2011-10-P24-2 by Acquire Publishing

PARKEER24 Passie voor Parkeren

JAARGANG 6

#02 OKT 2011

Dossier: digitaliseren/kentekenregistratie – hoe en waarom Dossier: e-auto – kansen voor de parkeermarkt Nieuwe NEN 2443 Irritante verplichting Tubbergen handhaaft streng Bouwbesluit 2012 www.parkeer24.nl

Volg PARKEER24 op Twitter @parkeer24 en LinkedIn www.parkeer24.nl/linkedin

OPENING

04 06 07

VOORWOORD NIEUWS RUTGERS COLUMN

DOSSIER KENTEKENREGISTRATIE/ DIGITALISEREN

RONDETAFEL – KENTEKEN MAAKT DUURZAAM PARKEREN MOGELIJK

16 20

NIJMEGEN DIGITALISEERT DIGITALISEREN ACHTER DE SCHERMEN

DOSSIER E-AUTO

24 28 30 33 34

E-AUTO LADEN BIJ PARKEERGELEGENHEID INGESPREK MET – KEES KIELEN

PARKEREN E-AUTO IN DE OPENBARE RUIMTE E-AUTO’S 2010-2020 AMSTERDAM WERELDWIJD KOPLOPER

EN VERDER

36 39 40 44 46 50

TUBBERGEN HANDHAAFT STRENG IRRITANTE VERPLICHTING NIEUWE NEN2443 GARAGENIEUWS

VAN STRAAT NAAR FIETSGARAGE BOUWBESLUIT 2012

SERVICE

AANKONDIGING KOMEND NUMMER & ADVIES- EN REDACTIERAAD

53 54 4

KALENDER & COLOFON COLUMN – PARKEERNORMEN IN DE PRAKTIJK

INHOUD

E-ven opletten

k fietste laatst niets vermoedend op het fietspad en week wat uit naar links. Nu weet ik ook wel dat recht fietsen veiliger is, maar als je niets ziet en hoort aankomen dan kan het toch geen kwaad? Wel dus. Van achteren was mij een elektrische scooter genaderd die juist OPENING

op het moment dat ik wat uitweek, wilde passeren. Het ging net goed, maar ik ben me kapot geschrokken. Je hoort het elektrische voertuig niet aankomen! En dat vraagt om ander verkeersgedrag. De bestuurder moet zich er van bewust zijn dat hij – naast reukloos omdat er geen uitstoot is – onhoorbaar is en dat hij óf bij het passeren van mensen even een seintje geeft of dat hij in een grote boog om mensen heen rijdt. Voor mij is de les dat ik dus niet meer alleen op mijn gehoor moet afgaan maar ook even achterom moet kijken om te zien of er daadwerkelijk niets aankomt. Diverse fabrikanten springen hier al op in en denken na over de e-tune: ieder elektrisch vervoersmiddel krijgt zijn eigen geluid dat de bestuurder met zijn smartphone kan downloaden. Zover is het allemaal nog niet. Maar elektrisch vervoer maakt wel grote sprongen. Onze hoofdstad investeert sterk in E-vervoer. Want als je de binnenstad schoner wilt krijgen, wilt besparen op fossiele brandstoffen en nieuwe technologieën wilt doorontwikkelen dan is investeren in EV een goede zaak. Wat daarvan de gevolgen, of beter gezegd de kansen, zijn voor de parkeermarkt kunt u lezen in het dossier E-auto. Op de website vindt u in het E-dossier nog meer informatie en nieuwsberichten. Een ding is zeker: elektrisch vervoer heeft toekomst. Of u nu al wilt investeren in schonere voertuigen en de laadpalen die nodig zijn om de auto’s te laden is afhankelijk van uw (bedrijfs-)doelstellingen. Veel leesplezier.

PS: heeft u zich al aangemeld voor de nieuws-update die wekelijks per email

ERNA JANSEN

wordt verstuurd? Doen!

hoofdredacteur

www.parkeer24.nl/

NB: de Online-dossiers vindt u op

nieuwsbrief

www.parkeer24.nl/dossiers

erna@acquirepublishing.nl

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

NIEUWS

‘Uit’ zichtbaar in het donker

EPA jaarcongres: parkeren als sleutelinstrument

In een nieuw opgeleverde ondergrondse bewonersgarage in Breda is het

Op het EPA-jaarcongres in Turijn stond de maat-

woord ‘uit’ met lichtgevende Susta-Pur verf van Sustalite geschilderd. Zo

schappelijke kant van parkeren centraal. Parkeren

zijn de vluchtroutes, ook in het donker, goed te zien.

werd geduid als het sleutelinstrument voor stedelijke bereikbaarheid en kwaliteit.

Susta-Pur reflecteert niet maar luminisceert: de verf gééft licht. De werking wordt veroorzaakt door een pigment gemaakt van het aardalkalimetaal stron-

De Vice president van de Europse Commissie en EUR-

tium, dat UV-licht opslaat en weer afgeeft. Belichting met natuurlijk licht of

commissaris transport Siim Kallas onderstreepte door een

kunstlicht voor een korte periode is genoeg om het te doen oplichten in de

videoboodschap het belang van parkeren als economisch

duisternis: hoe meer belichting, hoe langer en heviger het oplichten

instrument. Tevens benadrukte hij dat parkeerbeleid in

Het materiaal is toegepast in een parkeergarage in Breda waar de belijning uit

grote steden in samenhang met gebiedsontwikkeling

gewone strepen bestaat, maar de woorden 'UIT' op het beton met Susta-Pur

van grote waarde is. Dit is de allereerste uitspraak van

zijn geschilderd. Bij een onverhoopte lichtuitval of -storing geven de letters vele

een EU commissielid over parkeren. Een steun in de rug

malen meer licht af dan de povere 1 lux die de brandweer in dat soort situaties

van de organisatoren van het congres, die parkeren

voorschrijft.

hoger op de politieke agenda willen krijgen. Meer informatie over het congres kunt u lezen op

De producten kunnen op locatie door schilders of wegmarkeerders worden

www.parkeer24.nl/epa ❖

aangebracht of kunnen worden opgespoten.

Goed rendement

www.sustalite.com ❖

Investeringen in parkeergarages hebben in de afgelopen vijf jaar betere rendementen opgeleverd dan andere vastgoedbeleggingen. Dat blijkt uit een gepubliceerd onderzoek van Bouwfonds REIM. Beleggingen in parkeergarages hebben ondanks de economische crisis in de periode van 2004 tot en met 2009 een rendement opgeleverd van 10,86 procent per jaar. Vooral de verwachte stijging van het aantal auto's en een toename van de parkeertarieven geven investeerders veel zekerheid. Ook de oplopende parkeertarieven geven beleggers veel zekerheid. In Nederland stijgen de tarieven gemiddeld met 5 procent per jaar. ❖

MEEST BEKEKEN OP WWW.PARKEER24.NL

Enschede: parkeren voor

Blaffende fietsrobot tegen

Branche bepleit extra

iedereen duurder

wildparkerende fietsers

ventilatie parkeergarages

Tot 2018 gaat elk jaar het parkeertarief met tien cent omhoog, meldt de gemeente Enschede. Ook de prijzen van de parkeervergunningen stijgen. Vorig jaar heeft parkeren 9.192.000 euro opgeleverd. De parkeergarages, controles etc. kosten de gemeente 8.998.000 euro.

In Tilburg staat sinds kort een blaffende scootmobiel om het parkeren van fietsen waar het niet mag, tegen te gaan. De robot maakt deel uit van het project Tilburg Fietst.

De Vereniging van Beveiligingsondernemingen in Nederland (Vebon) pleit voor extra ventilatie in parkeergarages, waardoor een brand zichtbaar blijft voor de brandweer en niet verdwijnt achter rook, zoals bij de brand in parkeergarage De Appelaar in Haarlem.

NIEUWS

Appelaar krijgt nieuw gasdetectiesysteem

Rutgers | column Rutger Steenbergen rijdt bakfiets en auto en heeft zodoende veel ervaring met parkeren.

Door een grote brand op de tweede verdieping is parkeergarage De Appelaar in Haarlem eind vorig jaar behoorlijk beschadigd. Onderdeel van de renovatie is het 2draads gasdetectiesysteem iP-RF van Imbema Controls. De Appelaar was in juni weer open voor gebruik. OPENING

IP-RF is het nieuwe 2-graads gasdetectiesysteem van Imbema voor parkeergarages, waarbij de sensoren onderling communiceren via Radio Frequentie. Het systeem moet wel worden voorzien van voeding, maar de standaard gebruikte signaalkabel is in dit geval niet nodig. Twee aders zijn voldoende bij dit systeem, en de installateur is vrij in de wijze waarop hij dit aanlegt; met ster-

Binnen de lijntjes blijven

, lus- of vertakte kabelroutes. Het gasdetectiesysteem is aangesloten op een draadloos

Met zijn tong uit zijn mond en de stift krampachtig in zijn hand leeft

Mesh-netwerk dat op iedere detector te ont-

onze oudste zich uit op een kleurplaat. Blauwe strepen vullen driftig het

vangen is. Een kalibratierapport is eenvoudig

papier, maar hij is vastberaden: "Ik blijf binnen de lijntjes, papa."

en secuur te maken met een laptop, zender en ontvanger. Datalog per detector zorgt voor

Als parkeerprofessional heeft u ook te maken met lijntjes en misschien wel dage-

een inzichtelijke historie. Bovendien is alle ver-

lijks. Er zijn zelfs complete NEN-richtlijnen voor de afmetingen van een parkeer-

kregen informatie precies terug te lezen in het

vak, ontdekte ik als onwetende consument na een zoektocht op internet. Maar

systeem.

dan moeten die vermaledijde autorijders zich daar wel aan houden!

www.imbemacontrols.nl/parkeren â?&#x2013;

Meer dan eens parkeer ik mijn - toch al niet klein uitgevallen, maar oh zo kindvriendelijke - Opel Zafira naast een patserbak waar hij makkelijk twee keer inpast. Of het nou een Porsche Cayenne, een Volkswagen Touareg of een willekeurig model van Landrover is. Het zijn mooie auto's, als je van robuust houdt, maar jullie als parkeerkenners zitten er maar mooi mee, want een beetje SUV haalt voor een smal parkeervakje zijn schouders op en overschrijdt moeiteloos de lijntjes. Waarop de plekken links en rechts met een beetje pech ook leeg blijven. Daar gaan de capaciteit, en de inkomsten... Amerikaanse vliegtuigmaatschappijen berekenen dubbele prijzen voor breed uitgevallen passagiers, omdat ze twee plaatsen bezet houden. Misschien is het ook een ideetje voor de Nederlandse parkeerbranche?

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

PARKEER24 introduceert de PARKEER24 Dossiers®. Deze dossiers geven u een 360°-blik op een actueel onderwerp in de parkeerwereld. Zodat u volledig bijgepraat bent en direct handvatten heeft gekregen waarmee u uw voordeel kunt doen in uw dagelijks werk. Een PARKEER24 Dossier®:

Behandelt één actueel onderwerp dat in overleg met de Adviesraad van PARKEER24 is bepaald.

> > > > > >

Belicht dat onderwerp vanuit verschillende invalshoeken. Biedt u een mix van achtergrondartikelen, praktijkcases, actualiteiten en visies: In een aantal artikelen in het magazine. Op de speciale Dossier-pagina’s op de website www.parkeer24.nl. In de wekelijkse PARKEER24 Update. Tijdens een interactief seminar over het thema.

DE EERSTE PARKEER24 DOSSIERS® ook op de website, vindt u de volgende twee

DISCUSSIER MEE OP HET PARKEERPAVILJOEN ( VERKEER & MOBILITEIT, 8 DECEMBER HOUTEN)

dossiers.

In nauwe samenwerking met Parkeer Netwerk

In deze editie van PARKEER24 Magazine, en dus

Nederland en Expoproof organiseert PARKEER24

E-AUTO

op de beurs Verkeer & Mobiliteit het ParkeerPa-

Het dossier E-auto laat vanuit verschillende per-

viljoen. Op dit paviljoen worden ondermeer

spectieven zien wat de kansen zijn voor de par-

ronde tafel discussies georganiseerd over de the-

keerwereld. Aanpassing infrastructuur, business-

ma’s ‘Fietsparkeren’ en ‘Parkeren en bereikbaar-

modellen en gebruikersinformatie worden in di-

heid’ waaraan ook in het novembernummer van

verse artikelen beschreven. En bijvoorbeeld ook

PARKEER24 aandacht wordt besteed. We nodi-

de reacties op de stelling dat ‘De E-auto nog een

gen u bij deze alvast uit om het ParkeerPaviljoen

veel te kleine actieradius heeft om nu al interes-

te bezoeken, om mee te praten en uw eigen spe-

sant zijn voor aanschaf’, zijn meegenomen in de

cifieke vragen in te brengen.

artikelen.

SUGGESTIES? MAIL ZE! KENTEKENREGISTRATIE

Heeft u suggesties over een bijdrage aan een van

In het dossier Kentekenregistratie (en digitalise-

de PARKEER24 Dossiers® die in november aan

ren) kijken we naar de argumenten die verschil-

bod komen en/of voor eventuele onderwerpen

lende gemeenten aanvoeren om de overstap te

voor een dossier in 2012? Stuur dan een mail naar

maken naar kentekenparkeren. Ook het digitali-

ern@acquirepublishing.nl. Waarvoor dank!

seren van vergunningen en het kentekenscannen wordt besproken evenals de verdere mogelijkhe-

ERNA JANSEN

den die het biedt zoals online parkeerzaken re-

Hoofdredacteur PARKEER24

gelen. Ook de organisatorische kant komt aan bod; een nieuw (administratief) systeem brengt

PS. U herkent de dossiers altijd aan het

de nodige uitdagingen met zich mee.

