2010-12-SB by Acquire Publishing

Boomplint Westwal Bescherming Rondom

Kasseien Vervlogen charme herleefd

boombescherming

Naida

verlichting

Wijs ons de weg

Enif Kaarsrecht en compact

Voor meer informatie of uitgebreide documentatie bel: 0575 - 58 39 11

www.samson.nl

De OVL-Awards zijn ingesteld door de Taskforce Verlichting, voor de meest ambitieuze en inspirerende gemeenten en provincies op het gebied van energiebesparing in openbare verlichting. Tijdens het Klimaatcongres 2010 in De Fabrique in Utrecht werden de drie winnaars bekend gemaakt; de gemeente Heerenveen, de gemeente Groningen en de provincie Gelderland. In dit artikel de achtergrond van de awards, de visie van de winnaars en de uitdagingen voor de toekomst. Pagina 66

Licht

Interview met de winnaars van de OVL-Awards

Bestrating

In Vlijmen werden de openbare ruimte en wegen rondom de nieuwe multifunctionele accommodatie (MFA) De Caleidoscoop, met daarin onder andere een basisschool, peuterspeelzaal en kinderdagverblijf, ingericht volgens het Shared Space principe. Dat wil zeggen, zonder sturende factoren en restricties zoals omheiningen, borden en belijning. Is zo’n inrichting wel verantwoord als er spelende kinderen in het spel zijn? Straatbeeld was aanwezig bij een eerste evaluatiegesprek aangaande de inrichting rondom de MFA. Pagina 48

Advies

Shared Space en buiten spelen; vrij spel of volstrekt onverantwoord?

Meubilair

Amsterdam en haar stadsdelen kwamen in 2008 gezamenlijk tot de conclusie dat op twintig plekken verspreid over de stad ruimte was voor een klein parkje. Om de burgers nauw bij het project te betrekken, werd hen via een online verkiezing gevraagd welke plekken van die twintig zij het liefst zo snel mogelijk gerealiseerd zagen. Uit alle meningen en motivaties werden zes lokaties geselecteerd waar op korte termijn zogenoemde ‘postzegelparkjes’ werden gecreëerd. Pagina 30

Spelen

Postzegelparkjes; kleine oases van rust in de stad

Groen

Volgens de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) stapelt het kabinet korting op korting richting de gemeenten. Daar komen de eigen bezuinigingen nog eens bovenop. Tijd voor gemeenten om na te denken over mogelijkheden die de inkomsten verhogen. Buitenreclame kan hierin perspectief bieden. Steeds meer gemeenten in Nederland ervaren dat het lonend kan zijn om reclameactiviteiten aan te besteden. Dat ondervond ook de gemeente Utrecht. Pagina 8

Inhoud

Buitenreclame biedt gemeenten perspectief

Bij de voorpagina: Het centrumgebied van Wijchen is compleet heringericht naar een ontwerp van MTD Landschapsarchitecten en met diverse natuurstenen elementen van Stone Base. Zie ook pagina 14-17. MA AG GA AZ Z II N E M

En verder in dit nummer van Straatbeeld tientallen informatieve berichten over nieuwe producten, gerealiseerde projecten, columns, kort nieuws en meer. Verdeeld over de sectoren spelen, bestrating, groen, licht, meubilair en advies.

WEBSITE EN E-ZINE

Colofon Informatief vakblad voor iedereen die betrokken is bij ontwerp, inrichting, beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Met onder meer analyses, productbeschrijvingen, branche-informatie en projecten.

Herinrichting centrumgebied Wijchen Sunbin leert kinderen opruimen

Straatbeeld is een uitgave van Acquire Publishing bv Faradaystraat 4a 8013 PH Zwolle T: 038-4606384 F: 038-4606318 W: www.acquirepublishing.nl Uitgever Geert Dijkstra Hoofdredacteur Geesje Rietveld

Bijzonder beton in Batavia Haven

Medewerkers Wim Nijmeijer, Frank Bekker, Jaap Groot, Marjan van Elsland, Erna Jansen, Agnes Joostema ‘Telefoonreclame’

Grafische vormgeving Studio Birnie, Twello Druk Ten Brink Meppel

Klimtorens in Vondelpark

Advertentie-acquisitie Acquire Media Michiel Noordzij Faradaystraat 4a 8013 PH Zwolle T 038 460 63 84 E info@acquiremedia.nl Campus bank

De Boom van het jaar 2011

Abonnementen Voor alle informatie over abonnementen op het tijdschrift, de emailnieuwsbrief, de website en andere activiteiten van Straatbeeld, stuurt u een email naar abonnementen@acquirepublishing.nl. © Acquire Publishing. Alle rechten voorbehouden. Reproductie in enige vorm of op enige wijze verboden zonder vooraf-

Leveranciersregister ook online In dit jaarboek van Straatbeeld zoals gebruikelijk ook een handig leveranciersregister. Ditmaal staat bij iedere leverancier een kort bedrijfsprofiel, zodat u meteen weet bij welke leverancier u moet zijn. Een compleet overzicht van alle mogelijke (toe)leveranciers op het gebied van openbare ruimte vindt u op www.straatbeeld.nl, waar u tevens de nieuwste producten, projecten en relevant nieuws kunt bekijken.

gaande toestemming van de uitgever. Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Acquire Publishing zijn van toepassing de voorwaarden die zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Zwolle. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave uiterste zorg is besteed, aanvaardt de uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.

groen en geel Marjan van Elsland (’49, moeder van drie volwassen kinderen)) heeft in Wageningen bosbouw gestudeerd en vervolgens 32 jaar voor de Bomenstichting gewerkt. Ze schrijft haar column echter vooral als kritische gebruiker van de openbare ruimte.

Laatste column Beste lezer, Vijf jaar lang hebt u op deze pagina mijn zielenroerselen kunnen lezen. In dertig columns heb ik veel onderwerpen besproken die voor mij belangrijk zijn. De inspiratie begint een beetje op te raken, want het is allemaal al een keer gezegd. In plaats van opnieuw te beginnen, omdat ‘de lezer immers een kort geheugen heeft’, ga ik ermee stoppen. Ik zal het wel missen, want de column is een uitlaatklep waarmee ik frustraties kan uiten over alles wat ik in mijn omgeving fout zie gaan. Teveel gif, pekel, snoeifouten, verspilling, angst en bureaucratische toestanden in onze openbare ruimte. Te weinig natuur, stilte, duisternis, speelruimte, avontuur en samenwerking. Al mijn gemopper tegen u, geduldige lezer, komt voort uit bezorgdheid en betrokkenheid, maar dat had u wel begrepen, hoop ik? Recent zag ik de film ‘Avatar’. Een prachtige, angstaanjagende spiegel voor de westerling die denkt dat de kosmos en al haar schatten tot zijn beschikking staan. En intussen bezig is, de aarde onherstelbaar te vervuilen en uit te putten. Je ziet mensen uit drie strategieën kiezen: 1 ontkennen (‘die milieuactivisten maken ons wat wijs, het loopt niet zo’n vaart’); 2 negeren (‘ik kan er toch niets aan doen, laat de regering het maar oplossen’); 3 actief reageren op een manier die bij je past (‘ik doe wat ik kan’). Het is niet eenvoudig om een manier te vinden die bij mij past, want mijn auto wil ik niet missen en af en toe een stukje vlees is gewoon lekker. Je kunt nauwelijks trots zijn op het feit dat je afval scheidt en zuinig omgaat met energie. Wat kun je dan actief doen zonder de barricaden op te gaan? Door mijn studie en werk heb ik veel kennis opgedaan over de rol en de kwetsbaarheid van de natuur in ons bestaan. Die kennis kan ik delen 4 S t r a a t b e e l d december 2010

en dat is een nuttige activiteit en nog leuk ook! Ik legde mijn kinderen uit waarom ik geen chloor gebruik. Doordat ze dat begrepen doen ze het zelf ook niet meer: al die bacteriën moeten juist niét dood. Ik telde vogels, vlinders en hommels met mijn neefje en hij raakte bewust geïnteresseerd in zijn omgeving: die beesten zijn niet alleen mooi, maar ook nuttig! De Bomenstichting deed en doet niet anders dan mensen bewust maken van de rol van bomen. Ik schrijf mijn columns voor u en hoop dat ze iets met u doen, dat ze u raken. En dat u er niet alleen herkennend om grinnikt, maar er ook iets mee kúnt. Tot slot een positieve bijdrage over wat er wél goed gaat in de openbare ruimte in Nederland. Maastricht is bekend om de lommerrijke Vrijthof; Ede om de ecologische bermen, Apeldoorn om de bomen op onmogelijke plekken en ga zo maar door. U kent uw eigen voorbeelden. Wat hebben deze plekken gemeen? Dat er mensen achter zitten met visie, daadkracht, kennis en sociale vaardigheden. Deze mensen weten voor elkaar te krijgen wat anderen niet lukt. Ik ken veel van zulke mensen, bij de overheid en in het bedrijfsleven. Hoog en laag in hun organisatie. Ze zijn bijvoorbeeld lid van Stadswerk of van de Kring Praktiserende Boomverzorgers, waar ze voordrachten geven en anderen inspireren. Ze doen niet aan concurrentie, maar zien alleen collega’s en vakgenoten. Het zijn enthousiaste, opgewekte en positieve mannen en vrouwen. Ik bewonder deze mensen die ervoor zorgen dat in iedere stad en ieder dorp plekken te vinden zijn waar de bewoners graag komen. Gewoon, vakmensen, die hun werk doen. Wat hebben we toch een mooi vak. Geniet ervan! Reageren? Deze keer naar marjanve@hetnet.nl Marjan Van Elsland

Een

mooiere

buitenwereld.

Ook voor later. Duurzaam denken en doen

verantwoordelijk in. En al het restmateriaal verzamelen we volledig gescheiden, zodat het makkelijker te recyclen is.

Duurzaamheid bepaalt ons denken en ons doen. Niet sinds het een modewoord en zelfs een beetje een hype werd. Nee, bij Falco kijken we al decennialang met een groot verantwoordelijkheidsgevoel naar een mooiere buitenwereld. We stimuleren bijvoorbeeld met onze producten en onze inzet voor het Nationaal Fietsplan het gebruik en het comfort van fietsen. We bieden honderden verschillende speeltoestellen om kinderen buiten te laten spelen. We brengen mensen in beweging met fitnessapparaten voor buitengebruik. We verlichten straten en pleinen met zuinige LED-verlichting. We leveren afvalbakken om zwerfvuil tegen te gaan.

Falco zorgt ook goed voor haar medewerkers. Bijvoorbeeld door geavanceerde lasrookafvoer in de fabriek, maar ook door goede, secundaire arbeidsvoorwaarden. Ons ziekteverzuim is dan ook laag vergeleken met andere bedrijven in dezelfde branche en wij kennen weinig verloop. We werken ook strikt volgens het Veiligheids Certificaat Aannemers en waarborgen zo een veilige werkplek voor onze monteurs in het land.

Duurzame materialen

Samen duurzaam

Voor de fabricage van al die producten gebruiken we duurzame materialen. Zoals hout met het FSC-keurmerk van de Forest Stewardship Council. Andere materialen, zoals staal en kunststof, kopen we

Logisch dus dat we ons ook met volle overtuiging conformeren aan de criteria voor duurzaam inkopen die de overheid stelt. Want duurzaam zorgen voor later doe je samen.

Duurzame werkgever

Ontdek alles voor een mooiere buitenwereld op www.falco.nl

nieuws

Gemeenten bezuinigen flink in 2011

Het beheer van openbare ruimte, groen en wegen is voor veel gemeenten een bezuinigingspost de aankomende jaren. Dat blijkt uit onderzoek van de NOS onder ruim de helft van de 430 gemeenten. Voor 2012 zijn in veel gemeenten de bezuinigingen nog niet ingevuld, maar tot zover dat wel is gebeurd, gaat het om tenminste 815 miljoen euro. De grootste bezuinigingspost de komende twee jaar is de gemeentelijke organisatie, die door 148 gemeenten wordt genoemd. Daarna volgen subsidies (60 keer), bezuinigingen op de Wet maatschappelijke ondersteuning (40 keer); onderhoud van wegen (34 keer), openbaar groen (30 keer) en de openbare ruimte (32 keer).

Onderzoek MVO en duurzaam inkopen gemeenten

In opdracht van de programma’s Duurzame Bedrijfsvoering Overheden (DBO) en Leren voor Duurzame Ontwikkeling (LvDO) hebben CSR Academy en Nyenrode onderzoek uitgevoerd onder Nederlandse gemeenten naar de succes- en faalfactoren en de behoefte aan ondersteuning op het gebied van MVO-stimulering, duurzame bedrijfsvoering en duurzaam inkopen. Het onderzoek richtte zich op twee vragen: wat zijn succes- en faalfactoren en welke ondersteuningsbehoefte hebben de gemeenten? Het merendeel van de respondenten gaf aan ondersteund te willen worden bij MVO-stimulering (73%), het verduurzamen van de bedrijfsvoering (79%) en/of duurzaam inkopen (74%). Externe ondersteuning blijkt bij te dragen aan succes. Het ontbreken van tijd en budget wordt als belangrijk knelpunt ervaren.

Meest bekeken op www. s t r a a t b e e l d . n l Eerste led-verlichte Rijksweg in Zeeland

Kinderinspraak speelbeleidsplan Uithoorn

Oosterhout zoekt sponsors voor straatmeubilair

Heijmans is in opdracht van RWS Zeeland begonnen met het vervangen van de bestaande verlichting voor nieuwe LED- verlichting op de N59. Het is de eerste keer dat ledverlichting wordt toegepast langs een rijksweg.

Gemeente Uithoorn heeft een webpagina geopend waarmee kinderen tot 12 jaar inspraak kunnen uitoefenen op het speelbeleidsplan. Ze kunnen stemmen op drie verschillende ontwerpen voor speelplekken bij hen in de buurt.

Voordat de gemeente Oosterhout in verband met bezuinigingen straatmeubilair gaat verwijderen, wil zij kijken of bedrijven en organisaties eventueel straatmeubilair willen ‘adopteren’. Het college besloot deze suggestie van coalitiepartij CDA over te nemen.

S t r a a t b e e l d december 2010

Code bestratingsbedrijf helpt ondernemers

VHG tegen bezuinigingen openbaar groen

foto: Marcel Vogel

foto: Svensk Gardning Hoveniers

Tijdens de Infra Relatiedagen is de Code van het bestratingsbedrijf gepresenteerd: een praktische leidraad hoe ondernemers uit de bestratingsbranche met wetten en regels op onder meer het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu om dienen te gaan. De Code is een uitgave van het Hoofdbedrijfschap Ambachten. Het eerste exemplaar van de populaire versie werd door OBN-lid Teunis van de Pol, namens de begeleidingscommissie, overhandigd aan bestratingsondernemer Fokke de Jong. Bij de Code hoort de gratis Code online, een handige checklist die bestratingsondernemers helpt wetten en regelgeving na te leven. De Code draagt onder meer praktische oplossingen aan voor werkdruk, fysieke en psychische arbeidsbelasting, bedrijfshulpverlening en ondernemerschap.

Rietveld bank langs Kromme Rijn Reuver De gemeente Utrecht heeft in het kader van het Rietveldjaar, een Rietveld-Calvébank aangeschaft. De bank wordt geplaatst in het park aan de Kromme Rijn, Utrecht-Oost. De Calvé is een van de weinige buitenmeubelen die de Utrechtse architect heeft ontworpen.

Gemeenten bezuinigen de komende vier jaar flink op het openbaar groen. VHG waarschuwt gemeenten voor verloedering van de openbare ruimte. Omdat het Rijk zo’n 20 procent minder bijdraagt aan het gemeentefonds, moeten veel gemeenten fors bezuinigen. Een lager beeldkwaliteitsniveau van het openbaar groen, omvormen van wisselperken tot gazon, minder maaien en handmatig schoffelen zijn enkele maatregelen waarmee de colleges geld willen besparen. De VHG zet zich in om gemeenten van het tegendeel te overtuigen. Volgens de brancheorganisatie zouden gemeenten moeten leren van de bezuinigingen begin jaren ’80 die leidden tot achterstallig onderhoud en verloedering van de openbare ruimte. Herstellen kost altijd meer, aldus de VHG.

Vernieuwde Mercatorplein rolstoelvriendelijk Kort na de oplevering van het vernieuwde Mercatorplein

in Amsterdam bleek dat er problemen ontstonden voor minder validen en kinderwagens. Het plein werd geoptimaliseerd met een rolstoel- en rollatorroute kruislings over het plein.

Straatbeeld publiceert elke week relevante nieuwsberichten, uitgebreide projectbeschrijvingen en informatieve productbeschrijvingen op haar website. Heeft u, net als vele van uw collega’s, al een abonnement op de tweewekelijkse Straatbeeld emailnieuwsbrief? Meld u gratis aan op www.straatbeeld.nl.

S t r a a t b e e l d december 2010

Inkomsten verwerven door slim gebruik van de openbare ruimte

Buitenreclame biedt gemeenten perspectief Volgens de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) stapelt het kabinet korting op korting richting de gemeenten. Deze financiële tegenvallers komen bovenop de bezuinigingen waar gemeenten zelf al voor staan. Het Rijk schuift wettelijke taken door, zonder de benodigde financiering hiertegenover te zetten, aldus VNG. Tijd voor overheden om na te denken over mogelijkheden om de inkomsten te verhogen. Buitenreclame kan hierin perspectief bieden. Steeds meer gemeenten in Nederland ervaren dat het lonend kan zijn om reclameactiviteiten aan te besteden. Dat ondervond ook de gemeente Utrecht, die al sinds de jaren zeventig reclamemogelijkheden in de openbare ruimte aanbiedt. Met name om de rust in het straatbeeld terug te brengen en de administratieve lasten terug te dringen, koos de gemeente ervoor het aantal vormen van reclame-uitingen te reduceren en vervolgens aan te besteden. “Onze belangrijkste taak ligt nu bij het contractbeheer en de handhaving”, legt beleidsmedewerker Erica Geertsema uit. “Verleenden we voorheen een paar honderd vergunningen per object per jaar, nu hebben we dit terug kunnen brengen naar enkele contracten. Waar je als gemeente echter op moet letten als je besluit de reclameactiviteiten aan te besteden, is dat je de bestaande contracten op tijd moet opzeggen. Anders raak je verwikkeld in lastige juridische procedures.”

manier aan te pakken, heeft de gemeente de hulp ingeroepen van het Nationaal Adviesbureau Buitenreclame (NABB). Fred Kuhlman van NABB: “De gemeente Utrecht beschikte over zoveel verschillende soorten reclame dat dit vroeg om een gedegen marktinventarisatie. Wij hebben die inventarisatie gemaakt inclusief een benchmark van Utrecht ten opzichte van vergelijkbare steden.” De vraag rees hoe om te gaan met de verschillende reclamevormen. Per reclameformaat werd gekeken naar de contractuele situatie en de doelstelling van de gemeente zelf; zoveel mogelijk geld verdienen of kwaliteit voor de openbare ruimte? Dit werd meegenomen in het advies van het NABB. Op basis van dit advies zijn openbare aanbestedingen gestart voor de reclame op A0-formaat en de lichtmastreclames. Beide aanbestedingsprocedures hebben flink de aandacht getrokken van potentiële exploitanten en uiteindelijk hebben diverse partijen

zich ingeschreven. Zodoende ging de gemeente aan de slag met de individuele contracten, waarbij NABB hielp met de heronderhandelingen van de bestaande contracten. De verschillende aanbiedingen werden op transparante wijze beoordeeld, waarbij zowel gekeken werd naar de afdrachten als de geboden kwaliteit. Geertsema: “Deze manier van werken bevalt goed, ook al is onze rol veranderd van vergunningverlener naar contractbeheerder.” Winst behalen Hoewel veel gemeenten inkomsten uit buitenreclame genereren, gebeurt dat echter nog lang niet overal en liggen de inkomsten vaak aanzienlijk lager dan mogelijk is. “Wij adviseren nu zo’n 55 gemeenten van de in totaal 430 gemeenten in Nederland”, aldus Kuhlman. Vooral voor grotere gemeenten is dit adviesbureau actief, waar ze Billboard

Versnipperd beleid vroeg om inventarisatie Om de aanbesteding op de juiste Mupi

S t r a a t b e e l d december 2010

Abri

meestal helpen met het uitvoeren van marktinventarisaties en aanbestedingen. “Hierbij kijken we voornamelijk hoe we de inkomsten kunnen optimaliseren in relatie tot het aanzien van de stad. Een echte verandering, want voorheen speelde geld bij gemeenten een veel minder grote rol”, stelt Kuhlman. Hij is van mening dat veel gemeenten nog te weinig aandacht besteden aan de mogelijkheden die buitenreclame biedt om hogere inkomsten te behalen. “Het is een gemiste kans, omdat er toch een stukje van de bezuinigingen opgevuld kan worden op deze manier, met een schonere en kwalitatief meer hoogwaardige openbare ruimte tot gevolg. Daarbij

Digitaal is de trend Wat betreft de vormen van buitenreclame ziet Kuhlman een opkomende trend in digitale reclame. “Op dit moment zien we in veel stadscentra al grote digitale schermen, maar ook langs in- en uitvalswegen worden kleinere digitale schermen geëxploiteerd, die zowel voor commerciële reclame als voor de aankondiging van evenementen geschikt zijn.” Buitenreclame volgt hiermee de trend die in de indoor reclame al eerder werd ingezet.

S t r a a t b e e l d december 2010

Mogelijkheden buitenreclame gemeente Utrecht De gemeente Utrecht biedt veel verschillende mogelijkheden voor buitenreclame. De abri’s, Mupi’s, zuilen, billboards/vitrines en Premières worden verzorgd door JCDecaux, andere mogelijkheden door Hillenaar Outdoor Advertising, Bizon Buitenreclame en Fabian Promotions Holland BV. Reclame op 2m2 formaat: • Abri (bushalte) • Mupi (dubbelzijdige reclamezuilen, waarvan één zijde door JCDecaux wordt geëxploiteerd en de andere wordt gebruik voor bijvoorbeeld stadsplattegronden en culturele affichage)

is het zaak de versnippering in het beleid terug te brengen naar één afdeling, anders kunnen verschillende contracten elkaar flink in de weg zitten. Centralisatie van de kennis is van essentieel belang, waarbij de doelstellingen helder geformuleerd moeten worden.” “Buitenreclame is natuurlijk een breed begrip, er zijn veel verschillende vormen”, stelt Geertsema. “Een van de meest gangbare vormen is buitenreclame op AO-formaat, ook wel bekend als reclame op drie-

• Zuil • Citycell (telefooncel) Reclame op 8m2 formaat: • Standaard vitrine • Billboard Voorbeelden van andere reclamevormen: • Premières (billboards/vitrines van 18m2) • Flexibel driehoeksbord • Vast driehoeksbord • AO-bord • Steigerdoekreclame • Lichtmastreclame • Banieren • Spandoekreclame • Reclamemast • Bewegwijzering

hoeksborden of evenementenborden. Er is onder meer ook reclame mogelijk in abri’s, op billboards en aan grote masten langs snelwegen.” De gemeente Utrecht heeft specifiek aandacht besteed aan beleid op het AO-formaat, lichtmastreclame en de abri’s. “Voorheen hadden we veel verschillende vormen van reclame, met een rommelig straatbeeld tot gevolg”, vertelt Geertsema. “Nu is hier eenduidigheid in aangebracht. Daarvoor zijn een paar vormen van reclame afgeschaft. Zo waren er drie verschillende vormen in AO-formaat,

dit hebben we teruggebracht naar één.” Ook vertelt ze dat het aantal locaties teruggebracht is naar zo’n honderdvijftig plaatsen binnen Utrecht, welke zijn getoetst door de welzijnscommissie en de verkeersafdeling. De toetsingscriteria die hiervoor als leidraad worden gebruikt komen uit het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVV), de Algemene Plaatselijke Verordening en een gemeentelijke nota. Ook voor de lichtmastreclame werd een bestek geschreven waarin een aantal voorwaarden werden gesteld, waaronder het besluit om hierin led-verlichting aan te brengen om aan de eisen omtrent energiebesparing te kunnen voldoen. Inkomsten naar algemene middelen De verworven inkomsten die hieruit voortvloeien gaan naar de algemene middelen. “Het is een grote markt

Uitgangspunten buitenreclamebeleid gemeente Utrecht In het beleid heeft de gemeente Utrecht een aantal uitgangspunten opgesteld; duidelijke regels en grenzen om wildgroei van reclame in de openbare ruimte te voorkomen. Vooral in de kwetsbare historische binnenstad wil het gemeentebestuur dit voorkomen. Uitgangspunten hierbij zijn: liefst gestandaardiseerd en liever meer grote dan vele kleine reclamevormen. Liever wat minder objecten van goede kwaliteit dan te veel reclame zonder uitstraling. Daarnaast is de gemeente vanzelfsprekend alert op illegale reclame.

waar veel geld in omgaat”, zegt Geertsema. “Als gemeente heb je zowel publieke als private taken te vervullen en wij zijn eigenaar van de grond. De huurcontracten die we afsluiten voor reclame-uitingen zijn hierin een private kant, het verlenen van vergunningen en het opstellen van de regels een publieke taak.” In het bestek zijn hiervoor bepaalde eisen opgesteld; de exploitant moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Ook is er een minimumtarief vastgesteld. Geertsema: “De rest

hebben we vrij gelaten, dat kan de exploitant zelf invullen.” De gemeente Utrecht handhaaft behoorlijk intensief op illegale reclameactiviteiten in de openbare ruimte. “Vooral in het evenementenseizoen zijn we extra alert op misplaatste posters en borden”, legt Geertsema uit. “We handhaven met bestuursdwang en verhalen de kosten op de overtreder.”

