2016’nın ilk 6 ayında 428 MW’lık RES işletmeye alındı
YEKDEM’E
7
AYDA
2016'nın 7 aylık döneminde rekor kırdı.
MILYAR TL Aylık Toplam YEKDEM Giderleri
Değerli Okuyucularım, 25 Temmuz 2016 tarihine kadar “Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) Yönetmelik Taslağı” hakkında görüşler Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü’ne (YEGM) iletildi. Yenilenmiş YEGM’in, Yeni Genel Müdürü Dr. Oğuz Can ve ekibini bekleyen mevzuat çalışmaları tarihsel kritik bir önem taşıyor. AB ülkelerinde yenilenebilir kaynaklı elektrik kullanımı konusunda alınan dersler, tartışmalar ilerlerken Kuzey Amerika ile Uzakdoğu yaklaşımı da gözden kaçmamalı. Hep beraber öğrendiklerimiz, ülkemize özgü çıktılarımız da var. YEKA taslağı üzerinde sektörel sivil toplum iyi çalıştı. Seslerine kulak vermek gerek.
“KALKINMA HEDEFİ İÇİN TEMEL OLUŞTURUYOR” YEKA hedefinde bulunan “büyük ölçekli yenilenebilir enerji kaynak alanları oluşturularak yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması” dosdoğru temiz üretimtüketim tanımını işaret etmekte, kaynak
verimliliğinin önemini vurgulamakta ve Birleşmiş Milletlerin “Herkes İçin Sürdürülebilir Enerji Girişimi (SE4All)” ile vurguladığı sürdürülebilir enerji devrimi yolu, sürdürülebilir kalkınma hedefi için temel oluşturmakta.
“TEMİZ ÜRETİM TEKNOLOJİSİYLE YEKA YÖNETİMİ ÇOK MÜHİM” Etkin ve verimli kullanımın sonuç etkisi de iklim değişikliği ile mücadelede en yüksek başarıya, iklim değişikliğine dirençli YEKA oluşumu demektir. Çünkü yerli kömürünü değerlendirme stratejik amacı olan Türkiye enerji yelpazesi için Yenilenebilir Enerji Kaynakları (YEK) kökenli elektrik-ısı-soğuk üretimi ile ulaşılacak karbon azaltımı paha biçilmezdir. Bu nedenlerle yerinde, kaynağında kirleticileri en aza indirerek, en temiz üretim teknolojisiyle büyük ölçekli YEKA yönetimi çok mühimdir. Ne de güzel olacak YEK için yaşam döngüsü boyunca sera gazları azaltımını izlemek.
“KAYNAĞI ETKİN KULLANMAK İÇİN EN İYİ TEKNOLOJİ KULLANILMALI” Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) temiz üretimi “Verimliliği artırmak, insanlar ve çevre üzerindeki riskleri azaltmak amacı ile bütünsel önleyici bir çevresel stratejinin proses, ürün ve hizmetlere sürekli olarak uygulanması” olarak tanımlamakta. Kaynağı etkin ve verimli kullanmak için mevcut en iyi teknolojiyi (BAT:Best Available Technology) kullanmak gerek. Burada da YEKA hedefindeki “yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerinde kullanılan ileri teknoloji içeren aksamların yurt içinde üretilmesi ya da yurt içinden temin edilmesinin sağlanması” hedefindeki ileri teknoloji kavramı ile mevcut en iyi yerli teknoloji durumumuza bakmamız gerekir. Maalesef ki güneş-rüzgâr-su-biyokütle uygulamalarının büyük bölümü, büyük oranda ithal bilgi ve teknolojiyle sağlanmakta. Her bir YEK teknolojisi için çalışan çok sayıda fizikçi, kimyacı, malzemeci ve mühendis akademisyenler olmasına karşın yenilenebilir kaynaklı elektrik üreticilerimizin henüz Ar-Ge merkezleri yok. YEK için yatırım yapan büyük grupların Ar-Ge merkezlerinde yürüyen araştırmalar, ürün geliştirmeler var. Bu gidişat sevindirici. Diğer pek çok sektör için de olduğu gibi, üniversite-iş dünyası etkileşimi de istenen düzeyde değil. Ancak bu konuda eskiye göre kazandığımız ivme kesinlikle göz ardı edilemez. Gerçeğimiz şu: Yatırımcımız elektrik üretmek istiyor. Ancak teknolojik arka bahçe olmamak gerek. Özendirici teşvikler iyi. YEKA ve diğer yönetmeliklerle “Türkiye Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı” gereklerini başarmak üzere mevzuat yenilenmeleri ve yeni yönetmelikler sektörün kolaylaştırıcısı olacak. Konuşan-görüşen sektör iyi ve doğruyu yakalayarak Anadolu’nun bereketini temiz elektriğe taşıyacaktır. Enerjinize ve çevrenize iyi bakınız değerli okuyucularım.
