια και βγάζουν τις ρώγες τους προς τέρψιν της ματαιοδοξίας τους. Και τσακωνόμαστε με τα πλήκτρα μας και βυζαίνουμε όλοι το ίδιο το μέσο –τα social- που μας έχει αποδυναμώσει, το ίδιο το μέσο που μας κάνει να νιώθουμε ότι συμμετέχουμε, ότι μπορούμε να μοιραστούμε το τραύμα μας μαζί του.

Και η ζωή συνεχίζεται.

S W O H S Y T I L A E R Ν Ω Τ ΤΑ Ή Χ Ο Π Ε ΣΤΗΝ A I D E M L A I C O S ΕΙ ΓΙΆ Γ ΡΆ Φ Α ΚΟΥ Τ Ν Η Ά

Σε επίπεδο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και συγκεκριμένα γύρω στο 2010 είχα ασχοληθεί με το φαινόμενο των reality. Πέραν των σπουδαστικών υποχρεώσεων, ένιωθα και μια προσωπική ανάγκη να καταλάβω γιατί στις αρχές του 2000 όλη η Ελλάδα είχε συγχρονίσει τους δέκτες της στο Big Brother 1, στο Bar και στο Fame Story 1. Ειδικά το “1”. Αυτό το πρώτο που έφερνε μια καινοτομία στον κόσμο των media. Στην πορεία, η επιτυχία τους έφθινε, ώσπου το 2010 το Big Brother επέστρεψε. Αν θυμάμαι καλά, σε καμία περίπτωση δεν είχε την επιτυχία του πρώτου. Όμως το 2017, το Survivor (πάλι το 1, από την Acun Medya με πιο χαλαρούς κανόνες και παιχνίδια επιβίωσης σε σχέση με τα παλιά σκληροπυρηνικά) έκανε μια μεγάλη μερίδα τηλεθεατών όχι μόνο να παρακολουθεί, όχι μόνο ταυτίζεται, όχι μόνο να ψηφίζει, αλλά και να φανατίζεται σε οπαδικό βαθμό, παρουσιάζοντας και τον τότε νικητή ως ήρωα. Με τα χρόνια, ενώ τα Survivor συνεχίζονταν, η ακροαματικότητα πάλι έπεφτε, μέχρι που ξημέρωσε το 2020. Η καραντίνα λοιπόν ώθησε πολύ κόσμο να πέσει πάλι με τα μούτρα στην παρακολούθηση του reality επιβίωσης, αλλά και του Big Brother, και ο φανατισμός, ειδικά στα social media, καλά κρατεί. Και πάλι λοιπόν, ένα ερώτημα με απασχόλησε. Αλήθεια, Γιατί; Η βαρεμάρα; Η ανάγκη ταύτισης με πραγματικά πρόσωπα; Η ανάγκη να έχουμε λόγο πάνω σε κάποια απόφαση ή αποτέλεσμα; Ή μήπως όλα αυτά; Μήπως απλά το reality προϊόν βρήκε το μυστικό της επιτυχίας;

Ο Ορισμός Σύμφωνα με το collinsdictionary.com το reality show είναι ένας τύπος τηλεοπτικού προγράμματος που στοχεύει να δείξει πώς συμπεριφέρονται οι απλοί άνθρωποι στην καθημερινή ζωή, ή σε καταστάσεις, που συχνά δημιουργούνται από τους υπεύθυνους του προγράμματος, οι οποίες προορίζονται να αντιπροσωπεύουν την καθημερινή ζωή. Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνεται στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, πρόκειται για τηλεοπτική εκπομπή στην οποία καλούνται να εκθέσουν τα προσωπικά τους προβλήματα καθημερινοί άνθρωποι και στην οποία συμμετέχουν σύμβουλοι γάμου, ψυχολόγοι, νομικοί κ.ά., καθώς και απλοί άνθρωποι ως κοινό. Προϋπόθεση, πάντως, για να αποκαλεστεί μία εκπομπή reality είναι το γεγονός ότι ένα άτομο θέτει τον εαυτό του σε κοινή θέα, θυσιάζοντας κάθε του δικαίωμα τη διαφύλαξη της προσωπικής του ζωής, στο όνομα της φήμης και της πιθανότητας για χρηματική αποζημίωση. Παλαιότερα, το Big Brother και οι παραλλαγές του έδιναν τη δυνατότητα στο θεατή να παρακολουθεί 23 ώρες το 24ωρο τη ζωή των παικτών. Την φύση αυτή είχαν και τα παιχνίδια Τhe Wall, Survivor, Φάρμα και το Talent Show Fame Story. Στα υπόλοιπα Talents Shows όπως Super Idol, X Factor, Next Τοp Model, So you think you can Dance, οι παίκτες βρίσκονταν για πολλές ώρες υπό το βλέμμα της κάμερας, αλλά το κοινό δεν είχε την δυνατότητα της συνεχόμενης παρακολούθησης. Το τι θα παρουσιαστεί στο κοινό επιλέγεται από την παραγωγή. Δεδομένου ότι ελάχιστοι έως κανένας θα αφιέρωναν τον χρόνο του για να παρακολουθεί 23 ώρες την ζωή των παικτών, θα ήταν δυνατόν να κατηγοριοποιηθούν στο ίδιο είδος τηλεοπτικού προγράμματος. Όπως και να έχει αυτό άλλαξε, καθώς και στο σημερινό Survivor, ο τηλεθεατής δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Αν και το Big Brother – που αποτελεί μάλλον την εκπομπή παράδειγμα του όρου reality show – σου έδινε τη δυνατότητα παρακολούθησης διαδικτυακά, αν και δεν είμαι σίγουρη για πόσες ώρες, ενώ επέλεγε η παραγωγή ποιες σκηνές θα φανούν στη ροή του προγράμματος στην τηλεόραση.

Η ιστορία των reality στην Ελλάδα Μπορεί το πρώτο τηλεπαιχνίδι είδους reality που επιβεβαιώνει τους παγκόσμιους ορισμούς να είναι το Big Brother (πρωταγωνιστές 12 παίκτες, οι οποίοι θέλησαν να μοιραστούν προσωπικές τους στιγμές, κατορθώνοντας να διατηρήσουν ζωντανό το ενδιαφέρον του κοινού, με αποκορύφωμα την τελευταία μέρα μετάδοσης του, όπου έκανε ρεκόρ ακροαματικότητας 81%) και να έκανε την εμφάνισή του το 2000 στην Ελλάδα, όμως δεν θα έπρεπε να παραβληθεί το γεγονός ότι κυριαρχούσαν στην ελληνική τηλεόραση εκπομπές τύπου reality, όπου πρωταγωνιστές αποτελούσαν άνθρωποι οι οποίοι επισκέπτονταν τα τηλεοπτικό πλατώ για να εκθέσουν τα προβλήματα τους, αφήνοντας τον παρουσιαστή να εμβαθύνει στα προσωπικά τους προβλήματα και στην προσωπική τους ζωή. Επιτέλους Μαζί, Από Καρδιάς είναι μερικοί από τους τίτλους, που μπορεί να μην σας θυμίζουν κάτι. Αλλά σίγουρα θα θυμάστε τον Ανδρέα Μικρούτσικο να αναλύει οικογενειακές καταστάσεις μπροστά στις κάμερες, τον Κώστα Χαρδαβέλα να παρουσιάζει προσωπικά και κοινωνικά προβλήματα χωρίς μοντάζ, την Αννίτα Πανιά να αναδεικνύει “αμφιλεγόμενες” περσόνες έως σήμερα.

H επίσημη αρχή πάντως έγινε με το Big Brother. Φυσικά, με το πέρασμα των χρόνων, ήρθαν κι άλλες εκπομπές, με διαφορετικούς κανόνες, με κεντρικό σημείο πολλές φορές τον επαγγελματικό προσανατολισμό (μουσική, θέατρο, χορός, modeling κλπ) ή ακόμη και τη “συναισθηματική” αποκατάσταση των παικτών, με το πιο χαρακτηριστικό που θυμάμαι να είναι ένα με τίτλο “Αγρότης Μόνος Ψάχνει”. Κάπου εκεί, με την ποιότητα να πέφτει όλο και πιο χαμηλά, με την πολιτεία και την κοινωνία να κατηγορούν αυτά τα προγράμματα για ανθρωποφαγία και καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, άρχισαν να φθίνουν και σιγά σιγά να εξαφανίζονται. Βέβαια, εκπομπές σαν αυτές που προαναφέραμε έπαιζαν για πολλά χρόνια στους τηλεοπτικούς δέκτες, όπως για παράδειγμα η εκπομπή “Πάμε Πακέτο”, η οποία ναι μεν επιτέλεσε και κοινωνικό έργο, αλλά πάλι έβαλε το ανθρώπινο δράμα στην αρένα.

Τα χρόνια πέρασαν, η κοινωνία άρχισε να αλλάζει και το Survivor όπως και το GNTM έπαιξαν πάλι σταθερά ψηλά στην τηλεθέαση. Αφήνοντας το GNTM στην άκρη, καθώς είναι άλλη η φύση του σόου, στο Survivor είδαμε κάποιες αλλαγές. Ενώ είχε χαρακτηριστεί ως πολύ σκληρό παιχνίδι, στην εκδοχή της Acun Medya ναι μεν η επιβίωση συνεχίζει να παίζει σε πρώτο πλάνο, αλλά τα έπαθλα είναι πιο βοηθητικά, ενώ τα αγωνίσματα πιο βατά. Παράλληλα, τα τρίωρα επεισόδια, κατόπιν φυσικά επεξεργασίας της παραγωγής στο μοντάζ, έδιναν μια εικόνα για τη συμβίωση, αλλά υπήρχε μία προσπάθεια να παρουσιάζονται ισάξια τα αγωνίσματα και η καθημερινότητα. Μόνο που αυτή τη φορά τα δύο reality που σημείωσαν την επιτυχία, δεν είχαν σύμμαχο μόνο τα ποσοστά ακροαματικότητας, αλλά και μία άλλη παράμετρο που είχε ήδη σιγά σιγά αρχίσει να εισβάλει στην καθημερινότητα: τα social media. Και κάπως έτσι, όχι μόνο οι εκπομπές παρακολουθούνται, αλλά σχολιάζονται, δίνοντας αφορμή και σε άλλους χρήστες των social media να αισθανθούν περιέργεια για αυτό το σόου, άρα από τον ένα στον άλλον, τα παιχνίδια αυτά γίνονται, χωρίς πολύ κόπο, talk of the town. Και κάπως έτσι φτάνουμε στο 2021. Στο καραντινάτο, αυτό που έχει την ανάγκη “αλλαγής θέματος”, να ξεφύγεις μέσα από το ανάλαφρο, εστιάζοντας σε προβλήματα αλλονών κι όχι στη ζοφερή καθημερινότητα που σε τυλίγει.

Κίνητρα συμμετοχής Οι Παίκτες στην εποχή της εικόνας Στην εισαγωγή τόνισα αυτό το “1”. Το πρώτο big brother, το πρώτο Fame Story, το πρώτο Survivor, η πρώτη Φάρμα. Δεν ξέρω ακριβώς ποιο είναι το στοιχείο που τα έκανε να ξεχωρίζουν, αλλά σίγουρα ένα από αυτά είναι η “αθωότητα” με την οποία οι παίκτες έμπαιναν σε αυτό το τηλεοπτικό παιχνίδι. Σε αυτά τα πρώτα, τα κίνητρα συμμετοχής έμοιαζαν να είναι πιο απλά: το έπαθλο, η εμπειρία, το πείραμα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να είναι μάλλον πιο

αληθινοί ως προς το πρόσωπο που παρουσίαζαν. Όσο αληθινός δηλαδή μπορεί να είναι κάποιος όταν γνωρίζει ότι παρακολουθείται και μάλιστα με τη δική του συναίνεση. Γιατί εδώ δεν μιλάμε για την περίπτωση της ταινίας Truman Show όπου ο πρωταγωνιστής δεν ήξερε καν ότι γεννήθηκε μέσα σε ένα reality. Εδώ μιλάμε για γνώση. Αλλά όπως και να έχει, το “πρώτο” περιέχει περισσότερα στοιχεία “αθωότητας” από το δεύτερο. Είναι πιο πιθανό στο δεύτερο, τρίτο κύκλο κλπ κάθε εκπομπής, οι παίκτες να έχουν παρακολουθήσει συμπεριφορές, τάσεις κοινού και να “ξεσηκώνουν” λόγια και πράξεις αυτούσιες για να δώσουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχουν αυτό που θέλουν. Άρα αυτό το “reality”, που εξ’ορισμού θέλει να παρουσιάσει την πραγματικότητα, επηρεάζεται όχι μόνο από την υποκειμενική άποψη του μοντέρ για το τι πρέπει να δείξει, αλλά πια και από τους μη “αθώους” παίκτες με το απλό κίνητρο του επάθλου. Τώρα οι λόγοι για να δηλώσει κάποιος συμμετοχή είναι πολύ περισσότεροι. “Έπαθλο” υπάρχει και μόνο με τη συμμετοχή αφού υπάρχει ο εβδομαδιαίος ή μηνιαίος μισθός. Μπορεί κάποιος να θέλει να προωθήσει τη δουλειά του και να μην τον νοιάζει η εμπειρία. Μπορεί να θέλει να βρει δουλειά – έστω και στον τομέα του – μέσα από τη δημοσιότητα. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι ταλαντούχοι τραγουδιστές, χορευτές κλπ έγιναν διάσημοι μέσα από realities. Και ποιος μπορεί να τους κατηγορήσει; Κανείς! Αφού στην εποχή της εικόνας, αυτή η έστω και εφήμερη διασημότητα μπορεί να σου ανοίξει πόρτες. Το πιο τρομακτικό όμως είναι ότι τώρα δηλώνεις με ακόμη μεγαλύτερη ευκολία συμμετοχή. Μάλλον σε αυτό παίζουν ρόλο πολλά, όμως εμένα ένα με απασχολεί. Η συνήθεια. Έχουμε συνηθίσει στην “έκθεση”. Κι αυτή τη συνήθεια δεν την έφεραν τα reality. Αλλά τα social media. Όταν θέλουμε, πολλές φορές σε σημείο εθισμού στις μέρες μας, να προβάλλουμε την καθημερινότητά μας έστω σε κάποιο μικρό αριθμό ανθρώπων, τι μας εμποδίζει από το να πούμε με πάσα ευκολία ας δηλώσω συμμετοχή στην τάδε εκπομπή; Όπως και να έχει όμως, οι παίκτες έχουν ή θα αποκτήσουν όφελος, έστω και εφήμερο. Το κοινό τι όφελος έχει;

Κίνητρα παρακολούθησης Το κοινό, ο «άλλος» παίκτης των reality Αν μελετήσουμε σε θεωρητικό επίπεδο τα κίνητρα παρακολούθησης, οι επιστημονικές προσεγγίσεις έχουν να πουν πολλά. Ο Marc Andrejevic επεσήμανε ότι «η reality τηλεόραση […] προσφέρει, όχι μια απόδραση από την πραγματικότητα, αλλά μια απόδραση μέσα στην πραγματικότητα». Και ποια είναι αυτή πραγματικότητα; Έχει διαμορφωθεί μία τέτοια στις μέρες μας, όπου υπάρχει μια σειρά από κίνητρα παρακολούθησης, τα οποία συνδέονται με τις έννοιες της χαλάρωσης, της διασκέδασης της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, της πληροφόρησης, τη συνήθεια, την ηδονοβλεπτική τάση, τη ροπή προς το κουτσομπολιό, την ανάγκη κριτικής των άλλων παρά του εαυτού μας, την ανάγκη να πάρουμε επιτέλους μια απόφαση ως λαός και κοινό που δεν θα αγνοηθεί από κανέναν. Ο Τσόμσκι είπε: “Τα ΜΜΕ γνωρίζουν καλύτερα τον άνθρωπο από ότι ο ίδιος τα μέσα”. Η reality τηλεόραση έδωσε τη σκυτάλη στο κοινό, δίνοντας την εντύπωση ότι μέσω της τηλεόρασης ο καθένας μπορεί να λάβει ένα βήμα να πει την άποψή του, ο καθένας μπορεί να γίνει διάσημος και το βασικότερο: αυτό είναι στο χέρι του κοινού να το καθορίσει. Κυριολεκτικά. Όταν οι ψηφοφορίες (θετικές ή αρνητικές) δίνουν τη δύναμη να καθορίσεις το αποτέλεσμα, σου δίνεται μια εξουσία, η οποία πολλές φορές

διαβρώνει. Και είναι τόσο μεγάλη αυτή η δίψα, που φτάνουμε να πληρώνουμε για να ψηφίσουμε. Και εν έτει 2021 φτάσαμε στο σημείο, που πιο πολύ διαβρώνεται το κοινό παρά οι παίκτες που συμμετέχουν και γίνονται “προϊόν” προς κατανάλωση. Και εδώ έρχονται πάλι τα social media να λειτουργήσουν ως ανθρωποφαγική αρένα. Γιατί τώρα τις απόψεις σου, έχεις το δικαίωμα να τις επικοινωνήσεις κι εσύ με τη σειρά σου σε ένα ακόμη μεγαλύτερο κοινό. Κι όχι μόνο αυτό. Να βρίσκεις ομοϊδεάτες, να παίρνεις likes, να γίνονται αναδημοσιεύσεις, να καθορίζεις το αποτέλεσμα ή ακόμη και τους ίδιους τους κανόνες του παιχνιδιού, χωρίς να υπολογίζεις αν προσβάλεις κόσμο. Γιατί ναι, ο παίκτης έδωσε συγκατάθεση να συμμετέχει σε ένα παιχνίδι. Παίρνει την ευθύνη του. Οκ. Εσένα όμως ποιος σου δίνει το δικαίωμα να φτάνεις ακόμη και να απειλείς αυτόν που δεν γουστάρεις; Γιατί ποιος θα ξεχάσει όλα όσα πέρασε εκείνος ο Χανταμπάκης που έβαλε στο στόχαστρο το δυνατό Ντάνο; Ποιος θα ξεχάσει πόσο κράξαμε την Κάτια που βγήκε νικήτρια μαζί με την Άννα-Μαρία; Ποιος θα ξεχάσει την Άσπα Τσίνα που την ακολουθεί η ρετσινιά μέχρι σήμερα; (και φανταστείτε τότε με την Άπσα δεν υπήρχαν σόσιαλ). Όσο σκάρτα κι αν συμπεριφέρθηκαν, όσο κακό εαυτό κι αν κατασκεύασαν ή τους κατασκεύασαν, άξιζε να τους συμπεριφερθούν χειρότερα κι από εγκληματίες; Μήπως αυτό είναι ένα δείγμα ότι στην πραγματική ζωή, αυτήν την αληθινή όχι αυτή του reality, δεν βλέπουμε καμία δικαιοσύνη και αξιοκρατία και όλη αυτή η οργή συσσωρεύεται και αντικατοπτρίζεται στον κάθε παίκτη που μας θυμίζει έναν τύπο της διπλανής πόρτας που μας έχει αδικήσει;

άλλο επίπεδο. Αυτή των social media. Περισσότερο μικρογραφία μιας κοινωνίας είναι το ξέσπασμα στα social, παρά το τι γίνεται όντως εντός του παιχνιδιού. Τι βλέπουμε στο Twitter; Σχόλια και επιθέσεις, χωρίς να είμαστε εκεί και χωρίς να ξέρουμε τι πραγματικά συμβαίνει. Έχει ο καθένας την αποψάρα του και όχι απλά την πιστεύει, αλλά σπιλώνει και υπολήψεις. Χωρίς να ξέρει τι συμβαίνει πραγματικά μέσα στο παιχνίδι. Γιατί ουσιαστικά, αν στην τελική σου αρέσει το όποιο reality, ακούς τους παίκτες, διαμορφώνεις άποψη, άντε να φτάσεις και να τη μοιραστείς. Οι προσβολές ποιον ευνοούν; Κανέναν. Και προσέξτε, μιλάμε για ένα παιχνίδι. Που δεν μας νοιάζει η έκβασή του ουσιαστικά. Δεν είμαστε χούλιγκανς.

Όχι, δεν κουνάω το δάχτυλο. Ρωτάω στ’αλήθεια. Κι αυτό γιατί έχω υπάρξει μέρος αυτού του κοινού.

Το δικό μου πείραμα Ναι, είχα πάρει κι εγώ θέση υπέρ του Ντάνου το 2017 στην κόντρα του με τους διάφορους. Μόνο όμως σε επίπεδο συζήτησης γύρω από καφέδες και φαγητά. Έφτασε το 2021 και ήταν αναμενόμενο να μπω κι εγώ στο παιχνίδι του κραξίματος μέσω των social media. Δίνοντας ως δικαιολογία στον εαυτό μου ότι θέλω να γράψω το συγκεκριμένο άρθρο ή ότι βαριέμαι μέσα στην καραντίνα, έφτιαξα Twitter. Για όσους δεν παρακολουθούν, το Twitter να ξέρετε είναι το μέγιστο κοινωνικό μέσο σχολιασμού, ειδικά τέτοιων προγραμμάτων, ειδικά στην Ελλάδα. Μπήκα λοιπόν με το ψευδώνυμο Όρκα Lorca και σας δίνω και το link για του λόγου το αληθές. Να σημειώσω ότι δεν έχω διαγράψει κανένα απολύτως post, αν και κανένα δεν με τιμά ως προσωπικότητα. Ξεκινάω λοιπόν να βλέπω το φετινό Survivor και με τη μία – ακολουθώντας την ποδοσφαιρική λογική – πήρα θέση υπέρ των κόκκινων. Και από εκεί άνοιξε ο ασκός του Αιόλου. Με κάθε ευκαιρία έβριζα τους μπλε, οι κόκκινοι έχαναν κι εγώ έχανα τον ύπνο μου, βάλανε οι κόκκινοι στο στόχαστρο Κάτια και Κοψιδά που έφερναν νίκες και ήθελα να μπω μέσα στην τηλεόραση, να πιάσω την Ανθή, τον Περικλή, την Άμι Γιάμι και την Ελευθερίου και να τους χώσω ένα ξανάστροφο. Ακριβώς όπως σας το λέω. Όταν δε αυτά τα πικρόχολα που έγραφα έπαιρναν likes, χαιρόμουν λες και πήρα Πούλιτζερ ή Όσκαρ. Έκανα like σε κάθε χολή άλλου, που δεν είχε καν δόση χιούμορ. Γιατί να το πούμε κι αυτό, το Twitter είναι ένα μέσο για το χιούμορ και τη σάτιρα και αυτό ως ένα σημείο είναι θεμιτό. Εγώ όμως είχα χάσει τη μπάλα. Καθαρά. Μέχρι που το κοινό έβγαλε δημοφιλέστερη παίκτρια την Ανθή Σαλαγκούδη. Ε, εκεί εξαγριώθηκα τόσο πολύ, που μέχρι σήμερα δεν έχω ξαναδεί Survivor. Και κάπου εκεί συνειδητοποίησα τι μου συνέβη. Έγινα αυτό το κοινό που κανέ-

να απολύτως όφελος δεν έχει από την παρακολούθηση όλης αυτής της παράνοιας. Έγινα το κοινό που μέσω της διάδρασης έψαξε να βρεις φωνές ίδιες με τη δική του. Αυτό το κοινό που έφτασε να προσβάλει μία συνάδελφο μόνο και μόνο επειδή έκανε ένα φάουλ. Το λυπηρό είναι ότι μέχρι σήμερα, όσο κι αν δεν βλέπω τα επεισόδια, νιώθω αυθεντική οργή που η Ανθή και ο Περικλής είναι ακόμη στο παιχνίδι. Πού βαδίζουμε ρε παιδιά; Αλήθεια ρωτάω. Και ήρεμα.

Μικρογραφία μιας κοινωνίας; Όταν ξεκίνησαν τα reality, παρουσιάστηκαν ως μικρογραφία την κοινωνίας. Κατά την προσωπική μου άποψη, αυτό έχει αλλάξει. Όχι ότι δεν υπάρχουν τύποι της κοινωνίας ή συμπεριφορές που αντανακλώνται. Αλλά πρώτον, δεν υπάρχει αυτή η αυθεντικότητα των συμμετεχόντων όπως προανέφερα, και δεύτερον, η πραγματικότητα έχει περάσει σε

Αν μιλήσουμε για κάτι σοβαρό, που μας αφορά προσωπικά, που θα φτάσουμε; Ή εκεί δεν θα μιλήσουμε για να μην πάρουμε την ευθύνη των λόγων μας; Ούσα μέλος του Twitter ζήλεψα τον ενδιαφέροντα πολιτικό λόγο που αρθρώνεται – κυρίως σε άλλες χώρες- χρησιμοποιώντας την καλή πλευρά των social media: να παρακινήσουν, να εξηγήσουν, να παραθέσουν απόψεις, να χτυπήσουν ένα καμπανάκι κινδύνου, να περάσουν ένα πολιτικό μήνυμα. Γιατί όσο ήμουν στο Twitter έγινε η εισβολή στο Καπιτώλιο. Κι εκεί είδες αυθεντικό πολιτικό λόγο, με ουσία, με κοινωνικά μηνύματα. Στους εγχώριους πολιτικούς λογαριασμούς, γελάει ο κόσμος. Όπως και να έχει, τα reality είναι αυτά που είναι. Όπως σε όλες τις περιπτώσεις που αφορούν την έλευση των μέσων τεχνολογίας και την χρήση τους, έτσι και σε αυτή την περίπτωση η τεχνολογία έφερε στο προσκήνιο μια νέα μορφή ψυχαγωγίας, που εξαρτάται από τα κίνητρα της κοινωνίας, πως θα την διαχειριστεί. Όλα τα πράγματα, ανάλογα με την διαχείριση τους, μπορούν να επιφέρουν θετικά και αρνητικά αποτελέσματα.

