2009-09-SB by Acquire Publishing

In dit nummer o.a. • Bestrating bepalend voor ontwerp • LED in Openbare Verlichting ontwikkelt zich snel door

MAGAZINE

Groen Groen

Spelen

• Dag Openbare Ruimte 2009: – Plattegrond – Exposantenoverzicht – Toegangsbewijs Meubilair

Advies

Bestrating Bestrating

Licht

w w w. s t r a a t b e e l d . i n f o

Inclusief beursbijlage

20e j a a rg a n g s e p t e m b e r 2 0 0 9

De herinrichting van het centrum in het Achterhoekse Lichtenvoorde is bijna voltooid. Het resultaat is een attractief winkel- en uitgaanscentrum met een tijdloze, harmonieuze uitstraling waar iedereen zich thuis voelt. Pagina 46

Licht

Herinrichting Lichtenvoorde voltooid

Bestrating

Echte bomenenthousiastelingen gaan in sommige gemeenten te ver en zijn geneigd om het sortiment van de hele wereld binnen de gemeentegrenzen aan te planten. Niet doen adviseert Wim van der Ven van Ton van den Oever Boomkwekerijen. Pagina 28

Advies

Bomen planten? Doe niet te gek!

Meubilair

In het centrum van Goes wijzen sinds kort wijnrode borden voetgangers en toeristen de weg. De bewegwijzering is ontworpen door ontwerpbureau ipv Delft, dat eerder al tekende voor de verlichting, afvalbakken en het straatmeubilair in de historische binnenstad. Pagina 27

Spelen

Bewegwijzering Goes

Groen

In de openbare ruimte domineren het ontwerp en het straatmeubilair. Bij dat laatste is bestrating de basis en daarmee ĂŠĂŠn van de belangrijkste elementen van de (her)inrichting. In dit artikel gaan deskundigen in op de uitstraling, het gebruik en het beheer van bestratingmateriaal. Pagina 6

Inhoud

Bestrating bepaalt succes van het ontwerp

Bij de voorpagina: Fraaie bestrating als onderdeel van geslaagde herinrichting van het centrum van Lichtenvoorde , zie ook pagina 46 e.v. MAGAZINE

En verder in dit nummer van Straatbeeld tientallen informatieve berichten over nieuwe producten, gerealiseerde projecten, columns, kort nieuws en meer. Verdeeld over de sectoren spelen, bestrating, groen, licht, meubilair en advies.

Colofon Informatief vakblad voor iedereen die betrokken is bij ontwerp, inrichting, beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Met ondermeer analyses, productbeschrijvingen, brancheinformatie en projecten.

Zandspringplank Dizzy 48 meter Falco Linea

Straatbeeld is een uitgave van Acquire Publishing bv Faradaystraat 4a 8013 PH Zwolle T: 038-4606384 F: 038-4606318 W: www.acquirepublishing.nl Uitgever/hoofdredacteur Geert Dijkstra

Stenen in Amsterdam

Retron

Medewerkers Wim Nijmeijer Frank Bekker Jaap Groot Marjan van Elsland Geesje Rietveld Grafische vormgeving Studio Birnie, Twello Druk Thieme MediaCenter Rotterdam Rotterdam

Blooms

Advertentie-acquisitie Acquire Media Michiel Noordzij Faradaystraat 4a 8013 PH Zwolle T 038 460 63 84 E info@acquiremedia.nl Reitdiephaven

Abonnementen Voor alle informatie over abonnementen op het tijdschrift, de emailnieuwsbrief, de website en andere activiteiten van Straatbeeld, stuurt u een email naar abonnementen@acquirepublishing.nl.

Boomeiland

Dag Openbare Ruimte 2009

Op 14 en 15 oktober vindt in Houten de Dag van de Openbare Ruimte 2009 plaats. Of twee dagen beter gezegd. Deze editie van Straatbeeld vormt de ideale voorbereiding voor een effectief beursbezoek met ondermeer een beursplattegrond, exposantenlijst en een gratis toegangsbewijs. Bovendien vindt u bij elk artikel waar een van de exposanten bij betrokken is het standnummer vermeld. Heeft u wat interessants gelezen? Noteer dan het standnummer en informeer verder op de Dag van den Openbare Ruimte 2009!

offertes en overeenkomsten van Acquire Publishing zijn van toepassing de voorwaarden die zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Zwolle. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave uiterste zorg is besteed, aanvaardt de uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.

klimaatneutraal

Sapa Pole Products Klimaatneutrale lichtmasten

Bij Sapa Pole Products zijn we ons ervan bewust dat we een positieve bijdrage kunnen leveren aan de klimaat verandering. Als producent van aluminium lichtmasten zijn we in staat de CO2 uitstoot in ons productieproces te minimaliseren.

De kernpunten op een rij: • Minimaal 95% gerecycled materiaal uit eigen gieterij • 100% recyclebaar, keer op keer. • Nog minder gewicht (tot 20%) door slim mastverstevigingsprofiel • Energiebesparende maatregelen gedurende het productieproces • Milieuvriendelijke grondstukbescherming Minimaal 95% gerecycled aluminium Voorheen bestonden de lichtmasten van Sapa Pole Products uit 80-95% gerecycled aluminium. Door het optimaliseren van de calculatie van de verhouding schrootsoorten en door het inkopen van zoveel mogelijk hoogwaardige schrootsoorten zijn wij erin geslaagd het percentage gerecycled aluminium in onze lichtmasten te verhogen naar minimaal 95%. Door deze maatregelen hebben wij onze CO2 compensatie met 75% terug kunnen brengen. Nog meer reden voor u om een positieve bijdrage aan het klimaat te leveren! Meer informatie Als u meer informatie wilt ontvangen over klimaatneutrale lichtmasten, dan kunt u contact opnemen met een van onze vertegenwoordigers. Of kijk op onze website www.sapapoleproducts.com. Sapa Pole Products P.O. Box 75, 5150 AB Drunen Alcoalaan 1, 5151 RW Drunen Phone: 0416-386200 Fax: 0416-386230 Email: info.poleproducts.nl@sapagroup.com Website: www.sapapoleproducts.com

groen en geel

Help, de communicatie verzuipt!

Laatst stuurde ik een uitnodiging voor een studiereis aan 100 vakgenoten. Ik kreeg 10 berichten dat het adres fout was (wat in 5 gevallen niet klopte), 6x een autoreply en 5 echte reacties van echte mensen. Van die 5 waren er 3 gepensioneerd en hadden dus tijd om hun mail te lezen. Benieuwd wat het mailtje opleverde? Eén gepensioneerde deelnemer. Ander voorbeeld. Door ervaring wijs geworden verstuur ik een zakelijke, dus korte en overzichtelijke mail met drie genummerde vragen onder elkaar aan één slimme persoon. Op vraag 1 krijg ik prompt antwoord. Op een nieuwe mail met vraag 2 ook. Over vraag 3 moet ik een week later bellen, want daar komt geen reactie op. Ik ben in 1949 geboren. Ja, dank je, het was een groot feest. Mijn ouders hadden toen een radio en, dankzij mijn vaders werk, een telefoon! Dat was al meer dan wat de meeste mensen hadden. Verdere contacten verliepen per brief of we gingen op bezoek, met een geleende auto. Daar kunnen we ons nu niets meer bij voorstellen, ikzelf ook niet. We waren blij met onze eerste eigen auto en televisie, want daarmee verruimden we ons bereik, letterlijk en figuurlijk. Eerst kwam het plezier, daarna de problemen: vervuiling, zowel fysiek (auto) als geestelijk (TV). En verslaving aan de eindeloze mogelijkheden, zodat we tenslotte alleen nog maar TV keken en ons alleen nog maar per auto vervoerden. Wat weer nieuwe

problemen tot gevolg had, zoals overgewicht bij mensen en gebrek aan parkeerplaatsen in de openbare ruimte. Bij verstandig gebruik zijn auto en TV echter nuttige en plezierige attributen met een bijna eindeloos bereik. Wat waren we ook blij met onze eerste eigen fax, die het mogelijk maakte, een getikte of geschreven boodschap elektronisch te versturen en mensen op de hele wereld in seconden te bereiken. Het leek wel science fiction. Nog even, en ‘beam me up Scotty’ zou werkelijkheid worden. De fax is alweer ouderwets en op alle kantoren vervangen door de personal computer en het internet. Ook thuis hebben we die, plus een eigen website, vriendengroep, startpagina, buienradar, krant en als je wil, de hele dag je favoriete radiozender. Tussendoor doe ik een spelletje. Pas op: verslavend! We mailen elkaar alle beschikbare informatie en laten iedereen er via CC of BCC van meeprofiteren L. En nu hebben zelfs kinderen een mobiele telefoon, die de PC overbodig maakt en waarmee je op de hele wereld alles en iedereen kunt bereiken…. Is deze communicatiecultuur een vloek of een zegen? Vergelijk je het met 60 jaar geleden dan lijken de mogelijkheden onvoorstelbaar, nuttig en plezierig. Lange emails van vriendinnetje in Cambodja; even op MSN met pleegzoon in Tanzania; SMS dat je wat later bent. Maar we gaan minder bij elkaar op bezoek en de auto is toch nog steeds onmisbaar (hoezo telewerken?). De hoeveelheid papier is onverminderd, de hoeveelheid spelletjesverslaafden stijgt en ons nationale overgewicht ook. De communicatiecultuur verzuipt in haar eigen succes. Gelukkig kunnen we onszelf nog steeds niet elektronisch versturen. Reageren? Stuur maar een snailmail. Je weet wel: brief, envelop, postzegel, brievenbus, postbode. Marjan van Elsland

Tekst: Jaap Groot

Geef jij nog antwoord op al je mail? Hoeveel tijd besteed je daar per dag aan? Hoe selecteer je wat wel en niet beantwoord wordt? En heb je een mobiele telefoon, die tegelijk ook wekker, fototoestel, computer en muziekdoos is? En om nog maar wat kreten te gebruiken: doe je aan surfen, twitteren, bloggen, hyves, facebook, bluetooth, Ipod, MSN en SMS? Of is ‘surfen’ alweer een ouderwets woord dat gewoon over watersport gaat? En de hamvraag: ben je nog blij met al die mogelijkheden of kom je erin om?

Bestrating bepaalt succes van ontwerp In de openbare ruimte domineren het ontwerp en het straatmeubilair. Bij dat laatste is bestrating de basis en daarmee één van de belangrijkste elementen van de (her) inrichting. In dit artikel gaan deskundigen in op de uitstraling, het gebruik en het beheer van bestratingmateriaal. “Bestrating is beeldbepalend, het geeft een openbare ruimte zijn karakter, herkenbaarheid en kwaliteit. Daarnaast spelen in de keuze van de bestrating zaken als veilig en schoon een belangrijke rol, en uiteraard de kosten van het materiaal, de aanleg en het beheer,” aldus landschapsarchitect Jelle Coligner. Door de vele ‘kwaliteiten’ waar bestratingmateriaal

S t r a a t b e e l d juni 2009

Materiaal keuze moet aansluiten bij de visie op duurzaamheid en kwaliteit aan moet voldoen is het voor opdrachtgevers, ontwerpers, gebruikers en beheerders niet altijd eenvoudig om bij de keuze ervan op één lijn te komen. Michel Stremmens van de gemeente Eindhoven: “Een ontwerp moet op alle punten, dus ook bij de materiaalkeuze, aansluiten bij onze lange termijn visie op duurzaamheid en kwaliteit. Maar ontwerpers en gebruikers willen natuurlijk ook dat het materiaal mooi is of geschikt voor een bepaalde activiteit, en de beheerder kijkt of het gemakkelijk en goed schoon te houden is terwijl

de verkeersdeskundige vooral zoekt naar veilige, goed zichtbare oplossingen. Neem bijvoorbeeld natuursteen, dat voldoet aan de eisen van mooi, duurzaam en kwaliteit, maar als de gemeente de bestrating schoon houdt met borstels, dan heeft de beheerder, door het krassen op de natuursteen, wel een probleem.” Vakkennis Duurzaam en blijvend visueel aantrekkelijk noemt Marcel Schemkes van METTEN Stein + Design

(leverancier van bestratings- en tegelsystemen ) als belangrijkste eigenschappen van bestratings materiaal. “Een blijvende visuele kwaliteit en lange levensduur moeten gewaarborgd zijn in je producten. METTEN doet daarom in eigen beheer onderzoek naar technologieën die deze twee eigenschappen kunnen optimaliseren.” Schemkes noemt ook vakkennis als belangrijk punt voor een succesvolle bestrating. “Maar tegenwoordig ontbreekt het daar vaak aan en dat geeft problemen.” Schemkes is weliswaar positief over het nieuwe elan van de Nederlandse ontwerpers maar hij ziet ook dat de kennis van vooral kwaliteitseisen bij de nieuwe generatie beperkt is. “In de opleidingen staat het ontwerpen voorop en lijkt de praktische toepassing van mindere betekenis. Dat leidt soms tot merkwaardige situaties, bijvoorbeeld een plein dat een paar jaar geleden is opgeleverd en dat nu al weer moet worden gerenoveerd omdat het niet functioneert. Zoiets mag eigenlijk niet gebeuren. Je werkt immers met geld dat door de burgers in goed vertrouwen is geschonken, dan kun je niet met een ontwerp komen dat niet functioneert.” In zijn kritiek kijkt Schemkes ook naar de gemeenten. “De technische, vaak oudere mensen hebben die vakkennis nog. Zij weten precies wat wel en niet kan. Maar die generatie verdwijnt. Daarnaast blijft, door gebrek aan kennis en tijd, een evaluatie van een ontwerp vanuit technisch oogpunt vaak uit. Jammer, want van die ervaringen kun je leren.” Ook als de gemeente bij een project kiest voor het voeren van alleen de regie is het volgens Schemkes belangrijk dat er voldoende vakkennis ‘in huis’ aanwezig is. “Je moet weten wat er speelt en wat wel

of niet kan. Ben je niet op de hoogte van regels en mogelijkheden, dan krijg je bij problemen een ping pong spel tussen ontwerper, constructeur, aannemer en leverancier. Zie er dan als opdrachtgever maar eens uit te komen wie verantwoordelijk is. Dat lukt niet als je geen verstand van zaken hebt.” Wanneer de gemeente de regierol neemt, ziet Schemkes nog een ander probleem, zeker als de uitvoering aan een grote bouwonderneming wordt overgedragen. “Dan is het extra moeilijk om zicht te houden op de afspraken die de bouwer met zijn onderaannemers en leveranciers maakt. Blijven bijvoorbeeld de kwaliteitseisen die de gemeente aan bestratingmaterialen stelt wel in tact, of wordt het een kwestie van ‘wie levert voor de laagste prijs’?” Gevoel Landschapsarchitect Coligner noemt bij bestratingmateriaal ook het ‘gevoel’ als een belangrijk aspect. “Materiaal, kwaliteit, vorm, en kleur zijn zaken die het uiteindelijke resultaat bepalen, maar ze beïnvloeden ook het gevoel en gedrag van de gebruiker. De omgevingspsychologie bestudeert daarvoor de interactie tussen omgevingsfactoren en menselijk gedrag. Martin Knol, docent tuin & landschap op AOC Terra, zegt hierover:”Stel je een mooi kerkgebouw voor, dat doet iets met je gevoel en je gedrag. Je

gaat bijvoorbeeld zachtjes praten, je toont respect voor wat je ziet en je komt tot rust. Zo werkt dat ook bij de inrichting van bijvoorbeeld een landschapspark, winkelgebied, plein of parkeergarage. De omgeving doet iets met je en de keuze van de bestrating is daar een bepalend element in. Wanneer je weet wat de wensen van de gebruikers zijn en je weet hoe een ontwerp en materialen op de gebruikers inwerken, dan kun je daar in je ontwerp rekening mee houden.” Volgorde in eisen Volgens Knol is het belangrijk dat er een vaste volgorde gehanteerd wordt bij het uitwerken van wensen en eisen ten aanzien van de inrichting van de openbare ruimte. “Eerst kijk je of een ontwerp (sociaal) veilig en schoon is. Als aan die basiseisen is voldaan, ga je kijken naar aspecten van de inrichting als kwaliteit, herkenbaarheid en gebruiksmogelijkheden. Is echter aan de genoemde basisbehoeften niet voldaan, dan is het eigenlijk geldverspilling om met de andere eisen verder te gaan.” Guido Wallagh, partner bij inbo, stelt eveneens dat de eisen die aan de inrichting gesteld worden met elkaar samenhangen en in een vaste volgorde van belangrijkheid aan de orde moeten komen. In het eindresultaat moet daarbij volgens hem een baBeheer bepaalt het eindresultaat

S t r a a t b e e l d juni 2009

lans zijn gevonden tussen esthetiek en functionaliteit. “De esthetische aanpak is in het verleden soms te ver doorgeslagen. Niet het gebruik maar de esthetisering van de openbare ruimte, met almaar exclusievere en exotischer materialen, leek in de beginjaren van deze eeuw te domineren. Als reactie daarop is daarna de functionele aanpak soms op het obsessieve af ingezet. Maar door het primaat te verleggen naar veiligheid en beheer staat de openbare ruimte nu vaak ver af van de samenleving.”

De bestrating is de basis voor de inrichting van de openbare ruimte

Mentale aanpak Noch de esthetische, noch de functionele aanpak zijn volgens Wallagh het antwoord. Het gevoel overheerst dat de openbare ruimte in de binnensteden en woonwijken van niemand meer is, zijn betekenis verliest en niet uitnodigt tot alledaags gebruik. Als missing link noemt hij een derde aanpak, de mentale aanpak. Onder de mentale aanpak verstaat hij het integreren van de geschiedenis van een plek in het ontwerp, het meenemen van zowel de beleving die gebruikers bij een plek hebben als de waarden die ze er aan geven en ontlenen. “De fysieke en mentale kenmerken van een plek bepalen de openbare ruimte en

Bestrating geeft onderscheid aan in het gebruik van de openbare ruimte

het gebruik ervan.” Als goed voorbeeld noemt Wallagh Roombeek in Enschede Een plek waar de samenleving en opdrachtgevers bereid waren de openbare ruimte, die zijn betekenis verloren leek te hebben, te heroveren. Het is ook een plek waar de bestrating zeker een belangrijke rol speelt in het ontwerp . “Het plaatsen van openbare ruimte in een doorgaand verhaal van verleden, heden en toekomst is in dit proces van herovering essentieel. Het gaat hierbij om het hooghouden van het verleden. Niet om het terughalen, herhalen of kopiëren ervan, maar om het verbinden van het verleden met de mensen en de stad, nu en in de toekomst.” Platform Tegenwoordig zie je ook dat bij pleinen en grote ontmoetingsplaatsen de gebruiker centraal komt te staan. “De kunst van het weglaten, ruimte bieden aan creativiteit en wisselende activiteiten,” zo stelt Colignon “is een ontwerptrend die de laatste jaren steeds meer in opkomst is. De gemeente moet zorgen voor de basis van veilig en schoon, de gebruiker vult in wat er zich allemaal afspeelt in de ruimte. Die basis bestaat voor een groot deel uit de bestrating. De keuze van bestratingmateriaal bepaalt dan ook voor een belangrijk deel het succes van de (her)inrichting.”

S t r a a t b e e l d juni 2009

Flow; Go with the flow... Italiaans, sierlijke ijk serie met natuurlijke uitstraling en eindeloze combinatiemogelijkheden.

Metropolis; Lichtend voorbeeld van een wereldse uitstraling.

Ultimo; Ontwerp: KVD, Amsterdam. 55 liter(!) en gecombineerde deur/binnenbak voor snel legen. Hooggeplaatste en toch uitnodigende inwerpopening.

Eenheid zonder te vervelen... Met de eigen gemaakte Triangel-serie van Falco (overkappingen, banken, afvalbak, aanleunbeugel, stoelen, verlichting) krijgt uw project samenhang, maar ook spannende variëteit. Iets unieks voor uw project? Falco ontwikkelt en produceert in eigen beheer en maakt het mogelijk andere ideeën te bespreken. Voor de ware TRIANGEL

Urban Delights by Falco.

MEER WETEN? VRAAG HET 276 PAGINA’S DIKKE FALCO GROTE BUITENBOEK AAN. BEL (0546) 55 44 44 OF KIJK OP WWW.FALCO.NL

Dordrecht start proef met dimmen op stroomwegen in nachtelijke uren

Evolo-2

De gemeente Dordrecht gaat samen met SCHREDER BV een pilotproject starten waarbij langs de Stadspolderring SON-T en CosmoPolis (wit licht) gedimd zullen worden met verschillende dimschakelingen. Volgens betrokkenen een primeur in Nederland. De gemeente Dordrecht verlicht de stroomwegen met hogedruknatrium en de ontwerpeisen zijn de verlichtingseisen conform de Nederlandse Praktijk Richtlijn (NPR13201). “Maar aangezien de NPR uitgaat van een etmaalintensiteit van het verkeer, is het verantwoord om in de minder drukke nachtelijke uren het verlichtingsniveau te dimmen tot onder het NPR niveau”, zo vindt Johan Jonker (beheerder Openbare verlichting van de gemeente Dordrecht). “Vaak worden de verlichtingsinstallaties boven de NPR Norm ontworpen als gevolg van de beperkte beschikbaarheid van de verschillende lampvermogens. Met de nieuwe generatie EVSA s en dimmers kunnen we de installaties veel beter af stemmen op de geëiste norm. We kunnen direct energie besparen door niet teveel te verlichten, en toch binnen de gestelde NPR Norm opereren”. De pilot vindt plaats op de doorgaande weg van de Stadspolderring. Het project wordt in twee gedeeltes

S t r a a t b e e l d juni 2009

geknipt. Één deel van de Stadspolderring zal uitgevoerd worden in wit licht 60 en 90w (CPO) en het andere deel in 70 en 100W (SON-T). Beide verlichtingsinstallaties zullen in de basis gedimd worden tot op NPR-niveau. Tussen 23:00 uur en 06.00 uur wordt er verder gedimd tot één NPR verlichtingsklasse lager. Onderdeel van de proef is verder om CosmoPolis lampen traploos te dimmen met een DynaDimmer. De gemeente Dordrecht heeft samen met Schréder besloten om deze lampen van CPO-TW 60W en CPO-TW 90W nauwkeurig te monitoren. Er worden van elk lamptype 10 lampen gemarkeerd met een referentie nummer, deze lampen zijn gestabiliseerd door eerst 100 uur in te branden. De lampen worden in de nieuwe EVOLO-2 armaturen geplaatst en na een jaar weer volledig doorgemeten in een Lichtlaboratorium. Hieruit ontstaat een duidelijk beeld van de lichtkwaliteit en de levensduurverwachting van deze combinatie. De gemeente Dordrecht wil na de proef kunnen bepalen of het maatschappelijk verantwoord is om de verlichtinginstallatie op stroomwegen in de nachtelijke uren te dimmen. Om zo uiteindelijk een bijdrage te

leveren aan energiebesparing en CO2 reductie. Daarnaast wil men bepalen of in de toekomst wit licht toegepast kan worden op stroomwegen. Tot slot zal uit de proef moet blijken of het bestaande beleid van de openbare verlichting binnen de gemeente Dordrecht moet worden aangepast. In augustus zijn 152 stuks oude armaturen door een nieuw Schréder armatuur type EVOLO-2, uitgewisseld. De bewoners langs de Stadspolderring zijn geïnformeerd en gevraagd om aan het einde van dit jaar mee te werken aan een enquête. De resultaten van de enquête worden in februari/maart 2010 verwacht.

