Gas&Power 214. sayı by Ersin Güleç

İSRAİL

TRABZON

KRITERLERI Yılmaz, ERRA Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçildi

GAZBİR Başkanlığı’na yeniden Yaşar Arslan seçildi

Rüzgar toplantısına YEKDEM damgası

•• 6

STRATEJİ

Mustafa Karahan

•• 5

Mustafa Yılmaz, ERRA

Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçildi

EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, Enerji Piyasası Düzenleyici Kuruluşları Bölgesel Birliği (ERRA) Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçildi.

PDK’nın da üyesi bulunduğu ERRA’nın, 2016 Genel Kurul toplantısı Polonya’nın başkenti Varşova’da yapıldı. Birliğe yeni katılan ülkeler Butan, Gana, Pakistan, Umman ile Birleşik Arap Emirlikleri’nden Dubai heyetlerine plaketlerinin verilmesi ve birliğin geleceğe

yönelik projeksiyonlarıyla ilgili sunumların ardından yönetim kurulu üyelerinin seçimine

geçildi. Yönetim kurulunda bu yıl boşalan 6 koltuk için yapılan seçimde, Türkiye’nin yanı sıra Nijerya, Umman, Letonya, Macaristan, Estonya, Gürcistan ve Ermenistan enerji düzenleme otoritelerinden 8 aday yarıştı.

MART OTS, ERRA BAŞKANLIĞINA SEÇİLDİ ERRA üyeleri tarafından yapılan seçimin ardından Başkan Yılmaz, iki yıllığına ERRA Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçildi. Toplantıda Estonya Enerji Düzenleme Otoritesi’nden Mart Ots, ERRA başkanlığına seçildi.

Enerji otoriteleri arasında kapsamlı işbirliği, bilgi ve tecrübe paylaşımı yoluyla ulusal düzenleme uygulamalarını iyileştirme ve ulus ötesi düzenleme normları geliştirme amacıyla kurulan ERRA, 24 üye ülke ve 4 kıtada yaklaşık 1 milyar nüfusu içine alan bir bölgeyi kapsıyor.

Elektrikte talep tahmini yönetmeliği yenilendi EPDK, 2006 yılında yayınlanan Elektrik Enerjisi Talep Tahminleri hakkında yönetmeliği yürürlükten kaldırarak Elektrik Piyasası Talep Tahminleri Yönetmeliği’ni yayınladı. EPDK, Elektrik Piyasası Talep Tahminleri Yönetmeliği’nde değişikliğe gitti. Yönetmeliğe göre, dağıtım şirketleri dağıtım bölgelerine ilişkin, görevli tedarik şirketleri ise enerji tedarik etmeyi planladığı son kaynak, perakende satış ve serbest tüketicilerin tüketimine ilişkin talep tahminlerini bilimsel yöntemlerle, bölgelerine özgü şartları dikkate alarak, resmi ekonomik hedefleri göz önünde bulundurarak ve gerek duyulması halinde ilgili kamu ya da özel sektör kurum ve kuruluşlarının görüşlerini de alarak yapacaklar.

TALEP TAHMİNİ DÖNEMİ VE SENARYOLARI Yönetmeliğe göre talep tahminleri, dağıtım şirketleri için gelecek 10 yıllık, görevli tedarik şirketleri için gelecek 5 yıllık dönem için her yıl, takip eden yıl, birinci yıl olmak üzere yıllık bazda hazırlanacak ve tahmin sonuçları düşük, baz ve yüksek senaryo şeklinde kuruma sunulacak. TEİAŞ tarafından üretim

kapasite projeksiyonu ve iletim sistemi gelişim raporu ile dağıtım şirketi tarafından yatırım planı hazırlanmasında baz senaryo esas alınacak. Talep tahminine esas veri seti; ekonomik, sosyal, demografik, iklimsel, çevresel değişkenler ve açıklanan değişkenin gerçekleşmeleri kullanılarak oluşturulacak. Talep tahminine esas veri setinde, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yayımlanmış resmi veriler ile OSB veya ilgili şirketin tüketici verileri kullanılacak.

TALEP TAHMİNİ RAPORU Yönetmeliğe göre; talep tahmin sonuçları, talep tahmininde kullanılan veri seti ile birlikte bir rapor haline getirilecek ve dağıtım şirketleri için her yılın Haziran ayının sonuna, görevli tedarik şirketleri için her yılın Aralık ayı sonuna kadar talep tahmininin ilk yıl, bir sonraki yıl olacak şekilde Kurum’a sunucaklar. Ayrıca, bağlantı tipi, tüketici grubu ve benzeri detaylar bazında Kurum

tarafından kendilerine bildirilen formatta içinde bulunulan yılı takip eden yıla ilişkin 1 yıllık talep tahminlerini Kurum’a sunacaklar. Bununla birlikte talep tahmin raporunda, tahmin sonuçları ve talep tahmininde kullanılan veri setinin yanı sıra talep tahmin modeline ilişkin varsayımlar, verilerin genel değerlendirmesi ve gerekçelendirilmesi, değişkenlerin tahmin edilmesi, testlerin yapılması, gerekli değişiklik ve düzeltmelerin eklenmesi, geleceğe yönelik farklı senaryolar kapsamında yapılan tahminler ve modellere ilişkin yorum ve değerlendirmelere ayrıntılı olarak yer verilecek. Dağıtım şirketi tarafından hazırlanan talep tahmin raporu, Yönetmelikte yer alan usul ve esaslara uygunluk yönünden incelenecek ve Kurum tarafından uygun bulunması halinde, yapılan bildirimi izleyen on gün içerisinde dağıtım şirketi tarafından TEİAŞ’a gönderilecek.