PARKEER24 Dossiers® logo

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

PARKEER24 DOSSIERS

BESTE LEZER VAN PARKEER24,

NIEUW:

ronde TAFEL

Vlnr: Jan van den Broek - PARKEER24, Joyce Zwaan – gemeente Amsterdam, Willem Klinkhamer – gemeente Utrecht

TEKST JAN VAN DEN BROEK - PARKEER24

BEWUSTERE keuzemogelijkheid voor de consument door invoering KENTEKENREGISTRATIE

DOSSIER: KENTEKEN

Kenteken maakt

duurzaam

parkeren mogelijk Wat kan het gebruik van het VOERTUIGKENTEKEN mogelijk voor u en uw organisatie betekenen? Dat het invoeren van kentekenparkeren niet van de ene dag op de andere gaat en dat zowel professional als consument er aan dienen te WENNEN, blijkt uit een vraaggesprek met de betrokkenen van de gemeenten Amsterdam en Utrecht, Joyce Zwaan en Willem Klinkhamer. De MOGELIJKHEDEN zijn legio. Oplossingen gaan namelijk stukken verder dan het voorkomen van misbruik van papieren vergunningen en het behalen van een stuk EFFICIENCY. Lees meer over kentekenregistratie en digitaliseren op

www.parkeer24.nl/dossiers PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Joyce Zwaan “Je moet letten op de gebruiksvriendelijkheid”

Joyce Zwaan gemeente Amsterdam Joyce Zwaan is al jaren vol enthousiasme betrokken bij het parkeren en weet inmiddels van de hoed en de rand. Ze begon destijds als student aan de balie met dienstverlening aan de klant; van het verkopen van vergunningen tot het innen van naheffingsaanslagen. Zwaan groeide door in de dienstverlening, waarbij ze het bracht tot hoofd van de frontoffices en de afdeling vergunningen. In haar huidige functie van Hoofd parkeerbeheer bij de Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer van de Gemeente Amsterdam houdt ze zich bezig met projecten die het gevolg zijn van beleidsveranderingen en is zij onder andere verantwoordelijk voor alle parkeerauto-maten op straat en de parkeerrechtendatabase. De uitvoering van het parkeerbeleid ligt nu bij Cition en PCH. 12

Kentekenparkeren, wat is dat eigenlijk? Voor

begon de gemeente Amsterdam met het zo-

automobilisten lijkt het niet meer dan het in-

genaamde belparkeren, op basis van een

toetsen van hun kenteken op de parkeerauto-

nieuw te bouwen parkeerrechtendatabase, om

maat of het sturen van een sms, het betalen

te zorgen dat de informatie in eigen gemeen-

van hun parkeerrechten en vervolgens niet

telijke handen bleef. In deze database werden

meer naar hun auto hoeven lopen om de par-

de tijdelijke parkeerrechten vastgelegd op ken-

keerticket achter de ruit te plaatsen. Parkeer-

teken, locatie, begin- en eindtijd. Ook ver-

wachters kunnen via een computerdatabase

kochte vergunningen, dag- week- en

zien of er voor de parkeerplek is betaald. Maar

maandkaarten kregen hierin een plek, evenals

is dat alles? Wat willen en kunnen gemeenten

het belparkeren.” Op deze wijze ontstond de

er nog meer mee bereiken?

mogelijk voor Amsterdam haar handhavingsbeleid veruit te optimaliseren, aangezien alleen

FRAUDEGEVOELIGHEID

het kenteken behoefde te worden gecontro-

Bij de toenmalige Dienst Stadstoezicht van de

leerd op het al dan niet aanwezig zijn van een

gemeente Amsterdam was de parkeervergun-

parkeerrecht. Dit betekende voor de gemeente

ning in het verleden een fysiek vignet en daar-

een enorme efficiencyslag. Zwaan: “Alleen uit

mee onderhevig aan misbruik. “Op papier

de parkeerautomaten kwam nog een kaartje.

vertegenwoordigden de vergunningen een

Na een ontwikkelingstraject werd dit ‘pro-

flinke waarde. Ook het toentertijd veelvuldig

bleem’ opgelost met het plaatsen van auto-

frauderen met zogenaamde smartcards van de

maten met kentekeninvoer, waaronder de

‘ParkAdammer’ maakte het noodzakelijk na te

zogenaamde draaiknopautomaat.” Deze laat-

denken over andere mogelijkheden, waarna

ste bleken echter niet gebruiksvriendelijk ge-

de beslissing werd genomen volledig af te

noeg en worden intussen alweer vervangen

stappen van vergunningen op papier en het

door touchscreenautomaten, waarin het heel

gebruik van de ParkAdammer,” start Joyce

simpel blijkt je kenteken in te voeren. “De er-

Zwaan haar betoog. “Door over te stappen op

varing heeft inmiddels geleerd dat je – zeker

het digitaliseren van het systeem kon er niet

als je kentekenparkeren wilt invoeren – extra

meer worden gesjoemeld. Dit alles werd mo-

goed moet letten op de gebruiksvriendelijk-

gelijk door gebruik te gaan maken van een

heid van een apparaat, anders blijkt het niet te

uniek voertuigkenmerk: het kenteken. In 2006

werken”, aldus Zwaan.

VISIE

dels nieuwe automaten met kentekeninvoer

De gemeente Utrecht nam op zeker moment

en het parkeerbeheersysteem bevindt zich in

de handhaving over van de politie. Doel van

de aanbestedingsfase.”

de gemeente was volgens Klinkhamer het

PRIVACY

de politie dit voorheen deed. Uiteindelijk

Binnen de gemeente Utrecht vond in de tus-

diende het ook met minder mensen te kunnen

sentijd echter een wethouderswisseling plaats.

worden gedaan. In 2006 ging de gemeente

Voor de nieuwe wethouder was het privacyas-

Utrecht volgens Klinkhamer aan de slag met

pect en de vrije keuze van de burger enorm

de aanbesteding van nieuwe parkeerautoma-

belangrijk, zodat de pilot diende te worden

ten: “Eigenlijk heb je te maken met een soort

gestopt. De vrije keuze bleef een heikel punt,

drieluik. Parkeerautomaten, handhelds om te

ondanks alle garanties die op het gebied van

kunnen scannen en een parkeerbeheersys-

privacy vanuit het SHPV werden gegeven. Het

teem. We meenden toen dat je eerst een dui-

principe dat de burger geen keuzemogelijk-

delijke visie moet hebben voordat je een

heid heeft om zijn of haar kenteken niet te

automaat vervangt, want anders mis je mis-

hoeven gebruiken ging er bij de betrokkenen

schien net de boot van wat je nodig hebt. We

niet in. “Utrecht heeft inmiddels al wel een

kwamen op dat moment in contact met De-

scanauto rondrijden voor alle parkeervergun-

nion (het organisatieadviesbureau wat mede

ningen die al op kenteken stonden. Ook het

heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van het

belparkeren zal toch worden uitgevoerd op

ServiceHuis Parkeer- en Verblijfsrechten, red.)

kenteken, aangezien je daarvoor als burger

en de gemeente Amsterdam. Ook wij besloten

bewust kiest. Alleen het kenteken invoeren op

het kenteken als sleutel te gaan gebruiken en

de automaat gaan we dus niet doorzetten.

daar de parkeerrechten aan op te hangen.”

Zodra het belparkeren is ingevoerd hebben we

Dit betekende dat de handhelds kentekens

voldoende dekking om de scanauto goed te

moesten kunnen scannen en dat via de auto-

laten rondrijden.”

DOSSIER: KENTEKEN

beter te doen en effectiever te handhaven dan

maten kentekens moesten kunnen worden ingevoerd. Hij vervolgt: “Wij konden ‘de ronde

“Grappig dat je dat verschil ziet in de verschil-

draaiknop’ gelukkig overslaan en gingen direct

lende gemeenten,” reageert Zwaan, “bij ons

over op touchscreen.”

ging het bij de kentekeninvoer destijds heel erg over privacy. Toen we konden aantonen

SHPV

dat de kentekens elke nacht uit de gecontro-

Klinkhamer raakte destijds ook betrokken bij

leerde berichten werden verwijderd was het

het initiatief van een aantal gemeenten, waar-

goed en heb ik er daarna niets meer over ge-

onder Amsterdam, om het ServiceHuis Par-

hoord.”

keer- en Verblijfsrechten (SHPV) op te zetten en werd daar zelfs voorzitter van. Vanaf 2006

APPS

is het SHPV naar zijn zeggen constant bezig

“Ik ga ervan uit dat, zodra we belparkeren

geweest het initiatief van de grond te krijgen

hebben en we dit goed promoten, dit ten

en andere gemeenten te interesseren om er in

koste zal gaan van het kortparkeren op de au-

mee te doen. Klinkhamer: “Dit ging echt met

tomaat. Zeker ook met de huidige toename

de nodige ups en downs. We hebben van alles

van Apps en dergelijke,” antwoordt Klinkha-

langs zien komen. Het is namelijk best lastig

mer. “Het percentage dat dan nog op de auto-

om een coöperatie op te zetten met gemeen-

maat invoert zal daarmee steeds kleiner

ten. Maar uiteindelijk is het gelukt.” Het SHPV

worden, waardoor ook de ‘nieten’ vanuit het

heeft inmiddels een behoorlijke bekendheid in

scannen – als je geen kenteken invoert in de

het land en is nu bezig met het aansluiten van

database, heb je volgens de scan geen par-

gemeenten. “Het gaat lopen nu, samen met

keerrecht en moet je er alsnog met de scooter

de RDW die er nu is ingesprongen en die in-

naartoe – sterk zullen afnemen. Plus dat er

tensief samenwerkt met het SHPV. Utrecht was

zowel in Utrecht als Amsterdam wijken zijn

pilotgemeente, want ook wij zouden snel aan-

waar heel veel vergunninghouders staan en in

gesloten worden. Wij hadden namelijk inmid-

verhouding weinig kortparkeerders.”

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Een scanauto kan gemeenten helpen de kwaliteit en efficiency te verbeteren | www.parkeer24.nl/scanauto

Willem Klinkhamer

Willem Klinkhamer gemeente Utrecht Met een achtergrond binnen het bibliotheekwezen en zaken als facilitair en logistiek management bij Schiphol is Willem Klinkhamer relatief nieuw in parkeerland. Met inmiddels zes jaar ervaring als Hoofd Afdeling Parkeren van de gemeente Utrecht is Klinkhamer daar verantwoordelijk voor de vergunninguitgifte, handhaving, parkeerautomaten, parkeergarages en P+R en het uitvoerend parkeerbeleid. Ook is Klinkhamer inmiddels voorzitter van het SHPV.

wij in Utrecht ook gedaan. Zichtbaar maken

WENNEN

wat de handhaver doet. De handhaver ziet

Met de informatie die zichtbaar wordt uit ken-

daarmee direct wat voor effect zijn manier van

tekenparkeren kan veel gerichter worden ge-

werken heeft op de betalingsbereidheid van

controleerd en kan informatiegestuurd worden

de burger. Die wordt namelijk continu geme-

gehandhaafd.

ten. Dus je hebt veel meer informatie dan dat

De handhavers moeten volgens zowel Zwaan

je vroeger ter beschikking had. En dat vinden

als Klinkhamer wel wennen aan de nieuwe

onze mensen wel weer leuk.” Zwaan beaamt

manier van controleren. Alle auto’s dienen na-

dat. “Vroeger schreef je zoveel bonnen. Nu heb je zoveel scans, wat ook als productie wordt gezien. Dit heeft wel gewerkt in het

“Kentekenparkeren betekent ook faciliteren van klantvriendelijkheid”

denkproces.”

KLANTVRIENDELIJKHEID Met kentekenparkeren kan parkeerhandha-

melijk te worden gecontroleerd door middel

ving een stuk effectiever, efficiënter en van-

van scannen, aangezien de vignetten achter

wege de scanauto’s mechanischer dan we

de ruit verdwenen zijn. Ook hadden de hand-

gewend zijn. De mensen die wegvallen door

havers in eerste instantie het idee in de gaten

deze nieuwe wijze kunnen zodoende eventu-

te worden gehouden door het aantal scans

eel op andere plekken worden ingezet. “En als

dat ze deden op een dag. “Voor ons was dat

het eenmaal loopt”, vervolgt Klinkhamer, “ben

echt een heel proces. De controleurs van Ci-

je – doordat je al digitaal werkt – in staat aller-

tion (één van de handhavers van de gemeente

lei andere digitale producten aan te bieden,

Amsterdam, red.) kregen dan ook steeds meer

zoals de digitale bezoekersregeling. Een ideale

inzicht in de behaalde resultaten, waardoor ze

regeling. Je krijgt zoveel uur waarbinnen je je

meer achter het systeem gingen staan. Op

bezoek voor de helft van het geld kunt laten

deze manier ging de handhaver veel meer zelf

parkeren. Zo zijn we nu bijvoorbeeld bezig

meedenken over de wijze van controleren en

met de mogelijkheden om bij P+R’s vooraf

hoe hij zijn wijken het beste kon lopen”, aldus

plekken te laten reserveren. Je geeft dan van-

Zwaan. Klinkhamer valt haar bij: “Dat hebben

uit huis je kenteken door en betaalt eventueel

Jan van den Broek met iDeal. Zodra je aankomt gaat de slagboom voor je open en heb je een plek. Kentekenparkeren betekent daarmee ook het faciliteren van een stuk klantvriendelijkheid.”

INVESTERING “Een gemeente die aan de slag wil met kentekenparkeren dient echter wel bereid te zijn er de nodige tijd in te steken”, aldus Zwaan. “Want dat is het enige wat mij echt tegen is gevallen.” Klinkhamer reageert direct: “Ik heb wel erg veel profijt van een landelijke database. Ik hoef deze namelijk niet zelf te bouwen. Ook allerlei aanwezige kennis (binnen SHPV, red.) helpt ons. Natuurlijk moet je als DOSSIER: KENTEKEN

gemeente wel investeren in eigen apparatuur. Maar de drempel voor gemeenten om belparkeren in te voeren wordt toch wel lager.”

DUURZAAMHEID De grote steden hebben volgens Zwaan en Klinkhamer nog een bijkomend doel met kentekenparkeren: “Door het digitaliseren weten

nationale parkeerrechtendatabase hebben bij

we wat we geparkeerd hebben staan en dus

de RDW, gaan we landelijk informatie beschik-

ook wat we niet hebben staan. Daarmee kun-

baar krijgen. Als we die ook nog kunnen kop-

nen we de bereikbaarheid van onze stad veel

pelen aan de P+R en garage-informatie – waar

beter gaan sturen. Die informatie vinden wij

we ook mee bezig zijn – dan heb je die infor-

van belang om aan te kunnen sluiten bij de

matie landelijk beschikbaar en kun je ook in je

rest van onze mobiliteitsinformatie.” Als ie-

routeplanner opnemen waar je het beste kunt

mand op de A1 via de informatie op zijn navi-

parkeren.” Private ondernemingen dienen dan

gatiesysteem namelijk al aangeboden krijgt

echter wel mee te doen en reële informatie

waar hij de kans loopt het beste te kunnen

door te geven over hun beschikbaarheid.

parkeren voor zijn gekozen prijs, dan biedt dit

Let wel: kentekenparkeren kan zo zelfs gaan

de consument extra mogelijkheden en vermin-

leiden tot duurzaam parkeren! En dat wil van-

dert dit het zoekverkeer. “Doordat we nu een

daag de dag toch zeker elke gemeente?! ❖

LEES IN HET ONLINE E-DOSSIER MEER OVER KENTEKENREGISTRATIE EN DIGITALISEREN •

Digitaal (straat-)parkeren is in opmars. Maar hoe komen gemeenten tot de juiste keuze?

•

Rotterdam introduceert online parkeersysteem dat grotendeels zelf is ontwikkeld.

•

Administratieve lasten verdwijnen door digitaal parkeervergunningensysteem

•

De webwinkel in Amsterdam is begin dit jaar geopend. Kostenbesparing en klantgericht-

•

Een scanauto kan gemeenten helpen om de kwaliteit en efficiency van parkeeronderzoek

www.parkeer24.nl/keuze www.parkeer24.nl/online www.parkeer24.nl/lasten heid gaan hand in hand. www.parkeer24.nl/webwinkel te verbeteren. www.parkeer24.nl/scanauto

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Kentekenregistratie sleutelwoord naar succes

Nijmegen stapt in gedigitaliseerd tijdperk 16

TEKST AGNES JOOSTEMA

DOSSIER: KENTEKEN

Kentekenregistratie is meer dan het controleren van parkeerrechten

Bron: Sigmax

Lees meer over kentekenregistratie en digitaliseren op www.parkeer24.nl/ dossiers

mail redactie@acquirepublishing.nl PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Een PDA waarmee boa’s op integrale wijze DIGITAAL handhaven in de openbare ruimte, een SCANAUTO die het aantal gecontroleerde auto’s per uur vertienvoudigd, een digitaal loket waar volledig GEAUTOMATISEERD parkeerproducten aangevraagd en betaald kunnen worden en kentekenparkeren op straat voor secure handhaving en beleid op maat. De gemeente Nijmegen digitaliseert niet alleen om aan de klantvraag te voldoen, maar ziet ook de VOORDELEN met het oog op de BEZUINIGINGEN. Wat is de weg die naar succes leidt?

