2012-02-MO-1

Page 1

#01 jaargang 9 | februari 2012

vakblad voor huisartsen

tandartsen

specialisten

fysiotherapeuten en andere ondernemers in de zorg

• Kijk nog eens naar uw praktijksite • Checklist

beveiliging • Automatisering • Presenteren met Prezi • Wat staat ons (pensioen) in 2012 te wachten? • Webdienst Feedly bespaart tijd www.medischondernemen.nl




i n h o u d s o p g av e

#01 februari 2012

8 kijk nog eens naar uw website Veel medici onderschatten de functie en nut van een website van hun praktijk en verwaarlozen zo hun visitekaartje op het web.

16 aanschaf van een nieuw his: niet zo maar een keuze Een HIS is belangrijker dan ooit, maar waar houdt u rekening mee als u uw huidige ICT-beleid tegen het licht houdt en bekijkt of de aanschaf van een nieuw HIS een goede keuze is? 10 afwegingen en tips als handreiking.

20 maak oogstrelende presentaties met prezi Geeft u wel eens een presentatie en bent u uitgekeken op Powerpoint? Probeer dan eens Prezi.

26 juridische aspecten bij implementatie van ict in de zorg De wet- en regelgeving rond ICT in de zorg is complex en onduidelijk. Met deze juridische aspecten moet u rekening houden.

4

6 uitgelicht 12 wijs 14 checklist beveiliging automatisering 19 column: gelijk hebben en krijgen 22 column: wat heeft leiderschap te maken met beroepsuitoefening? 30 feedly bespaart tijd... veel tijd 31 effectievere patiĂŤntencommunicatie met facebook

08

16

22

24

31

36

Med i sch O nd er nemen


colofon

voorwoord

In de wolken MedischOndernemen Jaargang 9, nummer 1, februari 2012 een uitgave van MedischOndernemen b.v. Gebouw Rembrandt Dokter van Deenweg 56 8025 BC Zwolle T (038) 460 63 84 F (038) 460 63 18 info@medischondernemen.nl www.medischondernemen.nl hoofdredactie Elsbeth Nijhoff

Af en toe bekruipt mij het gevoel dat de ontwikkelingen op ICTgebied sneller gaan dan ik aan kan. Neem nou de term Cloud Computing. Alsof het heel normaal is. Alles in de cloud. Lekker

Rutger Steenbergen

makkelijk. Ik kan me daar niet echt iets bij voorstellen, maar het

uitgever

werkt wel. De cloud. Je hebt tegenwoordig geen computerkast

Wim Nijmeijer

meer nodig en het is heel gewoon dat je ergens anders je bestanden

art direction

ophaalt en terugzet. In de cloud dus.

Elsbeth Nijhoff Hoofdredacteur MedischOndernemen

de Bladenkamer | grafisch ontwerpers drukker Ten Brink, Meppel aan dit nummer werkten mee Marijke van Bodengraven, Harold Janssen, Elsbeth Nijhoff, Wim Nijmeijer, Rutger Steenbergen, Maaike Straathof en Charlotte van den Wall Bake.

En altijd overal online zijn, waardoor je zowel thuis als op reis via computer, laptop, iPhone en iPad altijd en overal je mail kunt lezen en via social media kunt zien waar iedereen mee bezig is. De mogelijkheden zijn onbeperkt en de ontwikkelingen gaan maar door.

MedischOndernemen verschijnt zes maal per jaar oplage: 17.500

Maar het is ook van belang om met beide benen op de grond te

advertentieverkoop

blijven staan. Nuchter naar automatisering te kijken. Heel duidelijk

Acquire Media b.v.

je vraag te formuleren en te kijken naar de mogelijkheden. En pas

Harald Jansen en Bart van der Wal T (038) 460 63 84 info@acquiremedia.nl

dan te beslissen of het een verbetering is of niet. Zowel privé, als voor de praktijk.

Dit nummer van MedischOndernemen heeft als thema ICT en abonnementen

Automatisering.

Bent u een vrije beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg, meldt u dan aan voor een abonnement tegen het tarief van € 60 per jaar. Vermeld uw beroep en afstudeerjaar. Wanneer u zich opgeeft als

Ik wens u veel leesplezier.

abonnee ontvangt u het eerste nummer gratis. Het abonnement zal het daaropvolgende nummer ingaan. Bent u geen medicus, dan betaalt u € 90 voor een jaarabonnement.