MODELİN DEĞERLENDİRİLMESİ Yönetmelikte talep tahminine esas teşkil edecek modelin oluşturulmasında şu esaslar etkili olacak; a) Seçilen talep tahmin modelinin elektrik talep davranışı ile tutarlı olması, b) Bilimsel ve ekonomik olarak anlamlı açıklayıcı değişkenlerin kullanılması, c) Belirlilik katsayılarının açıklama gücü açısından yüksekliği, ilkeleri gözetilecek. d) Ayrıca puant talep ve abone sayısına ilişkin tahminler ekonometrik bir modele dayalı olarak yapılamıyor ise, gerekçeleri belirtilecek ve kullanılan tahmin yöntemi açıklanacak.Talep tahmini sonuçlarında, son 10 yılda görülmemiş oranda bir artış ya da azalış öngörülmüş ise, söz konusu öngörünün gerekçelerinin sunulması gerekecek. Talep tahmin modelinin oluşturulmasını takiben, modelin bilimsel ve ekonomik açıdan anlamlı olup olmadığına ilişkin literatürde genel kabul görmüş testler ile seçilen farklı yöntemler çerçevesinde oluşturulan, modelin uygunluğuna yönelik gerekli diğer testler yapılarak, bu testler sonucunda gerekli görülen düzeltme ve değişiklikler yapılacak.

TAHMİNLERİN BİRLEŞTİRİLMESİ Yönetmeliğe göre, TEİAŞ, iletim sistemine doğrudan bağlı tüketicilere ait talep tahminlerini, dağıtım şirketlerinden gelen tahmin sonuçları ile birleştirecek. TEİAŞ, Kuruma talep tahminlerine ilişkin olarak sunulacak rapor formatını oluştururken,

gerekçelerini belirtmek suretiyle, dağıtım şirketlerinden talep tahmin raporuna ilişkin olarak ilave bilgi ve belge talep edebilecek. TEİAŞ tarafından sonuçlandırılan talep tahminleri, her yılın 1 Kasım tarihine kadar Kurum’a sunulacak.

Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Ticaret Ö

zellikle elektrik üretimi konusunda yerli ve yenilenebilir kaynaklar denildiğinde akan sular durur. Bu klişeden şimdilik yerliyi çıkaralım çünkü bu yerli kavramı pratik hayatta daha ziyade kömür için kullanılmakta. Ayrıca yenilenebilir enerji üretiminde kaynak yerli olsa da yatırımın gerçekleşmesi için gereken ekipmanların büyük kısmı yerli değil. Yani hem tam yerli, hem de tam yenilenebilir enerji üretimi şimdilik mümkün değil.

“MARJİNAL HASARLARIN GENEL TRENDİN ÖNÜNDE DURMASI MÜMKÜN OLMADI”

Yenilenebilir elektrik üretimi yatırımlarının devamı için, ticaretin genel yapısını bozmayacak bir model ile yeni bir kurgu tasarlanmalıdır. Aksi halde hiç kimseyi memnun etmeyecek bir yapıya doğru evrilmek çok kolay gözükmektedir.

Buna rağmen, esen rüzgardan, akan sudan ya da güneşten elde edilecek enerjiyi üretmemenin mazareti olmaz heralde. Buna karşı çıkan kimseyi de bulamazsınız. Ancak bazı çevresel örgütlenmeler hidroelektrik santralleri ve rüzgar santralleri sebebi ile çevreye verilen zararları dile getirseler de bu marjinal hasarların genel trendin önünde durması mümkün olmamıştır. Zira aynı konu güneş panellerinin üretim süreçleri ve kapladığı alanlar sebebi ile verdiği zararlar üzerinde de yoğunlaşmış olsa da, akıbeti yine aynı şekilde olmuştur. Peki tüm dünyanın, tüm siyasi görüşlerin ve sektörün hatta finansörlerin desteğine rağmen neden tüm dünya harıl harıl yenilenebilir santral yapmak yerine hala konvansiyonel üretimin, hatta özellikle de termik üretimin peşinde? Bunun cevabı aslında hem verimlilikte, hem de üretim optimizasyonunda, kısacası maliyet ve satış fiyatı denkleminde yatıyor. Bilinen teknoloji – maliyet – verim konularına hiç değinmeden doğrudan esasa gimekte fayda var. Yenilenebilir üretim yatırımları gereken verime sahip olmadığı için, devletler bu tesislerin üretimlerine – genelde yatırımlar kendini amorti edene kadar– bir alım garantisi verdiler. Bu yöntem hemen hemen dünyanın her yerinde geçerli bir model olarak yayıldı. Özellikle hem finansmanın hem de teknolojinin yoğun olarak bulunabildiği Almanya gibi ülkelerde ise bu yatırımlar – haliyle cazip getiri ve kamuoyu desteği ile– çok yüksek oranlara ulaştı. Talep yüksekken, dolayısı ile elektrik fiyatları yüksekken bu yüksek alım garantileri sistemi çok fazla rahatız etmiyor gibi göründü.

Hatta Türkiye örneğine bakıldığında birçok yatırımcı bu desteği (YEKDEM) kullanmayı tercih dahi etmedi ve doğrudan bir piyasa oyuncusu olmayı daha avantajlı buldu. Bu yüzden de tesisler bir portföy yapısı içierisinde daha verimli olmaya gayret ettiler, daha iyi tahmin yapmaya çabaladılar.

“SPOT FİYATLAR AŞAĞIYA DOĞRU BASKILANMAYA BAŞLADI” Ancak bir gerçeklik var ki bu her durumda aynı kaldı. Elektrik fiyatının her saat için oluşması o saatin tahmin edilen arzı ile talebini bir denge fiyatında kesişir. Bu modelde arz hesaplanırken sistemin “fiyat ne olursa olsun alım garantisi verdiği” arzın üzerine sistemde ticari olarak hesap yapan tesislerin arzı eklenir. Alım garantili arz – yani Yİ ve YİD’ler gibi YEKDEM üretimleri – arttıkça, doğal olarak fiyatı belirleyen marjinal tesisler bu denge fiyatından uzaklaşmaya başladılar çünkü talep aynı şeklide artmadı. Bu sebeple de spot fiyatlar aşağıya doğru baskılanmaya başladı. Bu durum sadece Türkiye’de değil, biraz önce bahsettiğimiz gibi Almanya’da da aynı şeklide gerçekleşti. Düşen elektrik fiyatları bazı termik santralleri zor duruma soktu çünkü yeterli marjı sağlayamadılar. Saatlik durma kalkma opsiyonu olmayan kömür ve nükleer yakıtlı tesisler ise “negatif” ya da “sıfır” satış fiyatıyla elektrik üretmek durmunda kaldılar. Sonuçta düşen elektrik fiyatları denildiğinde bunda bir toplumsal fayda var gibi anlaşılmaktadır. Ancak maalesef elektrik piyasasında durum bu değildir. Zira devlet bir mekanizma ile yenilenebilir elektrik üretimi yatırımcılarına üretimleri için garantili yüksek bir fiyat vermiştir ve bunu ödeyecektir.