Met name de backoffice ‘toezicht en handha-

ningparkeren. Sigmax kwam als beste uit de

ving’ is sinds de invoering van de PDA’s voor

bus met CityControl.De kwaliteit en de exploi-

de 57 boa’s in Nijmegen aanzienlijk gekrom-

tatiekosten waren goed in verhouding”, aldus

pen, omdat alle administratieve werkzaamhe-

Guido Nuyens, coördinator projecten en be-

den gedigitaliseerd zijn. Voorheen gingen de

heer bij de afdeling Mobiliteit Nijmegen.

boa’s met een bonnenboekje de straat op,

Kentekenparkeren is instrument voor beleid op maat

werden de bonnen bij de administratie ingele-

Leo van den Ende, CEO bij Sigmax: “Het digi-

verd en handmatig ingevoerd in het belas-

taliseren van het volledige handhavingsproces

tingsysteem. Nu gaan de toezichthouders met

vormt een goede basis voor gemeentelijk be-

PDA´s de straat op, scannen de kentekens van

leid. Het biedt voordeel voor gemeente, bur-

geparkeerde auto´s en kunnen vrijwel meteen

gers en bedrijven, omdat zowel het

actie ondernemen in het kader van de parkeer-

handhaven als parkeren gemakkelijker wordt.

rechten. De weten regelgeving kan gecheckt

Naast beter toezicht op parkeren blijft er voor

worden en gegevens van externe systemen

de integrale boa meer tijd over voor de burger.

worden geraadpleegd, waaronder de RDW en

Dit heeft als neveneffect dat het imago van de

belparkeren. Ook kan de handhaver op straat

stadshandhaver ook vaak aanzienlijk verbe-

verbaliseren op alle overtredingen uit het fei-

tert.” Ook Nijmegen ziet de ontwikkeling als

tenboekje, waaronder de zogenoemde ‘Mul-

een positieve stap naar ‘gastheerschap’ binnen

derfeiten’. Omdat de boa’s in Nijmegen

de gemeente. Van den Ende vervolgt: “De te-

integrale toezichthouders zijn, is het ook han-

rugverdientijd die gemoeid gaat met de over-

dig dat ze met de PDA meldingen door kun-

stap van handmatig naar digitaal handhaven

nen geven over de openbare ruimte en

ligt tussen de één à twee jaar. Het wel of niet

bestuurlijke strafbeschikkingen kunnen uit-

aanschaffen is dan ook meestal een ‘no-brai-

schrijven voor overlastfeiten in de openbare

ner’. Wel is de vraag wat de gemeente in

ruimte. Nijmegen digitaliseert deels vanwege

kwestie ermee wil. Met een digitale handha-

bezuinigingen, maar probeert ook zoveel mo-

vingapplicatie leggen gemeenten ook een

gelijk met haar tijd mee te gaan en te voldoen

basis voor het toekomstige handhavingsbeleid.

aan de klantvraag. “We hebben een bestek

Met CityControl kunnen overheden zowel

geschreven en een aanbesteding gehouden

handhaven op kentekens, de BSB (Bestuurlijke

wat betreft digitale handhaving bij vergun-

Straf Beschikkingen, red.)

als milieuzones. Ook koppeling met een scanvoertuig is mogelijk, voor het gemotoriseerd kentekens scannen. Groot voordeel is natuurlijk dat schrijffouten niet meer voorkomen. Er zijn voorbeelden waar het percentage van bonnenuitval bijvoorbeeld van 12 naar 0,3 procent is gedaald. Uiteindelijk zijn dat weer inkomsten.” De software wordt nu twee jaar gebruikt en bij de omslag van het oude naar het nieuwe systeem is Nuyens als projectleider opgetreden. Voordat de boa’s in de praktijk aan de slag gingen met de PDA’s, volgden ze een training om het systeem en de nieuwe werkwijze goed onder de knie te krijgen. “Maar”, stelt NuyDOSSIER: KENTEKEN

ens, “CityControl is gebruiksvriendelijk en wijst zich in feite vanzelf. Als je vergeet bepaalde gegevens in te voeren, gaat het systeem niet verder eer je dat wel hebt gedaan. Dat levert uiteindelijk kostenbesparing en efficiëntie op omdat de administratie geen fouten

Bron: Sigmax

meer hoeft te verbeteren.”

KENTEKENPARKEREN De burger kan naar verwachting in het eerste kwartaal van 2012 op een afgeschermd deel van de gemeentewebsite inloggen op ‘Mijn Parkeren’ en daar alle zaken regelen en beta-

ving, er kunnen nooit meer misverstanden

len die met parkeervergunningen te maken

ontstaan over een ‘weggewaaid parkeerbon-

hebben. Aan de achterkant is dit systeem vol-

netje’. Ook levert het een schat aan informatie

ledig geautomatiseerd.

op: er zijn veel gegevens beschikbaar om be-

Er worden geen vignetten meer uitgegeven.

leid op te maken. De gegevens zijn geanonimi-

De fysieke handhaving gaat dan volledig op

seerd om de privacy te garanderen.

het scannen van kentekens in plaats van een

We proberen ook te voldoen aan de vraag

vignet achter de voorruit. Vooral het uitgeven

naar een PIN-functie in de parkeerautomaten.

van vignetten is een duur proces, en de bezoe-

Gelukkig spelen leveranciers steeds beter in op

kersvergunningen veroorzaakten problemen

de wensen van de klant, wat de automaten

vanwege de fraudegevoeligheid.

steeds gebruiksvriendelijker en veiliger maakt.

De volgende fase in het digitaliseringproces

Bovendien hoeft de parkeerder niet meer

ligt bij de invoering van kentekenparkeren.

terug te lopen naar de auto om het bonnetje

“In de praktijk betekent dit dat ook hier per

neer te leggen.”

minuut betalen mogelijk blijft, zoals in heel

In de nabije toekomst wil de gemeente ook

Digitalisatie vereenvoudigt

Nijmegen”, aldus Nuyens. “We zijn nog bezig

gemotoriseerd kentekens gaan scannen. Ver-

handhaving, toezicht en

met de technische uitvoering. Het succes van

der is de gemeente Nijmegen bezig de be-

de implementatie hangt grotendeels af van de

staande binnenstadsafsluitingen te vervangen

acceptatie van het publiek.” Ter vergelijking:

en zo in te richten met kentekenregistratie dat

de invoering van kentekenparkeren in Amster-

er een autoluwe binnenstad ontstaat. “We zijn

dam stuitte op veel protest bij het publiek,

in gesprek met verschillende leveranciers om

voornamelijk omdat er twijfels waren over de

de software in de bestaande apparatuur zo

privacy van persoonsgegevens. Nuyens: “Voor

aan te passen dat automatische handhaving

de gemeente betekent kentekenparkeren een

van het afgesloten gebied mogelijk wordt”,

daling in kosten en stijging van de handha-

aldus Nuyens. ❖

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

administratie aanzienlijk

Digitaliseren vergunningen achter de schermen Wat zijn de ADMINISTRATIEVE consequenties voor een gemeente als deze besluit de vergunningen te DIGITALISEREN? Verschillende afdelingen en organisaties moeten bij elkaar worden gebracht, de handhavers moeten bij het hele proces worden betrokken, gevolgd door de aanschaf van systemen en de implementatie. Wat zijn de BESTE KEUZES die overheden in dit proces dienen te maken?

ven wordt gescand. Laatste is in de praktijk echter rampzalig gebleken. De meeste handhelds zijn hier niet op berekend omdat het veel batterijcapaciteit kost. Bovendien lukt scannen niet als er vocht of een beschermlaagje op de autovoorruit zit.

INGREDIﾃ起TEN VOOR DIGITALISERING Wat is er nodig om de parkeervergunningen te digitaliseren? Een uitgegeven parkeerkaart moet uiteraard ergens worden geregistreerd in een database. De controle daarop kan met een bron: Sigmax

handheld op twee manieren: via een netwerk is onderscheid te maken tussen de statische en dynamische vergunningen. De statische worVeel gemeenten maken de overstap van de

den lokaal in de handheld opgeslagen, terwijl

papieren naar digitale vergunning. Dit kan in

de dynamische vergunningen, die dus wel zijn

de vorm van een barcodepas, maar de ultieme

afgegeven maar inactief zijn, bijvoorbeeld be-

vorm van digitaliseren is op dit moment de re-

zoekersvergunningen die via telefoon of inter-

proces betrekken maakt

gistratie van parkeerrechten op kenteken. Er

net geactiveerd kunnen worden, in de

zijn verschillende pasjes die worden uitgege-

database van de gemeente staan opgeslagen.

efficiencyslag succesvol

ven bij een vergunningverlening. Zo zijn er

Wanneer deze op actief zijn gezet wordt dit

pasjes met een nummer: de handhaver voert

automatisch in de database aangepast. De da-

het nummer in op de handheld en checkt de

tabase is extern ook door de handterminal te

gegevens, pasjes met een 1D of 2D barcode

raadplegen. Dit vraagt om slimme aanpassing

en pasjes met een RFID-chip, die via radiogol-

in de werkprocessen.

Gebruikers meteen bij het

of een database in de handterminal zelf. Hierin

Om de dynamische vergunningen goed te faciliteren moet het automatiseringssysteem wel geschikt zijn. Dynamische vergunningen kunnen webbased geregistreerd staan. Mensen moeten immers kunnen bellen of hun vergunning via internet kunnen activeren. Naast parkeervergunningen is er het gefiscaliseerd parkeren, zoals belparkeren. Om dit te controleren wordt gebruik gemaakt van de database van de provider, zoals Yellow Brick of Park Mobile. Sommige gemeenten hebben een rechtstreekse connectie met de provider, anderen maken gebruik van het Servicehuis Parkeer- en Verblijfsrechten, waar alle gegevens zijn gebundeld. De controle begint met een check DOSSIER KENTEKEN

van de statische vergunningen. Levert dat geen resultaat op dan volgt een parallelle controle van de dynamische en gefiscaliseerde verbron: Sigmax

gunningen.

GEMODULEERD STANDAARDSYSTEEM BESTE OPTIE Het specifieke proces van vergunningverlening van een gemeente moet voordat de software

niet is vastgelegd en gedocumenteerd. Met

vorm krijgt, goed worden uitgewerkt en be-

het oogpunt op de doorlooptijd van het analy-

sproken. Een softwareontwikkelaar kent im-

seproces is het dus goed om eerst alle werk-

mers niet de ins en outs van inhoudelijke,

processen te stroomlijnen. Hierin kan een

beleidsmatige zaken en weten regelgeving

adviesbureau een nuttige rol spelen.

waar een gemeente zich aan moet houden. De gemeente moet zorgen voor voldoende in-

INKRIMPING KCC

houdelijke input, op basis daarvan kan de ap-

De meeste gemeenten brengen (een deel van)

plicatie vervolgens gebouwd worden. Gebeurt

de dienstverlening onder bij KCC’s (Klanten

dit niet op de juiste manier, dan kan de ople-

Contact Centers). Vaak worden de kosten ver-

vering van een nieuw systeem tot onaange-

rekend over de verschillende diensten bij de

name verrassingen en veel extra werk leiden.

overheid, waaronder de afdeling vergunnin-

Een standaard modulair systeem is dan ook de

gen. Als dit voor een groot deel weggenomen

beste keuze. Want hoewel de aanvankelijke

kan worden met digitalisering, betekent dit

ontwikkeling hiervan een flinke kluif is, zorgt

ook dat er minder capaciteit nodig is bij de

de modulaire opbouw ervoor dat de software

KCC’s. Het personeel dat de overstap maakt

altijd aansluit op het proces van vergunning-

naar een nieuw systeem krijgt bij vrijwel iedere

verlening.

leverancier een training. Ook worden er vaak periodiek informatieda-

Softwareontwikkelaars staan vaak versteld van

gen gehouden om de gebruiker in te lichten

de hoeveelheid regels die achter het verlenen

over de nieuwste ontwikkelingen, maar ook

van parkeervergunningen zit. Er zijn gemeen-

om het ingevoerde systeem te evalueren.

ten die bijvoorbeeld 58 verschillende vergun-

De prognose is dat het digitaliseringproces zich

ningen uitgeven. Dat betekent ook dat

alleen maar verder zal uitrollen. Zo heeft

overheden in de analysefase vaak de complexi-

Amsterdam bijvoorbeeld al een webwinkel,

teit van de vergunningverlening niet doorzien.

waar online parkeerkaarten gekocht kunnen

Mensen in de backoffice kennen het proces,

worden. De winkel is nu een jaar online en

maar dat geldt niet voor de mensen die de

heeft al tot een aanzienlijke vermindering van

harde beslissingen nemen, omdat het meestal

het aantal baliebezoeken geleid. ❖

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Met dank aan: Marc Witbreuk – VanMarleWitbreuk BV en Leo van den Ende – Sigmax

ADVERTORIAL

E-auto laden bij parkeergelegenheid NU INVESTEREN OF NOG EVEN AANZIEN? De ELEKTRISCHE auto is in opkomst. De verwachting is dat in 2020 140.000 elektrische auto’s op de weg zijn. In 2 minuten tanken en snel weer verder rijden kan met een e-auto niet. Men stopt niet om te laden, maar LAADT als men STOPT/PARKEERT. Moet de parkeerwereld hierop inspelen of loopt het niet zo’n vaart? Het antwoord is afhankelijk van uw bedrijfsdoelstellingen en het te ontwikkelen BUSINESSMODEL.

