Covid-19’un denizcilik ekonomisine yansıması

Konuk Yazar Covid-19’un denizcilik ekonomisine yansıması

Son zamanlarda dünyada yayılan ve bir türlü önüne geçilemeyen yeni tip Covid19 virüsünün iş gücü piyasalarına, topluma ve küresel ekonomiye etkileri konusunda birçok kaygı gündeme gelmiş ve bu kaygı ortamı ekonomiyi derinden yaralamak için gerekli olan alt zemini oluşturmuştur.

Rana Denizcilik Teknik Müdürü

Murat Bakal

Virüsün hayatımıza girmesi ile birlikte ekonomimiz nasıl etkilendi?

Halen tüm dünyada insanlar alış eriş lerini somut ve gerçek bir mağazadan yapmak isterler. Dışarı çıkma yasakları veya bulaşma riskini minimaze etmek için evde kal önerileri neticesinde in sanların sokakta olmaması dinamik ekonomiyi önemli ölçüde sıkıntıya sok tu. Dükkânlar, pazarlar, alışveriş merkezleri neredeyse kapanma noktasına gelmiş ve insanlar internet üzerinden alışveriş yapmaya çalışmaktadır. Bu durum canlı para akışı ve ürün sirkü lasyonunu olumsuz etkiledi. Satılmayan ürünlerin üretimi de buna bağlı olarak durdu. Bu döngü üretim hacminin düş mesine, istihdam oranlarının azalmasına ve doğal olarak kaçınılmaz son olan işsizliğe neden olacaktır.

İşsizlik yeniden gündeme gelecek

Genellikle bir kriz yaşandığında faiz

indirimi, vergi indirimleri gibi önlem ler alınarak bir rahatlama ortamı yaratılmaya çalışılır. Bu tedbirler de yeterli olmazsa piyasaları canlı tutabilmek için bir balon ve iyi bir piyasa havası oluş turulur. Bunlar da yeterli olmaz ise para hacminin genişlemesi amacıyla son çare olarak para basılabilir. Elbette para basmakta zor dönemleri atlatma konu sunda geçici olarak faydalı olsa da uzun vadede başka krizlerin alt yapısını oluş turmakta ve enflasyona sebep olmaktadır. İnsanlarda yapay bir paranın olması da sorunu çözmeyecektir çünkü artan talepleri bir süre sonra üretim karşıla yamayınca yine kısır döngü oluşacak ve ekonomi zarar görecektir. Tüm bunların yaşanmaması için en doğal yöntem pi yasaların kendi kendine düzelmesidir fakat bu da her zaman gerçekleşmeye ceği için dışarıdan borçlanma gibi ek kaynaklarla süreç yönetilmeye çalışılır fakat üretim ve tüketim dengesizliği du rumunda bir süre sonra ekonomik kriz ve işsizlik yeniden gündeme gelecektir.

COVID-19 pandemisinin en yoğun etkilerinden biri ilk olarak kuşkusuz Çin üretimi üzerinde olmuştur. Salgının ilk görülmesi ve Çin üzerindeki yoğun luğunun en fazla olduğu dönemden şu ana kadar bir miktar iyileşme olsa da bu düşüş dünya çapında nakliye talebinin azalmasına önemli oranlarda katkıda bulundu. Çin ekonomisi küresel eko nomiye oldukça entegre olduğundan, salgının küresel denizcilik endüstrisi ve tedarik zincirleri üzerinde de geniş bir etkisi olması muhtemeldir. COVID-19, küresel ekonomiyi üç ana yolla etkile yecektir. Üretimi doğrudan etkileyerek,

tedarik zinciri ve piyasa aksaklıkları ya ratarak ve bunun firmalar ve finansal piyasalar üzerindeki etkisine bağlı olarak gelişmeler yaşanacaktır.

Çin sadece dünyanın en büyük ihra catçısı değil, aynı zamanda dünyanın en yoğun 10 limanın yedisine ve büyük bir konteyner nakliye hattına ev sahipliği yapıyor. Koronavirüs yayılmaya devam ettikçe, denizcilik endüstrisi üzerinde etkileri de devam edecektir.

