ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΧΑΘΕΙ Η ΧΑΝΟΝΤΑΙ
ΓΑΛΑΤΑΣ ●
●
●
Ο γαλατάς ήταν επάγγελμα πλανόδιου μικροπωλητή παλαιότερων εποχών, που διατηρήθηκε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Σήμερα έχει εκλείψει σχεδόν τελείως Ο γαλατάς εργαζόταν στα μεγάλα αστικά κέντρα και όχι στα χωριά, καθώς εκεί υπήρχε η δυνατότητα, εξ ανάγκης, για άμεση πώληση φρέσκου γάλακτος. Ο γαλατάς αναλάμβανε τη διάθεση του γάλακτος και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων (συνηθέστερα γιαουρτιού η βουτύρου) στα σπίτια. Το μεταφορικό του μέσο ήταν ένα υποζύγιο (γάιδαρος ή μουλάρι, μερικές φορές ρυμουλκούσαν και ανοικτή ή κλειστή ελαφριά άμαξα) και αργότερα το ποδήλατο ή μηχανοκίνητο δίτροχο.
ΤΣΑΓΚΑΡHΣ ●
●
●
Ένα πολύ συνηθισμένο επάγγελμα των περασμένων χρόνων ήταν αυτό του τσαγκάρη. Δουλειά του ήταν να φτιάχνει και να επισκευάζει παπούτσια. Φορούσε μια ποδιά που κρεμόταν από το λαιμό μέχρι τα πόδια του για να μην λερώνονται και δούλευε για ώρες, σκυμμένος πάνω από τον πάγκο του, που ήταν γεμάτος εργαλεία. Κάποιοι τσαγκάρηδες γύριζαν στις γειτονιές και μάζευαν παπούτσια για να τα επισκευάσουν. Αυτοί λέγονταν μπαλωματήδες. Στην περιοχή μας, υπήρχαν πολλά τσαγκαράδικα, σχεδόν σε κάθε χωριό. Μαζί τους δούλευαν οι καλφάδες, δηλαδή οι βοηθοί τους και τα τσιράκια, οι μαθητευόμενοί τους. Τα τσιράκια έκαναν βοηθητικές δουλειές και δεν πληρώνονταν. Κάποιες φορές μόνο το αφεντικό τους έδινε ένα μικρό ποσό, αν ήταν υπάκουα και είχαν πάει καλά οι δουλειές του μαγαζιού. Αντίθετα, οι καλφάδες έπαιρναν ένα μικρό μεροκάματο. Όλες οι εργασίες για την κατασκευή των παπουτσιών γινόντουσαν με το χέρι. Αρχικά, έπαιρναν τη στάμπα του πέλματος του πελάτη, έφτιαχναν πρώτα το πάνω μέρος και ύστερα έκοβαν τη σόλα.
AΡΚΟΥΔΙΑΡΗΣ ●
Κυρίως με το όνομα αρκουδιάρης ή και αρκουδόγυφτος φερόταν συνήθως ο τσιγγάνος εκείνος που παλαιότερα περιήγαγε αρκούδα σε υπαίθριες παρουσιάσεις- επιδείξεις και με αυτό τον τρόπο χρηματιζόταν. Αλλά και σήμερα σε διάφορα μέρη της Ελλάδος, όπως π.χ. στη Σάμο στη περίοδο της Αποκριάς χορεύεται προς αστεϊσμό ο «αρκουδιάρικος» χορός σε μίμηση κατά μελωδία και χορό εκείνου της αρκούδας του αρκουδόγυφτου (από δύο άντρες που ο ένας υποδύεται την αρκούδα με περιλαίμιο αλυσίδα που βαστάει ο υποδυόμενος τον αρκουδιάρη).Οι αρκουδόγυφτοι κρατούσαν συνήθως ένα ντέφι ή ακόμη πιο παλιά τύμπανο με το οποίο απέδιδαν την μελωδία έχοντας δεμένη με αλυσίδα από τη ζώνη τους μια αρκούδα (πολύ σπάνια δύο) με φίμωτρο. Τις περισσότερες φορές είχαν και μια μαϊμού επίσης δεμένη με αλυσίδα από τη ζώνη τους. Διάλεγαν λοιπόν για τις παρουσιάσεις κυρίως πλατείες που παρουσίαζαν κάποια σχετική κίνηση ή και δρόμους συνοικιακούς. Όταν λοιπόν σταματούσαν κάποιοι περαστικοί, άρχιζε το πρόγραμμα!