2016’nın ilk 6 ayında 428 MW’lık RES işletmeye alındı
AKDENİZ %13,94
MARMARA %37,33
İÇ ANADOLU %8,32
EGE %37,49
KARADE Z 2,39% GÜNEYDO U ANADOLU 0,53%
1000
MW
600 500
300 200 100 2010
ÇANAKKALE 22,12%
STANBUL 13,46% TOKAT 10,58%
HATAY 9,62%
TEK RDA 29,81% R 9,62%
BALIKES R 4,81 %
2011
2012
2013
2015
2016*
06
Türkiye güneş enerjisinde
562,1 MW’a ulaştı TEİAŞ verilerine göre Türkiye’de son bir ayda toplam güçleri 56,2 MW olan 60 güneş enerjisi santrali devreye girdi.
T
ürkiye Elektrik İletim A.Ş. Türkiye’nin toplam elektrik üretim kapasitesine dair güncel verileri yayınladı. Verilere göre; Türkiye’nin elektrik üretim kapasitesi 2016’nın ilk 7 ayında 3 bin 890,8 MW artarak 77 bin 037,5 MW seviyesine yükseldi.
ELEKTRİK ÜRETİM KAPASİTESİ 562 MW’A ULAŞTI Aynı dönemde güneş enerjisine dayalı elektrik üretim kapasitesi ise 313,3 MW artarak 562,1 MW’a ulaştı. Bu gücün tamamının toplam sayısı 733’e ulaşmış lisanssız
elektrik üretim santralleri oluşturmakta.
Güneş enerjisine dayalı elektrik üretim kapasitesi 313,3 MW artarak 562,1 MW’a ulaştı.
6 AYDA 257,1 MW ARTTI Türkiye’nin güneş enerjisi gücü 31 Aralık 2015 itibari ile 248,8 MW, 30 Haziran 2016 itibari ile ise 505,9 MW’a ulaşmıştı.
EWE & Bursagaz Merkez Ofisi’nde Tago Architects imzası Mimar Gökhan Aktan Altuğ liderliğindeki Tago Architects tarafından tasarlanan EWE & Bursagaz Merkez Ofisi, yenilenebilir enerji sistemlerini mimari tasarımla bütünleştirerek doğa dostu ve çevreci bir tavır sergiliyor.
T
ürkiye’nin ve edildiği yapıda, cephedeki dünyanın farklı PV panellerinin ve rüzgar kentlerinde tribününün binanın enerji çoğu inşa edilmiş ihtiyacının yüzde 3 ünü 700’ün üzerinde karşılaması bekleniyor. mimari projeye imza Yerel doğalgaz Gökhan atan Tago Architects Aktan Altuğ distribütörlerinin merkez tarafından tasarlanan binası olarak tasarlanan, ve Bursa’nın Osmangazi ilçesinde 820 metrekare arsa alanı ve 9 konumlanan EWE & Bursagaz bin 500 metrekare inşaat alanına Merkez Ofisi, yenilenebilir enerji sahip olan EWE & Bursagaz sistemleriyle mimari tasarımı Merkez Ofisi, 7 normal kat ve 3 bütünleştiren tavrı, çalışanlara bodrum kattan sağladığı sosyal alanlarıyla yeni oluşuyor. nesil ofis tasarımlarına örnek olacak niteliklere sahip.