Zuil

S t r a a t b e e l d december 2010

WAT DE OPENBARE RUIMTE OOK VRAAGT:

Natuurlijk spelen IEUW!

www.inter-design.nl

Duurzaam & uitdagend Duu

INTER DESIGN HEEFT DE ANTWOORDEN! BANKEN AFVALBAKKENBOOM ROOSTERS FIETSENSTANDAARDS OVERKAPPINGEN CHATBOXEN VERLICHTING AFZETPALEN BAN KEN AFVALBAKKEN BOOMROO TERS FIETSENSTANDAARDS OV ERKAPPINGEN AFZETPALEN VER LICHTING BOOMROOSTERS VERLICHTING AFZETPALEN BAN KEN AFVALBAKKEN BOOMROO TOPKWALITEIT BUITENGEWOON SCHERP GEPRIJSD! Inter Design is een toonaangevende leverancier van gestandaardiseerde producten voor de inrichting van de openbare ruimte. Een sterke prijs/kwaliteit verhouding en een gevarieerd, actueel productaanbod is de kracht van Inter Design.

bel vandaag no9g: 0543 53 24 9 Lorentzstraat 13, 7102 JH Winterswijk Tel. 0543 53 24 99

straatmeubilair@inter-design.nl

Barneveld, T (0342) 751 950, www.vaneespeeltoestellen.nl

P L E Z I E R

I N

S P E L E N

Boomrooster Zenne op de Markt in Haaksbergen Voor de omgeving van de gotische kerk in het centrum van Haaksbergen heeft de gemeente een nieuw maaiveldontwerp gemaakt. Onderdeel van het ontwerp zijn op maat gemaakte boomroosters van ANAE. De bestaande bomen die de hoeken van de kerk accentueren, hebben overmaatse boomroosters gekregen. Daarbij is de keuze gevallen op het ANAE boomrooster model Zenne dat voor Haaksbergen speciaal op maat is gemaakt. Het rooster is van

gelaserd Cortenstaal en is driehoekig uitgevoerd, waarbij iedere zijde 540 centimeter lang is. Onder het rooster ligt een stalen inlegframe waardoor het mooier blijft liggen. Op de roosters zijn uit kostenoverwegingen standaardbanken geplaatst, maar het is ook mogelijk om de banken te integreren in het ontwerp.

i ANAE Maastricht T: 043-3255145 www.ANAE.nu

Vernieuwde afvalbak Estilo 70 Uit onderzoek van adviesbureau Deloitte (juni 2010) is gebleken dat gemeenten jaarlijks zo’n 197 miljoen euro aan het schoonhouden van de openbare ruimte besteden. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat gemeenten met veel afvalbakken voor zwerfafval lagere kosten per inwoner hebben. Daarom presenteert Grijsen park & straatdesign de vernieuwde afvalbak Estilo 70.

De vernieuwde Estilo 70 combineert de vertrouwde eigenschappen met nieuwe verbeteringen. Aan de vormgeving is niets veranderd. De bak heeft dezelfde fraai vormgegeven kap die een tweezijdige inworpopening heeft en die inregenen voorkomt. Ook is de Estilo nog steeds verkrijgbaar in elke RAL kleur poedercoating. De afvalbak heeft ook een aantal nieuwe eigenschappen. Toege-

voegd aan de Estilo is een stevig pianoscharnier, waardoor de deur naar verloop van tijd zal niet gaan hangen omdat het gewicht van de deur gelijkmatig verdeeld is over het scharnier. Daarnaast kan de deur nu gewoon worden gesloten zonder sleutel. De lichte kunststof binnenbak zorgt ervoor dat de bak eenvoudig te legen is. Door de, met de deur meedraaiende, bovenrand veroorzaakt de “kop” op het afval bij de lediging geen probleem, maar wordt deze gewoon mee geleegd. Behalve bovenbeschreven kenmerken heeft de Estilo ook de optie tot inworpverkleiner, asbak en de mogelijkheid tot afsluiten van de inworpopening.

i Grijsen park & straatdesign Winterswijk T: 0543-516950 www.grijsen.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Mix van historisch en modern creëert eenduidig straatbeeld

Centrumgebied Wijchen onderging grootschalige herinrichting In het voorjaar van 2010 werd het heringerichte centrumgebied van Wijchen opgeleverd, een plan dat niet alleen qua straatbeeld in het oog springt, maar ook door de succesvolle samenwerking in het proces. Erwin Swanenberg, directeur van natuursteenleverancier Stone Base BV in Den Bosch: “Een stedenbouwkundige kan een heel mooi plan opstellen, maar als vervolgens de leveranciers, de aannemers en alle andere deelnemende partijen steken laten vallen, ziet de praktijk er heel anders uit. Een project kan pas succesvol zijn als iedereen de puntjes op de i wil en kan zetten.” Dat was zeker het geval bij deze herinrichting, waarbij ervaring, deskundigheid en outillage van alle partijen van groot belang zijn geweest. “Iedereen was betrokken

S t r a a t b e e l d december 2010

en had van begin tot eind hetzelfde doel voor ogen”, aldus Swanenberg. Dat dit noodzakelijk was om het project een kans van slagen te geven, bleek vooral toen onder

redelijke tijdsdruk gepresteerd moest worden. Niels van den Hoogen, projectleider en technisch ontwerper bij MTD Landschapsarchitecten: “We kregen gelukkig genoeg ruimte om alle natuursteen elementen, zoals het straatmeubilair, tot op de details uit te werken. Het plan is van begin tot eind uitgedacht. Met een dergelijke basis loopt een project daarna eigenlijk vanzelf.” Van den Hoogen is verantwoordelijk geweest voor de vertaalslag van ontwerp naar realisatie, de uitvoeringsvoorbereiding en –begeleiding en de communicatie

het nieuwe karakter van het centrum, dat nu volop als detailhandelcentrum fungeert. We zochten een zo simpel mogelijk, multifunctioneel ontwerp.” Dit vonden ze in het ontwerp van MTD Landschapsarchitecten onder leiding van Ruud Dubbeld. Voor het ontwerp was van belang dat het kleinschalige, dorpse karakter behouden zou blijven, maar met een moderne inslag. “Kenmerkend voor dit project is dat het stratenpatroon en de markt gebaseerd zijn op het oude Wijchen zoals het in de Middeleeuwen al bestond”, aldus Van den Hoogen. “Het kasteel dat aan de rand van het centrum staat past op die manier nog goed in het authentieke straatbeeld.” Kenmerkend zijn ook de natuurstenen ‘vlakken’ en ‘strippen’ die in de straten, de pleinen en bij de entrees naar het winkelgebied zijn toegepast. De gemeente wilde in het ontwerp bovendien meer verblijfsplekken terugzien. “De oude verblijfsplekken bestonden uit muurtjes en wisselend straatmeubilair; hier moest meer eenheid in worden aangebracht”, aldus de technisch ontwerper. “Uiteindelijk is op ieder knooppunt een verblijfsplaats gerealiseerd, evenals bij de entrees.” Gefaseerde uitvoering en onderscheidend materiaalgebruik De eerste fase was een ‘proeffase’, waarin het Horecastraatje werd

voorzien van nieuwe bestrating en meubilair zoals banken, prullenbakken, verlichting en fietsbeugels. “Dit werd in december 2008 met succes afgerond”, aldus Vinke. “Omdat het aan de verwachtingen voldeed ging fase twee al snel daarna (in februari 2009) van start; een plan drie keer zo groot als fase één. Dit werd in de zomer van 2009 opgeleverd. Na de bouwvak werd een begin gemaakt met het derde deel van de herinrichting: de Spoorstraat, Burchtstraat, het Marktpad en een groot gedeelte rondom de Markt werden opnieuw bestraat. “In het oorspronkelijke plan zou dit de laatste fase zijn, omdat door de recessie de herinrichting van de oostflank zou worden uitgesteld. Echter, de aanbesteding zat dusdanig in elkaar dat uitstel niet nodig was”, aldus een tevreden projectmanager. “De deelnemende partijen hadden hun werk zo voorbereid dat het gebied rond de Antonius Abtkerk en de aansluiting op de Markt en de Herenstraat ook direct kon worden aangepakt.” In het materiaalgebruik wilde de gemeente Wijchen zich onderscheiden. Er werden meerdere gemeenten bezocht om daar de toegepaste materialen te bekijken. “De standaard grijze hardsteen voldeed niet aan de wensen”, vertelt Swanenberg. “De voorkeur ging uit naar een donkere Masterplan herinrichting centrumgebied Wijchen

met de gemeente Wijchen, aannemers en leveranciers, waaronder Stone Base. Gedateerde openbare ruimte Drie jaar geleden besloot de gemeente Wijchen dat het centrum toe was aan een opknapbeurt. “De openbare ruimte was gedateerd en het materiaalgebruik niet meer van deze tijd”, aldus projectmanager Rino Vinke van de gemeente Wijchen. “Het ontwerp dateerde uit 1982 en dat sloot niet meer aan bij

S t r a a t b e e l d december 2010

De gebruikte materialen In totaal werd voor de volledige herinrichting van het centrumgebied van Wijchen circa 610 ton natuursteen gebruikt:

Detail zaagwerk

• Pleinstenen: 30x8x10 cm Black Bluestone gevlamd en geborsteld, circa 1500 m2; • Traptreden en banden: Black Bluestone gezoet, circa 1600 m2; • Keermuren en banken: Black Bluestone donker gezoet, diverse afmetingen; • Goottegels: Black Bluestone gezoet, circa 800 m2; • Inritbanden: Black Bluestone gebouchardeerd.

steensoort. Dit resulteerde in een fraaie donkere variant natuursteen die goed in het authentieke straatbeeld past. Bovendien vervaagt deze ‘black blue stone’ niet door kalkwitbloei en is de steen nauwelijks gevoelig voor vervuiling. Het materiaal heeft bovendien de eigenschap zelf

te herstellen van vuil en vetvlekken.” In het ontwerp wilde de gemeente dat 70 procent uit gebakken steen bestond en 30 procent uit natuursteen, wat uiteindelijk resulteerde in een aantal verschillende toepassingen van natuursteen. “Zo zijn de trappen en de banden vervaardigd

uit gezoete natuursteen, de keermuren en het meubilair van donker gezoete steen, werd het pleinplaveisel gebrand en geborsteld en zijn de inritelementen gebouchardeerd”, aldus Swanenberg. “Daarbij is door de ontwerper bewust voor een kleiner formaat steen gekozen, wat recht doet aan het kleinschalige dorpse karakter van Wijchen. Grote stenen doen vaak stedelijk aan en dat paste niet in dit plan. Tussen de stenen is een rubberen afstand houder geplaatst en de randen zijn afgebot zodat de stenen niet beschadigen.” Bijzonder zijn de afwateringslijnen met natuursteen. Deze dienen naast afwatering tevens als geleidelijnen voor blinden en slechtzienden. “Er is bewust niet gekozen voor ribbeltegels, omdat ook deze afbreuk zouden doen aan het totaalbeeld”, voegt Van den Hoogen toe. Verder werd voor de lichtmastsokkels in nauwe samenwerking een speciale zuignap ontwikkeld ten behoeve van de plaatsing.

Donker gezoete natuurstenen bank met logo

Lijngoot met natuursteen

Trappen en banden van gezoete natuursteen

Keermuur van donker gezoete natuursteen

S t r a a t b e e l d december 2010

Al het straatmeubilair werd speciaal voor Wijchen ontworpen, waar onder meer het ronde bankontwerp met het logo van de gemeente uit voort kwam. Deze is bewust met een lage rugleuning vervaardigd, om zo de komst van hangjongeren te kunnen beperken. En dat werkt, zo blijkt in de praktijk. “Het zijn echt de verblijfsplekken geworden zoals we ze voor ogen hadden”, aldus Van den Hoogen. Alle productietekeningen zijn in nauw overleg met Stone Base, MTD en de gemeente tot stand gekomen. Stone Base controleert de productietekeningen alvorens deze naar productielocatie gaan om onvolkomenheden en of tegenstrijdigheden eruit te halen. Zo is de vormgeving van het product gewaarborgd. “Vervolgens zijn alle elementen in China geproduceerd”, legt Swanenberg uit. “Daar is al het meubilair ook in een proefopstelling geïnstalleerd om er absoluut zeker van te zijn dat het ontwerp klopte en elementen goed aansloten. De foto’s hiervan hebben we voorge-

legd aan de gemeente zodat ook zij konden zien hoe de elementen er uit kwamen te zien. Aansluitend zijn alle losse elementen genummerd om zeker te zijn van een correcte plaatsing in Wijchen. Deze extra detaillering zorgt ervoor dat het eindresultaat aan alle wensen voldoet.” De vier verschillende aannemers van iedere fase kozen allemaal voor Stone Base als leverancier van de natuurstenen elementen, wat bijdroeg aan een uniforme, constante kwaliteit. Goede organisatie en voorbereiding Vinke is zeer te spreken over het eindresultaat. “Ik woon zelf in Wijchen en hoor van zowel de bewoners als de ondernemers in de binnenstad niets dan positieve geluiden. Het multifunctionele ontwerp past in het moderne centrum van nu. Daarbij zit het technisch goed in elkaar, evenals de uitvoering. Een centrumproject is altijd lastig, maar het voldoet prima aan de maatstaven van een modern centrum.” Daarbij is de gemeente

volgens Vinke tevreden over de totstandkoming van het project en de planning en voorbereiding die daarop werd losgelaten door MTD Landschapsarchitecten en Stone Base. Momenteel werkt de gemeente aan de evaluatie van de complete herinrichting, die waarschijnlijk binnen een aantal weken aan de raad wordt voorgelegd.

i Stone Base BV ’s-Hertogenbosch T: 073-521 37 15 www.stonebase.nl

Gebouchardeerde inritelementen

Pleinplaveisel is gebrand en geborsteld

Ronde bank van donker gezoete natuursteen

In China werden alle elementen in proefopstelling geïnstalleerd.

S t r a a t b e e l d december 2010

(Advertorial)

Vorm en functie in een steen verenigd. De Belpasso Premio: een combinatie van veelzijdigheid en duurzaamheid die leidt tot bijzondere resultaten. Artistieke vrijheid en functionaliteit gelden over het algemeen als onverenigbaar – ten onrechte. Het familiebedrijf Metten Stein+Design ziet de optelsom van beide als dé manier om gebruikers de openbare ruimte optimaal te laten beleven. Dat deze filosofie zich heel goed in producten voor het dagelijkse leven laat omzetten, bewijzen de betonstenen van het bedrijf. Door de esthetische waarde, de veelzijdige vormgevingsmogelijkheden en de innovatieve eigenschappen is beton een onmisbaar bouwmateriaal voor de openbare ruimte. Rijswijk, Generaal Eiserhouwerplein, Belpasso Premio Projectversie kleur.

Een schoolvoorbeeld van veelzijdigheid. Er is bijna geen product dat de filosofie van Metten Stein+Design zo uitdraagt als het bestratingssysteem Belpasso Premio, dat speciaal voor de openbare ruimte werd ontwikkeld. De grote keuze aan kleuren en afmetingen helpen de ontwerper bij het realiseren van zijn creatieve ideeën. Maar de vele vormgevingsmogelijkheden zijn slechts een van de vele facetten van Belpasso Premio. Het product beschikt ook over eigenschappen die dag in dag uit van belang zijn. Het oppervlak is beschermd met de gepatenteerde CleanTop®-technologie, waardoor vuil minder kans krijgt en de onderhoudskosten beperkt blijven. Wil van Schijndel, ontwerper openbare ruimte bij de gemeente Eindhoven, beschrijft Belpasso Premio dan ook als “een langdurig kleurintensief en zelfs in het geval van kauwgom moeiteloos en eenvoudig reinigbare verharding”. Iserlohn, Bahnhofsvorplatz, Belpasso Premio Grigio.

Natuurlijker dan natuursteen. Anders dan bij massief natuursteen volstaat bij bijvoorbeeld Belpasso Premio een toplaag van natuursteen spliten zand soorten op een draaglaag van beton. Vanzelfsprekend leidt dit direct tot een positieve ecologische balans vanaf productie tot en met het transport. Daarbovenop komt dat de CleanTop® Technologie de levensduur verlengt en het de intensiteit van reinigen verlaagt.

Düsseldorf, Graf-Adolf-Straße, Belpasso Premio Nuvola und Umbriano.

Innovatie is traditie bij Metten Stein+Design.

Eindhoven, Cassadraplein, Belpasso Premio Projectversie kleur.

Dat uitgerekend Metten Stein+Design een product als de Belpasso Premio aanbiedt, is geen toeval. Als een van de laatste familiebedrijven in een branche die door massaproductie wordt beheerst, staat hier de passie voor superieure kwaliteit in steen- en betonproducten voorop - al meer dan 60 jaar lang. Ook het voortdurend verder ontwikkelen van de technologie hoort daarbij. Al in de jaren 70 ontwikkelde Metten de grasbeton tegel en bracht deze tegel, die nu wereldwijd als standaard geldt, als eerste op de markt. In de jaren 80 volgde de eerste fijn (water) gestraalde La Linia straatsteen. Deze oppervlakte bewerking geldt inmiddels als een standaard technologie binnen de internationale betonindustrie. En ook vandaag de dag is het hoge innovatieve vermogen van Metten toonaangevend: de CleanTop® Technologie. Vele vernieuwingen zullen volgen. www.metten.nl

De visie van

Camouflage

Financieel voordeel uit onzichtbare zendmasten Het mobiele dataverkeer groeit nog altijd explosief en daarmee de behoefte aan zendmasten. Vanuit budgettair perspectief is dit een interessante ontwikkeling voor gemeenten. Wanneer de masten aan het zicht worden onttrokken, blijven protesten achterwege en zijn lange, dure procedures overbodig, zo blijkt uit de praktijk van Camouflage. Het telefoongesprek zelf vormt nog maar een klein gedeelte van al het dataverkeer dat we in enorme hoeveelheden versturen en (willen) ontvangen. Gesprekken, sms-jes, foto’s, complete databestanden, e-mail, offertes, route-informatie, downloaden, telefonisch bankieren, parkeergeld betalen; iedereen wil overal en op elk moment over deze gegevens en diensten kunnen beschikken. Omdat de capaciteit per antenne beperkt is, zijn steeds meer antennes nodig. En helaas vooral op die plekken waar we ons het meest bevinden, plekken waar we zuinig op moeten zijn wat betreft ruimtegebruik en horizonvervuiling. Galmbord met ingebouwde antennes

S t r a a t b e e l d december 2010

Antennes achter betonpanelen in Grimbergen

Kan op een mooie manier worden voorkomen of beperkt dat er op steeds meer plaatsen in elke gemeente zendmasten komen te staan? “Ja, dat kan in belangrijke mate als de landelijke en provinciale overheid en vooral ook gemeenten hier goed op inspelen”, aldus Peter van Brunschot van Camouflage. “Door in overleg met de telefoonmaatschappijen te kijken waar antennes geplaatst kunnen worden zonder dat er dure grond voor nodig is, zonder dat er begrijpelijke protesten tegen de masten zullen komen, zonder lange procedures én waarbij de gemeente ook nog eens inkomsten kan generen om diensten aan de bewoners betaalbaar te houden.” In veel gemeenten in binnenen buitenland worden al antennes geplaatst in of op overheidsgebouwen, signaleert Van Brunschot. “In bijna elke gemeente zijn meerdere gebouwen of andere objecten aanwezig waar zonder al te veel ingrepen, en rekening houdend met alle wettelijke eisen, antennes kunnen worden geïntegreerd. Denk daarbij aan gemeentehuizen, kerktorens die eigendom zijn de gemeente, brandweerkazer-

nes, voetbalstadions, ziekenhuizen, musea, flats van woningbouwcorporaties, zelfs leegstaande panden die door de gemeente zijn overgenomen. Het blijkt heel goed mogelijk de antennes en alle benodigde apparatuur hier te kunnen plaatsen.” Camouflage bekijkt in overleg met de gemeente en andere betrokken partijen of er op een verantwoorde manier, op of in een gebouw antennes geplaatst kunnen worden. “Per situatie bekijken wij hoe dit het mooist kan gebeuren. We maken daarvoor een exacte replica van de desbetreffende schoorsteen, aircopijp, dakkapel, kerkdak, geveldeel, raamkozijn of welk benodigd camouflageobject dan ook. Zo blijft een goed bereik mogelijk terwijl de eigenaren van het opstelpunt een vergoeding krijgen voor het mogen plaatsen van apparatuur en antennes. En daar liggen zeker kansen voor gemeenten”, aldus Van Brunschot.

i Camouflage B.V. Oss T: 0412-623018 www.camouflage.nl

CBS Outdoor plaatst enorme HTC-telefoons In en rondom het centrum van Rotterdam stonden in november buitenproportionele HTC-telefoons in het straatbeeld. CBS Outdoor heeft zestien van haar europanels getransformeerd tot een telefoon, op ware schaalgrootte. Deze ‘spectaculars’ maakten onderdeel uit van de lancering van een nieuwe multimedia telefoon.

de touchscreen en de applicaties optimaal tot hun recht komen. De voor- en achterzijden van de europanels zijn met transparante kunststof platen afgewerkt. Tevens heeft HTC gekozen voor het grootste outdoorpakket ‘On the Move’, waardoor de campagne landelijk zichtbaar is geweest op straatabri’s, NS-stations en bussen op één (abri)formaat.

i CBS Outdoor heeft de campagne van HTC uitgevoerd in roterende europanels. Hierin draaien drie voorbeelden van beeldschermen, zodat

CBS Outdoor Amsterdam T: 020-5620562 www.cbsoutdoor.nl

Hengelo bekent kleur De vrolijke boomvazen in de Molenstraat in Hengelo mag je gerust bijzonder kleurrijke accessoires noemen. Ze werden nadrukkelijk ontworpen om voor het winkelende publiek meer kleur en gezelligheid in de binnenstad te brengen. De boomvaas, van top tot teen gedecoreerd met uitgesneden bloe-

men, is een ontwerp van Maria da Graca Cabral Oliviera de Andrade, werkzaam bij de gemeente Hengelo. In april 2009 werd het eerste exemplaar in de winkelstraat onthuld. Een hele zomer lang werden de reacties van de Hengelose inwoners en bezoekers gepeild. Na een positieve uitkomst van die peiling bekende Hengelo kleur en zijn er deze zomer nog vijf boomvazen bijgeplaatst. Iedere vaas is 205cm hoog. Voor de afwerking is, met het oog op de toekomst, gekozen voor de gegarandeerde tien jaar onderhoudsvrije TOV® coating van Samson Urban Elements, die in samenwerking met de ontwerpster de boomvazen ontwikkelde.

i Samson Urban Elelements Zutphen T: 057-5583911 www.samson-urban-elements.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Moderne Chinese lampionnen voor Chinatown Den Haag De gemeente Den Haag heeft de afgelopen tijd veel geïnvesteerd in Chinatown, het gebied rond de Wagenstraat. Er kwamen twee Chinese toegangspoorten en de bestrating en straatnaamborden kregen een Chinees karakter. ipv Delft ontwierp de straatverlichting: een nuchtere Hollandse versie van de traditionele rode lampion. “We wilden zo dicht mogelijk bij de bekende Chinese lampion blijven, maar wel een hedendaagse vertaling maken”, vertelt ontwerper Niels Degenkamp van ipv Delft. Het resultaat is een helderrode rotatiegegoten kunststof bol met een doorsnede van tachtig centimeter. Een goudkleurig gepoedercoat aluminium gietstuk vormt de karakteristieke afsluiting

aan de boven- en onderzijde. De maatwerk lampionnen wegen tien kilo per stuk. In de straten van Chinatown (Wagenstraat, Bezemstraat, Gedempte Gracht, Gedempte Burgwal) hangen de lampionnen per twee aan kunststof spankabels tussen de gevels. Een verstelbare stang van rvs verbindt iedere lampion aan horizontale spankabels. In het midden van de overspanning, tussen de twee rode lampionnen in, hangt een bolvormig standaardarmatuur dat door de gemeente is gekozen als standaardverlichting voor het gebied rond Chinatown. Degenkamp: “Om het begin van

Chinatown in te luiden, zijn op de hoeken van de Gedempte Gracht en de Gedempte Burgwal baldakijnen gemaakt, vier hoge conische masten met daartussen een stalen frame waaraan zestien lampionnen hangen in een grid van vier bij vier.” Op de zwarte stalen masten, elk acht meter hoog, staat het logo van Chinatown Den Haag goudkleurig afgebeeld. De grote hoeveelheid ondergrondse kabels en leidingen, maakte het plaatsen van de masten op twee plekken extra lastig. “Hier is uiteindelijk een speciale tafelfundering gemaakt, die letterlijk als een tafel over de leidingen heen is gezet”, vertelt Degenkamp. De andere masten staan in een stalen buispaal die na plaatsing is volgestort met beton. Het gehele armatuur, inclusief het ophangmechanisme is door ipv Delft in samenwerking met producent Ziut ontworpen. Elk armatuur is voorzien van negen powerleds. Om het gewenste lichtniveau te bereiken, is de verlichting voorzien van instelbare dimmers. In heel Chinatown hangen zo’n honderd nieuwe lampionnen.

i ipv Delft T: 015-7502578 www.ipvdelft.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

kabeloverspanning & lichtplanning

kh Lan

rst To

uwfa b ri e k e n

LCD BV LCD BV ibc_weg plataan 363c 5683 pk best 5682 gm best the netherlands the netherlands t 499372 372222 222 t +31 +31(0) (0) 499 f 499372 372444 444 f +31 +31(0) (0) 499 e e lcd@lcdinfo.nl lcd@lcdinfo.nl i i www.lcdinfo.nl www.lcdinfo.nl 2070291 LCD_ad_185x131_ZW.indd 1

