2008-11-MO-5

#05 jaargang 5, november 2008

vakblad voor huisartsen - tandartsen - specialisten - fysiotherapeuten en andere onder nemers in de zorg

pensioen Bijlage Pensioen

Over het thema:

• Sparen voor later • Later is al lang begonnen • Stoppen met zestig!

Bijlage PratijkManagers Netwerk

Slotervaartziekenhuis

VOORWOORD

En hoe zit het nu met úw pensioen?

We hebben dit keer in MedischOndernemen wel een heel actueel thema te pakken. Hadden we een vooruitziende blik, toen we aan het begin van het jaar de onderwerpen voor de 2008-edities op een rij zetten? De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ook wij niet konden weten, dat er een wereldwijde kredietcrisis zou heersen op het moment dat ons themanummer Pensioen zou verschijnen. Sterker nog, het woord kredietcrisis bestond überhaupt nog niet, denk ik.

Hoe dan ook, de druiven zijn zuur voor mensen die op de rand van hun pensioen staan en nu geconfronteerd worden met enorme koersvallen. De dromen over reizen, een nieuw huis of andere prettige bestedingsdoelen kunnen voor veel oudere collega’s kortere of langere tijd in de koelkast. En dat is hard! Heeft u nog een aantal jaren te gaan, dan hoopt u waarschijnlijk net als veel lotgenoten dat het economische klimaat weer genormaliseerd zal zijn, voordat u aanspraak op opgebouwd kapitaal gaat maken.

Pensioen was, is en blijft overigens een gevoelig onderwerp. Zo merkte de redactie bij haar zoektocht naar persoonlijke ervaringen, adviezen en visies van collega’s in het veld. Toch zijn wij blij dat er een aantal collega zo open zijn geweest om hun pensioen (on)zekerheden met ons te delen. Samen met uiteenlopende adviezen van deskundigen en het speciale ABN AMRO katern hopen wij u in dit themanummer ‘Pensioen’ zo toch enig inzicht te geven in het belang, de opbouw en de mogelijkheden rondom uw oudedagvoorziening, en die van uw partner.

Veel leesplezier. En hoe groot de crisis ook is, vooral wel blijven dromen!

Hartelijke groet,

Elsbeth Nijhoff Hoofdredacteur MedischOndernemen

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

3

INHOUDSOPGAVE

8 Kwaliteit bepaalt succes Twee jaar terug balanceerde het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis op de rand van het faillissement. De situatie leek reddeloos, totdat het ziekenhuis in 2006 werd overgenomen door investeringsmaatschappij Meromi Holding BV. Sindsdien staat de in Turkije geboren Aysel Erbudak aan het roer. In korte tijd wist ze het ziekenhuis weer winstgevend te maken.

16 Sparen voor later Hoeveel geld heb ik nodig voor mijn oude dag? Waar haal ik dat geld vandaag? Het zijn vragen die de meeste medici zich van tijd tot tijd stellen. Een algemeen antwoord is niet te geven. Zoveel medici zoveel wensen. Daarbij komt dat ook de pensioenregelingen van de verschillende beroepsgroepen uiteenlopen van redelijk uitgebreid tot helemaal niet.

pensioenbijlage Later is al lang begonnen In deze editie van MedischOndernemen vindt u een speciaal Pensioenbijlage dat in samenwerking met ABN AMRO is ontwikkeld.

Aan de hand van interviews, casebeschrijvingen en andere artikelen wordt u bijgepraat over pensioen mogelijkheden en onmogelijkheden.

32 Teambuilding Een goed functionerend team is een must. Als praktijkhouder herkent u de continue uitdaging om zowel kwalitatief hoogwaardige medische dienstverlening te garanderen als een prettige werkgever voor uw personeel te zijn. Dit is een onlosmakelijk met elkaar verbonden proces.

Als werkgever bent u verantwoordelijk voor het leggen van een stevig teamfundament waarop kan worden doorgebouwd.

4

MedischOndernemen

#5 NOVEMBER 2008

13

Gezondheidsverklaring

24

28

42

De visie van Bas Eenhoorn

Conflicten

Uitbesteden een optie?

PM bijlage

10

PM bijlage Teamuitje; doe het goed

En verder 27 Colofon en lezersservice

3

Voorwoord

3

Voorwoord

31 Mens en Werk

4

Manager in de praktijk

6

Uitgelicht

35 Levin

7

PM, werk en andere zaken

11 Observer

36 Google - tips en trucs

8

Foto impressie

12 Praktijk+

38 Column Jaap Peters

20 Portret Roy Jansen

40 Nascholingsagenda

12 Column Maaike Straathof

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

5

UITGELICHT

BEDENKTIJD Veel ondernemers denken binnen acht dagen iedere order of bestelling te mogen annuleren. Dit misverstand wordt veroorzaakt door de Colportagewet. Deze wet biedt echter alleen bescherming aan consumenten.

Wanneer iemand privé iets koopt nadat hij onaangekondigd is bezocht (aan de deur of op een beurs), heeft hij (minstens acht dagen) het recht de koop te annule-

ren. Koopt of bestelt u echter iets voor uw onderneming, dan is er geen bedenktijd. Tip: Twijfelt u, zet dan op de bestelbon of in het contract dat u als koper het recht heeft om zonder kosten de koop (opdracht of bestelling) te annuleren, bijvoorbeeld gedurende twee weken.

Bron: Indicator

ACADEMIE VOOR MEDISCH SPECIALISTEN De Orde van Medisch Specialisten, Erasmus MC en VVAA hebben gezamenlijk een Acadamie voor medisch specialisten opgericht.

“Een logische bundeling van krachten, en nodig ook!”, zo luidt de reactie van een medisch specialist spontaan.

Medisch specialisten krijgen steeds vaker taken waarvoor in toenemende mate managementvaardigheden noodzakelijk zijn. In driekwart van de ziekenhuizen hebben medisch specialisten op decentraal niveau managementbevoegdheden en verantwoordelijkheden met betrekking tot het hele ziekenhuisbeleid. Dit gecombineerd met de steeds frequentere aandacht in 6

MedischOndernemen

de pers voor misstanden binnen maatschappen en ziekenhuizen met alle gevolgen van dien, maakt het steeds urgenter om als medisch specialist op communicatief gebied ook heel goed te functioneren. Tijdens de opleiding voor specialist is er weinig aandacht voor leiderschapsvaardigheden, terwijl deze dagelijks nodig zijn. De Academie beoogt dit hiaat op te vullen. De drie partijen bundelen hun gezamenlijke scholingsaanbod voor (aankomend) medisch specialisten. Met de oprichting van de Academie wordt gelijktijdig de Stichting Managementscholing Medisch specialisten (SMMS) opgeheven, SMMS zal opgaan in de nieuwe Academie.

Vanaf januari 2009 starten de opleidingen.

VACATURE OP WEBSITE Veel bedrijven plaatsen de vacatures binnen hun organisatie ook op hun website. Dit kan een heel goed wervingsmiddel zijn. Als er echter geen goed beleid achter zit, kan het ook een verkeerde indruk van de toekomstige werkomgeving geven.

Het is belangrijk met onder meer de volgende aandachtspunten rekening te houden: • Op de homepage is een duidelijke link aanwezig naar de vacatures.

• Er zijn maximaal twee muisklikken tussen de homepage en de vacaturetekst.

• De vacatures op de site zijn actueel.

• Bij een overdaad aan vacatures is een goede zoekmachine gewenst.

• De vacature beschrijft duidelijk de functie-eisen.

• Solliciteren kan online.

• De vacature kan worden doorgestuurd.

• Het invullen van een online sollicitatieformulier kan later worden afgemaakt.

• Kandidaten ontvangen direct een bevestiging van hun online sollicitatie.

• De site heeft een duidelijke privacyrichtlijn en de gegevens zijn goed beveiligd.

Bron: Kluwer

AUTO BLIJFT POPULAIR De auto blijft veruit het meest populaire vervoermiddel om naar het werk te gaan. Vorig jaar waren drie van de vijf verplaatsingen naar het werk met de auto.

Dit aandeel is al jaren constant. Dit blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek in september jl. heeft gepubliceerd. Over kleine afstanden is ook fietsen naar het werk populair. In 2007 werd een kwart van de verplaatsingen naar het werk met de fiets afgelegd.

Gemiddeld ging het over ruim 4 kilometer. Ook dit aandeel is al jaren constant. In 2000 bedroeg het aantal verplaatsingen per fiets eveneens een kwart. Een op de tien keer wordt de afstand naar het werk met het open-

baar vervoer overbrugd.

Lopen Als de afstand minder dan een kilometer bedraagt, lopen of fietsen Nederlanders vaak naar het werk. Toch wordt nog bijna een op de vijf verplaatsingen onder de kilometer met de auto afgelegd. Als de afstand naar het werk een tot vijf kilometer is, gaan werknemers nauwelijks nog te voet; de helft gaat dan met de fiets, de overigen kiezen voor de auto of het openbaar vervoer.

Bron: ANP

Ex libris

COACHEN DOE JE SAMEN Innovatie is het wapen waarmee hockeycoach Marc Lammers de afgelopen jaren naam maakte op de (inter)nationale kunstgrasvelden. Mede door zijn vernieuwingsdrift is hij vandaag de dag een veelgevraagd gastspreker bij seminars en workshops. In ‘Coachen doe je samen’ belicht Lammers zijn eigen achtergronden.

Aan de hand van tal van praktijkvoorbeelden schetst hij bovendien zijn persoonlijke groei en ontwikkeling.

Daarbij komen vele sportoverstijgende thema's aan bod: durf, leiderschap en de kunst van het winnen.

Lammers' stelregel: Winnaars hebben een plan, verliezers een excuus.

TIP !

Auteur: M. Lammers Prijs: € 19,95 ISBN: 9789043910613 www.tirion.nl MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

7

INTERVIEW T E K S T: C O R I E N VA N Z W E D E N FOTO’S: MARTINE SPRANGERS

kort CV Aysel Erbudak werd in 1968 in Damal, Turkije geboren. In 1979 kwam ze met haar familie naar Nederland. Na haar middelbare school volgde ze een HBO-opleiding maatschappelijk werk, die ze niet afrondde. Ze stortte zich op het ondernemerschap en stond aan de wieg van verschillende succesvolle bedrijven. Zo is zij directeur van de callcenters A2 Antwoord Service en Intertel en van een ziekenhuis in Turkije, dat nog in aanbouw is. Erbudak is partner in de investeringsmaatschappij Meromi Holding B.V. In september 2006 nam Meromi het bijna failliete Slotervaartziekenhuis te Amsterdam over en werd Aysel Erbudak de nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur. Het Slotervaartziekenhuis is daarmee het eerste Nederlandse ziekenhuis dat in private handen is.

8

MedischOndernemen

AY S E L E R B U D A K , V O O R Z I T T E R R V B S L O T E R VA A R T Z I E K E N H U I S , A M S T E R D A M

Kwaliteit bepaalt succes Twee jaar terug balanceerde het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis op de rand van het faillissement.

De situatie leek reddeloos, totdat het ziekenhuis in 2006 werd overgenomen door investeringsmaatschappij Meromi Holding B.V. Sindsdien staat de in Turkije geboren Aysel Erbudak aan het roer. In korte tijd wist ze het ziekenhuis weer winstgevend te maken. "Het gaat stukken beter met het ziekenhuis. Maar dat had ik nooit kunnen bereiken, als de basis hier niet heel erg goed was geweest."

"Elk bedrijf heeft een eigen organisatiemodel. Er bestaat niet één succesformule die je overal kunt toepassen. Je moet zoeken naar een manier van organiseren die past bij jouw specifieke bedrijf. Dat geldt ook voor de zorgsector. Wat we in het Slotervaart voor elkaar hebben gekregen, is niet zonder meer toepasbaar in andere ziekenhuizen. "Aan het woord is de bestuursvoorzitter van het Slotervaartziekenhuis Aysel Erbudak. Naast haar werk als ziekenhuisbestuurder is de bevlogen zakenvrouw ook nog directeur van vier callcenters, bouwt ze een ziekenhuis in Turkije en is ze partner in Meromi Holding. Erbudak spreekt gepassioneerd en mag graag vergelijkingen maken met het bedrijfsleven. "In de zorgsector hebben we te maken met een ingewikkeld product," stelt ze. "Het gaat om een technisch en complex vak, waar alleen specialisten het fijne van weten. Tegelijkertijd wordt het product dat we leveren door iedereen zeer hoog gewaardeerd.” Eén van de vragen die Erbudak bezighoudt, is: waarom creëert het ene bedrijf uitstraling en het andere niet? Ze zegt: "Je wilt dat de mensen die in jouw organisatie werken trots zijn op het product dat ze leveren. Neem bijvoorbeeld olie. Dat is op zichzelf helemaal geen mooi product, het is zwart en vies, het stinkt en wordt op onaantrekkelijke plekken langs de snelweg verkocht. Toch heeft een bedrijf als Shell de olie een ijzersterk imago kunnen geven. Wie bij Shell werkt, straalt dat uit. Ik wilde dat de werknemers in het Slotervaart-ziekenhuis zich ook weer zouden kunnen identificeren met het product dat ze leveren. Dat ze trots zijn op hun ziekenhuis."

Verborgen juweeltjes Toen Meromi Holding het Slotervaartziekenhuis in september 2006 overnam, zat het ziekenhuis in financieel opzicht helemaal aan de grond. Er waren enorme schulden en de toenmalige directie had grote problemen met de verzekeraars. Aysel Erbudak: "Het ziekenhuis was heel diep weggezakt. Ze zaten echt op de bodem.

Het voordeel is dat je dan niet dieper meer kunt zakken en dus moet je wel omhoog." Erbudak ging meteen voortvarend aan de slag "niet gehinderd door al teveel kennis van de zorgsector," zoals ze het zelf noemt. Het

lukte haar om de 4,6 miljoen euro verlies in 2006 het jaar daarop om te buigen naar een winst van 6,5 miljoen. "Dat had alles te maken met de grote kwaliteit die ik hier in huis aantrof," zegt ze. "Het Slotervaart bezit dertien erkende medische opleidingen en er wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan op hoog niveau. Ik noem het altijd de verborgen juweeltjes van het ziekenhuis. Zonder die juwelen hadden we nooit zo succesvol kunnen zijn." Erbudak gelooft heilig in de

"Het kan me vreselijk boos maken als een arts zegt: U bent uitbehandeld, we kunnen helaas niets meer voor u doen." driehoek patiëntenzorg, opleiding en onderzoek. "Die driehoek is voor mij het uitgangspunt," stelt ze. "Het één kan wat mij betreft niet zonder het ander. Wil je kwalitatief goede patiëntenzorg leveren, dan moet je daarnaast gedegen wetenschappelijk onderzoek doen en heb je dus ook opleidingen nodig. Anders beperk je je tot symptoombestrijding. Kanker behandelen is mooi, maar veel mooier zou het zijn om kanker op termijn te kunnen voorkomen. Ik wil geloven in die utopie en zie het tegelijkertijd als mijn grootste uitdaging. Het doel van de specialist zou niet alleen moeten zijn om een ziekte te genezen, maar ook om die ziekte in de toekomst te voorkomen. Je moet als dokter onderdeel willen zijn van de oplossing van een probleem."

Waarop is de motivatie van werknemers in de zorg gebaseerd volgens Erbudak?

1. Ruimte voor creativiteit. Goede ideeën vanuit de werkvloer moeten niet geblokkeerd worden.

2. Arbeidsvreugde. Door werknemers verantwoordelijkheid en vrijheid te geven, werken ze met plezier.

3. Mogelijkheden voor scholing. Werknemers de kans geven om zich te blijven ontwikkelen.

4. Goede salarissen. Dit staat op de vierde plek, omdat geld voor werknemers in de zorg zelden de belangrijkste motivator is.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

9

INTERVIEW

Het woord "uitbehandeld" komt dan ook niet in Aysel Erbudaks woordenboek voor. "Het kan me vreselijk boos maken als een arts zegt: “U bent uitbehandeld, we kunnen helaas niets meer voor u doen.” Ik zou zeggen dat het werk van de zorgverlener dan pas begint.

Dat is de mentaliteit die in dit ziekenhuis moet heersen.

We zijn hier bijvoorbeeld sterk in geriatrie. In de ouderenzorg gaat het vaak om symptoombestrijding.

Sommige kwalen zijn op die leeftijd nu eenmaal niet meer te genezen. Toch kun je als arts nog heel veel voor zulke patiënten doen en dan gaat het om veel meer dan alleen het bestrijden van symptomen. Onze valpoli is daar een goed voorbeeld van. We proberen te voorkomen dat ouderen vallen en botbreuken oplopen.

Preventie is heel belangrijk, ook in de geriatrie."

"Ik vind het belangrijk om de specialist in zijn autonomie te respecteren."

Wat zijn de drie belangrijke peilers van het Slotervaartziekenhuis?

1. Patiëntenzorg Het Slotervaartziekenhuis is een groot algemeen ziekenhuis met als speerpunten geriatrie, Aids, neurochirurgie, reumatologie / reumachirurgie en verloskunde.

2. Wetenschappelijk onderzoek De wetenschappelijke poot van het ziekenhuis is sterk ontwikkeld met name in de vakgebieden apotheek, interne geneeskunde, medische psychologie/ klinische geriatrie en moleculaire biologie. In 2007 bedroeg de output 92 wetenschappelijke publicaties.

3. Opleidingen Het Slotervaartziekenhuis huisvest erkende opleidingen aan verpleegkundigen, paramedici en artsen. Tien medische vakgroepen bieden een opleiding tot medisch specialist.

10

MedischOndernemen

Tevreden patiënten In haar eerste twee jaar als bestuursvoorzitter is Erbudak tegen heel wat vooroordelen aangelopen. Ze is een buitenstaander in de zorgsector en bovendien vrouw, relatief jong en van allochtone afkomst. Daar komt bij dat het Slotervaartziekenhuis het eerste ziekenhuis in Nederland is dat in private handen is. Dat heeft ze geweten. Erbudak: "Mensen waren wantrouwend. Ze dachten dat het ons alleen om geld verdienen te doen was en vreesden dat de kwaliteit onder druk zou komen te staan. Ik vind dat een wonderlijke gedachte. Juist omdat we een commercieel ziekenhuis zijn, moeten we keihard werken aan kwaliteit. Alle ogen zijn op ons gericht. Als we nu een foutje maken, roept iedereen: “ Zie je wel!” In feite zijn we het meest kwetsbare ziekenhuis van Nederland. We kunnen ons niet de geringste fout permitteren." Over kwaliteit valt niet te discussiëren, vindt Erbudak. Die moet gewoon uitstekend zijn. Als onderneemster wil ze het allerbeste voor haar klanten. "Het Slotervaart is een geliefd ziekenhuis. We weten dat onze patiënten over het algemeen tevreden zijn, maar we hebben op dit moment nog geen ziekenhuisbreed systeem om de mate van tevredenheid te meten. Dat is ook geen simpele materie. Patiënten zijn erg kwetsbaar en afhankelijk. Je moet er goed over nadenken hoe je de patiënttevredenheid op een eerlijke manier kunt meten. Wat wel goed meetbaar is – en dat doen we ook – zijn de faciliteiten. Hoe moeilijk is het voor een patiënt om een afspraak te maken? Zijn de wachttijden lang? Is het ziekenhuis telefonisch goed bereikbaar? We hebben een serie mysterycalls opgezet via één van mijn callcenters.

Een fictieve patiënt belde naar de verschillende poliklinieken om te kijken hoe snel, hoe efficiënt en hoe vriendelijk de benadering was. De resultaten daarvan hebben we teruggekoppeld naar de betreffende poli’s."

Goede ideeën De werkwijze in het Slotervaartziekenhuis is sinds het aantreden van Erbudak veranderd. Om te beginnen

COLUMN

heeft ze alle adviseurs naar huis gestuurd en werden een heleboel managementlagen geschrapt. Ze zegt: "Ik wil geen geld verspillen aan adviezen en dikke rapporten die toch weer in een bureaula verdwijnen. En al die tussenmanagers zijn ook niet nodig. Als bestuursvoorzitter zit ik nu zelf met de specialisten om de tafel en maak afspraken met hen. We hebben de verantwoordelijkheden zoveel mogelijk gescheiden. De specialist wordt niet meer lastig gevallen met allerlei beleidskwesties waar hij niks aan heeft en ik bemoei me niet met de inhoud van de patiëntenzorg. Dat is de expertise van de specialist en dat is zijn verantwoordelijkheid.

Ik vind het belangrijk om de specialist in zijn autonomie te respecteren." Ook in financieel opzicht wordt er in het Slotervaartziekenhuis anders gewerkt dan voorheen. Zo heeft Erbudak alle afdelingsbudgetten afgeschaft. "We zijn één ziekenhuis en we hebben één begroting," zegt ze. "Ik vind niet dat je mensen moet opzadelen met budgetten. Als ze dan met een goed idee komen, zul je zien dat net het geld op is. Ik geloof in de filosofie dat er altijd meer geld in de wereld is dan goede ideeën. Een goed idee mag je nooit blokkeren, vind ik. Ik hecht aan plannen en ideeën die vanuit de basis komen. Werknemers moeten de ruimte krijgen om creatief te zijn. Alleen op die manier kun je de arbeidsvreugde bevorderen. De prikkel zit hem voor de meeste zorgverleners niet in de hoogte van het loon, maar in de kansen die ze krijgen om creatief te zijn."

Als het aan Erbudak ligt, komen er in de toekomst in Nederland meer commerciële ziekenhuizen bij. "Dat hoop ik in elk geval wel," zegt ze. "Dat wil niet zeggen dat ik vind dat alle ziekenhuizen in private handen moeten komen. Een succesformule kan overal ontstaan.

Niet alleen ondernemers kunnen mooie dingen neerzetten. Er is in Nederland plek voor verschillende initiatieven en modellen. Ik geloof wel in marktwerking. Ik denk dat verdergaande marktwerking een deel van de problemen in de zorg kan oplossen. Die problemen hebben vooral te maken met het veel te ingewikkelde financierings- en verdeelmodel dat we in Nederland hebben. Ik weet zeker dat niemand gelukkig is met het

"Kanker behandelen is mooi, maar veel mooier zou het zijn om kanker op termijn te kunnen voorkomen." model zoals het nu is: de patiënt niet, de verzekeraar niet, de overheid niet en ook de werkers in de zorg niet. Om tot verbetering te komen, zullen we naar de rol van alle betrokkenen moeten kijken. En misschien moeten we eens een stapje terug durven zetten en ons afvragen: ‘wat willen we nou precies’? Ik zou het gesprek daarover graag aangaan." MO

Hedendaagse zorgen O B S E RV E R

Vakantie! Goed voor lichaam en geest. Geen e-mail, mobiele telefoon of blackberry-gedoe, maar frisse lucht en schitterende vergezichten op bergen en meren. De reis ging dit jaar met de auto door vijf Europese landen. In het buitenland probeer ik altijd de toonaangevende kranten bij te houden. Zo viel mijn oog op een artikel in Die Welt van 5 september.

