Werkzoekend en 50+
Dit is een uitgave van Vlaams ABVV Hoogstraat 42 1000 Brussel Tel. 02 289 01 31 loopbaanadvies@vlaams.abvv.be www.vlaamsabvv.be @vakbondABVV www.facebook.com/vakbondabvv Foto’s: Shutterstock © Vlaams ABVV Laatste update: januari 2020 D/2012/7973/7
v.u. Caroline Copers, Hoogstraat 42, 1000 Brussel
3
Visie Vlaams ABVV1 Onze sociale zekerheid is opgebouwd door de inspanningen van generaties werkenden. Om dit prachtige systeem te behouden moet er een evenwicht zijn tussen inkomsten en uitgaven. Daarvoor zijn verschillende oplossingen mogelijk. Eén van die oplossingen is dat we meer mensen aan de slag krijgen op onze arbeidsmarkt. Al vele jaren engageert het ABVV zich om meer mensen op beroepsleeftijd aan het werk te krijgen en te houden. Een zeer verhit debat daarbij is de vraag of we langer moeten werken. We weten heel goed dat langer werken niet voor iedereen mogelijk of zelfs wenselijk is. Maar evengoed weten we dat heel wat oudere werknemers wel heel graag willen blijven werken, maar op drempels en vooroordelen stoten. Leeftijdsbewust personeelsbeleid We moeten arbeid, zorg en ontspanning beter spreiden over de hele loopbaan. Dit biedt meer ruimte voor levenslang leren, levenslang werken en levenslang genieten van de vrije tijd. Een leeftijdsbewust personeelsbeleid is zeer essentieel als we het over langer werken hebben. Het is immers maar doenbaar om onze job lang uit te blijven oefenen wanneer deze voldoende kwaliteitsvol is. We moeten dus ook de kans krijgen om langer te werken. Hierin ligt een grote verantwoordelijkheid bij de werkgever: om het werk op een werkbare manier te organiseren en ouderen ook effectief aan te werven en in dienst te houden. Werkbaar werk Iedereen heeft recht op een kwaliteitsvolle job die aansluit bij zijn ervaringen en voorkeuren. Het belang van die ervaringen en voorkeuren is nog groter wanneer we spreken over jobs voor oudere werkzoekenden. Zij hebben immers al heel wat bijgedragen aan de samenleving. Ook zij hebben recht op een volwaardige en meer ontspannen loopbaan. Voor het ABVV moet werkzaamheid (met hoeveel zijn we aan de slag?) gekoppeld worden aan de werkbaarheid (hoe doenbaar is het werk, hoe lang kunnen we het vol houden?) van werk. Als we meer mensen aan de slag willen krijgen, moeten we de kwaliteit van de jobs verbeteren. Langer werken voor wie dat wil, maar dan moeten de jobs ook doenbaar en ‘werkbaar’ zijn.
1
Werkbaar werk ook voor 50-plussers, 2010 - geactualiseerd door de studiedienst in februari 2013.
4
Notities …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………
5
Inhoud Ouder dan 50 en werkloos: Wat wordt van jou verwacht? .................................. 7 Je schrijft je in bij VDAB.................................................................................................. 8 VDAB-website ................................................................................................................ 8 Telefonisch contact ........................................................................................................ 9 Je gaat langs bij de werkloosheidsdienst van ABVV .................................................... 9 Je bent beschikbaar voor de arbeidsmarkt.................................................................... 9 Wat betekent beschikbaar zijn? ...................................................................................... 9 Moet je kunnen bewijzen dat je zelf werkt zoekt? ..........................................................10 Moet je op alle vacatures solliciteren? ...........................................................................12 Zit je vast in je VDAB-traject? Klachten over de VDAB? ................................................13 Je raadpleegt best je rechten .........................................................................................14 Moet je een controlekaart gebruiken?............................................................................14 Waarop heb je nog recht? .............................................................................................14 Is jouw pensioen in zicht?..............................................................................................14 Wat is SWT? .................................................................................................................16
Ouder dan 50 jaar en werkloos: Wie helpt jou om werk te vinden? ....................19 De dienstverleners van het ABVV ..................................................................................20 Stel je vragen aan ABVV ...............................................................................................20 Job oriëntatie.................................................................................................................21 Leren solliciteren ...........................................................................................................21 De VDAB ..........................................................................................................................22 Solliciteren via ‘Mijn loopbaan’.......................................................................................22 Vacatures op maat ........................................................................................................22 Online sollicitatie coaching bij VDAB .............................................................................23 VDAB-Begeleiding.........................................................................................................24 De lokale Werkwinkel ....................................................................................................25 De tenderpartners van de VDAB ...................................................................................25 Job oriëntatie bij VDAB .................................................................................................25 Een outplacementkantoor ..............................................................................................27 Opleidingscentra ............................................................................................................28
Ouder dan 50 en opnieuw aan het werk: Wat moet je weten? .............................29 Wat moet je weten wanneer je deeltijds gaat werken? ................................................30 Vrijwillig deeltijds werken ...............................................................................................30 Deeltijds werken met behoud van Rechten....................................................................31
6 Inkomensgarantie-uitkering (IGU) ..................................................................................31 Op welke voordelen heb je recht als je 50 jaar of ouder bent?....................................33 Seniorvakantie ..............................................................................................................33 Transitiepremie .............................................................................................................34 Doelgroepenvermindering .............................................................................................35 IBO ................................................................................................................................36 Samengevat: .................................................................................................................37 Hoe kan je deze Vlaamse maatregelen vermelden op jouw CV?...................................37
Opleiding of werk? ABVV-dienstverlening: de rode draad in je loopbaan .........38 Waar kan ik terecht met vragen? ...................................................................................38 Beroepscentrales ..........................................................................................................38 Vragen over jouw loopbaan? .........................................................................................38 Maak een afspraak! .......................................................................................................40
7
1 Ouder dan 50 en werkloos: Wat wordt van jou verwacht? Je bent werkloos geworden… Wat wordt er nu van me verwacht? Tot hoe lang moet ik beschikbaar zijn? Hoe word ik gecontroleerd? We vertellen wat je rechten en plichten zijn als werkzoekende vijftigplusser, samen met een kort woordje over pensioen.
Je schrijft je in bij VDAB | P.8
Je gaat langs bij de werkloosheidsdienst van ABVV | P.9
Je bent beschikbaar voor de arbeidsmarkt | P.9
Je raadpleegt best je rechten | P.13
Is je pensioen in zicht? | P.14
Wat te doen bij SWT | P.16
8
Je schrijft je in bij VDAB Als je werkloos wordt moet je je binnen de acht dagen inschrijven als werkzoekende bij VDAB. Het is een voorwaarde om een werkloosheidsuitkering (= dop) te krijgen en bepaalde opleidingen te kunnen volgen. Word je bijvoorbeeld werkloos op 10 juli, dan moet je jezelf vóór 18 juli inschrijven. Je kan je als werkzoekende bij VDAB inschrijven via de VDAB-website of telefonisch op het gratis nummer 0800 30 700. Let op! Heb je een opzegperiode of verbrekingsperiode van minimum 2 maand en die je (gedeeltelijk) moet presteren? Schrijf je dan voorlopig in bij VDAB. De inschrijving moet gebeuren binnen de 2 maanden na het ingaan van de periode gedekt door verbrekingsvergoeding of het begin van de vrijstelling van prestaties. Voor je uitkeringsaanvraag schrijf je je opnieuw in als uitkeringsgerechtigde werkzoekende bij VDAB. Beide inschrijvingsbewijzen heb je nodig voor je uitkeringsaanvraag.
VDAB-website Schrijf je in via www.vdab.be. Nadat je correct ingeschreven bent, ontvang je een inschrijvingsbewijs per mail. Op de VDAB-website vind je ook veel informatie terug. Onder ‘Werk zoeken’ vind je vacatures. Onder ‘Opleidingen’ vind je informatie over de beroepsopleidingen die de VDAB of partners organiseren. Bij log in op ‘Mijn loopbaan’ vind je jouw persoonlijk dossier terug.
9
Telefonisch contact Schrijf je in via het gratis VDAB-nummer 0800 30 700. Kies voor optie ‘voor jouw dossier’. Jouw online persoonlijk dossier heet bij VDAB ‘Mijn Loopbaan’. Nadat je correct ingeschreven bent ontvang je jouw inschrijvingsbewijs per mail of via de post. Je vindt het inschrijvingsbewijs ook terug in Mijn Loopbaan. Bel zeker als je in een speciale situatie zit (SWT, als je op mutualiteit staat, …) je kan jezelf dan niet zelf inschrijven omdat je onder een speciale cateregotie valt.