Exclusief importeur van:

www.pijnenburgimport.nl

www.lcdinfo.nl 29-03-2007 15:44:47

Bedrijfsvisie van Falco

Falco speelt verder in op ‘fiets’-trend

Breed assortiment zorgt voor stabiele basis Voor Falco vormt de voorziene daling in budgetten geen aanleiding voor grote koerswijzigingen. Het bedrijf heeft door haar brede aanbod voor uiteenlopende doelgroepen in de zestig jaar van haar bestaan al vaker economisch mindere tijden goed doorstaan. Sterker nog, in ‘de fiets’ ziet men zelfs nog groeimogelijkheden voor de komende jaren. Martin Reuvekamp en Marc Kosse, verantwoordelijk voor marketing en sales, zijn alert maar pessimistisch over de komende jaren: “Een groot assortiment voor heel veel verschillende doelgroepen betekent dat je minder kwetsbaar bent als bedrijf. En mocht de krimp in overheisbestedingen ook voor ons merkbaar worden, dan kunnen we dat over het algemeen goed compenseren in

S t r a a t b e e l d december 2010

het bedrijfsleven of bijvoorbeeld bij kinderopvangcentra waar ons aanbod speeltoestellen in goede aarde valt.” Wel zijn intern de puntjes waar mogelijk verder op de i gezet qua service, levertijden en klantgerichtheid om ook op dat vlak te blijven voldoen aan de steeds hogere eisen van de klanten. Om de klant eventueel ook qua prijs tegemoet te kunnen komen, neemt Falco nog een keer kritisch de breedte van assortiment en de kostprijs van de meest verkochte producten onder de loep. Fietsen Ondanks de voorziene bezuinigingen van vele procenten in de openbare ruimte budgetten ziet Falco de toekomst dus met vertrouwen tegemoet en bijvoorbeeld in het fietssegment

zelfs nog een mogelijke groeimarkt. Marc Kosse: “Ondanks dat Nederland al hét fietsland van de wereld is, zorgt met name de snelle groei van het aantal fitte en gezonde ouderen ervoor dat er zeker nog mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld op het gebied van stallingen, de inrichting van fietssnelwegen, routeinformatie- en signaleringssystemen.” Projecten waar ter completering vaak ook andere straatmeubilair gevraagd wordt zoals banken en afvalbakken. “En aangezien Falco al bijna 60 jaar ervaring in het ontwikkelen van allerlei fietsparkeervoorzieningen heeft en uiteraard een breed assortiment straatmeubilair, kunnen we uitstekend in deze behoefte voorzien”, vult Reuvekamp aan. Als ondersteuning van hun betoog

lichtten de heren twee van de recentelijk uitgevoerde projecten verder toe. Fietsproject 1: Primeur van de FalcoLeve Pro in Oss In een parkeerkelder van de gemeente Oss is de eerste uitvoering van het nieuwe etagerek FalcoLevel Pro geplaatst waarmee fietsparkeren op twee niveaus nog gebruiksvriendelijker wordt gemaakt. Bert Kaasjager van architectenbureau de Twee Snoeken nodigde drie fabrikanten uit voor een proefopstelling van twee weken van etagerekken om fietsen te parkeren. Falco heeft hiervoor haar etagerek FalcoLevel geüpgrade tot de FalcoLevel Pro met ondermeer een speciale veer waardoor het voor de gebruikers veel gemakkelijker wordt om hun fiets ook op het bovenste niveau te parkeren. Zo wordt het gebruik van de bovenste niveaus gestimuleerd en blijkt in de praktijk dat deze ruimte ook daadwerkelijk beter wordt benut. Met de FalcoLevel Pro werden 238 fietsplaatsen gecreëerd.

vak twee fietsplaatsen beschikbaar gemaakt met behulp van het fietsenrek FalcoSound. Door de goot die aan dit fietsenrek zit, is het voor de gebruiker eenvoudiger om de fiets te parkeren in de kluis. Het fietsenrek is gemaakt van thermisch verzinkt staal, dat een lange levensduur heeft en daarna recyclebaar is. De fietskluizen dienen tegelijkertijd ook als buitenmeubilair door de houten banken die zijn bevestigd aan de achterwand. Bewoners van het Tabakspaadje en passanten kunnen er ook even rustig gaan zitten. Verder is de dakbekleding gemaakt van sedum waardoor het een isolerende werking heeft qua warmte en geluid en waardoor regenwater via verdamping weer wordt afgegeven. Daarnaast zorgt het sedumdak ook voor compensatie van

CO2-uitstoot. Dankzij het sedum zien bewoners bovendien een groen dak in plaats van een standaard zwarte dakbekleding en het past überhaupt goed in de natuurlijke uitstraling van het geheel met de houten fietskluizen, de banken en de nieuwbouwwoningen. Falco’s montageteam heeft de fietskluizen, banken en sedum-bedekking geheel op locatie geplaatst. Ook in tijden van slim bezuinigen heeft Falco esthetisch mooie en duurzame buitenproducten voor uw project.

i Falco BV Vriezenveen T: 0546-554444 www.falco.nl

Fietsproject 2: Efficiënt inrichten van de openbare ruimte met Falco fietskluizen Voor een tweede voorbeeld gaan we naar het Tabakspaadje in Laren waar Falco in samenwerking met architectenbureau Heren 5 een aantal fietskluizen heeft ontwikkeld en op efficiënte, duurzame en esthetische fraaie wijze gerealiseerd. In de fietskluizen, voorzien van een houten wandbekleding, zijn per

S t r a a t b e e l d december 2010

Speelse SunBin leert kinderen opruimen In het Haagse park De Horst staat sinds begin november een bijzondere afvalbak: de SunBin. De geestelijk vader van deze vier meter hoge, als boom vermomde afvalbak is Lennaert Roos, in het dagelijks leven onder meer directeur van de PopFactory. Deze organisatie die educatieve culturele projecten realiseert, ontwikkelde in opdracht van de gemeente Den Haag het lesprogramma ‘Focus op Afval’ om kinderen inzicht te geven in de schadelijke effecten van zwerfafval in de openbare ruimte.

‘Focus op Afval’ biedt specifiek handvatten om het steeds groter wordende probleem van zwerfafval in en rondom het park De Horst effectief aan te pakken. De drie scholen in de directe omgeving – De Vuurvlinder, Het Diamantcollege en de François Vatelschool – hebben daar met in totaal honderd leerlingen intensief aan meegewerkt. Om de doelstelling van dat lesprogramma nog eens extra te onder-

strepen bedacht Lennaert Roos deze SunBin, een interactieve afvalbak die met een muziekje bedankt voor het ingeworpen afval. Het ontwerp van de SunBin is gemaakt door Stefan Lugtigheid, die van Roos de kans kreeg om dit als afstudeeropdracht uit te voeren voor zijn studie Industrieel Product Ontwerpen op de Haagse Hogeschool. “Natuurlijk zijn er wel meer ludieke prullenbakken op de markt”, zegt Mariëlle Zomerschoe van stadsdeel Haagse Hout, “maar het bijzondere en aantrekkelijke aan deze muziekspelende afvalbak, is natuurlijk dat scholen en leerlingen eraan hebben meegewerkt om dit project van de grond te krijgen. Met de drie scholen is een convenant afgesproken, dat eens per maand de omgeving wordt schoon gemaakt, met name dat het zwerfvuil wordt verwijderd. Op die manier blijft de jeugd positief betrokken bij de dagelijkse strijd tegen zwerfafval.” In park De Horst in de wijk Mariahoeve staan ook nog zes reguliere afvalbakken, met het verschil dat ze er alle zes anders uitzien. In het kader van het lesprogramma ‘Focus op Afval’ hebben de leerlingen namelijk ontwerpen gemaakt om deze gewone afvalbakken kleurig op te fleuren. Van de 36 gemaakte ontwerpen werden er zes uitgekozen door kunstenares Roza Bahrami, die ze vervolgens in het groot uitwerkte op de afvalbakken. Muziek op zonne-energie De SunBin is een ‘boom’ met aan de voorzijde een inwerpopening van royale afmetingen, die is voorzien van LED-verlichting. Het hier ingegooide afval activeert een muziekspeler die vervolgens als dank een muziekstuk laat horen. De afvalbak is gemaakt van solide corten-staal, een materiaal dat op den duur door sterke roestvorming een roodbruin uiterlijk zal krijgen. Met name in de herfst zal de SunBin mooi opgaan in

S t r a a t b e e l d december 2010

de herfsttinten van het park. Boven in de ‘stam’ van de afvalbak is de elektrische apparatuur aangebracht. De afsluitbare deur geeft toegang tot de bak, alsmede tot het elektronische compartiment dat door de toepassing van een isolerende tussenlaag beschermd is tegen brand. Het zwerfvuil belandt in een reguliere binnenbak die op de gebruikelijke wijze door de gemeentelijke dienst wordt geleegd. Een zonnepaneel boven in de SunBin levert de benodigde energie voor de ingebouwde muziekspeler. De

muziekstukjes die worden afgespeeld zijn door de kinderen zelf gemaakt met behulp van uit zwerfvuil afkomstige blikjes, flesjes, wikkels, chipszakjes en dergelijke. Elk muziekfragment varieert op het thema ‘zwerfvuil’ en duurt na de inworp maximaal twintig seconden. Momenteel wordt er met initiatiefnemer Lennaert Roos overleg gevoerd welke plaatsen in gemeentelijk gebied nog meer in aanmerking komen om een SunBin neer te zetten. Zomerschoe: “En dan willen we dat

graag weer doen met een convenant afspraak, zodat kinderen uit de buurt er binding mee krijgen en het opruimen van zwerfvuil als een gezamenlijke verantwoordelijkheid gaan beschouwen.”

i SunBin/PopFactory Lennaert Roos T: 06-14184378 www.sunbin.nl

Wijk ontwerpt boomrooster In de gemeente Wierden werd onlangs een boomrooster geplaatst naar een ontwerp van de wijk. ‘Droomrooster’ is de naam die Delta heeft gegeven aan de nieuwe generatie boomroosters. Het rooster geeft de namen van de elf schepen weer, die in 1951 de Molukse militairen naar Nederland

transporteerden. De Waterjet technologie van Delta maakt het mogelijk om elk materiaal te bewerken. In Wierden is er gebruik gemaakt van Cortenstaal.

i Delta Products & Sports BV Zwolle T: 038-4602700 www.deltacatalogus.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

11 t/m 14 januari

Samenwerking in de InfraKeten Alles op het gebied van: • Infrastructuur • Ondergrond • Water • Verkeerstechnologie • Energie • Openbare ruimte

inclusief plein van de stadsingenieurs

Registreer nu voor een gratis bezoek! Ga naar www.infratech.nl InfraTech 2011 is dé ontmoetingsplaats voor de gehele infraketen. Ook op het gebied van Openbare ruimte. Oriënteer u op het brede aanbod producten en diensten, kom netwerken en wissel kennis uit met vakgenoten. Schrijf u in voor de RAW-bijeenkomsten en CROW Infraweek of bezoek de dagelijkse bijeenkomsten in het InfraTheater. Ook voor innovaties, carrière en studie bent u van 11 t/m 14 januari 2011 in Ahoy op het juiste adres. Zie www.infratech.nl voor een overzicht van activiteiten. Strategische partners

Boom van het Jaar 2011 staat op het dak Tijdens de Boominfodag in Lunteren is de Nothofagus antarctica als Boom van het Jaar 2011 gepresenteerd. Door zijn bescheiden omvang en luchtige kroon is de schijnbeuk bij uitstek geschikt voor toepassing op daken, waar windgevoeligheid een rol speelt. Het thema rondom de Boom van het Jaar 2011 is Bomen voor daken. Steeds meer gemeenten geven subsidie voor daken gevelbeplanting, omdat een groene dakbedekking op het huis werkt als duurzame isolatie. Niet zo bekend is dat er ook een aantal boomsoorten is dat geschikt is om op het dak te planten, aldus de organisatie van de Boom van het Jaar-verkiezing. Behalve de schijnbeuk zijn dat onder meer variĂŤteiten van de haagbeuk, de kornoelje en taxus. Meer informatie over bomen op daken is te vinden in de onlangs

verschenen brochure Dak en Gevel Groen met daarin een uitvoerige lijst met beplanting die het meest geschikt is voor dakgroen. De keuze van de genoemde planten is gebaseerd op zoveel mogelijk relevante aspecten, zoals grootte, zontolerantie, waterbehoefte, inheems of exoot, schadelijkheid van de wortels, effect op luchtvervuiling, maar ook praktische punten als verkrijgbaarheid. Dit maakt de brochure ook voor kwekers, ontwerpers en aanlegbedrijven van daken gevelgroen interessant. De Boom van het Jaar is een initiatief van Plant Publicity Holland in samenwerking met het Gebruikswaarde Onderzoek Laanbomen en de Cultuurgroep laan-, bos- en parkbomen.

i Plant Publicity Holland Boskoop T: 0172-217550 www.pph.nl

Fietsenrek Griffin VelopA-Citystyle ontwikkelde met de Griffin een fietsenrek met een stijlvolle vormgeving, gebruiksgemak en optimale bescherming tegen diefstal en beschadiging. Het fietsparkeersysteem is bij evenementen makkelijk te verplaatsen. In het fietsenrek leunt de voorvork van de fiets tegen geĂŻntegreerde

kunststof beschermelementen. Hierdoor wordt het wiel niet geklemd en kan er geen slag ontstaan. De Griffin heeft bovendien een hoog-laag opstelling waardoor fietsen, zelfs als het rek geheel vol is, niet in elkaar verstrikt raken en onbeschadigd blijven. De extra aanbindvoorziening biedt daarnaast optimale bescherming tegen diefstal. Het systeem is verkrijgbaar in een enkel- of dubbelzijdige uitvoering

voor verschillende aantallen fietsplaatsen. Het fietsprakeersysteem kan ook voorzien worden van een bijpassende plaat ter voorkoming van vuilophoping. Het fietsenrek kan los op het maaiveld worden geplaatst of verankerd. Het systeem is gemakkelijk te verplaatsen dankzij de speciaal - met het oog op evenementen ontwikkelde bevestigingsmethode. De Griffin voldoet aan de maatvoering voor FietsParKeur.

i Velopa-Citystyle Leiderdorp T: 071-5410321 www.velopa.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Postzegelparkjes Kleine oases in de stad Amsterdam en haar stadsdelen kwamen in 2008 gezamenlijk tot de conclusie dat op twintig plekken verspreid over de stad ruimte was voor een klein parkje. Om de burgers nauw bij het project te betrekken, werd hen via een online verkiezing gevraagd welke plekken van die twintig zij het liefst zo snel mogelijk gerealiseerd zagen. Uit alle meningen en motivaties werden zes lokaties geselecteerd waar op korte termijn zogenoemde ‘postzegelparkjes’ werden gecreëerd. Het fenomeen ‘postzegelpark’ is zeker niet nieuw, maar is zo’n tien jaar geleden over komen waaien vanuit Amerika en Japan. Met name in dicht bebouwde stedelijke gebieden zoals Manhattan in New York, zijn ‘pocketparcs’ in de meest verrassende uitvoeringen en afmetingen

S t r a a t b e e l d december 2010

terug te vinden. In grote steden waar mensen relatief dicht op elkaar leven en ruimte een kostbaar goed is, worden dergelijke kleine oases waar het drukke verkeer geen toegang heeft, zeer op prijs gesteld. “Zo’n 10 jaar geleden kwamen de eerste ideeën op om ook in Amsterdam dergelijke kleine parkjes te realiseren”, zegt Geertje Wijten van de Dienst Ruimtelijke Ordening in Amsterdam. “Het landschapsarchitectenbureau Witsenburg heeft daar destijds veel tijd in gestoken. In 2001 heeft de gemeente een rapport doen verschijnen waarin de ins en outs van het fenomeen ‘postzegelpark’ uitgebreid uit de doeken werden gedaan. Ook ging er die tijd

een onderzoek van start naar plekken in de verschillende stadsdelen, die geschikt zouden kunnen zijn voor de realisatie van een postzegelpark.” Legio mogelijkheden Postzegelparkjes zijn kleine recreatieve buiten- en binnenruimten, die zich van plantsoenen en pleinen onderscheiden door hun geringe omvang en hoge verblijfskwaliteit. Ze zijn voor omwonenden en passanten gemakkelijk toegankelijk, grenzen vaak aan een voetgangersroute en zijn idealiter fietsen autovrij. De term ‘postzegelpark’ is een verzamelbegrip, de terreintjes kunnen ook een overwegend stenige inrichting hebben met enkele bomen en/ of struiken of slechts een groene begroeiing van een muur. Postzegelparken kunnen sterk van uiterlijk en inrichting verschillen, ze kunnen openbaar danwel semi-openbaar zijn en zowel binnen als buiten liggen. In Amsterdam ligt het accent op begrippen als: groene rustpunten van hoge kwaliteit, gelegen op een markante plek die goed te bereiken is, waar veel mensen van kunnen genieten en ingericht met gebruik van duurzame materialen. De stad biedt legio mogelijkheden om een klein parkje te huisvesten, waar volwassenen even rust vinden en kinderen kunnen spelen. Mogelijke lokaties zijn restruimten, atria, onderdoorgangen, binnenplaatsen, entreezones, etc. De gemeente Amsterdam heeft zich in eerste instantie geconcentreerd op plekken in de openbare ruimte waar zoveel mogelijk mensen gebruik van kunnen maken. “Het aanleggen van postzegelparkjes kwam vanaf 2008 echt van de grond”, aldus Geertje Wijten. “De toenmalige wethouder van openbare ruimte en groen – Marijke Vos – trok voor een periode van enkele jaren €3 miljoen uit om een flink aantal van die parkjes te realiseren. Bij projecten die in de stad worden uitgevoerd is het normaal gesproken gebrui-

kelijk dat de kosten gelijk worden gedeeld door de centrale stad en het betreffende stadsdeel. In dit specifieke geval van aan te leggen postzegelparkjes werd besloten daar mee te breken. Besloten werd dat de centrale stad over dit onderwerp een verkiezing uit zou schrijven waarin samen met de stadsdelen werd bekeken welke plekken in aanmerking kwamen voor een postzegelpark, met het voornemen de kosten van aanleg voor rekening van de centrale stad te laten komen. Uiteindelijk heeft het ministerie van LNV vanuit het budget voor Krachtwijken ook meebetaald.â&#x20AC;? De verkiezing Postzegelparkjes zijn er voor de burgers. Naarmate de stad compacter en groter wordt, is de kwaliteit van de beperkte openbare ruimte van groot belang. Beschutte plekken in de stad, rustig gelegen en waar geen last wordt ervaren van het hectische verkeer, zijn zeer in trek bij bewoners. Bovendien stimuleert een goed functionerend, overzichtelijk Postzegelpark Sara Burgerhartstraat

postzegelpark de sociale contacten in de buurt. Door hun ligging in verblijfsgebieden en met het oog op de beperkte omvang, vervullen dergelijke kleinschalige parkjes een nuttige buurtfunctie. De stad en de stadsdelen kwamen in 2008 tot de gezamenlijke conclusie dat op twintig plekken verspreid over de stad, een postzegelpark snel zou

Postzegelpark Van Beuningenstraat

kunnen worden aangelegd. Om ook de burgers nauw bij het project te betrekken, werd hen via een daartoe ingestelde website gevraagd welke van die twintig plekken ze het liefst vlug gerealiseerd zagen. Uiteindelijk heeft een jury â&#x20AC;&#x201C; nog onder leiding van de inmiddels

S t r a a t b e e l d december 2010

overleden Simon Vinkenoog – uit die grote berg meningen en motieven de vijf lokaties gekozen, die van de burgers de meeste stemmen kregen. Hier zou in ieder geval op korte termijn postzegelparkjes gecreëerd worden. Burgers konden ook zelf een lokatie indienen. Uit die ideeën werd ook nog een plek uit gekozen. Naast de realisatie van deze zes plekken in de stad, werden ook nog veertien andere toekomstige parkjes verder ontwikkeld. Die waren kleiner van omvang of al helemaal ontworpen en daardoor snel uitvoerbaar. Na veel voorbereiding, inspraak uit de buurt en overleg over het ontwerp, werd het eerste postzegelpark uit de verkiezing begin 2010 opgeleverd aan de Van Beuningenstraat. Inrichting Amsterdam heeft een beperkt aantal criteria opgesteld waaraan de locatie en inrichting van een postzegelpark dienen te voldoen. Het belangrijkste argument voor de totstandkoming is: wat kan deze plek in deze omgeving voor de buurt betekenen? Er is geen Postzegelpark Jan Wolkerstuin

S t r a a t b e e l d december 2010

vaste omschrijving qua inrichting, zoals er ook geen richtlijnen zijn voor de afmetingen. “Alle ontwerpen van de parkjes zijn tot stand gekomen onder dezelfde supervisor, Ruwan Aluvihare, maar ze hebben echt allemaal een heel eigen karakter dat past bij de plek en de wens van de omwonenden”, benadrukt Wijten. “Niet alleen de inrichting, de omvang en de locaties lopen sterk uiteen, ook de kosten voor de realisatie variëren. Er zijn heel kleine plekken in de stad waar het parkje slechts c 50.000 heeft gekost, maar op andere lokaties, die meer vierkante meters beslaan, liepen de kosten hoger op.” De Amsterdamse postzegelparkjes liggen mooi verspreid over de stad. Er wordt zelfs een parkje midden in het centrum aangelegd, bij de Nes achter het Rokin. Dit parkje is weliswaar niet helemaal nieuw qua locatie maar zeker wel met het oog op de inrichting. Deze ‘oase in de jachtige openbare ruimte’ wordt opnieuw royaal groen aangekleed door middel van een aantal grote plantenbakken. Ook het dak van het bekende Nemo is uitverkoren om te

zijner tijd getransformeerd te worden in een in het oog springende groene enclave met veel bloeiende planten en struiken. De parkjes in de stad zijn met name van groot belang voor spelende kinderen. Bijna de helft van de aan te leggen postzegelparkjes wordt daarom uitgevoerd met een speelfunctie voor de kleintjes. De Van Beuningenstraat in het Westerpark is een van de plekken die door de jury werd uitgekozen om een parkje te realiseren. Dankzij de ruimte die er beschikbaar was, is het een postzegelpark geworden met flinke afmetingen, waar tevens een speelplek voor kinderen is aangelegd. Het parkje in de Sara Burgerhartstraat in het voormalige stadsdeel Bos en Lommer daarentegen is heel anders van karakter. Het groen van de gevarieerde beplanting voert hier de boventoon; de locatie maakt deel uit van de zogeheten Groene Route.

i Dienst Ruimtelijke Ordening te Amsterdam T: 020-5527959 www.dro.amsterdam.nl

Veelzijdige schommel Lillie

De schommel is een klassiek speeltoestel. HAGS presenteert nu een functionele variatie op de klassieker: de Lillie. Dit schommelsysteem is leverbaar met verschillende zitjes die worden opgehangen tussen (maar) twee poten.

De Lillie is in te richten met drie zitjes; een standaardzitje, een peuterzitje en een schommelmand. Hierdoor is de Lillie geschikt voor kinderen van alle leeftijden. Omdat de Lillie maar twee poten heeft, neemt de schommel in rust een zeer beperkte oppervlakte in beslag, wat het systeem geschikt maakt voor

locaties met een beperkte ruimte, zoals schoolpleinen en speelplekken bij kinderdagverblijven.

i VelopA Omniplay Leiderdorp T: 071-5815959 www.velopa-omniplay.com

Heeft u ook een nieuw product dat u graag zou presenteren op het multimediale platform van Straatbeeld? Ga dan naar www.straatbeeld.nl en meld het gratis en gemakkelijk aan.

ZITELEMENTEN BOOMBANDEN irerende Kijk voor insp al onze en n oplossinge en op: betonproduct

MAATWERK

NTBETON.NL WWW.DUMO

Beton begint bij Du Mont

BEL 0342 - 40 62 00

(Advertorial)

Zitten rond bomen Iedereen zal beamen dat het verblijven onder een monumentale boom zeer aangenaam is. Er zijn mensen die het energieveld van oude bomen ook daadwerkelijk voelen. De solide kringbanken van Streetlife vangen twee vliegen in één klap: de boom met groeiplaats wordt afgeschermd en er wordt een sympathieke verblijfsplek gecreëerd. Veghel & Leiden: Zowel bij het raadhuis te Veghel als te Leiden zijn ruime kringbanken geplaatst rond oude stedelijke bomen. Het maaiveld is in beide gevallen mooi aangepast en vormt samen met de kringbank een prachtplek. Zo gaan hedendaagse vormgeving en een monumentale omgeving perfect hand in hand. R&R-Curve in Veghel

Goirle

R&R Kringbanken: Deze kringopstellingen zijn zeer solide en hebben een tijdloze uitstraling. Ze zijn standaard verkrijgbaar met een buitendiameter van drie, vier en vijf meter. Optioneel zijn bolgeschaafde rugelementen te monteren. Het hout is 100% FSC hardhout en zal op den duur vergrijzen. Het Rough & Ready programma van Streetlife is uitgebreid en kent tal van verrassende oplossingen.