Standnummer 2.027 Schréder bv Rhenen T: 0318-489230 www.schreder.nl

kabeloverspanning & lichtplanning

kh Lan

rst To

uwfa b ri e k e n

LCD BV plataan 36 5682 gm best the netherlands t f e i

+31 (0) 499 372 222 +31 (0) 499 372 444 lcd@lcdinfo.nl www.lcdinfo.nl

2070291 LCD_ad_185x131_ZW.indd 1

www.lcdinfo.nl 29-03-2007 15:44:47

Een breed assortiment kwaliteitsbomen uit eigen productie

Finbin Oval

Projectlevering van het totaal assortiment groenproducten waaronder: Eigen selecties Vormbomen en solitairs Tonbomen gekweekt in springring www.oeverton.nl Ton van den Oever Boomkwekerijen BV Rijksweg 13 • NL-5076 PB Haaren, NL Tel: +31 (0)411 - 621 771 • Fax: +31 (0)411 - 621 585 E-mail: info@oeverton.nl

www.pijnenburgimport.nl NEN.ISO. CERTIFICATION *9001/14001*

TONVANDENOEVER

Exclusief importeur van:

een vertrouwd bedrijf, een vertrouwd product

Het juiste speeltoestel kiezen wordt kinderspel Data Control Transponder Technology voor aantoonbaar beheer van openbare ruimte. Snelle communicatie en dataverzameling middels RFID-technology, handhelds en communicatie software. RFID-technology voor betrouwbare herkenning en verificatie van objecten in de openbare ruimte zoals speeltoestellen, bomen, kunstwerken, verkeersborden, lantaarnpalen etc. Handhelds geschikt voor veldwerk en mobiele registratie van inspecties en onderhoudsacties met 100 % aantoonbaarheid van elke actie in het veld. Automatische opbouw van logboeken en inspectierapporten, dankzij heldere en inzichtelijke software. Neem nu contact op en maak een afspraak voor een vrijblijvende demonstratie. Telefoon 053 - 536 27 67 buitenspelen@kuhlkamp.nl Kijk voor meer informatie op:

www.kuhlkampbuitenspelen.nl

Untitled-11 1

Randstad 22 – 129 tel: 036 523 61 25 1316 BW ALMERE web: www.dctt.com e-mail: info@dctt.com

24-03-2006 15:25:02

Elektrotechnische voorzieningen op Biologische Markt Zeeburg In de zomer van 2007 startte het Amsterdamse Stadsdeel Zeeburg in het voormalige Oostelijke Havengebied een nieuwe biologische markt. Na een proef van ruim een jaar bleek deze markt een schot in de roos. Voor het Stadsdeel redenen genoeg om deze nieuwe aanwinst een definitief karakter te geven. Sinds het voorjaar van 2009 is de markt officieel een vaste markt die elke woensdag te vinden is aan de C. van Eesterenlaan. Sindsdien komen bewoners van het Oostelijk

naderd om actief te helpen bij het ontwerp van de nieuwe elektrotechnische voorzieningen van de markt. Er is onder meer een inventarisatie gehouden van de huidige voorzieningen en de toekomstige wensen vanuit de markt. Dit heeft geleid tot een integraal ontwerp waarbij er ondergrondse PUTkasten zijn toegepast die rechtstreeks worden gevoed vanuit het openbaar net. Het gehele project is turnkey door PUTkast verzorgd waarbij nauw is samengewerkt met het Stadsdeel en de betrokken nutsbedrijven. Zo was er voor het gehele project één aanspreekpunt voor

alle technische voorzieningen. De PUTkasten zijn, met een uitgebreide instructie op locatie, succesvol in gebruik genomen. Ook wordt het onderhoud door PUTkast verzorgd. Standnummer 2.016 PUTkast BV Wormerveer T: 075 – 750 22 14 www.putkast.nl

Havengebied en daarbuiten naar de markt toe voor heerlijke biologische groenten, fruit, brood, kaas, delicatessen en andere producten. Zoals stadsdeelwethouder Jan Hoek het verwoordde: “De Biologische Markt is een aanwinst voor Zeeburg én voor Amsterdam. De markt voorziet in de groeiende behoefte van consumenten aan eerlijke, gezonde en duurzaam geteelde producten. Dit blijkt uit het toenemende aantal klanten. Ik ben blij dat deze bijzondere markt goed loopt en verder kan worden uitgebreid.” Tur nkey project PUTkast Door goede ervaringen op andere locaties in de stad is PUTkast be-

S t r a a t b e e l d juni 2009

Zandspringplank Dizzy groot succes op Bouwspeeltuin Op de bouwspeeltuin De Balije in De Meern – Utrecht spelen dagelijks veel kinderen. Ze vermaken zich niet alleen met alle losse bouwmaterialen maar ook met een achttal speeltoestellen van Nijha. Het terrein is overzichtelijk en goed afgeschermd van het verkeer. Een grindpad wordt door de allerkleinsten als fietspad gebruikt. De diverse picknicktafels zorgen ervoor dat de ouders en begeleiders makkelijk kunnen zitten. Op een heuvel is de

LENA in Venray In de gemeente Venray wordt in het kader van het project ‘Centrum op de Schop’ het centrum wordt meer ingericht als verblijfsruimte, met een open karakter maar toch een besloten, gezellige sfeer. In samenwerking met MTD Landschapsarchitecten heeft de gemeente voor haar afvalbakken de keuze laten vallen op de LENA afvalbakken van VCP Streetcare. De LENA is volledig van RVS met een bekleding van Jatoba hardhouten latten. De thermisch verzinkte binnenbak heeft een volume van 75 liter. De LENA staat op een enkele voet, waardoor er zich geen vuil onder de bak kan verzamelen en zeer eenvoudig is schoon te vegen. Voor Venray is een speciale versie

S t r a a t b e e l d juni 2009

ontwikkeld waarin het stadslogo is opgenomen, dat middels een etsprocedé in de zijkant van het frame is aangebracht.

standnummer 1.010 VCP Streetcare BV Zelhem T: 0314–621690 www.vcpstreetcare.nl

Zandspringplank Dizzy in het zand geplaatst. De kinderen krijgen op deze manier extra het gevoel dat ze extra hoog en ver kunnen springen. Veel kinderen oefenen dagelijks met de mooiste sprongen. Zandspringplank Dizzy is de winaar geweest van Pleisureworld Noviteiten Award.

i Nijha b.v. Lochem T: 0573- 288563 www.nijha.nl

Dát krijgt u er van...

wanneer u kiest voor ‘n totaalconcept Het totaalconcept van Van Ee uit Barneveld. Dat is vragen om een gerust gevoel. Omdat u weet dat uw gehele project in deskundige en vertrouwde handen is. Van Ee biedt immers álles op het gebied van speeltoestellen. Van ontwerp tot onderhoud en álles wat zich daar tussen bevindt. Kijk, dát ontzorgt! Benieuwd? Bel voor een afspraak.

Barneveld, T (0342) 751 950, www.vaneespeeltoestellen.nl

P L E Z I E R

I N

S P E L E N

Benkert Benkert

Sleufgoten D o o r d a c h t Sleufgoten; functie en design geïntegreerd in één oplossing met uitstraling. Vraag onze brochure aan en ontdek welke oplossingen ACO u kan bieden.

tel. 0314 36 82 80

www.aco.nl

standnr.

3.078

Benkert Nederland BV | Tel. 076 - 5 01 12 56 | www.benkert.info

eibe introduceert Climbo eibe levert specifiek voor de gemeentelijke markt met zijn zwaarwegende eisen qua vandalismebestendigheid, onder meer het zogeheten Ibondo systeem. Deze geheel uit eerlijk hout samengestelde speellandschappen kunnen naast het modulaire basisprogramma nu ook geleverd worden in de thema’s: Jungle, Western, Maritiem en het Heksenbos. Karakteristiek voor dit systeem zijn de ronde palen die niet kunnen splijten. De oorspronkelijke boomstam wordt kernvrij gemaakt doordat de stam in vier parten wordt gespleten, die vervolgens worden rond gemaakt. Niet alleen in de inrichting van de openbare ruimte, maar ook wanneer het aankomt op de aanschaf van speeltoestellen heeft elke gemeente zijn eigen specifieke wensen qua uitvoering. De eibe speellandschappen Ibondo laten onbeperkte mogelijkheden tot uitbouwen en combineren van segmenten toe. Voortbouwend op het succes van Ibondo qua kwaliteit en speelwaarde, introduceerde eibe eind vorig jaar het Fantallica

programma: qua design met de zelfde visie maar dan geheel in staal uitgevoerd. In september a.s. komt de nieuwe eibe speeltoestellen catalogus uit met daarin ondermeer deze nu sterk uitgebreide stalen speeltoestellencollectie.

Climbo De laatste jaren is er in de markt sprake van een groeiende belangstelling voor ‘speeltoestellen met een rijke speelwaarde die de kinderen in sprookjessfeer of een ander thematisch gegeven iets laten

Jungle

meemaken, ze meevoert in een voor de doelgroep begrijpelijke fantasiewereld’, zegt commercieel manager Hans Kokkeel, ‘Onze designafdeling is met die gegevens aan de slag gegaan en heeft het eveneens modulaire systeem Climbo het licht doen zien’. De opdrachtgever kan een keus maken uit de lijnen Natuur, Modern (bv voor nieuwbouwwijken) en Thema (voor kleine speelplekken en scholen). Delen uit dit Climbo programma worden getoond op de EAS te Amsterdam, die gehouden wordt van 30 september tot 2 oktober. Ook het eerste interactieve speeltoestel in het eibe programma wordt op de komende EAS naar voren gebracht. Het is een stalen klimrek in ‘spider’-model met zes poten.

Fantallica

Verlichting en geluid op de uiteinden van deze poten en bovenop de ‘kop’, dagen de samen spelende kinderen uit om de dingen te doen die het spel met deze spider aangeeft. Het toestel wordt niet technisch vanuit een centraal punt aangestuurd, elke poot heeft zijn eigen voeding. Als er om de een of andere reden een segment uitvalt zal de rest van het toestel normaal kunnen functioneren.

Standnummer 3.024

Spider

eibe Benelux B.V. Zoetermeer T: 079-3610010 W: www.eibe.nl

Opvallen in 30 kilometer zone Om haar 30 kilometerzones in het stationsgebied beter aan te duiden, heeft de gemeente Meppel gekozen voor een vrijhangende lijst in een markante beugel naar een ontwerp van de gemeente. Het geheel werd gerealiseerd door Delta Products in Zwolle. Het bord hangt in een ‘wissellijst’, waardoor de gemeente borden eenvoudig kan beheren en desgewenst omwisselen. Het geheel heeft ook nog een leuk ‘Nigt & Day’ effect omdat je als passant ‘s avonds een zwevend reflecterend 30 kilometer bord ziet en overdag het bord de aandacht krijgt door de zwarte markante beugel.

Standnummer 2.010 Delta Special Products Zwolle T: 038-4602700 W: www.deltacatalogus.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Met dimbare Stela led-straatverlichting bespaart gemeente Leiden 65% op energie De gemeente Leiden past sinds enige tijd in Nederland dimbare led-straatverlichting toe. Door een Dynadimmer toe te passen op de energiezuinige LED-armatuur Stela van Indal verbruikt Leiden hierdoor 65% minder energie op openbare verlichting zonder dat de kwaliteit van de verlichting in het geding komt. Ook de CO2-uitstoot is 65% lager. Met deze maatregel onderstreept Leiden het belang dat het hecht aan duurzaamheid. Leiden is één van de Koplopergemeenten. Koplopers willen de openbare verlichting energiezuiniger maken en een inspirerend voorbeeld zijn voor omliggende gemeenten. In ruim een kwart van de openbare verlichting in Leiden brandt een 36 Watt fluorescentie lamp met wit licht, een in Nederlandse woonwijken veel gebruikte lamp die volgens de huidige maatstaven redelijk zuinig is. Meer energiebesparing zou gerealiseerd kunnen worden door toepassing van deze lamp in combinatie met een Dynadimmer. Gert van Tol, beheerder openbare verlichting Leiden: “Maar we wilden meer in Leiden. En een nog grotere

S t r a a t b e e l d juni 2009

besparing is alleen realiseerbaar door toepassing van led-technologie in combinatie met een Dynadimmer. En dat hebben we hier als eerste gemeente in Nederland voor elkaar gekregen. Een primeur!“ Samenwerking De gemeente Leiden heeft haar vaste partner voor het inrichten van de openbare ruimte Liandyn opdracht gegeven om middels een haalbaarheidsonderzoek te beoordelen welk Led-armatuur de meeste energiebesparing oplevert. De Stela van Indal kwam als beste uit de bus. In samenwerking met Indal is de Stela getest met een Dynadimmer om de ambitieuze doelstellingen van de gemeente te realiseren. Want ook Indal en Liandyn hebben duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staan. Als gevolg hiervan zijn er

De dimbare Stela in de Uhlenbeckkade in Leiden.

5 augustus jl. 10 Stela’s geplaatst van het type Square met 14 LED’s aan de Uhlenbeck-kade, die met behulp van een Dynadimmer worden gedimd volgens een vast gekozen dimscenario. Wethouder Verkeer en Milieu van Leiden, de heer mr. J.P.R.M. Steegh, was uitgenodigd om de eerste Stela te installeren Techniek De Stela gebruikt bij vol vermogen 21 Watt. Dit is ter vervanging van de oude armaturen (aan de Uhlenbeckkade met een 36 Watt compact fluorescentie lamp met een energieverbruik van 37 Watt). Energiebesparing: 40%. De Stela levert echter meer licht dan nodig is volgens de huidige richtlijnen. Vandaar dat het vermogen van de Stela met een Dynadimmer standaard wordt teruggebracht naar 90% licht. Deze hoeveelheid is ruim voldoende voor in de spitsuren. Dit levert standaard al een extra besparing op. Na de spits, als het verkeer minder druk is en er minder licht nodig is om de veiligheid te waarborgen, wordt het verlichtingsniveau teruggebracht naar 60%. ’s Nachts, wanneer het nog minder druk is naar 45%. In de ochtend vindt een trapsgewijze opschakeling plaats naar 60% en in de ochtendspits naar 90% licht. Het op en neer regelen van de verlichting verloopt in kleine stappen, waardoor het nauwelijks waarneembaar is voor het menselijk oog. Dit dimscenario is één van de acht door Indal standaard voorgeprogrammeerde dim-tijd schakelscenario’s, voortkomend uit de meest gangbare praktijksituaties. Bijkomend voordeel voor de gemeente Leiden is dat het toegepaste dimscenario door Indal wordt geregistreerd in een centrale database. Zodoende kan altijd de uitvoering worden achterhaald bij (incidentele) vervanging of uitbreiding.

Voorgeprogrammeerde dimtijd schakelscenario’s De standaard Indal voorgeprogrammeerde dim-tijd schakelscenario’s zijn als volgt samengesteld; licht keuze uit 4 scenario’s (1, 2, 3 en 4) en twee vermogens instellingen (A met aanvangswaarde 100%, B met aanvangswaarde 90% licht). Dit geeft onderstaande mogelijkheden; 1A/ 1B:

2A/ 2B:

Vanaf inschakelen tot middernacht 100%/ 90% Vanaf middernacht tot 6 uur in de ochtend 50% / 45% Vanaf 6 uur in de ochtend tot uitschakelen 100% / 90% 3A/ 3B: Vanaf inschakelen tot 10 uur in de avond 100% / 90% Vanaf 10 uur in de avond tot middernacht 70% / 60% Vanaf middernacht tot 5 uur in de ochtend 50% / 45% Vanaf 5 uur in de ochtend tot 6 uur in de ochtend 70% / 60% Vanaf 6 uur in de ochtend tot uitschakelen 100% / 90% 4A/ 4B: Vanaf inschakelen tot 8 uur in de avond 100% / 90% Vanaf 8 uur in de avond tot middernacht 70% / 60% Vanaf middernacht tot 5 uur in de

Uhlenbeck-kade In de oude situatie werd aan de Uhlenbeck-kade in Leiden 149 kWh per jaar per lichtpunt verbruikt. Dit is zo’n 68.5 kg CO2. In de nieuwe situatie wordt dit 52 kWh energie per jaar, per lichtpunt en 24 kg CO2. Een energiebesparing van 65% en wat CO2-uitstoot betreft, een vermindering die ongeveer overeenkomt met de CO2-opname en groei van een volwassen boom per lichtpunt gedurende een jaar.

een energiebesparing kunnen opleveren die -zeker in combinatie met dimmen- kan oplopen tot wel 65%, waarbij de lichtkwaliteit behouden blijft”, aldus een woordvoerder van Indal. Standnummer 2.020 Indal Capelle a/d IJssel T: 010 - 264 01 64 W: www.indal.nl

Foto: Winand Stut

Vanaf inschakelen tot middernacht 100% / 90% Vanaf middernacht tot 6 uur in de ochtend 70% / 60% Vanaf 6 uur in de ochtend tot uitschakelen 100% / 90%

ochtend 50% / 45% Vanaf 5 uur in de ochtend tot half zeven 70% / 60% Vanaf half zeven tot uitschakelen 100% / 90%

Volwaardig alter natief In Stela past Indal de door haar ontwikkelde COO-LED technologie toe. Op basis van dit koelingprincipe, in combinatie met een laag bedreven stroomsterkte, hebben zowel LED als driver naar verwachting een levensduur van 20 tot 25 jaar (of 100.000 branduren). Dit komt overeen met de normale service levensduur van de armatuur in een openbare verlichtingsinstallatie. Met betrekking tot onderhoud bespaart deze 2 tot 4 lampvervangingen met de daaraan verbonden kosten van zowel lamp als fysieke arbeid. Ook op het gebied van reinigen van de armatuur is er een mogelijk voordeel te behalen. Omdat de lamp niet vervangen hoeft te worden kan reiniging in principe eenvoudig vanaf de grond met een drukreiniger en lange lans geschieden. Deze reiniging zou men kunnen laten samenvallen met andere werkzaamheden welke, bijvoorbeeld aan de mast, dienen te gebeuren. Een interval van bijvoorbeeld 6 jaar is hierbij goed denkbaar. “De Stela heeft zich in rap tempo ontwikkeld tot een volwaardig alternatief voor een groot deel van de bestaande lichtbronnen. Onafhankelijk onderzoek toont aan dat de High-Power LED’s in Stela duurzaamheid bevorderen, lang meegaan, en Wethouder Verkeer en Milieu van Leiden, de heer mr. J.P.R.M. Steegh, was uitgenodigd om de eerste Stela te installeren.

S t r a a t b e e l d juni 2009

GreenMax, bescherming van groen en infra Greenmax levert duurzame en innovatieve producten om groen en infrastructuur te beschermen. Een van de recente inoovaties betreft het wortel – en wateropvangsysteem Silva Cell. Bescherming van de infrastructuur De werings- en geleidingsmaterialen van GreenMax vormen een bewezen oplossing om problemen met boomwortels tegen te gaan. Enkele bekende namen uit het assortiment zijn DeepRoot Boomwortelgeleiding, RootBlock HDPE Wortelscherm en RootCommander Non-Woven Worteldoek. De producten kennen de hoogste kwaliteit, worden geleverd met een lange garantie en zijn gemaakt van het schoonst mogelijke kunststof . Volgens de leverancier ‘veel zuiverder dan het vervuilende PVC’. De gebruikte materialen zijn volledig recyclebaar en kunnen ook bij GreenMax ter recycling worden ingeleverd. Op de Dag van de Openbare Ruimte presenteert het bedrijf ondermeer

DeepRoot bij Fietspad

Greenmax

ook de Silva Cell. Dit wortel- en wateropvangsysteem is de perfecte

oplossing om een ‘buitengebied’ midden in de bestrating te creëren. De Silva Cell geeft boomwortels voldoende ruimte waardoor stadsbomen makkelijk ouder dan 100 jaar kunnen worden. Ondersteuning van het groen GreenMax heeft ook verschillende producten om de plantplaats bovengronds te beschermen en te verbeteren. Nieuwe producten zijn de TreeProtect Stambeschermer (om maaischade te voorkomen) en de AquaMax Gietrand (eenvoudige bewatering rondom de stamvoet).

Standnummer 2.038 Greenmax Heeswijk-Dinther (N-Br.) T: 0413-294447 W: www.greenmax.eu

S t r a a t b e e l d juni 2009

Waarom wachten tot 2010 met duurzaam inkopen?

www.groundlevel.nl

T +31 (0)313 - 843 743 • F +31(0)84 - 739 65 81 • E info@groundlevel.nl

Een ‘oude bekende’ kan nog beter

Capitole Prestige • Versterkte romp en deur • Binnenbak volledig toegankelijk • Verstevigde binnenbak • Ergonomisch geplaatst slot • Solide sluiting door dubbele slothaken • Alle accessoires achteraf monteerbaar • Past in bestaande staander

Koninklijke Bammens bv Straatweg 7 3604 BA Maarssen T (0346) 59 24 11 F (0346) 56 11 74 E info@bammens.nl I www.bammens.nl

Buitenverlichting ĂŠn straatmeubilair Te midden van naoorlogse bebouwing in de Brouwerstraat in Gorinchem zijn door aannemersbedrijf Kroeze drie exclusieve Falco-producten gebruikt: de FalcoMetro buitenbank, FalcoGranite bankelementen in kubusvorm en vier Specchio lantaarnpalen uit de serie Monet. Woningbouwvereniging Poort 6 in Gorinchem vroeg een ontwerp dat aansloot bij de strak bebouwde woonomgeving. Met het straatmeubilair van Falco BV uit Vriezenveen is dat goed gelukt. In totaal zijn er 10 banken geplaatst. Het ontwerp is heel strak en vooral ook robuust. De bank is opgebouwd met zware, massieve balken die gelijktijdig het zitgedeelte vormen. Deze banken waren een primeur en de FalcoMetro is sinds kort als standaardproduct opgenomen in de catalogus. Falco gebruikt voor de eigen productie van het straatmeubilair uitsluitend FSCgecertificeerd hout. De FalcoMetro buitenbank is eigen fabricaat. De

S t r a a t b e e l d juni 2009

granieten bankelementen en de buitenverlichting worden in Nederland exclusief door Falco geleverd. Niet alleen de banken zijn beeldbepalend voor de herinrichting van de Brouwerstraat. Ook de FalcoGranite zitelementen en de stemmige buitenverlichting dragen daar aan bij. De 23 granieten kubussen waren zo zwaar dat er bij de plaatsing een

telescoopkraan aan te pas moest komen. De zwarte, gestileerde Monet buitenverlichting maakt het ensemble compleet.

i Falco Vriezenveen T: 0546-554435 W: www.falco.nl

Het juiste speeltoestel kiezen wordt kinderspel Kühlkamp Buitenspelen is de nieuwe naam voor Giochipark Nederland. Het bedrijf levert straatmeubilair en speeltoestellen voor de inrichting van speelplaatsen. Ook nieuw is de website van Kühlkamp Buitenspelen waar ondermeer een productzoeker is opgenomen, waarmee de leverancier het selecteren van het juiste speeltoestel een stuk eenvoudiger wil maken Met de productzoeker kan ondermeer een eigen catalogus samengesteld worden door op de website de wensen en mogelijkheden aan te geven met behulp van een aantal selectiecriteria zoals leeftijd, speelfuncties en de beschikbare ruimte. Op basis daarvan wordt een beperkte selectie van speeltoestellen of straatmeubilair getoond die, als het goed is, precies past bij de situatie van de gebruiker. Deze gepersonaliseerde catalogus wordt door Kühlkamp als PDF per mail of post toegestuurd, desgewenst met de bijbehorende offerte. Sterke bank Naast de collectie aan professionele speeltoestellen uit hout, metaal

of kunststof, richt Kühlkamp Buitenspelen ook openbare ruimtes in met straatmeubilair. Op de Dag van de Openbare Ruimte kan de bezoeker bij Kühlkamp Buitenspelen plaatsnemen op twee voorbeelden uit de collectie van het Giochipark meubilair. De collectie houdt nadrukkelijk rekening met het gegeven dat er tegenwoordig veel aandacht besteed aan het design van straatmeubilair. De vormgeving van de diverse onderdelen wordt onderling op elkaar afgestemd en moet passen in de ruimte waar het meubilair geplaatst gaat worden. Het meubilair wordt uit duurzaam materiaal gemaakt en moet tegen een stootje kunnen. Een andere eis is dat er weinig onderhoud nodig is. Om het geheel te completeren kan het afval in de bijpassende afvalbak geworpen worden. Veilige vloer Als “vloerbedekking” wordt tijdens de beurs gebruik gemaakt van EUROFLEX® veiligheidstegels. De valdempende eigenschappen van deze tegels bieden een optimale combinatie van veiligheid en duurzaamheid. Deze weersbestendige tegels zijn voor meer dan 90% uit

S t r a a t b e e l d juni 2009

gerecycled materiaal gemaakt en kunnen ook na jarenlang gebruik weer gerecycled worden. Door het gebruik van verbindingsbuisjes is het alleen nodig de randen te verlijmen. Naast effen kleuren zijn ook cijfer- en lettertegels leverbaar, leuk om een naam in te verwerken of voor een hinkelbaan.