“Inflation ist die grösste Sorge der Deutschen” luidde de kop. Dat leek me begrijpelijk na de hyperinflaties die onze Oosterburen in de twintigste eeuw hebben meegemaakt. Ruim driekwart van de ondervraagde Duitsers in de steekproef gaf aan dat de oplopende inflatie oorzaak was van grote angst. Daarnaast waren zij zeer bezorgd over natuurrampen (58%), de angst om in een verpleeghuis terecht te komen (53%), de angst voor het krijgen van een zware ziekte (51%), de angst om werkloos te worden (47%) en de vrees dat de kinderen verslaafd zouden raken (42%). Ook onzekerheid over de levenstandaard tijdens de ouderdom (41%), de angst voor terroristische aanslagen (41%), de angst voor vereenzaming in de ouderdom (31%) en de angst voor het verliezen van de levenspartner (21%) houdt een groot aantal Duitsers uit hun slaap.

Uit deze opsomming valt veel te leren over wat de mensen bezighoudt. Ik zou wel willen weten of er in Nederland ook een dergelijke steekproef is gehouden.

Niet helemaal, maar in het NRC Handelsblad van 16 september staat wel een artikel over de Nederlandse middenklasse. Hoe zien deze Nederlanders de toekomst in relatie met de plannen van het kabinet en de wereldwijde economische crisis? De continuïteit van zorg, inkomen en de afnemende onderlinge verdraagzaamheid lijken de belangrijkste zorgen van deze landgenoten. Een mens lijdt het meest door wat hij vreest. Zowel Duitsers als Nederlanders zijn bezorgd over de levensstandaard en de (medische) zorg op oudere leeftijd. Niet alleen de inhoud van de zorg, maar ook de betaalbaarheid is hiervoor de aanleiding. Vanuit het Latijnse ‘patior’, dat lijden, dulden of verduren betekent, is het begrip patiënt ontstaan.

Een patiënt is een mens die lijdt. En er wordt veel geleden in de zorg. Vooral in stilte. Alleen daarom hebben we echte medisch ondernemers nodig. Ondernemers die starre en bureaucratische structuren doorbreken.

Ondernemers die de zorg weer tot de menselijke maat weten terug te brengen. Alleen zo kunnen wij de ouder wordende mens verlossen van onnodige angst voor zijn toekomst.

Observer

MO

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

11

PRAKTIJK+

BLOEMEN in TAARTVORM Bloemen in een taartvorm, verpakt in een taartdoos. Een verrassing om te geven en leuk om te krijgen.

Prijs vanaf € 30,- inclusief bezorgkosten Bron: www.bloementaart.nl

Stickers Vindt u de containers in de tuin ook zo'n lelijk gezicht?

Met de weerbestendige vinylsticker van CoverArt maakt u uw container bijna onzichtbaar in de tuin.

Dankzij de beukenhaag print is die saaie container uit het zicht.

Prijs € 24,95 Bron: www.nonplusultra.nl

’Anywhere you want it’ desktop Deze kleine desktop biedt u grote flexibiliteit; u kunt hem overal neerzetten en het staat nog mooi ook. Leverbaar in 6 kleuren of in Bamboe-uitvoering.

Deze Dell Studio Hybrid is energiezuinig door zijn Intel® Core TM 2 Duo Mobile Processors.

Prijs € 580 Bron: www.dell.com/hybrid 12

MedischOndernemen

COLUMN

Gezondheidsverklaring

Remon Hendriksen huisarts

“Uw assistente zei dat we tussendoor geholpen zouden worden zodat we niet hoeven te wachten. We hebben namelijk erge haast”. Een vrouw met een peuter schoot op mij af in de overvolle wachtkamer van de huisartsenpost. Zij hadden een vakantie geboekt naar de Turkse Rivièra. Het personeel bij de incheckbalie op de luchthaven viel een klein pukkeltje op bij de wang van de kleine; op de vraag of hij nog ziek is geweest moest de moeder toegeven dat het ventje 2 maanden geleden de waterpokken had gehad. Luchtvaartmaatschappijen zijn onverbiddelijk; al is er maar het geringste vermoeden op een ‘besmettelijke ziekte’ dan wordt de toegang tot het vliegtuig ontzegt. Behalve als het slachtoffer alsnog een ‘gezondheidsverklaring’ kan overleggen. “U moet wel over 25 minuten terug zijn met uw verklaring, anders bent u te laat en komt u het vliegtuig niet meer in”. Ik zei het al; vliegtuigmaatschappijen zijn onverbiddelijk. Aangezien kleinere luchthavens nou eenmaal geen dokters tot hun beschikking hebben voor dergelijke klussen hadden deze mensen geen andere keus dan in deze voor hen wildvreemde stad op zoek te gaan naar een huisartsenpost en binnen 25 minuten weer terug te keren met de beoogde verklaring. Een onmogelijke opdracht! Uiteraard kreeg de vrouw voorrang. Die waterpokken waren na 2 maanden natuurlijk al lang genezen en het bultje had er uiteraard ook niets mee te maken. Ik stelde de diagnose ‘Muggenbult’ en besloot dat deze aandoening niet ernstig genoeg was om het ventje de toegang tot het vliegtuig te ontzeggen. Te gek voor woorden deze casus, zult u zeggen? Nee hoor, Nederland anno 2008! Niemand in dit land durft nog zijn gezond verstand te gebruiken en massaal wordt er geprobeerd verantwoordelijkheden te ontlopen door zich te verschuilen achter regeldrift en handtekeningen van anderen. Boos geworden kon ik het niet laten om die luchthaven eens te bellen. De mevrouw aan de andere kant van de lijn kon ik duidelijk maken dat een krantenkop als ‘Passagier met muggenbult geweigerd’ publicitair misschien niet zo handig zou zijn. Ik geef toe, soms ga ik wat ver om iets te bereiken. Uiteindelijk heeft het vliegtuig keurig op hen gewacht en is alles goed gekomen. Welke les kan uit deze casus getrokken worden? Mocht u ooit bij het inchecken gevraagd worden naar eventuele ziektes, antwoord dan ontkennend. Scheelt u een hoop gedoe!

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

13

(advertorial)

Zorglijn van Erasmusbrug garandeert bereikbaarheid Een groeiend aantal huisartsen, tandartsen, thuiszorgorganiasties, GGZ instellingen en ouderenorganisaties laat, een deel van, haar bereikbaarheid over aan gespecialiseerde call centers. Verliezen ze daarmee niet een essentieel deel van het contact het hun cliënten? Nee, vindt Erica de Wit van Erasmusbrug Zorglijn in Rotterdam. Goede bereikbaarheid en deskundige medewerkers nemen niet alleen werk uit handen maar kunnen ook het serviceniveau van zorgverleners juist verhogen.

Bij call centers denk je meteen aan lange wachttijden en onbeantwoorde vragen van onpersoonlijke ‘agents’.

Dat lijkt slecht te rijmen met de snelle, persoonlijke en deskundige aandacht waar mensen die een beroep doen op hun zorgverlener, om zitten te springen. Hoe is dat te rijmen? Erica de Wit, teammanager Erasmusbrug 14

MedischOndernemen

Zorglijn: ‘Bereikbaarheid is een essentieel onderdeel van de zorgplicht die onze opdrachtgevers richting hun cliënten hebben en voelen. Met deskundige medewerkers uit het veld, intensieve training, echt maatwerk per klant en intensieve communicatie met opdrachtgevers over alle calls kunnen wij die zorgplicht samen met hen

waarmaken. Zowel de bereikbaarheid als het niveau van de contacten worden zo geoptimaliseerd.”

Ervaren medewerkers uit het veld Deskundige medewerkers moeten dus het vertrouwen van opdrachtgevers en de uiteindelijk patiënten winnen? “Klopt, dat is essentieel voor ons. Al onze medewerkers, in totaal nu 32 FTE’s, hebben een zorgdiploma en ervaring in de zorg of zijn er nog steeds werkzaam”, licht Erica de Wit toe. Zijn die gekwalificeerde mensen wel warm te krijgen voor een baan in een callcenter?

“Tot nu toe slagen we daar heel goed in. Mensen gaan om uiteenlopende redenen bij ons aan de slag. Soms uit frustratie omdat ze in hun reguliere baan de hele dag maar moeten rennen en vliegen, en bij ons juist het gevoel hebben ook echt te kunnen helpen. Veel collega’s vinden het ook leuk om samen te werken met collega’s die dezelfde achtergrond hebben en dezelfde dingen meemaken. Een aantal collega’s heeft overigens een dubbele baan. Naast hun baan in de zorg, werken ze in de avonduren bij ons. Bijkomend voordeel voor het team is dat deze collega’s vanzelf ook parate medische kennis meebrengen. “Het team kent een spreiding over de verschillende zorgsectoren. Die vervolgens ‘geskilled’ ingezet worden, ofwel bij opdrachtgevers uit sectoren die passen bij hun kennis en ervaring. Nieuwe medewerkers worden in een inwerkperiode van tien weken bijgeschoold tot volwaardig zorgcentralist.

Naast aandacht voor gesprekstechnieken worden in die periode ook de ins en outs per opdrachtgever doorgesproken en werkstages in het veld georganiseerd.

Eigenheid opdrachtgever waarborgen “Wij zijn het verlengstuk van de klant. Uiteraard nemen we op met zijn organisatienaam, dat spreekt voor zich.

Maar we doen meer om de eigenheid van opdrachtgevers te waarborgen. De complete telefoonprocedure sluit aan op communicatiebeleid en wensen van de klant. Hoe nemen we op, hoe ver gaat de service, hoe handelen we gesprekken af, hoe doen we de verslaglegging. Sommige opdrachtgevers willen dat wij elke klant op elk moment van de dag volledig van dienst zijn. Anderen vragen ons om bellers op te voeden. Door ze bijvoorbeeld vriendelijk te vragen om voor niet-dringende zaken voortaan gewoon overdag met de eigen organisatie contact op te nemen”, aldus De Wit, die naast de uitbreiding van de bereikbaarheid ook de verhoging van het serviceniveau aanstipt als gevolg van de samenwerking met Erasmusbrug. “Wij hebben een geavanceerde telefooncentrale waar meerdere lijnen tegelijk binnen kunnen komen. Dit voorziet in een snelle aanname en een gegarandeerde beschikbaarheid.”

ties, tandartsen en huisartsen. En al is die laatste groep na de verplichte aansluiting bij huisartsenposten wat terug gelopen, nog steeds heeft men in deze sector nog een groot aantal klanten. Solopraktijken bijvoorbeeld maar ook een collectief in het oosten van het land maakt voor de zomerperiode, wanneer de regio twee keer zo veel ‘inwoners’ heeft dan normaal, gebruik van Erasmusbrug. De Wit: “In die periode zorgen wij voor een 24/7 bereikbaarheid. We beantwoorden inkomende gesprekken, stellen de eerste diagnose en beslissen over de vervolgstappen. Is er geen spoed, dan adviseren we de patiënt om zich bij zijn eigen huisarts te melden na de vakantie. Maar we kunnen ook meteen een afspraak inplannen bij de huisarts van dienst of bellen in spoedeisende gevallen 112. Elk gespreksverslag wordt binnen 15 minuten naar de huisarts gestuurd die zelf de beslissing kan toetsen en indien nodig kan herzien. Een kopie van het bericht gaat naar de eigen huisarts, zodat die ook op de hoogte is”. Naast huisartsen sluit ook een groeiende groep tandartsen zich aan.

Zoals een waarneemgroep van ca. 60 tandartsen in de regio Rotterdam, die Erasmusbrug de bereikbaarheid buiten kantoortijden en tijdens vakanties/vrije dagen laat verzorgen. Voor alle samenwerkingsverbanden wordt overigens voor de hele groep een aantal basisafspraken en protocollen gemaakt. “Elke medicus denkt uiteraard anders over dienstverlening en daarin willen we waar mogelijk voorzien. Toch is een bepaalde vorm van standaardisatie nodig. Anders is het voor onze medewerkers niet meer te overzien”, aldus De Wit. Toenemende technische mogelijkheden Volgens Erica de Wit staan we nog maar aan het begin van deze vorm van dienstverlening op afstand. “De technische mogelijkheden nemen elke dag toe. Als vervolg op de al bestaande ‘screen to screen’ oplossingen komen veel verdergaande oplossingen binnen bereik die ook een steeds logischer onderdeel van het dagelijks leven gaan uitmaken. Met één apparaat heb je niet alleen contact met je zorgverlener maar kun je ook je boodschappen bestellen, de TV bedienen, contact met vrienden onderhouden en ga zo maar door.” Met haar eigen ICT voor de Zorg organisatie volgt Erasmusbrug Zorglijn deze ontwikkelingen op de voet. Waar mogelijk zal ze deze uiteraard aan opdrachtgevers aanbieden.

Meer weten?

Wilt u meer weten over de dienstverlening van Erasmus Zorglijn? Neem dan contact op per telefoon (010-2826500) of per email (info@erasmusbrug.nl).

Alle sectoren uit de zorg Erasmusbrug werkt voor een groot aantal verschillende instanties in de zorg qua achtergrond en grootte zoals thuiszorginstellingen, GGZ instelling, ouderenorganisaMO - jaargang 5 - november 2008 - #05

15

THEMA THEMA THEMA

S PA R E N V O O R L AT E R

T E K S T: K O O S J E D E B E E R

Sparen voor later GROTE VERSCHILLEN IN BEROEPSPENSIOENREGELINGEN MEDICI Hoeveel geld heb ik nodig voor mijn oude dag? Waar haal ik dat geld vandaan? Het zijn vragen die de meeste medici zich van tijd tot tijd zullen stellen. Een algemeen antwoord is niet te geven. Zoveel medici zoveel wensen. Daarbij komt dat ook de pensioenregelingen van de verschillende beroepsgroepen uiteenlopen van redelijk uitgebreid tot helemaal niet.

16

MedischOndernemen

S PA R E N V O O R L AT E R

Het is moeilijk om een algemeen bedrag te noemen dat een (para)medicus nodig heeft om ook na zijn pensioen comfortabel te kunnen leven. Een medisch specialist verdient meer dan bijvoorbeeld een fysiotherapeut.

Deze verschillen in honorarium tussen de beroepsgroepen alleen al maken het onmogelijk om algemene richtlijnen te geven over dé ideale oudedagsvoorziening. Nagaan wat iemand later zelf wil is volgens pensioenspecialist Sybe Terwee, werkzaam bij Pensioendesk Nederland verstandiger dan te kijken naar standaard bedragen. “Wat zijn de plannen? Hoe royaal wil je leven? Een paar keer per jaar inschepen voor een verre cruise kost meer dan vissen langs de waterkant.” Daarnaast is de vraag ‘hoeveel heb ik nodig voor mijn oudedag?’ ook alleen goed te beantwoorden door de huidige en toekomstige financiële situatie in kaart te brengen. De uitgangssituatie van iemand die nooit heeft gespaard of van wie het huis nog niet is afbetaald is nu eenmaal anders dan van medici die wel geld opzij hebben gezet of die verwachten hypotheekvrij te kunnen wonen na hun 65e.

Pensioen en AOW Begin te kijken naar wat je hebt, is het eerste advies dat Terwee geeft om inzicht te krijgen in de bestedingsruimte na de pensionering. Een eerste voorziening waar mensen recht op hebben is de AOW. Zo kan een alleenstaande in 2008 aanspraak maken op een basispensioen van netto ongeveer 940 euro per maand. Voor echtparen, beiden boven de 65, ligt dit bedrag lager op netto 647 euro per persoon per maand. Alleen medici

Drie vuistregels voor een goed pensioen 1. In de Wet op de loonbelasting is 70 procent van het laatstverdiende loon vastgelegd als norm voor een pensioen dat u in staat stelt uw huidige levenswijze te kunnen voortzetten. Ook als zelfstandig medicus is het verstandig hiernaar te streven.

2. Kijk goed naar uw pensioenregeling. Het is niet vanzelfsprekend dat u als medisch ondernemer voldoende pensioen opbouwt in uw beroepspensioenfonds. Ga na of het bedrag dat u aan pensioen kunt verwachten in verhouding staat tot wat u nodig hebt. Besluit om eventueel privé bij te sparen.

3. Laat u goed adviseren door een financieel planner of pensioendeskundige over de fiscale mogelijkheden en belemmeringen bij het opbouwen van een vermogen dat u als pensioen wilt inzetten. Sybe Terwee: “In de praktijk merk ik dat de meeste mensen het hele plaatje niet overzien.

Door niet optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die er zijn, doen zij zichzelf tekort.”

die tussen hun 15e en 65e levensjaar in het buitenland hebben gewoond of gewerkt, lopen het risico dat er niet een volledig AOW- pensioen is opgebouwd. Naast dit basispensioen zijn er voor vrije beroepsbeoefenaars zoals medici ook beroepspensioenfondsen. Wanneer

“Wanneer het pensioenfonds actief is binnen uw beroepsgroep, bent u ook verplicht hier aan deel te nemen en premie te betalen.”

het pensioenfonds actief is binnen uw beroepsgroep, bent u ook verplicht hier aan deel te nemen en premie te betalen. Om de vijf jaar moet wettelijk worden nagegaan of er binnen de beroepsgroep nog voldoende draagvlak is om de regeling overeind te houden. Voor de ene beroepsgroep is de pensioenregeling en dus ook de premie die hiervoor moet worden betaald hoger dan voor de andere beroepsgroep. “De pensioenregeling voor huisartsen is uitgebreid. Zij betalen bij een omzet van € 173.530 - een inkomen dat de meeste van hen wel halen - ruim 20.000 euro pensioenpremie per jaar”, zegt Terwee. “Deze medici hebben in principe, wanneer ze 30 tot 35 jaar pensioen hebben opgebouwd, genoeg geld om een redelijke levensstijl na hun 65e te kunnen handhaven.” Medici kunnen er echter niet zonder meer van uitgaan dat deelname aan een beroepspensioenregeling betekent dat zij later voldoende hebben. Succesvolle zelfstandige fysiotherapeuten zullen kritischer moeten nagaan of AOW en pensioen samen voldoende opleveren voor later. Het inkomen waarover pensioenpremie wordt afgedragen is gemaximeerd tot ruim 44.000 euro. “Het is een basispensioenregeling”, zegt woordvoerder Marie-Louise Henze. “Wanneer mensen meer nodig hebben, moeten ze zelf aanvullende regelingen treffen. Dat kan via ons, maar vanzelfsprekend ook bij andere verzekeraars of banken.”

Tandartsen die na 1997 zijn begonnen, hoeven nergens op te rekenen. Het pensioenfonds voor tandartsen is sinds dit jaar gesloten. “Er was in die tijd bij tandartsen niet voldoende draagvlak om het fonds te continueren”, aldus fondsmanager Thea Boeschoten. Tandarts Robert Schaap (33) heeft samen met een maat een middelgrote tandartspraktijk met 17 medewerkers. “Ik werk sinds 1999 als tandarts-endodontoloog. In het begin van mijn loopbaan vond ik het een nadeel dat wij geen actief pensioenfonds meer hadden. Als medeeigenaar van een praktijk speelt dit voor mij nu minder.

Zo langzamerhand wordt het nu wel tijd om structureel na te denken over regelingen voor later.”

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

17

THEMA THEMA THEMA

Aanvullende regelingen Tandartsen als Schaap zullen aanvullende regelingen moeten treffen om naast de AOW aanspraak te kunnen maken op ander inkomen na hun pensionering. Ook voor andere medici kan het afhankelijk van de hoogte van het pensioen, de hoogte van de jaarlijkse indexaties en het aantal jaren waarin pensioen is opgebouwd, nodig zijn wat extra’s te doen. Zelf sparen of beleggen zijn dan de voor de hand liggende mogelijkheden. Het vermogen dat hierdoor wordt opgebouwd valt dan in box 3 waarover effectief 1,2 procent belasting moet worden betaald.

Ook is het mogelijk om het geld vast te zetten in een lijfrente of –sinds kort- via het zogenoemde banksparen. Deze producten worden fiscaal op een andere manier behandeld wat betekent dat er nu geen belas-

Behalve deze spaarcenten, ziet Schaap ook zijn eigen praktijk en ander onroerend goed dat hij heeft als investering voor de toekomst.

Eigen beheer De meeste medici zijn als vrije beroepsbeoefenaren verenigd in een maatschap of hebben een solopraktijk.

Pensioenopbouw in eigen beheer via een BV komt in deze groep dan ook weinig voor. Dat lag anders voor Peter Maaten (46). Na een carrière als bedrijfsarts in loondienst is Maaten vier jaar geleden vertrokken met een gouden handdruk en verder gegaan als zelfstandig ondernemer. Tegenwoordig werkt hij als consultant en participeert in verschillende organisaties. Het geld van de gouden handdruk is in een stamrecht-BV gestopt waarmee het pensioen in eigen beheer verder wordt

‘Nog steeds wordt voor veel mensen de oudedagsvoorziening pas na hun vijftigste levensjaar actueel’ ting over hoeft te worden betaald. Wel wordt er belasting geheven op het moment dat het geld vrij komt.

“Nadeel van deze producten is dat je tussentijds geen geld kunt opnemen”, zegt Terwee, “voor mensen die weinig spaardiscipline hebben, kan dit een uitkomst zijn. Voor anderen is het juist een last.” Daarbij komt dat het belastingvoordeel voor medici met een topinkomen kan tegenvallen. Mensen die nu belasting betalen in de hoogste belastingschijf en verwachten na hun pensionering, wanneer het geld vrij komt, daar nog steeds in te zitten, moeten zichzelf wel de vraag stellen in hoeverre het zin heeft de belastingbetaling uit te stellen, aldus Terwee.

“Ik spaar liever”, zegt Schaap beslist. “Mijn accountant opperde de mogelijkheid van een lijfrente, maar ik houd er niet van dat mijn geld en daarmee het rendement een tijd buiten mijn bereik is. Daarbij weet ik van mezelf dat ik een zekere spaardiscipline heb. Ik zal niet zomaar een boot gaan kopen van het geld voor later.”

Scheiden doet lijden Adviesgesprek gehad. U denkt al uw schaapjes op het droge te hebben. Maar u heeft nog geen rekening gehouden met een enorm onverzekerbaar financieel risico: de echtscheiding. “In tegenstelling tot arbeidsongeschiktheid of een te magere pensioenopbouw is dit een risico dat eigenlijk niet is in te calculeren of te verzekeren”, waarschuwt pensioenspecialist Sybe Terwee. “Houd daarom altijd geld over voor dit soort tegenslag ook al zijn alle andere risico’s financieel dichtgetimmerd. Niemand verwacht dit voor zichzelf, maar nog steeds loopt een op de drie huwelijken mis.

opgebouwd. “Ik moest wel, want mijn pensioenopbouw uit het loondienstverband werd op dat moment bevroren. Destijds is wel in kaart gebracht of ik met deze constructie mijn beoogde pensioen haal. Dat is het geval.” Het streven van Maaten is een pensioen op basis van zeventig procent van het laatst verdiende inkomen.

“Elke vijf jaar neem ik mijn pensioenvoorziening onder de loep. Toevallig wordt deze binnenkort weer nader bekeken.”

Wat heb ik?

Eind vorig jaar beheerden pensioenfondsen en levensverzekeraars 941 miljard euro aan pensioengeld. Dat is bijna 1,8 keer de waarde van het bruto binnenlandse product. Het Europees gemiddelde ligt op 55 procent van het bbp. Hoewel Nederlanders van alle Europeanen dus veruit het meeste voor hun pensioen sparen, circuleren er tegelijkertijd hardnekkige cijfers dat drie van de vier landgenoten een pensioengat zouden hebben.