Το θέμα λοιπόν είναι εμείς, πώς διαχειριζόμαστε αυτή την ανθρωποφαγία του reality;

Νικολέτα Βλαβιανού

ph

oto

kost :@ as_ka

pa

”

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΤΑ ΚΟΥΓΙΑ

Τη Νικολέτα Βλαβιανού τη γνώρισα μετά την παράσταση “Ευτυχισμένες Μέρες” που παρακολούθησα τον Οκτώβριο στο θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ. Με άφησε άφωνη με την ερμηνεία της και στη συνέχεια, με το πόσο γλυκιά, προσιτή και ευχάριστη είναι. Άνθρωπος με μεγάλη εμπειρία στο χώρο του θεάτρου, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, με μπόλικο χιούμορ και πολλή αγάπη, ήθελα καιρό να της πάρω συνέντευξη. Ήρθε ο καιρός, αφού είναι η καταλληλότερη να μας μιλήσει για όλα, τόσο ως μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και άλλων φορέων που διαφυλάσσουν τα δικαιώματα των καλλιτεχνών, όσο και ως άνθρωπος αντικειμενικός, ειλικρινής και βαθιά δημοκρατικός.

Η δημοκρατία είναι βαρύ πολίτευμα. Κι αυτό είναι και η ομορφιά της

”

Η ΠΑΝΔΗΜΊΑ, Η ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ ΚΑΙ Η ΑΝΘΡΏΠΙΝΗ ΕΠΑΦΉ Η πανδημία είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση στην οποία δεν πιστεύαμε κιόλας ότι θα βρεθούμε. Προσωπικά, εκτίμησα πολύ την έννοια της ελευθερίας, το να μπορείς να κινείσαι ελεύθερα, να συναντάς ανθρώπους, να πίνεις έναν καφέ, να πηγαίνεις σινεμά και θέατρο, να κάνεις όσα θεωρούσες δεδομένα. Θεωρώ ότι επαναπροσδιορίσαμε όλοι την έννοια της ελευθερίας. Μου έλειψε η ανθρώπινη επαφή, μου έλειψαν οι συναντήσεις και η δουλειά. Εννοώ στο θέατρο. Γιατί ευτυχώς κάνω τα γυρίσματα για το “Χαιρέτα μου τον Πλάτανο”. Αλλά δεν συγκρίνεται γιατί το θέατρο είναι ανταλλαγή ενέργειας. Μπαίνει μέσα στα πλαίσια της ανθρώπινης επαφής. Τα γυρίσματα δεν αντικαθιστούν τη θεατρική σκηνή. Θα φανώ αχάριστη άμα πω ότι δυσανασχετώ, γιατί πάρα πολλοί συνάδελφοι, πάνω από το 90%, βρίσκονται σε υποχρεωτική αεργία. Είχα αυτήν την καλή τύχη, βούτηξα την ευκαιρία και συνεχίζω να δουλεύω αυτήν την περίοδο. Αλλά δεν έχει καμία σχέση με το θέατρο. Στην τηλεόραση είναι λίγο “προκατασκευασμένα” τα πράγματα. Ενώ στο θέατρο, η σκηνή διαμορφώνεται κάθε φορά αλλιώς. Παρά το ότι λες τα ίδια λόγια, η διαδικασία είναι εντελώς διαφορετική σε κάθε παράσταση. Στην τηλεόραση δεν υπάρχει

η κάθαρση που συντελείται στη θεατρική πράξη και σκηνή. Ήταν μια πολύ σωστή κίνηση από την ΕΡΤ να ανοιχτεί προς τη μυθοπλασία. Και πρέπει να συνεχίσει έτσι. Η κρατική τηλεόραση πρέπει να καλύπτει όλα τα γούστα και να είναι πιο ανταγωνιστική προς τα ιδιωτικά κανάλια. Έτσι ανεβαίνει η ποιότητα στην τηλεόραση. Ανάμεσα στις δύο καραντίνες, έπαιξα το καλοκαίρι σε ανοιχτά θέατρα την “Ευθαλία του Γαλατά” και από τον Οκτώβριο ξεκίνησα τις “Ευτυχισμένες Μέρες” του Μπέκετ στο θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ. Σε κάθε συνθήκη, ο κόσμος τήρησε τα μέτρα και τις αποστάσεις με ευλάβεια. Δεν είδα κανένα συνωστισμό. Παρά το φόβο και τους περιορισμούς, ο κόσμος ερχόταν στο θέατρο. Αυτό δείχνει ότι το θέατρο καλύπτει κενά. Είναι μια συνθήκη, σαν να παρίσταμαι σε μία λειτουργία. Φέρνει γαλήνη στο θεατή. Με είχε συγκινήσει στην τελευταία παράσταση που κάναμε με τις “Ευτυχισμένες Μέρες” το Νοέμβριο που άκουσα δύο κυρίες να λένε “Γιατί μας το κάνετε αυτό; Πώς θα περνάνε οι μέρες μας;”. Για πολλούς ανθρώπους, το να πηγαίνουν μια φορά την εβδομάδα θέατρο είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. ΓΙΑ ΤΑ ΣΗΜΕΊΑ ΤΩΝ ΚΑΙΡΏΝ – ΤΟ ΆΣΧΗΜΟ ΠΑΡΑΣΚΉΝΙΟ ΤΟΥ ΘΕΆΤΡΟΥ ΠΟΥ ΕΊΔΕ ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΌΤΗΤΑΣ Όλα αυτά τα κακώς κείμενα του θεάτρου που έχουν έρθει στην επιφάνεια, είναι αποτελέσματα κατάχρησης εξουσίας. Η εξουσία έχει δοθεί απλόχερα σε πολύ λίγους. Και το θέατρο ήταν ανέκαθεν ο καθρέφτης της κοινωνίας μας. Όταν λοιπόν έρχονται στην επιφάνεια τέτοια πράγματα, δηλώνεται κάτι για την κοινωνία. Για μένα, όλα αυτά είναι δείγματα της κοινωνικοπολιτικής κατάστασης. Όσο υπάρχει απορυθμισμένη αγορά, ανυπαρξία συλλογικών συμβάσεων από το 2008, ανοχή μόνο και μόνο για να έχουμε ψωμί στο πιάτο μας λόγω της κρίσης, όλα αυτά δημιουργούν ένα δηλητηριώδες περιβάλλον και για τους εργαζόμενους και για το αποτέλεσμα. Και γίνονται αυτά σε όλες τις δουλειές, απλά στο θέατρο υπάρχει η προβολή. Η παρενόχληση δεν είναι μόνο από άντρες προς γυναίκες. Είναι από άνθρωπο σε άνθρωπο. Το ίδιο και η εκμετάλλευση. Το ίδιο και το bullying. Πρέπει αυτό να σταματήσει. Να πάρει η ζωή και η οντότητα αξία. Να μην υπάρχει πια η φράση “Ουδείς αναντικατάστατος”. Ο καθένας έχει την προσωπική του αξία. Είμαι πολύ πεισματάρα. Αυτό με έχει σώσει και με έχει καταστρέψει συγχρόνως. Κάποια στιγμή με έκαναν πολύ άσχημα πέρα. Δεκα-

πέντε χρόνια είχα βαρύτατο αποκλεισμό. Αλλά μου άνοιξαν οι πόρτες του Εθνικού Θεάτρου, όπου δούλεψα για έξι χρόνια μέχρι να πέσει λίγο ο “κουρνιαχτός”. Όλα ξεκίνησαν από ένα δικαστήριο που πήρα θέση υπέρ αυτού που πίστευα ότι έχει δίκιο. Κι αυτό δεν άρεσε. Είναι μη δημοκρατικό να μπαίνουν όλοι στο ίδιο σακί. Οι κατηγορίες είναι πολύ διαφορετικές. Άλλο η λεκτική βία, άλλο η ψυχολογική βία, άλλο η σωματική βία, άλλο η σεξουαλική παρενόχληση, άλλο ο βιασμός, άλλο η παιδεραστία. Όλα έχουν βαρύτητα, αλλά μην τα βάζουμε όλα στο ίδιο σακί. Μου φάνηκε πολύ απότομη η απόφαση θεσμών και φορέων να παύσουν εργαζόμενους, χωρίς να έχει αποσαφηνιστεί δικαστικά το τι έχει συμβεί. Και δεν μιλάω για ποινικά αδικήματα φυσικά. Να είμαι ξεκάθαρη. Αλλά έχουμε δημοκρατία. “Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες”. Αυτή είναι η πεμπτουσία του λόγου του Βολταίρου. Στη δημοκρατία έχεις δικαίωμα να μιλήσεις. Και ο άλλος έχει υποχρέωση να ακούσει ακόμη κι αν διαφωνεί. Η δημοκρατία είναι βαρύ πολίτευμα. Και δύσκολο. Αλλά αυτή είναι η ομορφιά της. Ο ΕΝΕΡΓΌΣ ΡΌΛΟΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΊΟΥ ΕΛΛΉΝΩΝ ΗΘΟΠΟΙΏΝ Με το Σ.Ε.Η. και σε συνεργασία με άλλους ανθρώπους, είμαστε σε διαδικασία να δούμε τι μπορεί να γίνει με τη δημιουργία μίας νέας “άδειας ασκήσεως επαγγέλματος”. Δεν μπορεί να γίνει το ίδιο που γινόταν παλιά, καθώς υπάρχει κοινοτική οδηγία για ανοιχτά επαγγέλματα. Όμως, μπορεί να υπάρχει μία επαγγελματική άδεια. Επίσης, προσπαθούμε να συντάξουμε έναν κώδικα δεοντολογίας που θα συνδιαμορφωθεί με το σωματείο και το Υπουργείο και ο οποίος θα βάζει όρια, την ίδια στιγμή που το σωματείο θα είναι υπεύθυνο για τους χώρους εργασίας. Για παράδειγμα, να απαγορεύεται να πας για επαγγελματικό ραντεβού το βράδυ σε σπίτι, αλλά να απαγορεύεται και να σε καλέσουν. Η πανδημία ήταν μια αφορμή να γίνει πιο ενεργό το Σωματείο. Όπως, με την κρίση του 2008. Όταν η δουλειά σταματάει εντελώς, φανερώνονται όλα τα λάθη και οι παραλείψεις. Για παράδειγμα, έγινε πολύ καθαρό πια ότι το Εθνικό Θέατρο είναι ένα πάρα πολύ κλειστό κύκλωμα που δεν προσλαμβάνει καινούργιο κόσμο, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει εναλλαγή ούτε σε σκηνοθέτες ούτε σε ηθοποιούς. Ή ότι διακρίνεται από έναν έντονο ηλικιακό ρατσισμό. Αυτά είναι απαράδεκτα για κρατική σκηνή. Οι δραματικές σχολές ήταν - κάποτε- μετρημένες στα δάχτυλα και ήταν περήφανες αν έβγαζαν 4-5 επαγγελματίες σε κάθε έτος. Αυτό δεν ισχύει πια. Άρα αναδύεται και το

θέμα της καλλιτεχνικής παιδείας. Το σύστημα πρέπει να αλλάξει για να αλλάξει και το επάγγελμα προς το καλύτερο. Χρειάζονται αυστηρότερες, λιγότερες σχολές. Κριτήρια για το διδακτικό προσωπικό, αλλά και για αυτόν που έχει τη σχολή ή αναλαμβάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση. Πολλά χρόνια είμαι εκλεγμένη στο Σ.Ε.Η. και είμαι πάντα στο Δ..Σ. του ΔΙΟΝΥΣΟΣ που αφορά τα πνευματικά δικαιώματα των ηθοποιών. Είμαστε μια γενιά, που μόλις τελειώναμε τη σχολή, γραφόμασταν στο σωματείο. Ήμασταν πάντα κοντά στο σωματείο γιατί μας βοηθούσε, είχε δύναμη. Το Σωματείο όμως βγήκε από τις επιτροπές αποφάσεων (πχ. επιτροπές επιχορηγήσεων). “Αποκλείστηκε” για μεγάλο διάστημα γιατί η συνδικαλιστική δράση θεωρήθηκε ξεπερασμένη από τους ίδιους τους σκηνοθέτες και ηθοποιούς, ειδικά τους νεότερους. Μόνοι τους οι εργαζόμενοι αποδυνάμωσαν το Σωματείο. Ενώ ένα Σωματείο είναι προστασία, θέτει όρια. ΤΑ ΣΧΈΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ Έχω πολλά καλλιτεχνικά σχέδια. Εμένα ο ηλικιακός ρατσισμός δεν με αγγίζει! Ο ηθοποιός είναι σαν το παλιό καλό κρασί. Γενικά ο καλλιτέχνης. Οι τέχνες πάνε μαζί με την τεχνική. Ο τεχνίτης χρειάζεται εμπειρία για να γίνεται καλύτερος. Όσο μεγαλώνεις, τόσο πιο πολλά έχεις να προσφέρεις. Γι’αυτό έχουμε πολλά σχέδια στα σκαριά. Η πανδημία όμως μας θύμισε κάτι πολύ σημαντικό: δεν μπορείς να κάνεις πλάνα για πολύ μακριά. Ούτε καν για το αύριο. Ζεις αποκλειστικά για το σήμερα. Μας δικαίωσε τελικά τους Έλληνες αυτή η πανδημία τώρα που το σκέφτομαι! (γέλια) Η ΑΘΉΝΑ Πάντα μου άρεσε η βόλτα στο κέντρο της Αθήνας. Ερμού,Ακρόπολη. Πλάκα, Αέρηδες, πλακόστρωτα δρομάκια. Ή στη Δεξαμενή στο Κολωνάκι. Λατρεύω και όλη την παραλία, ειδικά το Φάληρο. Και φυσικά τη γειτονιά μου, τη Νέα Σμύρνη. Όμως πια νιώθω μεγάλη ανασφάλεια στην Αθήνα. Η εγκληματικότητα μας έχει ξεπεράσει. Χτυπάει περισσότερο τις γυναίκες και τις μεγάλες ηλικίες. Θα μιλήσω “αθηναϊκά”. Ναι στα περισσότερα πάρκα, ναι στην πεζοδρόμηση, αλλά με φύλαξη. Γιατί καταλήγουν κέντρα εγκληματικότητας.

*Η Νικολέτα Βλαβιανού αυτήν την περίοδο συμμετέχει στη σειρά “Χαιρέτα μου τον Πλάτανο” στην ΕΡΤ1

ΒΙΑΣΜΌΣ, ΚΑΚΟΠΟΊΗΣΗ, ΠΑΡΕΝΌΧΛΗΣΗ

Tα αγκάθια μιας κοινωνίας Η κοινωνία έχει τα αγκάθια της. Άλλα μικρά, άλλα μεγάλα. Χαράζουν σώματα και ψυχές. Άλλα, τεράστια και αιχμηρά, μπορούν να σε σκοτώσουν μεμιάς, άλλα, μικρά και ανεπαίσθητα, γίνονται ένα μαζί σου και σε πληγώνουν καθημερινά. Μαθαίνεις να “κουτσαίνεις” για να μην πονάς, συνηθίζεις τον πόνο γιατί “έτσι έτυχε”. Μία κοινωνία πάντα (θα) έχει τις πληγές της. Το θέμα είναι τι κάνει, πώς προοδεύει και πώς ξεπερνά... Και πάντα υπάρχει περίπτωση να είσαι “αγκάθι” για κάποιους και να μην το συνειδητοποιείς...

Τα βιολογικά και τα κοινωνικά φύλα

Σε αυτήν την πορεία θα ακολουθήσουν εκείνοι οι άνδρες που αρνούνται να ζήσουν με τον ρόλο που τους επιβλήθηκε. Και αυτό δεν μπορεί να είναι παρά μια πορεία συνολικής απελευθέρωσης! υπαρκτά, αφορούν όλα τα ανώτερα θηλαστικά (επομένως και τον άνθρωπο), και μας τυχαίνουν τη στιγμή της γέννησής μας. Εκείνο που διαμορ-

της Γιάννας Γιαννουλοπούλου

φώνεται (και αυτό είναι ορθότερη περιγραφή από το τεχνικό ρήμα ‘κατασκευάζεται’) είναι οι κοινωνικές ταυτότητες που αφορούν τα κοινωνικά

Μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης –αλλά

φύλα. Δηλαδή, εάν άνδρας σημαίνει "ηγέτης,

και των ιδιωτικών συζητήσεων– που διεξάγεται

σταθερός, αποφασιστικός, σεξουαλικός κυνηγός"

όταν προκύπτουν ευρέως γνωστά γεγονότα

κ.λπ., ενώ γυναίκα σημαίνει "παθητική, γλυκιά,

βιασμών (π.χ. η δίκη για την υπόθεση Τοπαλούδη

υπερ-ευαίσθητη, σεξουαλικά προκλητική του κυ-

τον Ιούνιο του 2020) ή πολλαπλές καταγγελίες

νηγού" κ.λπ. Αυτές οι κοινωνικές συνδηλώσεις του

σεξουαλικών εγκλημάτων, όπως πρόσφατα στον

‘άνδρας’ και ‘γυναίκα’ σαφώς διαμορφώνονται

χώρο της ιστιοπλοΐας και του θεάτρου, αφορά

από την κοινωνία και τις άνισες σχέσεις μεταξύ

το αν οι γυναίκες και οι άνδρες είναι ενιαίες

των φύλων. Και γι' αυτό -ευτυχώς– αλλάζουν. Ήδη,

κατηγορίες, από τις οποίες στην πρώτη ανήκουν

κάποια από τα επίθετα που ανέφερα παραπάνω

τα θύματα και στη δεύτερη οι θύτες. Με πιο κωδι-

ίσως να μην περιγράφουν πολύ ικανοποιητικά τον

κοποιημένο τρόπο, η συζήτηση αφορά το «αν όλοι

σύγχρονο νέο και τη σύγχρονη νέα.

οι άνδρες είναι δυνάμει βιαστές» ή όπως έλεγε

Επομένως, προφανώς δεν είναι όλοι οι άνδρες

ένα παλιό φεμινιστικό σύνθημα «κάθε γυναίκα

βιαστές, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των

μπορεί να βιαστεί, όλες μαζί να σπάσει η σιωπή».

βιαστών είναι άνδρες, όχι για λόγους βιολογικού

Παρόλο που η συζήτηση αυτή δεν διεξάγεται

φύλου, αλλά για λόγους ακραίας έκφρασης του

πάντοτε με ήρεμο τρόπο –πράγμα πολύ αναμε-

χαρακτηριστικού του κοινωνικού φύλου που θέλει

νόμενο, όταν αυτή αφορά και το πρόσωπο του

τους άνδρες να διεκδικούν την σεξουαλική ικανο-

καθενός και της καθεμιάς– αποτελεί τον πυρήνα

ποίηση ως λάφυρο, ακόμη και ενάντια στη θέληση

της γυναικείας καταπίεσης και ιδιαίτερα της βίας

του αντικειμένου του πόθου.

εναντίον των γυναικών.

Αυτός ο προβληματισμός μας οδηγεί και σε

Αποτελεί τον πυρήνα, διότι αφορά το αν τελικά οι

ένα ακόμη συμπέρασμα: τα υποκείμενα που

ταυτότητες των φύλων είναι εγγενείς ή κατασκευ-

θα αγωνιστούν κοινωνικά ή κινηματικά για να

ασμένες και έτσι συνδέεται με την γενικότερη

πάψουν τα φαινόμενα της βίας εναντίον των

φιλολογία περί κατασκευής των ταυτοτήτων (και

γυναικών, αυτά τα φαινόμενα «της προϊστορίας

όχι μόνο του φύλου, αλλά και του έθνους, της

του ανθρώπινου είδους», είναι κατ’ αρχήν και

κοινωνικής τάξης ή της φυλής).

κατ’ αρχάς οι γυναίκες. Δεν είναι μόνο θέμα

Μολονότι θα θέλαμε για λόγους ευκολίας η

ατόμων, ούτε μόνο θέμα οικογένειας. Ούτε οι

απάντηση να είναι απλή του τύπου «ναι ή όχι», τα

γυναίκες είναι ουσιοκρατικά καλύτεροι άνθρωποι.

πράγματα είναι πολύ πιο περίπλοκα, αλληλεξαρ-

Τίποτα από όλα αυτά. Είναι απλώς (και περίπλοκα)

τώμενα και ίσως πιο ενδιαφέροντα. Οι ταυτότη-

εκείνες που μπορούν και θέλουν να αλλάξουν την

τες του φύλου, λοιπόν, δεν είναι μια κατασκευή

καταπιεστική πατριαρχική δομή για να ζήσουν

της πατριαρχίας, την οποία πρέπει να πολεμήσου-

οι ανθρώπινες κοινότητες, όπως αντιστοιχεί σε

με και να διεκδικήσουμε στη θέση της το δικαίω-

έλλογα κοινωνικά όντα.

μα επιλογής φύλου. Αυτό θα μας έστελνε μαζικά στην πελατεία των φαρμακευτικών εταιρειών για τα κατάλληλα σκευάσματα, τα οποία είναι πλέον στη διάθεσή μας. Τα βιολογικά φύλα είναι

Ορισμένες σκέψεις για συζήτηση

και τελικά, τον πολιτισμό της. Τα social media, τα sites έτσι και αλλιώς στιγματίζουν την καθημερινότητά μας. Οπότε τίποτα το περίεργο στην υπέρμετρη χρήση και στο ξεχείλωμα που συμβαίνει.

6. Αναδείχθηκε και ένα πρόβλημα δημοκρατίας και δικαιώματος στη διαφορετική άποψη.

του Χρύσανθου Ξάνθη

Κατακρεουργήθηκαν - κανιβαλλίστηκαν απόψεις που επιχείρησαν να θέσουν ζητήματα, να

Βρισκόμαστε ως κοινωνία μπροστά σε μία έκρηξη

βάλουν ερωτήσεις. Και αυτό δείγμα πολιτισμού

αποκαλύψεων και καταγγελιών για κακοποιήσεις,

είναι. Προς τιμήν τους διάφοροι ηθοποιοί

βιασμούς, παρενοχλήσεις, αλλά και βίαιων συ-

ανέλαβαν μέρος της ευθύνης αφού ήξεραν

μπεριφορών. Ορισμένες σκέψεις προς συζήτηση:

και δεν μιλούσαν. Τώρα αρχίζει η συζήτηση για το “τι στάση κρατάει το θύμα”, τα όρια της

1. Οι εκρήξεις συνήθως δεν λύνουν ένα πρόβλημα. Δουλειά τους είναι να το αναδείξουν. Από

αξιοπρέπειας κλπ.

7. Υπάρχει ένα κρίσιμο ζήτημα. Κάθε χρόνο

ό,τι φαίνεται, υπάρχει τεράστιο φορτίο, κατα-

καταγγέλλονται 150-200 βιασμοί όταν οι

χωνιασμένο, συμπιεσμένο, που τώρα βγαίνει

εκτιμήσεις μιλούν για 4.000. Το να μειωθεί

στην επιφάνεια.

το δεύτερο νούμερο είναι σοβαρό. Με βάση

2. Το 99% των καταγγελιών αφορούν θύτες-

τα στοιχεία, το 80% των θυτών γνωρίζουν το

άνδρες που παραβίασαν όρια σε θύματα-γυ-

θύμα. Είναι εξωφρενικό. Αλλά εγκληματικό εί-

ναίκες, αλλά και άνδρες, χρησιμοποιώντας τη

ναι και το ότι μόλις το 5% φτάνει στα δικαστή-

σωματική δύναμη, αλλά κυρίως την κοινωνική

ρια. Η οικογένεια, ο περίγυρος, το περιβάλλον

τους θέση για να επιβληθούν στον (όποιο)

πρέπει να στηρίξει το θύμα με πολλούς τρό-

συνάνθρωπό τους, συνεργάτη ή και υφιστάμε-

πους για να μειωθεί αυτή η χαώδης απόσταση.

νό τους.

3. Στην μεγάλη πλειοψηφία των υποθέσεων,

8. Ζούμε στην εποχή του ατόμου. Εάν δεν μπει ξανά δραστικά το ζήτημα της κοινότητας, της

αναδεικνύεται ο τρόπος με τον οποίο αυτές

συλλογικότητας που παρεμβαίνει, οριοθετεί,

οι συμπεριφορές και γεγονότα ήταν γνωστά

αποτρέπει και οικοδομεί, ριζικές αλλαγές δεν

στα περιβάλλοντα, ακόμα και σε οικείους των

πρόκειται να υπάρξουν. Το “θύμα” ως άτομο

θυμάτων. Όμως επικρατούσε μία “ήσυχία”

είναι καταδικασμένο να σιωπά, να υπομένει και

που δεν την επέβαλαν τόσο οι θύτες, αλλά η αντίληψη “κοιτώ τη δουλειά μου”. Αλήθεια τι

τελικά να "συμβιβάζεται"...

9. Πολλά προϋπήρχαν των καταγγελιών. Μερικοί

έκανε η προηγούμενη διοίκηση του Σωματείου

υποστηρίζουν πως θα χαθεί το φλερτ. Τώρα θα

Ηθοποιών; Το “έπεσα από τα σύννεφα” είναι

χαθεί; Μήπως αυτό που προϋπήρχε ήταν είτε ο

υποκριτικό.

“απομονωμένος και φοβικός” είτε ο “σεξουα-

4. Το “γιατί τώρα” είναι καλό όταν λέγεται, να

λικά υπερδραστήριος” άνθρωπος; Μήπως από

αναδεικνύει τις δυσκολίες που έχει να αντιμε-

την δεκαετία του ‘90 και μετά έχουμε μπει σε

τωπίσει ένα θύμα. Το ότι κάποιοι-ες έτρεξαν να

μία άνευ προηγουμένου (ποιοτικά και ποσοτι-

επωφεληθούν την δημοσιότητα είναι βέβαιο,

κά) εμπορευματοποίηση του σεξ, του σώματος

αλλά δεν είναι το κύριο. Δεν εφευρέθηκε ένα

και μάλιστα με πρόσχημα πολλές φορές τη

πρόβλημα. Υπάρχει και μία διάσταση που είναι

“σεξουαλική” απελευθέρωση;

ο φόβος του θύματος να μιλήσει. Αλλά για αυτό ευθύνεται και το περιβάλλον που σιωπά.