Standnummer 2.201 Kuhlkamp Buitenspelen Losser T: 053-5362767 www.kuhlkamp.nl

Come Back, klaar voor een duurzame toekomst VelopA-Citystyle introduceert de Come Back, de eerste buitenbank die geheel voldoet aan het Cradle to Cradle (C2C) concept. Materialen van de Come Back worden aan het eind van hun levensloop zonder kwaliteitsverlies hergebruikt in een oneindige kringloop, om de schade aan het milieu te minimaliseren. VelopA-Citystyle biedt u nu de mogelijkheid om ook een buitenbank duurzaam in te kopen! BASIC

Benieuwd hoe de Come Back er in het hedendaagse straatbeeld uit ziet? Bekijk de introductiefilm op www.velopa.com/comeback

Buitenstijl Goes compleet met bewegwijzering In het centrum van Goes wijzen sinds kort wijnrode borden voetgangers en toeristen de weg. De bewegwijzering is ontworpen door ontwerpbureau ipv Delft, dat eerder al tekende voor de verlichting, afvalbakken en het straatmeubilair in de historische binnenstad. In opdracht van de gemeente Goes verzorgde ipv Delft niet alleen het ontwerp, maar inventariseerde het bureau ook welke bestemmingen op de borden vermeld moesten worden. Daarnaast dacht de ontwerper mee over de plaatsing en de manier van verwijzen. Waren er bijvoorbeeld pijlen of iconen nodig? Verder is de wijnrode kleur van de borden afgestemd op de rode bakstenen gevels in het centrum en de bestrating, die deels uit rode klinkers bestaat. De borden, die geproduceerd zijn door Holland ReliĂŤf, zijn veelal gemonteerd op antracietkleurige palen. Het is echter ook mogelijk de borden op bestaande lichtmasten te bevestigen.

coating die vrij grof van structuur is, waardoor stickers niet goed blijven hangen. Maar ook de afwezigheid van het bekende luikje onderaan de mast dat toegang verschaft tot de zekering is een bewuste keuze om vandalisme te voorkomen. De twaalf meter hoge lichtmasten op de markt zijn zonder twijfel de meest opvallende componenten van de buitenstijl. Alle vier staan ze op vierkante betonnen sokkels van enkele meters breed, die op meerdere plaatsen zijn voorzien van houten zittingen. Sommige banken liggen half verzonken in het beton, andere er bovenop. Net als de lattenbanken, lichtmasten, afvalbakken en bewegwijzering, combineert het ontwerp van de karakteristieke hoge masten een stoere uitstraling met doordachte detaillering en optimaal gebruiksgemak. Standnummer 2.007 ipv Delft Ivo Mulders T: 015-7502573 www.buitenstijl.nl

In de andere inrichtingselementen van de speciaal voor Goes ontworpen buitenstijl is de kleur antraciet ook veelvuldig aanwezig. Zowel de banken, afvalbakken en anti-parkeerpalen als de lichtmasten zijn gemaakt van antracietkleurig gecoat gietaluminium, soms gecombineerd met roodbruin Sapupirahout. Naast het materiaalgebruik, is ook de vloeiende, afgeronde vorm een verbindend element in de buitenstijl. Bij al het meubilair was vandalismebestendigheid bovendien een belangrijk aandachtspunt tijdens de ontwerpfase. Zo is de houten zitting van de bank eenvoudig uitneembaar en te vervangen, en is de afvalbak volledig afsluitbaar en dus vuurwerkveilig. Verder hebben de vier grote lichtmasten op de Grote Markt een

S t r a a t b e e l d juni 2009

Bomen planten: doe ’t vooral goed en niet gek “Onze medewerkers krijgen regelmatig de vraag voorgelegd van opdrachtgevers welke bomen ze nog wel kunnen planten”, aldus Wim Van der Ven van Ton van den Oever Boomkwekerijen in Haaren. “En er zijn inderdaad zwakke broeders onder het bomenbestand. Belangrijker is het echter om te focussen op de soorten die het juist wel uitstekend doen. Die zijn er volop.” In de reguliere contacten die Ton van den Oever Boomkwekerijen onderhoudt met afnemers in het stedelijk en landschappelijk groen passeren allerlei ziektes de revue die sommige, zeer bekende boomsoorten bedreigen. “Regelmatig blijkt het in die gesprekken te gaan om enkele bomen die ziek zijn of er in ieder geval niet florissant uitzien”, zegt senior account manager Wim van der Ven. Daarmee is volgens hem niet gezegd dat in zo’n geval vrijwel alle vertegenwoordigers van die soort het in een gemeente moeilijk hebben. Los daarvan adviseert hij nooit te grote hoeveelheden van één soort, variëteit of kloon aan te planten. Er is in zijn ogen geen enkele reden om in de stedelijke omgeving weg te gaan van begrippen als biodiversiteit. Met

meer variatie is elk bomenbestand gebaat, is zijn stellige overtuiging. Objectieve adviezen “Analyseer verder welke soort op de betreffende plek het beste past”, raadt hij aan. Elke gerenommeerde laanboomkweker denkt hierin volgens Van der Ven graag mee. “Een open deur is in dit geval wellicht dat het belangrijk is om van een vitale, goed gekweekte boom uit te gaan. Bomen gaan immers decennia of zelfs eeuwen mee. Het zou onverstandig zijn om gelijk al bij de start concessies te doen op het gebied van de kwaliteit en de vitaliteit”, zegt hij nadrukkelijk. “Net zoals adviezen vooraf objectief zijn, geldt dit ook voor de begeleiding tijdens het planten. Ook hier dringen wij aan op een goede voorbereiding van de standplaats. Een goed begin kunnen we de boom immers maar één keer meegeven.” Te veel van het goede Terugkomend op het punt van de variatie in het bomenbestand, constateert Van der Ven dat de echte bomenenthousiastelingen

in sommige gemeenten ook te ver kunnen gaan. Soms zijn die volgens hem geneigd om het sortiment van Toch eiken planten Veel jonge eiken die dit voorjaar zijn geplant, hebben het niet gehaald. Net zoals in voorgaande jaren overigens. Jammer, vooral wanneer de eik daardoor in een slecht daglicht komt te staan. De grote uitval is – zo ervaart men keer op keer bij Ton van den Oever Boomkwekerijen – vooral te wijten aan het té laat planten. Het advies luidt hier om eiken zoveel mogelijk in het najaar te planten. Staan de jonge eiken bovendien in een speciale container, zoals de springring dan kunnen ze nog eerder in het najaar worden geplant. Verder adviseert het bedrijf om vooral niet te zware eiken aan te planten; maximaal 20/25 tot hooguit 30 cm. Er zijn maar weinig voorbeelden van succes bij de aanplant van dikkere maten eiken. “Dun de kroon uit en snoei desnoods takken terug”, geeft deze grote Haarense laanboomkwekerij aan haar klanten mee.

Parrotie persica 'Vanessa'

S t r a a t b e e l d juni 2009

Betula ermanni 'Holland'

Niet-alledaagse bomen met kwaliteiten – Liquidambar styraciflua, bijvoorbeeld ‘Worplesdon’ en ‘Paarl’. – Platanus, bijvoorbeeld Platanus orientalis ‘Digitata’ of Platanus hispanica ‘Tremonia’ – Zelkova serrata ‘Flekova’ – Acer campestre in soorten – Berken in soorten zoals Betula albosinensis ‘Fascination en Betula ermanii ‘Holland’ – Cornus mas ‘Golden Glorie’ – Fraxinus americana, bijvoorbeeld de cultivars ‘Skyline’ en ‘Autumn Applause’ – Fraxinus ornus ‘Louisa Lady’ – Gleditsia triacanthos ‘Skyline’ – Liriondendron (als mogelijk alternatief voor de veelvuldig toegepaste platanen) – Magnolia in soorten waaronder ‘Spectrum’ en Magnolia salicifolia ‘Louisa Féte’ – Parrotia persia ‘Vanessa’ – Prunus ‘Umineko’, Prunus ‘Pandora ’ en Prunus sargenti ‘Rancho’ – Pyrus calleryana ‘Capital’ – Tilia platypllos ’Örebrö’; een smalgroeiende linde.

Betula albosinensis 'Fascination'

de hele wereld binnen de gemeentegrenzen aan te planten. “In die benadering zit óók een zekere eenzijdigheid. Een dergelijke aanpak leidt vaak tot mislukkingen”, voert hij aan, met daarbij de opmerking dat het de belastingbetaler is die daar uiteindelijk voor opdraait. “Over experimenten met boomstruiken als laan-en straatboom zijn wij evenmin enthousiast”, vervolgt hij. Met hun meestal drie stammen vormen zij volgens hem in een parkachtige omgeving wel een waardevolle aanvulling op de beplanting. Ook in de bredere groenstrook kunnen ze in zijn ogen beeldbepalend zijn. “Echter als straat- of laanboom hangen ze al gauw te ver over, waardoor ze het verkeer hinderen. Bovendien be-

reiken deze boomstruiken zelden of nooit de levensduur van een normale boom”, waarschuwt hij. Blijft de vraag over welke bomen dan wel in aanmerking komen. Dat zijn er vele. In het lijstje dat Van der Ven heeft opgesteld, heeft hij soorten en variëteiten opgenomen die zich links en rechts in het openbare groen wel volledig hebben bewezen, maar daar nog geen alledaagse verschijning zijn.

Standnummer 1.041 Ton van den Oever Boomkwekerijen Haaren T: 0411-621771 www.oeverton.nl

Acer campestre 'Elsrijk'

S t r a a t b e e l d juni 2009

Apeldoorn verbetert buitenhygiëne Op de Paslaan in Apeldoorn is op een lastige locatie recentelijk een verzinkbare Urilift Single geplaatst die overdag uit het zicht verdwijnt door te verzinken in de bodem. “Het bijzondere van dit model is dat we nauwelijks de diepte ingaan . Dat was een belangrijk argument om over te gaan tot plaatsing”, aldus Marco Schimmel, directeur van Urilift. Verder benadrukt Schimmel nogmaals dat het er niet alleen om gaat om oplossingen te bieden voor de nachteconomie, ofwel het creëren van een plasplek. De voorziening mag overdag geen obstakel zijn en moet dus naadloos ingepast kunnen worden in de omgeving. Zodat omwonenden en aangrenzende winkeliers er geen last van hebben.

Beleid gericht op ‘buitenhygiene ® ’ Urilift BV biedt oplossingen waar openbaar sanitair gewenst of absoluut noodzakelijk is. De producten bieden dagrecreanten, winkelend publiek en horecabezoekers comfortabele oplossingen. “We zorgen ervoor dat er hygiënische oplossingen worden geboden daar waar mogelijk. Onderhoudskosten worden beheersbaar en schade aan gebouwen wordt in een aantal situaties voorkomen. Voldoende openbaar sanitair moet integraal onderdeel worden van het bestuursbeleid. Dat past in een moderne maatschappij waar comfort en milieuverantwoorde

S t r a a t b e e l d juni 2009

maatregelen hand in hand moeten gaan. Wij hebben daar het begrip ‘buitenhygiëne®’ voor ontwikkeld.” Bekend met de praktijk Urilift BV levert hoogwaardige en

praktische oplossingen voor openbaar sanitair. Met zorg voor maximale buitenhygiëne© en de wens om bij te dragen aan maatschappelijk verantwoord en duurzaam. Het bedrijf steunt op ruime praktijkervaring en technische kennis. “We weten aan welke eisen een plaatsingsplek moet voldoen en we kennen de beste oplossingen in binnen- en buitenland. We staan bovendien tijdens de volledige levensduur van alle openbare sanitaire voorziening klaar met service, onderhoud, verplaatsing en herplaatsing. Dat gebeurt 24 uur per dag en 7 dagen per week. Standnummer 1.006 Urilift Bv Apeldoorn T: 055 – 576 30 33 www.urilift.nl

Ontwerp en realisatie van alle soorten speelruimte

boomroosters

Speelplan BV * Randstad 22 - 129 * 1316 BW Almere * Tel: 036 523 61 27 * info@speelplan.nl * www.speelplan.nl

Het plan voor beter spelen

project: Droste-terrein Haarlem ontwerp maaiveld: Bureau Alle Hosper model: Ebro www.ANAE.nu

Advies, onderzoek en ondersteuning in speelruimtebeleid en –beheerplannen

Veiligheidsinspecties, inventarisaties, en beoordelingen van speeltoestellen en speelomgevingen

Untitled-1 1

10-08-2006 13:00:36

Nieuwe bank uit componenten standaard model “Standaardbanken in ons programma kunnen in een verrassend aantal varianten in elkaar worden gezet. Door de verschillende elementen waaruit elk type bank is samengesteld, op een andere manier met elkaar te combineren ontstaat een bank die anders is dan het oorspronkelijke standaard model”, legt Patrick Grijsen van Grijsen park- & straatdesign uit.

Op die wijze kan flexibel worden tegemoet gekomen aan de verlangens van de opdrachtgever ‘die in de gemeentelijke openbare ruimte graag straatmeubilair plaatst met een eigen goed herkenbare vormgeving. De diverse onderdelen van elk type bank uit ons assortiment zijn immers reeds getekend en geproduceerd. Door met wat fantasie met de maten te schuiven kan zodoende een bank geassembleerd worden met dat gewenste andere uiterlijk.’ De mogelijkheden om in samenwerking met de producent tot de ontwikkeling van zo’n ‘eigen’ bank te komen, zijn legio. Evenals de ideeën die bij de opdrachtgever leven om de banken vorm te geven die op een specifieke plek in de gemeentelijke openbare ruimte zullen worden geplaatst: een breedte afwijkend van de standaard breedte, met leuningen, zonder leuningen, met een rugleuning op een andere plaats, meer of juist minder ruimte tussen de belatting van zitting en rugleuning, het aaneenkoppelen van banken tot elke gewenste lengte of juist in het rond zoals bij een boombank, een zitbank gecombineerd met een plantenbak etc.

duurder hoeft te zijn dan het oorspronkelijke standaard model. “Om dezelfde prijs te houden, dienen de gewenste wijzigingen in de constructie van de bank natuurlijk wel binnen bepaalde grenzen te worden doorgevoerd”, aldus Grijsen, “maar ook als de opdrachtgever zijn keus laat vallen op verdergaande wijzigingen, bijvoorbeeld door meer elementen aan de constructie toe te voegen, zal de toeslag op de standaardprijs acceptabel zijn.” Door de standaard componenten van bijvoorbeeld de banken Plane, Tail en Cubic uit het Grijsen programma creatief te combineren, ontstaan originele ‘eigen’ ontwerpen. Ook de geheel van staal gemaakte bank Wenters met zijn fraai gebogen vormgeving kan aan de specifieke eisen van de opdrachtgever worden aangepast. Bijvoorbeeld uitgevoerd met of zonder leuning of door de radius van

het model aan te passen aan de plek in de gemeente waar de zitgelegenheid geplaatst gaat worden. “We willen als leverancier van zitbanken er graag vanaf het begin van het project bij zijn”, stelt Grijsen, “Voor

een goede en afgeronde plaatsing van een bank willen we graag weten welke verharding er ter plaatse komt te liggen, waar de lijngoten voor de afwatering zijn gepland e.d. Als de definitieve vormgeving van de bank in overleg met de opdrachtgever

Geen meerkosten Interessant is dat een dergelijke nieuw samengestelde bank niet vastligt, bieden we de mogelijkheid om een digitale presentatie te verzorgen, die een beeld geeft hoe de nieuwe bank in de omgeving waar hij komt te staan er uit gaat zien”.

i Grijsen park & straatmeubilair Winterswijk T: 0543 516 950 www.grijsen.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Onder dak in stijl... uitdagend voor jongeren, beschuttend voor rokers, ideaal voor info/servicepunten, abriâ&#x20AC;&#x2122;s en andere toepassingen

ICON OUTDOOR GAMING De nieuwe generatie buitenspelen!

Inter Design bv INTER DESIGN 32 Postbus 217 6920 AE AA Duiven 6800 Arnhem Tel. 026 311 73 04 Fax 026 311 67 81 Email: straatmeubilair@inter-design.nl www.inter-design.nl

ICON combineert alles wat kinderen leuk vinden aan games met de voordelen van vrij buitenspelen. De verschillende ICONgames stimuleren lichamelijke inspanning en het strategisch denken van spelende kinderen, maar dan high-tech. Harder lopen, sneller klimmen, verder springen of slimmer spelen voor een hogere score ĂŠn een betere conditie! ICON is vrij toegankelijk en geschikt voor kinderspel zonder toezicht of hulpmiddelen. Alleen, in koppels of in teams.

Meer weten over de introductie en ervaringen met ICON outdoor gaming? Kijk op www.icon.KOMPAN.com

Kompan BV | Schimminck 13 | 5301 KR Zaltbommel T: 0418 - 681468 | F: 0418 - 681499 | E: kompan.nl@kompan.com

KOMPAN0225_Adv.Straatbeeld ICON 90x267_DEF.indd 1

27-08-09 16:47

Banken voor woonen zorgcentrum Woon- en zorgcentrum De Nieuwpoort in Alkmaar heeft samen met een bureau voor tuinen landschap gekozen voor banken van Erlau, model Intersit met Pagholz. Doorslaggevende factoren in de beslissing zijn de kwaliteit en het design van de bank. Het model is leverbaar met en zonder rugleuning en met en zonder armleuningen. De voordelen van Pagholz ten opzichte van gewoon hout maakt de bank uniek: een mooie houten uitstraling, hygiënisch en porievrij, er trekt geen vocht in en is milieuvriendelijk. Bovendien is de bank ook leverbaar in raster. Bijzonder bij de uitvoering in raster is de coating van 350µ. De coating van 350µ garandeert een lange levensduur en geeft de kleur een duurzame en intensieve glans. De coating zorgt ook voor een goede warmte en koude isolering. Standnummer 2.091 Pijnenburg Import en Agenturen Tilburg T: 013-5360060 www.pijnenburgimport.nl

Tijdelijke fietsrekken Wildparkeren van fietsen geeft veel overlast. Zwerffietsen vormen een struikelblok en ontsieren het straatbeeld. Zeker in onze dynamische buitenruimte komen tijdelijke fietsrekken dus altijd van pas. Gemeentehuur heeft grote aantallen fietsrekken voor tijdelijk gebruik op voorraad en verzorgt desgewenst ook het transport en de plaatsing.

i www.gemeentehuur.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Speeltuin heropend met Dolle Draaier In Middelburg is recent de nieuwe speeltuin aan de Baarsjesstraat heropend. Met enthousiaste kinderen die niet konden wachten om de speeltuin na de heropening in gebruik te nemen. Met een grondige renovatie en nieuwe speeltoestellen wordt de speeltuin weer in oude glorie hersteld. Aannemersbedrijf Geldof koos ondermeer de Dolle Draaier uit voor de nieuwe speeltuin. De Dolle Draaier komt uit een serie speeltoestellen die Traditie met een Knipoog heten. Dit zijn traditionele speeltoestellen maar dan met een twist. Zoals schommels, een wipwap en carrousels, maar dan net iets anders. De Dolle Draaier is bijvoorbeeld een wipwap, die ook nog eens uit zichzelf rond draait met grappige sinusvormige bewegingen. Kinderen ervaren het als wiegen en vrij ronddraaien. Door de ingebouwde mechaniek bovenaan de Dolle Draaier wordt de snelheid beperkt en voldoet het aan de veiligheidseisen. De leeftijdsindicatie voor dit speeltoestel is 6 tot 12 jaar.

Voor dit speeltoestel is het nodig veiligheidsbestrating aan te leggen in het gebruiksgebied. Falco biedt hiervoor rubber tegels en valdempend kunstgras.

i Falco Vriezenveen T: 0546-554435 W: www.falco.nl

Dubbele Canapé van 12 meter Op de Promenade in Heerlen heeft Erdi twee dubbele Canapé banken

S t r a a t b e e l d juni 2009

van 12 meter lang geleverd. Om deze lengte te bereiken waren meerdere bankdelen nodig. De bankdelen zijn niet zomaar aan elkaar gekoppeld, maar de dertien houten delen per Canapé verspringen zodanig van elkaar dat er op het oog één geheel bestaat. Technisch gezien bestaat de bank eigenlijk uit een stuk. Door de constructie is de kans nagenoeg uitgesloten dat de verschillende delen ten opzichte van elkaar verschuiven. Het speciale geselecteerde FSC-gecertificeerde hardhout met duurzaamheidsklasse 1

is blind gemonteerd op het RVS onderstel wat het uiterlijk van de bank ten goede komt en wat vandalisme beperkt. De Canapé banken zijn te koppelen tot ieder gewenste lengte en het onderstel is zowel open als dicht te verkrijgen en is beschikbaar in RVS, Cortenstaal of in thermisch verzinkt staal. Standnummer 3.020 Erdi B.V. Zaandam T: 075-6173357 W: www.erdi.nl

r e n t r a p e l a De ide

Samen spelen, lekker sporten, leeftijdsgenoten ontmoeten … Speelterreinen vervullen een belangrijke functie. Het inrichten ervan laat u dan ook niet over aan de eerste de beste. U wilt een persoonlijk advies, deskundige begeleiding en een plan op maat. Evenals degelijke service en uitstekend onderhoud. En niet te vergeten: keuze uit een breed scala aan originele, uitdagende én betrouwbare toestellen … Kortom: één aanspreekpunt voor professioneel spelen. Proludic, aangenaam!

www.proludic.nl

Zuid-Nederland: Proludic

Noord-Nederland: Van Ee Speeltoestellen BV

Mill T. 0485 - 470 724 E. info@proludic.nl

Barneveld T. 0342 - 751 950 E. verkoop@vaneespeeltoestellen.nl

Olman verlichting: van alle markten thuis Klassieke armaturen van Sugg Lighting Moderne verlichting van Heper Moonlight Grondspots Richtspots Etc.

BLOOMS! super leuke Park en Pleinelementen Kleurige EPDM Rubber bloembladeren als zitelementen en parkbanken. FLEXIB

ELE RU

BBERZA

Rubber Kringloop afzetpalen; stevige metalen kern met autovriendelijke “zacht” rubber buitenkant. Voorzie de palen van uw eigen logo en/of afbeelding!

NDBAKR

AND

Jollebollen gekleurde zitelementen. Geeft uw park of plein een extra dimensie!

Kraiburg rubbervaldemping tegels Super kwaliteit tegels voor de juiste prijs!

Wij zien u graag op de Dag van de Openbare Ruimte 2009 in Houten! (14 – 15 oktober) Wilt u entree kaarten? Bel of email ons even!

Hercules Speeltoestellen – de Buurt 58 – 1606 AH Venhuizen tel 0228 543423 website: www.herculesspeeltoestellen.nl e-mail: info@herculesspeeltoestellen.nl Olman Projectverlichting - Alphen a/d Rijn - T: 0172 - 42 41 00 - www.olmanprojectverlichting.nl

Wij weten wat er speelt!

TA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilai rinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups v keersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilaioezicht plantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bo beheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilairinspectie weginspectie vlinderopname inboet veilighe bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen faun opname besteksmonitoring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeh kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname b teksmonitoring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademur eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmoni ring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenproces sierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer rinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopna inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwalitei meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilaioezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eike processierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilairinspectie weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname land schapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspect boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsb heer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorte VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilairinspectie CROW-KOR flora-opname toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer rinspectie CROW-KOR flora-opna toezicht beplantingopname landschapsbeheer weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwe tuigen bosbeheer bruginspectie boomsoorten VTA-inspectie beeldkwaliteit meldingen fauna-opname besteksmonitoring meubilaioezicht beplantingopname landschapsbehee weginspectie vlinderopname inboet veiligheid bosbeheer kademuren eikenprocessierups verkeersborden lichtmasten speelwerktuigen bosbeheer bruginspectie

inspecteren, monitoren... www.zichtopbeheer.nl

bezoek onze stand op de Dag van de Openbare Ruimte (hal 3, stand 3.035)

m B.V. ®

REISINFORMATIESYSTEMEN STRAATMEUBILAIR

joenen · Modulaire Abri´s · Toiletten · Kiosken · Fietsoverkappingen · Paviljoenen · Modulaire Abri´s · Toiletten matiezuilen · Bushalteborden · Halteborden met wisselpanelen · Halte- en Informatiezuilen · Bushalteborden · Trottoirpalen · Afvalbakken · Informatie- en Reclamevitrines · Banken · Trottoirpalen · Afvalbakken · InformatieTel 0575 - 57 44 46 · Fax 0575 - 57 35 77 · www.mabeg.nl · info@mabeg.nl 190 x 66 Verkeer in Beeld.indd 4

11.02.2009 15:34:37 Uhr

kastanje hekwerk • kastanje palen • poorten • buitenmeubilair eikenhout • douglas & lariks • heide- en wilgenmatten diverse afrasteringen

De specialist in ontwikkeling en realisatie van ondergronden voor speelplekken. Totaaloplossingen van ontwerp tot en met aanleg. • Veiligheidsgras® bestaande uit S-Foam + met zand ingewassen kunstgras. • Softlandings valdempende EPDM vloer voor kleurrijke, speelse vormen. • Pleinplakkers® kleurrijke permanente pleinversieringen en spelelementen. • Verkeerspleinen, spelenderwijs ontwikkelen van verkeersinzicht. • Pebble-Flex®, de innovatieve valdempende antislip-ondergrond van thermoplastisch urethaan polymeer. Ideaal voor in en rond zwembaden, UV- en chloorbestendig. • Gazongras, het meest natuurlijke en onderhoudsvriendelijke kunstgras voor tuinen, dakterrassen, groenstroken, recreatieparken etc. Meer weten? www.vanzijl.biz VAN ZIJL • Postbus 33 • 5570 AA Bergeijk • Telefoon: 0497-598659 Fax: 0497-598652 • info@vanzijl.biz • www.vanzijl.biz

VanVliet_T&L_90x133.indd 1

05-03-2009 12:30:17

Variantenstudie brengt mogelijkheden helder in beeld Aan het bouwen van een brug of kunstwerk gaat vaak een lange reeks van afwegingen en keuzes vooraf. Ontwerpbureau ipv Delft voert geregeld haalbaarheids- en variantenstudies uit die opdrachtgevers helpen bij het maken van deze keuzes. Een variantenstudie begint met het inventariseren van de eisen en wensen van de opdrachtgever. Dan volgt een analyse van beide, die als uitgangspunt dient voor de schetsfase. In deze fase worden de mogelijke oplossingen geschetst en gevisualiseerd. Wat is de meest geschikte

Ook in Oirschot viel dankzij een variantenstudie de vaste brug voor fietsers en voetgangers al snel af. Daar wilde de gemeente een nieuwe brug over het Wilhelminakanaal voor langzaam verkeer, omdat Rijkswaterstaat het kanaal heeft aangewezen als toekomstige categorie 4 vaarroute. Andere onderzochte opties

locatie? Hoe is de brug het beste in te passen in de bestaande situatie? Welke vormgeving sluit aan bij het gewenste beeld en welk brugtype past daarbij? In overleg met de opdrachtgever kiest ipv Delft de meest interessante concepten. Het bureau werkt deze concepten verder uit, ook weer 2D of 3D in beeld gebracht. Het eindresultaat van de studie is een rapportage en een keuzematrix waarin de beoordeling van de verschillende mogelijkheden inzichtelijk wordt gemaakt. ipv Delft voert zeer regelmatig variantenstudies uit. Zo wilde de

waren een vaste voetgangersbrug en verschillende beweegbare fiets-/ voetgangersbruggen. Tijdens het onderzoeken van de varianten is nauw overleg gevoerd met een klankbordgroep van betrokkenen. Bij dit project spraken gemeenten, klankbordgroep en ipv Delft op basis van de variantenstudie

gemeente Rijswijk een nieuwe fietsbrug over het Rijn-Schiekanaal om de verbinding tussen oost en west te verbeteren. In de variantenstudie werden verschillende mogelijke locaties en brugtypen onderzocht. Al snel bleek een vaste fietsbrug niet haalbaar, omdat de vereiste hoge doorvaart zou leiden tot hellingbanen van honderden meters lengte. Dit was niet alleen moeilijk inpasbaar, maar bovendien niet wenselijk uit oogpunt van gebruikerscomfort. Uiteindelijk kwam een draaibrug die goed aansluit op de bestaande fietsroutes als meest passende oplossing naar voren.

uiteindelijk allen een voorkeur uit voor een beweegbare fiets-/voetgangersbrug.