Zuid As Amsterdam

R&R-Kringbank met diameter 5, 4 en 3 meter

Hoofddorp

R&R-Kringbank in Veghel

i Streetlife Leiden 071-5246846 www.streetlife.nl streetlife@streetlife.nl De Collectie 2010-2011 is online te bekijken op www.streetlife.nl/brochures

Delft

Bijzonder met beton De plannen voor de kust van Lelystad krijgen steeds meer vorm. Door de aanleg van Parkhaven, appartementen langs de Suyderseeboulevard en Houtribhoogte, en de aanleg van een passantenhaven in combinatie met het woningbouwplan Batavia Haven, heeft de kust een heel eigen gezicht gekregen. Beeldbepalend langs de Suyderseeboulevard is het gelijknamige appartementencomplex, waar op de kop van het gebouw een riante verblijfsplek werd ingericht waar jong en oud elk op zijn eigen wijze kan vertoeven. Deze verblijfsplek is een schakel in oost-west richting tussen het Markermeer en de achterliggende polder, en in de noord-zuid richting tussen het project Suyderseeboulevard en de toekomstige woningbouw ten zuiden hiervan. De verharding van het verblijfsgebied bestaat uit grote vierkante platen beton van 2 bij 2 meter in verschillende tinten. Het verlaagde terrein wordt vanaf de dijk bereikt via brede traptreden, gemaakt van

S t r a a t b e e l d december 2010

grijs getint beton. In de punt van het terrein staan op een valdempende ondergrond twee grote kubusconstructies van Kompan opgesteld, waarop kinderen met behulp van speciaal aangebrachte voetsteuntjes

en handgrepen kunnen klauteren en klimmen. Achter dit speelgedeelte wordt de ruimte aan de rand van de openbare weg afgesloten door een betonnen boombak met bloeiende struiken.

i Stedon Leeuwarden T: 058-2880700 www.stedon.nl

PUTkast model Verlichting De laatste jaren wordt design verlichting en LED-verlichting in de openbare ruimte steeds meer toegepast als standaard oplossing. Deze toepassingen vragen dikwijls om separate voedingskasten. Speciaal voor deze voedingskastjes is er een nieuwe serie PUTkasten ontwikkeld. Bij LED-verlichting dient de standaard elektrische netspanning om te worden gevormd naar andere, speciale waarden. Voor deze speciale voedingskastjes is er een nieuwe serie PUTkasten ontwikkeld waarin dergelijke voedingen obstakelvrij onder de grond kunnen worden behuisd. Ideaal voor locaties waar geen voorzieningen zijn voor dergelijke voedingen, bijvoorbeeld in het geval dat LED-verlichting wordt aangebracht in het wegdek of in speciaal meubilair als zit- en boombanken. Aan de deksel is de luchtklok gemonteerd met daarin de montageplaat met apparatuur. Doordat de deksel zich na openen in verticale

positie bevindt zijn de installaties eenvoudig en veilig te bedienen. Het bedienen van model Verlichting hoeft alleen te gebeuren bij regulier onderhoud en eventuele storingen. De kast kan volledig in een vlakke bestrating worden geplaatst. De PUTkast maakt gebruik van het unieke luchtbelprincipe waardoor de kast ĂŠĂŠn meter onder water kan worden gezet. Een aansluiting op een rioolstelsel is dikwijls niet nodig.

i PUTkast Wormerveer T: 075-7502214 www.putkast.nl

Dynamisch zitelement Campus Inter Design heeft haar assortiment uitgebreid met de bankenserie Campus. De modulaire serie bestaat uit dynamische banken met of zonder rugleuning die verkrijgbaar zijn in verschillende afmetingen.

Het zitelement is op diverse manieren op te stellen, in de lengte en in de diepte. Er ontstaat op deze manier een aantrekkelijk zit- en loungelement dat zich eenvoudig laat toepassen in elke omgeving. De serie Campus is vervaardigd uit FSC onbehandeld hardhout met

een aluminium onderstel voorzien van een duurzame poedercoating.

i Inter Design Winterswijk T: 0543- 51532499 www.inter-design.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

De visie van

Straatstaal

Brutaal en betaalbaar straatmeubilair van Straatstaal Bedrijf in buigstaal slaat nieuwe weg in De keuze voor straatmeubilair dient altijd weloverwogen te zijn. Niet alleen moet rekening worden gehouden met veel verschillende factoren zoals regelgeving en beleidsplannen, ook de prijskwaliteitverhouding speelt meer dan ooit een belangrijke rol. Met de productlijnen van Straatstaal wordt de buitenruimte gevuld met brutaal en vernieuwend straatmeubilair, tegen een relatief lage prijs. “We zijn ontstaan vanuit Van Rijsoort Buigwerk, een betrouwbare naam in de industriewereld”, aldus Eric Koenhein van Straatstaal. “Omdat we dicht bij het vuur zitten zijn de lijnen kort, wat betekent dat voor weinig geld een eigen ontwerp gerealiseerd kan worden.”

ven in de regio”, legt Koenhein uit. “We hebben een aantal studenten van de TU Delft benaderd om mee te doen aan een ontwerptraject voor een nieuwe straatmeubilairlijn, met als belangrijkste voorwaarde dat het constructief goed in elkaar moet zitten, maar dat het er ook leuk uitziet

en lekker zit. Uit de inzendingen hebben we een aantal modellen gekozen, waaronder het ontwerp van de Pleinstoel. Deze wordt vervaardigd uit een stuk gebogen staal, heeft een solide zitting en zelfs een functie om Zitelement Schoollijn

Rijsoort vervaardigde al veel staalconstructies voor diverse leveranciers van straatmeubilair. Vanuit die gedachte is besloten er zelf mee aan de slag te gaan. Een groep jonge ontwerpers werd aan het werk gezet om modellen te ontwikkelen die uit gebogen staal geproduceerd kunnen worden. “Het belangrijkste uitgangspunt hierbij is dat het in eigen huis te ontwikkelen is of bij collega-bedrijeen tas aan op te hangen.” Andere ontwerpen zijn onder andere van de industrieel ontwerper Rens van der Hee en kunstenaar Rien Olijslagers. Ver nieuwend concept Straatstaal koos er bewust voor met een vernieuwend concept te komen, met als resultaat eigenzinnig straatmeubilair voor bijvoorbeeld scholen en hangplekken. “Vaak worden op schoolpleinen en hangplekken mooie bankjes geplaatst, die vervolgens binnen de kortste keren worden gesloopt en met graffiti vol gekalkt. Op deze plekken is het dus van essentieel belang dat het meubilair hufterproof is; stevig en solide”, aldus Koenhein. “De School-lijn heeft daarnaast een mooi gebogen vorm.”

Flora bank

S t r a a t b e e l d december 2010

Inmiddels heeft Straatstaal in samenwerking met de gekozen groep industrieel ontwerpers, kunstenaars en technici een aantal verschillende productlijnen ontwikkeld (zie kader). “Naar klanten toe communiceren we niet ‘dit zijn onze banken en dit zijn onze vuilnisbakken’. We laten ze de complete productlijn zien, inclusief bijpassende fietsbeugel en boombeschermer”, aldus Koenhein. “Het voordeel van Straatstaal is echter dat de klant kan meedenken in het ontwerp, omdat we de productie in eigen huis uitvoeren. Een andere vorm in het ontwerp aanbrengen, of het toepassen van

De huidige productlijnen van Straatstaal: School-lijn: modellen met een knipoog naar de gebruikers, met namen als ‘Korte Pauze’, ‘Lange Pauze’ en ‘Tussenuur’. Shift-lijn: geometrische vormen en een zakelijke strakke uitstraling vormen de basis van deze lijn. Goed toepasbaar in het huidige straatbeeld. Flora-lijn: een combinatie van op de natuur geïnspireerde elementen en design zitmeubelen. De kleurstelling en vorm zijn vernieuwend en inspirerend. Basic-lijn: betaalbaar, no nonsens en robuust, te denken aan boombeugels, aanrijdbeveiligingen en fietsnietjes. Special-lijn: hierin zijn onder andere de buitenversies van de Thonet, Stam- en Magnussenstoel terug te vinden. Verder wordt de lijn aangevuld met spannende ontwerpen van studenten van de TU Delft en beeldend kunstenaars.

Pleinstoel tussenuur

een logo is altijd mogelijk.” Behalve straatmeubilair levert Straatstaal kunstobjecten voor de openbare ruimte, zoals de ‘Rotonde Kunst’ van een Rotterdamse kunstenaar. “Vanuit Rijsoort werken we al veel voor kunstenaars, zodoende was het contact al eerder ontstaan. De Rotonde Kunst kenmerkt zich door sierlijk gebogen silhouetten van gezichten”, vertelt Koenhein. “Zowel de kunst als het meubilair bestaan uit verrassende ontwerpen waar goed over nagedacht is. Bovendien is het beeld afwijkend van wat er nu te zien is in het straatbeeld.” Schroefankers versus beton In het hele productieproces van zowel het straatmeubilair als de kunst, staat duurzaamheid centraal. Zo worden alle meubelen in staal of

RVS uitgevoerd waardoor op termijn 100 procent recyclebaarheid wordt gehaald. Daarbij wordt het materiaal zoveel mogelijk in Nederland gekocht, zodat de herkomst gegarandeerd is, de transportlijnen kort, het milieu minder wordt belast en de kosten laag blijven. “We printen zelfs op FSC-gecertificeerd papier”, lacht Koenhein. Straatstaal pleit er bovendien voor dat het straatmeubilair niet in beton wordt gegoten. “Door het meubilair met hoogwaardige stalen schroefankers in het maaiveld te plaatsen wordt het milieu gespaard en bovendien kost het veel minder tijd”, stelt Koenhein. “Hiervoor maken we gebruik van de schroeven van Peijnenburg.” De producent richt zich in eerste instantie voornamelijk op gemeenten, schoolgemeenschappen en landschapsarchitecten, maar gaat in

Rotonde kunst

de toekomst ook zeker in gesprek met grote bedrijven, verenigingen, ziekenhuizen en verzorgingstehuizen om het straatmeubilair onder de aandacht te brengen. “We zijn nu net een paar maanden van start en tot dusver zijn de reacties positief”, kan Koenhein vaststellen. “We krijgen gelukkig veel feedback vanuit de markt waarop we verder kunnen borduren.” De komende tijd blijft Straatstaal nieuwe ontwerpen bedenken en uitvoeren, om zo de markt nog breder te kunnen bedienen.

i Straatstaal Klaaswaal T: 0186-631155 www.straatstaal.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Van Vliet specialist op het gebied van buitenruimte Krachtenbundeling HR Groep en Vermolen Groep

Cultuurtechniek • Groenvoorziening Dakbegroening • Veilige speelplaatsen

Door de krachtenbundeling kunnen wij u nog beter voorzien in duurzame, efficiënte oplossingen op het gebied van Verkeersveiligheid, Bewegwijzering en Straatbeeld. Wat verandert er voor u? U kunt op bekende vertrouwde wijze contact opnemen met de bedrijven. Voor u verandert er niets. HR Groep bestaat uit Vermolen Groep Den Haag, Vermolen Groep Leek, TerVeen te Geleen, Holland Reliëf te Rijswijk (ZH), Holland Reliëf Noord te Leeuwarden, IHON te Enschede, BADO en Velo-Grip te Waddinxveen en Elverding & Kruijff te Ede. Het hoofdkantoor is gevestigd in Rijswijk. Zie www.hrgroep.nl en www.vermolen.com voor meer informatie.

Van Vliet Buitenruimte b.v. Postbus 57, 3480 DB Harmelen | T (0348) 688 222 Vestiging West Energieweg 4, Harmelen Vestiging Noord Eekhorstweg 24 - 4, Meppel info@vanvlietbv.nl | www.vanvlietbv.nl

BRAM: Beleidsondersteunend Recreatie Analyse Model De meeste Nederlanders maken in hun vrije tijd graag wandelingen of fietstochten. Maar in de strijd om de schaarse ruimte krijgt recreatie niet altijd de ruimte die nodig is. Hoe is de situatie in uw regio? Met BRAM, het Beleidsondersteunend Recreatie Analyse Model, kan het Kenniscentrum Recreatie de vraag, het aanbod en het eventuele tekort aan ruimte voor recreatie berekenen. Hebben de mensen genoeg ruimte voor een wandel- of fietstocht in de buurt? Is dat in de toekomst ook nog zo, als die nieuwe woonwijk gebouwd is? Zijn geplande groengebieden groot genoeg om de nieuwe bewoners recreatieruimte te geven? Op dit soort vragen kan het Kenniscentrum Recreatie antwoord geven. Met BRAM, het Beleidsondersteunend Recreatie Analyse Model. BRAM heeft inmiddels zijn waarde bewezen voor opdrachtgevers zoals

de ministeries van LNV en VROM, de provincie Zuid-Holland en de gemeente Haarlemmermeer. Met BRAM kan het Kenniscentrum Recreatie de vraag, het aanbod en het eventuele tekort aan ruimte voor recreatie berekenen. Ook kunnen de gevolgen en maatschappelijke baten worden berekend

van bijvoorbeeld het aanleggen of verdwijnen van groen, woningbouw en veranderingen in recreatiegedrag.

i Kenniscentrum Recreatie Den Haag T: 070-3124970 www.kenniscentrumrecreatie.nl

Nieuwe Seibel speeltoestellen Van Ee Speeltoestellen introduceert een nieuwe productlijn met speeltoestellen. De speeltoestellen van het merk Seibel zijn gemaakt van Robiniahout en hebben een natuurlijke uitstraling.

Kenmerkend voor de producten zijn de uitdagende speelfuncties, gecombineerd met de kwalitatieve eigenschappen van Robiniahout. Robiniahout is zeer duurzaam, valt binnen de categorie Hardhout/duurzaamheidklasse 1 en gaat daarom moeiteloos de concurrentie aan met andere (hard)houtsoorten. Naast de hardheid is het hout elastisch en taai, wat de belastbaarheid enorm verhoogt. Het nieuwe speeltoestellengamma past moeiteloos in het concept Natuurlijk spelen. Het gebruik van kleuren is tot een minimum beperkt,

en kan op verzoek volledig achterwege gelaten worden. De speeltoestellen worden tijdens productie volledig opgebouwd en met testproben gecontroleerd. Ondanks de soms grillige vormen van Robiniahout wordt hierdoor gegarandeerd dat de speeltoestellen 100% aan de strenge regelgeving voldoen en daarom hun certificaat verdienen.

i Van Ee Speeltoestellen Barneveld T: 0342-751950 www.vaneespeeltoestellen.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Fietspadverlichting op zonneenergie in Oss De gemeente Oss gaf Kaal Masten BV de uitdagende opdracht om een fietspad dat overschaduwd wordt door bomen, te verlichten met zonne-energie. Het donkere traject gaf de fietsers, waaronder veel scholieren, een zeer onveilig gevoel. Al zes jaar zette de

wijkraad Oss Zuid zich in om het fietspad veiliger te maken en aan de wensen van de buurtbewoners te voldoen. Conform haar duurzaamheidsbeleid wilde de gemeente de verlichting voeden met autonoom opgewekte, duurzame energie. De keuze voor windenergie viel al snel af, omdat Oss hiervoor qua ligging niet geschikt is.

LED-verlichting en CO2-neutrale masten Het fietspad aan de Julianasingel te Oss is ongeveer 300 meter lang en wordt nu met moderne technieken verlicht. Kaal Masten BV paste een autonoom verlichtingssysteem toe op basis van zonne-energie en LEDtechnologie. De openbare verlichting werkt geheel zelfstandig; het is niet aangesloten op het energienet. Het project omvat een tiental lichtmasten met LED-armaturen en een zonnecelmast. Overdag wordt de stroom opgewekt uit zonne-energie en opgeslagen in accuâ&#x20AC;&#x2122;s. Zodra het donker wordt, wordt de opgeslagen energie gebruikt om het fietspad te verlichten. Hierdoor is de veiligheid van de fietsers â&#x20AC;&#x2DC;s avonds aanzienlijk bevorderd. Alle masten voor dit project werden volledig CO2-neutraal opgeleverd.

i Kaal Masten BV Oss T: 0412-674747 www.kaal.nl

De speelse LINK bankenlijn Struyk Verwo Infra introduceert de nieuwe LINK bankenlijn. Een speels concept van twee modellen die met verschillende zittingen kunnen worden bekleed. Stadspark, boulevard, speel- of schoolplein, deze bank past steevast in zijn omgeving. Van neutrale modellen uit puur beton tot modellen met opvallende kleuren. Combinaties met hout geven de LINK bank een rustieke uitstraling en zorgen voor meer zitcomfort. Liever meer speelse kleuren, geen onderhoud en een zo laag mogelijke milieubelasting? Kies dan voor gekleurde kunststof zittingen met Nabasco label. Dit label

S t r a a t b e e l d december 2010

garandeert dat het kunststof op een zo milieuvriendelijk mogelijke wijze wordt geproduceerd. De LINK bankenlijn is toegevoegd aan het merk Street Art waarmee Struyk Verwo Infra straatbeelden in beton aanbiedt.

i Struyk Verwo Infra BV Oosterhout T: 0162-454940 www.struykverwo.nl

(Advertorial)

Maatwerk banken in Dinkelpark Groningen

Het fraaie, heringerichte Dinkelpark in Groningen is ontworpen door MTD Landschapsarchitecten. Het eindresultaat werd mede bepaald door de plaatsing van maatwerk banken door Samson Urban Elements BV. Kwaliteit zit in details. Het specifieke ontwerp van MTD Landschapsarchitecten stelde hoge eisen aan de banken bij de perken. De hoeken zijn afgerond en de zitting zelf is ook nog eens licht gebold. Het resultaat is een dubbelgekromd vlak. In staal al moeilijk te realiseren, in hout bijna onmogelijk. Het aanpassen van het ontwerp zou misschien een voor de hand liggende stap zijn, maar Samson Urban Elements heeft ervoor gekozen om het probleem op te lossen. Door in overleg te treden met de houtleverancier heeft de leverancier enkele oplossingsrichtingen bedacht en uitgeprobeerd. Daarmee werd de juiste oplossing gevonden en is het ontwerp zonder enige concessie geproduceerd. De plaatsing werd met veel aandacht en succes uitgevoerd door het aannemersbedrijf Van der Wiel Infra & Milieu BV uit Drachten. Tijdens de levering van de banken was de productmanager van Samson ter plaatse om uitleg te geven over de plaatsingswijze en de verschillende onderdelen. Op deze wijze is de kwaliteit van het product ook goed gewaarborgd tijdens de plaatsing. Productspecificaties Poten: thermisch verzinkt staal in T-profiel Binnenzijde Perkbanken: thermisch verzinkt en gewalst staal plaat

Zittingen: FSC-pure Cumaru hout behandeld met Wood protect, een transparante laag die het hout afdicht en het beschermt tegen vocht en vuil. De doorsnede van de zitting is 45x45cm in een trapeziumvorm. De 2 rechte banken zijn 13,2m en 11m. De 2 perkbanken met zijden zijn 11x11x5m en 4x4x3m.

i Samson Urban Elements BV Zutphen T: 057-5583911 www.samson-urban-elements.nl

De visie van

S T R A AT k a s t

‘Ontzorgingsconcept’ nu ook voor bovengrondse oplossingen:

PUTkast ® introduceert STRAATkast ® De PUTkast® krijgt er een bovengronds alternatief bij: de STRAATkast®. Een compleet assortiment behuizingen voor buitenopstelling. Zoals RVS en kunststof elektra meterkasten, energiezuilen, installatiekasten, combi meterkasten, gasmeterkasten en watermeterputten. Desgewenst inclusief het complete dienstenpakket waarmee het bedrijf al jaren met succes PUTkasten op de markt brengt. Voor een bedrijf dat we kennen van haar obstakelvrije, ondergrondse behuizingen zoals de compacte contactdoos, energiedistributie voor markt en evenement, elektravoedingen, regeltechniek, besturingstechniek, watermeterputten, tapwater, waterkranen en de fietsboog, lijkt de introductie van de STRAATkast niet zo voor de hand liggend. Marco STRAATkasten in Sneek

S t r a a t b e e l d december 2010

Ekelmans licht deze stap toe: “Als je alleen naar het middel kijkt, lijkt het inderdaad een grote stap. Maar vanuit de behoefte van de klant enerzijds en de kracht van ons bedrijf anderzijds, ligt de combinatie juist erg voor de hand. Na vijftien jaar PUTkast kennen we de markt, de opdrachtgevers en hun behoeften, de materie en de technische eisen. En met de introductie van de STRAATkast bieden we een unieke combinatie van boven- en ondergrondse oplossingen en kunnen we nog meer opdrachtgevers van dienst zijn.” Het succesvolle PUTkast-concept wordt dus uitgebreid met een bovengrondse oplossing. STRAATkast klanten kopen niet alleen een goede kast, maar kunnen desgewenst ook gebruik maken van het integrale dienstenpakket dat het bedrijf aanbiedt. Ekelmans: “Net als bij de

obstakelvrije ondergrondse oplossingen bieden we bij de bovengrondse oplossingen onze klanten meerwaarde in de vorm van advies, onderzoek, ontwerp, projectbegeleiding, vergunningtrajecten, aansturing van de realisatie, nazorg en training. De keuze voor boven- of ondergronds, of een combinatie daarvan binnen een project, wordt dan een zuivere afweging van budget, vandalismebestendigheid, veiligheid en esthetica op basis van een goede inschatting van de feiten. Alleen het middel is anders, onze dienstverlening en de relatie met de opdrachtgever blijft hetzelfde.” Juist nu Na een zorgvuldige voorbereiding waarbij het bedrijf tijd en geld heeft geïnvesteerd in een uitgebalanceerde lijn bovengrondse kasten, in het verzamelen en opbouwen van specifieke technische kennis, het organiseren van een goede backoffice en het voorbereiden van de marktintroductie, wordt nu dus de STRAATkast gelanceerd. Waarom juist nu? Ekelmans: “Als ondernemer ben je altijd op zoek naar nieuwe producten of markten. En dan is het nu inderdaad wel een goed moment om de STRAATkast te introduceren. Budgetten staan onder druk en dan leggen financiële argumenten even wat meer gewicht in de schaal. De esthetische argumenten, naast vandalismebestendigheid en veiligheid (toch vaak de verantwoording voor het hogere prijskaartje van een ondergrondse en obstakelvrije oplossingen) zijn niet altijd doorslaggevend meer. Dat zien we bij projecten in de openbare ruimte maar zeker ook in de riolerings- en verkeersmarkt waar we recentelijk actief zijn geworden. En waar ondergrondse oplossingen nog geen gemeengoed zijn.“ Klanten hoeven dus niet meer op

Totaalproject Amsterdamse Houthavens

voorhand te kiezen tussen boven- of ondergronds. Ekelmans: “Inderdaad. Samen met potentiële opdrachtgevers kijken we objectief naar het voorliggende project en bepalen op basis van het beschikbare budget, de specifieke situationele eisen en de beoogde gebruiksfuncties van de locatie of we boven- of ondergronds gaan. En een combinatie van beiden is uiteraard ook mogelijk. In dat proces kunnen wij onze visie, ervaring en kennis inbrengen om ontwikkeling en uitvoering zo goed mogelijk te laten verlopen. We merken dat onze totaaloplossing ook in de bovengrondse markt uniek is.”

van informatiedisplays die langs de invalswegen en vaarroutes van de stad zijn geplaatst. Deze displays worden meterloos gevoed vanuit het elektriciteitsnet van Liander. Er zijn compacte kunststof meterkasten van STRAATkast toegepast voor het onderbrengen van de elektrische voeding. Bij diverse woonbootprojecten in Amsterdam vormde het pakket aan boven- en ondergrondse nutsvoorzieningen slechts een beperkt deel van het totale project. Naast het le-

veren van de kasten nam PUTkast BV namelijk ook de verantwoordelijkheid voor de aansturing van het project, het vergunningentraject, de afstemming met bewoners en zelfs planning en uitvoering van het verplaatsen van de woonboten. Verder voorziet het STRAATkast concept ook in de infrawereld in de aanwezige behoefte. “In sectoren als de wegenbouw is elektriciteit vaak bijzaak. Grote aannemers vinden het daarom prettig wanneer ze de complete ontwikkeling en realisatie van de elektriciteitsvoorziening bij één partner onder kunnen brengen.” Zo leidde een simpele aanvraag voor het leveren van een aantal meterkasten voor DRIP’s tot een diepgaand gesprek over energie op het juiste moment op de juiste plaats en dus tot een goede analyse van de situatie, een complete maatwerkoplossing en de realisatie daarvan.

i STRAATkast® Wormerveer T: 075-7502214 www.straatkast.nl

Voorbeelden uit de praktijk Het gecombineerde STRAATkast en PUTkast concept heeft zich inmiddels al in diverse projecten in de praktijk bewezen. Het winkelcentrum Havenhoofd in Barendrecht is ingericht met een combinatie van boven- en ondergrondse oplossingen. Goedkopere kasten zijn geplaatst op locaties die buiten het zicht liggen en op het marktterrein is een ondergrondse oplossing gerealiseerd. De optimale oplossing binnen het beschikbare budget. In het Friese Sneek is door de Vereniging Sneeker Zakenlieden het initiatief genomen om de bezoekers van de stad te verwelkomen bij het benaderen van de stad door middel Boven- en ondergrondse oplossingen in winkelcentrum Havenhoofd

S t r a a t b e e l d december 2010

Ovaal speelconcepten

Spelend leren, ontwikkelen & ontmoeten

Ontwerp en inrichting van speelomgevingen

Buitenruimten gerealiseerd door Ovaal speelconcepten stellen de belevingswereld van het kind centraal. Onze visie is dat een speelplek véél meer is dan alleen een verzameling klim- en klautertoestellen. Het is een plek om avonturen te beleven, te observeren en vriendjes te ontmoeten. Ontdek onze unieke productlijnen en vraag onze brochure aan via: www.ovaalspeelconcepten.nl

Ondernemersweg 2A - 7451 PK Holten - tel 0548 - 363067 - fax 0548 - 363068 info@ovaalspeelconcepten.nl - www.ovaalspeelconcepten.nl

MÓÓI

OPVALLEND STRAATMEUBILAIR

Straatmeubilair van Jan Kuipers Nunspeet is functioneel, duurzaam en onderhoudsarm. Maar bovenal opvallend mooi qua design. Neem bijvoorbeeld het nieuwe regio-politiebureau in Eindhoven. Hier realiseerde Jan Kuipers Nunspeet o.m. de rokersaccommodatie op het dakterras. Ook voor fietsoverkappingen, banken, abri’s, verkeersbeheersmiddelen en ander straatmeubilair kiest u uit een breed assortiment van innovatieve producten. Beglazingsconstructies en luifels zijn maatwerk; zij worden in overleg ontworpen en uitgevoerd, geheel konform uw wensen. Voor nadere info: www.jankuipers-nunspeet.nl

INNOVATIEF IN STRAATMEUBILAIR

Industrieweg 20, Postbus 5, 8070 AA Nunspeet Tel: (0341) 25 29 44, Fax: (0341) 25 28 56 E-mail: info@jankuipers-nunspeet.nl Internet: www.jankuipers-nunspeet.nl

FalcoLevel Pro etagefietsparkeersysteem Falco ontwierp al eerder een drietal etagesystemen, waaronder de FalcoLevel. Bij dit type fietsparkeersysteem kunnen fietsen op twee ‘etages’ worden geparkeerd en dat levert ruimtebesparing op. Met de vernieuwde FalcoLevel Pro wordt parkeren op de bovenste etage nog gemakkelijker gemaakt. Voor parkeren op het bovenste niveau wordt de te parkeren fiets eenvoudig in een goot geschoven en omhoog getild. Sommige mensen ervaren deze handeling toch nog als zwaar en ongebruiksvriendelijk. Met de ontwikkeling van de FalcoLevel Pro komt het bedrijf verder aan dit bezwaar tegemoet, onder andere door de toepassing van een gasdrukveer. Hiermee wordt de beweging om de fiets in de goot te tillen veel

lichter en tilt het systeem de fiets naar het volgende etageniveau. De uitsparingen en wielklemmen zorgen voor een stabiele plaatsing van de fiets in de bovengoten. De fiets kan op de bovenplaats op slot worden gezet aan het standaard oog. In het onderrek is de fiets gemakkelijk te parkeren door de oplopende goot van het etagerek. De handvatten van het etagerek zijn voorzien van slijtvaste, reflecterende tape. De combinatie van de stalen transportrollen met de slijtvaste wielen resulteert in minder onderhoud. De FalcoLevel Pro is geschikt voor diverse fietssoorten.

i Falco BV Vriezenveen T: 0546-554444 www.falco.nl

LED-armatuur Baloon Simon Lighting presenteert in haar verlichtingscollectie het LED-armatuur Baloon. Dit schotelvormige lichtobject biedt een reëel en energiezuinig alternatief voor de traditionele kegelverlichting die veel in woongebieden wordt toegepast. Simon Lighting wil straatverlichting en architectuur zoveel mogelijk integreren.