Je gaat langs bij de werkloosheidsdienst van ABVV Ga met je inschrijvingsbewijs van VDAB naar het ABVV (= de vakbond). Het ABVV is een erkende uitbetalingsinstelling. We stellen zorgvuldig je werkloosheidsdossier samen. Zo zorgen we voor een correcte uitbetaling. Daarnaast informeren en adviseren we je ook over je recht op werkloosheidsuitkering. Raadpleeg de openingsuren en de contactinformatie van een werkloosheidsdienst in jouw buurt op www.vlaams.abvv.be.
Je bent beschikbaar voor de arbeidsmarkt Wat betekent beschikbaar zijn? ‘Beschikbaar zijn’ betekent dat je klaar staat om een passende job of opleiding te aanvaarden. De VDAB begeleidt je naar werk, daarom moet je voor hen ook bereikbaar zijn. Als je beschikbaar bent voor de arbeidsmarkt moet je ook: o Toestemming vragen aan de RVA via je vakbond als je vrijwilligerswerk wilt doen. o Een vrijstelling aanvragen bij VDAB als je een voltijdse opleiding wilt volgen o Je mag geen werken aan je eigen bezit uitvoeren waardoor het een meerwaarde krijgt (bv. grote verbouwingen doen van je huis). o Je mag geen outplacement weigeren
Je hebt verschillende vormen van beschikbaarheid: Actief beschikbaar t.e.m. 59 jaar Aangepast beschikbaar zijn vanaf 60 jaar. Niet beschikbaar zijn: Wanneer je een vrijstelling aanvraagt (je moet hiervoor aan een aantal voorwaarden voldoen) (C89-01.01.2015). Ben je in SWT, bekijk pagina 10 en 16 voor jouw vorm van beschikbaarheid.
10 Actief beschikbaar zijn (t.e.m. 59 jaar): o o o o o o
Je moet zelf een job zoeken en hier de nodige bewijzen van bijhouden. Je moet ingaan op uitnodigingen van VDAB of tenderpartners. Je moet beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. VDAB biedt jou binnen de 8 maand een persoonlijk traject aan. Je moet outplacement volgen indien je er recht op hebt. VDAB evalueert jaarlijks je zoekgedrag naar werk. Als VDAB bij deze controles oordeelt dat je te weinig solliciteerde of je weigerde een jobaanbieding, dan kan je je uitkering verliezen.
Aangepast beschikbaar (vanaf 60 jaar/SWT) o Je moet niet zelf actief op zoek gaan naar vacatures waarop je solliciteert zoals bij de ‘actieve beschikbaarheid’. Er mag dus niet in het afsprakenblad met je VDABbegeleider komen: ‘solliciteer op X-aantal vacatures per maand’. De VDAB consulent kan je wel vacatures meegeven waarop je moet solliciteren. o Je wordt ten laatste na 2 weken vanaf de start van je ‘aangepaste beschikbaarheid’ opgebeld door VDAB. In dit gesprek bekijken ze welke dienst van VDAB je het beste kan verder helpen. Je toegewezen bemiddelaar maakt een actieplan op. o De VDAB volgt het begeleidingsplan (of actieplan) actief op en na 1 jaar is er een evaluatie. Een negatieve evaluatie kan leiden tot sancties (= tijdelijk of definitief uitsluiten voor het recht op uitkering).
Niet beschikbaar zijn (nadat je een vrijstelling aanvroeg): o Dit betekent dat je niet moet ingeschreven zijn als werkzoekende. o Je moet ook geen werk zoeken of passende begeleiding krijgen om werk te vinden. Om een vrijstelling aan te vragen moet je aan volgende voorwaarden voldoen:
In 2020: 44 jaar loopbaan hebben
Heb je geen vrijstelling? Dan beschouwt VDAB je als ‘wel beschikbaar’ én zal je een oproep krijgen van VDAB. Als oudere werkzoekende mét een vrijstelling voor de beschikbaarheid mag je geen werken doen aan je eigen huis (bezit) waardoor de waarde ervan verhoogt of mag je niet langer dan 4 weken in het buitenland verblijven. Je mag geen bijberoep starten. Let op! informeer je over de invloed van de vrijstelling op je aanvullend pensioen.
Moet je kunnen bewijzen dat je zelf werkt zoekt? Als (actief beschikbare) werkzoekende moet je kunnen aantonen dat je zelf werk zoekt. Dit doe je door je sollicitatiebewijzen bij te houden. Sinds 2016 is de controle op het actief
11 zoekgedrag een taak voor de VDAB. VDAB controleert je via jouw online persoonlijk dossier (Mijn loopbaan) en via verplichte sollicitatieopdrachten. Maar de VDAB helpt ook, zo zal VDAB zal je contacteren om te kijken of je ergens hulp bij kunt gebruiken, maak er gebruik van! Hieronder leggen we uit hoe je jouw persoonlijk dossier in orde houdt en hoe je verplichte sollicitatieopdrachten herkent. Je persoonlijk online dossier (Mijn Loopbaan) VDAB controleert je via je persoonlijk dossier. Hou het daarom zeker in orde. Je kan dit zelf doen of met hulp van de loopbaanconsulenten. Om zelf je persoonlijk dossier in orde te brengen moet je je eerst registreren op ‘Mijn loopbaan’. Zie verder.
Nu je geregistreerd en ingelogd bent, kan je solliciteren in ‘Mijn loopbaan’. VDAB controleert of je voldoende naar werk zoekt door te kijken of je voldoende solliciteert. In Mijn Loopbaan houd je je sollicitaties bij, ook die je niet via de VDAB-site vond. Solliciteer regelmatig en bewaar zorgvuldig alle bewijsstukken van je sollicitatiezoektocht onder ‘bewaarde vacatures en sollicitaties’. We leggen uit hoe je kan solliciteren via ‘Mijn loopbaan’ in hoofdstuk 2’. Daarnaast controleert VDAB je zoektocht naar werk ook via verplichte sollicitatieopdrachten.
Verplichte sollicitatieopdrachten VDAB kan jou een verplichte sollicitatie-opdracht doorsturen, nadat de vacature met jou is besproken besproken. Je kan verplichte uitnodigingen of sollicitatie-opdrachten herkennen wanneer er ‘sollicitatie-opdracht' vermeld staat in de brief, of ‘VDAB-uitnodiging voor JOUW NAAM’ in de e-mail. VDAB kan jou uitnodigen om verplicht te solliciteren voor een bepaalde vacature, of om verplicht langs te komen voor een gesprek met een bemiddelaar of info.
VDAB verwacht dat je om de 2 dagen je e-mails leest! Is dit moeilijk voor jou, is je computer tijdelijk stuk, meld dit onmiddellijk aan de gratis servicelijn van VDAB op 0800 30 700. Heb je meer ondersteuning nodig, bespreek dit zeker met je consulent voordat je een uitnodiging misloopt. Je afspraken met VDAB vind je ook terug in Mijn loopbaan onder contactmoment.
12 Kan je omwille van een geldige reden niet aanwezig zijn op het gesprek met je bemiddelaar? Meld dit op voorhand, en zorg dat je uiterlijk binnen de 3 werkdagen na de geplande afspraak je bewijs bezorgd aan VDAB.
Moet je op alle vacatures solliciteren? Wanneer VDAB je uitnodigt of belt om een vacature te bespreken moet je op deze uitnodiging reageren. Tijdens dit gesprek overloopt de VDAB-consulent samen met jou de vacature om te bekijken of de job bij jou past.
Past de job? Dan kan je solliciteren.
Past de job niet? Dan kan het volgende gebeuren: a. Als zowel jij zelf als de VDAB-consulent denken dat de job niet bij je past, dan zal de consulent jouw VDAB-dossier aanpassen. b. Als de VDAB-consulent overtuigd is dat de job passend is, maar jij zelf niet, kan je terugvallen op de voorwaarden voor een passende job. Voldoet de job niet aan deze voorwaarden, dan mag je hem weigeren: o Een passende job moet aansluiten bij jouw werkervaring, de opleiding die je gevolgd hebt en je competenties, tenzij de kans op werk dan héél klein is. o Als 50-plusser is de job passend wanneer hij voldoet aan volgende voorwaarden:
Passend o.b.v. verplaatsing?
Duurtijd minder dan 2 uur?
Duurtijd langer dan 2 uur?
Afstand kleiner dan 60 km?
Ja, passende job
Ja, passende job
Afstand groter dan 60 km?
Ja, passende job
Neen, nietpassende job
o Je loon (+ voordelen) moet minstens gelijk zijn aan je stempelgeld. Voor deze berekening kom je best eens langs bij de werkloosheidsdienst van je lokaal ABVV-kantoor. o Krijg je een job aanbod om nachtarbeid of ploegenarbeid te presteren tussen 20u en 6u? Dan moet je niet reageren op deze job, tenzij dat normaal is in je beroep of sector. Voldoet een job niet aan één van deze voorwaarden en je wil toch reageren, dan mag je dit uiteraard doen. Als een consulent van de VDAB
13 geen rekening houdt met een van bovenstaande regels, dan mag je de jobaanbieding weigeren.