Nog steeds wordt voor veel mensen de oudedagsvoorziening pas na hun vijftigste levensjaar actueel, merkt Sybe Terwee. “Dan zijn er natuurlijk altijd nog mogelijkheden, maar het is raadzamer om er eerder mee aan de slag te gaan. Voor alle financiële producten geldt dat hoe eerder de euro’s worden ingelegd, hoe meer ze later waard zijn. De vraag ‘wat heb ik nodig’ is vrij gemakkelijk te beantwoorden door een financieel adviseur. Met gespecialiseerde software kan hij of zij de financiën doorrekenen en aan de hand daarvan scenario’s voor de toekomst schetsen. Dat hoeft niet veel te kosten, er zijn zelfs pensioenfondsen die het gratis aanbieden.”

* Peter Maaten heet in werkelijkheid anders 18

MedischOndernemen

S PA R E N V O O R L AT E R

KERNCIJFERS PENSIOENFONDSEN STICHTING PENSIOENFONDS TANDARTSEN EN TANDARTSPECIALISTEN Aantal gerechtigden ouderdomspensioen Uitgekeerd ouderdomspensioen Gemiddeld ouderdomspensioen per gerechtigde

1506 € 27.694 (x 1.000) € 18.389

STICHTING PENSIOENFONDS VOOR FYSIOTHERAPEUTEN Aantal gerechtigden ouderdomspensioen Uitgekeerd ouderdomspensioen Gemiddeld ouderdomspensioen per gerechtigde

1320 € 11.586 (x 1.000) € 8.777

STICHTING PENSIOENFONDS VOOR HUISARTSEN Aantal gerechtigden ouderdomspensioen Uitgekeerd ouderdomspensioen Gemiddeld ouderdomspensioen per gerechtigde

2991 € 129.697 (x 1.000) € 43.362

Cijfers over 2007 Bron: Jaarverslagen

Doctor Pension Funds Services, de uitvoerder van de pensioenfondsen voor huisartsen en medisch specialisten, biedt aan haar deelnemers een dergelijk gratis adviesgesprek aan. “Pensioendeelnemers weten dat er voor ons geen commercieel belang aan vastzit. Dat zien ze waarschijnlijk als een voordeel”, denkt woordvoerder Sara Leene. “Omdat wij in dit gesprek het hele financiële vermogen meenemen, gaat het verder dan de bekende pensioenplanners op internet waarbij alleen het opgebrachte pensioen wordt berekend.”

Nog lang niet de helft van de huisartsen of medisch specialisten heeft deze pensioenscan ooit aangevraagd, zegt Leene. “Veel deelnemers zullen ook een andere weg kiezen om de financiën voor later in kaart te brengen. Ik vind wel dat zelfstandig werkende medici spitser naar hun pensioen kijken dan werknemers in loondienst. Niet verwonderlijk natuurlijk, want ze krijgen de rekening zelf op de mat. Ook zijn ze vaak gedurende hun hele werkzame leven gebonden aan eenzelfde pensioenfonds. Dat schept een band.”

Uniform pensioenoverzicht De pensioenfondsen voor tandartsen en fysiotherapeu-

ten bieden de mogelijkheid voor een persoonlijk adviesgesprek niet. Het pensioenfonds voor tandartsen heeft een pensioenplanner online. Bij het fonds van de fysiotherapeuten zijn ideeën om een pensioenplanner voor de deelnemers op het web te zetten.

Pensioengesprekken of –planners worden door de pensioenfondsen vrijwillig aangeboden. Daarentegen zijn zij volgens de Pensioenwet wel verplicht om jaarlijks informatie naar elke deelnemer te sturen over de individuele pensioenopbouw. Sinds dit jaar moet dat in de vorm van een uniform pensioenoverzicht. Op dit overzicht staat wat u hebt opgebouwd en wat u krijgt als u met pensioen gaat. Ook de uitkeringen bij overlijden en arbeidsongeschiktheid zullen vanaf dit jaar door de pensioenfondsen op eenzelfde manier worden gepresenteerd. Voor medici die hun levenlang een eigen praktijk erop na houden verandert er weinig. Voor hun personeel ligt dat anders. Het UPO is vooral handig voor mensen die in de toekomst van baan wisselen.

Zij kunnen door de pensioenoverzichten naast elkaar te leggen de bedragen uit de verschillende overzichten en zelfs die van een eventuele partner eenvoudig bij elkaar optellen. MO

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

19

PORTRET T E K S T: E R N A J A N S E N

“We moeten met z’n allen nog minimaal 20 jaar werken en daar mag best wat uitdaging in zitten” In het ‘land der fysiotherapeuten’ is veel vastgelegd. De tarieven zijn besproken met de zorgverzekeraar, de lonen voor de 1e lijn liggen vast en bieden weinig groeimogelijkheden. Als je meer wilt verdienen dan moet je óf meer uren draaien, de efficiency verhogen óf de vrije markt op gaan. Voor dat laatste heeft Roy Jansen, algemeen directeur van Sport en Revalidatie Nieuw Groenendaal te Heemstede gekozen. “Veel praktijken lopen aan de leiband van de zorgverzekeraar. Dat geeft (inkomens-) zekerheid; een gegarandeerd tarief en geen debiteurenbeheer. Dit loslasten is lastig. Maar stilstaan en op de huidige voet verder gaan voelt aan als ‘roesten’, en dat wil ik voorkomen. We moeten met z’n allen nog minimaal 20 jaar werken en daar mag dan best wat uitdaging in zitten”.

Nieuw Groenendaal is een Besloten Vennootschap waarbij de 3 directeuren elk eenderde van de aandelen bezitten. Iedere directeur heeft zijn eigen specifieke kennis en verantwoordelijkheid voor een van de drie bedrijfsonderdelen. “We hebben de taken en verantwoordelijkheden duidelijk verdeeld. Hans van der Hulst, fysiotherapeut, is directeur zorg. Hij bemoeit zich met de patiënt, werkt de KNGF visie uit en ontwikkelt de efficiency verder door. Marcel van Dam is directeur sport. Hij regelt de zaken op de sportschool voor de ‘gewone’ sporters en begeleidt de mensen met specifieke klachten”. Jansen is gestart als fysiotherapeut. Maar dat is zo langzamerhand zijn tweede professie gewor20

MedischOndernemen

den. “Ik ben omgevormd tot ondernemer in de breedste zin van het woord”.

Voorkomen is beter dan genezen Eén van de taken waar Jansen zich hard voor maakt is het verder uitrollen van de arbeidsgerelateerde zorg.

Nieuw Groenendaal is een Tigra vestiging (Trainingsinstituut voor gezondheid, revalidatie en arbeid). “Integraal gezondheidsmanagement wordt voor veel bedrijven steeds belangrijker. Niet alleen het (sneller) laten reïntegreren van medewerkers in het arbeidsproces krijgt meer aandacht maar ook de preventie wordt steeds serieuzer genomen”, aldus Jansen. “We

PORTRET

“Veel praktijken lopen aan de leiband van de zorgverzekeraar, loslasten is lastig” wijzen bedrijven erop dat voorkomen beter is dan genezen. Het is voordeliger om preventief medisch onderzoek (PMO) te laten verrichten en een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) te laten maken dan een personeelslid te laten reïntegreren. Unique Selling Point van Tigra is de begeleiding: beoordelen van de werkplek, voorlichten, voorkomen en behandelen als dat nodig is.

Het mooie van Tigra is dat we verder kijken dan dat onze fysioneus lang is. Want gezond werken is niet alleen gerelateerd aan een goede werkhouding en de juiste fysieke inspanning, ook de mentale fitheid is belangrijk.

Onze psycholoog begeleidt de ‘interne’ mens. Het is bijzonder interessant om in deze vrije markt te werken. Je biedt de bedrijven een win-win-deal aan. Uiteraard kost een PMO en een RI&E geld, maar dat weegt niet op tegen de besparing die voorkoming van uitval oplevert.

De trend is dat zorgverzekeraars ook mee gaan doen.

Ook zij raken steeds meer overtuigd van deze werkwijze. Wellicht is dit de toekomst voor de fysiotherapeuten.

De lange termijn visie van het KNGF sluit hier in ieder geval goed bij aan”.

“We denken erover om onze naam te veranderen. We laten dan Nieuw Groenendaal los en stappen over op Tigra Heemstede.” Dat lijkt op zich een gewaagd voorstel. In Heemstede is de naam Nieuw Groenendaal bekend bij zowel de sporters, de fysiotherapie bezoekers en bij de doorverwijzers (huisarts, specialist en collega fysiotherapeuten). “We voeren nu twee namen en dat is niet efficiënt. We gebruiken verschillende soorten briefpapier, we kunnen niet als 1 partij naar buiten treden en we bieden de klant geen duidelijkheid. Door over te stappen op de naam Tigra kunnen we dit in een keer oplossen. Ik ben niet bang dat we klanten kwijt raken doordat Nieuw Groenendaal als naam verdwijnt.

We hebben een vast klantenbestand, mensen gaan niet zomaar weg. Daar is ons beleid ook op afgestemd. Na de intake op de sportschool, worden 8 voortgangsgesprekken ingepland. Dat geeft binding en deelname aan de groepstraining versterkt dit”.

Doodeng Als ondernemer is Jansen betrokken bij zijn personeel.

Dit komt ook tot uiting in de manier waarop Nieuw Groenendaal de 45 medewerkers beloont en aan zich bindt. “Het nadeel van het werken in loondienst bij een fysiopraktijk is dat je salaris (op basis van de CAO) niet gerelateerd is aan kwaliteit van de dienstverlening of aan ervaring. We hebben daarom binnen ons bedrijf een extra beloningssysteem. Men heef een vast salaris en een provisiedeel. Medewerkers die voldoen aan de

kwantitatieve eisen, waarbij uiteraard de kwaliteit van de dienstverlening voorop staat, en die daarnaast nog extra taken verrichten belonen we daarvoor. Maar dat biedt niet iedereen voldoende uitdaging. Soms kiezen we er voor om mensen die willen vertrekken en voor zichzelf willen beginnen als ZZP-er aan ons te binden.

Zo houd je de vakkennis toch binnenboord.” Maar schiet je dan niet onder je eigen duiven? Je hebt concurrentie. “We hebben duidelijke afspraken gemaakt over het klantenbestand en over de te volgen richtlijnen en protocollen. Alle ZZP-ers dragen zelf zorg voor het vullen van hun agenda en hiervoor moeten zij, net als wij, ondernemend zijn. Hoewel deze constructie doodeng lijkt, biedt ze ook veel voordelen en uitdaging. Waar ik op let is dat ‘koninkrijk vorming’ voorkomen wordt; het algehele bedrijfsbelang houd ik graag voor ogen.”

Vriendschap Om nieuwe wegen te bewandelen en uitdagingen aan te gaan is het van belang dat iedere maat het eens is met het te voeren beleid. “Hans en ik zijn samen begonnen. We kenden elkaar nog van de opleiding en waren destijds al goede vrienden. We hebben binnen de directie te maken met 3 verschillende bloedgroepen.

Hans is de consensus man, Marcel en ik zijn wat directiever ingesteld. We investeren veel in ons team. We gaan de hei op of we nemen een coach in de arm, want

“Ik ben omgevormd tot ondernemer in de breedste zin van het woord” het is belangrijk dat we de neuzen dezelfde richting op houden. De vriendschap lijdt daar wel eens onder. Je ziet elkaar al zo vaak op de zaak dat we privé minder gezamenlijke activiteiten ontwikkelen. Daar moet je wel voor waken”. Toch heeft samenwerken met een goede vriend meer voor- dan nadelen volgens Jansen: “Omdat je elkaar door en door kent weet je precies wat je aan elkaar hebt en welke kwaliteiten de ander heeft.

Je kunt blindelings op de ander vertrouwen. Daar komt bij dat we allemaal hetzelfde doel nastreven. We willen aantrekkelijk werk en de beste diensverlening bieden.

We kijken steeds naar de toekomst en willen voor iedere klant de zorg op maximaal niveau uitvoeren. Dat is waar we voor staan. Dat geldt ook voor onze medewerkers en ZZP-ers. We investeren in trainingen en opleidingen zodat iedereen bij blijft en goed geschoold is.

En we willen dat iedereen met plezier naar het werk gaat en trots is op het bedrijf, net zoals wij dat zijn.

Misschien is onze koffie daar wel een typerend voorbeeld van. We hebben heel lang gezocht naar een koffieapparaat dat naar ons aller zin is en we hebben nu de beste koffie die je krijgen kunt: altijd op zoek naar kwaliteit.” MO MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

21

Uw droomvilla aan de Costa Brava Drie prachtige nieuwe villa’s, gebouwd onder architectuur van Paul Draaijer.

Onze moderne villa’s bieden u een spectaculair uitzicht over de vallei van het middeleeuwse dorpje Calonge.

Gelegen in een residentiële wijk, op een ruime kavel, met veel privacy. Drie slaapkamers, twee badkamers en een garage voor 2 auto’s. Ruime living, open keuken en eetkamer met toegang tot terras en privé zwembad.

Voor de bouw van deze schitterende villa’s wordt uitsluitend gebruik gemaakt van duurzame en exclusieve bouwmaterialen. Tevens bestaat de mogelijkheid om zelf richting te geven aan het ontwerp van uw eigen villa.

Verkoopprijs € 525.000,- (kosten koper) onder voorbehoud van aanpassingen in het ontwerp. Golfbanen, strand, cultuur en gastronomie binnen handbereik! Het vliegveld in Girona ligt op een klein half uurtje rijden van Calonge.

Relocation Services Indien gewenst kunt u gebruikmaken van onze Relocation Services bij alles wat een verhuizing naar Spanje met zich meebrengt. Denk hierbij onder andere aan de verhuizing van uw inboedel, afsluiten van verzekeringen, zoeken van scholen voor de kinderen, registratie in Spanje, importeren van uw auto, onderhoud van uw huis en tuin of beveiliging van uw villa.

Deze voorbeelden zijn slechts een greep uit de dienstenportefeuille van Ancla Realestate.

Ancla Realestate Ancla Realestate is sinds jaar en dag gevestigd aan de Costa Brava. Voor de start van al haar ontwikkelingsprojecten zorgt Ancla Realestate voor de juiste vergunningen en documenten zoals bestemmingsplan en bouwvergunning welke wij als extra controle door een onafhankelijke jurist laten toetsen op juistheid en echtheid.

Deze documenten zijn bij aanvang van de eerste gesprekken met geïnteresseerden ter inzage beschikbaar.

M e d i op s c hmet Onde r n e m eStolwijk n Kijk voor meer informatie op www.anclarealestate.eu of neem contact Edwin +34 600 53 10 12, E-mail: ancla@anclarealestate.eu

Bijlage: U en uw pensioen

vakblad voor huisartsen - tandartsen - specialisten - fysiotherapeuten en andere onder nemers in de zorg

Later is al lang begonnen

Stoppen met zestig!

Vertrouwensrelatie met adviseurs

PREFERRED BANKING VOOR MEDICI: LAAT NU EEN DIAGNOSE STELLEN VAN UW PENSIOEN ALSOF UW FINANCIËN EEN BEHANDELING KRIJGEN U werkt veel, uw vrije tijd is spaarzaam en waardevol. Die besteedt u misschien liever niet aan uw financiën. Dat is begrijpelijk. Maar u wilt straks natuurlijk ook nog genieten, wanneer u gestopt bent met werken. Daarom is een diagnose van uw pensioensituatie een goede zaak. Neemt u deel aan een verplichte pensioenregeling? Dan bouwt u veelal een basispensioen op. Meer niet.

Praat eens met uw Preferred Banker voor Medici.

Dat kan natuurlijk ook ’s avonds of op zaterdag. Hij maakt voor u een Persoonlijk Financieel Plan.

Zodat u precies weet waar u staat en de maatregelen kunt nemen die ú nodig vindt. U kunt ook contact opnemen met een van de Regio Specialisten voor Medici bij u in de buurt. Kijk voor de contactgegevens op www.abnamro.nl/medici

VOORWOORD

Geboren optimisten

“Over het algemeen zijn mensen te optimistisch over hun pensioensituatie”. Een van de quotes uit het interview met de Specialisten Medici van ABN AMRO dat u elders in dit speciale katern vindt.

Zou het over de gemiddelde Nederlander gaan, dan hadden we de wenkbrauwen nog wel even gefronst. Want zo optimistisch kijken we met z’n allen niet de wereld in op dit moment. Mensen zijn somber over de economie, het kabinet, veiligheid, de kwaliteit van de zorg, de overlast van hangjongeren, althans dat denkt men, want negen van de tien heeft het alleen van horen zeggen … Maar de teneur is wat negatief, behoudend, weinig optimistisch zullen we maar zeggen.

Wetende dat het gaat over de grote groep medisch ondernemers in Nederland, dan kijken we er niet echt van op.

Dat zijn immers geboren optimisten. Ze hebben lang geleden een vak gekozen waarin optimisme en vertrouwen centraal staan. Geloof in de medische wetenschap, geloof in het herstellend vermogen van het krachtige menselijke lichaam. Geloof in de relatie arts en patiënt. Geloof in nut en noodzaak om een steentje bij te dragen aan het welzijn van mensen om je heen.

Rasoptimisten dus die, naast het geloof in de bijdrage die hun vak levert aan alle patiënten, ook geloven dat ze er nu en later een prima boterham aan kunnen verdienen. Terecht? Dat is de vraag. Want al heeft iedereen wel ‘wat geregeld’ voor later, het is lang niet zeker of daarmee alle wensen ingevuld kunnen worden. Wat zijn die wensen eigenlijk, om te beginnen. Niet voor iedereen is helder wat hij of zij wanneer wil doen? Wat is de droom? Hoe ziet de ‘tweede carrière’ er uit? Wanneer wil je die gaan realiseren? Om te bepalen of de antwoorden ook realiseerbaar zijn, ontbreekt dan vaak het overzicht of maken wijzigingen in de eigen situatie en/of het fiscale regime een update noodzakelijk.

Reden genoeg voor een uitgebreide pensioenbijlage dat MedischOndernemen in samenwerking met ABN AMRO heeft samengesteld.

Met vriendelijke groet,

Marga E. van der Burgt Hoofd Specialisten Financiële Planning, Medici en Vrije Beroepers

Elsbeth Nijhoff Hoofdredacteur MedischOndernemen

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

3

INTERVIEW T E K S T: G E E R T D I J K S T R A FOTO’S: KEES AB

V.l.n.r. Laura Udo, Gery Dijksman en Marga van der Burgt

4

PENSIOENBIJLAGE - MO

Later is al lang begonnen De financiële redacties maken overuren. Economisch nieuws is hot. Was het tot voor kort een beetje ver van mijn bed show, de wereldwijde financiële crisis komt gevoelsmatig heel dicht bij. Dat geldt nog niet altijd voor pensioenvraagstukken. Want mensen leven in het hier en nu en hebben ‘wel wat geregeld’ voor later. Terecht? Nee, volgens Marga van der Burgt, Gery Dijksman en Laura Udo, Medisch Specialisten van ABN AMRO regio Amsterdam.

Voor een goed pensioenadvies, is het dus voor een financieel planner van groot belang dat hij weet wie er tegenover hem zit. Maar wie is die medisch ondernemer eigenlijk? “Het is moeilijk om er één typering van te geven”, aldus Laura Udo. “Maar één ding hebben ze wel gemeen, en dat is de passie voor hun vak. Ze hebben allemaal na hun middelbare opleiding heel bewust gekozen voor een beroep in de zorg. En die gedrevenheid zie ik bij al mijn relaties eigenlijk terug”. En zijn het dan geen ondernemers? “Binnen de uiteenlopende groep medici zie ik wat dat betreft wel grote verschillen. Volgens mij kijken bijvoorbeeld tandartsen meer naar hun praktijk als onderneming dan huisartsen. Die laatste groep denkt en doet altijd eerst vanuit de zorgvraag en vertrouwt er op dat ze daar een goede boterham aan overhouden. Ze kiezen ook eerder voor veilige spaarproducten en minder voor beleggen. Terwijl tandartsen, als je bijvoorbeeld naar het pensioenvraagstuk kijkt, eerder maatregelen nemen om geheel of gedeeltelijk eerder te stoppen met werken om andere dingen te gaan doen.” Verder pratend over het ondernemerschap in de zorg komen ook algemene tendensen naar voren die er op duiden dat het ondernemerschap in algemene zin aan belang wint. Gery Dijksman: “De overheid trekt zich terug, het aantal particuliere initiatieven neemt toe, de financiering van de zorg blijft veranderen, het aantal groepspraktijken neemt snel toe.

Allemaal ontwikkelingen die er voor zorgen dat de financiële component aan belang toeneemt. En dat eerder en vaker financiële vraagstukken op tafel komen”.

Pensioen is …

Dat desondanks niet iedereen even enthousiast met zijn pensioen aan de slag gaat, merken de ABN AMRO adviseurs dagelijks. De term pensioen roept niet bij iedereen positieve associaties op. Marga van der Burgt: “Klopt, het idee dat je uit het arbeidsproces gaat, schrikt een

beetje af. Veel mensen hebben nog steeds het gevoel dat ze achter de geraniums komen te zitten. Hun werk verschaft hun naast een bepaalde status ook een stuk eigenwaarde. En ze zijn bang dat te verliezen. Aan de andere kant zie je wel dat mensen langer gezond blijven en eerder en bewuster bezig zijn met de invulling van hun privétijd.” Naast deze algemene gevoelens rond het pensioen, komen ook op financieel gebied vaak dezelfde beelden naar voren. Dijksman: “Mensen leven nu en willen het nu goed hebben. En geld is niet zo belangrijk.

Veel mensen denken ook dat ze zich te veel vastleggen door een pensioenregeling af te sluiten. Het pensioen is nog ver weg en er kunnen tot die tijd zich allerlei finan-

“Over het algemeen zijn mensen te optimistisch over hun pensioensituatie” cieringsvraagstukken aandienen waar men dan te weinig ruimte voor denkt te hebben.” Verder blijken steeds meer mensen ook te twijfelen of het fiscale regime geen grote wijzigingen ondergaat, waardoor ze beoogde fiscale voordelen in rook zouden zien opgaan. En wat is het opgebouwde kapitaal als gevolg van inflatie daadwerkelijk nog waard in 2040? Startende medisch ondernemers hebben in het begin van hun loopbaan vaak zelfs een financieringsbehoefte en kunnen überhaupt nog geen geld opzij zetten voor later. Eerst moet de start of overname van de praktijk gefinancierd worden en zijn investeringen in materiaal en/of mensen nodig.

Pas later ontstaat er een liquiditeitsoverschot waarvoor andere bestemmingen gekozen kunnen worden. “Dat is vaak te laat. Want met sparen voor later kun je het beste zo vroeg mogelijk beginnen. Dan kun je met relatief kleine investeringen al veel bereiken. Bovendien kun je nu al van de huidige fiscale voordelen profiteren.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

5

INTERVIEW

Marga E. van der Burgt

Marga van der Burgt (1970) heeft na haar VWO gestudeerd aan de Amsterdamse Academie voor Bank en Financiën. Zij heeft na een aantal ABN AMRO hoofdkantoorfuncties in de marketing en communicatie gewerkt als financieel planner bij ABN AMRO Private Banking. Sinds 2004 geeft zij leiding aan financieel planners en specialisten medisch in Amsterdam. Momenteel rondt zij haar Masteropleiding Financial Planning aan de Universiteit van Amsterdam af.

