Petrol ve LPG sektörlerinin Gazetesi
Sayı:550
www.petroturk.com
@petroturkcom
ISSN: 1301-4129
GAZ YAGINA
GOZALTI
MAKALE
Sohbet Karbuz
Yıl:47
•• 8
Motorin satışları yüzde 17 arttı •• 38 BAŞYAZI
% 2014
Yeni dünya
51
2015
53.246 ton
35.268 ton
Dünyad an
Sertaç Komsuoğlu
•• 51
•• 45
PETDER Aralık ayında 1.838 ton atık yağ topladı
•• 30
1 5 %
53.246 ton
35.268 ton
564
5977
2014
2015
ton
2014
2015
ton
06
Sektor diyor ki
apısal re or larla üyü eli e reka et ü ü üzü arttır alıyız 2
2016’da siyasi belirsizliklerin ortadan kalkmasıyla ve yatırım ortamının iyileştirilmesiyle beklenen canlanma yaşanacak ve büyüme devam edecek. Beklentimiz, makroekonomik istikrarın güçlendirildiği, cari açığın ve enflasyonun aşamalı olarak düşürüldüğü bir ortamda yapısal reformlar yoluyla büyümek ve rekabet gücümüzün artmasıdır.
015 yılını petrol ürünleri piyasasının gelişimi açısından değerlendirdiğimizde görüyoruz ki akaryakıt sektörü hacimsel olarak büyüdü. 2015 Kasım sonu itibariyle 2014’ün aynı dönemine göre otogaz ve beyaz ürün pazarında toplam yüzde 14 civarında büyüme gerçekleşti. Pazardaki bu büyümenin ardında birden çok faktör bulunuyor. Akaryakıt fiyatlarındaki düşüş, ekonomik büyümenin devam etmesi önde gelen faktörlerdendir. En önemli faktör ise kaçak ve kayıt dışı akaryakıtla mücadelede, başta hükümetimiz, EPDK, güvenlik güçlerimiz olmak üzere kamunun ve sektörün çabalarıyla ciddi mesafe kat edilmesidir. Bu da gerek düzenleme gerek uygulama gerekse alt yapı açısından kaçak ve kayıt dışı akaryakıtla mücadele konusunda çok iyi bir noktaya geldiğimizin göstergesidir. Bu noktadan sonra yeni yapılacak düzenlemelerin akaryakıt maliyeti ve ekonomiye getireceği ilave yükler açısından dikkatle gözden geçirilmesi faydalı olacaktır.
“KARLILIK AÇISINDAN Z B K Karlılık açısından ise tüm sektör zor bir dönem geçirdi ve 2015 yılında normal bir yatırımdan beklenen geri dönüşe ve karlılığa ulaşamadı. Stok kaybı, tavan fiyat uygulamasından doğan zorluklar, kurdaki dalgalanmalar ve artan finansman maliyetleri sektörü olumsuz etkileyen en önemli faktörlerin başında yer aldı. Akaryakıt sektörünün gerek ülkemizin kalkınması gerek enerji temini gerekse yarattığı istihdam ve dolaylı vergilerimizin tahsilindeki rolünün devam edebilmesi için makul karlılık oranlarında çalışabilmesi gerekmektedir. Bu anlamda EPDK başta olmak üzere ilgili kurumlarla verimliliğin artması, gereksiz maliyetlerin azaltılması yönünde yürütülen çalışmaların karşılıklı istişarelerle devam etmesinden memnuniyet duyuyoruz.
“ZORUNLU STOKTA A K IY A I A I Sektör karlılığını olumsuz etkileyen faktörlerden bir tanesi de fiziki olarak
met Erdem h A
tutulan stoktaki fiyat düşüşlerinden kaynaklanan değer kayıpları oldu. Rafineri, akaryakıt ve LPG dağıtıcı lisansı sahipleri, sattıkları günlük ortalama ürün miktarının minimum 20 katını kendi depolarında veya lisanslı depolama tesislerinde Zorunlu Stok olarak bulundurmakla yükümlüdür. Tüm dünyada petrol piyasasında yaşanan fiyat düşüşleri sonucu ürünün alım ve satış değerleri arasındaki farklar 2015 yılında sektörümüzde büyük zararlara sebep oldu. Bu sorunun çözümü için ise ulusal stok tutma maliyetini ve bu tür dalgalanmaları minimize edecek ve daha düşük maliyetlerle Zorunlu Stok tutulmasına imkân sağlayacak farklı yöntemler ele alınmalıdır.
BB etrol e etrol r ler e l s Ba a YAS Y et m Kurulu Ba a S ell r e l e Ba a A met r em
K Ş Ş B
A YA I I K
B 2015 yılında ham petrol fiyatındaki yüzdesel düşüşün Türkiye’deki pompa fiyatlarına yansıtılmadığı gibi kamuoyunda yanlış bir algı oluştu. Sizin de bildiğiniz üzere Haziran 2014’te 110-115 dolar/varil seviyelerinde olan ham petrol fiyatı Ocak 2016 itibariyle yüzde 70’ten fazla düşüş gösterdi ve 30-35 doar/ varil civarında seyretti. Aynı dönemde dolar-TL kuruna baktığımızda kur, yüzde 43 artış ile 2,1 seviyelerinden 3 seviyelerine geldi. Daha önce de bahsettiğim üzere, petrol fiyatları düşerken, dolar da Türk lirası karşısında değer kazanarak bu olumlu etkiyi azaltmış durumda. Türkiye’de pazarın ihtiyacı olan işlenmiş petrol ürünleri, yerli ve ithal kaynaklardan temin ediliyor. Bulunduğumuz bölge itibariyle, Türkiye’de Akdeniz çanağındaki İşlenmiş Ürün Borsası’na uygun bir fiyatlandırma mekanizması mevcut. İşlenmiş ürünler, ham petrolden farklılaşan bir maliyet ve arz-talep dengesine sahip olabildiğinden ham petrol fiyatı ve işlenmiş ürün fiyatları her zaman birbirine paralel hareket etmeyebilir. Akdeniz işlenmiş ürünler ürün piyasalarındaki değişim ise ülkemizdeki fiyatlara öncelikle Amerikan Dolarının değişimine bağlı olarak yansımaktadır. Bunun
ok sayıda istasyon n
s zleş esi yenilendi l r e a ar a t asas a t a em l l t ar la a ar a t stas o lar r sm ağ t m r etler le ola s le meler e le ağ t m r etler e stas o e e es e at r m strate ler çerçe es e u s re ere stas o lar e le mes ere e e eler e e at r mlar a ara erçe le t r ler r e e e rler ollar eğ or e e ollar aç l or stas o u u u
yanında ülkemizdeki pompa fiyatının oluşumundaki sabit maliyetlerden dolayı ürün maliyetinin payı oldukça düşük seviyelerdedir (Aralık ayında benzin fiyatının yüzde 23’ü, motorin fiyatının ise yüzde 25’i olarak gerçekleşmiştir). Dolayısıyla bu şekildeki bir fiyat oluşumunda uluslararası petrol ürünleri piyasasındaki düşüş pompa fiyatının ancak dörtte birine etki edebilir. Fiyat oluşumunda önemli yer tutan sabit maliyetleri; yüzde 60’ın üzerindeki maktu vergiler ve Aralık 2015’te benzinde yüzde 11, motorinde yüzde 14,5 seviyesinde gerçekleşen
ol uğu er er ama oğru er olma a l or B t u lar e ulu urara stas o e e e el t rme e e letme ere or l ette u e leme s re e er ml l ğ a e e stas o lar ol u e stas o lar el eğ t r Yoğu r re a et ar a se t r e r eme r u a so ra l a r etler e a arlama e atla rma strate ler oğrultusu a çal a a lar
bayi ve dağıtıcıların nakliye, işçilik, bakım, pazarlama vb. giderlerini ve yasal yükümlülüklerden kaynaklanan ek maliyetleri de içeren brüt kar marjı olarak sıralayabiliriz. Bu rakamlar düşünüldüğünde mevcut fiyat oluşumunda ürün maliyetindeki değişikliklerin nihai akaryakıt fiyatına yansıması ancak sınırlı şekilde oluyor. Örneğin, petrol ürünleri fiyatında yüzde 50 oranında bir düşüş olduğu durumda Türkiye’deki akaryakıt fiyatı yüzde 50 oranında değil ancak yüzde 12,5 oranında düşecektir.