Als je in een knelpuntberoep (= een beroep waarvoor een tekort aan werknemers bestaat) aan de slag bent, en je wil een andere job, dan moet je een goed alternatief hebben, het blijft moeilijk om de job te weigeren. VDAB houdt immers rekening met de kansen op een tewerkstelling en deze zijn het hoogst bij een knelpuntberoep.
Let op! De regels kunnen verschillen naargelang je een voltijdse of deeltijdse job zoekt. Informeer je zeker bij je lokaal ABVV-kantoor als je deeltijds wil werken.
Ga je niet in op uitnodigingen of jobaanbiedingen van de VDAB? Of weiger je om terug te gaan werken? Dan kan de VDAB je gegevens doorgeven aan de controledienst en kan je een sanctie krijgen (= transmissie). Een klacht indienen kan online op VDAB.be via contact. Ga naar de loopbaanconsulent voor meer informatie.
Cecile Cecile is 56 jaar, getrouwd en heeft 3 kinderen. Na een carrière van 26 jaar als administratief bediende bij drukkerij Verheyen Graphics nv is ze opnieuw werkloos geworden. Ze wil graag een nieuwe job die bij haar past. De VDAB zal haar begeleiden om aan een nieuwe job te geraken. Als Cecile niet actief meewerkt, kan de VDAB haar gegevens doorgeven aan de controledienst van de VDAB. Die gaat de situatie beoordelen en kan eventueel een sanctie geven.
Zit je vast in je VDAB-traject? Klachten over de VDAB? Botst het met je trajectbegeleider bij de VDAB? Wordt je opleiding bij de VDAB stopgezet? Kreeg je geen gehoor bij de VDAB-servicelijn? Raadpleegde de VDAB-consulent ongewild je persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) in ‘Mijn loopbaan’? De ABVV-loopbaanconsulenten zijn bemiddelaars. Ze luisteren in de eerste plaats naar je verhaal en gaan na waar het traject vastliep. Ze proberen het vertrouwen tussen jou en de VDAB opnieuw te herstellen. Indien nodig treden ze hiervoor in dialoog met de VDAB en gaan ze na of een bijsturing van je situatie nog mogelijk is. Als dialoog geen oplossing biedt, helpen ze om een klacht te formuleren. Je vindt hun contactgegevens op het einde van deze brochure
14
Je raadpleegt best je rechten Moet je een controlekaart gebruiken? Ben je minstens 60 jaar en volledig werkloos? Of heb je een vrijstelling voor beschikbaarheid op de arbeidsmarkt? Of ben je SWT’er? Dan moet je de controlekaart niet meer gebruiken. Hervat je het werk? Ga je in verlof? Vraag je een ziekte-uitkering aan? Geef dat dan aan via een speciaal formulier (C99) bij het werkloosheidsloket. Als SWT’er moet je niet arbeidsgeschikt zijn. Dat betekent dat je bij ziekte kan kiezen of je een ziekte-uitkering bij het ziekenfonds aanvraagt, of je werkloosheidsuitkeringen blijft behouden. Let wel, je krijgt geen toeslag als je op mutualiteit staat tijdens je werkloosheid. (Zorg dat je de nodige attesten hebt om te bewijzen dat je ziek bent.) Moet je nog wel je stempelkaart gebruiken en wil je dit liever elektronisch doen, via deze link vind je meer informatie: www.abvv.be/stempelkaart
Waarop heb je nog recht? Vraag na bij de werkloosheidsdienst van het ABVV wat je rechten zijn. Raadpleeg de openingsuren en de contactinformatie van een werkloosheidsdienst in jouw buurt op www.vlaams.abvv.be
Is jouw pensioen in zicht? De officiële leeftijd om met rustpensioen te gaan is 65 jaar zowel voor mannen als voor vrouwen. Vanaf 2025 is dat 66 jaar en vanaf 2030 is dat 67 jaar. De voorwaarden om met vervroegd pensioen zijn momenteel: Datum 2020
Minimumleeftijd 63 jaar
Loopbaan 42 jaar
Uitzonderingen lange loopbanen 60 jaar, met loopbaan van 44 jaar 61 jaar, met loopbaan van 43 jaar
Ben je werkloos met een bedrijfstoeslag (SWT)? Dan kan je sinds 2019 ook op vervroegd pensioen gaan als je op SWT bent. Op Mypension.be kan je bekijken wat de invloed is op je pensioen als je dit doet. Eén vooroordeel willen we echter de wereld uit helpen: “Ik wil niet meer werken aan een lager loon, want dan heb ik minder pensioen.” Dit is niet altijd waar! Als je terug gaat werken aan een lager loon heeft dit geen negatieve gevolgen voor je pensioenbedrag. Je wettelijk pensioen wordt dan berekend op basis van je laatstverdiende hoogste loon. Er zijn wel enkele voorwaarden:
Je ontvangt op dit ogenblik een werkloosheidsuitkering. Je bent minstens 50 jaar. Je hebt een beroepsverleden van 20 jaar of meer.
15
Rita Rita is 54 jaar en werkte al 28 jaar als verpleegkundige in een rusthuis toen ze werkloos werd. Ze wil absoluut opnieuw gaan werken, ook al zal ze in een ander rusthuis minder verdienen. Rita kan gerust zijn. Omdat ze een beroepsverleden van meer dan 20 jaar heeft, zal de Rijksdienst voor Pensioenen haar laatst verdiende loon nemen voor de berekening van haar pensioen, net alsof ze de laatste jaren dit hogere loon heeft verdiend.
Je mag onbeperkt bijverdienen tijdens je pensioen als je 45 jaar loopbaan achter de rug hebt of 65 bent.
Voor alle andere informatie over pensioenen of jouw persoonlijk dossier kan je altijd terecht bij: Rijksdienst voor Pensioenen Zuidertoren - 1060 Brussel Voor al jouw vragen over pensioen: Tel. 0800 502 46 (gratis nummer) Tel. 1765 (gratis nummer) Of www.mypension.be
16
Wat te doen bij SWT? Wat is SWT? ‘Voltijds brugpensioen’ bestaat niet meer. Voortaan spreken we van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, afgekort SWT. SWT betekent dat je bovenop je vaste werkloosheidsuitkering een maandelijks aanvullende vergoeding krijgt die in principe betaald wordt door de werkgever. Deze toeslag geniet je tot de dag van je pensioen, ook als je intussen elders aan het werk gaat. Als nieuwe SWT’er mag je geen werken doen aan je eigen huis (bezit) waardoor de waarde ervan verhoogt . Je mag slecht per uitzondering nog langer dan 4 weken in het buitenland verblijven, dit als je onder de oude regeling SWT valt en een vrijstelling hebt (zie verder). Dat geldt ook wanneer je een vrijstelling hebt en niet meer beschikbaar moet zijn voor de arbeidsmarkt. Ben je in SWT, dan is je vorm van beschikbaarheid afhankelijk van: De datum van je SWT Het soort stelsel van SWT Aanwezigheid van een bedrijfs- of sector CAO met verwijzing naar NAR CAO (zie kader pagina 17-18) Je leeftijd of het beroepsverleden. De datum waarop je een vrijstelling van aangepaste beschikbaarheid aangevraagd Hieronder vind je meer informatie over de verschillende mogelijkheden. SWT’ers (opzegperiode SWT startte na 1 januari 2015) De voorwaarden om recht te hebben op SWT verschillen van het soort SWT. We sommen hieronder de mogelijkheden op (zie linker kolom). Het is de laatste dag van je opzegtermijn waarop je aan de voorwaarden moet voldoen. Bij collectief ontslag geldt de datum van aankondiging van het collectief ontslag waarop je moet voldoen aan de voorwaarden. Het recht op SWT staat los van het recht om niet meer beschikbaar te zijn. Ga dus ook altijd na of je nog beschikbaar moet zijn of niet. Dit lees je in de tabel op de volgende pagina in de rechterkolom. En raadpleeg best het ABVV om de voor jouw specifieke situatie te bekijken. Alle nieuwe SWT’ers moeten aangepast beschikbaar zijn (zie p.10) en moeten zich inschrijven bij de VDAB. Tenzij je een vrijstelling van beschikbaarheid kan aanvragen bij het werkloosheidsloket. Kom hieronder te weten welke categorieën daar recht op hebben: Vereiste leeftijd of aantal loopbaanjaren bereikt? Vraag een vrijstelling van beschikbaarheid aan! Doe je dat niet, dan beschouwt VDAB jou als wel beschikbaar én zal je een oproep krijgen van VDAB. Let op! informeer je over de invloed van de vrijstelling op je aanvullend pensioen.