De vraag achter de pensioenvraag Pensioen is dus veel meer dan een geldkwestie. Het gaat niet om vragen als wanneer je wilt stoppen en welk % van de je inkomen je dan zou willen hebben.

Dat is slechts het eindresultaat van een lang traject waarin mensen op zoek moeten naar de vraag achter de pensioenvraag. Wat wil je eigenlijk wanneer gaan doen? Wat is je droom? Wanneer wil je die realiseren?

“Mensen hebben zulke uiteenlopende beelden bij hun toekomst, dat je die eerst helder moet hebben. Wil je nog een paar jaar je vak oogheelkunde uitoefenen in je vaderland, zoals onlangs een klant aangaf die oorspronkelijk uit Irak komt. Er zijn ook mensen die geleidelijk meer als opleider c.q. coach willen gaan dienen voor jonge tandartsen. In dat geval wil men helemaal niet eerder stoppen met werken maar bijvoorbeeld geleidelijk afbouwen van vijf naar vier naar drie dagen per week. En uiteraard zijn er ook nog heel veel mensen die helemaal geen zin hebben in zo’n tweede carrière. Die willen na een leven van hard werken gewoon

Laura Udo

Laura Udo (1976) heeft haar HEAO opleiding International Business gevolgd aan Hogeschool InHolland te Diemen. In 1998 volgde zij het traineeship van ABN AMRO, waarna zij als Preferred Banker aan de slag ging. Sinds 2006 is zij werkzaam als Specialist voor Medici & Vrije Beroepers en sinds dit jaar is zij daarnaast geregistreerd Financieel Planner.

6

PENSIOENBIJLAGE - MO

meer tijd aan de familie, vrienden, reizen, de tuin of andere leuke dingen besteden.”

Bewustwording Daarmee komen we automatisch op de belangrijkste reden om een keer een financiële analyse te laten maken. Laura Udo: “Eigenlijk heeft iedereen her en der wel wat geregeld. En heeft daarmee het gevoel dat het pensioen geregeld is. Maar meer dan een gevoel is het niet, want de doelen zijn niet helder en het overzicht ontbreekt. En op zich is dat niet verwonderlijk. Want zowel in de eigen situatie als bijvoorbeeld in de fiscale regelgeving verandert dermate veel, dat je alleen het overzicht bewaart wanneer je regelmatig een financiële analyse maakt”. En dat willen mensen niet? “Om eerlijk te zijn, nee. De vraag om weer eens een update te maken van de complete financiële situatie, wordt weinig gesteld. Meestal is er een andere aanleiding, zoals een verbouwing of verhuizing, het opzetten van een groepspraktijk of investeringen in apparatuur. Die

momenten benutten wij om het hele financiële plaatje op een rij te zetten. Want alles hangt met alles samen.

Zo creëert bijvoorbeeld een investering in een nieuw pand op korte termijn een financieringsbehoefte maar zorgt het tegelijkertijd voor een stuk vermogensopbouw die je mee kunt nemen bij de analyse van je pensioenopbouw. Het is een kwestie van afstemmen van financiering, vermogen en wensen voor nu en later.”

“Een advies heeft alleen waarde bij volledige openheid” Vertrouwen Veel staat of valt met vertrouwen, zo blijkt in het gesprek. Vertrouwen in de macro-economie bijvoorbeeld, denk aan fiscale regimes, inflatie, aandelenkoersen en dergelijke. Het economische klimaat bepaalt voor een belangrijk deel de keuzes. Dichter bij huis is ook vertrouwen in je adviseur van groot belang. En dan gaan veel ondernemers toch eerder naar hun accountant? Laura Udo: “Natuurlijk speelt de accountant een belangrijke rol als adviseur van de medisch ondernemer. Hij analyseert de financiële situatie en bepaalt daarmee indirect de ruimte die er überhaupt beschikbaar is. Maar hij adviseert niet hoe die ruimte het beste besteed kan worden. Dan komen wij in beeld. En omdat we met veel klanten al vanaf hun studietijd een relatie hebben, of zelfs al met hun ouders, genieten we eigenlijk altijd wel het vertrouwen om de benodigde diepgang in de gesprekken te krijgen”.

Klant kiest scala aan oplossingen Zoals eerder gememoreerd, vervaagt het klassieke model waarbij de arts tot zijn 65e werkt en dan met pensioen gaat geleidelijk. Veranderende vraag leidt automatisch tot veranderend aanbod. Naast eventuele regelingen per beroepsgroep ontstaan er steeds meer andere vormen om je toekomst veilig te stellen. Om te beginnen neemt het aantal ‘klassieke pensioenoplossin-

gen’ toe. In deze zogenaamde box 1 oplossingen is naast lijfrentes en levensloop, waar mensen al langere tijd gebruik van maken, recentelijk het banksparen geïntroduceerd. Sinds 1 januari 2008 mogen banken ook producten aanbieden waarmee klanten op een fiscaalvriendelijke manier vermogen opbouwen. Een belangrijk verschil ten opzichte van vergelijkbare producten die verzekeringsmaatschappijen al langere tijd aanbieden, is dat in dit geval geen verzekering afgesloten hoeft te worden. ABN AMRO biedt op dit moment bijvoorbeeld drie zogenaamde Slimme Vermogens Oplossingen aan: De Pensioen Aanvulling, de Uitgestelde Hypotheek Aflossing en de Leefrente.

Verder gaan mensen steeds vaker op allerlei manieren zelf vermogen opbouwen om niet afhankelijk te zijn van externe ontwikkelingen. En onroerend goed is steeds populairder geworden. En dan gaat het niet alleen om het pand van de praktijk, maar ook in die van andere praktijken, bijvoorbeeld om startende ondernemers te ondersteunen. Ook komt de aanschaf van een pand in beeld wanneer de kinderen gaan studeren.

Is dat jammer voor de bank die toch het liefst gewoon financiële producten verkoopt? “Aan de ene kant wel”, geeft Dijksman ruiterlijk toe. “Van oorsprong zijn we kredietverstrekkers om het simpel te zeggen. Maar de tijd dat we elk gesprek afsloten met een concreet product is al lang voorbij. We willen nadrukkelijk een lange termijn relatie aangaan met onze cliënten en daarbij een compleet pakket aan financiële oplossingen helpen realiseren. En kiest iemand ervoor om zijn pensioen niet via de traditionele producten op te bouwen maar bijvoorbeeld in onroerend goed, dan kunnen we qua hypotheekverstrekking en verzekering ondersteunen.

Een belangrijk aspect wordt daarbij nog wel eens over het hoofd gezien. Marga van der Burgt: “Als je geen ‘normaal’ pensioen opbouwt, is er ook geen sprake van een nabestaandenpensioen. En dat realiseren veel mensen zich niet, of te laat!” MO

Gery Dijksman Gery Dijksman (1952) is na de Middelbare School in 1971 gestart bij de Wisselkantoren op Schiphol van ABN AMRO Bank N.V. Tot en met 1991 was zij daar verantwoordelijk voor personeel en organisatie. Na verschillende andere leidinggevende/advies functies is zij in 1999 gestart als Hoofd Medici en Vrije Beroepen in de regio Amsterdam. Sinds 2004 is zij werkzaam als Specialist Medici en Vrije Beroepers in marktgebied Noord West. Ze heeft gedurende haar al lange loopbaan binnen de bank altijd de kans gekregen zich verder te ontwikkelen, heeft veel cursussen gedaan en verwacht in maart 2009 haar Master Financial Planning te behalen.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

7

PENSIOENPRAKTIJK

Case: Stoppen met zestig!

8

PENSIOENBIJLAGE - MO

PRAKTIJKCASE

Een van de adviseurs van ABN AMRO heeft onlangs een plan ontwikkeld voor een tandarts met een eigen praktijk aan huis. Deze tandarts wilde graag op 60-jarige leeftijd kunnen stoppen met de praktijk. Dat is zijn geval over twaalf jaar. Hij vraagt zich af wat hiervoor eventueel nodig is naast de maatregelen die hij eerder al heeft genomen.

De feiten

Het is een simpele en veelvoorkomende vraag die veel collega’s zichzelf ook ongetwijfeld wel eens stellen. Om de vraag goed te kunnen beantwoorden, moeten allereerst de feiten op een rij worden gezet. In dit geval heeft de betreffende tandarts op dit moment een netto besteedbaar inkomen van € 70.000 per jaar. Nadat hij is gestopt met werken, wil hij € 50.000 netto per jaar kunnen besteden. Alle hypotheeklasten en belastingen zijn dan betaald. In 2007 bedroeg zijn winst € 174.000.

Al enkele jaren stort hij zijn jaarruimte in een koopsompolis. Ook op dit punt wil hij graag advies of hij hiermee door moet gaan.

ren. Door middel van banksparen kan fiscaal vriendelijk vermogen opgebouwd worden bij een bank. Net zoals bij een lijfrenteverzekering is de inleg aftrekbaar en worden de uitkeringen belast. Het voordeel is dat er geen verzekeringskosten in rekening gebracht worden.

Inkomen 60-65 jaar AOW Bestaande polissen Nieuwe polis/banksparen Totaal (bruto) per jaar

€ 17.000 € 11.500 € 28.500

Inkomen 65 jaar € 12.500 € 17.000 € 11.500 € 41.000

Deze drie elementen leiden tot het volgende overzicht: De opbouw Na het daadwerkelijk stoppen bestaat het inkomen uit de volgende onderdelen: • Sociale verzekeringen • Pensioen • Lijfrenteverzekeringen • Vermogen box 3 Sociale verzekeringen De tandarts ontvangt vanaf zijn 65e jaar €12.500 AOW (bruto per jaar). Het bedrag waar hij als alleenstaande recht op heeft.

Pensioen Een tandarts heeft geen (verplicht) pensioenfonds en moet dus zelf geld opzij zetten voor later.

Deze tandarts heeft bovendien nooit in loondienst gewerkt en is dus ook niet aangesloten bij een collectief pensioen.

Lijfrenteverzekeringen Zoals eerder aangegeven, stort hij jaarlijks in een koopsompolis. Het inkomen waarover dit mag worden berekend is sinds 1 januari 2008 gemaximeerd tot € 104.806. De tandarts betaalt € 15.900 per jaar. Er is de afgelopen jaren al gestort, wat een kapitaal van € 338.000 oplevert. Dit kan vanaf 60-jarige leeftijd uitkeren. Met de jaarlijkse premie van € 15.900 kan over 12 jaar een levenslange uitkering van € 11.500 per jaar opleveren vanaf 60 jaar. Hierbij is rekening gehouden met een rendement van 4% over de inleg.

In plaats van jaarlijks de premie in een lijfrente verzekering te storten kan deze tandarts ook jaarlijks storten op een bankspaarrekening. Per 1 januari 2008 heeft de wetgever het mogelijk gemaakt om te gaan bankspa-

De premie van € 15.900 is aftrekbaar tegen 52% en zal na 60 jaar belast zijn tegen maximaal 42%. Dit levert dus al een belastingvoordeel van 10% op.

De algemene conclusie is dat het toekomstige inkomen in box 1 niet voldoende is om aan het gewenste inkomensniveau te komen. Er dient dus nog extra vermogen in box 3 opgebouwd te worden.

Vermogen box 3 De tandarts heeft al wat vermogen opgebouwd, er staat € 150.000 op een spaarrekening. Dit kan nog 12 jaar renderen en zal dan ongeveer € 240.000 zijn. Het huidige besteedbaar inkomen is hoger dan het gewenste, dus de tandarts kan jaarlijks € 15.000 sparen. Dit zal ook nog een kapitaal van € 225.000 opleveren. Om zijn gewenst besteedbaar inkomen levenslang te handhaven is € 370.000 nodig, vanaf zijn 65e levensjaar. MO

HET ADVIES Op de vraag of de tandarts op zijn 60e kan stoppen met werken en dan € 50.000 netto per jaar kan besteden, luidt kort en krachtig het advies als volgt: • Storting in de koopsompolis en/of pensioensparen is fiscaal interessant. De premie is aftrekbaar tegen 52% en belast tegen maximaal 42%. De premie bedraagt € 15.900.

• Het toekomstig inkomen is lager dan het gewenste, er dient vermogen in box 3 opgebouwd te worden. Wanneer de tandarts jaarlijks € 15.000 spaart, is er ruim voldoende kapitaal om het inkomen aan te vullen.

• Nabestaandenpensioen is voor deze heer niet van toepassing omdat hij geen partner en kinderen heeft.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

9

CARTOON

10

PENSIOENBIJLAGE - MO

PRODUCT EN DIENSTEN

Wonen, werken, leven, sparen en genieten!

FinanciĂŤle producten begeleiden medici van studie tot pensioen

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

11

PRODUCTEN EN DIENSTEN

Een financieel plan is pas compleet wanneer de financiële doelstellingen en wensen zijn vertaald naar concrete financiële producten. We geven u indruk van de mogelijkheden aan de hand van een overzicht van producten en diensten die ABN AMRO speciaal voor de medische doelgroep heeft ontwikkeld.

Betalingsverkeer voor medici Bankrekening Medisch Een goede organisatie van het betalingsverkeer en vooral een juiste afstemming van inkomende en uitgaande geldstromen is voor iedere medische praktijk van belang. Een eerste stap daarbij is het scheiden van zakelijk en privé-betalingsverkeer. Bij ABN AMRO regelt u het zakelijke betalingsverkeer via de Bankrekening Medisch, een betaalrekening met uitstekende faciliteiten voor inkomend betalingsverkeer uit de praktijkvoering. Aan deze betaalrekening wordt ook een eventueel Rekening Courant Krediet, bijvoorbeeld voor voorfinanciering van debiteuren en aanloopkosten, gekoppeld.

Gold Card Medisch Met de Gold Card Medisch kunt u op elk moment, overal ter wereld modern, snel en comfortabel betalen.

Leningen voor medici Medisch Praktijk Lening De Medisch Praktijk Lening is een financieringsvorm om plannen op de lange termijn te verwezenlijken voor zaken die een lange afschrijvingstermijn kennen. Zoals de aanschaf van instrumentarium, inventaris en machines.

Medisch Praktijk Krediet Wanneer een medicus een praktijk wil overnemen of wanneer hij of zij al een lopende praktijk heeft en snel wil investeren, dan is het Medisch Praktijk Krediet daarvoor de oplossing. Er is een snelle aanvraagprocedure via de Preferred Banker en er wordt een passend krediet opgesteld afhankelijk van de persoonlijke situatie van de klant.

Hypotheken voor medici Naast de algemene hypotheken die ABN AMRO aanbiedt, zijn voor de medische sector twee speciale hypotheekproducten ontwikkeld.

Professionals Hypotheek Deze hypotheekvorm is bestemd voor vrijgevestigde medici of voor vennoten/DGA’s met een meerderheidsbelang in een goed renderende onderneming.

Buitenland Hypotheek Met deze Buitenland Hypotheek kunt u een huis kopen in het buitenland. De hypotheek biedt alle voordelen van een reguliere hypotheek, met daarnaast specifiek advies op maat, uitgebreide service door Nederlandse deskundigen en plaatselijke contactpersonen. De hypotheek is bedoeld voor een aankoop in Frankrijk, Italië, België, Duitsland of Spanje van een eerste of tweede huis of appartement voor eigen gebruik.

Verzekeringen voor medici Ondernemen is risico lopen en nemen. Dus kan geen enkele medische praktijk zonder uitgekiend risicobeheer en een adequaat verzekeringspakket, zowel zakelijk als privé.

12

PENSIOENBIJLAGE - MO

PRODUCTEN EN DIENSTEN

Bedrijfspolis De meeste zakelijke schadeverzekeringen van ABN AMRO, zoals het afdekken van het risico van aansprakelijkheid, arbeidsongeschiktheid en bedrijfsschade vallen onder de Bedrijfspolis, een verzekeringspakket speciaal ontwikkeld voor de zelfstandige ondernemer.

Tevens is er een aantrekkelijke pakketkorting bij het afsluiten van 3 of meer verzekeringen in een pakket.

Overlijdensrisicoverzekering zit niet in de Bedrijfspolis, is een aparte verzekering.

Tandarts Praktijk Polis Deze bedrijfspolis voor tandartsen en orthodontisten die lid zijn van de NMT bevat een gebouwverzekering, een huurdersbelangverzekering, een inventarisverzekering, een bedrijfsschadeverzekering en een glasverzekering.

Pakketverzekering Privé-verzekeringen, zoals een ongevallen-, aansprakelijkheids-, auto-, inboedel- en doorlopende reisverzekering, zijn ondergebracht in de Pakketverzekering. Al deze verzekeringen zijn zorgvuldig op elkaar afgestemd. Omdat alle verzekeringen uit het pakket één gezamenlijk polisnummer hebben, kan deze met één betaling per maand of per jaar worden voldaan. Dat scheelt veel administratief werk. Tevens is er een aantrekkelijke pakketkorting bij het afsluiten van 3 of meer verzekeringen in een pakket.

Arbeidsongeschiktheidsverzekering In samenwerking met MOVIR verzorgt ABN AMRO arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor medici.

Pensioenen voor medici Ook na uw werkzame leven wilt u verzekerd zijn van een goed inkomen. Onze specialisten kunnen u inzicht bieden in uw toekomstige inkomens- en vermogenspositie en een persoonlijk pensioenplan voor u opstellen.

Hierbij staan uw wensen en doelstellingen centraal.

Beroepspensioen Een aantal beroepsgroepen in de medische sector neemt verplicht deel aan een beroepspensioenregeling.

Onze specialisten kunnen u desgewenst adviseren over een aanvullend pensioen en een nabestaandenpensioen.

Aanvullend pensioen Voor het opbouwen van een aanvullend pensioen hebt u verschillende mogelijkheden: • Via een lijfrenteverzekering Om uw inkomen na pensionering te verhogen, kunt u gebruik maken van de lijfrenteaftrek. Hiermee kunt u, tot een bepaald maximum, fiscaalvriendelijk sparen

voor een aanvullend pensioen. De premies voor een lijfrenteverzekering kunt u fiscaal aftrekken in Box 1. De uitkeringen zijn pas op einddatum weer belast. Voor het nabestaandenpensioen kunt u een levensverzekering afsluiten.

• Via banksparen Via banksparen kunt u bij het opbouwen van extra inkomen voor later profiteren van dezelfde fiscale voordelen als bij een verzekering, zonder dat u een verzekering hoeft af te sluiten. Daardoor blijven de kosten laag en houdt u meer geld over voor de opbouw van uw vermogen. U kunt banksparen via de ABN AMRO Leefrente en de ABN AMRO Pensioen Aanvulling.

• Via sparen of beleggen U kunt ook vermogen opbouwen door te sparen of te beleggen. ABN AMRO beschikt over uitgebreide mogelijkheden.

Sparen en beleggen voor medici Medici starten hun relatie met de bank in de meeste gevallen via een lening. Na verloop van tijd wordt in de meeste gevallen echter een punt bereikt waarbij men over een groeiende hoeveelheid zogenaamde creditgelden beschikt. Denk aan specialisten en apothekers, die de goodwilllening hebben afgelost na respectievelijk 5 en 10 jaar. Daarvoor biedt ABN AMRO alle mogelijke spaar- en beleggingsproducten die op maat ingevuld worden afhankelijk van de omvang van de beschikbare middelen, het gewenste risicoprofiel, de doelstellingen en meer.

Het Medisch Praktijk Plan Het Medisch Praktijk Plan is een op maat gemaakt plan dat een helder inzicht biedt in alle zaken waarmee u te maken krijgt bij de start of uitbreiding van een praktijk.

Het Plan wordt opgesteld in samenwerking met onze specialisten en adviseurs voor medici. Zij kunnen u des-

Het Medisch Studenten Pakket Voor studenten geneeskunde, tandheelkunde, diergeneeskunde, farmacie en verloskunde is er het gratis Medisch Studenten Pakket. Dit is een compleet betaalpakket, met als bijzonderheid het Medisch Anticipatie Krediet met: • Extra bestedingsruimte op je betaalrekening • In je eerste jaar tot € 5.000,- rood staan • Maximaal € 25.000,- in je zevende jaar

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

13

PRODUCTEN EN DIENSTEN

kundig advies geven, hebben jarenlange ervaring en beschikken over uitgebreide kennis van de medische branche. Ze zijn op de hoogte van alle recente ontwikkelingen binnen de gezondheidszorg en van uw beroepsgroep. Daarnaast hebt u toegang tot hun uitgebreide regionale netwerk in de medische sector.

Een eigen praktijk starten Hebt u het voornemen om een eigen praktijk te beginnen? Dan kan het Medisch Praktijk Plan inzicht bieden in alle vraagstukken waar u mee te maken krijgt. Zoals welke risico’s moet ik afdekken? Welke gevolgen heeft het starten van een praktijk op het opbouwen van mijn pensioen? Is er nog financiële ruimte om na het starten van de praktijk een privé-woning te kopen? En moet ik een praktijkpand kopen of huren?

Uw bestaande praktijk uitbreiden Ook als u uw bestaande praktijk wilt uitbreiden kan het Medisch Praktijk Plan u helpen al uw vragen te beantwoorden. Zijn mijn uitbreidingsplannen te financieren?

Hoe financier ik de verbouwing of de uitbreiding van mijn praktijk? Hoe krijg ik inzicht in mijn pensioensituatie? Wat zijn de financiële gevolgen van het omzetten van mijn eenmanszaak naar een BV? Daarnaast vindt u in het Medisch Praktijk Plan nog veel meer nuttige informatie. Zoals hoe richt u uw administratie in?

Welke verzekeringen heeft u nodig voor een veilige praktijkuitvoering? En uitgebreide informatie over onze Bankrekening Medisch. Een betaalrekening met

uitstekende faciliteiten voor inkomend betalingsverkeer uit de praktijkvoering. Alle informatie vindt u op www.abnamro.nl/medischepraktijk.

Flametree GezondheidszorgNetwerk is hét platform voor discussie over strategische keuzes in uw praktijkvoering Deze community doet dit onder meer door: - verbinding te zoeken met voor u waardevolle partners - u de gelegenheid te geven uw vragen te stellen en uw mogelijkheden aan te bieden aan een breed publiek - het aanbieden van specifieke bijeenkomsten en workshops op het gebied van strategische keuzes Inschrijven kan via www.flametree.nl. Wanneer u na activering van uw inschrijving inlogt, kunt u uw profiel verder aanvullen. Vervolgens zoekt u de community GezondheidszorgNetwerk op en meldt uzelf hiervoor aan.

Voor vragen omtrent Flametree kunt u contact opnemen met: 020 629 37 32 of info@flametree.nl 14

PENSIOENBIJLAGE - MO

C O N TA C T G E G E V E N S

Wilt u meer weten?

Maak dan een afspraak!

Wilt u weten welke mogelijkheden er zijn om uw financiële wensen voor de nabije en verre toekomst te realiseren? Neem dan contact op met ABN AMRO. Dat kan op een van de volgende manieren. U kunt uiteraard ook bij uw lokale ABN AMRO-kantoor binnenlopen.

ABN AMRO voor medici Uitgebreide informatie over de ABN AMRO producten en dienstverlening speciaal voor medici is te vinden op: - www.abnamro.nl/medici - www.flametree.nl - www.abnamro.nl/medischepraktijk.