07
Sektor diyor ki
YA SI I
A I I
AYA A A I
Dolayısıyla ham petrol fiyatındaki düşüşleri akaryakıt fiyatındaki düşüşle yüzdesel olarak karşılaştırmak ve bu düşüşlerin Türkiye’deki pompa fiyatlarına aynı paralelde yansıtılmadığı şeklindeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır. İkmal tarafına bakarsak, 5015 sayılı kanunun getirdiği serbest piyasa yaklaşımı sayesinde dağıtım şirketleri alımlarını Tüpraş’tan yapmak veya ithal etmek arasındaki ekonomik karşılaştırma doğrultusunda yapıyorlar, yani o alanda da rekabet var. Özetle fiyat oluşumundaki bileşenleri, maliyet artışlarını, piyasa gerçeklerini, döviz kur değişimlerini dikkate almayan yorumlar hem sektörü denetleyen kamu kurumlarımız hem de sektörde hizmet veren şirketler açısından çok yanlış bir algı oluşturuyor. 2016 yılına dünya ekonomisi, Türkiye ve sektör açısından baktığımızda; küresel ekonomi, gelişmiş ekonomilerdeki zayıf toparlanma ve gelişmekte olan ekonomilerdeki yavaşlamayla birlikte kırılgan görünümünü sürdürüyor. Küresel finansal krizin üzerinden yedi yıl geçmesine rağmen küresel düzeyde dengeli ve istikrarlı büyümenin sağlanması temel sorun alanı olmaya halen devam ediyor. Ancak 2016 yılında Türkiye için siyasi belirsizliklerin ortadan kalkmasıyla ve yatırım ortamının daha da iyileştirilmesiyle beklenen canlanmanın yaşanacağını ve büyümenin devam edeceğini düşünüyorum. Beklentimiz, ülke olarak; makroekonomik istikrarın güçlendirildiği, cari açığın ve enflasyonun aşamalı olarak düşürüldüğü bir ortamda yapısal reformlar yoluyla büyümek ve rekabet gücümüzün artmasıdır. Hükümetimizin ülkemizin ve bölgenin yoğun dinamikleri içinde ekonomik reformları da öncelik olarak sürdürüyor olması önemli ve bu bizleri memnun ediyor.
AKA YAKI S K A A I AK S K A K I Akaryakıt sektörü 365 gün dur durak bilmeden yüz binlerce çalışan ile müşterilerine hizmet sunan, vergi gelirlerimizin toplanmasında büyük bir rol oynayan bir sektör. Ulaşım, taşımacılık, inşaat, madencilik ve tarım gibi Türkiye’nin lokomotif sektörlerine hizmet vermekteyiz. Bunun yanı sıra sektörümüz vergilerin yaklaşık yüzde 25’inin, ÖTV gelirlerinin yüzde
Ş
B K S B
A K I
Akaryakıt piyasasında müşterilerin beklentileri ve tercih sebepleri farklılık gösterir. Örnek vermek gerekirse; bir müşteri grubu, aracına dolayısıyla, akaryakıta çok önem verip, kaliteyi takip ederken, bir başka müşteri grubu istasyonun yeri ve istasyona giriş çıkışın hızına veya kolaylığına önem verebiliyor. Fiyata duyarlı olan, günün önemli bir kısmını araç kullanarak geçiren bir müşteri grubu olduğu gibi, istasyondaki tesis ve imkânlara daha çok önem veren veya aracını kendisini yolda tutan bir emtia olarak gören müşteri grupları da bulunuyor. Müşterilerin istasyon ve dağıtım şirketi üzerinde seçim yaparken önem verdiği alanlar beklentileri ve tercihleri doğrultusunda farklılaşıyor.
S
er e a Ka a lar Ba a l ğ a Ba a Berat Al a ra ma ama oturmas a so ra a la atamalarla st e et m a rosu e lle me e a la
B S YASAYA KA I IK S Y S YA A
Piyasaya sunduğumuz ürünle ilgili standartları ileri götürmek, tüketicilere ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda, gelişen teknoloji ve Ar-Ge çalışmaları sonucu ortaya çıkan ürün ve hizmetler sunabilmek ve dolayısıyla müşteri memnuniyetini daha da ileriye taşıma sorumluluğumuz bulunuyor. Bu sorumluluğumuzu devam ettirebilmek için de sektörün sağlıklı gelişimine ve maksimum tüketici faydasına ulaşılmasına imkân verecek serbest piyasa koşullarına ve karlılık seviyesine ihtiyaç var. Hızla gelişen ve değişen şartlarda düzenlemelerin ve uygulamaların yeniden ele alınması konusunda EPDK’nın sektör oyuncuları ile gerek tek tek gerekse gruplar halinde hâlihazırda yürüttüğü görüş alışverişleri sektörün gelişimi için çok değerli. Bu bağlamda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımızın ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumumuzun gerek TOBB Petrol ve Petrol Ürünleri Meclisi gerekse PETDER gibi sektör temsilcilerine gösterdiği açık iletişim yaklaşımı ve işbirliği sektörümüzün sağlıklı gelişimine dair duyduğumuz inancı pekiştiriyor.
Piyasadaki üyü e 1 e re azala ak A ar a t a ar a me e e am e e eğ r orum A a me ora l a l me e oğal olara a ola a t r etrol asas Ka u u u te r rl ğe rmes le rl te ser est asa s stem olu turulmas s re e el çal malar a lat l asa o u ular a ar a t asas a ço at r mlar a t st am sağla e u s re
Tan an e ayraktar akanlıkta
50’sinden fazlasının tahsil edilmesinde rol oynuyor. Ayrıca akaryakıt sektörü, elektrik ve doğal gaz gibi enerji alanındaki diğer sektörlerden dağıtım ve tüketiciye teslim şekli, tüketiciyle olan ilişkisi gibi açılardan farklıdır. Sonuç olarak tüketici bir sonraki akaryakıt alımını farklı bir şirketten yapabilir.
so u u a re a et al te e met çe tl l ğ aç lar a l em rço el m l e e ço a a o talara ula t Se t r u o ta a elmes e er le çal a u ulamalar ç se t r le ura K a a se t r m te e rler m su ar m
er e a Ka a lar Ba a l ğ ste ar Yar m s A ulla a a
B
akan Yardımcılığına Ali Rıza Alaboyun’un atanması ile başlayan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Eski Müsteşarı Metin Kilci’nin emekli olmasının ardından yerine Fatih Dönmez’in getirilmesiyle devam eden Bakanlık üst düzey yönetim kadrosu oluşturma çalışmaları devam ediyor. EPDK Kurul Üyelik süreleri biten Abdullah Tancan ve Alparslan Bayraktar Bakanlık kadrosuna katılan iki önemli isim oldu. Abdullah Tancan ETKB Müsteşar Yardımcılığına Alparslan Bayraktar ise ETKB Dış İlişkiler ve AB Genel Müdürü olarak atandı.
A
A S
e alo a a
Ba a l ğ
KB ŞA YA
I
ISI
EPDK Kurul Üyesi Abdullah Tancan görev süresinin bitmesinin ardından, emekli olan ETKB Müsteşar Yardımcısı Selahattin Çimen’in yerine Müsteşar Yardımcılığı görevine getirildi. Tancan’a Bakanlık Organizasyon şemasında Türkiye Kömür
er
e a Ka a lar l ler e AB e el r Al arsla Ba ra tar
İşletmeleri (TKİ), Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM), Strateji Geliştirme Başkanlığı, Bağlı ve İlgili Kurumlar Dairesi Başkanlığı ve Türkiye Taş Kömürü Genel Müdürlüğü’nün (TTK) bağlandığı öğrenildi.
BAY AK A ŞK
KB IŞ AB
EPDK Üyeliği’nden ayrılan Alparslan Bayraktar, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Dış İlişkiler ve AB Genel Müdürü oldu. Önceki Genel Müdür Murat Karapınar ise vekalet süresinin bitmesinin ardından kurumuna geri döndü.
S BAŞKA
KA A BAKA A I I A
IK
Öte yandan Bakanlık Personel Daire Başkanlığı görevini 12 yıldır yürüten Satılmış Karakaya ise görevinden alındı, yerine Gençlik ve Spor Bakanlığı 1’inci Hukuk Müşavirliği’nden Mehmet Kara getirildi.
08
Makale
Sohbet Karbuz
makale@petroturk.com
@sohbetkarbuz
E
pey bir süredir zaten başı aşağıda dolaşan petrol fiyatları, Aralık sonuna doğru ABD’nin 40 yıldır uyguladığı ham petrol ihraç yasağını kaldırması ve Ocak ortasında İran’a uygulanan uluslararası yaptırımların kaldırılmasıyla birlikte tabiri caizse yerlerde sürünmeye başladı.
etrole oğula r etrol asas Uluslararası Enerji Ajansı’nın 19 Ocak’ta yayınladığı Aylık Petrol Sektörü Raporu, 2016 yılının ilk yarısında arz fazlasının günlük ortalama 1,5 milyon varil (mb/d) seviyesine çıkması nedeniyle piyasaların petrole boğulacağını, dolayısıyla fiyatlardaki düşüşün devam edeceğini belirtiyordu. Aynı gün, Uluslararası Para Fonu IMF, 2016 yılı için global ekonomik büyüme oranı öngörüsünü yüzde 3,4’e indirdi. Ekim 2015 öngörüsü ile karşılaştırıldığında her ne kadar küçük bir revizyon gibi gözükse de, özellikle gelişen piyasa ekonomileri yanında Amerikan ekonomisinde de büyümenin daha zayıf olacağı beklentisi global petrol talebinin beklenenden daha zayıf olacağının sinyalini verdi. Amerikan Merkez Bankası Fed’in (Fed gerçi merkez bankası değil ama neyse) faiz artırımına gitmesi, bazı önemli petrol tüketici ülkelerde kışın nispeten yumuşak geçmesi, sübvansiyonların kaldırılmasıyla nedeniyle bazı ülkelerde petrol ürünleri fiyatlarının birdenbire pahalanması, güçlü Amerikan doları gibi nedenler yüzünden petrol fiyatları üzerinde zaten bir baskı vardı. Arz cephesindeki gelişmeler de cabasıydı. Amerikan ham petrolü taşıyan ilk tanker Avrupa piyasalarına 20 Ocak’ta ulaşmıştı. Düşen petrol fiyatları Amerikan kaya petrolü üreticilerini ha vurdu ha vuracak deniyordu ama üretimde dişe dokunur bir düşüş henüz görülmüyordu. Üstelik aylardır sürekli düşmekte olan açılan sondaj sayısına rağmen Amerikan
petrol üretiminde kayda değer bir düşüş gözlenmedi. Arzın talepten çok daha hızlı artması nedeniyle şişen stokların fiyatlara yaptığı baskı da cabası.
mücadele etmeleri beklenen Suudi Arabistan ve Rusya’nın üretimi kısma konusunda flört edeceklerine ise pek prim verilmedi.