17
Wanneer kan je een vrijstelling van aangepaste beschikbaarheid aanvragen? Soort stelsel
SWT algemeen stelsel
Voorwaarden om de vrijstelling aan te kunnen vragen Een beroepsverleden hebben van 43 jaar (*) ( of ontslagen voor 2015)
cao 17 62 jaar 40 jaar beroepsveleden (mannen) 35 jaar beroepsverleden (vrouwen) hier komt elk jaar een jaar bij SWT 59 jaar/35 jaar loopbaan in 2018 59 jaar tot 30.6.2021 60 jaar vanaf 1.07.2021 SWT Lange loopbaan (40 j) 59 jaar tot 31.12.2020 60 jaar vanaf 1.1.2021
SWT 59 en 33 jaar loopbaan (ongeschiktheid bouw /nachtarbeid/zware beroepen)
Kader- sector cao: 62 of 42 jaar beroepsverleden in 2020 (Leeftijdsvoorwaarde moeten nog bevestigd worden in KB) Indien geen kader CAO’s: toegang tot het stelsel op basis van het aangepast KB (op voorwaarde van sector CAO tot toegang systeem) maar vrijstelling beschikbaarheid tot 65jaar Kader en sector CAO noodzakelijk 62 of 42 jaar beroepsverleden in 2020
59 jaar tot 30.6.2021 60 jaar vanaf 1.07.2021 SWT 58/35 jaar medische problemen
Geen voorwaarden, aanvraag door de werknemer
SWT in het kader van een erkenning van onderneming in moeilijkheden of bij een herstructurering, waarvan de begindatum van erkenning gelegen is na 8 oktober 2014
vanaf 2020 is 43j beroepsverleden CAO-verwijzing noodzakelijk Zonder CAO verwijzing aangepast beschikbaar tot 65 jaar
58 of 59 jaar tot 2019 59 jaar of 60 tot 2020 60 jaar tot 2021 De vrijstelling wordt aangevraagd door middel van het formulier C17DAB. (*) Er wordt ook rekening gehouden met de periodes gedekt door de verbrekingsvergoeding en met de ontslagcompensatievergoeding. (***) Indien er géén cao van de sector bestaat die verwijst naar de cao van de NAR moet de vrijstelling worden geweigerd (****) Indien de bedrijfs-cao niet verwijst naar de cao van de NAR moet de vrijstelling worden geweigerd
Let op! vastgeklikte swt staat niet in deze tabel vermeld.
18
Oude regeling SWT (in opzeg met oog op SWT vóór 01/01/2015 of collectief ontslag aangekondigd vóór 9/10/14) Dan ben je vrijgesteld, maar met 1 uitzondering: Ben je nog jonger dan 58 jaar? En heb je nog geen beroepsverleden van 38 jaar? En kom je uit een onderneming in herstructurering of moeilijkheden? Dan moet je toch nog passief beschikbaar (dus niet aangepast!) blijven. Dit wil zeggen: o Je moet niet zelf actief op zoek gaan naar vacatures waarop je solliciteert zoals bij de ‘actieve beschikbaarheid’. De VDAB consulent kan je wel vacatures meegeven waarop je moet solliciteren. o Je kan niet verplicht worden om een actieplan uit te voeren, je moet wel ingaan op uitnodigen van VDAB. Ben je een oude SWT’er dan kan je eens je 60 wordt of 38 jaar beroepsverleden bewijst, een vrijstelling aanvragen om niet meer beschikbaar te zijn.
19
2
Ouder dan 50 jaar en werkloos: Wie helpt jou om werk te vinden? In dit deel vertellen we welke diensten je aan een job of opleiding helpen. We leggen uit hoe je vacatures en uitnodigingsbrieven van de VDAB krijgt en wat je hiermee moet doen.
De diensteverleners van het ABVV | P.20
De VDAB | P.22
Een outplacementkantoor | P.27
Opleidingscentra | P.28
20
De dienstverleners van het ABVV Het ABVV heeft een ruime dienstverlening voor jou als werkzoekende. ABVV beantwoordt jouw vragen, je kan bij het ABVV terecht voor job oriëntatie en voor hulp bij het solliciteren.
Stel je vragen aan ABVV Bij het ABVV kan je met je vragen terecht. Hieronder stellen we een aantal diensten voor waar je deze vragen kan stellen: Werkloosheidsdienst De werkloosheidsdienst zorgt ervoor dat je jouw werkloosheidsuitkering ontvangt. Ze brengen al jouw documenten in orde. Ga dus zeker onmiddellijk langs bij de werkloosheidsdienst wanneer je ingeschreven bent bij VDAB. Bij de werkloosheidsdienst kan je ook terecht voor je werkloosheidsdocumenten. Bijvoorbeeld: je stempelkaart, het aanvragen van premies of vrijstellingen. Raadpleeg de openingsuren en contactinformatie van een werkloosheidsdienst in jouw buurt op www.vlaams.abvv.be Loopbaanadvies Bij de loopbaanconsulenten kan je terecht voor een individueel gesprek. Wens je meer informatie over de digitale tools van VDAB, opleidingen of regelgevingen? Heb je twijfels over welke job er voor je geschikt is? Wil je sollicitatie-coaching krijgen? Ga dan zeker langs bij een loopbaanconsulent van ABVV. In een persoonlijk gesprek maakt de loopbaanconsulent voldoende tijd om stil te staan bij je vragen. Je vindt de contactgegevens in hoofdstuk 4. Centrales Bij de centrales kan je terecht als je problemen hebt met je werkgever. Maar ze doen meer, je kan er bijvoorbeeld informatie vragen over het loon dat je moet verdienen, outplacement of sectorpremies.
ABVV Werkloosheidsdienst
Loopbaanadvies
Centrales
Alles over werkloosheidsuitkeringen (stempelgeld)
Alles over werk zoeken en opleidingen
Alles over jouw contract, loonbarema’s, ontslag, jouw rechten
WLH-documenten Stempelgeld Houdt je RVA-dossier bij Aanvragen premies en vrijstellingen
Tewerkstellingsmaatregelen Opleidingen Sollicitatietraining Heroriëntatie loopbaan Begeleiding bij het zoeken naar een gepaste job
Loonbarema’s: hoeveel ga je verdienen? Arbeidscontract Bijstand bij conflict met de werkgever of ontslag Sectorpremies
21
Job oriëntatie Nadenken over jouw loopbaan loont de moeite. Het vergroot je kansen op een aangename, werkbare en werkzekere toekomst. Het geeft je ook meer houvast tijdens de VDABbegeleiding. Want als je een duidelijk en realistische job(s) voor ogen hebt, kan de VDABconsulent je beter ondersteunen. Er zijn verschillende mogelijkheden voor een job oriëntatie bij ABVV. o ABVV Loopbaanadvies voor werkzoekenden Een loopbaanconsulent geeft antwoord op jouw vragen over werk of opleidingen en helpt je als je niet goed weet welke richting je uit wil. o Loopbaanwerkboek In dit handige werkboek vind je een aantal oefeningen die je bewuster doen nadenken over jouw situatie op de arbeidsmarkt. Je denkt na over jouw loopbaan en je komt tot een concreet actieplan. Bestel het gratis loopbaanwerkboek op www.vlaamsabvv.be of via de bestelbon achteraan deze brochure.
Leren solliciteren Er zijn verschillende mogelijkheden om te leren solliciteren bij ABVV.
o Sollicitatiebrochure ABVV boordevol handige tips bij je zoektocht naar werk. Bestel deze brochure via www.vlaamsabvv.be o De loopbaanconsulenten helpen werkzoekenden en werkenden met alle vragen over werk zoeken, online solliciteren, opleidingen en sollicitatiegesprekken. Je vindt de contactgegevens in hoofdstuk 4. o Sollicitatietraining ABVV werklozenwerking (onder meer in Antwerpen en Limburg) In zeven halve dagen komen volgende zaken aan bod: Korte oriëntatie met ‘wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik?’ Waar vind ik (passende) vacatures en hoe ontleed ik ze? Hoe maak ik een sollicitatiebrief en hoe voer ik een sollicitatiegesprek? Je krijgt heel wat praktische tips. Je leert veel bij door oefeningen en de feedback die je krijgt. Op het einde van de training voer je een heus sollicitatiegesprek. Je vindt de contactgegevens in hoofdstuk 4.
22
De VDAB De VDAB begeleidt jou bij het vinden van werk. Lees hieronder welke (online) VDABdienstverlening je kan gebruiken.