Preferred Banker voor medici De preferred banker is uw contactpersoon voor al uw financiële zaken, zowel zakelijk als privé. Hij of zij beschikt over adequate kennis van de medische sector.

Regiospecialisten voor medici De regiospecialisten voor medici zijn speciaal opgeleid voor complexere financieel medische vraagstukken, zoals het Medisch Praktijk Plan. Bovendien bieden zij u toegang tot een uitgebreid regionaal netwerk in de medische sector. Onze specialisten zijn bereikbaar tijdens kantooruren. Buiten kantooruren kunt u terecht bij het Preferred Banking Service Center via telefoonnummer 0900 92 19 (lokaal tarief).

Regio Amsterdam (Noord-Holland, Almere en Lelystad) E-mail: abnamro.medici.amsterdam@nl.abnamro.com Mw. G. Dijksman (Gery) 020 - 629 44 96 Mw. P. Fruytier (Paula) 020 - 628 77 44 Mw. A.H. Groeneveld-Dijkstra 020 - 629 49 33 (Antoinette) Mw. L. Udo (Laura) 020 - 628 66 39 Regio Rotterdam (Zuid-Holland en Zeeland) E-mail: abnamro.medici.rotterdam@nl.abnamro.com Dhr. R. Werner (René) 010 - 402 53 24 Dhr. R.F.J. van Willigen (Richard) 010 - 402 53 81

Regio Oost (Stedendriehoek, Gelderland-Zuid, Zwolle, NO-Polder en Twente) E-mail: abnamro.medici.oost@nl.abnamro.com Mw M.A. Aaldering (Marijke) 055 - 369 58 76 Mw. A. Douma (Anita) 055 - 369 52 52 Dhr. D.J. van Winkelen (Dirk Jan) 055 - 369 57 77 Regio Zuid (Brabant en Limburg) E-mail: abnamro.medici.zuid@nl.abnamro.com Mw. J.W. Hameleers (Wil) 040 - 257 65 26 Dhr. P.C.M. de Klerk (Peter) 040 - 257 65 27 Dhr. B.H. Rijnkels (Ben) 040 - 257 67 60

Regio Midden (Amersfoort, ‘t Gooi, Ede, Zeist, Utrecht en Nieuwegein) E-mail: abnamro.medici.midden@nl.abnamro.com Mw. H. Delwig (Heidi) 030 - 232 71 40 Dhr. H.H. Noordkamp (Henk) 030 - 232 71 39 Regio Noord (Groningen, Friesland en Drenthe) E-mail: abnamro.medici.noord@nl.abnamro.com Mw. W. van Gosliga (Wieke) 050 - 316 00 23 Mw. E. Hogenbirk (Els) 050 - 316 16 20 MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

15

16

PENSIOENBIJLAGE - MO

BIJLAGE

#03

Bijlage speciaal voor de PraktijkManager

Teamuitje?

Doe het dan goed!

Praktijkmanager, werk en andere zaken

Eerste drukbezochte Nationale Dag van de PraktijkManager

totaalleverancier voor de

tandartspraktijk

shared knowledge Veluwezoom 16, 1327 AG Almere Postbus 50351, 1305 AJ Almere telefoon 036 53 58 601 fax 036 53 58 609

info@henryschein.nl

Hoenderkamp 18, 7812 VZ Emmen Postbus 138, 7800 AC Emmen telefoon 0591 697 111 fax 0591 697 110

www.henryschein.nl

VOORWOORD

Trots op het PraktijkManagers Netwerk Nederland!

Nee, ik ben geen fan van Rita Verdonk. Al zou je dat wellicht uit de titel af kunnen leiden. Maar ik ben wel trots.

Op mezelf én op jullie! Nog geen jaar geleden liep ik op een zondagmiddag door het Vondelpark voor het eerst voorzichtig over een netwerk voor praktijkmanagers te dromen. En op 7 oktober had ik er bijna honderd om me heen.

Nou ja, om mij heen. Dat is dan weer te veel eer. Want jullie hadden vooral veel aandacht voor elkaar. En terecht, want dat is precies de bedoeling van het PraktijkManagers Netwerk. Een club gedreven collega’s die graag ervaringen uitwisselen over het vak, jullie vak!

In het prachtige Tropeninstituut werd tijdens de eerste Landelijke dag van de PraktijkManager elke minuut benut om bestaande banden aan te halen en nieuwe aan te knopen. De hoge, statige ruimtes werden gevuld met voorstelrondes, vragen, antwoorden, ervaringen, tips, gegiechel en het geritsel van visitekaartjes die op grote schaal uitgewisseld werden.

Ik vond het prachtig om te zien hoe iedereen daar stond te netwerken, ervaringen aan het uitwisselen was en afspraken aan het plannen was om elkaar binnenkort vooral weer eens te spreken.

Regiosessies Geïnspireerd door deze Landelijke dag, die we volgend jaar zeker weer op de agenda gaan zetten, is het idee ontstaan om het in vier tot zes regiosessies in kleiner verband voort te zetten. Denk aan een soort bedrijfsbezoek waarbij de gastheer of –vrouw eerst zijn of haar praktijk laat zien en er allerlei wetenswaardigheden over vertelt. Daarna wordt over een thema doorgepraat eventueel met een externe deskundige erbij. En de middag wordt afgesloten met een drankje en een hapje. Leuk idee? Iets voor jou? Laat het ons snel weten. Dan maken we de komende weken de kalender voor volgend jaar.

Nog geen lid?

Bent u nog geen lid van het PraktijkManagers Netwerk en wilt u er naar aanleiding van bovenstaande meer over weten? Ga dan naar www.praktijkmanagersnetwerk.nl waar u meer informatie en een aanmeldmogelijkheid vindt.

Zo, de kop is eraf. Nu is het aan ons allemaal om het netwerk warm te houden. We spreken elkaar.

Hartelijke groet,

Elsbeth Nijhoff PraktijkManagers Netwerk

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

3

BIJLAGE

MANAGER IN DE PRAKTIJK

T E K S T: E L L E N S PA LT M A N

“Mijn functie blijft continu veranderen” De eerste twee keer lieten we in deze rubriek praktijkmanagers van tandartsenpraktijken aan het woord om hun verhaal te doen. Dit keer spraken we met Carla Swart-Comes, praktijkmanager van het eerste uur bij Huisartsenpraktijk Mondiaanlaan te Nieuwegein.

De Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan is gevestigd in het Gezondheidscentrum Mondriaanlaan. Dat het pand het uiterlijk van een echte Mondriaan heeft, zal niemand bevreemden. Het Gezondheidscentrum is onderdeel van een eerstelijns samenwerkingsverband met Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan, Huisartsenpraktijk Jutphaas, het Paramedisch Centrum Nieuwegein, Psychologenpraktijk Mondriaanlaan, Thuiszorgorganisatie Vitras/CMD. Door multidisciplinaire samenwerking wordt de kwaliteit van de hulpverlening aan patiënten/cliënten, voornamelijk woonachtig in de wijken Jutphaas Wijkersloot, Zuilenstein, Huis de Geer, Stadscentrum en Blokhoeve, bevorderd. Een voorbeeld 4

PM BIJLAGE - MO

van die samenwerking is het uitgeven van een 4x per jaar verschijnende informatiekrant. Er wordt onderzoek gedaan naar cliëntentevredenheid en men is bezig een cliëntenraad op te richten.

Breed takenpakket Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan bestaat uit 6 huisartsen, 1 à 2 huisartsen in opleiding, 7 doktersassistentes, 2 praktijkondersteuners en 1 praktijkondersteuner in opleiding en een administratief medewerker. Carla stuurt deze ondersteunende krachten aan en is onder andere verantwoordelijk voor: • Weekplanningen en roosters maken

C A R L A S W A R T- C O M E S , H U I S A R T S E N P R A K T I J K M O N D R I A A N L A A N N I E U W E G E I N

• Financiële bedrijfsvoering, o.a. facturatie overzichten maken voor verdere verwerking, contacten met accountant, salarisadministratie etc.

• Communicatie met zorgverzekeraars • Personeelsbeleid vormgeven en voeren • Functioneringsgesprekken voeren • Eerste aanspreekpunt voor de huisartsen • Intermediaire rol tussen huisartsen en overig personeel • Redactielid van de informatiekrant Volgens Carla is de praktijk “een echte opleiderpraktijk” voor zowel huisartsen als assistenten. Twee huisartsen zijn namelijk ook huisartsopleider en een huisarts werkt ook op het instituut voor huisartsgeneeskunde. Verder kent de praktijk een eenvoudige, heldere en prima werkende overlegstructuur. Elke huisarts heeft één of twee bedrijfsmatige speerpunten in portefeuille en is voor die onderwerpen direct ook Carla’s aanspreekpunt. Na overleg met de desbetreffende huisarts kan Carla dan ook eenvoudig beslissingen nemen.

Als praktijkmanager maakt ze niet permanent deel uit van het maatschapoverleg, maar schuift aan wanneer of de huisartsen of zijzelf graag wil(len) overleggen.

De taken- en tijdsbesteding van praktijkmanager Carla Swart-Comes: Op de vraag of ze haar huidige takenpakket zou willen weergeven qua tijdsbesteding moest ze even goed nadenken. Haar verdeling ziet als volgt uit: Financiën / management informatie genereren 25% Weekplanningen van assistenten en huisartsen 13% Personele zaken 12% Organisatie en allerlei overleggen 25% Kwaliteit / verbeterplannen schrijven en overig 25%

Extra bagage Carla is in 1988 begonnen als doktersassistente in deze praktijk. Tijdens haar werk heeft ze tevens de opleiding tot praktijkondersteuner gevolgd. In 2000 is ze zich volledig gaan toeleggen op managementtaken en stopte ze helemaal met haar werk als doktersassistente. Zeker achteraf gezien werd ze toen praktijkmanager, hoewel het destijds nog niet zo heette. Omdat ze zelf vond dat ze in deze baan wel wat extra bagage kon gebruiken, is ze destijds gestart met de HBO-studie Personeel en Arbeid. In 2006 studeerde ze hiervoor af met een scriptie – toepasselijk - getiteld ‘De huisartsenpraktijk: een hele onderneming!’. De belangrijkste conclusie uit haar onderzoek luidde ‘om goede kwalitatieve zorg te kunnen leveren is een professionele benadering op alle fronten van de praktijkvoering noodzakelijk’.

Met deze opleiding in haar bagage heeft ze het gevoel een extra dimensie aan haar functioneren als praktijkmanager toegevoegd te hebben.

Veranderende rol Carla heeft haar functie in 8 jaar tijd sterk zien veranderen. “Er heeft veel verdieping in taken plaatsgevonden.

Daar waar in het begin met name roosters en personele zaken belangrijk waren, zijn vandaag de dag de organisatie en de financiële huishouding met de daaruit voortvloeiende management informatie ook belangrijke aandachtsgebieden geworden”. Denk hierbij aan het genereren van managementinformatie met betrekking tot het budget, de financiële vergelijkingen ten opzichte van de werkelijkheid én met voorgaande jaren, bezettingsgraden etc.

Telkens komen ook weer nieuwe onderwerpen op tafel die om nieuwe kennis en inzichten vragen. Zo besteedt ze bijvoorbeeld de komende maanden veel aandacht aan het onderwerp kwaliteit, in het kader van het accreditatietraject van de praktijk door de NHG. Hiermee willen ze het NHG-keurmerk behalen. De komende maanden zal Carla daarom samen met de huisarts die ‘kwaliteit’ in haar portefeuille heeft, schrijven aan verbeterplannen. Dit in nauwe samenwerking met een externe praktijkconsulent, die toeziet op de procesbewaking en uiteraard de inhoud van de plannen. Talloze kwaliteitsaspecten komen aan bod variërend van bedrijfsvoering & financiën, patiëntenoordeel, informatievoorziening, medisch handelen tot het schrijven en vastleggen van allerhande protocollen en processen.

Terugkijken Carla zou in haar beginperiode, net als eerder geïnterviewde praktijkmanagers, toch iets meer houvast gehad willen hebben. Een heldere organisatorische positie en profielschets zouden haar geholpen hebben. Niet dat ze elk stukje werk heeft moeten veroveren, maar ze heeft wel continue het initiatief genomen tot verandering. Overigens heeft ze dat altijd met plezier gedaan.

Vooruitkijken In de nabije toekomst voorziet ze dat meer bestaande praktijken zullen samengaan waardoor er meer grotere huisartsenpraktijken komen. Deze zullen dan in haar visie ook meer en meer als bedrijven gerund gaan worden. Van daaruit zal een toenemende behoefte aan praktijkmanagers ontstaan. “En ook mijn rol als praktijkmanager zal blijven veranderen en zich verder uitkristalliseren”, meent ze tot slot. “Het is ook maar zeer de vraag of het takenpakket dat ik nu heb wel gehandhaafd kan blijven, mocht de praktijk in de toekomst nog verder gaan groeien.”

Persoonlijk hoopt ze in de toekomst ook samen met de huisartsen mee te kunnen denken over de verdere ontwikkeling van bijvoorbeeld de bedrijfsvisie en de verdere vernieuwingen rondom zorg. Kortom, wat Carla betreft blijft het veranderen en wordt het steeds leuker. MO MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

5

PRAKTIJKMANAGER, WERK EN ANDERE ZAKEN

BIJLAGE

JOSÉ LEEUW WERKZAAM BIJ TANDHEELKUNDE NELLESTEIN TE AMSTERDAM Hoe lang werk je als praktijkmanager?

Vijf jaar.

Heb je een speciale opleiding gevolgd?

In 1978 ben ik begonnen als assistente in een solopraktijk en na verschillende andere functies ben ik nu weer terug in de tandheelkunde. Ik heb een cursus praktijkmanager bij Edin en bij Catan gevolgd. Ook heb ik deelgenomen aan diverse communicatiecursussen, waaronder het symposium van dr. Levin (georganiseerd door MedischOndernemen in 2006 in Delft).

Heb je een pure kantoorfunctie of doe je ook nog ander werk in de praktijk?

Naast mijn werk als praktijkmanager zit ik ook aan de receptie. Het contact met de patiënten is voor mij een belangrijk onderdeel van mijn werk. Ik ‘voel’ vaak aan hoe de patiënt zich voelt en door een gesprekje wordt de patiënt wat rustiger.

Welke werkzaamheden behoren tot jouw takenpakket?

Ik doe alles, behalve het werk aan de stoel. Ik maak de planning van de stoelen, de roosters voor de assistentes, de vakantieplanning, ik regel de boekhouding en de betalingen. Verder bereid ik de vergaderingen voor, verzend ik de declaratiebestanden en heb ik contact met de zorgverzekeraars en de factormaatschappij.

Wat vind je zo leuk aan je werk?

De afwisseling, geen dag is gelijk. Iets voor je collega’s

uitzoeken, bellen met patiënten en zorgverzekeraars.

Iedere dag is een nieuwe uitdaging.

Tijdens mijn werk kan ik niet zonder humor. Want niets is zo bevrijdend als af en toe eens heerlijk in de lach schieten.

Waar heb je binnen je werk moeite mee?

Nee zeggen vind ik vervelend. Wij proberen binnen onze praktijk het zo goed mogelijk te doen voor de patiënten en de medewerkers. Als het enigszins mogelijk is proberen wij iedereen te helpen op de manier die hij/zij als het prettigst ervaart. Ons motto is dan ook: Het begint met een lach.

Wat zijn je hobby’s?

Zwemmen, bestuurslid zwemvereniging, koken en lezen.

Wanneer staat je eerste volgende vakantie gepland en wat ga je dan doen?

Eind oktober wil ik een weekje cultuur snuiven in een

“Het begint met een lach” stad als Berlijn of Leuven, maar dat staat nog niet vast.

Heb je recent een boek gelezen dat je anderen wilt aanraden om ook te lezen?

Ik vond Eten, bidden, beminnen van Elizabeth Gilbert erg amusant.

Heb je een tip voor andere praktijkmanagers waar ze hun voordeel mee kunnen doen?

Probeer een taak per dag voor jezelf als doelstelling te nemen en deze af te maken. Je hebt anders nogal snel het gevoel dat de dag voorbij gegaan is aan kleine urgente klusjes waardoor je het onvoldane gevoel krijgt niets afgemaakt te hebben.

De volgende praktijkmanager die in deze rubriek wordt geïnterviewd is: Kim Vermeulen. Ik heb Kim ontmoet tijdens een vergadering van Big Office. Kim viel mij toen op door de respectvolle manier waarop zij over haar medewerkers sprak. Een vriendelijke meid met gevoel voor de praktijk en haar medewerkers.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

7

N AT I O N A L E D A G VA N D E P R A K T I J K M A N A G E R

8

PM BIJLAGE - MO

SFEER IMPRESSIE

Drukbezochte eerste Nationale Dag van de PraktijkManager

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

9

BIJLAGE T E K S T: C H A R L O T T E VA N D E N WA L L B A K E , H E E F T H A A R E I G E N C O A C H I N G E N C O N S U LTA N C Y B E D R I J F

Teamuitje?

Doe het dan goed!

Zoals u elders in deze editie van MedischOndernemen heeft kunnen lezen, wordt bij teambuilding vaak ten onrechte gedacht dat het om een leuk bedrijfsuitje gaat. Nu kan weliswaar een avondje koken met z’n allen gezellig zijn, maar onthoud altijd dat gezelligheid niet dat de enige reden voor het samenzijn is.

Krab uzelf en uw praktijkhouder dus eerst serieus achter de oren voordat u begint met het optuigen van een teamdag. Wat is bijvoorbeeld de verwachting van het samenzijn? Als u de onderlinge relaties tussen het personeel wilt verbeteren en het samenwerken beter wilt vormgeven, is een uitje wel gezellig, maar niet altijd het meest geschikte middel om dat doel te bereiken.

10

PM BIJLAGE - MO

Om u met deze overpeinzingen te helpen, kunt u het artikel over teambuilding op pagina 32 in MO lezen.

Wanneer u het er samen over eens bent dat er een teamuitje op het programma komt te staan, is het belangrijk om zorgvuldig aandacht te besteden aan de verwachtingen. Niet alleen de verwachting van de praktijkhouder en van u maar ook van de medewer-

PERSONEELSDOSSIER

kers. Maak duidelijke doelstellingen voor het uitje en laat vervolgens in een teamoverleg of bij een meer informeel samenzijn uw collega’s meepraten en geef ruimte aan hun ideeën. Communiceren is dus van groot belang zodat alle verwachtingspatronen overeenkomen met de doelstelling en het programma van de dag. Zo is iedereen goed voorbereid en zal er niemand teleurgesteld worden.

Wel/geen partners Het wel of niet uitnodigen van partners is vaak een dilemma. Het spreekt voor zich dat wanneer de groep verdubbelt door de aanwezigheid van partners, de setting en de sfeer veranderen. Vaak wordt er binnen medische praktijken intensief samengewerkt en ontstaan er ook vriendschappen. Het ontmoeten van elkaars wederhelft is dan niet alleen interessant voor de collega’s maar ook voor de partners. Maar het samenzijn krijgt wel een andere functie met een volstrekt ander karakter dan wanneer een bijeenkomst alleen voor collega’s wordt georganiseerd. Wel of geen partners erbij hangt dus af van de doelstelling van de meeting.

Voorbereidingen Wanneer u besluit een evenement op te tuigen voor het personeel komt daar toch wel wat bij kijken. Denk bijvoorbeeld eens aan het vaststellen van een datum!

Met alle dagelijkse reguliere hectiek is het belangrijk om zorgvuldig voor te bereiden. Zorg dat iedereen goed geïnformeerd is en alle medewerkers zin hebben om deel te nemen. Met een goede voorbereiding bent u in staat om ook zelf te genieten van een gezellig dagje weg.

• Stel een heldere en reële actielijst op.

• Verstuur een duidelijke uitnodiging met een datum waarvoor de reactie binnen moet zijn.

• Maak een overzicht met eventuele dieet- of andere wensen.

• Bekijk of u een of meerdere onderdelen kunt overdragen aan een collega, dat geeft u rust en vergroot de onderlinge betrokkenheid.

• U kunt er uiteraard ook voor kiezen om de gehele organisatie uit handen te geven aan een extern bureau. Een zoekopdracht op het internet levert een groot aanbod op van bedrijven zoals http://www.fijnevent.nl/.

Er is een ongekend hoog aantal activiteiten dat u kunt ondernemen. Dit loopt uit een van survival, grafitti tot bowlen. Let hierbij wel op dat iedereen in staat is, jong of oud of met een eventuele handicap, deel te nemen aan het programma. Door de activiteiten die moeten worden verricht zal het team moeten samenwerken om het doel te behalen. Hierdoor wordt de onderlinge band versterkt en leren de collega’s elkaar op een andere manier kennen. Zo heeft het samenzijn dus een belangrijke functie waarvan het resultaat meteen de volgende dag in de praktijk een merkbare positieve weerslag zal geven. Daarnaast is een teambuilding dag natuurlijk ook een leuk uitje voor de medewerkers. MO

Checklist • Definieer het doel • Weet wat uw collega’s willen • Zorg dat de verwachtingen overeenkomen • Keuze: wel of geen partners • Verplicht of facultatief • In werktijd of in eigen tijd • Prik zelf een datum. Als u toch laat kiezen, volsta dan met drie voorstellen.

Uit de praktijk “Ons eerste teamuitje is al weer ruim vier jaar geleden. We wilden graag iets informeels actiefs en het leek een goed idee om ook elkaars partner te leren kennen. We zijn gaan borrelen en paintballen. Op zich leuk, maar de meeste stelletjes bleven bij elkaar in plaats van te integreren met collega’s en hun partners. Na het paintballen ging iedereen meteen naar huis en ik ben met een paar collega’s nog de kroeg in gedoken. Nu doen we één keer per jaar iets met het team en één keer per jaar een BBQ met partners.

Dit is een gouden combinatie. Zo doe je twee keer iets gezelligs, leer je elkaars partner kennen en voegt de activiteit met collega’s echt iets toe aan onze teamband. We plakken onze WC helemaal vol met foto’s, zodat we nog lang nagenieten.

Talloze bedrijven houden zich bezig met het organiseren van teambuilding-activiteiten. Wanneer u op internet zoekt naar bedrijfsuitje, wordt u overladen met een diversiteit aan suggesties.

Enkele suggesties: • graffiti - www.graffitiworkshops.nl/ • Secret Agent - www.vvc-adventure.nl/bedrijfsuitjes/secretagent.html • stadsexcursie met step - www.enjoy.nl/groepsuitje_in_de_stad/amersfoort/gps_steptocht_door_ amersfoort_op_stap_met_de_step_stadsarrangement.php • antislipcursus - www.trafficcontrol.nl/activiteiten/antislipcursus_auto/

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

11

COLUMN

PraktijkManagers Netwerk De functie waar ik ooit ben ingerold, is volwassen. Al een aantal jaren geef ik vorm aan de functie van praktijkmanager. Je kneedt aan een vorm waarin collega’s en patiënten tevreden zijn, de organisatie goed loopt en waarin je lekker werkt. Om je heen komen meer praktijken met een praktijkmanager die je, op de vraag naar informatie, op de weg zet die je stukje bij beetje hebt geplaveid.

En dan wordt er een dag georganiseerd voor alle praktijkmanagers (PM’ers). Je ervaart de enorme diversiteit die is ontstaan doordat er mensen zijn met gezond verstand en met vaak een ‘handen uit de mouwen’ mentaliteit.