TEKST ERNA JANSEN

omenteel is het bedrijfsleven de

SNEL OF LANGZAAM LADEN

grote afnemer van de elektrische

Langzaam laden wordt met name thuis gedaan, binnen 8 uur is de accu weer

auto, zij vormt de zo genoemde

vol, of op andere locaties waar men langer dan 4 uur verblijft. Hierbij gaat de

professional fleet. Diverse taxibedrijven zijn

stekker rechtstreeks naar de ‘on-board charger’ in de auto. Bij een snellaadpaal

‘om’ en rijden met elektrische auto’s, sommige

is er sprake van een charging station buiten de auto. In een kwartier is de accu

bussen zijn elektrisch, en het binnenstedelijk

dan weer op volle sterkte.

vervoer wordt steeds vaker verzorgd door au-

De keuze voor de aanschaf van een laadpaal die snel of langzamer laadt heeft

to’s die op batterijen lopen. Ook bij de grotere

ondermeer te maken met de locatie van de laadpaal. Als de gemiddelde par-

organisaties (onder meer banken, provincies,

keerduur minder dan 4 uur is, is een snellader of medium snellader vaak aan-

gemeenten en bedrijven gevestigd in de bin-

trekkelijker dan een charging station dat langzaam laadt.

nenstad) raakt men steeds meer overtuigd van de voordelen de e-auto: Maatschappelijk Vertels, winkelcentra en uitgaansgelegenheden

reductie maar ook kostenbesparing en ‘hip’

worden laadpalen geplaatst. Het verdienmodel

zijn redenen om de overstap te maken naar

van deze aanbieders zit niet alleen in het aan-

elektrisch aangedreven voertuigen.

bieden van elektriciteit. Dat is in Nederland

De verwachting is dat in de loop van

voorbehouden aan de elektriciteitsleveranciers

2014/2015 ook de consument steeds vaker

als Nuon, Eneco etcetera. Het is de wachttijd

een e-auto zal kopen. De aankoopprijs wordt

(de tijd die het kost om de accu te laden) die

lager en de TCO (total cost of ownership) zal

geëxploiteerd kan worden. Denk daarbij aan

steeds verder verbeteren ten opzichte van een

het verkopen van koffie, broodjes, boeken en

benzine voertuig, zeker als de benzineprijzen

dergelijke terwijl men wacht. Maar het facilite-

verder blijven stijgen.

ren van e-auto’s kan ook als extra publieks-

De actieradius van een e-auto vandaag de dag

trekker en voor klantenbinding worden

is gemiddeld 150 kilometer, dan moet er weer

gebruikt. ‘Bij besteding van meer dan 40 euro,

‘getankt’ worden. Voor het opladen kan men

is uw laadbeurt gratis’, ‘Als u langer dan drie

gebruik maken van een standaard stekker en

uur parkeert, is het laden van uw auto gratis’.

opladen kan dus voor de eigen voordeur. De

De mogelijkheden zijn legio.

DOSSIER E-AUTO

antwoord Ondernemen, Duurzaamheid, CO-2

gemiddelde tijd om de accu weer vol te krijgen is acht uur (langzaam laden). Voor bestuurders

ANDERE PARTIJEN HAKEN AAN

die langere afstanden willen rijden is het

Navigatiesysteemaanbieders zoals TomTom en

noodzakelijk dat er ook op andere plaatsen

Navteq zijn vergevorderd met het ontwikkelen

dan thuis getankt kan worden. Op de plaats

van applicaties die gekoppeld zijn aan de la-

van bestemming met je verlengsnoer aanko-

ders. Via je navigatiesysteem weet je straks

men lopen en vragen om wat stroom is uiter-

wáár je je auto kunt opladen, wat de eventu-

aard altijd mogelijk maar is steeds minder vaak

ele kosten zijn en of er plaats is.

nodig. De laadpaal komt steeds meer in het

Via de diverse te ontwikkelen apps kan dan

straatbeeld voor.

alvast een plaatsje gereserveerd worden bij de

Bij steeds meer tankstations, restaurants, ho-

snellader.

AC = langzaam laden DC = snel laden

mail redactie@acquirepublishing.nl PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

STEKKERS Er zijn twee gangbare stekkers waarmee getankt kan worden, Voor langzaam laden is de zogenaamde Mennekesstekker voor Elektrisch Vervoer in omloop. De stekker die voor snelladen wordt gebruikt is de zogenaamde CHAdeMO stekker. De verwachting is dat deze voorlopige standaarden nog door zullen ontwikkelen als gevolg van verdere technologische ontwikkeling. Mennekesstekker

OPENBAAR TERREIN OF EIGEN GROND/GEBOUW De Stichting E-laad biedt alle Nederlandse gemeenten de mogelijkheid om gratis één oplaadpunt per 10.000 inwoners te plaatsen. De gemeente verzorgt de inrichting van de parkeerplaats, de handhaving en de lokale wetgeving. De stichting regelt de betaling, de plaatsing van de laadpaal en het onderhoud. Particulieren (waarbij de laadpalen dus niet op openbaar CHAdeMO stekker

terrein worden geplaatst) kunnen zich wenden tot de verschillende aanbieders van (snel) laadpalen die actief zijn in deze markt.

SOFTWAREMATIGE KOPPELINGEN Een lader of snellader alleen is vaak niet genoeg voor een goed business model. Naast het laten installeren van een laadpaal zijn ook softwarematige koppelingen van belang. Bijvoorbeeld een koppeling met de al draaiende systemen van een parkeerbeheerder. Een belangrijke standaard hiervoor is bijvoorbeeld het Open Charge Point Protocol (OCPP). Met de koppelingen worden bijvoorbeeld service en onderhoud van laadpalen vanuit een centraal meldpunt geregeld, realtime informatie over beschikbaarheid gecommuniceerd met het navigatiesysteem van de e-bestuurder, kunnen betalingen naar verbruik geregeld worden maar wordt ook de koppeling met het elektriciteitnet gemanaged.

Op www.parkeer24.nl/ EV-charging kunt u het document Towards Winning Business Models for the EV-charging industry downloaden. Dit document is ter beschikking gesteld door ABB.

Voor meer informatie: www.ABB.com en www.epyonpower.com

VEILIG Alle laadpalen moeten voldoen aan de strenge veiligheidseisen. Dit houdt in dat er eisen zijn gesteld aan de kwaliteit en beveiliging van het product. Brandveiligheid, aanrijdbeveiliging, beveiliging tegen stroomschokken en dergelijke zijn uitgebreid getest. Sommige leveranciers zijn hiervoor niet alleen CE gecertificeerd maar zijn ook gecertificeerd door een onafhankelijke partij, een zogenaamde ‘Notified Body’ (soort van TüV, red.), waardoor de veiligheidseisen op een nog hoger niveau goedgekeurd zijn.

VOOR DE MUZIEK UIT

deerd is. Daarnaast heeft deze dan gelijk de

Is nu laadpalen plaatsen gelijk aan op de mu-

nodige faciliteiten voor andere gebruikers /

ziek vooruitlopen of is het een goede investe-

passanten. Maar ook zonder een gecontrac-

ring? Het antwoord hangt af van uw

teerde gebruiker is een goed businessmodel te

doelstellingen en het businessmodel dat u ont-

ontwikkelen, want de uitstraling die een laad-

wikkelt. Een optie is om te starten met een

paal met zich meebrengt, wordt door verschil-

first mover; de exploitant sluit een contract af

lende ondernemers zonder meer bijzonder

met een bedrijf dat elektrische auto’s heeft

positief genoemd. ❖

zodat gebruik van de laadpunten gegaran-

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met de heer Daan Nap van ABB. Het Zwitsers/ Zweedse wereldconcern ABB heeft onlangs het Nederlandse High tech bedrijf Epyon Power overgenomen en zo haar positie versterkt in de snel groeiende markt voor laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. De productgroep EV Charging Infrastructure van ABB is gevestigd te Rijswijk, Nederland.

In de rubriek ‘INgesprek met’ praat de redactie van PARKEER24

GESPREK

verder met mensen die op

MET

LinkedIn een stelling of een reactie hebben gepost.

E-auto rijden:

Plannen en goed netwerk Kees Kielen is projectontwikkelaar Duurzame Energiesystemen bij Essent en sinds twee jaar fanatiek rijder van de elektrische auto.

Via LinkedIn legde de redactie van P24 de volgende stelling voor: ‘De actieradius van een e-auto is nog klein. Alleen als er korte afstanden worden gereden voldoet de e-auto. Ik begrijp niet dat het bedrijfsleven tóch e-auto's aanschaft.’ Kees Kielen, sinds twee jaar fanatiek e-auto rijder, is het hier niet mee eens: “Ik heb een actieradius van 150 tot 250 kilometer, wat betekent dat alles met de e-auto binnen Nederland goed bereikbaar is.”

TEKST AGNES JOOSTEMA

ees Kielen is projectontwikkelaar Duur-

stroom kon aansluiten”, vertelt Kielen. “De

zame Energiesystemen bij Essent: “Wij

meeste beheerders vonden dit zo leuk dat ze

zetten onder andere koeienmest om in

de plek waar ik kon staan zelfs afzetten met

groene stroom. Het koelwater dat daarbij vrij-

pionnen. Je moet zelf die omslag maken en je

komt wordt gebruikt om huizen mee te verwar-

reis goed plannen bij langere afstanden. In-

men”, stelt hij plastisch. Hij is in 2009 samen

middels heb ik van veel garages in Nederland

met 24 andere medewerkers van Essent be-

de juiste connectie in mijn telefoon staan,

noemd als ambassadeur van de e-auto. Kielen

zodat ik altijd op tijd plek kan reserveren.”

heeft als voordeel dat bij ieder kantoor van het

Weet Kielen bijvoorbeeld dat hij op een volle

energiebedrijf een aantal oplaadpalen is ge-

accu de terugreis net niet helemaal redt, dan

plaatst, zodat hij ter plekke in drie uur zijn accu

zorgt hij ervoor dat de accu in ieder geval

kan opladen en aan zijn terugreis kan beginnen.

weer voldoende is opgeladen om niet halver-

Hij erkent dat het aantal oplaadpalen in Neder-

weg de terugreis met een lege accu te zitten.

land op dit moment nog schaars is, vooral langs

Inmiddels heeft hij 60.000 kilometer op de tel-

slag maken en je reis

de snelweg. “In de meeste plaatsen waar ik

ler staan en geniet hij vooral van de voordelen

goed plannen bij lan-

kom zijn echter wel voldoende oplaadfacilitei-

die een e-auto biedt. “Zo kan ik bijvoorbeeld in

ten. Afgelopen zondag was ik bijvoorbeeld bij

hartje Amsterdam gratis parkeren bij alle op-

het centraal station in Rotterdam. Daar staan

laadplaatsen, zoals bijvoorbeeld in het

drie oplaadpalen, dus heb ik mijn auto aange-

voetgangersgebied bij de Stopera.” Hoe van-

sloten en ben ik met de metro richting stad ge-

dalismebestendig zijn oplaadvoorzieningen

gaan.” Op plekken waar weinig tot geen

eigenlijk? “Voor de stekker is een nieuwe

oplaadpalen zijn, is Kielen vooral vindingrijk. Zo

Euronorm afgesproken. Deze is ergonomisch

laadt hij zijn auto regelmatig op bij driefase aan-

ontworpen, wat het koppelen eenvoudig

sluitingen op benzinestations. Ook schroomt

maakt”, legt Kielen uit. “Op het moment dat

Kielen niet gebruik te maken van stroomvoor-

je de auto op slot doet, vergrendelen de beide

zieningen in stadscentra, waar op zaterdag de

stekkers. Dan pas wordt er stroom afgegeven.”

“Je moet zelf de om-

gere afstanden”

DOSSIER E-AUTO

markt staat, of op havenplaatsen.

ONTWIKKELINGEN Kielen stelt dat de actieradius van de e-auto

“Voornamelijk de accu’s maken de elektrische

afdoende is om Nederland te doorkruisen,

auto op dit moment nog erg duur”, aldus Kie-

maar gaat elektrisch rijden niet veel langza-

len. “Bovendien zijn er nog veel auto’s met

mer? “Bij een brandstofauto bepaalt de motor

een beperkte actieradius van 100 kilometer.

het vermogen, bij een elektrische auto is het

Uit onderzoek is echter gebleken dat 80 pro-

koppel bepalend”, aldus Kielen. Het koppel is

cent van de ritten in Nederland niet langer dan

dusdanig groot dat ik bij gas geven zeer snel

65 kilometer zijn. Dat betekent dat je met een

kan optrekken. In mijn geval is de maximum-

actieradius van 100 kilometer al 80 tot 90 pro-

snelheid begrensd op 155 kilometer per uur; ik

cent van het gebruik dekt.” Hij ziet voorlopig

heb dus niets te klagen.”

vooral brood in auto’s met een range extender: een apparaat dat de actieradius van een

NETWERK OPBOUWEN

e-auto vergroot door middel van een kleine

Of elektrisch rijden een succes kan worden is

diesel- of benzinemotor. Fabrikanten die er op

volgens de ambassadeur vooral een kwestie

dit moment mee experimenteren vergroten de

van slim netwerken. “In het begin heb ik veel

actieradius vaak van 200 naar 800 kilometer.

parkeergarages gebeld om te vragen of ik daar

“Voor nu is dat mijns inziens de gulden mid-

kon parkeren en tegelijkertijd mijn auto aan de

denweg.” ❖

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Een e-auto bezitter kan in hartje Amsterdam gratis parkeren. Lees op www.parkeer24.nl/ excuustruus de discussie over parkeren van e-auto’s bij laadpalen terwijl de auto niet (meer) geladen wordt.

Een straatparkeermeter met oplaadzuil.

Parkeren van

elektrische auto’s in de openbare ruimte De samenstelling van het WAGENPARK zal de komende jaren met de komst van de elektrische auto danig veranderen. De voorziene introductie van COÖPERATIEVE SYSTEMEN waarbij auto’s met verkeersmanagement-systemen langs de weg en met elkaar communiceren, maken bovendien NIEUWE DIENSTEN op het gebied van parkeren mogelijk. Daarnaast zullen er OPLAADFACILITEITEN voor de elektrische auto in de openbare ruimte moeten worden BEHEERD. Wat betekenen deze nieuwe ontwikkelingen voor het parkeerbeleid, voor de bestaande verkeersinfrastructuur en voor de huidige exploitatie van parkeersystemen? 30

TEKST FRANS VAN WAES - VIALIS BV

HUIDIGE STAND VAN ZAKEN

elektrische auto aangekondigd of op de markt

Verkeersmanagement is het informeren, gelei-

gebracht. De angst voor onvoldoende actiera-

den en regelen van het verkeer, afhankelijk

dius (‘range anxiety’) en de onbekendheid met

van het verkeersbeeld en de op het specifieke

de locaties van de laadpunten zijn twee facet-

moment van toepassing zijnde management-

ten die consumenten mogelijk belemmeren bij

doelstellingen. De managementdoelstellingen

de aanschaf van een elektrisch voertuig. De

zijn een mix van doelstellingen op het gebied

consument wil actuele verkeers- en reisinfor-

van Doorstroming, Veiligheid en Milieu. Tot

matie, energiezuinig kunnen rijden, begelei-

voor kort vond verkeersmanagement alleen

ding naar een vrije parkeerplaats, begeleiding

plaats met behulp van systemen langs de kant

naar een vrij laadpunt en informatie over de

van de weg, autonoom of aangestuurd vanuit

betaalfaciliteiten bij het laadpunt. Hoe kan

een verkeerscentrale. Een parkeerverwijssys-

hierin worden voorzien?

teem is hier een voorbeeld van.

Onderzoek bij de elektrische auto is vooralsnog vooral gericht op de verdere ontwikkeling van batterij, motor en voertuigtechnologie. Integratie met het transportsysteem en de energievoorziening is echter essentieel voor de acceptatie en het gebruik van elektrische voertuigen op uitgebreide schaal. Deze schaalgrootte is van wezenlijk belang om een gepast antwoord te hebben op de toenemende mobiliteitsvraag, de congestie, de groeiende verstedelijking, de afnemende be-

list tegenwoordig ook informatie in de auto.

schikbaarheid van fossiele brandstoffen en de

Als eerste applicatie werd de actuele verkeers-

vereiste emissievermindering.