Standnummer 2.007 ipv Delft T: 015-7502575 www.ipvdelft.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Uitgebreid lezingenprogramma onder motto Duurzaamheid In de volledig vernieuwde congresruimte van Expo Houten wordt de bezoekers van de Dag van de Openbare Ruimte 2009 een uitgebreid lezingenprogramma aangeboden. Vooruitlopend op de nieuwe wetgeving vormt het thema â&#x20AC;&#x2DC;duurzaamheidâ&#x20AC;&#x2122; de rode draad en wordt ingevuld naar ondermeer spelen, groen, verlichting, integrale gebiedsontwikkeling en beheer van openbare ruimte. Sprekers zijn ambtenaren bij (veelal) gemeentelijke overheden die aan de hand van projecten een onderwerp bespreken. Sprekers zijn van organisaties en marktpartijen zoals Vereniging SPELEN, NSVV, IGOV, Vereniging Stadswerk, Senter Novem, Philips, Arcadis, Grontmij, Oranjewoud en CROW.

Kijk voor een actueel lezingenprogramma en alle andere beursinformatie op www.dagvandeopenbareruimte.nl!

S t r a a t b e e l d juni 2009

Bent u klaar voor dé beurs? In dit nummer van Straatbeeld Magazine vindt u de basisinformatie over de Dag van de Openbare Ruimte weergegeven, met ondermeer een plattegrond en een overzichtelijke deelnemerslijst. Verder is een standnummer opgenomen bij elk artikel waarbij een deelnemer aan de beurs betrokken is. Uiteraard vindt u op de beurssite www.dagvandeopenbareruimte.nl aanvullende informatie. Tot slot is een toegangsbewijs in deze editie bijgesloten waarmee u gratis toegang tot de beurs heeft. Mocht een collega u voor zijn geweest, dan kunt u via de beurssite uw toegangskaart aanvragen.

‘Dagen’ van de Openbare Ruimte De belangstelling voor een goede openbare ruimte in Nederland groeit. Verdere verhoging van de kwaliteit, een meer integrale aanpak, duurzaamheid en aandacht voor energiebesparing en milieu zijn stuk voor stuk waardevolle bijdragen aan een buitenruimte waar het voor ons als burgers goed toeven is.

We hopen u hiermee alle gelegenheid te bieden om u vooraf goed te oriënteren zodat u het maximale uit uw beursbezoek kunt halen.

De Straatbeeld redactie

De belangstelling vertaalt zich ook al jaren in een groei van het aantal exposanten én bezoekers op de Dag van de Openbare Ruimte. Vandaar dat we besloten hebben om er dit jaar voor het eerst twee dagen van te maken. Op die manier kunnen wij exposanten en bezoekers de kwaliteit blijven leveren waar wij als ExpoProof voor staan: goed vervoer van en naar de beurs, voldoende parkeergelegenheid, een ruime opzet van de beursvloer, tijd om te netwerken, een goed inhoudelijk lezingenprogramma. Wij wensen u een onvergetelijk en leerzaam beursbezoek toe met veel interessante ontmoetingen en ervaringen! Met vriendelijke groet, Jean Paul Boon

S t r a a t b e e l d juni 2009

Dag van de Open 2.049

2.048812.047

2.042 2.041

2.035

2.214 2.213

2.028 2.023 2.022 2.021

2.034

2.020 2.215

2.050 2.046

2.052

2.036 2.033

2.040

2.018

2.029 2.027 2.024

2.044 2.037 2.032

2.039

2.051

2.217

2.019 2.216

2.017

2.030 2.026

2.218 2.210

2.054 2.038 2.031 2.055

2.057 2.056

terras

2.058

2.219 2.209 2.016 2.014

2.012 2.201

2.080 2.089 2.063

2.060

2.011 2.202

2.081 2.088

2.072

2.208

2.013

2.097 2.009

2.090

2.010

2.203 2.204 2.20

2.078 2.064 2.070

2.073

2.082 2.087

2.008 2.091 2.094

2.062

2.065 2.069

2.066

2.067

2.074 2.077

2.068 1.041

1.043

1.039

2.084

1.038

1.037

2.085

2.007

catering uitgifte

1.023

1.020

1.021

1.030 1.024

1.036

terras

2.100

2.101

2.102

1.012

1.011

1.004

1.019

1.006

2.104

2.105

koffie

terras

1.052

ingang Hal 1

1.009 1.061

1.034

1.050

1.062

1.028

C.002

1.015 1.008

terras

1.027

1.046

1.016 1.010

1.060

informatie en organisatie

catering uitgifte 1.054

1.055

1.057

1.058

1.059

C.004

1.014 1.007

1.032 1.026

ing

C.006

1.001

1.044

terras

2.106 C.008

1.018 1.031 1.025

1.047

2.003 2.0

2.004

2.098

2.083 2.086

2.076

2.006

1.064

1.065

1.066 143

1.067

S t r a a t b e e l d juni 2009

nbare Ruimte 2009 3.057

3.050

3.049

2.211

3.063

3.076

3.066 3.070

3.078

3.067

3.004

3.006

3.056 3.043

3.055

ontwerp

3.054

terras

3.044

3.052 3.047

3.020

3.021

3.046

3.045

3.030

3.031

3.0

3.079

3.008

3.004

3.018

3.028

3.0

3.083

3.022

3.014

3.012 3.002

3.029

3.019

3.0

002

3.007

3.003

3.080

terras

3.040

3.060 3.062

3.068

3.051 3.048

312 43

2.206

3.056

3.0

3.071

beheer

catering uitgifte

3.037

3.0

3.074

3.038

3.042

3.058

3.064

advies

2.212

gang

koffie

3.072

3.0

2.001 3.084

3.001

3.009

3.010

3.011

3.016

3.017

3.024

3.025

3.000 C.010 C.012

ingang

restaurant

Hal 3

Hal 2

Naar lezingzalen 1e verdieping c.014 naar de buitenruimten

ENTREE

S t r a a t b e e l d juni 2009

A ABOS Accent adviseurs ACO Adviesburo De Meent Agrojobs Alles over Groenbeheer AOC de Groene Welle APP/GevelMeesters Aquaflow Arcadis Attis Aura Light Avalite Bright Ideas

1.025 3.062 3.078 3.068 2.013 3.038 3.046 2.008 3.002 3.060 3.043 2.004 2.209

B Bakker & Spees BCA Bouwkundig en Civieltechnisch Adviesbureau BeheerVisie Benkert Nederland Boer Speeltoestellen Bomenwacht Nederland Boomkwekerij Udenhout Boomzorg Branchevereniging Spelen BRAVVO BRO BRS Deck Systems BSI BTL Advies BTL Bomendienst

2.047 3.051 3.049 2.082 1.062 1.028 2.022 C.002 C.010 C.008 3.067 1.007 2.034 3.014 3.014

C C. Tomaello CAH Dronten Cameleon Urban Products Castor Orangerie-Bakken CiCom Sport & Groen Cigabin (+ rookruimte buiten) CityTec Copier Adviesburo CROW Cursus Centrum Cambium Cyber

2.040 1.024 2.102 3.029 3.050 C.014 2.051 3.055 3.036 3.070 2.060

D Dakwater Darthuizer Data Control Transponder Technologie DatAction DataQuint De Beijer Kekerdom De Kruijter Openbare Verlichting De Meteoor De Nood Delta Products & Sports Delta Vorm Groep Design Express

S t r a a t b e e l d juni 2009

3.002 2.048 2.083 3.076 3.010 1.008 2.076 2.089 2.042 2.010 3.058 2.003

DG Groep Dijkstra Urban Solutions Donker Drain Design Construct Drain Products Europe Duurzame Boomkwekers Nederland

3.035 1.046 1.060 3.007 3.002 2.062

E Ebben Boomkwekers Eemfors Eldra ELEQ Elspec Enexis Lighting / IP Lighting Engels HLC Erdi Eszet Lighting Excluton Eyework Solutions

2.090 1.066 1.018 2.087 1.018 2.017 3.027 3.020 2.084 3.004 2.060

F FlexiBilo Playground Equipment Flower and Shower

3.024 1.065

G G. Lubbe & Zoon Gampet Plastics Gardeluxe Garden TS Genius Loci GeoCare GOEDE Speelsystemen GreenGuard GreenLight Company GreenMax Greenpoint Advies Greenproof Greenwall Griffioen Wassenaar Grijsen Park & Straatdesign Groenestein Beheersoftware GroenTalent GrontMij GroundLevel straatmeubilair GWW Houtimport

3.045 1.036 2.212

I IBG Optics IGOV IMT Imtech Infra Industria Technische Verlichting Industrielicht Infra Engineering InfraElast Infra-Lux Infraselect Innolumis Inspectrum instALLICHT Intechraal Inter Design IPC Groene Ruimte ipv Delft ITS International Tree Service

1.012 2.215 2.068 2.098 2.020 2.031 2.098 2.067 2.086 3.021 1.015 3.040 C.006 3.048 2.214 2.021 2.007 2.046

J 2.217 3.016 2.203 2.049 3.068 3.040 1.011 2.011 1.044 2.038 3.079 1.043 2.106 3.012 1.004 2.072 2.101 3.076 3.019 1.059

H H & H Projecten H.B. International HeBlad Heem Heicom Heijmans Sport en Groen Heijmans Techniek & Mobiliteit Hercules Speeltoestellen Het NIC Highlands Grass Houtconstructie Ede

Hoveniers Informatiecentrum (HIC) HUWA-Vandersanden HVL Armada Outdoor

1.030 3.001 1.039 1.026 1.057 1.023 2.063 2.202 3.071 3.024 3.026

Jaap de Vries Producties JURA

2.104 3.008

K Kaal Masten Kamps de Wild Kiwa Klifman Lichttechniek KLIKO - WTS Klostermann beton Kompan Koningsstal InfraCare Krambamboul K端hlkamp Buitenspelen

1.038 1.021 3.057 2.082 2.206 1.031 2.069 3.052 1.061 2.201

L Lageschaar Vaste Planten Leicon verkeersgeleiding Liandyn LICHT vormgevers LichtNed Light International Lightronics Loohorst Landscaping Louis Poulsen

3.031 1.064 2.030 2.009 2.044 2.024 2.054 1.058 2.058

M M. van den Oever Boomkwekerijen M.J. Oomen Groep MABEG Nederland Maiken Systems MAIN Solutions - Digitree Mankar

2.062 2.204 2.210 2.080 3.038 3.080

Mast Services Nederland Megaborn Mekano MEMODES | Ruimte voor gedenken Metten Stein+Design Michel Oprey & Beisterveld natuursteen Mikana Light & Furniture Mobilane Montad Adviesburo Morssinkhof Groep Mostert de Winter

2.097 3.063 1.009 3.056 3.022 2.039 2.056 2.041 2.073 2.208 2.074

N Nationale Bomenbank Nedal Aluminium NEO Nieuwland Advies Nooijen Terreininrichting Nophadrain npk industrial design NSVV

2.019 2.100 2.012 3.034 2.052 3.084 2.014 2.215

O OBB Ingenieursbureau 2.026 ODS 1.067 Olman Handelsmaatschappij 1.037 Oranjewoud Ruimtelijk Beheer 3.066 Outdoor Furniture Nederland 2.078

P PD Lighting Petitjean Nederland Phayton Led Solutions Philips Nederland Pijnenburg Import Pireco Pius Floris Boomverzorging Nederland Plant Publicity Holland Poel Gooi & Vecht Practica Nederland ProCensus Project Service Lichtmasten

2.211 1.050 1.004 1.001 2.091 2.033 3.006 3.047 2.046 1.014 3.054

R Raalte Proludic Publieke Werken [vakblad] PUTkast Quint Nooren Rei-Lux Benelux Repcon Replay Profs in Playgrounds Riotech Rod›or advies RO-job Romex Benelux Rotim Steenbouw

2.037 2.064 C.004 2.016 2.218 2.094 3.030 1.032 2.205 3.009 2.101 1.016 2.066

S Samson Urban Elements 1.034 Sapa Pole Products 2.023 Schréder 2.027 Sempervirens / Sempergreen® 3.011 SensusTrees 3.042 SLAG 3.064 Spectrum Advies & Design 2.029 Stedon 2.006 Steenbakkerij Vande Moortel 3.018 Steengroeve Debras 2.219 Stichting Groenkeur 3.044 Stichting Nationale Boomfeestdag 3.037 Stichting RHP 3.083 Stichting Speelruimte 2.050 Straatbeeld [vakblad] 2.002 Streetlife 2.035 Streetlife 2.036 StreetPrint Nederland 2.055 Struyk Verwo Infra 3.025 Sybrandus 2.088

Vermolen Groep Vertiverde

1.019 2.213

W Waterblock Wave Wienerberger Bricks Wille Landschaps- & Begraafplaatsarchitectuur

1.027 3.000 1.052 3.056

Y Yalp

2.028

Z Zwartlicht

3.058

T Tecnopali Lighting Ton van den Oever Boomkwekerijen Tonsel Boomkwekerijen Tree Ground Solutions TRILUX TSD Automatisering

1.050 1.041 2.216 3.002 2.081 2.057

U Urilift

1.006

V Valmont Nederland 2.065 Vamoo Playgrounds 2.018 Van Bijsterveldt & Daamen 1.047 Van Camp Natuursteen 1.055 Van de Haar Groep 1.054 Van den Ban 2.085 Van den Berk Boomkwekerijen 2.105 Van der Tol 3.032 Van Dijk Boomschors 2.070 Van Ee Speeltoestellen 2.001 Van Kessel Sport & Cultuurtechniek 3.017 Van Vliet Harmelen 2.052 Van Vliet Kastanjehout 2.104 Van Zijl BV 2.077 VCP Streetcare 1.010 VelopA Citystyle 3.003 VelopA-Omniplay 3.003 Vereniging BeST (Straategie) C.012 Vereniging Stadswerk Nederland 3.072 Vereniging Stadswerk Nederland 3.074 Verheij Integrale Groenzorg 1.020

S t r a a t b e e l d juni 2009

Mooie aanwinst voor de openbare ruimte In Doorn staat een wel heel bijzonder uitgevoerde FalcoLinea bank. Een speciaal door Falco op maat gemaakte bank in verschillende houtsoorten en in een lengte van maar liefst 48 meter. Hiermee is een geweldig ‘zitlint’ gecreëerd op het plein voor het Cultuurhuis in Doorn.

van opdrachtgever Ballast Nedam Infra wilde deze graag aaneengesloten plaatsen. Falco stelde voor om de banken gelijk aan elkaar te laten doorlopen. Doordat Falco een eigen productie en montagedienst heeft, konden de banken door een aangepaste constructie als één geheel worden neergezet.

Er zijn ongeveer 30 standaard exemplaren van de FalcoLinea bank gebruikt. De FalcoLinea bank is normaal gesproken 160 cm. De architect

Het resultaat? Een 48 meter lang zitlint dat een aanwinst is op het plein voor het Cultuurhuis in Doorn. Er zijn vier verschillende houtsoorten ge-

S t r a a t b e e l d juni 2009

bruikt, allemaal FSC-gecertificeerd. Falco gebruikt voor eigen productie van straatmeubilair alleen FSCgecertificeerd hout. Ontwerp: la4sale Amsterdam, op basis van de standaard FalcoLinea van IPV Delft, producent Falco B.V.

i Falco Vriezenveen T: 0546-554435 W: www.falco.nl

Als speelgelegenheden uw zorg zijn...

Inspectie

Onderhoud

Reparatie

Beheer en advies

Algemeen Belang Onderhoud van Speelgelegenheden Postbus 576, 4600 AN Bergen op Zoom Tel. 0164 630122, Fax 0164 630536 E-mail info@abos.nl, Internet www.abos.nl

Betrouwbaar Veilig

Bent u ge誰nteresseerd in een vrijblijvende afspraak bij u op kantoor, informeer dan naar Gertjan Smit of Dick van Rooij. Zij zullen u vrijblijvend de diverse mogelijkheden demonstreren.

Harmonieuze uitstraling dankzij unieke samenwerking Herinrichting centrum Lichtenvoorde De herinrichting van het centrum in het Achterhoekse Lichtenvoorde is bijna voltooid. Het resultaat is een attractief winkel- en uitgaanscentrum met een tijdloze, harmonieuze uitstraling waar iedereen zich thuis voelt. Dit werd bereikt dankzij een unieke samenwerking tussen de gemeente Oost Gelre, ondernemers, inwoners van Lichtenvoorde en aanbieders van bestrating, straatmeubilair, verlichting en groen. “De aanleiding voor de herinrichting van het Lichtenvoordse centrum was de noodzakelijke vervanging van de riolering”, vertelt Vincent Lette, projectleider ruimtelijk beheer bij de gemeente Oost Gelre, waar Lichtenvoorde deel van uitmaakt. “Omdat de Lichtenvoordse Ondernemers Vereniging (LOV) had aangegeven dat het centrum wel een update kon gebruiken, hebben we in 2000 de LOV samen met het MKB en de Kamer van Koophandel ingeschakeld om een toekomstvisie voor het centrum te schrijven.” Dit leidde tot de Ontwikkelingsvisie Centrum

S t r a a t b e e l d juni 2009

Lichtenvoorde, die in 2001 door de gemeenteraad werd vastgesteld. “Er was van meet af aan een match met de gemeente”, zegt Roel Kruip, voorzitter van de LOV. “We hadden allemaal hetzelfde doel voor ogen: een centrum neerzetten waar iedereen zich thuisvoelt.” Om dat te realiseren werd een Centrumplancommissie samengesteld met vertegenwoordigers van LOV, MKB, KvK en gemeente. “Zo zaten meteen de juiste partners bij elkaar”, stelt Kruip. In Lichtenvoorde was ruimte voor 10.000 m2 nieuw winkelbestand. Kruip: “Deze hebben we samen zo ingericht dat bezoekers niet alleen richting het nieuwe deel van het centrum gaan, maar ook naar het oude.” Zo werden winkels voor snelle aankopen aan de rand gesitueerd, evenals de supermarkten met bijbehorende, ruime parkeerplaatsen. De overige winkels zijn in het centrum gevestigd, terwijl de horeca is geconcentreerd

rond de Markt, de centrale plaats in de Lichtenvoordse binnenstad. Ruggespraak Vanuit de Ontwikkelingsvisie werden in 2004 een Structuurvisie en Verkeerscirculatieplan uitgewerkt, respectievelijk door KuiperCompagnons en Royal Haskoning. “Tijdens het maken van de Structuurvisie is al ruggespraak gehouden met omwonenden en andere belangstellende inwoners”, zegt Lette. “Via informatieavonden konden mensen onder meer kenbaar maken welke uitstraling ze bij Lichtenvoorde vonden passen: klassiek, modern of tijdloos. De meeste stemmen gingen op voor een tijdloze, rustige uitstraling. Dat hebben we als uitgangspunt genomen voor de herinrichting.” Nadat de Structuurvisie in 2004 werd vastgesteld door de gemeenteraad werkte civieltechnisch projectbureau Anacon Infra de presentatietekening uit. “We zijn uitgegaan van de drie rapporten - Ontwikkelingsvisie, Structuurvisie en Verkeerscirculatieplan - maar hebben ook de inwoners van Lichtenvoorde en alle belanghebbenden naar hun mening gevraagd”, vertelt Dennis te Nijenhuis, projectbegeleider voorbereiding en uitvoering bij Anacon-Infra. “Iedereen was welkom voor inspraak.” Opnieuw werden infoavonden georganiseerd waarop de inwoners van Lichtenvoorde konden aangeven wat de plus- en minpunten van het ontwerp waren en welke combinaties van bestrating, straatmeubilair, verlichting en groen in de smaak vielen. Ook voerde de gemeente samen met Anacon-Infra nauw overleg met alle belanghebbenden, zoals LOV, horeca, ouderenbond, gehandicaptenplatform en zelfs de Lichtenvoordse schooljeugd. “Op de informatieavonden hebben we alles zo concreet mogelijk gemaakt”, vertelt Te Nijenhuis. Hij noemt het straatmeubilair als voor-

beeld. “We hadden verschillende modellen naast elkaar neergezet. Gelukkig kozen de meeste inwoners voor de combinatie die ons ook het meeste aansprak.” Leveranciers Ook met de leveranciers gingen de gemeente en Anacon-Infra een andere relatie aan dan gebruikelijk. “We zijn niet in catalogi gaan bladeren om vervolgens een bestelling te plaatsen, maar hebben leveranciers benaderd met de vraag wat zij de beste oplossing vonden in onze situatie”, lichten Lette en Te Nijenhuis toe. “We hebben bewust gezocht naar partijen die met ons mee wilden denken om te komen tot een inrichting waarbij alles zo op elkaar is afgestemd dat het tijdloos, maar wel rustig oogt.” Van deze aanpak hebben Lette en Te Nijenhuis geen spijt. Het beoogde doel is bereikt, mede dankzij de intensieve samenwerking met CRH Clay Products, Grijsen Park& Straatdesign, Klifman Lichttechniek, Planburo Oosterink en Boomkwekerij Rendering. “Zij hebben ons goed geadviseerd en in een aantal gevallen zelfs nieuwe oplossingen ontwikkeld om alles precies bij elkaar te laten passen”, aldus Lette en Te Nijenhuis.

Solutions, heeft ons rondgeleid in de fabriek en verschillende combinaties over een groot oppervlak uitgelegd zodat we formaten, kleuren en verbanden goed konden bepalen”, vertelt Te Nijenhuis. Zweers adviseerde een Lingeformaat 120 zonder velling van 242x120x65 mm, groter dan gebruikelijk. Te Nijenhuis: “Deze steen springt er mooi uit en geeft een rustiger beeld dan het standaardformaat baksteen omdat er minder voegen zijn.” Ook ontwikkelde CRH speciaal voor Lichtenvoorde een zwarte versie van Dubbel Wessemesformaat van 240x120x65 mm (Biesmelle). “De bestaande terra anthra kleur gaf onvoldoende contrast”, legt Te Nijenhuis uit. “CRH heeft toen een speciale bezanding gekocht en deze als bovenlaag voor Dubbel Wessemsformaat gebruikt zodat er een fraaie zwarte variant onstond.” Voor de opvulling tegen de panden werd eveneens een afwijkende maat

gebruikt, het Lingeformaat 60 terra rossa. “Zo konden we met mooie strakke lijnen blijven werken”, aldus Te Nijenhuis. In het Lichtenvoordse centrum wordt het autovrije winkelgebied nu gemarkeerd door een rode verharding van lingeformaat 60 met een smalle donkergrijze baan van Dubbel Wessemsformaat in het midden. Daar waar de auto te gast is, is dit formaat omgedraaid: De rode steen in Lingeformaat 120 en de donkergrijze baan in het midden in lingeformaat 60. “Dit biedt herkenning”, zegt Te Nijenhuis. “Je ziet waar je mag rijden.” Op de Markt is gekozen voor natuursteen: gevlamd Chinees graniet, geleverd door Struyk Verwo. “Dat zorgt voor sfeer”, vinden Lette en Te Nijenhuis. De Markt wordt gebruikt voor terrassen Speciaal voor Lichtenvoorde breidde Grijsen Park- & Straatdesign de Cubic straatmeubilairlijn uit, onder meer met deze poef

Bestrating Voor de gebakken straatstenen ging de voorkeur uit naar een kleurencombinatie van zwart (terra scura) en rood (terra rossa). “Walter Zweers, Adviseur Straatsteen bij CRH Clay en evenementen zoals de jaarlijkse kermis. Daarom moet de bestrating ook bestand zijn tegen vuil en de druk van kermisattracties en vrachtwagens. Aan die eisen voldoet het Chinese graniet. In Lichtenvoorde is gewerkt met een tegelformaat van 35x35 cm. Te Nijenhuis: “Een groter formaat zou te breukgevoelig zijn, maar het is wel groter dan een trottoirtegel, wat rustig oogt. Dat past goed in de tijdloze, rustige uitstraling van het centrum.” Straatmeubilair In het verleden waren Lette en Te Nijenhuis al eens tegen het meubilair aangelopen dat later ook van de Lichtenvoordse inwoners de

S t r a a t b e e l d juni 2009

voorkeur kreeg: Cubic van Grijsen Park- en Straatdesign uit Winterswijk. “Niet alles wat wij nodig hadden zat standaard in deze productlijn”, zegt Te Nijenhuis. “Dat heeft Grijsen op maat voor ons gemaakt.” Standaard waren de Cubic bank, kleine stoel, fietsbeugel en afvalbak. Speciaal voor Lichtenvoorde zijn de bank en fietsbeugel uitneembaar gemaakt zodat ze voor evenementen verwijderd kunnen worden. Daarnaast ontwikkelde Grijsen een nieuwe grote poef voor op de Markt en een robuuste verzonken anti-ramkraakpaal. Voor bij de Bonifatiuskerk en in de tuin van woonzorgcentrum Antoniushove, dat aan de rand van het Lichtenvoordse centrum staat, ontwierp en fabriceerde Grijsen stalen plantenbakken in Cubic stijl. Lette: “De tuin van woonzorgcentrum Antoniuwhove is omgevormd tot dorpstuin en vormt nu één geheel met het centrum omdat inrichting en groen in dezelfde stijl zijn aangelegd.” Lijngoot met gedicht Een opvallend stukje maat- en vakwerk van Grijsen is de stalen lijngoot in de natuursteen op de Markt. Hierin is een 4-regelig gedicht verwerkt met de tekst ‘Hier op de markt – u bent er altijd welkom – de markt, een plek voor iedereen - met z’n allen of alleen’, gemaakt door Lara Kappenberg, leerling Verlichting en straatmeubilair zijn exact op elkaar afgestemd. Voor Lichtenvoorde leverde Schréder de Puntilla in paars, in plaats van standaard geel of groen

S t r a a t b e e l d juni 2009

van groep 8 van de Lichtenvoordse basisschool De Regenboog. Directeur Patrick Grijsen geeft aan het een hele uitdaging was om dit te realiseren. “De letters en de goot moesten twee verschillende kleuren krijgen om in het oog te springen.