En allemaal trots op wat tot nu toe is gepresteerd in de eigen praktijkorganisatie. Er waren beginnende en heel ervaren PM’ers, vertegenwoordigers van bijna alle disciplines in de 1e lijns gezondheidszorg maar ook uit de 2e lijn.

Ze waren zowel jong als wat ouder, maar allemaal met een open blik naar elkaar toe. Er is veel ‘ge-netwerkt’ oftewel: er zijn vele ervaringen uitgewisseld, informatie gegeven en afgesproken om elkaar op de hoogte te houden van ontwikkelingen, te bellen bij vragen of om elkaar nog eens te treffen.

Netwerken was namelijk het eerste onderwerp dat die dag werd besproken. Niet iedereen had daar op dat moment evenveel affiniteit mee, maar voor iedere praktijkmanager is het eigenlijk gesneden koek!

Wat zouden we doen bij lekkage in de unit, storing van de computer, de uitgevallen airco of de verstopte wc als we niet ons netwerk hadden? Ik ben ervan overtuigd dat we onze vaste monteurs allemaal in de watten leggen als ze in de praktijk zijn, kopje koffie, kopje soep. We weten wie we bij de tandtechniek aan de lijn moeten krijgen als we proberen een spoedklusje te regelen, we weten met welke secretaresse van de (kaak)chirurgen je het snelst iets kunt regelen, we kennen diverse balie assistentes van collega’s als we onverhoopt mis grijpen of iets moeten regelen met een dienst. Kortom wij netwerken elke dag!

Maaike Straathof

12

PM BIJLAGE - MO

ADVERTORIAL

De praktijk herontdekt Iedere ondernemer zou minstens eens per jaar zijn of haar organisatie onder de loep moeten nemen en zich afvragen of bijstelling of wijziging van de doelstellingen noodzakelijk is. Dit geldt voor multinationals, maar ook voor het midden- en kleinbedrijf. Binnen de zorgsector was dit jarenlang (nog) niet gebruikelijk. Nu echter de sector is geprivatiseerd en er meer concurrentie komt is dit zeer zeker nodig om het hoofd boven water te houden.

Totaalaanbod De sector heeft echter wel een inhaalslag gemaakt en bij iedere beroepsgroep wordt het besef van een marktgerichte benadering belangrijker. Steeds meer huisartsen, fysiotherapeuten, tandartsen en andere specialisten besluiten in een groepspraktijk verder te gaan om de patiënt een totaal zorgaanbod te bieden.

Marktgericht denken ligt hieraan ten grondslag en dit zal meer en meer noodzakelijk zijn om de patiënt aan de praktijk gebonden te houden.

Praktijkmanager Doordat praktijken steeds groter worden en doordat er meer en meer vanuit het perspectief van de patiënt wordt gekeken naar de eigen bedrijfsvoering, wordt de rol van de praktijkmanager steeds belangrijker in de moderne (groeps)praktijk. Daarnaast blijft het voor grote praktijken met veel medewerkers belangrijk om efficiënt te werken, taken en disciplines zullen nauwkeurig verdeeld moeten worden. Tandartsen, huisartsen en fysiotherapeuten delegeren daarom steeds meer dagelijkse taken aan de praktijkmanager. Deze is hierdoor een spin in het web en dient zich bezig te houden met allerlei zaken zoals planning, ziekteverzuim, patiëntflow, hygiëneprotocollen etc. Deze spin zal echter een overview moeten hebben over het gehele web en indien er een verbinding niet helemaal juist is zal deze hersteld en waar mogelijk versterkt en daarmee verbeterd moeten worden. Indien er aspecten verbeterd moeten gaan worden dan is het zeer belangrijk hierop te focussen en vooraf doelen te stellen over hetgeen men wenst te bereiken.

Kennismogelijkheden Het is uiteraard mogelijk om via verschillende instituten theoretische kennis op te doen over management en bedrijfskunde waarbij alle facetten van de bedrijfsvoering de revue passeren waaronder het stellen van doelen en het focussen hierop. De investering in tijd en geld die deze cursussen vergen zijn echter vaak hoog tot zeer hoog. Indien de vele theoretische kennis juist wordt toegepast in de dagelijkse praktijk dan zijn deze investeringen op lange termijn weer terug te verdienen. Wie gaan echter deze opledingen volgen, is dat de praktijkhouder of de praktijkmanager? In de meeste praktijken is een frisse kijk op de gang van zaken echter al voldoende om een verbinding in de praktijk te veranderen en/of te verbeteren. Die frisse kijk kan bestaan uit een bezoek van een buitenstaander aan de praktijk of juist van een bezoek aan een locatie waarbij men niet met de dagelijkse praktijk wordt geconfronteerd. Tijdens zo’n bezoek is de praktijk essentieel en kan er gewerkt worden aan voorbeelden vanuit de eigen praktijk. Henry Schein biedt voor praktijken en de medewerkers ervan een praktische cursus praktijkmanagement op maat.

Deze kunnen op locatie of in een van de faciliteiten van Henry Schein gerealiseerd worden.

Meer weten?

Wilt u meer weten over de dienstverlening van Henry Schein? Neem dan contact op per telefoon (036-53 58 601) of per email (gerjan.vanhekken@henryschein.nl).

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

23

FISCAAL T E K S T: D R S . E . J . W. ( E R I K - H A N S ) VA N H A M E R S V E L D R A , AV I V O S C V A C C O U N TA N T S E N B E L A S T I N G A D V I S E U R S

Conflicten: voorkomen is beter dan genezen

De samenwerking tussen participanten in een samenwerkingsverband start over het algemeen voortvarend. De toekomst ziet er zonnig en veelbelovend uit. Na verloop van tijd ontstaan de eerste barsten in de samenwerking en in het ergste geval leidt het tot een tijdelijke of definitieve breuk. Soms is herstel van de samenwerking nog mogelijk, vaak ook niet. Terugkijkend wordt vaak de vraag gesteld of dit te voorkomen was geweest. Indien de breuk definitief is moet de samenwerking worden ontbonden.

In dit artikel wordt stilgestaan bij het voorkomen en het oplossen van conflicten.

Voorkomen van conflicten De praktijk van alledag laat een scala aan conflicten zien die ook u in meer of mindere mate bekend zullen voorkomen. Door u vast te houden aan een aantal basisregels zijn veel problemen te voorkomen.

maken. Een waardevolle tip is om bij een complexere winstverdeling een cijfermatig uitgewerkt model als bijlage aan de overeenkomst te hechten. Bij een discussie over de interpretatie van een bepaling in de overeenkomst kan dan hierop terug worden gevallen.

Maak duidelijke afspraken Een samenwerkingsovereenkomst mag niet voor meerdere uitleg vatbaar zijn. Loop de overeenkomst samen gedetailleerd door om erachter te komen of overal hetzelfde over wordt gedacht. Anticipeer op mogelijke voorvallen en kijk of in de overeenkomst de oplossing staat die partijen voor ogen hebben.

Dit geldt bijvoorbeeld bij een verdeling van de goodwill. Een voorbeeld van een aantal huisartsen die met verschillende praktijkgroottes gezamenlijk hun activiteiten in een gezondheidscentrum gaan uitoefenen. Leg in een dergelijk geval de kernwaarden, zoals aantal patiĂŤnten en declaratieniveau goed vast zodat het bijvoorbeeld gebruikt kan worden voor de winst- of kostenverdeling. Werk dit dan ook getalsmatig uit, definieer de variabele en vaste

Winst Probeer met name de winstverdeling niet te complex te 24

MedischOndernemen

VOORKOM CONFLICTEN

kosten en spreek een verdeling af. Een simpel voorbeeld: Van het totaal aantal patiënten brengt huisarts A 60% in en huisarts B 40%. De verdeling van de variabele kosten geschiedt naar rato van het aantal patiënten en de vaste kosten worden gelijkelijk verdeeld. Variabele kosten zijn € 100.000 en vaste kosten zijn € 50.000. Verdeling van de kosten is dan als volgt: Huisarts A 60% van € 100.000 en 50% van € 50.000 en huisarts B 40% van € 100.000 en 50% van € 50.000. De opbrengsten worden verdeeld op basis van de ontvangen honoraria, zodat per saldo de winst is verdeeld.

Verdeel duidelijk de taken en werkafspraken Spreek duidelijk af wie wat doet en ga niet op elkaars stoel zitten. Accepteer dat een ieder het op zijn of haar manier zal doen, mits het doel binnen de vooraf aangegeven kaders wordt gerealiseerd. Over het te bereiken doel moet vanzelfsprekend wel overeenstemming bestaan. Dit is de basis van de samenwerking. Evalueer de realisatie van doelstelling. Het maken van planningen en begrotingen is belangrijk. Een concretere doelstelling maakt een evaluatie makkelijker. De evaluatie is een goed uitgangspunt om met elkaar van gedachten te wisselen over de vraag waarom bijvoorbeeld een bepaalde doelstelling niet is behaald. Verstandig is ook om globaal de tijdsinspanning bij te houden en indien dit ten opzichte van elkaar structureel uiteen loopt hier een oplossing voor te vinden. Dit kan dan door een financiële compensatie of een herverdeling van de werkzaamheden binnen de organisatie. Partijen moeten zich wel realiseren dat men in een samenwerking over en weer moet geven en nemen. Accepteer een tijdelijk verschil zonder hier gelijk consequenties aan te willen verbinden.

Beleg regelmatig een vergadering Neem vooral ook de tijd voor vergaderingen en maak notulen van de vergadering. Maak ook alles bespreekbaar. Let hierbij ook op de wijze van communicatie.

Wees vooral transparant en eerlijk naar elkaar.

Oplossingsrichtingen Komt u alsnog in een conflictsituatie terecht, onthoudt dan één ding goed: een conflict is alleen oplosbaar als alle betrokkenen achter de uiteindelijke oplossing kunnen staan.

Snel doorpakken eventueel met mediator Bij hoog opgelopen conflicten is het raadzaam om een derde, die het vertrouwen van partijen geniet, in te schakelen. Deze persoon kan dan de benodigde nuancering aanbrengen en de verschillende gezichtspunten/ invalshoeken van het conflict belichten. Een duidelijk stappenplan met een tijdslijn is belangrijk om te voor-

komen dat een conflict te lang voort blijft sluimeren met alle gevolgen van dien. Hoe langer een conflict blijft voortduren hoe kleiner de kans op een voor alle partijen bevredigende oplossing. Uiteindelijk moeten partijen zelf de oplossingsrichting aandragen en er achter kunnen staan. Hiermee wordt het risico verkleind van een steeds terugkerend patroon van conflicten.

Eenmaal uitgesproken conflicten moeten ook niet meer worden opgerakeld. Een conflict kan uiteindelijk ook een positieve wending krijgen. Het samen uit een conflict komen, kan de onderlinge band versterken.

Laatste optie: arbitrage Vaak staat in een samenwerkingscontract ook een passage over hoe te handelen bij conflicten. Arbitrage wordt vaak als middel genoemd om uit een impasse te komen. Zie dit echter vooral als laatste middel om een conflict op te lossen. Arbitrage is een kostbaar en vaak langdurig traject. Veelal zal arbitrage een definitieve breuk tot gevolg hebben. Indien partijen er van overtuigd zijn dat een breuk onontkoombaar is dan kan arbitrage natuurlijk een prima middel zijn om een langdurig juridisch proces te voorkomen.

“Eenmaal uitgesproken conflicten moeten niet meer worden opgerakeld” Toch uit elkaar Het verbreken van een samenwerking heeft vaak ingrijpende gevolgen. In het ergste geval kan de continuïteit van de onderneming onder druk komen te staan en staat iedereen met lege handen. Los van de emotionele en sociale gevolgen, kunnen de financiële gevolgen groot zijn. Doorwerking naar de privé situatie is niet ondenkbaar. Ook hier geldt: laat het zover niet komen en handel in het belang van de onderneming en haar medewerkers. Probeer voor zover dat mogelijk is, objectief en onderbouwd met argumenten, vast te stellen wie de onderneming voortzet. Houdt hierbij in het achterhoofd dat de onderneming van alle participanten is en de vertrekkende partij zijn of haar deel in de waarde krijgt gecompenseerd. Een tip is om jaarlijks, bijvoorbeeld bij het vaststellen van de jaarstukken, ook de waarde van de onderneming vast te stellen. Deze waarde kan dan als uitgangspunt dienen of sterker het is de waarde, behoudens substantiële wijzigingen, voor de financiële compensatie van de vertrekkende partij. Leg dit wel vast. MO Voorkomen is beter dan genezen: 1. Maak duidelijke afspraken.

2. Werk complexe zaken cijfermatig uit.

3. Bepaal jaarlijks de waarde van de praktijk.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

25

FISCAAL

Naar aanleiding van de op Prinsjesdag bekend gemaakte miljoenennota hierbij een drietal aangekondigde fiscale maatregelen: Automatische verlenging Verklaring Arbeidsrelatie Tot op heden was het zo dat wanneer u werkzaam was door middel van een VAR verklaring u deze ieder jaar weer opnieuw moest aanvragen. In de toekomst zal het zo zijn dat wanneer u minimaal 3 jaar achtereen eenzelfde VAR verklaring heeft ontvangen en deze beschikkingen zijn tussentijds niet herzien u voor dezelfde soort werkzaamheden met ingang van het vierde jaar automatisch een nieuwe beschikking van de fiscus zult ontvangen. Er hoeft dan dus geen verzoek meer te worden gedaan. Omdat de fiscus met ingang van september 2008 al is begonnen met de verzending van de beschikkingen voor 2009 zal deze maatregel eerst vanaf 1 januari 2010 worden ingevoerd.

Aanpassing budgetsystematiek Milieu-investeringsaftrek en Energie-investeringsaftrek en vervroegde afschrijving milieuinvesteringen Wanneer u in 2006 of 2007 (en wellicht ook nog voor 2008) investeringen had verricht die in aanmerking zouden komen voor bovenvermelde faciliteiten dan liep u het risico dat u wel de bestelling had gedaan maar dat de aanvraag voor een van bovenvermelde faciliteiten toch geen doorgang vond. Dit had te maken met het tijdelijk buiten werking stellen van de faciliteiten. Wanneer het budget voor enig jaar was overschreden dan werd de maatregel buiten werking gesteld.

Vanwege deze onzekerheid voor de belastingplichtigen wordt deze budgetsystematiek aangepast. Nu wordt op basis van een meerjarenbegroting een evenwicht gezocht tussen het daadwerkelijk gebruik van de regeling en de bedragen die ervoor zijn uitgetrokken.

Hiermee wordt bereikt dat de ondernemer die in november of december een aanvraag doet niet geconfronteerd wordt met het feit dat de regeling net buiten werking is gesteld. Slechts ingeval van zeer grote over-

schrijdingen zou nog een tussentijdse sluiting aan de orde kunnen komen.

Aanpassing vrijstelling medische diensten Voor de medische vrijstellingen in de omzetbelasting wordt verwezen naar de Wet beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG). Uit jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen blijkt dat deze vrijstelling in de praktijk te ruim uitwerkt. Daarom wordt de vrijstelling herijkt. Vanaf 1 januari 2009 is de gezondheidskundige verzorging van de mens alleen vrijgesteld van omzetbelasting als: • de betreffende werkzaamheden worden uitgevoerd door beoefenaren van een (para)medisch beroep; • die een op dit beroep gerichte opleiding hebben voltooid waarvoor regels zijn gesteld bij of krachtens de Wet BIG; en • deze gezondheidskundige verzorging behoort tot het deskundigheidsgebied van dit beroep en onderdeel vormt van de bedoelde opleiding.

(Para)medische beroepsbeoefenaren zijn vanaf 2009 dus enkel vrijgesteld voor werkzaamheden waarvoor zij een gerichte opleiding hebben voltooid waarvoor de (examen)eisen zijn neergelegd bij of krachtens de Wet BIG. Andere diensten die zij in het kader van de gezondheidskundige verzorging van de mens verrichten, zijn belast. Daarbij valt te denken aan de diensten op het gebied van chiropraxie, osteopathie, acupunctuur, homeopathie en andere alternatieve geneeswijzen.

NotaBene Word nu abonnee en ontvang het eerste nummer gratis.

Ga naar de site of stuur een mail naar info@medischondernemen.nl!

26

MedischOndernemen

LEZERSSERVICE

MedischOndernemen is een vaktijdschrift dat de vrije beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg ondersteunt bij het organiseren van hun praktijk.

Artikelen in het tijdschrift geven antwoord op een vraag, zijn praktisch en aktueel. MO geeft u achtergrondinformatie, stappenplannen en handige tips.

Als zorgverlener met een eigen praktijk blijft u zo op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen en trends in de praktijkvoering. MedischOndernemen organiseert eveneens congressen en cursussen over diverse onderwerpen uit het tijdschrift.

COLOFON

MedischOndernemen jaargang 5, nummer 5, november 2008

een uitgave van MedischOndernemen b.v.

Faradaystraat 4a 8013 PH Zwolle T (038) 460 63 84 F (038) 460 63 18 info@medischondernemen.nl www.medischondernemen.nl

UW MENING TELT! TEVREDEN? SUGGESTIES? Uiteindelijk telt alleen of u tevreden bent over het magazine, de nascholingsactiviteiten en de website.

Daarom nodigen we u van harte uit om uw mening, wensen, ideeën aan ons door te geven. Stuur een e-mail naar redactie@medischondernemen.nl.

hoofdredactie Elsbeth Nijhoff

art direction A5design

fotografie Martine Sprangers, Kees AB

aan dit nummer werkten mee Koosje de Beer, Edwin Brugman, Geert Dijkstra, Erik-Hans van Hamersveld, Remon Hendriksen, Erna Jansen, Roger Levin, Observer, Jaap Peters, Gerben van Rijn, Ellen Spaltman,

OPROEP INTERVIEWKANDIDATEN! MO laat graag collega’s aan het woord om te leren van hun ervaringen. Ook gunnen wij u een blik op de mens achter de medisch ondernemer.

Wanneer u hier aan mee wilt werken, of wanneer u een collega weet die hier geknipt voor is, mail dan naar redactie@medischondernemen.nl.

Vergeet niet uw naam, beroep, telefoonnummer(s) en e-mailadres te vermelden.

Maaike Straathof, Charlotte van den Wall Bake, Niels Wildering en Corien van Zweden

drukker Joh. Enschedé Amsterdam

MedischOndernemen verschijnt zes maal per jaar oplage: 17.000

advertentieverkoop Acquire Media B.V. Harald Jansen en Gerjan Raidt T (038) 460 63 84

WILT U MEDISCHONDERNEMEN BLIJVEN ONTVANGEN? Om er zeker van te zijn dat u ook de volgende uitgaven van MedischOndernemen ontvangt, kunt u zich opgeven als abonnee van MedischOndernemen. Als nieuwe abonnee ontvangt u het eerste nummer gratis. Het abonnement (€ 29,50 per jaar) zal het daaropvolgende nummer ingaan. U kunt zich opgeven via www.medischondernemen.nl, een mail sturen naar redactie@medischondernemen.nl of bellen naar (038) 460 63 84.

info@acquiremedia.nl

abonnementen Bent u een vrije beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg, meldt u dan aan voor een abonnement tegen het gereduceerde tarief van € 29,50 per jaar. Vermeld uw beroep en afstudeerjaar. Wanneer u zich opgeeft als abonnee ontvangt u het eerste nummer gratis. Het abonnement zal het daaropvolgende nummer ingaan. Komt u niet in aanmerking voor het gereduceerde tarief? Dan betaalt u € 60 voor een jaarabonnement. Opgeven kan via www.medischondernemen.nl, bovengenoemd (e-mail)adres, telefoon- en faxnummer.

reageren op artikelen in deze uitgave?

Stuur een e-mail naar redactie@medischondernemen.nl.

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

27

FINANCIEEL T E K S T: E D W I N B R U G M A N , V E R B O N D E N A A N V VA A F I N A N C I E E L E N E C O N O M I S C H A D V I E S B U R E A U

Uitbesteden een optie?

Het voeren van de administratie wordt in het algemeen niet beschouwd als dé favoriete bezigheid van veel ondernemers. De zorgprofessional is daarop geen uitzondering. Velen gruwen van de gedachte om weer tijd en aandacht te besteden aan de administratie. Natuurlijk weten zij dat het moet, alleen al om te voldoen aan de verplichtingen jegens de belastingdienst. Is uitbesteden van bepaalde processen een optie, en levert dit een toename van de efficiëncy op?

Als een medewerker ziek is, kunnen mogelijk niet alle werkzaamheden worden uitgevoerd. Moeten de facturen de deur uit, of moet de aangifte loonbelasting worden geregeld? Wat geldt als prioriteit? Als de facturen te laat de deur uitgaan kost dat geld. Immers, u mist rente, of u betaalt de bank teveel. Maar als u de aangifte niet tijdig verzorgt legt de belastingdienst u direct een boete op. Inzicht in de nadelen van het later regelen van deze zaken helpt u bij het nemen van de beslissing.

Zo min mogelijk tijd besteden aan de administratie begint altijd met een investering. Een ondernemer móet inzicht hebben in de administratieve processen van zijn of haar onderneming.

Om te begrijpen wát er moet gebeuren, welke prioriteiten er zijn en hoeveel tijd bepaalde processen in beslag nemen. En ook om inzicht te hebben in de gevolgen van het niet of niet tijdig gereed hebben van bepaalde werkzaamheden op dit terrein.

28

MedischOndernemen

Uitbesteden levert geld op Inzicht verkrijgen kost tijd en geld. Veel ondernemers hebben de meeste processen eerst zelf uitgevoerd, en hebben ze later uitbesteed. Zo hebben ze veel inzicht opgebouwd hetgeen ze geholpen heeft om keuzes te maken, hun medewerkers te begeleiden en aan te spreken op hun productiviteit. Ze wéten immers waar ze over praten. Veel zorgondernemers zijn zelf ook zorgprofessional. Zij staan voor een dilemma: besteed ik zoveel mogelijk aandacht aan mijn ‘core business’, en

U I T B E S T E D E N A D M I N I S T R AT I E V E TA K E N

besteed ik dus zoveel mogelijk administratieve processen uit? In veel gevallen levert het uitbesteden – mits dat goed gebeurt – geld (omzet) op. Want in de tijd die wordt bespaard door het uitbesteden kunnen patiënten worden gezien en behandeld. Dat kan heel goed opwegen tegen de nadelen.

Er moeten duidelijke afspraken gemaakt worden met de partij aan wie de administratieve processen worden uitbesteed. Een goede beschrijving van het over te nemen proces kan daar bij helpen. Zo kan een accountants- of administratiekantoor precies beschrijven welk proces het overneemt. De afhankelijkheid van dit kantoor blijft dan beperkt, het goed beschreven proces kan gemakkelijk bij een andere partij worden aanbesteed.

Een voordeel van een goede beschrijving van een proces betekent tevens dat beter kan worden begroot hoe hoog de kosten zijn, en of uitbesteding opweegt tegen het zelf of door medewerkers laten uitvoeren van die werkzaamheden. Dit alles kost wél tijd, maar dat is eenmalig. De procesbeschrijving geeft de ondernemer de mogelijkheid om als een betere gesprekspartner te fungeren voor de partij aan wie de processen worden uitbesteed. Bovendien kan bij aanbesteding vaak – als onderdeel van het acquisitietraject van de door u geselecteerde partij(en) – al een ‘goedkope’ procesbeschrijving worden verkregen. Vraag om te offreren voor een specifiek te beschrijven proces!

