Η Πόλη ζει τ. 87 | Οκτώβριος 2021

STREET

PRESS 87//10-21

ΑΦΙΈΡΩΜΑ ΜΙΑ ΒΑΛΊΤΣΑ ΜΕ ΤΟ ΌΝΟΜΑ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΉ

ΑΦΙΈΡΩΜΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΜΑΤΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ BLUES WIRE: ΜΠΛΟΥΖ ΜΕ ΆΡΩΜΑ ΕΥΡΏΠΗΣ

Φθινοπωρινό Ραντεβού στο Black Duck Garden! ΠΆΕΙ ΠΟΛΎΣ ΚΑΙΡΌΣ ΠΟΥ ΟΙ «ΜΑΎΡΕΣ ΠΆΠΙΕΣ» ΉΡΘΑΝ ΚΑΙ ΦΏΛΙΑΣΑΝ ΣΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΚΑΙ ΑΠΌ ΤΌΤΕ ΈΧΟΥΝ ΓΊΝΕΙ ΑΝΑΠΌΣΠΑΣΤΟ ΚΟΜΜΆΤΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΉΣ ΔΙΑΣΚΈΔΑΣΗΣ. ΣΤΗ ΧΡΉΣΤΟΥ ΛΑΔΆ ΤΟN ΧΕΙΜΏΝΑ, ΣΤΗΝ ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΎΛΟΥ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ, ΤΟ «BLACK DUCK» ΞΈΡΕΙ ΤΙ ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΉ ΚΑΙ ΤΈΧΝΗ ΤΗΣ ΓΕΎΣΗΣ.

Black Duck Garden Xρήστου Λαδά, 9α, Αθήνα | Ιωάν. Παπαρρηγοπούλου 5-7, Αθήνα | T.: 210 32 52 396 E: info@blackduckgarden.gr | fb: Black Duck Garden – Athens City Museum Bistrot Black Duck Multiplarte Xρήστου Λαδά, 9α, Αθήνα | T.: 210 32 34 760 fb: Black Duck Multiplarte | ig: black_duck_athens | www.blackduck.gr

Στον κήπο του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών βρίσκεται το αγαπημένο μας αθηναϊκό στέκι. Έχοντας δημιουργήσει μια μικρή όαση στην καρδιά της Αθήνας, παραπλεύρως της πλατείας Κλαυθμώνος, ως αναπόσπαστο κομμάτι της περιο-

χής, η ομάδα του Black Duck ήρθε για να προσφέρει δροσερή εμπειρία διασκέδασης. Καθημερινά, θα βρείτε καφέ πλούσιας γεύσης και εκλεκτής ποικιλίας, snack και brunch menu από νωρίς το πρωί μέχρι το απόγευμα, μενού για γεύμα

ή δείπνο που βασίζεται στις γεύσεις της μεσογειακής κουζίνας, λίστα κρασιών με ιδιαίτερες ετικέτες και δημιουργικά cocktails για να κλείσετε το βράδυ σας. Το καλοκαίρι παρατείνεται λίγο ακόμη στον κήπο του Black Duck!

www.ipolizei.gr

Γνώμες

H ΠΟΛΗ ΖΕΙ

87//10-21

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΎΧΟΣ ΈΓΡΑΨΑΝ

Ο ΑΡΧΑΊΟΣ ΙΝΔΙΆΝΟΣ ΜΆΓΟΣ

STREET

Άντα Κουγιά Ηλέκτρα Τζώρτσου Βαγγέλης Χωραφάς Γκανιάν Γιάννης Ράγκος Θεανώ Μανουδάκη Σπύρος Τζόκας Σοφία Τριανταφυλλοπούλου Μίμης Χριστοφιλάκης Νίκος Α. Σάμιος Μαρία Σκαμάγκα Χαράλαμπος Χειράκης Δημήτρης Αντωνόπουλος Παντελής Αμπαζής Δημήτρης Προύσαλης Αγγελική Κοντού Γιώργος Ράκκας Αγκάθα Κρίσπυ Νταίζη Ντάκου Μαντώ Βλάχου Λέανδρος Σλάβης Μάκης Διόγος Θανάσης Βέμπος Ιωάννης Μιχαήλ Μαργαρίτσα Κωτσίνη Θανάσης Καρανίκας Αλέξης Μητσοτάκης Χρύσανθος Ξάνθης

PRESS

Οι αναγνώστες που μας παρακολουθούν χρόνια ίσως να θυμούνται την ύπαρξη ενός Μάγου Ινδιάνου ο οποίος κατοικοεδρεύει στο Πεδίον του Άρεως. Ο μάγος αυτός τυγχάνει να είναι πολύ φίλος μας, αλλά και συμβουλάτοράς μας σε διάφορες στιγμές. Η αλήθεια είναι πως είχα πολύ καιρό να τον επισκεφθώ μετά από μπούλινγκ ορθολογιστών γνωστών μου και με παραινέσεις του στυλ: «Γίνετε σοβαροί πια! Τι ακαταλαβίστικα γράφετε, πώς θα πάρετε έτσι χορηγίες; Ποιος μάγος στο Πεδίον ή αγγλιστί Mars Field». Προσπάθησαν να μας συνετίσουν και να μας προσγειώσουν στο «Μάρκετ» και στο «Οπίνιον». Πλησίασα στο γνωστό μέρος με μία αμηχανία, αλλά και αγωνία για το αν θα τον βρω εκεί. Είδα τον καπνό από την πίπα του και ησύχασα. Με περίμενε και είχε στρώσει στη γνώριμή μου θέση το πορτοκαλοκόκκινο κιλίμι. Φορούσε μάσκα, είχε τα γνωστά φτερά, καθόταν οκλαδόν και χάιδευε το χαμομήλι που βρισκόταν μπροστά του. Υποκλίθηκα ανεπαίσθητα και χαμογέλασα. Το ίδιο και αυτός. «Ψήλωσε ενάμιση πόντο από την τελευταία φορά που ήσουν εδώ», μου είπε. «Όλα τα πράγματα θέλουν το χρόνο τους, έτσι κι αυτό». Εμένα πάλι μου φάνηκε το ίδιο, αλλά ντράπηκα να του το πω. Μάλλον το κατάλαβε. «Σου έφερα τα τεύχη», του είπα. «Τα ‘χω πάρει», απάντησε, «σας παρακολουθώ. Σαν χαμομήλι κι εσείς. Τι θες;», πρόσθεσε απότομα. Τα ‘κανε αυτά και στο παρελθόν, οπότε ηρέμησα γιατί αισθάνθηκα ότι δεν έχει αλλάξει κάτι. «Είμαι σε ένα δωμάτιο και όλοι φωνάζουν, όλο και πιο δυνατά, υστερικά, ακατάληπτα. Τι να κάνω;». «Ένα ερώτημα, τρεις επιλογές», είπε. «Τι έχεις σκεφτεί;» Ησύχασα ακόμα περισσότερο. Πάντα έτσι μιλούσε. Του είπα: «α. να φύγω, β. να φωνάζω και εγώ, γ. να κλείσω τα αυτιά μου». «Ανόητε, θα σ’ ακολουθήσουν, θα χάσεις το στυλ σου, δεν θα ‘χεις επαφή με την πραγματικότητα. Μίλα χαμηλόφωνα... αρκεί να πιστεύεις αυτό που λες». «Κοίτα τον καημένο», ακούστηκε ο χίπστερ που κοίταζε εδώ και ώρα, «μιλάει μόνος του και χαϊδεύει το χαμομήλι». Με πήρε βίντεο για να το ανεβάσει στα social media.

ΘΈΜΑΤΑ [ΜΙΑ ΒΑΛΙΤΣΑ ΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ] ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ [ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΜΑΤΣ!] ΤΙ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙΣ;

ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΗΝ ΏΡΑ ΠΟΥ ΓΡΆΦΟΝΤΑΙ ΑΥΤΈΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΈΣ, ΓΊΝΟΝΤΑΙ ΕΠΕΙΣΌΔΙΑ ΈΞΩ ΑΠΌ ΈΝΑ ΛΎΚΕΙΟ ΣΤΗ ΣΤΑΥΡΟΎΠΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ, ΈΝΑ ΒΊΝΤΕΟ ΔΕΊΧΝΕΙ ΈΝΑΝ ΒΊΑΙΟ ΚΑΥΓΆ ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΕ ΝΈΕΣ ΣΤΟΝ ΒΌΛΟ, Η ΙΝΤΕΡΝΕΤΙΚΉ ΒΊΑ ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΕ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΈΝΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗ ΧΤΥΠΆΕΙ ΚΌΚΚΙΝΟ, ΕΝΏ ΥΠΆΡΧΕΙ ΜΊΑ ΜΕΓΆΛΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΌΤΗΤΑ ΠΟΥ ΦΤΆΝΕΙ ΜΈΧΡΙ ΚΑΙ ΣΕ ΑΠΕΙΛΈΣ ΑΠΈΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΣΟΦΊΑ ΜΟΥΤΊΔΟΥ, ΜΕ ΑΦΟΡΜΉ ΈΝΑ ΒΊΝΤΕΟ ΠΟΥ ΑΝΈΒΑΣΕ.

ΤΑ ΜΥΑΛΆ ΤΩΝ ΑΝΘΡΏΠΩΝ ΘΥΜΊΖΟΥΝ ΜΊΑ ΔΑΣΏΔΗ ΠΕΡΙΟΧΉ ΠΟΥ ΈΧΕΙ ΧΡΌΝΙΑ ΝΑ ΚΑΘΑΡΙΣΤΕΊ. ΜΠΆΖΑ, ΠΕΥΚΟΒΕΛΌΝΕΣ ΚΑΙ ΠΟΎΣΙΑ, ΓΥΑΛΙΆ ΣΠΑΣΜΈΝΑ, ΜΠΙΤΌΝΙΑ ΜΕ ΒΕΝΖΊΝΗ, ΌΛΑ ΣΤΟΙΒΑΓΜΈΝΑ. ΥΠΆΡΧΕΙ ΠΟΛΎ ΕΎΦΛΕΚΤΟ ΥΛΙΚΌ ΜΈΣΑ ΜΑΣ, ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΈΝΟ, ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΈΝΕΙ ΈΝΑ ΤΥΧΑΊΟ ΓΕΓΟΝΌΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΦΛΕΓΕΊ. ΣΑΝ ΝΑ ΕΊΜΑΣΤΕ ΜΈΣΑ ΣΤΟ ΔΆΣΟΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΈΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΎΣΩΝΑ ΠΟΥ ΈΡΧΕΤΑΙ ΟΣΟΝΟΎΠΩ, ΕΝΏ ΣΥΓΧΡΌΝΩΣ ΣΥΝΕΧΊΖΟΥΜΕ ΝΑ ΠΑΡΆΓΟΥΜΕ ΚΑΎΣΙΜΗ ΎΛΗ. Η ΠΥΡΚΑΓΙΆ ΕΊΝΑΙ ΕΠΑΚΌΛΟΥΘΟ.

ΘΈΛΟΥΜΕ ΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΉΣΟΥΜΕ ΌΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΊΛΟΥΣ ΚΑΙ ΦΊΛΕΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΉ ΠΟΥ ΣΥΝΈΒΑΛΑΝ ΜΕ ΌΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΡΌΠΟΥΣ ΣΤΟ ΑΦΙΈΡΩΜΑ ΠΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΕΊ ΤΟ ΤΕΎΧΟΣ ΠΟΥ ΚΡΑΤΆΤΕ ΣΤΑ ΧΈΡΙΑ ΣΑΣ. Η ΕΜΠΙΣΤΟΣΎΝΗ ΠΟΥ ΜΑΣ ΈΔΕΙΞΑΝ, ΤΟ ΚΑΛΩΣΌΡΙΣΜΆ ΤΟΥΣ, Η ΑΜΕΣΌΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΛΑΪΚΌΤΗΤΑ, ΜΑΣ ΔΊΝΟΥΝ ΔΎΝΑΜΗ ΝΑ ΣΥΝΕΧΊΣΟΥΜΕ ΝΑ ΚΙΝΟΎΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΚΌ ΜΑΣ ΤΡΌΠΟ ΜΈΣΑ ΣΤΗΝ ΠΌΛΗ. ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ ΠΙΟ ΜΙΚΡΈΣ ΠΌΛΕΙΣ, ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΆΣΕΙΣ.

info@ipolizei.gr για διαφήμιση και οικονομικές προτάσεις, για φωτογραφίες, κείμενα, κριτικές Διαφήμιση: Μαριάννα Παπαγεωργίου // Νικολέττα Βήκου // Χριστίνα Αγγελακοπούλου // Σπύρος Αποστολόπουλος Ενημερωθείτε για την προβολή σας στο site μας. Η εμβέλειά μας πλέον όχι μόνο στο κέντρο της Αθήνας. Πληροφορίες: 694 45 63 904 Ατελιέ: Υρώ Πιτσικάλη // Μυρτώ Στέλιου

[ΟΙ ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ ΤΑΙΡΙΑΖΟΥΝ ΣΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ] ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ [ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΗΣ] ΟΙ ΕΡΩΣΥΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΡΩΦΊΛΗΣ [BLUES WIRE] ΜΠΛΟΥΖ ΜΕ ΑΡΩΜΑ ΕΥΡΩΠΗΣ

ΦΤΟΥ ΞΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

WWW. ipolizei. gr

ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ

[ΕΚΔΟΣΗ]

Λογότυπο Γραφικές Τέχνες www.logotypo.com.gr Θήρας 19, Κυψέλη Τ.: 210 82 29 040, 210 82 29 604 ISSN: 2623-4068

Πόσα μάτια μας βλέπουν; ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΩΡΑΦΑ Διευθυντής της ιστοσελίδας γεωπολιτικής, GEOEUROPE.

Οι όροι «5 Οφθαλμοί», «9 Οφθαλμοί» και «14 Οφθαλμοί» αναφέρονται σε διεθνείς συμμαχίες επιτήρησης και κατασκοπίας που συγκροτούνται από διάφορα κράτη της Δύσης. Αυτές οι συμμαχίες συνεργάζονται στον τομέα της συλλογής και του διαμοιρασμού στοιχείων μαζικής παρακολούθησης και έχουν ξεκινήσει να λειτουργούν αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η συμμαχία των «5 Οφθαλμών» περιλαμβάνει την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η συμμαχία αυτή που αποτελεί τη βάση όλων και ξεκίνησε να λειτουργεί από το 1946 μετά τη Συμφωνία ΗΠΑ-ΗΒ, επιβλέπεται από το Five Eyes Intelligence Oversight and Review Council (FIORC). Με βασικό πυρήνα τους «5 Οφθαλμούς», έχουν δημιουργηθεί και δύο άλλοι κύκλοι χωρών που δεν απολαμβάνουν τα ίδια προνόμια όπως οι πέντε αρχικές χώρες. Η συμμαχία των «9 Οφθαλμών» περιλαμβάνει τις χώρες των «5 Οφθαλμών», καθώς και τις Δανία, Γαλλία, Ολλανδία και Νορβηγία. Η συμμαχία των «14 Οφθαλμών» περιλαμβάνει τις χώρες των «9 Οφθαλμών» και τις Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία, Σουηδία και Ισπανία. Το σύστημα Echelon δεν περιλαμβάνεται στις παραπάνω δομές και δεν συνεργάζεται μαζί τους. Επισήμως, το σύστημα Echelon δεν υφίσταται και οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και ΗΒ αρνούνται την ύπαρξή του.

THE PIVOT TO ASIA Η στρατηγική «The Pivot to Asia» είχε ξεκινήσει επί Μπαράκ Ομπάμα και τώρα υλοποιείται από τον Τζο Μπάιντεν. Βασικός στόχος είναι η ανάσχεση της Κίνας. Μέχρι τώρα η στρατηγική αυτή υλοποιείται μέσα από συμμαχικά σχήματα. Πρώτον, από την πρόσφατη συμμαχία AUKUS (ΗΠΑ, Βρετανία, Αυστραλία) για την αντιμετώπιση της Κίνας, μέσα και από την πυρηνοκίνηση των νέων υποβρυχίων της Αυστραλίας. Δεύτερον, τη συμμαχία Quad (ΗΠΑ, Αυστραλία, Ιαπωνία, Ινδία). Πρόκειται για μια διπλωματική συμφωνία, η οποία αφορά την περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού. Τρίτον, τη συμμαχία «5 Οφθαλμοί», η διεύρυνση της οποίας αφορά χώρες που συμμετέχουν στις δύο προηγούμενες συμμαχίες, όπως η Ινδία και η Ιαπωνία, αλλά και η Νότια Κορέα. Η Ευρώπη βρίσκεται έξω από αυτούς τους σχεδιασμούς. Ωστόσο, από το 2013, υπάρχει στο Κογκρέσο μία ομάδα γερουσιαστών και βουλευτών που θα ήθελε τη συμμετοχή της Γερμανίας στους «5 Οφθαλμούς». Θεωρούν ότι μπορεί να συμβάλει στην ανάσχεση της επιρροής της Ρωσίας στην ΕΕ και σε μια περισσότερο φιλονατοϊκή στάση των Ευρωπαίων. Εκτιμάται ότι μέχρι την άνοιξη 2022, όλα τα προηγούμενα σχήματα θα έχουν μορφοποιηθεί ακόμα περισσότερο.

Τα τελευταία χρόνια, η συμμαχία των «5 Οφθαλμών» έχει αλλάξει στρατηγικό προσανατολισμό. Έχει παύσει πλέον να επικεντρώνεται στις μυστικές υπηρεσίες και στα συστήματα παρακολούθησης άλλων χωρών και έχει στρέψει την προσοχή της στην Κίνα. Ταυτόχρονα, έχουν εμφανιστεί αυξημένες ανάγκες για παρακολούθηση και της Ρωσίας.

Ο ΚΑΤΑΣΚΟΠΕΥΤΙΚΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ

Στις ΗΠΑ, το τελευταίο διάστημα, έχουν εμφανιστεί τάσεις για διεύρυνση της συμμαχίας των «5 Οφθαλμών». Σύμφωνα με παράρτημα στον Προϋπολογισμό του Πενταγώνου για το 2022, ο υπουργός Άμυνας Lloyd Austin και η επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ Avril Haines θα πρέπει να υποβάλλουν μέχρι τις 20 Μαΐου 2022 στη Βουλή μια έκθεση για διεύρυνση της συμμαχίας με χώρες όπως η Νότια Κορέα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Γερμανία.

Η συλλογή στοιχείων των πολιτών γίνεται από τις εταιρείες του «κατασκοπευτικού καπιταλισμού». Γνωστότερες από αυτές είναι οι GAFAM (Google, Apple, Facebook, Amazon, Microsoft), οι κινεζικές ΒΑΤΧ (Baidu, Alibaba, Tencent, Xiaomi) και οι ανερχόμενες NATU (Netflix, Airbnb, Tesla, Uber). Οι εταιρείες αυτές εμπορευματοποιούν τα στοιχεία των πελατών τους και, αν χρειαστεί, συνεργάζονται με κρατικούς φορείς, διαμορφώνοντας μια κατασκοπευτική καπιταλιστική οικονομία, με πρωτοφανή συσσώρευση πλούτου, γνώσης και εξουσίας.

Ενδιαφέρον είχαν εκδηλώσει παλιότερα η Γαλλία και πρόσφατα η Ιταλία, αλλά δεν φαίνεται ότι θα υπάρξει συνέχεια.

Όλες οι προαναφερθείσες συμμαχίες αφορούν κράτη και παρακολουθήσεις μεταξύ κρατών. Δεν σχετίζονται τόσο με τη συλλογή στοιχείων των πολιτών, εκτός και αν υπάρχουν ειδικές συνθήκες.

ΒΑΛΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ

ΤΟ ΝΕΟ

ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΚΟΥΣ ΑΛΛΟΥ

www.galaxy92.gr

«Σήμερα δεν έγραψα καθόλου, ήμουν όλη τη μέρα στον ιππόδρομο». Τσαρλς Μπουκόφσκι (16.8.1920-9.3.1994) Ωδή στο Γκανιάν Γκανιάν είναι οι νεκροί ποιητές Γκανιάν είναι οι τρύπιες τσέπες Γκανιάν είναι τα φραουλένια λιβάδια των απόκληρων Γκανιάν είναι τα ακραία φαινόμενα παντός μυαλού Γκανιάν είναι ο ντελιβεράς που ‘παθε λάστιχο Γκανιάν είναι ο γέρος που πάει από πέσιμο Γκανιάν είναι ο νέος που απέτυχε στις εξετάσεις Ο διαφορετικός, ο αταίριαστος, ο άσχημος, ο φτωχός, ο κακοποιημένος, ο εκτοπισμένος, ο απελπισμένος, γκανιάν είναι Ο συγγραφέας που απορρίπτουν οι εκδότες, γκανιάν είναι Ο εραστής που κερατώνει η ερωμένη του, γκανιάν είναι Γκανιάν είναι η μελανιά στο μάτι Γκανιάν είναι οι εκτός τόπου και χρόνου Γκανιάν είναι οι διάττοντες αστέρες Γκανιάν είναι οι εξωγήινοι δημιουργοί Η ασυμμετρία, η παραδοξότητα, η ασυνέχεια, η αναβλητικότητα, η ενοχή, το λάθος, η παράλειψη, η γκαντεμιά, η αμηχανία, η ντροπή, γκανιάν είναι Γκανιάν είναι το ακαριαίο παρόν Γκανιάν είναι τα χείλη των κοριτσιών, των αγοριών, των ανάμεσα και των πέραν των φύλων Γκανιάν είναι το Γίνε αυτός που είσαι Γκανιάν είναι τα όχι και όχι τα ναι Το επόμενο ποίημα, γκανιάν είναι Ο Δον Κιχώτης, γκανιάν είναι Η Αγία Άννα στην Αμοργό, γκανιάν είναι Οι τσαλαπατημένοι τσαλαπετεινοί, οι σφαγιασμένες φάλαινες, τα λιωμένα μυρμήγκια, τα άρρωστα σαλιγκάρια, οι μεθυσμένες χελώνες, γκανιάν είναι Γκανιάν είναι το μη-γκανιάν

Ο χαμένος τα παίρνει όλα Γκανιάν είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στον ιππόδρομο. Για την ακρίβεια, έτσι ονομάζεται το άλογο που θεωρείται φαβορί σε μία κούρσα. Με απλά λόγια, γκανιάν λέμε τα άλογα που πιστεύουμε ότι μπορούν να κερδίσουν. Το γκανιάν είναι γαλλικής προέλευσης, από τη λέξη gagnant που σημαίνει νικητής (στις αγγλόφωνες χώρες, win). Το γκανιάν είναι το πιο απλό στοίχημα στις ιπποδρομίες, αλλά και το πιο ουσιαστικό κατά μία έννοια, γιατί πρέπει να προβλέψεις τον νικητή του αγώνα και όχι τη θέση τερματισμού των υπόλοιπων αλόγων. Κάποιοι θεωρούν, μπορεί σωστά, ότι το γκανιάν είναι το παιχνίδι του πρωτάρη, γιατί είναι απλό και γρήγορο στο ποντάρισμα. Αλλά συγχρόνως δεν είναι για πρωτάρηδες, αντιθέτως απαιτεί το εκπαιδευμένο ένστικτο του τζογαδόρου-αλογομούρη, αφού καλά λεφτά φέρνει μόνο το αουτσάιντερ γκανιάν. Έναν σεξιστικό ορισμό του γκανιάν δίνει το Slang.gr: «Θεογκόμενα, μανουλομάνουλο, μωράκλα, εργαλείο, όλα αυτά σε ένα άλογο κούρσας ΑΑ γκανιάν».

Συλλεκτικές ατάκες-γκανιάν «Ο θάνατος δεν είναι κάτι τραγικό. Σε εκατό χρόνια δεν θα απασχολεί κανέναν από μας.», Γκανιάν #1 - Βιάν, τ. 76 «Οι σκύλοι διαβάζουνε πολύ Balzac!», Γκανιάν#2 - Καραπάνου, τ. 77 «Προτιμώ να μάθω από ένα πουλί πώς να τραγουδάω παρά να διδάξω σε δέκα χιλιάδες άστρα πώς να μην χορεύουν», Γκανιάν #3 - Κάμμινγκς, τ. 78 «Δεν υπάρχει άνθρωπος πιο αφύσικος από εμένα, στο κάτω-κάτω δούλεψα πολύ με τον εαυτό μου για να γίνω όσο πιο αφύσικος γίνεται», Γκανιάν #4 - Μπέικον, τ. 79 «Ο ποιητής ευχαριστεί όσους τον κατάλαβαν – όλοι οι άλλοι να πάνε στο διάβολο.», Γκανιάν #5 - Μπρασένς, τ. 80

...προσεχώς-Γκανιάν Νικολά Ντε Στάελ (1914-1955), Σαρλ Μποντλέρ (1821-1867), Πίνα Μπάους (1940-2009), Πιερ Πάολο Παζολίνι (1922-1975), Ρέιμοντ Κάρβερ (1938-1988), Μάρκος Αυρήλιος (121-180 μ.Χ.), Λιλί Μπονίς (1922-2008), Ιωάννης Συκουτρής (1901-1937) και άλλες-οι-α.

«Οι περισσότεροι κριτικοί στην Ιαπωνία δεν συμπαθούν όσους γράφουν μπεστ σέλερ.», Γκανιάν #6 - Μουρακάμι, τ. 81 «Τώρα θα με βάλω για ύπνο, λίγο παραπάνω απ’ ό,τι συνήθως. Πείτε το αιωνιότητα.», Γκανιάν #7 - Κοζίνσκι, τ. 82 «Δεν υπάρχει τίποτα πιο αισιόδοξο, πιο ελπιδοφόρο από το να δημιουργείς κάτι όμορφο για την απελπισία ή μέσα από την απελπισία.», Γκανιάν #8 - Κέιν, τ. 83 «Ευλογημένο Τώρα / όλα τ’ άλλα / αναμνήσεις» Γκανιάν #9 - Μόρισον, τ. 84 «Ο άνθρωπος είναι ένα ζώο που αφηγείται ιστορίες.», Γκανιάν #10 - Τσάτουιν, τ. 85

Ακροστιχίδα Γκανιάν#11-Γκανιάν

Γιατί Καταστρώνω Αμηχανίες Νάρκισσος Ιδανικά Αιώνιος Νεανίας

*

Γκανιάν-Γκανιάν

Το ελληνικό καφενείο συναντά τη γαλλική φινέτσα στο Κουκάκι

Brunch, all day menu, χειροποίητα γλυκά και μοσχομυριστός καφές στη «Βανίλια» Βεΐκου 40 και Ερεχθείου 2 | Αθήνα 117 42 | τ. 215 52 59 301 Βανίλια Bistro

vaniliabistro

ΑΘΗΝΑ Η ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

Μια περιήγηση σε τόπους της Αθήνας, όπου τα ανθρώπινα πάθη και η Ιστορία διασταυρώθηκαν με τη βία και τον θάνατο. Μια καταγραφή των σκοτεινών πλευρών της αθηναϊκής πατριδογνωσίας, απ’ όπου αναβλύζει η απωθημένη αστεακή «μνήμη του αίματος».

Γράφει ο Γιάννης Ράγκος

Αριστερά: Η περιοχή της δολοφονίας το καλοκαίρι του 1943. Στο μέσον, το τραμ 12 της γραμμής ΚυψέληΠαγκράτι. Δεξιά: Η ίδια περιοχή (με το νέο τραμ) σήμερα. photo: Κατερίνα Ράγκου

ΛΕΩΦ. ΑΜΑΛΊΑΣ & ΒΑΣ. ΌΛΓΑΣ:

#06

Μια (πολιτική) δολοφονία της Κατοχής Στη λεωφόρο Αμαλίας, που «ακουμπά» στην Πύλη του Αδριανού και στον Εθνικό Κήπο, διαπράχθηκε το 1944 ένα εμβληματικό έγκλημα της σύγχρονης πολιτικής

ιστορίας. Συμπωματικά, ελάχιστα μέτρα μακρύτερα από το σημείο της δολοφονίας, η Ελλάς στεφανώνει ευγνωμονούσα τον λόρδο Βύρωνα…

Η λεωφόρος Αμαλίας συνδέει τον χώρο του Ολυμπιείου και της Πύλης του Αδριανού με την πλατεία Συντάγματος (και αντίστροφα). Διαμορφώθηκε το 1886, ως χώρος περιπάτου των Αθηναίων που συνδεόταν και με την παρακολούθηση της αλλαγής της ανακτορικής φρουράς. Φυτεμένη με δέντρα πιπεριάς, είχε αρχικά την ονομασία «Λεωφόρος με τις πιπεριές» ή εν συντομία «Πιπεριές» ή «Δεντροστοιχία». Παράλληλα, λόγω της προνομιακής θέσης της, τον 19ο αιώνα αρκετοί επιφανείς Αθηναίοι έκτισαν εδώ τα μέγαρά τους, κάποια από τα οποία σώζονται μέχρι σήμερα. Το 1895, στη συμβολή με την οδό Βασιλίσσης Όλγας, τοποθετήθηκε το γλυπτικό σύμπλεγμα «Η Ελλάς τον Βύρωνα», που απεικονίζει τον Άγγλο ποιητή και φιλέλληνα να στεφανώνεται από την Ελλάδα με ένα κλαδί φοίνικα. Λίγο μετά τις 9:30 το πρωί της Τρίτης 1 Φεβρουαρίου 1944, ο 23χρονος φοιτητής Νομικής, Κίτσος Μαλτέζος, βγήκε από το σπίτι του στη λεωφόρο Συγγρού 8 και ανηφόρισε προς τη λεωφόρο Αμαλίας, δίπλα στον ειδυλλιακό κήπο του Ζαππείου. Δηλωμένη πρόθεσή του: να επιβιβαστεί στο τραμ 12 (γραμμή ΑκαδημίαΠαγκράτι και αργότερα Κυψέλη-Παγκράτι) με κατεύθυνση το Πολυτεχνείο. Έχοντας μόλις περάσει το άγαλμα του στεφανωμένου Βύρωνα προς το Σύνταγμα, άκουσε μια φωνή να τον καλεί και είδε τέσσερα άτομα να τον πλησιάζουν βιαστικά. Προτού προλάβει να αντιδράσει δέχτηκε δύο (ή, κατ’ άλλες πηγές, περισσότερους)

πυροβολισμούς, πέφτοντας νεκρός στο πεζοδρόμιο. Αμέσως μετά, τα τρία μέλη της ομάδας των δραστών έτρεξαν προς την Πλάκα και το τέταρτο προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ο Μαλτέζος καταγόταν από αστική οικογένεια της Αθήνας και ήταν απόγονος του στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη — το σπίτι του ανήκε στο οικόπεδο Μακρυγιάννη και σήμερα σώζεται εγκαταλελειμμένο. Χαρακτηριζόταν από πνευματική καλλιέργεια, ήταν χαρισματική προσωπικότητα και διέθετε ηγετικές ικανότητες. Το 1938 εντάχθηκε στη μεταξική Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ), ενώ στις αρχές του 1942 έγινε μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος (ΟΚΝΕ). Εντούτοις, λίγους μήνες αργότερα, αποχώρησε και το καλοκαίρι του 1943 συμμετείχε στη δημιουργία του Εθνικού Συνδέσμου Ανωτάτων Σχολών (ΕΣΑΣ), φοιτητικής οργάνωσης με αντικομουνιστική και ταυτόχρονα αντιδεξιά πολιτική γραμμή. Στα τέλη του 1943 και στις αρχές του 1944, η ένταση ανάμεσα στις δύο πλευρές κορυφώθηκε με ένοπλες συγκρούσεις και συλλήψεις Επονιτών φοιτητών από την Ειδική Ασφάλεια και τα SS με τη συνδρομή του ΕΣΑΣ. Η κατάσταση οξύνθηκε περαιτέρω με αφορμή την πρωτοκαθεδρία των εαμικών ή αντιεαμικών φοιτητικών οργανώσεων στην περίθαλψη των βομβόπληκτων κατοίκων του Πειραιά, μετά τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς της 11ης Ιανουαρίου 1944. Σύμφωνα με ορισμένες πλευρές, οι σχετικές πρωτοβουλίες που ανέπτυξε ο Μαλτέζος για λογαριασμό του ΕΣΑΣ τον κατέστησαν στόχο της Αριστεράς, ωστόσο, κατ’ άλλες πηγές η απόφαση για τη δολοφονία είχε ληφθεί ήδη από τις αρχές του 1943 με την (πιθανότατα αβάσιμη) κατηγορία πως είχε προδώσει παλιούς συντρόφους του στην Ειδική Ασφάλεια και τους Ιταλούς. Οι δράστες της δολοφονίας ήταν τα μέλη της

ΕΠΟΝ και του ΕΛΑΣ Σπουδαστών, αδέλφια Διονύσης (Νόνος) και Μικές Κουρουνιώτης, Φαίδωνας Αντωνόπουλος και Δήμος Χλιόβας (σύμφωνα με μεταγενέστερη εξιστόρηση του ίδιου, παρών στη δολοφονία αλλά χωρίς ενεργό ρόλο ήταν και ο Λεωνίδας Κύρκος). Ο Μικές Κουρουνιώτης επιχείρησε να διαφύγει προς τον Όμιλο Αντισφαίρισης, αλλά συνελήφθη αμέσως και εκτελέστηκε στις 21 Μαρτίου στο Σκοπευτήριο Καισαριανής. Οι άλλοι τρεις πέρασαν στην Πλάκα όπου τους περίμενε ο ‒θεωρούμενος και οργανωτής της δολοφονίας‒ Άδωνις Κύρου (γιος του συνεκδότη της εφημερίδας Εστία, Αχιλλέα Κύρου και μετέπειτα σκηνοθέτης, μεταξύ άλλων, της ταινίας Το Μπλόκο του 1965), που τους έκρυψε για κάποιο διάστημα. Στα τέλη Μαΐου, ο Αντωνόπουλος συνελήφθη από άντρες της Ασφάλειας και της Χωροφυλακής και την ίδια μέρα υπέκυψε από φριχτά βασανιστήρια που υπέστη στην Ειδική Ασφάλεια, ενώ παρόμοια τύχη είχε και ο Χλιόβας, που επίσης βρήκε μαρτυρικό θάνατο στην Ειδική Ασφάλεια. Ο μόνος που επιβίωσε ήταν ο Διονύσης Κουρουνιώτης, ο οποίος μεταπολεμικά δραστηριοποιήθηκε στον χώρο της παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών. Και ένα ιστορικό «παραλειπόμενο»: από επιτόπιο ρεπορτάζ του γράφοντος, διαπιστώθηκε ότι ο Μικές Κουρουνιώτης ενταφιάστηκε στον τάφο της οικογένειάς του στο Α′ Νεκροταφείο, μόλις μερικές δεκάδες μέτρα μακριά από τον τάφο του θύματός του!

Ο Γιάννης Ράγκος (1966) είναι ανεξάρτητος (freelance) δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τελευταίες εκδόσεις του: το αστυνομικό μυθιστόρημα Μυρίζει αίμα (Καστανιώτης, 2019) και το κόμικ Ληστές (Polaris, 2020) σε σενάριο δικό του και σχέδια Γιώργου Γούση.

est 2013

Χαλεπά 65 | Γαλάτσι | τ. 211 21 40 158 | fb: giades.estiatorio Νικητής Πιστοποιητικού Διάκρισης 2019 & 2020 & 2021

ΚY VE LI EKEI ΠΟΥ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΣΑΙ

ΕΚΕΙ ΠΑΣ

210 82 19 406 Eπτανήσου 15, Αθήνα | Πλατεία Αγίου Γεωργίου Ώρες καταστήματος & delivery 12.00-01.00

kivelirest @kyveli_kypseli

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΑΠΌ ΗΛΈΚΤΡΑ ΤΖΏΡΤΣΟΥ

«Οι ερωσυλίες της Ερωφίλης» ένα παράδοξο ημερολόγιο χωρισμού Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΛΟΓΟ_ΤΥΠΟ

φορά ‟ κάθε που ερωτεύεσαι, όλα όσα νόμιζες ότι ήξερες αναιρούνται

‟

ΈΝΑ ΗΜΕΡΟΛΌΓΙΟ ΧΩΡΙΣΜΟΎ. ΈΝΑ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΌ ΜΙΑΣ ΠΟΡΕΊΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΤΗΝ ΕΠΌΜΕΝΗ ΜΈΡΑ. Η ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΩΤΕΥΜΈΝΟΥ ΝΑ ΣΥΝΕΧΊΣΕΙ ΝΑ ΥΠΆΡΧΕΙ ΧΩΡΊΣ ΤΟΝ ΆΛΛΟΝ. ΌΠΩΣ ΠΕΡΝΆΝΕ ΟΙ ΣΕΛΊΔΕΣ ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΑ ΧΈΡΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΏΣΤΗ, ΜΟΙΆΖΕΙ ΜΕ ΈΝΑ ΔΈΝΤΡΟ ΠΟΥ ΧΆΝΕΙ ΤΑ ΦΎΛΛΑ ΤΟΥ ΈΝΑ-ΈΝΑ ΜΈΧΡΙ ΝΑ ΜΕΊΝΕΙ ΓΥΜΝΌ. ΤΑ ΔΈΝΤΡΑ ΞΑΝΑΝΘΊΖΟΥΝ ΌΜΩΣ. ΤΑ ΚΆΣΤΡΑ ΠΈΦΤΟΥΝ ΑΛΛΆ ΤΟ ΜΌΝΟ ΠΟΥ ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΑΥΤΌ ΕΊΝΑΙ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΗ ΑΝΆΓΚΗ ΓΙΑ ΧΤΊΣΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΞΕΛΊΞΟΥΝ ΤΗΝ ΤΈΧΝΗ ΤΟΥ ΧΤΙΣΊΜΑΤΟΣ. ΓΙΑΤΊ ΟΙ ΕΡΩΤΕΥΜΈΝΟΙ ΑΠΌ ΠΆΝΤΑ ΉΘΕΛΑΝ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΤΟΎΝ ΚΑΙ ΠΆΝΤΑ ΘΑ ΥΠΆΡΧΕΙ ΧΏΡΟΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΎΡΙΑ ΙΣΤΟΡΊΑ. ΜΙΛΉΣΑΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΊΟΥ ΟΙ ΕΡΩΣΥΛΊΕΣ ΤΗΣ ΕΡΩΦΊΛΗΣ, ΓΙΏΡΓΟ ΣΚΑΝΔΆΛΗ ΚΑΙ ΜΑΣ ΑΠΆΝΤΗΣΕ ΣΕ ΚΆΠΟΙΕΣ –ΠΑΙΓΝΙΏΔΕΙΣ ΚΑΙ ΜΗ– ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΈΡΩΤΑ, ΤΟΝ ΧΩΡΙΣΜΌ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΊΗΣΗ.

Ο χωρισμός «χωνεύεται» καλύτερα όταν γίνεται μια κι έξω ή όταν παίρνει χρόνο; Αν έφτανα σε αυτό το σημείο, θα γινόταν μια κι έξω. Ξαναγυρνάμε σε παλιούς έρωτες; Εδώ έγινε επανασύνδεση Τζένιφερ Λόπεζ με Μπεν Άφλεκ, οπότε όλα είναι πιθανά. Τι είναι αυτό που τελικά χάνει κάποιος/κάποια, όταν από-χωρίζεται τον άλλοτε ερωτικό του σύντροφο και το κενό γίνεται τόσο δυσβάσταχτο; Τον χρόνο που αφιέρωσες, την καθημερινότητα, τα όνειρα τα εκπληρωμένα και τ’ ανεκπλήρωτα. Από πού προκύπτει η ανάγκη καταγραφής –και μάλιστα με την ακρίβεια που έχει ένα ημερολόγιο‒ της σταδιακής απομάκρυνσης από το αντικείμενο του πόθου; Είναι μια μορφή θεραπείας της μοναξιάς από το πένθος. Αργότερα, επιστρέφοντας και διαβάζοντάς το, μελετάς τη δική σου εξέλιξη. Και μιας και πιάσαμε τις ιεροσυλίες· ο έρωτας είναι το ακάνθινο στεφάνι στο κεφάλι του Χριστού ή το πλύσιμο των ποδιών των δώδεκα Αποστόλων από τον Χριστό μετά τον Μυστικό Δείπνο; Ο έρωτας είναι και το αγκάθινο στεφάνι αλλά και το πλύσιμο των ποδιών. Ο έρωτας δεν μπορεί να περιοριστεί. Ποιον μήνα ο χωρισμός πονάει περισσότερο; Ο μήνας «πριν» γιατί το βλέπεις να έρχεται. Το μετά είναι ευκολότερο γιατί έχεις ήδη πάρει την απόφαση, μαθαίνεις να ζεις χωριστά. Χωρίζεις. Το πρώτο βράδυ είσαι πρώτο τραπέζι πίστα στα μπουζούκια; Σε παλιακό ροκόμπαρο κάποιας γειτονιάς της Αθήνας ή σε τζαζ μπαρ με ακριβό ουίσκι; Ξεκινάω ήπια από το τζαζ μπαρ για να αντιμετωπίσω τον χωρισμό ώριμα και σοβαρά μέχρι να κάνω κεφάλι

με το ακριβό ουίσκι. Αφού έχει ξυπνήσει ο θυμός, θέλω να πάω να εκτονωθώ σε ένα ροκόμπαρο και μετά, αφού μ’ έχουν πιάσει οι συναισθηματισμοί, θα με βρεις στα μπουζούκια ξημερώματα να ακούω καψουροτράγουδα. Αν ο έρωτας ήταν ρούχο, τι ρούχο θα ήταν; Ένα ακριβό επίσημο ένδυμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα σου. Ο έρωτας είναι γκουρμέ εστιατόριο με εκλεκτούς μεζέδες ή βρώμικο τα ξημερώματα; Βρώμικο τα ξημερώματα γιατί εκεί είσαι αυθεντικός. Μπορεί να υπάρξει ισορροπία στον έρωτα ή πάντα κάποιος/κάποια θα γουστάρει περισσότερο; Σε μια αμοιβαία σχέση μπορεί να υπάρξει η ισορροπία στον έρωτα. Ποια είναι η πιο γελοία ατάκα που έχεις ακούσει σε χωρισμό; Adele: «Never mind I’ll find someone like you».

No thanks! Ποιο είναι το σχόλιο που έχεις ακούσει για το βιβλίο σου και το θυμάσαι ακόμη; Από τη στιχουργό Όλγα Βλαχοπούλου σε μια διαδικτυακή παρουσίαση που κάναμε είχε πει: «Ταυτίστηκα γιατί οι λέξεις του βιβλίου ήταν βαθιές σαν ρίζες, ήταν σαν να άνθισε κάτι μέσα μου τόσο έντονα, ένιωσα αυτό το απόλυτο του έρωτα, αυτό το βαθύ, αυτό το ανεξίτηλο που δεν περνάει με τίποτα, που παλεύεις να σωθείς και δεν σώζεσαι και τελικά σου αρέσει που δεν σώζεσαι». Μαθαίνεται ο έρωτας; Όχι, γιατί κάθε φορά που ερωτεύεσαι, όλα όσα νόμιζες ότι ήξερες αναιρούνται. Η ποίηση τελικά εξαγνίζει; Άμα σε αγγίζει ναι, είτε την γράφεις, είτε την διαβάζεις.

Έντυπο που διαβάζεται, site που δεν βομβαρδίζει

*

Το burger συστηνόταν ως το σήμα κατατεθέν της αμερικάνικης κουξίνας. Πλέον έχει γίνει το αγαπημένο «βρώμικο» όλου του κόσμου, καταργώντας τα σύνορα και γνωρίξοντας πολλές παραλλαγές.

BURGER

**

«Το πιο διάσημο κολατσιό που δεν κάνει διακρίσεις σε πλούσιους, φτωχούς, φοιτητές, οικογενειάρχες, τουρίστες ή εγχώριους... Tο σουβλάκι είναι άχαστο!»

ΤΟ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ

BARBERS

www.ipolizei.gr

SKIN FADE RULES ATHENS ΒARBERSHOPS 20-21

***

ΣΟΥΒΛΑΚΙ

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ

«Κάναμε μια βόλτα στα μπαρμπέρικα της πόλης, μιλήσαμε με τους “ειδικούς” και πήραμε τα καλύτερα πλάνα όπου η φαλτσέτα, το περιποιημένο μούσι και οι πομάδες έχουν την τιμητική τους!»

Κείμενα, άρθρα, ρεπορτάξ, συνεντεύζεις και απόψεις από και για τους πραγματικούς ανθρώπους της πόλης. Πέρα από κλισέ και υστερίες!

ΝΙΏΘΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΌΛΗ, ΖΟΎΜΕ ΣΤΟΝ ΡΥΘΜΌ ΤΗΣ

Manoudaki Theano PHOTOGRAPHY

Οι συναυλίες ταιριάζουν στον Σεπτέμβρη Λίγο ο καιρός που δροσίζει, οι γλυκές νύχτες με το αναπάντεχο αεράκι, το αντάμωμα μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, η μέρα που αρχίζει να μικραίνει ξανά και θέλουμε το σούρουπο να μας βρει κοντά σε άλλους για να απαλυνθεί η μελαγχολία, λίγο η ανάγκη παράτασης του έξω πριν τον βλοσυρό χειμώνα· ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας των συναυλιών και του πάνε πολύ.