Be le t ler o a ğ r
Jeopolitik gelişmeler, genelde piyasanın dar olduğu zamanlarda fiyatları tetiklemekte önemli rol oynayabilir. Piyasanın petrole boğulduğu zamanlarda ise pek kale alınmayabilir. Son zamanlarda jeopolitik cephede yaşanan bazı olumsuz gelişmelerin bile petrol fiyatlarını yukarıya çekmeye yetmemesi buna bir örnek. Daha bir kaç yıl önce, Nijerya’da bir polis karakoluna saldırı yapıldı diye gün içi petrol fiyatlarının bir kaç dolar zıplaması normal sayılıyordu. Ama gelin görün ki şimdilerde Libya’nın ihracat terminalleri ve boru hatlarına zarar veren saldırılara petrol fiyatları duyarsız kalıyor. Örneğin, Ocak ayında Ras Lanuf ve Es Sidar ihracat terminallerine yapılan saldırılar sonucu 1 milyon varilden fazla petrol heba olup ülkenin petrol üretiminde ciddi düşüş yaşanmasına rağmen petrol fiyatları 30 doların altına inmişti.
eml rol ğ t ar l asas
Günlük, haftalık, hatta aylık istatistiklerin çoğunlukla tahminden ileri gitmediği bir piyasada petrol fiyatlarının 18 ay içerisinde 150 dolardan 27 dolara inmesini salt arz ve talep koşullarına bağlamak doğru olmadığı gibi yeterli de değildir. Tecrübem bana öyle söylüyor. Islak varil piyasası olarak da adlandırılan ve yukarıda ana hatlarını çizmeye çalıştığım fiziki varil piyasasına paralel olarak, petrol üretim ve tüketiminin herhangi bir kısıtlamaya sahip olmadığı kağıt varil piyasasındaki gelişmelere de yakınmak bakmak gerekir. Kağıt varil piyasasına yön ve hız veren temel etmenlerin başında fiziki piyasadaki mevcut arz-talep koşulları ve gelecekle ilgili beklentiler gelmektedir. Bu beklentilerin fiziki petrol piyasasıyla doğrudan ilişkisinin olup olmaması şart değildir. Yani finansal piyasaları ve spekülasyonu, bu arada da Keynes’in de bahsettiği hayvani dürtüler/içgüdüleri (animal spirit) göz ardı etmemek gerekir. Birbirlerini gözlemleyen simsarların piyasada yarattığı satış baskısı buna bir örnek olarak gösterilebilir. Diğer yandan, kağıt varil piyasasında oluşan varil fiyatının fiziki piyasadaki varilin fiyatını hiç etkilemediğini söylemek de doğru olmaz. Bir anlamda “tavuk mu yumurtadan yoksa yumurta mı tavuktan çıkar” misali. Beklentilerin şekillenmesinde OPEC’in ve jeopolitik gelişmelerin etkisi de göz ardı edilemez. OPEC, 4 Aralık’taki son toplantısında 30 mb/d üretim kotasından bile bahsetmez oldu. Hangi fiyattan olursa olsun pazar paylarını korumak için
ra
lo al etrol rt soru u era er e et r
asas a
Ocak ayında petrol fiyatlarındaki volatilite (değişkenlik ya da oynaklık) zirve yaptı. Bu yüksek volatilitenin, halihazırdaki üretimi absorbe edemeyen bir piyasanın İran’a uygulanan yaptırımlar sonrasında akacak ilave petrole verdiği tepkiden kaynaklandığını söylersek pek de yanılmış olmayız herhalde. ABD ve AB yaptırımlarının Ocak ayında kaldırılmasıyla dört yıldır günde ortalama 1 mb/d ihraç eden İran’ın global petrol piyasalarına aktif bir oyuncu olarak dahil olması dört soruyu beraberinde getirdi: İran’ın petrol ihracat artışının miktarı, bu artışın hangi sürede gerçekleşeceği, ek petrolün nereye satılacağı ve nihayet ihraç edilecek ek petrolün kalitesi.
16
Haber
ell T r as yol aritasını iş ortakları ile irlikte elirliyor S ell ur as ele e selle e B l esel Be rt as o la t lar a orta a o ula e rler ç el rle e ol ar tas a l am er or S ell ur as e le ğ Be rt as o la t lar a a ar strate s orta lar r e er ler le el rl or
rtakları ızla
era er eniş
ir aileyiz
S
hell Turcas’ın iş ortaklarıyla görüş alışverişinde bulunduğu Bölgesel Beyin Fırtınası Toplantıları şirketin, 2016 yılında da yol haritasını belirlemesine yardımcı oluyor. Shell Turcas’ın operasyonlarına ve performansına büyük katkısı olan Beyin Fırtınası Toplantıları, beş farklı ildeki 7 buluşmada, toplam 4 iş ortağının katılımıyla gerçekleştirildi. Toplantılar 2016 yılında da farklı katılımcılarla devam edecek.
S ASY
A I
AZSA
AZ A I
Shell&Turcas’ın hedefi, müşteri odaklı yaklaşımla hizmet kalitesini en üst seviyeye taşıyarak her istasyonda, her ziyarette, her gün gülümseyen müşteriler yaratmak. Bu hedef doğrultusunda, sunduğu hizmetin yanında, hizmet Kas m
verilen istasyonun görsel standartlarının, sunmuş olduğu ek hizmetlerin tam ve eksiksiz olması da son derece önem arz ediyor. Bu nedenle Bölgesel Beyin Fırtınası Toplantıları’nda, 2016 yılında Shell&Turcas’ın geliştireceği yönler de ele alındı.
sta ul
“2016’DA PAZARLAMA Y A A A Ş K Beyin Fırtınası Toplantıları’nda ele alınan önemli konulardan biri olan pazarlama faaliyetlerinin, 2016’da daha da gelişeceğini ifade eden Burçin Toktamış ; İş ortaklarımızın beklentileri doğrultusunda işbirliklerimizin kapsamını genişletmek ve yeni işbirliklerine imza atmak, sadakat programlarımızı geliştirerek yeni olanaklarla daha da etkinleştirmek için gelecek 2016’da da çok çalışacağız. İstasyonlarımızda sunduğumuz tüm imkanları ve hizmetleri daha iyi tanıtarak misafirlerimizin bağlılığını artıracağız diye konuştu.
Kas m
A K IŞ B Y I I ASI Shell Turcas, iş ortaklarından aldığı fikirlerle hem istasyonlarına gelen misafirlerini daha iyi ağırlamanın yollarını belirliyor hem de çalışanlarının motivasyonunu artıracak iyileştirmeleri ortaya koyuyor. Bu amaçla Mayıs 2014’ten bu yana 7 farklı şehirde gerçekleştirilen toplam 20 Beyin Fırtınası Toplantısına Shell Turcas’ın 150’den fazla iş ortağı katıldı. 2015 yılındaki toplantılarda ise Shell’e
Hoş Geldiniz programı, İstasyonların Olmazsa Olmazları ve Pazarlama olmak üzere üç başlığa odaklanıldı. Shell Turcas son iki yılda olduğu gibi, bu yıl da iş ortaklarıyla birlikte çok sayıda Beyin Fırtınası gerçekleştirmeyi planlıyor.