5. Κάθε άνθρωπος, χώρος και τελικά, η κοινωνία

10. Το να απαντήσουμε με σχήματα του ‘80 δεν βοηθά. Κάντε μία “βόλτα” σε διάφορες εφαρμογές (Tik Tok πχ.). Δείτε την πρακτική των

αντιμετωπίζει μία κρίση, μπαίνει σε μια κρίση

selfies. Ακούστε τους στίχους τραγουδιών. Τα

με βάση την ωριμότητά της, τη συγκρότηση της

πρότυπα που δημιουργούνται για γυναίκες και άνδρες. Αυτός ο εκμαυλισμός αφορά και τα δύο φύλα. Ο τρόπος που ο κάθε άνθρωπος εκ-

Τελειώνω με το αυτονόητο. Καμία ανοχή. Και είναι σίγουρο πως πολλοί θα μαζευτούν μετά από όλα αυτά. Απλά τα πράγματα δεν πάνε καλά...

δηλώνει τον ερωτισμό του, τη σεξουαλικότητα του, την επιλογή και τη διάθεσή του, είναι και αυτό θέμα πολιτισμού.

Στοιχειώδης αυτοέλεγχος της Έφης Λάνταβου

Οι μόνοι που γουστάρουν τόσο πολύ και τόσο τυφλά, την αχαλίνωτη, ξέφρενη ανδρική τεστοστερόνη είναι οι ίδιοι εκείνοι που της επιτρέπουν την έλλειψη στοιχειώδους καθημερινού αυτοελέγχου, την αήθεια, την παραβίαση, την κακοποίηση και το έγκλημα. βάζατε η μια στην άλλη;», «να ‘ρθουμε σπίτι σας να δούμε τσόντα όλοι μαζί;», «τι χρώμα στριγκάκι φοράς; σου μπαίνει πολύ βαθιά;». Και θα βάλω εδώ μια τελεία.

Θυμάμαι καλά τη στιγμή που η μητέρα μου με «δίδασκε» να προσέχω τι φοράω όταν κυκλοφορώ έξω απ’ το σπίτι, γιατί αν τύχαινε και με βίαζαν, ο δικαστής αργότερα θα με ρωτούσε - εύλογα - τί φορούσα όταν «συνέβη». Στην περίπτωση που ήμουν «προκλητικά» ντυμένη αυτός - πάλι εύλογα - θα δικαίωνε το βιαστή. Ήμουν 10 ετών. Λίγο αργότερα δέχτηκα επίθεση από επιδειξία μέρα μεσημέρι, σε «ασφαλές» βόρειο προάστιο. Έτρεξα μια διαδρομή λίγων λεπτών έως το σπίτι - μου φάνηκε κυλιόμενος διάδρομος - και μεταξύ άλλων, η μητέρα μου υπενθύμισε: «σου έχω πει, μη φοράς κολάν με κοντά μπλουζάκια». Ήμουν 11 ετών. Ξέχασα να πω ότι είχα συμμαθητή που μου έβαζε χέρι σταθερά κατά τη διάρκεια του σχολικού μαθήματος και δεν τολμούσα να το πω σε κανέναν, ενώ ήθελα κάθε φορά να ανοίξει η γη να με καταπιεί. Από τα 6 μου αυτό έως τα 11. Γύρω εκεί, υπήρχε κι ένας πρώτος ξάδερφος, που κάθε φορά που κοιμόμουν στο σπίτι του, στο ίδιο κρεβάτι με την ξαδέρφη μου (την αδερφή του), τσέκαρε πρώτα να δει, εάν μας είχε πάρει ο ύπνος και ύστερα μας κατέβαζε τις πιτζάμες και μας ψαχούλευε μέσα από τα εσώρουχα. Και τις 2. Γύρω στα 15 με 16, ξεκίνησε η ασύλληπτη εμπειρία (για εμένα και για πολλές άλλες συμμαθήτριες) του να περπατάω προς το σχολείο με την τσίμπλα στο μάτι στις 8:00 το πρωί και στο δρόμο να με ρωτάνε περαστικοί και οδηγοί αυτοκινήτων (30ρηδες, 40άρηδες και βάλε): «τί τους κάνω πρωί-πρωί», «πώς τους κ@λώνω έτσι τώρα» και «τι σκληρή που είμαι, γιατί δεν γυρίζω ούτε να τους κοιτάξω». Την ίδια εποχή υπήρχε θείος που με κοιτούσε στο στήθος επίμονα επιχειρώντας να με αγκαλιάσει κάθε δύο λεπτά, ενώ καθημερινά η συντριπτική πλειοψηφία των συμμαθητών έκανε στη συντριπτική πλειοψηφία των συμμαθητριών μου (και σε εμένα) δεκάδες ερωτήσεις του τύπου: «κάθε πότε βάζετε στον εαυτό σας δάχτυλο;», «θα

Τι έχει συμβεί στον κόσμο και κανείς δεν μιλάει για όλα αυτά; Για τα κοινά γυναικεία βιώματα, σε χώρες δημοκρατικές της Δύσης, όπου ωθείσαι με τη βία να το παίξεις «γυναίκα» που ικανοποιεί σε στάση στωικότητας, δεκτικότητας και αποδοχής τα δήθεν «επείγοντα», ανδρικά σεξουαλικά αιτήματα, ώστε να συμβάλλεις στο νιώσει ο άντρας «άντρας»; Οπού οφείλεις να επιτρέπεις, ή έστω να προσπερνάς, την καθημερινή λεκτική παραβίαση, τη συναισθηματική πίεση, την προσβολή προσωπικότητας και αξιοπρέπειας, τα υποτιμητικά σχόλια, τις απειλές, την επίδειξη δύναμης και τα ειρωνικά γελάκια για χάρη του καθενός αρσενικού που νιώθει ειδικά αυτό, «μοναδικό στον κόσμο». Τι έχει συμβεί στον κόσμο και ο κόσμος (δηλαδή οι άντρες) θεωρεί ότι «αυτή είναι η ζωή»; Τι έχει συμβεί στον κόσμο και όταν οι γυναίκες μιλούν, οι άντρες σπεύδουν να τις «συνετίσουν», να τις «διορθώσουν», να τις λογοκρίνουν; Οι ίδιοι άντρες που αρνούνται να ασκήσουν στους εαυτούς τους τον στοιχειώδη, καθημερινό, ανθρώπινο αυτοέλεγχο; Ας γίνει όμως πλέον σαφές με κάθε τρόπο και σε κάθε τόνο ότι οι μόνοι που γουστάρουν τόσο πολύ και τόσο τυφλά, την αχαλίνωτη, ξέφρενη ανδρική τεστοστερόνη είναι οι ίδιοι εκείνοι που της επιτρέπουν την έλλειψη στοιχειώδους καθημερινού αυτοελέγχου, την αήθεια, την παραβίαση, την κακοποίηση και το έγκλημα. Εμείς, οι υπόλοιπες, τα υπόλοιπ@ και ορισμένοι (λίγοι, αλλά καλοί) υπόλοιποι, ούτε την ποθήσαμε ποτέ, ούτε και θα της επιτρέπουμε πλέον να καταστρέφει. Κι αυτό είναι ένα ξεκάθαρο, απαραβίαστο, αμετάκλητο και αναπόφευκτο ΟΧΙ.

Αν ρωτάτε, υπάρχουν απαντήσεις Συζήτηση με την Δανάη Λιοδάκη

Υπάρχει μία απόσταση ανάμεσα σε όσα δημοσιεύονται στα σόσιαλ και όσα συζητούν μερίδες της κοινωνίας. Πολλά ερωτήματα, αρκετές απόψεις και ορισμένοι προβληματισμοί (άλλα αφελή, άλλα καλοπροαίρετα και άλλα κακοπροαίρετα) γεννούν εκρηκτικές αντιπαραθέσεις. Θέτουμε διάφορες θέσεις και ερωτήματα στην Δανάη Λιοδάκη, και εκείνη δίνει την δική της απάντηση. Μήπως ανάμεσα στις αποκαλύψεις που γίνονται το τελευταίο διάστημα υπάρχουν αρκετές που ο σκοπός είναι να κερδίσουν δημοσιότητα οι καταγγέλλοντες και άρα εκμεταλλεύονται για ίδιον όφελος κάτι που είχε συμβεί πριν πολύ καιρό; Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι καμία γυναίκα δεν μπαίνει σε αυτήν την διαδικασία έκθεσης, έντασης και δημιουργίας εχθρών σε θέσεις εξουσίας, απλά για την δημοσιότητα ή για να ακολουθήσει μια μόδα. Ωστόσο, όποιο και αν είναι το κίνητρο της κάθε καταγγέλλουσας ή του κάθε καταγγέλλοντος, το θέμα είναι να γίνονται αυτές οι αποκαλύψεις ώστε να αλλάζουν οι πρακτικές και οι σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους, να αλλάζει το τι θεωρείται αποδεκτό ή ακόμα και διανοητό στις σχέσεις των δύο φύλων, στις εργασιακές σχέσεις και συνολικά στην κοινωνία.

Το προσωπικό κίνητρο μου είναι αδιάφορο μπροστά στην κοινωνική κίνηση που δημιουργούν οι αποκαλύψεις αυτές. Υπάρχει μία υπερβολή στις καταγγελίες που μπορεί να αφορούν από έναν βιασμό έως και ένα σεξουαλικό υπονοούμενο; Μήπως έτσι δεν υπάρχει διάκριση ανάλογα την σοβαρότητα των ζητημάτων; Νομίζω πως αυτό είναι ένας έντεχνα δημιουργημένος μύθος, καθώς δεν έχω ακούσει καμία δημόσια καταγγελία που να αφορά ένα αθώο υπονοούμενο. Πιστεύω ότι επίτηδες χτίζεται αυτή η αφήγηση της υπερβολής, ενώ αυτά τα περιστατικά είναι αν όχι ανύπαρκτα, ελάχιστα. Παρόλα αυτά, δεν είναι δική μας δουλειά να κρίνουμε και να αξιολογήσουμε την σημασία αυτών των καταγγελιών και πόσο μπορεί να επηρέασαν την ζωή των καταγγελλουσών. Δεν είναι με κανέναν τρόπο αντιπαραθετικά με την καταγγελία άλλων «σοβαρότερων» περιστατικών έμφυλης βίας. Ίσα ίσα, το να αποκαλύπτεται πως όλες σχεδόν οι γυναίκες έχουμε πέσει θύματα τέτοιων συμπεριφορών – σοβαρότερων ή ηπιότερων – που έχουν ως αίτιο καταπιεστικές πατριαρχικές συμπεριφορές, μόνο συμβάλει στην αναγνώριση της προβληματικής κατάστασης και έτσι και στην υπόθεση της γυναικείας χειραφέτησης. Το να βομβαρδιστούν με καταγγελίες τα αστυνομικά τμήματα, οι δομές του κράτους, διάφορες ομάδες που ασχολούνται με όλα αυτά μήπως είναι πιο σωστό από την υπέρμετρη χρήση του σόσιαλ; Νομίζω πως επίσης αυτές οι δύο πρακτικές δεν είναι αντιπαραθετικές. Το θεωρώ πολύ σημαντικό να γίνουν και καταγγελίες επίσημα και κάποιοι να οδηγηθούν στο δικαστήριο, ωστόσο δεν μπορούμε να πιέσουμε καμία και κανέναν να μπει σε μια δικαστική διαδικασία αν για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι έτοιμη ή διαθέσιμη για κάτι τέτοιο. Η χρήση των social ή ακόμα και άλλων πιο παραδοσιακών μέσων, όπως η τηλεόραση, αποσκοπεί περισσότερο στην ηθική και κοινωνική δικαίωση των θυμάτων και όχι στην απόδοση νομικής δικαιοσύνης. Πιστεύω πως εμείς ως κοινωνία μπορούμε να έχουμε άποψη και δράση απέναντι σε τέτοια φαινόμενα χωρίς απαραιτήτως να έχει αποφανθεί ένα δικαστήριο για αυτά.

Το να ασκείς κριτική σε ένα θύμα βιασμού πως δεν μίλησε για να εξαργυρώσει μία θέση είναι δικαίωμα ή κάτι τέτοιο είναι μία εκ του ασφαλούς τοποθέτηση; Ασφαλώς και είναι μια εκ του ασφαλούς τοποθέτηση. Σίγουρα δεν συνυπολογίζει την κοινωνική πίεση που δέχεται ένα θύμα βιασμού και τις κοινωνικές συνθήκες που δεν του επιτρέπουν να το καταγγείλει. Δεν αναγνωρίζει ότι πολλές φορές οι ίδιες οι δομές που δέχονται τις καταγγελίες είναι πατριαρχικές και συχνά τα θύματα δεν βρίσκουν το δίκιο τους και αντίθετα αντιμετωπίζονται με απαξίωση. Επίσης, δεν αναγνωρίζει ως προβληματική την συμπεριφορά του θύτη που δεν θα έπρεπε εξαρχής να ζητάει σεξουαλικά ανταλλάγματα προσφέροντας θέσεις ή επαγγελματική ανέλιξη. Όταν καταγγέλλεται ένα έγκλημα, το πρόβλημα είναι το έγκλημα και ο θύτης και μόνο αυτός. Το να κατηγορείται με οποιονδήποτε τρόπο ή για οποιονδήποτε λόγο το θύμα, είναι απαράδεκτο και επικίνδυνο. Θεωρείτε ότι πλέον και οι άντρες είναι θύματα σεξουαλικών παρενοχλήσεων ή ψυχολογικής βίας; Φυσικά και είναι. Η σεξουαλική παρενόχληση και η άσκηση ψυχολογικής βίας μπορούν να έχουν αποδέκτη οποιονδήποτε άνθρωπο βρίσκεται σε αδύναμη ή μειονεκτική θέση οποιαδήποτε στιγμή. Ωστόσο, είναι πολύ λιγότερο συχνό αυτό το φαινόμενο και αυτό νομίζω ότι έχει σημασία. Η σεξουαλική παρενόχληση εγγράφεται τις περισσότερες φορές στο πλαίσιο της έμφυλης βίας και έχει ως θύματα γυναίκες. Ακόμα και τις φορές όμως που το θύμα δεν είναι γυναίκα, συνήθως ο θύτης είναι άντρας. Και αυτό είναι το πρόβλημα. Οι παραβιαστικές συμπεριφορές αυτής της φύσης έχουν ως αίτιο την πατριαρχία και την κουλτούρα που αυτή εμφυσά στα δύο φύλα και κυρίως στους άντρες. Το θέμα είναι το ξεπέρασμα αυτής της κουλτούρας συνολικά, ώστε να μην έχουμε θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης και ψυχολογικής βίας από κανένα φύλο, ηλικία ή συνθήκη και αν προέρχονται.

ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟ & ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

ΔΙΑΤΗΡΕΙΣΤΕ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΑΣ ΣΕ ΤΑΞΗ!

Ολοκληρωµένες οικονοµικές υπηρεσίες για επιχειρήσεις και ιδιώτες

I. ∆ροσοπούλου 73, Κυψέλη Επτανήσου 53 & Φωκίωνος Νέγρη, Κυψέλη 210 861 22 74 // 210 861 21 04 211 110 05 01 // 211 110 05 02

WWW.JSACCOUNTING.GR

info@jsaccounting.gr

Η νομική υπόσταση των βιασμών Συζήτηση με τον δικηγόρο Κώστα Παπαδάκη από την Ηλέκτρα Τζώρτσου ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΊΗΣΗ ΤΩΝ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΏΝ ΑΔΙΚΗΜΆΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΊΣΤΟΙΧΕΣ ΠΟΙΝΈΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΘΈΝΑ. Όπως διευκρίνισε ο κ. Παπαδάκης «Τα “σεξουαλικά αδικήματα” αντιμετωπίζονται από τον Ποινικό Κώδικα με το 19ο Κεφάλαιο αυτού, με τον τίτλο «Εγκλήματα κατά της Γενετήσιας Ελευθερίας» και «Εγκλήματα Οικονομικής Εκμετάλλευσης της Γενετήσιας Ζωής». Το βασικό διαχωριστικό τους κριτήριο αποτελούν οι κατηγορίες των εγκλημάτων που τελούνται με γενετήσιες πράξεις και των εγκλημάτων που τελούνται με γενετήσιες χειρονομίες.» Όσον αφορά τις νομικές διαφορές μεταξύ των αδικημάτων αυτών, αναφέρει: «Ο βιασμός που είναι το βαρύτερο από τα σεξουαλικά αδικήματα προϋποθέτει εξαναγκασμό άλλου σε επιχείρηση ή ανοχή γενετήσιας πράξης και τιμωρείται με κάθειρξη 10-15 ετών, ενώ αν πρόκειται για ομαδικό βιασμό (από 2 ή περισσοτέρους) ή βιασμό που είχε ως συνέπεια τον θάνατο του παθόντος, μπορεί να επιβληθεί και ισόβια κάθειρξη. Αντίθετα, η ποινική αντιμετώπιση της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας με χειρονομίες, αντιμετωπίζεται ηπιότερα από τον νόμο, αφού τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους, εκτός εάν ο παθών είναι νεότερος των 12 ετών, οπότε το όριο αυξάνεται έως τα δύο χρόνια. Με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών τιμωρείται ενήλικος, ο οποίος μέσω διαδικτύου ή άλλων τεχνολογιών πληροφορικής, αποκτά επαφή με πρόσωπο κάτω των 15 ετών και με χειρονομίες ή προτάσεις προσβάλλει την τιμή του στο πεδίο της γενετήσιας ζωής μετά από συνάντηση και τουλάχιστον δύο ετών, εάν δεν έχει επακολουθήσει συνάντηση. Βιασμό συνιστά, κατά μία έννοια, και η κατάχρηση της διανοητικής ή σωματικής αναπηρίας ή ανικανότητας άλλου να αντισταθεί και έτσι διενεργεί με αυτόν γενετήσια πράξη, με ανώτατο όριο ποινής τα 10 έτη. Μεγάλη σημασία, τέλος, από άποψη κατηγοριοποίησης των σεξουαλικών αδικημάτων είναι η ιδιότητα του παθόντος ως ανηλίκου και μάλιστα με κλιμάκωση ανάλογα με την ηλικία του. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει επίσης η περίπτωση της επίτευξης γενετήσιας πράξης χωρίς την συναίνεση του παθόντος, έστω και χωρίς την άσκηση σωματικής βίας ή απειλής σοβαρού και άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότη-

Με αφορμή το θέμα των καταγγελιών που έχει ανοίξει το τελευταίο διάστημα, μιλήσαμε με τον δικηγόρο Κώστα Παπαδάκη, για το νομικό μέρος των σεξουαλικών εγκλημάτων. τας, η οποία μετά από αρκετές νομοθετικές περιπέτειες επανεγκαταστάθηκε στον Ποινικό Κώδικα ως κακούργημα, έστω και με μειωμένη - σε σχέση με τον βιασμό - ποινή. Παραμένει, ωστόσο, πλημμεληματική η δίωξη της κατάχρησης σε γενετήσια πράξη τιμωρούμενης με φυλάκιση 2-5 ετών για εργοδότες, υποψήφιους εργοδότες και μέλη σωφρονιστικού προσωπικού και φορέων εξουσίας, που ο καθένας για τους λόγους του εκμεταλλευόμενος την ανάγκη του θύματος το υποχρεώνει σε γενετήσιες πράξεις. Είναι μία διάταξη, για την οποία έγινε μεγάλη συζήτηση την περίοδο διαβούλευσης για τον νέο Ποινικό Κώδικα με τις δίκαιες διαμαρτυρίες του φεμινιστικού κινήματος και του προοδευτικού κόσμου, δεδομένου ότι η σύμβαση της Κωνσταντινούπολης απαιτεί την ισότιμη τιμωρία κάθε μη συναινετικής, εξαναγκαστικής δηλαδή, σεξουαλικής πράξης». ΟΙ ΠΕΡΙΠΤΏΣΕΙΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΎ ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΕ ΘΎΤΗ ΚΑΙ ΘΎΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΆ ΠΟΥ ΤΕΛΙΚΆ ΚΑΤΑΓΓΈΛΛΟΝΤΑΙ. Ο κ. Παπαδάκης αναδεικνύει ένα από τα προβληματικά χαρακτηριστικά του Ποινικού Κώδικα που οδηγούν σε λύσεις συμβιβασμών μεταξύ των δύο πλευρών: «Ως προς το θέμα των συμβιβασμών θα πρέπει να τονίσουμε το γεγονός ότι στις περιπτώσεις του βιασμού η ποινική δίωξη ασκείται μεν αυτεπαγγέλτως, αλλά αν ο παθών δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την ποινική δίωξη ο Εισαγγελέας μπορεί να απόσχει οριστικά από την ποινική δίωξη. Η διάταξη αυτή, προβληματική κατά την γνώμη μου επίσης, σχετικοποιεί την απαξία του αδικήματος του βιασμού και δημιουργεί προϋποθέσεις συμβιβασμών και συναλλαγών μεταξύ θύματος και θύτη. Η δικαιολογητική της βάση είναι ότι πρέπει να δίνεται η επιλογή στο θύμα να αποφύγει την δημόσια έκθεση του και την βιωματική αναπαράσταση όσων συνέβησαν στον βιασμό μέσα από την ακροαματική διαδικασία, στην πράξη όμως καταλήγει μέσο ενθάρρυνσης των θυμάτων να παραιτούνται, και ποινικής εξιλέωσης των οικονομικά ισχυρών θυτών βιασμού.» Για τις υποθέσεις που τελικά καταλήγουν να καταγγελθούν, κάνει την εξής διαπίστωση: «Ωστόσο είναι γνωστό από τα διδάγματα της κοινής πείρας ότι ο φόβος επικρατεί και ότι οι περιπτώσεις που καταγγέλλονται είναι ελάχιστες σε σχέση με αυτές που τελούνται. Τα θύματα ντρέπονται, αυτοενοχοποιούνται και διστάζουν να καταγγείλουν».

ΤΙ ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΤΟΠΟΘΕΤΉΣΕΙΣ ΕΝΤΌΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΊΟΥ. Σε σχέση με ερωτήσεις που τίθενται σχετικά με το τι φορούσε το θύμα, την προκλητική συμπεριφορά του κλπ ο κ. Παπαδάκης είναι σαφής: «Προφανώς και οι ερωτήσεις αυτές ακούγονται και είναι αναμενόμενο, τουλάχιστον από την πλευρά των συνηγόρων υπεράσπισης των θυτών. Όσο στην κοινωνία θα επικρατεί το στερεότυπο ότι το θύμα του βιασμού προκαλεί με την εξωτερική εμφάνιση και το ντύσιμο του, αυτό πάντοτε θα επιζητείται να ενισχύεται σε ένα σχήμα συνυπαιτιότητας του θύματος και θα αποτελεί αντικείμενο ερωτήσεων. Έτσι, οι ερωτήσεις αυτές γίνονται πολύ συχνά, αν όχι πάντα, από τους συνηγόρους των θυτών και πολλές φορές κατά τρόπο εξευτελιστικό για το θύμα. Φυσικά έχει τεράστια διαφορά όταν αυτές οι ερωτήσεις γίνονται από την έδρα, πράγμα που όμως τελευταία δεν συμβαίνει συχνά και αυτό οφείλεται στην μεταβολή των κοινωνικών αντιλήψεων, τουλάχιστον στο εποικοδόμημα και στην πλειοψηφική «κατάκτηση» του δικαστικού σώματος από γυναίκες δικαστές και εισαγγελείς». ΤΟ ΚΌΣΤΟΣ ΠΟΥ ΈΧΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΘΎΜΑ ΜΊΑ ΔΊΚΗ ΒΙΑΣΜΟΎ. Η απάντηση του κ. Παπαδάκη αναδεικνύει ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα: «Με μέτριους υπολογισμούς θα έλεγα ότι ένα μέσο επαγγελματικό δικηγορικό κόστος δεν μπορεί να υπολείπεται των 5.000 ευρώ και αυξάνεται ανάλογα αν υπάρξουν επόμενοι βαθμοί δικαιοδοσίας (Εφετείο, Άρειος Πάγος). Πρόσθετο ανάλογο κόστος έχει η τυχόν αστική αναζήτηση αποζημίωσης. Να τονίσω στο σημείο αυτό, ότι το σύστημα νομικής βοήθειας που υπάρχει στην Ελλάδα είναι ελλιπέστατο, όταν σε άλλες χώρες υπάρχουν οργανωμένες δομές υποδοχής κακοποιημένων γυναικών με πλήρεις υπηρεσίες νομικές, ψυχολογικές, υποδομές φιλοξενίας, κλπ. Η έλλειψη αυτή έχει ως συνέπεια μεταξύ άλλων και την μεταφορά του οικονομικού βάρους διεξαγωγής της δίκης στα θύματα». Ο κ. Παπαδάκης κλείνει με μία διαπίστωσή για τα βήματα προόδου που έχουν γίνει στην Ελλάδα σχετικά με αυτά τα ζητήματα: «Προφανώς έχουν γίνει βήματα προς τα εμπρός, αλλά όχι ακόμα στο επιθυμητό επίπεδο. Με αφορμή την καταγγελία της κας. Μπεκατώρου, οι ασκοί του Αιόλου άνοιξαν. Παρά το γεγονός ότι η γυναίκα έχει μπει δυναμικά στην παραγωγή, αλλά και στην διοίκηση, στα σώματα ασφαλείας, στους μηχανισμούς καταστολής, στα δικαστήρια κλπ., μόλις τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να διαμορφώνεται μία αντισεξιστική κουλτούρα, που αργεί ακόμα να κυριαρχήσει».