DOSSIER E-AUTO

Met een navigatiesysteem krijgt de automobi-

situatie in het navigatiescherm van de auto gerouteplanner. Momenteel worden coöpera-

‘SMART GRID’, HET SLIMME ENERGIENETWERK

tieve systemen ontwikkeld waarbij auto’s on-

Het opladen van een elektrisch voertuig is te

derling (V2V, ‘Vehicle to Vehicle’) en auto’s

vergelijken met het energieverbruik van een

met verkeersmanagementsystemen langs de

normaal huishouden. De energievoorziening

weg (V2I, ‘Vehicle to Infrastructure’) communi-

dient hiervoor geoptimaliseerd te worden door

ceren om informatie uit te wisselen. Hierdoor

het elektriciteitsnet te migreren naar een zoge-

komen steeds meer gegevens van auto s be-

noemde ‘Smart Grid’. Dit is een elektriciteits-

schikbaar (denk aan positie, voertuigtype, be-

net waaraan een meet- en regelsysteem is

stemming, etc.). Met deze informatie worden

toegevoegd om de vraag en aanbod van ener-

applicaties ontwikkeld om het verkeer te gelei-

gie optimaal op elkaar af te stemmen. Het

den op basis van het verkeersbeeld op korte

doel uiteindelijk is om een robuuster, milieu-

termijn. Met niet-coöperatieve systemen is dit

vriendelijker en goedkoper energienet te creë-

tevens mogelijk, alleen de kennis over de ge-

ren om zo de aanzienlijke toename van de

gevens van een individueel voertuig geeft een

vraag naar elektrische energie aan te kunnen.

veel nauwkeuriger korte termijnbeeld. Een

De elektrische auto kan daarbij als alternatief

voorbeeld van een nieuwe applicatie is par-

dienen voor het opvangen van piekbelastin-

keerrouteverwijzing die de automobilist op het

gen; wanneer er te weinig stroom zou zijn kan

navigatiescherm kan verwijzen naar een vrije

de elektrische auto aanvullend stroom aan het

parkeerplaats op straat of in een parkeerga-

woonhuis leveren.

presenteerd. Hierop anticipeert de

rage. Hij zal daarmee nog sneller op de plaats van zijn bestemming komen.

INTEGRATIE IN TRANSPORTSYSTEEM

EERSTE GENERATIE ELEKTRISCHE AUTO’S

Om de integratie binnen het transportsysteem

Vrijwel alle automerken hebben dit jaar een

kening te gaan houden met de afwijkende rij-

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

SmartGrid is een elektriciteitsnet waar waaraan een meet- en regelsysteem is toegevoegd om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen

te waarborgen, dient verkeersmanagement re-

eigenschappen van elektrische voertuigen.

gebaseerd op beschikbare gegevens en het

Met coöperatieve systemen wordt hierop ge-

korte termijn beeld dat daaruit af te leiden

anticipeerd. Elektrische auto’s zullen worden

valt. Aangezien voor het opladen een parkeer-

voorzien van navigatie in de vorm van een co-

plaats nodig is, ligt een integratie van de ver-

öperatief voertuigsysteem, waarbij de rijtaak-

wijzing naar een laadpunt met

ondersteuning is afgestemd op de

parkeergeleiding als nieuwe applicatie voor de

rijeigenschappen van het voertuig.

hand.

De communicatie tussen elektrische voertui-

Elektrische voertuigen dienen als onderdeel

gen en de infrastructuur zal worden uitgebreid

voor energiedistributienetwerk in de ‘Smart

met gegevensuitwisseling ten aanzien van de

Grid’ te worden opgenomen. Een laadpunt is

energievoorziening (bijvoorbeeld: ‘voertuig

daarbij niet alleen afgestemd op een individu-

met een laag elektriciteitsniveau’). Daarvoor

ele gebruiker maar ook op de totale keten.

zal de ‘Smart Grid’ als coöperatief systeem

Een gedifferentieerd prijsbeleid kan worden

worden opgenomen (V2G, ‘Vehicle to Grid’).

gehanteerd om piekmomenten op pieklocaties

Om de angst voor onvoldoende actieradius

te voorkomen.

weg te nemen, wordt het navigatiesysteem in het elektrisch voertuig voorzien van routegelei-

DE EERSTE STAPPEN

ding naar oplaadpunten. Dankzij het ‘Smart

Het aantal laadpunten is vooralsnog beperkt.

Grid’- systeem is op het laadpunt voldoende

Het vervangingsbudget voor straatparkeren bij

capaciteit aanwezig. De automobilist weet bo-

wegbeheerders kan gebruikt worden om

vendien van te voren op welke wijze hij af kan

straatparkeerzuilen met laadpunten op straat

rekenen. Om de actieradius zo groot mogelijk

te zetten. De beschikbaarheid van deze laad-

te houden, kan het navigatiesysteem de ener-

punten in de openbare ruimte maakt naast be-

giezuinigste route aangeven.

taald parkeren ook elektrische mobiliteit mogelijk. De exploitatie van parkeersystemen wordt uitgebreid met energielevering. Door het oplaadtarief met het parkeertarief te combineren, kan het gewenste mobiliteits- en parkeerbeleid tot uitvoer worden gebracht. Opbrengsten uit straatparkeren kunnen door de gemeente worden aangewend als PR-instrument om het ‘groen’ rijden te bevorderen.

CONCLUSIE Door straatparkeren aan elektrische laadpunten te koppelen, wordt het kip-ei verhaal van elektrische mobiliteit doorbroken. De integratie van het parkeersysteem met zowel de ‘Smart Grid’ als met de elektrische auto’s in een coöperatief systeem geleidt de automobilist naar een vrije parkeerplaats met voldoende oplaadcapaciteit. De exploitatie wordt bovendien uitgebreid met energielevering. Niet al-

NIEUWE MOBILITEITSDIENSTEN

leen het parkeertarief maar ook het

De eerste stap in de integratie van elektrische

oplaadtarief kan als instrument voor het par-

voertuigen met het transportsysteem en de

keerbeleid gebruikt worden. ❖

‘Smart Grid’ betreft bovengenoemde aanpassingen van bestaande oplossingen die daarmee evolueren naar nieuwe mobiliteitsdiensten. De volgende stap is het ontwikkelen van volledig nieuwe applicaties, 32

E-auto’s 2010-2020 Maken we ons druk om niets of komt de E-auto er echt? Moeten we ons als parkeerwereld al voorbereiden of loopt het zo’n vaart nog niet? Het rapport ‘Elektrische auto’s in Nederland 2010-2020’ van ING Economisch Bureau geeft inzicht. Onderstaand een samenvatting, op de website van PARKEER24 kunt u het volledige document downloaden.

(EV). ING Economisch Bureau verwacht dat er

De belangrijkste bepalende factoren voor de

in 2015 circa 25.000 elektrische personenau-

opkomst van de EV zijn op te splitsen in aan-

to’s zullen rondrijden – 0,3% van het wagen-

bod- en vraagfactoren. De aanbodcategorie

park - en dat er in 2020 circa 140.000 zullen

bevat: de snelheid en mate waarin de presta-

zijn (1,6% van het wagenpark). Ruim 98%

ties van de accu’s verbeteren in relatie tot

van alle auto’s in Nederland zal over 10 jaar

kostprijs en gewicht, de mate van stimulering

dus nog steeds geen EV zijn.

door de overheid, de (oplaad-)infrastructuur,

DOSSIER E-AUTO

jaar nul’ voor de elektrische personenauto

10 HOOFDFACTOREN BEPALEN OPKOMST VAN DE EV

2011 Kan praktisch gezien worden als ‘het

de ontwikkeling van brandstofprijzen, de conElektrische auto: de pure elektrische auto

currentiekracht van alternatieven, de stimule-

(100% van de aandrijving uit een accu),

ring vanuit de leveranciers, beschikbaarheid

de extended range elektrische auto (met

van aanbodcategorieën (aansluiting bij gebrui-

een generator om de accu zo nodig bij te

kerssegmenten) en overige factoren zoals vei-

laden) en de plug-in hybride elektrische

ligheid(beleving), geboden gebruikszekerheid

auto (PHEV). Buiten de definitie vallen

en gebruiksgemak. De vraagcategorieën zijn

overige hybride voertuigen (‘micro, mild

onder te verdelen in kostprijsgedreven overwe-

en full hybrid’).

gingen en overige redenen die o.a. te maken kunnen hebben met imago en milieu. ❖

HOOFDFACTOREN Bruto presetatie-kostprijs verhouding acca Overheidsstimulering Infrastructuur Brandstofprijzen en concurrentiekracht van alternatieven Aanbodpush van leverancier Modelaanbod

Noot van de redactie: voor de parkeerwereld is met name de factor Infrastructuur van belang. Hierin kunnen exploitanten en gemeenten een belangrijke rol spelen.

Veiligheid Gebruikszekerheid en gebruiksgemak Vraag op basis van kostprijs Vraag op basis van overige redenen zoals imago en milieu

Reacties: arjen.boukema@ing.nl

Het volledige rapport kunt u downloaden op www.parkeer24.nl/ING-EVrapport

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

TEKST: ERNA JANSEN

Amsterdam wereldwijd koploper In Amsterdam mogen e-auto’s gratis parkeren en opladen

We moeten voorlopig wel realistisch zijn. De e-auto markt is klein en blijft dat de komende 2 jaar ook nog. “De volledige e-auto is volop in ontwikkeling en is in de huidige vorm nog geen massa product”, vat Florian Minderop van MisterGreen uit Amsterdam de huidige situatie samen. Maar de ervaringen die nu worden opgedaan in de hoofdstad zijn voor de toekomst van belang om de e-auto en de infrastructuur te optimaliseren. Hoewel de e-auto nu nog met name geschikt is voor het binnenstedelijke vervoer – kortere afstandenis de verwachting dat de ervaringen die nu worden opgedaan en de verdere productontwikkelingen in de nabije toekomst zullen leiden tot een toename van het elektrisch vervoer.

Omdat Amsterdam fors inzet op het verminde-

parkeerplaats en je mag gratis laden”, vertelt

ren van fijnstof, is de stad een groot voorstan-

Minderop enthousiast.

der van elektrisch vervoer en bereid hierin te investeren. Minderop: “Amsterdam wordt we-

ZWAAN KLEEF AAN

reldwijd gezien als koploper, er zijn veel bedrij-

Het gunstige ‘Amsterdamse e-klimaat’ maakt

ven gevestigd op het gebied van elektrisch

de stad interessant voor nieuwe bedrijven.

rijden, er ontstaan nieuwe initiatieven, er

Minderop vertelt: “Daimler komt dit jaar met

draaien verschillende pilots en we leren veel en

een groot project. Het bedrijf zet 300 witte e-

snel.” De kennis uit deze pilots wordt gebruikt

Smarts in de stad neer (een wereldprimeur!)

om de stappen te maken naar een nieuw tijd-

welke per minuut gehuurd kunnen worden

perk. Er moet een volledig nieuw ecosysteem

door met je smartphone een auto te reserve-

worden aangelegd.

ren en te betalen.” Het project heet Car2Go en is gebaseerd op het Mobility on Demand

Allereerst moet er een groot netwerk aan op-

principe. “Daimler was nooit naar Amsterdam

laadpunten worden geïnstalleerd. Amsterdam

gekomen als wij niet al zo ver gevorderd zou-

heeft inmiddels al meer dan honderd palen

den zijn met het stimuleren en faciliteren van

MisterGreen is provider van elec-

geïnstalleerd en de komende jaar komen er

het e-auto gebruik.” Volgens Minderop is het

tric mobility / electric lease bedrijf

nog honderden bij. “De e-auto is welkom in

delen van de e-auto dé toekomst voor de stad;

dat ook oplaadpunten installeert

Amsterdam. Eigenlijk is er zelfs een VIP-rege-

er vindt meer vervoer plaats met minder auto’s

– www.mistergreen.nl

ling voor de e-auto bezitter; je krijgt een gratis

en de stad blijft fijnstof-vrij. ❖

PARKEERNIEUWS, PARKEERBANEN, PARKEERDISCUSSIES, PARKEERBIEB, PARKEERMENSEN, PARKEERORGANISATIES, PARKEERNOTA’S, PARKEERKALENDER, PARKEERINNOVATIES PARKEERNIEUWS, PARKEERBANEN, PARKEERDISCUSSIES, PARKEERBIEB, PARKEERMENSEN, PARKEERORGANISATIES, PARKEERNOTA’S, PARKEERKALENDER, PARKEERINNOVATIES PARKEERNIEUWS, PARKEERBANEN, PARKEERDISCUSSIES, PARKEERBIEB, PARKEERMENSEN, PARKEERORGANISATIES, PARKEERNOTA’S, PARKEERKALENDER, PARKEERINNOVATIES PARKEERNIEUWS, PARKEERBANEN, Neem dan nu uw eigen abonnement op PARKEER24. PARKEERDISCUSSIES, PARKEERBIEB, U ontvangt dan zes keer PARKEERMENSEN, per jaar het informatievePARKEERORGAen inspirerende magazine, wekelijks de PARKEERINNOVATIES e-mailNISATIES, PARKEERNOTA’S, PARKEERKALENDER, en kunt met korting deelnemen aan de PARKEERNIEUWS, nieuwsbrief PARKEERBANEN, PARKEERDISCUSSIES, PARKEERBIEB, PARKEER24 bijeenkomsten waarover binnenkort PARKEERMENSEN,meer PARKEERORGANISATIES, PARKEERNOTA’S, PARKEERinformatie volgt. KALENDER, PARKEERINNOVATIES PARKEERNIEUWS, PARKEERBANEN, Ga nuPARKEERBIEB, naar www.parkeer24.nl/abo PARKEERDISCUSSIES, PARKEERMENSEN, PARKEERORGAen meld u aan voor uw eigen abonnement! NISATIES, PARKEERNOTA’S, PARKEERKALENDER, PARKEERINNOVATIES PARKEERNIEUWS, PARKEERBANEN, PARKEERDISCUSSIES, PARKEERBIEB, PARKEERMENSEN, PARKEERORGANISATIES, PARKEERNOTA’S, PARKEER

t e m g n i k a m s i n n e k e d s I ? n e l l a v e b u PARKEER24

WWW.PARKEER24.NL

De redactie parkeert iedere

IK PARKEER IN

editie in een andere gemeente. Na de eigen bevindingen wordt de gemeente in kwestie bevraagd naar de speerpunten in het parkeerbeleid.

Handhaven blauwe zones vermindert parkeerdruk De gemeente TUBBERGEN in Twente telt zo’n 22.000 inwoners, waarvan ruim 5.000 in het gelijknamige dorp wonen. Betalen voor parkeren hoeft hier niet, maar leg wel je PARKEERSCHIJF op je dashboard als je in de blauwe zone parkeert, want sinds kort wordt hier strenger GEHANDHAAFD.

o’n klein dorp heeft geen behoefte aan

nen de parkeerschijfzone, bestaande uit drie-

de nieuwste PRIS-systemen en parkeer-

honderd parkeerplaatsen. Hieruit bleek dat

informatie via je smartphone, maar wel

vooral aan de zuidkant de bezettingsgraad op

aan een duidelijke parkeerroute, mede omdat

de drukste momenten op 85 procent en hoger

Tubbergen als dé winkelkern van de gemeente

lag.” Gevolg: veel zoekverkeer en onveilige si-

wordt beschouwd. Wie het dorp binnenrijdt

tuaties. Daarom is de gemeente in februari dit

wordt dan ook via een duidelijke en prettige

jaar begonnen met handhaving van de par-

route naar de dichtstbijzijnde parkeergelegen-

keerschijfzone om langparkeerders uit de

heid geleid.

blauwe zones te weren. Na een maand van

In 2010 heeft de gemeente Tubbergen de Par-

waarschuwen worden sinds begin april echt

keernota opgesteld. Wethouder Jos Harme-

bekeuringen uitgedeeld. Daarnaast kunnen in-

link: “Hiervoor is onder meer onderzoek

woners van de blauwe zone ontheffing aan-

uitgevoerd naar parkeren in het centrum bin-

vragen voor bepaalde gebieden, wat parkeren

bij hun woning vrijwel altijd mogelijk maakt. Deze nieuwe regeling heeft haar vruchten afgeworpen: de verwachte daling van 20 procent in de maatgevende bezettingsgraad in de blauwe zone is behaald.