BAŞ IK Ş
S Z
Türkiye, Shell’in küresel çapta faaliyet gösterdiği 0 ülke arasından Shell’e Hoş Geldiniz programını hayata
geçiren ilk ülke oldu. Bu nedenle artık gelenekselleşen Bölgesel Beyin Fırtınası Toplantıları’nda en önemli başlıklarından biri bu programdı. isan 2015’te başlayan Shell’e Hoş Geldiniz yolculuğu kapsamında Shell Turcas, istasyonlarına gelen müşterilerini misafir gibi ağırlamayı ve onların, yüzlerinde bir gülümseme ile istasyondan ayrılmasını hedefliyor. İstasyonları ziyaret eden misafirlerin program hakkındaki algısını güçlendirecek ve istasyon çalışanlarının hem programa
mr
Kas m A a a
Shell&Turcas Perakende Satışlar Genel Müdür Yardımcısı Burçin Toktamış; “Shell&Turcas olarak, iş ortaklarımızın değerli fikir ve yorumlarını dinlemek ve onlardan geri bildirim almak stratejilerimizi ve yol haritamızı belirlememiz için son derece önemli.Fikirleri ile bizlere ilham veren, gücümüze güç katan iş ortaklarımızla farklı şehirlerde bir kaç yıldır düzenli olarak bir araya geliyor ve ‘Beyin Fırtınası Toplantıları’ adını verdiğimiz buluşmalarda, onların değerli önerilerini dinliyoruz. Shell&Turcas olarak kendimizi, iş ortaklarımızla birlikte tüm Türkiye’ye yayılmış geniş bir aile olarak görüyoruz. Bu nedenle Shell&Turcas’ın pazar stratejisinde ailemizin her ferdinin katkısının olması gerektiğine inanıyoruz” dedi. hem de markaya olan bağlılığını artıracak yeni projeler için, iş ortaklarının görüş ve önerilerini dinleyen Shell Turcas, misafirlerini en iyi şekilde ağırlamak ve onlara verdiği sözü tutabilmek için eğitimden sosyal sorumluluk projelerine, uzun vadeli iletişim planından reklam ve tanıtım faatliyelerine kadar birçok konuda yeni projelerini en kısa sürede hayata geçirmek için çalışmalara başladı.
20
Haber
Aytemiz’in çocuklara özel ilk istasyonu KidzMondo’da A tem
erçe a ç lt lm al ola e a la ar l mesle tes er al ğ K o o a a ar a t stas o u açt A tem a ar a t stas o u mesle tes e ele ço u lar e ço a at l eğle ere ğre e e
Çocuklar bilinçli hareket etmeyi ğreniyor
A
ytemiz, çocukların enerji sektörünü eğlenceli şekilde öğrenmesini sağlayan ilk istasyonunu KidzMondo’da açtı. Gerçek dünyanın küçültülmüş hali olan ve yaklaşık 40 farklı meslek grubuna özel ünitenin yer aldığı 4 bin metrekare büyüklükteki KidzMondo’da, çocuklar artık Aytemiz akaryakıt istasyonu meslek ünitesinde pek çok hayati bilgiyi eğlenerek öğrenecek.
S S
KA
A Y
Günlük hayatta gördükleri gerçek markalar ve şirketler için çalışan ya da o markalardan hizmet alan çocuklar; KidzMondo’daki Aytemiz akaryakıt istasyonunda öncelikle Aytemiz ön saha satış görevlisi kostümlerini
giyiyor, ardından işlerinin başına geçiyor. İstasyonda araçlara Aytemiz’in yüksek performans sağlayan Optimum akıt Ailesi’ne ait ürünlerini temsili olarak doldurup bu ürünler hakkında bilgi alan çocuklar, işin uzmanlarından oto yıkamayı, lastik havalarını kontrol etmeyi ve madeni yağ değişimini eğitici ve eğlendirici bilgilerle öğreniyor. İstasyonun araç yıkama bölümünde de çalışabilen çocuklar, Sağlık, Eğitim, evre ve Güvenlik (SE G) konusunda da bilgilendirilerek akaryakıt istasyonlarında nasıl davranılması gerektiğine ilişkin hayati bilgileri burada öğrenebiliyor. ocuklar istasyondaki görevlerini
tamamladıklarında, KidzMondo şehrinin para birimi Kidlar’ı yani maaşlarını alıyorlar. KidzMondo Aytemiz eğitimlerini tamamlayan çocuklar, Aytemiz Eğitim Sertifikası’nı almaya hak kazanıyorlar.
Z K A I B Y ŞK ASI I SA A AK Aytemiz KidzMondo İstasyonu ile akaryakıt sektörünü gelecek nesile tanıtma ve sevdirme fırsatını yakalamak bize heyecan veriyor diyen Aytemiz Genel Müdürü Ahmet Eke şöyle konuştu ocukların sağlık,
sat Kas m a EPDK, 2015 Kasım ayının LPG Piyasası Sektör Raporu’nu yayımladı. Buna göre Kasım ayı toplam LPG satışı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,5 artarak 325 bin 632 tona çıktı. Dağıtıcı lisans sahiplerince 2014 yılı Kasım ayında 64 bin 47 ton olarak gerçekleşen tüplü LPG satışı yüzde Kasım 2015’te 1, artış göstererek 66 bin 110 ton, bin 61 ton olarak gerçekleşen dökme LPG satışı yüzde 4,1 artış göstererek 15 bin 67 ton, 22 bin 401 ton olarak gerçekleşen otogaz satışı ise yüzde 6,2’lik artış ile 243 bin 655 tona çıktı. Böylece toplam LPG satışı 2015 yılı Kasım ayında yüzde 325 bin 632 ton oldu. 2015 yılı Kasım ayında tüplü LPG yüzde 20,3, dökme
K to lam r
a
Kas m a sat eçe a
sat Kas m
LPG yüzde 4, ve otogaz yüzde 74, pazar payına sahip oldu.
Y Z
A A I AZA
I
2015 yılı Kasım ayında yapılan LPG ithalatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde ,4 azalarak 26 bin 64 ton oldu.
a
emniyet, çevre, güvenlik ve kalite kurallarımız kapsamında küçük yaşta eğitim vererek bilinçli birer yetişkin olmalarına katkı sağlamayı hedefliyoruz. Ahmet Eke; ocuklarımızın istasyondaki yakıt pompalarının yanında cep telefonu ile konuşulmaması ya da yangına neden olabilecek ateşli cisimlerle istasyonda dolaşılmaması gibi konularda bilgilenmelerini sağlıyoruz. Küçük çalışanlarımız KidzMondo’da aldıkları eğitimlerle olması gereken istasyon ve davranış kurallarını öğrenerek, bu bilinç ile hareket etmeye ve çevrelerini de bu bilinç ile yönlendirmeye başlıyorlar.
e
asas Se t r a oru u a mla l a a a re e artara e Kas m
artt a ora
ar la t rmas
2015 Kasım ayı en fazla LPG ithalatı 7 bin 12 ton ile ezayir’den yapılırken bunu sırasıyla 54 bin 5 ton ile orveç, 45 bin 227 ton ile ABD, 42 bin 420 ton ile Rusya, 3 bin 16 ton ile Kazakistan, bin 7 ton ile Fransa ve bin 74 ton ile Ukrayna izledi. Geçen yılın Kasım ayına göre Rusya’dan
ytemiz Genel Müdürü hmet ke, sokakları, caddeleri, meydanları ve binaları ile çocukların h kimiyetinde bir şehir olan idzMondo’da yer almaktan büyük mutluluk duyduklarını ifade etti. Türkiye’nin geleceği çocukların eğlence ve bilgiyi bir arada bulacakları idzMondo’da ytemiz istasyonu ile sıra dışı bir deneyim yaşayacaklarını belirten ke, şunları söyledi “ ytemiz olarak çocuklara gelecekteki dünyalarını yaşama fırsatı sunan bu projenin bir parçası olmaktan memnuniyet duyuyoruz. Burada görev alan çocuklara, bir akaryakıt istasyonunda nasıl davranılması, nelere dikkat edilmesi gerektiğini öğretiyoruz.”
re Kas m a to a ç t
En fazla P satışı Ankara’da yapıldı ithal edilen LPG miktarı 2 bin 727 ton iken 2015 Kasım ayında bu oran yüzde 54’lük bir düşüş ile 42 bin 420 tona geriledi. Bununla birlikte en az ithalat düşüşünün yaşandığı ülke ise yüzde 3,1 ile ezayir’dir. Fransa’dan ithal edilen LPG oranı ise yüzde 40,6 artarak 5 bin 774 tondan bin 7 tona yükseldi.
P ’nın yayınladığı rapora göre; 201 yılı asım ayında en fazla PG satışı bin 60 ton ile nkara’da gerçekleşti. Bunu sırasıyla 2 bin 6 ton ile stanbul, 2 bin 0 ton ile zmir, 12 bin ton ile ntalya, 12 bin ton ile onya ve 10 bin 1 ton ile dana izledi. n az satışın yapıldığı il ise 21 ton ile rdahan oldu.
24
Haber
Socar, Mavi Koridor CNG istasyon ağını ta a ladı
S
OCAR, AB’nin temiz yakıt stratejisi kapsamında Avrupa çapında orta ve uzun yol taşımacılığı yapan ağır ticari nakliye araçlarının dizel yakıt kullanımına alternatif olarak doğalgaz kullanımını geliştirmek amaçlı başlattığı Mavi Koridor benzeri bir projeyi, Türkiye’nin ana ticaret yolları üzerinde konumlandırdığı ve Türkiye’nin en geniş perakende OTO- G ağı olan SO AR G istasyonları ile hayata geçiriyor.