Verder moeten ze het gewicht van een vrachtwagen kunnen dragen, terwijl ook water langs de letters weg moet kunnen lopen.” Grijsen Park & Straatdesign heeft hiervoor een constructie ontwikkeld waarbij de letters zijn uitgesneden uit een stalen plaat om ze vlak te houden. “De letters zijn van onderaf in de lijngoot aangebracht en verstevigd met ribben die we eronder hebben gelast”, legt Grijsen uit. Bovendien is de lijngoot met de verzonken letters zo geconstrueerd dat er niet alleen water langs kan weglopen, maar de letters ook van onderaf aan te lichten zijn. Op de Markt zorgde Grijsen er verder voor dat de parasols van de horeca volledig zijn weggewerkt in de natuursteen. De lijngoot dient overigens ook als kabelgoot tijdens evenementen. Daarom staan ze in verbinding met putkasten van leverancier PUTkast voor elektriciteit en water.

versmalde bovenaan van rond 110 mm naar een deel van rond 76 mm. In Lichtenvoorde is de hele mast rond 110 mm. Op de Markt is de Puntilla-verlichting van Schréder geplaatst. Lette: “Deze was aanvankelijk alleen in geel en groen leverbaar, maar op ons verzoek is een paarse uitvoering gemaakt.”

Verlichting Wat verlichting betreft is het Lichtenvoordse centrum voorzien van hangende verlichting in het autovrije deel en staande verlichting op plaatsen waar auto’s wel mogen komen. “In het wandelgebied staan al voldoende obstakels, zoals banken, poeven en afvalbakken”, licht Te Nijenhuis toe. “Hangende verlichting is dan praktischer. Bovendien is er minder kans dat ze doelwit worden van vandalisme.” Hij geeft aan dat er lang is gezocht naar een armatuur dat past bij het Cubic meubilair. “Er was niets te vinden in het basisassortiment van de leveranciers. Klifman Lichttechniek kwam toen met een armatuur dat goed in Lichtenvoorde zou passen, maar nog in ontwikkeling was. Gerhard Klifman heeft ervoor gezorgd dat het staande prototype voor ons is doorontwikkeld tot hangarmatuur.” Net als de banken en fietsbeugels is dit demontabel zodat het tijdens evenementen verwijderd kan worden.Daarna startte de zoektocht naar een mast voor het gebied waar de auto te gast is, die aansloot bij straatmeubilair en hangarmatuur. “Ook hier had Klifman een passende oplossing, een nieuwe mast die nog maar op enkele locaties in Europa te zien is, waaronder in München”, zegt Te Nijenhuis. “Dit armatuur is voor ons nog aangepast omdat wij geen versmalling bovenin de mast wilden.” De bestaande mast

Groenvoorziening Landschapsarchitect Jan-Henk Oosterink heeft het ontwerp gemaakt voor de groenvoorziening in het centrum van Lichtenvoorde en de tuin van woonzorgcentrum Antoniushove. “In het ontwerp voor het centrum staat centraal dat op elke zichtlijn een groenelement terug te vinden is”, vertelt Lette. “Overal waar je je in het centrum bevindt, kun je iets van het groen zien.” Alle nieuwe bomen in het centrum zijn geleverd door Boomkwekerij Rendering. Om op de Markt meer plaats te creëren voor terrassen en evenementen zijn de elf bestaande Tulpebomen in 2008 verwijderd en deels elders in de gemeente herplant. “Rendering adviseerde ons voor de Markt een nieuw soort Lindeboom: de Tilia x flavescens Glenleven”, zegt Lette. “Dit is een speciaal voor stadscentra gekweekte Linde die niet ‘drupt’ en grote bladeren heeft. Dat is praktisch, oogt mooi groen en biedt ook natuurlijke schaduw op de Markt.” Om dit snel te bereiken is gekozen voor bomen van een behoorlijk formaat: de omtrek van de stam ligt tussen 40 en 45 centimeter, terwijl de hoogte van de Lindebomen rond de 6 meter bedraagt. Onder de natuursteen hebben de Lindebomen voldoende ruimte gekregen om te groeien: elke boom staat in een bak van 7x7 m, waarin 50 m3 grond is vermengd met puingranulaat. Lette: “Het puingranulaat zorgt ervoor dat de natuursteen die over de bak heen is gelegd, niet verzakt.” Probleemloze uitvoering Over de uitvoering van de herinrichting in het Lichtenvoordse centrum zijn alle partijen uitermate tevreden. “Om de ondernemers tegemoet te komen hebben we relining toegepast voor de renovatie van het riool”, zegt Lette. Dit viel in goede aarde bij de LOV. “Zo zaten we niet weken-

lang met opgebroken straten”, meldt LOV-voorzitter Roel Kruip. “En door intensief onderling overleg wisten we als ondernemers steeds waar we aan toe waren. Er was voldoende ruimte voor aanpassingen in de planning en de gemeente hield rekening met de verkooppieken bij de winkeliers, zoals Sinterklaas en kerstmis.” Deze aanpak zorgde voor een ongekend gevoel van saamhorigheid. “Bijna elke fase van de inrichting is afgerond met een etentje voor de werklui, aangeboden door de betrokken ondernemers”, vertellen Kruip, Te Nijenhuis en Lette met gepaste trots. Nu de herinrichting klaar is, zijn de reacties onverdeeld positief. Het centrum van Lichtenvoorde blijkt te voldoen aan alle verwachtingen: een aantrekkelijk winkelgebied en de Markt met zijn gezellige horeca en fraaie inrichting als ‘huiskamer’ van Lichtenvoorde! Ook leverde het succesvolle resultaat Lichtenvoorde een nominatie op als één van de drie finalisten in de categorie ‘dorpen’ voor de verkiezing van de ‘Beste binnenstad van Nederland 2009-2011’.

Betrokken bij herinrichting centrum Lichtenvoorde: • Anacon Infra, Borculo, www.anacon-infra.nl • Boomkwekerij Rendering, Aalten, www.rendering.nl • CRH Clay Products, Neer, www.crhclayproducts.com • Gemeente Oost Gelre, Lichtenvoorde, www.oostgelre.nl • Grijsen Park- & Straatdesign, Winterswijk, www.grijsen.nl • Klifman Lichttechniek (excl. dealer Hellux), Etten-Leur, www.klifmanlichttechniek.nl • KuiperCompagnons, Rotterdam, www.kuiper.nl • Planburo Oosterink, Gaanderen, www.oosterinkplanburo.nl • PUTkast, Wormerveer, www.putkast.nl • Royal Haskoning, Nijmegen, www.royalhaskoning.nl • Schréder, Rhenen, www.schreder.com • Struyk Verwo, Tiel, www.struykverwo.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Woudenberg kiest voor Isla armatuur In de gemeente Woudenberg wordt momenteel het jaren dertig nieuwbouwproject Het Groene Woud gerealiseerd. Qua verlichting is gekozen voor het Isla armatuur van Schréder. Het Groene Woud wordt in vier fases gebouwd, de laatste fase wordt in 2015 afgerond. De wijk, die zijn naam ontleend aan het voormalige kasteel Groenewoude dat in vroegere jaren in de buurt van deze woonwijk stond, heeft een jaren dertig uitstraling. Naast het ontwerp van de woningen, is de stijl ook doorgetrokken naar de openbare ruimte. Zo is bijvoorbeeld het straatwerk er op aangepast en moest ook de openbare verlichting de jaren dertig allure uitstralen. Ruud van der Velden licht de keuze toe: “Voor de openbare verlichting hebben we gekozen voor

S t r a a t b e e l d juni 2009

het Isla armatuur van Schréder. Het design van het Isla verlichtingstoestel past perfect in de omgeving die we als gemeente Woudenberg wil creëren. Verder is de Isla voorzien van de hedendaagse verlichtingstechnieken en wordt het armatuur geproduceerd uit duurzame materialen” De diverse fotometrische configuraties zorgen ervoor dat het, door Michel Tortel ontworpen, verlichtingstoestel op diverse manieren toegepast kan worden. Het Isla armatuur is vervaardigd uit aluminium en glas en voorzien van een Sealsafe®-optiekbehuizing die een duurzame IP66 dichtheidsgraad garandeert. De behuizing bestaat uit een reflector in gepolijst, geanodiseerd en diepgetrokken aluminium

die bevestigd is op een lichtkap in gehard vlak glas. De eerste van de vier fases is grotendeels opgeleverd. De technische uitwerking is gedaan door Citytec in samenwerking met de gemeente Woudenberg en Schréder bv. De ervaringen van zowel de bewoners als de gemeente Woudenberg inzake de openbare verlichting zijn positief. De verlichtingscombinatie wordt als passend ervaren in zowel de dag- als nacht situatie.

Standnummer 2.027 Schréder bv Rhenen T: 0318-489230 www.schreder.nl

Van Vliet

specialist op het gebied van buitenruimte Cultuurtechniek • Groenvoorziening Dakbegroening • Veilige speelplaatsen

Van Vliet Harmelen b.v. Energieweg 4, 3481 MC Harmelen | T (0348) 688 222 info@vanvlietbv.nl | www.vanvlietbv.nl

  • Antiwortelfolie • Kluitverankering • Beluchtingsysteem

Amersfoortseweg 205 3888 NM Nieuw Milligen(Apeldoorn) Telefoon: 0577 - 456561 Fax: 0577 - 456532 E-mail: its@poelbosbouw.nl

  





Grote stenen combineren natuurlijke grootsheid met fantasierijk spelen Sinds Sybolt Meindertsma zich in 1989 met zijn bureau specialiseerde in het ontwerpen van pleinen, speelomgevingen en gebouwen voor de jeugd heeft hij een aantal interessante projecten gerealiseerd. Grote stenen komen regelmatig voor in zijn werk. Zo ook in het project Zocherstraat in Amsterdam dat eind vorig jaar is opgeleverd. Hieraan heeft hij samengewerkt met Frode Bolhuis. “Grote stenen spreken al jaren tot mijn verbeelding. De menhirs in Bretagne, de alignements bij Carnac, de staande stenen in cirkels bij Stonehenge en op de Hebriden, de dolmen of quoits. De stenen, eenmaal opgericht, zijn heel goed in staat zonder verdere bewerking iets van de grootsheid van de natuur uit te drukken”, begint Sybolt Meindertsma enthousiast te vertellen over zijn voorliefde voor grote stenen. “Met hun natuurlijke vorm kunnen we de esthetiek en de sculpturale kwaliteit laten zien. En dat ze aanleiding geven tot spelen, staat buiten kijf. Soms kunnen we met een ‘steeneigen bewerking’ daar iets aan toevoegen. Met ‘klimsporen’ zijn het uitstekende klimstenen, die tegelijkertijd aan hun vorm en massa zoveel kracht ontlenen, dat ze als sculpturaal element hun plaats vinden op pleinen en openbare ruimtes.

S t r a a t b e e l d juni 2009

Ze geven met hun aanwezigheid een idee van duurzaamheid in de snel veranderende wereld om ons heen. Niet in de laatste plaats door de op hun huid verzamelde mossen van soms eeuwen oud.” Zocherstraat OudWest Amsterdam Een project waarin de visie van Meinderstma fraai in tot uiting komt is de Zocherstraat aan de rand van het Vondelpark. De drie kleine pleintjes waren sinds jaar en dag dichtgeslibd met geparkeerde auto’s, vuilcontainers, fietsen etc. Toen de pleintjes autovrij werden bestemd door het Stadsdeel, lag er een uitgelezen kans om samen met de bewoners een plan voor de inrichting te maken. De opdracht was de pleintjes in te richten met elk een van de elementen spelen, ontmoeten en groen. Het voorstel om de drie pleintjes als een geheel te behandelen viel goed. V isie en het ontwerp Als thema heeft Meindertsma de Japanse tuin’ gebruikt, met het geharkte grint als beeld voor de bestrating, die uitwaaiert om bepaalde rustpunten heen. Die rustpunten zijn in zijn ogen kenmerkend voor de Japanse tuin. Ze kunnen speelaan-

leidingen vormen, die het geheel een ingetogener karakter geven dan met speeltoestellen. Over de drie pleintjes ligt als het ware een slingerend patroon, als een slang, met een bestrating in cirkelvorm van bakstenen. De slingerende vorm van de elementen verwijst naar de inrichting van het Vondelpark, een ontwerp van Zocher. In het centrum van de cirkels staan grote stenen, bomen en cirkelvormige banken, de rustpunten van de pleintjes. Om ze af te schermen van de straat, zijn bamboehagen gepland. Fietsenrekken zijn deels op de pleintjes geplaatst, gescheiden van de grote ruimte door een bamboehaag. Grote cirkelvormige randen zijn ontworpen als zit- en rustruimte. Om elkaar te kunnen ontmoeten of gewoon even rustig te zitten, te kijken of te lezen. Gewone banken waren niet gewenst, vanwege te verwachten overlast. En de randen zijn ook uitnodigend voor kinderspel. Twee grote stenen, een staand, een liggend, geven een hoogte en diepteaccent aan het grootste pleintje. De staande steen is manshoog en beklimbaar gemaakt. De lage steen is prima voor peuters die er een hele toer aan hebben om erop te komen. De ruimte om de stenen is geheel met rubber be-

Vindplaats en geschiedenis van de granieten stenen In Zuid Engeland ligt een woest en ruig gebied met veel stenen. De granieten massa die sinds 450 miljoen jaar het hart van dit gebied beheerst, is gevormd en gebroken door ijs gedurende de laatste grote ijstijd 24.000 jaar geleden. Op een zogenaamde ‘tor’, een heuvel gevormd door het omhoog gedrukte graniet. Daar is het overgeleverd aan weer en wind die jarenlang zijn patronen erin heeft geslepen. De stenen hebben de ijstijden overleefd, maar zijn deels mee naar beneden gesleept en daar achtergebleven in de vlaktes. Een ander deel van die tors staat er nog, en de overgebleven granietformaties vertonen sterk uitgeslepen patronen. Ze vertonen als het ware de vorm van vliegtuigvleugels, breed aan de voorkant, smal aan de zijkant. Als je dit soort stenen verticaal opricht, heb je als je eromheen loopt, wisselend een zeer slanke steen, dan weer een die breed of robuust overkomt. Met je eigen beweging, creëer je zo een steeds wisselend zicht en beeld op de stenen.

kleed. Enerzijds als valondergrond, anderzijds als een lekkere vloer waar overal op gespeeld, gerold, gelegen kan worden. De stenen staan licht verhoogd op een heuveltje van 25 cm, wat de licht golvende rubbervloer een extra speelmogelijkheid geeft. Je kunt ertegen op rennen, er vanaf rollen, vallen, kruipen en je kunt er verstoppertje spelen.

Uitvoering De bestrating is uitgevoerd in rode baksteen. Voor de cirkelvormige patronen in een kleiner formaat dan voor de rest van het plein. Voor de elementen van rust zijn grote stenen van graniet gebruikt, incidenteel een boom en lange hardstenen randen, die als banken uit de grond verrijzen. De banken zijn als oplopende

zitranden uitgevoerd in hardsteen. De invulling met rode baksteen loopt tot aan de rand. Ze zijn rondlopend en daardoor op bijna alle richtingen georiënteerd. De kinderen kunnen op de randen lopen, er af springen, liggen, van de helling afrollen, om de heuveltjes heenrennen, en noem maar op. Ouderen kunnen naar de kinderen kijken of een plekje uitzoeken om de krant te lezen, of lekker in het zonnetje te zitten. Eén pleintje is uitgevoerd met een combinatie van een schaaktafel en backgammonspel. Het is met dezelfde hardstenen elementen als de banken gemaakt. De symbolen zijn van verschillende kleuren graniet gemaakt, en ingelegd in een hardstenen plaat. De grote stenen zijn menhirs van graniet, de hoogste bijna 3 meter. Eromheen een roodbruine rubber ondergrond, in de kleur van de bestrating. Door deze kleurkeuze is de eenheid en de rust die de pleintjes moeten uitstralen niet doorbroken. Meindertsma blikt tevreden terug op het project: “De bewoners gebruiken de pleintjes veel en zijn over het algemeen zeer tevreden met de veranderingen. De voorkant van de huizen, die ze voorheen als achterkant ervoeren door de chaos, is weer een heuse entree geworden. En een ontmoetingsplaats voor jong en oud.”

i Bureau Sybolt Meindertsma, architecten ism Frode Bolhuis, beeldend kunstenaar Amsterdam T: 020-6850567 www.syboltmeindertsma.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

SPEELKUNST

Tilburg (013) 455 1605

AVONTUURLIJK SPELEN www.speelsystemen.nl

Phayton armaturen De Nederlandse markt kon op de vorige editie van de Dag van de Openbare Ruimte voor het eerst kennismaken met de Phayton Led Solutions met ondermeer de Phoenix en de Ka誰do designmast van het Franse Lago in het assortiment. Inmiddels realiseerde Phayton een aantal spraakmakende projecten waaronder een groot herverlichtingsplan Grave waar 94 stuks van de Phoenix zijn geplaatst. En in de

omgeving van het stadskantoor in Winterswijk zijn 28 stuks van de Ka誰do geplaatst. Ook zijn er diverse projecten met LED in straatmeubilair gerealiseerd in samenwerking met partner Grijsen park- & straatdesign. Dit jaar toont Phayton op de beurs twee nieuwe armaturen van Europese makelij, die zich uitermate lenen voor de inrichting van de openbare ruimte. Als eerste de Artis LED, een fraai paaltop design armatuur en een zusje van de Ka誰do. En verder de Thunder, een toparmatuur naar een

Italiaans ontwerp met een modulaire opbouw tussen 16 en 128 Watt. Phayton verkoopt haar producten in Nederland via Grijsen park-& straatdesign. Standnummer 1.004 Phayton Led Solutions www.phayton.nl

Rietpluim Spereco introduceert de Rietpluim. Met de rietpluim kunnen kinderen in alle richtingen veilig zwieren dankzij de ingebouwde swingdemper. Zelfs wilde spelletjes zijn mogelijk, eerst krachtig swingen en daarna langzaam uitzwieren. Het aparte design van de rietpluim trekt ook jongeren en volwassenen aan. De Rietpluim bestaat uit een roestvrijstalen buis met stavlak en rubberen sierkolf en rietpluimen worden bij voorkeur groepsgewijs per drie opgesteld.

i Spereco Holland BV Weert T: 0495-540205 www.spereco.nl

SPEELKUNST

Tilburg (013) 455 1605

AVONTUURLIJK SPELEN www.speelsystemen.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

SYMBIOSE VAN VORM EN FUNCTIE: De „Form follows function“ filosofie is bij Metten Stein + Design lang geleden taboe verklaard bij de ontwikkeling van bestratings producten. Het Belpasso Premio bestratingssysteem met CleanTop® Technologie is exemplarisch over het eigentijdse denken over product en toepassing. Belpasso Premio staat voor grensverleggende ontwerp mogelijkheden van de openbare ruimte. De belevingswaarde van de gebruiker daarbij optimaliserend. En tenslotte, zeker niet geheel onbelangrijk !, de beheerskosten verlagend en de levensduur van het product verlengend.

www.metten.com

Postbus 6157 · 4000 HD Tiel Telefoon 03 44 / 66 17 64 Fax 03 44 / 66 21 89 E-Mail: nl@metten.com

elegant

ZITBANK CANAPĂ&#x2030; RETRO

Klassieke ontwerpen op een moderne leest geschoeid. Een omschrijving die onmiskenbaar van toepassing is op de CanapĂŠ Retro-lijn van Erdi. De tijdloze vormgeving van dit straatmeubilair heeft zijn veelzijdigheid inmiddels bewezen en past in elk straatbeeld. De doordachte constructie met blinde montage maakt de Retro-lijn in een hoge mate bestendig tegen vandalisme. Bovendien is de gehele serie voorzien van FSC-gecertificeerde houten delen. Erdi ontwikkelt, produceert, installeert en onderhoudt verkeersprojecten, straat- en parkmeubilair, fietsvoorzieningen, wegbebakening en verkeersborden. Ervaring en vakmanschap vormen de basis voor exclusieve productconcepten. Van eenvoudig tot ingenieus en van functioneel tot grensverleggend.

www.erdi.nl

Duurzaam inkopen bij Van Vliet kastanjehout Van Vliet kastanjehout is totaalleverancier van Europees hout waaronder kastanje, eiken, lariks en douglashout. Het hout is duurzaam geproduceerd en is onbehandeld. Van Vliet is PEFC en FSC gecertificeerd. “Na jaren van bewijzen uit de praktijk dat het hout op een goede en verantwoorde wijze wordt geteeld, hebben we nu ook het bewijs op papier. En kunnen we aantonen dat we met onze PEFC en FSC certificering de juiste weg zijn ingeslagen en daadwerkelijk met onze producten en diensten het duurzaam inkopen ondersteunen ”, aldus een woordvoerder. Het bedrijf werkt bijvoorbeeld met kastanjepalen voor afrasteringen, grond- en waterkeringen, bebording, boompalen, etc. afkomstig uit hakhoutculturen uit Frankrijk en Engeland die met een omlooptijd van circa 20 jaar duurzaam worden beheerd.

ondermeer uit kastanjehouten palen en hekwerken voor afrasteringen, waterbouwwerken en outdoor constructies, toegangspoorten, klaphekken, buitenmeubilair en zelfs prullenbakken van hout. Daarnaast wordt er een volledig programma aangeboden van duurzaam betimmeringshout waaronder Eiken, Douglas en Lariks hout. “Ik durf wel te stellen dat we het meest uitgebreide leveringsprogramma van Europees duurzaam hout voeren. Een vast sortiment is direct uit voorraad leverbaar vanuit de houtwerf in Langbroek en wordt met eigen transport vervoerd. Maatwerk is altijd mogelijk waarbij balken zelfs met een lengte van 14 meter geen uitzondering zijn”.

Standnummer 2.104 Van Vliet kastanjehout Langbroek T: 0343-454400 www.kastanjehout.nl

Breed toepasbaar in de openbare ruimte “Wij tonen met onze leverbare houtsoorten al jaren aan dat er een verantwoord alternatief is voor tropisch hardhout en verduurzaamd hout. Bovendien kan al ons hout, dat afkomstig is uit West-Europese bossen, in uiteenlopende situaties in de openbare ruimte toegepast worden.” Het sortiment van Van Vliet bestaat

S t r a a t b e e l d juni 2009

LED verlichting op achterpaden Voor een doelmatige en verantwoorde verlichting van onder meer achterpaden, galerijen, brandgangen en parkeergarages biedt Multicare een breed aanbod aan slagvaste verlichtingsarmaturen. Bestond het leveringsprogramma begin jaren ‘90 nog hoofdzakelijk uit diverse modellen noodverlichtingsarmaturen - de bekende 8W armaturen - al snel vond er een uitbreiding plaats met diverse slagvaste modellen voor galerijen achterpadverlichting. Deze armaturen zijn tevens voorzien van een geïntegreerde noodfunctie, zodat er sprake is van een uniform beeld van verlichtingsarmaturen in een project. Bij buitenverlichting zijn zowel de verkeers- als de sociale veiligheid belangrijke factoren. Het Politiekeurmerk Veilig Wonen®, dat midden jaren ‘90 ondermeer op aangave van Multicare werd ontwikkeld, hield zich in eerste instantie nog alleen bezig met hangen sluitwerk in woningen. Pas enige jaren later werden door een stuurgroep met daarin onder andere de KEMA en Multicare, met het oog op de sociale veiligheid, kwaliteitseisen geformuleerd omtrent de slagvastheid van buitenverlichting in woonwijken en apartementencom-

S t r a a t b e e l d juni 2009

plexen, resulterende in de SKG-KE 571 . De armaturen van Multicare waren de eerste gecertificeerde verlichtingsarmaturen binnen het Politiekeurmerk. Andere fabrikaten zijn gevolgd. Achterpaden De verlichting van achterpaden dient functioneel te zijn. Te veel licht is niet goed, maar te weinig ook niet. Daarom schrijft het PKVW® dan ook een evenredige lichtverdeling voor. Deze evenredige lichtverdeling is niet te realiseren met lantaarnpaalverlichting. Daarnaast is het ook zo, dat, wanneer de lamp het begeeft het ook meteen aardedonker is. Achterpaden dienen derhalve door verlichtingsarmaturen (bijvoorbeeld aan de berging) verlicht te worden. Als er dan één lamp het begeeft blijft zichtbaarheid door de andere armaturen gewaarborgd. LED “Multicare levert als eerste in Nederland nu ook armaturen met een LED lichtbron die zich qua lichtopbrengst kan meten met een PL 9W. De tot

nu toe gebruikelijke TL’s en PL’s in de armaturen hebben, vergeleken met LED, een beperkte levensduur. Het grote voordeel, naast de energiezuinigheid zit dus ook zeker in het onderhoud”, aldus een woordvoerder. Afhankelijk van de lampkleur en het aantal schakelingen dienen TL’s al na circa 4.000 en PL’s na 8.000 branduren vervangen te worden. LED heeft een levensduur van circa 50.000 branduren. Dit betekent een besparing van 6 tot wel 12 vervangingsbeurten.

i Multicare Lighting CV Dordrecht T: 078-6543111 www.multicare.eu

Kunstwerken Voorthuizen In Voorthuizen, gemeente Barneveld, heeft Grijsen een kunstwerk met klokken gemaakt en geplaatst, net als een aantal kunstwerken op een rotonde. De kunstwerken bestaan uit 3 masten die aan elkaar zijn gelast. De hoogte boven het maaiveld is 4,5 meter.

klok. Hij heeft toen een mast ontworpen voor de klokken’. De gemeente wilde ook graag de rotonde bij de entree naar het centrum van Voorthuizen een fraaie uitstraling geven, ook voor deze plek heeft de heer Van Lagen een ontwerp gemaakt voor de invulling van het middeneiland .