HOOFDDOELSTELLING “De hoofddoelstelling in het parkeerbeleid van Tubbergen is een parkeersituatie na te streven met een goede afweging tussen de kwaliteit van de omgeving in de algemene zin en de kwantiteit en kwaliteit van het parkeren als zodanig, waarmee Tubbergen voor zowel bewoners, ondernemers als bezoekers aantrekkelijk is’, aldus Harmelink. “Denk bij kwaliteit in de algemene zin aan aspecten als bereikbaarheid, leefbaarheid en duurzaamheid en bij kwaliteit en kwantiteit van het parkeren aan de locatie, maatvoering en aanbod van parkeerplaatsen. Ons sterke punt is dat we geen betaald parkeren in het centrum hebben. Daarbij wordt groot belang toegekend aan parkeergelegenklaar”, aldus Harmelink. Daarnaast is in de

winkelcentrum.” De totale parkeercapaciteit

bouwverordening als onderdeel van de bouw-

binnen de parkeerroute van Tubbergen ligt op

vergunning meegenomen dat bij nieuwbouw-,

ongeveer duizend parkeerplaatsen. Dit aantal

uit- en inbreidingsprojecten de ondernemer in

is inclusief de losse parkeerplaatsen op straat.

kwestie de realisatie van extra parkeervoorzie-

In de Parkeernota zijn ook zaken als fietspar-

ningen zelf meeneemt in de plannen, met als

keren en het laden en lossen van vrachtwa-

doel de parkeerdruk in het centrum niet extra

gens meegenomen. De regel bij fietsparkeren

te belasten. Harmelink: “We willen niet toe

luidt om middels zo beperkt mogelijk ruimte-

naar fondsvorming, omdat dit in de praktijk

gebruik zoveel mogelijk voorzieningen te creë-

vaak betekent dat parkeergelegenheid niet

ren. Harmelink: “Voor vrachtwagens is nog

kan worden aangelegd.” De regeling heeft in

geen nieuw beleid opgesteld. Voor het parke-

de praktijk nog niet geleid tot weigering van

ren en het laden en lossen van vrachtwagens

bouwvergunningen.

EN VERDER

heid bij en parkeervoorzieningen voor een

(op bedrijventerreinen) worden komende tijd eisen gesteld, zodat de veiligheid op en bruik-

BREDER ONDERZOEK

baarheid van de bedrijventerreinen gewaar-

In april is een parkeeronderzoek uitgevoerd

borgd blijft. Met name de detailhandel op de

om een eerste indruk te krijgen van de effec-

blauwe zones is door

bedrijventerreinen ondervindt, al is het niet

ten van de handhaving in de blauwe zones. In

structureel, hinder van geparkeerde vrachtwa-

september wordt gestart met een breder ver-

handhaving met 20

gens.” De plannen krijgen vorm in het pro-

volgonderzoek. Hierin wordt niet alleen de

gramma Bruisend Hart, een

blauwe zone meegenomen, maar ook een

herontwikkelingsplan van het centrum van

ruim gebied daaromheen om te inventariseren

Tubbergen met nieuwe infrastructuur, gekop-

of ook buiten het centrum problemen ont-

peld aan activiteiten om een aantrekkelijke

staan qua parkeren. Daarnaast wordt onder-

dorpskern te realiseren. “Het bruisende hart

zocht of de uitgegeven ontheffingen voor

streeft naar levendigheid in het centrum voor

bewoners veel worden gebruikt. “Dit laten we

meer tevredenheid onder bewoners, onderne-

door een onafhankelijk adviesbureau uitvoe-

mers en gasten. Naar verwachting is het ver-

ren, waarna we de cijfers tegenover elkaar

nieuwde centrum, inclusief rijden

gaan zetten”, aldus de wethouder. “Dan zal

parkeerroutes, binnen twee tot drie jaar

blijken wat de vervolgstappen zullen zijn.” ❖

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

“De parkeerdruk in de

procent afgenomen”

Effectiviteit van parkeerorganisaties is te meten met een benchmark Regelmatig speelt binnen gemeenten, maar ook andere organisaties, de discussie of het in huis uitvoeren van allerlei beheer- en exploitatietaken nu de voorkeur

Lees verder in Update nummer 26 op www.spark-parkeren.nl

heeft boven het uitbesteden ervan. Niet zelden komt dan de vraag op om een benchmarkonderzoek uit te voeren. Hoe pak je dit aan?

Vol = vol? Is een parkeerbehoefte van bijvoorbeeld 100 parkeerplaatsen ook daadwerkelijk op 100 plaatsen te faciliteren? Of als er bij een parkeerdrukmeting op 100 plaatsen op enig moment een bezetting is van 95 autoâ&#x20AC;&#x2122;s, is dat dan een probleem?

Lees verder in Update nummer 26 op www.spark-parkeren.nl

TEKST EWALD DIJKSTRA - ECORYS TRANSPORT EN MOBILITEIT

Betaalmiddelen bij de automaat:

Een irritante verplichting voor gemeenten MUNTLOZE parkeerautomaten hebben de TOEKOMST. Veel gemeenten vergeten echter te voorzien in een IRRITANTE verplichting die de wet aan een dergelijke automaat verbindt. Het resultaat kan zijn dat AUTOMOBILISTEN terecht WEIGEREN de parkeerbelasting te betalen. houden met als risico dat bezoekers gratis kunnen parkeren. Wat stelt het artikel: voor het in werking stellen van een parkeerautomaat uitsluitend ‘langs electronische weg’ is het nodig dat de ‘belastingplichtige’ kan beschikken over ‘een niet-rekening gebonden chipkaart met landelijke dekking’. Hoewel deze eis met de aanwezigheid van PIN betalingen aan de parEN VERDER

keerautomaat voor iedereen feitelijk overbodig is geworden blijven gemeenten verplicht deze kaart zelf aan te bieden. Steeds meer gemeenten kiezen voor nieuwe parkeerautomaten die geschikt zijn voor alle

De burger die zo slim is om bij aanvang van

betalingsmogelijkheden, behalve munten en

het parkeren een telefoontje te wagen naar de

bankbiljetten. Voor deze keuze is veel te zeg-

gemeente met de vraag “Waar kan ik een niet

gen. Sinds een aantal jaren is het mogelijk om

rekening gebonden chipkaart kopen?” kan

aan de automaat te pinnen en zeker bij een

zich zodoende aan de verplichting om parkeer-

wat hoger parkeertarief mag je niet meer ver-

belasting te betalen onttrekken als het ant-

wachten dat men voldoende muntgeld op zak

woord op deze vraag: “Die verkopen wij niet”

heeft. Ook voor de exploitatie en niet te verge-

luidt. Bij de rechter zal een verwijzing naar ar-

ten de veiligheid heeft het uitbannen van

tikel 1a van het ‘besluit gemeentelijke parkeer-

muntgeld louter positieve aspecten. De situatie

belastingen’ voldoende zijn om zijn gelijk te

ten op straat is geregeld

in Rotterdam (al sinds 2002 geen muntgeld op

halen.

in artikel 1a van het

straat) leert ons dat het aantal storingen aan

Het schrappen van de verplichting voor het

parkeerautomaten sterk daalt.

aanbieden van de niet-rekening gebonden

‘besluit gemeentelijke

Het uitbannen van munten op straat is gere-

chipkaart als pinnen aan de automaat ook mo-

parkeerbelastingen’

geld in artikel 1a van het ‘besluit gemeentelijke

gelijk is, is wenselijk. Dit vergt een gecoördi-

parkeerbelastingen’. Naar nu blijkt zijn er ge-

neerde actie. Tot die tijd moeten gemeenten

meenten die zich niet volledig aan dat artikel

zelf een oplossing vinden. ❖

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Het uitbannen van mun-

Nieuwe NEN2443 De HUIDIGE NEN2443 ‘Parkeren en stallen van personenauto’s op terreinen en in garages’ is complex, soms INCONSEQUENT en op diverse onderdelen voor meerdere uitleg vatbaar. Binnenkort wordt het eerste concept van de herziene norm openbaar voor commentaar. Een vijftal belangrijke AANPASSINGEN worden toegelicht.

AANPASSING HERZIENE NORM De huidige NEN2443 ‘Parkeren en stallen van personenauto’s op terreinen en in garages’ van april 2000 beschrijft veel aspecten van initiatief voor realisatie tot en met het eindgebruik van parkeervoorzieningen. De Norm is complex, soms inconsequent en op onderdelen niet altijd helder en duidelijk waardoor meer dan één uitleg mogelijk is. Bovendien is het ontwerpvoertuig, een normvoertuig op basis waarvan de huidige NEN 2443 is opgesteld, aanzienlijk groter geworden in de afgelopen jaren. Uit inventarisatie van de Vexpan commissie KNIP (Kwaliteit Normen en Inrichting van Parkeervoorzieningen) is in 2006 gebleken dat er dringend behoefte bestond om de Norm te herzien. In 2009 is een werkgroep van de NEN-commissie gestart met de daadwerkelijke herziening. Zeer binnenkort wordt het eerste concept openbaar voor de externe commentaarronde op de herziene Norm. Een goed moment om de aanpassingen in de herziene Norm onder de aandacht te brengen. In dit artikel worden een vijftal van de belangrijkste aanpassingen toegelicht die een andere uitkomst bij toetsing aan de nieuwe NEN 2443 tot gevolg kunnen hebben. Deze hebben betrekking op: Typologie parkeervoorzieningen | Vakbreedte en kolommen | Wegbreedte | Bochten | Hellingen.

Er is een bijzondere categorie parkeervoorzieningen toegevoegd: openbaar intensief

TYPOLOGIE PARKEERVOORZIENINGEN

overwegend vast is, waar ligt dan de grens?

De huidige NEN2443 onderscheidt twee soor-

recht doet aan het gebruik van een parkeer-

ten parkeergarages; stallinggarages en par-

voorziening.

keer¬garages. Stallinggarages zijn volgens de

•

definitie garages met overwegend vaste geden dan voor (openbare) parkeergarages. In

Stalling: een parkeervoorziening met maximaal 80 plaatsen die uitsluitend bestemd is

bruikers, waarvoor minder strenge eisen gel-

voor vaste gebruikers met een vaste plaats. •

Niet-openbaar: parkeervoorzieningen voor

de bijbehorende toelichting wordt aangegeven

overwegend vaste gebruikers (meer dan

dat de gebruikers bij stallinggarages ter

80%) met zwerfplaatsen. Voorzieningen

plaatse bekend zijn en dat vaak vaste plaatsen

die vooral bij kantorenlocaties voor zullen

aan gebruikers worden toegekend. De praktijk

komen.

van alle dag is dat ontwerpers en bouwers

Daarom is gekozen voor een driedeling die

•

Openbaar: parkeervoorzieningen voor al-

voorzieningen als stallinggarage benoemen

gemeen gebruik met weinig vaste gebrui-

om daarmee aan de beperktere eisen te hoe-

kers.

ven voldoen. En als het aantal gebruikers toch

Omdat er duidelijk behoefte bestond aan

TEKST ROBERT RUISCH - GOUDAPPEL COFFENG EN ERNST BOS - SPARK

•

een categorie voor extra drukke garages, is

breedtes is dat – als dat nodig is vanwege de

een bijzondere categorie toegevoegd, na-

verkeers¬intensiteiten en/of type parkeervoor-

melijk:

ziening - ook in bochten voldoende ruimte be-

Openbaar intensief: openbare parkeervoor-

schik¬baar moet zijn voor tegemoetkomende

zieningen waarbij elke gemiddelde plaats

auto's.

meer dan vier keer per dag wisselt en locaties waarbij een deel van de klanten win-

BOCHTEN

kelwagens, rolstoelen, bagagekarren en

In de huidige Norm zijn een drietal maten voor

dergelijke hanteert.

de binnenstraal en buitenstraal voor zowel éénrichtings- als tweerichtingsverkeer opgeno-

AFMETINGEN PARKEERVAKKEN EN PLAATSING KOLOMMEN

men. De minimale maat voor een binnenstraal

Bij een toegenomen breedte van het ontwerp-

buitenstraal van 9,0 meter (13 meter bij twee-

voertuig, kan het niet anders dan dat ook het

richtingsverkeer). De genoemde boogstralen

parkeervak breder moet worden. Enerzijds

gelden voor rijbanen. Tevens dient in bochten

omdat de vakbreedte van belang is bij het in-

voldoende horizontale speling aanwezig te

draaien van een parkeervak (mede afhankelijk

zijn. Een maat voor deze speling wordt niet

van de parkeerhoek en wegbreedte) en ander-

gegeven. In de herziene versie is met behulp

zijds omdat het het in- en uitstapgemak be-

van rijcurvesimulaties (zie figuur) bepaald wat

paalt. Nu al is in- en uitstappen geen sinecure

de speling daadwerkelijk is bij een maatvoe-

met een wat grotere auto. Maar niet alleen de

ring van 4,5/13,0 meter. Deze is ‘vertaald’ naar

vakbreedte is van belang. Ook de plaatsing

een wenselijke speling. Deze speling ligt nu

van kolommen. Voor open¬bare parkeerplaat-

vast en is weergegeven in de Norm.

bij éénrichringsverkeer is 4,5 meter met een

sen geldt dat deze altijd minimaal 2,40 meter breed moeten zijn. Voor alle stallingen niet-

Een minstens zo belangrijke aanpassing in de

openbare plaatsen geldt een minimum van

herziene Norm is dat is opgenomen voor welk

2,30 meter.

‘type’ weg de maatvoering van de boogstralen

Liever worden er helemaal geen kolommen

geldt. Onderscheid wordt gemaakt voor:

tussen parkeervakken geplaatst, maar lang

•

niet altijd is dat mogelijk. De plaats waar dat

Rijbanen; weggedeelten in hoofdzaak bestemd voor het rijdende verkeer.

wel kan, wordt in de herziene Norm niet verRuimte waar plaatsen van kolommen tussen

uitgebreid met het gedeelte dat zich aan het

parkeervakken toegestaan is

EN VERDER

anderd, maar wel duidelijker aangegeven én uiteinde van het parkeervak bevindt.