YEŞİL BİNA NİTELİKLERİYLE LEED PLATİNUM’A ADAY Doğa dostu ve çevreci bir proje olarak ‘Leed Platinum’a aday olan EWE & Bursagaz binasında, bütün su ve elektrik tüketiminin kontrolü otomatikleştirilmiş sistemlerle sağlandı. Bu bağlamda inşasında ve dekorasyonunda kullanılan malzemeler uluslararası ‘yeşil bina’ standartlarına uygun olarak seçildi. Yağmur sularının ve atık suların mekanik olarak kontrol
GÖLGELEME UNSURUYLA SOFİSTİKE BİR AÇIK ALAN DENEYİMİ YAŞATILIYOR
T
ago Architects’in müşterilerinin beklentilerine uygun, prestijli bir merkez ofis olarak ele aldığı ve mimari tasarım ile yenilenebilir enerji sistemlerini birbirine entegre bir şekilde uyguladığı EWE & Bursagaz Merkez Ofisi’nde, ofis yaşamı ve doğa dostu enerji sistemleri arasında pozitif bir bağ kuruldu. Farklı boşluklu prizmaları transparan yüzeylerle buluşturarak
büyük, birleşik bir küp izlenimi sunulan yapıda, her prizmatik kütle ofis çalışanlarına yönelik açık bir terasla bütünleştirildi. Çalışanlara sosyalleşme fırsatı sağlayan alanların ofis mekanlarına entegre edilmesine özen gösteren Tago Architects, teras çatının güneş panellerinin yarattığı gölgeleme unsuruyla birlikte sofistike bir açık alan deneyimi yaşatmasını sağlıyor.
07
Rüzgar ve güneşe ihale Brezilya, 13 bin MW’lık güneş ve 22 bin MW’lık rüzgar enerjisi ihaleleri yapmaya hazırlanıyor. iİhaleye, toplam kurulu gücü 13 GW’ı geçen 419 güneş projesi ile toplam kurulu gücü 21.76 GW olan 841 rüzgar enerjisi projesi katılacak. Brezilya’nın Bahia Bölgesi, toplam 101 adet proje ile en fazla rağbet gören bölgesi oldu. Brezilya Ulusal Elektrik Enerji Ajansı tarafından yenilenen düzenleme ile güneş enerji sistemi kurabiliyorlar.
Rus enerjisi daha yeşil olacak Rusya hükümeti enerji sektöründe ülke genelinde 2030 yılına kadar 13 hidroelektrik santral ve 15 rüzgar enerjisi santrali kurmayı planladığını açıkladı. Rusya’nın Kabardino-Balkarya Federal Bölgesi’nde bulunan Goluboye Ozero hidroelektrik santrali bu yıl başlayacak. Ayrıca toplam kurulum kapasitesi 284 MW olan iki hidroelektrik santrali daha kurulacak ve bu santrallerin kurulumları 2020 yılında tamamlanacak.
Portekiz enerji teşviklerini kaldıracak Portekiz, yüksek elektrik fiyatlarına çözüm getirmek için yenilenebilir enerji teşviklerine son vermeyi planlıyor. Portekiz Enerji Bakanı Jorge Seguro Sanches, sürecin keskin değişiklikler içermeyen kademeli bir şekilde ilerleyeceğini ve hükümetin yenilenebilir enerjiyi desteklemeye devam edeceğini belirtti.
Elektrik şarj noktaları 2020’de istasyonların
sayısını geçecek
Nissan tarafından yayınlanan rapora göre İngiltere’de 2020’den itibaren elektrikli araç şarj noktalarının sayısı akaryakıt istasyonlarının sayısını geçecek.
N
issan’ın genel trendleri baz alarak hazırladığı raporda yer alan tahminlere göre; İngiltere’de elektrikli araçlar için genel şarj noktalarının sayısı 2020’den itibaren ülkedeki akaryakıt istasyonlarının sayısını geçecek. Genel şarj noktalarının sayısındaki hızlı artışın ülkedeki elektrikli araç satışlarının artmasında önemli bir kilometre taşı olması bekleniyor.
sayısındaki hızlı artışın en önemli nedeni ise bu alanda büyümek isteyen şirketlerin agresif büyüme planları ile elektrikli araç ve toplu taşıma araçlarının sayısındaki artış.