“BAZI SANAYİ KURULUŞLARI REKABET GÜCÜNÜ KAYBETMEYE BAŞLADI” Örneğin, elektrik fiyat seviyesi ortalama 30 EUR/MWs iken solar yatırımcısına verilen garanti 180 EUR/ MWs ise, yatırım yapan şirket bu garanti edilen tutarı her ürettiği MWs elektrik için tahsil etmiştir. Peki bu durumda piyasa fiyatı 30 EUR olan bir emtiayı 180 EUR alan devlet bu aradaki farkı nasıl finanse edecektir? Devlet bütçesinden mi karşılayacaktır? Ek vergi mi koyacaktır? Elektrik işindeki şirketlerden mi alacaktır? Almanya gibi örneklerde bu fark doğrudan halka “Yenilenebilir Enerji Destek Maliyeti” olarak yansıtılmıştır.

Halk zaten bu konuda büyük destek verdiğinden bu maliyete katlanmıştır. Ancak bu sonuç olarak faturaları şişirmiştir. Bazı sanayi kuruluşları artan elektrik maliyeti sebebi ile rekabet gücünü kaybetmeye başlamıştır. Elektriğin ﬁyatı spot piyasada düşerken, son tüketiciye maliyeti artmaya başlamıştır. Türkiye bu maliyeti tüketiciye direkt olarak yansıtmamaktadır ancak dolaylı olarak bu maliyet yansıyacaktır. Burada net bir model olmadığı için tartışmalı şekilde bazen tüketici bazen de tedarikçi aleyhine durumlar görülecektir. Ayrıca bunun doğrudan bir maliyet olarak faturaya yansıltılması belki de “yenilenebilir enerjiyi destekleyen” birçok tüketici kuruluşu tarafından mahkemelere taşınacaktır. Ancak sonuç olarak, bunun doğrudan yansıtılmasından daha doğru bir metod bulunmamaktadır. Bu ikilem, birçok ülkenin yenilenebilir enerji üretimindeki hızını kesmiştir ve bu çok da doğaldır. Türkiye için de durum farklı değildir. Dışarıdan yorum yapanların büyük kısmı bu konudaki yavaşlama hususunda haksızlık etmektedirler. Ancak düzeltilecek noktalar da vardır. Bunların başında gelen yenilenebilir tesislerin dengesizlik maliyetlerinin düşürülmesi konusunda adım atılmıştır. Daha sonra mutlaka YEKDEM ﬁyat garantisi, destekleme primi ile değiştirilmelidir. Tesisler ticaret yapar gibi yönetilmeli ancak üretimleri için ek bir prim ödeme yolu seçilmelidir. Eski yasadan kaynaklanan kazanılmış haklar için yatırımcılar özellikle “katkı payları” konusunda karşılıklı uzlaşma ile yeni modele teşvik edilmelidir.

“TİCARETİN GENEL YAPISINI BOZMAYACAK MODELLE YENİ BİR KURGU TASARLANMALI” Kısacası, yenilenebilir elektrik üretimi yatırımlarının devamı için, ticaretin genel yapısını bozmayacak bir model ile yeni bir kurgu tasarlanmalıdır. Aksi halde hiç kimseyi memnun etmeyecek bir yapıya doğru evrilmek çok kolay gözükmektedir. Herkesin kazançlı çıkacağı bir yapı hayali ile yola çıkıp, herkesin kaybettiği bir yapıya evrilmek elbette önlenmesi elzem konuların başında gelmektedir. Bu konuda ETKB ve EPDK bünyesindeki çalışmalar devam ediyor. Zaman içerisinde sektörün de görüşleri alınarak bir ilerleme olacağını tahmin ediyorum.

GAZBİR Yaşar Arslan’la devam dedi Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Derneği’nin 7. Olağan Genel Kurulu Ankara Bilkent Otel’de gerçekleştirildi. Genel başkanlık seçiminin de yapıldığı Genel Kurul’da, Yaşar Arslan tekrar başkanlığa seçildi. Erman Teldemir/Ankara

ürkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Derneği’nin (GAZBİR) 7. Olağan Genel Kurulu Ankara’da Bilkent Otel’de 14 Mayıs Cumartesi günü yapıldı. GAZBİR’e üye sektör temsilcilerin katıldığı ve dernek yönetiminin hazır bulunduğu Genel Kurul’da Başkanlık seçimi de yapıldı.

Başkanlık seçimine tek aday olarak katılan Yaşar Arslan geçerli oyların tamamını alarak tekrar başkan seçildi. Katılım düzeyinin yüzde 90 oranında olduğu Genel Kurul toplantısında GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan Başkanlığa 51 oy ile seçildi. Genel Kurul üyelerinin de belirlendiği toplantıda başkan yardımcısı sayısının 3’ten 4’e çıkarılmasına ilişkin

GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan

tüzük değişikliği oy birliği ile kabul edildi. GAZBİR’in yeni yönetim kurulu ileri bir tarihte toplanarak yeni başkan yardımcılıklarını ve görev dağılımını belirleyecek. Başkanlık seçiminin ardından yaptığı konuşmasında, GAZBİR’in sektörün büyük bir bölümünü temsil ettiğini anlatan Arslan, hedeflerinin sektörün tamamını temsil etmek olduğunu söyledi.