Πού θα πάει, πού θα πάει τούτη η ρόδα που κολλάει κι όλο στην αρχή γυρνάει, πού θα πάει θα ξεκολλήσει κι ο κόσμος σαν σαράβαλο γι’ αλλού θα ροβολήσει.

ΓΙΆΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΆΚΑΣ «Σαράβαλο»

ΕΙΣΒΟΛΈΑΣ «Ανοίγω φτερά»

Είμαι να ανοίγω φτερά. Να βλέπω μαύρο βαρέθηκα. Καιρός να κοιτάξω μπροστά! Μεγάλωσα βιαστικά, στο αλισβερίσι που βρέθηκα. Η ζωή θέλει και τσαμπουκά!

Tα φτερά μου ανοίγω στον αέρα ό,τι απομένει απ’ τη ζωή είναι μια μέρα είν’ ένας κήπος με λουλούδια και με φίδια δυο χελιδόνια που γυρνάν ξανά στα ίδια

Έλα να βγούμε μια βόλτα στους δρόμους, μακριά από τα ίδια, ν´ αφήσουμε τους φόβους. Να ζήσουμε ελεύθερα, να γίνουμε λουλούδια και στο κλειστό το στόμα μας, ν’ ανθίσουνε τραγούδια.

ΣΩΚΡΆΤΗΣ ΜΆΛΑΜΑΣ «Ο κήπος»

Μέσα στους τοίχους της μικρής μου φυλακής κάτι παιδιά απόψε κάνουν πάρτι μου ‘παν πως είπες ίσως θα ‘ρθεις και έπειτα είπαν «η αγάπη θα ‘ρθει, θα ‘ρθει»

ΠΑΎΛΟΣ ΠΑΥΛΊΔΗΣ «Ο κηπουρός» ΜΑΤΟΎΛΑ ΖΑΜΆΝΗ «Έλα να...»

Μία βαλίτσα με το όνομα

Κ ΑΙΣΑ ΡΙΑ Ν Ή

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ: ΗΛΈΚΤΡΑ ΤΖΏΡΤΣΟΥ

ΓΡΑΦΟΥΝ: ΝΊΚΟΣ Α. ΣΆΜΙΟΣ

Μαθηματικός ΣΟΦΊΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΎΛΟΥ

Δημοσιογράφος (Association of European Journalists AEJ) Συγγραφέας (Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών) ΣΠΎΡΟΣ ΤΖΌΚΑΣ

Πανεπιστημιακός/Συγγραφέας ΜΊΜΗΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΆΚΗΣ ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΑΝΤΩΝΌΠΟΥΛΟΣ

Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Καισαριανής

Όταν η βαλίτσα με το όνομα «Καισαριανή» ανοίξει, από μέσα της θα ξεχυθούν τα δάκρυα των προσφύγων, τα κουτούκια, η σκόνη των αλλοτινών χωματόδρομων, ο ήχος του μπουζουκιού, η μυρωδιά του βασιλικού, οι ηλικιωμένοι που αναπολώντας συνεχίζουν και οι νέοι που ζούνε την Καισαριανή των πολυκατοικιών και των διαμε-

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΧΑΡΆΛΑΜΠΟΣ ΧΕΙΡΆΚΗΣ

Επίτιμο Γεν. Επιθ. της Πολεμικής Αεροπορίας ΜΑΡΊΑ ΣΚΑΜΆΓΚΑ

Συγγραφέας

ρισμάτων, κάποιες κόκκινες κηλίδες που ξεκινάνε από τον τοίχο του Σκοπευτηρίου, η αίσθηση ενός συνοικισμού που μεγάλωσε απότομα αλλά δεν έχασε τη ζεστασιά και τη φιλοξενία του. Τη βαλίτσα αυτή κρατάει ακόμη στα χέρια της μία ηλικιωμένη ασπρομαλλούσα κυρία που επιμένει να αφηγείται την ιστορία της Ελλάδας.

Η εγκατάσταση προσφύγων στην Καισαριανή

Περίπου 1,5 εκ. προσφυγικές ψυχές ξεκληρίστηκαν κακήν κακώς από τον τόπο τους. Η νέες τους πατρίδες ήταν η Μακεδονία, ο Πειραιάς, η Αθήνα, η Κρήτη, η Λέσβος, τα νησιά μας και άλλες περιοχές της Ελληνικής επικράτειας. Ένα μέρος των προσφύγων έφτασε με πλοία στον Πειραιά. Από εκεί πήρε τον ανήφορο και κατέληξε στην περιοχή του νοσοκομείου Συγγρού, στους πρόποδες του Υμηττού, που τότε εκεί υπήρχαν στρατιωτικές αποθήκες πλάι στο του ρέμα του Ηριδανού.

ΝΙΚΟΣ Α. ΣΑΜΙΟΣ Ο τόπος γέμισε τσαντίρια, ξύλινες παράγκες με στέγη από λαμαρίνα και πισσόχαρτο. Πολλές γυναίκες ήταν μαυροφορεμένες, με ορφανά παιδιά, με γέροντες ανήμπορους. Στο μέρος της σημερινής πλατείας της Καισαριανής, στήθηκε ένα εργοτάξιο κατασκευής πλίνθων. Την πλατεία αυτή την ονόμασαν πλατεία Αναγεννήσεως. Άρχισαν να κατασκευάζονται περίπου 1.000 πλίθινα σπιτάκια από χώμα και άχυρο. Οι χώροι διαβίωσης ήταν στενοί, πολλά τα άτομα σε μικρούς χώρους, αλλά οι πρόσφυγες είχαν κυρίως πείσμα για τη ζωή και εργατικότητα για τη δημιουργία. Ήλπιζαν ότι αύριο θα ήταν μια άλλη καλύτερη μέρα. Αισιοδοξούσαν, αλλά είχαν τον καημό και τη νοσταλγία των πατρίδων τους, τη Γη της Μικρασίας. Αργότερα, άρχιζαν να κατασκευάζονται προσφυγικές πολυκατοικίες. Οι δρόμοι ήταν χωμάτινοι, αλλά η άγονη αυτή γη, η πετρώδης, στολίστηκε με λουλούδια με γλάστρες βασιλικού, γιασεμιού, με πρασινάδα, με δέντρα ακακίας και μουριάς. Ο ασβέστης ήταν εμφανής μέσα στα σπιτάκια και έξω από αυτά, στις αυλές, τους δρόμους. Η σκόνη από τους χωμάτινους δρόμους το καλοκαίρι, η λάσπη τον χειμώνα τους απασχολούσε έντονα. Υπήρχαν κοινόχρηστα αποχωρητήρια χωρίς επάρκεια. Νερό έπαιρναν με ντενεκέδες και κουβάδες από το βρυσάκι — υπάρχει σήμερα στάση λεωφορείων «Βρυσάκι» στην αρχή της οδού Φορμίωνος. Μετά τοποθέτησαν μερικές κοινόχρηστες βρύσες στις γωνιές των δρόμων, με περιορισμένο χρόνο λειτουργίας, με ουρές γυναικών και παιδιών με άδειους τενεκέδες να περιμένουν την ουρά, με τον νερουλά να εισπράττει μια δεκάρα τον τενεκέ και με τη μεταφορά του στα σπιτάκια να απαιτεί μεγάλη προσπάθεια εκ μέρους των γυναικών και των παιδιών. Τα βράδια φωτίζονταν οι κάτοικοι με λυχναράκια και λάμπες πετρελαίου. Τα καλοκαιρινά απογεύματα, αφού οι νοικοκυρές κατάβρεχαν τα πεζοδρόμιά τους για να δροσίσει, κάθονταν στα σκαλοπάτια τους και στα σκαμνάκια τους και συζητούσαν τα καλά τους μα

και τα άσχημά τους. Έπιναν το καφεδάκι τους, έτρωγαν το γλυκό του κουταλιού και δόξαζαν τον Θεό. Τα παιδιά στους δρόμους έπαιζαν με ζωντάνια και φωνές. Οι εργαζόμενοι έρχονταν το απόγευμα από τη δουλειά κουρασμένοι. Είχαν και αυτοί την ανάγκη να πιούν λίγο κρασί στο ταβερνάκι, με λίγο τηγανιτό ψαράκι ή φασόλια με ρέγκα, λίγη ντομάτα χαρακωτή και έτσι ξεχνούσαν την κούρασή τους, πίνοντας και συζητώντας για το σήμερα και το παρελθόν. Οι μανάδες πολλές φορές γεννούσαν στα σπίτια με τη βοήθεια της μαμής. Τους αρραβώνες, γάμους, γεννήσεις, γιόρταζαν χαρούμενα με τα απαραίτητα φαγητά, με μουσικές και με πολλή αγάπη και αλληλεγγύη. Ιδρύθηκε το ΠΙΚΠΑ ιατρείο (οδός Σμύρνης), για την πρωτοβάθμια παιδική φροντίδα. Υπήρχαν και μερικοί γιατροί, (Ο Γκούμας, ο Σταθάκης, ο Μαϊνώφ, ο Τριανταφυλλίδης κ.α.). Λειτούργησαν τα πρώτα Δημοτικά σχολεία. Στην αρχή τα παλιά σχολεία, έτσι τα έλεγαν, δίπλα στο ρέμα, στο τέρμα της οδού Νέας Εφέσου, ήταν από ξύλινους πήχης καλυμμένους με λάσπη. Μετά, το Δημοτικό σχολείο της Έλενας Βενιζέλου στη λεωφόρο. Απέναντι από αυτό το σχολείο χτίστηκε το γυμναστήριο ΝΗΑΡ ΗΣΤ, εύφορο φυτώριο του αθλητισμού. Ιδρύθηκε η λαϊκή αγορά στη λεωφόρο Υμηττού, πίσω από τον Άι Νικόλα. Ήταν μια σειρά από μαγαζιά-παράγκες που εύρισκες τα προς το ζην. Υπήρχαν και τα μικρομάγαζα σε όλο τον οικοδομικό ιστό της πόλης. Το χειμώνα, στο κρύο και τις βροχές, είχαν για θέρμανση το μαγκάλι με τα κάρβουνα ή τη γκαζιέρα πετρελαίου που σε αυτή μαγείρευαν το φαγητό τους. Τα χρόνια περνούν, ο συνοικισμός γύρω από το νοσοκομείου Συγγρού ονομάστηκε Καισαριανή και το 1934 έγινε Δήμος με συγκεκριμένους θεσμούς.

Στα α-γνωστα της Καισαριανής ΣΟΦΙΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

01

02

Όταν η Καισαριανή εντάχθηκε στο σχέδιο πόλης, τον Ιούλιο του 1923, κατείχε έκταση 231 στρεμμάτων. Σήμερα, η έκταση του Δήμου Καισαριανής είναι περίπου 8.500 στρέμματα από τα οποία τα 7.500 είναι ορεινή περιοχή και πράσινο και τα 1.000 κατοικημένοι και κοινόχρηστοι χώροι.

Η μαρμάρινη αρχαϊκή Κεφαλή του Κριού που υπάρχει σήμερα στον περίβολο της Μονής Καισαριανής δεν είναι η πραγματική. Η αυθεντική απομακρύνθηκε από το σημείο τη δεκαετία του ‘70 για να προστατευθεί από τυχόν κλοπή ή βανδαλισμό. Η πρωτότυπη φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.

03

04

05

Στις όχθες του ντερέ (ρέμα) της Καισαριανής έβοσκαν γουρουνάκια, κότες, κατσίκες και αγελάδες. Κι όπως λέει και το τραγούδι «με παρέσυρε το ρέμα», έτσι κι ο ντερές, όταν φούσκωνε από τα νερά της βροχής, παρέσερνε ό,τι έβρισκε στο πέρασμά του. Σήμερα, ο ντερές έχει μπαζωθεί. Σε κάποια σημεία του «βόσκουν» παρκαρισμένα αυτοκίνητα, ενώ άλλα έχουν μεταμορφωθεί σε χώρους περιπάτου.

Στα κάγκελα του Δημοτικού Σχολείου Βενιζέλου υπάρχουν μέχρι και σήμερα τα ίχνη από τις σφαίρες της Κατοχής. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ′50 στην πίσω πλευρά του σχολείου υπήρχε εγκαταλελειμμένο ένα άρμα μάχης.

Η μεγάλη συστάδα από πανύψηλα κυπαρίσσια στο Σκοπευτήριο, φυτεύτηκε μετά την Κατοχή. Για κάθε δεκάδα εκτελεσμένων φυτεύθηκε και ένα κυπαρίσσι.

06

07

Το 1928 γεννήθηκε στην Καισαριανή η Δόμνα Σαμίου. Με καταγωγή από το Μπαϊντίρι Μικράς Ασίας, μεγάλωσε στις παράγκες της Καισαριανής κι έγινε ξακουστή σε όλη την Ελλάδα, αφού συνέβαλε στη διάσωση και διάδοση της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.

Η κεντρική λεωφόρος της Καισαριανής άλλαξε πολλές φορές ονομασία. Αρχικά ονομαζόταν λεωφόρος Καισαριανής, ύστερα Παναγή Τσαλδάρη, το 1936 Βενιζέλου, κατόπιν μετονομάστηκε σε Βασιλέως Κωνσταντίνου, έπειτα σε Δημοκρατίας και, τέλος, Εθνικής Αντιστάσεως.

08

09

Το νερό της Καισαριανής ήταν ιαματικό αλλά και θαυματουργό, όπως αναφέρει και ο Παπαδιαμάντης στο διήγημά του Το θαύμα της Καισαριανής. Από τα αρχαία χρόνια μέχρι και τη δεκαετία του ′80 πολλοί Αθηναίοι ανηφόριζαν το βουνό και γέμιζαν τις στάμνες και τα μπιτόνια τους από το «...ιαματικόν και χωνευτικόν ύδωρ της Καισαριανής». Σήμερα, στο σημείο που αναβλύζει υπάρχει πινακίδα που γράφει πως δεν είναι πόσιμο.

Την πρώτη φορά που έγινε λειτουργία στον Ι. Ν. Κοίμησης της Θεοτόκου (Παναγίτσα) ήταν η πρωτοχρονιά του 1929, σ’ έναν μικρό σανιδένιο ναό κατασκευασμένο με πολύ κόπο από τους μικρασιάτες πρόσφυγες. Ως κανονικό κτίριο θεμελιώθηκε το 1934.

10

11

Μια μεγάλη στιγμή για την πόλη ήταν, όταν στις 11 Ιουλίου 1966 ο Μίκης Θεοδωράκης έδωσε συναυλία στο γήπεδο της ΝΗΑΡ ΗΣΤ. Ο κόσμος δεν χωρούσε στο κατάμεστο γήπεδο και εκατοντάδες είχαν ανέβει στα δέντρα και στις ταράτσες των γύρω σπιτιών για να παρακολουθήσουν τη συναυλία.

Το 1ο Γυμνάσιο Καισαριανής και το Πυροφυλάκιο της Δασοπροστασίας του Δήμου Καισαριανής ονομάστηκαν «Δημήτρης Καραμολέγκος» προς τιμήν του εθελοντή δασοπυροσβέστη που σε ηλικία 20 ετών έχασε τη ζωή του στη μεγάλη φωτιά του Υμηττού στις 22 Ιουλίου 1998.

12 Πολλές σκηνές της ταινίας Το κλωστοσκούφι (1959) έχουν γυριστεί στα προσφυγικά πέριξ της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου της Καισαριανής. Στις παλιές πολυκατοικίες της οδού Βρυούλων έχουν επίσης γυριστεί σκηνές για την ταινία Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο και στο Σκοπευτήριο για την ταινία-αφιέρωμα στην ηρωίδα της Εθνικής Αντίστασης Ηρώ Κωνσταντοπούλου 17 σφαίρες για έναν Άγγελο. Τα προσφυγικά της Καισαριανής έχουν αποτυπωθεί και στη μικρή οθόνη στη σειρά Βαμμένα κόκκινα μαλλιά, αλλά και σε αρκετές σειρές της τηλεόρασης, αφού όπως είχε πει ένας σκηνοθέτης «η Καισαριανή είναι ένα τεράστιο σκηνικό εποχής».

13 Τα τελευταία χρόνια, το πάρκο Σκοπευτηρίου έχει γεμίσει με αποικίες όμορφων και φωνακλάδων παπαγάλων. Κάποιοι μάλιστα έχουν εξοικειωθεί τόσο με τους ανθρώπους που κατεβαίνουν και παίρνουν την τροφή από τα χέρια τους. Μυστήριο παραμένει το πώς τα πουλιά αυτά από την Αφρική και τις μακρινές Ινδίες έφτασαν στην Ελλάδα.

14

15

Στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, το «Χάραμα» λεγόταν «Ιωακείμ» και ήταν αναψυκτήριο, όπου πήγαιναν οικογένειες να πάρουν τον καθαρό αέρα τους και να ακούσουν μουσική από το γραμμόφωνο που διέθετε. «Χάραμα» ονομάστηκε πολύ αργότερα, το 1964, από το τραγούδι του Παπαϊωάννου «Πριν το Χάραμα».

Οι οδοί Σολομωνίδου και Σεϊζάνη, έχουν τα ονόματα επιφανών δημοσιογράφων της Σμύρνης. Ο Σωκράτης Σολομωνίδης ήταν εκδότης της Σμυρναίικης εφημερίδας Αμάλθεια και ο Μιλτιάδης Σεϊζάνης διευθυντής της εφημερίδας Ιωνία. Η ονομασία των οδών έγινε τη δεκαετία του ′30.

Το πρόσωπο της Καισαριανής ΣΠΥΡΟΣ ΤΖΟΚΑΣ

ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ: στις ματιές προς τα πίσω, στο παρελθόν, σου μένουν εικόνες που εναλλάσσονται στο μυαλό σου. Δίπλα στις εικόνες παρατάσσονται λέξεις. Λέξεις βαριές με τεράστια συναισθηματική και βιωματική φόρτιση. Λέξεις όπως αξιοπρέπεια, ελπίδα, διεκδίκηση, απειλή, αλληλεγγύη, αγώνας, αισιοδοξία, φιλία, φιλότιμο, που χαρακτηρίζουν το λεξιλόγιο των ανθρώπων της γειτονιάς μας. Η λέξη, όμως, που διατρέχει την ιστορία του λαού της Καισαριανής τον 20ο αιώνα και παράγει πλήθος εικόνων είναι η λέξη «διωγμένος». Διωγμένοι από τους Τούρκους, διωγμένοι από τους παλαιοελλαδίτες, διωγμένοι από τον Μεταξά, από τους Γερμανούς, τους γερμανοτσολιάδες, τους παρακρατικούς, τους δεξιούς, τις δικτατορικές κυβερνήσεις. Ένας φαύλος κύκλος διώξεων.

Αναρωτιέται κανείς πόσες λαθεμένες συνδέσεις έγιναν ανάμεσα στον Καισαριανιώτη πρόσφυγα και ένα σωρό δαίμονες, στα μυαλά τόσο διαφορετικών ανθρώπων και για τόσες πολλές δεκαετίες: στρατοδικεία, φυλακίσεις, εξορίες, δύσκολος βιοπορισμός λόγω πολιτικών φρονημάτων.

άλλαξε και κάπως. Η φτωχογειτονιά των προσφύγων της Μ. Ασίας με τα μύρια όσα προβλήματα, η διωκόμενη στο παρελθόν συνοικία κατάφερε με τις αγόγγυστες και συνεχείς προσπάθειες των κατοίκων της να «πατάει γερά στα πόδια της» και να μετατραπεί σε μια σύγχρονη και εξυπηρετική πόλη.

Από την ταμπέλα του «πρόσφυγκα» σε μια νέα ταμπέλα, αυτή του «ύποπτου κομμουνιστή», πάντα στην προοπτική της υποτίμησης και περιθωριοποίησης. Όπως όλες οι ταμπέλες, γενικεύει και δαιμονοποιεί κάθε Καισαριανιώτη μικρό ή μεγάλο.

Η ιστορική διαδρομή της συνοικίας ανέδειξε κάποια στοιχεία τα οποία την χαρακτηρίζουν και σχηματικά διαμορφώνουν τη φυσιογνωμία της ή την ταυτότητά της. Κυρίαρχα τέτοια στοιχεία, που προϋπήρχαν στους πρώτους οικιστές ή διαμορφώθηκαν στην πορεία, θεωρούνται το υπόβαθρο των πρώτων κατοίκων της, η διαμορφούμενη αγωνιστική παράδοση στους εθνικούς, δημοκρατικούς και κοινωνικούς αγώνες, η αντίσταση σε όσους απείλησαν την ανεξαρτησία του τόπου και η υπεράσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Μέσα απ’ αυτά τα στοιχεία μπορούν να ερμηνευθούν, κατά προσέγγιση, οι πολιτικοκοινωνικές συμπεριφορές των κατοίκων, αλλά και ο πολιτισμός τους και η νοοτροπία τους.

Κάπως έτσι εικονογραφείται το πρόσωπο της Καισαριανής. Ένα ταλαιπωρημένο αλλά περήφανο και λαμπερό πρόσωπο. Ο κυνηγημένος πρόσφυγας της Μικράς Ασίας είναι το ίδιο πρόσωπο με τον κυνηγημένο της μεταξικής δικτατορίας, της Κατοχής, τον αγωνιστή της εθνικής αντίστασης, είναι το ίδιο πρόσωπο με τον Αριστερό του εμφυλίου πολέμου, είναι το ίδιο πρόσωπο με τον εξόριστο και τον δεσμώτη της μετεμφυλιακής εποχής, είναι το ίδιο πρόσωπο με τον αγωνιστή της ύστερης και της σημερινής περιόδου. Υπάρχει σήμερα αυτό το πρόσωπο; Ή, διαφορετικά, ενδιαφέρει κανέναν να υπάρχει; Ίσως τα κείμενα που ακολουθούν προσεγγίσουν μιαν απάντηση στο δύσκολο αυτό ερώτημα. Ας αναζητήσουμε, λοιπόν, την ιστορία της δικής μας πόλης, της Καισαριανής. Ο ξεριζωμός, η προσφυγιά, η εγκατάσταση, ο μεσοπόλεμος, το ′40, η Κατοχή, το θυσιαστήριο της Λευτεριάς, η Αντίσταση, το κίνημα του Δεκέμβρη, τα πρώτα βασανιστικά μεταπολεμικά χρόνια, η δικτατορία της 21ης Απρίλη, η αποκατάσταση της Δημοκρατίας και η μεταπολίτευση αποτελούν βιώματα των ανθρώπων της ιστορικής αυτής πόλης. Μια ιστορία που διαπλάθει τον χαρακτήρα μας και διαμορφώνει τη συνείδησή μας. Η πόλη αναπτύσσεται. Κέρδισε αρκετά με τους αγώνες της. Ορθοπόδησε και ορθοστάτησε. Σήμερα ελκύει πολλούς,

Η εξέλιξη της Καισαριανής, συνεπώς, από τη γέννησή της, που είναι προϊόν ιστορικής συγκυρίας, τη χωροθέτησή της, που είναι αποτέλεσμα ιδεολογικών και οικονομικών επιλογών, την κοινωνικοπολιτική της ένταξη που είναι αποτέλεσμα της κοινωνικής και πολιτικής θέσης των κατοίκων της, τη μακρόχρονη πορεία της μέσα στο καμίνι της νεότερης ιστορίας μας, γίνονται ολοένα και πιο δυσανάγνωστες τόσο στο ανθρώπινο περιβάλλον, όσο και στην ίδια την πόλη. Η αλλοίωση, συνεπώς, της φυσιογνωμίας της πόλης ή και η πλαστογράφησή της στους αδιάφορους και πονηρούς καιρούς μας, χτυπάει κόκκινο. Και όμως, η Καισαριανή είναι μια συνοικία με ιστορία και η διαφύλαξή της είναι περισσότερο σημαντική από το όποιο εκσυγχρονιστικό έργο. Αξίζει, συνεπώς, να μεταλαμπαδευτεί η ιστορία της στις νεότερες γενιές.

Dance@ Σχολή Χορού Τάνια Ρωσσοπούλου

Χορεύοντας στην Καισαριανή!

Η Σχολή Χορού Dance@ άνοιξε το 2007, με την Τάνια Ρωσσοπούλου να φέρνει στη γειτονιά της Καισαριανής… νότες και χορευτικές φιγούρες! Από την πρώτη μέρα λειτουργίας της, ο στόχος της Σχολής ήταν και είναι η σωστή τεχνική και θεωρητική εκπαίδευση των μαθητών της, η μετάδοση της καλλιτεχνικής παιδείας και της αγάπης για την όμορφη τέχνη που λέγεται χορός. Έτσι, η Dance@, εδώ και χρόνια βοηθά παιδιά να ανακαλύψουν την κλίση τους και αυτό που αγαπούν. Ακόμη κι αν κάποιος δεν θέλει να ακολουθήσει επαγγελματικά τον δρόμο του χορού, τα ερεθίσματα που δέχεται από τους καθηγητές, οδηγούν στη διαμόρφωση ενός εκπαιδευμένου καλλιτεχνικού κοινού.

Χίου 15, Καισαριανή Τ.: 210 72 50 569 e: info@danceat.gr www.danceat.gr Dance@ Dance@ School of Dance

Κλασικό μπαλέτο, Jazz, Σύγχρονος Χορός, Lyrical Hip Hop είναι μερικά μόνο από τα είδη χορού που διδάσκονται στις αίθουσες. Επίσης, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προετοιμασία των μαθητών που επιθυμούν την εισαγωγή τους σε Καλλιτεχνικά Γυμνάσια και Ανώτερες Επαγγελματικές Σχολές Χορού του Υπουργείου Πολιτισμού.

BRAND LIST FUNKY BUDDHA, JACK&JONES, JJXX, NEW DENIM, VITTORIO, 24 COLOURS, NOOBASS AND MORE VLANTIS_signs.pdf 1 8/7/2021 12:40:01 μμ

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Everything is pretty simple.

Λεωφ. Εθ. Αντιστάσεως 168 | Καισαριανή | Τ: 210 7257503 E: info@risko.gr | www.risko.gr riskogr

_risko_shop

Just try a different way to watch.

www.e-glasses.gr

ΟΠΤΙΚΑ - ΦΑΚΟΙ ΕΠΑΦΗΣ

Εθνικής Αντιστάσεως 96, Καισαριανή Τ.: 210 7292216

Iστορίες που ενώνονται με έναν κρότο Σκέψεις πάνω σε κείμενα του ΜΊΜΗ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΆΚΗ

Έχω μπροστά μου έξι κείμενα. Με ονόματα, ημερομηνίες και αφηγήσεις. Η ευγένεια της γραφής, δηλαδή να γλυκοπερνούν χωρίς τυμπανοκρουσίες έντονα συμβάντα και γεγονότα, σε αναγκάζει να υποκλιθείς, όχι τόσο στον εξαιρετικό γράφοντα κύριο Μίμη Χριστοφιλάκη, αλλά σε όλα αυτά και αυτούς που αναφέρονται και ζωντανεύουν στις αράδες. Από την πρώτη εκτέλεση –των αδελφών Άγγελου και Μαρίνου Μπάρκα, 19 και 24 χρονών αντίστοιχα, που έγινε στις 26 Μαΐου του 1942 για σαμποτάζ σε γερμανικό στρατώνα– έχουν περάσει 80 χρόνια. Αρκετός χρόνος για να ανιχνεύσει κάποιος με λιγότερα πάθη, αλλά με μεγαλύτερο σεβασμό αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους που δέθηκαν μαζί του με «μια τουφεκιά». Είτε πρόκειται για τον κομμουνιστή Ναπολέοντα Σουκατζίδη, είτε για έναν άγνωστο πιτσιρικά σαλταδόρο της γειτονιάς. Αυτήν τη γραμμή που ενώνει τους ανθρώπους την βρίσκω στα ήρεμα και πλούσια κείμενα του κυρίου Χριστοφιλάκη. Υπάρχουν ακριβή στοιχεία για το σύνολο των εκτελεσθέντων που συγκέντρωνε η (αδερφή του Γιώργου Σεφέρη) Ιωάννα Τσάτσου και η Λιλίκα Θεοτοκά (αδερφή του Γιώργου Θεοτοκά). Στο σκοπευτήριο αυτά τα τρία χρόνια (1942-1944), 48 καμιόνια ξεφόρτωσαν 600* πατριώτες που εκτελέστηκαν.

ΓΙΑ ΆΓΝΩΣΤΟΥΣ ΛΌΓΟΥΣ Εκτός από τις γνωστές αιτίες εκτέλεσης (κατασκοπεία, σαμποτάζ, κατοχή ασυρμάτου, ως όμηρος, κατοχή όπλων-εκρηκτικών, απόπειρα διαφυγής εις Αίγυπτο-Τουρκία, απόκρυψη Άγγλων, ανατρεπτική προπαγάνδα, ακρόαση ραδιοφωνικών σταθμών, κατοχή προκηρύξεων, κομμουνιστική δράση, τροφοδοσία ανταρτών, καθοδήγηση απεργίας, έκδοση-διανομή παράνομου τύπου, παροχή προστασίας στον εχθρό, κατοχή πιστολιού ετοίμου προς βολήν, ανατίναξη Μεγάρου [ΕΣΠΟ], φόνος-τραυματισμός οργάνων ασφαλείας) σε αρκετές εκτελέσεις υπήρχε η ένδειξη «άγνωστος λόγος». Οι άγνωστοι, ποιοι να είναι άραγε; Μήπως μέσα σ’ αυτούς

τους «άγνωστους λόγους» περιλαμβάνονται και σοβαροί λόγοι; Όποιοι κι αν είναι πάντως, είναι λόγοι που οδήγησαν στην εκτέλεση Ελλήνων — και το αποτέλεσμα των άγνωστων λόγων είναι ο θάνατος. Για τον λόγο αυτό γράφω το σημερινό σημείωμα. Για να μην μείνουν αυτά τα θύματα του ναζισμού αμνημόνευτα. Παίρνω και τη βοήθεια του εξαίρετου Καισαριανιώτη συγγραφέα Μάριου Χάκκα. Σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Καισαριανής (ήταν δημοτικός σύμβουλος το 1964), ζήτησε τον λόγο και πρότεινε τα εξής (όπως γράφει στο βιβλίο του Το κοινόβιο): «Κύριε Δήμαρχε, κύριοι συνάδελφοι, ασφαλώς θα γνωρίζετε πως μεταξύ των Ελλήνων που εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο, υπήρξαν και μερικοί σαλταδόροι. Παρακαλώ να ληφθεί μέριμνα να κατατεθεί στεφάνι στη μνήμη των». Φυσικά μου αφαιρούν τον λόγο, άλλοι με βρίζουν. Σκέφτομαι αυτά τα σκληρά παιδιά που είχανε σύμβουλό τους την πείνα. Έφτασαν κατάμονα μπροστά στον τάφο, χωρίς ελπίδα ότι το κόμμα θα τους κάνει μνημόσυνο… Και πώς να συμπαρασταθείς στη μοναξιά τους. Σε ποιες ιδέες ακούμπησε ο σαλταδόρος;»

συνήγορο. Μόνο Ιταλοί δικηγόροι [και Λεβαντίνοι] μπορούσαν να αναλάβουν την υπεράσπισή τους. Και κατέφθασαν κοράκια δικηγόροι από την Ιταλία, γιατί μυρίστηκαν ότι μπορούσαν να κάνουν χρυσές δουλειές από πλούσιους κατηγορούμενους. Όσοι δεν είχαν δυνατότητα να προσλάβουν, διόριζε έναν ο «βαμπένε», ο οποίος περιοριζόταν μόνο να ζητήσει την επιείκεια της έδρας. Μάρτυρες ήταν οι καραμπινιέροι που τους συνέλαβαν, οι πράκτορες της Τση-Έσσε και οι αξιωματικοί που είχαν διεξάγει την ανάκριση και τους είχαν βασανίσει. Υπήρχε όμως διερμηνέας, ειδικά για τις απολογίες. Το δικαστήριο αποσυρόταν, η φρουρά παρουσίαζε όπλα και, όταν επέστρεφε, το ακροατήριο σηκωνόταν όρθιο και ο μεγαλοπρεπής Μαγκάλντι διάβαζε με στόμφο την απόφαση. Πάνω από την έδρα ήταν γραμμένο με μεγάλα λατινικά γράμματα: «LEX UNO ORE OMNES ALLOQUITUR», δηλαδή «Ο ΝΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΙΣΟΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ».

27/10/2019

Για άγνωστους λόγους και άγνωστα αμνημόνευτα παιδιά. Ο Μάριος Χάκκας γράφει «δεν πρόκειται να ξανασχοληθώ με τα κοινά, μόνο με τις κοινές, όσο αυτές με θέλουν».

ΤΡΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

Με τον Μάριο Χάκκα, τον βέβηλο εσαεί.

26/12/2018 Κλείνουμε το μάτι, λοιπόν, στους πιτσιρικάδες και στα σάλτα τους και προχωράμε σε ένα πρόσωπο από την απέναντι μεριά.

ΜΑΓΚΆΛΝΤΙ, Ο «ΒΑΜΠΈΝΕ» Τη θέση του προέδρου του ιταλικού Στρατοδικείου κατείχε ο αντιστράτηγος Τζεράλντο Μαγκάλντι. Του είχαν αποδοθεί από δικαζόμενους δύο παρατσούκλια. Το πρώτο, «ο κουτσός» και το δεύτερο «ο βαμπένε». Ήταν τραυματίας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και έσερνε το ένα του πόδι. Το δεύτερο παρατσούκλι οφειλόταν στο γεγονός ότι έλεγε κάθε τόσο στη διάρκεια της διαδικασίας, με ένα σκληρό μειδίαμα, «βα μπένε», δηλαδή «πάει καλά», όταν διαπίστωνε ότι τα στοιχεία επιβάρυναν τους κατηγορούμενους. Σαδισμός. Η σκληρότητά του ήταν πρωτοφανής και αποδιδόταν στο γεγονός ότι είχε χάσει ένα του γιο στον πόλεμο της Αλβανίας. Μας εκδικείτο. Ήταν εργασιομανής, μελετούσε τα στοιχεία των δικογραφιών στο ξενοδοχείο Ακροπόλ που έμενε και εστίαζε μόνο στα επιβαρυντικά στοιχεία για τους κατηγορούμενους. Οι άλλοι στρατοδίκες ήταν υποχείριά του και τον έτρεμαν. Τις αποφάσεις αυτός τις έπαιρνε. Αθώωσε ελάχιστους. Καταδίκασε πάνω από εκατό σε θάνατο — τον βοηθούσε πολύ ένας νόμος του Λογοθετόπουλου που καταδίκαζε σε θάνατο τη λιποταξία για αυτούς που έφευγαν για τη Μέση Ανατολή. Καθύβριζε όλους τους κατηγορούμενους ότι είχαν ταπεινά ελατήρια. Γι’ αυτούς τους πατριώτες, που είχαν αψηφήσει τον κίνδυνο του θανάτου, τα σωματικά βασανιστήρια, το μαρτύριο της φυλακής, θεωρούσε ότι δεν είχαν άλλο κίνητρο παρά μόνο τις αγγλικές λίρες. Μεγαλύτερη σκαιότητα επεδείκνυε στους Έλληνες αξιωματικούς. Στο ιταλικό Στρατοδικείο, οι Έλληνες κατηγορούμενοι δεν είχαν δικαίωμα να προσλάβουν Έλληνα

Αποστρέφουμε το βλέμμα από τον αιματοβαμμένο «Βαμπένε» και σταχυολογούμε 3-4 πρόσωπα από τους εκτελεσθέντες.

Σεφεριαν Μικιρδήτης, τσαγκάρης, 16 Ιουνίου 1943 Αρμένης κομμουνιστής. Πριν την εκτέλεσή του μαζί με άλλους 9 πατριώτες, του ασκήθηκε απρεπής πίεση από τον Αρχιμανδρίτη Δ.Α. να πεθάνει ως Χριστιανός και όχι ως κομμουνιστής. Εκείνος αρνήθηκε και τη στιγμή της εκτελέσεως φώναξε «ζήτω το ΕΑΜ». Ο Αρχιμανδρίτης αναφέρει: «εις τους εννέα, επειδή απέθανον με χριστιανικά τα τέλη της ζωής των, τους αξίωσεν ο Θεός να ατενίσουν τον ουρανό. Ως τέκνα του ουρανού έπεσαν υπτίως. Τον κομμουνιστήν επειδή απέθανε ως άπιστος, δεν τον αξίωσεν ο Θεός της τιμής αυτής, αλλά του είπε: συ είσαι τέκνον της γης, όχι του ουρανού, δεν έχεις το δικαίωμα να ατενίσης τον ουρανόν, δια τούτο πέσε πρηνής». Κωνσταντίνος Μπούρας, Δικηγόρος, 19 Ιουνίου 1943 Κατά την περιγραφή του Ιερέα που εξομολόγησε τους προς εκτέλεση πατριώτες, ο Κωνσταντίνος Μπούρας ξυλοκοπήθηκε αλύπητα από Γερμανό Λοχία πριν την εκτέλεσή του, διότι τραγουδούσε το «στη στεριά δε ζει το ψάρι». Κωνσταντίνος Περρίκος, αξιωματικός, 4 Φεβρουαρίου 1943 Ο Γερμανός επιθεωρητής των Στρατοδικείων, ο Λάγκε, που παρέστη στην εκτέλεση του Κώστα Περρίκου της ΠΕΑΝ στην Καισαριανή είπε: «Εrstard den Heldentot» [Πέθανε σαν αληθινός ήρωας] και έδωσε στον συνομιλητή του, τον γερμανομαθή δικηγόρο του Περρίκου, να διαβάσει το πρακτικό της θανατικής εκτέλεσής του, όπου καταγράφονται οι τελευταίες του λέξεις «Ich sterbe als griechishcer offzier der Fliefre. Zito | Elas» [Πεθαίνω σαν αξιωματικός της Αεροπορίας. Ζήτω η Ελλάς]. Δεν έχουμε ανάγκη από αφηγήματα, αλλά από Ιστορία. * Συνολικά, στο Σκοπευτήριο εκτελέστηκαν 600 πατριώτες: 13 το 1942, 147 το 1943 και 440 το 1944

ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΞΑΝΘΗΣ

Mama says «Don’t forget to visit Mama Says»

Στο πάρκο Χίου και Βασιλέως Αλεξάνδρου της Καισαριανής, φωλιάζει το Mama Says. Το brunch έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και το Mama Says είναι από τα μαγαζιά που κάθε γειτονιά πρέπει να έχει. Με τις ιδιαίτερες γεύσεις του και το όμορφο φυσικό περιβάλλον του, καθώς περιστοιχίζεται από δέντρα, γρασίδι και φυτά, σου προσφέρει την απαραίτητη διέξοδο μέσα στην Αθήνα.

Χίου 1, Καισαριανή // Τ.: 210 72 51 991 @mamasaysgreece mamasays_athens

Στα τραπεζάκια που βρίσκονται στον μεγάλο εξωτερικό του χώρο, μπορείς να απολαύσεις από το πρωί το brunch και τον καφέ σου. Καθώς ο ήλιος πέφτει, το μαγαζί μεταμορφώνεται σε ένα μπαράκι με τα όλα του και τη σκυτάλη παίρνουν πλέον τα νόστιμα cocktails και τα ποτά για όλα τα γούστα. Πρόκειται δηλαδή για μία all day επιλογή που δεν σε αφήνει κανέναν παραπονεμένο καμία ώρα της μέρας!

Τα Ξύλινα Καφές, τσίπουρα και μεζέδες μέσα στο πράσινο!

Στο πάρκο του Αϊ Γιάννη, ένα κατάφυτο πάρκο στο τέλος της Λεωφόρου Εθν. Αντιστάσεως, λειτουργεί μία δημοτική επιχείρηση που προσφέρει ροφήματα, αναψυκτικά και γρήγορα σνακ για να απολαύσεις την ομορφιά των δέντρων και της φύσης. «Τα Ξύλινα» της Καισαριανής έιναι μία όμορφη λύση για μικρούς και μεγάλους, μπορείς να κάτσεις στο τραπεζάκι σου και να απολαύσεις το τοπίο που δεν βρίσκεις εύκολα μέσα στην πόλη, αλλά και επιπλέον παροχές, αφού παράλληλα λειτουργεί ανακαινισμένος παιδότοπος που διοργανώνει παιδικά πάρτυ και γενέθλια. Στα συν, η ανακαινισμένη παιδική χαρά του Δήμου, όπου οι μικροί επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν με ασφάλεια το παιχνίδι τους.

Λεωφόρος Εθνικής Αντιστάσεως 236, (Πάρκο Άγιος Ιωάννης), Καισαριανή Τ.: 210 72 19 288 Τα Ξύλινα - Καισαριανή

Το συσσίτιο της Καισαριανής. ΕΚΕΊ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΚΆΝΕΝΑΣ ΜΌΝΟΣ ΚΑΙ ΚΑΜΊΑ ΜΌΝΗ. ΗΛΕΚΤΡΑ ΤΖΩΡΤΣΟΥ

Η γειτονιά της Καισαριανής, διατηρώντας την παράδοση που έχει στη φιλοξενία και τη στήριξη των αδύναμων, βοηθάει έμπρακτα όσους έχουν ανάγκη από τροφή. Το συσσύτιο της Καισαριανής, υποστηριζόμενο από τον Δήμο και το πρόγραμμα ΕΣΠΑ, εδώ και 5 χρόνια δεν έχει σταματήσει να διανέμει φαγητό σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Μιλήσαμε με τον υπεύθυνο του Δήμου για το κοινωνικό συσσίτιο, Γιώργο Λιεβαδίτη, ο οποίος μας ενημέρωσε για τις λεπτομέρειες του όμορφου εγχειρήματος. Η δομή εδρεύει στα «Ξύλινα» της Καισαριανής, όπου συλλέγονται οι πρώτες ύλες, παρασκευάζονται τα φαγητά, μεριδοποιούνται και συσκευάζονται. Οι μερίδες που παρασκευάζονται καθημερινά ξεπερνάνε τις 160. Οι δικαιούχοι μπορούνε με δύο τρόπους να παραλάβουν το φαγητό τους, είτε πηγαίνοντας στο 1ο και 2ο ΚΑΠΗ Καισαριανής, τα οποία είναι τα δύο σημεία διανομής του φαγητού μέσα στην πόλη, είτε μέσω του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», όπου το φαγητό μοιράζεται πόρτα-πόρτα σε ανθρώπους που δεν μπορούν να μετακινηθούν. Ένα μέρος των χρημάτων που απαιτούνται για την αγορά των πρώτων υλών καλύπτεται από το ΕΣΠΑ. Οι χορηγίες όμως είναι αυτές που κρατάνε ζωντανό το εγχείρημα, όχι με την μορφή χρημάτων, αλλά με την απευθείας προσφορά πρώτων υλών. Πολλές φορές η στήριξη ανθρώπων και καταστημάτων, είναι συγκινητική. «Κράτα με να σε κρατώ», που λέει και η παροιμία!

Σήμερα το πρωί, ένα αυτοκίνητο σταμάτησε έξω απ’ το Κοινωνικό μας συσσίτιο. Ένας κύριος ξεφόρτωνε κιβώτια με κοτόπουλο. Πάνω από 60 κιλά κοτόπουλο κομμένο σε μερίδες. «Είναι για σας» μου είπε. «Εδώ δεν είναι που μαγειρεύετε;». Μείναμε άφωνοι. Ξεκίνησε να φύγει. «Μια στιγμή, δεν μας είπατε ούτε πως σας λένε, δεν γνωριστήκαμε». «Δεν πειράζει που δεν με ξέρετε», είπε. «Δεν έχει σημασία. Σημασία έχει να μάθουν οι πολίτες για σας. Ένα τραπέζι στη μνήμη της μάνας μου είναι. Έτσι έκανε και κείνη τότε στα προσφυγικά. Έτσι έκαναν όλες. Όταν μαγείρευαν, το μοιράζονταν με τη γειτονιά». Δημοσίευση αλιευμένη από τη σελίδα «Κοινωνικό Συσσίτιο Δήμου Καισαριανής»

Σε περίπτωση που θέλετε να προσφέρετε κι εσείς στο συσσύτιο της Καισαριανής, επικοινωνήστε με μήνυμα μέσω της σελίδας τους στο Facebook: Κοινωνικό Συσσίτιο Δήμου Καισαριανής

Το νεο στοίχημα για την Καισαριανή Στη συνείδηση όλου του κόσμου η Καισαριανή έχει συνδεθεί με την προσφυγιά και τον κατατρεγμό. Στο άκουσμα του ονόματος αυτής της ιδιαίτερης συνοικίας έρχονται μνήμες πόνου αλλά και προκοπής! Ανθρώπων που μεγαλούργησαν παρά την φτώχεια και τον αποκλεισμό. Είναι, όμως, μόνον αυτό η Καισαριανή; Αλλαξε στο πέρασμα των χρόνων και ποια είναι τα τωρινά της χαρακτηριστικά; Δεν είναι ουτοπικό να πούμε ότι πλέον η Καισαριανή έχει αλλάξει! Αποτελεί μία όαση μέσα στον αστικό ιστό λόγω του πρασίνου που την περικυκλώνει. Εργα που έχουν γίνει και άλλα, ζωτικής σημασίας που έπονται, τής έχουν ήδη δώσει μία θέση στην χορεία των σύγχρονων συνοικιών. Το πρώτο στοιχείο που την διακρίνει είναι ο σεβασμός στην παράδοση : παρά την φοβερή ανοικοδόμηση των τελευταίων δεκαετιών, διατηρούνται ακόμη τα χαμηλά προσφυγικά σπίτια, μονοκατοικίες και τετρακατοικίες ακόμα, αντικείμενο αρχιτεκτονικής μελέτης αλλά και αναπόλησης περασμένων ιστορικών στιγμών. Σύμφωνα με πρόσφατες εξελίξεις οι οποίες στηρίχτηκαν στην ακάματη εργασία των επικεφαλής αλλά και των υπαλλήλων του Δήμου, τα τεχνικά έργα που θα πραγματοποιηθούν θα τής δώσουν την αίγλη που τής αξίζει. Κορυφαία προτεραιότητα ήταν και είναι και ο πολιτισμός! Δεν θα κάναμε λάθος αν λέγαμε ότι τελεί υπό πολιτιστικό οργασμό, αφού οι εκδηλώσεις, ανοιχτές στο κοινό, παρά τους περιορισμούς λόγω covid είναι όλες προσεγμένες, με στόχο την ανύψωση του πνευματικού επιπέδου των δημοτών αλλά και των επισκεπτών της. Σε αυτή την ονειρική συνοικία, λοιπόν, υπάρχουν άνθρωποι με μεράκι και αυτοθυσία που θα κάνουν ο, τι περνά από το χέρι τους για να αναδειχθεί! Αυτό είναι και το νέο στοίχημα! ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Καισαριανής

Καφενείο ο Μπίλιας

Στυλίτης

Ένα εναλλακτικό καφενείο που έχει τις ρίζες του στο μακρινό 1922 και την μεγάλη ιστορία της Καισαριανής, είναι «Ο Μπίλιας». Τα πολύχρωμα τραπεζάκια στη γωνία της Εθνικής Αντιστάσεως με Σμύρνης, σε περιμένουν για να απολαύσεις από το πρωί τον καφέ σου. Όσο ο ήλιος πέφτει, η νόστιμη ρακί και τα μεζεδάκια παίρνουν τη θέση τους στο τραπέζι. Τα κεφτεδάκια και οι τηγανιές είναι από τα πιάτα που πρέπει να δοκιμάσεις! Τα ψαράκια, αλλά και ένα σωρό μεζέδες ακόμη, που ταιριάζουν με τις καθιστικές καφενειακές εξορμήσεις, συνοδεία αλκοόλ και υπό τους ήχους της έντεχνης και ρεμπέτικης μουσικής, ολοκληρώνουν το σκηνικό που με το ένα πόδι πατάει στο σήμερα και με το άλλο σε μία παλιά Αθήνα όπου μουσικές, παρέες, φαγητό και αλκοόλ μπερδεύονται για να γλυκάνουν τις μέρες μας!