Η ανάγκη να αιτηθούμε τα αυτονόητα Να υπάρχει εξολοκλήρου κάλυψη των δικαστικών εξόδων για τα θύματα από το κράτος. Να υπάρχουν σε κάθε αστυνομικό τμήμα γυναίκες αστυνομικοί που να υποδέχονται τα περιστατικά γυναικών που θέλουν να καταγγείλουν οποιουδήποτε είδους σεξουαλική παρενόχληση ή βιασμό. Αντίστοιχα, άντρες αστυνομικοί για τα περιστατικά αντρών. Και τελικά, να υπάρχει η δυνατότητα, η καθεμία και ο καθένας να μιλήσει σε όποιο φύλο αυτός επιθυμεί και νιώθει πιο άνετα. Να δημιουργηθούν στα πλαίσια των δήμων, δομές στελεχωμένες με το απαραίτητο προσωπικό ώστε να υπάρχει η δυνατότητα στήριξης των θυμάτων σε τοπικό επίπεδο. Να γνωρίζουν τα θύματα ότι έχουν στην γειτονιά τους μία δομή που μπορεί να τα υποδεχτεί, να τα στηρίξει, να τα συμβουλεύσει.

INFO Κάλεσε στη «Γραμμή SOS 15900», αν έχεις υποστεί οποιοδήποτε είδος βίας (σεξουαλική, σωματική, ψυχολογική, συναισθηματική, λεκτική, οικονομική), βιασμό, παρενόχληση ή κακοποίηση. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο. Μπορείς ακόμα να επικοινωνήσεις μέσω e-mail στη διεύθυνση: sos15900@isotita.gr Για περισσότερες πληροφορίες https://womensos.gr/15900-24ori-tilefoniki-grammi/

ΝΕΣΤΟΡΑΣ ΦΑΝΑΡΑΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Σ Τ Η Ν Α Ν ΤΑ Κ Ο Υ Γ Ι Α

Συζητώντας για την κακοποίηση στους εκκλησιαστικούς κόλπους ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ “ΚΑΝΌΝΑΣ ΕΡΩΤΙΚΌΣ” ΉΡΘΕ ΣΤΑ ΧΈΡΙΑ ΜΟΥ ΠΟΛΎ ΠΡΙΝ ΑΠΑΣΧΟΛΉΣΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΌΤΗΤΑ ΤΟ ΘΈΜΑ ΤΗΣ ΚΑΚΟΠΟΊΗΣΗΣ ΣΕ ΌΛΕΣ ΤΙΣ ΕΚΦΆΝΣΕΙΣ ΤΗΣ. Η ΙΣΤΟΡΊΑ ΞΕΚΙΝΆΕΙ ΩΣ ΕΞΉΣ: Ο ΝΕΑΡΌΣ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ, ΟΡΜΏΜΕΝΟΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΊΣΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΆΠΗ ΣΤΟΝ ΘΕΌ, ΑΠΟΦΑΣΊΖΕΙ ΝΑ ΓΊΝΕΙ ΜΟΝΑΧΌΣ ΣΤΟ ΆΓΙΟ ΌΡΟΣ ΜΌΛΙΣ ΣΤΑ 17 ΤΟΥ ΧΡΌΝΙΑ. ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΡΧΉ, ΈΒΛΕΠΑ ΚΆΠΟΥ ΝΑ ΒΡΊΣΚΕΤΑΙ ΈΝΑΣ ΚΊΝΔΥΝΟΣ. ΉΞΕΡΑ ΌΤΙ ΔΙΑΒΆΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ, ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΩ ΑΠΛΏΣ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΆΒΩ ΤΗ ΜΟΝΑΣΤΙΚΉ ΖΩΉ ΠΟΥ ΤΌΣΟ ΑΠΈΧΕΙ ΑΠΌ ΤΟΝ ΤΡΌΠΟ ΖΩΉΣ ΜΟΥ. ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΡΏΤΗ ΛΈΞΗ, ΠΕΡΊΜΕΝΑ ΌΤΙ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΟΎΣΕ ΚΆΤΙ ΠΟΛΎ ΣΚΛΗΡΌ. ΚΑΙ ΈΤΣΙ ΚΙ ΈΓΙΝΕ. ΌΛΗ Η ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΟΥ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΥ, Ή ΜΆΛΛΟΝ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ ΝΈΣΤΟΡΑ ΦΑΝΆΡΑ, ΕΊΝΑΙ ΈΝΑ ΤΑΞΊΔΙ ΜΈΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΊΑ ΕΝΌΣ ΘΎΤΗ ΚΑΙ ΕΝΌΣ ΘΎΜΑΤΟΣ. ΜΙΑ ΕΞΟΜΟΛΌΓΗΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΏΝ ΓΕΓΟΝΌΤΩΝ ΚΑΚΟΠΟΊΗΣΗΣ ΌΛΩΝ ΤΩΝ ΕΙΔΏΝ ΠΟΥ ΣΥΝΈΒΗΣΑΝ ΠΊΣΩ ΑΠΌ ΤΙΣ ΚΛΕΙΣΤΈΣ ΠΌΡΤΕΣ ΕΝΌΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΎ. Ο ΝΈΣΤΟΡΑΣ ΦΑΝΆΡΑΣ ΈΧΕΙ ΓΡΆΨΕΙ ΤΑ ΓΕΓΟΝΌΤΑ ΜΕ ΤΈΤΟΙΟ ΤΡΌΠΟ (ΣΥΝΕΙΔΗΤΆ Ή ΑΣΥΝΕΊΔΗΤΑ) ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΑΒΑΊΝΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΆΣ ΣΕ ΌΣΑ ΕΡΩΤΉΜΑΤΑ ΒΓΑΊΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΆΝΕΙΑ ΑΥΤΉΝ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΉ: ΓΙΑΤΊ ΔΕΝ ΈΦΕΥΓΕ; ΠΏΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΊ Η ΚΑΚΟΠΟΊΗΣΗ; ΠΏΣ ΜΠΟΡΕΊ ΚΆΠΟΙΟΣ ΝΑ ΣΟΥ ΓΊΝΕΙ ΤΌΣΟ ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΟΣ ΏΣΤΕ ΝΑ ΣΕ ΚΑΚΟΠΟΙΕΊ ΚΙ ΕΣΎ ΝΑ ΑΡΝΕΊΣΑΙ ΝΑ ΤΟ ΔΕΙΣ;

Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να προχωρήσετε στη γραφή και την έκδοση αυτής της εξομολόγησης; Ήταν θάρρος, μια ανάγκη λύτρωσης και μοιράσματος ή μια βοήθεια προς κάποιον που βιώνει παρόμοιες ψυχικές καταστάσεις; Αρχικά, αναπολώντας τις μνήμες από τη ζωή μου στο άγιο όρος, κάποια στιγμή κατάλαβα πως αυτό που είχα ζήσει ήταν μια εμπειρία πολύ διαφορετική από οτιδήποτε άλλο ήξερα ή ξέρει κανείς και έτσι αποφάσισα να την καταγράψω. Σκέφτηκα πως ήταν μια ιστορία που δεν έπρεπε να χαθεί. Το ότι η καταγραφή της ιστορίας με θεράπευσε τελικά ήταν κάτι που αρχικά δεν το είχα σκεφτεί. Δεν το έκανα για να λυτρωθώ, μα για να κρατήσω τη μνήμη της ζωντανή. Το πιο παράδοξο; Σχεδόν ξέχασα τι είχα ζήσει. Το συναισθηματικό φορτίο έφυγε από πάνω μου, με αποτέλεσμα η – μέχρι πρότινος – τραυματική μου εμπειρία, να γίνει μια ανάμνηση από το παρελθόν, χωρίς πόνο. Γράφοντας τελικά και κατανοώντας τι ήταν αυτό μέσα από το οποίο πέρασα, συνειδητοποίησα πως αν αυτή η ιστορία ακουστεί μια μέρα, σίγουρα αν εκδιδόταν, θα μπορούσε να είναι μια προειδοποίηση για κάποιους. Ο τρόπος γραφής είναι χειμαρρώδης, σα να θέλετε να βγει αυτή η ιστορία με

μια ανάσα. Ήταν και η διαδικασία της συγγραφής έτσι χειμαρρώδης; Ο τρόπος γραφής είναι χειμαρρώδης, όχι για κάποιο άλλο λόγο, μα γιατί έγραφα κλαίγοντας και με κομμένη την ανάσα. Ήταν πολύ οδυνηρό να θυμάμαι και να ξαναζώ κάθε γεγονός απ’ αυτά που κάποτε με τσάκισαν και στην προσπάθειά μου να απαλλαγώ από τον πόνο, έγραφα όσο πιο γρήγορα μπορούσα. Το κείμενο αρχικά γράφτηκε στο χέρι. 1700 σελίδες τετραδίου και σαράντα στυλό bic χρειάστηκα γι’ αυτό. Δεν ήξερα πόση ζωή έχει ένα στυλό bic. Το έμαθα όμως παίρνοντας τη ζωή μου πίσω. Το ερώτημα των ημερών (που αφορά στην κακοποίηση) είναι το περιβόητο “Γιατί δεν έφευγες”. Ενώ μέσα στο βι-

βλίο περιγράφετε σταδιακά τους λόγους, θα θέλατε να μας πείτε πώς λειτούργησε σε εσάς αυτή η κακοποιητική διαδικασία και πέρασαν 5 χρόνια για να φύγετε; Ήμουν ένα παιδί με πολλή πίστη και αγάπη στον Θεό, μα χωρίς πίστη και αγάπη στον εαυτό μου. Παράλληλα, ήμουν βαθιά ενοχικός για τη σεξουαλικότητά μου και με διαφόρους τρόπους τραυματισμένος και κακοποιημένος από τους γονείς μου, με αποτέλεσμα από πολύ νωρίς να έχω χαθεί μέσα σε ένα βαθύ συναισθηματικό λαβύρινθο φόβου και θυμού. Καθώς βρέθηκα λοιπόν στο μοναστήρι και παρέδωσα τον εαυτό μου σε αυτούς τους ανθρώπους, μέσα από την εξομολόγηση τους γνωστοποίησα κάθε αδύνατό μου σημείο, κάθε σκέψη και κάθε τι που αφορούσε τη ζωή μου. Πίστευα πως είχα να κάνω με Αγίους. Αγνοούσα φυσικά την πραγματικότητα. Έτσι λοιπόν, ο πνευματικός πολύ έξυπνα και με άπειρο χρόνο στη διάθεσή του χρησιμοποίησε κάθε δυνατό μέσο, έλεγχοντάς με, τιμωρώντας με, καθιστώντας μου σαφές το πόσο είχα πικράνει το Θεό με τις αμαρτίες μου, την κόλαση που με περίμενε, τρομοκρατώντας με, δέρνοντάς με. Με χειριζόταν και εμένα και κάθε ευκαιρία μεθοδικά, μέχρι που κατάφερε να με πείσει πώς για να απαλλαγώ από τη σεξουαλικότητα και τις ορμές, έπρεπε να υφίσταμαι ό,τι σεξουαλικό εκείνος μου επέβαλε στην υπακοή, γιατί έτσι θα νικούσα το Σατανά. Η υπακοή σώζει λένε οι μοναχοί, έτσι κι εγώ, καθώς το είχα πιστέψει βρέθηκα να κακοποιούμαι με τρόπο που δεν είχα ποτέ φανταστεί. Και δεν μπορούσα να αντιδράσω. Και όχι μόνο αυτό, μα θύμωνα κιόλας με τον εαυτό μου, γιατί θεωρούσα πως εγώ ήμουν υπεύθυνος για το ότι ο Παπάς αναγκαζόταν να με κακοποιεί για να μου παίρνει τον πειρασμό. Εγώ ο άθλιος και το σώμα μου που δεν νεκρωνόταν με τίποτα. Και αυτό δεν κατάλαβα πως έγινε. Δεν ήρθε μια μέρα σαν γεγονός στη ζωή μου. Αναδύθηκε σταδιακά από κάπου και με κάλυψε ολόκληρο, σα σάβανο. Όταν πια είχα αρχίσει να καταλαβαίνω τι συνέβαινε, βρέθηκα σαν θαμμένος κάτω από ερείπια. Η παραμονή μου βέβαια εκεί είχε να κάνει με το Θεό, για την αγάπη του οποίου εγκατέλειψα τα πάντα. Έχω ερωτηθεί ξανά γιατί δεν έφευγα από εκεί. Γιατί πίστευα στο Θεό και νόμιζα πως όλα αυτά ήταν οι δοκιμασίες μου. Δεν μπορούσα να αμφισβητήσω τίποτα, γιατί νόμιζα πως έτσι θα αμφισβητούσα το Θεό που αγαπώ

κι αυτό πίστευα πως θα ήταν από μέρους μου προδοσία στο Θεό κι έτσι θα τον έχανα και δεν θα είχα τίποτα να του απολογηθώ. Γιατί είχα πειστεί επίσης πως αν φύγω θα πεθάνω, θα σκοτωθώ κάπου. Το βιβλίο μας εισάγει σε έναν κόσμο για τον οποίο οι περισσότεροι δεν ξέρουμε πολλά πράγματα. Αυτόν της μοναστικής ζωής και του Αγίου Όρους και δεν αφορά μόνο την καθημερινότητα, αλλά και πράγματα πιο πνευματικά/θεωρητικά. Μιλήστε μας για αυτά. Ειδικά εμείς οι γυναίκες δεν έχουμε την ευκαιρία να τα ακούσουμε από πρώτο χέρι.

Έτσι, και μιας και θα είναι μοναχοί και όχι απλώς λαϊκοί χριστιανοί, θα γίνουν Οσιομάρτυρες. Όσιοι, λόγω του μοναχικού σχήματος και μάρτυρες λόγω του υπέρ Χριστού μαρτυρικού θανάτου. Αυτός ο μύθος-προφητεία υπάρχει στο συγκεκριμένο μοναστήρι και είναι ένα κατασκεύασμα του Παπά, που εδώ και χρόνια πλέον είναι ηγούμενος της μονής αυτής, και είναι μια ”προφητεία” που του αποκάλυψε δήθεν ο Θεός μέσα από ένα επαναλαμβανόμενο μέσα στα χρόνια όραμα. Η αλήθεια όμως απέχει πολύ από κάτι τέτοιο. Ο Παπάς, όπως και άλλα τέτοια

στριμώχνουν τα νέα παιδιά όπου μπορούν, ε, ένας Άγγελος θα μπορούσε και να σκοτώσει μια γυναίκα αν πατούσε το πόδι της εκεί. Τι να πούμε δηλαδή; Είναι δυνατόν να υπάρχει κάποιο μέρος στον κόσμο όπου ένα ανθρώπινο πλάσμα δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να πάει, μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκα; Όλοι από μια γυναίκα ήρθαμε στη ζωή και αυτό είναι ύβρις κατά της ανθρώπινης φύσης και κατά των Μητέρων μας. Αυτό είναι φασισμός του χειρίστου είδους. Προσωπικά, παρακαλάω τον Θεό να γεμίσει το άγιο όρος με γυναίκες, να μη μείνει ούτε ένα μέτρο γης που να μη σταθεί μια γυναίκα πάνω του. Ένας άλλος μύθος που λένε και πιστεύουν οι αγιορείτες είναι οι 7 αγιορείτες πατέρες.

Κατ’ αρχήν πρέπει να γνωρίζετε πως οι πολλοί μοναχοί ζουν σε ένα ”κόσμο” που απορρίπτει τον κόσμο για έναν πολύ απλό λόγο. Φοβούνται τη ζωή και δεν ξέρουν πως να είναι άνθρωποι. Και δε φτάνει που οι ίδιοι φοβούνται, μα πάνω στο φόβο τους εμποδίζουν και τους υπόλοιπους να είναι άνθρωποι. Οι εντολές, οι Θεϊκοί νόμοι, η ηθική γραμμή που τηρεί ο χριστιανισμός σα θρησκεία γενικότερα, είναι χαραγμένη πάνω σε αυτό το μοτίβο του φόβου. Και αυτό πρέπει να φύγει πια από τη μέση. Ο κόσμος άλλαξε, δεν είμαστε πλέον στο μεσαίωνα. Όσο για το μύθο περί της πνευματικότητας και της αγνής ζωής των μοναχών, αυτό είναι πολύ απλά ένας μύθος και τίποτα παραπάνω. Δεν τους κρίνω γι’ αυτό, μόνο τοποθετούμαι. Πώς να κάνεις αρετή μέσα στον κόσμο; λένε οι μοναχοί. Σε εμποδίζουν οι προκλήσεις. Έτσι, αποφεύγουν τις προκλήσεις με το να κλείνονται στα μοναστήρια. Πολλές φορές στο βιβλίο αναφέρετε ότι ο Αλέξανδρος ήθελε να μπει στους “33 πατέρες”. Τι ακριβώς αφορά αυτή η θεωρία; Οι 33 υποτίθεται πως θα είναι 33 μοναχοί από το μοναστήρι, οι οποίοι θα δώσουν τη ζωή τους για τον Χριστό και την ομολογία της ορθοδόξου πίστεως, σε αυτούς τους ”εσχάτους καιρούς” που ζούμε, όπως πολύ γλαφυρά το περιγράφουν. Θα θανατωθούν δια μαρτυρικού θανάτου από τον αντίχριστο ή κάποιον ανάλογο σατανικό και τρομερό υπηρέτη του κακού.

δυστυχή, πωρωμένα και διεφθαρμένα άτομα, γεμίζουν το μυαλό και τη φαντασία με όποιο ψέμα θέλουν και πλάθουν, για έναν και μόνο σκοπό. Για να παραμένουν οι μοναχοί εκεί και να προσφέρουν τη ζωή, το μυαλό και τα νιάτα τους, για να ικανοποιούν τις ανάγκες ή τις ”ορέξεις” όποιων έχουν την εξουσία και τον τρόπο για να μπορούν να πάρουν ό,τι τους προσφέρεται. Τι άλλες θεωρίες μύθοι ή και αλήθειες συναντώνται στο Άγιο Όρος; Για παράδειγμα, ο μύθος πως το δηλητήριο των φιδιών ή των σκορπιών δεν προκαλεί ζημιά στον άνθρωπο στο όρος, επειδή τα φίδια ή άλλα πλάσματα με δηλητήριο εκεί τα έχει επιτιμήσει ο Άγιος Δημήτριος. Πράγμα που μπορεί με κάποιο τρόπο και να ισχύει κάποιες φορές, δεν ξέρω, και αυτό, αν συμβαίνει, ίσως να έχει να κάνει και με κάποια ιδιομορφία της σύστασης του εδάφους και των ορυκτών της περιοχής ή κάτι τέτοιο. Ή η απίστευτη θεωρία που πιστεύουν αρκετοί πως αν πατήσει γυναίκα το πόδι της στο όρος θα πεθάνει. Θα την σκοτώσει κάποιος Άγγελος για λογαριασμό της Παναγίας, επειδή ”μαγάρισε” το όρος που είναι το περιβόλι της και αυτή είναι η μοναδική γυναίκα που μπορεί να πηγαίνει εκεί. Βλέπετε, στον χριστιανικό αγιορείτικο κόσμο, η Παναγία και οι Άγγελοι σκοτώνουν κιόλας άμα θέλουν. Και σε ένα τέτοιο μέρος, όπου οι άντρες ζουν κρυμμένοι μακριά από τις γυναίκες, και που κάποιοι κλείνονται δυο δυο σε κάποιο κελί ή που

Αυτοί είναι πάντα 7 τον αριθμό, όλα τα χρόνια που υπάρχει το άγιο όρος ως τόπος μοναχών, τους οποίους έχει διαλέξει υποτίθεται για την αρετή και την αγιότητά τους η Παναγία, και συνήθως τους έχει ενημερώσει γι’ αυτό μέσω κάποιου Αγγέλου. Αυτοί, λέει ο μύθος, πως ζουν προστατευμένοι από τα μάτια όλων σε μέρος που έχει διαλέξει γι’ αυτούς η ίδια η Παναγία, προσωπικά. Και είναι αυτοί που κρατάνε με τις προσευχές τους το άγιο όρος ζωντανό, κι αν χαθούν αυτοί θα χαθεί μαζί τους και το όρος. Βλέπετε πόσο ανασφαλείς είναι αυτοί οι άνθρωποι; Η άγνοια δεν χαρίζεται σε κανέναν. Είτε είσαι λαϊκός, είτε είσαι μοναχός, η άγνοια σε τυφλώνει. Δε φτάνει που το άγιο όρος είναι το ”περιβόλι” της Παναγίας, θέλουν και 7 ”Αγίους” για να προσεύχονται γι’ αυτούς ασταμάτητα. Ο κάθε Αλέξανδρος αφοσιώνεται σε μία ιδέα. Είναι αυτό μια παγίδα ώστε να σε οδηγήσει σε λάθος αποφάσεις; Παίζει ρόλο και ο χαρακτήρας; Η βασική και κοινή ιδέα που αφοσιώνεται ο κάθε Αλέξανδρος είναι μία. Η αναζήτηση του εαυτού. Πως όμως να βρει κανείς τον εαυτό του μέσα από τις προβολές του εγώ που είναι ταυτισμένος και το θεωρεί ως τον εαυτό του; Ο άνθρωπος, μέσα στην άγνοια και την απουσία του εαυτού του, ψάχνει σε όλα τα πιθανά μέρη για να βρει την απάντηση. Η ερώτηση είναι για όλους πάνω κάτω η ίδια. Ποιος είμαι; Τι κάνω εδώ; Ποιος είναι ο σκοπός της ύπαρξής μου, ίσως; Και αντί ο άνθρωπος να στραφεί στο μόνο μέρος του κόσμου που υπάρχει η απάντηση, μέσα του δηλαδή, στρέφεται προς όλων των ειδών τους πιθανούς συνδυασμούς των προβολών του.

Τραύματα από το παρελθόν του αναμοχλεύονται διαρκώς μέσα στη μνήμη του και παράγουν κι άλλες προβολές, για ένα πιθανό και φανταστικό μέλλον, προϊόν των τραυμάτων του και της άγνοιας που διακατέχει τη ζωή του, με τα γνωστά αποτελέσματα που δημιουργούν όλη την ψευδαίσθηση που μας περιβάλει. Ναι, οι ιδέες, και κυρίως οι ιδέες των άλλων είναι παγίδες. Δε φτάνει η πλάνη της δικιάς μας ζωής, βάζουμε το δύστυχο εαυτό μας να υπηρετήσει την πλάνη και τις ιδέες των προβολών άλλων, κομματικές, θρησκευτικές, επιχειρηματικές, καλλιτεχνικές, και όλων των ειδών τις προβολές της ματαιότητας, προβολές ανθρώπων που περιπλανιούνται χαμένοι μέσα στην άγνοια. Ο χαρακτήρας παίζει κι αυτός το ρόλο του. Σίγουρα, κάποιοι χαρακτήρες είναι πιο οξείς, πιο συνειδητοί, πιο παρόντες, και κάποια στιγμή μερικοί άνθρωποι ίσως καταλάβουν το λάθος, ίσως να ήταν και ανάγκη κάποιοι να πέσουμε στη λακκούβα με τα ψέματα για να ανακαλύψουμε μέσα από τον πόνο την αλήθεια. Τον εαυτό μας. Οι περισσότεροι όμως πιστεύω πως δεν τολμούν να αμφισβητήσουν την ιδέα, γιατί ταυτισμένοι με αυτή, και προερχόμενοι από κάποιο παρελθόν, πολλές φορές τραυματικό, αισθάνονται πως αμφισβητώντας την ιδέα, θα αμφισβητήσουν τον εαυτό τους και δεν το αντέχουν. Προτιμούν λοιπόν να ζουν μέσα στο ψέμα γιατί η αλήθεια πονά.

Μέσα από τη συγγραφή εντοπίσατε τυχόν δικά σας λάθη στην πραγματική ιστορία; Ναι. Και αυτό είναι ίσως ένα. Το ότι μέσα στο φόβο που ζούσα αδυνατούσα να δω την πραγματικότητα. Ή καλύτερα, ενώ στο βάθος την ήξερα, δεν μπορούσα να απεγκλωβιστώ από το μυαλό μου, το οποίο είχε πάει όπου ήθελε, αδιαφορώντας παντελώς για μένα. Τελικά τρελάθηκα, και μόνο ο Θεός ξέρει πόσο προσπάθησα, μέσα σ’ αυτή την τρέλα που ζούσα, να παραμείνω ζωντανός και συνειδητός, έστω και στο ένα τοις εκατό της ύπαρξής μου. Τόσο μόνο κατάφερα να κρατήσω από τον εαυτό μου, το υπόλοιπο χάθηκε,

εκεί. Τελικά, αυτό το ένα τοις εκατό ήταν αρκετό για να με σώσει. Ήταν η σπίθα της ζωής μου και μου έφτασε μια χαρά. Εσείς βιώσατε μια συγκεκριμένη κατάσταση, μία συγκεκριμένη πλευρά της ασκητικής ζωής. Αυτά ισχύουν παντού; Πόσο έχει σχέση αυτή η κατάσταση με την εκκλησία και σε δεύτερο επίπεδο, με τον ίδιο το Θεό; Θεωρείτε ότι κάποιος θα απομακρυνόταν από τον Θεό αν διάβαζε το έργο σας; Αυτό που βίωσα εγώ είναι μια περίπτωση ανάμεσα σε πολλές, μα όχι η μοναδική. Συμβαίνει και συνέβαινε και παλιότερα και πολύ φοβάμαι πως θα συνεχίσει να συμβαίνει. Το άβατο του αγίου όρους, μα και των μοναστηριών που βρίσκονται και έξω από το όρος, βοηθά σε αυτό. Ο πραγματικός όμως λόγος δεν είναι αυτός, αλλά η εναντίωση στη φυσική μας σεξουαλικότητα και η μη συμμόρφωση με τη φύση μας. Η φύση λοιπόν επαναστατεί, εις βάρος μας. Το ίδιο ισχύει και για την κοσμική εκκλησία. Όταν οι άνθρωποι πάνε ενάντια στη φύση και τη λογική, τότε, όπου και να βρίσκονται, βιώνουν τις συνέπειες της λανθασμένης τοποθέτησής τους. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι της εκκλησίας έτσι. Είναι όμως αρκετοί. Αυτούς, θα έπρεπε η εκκλησία να τους αποβάλει από τους κόλπους της, γιατί πολύ απλά βλάπτουν, διαφθείρουν και εκμεταλλεύονται, τόσο τους ανθρώπους, όσο και την εκκλησία την ίδια.