Solliciteren via ‘Mijn loopbaan’ Je kan jouw CV aanmaken in ‘Mijn Loopbaan’. Als je je CV publiceert, kunnen werkgevers je contacteren als ze een job hebben waar jij de juiste competenties voor hebt. Bovendien krijg je op basis van je profiel vacatures voorgesteld. Vul ook al jouw competenties in. Hoe meer informatie je geeft over jouw competenties, hoe meer kans dat een goede vacature uit de bus komt. De werkgever ziet ook welke kandidaten hun ‘mijn-loopbaan-profiel’ recent wijzigden. Als je graag ‘zichtbaarder’ bent voor de werkgever is het goed om vaak aanpassingen in je profiel te doen. De werkgever kan sollicitatiefeedback over je geven aan de VDAB. Op die manier kan hij/zij bijvoorbeeld aan de VDAB laten weten dat je niet over de vereiste competenties beschikt, of dat je niet gemotiveerd over kwam. Mijn loopbaan is niet eenvoudig, de ABVV loopbaanconsulenten geven sessies: ‘Werken met de VDAB-tools’. Hierin krijg je uitleg over de online-tools van VDAB, in de 2de sessie ga je zelf aan de slag in je eigen Mijn loopbaan. Informeer je bij de loopbaanconsulent.
Vacatures op maat Wanneer je persoonlijk dossier is ingevuld (zie hoofdstuk 1) krijg je automatisch vacatures op maat via mail of SMS (stuurvacatures). VDAB gebruikt hiervoor jouw informatie in 'Mijn loopbaan' en jouw gegevens over je gewenste job. Zijn die vacatures niet op maat van wat je zoekt? Pas dan je gegevens aan bij ‘Gewenste job’, ‘competenties’ en ‘ervaring’. Als je inlogt in ‘Mijn loopbaan’ zie je onderaan onmiddellijk de vacatures op maat verschijnen.
Deze vacatures zijn suggesties, je bent niet verplicht om erop te solliciteren. We raden wel aan om regelmatig te solliciteren en je bewijzen te bewaren in Mijn loopbaan. VDAB controleert jouw zoekgedrag namelijk via jouw activiteit in Mijn loopbaan en de map ‘Bewaarde vacatures en sollicitaties’.
23 Bewaarde zoekopdracht. Je kan via VDAB je ideale vacature selecteren, deze zoekopdracht kan je bewaren en aangeven dat gelijkaardige vacatures worden doorgemaild. Hoe ga je te werk? 1. Log in, in Mijn Loopbaan. 2. Klik op ‘bewaarde vacatures en sollicitaties’. 3. Klik op ‘zoek een job’ en geef in aan welke voorwaarde je job moet voldoen door gewenste criteria aan te duiden. 4. Klik ‘bewaar deze zoekopdracht’, hierdoor krijg je een pop-up venster waarin je kan aanduiden dat je via mail wilt verwittigd worden voor gelijkaardige jobs. Het voordeel van ‘bewaarde zoekopdrachten’ is dat je meer randvoorwaarden kan selecteren waarmee rekening wordt gehouden. Bovendien zijn de vacatures die je ontvangt vrijblijvend. Ook als je niet ingeschreven bent als werkzoekende kan je dit instellen, het enige verschil is dat ze niet automatisch worden verstuurd. Cecile Cecile wil graag een nieuwe job die bij haar past. Via ‘Mijn Loopbaan’ op de vdab.be opent ze haar dossier. En via ‘bewaarde vacatures en sollicitaties’ in dit dossier vindt ze een administratieve job bij Plantijn Hogeschool. Ze bewaart deze vacature in haar dossier en krijgt nadien nog enkele soortgelijke vacatures aan.
Online sollicitatie coaching bij VDAB Je kan online - 24 uur op 24 uur - vragen stellen aan een VDAB-medewerker via een formulier of tijdens de werkdagen - van 9u tot 16u - via een online chat. Surf naar www.vdab.be/solliciteren en klik op ‘Stel je vraag online’.
24
VDAB-Begeleiding Als werkzoekende kan je op verschillende manieren begeleiding krijgen van VDAB, dit kan online, telefonisch of via een persoonlijk gesprek. Online opdrachten en tips Als je ingeschreven bent bij VDAB krijg je via Mijn Loopbaan opdrachten. Met deze opdrachten loodst VDAB je door je rechten en plichten als werkzoekenden. Door de opdrachten uit te voeren, zet je ook jouw Mijn Loopbaan goed. Vink telkens je opdracht af, als je deze hebt uitgevoerd. De opdrachten zijn immers verplicht! Buiten de opdrachten vind je online tips terug in Mijn Loopbaan, deze zijn niet verplicht maar kunnen je wel helpen om sneller een job te vinden. Telefonisch Je zal de opdracht krijgen om telefonisch contact op te nemen met VDAB op het gratis nummer 0800 30 700. Hiermee wil VDAB luisteren naar je noden. Dit gesprek kan je voorbereiden door op voorhand de vragen te bekijken die bij de opdracht zitten. Bel je niet zelf, dan neemt VDAB met jouw contact op. Tip: Heb je hulp nodig van VDAB? Bel naar het gratis nummer 0800 30 700. Je kan er terecht voor informatie, hulp als je online vast zit of verwijzen je door naar persoonlijke begeleiding als je er nood aan hebt. Persoonlijke dienstverlening Na het telefonisch gesprek met VDAB zijn er verschillende mogelijkheden. Je solliciteert voldoende en hebt voorlopig geen bijkomende hulp nodig? Dan zal VDAB kiezen voor een telefonische opvolging. Heb je wel bijkomende hulp nodig, dan kan VDAB je digitale opdrachten geven of doorverwijzen naar de persoonlijke dienstverlening. VDAB werkt met sectorconsulenten en intensieve dienstverlening. Krijg je persoonlijk hulp van VDAB, volg je afspraken en opdrachten goed op. Kan je niet naar een gesprek omwille van een geldige reden, zoals bijvoorbeeld werk, ziekte of een sollicitatiegesprek? Meld dit op voorhand en zorg dat je binnen de 3 werkdagen een bewijs aflevert bij je trajectbegeleider Ben je 60 plus of in SWT? VDAB zal binnen de 2 weken na je inschrijving telefonisch contact met je opnemen en je doorsturen naar een bemiddellaar in je buurt. Tip: De VDAB geeft je een goedkoop treinbiljet (1 euro) als je aan deze drie voorwaarden voldoet:
Je gaat op sollicitatiegesprek bij een werkgever (of uitzendkantoor indien er een specifieke vacatures is), of je moet een examen afleggen voor een job bij een openbaar bestuur. Je hebt geen werk of werkt deeltijds. Je bent ingeschreven bij VDAB als werkzoekende.
25
De lokale Werkwinkel De lokale werkwinkel is de plek waar de VDAB zit. Je kan er ook gratis gebruik maken van de computer of voor algemene informatie uit jouw buurt.
De tenderpartners van de VDAB Tenderen betekent dat de VDAB een beroep doet op een externe organisatie (zowel commerciële als niet-commerciële) om een stuk van de begeleiding of opleidingen uit te besteden. Voorbeelden van tenderpartners zijn: Randstad Diversity, Groep intro, t-groep, Tempo team. Wat kan een tenderpartner voor jou doen? (afhankelijk van jouw situatie)
Intensieve begeleiding en bemiddeling naar werk; Sollicitatievaardigheden en netwerkvaardigheden bijbrengen; Aanpakken van de randfactoren die het vinden van werk bemoeilijken; Helpen opmaken van een goed opgebouwde CV en motivatiebrief; Helpen voorbereiden op een sollicitatiegesprek; Bijsturen van je jobdoelwit en indien nodig, het verbreden; Je aansporen om je verplichtingen als werkzoekende na te leven; Aanvullende sollicitatietrainingen voorzien; Vacatures naar je doorsturen; Verdere opvolging en begeleiding aanbieden eens je tewerkgesteld bent.
Job oriëntatie bij VDAB Ook bij VDAB kan je job oriëntatie volgen. Heb je nood aan een oriëntatie? Vraag aan je bemiddelaar naar het aanbod in je regio. o
BOOSTER 3-daagse oriëntatie workshop voor hooggeschoolde 'Vind een job die bij je past met BOOSTER'
o
De beroepsoriëntatietest
Surf naar www.vdab.be en log in via 'Mijn Loopbaan'. Klik onderaan door op ‘Beroepsoriëntatie'. Je kan er verschillende vragenlijsten invullen: “Je interesses” - “Je vaardigheden” – “Je voorkeuren”... Je krijgt een lijst met mogelijke beroepen.
Het voordeel van deze test is dat hij peilt naar je interesses. Als je klaar bent met de test in te vullen krijg je onmiddellijk een lijst met jobs die bij jouw profiel passen. Als je op een job uit deze lijst klikt, krijg je meer informatie over deze job en mogelijke opleidingen.