Ο Στυλίτης μπορεί να κοσμεί την Καισαριανή, αλλά πλέον δε χρειάζεται συστάσεις, αφού η φήμη του έχει εξαπλωθεί στην πόλη, πολύ μακριά από τα στενά όρια της γειτονιάς. Η παραμυθένια διακόσμηση και το αυθεντικό μεράκι των ιδιοκτητών να περιποιούνται τους φανατικούς θαμώνες που έχουν γίνει φίλοι, έχει κάνει τον «Στυλίτη» αγαπημένο στέκι. Μοσχομυριστός καφές, ποικιλία σε τσάγια, ιδιαίτερη χειροποίητη σοκολάτα ρόφημα που λιώνει στο μπρίκι είναι τα σήματα-κατατεθέν του μαγαζιού. Όλα μπορείς να τα συνδυάσεις με ιδιαίτερες επιλογές κρύας κουζίνας και γευστικά γλυκά. Ανοιχτά από το πρωί έως το βράδυ για όσους θέλουν να κλείσουν την ημέρα τους με ένα χαλαρό ποτό, σίγουρα θα προσφέρει αυτές τις μικρές, καθημερινές χαρές που όλοι αποζητάμε.

Εθνικής Αντιστάσεως 44, Καισαριανή // Τ.: 210 72 25 769 Καφενείο Μπίλια

Ηρώων Πολυτεχνείου 163 & Νικομήδειας, Καισαριανή // Τ.: 210 72 35 572 Στυλίτης

The Hideout Αll day προορισμός για brunch, cocktails και όχι μόνο!

Ένα κρυμμένο spot σε μία γωνιά της Καισαριανής που ήρθε η ώρα να ανακαλύψεις. Ο λόγος για το «Hideout», ένα cozy street bar που ανοίγει τις πόρτες του τις καθημερινές από τις 5 το απόγευμα και τα Σαββατοκύριακα από τις 10 το πρωί σε περιμένει για να απολαύσεις αναζωογονητικό brunch, καφέ, δροσερά cocktails, μπύρες και νόστιμα street πιάτα. Οι ήχοι της rock και της jazz μουσικής θα σε βοηθήσουν να βρεις αυτήν την όμορφη «κρυψώνα», ενώ ταυτόχρονα συμπληρώνουν το σκηνικό και σφραγίζουν την αισθητική του μαγαζιού. Τα live που διοργανώνονται στον εξωτερικό χώρο, δίνουν τη δική τους νότα και δημιουργούν τη κατάλληλη ατμόσφαιρα για να απολαύσεις το ποτό σου με την παρέα σου. Αν θέλεις να περνάς τα βράδια σου σε ένα φιλόξενο μέρος μακριά από τη βαβούρα της πόλης, τότε δεν έχεις παρά να βρεις την «κρυφή» γωνιά του «Hideout»!

Βασιλέως Αλεξάνδρου 8, Καισαριανή // Τ.: 211 41 13 550 The Hideout thehideout_est2020

Κατά πού πέφτει η Άνω Καισαριανή; ΗΛΕΚΤΡΑ ΤΖΩΡΤΣΟΥ

Μία γειτονιά μέσα στη γειτονιά της Καισαριανής. Ξαφνικά ξεχνάς ότι βρίσκεσαι στην Αθήνα. Οι αισθήσεις σου αρχίζουν να εκπαιδεύονται ξανά σε στοιχεία που έχουμε ξεχάσει ότι υπάρχουν. Πολλά δέντρα, λιγοστά αυτοκίνητα στους δρόμους, αυλές, χαμηλά σπίτια, απουσία καταστημάτων, γλάστρες από τενεκέδες φέτας, τραπεζάκια και καρέκλες έξω από τα σπίτια. Κάτι διαφορετικό συμβαίνει στην Άνω Καισαριανή.

Ανηφορίζω προς τα σκαλιά της Σικελιανού για να συναντήσω την κυρία Φωτεινή Καραδημητρίου, η οποία ζει εδώ από το 1960. Τότε, δόθηκαν στους πρόσφυγες που ζούσαν στο ρέμα οικόπεδα στην Άνω Καισαριανή και δάνεια για να χτίσουν εκεί τα σπίτια τους. Έτσι έκανε και η οικογένεια της κυρίας Φωτεινής που απολαμβάνει μέχρι σήμερα ένα από τα ελάχιστα τέτοια σημεία που έχουνε μείνει στην Αθήνα. Φτάνω στην κάτω άκρη των σκαλιών και δεν το πιστεύω ότι βρίσκομαι σε αυτό το «μικρό χωριό». Από τη μία μεριά, έχω το Αλεποβούνι ή λόφο του Αράπη, όπως τον λένε οι κάτοικοι, και από την άλλη, μια σειρά από χαμηλά σπιτάκια άλλης εποχής. Γάτες λιάζονται, γλείφονται και σουλατσάρουν ήρεμες και αγέρωχες στα διάφορα επίπεδα των σκαλοπατιών.

Ανεβαίνοντας, βλέπω την κυρία Φωτεινή που έχει βγάλει τραπεζάκι έξω από το σπίτι της, έχει στρώσει ένα τραπεζομάντηλο που απεικονίζει σταφύλια, ροδάκινα, φράουλες και αχλάδια με αποχρώσεις του κόκκινου και του πράσινου. Πάνω στο τραπέζι, ένα ξύλινο κουτί, το οποίο σίγουρα αναμετριέται σε παλαιότητα με τις αρχειακού πλέον τύπου φωτογραφίες που κλείνει μέσα του. Με υποδέχεται με χαμόγελο, τυροπιτάκια και χυμό πορτοκάλι. Πλήρες πρωινό με θέα τον λόφο που θα ζήλευε και το καλύτερο πεντάστερο ξενοδοχείο του κόσμου. Η κουβέντα μας ξεκινάει με πληροφορίες για το πώς ήτανε η Άνω Καισαριανή, όταν έφτασε εκεί με την οικογένεια της: «Τότε ήτανε εδώ μία παρέα όλοι. Μαζευόντουσαν στην κυρία Όλγα κάθε μέρα πάνω από δεκαπέντε γυναίκες και πίνανε καφέ. Σε μία αυλή, όλες μαζί, καθαρίζανε τα βύσσινα. Τη μια μέρα της μίας, την επόμενη της άλλης και πάει λέγοντας. Και τα χέρια τους κατακόκκινα από τα βύσσινα».

Λίγο παραπάνω από το σπίτι της κυρίας Φωτεινής υπάρχει μία παλιά αυλή, η οποία βρίσκεται εκεί απ’ όταν πήγαν οι πρώτοι πρόσφυγες. Σήμερα, την φροντίζουν ακόμη οι κάτοικοι και είναι ένα από τα πιο ατόφια και όμορφα δείγματα της παλιάς Αθήνας· τσιμεντόλιθοι, ασβεστωμένο τοιχάκι, μαρμάρινο βρυσάκι, χτιστά σκαλάκια, ελιές, τενεκεδένιες γλάστρες με βασιλικούς και πολλά ακόμη φυτά και δεντράκια. Όταν το κουτί με τις φωτογραφίες άνοιξε, η παλιά Άνω Καισαριανή απέκτησε ασπρόμαυρη υπόσταση. Προσπάθησα να φανταστώ εκείνους τους «παλιούς» άγνωστους ανθρώπους που έβλεπα, να ζούνε μέσα στα δρομάκια αυτά που πατάω κι εγώ σήμερα. Να κλαίνε, να γλεντάνε, να δουλεύουν, να ονειρεύονται, να γελάνε.

Το κόκκινο είναι το χρώμα που με κάποιο περίεργο τρόπο σημάδεψε την επίσκεψή μου στη Σικελιανού. Το τραπεζομάντηλο, τα βύσσινα, τα νύχια και τα χείλια της κυρίας Φωτεινής που δεν σταμάτησαν να κινούνται και να και βγάζουν θησαυρούς. Το κοκκινόχωμα μέσα από τη φοβερή αφήγησή της: «Όταν ήρθαμε εδώ, τα σκαλιά αυτά της Σικελιανού ήτανε ένας δρόμος όλο βράχια και κοκκινόχωμα. Το κοκκινόχωμα έτσι και έπεφτε πάνω σου γινόσουνα κατακόκκινος από τη σκόνη. Αφού να φανταστείς, όταν πήγαινα σχολείο, φρόντιζα και είχα μαζί μου άλλο ζευγάρι παπούτσια από αυτό που έφευγα από δω. Κάπου τα έκρυβα τα λερωμένα από το κοκκινόχωμα και συνέχιζα στην άσφαλτο και μέχρι να φτάσω στο σχολείο με άλλα παπούτσια. Εντωμεταξύ, φαντάσου τώρα τις λευκές ελβιέλες πώς θα γινόντουσαν από το κοκκινόχωμα! Όταν έβρεχε, δε, τα σπίτια γεμίζανε κόκκινη σκόνη. Ρίχναμε νερά τότε για να καθαρίσει το κοκκινόχωμα. Μετά σιγά-σιγά βάλανε λεφτά οι κάτοικοι και φτιάξανε σκαλάκια στενά. Αργότερα ο δήμος ήρθε και μας ρώτησε «σκαλιά ή δρόμο θέλετε;», και οι κάτοικοι είπανε ότι θέλουνε σκαλιά. Κι έτσι φτιαχτήκανε αυτά τα πλατύσκαλα». Στη συνέχεια της βόλτας μου και αφήνοντας πίσω μου χαμογελαστή την κυρία Φωτεινή, διαπιστώνω ότι η ησυχία με ακολουθεί σε όλους τους δρόμους της Άνω Καισαριανής. Υπάρχει μία ηρεμία που σε αναγκάζει να παρατηρείς με μεγάλη προσοχή τα λουλούδια στις αυλές των σπιτιών, τα δέντρα, τα στενά, τα πουλιά. Τα περισσότερα σπίτια δεν ξεπερνούν τους τρεις ορόφους κι έτσι ο ουρανός φαίνεται από παντού. Επηρεασμένη καθώς ήμουν από τις ιστορίες της κυρίας Φωτεινής, άρχισα να φτιάχνω τις δικές μου εικόνες για το πώς ήτανε όλα αυτά τα σημεία την εποχή του ′50 και του ′60. Όταν η Αθήνα ήτανε πιο μικρή, η Καισαριανή ήτανε πιο μικρή, η κυρία Φωτεινή ήτανε πιο μικρή.

Υγ: Ιδιαίτερες ευχαριστίες στην κυρία Φωτεινή Καραδημητρίου που μου άνοιξε την καρδιά της και στη Σοφία Τριανταφυλλοπούλου που με έφερε σε επαφή μαζί της και με τις ομορφιές της Καισαριανής.

Σε τραπεζάκια και καρέκλες ΣΟΦΙΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

Τα πρώτα χρόνια της Καισαριανής, μόλις οι ξεριζωμένοι Μικρασιάτες κάτοικοί της άρχισαν να στέκονται στα πόδια τους, οι περισσότεροι προτιμούσαν να διαθέσουν το μικρό ποσό της αποζημίωσης που τους έδινε το κράτος για να ανοίξουν καταστήματα, γι’ αυτό και η επαγγελματική κίνηση ήταν μεγάλη.

Ο πλουσιότερος κάτοικος της Καισαριανής ήταν ο αρτοποιός Σωτηρίδης με περιουσία πέντε εκατομμυρίων. Ο Σωτηρίδης είχε το μεγαλύτερο από τα δέκα αρτοποιεία που υπήρχαν. Εδωδιμοπωλεία (μπακάλικα) υπήρχαν πολλά. Κάθε γειτονιά και μπακάλικο. Τα μεγαλύτερα ήταν των Σμυρνιών αδελφών Λούβαρη, του Ορφανού, του Ταμπάκη, του Αγαπητού. Καταστήματα δεν είχαν βέβαια όλοι, υπήρχαν και οι πλανόδιοι έμποροι. Αξέχαστος o κυρ Παμίνος ο μανάβης, στην αρχή με το άσπρο του άλογο και μετά με το τρίκυκλο, αλλά πάντα με το ψάθινο καπέλο του, «μήλα, καλά μήλαααα!», ο μπάρμπα Λέλος ο ψαράς, «ψάρια, σαφριδάκια, σαρδελίτσες και γαύρο έεεεχω!» κι ο γαλατάς Τάσος Κορογώνας που μοίραζε με το γαϊδουράκι του κάθε πρωί το γάλα από τις κατσίκες που είχε στην αυλή του στο τέρμα της οδού Λυδίας. Στο τέλος της μέρας, έβαζαν τα γαϊδουράκια και τα άλογα στα ντάμια (στάβλους) για να ξεκουραστούν. Ένα από αυτά τα ντάμια υπάρχει ακόμα και σήμερα σε ένα προσφυγικό τετράγωνο.

Ο Νίκος Αρετής στο μπακάλικο του πατέρα του Αγαπητού το 1959. Φωτογραφία από το βιβλίο-λεύκωμα «Όμορφη Καισαριανή».

Εφημερίδα του 1930 γράφει: «Ο Συνοικισμός της Καισαριανής, κτισμένος σε μέρος αρκετά υψηλόν, δύναται να θεωρηθεί ο περισσότερον εξοχικός. Ο αέρας του μυρίζει στην πραγματικότητα βουνό, το οποίον δεν απέχει παρά ολίγας εκατοντάδας μέτρων. Η εξαιρετικά μεγάλη λεωφόρος, η λεωφόρος Καισαριανής, συγκεντρώνει μεγάλην κίνησιν και ζωήν, από την οποία παρελαύνει όλος ο ωραιόκοσμος του Συνοικισμού.

Ο Νίκος Μεϊμάρης στο κουρείο του τη δεκαετία του ′50.

Στο κέντρο της υπάρχει μια πλατεία δενδροφυτεμένη με αρκετά καταστήματα εις τα οποίαν προσφέρονται όλες οι ποιότητες ούζου σύμφωνα με τα γούστα του κάθε πελάτη, καθώς και αρκετοί μεζέδες. Εις τα κέντρα αντιπροσωπεύεται αρκετά το ωραίον φύλον». Είναι η εποχή που στην Καισαριανή υπάρχουν 20 και πλέον καφεζυθοπωλεία, με μεγαλύτερο του Νίκου Στραβαρίδη που διέθετε και μουσική. Έξω από το τέρμα του συνοικισμού και μέσα στα πεύκα υπήρχε του Ανδρέα και δίπλα του Κόλλια. Από τα καλύτερα καφενεία ήταν του Καραφά, του Καραμιχάλη, του Σούλιου, του Κωστή, του Ρήγα και του Παρνασσού (επί της πλατείας). Οι ταβέρνες του Μολυνδρή, του Γκέλερη, του Τσομπανάκου (που υπάρχει μέχρι σήμερα), του Κιτσίνη, του Μαρινάκη και αργότερα τα οικογενειακά κέντρα του Tσώλη, του Τριανταφυλλόπουλου και η Νεράϊδα, μάζευαν αρκετό κόσμο. Στου Τριανταφυλλόπουλου που διέθετε και ορχήστρα είχαν τραγουδήσει τα Καλουτάκια, ο Τσιτσάνης, η Νίνου κ.α. Φτάνουμε στα τέλη της δεκαετίας του ′50. Μέσα στο κουρείο της οδού Δεκελείας (σημερινή Λ. Μανωλίδη), ο κουρέας, συνθέτης και τραγουδιστής Νίκος Μεϊμάρης γράφει τη μουσική για το τραγούδι «Οι Γλάροι» που θα τραγουδήσει ο Πάνος Γαβαλάς, ο οποίος είχε το τσαγκαράδικό του ένα στενό παρακάτω.

...στου Βασίλη Εναλλακτικός καφενές Το περιβάλλον παλλιακό σαν τότε, καφενείο θα νιώσετε το μυστικό του χώρου, κέφι, μπρίο και στου κισσού μας τη σκιά ο φίλος ξαποσταίνει με μερακλίδικο μεζέ και μπύρα παγωμένη μα σαν φυσήξει ο βοριάς στα πέριξ της Αθήνας όλα αλλάζουν μονομιάς σαν έρχεται ο μήνας η σόμπα πάει στη θέση της τα ξύλα, τα μπουριά της σούπα βράζει στη σχάρα της φωτιά στα σωθικά της στον φούρνο της, στο πήλινο κάτι θα σιγοψήνει και στον αέρα η μυρωδιά ξύλου, ψητού θα σμίγει φαΐ σπιτίσιο, προσιτό κρασί, ρακί στο κρύο μπουζούκι-Σμύρνη-λαϊκό τραγούδια που ζεσταίνουν σώμα, καρδιές μα και μυαλό παρέες κοντά μας φέρνουν

Ευφρονίου 70 & Χίου, Καισαριανή Τ.: 210 72 20 077 ΕΝΑλλακτικός ΚΑΦΕνές Βασίλη enallaktikos_kafenes_vasilh

To κουτούκι του Καλλίνικου Η παραδοσιακή κουζίνα στο τραπέζι σου

Σε έναν όμορφα διαμορφωμένο χώρο που συνδυάζει το παλιό με το καινούριο, «Το κουτούκι του Καλλίνικου» συνεχίζει από το 1997 να προσφέρει απλόχερα τις γευστικές του γνώσεις. Μία οικογενειακή ταβέρνα στην οποία θα νιώσεις τη ζεστασιά που οφείλει να συνοδεύει το παραδοσιακό φαγητό. Με σεβασμό στον πελάτη και με προσιτές τιμές, μπορείς να απολαύσεις τα πεντανόστιμα αρνίσια παϊδάκια και τις ποικιλίες κρεάτων που έχουν «όνομα» στο μαγαζί. Στον κατάλογο όμως θα βρεις πολλές ακόμη απλές και νόστιμες επιλογές για να γεμίσεις το τραπέζι σου· ψητά, μαγειρευτά, ορεκτικά και σαλάτες όλα φτιαγμένα με αγνά υλικά και με μεράκι μαγειρεμένα για να νιώθεις σαν το σπίτι σου.

Ηρώων πολυτεχνείου 109-111, Καισαριανή // Τ.: 210 72 35 107 Το Κουτούκι Του Καλλίνικου tokoutoukitoukallinikou

Σε τραπεζάκια και καρέκλες Αρχές του ′60: Ο Καζαντζίδης επισκέπτεται τον Βαγγέλη Ατραΐδη στο σπίτι του στην οδό Σαλιχλί (σημερινή Ανακρέοντος) κι αρχίζει μια μεγάλη συνεργασία με 28 τραγούδια που θα τραγουδήσει ο Καζαντζίδης και μαζί του ολόκληρη η Ελλάδα («Κι αν γελάω είναι ψέμα», «Το δρομολόι της ζωής» κ.λπ.). Τραγούδια του ερμήνευσαν και ο Γαβαλάς («Σήκω πάνω-κάτσε κάτω»), ο Μανώλης Αγγελόπουλος, ο Περπινιάδης, η Καίτη Γκρέυ κ.α.

1974: Από το μικρό τραντζιστοράκι ακούγεται το τραγούδι «Άνοιξε το παράθυρο να μπει, δροσιά να μπει του Μάη», με τη φωνή του Αντώνη Καλογιάννη που τον ανακάλυψε ο Μίκης Θεοδωράκης λίγα χρόνια πριν σ΄ ένα υπόγειο τσαγκαράδικο της Καισαριανής. Ο Καλογιάννης ερμήνευσε τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές: Γιάννη Ρίτσο, Μάνο Ελευθερίου, Δημήτρη Χριστοδούλου. Φτάσαμε στο 2021: Ο Υμηττός συνεχίζει να είναι στην ίδια θέση, όπως εδώ και χιλιάδες χρόνια, αλλά με κάποιες δεκάδες κεραίες στην κορυφογραμμή του, τις οποίες ένας παλιός Καισαριανιώτης, ο κος Γιάννης Πολιτόπουλος, τις βάφτισε χιουμοριστικά «τα κέρατα του Υμηττού». Το δροσερό του αεράκι κατεβαίνει μέχρι την Καισαριανή που πλέον έχει μεγαλώσει. Ο Συνοικισμός έχει γίνει Δήμος από το 1934 και οι λίγοι κάτοικοι του 1922 που έφταναν «μερικάς χιλιάδας», σήμερα έχουν πολλαπλασιαστεί, όπως και οι επισκέπτες που καταφθάνουν απ’ όλη την Αθήνα για να γευτούν τους μικρασιάτικους μεζέδες, να πιούν το κρασάκι τους, να φάνε το γλυκό τους, να κάνουν βόλτα στο μεγάλο πάρκο του Σκοπευτηρίου που φτάνει μέχρι το Αλεποβούνι, ή να αθληθούν.

Το Κουτούκι του αμανετζή Κώστα Τσανάκου, στην οδό Φιλαδελφείας, με τις ωραίες σαρδέλες, δεν υπάρχει πια. Γκέλερης, Μαρινάκης και Κιτσίνης ζουν μόνο στις αναμνήσεις μας. Ο Νίντος κόβει καφέ για τ’ αγγελάκια τ’ ουρανού και δίπλα του ο Βαλίνης τους μοιράζει κουρκουμπίνια και τουλουμπάκια. Ο Ατραϊδης, ο Μεϊμάρης κι ο Καλογιάννης μας βλέπουν από ψηλά, όμως η μουσική και τα τραγούδια τους ακούγονται μέχρι σήμερα. Όλα αλλάξανε και τίποτα δεν άλλαξε. Άξιος συνεχιστής ο Βαγγέλης Κορακάκης, στην αρχή με το «Μακάμι», ύστερα με την «Μαγιοπούλα» και σήμερα με την «Κρύπτη», γεμίζει με μελωδίες την Ελλάδα. Και ποιος δεν έχει τραγουδήσει «Τη σκέψη της τρελής», «Τα ποτηράκια της καρδιάς», το «Πρώτο Φθινόπωρο»; Τη σκυτάλη πήραν νέα μαγαζιά, κουτούκια, ταβέρνες, ζαχαροπλαστεία και καφετέριες, πέριξ της πλατείας, στο Τέρμα ή κρυμμένα μέσα στα δρομάκια της πόλης. Το Κελλάρι του Γάτου, το Κουτούκι του Καλλίνικου, Ο Μπούσουλας, Ο Λόρδος, Το Κοψίδι, Το κουτούκι της Λυδίας, Το Ρακάκι, Ο Φίτσουλας, ο Λίθος, ο Στυλίτης, η Δωδώνη, το Da Nico, κι άλλα πολλά, διάσπαρτα στα δρομάκια της πόλης σας περιμένουν να τα ανακαλύψετε. Εκεί θα βρείτε ό,τι τραβάει η ψυχή σας! Μόλις τρία χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας, η όμορφη Καισαριανή θα σας εκπλήξει ευχάριστα.

Δίπλα στο τζουκ μποξ, στην ταβέρνα του Τριανταφυλλόπουλου, η κόρη του Άννα τη δεκαετία του ′50. Φωτογραφία από το βιβλίο-λεύκωμα «Όμορφη Καισαριανή».

Το κουτούκι του Τσανάκου τη δεκαετία του ’60.

Το κελάρι του γάτου Υπάρχουν κάποια μαγαζιά που είναι νήματα παράδοσης και ιστορίας.

Μέσα στα στενά της Καισαριανής, ένα παλιό προσφυγικό σπίτι έχει μεταμορφωθεί σε κουτούκι και από το 1995 μέχρι σήμερα ταΐζει σπιτικό φαγητό φοιτητές, οικογένειες, κατοίκους και διαβάτες. Οι αγνές πρώτες ύλες είναι αυτές που δίνουν στα πιάτα την ποιότητα και τη ζεστασιά που θα βρεις στο φαγητό της μαμάς! Το σκηνικό ολοκληρώνεται με τα βαρέλια, τις κουρελούδες, τους πίνακες, τις παλιές φωτογραφίες και τα ιδιαίτερα αντικείμενα που διακοσμούν τον εσωτερικό του χώρο και κάνουν την αναμονή σου μέχρι να φτάσει το πρώτο πιάτο στο τραπέζι μία ενδιαφέρουσα ξενάγηση στην ελληνική παράδοση.

Μιχάλη Καραολή 69, Καισαριανή // Τ.: 21 0722 6996 Το Κελάρι Του Γάτου

Η μικρή πίσω αυλή που περιτριγυρίζεται από εξίσου παλιά χαμηλά σπιτάκια, είναι ένα σημείο που πραγματικά ξεδιπλώνει την ιστορία των προσφυγικών σπιτιών της Καισαριανής και σου δημιουργεί την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε χωριό. Τα καλούδια της κουζίνας όμως είναι αυτά που θα σου μείνουν αξέχαστα· λουκάνικο γεμιστό στο φούρνο, τα «χανουμάκια» που είναι μπουρεκάκια γεμιστά με κοτόπουλο, μαρουλοντολμάδες και παναρισμένη μελιτζάνα γεμιστή με μπεσαμέλ, μπέικον, κασέρι και μυρωδικά, είναι μόνο ένα δείγμα του καταλόγου που σε περιμένει να τον ανακαλύψεις!

Οινοθήρα Έχει και η Καισαριανή τα θαλασσινά της

Σε μια καταπράσινη γωνιά της Καισαριανής, πίσω από την εκκλησία της Παναγίτσας, τα τραπεζάκια της «Οινοθήρας» γεμίζουν με παρέες και οικογένειες εδώ και 25 χρόνια. Πώς αλλιώς; Αφού τα πιο νόστιμα και φρέσκα θαλασσινά της Καισαριανής θα τα βρεις στον πλούσιο κατάλογο του εστιατορίου. Χώρος οικείος, ζεστός και φιλικός έχει αποκτήσει πιστούς θαμώνες από όλη την Αθήνα. Φρέσκα και εκλεκτά υλικά μαγειρεμένα με μεράκι είναι ο συνδυασμός που φέρνει στο πιάτο σου την αυθεντική, θαλασσινή νοστιμιά. Φυσικά, υπάρχουν και επιλογές κρέατος για όσους δεν έχουν όρεξη για ψάρι, αφού η «Οινοθήρα» είναι εδώ για να ευχαριστεί όλους μας. Τα παραδοσιακά αποστάγματα συμπληρώνουν το γεύμα μας, ενώ η λιτή, αλλά προσεγμένη διακόσμηση δεν μας αφήνει να φύγουμε. Εξάλλου, «Οινοθήρα» είναι ένα πανέμορφο λουλούδι που ανθίζει στην Ελλάδα. Έτσι «ρίζωσε» και το συγκεκριμένο εστιατόριο στην Καισαριανή. Σαν το λουλούδι. Και από τότε, είναι το αγαπημένο στέκι της πόλης που μυρίζει θάλασσα!

Εθνάρχου Μακαρίου 13 & Χρυσοστόμου Σμύρνης, Καισαριανή // Τ.: 210 72 58 428 Οινοθήρα

ΚΥΡΙΆΚΟΣ ΚΟΛΛΆΡΟΣ

Είμαι Μικρασιάτης και η Καισαριανή είναι ό,τι αγαπάω περισσότερο. ΜΆΝΟΣ ΠΑΝΆΡΕΤΟΣ

Καισαριανή είναι... Η κάθε γειτονιά είναι ένας μικρόκοσμος. Ιστορία και καθημερινότητα μπερδεύονται και στήνουν τη δική τους «χορογραφία» για το πώς βλέπει ο καθένας και η καθεμία τη γειτονιά του/της. Ρωτήσαμε καθημερινούς ανθρώπους της Καισαριανής να μας πούνε τι σημαίνει γι’ αυτούς η γειτονιά τους.

Ό,τι καλύτερο υπάρχει στη ζωή μου είναι η Καισαριανή. Εδώ γεννήθηκα, εδώ μεγάλωσα και την αισθάνομαι σαν πατρίδα μου. ΕΛΈΝΗ

Η Καισαριανή είναι οι κάτοικοί της. Είναι χωριό. Γνωριζόμαστε όλοι. Με τα καλά που έχει να γνωρίζεις όλον τον κόσμο και να σε γνωρίζει και με τα κακά του. ΣΩΚΡΆΤΗΣ ΜΕΪΜΆΡΗΣ

Η Καισαριανή είναι η ψυχή μου. ΑΝΑΣΤΑΣΊΑ ΠΡΟΠΟΝΆ

ΜΑΤΘΑΊΟΣ :

Είναι ο χώρος που γεννήθηκα, αναπνέω και ζω.

Η Καισαριανή είναι η ζωή μου. Από την ώρα που γεννήθηκα μέχρι τώρα. ΑΘΑΝΆΣΙΟΣ ΡΟΥΜΕΛΙΏΤΗΣ

Η Καισαριανή είναι η δεύτερη μάνα μου. Τα παιδιά μου έχουν εντολή, όταν πεθάνω να με κάψουνε και να ρίξουν την στάχτη μου στις τέσσερεις γωνίες της Καισαριανής.

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΜΠΟΥΤΖΑΛΉΣ

Γεννήθηκα στην Καισαριανή. Είμαι 75 χρονώ. Από παιδάκι έβλεπα ότι όλη γειτονιά ήταν ένα. Μαζευόντουσαν στο πεζοδρόμιο όλοι οι γείτονες και τρώγανε από κοινού στον δρόμο. Τότε όλους τους φωνάζαμε θεία και θείο. Μας προσέχανε όλοι οι γείτονες, μας είχανε σαν παιδιά τους και τους είχαμε σαν μανάδες και πατεράδες. Μετά γίνανε αυτά τα θηρία [δείχνει τις πολυκατοικίες]. Σήμερα δεν μιλάς με τον διπλανό σου. ΝΙΚΌΛΑΟΣ ΜΠΟΥΓΙΟΎΚΑΣ

Πρώτα απ’ όλα είναι η μάνα μας η Καισαριανή. Εδώ γεννηθήκαμε, εδώ μεγαλώσαμε, εδώ ήρθαν οι γονείς μας από την Μικρά Ασία και εδώ ακόμη μεγαλώνουμε. ΑΝΔΡΈΑΣ ΚΑΛΟΓΙΆΝΝΗΣ

Η Καισαριανή είναι η ιστορία μας. Δεν την αλλάζουμε. Σκέψου ότι οι γονείς μας ήρθανε εδώ δώδεκα χρονών από τη Σμύρνη. Από το σόι οι μισοί φτάσανε εδώ, οι υπόλοιποι χαθήκανε. Την πονάς πια την Καισαριανή. Δεν μπορείς να την αλλάξεις. Και ομολογουμένως είναι και ωραία συνοικία. ΜΑΡΊΑ

Όλη μου η ζωή είναι εδώ.

ΆΡΣΗ ΝΤΆΡΔΑ

Γεννήθηκα στην Καισαριανή. Μου αρέσει πάρα πολύ γιατί είμαστε σαν ένα μικρό χωριό. Γνωριζόμαστε όλοι με όλους. Έχουμε πολύ πράσινο, επιλογές για να μαζευόμαστε οι νέοι όλοι μαζί σε παρκάκια. Είναι ήρεμη και καθόλου επικίνδυνη περιοχή. ΜΑΡΙΆΝΝΑ ΕΛΕΖΙΆΔΟΥ

Είναι μία πολύ ωραία μεγάλη γειτονιά, με πολύ ωραίο κόσμο, με παραδόσεις που τις κρατάνε ακόμα όσο μπορούνε, αν και πλέον έχει έρθει πολύς καινούριος κόσμος στην Καισαριανή. Αλλά για μένα, όταν ήρθα εδώ, η Καισαριανή ήταν αυτά τα μικρά σπίτια και ο κόσμος στις αυλές που έπινε καφέ και έλεγε τα προβλήματά του. Τα έλεγε ο κόσμος τότε τα προβλήματά του, τα μετέφερε σε όλη τη γειτονιά. Άμα αρρώσταινε κάποιος το μάθαινε ο κόσμος, έτρεχε να βοηθήσει. Υπήρχε νοιάξιμο.

Το

Με πίστη στην παρά δοση & προσωπ ικό μεράκι παρασκευ άζουμε αρτοποιήμ ατα με τα πιο α γνά υλικά

“Ζυμωτό ψωμί με προζύμι”

!

Σμυρνέικα κουλουράκια  Πολίτικο τσουρέκι, Μαλεμπί  Κίφελ  Τσαντάλι

λαύσεις (και όχι απο απ α λώ ν ςν αφ ας) γ λυκό είναι σοβαρ ή υπό θε ση

Τούρτες Πάστες Παστάκια Κουλούρια Μοναδικές δημιουργίες

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΆ ΑΡΤΟΠΟΙΉΜΑΤΑ & ΠΟΛΊΤΙΚΑ ΓΛΥΚΆ

Λυδίας 18 & Χρ. Σμύρνης Kαισαριανή, τηλ. 210 72 37 456 to_kordelio_bakery

Φίλοιστρον

Λεωφ. Εθ. Αντιστάσεως 200 Α, Καισαριανή // Τ.: 210 72 22 277 @tozaxarospito

to_zaxarospito_

Λούσι Γαλακτοπωλείο

Φυσικά και η γραφική γειτονιά της Καισαριανής θα είχε τη δική της κάβα! Εδώ και είκοσι χρόνια, η κάβα «Φίλοιστρον» βρίσκεται στην περιοχή και έχει γίνει σημείο συνάντησης των κατοίκων. Η μυρωδιά από τους φρέσκους ξηρούς καρπούς και τα χαμόγελα των ανθρώπων της κάνει όλη τη γειτονιά να μαζεύεται και να λέει τα νέα της, όπως παλιά. Εκτός όμως από τους καλύτερους ξηρούς καρπούς στα πέριξ, στην κάβα θα βρείτε ιδιαίτερα κρασιά από μικρούς παραγωγούς, την ίδια στιγμή που ξέρουν να σας συμβουλέψουν με ποιες γεύσεις να τα συνδυάσετε! Επιπλέον, εκτός από τα κλασικά ποτά, θα βρείτε και premium ετικέτες για πιο ιδιαίτερα γούστα.

Από το 1935, η «Λούσι» βρίσκεται δίπλα μας, προσφέροντας τα πιο αγνά, φρέσκα και ποιοτικά γαλακτοκομικά προϊόντα. Tο ξεχωριστό όνομα προέρχεται από τον Λουκά Σιότροπο, τον ιστορικό Βλάχο γαλακτοπώλη από τα βουνά της Φωκίδας που «όργωνε» την Αθήνα διανέμοντας το ξακουστό γάλα του. Από τα παλαιότερα γαλακτοπωλεία της Αθήνας, λοιπόν, χαρακτηρίζεται για τις πλούσιες γεύσεις και το μεράκι άλλων εποχών. Στόχος; Να προσφέρουν πάντα το καλύτερο! Εκτός από τα γευστικά γιαούρτια που ξεχωρίζουν, τα επιδόρπια και όσα άλλα προϊόντα παρασκευάζονται στο εργαστήριο νοστιμεύουν τη μέρα σας. Έτσι, θα βρείτε ρυζόγαλο, χειροποίητο παγωτό, τσουρέκια, κέικ και γλυκά ταψιού που θα λατρέψετε.

Λεωφ. Εθ. Αντιστάσεως 56, Καισαριανή // Τ.: 210 72 22 377

Λεωφ. Εθ. Αντιστάσεως 67, Καισαριανή // Τ.: 210 72 43 401

Φιλοιστρον Κάβα

Λεωφ. Στρατάρχου Αλεξ. Παπάγου 60, Ζωγράφου // Τ. 210 77 77 712 Eργαστήριο: Σερίφου 6, Άλιμος // Τ.: 210 98 50 682

www.lousi.gr

Mε ένα καράβι γεμάτο «αχ!» ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤOΝ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΧΕΙΡΑΚΗ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΎΛΟΥ

Ο πατέρας του Χ. Χειράκη στη μάντρα του Σκοπευτηρίου.

λιγκάρια από τον Υμηττό και τα Μεσόγεια, που τα έβαζε σε μία κοφίνα στον ώμο του και πήγαινε στην Αθήνα να τα πουλήσει. Αργότερα, δούλεψε παραγιός σε μπακάλικο κι έτσι μάζεψε χρήματα και αγόρασε ένα πλινθόκτιστο σπίτι μισό-μισό με μια άλλη οικογένεια». Και η μητέρα σας πώς έφτασε;

Είναι ένα ζεστό καλοκαιρινό απόγευμα και απέναντί μου έχω τον κύριο Χαράλαμπο Χειράκη, Επίτιμο Γενικό Επιθεωρητή της Πολεμικής Αεροπορίας και μικρασιάτη πρόσφυγα 2ης γενιάς. Τα σπίτια μας γειτονεύουν και στο πήγαινε-έλα της μέρας συναντιόμαστε πολλές φορές, πάντα στο ίδιο σημείο, πότε λέγοντας μια ωραία καλημέρα και πότε λίγα από τα καθημερινά που μπορούν να απασχολούν μια γειτονιά.

Η ιστορία του είναι η ιστορία όλων μας — με λίγες παραλλαγές. Είναι η ιστορία των μικρασιατών προσφύγων που με χίλια βάσανα κατάφεραν να στεριώσουν στην Καισαριανή και να φτιάξουν μια νέα ζωή, χωρίς όμως να ξεχνούν ποτέ τις αλησμόνητες πατρίδες τους. «Το 1922 ο πατέρας μου Νικόλαος Χειράκης (από τον Κουκλουτζά) ήταν 10-11 ετών», μας διηγείται ο κύριος Χαράλαμπος. «Όταν έγινε ο Διωγμός, μαζί με τη μητέρα του και τις δύο του αδελφές κρύφτηκαν για 2-3 μέρες στη Σμύρνη, μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου (ανήμερα του Σταυρού) που κατάφεραν να μπουν σε καράβι. Μετά από πολλές αρνήσεις να υποδεχτούν πρόσφυγες σε διάφορα νησιά, έφτασαν στον Πειραιά. Η οικογένεια περιπλανήθηκε πολλές μέρες, αναζητώντας τον πατέρα τους, που είχε μείνει πίσω για να φροντίσει τα ζώα. Δύο μήνες μετά τον βρήκαν, αλλά δυστυχώς σε λίγο καιρό πέθανε, κι ο Νικόλαος ανέλαβε την προστασίας της οικογένειας. Είχαν ήδη εγκατασταθεί σε σκηνές στον Συνοικισμό της Καισαριανής, δουλεύοντας σκληρά για την επιβίωση. Στην αρχή έφτιαχνε πλίνθους με μεροκάματο 5-10 δραχμές κι έπειτα μάζευε χόρτα και σα-

«Μια παρόμοια διαδρομή ταλαιπωρίας και κακουχίας έφερε στην Καισαριανή και τη μητέρα μου Βασιλεία (από το Ντενιζλή). Το 1934 παντρεύτηκαν και ο πατέρας μου πραγματοποίησε το μεγάλο του όνειρο. Αγόρασε άλογο με σούστα και επέκτεινε τις πωλήσεις των προϊόντων σε πολλές συνοικίες των Αθηνών. Τα οικονομικά τους άρχισαν να ανθίζουν για την εποχή εκείνη. Το 1937 άνοιξε μανάβικο-μπακάλικο –το οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα από τα εγγόνια του– στην οδό Λυδίας, όπου εργάστηκαν ακατάπαυστα κι έφτιαξαν μια αγαπημένη και αξιοπρεπή οικογένεια». Πώς περνούσαν τον χρόνο τους οι πρόσφυγες; «Οι λίγες ελεύθερες ώρες που είχαν ήταν κυρίως αφιερωμένες στη διατήρηση των αναμνήσεων και των εθίμων από τις αλησμόνητες πατρίδες. Μαζεύονταν παρέες-παρέες και αναπολούσαν τα παιδικά τους χρόνια, τραγουδούσαν και αντάλλασσαν επισκέψεις κυρίως με τους συγγενείς τους σε άλλες προσφυγικές συνοικίες (Φιλαδέλφεια κ.λπ). Τις αργίες με καλό καιρό ανηφορίζανε για το μοναστήρι της Καισαριανής, όπου έστρωναν κουρελούδες και με τα ωραία μικρασιάτικα εδέσματα έστηναν γλέντια. »Τα απογεύματα οι γυναίκες έβγαιναν με τις καρέκλες έξω από τα σπίτια τους και περνούσαν 2-3 ώρες με… κοινωνική επίλυση θεμάτων. Οι δρόμοι τότε ήταν από χώμα και 2-3 φορές την εβδομάδα πέρναγε η υδροφόρα του δήμου –η σουλαντηστήρα όπως τη λέγαμε– και κατάβρεχε το χώμα για να πέσει η σκόνη. Η μυρωδιά του φρεσκοπλυμένου χωματόδρομου ήταν κάτι ξεχωριστό για μένα. »Τα πιο ωραία αυτοσχέδια γλέντια εγινόντο στα λεγόμενα προσφυγικά τετράγωνα που βρίσκονταν βόρεια από τον κεντρικό δρόμο προς το ρέμα. Στη μέση αυτών των τετραγώνων δέσποζε η κοινόχρηστη τουαλέτα, η οποία μερικές φορές γινόταν αιτία μικρών καυγάδων σχετικά με την καθαριότητά της. Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια στην Καισαριανή; Τι αναμνήσεις έχετε από τότε; «Γεννήθηκα το 1950. Τότε όλα σχεδόν τα

παιδιά είχαν και υποχρεώσεις. Εκτός, λοιπόν, από μαθητής στο Δημοτικό στου Βενιζέλου, βοηθούσα και τον πατέρα μου στο κατάστημα. Όμως πάντα υπήρχε και χρόνος για παιχνίδι και ποδόσφαιρο στις αλάνες της Καισαριανής, για κυνηγητό στο σκοπευτήριο και στο ρέμα ή με διαφορα παιχνίδια που φτιάχναμε μόνοι μας (πατίνια κ.λπ.). Όσο για τους αγκώνες και τα γόνατα που ήταν μονίμως ματωμένα, κανείς δεν ρωτούσε και κανείς δεν έδινε σημασία. Κάτι που θυμάστε έντονα από τα παιδικά ή εφηβικά σας χρόνια; «Ο βραδινός ύπνος! Τα καλοκαιρινά βράδια οι περισσότεροι κάτοικοι της Καισαριανής κοιμόντουσαν έξω στις αυλές ή στα ταρατσάκια όλοι μαζί, στρωματσάδα, με τις πόρτες ανοιχτέ,ς χωρίς κανέναν φόβο για την προσωπική, οικογενειακή ή περιουσιακή ασφάλειά τους. »Επίσης, οι μυρωδιές των φαγητών που μαγείρευαν οι νοικοκυρές και μοσχοβολούσαν οι γειτονιές, μαζί με τις φρεσκοβαμμένες πεντακάθαρες αυλές και τις έντονες μοσχοβολιές από τα γιασεμιά και τα πανέμορφα λουλούδια τους».