Kwetsbaar Er zijn vele administratieve processen. Het is goed deze processen te onderscheiden, want voor vele kan de vraag worden gesteld of het praktisch en verstandig is om ze uit te besteden. Het bestelproces - de inkoop van materialen, diensten, onderhoud en investeringen – leent zich in de praktijk bijvoorbeeld lastig voor uitbesteden. Bestellingen worden gedaan aan de hand van de voorraad, die natuurlijk het beste kan worden bijgehouden door de mensen die in de onderneming werkzaam zijn. Als de bestelling wordt afgeleverd, dient direct controle plaats te vinden. Klopt het geleverde

Een tandheelkundig centrum heeft de verzending en incasso uitbesteed aan een factormaatschappij.

Eens per maand worden de factuurgegevens aan de factormaatschappij gezonden. Afgesproken is dat betaling – na aftrek van de overeengekomen kosten – 8 weken na indiening volgt. Op enig moment volgt geen betaling. De factormaatschappij verkeert in betalingsproblemen, en uiteindelijk volgt faillissement. Na het uitblijven van de betaling zond het centrum nog twee maal declaraties in alvorens de factormaatschappij in gebreke te stellen en de overeenkomst per direct op te zeggen. Het gevolg is dat het tandheelkundig centrum de vordering van drie maanden kan afschrijven.

Recente cijfers De financiële administratie wordt vaak aan een accountant uitbesteed. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. Het meest efficiënt is het als de administratie regelmatig wordt bijgewerkt, zodat een adequaat inzicht bestaat in de recente cijfers. Uit kostenoverwegingen gebeurt dit echter vaak niet zodat de financiële gegevens slechts eenmaal per jaar – voor het opmaken van de jaarstukken – geschikt zijn voor een goed beeld van de onderneming. Internet heeft de mogelijkheid gerealiseerd tot ‘collaborative accounting’. Dat houdt concreet in dat het niet meer nodig is om aan het eind van het jaar de stukken naar de accountant te sturen, en vervolgens een tijd te wachten op het gereedkomen van de jaarrekening. Door gebruik te maken van een softwarepakket dat niet op de server van de onderneming of van de accountant is geplaatst, maar bij een online-leverancier kunnen de ondernemer en de accountant gelijktijdig werken aan de administratie.

In de praktijk betekent dit dat eenvoudige handelingen als het boeken van facturen door het personeel van de onderneming gebeurt, en de accountant toezicht houdt en corrigeert. Met een goede instelling kunnen

Zo min mogelijk tijd besteden aan de administratie begint altijd met een investering. met hetgeen is besteld? En is de factuur in overeenstemming met de offerte?

Het opstellen van de facturen aan patiënten is ook een proces dat ‘primair’ is, en daarom veelal het beste kan worden geïnitieerd door de medewerkers. De verzending en incasso van de facturen zijn processen die zich wel goed lenen voor uitbesteden. Met het uitbesteden neemt de kwetsbaarheid van de onderneming af. Bij ziekte gaat het proces immers gewoon door. Wel ontstaat een afhankelijkheid van de partij aan wie de verzending en incasso wordt uitbesteed, en ook een risico dat deze partij omvalt.

bankafschriften zelfs volledig automatisch worden ingelezen. Als u goede afspraken maakt kunnen zelfs maandelijks rapportages worden opgesteld en is de jaarrekening heel snel na het einde van het jaar gereed, terwijl geen sprake is van hogere kosten. Een moderne manier van uitbesteden die inmiddels haar waarde heeft bewezen. Want ze is transparant: u ziet wat de accountant doet, maar ook wat deze niet doet. En het terugnemen van onderdelen is vrij gemakkelijk te regelen. U bent dus flexibel in wat u zelf doet en laat doen.

En dat is misschien wel het belangrijkste bij het vraagstuk of u gaat uitbesteden of niet. MO MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

29

TRAINING

Delegeren in de Praktijk 20 januari 2009, Amsterdam v o o r Ta n d a r t s e n e n P r a k t i j k M a n a g e r s

Een interactieve training vol praktische handvatten!

/ matie r infor e e m r o lier op Kijk vo fformu en.nl inschrij ernem chond is d e www.m

Delegeren is in de praktijk niet zo eenvoudig. Zeker niet als u het conform wet- en regelgeving wilt doen. En dat is juist belangrijk omdat de Inspectie hier extra aandacht aan besteedt.

Aan het eind van deze dag weet u hoe uw taakdelegatie juridisch verantwoord kan zijn!'

De training gaat in op een veelheid van onderwerpen rondom het delegeren: - hoe beoordeel je de bekwaamheid van het personeel?

- is zelf opleiden voldoende?

- is een opleiding afdoende?

- hoe verzorg je de rapportage?

- visiteren, vastlegging; wie en met welke frequentie?

- bekwaamheidsverklaring - werkbespreking, BAL Trainer: Mw mr J.J.A. van Boven gezondheidsjuriste

'Een praktische cursus die wordt afgesloten met een plan van aanpak en standaard formulieren' Deze training is een intensieve voorbereiding op een degelijke taakdelegatie in de praktijk.

Datum:

Locatie: Regardz (Olympisch Stadion), Amsterdam

20 januari 2009

Tijd: 13.30-19.00 uur - Inschrijfgeld: leden â‚Ź 415 (niet leden â‚Ź 430)

MENS EN WERK

WOUTER VRIESMAN

Ik bewonder mensen die hun nek uitsteken binnen hun vakgebied of sociale structuur, en tegen alle weerstand in, toch iets nieuws ontwikkelen vanuit hun eigen kracht.

Ik erger me vreselijk aan negatieve mensen; bijvoorbeeld patiënten die de praktijk binnen lopen waarbij de eerste twee volzinnen negatief zijn.

Zelfs een behoorlijke groet kan er dan niet af.

Ik word vrolijk van het feit dat je een medemens kunt helpen, middels het uitoefenen van je vak.

Het vak dat tegelijk je hobby is.

In mijn vak geef ik extra aandacht aan de patiënt als mens. Met als leidraad hoe ik zelf bejegend zou willen worden door een medicus. Voorop staat dat de arts moet luisteren naar zijn patiënt in plaats van het dossier door te nemen terwijl de patiënt wacht.

Tijdens mijn werk kan ik niet zonder een prettige werk- en behandelsfeer en goede moderne apparatuur. Een medicus moet blijven investeren in deze randvoorwaarden.

Het laatste congres dat ik heb bezocht ging over cosmetische tandheelkunde; het verfraaien van gebitten met behulp van porseleinen schildjes op de voortanden.

Mijn favoriete restaurant is Brasserie in Muiden aan de haven. Een sfeervol restaurant waar het eten altijd heerlijk is en het personeel gastvrij.

Mijn leukste reisbestemming van de afgelopen vijf jaar is Xirles. Een pittoresk dorpje aan de costa blanca in Spanje, alwaar je de echte Spaanse rust nog ervaart.

Ik zou met Geert Wilders een goed gesprek willen hebben over tolerantie, respect, menselijkheid en globalisering.

Mijn favoriete ontspanning is met mijn Tandartsentruck door Marokko rijden om weeskinderen te

TANDARTS TE ALMERE

behandelen. Ik vind het heerlijk om in die truck te rijden, dat geeft al veel rust. En als de kinderen mij na de behandeling stralend toelachen dan geeft dat mij een geweldige kick. Dat is voor mij ontspanning.

Het grootste nadeel van mijn werk is de grote mate van administratieve regelgeving en het feit dat je niet iedere patiënt kan geven wat mogelijk of noodzakelijk is omdat de patiënt het zich niet kan veroorloven.

De spannendste ontwikkeling op mijn vakgebied is de driedimensionale röntgen techniek, waarbij je het idee hebt dat je zo bij de patiënt naar binnen kan kijken. Het stellen van een diagnose wordt vergemakkelijkt. Maar dat neemt niet weg dat het interpreteren van de veelvoud van extra informatie specifiekere kennis en kunde vereist.

“Het mooiste van een medisch beroep is de combinatie van ondernemersschap, wetenschap en dienstverlening” Met mijn pensioen ga ik parttime praktiseren in een zuidelijk land. Ik wil zolang mogelijk doorgaan met werken en productief zijn op welke manier dan ook. Ik heb gemerkt dat bij ouderen de wereld snel kleiner wordt en dat wil ik voorkomen, ik wil geen oude ‘brompot’ worden.

Wat zou u een startende collega willen meegeven? Probeer je privé onkosten niet te laten domineren in de beslissingen die je neemt als medisch ondernemer en zorgverlener. Of te wel: investeer eerst in je werk en als dat op orde is, ga dan voor dat beetje extra in je privé leven.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

31

PERSONEEL T E K S T: C H A R L O T T E VA N D E N WA L L B A K E , H E E F T H A A R E I G E N C O A C H I N G E N C O N S U LTA N C Y B E D R I J F

Teambuilding Een goed functionerend team is een must. Als praktijkhouder herkent u de continue uitdaging om zowel kwalitatief hoogwaardige medische dienstverlening te garanderen als een prettige werkgever voor uw personeel te zijn.

Dit is een onlosmakelijk met elkaar verbonden proces.

Het is zoeken naar de juiste balans, waarbij teamleden er vaak ten onrechte van uitgaan dat hun leidinggevende exact weet hoe het team geleid dient te worden.

Investeren in een hecht en efficiënt team klinkt weliswaar voor de hand liggend, het is echter niet altijd duidelijk hoe teambuilding het beste kan worden ingezet.

Het is een continu proces waarbij u als werkgever verantwoordelijk bent voor het leggen van een stevig teamfundament waarop voortdurend kan worden doorgebouwd.

Voorwaarden voor een hecht team: • Onderlinge betrokkenheid en vertrouwen • Een gemeenschappelijk doel • Een heldere structuur van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden

Een manier van werken Een groep medische collega’s is niet vanzelfsprekend ook een team. Maar hoe creëer je een hecht team van een aantal individuen? Teambuilding is een manier van werken. Alleen door voortdurend bewust bezig te zijn met de effectiviteit van het team, bent u in staat een hecht en goed functionerend team te creëren. Bij teambuilding wordt vaak gedacht aan een teamuitje. Een dagje samen weg is echter onvoldoende om alle teamleden zover te krijgen dat ze vol enthousiasme werken 32

MedischOndernemen

aan gezamenlijke doelen en resultaten. Wilt u echt uw team verstevigen, dan is het zinniger eerst het doel te bepalen en vervolgens de geschikte middelen daarbij te zoeken. Een teamuitstapje is een prima initiatief, maar is slechts een fractie van teambuilding.

(Voor praktische tips over het organiseren van een teamuitje kunt u in deze editie van MedischOndernemen in de PM Bijlage een artikel vinden.)

Permanent proces Voor teambuilding is meer nodig. Teambuilding is een permanent proces. Er is pas sprake van een geslaagde teambuilding als alle teamleden efficiënt en prettig samenwerken, hetgeen zowel de werksfeer als de productiviteit positief beïnvloedt. Bij aanvang van het proces kan niet van te voren worden voorspeld hoe het zal verlopen. Gevoed door diverse factoren kan een goed functionerend team plots weer terug zijn bij ‘af’.

Bijvoorbeeld bij een verhuizing, het afscheid nemen van een collega of een nieuwe assistente in de ploeg. Als praktijkhouder bent u verantwoordelijk voor het bouwen van een goed team. U creëert de kansen, voorwaarden, structuur en bent belast met het verwijderen van eventuele obstakels. Wanneer u denkt zelf niet de meest aangewezen persoon te zijn om dit proces in beweging te brengen, kunt u overwegen een onbevooroordeelde externe facilitator in te zetten. Een coach of consultant brengt inzicht en evenwicht en kan uw praktijk op vakkundige wijze naar uw doelen loodsen.

TEAMBUILDING

De team ‘life cycle’ Psycholoog Tuckman onderscheidt vier stadia in teamontwikkeling. Deze fases kunnen heel vlot maar ook heel traag verlopen. Het komt ook voor dat teams niet alle stadia doorlopen en daardoor nooit tot een echte efficiënte en effectieve samenwerking komen. In ieder stadium neemt u als teamleider een andere rol in.

• FORMING. Er is geen onderling vertrouwen en verbondenheid. In deze fase zet u als praktijkhouder uw rol neer. Omdat de aandacht vooral op u gericht zal zijn, is het in dit stadium erg belangrijk om leiderschap uit te stralen.

• STORMING. Ieder teamlid streeft zijn eigen belang na waardoor ergernissen kunnen ontstaan. In dit stadium is nauwelijks sprake van een ‘wij-gevoel’.

• NORMING. Zodra de rolverdeling en groepsnormen duidelijk zijn, komt de samenwerking op gang. De teamleden zijn zich bewust dat ze hun collega’s nodig hebben om resultaten te bereiken.

• PERFORMING. In dit stadium is er sprake van een open communicatie en sterke betrokkenheid.

Conflicten worden uitgesproken en feedback wordt makkelijk gegeven en ontvangen.

Teambuilding is aanbevelenswaardig wanneer u een verbeterde onderlinge communicatie en verhoogde betrokkenheid met en van uw assistentes wenst. Deze investering is ook raadzaam als u een verstevigde saamhorigheid en een toenemend besef van eigen verantwoordelijkheden nastreeft bij uw medewerkers.

Teambuilding zal zich binnen uw praktijk onherroepelijk positief vertalen in bijvoorbeeld een verbeterde sfeer, een verhoogde productiviteit en afgenomen ziekteverzuim. Een investering die uw medewerkers en uw praktijk dubbel en dwars waard zijn! MO

Fase teamontwikkeling

Rol teamleider

• • • •

• • • •

Forming Storming Norming Performing

Geeft leiding Geeft ruimte Geeft richting Faciliteert

Praktische teambuilding tips: • Heb oog en oor voor de ideeën die vanuit het team komen.

• Teamleden moeten het gevoel hebben dat ze zich openhartig kunnen uiten.

• Zorg voor draagvlak door te communiceren. Stel vragen en interesseer u oprecht voor de antwoorden en reacties.

• Betrek teamleden bij het werven en selecteren van een nieuwe collega.

• Let bij samenstelling en/of uitbreiding van uw team niet alleen op vakinhoudelijke kennis, maar denk ook aan individuele competenties die uw team kunnen verrijken. Een mix van persoonlijkheden binnen een team leidt tot betere prestaties. Op www.medischondernemen.nl kunt u eerdere artikelen over de Belbinteamrollen teruglezen.

• Zorg ervoor dat conflicten worden opgelost.

• Stel bij teamoverleg roulerend voorzitterschap in.

• Geef zowel complimenterende als corrigerende feedback.

• Investeer in een ontspannen, prettige sfeer.

• Wees u voortdurend bewust van uw voorbeeldfunctie.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

33

Erasmusbrug garandeert bereikbaarheid Erasmusbrug is dé specialist voor automatisering en telecommunicatie in de zorg. We verbinden zorgtaken en technologie op innovatieve wijze. Erasmusbrug is een vertrouwde naam in een sterk veranderende sector. Een echte partner voor zorginstellingen. Van thuiszorg tot gezondheidscentrum, van kraamzorg tot tandarts.

Het optimaliseren van telefonische bereikbaarheid is één van de specialismen van Erasmusbrug. We weten hoe we uw cliënten te woord moeten staan en hulpverlening moeten coördineren en uitvoeren. Een greep uit onze ondersteuning: waarneming van de praktijkassistent, planning van afspraken voor spreekuren, planning van kraamzorg en begeleiding van cliënten in beschermde woonvormen.

24 uur per dag, zeven dagen per week, ook op feestdagen.

Erasmusbrug beheert ICT-infrastructuren voor ruim 250 zorgorganisaties in heel Nederland.

Dagelijks maken meer dan 7.500 zorgmedewerkers gebruik van de servers van Erasmusbrug.

Meer weten?

Vraag onze brochure aan of maak een afspraak: 010 - 282 65 00 of info@erasmusbrug.nl

erasmusbrug

E r a s m u s b r u g B V N C o o l s i n g e l 7 5 N Po s t b u s 21 3 3 7 N 3 0 01 A H R o t t e r d a m N w w w. e r a s m u s b r u g . n l

Heeft u zich al ingeschreven?

Zakendoen wordt eenvoudiger met de nieuwe Handelsregisterwet

Heeft u een eenmanszaak of maatschap in de sector zorg en welzijn? Dan is dit een belangrijk bericht. Op 1 juli 2008 heeft de overheid de nieuwe Handelsregisterwet ingevoerd. Deze nieuwe wet verplicht alle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland zich in te schrijven in het Handelsregister. Dat geldt dus waarschijnlijk ook voor u. Gelukkig is uw inschrijving zo geregeld. Binnenkort ontvangt u een brief van de Kamer van Koophandel. Als u het meegestuurde inschrijfformulier volledig ingevuld en ondertekend terugstuurt, zorgen wij dat u wordt ingeschreven. Daarmee kunt u profiteren van de voordelen; zoals meer rechtszekerheid, uw onderneming kunnen legitimeren als u bijvoorbeeld een huurcontract afsluit en op termijn ook minder administratieve rompslomp.

Meer weten? Kijk op www.kvk.nl/ nieuweinschrijvers

PRAKTIJKVOERING T E K S T: R O G E R P. L E V I N , D D S ( V S )

Fabels waar veel medici in geloven Ja, het is echt waar. Medici houden zichzelf vaak voor de gek en geloven in sprookjes.

Hoe dit kan? Het zit zo, medici starten hun praktijk met een goede bagage aan klinische vaardigheden en diagnostisch intellect. Het zijn echter juist de niet-klinische aspecten van de praktijk die de meeste problemen veroorzaken. Jammer genoeg beschikken maar weinig medici over voldoende kennis van bedrijfseconomische principes. Hierdoor zijn zij geneigd om zich vast te houden aan wat algemene wijsheden, die onverstandig kunnen uitpakken.

De Levin Group heeft gedurende vele jaren meer dan 1,000 tandartspraktijken begeleid, en we komen een groot aantal fabels tegen die schadelijk zijn voor uw bedrijf. De drie meest voorkomende fabels zijn: 1 "Ik ben een medicus, geen zakenman" Deze stelling is eigenlijk maar half fout. U bent een clinicus, dat klopt, maar u bent ook de ondernemer in uw eigen praktijk, of u wilt of niet. Dit feit ontkennen is een belangrijke oorzaak voor het slecht functioneren van praktijken. Slecht leiding geven aan uw praktijk veroorzaakt veel problemen, zoals stress, lage omzet en een hoog verloop van personeel en patiënten. Achter iedere succesvolle praktijk schuilt een zeer effectieve zorgondernemer: de medicus!

2 "Teamleden hebben het makkelijk, vergeleken met wat ik moet doen" Denkt u dat echt? Stelt u zich voor dat u uw praktijk heeft geopend zonder dat u uw medische studie heeft kunnen doen. Stelt u zich voor dat u iedere medische handeling ter plekke (on the job) zou moeten leren.

Hoe zou dat uitpakken denkt u?

Denk eens aan een medewerker, we noemen haar ‘Hélène’, die bij uw praktijk komt werken als assistent zonder enige relevante klinische ervaring. Alles wat Hélène weet, heeft zij tijdens het werk geleerd. U daarentegen bent jarenlang opgeleid voor alles wat u doet.

U benadert iedere patiënt met een bepaalde mate van welverdiend vertrouwen. Uw assistente start zonder dit voordeel. Zij hoopt vurig dat ze niet iets vergeet van wat ze pas geleden heeft geleerd. Ze is zich er goed van

bewust dat u de expert bent en ze weet dat u direct in de gaten heeft wanneer ze maar een klein foutje maakt. Dat is een behoorlijke hoge druk voor haar! Hoe zou u het vinden als uw opleiders van school iedere dag over uw schouder meekijken om uw handelingen te observeren en te beoordelen? Onthoud goed dat wanneer u een goed team heeft, zij u helpen om de doelen te verwezelijken. Waardeer hen en probeer u af en toe in hun schoenen te verplaatsen, zij zijn de sleutel tot uw succes.

3 "Het is niet mijn fout" Weet u wat? Het is úw praktijk en dus is het toch echt úw fout! Waarom? Omdat uw naambordje op de deur hangt. Wanneer uw praktijk niet zo loopt zoals het zou moeten, dan is het aan u om het te veranderen.

Niemand anders zal dat voor u doen. Kijk naar de feiten: niemand heeft een groter belang in uw praktijk dan u zelf! Terwijl anderen input kunnen (en zouden moeten) leveren, bent u de enige die kan beslissen hoe problemen kunnen worden opgelost. Alleen u kunt de koers en richting van uw praktijk bijstellen. Als u de keuze niet maakt of de verkeerde keuze maakt, is het toch echt uw verantwoordelijkheid!

Conclusie Sommige fabels gaan over ontkenning. Andere over vermijdingsgedrag. En sommige over een beetje van allebei. Wanneer uw vaste overtuigingen tegen u gaan werken, maakt u het zichzelf erg moeilijk. Door deze op niets gebaseerde vaste overtuigingen los te laten, stelt u zichzelf beter in staat om een succesvolle praktijk gedurende uw hele carrière te runnen. MO

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

35

A U T O M AT I S E R I N G T E K S T: G E R B E N VA N R I J N

Google tips en trucs ’Even googlen’, hoor je steeds vaker. Leuk dat het woord ‘googlen’ de van Dale heeft bereikt, maar ‘even’ blijft een slecht woord. Er is namelijk helemaal niks ‘even’ aan. Goed zoeken, zeker op Google, is een hele kunst. Zoals ouderen zich beklagen over jongeren dat ze niets weten, zo zullen de komende generaties zich over ons beklagen omdat we niks kunnen vinden. Maar wellicht brengen de tips en trucs hierin verandering.

Veel resultaten op een zoekopdracht is helemaal niet stoer, het is verwarrend. Verder dan de eerste drie pagina’s komt men niet en de kans dat de juiste informatie gevonden wordt, is klein. “Less is more”, zouden Engelsen zeggen.

Vooraf nadenken over de vraag waarop u het antwoord wilt weten, scheelt al veel werk. Als u wilt weten wat de samenstelling van glas is, kunt u bijvoorbeeld zoeken op kenmerken glas: 393.000 resultaten zijn uw 36

MedischOndernemen

deel en op de eerste pagina wordt uw vraag niet beantwoord. Denkt u aan de zin waarin uw antwoord zal staan dan ben u er meteen: “Glas bestaat uit...”

Beter zoeken TIP 1 De tactiek om aanhalingstekens te gebruiken heeft één groot nadeel. U moet precies weten wat er in de zin staat op de site die u wilt vinden, anders mist u hem.

GOOGLE

Als eerste moet u dus zo weinig mogelijk woorden gebruiken. Dus niet “Het grootste stadion van de wereld is” maar “grootste stadion van de wereld”. Overigens hoeft u in Google alleen de eerste aanhalingstekens (openen) te gebruiken, dat scheelt weer een toetsaanslag. Door te zoeken met aanhalingstekens bent u zelf de baas. U krijgt echt alleen zinnen te zien die hetzelfde zijn als uw zoekactie.