De vormgeving van de mast met klokken komt in de masten die op de rotonde staan terug.

Standnummer 1.004 Grijsen park & straatdesign Winterswijk T: 0543-516950 www.grijsen.nl

‘De gemeente heeft de firma Grijsen al in een vroeg stadium betrokken bij de herinrichting van Voorthuizen’ aldus de heer Bouwmeester van de gemeente Barneveld. ‘Wij hebben eerst een hekwerk met een totale lengte van 590 meter met lelies ontworpen die als afscheiding voor voetgangers en voertuigen dient. Dit hekwerk is gemaakt door de firma Grijsen’. Toen de herinrichting was afgerond wilde de gemeente voor de opening de inwoners van Voorthuizen graag een klok schenken. ‘Alleen een klok vond de gemeente uiteindelijk toch te beperkt’ aldus Bouwmeester. ‘Wij hebben onze collega Jo van Lagen gevraagd, die in zijn vrije tijd ook beeldend vormgever is, om een ontwerp te maken zodat het geschenk iets meer zou zijn dan alleen een

S t r a a t b e e l d juni 2009

Draagvlak bloembaskets groot De bloembakken (flowerbaskets) van Flower and Shower sieren in een groot aantal steden de straten en pleinen op. Deze baskets bestaan uit twee halfronde bakken die als één geheel rond een lantaarnpaal worden bevestigd. Ze zijn voorzien van een groot waterreservoir.

natuurlijk ronduit positief. ‘De vele reacties maakten één aspect heel duidelijk’, zegt directeur Bert de Kruijk, ‘er is een groot draagvlak voor de flowerbaskets. Het publiek ervaart het opfleuren van de straten als zeer positief’.

Proef De gemeente Amersfoort ziet de flowerbaskets nu als een proef. De ondernemers zien in deze bloembakken een middel om een aantal doelstellingen te bereiken: sfeer, behaaglijkheid en het creëren van veiligheid.

Voordat tot de aanschaf van deze flowerbaskets wordt overgegaan is er altijd nauw overleg geweest met de opdrachtgever over de preciese locatie en o.m. de gewenste sfeer die de bloemen dienen uit te stralen. En dan gaat er wel eens iets mis, zoals bijvoorbeeld onlangs in Amersfoort. De opdrachtgever liet bloembakken ophangen aan de lantaarnpalen in een tweetal winkelstraatjes in de binnenstad ‘om deze winkelomgeving een fleurige uitstraling te geven’. Dit loffelijk streven werd niet meteen door iedereen gedeeld omdat er twijfels ontstonden ‘of die lantaarnpalen een extra gewicht van 50 kg wel konden dragen...’. Het is jammer dat hierover wat onrust is ontstaan, want het antwoord op die vraag is Binnenkort doen de ondernemers een voorstel aan de gemeente over het beleid met de flowerbaskets. (De gemeente denkt mee ‘over een oplossing’ en de bloembakken hangen er overigens nog steeds). Dergelijke misverstanden worden er bijvoorbeeld in Leidsche Rijn niet gemeld. In goed overleg heeft Flower and Shower in deze wijk tot nu toe meer dan 250 flowerbaskets tot volle tevredenheid geplaatst. De goede ervaringen in de stad Utrecht met deze bloembakken hebben er toe geleid dat deze nu in veel stadsdelen te zien zijn.

standnummer 1.065 Flower and Shower Arnhem T: 026-3623061 www.flowerandshower.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Mast Services Nederland EEN BETROUWBARE PARTNER IN PUBLIC DESIGN

Industrieweg 41 6651 KR Druten Telefoon: 0487 - 573305 Fax: 0487 - 573275 E-mail: mastservned@wxs.nl www.mastservicesnederland.nl

MÓÓI

OPVALLEND STRAATMEUBILAIR

Straatmeubilair van Jan Kuipers Nunspeet is functioneel, duurzaam en onderhoudsarm. Maar bovenal opvallend mooi qua design. Neem bijvoorbeeld het nieuwe regio-politiebureau in Eindhoven. Hier realiseerde Jan Kuipers Nunspeet o.m. de rokersaccommodatie op het dakterras. Ook voor fietsoverkappingen, banken, abri’s, verkeersbeheersmiddelen en ander straatmeubilair kiest u uit een breed assortiment van innovatieve producten. Beglazingsconstructies en luifels zijn maatwerk; zij worden in overleg ontworpen en uitgevoerd, geheel konform uw wensen. Voor nadere info: www.jankuipers-nunspeet.nl

INNOVATIEF IN STRAATMEUBILAIR

Industrieweg 20, Postbus 5, 8070 AA Nunspeet Tel: (0341) 25 29 44, Fax: (0341) 25 28 56 E-mail: info@jankuipers-nunspeet.nl Internet: www.jankuipers-nunspeet.nl

Er is meer in Groningen… Veendam! Veendam heeft in het gebied van de OostGroninger Veenkoloniën altijd een aparte plaats ingenomen. Het heeft voor een deel de typische veenkoloniale lintstructuur, behalve in de buurt van het centrum. Het centrum wordt gekenmerkt door ruimte, groen en waterpartijen. Dit bijzondere karakter heeft van oudsher aantrekkingskracht uitgeoefend op mensen die eisen stellen aan hun woonomgeving. Veendam is een woongemeente met de gemakken van een stad en de rust en ruimte van een dorp. In de Groninger volksmond staat Veendam ook wel bekend als Parkstad Veendam. Masterplan Veendam centrum Al vanaf het begin van deze eeuw wilde het gemeentebestuur van Veendam het centrum graag opnieuw inrichten, zodat het meer allure en aanzien kreeg. Daarvoor ontwikkelde het college van B&W

het Masterplan Veendam centrum waarin ondermeer de deelprojecten ‘van Trein naar Plein’, ‘De Blauwe Loper’ en ‘Kade Molenstreek’ zijn opgenomen. Inmiddels zijn deze drie deelprojecten naar volle tevredenheid afgerond.

De Blauwe Loper ‘Het deelproject de Blauwe Loper was een zeer gedurfd project’, aldus een woordvoerder van de gemeente. Zo is het Beneden Oosterdiep, dat in de jaren zestig was gedempt voor verkeersdoeleinden, in de afgelopen jaren voor een deel weer opgegraven en fungeert het tegenwoordig als aantrekkelijk verblijfsgebied. En zijn er bijvoorbeeld extra aanlegplaatsen gecreëerd ten behoeve van de recreatievaart. Benkert banken Qua meubilair is ondermeer op de damwand gekozen voor Benkert banken type L 60 Pag en geplaatst door heijmans Wegenbouw. De banken zijn uitgevoerd in RVS, gecoat in ral 7016 en uitgevoerd in pagholz. Pagholz is geperst beuken met UVbestendig kunsthars. Het heeft een natuurlijke uitstraling, en is tegelijkertijd duurzaam en onderhoudsvrij.

standnummer 2.082 Benkert Nederland bv Etten-Leur T: 076-5011256 www.benkert.info

S t r a a t b e e l d juni 2009

Boomeilanden van Streetlife & BSI Stedelijke bomen en duurzaam groen staan meer dan ooit in de belangstelling. Boomeilanden met houten zitranden kunnen pleinen op eenvoudige wijzen opwaarderen. Uit gerealiseerde projecten blijkt dat de waardering en de “plakfunctie” aanzienlijk toenemen. Inwoners en toeristen verblijven hierdoor meer op het plein.

Op het Bastiaansplein te Delft zijn ovale boomeilanden gerealiseerd. Een positieve waardering voor het plein is van 15% naar 85% gestegen!

S t r a a t b e e l d juni 2009

Ronde en Ovale Eilanden Door de toepassing van boomeilanden wordt menig plein weer aantrekkelijk. De boomeilanden zijn opgebouwd uit lasergesneden CorTen staal delen met rondlopende Rough & Ready zitrand van FSC hardhout. Grote bomen worden ondergronds verankerd. Streetlife heeft standaard ronde boomeilanden met een diameter van 3, 4 of 5 meter. Ovale eilanden zijn er in diverse maten en kunnen ‘‘all in’’ opgeleverd worden.

Vrije Vormen Pinda- of niervormige boomeilanden creëren een bijzonder beeld. De robuuste Rough & Ready zitranden kunnen zowel in de buiten- als in de binnenbochten worden toegepast. Een pindavormig boomeiland is recentelijk gerealiseerd in Papendrecht.

Apeldoorn

Maatwerk boomeiland binnenplein

Wateropslag - Treetec Bottum Up- systeem in boomeiland

Maatwerk Boomeilanden Streetlife en BSI bomenservice dagen ontwerpers en inrichters uit om met nieuwe vormen en ideeĂŤn te komen. Op onze website zijn enige voorbeelden opgenomen ter inspiratie. Beide bedrijven stellen hun expertise graag ter beschikking.

Wateropslag Door het opnemen van een passieve waterbuffer in combinatie met het TreeTec boomverzorgingssysteem zullen bomen voluit door kunnen groeien. Indien gewenst kan de wateropslag vanuit de omgeving met hemelwater aangevuld worden. Capillaire kolommen distribueren het water rondom de wortelkluit.

i Streetlife Leiden 071-5246846 www.streetlife.nl streetlife@streetlife.nl

Symphonyplein Zui-As

Nieuw is het waterbuffererende substraat van BSI Bomenservice. De samenstelling van dit substraat garandeert een hoog zuurstofgehalte en een gezond bodemleven.

BSI Bomenservice Baarn 035 548 58 88 www.bsi-bomenservice.nl algemeen@bsi-bomenservice.nl

Bezoek ons op de Dag van de Openbare Ruimte te Houten op 14 & 15 oktober. Gratis kaarten verkrijgbaar op www.dagvandeopenbareruimte.nl

Haarlemmermeer

Veghel

De Big Green Benches zijn geschikt voor bestaande en nieuwe bomen S t r a a t b e e l d juni 2009

Integraal beleid en aandacht voor ouder jeugd komen samen in interactieve voetbalmuur De in 2007 opgeleverde Kadernota Spelen biedt beleidsmakers in Hengelo handvatten om de komende jaren de formele en informele speelvoorzieningen in de stad te optimaliseren. Zo leidt de extra aandacht voor de oudere jeugd bijvoorbeeld tot de aanleg van een aantal interactieve voetbalmuren. Onderliggende doelstellingen als integraal beleid, verhoogde participatie blijken lastiger in praktijk te brengen. De gemeente Hengelo kent drie stadsdelen, negen wijken en het buitengebied Beckum/Oele. Daarbinnen wordt een evenwichtige verdeling van speelvoorzieningen nagestreefd. En de nota zelf biedt ook een kader om nieuwe verzoeken van burgers te toetsen. De nota is helder, en dus gaat het gesprek met mevrouw Willy van Diepen, afdelingshoofd Wijkservice, in eerste instantie vooral over meer procesmatige vraagstukken als integraal beleid en participatie van burgers. Integraal beleid De gemeente Hengelo streeft bij haar beleidsontwikkeling naar een verdere integratie van de diverse beleidsterreinen. In de Kadernota Spelen worden ondermeer dwarsverbanden gelegd naar de Beleidsnota jeugdbeleid, het programma Mens in de Samenleving, het beleidsterrein Groen en de structuurvisie Hengelo 2030. Papier is geduldig, de praktijk blijkt weerbarstiger. Van Diepen: De wil om tot integraal beleid te komen, is er absoluut. Maar je merkt dat iedereen gefocussed is op zijn eigen deelterrein. We zijn er dus nog niet helemaal uit. Maar één ding is zeker: de beleidsmedewerkers moeten meer met hun poten in de modder.” Op uitvoerend niveau is een integrale aanpak eenvoudiger

S t r a a t b e e l d juni 2009

in te vullen. Van Diepen: “Ik ben trots op het succes en de primeur van de eerste interactieve voetbalmuur in Nederland. Hierbij zijn veel partijen en gemeentelijke afdelingen betrokken; een goed voorbeeld van integraal beleid.” Participatie De gemeente Hengelo streeft naar een hoge participatie graad met de burgers. Er zijn vijf participatieniveaus gedefinieerd oplopend van informeren, raadplegen tot uiteindelijk meebeslissen. Per project wordt een keuze gemaakt welk niveau van toepassing zou moeten zijn. ‘De eerlijkheid gebied te zeggen dat we vaak niet verder komen dan raadplegen. Niveau drie of hoger durven we kennelijk niet aan, en meebeslissen op niveau vijf is nog nooit aan de orde geweest. Het zit bij veel ambtenaren nog niet in het systeem, het is geen automatisme, het is daarnaast

ook hartstikke lastig’, aldus Van Diepen. Terwijl bij de besteding van de Vogelaarbonnen, waarbij per stadsdeel een extra negentigduizend euro beschikbaar is gekomen, maar weer eens is gebleken dat bewoners met waardevolle ideeën kunnen komen. Van Diepen: ‘Ik geloof er heilig in dat het mogelijk is dat burgers direct mee kunnen gaan beslissen, maar het vraagt wel extra aandacht en een andere aanpak. Je moet bewoners niet alleen informeren over de speeltoestellen en de plek maar ook inhoudelijk goed informeren over bijvoorbeeld onderhoudsaspecten, veiligheid, normen en dergelijke. Pas als ze die kaders kennen en snappen, zien ze in waarom aangedragen oplossingen niet altijd uitvoerbaar zijn’. Om toch concreet ervaring op te doen, wordt er binnenkort één project geselecteerd waarbij men een vergaande participatie gaat toepassen.

Sutu: Volksport nummer 1 gecombineerd met bezigheid nummer één van de hedendaagse jeugd: GAMEN, maar dan actief en buiten! De interactieve (voet)balmuur ontleent haar naam aan het Surinaamse woord voor ‘schieten’. De Sutu is een speelobject van deze tijd, spelen met de computer maar dan buiten, en door actief te bewegen. De interactieve voetbalmuur bevat 17 computers, 5.000 elektracomponenten en

1.200 leds. De muur is opgebouwd uit 16 interactieve vlakken. In deze vlakken is de led verlichting opgenomen die een breed spectrum van kleuren kunnen aannemen. Zo wordt de speler tijdens het spel uitgedaagd om bijvoorbeeld de ‘groen’ opgelichte vlakken te raken. Schiet je raak dan wordt je getrakteerd op een lichtshow en applaus; schiet je daarentegen mis dan kleur het geraakte vlak ‘rood’ op. De Sutu bevat een aantal zeer uitdagende spellen, die

alleen of met meerdere spelers gespeeld kunnen worden, en laten veel ruimte tot vrije spelvormen. Daarnaast worden voor de Sutu nieuwe spellen ontwikkeld zodat de kinderen en jeugd elke keer weer uitgedaagd worden. De spellen worden door middel van een voetbediening geselecteerd en door de geïntegreerde speakers krijgen de spelers uitleg. Ook al lijkt de uitleg overbodig voor de GAMENDE jeugd die hiervoor een tweede natuur heeft ontwikkeld.

Meer bieden voor 12 jaar en ouder Als we inhoudelijk kijken naar de Kadernota ligt de belangstelling ondermeer bij de doelgroep van 12 jaar en ouder. Van Diepen: “Kinderen blijken vanaf een jaar of tien geleidelijk minder belangstelling te krijgen voor sport en bewegen. Ondermeer doordat vanaf die leeftijd de stimulans vanuit de ouders minder effect blijkt te hebben. Als er dan ook nog weinig speelvoorzieningen voor die leeftijdscategorie zijn, dan krijg je de jeugd steeds minder in beweging.” Bijkomend probleem is dat het meteen gaat om grotere voorzieningen en daar is vanuit de buurt al snel weerstand tegen. Men is bang voor geluidsoverlast of hangjongeren of men vindt de voorzieningen niet mooi. Van Diepen voegt daar nog een element aan toe: “Het lijkt wel of burgers tegenwoordig een beeld hebben van jongeren alsof ze allemaal problemen veroorzaken. Als

dat je uitgangspunt is, dan worden alle beslissing geregeerd door angst. En komt er vervolgens niks van de grond.” Ze is een voorstander van een permanente dialoog. Als je in gesprek blijft, kom je er samen wel uit.

Yalp tot de interactieve voetbalmuur gekomen. De eerste voetbalmuur is op het trainingscomplex van FC Twente geplaatst. Tot tien uur ’s avonds kunnen kinderen er terecht en er wordt volop gebruik van gemaakt. Jonge kinderen komen er met hun ouders en vanaf een jaar of tien komen kinderen er zelf naar toe. In samenwerking met FC Twente en de wijksportconsulenten worden er regelmatig clinics georganiseerd om verder gebruik te stimuleren. Reden genoeg voor een vervolg. Dus wordt er de komende jaren in elk stadsdeel een SUTU geplaatst en onderzoekt Yalp inmiddels de mogelijkheden om de muur ook geschikt te maken voor andere sporten als tennis, hockey of handbal.

Inspiratie Zo is de voetbalmuur een project waarbij met succes de jeugd in beweging is gekregen. Het idee komt voort uit het onlangs afgesloten project ‘Scoren in de wijk’. Geïnspireerd door bezoeken aan Engelse topclubs als Arsenal en Manchester United zijn in samenwerking tussen de gemeente en FC Twente een groot aantal sportieve activiteiten georganiseerd in de Berflo Es een herstructureringswijk van Hengelo. Toen het project ten einde liep is men actief op zoek gegaan naar voorzieningen die kinderen zouden triggeren om naar buiten te gaan. En zo is men in samenwerking met

standnummer 2.028 Yalp Goor T: 0547-289410 www.yalp.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

GEO is meer dan alleen een energiescan... GEO, Gemeentelijke Energiebesparingsaanpak Openbare Verlichting, is de handreiking van IP Lighting aan gemeenten voor snelle besparingsresultaten en een duurzaam beleid. In de dagelijkse praktijk is GEO de integrale oplossing bij het verduurzamen van de openbare verlichting en verkeersregelinstallaties...’. Een groot aantal gemeenten en provincies zijn sinds de introductie in zee gegaan met GEO en hebben daarmee al belangrijke besparingen op de energienota kunnen bereiken. ‘Maar er is veel meer,’zegt manager verkoop Herold Tinnemeier van IP Lighting,’Behalve de energiescan, dat een onderdeeltje is van GEO, kijken we ook kritisch naar het beleidsplan van de gemeente en geven advies om de besparingen op financieel verantwoorde wijze te realiseren. De laatste stap in het GEO proces is een beschrijving van de uit te voeren maatregelen in de tijd en zorg dragen voor de juiste implementatie van deze maatregelen om de uiteindelijke besparing te realiseren. De combinatie van een

beleidsplan met een GEO rapport levert de gemeenten een zinvolle leidraad voor de komende jaren. Dus geen document voor in de la, maar bruikbare ideeën en adviezen waar de gemeente mee verder kan. IP Lighting mag zich specialist noemen op het gebied van openbare verlichting, lichtarchitectuur en verkeersregelsystemen. ‘Het dienstenpakket van IP Lighting, waarbij maatschappelijk verantwoord ondernemen een vanzelfsprekendheid is, omvat verlichtingsadvies, ontwerp, aanleg, beheer en onderhoud ten behoeve van met name de openbare verlichting. Daarbij vormen energiebesparing (GEO) en duurzaamheid belangrijke factoren...’. Duurzaamheid Gemeenten streven er naar om zowel aanschaf als beheer van hun openbare verlichting geheel of gedeeltelijk uit handen te geven. Met name voor kleinere gemeenten is het immers bijna onmogelijk om op alle detailgebieden die belangrijk zijn bij een goede organisatie van een adequate openbare verlichting, de vereiste deskundigen allemaal in ei-

gen huis te hebben. ‘Bijvoorbeeld de keuze van de in de gemeente toe te passen lichtbronnen lijkt op het eerste gezicht eenvoudig,’geeft Herold Tinnemeier als voorbeeld, ‘maar vanwege de soms kleine verschillen tussen de diverse lichtbronnen en het enorme verschil in impact voor de omgeving alsmede de financiële consequenties in beheer en onderhoud is dat het zeker niet. Zaken als veiligheid, verkeersdoorstroming en het aantrekkelijkheid maken van onze omgeving, in relatie met verlichting, verkeersregelsystemen en camerabeveiliging vormen een complex probleem waarvoor specifieke kennis vereist is. Gemeenten willen ook op dat gebied graag ‘ondersteund’ worden en de verantwoording bij een deskundige partij onderbrengen’. Nog een ander belangrijk onderwerp in de IP Lighting aanpak is ‘innovatief beheer’. Samen met de klant wordt in het ruime kader van het begrip duurzaamheid ook naar het financieel- en het milieu- en het beheerbeleid gekeken dat ten grondslag ligt aan de exploitatie van de gemeentelijke openbare verlichtingsinstallaties. Hierbij kun je denken aan afspraken m.b.t. de regievoering, een eigen net of concrete doelstellingen zoals bijvoorbeeld CO2 neutrale verlichting. GEO is dus meer dan alleen een energiescan, zegt Tinnemeier,‘ met behulp van onze kennis, kunde en ervaring kan elke gemeente hoog scoren in energiebesparing en duurzaamheid’ dat voldoet aan het door de VNG ondertekende convenant “Klimaatakkoord Gemeente en Rijk 2007–2011”

standnummer 2.209 IP Lighting Maasbracht T: 073-8558452 www.iplighting.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Inspiratiebron voor keuze van de openbare verlichting Het onlangs verschenen handboek met de intrigerende titel OV2 wil in woord en beeld duidelijk maken dat ‘de vormgeving van lichtmast en armatuur in de openbare ruimte grotere aandacht verdient dan tot nu toe het geval is’. ‘Het gebeurt vandaag de dag nog teveel,’ zegt directeur van Kaal Masten Jos van den Hurk, ‘dat de verlichting het sluitstuk vormt bij de inrichting of herinrichting van de openbare ruimte. En omdat dan de tijd dringt wordt er vaak snel beslist voor de aanschaf van standaard masten, zonder acht te slaan op de geheel eigen sfeer van de betreffende locatie. De verantwoording voor de openbare verlichting komt te vaak voor rekening van iemand bij de gemeente ‘die dat erbij doet...’. Als echter voor de inrichting het uitgewerkte plan van een architect voorligt, dan komen er masten met armaturen te staan die qua uitstraling goed aansluiten bij de architectuur van deze specifieke omgeving’. Dat de vormgeving in de openbare ruimte heel belangrijk is, daar is iedereen het over eens. ‘Maar

S t r a a t b e e l d juni 2009

Jos van den Hurk, directeur Kaal Masten

lichtmasten maken ook deel uit van diezelfde openbare ruimte en het design van lichtmast en armatuur in woonen winkelstraten, pleinen en parken verdient daarom alle aandacht...’. Paaltopmasten of masten met een uithouder vormen – met name overdag – een architectonisch geheel met de vormgeving van de locatie waar ze staan opgesteld.

Een goed gekozen model lichtmast met armatuur kan straat en plein net die aparte gewenste karakteristiek geven, die met willekeurig gekozen standaard exemplaren niet bereikbaar is. Verlichting voor upgrading openbare ruimte Met deze argumentatie als bagage zocht Van den Hurk nu ruim twee jaar geleden contact met de faculteit Industrieel Ontwerpen van de Technische Universiteit Delft met de vraag of die formulering zou kunnen dienen als het onderwerp voor een afstudeeropdracht. Daar werd positief op gereageerd. In het jaar 2007 begon Aranea Felëus met het verzamelen van gegevens met haar afstudeerstudie over heel kort samengevat het onderwerp ‘de inbreng en de invloed van lichtmasten met armaturen op de openbare ruimte’. Met uiteindelijk als doel degenen die verantwoordelijk zijn voor de openbare verlichting een instrument in handen te geven ‘waarmee zij op gestructureerde wijze die openbare verlichting kunnen gebruiken voor upgrading van de openbare ruimte’. In april 2008 is zij met succes op dit onderwerp afgestudeerd en heeft zij in samenwerking met Jos van den Hurk haar bevindingen bijeen gebracht in een omvangrijk handboek

OV2 : Openbare Verlichting/Opties en Visualisaties. Inspiratiebron Aan de hand van vele voorbeelden wil dit handboek met 530 pagina’s duidelijk maken dat ook de vormgeving van lichtmasten een belangrijke factor zijn in de openbare ruimte: masten en armaturen samen maken de openbare verlichting! Het handboek geeft voorbeelden aan de hand van twee archetypen masten (paaltop en met uithouder) die zijn uit te rusten met modellen paaltoparmaturen, uithouderarmaturen of hangarmaturen. Afhankelijk van het beschikbare budget van laag tot zeer ruim (Standaard, Intensief of Exclu-

sief) worden in woord en beeld voorbeelden gegeven die de gemeente op ideeën kunnen brengen. Aan de hand van een groot aantal foto’s van uiteenlopende soorten locaties – zoals stadskern, luxe woonwijk, nieuw- en oudbouwwijken, landelijk gebied etc. – wordt getoond welke sfeer er met steeds weer anders vormgegeven masten en armaturen er in een specifieke openbare ruimte bereikt kan worden. De verschillende voorbeelden in het handboek van steeds anders uitgevoerde masten met paaltop- of uithouderarmaturen, geprojecteerd in dezelfde omgeving, dienen als inspiratiebron en maken duidelijk dat de vormgeving van de openbare verlichting wel degelijk kan

bijdragen aan een openbare ruimte met een eigen karakter. De meegeleverde CD bevat een programma die het mogelijk maakt om masten en armaturen te visualiseren in zelf gemaakte foto’s van een locatie in de gemeente, waar openbare verlichting geplaatst gaat worden. Op de komende Dag van de Openbare Ruimte in Houten zal dit bijzondere handboek door Kaal Masten geïntroduceerd worden.