ARSLAN, PROJELERİNİ ANLATTI

“ZOR BİR DÖNEM BİZİ BEKLİYOR” Önümüzdeki dönemde Doğal Gaz Piyasası Kanunu ile ilgili düzenlemelerden dolayı yoğun ve zor bir sürecin yaşanacağına dikkat çeken GAZBİR Başkanı Arslan, “Bu dönem bizim için zor bir dönem. Yeni tarife dönemi hayata geçecek. Metodolojik olarak düzelteceğimiz konular var. Yoğun bir çalışma yapacağız. 2017’den sonra da farklı bir süreç yaşayacağız. Bu dönemin en önemli konularından birisi, ‘Şirketlerin kaliteye verdiği değer ve müşteri memnuniyeti odaklı çalışma’ konusu. Bu da bizi mükemmellik yolunda yeni esaslar belirlemek durumunda bırakıyor. Araştırmalarımızda müşteri memnuniyeti çok yüksek çıkıyor. Ancak Bakanlığın elektrik sektörüyle birlikte yaptığı araştırmalardan farklı sonuçlar çıktı. Bunun incelemelerini yapıyoruz. Çalışmalarımızı Bakanlığa sunacağız. Özellikle Doğal

Gaz Piyasası Kanunuyla ilgili yoğun bir süreç yaşayacağız. Herkesin elini taşın altına sokması gerekiyor. Kanunda yapılacak değişiklikler daha sonra düzenlenemeyecek değişiklikler. Sektörün yüksek basınç kalibrasyonu konusunda önemli sıkıntıları var bununla ilgili çalışmalar yapacağız” açıklamalarında bulundu.

2015’TE 24 MİLYON TON DAHA AZ KARBON SALIMI GERÇEKLEŞTİ Başkanlık seçimi için oy verme işleminin tamamlanmasının ardından konuşan GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan, GAZBİR’in, kuruluşundan bu yana doğal gaz piyasasının hukuki ve fiili alt yapısının hazırlanmasında aktif rol aldığını ve doğal gazın yaygınlaşmasına önemli katkılarda bulunduğunu dile getirdi. Arslan, öncelikli hedefleri arasında sektörün hizmet kalitesinin iyi bir

noktaya getirilmesi olduğunu da vurguladı. GAZBİR Başkanı Arslan, “Doğal gaz dağıtım sektörünün özellikle son 12 yılda kat ettiği mesafe diğer sektörlerimiz için feyiz verici bir örnektir. Doğal gaz dağıtım şirketlerimizin özveriyle yapılan yatırımlar sayesinde, bugün 76 şehrimizde 13 milyon konut ve 12 milyona yakın kullanıcıya doğal gaz ulaştırılmıştır. Sadece konutlarda kullanılan doğal gazla 2015 yılında 24 milyon ton daha az karbon salımı gerçekleşmiştir. Bu rakam, geçtiğimiz günlerde Paris Anlaşmasını imzalayan ülkemiz için oldukça önemli

bir rakamdır. Doğal gazın daha da yaygınlaşması ve verimli işletmecilikle, GAZBİR olarak karbon salımının azaltılmasına önümüzdeki dönemlerde çok daha fazla katkı sunmayı hedefliyoruz” diye konuştu.

GAZBİR ‘DE 3 YILIN BİLANÇOSU Genel Kurul toplantısında, GAZBİR’in geride bırakılan dönemle ilgili faaliyetleri de anlatıldı. 2013 – 2016 dönemlerine ilişkin faaliyet raporunun üyelere açıklandığı bölümde, şu bilgiler paylaşıldı: “Sevkiyat kontrol merkeziyle ilgili düzenlemelerin yapıldı. Mevzuat komisyonu oluşturuldu. Etkin olarak gündemdeki konuların değişimi takip edilip, EPDK ile uyumlu çalışarak öneri ve değişiklik talepleri sunuldu. GAZBİR medyada da aktif rol oyandı. Yazılı ve görsel basında bine yakın haber, demeç ve değerlendirme yapıldı. Doğal gaz kullanımında müşterilerin bilinçlendirilmesi amacıyla 3 ayrı kamu spotu hazırlandı. Sosyal medya çalışmalarına ağırlık verildi. Teknik eğitimler, işletme bakım teknikleri, alt yapı kontrolleri, doğal gaz yangınına müdahale eğitimi gibi hizmetler verildi. 20132016 döneminde 17 binin üzerinde mesleki yeterlilik uygulaması yapıldı”

nceki dönemlerde GAZBİR’de yapılan faaliyetleri hatırlatarak, geleceğe Yönelik projelerini anlatan GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan, tüketicilerin doğal gaz konusunda bilinçlenmesinin önemine de değindi. Arslan, “Göreve geldiğim günden beri, daha önceden başlatılmış olan projelerin takibi ve yeni projelerle dağıtım sektöründe hizmet kalitesinin artırılması öncelikli hedeﬁmiz oldu. 2013-2016 döneminde GAZBİR faaliyetlerinin yapısal olarak daha teknik ve interaktif hale gelmesi için yoğun çaba sarf ettik. Önümüzdeki dönem için de pek çok yeni projelerimiz var. Geçmiş dönemde başlattığımız Güvenli Doğal Gaz Kullanımı temalı çalışmalarımızı, mevcut kamu spotlarımıza ilaveler yaparak sürdüreceğiz. GAZBİR olarak sorumluluklarımızın bilincinde olduğumuzu, Türkiye’de doğal gazın güvenli ve bilinçli olarak kullanılması için daha çok çalışacağımızı belirtmek isterim. Önümüzdeki dönemde özellikle müşteri memnuniyeti konusuna odaklanacağız. Bu konuda diğer sektörlere kıyasla çok iyi durumda olsak da alınması gereken bazı tedbirler olduğunu, sektörün hizmet kalitesini daha da artırabileceğimizi düşünüyoruz. GAZBİR olarak bu çalışmaların öncüsü olacağız. Bunların dışında; doğal gaz sektöründeki eğitim ihtiyacını gidermeye yönelik olarak kurduğumuz GAZMER’i Avrupa Birliği Destekli Projelerle daha da güçlendirerek teknik anlamdaki tecrübemizi yurtdışında da paylaşmak istiyoruz. Ülkemizin dört bir yanında faaliyet gösteren şirketlerimiz, tecrübelerini GAZBİR bünyesinde paylaşabiliyor. Bu tablo bizler için gurur vericidir” açıklamalarını yaptı.