Na deze test, kan je onmiddellijk een Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP’s) opstellen. De trajectbegeleiders van VDAB hebben met jouw toestemming, inzage in je opgemaakte
26 POP’s. Als je in ‘Mijn Loopbaan’ een melding ontvangt dat de VDAB-consulent samen met je aan je POP heeft gewerkt, dan zou je hiervoor mondeling toestemming moeten hebben gegeven aan de VDAB-consulent. Weet dat de uiteindelijk gekozen ‘gewenste job’ mee bepalend is voor het traject dat je doorloopt met de VDAB-consulent. Wil je gedurende enkele dagen uittesten of een bepaald beroep iets voor jou is, dan is een ‘beroepsverkennende stage’ misschien iets voor jou. Een beroepsverkennende stage is een oriënterende tool. Zoals de naam het zegt, ligt de nadruk bij deze stage op het verkennen. Dit kan gaan van het ruim verkennen van een sector tot het specifiek verkennen van een bepaalde functie of job.
27
Een outplacementkantoor ‘Outplacement’ (of beroepsomschakeling) houdt in dat de werkgever een kantoor inschakelt om ontslagen werknemers apart of in groep te begeleiden naar een andere job. Vraag zelf om outplacement aan je werkgever als je werkgever dit niet spontaan doet. Als je er recht op hebt kan je een sanctie krijgen als je dit niet spontaan doet. Je centrale helpt je bij deze aanvraag. Werkgevers moeten outplacement voorzien voor werknemers die een opzegtermijn hebben van minstens 30 weken (is ongeveer gelijk aan 10 jaar anciënniteit). Dit is de ‘algemene regel’: De algemene regel voor outplacement Je hebt minstens 30 weken opzeg (opzegvergoeding of termijn). Er worden 4 weken van je opzeg afgetrokken waarmee de outplacement gefinancierd wordt (als je de outplacement weigert, of tijdens de outplacement een job vindt, dan worden die 4 weken toch afgetrokken). Er zijn momenteel geen sancties voorzien mocht je de outplacement weigeren. Onderstaande klassieke regel voor outplacement bij 45-plussers werkt slechts aanvullend op bovenstaande algemene regelgeving: Wat zijn de voorwaarden voor verplicht outplacement in de klassieke regeling voor 45+ers? Je bent minstens 45 jaar. Je werkt minstens 1 jaar bij dezelfde werkgever. Je hebt een opzeg van minder dan 30 weken (want dan val je onder het nieuwe outplacementsysteem). Je bent niet ontslagen om een dringende reden. De werkgever neemt de kosten op zich. Afhankelijk van je ontslagdatum, leeftijd of beroepsverleden kan je een vrijstelling van de verplichting aanvragen om outplacement te volgen. Informeer je hierover bij de werkloosheidsdienst. Patrick Is 55 jaar en werkte 6 jaar als boekhouder op kantoor De Grave. Hij heeft zijn ontslag gekregen. Omdat hij ouder is dan 45 jaar en hij al meer dan 1 jaar bij kantoor De Grave heeft gewerkt, moet zijn werkgever verplicht een outplacementbegeleiding voor hem regelen. Hij mag dit volgen bij Galileï.
28
Opleidingscentra Een opleiding volgen tijdens je werkloosheid kan je niet zomaar. Je moet vóór de opleiding een vrijstelling aanvragen. Dit kan online of met je VDAB-bemiddelaar. Ook de loopbaanconsulent van ABVV helpt je op weg. Als de opleiding deel uitmaakt van je trajectovereenkomst of opleidingsplan met de VDAB, krijg je automatisch een vrijstelling van beschikbaarheid. Dat geeft je enkele voordelen. Ga eerst na of de VDAB de opleiding kan opnemen in jouw trajectovereenkomst of opleidingsplan. Een korte opsomming van mogelijke opleidingen:
Beroepsopleiding bij de VDAB o Iedereen die werkzoekend is, kan bij VDAB gratis opleidingen volgen. De VDAB en zijn partners (o.a. KOPA) hebben een enorm groot aanbod aan beroepsopleidingen. o Maak eerst een afspraak met jouw VDAB-trajectbegeleider of consulent. o Voordelen: de opleiding is gratis, je behoudt je stempelgeld, de VDAB betaalt je verplaatsing terug, sommige mensen komen in aanmerking voor een stimulanspremie. o Surf naar www.vdab.be en klik op 'Opleidingen'. Onderwijs voor volwassenen o Surf naar http://onderwijs.vlaanderen.be/cursisten o De opleidingen gaan overdag of 's avonds door. o Voorbeelden van opleidingsaanbieders: CVO (centrum voor volwassenenonderwijs), Syntra, Cultureel centrum, enzovoort Voltijdse opleiding die naar een knelpuntberoep leidt o Als je een knelpuntopleiding volgt kan je sneller een vrijstelling krijgen. o Je ontvangt tijdens je opleiding uitkeringen maar je moet niet beschikbaar zijn voor werk. o De lijst met knelpuntberoepen vind je op https://www.vdab.be/jobs/knelpuntberoepen.shtml Online VDAB of thuiscursus o Je leert via internet of thuis. Je studeert dus waar en wanneer je wil. o Bij elke cursus vind je praktische oefeningen. o Je wordt begeleid door een online coach.
Neem contact op met de ABVV-loopbaanconsulenten voor meer informatie over opleidingen! Op bestel de brochure Een opleiding volgen via de bon achteraan deze brochure.
29
1.
3 Ouder dan 50 en opnieuw aan het werk: Wat moet je weten?

Wat moet je weten wanneer je deeltijds gaat werken? | P.30

Op welke vooroordelen heb je recht als je 50 jaar of ouder bent? | P.33
30
Wat moet je weten wanneer je deeltijds gaat werken? Overweeg je om deeltijds te gaan werken, informeer je bij je centrale over tijdskrediet. Misschien kom je hiervoor in aanmerking mits enkele jaren anciënniteit. Vaak is dit gunstiger qua verloning en pensioen. Vrijwillig deeltijds werken
Deeltijds met behoud van rechten Zonder uitkering Met inkomensgarantieuitkering
Raadpleeg de brochure ‘Deeltijds werk, hoe zit dat?’ voor meer informatie over deeltijds werken.
Vrijwillig deeltijds werken Wat? Vrijwillig deeltijds werken wil zeggen dat je bewust kiest om niet voltijds te werken. Als je vrijwillig deeltijds gaat werken, kom je niet in aanmerking voor ‘Behoud van Rechten’ (zie punt 2). Het nadeel is dat je na je job slechts ‘deeltijds’ stempelgeld krijgt. Het voordeel is dat je tijdens je deeltijdse job niet meer ingeschreven moet zijn bij de VDAB. Voor wie?
Je werkt minstens 1/3 Je hebt voldoende deeltijds gewerkt om te kunnen stempelen
Wat moet je doen? Je hebt geen administratieve verplichtingen.
31
Deeltijds werken met behoud van Rechten Wat? Behoud van Rechten betekent dat je je recht op voltijdse werkloosheidsuitkeringen behoudt na je deeltijdse job. Voor wie?
Vóór je deeltijdse job heb je voltijds gewerkt Je werkt minstens 1/3
Wat moet je doen?
Als je deeltijds begint te werken, moet je binnen de 2 maanden een aanvraag doen bij je lokaal ABVV-kantoor. Je moet steeds een nieuwe aanvraag indienen als je een nieuwe deeltijdse job vindt. Het is heel belangrijk dat je dit doet, ook als je via interim aan de slag bent, want je haalt er veel voordelen uit:
Na je job kan je voltijds stempelen De dagen die je niet werkt, worden meegenomen in je pensioenberekening Je kan in aanmerking komen voor een bijpassing op je loon of IGU (zie volgend punt)
Inkomensgarantie-uitkering (IGU) Wat? De inkomensgarantie-uitkering is een bijpassing bovenop je deeltijdse loon. Deze uitkering krijg je enkel onder bepaalde voorwaarden. Voor wie? Bruto maandloon < € 1.593,81 Je hebt maximum een 4/5 contract Je moet ingeschreven zijn bij VDAB als ‘Ik werk deeltijds, krijg uitkeringen en ben (nog) op zoek naar werk’ en beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt.
Dat betekent dat je beschikbaar moet zijn voor de arbeidsmarkt en moet ingaan op de passende vacatures, aangeboden door de VDAB. Je hoeft echter niet zelf actief op zoek te gaan naar werk. Je moet bij je werkgever vragen naar een voltijdse functie als deze vrijkomt.
In bepaalde situaties kan je als vrijwillig deeltijds werkende ook recht hebben op een deeltijdse IGU. Vraag dit voor jouw concrete situatie na bij de Werkloosheidsdienst.
32
Als je jonger dan 55 jaar bent zakt de werkloosheidsuitkering in verschillende fases. Een inkomensgarantie-uitkering bestaat uit een deeltje van je werkloosheidsuitkering: hij gaat dus ook zakken. Met andere woorden, als je werkloos wordt, wanneer je al in de laagste fase van je inkomensgarantie-uitkering zit (= een forfaitair bedrag), dan krijg je ook de laagste werkloosheidsuitkering.