Standnummer: 1.038 Kaal Masten Oss T: 0412-674747 www.kaal.nl

Innovatie van apparatuur verlaagt verbruik glyfosaat op verhardingen In 2008 en 2009 hebben vijf ontwikkelaars van apparatuur voor toediening van glyfosaat aan onkruiden op verhardingen gezamenlijk onafhankelijk onderzoek laten doen. In het onderzoek deden sensorgestuurde spuiten, schijfvernevelaars en onkruidstrijkers mee. De apparatuur werd beoordeeld op middelafgifte onder diverse praktijkomstandigheden. Tevens zijn twee effectiviteitproeven gedaan. Het onderzoek is uitgevoerd onder leiding van de heer C. Kempenaar van de Wageningen UR - Plant Research International en leverde de volgende conclusies op: • het verbruik van elk type apparatuur is sterk afhankelijk van de inen afstelling, in het bijzonder voor de instelling van de gevoeligheid van onkruidsensoren, • het verbruik is sterk afhankelijk van de onkruidbezetting, • bij optimale inen afstelling van de apparatuur kan het verbruik aanzienlijk dalen en goed onder de DOB-verbruiksnorm blijven,

• verbruikshoeveelheden lagen tussen de 0,1 en 1 l product per ha, • minder water toevoegen aan glyfosaat in de tank geeft een betere werking, • de DOB-fax voorspelde de minimum effectieve dosering goed. De volgende bedrijven hebben het onderzoek mede mogelijk gemaakt:

Agricult, Claessens Agri-Service, Donker, Homburg Machinehandel, Kamps de Wild, Mankar, Rometron, Verheij Integrale Groenzorg. Standnummer 3.080 MANKAR® Benelux Epe (Gld) T: 0578-629978 www.mankar.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Galaxy speeltoestel op strand Hoornseplas

Foto’s: FotoXperience / Berend Mutgeert

De aloude Palenberg aan de Hoornseplas bij Groningen werd een aantal jaren geleden afgebroken omdat de speelgelegenheid niet meer voldeed aan de eisen zoals vastgelegd in het Attractiebesluit. Een grote teleurstelling voor veel Noorderlingen voor wie het ‘spelen op de Palenberg’ decennialang een begrip was. Met het recentelijk gerealiseerde, op een na grootste Galaxy speellandschap in Europa is de Palenberg terug. De Hoornseplas maakt deel uit van een uitgestrekt recreatiegebied dat verder ook het Paterswoldse Meer en het Hoornse Meer omvat. De Hoornseplas is een ondiepe zwemplas met een zandbodem die door een betonnen dam – waar men overheen kan wandelen - van het Hoornse Meer wordt gescheiden. In het MeerschapPaterswolde werken de gemeenten Haren, Groningen en Tynaarlo samen aan het beheer van de bovengenoemde gebieden op de beleidsterreinen recreatie, natuurbescherming en landschapsverzorging. Op een in het water stekende driehoekige landtong op de plek waar voorheen de palenberg stond, staat nu een groot, robuust en modern speeltoestel dat geheel van staal is geconstrueerd. Rondom dit op een na grootste Ga-

S t r a a t b e e l d juni 2009

laxy speellandschap in Europa, staan nog een aantal kleinere toestellen opgesteld. Met name in de zomer wordt druk gebruik gemaakt van de zandstranden en zonneweiden langs de Hoornseplas. ‘De Hoornseplas is een openbaar dag en nacht voor het publiek toegankelijk gebied, dat ’s avonds toch wel afgelegen is met dus alle gevaar van vandalisme.

Daarom werd gekozen voor de solide in staal uitgevoerde Galaxy-lijn van Kompan, die tegen een stootje kan’, zegt de heer Homan van het Meerschap, ‘Op drukke dagen in de zomer lopen er toezichthouders over de terreinen om een oogje in het zeil te houden, maar als het donker wordt zijn die net als de dagjesmensen niet meer aanwezig’.

Veel speelwaarde De modulair geconstrueerde Galaxy-lijn bestaat uit een groot aantal elementen die eenvoudig aan elkaar zijn te koppelen. ‘De constellaties zijn combinaties van verschillende speelactiviteiten die bestaan uit stabiles, koppelingen, ankers, het speeltoestel kan uitgroeien tot elke gewenste grootte en vorm. De beweegbare delen van staal en kunststof bieden verrassend veel speelwaarde voor horizontaal spel waarbij fysieke kracht nodig is,’ aldus informatie van Kompan. Behalve dit omvangrijke Galaxy toestel staan er op deze landtong aan de Hoornseplas nog enkele kleinere solitaire speeltoestellen opgesteld. Zoals de Acamar met zijn koepelvormige constructie waarin een drietal netten als een groot ‘spinneweb’ zijn gemonteerd. Daarnaast nog enkele Spica’s en de Supernova. Deze laatste is een

(advertentie)

iets scheef staande ronddraaiende caroussel die door de kinderen zelf in beweging wordt gebracht. Ook de Spica’s van verschillende afmetingen zijn dergelijke laag bij de grond gemonteerde kleinere draaisculpturen. Onder de toestellen bestaat de ondergrond uit zand, het terrein er omheen wordt zo snel mogelijk met gras ingezaaid.

i Meerschap-Paterswolde Groningen T: 050-5263565 www.meerschap-paterswolde.nl

Flower Power voor de openbare ruimte

Standnummer 1.065

Standnummer: 2.069

www.flowerandshower.nl (t) 026 - 362 3061

Kompan BV Zaltbommel T: 0418-681468 www.kompan.nl adv floarn.indd 1

21-07-2008 16:01:02 S t r a a t b e e l d juni 2009

Problemen voorkomen of markeren Bomen in het stedelijk gebied hebben vaak te kampen met wortelbeschadigingen of een te klein plantgat. Hierdoor zijn de bomen vatbaar voor insecten en aantastingen van schimmels. Het beste is om op de tekentafel al uit te gaan van een groot plantgat met voorzieningen voor beluchting en bewatering. Zijn er problemen dan komen er vaak na verloop van tijd producten om het probleem aan te pakken of de mensen te beschermen. Zo komen er steeds meer artikelen om de problemen te markeren. Bijvoorbeeld het probleem van de eikenprocessierups. Eiken die aangetast worden zijn een bron van problemen. De rupsen hebben vervelende haartjes die veel overlast geven. Deze brandhaartjes geven dezelfde verschijnselen op de huid als bijvoorbeeld een brandnetel, alleen erger, volgend jaar wordt dit versterkt. Om aangetaste bomen af te zetten zodat publiek er niet onder loopt is er afzetlint met de op-

druk “pas op processierups”. Tot op heden zijn er geen bestrijdingsmiddelen tegen de processierups.

Terrasjes onder met name lindebomen hebben vaak overlast van zwarte plakkerige substantie; de uitwerpselen van bladluis. Ook dit is een teken van slechte vitaliteit van de boom. De beste aanpak hiervoor is een zogenaamde standplaatsverbetering. Hierbij wordt met een spuitlans de verdichte grond opengemaakt en een voeding toe-

S t r a a t b e e l d juni 2009

gediend; “standplaatsverbetering”. Er wordt een mengsel van voeding en bodemactivator gebruikt. Deze methodiek is zelf uit te voeren of uit te besteden.

standnummer: 2.046 ITS Nieuw-Milligen T: 0577-456561 www.poelbosbouw.nl

Klimaatneutrale lichtmasten Met Alluround lichtmasten levert ook u uw bijdrage aan een milieuvriendelijkere inrichting van de openbare ruimte. Nedal Aluminium B.V. heeft haar bedrijfsvoering en interne lichtmasten productie duurzaam ingericht zodat de CO2 uitstoot in dit productieproces optimaal wordt gereduceerd. Voor meer informatie kunt u contact opnemen: Nedal Aluminium B.V., Postbox 2020, 3500 GA Utrecht Netherlands tel. +31 (0)30 - 292 57 11, fax. +31 (0)30 - 292 95 12, e-mail: salesr@nedal.com, website: www.nedal.com Nedal Aluminium is a member of the

Group.

Lichtmasten met maritiem karakter in Reitdiephaven Momenteel wordt er hard gebouwd aan de nieuwe stadswijk Reitdiep, gesitueerd aan de noordwestzijde van de stad Groningen. In deze wijk, genoemd naar het gelijknamige riviertje het Reitdiep, verrijst ook het nieuwe Reitdiephaven. Rond de jachthaven die langs het druk bevaren riviertje ligt, verrijzen in snel tempo diverse woningtypen van een opvallende architectuur. ‘Al vanaf de eerste plannen,’zegt landschapsarchitect Leo Dijkstra, ‘die uit de jaren ‘90 stammen, stond vast dat bij de inrichting van dit uitbreidingsgebied het accent op water zou liggen. Daarvan getuigen nu onder meer de bijzondere zogenoemde boardwalk-woningen rondom de haven die voorzien zijn van een ruim terras aan de waterkant. En natuurlijk ook de pier-woningen die verrijzen op een viertal pieren die in het water van de jachthaven steken’. Vanaf de start zijn de plannen voor Reitdiephaven in al zijn facetten duidelijk omschreven: het creëren van een havengebied met een stedelijk en attractief karakter in een

maritieme sfeer en met een detailhandelsfunctie die een nautisch karakter heeft; verder een openbare wandelroute langs de haven met een horecafunctie in de vorm van een paviljoen, geprojecteerd aan de waterrand, met een bouwhoogte tot maximaal 2 lagen...’. Jachthaven Via het Reitdiep is de jachthaven gekoppeld aan de vaarroute naar de Waddenzee, hetgeen voor de pleziervaart heel aantrekkelijk is. De jachthaven heeft een capaciteit van 225 ligplaatsen met alle daarbij behorende voorzieningen. Aan de noord- en westzijde worden woningen neergezet in de vorm van bouwblokken van 3 tot 4 bouwlagen, die de haven als het ware omarmen en die aan de buitenzijde de rand van de haven vormen. Zowel de bebouwing dicht bij het water met ‘jachthavengebonden activiteiten’, de woonhuizen, de appartementen en de panden waarin horeca, detailhandel, kantoren e.d zijn ondergebracht, hebben alle een herkenbare maritieme uitstraling meegekregen.

S t r a a t b e e l d juni 2009

Lichtmasten De houten lichtmasten van Louis Poulsen met een duidelijke knipoog naar scheepsmasten die in de wijk Reitdiephaven zijn geplaatst, ademen diezelfde maritieme sfeer. De houten gedeelten van de mast zijn van gelamineerd larikshout en vervolgens in een blanke lak gespoten. Ook het in grafietkleur gespoten Orbiter Mini masttop armatuur past met zijn nautisch aandoende vormgeving goed in dit waterrijke milieu. Het armatuur is uitgevoerd met een multitronic VSA geschikt voor zowel: 1x26W, 1x32W of 1x42W TC-TEL compact fluorescentielampen.

i Landschapsarchitect Leo Dijkstra T: 050-3679111 Of Standnummer: 2.058 Louis-Poulsen Hoofddorp T: 023-5650030 www.louis-poulsen.nl

Twee miljoenste aluminium lichtmast Nedal Aluminium B.V. Vorig jaar vierde Nedal Aluminiumfabriek in Utrecht zijn 70ste verjaardag. Op dezelfde plek als vandaag de dag aan de Groenewoudsedijk, ingeklemd tussen het kanaal en de A12, werd 70 jaar geleden de productie van aluminium profielen opgestart. Inmiddels zijn er twee miljoen masten geproduceerd.

mogen maken van deze lichtmast. Deze 5000ste mast voor de gemeente Utrecht was op dat moment het 50.000ste exemplaar uit de Nedal productie. Op de relatiedag werd bovendien bij het inschakelen van de machines de 2 miljoenste aluminium lichtmast geproduceerd, die vervolgens met enig ceremonie aan de gemeente Utrecht werd overhandigd.

Vier jaar na de oorlog in 1949, werden de eerste aluminium lichtmasten geproduceerd. In 2007 werd begonnen met de bouw van een nieuwe productielijn en een bijna geheel nieuw machinepark. ‘Na een omvangrijke verbouwing is de productiehal met ruim 50 meter uitgebreid zodat nu de lichtmasten in lijn geproduceerd kunnen worden in een hal van 200 meter lengte,’vertelt John Pap van Nedal, ‘Om de ingebruikname van de nieuwe lijn een officieel tintje te geven, hebben we op 18 juni jl. een relatiedag georganiseerd. Op die dag hebben we een zeer groot aantal van onze klanten mogen verwelkomen uit binnen- en buitenland. De nieuwe productielijn werd die dag officieel geopend door directie Nedal, de Utrechtse wethouder H. Bosch en de heer H. Westbroek.’

‘Keen on green’ Gemeenten streven in sterke mate naar duurzaamheid, ook in de openbare verlichting. Ook Nedal is in zijn bedrijfsvoering volledig ‘keen on green’ en is door de Milieufederatie gecertificeerd als CO2-neutraal producent van aluminium lichtmasten. Momenteel worden de laatste

besprekingen gevoerd hoe de compensatie zal worden geregeld (d.m.v. zogenaamde carbon credits). Op de komende Dag van de Openbare Ruimte 2009 zal dit onderwerp uitvoerig onder de aandacht van de bezoekers worden gebracht. Standnummer: 2.100 Inlichtingen: Nedal Aluminium B.V. Utrecht T: 030-2925711 www.nedal.com

5000ste Aluminium lichtmast Vijftig jaar geleden werd de 5000ste lichtmast in de gemeente Utrecht geplaatst. Om dat feit historisch vast te leggen werd de betreffende mast destijds voorzien van een plaatje met die vermelding. Vorig jaar werd deze mast tegelijk met vele andere uit de stad van zijn plek gehaald, gerecycled en vervangen door een nieuwe aluminium lichtmast. Het aluminium deel met de vermelding van het 5000ste exemplaar werd verwijderd en op de genoemde relatiedag geretourneerd aan de Nedal-directie onder dankzegging van het feit dat de gemeente 50 jaar gebruik heeft

S t r a a t b e e l d juni 2009

Easylift: ruimtebesparend én vriendelijk in gebruik Het overschot aan fietsen in grote steden, op treinstations, evenementenlocaties en bij grote bedrijven en instellingen neemt toe. Netjes geparkeerd zorgen de fietsen voor een veel fraaier straatbeeld. VelopA-Citystyle komt hiervoor met een extra oplossing: het fietsparkeersysteem Easylift dat naast ruimtebesparend vooral vriendelijk in gebruik is. Ideaal voor afnemer én gebruiker. De Easylift is een dubbellaags fietsparkeersysteem dat het plaatsen van fietsen op de bovenste etage zeer gemakkelijk maakt. Het uiteinde van de bandengoot van de bovenste etage steunt op het straatoppervlak, zodat de fiets nauwelijks hoeft te worden opgetild om deze in de goot te rijden. Het hefsysteem en de lichtgewicht aluminium bandengoot zorgen ervoor dat de fiets zich zonder inspanning bovenin gestald kan worden. Verdubbeling capaciteit De Easylift zorgt voor een verdubbeling van de fietsparkeercapaciteit en

daar is behoefte aan. Uit onderzoek van Verkeer en Waterstaat blijkt dat er grote tekorten fietsparkeerplaatsen zullen ontstaan op stations. En ook in de centra van steden neemt de fietsparkeerproblematiek toe. Als fietser moet je steeds langer zoeken naar een vrij plekje en als wandelaar is het soms flink manoeuvreren tussen alle geparkeerde fietsen. Bewezen functionaliteit Het product heeft zijn functionaliteit ruimschoots bewezen in de afgelopen tien jaar. Het systeem is onderhoudsarm, geschikt voor vrijwel alle fietstypen en zowel buiten als binnen in bewaakte en onbewaakte stallingen te gebruiken. De Easylift is te verkrijgen in modules van acht fietsplaatsen (vier onder en vier boven) of 12 fietsplaatsen (zes onder en zes boven). Om optimaal gebruik te maken van de beschikbare ruimte, is er keuze uit een enkelzijdige of dubbelzijdige opstelling. De Easylift heeft een concurrerende prijs en laat

zich prima combineren met andere VelopA-Citystyle producten, zoals diverse afvalbakken en banken. Standnummer3.003 Velopa-Citystyle Leiderdorp T: 071-5410321 W: www.velopa.com

Sierpalen voor Bredevoort Door de gemeente Aalten is in samenwerking met VCP Streetcare voor Bredevoort een speciale paal ontwikkeld, het “Bredevoortje”. De paal stelt een omgekeerde kanonsloop voor met daarop twee kanonskogels. Het ontwerp verwijst naar het vestingverleden van Bredevoort. Net als het “Amsterdammertje” is het een landelijk uniek paaltje. In het paaltje is het stadswapen van Bredevoort geperst. De palen staan op het vernieuwde plein ’t Zand, dat deze zomer officieel is geopend door burgemeester Berghoef met het plaatsen van het eerste paaltje.

standnummer 1.010 VCP Streetcare BV Zelhem T: 0314–621690 www.vcpstreetcare.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

KLIKO

速 CLEANING

s r e n i a t n o c l a fv

a n e e l l a n a d Meer

KLIKO CLEANING

速

g n i g i n i e r k r e w t a a r t s & m go

Kauw

WWW.KLIKO.NL | WWW.KLIKO.BE

KLIKO

STORE

n e e r e d e i t g j i r k p l Ya g n i g e w e in b kt weinig. Daarom maa Nederland beweegt te uk. Voor jong én oud. Yalp bewegen weer le

Yalp Nieuwenkampsmaten 12 7472 DE Goor T (0547) 289 410 F (0547) 289 411 www.yalp.nl

Als leverancier van speel- en sporttoestellen creëren we namelijk inspirerende, uitdagende omgevingen die uitnodigen tot spelen, sporten en bewegen, maar vooral tot plezier maken. Omgevingen voor kinderen én ouderen. Met innovatieve producten en interactieve speeltoestellen, zoals de SmartUs en YalpSona. Want mensen die bewegen, voelen zich beter. Nieuwsgierig? Wij komen graag voor u in de benen. Let’s play!

info@yalp.nl

e r t de ar be oe s nb to m n e k nt de p o O tij e O 15 s d n on an 4 e v 1 g e da mt ui R

Garden Garniture

GELUIDWERENDE OPLOSSINGEN? NATUURLIJK GREENWALL! Steeds meer Gemeenten, Landschapsarchitecten en Projectontwikkelaars kiezen voor de natuurlijke geluidwerende oplossingen van Greenwall.

De nieuwe catalogus is uit! Nog niet ontvangen?

www.putkast.nl

De Greenwall Classic is een snel te plaatsen, massieve geluidswal met een zeer natuurlijke uitstraling. De direct groen begroeide elementen zijn geluidwerend en windkerend en bieden volop creatieve landschappelijke mogelijkheden.

Geïnteresseerd in Greenwall Cases? Bel dan 0593 543018 of kijk op de website. WWW.GREENWALL.NL

Hydrotec voor lijnafwatering openbare ruimte Wienerberger is exclusief verdeler geworden van de Hydrotec lijnafwateringssystemen voor de openbare ruimte in Nederland. Het aanbod voor de Nederlandse markt bestaat uit vier complete afvoersystemen: Mini, Top, Maxi en Hydroblock. Het klimaat verandert en een snelle afvoer van regenwater wint dus aan belang. Hydrotec gootelementen zijn sterk, waterdicht en getest onder de extreemste omstandigheden. De afvoergoten zijn eenvoudig te koppelen en de hoogwaardige afdekroosters sluiten naadloos aan op het patroon van de bestrating. De afdekroosters klemmen niet en zijn eenvoudig voor onderhoud te openen. Aansluiting op bestaande grondleidingen is eenvoudig.

Belastingsklassen Dankzij de vier systemen – Mini, Maxi, Top en Hydroblock – is maatwerk mogelijk voor iedere ruimte en belastingsklasse. Mini is er voor bijvoorbeeld voetgangersgebieden en bij parkeerplaatsen. Terwijl het zwaarste systeem, de gietijzeren Hydroblock, moeiteloos de zware belastingen van containerparken en logistieke centra weerstaat. Systeem Maxi

Duitse kwaliteit De gootelementen bestaan, afhankelijk van het systeem, uit met glasvezel versterkt beton of gietijzer. De producten zijn volgens diverse normeringen grondig getest. Allereerst door Hydrotec, vervolgens door gerenommeerde keuringsinstanties als het MPA Bremen en Kiwa (controle volgens de normen van het bouwstofbesluit).

Standnummer 1.052 Wienerberger Pannerden T: 0316 - 37 95 70 www.terca-straatbakstenen.nl

Inspirerende conceptontwerpen voor tieners Tieners hebben behoefte aan een eigen plek in de openbare ruimte om elkaar te ontmoeten, te sporten en plezier te hebben. Dat is de uitkomst van het onderzoek naar de beleving van de openbare ruimte door jongeren in Europa. Volgens de mensen van het Kompan Play Institute, een kenniscentrum voor kinderspel, liggen hier enorme kansen en uitdagingen voor zowel de industrie als de mensen betrokken bij de inrichting, beheer en onderhoud van openbare ruimten. De onderzoekers bekeken het gedrag van jongeren in de openbare ruimte en voerden gesprekken met ruim duizend jongeren in o.a. Denemarken, Engeland en Nederland. Het onder-

zoek vond plaats in opdracht van Kompan en is eind vorig jaar bekend gemaakt. Aan de hand hiervan heeft Kompan een concept ontwikkeld dat samen met gemeenten gebruikt kan worden bij de realisatie van jongerenontmoetingsplekken. De onderzoeksresultaten zijn het afgelopen half jaar gebruikt als inspiratie voor de ontwikkeling van nieuwe productconcepten door tweedejaars studenten Industrial Design van de Technische Universiteit in Eindhoven (TU/e). De conceptontwerpen sluiten aan bij campagnes van de overheid om jongeren te stimuleren tot meer sociale interactie en vormen aantrekkelijke, bewegingsstimulerende ontmoetingselementen voor jongeren in het openbare gebied.

Standnummer 2.069 KOMPAN b.v. Zaltbommel T: 0418-681468 www.kompan.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

vastligt, bieden we de mogelijkheid om een digitale presentatie te verzorgen, die een beeld geeft hoe de nieuwe bank in de omgeving waar hij komt te staan er uit gaat zien”.

Standnummer 1.004 Grijsen park & straatdesign Winterswijk T: 0543 516 950 www.grijsen.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

toonaangevende titels in de openbare ruimte!

Vraag nu een vrijblijvend kennismakingsnummer aan! T (038) 460 63 84 â&#x20AC;&#x201C; info@acquirepublishing.nl T (038) 460 63 84 - info@netwerkpers.nl

Beleving optimaliseren, beheerskosten verlagen en levensduur verlengen METTEN Stein+Design is sinds 1995 actief op de Nederlandse markt. ‘We richten ons met name op de projectenmarkt in de openbare ruimte omdat juist in deze markt komen de eigenschappen van een niche markt speler goed tot zijn recht komen’, zo licht een vertegenwoordiger van het van oorsprong Duitse familiebedrijf hun positie in de markt toe. De kernactiviteit van het bedrijf is het ontwikkelen en produceren van de meer bijzondere bestratings producten. Naast een zeer breed standaard leverbaar assortiment worden dus ook vaak producten per project aangepast. “Met Europa als afzetmarkt ervaren we dagelijks dat de beleving en deels het gebruik van de openbare ruimte verschillen per regio. We zijn ons bewust van deze verschillen en hebben in de loop van de jaren een geheel eigen en zeer flexibel productieproces en productenpakket ontwikkeld.”

Al met al de reden om hier het Belpasso Premio product toe te passen. Door de gebruikte hoogste CleanTop® classificatie is het in hoge mate afgeschermd voor invloeden van buitenaf zoals indringing en aanhechting van vuil (waaronder kauwgom). De reiniging volstaat doorgaans met de standaard bij gemeenten gebruikte summiere methode van reiniging (lees Verlaging van beheerskosten in het geval van deze bijzondere projecten). De hoge bescherming tegen deze invloeden van buitenaf dragen bij aan het levensduur verlengende aspect. Bovendien is het oppervlak van het product, in een al voorkomende geval, reinigbaar met een hogedrukreiniger. Standnummer 3.022 METTEN Stein+Design Eck en Wiel T: 0344-661764 www.metten.com

Cassandraplein in Eindhoven Het bedrijf ziet in de openbare ruimte een duidelijke internationale tendens waarbij zowel ontwerp als materialisering erop gericht moeten zijn om de beleving van de gebruiker te optimaliseren, de beheerskosten te verlagen en de levensduur te verlengen. De door Metten sinds 2001 geleverde verhardingsproducten die geproduceerd worden met de eigen CleanTop® Technologie (opgedeeld in 3 classificaties) zijn specifiek op deze tendens afgestemd. Bij een van de recent gerealiseerde projecten, aan het Cassandraplein in Eindhoven, is weloverwogen gekozen voor een product met deze technologie. Zowel ontwerp als materialisering sluiten naadloos aan op de constateerbare internationale tendens: Een ‘helder’ kleurgebruik laat het direct achter dit plein gelegen park als het ware over de ‘grond’ doorlopen in deze hoog geconcentreerde bebouwde omgeving. (lees Verhoging van belevingswaarde voor de gebruiker) Vuil (waaronder kauwgom) beïnvloeden in negatieve zin de ‘kernkwaliteit’ van dit ontwerp. Doorgaans moet een reinigingregime veelal specifiek hierop worden afgestemd met evenredige hogere beheerskosten. Natuurlijk heeft een intensiever en specifiek reinigingsinterval een directe invloed op de levensduur van een product. Daarbij zijn met name de kleur groen en blauw bijzonder gevoelig voor UV inwerking en dient er rekening te worden gehouden met een snellere afschrijving van de gedane investering.