Όσον αφορά το Θεό, δεν έχει καμία σχέση ο Θεός με όλα αυτά. Ξέρετε, κάποτε, όταν συζήτησα με κάποιους την πιθανότητα να γράψω το βιβλίο, μου είπαν να μην το κάνω γιατί έτσι θα διασυρόταν το όνομα του Θεού. Απάντησα λοιπόν σε αυτούς τους ανθρώπους πως, δεν είμαι εγώ αυτός που θα διασύρει το όνομα του Θεού, γιατί αγαπώ το Θεό με όλη μου την καρδιά και τον υπηρετώ πάντα. Το όνομα του Θεού, αν διασύρεται, που δεν το πιστεύω, διασύρεται από εκείνους που στο όνομά Του διαπράττουν εγκλήματα, κακοποιούν και βλάπτουν τους συνανθρώπους τους, και όχι από εμένα. Ο Θεός είναι που με βοήθησε να σωθώ

και να γλυτώσω από την καταστροφή, τόσο στο μοναστήρι, όσο και στη μετέπειτα ζωή μου, που γύρισα πίσω διαλυμένος και κακοποιημένος με όλους τους τρόπους. Είστε έτοιμος για πιθανή κριτική ή διάψευση των γεγονότων που περιγράφετε; Είμαι έτοιμος για τα πάντα. Ήμουν από την πρώτη στιγμή που συνειδητοποίησα τι γράφω. Αδιαφορώ για οτιδήποτε. Ας με κρίνουν, ας με μισήσουν ίσως κάποιοι, ας πουν ό,τι θέλουν. Ας τολμήσουν όμως να σταθούν στον καθρέφτη και να πουν έστω μία και μόνο αλήθεια στον εαυτό τους. Τους το εύχομαι. Περιμένατε ότι το έργο θα γινόταν τόσο επίκαιρο, με την αποκάλυψη των τελευταίων γεγονότων; Για να πω την αλήθεια, όχι. Δεν το είχα φανταστεί. Η κίνησή μου και η προσπάθεια της έκδοσης του βιβλίου, αφορούσε, για εμένα, την ανάγκη κοινοποίησης της αλήθειας που η εκκλησία κρατάει επιμελώς κρυμμένη. Επίσης, πολύ σημαντικότερο ίσως από αυτό, ήταν η ανάγκη μου να δείξω μέσα από την ιστορία μου, τόσο το πως είναι να ζει κανείς εγκλωβισμένος στο μυαλό του, όσο και το πόσο ανάγκη είναι να μπορέσουμε τελικά να διαχειριστούμε και να αποδεχτούμε τη σεξουαλικότητα, ως πραγματικότητα.

Το βιβλίο του Νέστορα Φανάρα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λογότυπο. www.logo-typo.gr

μικρές & διαφορετικές προσεγγίσεις

ι ε π α π

η ν ε μ ύ ο λ

Ηε

ς ω ε ξ ί ο ν

ΕΛΕΥΣΗ

Α ς τη

Με ρώτησαν "γιατί επαπειλούμενη"; Γιατί έχουμε μαζέψει πολύ βαρυχειμωνιά τα τελευταία χρόνια. Τόση, που μάλλον έχουμε συνηθίσει και οι αλλαγές μας προκαλούν αναστάτωση. Φαντάζει σαν απειλή… Γιατί και όταν την είχαμε την Άνοιξη, δεν ξέραμε τι να την κάνουμε. Την προσπερνάμε, την περιορίζουμε, δεν την χαιρόμαστε… Πάντα έχει ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουν μία φράση, τελείως διαφορετικοί άνθρωποι. Τι γεννά στον καθένα, τι τον κεντρίζει, τι φαντάζεται... Ελπίζω να μας απειλήσει αυτή η Άνοιξη, περισσότερο από άλλες φορές. Το ‘χουμε ανάγκη.

Ξεπροβάλλει αργά-αργά Ηλέκτρα Τζώρτσο υ

Χρόνια τώρα έχω μία κόντρα με όσους αρνούνται να δεχτούν ότι το καλοκαίρι πέρασε και συνεχίζουν να απλώνουν τους Αύγουστους στο άπειρο. Είναι αυτός ο φόβος μήπως μας πλακώσει ο βαρύς ουρανός του χειμώνα και δεν καταφέρουμε ποτέ ξανά να λουλουδιάσουμε. Ξεχνάνε όμως ότι χωρίς χειμώνα, άνοιξη δεν έρχεται. Αυτή η σοφή διαδοχή των εποχών κινεί τα νήματα της φύσης και σπάει τα δικά μας. Χρώματα, μυρωδιές και διαθέσεις που μπερδεύονται για να μας χαρίσουν νέους δρόμους. Αρκεί να σκεφτούμε πόσο ανασαίνουμε καλύτερα με τις ηλιόλουστες μέρες μέσα στο καταχείμωνο και πόσο ηρεμούμε όταν φυσάει ένα δροσερό αεράκι μέσα στο καλοκαίρι ή με μία λυτρωτική βροχούλα που διώχνει τη ραθυμία του καύσωνα. Η κάθε εποχή περικλείει στοιχεία της προηγούμενης και της επόμενης και αυτό είναι μεγάλη μαγκιά της φύσης που μόνο μαθήματα έχει να μας δώσει. Ας μη φοβόμαστε και ας μην γινόμαστε εμμονικοί. Ας χαιρόμαστε με αυτήν την ποικιλία, αφού πάντα μπορούμε να έχουμε την απελευθερωτική σιγουριά ότι, θέλουμε δε θέλουμε, η άνοιξη πάντα θα μας περιμένει με ένα πλατύσκαλο στο κατώφλι της. Η άνοιξη λοιπόν θα ξεπροβάλλει αργά-αργά. Ίσως λίγο βαριεστημένα, λίγο απαισιόδοξα, με εκνευριστικές μύγες και κάποιες ενοχλητικές αλλεργίες. Αλλά δε θα μας αρνηθεί τις αμυγδαλιές της, τις μέλισσες, τις πασχαλιές και τα σούρουπα που μυρίζουν ταυτόχρονα νοσταλγία και όρεξη για ζωή.

ΠΡ

ΙΝ ΟΤΕ

ΆΛ ΠΑΡ

ΝΗ ΌΜΕ : ΑΣΗ Ό Ρ ΑΚ

ΛΗΛ

«ΆΝΟΙΞΗ», ΜΠΆΜΠΗΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΟΣ

Η

Έρχεται η Άνοιξη κοντά μου (και σκουπίζω με αηδία τον ώμο μου) Νταίζη Ντάκο υ

Ο αστρολογικός μου χάρτης φταίει σίγουρα για την απόλυτη ανικανότητά μου να αποδεχτώ τις αλλαγές. Και η αλλαγή εποχών δεν θα αποτελούσε εξαίρεση. Δεν ξέρω αν προτιμώ να μένω στη βαρυχειμωνιά, μόνο και μόνο για να μην κάνω το βήμα προς την Άνοιξη. Ω, μα φυσικά μιλάω συμβολικά φιλές και φίλοι. Μήπως και εσείς δεν το έχετε πάθει έστω και μία φορά; Για να μην αλλάξει τίποτα δεν έχετε διατηρήσει σχέσεις που δεν πάνε πουθενά; Εργασιακά περιβάλλοντα που δεν σας εξελίσσουν; Σπίτια με χίλια προβλήματα; Αμάξια που αγκομαχούν στην ανηφόρα ακόμη και στην κατηφόρα; Καμιά φορά η αλλαγή είναι τόσο δύσκολη, που δεν καταλαβαίνεις ότι είναι απαραίτητη. Όμως ευτυχώς η ίδια η φύση φρόντισε για τις αλλαγές. Κι αν ο μεγαλύτερος ζωντανός οργανισμός του πλανήτη θέλει και πρέπει να αλλάζει, ποιοι είμαστε εμείς για να τον αμφισβητήσουμε; Η φίλη μου η Πέρσα μου είπε το φλιτζάνι την ώρα που εγώ έβλεπα στα άστρα τα μελλούμενα. Και οι δύο είδαμε δυο δρόμους: στασιμότητα ή αλλαγή. Με ρώτησε τι προτιμάω. Την κοίταξα με τρόμο και ευχήθηκα μία φορά να πέσω έξω στις προβλέψεις μου.

Νοσταλγία

Andrianna Barbec ho

Είμαι εγώ που προτιμώ το χειμώνα; Στάθηκα χτες μπροστά σε μια μυγδαλιά και θυμήθηκα τα κείμενα που η γιαγιά μου μου διάβαζε όταν ήμουν μικρή. Γραμμένα από ελάσσονες λογοτέχνες υμνούσαν τις μυγδαλιές σαν τις υπάρξεις (!) εκείνες που μας φέρνουν την άνοιξη πριν την ώρα της, σημαιοφόροι μιας αφύπνισης που θα μας συγκλονίσει δίχως να μας ζητήσει την άδεια. Κοίταζα το δέντρο και υποψιαζόμουν πως η ολοφάνερη ομορφιά του είχε κάτι χαιρέκακο… Η άνοιξη θα `ρθει και συ θα ξεκουνήσεις, παντρεύτηκες τη μιζέρια… Λόγια του τελευταίου άντρα που παντρεύτηκα, του εαυτού μου. Και μόνο ο θάνατος θέλει να μας χωρίσει. Γκρινιάζει χωρίς λόγο, το παιχνίδι έχει χαθεί. Τις περισσότερες ώρες τις μέρας θέλω να γράφω και να διαβάζω καθισμένη στο γραφείο μου. Μιλώ πολύ και στο τηλέφωνο, το παίρνω στον καναπέ και κουβεντιάζω με τις ώρες. Μιλώ με φίλους και φίλες που ζουν μακριά και δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να με επισκεφτούν. Κλείνω κάπως έτσι : «Καλό βράδυ, μου λείπεις πολύ». Τότε η γάτα με δαγκώνει ελαφρά στο πόδι, πάνω από τη χοντρή κάλτσα, τιμωρία για το ψέμα μου. Συναντιέμαι με τα παιδιά που μου φέρνουν το delivery. Ναι, μπορείς να πεις πως βλέπω κόσμο, βλέπω αυτούς. Σπάνια λέμε και καμιά κουβέντα. «Ξεπάγιασες;» ρώτησα σχεδόν στοργικά τον έναν. «Μπα, έχει φτιάξει…» απάντησε. Εννοούσε τον καιρό, η απάντησή του με πόνεσε. Αντίκρυσα ξανά με τα μάτια της φαντασίας τη μυγδαλιά που συνάντησα στον μικρό μου περίπατο. Αισθάνθηκα πόνο θανάτου και νοσταλγία για όσα θα χάσω.

» «ΉΡΘΕΣ ΕΣΎ», ΑΛΈΚΟΣ ΖΑΧΑΡΆΚΟΣ (ΜΊΜΗΣ ΠΛΈΣΣΑΣ)

από την ταινία “Κορίτσια για φίλημα”

«GAZI» ANNA VISSI

(COVER TONY & THE BLUE SHADOWS) "Live just for us !"

Επτά παροιμίες της κόλασης για την άνοιξη Βασίλης Κιμο ύλης

Η άνοιξη τρελαίνει τους χυμούς, βαυκαλίζει το μυαλό με την ίδια ψευδαίσθηση παντοδυναμίας, το σπρώχνει να πατήσει συνοριακές γραμμές. Η άνοιξη λογχίζει τον χειμώνα, χώνεται στη μύτη του καλοκαιριού σαν κύμα, καρφώνει το φθινόπωρο σαν βέλος. Η άνοιξη είναι το τέλος κι αυτού του ατελείωτου χειμώνα, αλλά δεν ωφελεί να ξέρεις πως στο τέλος του χειμώνα σε περιμένει άλλη μια άνοιξη. Η υπόσχεση της άνοιξης έχει σουβλερά δόντια, και τη λένε καλοκαίρι. Η άνοιξη είναι ο επιδειξίας του καλοκαιριού. Η άνοιξη κρύβει έναν αριθμό που ζεματάει: Πόσες άνοιξες σου μένουν ακόμη να ζήσεις. Η άνοιξη ως υπενθύμιση του βασικού κανόνα του παιχνιδιού: Κάποιος πρέπει να φύγει για να έρθεις εσύ, όπως στην ουρά για παρουσία στο ταμείο ανεργίας. Η άνοιξη είναι απατηλή. Καβάλησε το ακαριαίο παρόν κάθε εποχής, αφού «ο καθένας ζει μονάχα τούτο εδώ το παρόν, το στιγμιαίο. Όλα τ’ άλλα, είτε τα έχει ζήσει είτε του είναι αφανέρωτα».* * «[...] μόνον ζῇ ἕκαστος τὸ παρὸν τοῦτο, τὸ ἀκαριαῖον· τὰ δ᾽ ἄλλα ἢ βεβίωται ἢ ἐν ἀδήλῳ» Μάρκος Αυρήλιος, Τὰ εἰς ἑαυτὸν, 3.10 (μετάφραση: Γιάννης Αβραμίδης, εκδ. Θύραθεν)

ΛΛ ΑΡΆ

Π ΕΝΗ Μ Ό Ν Η: ΤΕΙ ΌΑΣ ΠΡΟ Ρ Κ Α

Σάλτα να φύγουμε από εδώ, τούτος ο κόσμος πια δεν μας χωράει Μπλακ Μάο υθ

Αλλοιωμένες μυρωδιές και λογική υπάρχει γιατί η άνοιξη δεν θα ’ρθει Μιλάμε, μιλάμε, μιλάμε και τίποτα δεν λέμε Έτσι θα αλλάξουμε τούτο τον κόσμο που πια δεν μας χωράει; Που πάμε και από που ερχόμαστε; Τι γυρεύουμε; Στο ίδιο σημείο μονάχα ας μην βρεθούμε Σάλτα να φύγουμε από εδώ Γιατί η άνοιξη δεν θα ’ρθει Θα κρυφτεί βαθιά μες στα εγώ μας Τι κι αν συμβεί αυτό; Η γη θα συνεχίσει να γυρίζει και χωρίς εμάς Τούτος ο κόσμος πια δεν μας χωράει… Στίχοι του τραγουδιού Physco killer - Talking Heads «Ξεκινάς μία συζήτηση και δεν μπορείς να την τελειώσεις. Μιλάς πολύ, αλλά δεν λες τίποτα. Όταν δεν έχω τίποτα να πω, το στόμα μου είναι κλειστό. Πες κάτι μία μόνο φορά, γιατί να το πεις ξανά;[…] Είμαστε ματαιόδοξοι και είμαστε τυφλοί Μισώ τους ανθρώπους, όταν δεν είναι ευγενικοί […]»

Η μέρα μεγαλώνει και η ζωή το ίδιο. Μικρή Λο υλο ύ

Δευτέρα βράδυ, μόλις είχαν γυρίσει οι γονείς μου από τη δουλειά. Αμίλητοι όλοι, καθόμασταν στο σαλόνι, ακούγοντας τις ειδήσεις της ημέρας. '' 1000 νέα κρούσματα, 70 θάνατοι, και 100 διασωληνωμένοι''. Φοβισμένη και λίγο παραξενεμένη τους κοιτάω όλους στα μάτια έναν προς έναν. Όλοι είχαμε κοκαλώσει με αυτά που ακούγαμε. Κοιτάω τον μπαμπά στα μάτια και βλέπω μία ανησυχία να τον πλημμυρίζει. Πάντα όμως προσπαθεί με κάποιο τρόπο, με κάποια λόγια του, να σπάσει την ησυχία, να χαλαρώσει την ατμόσφαιρα, να μην υπάρχει αμηχανία. Γυρνάει και μας λέει τότε "χειροτερεύει η κατάσταση, ε;". Κανείς δεν απάντησε. Τον κοίταξα και του χαμογέλασα. Έξω, κακός χαμός, βροχή και μπουμπουνητά, αέρας που κούναγε τις γλάστρες και τις τέντες. Θα έλεγε κανείς πως μπορεί και να ερχόταν και το τέλος του κόσμου! Τότε πάγωσε το βλέμμα μου. Κάτι είδα που μου τράβηξε την προσοχή. Μπορεί να ήταν και οι ψιχάλες που πέφτανε και αχνοφαίνονταν πάνω στο γκρίζο χρώμα της απέναντι πολυκατοικίας. Ξεκίνησα να σκέφτομαι τι γίνεται στον κόσμο, όμως ξαφνικά κάτι είχε αλλάξει. Το παρατηρούσα κάθε απόγευμα από τα παράθυρα του δωματίου μου, χωρίς όμως να το καταλαβαίνω. Αφού ''επανήλθα στην πραγματικότητα'', πετάγομαι ξαφνικά και λέω : ''Δε ξέρω τι λέτε εσείς πάντως η μέρα έχει αρχίσει να μεγαλώνει''. Και κάπως έτσι ξεκινήσαμε όλοι να γελάμε.

ΗΛΗ

«ΑΠΟΔΟΜΗΤΙΚΆ ΠΟΥΛΙΑ»

«PSYCHO KILLER» TALKING HEADS

«ΜΕΝΕΞΈΔΕΣ ΚΑΙ ΖΟΥΜΠΟΎΛΙΑ» ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ

Περιορισμός Κο υαλία

Δε μπορώ να ξεπεράσω καμία Άνοιξη Νικολέτα Βίκο υ

Σκεφτόμουν διάφορα κλισέ για την Άνοιξη. Από Σοφία Βόσσου μέχρι ποιήματα του Pablo Neruda... Η αγαπημένη εποχή, η αιώνια εφηβεία, ο άγουρος έρωτας. Ένα λουλούδι που θες να βάλεις στον πάγο να μείνει για πάντα ίδιο: αγέραστο, αγέρωχο, άφταστο. Σκεφτόμουν εκείνα τα ένστικτα που ξυπνάει η άνοιξη που έρχεται βαρώντας τα ταμπούρλα. Η επανάσταση, η ουτοπία. Ροζ σύννεφα φραουλένια...Νεκροταφεία πνιγμένα στα αγριολούλουδα. Η βελόνα που κολλάει στο ίδιο τραγούδι ξανά και ξανά. Σκεφτόμουν ασπρόμαυρες φωτογραφίες με φτωχούς, οικογένειες με πλατιά χαμόγελα, Πρωτομαγιά στον κάμπο. Κατοχές με πείνα και πιτσιρικάδες στην αντίσταση με φωτιά στα μάτια. Δε μπορώ να ξεπεράσω καμία Άνοιξη!

Με το μαγικό ραβδάκι της θετικής σκέψης και της ευγνωμοσύνης για αυτά που έχουμε, υποδεχόμαστε την Άνοιξη που μας βρίσκει για άλλη μια φορά σε περιορισμό. Περιορισμός. Βαριά κουβέντα. Περιορισμό πρόσβασης κυρίως στα υλικά αγαθά από τα οποία κορεστήκαμε, ενώ γύρω μας υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι έκφρασης και δημιουργίας. Έξαλλου δε μας τα έχουν πάρει και όλα. Οι περίπατοι στο ανθισμένο πάρκο, ένα ξεχασμένο βιβλίο που κάποτε αγοράσαμε, αλλά ποτέ δεν καταφέραμε να διαβάσουμε, μια ζεστή αγκαλιά, ο ουσιαστικός διάλογος με πρόσωπα που αγαπάμε, ένας καλός λόγος στο διπλανό μας, ο δημιουργικός χρόνος με τα παιδιά μας, η ανταλλαγή είναι αξίες που δεν περιορίζονται, δεν μπαίνουν σε καλούπια, απλά υπάρχουν για να μας υπενθυμίζουν την ομορφιά που υπάρχει γύρω μας σε απλά καθημερινά πράγματα. Εύχομαι αυτή η Άνοιξη να γίνει το φωτεινό μας μονοπάτι, που στο διάβα του θα βρίσκονται όλες εκείνες οι ξεχασμένες άξιες και αρετές. Εκείνες που λησμονήθηκαν στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές περιβάλλον, στηριζόμενο μόνο στα υλικά αγαθά. Ένα μονοπάτι που όλοι θα έχουν πρόσβαση, αρκεί να το θελήσουν. Να θυμάσαι οτι χωρίς εσένα, αυτό το μονοπάτι θα χάσει μια ομορφιά, μια ποίηση, ένα τραγούδι, μια νότα… Περπάτησέ το… Είναι Άνοιξη και εσύ μοναδικός!

Μα όχι αυτή η άνοιξη! Αγγελική Μπο ύρο υ

«Η άνοιξη αυτή μας βρήκε όλους απροετοίμαστους κι ανόρεξους ή αδιάφορους – απροετοίμαστη κι η άνοιξη, σε κάθε της βήμα κοντοστέκεται σαστίζει και σωπαίνει κάτω απ’ τα λίγα της δέντρα– δε ρωτάει…» ​ Και κάπως έτσι, όπως το περιγράφει ο Γιάννης Ρίτσος, ετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε την άνοιξη. Εγκλωβισμένοι σε μία ανώφελη καραντίνα, με τη ζωή να μας προσπερνά και να έχει μπει σε αναμονή. Κάποτε θα βγαίναμε να χαρούμε τη φύση, θα ζέσταινε ο καιρός και θα ήταν ευκαιρία για βόλτες (άσκοπες μετακινήσεις), χωρίς sms, χωρίς μάσκες, χωρίς αντισηπτικά, χωρίς χρονικό όριο. Μα όχι αυτή η άνοιξη! Σχεδόν τρέμουμε τον ερχομό της, κλεισμένοι στα σπίτια μας, να δουλεύουμε μονίμως στους ίδιους τέσσερις τοίχους - σχεδόν να ευχόμαστε να μην έρθει, μήπως και σταματήσουμε να κοιτάζουμε με λαχτάρα έξω από το παράθυρο. Φτάσαμε να νοσταλγούμε τον καιρό που το μοναδικό μας πρόβλημα ήταν οι ανοιξιάτικες αλλεργίες…

ΠΡΟΤ

«CONEY ISLAND BABY» LOU REED

«MY MORNING JACKET» SPRING (AMONG THE LIVING)

ΕΙΝΌ

ΜΕΝΗ

ΑΚΡΌ

ΠΑΡΆ

ΑΣΗ:

ΛΛΗΛ

«NESCAFE THEME (ΆΝΟΙΞΗ)» ΛΟΥΚΙΑΝΌΣ ΚΗΛΑΗΔΌΝΗΣ

Η

01

G FR EE A REA · CO VID-1 9 TH INKIN G FR EE A REA · CO VID-1 9 TH INKIN

Χαμένη (χωρίς ειρμό) ελευθερία ΤΗΣ ΕΥΤΕΡΠΗΣ ΜΟΥΣΟΥ

G FR EE A

Μου ζήτησαν να γράψω για τη χαμένη ελευθερία από πέρσι το Μάρτιο. Για την ελευθερία που χάνεται σταδιακά και απότομα, υπόγεια και φανερά. Η οργή και το παρανοϊκό αίσθημα που μου προκαλεί η αύξηση αστυνομικής βίας, η απαγόρευση κυκλοφορίας και η χαμένη ζωή που δεν δικαιολογείται, δεν μου επέτρεψαν να γράψω κάτι με ειρμό. Έτσι, άλλη μια νύχτα στο σπίτι, με χιόνια έξω, αποφάσισα να παίξω ένα παιχνίδι συνειρμικής γραφής - διαδικτυακά πάντα - με τη φίλη μου, Τζέην Έιρ. Η ένδειξη “/“ σηματοδοτεί την εναλλαγή μεταξύ μας. Η εποχή δεν έχει ειρμό, έχει χάος σε όλα τα επίπεδα όπως η παρακάτω ακολουθία. Η παρακάτω ακολουθία είναι αφιερωμένη σε όλους όσους νιώθουν πως ο χρόνος χάλασε, πως τους λείπει η ζωή τους, πως είναι εγκλωβισμένοι σε μια παράλογη συνθήκη, που κάθε μέρα προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί τα αεροπλάνα συνεχίζουν να πετάνε, ενώ τα θέατρα και τα σινεμά και τα μουσεία είναι κλειστά, που κάθε μέρα στις 9 παρά δέκα αναρωτιούνται γιατί ο χρόνος τους τελείωσε. Και είναι αφιερωμένο και σε όλους τους φίλους μου που μαζεύονταν με γκρίνια στο μπαρ με τα ντοματίνια, αλλά μαζεύονται και τώρα. Τους βλέπω σπάνια και κρυφά. Εύχομαι σε όλους μας ένα καλοκαίρι που θα έρθει.