Σε σχέση με τα παλιά χρόνια, πώς σας φαίνεται ο τρόπος που ζουν τα νέα παιδιά σήμερα; «Μπορεί να λέμε όλοι οι παλαιότεροι “τι ωραίες εποχές τότε, τι αγνός κόσμος τότε, τι ανέμελα χρόνια τότε”, με τα οποία και συμφωνώ, όμως δεν θα παραβλέψω και την ανάπτυξη της πόλης μας, η οποία βελτίωσε τον τρόπο ζωής μας και έκανε ευκολότερη την επιβίωση και διαβίωση των κατοίκων. Αναγκαστικά, λοιπόν, η ανάπτυξη της πόλης έφερε και τη νεολαία μας σε άλλες αντιλήψεις, ίσως πιο σύγχρονες και πιο ριζοσπαστικές. Είναι όμως καθήκον και υποχρέωση των παλαιοτέρων και κυρίως των οικογενειών τους να δίνουν τις σωστές κατευθύνσεις, ώστε αυτές οι νέες και ριζοσπαστικές ιδέες να χτίζονται με υγιείς βάσεις και με γνώμονα τη δίκαια και σωστή αξιολόγηση και κριτική. Εντύπωση μου κάνουν σήμερα οι τάσεις κυρίως της νεολαίας στην άρνηση και απόρριψη να ακολουθήσουν κάποια τεχνικά επαγγέλματα, τα οποία στη σημερινή εποχή είναι περιζήτητα και κυρίως αρκετά οικονομικά προσοδοφόρα».

Tο Καπλάνι

Ρακάκι

Ντυμένο στα λευκά και στα χρώματα του ξύλου, «Το Καπλάνι», σερβίρει μεσογειακή κουζίνα με παραδοσιακές γεύσεις από την Κρήτη, μπλεγμένες με σύγχρονες τεχνικές. Ένα απόλυτα καθαρό και ήρεμο περιβάλλον στο οποίο μπορείς να απολαύσεις χόρτα τσιγαριαστά εποχής με τριμμένο ανθότυρο και πρόβειο λουκάνικο, κότσι πρόβειο, πανσέτα φουρνιστή με τραγανή κρούστα, γαμοπίλαφο που φτιάχνεται επί τόπου, σφακιανόπιτα με μέλι θυμάρι και παγωτό κανέλας. Και αν ήδη λιμπίστηκες τα πιάτα του, σκέψου ότι εκεί σε περιμένει ένας κατάλογος με πολλές περισσότερες επιλογές για να ευχαριστήσεις τον ουρανίσκο σου. Το κατάστημα τηρεί όλα τα μέτρα προστασίας για τον Covid-19 τόσο για το προσωπικό όσο και για τους πελάτες και το προσωπικό είναι πλήρως εμβολιασμένο. Σπεύσατε άφοβα!

Σε μια γειτονιά διάσημη για τους ωραίους μεζέδες της, δύο αδέρφια έφεραν πριν από αρκετά χρόνια όλη την Κρήτη στο πιάτο μας. Οι Αθηναίοι ήρθαν σε επαφή με τον απλότητα και τις πλούσιες γεύσεις που χαρακτηρίζουν την κρητική κουζίνα, αφού το «Ρακάκι» ανανεώνει συνεχώς τον κατάλογό του, ώστε να δοκιμάσουμε όσα πιο πολλά χαρακτηριστικά πιάτα γίνεται. Όλες οι νοστιμιές που σερβίρονται είναι φτιαγμένες με υλικά που έρχονται απευθείας από το νησί, πάντα με μεράκι και ιδιαίτερες πινελιές του σεφ. Αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε είναι το γαμοπίλαφο, μαζί με αυθεντική ρακή. Το σκηνικό συμπληρώνεται άψογα με τη λιτή διακόσμηση, την ευγένεια και το κέφι των ανθρώπων. Μία δοκιμή θα σας πείσει.

Ευφρονίου 47, Περιοχή Caravel Τ.: 210 72 11 161 & 210 72 11 191 // www.tokaplani.gr To Kaplani

tokaplani

Μοσχονησίων 2-4, πλατεία Καισαριανής Τ.: 210 72 37 457 Ρακάκι

rakaki_cretan_cousine_athens

Borgo Cucina e Bar Επόμενος σταθμός: Ιταλία

Σε ένα οίκημα που έρχεται κατευθείαν από την ιστορία της Καισαριανής, αφού το πανέμορφο κτίριο που στεγάζεται το «Borgo Cucina e Bar» βρίσκεται εκεί από την δεκαετία του ’50, μπορείς να γευτείς αυθεντική ιταλική κουζίνα και όχι μόνο. Με προϊόντα που έρχονται απευθείας από την Ιταλία και προσεγμένες επιλογές από ντόπια υλικά, το μενού του θα σε εκπλήξει με τους νόστιμους και έξυπνους συνδυασμούς του. Το πρωινό είναι σημαντικό κομμάτι της διατροφής μας και το «Borgo Cucina e Bar» φροντίζει να σερβίρει colazione για να πάει καλά η μέρα μας. Και επειδή όταν ακούμε Ιταλία το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι pizza e pasta, στο «Borgo Cucina e Bar» θα βρεις την χαρακτηριστική λεπτή ζύμη στις πίτσες και έναν μακρύ κατάλογο από ζυμαρικά για όλα τα γούστα. Στον όμορφο και ευρύχωρο εξωτερικό του χώρο έχεις τη δυνατότητα να απολαύσεις cocktails, κρασιά και άλλα οινοπνευματώδη, τα οποία μπορείς να συνδυάσεις και με το φαγητό σου για να απογειώσεις την γευστική σου εμπειρία καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας.

Λεωφ. Βασιλέως Αλεξάνδρου 10, Καισαριανή // Τ.: 210 72 38 200 @Borgo.Cucina.e.Bar @ borgo.cucina.bar

«Η Καισαριανή με επέλεξε, δεν την επέλεξα» ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΡΊΑ ΣΚΑΜΆΓΚΑ Γεννήθηκε το 1971 στην Καισαριανή, όπου συνεχίζει να ζει με τον γιο και τον σύζυγό της. Σπούδασε διαφήμιση και δημόσιες σχέσεις. Γράφει και ζωγραφίζει και ελπίζει κάποτε να βάλει σε τάξη όλες τις εικόνες και τις ιστορίες που έχει στο μυαλό της.

Έχετε εκδώσει δύο βιβλία. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την συγγραφή; Με τη συγγραφή δεν αποφάσισα να ασχοληθώ, απλά έγραψα κάτι για να ζωντανέψω τις παλιές γειτονιές της Καισαριανής μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων της, και τσουπ... ξεφύτρωσε το «Πληγές στο δειλινό». Έπειτα, έτυχε να γράψω κάτι για την άλλη μεγάλη μου αγάπη, τη Σάμο και τον φιλόσοφο Πυθαγόρα, να μυθοποιήσω αυτή την αγάπη, να νιώσω πώς είναι να ζει και να πεθαίνει κάποιος αναζητώντας την αθανασία για να φτάσει στον μακρινό ναό του πολυπόθητου έρωτα. Και έτσι γεννήθηκε «Ο Προσκυνητής». Έπειτα, είχα την τύχη να έχω και τις εκδόσεις Υδροπλάνο με το μέρος μου! Σε μία εποχή σχεδόν απόλυτης στροφής προς το διαδίκτυο, ποια είναι κατά τη γνώμη σας η θέση του βιβλίου στη σύγχρονη εποχή; Το διάβασμα διευρύνει τους πνευματικούς μας ορίζοντες, διεγείρει τη φαντασία μας, μας χαλαρώνει και μας ανοίγει την πόρτα της αισιοδοξίας, σε αντίθεση με την τηλεόραση και το διαδίκτυο. Η κριτική σκέψη πάει περίπατο, όταν βρισκόμαστε με τον αντίχειρα και τα μάτια μας κολλημένα σε κάποια ηλεκτρονική συσκευή. Έχετε ακόμη μία αγάπη. Τη ζωγραφική. Ποιο είναι το κομμάτι που συμπληρώνει στη ζωή σας αυτή η μορφή τέχνης; Το φως. Όχι το χρώμα. Οι σκιές και όχι τα αντικείμενα όπως τα βλέπω.

Από πότε κατοικείτε στην Καισαριανή; Ποια είναι η σχέση σας με αυτήν; Στην Καισαριανή κατοικώ από την στιγμή που γεννήθηκα. Ο πατέρας μου, η μητέρα μου, γιαγιάδες και παππούδες γεννήθηκαν όλοι τους εδώ, σε αυτόν τον προσφυγοσυνοικισμό. Δεν την επέλεξα την Καισαριανή, με επέλεξε. Και την φοράω απάνω μου σαν ρούχο αγαπημένο, πολυφορεμένο, άνετο και στοργικό. Την αγαπώ και είναι περήφανη για τη συνοικία μου! Αποτελεί η Καισαριανή έμπνευση για τη δουλειά σας; Το πρώτο μου βιβλίο γράφτηκε για την Καισαριανή. Πολλές από τις ζωγραφιές μου αναπαριστούν τα παλιά σπίτια της Καισαριανής. Δεν θα μπορούσε να μην είναι πηγή έμπνευσης για εμένα. Πώς βιώνετε την Καισαριανή μέσα στην καθημερινότητα; Είναι μια χαρούμενη συνοικία που μπορείς ακόμη να την περπατάς για να πας για τα ψώνια σου, τον καφέ σου, στα πάρκα της και στα δάση που την κυκλώνουν και που χάνεις την αίσθηση ότι είσαι κοντά στο κέντρο της Αθήνας. Να απολαύσεις τη φύση αλλά και το καυσαέριο, αν κάνεις κέφι για κάτι πιο «βρώμικο». Τι απολαμβάνετε να κάνετε στην Καισαριανή και ποιο είναι το αγαπημένο σας σημείο της; Να βγαίνω από το σπίτι μου που είναι στο

τέρμα της Καισαριανής, να ανεβοκατεβαίνω τις ανηφοριές της και να χαιρετιέμαι με όλους τους ηλικιωμένους που κάθονται ακόμη στα σκαλάκια μπροστά στην πόρτα τους τα απογεύματα, να ανεβαίνω στον λόφο Αράπη για να βλέπω τη θέα από ψηλά και έπειτα να παίρνω την κατηφόρα της Εθνικής Αντιστάσεως και να γίνομαι ένα με την πόλη. Αν η Καισαριανή ήταν χρώμα, τι χρώμα θα ήτανε; Πράσινο, γιατί όπου κοιτάξεις, υπάρχουν δέντρα. Ετοιμάζετε κάποιο βιβλίο αυτήν την περίοδο; Όλο κάτι γράφω, όλο κάτι σβήνω. Πώς σας επηρέασε η καραντίνα; Σαν να μου έκλεισαν την παροχή νερού και να μην μπορούσα να πλυθώ. Και ενώ εγώ έμενα βρώμικη, κάποιοι άλλοι αποφάσιζαν για το πότε θα κάνω μπάνιο. Τι λείπει; Λείπει η ελευθερία να αποφασίζω για εμένα ψυχή τε και σώματι.

ΑΠΌ ΤΟΝ ΑΣΤΕΊΡΕΥΤΟ ΚΌΣΜΟ ΤΩΝ ΜΠΑΧΑΡΙΚΏΝ, ΜΕ ΑΓΆΠΗ! Τι μπορεί να συμβεί όταν το αλάτι μπερδευτεί με το ξύσμα λεμονιού; Μπορεί η γεύση του μετσοβόνε να μπει στο πιάτο σου με την μορφή σκόνης; Υπάρχει πολύχρωμο σουσάμι; Τι γίνεται όταν ο κόκκος του πιπεριού συναντάει την παλαιωμένη φράουλα και την μαστίχα Χίου; Πόσα είδη κάρυ υπάρχουν; «Το Καλαθάκι της Φωτεινής» είναι κάτι παραπάνω από ένα μαγαζί που πουλάει μπαχαρικά. Είναι σαν ένα κουζινικό φαρμακείο στο οποίο παρασκευάζονται μαγικοί συνδυασμοί που δημιουργούνε καινούριες γευστικές και οσφρητικές εμπειρίες. Είναι το νήμα που συνδέει τη σύγχρονη κουζίνα με την αυλή της Μικρασιάτισσας γιαγιάς Φώτως στην Καισαριανή και τα αρωματικά της βότανα, κρατώντας ζωντανές μνήμες και γεύσεις. Είναι ένα «μουσείο» του οποίου τα «εκθέματα» όμως μπορείς να τα αγγίξεις, να τα γευτείς, να τα μυρίσεις και το σημαντικότερο, να τα πάρεις σπίτι σου και να τα ρίξεις στην κατσαρόλα σου, στο πιάτο σου και στο μπρίκι σου. Μέσα σε ένα φωτεινό, ήρεμο και καθαρό περιβάλλον που σε εμπνέει να ψαχουλέψεις, να δοκιμάσεις, να γνωρίσεις, θα βρεις τεράστια ποικιλία από μπαχαρικά, βότανα, τσάι, superfoods, έλαια. Αυτό που συμβαίνει όμως στο «Καλαθάκι της Φωτεινής» και το κάνει μοναδικό είναι ότι θα βρεις συνδυασμούς που δεν θα συναντήσεις πουθενά αλλού γιατί προέρχονται κατευθείαν από τα χέρια της Φωτεινής. Η Φωτεινή, συνδυάζοντας τη γνώση του παρελθόντος με τις ανάγκες του παρόντος –τις ανάγκες τόσο της απλής καθημερινής κουζίνας του σπιτιού μας όσο και της επαγγελματικής κουζίνας και γαστρονομίας όλου του κόσμου– δημιουργεί καινοτόμους συνδυασμούς με τέτοιο τρόπο που μπορούμε πλέον να μιλάμε για την τέχνη των μπαχαρικών! Τα μοναδικά μείγματα μπαχαρικών που έχουν ξεφύγει από το εργαστήρι της Φωτεινής στην Φορμίωνος και ταξιδεύουν πλέον σε όλο τον κόσμο, σε κάνουν να φαντάζεσαι τα καινούρια φαγητά που μπορείς να δημιουργήσεις· «γαργαλάνε» την μύτη σου και την δημιουργικότητά σου. Η μεγαλύτερη επιτυχία αυτής της απόπειρας που ξεκίνησε το 2012, είναι ότι καταφέρνει να σε εισάγει σε έναν άλλο κόσμο· στον κόσμο όλων αυτών των υλικών που η φύση μας χαρίζει απλόχερα κι εμείς την ευχαριστούμε βάζοντάς τα στη ζωή μας όσο πιο δημιουργικά μπορούμε. Μοιάζει με φυτώριο που γεννάει ιδέες προκαλώντας τις αισθήσεις. Θες να βουτήξεις μέσα στις σκόνες, στα βάζα, στα μπουκαλάκια, στα υγρά και τα στερεά στοιχεία και να βγεις πολύχρωμος και μυρωδάτος!

Λιανική πώληση Retail shop info@fotinisbasket.gr +30 210 7566 107

www.fotinisbasket.gr

Χονδρική πώληση Wholesalers spicenetwork@fotinisbasket.gr +30 6943 290 292

|

Φορμίωνος 49 & Υμηττού

|

Καισαριανή Αθήνα

Εργαστήριο Fotinis Lab lab@fotinisbasket.gr +30 6945 676 400

H Άκρη της Καισαριανής Απέναντι από την εκκλησία της Παναγίας στην ιστορική πλατεία Αναγεννήσεως στην Καισαριανή, η οποία αποτελεί αγαπημένο προορισμό των Αθηναίων καλοφαγάδων, βρίσκεται το ονομαστό εστιατόριο-ψητοπωλείο «Μακεδονικό». Η πολύτιμη και καθοριστική για την πορεία των 45 χρόνων εμπειρία τους ευθύνεται για τη βαθιά νοστιμιά των πιάτων, τα εξαιρετικής ποιότητας εκλεκτά υλικά, αλλά και για την άψογη εξυπηρέτηση. Στο «Μακεδονικό» μπορείτε να απολαύσετε πιάτα της ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας, πλούσιες δροσερές σαλάτες, αλλά και το πιο χορταστικό και νόστιμο σουβλάκι της περιοχής. Κι όλα αυτά στις πιο οικονομικές τιμές! Ανοιχτό από το πρωί έως το βράδυ για όλες τις λιχουδιές που λαχταράτε.

Λεωφ. Εθ. Αντιστάσεως 69-71, Καισαριανή T.: 210 72 30 030

Εκεί στην άκρη της Καισαριανής, λίγο πριν αρχίσει το δάσος που δίνει ανάσα δροσιάς στη γειτονιά, θα βρείτε την καλύτερη επιλογή για νόστιμους μεζέδες, εκλεκτά πιάτα και πλούσια αποστάγματα. Ακριβώς λόγω της τοποθεσίας του, ονομάστηκε «Άκρη», προσθέτοντας μία λαχταριστή γωνιά λίγο πριν αλλάξεις γειτονιά. Αυλή για τις ζεστές μέρες, σάλα ζεστή και πετρόχτιστη για τις κρύες μέρες, πλούσια χρώματα και πολλά αρώματα από την κουζίνα σε κάνουν να αισθάνεσαι σαν το σπίτι σου! Γεύσεις πλούσιες και παραδοσιακές, κέφι, χαμόγελα και φιλική ατμόσφαιρα σε κάνουν να γεμίζεις το ποτήρι και να περνάς τις πιο αξέχαστες στιγμές με την παρέα σου!

Εθνικής Αντιστάσεως 226, Καισαριανή Τ.: 210 72 25 800

Βερή Μεζέ Για κρητικό τραπέζι γεμάτο χρώματα & αρώματα Στην Καισαριανή και μάλιστα στην καρδιά της πλατείας, πώς να μη βρεις καλό μεζέ με πλούσια αποστάγματα; Στην πιο φημισμένη γειτονιά της Αθήνας ανάμεσα στους απανταχού καλοφαγάδες, το Βερή Μεζέ, ένα αμιγώς κρητικό μεζεδοπωλείο, ήρθε να προσφέρει απλόχερα καλό φαγητό και καλοπέραση γύρω από τα τραπέζια του. Νοστιμιά, φιλοξενία και χαμογελαστοί άνθρωποι είναι ο συνδυασμός που ελκύει θαμώνες απ’όλη την Αθήνα. Αγνά υλικά και μεράκι στο μαγείρεμα οδηγούν στη δημιουργία γευστικότατων πιάτων που θέλουμε να ξαναδοκιμάσουμε. Καλτσούνια, κρητικός ντάκος, αρνάκι τσιγαριαστό, στάκα με αυγά φέρνουν την Κρήτη στο πιάτο μας. Φυσικά, όλα συνοδεύονται άψογα από τα παραδοσιακά αποστάγματα του αγαπημένου μας μέρους στην Ελλάδα.

Λεωφ. Εθ. Αντιστάσεως 73, Καισαριανή // Τ.: 210 72 19 275 ΒΕΡΗ μεζέ @verimeze

ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ

«Αυτό το βιβλίο δεν είναι γραμμένο για σοβαρούς ανθρώπους. Δόξα σοι ο Θεός, υπάρχουνε ακόμα άνθρωποι, που τους αρέσουνε τα απλά πράγματα, οι ιστορίες και τα παραμύθια». Φώτης Κόντογλου

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΕΞΩΓΉΙΝΟΙ!

Η ψυχή της πόλης

του Αλέξη Μητσοτάκη

ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΑΜΠΑΖΗ

Ποιος φωστήρας έκανε την τεράστια μαγκιά να ταμπελοποιήσει τον κρετινισμό του στο ΜΑΡΣ ΦΙΛΝΤ; Τέτοια ξενοδουλεία, βλακεία, μιμητισμός, άγνοια, απουσία σκέψης, πνευματικής και κοινωνικής φτώχειας δεν έχει ξαναματαγίνει. Προχωρώ στο Πεδίον του Άρεως και βλέπω μπροστά μου ένα πανύψηλο, πράσινο, λιμοκοντόρο εξωγήινο που μου λέει σε άπταιστα γκρίκλις: «Edo einai to tsardi mas, gamimene gihne. Ti thes edo?» Κάτι πάω να του απαντήσω σε άπταιστα νεοελληνικά: «Εδώ είναι ο τόπος μου, Μάδερ Φάκερ», αλλά με σταματά τρώγωντας σοκολατάκια Mars.

«Ayta pou hkseres na ta ksexaseis, ghino apoleifadi. Edo einai o megalos peripatos twn Areianwn. Kantine giati tha fwnaksw tous dikous mou kai thn gamhses». Πρέπει να αρχίσουμε να φοβόμαστε. Όχι για τα εμβόλια, τους Τούρκους, τους Ταλιμπάν και τους σεισμούς. Πρέπει να φοβόμαστε για τον ανείπωτο κρετινισμό και άγνοια που έχει φωλιάσει μέσα μας. Α και που ‘στε. Οι εξωγήινοι είναι φίλοι μας!

Προτάσεις για άλλες, πετυχημένες μεταφράσεις Μοναστηράκι: Little Monastery

Παραμύθι

Θησείο: Theseus Field (εντάξει, κλεμμένο)

ΠΡΟΥΣΑΛΗ

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ

Κολωνάκι: Little Column Παγκράτι: Almighty (πολύ μπροστά η μετάφρασή μου, εφόσον παν + κράτος σημαίνει παντοδύναμος) Εξάρχεια: Legate

Κάτω το ποδήλατο, ζήτω το αμάξι! Φίλοι μου αγαπημένοι, μακριά από ποδήλατα! Όπως θα δούμε αναλυτικά παρακάτω αυτά τα διαολεμένα μαραφέτια μόνο ζημιά κάνουν.

Η δύναμη είναι στην ενότητα Λένε πως μια φορά κι έναν καιρό, στα μέρη εκείνα που πυρώνει για τα καλά ο ήλιος κάτω απ’ τις αχτίδες του και κατακαίει τον τόπο, ζούσαν τρεις αντιλόπες

Διπλή γωνία λήψης ΤΟΥ ΘΑΝΆΣΗ ΒΈΜΠΟΥ

1966: The Reptile Σε ένα χωριό της Κορνουάλης, πεθαίνει κοσμάκης από κάτι που μοιάζει με την τρομερή Μαύρη Πανούκλα.

Πατήσια: Where we step Ακρόπολη: The edge of town Περιστέρι: Pigeon (ε ναι!) Πλάκα: Tile ή Fun

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Εγκλήματα στην κουζίνα από την Αγκάθα Κρίσπι • Γατάκια ο σκύλος ξέρει μπάλα από τον Μάκη Διόγο • Τι λένε τ' άστρα από τη Νταίζη Ντάκου • Σταυρόλεξο από τον Λέανδρο Σλάβη • Κομάντο είσαι από την Μαντώ Βλάχου• Η άχρηστη πληροφορία του μήνα από τον Ο Τί;Πως; • Το 1821 αλλιώς από τον Γιώργο Ρακκά

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

Ζεις μέσα μου της Άντας Κουγιά, βασισμένο σε μια ιδέα του Ιωάννη Περιπατητή

«Γιατί, ρε φιλαράκι, πίνεις πάντα μαύρο ρούμι και δεν τ’αλλάζεις;», ρώτησα ένα βράδυ τον Πάρη, εκεί στην ξύλινη μπάρα που συχνάζουμε.

“ “

There’s a boy and a girl who know all the wrong words Υπάρχει ένα αγόρι κι ένα κορίτσι που ξέρουν όλες τις λάθος λέξεις

”

”

Madrugada

___________________ Με την Ελένη γνωρίστηκαν στην ταράτσα ενός σπιτιού. Δεν είχε κάτι εκείνη η συγκεκριμένη ταράτσα. Κλασικά αθηναϊκή, στην κορυφή ενός νεοκλασικού κοντά στην πλατεία. Απ’αυτά τα μέρη που κρύβονται σαν όαση μέσα στην πόλη που μοιάζει βρόμικη και σκοτεινή. Λες κι αυτά τα μέρη υπάρχουν επίτηδες για να συντελούνται μικρά θαύματα που έχουμε ξεχάσει πως συμβαίνουν. Κοιτάχτηκαν και ήταν αυτό που λέμε έρωτας με την πρώτη ματιά, αν και κανείς από τους δύο δεν πίστευε στην «πρώτη ματιά». Και εκεί ακριβώς ξεκίνησε το πρόβλημα. Το μόνο κοινό που είχαν ήταν ότι και οι δύο είχαν στείλει στον αγύριστο οτιδήποτε ρομαντικό και κινηματογραφικό ονειρεύονταν στο παρελθόν. Είχαν στείλει στον αγύριστο αυτό που λέμε «προσδοκία». Όταν δεν κάνεις όνειρα, όταν δεν περιμένεις τίποτα, πώς να πληγωθείς; Δε βιώνεις, απλά παρατηρείς. Κι έτσι η ζωή γίνεται λίγο πιο εύκολη. _________ Η ιστορία τους κράτησε χρόνια. Ποτέ δεν ήταν «μαζί» με την κοινωνική σημασία της λέξης. Αλλά ήταν μ α ζ ί, λες και υπήρχε μια κοσμική σύνδεση που κανείς δεν μπορού-

σε να εξηγήσει, αν και η ιστορία τους έμενε κυρίως κρυφή από τα αδιάκριτα μάτια. Οι ίδιοι πάντως την αρνούνταν. Πώς να σας το εξηγήσω; Χτυπούσαν τα τηλέφωνα, όταν ο ένας σκεφτόταν τον άλλον πιο έντονα. Όταν περνούσαν χρόνο παρέα, τα λεπτά αποκτούσαν άλλη διάσταση, λες και τα ρολόγια σταματούσαν. Τα δικά τους πέντε λεπτά ήταν η πιο άνετη και οικεία αιωνιότητα. Συναντιούνταν συχνά τυχαία, ακόμη κι όταν δεν το είχαν κανονίσει. Όχι ότι κανόνιζαν και ποτέ. Η δική τους σχέση χαρακτηριζόταν από ένα συνδυασμό τυχαίων γεγονότων και μιας ακατανίκητης ανάγκης να βλέπουν ο ένας τον άλλον. Για παράδειγμα, τυχαία βρέθηκαν στο εξωτερικό μαζί, αλλά οι μέρες τους δεν μπορούσαν να διαχωριστούν, τις πέρασαν μαζί. Άρεσε και στους δύο το «Bang Bang» της Nancy Sinarta. Τα περίεργα βράδια που έκαναν βόλτες με τ’ αμάξι όλα έμοιαζαν σωστά, λες και ήταν φτιαγμένοι για να κάνουν τέτοια απλά πράγματα μαζί. Ακόμη και στο σπίτι του, όταν έβλεπαν εκείνο το χαζοσίριαλ που ο τίτλος είχε να κάνει με έντομα, ο ένας γελούσε, ο άλλος έκλαιγε κι αυτό τους έκανε να ταιριάζουν σαν το κουμπί με την κουμπότρυπα. Κάθε παραμύθι όμως έχει δράκο. Και

λους, τη φωνή της στο κεφάλι του: «Έλα μωρέ, φύγε από δω, πάμε να κάνουμε βόλτα με τ’αμάξι και να βάλουμε ραδιόφωνο και να πάμε σ’εκείνη τη θέα που βλέπαμε τη Σαλαμίνα», σιγουρεύτηκε.

ο δικός τους δράκος –εκτός από άσχετους, εξωτερικούς παράγοντες στους οποίους συνήθιζαν να ρίχνουν το φταίξιμο– ήταν ο ίδιος τους ο εαυτός. Και οι δύο εκλογίκευαν τα πάντα, άρα απέκλειαν το γεγονός να υπάρχει μία περίπτωση στις χίλιες, όλα όσα έβλεπαν στις ταινίες, να ισχύουν για εκείνους. Έκαναν και οι δύο ψυχοθεραπεία, ισχυριζόμενοι ότι δεν μιλούν στους ψυχοθεραπευτές τους ο ένας για τον άλλον. Καλά, έλεγαν διάφορα ψέματα με σκοπό να δείξουν ότι «να μωρέ, αυτό που ζούμε δεν είναι κάτι». Αλλά ο ένας ήξερε πότε έλεγε ψέματα ο άλλος, γιατί αυτά έχουν οι κοσμικές συνδέσεις. Κι όταν έλεγαν αλήθειες, λες και οι λέξεις δεν έμπαιναν στη σωστή σειρά (ή ο άλλος δεν είχε τα σωστά αυτιά) και το νόημα χανόταν ανάμεσα σε τελείες, κόμματα, σιωπές κι ανάσες. Τέλος πάντων, νομίζω εν τέλει ότι ο δικός τους δράκος ήταν για τον καθένα, όπως είπα, ο ίδιος τους ο εαυτός. Και οι δύο νόμιζαν ότι δεν άξιζαν ν’αγαπηθούν. Κι αφού το είχαν πιστέψει βαθιά, γιατί κάποιος, κάποτε, τους έπεισε, αρνούνταν να παραδεχτούν ότι μπορεί να τους συνέβη. _______________________ Πέρασαν έτσι έξι και πλέον χρόνια. Κι όταν η Ελένη δεν άντεξε πια να ζει σε αυτά τα άκρα ανάμεσα στο σύμπαν και στην άρνηση, άρχισε τις ετοιμασίες να παντρευτεί. Όχι τον Πάρη βέβαια. Κάποιον άλλο. Έκανε τις ετοιμασίες κανονικά. Μπομπονιέρες, στολισμοί, καλεσμένοι, μουσικοί, Djs και το νυφικό. Το ‘κανε πρόβα συχνά για να της σταθεί στο σώμα όπως ήθελε. Και στην τελευταία πρόβα, μια μέρα πριν το γάμο, κοιτάχτηκε στον καθρέφτη, χαμογέλασε, κατέβηκε τον δρόμο ντυμένη έτσι, δέχτηκε τα συγχαρητήρια από τη γειτονιά, έφτασε στην πλατεία, βρήκε εκείνη την ταράτσα που είχε βρεθεί έξι και πλέον χρόνια πριν και αυτοκτόνησε. Όσο έπεφτε, έβλεπε όλη της τη ζωή να περνάει μπροστά από τα μάτια της. Είδε σαν παρατηρητής όσα

είχε ζήσει μέχρι τότε. Την απόρριψη, τις πληγές, τις χαρές. Λίγο πριν πέσει στο έδαφος, το μετάνιωσε γιατί ένιωσε έτοιμη ν’ αγαπηθεί. Όταν το αίμα κύλησε στην άσφαλτο, χαμογέλασε γιατί είδε το δικό του χαμόγελο να σχηματίζεται από το υλικό των ονείρων. ___________________ Εκείνος ήταν ξαπλωμένος στον καναπέ και περίμενε ν’αρχίσει το σίριαλ με τα έντομα στον τίτλο. Έπεσε έκτακτο για μια νύφη που αυτοκτόνησε. Έμεινε στήλη άλατος. Παγωμένος. Σαν να ξεριζώθηκε κάτι από μέσα του τόσο απαραίτητο που πια δεν μπορούσε ν’ανασάνει. Δεν έκλαψε. Όσοι δεν ξέρουν ν’ αγαπούν και ν’ αγαπιούνται, δεν ξέρουν και να κλαίνε. Εκείνο το βράδυ έκλεισε την τηλεόραση, βυθίστηκε σε όνειρα με αίματα, ασφάλτους και γάμους και όταν ξύπνησε, η τελευταία εικόνα που του έμεινε ήταν τα μάτια της σχηματισμένα από το υλικό των ονείρων. ________________ Από εκείνο το πρωινό ξύπνημα, ήξερε ότι κάτι είχε αλλάξει. Άρχισε να πίνει τον καφέ του μέτριο όπως εκείνη, ενώ μέχρι την προηγούμενη μέρα τον έπινε σκέτο. Ένιωσε μια ακατανίκητη ανάγκη να πάει για τρέξιμο όπως έκανε εκείνη κάθε μεσημέρι, παρά το γεγονός ότι εκείνος το σιχαινόταν. Πήγαινε να δει την ΑΕΚ στο γήπεδο και, για κλάσματα δευτερολέπτου, μπερδευόταν μεταξύ του πέναλτι και του οφσάιντ. Κι όταν κάποια στιγμή βρέθηκε στην πλατεία κι άκουσε, επιτέ-

___________ «Ζει μέσα μου, ρε Άντα. Και δεν τρομάζω. Χαίρομαι. Επιτέλους κατάλαβα ποιο ήταν το πρόβλημά μου, το πρόβλημά της, πού χαθήκαμε, πόσα λάθη κάναμε. Με εκείνη μέσα μου, κατάλαβα. Δεν φοβήθηκα ποτέ. Από τότε είμαι πιο ευτυχισμένος. Με εκείνη μέσα μου, νιώθω πλήρης, σαν να φτιάχτηκε επιτέλους σωστά ένα κάστρο στην άμμο. Άσε που όταν πάω θάλασσα, με βοηθάει όντως να στήσω τα κάστρα μου σωστά. Και για να ολοκληρώσω την ιστορία, το μαύρο ρούμι ήταν το αγαπημένο της ποτό. Άντε, καληνύχτα». Έτσι μου ‘πε και πέταξε ένα δεκάευρω στην ξύλινη μπάρα. Έφυγε χαρούμενος και ήρεμος. «Περίμενε! Την ιστορία αυτή την έχεις πει και σ’άλλους;», του φώναξα τρέχοντας πίσω του. «Όχι». «Γιατί την είπες σε μένα;» «Είσαι η μόνη που ρώτησες για το μαύρο ρούμι. Α! Και γιατί σιγοτραγουδάς πάντα το Bang Bang», είπε και μου ‘κλεισε το μάτι. Γύρισε την πλάτη και ορκίζομαι ότι άκουσα μια γυναικεία φωνή να τραγουδάει «He shot me down...». Κι εκείνος, σαν να έκανε κάποιο διάλογο, απάντησε τραγουδιστά «My baby shot me down...». Όπως πήγε να περάσει τον δρόμο, κοντοστάθηκε. Μια μηχανή τον πέταξε στον αέρα. Άρχισα να τρέχω σαν τρελή να δω τι έγινε. Αίμα κυλούσε στην άσφαλτο, αλλά αυτός χαμογελούσε. «Κάποιος πρέπει να πει την ιστορία», ήταν η τελευταία του κουβέντα. ______________ Δυο φωνές μες στο κεφάλι μου μου μιλάνε εδώ και μια βδομάδα. Τώρα που έγραψα, ίσως σταματήσουν...

Η ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΠΑΝΤΕΛΉ ΑΜΠΑΖΉ

WWW.AMPAZIS.GR

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

ΤΟ JUKEBOX ΤΟΥ ΑΜΠΑΖΉ

Γέννημα Χιώτης, θρέμμα Κυψελιώτης. Σπούδασε μαθηματικά, αλλά τον κέρδισε το τραγούδι και το μόντελινγκ. Ο «παντελώς χειροποίητα» μποέμ τραγουδοποιός. Ο πιο καλός ο μαθητής της «Ανωτάτης Ζαμπετικής». Αναφωνεί «ζήτω τα λαϊκά κορίτσια!» και περιοδεύει σε θέατρα, συναυλιακούς χώρους και μουσικές σκηνές με τραγούδια απ’ τον νέο του δίσκο με γενικό τίτλο: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΑΜΠΑΖΗΣ «ανεξήγητα αρέσω».

Ποδήλατα τραγουδιστά! Η ΠΟΔΗΛΆΤΙΣΣΑ ΕΛΎΤΗΣ Το δρόμο πλάι στη θάλασσα περπάτησα που ‘κανε κάθε μέρα η ποδηλάτισσα. ΤΟ ΠΟΔΉΛΑΤΟ ΕΛΈΝΗ ΒΙΤΆΛΗ Ένα μικρό-μικρό ποδήλατο κι ένα μικρό-μικρό παιδί είδαν το πρόβλημα το άλυτο και κάναν βόλτα στη ζωή. Ο ΠΟΔΗΛΑΤΙΣΤΉΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΊ ΚΟΛΥΜΒΗΤΈΣ Τα λάστιχα του είναι γέρα, σαμπρέλες δεν τρυπάνε Από τις πέτρες σαν περνά, τριβόλια κι αν πατάνε ΈΝΑ ΚΛΕΜΜΈΝΟ ΠΟΔΉΛΑΤΟ ΣΤΈΡΕΟ ΝΌΒΑ Και θα ‘ναι πιο όμορφα κι από ένα όνειρο Γιατί μια καινούρια αγάπη θα χύνεται σαν μέλι Κι από ένα σημείο της γης αυτός ο ήλιος θ’ ανατέλλει Πιο όμορφος από ποτέ, σαν στρογγυλό χρυσάφι Θα λάμψει στο βλέμμα σου σαν μεγάλο διαμάντι.

BROKEN BICYCLES TOM WAITS Summer is gone, But our love will remain.

Like old broken bicycles Left out in the rain. ΒICYCLE SONG RED HOT CHILI PEPPERS How could I forget to mention the bicycle is a good invention Sitting there in a silent movie Beside the only girl who really ever moved me Happy days but sad I’m facin′ Heaven knows that I’m on the case How could I forget to mention the bicycle?

Ο ΠΌΝΟΣ ΤΟΥ ΠΟΔΗΛΆΤΗ ΣΩΚΡΆΤΗΣ ΜΆΛΑΜΑΣ & ΤΖΊΜΗΣ ΠΑΝΟΎΣΗΣ Απ’ τον καιρό που άρχισα ποδήλατο να κάνω να ντύνομαι σα σούργελο νοιώθω πως θα την κάνω

Κάτω το ποδήλατο, ζήτω το αμάξι! Φίλοι μου αγαπημένοι, μακριά από ποδήλατα! Όπως θα δούμε αναλυτικά παρακάτω, αυτά τα διαολεμένα μαραφέτια μόνο ζημιά κάνουν. Αν όλοι ανεξαιρέτως πάρουμε ένα ποδηλατάκι για τις καθημερινές μας μετακινήσεις, το πολύ σε ένα χρόνο θα καταστραφεί το σύμπαν! Το σύστημα θα καταρεύσει σαν χάρτινος πύργος. Πάει και τελείωσε. Το ποδήλατο είναι ο αργός θάνατος του πλανήτη! Ιδού, λοιπόν, γιατί ένας ποδηλάτης είναι καταστροφή σκέτη για την οικονομία της χώρας: δεν αγοράζει αυτοκίνητα και δεν δανείζεται χρήματα από τράπεζες για να τα αγοράσει. Δεν πληρώνει ασφάλιστρα, ΚΤΕΟ, τέλη κυκλοφορίας και διόδια. Δεν αγοράζει καύσιμα, δεν τα σκάει στην αντιπροσωπεία κάθε λίγο και λιγάκι για την απαραίτητη συντήρηση και επισκευή. Δεν χρησιμοποιεί χώρο στάθμευσης επί πληρωμή. Δεν προκαλεί μεγάλα ατυχήματα και έτσι χάνουν πελάτες τόσοι χειρούργοι, ορθοπεδικοί, αναισθησιολόγοι, φυσιοθεραπευτές, νοσοκόμοι και πλείστα όσα συναφή υγειονομικά επαγγέλματα. Δεν χρειάζεται αυτοκινητόδρομους πολλαπλών λωρίδων και κατευθύνσεων και χάνουν δουλειές οι φουκαράδες οι εργολάβοι δημοσίων έργων. Επίσης με την καθημερινή άσκηση δεν γίνεται παχύσαρκος. Και, βέβαια, οι λεπτοί υγιείς άνθρωποι δεν είναι καθόλου χρήσιμοι για την οικονομία. Πρώτα απ’ όλα δεν αγοράζουν φάρμακα. Δεν πηγαίνουν συχνά σε νοσοκομεία και γιατρούς. Διατηρώντας για χρόνια το ίδιο σωματικό βάρος, δεν αλλάζουν νούμερα στα ρούχα και επισκέπτονται σπανιότερα τα καταστήματα ένδυσης. Με δυό λόγια, δεν προσθέτουν τίποτα στο ΑΕΠ της χώρας! Αντιθέτως, κάθε νέο αυτοκίνητο που αρχίζει να κυκλοφορεί δημιουργεί τουλάχιστον 20 θέσεις εργασίας, απασχολώντας 10 καρδιολόγους, 20 ειδικούς διαιτολόγους και διατροφολόγους, καθώς βέβαια

και τα άτομα που εργάζονται στην αντιπροσωπεία, στα συνεργεία, τα βουλκανιζατέρ, τα πάρκινγκ, τα πλυντήρια αυτοκινήτων και τα βενζινάδικα. Τώρα που ξέρετε όλη την αλήθεια επιλέξτε προσεκτικά: ποδηλάτο ή αυτοκίνητο; Η ζωή μας είναι απλά το σύνολο των επιλογών μας. Υ.Γ.: το περπάτημα είναι ακόμη χειρότερο. Οι πεζοί δεν αγοράζουν καν ποδήλατο...

ΤΟ ΠΟΔΉΛΑΤΟ ΜΟΥ Παίρνω ένα ποδήλατο και φεύγω για τ’ αδύνατο κρατάω στο χέρι το κλειδί πιάνω το τιμόνι ο σφυγμός μου δυναμώνει το έργο κάπου το ‘χω ξαναδεί. Ήμουν μικρό παιδάκι με καθαρή καρδιά είχα τ’ ονειρό μου, το ποδήλατό μου κι όλα έμοιαζαν σωστά έγινα δεκάξι, κι όλα ήταν εντάξει είχα μια ζωή μπροστά. Το ποδήλατό μου, ήταν πάντοτε δικό μου και με πήγαινε πολύ μακρυά μέσα στη Σαχάρα, σαν την πιο βαθιά λαχτάρα μ’ οδηγούσε πέρα απ’τη χαρά. Και τώρα στον αγώνα, ξανά απ’την αρχή πάμε για ορθοπεταλιές τα ποδήλατά μας, όπως τα όνειρά μας ξέρουν από ανηφοριές.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΆ ΣΚΕΎΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΊΑ ΜΑΓΕΙΡΙΚΉΣ Από το 2014, το CookWorld μας βοηθά να στήσουμε ένα… «οικολογικό» νοικοκυριό. Στο e-shop βρίσκουμε μαγειρικά σκεύη, εργαλεία μαγειρικής και ό,τι άλλο χρειάζεται για να οργανώσουμε την κουζίνα μας. Φτιαγμένα με σεβασμό στο περιβάλλον, εξασφαλίζουν υγιεινό τρόπο μαγειρέματος και φυσικά είναι καλόγουστα. Ιδιαίτερες μάρκες που θα βρείτε στον κατάλογο; H Reiss με χειροποίητα μαγειρικά σκεύη, που κατασκευάζονται από φυσικά υλικά, με 0% εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα, όπως και η Stasher Bag που φέρνει το υλικό της σιλικόνης στο προσκήνιο: αποθήκευση ή μαγείρεμα με θήκες φαγητού που μένουν στα ντουλάπια μας για μια ζωή, χωρίς να επιβαρύνεται το περιβάλλον με επιπλέον πλαστικό.

Scan me

Αρχιμήδους 23α | 11635, Αθήνα | τ: 2107751802 | info@cookworld.gr cookworldgr cookworldgr

www.cookworld.gr

ΑΓΟΡΕΣ ΜΟΝΟ ΜΕΣΩ Ε-SHOP

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

ΑΠΌ ΤΟΝ ΔΗΜΉΤΡΗ ΠΡΟΎΣΑΛΗ

Η ΔΎΝΑΜΗ ΕΊΝΑΙ ΣΤΗΝ ΕΝΌΤΗΤΑ ΦΥΛΉ BAVENDA ΝΟΤΊΟΥ ΑΦΡΙΚΉΣ

Λ

ένε πως μια φορά κι έναν καιρό, στα μέρη εκείνα που πυρώνει για τα καλά ο ήλιος κάτω απ’ τις αχτίδες του και κατακαίει τον τόπο, ζούσαν τρεις αντιλόπες. Ήταν λέει αυτές από κείνη τη ράτσα που τους αρέσει να περνάνε τη ζωή τους μέσα στο νερό και τριγυρνούνε εδώ και ‘κει σε λίμνες μικρές και ποτάμια που δεν σε κάνουν να φοβάσαι. Τις λέγανε αντιλόπες του νερού και είχανε το συνήθειο όχι μονάχα να ζούνε για σιγουριά μέσα στο νερό μα και να πίνουνε από δαύτο πολλές φορές τη μέρα και να τρώνε βούρλα και καλάμια τρυφερά που φύτρωναν τριγύρω. Κείνες οι αντιλόπες του νερού ήταν φίλοι ξεχωριστοί, αρσενικά που μόλις είχαν αρχίσει να ψηλώνουνε τα κέρατα στην άκρη απ’ το κεφάλι τους. Ήταν λένε ακόμη μικρά στα χρόνια για να φτιάξει το καθένα το κοπάδι το δικό του κι είχαν να μάθουνε πολλά, αφού δεν είχε έρθει ακόμα η ώρα τους να πάρουν στο κατόπι τα θηλυκά για να κάμουνε ζευγάρια. Στην άκρη του δάσους πήγαιναν και περνούσαν τον καιρό τους, εκεί ζούσαν μαζί ανάμεσα στα δέντρα. Μαζί βοσκούσανε χορτάρι, μαζί παράβγαιναν στο τρέξιμο, μαζί ξάπλωναν τα βράδια κι είχανε το νου τους, παρέα έκαμαν τάχα πως μάλωναν και δοκίμαζαν τη δύναμη που κρύβανε τα κέρατά τους. Μέσα στο νερό κάθονταν ώρες ολάκερες πότε για να ψάξουνε κανένα βλαστάρι και πότε για να έχουνε σιγουριά από τα δόντια και τα νύχια των θεριών.