EN ÖNEMLİ NEDEN ŞİRKETLERİN AGRESİF BÜYÜME PLANLARI
GÜNDE 115 ADET YENİ ELEKTRİKLİ ARAÇ TRAFİĞE KAYDOLUYOR
Rapora göre, İngiltere’de hali hazırda elektrikli araçlar genel şarj noktalarının toplam sayısı 4 bin 100 adete ulaşmış durumda. 2011’de bu rakam sadece birkaç yüz adetken geride kalan 5 yılın sonunda ulaşılan sayı genel şarj noktalarının ne kadar hızlı arttığını gösteriyor. Buna karşılık son 40 yılda akaryakıt istasyonlarının sayısı ise yüzde 75’den fazla gerilemiş durumda. Genel şarj noktalarının
Elektrikli araç satışları halen otomobil piyasasında küçük bir paya sahip olsa da sektöre ait son verilere göre, elektrikli araçlara olan talep hızlı artıyor. 2016’nın ilk çeyreğinde İngiltere’de trafiğe kayıt olan elektrikli araçların ortalaması 115 adet/gün oldu. Günde 115 araç trafiğe girerken bir diğer ifadeyle her 13 dakikada bir elektrikli araç İngiltere’de yollara çıkıyor.Sayısı giderek artan analistin tahminlerine göre
2020’DE 7 BİN 900’E ULAŞACAK
N
issan’ın çalışmasında 2020 yılının Ağustos ayında genel şarj noktalarının sayısının 7 bin 900’e çıkacağı tahmin ediliyor. Ayrıca elektrikli araçlara geçiş sürecinin ve bu rakamlara ulaşılmasının çok daha hızlı ve beklenenden daha erken olabileceği de ifade edilenler arasında yer alıyor.
AKARYAKIT
İSTASYONLARINDA
elektrikli araçlara olan talep, maliyetlerdeki düşüşün açık şekilde düşmeye devam etmesi ve batarya kapasitelerindeki artışın etkisiyle elektrikli araçların geleneksel yakıtlı araçlara kıyasla çok daha maliyet etkin hale gelmesinin sonucu olarak gelecek yıllarda hızlı şekilde artmaya devam edecek. Bloomberg New Energy Fibnace analistinin tahminlerine göre, elektrikli araca sahip olmak tüm maliyetler açısından kıyaslandığına 2022 yılında geleneksel yakıtlı araç sahibi olmaktan çok daha ucuz olacak. Bununla birlikte birçok şirket ise artan talebi karşılamak için elektrikli araç şarj noktalarının sayısını arttırmak için yatırımlarına devam ediyor. Bu kapsamda Nissan’da geleceğin şarj noktalarını tasarlamak
DÜŞÜŞ TRENDİ
R
aporda yer alan bulgulara göre, 1970 yılında İngiltere’de 37 bin 539 olan akaryakıt istasyonlarının sayısı 2015 yılı sonunda 8 bin 472’ye geriledi. Düşüş trendinin devam edeceği ve 2020 yılına gelindiğinde ise bu sayının 7 bin 870 adete gerileyeceği öngörülüyor. Buna karşılık, İngiltere’nin elektrikli araçlar için genel şarj noktaları ağı hızla genişletiliyor ve önümüzdeki yıllarda daha da büyümesini hızlandırmak için planlanan çalışmalar devam ediyor.
için mimarlık şirketi Foster ve ortaklarıyla birlikte çalışmaya başladı. Dünya üzerinde elektrikli araçların sayısı artmaya devam ederken Norveç ve Avrupa’nın en önemli petrol ve gaz ticaret merkezlerinden olan Hollanda ise 2025’ten itibaren benzinli ve dizel yakıtlı araçların satışını yasaklamayı planlıyor.
BAŞKA ÜLKELERDE DE GÜNDEME GELECEK Her iki ülkede siyasiler tarafından gündeme getirilen düzenleme taslakları kamuoylarında tartışılmaya devam ediyor. Benzer uygulama önerilerinin önümüzdeki yıllarda başka ülkelerde de gündeme gelmesi bekleniyor.