Dağıtım sektörü EPDK ile Trabzon’da bir araya geldi

9. ELDER Sektör Toplantısı Trabzon’da gerçekleştirildi. Erman Tekdemir/Trabzon

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu:

ENERJİ SEKTÖRÜNDE İŞ GÜVENLİĞİ ÖNCELİKLİ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak:

HEDEF AB

STANDARTLARI

Enerji Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız:

EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz:

ENERJİDEKİ DEĞİŞİME RAĞMEN YAPILACAK ÖNEMLİ İŞLER VAR

BUNDAN SONRA MİNNET DEĞİL, HİZMET ZAMANI

ELDER Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir:

YATIRIM BÜTÇELERİ 3 KATINDAN FAZLA ARTTI

» Devamı Sayfa12’de

12 » Sayfa11’in devamı

Elektrik borcu olan รงiftรงilere

destek verilmeyecek

Enerjisa Effie’de Gümüş Madalya ödülü kazandı ‘SEKTÖRE YENİ BİR YAKLAŞIM GETİRDİK’ Sektöre ilk Efﬁe ödülünü kazandırmanın gururunu yaşadıklarını belirten Enerjisa CEO’su Kıvanç Zaimler, “Kampanyamızla gerek yeni marka yüzümüzle, gerekse müşterilerimize sunduğumuz ihtiyaca özel hizmetlerimizle Türk halkının elektrikle ilişkisini yeniden şekillendirmek üzere yola çıktık. Vizyoner yaklaşımımızla sektörümüze yeni bir yaklaşım getirdik, ışığın ve dinamizmin rengini taşıdık. Bu ödül de bizim doğru bir yolda ilerlediğimizin ve markamıza ne kadar değerli bir yatırım yaptığımızın en güzel ispatı” dedi.

Enerjisa, “Türkiye’nin Enerjisi” sloganı ile hayata geçirdiği, bütünleşik pazarlama kampanyası ile Efﬁe’de Gümüş Madalya ödülüne layık görüldü.

eklam dünyasının Oscar’ları sekizincisi düzenlenen törenle sahiplerini buldu. Enerjisa, “Türkiye’nin Enerjisi” sloganı ile hayata geçirdiği, bütünleşik pazarlama kampanyası ile Effie’de Gümüş Madalya ödülüne layık görüldü. Türkiye reklam dünyasının Oscar’ları olarak adlandırılan Effie Türkiye’de bu yıl 412 kampanya yarıştı.

“SEKTÖRÜMÜZE ÖNCÜ UYGULAMALAR KAZANDIRIYORUZ” Enerjide müşterinin rolü ve öneminin arttığını hatırlatan Kıvanç Zaimler, şöyle konuştu: “Biz Enerjisa’da yeni enerji dünyası için çalışıyoruz, bu vizyon ile sektörümüze müşteri odaklı öncü uygulamalar kazandırıyoruz. Müşterilerimizin güven duyduğu marka olma yolculuğunda sektörümüzde müşteri deneyiminde oyun kurucu olmayı amaçlıyoruz. Bu ödül de markamıza ne kadar doğru yatırım yaptığımızın en güzel ispatı” dedi.

AYEDAŞ İstanbul’da bakım çalışmalarına devam ediyor Ayedaş Elektrik Dağıtım A.Ş., İstanbul Anadolu Yakası’nda kesintisiz ve sürdürülebilir elektrik hizmeti kapsamında 2016 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarında bakım çalışmalarına devam etti. AYEDAŞ, sürdürülebilir ve kesintisiz enerji sağlanabilmesi amacıyla, elektrik şebekelerinin yenilenmesi için bakım, yenileme ve yatırım çalışmalarını sürdürüyor. 2016 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarında 34 kilometre uzunluğundaki hattın bakımını tamamlayan AYEDAŞ, 10 bin 099 adet aydınlatma armatürünü de kontrolden geçirdi. 66 trafonun yenilendiği kentte, 54 dağıtım merkezi ile 23 panonun bakımı yapıldı.

Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nde değişiklik

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nde değişik yaptı.

1.905 ADET YENİ AYDINLATMA MONTAJI TAMAMLANDI Ayedaş, 2016’nın ilk üç ayında yeni yatırımlarına da devam etti. 21 bin 120 kilometre uzunluğunda yeni kablo döşeme çalışması yapıldı. 5 bin 786 kilometre uzunluğunda kablo yer altına alınırken 1.905 adet yeni aydınlatma montajı tamamlandı. İstanbul Anadolu Yakası’nda Ayedaş’ın bakım ve yatırım çalışmaları önümüzdeki dönemde de devam edecek.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, genel aydınlatma tüketimlerinin ölçülmesine ilişkin teknik esaslarla ödemeye, kesinti yapılmasına, uygulamaya, denetime ve aydınlatma komisyonunun oluşturulması ve çalışmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Genel Aydınlatma Yönetmeliğinde değişikliğe gitti. Söz konusu değişikliğe ilişkin yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlanarak, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.

Buna göre, genel aydınlatma kapsamında halkın ücretsiz kullanımına açık ve kamuya ait park, bahçe, tarihi ve ören yerleriyle yürüyüş yolu gibi yerlerdeki mevcut aydınlatma tesislerinde enerji verimliliği dikkate alınarak, tüketim miktarlarının azaltılmasına veya aydınlatma düzeylerinin en geç saat 02.00’den sonra yüzde 50 oranında düşürülmesine yönelik yatırımlar için daha önce 31 Aralık 2015 olarak belirlenen tamamlanma tarihi, 31 Aralık 2017’ye uzatıldı.