33
Op welke voordelen heb je recht als je 50 jaar of ouder bent? In dit deel beschrijven we op welke voordelen jij recht hebt als je terug een job vindt. We vertellen ook welke voordelen de werkgever heeft als hij iemand van 50 tewerkstelt. Je kan deze informatie gebruiken in een sollicitatiegesprek om een werkgever te overtuigen. Bij elk voordeel geven we een voorbeeld om het wat duidelijker te maken en een checklist zodat je enkele belangrijke zaken zeker onthoudt.
W Ndat Dan gaat het om een voordeel Zie je dit symbool staan?
interessant is voor JOU als je terug een job vindt als werknemer.
W Gdat Dan gaat het om een voordeel Zie je dit symbool staan?
interessant is voor een WERKGEVER als hij/zij jou een job geeft.
3 redenen om terug te werken Er bestaan enkele maatregelen voor vijftigplussers om het werk doenbaarder te maken (bv. Tijdskrediet/thematisch verlof). Ook al ga je nu werken aan een lager loon, dan krijg je later geen lager pensioen. Je bent solidair en draagt je steentje bij aan onze sociale zekerheid en zijn voorzieningen (Zie voorwoord)
W Elke werknemer in de privésector bouwt het ene jaar zijn vakantierechten op voor het N Seniorvakantie
daaropvolgende jaar. Maar als je werkloos bent geweest in 2019, dan kan je geen (volledig) recht opbouwen voor vakantie in 2020. Dankzij de seniorvakantie kunnen werknemers vanaf 50 jaar toch vakantie nemen in het jaar die volgt op hun werkloosheid. De RVA zal dit uitbetalen aan 65% van het (bruto)loon dat je verdient. Voorwaarden
Je bent ouder dan 50. Je werkt in de privésector en was het vorig jaar werkloos. Je gebruikte reeds alle andere vakantiedagen op.
Hoe aanvragen? Ga naar je lokaal ABVV-kantoor waar je het aanvraagformulier ‘C103-seniorvakantiewerknemer’ kan verkrijgen.
34
Ahmed Ahmed is 52 jaar en was al meer dan 1 jaar werkloos toen hij opnieuw een job vond. Normaal gezien kan hij geen betaald verlof krijgen, maar dankzij de seniorvakantie kan hij dit wel opnemen. Het ABVV als uitbetalingsinstelling betaalt dit uit aan 65% van zijn brutoloon.
Transitiepremie Start je op latere leeftijd met een eigen zaak, dan heb je misschien recht op een transitiepremie. Hier vind je de voorwaarde:
Je start als zelfstandige in hoofdberoep. Je bent aangesloten bij een sociale verzekeringskas Je beschikt over een ondernemingsnummer Je blijft zelfstandige in hoofdberoep tijdens de duur van de premie
Je hebt met succes een prestarterstraject afgerond en dit vond binnen de 6 maanden plaats voor je als zelfstandige in hoofdberoep startte.
Je onderneming is gevestigd in het Vlaamse Gewest.
Je bent minstens 45 jaar en hebt de wettelijke pensioenleeftijd niet bereikt in de maand waarin je als zelfstandige in hoofdberoep startte.
Je bent ingeschreven bij VDAB als niet-werkende werkzoekende.
Je was uitkeringsgerechtigd op de dag voor je als zelfstandige in hoofdberoep startte.
Bedragen: Maanden
€/maand
1-3
€ 1000
4-6
€ 900
7-9
€ 800
10 - 12
€ 700
13 - 15
€ 600
16 - 18
€ 500
19 - 21
€ 400
22 - 24
€ 300
aanvragen kan online: https://www.werk.be/formulier/aanvraagformuliertransitiepremie
35
Doelgroepenvermindering
W G De doelgroepenvermindering is een RSZ-vermindering voor werkgevers. Hiermee wil men werkgevers aanmoedigen om meer mensen van 58 jaar of ouder in dienst te nemen. Wanneer heb je hier recht op?
Het bedrijf waarvoor je werkt valt niet onder de overheid of social-profit.
Je bent minstens 1 dag ingeschreven als niet-werkende werkzoekende bij VDAB.
Je referteloon ligt niet hoger dan 13945 euro per kwartaal
Je werkgever vraagt deze vermindering zelf aan.
De onderneming ligt in het Vlaams gewest.
Bij je aanwerving heeft je werkgever recht op een RSZ- vrijstelling gedurende 2 jaar. Hiervoor moet je in de maand voor je werd aangeworven ook minstens 1 dag ingeschreven zijn als werkend zoekende bij VDAB. Na deze twee jaar, krijg hij de gewone RSZ-korting gedurende de rest van zijn tewerkstelling.
600 euro als je jonger bent dan 60, of
1.500 euro als je 60 jaar of ouder bent.
Ronnie Ronnie is 58 jaar en werkt op dit moment als productie-arbeider bij Synalco Medics. Daar moet hij vijzen en bouten steriel maken. Deze worden immers gebruikt bij operaties op gebroken lichaamsdelen. Hij is er begonnen via een interim-contract, maar intussen heeft hij een vast contract van onbepaalde duur gekregen. Zijn werkgever krijgt elke maand een doelgroepvermindering. Dit betekent dat de werkgever voorlopig geen RSZ-bijdragen moet betalen.
36
IBO
W W N G IBO betekent ‘Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming’. Het gaat om een opleiding die je volgt op de werkvloer. Dit is vooral interessant voor werkzoekenden die een opleiding willen volgen en ondertussen al willen werken. Je werkloosheid wordt uitbetaald door de RVA (je uitkering loopt gewoon verder) en de VDAB betaald een IBO-premie. VDAB staat in voor een arbeidsongevallenverzekering en een verplaatsingsvergoeding.
LOON = UITKERING DOOR RVA + IBO-premie DOOR VDAB
Een IBO-contract duurt 1 tot 6 maanden. Was de IBO succesvol? Dan is de werkgever verplicht om je een contract te geven voor een periode die gelijk is aan minstens de duur van de IBO. Als je IBO-contract afgelopen is, geniet je tijdens je contract in loondienst bescherming tegen ontslag zolang het IBO-contract duurde. Bijvoorbeeld: had je een IBO-contract van 6 maanden, ben je daarna nog eens 6 maanden beschermd tegen ontslag. Als je ontslagen wordt tijdens deze periode, kan je via de arbeidsrechtbank een vergoeding eisen. Wanneer je werkloos bent met een bedrijfstoeslag (=vroegere brugpensioen) en je werkt via een IBO, dan verlies je de bedrijfstoeslag niet.
Voorwaarden
Je bent werkzoekend en ingeschreven bij de VDAB
Je zoekt zelf naar een werkgever die je een IBO kan aanbieden. (Het is moeilijk IBOvacatures te vinden)
Marjan Marjan is 60 jaar. Ze heeft de laatste 12 jaar gewerkt bij de informaticadienst van Ronver Systems maar heeft haar ontslag gekregen. Vóór deze periode bleef ze thuis voor haar kinderen. Ze gaat nu via een IBO-contract aan de slag. Ze doet op die manier werkervaring op vóór ze een vast contract krijgt. Op die manier hoeft haar werkgever niet te betalen voor haar ‘inwerking’
37
Samengevat: Maatregelen voor werknemers vanaf 50 jaar VLAAMS WERKGEVERS
IBO Doelgroepenvermindering
WERKNEMERS
IBO
FEDERAAL
Seniorvakantie
Hoe kan je deze Vlaamse maatregelen vermelden op jouw CV? Je noteert het volgende (afhankelijk van uw situatie) bij het onderdeel ‘Financiële troeven’. Als u mij in dienst neemt kom ik in aanmerking voor verschillende premies of lastenverlagingen (meer info hierover op www.vdab.be):
Een lastenverlaging via de doelgroepenvermindering. Een IBO-contract (Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming)
Tips
Ken je je brutoloon en wil je berekenen hoeveel je netto zou overhouden? Dat kan je berekenen op de website van het ABVV met de bruto-netto calculator. www.abvv.be/web/guest/bereken-je-nettoloon
Wil je weten hoeveel effectieve loopbaanjaren je achter de rug hebt? Dit kan je gratis opvragen via de Rijksdienst voor Pensioenen: loopbaanbeheer@rvp.fgov.be of 0800 50 601.