Κι ήρθε λένε μια μέρα που τα μικρά αρσενικά, οι αντιλόπες του νερού μάλωσαν μεταξύ τους. Τι φταίει για τον καβγά κανείς δεν ξέρει, μήτε και έμαθε ποτέ. Μα οι φωνές τους ακούστηκαν σ’ ολάκερο το δάσος και τα «Ντουπ! Ντουπ!» απ’ τα κέρατα που χτυπιούνταν μεταξύ τους έφτασαν παντού. Λένε πως σαν μαλώνουνε τ’ αρσενικά δύσκολα τα ξαναβρίσκουν μεταξύ τους. Οι τρεις φίλοι, οι αντιλόπες του νερού, τράβηξαν ο καθένας τον δρόμο τον δικό του. Ένα χαμόγελο απλώθηκε τότε στη μουσούδα του θεριού. Το μάτι του έπεσε πάνω σε ‘κείνο τ’ αρσενικό που πρώτο βάλθηκε να φύγει απ’ την παρέα. Το λιοντάρι σηκώθηκε γρήγορα κι έστησε καρτέρι πίσω από κάτι χορτάρια ανάμεσα στα δέντρα. Του ρίχτηκε την ώρα που κείνο πέρναγε όλο θυμό απ’ τον καβγά και το ξάπλωσε δίχως ανάσα πάνω στο χώμα. Τις μέρες που ήρθανε μετά, το θεριό ήξερε καλά τι έπρεπε να κάνει. Βάλθηκε ν’ ακολουθεί τη δεύτερη απ’ τις αντιλόπες του νερού. Σαν έφτασε η ώρα που διάλεξε το λιοντάρι, βρέθηκε κι αυτή με τη σειρά της ανάμεσα στα δόντια του. Ύστερα το λιοντάρι σκότωσε και το τρίτο αρσενικό. Το ήξερε καλά το λιοντάρι κι είχε το νου του: «Η δύναμη είναι στην ενότητα…».

Μια μέρα ένα λιοντάρι, κάμποσο τόπο παραπέρα, ήταν του λόγου του ξαπλωμένο ανάμεσα στα ψηλά χορτάρια της σαβάνας. Σε μια στιγμή σήκωσε στον αέρα την άκρη της μουσούδας του. Η μυρουδιά απ’ τα μικρά αρσενικά, τις αντιλόπες του νερού, ερχόταν καταπάνω του κι ήταν του λόγου του πεινασμένο. Η μυρουδιά ήταν που του έδειξε τον δρόμο στην άκρη του δάσους. Το θεριό πάτησε μαλακά και χώθηκε ανάμεσα στις φυλλωσιές και τα δέντρα. Βρέθηκε λίγο παραπέρα και το μάτι του άστραψε. Μπροστά του, μέσα στο μικρό ποτάμι στέκονταν οι αντιλόπες που μασούλαγαν κάτι καλάμια τρυφερά. Στο κεφάλι τους δυο κέρατα ψηλά, που ήταν σαν χαραγμένες κάτι γραμμές από πάνω μέχρι κάτω, και στα πισινά τους βαμμένη είχαν μια γραμμή όλο στρογγυλάδα. Το λιοντάρι μουρμούρισε: «Μμμμ! Νόστιμος μεζές τούτα τα μικρά αρσενικά! Θαρρώ πως ένα μονάχα από τούτα φτάνει για να χορτάσω κάμποσες μέρες την πείνα μου…» Όμως λένε πως και το θεριό είχε το νου του, γιατί εύκολα ξακρίζεις το ένα σαν είναι μοναχό, μα σαν είναι παρέα όπως και δαύτα, τότε κρύβεται μπελάς μεγάλος.

Ο Δημήτρης Προύσαλης ασχολείται με τη συλλογή, καταγραφή και μελέτη των λαϊκών παραμυθιών και της αφήγησής τους από το 1999 και μοιράζεται τις ιστορίες που αγαπά από το 2003, θέλοντας να σηκώσει τα άχ του κόσμου ψηλότερα.

Οι αντιλόπες του νερού, τα μικρά αρσενικά, πέρναγαν την ώρα τους και μήτε που πέρναγε απ’ τον νου τους πως παραμονεύει ο θάνατος πιο δίπλα. Μαζί έμπαιναν στο νερό, μαζί έβγαιναν και όλα τα έκαμαν αντάμα. Και το λιοντάρι ακούνητο να κοιτάζει και να φυλάγεται απ’ τ’ αγέρι που ξεμπροστιάζει τις μυρουδιές των φανερών και των κρυμμένων..

ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ stonparamythiontastavrodromia.blogspot.com paramythiakaimythoitoukentavrou.blogspot.com storytellingfestathens.blogspot.com fb Dimitris Prousalis

Παλιές χάρτινες αγάπες

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

ΤΟ ΠΑΝΘΕΟΝ Το Πάνθεον ήταν το δεύτερο, μετά το Ρομάντσο , περιοδικό ποικίλης ύλης του εκδοτικού οργανισμού Θεοφανίδη που μεσουράνησε τις δεκαετίες του ′60 και του ′70.

Οι παλιές χάρτινες αγάπες είναι η στήλη που σε άλλους θα θυμίσει και σ± άλλους θα συστήσει δημοφιλή περιοδικά ποικίλης ύλης του περασμένου αιώνα. Περιοδικά που αγαπήθηκαν, απέκτησαν φανατικό αναγνωστικό κοινό και άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στην ιστορία του ελληνικού περιοδικού Τύπου.

ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΝΤΟΥ

ρωτοκυκλοφόρησε το 1961 κι είχε ως στόχο να εκφράσει τις ανησυχίες και τα ενδιαφέροντα της σύγχρονης εποχής και των νέων ειδικότερα, που μέσα στη δεκαετία του ′60 διαμορφώθηκαν ως ευδιάκριτο καταναλωτικό κοινό, με ξεχωριστά ενδιαφέροντα και προτιμήσεις. Πρώτος αρχισυντάκτης του υπήρξε ο Αλέκος Μακρόπουλος, ενώ από το 1975 έως το 1985, διευθύντριες σύνταξης ήταν η Πόλυ Μηλιώρη και η Ινώ Κωνσταντοπούλου. Κυκλοφορούσε με 116 σελίδες και τιμή σταθερή στις 5 δραχμές, ενώ στο εξώφυλλο συναντάμε, όπως και σε όλα σχεδόν τα περιοδικά ποικίλης ύλης, τη φωτογραφία κάποιας διάσημης καλλιτέχνιδας από το εγχώριο ή το διεθνές καλλιτεχνικό στερέωμα. Έως το 1970 συνεργάζονταν με το περιοδικό παλιοί και δοκιμασμένοι συντάκτες όπως ο Νίκος Τσιφόρος, η Ιωάννα Μπουκουβάλα-Αναγνώστου, ο Ανδρέας Χάννας, ο Φρίξος Ηλιάδης κ.α. Ωστόσο, στη διάρκεια της δεκαετίας του ′60, το περιοδικό διαμορφώνει σταδιακά ένα καθαρά νεανικό προφίλ. Έτσι, δίπλα στα κλασικά φωτορομάντζα, τα αισθηματικά και αστυνομικά διηγήματα, τα ευθυμογραφήματα, τις γελοιογραφίες και τις στήλες με τα κοσμικά νέα, εμφανίζονται νεανικές σελίδες, που αναλαμβάνουν πρωτοεμφανιζόμενοι συντάκτες, όπως ο Νότης Κυττάρης και η Πόλυ Μηλιώρη. Την αρχή θα κάνει η στήλη αλληλογραφίας“«Εμείς οι νέοι», με συντάκτρια μια νέα κοπέλα με το ψευδώνυμο Αντιγόνη. Στη στήλη αυτή νέοι απ'’όλη την Ελλάδα απευθύνονται στη νεαρή Αντιγόνη, ζητώντας συμβουλές για αισθηματικά ή οικογενειακά ζητήματα, μοιράζονται προβληματισμούς και ανταλλάσσουν απόψεις για τη μουσική, τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία. Από το 1967 προστίθεται η στήλη «STOP οι ΤΗΝΖ από όλο τον κόσμο», με νέα της διεθνούς νεανικής μουσικής σκηνής.

Το Πάνθεον ως περιοδικό έδινε ξεχωριστή έμφαση στις τέχνες και τον πολιτισμό, σε θέματα κοινωνικού περιεχομένου, αφορώντα την επικαιρότητα και τη σύγχρονη ζωή. Σε κάθε τεύχος θα συναντήσει κανείς εθνογραφικά και ταξιδιωτικά ρεπορτάζ, ιστορικά, επιστημονικά άρθρα και σχολιασμούς κοινωνικών θεμάτων. Φυσικά, όλα τα ανωτέρω συνυπάρχουν με τις κλασικές ψυχαγωγικές στήλες των περιοδικών ποικίλης ύλης. Μετά το ′70 εξειδικεύει έτι περαιτέρω το αναγνωστικό του κοινό και κυκλοφορεί ως δεκαπενθήμερο γυναικείο περιοδικό, σπάζοντας το μονοπώλιο που είχε το περιοδικό Γυναίκα έως τότε. Όπως αναφέρει η Πόλυ Μηλιώρη, το Πάνθεον, ως γυναικείο πλέον περιοδικό, θα παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των ηθών της ελληνικής κοινωνίας, “εκλαϊκεύοντας τις γραμμές του κινήματος για την ισότητα των φύλων, απευθυνόμενο στην αναδυόμενη κοινωνική κατηγορία των νεαρών χειραφετημένων, πολιτικοποιημένων και μοντέρνων γυναικών. Το 1987 ο ΔΟΛ εξαγοράζει την εκδοτική επιχείρηση “Ν. Θεοφανίδης Α.Ε.” και το 1992 το Πάνθεον θα παύσει οριστικά τη λειτουργία του.

πηγές: Πολυ Μηλιώρη,“Από το Ρομάντσο στο Πάνθεον. Ένα χρονικό του ελληνικού περιοδικού τύπου, στο (επιμ.) Λουκία ΔρούλιαΓιούλα Κουτσοπανάγου, Εγκυκλοπαίδεια του ελληνικού τύπου 1784-1974, τ.3, ΙΝΕ, ΕΙΕ, Αθήνα 2008, σελ. 420. Δες υποσημειώσεις

WWW.JSACCOUNTING.GR

ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟ & ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΕΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ MYDATA Στη νέα πλατφόρμα myDATA διαβιβάζεται το σύνολο των παραστατικών (τιμολόγια και αποδείξεις) των επιχειρήσεων και μάλιστα, από την 1η Οκτωβρίου ξεκινάει η υποχρεωτική διαβίβαση όλων των παραστατικών εσόδων για τις επιχειρήσεις. Για να διαβιβάζετε τα τιμολόγιά σας, στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, όλοι όσοι δεν έχουν επιλέξει πάροχο ηλεκτρονικής τιμολόγησης ή δεν έχουν στη διάθεσή τους σύστημα ψηφιακής έκδοσης και διαβίβασης παραστατικών στο myDATA διευκολύνονται από την εφαρμογή timologio της ΑΑΔΕ. Εύχρηστη και απλή, κυρίως για πολύ μικρές επιχειρήσεις (αφού οι επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 50.000 ευρώ πρέπει να απευθυνθούν σε εταιρείες που έχουν προγράμματα εμπορικής διαχείρισης) σας βοηθά να διαμορφώσετε το προφίλ της επιχείρησης σας, να συνθέσετε το πελατολόγιο σας, να οργανώσετε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που τιμολογείτε και να εκδίδετε και να αποθηκεύετε σε μορφή pdf τα κάθε είδους παραστατικά της (τιμολόγια, αποδείξεις κλπ). οι επιχειρήσεις που έχουν τζίρο πάνω από 50.000 θα πρέπει να απευθυνθούν σε εταιρείες που έχουν προγράμματα εμπορικής διαχείρισης το πρόγραμμα που έχει η AADE θα είναι εύχρηστο μόνο για πολύ μικρές επιχειρήσεις .

ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΑΠΟ 01/10/2021 ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ Επιπλέον, από 1η Οκτωβρίου αλλάζει και το ζήτημα των γονικών παροχών: το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ για γονικές παροχές και δωρεές αφορά κάθε γονέα ξεχωριστά, και εφαρμόζεται τόσο σε μεταβίβαση ακίνητης όσο και κινητής περιουσίας, όπως χρηματικές δωρεές και μετοχές. Το μέτρο αφορά επίσης φορολογικές μεταβιβάσεις με γονική παροχή ή δωρεά μεταξύ γονέων τέκνων, συζύγων και παππούδων.

ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥ JS ACCOUNTING ΠΟΥ ΒΑΖΕΙ ΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΣ ΣΕ ΤΑΞΗ!

I. ∆ροσοπούλου 73, Κυψέλη Επτανήσου 53 & Φωκίωνοσ Νέγρη, Κυψέλη 210 861 22 74 // 210 861 21 04 211 110 05 01 // 211 110 05 02 info@jsaccounting.gr

Μαγνητική Τομογραφία Μαστού Της Μαρίας Τριανταφύλλου Ιατρός-Ακτινοδιαγνώστρια της Κοσμοιατρικής, Πρώην Ειδικευόμενη Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Βέρνης, Inselspital. Πρώην Επιμελήτρια Α' Νοσοκομείου Männedorf, Ζυρίχη

O καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος τύπος κακοήθειας που διαγιγνώσκεται στον γυναικείο πληθυσμό. Εντοπίζεται τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες και ομολογουμένως αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες θα εμφανίσει καρκίνο του μαστού στις αναπτυγμένες χώρες κατά τη διάρκεια της ζωής της. Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού αυξάνεται με την ηλικία. Μια αρχική αύξηση παρατηρείται μετά την ηλικία των 40 ετών (1 στις 68 γυναίκες) και μία σημαντική αύξηση μετά τα 50 έτη (1 στις 43 γυναίκες). Η κορύφωση της ποσοστιαίας αύξησης σημειώνεται στην ηλικία των 60 ετών (1 στις 29 γυναίκες) και παρουσιάζει κάμψη στην ηλικία των 80 ετών. Πέρα από τον παράγοντα της ηλικίας, σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού αποτελούν: το θετικό οικογενειακό ιστορικό, η λήψη ορμονών και η έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες. Οι γονιδιακές μεταλλάξεις που έχουν ταυτοποιηθεί ότι αυξάνουν σημαντικά τα ποσοστά ανάπτυξης της νόσου είναι κυρίως οι BRCA1, BRCA2, PTEN, TP53 κ.α. Το νεαρό της ηλικίας νόσησης των γυναικών της τελευταίας αυτής κατηγορίας αποτελεί πρόκληση για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο για αυτήν την κατηγορία γυναικών τα τελευταία χρόνια αποτελεί η μαγνητική τομογραφία μαστών. Η μαγνητική τομογραφία μαστών είναι μια εξέταση, η οποία κάνει χρήση των μορφολογικών και εν μέρει των βιολογικών χαρακτηριστικών του μαζικού αδένα και των αλλοιώσεων αυτού, καθώς και του τρόπου αιμάτωσης των ιστών.

Είναι η μέθοδος απεικόνισης του μαζικού αδένα με τη μεγαλύτερη ευαισθησία, για την ανάδειξη του διηθητικού καρκίνου του μαστού (ευαισθησία 89%-100%). Από την άλλη, τα ποσοστά για τη διάγνωση του πορογενούς in situ καρκίνου, ο οποίος δεν αναδεικνύεται μαστογραφικά, είναι περίπου 40%. Υπάρχουν ορισμένοι σημαντικοί παράγοντες που την καθιστούν ακατάλληλη για screening του γενικού γυναικείου πληθυσμού. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι πρόκειται μια χρονοβόρα και ακριβή εξέταση και ότι προϋποθέτει την ενδοφλέβια χορήγηση παραμαγνητικής ουσίας/σκιαγραφικού μέσου. Παράλληλα, χαρακτηρίζεται από απόλυτες και σχετικές αντενδείξεις. Η διεξαγωγή της συγκεκριμένης εξέτασης αντενδείκνυται όταν η εξεταζόμενη έχει παρουσία μετάλλων στον οργανισμό, εμφυτεύματα μη συμβατά με τον μαγνητικό τομογράφο, βηματοδότη, κλειστοφοβία και ιστορικό βαρύτατων αλλεργιών. Η μαγνητική τομογραφία μαστών συνιστάται ως μέθοδος προσυμπτωματικού ελέγχου σε γυναίκες που είναι φορείς των ανωτέρω γονιδιακών μεταλλάξεων. Συγχρόνως, η ευρύτερη χρήση της στον υπόλοιπο γυναικείο πληθυσμό, συνδυάζεται συνήθως με ευρήματα που προκύπτουν από άλλες απεικονιστικές μεθόδους του μαστού, όπως: ● Διευκρίνιση αμφιβόλων ευρημάτων από το συμβατικό έλεγχο. Ενδεικτικές περιπτώσεις αποτελούν: η διάκριση μεταξύ μιας άτυπης καλοήθους βλάβης και ενός κακοήθους ευρήματος, η διευκρίνιση μαστογραφικών ευρημάτων χωρίς υπερηχογραφική εντόπιση (ασυμμετρία του αδένα, ύποπτες μικροαποτιτανώσεις, διαταραχή αρχιτεκτονικής), ο διαχωρισμός μεταξύ μετεγχειρητικής ουλής και υποτροπής. Βάσει των ευρημάτων της μαγνητικής τομογραφίας καθορίζεται και ο περαιτέρω διαγνωστικός έλεγχος. ● Προεγχειρητικός έλεγχος διαγνωσθείσας κακοήθειας (ευαισθησία 100%), αφού αποδίδεται σαφέστερα η θέση και το μέγεθος της βλάβης,

το ενδεχόμενο ύπαρξης πολυεστιακής ή πολυκεντρικής βλάβης, το ενδεχόμενο ύπαρξης σύγχρονης κακοήθειας στον άλλον μαστό. Ιδιαίτερα σε γυναίκες με διηθητικό λοβιακό καρκίνο η προεγχειρητική μαγνητική τομογραφία μαστών είναι απαραίτητη, αφού αυτός ο τύπος καρκίνου χαρακτηρίζεται συχνά από βλάβες πολυεστιακού τύπου. ● Παρακολούθηση προεγχειρητικής χημειοθεραπείας. Ο λόγος που συστήνεται στην προκειμένη περίπτωση είναι γιατί αποτυπώνεται αρκετά αξιόπιστα η ανταπόκριση στη θεραπεία. ● Παρακολούθηση προκαρκινικών βλαβών ή ατυπιών, που έχουν διαγνωσθεί με βιοψία (ακτινωτή ουλή, λοβιακό καρκίνωμα in situ, άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία). Τέλος, η μαγνητική τομογραφία μαστών κατέχει σημαντικό ρόλο στις γυναίκες που έχουν παρουσία ενθεμάτων σιλικόνης, τόσο για τον έλεγχο του μαζικού αδένα όσο και για τον έλεγχο της ακεραιότητας των ενθεμάτων. Όλα τα ανωτέρω καθιστούν τη μαγνητική τομογραφία μαστών ένα σημαντικότατο εργαλείο στα χέρια μας, για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού.

ΤΟ 1821 ΥΠΌ ΤΙΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΏΣΕΙΣ ΤΟΥ 2021 ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

το 1821 αλλιωσ ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΏΡΓΟΣ ΡΑΚΚΆΣ

Γιορτάζουμε και τιμούμε τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821; Η ιστορία είναι περίεργο πράγμα, ο καθένας μπορεί να απομονώσει ένα ή δύο γεγονότα, μία και δύο φράσεις, και έτσι να στήσει μία αφήγηση που να ταιριάζει στον ψυχισμό του, στην ιδεολογία του και δυστυχώς και στον σχεδιασμό του... Σε αυτήν την στήλη θα απαντιούνται «μικρές» ερωτήσεις που αφορούν σημαντικές στιγμές του Αγώνα.

Είναι δείγμα ανωριμότητας μιας κοινωνίας, να προσπαθεί να ερμηνεύσει και να κρίνει παλαιότερες ιστορικές τις φάσεις υπό το πρίσμα των τρεχόντων ιδεολογικών τοποθετήσεων η/και γεωπολιτικών επιλογών. Δυστυχώς αυτό συμβαίνει σήμερα με το 1821, στο πλαίσιο μάλιστα των εορτασμών της 200ης επετείου από τη μεγάλη Ελληνική Επανάσταση. Και είναι διπλό το κρίμα, καθώς αυτή η στάση εκδηλώνεται από πανεπιστημιακούς δασκάλους της Ιστορίας, πολύ συχνά στο πλαίσιο της επίσημης Επιτροπής του 2021. Στην αρχή του χρόνου είχαμε τον Αριστείδη Χατζή, ο οποίος μιλούσε για τον Ιωάννη Καποδίστρια σαν να είναι οπαδός του... Βλαδίμηρου Πούτιν, παρουσίαζε τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ως εκπρόσωπο μιας κάποιας υποτιθέμενης “εθνολαϊκιστικής” παράταξης. Άλλοι ιστορικοί όπως ο Ρόντρικ Μπήτον, είπαν πως η ελληνική ελευθερία ήταν αποτέλεσμα της γενναιοδωρίας των μεγάλων δυνάμεων. Ενώ, εσχάτως, η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου θα προσπαθήσει να φορτώσει στον Κολοκοτρώνη όλη την ευθύνη για την πρόκληση των ενδοεπαναστατικών εμφυλίων και της παρεπόμενης διάλυσης που επέτρεψε την προώθηση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, θέτοντας σε θανάσιμο κίνδυνο την Επανάσταση. Σε αντίστιξη όλων αυτών, εκθειάζεται ο ρόλος του Μαυροκορδάτου, τον οποίον παρουσιάζουν σαν τον Πατριάρχη του ελληνικού εκσυγχρονισμού, της Μεγάλης Βρετανίας – προφανείς οι παραλληλισμοί με τις σημερινές ΗΠΑ– κ.ο.κ.

Τέτοια αλαζονεία, όμως, ιστορικοί να πιστεύουν ότι η θέση τους στο πανεπιστήμιο ή την επίσημη επιτροπή τούς καθιστά τρόπον τινά κατόχους και κριτές της Ιστορίας, δεν μπορεί παρά να καταλήγει σε διάψευση και αυτοδιασυρμό: Οι αντίπαλοι του Κολοκοτρώνη, ως γνωστόν, όχι μόνο θα τον απελευθερώσουν στην πιο κρίσιμη στιγμή της Επανάστασης, αλλά θα τον ξανακάνουν και Αρχιστράτηγο. Κάτι αναγκαίο τότε, όχι μόνο γιατί ο Κολοκοτρώνης ήταν ο μόνος που μπορούσε να κρατήσει ζωντανή την Επανάσταση αλλά και ως πράξη συναδέλφωσης που επέτρεψε την εθνική επανασυσπείρωση. Αυτό το πνεύμα είναι, ακριβώς, που απουσιάζει από τις τοποθετήσεις αυτών των (μετα)μοντέρνων ιστορικών, οι οποίοι μπροστά στο πείσμα της ιδεολογικής τους τύφλωσης έχουν βαλθεί να γιορτάσουν την Ελληνική Επανάσταση συνεχίζοντας, δύο αιώνες μετά, τους... εμφυλίους της. Η στάση τους αυτή, φαίνεται όχι μόνο εντελώς άστοχη, αλλά θα λέγαμε και κομπλεξική. Αυτό μπορεί κανείς να το διακρίνει τόσο από τη σκοπιά του 1821, όσο και από εκείνην του 2021...

Η παρούσα συλλογή -μικρή συμβολή στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Εθνική Παλιγγενεσίααποτελείται από 73 λογοτεχνικά κείμενα σύντομων διηγημάτων του Γιάννη Βλαχογιάννη με άξονα τον κόσμο του 1821, κάτω από την επιρροή της «ιστορικής» ηθογραφίας στη διάρκεια τριάντα ετών (1901-1931).

Θήρας 19 _ Κυψέλη _ τ.: 216 93 90 230 e.: ekdoseislogotypo@gmail.com

Το αγαπημένο μου χρώμα είναι ο Οκτώβριος Κατεβαίνω στο Κηπάκι Πρώτη Οκτωβρίου, ημέρα Παρασκευή κι αχάραγα. «Οκτώβριος. Η ημέρα έχει ώρας ένδεκα και η νύξ δεκατρείς», έλεγε το Μηνολόγιον της γιαγιάς, όπερ μεταφράζεται ως: «Βιαστείτε για να δείτε τα χρώματα και τα αρώματα να εγκαθίστανται, να παγιώνονται για να θεριέψουν από δώ κι ως την Άνοιξη!». Ένα σαλιγκαράκι σεργιανίζει στο απόβροχο παρέα με κάτι κάμπιες μα, παραδίπλα, έχει εγκατασταθεί οικολογική παγιδούλα και έχει εφαρμοστεί οικολογικό εντομοκτόνο, αλλοιώς... «ανάθεμα στους κόπους μας»... νταντέλλα θα τους εύρουμε... Ξεκινάμε με προσεκτικό βοτάνισμα — να μη μείνει ούτε μισό ζιζάνιο. Διάλειμμα για να απολαύσουμε δυό γουλιές καφέ και τα γλυκά, ολοζώντανα χρώματα της ανατολής –ο Οκτώβρης είναι μέγας εμπρεσσιονιστής– αξίζει! Ας σκαλίσουμε τώρα κι ας ποτίσουμε ελαφρά, ενώ καταλήγουμε στο τι θα (πρωτο-)σπείρουμε και θα (πρωτο-)φυτέψουμε. Ο ορισμός του πολυλήμματος. Απαντώ: Κλείνουμε τα μάτια κι αφήνουμε τη φαντασία να μας ταξιδέψει στα χρώματα, τα αρώματα και τις γεύσεις που αγαπάμε περισσότερο.

- Μα... δεν έχουμε χώρο!

- Το κηπάκι διαθέτει όλον τον εξοπλισμό για δημιουργία κάθετου κήπου και ιδέες κομμένες και ραμμένες στα μέτρα σας — είναι πολύ-πολύ εύκολη υπόθεση! Επί το έργον! Σπέρνουμε μπρόκολα, κουνουπίδια, μαρούλια, σπανάκια, σέσκουλα, παντζάρια, καρρότα και κρεμμυδάκια φρέσκα. Διάλειμμα δεύτερο κι αγνάντεμα του νοτερού ορίζοντα με συννεφάκια — προβατάκια να παχαίνουν όλο βροχερές υποσχέσεις. Εδώ είναι οι βολβοί απ’ Το κηπάκι! Ανεμώνες, κρόκοι, φρέζιες, νάρκισσοι, υάκινθοι, αμαρυλλίδες, μούσκαρι, τουλίπες φυτεύονται τώρα για ν’ ανθίσουν την Άνοιξη καθώς και κυκλάμινα, χρυσάνθεμα — πλησιάζει ο Σαλονικιός Καβαλλάρης Άγιος. Σπέρνουμε και σκυλάκια και

βιολέττες, άλυσο, πανσέδες. Ο Οκτώβρης δημιουργεί το χρώμα στην παλέττα του, ανακατεύοντας –σαν τους παληούς ζωγράφους– πανάκριβα, πολύτιμα υλικά: Γη, Νερό, Φώς, Ιδρώτα, Αγάπη! Λιπασματάκι; Βεβαίως — τόσο για τα φρεσκοφυτεμένα/σπαρμένα, όσο και για τα υπόλοιπα φυτά όσο διαρκεί το μικρομέγαλο Καλοκαιράκι μας. Καλύτερα, κομπόστα από Το κηπάκι. Αν έχουμε πεύκα, ρίχνουμε μια ματιά μήπως ελλοχεύουν κάμπιες. Πιτυοκάμπες, αυτές που εύκολα μπορούν να ξεράνουν νεαρά δέντρα. Βιολογικώς πώς, τις... εξολοθρεύουμε. Το σύστημα άρδευσης ελέγχεται και ρυθμίζεται — ευνόητο αυτό. Διάλειμμα τρίτο και ανάγνωση συνταγών μαγειρικής συνοδεία δεύτερου καφέ. Τι καλά! Μήλα, πρώιμα μανταρίνια, ρόδια, κυδώνια, μύγδαλα και καρύδια. Σταφύλια. Ναι, έχουμε τα καλά του Θεού! Από λαχανικά; Το αυτόν! Όψιμες ντομάτες, πιπεριές, αγγουράκια, κολοκύθια, μελιτζάνες, φασολάκια... Να και τα πρώιμα! Φθινοπωρινά μαρούλια, μπρόκολα, λάχανα, παντζάρια, πράσσα, ρόκκα, ραδίκια, ραπανάκια, αντίδια, σέλινο, σέσκουλα, σπανάκι και... Τα είπα όλα; Ίσως — το σίγουρο είναι ότι τα απολαμβάνω στα καλάθια, στον πάγκο της κουζίνας, στα λαίμαργα βλέμματα των δικών μου. Δροσερά, ευωδιαστά, πολύχρωμα αντανακλούν τη χαρά της Δημιουργίας! Ο Οκτώβρης γεμίζει το Φθινόπωρο χρώματα κι αρώματα, ενώ θάλπει αυτά του Έαρος. Το αγαπημένο μου χρώμα είναι ο Οκτώβριος! Ποιός το ‘πε; Αυτός που Δημιούργησε!

Το Κηπάκι ΙΠΠΟΚΡΆΤΟΥΣ 157 / T.: 210 64 48 002 / fb: Το Κηπάκι

Η πίτα της χρονιάς

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ

από την

Αγκάθα Κρίσπυ Είναι ειδική στην εξιχνίαση εγκλημάτων που μυρίζουν μπαχάρια και μυρωδικά. Δεν κυκλοφορεί με μεγεθυντικό φακό και φασμέν αλλά με μία κουτάλα καλά γυαλισμένη, για να διαβάζει όλα τα κρυφά μηνύματα. Εξάλλου, οι καθρέφτες και τα μάτια λένε πάντα την αλήθεια.

Από τα μικράτα του, από τότε που έβγαλε δοντάκια δηλαδή, και μπορούσε να μασήσει, τον τάιζε πίτα. Όλες τις πίτες τις ζαγορίσιες, όπως τις έμαθε από την πεθερά της. Και τι ξύλο είχε φάει για να τις μάθει ε! Ήταν «ξενοχωρίτισσα» (από τη Ρόδο), όμως ο άντρας της την ερωτεύτηκε και την πήγε στη μαμά του. Ήθελε δεν ήθελε, θα μάθαινε να φτιάχνει τις πίτες τις ζαγορίσιες. Και πόσες δοκίμασε για να το πετύχει. Πέντε κιλά πήρε μόνο από το μπούκωμα που τις έκανε η πεθερά της με το ζόρι για να μην ξανακάνει το ίδιο λάθος. Ας είναι. Πάνε αυτά τώρα, περάσανε. Μέχρι σήμερα ο Θανασάκης της την σηκώνει στα χέρια κάθε Τετάρτη που του κάνει πίτα. Τέτοια χαρά έχει το πουλάκι της. Ακόμη του τρέχουν τα σαλάκια του γιόκα της.

Ο Θανασάκης, όταν γνώρισε την Αντωνία, το πρώτο πράγμα που την ρώτησε ήταν αν ήξερε να φτιάχνει πίτες και να ανοίγει φύλλο. Κι όχι όποιες κι όποιες πίτες. Τις ζαγορίσιες τις σωστές. Αν και η Αντωνία ήταν από τη Χίο, ήξερε όλα τα φύλλα και τις ζύμες να τα ανοίγει. Για τις πίτες της είχε να το λέει όλο το νησί. Του απάντησε «Ναι!», ο Θανασάκης τη σήκωσε ψηλά και μέσα σ’ ένα μήνα την πήγε στη μάνα του. Παντρεύτηκαν με δόξα και τιμή.

Η Τσαμπίκα περίμενε κάθε Κυριακή τον Θανασάκη και τη νύφη της για να τρώνε όλοι μαζί. Ξινή η νύφη της, αλλά τι να κάνει; Αφού την ήθελε ο γιόκας, όχι να πει; Αλλά ρε παιδί μου. Περίεργη. Αντρογυναίκα. Μπούλη τον είχε κάνει. «Ναι, Αντωνίτσα μου», όλο της έλεγε και έσκυβε το κεφάλι. Μέχρι και το όνομά της αντιπαθητικό το έβρισκε η Τσαμπίκα. «Αντωνία». Της θύμιζε τον Αντώνη τον βαρκάρη το σερέτη που έπαψε να ζει λεβέντης. Τέλος πάντων. Εκεί που πήγαινε να ανεβάσει πίεση η Τσαμπίκα, κάθε Κυριακή στο τραπέζι που άκουγε τη φωνή της Αντω-

ΣΥΝΤΑΓΗ

νίας, έκανε ένα παιχνίδι. Ρωτούσε τον Θανασάκη: «Τι βαθμό βάζεις στην πίτα τη δική μου και τι βαθμό στης Αντωνίτσας;». Ο Θανασάκης απαντούσε πάντα: «10 στη δική σου, 9 στης Αντωνίτσας». Κι ηρεμούσε η ψυχούλα της. Ο γιος της ποτέ δε θα την πρόδιδε. Κυριακή του Θωμά, τότε στα τέλη του '90. Μαζεύτηκαν οι τρεις τους για φαγητό ξανά. Η Τσαμπίκα έφτιαξε γιαννιώτικη τυρόπιτα και η Αντωνίτσα μία καινούργια, ξενόφερτη, σαν πίτσα σκεπαστή. Συγκεντρώνονται γύρω από το τραπέζι και η Τσαμπίκα τσακίζεται να βγάλει την τυρόπιτα από το φούρνο. Εκεί που σκύβει, παλεύει και καίγεται, ακούει από μέσα κάτι ψιθύρους: «Αν κάνει το παιχνίδι, μην τυχόν και δώσεις σ’εκείνη μεγαλύτερο βαθμό». Πάγωσε η Τσαμπίκα. Πήγε μέσα με το ταψί χωρίς καν να φοράει γάντια. Δεν ένιωσε την κάψα του φούρνου. «Σήμερα θα δοκιμάσουμε τις πίτες πρώτα», λέει και η ματιά της στάζει αίμα. Δοκιμάζει ο Θανασάκης πρώτος και τις δύο και οι γυναίκες κρέμονται από τα χείλη του. «Τι βαθμό βάζεις το λοιπόν, Θανασάκη μου;» λέει η Αντωνία. «Για πρώτη φορά, 10 σε σένα και 9 στης μαμάς». Η Τσαμπίκα έμεινε στήλη άλατος. Όλη της η ζωή με τον Θανασάκη πέρασε μπροστά από τα μάτια της. Οι πάνες που του άλλαζε, τα ξενύχτια που έριξε, τα δάκρυα που του σκούπιζε. Και τότε, βουτάει το κεφάλι της Αντωνίας, το σπρώχνει στην καυτή τυρόπιτα και της χώνει τη σπάτουλα του σερβιρίσματος στην πλάτη. Έμεινε στον τόπο.

Στο δικαστήριο, όταν ρώτησαν την Τσαμπίκα αν μετάνιωσε, είπε ασυζητητί «Όχι». Η ματιά της έσταζε ακόμη αίμα. Ισόβια.

Η Αυθεντική Πίτα Ζαγορίου Διαδικασία:

Βουτυρώνουμε το ταψί μας με βούτυρο και ελαιόλαδο. Το βάζουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 250οC και όσο χρόνο φτιάχνουμε το χυλό για την πίτα το αφήνουμε να «κάψει».

Υλικά:

400 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 2 αυγά, 1 αυγό χτυπημένο, 220 ml φρέσκο γάλα, 60 ml εκλεκτό ελαιόλαδο, 50 γρ. βούτυρο Ηπείρου σε κυβάκια, 320 γρ. μαλακή φέτα Ηπείρου

Σε ένα μεγάλο μπολ, ρίχνουμε κοσκινισμένο αλεύρι που το περιλούζουμε με τα αυγά και το γάλα. Ανακατεύουμε καλά με το χέρι ή με το μίξερ μέχρι να γίνει χυλός. Με το χέρι «σπάμε» τα 200 γρ. της φέτας και ρίχνουμε και λίγο ελαιόλαδο «να γυαλίσει» ο χυλός, που πρέπει να είναι αρκετά ρευστός. Αν χρειαστεί βάζουμε και λίγο ζεστό νερό για να αραιώσει. Βγάζουμε με προσοχή το ταψί από τον φούρνο και ρίχνουμε μέσα τον χυλό φροντίζοντας με κυκλικές κινήσεις να πάει παντού. Τότε ρίχνουμε και την υπόλοιπη φέτα και μερικά κυβάκια βούτυρο φροντίζοντας να πάνε σε όλη την πίτα. Τέλος, περιχύνουμε την πίτα με το χτυπημένο αυγό και βάζουμε και πάλι το ταψί στον καυτό φούρνο. Κατεβάζουμε την θερμοκρασία στους 200οC και ψήνουμε την πίτα για 45 λεπτά. Ολόγυρα πρέπει η πίτα να ξεροψηθεί και να είναι λεπτή, να μην ξεπερνά το 1 εκατοστό. Η πίτα είναι έτοιμη όταν ξεκολλά ολόκληρη από το ταψί.

Πεϊνιρλί Ιωνίας Μοναδική γεύση και ποιότητα!

Πανόρμου 3, Αμπελόκηποι Τ.: 210 64 62 854 Πεινιρλι “Ιωνιας”- Πανορμου κ.Λεωφ.Αλεξανδρας

ΤΙ ΛΕΝΕ Τ’ ΑΣΤΡΑ Από την Νταίζη Ντάκου ΚΡΙΟΣ | Κοιτάξτε λίγο την υγεία και αφήστε τη φθινοπωρινή λαγνεία. Ένας πρώην έρωτας θα επιστρέψει, αλλά είπαμε το χθεσινό φαγητό δεν βοηθάει στην πέψη. Εργασία και χαρά λέει ο χάρτης και όλα αυτά, ώσπου να μπει ο Μάης.

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

είσαι

ΚΟΜΑΝΤΩ

ΤΑΥΡΟΣ | Μπορεί το καλοκαίρι να τελειώνει, αλλά και το φθινόπωρο τη ζωή σας βελτιώνει. Χάρη και χαρές επιφυλάσσει η μοίρα, στον έρωτα και στη δουλειά, αρκεί να βγείτε στη γύρα. Στο σπίτι μην κλειστείτε, στην περιπέτεια αφεθείτε.

Soooo boring... Λοιπόν, έλα τι λέει; Καλά κι εγώ που λες... Εκανα τις διακοπές μου, εκείνα μου, τα άλλα μου, ε και σιγά-σιγά είπα να μαζευτώ να γράψω καμία αράδα. Σεπτέμβρης βλέπεις, ανοίγουν τα σχολεία, ανοίγουν και οι TV ξανά και τα ματάκια μας έχουν πολλά να δουν για να τυφλωθούν. Απεριόριστη και φέτος η βλαχιά και το ντεκαντάνς. Και να ήταν μόνο αυτά, οk, μπορεί να είχε και fun, αλλά που... Έχουμε και λέμε...

GNTM... κοριτσαααάκια και αγοράααακια με όνειρα χίλια, μπουτάκια και μπρατσάκια διαστάσεων Αιθιοπίας και μυαλουδάκι μικρούλι μάλλον μωρέ, κυνηγούν μια θέση στο σπίτι.

OMG υπάρχουν ακόμη δηλαδή κάποιοι που πιστεύουν σε μια κάποια καριέρα στη μετά GNTM ζωή... Αλήθεια τώρα; Μετά από 25.000 σεζόν τι άλλο να δούμε. Τι; Είδαμε τα πάντα βρε φίλη.. Δηλαδή, κάπως boring. Βέβαια σου έχω άλλο μεγαλύτερο τηλεοπτικό boring... Έλα μάντεψε λιγάκι!! Ταραταταμ... Top Chef ή Little chef ή ξέρω chef από το χωριό μου... Ναι, εννοώ αυτές τις 2-3 εκπομπές με την ίδια ακριβώς –μα ακριβώς και κρίμα τα budgets δηλα-

δή– σκαλέτα. Πάνε εκεί ελαφρώς γνωστοί και εντελώς άγνωστοι φιλόδοξοι σεφ, κάνουν τα δικά τους, τα σου ‘πα μου ‘πες γκουρμεδένια. Μετά, ιδρωμένοι από την κάψα του τηγανιού και το στρες, πάνε να κριθούν από επιτροπή γερόλυκων στις κουζίνες. Ναι οk, το μόνο real είναι αυτοί οι τύποι που εντάξει είναι όντως καταξιωμένοι, απ’ όσο ξέρω δηλαδή. Κατά τ’ αλλά, όποιο κανάλι κι αν αφήσω, το ίδιο θα δω, μόνο ο τίτλος θα αλλάζει.

Soooo boring. Και πατάω, δυστυχώς, ένα άλλο κανάλι και πέφτω στο χειρότερο... Bachelor... Δεν θα πω τίποτα... Η σιωπή μου θα μιλήσει... Θα πω μόνο πως, ίσως, τουλάχιστον να είχε ένα ενδιαφέρον με έμπνευση από Bachelor, ένα concept τις μοντελάρες του GNTM να κάνουν πασαρέλα, κρατώντας τις γκουρμεδιές. Ναι, οk, θέλει δουλειά ή ιδέα, αλλά αυτή είναι έστω μια ιδέα... Έλα φιλιά, τα λέμε τον άλλο μήνα!

Ίσως οι νεότεροι να μην αντιλαμβάνονται τη σημασία της απόλαυσης μιας πάστας, αν δεν αγνοούν την ύπαρξη αυτής της συνομοταξίας γλυκών που έτερπαν τον λάρυγγα των προγόνων τους ως και τη δεκαετία του 1970, καθώς έχει πρακτικά εξοβελισθεί από τις συνήθειές μας. Παιδί, δεν τρελαινόμουνα για αυτές. Με λίγωναν και δεν τις αποζητούσα με εξαίρεση μια-δυο. Εκείνη στην οποία δεν μπορούσα να αντισταθώ ήταν η σοκολατένια «σεράνο». Δεν έβλεπα την ώρα και τη στιγμή να βρεθώ στο «Select» της Φωκίωνος Νέγρη για να με κεράσουν μία.

Ήταν, λένε, δημιούργημα του συγκεκριμένου ζαχαροπλαστείου προς τιμήν της χιλιανής τραγουδίστριας Rosita Serrano, που χάλαγε τον κόσμο με τις εμφανίσεις της τη δεκαετία του 1950 στο κέντρο «Στρέλνα» –πιθανότατα από τον γραφικό οικισμό κοντά στην Αγία Πετρούπολη– στην περιοχή του Συντάγματος ή στο γειτονικό του «Select» κέντρο «»Φαντασία». Το καλλιτεχνικό της «Serrano» σημαίνει (και) «βουνίσιος» — παρότι το κανονικό της όνομα, «del Campo», δηλώνει τον «καμπίσιο»! Ωστόσο, δεν ήταν το μοναδικό γλυκό που πήρε το όνομά του από το όνομα (πραγματικό ή καλλιτεχνικό) μιας τραγουδίστριας. Ούτε καν το πρώτο. Είχε προηγηθεί ένα γλυκό που συνδύαζε την αυστραλιανή

ΚΑΡΚΙΝΟΣ | Ανάδρομος Ερμής θα σας επηρεάσει, που την οικογενειακή γαλήνη θα χαλάσει. Όμως, μην στεναχωριέστε, νέα ξεκινήματα σας περιμένουν, τρέξτε! Γράψτε ένα βιβλίο, αρχίστε μια σπουδή, τίποτα δεν πάει χαμένο σε τούτη τη ζωή. ΛΕΩΝ | Χάνετε την ελαφραδά του καλοκαιριού, δεν φταίτε εσείς, αλλά εκείνη η Αφροδίτη του Σκορπιού. Υποδεχθείτε το φθινόπωρο με γέλια και χαρές, αλλιώς δεν βγαίνει η χρόνια, αν θες μόνο να κλαις. ΠΑΡΘΕΝΟΣ | Ευνοϊκή η Σελήνη η Νέα, ήρθε η ώρα να υλοποιήσετε στόχους και όνειρα χαμένα. Τα οικονομικά σας να φροντίσετε, γιατί τώρα είναι η ευκαιρία να πλουτίσετε. Με τον Ζυγό να βλέπει τον Ερμή, να περιμένετε και πάθη που θα κρατήσουν μια ζωή. ΖΥΓΟΣ | Όλο κάτι αναβάλλετε, ενώ το θέλετε, ξέρετε όμως μερικές φορές στην παγίδα θα πέσετε. Παραδεχτείτε μια αλήθεια που όλο κρύβετε βαθιά μέσα στα στήθια. Κι όσο για τη δουλειά, όλα καλά, αλλά η πολλή εργασία τον τρώει τον πασά. ΣΚΟΡΠΙΟΣ | Μην είστε πια μοναχικοί καβαλάρηδες, ήρθε η ώρα να στηριχτείτε σε ομάδες άγιες. Ο άνθρωπος μόνο ως κοινωνικό ον πάει μπροστά, ο Αριστοτέλης το είπε πριν από χρόνια πολλά. Το φλερτ θα είναι έντονο, προσέξτε μην έχετε ύφος ένοχο.

H ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ Καλλικέλαδα γλυκά

ΔΙΔΥΜΟΣ | Με την Αφροδίτη στον Ζυγό, ήρθε η ώρα να δέσει το γλυκό. Με διάθεση ερωτική έχετε πολλές επιτυχίες, ήρθε η ώρα να χαρούν οι θείες. Δεν θα είστε πια στο ράφι με μια γάτα, θα έχετε άνθρωπο να σας κράτα για πάντα.