‘Amacımız işbirliği ve yardımlaşmayı sağlamak’ Türkiye’de ilk defa elektrik perakende satıcılarını temsil etmek için kurulan Elektrik Perakende Satıcıları Derneği’nin (EPSD) Başkanı Cem Deniz ile EPSD’yi ve elektrik sektörünün durumunu konuştuk.

ürkiye’de ilk defa elektrik perakende satıcılarını temsil etmek için kurulan Elektrik Perakende Satıcıları Derneği’nin (EPSD) Başkanı Cem Deniz ile Elektrik Perakende Satıcıları Derneği’ni ve elektrik sektörünün durumunu konuşmak üzere bir araya geldik.

“TEDARİKÇİ ŞİRKETLERİN TEMSİLİ ÖNEM TAŞIMAKTADIR” Elektrik Perakende Satıcıları Derneği’nin kuruluş amacı nedir? Derneği kurma ihtiyacı nereden doğdu? Derneğimiz, üyelerimizle birlikte sektörde gördüğümüz önemli bir boşluğu doldurmak amacıyla kurulmuştur. Türkiye elektrik sektörünün gelişim sürecine baktığımızda entegre bir tekel yapıdan, liberal ve rekabete dayalı bir pazar yapısına doğru bir evrimin olduğunu görüyoruz. Bu kapsamda geldiğimiz noktada özellikle bölgemizde bulunan elektrik pazarları arasında oldukça iyi bir yerde olduğumuzu düşünüyoruz. Fakat tekel yapıdan rekabetçi yapıya geçişte kuşkusuz birkaç önemli noktada halen tamamlanması gereken unsurlar bulunmaktadır.

“PİYASAYA ŞEFFAF BİR ŞEKİLDE KATKI SUNMAYI HEDEFLİYORUZ” Özellikle tüketiciyle birebir bağlantıda bulunan ve elektrik piyasası değer zincirinin tüketiciden önceki son halkasını temsil eden tedarikçi şirketlerin bir sivil toplum kuruluşu nezdinde temsili önem taşımaktadır. Sektörde halihazırda birçok sivil toplum kuruluşunun piyasanın çeşitli segmentlerine ilişkin faaliyetleri bulunmaktadır. Fakat salt olarak, elektriğin son

tüketicilere satışı ile iştigal eden şirketlerin piyasada temsili konusunda bir boşluk olduğu aşikar durumdadır. EPSD olarak amacımız bu boşluğu doldurmaktır. Ayrıca üye ve paydaşlarımız ile birlikte perakende olarak tanımlanabilecek bu segmentin adil rekabet koşulları altında, tüketiciye maksimum fayda sağlayarak şeffaf bir şekilde işlemesine katkı sunmayı amaçlıyoruz.

“ULUSAL VE ULUSLARARASI SEKTÖR FAALİYETLERİNDE ROL ALACAĞIZ” Yeni kurulan bir derneksiniz. Bilinirliğinizi arttırmak için 2016’da ne gibi faaliyetlerde bulunmayı düşünüyorsunuz? Bu konuda birinci adımımız sektörde paydaş kabul ettiğimiz kurum ve kuruluşlara resmi ziyaretlerimiz olacaktır. Halihazırda bazı düzenlemelere ilişkin resmi görüşlerimiz bu mercilere iletilmektedir. İkinci olarak ise ulusal ve uluslararası sektör faaliyetlerinde aktif rol alarak derneğimizin bilinirliğinin yükseltilmesini hedeﬂiyoruz. Bu kapsamda elektrik perakendeciliği üzerine düzenlenen uluslararası konferansların Türkiye ayağını düzenlemeyi planlamaktayız. Ayrıca uluslararası piyasalarda elektrik perakendecilik sektörüne ilişkin uzmanların Türkiye’de düzenlenecek workshoplara katılımını sağlamak ve hem kamu hem de özel sektör uzmanlarımızın bu konuda kurumsal kapasitesinin yükseltilmesini de sağlamayı düşünüyoruz.

Elektrik Perakende Satıcıları Derneği’nin (EPSD) Başkanı Cem Deniz

“SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN SAĞLANMASINA KATKIDA BULUNMAYI HEDEFLİYORUZ” EPSD’nin hedefleri nelerdir? EPSD üye ve paydaşları ile birlikte, elektrik perakendeciliğinin Türkiye’de sürdürülebilirliğinin sağlanmasına katkıda bulunmayı hedeflemektedir. En önemli amaçlarımızdan biri üyelerimiz ve paydaşlarımız arasında iletişim köprüsü görevi görerek, işbirliği ve yardımlaşmayı sağlamaktır. Kuşkusuz elektrik sektörünün regülasyon açısından belki de en dinamik noktası elektriğin müşteriye ulaştırılması ve tedarikidir. Bu kapsamda perakendeciliğin rekabetçi ve adil bir şekilde sürdürülebilmesi için mevzuat değişiklik taleplerimizi iletmek önem taşımaktadır.

“HEDEFİMİZ, ORTAK KANAAT VE GÖRÜŞLERİN OLUŞTURULMASI” Ayrıca, Bakanlık ve EPDK tarafından öne sürülen strateji ve mevzuat değişikliklerine ilişkin ortak kanaat ve görüşlerimizin oluşturulması da hedeflerimiz arasında yer almaktadır. Bu aşamada; tedarikçi şirketler

EPSD’nin Üyeleri 2M Enerji Top. Elektrik Tic. A.Ş.

İpragaz A.Ş.

Batıçim Enerji Top. Sat. A.Ş.

KGM Enerji Tic.Ltd.Şti.