S A r e a a t aret ollar er e o umla r ğ era e e stas o ağ S A le r e a Kor or Blue orr or le ta t r or
CNG Ş A SYS Belli bir büyüklüğe ulaşan SO AR G istasyon ağı sayesinde Avrupa’nın bir ucundan yola çıkan G’li araçlar Türkiye’de SO AR G tarafından oluşturulan koridor ile G tedariği sıkıntısı çekmeden yollarına devam edebilecekler. SO AR’ın, oto G’yi tüm Türkiye’de ulaşılabilir kılma hedefi istasyon yatırımları ile sınırlı değil. Bugüne kadar tüketicinin ihtiyacına cevap verecek istasyon ağının olmaması sebebi ile şehiriçi toplu taşımacılık ile sınırlı kalan G’li araç parkının büyütülmesini amaçlayan SO AR, dizel araç kullanıcılarının da G’nin avantajlarından yararlanabilmesi için çalışmalar yapıyor. SO AR’ın iki yıldır devam ettirdiği program çerçevesinde dizel araçların hem normalde olduğu gibi motorin, hem de
stan
at sta ul mt
G’yi tüketmesini sağlayan DUAL S STEM geliştirildi. DUAL S STEM teknolojisi taşıyan araçlarda, aracın dizel özelliğini kaybetmeden G tüketilmesi sağlanıyor. Motorin ile birlikte tüketilen G yakıt giderlerinde önemli derecede tasarruf edilmesini sağıyor.
l z it e stan
S A sta ul m r e sta ul ara ers ağla a a a t aret ollar er e o umla r ğ S A stas o lar le a ar a ta re a a e o om e çe re ola alter at a ar a t çe tler le rl te r t et s e su ma ere met erme e a la e a ar
ell le erel
S
A
ur e etrol er ağ t m A Ş su utlua oğa o u la l l olara u lar s le S A A SYS le m e me l ro lemler S A stas o lar le e ula la l rl s t s orta a al r oru S A olara e a ağ m a e l e e e m m le e o om r alter at ostu tem e l at r mlar m orta a ç
a m e oru att m la et r rle t r B le e a t t r ola çe re o usu a t
So ar stas o lar
at sta ul ers
So ar a Kor or att
A
Bu
laşıla ilirlik sıkıntısını ortadan kaldırıyor z
et mler
S A S ASY SAYISI I A ASI Y Pazardaki bu ihtiyaç doğrultusunda yatırımlarına öncelik veren SO AR, iki yıldır süren çalışmalarını tamamladı. Türkiye’nin ana ticaret yolları güzergâhına göre oluşturulan hattın ilk bölümü,
l Mersin tara a to lu ula m ç ulla la oto sler e e sa e e e r ç e ulla la le t a a e a ere le e r ağ t m ağ olma ğ ç e rleraras ollar a aal et stere ağ r as ta ulla lar am o e oto sler tara a ulla lam or u
Gebze ekerpınar’da inşa edilen ilk istasyonla başlayarak, Bolu, Ankara ve Aksaray’da hayata geçirilen istasyonlar üzerinden Mersin istasyonuna ulaşıyor. Hattın ikinci bölümü yine Gebze’yi Bursa Gemlik, Bursa Mustafakemalpaşa ve İzmir Kemalpaşa istasyonları ile İzmir’e bağlıyor. aklaşık 200-250 km’lik aralar ile konumlandırılan ve son teknoloji ekipman kullanılarak inşaa edilen bu sekiz yeni G istasyonu sayesinde, İstanbul, Ankara, Mersin, Bursa, İzmir gibi ticaretin kalbinin attığı büyük merkezleri birbirine ve çevre illerine bağlayan yollarda çalışan araçlara yepyeni, ekonomik ve çevreci bir yakıt alternatifi sunulmuş oluyor. G alternatifinin yanı sıra motorin, benzin ve LPG’nin de tüketiciye sunulduğu yenilikçi SO AR G istasyonlarının sayısının 2016 yılı içerisinde artması hedefleniyor.
YAY I
K AŞIY
A I I
Mutluay Doğan, Bilim adamları ve mühendisler, yıllardır geleneksel ulaşım yakıtları olan benzin ve motorine, temiz ve ekonomik alternatifler arıyor. Dünyada, özellikle kaya gazı ile
olağanüstü bir doğalgaz devrimi yaşanan ABD’de, ulaşım araçlarında G kullanımı hızla artıyor. Avrupa’da ağır ticari araçların G ve L G kullanımını desteklemek ve geliştirmek için AB destekli stratejik projeler geliştiriliyor ve Mavi Koridor projesi gibi akıllı taşımacılık koridorları oluşturuluyor. Dünyadaki bu gelişmelere paralel olarak G’nin kullanımı ülkemizde de son yıllarda başta şehir içi toplu taşıma araçları olmak üzere yaygınlaşıyor diye konuştu.
YA I I A
A I IZ Y
Doğan sözlerini şöyle sonlandırdı O AR olarak misyonumuz akaryakıtın ekonomik, güvenli ve temiz bir alternatifi olan G’yi Türk tüketicisine tanıtmak ve onu hem Türk tüketicisi hem de Avrupa’nın bir noktasından G’li araçlar ile Türkiye üzerinden geçmek isteyen sürücüler için ulaşılabilir kılmak. Bu amaçla ilk etapta kuzeyden güneye, batıdan doğuya, İstanbul-İzmir ve İstanbul-Ankara-Mersin hattında oluşturduğumuz Türk Mavi Koridor un daha da uzaması için yatırımlarımız devam ediyor. Biliyoruz ki firmaların en büyük giderini yakıt kalemi oluşturuyor. Firmalar için yakıtta kazanacakları en küçük avantaj bile büyük bir değer. Biz müşterilerimize sunduğumuz geleceğin yakıtı G ve geliştirdiğimiz DUAL S STEM teknolojisi ile araçlarının çok büyük oranda motorin yerine daha ucuz ve temiz bir alternatif olan doğal gaz tüketmesinin önünü açıyoruz. Bu sayede filo sahipleri, kamyon sahipleri, otobüs şirketleri, kargo firmalarını, uzun yol yapan tüm araçları G’nin avantajı ile tanıştırmak istiyoruz.
28
Haber
T TA den en
irişi
ilere
e yenilik i pro elere destek
e çler o at rler retmes te olo e e l ç l ğe a al r m l ğ este le e A l r e u a sam a Boğa ç ers tes teB ğre ro e Yar mas a e ls r o usu a s r u ara s ar ro es e l er
T
OTAL Oil Türkiye, inovasyona verdiği öneme paralel olarak genç girişimcileri ve inovatif projeleri destekliyor. Her yıl ortaokullar ve üniversitelerle kapsamlı işbirliği faaliyetleri yürüten TOTAL Oil Türkiye, öğrencileri yeni fikirler üretmeye teşvik etmeyi, teknoloji ve yenilikçiliğe dayalı girişimciliği desteklemeyi amaçlıyor.
S
Y
YA IY
Taşınabilir ve düşük maliyetli bir ürün olan Viscar, kamerası ile yol şerit takibi yapabiliyor ve önden çarpışma olasılıklarında sürücüye erken uyarı sistemiyle tehlikeyi haber veriyor. Viscar aynı zamanda, trafik uyarı ve işaretlerini de tespit ederek sürücüyü uyarıyor, böylece güvenli sürüşe destek oluyor.
A
l
r
e Boğa ç
A our a e let m
l e el r A to e A l r e Kurumsal r l Br a l ala e le otoğra çe t r ler
Y A
AK A
Y Z
İnovasyon Programı’ndan sorumlu TOTAL Oil Türkiye Kurumsal İletişim Müdürü Elif Birkan, kurumun sosyal sorumluluk bilinciyle gençlerin kişisel gelişimlerine katkıda bulunacak, girişimcilik ruhlarını ortaya koyabilecekleri projeleri desteklemeyi görev bildiklerini söyledi. Birkan, Bu çerçevede yürüttüğümüz birçok proje ile ortaokul ve üniversitelerle yakın işbirliği içindeyiz. Gençlere bu alanda yol açmaktan büyük mutluluk duyuyoruz dedi. 2014-2015 öğretim yılında 10 ortaokulda Fen Teknoloji sınıfları kuran TOTAL Oil Türkiye, geçtiğimiz yıl Galatasaray Üniversitesi’nin düzenlediği İnovasyonun 24 Saati arışması’na ve Boğaziçi Üniversitesi’nin İşteBU Öğrenci Proje arışması’na destek verdi.
ers tes
teB
ğre
ro e Yar mas
T TA A
il dülü
l r e Boğa ers te ğre ler teB ğre ro e Yar teB ğre ro e Yar ola s ar ro es la
a
e ls r
is ar ın old
ç ers tes tara a l a er e le e e e rler retme e rler a ata eç rme e te e e mas ller e u l a alt l ate or ler e r stle mas A l l e amera ta a l s r este s stem r l
o usu a s r
u ara
s ar
ro es e
l er
A
LPET, bayileri ve müşterileri için yaptığı çalışmaları, sektöre ilişkin hedeflerini açıkladı. Firma tarafından yapılan açıklamada şu bilgilere yer verildi; ALPET ortak hedeflere ulaşmak için emek veren, tecrübesinden ve gençliğinden aldığı gücü işlerine yansıtan çalışanları ve bayileri sayesinde hedef ve beklentilerini yüksek tutuyor ve bu hedeflerini gerçekleştirmek için aralıksız çalışıyor. Süreli iyileştirme ve gelişme bakış açısını daima ön planda tutuyor. ALPET enerjisini hissettiriyor.