πόλη με τη μεγαλύτερη ελληνική κοινότητα με ένα φρούτο που ευδοκιμεί ιδιαίτερα στη χώρα μας. Και τούτο χάρη στην πρώτη σοπράνο από την Αυστραλία που διέπρεψε διεθνώς. Στο γύρισμα, μάλιστα, του 19ου προς τον 20ο αιώνα ήταν πριμαντόνα στο Convent Garden του Λονδίνου και, για να την τιμήσει, ο August Escoffier, φημισμένος γάλλος σεφ του λονδρέζικου ξενοδοχείου «Savoy», δημιούργησε γύρω στο 1893 το γνωστό «πες μελμπά (pêche melba)» γιατί η σοπράνο Helen Porter Mitchell είχε επιλέξει να σταδιοδρομήσει ως Nellie Melba — προς τιμήν της γενέτειράς της Μελβούρνης. Καλή σας όρεξη!

Ο Τί;Πῶς;

ΤΟΞΟΤΗΣ | Θέματα καριέρας μπαίνουν σε προτεραιότητα, τι τα θες, τι τα γυρεύεις εσύ πάντα είσαι μία θεότητα. Κοίτα όμως και τα ζητήματα καρδιάς, αλλιώς θα μείνεις μόνος και μετά θα κυνηγάς. Τα οικονομικά είναι καλά, πήγαινε ένα τριήμερο με ανοιχτά πανιά. ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ | Το φθινόπωρο που έρχεται για σας είναι δυναμικό, ώρα για περιπέτεια και κατάκτηση στον τομέα τον ερωτικό. Τη δουλειά φυσικά δεν την αφήνετε, απλά τα κεκτημένα σας είναι εκεί ό,τι κι αν γίνεται. ΥΔΡΟΧΟΟΣ | Αυτό το φθινόπωρο αγκαλιάστε τις αλλαγές, αυτό είναι το μόνο ασφαλές. Τις αλλαγές τυχεροί όσοι τις βιώνουν, ακόμη κι αν στην αρχή τον πόνο δε γλιτώνουν. Όλα καινούργια σε προσωπικά και σε δουλειά, καλό είναι αυτό, σημαίνει πας μπροστά. ΙΧΘΥΣ | Μια σχέση επαγγελματική μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι παραπάνω από φιλική. Σε κάθε περίπτωση θα είναι σχέση ζωής, θα σας κάνει να ασχοληθείτε με πράγματα κάθε λογής. Ταξίδια πολλά και μακρινά θα πάτε, το πιστοποιητικό εμβολιασμού να κρατάτε.

Σταυρόλεξο ΟΡΙΖΟΝΤΙΩΣ

1. Ο οδηγός τον χρειάζεται και για υποστήριξη...

2. Το πρώτο συνθετικό κράτους της Αφρικής.

3. Μονάδα μέτρησης της δύναμης (αντιστρόφως). Ομόηχα φωνήεντα.

4. Ιαπωνικό θέατρο. - Αρχαίο υποθετικό. - Το μικρό όνομα πρώην συζήγου του Γούντυ Άλλεν με την οποία βρίσκεται στα μαχαίρια…

5. Ως «σούπερ» αστέρι που εκρήγνυται προς το τέλος της ζωής του (αντιστρόφως). - Μοιραία για όποιον γοητευθεί από αυτήν γυναίκα.

6. Παλιός αιθιοπικός τίτλος. - Σκακιστική ισοπαλία.

7. Αν δεν το έχει ένας γενειοφόρος, το έχει... μία ποικιλία θαλασσινών! - «… παίδες» οι πρόγονοί μας κατά αιγύπτιο ιερά απευθυνόμενο στον Σόλωνα.

8. Όμοια φωνήνετα. - Σημαίνει και την αποστολή που έχει αναλάβει άτομο ή ομάδα ατόμων.

9. Γλιτώνουν πολλούς από την πείνα σε καταστάσεις ανάγκης (γενική).

ΚΑΘΕΤΩΣ

1. Αξιωματικός της πολεμικής αεροπορίας.

2. Αν δεν προσποιείται, δεν αντιλαμβάνεται πως περπατά (γενική καθαρεύουσας).

3. Κοντά του... η γνώση (αιτιατική). - Προσκοπική προστακτική (αντιστρόφως).

4. «… μονιμότερον του προσωρινού» σύμφωνα με μία έκφραση. - Παρομοιάζει (αντιστρόφως).

Από τον Λέανδρο Σλάβη

Βρείτε τη λύση του σταυρόλεξου στο www.ipolizei.gr 5. Δηλώνει κάτοχο ανώτερου πανεπιστημιακού τίτλου. Στην αριθμητική του έκφραση δεν έχει τελειωμό...

6. Αρχαίο ρήμα γνωστό από τη χρήση του μέλλοντά του σε χρησμό της Πυθίας. - Πρώτα στο αλφάβητο (αντιστρόφως). - Διεθνής συντομογραφία του Εξωγήινου.

7. Φρέσκο το πίνανε στις παλιές ταβέρνες.

8. Υπάρχει και υπέρτατο… - Νότα (αντιστρόφως). - Υπέρμετρο σ’ αυτούς που πάσχουν από φιλαυτία.

9. Ιερό προς τιμήν αιγύπτιου θεού, αδελφού της Ίσιδας (μία από τις γραφές).

ΓΑΤΑΚΙΑ, Ο ΣΚΥΛΟΣ... ΑΠΌ ΤΟΝ ΜΑΚΗ ΔΙΟΓΟ

Καλό ταξίδι Εθνικάρα... Ο Εθνικάρας δεν βρίσκεται πια εδώ. Έφυγε χτυπημένος από τον κορονοϊό στα 87 του χρόνια ύστερα από πολύμηνη μάχη στη ΜΕΘ του Ευαγγελισμού. Μοιάζει ειρωνικό. Οι γιατροί δεν μπόρεσαν να σώσουν τον επί τέσσερις δεκαετίες κλητήρα του νοσοκομείου. Με αυτόν τον οδυνηρό τρόπο έκλεισε ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Από ηλικία 10 ετών αγάπησε τον Εθνικό και δέθηκε με την ομάδα. Την ακολουθούσε παντού όλα αυτά τα χρόνια, ακόμη και στα δύσκολα χρόνια. Ήταν ένας απλός κλητήρας του Ευαγγελισμού, πάντα πρόθυμος να εξυπηρετήσει το κοινό, ο οποίος κάθε Κυριακή ήθελε να ζήσει από κοντά έναν έρωτα που γνώρισε σε παιδική ηλικία: το ποδόσφαιρο. Είχε χάσει μόνο 13 «καταραμένα» – όπως τα χαρακτήριζε – παιχνίδια της μεγάλης του αγάπης. Ο Γιάννης Ματζουράνης

γεννήθηκε το 1934 στον Άγιο Ανδρέα Κυνουρίας και την πρώτη φορά που πήγε στο γήπεδο, ήταν το 1943, όταν και κατέβηκε στον Πειραιά για τους παππούδες του. Αυτοί ήταν που του… κόλλησαν το μικρόβιο. Από τότε δεν είχε αφήσει λεπτό την αγαπημένη του ομάδα, που η ιστορία της «μυρίζει αρχοντιά μιας άλλης εποχής» «Υπήρχαν παιχνίδια που ο κόσμος στο γήπεδο έφτανε τις 20.000. Τότε είχαμε μεγάλη ομάδα και τεράστιους παίκτες…», έλεγε συνεχώς ο Γιάννης Ματζουράνης. «Όλους τους νικούσαμε, τον ΠΑΟΚ, τον Παναθηναϊκό, τον Ηρακλή του Χατζηπαναγή, όλους. Ο Εθνικός είναι η μεγάλη ιστορία του ελληνικού αθλητισμού, μυρίζει αρχοντιά μιας άλλη εποχής». Το… οδοιπορικό του 87αχρονου «στρατιώτη» των Πειραιωτών, ξεκινάει από τη δεκαετία του ’50: «Έχω χάσει μόνο 13 παιχνίδια. Είμαι Εθνικός από το 1943, τότε κατέβηκα στον Πειραιά για τους παππούδες μου. Εκείνοι μου κόλλησαν

το μικρόβιο. Από το ’50, ακολουθώ την ομάδα εντός και εκτός έδρας ανελλιπώς». Η φυσιογνωμία του Εθνικάρα ήταν αναγνωρίσιμη σε όλους τους Έλληνες φιλάθλους, που μόνο καλό λόγο έχουν να πουν για την… τρέλα του. Στον αθλητισμό πηγαίνει κάποιος για να ξεφύγει από τις σκοτούρες του. Εγώ όταν πηγαίνω στο γήπεδο… λάμπω», υποστήριξε και συνέχισε για την αγαπημένη του ομάδα: «Ο κόσμος του Εθνικού είναι κρυμμένος και στενοχωρημένος. Η παρουσία του στα γήπεδα έχει εμπνεύσει πολλούς. Και περισσότεροι προσπάθησαν να τον μιμηθούν. O Εθνικάρας παρέμεινε ρομαντικός ακόμα και σε εποχές σκληρού κυνισμού στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Ήταν ο τελευταίος μεγάλος των ρομαντικών φιλάθλων και ομάδες, σωματεία και οργανισμοί τον αποχαιρέτησαν όπως του άρμοζε. Με απόλυτο σεβασμό.

...ΞΕΡΕΙ ΜΠΑΛΑ!

ΞΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

ΔΙΠΛΗ ΓΩΝΙΑ ΛΗΨΗΣ

Το πρωτότυπο

από τον Θανάση Βέμπο

Η μεταφορά

Ερευνητή του ανεξήγητου, συγγραφέα

Κάποτε οι δευτεριάτικες εκδόσεις των εφημερίδων ήταν γεμάτες διαφημίσεις για τις νέες ταινίες που προβάλλονταν στους κινηματογράφους — τότε οι πρεμιέρες γίνονταν τη Δευτέρα. Οι διαφημίσεις για τις ταινίες επιστημονικής (και όχι μόνο) φαντασίας που προβάλλονταν κάποτε είναι πραγματικές χρονοκάψουλες, αφού μας αποκαλύπτουν περισσότερα για το zeitgeist της εποχής, παρά για την ίδια την ταινία. Η σύγκριση της διαφήμισης με την πραγματική αφίσα της ταινίας, φανερώνει πολλά για την τότε «πρόσληψη» των ταινιών φαντασίας.

1956: X-THE UNKONWN

1966: THE REPTILE Σε ένα χωριό της Κορνουάλης, πεθαίνει κοσμάκης από κάτι που μοιάζει με την τρομερή Μαύρη Πανούκλα. Φευ, όμως, στην πραγματικότητα πεθαίνει από τις δαγκωματιές ενός ερπετανθρώπου! Είναι η κόρη ενός ντόπιου, η οποία μεταμορφώνεται σε τέρας, έχοντας πέσει θύμα μιας πανάρχαιας ασιατικής κατάρας. Υπεύθυνος γι’ αυτό είναι ο ύπουλος Μαλαίσιος υπηρέτης — μέλος μιας μαγικής «φιδοσέκτας». Στο βρετανικό συλλογικό υποσυνείδητο την επαύριον της κατάρρευσης της αποικιοκρατίας, οι πρώην υπάκουοι υπήκοοι του Στέμματος έχουν εξελιχθεί σε απειλητικούς πεμπτοφαλαγγίτες. Όπως και να έχει, ο ελληνικός τίτλος είναι αρκούντως πιασιάρικος συνδυάζοντας το πρώτο κλισέ-συνθετικό («Ο θάνατος ήρθε…») με το οριενταλιστικό μυστήριο, όταν η Μπόρνεο ήταν πιο μακρινή κι από τον πλανήτη Άρη (Μπόρνεο/Μαλαισία = Λωζάννη/Κοζάνη = ζούγκλα η μια και ζούγκλα η άλλη). (Τα Νέα, 12.9.1966)

«Ποιος είναι ο αόρατος εγκληματίας που δημιούργησαν η ανθρώπινη σοφία και η δύναμις της φύσεως;», αναρωτιέται αυτός που σκάρωσε την ελληνική διαφήμιση; Αλλόκοτα τέρατα, παγιδευμένα στα έγκατα της γης, αναδύονται κατά καιρούς στην επιφάνεια προσπαθώντας να βρουν τροφή από πηγές ραδιενέργειας. Χαράς ευαγγέλια γι’ αυτά, στη δεκαετία του 1950, την εποχή των ακατάσχετων πυρηνικών δοκιμών. «Μια περιπέτεια αφάνταστης πρωτοτυπίας και τεραστίας εντάσεως», που εδραίωσε την μετάβαση της περίφημης εταιρίας παραγωγής Hammer στο είδος horror/επιστημονική φαντασία. Σε συνδυασμό με τις ταινίες της σειράς «Quatermass», αποτελεί μια ενδιαφέρουσα τριλογία που σύμφωνα με τους περισπούδαστους κριτικούς «περιέχει αλληγορικά νήματα που αποκαλύπτουν το άγχος του Ψυχρού Πολέμου και την υποβάθμιση της εθνικής ταυτότητας, εξαιτίας της πτώσης του κύρους της Βρετανίας ως παγκόσμιας δύναμης». (Αθηναϊκή, 15.7.1957)

Το πρωτότυπο

ΗΘΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ:

Η μεταφορά

Κάποτε, σε εποχές πιο απλές και απονήρευτες, μια ταινία τρόμου ήταν «ένα αριστουργηματικό γκραν γκινιόλ που θα κόψει χίλιες φορές την αναπνοή σας». Ο όρος «γκραν γκινιόλ» είναι σήμερα τόσο αναχρονιστικός όσο και ο όρος «ιπτάμενοι δίσκοι». Μισό αιώνα πριν, το κοινό την έβρισκε στις σκοτεινές αίθουσες με εφέ που σήμερα φαντάζουν πρωτόγονα, χρησιμοποιώντας τη φαντασία του. Σήμερα τη βρίσκει ρουφώντας τα λύματα που εκλύουν ολημερίς και ολονυχτίς οι τηλεοπτικοί βόθροι, παίζοντας «γκραν γκινιόλ» 24/7. Δεν μπορείτε να πείτε, είναι και αυτό μια κάποια πρόοδος…

ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΜΑΤΣ ΤΙ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙΣ; ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ-ΚΕΊΜΕΝΑ: ΆΝΤΑ ΚΟΥΓΙΆ

Η ζωή είναι σαν ένας αγώνας ποδοσφαίρου. Υπάρχει το δοκάρι και μέσα ή δοκάρι και έξω. Υπάρχει ο πιασμένος κόρακας που όλο σφυρίζει ανάποδα. Υπάρχει το αυτογκόλ, το σκληρό φάουλ, το αδιάφορο 0-0. Υπάρχει τακτική, στόχοι, αντίπαλοι και συμπαίκτες. Αν δεν έχεις κάτσει στο πέταλο, αν δεν έχεις καπνίσει 8 τσιγάρα μέσα σε μισή ώρα, αν δεν έχεις βρίσει το ταγάρι που μας έφερε ο πρόεδρος... Αν δεν έχεις φάει βροχή, αν δεν έχεις ανατριχιάσει με ένα διπλό στην έδρα του μισητού αντιπάλου, αν δεν έχεις πει ψέματα για να μην πας σε βαφτίσια, αλλά στον ναό... Αν δεν έχεις αισθανθεί ψηφίδα στο μεγάλο μωσαϊκό μιας θύρας που πάλλεται, αν δεν έχεις τα γούρια σου πριν το ματς, αν δεν έχεις τσακωθεί με τον φίλο σου για την παράγκα, αν δεν έχεις τραγουδήσει τον ύμνο της ομάδας σου... Αν δε τα ‘χεις κάνει όλα αυτά, ίσως δεν μπορείς και να τα νιώσεις. Αλλά, τουλάχιστον, μην τα απαξιώνεις, μην τα υποτιμάς, μην τα θεωρείς αχρείαστα και απολίτιστα. Αρχίζει το ματς, τι δεν καταλαβαίνεις; ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: ΔΑΙΜΟΝΙΚΟ ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΘΕΪΚΟ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

Τι παιχνίδι είναι, τελικά, το ποδόσφαιρο;

Η διαχρονική επιρροή και η διαταξική δημοφιλία

τακτική ή αν ευνοηθεί από την τύχη (χαρακτηρι-

Κατ’ αρχάς, είναι το πλέον μελετημένο επιστημονι-

του ποδοσφαίρου είναι, κατά τη γνώμη μου, ευεξή-

στικό παράδειγμα η κατάκτηση του Euro 2004

κά άθλημα και, μαζί με την πυγμαχία, το κατʼ εξοχήν

γητη:

από την εθνική ομάδα της Ελλάδας), γεγονός που

μυθοποιημένο. Πλήθος κοινωνιολόγων, ανθρωπολό-

• Είναι ένα άθλημα που συνδέεται με μια από τις φυ-

δημιουργεί αναπόδραστους κοινωνικούς συνειρ-

γων, ιστορικών και άλλων επιστημόνων και δίπλα σε

σικότερες κινήσεις του ανθρώπινου σώματος — το

μούς. Οι καιρικές συνθήκες αθροίζουν έναν ακόμη

αυτούς πολλοί καλλιτέχνες (συγγραφείς, ποιητές,

κλότσημα ενός (οποιουδήποτε) αντικειμένου.

«άγνωστο» στην εξίσωση του παιχνιδιού: δεν είναι

σκηνοθέτες, ζωγράφοι κ.ά.) έχουν προσεγγίσει το

• Μπορεί να παιχτεί (κυριολεκτικά) παντού, χωρίς

σπάνιες οι περιπτώσεις που η βροχή, η θερμοκρα-

φαινόμενο από ποικίλες γωνίες θέασης και φυγόκε-

να απαιτούνται ειδικές εγκαταστάσεις: εκτός από

σία, ο αέρας ή η λάσπη διαδραμάτισαν καίριο ρόλο

ντρες ιδεολογικές σκοπιές, κάτι εντελώς αναμενό-

το ποδοσφαιρικό γήπεδο (κανονικών διαστάσεων

στη διαμόρφωση ενός αποτελέσματος. Έπειτα, εί-

μενο: μαζί με τη θρησκευτική λατρεία αποτελούν τις

ή 5Χ5), στις αλάνες, στον δρόμο, σε πλατείες και

ναι και οι αριθμοί: 22 ποδοσφαιριστές κινούνται

μοναδικές ανθρώπινες εκδηλώσεις που διαπερνούν

προαύλια, σε αυλές και κήπους, στην αμμουδιά, σε

επί 90 (και πλέον) λεπτά σε έναν χώρο –κατά μέσο

οριζοντίως τη γεωγραφία, τους λαούς και τους πολι-

χωράφια, ακόμα και στο σαλόνι ενός σπιτιού.

όρο– μήκους 110 μ. και πλάτους 75 μ. (δηλ. συνολι-

τισμούς και καθίστανται παγκόσμιο φαινόμενο. Με

• Οι κανόνες του είναι εξαιρετικά απλοί και μάλι-

κού εμβαδού μεγαλύτερου των 8 στρεμμάτων). Εί-

τη διαφορά ότι το ποδόσφαιρο είναι μια θρησκεία

στα, στο επίπεδο της «ερασιτεχνικής» ενασχόλη-

ναι προφανές πως, υπό αυτές τις συνθήκες, τίποτα

χωρίς άπιστους!

σης, μπορούν να τροποποιηθούν κατά το δοκούν

δεν επαναλαμβάνεται επακριβώς, κάθε φάση είναι

Αυτή η (σχεδόν μεταφυσική) σύνδεση του ποδο-

(π.χ. στα τρία κόρνερ, η ομάδα να κερδίζει πέναλτι).

μοναδική –ακόμα και σε παιχνίδια χαμηλής ποιότη-

σφαίρου με τη θρησκευτική πίστη, συνοδεύεται και

• Είναι (πιθανώς) το πιο «δημοκρατικό» άθλημα: σε

τας– και όλα (μοιάζουν να) υπακούουν στη «θεωρία

από ρητές σημειολογικές επι-σημάνσεις: η ομάδα

αυτό μπορούν να συμμετάσχουν όλοι/ες, ανεξαρτή-

του χάους». Αυτό ακριβώς το απρόβλεπτο στοιχείο

συγκροτεί για τους οπαδούς (της) «θρησκεία», η πο-

τως ηλικίας, σωματότυπου, τεχνικής και «κοινωνι-

μετατρέπει το ποδόσφαιρο σε ένα αληθινό «μάθη-

δοσφαιρική μπάλα (που, όπως κάθε σφαιρικό αντι-

κής θέσης».

μα ζωής», όπου κάθε στιγμή μπορεί να συντελεστεί

κείμενο, συμβολίζει τις έννοιες της τυχαιότητας και

Την ίδια στιγμή, στο ποδοσφαιρικό γήπεδο την ώρα

ένα μικρό «θαύμα» και τίποτα δεν είναι προδιαγε-

του αγνώστου μέλλοντος) είναι η «στρογγυλή θεά»,

του ματς αίρονται (ή έστω αμβλύνονται) προσωρινά

γραμμένο. Το συναρπαστικότερο και πιο ουσιαστικό

ενώ τα ποδοσφαιρικά γήπεδα αποκαλούνται συχνά

οι συσχετισμοί δύναμης και οι ταξικές διαφορές.

reality show.

«ναοί του ποδοσφαίρου» — καθώς, πέρα από αστικά

Εντός των τεσσάρων γραμμών του γηπέδου, η ανί-

Ταυτόχρονα, στις κερκίδες σχηματίζεται το, πολιτι-

τοπόσημα, έχουν αναχθεί στην εποχή μας και στους

σχυρη ομάδα έχει σημαντικές πιθανότητες να κερ-

σμικά και ταξικά ανομοιογενές, «μέγα πλήθος», που

«σύγχρονους καθεδρικούς των πόλεων».

δίσει την ισχυρότερη, ακολουθώντας συγκεκριμένη

προσωρινά ενοποιείται από το βαθύτερο νόημα του παιχνιδιού — έστω κι αν το νόημα αυτό μορφοποιείται, πολλές φορές, στην περιοχή του υποσυνείδητου. Παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον να παρακολουθεί κανείς προσεκτικά και με διευρυμένο πνεύμα, μαζί με την εξέλιξη του παιχνιδιού, και τις αντιδράσεις των φιλάθλων — τα αρκετές φορές ευρηματικά συνθήματα, τα πειράγματα εκατέρωθεν, τις βρισιές, την ομαδική χορογραφία των (φανατικών ιδιαίτερα) φιλάθλων, τις εναλλασσόμενες στιγμές ανάτασης και καταβύθισης, τις ιαχές του θριάμβου, το «πένθος» της ήττας. Ανθρωπολογικά μαθήματα πρώτης γραμμής. Τι παιχνίδι είναι το ποδόσφαιρο, λοιπόν; Απαντώ με τα λόγια της συγγραφέως Μαργκερίτ Ντυράς, σε μία συζήτησή της το 1987 με τον Γάλλο ποδοσφαιριστή Μισέλ Πλατινί: «Δαιμονικό, μαζί και θεϊκό».

ΟΥΛΟΥ ΌΠ Τ ΩΣ Κ ΡΗ ΉΤ ΗΜ Δ ΟΥ Τ Α Ν ΘΉ ΗΑ ΔΑ ΜΕΓΆΛΩΝΕ ΜΑΖΊ ΜΕ ΤΑ ΓΉΠΕ Ο Δημήτρης Κωστόπουλος γεννήθηκε στο Περιστέρι, όπου και δούλεψε χρόνια ως καθηγητής. Στην πορεία, συνεργάστηκε και με εφημερίδες (Πρώτη, Καθημερινή, Ελευθεροτυπία, Αυγή) και περιοδικά (Νέα Οικολογία, Σύγχρονη Εκπαίδευση, Ιδεοκίνηση, Ιστορικά Θέματα κ.α.), ενώ εξέδωσε και δικά του έργα. Αφορμή για την παρούσα συνέντευξη, που εντάχθηκε στο συγκεκριμένο αφιέρωμα για το ποδόσφαιρο, είναι η συλλογή

διηγημάτων Ο Φονέας και ο Φονιάς, όπου οι ποδοσφαιρικές ιστορίες κατέχουν εξέχουσα θέση μέσα στην πόλη που εξελίσσεται, αλλά και το νέο του μυθιστόρημα με τίτλο Η κιμωλία από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια, όπου πάλι η αγάπη που έχει ο ίδιος ο κύριος Κωστόπουλος για το ποδόσφαιρο «περνάει» μέσα στους βασικούς ήρωες. Σε μια χαλαρή συζήτηση που συνδύασε λογοτεχνία και γήπεδο, ο Δημήτρης Κωστόπουλος μας έδειξε τι σημαίνει αυθεντική αγάπη για την μπάλα.

Ποια ήταν η πρώτη φορά που θυμάστε να ασχολη-

Πηγαίνατε στο γήπεδο για τη χαρά του ματς ή σαν

νε και εξακολουθεί να κάνει εντύπωση. Πρόκειται

θήκατε με το ποδόσφαιρο ή να πήγατε στο γήπεδο;

οπαδός;

για μια συλλογή διηγημάτων με θέμα το ποδόσφαι-

Ήταν Κυριακή δεκαετία του 1960, εγώ πιτσιρίκος. Ο

Πάντα οπαδός. Ήφαιστος, Ατρόμητος, Ολυμπιακός.

ρο;

πατέρας μου δούλευε στις οικοδομές υδραυλικός.

Πιστεύω ότι στον πυρήνα της η σχέση με το ποδό-

Ακριβώς. Ο τίτλος προέρχεται από το πρώτο διή-

«Σάββατο να είναι μάστορα και ας είναι σαράντα

σφαιρο είναι οπαδική. Αν ακούω ας πούμε «Είμαι

γημα. Ο Φονέας, είναι ο «Φονέας των Γιγάντων»

ώρες» η μέρα της πληρωμής. Εκείνο το Σάββατο

Εθνική Ελλάδας», καταλαβαίνω ότι ο τύπος δεν έχει

εκείνη την εποχή, ο Φωστήρας. Ο φονιάς είναι

δεν τους πλήρωσαν, επομένως την Κυριακή δεν

ιδιαίτερη σχέση με το ποδόσφαιρο. Η σχέση μας με

ένας δολοφόνος. Μια Κυριακή ο Φωστήρας κερδί-

θα είχε κρέας στο τραπέζι. Έσκασε από τη στε-

το ποδόσφαιρο είναι μια προέκταση πανάρχαιων

ζει τον Ολυμπιακό και ένας οπαδός του Φωστήρα

ναχώρια του ο πατέρας μου, αλλά ένας φίλος του

ενστίκτων. Θέλεις πάντα να νικήσεις, να υποτάξεις

που φεύγει στο ημίχρονο λόγω αδιαθεσίας, βρί-

μαρμαράς, Γιάννης Χαϊδόπουλος στο όνομα, έδωσε

τον αντίπαλο. Όλα αυτά τα περιγράφει υπέροχα

σκει στο σπίτι τη γυναίκα του με τον εραστή της

λύση. Μου έκανε το τραπέζι για να πάμε μετά στο

ο γνωστός ανθρωπολόγος Ντέσμοντ Μόρρις στο

και γίνεται φονιάς. Τη Δευτέρα –και έτσι αρχίζει το

γήπεδο. Γιατί τότε Κυριακή και γήπεδο ήταν έννοιες

Η φυλή του ποδοσφαίρου. Ο φίλαθλος ρίχνει μια

διήγημα– στην πλατεία Ομονοίας εκείνη την παλιά

ταυτόσημες. Τοπικό ντέρμπι Ήφαιστος Περιστερί-

ματιά, ο οπαδός ασχολείται με πάθος. Μπορεί να

του Ζογγολόπουλου με το συντριβάνι στη μέση,

ου - Δάφνη Δαφνίου. Χώμα συρματόπλεγμα και ο

εξελιχθεί σε αρρώστια.

στις φωνές των εφημεριδοπωλών κυριαρχούν δυο

κόσμος πήχτρα. Αυτό για τη φτωχική γειτονιά και

λέξεις: ο «Φονέας» και ο «φονιάς». Αυτή είναι και η

κυρίως για μένα, ήταν ένα πανηγύρι γεμάτο χρώ-

Μπάλα παίζατε;

λογική και των υπόλοιπων ιστοριών. Με αφορμή ένα

ματα. Ο Ήφαιστος φόραγε κόκκινα και η Δάφνη

Ε, βέβαια, στη γειτονιά. Όχι με ιδιαίτερες επιδό-

πραγματικό ποδοσφαιρικό γεγονός, ξετυλίγονται οι

άσπρα με μια πλάγια πράσινη λωρίδα. Το παιχνίδι

σεις και τεχνική, κυρίως με δύναμη. Αλλά ήταν από

μυθοπλασίες και περιγράφεται η ιστορική εξέλιξη

(κανονική κλωτσοπατινάδα) έληξε 0-0. Έτσι θεαμα-

τις βασικές ασχολίες και με μπάλες φτιαγμένες με

γειτονιών και πόλεων. Η νεοελληνική ιστορία ως πο-

τικά μπήκε το ποδόσφαιρο στη ζωή μου και, όπως

οτιδήποτε. Μάλιστα, θυμάμαι κάτι πλαστικά μπου-

δοσφαιρική αγωνία.

έλεγε και ο Μανόλης Αναγνωστάκης, δεν θυμάμαι

καλάκια πορτοκαλάδας, σε σχήμα πορτοκαλιού που

πολλές Κυριακές που να μην ήμουν στις κερκίδες

γίνονταν μπάλες στο δίτερμα του δρόμου.

Στο δεύτερο μυθιστόρημα σας Η κιμωλία που κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια

ενός γηπέδου. Ποια η σχέση της λογοτεχνίας με το ποδόσφαιρο;

υπάρχει και εκεί ποδοσφαιρική αναφορά.

Σε ποια γήπεδα προτιμούσατε να πηγαίνετε;

Υπάρχει ποδοσφαιρική λογοτεχνία;

Ναι, είναι ο Σταμάτης Ροδίου που επιστρέφει από

Ο κόσμος μου μεγάλωνε μαζί με τα γήπεδα. Ξεκί-

Νομίζω ότι την περιγράφει χαρακτηριστικά ο Δημο-

την εξορία στη Λέρο στη Νέα Ιωνία του Βόλου.

νησα από το γήπεδο του Ηφαίστου. Δίπλα στο Κάρ-

σθένης Κούρτοβικ· «Το ποδόσφαιρο ακριβώς όπως

Χωρίζει με τη γυναίκα του, η εξορία έχει καταστρέ-

βουνο, το παλιό λιγνιτωρυχείο, που για τις ανάγκες

το μυθιστόρημα (όπως άλλωστε και η ζωή) είναι

ψει τη ζωή τους, η γυναίκα του κρατάει την κόρη

του φεστιβάλ της αργότερα, η ΚΝΕ το ονόμασε

μια πάλη ανάμεσα στη νομοτέλεια και την τύχη». Το

και αυτός με τον γιο του φεύγει στην Αθήνα. Στη

Άλσος. Από τα λίγα ιδιόκτητα γήπεδα εκείνη την

αόρατο νόημα ανάμεσα στον Μύθο και τον Λόγο

Νέα Ιωνία, σε ένα σπίτι κοντά στο γήπεδο της ΑΕΚ.

εποχή, δωρεά της εταιρείας Power. Ένας άλλος

θα συμπλήρωνα εγώ. Το είπε πιο απλά ο Καμύ που

Οι μικρές καθημερινές χαρές είναι το τελευταίο

φίλος του πατέρα μου, Γιώργος Βασιλόπουλος μπο-

είχε φορέσει φανέλα τερματοφύλακα, της Racing

καταφύγιο των ανθρώπων. Αντιγράφω ένα μικρό

γιατζής, μεγάλωσε τον κόσμο μου με το γήπεδο του

στο Αλγέρι (ο ίδιο είχαν κάνει ο Μπέκετ αλλά και

απόσπασμα: «Το γήπεδο γέμιζε τις Κυριακές τους και

Ατρομήτου, στην άλλη άκρη της πόλης, στα σύνορα

ο Ναμπόκοφ): «Η μπάλα δεν πάει ποτέ εκεί που την

πάνω στις τσιμεντένιες κερκίδες ο σταμάτης ένιωθε

με το Αιγάλεω. Ατρόμητος-Σαφράμπολις 3-1. Στο

περιμένεις». Βεβαίως υπάρχει ποδοσφαιρική λογο-

πάλι ότι ανήκει κάπου. Σε μια μεγάλη συλλογικότητα.

γυμνάσιο πήγαινα μόνος μου. Ακολούθησε το πα-

τεχνία, αναφέρω χαρακτηριστικά το Η φανέλα με το

Το πάθος των μεγάλων λαϊκών συγκεντρώσεων και η

λιό Καραϊσκάκη σε ένα παιχνίδι με τον Εθνικό και

νούμερο εννέα του Κουμανταρέα και φαντάζομαι

προσφυγιά. Μια μικρή ύπουλη φλέβα που χτυπούσε

η μαγεία της πρώτης ματιάς σε γήπεδο με χόρτο.

ότι εκεί έχει θέση και η συλλογή διηγημάτων μου

μέσα του. Δίπλα του χοροπηδούσε χαρούμενος σε

Έτσι, η πόλη μεγάλωνε μαζί με τα γήπεδα και εγώ

Ο Φονέας και ο φονιάς.

κάθε γκολ ο μικρός Σωτήρης και αυτό είχε μεγαλύ-

μαζί με αυτά. Πλέον, η Κυριακή ήταν μια άλλη μέρα, συναρπαστική.

τερη σημασία από κάθε τι άλλο». Όταν γκρεμιστεί Ο Φονέας και ο φονιάς ένα βιβλίο λοιπόν που έκα-

το γήπεδο αργότερα, μεγάλος, κουρασμένος και

απογοητευμένος από την αριστερά, πηγαίνει πολ-

αυτόν. Αυτά μέσα στο γήπεδο, γιατί έξω από αυτό,

αγαπημένη του ομάδα, η Τορίνο. Σήμερα, στα γήπε-

λές φορές με ένα μικρό τρανζίστορ εκεί και ακούει

η προσωπική του ζωή ήταν μια τραγωδία. Και κάθε

δα υπάρχουν όλες οι τάξεις αλλά και τα δυο φύλα,

τα παιχνίδια στο ραδιόφωνο. Και εκεί... αλλά μην τα

άλλο παρά αντισυστημικός ήταν, μια χαρά τα είχε

καθώς και η γυναικεία παρουσία είναι όλο και πιο

πούμε όλα!

βρεί με την Καμόρα, πριν αυτή τον εξοντώσει, όταν

έντονη και όμορφη στις κερκίδες. Βέβαια, οι δια-

η προσωπική του ζωή είχε αρχίσει να σκανδαλίζει.

φορετικές τιμές στις θύρες ανάλογα με τη θέση,

Εσείς, όταν πηγαίνετε στο γήπεδο, βρίζετε;

Τότε αποδιοπομπαίος τράγος πια, έκανε και το τα-

δημιουργούν μια κάποια ταξική και οικονομική χω-

Φαντάζομαι πως ναι, αλλά όχι χυδαία, καθώς γε-

τουάζ με τον Τσε και έγινε σύμβολο του αριστερού

ροθέτηση.

νικά η χυδαιολογία δεν είναι στο καθημερινό μου

λυρισμού. Πάντως, πάνω στο χόρτο, δύσκολα θα

λεξιλόγιο. Με ενοχλεί. Πιστεύω ότι στο σπίτι είμαι

βγει κάποιος σαν αυτόν.

Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να χάνει τον ύπνο του και να αρρωσταίνει για την ομάδα του και το

πιο ανυπόφορος. Στο γήπεδο χάνεσαι μέσα στο πλήθος, στο σπίτι είναι διαφορετικά. Είναι στιγμές

Τι γίνεται με τον τζόγο και το ποδόσφαιρο;

ποδόσφαιρο;

που δε θέλω να μου μιλάει κανείς. Ευτυχώς η γυναί-

Ο τζόγος μπήκε στο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα με

Την ίδια απορία είχε και η Μαργκερίτ Ντυράς, που

κα μου δείχνει κατανόηση, η κόρη μου πάλι όχι και

το Προ-Πο (ΠΡΟγνωστικά Ποδοσφαίρου), αλλά

μόλις έχει βραβευτεί με το Βραβείο Γκονκούρ για

τόσο. Πάντως, είμαι απολύτως κατά της χυδαιότη-

αυτή γραφικότητα δεν είχε καμία σχέση με αυτό

τον Εραστή το 1987. «Μα τι είναι τέλος πάντων αυτό

τας. Αυτή διώχνει σε μεγάλο βαθμό τις οικογένειες

που γίνεται σήμερα. Παίζονται δισεκατομμύρια

το δαιμονικό και μαζί θεϊκό παιχνίδι», ρωτάει σε μια

από το γήπεδο. Δεν αντέχω τη χυδαιότητα των συν-

δολάρια σε παγκόσμιο επίπεδο και για ένα παιχνί-

συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα

θημάτων από τις κερκίδες των οργανωμένων που

δι Β' Εθνικής στην Ελλάδα μπορεί να τζογάρονται

Liberation τον Μισέλ Πλατινί, που μόλις έχει κρεμά-

δεν ακούγονται καν στη ροή του αγώνα και πάνω

τεράστια ποσά στη Ρωσία ή την Ασία. Και φυσικά,

σει τα παπούτσια του, πρωταθλητής Ευρώπης τόσο

στην ένταση του παιχνιδιού. Οι περιβόητες θύρες

επειδή «Είναι πολλά τα λεφτά Άρη», στήνονται και

με την Εθνική Γαλλίας, όσο και με τη Γιουβέντους.

των οργανωμένων έχουν ποικιλοτρόπως εξελιχθεί

παιχνίδια. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα ξεφύγουμε,

Αμήχανος αυτός απαντάει, «είναι αγαπητό γιατί δεν

σε καρκίνωμα του ποδοσφαίρου.

(αυτό το καταλαβαίνει και η UEFA) γιατί τότε το

έχει καμία αλήθεια». Αν όμως δεν ανήκεις σε αυτούς

ποδόσφαιρο θα έχει την τύχη του μποξ στην Αμε-

που, σύμφωνα με τον Ηλία Παπαδημητρακόπουλο

Ποια είναι η γνώμη σας για τη βία των γηπέδων; Τι

ρική. Ένα δημοφιλές άθλημα σε όλο τον κόσμο το

στο Βουστροφηδόν του ,πιστεύουν «ότι δήθεν το

έχει αλλάξει από το παρελθόν;

γελοιοποίησε η Μαφία με τα στημένα παιχνίδια και

ποδόσφαιρο παίζεται με τα πόδια και άρα ημείς, ως

Για να απαντηθεί αυτή η ερώτηση, πρέπει να τεθούν

τα στοιχήματα. Στην Ελλάδα δυστυχώς σήμερα πιο

διαθέτοντες μια υψηλών προδιαγραφών άνω κεφα-

πιστεύω και ορισμένα κοινωνιολογικά ζητήματα.

πολύς κόσμος συχνάζει στα πρακτορεία στοιχημά-

λήν, υπερτερούμεν καταφανώς κλπ, κλπ» και σε ρω-

Γιατί στις περιβόητες θύρες δεν οργανώνονται μό-

των παρά στα γήπεδα.

τάνε «γιατί πας στο γήπεδο», «γιατί παθιάζεσαι με κάτι τόσο ασήμαντο» (το πιο σημαντικό ασήμαντο

νον άνθρωποι που μπορεί να μην μπορούν να κοιμηθούν, όπως εγώ, αν χάσει η ομάδα τους. Μέσα από

Στο γήπεδο υπάρχουν τάξεις και κοινωνική δια-

πράγμα στον κόσμο), τότε απαντάς όπως ο έξυπνος

μελέτες που έχουν γίνει φαίνεται ότι είναι άνθρω-

στρωμάτωση;

φίλαθλος του Κωστή Παπαγιώργη «δεν ξέρω».

ποι, κυρίως νέα παιδιά, που έχουν ανάγκη να ανή-

Ο Άγγλος Βέναμπλς έλεγε ότι το ποδόσφαιρο εί-

κουν κάπου, να ξεσπούν και να εκτονώνουν όλα όσα

ναι το μπαλέτο της εργατικής τάξης, ενώ ο Σαρτρ

Ποιος είναι ο επόμενος αγώνας που θα δείτε;

έχουν μέσα τους και τους βασανίζουν. Έχουν μια

που δεν είχε πατήσει ποτέ το πόδι του σε γήπεδο

Νομίζω το Ολυμπιακός Αντβέρμπ, στη θύρα 16

δυσκολία να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο, ίσως

θεωρούσε ότι είναι μια αντιπροσωπευτική μετα-

όπως πάντα, λίγο πιο πάνω στη 15 ο Αχιλλέας Κυ-

και το κοινωνικό σύνολο να τους εμποδίζει να εντα-

φορά της ζωής. Αλλά είναι ο κομμουνιστής ηγέτης

ριακίδης και ο Χρήστος Λάζος.

χθούν και εκεί βρίσκουν μια ομάδα που τους δέχε-

Αντόνιο Γκράμσι, που σύμφωνα με δήλωσή του, το

ται όπως είναι. Αυτή ομάδα γίνεται η ζωή σου και τη

κελί του μεγάλωνε τις Κυριακές, αν είχε κερδίσει η

ζωή σου την υπερασπίζεσαι με βία και φανατισμό. Παλιά το ξύλο έπεφτε στη διάρκεια και με αφορμή την εξέλιξη του αγώνα, τώρα δίνουν ραντεβού για να σκοτωθούν και σκοτώνονται, κερδίζοντας ένα πανό με τη φωτογραφία τους κρεμασμένη στα κάγκελα της θύρας. Βέβαια, δεν είναι η κόλαση σε ένα κόσμο αγγελικό. Ίσως και να είναι μια φυσιολογική εξέλιξη σε μια κοινωνία που τα φαινόμενα βίας έχουν γίνει πια καθημερινότητα ποικιλοτρόπως. Πελέ ή Μαραντόνα; Μαραντόνα, γιατί εκτός από ένας από τους μάγους της μπάλας (υπάρχουν φυσικά και άλλοι ίσως και καλύτεροι από αυτόν), ήταν μια τεράστια ποδοσφαιρική προσωπικότητα. Πήρε πρωτάθλημα με την ανυπόληπτη Νάπολι και το Παγκόσμιο με την Εθνική Αργεντινής, αλλά το annus mirabilis ήταν το 1990, όταν οδήγησε μια επιεικώς μέτρια Αργεντινή στον τελικό, όπου έχασε από τη Γερμανία με ένα πέναλτι μαϊμού. Στον ημιτελικό με την Ιταλία, οι μισοί Ναπολιτάνοι δεν υποστήριζαν τη χώρα τους αλλά

ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΜΑΤΣ

ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΟ ΓΗΠΕΔΟ Για να με καταλάβετε, αγαπητοί αναγνώστες, πρέπει να σας δηλώσω ότι η οικογένειά μου ήταν πολύ μακριά από αυτό που ονομάζουμε «ποδοσφαιρόφιλη». Δεν θυμάμαι ούτε τον πατέρα μου, ούτε καν τους παππούδες μου να βλέπουν ματς στην τηλεόραση, πόσω μάλλον να ξεροσταλιάζουν τις Κυριακές έξω από τα γήπεδα. Μου φαινόταν (κι ας μην κρυβόμαστε, ακόμη μου φαίνεται) ακατανόητη αυτή η πώρωση με την μπάλα και ιδίως με το ποδόσφαιρο. Μέχρι που έγινα ερωτική μετανάστρια και βρέθηκα από τα σαλόνια των ΒΠ, ένα στενό από το γήπεδο του Ατρομήτου στο Περιστέρι. «Ε, δεν γίνεται να μένουμε δίπλα στο γήπεδο και να μη δούμε έναν αγώνα παρέα», αναφώνησε μια Κυριακή ο λόγος της μετανάστευσης. Με ντύνει με μια μπλούζα Ατρομήτου και με σέρνει έξω από τις θύρες που γινόταν ο πανικός: σπρωξίματα στις μπάρες, να περνούν δυο-δυο για να γλιτώσουν τα εισιτήρια, ένα χάος (σαφώς προ κορονοϊού, αλλιώς από τον συνωστισμό θα ήμασταν τώρα όλοι διασωληνωμένοι). Το ματς μην φανταστείτε τίποτα κρίσιμο. Ατρόμητος - Αστέρας Τρίπολης έπαιζαν. Δεν κατάλαβα ποτέ τίποτα. Ούτε με ποιους ήμασταν, ούτε τι ακριβώς γινόταν από άποψη κανόνων ή υπερβολών του διαιτητή. Απλώς… με πήγε το κύμα! Ξεφώνιζαν; Ξεφώνιζα κι εγώ! Πανηγύριζαν; Να σου κι η δικιά σου να κάνει χαμούλη. Έβριζαν; Πρώτη και καλύτερη! Δεν ξέρω να σας πω αν έφταιγαν τα ντουμάνια από πάνω ή η αίσθηση του «ανήκειν». Το θέμα ήταν ότι ένιωσα παιδάκι που ανακαλύπτει μια κρυμμένη πτυχή του κόσμου, ένα κομμάτι ενός γαλαξία πολύ πολύ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛ «Κόμμα μπορείς να αλλάξεις αδερφέ, ομάδα όμως, όχι!», αναφώνησε αποφθεγματικά ο συνταξιούχος Γυμνασιάρχης προκαλώντας κύμα καταφατικών νευμάτων στους θαμώνες του μικρού κυψελιώτικου καφενέ. Βλέπετε, εκείνη την περίοδο είχαν παρατηρηθεί ιλιγγιώδεις ιδεολογικές «μεταμορφώσεις» [«κυβιστήσεις»] σχεδόν σε όλα τα πολιτικά κόμματα, με αποτέλεσμα το λαϊκό συνοικιακό στέκι να ομοιάζει συχνά με τηλεοπτικό πάνελ... Από την άλλη, βέβαια, ο παλιός εκπαιδευτικός είχε δίκιο, καθότι είναι πολύ δύσκολο για τον μέσο φίλαθλο να «αλλαξοπιστήσει» κατά τη διάρκεια του οπαδικού του βίου. Μολαταύτα, ο γράφων βρέθηκε κάποτε στην οριακή θέση να διανοηθεί να μεταπηδήσει από τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας στη Νέα Φιλαδέλφεια... Ήταν Άνοιξη του 1999 και οι νατοϊκές δυνάμεις σφυροκοπούσαν αδιακρίτως «στόχους» στη Σερβία. Οι «παράπλευρες απώλειες» δεδομένες! Τα αντανακλαστικά της επίσημης Πολιτείας από χλιαρά έως ανύπαρκτα… Τότε, ανάμεσα στις βόμβες και στα αποκαΐδια αυτού του άφρονος πολέμου, η Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπόλεως (ΑΕΚ) αποφάσισε και έπαιξε φιλικό αγώνα με την Παρτιζάν στο Βελιγράδι! Οι 22 ποδοσφαιριστές μπήκαν στο γήπεδο κρατώντας ένα πανό που έγραφε «NATO stop the war, stop the bombing». Στο 68' και ενώ το σκορ ήταν 1-1, οι φίλοι των δύο ομάδων έκαναν ειρηνική εισβολή στον αγωνιστικό χώρο και διέκοψαν την αναμέτρηση. Το χορτάρι γέμισε με αγκαλιές και χαμόγελα για λίγο, ενώ το βράδυ οι γλυκόπικρες «καληνύχτες» βρήκαν τους κιτρινόμαυρους Ενωσίτες στα πούλμαν της επιστροφής και τους Γιουγκοσλάβους Παρτιζάνους στα καταφύγια… Η Κλειώ, ως Μούσα της Ιστορίας, ξεφύλλισε τα κιτάπια της και κάνοντας μια μεγαλοπρεπέστατη μονοκοντυλιά σημείωσε την ημερομηνία: 7 Απριλίου 1999! Ήταν Μεγάλη Τετάρτη και ήταν η μέρα που σκέφτηκα ν’ αλλάξω ομάδα…

MAL...AKA ΚΑΙ MOUSAKA Μια ζωή στο πρόγραμμα. Όλα ένα πρόγραμμα, διακοπές με πρόγραμμα, όλη η ζωή μου ώρες και ημερομηνίες. Κανένας αυθορμητισμός, μέχρι εκείνη την ημέρα. Ντέρμπι των αιώνιων αντιπάλων Μπάγερν-Μπορούσια στο Αλιάνζ Αρένα... Αυτή είναι η ευκαιρία. Σακίδιο στην πλάτη, αεροδρόμιο, Μόναχο! Λεωφορείο για το Αλιάνζ, εισιτήριο στο χέρι και στην ουρά για την κερκίδα. Ανάμεσα σε γίγαντες, ντυμένους στα μπλε-κόκκινα, το 1.80μ μου, φάνταζε κοντό. Αρχίζω να πνίγομαι από τον κόσμο, από τους αγνώστους, ένας φόβος... Ησυχάζω, όταν βλέπω μαμάδες με παιδιά. Κάθομαι στο κάθισμα μουδιασμένη, δίπλα μου οι γίγαντες, όρθιοι, με μπύρες στα χέρια, να τραγουδούν το Mia San Mia και άλλα συνθήματα, να μιλούν δυνατά. Αυτή η βοή του γηπέδου, της κερκίδας, αυτή η ένταση πριν τον αγώνα. Το ματς ξεκινά, προσπαθώ να δω καθιστή, δεν θέλω να ενοχλώ, σηκώνομαι, ανασφάλεια. Τα λεπτά περνούν, χάνουμε ευκαιρίες αλλά είμαστε σαφώς καλύτεροι... Οι γίγαντες δίπλα μου έχουν ξενερώσει, οι μαμάδες μιλούν μεταξύ

μακρινού από την ιδιοσυγκρασία μου. Δε θυμάμαι

τους (μάλλον για τα παιδιά τους).