Θέλω να πάρω το αυτοκίνητο και να πάω μια βόλτα στις 2 το πρωί/ Είναι όλα σαν Χριστούγεννα ή απόγευμα Κυριακής/ Το απόγευμα της Κυριακής θα έπρεπε κανείς να μπορεί να βάλει το τηλέφωνο σ' ένα χαρτόκουτο, να το αφήσει δίπλα σ' ένα κάδο και να βγει μια βόλτα στο κέντρο χωρίς όριο/ Οι δρόμοι κάποτε έγραφαν στοπ. Ήξερες και σταμάταγες. Τώρα πνιγήκαμε στους αναγραμματισμούς.Έπαψε η πόλη να έχει όριο/ Αλίμονό μας. Στη Στουρνάρη μου απάντησαν «δεν επιτρέπεται να αφήσεις λουλούδι»/ κοιτάζω στα δεξιά μου το Πλαίσιο, αναρωτιέμαι αν ήταν πάντα σε αυτή την πλευρά του δρόμου. Απαντάω στον εαυτό μου πως ήταν πάντα εδώ. Συνεχίζω όμως να με αμφισβητώ. Θα τραγουδήσω Παπάζογλου αποφασίζω. Όλα τριγύρω αλλάζουνε/ Τίποτα δεν έχει αλλάξει και τίποτα δεν είναι όπως παλιά. Μου φαίνεται σαν να ‘ναι χθες, μα πάνε τόσα χρόνια. Όχι αυτό δεν είναι του Παπάζογλου. Το άρθρο 8 άραγε θα φυλάκιζε τον Παπάζογλου που είπε το στίχο «μια τσογλανοπαρεα που κάνει κριτική;»/ Η φυλακή είναι για τον στιχουργό ή για τον τραγουδιστή; Ή και για τους δυο; Ή και για όσους άκουσαν τον δίσκο; Κάποτε θα πάω στο Μοναστηράκι, θα ψάξω σε πολλά μαγαζιά, θα βρω ένα δίσκο που θα μιλάει για τις πόλεις φαντάσματα, θα γυρίσω σπίτι και θα τον ακούσω μόνος μου-ίσως κλάψω και μετά θα πάω σε ένα πάρτυ./ Όλες οι πόλεις φαντάσματα πιστεύω ότι φτιάχτηκαν όπως η Ατλαντίδα. Κάποιος τις βύθισε. Πως θα ήταν η Αθήνα κάτω από το νερό; Το πάρτυ θα ξεκινήσει στις 12:00 ακριβώς. Θα έχει πλαστικά ποτήρια και βότκα λεμόνι που δεν είναι και το αγαπημένο μου. Θα πιω από το ποτήρι σου κατά λάθος. Θα έχει ψευτο-ντισκομπάλες και δυνατή μουσική με χαλασμένα μπάσα/ Έχεις διαβάσει ποτέ συνθήματα που γράφουν στις υπόγειες διαβάσεις των δρόμων; Σε ένα πάρτυ διάβασα ''αποστείρωση και

εξευγενισμός το πρόβλημα είστε εσείς και ο καριερισμός''. Δεν το κατάλαβα. Είχα αρχίσει να φωνάζω ήδη το διπλανό σύνθημα για τον Πανιώνιο. Το Πάντειο κάποτε έκανε πάρτυ σε στοές και διαβάσεις. Αναρωτιέμαι αν σταμάτησαν τα πάρτυ ή αν σταμάτησαν να καλούν εμάς σε αυτά/ Γίνεται να σταμάτησαν τα πάρτυ; Γίνεται να τα βλέπουμε πια μόνο στις ταινίες; Γίνεται να μην κάνει πια καλοκαίρι; Έχω μια αίσθηση ότι πριν πολλά πολλά χρονιά ξενυχτήσαμε σε ένα πάρτυ με Βίκυ Μοσχολιού κάπου στη Διδότουφοβάμαι όμως ότι το είδα στον ύπνο μου/ Το πρώτο τραγούδι που είπε η Μοσχολιού ήταν το “χάθηκε το φεγγάρι” στην ταινία Λόλα. Το 1972 τραγούδησε την Κορδέλα ''Οι εργάτες ξεκινήσανε και πάνε και τα χρόνια Παναγιά μου πως περνάνε κι η κορδέλα, μοναχή στο μανταλάκι και στον ουρανό κλαίει το φεγγαράκι''. Σκέφτομαι αυτό και αυθαίρετα λέω πως όλα θα επιστραφούν. Νιώθω πως δεν έχει λογική ο συλλογισμός μου και αυτό με καθησυχάζει ακόμα περισσότερο. Στα πλοία ζαλίζομαι. Και στα μπαρ κάποιες φορές. Κάποτε αγόραζα το αθηνόραμα/ Κάποτε έπαιρνα τα free pres, δίσκους από το Μοναστηράκι και το σάντουιτς της Ελένης με τις 3 ελιές. Μετά κουβαλούσα κάτι ταμπέλες με ανοικτό πορτμπαγκάζ και κατέληγα να παρακαλάω τη Μαρίζα για ντοματίνια που αιωρούνται πάνω από τεκίλα. Έρχονταν εκεί και οι άλλοι ως αργά τη νύχτα, μετά το θέατρο. Κάποιος πάντα έλεγε "μπούχτισα εδώ πέρα". Τώρα όταν το σκέφτομαι , ντρέπομαι που το είχα πει κι εγώ. "Κλείσανε τα κέντρα. τα σινεμά και τα καφενεία". Αυτός ο στίχος διώκεται; Το γεγονός ότι το τραγουδάω, διώκεται;

Ιδιωτικές διαγνωστικές μονάδες στη νέα εποχή της COVID-19 Η συνεχώς αυξανόμενη διασπορά του COVID-19 και των νέων μεταλλάξεων αυ-

AREA τού, έχει προκαλέσει αυστηρά περιοριστικά μέτρα παγκοσμίως. Η απομόνωση

που έχει επέλθει, έχει επιφέρει αρκετά αρνητικά αποτελέσματα, τόσο σε ιατρικό, όσο σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο. Της Γιώτας Τριανταφύλλου, Χημικός MSc Κλινικής Βιοχημείας- Μοριακής Διάγνωσης.

Σύμφωνα με μία αμερικάνικη έρευνα που συμμετείχε το Harvard T.H. Chan School of Public Health, ο εγκλεισμός εξαιτίας της νόσου του Κορονοϊού (COVID-19) έχει δημιουργήσει επιδείνωση της υγείας των ανθρώπων με προϋπάρχοντα νοσήματα. Κατά την διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας COVID-19 καθώς και μετά από αυτό, ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων αναβάλλει τις επισκέψεις του στον ιατρό και καθυστερεί την διεξαγωγή των απαιτούμενων διαγνωστικών εξετάσεων.

συμβάλλει στη σωστή αντιμετώπιση επειγόντων, ή άλλων περιστατικών. Κοσμοϊατρική: Η εμπειρία σαν ιδιωτική διαγνωστική μονάδα

Παράλληλα, μία δημοσκόπηση με θέμα την υγεία, από το αμερικάνικο Kaiser Family Foundation έδειξε ότι κατά την πανδημία το 52% των ενηλίκων παρέλειψε οδοντιατρικές θεραπείες και εξετάσεις, 42% των ενηλίκων καθυστέρησαν εργαστηριακές και διαγνωστικές εξετάσεις που δεν αφορούσαν την COVID-19, 15% καθυστέρησαν χειρουργικές επεμβάσεις, 36% δεν πραγματοποίησαν τα απαιτούμενα προληπτικά διαγνωστικά check up, 36% δεν ακολούθησαν θεραπεία για ήδη υπάρχουσες ασθένειες, 32% δεν έκαναν τις απαιτούμενες διαγνωστικές απεικονιστικές εξετάσεις και 24% παρέλειψαν οφθαλμολογικές εξετάσεις.

• Η εξέταση σε μία ιδιωτική διαγνωστική μονάδα απαιτεί ολοκληρωμένη γνώση, ψυχολογική υποστήριξη και αμεσότητα.

• Η ανάγκη συμπληρωματικής λειτουργίας των ιδιωτικών μονάδων υγείας στο δημόσιο σύστημα φαίνεται να είναι όλο και πιο εμφανής με την πάροδο του χρόνου στη συνείδηση των εξεταζομένων.

• Παρά τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν λόγω της πανδημίας ο ιδιωτικός χώρος υγείας καλείται να διατηρήσει την ισορροπία μεταξύ της άρτιας επιστημονικής κατάρτισης και της ανθρώπινης προσέγγισης.

• Η πρόκληση των μονάδων μας είναι η αντιμετώπιση της ψυχολογικής επιβάρυνσης, της αγωνίας και του αισθήματος απομόνωσης των εξεταζομένων και η διατήρηση της ποιότητας των υπηρεσιών.

• Η τήρηση των πρωτοκόλλων ασφαλείας είναι το κύριο μέλημα των μονάδων. Έτσι μειώνουμε τον κίνδυνο για διασπορά του ιού και προσφέρουμε ψυχολογική και ουσιαστική ασφάλεια που οι εξεταζόμενοι έχουν ανάγκη, τόσο στους χώρους, όσο και από τους ανθρώπους των μονάδων.

Αν και τα ποσοστά αυτά προέρχονται από το πρώτο κύμα της πανδημίας, πολλοί υποστηρίζουν ότι ενδέχεται να έχουν αυξηθεί μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου κύματος.

Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς ο σεβασμός και η υπευθυνότητα στο κλινικό πρόβλημα του εξεταζομένου αποτελούν τον κύριο στόχο του συστήματος υγείας, δημοσίου και ιδιωτικού.

Για τη διεξαγωγή εξετάσεων οι πιο συχνές αιτίες της καθυστέρησης είναι:

Αξίες όπως ευαισθησία, φροντίδα, ανακούφιση και αξιοπιστία αναδύονται έντονα από την ανάγκη της κοινωνίας για την επιβίωση, την ασφάλεια και την βελτίωση της ποιότητας ζωής. Αυτές τις αρχές καλούμαστε όλοι από την θέση ευθύνης μας να υπηρετήσουμε, προσφέροντας την βέλτιστη εξυπηρέτηση και υποστήριξη στους ανθρώπους της πόλης μας.

Ένας στους πέντε ενήλικες (περίπου το 20% του πληθυσμού) καθυστέρησαν να λάβουν ιατρική περίθαλψη σε σοβαρά προβλήματα υγείας και πάνω από το 57% είχαν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τους.

• Δύσκολη πρόσβαση στο σύστημα υγείας και στις δημόσιες δομές • Μετατροπή της λειτουργίας συγκεκριμένων νοσοκομείων σε μονάδες νοσηλείας COVID-19.

• Οικονομικοί λόγοι • Φόβος κινδύνου έκθεσης στον SARS-CoV-2 • Αλλαγή προτεραιοποίησης του προβλήματος τους Ποιος είναι ο ρόλος ενός ιδιωτικού διαγνωστικού κέντρου πρωτοβάθμιας περίθαλψης

Μαγνητική Τομογραφία Αξονική Τομογραφία Ψηφιακή Μαστογραφία Τομοσύνθεση Ψηφιακή Ακτινογραφία Ψηφιακή Πανοραμική Ακτινογραφία Ψηφιακή Πλάγια Κεφαλομετρική Ακτινογραφία Υπολογιστική Ογκομετρική Τομογραφία CBCT Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας Λιπομέτρηση Υπέρηχοι Σώματος Υπέρηχοι (triplex) Αγγείων Διακολπικό - Διορθικό Υπερηχογράφημα Υπέρηχοι Μυοσκελετικού Αρθρώσεων - Μαλακών Μορίων Βιοψίες

ο ΠΥΡΗΝΙΚΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ ν έΤΜΗΜΑ Καρδιολογικό Υπέρηχοι (triplex) καρδιάς - Stress Echo Test κοπώσεως Νευρολογικό Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα Ηλεκτρομυογράφημα Γαστρεντερολογικό - Ενδοσκοπικό Γαστροσκόπηση Κολονοσκόπηση Εικονική Κολονοσκόπηση Βιοπαθολογικό Μικροβιολογικό Ανοσολογικό Βιοχημικό Ορμονολογικό Μοριακό Κυτταρολογικό

νέα

Rast Test Επίπεδα φαρμάκων Test PAP Προγεννητικός έλεγχος Check up

Ειδικά Τμήματα Διαγνωστικών Εξετάσεων COVID-19 στις μοναδες Άνω Πατησίων & Σεπολίων

Σε ένα ιδιαίτερα επιβαρυμένο δημόσιο σύστημα υγείας εν καιρώ πανδημίας, η ύπαρξη ενός ιδιωτικού διαγνωστικού κέντρου πρωτοβάθμιας περίθαλψης λειτουργεί συμπληρωματικά στο δημόσιο σύστημα και συντελεί στην αποσυμπίεση του για τη διεξαγωγή διαγνωστικών εξετάσεων, την ταχύτητα εξυπηρέτησης των ασθενών και την ψυχολογική υποστήριξη των εξεταζομένων. Συγχρόνως,

ΠΑΤΗΣΊΩΝ 237, ΠΛ. ΚΟΛΙΆΤΣΟΥ t. 210 864 0918 f. 210 866 5155

ΑΜΦΙΑΡΆΟΥ 165, ΣΕΠΌΛΙΑ t. 210 515 7982 f. 211 106 2301

XΑΛΚΊΔΟΣ 12, ΆΝΩ ΠΑΤΉΣΙΑ t. 210 864 0918 f. 210 866 5155

www.kosmoiatriki.com info@kosmoiatriki.com

FRE G E AREA N E I R K F N I H HINKING ID-19 T T V O 9 1 C · COVID E AREA E R F AREA · INKING H T 9 1 OVID-

Απαντήσεις για τα εμβόλια εν μέσω πανδημίας

02 ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ ΑΡΓΥΡΗ

Υπάρχει μια ομάδα στο Facebook που στόχος της είναι να ενημερώσει, μακριά από φωνές και αντεγκλήσεις, για τον εμβολιασμό, χωρίς να στοχεύει στον εκφοβισμό του κοινού, όπως έχουμε συνηθίσει να γίνεται πολλές φορές στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. "Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ" είναι μια ομάδα που δημιουργήθηκε πολύ πριν το ξέσπασμα του κορονοϊού και χαρακτηρίζεται από τη σοβαρότητα που περιμένουμε από μια κοινότητα γιατρών και επαγγελματιών υγείας.

Η ομάδα "Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ" δημιουργήθηκε στο Facebook στις 4 Ιουνίου 2017. Ποιο ήταν το έναυσμα για τη δημιουργία της; Το έναυσμα, τότε, ήταν η έντονη διαμάχη που «φαινόταν» να υπάρχει στα κοινωνικά μέσα για τα εμβόλια. Εκείνο που έλειπε και λείπει είναι ένα ξεκάθαρο σήμα με οδηγίες, παρουσιάσεις, τεκμηριωμένες συζητήσεις συνολικά πάνω στο πλάνο εμβολιασμού. Οι δημιουργοί και διαχειριστές της ομάδας έχουν σχέση με τον ιατρικό κλάδο, ώστε να επιβλέπουν την εγκυρότητα των πληροφοριών που διαχέονται; Ναι. Το να ανήκεις στον χώρο της υγείας, το να υπάρχουν μέσα στη διαχειριστική ομάδα γιατροί και φαρμακοποιοί ήταν προϋπόθεση για να μπορούμε όχι μόνο να αξιολογούμε τις ειδήσεις, αλλά και να τις επικοινωνούμε. Από εκεί και πέρα τα θέματα δημόσιας υγείας και οι ίδιες οι υπηρεσίες υγείας είναι δια-τομεακά. Πώς εξελίχθηκε η ομάδα μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας; Υπήρξε συρροή νέων μελών λόγω της ανάγκης του κόσμου να πληροφορηθεί για τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν; Από την πρώτη στιγμή προωθήσαμε το ημερολόγιο του κορωνοϊού του παθολόγου γιατρού κου Γιώργου Παππά. Με την αρχή της πανδημίας, η κίνηση στο γκρουπ πράγματι αυξήθηκε. Ο κόσμος έψαχνε να πάρει περισσότερες πληροφορίες για το τι συμβαίνει. Βέβαια, το γκρουπ αφορά τον εμβολιασμό, οπότε η εμπλοκή με την πανδημία έγινε καταχρηστικά στην προσπάθειά μας να υποστηρίξουμε, όσο γίνεται, την ενημέρωση του κόσμου. Η αλματώδης αύξηση της κίνησης στο γκρουπ έγινε όταν πλέον είχαμε αρχίσει να συζητάμε την έγκριση και διάθεση των εμβολίων για τον κορονοϊό. Οργανώνετε αρκετά Facebook live στην ομάδα. Ποιοι είναι κατά βάση οι ομιλητές και τα θέματα προς ανάλυση; Τα live έχουν ως στόχο την ενημέρωση για τα νεότερα δεδομένα γύρω από τον εμβολιασμό για τη νόσο covid-19. Έχουμε καλεσμένους που θεωρούμε πως ταιριάζουν με όσα κενά έχουμε εντοπίσει όλα αυτά τα χρόνια. Μέχρι τώρα, για παράδειγμα, είχαμε καλεσμένους να μας μιλήσουν για την δημοσιογραφία υγείας, την διστακτικότητα στον εμβολιασμό, την τεκμηριωμένη ιατρική και την αβεβαιότητα γύρω από την ερευνητική πληροφορία. Οι καλε-

σμένοι είναι ειδικοί, επαγγελματίες και ερευνητές στο αντικείμενο προς συζήτηση. Στόχος μας είναι συζητήσεις σε χαλαρό ύφος, από ανθρώπους του αντικειμένου, όπου θα θέτουμε κυρίως σκέψεις και προβληματισμούς. Θεωρείτε ότι η ομάδα έχει δημιουργήσει αντίκτυπο στην κοινή γνώμη; Θα ήταν υπερβολικό να υποστηρίζαμε κάτι τέτοιο. Εκείνο που ίσως μπορούμε να υποστηρίξουμε είναι πως η κοινότητα των συμμετεχόντων που είναι πιο ενεργοί στο γκρουπ, ίσως έχουν συμβάλλει στο να ενημερωθεί καλύτερα ο κλάδος τους πάνω στο θέμα. Επίσης, πιθανώς έχουν συμβάλει στο να αλλάξει λίγο η νοοτροπία και να βλέπουμε πλέον το πρόβλημα συνολικά, με όλα τα κενά και τα προβλήματα της πρακτικής εφαρμογής του πλάνου εμβολιασμού. Έχετε αντιμετωπίσει περιπτώσεις δημοσιεύσεων τις οποίες αναγκαστήκατε να διαγράψετε; Ναι, είναι κάτι που είναι ρητά διατυπωμένο και στους κανόνες άλλωστε. Δεν επιθυμούμε θόρυβο, ακόμα και με την μορφή αστεϊσμών, για ψεύτικες ειδήσεις ή hoaxes. Επίσης, δεν μπορούμε να διαχειριστούμε την προσωπική γνώμη, άποψη ή εμπειρία του καθενός. Είναι ένα γκρουπ με πάρα πολλά μέλη, και ο στόχος μας είναι να έχουμε νήματα καθαρά, με χρήσιμη πληροφορία για όσους την αναζητούν. Ποια είναι η στάση που λαμβάνετε από τα μέλη σας ομάδας σας; Θα ήταν ψέμα να πούμε πως όλοι είναι ευχαριστημένοι με το γκρουπ. Όμως, έχουμε ζυγίσει τα θετικά και τα αρνητικά και έχουμε αποφασίσει να έχουμε μια αυστηρή στάση στη διαχείρισή του. Δεν θέλουμε να αναπαράγουμε φαινόμενα που παρατηρούμε στα κοινωνικά μέσα και με τα οποία διαφωνούμε. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τους συμμετέχοντες Θεμιστοκλή Βλάχο, Ελένη Ευσταθίου, Χρήστο Καλτσά, Γιώργο Καργιολάκη, Διαμαντή Κλημεντίδη, Αλέξανδρο Μακαρονά, Νικολέττα Μαστραντωνάκη, Ηλία Νικολακόπουλο, Ευθυμία Παναγιωτάρου, Νικόλαο Παπαχρήστου, Γιώργο Παππά, Κώστα Σταμπουλίδη, Μιχάλη Τσομπάνη και Σταυρούλα Χαρίση για τη συνέντευξη που μας παραχώρησαν.

AREA E E R F KING N I H T 19 OVIDC · AREA E E R F KING N I H T -19

Το “καραντινάτο” παρόν της εστίασης

03 ΤΗΣ ΑΝΤΑΣ ΣΟΦΙΑΣΚΟΥΓΙΑ ΑΡΓΥΡΗ

Τραπέζια γεμάτα με μεζέδες και αποστάγματα, γελάκια και φωνές από παρέες, όρθιοι στα μπαρ, φράσεις όπως “άλλο ένα βάλε φίλε”, κρυφοκοιτάγματα και φλερτάκια γύρω από μπάρες και στρογγυλά stands ακούγονται – στους περισσότερους - σαν ουτοπικές εικόνες φαντασίας. Σαν νοσταλγικές αφηγήσεις ενός παππού και μιας γιαγιάς ένα κρύο βράδυ του χειμώνα! Ίσως να υπερβάλλω, αλλά τέτοιες εικόνες και στιγμές έχουν λείψει σε όλους. Πότε θα ανοίξει η εστίαση – και τα εστιατόρια και τα μπαρ; Καμία σαφής ανακοίνωση, ίσως αναμενόμενο αφού περιμένουμε την εξέλιξη της πανδημίας. Εμείς έχουμε τη νοσταλγία μας. Όμως, οι επιχειρηματίες της εστίασης τι προβλήματα αντιμετωπίζουν;

Αποφασίσαμε να μιλήσουμε με ανθρώπους που διατηρούν αυτά τα μαγαζιά που αποκαλούμε “στέκια”. Αγαπημένα τόσο για την ατμόσφαιρα και την ποιότητά τους, όσο και για τη ζωή που δίνουν σε κάθε γειτονιά. Δύο από αυτά τα μαγαζιά είναι η “Κυβέλη” και ο “Μπούφαλος” πάνω στην πλατεία Αγίου Γεωργίου, στην Κυψέλη, με μεσογειακή κουζίνα το πρώτο και λαχταριστά burgers το δεύτερο. Συζητώντας με τον Γιώργο Αναγνώστου αναδείχθηκαν βασικά προβλήματα. Όπως μας είπε, πέραν ότι δεν είναι σίγουρο αν η εστίαση αποτελεί κέντρο μετάδοσης του ιού, το πιο δύσκολο σημείο αυτήν την περίοδο είναι η καθυστέρηση ανακοίνωσης μέτρων στήριξης από πλευράς κυβέρνησης. Μία επιχείρηση βασίζεται στον προγραμματισμό. Ακριβώς για αυτό, η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κλείσιμο, μαγαζιά που προηγουμένως δεν είχαν κάποιο οικονομικό πρόβλημα. Από την άλλη, ναι μεν μπορείς να περιορίσεις τη ζημιά με υπηρεσίες delivery και take away, αλλά σε αυτήν την περίπτωση έχεις να αντιμετωπίσεις την υψηλή προμήθεια από τις πλατφόρμες διαδικτυακών παραγγελιών. Τουλάχιστον, στη δεύτερη καραντίνα, δεν υπάρχει ο πρότερος φόβος του να παραγγείλεις “απ’έξω”. Όμως ο Γιώργος είναι αισιόδοξος ότι μετά από όλη αυτήν την ιστορία, ο κόσμος θα θέλει να βγει και μάλιστα, θα προτιμά τα μαγαζιά της γειτονιάς.

Υπάρχει ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στα καταστήματα που προσφέρουν υπηρεσίες φαγητού και σε αυτά που προσφέρουν καφέ και ποτό; Μιλήσαμε με τον Σάκη Τσινιάρο, ενός εκ των ιδιοκτητών του Chartreuse Cafeteria-Bar, το οποίο βρίσκεται στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής στην Ακαδημίας. Και ο ίδιος επεσήμανε το πρόβλημα προγραμματισμού, αφού τα μέτρα στήριξης αργούν να ανακοινωθούν, αλλά έθεσε και άλλη μία παράμετρο. Το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου των μπαρ γινόταν μετά τις 12.00 το βράδυ. Έτσι, ενώ η εστίαση άνοιξε για ένα διάστημα, τα μπαρ αντιμετωπίζουν συνεχόμενο οικονομικό πρόβλημα, αφού η καλοκαιρινή απαγόρευση μετά τις 12.00 τη νύχτα, οδήγησε όχι στην ανάκαμψη, αλλά στη διαιώνιση του προβλήματος. Η διαφορά στους τζίρους είναι πολύ μεγάλη σε σχέση με τους περσινούς μήνες και το take away δεν γεφυρώνει το χάσμα. Ο κόσμος πάντως σίγουρα ανυπομονεί για το άνοιγμα.

Εκτός όμως, από το φαγητό, υπάρχει και ο τομέας “καφές-ποτό”, βασικός παράγοντας που κράταγε την πόλη ζωντανή από πάντα.

Το σίγουρο είναι ότι τα αγαπημένα μας στέκια θα χρειάζονται τη στήριξή μας. Ας ελπίσουμε να τα καταφέρουμε όλοι.

Τώρα για το αν αυτή η ανυπομονησία και η ανάγκη του να βγούμε έξω θα οδηγήσει όντως σε πολλές εξόδους και κατανάλωση, δεν μπορούμε να το υποθέσουμε. Σίγουρα τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα μετά από όλη αυτήν την ύφεση είναι μπροστά μας. Ακόμη πιο αμφίβολη είναι η διάθεση και η αντοχή που θα μας έχει απομείνει μετά από όλα αυτά.