TIP 2 Probeer voor een zoekactie een inschatting te maken hoe u zelf iets op het web zou zetten als u het over dat onderwerp zou hebben. U kunt hierin het gezochte gegeven ook als een ‘wild card’ (sterretje) opnemen; u anticipeert op het antwoord door het ontbrekende gegeven als sterretje weer te geven. Dus in plaats van “hoeveel kinderen heeft Putin”: “Putin has * children.

TIP 3 Als u wilt weten wat een bepaald woord of afkorting betekent dan bent u het snelst door define te gebruiken: ‘define wao’.

TIP 4 Zou u willen zoeken naar een leuk zaaltje voor tussen de 20 en 50 personen, dan kunt zoeken op “zaal 20...50 personen; u typt drie puntjes tussen de twee getallen om aan te geven dat u op zoek bent naar elk getal binnen deze range.

TIP 5 Als u de aanhalingstekens niet gebruikt, dan negeert Google standaard de stopwoorden overigens...

Als u zoekt kunt u ook gebruik maken van zogenaamde operatoren. Dat zijn een soort instructies waarmee u Google in een zeer specifieke richting laat zoeken. Zo kunt met link: (bijvoorbeeld link: www.huisarts.nl) alle pagina’s die naar www.huisarts.nl verwijzen opvragen.

Met site: kunt u nagaan hoeveel pagina’s door Google zijn opgenomen van uw website. U typt dan site.mijnpraktijk.nl. Met de + kunt u aangeven dat een woord cruciaal is voor de zoekopdracht bijvoorbeeld groene+peugeot in plaats van groene peugeot.

TIP 6 Uiteraard kunt u bij uw favoriete krantensite op zoek naar nieuws. Vaak moet u dan wel abonnee zijn.

Google heeft een site voor het recente nieuws geopend. Op news.google.com vindt u makkelijk al het recente nieuws over uw onderwerp. Zoekt u dus een bericht over de huisartsen dat u recent in het nieuws gehoord heeft, dan kunt het beste hier terecht. MO

Snel films van internet kopiëren Met Vdownloader (www.vdownloader.es) kunt u makkelijk YouTube filmpjes opslaan. U kunt zelf bepalen in welk formaat u het filmpje wilt opslaan.

Ook biedt Vdownloader diverse handige zoekmogelijkheden. Een alternatief is aTube Catcher (atubecatcher.dsnetwb.com)

en bewaar deze op uw computer. Brand deze iso vervolgens op een cd. Zorg ervoor dat uw pc opstart via de cdrom en het opstartscherm van de Gnome Partition Editor verschijnt. Hier kunt u partities maken, vergroten en verkleinen.

Honderden bestanden hernoemen Wanneer u een hele reeks bestanden hebt die u graag zou voorzien van een andere naam, dan kan er een hoop tijd gaan zitten in het hernoemen van deze bestanden. Rename Master neemt dit uit handen en automatiseert dit proces met een flink aantal handigheidjes (www.joejoesoft.com).

Grote harde schijf in delen op delen Harde schijven worden steeds vaker opgedeeld in delen (partities), bijvoorbeeld om voldoende ruimte voor het Windows programma te reserveren. Een gratis programma hiervoor is Gparted (g.parted. sourceforge.net). Klik op Live CD en kies daarna voor Stable Live CD, die u kunt downloaden via een klik op Here. Selecteer in het volgende venster de ‘.iso’

Kijk voordat je klikt Zoekmachines geven niet voor niets de URL van het zoekresultaat weer. U kunt hier behoorlijk wat aan aflezen als het gaat om de betrouwbaarheid van het gevonden resultaat.

Veel ‘xxx’ kunt u beter vermijden en een domein met een ‘~’ of ‘user’ zijn particuliere homepages.

Google docs Google heeft een alternatief voor Word. Dit is met name handig als u documenten vanuit diverse locaties en met verschillende mensen wilt kunnen bewerken.

Op docs.google.com kunt u het uitproberen. In google docs kunt u Word documenten lezen. Uw bestaande werk is dus niet voor niets geweest. Een van de mooiste features voor mensen die aan een document werken is dat Google docs de wijzigingen (revisies) bijhoudt.

U kunt daar direct zien wie het document wanneer heeft gewijzigd, evenals wat er toen gewijzigd is. Wilt u een oudere versie terugzien, dan kan dat ook.

NotaBene MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

37

COLUMN

Hoe doet men zaken?

In het jaar 1959 wordt de heer Olivier B. Bommel, die meer links in het leven staat, door de heer Poene Beurskraker, olieslager van beroep, op zeer betreurenswaardige wijze gedwongen tot een weddenschap. De inzet is het slot Bommelstein. Op het bijbehorende landgoed zit olie in de grond. Wie in een maand tijd het meeste verdient mag het hebben. In kringen rond de heer Ollie snapt men niet zoveel van de redeneringen van P. Beurskraker: ‘hij is iemand die dingen nodig heeft om gelukkig te zijn’. In plaats van boortorens ziet heer Ollie liever een rozentuin op zijn landgoed.

Heer Bommel moet vervolgens op zoek naar het antwoord op de vraag: ‘Hoe doet men zaken?’ De wijze ziener IJl weet hem te overtuigen: ‘Zaken doen is iets goedkoop inkopen en het duur verkopen. Zoals olie bijvoorbeeld. En als u betere zaken wilt doen dan met olie, dan moet u iets duur verkopen dat niets kost. Lucht bijvoorbeeld. Alle geld dat u daarvoor krijgt is winst. Iedereen heeft behoefte aan lucht. Ik geef een monster mee, een luchtzak, waarmee u de markt kunt onderzoeken’. Heer Ollie vertrok verbijsterd met drie lederen proefballonnen.

Eenmaal thuis in zijn studeervertrek, was hij zeer verbitterd. ‘Daar ben ik lelijk ingelopen’ en tandenknarsend sloeg hij zo’n windzak kapot. En voordat hij begreep wat er gebeurde dwarrelde er een dichte regen van geldstukken en bankbiljetten door het vertrek. Lucht blijkt geld! Het vervulde hem met vreugde: deze manier van geld verdienen was toch een stuk makkelijker dan je aftobben met boortorens. Toen bediende Joost echter de kamer binnentrad vervaagde het geld en voordat hij tot tien had kunnen tellen was alles weg. Joost zag niets van het geld, maar snoof wel een zware lucht.’Een zware lucht, is dat wat men overhoudt? Al het geld was maar inbeelding’, zei heer Ollie beklemd. De knecht had echter oplettend geluisterd: ‘Lucht met een luchtspiegeling, als ik mij zo mag uitdrukken en ook al is het slechts bedrog, dromen, verbeelding en fantasie, het kan tenslotte geen kwaad.’ Ollie besloot er nog een ballon aan te wagen en wederom waande hij zich in kamer vol met geld.

Bij toeval ontmoette heer Bommel vervolgens de zakenlieden Bul Super en Hiep Hieper, die door de belastingen en noodlottige fusies geheel aan lager wal geraakt waren. Een leven zonder representatie. Hij deelde zijn belevenissen met hen. Super kende dit soort lucht: ‘Voor jou verandert die lucht in centen en voor een ander in wat anders. Wij zouden superzaken kunnen doen als jij ons meer van die windbuilen zou kunnen leveren. Wij kunnen niet vooruitbetalen, maar je krijgt ons winkelpand ‘De Uitdragerij’, een goede gerenommeerde zaak als onderpand’. Bommel vertrok naar de kluizenaar IJl om meer lucht in te kopen. Omdat bij een heer van stand als Bommel geld geen rol speelt, wilde IJl geen geld hebben als dat geen rol speelt. Hij wilde iets hebben wat wel een rol speelt: een dierbaar aandenken bijvoorbeeld. In ruil voor het horloge van zijn vader verdween Ollie met zoveel droomlucht als hij kon dragen.

Eenmaal op Bommelstein ontmoette hij Tom Poes. ‘Dag, heer Ollie, zei hij. Hoe gaat het met de weddenschap? ‘Hoe het met de weddenschap gaat, jonge vriend? Goed, ik ben in de windhandel gegaan en heb er nu net 100 van verkocht, als je begrijpt wat ik bedoel …’ Tom Poes begreep er niets van, hoe kun je nu geld verdienen met lucht? Het enige wat hij begreep waren de schuldbetekenissen van Super en Hieper. Maar zijn die te vertrouwen? Tom Poes ging op zoek naar hun winkel ‘De Uitdragerij’, maar ze bleken verhuisd naar het pand Utopia waar op de deur stond ‘NV Super Droom’, 8ste etage. Zelfs Tom Poes was onder de indruk. Ook Poene Beurskraker had inmiddels zijn zetel in dit fraaie moderne zakenpand gevestigd. Zakenmensen hielden duidelijk niet van kruimelaars en ambtelijke beuzelingen, dit was geen kinderwerk. Hier werd Rommeldam in de vaart der volkeren opgestoten. Burgemeester en wethouders werden vaste afnemers van zakken vol droomlucht.

Inmiddels had een journalist eens een gratis proef mogen doen met een zak droomlucht. ‘Wanneer men zich in een gesloten vertrek bevindt dan wordt een onbewuste wens vervuld alsof het werkelijkheid is. Duidelijk is dat deze droomlucht voldoet in een behoefte die past in ons tijdsgewricht. Super en Hieper zijn zakenmensen die dat bij uitstek aanvoelen. De moderne tijd vraagt erom’. De burgerij begon door het nieuws in de krant in toenemende mate belangstelling te tonen. Alhoewel het begrip verslaving al wel viel, kon dat makkelijk gepareerd worden met de mededeling dat we allemaal verslaafd zijn aan lucht. ‘Wij zijn oppassende zakenlieden, aan deze handel zit geen luchtje’, riep Hieper uit. Nader onderzoek van ambtenaar 1e klasse, de heer Dorknoper, wees uit dat het slechts alle-

38

MedischOndernemen

maal inbeelding was en dat droomlucht volkomen onschadelijk was. Hij had overigens wel even de indruk dat hij nog meer regels en dossiers zag na het openen van een droomballon.

Heer Ollie begon zo langzamerhand te begrijpen dat hij op deze manier de weddenschap zou kunnen winnen en bestelde bij de kluizenaar IJl nog een miljoen windzakken. IJl aarzelde. ‘Als je veel lucht wilt moet je de druk opvoeren en als je de druk opvoert stijgt de spanning. En grote spanning is schadelijk voor droomlucht. Als de spanning te hoog oploopt verandert de lucht in olie’. ‘Dan moeten we een list verzinnen’, zei Tom Poes.

Tom Poes bracht P. Beurskraker twaalf zakken Droomlucht. En ook hij prikte de ballonnen door in zijn afgesloten kantoor en zag vervolgens velden vol met boortorens. Doordat ook de burgerij steeds meer luchtzakken afnam kwam in Rommeldam een dikke laag zware lucht te hangen, steeds weer nieuwe ballonnen moesten doorgeprikt worden en dat was goed voor de zaken van heer Bommel. Zo goed, dat Super en Hieper, op suggestie van Tom Poes, rechtstreeks droomlucht wilden inkopen van IJl. Aan het monopolie en het gepruts van de tussenhandel van Bommel moest maar eens een eind komen.

Uiteindelijk werd er nergens meer gewerkt in Rommeldam. Beurskraker dacht dat hij al velden vol boortorens had staan, het gemeentehuis en de bevolking waren volkomen verslaafd aan droomlucht en kwamen niet meer aan werken toe.

Ziener IJl was niet verbaasd Super en Hieper te zien: ‘Het is de loop der dingen, alles gaat zoals het gaan moet. Houd er wel rekening mee dat lucht altijd in olie verandert als je er zaken mee doet. Lucht is licht en stijgt dus op, maar olie is zwaar en zinkt weg.’

En inderdaad toen even later de luchtbel onder de grot van IJl op was, kwam er alleen nog maar smurrie uit de grond.

Ondertussen vroeg heer Bommel zich af hoe het met hem zover had kunnen komen dat hij in zijn dromen alleen nog kon denken aan geld. Hij walgde van zichzelf en stapte de frisse buitenlucht in, in de wetenschap dat hij alles had verloren: weddenschap, zaak, vrienden, relaties en zijn gedachteleven. ‘Ik kan alleen nog maar aan geld denken’.

Het bleek overigens mee te vallen met de weddenschap, niemand had nog kunnen cashen behalve Super en Hieper die legio ballonnen contant aan argeloze burgers hadden verkocht. Een groot deel van de opbrengst hadden ze in echte florijnen overgemaakt aan heer Bommel voordat ze IJl hadden bezocht.

In Rommeldam was inmiddels alles ontwricht door het te kort aan droomlucht en het teveel aan ruwe olie. Iedereen boos: je moet toch grote dromen hebben, niemand wil toch een kleine, grauwe, grijze scharrelaar blijven? Super en Hieper waren gevlucht naar het buitenland met hun laatste centen om in een ander land een nieuwe zaak te beginnen.

Als alle droomlucht door frisse lucht is verdwenen kom je weer met je beide voeten op de grond, was de conclusie van de burgemeester. Die avond brengt heer Ollie een toost uit op Tom Poes, ‘die zo goed geholpen heeft bij het oplossen van dingen die zichzelf oplossen, als men begrijpt wat ik bedoel.’

(Met dank aan Marten Toonder, die in 1959 het verhaal ‘Windhandel’ schreef. Ik heb zijn verhaal met zijn woorden terugbracht tot iets wat lijkt op de kredietcrisis. Het echte verhaal is veel mooier en beter geschreven. ‘Het beste van Bommel’ is te koop voor € 12,50 met 9 verhalen waaronder ‘Windhandel’.)

Jaap Peters is organisatieactivist en werkt bij ‘DeLimes organisatieontwikkeling’. Hij is auteur van het boek Intensieve Menshouderij en uitgever van het kwartaalmagazine Slow Management.

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

39

NASCHOLINGSAGENDA

Management in de gezondheidszorg - VVAA Op praktische wijze managementvaardigheden en ‘ondernemen in de zorg’ leren (toepassen).

datum

2 december (startdata)

voor wie? plaats duur kosten

zorgprofessionals Utrecht 9 dagen € 2.750, niet-leden € 2.950

datum voor wie? plaats duur kosten accreditatie

13 november

CONGRESAGENDA EN CURSUSPROGRAMMA

Tijdbesparend vergaderen - VVAA Overleggen en besluiten nemen is een onvermijdelijk deel van het werk van de zorgprofessional. Vaak zijn de besluitvormingsprocessen tijdrovend en inefficiënt.

In deze training worden tal van adviezen gegeven om efficiënter tot besluiten te komen. Maar er zijn ook andere manieren om tot glasheldere besluiten te komen zonder de geijkte vergadering.

zorgprofessionals Utrecht 1 dag € 325, niet-leden € 350 ja

Onderhandelen - VVAA Hoe onderhandel je als zorgprofessional met o.a. een zorgverzekeraar? U leert de spelregels en fasering van het onderhandelen kennen. Een interactieve workshop.

datum voor wie? plaats duur kosten accreditatie

21 november zorgprofessionals Utrecht 1 dag € 325, niet leden € 350 ja

De Doorbraak - Catan Training met als onderwerpen: effectieve communicatie, adequate conflicthantering, time management, coaching en persoonlijk leiderschap.

datum voor wie? plaats duur kosten

18-22 november alle medici Ugchelen 4 dagen € 2700 all in

Werken met een praktijkhandboek - Edin Een praktijkhandboek is een boek waarin u de belangrijkste procedures en werkinstructies van de praktijk vastlegt en bundelt. Het doel hiervan is onder andere het bevorderen van uniformiteit in de uitvoering, het bevorderen van zelfstandig werken en het is een handvat voor nieuwe medewerkers. In dit programma zal worden uitgelegd wat het werken met een praktijkhandboek op kan leveren, maar ook hoe het vooral niet gebruikt moet worden in de praktijk.

40

MedischOndernemen

datum

21 november

voor wie?

taakverantwoordelijke assistente / praktijkmanagers / behandelaren Nieuwegein 1 dag € 495

plaats duur kosten

Patiënten hebben een steeds korter lontje. In deze training leert u hoe u het conflictgesprek met ‘lastige’ patiënten kunt aan zien aankomen.

datum

24 november

voor wie? plaats duur kosten accreditatie

zorgprofessionals Utrecht 1 dag € 375, niet leden € 395 ja

datum

2 december

voor wie? plaats duur kosten

(verpleeg-)huisartsl, specialist Zeist 1 dag € 170

datum

11 december

voor wie? plaats duur kosten

(verpleeg-)huisarts, specialist Zeist 1 dag € 170

CONGRESAGENDA EN CURSUSPROGRAMMA

Omgaan met agressie - VVAA

Energiemanagement - Postgrade Heeft u dat ook wel eens: u kunt het in de praktijk erg druk hebben gehad en toch na afloop nog vol energie zitten. En soms kunt u zich leeggezogen voelen zelfs als het een heel rustige periode is. Hoe kan dit? In deze workshop staat deze kwestie centraal.

Tijdmanagement - Postgrade Glipt de tijd u ook als zand door de vingers? Denkt u wel eens: ‘Wat heb ik vandaag eigenlijk gedaan?’. Veel problemen op het gebied van tijdsbeheersing ontstaan door factoren die u niet in de hand lijkt te hebben. In deze cursus leert u méér uit uw kostbare tijd te halen.

Delegeren in de praktijk - MedischOndernemen Deze training is een intensieve voorbereiding op een degelijke taakdelegatie in de praktijk. Onderwerpen als werkbesprekingen, (zelf)opleiden en rapporteren worden behandeld.

datum voor wie? plaats duur kosten

20 januari 2009 tandartsen en praktijkmanagers Amsterdam 1 dag € 415, niet leden € 430

M E E R I N F O R M AT I E E N A A N M E L D I N G :

Catan, School of Excellence T (0180) 41 38 09 www.catan.biz

Edin T (030) 281 56 80 www.edin.nl

MedischOndernemen T (038) 460 63 84 www.medischondernemen.nl

Postgrade T (030) 693 83 43 www.postgrade.nl

VVAA opleidingen T (030) 247 43 28 www.vvaa.nl

MO - jaargang 5 - november 2008 - #05

41

DE VISIE VAN BAS EENHOORN T E K S T: G E E R T D I J K S T R A

Markt en zorg niet verenigbaar? Onzin!

In de komende ‘Visies van …’ maakt MedischOndernemen een ronde langs de diverse beroepsverenigingen om te horen hoe het is gesteld met het ondernemerschap in hun sector. De fysiotherapeuten bijten het spits af. Bas Eenhoorn en Wilma Huyskamp, respectievelijk voorzitter en bestuurslid van het KNGF.

Hoe staat het met het ondernemerschap bij uw leden?

“Als we kijken naar de praktijken in de 1e lijn moeten we allereerst constateren dat ondernemerschap eigenlijk pas echt mogelijk is geworden toen de gereguleerde marktwerking werd ingevoerd. Vanaf dat moment namen de mogelijkheden toe om nieuwe diensten te ontwikkelen waarvoor je ook een vrije prijs kunt bepalen. Dat betekent overigens niet dat er daarvoor geen goede bedrijfsvoering werd gepleegd. Maar dat ging meer over het optimaliseren van de zorg, de processen, de efficiency en het rendement. Dat gebeurt steeds vaker in een samenwerkingsverband, een eerste stap richting ondernemerschap.”

Waar zit de groei?

“Ondernemerschap begint nog altijd bij contracten en overeenkomsten met zorgverzekeraars waarbij wordt uitgegaan van de beleidsregels van de NZA. Binnen die beleidsregels is overigens wel degelijk ruimte voor innovatie, bijvoorbeeld in de ketenzorg. Het valt mij op dat die kans te weinig wordt gepakt. Innovatie zien we vooral buiten die beleidsregels om. Dan worden individuele afspraken met zorgverzekeraars of met individuele cliënten (vaak groepen) gemaakt over de te leveren diensten en het bijbehorende tarief. Het aantal initiatieven lijkt oneindig. Er wordt serieus, creatief nagedacht en flink geïnvesteerd. In het oog springt de uitbreiding met preventieactiviteiten. Maar zeker net zo snel groeit het integrale gezondheidsmanagement bij het bedrijfsleven. Mooie bewegingen!”

En is deze ontwikkeling louter positief?

“Uiteraard is en blijft het borgen van kwaliteit een belangrijk aandachtspunt. Het mooie is echter dat kwaliteit een andere lading krijgt door de marktwerking.

Kwaliteit wordt immers hard gekoppeld aan prijs, wordt meetbaar en afrekenbaar. En dat zal door het gebruik van de prestatie-indicatoren verder versterkt worden.”

Wat is de rol van de overheid?

“Die nieuwe diensten zie je vooral ontstaan in de preventieve sfeer en minder in de curatieve, waar de zorg traditioneel gezien zich op concentreert. Die curatieve 42

MedischOndernemen

zorg vormt ook de kern van het overheidsbeleid en is dus terug te vinden in de basisverzekering bijvoorbeeld. Maar de overheid kan morgen beslissen dat ook preventie binnen de beleidsregels moet gaan vallen. Zo drastisch kunnen de kaders wijzigen waarbinnen een fysiotherapeut moet ondernemen. Het wordt dus nooit zoals in het bedrijfsleven.”

Zoekt alleen de jonge garde het avontuur?

“Bij bijeenkomsten in het land merken we wel dat de jongere garde zich meer als ondernemer opstelt en daar actiever mee bezig is, dat klopt.”

Moet ‘de traditionele behandelaar’ zich zorgen maken?

“Op zich niet, je kunt als solopraktijk prima bestaan.

Alleen moet elke fysiotherapeut zich wel realiseren dat hij onderdeel moet uitmaken van een netwerk van collega’s waarnaar hij kan doorverwijzen voor gespecialiseerde fysiotherapeutische zorg. Je kunt je niet meer geïsoleerd opstellen, niet richting patiënt en niet richt verzekeraars in het kader van de tarifering”.

Wat houdt ze tegen?

“Naast een aantal algemene factoren als angst voor het onbekende, tevredenheid met de huidige situatie, gebrek aan ondernemersgeest of –kennis blijft er ook een groep die principiële bezwaren heeft tussen een vermenging tussen zorg en markt. Daar hebben we begrip voor, maar de oude situatie heeft ons niets opgeleverd. Gereguleerde marktwerking heeft voor alle partijen veel te bieden.”

Is KNGF voor leden het logische aanspreekpunt?

“Ik denk van wel. Wij bieden een aantal ondersteunende diensten vanuit het hoofdkantoor, zoals de samenwerkingsworkshops waarin kennis en ervaringen worden uitgewisseld. Verder kunnen onze leden bij de Regiokantoren terecht met concrete vragen of advies.”

Kijkt u ook nog naar collega’s in de zorg?

“Vooral de tandartsen, waar het al langere tijd mogelijk is om geen contracten te sluiten, houden we goed in de gaten om te zien hoe die stap daar nu precies uit pakt.”

Uw onderneming, onze zorg.

Marktwerking in de zorg. Het dwingt u na te denken over ondernemen. VVAA is daarbij graag uw partner. Zowel bij het starten, de praktijkvoering als het realiseren van nieuwe ideeën.

Samenwerkingsverbanden, contracten, investeringsbeslissingen, werkgeverszaken, praktijkrisico’s, financieringen, accountancy, uw peroonlijke financiën … voor ons allemaal dagelijkse praktijk. Voor u een zorg minder als VVAA u hierbij ondersteunt.

Kijk op www.vvaa.nl of bel (030) 247 48 00.

VVAA, uw partner in ondernemen