“ALPET S B Y
Z
ALPET’in Türkiye’deki faaliyetlerine 2001 yılında başladığı bilgisine yer verilen açıklamada; ALPET, iyi kurgulanmış altyapısı ve güçlü finansmanı, bayilerine sağladığı ikmal güvencesi,
SS
verimli istasyon ağı ve farklı müşteri segmentlerine yönelik çözümleri ile hizmet veriyor. ALPET, Türkiye’nin stratejik noktalarına kurulmuş depolama tesisleri ile bayilerine ikmal güvencesi verirken tesislerinde uyguladığı entegre yönetim sistemi sayesinde iş süreçlerinin etkin ve devamlı olmasını sağlıyor. Türkiye’deki en yüksek ekonomik kapasiteye sahip olan dağıtım şirketleri arasında yer alan ALPET Kocaeli, Aliağa, Kırıkkale, Mersin, Samsun, Batman depolama tesisleri topluma, çevreye, çalışanlarına, bayi ve iş ortaklarına yönelik sorumluluğunun bilincinde olarak hizmet veriyor. İş sağlığı ve güvenliği odaklı bakış açısı ile tesislerinde SE -G normlarına uygun çalışmalar yapıyor denildi.
Y Ş Y
ALPET tarafından yapılan açıklama şöyle devam etti; Sürekli iyileştirme felsefesi ile Kalite, İş Güvenliği ve evre’ ile ilgili konularda SO 001 200 , SO 14001 2004 ve OHSAS 1 001 standartlarını referans alan bir entegre yönetim sistemi işliyor. ALPET Genel Müdürlük birimleri ile birlikte bünyesinde bulunan Mersin, Aliağa, Samsun, İzmit, Kırıkkale ve Batman Dolum Tesisleri SO 001 200 , SO 14001 2004 ve OHSAS 1 001 belgeleri ile iyileştirme mekanizmasına sahip çalışmalar yürütüyor. ALPET bu belgeler ile müşteri memnuniyeti odaklı kaliteli ürün ve hizmet sunma çalışmaları yürüttüğünü, zaman, iş gücü ve diğer kaynakların etkin kullanımı sağladığını, sistem ve iş süreçlerinin sürekli iyileştirilmesi yönünde çalışmalar yaptığını ortaya koyuyor.
34
Haber
A
in yeni üney A rika
distri üt rü
orp. old
A
SİS, Güney Afrika akaryakıt sektörünün üretici firmalarından OLV orp. ile distribütörlük anlaşması imzaladı. Ocak ayının sonunda olvic orp. Genel Merkezinde ohannesburg’da imzalanan 3D alibe ve Otomasyon Sistemleri distribütörlük anlaşması ile ASİS ürün ve teknolojileri Güney Afrika ve çevre ülkelerinde daha da güçleniyor.
YA K Y
B
e e st am sağla a ol or e A r a a S ell otal B e ğer el urulu lara met e r er or
KA A YA IY
15 yılı aşkın bir süredir akaryakıt sektöründe yer alan ve merkezi ohannesburg’da olan olvic orp., tank üretiminden sump üretimine kadar istasyonlarda kullanılan birçok parçayı üretiyor. Güney Afrika bölgesinde yaklaşık 10 ülkeye malzeme gönderimi yapan olvic orp.’un yıllık cirosu ise
AS S e Ar a a ar a t se t r ret rmalar a ol or le str t rl a la mas m ala
es
yaklaşık 30 milyon dolar. Bünyesinde 200 kişiye istihdam sağlayan olvic orp., Güney Afrika’da Shell, Total, BP ve diğer özel kuruluşlara hizmet ve ürün veriyor.
K S
A ürünleri arklı ülkelere ide ek irketin ’su ic all, olvic orp.’un bugün sadece Güney frika’da değil, komşuları olan; Mozambik, imbabve, Botsvana, Malavi, Svaziland, int kyanus daları ve emokratik ongo umhuriyeti’ne de ihracat yaptıklarını ve distribütörlüğünü aldıkları S S ürünlerini bu ülkelere de en kısa zamanda götürerek, alibe ve tomasyon Sistemlerini tanıtacaklarını ifade etti. all, ayrıca eğitime çok önem verdiklerini ve hemen hemen her ürün eğitimini bünyelerinde verdiklerini belirterek bundan sonra eğitim bölümlerine alibe ’i ekleyerek gerçek tankların üzerinde eğitim vereceklerinin altını çizdi.
SA IŞ SA I
Türkiye akaryakıt sektöründe istasyon otomasyon sistemleri, mobil otomasyon sistemleri, taşıt tanıma sistemleri, teknolojik hizmetler alanlarında çalışmalarını sürdüren ASİS’in sunduğu hizmetler dünya çapında da kullanılıyor. ASİS, ABD, Avrupa, Ortadoğu, Körfez Ülkeleri, Afrika, Türki umhuriyetler olmak üzere yaklaşık 32 ülkede servis ve satış hizmeti sunuyor.
a la tesl mat term sa trallere a l K Kas m em e a t at a t stat st ler a la Bu a re a la ret m e tesl mat l tte erçe le t ret m tesl matlar ar lama ora Kas m Kat a tlar (%)
100 80 60 40 20 0
TÜİK geçen yılın Kasım ayına ilişkin katı yakıt istatistiklerini yayınladı. Katı yakıtların 2015 yılı Kasım ayı toplam satılabilir üretim miktarları; taşkömüründe13 bin 15 ton, linyitte 3 milyon 54 bin 203 ton ve taşkömüründe 404 bin 4 ton, teslimat miktarları ise; taşkömüründe 3 milyon 521 bin 5 ton, linytte 3 milyon
7 3 bin 662 ton ve taşkömürü kokuda 443 bin 13 ton olarak gerçekleşti.
Ş K
A
AŞK Üretilen katı yakıtların teslimatları karşılama oranı yüzde 3, ile en düşük taşkömüründe gerçekleşti. Bu oran linyitte yüzde 3, iken taşkömürü kokunda yüzde 1,4 olarak hesaplandı. Katı yakıtların teslimat yerlerine göre dağılımı; taşkömürü teslimatının yüzde 36, ’i termik santrallere, yüzde 16,5’i kok tesislerine, yüzde 6,6’sı demir-çelik haricindeki sanayiye yapılırken linyit teslimatının yüzde 6,7’si termik santrallere yapıldı. Taşkömürü kokunun ise yüzde 6, ’i demir-çelik sanayine sevk edildi.
Kat a tlar sat la l r ret m e tesl mat m tarlar Kas m a Sat la l r ret m t alat ra at esl matlar
m r
t -
a
o m r
38
Haber
15 Aralık 2015
r e e el e mete aça A tem
T
ürkiye genelinde 480 istasyona ulaşan ve Ankara’daki 11’inci istasyonunu Gimat’ta hizmete açan Aytemiz, yeni açılan istasyonlarla bayi ağını genişletmeye devam ediyor.
stas o a ula a e A ara a e aç la stas o larla a ağ
e
stas o u u mat ta letme e e am e or
Ayte iz ayi ağını
enişlet eye de a ediyor
Gimat esnafı başta olmak üzere müşterilerine iyi hizmeti sunmayı hedefleyen Birleşik Akaryakıt İstasyonu, düzenlenen törenle açıldı. İstasyonun açılış törenine çok sayıda davetli katıldı.
“HER GEÇEN GÜN DAHA AZ A K Y AŞIY Z Açılış töreninde konuşan Aytemiz Genel Müdür ardımcısı akup azar, kısa süre içerisinde sektörün ilk 5 oyuncusundan biri olmayı hedeflediklerini belirterek, “Yeni transfer ettiğimiz istasyonlarla bu hedefimize her geçen gün biraz daha yaklaşıyoruz. Başta il ve ilçe merkezleri olmak üzere şehir merkezlerindeki istasyonları bayi ağımıza katarak, her geçen gün daha fazla tüketiciye ulaşıyoruz dedi.
Aç l t re e A tem et l ler e ço sa a a etl at l
A
irketi izin üyü e ede eri ne arz ediyor
ytemiz Genel Müdür Yardımcısı Yakup Yazar açılış töreninde yaptığı konuşmada “ nkara, stanbul’dan sonra akaryakıt tüketiminde ikinci, PG’de ise birinci sırada. karyakıt ve PG
A ar a t sat lar
Kas m a artt
e
K Kas m a a a t etrol asas Se t r a oru u a mla Ya mla a ra or a a ar a t sat lar e ora a artt ğ el rt l
tüketiminin bu kadar önemli olduğu Türkiye’nin kalbi başkentimiz, şirketimizin büyüme hede eri için büyük önem taşıyor. çılışını gerçekleştirdiğimiz iş ortağımız Birleşik karyakıt bunun açık
EPDK, Kasım ayına ait Petrol Piyasası Sektör Raporu’nu yayımladı. Buna göre akaryakıt satışları bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında yüzde 1 , 1 artarak 2 milyon 23 bin 704 tona çıktı.