FREE G N I THINK 9 1 D I COV · A E EE AR R F G HINKIN T 9 1 OVIDC · A E ARE

AR

REA

FRE G E AREA N E I R K F N I H HINKING ID-19 T T V O 9 1 C · COVID E AREA E R F AREA · INKING H T 9 1 OVID-

04 συζήτηση με τον

Όνειρα καραντίνας

ΣΤΑΥΡΟ ΜΠΟΥΓΚΑ

Ο ύπνος είναι ένα κομμάτι της ζωής μας το οποίο επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητά μας, αλλά και επηρεάζεται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Μίλησα –σε απόσταση δύο μέτρων– με τον ψυχολόγο Σταύρο Μπουγκά, για το θέμα του ύπνου κατά τη διάρκεια της καραντίνας.

Τι συμβαίνει με τον ύπνο μέσα στην καραντίνα; Έχει μεταβληθεί η ποσότητά του; Έχουν εντοπιστεί διαταραχές; Αυτό που παρατηρώ από τη δουλειά μου είναι ότι έχει αλλάξει ο ύπνος. Δηλαδή υπάρχουν διαταραχές με την έννοια ότι κάποιοι θα κοιμηθούνε ενδεχομένως νωρίτερα ή αργότερα, θα ξυπνήσουν νωρίτερα ή αργότερα από ότι μία άλλη περίοδο. Μπορεί επίσης να ξυπνούν κατά τη διάρκεια της νύχτας, να δυσκολεύονται να κοιμηθούν γιατί μέσα στην μέρα δεν έχουν κουραστεί σωματικά, να μη θέλουν να ξυπνήσουν γιατί δεν έχουν τι να κάνουν μέσα στη μέρα. Κάποιοι μπορεί να κοιμούνται λιγότερο. Είτε αλλάζει προς τα πάνω είτε προς τα κάτω η ποσότητα, συνήθως είναι δείγμα ότι κάτι συμβαίνει. Πολλοί περνάνε μία μέρα στην οποία αν εργάζονται είναι μπροστά στον υπολογιστή, δεν έχουνε διεξόδους, δεν βλέπουν κόσμο. Επειδή έχει αλλάξει η καθημερινότητα, αυτό έχει επηρεάσει και τον ύπνο. Να σημειωθεί βέβαια ότι δεν είναι καθολικό αυτό. Για κάποιους όντως αυτή η ψυχοπιεστική κατάσταση έχει επίπτωση και στον ύπνο τους. Σε κάποιους άλλους μπορεί να έχει κάπου αλλού, στα νεύρα τους ή στη διάθεσή τους. Η διάκριση των τριών οχταώρων της μέρας είναι ένα για δουλειά, ένα για μόρφωση, ανάπαυση και ψυχαγωγία, και ένα για ύπνο. Τώρα που αυτό το σχήμα έχει αλλάξει σε «ύπνος-δουλειά-ύπνος», πώς επηρεάζεται η ζωή μας; Από τον διαχωρισμό αυτό του 24ώρου φαίνεται ότι η εργασία αποτελεί μία πολύ σημαντική παράμετρο της ζωής μας. Το ένα τρίτο της μέρας μας είναι η δουλειά μας και αυτό την καθιστά πολύ σημαντικό κομμάτι. Όταν αυτό διαταράσσεται μέσα στην καθημερινότητα, υπάρχει επίπτωση και στον ελεύθερο χρόνο μας και τελικά και σε αυτό το οχτάωρο του ύπνου. Κάποιοι όντως καταφέρνουν να εμπλουτίσουν όσο γίνεται αυτόν τον χρόνο που μένει ανάμεσα στον ύπνο και στη δουλειά, αλλά και πάλι, από ένα σημείο και μετά θέλεις την επαφή με τους ανθρώπους. Οπότε, μπορεί αρχικά το να ασχοληθείς με ένα χόμπι ή να δεις μια ταινία, να μαγειρέψεις καινούρια φαγητά κλπ, να σε κάνει να νιώθεις ότι είσαι ενεργοποιημένος, αλλά από ένα σημείο κι έπειτα αυτό κουράζει και δεν προσφέρει την ευχαρίστηση που προσέφερε το πρώτο διάστημα. Θέλεις διεξόδους, προσλαμβάνουσες, εικόνες, εμπειρίες, επαφή με ανθρώπους, να βγεις έξω από την πόλη, να δεις τη θάλασσα.

Έχεις παρατηρήσει κάποια διαφορά σε σχέση με τα όνειρα μέσα στην καραντίνα; Για παράδειγμα, μία φίλη μού ανέφερε τις προάλλες ότι βλέπει όνειρα σχετικά με τη μάσκα, ότι βγαίνει στο δρόμο χωρίς μάσκα και την πιάνει αυτό το αίσθημα ντροπής που παλιότερα μπορεί να είχαμε όταν βλέπαμε στον ύπνο μας ότι βγαίνουμε έξω ξυπόλητοι ή γυμνοί. Υπάρχει μία διαφοροποίηση. Ούτως ή άλλως επειδή πολύς κόσμος κοιμάται περισσότερο έχει και πιο πολλές ευκαιρίες να δει όνειρα, είναι πιο πολλά και πιο συχνά δηλαδή. Θυμάμαι περιστατικά που αναφέρουν την ποικιλία που υπάρχει στα όνειρά τους σε σχέση με πριν. Όσον αφορά τώρα το θέμα της μάσκας που ανέφερες, ακριβώς επειδή αναπτύσσεται ένα αντανακλαστικό, όπως το να βγεις ξυπόλητος στο δρόμο και θα σε κοιτάξουνε περίεργα, το ίδιο συμβαίνει πλέον και με τη μάσκα, κοιτάμε περίεργα αυτούς που δεν φοράνε. Κι αυτό, αν πρέπει να το ερμηνεύσω, έχει να κάνει με μία τάση που αφορά όλους τους ανθρώπους, ότι δε θέλουν να ξεχωρίζουν. Θέλουν να νιώθουν ότι είναι ενταγμένοι σε ένα σύνολο, οπότε είναι μια φυσιολογική αντίδραση και κάποια στιγμή όντως μπορεί να περνάει στα όνειρα. Έχει μία σχέση με τα άγχη και τους φόβους, αλλά μπορεί να έχει σχέση και με άλλες αγωνίες οι οποίες βρίσκουν έκφραση μέσα στο όνειρο με αυτήν την μορφή. Και μάλιστα κάπου διάβαζα πρόσφατα κάτι πολύ ενδιαφέρον, ότι υπάρχουν και πάρα πολλοί άνθρωποι οι οποίοι νιώθουνε πιο άνετα με την μάσκα τους. Ακριβώς επειδή αισθάνονται πιο προστατευμένοι, λιγότερο αναγνωρίσιμοι. Τα ερεθίσματα της καθημερινότητάς μας φτιάχνουν ένα σενάριο που αυτό με τη σειρά του βρίσκει εφαρμογή στα όνειρα. Έχεις παρατηρήσει εάν επηρεάζουν διαφορετικά την ψυχολογία των ανθρώπων τα όνειρα μέσα στην καραντίνα; Δεν αισθάνομαι ότι έχει επηρεαστεί με διαφορετικό τρόπο η ψυχολογία των ανθρώπων. Τα όνειρα ούτως ή άλλως μας προβληματίζουν. Πάντα κάτι έχουνε να πούνε και δεν είναι πάντα εύκολο να τα αποκωδικοποιήσεις. Αλλά νομίζω ότι τον ίδιο ρόλο που έπαιζαν πάντα στην ψυχολογία των ανθρώπων παίζουν και τώρα.

Έγκλεισμός και κηπουρική "Εφέτος άγρια μ’ έδειρεν η βαρυχειμωνιά, που μ΄έπιασε χωρίς φωτιά και μ’ ήβρε χωρίς νιάτα, κι ώραν την ώρα πρόσμενα να σωριαστώ βαριά στη χιονισμένη στράτα. Μα χτες, καθώς με θάρρεψε το γέλιο του Μαρτιού και τράβηξα να ξαναβρώ τ’ αρχαία τα μονοπάτια, στο πρώτο μοσκοβόλημα ενός ρόδου μακρινού μου δάκρυσαν τα μάτια" Πού να ‘ξερες, Κωστή Παλαμά ότι, κοντά εκατό χρόνια αργότερα, κάπως έτσι θα νιώθαμε όλοι εμείς οι από έτους έγκλειστοι αν... Αν δεν είχαμε ένα Κηπάκι να φροντίζουμε, να ιδρώνουμε για αυτό, πολλαπλασιάζοντας τα γέλια του Μάρτη, ξαναβρίσκοντας “τ’ αρχαία τα μονοπάτια”, αυτά που ορίζουν τον άνθρωπο Δημιουργό και μέρος της Φύσης ομοούσιο και αδιαίρετο; Εδώ, από πέρυσι τέτοιες μέρες, απαντήσαμε στα “μέτρα” κατασκευάζοντας από το Μηδέν αντικαταθλιπτικό “Ρόδου Μοσκοβόλημα” - όμοιο με αυτό του εθνικού ποιητή - ελιξήριο γλυκό και έντονο, να διαπερνά τις μάσκες της αγωνίας, να φτάνει βαθιά ως την Ψυχή και να την τρέφει με ελπίδα και υπομονή! Ας πάμε να δούμε πόσες και ποιες χαρούμενες στιγμές μας περιμένουν τούτον τον μήνα στο παραδεισένιο μας αναχωρητήριο. Λοιπόν: Έχουμε να λιπάνουμε, πρώτ’ απ’ όλα: Με βιολογικά λιπάσματα, με κοπριά χωνεμένη, με compost. Τώρα θα εξασφαλίσουμε την

καλή ανάπτυξη του πράσινου. Το Κηπάκι δεν ξεμένει ποτέ - πάντοτε διαθέτει ποιοτικά εδέσματα για τα φυτά μας. Θα κλαδέψουμε οπωροφόρα, κληματαριές, καλλωπιστικούς θάμνους, όπως τριανταφυλλιές, βιβούρνα, αγγελικές, ορτανσίες και γαρδένιες. Ναι, ζητώντας κάποιες επιπλέον πληροφορίες από το Κηπάκι της Ιπποκράτους, που θα μας διορθώσει τα λαθάκια, εξηγώντας τις σωστές μεθόδους. Θα φυτέψουμε: Τα κηπευτικά μας - τομάτες, αγγουράκια, μελιτζάνες, κολοκυθάκια, πιπεριές αλλά... σαλιγκαράκια και γυμνοσάλιαγκες βάζουν στο μάτι τη σοδειά κι αυτό δεν είναι πρέπον, θα αναζητήσουμε οικολογικές σαλιγκαροπαγίδες στο παραπάνω Κηπάκι. Τον Μάρτιο μαζεύουμε μαρούλια, λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, παντζάρια, σπανάκι και καρότα από τον χειμωνιάτικο λαχανόκηπό μας. Από τα καρποφόρα δέντρα συγκομίζουμε ομφαλοφόρα πορτοκάλια, λεμόνια, avocados και grapefruits. Ποιοτικά τα υλικά για το τραπέζι μας! Εκτός από τα σαλιγκάρια, τα πρώτα έντομα

ξυπνούν σε χαμηλές, καθόλου ευχάριστες, πτήσεις - με τις συνακόλουθες ζημιές. Θα τα απωθήσουμε διακριτικά πλην οριστικά με τα κατάλληλα προϊόντα. Οικολογικά, πιστοποιημένα, φιλικά προς το περιβάλλον θα μας απαλλάξουν απ’ τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Για καλό και για κακό, δοθέντος του αλλοπρόσαλλου του χαρακτήρος του Μαρτίου, θα ‘χουμε το νου μας να εφαρμόσουμε antistress φύκια και αμινοξέα, πριν τα τερτίπια του καιρού καταστρέψουν τα έργα μας. Επειδή από τον ασταθή και απρόβλεπτο Μάρτιο όλα τα περιμένουμε και επειδή μπορεί, καθώς θα χαζεύει με τις ώρες την όμορφη από τις δυο γυναίκες του αδιαφορώντας για την συνακόλουθη άνοδο της θερμοκρασίας, να μας φιλοδωρήσει με “θαυμάσιους” μύκητες που θα ρημάξουν τις πρασινάδες, δεν παραλείπουμε να ψεκάσουμε, αν και όπου χρειαστεί, με θειούχα και χαλκούχα σκευάσματα. Πάντοτε μα πάντοτε, επικοινωνούμε με το Κηπάκι της Ιπποκράτους. Συζητούμε, συμβουλευόμαστε, ζητούμε οδηγίες.

Το Κηπάκι ΙΠΠΟΚΡΆΤΟΥΣ 157 T.: 210 64 48 002 fb: Το Κηπάκι

ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΣΤΗΝ ΚΑΡΑΝΤΊΝΑ

Περί βιβλιοπωλείων και βιβλιοπωλών Μέσα σε όλα όσα έχουμε στερηθεί, συμπεριλαμβάνεται και η περιήγηση σε ένα βιβλιοπωλείο, μόνο και μόνο για να τα ξεφυλλίσουμε ή να μυρίσουμε τη χαρακτηριστική μυρωδιά του φρεσκοτυπωμένου χαρτιού. Ειδικά για τους βιβλιοφάγους, η διαδικασία αυτή είναι μία ιεροτελεστία. Προς τα βιβλία όμως στράφηκαν και όσοι δεν το είχαν ως πρωτεύον χόμπι. Πώς εξάλλου να περάσει η ώρα δημιουργικά στην καραντίνα; Όλοι λοιπόν, για να διαλέξουμε βιβλία στραφήκαμε στην ηλεκτρονική αγορά με μικρά διαλείμματα αγορών “click in shop” ή “click away”. Για όλη αυτή τη διαδικασία μιλήσαμε με βιβλιοπωλεία κεντρικά ή και όχι. Έτσι για να έρθουμε λίγο σε επαφή με τη μαγεία των χώρων που κρύβουν θησαυρούς γνώσης και ψυχαγωγίας. ΤΗΣ ΑΝΤΑΣ ΚΟΥΓΙΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Αυξήθηκαν ή μειώθηκαν οι πωλήσεις των βιβλίων κατά

άποψη συνέβη

γνώστες κατά την

4.

μεγαλύτερο εν-

6.

αυτό;

καραντίνα;

Ποια η γνώμη σας

διαφέρον; Είχατε

Ποιο είναι το δικό

για τα ebooks;

συχνότερες επι-

σας αγαπημένο

σκέψεις; Αλήθεια

βιβλίο ή συγγρα-

ο κόσμος κοιτά

φέας;

2.

3.

5.

την περίοδο της

Ποια είδη λογο-

Θεωρείτε ότι

καραντίνας; Για

τεχνίας είδατε να

υπάρχει υπερπρο-

Όταν τα βιβλιο-

τη βιτρίνα ενός

ποιο λόγο κατά την

επιλέγουν περισ-

σφορά στον τομέα

πωλεία άνοιξαν,

βιβλιοπωλείου;

προσωπική σας

σότερο οι ανα-

του βιβλίου;

ο κόσμος έδειξε

1. Με μεγάλη χαρά είδαμε να αυξάνονται σημαντικά οι πωλήσεις των βιβλίων σε αυτήν τη δύσκολη για όλους περίοδο. (Υπόβοσκε κι ένα παράπονο για το ότι έπρεπε να συμβεί κάτι τόσο δυσάρεστο και σε τέτοια έκταση για να επαναξιολογηθεί και να εκτιμηθεί η ανάγνωση, αλλά η ικανοποίηση ήταν σαφώς μεγαλύτερη). Αυτό συνέβη γιατί αφενός οι βιβλιόφιλοι είχαν πολύ περισσότερο χρόνο στην διάθεσή τους και αφετέρου

γιατί ήταν πολλοί αυτοί που στράφηκαν στο βιβλίο προκειμένου να κατανοήσουν αυτό που συμβαίνει, αλλά και για να βρουν τρόπους διαχείρισης και αντιμετώπισης των πρωτόγνωρων καταστάσεων που βιώνουμε, και διεξόδους απ’ αυτές.

2. Μια μεγάλη μερίδα ήθελαν “ανάλαφρα” αναγνώσματα, όπως αστυνομική λογοτεχνία και περιπέτειες, “για να ξεχνιούνται και να μην προβληματίζονται ακόμα περισσότερο”, όπως οι ίδιοι δήλωναν.

Αρκετοί ήταν εκείνοι που είδαν στον επιπλέον ελεύθερο χρόνο που είχαν απροσδόκητα στη διάθεσή τους, μια ευκαιρία για να διαβάσουν μεγάλης έκτασης κλασικά έργα, που συνήθως αναβάλουμε το ξεκίνημά τους, ακριβώς λόγω έλλειψης χρόνου. Μεγάλη ζήτηση είχαν και τα ιστορικά μυθιστορήματα, ιδιαίτερα τα αναφερόμενα σε περιόδους πανδημίας του παρελθόντος καθώς και το φιλοσοφικό – πολιτικό δοκίμιο, και τα βιβλία ψυχολογίας. Η επιστημονική φαντασία και

τα λεγόμενα δυστοπικά μυθιστορήματα είχαν επίσης αυξημένη ζήτηση.

3. Σαφώς και υπάρχει. Και είναι ένα θέμα που εδώ και χρόνια συζητείται και αναλύεται. Το μικρό ποσοστό αναγνωσιμότητας στη χώρα μας δεν δικαιολογεί την τόσο μεγάλη εκδοτική παραγωγή.

4. Δεν με απασχόλησαν ποτέ. Με αφήνουν εντελώς αδιάφορο. Ούτε πίστεψα ποτέ ότι θα αποτελούσαν

κίνδυνο για το τυπωμένο χαρτί ή ότι θα οδηγούσαν στην εξαφάνισή του.

5. Τις πρώτες μέρες του ανοίγματος, ήταν πρωτοφανές το μέγεθος της ζήτησης! Και δεν αναφέρομαι μόνο στην προσωπική-τοπική εμπειρία του Amarillo, αλλά και στη γενική εικόνα της αγοράς του βιβλίου, που διαμόρφωσα από συζητήσεις με εκδότες και διακινητές βιβλίων, αλλά και από την εμπειρία των δυσκολιών που αντιμετώπισα εκείνο το διάστημα για την προμήθειά τους.

6. Νομίζω πως είναι η δυσκολότερη ερώτηση για έναν βιβλιόφιλο. Πώς να ξεχωρίσεις, να διαλέξεις ένα μόνο; Υπάρχουν βιβλία που έχω ξαναδιαβάσει αρκετές φορές, σε διάφορες περιόδους, όπως το “Οδυσσέας”, “Ο Λύκος της Στέππας”, ή “Το Ζεν και η Τέχνη της Συντήρησης της Μοτοσυκλέτας”, για να αναφέρω μερικά. Αν πρέπει να περιοριστώ σε ένα, θα έλεγα το “Δον Κιχώτης”, επίσης πολυδιαβασμένο.

Το Amarillo Suave φέρνει στην Κυψέλη και νέες εκδόσεις, αλλά και σπάνια βιβλία παλαιότερων εκδόσεων, ελληνικά και ξένα. Συζήτηση με τον Κώστα Αργύρη ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ

AMARILLO SUAVE Λέλας Καραγιάννη 17 Τ: 210 86 71 466 FB: @amarillo.suave ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ

LIBER

Ελπίδος 8, Αγ. Παρασκευή Τ: 211 11 50 137 E: LiberBookshop@gmail.com FB: @bibliaLiber

1. Αξιοσημείωτη υπήρξε η αύξηση στις πωλήσεις των βιβλίων κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Και αυτό για δύο κυρίως λόγους. Κατά πρώτον, οι συστηματικοί αναγνώστες έσπευσαν να προμηθευτούν ικανό αριθμό βιβλίων για να καλυφθεί αναγνωστικά επαρκώς η περίοδος εγκλεισμού και κατά δεύτερον,

Ο Γιάννης Χριστάκος δημιούργησε έναν χώρο φωτεινό για κάθε αναγνώστη στην Αγία Παρασκευή. Το βιβλιοπωλείο Liber κέρδισε τις εντυπώσεις της γειτονιάς τόσο για τη γνώση, όσο και για την οικεία ατμόσφαιρα. αρκετοί συνάνθρωποί μας συνειδητοποίησαν ότι ένα βιβλίο αποτελεί την καλύτερη εναλλακτική απέναντι στις ατελείωτες ώρες μπροστά σε μια οθόνη.

2. Πρωτίστως το μυθιστόρημα - μεταφρασμένο και ελληνικό - και ακολουθούν το ιστορικό μυθιστόρημα και το αστυνομικό, νουάρ.

3. Και βέβαια όχι. Η διευρυμένη εκδοτική παραγωγή μας συστήνει νέα έργα και δημιουργούς και δίνει χώρο σε νέες εκδοτικές προσπάθειες με φρέσκιες ιδέες και αισθητική που μας κάνουν πιο πλούσιους.

4. Είναι άλλη μια δυνατότητα της

τεχνολογίας που μέσα στο χρόνο θα πάρει τη θέση της στις συνήθειες μερίδας αναγνωστών. Όσο με αφορά, είναι έξω από την αισθητική μου, ωστόσο θα κρατήσει ένα κοινό κοντά στην ανάγνωση και μάλιστα παράλληλα με το “κλασικό” βιβλίο.

5. Όταν τα βιβλιοπωλεία ανοίγουν μετά το

κλείσιμο-εγκλεισμό, ο κόσμος ανταποκρίνεται με πραγματικό ενδιαφέρον, με κατανόηση για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα μικρά ιδιαίτερα βιβλιοπωλεία της γειτονιάς, με διάχυτη διάθεση να μοιραστεί με τον βιβλιοπώλη τις κοινές ανησυχίες και την επιθυμία αυτή η αλληλεπίδραση να εδραιωθεί. Όσο για την βιτρίνα, είναι το στίγμα του βιβλιο-

πωλείου, ο κόσμος την παρακολουθεί συστηματικά και οι κάτοικοι της γειτονιάς γνωρίζουν και τις μικρότερες αλλαγές.

6. Αγαπημένο μου βιβλίο το Μαύρο νερό του Μιχάλη Μακρόπουλου.

2.

1. Κατά τη διάρκεια (ειδικά της δεύτερης καραντίνας) οι πωλήσεις των βιβλίων αυξήθηκαν σημαντικά. Ο κόσμος στράφηκε ξανά προς την ανάγνωση, μιας και είχε πια περισσότερο ελεύθερο χρόνο μέσα στο σπίτι. Οι ιστορίες, η μυθοπλασία, είναι άλλωστε πάντα μεγάλη ανθρώπινη παρηγοριά.

Προτίμησαν τις νέες εκδόσεις, αλλά και παλιά κλασικά αναγνώσματα που ίσως σχεδίαζαν καιρό να διαβάσουν, αλλά δεν έβρισκαν τον χρόνο.

3. Όχι. Η βιβλιοπαραγωγή μας είναι αξιόλογη, στην Ελλάδα μεταφράζονται πολλά

εξαιρετικά βιβλία και βγαίνουν αρκετά ελλήνων συγγραφέων. Αυτός ο πλούτος συντηρείται από ένα μικρό αναγνωστικό κοινό. Αυτό είναι το θέμα. Ελπίζουμε να μεγαλώσει. Όμως ακόμα κι έτσι, αυτός ο μικρός αριθμός αναγνωστών κρατά την αγορά του βιβλίου ζωντανή.

4. Σημασία έχει το κείμενο, όχι ο τρόπος ανάγνωσης. Τα ebooks βολεύουν σε ορισμένες περιστάσεις, σε άλλες όχι. Το τυπωμένο βιβλίο είναι η καλύτερη τεχνολογία ανάγνωσης που έχουμε μέχρι στιγμής. Τα e-books συνυπάρχουν αρμονικά με τα έντυπα και επιτελούν τον ίδιο σκοπό.

5. Ναι, έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον, ήταν άλλωστε και η εποχή που τα βιβλιοπωλεία ανθούν, λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Είχαμε πολλές νέες εκδόσεις, κόσμο που ερχόταν και ξαναρχόταν. Οι άνθρωποι αγαπούν τις βιτρίνες, τους πάγκους, την ατμόσφαιρα του βιβλιοπωλείου. Τα

βιβλία είναι λατρεία και μεράκι.

6. Αυτό για έναν άνθρωπο που διαβάζει πάρα πολύ είναι σχεδόν αδύνατο να απαντηθεί. Αν έπρεπε να γράψω μόνο ένα θα έλεγα την «Δίκη» του Κάφκα.

Ένα βιβλιοπωλείο που συνδυάζει τη μυρωδιά του καφέ με τα ποιοτικά αναγνώσματα. Συζήτηση με την Κατερίνα Μαλακατέ. ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ

BOOKTALKS

Αρτέμιδος 47, Παλαιό Φάληρο Τ: 210 98 02 520 FB: @booktalkscafe

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ

IANOS

Σταδίου 24, Αθήνα Τ: 210 3217917 Eshop: www.ianos.gr

1. Η καραντίνα σαφώς και ευνοεί τις ηλεκτρονικές πωλήσεις, διότι όλοι είναι εσώκλειστοι και έχουν αρκετό χρόνο να ασχοληθούν και να περιηγηθούν σε ένα site, ψάχνοντας τρόπους να καλύψουν τον ελεύθερο χρόνο που δημιουργεί ο εγκλεισμός. Συνεπώς και στο ianos.gr αυξήθηκαν οι πωλήσεις και μάλιστα, το ποσοστό αύξησης ήταν μεγάλο.