De Baloon is overdag een discreet armatuur en ’s nachts een mooie, subtiele verlichting zonder verblinding. De lange onderhoudsvrije levensduur van meer dan 50.000 uur en het lage energieverbruik in combinatie met een hoge lichtopbrengst maken een efficiënte verlichting mogelijk. Technische eigenschappen • 48 hoogvermogen LEDs in 3000, 4000 en 5500K • Lichtopbrengst 115 Lumen per LED • Asymmetrische reflector • Dimbaar via DMX en DALI • Optimale opstelling van de LED’s voor gelijkmatige verlichting • Geen lichtvervuiling • IP65

• Behuizing uit aluminium met een polymeer kap met geïntegreerd optiek • Formaat armatuur: diameter 51cm, hoogte 16cm

i Samson Urban Elements Zutphen T: 057-5583911 www.samson-urban-elements.nl

Shared Space en buiten spelen Vrij spel of volstrekt onverantwoord?

In de wijk Vliedberg in Vlijmen werd april dit jaar de multifunctionele accommodatie (MFA) De Caleidoscoop in gebruik genomen, met daarin onder andere een basisschool, peuterspeelzaal, kinderdagverblijf en buurtcentrum. Het plein rondom het gebouw en de direct aangrenzende straten werden in opdracht van de gemeente en Woonveste, in samenspraak met de organisaties in de MFA en omwonenden, door Parklaan Landschapsarchitecten ingericht volgens het Shared Space principe. Met een open inrichting van de openbare ruimte, zonder sturende factoren en restricties zoals borden, belijning en omheiningen gaat Shared Space als het ware terug naar de basis en beroept zich op de oplettendheid, beleefdheid en eigen verantwoordelijkheid van de (weg)gebruiker. Toegepast in bijvoorbeeld stadscentra verschillen de specialisten van mening over de functionaliteit en veiligheid van het concept. Maar wat als er spelende kinderen in het spel zijn?

Om deze vraag te beantwoorden mocht Straatbeeld aanwezig zijn bij een eerste evaluatiegesprek aangaande de inrichting rondom de (MFA). Aanwezig waren: – Ellen Vos (projectleider gemeente Heusden) – Gerrit-Jan Boomaars (directeur basisschool ‘t Palet) – Anja Geerts (manager kinderopvang MIKZ) – Annette Sanders (manager Stich-

S t r a a t b e e l d december 2010

ting Peuterspeelzalen Heusden) – Hans Rompen (beleidsmedewerker verkeer gemeente) – Frans de Laat (buurtbewoner) – Ontwerper Aleks Droog heeft telefonisch zijn bijdrage geleverd Gemeente Heusden en woningcorporatie Woonveste gaven in 2008 twee ontwerpbureaus de opdracht een presentatie te maken voor de inrichting van de buitenruimte rondom De Caleidoscoop. Vos: “Voorheen

waren op deze plek enkel de basisschool en het buurthuis gevestigd. Nu zijn er heel veel functies gecombineerd op hetzelfde aantal vierkante meters, dus de eerste voorwaarde voor het ontwerp was meervoudig ruimtegebruik. We wilden niet dat ieder stukje buitenruimte specifiek werd ingericht voor de desbetreffende organisatie in de MFA, want dan zouden die stukjes plein na schooltijd onbruikbaar worden voor de rest van de buurt.” De tweede voorwaarde was dat de plannen vorm zouden krijgen in samenspraak met de gebruikers van de MFA en de klankbordgroep bestaande uit wijkbewoners en ouders. Toen Parklaan Landschapsarchitecten de opdracht kreeg, maakte Aleks Droog een inventarisatie van de wijk, een schetsontwerp van de verkeers- en parkeerstructuur en later een definitief ontwerp van de hele buitenruimte. Op- en aanmerkingen die tijdens inspraaksessies naar voren kwamen

werden waar mogelijk in het definitieve ontwerp verwerkt. Zowel de gemeente als de school, opvang en speelzaal gaven aan geen groot hek om het plein te willen zodat het een open karakter zou krijgen. In plaats daarvan werd gekozen voor een psychologische en visuele omheining rondom het speelplein, gevormd door fietsnietjes, stenen aaibeesten, lange banken en een stenen mozaïek in de bestrating. Begin van dit schooljaar werd het plein in gebruik genomen. Nu, dik drie maanden later, blijken de oorspronkelijke ideeën helaas niet altijd niet te stroken met de realiteit. Twee factoren gooien roet in het eten. Kinderen zijn zich, zeker op jonge leeftijd, onvoldoende bewust van hun omgeving. En, zo blijkt in Vliedberg: sommige volwassen hebben dit bewustzijn ook niet altijd even goed ontwikkeld.

Afzwaaiende ballen en peuters op verkenning Voor de jongere kinderen van de peuterspeelzaal, dagopvang en onderbouw van de basisschool (t/m groep 3) zijn in het midden van het gebouw twee open binnenspeelplaatsen gemaakt. Daar kunnen de allerkleinsten in een afgeschermde omgeving onbezorgd spelen in de open lucht. Wat echter bij het maken van het ontwerp niet was voorzien, is dat deze patio’s in de zomer erg warm worden. Maar het kinderdagverblijf en de peuterspeelzaal laten de kinderen onder geen enkel beding op het buitenplein voor de deur spelen. “Daar is het simpelweg niet voor ontworpen”, vertelt Anja Geerts, manager MIKZ kinderopvang. “De betonnen aaibeesten, de geparkeerde fietsen en de banken vormen geen echte obstakels voor spelende kleuters en verkennende peuters, die klimmen overal tussendoor. Afspraken maken met de

kinderen en goed opletten is daarbij echt niet voldoende.” Annette Sanders van de peuterspeelzaal vult aan: “Volgens de door hogerhand vastgestelde veiligheidseisen moet er rondom een speelplek voor kinderen van deze leeftijd een hekwerk staan van een minimale hoogte. Zo niet; dan zijn de risico’s voor onszelf.” De lange, brede strook langs opvang MIKZ en speelzaal Beertje Boog blijft dus, behalve voor het wegbrengen en ophalen van kinderen, voorlopig ongebruikt. De kinderen in de bovenbouw van basisschool ’t Palet spelen nu ongeveer drie maanden op hun nieuwe speelplein. In die tijd is gebleken dat zij zich niet zoveel aantrekken van de alternatieve omheining. Directeur van basisschool ’t Palet: “Met name het balspel vormt een gevaar. De spelaanleidingen op het plein zijn met name voor de bovenbouw niet voldoende, dus wordt er veel gevoetbald en overgegooid. De

S t r a a t b e e l d december 2010

kinderen weten dat ze moeten opletten met oversteken maar wanneer een bal de straat oprolt kunnen kinderen dat in hun enthousiasme snel vergeten. Nu is het plein wel open ingericht zodat de begeleiders overzicht kunnen houden, maar een ongeluk zit in een klein hoekje. Echt onbezorgd spelen is er dus niet bij. We krijgen dan ook veel klachten van ouders die de situatie onverantwoord vinden.” ‘Volwassen’ gebruik van de openbare ruimte Nu zou dit gevaar misschien nog te overzien zijn als de volwassen gebruikers van de openbare ruimte rondom

De Caleidoscoop rekening zouden houden met hun jongere medemens. Bijvoorbeeld als automobilisten op de aangrenzende straten zich netjes aan de 30 km/u limiet zouden houden die in de hele woonwijk van kracht is. Om dit rondom de MFA te bewerkstelligen zijn ook de omliggende straten heringericht. De vier straten werden opgehoogd en aan weerszijden voorzien van parkeervakken. Op die manier werden de 120 benodigde parkeerplaatsen gerealiseerd en werden de straten aanzienlijk versmald zodat verkeer in beide richtingen haar snelheid zou moet matigen. De versmalling is optisch versterkt door de goten in de weg

Shared Space Shared Space of Gedeeld ruimtegebruik is een (verkeers)concept bedacht door Hans Monderman in de jaren negentig. Shared Space stelt de multifunctionaliteit van de openbare ruimte centraal en deelt deze in als mensenruimte, niet als verkeersruimte. Monderman’s theorie luidt dat door het weghalen van aanwijzingen (verkeerborden, lijnen, verkeerslichten), de subjectieve (schijn) veiligheid afneemt. De weggebruiker wordt verwacht alerter en voorzichtiger rijgedrag vertonen, waardoor de objectieve veiligheid toeneemt. Shared Space nodigt uit tot sociaal gedrag in de openbare ruimte: de (weg)gebruiker moet aan de omgeving zien wat gepast en ongepast is.

S t r a a t b e e l d december 2010

dichter bij de as te plaatsen. Aan de kant van De Caleidoscoop waar zich de peuterspeelzaal en kinderopvang bevinden is de straat ingericht voor eenrichtingsverkeer om chaotische situaties bij het brengen en afhalen van kinderen te voorkomen. Echter, deze maatregelen blijken doorgaans niet het gewenste effect te hebben. Automobilisten houden zich niet aan de snelheidslimiet, rijden tegen het verkeer in en snijden de hoeken van het plein af, wat gevaar oplevert voor fietsers en wandelaars. Verkeerskundige Rompen: “Bij een Shared Space inrichting bevindt zich geen onoverkomelijke afbakening tussen de rijweg en voetof fietspaden, zoals borden of een verhoogde trottoirband. Dit onderscheid wordt gecreëerd door bijvoorbeeld een verschil in bestrating. Nu blijkt dat sommige automobilisten hier bewust of onbewust geen aandacht aan geven. In lijn met het ontwerp zijn er nu bloembakken besteld die op de hoeken zullen worden geplaatst zodat afsnijden onmogelijk wordt en er gewoon veilig gelopen en gefietst kan worden.”

Bij een Shared Space inrichting wordt men geacht te handelen naar zijn gezond verstand. En daar zit ‘m nu juist de kneep. De fietsnietjes rondom het plein maken de bedoeling duidelijk daar de fiets te parkeren en het laatste stukje naar de ingang te voet af te leggen. Speelheuvels en andere speelaanleidingen op het speelplein ontmoedigen fietsers en scooters om daar te rijden. Maar, zo hebben de deelnemers aan de evaluatie gemerkt, niet iedereen lijkt zich daar iets van aan te trekken. Annette Sanders van de peuterspeelzaal verwoordt helder het tweede centrale knelpunt: “De veiligheid van kinderen laat je niet afhangen van de goede wil van anderen.” Shared Space en veilig buiten spelen: onmogelijk? Na de opsomming van alle problemen zou men geneigd kunnen zijn voor de makkelijke oplossing te kiezen; een groot hek om het hele plein en alles lijkt opgelost. Maar dan worden de oorspronkelijke voordelen van de open inrichting vergeten. Straatbeeld vroeg ter plekke twee kinderen op het speelplein wat zij

nu eigenlijk fijner vonden: zonder of met hek, zoals op de vorige locatie van de basisschool. De antwoorden waren tekenend helder: “Een hek is fijn omdat we dan niet steeds de bal op moeten halen, maar zonder hek is het wel veel mooier.“ Ook de deelnemers aan de evaluatie vinden het Shared Space speelplein niet een volledige mislukking. De open inrichting waar de betrokken partijen tijdens de inspraaksessies enthousiast over was, blijkt alleen niet zonder aanpassingen toepasbaar in de praktijk. Sanders: “Het plein heeft nu een heel prettige, vriendelijke uitstraling. En door het open karakter is er veel sociale controle vanuit de buurt. Boomaars: “We moeten de gulden middenweg weten te vinden en daarvoor moet het nodige worden aangepast.” Aanbevelingen voor Shared Space spelen Uit de evaluatie van het plein in Vliedberg zijn de volgende aanbevelingen opgesteld die kunnen bijdragen aan het slagen van een Shared Space speelproject: • Inspraak tijdens de ontwerpfase. Zonder draagvlak onder betrokken

partijen en buurtbewoners heeft een grondige herinrichting weinig tot geen kans van slagen. • Betrekken van omliggende straten bij het ontwerp. Bij het realiseren van een Shared Space speelplein moeten direct aangrenzende wegen worden opgenomen in het plangebied. De open structuur van Shared Space in combinatie met de beweeglijkheid van kinderen leent zich niet voor een al te krap begrensd ontwerp. • Communicatie van het Shared Space principe. Ellen Vos: “Voorafgaand aan het project is vanuit de gemeente veel gecommuniceerd over het ontwerp en de werkzaamheden. Maar over de werking van het Shared Space principe, over hoe men geacht wordt zich te gedragen in die openbare ruimte, daarover heeft geen communicatie plaatsgevonden. Nu blijkt dat veel mensen gewoon niet goed snappen wat er van hen verwacht wordt.” Een eerste stap is daartoe is makkelijk gezet; vanuit de organisaties die zijn gevestigd in de MFA kunnen brieven worden meegegeven aan ouders en bezoekers van het buurthuis. Daarnaast kan

Gebruikte producten • Het zitmeubilair waarmee het plein is ingekaderd werd al eerder voor een schoolplein in Den haag ontworpen door Buro Poppinga en geproduceerd en geleverd door Grijsen. • Op de ‘vliedbergen’ op het speelplein (kunstmatige heuveltjes met een rubberen oppervlak) prijken de Sprinkhaan (SPV 24330) de Ballentrechter en klimtoestel Bloqx 3 van KOMPAN. • Voor de ingang van het kinderdagverblijf prijken vier gladde, grote zwarte aaistenen. De kat, beer, kip en hond vormen een tactiele speelaanleiding voor de kleinsten en werden geleverd door Spereco. • Overal langs het plein zijn de bomen beschermd met de Lateraal boomspiegelplinten van Samson Urban Elements; • De roestvrijstalen fietsbeugels voor de entree van het kantoor in de accommodatie zijn van het model Leon 600; • Betonnen en natuurstenen verharding werd geleverd door Excluton.

de gemeente de bedoeling van het Shared Space project richting huidige en toekomstige buurtbewoners communiceren. Goed geïnformeerde gebruikers kunnen op hun beurt medegebruikers aanspreken op onbehoorlijk gedrag. • Evaluatie en terugkoppeling naar de gemeente. Tijdens de opzet van een project kunnen nooit alle facetten worden afgedekt; er zullen zich altijd onvoorziene situaties voordoen in de praktijk. Voor het slagen van een dergelijk project

S t r a a t b e e l d december 2010

is evaluatie en terugkoppeling van de betrokken partijen naar de gemeente absoluut noodzakelijk. • Inzet van bebording en belijning indien noodzakelijk. Indien blijkt dat verwarring en/of onwil blijven bestaan, zoals in het geval van Vliedberg bij het fout parkeren voor en op het speelplein, kan er toch voor gekozen worden om het Shared Space principe gedeeltelijk los te laten en bebording te plaatsen. Dit geeft de gebruikers duidelijkheid en daarmee de spe-

lende kinderen meer veiligheid. • Slim geplaatst straatmeubilair. Bloembakken, groenperken, fietsparkeergelegenheden en speelse elementen zijn middelen waarmee, binnen het Shared Space concept dus zonder het gebruik van hekken en borden, toch gedeelten van de openbare speelruimte moeilijk toegankelijk kunnen worden gemaakt voor allerhande vervoersmiddelen. • Aanpassingen altijd in lijn met het ontwerp. Bij het aanpassen van het plan, naar aanleiding van in de praktijk opgedane inzichten of een ander gebruik van de ruimte, is het belangrijk dat de hoofdlijn van het ontwerp in de gaten wordt gehouden. Toevoegen van paaltjes, plantenbakken e.d. zouden zo gekozen moeten worden dat ze aansluiten op het geheel. Zo wordt de kwaliteit van het gebied bewaard en wordt een allegaartje van verschillende soorten straatmeubilair voorkomen. • Gedeeltelijke omheining waar nodig. Om op een open speelplein veilig balspel te faciliteren kan een gedeeltelijke omheining of een plaatselijk hekwerk uitkomst

bieden. Denk aan twee hoge hekken achter de objecten die als voetbaldoeltjes dienen of aan een kleine pannakooi. Dit voorkomt zoveel mogelijk afzwaaiende ballen en plotseling overstekende kinderen, geeft toezichthouders helder overzicht en kinderen een afgebakende plek voor onbezorgd balspel. • Volledige, maar vriendelijke omheining waar noodzakelijk. Waar het kleinere kinderen betreft kunnen richtlijnen en veiligheidsnormen, zoals van BSO, een omheining van een bepaalde hoogte verplicht stellen. Om toch een vrije sfeer te behouden kan worden gekozen voor hekwerk met

een vriendelijke uitstraling of in combinatie met een haag. • Kindvriendelijk straatmeubilair. Op plekken waar het zeer waarschijnlijk is dat verkeer in aanraking komt met kinderen, zoals op oversteekplaatsen bij basisscholen en speelpleinen, kan kindvriendelijk straatmeubilair worden neergezet. Deze kleurrijke afzetpalen en hekken attenderen weggebruikers op de aanwezigheid van kinderen en maken kinderen bewust van een mogelijk gevaarlijke verkeerssituatie. De laatste aanbeveling die gemeente Heusden wil benadrukken is geduld. De gemeente zal eerst

de uitvoering afronden, waaronder het plaatsen van bomen, bloembakken en ander strategisch geplaatst groen. Daarna zal blijken welk van bovenstaande maatregelen en aanpassingen nodig zijn rondom De Caleidoscoop in Vliedberg. Verkeerskundige Rompen: “Iedere verandering vergt gewenning. Dus ook de herinrichting van een openbare ruimte en speelplein.” Aangezien goede communicatie kan helpen het gewenningsproces te versnellen zullen de gemeente, basisschool, peuterspeelzaal en dagopvang wel tijdig beginnen met het onderwijzen van de volwassen.

Mast Services Nederland EEN BETROUWBARE PARTNER IN PUBLIC DESIGN

Haydnstraat 1 5144 GR Waalwijk T. +31(0)416-347057 F. +31(0)416-561545 info@mastservicesnederland.nl www.mastservicesnederland.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Vondeltuin speeltorens

Stadsdeel Zuid van gemeente Amsterdam heeft de hulp van Carve inschakeld bij het ontwerpen en realiseren van verschillende speeltoestellen in het gerenoveerde Vondelpark. Deze twee speeltorens zijn ontworpen en gemaakt voor de speeltuin in het Vondelpark, nabij de ingang aan

de Amstelveenseweg. Het ontwerp is gebaseerd op de bouwstijl van het aangrenzende paviljoen ‘de Vondeltuin’ (gebouwd door Baanders, 1927, Indonesisch koloniaal). De plattegrond van de torens verbindt twee bestaande cirkelvormige speelplekken, die begin jaren zestig

gebouwd zijn door Aldo van Eijck. Een opening deelt het volume in twee gelijke delen om een zichtlijn te houden op de koloniale gebouwen van Baanders. Dit maakte het mogelijk om twee verschillende interieurs te creëren. Een ruimte met platformen leidt naar de lage glijbaan. De andere ruimte biedt een uitdagend touwparcours naar een transparante brug op acht meter hoogte, die de hoge glijbaan verbindt. Opdrachtgever voor de speeltoestellen was Stadsdeel Zuid, gemeente Amsterdam. Carve ontwierp de torens en werkte de plannen uit. Hoofdaannemer Krinkels werkte samen met Segno d’Arte, de aannemer van het speeltoestel, om de torens te realiseren.

i Carve Amsterdam T: 020-4275711 www.carve.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Rietbedekte Robiniahouten schuilhut Voor de Ridderbostuin in Stadsdeel Nieuw-West maakte Ovaal Speelconcepten in opdracht van de gemeente Amsterdam deze unieke rietgedekte Robiniahouten schuilhut. De hut dient als een rust- en ontmoetingspunt in deze natuurontdektuin. Ovaal Speelconcepten levert kwalitatief hoogwaardig Robiniahout. De boomstam inclusief bast, wordt tijdens een bedrijfseigen bewerkingsproces intensief geschaafd en ontdaan van de buitenste drie tot vijf jaarringen, waarmee het zachte spinthout wordt verwijderd en de GeĂŻnteresseerd in meer uitgebreide, praktische informatie over de optimale toepassing en onderhoud van Robiniahout in de openbare ruimte? Ga dan naar www.straatbeeld.nl en download de allereerste Straatbeeld whitepaper van Ovaal Speelconcepten over dit onderwerp.

harde, duurzame kern overblijft voor verwerking tot speeltoestellen. Spinthout verdroogt, splijt en vergaat snel en is een voedingsbodem voor insecten. Het kernhout daarentegen is van duurzaamheidsklasse A, zeer geschikt voor constructies en bewer-

king en resistent tegen bacteriĂŤn en schimmels.

i Ovaal Speelconcepten Holten T: 0548-363067 www.ovaalspeelconcepten.nl

Vier nieuwe boomroosters Vaper, Maze, Square en Round zijn de vier nieuwe boomroosters van Grijsen park & straatdesign. De roosters zijn vervaardigd uit gietijzer en brengen functie en design in de openbare ruimte. Van links naar rechts: Vaper, Maze, Square en Round

Ze zorgen voor bescherming en ventilatie van de boomwortels en zijn veilig voor spelende kinderen en passerende voetgangers. Zowel de Square als de Round hebben een uitneembare binnenring die ervoor zorgt dat de breder wordende stam steeds voldoende ruimte heeft. Vaper, Maze, Square

en Round zijn verkrijgbaar in diverse afmetingen en toepasbaar op vele plekken.

i Grijsen park & straatdesign Winterswijk T: 0543-516950 www.grijsen.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

(Advertorial)

Silva Cell® ondergrondse groeiplaatsconstructie

Silva Cell®

GreenMax is leverancier van duurzame producten om groen en infrastructuur te beschermen. Dit najaar presenteert GreenMax de Silva Cell®. Deze groeiplaatsconstructie is geschikt voor alle verkeersbelastingen en is toepasbaar in situaties waar doorwortelbare ruimte is vereist. Veel bodemvolume en hoge grondkwaliteit zijn de sleutel tot grote en gezonde boomgroei. Met de Silva Cell® ondergrondse groeiplaatsconstructie creëert men ‘open veld’ condities voor bomen in een stedelijke omgeving. Het systeem geeft boomwortels voldoende ruimte waardoor stadsbomen makkelijk ouder dan 100 jaar kunnen worden. De Silva Cell® wordt toegepast bij nieuwe aanplant en kan handmatig worden geplaatst. De frames en deksels bestaan uit met fiberglas versterkt polypropyleen. Dit materiaal is een schone kunststof en volledig recyclebaar. Daarnaast voldoet dit systeem ook aan de gewenste civiele eisen en is het geschikt voor alle verkeersbelastingen.

De Silva Cell® is gemakkelijk en snel te plaatsen. Er kunnen maximaal drie frames op elkaar worden gestapeld (max. hoogte: 120 cm). De frames vormen de basis van het systeem en kunnen heel flexibel worden geplaatst, waardoor eenvoudig om leidingen heen gewerkt kan worden. Als de frames zijn gestapeld kunnen deze gevuld worden met gezonde grond. Vaak wordt er gekozen om te werken met bomengrond. Bovenop de frames worden deksels geplaatst die de Silva Cell® afsluiten. Onder deze deksels komt een vrije luchtlaag waardoor een tweede maaiveld ontstaat. De ondergrondse groeiplaatsconstructie zorgt voor een zeer hoge draagkracht (14.500 kg aslast).