WEGBREEDTE De breedte van rijbanen en parkeerwegen, zowel recht als gebogen, is nu niet altijd duidelijk. De herziene NEN 2443 probeert daar meer duidelijkheid in te brengen, waarbij aansluiting is gezocht bij de richtlijnen die voor wegen binnen de bebouwde kom gelden. Dat het niet altijd ‘meer’ wordt blijkt uit de breedte van een rechte rijbaan. Nu is deze in de Norm nog 3,00 meter, terwijl straks volstaan kan worden met een breedte van 2,75 meter. Daarbij moet wel rekening worden gehouden met redresseerstroken en obstakelvrije zones. Ook nieuw is dat bij langere rijbanen niet meer voor extra breedte wordt gekozen. Hiermee moet hard rijden worden voorkomen. Een ander uitgangspunt bij het bepalen van wegPARKEER24 #02 OKTOBER 2011

Bij een toegenomen breedte van het ontwerp-

• •

voertuig, kan het niet anders dan dat ook het

•

Aansluitingen van twee parkeerwegen;

PLANNING

wegen waarlangs geparkeerd wordt.

De belangrijkste fysieke wijzigingen die voor-

Aansluitingen van hellingbanen op par-

gesteld worden in de nieuwe norm zijn hier-

keerwegen en rijbanen.

voor aangegeven. In het najaar is de

Spiraalvormige hellingbanen.

ontwerpnorm voor iedereen beschikbaar voor commentaar. Ondanks de brede vertegen-

parkeervak breder moet worden

HELLINGEN

woordiging in de normcommissie en de inten-

In de herziene versie van de Norm worden

sieve discussie in de commissie en werkgroep

slechts maximale hellingspercentages voor de

zijn er ongetwijfeld open aanmerkingen. Via

drie typen garages opgenomen. In de huidige

de website www.normontwerpen.nen.nl kan

Norm zijn ook aanbevolen hellingspercentages

iedereen het ontwerp inzien en van commen-

opgenomen, deze komen niet meer terug

taar voorzien. De commissie zal die vervolgens

omdat deze in de praktijk vaak voor verwar-

beoordelen en waar nodig het normontwerp

ring zorgden. In de bijgaande figuur is aange-

aanpassen. De planning is dat eind 2011 het

geven welke percentages maximaal toege-

definitieve ontwerp naar de drukker kan, en

staan zijn bij de overeenkomstige lengte van

dan heeft de branche in 2012 weer voor een

de hellingbanen voor de drie types garages.

aantal jaren een actuele NEN 2443. ❖

Voor hellingen die steiler zijn dan 14% blijft een overgangshelling noodzakelijk. De afmetingen van deze overgangshellingen blijven de hele (voetboog) en halve (topboog) wielbasis. Aanpassing hier is dat er tevens exacte maten voor de overgangshellingen zijn opgenomen. Bij toepassing van twee of meer hellingen achter elkaar moeten die hellingen van elkaar zijn gescheiden door een horizontaal vlak. In de herziene versie zijn voor de verschillende typen garages minimale lengtes voor dit horizontale vlak opgenomen. Nieuw is verder dat er een tabel is opgenomen waarin de maximale hel-

meer informatie en reacties: www.normontwerp.nen.nl

lingspercentages voor zeer korte hellingen (0,5 – 1,385 meter) zijn weergegeven.

garage NIEUWS

DAK VAN 36000 M2 als parkeerplaats THE WALL is een futuristisch uitziend MULTIFUNCTIONEEL gebouw langs de A2 BIJ UTRECHT, waarin grootschalige DETAILHANDEL, HORECA EN SPORTFACILITEITEN zijn gecombineerd met een GELUIDSWAL en PARKEERDAK. The Wall is met zijn 800 meter lengte en vuur-

bouwkundige eis van gemeente Utrecht,

rode gevelbekleding een aandachttrekkend en

die stelde dat er in diverse opzichten sprake

oogstrelend multifunctioneel gebouw langs de

moest zijn van meervoudig ruimtegebruik”,

LEVERANCIERS

A2. Dit langste gebouw van Nederland is door

vertelt Fred Berg, projectarchitect van VVKH

Opdrachtgever:

VVKH Architecten uit Leiden ontworpen met

Architecten.

Burgfonds

als uitgangspunt de interactie tussen het ge-

Voor het parkeerdak is gebruik gemaakt van

Architect:

bouw en de automobilisten, waarvan er zo’n

Pardak 110 met als belangrijkste innovatie het

VVKH Architecten

200.000 per dag met 100 kilometer per uur

in drie dimensies fixeren van de tegels.

Bouwbedrijf:

langsrijden. Dat duurt bijna een halve minuut

Dat voorkomt de eventuele geluidshinder door

Van Wijnen

en is zondermeer een bijzondere beleving.

bewegende tegels; tijdens het rijden en rem-

Pardak tegels:

Achter de lichtgekromde gevel met een in drie

men van de auto’s wordt het geluid tot een

Zoontjens

dimensies vloeiende vormgeving, ligt het tot

minimum gereduceerd, het is minder dan

nu toe langste parkeerdak van Europa. Omdat

25 dB. Verder hebben de tegels een bescher-

bijna alle bezoekers van The Wall met de auto

mende functie en een isolerend effect, wat bij

komen, is de parkeerfunctie bewust niet onder

The Wall ook heel belangrijk is.

de grond weggestopt, maar benadrukt op het

dak. Dat begint bij de visueel nadrukkelijk

Omdat zo’n enorm dakoppervlak een kritisch

aanwezige open afritten, die automobilisten

onderdeel van het totale bouwproject is, is de

vanaf de weg het gebouw inleiden naar het

realisatie ervan door bouwbedrijf Van Wijnen

gigantische dak van zo’n 36.000 m2 met circa

volledig uitbesteed aan Zoontjens. Zoontjens

1.400 parkeerplaatsen.

heeft zo een grote risicofactor uit handen ge-

“De gedachte achter het parkeerlandschap

nomen en voor zichzelf een interessante busi-

van The Wall is ontstaan door een steden-

ness development kans gecreëerd. ❖

Van straat naar

‘fietsgarage’ De problematiek van FIETSPARKEREN vertoont steeds meer gelijkenis met de problematiek van het parkeren van de auto; ook wat betreft AANPAK en OPLOSSINGEN. De vraag naar fietsparkeerplaatsen groeit, terwijl de ruimte afneemt. Tot een aantal jaren geleden was de boom, de lantarenpaal of een simpel fietsenrek de meest aangewezen plaats om de fiets te STALLEN. Tegenwoordig hebben gemeenten, bedrijven en instellingen steeds meer OOG voor het parkeren van DE FIETS.

TEKST EWALD DIJKSTRA - ECORYS NEDERLAND BV

De parallellen met het parkeerbeleid voor auto’s

der vooral rond autoparkeren hadden. Het blijkt

nemen toe: ook hier staat faciliteren en regule-

dat er weinig en vaak tegenstrijdige informatie

ren voorop. Op steeds meer locaties worden voor

beschikbaar is over met name de behoefte aan

het parkeren van fietsen grote fietsenstallingen

fietsparkeerplaatsen. Daarbij komt ook dat fiets-

gerealiseerd, waar de fietsen boven elkaar wor-

gebruik sterk afhankelijk is van zaken als locatie

den geplaatst. Tegelijkertijd wordt het wild par-

en bevolkingssamenstelling. Zo wordt in Rotter-

keren in de openbare ruimte tegengegaan

dam veel minder gefietst dan in Amsterdam of

middels een fietsparkeerverbod (te vergelijken

Utrecht. Dat heeft bijvoorbeeld te maken met de

met het opheffen van parkeerplaatsen op straat

ontsluiting van de stad: hoe meer omliggende

na de realisatie van een parkeergarage). Fietsen

dorpjes er zijn met bewoners die gebruik maken

die buiten de aangewezen plaatsen geparkeerd

van voorzieningen in de stad, hoe hoger het au-

staan, worden verwijderd. Dit verwijderen blijkt

togebruik. Steden als Amsterdam en Utrecht zijn

echter toch niet zomaar te kunnen, een fietspar-

per definitie al moeilijker te bereiken met de

keerverbod is onvoldoende. De recente uitspraak

auto, wat mensen sneller op de fiets doet stap-

van de bestuursrechter - dat het buiten het rek

pen. Bovendien wordt in studentensteden logi-

staan op zich geen reden is om de fiets te verwij-

scherwijs meer gefietst, terwijl in gebieden met

deren - is vergelijkbaar met de criteria die gelden

veel allochtonen de fietscultuur veel minder aan-

voor het wegslepen van foutgeparkeerde auto’s.

wezig is.

Dit is alleen mogelijk als er hinderlijk en/of ge-

De nieuwe fietsenstalling van de hogeschool, die

vaarlijk wordt geparkeerd.

over een aantal maanden in gebruik zal zijn.

FIETSPARKEERCAPACITEIT BEPALEN

CASE AMSTELCAMPUS EN ROETERSEILAND

Als de keuze is gemaakt om het parkeren van

De Hogeschool van Amsterdam en de Universiteit

fietsen te faciliteren in centrale fietsenstallingen

van Amsterdam hebben ambitieuze bouwen

en het gaat om honderden of duizenden fietsen,

verbouwplannen op steenworp afstand van het

dan gaan vergelijkbare overwegingen als bij het

Ecorys kantoor in Amsterdam. De hogeschool

realiseren van een autogarage de hoofdmoot

heeft nieuwbouwplannen voor de Amstelcampus

spelen. Hoeveel plekken zijn er nodig? Wat zijn

en de UvA renoveert de faciliteiten op Roetersei-

de beste routes naar de stalling toe, zowel met

land. Er was een globale inschatting gemaakt van

als zonder fiets? Welke openingstijden moeten

de fietsparkeerbehoefte, maar men was bang

worden gehanteerd? Hoe voorkomen we dat

dat deze te laag zou zijn. Men had behoefte aan

fietsen op de verkeerde plek worden gestald en

een nauwkeuriger schatting en beter onder-

de stallingen leeg blijven? Het zijn voorbeelden

bouwde prognose. Immers; later aanpassen is las-

van vragen die ontwikkelaars en gemeenten eer-

tig en ongewenst en de opdracht die bij Ecorys

FIETSCIJFERS Nederland kent met 19 miljoen (bruikbare) fietsen de hoogste fietsdichtheid van de hele wereld. 84 Procent van de Nederlandse bevolking heeft één of meer fietsen in de schuur staan. Gemiddeld rijden alle Nederlanders daarmee 2,5 kilometer per dag, rond de 900 kilometer per jaar. In totaal gaan er daarmee jaarlijks circa 15 miljard kilometers onder de wielen door. 47 Procent van deze afstand wordt gereden van en naar werk of school. Ter vergelijking: forensen rijden jaarlijks 176 miljard kilometer in de auto. De 7 miljard woon-werk fietskilometers vallen daarbij in het niet. De fiets is echter met jaarlijks 4,5 miljard ritten wel goed voor een kwart van alle verplaatsingen. Voor minder regelmatige tochtjes in het dagelijks leven, zoals boodschappen doen, wordt ook nog eens 12 procent van de totale fietsafstand verreden. Dan blijft er daarna nog 41 procent over waarin de fiets gebruikt wordt voor recreatieve of sportieve doeleinden. Jaarlijks worden circa 1,3 miljoen nieuwe fietsen verkocht met een totale waarde van bijna 1 miljard euro. De helft daarvan is een gewone toer- of stadsfiets. De laatste jaren neemt de verkoop van elektrische fietsen spectaculair toe. Bron: Fietsersbond/Fietsen.123.nl

werd neergelegd ging vooral om het vastleggen

Beide instituten leggen in de toekomstige par-

van het aantal parkeerplaatsen en de verdeling

keervoorzieningen de nadruk op fietsen. Over

tussen fietsen autoparkeren. Ecorys heeft in

vijf jaar bestaat de hogeschool uit circa 30.000

beide gevallen een methodiek toegepast die een

studenten en werknemers. De plannen voorzien

relatie legt tussen de omvang van verschillende

in circa 3300 fietsparkeerplaatsen. Uit de bereke-

gebruikerscategorieën (studenten, medewerkers,

ning blijkt dat dit aantal voldoende is om de te

docenten etc.) en de fietsparkeerbehoefte per ca-

verwachten aantallen fietsen, bromfietsen en

tegorie. Hiervoor is onder andere gebruik ge-

scooters te herbergen. De UvA is verantwoorde-

maakt van tellingen. In de methodiek is verder

lijk voor de renovatie van de faciliteiten op Roe-

rekening gehouden met de herkomst van de stu-

terseiland. De groei zal met 19.000 studenten en

denten, de omvang van de aanwezige popula-

3000 medewerkers tot 2020 vragen om zo’n 2200

ties, de aard van de opleiding en de invloed van

ondergrondse fietsparkeerplaatsen en nog zo’n 650 plaatsen bovengronds. Vraagstuk hierbij was hoe om te gaan met het autoparkeren. Er zijn

HOEVEEL FIETSENREKKEN STAAN ER IN NEDERLAND?

rond de 3100 fietsparkeerplaatsen nodig in de

Over het aantal fietsenrekken in Nederland zijn geen cijfers beschikbaar. Alleen bij trein-

op termijn één, in plaats van beide autoparkeer-

stations weten we hoeveel er staan: 84.500 bewaakt, 15.500 kluizen en tenminste

garages om te zetten naar een fietsparkeerga-

230.000 onbewaakt (bron: ProRail). Uit onderzoek van de Fietsersbond blijkt dat bij be-

rage. Zodoende kan ook in de toekomst het

langrijke bestemmingen voor fietsers vaak tekorten bestaan, vooral bij winkelgebieden,

autoverkeer in een garage worden gefaciliteerd.

toekomst, wat betekent dat het voldoende is om

trein- en busstations, basisscholen, sportvelden en horecaconcentraties. Daarnaast heeft driekwart van de fietsparkeervoorzieningen geen (goed bereikbare) aanbindmogelijkheid

AANVULLEND BELEID

om de fiets extra tegen diefstal te beschermen.

Met het bepalen van alleen de fietsparkeerbe-

Bron: Fietsersbond

hoefte ben je er niet. Zeker als ‘de fiets van straat’ het beleid is, moet ook worden voorzien de OV-studentenkaart. Een benchmark en be-

in maatregelen die voorkomen dat fietsen op de

schikbare kengetallen zorgden voor aanvullend

verkeerde plek worden geplaatst. De routes van

materiaal. Op basis van haar analyse heeft Ecorys

en naar de stalling moeten logisch, duidelijk en

kunnen onderbouwen dat beide instellingen –

veilig zijn. Net als bij autoparkeren is handhaving

ook rekening houdend met toekomstige ver-

van het fietsparkeerverbod noodzakelijk. Dat

wachtingen wat betreft aantal studenten en me-

vergt afspraken tussen private en publieke par-

De nieuwe fietsenstalling van de hoge-

dewerkers - eerder aan de ruime kant zaten met

tijen, vergelijkbaar met de afspraken die rond so-

school, die over een aantal maanden

de globale prognose, dan dat er sprake zou zijn

ciale veiligheid worden gemaakt. Een helder

in gebruik zal zijn. (Foto Bart de Boer)

van een tekort aan fietsparkeerplaatsen.

beeld van de fietsparkeerbehoefte en de randvoorwaarden die zijn verbonden aan de exploitatie van de stalling, zijn van belang om de kosten voor het fietsparkeren in de hand te houden. Ook in dit opzicht lijken de problematiek en de fysieke en organisatorische oplossingen op de vraagstukken omtrent autoparkeren. ❖

LEIDRAAD FIETSPARKEREN Fietsberaad en CROW hebben een nieuwe Leidraad fietsparkeren ontwikkeld (uitgave 291). Deze nieuwe leidraad behandelt zowel de beleidskant als de invulling van fietsparkeren in de praktijk. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan veelvoorkomende fietsparkeerproblemen, zoals hinderlijk geplaatste fietsen, fietswrakken en weesfietsen.