AK Y SA IŞ A I B 2015 yılı Kasım ayında 2014 yılı Kasım ayına göre toplam ihrakiye satışları yüzde 14,02 artarak 553 bin 901 ton
Motorin satışları yüzde 17 3 arttı 201 yılı asım ayında 201 yılı asım ayına göre motorin satışları yüzde 1 ,0 artarak 1 milyon 2 bin tona ulaştı. Biodizel ihtiva eden motorin satışları yüzde ,0 artarak 21 bin 0 ton oldu. Toplam motorin satışları yüzde 20,0 artarak 1 milyon 0 bin 1 ton olarak gerçekleşirken benzin türleri satışları ise yüzde 1 , arttı ve 16 bin 2 tona çıktı. 201 yılı cak asım döneminde 201 yılı cak asım dönemine göre toplam akaryakıt satışları yüzde 1 ,2 artarak 20 milyon 1 bin 20 ton, motorin satışları yüzde 6,11 artarak 1 milyon 62 bin 06 ton oldu. Biodizel ihtiva
eden motorin satışları yüzde 1 , artarak 2 milyon 0 bin 1 tona çıktı. Toplam motorin satışları yüzde 1 , 6 arttı ve 1 milyon 2 bin 121 ton oldu. Benzin türleri satışları ise yüzde ,11 artarak 1 milyon 16 bin 62 tona çıktı.
bir göstergesi. ytemiz’i son beş yılda akaryakıt sektörünün en hızlı büyüyen markası yapan ve daima bize güvenen bütün bayilerimize teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
oldu. et yakıtı satışları yüzde 15,02 artarak 336 bin 398 ton olurken denizcilik amaçlı toplam ihrakiye teslim miktarı yüzde 12,51 artarak 217 bin 365 ton olarak gerçekleşti. 2015 yılı Kasım ayında 2014 yılı Kasım ayına göre ham petrol ithalatı yüzde 38,67 artarak 2 milyon 280 bin 354 ton olarak gerçekleşti. Motorin (biodizel ihtiva eden motorin hariç ithalatı yüzde 4,91 azalarak 876 bin 290 ton olarak gerçekleşti.
YAKI I A A I AZA
I
ayımlanan rapora göre 2015 Kasım ayı jet yakıtı ithalatı yüzde 0,37 azalarak 2 bin 240 ton oldu. 2015 yılı Ocak-Kasım döneminde 2014 yılı Ocak-Kasım dönemine göre ham petrol ithalatı yüzde 41,7 artarak 22 milyon 666 bin 512 tona çıktı. Motorin (biodizel ihtiva eden motorin hariç) ithalatı yüzde 1, 5 artarak 10 milyon 864 bin 168 ton olarak gerçekleşti. 2015 yılı OcakKasım döneminde 2014 yılı
Ocak-Kasım dönemine göre jet yakıtı ithalatı yüzde 76,4 azalarak 174 bin 941 tona geriledi.
Y Z
A
I
Rapora göre 2015 yılı Kasım ayı motorin türleri tüketimi 2014 yılı Kasım ayına göre yüzde 31,29 artarak 2 milyon 470 bin 287 ton olarak gerçekleşti. Benzin türleri üretimi yüzde 38,54 artarak 7 4 bin 47 tona çıktı. Havacılık yakıtı üretimi yüzde 32,62 artarak 411 bin 517 tona çıktı. 2015 yılı Ocak-Kasım dönemi 2014 yılı Ocak-Kasım ayın dönemine göre toplam petrol ürünleri üretimi yüzde 37,77 artarak 25 milyon 346 bin 4 ton olarak gerçekleşti. Motorin türleri üretimi yüzde 37,37 artarak 7 milyon 653 bin 5 ton oldu. Benzin türleri üretimi yüzde 31,17 artarak 4 milyon 653 bin 31 tona çıktı. et yakıtı üretimi ise yüzde 3 , 51 artarak 4 milyon 605 bin 625 ton olarak gerçekleşti.
42
Makale
ran yaptırımları sonrası petrol fiyatları Sayfa 8’in devamı İran’lı yetkililer, yaptırımlar kalkar kalkmaz piyasaya derhal günlük ortalama 500 bin varil (kb/d) petrol süreceklerini, diğer bir 500 kb/d petrolü de 6 ay içinde süreceklerini, yani bu yılın ikinci yarısında İran’ın petrol ihracatının toplamda 1 mb/d artacağını iddia etmektedirler. Bu miktar konusunda piyasada oluşmuş ortak bir görüş yok henüz. Olması da beklenmiyor. Ancak İran’lıların tela uz ettiği miktar genelde tavan olarak alınıyor. Uzmanlar arasındaki ortak kanı, petrol piyasasına İran tara ndan sürülecek ek miktarın (ki çoğu kişiye göre 600 kb/d civarında) OPEC üyesi olmayan petrol üreticisi ülkelerdeki üretim azalışına karşılık geleceği yönünde. İran’ın yapacağı ilk iş şu ana kadar gemilerde stokladığı petrolü piyasaya sürmek olacaktır. İran’ın stoklarında ne kadar petrol olduğu sorusunun cevabını herhalde yalnızca İranlı yetkililer biliyor. Piyasa uzmanları tara ndan tela uz edilen miktarlar 35 ila 50 milyon varil arasında değişiyor. Bu miktarın yarısından çoğunun kondensat denilen çok hafif petrol olduğu tahmin ediliyor. Mevcut piyasa koşullarında bu kadar kondensatın kısa sürede eritilmesi pek kolay değil tabii
ki. Fakat İran elinden öncelikle mümkün olduğu kadar kondensat çıkararak talebin daha fazla olacağı ham petrole yer ayırmak bir yana bu petrolü taşıyacak gemileri de boşa çıkarmak zorunda. İran öncelikle Asya’daki müşterilerine daha fazla petrol satmayı deneyecek ( in, Japonya ve Kore’ye daha fazla kondensat satmakla başlayarak) ve yaptırımlar nedeniyle sekteye uğrayan sigorta, bankacılık ve diğer bazı operasyonel konulardaki kısıtlar kalkar kalkmaz da Suudi Arabistan, Irak ve Rusya’ya kaptırmaya başladığı Avrupa-Akdeniz piyasasında yaptırımlar öncesi sahip olduğu pazar payına yeniden ulaşmayı hedefleyecektir. Bu yüzden Arabistan, Rusya ve Irak petrolü ile rekabet edecek ve gerekirse iskonto yapma yoluna gidecektir. Bu arada Asya piyasasındaki mevcut müşterilerini başkalarının kapmasına müsaade etmeyecektir.