Klimaatbeheersing in de stad Grote bomen hebben een positief effect op de luchtkwaliteit in de stad. Volgens een onderzoek van de USDA Forest Service Research & Development is de luchtzuivering van een boom met een stamdiameter van 75 cm maar liefst zeventig keer zo hoog dan bij een boom van 7,5 cm doorsnede. De Silva Cell® ligt dieper onder het maaiveld, maar met behulp van DeepRoot® wortelgeleiding bereiken boomwortels altijd de gewenste diepte. De bomen hoeven daarom niet dieper te worden aangeplant. De groeiplaatsconstructie geeft de mogelijkheid om functionele, waardevolle en mooie bomen te laten groeien in stedelijke gebieden. Bomen kunnen tot volledige wasdom komen en boomwortels zijn niet langer een kostenpost. Doordat bomen in de stad groter worden ontstaat er automatisch meer schaduw. Dit zorgt ervoor dat de temperatuur in een stedelijke omgeving afneemt. De ondergrondse groeiplaatsconstructie kan +/22 procent van de ruimte benutten voor opslag van overtollig regenwater. Het is ook mogelijk om dit water af te voeren. Deksels op de frames 

Vullen van de frames 

De Silva Cell® is geplaatst in Nederland, België, Spanje, Verenigd Koninkrijk, Amerika en Canada. GreenMax is leverancier van dit systeem en begeleidt de projecten voor de Europese markt. Naast de groeiplaatsconstructie heeft GreenMax verschillende producten om de infrastructuur te beschermen en de plantplaats te verbeteren. De werings- en geleidingsmaterialen vormen een bewezen oplossing om problemen met boomwortels tegen te gaan. Enkele bekende namen uit het assortiment zijn: DeepRoot® boomwortelgeleiding, RootBlock® wortelscherm, TreeProtect® stambeschermer en de AquaMax Gietrand.

i GreenMax Heeswijk-Dinther T: 0413-294447 www.greenmax.eu

Eerste toepassing energiezuinig asfalt ZOAB/LEAB geslaagd

Voor het eerst is in Nederland met succes energiezuinig geproduceerd Zeer Open AsfaltBeton (ZOAB) aangebracht. Dit gebeurde 16 november op de N314 bij Zutphen. De proef is een samenwerking tussen BAM Wegen, Provincie Gelderland en Rijkswaterstaat. Het nieuwe asfaltmengsel combineert de voordelen van ZOAB met die van Laag Energie AsfaltBeton (LEAB). De primeur van de pilot op de N314 bij Zutphen is voor zover nu bekend uitstekend geslaagd. Het produceren ging goed en de verwerking door de asfaltploeg verliep naar volle tevredenheid in het bijzijn van de technologen van BAM Wegen. Bovendien is het eindproduct niet met het blote oog van echte ZOAB te onderscheiden. Talloze boorkernen en proefplaten uit het werk zijn naar het laboratorium van BAM Wegen gebracht waar een scala aan onderzoeken op het materiaal wordt losgelaten. De resultaten hiervan komen binnenkort beschikbaar. Lage temperatuur asfalt LEAB Al jaren wordt bij congressen en symposia aandacht besteed aan koude technieken om asfalt te produceren en te verwerken. Zeker de laatste tijd is dit vanwege de aandacht voor het klimaat (energie en CO2-reductie) een ontwikkeling die wereldwijd gevolgd wordt. BAM Wegen ondervindt internationale

S t r a a t b e e l d december 2010

interesse uit bijvoorbeeld Japan en Zuid Afrika voor het door haar ontwikkelde LEAB-mengsel en heeft in de laatste drie jaar al meer dan 100.000 ton LEAB met succes aangebracht op de Nederlandse wegen. Bij LEAB wordt het asfalt bij de productie gemengd op 105ยบC. Dit is ruim 65ยบC lager dan bij normaal

asfaltbeton en 45ยบC lager dan bij normaal ZOAB. Deze lagere temperatuur betekent een aanzienlijke energiebesparing en CO2-reductie bij de asfaltproductie. Primeur Op 16 november is door BAM Wegen voor het eerst in Nederland,

maar ook in de rest van de wereld, Laag Energie ZOAB toegepast. Vanwege de gewenste geluidsreductie en waterafvoerende eigenschappen, gecombineerd met de wens tot het realiseren van een zo lang mogelijke levensduur is Laag Energie ZOAB het meest kritische en ingewikkelde asfaltmengsel in de Nederlandse wegenbouwpraktijk. Bij Zutphen is voor het eerst ZOAB/ LEAB geproduceerd bij een temperatuur van 105 graden en verwerkt in een wegvak dat door verkeer wordt bereden. Hierbij is circa 25% energie en CO2 bespaard ten opzichte van een normale deklaag van ZOAB. LEAB past hiermee in de duurzaamheidsambities van BAM Wegen, de Provincie Gelderland en Rijkswaterstaat en vele Nederlandse Gemeenten. Als voorbeeld: bij het vervangen van de deklaag van de A12 tussen

Arnhem en Utrecht met LEAB kan een kwart miljoen kubieke meter gas worden bespaard. Dit staat ongeveer gelijk aan het gemiddelde jaarverbruik van circa 170 huishoudens.

i BAM Wegen Technologie & Ontwikkeling Marco Oosterveld (M.Oosterveld@bamwegen.nl) Remy van den Beemt (R.vanden.Beemt@bamwegen.nl)

Canapé meubilair in het Bijlmerpark Het Bijlmerpark in de gemeente Amsterdam heeft de afgelopen jaren een flinke renovatie ondergaan. Op dit moment worden de laatste puntjes op de i gezet. Onlangs is het park voorzien van nieuw Canapé straatmeubilair.

Stadsdeel Zuidoost zit in de afrondende fase van de herinrichting van het Bijlmerpark. In het nieuwe park komen onder andere sportvelden en een sport- en speelplek mede ontworpen door jongeren en kinderen uit het stadsdeel. Verder komen er een vlinderheuvel, een magnoliavallei en waterpartijen.

Canapé meubilair Het park is voorzien van Canapé meubilair. Zo is er een flink aantal standaard Canapé zitbanken en dubbele Canapé Wood zitbanken met dichte gepoedercoate zijpanelen geplaatst. Bij de Wood modellen lopen de houten delen door tot aan het maaiveld. De zitbank Canapé is al een ouder, maar tijdloos ontwerp met een ergonomisch comfortabele en herkenbare vormgeving. Het speciaal geselecteerde 100% Pure FSC hardhout heeft een duurzaamheidsklasse 1, wat betekent dat de bank duurzaam, krachtig en in een hoge mate vandalismebestendig is. De houten delen zijn blind gemonteerd op het frame.

i ERDI Straatmeubilair Zaandam T: 075- 6173357 www.urbandesignbyerdi.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

Waterdoorlatende Porosolid Sportvloeren De Porosolid vloeren van Urbania products zijn waterdoorlatende sport- en spelvloeren voor sportkooien. Het drainbeton is geschikt als ondergrond voor iedere sport en verkrijgbaar in iedere RAL kleur. De drainbeton vloeren werden eind jaren zestig geïntroduceerd

onder de naam Matheco en liggen vrijwel overal in Nederland. Urbania products herintroduceerde in 2003 de Matheco-vloeren onder de naam Porosolid. De laatste jaren wordt de ondergrond vaak afgedekt met kunstgras vanwege een betere slidingmogelijkheid bij gebruik op tennis- of voetbalvelden. Dit is mogelijk vanwege de goede waterdoorlatendheid, waardoor er geen plasvorming kan ontstaan zoals vaak voorkomt bij gesloten sportvloeren. Vorig jaar is een multifunctionele Porosolid sportvloer met een oppervlakte van 1700 m2 geplaatst in Coevorden voor basketbal, volleybal en voetbal. Op het voetbalgedeelte werd de ondergrond voorzien van kunstgras. Onlangs realiseerde Urbania products twee projecten in Am-

Bollen in de Berm Met een zogenaamde ‘onder gras’ bollenplantmachine zijn vorige maand 150.000 narcissenbollen in de bermen van het Haagse verkeersknooppunt Prins Clausplein geplant. Daarmee wordt het project Bollen in de Berm afgerond. In drie jaar tijd zijn er 400.000 narcissen geplant, goed voor 5.000 vierkante meter lentebloei. De vrolijke bloemen, in de stadskleuren van Den Haag, komen vanaf april elk voorjaar weer tot bloei. De narcissenbollen zijn een cadeau van de 150-jarige Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur aan Rijkswaterstaat. Bloembollen kunnen nog geplant worden totdat de vorst in de grond zit.

i Internationaal Bloembollen Centrum. Maarn T: 0343-449955 www.prod.bulbsonline.org/ibc

S t r a a t b e e l d december 2010

sterdam en ook in Almere zijn twee sportkooien voor tennis en basketbal geplaatst met een oppervlakte van 2100 m2 Porosolid drainbeton. De vloeren zijn aan te brengen met klein materieel, dus geen inbreuk op bestaande situaties of paden. De ondergrond vergt relatief weinig onderhoud en is gemakkelijk te repareren. Porosolid is verkrijgbaar in elke RALkleur, met of zonder belijning en kan zelfs worden toegepast op daken. Het materiaal is milieuvriendelijk en recyclebaar.

i Urbania products Lochem T: 0573-254422 www.urbaniaproducts.nl

www.platformbuitenspelen.nl

Ga nu naar www.platformbuitenspelen.nl

De dag dat u dit jaarboek van Straatbeeld ontvangt, is ook de dag dat de nieuwe website van BuitenSpelen in de lucht is. Op www.platformbuitenspelen.nl leest u vanaf nu relevant nieuws op het gebied van spelen, bekijkt u allerhande speelproducten en laat u zich inspireren door verslagen in woord en beeld van gerealiseerde speelprojecten door heel Nederland. Neem direct contact op met de betrokken partijen via het online leveranciersregister of genereer bruikbare leads met uw eigen bedrijfsvermelding. Behalve met de dagelijks geupdate website, kunt u zich in 2011 iedere twee weken gemakkelijk op de hoogte laten brengen van de ontwikkelingen op het gebied van spelen door u in te schrijven voor de BuitenSpelen emailnieuwsbrief. En heeft u net een prachtig project afgerond of een innovatief product ontwikkeld? Meldt uw projecten of producten dan nu aan via de website en zie ze terug in het magazine, op de website of in de nieuwsbrief van het eerste multimediale platform voor buiten spelen.

a l p . w ww orma Het inf

tiep

i u b m r o tf

en i e d e re r o o v latform

nl . n e l e tensp

fe d i e p ro

b e t ro k pelen s j i b l e ssione

S t r a a t b e e l d december 2010

ken is.

Speels & Comfortabel Gelfort, een partner waar je op kunt bouwen... Gelfort is een bekende leverancier voor overheidsinstellingen, recreatieparken en bedrijven. Door de grote ď&#x192;&#x;exibiliteit en het hoge afwerkingsniveau is Gelfort een prettige partner om mee samen te werken. Gelfort beschikt over een eigen designafdeling die wensen en eisen van opdrachtgevers perfect kan vertalen in op maat gemaakte oplossingen. Daarnaast werkt Gelfort samen met gerenommeerde architecten en ontwerpbureaus.

Gelfort Productie b.v. Industrieterrein Veesteeg, Expeditieweg 2, 6657 KL Boven-Leeuwen Tel 0487-595772, Fax 0487-595773 Website: www.gelfort.nl, E-mail: info@gelfort.nl

Meterkast voor buiten nodig?

www.straatkast.nl

Locatiegeïnspireerd brugontwerp voor Beuningen Een schoolboekvoorbeeld van een ontwerp dat is geïnspireerd door de locatie. De twee nieuwe bruggen van ipv Delft in Beuningen lijken weliswaar veel op elkaar, maar vertonen ook een aantal door de omgeving ingegeven verschillen.

aan de binnenkant van het fietspad vormt één geheel met dat op de naastgelegen verkeersbrug, zodat fietsbrug en verkeersbrug letterlijk samensmelten.

Doordat de bruggen op veel punten wel identiek zijn (overspanning, hoofdliggers, randliggers, hekwer-

ipv Delft T: 015-7502573. www.ipvdelft.nl www.overbruggen.nl

ken), is het ipv Delft gelukt tegen relatief lage kosten twee op maat ontworpen bruggen te realiseren.

De twee bruggen liggen een paar honderd meter bij elkaar vandaan, zijn ieder 36 meter lang en bestaan beide feitelijk uit twee naast elkaar gelegen bruggen: een rechte verkeersbrug en een gekromde fietsbrug. Deze tweedeling is een voortzetting van de verkeerskundige indeling van de Lagunesingel waaraan de bruggen liggen; ook hier ligt het fietspad los van straat en trottoir. Verder zijn de hekwerken identiek, net als het brugdek: een betonnen dek met verhoogd voetpad voor de verkeersbrug en een kunststof dek voor de fietsbrug. De hekwerken bestaan uit dubbele plaatstalen balusters, spankabels en een kokerprofiel dat dienst doet als handregel. Het belangrijkste verschil zit in de fietsbruggen. Bij de zuidelijk gelegen brug buigt het brugdek van de fietsbrug in het midden naar buiten, van de verkeersbrug af. Een elf meter hoge stalen pyloon met tien symmetrisch gespannen tuien draagt het kunststof brugdek en de stalen draagconstructie. Verlichting op de mast zorgt ervoor dat het brugdek en de tuien ‘s avonds goed verlicht zijn. Ipv Delft koos voor een tuibrug vanwege de open locatie; dankzij de pyloon is de brug van ver zichtbaar. De noordelijk gelegen brug ligt op een dichter bebouwde locatie, een pyloonbrug was hier minder logisch. Toch is ook de constructie van deze brug bijzonder. Het brugdek van de fietsbrug buigt in het midden naar binnen en wordt ondersteund door twee drukstangen. Het hekwerk

S t r a a t b e e l d december 2010

(Advertorial)

Grijsen park & straatdesign introduceert

Lago masten en armaturen Het enige wat eigenlijk nog ontbrak in het totaalpakket straatmeubilair van Grijsen park & straatdesign, was verlichting. Die omissie in het aanbod heeft het bedrijf nu definitief hersteld door de zowel moderne als klassieke verlichtingslijn van het Franse fabrikaat Lago aan het productprogramma toe te voegen. Grijsen park- & straatdesign is een bedrijf dat er voortdurend naar streeft om zowel in vormgeving als gebruik van materialen, uniek en vooruitstrevend te zijn”, zegt Herman van Alst. “Kernpunten van ons programma zijn kwaliteit, design en natuurlijk duurzaamheid. Het is een goede zaak dat we nu in zee zijn gegaan met Lago, dat diezelfde kernmerken hoog in het vaandel heeft staan.” Lago is in Frankrijk een begrip als leverancier van een breed programma hoogwaardig straatmeubilair. Met name de laatste jaren heeft het bedrijf zich intensief bezig gehouden, onder meer in samenwerking met Osram, met het uitontwikkelen van lichtmasten met LED-verlichting voor winkelstraten, woonstraten, pleinen, parken, etc.

Kouros Deck

Kouros Tétra

Kouros One (head)

(Uit)straling “Lago is een fabrikant die zich met zijn verlichtingsprodukten onderscheidt in design en techniek”, aldus Van Alst. “De armaturen met LED-verlichting zijn volledig geïntregeerd in de originele en stijlvolle design lichtmasten. Met behulp van moderne dimtechniek kunnen de LED’s indien gewenst naar een lager lichtniveau worden gedimd, hetgeen een flinke besparing in het energieverbruik oplevert. De specialiteit van Grijsen is een gevarieerd programma design banken, afvalbakken,

afzetsystemen en specifieke design & construct projecten. Nu we het Lago verlichtingsprogramma aan het assortiment hebben toegevoegd, kunnen we ook ten behoeve van onze afnemers, de know-how van deze verlichtingsexpert inschakelen voor het maken van een specifiek verlichtingsplan in het project.” In Frankrijk en andere Zuideuropese landen is men overigens in de openbare verlichting gewend aan een koele witte lichtkleur. Voor toepassing op de Nederlandse markt stralen

de Lago armaturen een zachter, warm wit licht uit. De nieuwe lichtmasten met armaturen in het Grijsenprogramma zijn de Kaïdo, de Kouros en de Kimo. Voor alle lichtmasten geldt dat deze geheel in metaal worden uitgevoerd of voorzien van een natuurlijk ogende houtstructuur. De modellen Kaïdo Line en Kaïdo Top werden al eens eerder door Grijsen in projecten toegepast. De armaturen zijn vernieuwend qua design en produceren een rechthoekig lichtpatroon (Kaido Line) of een vierkant lichtpatroon (Kaido Top) op het horizontale vlak. Omdat de LED’s in het armatuur zo nauwkeurig gericht kunnen worden tot een goede lichtspreiding, kunnen de lichtmasten zestig meter uit elkaar worden geplaatst. Kaido Line wordt ingezet voor straatprofiel, fietspaden en dergelijke, de Kaido Top wordt toegepast op pleinen, parkeerterreinen, speelplaatsen en parken. Het type Kouros is weer heel anders van karakter en wordt ingezet voor het verlichten van straten en pleinen. Dit is het enige armatuur in de serie dat weliswaar één geheel met de mast vormt, maar dat indien gewenst met enkele aanpassingen ook op een ander type mast gezet kan worden. De Kimo bollard tenslotte, met zijn hoogte van 1 meter, is bedoeld voor de verlichting van voetpaden en voetgangersgebieden. LED is de toekomst “Met name in de openbare verlichting is LED absoluut de toekomst”, vindt Olivier Haas, directeur van het Franse bedrijf Lago. Haas is er bijzonder gelukkig mee is dat zijn lichtmasten door de goede samenwerking met Grijsen voet aan de grond krijgen op de Nederlandse markt. “Een belangrijk kenmerk van LED-verlichting is, dat je met deze techniek het licht exact op de plaats kunt krijgen waar je het hebben wil. Wat met conventionele verlichting niet kan, lukt met LED uitstekend: het licht kan naar wens gebundeld worden. Daarom is een LED-armatuur qua vormgeving en techniek ook duidelijk verschillend van een armatuur met een conventionele lichtbron.” De Lago armaturen zijn voorzien van zogeheten modules waarin drie of vier LED’s

zijn gemonteerd. Deze modules worden vervolgens zo in het armatuur geplaatst dat het lichtschijnsel exact op de goede plek terecht komt. De warmtehuishouding van de LED’s is bepalend voor de kleurtemperatuur, de nauwkeurigheid en de levensduur. Een te hoge temperatuur in het armatuur dat wordt afgegeven door de LED’s verkort de levensduur van deze lichtbron aanzienlijk. De modules met de LED’s zijn gemonteerd in de aluminium behuizing met er tussenin een strip speciaal materiaal ter isolatie. Verder zorgen de overgedimensioneerde koelribben van het armatuur voor koeling door natuurlijke convectie. “Het is algemeen bekend dat de temperatuur van LED’s niet boven de 60 ºC mag stijgen”, aldus directeur Olivier Haas, “want dat heeft negatieve gevolgen voor de levensduur. Onze armaturen zijn zo ontworpen dat de LED’s slechts een maximum temperatuur bereiken van 40 ºC. Dankzij die relatief lage temperatuur blijft de lichtbron minstens 50.000 uur zijn werk doen.”

i Grijsen park & straatdesign Winterswijk T: 0543-516950 www.grijsen.nl

Initiatieven in energiebesparing beloond met OVL-Awards Een interview met de winnaars, Heerenveen en Groningen en provincie Gelderland

De OVL-Awards zijn ingesteld door de Taskforce Verlichting van Agentschap NL, voor de meest ambitieuze en inspirerende gemeenten en provincies op het gebied van energiebesparing in openbare verlichting. Tijdens het Klimaatcongres 2010 in De Fabrique in Utrecht werden de drie winnaars bekend gemaakt. De gemeente Heerenveen won in de categorie gemeenten tot 80.000 inwoners, de gemeente Groningen in de categorie boven de 80.000 inwoners en de provincie Gelderland ontving de award als enige genomineerde provincie. “Gisteravond nog heb ik samen met de raadsleden een fietstocht gemaakt door het gebied waar energiezuinige verlichting is geplaatst”, vertelt Age Hartsuiker, wethouder bij de gemeente Heerenveen. “Aanvankelijk werd er kritisch gereageerd, maar tegen het einde van de tocht moest men toegeven dat het wel degelijk werkt. De energiebesparing is aanzienlijk, maar de lichtbeleving is nog steeds goed en op een aantal plaatsen zelfs verbeterd.” Het motto van de Friese gemeente luidt: Licht uit waar het kan, licht aan waar het moet. “Vanuit deze basis gaan we te werk”, licht Hartsuiker toe. “In de

S t r a a t b e e l d december 2010

praktijk is al gebleken dat de lichtbeleving nog steeds goed kan zijn als de helft van de lantaarns wordt uitgezet; een eenvoudig middel dat veel besparing oplevert.” Light Challenge: anders denken “In 2008 is door de gemeente een ‘lichtproef’ ingezet, wat destijds veel commotie heeft veroorzaakt omdat onder de lichtnorm werd gewerkt”, aldus Hartsuiker. “We hebben ons sterk gemaakt voor een goede voortzetting van onze plannen, met als resultaat dat we in twee jaar tijd enorm veel hebben bereikt. In die tijd zijn we ons bewust geworden hoe belangrijk de lichtbeleving van mensen is en hoe je daarmee om moet gaan. Vanuit die gedachtegang is de Light Challenge ontstaan. Gelukkig kregen we op veel symposia de kans om onze visie uit te dragen, omdat het belangrijk is om als gemeente bij elkaar in de keuken te kunnen kijken en van elkaar te leren. Zo is het samenwerkingsverband met de gemeente Assen en Groningen ontstaan voor de ontwerpwedstrijd. Naar aanleiding van verschillende

gesprekken durven we nu anders te denken en te kijken, in plaats van in dogma’s denken.” Zodoende wordt nu bij multidisciplinaire studententeams de vraag neergelegd hoe een straat het beste verlicht kan worden. Hierbij mag vooral ruimschoots worden ingezet op ‘out of the box’-denken en vanuit een andere invalshoek naar verlichting kijken. Op dit moment is een aantal vooraanmeldingen binnen. “We zijn actief hogescholen aan het benaderen en hopen dat er snel meer aanmeldingen zullen volgen”, aldus Hartsuiker. De nominatie voor de OVL-award kwam vanuit het Agentschap zelf. “Onze eigen activiteiten op het gebied van energiezuinige verlichting, het Light Challenge-concept en de samenwerking hierin met Assen en Groningen waren voor Agentschap NL de belangrijkste redenen om ons te nomineren”, licht Hartsuiker toe. “Natuurlijk zijn we apetrots dat we de award hebben gewonnen; er is door een aantal mensen keihard gewerkt aan onze ambities en dan is dit echt een mooie bevestiging van het geleverde werk. We hopen dat we

Het Light Challenge-project werd eind oktober met een groot lichtspektakel geopend. (Foto: gemeente Heerenveen)

een voorbeeldfunctie kunnen dienen voor andere gemeenten.” De komende jaren blijft de gemeente Heerenveen werken aan verdere besparing op openbare verlichting. “We zijn voortdurend de markt aan het verkennen voor nieuwe producten en kijken samen met producenten, en nu dus ook met studenten, naar de mogelijkheden. Want naast CO2-reductie zijn de financiën ook van groot belang; 50 tot 60 procent van de energiekosten is voor de rekening van OVL in woonwijken.” Inmiddels zijn veel oude armaturen al vervangen, waarin zowel energiezuinige lampen als led-verlichting wordt gebruikt, al naar gelang wat past in de omgeving. “We willen echter niet een gemeente zijn waar veertig, vijftig verschillende proefjes met energiezuinige verlichting worden uitgevoerd”, licht Hartsuiker toe. “De ontwikkeling zal alleen maar verder gaan. Zo wordt er binnen de Stichting OVL Friesland al gesproken over de mogelijkheden om zelf energie op te wekken. Daarbij helpt het enthousiasme van de inwoners ook zeker mee. Samen met de burgers gaan we toe naar een stuk bewustwording in lichtbeleving en energiezuinigheid.”

neer. “Een bedrijf onderzocht voor ons de mogelijkheden, maar toen ook zij op niets bruikbaars stuitten, hebben ze in eigen huis een nieuwe dimmer ontwikkeld”, vertelt Van der Wal. “Hier zijn vervolgens een paar honderd van gemaakt.” Vervolgens besloot Van der Wal het heft in eigen handen te nemen; hij plaatste zonder raadoverleg een aantal dimmers in een straat. Dit veroorzaakte zowel bij de raadsleden als de bewoners veel ophef, met name omdat men zich zorgen maakte over de sociale veiligheid. “Daarom heb ik de raadsleden uitgenodigd een kijkje te nemen in de desbetreffende straat”, licht hij toe. “Op de kruising kon goed een gedimde en nietgedimde straat worden vergeleken. Al snel concludeerden de aanwezigen dat er praktisch geen verschil te bemerken was, met als gevolg dat ik twee weken later een motie aan de broek had hangen: binnen twee jaar moest in rap tempo de dimmer in alle straatverlichting worden aangebracht.” Een succesverhaal was geboren. “Ineens stond groots in de krant aangekondigd ‘Groningen gaat dimmen’; wat wederom veel negatieve reacties teweeg bracht onder bewoners en ondernemers”,

aldus Van der Wal. “Toch initieerde ik vervolgens zonder vooraankondiging het om en om uitzetten van de lichtmasten in de Herestraat, de belangrijkste straat in het centrum van Groningen. Ook nu had niemand een verschil in verlichting opgemerkt; het ultieme bewijs dat het plan werkte.” Toen de grote producenten lucht kregen van de door ons gebruikte dimmers, werd het al snel een wereldwijd ingezet product.” De baanbrekende en vernieuwende werkwijze van zowel de gemeente Groningen als Heerenveen bracht ze dichter bij elkaar. “We spreken dezelfde taal en dat resulteerde uiteindelijk ook in de samenwerking binnen het Light Challenge-project”, aldus Van der Wal. “Ook hierin willen we ons niet laten leiden door richtlijnen en regeltjes.” Net als Hartsuiker ziet Van der Wal de OVL-award als een stuk waardering voor de vernieuwing die de gemeente probeert in te zetten. “We gaan de komende tijd zeker op dezelfde voet verder, zo hebben we onlangs zo’n duizendtal lichtmasten voorzien van een keramische coating; wederom een Ook het Schuitendiep in Groningen is energiezuinig verlicht.