ποιος κέρδισε. Νομίζω ο Αστέρας. Και φυσικά δεν

Καλά ολόκληρο ταξίδι έκανα για

ξαναπάω γήπεδο, αυτό είναι σίγουρο. Αλλά εκείνη

να δω αυτό; Αγωνία... Επιθετικός

η Κυριακή σίγουρα δεν ήταν χαμένη...

μας μπαίνει στην περιοχή, σουτάρει και αστοχεί... Ένα «βάλτο ρε

ΑΝΤΑ ΚΟΥΓΙΑ

Η ΜΈΡΑ ΠΟΥ ΣΚΈΦΤΗΚΑ Ν’ ΑΛΛΆΞΩ ΟΜΆΔΑ

μαλάκα» βγήκε χωρίς να το θέλω απ’ το στόμα μου. Τρεις σειρές παρακάτω 4 κεφάλια γυρνούν προς τα μένα: «Κοπελιά από την Ελλάδα είσαι;» Τον υπόλοιπο αγώνα τον είδα τρεις σειρές παρακάτω. Κερδίσαμε (ευτυχώς). Η παράδοση θέλει μετά το γήπεδο να αναλύεις τον αγώνα με μια μπύρα (άντε 2) στη μπυραρία.

—Πού θα κοιμηθείς; —Δεν ξέρω, δεν έχω κλείσει. (Ο αυθορμητισμός με μάρανε...)

—Έλα, πάμε σπίτι, η Γκρέτα έχει

ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΜΑΤΣ

φτιάξει μουσακά.

ΜΑΡΓΑΡΊΤΑ Α. ΚΩΤΣΊΝΗ, ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΌΣΕΩΝ

H FOR ΩΝΙΚΌ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΌ ΡΙΟΔΙΚΌ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝ

ΤΟ ΑΘΛΗΤΙΚΌ ΠΕ

ΛΆΕΙ ΣΤΗΝ ΗΠΖ

ΝΌΗΜΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ ΜΙ

Ξεκινούν από το «παιχνίδι», ψάχνουν την κοινωνική-πολιτική σημασία των σπορ και φτάνουν στον ρόλο της κερκίδας. Αυτό το νήμα (που είναι σε κουβάρι) προσπαθούν να ξετυλίξουν. Καλό διάβασμα! Love the game. Respect the game. Reclaim the game…

FB Page: @humbazine Πόσα χρόνια κυκλοφορεί το περιοδικό; Από πού ορ-

μέσα του 1990. Από τότε σε κάθε γήπεδο (όχι μόνο

Αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε ατάκες του στυλ

μώμενοι αποφασίσατε την έκδοσή του;

στο ποδόσφαιρο), εκτελείται η τελετουργία του

«φυτώρια βίας και ναρκωτικών» μιλώντας για τα γή-

Το περιοδικό HUMBA! ήταν γέννημα του 2009.

humba με μικρές παραλλαγές, αλλά η κεντρική ιδέα

πεδα. Πρόκειται για έναν κοινωνικό χώρο που προ-

Τρεις από την τότε ενεργή συλλογικότητα (πρωτοπό-

είναι ίδια: οι παίκτες και οι οπαδοί κάθονται κάτω,

σελκύει χιλιάδες ανθρώπους όλων των φυλών, των

ρα, όχι μόνο για τα εγχώρια δεδομένα) των Radical

μετά χοροπηδούν και τραγουδούν όλοι μαζί. Το

ηλικιών και των στυλ και όπως σε οποιοδήποτε τέ-

Fans United, μιας πρωτοβουλίας διαφορετικών οπα-

humba δε σημαίνει κάτι, συμβολίζει όμως κάτι πολύ

τοιο χώρο ευδοκιμούν τα πάντα. Όλα τα καλούδια.

δών διαφόρων ομάδων που επιδίωκε να αρθρώσει

σημαντικό: πως οι οπαδοί –ούτε οι παίκτες, ούτε οι

Υγιεινά και ανθυγιεινά. Όμορφα και άσχημα. Ιδέες

λόγο υπεράσπισης των δικαιωμάτων τους κι αναζή-

προπονητές, ούτε οι παράγοντες– είναι τα πιο σημα-

προοδευτικές αλλά και αντιδραστικές. Από όλα έχει

τησης ενός αιρετικού κι εναλλακτικού λόγου απένα-

ντικά μέλη ενός αθλητικού συλλόγου. Αυτή ακριβώς

ο γηπεδικός μπαξές. Είναι γεγονός πάντως πως, ει-

ντι στη mainstream αντίληψη για «τα κακά παιδιά

η φιλοσοφία ενέπνευσε το περιοδικό HUMBA! που

δικά τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει στις κερκίδες

που διαφεντεύουν την εξέδρα», αποφάσισαν πως

κυκλοφορεί κάθε τρίμηνο από το 2010, αφιερωμέ-

κινήσεις που δείχνουν πως οι οπαδοί έχουν άποψη

χρειαζόταν η τακτική κυκλοφορία ενός εντύπου,

νο στην κοινωνική και πολιτική διάσταση των σπορ,

για διάφορα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και

κάθε τρεις μήνες. Πρώτον, για να γουστάρουν να

την εμπειρία του γηπέδου, την οπαδική κουλτούρα

τολμούν να την εκφράσουν δημόσια. Πολύ πρόσφα-

εκφράζουν τις σκέψεις τους, τη δημιουργικότητά

και τον κόσμο της κερκίδας.

το παράδειγμα ένα τεράστιο πανό των οπαδών του

τους κι ύστερα, να συγκροτήσουν μια κοινότητα

Ατρόμητου στη δεύτερη αγωνιστική του πρωταθλή-

ανθρώπων με παρόμοιο σκεπτικό με το δικό μας.

Βρίσκεστε στις θύρες κάθε εβδομάδα;

ματος με αφορμή τη συμπλήρωση 8 χρόνων από τη

Έτσι, λοιπόν, το σχέδιο ξεκίνησε να υλοποιείται πολύ

Γήπεδο πάμε από μικρά παιδιά. Σίγουρα δεν είμαστε

δολοφονία του Παύλου Φύσσα από φασίστες που

πετυχημένα –11,5 χρόνια ήδη– από τον Μάρτιο του

του καναπέ. Παλιότερα ήμασταν πιο τακτικοί θαμώ-

έλεγε: «ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΠΟΛΗ ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗ. ΠΑΥ-

2010. 41 τεύχη, λοιπόν, έως τώρα και σίγουρα δεν

νες της κερκίδας. Σε γήπεδα ανοιχτά και σε κλει-

ΛΟΣ ΦΥΣΣΑΣ ΠΑΡΩΝ». Αλλά, ναι, είναι γνωστό

θα το βάλουμε κάτω, χάρη στις βοήθειες δεκάδων

στά. Σε τσιμέντα και σε κλειστά γήπεδα-κλουβιά.

δεν χρειάζεται να το πούμε εμείς ή να το επιβεβαιώ-

ανθρώπων για την κυκλοφορία των τευχών και τη

Με βροχές, κρύα και λιοπύρι. Τα τελευταία χρόνια,

σουμε. Και βία υπάρχει και ναρκωτικά και συμπε-

στήριξη εκατοντάδων αναγνωστών. Την ορμή την

για διάφορους λόγους, προσωπικούς, αλλά και λόγω

ριφορές όχλου, αλλά δεν συμφωνούμε πως «αυτό

πήραμε από τις καλύτερες παραδόσεις του «αγγλι-

αντικειμενικών συνθηκών, η παρουσία μας στην εξέ-

είναι το γήπεδο». Είναι και πολλά άλλα ακόμα και

κού φουτμπόλ» που ήταν η κυκλοφορία αυτοσχέδι-

δρα έχει αραιώσει. Έχει αλλάξει αρκετά και η φάση

είναι ενοχλητικό να επικεντρωνόμαστε μόνο στα, ας

ων εντύπων από τις οπαδικές κοινότητες, τα λεγόμε-

με το γήπεδο. Δεν μας πολυαρέσει να το λέμε αυτό,

πούμε, κακώς κείμενα, έτσι δεν είναι;

να fanzines, αλλά και την παράδοση κάποιων ετών

αλλά είναι μάλλον αλήθεια: «όσοι και όσες έχουν

στον εγχώριο underground τύπο από τις αρχές του

ζήσει τα γήπεδα των 90s, με γεμάτα γήπεδα και

Υπάρχει ακόμα ρομαντισμός στο ποδόσφαιρο ή όλα

‘80 κι έπειτα.

φιλοξενούμενους οπαδούς στα ντέρμπι, δεν πολυ-

έχουν επαγγελματοποιηθεί στο έπακρο;

ψήνονται με τη σημερινή κατάσταση».

Αν υπάρχει κάποιο «βασικό συναίσθημα» για όλους

Τι σημαίνει HUMBA;

όσους παρακολουθούμε τις ομάδες μας είναι ακρι-

Ο διαιτητής σφυρίζει τη λήξη της αναμέτρησης,

Το περιοδικό διαβάζεται από το οργανωμένο κομ-

βώς αυτό, ο ρομαντισμός. Οπότε ναι, πέρα της

αλλά η δράση δεν τελειώνει. Το highlight του Σαβ-

μάτι των οπαδών; Ποιο είναι το κοινό σας;

όποιας ανάγκης για ένταξη σε μια ιδεατή κοινότη-

βατοκύριακου –η στιγμή που τα όρια μεταξύ παι-

Πολύ θα το θέλαμε. Ας είμαστε ειλικρινείς, βέβαια,

τα κι ακόμη χειρότερα της ανάγκης για να «νιώθει

κτών και οπαδών σπάνε– μόλις ξεκινάει. Οι παίκτες

πέραν των αρχικών μας τευχών που επιδιώξαμε να

κάποιος νικητής», ο ρομαντισμός είναι κυρίαρχος.

της ομάδας κατευθύνονται προς το πέταλο και με

φτάσουν σε όσα πιο πολλά σημεία γινόταν, ύστε-

Έτσι, τουλάχιστον, θέλουμε εμείς να νιώθουμε. Όσο

ενωμένα χέρια υποκλίνονται στους φιλάθλους τρεις

ρα ατόνησε η όποια ανάγκη δικτύωσης με το ορ-

για τον προφανή επαγγελματισμό, είναι αποτέλε-

φορές (με ζωντάνια και νεύρο σαν μια φορά), οι

γανωμένο κομμάτι των οπαδών. Πέρα από κάποιες

σμα της όλο και πιο έντονης ανάγκης του ύστερου

οποίοι με τέλειο συγχρονισμό ανταποδίδουν με τον

συγκεκριμένες λοιπόν παρέες, στο Αγρίνιο και στα

καπιταλισμού να επεκτείνει και να βαθαίνει την κερ-

ίδιο τρόπο την κίνηση των αθλητών. Αμέσως μετά, ο

Γιάννενα, δεν θα λέγαμε πως το κοινό μας είναι πι-

δοφορία του με τον έλεγχο κάθε πεδίου ανθρώπι-

οργανωτής της εξέδρας από τη βάση του ή πολλές

στοποιημένοι «οργανωμένοι οπαδοί». Το κοινό μας

νης δραστηριότητας. Από κει και πέρα, θα πρέπει να

φορές κάποιος παίκτης από την ομάδα παίρνει το

είναι άνθρωποι «χαμπαριασμένοι». Άνθρωποι που

τονίσουμε το ελπιδοφόρο μοντέλο των Αυτοοργα-

μικρόφωνο ή την ντουντούκα και απευθύνεται στο

την ψάχνουν, κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία, στα

νωμένων Αθλητικών Συλλόγων, που πέραν ενός δια-

κοινό λέγοντας «Gimmie an H» και μετά με την ίδια

δισκοπωλεία και σίγουρα δεν βολεύονται με την εύ-

φορετικού αθλητικού μοντέλου και μιας αντίπαλης

κραυγή ζητάει να του «δώσουν» ένα U, ένα M, ένα B,

κολη τάχα ανάγνωση των αθλητικών ιστοσελίδων.

κουλτούρας αξιών στην κυρίαρχη, προτείνουν και

ένα A. HUMBA! Μετά από κάθε γράμμα όλο το πέ-

μια διαφορετική ανάγνωση κοινωνικής οργάνωσης.

ταλο επαναλαμβάνει δυνατά. Η διαδικασία κλείνει

Τα γήπεδα είναι χώρος που μπορούν να ευδοκιμή-

φωνάζοντας όλοι μαζί ένα σύνθημα.

σουν ιδέες; Η κύρια άποψη είναι πως είναι πλέον το

Το humba ξεκίνησε από τους οπαδούς της Mainz στα

γήπεδο αποτελεί φυτώριο βίας και ναρκωτικών.

5x5 ΠΟΡΩΣΗ EΔΩ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΖΙΝΤΑΝ Να είναι Τρίτη. Να βρέχει. Δέκα το βράδυ. Μετά το φροντιστήριο, το ντελίβερυ, το ραντεβού με τη φίλη σου ή μετά από έναν τσακωμό στο σπίτι. Παίρνεις τη φανέλα, αυτήν την αγαπημένη με το νούμερο 5, τις κάλτσες, τις επικαλαμίδες και το παγωμένο μπουκάλι με νερό. Φτάνεις και το πράσινο χαϊδεύει τα μάτια σου. Το βήμα γίνεται ταχύ. Κοιτάς μέσα από το συρματόπλεγμα τις πορτοκαλί και τις κίτρινες φανέλες να πηγαινοέρχονται. Άντε να τελειώνουν οι άμπαλοι να μπούμε εμείς. Η παρέα αρχίζει να μαζεύεται. Πειράγματα. «Πόσα θα φας σήμερα, ρε μανταλάκια;», «Μόνο με πέναλντι βάζεις γκολ, ρε κρέας». Γέλια. Πάντα υπάρχει στην ομάδα ο πιο σοβαρός που θέλει τακτική, θέσεις και συστήματα. Πάντα υπάρχει και ο αφασίας που χάνει γκολ μπροστά σε άδειο τέρμα. Και ο πιο ηλικιωμένος, γέρο θα τα φτύσεις σήμερα.

Τα social

τα ποδοσφαιρικά

Εκεί που το ρομαντικό ποδόσφαιρο συναντάει τη σύγχρονη τεχνολογία, ξεπηδούν μικρά διαμάντια ιστορίας, εικόνων και ήχων. Και το facebook ενδείκνυται γι’ αυτήν τη μαγική συνάντηση. Ρομαντικοί του ποδοσφαίρου, φανατικοί της Κυριακής, νοσταλγοί εκείνης της ανόθευτης αγάπης για το αυθεντικό ποδόσφαιρο –εκείνο που βρίσκεται μακριά από βία και στοιχηματικές παράγκες– συναντιούνται σε σελίδες του πιο χαρακτηριστικού φαινομένου της σύγχρονης ζωής. Και εκεί λες για μία φορά «ωραία τα social media». Κάπως έτσι ψηφίσαμε τις αγαπημένες μας σελίδες στο facebook σχετικά με το ποδόσφαιρο. Εκεί που παρελαύνουν ιστορικά στοιχεία, ρομαντικά posts της νοσταλγίας για μια άλλη εποχή, φωτογραφίες από σημερινούς αγώνες από όλο τον κόσμο και πολλά πολλά άλλα.

The Football Romantics Η καθημερινή δόση από λίγο ρομαντισμό στο ποδόσφαιρο βρίσκεται σε αυτήν ακριβώς τη σελίδα: @thefootballromantics. Εδώ θα βρείτε άρθρα για αρκετά άγνωστα ιστορικά στοιχεία σχετικά με το ποδόσφαιρο. Ποδοσφαιριστές και ομάδες που έγραψαν ιστορία, άγνωστες πτυχές του ελληνικού ποδοσφαίρου, πλούσιο φωτογραφικό υλικό και βίντεο μας κάνουν ένα ταξίδι στο πιο αγαπημένο άθλημα ανά τον κόσμο. Κι αν δεν είστε των social, μπορείτε να ακολουθήσετε το site της ΕΥΑΠ (Έλληνες Υποστηρικτές Αγγλικού Ποδοσφαίρου) και συγκεκριμένα τη στήλη τους The Football Romantics που ανανεώνεται συχνά. Πέρα όμως από όλα αυτά τα «πρακτικά», η σελίδα, τελικά, προάγει την αλληλεγγύη και την αθλητική παιδεία που όλοι θα έπρεπε να έχουμε σε μια εποχή που ακόμη και οι μεγαλύτερες αγάπες –όπως αυτή για το ποδόσφαιρο– διαβρώνονται.

Και ο ξερόλας. Και ο πνευμόνιας και η μπαλαρίνα. Οι προηγούμενοι φεύγουν με τσακωμούς, κάποιοι «τι έχασες, ρε μαλάκα», με ιαχές άλλοι... Μπαίνεις μέσα και πας στον πάγκο. Περπατάς και νιώθεις το χορτάρι να σου μιλάει. Σκέφτεσαι το πέταλο γεμάτο οπαδούς (δεν υπάρχουν). Ακούς τα συνθήματα και τα τύμπανα (δεν υπάρχουν). Ξεχνάς δουλειά, γκόμενα, αφεντικό και προβλήματα (υπάρχουν). Δένεις τα παπούτσια. Ιεροτελεστία. Σηκώνεσαι. Μία μπάλα έρχεται στα πόδια σου. Δεν την ακουμπάς ακόμα. Κάνεις διατάσεις, ασκήσεις, πηδηματάκια, σπριντάκια. Ένας προπονητής σε κοιτάει και ελπίζει σ’ εσένα (δεν υπάρχει). Ακουμπάς την μπάλα. Την σηκώνεις στον αέρα. Την στέλνεις προς το τέρμα, άλλοτε με δύναμη άλλοτε χαλαρά. Το πώς θα πάει η πρώτη μπαλιά είναι οιωνός. Στο γάμα... Ακούς το δίχτυ να σπαρταράει. Σηκώνεις το γιακά. Τεντώνεις τα κορδόνια. Χαμογελάς στην όμορφη της εξέδρας (δεν υπάρχει). Αρχίζεις τις πασούλες. Φορτώνεις, μετράς τους αντιπάλους με κρυφές ματιές, μην μας πάρουν και για τίποτα φλώρους... Λέτε στα γρήγορα τις θέσεις, τώρα δεν υπάρχουν πειράγματα, αλλά ευχές και ντοπάρισμα. Ξεκινάμε!

Κάθε Κυριακή Καλύτερα να μην μιλήσουμε εμείς για τη σελίδα @kathekyriaki, αλλά η ίδια η περιγραφή της: «Καμιά άλλη πτυχή της καθημερινής ζωής του ανθρώπου δεν έχει συνδεθεί τόσο άμεσα με μια συγκεκριμένη μέρα όπως το Ποδόσφαιρο με την Κυριακή [...]». Αδιαμφισβήτητα, για κάποιους από εμάς, το ποδόσφαιρο είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό άθλημα, καθώς αποτελεί μέρος, όχι μόνο των σαββατοκύριακών μας αλλά και της καθημερινότητάς μας. Η ανταλλαγή απόψεων αλλά και αναμνήσεων με ανθρώπους που μοιραζόμαστε ένα κοινό πάθος, έχοντας έναν κοινό κώδικα, ήταν το βασικότερο μας κίνητρο για να φτιάξουμε τη σελίδα του «Κάθε Κυριακή». Από τους καθεδρικούς ναούς του ποδοσφαίρου μέχρι το τελευταίο τοπικό γήπεδο με χωμάτινη επιφάνεια, η αγάπη για το άθλημα είναι η ίδια και αυτή θέλουμε να αναδείξουμε». Αν ακόμη αδυνατείτε να ασχοληθείτε με το facebook έστω και ποδοσφαιρικά, το site http://kathekyriaki.weebly.com/ θα σας ανταμείψει με αφιερώματα, απόψεις, σχολιασμό της επικαιρότητας και ποδοσφαιρικές ιστορίες.

Ultras World Και πάμε στα... διεθνή με τη σελίδα @ultrasworld_official, όπου σε υποδέχονται με το αμίμητο «αν δεν είσαι ένας από εμάς, δεν θα καταλάβεις». Και επειδή δεν είμαι μία απ’αυτούς και σίγουρα δεν κατάλαβα τίποτα, είπα να το ψάξω. Οι πληροφορίες που βρήκα είναι αμφιλεγόμενες: από τη μία παρουσιάζονται ως μία διεθνής ομάδα υποστηρικτών του ποδοσφαίρου, με αγνή αγάπη για την ομάδα τους (όποια κι αν είναι δεν έχει σημασία, όσοι ανήκουν στους Ultras αλληλοϋποστηρίζονται), ενώ από την άλλη παρουσιάζονται ως φανατικοί, με ακραίες συμπεριφορές στα γήπεδα. Σε κάθε περίπτωση, η σελίδα συνδέει όλο τον κόσμο, με φωτογραφίες και βίντεο από αγώνες παλιούς και σύγχρονους. Το μότο δε «Against Modern Football» διατηρείται σε κάθε ποστ με τη μορφή hashtag.

Ζιντάν (υπάρχει), το νου σου! ΖΙΝΤΑΝ

ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΜΑΤΣ

Ηρώδειο Πάρκο ΛΕΩΦ. ΔΕΚΕΛΕΊΑΣ 51, ΝΈΑ ΦΙΛΑΔΈΛΦΕΙΑ | Τ.: 210 25 28 918 ΗΡΩΔΕΙΟ ΠΑΡΚΟ

@IrodioParko

Δεν ξέρουμε αν είσαι του «Ηρωδείου» ή του «Γηπέδου», όμως μέσα από το αφιέρωμα μάθαμε ότι και τα δύο συνδυάζονται μια χαρά! Όσο για το Ηρώδειο Πάρκο στη Νέα Φιλαδέλφεια είναι η ζωντανή απόδειξη αυτού.

Elegant διακόσμηση με χαλαρή και παρεΐστικη ατμόσφαιρα. Προσεγμένο μενού και φιλικά πρόσωπα, Γκαζόν και συντριβάνια που δίνουν ανάσα στην ποδοσφαιρική γειτονιά της Φιλαδέλφειας. Αυτά και άλλα πολλά ήρθε να συνταιριάξει το Ηρώδειο Πάρκο που πια έχει γίνει στέκι για όλα τα γούστα. All day προορισμός, το περιβάλλον μοιάζει με όαση, αφού νομίζεις ότι βρίσκεσαι εκτός πόλης. Από το πρωί, γλυκιές και αλμυρές απολαύσεις έρχονται στο τραπέζι σου. Το brunch φυσικά και δεν λείπει από το Ηρώδειο, ούτε και τα all day snacks. Όταν δύει ο ήλιος, τα κοκτέιλς που γαργαλούν τον ουρανίσκο μας προσθέτουν στη δροσιά και στην εξωτική αίσθηση του χώρου. Δεν είναι τυχαίο ότι έρχονται σε ποτήρια που θυμίζουν Χαβάη, Κούβα ή Μπαλί… Όμως, θα βρείτε κι έναν πλούσιο κατάλογο σε κλασικά και διαχρονικά ποτά. Αν θέλετε να αναλύσετε το ματς που μόλις είδατε με άνεση και περιποίηση, το Ηρώδειο είναι η καλύτερη περίπτωση.

Αυλή Μεζέ

ΑΝΘΈΩΝ 37-39, ΆΝΩ ΠΑΤΉΣΙΑ | Τ.: 210 25 86 424 Αυλή-Μεζεδοπωλείο

Avli meze

Ανάμεσα στις περιοχές που φέρνουν στον νου αυτόματα ποδοσφαιρικές αναμνήσεις είναι η Φιλαδέλφεια και τα Άνω Πατήσια που συνδέονται με το ιστορικό γήπεδο της Ριζούπολης. Εκεί δίπλα, θα βρείτε και την «Αυλή».

Αγνή αγάπη και για το φαγητό, αλλά και για το ποδόσφαιρο κρύβεται μέσα στη φιλόξενη «Αυλή» των Άνω Πατησίων. Εκεί στα στενά κοντά στο γήπεδο, από το 2011, βρίσκεται οικογενειακή ταβέρνα που η ποιότητα και το μεράκι τη χαρακτηρίζουν και σε μεταφέρουν σε εκείνες τις εποχές που η ταβέρνα έφερνε στο τραπέζι μας γεύσεις που δεν είχαν σε τίποτα να ζηλέψουν το σπιτικό φαγητό. Μενού που σε τρελαίνει, γεμάτο με λαχταριστούς πολίτικους μεζέδες, σαλάτες, ποικιλία σε ορεκτικά, ποιοτικό κρέας, όλα χειροποίητα και φρεσκομαγειρεμένα, από τα πιο προσεκτικά επιλεγμένα υλικά. Ατμόσφαιρα οικογενειακή και παρεΐστικη, ξέρεις ότι οι άνθρωποι της «Αυλής» θα προσφέρουν με την εξυπηρέτηση και τη φιλοξενία τους τις καλύτερες αναμνήσεις γύρω από ένα γεμάτο τραπέζι, πριν, μετά ή ανεξάρτητα από το γήπεδο. Μην περιμένετε όμως μόνο κιτρινόμαυρες φανέλες. Στην «Αυλή» όλοι οι καλοί χωράνε.

ΜΙΑ ΓΥΝΑΊΚΑ ΣΤΗ ΣΈΝΤΡΑ Την Αλεξία Τσινιάρου την γνώρισα σε ένα θέατρο, αλλά έμαθα γρήγορα ότι διέπρεπε στα γήπεδα. Μεγάλωσε στην Κατερίνη, ξεκίνησε ως σέντερ φορ και κατέληξε να παίζει μπακ χαφ και αριστερό μπακ. Έπαιξε στον «Βατανιακό», στη συνέχεια στις Ακαδημίες του Ολυμπιακού, στις «Πιερίδες Μούσες», ενώ όταν ήρθε Αθήνα για να σπουδάσει Φυσικοθεραπεία (την άλλη μεγάλη της αγάπη) συνέχισε

στον Α.Ο. Πειραιά, στη Λαμία, στον Φοίνικα Αγίας Σοφίας και στην Α.Ε. Καλαμακίου-Αλίμου. Εξαιτίας ενός τραυματισμού, σταμάτησε να παίζει και βρέθηκε να ασκεί τη φυσικοθεραπεία στις ακαδημίες του Ατρομήτου και πλέον σε ιδιωτικό θεραπευτήριο. Θα την βρείτε και στο Instagram με βίντεο για τη σωματική άσκηση και ευεξία. Ίσως και να γυρίσει στα γήπεδα που τόσο της λείπουν. Ποιος ξέρει;

Πώς μπήκε το ποδόσφαιρο στη ζωή σου; Νομίζω οφείλεται στον αδερφό μου, τον Σάκη. Όταν ήμουν μικρή ασχολιόταν πάρα πολύ μαζί μου, αλλά φυσικά δεν υπήρχε περίπτωση να παίξει μαζί μου κούκλες, για παράδειγμα! Επομένως, το ποδόσφαιρο ήταν μονόδρομος. Εκείνα τα παιχνίδια ήταν η πρώτη μύηση, αφού και κόλπα μου έμαθε και τους κανόνες. Ήμουν κι εγώ δραστήρια, δεν μου άρεσε να μένω μέσα στο σπίτι. Τότε έκανα ενόργανη και μπαλέτο! Το ποδόσφαιρο το κρατούσα για τα διαλείμματα στο σχολείο. Άκουγα όμως καλά σχόλια από τον γυμναστή κι έτσι, από το μπαλέτο και την ενόργανη βρέθηκα στα γήπεδα.

ματισμό και άργησα να επανέλθω, είπα να ασχοληθώ πιο σοβαρά με τη φυσικοθεραπεία.

Οι γονείς σου πώς αντέδρασαν; Κοίτα, η μαμά μου φοβήθηκε ότι θα στραβώσουν τα πόδια μου. Η αδερφή μου έλεγε ότι θα γίνω «αγοροκόριτσο». Ο μπαμπάς μου από την άλλη είχε έναν φόβο. Προσπαθούσε να με προειδοποιήσει ότι είναι σκληρό άθλημα, ότι έχει και τραυματισμούς και βία. Μου έλεγε ότι είναι βαρύ για μια κοπέλα, αφού θα έπαιζα με αγόρια.

Στο εξωτερικό είναι πιο ανεπτυγμένο το γυναικείο ποδόσφαιρο; Ασυζητητί. Εμείς είμαστε πολύ πίσω. Ας βάλουν όλες τις κατηγορίες του γυναικείου ποδοσφαίρου στο στοίχημα, να δεις τι έχει να γίνει!

Δεν υπήρχε ομάδα για κορίτσια στην Κατερίνη; Υπήρχε μία γυναικεία ομάδα τότε. Αλλά ήταν μεγάλα τα κορίτσια, δεν μπορούσες να παίξεις, αν ήσουν παιδί. Έπρεπε να είσαι ή πάνω από 12 ή πάνω από 15 χρονών. Εγώ ξεκίνησα στα 10. Όταν ήρθε η ηλικία μου να φύγω και να παίξω με τις κοπέλες, ο μπαμπάς μου δεν ήθελε, γιατί όσο έπαιζα με αγόρια υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός και γινόμουν καλύτερη. Έπαιξες επαγγελματικά λοιπόν. Ναι, αλλά κατά την άποψή μου δεν υπάρχει επαγγελματικό γυναικείο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα. Τι εννοώ με αυτό. Ναι, υπάρχει και στο γυναικείο ποδόσφαιρο η Α', η Β' και η Γ' Εθνική που ήμουν κι εγώ, αλλά ούτε το επίπεδο, ούτε οι συνθήκες κάτω από τις οποίες διεξάγονται οι αγώνες γυναικείου ποδοσφαίρου είναι ίδιες με αυτές του αντρικού. Όταν μέσα σε μία σεζόν, έχεις να παίξεις 6-8 αγώνες, όταν δεν πληρώνεσαι από αυτό, αντίθετα βάζεις και από την τσέπη σου (από τα ρούχα και τα εισιτήρια, μέχρι την αμοιβή του φυσικοθεραπευτή), μόνο επαγγελματικό δεν μπορείς να το χαρακτηρίσεις. Δεν υπάρχουν καν χορηγίες. Αυτό γίνεται κουραστικό κάποια στιγμή. Κι όταν έπαθα ένα σοβαρό τραυ-

Αν οι συνθήκες ήταν διαφορετικές θα το συνέχιζες για όσο σε έπαιρνε ηλικιακά; Σίγουρα. Μου λείπει πάρα πολύ. Όταν βλέπω στην τηλεόραση αγώνα, με πιάνει νοσταλγία. Όμως ο αθλητισμός απαιτεί θυσίες. Πώς συνδυάζεται με μια δουλειά; Δεν είναι πάντα εφικτό να τα κάνεις όλα μαζί. Ίσως σταματούσα, όταν θα έκανα οικογένεια. Αλλά πολλές γυναίκες το συνδύαζαν. Στα αποδυτήρια θυμάμαι να φέρνουν πολλές φορές και τα παιδιά. Αξιοθαύμαστο.

Πώς αντιμετώπιζαν οι άντρες που βγαίνατε ραντεβού ή ήσασταν μαζί το γεγονός ότι έπαιζες ποδόσφαιρο; Γενικώς, φαινόταν περίεργο. Τους έκανε εντύπωση. Κάποιοι σνόμπαραν, κάποιοι ενθουσιάζονταν γιατί τους φαινόταν πολύ διαφορετικό. Καλά, υπήρχαν και κάποιοι που αναρωτιούνταν αν είμαι ομοφυλόφιλη! Με τούτα και με κείνα, δεν ήταν το πρώτο πράγμα που έλεγα για μένα. Πάντως, με όσους ήμουν μαζί, τους άρεσε. Έρχονταν και σε αγώνες, αλλά ντρεπόμουν, το απέφευγα. Και μέσα στην ομάδα; Τα ίδια! Όταν έπαιζα με τα αγόρια, υπήρχαν κάποια παιδιά που με έβλεπαν ανταγωνιστικά. Βέβαια, ήμασταν σε μικρή ηλικία. Αλλά έβγαζαν κόμπλεξ. Γιατί ένα κορίτσι να παίζει ποδόσφαιρο, ενώ είναι αντρικό άθλημα; Είχα σκληρά μαρκαρίσματα, άτοπα φάουλ και διάφορα άλλα. Μέχρι και τα «αστέρια» της ομάδας κομπλεξάρονταν. Δε δέχονταν ότι ένα κορίτσι μπορεί να είναι καλό σε κάτι που κάνουν τ’ αγόρια. Όμως, υπήρχαν κι άλλοι που δεν είχαν πρόβλημα. Παθιαζόσουν όταν έβλεπες ή βλέπεις ματς; Πλάκα κάνεις; Εννοείται. Ειδικά παλιά γινόταν χαμός. Θυμάμαι τον πατέρα μου μέχρι και ν’ ανοίγει σαμπάνιες! Κι έχουμε πάει και πολύ γήπεδο μαζί.

Την ώρα που έπαιζες; Άσ’ το! Και έβριζα και εκνευριζόμουν και τσαμπουκαλευόμουν. Εμένα μου γυρνούσε το μυαλό με το πρώτο φάουλ. Τρελαινόμουν. Λες και δεν έβλεπα μπροστά μου. Με διαιτητές δεν έχω τσακωθεί τόσο πολύ, αλλά με αντίπαλες ναι. Στο μεταξύ, είμαι κοντούλα, με λεπτή φωνή, ο μπαμπάς μου είναι παπάς, δεν μου το είχε κανείς! Τι θεωρείς ότι κάνει κάποιον καλό παίκτη στο ποδόσφαιρο; Πρώτον, να μπορεί το σώμα να ακολουθήσει αυτό που δίνει εντολή το μυαλό. Νομίζω ότι οι δυνατοί παίκτες είναι αυτοί που παίζουν έξυπνη μπάλα. Εξίσου σημαντικό για μένα είναι η ψυχή. Αυτή η θέληση, αυτό το πείσμα να κοιτάζεις μόνο τη νίκη και τίποτα άλλο. Το ποδόσφαιρο είναι μάχη στη μάχη. Διεκδίκηση στη διεκδίκηση. Ποιος ήταν ο καλύτερός σου αγώνας; Δύο αγώνες με τον αγαπημένο μου προπονητή, τον Τάσο Φλέγγα. Αγαπημένος γιατί ήταν πρώτα άνθρωπος και μετά προπονητής. Τον είχα σε δύο ομάδες. Ήταν, λοιπόν, ένα παιχνίδι στη Ρόδο στο οποίο μου είπε ότι ήμουν συγκινητική. Εκείνη τη μέρα, πήρα και από την αντίπαλη ομάδα (παίκτριες και θεατές) συγχαρητήρια. Θυμάμαι κι άλλον έναν, στο Ηράκλειο με τον Εργοτέλη, όπου επίσης άκουσα τη λέξη «διαστημική» και είχα πάλι την αποδοχή από τους αντιπάλους. Και όλοι οι αγώνες στους οποίους είχα στην κερκίδα τους δικούς μου ανθρώπους. Ειδικά τα ανίψια μου! Τι σε έμαθε το ποδόσφαιρο για τη ζωή; Μέσα από το ποδόσφαιρο δούλεψα πολύ τη μαχητικότητά μου, την αυτοπεποίθησή μου. Έμαθα ότι στη ζωή υπάρχουν αγώνες που πρέπει να τους δώσεις και να μην παραιτηθείς. Και ακόμη και να μην φέρεις τη νίκη, πρέπει να συνεχίσεις να προσπαθείς γι’ αυτό που θέλεις. Είδα βέβαια και άσχημες πλευρές. Έμαθα, όμως, τι σημαίνει ομαδικότητα, αλληλεγγύη, στήριξη. Κρατάω τα καλά και τις μεγάλες συγκινήσεις στο γήπεδο. Ο αθλητισμός –γενικά, όχι μόνο το ποδόσφαιρο– τα καλλιεργεί σε όλα αυτά. Και όλα τα παιδιά καλό είναι να ξεκινούν από νωρίς ένα άθλημα. Και για το σώμα και για την ψυχή.

Ο ΜΊΚΗΣ ΚΑΙ Η ΜΠΆΛΑ Ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν μεγάλος λάτρης του ποδοσφαίρου και οπαδός του Ολυμπιακού. Σε δή-

ΉΞΕΡΕΣ ΠΩΣ;

σκηνή μας ήμασταν μοιρασμένοι Ολυμπιακοί -

ΑΝΑΚΩΧΉ ΜΕ ΜΠΆΛΑ

Παναθηναϊκοί. Και όμως παλεύαμε μαζί για τα

Τα Χριστούγεννα του 1914, κατά τη

λωσή του είχε υποστηρίξει: «Στη Μακρόνησο, στη

ιδανικά μας. Υποτιμούν το ποδόσφαιρο, ενώ είναι βάση σε μια κοινωνία. Πρώτα παίζεις μπάλα και επιλέγεις ομάδα και μετά γίνεσαι γιατρός, δικηγόρος ή αποκτάς οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα ή και κόμμα. Ο ελληνικός λαός ζει με το ποδόσφαιρο. Η ομάδα του είναι ιδανικό, είναι όραμα, είναι η πίστη του. Οι ποδοσφαιριστές είναι είδωλα συνδεδεμένα με τα όνειρα και τα ιδανικά του. Είναι σαν τους ήρωες του ′21, σαν τον Καραϊσκάκη. Εγώ είχα δύο «κακά», ήμουν και ποδοσφαιρόφιλος και αριστερός».

διάρκεια του Α′ Παγκοσμίου Πολέμου, στα χαρακώματα της πόλης Ιπρ, συμβαίνει μια ιδιότυπη ανακωχή. Ο Α′ Παγκόσμιος Πόλεμος ήδη αριθμούσε τέσσερις μήνες εχθροπραξιών. Ο εν λόγω πόλεμος ήταν ο σκληρότερος και φονικότερος απ’ όσους η ανθρωπότητα είχε ζήσει μέχρι τότε και τη νίκη, υπέρ των συμμαχικών δυνάμεων της Αντάντ, έκρινε το δυτικό μέτωπο. Εκεί τέθηκαν αντιμέτωπες οι δυνάμεις της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας με αυτές της Γαλλίας, της Βρετανίας, του Βελγίου και, αργότερα, των ΗΠΑ. Λίγες ώρες πριν τα Χριστούγεννα, μερικοί Γερμανοί στρατιώτες σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλή ιδέα να στολίσουν τη δική τους πλευρά των χαρακωμάτων. Έβαλαν μικρά κεράκια πάνω στα δέντρα και άρχισαν να τραγουδούν τα κάλαντα.

ΚΑΙ ΑΥΤΌ ΟΙ ΑΡΧΑΊΟΙ ΈΛΛΗΝΕΣ; Οι Άγγλοι περηφανεύονται για την «ανακάλυψη» του ποδοσφαίρου όπως την ξέρουμε. Σίγουρα, εκείνοι ήταν οι πρώτοι που οργάνωσαν πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, ενώ το λεγόμενο «ποδόσφαιρο του όχλου» ήταν πολύ συνηθισμένο στη Βρετανία. Ωστόσο, μία απεικόνιση σε αρχαίο ελληνικό λήκυθο, που δείχνει έναν νεαρό άντρα να ισορροπεί μία μπάλα στον δεξιό του μηρό, τεκμηριώνει ότι μάλλον και αυτό το άθλημα, το επινόησαν πρώτοι οι αρχαίοι! Το άθλημα που παιζόταν με μπάλα στην αρχαία Ελλάδα, λεγόταν «επίσκυρος» και οι δύο αντίπαλες ομάδες αποτελούνταν από 14 παίκτες. Παιζόταν κυρίως από άντρες, αλλά σε αυτήν εξασκούνταν και οι γυναίκες. Η μπάλα ήταν φτιαγμένη από κομμάτια δέρματος, ραμμένα μαζί με εντόσθια ζώων. Εξωτερικά ήταν ζωγραφισμένη με έντονα χρώματα. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου πάντως αναγνωρίζει την επίσκυρο ως μία από τις πρώτες μορφές ποδοσφαίρου.

Απέναντι, κάποιοι Βρετανοί, άρχισαν

ΦΙΛΙΚΌ ΧΩΡΊΣ ΟΡΑΤΌΤΗΤΑ

και αυτοί να τραγουδούν στη δική τους

To 1945, Άρσεναλ και Ντινάμο Μόσχας έπαιξαν

ότι αν κάποιος έκανε το πρώτο βήμα

ένα φιλικό κάτω από πυκνή ομίχλη στο White Hart Lane. Παρά την επιθυμία των παικτών να αναβληθεί εξαιτίας των συνθηκών, ο ρέφερι της αναμέτρησης επέμενε πως το φιλικό μπορούσε να διεξαχθεί. Η ομίχλη ήταν τόσο πυκνή που το ματς εξελίχθηκε σε... κωμωδία. Η Ντινάμο Μόσχας έκανε αλλαγές αλλά χωρίς να αντικαθιστά παίκτες, με μαρτυρίες οπαδών που παρακολουθούσαν το παιχνίδι να κάνουν λόγο για την παρουσία... 15 ποδοσφαιριστών της ρωσικής ομάδας στον αγωνιστικό χώρο! Παίκτης της Άρσεναλ που αποβλήθηκε, λίγα λεπτά αργότερα κατάφερε να ξανατρυπώσει στον αγωνιστικό χώρο και να παίξει στο υπόλοιπο της αναμέτρησης. Ο γκολκίπερ των Λονδρέζων αδυνατώντας να δει στο μισό μέτρο τράκαρε με το δοκάρι και βγήκε νοκ-άουτ, με έναν θεατή να παίρνει τη θέση του για να συνεχιστεί το φιλικό.