TEKST ING. SUSAN EGGINK-EILANDER – ADVIESBURO NIEMAN

Parkeergarages in Bouwbesluit 2012 Binnenkort wordt het nieuwe Bouwbesluit 2012 van kracht. Er is al veel gezegd en geschreven over de zaken die gaan veranderen. Een deel van de aanstaande veranderingen voor parkeergarages hebben we voor u –kernachtigop een rijtje gezet. De definitie van een parkeergarage blijft ‘een overige gebruiksfunctie voor het stallen van motorvoertuigen’. De gebieden en ruimten binnen deze gebruiksfunctie krijgen een nieuwe naam: ‘gebruiksgebied’, ‘functiegebied’ en ‘functieruimte’. De essentie van deze begrippen is dat er voor de gebruiksfunctie kenmerkende activiteiten plaatsvinden. De classificering van de mate van brandvoortplanting van de materialen van wanden, vloeren en plafonds is veranderd. De Nederlandse klasses 1-5 en T1-T3 worden vervangen door Europese brandklasses A-D en Afl-Dfl. Het systeem van de bezettingsgraadklasses is vervangen door een personenbenadering. Een onder het meetniveau gelegen functieruimte moet een verlichtingsinstallatie hebben die een verlichtingssterkte van ten minste 1 lux

In de periode tussen de inwerkingtreding van Bouwbesluit 2012 en 1 januari 2017 hebben gemeenten de tijd stallingvoorschriften voor fietsen en parkeervoorzieningen voor motorvoertuigen in de bestemmingsplannen op te nemen.

kan geven, dat was 10 lux. Wellicht is de defi-

liteitsgebouwen de voorschriften van afdeling

nitie niet helemaal duidelijk van ‘een onder het

4.11 van het Bouwbesluit 2003 van toepas-

meetniveau gelegen functieruimte’. Maar van-

sing. Hierin wordt geregeld dat een bouwwerk

uit het doel van de wetgever gedacht, lijkt dit

een stallingsruimte voor fietsen vereist. In

vrij helder: Wanneer het donker is in een

Bouwbesluit 2012 zijn geen voorschriften met

ruimte omdat hij (deels) onder de grond ligt, is

betrekking tot de stallingsruimte voor fietsen

het handig om verlichting aan te leggen.

meer opgenomen. Dit onderwerp moet voort-

De eisen aan de ventilatie (luchtverversing) van

aan, evenals voor parkeervoorzieningen voor

parkeergarages wordt alleen nog gegeven aan

motorvoertuigen het geval zal zijn, worden ge-

stallingsruimten voor motorvoertuigen met

regeld in gemeentelijke bestemmingsplanvoor-

een gebruiksoppervlak van maximaal 50 m2.

schriften. Voor zover in het bestemmingsplan

Grotere stallingsruimten vallen onder de Wet

geen voorschriften over stallingsruimte voor

Milieubeheer.

fietsen bij een te bouwen bouwwerk zijn opgenomen, blijven tot 1 januari 2017 de voor-

FIETSPARKEREN

schriften van afdeling 4.11 van het

In het kader van overgangsrecht is er nog een

Bouwbesluit 2003, zoals die voor inwerking-

bijzonderheid: tot de inwerkingtreding van

treding van Bouwbesluit 2012 luidden, van

Bouwbesluit 2012 zijn op het bouwen van uti-

toepassing. ❖

LEVERANCIERSPAGINA

ADVIES

VanMarleWitbreuk B.V. Mooie Vrouwenweg 45 7608 RC Almelo T (088) 0071200 secretariaat@vanmarlewitbreuk.nl www.vanmarlewitbreuk.nl

Spark bv Nieuwstraat 4 2266 AD Leidschendam T (070) 3177005 info@spark-parkeren.nl www.spark-parkeren.nl

XTNT Postbus 51 3500 AB Utrecht T (030) 2398060 info@xtnt.nl www.xtnt.nl

E4Parkeren bv Diepenweg 5-7 8161 CT Epe T (0578) 613112 info@e4parkeren.nl www.e4parkeren.nl

Trajan WG-plein 753 1054 SK Amsterdam T (020) 6707935 info@trajan.nl www.trajan.nl

Holland Traffic Control bv (HTC) Industriestraat 13 2751 GT Moerkapelle T (0880) 277088 info@htcbv.com www.htcbv.com

Taxameter Centrale bv Van der Madeweg 9 1099 BS Amsterdam T (020) 4620462 mail@taxameter.nl www.taxameter.nl

PrivaPark Nederland Julianastraat 32-34 1814 EB Alkmaar T (072) 5115927 info@privapark.nl www.privapark.nl

EXPLOITATIE

BETAALSYSTEMEN

BOUW EN INRICHTING

Q-Park NV Stationsplein 8-E 6211 BT Maastricht T (043) 3297114 info@q-park.com www.q.park.com

Parkmobile Nederland Wisselwerking 40 1112 XR Diemen T (020) 5601050 info@parkmobile.com www.parkmobile.nl

Roveka Stemerdingweg 9 3769 CE Soesterberg T (034) 6332000 info@roveka.com www.roveka.com

Sika Nederland bv Zonnebaan 56 3542 EG Utrecht T (030) 2410120 info@nl.sika.com www.sika.nl

BACKOFFICE SYSTEMEN

FIETSPARKEREN

Agendum - SCANaCAR Conradstraat 38, Groot Handelsgebouw D7. 139 3013 AP Rotterdam T (010) 4372269 info@agendum.nl - www.agendum.nl

Parking Ware Veenakkers 50 9511 TA Gieterveen T (0599) 648265 www.parkingware.nl

Klaver Fietsparkeersystemen Postbus 702 7900 AS Hoogeveen T (0528) 294451 info@klavergroup.nl www.klavergroup.nl

VENTILATIE EN DETECTIE

BOUW EN INRICHTING

OVERIG

Imbema Controls bv Nijverheidsweg 5-7 2000 AD Haarlem T (023) 5172424 info@imbemacontrols.nl www.imbemacontrols.nl

Triflex BV Nikolaus Ottostraat 16 8013 NG Zwolle T (038) 4602050 info@triflex.nl www.triflex.nl

G4S Ptolemaeuslaan 61 3528 BR Utrecht T (088) 4472132 info@g4s.nl www.g4s.nl

NS Poort Stationshal 17 3500 GM Utrecht T (088) 6711918 www.ns.nl

TOEGANGSCONTROLE

SERVICE

MEER INFORMATIE OVER DEZE EN ANDERE ADVIESBUREAUS EN TOELEVERANCIERS VINDT U OP WWW.PARKEER24.NL! 51

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

RAAD De raad houdt de redactie van PARKEER24 scherp. Zij kijken kritisch naar het magazine, geven tips ter verbetering en maken de actuele onderwerpen die spelen in de parkeerwereld

PARKEER24

kenbaar aan de redactie.

De adviesen redactieraad van PARKEER24 BRAM VAN LUIPEN

MARC MOONEN

Bram is senior adviseur parkeren en ver-

Marc Moonen werkt sinds kort als com-

keersmanagement bij het Kennisplat-

mercieel manager bij BAM GO-Park.

form Verkeer en Vervoer.

JAAP SCHREIBER SYB TJEPKEMA

Jaap Schreiber is commercieel manager

Syb werkt als senior beleidsadviseur

bij Ballast Nedam Parking.

mobiliteit bij de gemeente Zwolle.

GIULIANO MINGARDO BART SCHINKEL

Giuliano is senior onderzoeker en do-

Bart is eigenaar/directeur van

cent vervoerseconomie bij de afdeling

Barticipation Consultancy.

Regionale-, Haven- en Vervoerseconomie van de Erasmus Universiteit Rot-

PETER VEENBRINK

terdam.

Peter is sectorhoofd Mobiliteit bij adviesbureau SOAB.

THOMAS OOSTWAL Thomas werkt als marktanalist bij Q-Park Nederland.

IN HET VOLGENDE NUMMER VAN PARKEER24 WORDT AANDACHT BESTEED AAN: Dossier: FIETSPARKEREN Met ondermeer: aandacht voor fietsparkeerbeleid, fietsparkeervoorzieningen en binnenstedelijke toegankelijkheid. Dossier: PARKEREN

EN BEREIKBAARHEID

Met ondermeer: Do’s en Dont’s bij implementeren van PRIS en verkeersafwikkeling meenemen in ontwerpfase parkeerfaciliteiten.

HEEFT U SUGGESTIES, VRAGEN, IDEEËN? DAN HOREN WIJ DAT GRAAG VAN U. U KUNT ONS BEREIKEN VIA REDACTIE@ACQUIREPUBLISHING.NL

COLOFON

PARKEER24 is het grootste, onafhankelijke informatieplatform van Nederland waar iedere parkeerprofessional graag kennis haalt, etaleert, vergaart en deelt. Het magazine bevat achtergrond artikelen, visies, discussies, columns, praktijkcasussen en meer.

MEDEWERKERS

kalender 25 oktober

Lunchbijeenkomst- Hoe de parkeerkentallen echt

Aan dit nummer werkten mee: Jan van den Broek, Geert Dijkstra, Erna Jansen, Agnes Joostema.

MET DANK AAN Ernst Bos, Marco van Burgsteden, Ewald Dijkstra, Susan Eggink-Eilander, Robert Ruisch, Rutger Steenbergen, Frans van Waes.

te gebruiken? Locatie: regio Utrecht www.vexpan.nl

OPLAGE EN BEREIK Zes keer per jaar verschijnt dit informatieve en inspirerende vakblad met een omvang van minimaal 48 pagina’s. De oplage is gemiddeld 4.500 exemplaren.

26 oktober

Het magazine heeft een totaal bereik van meer dan 8.000 parkeerprofessionals;

Borrel op locatie

beleidsmakers, architecten, adviesbureaus, bouwbedrijven, exploitanten, beheer-

Locatie: Parkeergarage Cornerstone, Rotterdam Airport

ders en leveranciers.

www.pnnl.nl ADVERTEREN

28 oktober

Het grote bereik en de onderscheidende formule maken PARKEER24 tot een

Thema Lunch Slim Parkeren: ‘Hoe los ik mijn parkeer-

uiterst geschikt medium om op indringende wijze de doelgroep te bereiken.

problemen op?’

Naast advertenties behoren ook advertorials, bijsluiters, online webvertising,

Locatie: Amersfoort

whitepapers en kenniscafés tot de mogelijkheden. Wilt u een advies op maat,

www.vnm.nu

neem dan contact op via (038) 4606384 en vraag naar Edwin Benning of Michiel Noordzij of advertenties@acquirepublishing.nl

2 november Nationaal Verkeerskunde congres – met o.a. aandacht

ABONNEMENTEN

voor ‘databank verkeersgegevens’

Een abonnement op PARKEER24 kost € 95 per jaar (exclusief BTW, inclusief

Locatie: NBC Nieuwegein

verzendkosten). Als abonnee heeft u recht op het magazine, de tweewekelijkse

www.crow.nl

emailnieuwsbrief en korting op te organiseren evenementen. U kunt zich aanmelden voor een abonnement via (038) 4606384 of

21 november

abonnementen@acquirepublishing.nl

Voorlichtingsbijeenkomst Wijzigingen Bouwbesluit 2012 en normen

VORMGEVING

Locatie: Utrecht

A5DESIGN – Wezep

www. nen.nl DRUK Ten Brink – Meppel

ParkeerPaviljoen tijdens Vakbeurs Verkeer & Mobiliteit Tijdens Verkeer & Mobiliteit 2011 organiseren PAR-

PARKEER24 is een uitgave van

KEER24, Parkeer Netwerk Nederland en Expoproof het

Acquire Publishing bv

ParkeerPaviljoen.

Faradaystraat 4a

Locatie: Expo Houten

8013 PH Zwolle

Meer informatie volgt via www.parkeer24.nl

T (038) 4606384

15 december Bezoek eens een andere kelder Eindejaarsevenement www.pnnl.nl

PARKEER24 #02 OKTOBER 2011

SERVICE

8 december

www.acquirepublishing.nl

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

TEKST: MARCO VAN BURGSTEDEN GEMEENTE WAGENINGEN

Ook een column in PARKEER24? Schrijf er een en stuur deze naar redactie@acquirepublishing.nl. Ingezonden columns worden op de site gezet (www.parkeer24.nl); de column die het meest getweet wordt en de beste reacties heeft op de site, wordt in het eerst volgende magazine geplaatst. Inzenden kan tot 1 november 2011.

Parkeernormen in de praktijk In de column van Rob Jeuring op PARKEER24.nl stelt hij dat je moet oppassen met het 'heilig' verklaren van de parkeernorm. Het is maatwerk en daar moet je bij de uitwerking rekening mee houden. Een van zijn voorbeelden is een hotel, waarbij veel gasten per bus zullen worden aangevoerd. Daarvoor mag je best een lagere parkeervraag nemen.

Dat klinkt allemaal redelijk, maar er schuilt wel een addertje onder het gras. Als hoeder van een goede ruimtelijke ordening heeft de gemeente de taak om de nadelen van ruimtelijke ontwikkelingen te beheersen of te laten compenseren. Daar hoort het tegengaan van parkeeroverlast bij. Als je dan naar zo'n hotel kijkt, is het de vraag of over 15 jaar nog steeds dezelfde doelgroepen met bussen komen, of dat men dan met eigen auto's en twinnyloads daarvandaan lange fietstochten gaat maken. Ik noem maar een zijstraat. Nu is de parkeereis vaak vastgelegd in de gemeentelijke bouwverordening; de parkeernorm is dan een additionele 'beleidsregel' die deze eis verder invult. In diezelfde bouwverordening staat ook dat het gebouw aan allerlei veiligheidseisen moet voldoen. Als het om die bouwtechnische voorschriften gaat, hoor je nooit dat een vloer wel wat minder dik kan, omdat er in de praktijk toch bijna niemand op loopt. Waarom zou je die glijdende schaal wel toelaten bij de eis dat er voldoende parkeerplaatsen

Wat mij betreft wijk je als gemeente zo weinig mogelijk af van de norm

bij het plan moeten zijn? Gemeenten beseffen dat een te hoge eis aan het aantal parkeerplaatsen niet houdbaar is; daarmee worden nieuwe plannen financieel onhaalbaar. Maar met een te lage eis zet je met name de bewoners buitenspel; later blijkt het vaak niet meer mogelijk om de tekorten betaalbar en goed ingepast op te lossen. Terecht dat je steeds vaker ziet dat bouwvergunningen niet worden afgegeven omdat een ontwikkelaar de parkeervraag niet kan oplossen. Wat mij betreft wijk je als gemeente zo weinig mogelijk af van de norm. Met een goede parkeernorm hoef je dat ook niet te doen: die houdt al van tevoren rekening met de speciale omstandigheden van het te ontwikkelen gebied. Dat vergt meer dan alleen het overnemen van de CROW-richtlijnen. Het is immers een basis voor parkeernormering, niet meer of minder. â?&#x2013;