Bisen elektrik Enerjisi Toptan Satış A.Ş. Dinamo Elektrik açısından riskli gördüğümüz Yenilenebilir Enerji Destekleme Mekanizması gibi dağıtım tarifesi içerisine alınabilecek unsurlar, görevli dağıtım ve görevli tedarikçiler ile yaşamakta olduğumuz rekabete aykırı unsurlar ve Kayıp-Kaçak Bedeli davaları için gerekli düzenlemelerin yapılması adına önerilerimizin sunulması kısa dönemli hedeflerimiz içindedir. Bir diğer nokta ise hem üye ve paydaşlarımız hem de derneğimizle birebir temas halinde olan diğer şirketler arasında en iyi uygulamaların yaygınlaştırılmasıdır. Bu kapsamda yurt dışındaki örnekleri inceleyerek paydaşlarımızın bu iyi uygulamaları benimsemelerini teşvik etmeyi hedefliyoruz.

“PİYASANIN İLERİYE TAŞINMASI İÇİN ANALİZLER YAPMAYI PLANLIYORUZ” Elektrik sektörüne nasıl bir destek vermeyi

RWE Enerji Toptan Satış A.Ş Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat, İhracat ve Toptan Tic. A.Ş

hedefliyorsunuz? Elektrik sektörünün gelişimi açısından sunacağımız en önemli destek yurtdışındaki iyi uygulamaların Türkiye’ye transferi olacaktır. Bu kapsamda baktığımızda, özellikle piyasa liberalleşmesinde Türkiye’nin önünde olan ülkelerdeki düzenlemelerin incelenmesi büyük bir önem arz etmektedir. Ayrıca bu düzenlemelerin Türkiye elektrik piyasasında nasıl uygulanabileceği ve özellikle elektrik perakendeciliğini nasıl ileri taşıyabileceğine ilişkin analizler yapmayı planlıyoruz.

“PİYASA LİBERALLEŞMESİNİN ÖNÜNDE ENGELLER VAR” Türkiye elektrik sektörünün başlangıçta belirttiğim sektör liberalleşmesinin önünde halen önemli engeller bulunmaktadır. Bu engeller en başta bazı şirketlerin

hakim konumlarından avantaj sağlaması şeklinde ortaya çıkmaktadır. Derneğimiz bunun gibi adil rekabet ortamını sarsan örneklerde kamuoyu görüşünün oluşturulması ve resmi kurum ve mercilere bildirilmesi konularında aktif rol almayı planlamaktadır. Kuşkusuz, elektrik perakendeciliğinin korunması ve sürdürülmesi dikey entegre bir piyasanın tam tersi olarak tüketici haklarının korunduğu ve tüketicinin isteklerinin öne çıkarıldığı bir ortamı hazırlayacaktır.

“KAPIMIZ TÜM PAYDAŞLARIMIZA AÇIK” Kimler üye ve kimler üye olabilir? Dernek faaliyet alanımıza ve amacımıza uygun nitelikte ve elektrik perakendeciliğinin Türkiye’deki gelişimine katkıda bulunmak isteyen tüm paydaşlarımıza kapımız açıktır. Bu kapsamda halen sektör şirketlerimizden katılım talepleri gelmektedir.

Shell ürünleri beğeni topladı

hell, enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin rekabetçiliğini arttırmaya yönelik yenilikçi ürünlerini tanıttı.

bu yıl fuarda İstanbul Teknik Üniversitesi Facilis Takımı’nın Macaw adlı Shell Eco-marathon aracını da sergiledi.

Shell, enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin rekabetçiliğini arttırmaya yönelik yenilikçi ürünlerini tanıttı.

SHELL ECOGELECEK İHTİYAÇLARINA MARATHON’A 5. YÖNELİK ÇÖZÜMLER KEZ KATILACAKLAR

Ayrıca Shell, bu seneki standında 30 Haziran- 3 Temmuz 2016 tarihleri arasında Shell Eco-marathon Londra’ya katılacak olan İstanbul Teknik Üniversitesi FacilisTakımı’nın aracını sergileyerek, müşterilerinin sadece günümüzdeki ihtiyaçları için değil, gelecekteki ihtiyaçlarına da yönelik çözümler üzerinde çalıştığını sergiledi.

SEM ARACI BEĞENİ TOPLADI Shell, teknoloji ve inovasyon alanında gençlerin gelişimine de katkıda bulunmayı hedefliyor. Gençlerin tasarladığı ve ürettiği enerji tasarruflu araşların “en az enerjiyle en uzun mesafe gitmek” üzere mücadele ettiği Shell Eco-marathon yarışmasını düzenleyen Shell,

Çoğunluğunu Makine Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin oluşturduğu takım bu yıl Londra’da düzenlenecek Shell Ecomarathon yarışmasına 5. kez katılacak.

“AMACIMIZ EN VERİMLİ ARACI TASARLAMAK” “Biz otomobil satın almak istemiyoruz, oto-mobil olmak istiyoruz.” mottosuyla yola çıkan takım amaçlarının, insan hayatını kolaylaştıracak en verimli aracı tasarlamak ve üretmek olduğunu söyledi. Shell Eco – marathon 2012’ de “Tasarım Ödülü” 2.liğini elde eden Facilis bu alanda ne kadar hasas olduklarını şu sözlerle ifade etti; “Öğrenci projesinden daha kapsamlı bir proje olarak görüyoruz. Tasarım odaklı çalışıyoruz. Ödül almak istediğimiz alan da bu.”

İstanbul Teknik Üniversitesi Facilis Takımı tarafından tasarlanan Macaw adlı Shell Ecomarathon aracı büyük beğeni kazandı.

SHELL’İN ÜRÜN PORTFÖYÜNE YOĞUN İLGİ

hell, ICCI’da enerji sektörüne yönelik sunduğu ürünler ve çözümler ile sektörün önde gelen firmalarıyla bir araya geldi. Ar-Ge çalışmaları için her yıl 1 milyar doların üzerinde yatırım yaparak yakıt ve madeni yağlar ürünlerinin inovasyonun gelişimine önemli katkı sağlayan Shell, farklı ürün gruplarını müşterilerinin beğenisine sundu. Standart gaz motoru yağlarına kıyasla yağ ömrünü önemli ölçüde uzatmayı hedefkeyen Shell Mysella Gaz motoru yağları, Shell GTL teknolojisine sahip yeni nesil trafo yağından dayanıklılık ve üstün performans sağlamayı amaçlayan Shell Diala Elektrik İzolasyon yağları, ekstra koruma ve uzun ömür sağlamak amacı ile geliştirilen Shell Omala Endüstriyel Dişli yağları ve yine zorlu çalışma koşulları altında yağ ömrünü uzatmaya yönelik Shell Turbo Türbin Yağları tanıtıldı.