KΑΣΤΑΝΑΣ ●
Καστανάς ονομάζεται ο υπαίθριος μικροπωλητής ο οποίος πουλάει ψημένα κάστανα. Συχνάζει σε μέρη όπου περνά πολύς κόσμος, συνήθως σε κεντρικά σημεία πόλεων ή πάρκα, για να πουλήσει τα κάστανά του. Μεταφέρει τα κάστανα σε καλάθι ή τσάντα, τα ψήνει λίγα-λίγα σε φουφού ή ξεχωριστή ή ενσωματωμένη στην τροχήλατη προθήκη του, αν έχει, αφού τα σκίσει πρώτα στο πλάι τους & τα πουλά κατευθείαν από εκεί ζεστά & φρεσκοψημένα. Επίσης, πολλοί καστανάδες εκτός από ψημένα κάστανα πουλάνε & ψημένο καλαμπόκι, το οποίο ετοιμάζουν με τον ίδιο τρόπο.
EΦΗΜΕΡΙΔΟΠΩΛΗΣ ●
Ο εφημεριδοπώλης ήταν ο πλανόδιος πωλητής που το επάγγελμα του ήταν να πουλάει έντυπα, κυρίως εφημερίδες, εξού και η ονομασία του επαγγέλματος. Οι εφημεριδοπώλες, ήταν ως επί το πλείστον παιδιά ή έφηβοι. Ο εφημεριδοπώλης πουλούσε εφημερίδες που έπαιρνε από το Πρακτορείο Διανομής Τύπου, περιφερόμενος σε όλους τους δρόμους και τα πολυσύχναστα μαγαζιά (καφενεία, ταβέρνες κλπ) της γειτονιάς πεζός έχοντας τις εφημερίδες στη μασχάλη ή με ποδήλατο, όπως ο ταχυδρόμος της ίδιας εποχής, έχοντας τις εφημερίδες σε τσάντα που του έδινε η εκδότρια εταιρεία, την οποία συνήθως κρατούσε στον ώμο. Αρκετοί όμως, προτιμούσαν στέκι και πάγκο, όπου γινόταν πώληση όχι μόνο των εφημερίδων, αλλά και διάφορων περιοδικών.
ΠΑΓΩΤΑΤΖΗΣ ●
Ο παγωτάτζης (παγωτάς) πουλούσε παγωτό στεκόμενος σε πολυσύχναστα σημεία ή περιφερόμενος στις γειτονιές, καθώς εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν καταψύκτες στα περίπτερα, όπως σήμερα. Ήταν από τους «γραφικούς» πλανόδιους πωλητές. Για να ξεχωρίζει και να διακρίνεται στο πλήθος προκειμένου να έλκει πελατεία, φορούσε χαρακτηριστική άσπρη μπλούζα και καπέλο πολλές φορές παρόμοιο με του μάγειρα, για τον ίδιο λόγο (να μην πέφτουν τρίχες απ΄ το μαλλί του στο παγωτό). Το παγωτό που πουλούσε ήταν το πλέον γνωστό παγωτό-χωνί, ή αλλιώς χωνάκι. Σαν γεύση, επικρατούσε αρχικά το καϊμάκι. Χρησιμοποιούσε για τη δημιουργία, τη διατήρηση και τη μεταφορά του παγωτού τροχήλατη προθήκη με ψύξη, χειροκίνητη ή συνδυασμένη με τρίκυκλο ποδήλατο. Εμφανιζόταν προς το τέλος της άνοιξης, κατά το καλοκαίρι, ενώ από το φθινόπωρο & μετά ασκούσε άλλο επάγγελμα.
Εργασία του μαθητή της Β΄2 τάξης, Πέτρου Κωνσταντίνου