2. Κάθε καραντίνα έχει διαφορετικό χαρακτή-

Κλασικό σημείο πολιτισμού σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Συζήτηση με την Μαρία Λιαποπούλου, Εμπορική διευθύντρια της Αλυσίδας Πολιτισμού IANOS. ρα όσον αφορά τις πωλήσεις. Στην πρώτη καραντίνα οι αναγνώστες στράφηκαν στη κλασσική λογοτεχνία, ενώ στη δεύτερη καραντίνα πρώτα σε πωλήσεις ήταν τα παιδικά βιβλία και μάλιστα τα θεματικά όπου αναφέρονταν στα Χριστούγεννα (λόγω των εορτών). Φυσικά και στις δύο περιόδους, δεν πήγανε πίσω τα βιβλία αυτοβελτίωσης, η ελληνική και η παγκόσμια λογοτεχνία.

3. Ένα βιβλίο σου κρατάει συντροφιά, μπορεί

και σε ταξιδέψει σε άλλους τόπους μέσα από τις σελίδες του και σε μεταφέρει σ ένα άλλο σύμπαν μαζί με τους ήρωες του. Άρα δε νομίζω ότι θα υπάρξει υπερπροσφορά ποτέ.

4. Τα ebooks είναι μια κατηγορία η οποία δεν έχει μεγάλη ανάπτυξη στη χώρα μας, διότι οι αναγνώστες προτιμούν να πιάνουν το έντυπο βιβλίο στα χέρια τους, να το ξεφυλλίζουν, να το μυρίσουν και να το έχουν πλάι τους…

5. Εννοείται ότι ένας βιβλιοφάγος θέλει να επισκεφτεί το φυσικό χώρο του βιβλιοπωλείου, να περιηγηθεί στους πάγκους, να ενημερωθεί για τις νέες κυκλοφορίες και να ακούσει τη πολύτιμη γνώμη του βιβλιοπώλη. Εδώ θέλω να τονίσω ότι μας επισκέφτηκαν όχι μόνο οι αναγνώστες, αλλά και οι συγγραφείς διότι και σε εκείνους έλλειψε ο χώρος του βιβλιοπωλείου. Τα βιβλιοπωλεία μας, σε καθημερινή βάση, ήταν γεμάτα με τον επιτρεπόμενο αριθμό

επισκεπτών είτε για να επιλέξουν τα βιβλία τους είτε για να αγοράσουν τα δώρα τους λόγω της εορταστικής περιόδου. Πάντα η βιτρίνα είναι ένα μέσο ενημέρωσης όσον αφορά τις νέες κυκλοφορίες, κανείς όμως δε σταματά μόνο στη βιτρίνα. Είναι μαγεία να περιηγείσαι στο χώρο του βιβλίου και παρασύρεσαι κάνοντας μια βόλτα απ’ όλα τα τμήματα.

6. Το τελευταίο βιβλίο που διάβασα είναι της Ρένας Κουβελιώτη, ένα βιβλίο ύμνος για

την Αγάπη, «Θα μ αγαπάς όταν δε θα σε θυμάμαι», εκδόσεις ΙΑΝΟS. Το βιβλίο βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Η συγγραφέας αποτυπώνει τον καθημερινό της αγώνα να μεγαλώσει μόνη της το παιδί της, ενώ παλεύει μ ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας. Αποτυπώνει με ιδιαίτερο τρόπο ένα αλφαβητικό κατάλογο αξιών, γεμάτο προτροπές και διδάγματα προς το γιο της, έχοντας πάντα την αγωνία για το μέλλον του, όταν η μνήμη της θα έχει ρίξει αυλαία…

Νέο γυναικείο δίδυμο θα αφήσει το στίγμα του στην αστυνομική λογοτεχνία ΕΞΆΛΛΟΥ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΉ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑ ΉΤΑΝ ΠΆΝΤΑ ΓΈΝΟΥΣ ΘΗΛΥΚΟΎ ΓΡΆΦΕΙ Η ΆΝΤΑ ΚΟΥΓΙΆ

να νέο αστυνομικό δίδυμο (της τάξης των παλαιών Χολμς και Γουάτσον), με μοντέρνες πινελιές για να ταιριάζει στο σήμερα, αλλά διατηρώντας την κλασική συνταγή των νουάρ αστυνομικών μυθιστορημάτων ήρθε για να μείνει στις παγκόσμιες σειρές μυστηρίου. Δύο γυναίκες αυτή τη φορά, η Λίλιαν Πέντεκοστ και η Γουίλ Πάρκερ συναντιούνται κάτω από περίεργες συνθήκες και βρίσκουν η μία στην άλλη όλα τα στοιχεία που χρειάζονται ώστε να αποτελέσουν ένα αχτύπητο δίδυμο επίλυσης μυστηρίων. Παρέλαβα το βιβλίο την Παρασκευή, το ξεκίνησα Σάββατο και την Κυριακή το βράδυ το είχα ρουφήξει. Αυτό – νομίζω – είναι ένα ενδεικτικό στοιχείο, για το πόσο ψηλά κρατά την αγωνία. Για να μπούμε σε περισσότερες λεπτομέρειες (μακριά όμως από τα spoilers που θα κατέστρεφαν την απόλαυση του βιβλίου), η Λίλιαν Πέντεκοστ είναι από τις πιο φημισμένες ιδιωτικές ερευνήτριες της Νέας Υόρκης τη δεκαετία του 1940. Κατά τη διαδικασία διελεύκανσης ενός φόνου, γνωρίζει τη Γουίλ Πάρκερ που έως τότε αποτελούσε πολύτιμο μέλος ενός περιοδεύοντος τσίρκου. Ακριβώς γι’αυτό η Λίλιαν διέκρινε στη Γουίλ, όχι μόνο εξυπνάδα, αλλά και μοναδικές ικανότητες: χρήση κοφτερών μαχαιριών, γρήγορες κινήσεις, αιφνιδιασμός. Όλα όσα στο τσίρκο συνιστούν θέαμα, για τη Λίλιαν Πέντεκοστ ήταν ικανότητες απαραίτητες για την επίλυση εγκλημάτων, αφού εκείνη, λόγω μιας σοβαρής ασθένειας και λόγω ηλικίας, δεν μπορεί να τις αποκτήσει. Κάπως έτσι δημιουργείται όχι μόνο μια σχέση μέντορα-μαθητή, αλλά και μια βαθιά φιλία που τις οδηγεί στην ανάληψη πολλών υποθέσεων ανά τα χρόνια. Μέχρι που συντελείται ένας φόνος στους κόλπους της υψηλής κοινωνίας και η Πέντεκοστ με την Πάρκερ καλούνται να βρουν απάντηση εκεί που φαινομενικά δεν υπάρχει. Από την οπτική γωνία της Πάρκερ, ξετυλίγεται όλο το κουβάρι μιας υπόθεσης, που αγγίζει όχι μόνο την προσωπική ιστορία μιας δυνατής οικογένειας, αλλά και την κοινωνικοπολιτική κατάσταση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στη μητροπολιτική Νέα Υόρκη. Συνεχείς ιστορικές αναφορές μπλέκουν το αληθινό με το πραγματικό, χωρίς ποτέ όμως να κουράζεσαι νομίζοντας ότι κάποιος σου κάνει μάθημα. Αντίθετα, όλη η ατμόσφαιρα της εποχής μεταφέρεται μέσα από τα μάτια της Πάρκερ δίνοντας συχνά τις σχέσεις μεταξύ αιτίου και αιτιατού για να φτάσουμε στη λύση του εγκλήματος.

“Η Τύχη ευνοεί τους Νεκρούς” Stephen Spotswood

BELLpublishing @bell_books @bell_books www.bell.gr

Η ατμόσφαιρα χτίζεται περίτεχνα, ενώ τα στοιχεία παρουσιάζονται σε αργές δόσεις για να αρχίζουμε να σκεφτόμαστε ποιος θα μπορούσε να είχε το ισχυρότερο κίνητρο για τη δολοφονία. Όταν το μεταφυσικό στοιχείο αρχίζει να μπλέκεται στην υπόθεση, συνειδητοποιείς ακόμη περισσότερο ότι πρόκειται για ένα καλό βιβλίο μυστήριου, που τίποτα δεν θα αφήσει αναπάντητο. Το μεταφυσικό δε χωρά εκεί που η λογική βρίσκει απαντήσεις. Με γρήγορη γραφή, μπόλικη δόση χιούμορ, πολλές σκηνές δράσης και βίας, η Πάρκερ αναλύει την ιστορία, τους χαρακτήρες, μα πάνω απ’όλα μας δείχνει ποια είναι η ίδια. Από που έρχεται, πώς εξελίχθηκε, πώς άλλαξε από την επαφή με την Πέντεκοστ. Σε αυτό το βιβλίο δυστυχώς δεν εξερευνάται το παρελθόν και οι κρυμμένες πτυχές της μεγάλης ντετέκτιβ Πέντεκοστ, αφού παρουσιάζεται μόνον μέσα από τα μάτια της Πάρκερ. Όμως ελπίζω, ότι στα επόμενα βιβλία, η Πέντεκοστ θα αναλυθεί περισσότερο, αφού θα εξελιχθεί και η μεταξύ τους σχέση. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε ο τρόπος με τον οποίο ο συγγραφέας χώρεσε ανάμεσα στις γραμμές του μυστηρίου το ζήτημα της γυναικείας χειραφέτησης, του φεμινισμού, αλλά και της σεξουαλικής επιλογής. Το παράδειγμα των δύο γυναικών που βοηθούν κάθε Σάββατο άλλες γυναίκες να απαλλαγούν από άντρεςδυνάστες, τις έχει κάνει αγαπητές σε όλη τη Νέα Υόρκη, αλλά κυρίως μας κάνει να τις αγαπάμε ακόμη πιο πολύ κι εμείς. Μαζί με τη bisexual σεξουαλική κατεύθυνση της Πάρκερ, περνάμε σε αυτό το επίπεδο της αστυνομικής λογοτεχνίας που τα στερεότυπα καταργούνται, διατηρώντας όμως την διαχρονική, γοητευτική μαγεία που κρύβουν τα μυστήρια. Το “Η τύχη ευνοεί τους νεκρούς” δεν διαβάζεται μόνο. Ρουφιέται αχόρταγα σαν παλιό, καλό κρασί. Δοκιμασμένες συνταγές αστυνομικού μυθιστορήματος, μεταφερόμενο στη νουάρ ατμόσφαιρα του 1946, νοσταλγία βαθιά με την περιγραφή του περιοδεύοντος τσίρκου, ζητήματα που φέρνουν το μυθιστόρημα στην επικαιρότητα, μια υπόθεση που μπλέκει το κοινωνικοπολιτικό με το προσωπικό, το μεταφυσικό με την πραγματικότητα. Κι αν πέρα από τη αγνή διασκέδαση, θέλεις να βρεις άλλο ένα “κρυμμένο” επίπεδο, το βιβλίο αυτό είναι ένα ατόφιο παράδειγμα, του πώς οι νεκροί δεν πεθαίνουν, αλλά μένουν ζωντανοί στη μνήμη, στις ζωές μας και διαμορφώνουν το χαρακτήρα μας. Εξάλλου το παρελθόν καθορίζει το μέλλον. Εκτός αν εσύ ο ίδιος διαχωρίσεις τη θέση σου, γυρνώντας τούμπα όλα όσα ήξερες μέχρι τώρα.

ΑΠΌ ΤΟ ΟΠΙΣΘΌΦΥΛΛΟ: Νέα Υόρκη, 1946. Η Λίλιαν Πέντεκοστ είναι η καλύτερη ιδιωτική ντετέκτιβ της πόλης, αλλά αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας. Στο πρόσωπο της πανέξυπνης και καπάτσας Γουίλοουτζιν Πάρκερ, η Πέντεκοστ θα βρει την ιδανική βοηθό. Η Γουίλ, που το έσκασε μικρή από το σπίτι της και μεγάλωσε σε ένα τσίρκο, διαθέτει μοναδικές ικανότητες. Μπορεί να παραβιάζει κλειδαριές με δεμένα μάτια, να βάζει κάτω άντρες που έχουν δυο φορές το μπόι της και να πετάει μαχαίρια με θανάσιμη ακρίβεια – πράγματα που όλα τους θα αποδειχτούν χρήσιμα στις αποστολές που της αναθέτει η κυρία Π. Όταν η πλούσια χήρα Άμπιγκεϊλ Κόλινς δολοφονείται και οι έρευνες της αστυνομίας δε φαίνεται να βγάζουν πουθενά, η οικογένεια προσλαμβάνει τις Πέντεκοστ και Πάρκερ για να ανακαλύψουν το δράστη. Τη βραδιά του Χαλοουίν διοργανώθηκε στην έπαυλη των Κόλινς ένας χορός μεταμφιεσμένων, όπου ένα μέντιουμ πραγματοποίησε μια πνευματιστική συνεδρία που αναστάτωσε πολύ την Άμπιγκεϊλ. Λίγο αργότερα βρέθηκε νεκρή από ένα δυνατό χτύπημα στο κεφάλι, στο γραφείο του μακαρίτη συζύγου της. Το πρόβλημα είναι ότι η πόρτα του γραφείου ήταν κλειδωμένη από μέσα. Δεν υπήρχε κανένας άλλος στο δωμάτιο και το όπλο του φόνου –η κρυστάλλινη σφαίρα του μέντιουμ– ήταν δίπλα στο θύμα. Μοιάζει με ένα έγκλημα που είναι αδύνατο να γίνει, όμως η Πέντεκοστ και η Πάρκερ ξέρουν ότι στο έγκλημα τα πάντα είναι δυνατά…

1. Δεν μπορώ να έχω στοιχεία καθώς κατά την περίοδο της καραντίνας μείναμε κλειστά και δεν υποστηρίζομε τηλεφωνικές ή ηλεκτρονικές αγορές. Θεωρώ όμως και ελπίζω ότι ο κόσμος διάβασε περισσότερο.

2. Πουλήθηκαν περισσότερο μυθιστορήματα

– ελληνικά και ξένα – πολιτικά βιβλία και μελέτες.

3. Όχι, ίσα ίσα, θα μπορούσε να υπάρχει περισσότερη λογοτεχνική και ποιητική παραγωγή στη χώρα μας. Απλά η οικονομική κρίση έφερε προβλήματα και στο χώρο του βιβλίου. Για παράδειγμα, παλαιότερα τα βιβλία έμεναν

για καιρό στα ράφια. Έκαναν τον κύκλο τους. Τώρα όμως, τα επιστρέφουμε λόγω οικονομικής δυσχέρειας και δεν μπορούμε να περιμένουμε. Επιπλέον, οι εκδότες θέλουν να προωθούν τα καινούργια τους βιβλία. Έτσι, δεν προλαβαίνει ένα έργο να ολοκληρώσει τον κύκλο του σε ένα βιβλιοπωλείο, όπως παλαιότερα.

4. Δεν μπορεί να αντικαταστήσει το βιβλίο. Το χαρτί έχει ακόμη τη θέση του. Ακόμη και στην Αμερική, τα ebooks δεν πάνε τόσο καλά. Δεν αντικαθίσταται εύκολα το βιβλίο.

5. Ναι. Είχαμε πολύ περισσότερο κόσμο. Και λόγω ενδιαφέροντος, και λόγω καθυστέ-

ρησης των μεταφορών, αλλά και λόγω κατάστασης. Ο κόσμος δεν πήγε στο κέντρο, αλλά στήριξε τη γειτονιά. Όσον αφορά τη βιτρίνα, ναι, ο κόσμος κάθεται και παρατηρεί. Συμβαίνει σίγουρα στη δική μας βιτρίνα, διότι είναι ιδιαίτερη. Τραβάει την προσοχή, καθώς δεν έχουμε τα ευπώλητα, αλλά τα βιβλία που αγαπάμε. Έτσι, το βιβλιόφιλο κοινό την παρατηρεί.

6. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να διαλέξω. Είναι πάρα πολλά κι αν διαλέξω θα αδικήσω τα υπόλοιπα. Θα περιοριστώ σε κάποια καινούργια που βρήκα εξαιρετικά: “Κορίτσι, γυναίκα, άλλο” από τις εκδ. Gutenberg, “Η βαλκανική τριλογία” από τις εκδ. Μεταίχμιο και η “Μέσα Πέτρα” από τις εκδ. Ποταμός.

Ένα βιβλιοπωλείο που διατηρεί μια παραμυθένια φυσιογνωμία, βγαλμένη από τα παλιά Συζήτηση με τη Σοφία Ζάχου ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ

ΤΟ ΑΠΡΌΒΛΕΠΤΟ

Ρήγα Φεραίου 25 Κεντρική Πλατεία Ηλιούπολης Τ: 210 99 40 110 FB: @aprovlepto

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ

Η ΑΡΓΊΑ Συνταγματάρχου Δαβάκη 42 Καλλιθέα Τ: 210 95 77 014 www.argiabooks.gr

1. Το βιβλίο αντιμετωπίζεται απ’ του ιθύνοντες, αλλά και απ’ τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, σαν ένα συνηθισμένο καταναλωτικό «αγαθό» και όχι σαν πολιτιστικό αγαθό που κατά κύριο λόγο είναι. Μειώθηκαν λοιπόν οι πωλήσεις των βιβλίων ακολουθώντας τη μείωση των υπόλοιπων εμπορευμάτων, εκτός φυσικά

Μέσα στην «αργία», από την πρώτη στιγμή, ο Γ. Ξηρογιάννης παγίδευσε μια όαση την οποία, συν τω χρόνω, συντήρησαν και την καλλιέργησαν, οι αναγνώστες, οι φίλοι και οι φίλες με πάθος. Συζήτηση με τον Γιώργη Ξηρογιάννη / Βιβλιοπώλης - Συγγραφέας των ειδών super market!

2. Για μένα δεν «υπάρχουν» είδη λογοτεχνίας, αλλά καλή, μέτρια και κακή λογοτεχνία! Ένα αστυνομικό ή ένα ιστορικό μυθιστόρημα, μία λυρική ή μία επική ποιητική συλλογή, θα τα διαβάσω εάν είναι …καλά! Και στην καραντίνα λοιπόν συνέβη ό,τι και

πριν την καραντίνα! Ούτως ή άλλως, ένα μυθιστόρημα, μία ποιητική συλλογή είναι ένα «όχημα» που σε μεταφέρει …αλλού! Είτε στη Σαλαμίνα, είτε στη Σαντορίνη, είτε στο φεγγάρι, είναι ένα ταξίδι! Εξαρτάται από το όχημα που επιλέγεις το που θα φτάσεις, αλλά όταν γυρνάς την πρώτη σελίδα το ταξίδι έχει ήδη αρχίσει… Είτε στη Σαλαμίνα,

είτε στη Σαντορίνη, είτε στο φεγγάρι!

3. Σε όλα τα εμπορεύματα υπάρχει υπερπροσφορά και υπερκαταναλωτισμός. Το βιβλίο δεν ξεφεύγει του κανόνα!

4. Οτιδήποτε μπορεί να συμβάλλει στην ψυχαγωγία ή στη

γνώση του ανθρώπου είναι ευπρόσδεκτο! Προσωπικά, προτιμώ τον γοητευτικό και πιο ηδονικό δρόμο του τυπωμένου βιβλίου.

5. Ήταν σα να τράβηξε κάποιος την περόνη από μία χειροβομβίδα και την έριξε μέσα στο βιβλιοπωλείο! Για μια δυο εβδομάδες κατάλαβα τι σημαίνει υπερκαταναλωτισμός.

Πολλοί έπαιρναν ό,τι έβρισκαν! Ο κόσμος περπατά με το κεφάλι σκυφτό. Όσοι κοιτούν το φεγγάρι, τα αστέρια και ονειρεύονται ακόμα, αυτοί κοιτούν και τη βιτρίνα ενός βιβλιοπωλείου, με … απληστία!

6. Πολλά και Πολλοί.

/

του Θανάση Καρανίκα (The Tandem Project)

πεποιθήσεις του τραγουδιστή, κι έτσι αυτός έδειξε το μεσαίο του δάχτυλο! Έναν χρόνο πριν, στις 22 Φεβρουαρίου του 1968, ο Johnny Cash κάνει πρόταση γάμου στη γυναίκα της ζωής του κι επίσης τραγουδίστρια, June Carter, επί σκηνής σε συναυλία τους. Ενώ τον Φεβρουαρίο του 2006 η Reese Witherspoon, που υποδύθηκε την τραγουδίστρια στην ταινία «Walk The Line» στο πλευρό του Joaquin Phoenix, προτείνεται για Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου, το οποίο και κέρδισε ένα μήνα μετά.

15 τραγούδια

και ηχογραφόντας ένα απ’ τα πιο σημαντικά live album όλων των εποχών, το κλασσικό «Johnny Cash Live at San Quentin». H φωτογραφία του μήνα, από αυτή τη συναυλία, ανήκει στον Jim Marshall, ο οποίος κατά τη διάρκεια των προβών παρότρυνε τον Cash να αφιέρωσει ένα στιγμιότυπο στον αρχιφύλακα, γνωρίζοντας φυσικά τις πολιτικές

/

Η «Πλέι-Λίστα» του μήνα...

Για το μήνα Φλεβάρη, και ορμώμενοι απ’ την ιστορία του Johnny Cash, 14 τραγούδια για “της φυλακής τα σίδερα”, που όμως πολλές φορές έχουν λειτουργήσει κυρίως απελευθερωτικά! (Βρείτε, ακούστε και μοιραστείτε τη λίστα, στο κανάλι του “Η Πόλη ζει” στο YouTube).

1. THE KINKS Holloway Jail (1971) 2. MERLE HAGGARD Life in prison (1967)

«Μια φωτογραφία, απ’ τα ξένα...»

26 Φεβρουαρίου του 1932: Γεννιέται στην Κίνγκσλαντ του Άρκανσο, ο Johnny Cash που έμελε να γίνει μια απ’ τις θρυλικές μουσικές φιγούρες του περασμένου αιώνα. Στις 24 Φεβρουαρίου του 1969, o “άντρας με τα μαύρα” έκανε κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί ποτέ εως τότε. Έδωσε την πρώτη συναυλία μέσα σε φυλακή, για τους ίδιους τους φυλακισμένους, γράφοντας ιστορία

3. JOHNNY CASH Folsom Prison Blues (1957) 4. ELVIS PRESLEY Jailhouse Rock (1957)

Νέες κυκλοφορίες

Johnny Cash

ΣΤΗ ΔΙΑΠΑΣΩΝ!

Ήχοι της πόλης, για τους ανθρώπους της...

Bicep Isles (electronica, house)

Τρία νέα άλμπουμ για τον Φλεβάρη, που λογικά θα μας απασχολήσουν για πολλούς ακόμη...

To «δύσκολο» δεύτερο άλμπουμ για το βρετανικό ντουέτο παραγωγών, που πάει –ευτυχώς- τον ήχο τους ένα βήμα παραπέρα και χαρίζει αρκετά διαμαντάκια που θα ακούμε/χορεύουμε για καιρό.

Viagra Boys Welfare Jazz

3. Sleaford Mods Spare Ribs

(Indie Rock, Post-Punk)

(post-punk, hip-hop)

Δεύτερη απόπειρα για τους Σουηδούς, που παντρεύουν μοναδικά το punk με τις jazz πινελιές και τα πανέμορφα synths. Στιβαρές δημιουργίες, που θα πρωταγωνιστήσουν σίγουρα στις καλύτερες για αυτή τη χρονιά.

Ηχογραφημένος μέσα σε 3 μόλις εβδομάδες, ο 11ος δίσκος του punk/ hip-hop γκρουπ, είναι όσο πολιτικός, αιχμηρός και με πραγματικά «guts», θα περιμέναμε.

«Και να που πάλι βγάζω δίσκο...»

5. THE CLASH Jail Guitar Doors (1977) 6. THIN LIZZY Jailbreak (1976) 7. TOOL Prison Sex (1993) 8. SYSTEM OF A DOWN Prison Song (2001) 9. MY CHEMICAL ROMANCE You Know What They Do to Guys Like Us in Prison (2006) 10. CREED My Own Prison (1997) 11. DOVES Prisoners (2020) 12. BEN FOLDS Prison Food (2005) 13. TOM WAITS Fish in the jailhouse (2006) 14. ΜΆΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΆΡΗΣ Αντιλαλούν οι φυλακές (1936)

ι Ο

η

ς έ ι μ τό ι τ σ ο αγη φ Ν ο

η στ ν χ έ τ ή ν ι ημερ θ α κ

της

Μ

ς η ρ αί

Ύδρας 2-4, Πλατεία Αγ. Γεωργίου Τ.: 210 8229239 / 210 8213136 Ανοιχτά από 12μ.μ.-2.00μ.μ. Διανομή κατ’ οίκον

ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ, ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΥΡΌΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΊΑ ΤΩΝ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΏΝ ΚΈΝΤΡΩΝ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΠΟΡΕΊΤΕ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΉΣΕΤΕ ΣΕ ΑΝΕΞΆΡΤΗΤΟ, ΕΙΔΙΚΆ ΔΙΑΜΟΡΦΩΜΈΝΟ ΧΏΡΟ,ΑΠΌ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΈΝΟ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΆ ΕΚΠΑΙΔΕΥΜΈΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΉΡΗΣΗ ΌΛΩΝ ΤΩΝ ΜΈΤΡΩΝ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΉ ΜΌΛΥΝΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΠΟΡΆΣ ΤΟΥ ΙΟΎ

COVID TEST Test ανίχνευσης με τη μέθοδο Real Time PCR Test ανίχνευσης αντιγόνου - Rapid Test Εξέταση αντισωμάτων IgG και IgM έναντι του SARS-CoV-2

Δυνατότητα δειγματοληψίας κατ’ οίκον ή σε χώρους εργασίας εταιριών και γραφείων κατόπιν συνεννόησης.

Αθήνα (έναντι Πολυτεχνείου) Πατησίων 49, Αθήνα 10433 210 52 22 500

Άνω Πατήσια (πλησίον σταθμού ΗΣΑΠ) Πατησίων 345, Αθήνα 11144 210 52 42 970

info@medpap.gr

www.medpap.gr