Groningen bepaalt eigen koers Ook de gemeente Groningen ondervond dat het soms nodig is een eigen koers te bepalen. Toen alle openbare verlichting al was voorzien van energiezuinige lichtbronnen, ontstond vier jaar geleden het idee om nog meer besparing te realiseren door middel van dimmogelijkheden. Harry van der Wal, initiatiefnemer en medewerker op de afdeling Stadsbeheer van de gemeente Groningen: “De dimmers die destijds op de markt werden aangeboden, sloten echter niet aan bij onze visie. Met maar één dimstand die slechts op één tijdstip ingezet kon worden kwamen we niet verder; we waren juist op zoek naar een dimmer die kon worden afgesteld op specifieke situaties.” Van der Wal legde zijn vraag bij verschillende ondernemers

S t r a a t b e e l d december 2010

De provincie Gelderland wil met haar lichtbeleid een voorbeeldrol te vervullen. (Foto: Olga D. van de Veer)

innovatieve vondst die we uitvoerig hebben getest. De keramische coating voorkomt zinkvervuiling in de bodem. Een ontwikkeling die absoluut noodzakelijk is, zo hebben wij ontdekt toen we vangrails hebben verwijderd en na meting moesten constateren dat de hoeveelheid zink in de grond vijf maal hoger lag dan de toegestane hoeveelheid. Hetzelfde is het geval bij lichtmasten, een gegeven waar wij als gemeente onze ogen niet voor kunnen sluiten.” Provinciale koploper De provincie Gelderland, de enige genomineerde provincie voor een OVL-Award, was in 2008 een van de eerste koplopers op het gebied van energiezuinige openbare verlichting. Peter van Riswijk is beleidsmedewerker Duurzaam Wegbeheer bij de provincie Gelderland en landelijk projectleider van de IPO-werkgroep Openbare Verlichting. “Samen met de twaalf provincies zijn we al twee jaar aan het netwerken en kennis aan het delen om energiebesparing in OVL naar een hoger plan te tillen. Iedere provincie doet dat op haar eigen manier en streeft haar eigen doelstellingen na, of dat nu 15 procent of 30 procent energiebesparing in 2015 is. Ook het areaal aan lichtmasten per provincie loopt sterk

S t r a a t b e e l d december 2010

uiteen. Ondanks deze verschillen bestaat onderling dezelfde behoefte om stappen te ondernemen in dit kader.” Niet alleen landelijk is Gelderland actief; ook binnen de eigen provincie wordt veel geïnitieerd, vertelt Van Riswijk. “Een aantal jaar geleden zijn we begonnen met het project ‘Veluwe donker en stil’. Hier hebben destijds achttien gemeenten aan deelgenomen. Al deze gemeenten hebben actief hun plannen opgepakt en uitgevoerd. In een later stadium zijn de andere gemeenten aangehaakt met een onderverdeling in regio’s. Deze gemeenten hebben we voorgesteld een ondersteuningstraject te volgen voor de ontwikkeling van beleid om energie te besparen op openbare verlichting.” Uiteindelijk hebben 26 van de 36 resterende gemeenten zich hierbij aangesloten. Inmiddels zijn er al een aantal inspirerende bijeenkomsten georganiseerd. Aan de uitvoeringsplannen kunnen de deelnemende gemeenten echter hun eigen invulling geven. “Deze drie elementen samen vond ik de aanmelding voor een nominatie waard”, aldus Van Riswijk. “Vanuit het IPO heb ik veelvuldig contact gehad met de Taskforce, zodoende was ik op de hoogte van de OVL-award.” Het succes wijt Van Riswijk deels aan een ‘plezierige bijkomstigheid’. “Vorig jaar werd besloten de werkgelegenheid een financiële injectie toe te dienen en de politiek vroeg zich

af in welke projecten dit gestoken zou kunnen worden om ze vervolgens versneld uit te voeren”, vertelt hij. “Uiteraard stonden wij vooraan in de rij om onze plannen voor energiezuinige verlichting te kunnen praktiseren.” Met deze aanzienlijke uitbreiding van het budget konden op grootschalige wijze in korte tijd duizenden lichtbronnen worden vervangen door een meer energiezuinige versie en waar mogelijk lichtbronnen worden weggehaald. Van Riswijk voegt toe: “Een goede samenkomst dus van klimaatdoelen, goed beheer en werkgelegenheid.” Wat betekent de OVL-award voor de provincie? Van Riswijk: “Voor de betrokken afdelingen is het een goede opsteker. Ook politiek is men wel onder de indruk, de award dwingt respect af voor de inzet die de werkgroep toont. We worden beloond voor de inspanningen die we verrichten in het kader van het Gelders Klimaatprogramma.” Het streven is om volgend jaar 15 procent energiebesparing te realiseren, met 30 procent besparing in 2020. “Hiervoor zullen we hard moeten werken en zijn we voor een groot deel afhankelijk van het nieuwe coalitieakkoord. Ondanks dat het een landelijke tendens is te bezuinigen op klimaatenergie en duurzaamheid, gaan we hard werken om alles binnen het budget waar te kunnen maken”, besluit een trotse voorzitter.

IGOV

Kom naar de IGOV Kenniscafés Of organiseer er zelf één Na een aantal geslaagde pilots in 2010 introduceren IGOV, NSVV en de vakbladen Straatbeeld en Verkeer in Beeld vanaf 2011 de IGOV Kenniscafés. Interactieve bijeenkomsten in de regio, waar vakspecialisten op het gebied van Openbare Verlichting met elkaar praten over onderwerpen die hen dagelijks bezig houden. Tijdens de kenniscafés kunt u volop kennis- en ervaring uitwisselen, netwerken en bijpraten met vakgenoten uit uw omgeving. De kenniscafés zijn alleen toegankelijk voor ambtenaren. Kennisuitwisseling in de buurt, met mensen uit de buurt De behoefte om met collega’s kennis en ervaringen uit te wisselen is groot. Zeker in de wereld van de openbare verlichting, waar er meer dan genoeg onderwerpen zijn om over te praten: beheersystemen, TCO berekeningen, zin en onzin van LED, modelbeleidsplan OVL, Kengetallen, knelpunten netbeheer, verkeersafhankelijke en regelbare OVL installaties, OVL zelf doen of uitbesteden? Deze en andere onderwerpen kunnen aan bod komen in de IGOV Kenniscafés die in 2011 op diverse locaties in het land worden georganiseerd. Voorafgaand aan een kenniscafé kunnen deelnemers hun eigen vragen cq praktijksituatie inbrengen, zodat de voorzitter van het kenniscafé én de andere cafébezoekers alvast kunnen nadenken over of en hoe ze u van dienst kunnen zijn. De kenniscafés zijn gratis toegankelijk, maar vol = vol! Rustig het verslag nog eens nalezen Van elk IGOV Kenniscafé wordt een

verslag gemaakt, zodat deelnemers alles nog eens rustig kunnen nalezen of ter informatie en inspiratie van collega’s in het land die er niet bij aanwezig konden zijn. Dit verslag vindt u op de IGOV-website. Acquire Publishing besteedt in de magazines, sites en e-mailnieuwsbrieven van Straatbeeld en Verkeer in Beeld aandacht aan de IGOV Kenniscafés. Daar kunt u dus altijd zien welke cafés op de kalender staan, welk thema er besproken is of wordt, en kunt u desgewenst het verslag van een bepaalde bijeenkomst nog eens nalezen. IGOV Kenniscafés 2011 Voor het eerste half jaar van 2011 staan vooralsnog drie IGOV Kenniscafés ingepland. Dinsdag 25 januari: Noord Nederland (locatie volgt) Dinsdag 19 april: West en Zuidwest Nederland (locatie volgt) Dinsdag 24 mei: Oost Nederland (locatie volgt) Na de zomer komt er ook een Kenniscafé in Zuid Nederland. Zelf een Kenniscafé organiseren? Graag ondersteunen de initiatiefnemers van de IGOV Kenniscafés u bij het opstarten en organiseren van een kenniscafé bij u in de buurt, over een door u te bepalen onderwerp. We kunnen u bijvoorbeeld ondersteunen met de organisatorische werkzaamheden, de communicatie via al onze media , het meedenken over het programma of het selecteren van een voorzitter/spreker.

De IGOV Kenniscafés zijn een initiatief van:

Ervaringen delen met collega’s via Straatbeeld en Verkeer in Beeld De redactie van Verkeer in Beeld en Straatbeeld nodigen u van harte uit om uw ervaringen te delen met uw collega’s via een artikel in de magazines en/of op de websites. Samen met een van de redacteuren maken we een analyse van het project dat u heeft aangedragen, beschrijven de case en bespreken de leerpunten. Zodat uw collega’s er hun voordeel mee kunnen doen. Heeft u een project in voorbereiding of gerealiseerd dat u wilt delen met uw collega’s in de openbare verlichtingswereld? Stuur dan een email naar redactie@acquirepublishing.nl. Het IGOV: ook iets voor u? Onder het motto ‘Informeel maar niet vrijblijvend’ is het IGOV al jaren bezig met het stimuleren van kennisdeling door middel van haar website, bijeenkomsten en publicaties. Meer weten over de activiteiten van het IGOV en de voordelen van een lidmaatschap? Stuur dan een email naar info@igov.nl.

Aanmelden of meer informatie over een eigen Kenniscafé? Zodra de exacte locaties en programma’s bekend zijn, komt hiervan bericht via de vakbladen en nieuwsbrieven. U kunt zich nu al gratis aanmelden voor de IGOV Kenniscafés door een mail te sturen naar info@ igov.nl. U ontvangt dan een bevestiging van uw deelname en kort voor het desbetreffende Kenniscafé krijgt u aanvullende informatie en de uitnodiging om eigen vragen aan te leveren. Ook voor overleg over een eigen Kenniscafé kunt u contact opnemen via het IGOV-emailadres.

S t r a a t b e e l d december 2010

L e v e r a n c i e r s re g i s t e r Groen

Openbare Verlichting

Meubilair

Advies

Bestrating

Spelen

In het leveranciersregister vindt u een

leverancier vindt u naast de contact-

overzicht van zestig toeleveranciers op

gegevens ook een bedrijfsprofiel en zijn

het gebied van Groenvoorziening,

de categorie(ĂŤn) aangegeven waarin het

Openbare Verlichting, Meubilair,

bedrijf u van dienst kan zijn.

Bestrating, Spelen en Advies.

Een actueel overzicht van deze meer dan

De leveranciers zijn op alfabetische

600 andere toeleveranciers vindt u ook het

volgorde gepresenteerd en per

hele jaar door op www.straatbeeld.nl.

S t r a a t b e e l d december 2010

2Move Boekhorstlaan 4 7241 SJ Lochem 0573-259672 henny@2move.info www.2move.info 2MOVE levert en installeert de betonnen producten van ConcreteÂŽ, zoals skateparken, klimwanden, klimdieren, boulderwanden, urbandesign producten, zitstenen, minigolf, etc. 2MOVE ontwerpt complete skateparken, doet de engineering en legt het complete park aan.

Categorie: Advies

Amer / ruimtelijke ontwikkeling Zonnehof 43 3811 ND Amersfoort 033-4621623 bureau@amer.nl www.amer.nl amer / ruimtelijke ontwikkeling is een adviesbureau voor tuin- en landschapsarchitectuur, stedenbouw en planologie. Al meer dan 25 jaar adviseren wij particulieren en overheden in een breed scala van projecten, variĂŤrend van een gedetailleerd ontwerp voor de openbare ruimte tot bestemmingsplannen en structuurvisies voor het gehele gemeentelijke grondgebied.

Categorie: Bestrating Categorie: Spelen

AAC Floors Adriaan Stoopplein 10b 2051 KA Overveen 023-5269598 info@aacfloors.nl www.aacfloors.nl AAC-Floors, vernieuwer en specialist in creaties van asfalttoepassingen, ontwerpt vloeren en elementen naar uw specifieke wensen. Door asfalt te slijpen ontstaat een esthetisch hoogwaardige vloer met granito-uitstraling. Een schitterend product wat zowel binnen als buiten uitstekend toepasbaar is. Binnenvloeren voor o.a. kantoorgebouwen en horeca en buitengelegenheden zoals pleinen, wandelpaden en boulevards. Het geslepen asfalt is milieuvriendelijk en duurzaam. De toepassingen van AAC-Floors zijn gepatenteerd.

Categorie: Spelen, Advies

Bureau Sybolt Meindertsma Admiraal De Ruyterweg 103-3 1056 EV Amsterdam 020-6850567 info@syboltmeindertsma.nl www.syboltmeindertsma.nl Bureau Sybolt Meindertsma uit Amsterdam is sinds 1989 gespecialiseerd in het ontwerpen van pleinen, speelomgevingen en gebouwen voor de jeugd. Wij ontwerpen het geheel van de ruimte tot en met de details: maatwerk in elke situatie. Eigenzinnige ontwerpen, spelen in/met groen, duurzaamheid en veiligheid staan daarbij hoog in ons vaandel. Door een verband te leggen tussen landschap, architectuur, beeldende kunsten, taal en kinderspel wordt speelruimte onderdeel van de totale ruimte Categorie: Advies, Meubilair

AVO Speeltoestellen Jules Verneweg 19 5015 BE Tilburg 013-5360050 vbm@vbm.nu www.vbm.nu

Camouflage B.V. De Horzak 33 5347 JA Oss 0412-623018 sales@camouflage.nl www.camouflage.nl

Van Besouw Metaal levert onder haar merknaam AVO speel(tuin)toestellen, oerhollandse speeltoestellen voor de gehele recreatiesector. Deze toestellen zijn volledig gecertificeerd volgens de laatste norm (EN1176:2008), en zijn naast uitermate veilig ook vandalismebestendig , robuust, duurzaam, ijzersterk en vol beweging. Alle speeltoestellen worden volledig in eigen huis gefabriceerd. Wij leveren een kwaliteitsproduct waar u met een minimum aan onderhoud jarenlang plezier aan heeft.

Geen horizonvervuiling door antennes of masten. Camouflage zorgt dat GSM- en UMTS antennes perfect worden ingepast in het straatbeeld. Zo kan men toch overal bellen en SMS-en. Kijk op www.camouflage.nl voor fotovoorbeelden. Of vraag de gratis fotopresentatie aan via sales@ camouflage.nl. Ook verzorgen we het camoufleren van bijv. airco-installaties op daken. Wij maken gratis een maatwerkvoorstel en realiseren projecten meestal binnen 3 a 4 weken.

S t r a a t b e e l d december 2010

E e n a c t u e e l o v e r z i c h t v a n d e z e e n m e e r d a n 6 0 0 a n d e r e t o e l e v e r a n c i e r s v i n d t u o o k h e t h e l e j a a r d o o r o p w w w. s t r a a t b e e l d . n l

Categorie: Spelen

Categorie: Openbare verlichting

Categorie: Bestrating

DBL Verlichting Schouwburgplein 4 7551 DE Hengelo 074-2501736 info@dbl-verlichting.nl www.dbl-verlichting.nl DBL Verlichting heeft de vertegenwoordiging van Rechlaternen, Ragni en Veelite en is gespecialiseerd in maatwerk. De combinaties van DBL Verlichting schitteren ook in de volle zon. Gemiddeld 14 uur per etmaal wachten verlichtingscombinaties tot de schemering valt, verworden tot lantaarnpalen. Daarom luisteren wij graag naar landschapsarchitecten, stedebouwers, ontwerpers en geven ze de ruimte. Waardoor onze lichtdragers onlosmakelijk deel uitmaken van de openbare ruimte. Dat is een dikke plus, daarom kunnen onze verlichtingscombinaties het daglicht verdragen. Categorie: Advies, Spelen

Eldra Branskamp 7 6014 CB Ittervoort 0475-566767 verkoop@eldra.nl www.eldra.nl

Du Mont Beton bv Mercuriusweg 4 3771 NC Barneveld 0342-406200 info@dumontbeton.nl www.dumontbeton.nl Toonaangevende projecten, daar worden de specialisten van Du Mont Beton enthousiast van. Vastbijten in de oplossing, los van de complexiteit van de aanvraag. Maatwerk in betonproducten voor openbare ruimten. Dankzij de gestroomlijnde organisatie snel gerealiseerd en zonder tussenkomst van derden. Dit werkt besparend, zowel in tijd als geld. Neem de proef op de som en maak kennis met kwaliteit. Du Mont Beton uit Barneveld is u graag van dienst! Categorie: Spelen

Dienstverleningbureau Haver Droeze Muurhuizen 165b 3811 EG Amersfoort 033-4613535 info@haverdroeze.nl www.haverdroeze.nl Dienstverleningbureau Haver Droeze is een multidisciplinair bureau met circa negen medewerkers en bestaat inmiddels 30 jaar. In die periode heeft het bureau zich ontwikkeld vanuit een nadrukkelijk landschapsarchitectonische insteek tot een bredere specialisatie op het gebied van ontwerp, onderzoek, Dienstverlening op het gebied van landschapsarchitectuur, duurzame stedebouw, toegepaste ecologie en juridische planologie.

S t r a a t b e e l d december 2010

Categorie: Bestrating

eibe Benelux BV Radonstraat 285 2718 SV Zoetermeer 079-3610010 info@eibe.nl www.eibe.nl Eibe is een prominente leverancier van speeltoestellen en straatmeubilair met een jarenlange ervaring. Naast de standaardproducten uit catalogus is eibe is staat om samen met de klant maatwerk speeltoestellen te ontwikkelen. Dit is mogelijk doordat eibe alle speeltoestellen zelf ontwerpt en produceert. In de loop der jaren heeft eibe diverse gemeentes, recreatiebedrijven en scholen van speeltoestellen voorzien.

ELDRA (Electro-Draad B.V.) is een internationaal georiënteerde onderneming die gespecialiseerd is in ontwikkeling en levering van innovatieve kabeloplossingen voor systemen, netwerken, informatie- en communicatietechnologie, en industriële en electrotechnische toepassingen. ELDRA is marktleider met een breed kabelpakket dat specifiek werd ontwikkeld voor infrastructurele toepassingen, zoals openbare verlichting, verkeersregelinstallaties, verkeersdetectie en verkeersmanagementsystemen. Categorie: Openbare verlichting

E-Light Almelo BV Postbus 676 7600 AR Almelo 0546-825725 info@nautilusbuitenverlichting.nl www.nautilusbuitenverlichting.nl NAUTILUS is een productlijn van E-Light Almelo BV, leverancier en fabrikant van innovatieve verlichtingsarmaturen en al jaren actief op de Europese verlichtingsmarkt. Kenmerkend voor de NAUTILUS producten is, naast de moderne vormgeving en kleurstelling, de toepassing van hoogwaardige materialen zoals aluminium, polycarbonaat (slagvast) en roestvrij staal. Tot het NAUTILUS programma behoren o.a. plafond- en wandarmaturen, spots, vlakstralers, lichtkolommen, downlights, bolderen paaltoparmaturen, oriëntatiearmaturen en onze nieuwe serie LED armaturen.

en maakt het mogelijk om andere ideeën en projecten betreft buiteninrichting te bespreken.

Categorie: Meubilair

Categorie: Groen

Erdi BV Rechte Tocht 3-5 1507 BZ Zaandam 075-6173357 info@erdi.nl www.erdi.nl Als technische serviceorganisatie ontwikkelt, produceert, installeert en onderhoudt Erdi straatmeubilair, wegbebakening en verkeerstechnische producten als totaalconcept. Daarbij vormen de technische kennis van en de ervaring rond talrijke projecten de brede basis voor innovatieve en praktijkgerichte oplossingen. Maatwerk van Erdi gecreëerd voor overheden, bedrijfsleven en particulieren. Categorie: Meubilair, Spelen, Openbare verlichting

Foreest Groen Consult Van Pallandtlaan 10 6998 AW Laag-Keppel 0314-642221 info@foreestgroenconsult.nl www.foreestgroenconsult.nl Ons werk is te omschrijven als bosbouw in de stad of Urban Forestry. Wij richten ons op het geven van Dienstverlening en doen onderzoek naar: bomen, flora, fauna, stedelijken landschappelijk groen. Een specialiteit is boomtechnisch onderzoek en Dienstverlening. VTA, IBA en BEA zijn vertrouwde begrippen. Deze kennis gekoppeld aan moderne softwarepakketten en onderzoeksfaciliteiten maakt Foreest Groen Consult tot allround adviseur voor de groene ruimte. Categorie: Spelen

Falco BV Postbus 18 7670 AA Vriezenveen 0546-554444 info@falco.nl www.falco.nl

Goede Speelprojecten Kraaivenstraat 23-12 5048 AB Tilburg 013-4551605 goede@speelsystemen.nl www.speelsystemen.nl

Falco heeft zich de afgelopen 50 jaar gespecialiseerd in het inrichten van de openbare ruimte. Naast o.a. fietsparkeervoorzieningen, overkappingen en buitenverlichting biedt Falco ook straat- en parkmeubilair. Van banken, afvalbakken, asbakken tot pergola’s, tafels en plantenbakken, Falco biedt een complete inrichting voor buiten. Daarnaast biedt Falco ook buitensport- en speeltoestellen, van sportcircuits, fitnesstoestellen voor buiten en voetbaldoelen tot wipwap-toestellen, lijbanen, speelhutten, educatieve speeltoestellen en meer. Falco ontwerpt, ontwikkelt en produceert in eigen beheer

Goede Speelprojecten bekwaamt zich in projectmatig ontwerp en realisatie van avontuurlijke speelomgevingen voor een brede doelgroep. Duurzame materialen en een ambachtelijke verwerking verlenen de speeltoestellen een bijzondere en individuele uitstraling. Zowel het robuuste robiniahout als hightech materialen worden toegepast: van boomhut tot ruimtenet. Als specialist in turn-key projecten zijn wij uw partner voor advies, ontwerp en realisatie van de gehele speelomgeving.

GreenLight Company BV Rozenstraat 47 2565 SH Den Haag 070-3615935 info@loopzitidee.nl www.loopzitidee.nl Loop© bestaat uit een serie vrolijke zitbanken die ontmoeting stimuleert. Ze passen zeer goed in een omgeving voor zowel jong als oud: scholen, speeltuinen, parken en pleinen. Loop© zorgt met haar ronde vorm en opvallende kleuren voor fraaie en functionele zitmogelijkheden. De banken zijn geschikt voor binnenen buitentoepassing. Loop© is gemaakt van oerdegelijk polyethyleen, uit één stuk, zonder bouten en splinters. Erg kindvriendelijk dus. De elementen zijn recyclebaar en UV bestendig. In geval van een permanente toepassing kunnen de banken worden vastgeschroefd en verankerd. Maar ze kunnen ook worden gevuld met water waardoor de Loop© verplaatsbaar is en bruikbaar voor bijvoorbeeld evenementen. Categorie: Meubilair, Openbare verlichting

Grijsen park & straatdesign Lorentzstraat 13 7102 JH Winterswijk 0543-516950 info@grijsen.nl www.grijsen.nl Grijsen park & straatdesign laat de openbare ruimte schitteren. Ons stijlvolle en exclusieve straatmeubilair is al jaren een groot succes. Wij verzorgen de ontwerpen, productie en eventuele plaatsing van de producten. Onze ontwerpers weten

S t r a a t b e e l d december 2010

Categorie: Meubilair

met succes een verfrissend design te combineren met kwaliteit en duurzaamheid. Enkele kenmerken van onze producten zijn eenvoud, stijl en comfort.

Categorie: Openbare verlichting

Categorie: Meubilair

GroundLevel Dorpsweg 53 6956 AN Spankeren 0313-843743 info@groundlevel.nl www.groundlevel.nl GroundLevel biedt u 25 jaar ervaring in verkoop, ontwerp, en –ontwikkeling van (duurzaam) straatmeubilair. De vaste collectie bestaat, naast duurzame standaardoplossingen, uit de merken Colomer en Euroform. Deze duurzame producten van Euroform worden zelfs geheel CO2 neutraal geleverd. Niet uw stijl? Uw eigen productideeën pakt GroundLevel samen met een vaste industrieel productontwerper (specialisatie buitenruimte) graag op. Categorie: Meubilair

IBG Optx BV Van Beukelaarweg 13 2971 VL Bleskensgraaf 0184-691400 info@optx.nl www.optx.nl IBG Optx B.V te Bleskensgraaf ontwerpt, ontwikkelt, produceert, levert en installeert de meest uiteenlopende verlichtingstoepassingen waarbij domotica en computergestuurde oplossingen aan de orde van de dag zijn. Volledig van begin tot eind verzorgen wij een project waardoor de klant veel zorgen uit handen wordt genomen en er tijd voor de klant wordt bespaard. Het onderhouden van met eventuele derden wordt tevens door ons onderhouden. IBG Optx beschikt over een team specialisten met jarenlange ervaring. Hierdoor kunnen wij naast het verschaffen van een goed advies tevens met u meedenken over de beste en meest efficiënte oplossing voor uw specifieke project. Categorie: Openbare verlichting

HR Groep BV Frijdastraat 17-19 2288 EX Rijswijk 070-3998511 info@hrgroep.nl www.hrgroep.nl

iGuzzini illuminazione Benelux Museumstraat 11, bus A B-2000 Antwerpen 0032-32411400 info@iguzzini.be www.iguzzini.com

De designcollectie straatmeubilair van HR Groep is geschikt voor iedereen die iets anders wil dan de standaard. De collectie is toepasbaar in zowel een hedendaagse omgeving als een historische stadskern. Naast design biedt HR Groep tevens maatwerk. Ook voor opvallend straatmeubilair voor de inrichting van een verkeersveilige schoolomgeving bent u bij HR Groep aan het juiste adres.

iGuzzini illuminazione, de Italiaanse marktleider in architecturale verlichting is internationaal actief en sinds de jaren ’80 ook één van de toonaangevende. iGuzzini verbindt een ruime productkeuze voor binnenen buitenverlichting met hoge flexibiliteit in de productie en vooral met hoogwaardige kwaliteit in design en techniek en draagt op die manier bij tot de verlichtingstechnische cultuur. In Antwerpen biedt iGuzzini Benelux een persoonlijke service door middel van vakkundig lichtadvies, lichtplanning, scholing en seminaries.