38
4 Opleiding of werk? ABVVdienstverlening: de rode draad in je loopbaan Waar kan ik terecht met vragen? Beroepscentrales Bij de beroepscentrales van ABVV kan je terecht als je problemen hebt met je werkgever. Maar ze doen meer, je kan er bijvoorbeeld informatie vragen over het loon dat je moet verdienen, outplacement of sectorpremies. Ook met al je vragen over arbeidstijd en overuren, betaald educatief verlof, een conflict met je werkgever, je contract, interim werk, grensarbeid, tijdskrediet, tijdelijke en economische werkloosheid, zwangerschap, ziekte en ongeval, …. kan je terecht bij de ABVV-beroepscentrales of de juridische dienst (bij geschillen zoals met mutualiteit, werkgever, …). Raadpleeg de contactinformatie van jouw centrale in jouw gewest via www.abvv.be\contact. Of vul het contactformulier op diezelfde pagina. Dan nemen wij contact op met jou
Vragen over jouw loopbaan? Met loopbaandienstverlening wil het ABVV alle werkzoekende en werkende leden maximaal ondersteunen en begeleiden tijdens hun loopbaan door:
Te informeren over passende tewerkstellingsmaatregelen, over rechten en plichten, de situatie op de arbeidsmarkt. Je te begeleiden in je contacten met de VDAB en de RVA. Je te helpen in je zoektocht naar een geschikte job. Een antwoord geven op alle vragen over hun loopbaan.
39
Je kan terecht bij de volgende diensten: Loopbaanadvies: Informeren, oriënteren, adviseren en bemiddelen.
Voor wie? Alle werkzoekenden en werkenden. Wat? Mijn loopbaan en andere digitale ondersteuning bij het zoeken naar een job, informeren over rechten en plichten, 55-plussers op de arbeidsmarkt, langdurige werkloosheid, opleidingen, controle beschikbaarheid door VDAB, schoolverlaters, solliciteren, personen met een arbeidsbeperking. Waar? In alle ABVV-gewesten. www.vlaamsabvv.be/loopbaanadvies
Werklozenwerking: Informeren, vormen en sterker maken. Voor wie? Alle werkzoekenden. Wat? Infosessies en vorming over rechten en plichten als werkloze, sociale zekerheid, arbeidsstatuten (bv deeltijds werken), actuele werklozenthema’s, VDAB, RVA, PWA, breed maatschappelijke thema’s… En ook: computercursussen, trainingen sociale vaardigheden, sollicitatietraining. Waar? Regio Antwerpen, Limburg, Oost- en West-Vlaanderen. In Antwerpen, Limburg en West-Vlaanderen kan je ook actief worden in een werklozencomité. www.vlaams.abvv.be/werklozenwerking De ABVV-werkloosheidsloketten: voor een goede uitbetaling van je stempelgeld! Het ABVV is een erkende uitbetalingsinstelling. Wij informeren en adviseren je over je recht op werkloosheidsuitkering. We stellen zorgvuldig je werkloosheidsdossier samen, zorgen voor een correcte uitbetaling. Raadpleeg de openingsuren en de contactinformatie van een werkloosheidsdienst in jouw buurt op www.vlaams.abvv.be. Een vraag voor de juridische dienst of beroepscentrale? Ook met al je vragen over arbeidstijd en overuren, betaald educatief verlof, een conflict met je werkgever, je contract, interim werk, grensarbeid, tijdskrediet, tijdelijke en economische werkloosheid, zwangerschap, ziekte en ongeval, …. kan je terecht bij de ABVVberoepscentrales of de juridische dienst (bij geschillen zoals met mutualiteit, werkgever, …). Raadpleeg de contactinformatie van jouw centrale in jouw gewest via www.abvv.be\contact. Of vul het contactformulier op diezelfde pagina. Dan nemen wij contact op met jou.
40
Maak een afspraak! Raak je moeilijk aan de slag? Wil je graag ondersteuning bij jouw zoektocht naar werk? Wens je hulp bij het opstellen van jouw CV of sollicitatiebrief? Weet je niet goed in welke beroepen of sectoren je nog aan de slag kan? Zoek je een opleiding? Heb je nog andere vragen in verband met opleidingen of werk zoeken? Neem dan contact op met de loopbaanconsulenten van het ABVV! In een persoonlijk gesprek maakt de loopbaanconsulent voldoende tijd om stil te staan bij je vragen. Als het nodig is plannen jullie een vervolggesprek.
ABVV Regio Antwerpen: Tel. 03 220 66 44 Loopbaanconsulent.antwerpen@abvv.be ABVV Limburg: Tel. 011 28 71 51 Loopbaanconsulent.limburg@abvv.be ABVV Mechelen + Kempen: Tel. 015 29 90 60 (Mechelen) Tel. 014 40 03 30 (Turnhout) Loopbaanconsulent.mechelenkempen@abvv.be ABVV Vlaams-Brabant: Tel. 016 28 41 47 (Leuven) Tel. 02 751 90 81 (Vilvoorde) Loopbaanconsulent.vlaamsbrabant@abvv.be ABVV Oost-Vlaanderen: Tel. 09 265 52 13 (Gent) Tel. 03 760 04 30 (Sint-Niklaas) Tel. 053 72 78 13 (Aalst) Tel. 055 33 90 15 (Ronse) Tel. 052 25 92 82 (Dendermonde) Loopbaanconsulent.oostvlaanderen@abvv.be ABVV West-Vlaanderen: Tel. 0478 87 02 57 (Kortrijk en Roeselare) Tel. 0473 22 30 44 (Oostende en Brugge) Loopbaanconsulent@abvv-wvl.be
41
Loopbaanbegeleiding: Iets voor mij? Werknemers kunnen ook tijdens hun opzegperiode recht hebben op loopbaanbegeleiding via de loopbaancheque. Onze loopbaanbegeleiders helpen je om een goed doordachte en realistische arbeidsmarkt en loopbaankeuzes te maken. Via oefeningen en gesprekken krijg je meer inzicht in jezelf, in je kwaliteiten en jobs die bij je passen. ABVV Loopbaanbegeleiding werkt met loopbaancheques die je onder bepaalde voorwaarden kan aankopen bij de VDAB. Een loopbaancheque kost €40 en geeft recht op 4 uur begeleiding. Een tweede loopbaancheque geeft recht op nog eens 3 uur begeleiding. Onder bepaalde voorwaarden betaalt het ABVV je loopbaancheque terug. Vraag ernaar bij het ABVV. Contact Onze loopbaanbegeleiders vind je op 26 locaties in Vlaanderen. Contacteer ons via loopbaanbegeleiding@vlaamsabvv.be of www.abvvloopbaanbegeleiding.be. Je kan ons ook telefonisch contacteren: ABVV-regio Antwerpen tel. 03 220 66 41 ABVV Oost-Vlaanderen tel. 09 265 52 24 ABVV West-Vlaanderen tel. 0478 80 57 30 ABVV Limburg tel. 011 22 97 77 ABVV Vlaams-Brabant tel. 016 28 41 47
Of stuur deze contactbon op per post naar: ABVV Loopbaanbegeleiding – Hoogstraat 42 – 1000 Brussel Dit zijn mijn gegevens: Voornaam en naam: .……………………………….………..……….…………………….…… Adres: ………………..…………………………….…………………………..…………..…….. Telefoon: ………………..………..…………………………………………………………………. E-mail: ………………………………………………………………………………………………. Mijn vraag: ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Het Vlaams ABVV en zijn VZW’s verwerken persoonsgegevens volgens de toepasselijke wet- en regelgeving, waaronder de Verordening 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (=AVG). Als je meer wenst te weten over ons Privacybeleid, surf dan naar onze privacyverklaring: www.vlaamsabvv.be/privacy
42
Nog andere vragen? De medewerkers van het ABVV hebben veel ervaring met het zoeken en vinden van de juiste informatie. Aarzel dus niet om ons te contacteren! ď&#x201A;§ ď&#x201A;§
Ga naar het onthaal van je vakbond. Of e-mail je vraag naar loopbaanadvies@vlaams.abvv.be. Abonneer je op onze E-zines Snel op de hoogte blijven van onze acties, publicaties, standpunten en dienstverlening? Surf naar www.vlaamsabvv.be en selecteer de E-zines waarop jij je wil abonneren.
43
Infobrochure voor werkzoekenden 50+ Werkloos worden en opnieuw gaan solliciteren na je vijftigste is niet voor iedereen een gemakkelijke stap. Daarom bestaan er heel wat maatregelen en diensten om 50-plussers hierbij te helpen. Ook het ABVV staat voor je klaar. In deze brochure vind je allerhande informatie die je niet mag missen als je werzoekend bent en ouder dan 50. Aan de hand van verschillende casussen gaan we dieper in op de diensten, maatregelen en voordelen die er voor jou bestaan. We geven antwoord op volgende vragen:
Tot wanneer moet ik beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt? Bestaan er vrijstellingen? Welke organisatie kunnen mij helpen? Wat betekent ‘een passende job’ voor de VDAB? Ik kan deeltijds werken, maar zou liever voltijds werken. Wat nu? Welke maatregelen bestaan er om meer 50-plussers aan het werk te krijgen? Kan ik nog een opleiding volgen?
Via deze brochure ontdek je meer mogelijkheden in je zoektocht naar werk.
www.vlaamsabvv.be