ra e
mu temel amleler asalar te s
Yüksek volatilitenin olduğu ve piyasanın doyduğu bir ortamda İran’ın piyasayı petrole boğması pek akılcı değil tabii ki. Fiyatların tabiri caizse yerlerde
makale
Sohbet arbuz
süründüğü bir piyasaya İran eğer iddia ettiği gibi günde ortalama 1 milyon varil petrol sürerse bazı uzmanların iddia ettiği gibi petrol fiyatları rahatça 20 dolara inebilir. İran’ın piyasaya bu kadar fazla petrolü hemen sürmesi, her ne pahasına olursa olsun piyasa payını koruma politikasını güden Suudi Arabistan’a bir anlamda arka çıkmak demektir ki bundan sadece petrol ithalatçıları karlı çıkar. Hesapta Suudi Arabistan’ın amacı, Rusya ve bazı OPEC üyesi olmayan rakiplerine baskı yapmak, yüksek maliyetli petrol üreticilerini saf dışı etmek ve büyük yatırım gerektiren konvansiyonel projelerde gecikmelere yol açmak suretiyle pazar payını korumaktı. Ama evdeki hesabın çarşıya uymaması bir yana bu hatalı politika petrol fiyatlarını 30 doların altına indirdi. Geçen yıl yaklaşık 100 milyar dolar bütçe açığı veren Arabistan’ın (2014’teki açık yalnızca 18 milyar dolardı) döviz rezervleri hızla eriyerek 644 milyar dolara indi. Eğer böyle giderse 5 yıl içinde Arabistan ekonomisi köşeye sıkışabilir. Bu durumda ekonomiyi çeşitlendirmek, enerji fiyatlarını
at ta m ler
ar l
BNP Paribas (Sub 16) ABN AMRO (Sub 16) Citigroup (Sub 16) Standard Chartered (Sub 16) Wells Fargo (Ocak 16) Societe Generale (Ocak 16) BofA Merr’’ll Lynch (Ocak 16) JP Morgan Chase & Co. (Ocak 16) BLM Survey (Ocak 16) Credit Suisse (Ocak 16) Scotiabank (Kasım 15) Oxford Economics (Kasım 15) JP Morgan Chase & Co. (Kasım 15) IHS (Kasım 15) Westpac Banking Corp (Ekim 15) US EIA (Ekim 15) Societe Generale (Ekim 15) Raymond James (Ekim 15) Nomisma Energia (Ekim 15) National Australia Bank Ltd (Ekim 15) Lloyds Bank PLC (Ekim 15) LBBW (Ekim 15) JBC Energy (Ekim 15) Itau Unibanco Holding SA (Ekim 15) Goldman Sachs (Ekim 15) First Energy Capital (Ekim 15) Economist İntelligence Unit (Ekim 15) Deutsche Bank (Ekim 15) CRISIL (Ekim 15) Credit Suisse (Ekim 15) Commerzbank (Ekim 15) Capital Economist Ltd (Ekim 15) BNP Paribas (Ekim 15) BMO Capital Markets Corp (Ekim 15) Bernstein (Ekim 15) Barclays (Ekim 15) BoA Merrill Lynch (Ekim 15) Banco Portugues de invest imento (Ekim 15) ABN AMRO (Ekim 15) Standard and Poor’s (Eyl 15) Prestige Economics LLC (Eyl 15) Natixis SA (Eyl 15) Macquarie Capital USA Inc (Eyl 15) Intesa Sanpaolo SpA (Eyl 15) Deloitte (Eyl 15) Citigroup (Eyl 15) Standard Chartered (Augs 15) Santander UK PLC (Augs 15) Raiffeisen Bank International AG (Augs 15)
arttırmak ve hatta Suudi Aramco’nun bazı varlıklarını özelleştirmek veya halka açmak da Arabistan ekonomisi kurtaramayabilir. Petrol fiyatlarının enezuela’yı ve Nijerya’yı ne hale soktuğu ortada. İran eğer Arabistan ile “piyasa ayımı ar ra a ım” diye fiyat savaşına girerse kaybeder. Suudi Arabistan’ın Kuzey Batı Avrupa ve Akdeniz’deki ülkelere ubat ayı için yaptığı iskontonun önceki aylardakinden fazla olduğu göz önüne alınırsa ne demek istediğim anlaşılır her halde. Yok, eğer uzun vadeli menfaatlerini koruma amacıyla yavaşça üretim kapasitesini arttırır, elindeki stokları mümkün olan en iyi fiyattan yavaşça elden çıkarır ve ayrıca üst düzey yetkililerinin her yerde ağzını açmalarını önleyerek piyasada gereksiz olumsuz hava yaratmamayı sağlayabilirse hem kendisi hem başkaları kazanır. İran’ın muhtemelen üzerine düşeceği diğer bir konu OPEC olacaktır. Üretim ve kota konusunda organizasyondaki eski konumuna gelmek isteyecektir. Bölge politiği konusunda araları hiç iyi olmayan İran ve Suudi Arabistan, OPEC politikası konusunda yakında tekrar karşı karşıya gelecekler. İran, daha aktif bir rol üstlenmekle OPEC’in Arabistan’ın borusunun öttüğü bir kurum olmadığını göstermeye çalışabilir. Tabii ki Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’den tam destek alırsa.
l ç Bre t etrol
Güçlü bir takıma sahip olmasına rağmen bu ikili arasındaki tabiri caizse nane molla olan ilişki nedeniyle Ruhani sosyo-ekonomik kalkınma cephesinde ağırlığını koyamıyordu. 17 Ocak’ta, yani yaptırımlar kaldırıldıktan bir gün sonra, Ruhani 2016-2017 bütçesini parlamentoya takdim ederken bunun ezikliğini yaşıyordu. Bütçede açıkça gösterilmemesine rağmen yapılan hesaplamalarla 35 ila 40 dolar arasında olacağı hesaplanabilecek bütçe petrol fiyat varsayımı ve 2016-2021 yıllarını içeren altıncı beş yıllık kalkınma planında öngörülen yüzde 8 büyüme hedefi Ruhani’nin işinin pek kolay olmayacağını gösteriyor. Bakalım bu ay sonuna doğru yapılacak iki yerel seçimden sonra durum ne olacak. Önümüzdeki aylarda ayrıca kaya petrolü üreticilerinin OPEC’in s n rodu r denen dengeleyici üretici rolünü ne derecede üstlenip üstlenmeyeceklerini ve finansal piyasalardaki gelişmelerin petrol fiyatlarını ne derece etkileyeceğini de hep beraber göreceğiz. Sonuç itibariyle büyük petrol üreticisi ülkeler arasında bir çatışma çıkmayacağı varsayımı altında ileriki aylardaki petrol arz ve talep görünümü ve beklentiler bize petrol fiyatlarının bu yıl ve muhtemel önümüzdeki yılın ilk yarısında düşük seviyelerde kalacağını göstermektedir. Sonrasında ise genel kanı petrol fiyatlarının yükselme eğilimine gireceği yönünde. Ama ben yine de ortada çok fazla bilinmeyen olduğu için fiyat tahmini yapmaktan kaçınmayı tercih ederim. Onun yerine çeşitli kurumların değişik zaman aralıklarında 2016 yılı için yaptıkları Brent tipi petrol fiyat tahminlerden oluşturduğum grafiği sizlere takdim ediyorum.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Bir sonraki sayıda tekrar sizlerle beraber olmak dileğiyle.
45
Dünyadan Haberler
1 ilyar dolar te ettü dağıta ak us a etrol ret s u o l l so u a atlar olar ar l se es e selmes e le ler l r u o l Ba a a t Ale ero a t ğ aç lama a l ar a m l ar olar temett ağ tma la la lar a a e ett
ran Petroleum ngineering and evelopment ompany P Başkanı aji üsseyinejad, uzey zadegan ve Yadavaran petrol sahalarının büyütülmesi projelerinin ubat ayında tamamlanmasıyla birlikte petrol üretim kapasitesinin 160 bin varil gün artacağını bildirdi. uzey zadegan sahasında bin varil gün, Yadavaran sahasında bin varil gün üretim yapılacak.
R sya nın in e i ra atı arttı usya 201 ’in Mayıs, ylül, asım ve ralık ayları olmak üzere toplam ayda in’e yaptığı ham petrol ihracatında Suudi rabistan’ı geride bırakarak, in’in en büyük ham petrol tedarikçisi oldu. usya, bir önceki yıla göre yüzde 2 ’lik bir artışla 201 ’te in’e toplamda 2 milyon 0 bin ton ham petrol ihraç etti. in’in Suudi rabistan’dan satın aldığı ham petrolün miktarı ise 0 milyon 0 bin tonu buldu.
n or yatırı larına de a ediyor sveçli Gunvor Group, u ait Petroleum nternational’dan ollanda otterdam rafinerisini satın aldığını duyurdu. irketin Yatırım Sorumlusu Gia Mai yaptığı açıklamada üresel ticaret faaliyetlerini tamamlayan otterdam rafinerisinin özellikle Belçika’da bulunan nt erp tesisi ile sinerji yakalayacağını belirtti. Mai, yaptığı açıklamada Gunvor’un mevcut yatırım faaliyetlerini arttıracağına dikkat çekti.
an
ran petrol üreti ini artıra ak
Dünyad
Al m ala m le as la m o u a a a te ar ll s re ertam r l e e u a a e aure t la a a a a Ba A a a a ler As e arças
ştı
ıkı s l e ya ile a le u
nezr et ertam l o d n E ar let T TA o e aa esam a aç lamla ça la A a l eler m le m a Ko u s çr ğ m a e art sat ata m o t a e t tra m l o malar le rme s r çle m arl ğ
e
eml
r
ür adeni satılıyor
A lo Amer a r et e a la aç lama a re r et A ustral a a ulu a termal m r ma e all e t m sseler satma ç Bat re esour es r et le a la ma a ar ğ u ur u Ş r et l l a a ma e e m l o to m r rett
Petrol üreti i arttı us a a a a etrol ret m artar e oğal a ret m a al a a a l ortalama etrol ret m Aral a a m l o ar l e m l o ar le sel r e to lam ret m ml o to a ml o to a ç t
Dünya ankası petrol iyat ta inini 1 dolar düşürdü
ünya Bankası bu yıl için petrol fiyat tahminini 1 dolar düşürerek dolar varile indirdi. Banka, gelişmekte olan piyasalardan arz büyümesi ve güçsüz talep esaslarından dolayı tahminini aşağı yönlü revize etti. ünya Bankası petrolün de içinde olduğu 6 emtiadan ’si için fiyat tahminini düşürdüğünü açıkladı. ıdemli ekonomist ohn Baffes, petrol ve emtialar için düşük fiyatların bir süre daha süreceğini tahmin ediyor. Banka ekonomistleri 2016 yılında petrol fiyatlarında aşamalı bir toparlanma bekliyor ama yükselişin önceki yıllara göre daha küçük olacağını düşünüyor.
“Eldeki verilere göre gaz yağı satışının anormal artışı doğal değil. Durumun aydınlatılması sadece vergi kaybı değil özellikle bayilerin, sektörün imajı açısından da çok önemli. Konu tüketici açısından da çok önemli zira zaten kimse aracına yakıt alırken mutlu olmuyor.fiyatların niçin ham petrol kadar düşmediğini sorgulayan tüketici kuruluşları ve konuya hakim olmayan ulusal basında her an yine kötü mesajlar beklenebilir.”