11 YILDIR DESTEK VERİYOR

ünyanın en heyecan verici öğrenciler arası inovasyon yarışmalarından olan Shell Ecomarathon, yaratıcı teknolojilerin, en ileri seviyede enerji verimliliği elde etmek amacıyla sergilendiği bir platform. Aynı zamanda geleceğin mühendislerini ve bilim insanlarını desteklemek amacıyla düzenlenen bu yarışmaya Shell Türkiye 11 yıldan beri destek veriyor.

Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektöründe üretim arttı Türkiye’nin elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektöründe üretim ve dağıtım Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,6 artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumundan (TÜİK) yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektöründe üretimi ve dağıtımı Şubat ayında takvim etkisinden arındırılmış verilerle yıllık yüzde 2,6 artış gösterdi.

YÜZDE 1,7 AZALDI Şubat ayında sektörde üretim mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak bir önceki aya göre yüzde 1,7 azaldı.

YILLIK BAZDA YÜZDE 5,1 ARTIŞ TÜİK, enerji üretiminde mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilerle aylık bazda yüzde 0,8 düşüş, takvim etkisinden arındırılmış verilerle yıllık bazda yüzde 5,1 artış olduğunu açıkladı.

EPDK Enerji Uzman Yardımcıları

UGETAM’da bir araya geldi

EPDK, 11. Grup Enerji Uzman Yardımcıları, UGETAM tesislerinde “Doğal Gaz ve Enerji Sistemleri Bilgilendirme Programı”na katıldılar.

PDK, 11. Grup Enerji Uzman Yardımcıları, UGETAM tesislerinde “Doğal Gaz ve Enerji Sistemleri Bilgilendirme Programı”na katıldılar. EPDK Yönetim Geliştirme ve Eğitim Grup Başkanı Mahmut Adil Savaş koordinatörlüğünde 36 Enerji Uzman Yardımcısının katıldığı program altı gün sürdü.

UGETAM TESİSLERİ GEZİLDİ

“YAPTIĞIMIZ PROJELERLE ÜLKEMİZİN GELİŞİMİNE KATKIDA BULUNUYORUZ” Programın ilk günü, UGETAM Genel Müdürü Serkan Keleşer’in UGETAM’ın faaliyetleri ve enerji sektörüne yönelik değerlendirmeleriyle başladı. Serkan Keleşer; UGETAM olarak, ulusal ve uluslararası projeler ile ülkemizin gelişimine katkıda bulunuyoruz. Faaliyetlerimize ilişkin kurum ve kuruluşlardan aldığımız yetkiler ile kalite standartlarımızı daha da yükselterek hizmet alanımızı her geçen gün daha da genişletmekteyiz” diyen Keleşer, “Özellikle EPDK’dan aldığımız yetki kapsamında birlikte yapmış olduğumuz çalışmalar, sektörel bazda tarafımıza duyulan güveni daha da artırmıştır” dedi.

FARKLI KONULARLA İLGİLİ SUNUM YAPILDI Daha sonraki günlerde konularında uzman UGETAM eğitimcileri tarafından; Doğal Gaz Sayaçları ve Mevzuatı, Regülâtörler Test İşlemleri, Pe Malzemesi Test İşlemleri, İş Sağlığı Ve Güvenliği, Doğal Gaz Yangınlarına Müdahale Teknikleri, Kontrolsüz Gaz Çıkışlarına Müdahale Tekniklerine ilişkin konular teorik ve uygulamalı olarak sunuldu. Bu uygulamalarda her katılımcı birebir uygulamalara katılarak doğal gaza müdahale etme imkânı buldular. Ayrıca konularına ilişkin teknik geziler de yapılarak yerinde incelemeler yapıldı.

tratejik Planlama ve Kurumsal İletişim Müdürü Hüseyin Bulundu ve İnceleme Tespit ekibinin, Doğal Gaz Dağıtım Sektörü Muayene Hizmetleri hakkında yaptıkları sunumun ardından UGETAM tesisleri gezildi.

“UGETAM DOĞALGAZ SEKTÖRÜNÜN GÜVENCESİDİR” Program kapsamında GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan UGETAM’ı ziyaret etti. Genel Müdür Serkan Keleşer ve Stratejik Planlama ve Kurumsal ilişkiler Müdürü Hüseyin Bulundu ile baş başa görüşerek sektöre

Programların sonunda UGETAM Genel Müdürü Serkan Keleşer ve diğer yöneticiler tarafından tüm katılımcılara sertiﬁka ve günün anlamına ilişkin plaket verildi. yönelik değerlendirmeler yaptı. GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan, ziyarete ilişkin yaptığı değerlendirmede UGETAM’ın enerji sektöründe yaptığı çalışmalar ile Türkiye

için bir değer olduğunu belirtti. “UGETAM, kalite standartları kapsamında ki çalışmaları ile sektörümüze güven vermektedir. Sektörün bütünlüğü açısından yaptığı bu programlar ile her zaman öncü olmuştur. Her zaman ileriyi hedefleyen değerli UGETAM yöneticilerini kutluyorum.” diyen Arslan; “UGETAM doğalgaz sektörünün güvencesidir” dedi. GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan EPDK Enerji Uzman Yardımcıları ile de bir araya gelerek enerjinin dünü, bugünü, yarını ile yasal mevzuatlar hakkında bilgiler verdi. Başkan Yaşar Arslan, EPDK Enerji Uzman Yardımcılarına sektördeki 30 yıllık birikimini objektif olarak paylaştı.