γλώσσα. Όλα αυτά συνέβαιναν ενώ η κάθε πλευρά ήταν κρυμμένη. Ο φόβος και άφηνε τη θέση του, θα έκανε και το μοιραίο λάθος, παρέλυε τις αισθήσεις. Κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη κι ύστερα από λίγη ώρα άρχισαν και οι ανταλλαγές ευχών και δώρων ανάμεσα στους στρατιώτες, που σύντομα συναντήθηκαν στη νεκρή ζώνη. Ουίσκι, τσιγάρα και σοκολάτες άλλαζαν χέρια. Οι στρατιώτες άφησαν τις εχθροπραξίες, τραγούδησαν την Άγια Νύχτα και κλότσησαν μια αυτοσχέδια μπάλα, φτιαγμένη από άχυρο και δεμένη με σύρμα. Το ιδιαίτερο ματς συνέβη χωρίς διαιτητή και κέρδισαν οι Γερμανοί. Η άτυπη εκεχειρία επεκτάθηκε κατά μήκος των 800 χιλιομέτρων του δυτικού μετώπου, όπου στρατοπέδευαν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο στρατιώτες.

SUBBUTEO VS ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΆΚΙ ΣΗΜΕΙΏΣΑΤΕ Χ Το Subbuteo είναι ένα σύνολο από επιτραπέζια παιχνίδια προσομοίωσης ομαδικών αθλημάτων, αλλά έχει συνδεθεί κυρίως με το ποδόσφαιρο. Ευρεσιτεχνία του Πέτερ Αντόλφ, κυκλοφόρησε το 1947 και το πρώτο σετ Subbuteo αποτελείτο από τέρματα που κατασκευάζονταν από σύρμα με δίχτυα από χαρτί, μπάλα από οξική κυτταρίνη και φιγούρες από χαρτόνι σε δύο βασικά χρώματα (κόκκινα πουκάμισα με άσπρο σορτσάκι και μπλε πουκάμισα με λευκά σορτς) με βάσεις από κουμπιά. Η προέλευση του επιτραπέζιου ποδοσφαίρου ανάγεται στο 1921, όταν ο Harold Searles Thornton από το Ηνωμένο Βασίλειο κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το παιχνίδι ως «συσκευή για το παιχνίδι ενός επιτραπέζιου ποδοσφαίρου». Πήρε το όνομα foosball και η σχεδιαστική του έμπνευση προήλθε από ένα κουτί σπίρτα. Παρ’ όλα αυτά, το βελγικό περιοδικό Le Soir illustré ισχυρίστηκε το 1979 ότι ο Γάλλος εφευρέτης Lucien Rosengart (1881–1976) ξεκίνησε το επιτραπέζιο ποδόσφαιρο τη δεκαετία του 1930, όταν έψαχνε πράγματα για να διασκεδάσει τα εγγόνια του κατά τους κρύους χειμερινούς μήνες. Πλέον, έχει αναγνωριστεί επίσημα ως άθλημα-χόμπι και υπάρχει επίσημη Διεθνής Ομοσπονδία Επιτραπέζιου Ποδοσφαίρου.

ΤΟ ΠΟΔΌΣΦΑΙΡΟ ΣΤΗΝ ΤΈΧΝΗ

Φυσικά και το πιο δημοφιλές άθλημα του πλανήτη θα είχε απασχολήσει τις Τέχνες. Βιβλία και ταινίες που μεταφέρουν το μοναδικό αίσθημα του παίκτη ή του οπαδού, τραγούδια και στίχοι που φωτίζουν μικρές στιγμές της καθημερινότητας, πίνακες που δίνουν την απόχρωση του παιχνιδιού, όλα σε μία σελίδα!

Ταινίες

Any Given Sunday/Κάθε Κυριακή (1999) Με Al Pacino στον πρωταγωνιστικό και Oliver Stone στο τιμόνι, πώς να μη βγει μια αξιομνημόνευτη ταινία; Το αμερικανικό ποδόσφαιρο και το παρασκήνιό του φωτίζονται μέσα από τα μαγικά της 7ης Τέχνης.

Friday Night Lights/Κυνηγώντας το Όνειρο (2004) Πριν την αγαπημένη σειρά του NBC και βασισμένη στο καταξιωμένο βιβλίο του Buzz Bissinger, το οποίο ενέπνευσε το όλο θέμα, ο σκηνοθέτης Peter Berg ανέδειξε τον τρόπο με τον οποίο το ποδόσφαιρο στο γυμνάσιο είναι θρησκεία για τις μικρές πόλεις της Αμερικής.

Offside (2006) Ιρανική ταινία σε σκηνοθεσία Jafar Panahi με θέμα μια παρέα κοριτσιών που προσπαθούν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου, κατά το οποίο απαγορεύεται η παρουσία τους λόγω φύλου. Η ταινία γυρίστηκε στο Ιράν, αλλά η προβολή της εκεί απαγορεύτηκε.

Στίχοι

«Κι αν η φτώχεια διαρκώς μας βασανίζει είναι στρογγυλή η μπάλα και γυρίζει» Τραγούδι: Σαν κερδίσω το Προπό, Στίχοι: Μπάμπης Μπακάλης, Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης «Η ένδοξη ομάδα μας / λέει δεν είν’ της πλάκας / φτάνει να `ναι ευνοϊκός / λέει κι ο καιρός / Μια βροχή, μια βροχή θα μας σώσει / να βραχεί το γκαζόν» Τραγούδι: Μια βροχή θα μας σώσει, Συνθέτης / Στιχουργός/ Ερμηνεία: Κώστας Τουρνάς «Κι εγώ με το κορίτσι π’ αγαπούσα / μαλώσαμε απόψε δυστυχώς / Χωρίσαμε κι η μπάλα είν’ η αιτία / και τώρα έχω μείνει μοναχός» Τραγούδι: Ποδόσφαιρο και χωρισμός, Στίχοι: Μπάμπης Μπακάλης, Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης

Πίνακας

Πίνακας του Βασίλη Διονυσόπουλου. Έλληνας εικαστικός καλλιτέχνης και πρώην ποδοσφαιριστής (τερματοφύλακας στον Ορφέα Αιγάλεω, στην Προοδευτική και στον Αίαντα Σαλαμίνας).

Βιβλία

Το ποδόσφαιρο στη σκιά και στο φως, Εντουάρντο Γκαλεάνο, εκδ. Πάπυρος Πρόκειται για το λυρικότερο ίσως βιβλίο που έχει γραφεί για ένα άθλημα: εδώ ο Γκαλεάνο αξιοποιεί το λογοτεχνικό του χάρισμα όχι για να μιλήσει για επαναστάτες και δικτάτορες, για τον ιμπεριαλισμό και την καταπίεση, μα για να μιλήσει, ως γνήσιος Λατινοαμερικάνος, για το πάθος του για το ποδόσφαιρο. Γράφει ουσιαστικά την ιστορία της κουλτούρας του ποδοσφαίρου, τις λαμπρές του στιγμές, μα και τις σκιές του, όχι όμως από τη σκοπιά του διανοούμενου που αποστασιοποιείται από ένα μαζικό φαινόμενο και το ακυρώνει με τον λόγο του, μα από τη σκοπιά του του ανθρώπου που μιλάει γι’ αυτό που αγαπάει.

Από τον Αϊνστάιν στον Πελέ, Θεολόγος Αλεξανδράτος, εκδ. Κέδρος Το κορυφαίο ποδοσφαιρικό γεγονός του πλανήτη, το Παγκόσμιο Κύπελλο, επανέρχεται κάθε τέσσερα χρόνια στη ζωή μας και για ένα μήνα καθηλώνει τους φιλάθλους σε όλο τον κόσμο. Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια αναδρομή στις προηγούμενες διοργανώσεις του Παγκόσμιου Κυπέλλου με έναν πρωτότυπο τρόπο: μέσα από τα γεγονότα στα γήπεδα όπου διεξήχθησαν οι ποδοσφαιρικοί αγώνες του Μουντιάλ από το 1930 μέχρι και το 2010, παρουσιάζεται η σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας. Τα κατορθώματα των άσων της στρογγυλής θεάς αντιπαραβάλλονται με τα «κατορθώματα» των ανθρώπων που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα και έθεσαν τις βάσεις για να είναι ο κόσμος όπως τον ξέρουμε σήμερα.

Καταραμένη Ομάδα, David Peace, εκδ. Τόπος Μυθιστόρημα με κεντρικό θέμα το ποδόσφαιρο που αργότερα μετατράπηκε και σε ταινία! Το βιβλίο περιγράφει την ιστορία ενός από τους πιο εκκεντρικούς και αμφιλεγόμενους ανθρώπους του αγγλικού ποδοσφαίρου εκείνης της εποχής. Ο συγγραφέας μας βάζει στο μυαλό και τις σκέψεις του προπονητή Μπράϊαν Κλαφ, που παίρνει την πολύ σημαντική και παράξενη απόφαση να αναλάβει σαν προπονητής τη Λιντς. Διαδέχτηκε έναν από τους μεγαλύτερους αντιπάλους του αλλά η παραμονή του στην ομάδα δεν θα διαρκούσε για πολύ. Κάθε κεφάλαιο περιγράφει μία από τις 44 συνολικά μέρες που διατέλεσε προπονητής της Λίντς.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΣ

ΤΑ ΚΑΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΜΑΤΣ 20)

ΝΤΙΕΓΚΟ ΜΑΡΑΝΤΟΝΑ (1960-20 Ο Θεός

Τα highlight του θρύλου του αθλήματος είναι το «γκολ του αιώνα» και το γκολ με το «χέρι του θεού» — και τα

ΤΖΩΡΤΖ ΜΠΕΣΤ (1946-2005)

Ο 5ος Beatle

Σπουδαίος Ιρλανδός βιρτουόζος της μπάλας, που είπε ότι όταν «παράτησα τις γυναίκες και τα ποτά, ήταν τα χειρότερα 20 λεπτά της ζωής μου». Παρά τη δόξα, το χρήμα και τη δημοφιλία του, ο «5ος Beatle» (όπως αποκλήθηκε) εθίστηκε από νωρίς στο αλκοόλ, που τελικά τον οδήγησε στον θάνατο σε ηλικία μόλις 59 ετών.

δύο στο ματς με την Αγγλία για το Παγκόσμιο Κύπελο του 1986. Ωστόσο, στο Παγκόσμιο Κύπελο του 1990 χρησιμοποίησε ξανά το χέρι για να αποσοβήσει γκολ σε βάρος της Αργεντινής σε αγώνα με τη Σοβιετική Ένωση. Είναι το άγνωστο «χέρι του θεού»…

ΖΙΝΕΝΤΙΝ ΖΙΝΤΑΝ (1972) Το Χαμίνι

Ο αλγερινής καταγωγής Γάλλος παίκτης, ο κορυφαίος στον κόσμο τη δεκαετία του 1990, αποβλήθηκε στον τελευταίο αγώνα του, όταν χτύπησε με το κεφάλι τον Ιταλό αντίπαλό του, κατά τη διάρκεια του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2006. Μολονότι πλούσιος,

78) ΤΖΕΝΑΡΟ ΙΒΑΝ ΓΚΑΤΟΥΖΟ (19

διάσημος και (εξαιρετικά) επιτυχημένος, βαθιά μέσα του είχε παραμείνει το «χαμίνι από το Αλγέρι».

Ο καβγατζής

Σκληροτράχηλος (κατά τη συνήθη ποδοσφαιρική έκφραση) Ιταλός αμυντικός μέσος, που έγραψε ιστορία (και) εξαιτίας του οξύθυμου χαρακτήρα του (ένας «καβγατζής» των γηπέδων). Συχνά εμπλεκόταν σε επεισόδια με αντίπαλους παίκτες και προπονητές, ενώ ορισμένοι τον χαρακτήριζαν (λόγω κάποιων δηλώσεών του) ρατσιστή και ομοφοβικό. Το 2014 βρέθηκε στην Ελλάδα ως προπονητής του ΟΦΗ.

ΓΙΟΧΑΝ ΚΡΟΪΦ (1947-2016) Ο αριστοκράτης

Αληθινή ιδιοφυία, ο άνθρωπος που έκανε τομή στην ιστορία του ποδοσφαίρου ως παίκτης και προπονητής. Η (εν πολλοίς σαρκαστική και αλαζονική) απάντησή του σε απορία δημοσιογράφου «αν ήθελα να καταλάβετε αυτό που λέω, θα το εξηγούσα καλύτερα», αποτυπώνει πλήρως τη μοναδική, αιρετική και έξω από τα συνήθη μέτρα του αθλητισμού προσωπικότητά του.

ΕΡΙΚ ΚΑΝΤΟΝΑ (1966)

Ο εκρηκτικός

Σημαντικός Γάλλος ποδοσφαιριστής (και μετέπειτα ακτιβιστής και ηθοποιός) με εκρηκτικό ταπεραμέντο και ευέξαπτο χαρακτήρα. Παίζοντας με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, το 1995, χτύπησε με κλωτσιά οπαδό της αντίπαλης ομάδας, όταν αυτός του επιτέθηκε με ρατσιστικά σχόλια. Το (καταγεγραμμένο) στιγμιότυπο παραμένει έως σήμερα ένα από τα εμβληματικότερα στη σύγχρονη αθλητική ιστορία.

ΜΑΚΗΣ ΔΙΟΓΟΣ

ΜΠΑΛΊΤΣΑ ΌΠΩΣ ΠΑΛΙΆ...

Πολιτική & κοινωνική δράση... Οι αυτοοργανωμένες ομάδες, εκτός από την ποδοσφαιρι-

Η δράση των αυτοοργανωμένων ποδοσφαιρικών ομάδων εντός & εκτός γηπέδων!

κή, έχουν και έντονη κοινωνικοπολιτική δράση σε συνερ-

Από τη δεκαετία του ′90 το ποδόσφαιρο αρχίζει να εμπορευματοποιείται στον

μπάλα» σε εξω-αγωνιστικά ζητήματα. Είναι συχνή η πα-

μέγιστο βαθμό. Οι οικονομικά ισχυροί αντιλαμβάνονται τη μεγάλη χρηματιστηριακή του αξία, αλλά και την επιρροή του εξαιτίας της δημοτικότητάς του, καθώς πρόκειται αναμφισβήτητα για το λαοφιλέστερο σπορ. Ένα μεγάλο κομμάτι των οπαδών προσπαθεί να αντιταχθεί στην εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου, καθώς βλέπουν τις παραδοσιακές αξίες στις οποίες αυτό στηριζόταν να γκρεμίζονται στο όνομα του κέρδους. Στην Ελλάδα το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο που αγαπήσαμε στις γειτονιές και τα χωριά μας παρακμάζει ακολουθώντας την καθοδική πορεία του επαγγελματικού. Μέσα σ’ αυτήν την παρακμή, «αχτίδα φωτός» αποτελούν οι αυτοοργανωμένες ποδοσφαιρικές ομάδες που προσπαθούν να διατηρήσουν την αυθεντική αγάπη για το ποδόσφαιρο και την ομάδα, να εκφράσουν μια διαφορετική εναλλακτική πρόταση για την μπάλα αλλά και τον οπαδισμό. Οι αυτο-οργανωμένες ομάδες μέσα από το ποδόσφαιρο προτάσοουν ιδέες όπως η ισότητα, η αλληλεγγύη, η ευγενής άμιλλα, ο αντιφασισμός, ο αντιρατσισμός, ο αντισεξισμός. Χρησιμοποιούν τον αθλητισμό αλλά αποτελούν και ένα κοινωνικό πείραμα όντας μικρές ομάδες ατόμων οι οποίες οργανώνονται με διαφορετικό τρόπο από τον σύνηθες που συναντάμε στις σύγχρονες κοινωνίες. Αυθεντικά ερασιτεχνικές στη δομή τους οι ομάδες αυτές λειτουργούν αυτόνομα και αντι-ιεραρχικά, χρησιμοποιώντας αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες, όπως είναι οι συνελεύσεις, όπου τίθενται προς επίλυση ζητήματα που αφορούν καθημερινές δραστηριότητες τόσο της οικονομικής όσο και της κοινωνικής ζωής. Δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο ενός ερασιτεχνικού αθλητισμού και διαφοροποιούνται από τα υπόλοιπα αθλητικά σωματεία ως προς τον τρόπο οργάνωσής τους και λειτουργίας τους, αφού δεν χρησιμοποιούν χορηγούς, διαφημίσεις και διοικήσεις. Τα λειτουργικά τους έξοδα καλύπτονται από την αυτοχρηματοδότηση των ίδιων των αθλητών και των ανθρώπων που ανήκουν σε αυτά και μέσα από εκδηλώσεις και φεστιβάλ. Για τη λήψη αποφάσεων συντάσσεται η Γενική Συνέλευση στην οποία συμμετέχουν όλα τα ενεργά μέλη. Οι συνελεύσεις αυτές γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα με οριζόντιες αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες. Στις συνελεύσεις συμμετέχουν οι αθλητές/αθλήτριες του σωματείου και όσοι ακολουθούν την ομάδα από οποιοδήποτε ρόλο. Το κάθε μέλος έχει το δικαίωμα να αντιπροτείνει με το

γασία με διάφορες συλλογικότητες. Ετσι, συχνά-πυκνά «παίζουν ρουσία τους σε πορείες διαμαρτυρίας που είναι σύμφωνες με τις ιδέες τους. Οργανώνουν πολιτισμικές εκδηλώσεις (βιβλιοπαρουσιάσεις, προβολή ταινιών κ.α.). Ακόμη, πολλές είναι και οι δράσεις τους σε ανθρωπιστικό επίπεδο, μένοντας πιστές στις ιδέες αλληλεγγύης που τις χαρακτηρίζουν. Μέσω των δράσεών τους στέκονται έμπρακτα πλάι στους μετανάστες/πρόσφυγες, στους άπορους, καθώς και σε όποια άλλη κοινωνική ομάδα μπορεί να χρειάζεται στήριξη. Ιδιαίτερα την περίοδο της πανδημίας όλες οι αυτοοργανωμένες ομάδες έδωσαν έναν διαφορετικό αγώνα εκτός γηπέδων, καθώς με το «πάγωμα» των ερασιτεχνικών πρωταθλημάτων λόγω καραντίνας, οι περισσότερες ενίσχυσαν δίκτυα αλληλεγγύης, προκειμένου να μην μείνει καμία και κανένας μόνος σ’ αυτές τις πολύ δύσκολες μέρες.

Ομάδες σ’ όλη την Ελλάδα! Οι αυτοοργανωμένες ομάδες είναι: «Προοδευτική Έκρηξη» Τούμπας» (Θεσσαλονίκη), «Διογένης Ολυμπιακού Χωριού» (Αθήνα), «Αλάνα» (Αυτό-οργανωμένη Γυναικεία ομάδα ποδοσφαίρου Αθήνας), «Αστέρας Κουκλουτζάς» (Θεσσαλονίκη), «Αυτόνομη Π.Ο» (Πάτρας), «Απείθαρχος Ιωαννίνων 1312» (Ιωάννινα), «Τηγανίτης» (Ηράκλειο Κρήτης), «Α.Σ Λίβας» (Ρέθυμνο), «Α.Σ Ασπάλανθος» (Χανιά), « Μαρίνος Αντύπας» (Λάρισα), «Ρήξη» (Λιβαδειά), «Α.Σ Ελευθεριακός Liberta» (Βόλος), «Δόξα» (Ορεστιάδα), «Α.Σ Φουρτούνα» (Αλεξανδρούπολη), «Α.Σ Βαγγελίτσα Κουτσιάντζα» (Καρδίτσα), «Ανάποδος» (Χαλκίδα), «Τραβέρσο Α.Σ» (Κέρκυρα), «Άχθος Αρούρης» (Βέροια), «Α.Σ ‘Αρης Βελουχιώτης» (Λαμία), Αδέσποτος Αθηνών (Αθήνα).

να χρησιμοποιεί εμπεριστατωμένα επιχειρήματα. Τα σωματεία αυτά χρησιμοποι-

Εν κατακλείδι

ούν ασυνήθιστα ονόματα που έχουν εμπνευστεί από διάφορους αγωνιστές των

Σε μια εποχή που το ποδόσφαιρο «μετριέται» σε εκατομ-

λαϊκών κινημάτων και συναντιούνται σε όλη τη γεωγραφική έκταση της Ελλάδας.

μύρια, οι αυτοοργανωμένες ομάδες διεκδικούν μια ποδοσφαιρική ουτοπία. Όπως αναφέρουν και τα παιδιά του Αδέσποτου Αθηνών: «Το ποδόσφαιρο για εμάς είναι επικοινωνία, συνεργασία, επιλογές, εμπειρίες. Είναι ανθρώπινες σχέσεις και ανταλλαγή συναισθημάτων μεταξύ ενηλίκων ή παιδιών που μαθαίνουν να συζητούν, να αλληλεπιδρούν και να ονειρεύονται όλοι μαζί. Να θυμίσουμε και να θυμηθούμε πως το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα απλό άθλημα, είναι η εικόνα της κοινωνίας μας».

TOGETHER WE BREAK FREE Κεντρική διάθεση - Show room: Ζησιμοπούλου 62 | Π. Φάληρο | τ: 210 94 28 200 | f: 210 94 30 188 | info@polo.gr POLO bags

www.polo.gr

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Θανάσης Καρανίκας

Όταν μιλάμε για την μπλουζ σκηνή όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και όλης της Ευρώπης, το πρώτο όνομα που μας έρχεται αυθόρμητα στο μυαλό, είναι αυτό των Blues Wire. Για περισσότερα από τριάντα χρόνια το, κορυφαίο στο είδος του, συγκρότημα των Ηλία Ζάικου και Σωτήρη Ζήση, έχει στο ενεργητικό περισσότερα από 10 άλμπουμ, αμέτρητες ζωντανές εμφανίσεις και συνεργασίες με μεγάλα ονόματα του εξωτερικού. Μιλήσαμε με τον Ηλία Ζάικο, κιθαρίστα και τραγουδιστή του γκρουπ, λίγες μέρες πριν εμφανιστούν στο θρυλικό Κύτταρο, που ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες του έπειτα από 18 μήνες, για να γιορτάσει με τους καλύτερους οικοδεσπότες!

ΒLUES WIRE Μπλουζ με άρωμα Ευρώπης

Μετράτε αισίως περισσότερα από 30 χρόνια στη μουσική, αλλά υπάρχει νέος κόσμος που ίσως να μην γνωρίζει τους Blues Wire. Θέλεις να μας πεις λίγα λόγια για την ιστορία της μπάντας; Συνοπτικά, ξεκινήσαμε ως Blues Gang αρχές δεκαετίας ′80, γύρω στο 1986 μετονομαστήκαμε σε Blues Wire 031, λίγα χρόνια αργότερα το 031 δεν είχε λόγο ύπαρξης (ειδικά στο εξωτερικό), απαλείφθηκε και έκτοτε πορευόμαστε με το όνομα που κρατάει μέχρι σήμερα. Ποια ήταν τα πρώτα σου ακούσματα και πως ήρθες σε επαφή με το μπλουζ; Μέχρι τα 16-17 μου δεν άκουγα ξένη μουσική, μόνο ρεμπέτικα, λαϊκά, και λίγα δημοτικά. Κατόπιν, με ένα θεαματικό άλμα, από τα γλυκανάλατα ντίσκο-ποπ τραγούδια της εποχής, βυθίστηκα στον κόσμο του προοδευτικού ροκ. Η αγάπη μου γι’ αυτό ήταν αληθινή ανάγκη, με συνάρπαζε η αέναη αναζήτηση ήχων και με γοήτευαν τα φιλόδοξα πρότζεκτ με τα μακρόσυρτα κομμάτια και τις δαιδαλώδεις αρμονικές αλλαγές, κάτι που αρκετοί χαρακτηρίζουν ματαιόδοξο και εντέχνως

κουλτουριάρικο. Υπάρχουν και τέτοια δείγματα φυσικά, προσπαθούσα όμως κατά κανόνα να βλέπω τη θετική πλευρά αυτών των προσπαθειών. Στα μπλουζ θα έλεγα πως οδηγήθηκα από την έμφυτη περιέργειά μου, πάντα διάβαζα μανιωδώς τα στοιχεία στα εξώφυλλα των δίσκων, λεπτομέρειες, ονόματα, πληροφορίες, ό,τι υπήρχε σε τυπωμένες λέξεις. Έτσι έφτασα να βλέπω κάτω από τα τραγούδια διαφόρων γκρουπ ονόματα συνθετών όπως Elmore James, Muddy Waters, Willie Dixon και ν’ αναρωτιέμαι ποιοι είναι αυτοί, στη συνέχεια τους έψαξα και βυθίστηκα στα μπλουζ. Τα πρώτα μου αυθεντικά ακούσματα, αφού είχα ήδη γνωρίσει πολλές επανεκτελέσεις κλασσικών κομματιών, ήταν κυρίως από ακουστικούς μπλουζμεν, Skip James, Robert Johnson, Son House, John Hammond, Blind Lemon Jefferson και τα περισσότερα απο τα ονόματα που σήμερα είναι μυθικά. Αργότερα, λάτρεψα τους ηλεκτρικούς κιθαρίστες, πρώτα τους μαύρους, T-Bone Walker, BB King, Buddy Guy, κατόπιν επιφανείς λευκούς εκπροσώπους σαν τους Mike Bloomfield, Peter Green...

Εκτός από τους Blues Wire, έχεις δισκογραφήσει και ως σόλο καλλιτέχνης. Πόσο διαφοροποιούνται οι προσωπικές σου δουλειές ως προς τον ήχο αλλά και τη δημιουργική διαδικασία; Είμαι μουσικός που δεν έχω ησυχία, πάντα ψάχνω και με ενδιαφέρει να εμπλουτίζω διαρκώς το παίξιμό μου, να εξερευνώ ηχητικούς τόπους που μου είναι εν πολλοίς άγνωστοι. Πιστεύω πως υπάρχουν διαφοροποιήσεις, και στο υλικό αλλά και στο πλησίασμά του με τη χρήση διαφορετικών οργάνων και φυσικά εκτελεστών. Τα βήματά μου ίσως μοιάζουν κάπως ανασφαλή, όμως ποτέ δεν είχα την οικονομική άνεση και τις κατάλληλες διασυνδέσεις προκειμένου να φτιάξω πράγματα που έχω στο μυαλό μου. Πολύ θα το ήθελα, μέχρι σήμερα πάντως είναι ένας δρόμος με πολλά και συχνά ανυπέρβλητα εμπόδια. Με τον Σωτήρη Ζήση συμπορεύεστε από το ξεκίνημα του γκρουπ. Πώς είναι να συνεργάζεσαι τόσα χρόνια με έναν άνθρωπο; Η αγάπη για την τέχνη και τη δημιουργία μπορεί να λειάνει τις όποιες προσωπικές διαφωνίες μπορούν να προκύψουν;

Ναι, όπως το λέτε είναι. Ως άνθρωποι είμαστε ατελή όντα, με αδυναμίες και ελλείψεις, η κατακλυσμιαία επιρροή της τέχνης, όμως, πραγματικά μπορεί να λύσει Γόρδιους δεσμούς, με δυο προϋποθέσεις. Να υπάρχουν κοινές αξίες και μια μίνιμουμ ταυτόσημη αισθητική προσέγγιση της τέχνης. Ο Σωτήρης έχει πει κάτι που θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό και το κουβαλάω μέσα μου σαν ευαγγέλιο: «ξεκινήσαμε να παίζουμε μουσική και όχι μουσικά όργανα». Χωρίς την παρουσία του, οι Blues Wire δεν θα υπήρχαν σήμερα. Ποια στιγμή θεωρείς ως την πιο σημαντική στηνμέχρι τώρα πορεία σας; Νιώθεις γεμάτος από τα πράγματα που έχετε κάνει ή θεωρείς ότι σε μια μεγαλύτερη π.χ. χώρα θα είχατε καταφέρει ακόμα περισσότερα πράγματα; Η συνεργασία μας με αυθεντικούς εκπροσώπους του μπλουζ είναι θαρρώ εκείνο που μας τιμά και μας κάνει περήφανους πάνω και πέρα από τα υπόλοιπα. Θα αναφέρω και τον δίσκο Fence, γιατί νομίζω ήταν η μοναδική φορά που μας δόθηκε χρόνος και άνεση να καταγράψουμε πολλά δικά μας κομμάτια που ξεφεύγουν από την πεπατημένη του 12μετρου και τα στεγανά του ιδιώματος. Και αύριο να τελειώσει η ζωή μου, θα αναχωρήσω ευτυχής. Καβάλησα το σύννεφο και έκανα ταξίδια μαγικά, ποτέ δεν φανταζόμουν πως θα ήμουν στη γης μέχρι σήμερα και ποτέ δεν πίστευα πως θα πατήσω όπου στάθηκα. Σε μιαν άλλη χώρα, ίσως καλύτερα, μπορεί και χειρότερα, δεν γνωρίζω και μου προκαλεί εκνευρισμό να πιθανολογώ για τέτοια θέματα. Είναι διαφορετικό να αξιολογείς τις συνθήκες που επικρατούν σε άλλα κράτη από το να έχεις βαρύνουσα άποψη για τη θέση σου εκεί. Όνειρα ναι, ψευδαισθήσεις όχι. Κυνηγήσατε ποτέ αυτό που λέμε «διεθνή καριέρα»; Θεωρείς πως το μπλουζ έχει, στη χώρα μας, γνωρίσει την αποδοχή που του αξίζει; Κάποιες φορές το σκεφτήκαμε κάπως σοβαρά να «την ψάξουμε» στο εξωτερικό, σε πολύ αδρές γραμμές όμως και δίχως την απαιτούμενη συγκέντρωση και στόχευση. Ίσως μας βόλεψε και λίγο το «βασιλιάς στο χωριό», δεν είμαι σίγουρος. Για κείνο που είμαι σίγουρος είναι πως για κάτι τέτοιο χρειάζεται συνδυασμένες ενέργειες πολλών ανθρώπων διαφορετικών ειδικοτήτων και αντικειμένου, αυτούς δεν τους βρήκαμε ποτέ στα μέρη μας, τουλάχιστον όχι ταυτόχρονα για ν’ ανάψει μια αρχική φλόγα. Το μπλουζ είναι αιώνιο, διαρκές, ήρθε για να μείνει δίπλα στον άνθρωπο. Βαδίζει με κυματισμούς, πάνω-κάτω, στροβιλίζεται και ηρεμεί. Έχει τη θέση που του δίνουν όσοι το αγαπούν και το νοιάζονται, είναι κατά βάση μια λαϊκή μουσική, σαν ένα φθαρμένο αγαπημένο ρούχο, σαν την πιο ζεστή αγκαλιά της πλάσης. Σε έναν κόσμο που θεοποιεί όσα λάμπουν ετεροφωτισμένα και ψεύτικα, αποτελεί ένα καταφύγιο, μια καλύβα, το σύστημα δεν έχει χώρο για τέτοιες επιλογές, πέρα ίσως από ολιγόλεπτα συγκαταβατικά αφιερώματα, τουριστικού κυρίως ενδιαφέροντος. Έχετε συμπράξει και με θρύλους της παγκόσμιας σκηνής. Ποιες συνεργασίες θυμάστε πιο έντονα; Μοιραστείτε μαζί μας μια ωραία ιστορία. Όλες έχουν την αξία και τη μοναδικότητα τους, και δεν υπεκφεύγω. Θα αναφέρω κατ’ εξαίρεση

μόνο το όνομα του Louisiana Red που τον αγαπήσαμε βαθιά και ειλικρινά σαν δικό μας άνθρωπο, είχαμε πολύχρονη σχέση και συνεργασία. Ορίστε ένα πικάντικο στιγμιότυπο, αφού το ζητάτε: Παίζουμε σε φεστιβάλ του εξωτερικού συνοδεύοντας τον Τεξανό UP Wilson. Έπινε πολύ του λόγου του –και ποτά και τσιγάρα– τις περισσότερες ώρες της ημέρας ήταν σχεδόν μεθυσμένος. Καθόμαστε περιμένοντας στα καμαρίνια πίσω απο τη σκηνή, όπου βρίσκονται οι Dr Feelgood για το σετ τους. Ο Wilson έχει χυθεί σε μια πολυθρόνα και τον έχει πάρει ο ύπνος. Οι Βρετανοί ξεκινάνε το γνωστό τους κομμάτι Milk and Alcohol, κουπλέ, κιθαριστικά ριφς και έρχεται η στιγμή του ρεφραίν που διατυμπανίζει: «They got him on milk and alcohol». Με το που ακούγεται η επίμαχη λέξη, ο Τεξανός πετάγεται σαν σούστα με ορθανοιχτα μάτια και αναφωνεί: «Alcohol!» μια μόνο φορά και ξαναχύνεται στην πολυθρόνα συνεχίζοντας τον ύπνο του. Θεωρείς πως υπάρχουν αξιόλογοι εκπρόσωποι του δικού σας ήχου σήμερα στην Ελλάδα; Ποιους άλλους καλλιτέχνες, ανεξαρτήτου μουσικού στυλ, θαυμάζετε από τη νεότερη σκηνή; Μα φυσικά, και μάλιστα πολλοί, οι νεότεροι εξ αυτών έχουν την ατυχία να ζουν σε καιρούς που η ενασχόληση με μια μουσική σαν το μπλουζ βρίσκεται στα όρια του ανεκδότου δεδομένης της κατάστασης στη χώρα μας. Επιτρέψτε μου να μην αναφέρω ονόματα, δεν θέλω να αδικήσω κανέναν. Το μπλουζ σαν είδος θεωρείς πως έχει εξελιχθεί ικανοποιητικά μέσα στις δεκαετίες; Και ποιο θεωρείς ότι είναι το προσωπικό στίγμα που έχουν αφήσει οι Blues Wire στη σκηνή αυτή; Το μπλουζ μπολιάζει και μπολιάζεται, ποτέ δεν έμεινε απαθές η αμέτοχο στις εξελίξεις της μουσικής στο πέρασμα του χρόνου. Τούτο είναι και μια βασική αρετή του πιστεύω, ένα χαρακτηριστικό που του επιτρέπει να παραμένει πάντα επίκαιρο και ακμαίο. Το αν και ποιο στίγμα αφήνουμε σαν γκρουπ, είμαι ο τελευταίος που μπορεί να το αξιολογήσει. Κείνο που μπορώ να καταθέσω, είναι πως υπήρξαμε αφοσιωμένοι και ειλικρινείς, ποτέ δεν ξεπουλήσαμε την τέχνη μας και δεν ξεπουληθήκαμε, χωρίς αστερίσκους και εξαιρέσεις. Είμαστε περήφανοι, αυτό είναι αρκετό. Η ελληνική μουσική τι ρόλο έχει παίξει στην ζωή σου και πόσο έχει επηρεάσει τον δικό σου ήχο; Σε ό,τι αφορά τις δικές μου συνθέσεις, ναι, σε κάποιο βαθμό. Σπάνια περνούν όμως αυτές οι πτυχές του παιξίματος μου στο υλικό του γκρουπ, με πιο χαρακτηριστική στιγμή το κομμάτι «Breznitsa» που συνέθεσα για το χωριό από το οποίο έλκω την καταγωγή μου και συνήθως παίζουμε στις συναυλίες μας. Οι καραντίνες πως λειτούργησαν στο δημιουργικό σας κομμάτι; Και πώς ήταν το συναίσθημα της επιστροφής στα live; Αμηχανία, αβεβαιότητα, σφίξιμο. Σε όλη μου τη ζωή σκαρώνω συνεχώς τραγούδια και μελωδίες, δεν σταμάτησα να το κάνω στις καραντίνες, όπως όμως έχω ήδη τονίσει, είμαστε μουσικοί της σκηνής, του λάιβ. Οι πρώτες φορές που παίξαμε μετά από μήνες, ήταν για μένα φορτωμένες με

μεγάλες δόσεις stagefright, κάτι που με χαρακτηρίζει έτσι η αλλιώς, τώρα όμως γιγαντώθηκε. Είναι και η ηλικία και οι φυσικές αντοχές μας που επηρεάζονται επίσης, όλα αυτά όμως με τις πρώτες νότες στο πάλκο εξαφανίζονται. Μαγεία, ζωογόνος δύναμη και μια αίσθηση επιβεβαίωσης των επιλογών μας. Είναι ευτυχία η μουσική, μια συναυλία κρατάει λίγο αλλά τα παρεπόμενά της αρκούν να μας κρατήσουν μέχρι την επόμενη. Πώς αισθάνεσαι για το μέλλον της μουσικής αρχικά, αλλά και της γενικότερης κατάστασης στην ανθρωπότητα. Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι με όλα αυτά που συμβαίνουν; Για τη μουσική, ό,τι και να πω δεν θα προσθέσω κάτι αξιομνημόνευτο. Όσο γεννιούνται, ερωτεύονται και παλεύουν οι άνθρωποι, μέσα από θριάμβους και τραγωδίες, το κλάμα και το γέλιο, πάντα θα γίνονται τραγούδια. Με αλλαγές, με δυσκολίες, με σκαμπανεβάσματα, παντοτινή συντροφιά μας. Για την ανθρωπότητα, τι να σας πω δεν ξέρω. Αισιόδοξος πάντως δεν είμαι ιδιαίτερα, το καπιταλιστικό μένος και η ταξική ανισότητα του δυτικού κόσμου, σε συνδυασμό με την ανέχεια και την υποβάθμιση του τρίτου κόσμου και παράλληλα ο βιασμός της φύσης, δεν αποτελούν ευοίωνα μηνύματα. Αν και ζείτε μόνιμα στη Θεσσαλονίκη, έχετε πολλούς ακροατές στην Αθήνα, την οποία επισκέπτεστε και συχνά για συναυλίες. Τι σημαίνει για εσένα «Αθήνα»; Στην αρχή μου ήταν αντιπαθής, με το πέρασμα των χρόνων γεύτηκα κάποιες από τις χάρες της και συνειδητοποίησα πως η ομορφιά κρύβεται στα πιο απίθανα μέρη, αρκεί να έχεις τύχη και διάθεση να την διακρίνεις ανάμεσα στη δυσωδία που τείνει να κάνει αισθητή την παρουσία της με έντονο και επιθετικό τρόπο. Μεγαλούπολη, ελαφρώς ξένη για μένα και τις συνήθειες μου, δεν μπορώ να διαχειριστώ εύκολα τα μεγέθη της, πόσο μάλλον τώρα που μεγάλωσα. Χρωστάω όμως μια κουβέντα ευγνωμοσύνης στους ανθρώπους της, έχουν δείξει τέτοια και τόση αγάπη στο γκρουπ που δεν βρίσκω λόγια να περιγράψω τα συναισθήματά μας. Μιλήσέ μου και για την επερχόμενη συναυλία σας στο Κύτταρο, που είναι και η πρώτη που πραγματοποιείται σ’ αυτόν τον ιστορικό χώρο, μετά την πανδημία. Τι να περιμένουμε; Για όλους μας θα είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Το Κύτταρο και οι άνθρωποί του μας τιμούν με το ενδιαφέρον και τη στήριξη τους πολλά χρόνια τώρα, υπάρχει μια αληθινά ζεστή και ειλικρινής σχέση μεταξύ μας, αυτό πιστεύω πως είναι και η πιο σταθερή και σίγουρη βάση να χτιστεί μια βραδιά –παρέα με τους εκλεκτούς προσκεκλημένους– που θα μπορέσει τελικά να θυμίσει τον οργασμό του χθες και να ξορκίσει τους δαίμονες του σήμερα. Επόμενος δίσκος για τους Blues Wire υπάρχει στα σκαριά; Κάτω από άλλες συνθήκες, θα μιλούσα για δίσκους. Προς το παρόν, κρατάω μικρό καλάθι και αναμένω να «ξεπατηθεί» το pause της ζωής μας. Ευχαριστούμε πολύ! Ραντεβού, λοιπόν, στο Κύτταρο, στις 8 του Οκτώβρη!

14 τραγούδια

Και να που πάλι

/

βγάζω δίσκο... του Θανάση Καρανίκα (The Tandem Project)

Sufjan Stevens & Angelo De Augustine A Beginner’s Mind (indie, folk)

H πολυαναμενόμενη συνεργασία των φολκ «μάγων». Οι δύο τραγουδοποιοί συμπληρώνουν ο ένας τους στίχους και τη μουσική του άλλου, αντλώντας έμπνευση από κλασσικές ταινίες

(indie rock, experimental)

Little Simz Sometimes I Might Be Introvert (hip-hop, RnB)

Δύο χρόνια μετά το εξαιρετικό Grey Area, η Βρετανο-Νιγηριανή ράπερ συνεχίζει να εκπλήσσει, παρουσιάζοντας ένα ακόμα άκρως δυναμικό και «σκεπτόμενο» άλμπουμ, που ίσως να την φέρει στην κορυφή του βάθρου σύγχρονης μαύρης μουσικής, όπως –μάλλον– και της αξίζει.

/

Η «Πλέι-Λίστα» του μήνα...

Suuns The Witness

του κινηματογράφου, που παρακολουθούσαν μανιωδώς κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του δίσκου.

O μήνας Οκτώβρης είναι πάντα γεμάτος υποσχέσεις, ακόμη και σε μια χρονιά σαν το 2021. Γεμάτος νέα τραγούδια, από επερχόμενα άλμπουμ που θα ακούσουμε μέσα στον χειμώνα, συγκεντρώσαμε τα ήδη αγαπημένα μας, κυρίως από την indie σκηνή, και τα μοιραζόμαστε μαζί σας.

Από τον Καναδά, μια μπάντα που δεν μας αφήνει ποτέ αδιάφορους με τις κυκλοφορίες της. Στο πέμπτο τους άλμπουμ διευρύνουν ακόμα περισσότερο τους δημιουργικούς τους ορίζοντες, ενώ δανείζονται διακριτικά από θρύλους όπως οι Radiohead, Portishead, Talk-Talk κ.α.

(Βρείτε, ακούστε και μοιραστείτε τη λίστα, στο κανάλι του «Η Πόλη ζει» στο YouTube).

1. RADIOHEAD If You Say The Word 2. JAMES BLAKE Life Is Not The Same

ΣΤΗ ΔΙΑΠΑΣΩΝ!

Ήχοι της πόλης, για τους ανθρώπους της...

Μια φωτογραφία απ’ τα ξένα..

16 Oκτωβρίου 1962: Γεννιέται στη Μελβούρνη ο Michael Peter Balzary, γνωστός σε όλους μας ως Flea. Μπασίστας και ιδρυτικό μέλος των Red Hot Chili Peppers, έμελλε να γίνει ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς και αναγνωρίσιμους, από την πρώτη κιόλας νότα, μουσικούς των τελευταίων 40 ετών. Στη φωτογραφία του μήνα από τον φωτογράφο μόδας –και περιστασιακό σκηνοθέτη– Bruce Weber, βλέπουμε το γκρουπ στις αρχές των 80’s (αλλά και της δικής τους μουσικής καριέρας), σε ένα πρω-

3. ALT-J U&ME 4. THE WAR ON DRUGS τοποριακό κόνσεπτ, που θα «έριχνε» το σημερινό instagram. Ο Weber πρόσφατα δημοσιοποίησε πληθώρα φωτογραφιών μεγάλων σταρ, σε πολύ ενδιαφέρουσες στιγμές του παρελθόντος, που αξίζει κανείς να αναζητήσει στο διαδίκτυο.

Όσον αφορά τους Peppers, τo 2022, και μετά την επιστροφή του κιθαρίστα John Frusciante στο γκρουπ, αναμένεται να περιοδεύσουν ξανά παγκοσμίως, στην original σύνθεση που όλοι αγαπήσαμε και άφησε τη δική της σφραγίδα στη σύγχρονη μουσική ιστορία.

I Don’t Live Here Anymore (feat. Lucius) 5. PARQUET COURTS Black Widow Spider 6. MY MORNING JACKET Love Love Love 7. SLEIGH BELLS True Seekers 8. TIRZAH Hive Mind 9. ANDY SHAUF Jaywalker 10. BIG THIEF Certainty 11. SNAIL MAIL Valentine 12. LET’S EAT GRANDMA

Hall of Mirrors

13. HAYDEN THORPE Metafeeling 14. LANA DEL REY Arcadia

Κάνε την πρόληψη τρόπο ζωής! Μην αργείς! Ο προληπτικός έλεγχος βοηθά στην έγκαιρη αντιμετώπιση των ασθενειών και συμβάλλει μακροπρόθεσμα στη διατήρηση μιας καλής σωματικής και ψυχικής υγείας. Στα διαγνωστικά κέντρα ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ παρέχουμε υψηλού επιπέδου διαγνωστικές υπηρεσίες, με αξιοπιστία και σεβασμό στις ξεχωριστές ανάγκες κάθε ηλικίας. Για τον φοιτητή, τον αθλητή, τον εργαζόμενο και κάθε νέο έχουμε ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα check up.

Αξιόπιστη Διάγνωση - Σεβασμός στον Άνθρωπο!

Αθήνα ( Έναντι Πολυτεχνείου) Πατησίων 49, Αθήνα 10433

Άνω Πατήσια (Πλησίον Σταθμού ΗΣΑΠ) Πατησίων 345, Αθήνα 11144

Τ: 210 52 22 500, F: 210 52 42 970, Ε: info@medpap.gr, U: www.medpap.gr