Werknemersrechten wereldwijd op een laag pitje

Het Internationaal Vakverbond publiceerde de tiende editie van zijn jaarlijkse Global Rights Index, een index over werknemersrechten wereldwijd. In tal van landen – groot of klein, rijk of arm – liggen werknemersrechten onder vuur.

“De resultaten voor 2023 zijn ontnuchterend”, zo stelt het IVV. “Zowel in rijke als arme landen kregen werknemers de volle laag van de stijging van de levensduurte.

“Tegelijk beknotten overheden de rechten van diezelfde werknemers om, via collectief overleg of middels stakingsacties, voor hun rechten op te komen.”

De Global Rights Index analyseert 149 landen en stelt vast dat

• werknemers in 77% van de landen het recht om een vakbond op te richten of zich aan te sluiten bij een vakbond wordt ontzegd;

• werknemers in 44 landen aan lichamelijk geweld worden blootgesteld;

• het stakingsrecht en de vrijheid op collectief overleg in respectievelijk 87% en 79% van de landen niet nageleefd worden;

• in 8 landen syndicalisten vermoord werden;

• werknemers in 69 landen gearresteerd en vastgehouden werden.

Dit jaar maken Ecuador en Tunesië hun intrede in de rangschikking van de tien slechtste landen voor werknemers - naast Bangladesh, Egypte, Eswatini, de Filippijnen, Guatemala, Myanmar, Turkije en Wit-Rusland.

België blijft deel uitmaken van de categorie van landen waar “de rechten regelmatig geschonden worden” (categorie 3 in een rangschikking die 6 categorieën telt). België wordt expliciet vermeld wanneer het gaat over schending van het stakingsrecht.

Europa werd lange tijd beschouwd als een bastion van democratie en werknemersrechten. Echter, de algemene beoordeling daalde over de afgelopen tien jaar van 1,84 in 2014 naar 2,56 in 2023. Werknemers in Wit-Rusland, Kazachstan en Turkije worden geconfronteerd met strenge controles, opsluiting en geweld door regimes die autocratische trekjes vertonen.

Werkende mensen in Nederland, Frankrijk en België kregen te maken met een verscherping van de beperkingen en een weigering door regeringen en werkgevers om te onderhandelen met vakbondsvertegenwoordigers. In het Verenigd Koninkrijk zagen we pogingen om wetgeving in te voeren die het stakings- en protestrecht aan banden legt.