S t r a a t b e e l d december 2010

Indal Nederland bv Rietbaan 10 2908 LP Capelle A/D Ijssel 010-2640164 verkoop@indal.nl www.indal.nl Categorie: Openbare verlichting

Industrielicht BV Van Hennaertweg 7 2952 CA Alblasserdam 078-6920900 info@industrielicht.nl www.industrielicht.nl Import, advies en levering van projectverlichting, straatmeubilair en decoratieve houten lichtmasten. Voor de verlichting en inrichting van de openbare ruimte exclusief importeur voor de Nederlandse markt van SILL, Hess, Aubrilam, Securlite en Siteco. Industrielicht is uw partner, die op basis van kwaliteit, duurzaamheid en betrouwbaarheid voor alle lichttechnische vraagstukken een passende oplossing biedt. Categorie: Meubilair

Inter Design BV Lorentzstraat 13 7102 JH Winterswijk 0543-532499 straatmeubilair@inter-design.nl www.inter-design.nl Inter Design is een toonaangevende leverancier van gestandaardiseerde producten voor de inrichting van de openbare ruimte. We werken intensief samen met gerenommeerde ontwerpers en fabrikanten in binnenen buitenland. De wensen van de markt zijn leidend: dit weerspiegelt zich in een groot en gevarieerd assortiment dat zich kenmerkt door design, gebruiksvriendelijkheid en

Categorie: Advies, Meubilair

ipv Delft Oude Delft 39 2611 BB Delft 015-7502575 info@ipvdelft.nl www.ipvdelft.nl ipv Delft is een ontwerpbureau gespecialiseerd in het ontwerpen, engineeren en realiseren van buitenproducten en bruggen. Onze ervaring op het gebied van straatmeubilair en bruggen gebruiken we om onze opdrachtgevers te adviseren; van analyse en ontwerp tot en met engineering en begeleiding van de realisatie. Voor ons is een goed ontwerp sober, doeltreffend maar ook bevlogen. De ontwerpen blijven hierdoor lang mooi in het straatbeeld passen. Categorie: Openbare verlichting

Kaal Masten Gasstraat Oost 7 5349 AH Oss 0412-674747 sales@kaal.nl www.kaal.nl Kaal Masten zet zich in voor een duurzame, veilige en aantrekkelijke openbare ruimte. Wij bieden een breed en diep assortiment duurzame kwaliteitsmasten. Voor maatwerkoplossingen bent u aan het juiste adres. Om u te ontzorgen kunnen wij het hele proces van ontwerp t/m inspectie verzorgen. Ons assortiment bestaat o.a. uit lichtmasten, cameramasten verkeersmasten, communicatiemasten, afspanmasten, reclamemasten.

Categorie: Meubilair

Klaver Fietsparkeersystemen Weberstraat 5 7903 BD Hoogeveen 0528-294451 info@klavergroup.nl www.klavergroup.nl Klaver Fietsparkeersystemen is al 20 jaar gespecialiseerd in het ontwikkelen en verkopen van fietsparkeervoorzieningen. Naast het leveren van allerhande producten om uw fiets in te parkeren, helpen wij veel opdrachtgevers om problemen op het gebied van fietsparkeren op te lossen. Fietsparkeren gaat verder dan het leveren van een fietsenrek. Dit zult u merken wanneer u met ons enthousiaste team in contact komt. Categorie: Openbare verlichting

Klifman Lichttechniek BV Buitenhof 43 4871 BS Etten-Leur 076-5015777 info@klifmanlichttechniek.nl www.klifmanlichttechniek.nl Klifman Lichttechniek is, op basis van haar jarenlange ervaring in de markt, het adres voor uw verlichting in de buitenruimte van standaard tot custom made. Klifman Lichttechniek is dealer van het internationale merk Hellux in Nederland.

bedrijf (opgericht in 1850) kenmerkt zich door een voortdurend streven naar innovatieve oplossingen voor de milieumarkt. De voor Bammens vanzelfsprekende eisen van duurzaamheid en handzaamheid worden verwerkt in een esthetische vormgeving. Categorie: Meubilair

Lankhorst Recycling Products BV Prinsengracht 2 8607 AD Sneek 0515-487630 info@klp.nl www.klp.nl Sinds 1975 levert Lankhorst Recycling Products innovatieve kunststof producten en diensten die passen in een groene en duurzame leefomgeving. Naast kunststof palen en planken, produceert zij onder andere ook complete steigers, picknicktafels, banken, beschoeiingen en bruggen uit gerecycled kunststof. KLP速 is de merknaam voor deze producten uit gerecycled kunststof. Het staat voor Kunststof Lankhorst Product en is een standaard voor kwaliteit. Het materiaal rot en splintert niet, gaat tientallen jaren mee en is onderhoudsvrij. KLP速 producten dragen bij aan een schoner milieu, want ze zijn gemaakt uit gerecycled materiaal, zijn niet ge誰mpregneerd en staan dus geen giftige stoffen af aan de omgeving. Bovendien is kunststof KLP速 later altijd weer recyclebaar.

Categorie: Meubilair Categorie: Bestrating

Koninklijke Bammens Postbus 1006 3600 BA Maarssen 0346-592411 info@bammens.nl www.bammens.nl Koninklijke Bammens bv te Maarssen ontwikkelt, produceert en verkoopt stalen afvalbevatters en is daarin marktleider. De lange historie van het

Leicon Pluggematen 8 8331 TV Steenwijk 0521-524224 info@leicon.nl www.leicon.nl

S t r a a t b e e l d december 2010

duurzaamheid. Een sterke prijs/kwaliteit verhouding en een gevarieerd, actueel productaanbod is de kracht van Inter Design.

Leicon Verkeersgeleiding produceert en vermarkt prefab betonelementen voor de GWW-sector. Leicon heeft zich gespecialiseerd in de productie van prefab busperron-elementen, busperronbanden, prefab rotonde rammelstroken en geleidebanden alsmede in verkeers- en plateaudrempels. Verkeersgeleiding, verkeersremming en toegankelijkheid zijn de drie hoofdthemaâ&#x20AC;&#x2122;s van Leicon. Het bedrijf richt zich zowel op standaardoplossingen als op maatwerkproductie. Innovatie en productontwikkeling staan bij Leicon hoog in het vaandel. Categorie: Groen

M. van den Oever Boomkwekerijen Kerkeind 22 5076 AC Haaren 0411-621964 info@mvandenoever.nl www.mvandenoever.nl/ M. van den Oever is een nuchtere no-nonsense aanbieder van een breed assortiment bomen en planten voor de professionele en institutionele markt. Onze passie voor bomen en planten en de unieke ruim 200 jarige ervaring zijn uw beste garantie voor een succesvolle samenwerking. Categorie: Openbare verlichting

Mast Services Nederland Haydnstraat 1 5144 FR Waalwijk 0416-347057 info@mastservicesnederland.nl www.mastservicesnederland.nl Mast Services Nederland BV is de aangewezen partij waar het gaat om een uitermate hoge kwaliteit, goede garanties, dito service en after sales.

S t r a a t b e e l d december 2010

Het is onze missie om extreem complexe en/of decoratieve lichtmast/ uithouder combinaties vervaardigd uit staal, aluminium, RVS of hout te creĂŤren en te leveren. We bestrijken het hele traject van ontwerp tot en met levering met invalshoeken als duurzaamheid en milieueisen. Wij treden op als intermediair tussen de klant en de zeer flexibele productieprocessen van de geselecteerde producenten, die gericht zijn op kwalitatief hoogwaardige eindproducten. Door onze onafhankelijke status bent u altijd verzekerd van de beste prijs/ kwaliteit verhouding. Wij werken met de nieuwste technieken om onze lichtmast/uithouder creaties tot realiteit te maken en maken daarbij gebruik van moderne tekenprogrammatuur, lasersnij- en laserlastechnieken. In ons 17-jarig bestaan hebben we vele projecten gerealiseerd en juist deze ervaringen staan ten dienste van de projecten die wij voor u kunnen realiseren.

Categorie: Groen

Nationale Bomenbank BV Postbus 4 2970 AA Bleskensgraaf 0184-698 989 info@nationalebomenbank.nl www.nationalebomenbank.nl Mensen zorgeloos laten genieten van bomen in een stedelijke omgeving. Dat is het doel van de Nationale Bomenbank. Daarom heeft de Nationale Bomenbank een uitgebreid dienstenpakket. Van groeiplaatsverbetering tot boomverplanting, van boomonderzoek tot boomverzorging. De Nationale Bomenbank kenmerkt zich door innovatie, klantgerichtheid, gekwalificeerde mensen die werken met passie voor bomen. Categorie: Openbare verlichting

Categorie: Bestrating

MBI Beton Taylorweg 10 5466 AE Veghel 0413-349400 info@mbi.nl www.mbi.nl MBI is een innovatieve producent van betonnen gevel-, straat- en tuinstenen. Wat maakt iemand een meester op zijn vakgebied? Aspecten als ervaring, vakmanschap en uitgebreide kennis van zaken spelen natuurlijk een belangrijke rol, maar bovenal liefde voor het vak. MBI beschikt over een zeer goede naam en betrouwbare kwaliteit; een leidende rol in esthetische bestratingproducten zoals Geocolor; een betrouwbare werkwijze van de organisatie; een schat van kennis en ervaring van productievakmensenâ&#x20AC;Śechte Steenmeesters.

Nedal Aluminium B.V. Postbus 2020 3500 GA Utrecht T: 030-2925711 E: sales@nedal.nl www.nedal.nl Nedal Aluminium B.V. is certificated ISO 9001, TS16949, IRIS and CE 0620-CPD-44024. Nedal is a member of the Hunter Douglas Group. Nedal Aluminium in Utrecht opgericht in 1938, is gespecialiseerd in het produceren van aluminium profielen, lichtmasten en vlaggenmasten. Nedal levert een breed programma hoogkwalitatieve aluminium lichtmasten, welke in uitvoering verschillen van functioneel tot aan custom-made, aan opdrachtgevers over de gehele wereld. Jarenlange ervaring gekoppeld aan een sterk klantgerichte werkwijze maken Nedal tot een vertrouwde en gerespecteerd partner. ISO 9001 en CE gecertificeerd.

OMC-Group BV De Beek 20 3871 MS Hoevelaken 033-2541111 info@omc-group.nl www.omc-group.nl OMC-Group is een toonaangevend service management bedrijf op het gebied van beheer en onderhoud van straatmeubilair en objecten in de openbare ruimte. Wij onderscheiden ons door een breed pakket aan multidisciplinaire diensten. OMC-Group is VCA ** en ISO 14001 gecertificeerd en dragen zorg voor een schone en veilge leefomgeving waarbij we streven naar 100% betrouwbaarheid en transparantie in processen, diensten, leveringen en afspraken.

Categorie: Meubilair, Spelen

Pijnenburg Import en Agenturen Pegasusweg 4 5015 BZ Tilburg 013-5360060 info@pijnenburgimport.nl www.pijnenburgimport.nl

blauw pms293 rood pms 185

Pijnenburg Import en Agenturen is al jarenlang leverancier van hoogwaardig straatmeubilair. Erlau, Finbin, Concepturbain en Amop zijn de merken die Pijnenburg Import en Agenturen in Nederland vertegenwoordigt. Dankzij de uitbreiding van het leveringsprogramma met Amop heeft Pijnenburg Import een divers assortiment qua design en materiaal. Het van origine Portugese AMOP levert een prachtige serie gepolijste betonnen straatmeubilair. Categorie: Bestrating, Advies

Categorie: Spelen

Ovaal speelconcepten Ondernemersweg 2a 7451 PK Holten 0548-363067 info@ovaalspeelconcepten.nl www.ovaalspeelconcepten.nl Ovaal speelconcepten richt zich op het ontwerp en de inrichting van speelomgevingen in het openbaar gebied, binnen het onderwijs, de speeltuinmarkt, maar ook binnen de recreatiemarkt. `We willen ons onderscheiden, door oog te hebben voor de totale inrichting, waarbij speeltoestellen een middel zijn om jeugd aan te zetten tot spelen en niet een doel op zich zijn`.

Categorie: Spelen, Meubilair

PUTkast Witte Paardweg 28 1521 PV Wormerveer 075-7502214 info@putkast.nl www.putkast.nl PUTkast is de marktleider voor ondergrondse technisch straatmeubilair. Met een assortiment van meer dan 25 verschillende modellen kan er voor elk project optimaal maatwerk worden geboden. Ook biedt PUTkast BV een volledig assortiment bovengronds straatmeubilair: STRAATkast. Als het gaat om meterkasten, gaskasten of watermeterputten: STRAATkast biedt u de beste prijs kwaliteit verhouding. Wij kunnen het gehele traject voor een succesvolle implementatie en efficiënt beheer van PUTkasten en STRAATkasten voor u begeleiden. Een traject dat begint bij een idee en eindigt bij het onderhoud en beheer. Alle kennis en ervaring voor het welslagen van uw project vindt u onder één dak.

Respo Kloosterdijk 62 7685 PX Beerzerveld 0523-251551 info@respo.nl www.respo.nl Respo is fabrikant en leverancier van straat- en parkmeubilair, zoals banken, afvalbakken, bloembakken, anti parkeerpalen, afzetpalen, etc. Wij produceren een compleet assortiment fietsoverkappingen, rijwielparkeervoorzieningen, rokerskappen en bergingen. Met sportproducten zoals voetbaldoelen, dug–outs en sportveldaankleding, zoals hekwerken en ballenvangers etc. kan Respo uw complete accommodatie, plein en park inrichten. Al onze producten worden duurzaam en vandaalbestendig gemaakt van staal, aluminimium of RVS. Categorie: Groen, Spelen

Rooden BV Weerterveld 19 6231 NC Meerssen 043-3644238 info@roodenbv.nl www.roodenbv.nl Rooden Cultuurtechniek is binnen haar onderdeel ‘Playgrounds’ gespecialiseerd in het ontwerpen, leveren, monteren, inspecteren, HIC-waardemeting en onderhoud van speeltoestellen en bijbehorende valondergronden. Rooden biedt het totaalconcept inclusief omliggende groenvoorzieningen, hekwerken, bestratingen, straatmeubilair en

S t r a a t b e e l d december 2010

Categorie: Advies, Meubilair

verlichting uiteraard voorzien van een deskundig advies. Wanneer het draait om kwaliteit en veiligheid is Rooden Cultuurtechniek dé juiste partner! Categorie: Meubilair, Openbare verlichting

Samson Urban Elements Industrieweg 91 7202 CA Zutphen 0575-583911 algemeen@samson.nl www.samson.nl Samson Urban Elements creëert en werkt mee aan een prachtige leefomgeving. Ons toegewijde team werkt nauw met u samen om uw maatwerk product te realiseren. Uw visie en wensen worden gekoppeld aan onze ervaring in een optimaal productontwikkelingstraject. Onze uitgebreide designcollectie openbare verlichting, boombescherming en meubilair is zowel tijdloos als origineel en eigenzinnig. Divers in vormgeving en materiaalsoort. Zo krijgt uw complete project een eigen identiteit. Samen met onze leveranciers zoeken wij continu naar vernieuwende ontwerpen waarbij duurzaamheid als uitgangspunt wordt genomen. Laat u inspireren en bezoek onze website.

den te combineren met onze kennis en ervaring van lichtmastontwerp en fabricage kunnen wij u optimaal van dienst zijn. Wij zijn een internationaal georiënteerd bedrijf met klanten in heel Europa en ver daar buiten.

gen kunnen wij u laten zien hoe de werkelijkheid er bij benadering uit zal gaan zien. Categorie: Advies

Categorie: Openbare verlichting

Schréder BV Postbus 4 3910 AA Rhenen 0318-489230 info@schreder.nl www.schreder.com Schréder b.v. ontwerpt, ontwikkelt en produceert wereldwijd buitenverlichtingsinstallaties. Lichtbeheersing, creëren van sfeer en veiligheid,.. en tegelijkertijd energiebesparende, onderhoudsvriendelijke en installatieklare producten ontwerpen: duurzame ontwikkeling is één van onze prioriteiten. Onze knowhow, deskundigheid en producten dragen bij tot de herinrichting en structurering van de stad ten dienste van haar inwoners en gebruikers. Identiteit geven en sfeer creëren zijn twee activiteiten die integraal deel uitmaken van ons takenpakket. Wij streven ernaar om een juiste verlichting te creëren!

SpellerCo Meerding Postbus 50 5580 AB Waalre 040-2215779 info@spellercomeerding.nl www.spellercomeerding.nl SpellerCo Meerding geeft vorm aan projecten waarbij landschap, stedenbouw en architectuur integraal zijn verweven. Er wordt gewerkt aan ruimtelijke visies op hoog schaalniveau tot en met detailuitwerkingen. Belangrijk daarbij is de goede vertaling van de visie naar het ontwerp en vervolgens naar de technische mogelijkheden voor de uitvoering. Sleutelbegrippen zijn creativiteit, kwaliteit en communicatie. Categorie: Bestrating, Meubilair, Spelen

Categorie: Openbare verlichting Categorie: Meubilair, Spelen

Sapa Pole Products Alcoalaan 1 5151 RW Drunen 0416-386200 info.poleproducts.nl@sapagroup. com www.sapapoleproducts.com Sapa Pole Products is marktleider op het gebied van aluminium lichtmasten, vlaggenmasten en verkeersregelinstallaties. Vanuit onze fabriek in Drunen, leveren wij als one stop shop niet alleen ronde lichtmasten, maar ook vierkante, rechthoekige en andere gewenste vormen. Door onze kennis van aluminium, extrusie technologie en bewerkingsmetho-

S t r a a t b e e l d december 2010

Sicuro Modulaire Speeltoestellen Bakelsebrug 10a 5761 PM Bakel 0492-599030 info@sicuro.nl www.sicuro.nl Wij bieden u een groot assortiment gecertificeerde houten en metalen speeltoestellen, valdempende ondergronden, parken straat meubilair etc. Wij staan voor u klaar om een goed plan voor de (her-)inrichting van uw speeltuin, speelplaats of andere speelgelegenheid op te zetten. Door middel van 3D tekenin-

Stedon Orionweg 26 8938 AH Leeuwarden 058-2880700 info@stedon.nl www.stedon.nl Stedon is een dynamisch bedrijf, gespecialiseerd in het realiseren van buitenproducten met een oog voor wensen en ideeën van de gebruikers. De jarenlange ervaring gebruiken wij om projecten van start tot realisatie te begeleiden om te komen tot een eenheid in de wijk welke jarenlang zijn waarde zal behouden. Van voetbalarena’s tot inrichting van woonomgeving een vertrouwd adres voor custom-made turn-key projecten evenals standaard producten.

Straatstaal Parallelweg 28 3286 LR Klaaswaal 0186-631155 info@straatstaal.nl www.straatstaal.nl Straatstaal is een jong en ambitieus merk op de markt van straatmeubilair. Met eigenzinnige en brutale ontwerpen voor de openbare ruimte pakt Straatstaal het in haar ogen soms saaie straatbeeld aan. Straatstaal laat jonge maar ook gevestigde ontwerpers aan het woord waardoor Straatstaal de taal van de straat prima spreekt. Straatmeubels van Straatstaal bevatten ondermeer banken, afvalbakken, fietsrekken, rookplekken, hangplekken en boombeschermers voor parken, straat of schoolpleinen. Categorie: Meubilair

Streetlife Oude Singel 144 2312 RG Leiden 071-5246846 streetlife@streetlife.nl www.streetlife.nl Streetlife ontwerpt en fabriceert met grote zorg en kennis een nieuwe generatie producten voor de openbare ruimte. Wij zijn een eigentijds bedrijf met een eigen elan en visie: sustainable design, duurzaam en milieuvriendelijk. Streetlife levert een compleet programma standaard producten in drie hoofdgroepen: straatmeubilair, boomproducten en bruggen&dekken. Naast deze productlijn werken we samen met gemeentes en architecten om maatwerk oplossingen te ontwerpen en te leveren.

Categorie: Bestrating

Categorie: Groen

Struyk Verwo Infra BV regiokantoor Oost Panovenweg 15 4004 JE Tiel 0344-624488 svi-oost@struykverwo.nl www.struykverwo.nl

Ton van den Oever Boomkwekerijen BV Rijksweg 13 5076 PB Haaren 0411-621771 info@tonvandenoever.nl www.tonvandenoever.nl

Struyk Verwo Infra is in Nederland marktleider in de publieke bestrating. Specialist in duurzame bestratingsmaterialen en –oplossingen in beton en natuursteen, afgestemd op elk type buitenruimte. Struyk Verwo Infra bundelt expertise en ervaring, waarmee zij relaties adviseert en ondersteunt bij elke fase in de projectrealisatie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan trends in kleuren, vormen, materialen en uiterlijke afwerking. Een veilige en duurzame omgeving of innovaties gericht op verwerking en onderhoud. Struyk Verwo Infra is volledig ingericht om in nauw samenspel met de klant voor elke situatie een Straatbepalende invulling te realiseren.

Ton van den Oever kweekt en levert een uitgebreid assortiment laanen parkbomen in topkwaliteit. Een nieuw bedrijf met een oude naam. Als groendeskundigen bij uitstek adviseren wij u bij het sortiment en houden daarbij rekening met uw wensen. Wij werken aan duurzaamheid, aan kwaliteit en kostenbewust kweken. Categorie: Spelen, Meubilair

Categorie: Openbare verlichting

Targetti Poulsen Holland BV Parellaan 26 2132 WS Hoofddorp 023-5650030 info@targettipoulsen.nl www.targettipoulsen.com De doelstelling van Targetti Poulsen Holland B.V. is het ontwikkelen en verkopen van verlichtingsproducten van hoge kwaliteit en met een functioneel design voor gebouwen en bebouwde gebieden. Onze verlichtingsarmaturen staan bekend om hun originaliteit, eenvoud en buitengewone lichtbehandeling. De verlichtingsfilosofie gaat uit van de drie kernbegrippen functie, comfort en sfeer.

Urbania Products Nieuwstad 26 7241 DP Lochem 0573-254422 info@urbaniaproducts.nl www.urbaniaproducts.nl Urbania products is sinds 1996 de exclusieve leverancier in de Benelux van kwaliteitsproducten voor de openbare ruimte. Denk aan skateparken, kunststof ijsbanen, straatmeubilair, sportkooien, sportvloeren en speeltoestellen. Wij zijn een zelfstandige, onafhankelijke organisatie die internationaal opereert. We importeren, exporteren en ontwikkelen innovatieve producten en diensten voor de sector ‘stedelijke aankleding’. Al onze producten voldoen aan de veiligheidsnormen uit het Attractiebesluit Speeltoestellen.

S t r a a t b e e l d december 2010

Categorie: Meubilair

Van Besouw Metaal BV Jules Verneweg 19 5015 BE Tilburg 013-5360050 vbm@vbm.nu www.vbm.nu Van Besouw Metaal levert straatmeubilair, speciaal gericht op gemeenten en openbare instellingen. Denk hierbij niet alleen aan fietsbeugels, nietjes, afzetpalen, opsluitbanden, boomkransen, blikvangers, spetterplaten, banken, poorten en bloembakken, maar ook aan hekwerk op maat. Wij voeren het straatmeubilair uit in verzinkt staal, gecoat staal en roestvast staal. Ook voor speciale projecten kunt u terecht bij van Besouw Metaal. Bezoek onze website voor meer informatie. Categorie: Meubilair

Categorie: Meubilair

VelopA-Citystyle Achthovenerweg 21 2351 AX Leiderdorp 071-5410321 info@velopa.com www.velopa.com VelopA-Citystyle levert al meer dan 50 jaar succesvol betaalbare kwaliteitsproducten voor de inrichting van de openbare buitenruimte. Eigen ontwerpers en exclusieve VelopACitystyle producenten staan garant voor een verrassend, veelzijdig en herkenbaar assortiment passend in iedere stijl. In alles wat we doen, staat het bijdragen aan een positieve, prettige leefomgeving centraal. VelopA-Citystyle levert straatmeubilair, fietsparkeervoorzieningen en overkappingen en heeft vestigingen in Nederland, België en Duitsland. Categorie: Spelen

VCP Streetcare Industriepark 2a 7021 BL Zelhem 0314-621690 c.smit@vcpstreetcare.nl www.vcpstreetcare.nl VCP staat voor Visie – Concept – Product. Onze VISIE voor de komende jaren is gericht op een duurzaam gebruik van de openbare ruimte, ingericht met producten die qua vorm en materiaalgebruik afwijken van de standaard. In nauw overleg met vormgevers, architecten en opdrachtgevers zijn wij, ondersteund door ons eigen productiebedrijf en flexibele toeleveranciers, in staat om CONCEPT te vertalen tot PRODUCT.

S t r a a t b e e l d december 2010

VelopA-Omniplay Achthovenerweg 21 2351 AX Leiderdorp 071-5815959 info@velopa-omniplay.com www.velopa-omniplay.com VelopA-Omniplay is specialist op het gebied van spelen en sport. Met meer dan 25 jaar ervaring in het ontwikkelen en toepassen van speeltoestellen, pleinsportelementen, fitnesstoestellen, zandbakken en (veiligheids)ondergronden bieden wij mensen van alle leeftijden (ont)spannend sport- en speelplezier.

Categorie: Meubilair