S t r a a t b e e l d juni 2009

Lichtmast van 24 meter aan rondweg A2 Den Bosch Onder de honderden door Kaal Masten geproduceerde lichtmasten die langs de A2 bij het knooppunt Den Bosch worden geplaatst, bevindt zich nu ook een exemplaar van 24 meter hoog die op een 6 meter lange buispaalfundatie wordt geplaatst. Deze extreme lengte is nodig omdat de mast nog 12 meter boven het bovenste wegdek uit moet komen. Naast deze reus worden ook botsvriendelijke stalen lichtmasten geplaatst waaronder een designmodel lichtmast die het enorme knooppunt een bijzondere uitstraling geven.. Standnummer 1.038 Kaal Masten B.V. Oss T: 0412-674747 W: www.kaal.nl Sierlijke botsvriendelijke stalen mast

Lichtmast van 24 meter

Buster voor Kenaupark Het Kenaupark in het centrum van Haarlem maakte vroeger deel uit van het bolwerk in de verdedigingswal-

len rond de oude stad. Het park is in 1865 ontworpen door Jan David Zocher en is genoemd naar Kenau

Simonsdochter Hasselaer die in het beleg van Haarlem een rol van betekenis speelde. Voor deze historische plek in Haarlem leverde Delta een hedendaagse container behuizing. De Delta Busters worden niet alleen gekozen vanwege het design maar ook vanwege de inhoud. Er kunnen zowel minicontainers van 120 tot 240 liter als zakken worden geplaatst in de behuizing. Het RVS topdeel maakt Busters uniek maar ook eenvoudig te reinigen. Het ontwerp is van Rob Doesburg van de gemeente Rijswijk. Standnummer 2.010 Delta Special Products Zwolle T: 038-4602700 W: www.deltacatalogus.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Verlijmde granulaten voor gebruik in: • boomspiegels • pleinen, paden en wegen • parkeerterreinen, daken en vloeren • oever- en kustverdediging • vastleggen van spoorballast • fixaties van granulaten

InfraElast B.V. Albionstraat 60 5047 SN Tilburg

Tel: 013 - 570 02 15 Fax: 013 – 570 31 40 www.infraelast.nl

De voordelen van InfraElast: • 100% water en lucht doorlatend • 40% holle ruimte • geen hemelwaterriool nodig • grote ontwerpvrijheden in kleur en vorm • geluidsabsorberend • geen vorstschade meer • aanzienlijke vermindering golfoploop • onderhoudsvriendelijk • milieuvriendelijk

Voor duurzame inrichting van uw buitenruimte: Provincie Noord-Holland kiest voor decoratieve duurzame lichtmasten voor project Julianabrug / Zaanse Schans

Investeer in duurzame gebiedsinrichtingÖ Lichtmasten voor uw buitenruimte in aluminium - beton - composiet - hout - RVS - staal of een combinatie van deze materialen

CO2 neutrale lichtmasten (CO2 neutrale producten en productie) CO2 neutrale VRI masten en constructies Certiﬁcaten ten behoeve van CO2 balans (rĳksoverheid, provinciën, gemeenten en bedrĳven) Producten met de minste impact voor ons millieu: hout, staal en aluminium Landelĳk afhalen van oude materialen en gerapporteerd zorg dragen voor hergebruik hiervan

Valm

traal! u e n 2 O C t r e e c u .V. prod ont Nederland B Valmont Nederland B.V. Den Engelsman 3 Postbus 2632 Nederland Maarheeze, 6026 ZG Maarheeze

Meer informatie: Valmont Nederland B.V. Den Engelsman 3, 6026 RB, Tel +31(0)495-599-959 Fax +31(0)495-591-781 valmont.nl / write-your-story.com / valmont.com

T. +31 495 599 959 F. +31 495 591 781 e-mail: info.nl@valmont.com www.valmont.nl

Noviteiten bij revitalisering centrum Breskens In de afgelopen jaren is er door de gemeente Sluis fors geïnvesteerd om het centrum van Breskens te revitaliseren tot een sfeervol centrum waar vooral ook toeristen zich, weer, toe aangetrokken voelen. Een grootschalig project waarin diverse noviteiten zijn toegepast. Erik van den Bergen, projectmanager van InfraDEM, is door de gemeente Sluis ingehuurd als verantwoordelijke voor de voorbereiding en directievoering van het complete

fietsers beschikbaar werd, was dat een prima aanleiding om de toeristische functie van Breskens verder te versterken.” Noviteiten Het streven naar duurzaamheid en beheerbaarheid in combinatie met de aanwezige financiële middelen heeft in het plan geleid tot een flink aantal noviteiten. Zo zijn er fraaie en/of opvallende toepassingen gerealiseerd op het gebied van

zowel bestrating, meubilair, groen als verlichting. Voor de looproute is bijvoorbeeld gebruik gemaakt van gerecycled kunststof KLP planken. En er is een groot terras (ca. 2400m2) aangelegd met houtcomposiet ( 70% houtvezels en 30% epoxy) . Van den Bergen: ”Al die noviteiten zijn qua out of pocket kosten vaak wat duurder maar in veel gevallen wordt dat in het beheer qua tijd en kosten wel terugverdiend. Dat is ook bij dit project al gebleken.” Een ander opvallend, en succesvol, deelproject is het natuurstenen plein met fonteinen die continu een golfbeweging maken. Plein en omliggende horecagelegenheden zijn voor kinderen en hun ouders inmiddels een reden geworden om even het dorp in te gaan. Esthetische keuze voor InfraElast Ook voor de bestrating zijn naast mooie ook vernieuwende oplossingen toegepast. Zo is naast betonnen straatstenen, gebakken straatstenen en natuursteen ook gebruik gemaakt van InfraElast. De InfraElast- oplossing werd vooral in het buitenland al veel vaker gebruikt voor de aanleg van innovatieve verhardingen in de openbare ruimte. Door het hoge

plan waarvoor al in 2005 de eerste stappen zijn gezet. Van den Bergen over de aanleiding van het grootschalige plan: “Er was een aantal jaren niet of nauwelijks geïnvesteerd in de openbare ruimte in het centrum van Breskens. Bovendien vormde de dijk, die letterlijk het dorpshart in tweeën sneed, een fysieke barrière voor een mooie, samenhangende openbare ruimte . Toen door de aanleg van de Westerscheldetunnel in Breskens de veerdienst vanaf Vlissingen alleen nog voor voetgangers/ Het grasveld in het centrum van Breskens (het Spuiplein) omgevormd tot een verhard plein met waterinstallaties en interactieve visobjecten.

S t r a a t b e e l d juni 2009

De foto geeft duidelijk het verschil aan tussen het gebruik van semiverharding in de jeu de boules bak waar water blijft staan en InfraElast verharding die ook bij regen strak en droog blijft.

percentage holle ruimte is dit type verharding geluidsreducerend en ook geschikt als waterberging en infiltratiesysteem. Het materiaal is bestand tegen zwaar verkeer en de natuurlijke kleur van het granulaat blijft zichtbaar. De sterkte van InfraElast is gebaseerd op de hechting tussen het toegepaste granulaat en de sterkte van het kunststofbindmiddel. Het granulaat wordt als het ware verlijmd, zodat een hoog percentage (ca 32%) holle ruimte haalbaar is. Toch hebben voor Van den Bergen in dit geval vooral de esthetische voordelen de doorslag gegeven: “Allereerst is een oplossing met InfraElast in elke gewenste kleur te realiseren, dat geeft ontwerpers de vrije hand. Belangrijker nog is dat het echt oogt als één constructie, ook bij grotere oppervlakten. Er zitten weliswaar enkele voegen in, maar die zie je niet of nauwelijks. Tevens is het oppervlak

op één hoogte aan te leggen (100% horizontaal) doordat er geen verhang nodig is voor afwatering. “ De heer Pigmans, directeur van InfraElast bv, onderschrijft dit voordeel maar dan vanuit technisch perspectief. “Door de geringe uitzettingscoëfficiënt en de hoge trekvastheid en E-modulus kan het materiaal nagenoeg voegloos toegepast worden.” Door gebruik te maken van een mobiele mengunit kan op vrijwel elke locatie met InfraElast worden gewerkt en hoeft alleen het granulaat en het bindmiddel aangevoerd te worden.

Standnummer 2.067 InfraElast Tilburg T: 013 - 570 02 15 W: www.infraelast.nl Of InfraDEM E.(Erik) D.J.T. van den Bergen Hulst T: 06-651341847 www.infradem.nl

Speelruimte van de toekomst Volgens TNO haalt maar 3% van alle kinderen de beweegnorm van 1 uur intensief bewegen per dag. De hoogste tijd voor onorthodoxe oplossingen.Is de speeltuin te ver weg of alleen te bereiken via een gevaarlijke route? Dan wordt de speeltuin naar het kind gebracht. En als we kunnen wonen op water, waarom spelen we dan niet op water? Het Playdock-concept is een nieuwe manier om een alles-in-één speelruimte aan te bieden. Geschikt als tijdelijke speelruimte, maar natuurlijk ook als vaste oplossing. Snel te plaatsen en makkelijk opnieuw in te delen, door de modulaire opbouw van dezelfde bouwstenen. “Het Playdock toont aan dat het mogelijk is om oplossingen te bedenken voor ogenschijnlijke complexe situaties. Door de context en

alle gebruikers goed te analyseren is het mogelijk tot een inspirerend en motiverend ontwerp te komen”, aldus de geestelijke vaders van designgoed.

i designgoed Den Haag T: 070-7505662 www.designgoed.com

S t r a a t b e e l d juni 2009

Nieuw: Retron van MBI Het design label “ConteXtuur powered by MBI” brengt onder de naam Retron een nieuwe productlijn betonstraatstenen op de markt die uitstekend past in de huidige nostalgische trend. De nieuwe producten bestaan uit warme kleurtinten die goed aansluiten bij de inrichting van oude stadswijken of het binnenstedelijk gebied. De nieuwe productielijn is verkrijgbaar in een drietal textuuruitvoeringen: Retron Fuori Bij deze uitvoering wordt de bovenzijde van de betonstraatsteen verouderd. Deze nieuwe oppervlaktebewerking maakt het mogelijk om de deklaag van de betonstraatstenen een verouderde ‘look’ mee te geven. Vernieuwing en veroudering ineen. Zo geeft dit innovatieve product antwoord op de toenemende vraag van opdrachtgevers en architecten naar producten die perfect in de omgeving of beoogde sfeer passen. En die tegelijkertijd aan de hoogste kwaliteitseisen van een modern materiaal als beton voldoen.

De MBI-steen uit de Retron serie is opgebouwd uit een onderlaag en een slijtlaag van hoogwaardige grondstoffen. De dikte van de slijtlaag is gemiddeld 10 mm en het kleurbepalende toeslagmateriaal bestaat voor 70% uit kleurecht fijn gebroken natuursteen, ondersteund met een kleurstof. Verder bestaat de slijtlaag uit fijn zand en cement. De slijtlaag heeft een gesloten, niet gewassen textuur. De Retron serie is verkrijgbaar in keiformaat ( 21x10,5x8cm.), dikfor-

maat ( 21x7x8cm.) en langformaat ( 24x6x8cm.) in de nostalgische kleuren antraciet, donkerbruin, donkerrood, donkergeel en rood/ zwart genuanceerd. De producten voldoen aan alle Komo kwaliteitseisen.

i MBI De Steenmeesters Business Unit Infra Veghel T: 0413-349400 www.mbi.nl

Retron Stretto Bij deze uitvoering heeft de betonstraatsteen geen facetrand en geeft daardoor een strak en vlak straatbeeld in de nostalgische tinten van de Retron serie. Retron Margine Deze derde en laatste uitvoering betonstenen zijn voorzien van een kleine facetrand.

Fuori

S t r a a t b e e l d juni 2009

Stretto

Margine donkergeel

BESTE IN

DUURZAAM ONKRUID BEHEER

Werking:

Door middel van de gepantenteerde Mankar schijfvernevelaar wordt onverdunde Roundup Evolution, door centrifugaal krachten rechtstanding naar beneden geslagen. Debiet (<1 L/Ha) kan door een doseerpomp zeer precies worden ingesteld.

Voordelen:

* Toelating op DOB-shortlist. * Bespaart middel (<1 L/Ha) en tijd. * Minimale milieubelasting. * Drukloos (driftarm). * Puur middel; behoeft niet te worden gemengd. * Geen water gebruik. * Geen probleem met hardheid water. * Modellen van klein naar groot. * Lage investeringen.

NIEUW: MANKAR DETEC SENSOREN Opbouw of als getrokken unit. Goed voor een nog lagere milieu belasting.

DOB

info@mankar.nl

De helft van de straatverlichting kan door LED vervangen worden Philips heeft aangekondigd een mijlpaal te hebben bereikt in het verlichten van straten met LED. Met de introductie van Fortimo, een nieuwe reeks van LED-straatverlichting, kan volgens de leverancier 50% van alle straatverlichting in Nederland vervangen worden met een energiebesparend LED alternatief. Deze enorme sprong in toepasbaarheid van LED straatverlichting is mogelijk dankzij technologische ontwikkelingen op het gebied van LED waardoor ook bredere woonstraten verlicht kunnen worden. De eerste Fortimo

LED straatverlichting is onlangs geïnstalleerd bij de koplopergemeenten op het gebied van LED-straatverlichting in Eindhoven en Ede. LED straatverlichting nu breed inzetbaar LED technologie biedt bij straatverlichting met name voordelen in het energieverbruik in ‘verblijfsgebieden’ zoals woonwijken. Tot voor kort kon slechts 10 procent van de straatverlichting in Nederland vervangen worden door kwalitatief goede LED verlichting. Door de verbeterde efficiëntie met de Fortimo technologie kunnen nu ook bredere woonstraten tot tien meter 20% energiezuiniger verlicht worden met LEDs. De oplossing is toekomstbestendig en kan dus bijvoorbeeld vervangen worden door nog zuinigere en efficiënte LED’s van dat moment. Bovendien verdient de investering in Fortimo zich terug over de levensduur. Deze voordelen maakt grootschalige toepassing van LED ’s in woonwijken mogelijk. Koplopers Ede en Eindhoven Eindhoven heeft als één van de koplopergemeenten een strategische keuze gemaakt om led-verlichting in woongebieden toe te passen. De stad geeft hiermee invulling aan haar beleid om energiebesparing en duurzaamheid te bevorderen. Eerder had Eindhoven met de toepassing van de UrbanLine en CitySpirit Cone een primeur met de toepassing van led straatverlichting in woonbuurten. “De ervaringen die we daar hebben opgedaan, hebben onze overtuiging versterkt dat LED een goede investering is als het gaat om straatverlichting”, zegt Mary Fiers, wethouder Wonen en Ruimte in Eindhoven: “Onze ambitie is om alle openbare verlichting in Eindhoven zo snel mogelijk te vervangen met LED.” Ook Ede is enthousiast over de nieuwe LED-verlichting. Wethouder Peter van ’t Hoog van de gemeente Ede: “Wij zijn zeer tevreden met deze oplossing. Hij gebruikt minder energie en vergt minder onderhoud. Bovendien geven bewoners aan dat ze minder last hebben van lichthinder.” In Nederland zou de overgang naar LED-straatverlichting zorgen voor een besparing van 133 miljoen euro aan energiekosten en 325.000 ton minder CO2 output over de levensduur van 20 jaar. Dat komt overeen met het planten van 16km2 bos. De huidige renovatiesnelheid voor buitenverlichting bedraagt slechts 3-4% per jaar. Standnummer 1.001 Philips Nederland Licht Eindhoven W: www.lighting.philips.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

URBAN PLAY,

STRAK EN STOER

WWW.BOERPLAY.COM

Boer Speeltoestellen B.V. | Hyacintstraat 2 NL - 4255 HX Nieuwendijk | T 0183 40 23 66 | F 0183 40 35 64 | info@boerplay.com

Bescherming van Groen en Infra

URBAN LANDSCAPE PRODUCTS

Wij zijn Europees distributeur van: • DeepRoot wortelgeleiding • RootBlock en RootCommander wortelwering • AirMax en AquaMax beluchting en bevloeiing • Kluitverankering

• Silva Cell, wortelruimte, waterinﬁltratie en berging in één! • Groeiplaatsverbetering dmv TFI injectiemethode • TreeProtect stambeschermer • En diverse andere aanverwante artikelen

GREENMAX, Postbus 43, 5473 ZG Heeswijk - Dinther, Nederland Tel.: +31 (0) 413 29 44 47, Fax: +31 (0) 413 29 42 86, info@greenmax.eu

www.greenmax.eu

Beleid & Advies Projectmanagement Ontwerp Projectuitvoering Beheer & Onderhoud

Bezoek ons netwerkcafé op de Dag van de Openbare Ruimte! 14 & 15 oktober Houten Stand 2.051

Inspecties

Openbare verlichting leeft... Bij bewoners, die met het oog op comfort en veiligheid veel waarde hechten aan goede verlichting in de wijk. En bij bestuurders, die een betrouwbare en duurzame verlichtingsinstallatie nastreven. CityTec is voor een groot aantal gemeenten dè partner op het gebied van openbare verlichting, van advies en ontwerp tot en met uitvoering en onderhoud. CO2-reductie? Informeer naar de mogelijkheden op het gebied van LED-verlichting, dimbare installaties en zero-emission lichtmasten.

verlichting, verkeer en oriëntatie

Meer informatie over onze dienstverlening op het gebied van openbare verlichting? > Kijk op www.citytec.nl of bel 070 - 319 7600.

Concurrerende prijzen van de marktleiders in Europa in:  overkappingen, fietsenstallingen en rookoplossingen  winkel-, parken straatmeubilair van Italiaans design  integraal toegankelijke openbare toiletten en urinoirs

H.A. Lorentzstraat 121  3331 EE  Zwijndrecht  T +31(0)78 619 8317  F +31(0)78 619 6934  www.cameleonurbanproducts.nl  info@cameleonurbanproducts.nl

BLOOMS! Fleurige serie Park- en Plein zitelementen Hercules Speeltoestellen brengt een serie exclusieve zitelementen met bloemmotief op de markt: BLOOMS! Parken, pleinen en nog veel meer openbare plaatsen fleuren er van op. En… je kunt er ook nog lekker op zitten. De serie bestaat uit diverse modellen zitelementen (enkel, dubbel of drievoudig) en een aantal banken (recht en bijvoorbeeld ook een boombank). Er is ook een ‘leun-versie’ van BLOOMS! beschikbaar: zitelementen die tegen een stootje kunnen. Kleurig middelpunt van de serie zijn de prachtige EPDM rubberbloemen (diameter 500mm) die stevig zijn vastgezet op een fraaie metalen groene (ral 6018) 50mm dm steel voorzien van een dikke polyester poedercoating. De hoogte van de zitelementen is door de klant variabel toe te passen door zelf te bepalen hoe diep de steel de grond

ingaat voordat deze met snelbeton wordt vast gezet. Zo zijn ze te gebruiken voor groot en klein. standnummer 2.202 Hercules Speeltoestellen Venhuizen T: 0228-543423 www.herculesspeeltoestellen.nl

Informatiezuil Agora theater Voor het in 2007 geopende Agora theater zijn onlangs twee informatiezuilen geplaatst waarop bezoekers voortaan alle informatie kunnen vinden over geplande optredens in het theater. De zuilen, een nabij het theater en een bij het station, zijn het theater aangeboden door de Lelystadse bevolking. Directeur Gras van het theater is enthousiast over de zuil: “Wij zijn blij met de zuilen en ook met de uitstraling er van, zeker in de donkere theatermaanden voegt de verlichting veel toe t.o.v. andere reclamezuilen of –borden”. De zuil, die continu draait en van binnen is verlicht, is speciaal ontwikkeld voor gebruik in de openbare ruimte. Hij is energiezuinig en behoeft nagenoeg geen onderhoud, volgens leverancier OFN. Standnummer 2.078 OFN Buren T: 0344-576677 www.ofn.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Breed assortiment Olman projectverlichting Om samen met haar opdrachtgevers te komen tot een efficiĂŤnte lichtverdeling, betere verlichting, minder onderhoud en minder lichtvervuiling heeft Olman projectverlichting een zeer uiteenlopende assortiment ontwikkeld. Aan de ene kant van het spectrum bevinden zich bijvoorbeeld de klassieke, handgemaakte koperen armaturen met IP65 en moderne lichtverspreidingstechnieken van Sugg Lighting. Daar pal tegenover staan de ultra moderne indirecte verlichting met en zonder gepatenteerde reflectiesystemen van Heper Moonlight. Overigens meldt men dat HeperMoonlight in een ver gevorderd stadium is voor openbare verlichting op zonne-energie. Het programma omvat verder ook ondersteunende armaturen als (LED) grondspots (LED) richtspots, wandspots, (indirecte) plafondspots, wandlampen, pilaarlampen. Zelfs brievenbusunits en informatiekasten kunnen door Olman geleverd worden. Standnummer 1.037 Olman Projectverlichting Alphen a/d Rijn T: 0172 - 42 41 00 www.olmanprojectverlichting.nl

S t r a a t b e e l d juni 2009

Onze lampen werpen licht op een

verborgen schat

Aura biedt kostenbesparende en milieuvriendelijke lichtoplossingen. Door Aura Long Life producten toe te passen, vermijden onze klanten ten minste 2 van de 3 lampvervangingen waardoor ze besparen op hun onderhouds- en vervangingskosten. Bovendien kunnen zij met onze energiebesparende oplossingen hun energieverbruik aanzienlijk reduceren en neemt de CO2-uitstoot nog verder af. Waarom wachten tot morgen? Neem vandaag nog contact met ons op om uw verborgen schatten te onthullen.

info@auralight.nl â&#x20AC;˘www.auralight.nl 033 â&#x20AC;&#x201C; 4504020

Nieuwe Fietsparkeeroplossing De Zwaan ® Elke fiets is anders en varieert door framehoogte , wiel- en banden maat maar ook door accessoires zoals tassen, kinderzitjes, windschermen, stuurkorfjes en manden. De traditionele fietsklem, hek of rek is vaak niet meer dan een variant op het hek of de gleuf is niet geschikt voor de moderne vaak dure fiets. Model Zwaan® is een innovatieve en traditionele fietsparkeeroplossing met een geslaagdecombinatie van simpelheid en effectiviteit. In de tot heden aangeboden houders blijven fietsen niet altijd staan. Ze waaien om of worden per ongeluk omgeduwd bij het plaatsen van een andere fiets. En als een fiets omvalt, is er altijd wat beschadigd. “Bij de

fietsparkeerhouder model Zwaan® zijn wij er in geslaagd een simpele houder te maken die op elke fiets past”, aldus PWS Public Design. De fiets wordt met het pedaal in de houder gereden. Het pedaal is het sterkste deel van de fiets, eenmaal in de houder gereden staat de fiets muurvast en kan niet meer omvallen of omgeduwd worden. De houder is daardoor ook geschikt voor topzware fietsen. En bovendien kan de fiets, indien op slot gezet niet meer op normale wijze uit de houder gehaald worden.

i PWS Public Design Bergambacht T: 0182-621880 Web: www.pws.nl

Bank Deurne De firma Grijsen heeft een speciale bank gemaakt en geplaatst voor de gemeente Deurne. Het gezamenlijk schetsontwerp is van Rijk Blok (constructief ontwerper) en Ans Meerding van SpellerCo Meerding (stedenbouwkundig ontwerper). De bank is ontworpen als blikvanger op het Martinetplein. Hij is bedoeld als ontmoetings- en rustplek in het winkelcentrum van Deurne. Met zijn lengte van 14 meter biedt deze bank ruim voldoende zitplaatsen. Het onderstel van de bank is voorzien van Led verlichting, geleverd door de partner van Grijsen, Phayton Led Solutions. De bank is vormgegeven als richtinggevend en verbindend element. Hij geeft richting aan de voetgangersstromen van het nieuwe winkelgebied naar het bestaande winkelgebied en vormt zo een verbindend

100 S t r a a t b e e l d

juni 2009

element tussen de beide centrumdelen. De bank is een maatwerkontwerp van Rijk Blok. Maatwerk om de roosters af te dekken, die de ventilatie verzorgen voor de tunnel tussen de twee parkeergarages. De bank is zo geconstrueerd dat met een opengewerkt zitvlak de tunnel ook daadwerkelijk voldoende wordt geventileerd. Daarnaast is de hoogtemaat van de bank aangepast aan de wens van

de gemeente om bij festiviteiten een podium over de bank heen te kunnen plaatsen. Zo is een functioneel en toch attractief zitelement vormgegeven.

Standnummer 1.004 Grijsen park & straatdesign Winterswijk T: 0543–516950 www.grijsen.nl