Navlunda beklenen toparlama geci kebilir

Coronavirus ne yazikki artık sadece Çin’de de değil Tüm Avrupa ve Ameri ka’da her geçen gün gelişiyor ve daha da korkutucu bir hal almaya başlıyor. An cak, koronavirüsün denizcilik endüstrisi döngüsü üzerindeki genel etkisi 2020’de yaşadığı döngüsel gerilemeyi derin leştirmek tam olmasa bile uzatmak olmuştur. Temel olarak, 2020’de, OECD ülkeleri ve Asya’nın yeni sanayileşmiş ülkeleri bu yıla girerken, navlun piyasa larında kayda değer bir toparlanma görmeyi bekledik, ancak bu toparlanma, koronavirüsün etkisiyle yarım yıl kadar gecikebilir. Konteyner taşımacılığı, kuru yük taşımacılığı, petrol ve gaz taşımacı lığı veya coğrafi farklılıklar gibi sektörel farklılıklar vardır. Ancak nakliye ulus lararası bir endüstridir ve dünyanın bir yerinde etkilendiği zaman, genellikle küresel olarak etkilenir.Tüm bu geliş meler virüsün denizcilik endüstrisindeki borçlanma seviyelerini de etkilemektedir. Hükümetler ve merkez bankaları ekonomik yavaşlamayı etkili bir şekilde dengelemek için ellerinden geleni yap -

tıkları için daha fazla faiz indirimi de göreceğiz.

En büyük etkiyle konteyner taşıma cılığı karşı karşıya kalacak

Düzelme ile ilgili en iyi tahminimiz, Çin’deki herhangi bir verimlilik kay bının, fabrikalarda, tersanelerde fazla mesai ve gece vardiyaları gibi basit ve rimlilik kazanımlarıyla yılın ilerleyen dönemlerinde geri kazanılmasıdır. Av rupa’da da salgın durur ise tüketimin artacak olmasından dolayı insanlar tekrar giyinmeye, alışveriş yapmaya yönele cek ve bu ürünlerin hepsi yine gemiler aracılığı ile bu ülkelere giriş yapacaktır fakat konteyner taşımacılığının 2020’de biraz zor olacağı zaten bekleniyordu, bu yüzden en büyük etkiyle yine konteyner taşıyıcılığının karşı karşıya kalacağını düşünüyorum. Tankerler için ise bilin diği üzere dünya petrolünün önemli bir miktarı tankerlerle Çin’e gidiyor. Öyle ki Çin’de başlayan salgın nedeniyle üretim durunca petrol fiyatları talep azlığı ve

üretim fazlası nedeniyle bir anda düşme eğilimi göstermeye başladı. Tanker pi yasaları da bu süreçten etkilenmiş oldular. Kuru yük en çok Çin pazarından etkilenmiş olsa da tüm dünyada üretimin azalması gemilerini worldwide opere eden gemi sahiplerinin yük bulma ko nusunda bazı sıkıntılar yaşamalarına neden olsa da pandemi sonrası navlun piyasalarında ciddi hareketlilik bek lenmektedir. Çin rakamları hala düşük olmasına rağmen, Japonya ve Güney Kore’den gelen talebin toparlanmasının yol açtığı capesize kargo navlunlarının Mart ayı sonlarına doğru iyileştiğini gö rebiliyoruz.

Son olarak bu tip krizlerden çıkma nın en önemli formülü sorunun ortadan kaldırılmasıdır ama şu an için bu da pek mümkün görünmediğinden dolayı her kesim için aktif ve güvenilir bir politika izlenmesi gerekmektedir. Taraflar ara sındaki saygı ve güvenin ortamının artması bu tür krizlerle mücadelede önemli tedbirler arasında sıralanmaktadır. Korku, gerilim ve güvensizlik ortamının zaten var olan krizi derinleştirmek ten başka hiç bir faydası olmayacaktır. Umuyorumki bu kötü günleri bir an önce geride bırakır isek küresel ekono mi ve denizcilik sektörü yaralarını çok hızlı bir şekilde saracak ve bir ihtimal iv melenerek hızlı bir yükselişe geçecektir.