Elsbeth Nijhoff

Opgeven kan via www.medischondernemen.nl, bovengenoemd (e-mail)adres, telefoon- en faxnummer. reageren op artikelen in deze uitgave? Stuur een e-mail naar redactie@mediscondernemen.nl Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

5


uitgelicht

‘Sociale lasten werkgevers met een derde toegenomen’ ‘Het kabinet moet meer doen om de sociale lasten voor werkgevers binnen de perken te houden’, vinden ondernemingsorganisaties MKB-Nederland en VNO-NCW. De sociale lasten, vooral de zorgkosten, voor werkgevers stegen tussen 2002 en 2010 met bijna een derde: van 39,6 miljard euro negen jaar geleden, tot 52,5 miljard euro vorig jaar. Dat blijkt uit een beleidsdoorlichting in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De belangrijkste oorzaken van de stijging van de sociale lasten zijn de crisis en de vergrijzing. De werkgeverslasten voor de werkloosheidswet (WW) stegen met 79,3%, voor de pensioenen met 40,4% en voor de Zorgverzekeringswet met 106,5%. De hoge zorgbijdrage is schadelijk voor werkgevers omdat zij geen invloed hebben op die kosten. De zorgkosten ontwikkelen zich autonoom, maar de werk6

Med i sch O nd er nemen

gever krijgt wel de rekening op zijn bordje. Vooral het feit dat de meeste zorgkosten opgaan aan mensen die geen deel (meer) uitmaken van de beroepsbevolking - ouderen en kinderen - breekt de werkgevers op. De werkgevers pleiten er daarom voor om de zorgbijdrage van werkgevers te bevriezen op het niveau van nu. Bron: MKB Nederland


u itge l icht

Organisatietrots belangrijker dan salaris ‘Company pride’ is belangrijk voor de tevredenheid, inzet en motivatie van medewerkers, zo blijkt uit medewerkersonderzoeken van Effectory. Opvallend genoeg belangrijker dan het salaris. Nederlandse medewerkers zijn momenteel zeer tevreden over hun werk, zij beoordelen hun baan gemiddeld met een 7,5. Dit is het hoogste gemiddelde sinds jaren. En dit terwijl het salaris met een 5,7 juist matig beoordeeld wordt. Trots op de organisatie scoort een 7,0 en blijkt volop van invloed op de tevredenheid van de medewerkers. Salaris Hoe kan de invloed van het salaris zo gering zijn? Guido

Heezen, directeur van Effectory, legt uit: “Hoewel iedereen zijn salaris ontzettend belangrijk vindt, blijkt uit onze onderzoeken dat de hoogte van de beloning maar matig bepaalt hoe tevreden een medewerker is. Tevredenheid ontstaat door goed werkgeverschap. En dat omvat veel meer dan hoog belonen. Een correcte beloning is een voorwaarde. Als die eenmaal eerlijk is vastgesteld, kan de werkgever zich concentreren op de zaken die écht het verschil maken voor zijn medewerkers.”

‘Roddelen is therapeutisch’ Uit onderzoek van de University of California, Berkeley blijkt dat roddelen therapeutisch is. Het vermindert stress, geeft een prettig gevoel en waarschuwt voor onbetrouwbare types.

“Roddelen heeft een slecht imago, maar het speelt ook een belangrijke rol in sociale verhoudingen. Informatie verspreiden over iemand die je verkeerd behandelt, zorgt ervoor dat je je beter gaat voelen en je frustratie vermindert”, zegt onderzoeker Robb Willer.

Het onderzoek toont aan dat men gefrustreerd raakt als hij immoreel gedrag ziet. Het delen van deze informatie met anderen zorgt voor een beter gevoel. Bron: Gezondheidsnet

snellezen voor dummies In een mensenleven leest u veel. Kranten, tijdschriften en boeken, maar natuurlijk ook werkgerelateerde stukken. Staart u weer eens naar een stapel paperassen, waar geen einde aan lijkt te komen? Leg ‘Snellezen voor dummies’ er dan bovenop, want dit boek bespaart u tijd. Auteur Richard Sutz houdt zich al ruim drie decennia bezig met snellezen en hij baseert zijn methode op de principes inzicht, psychologie en techniek. Door de juiste woordenschat, inzicht in de werking van het brein en het aanleren van technieken verbetert iedereen zijn leestempo spectaculair, zo belooft de auteur. De enige voorwaarde is dat u drie weken lang tien minuten per dag oefent. Snellezen voor Dummies is een fascinerend boek, boordevol praktische oefeningen en technieken om vlotter te lezen. U heeft de 257 bladzijden – ook als ongeoefende lezer - dan ook zo uit.

Auteur: Prijs: ISBN: Uitgeverij:

Andy Richard Sutz € 20,95 9043019054 Pearson Education M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

7


thema thema thema

a u t o m at i s e r i n g

te k st: R u tge r S tee n b e r ge n

Kijk nog eens naar uw praktijksite Veel medici onderschatten de functie en nut van een website van hun praktijk en verwaarlozen zo hun visitekaartje op het web. Net zoals bij de wachtkamer is het goed om er zo nu en dan zelf eens een kijkje te nemen door de ogen van een patiënt. Ook voor nieuwe patiënten kunt u met informatie op uw eigen site veel meer sturen in soort en hoeveelheid vragen. Look and feel De vormgeving kan het beste aansluiten bij uw eigen huisstijl en logo als u hierover beschikt. Als u geen landelijke of provinciale aspiraties met uw patiëntenkring heeft, is het prima om voor een bewezen standaard look and feel te kiezen. Een patiënt zal het niet snel opvallen als een site van een medicus in een andere regio eenzelfde look and feel heeft. De kans dat iemand die een huisarts in Delden zoekt ook dezelfde site van een huisarts in Delft ziet, is niet groot. 8

Med i sch O nd er nemen

Website met of zonder CMS? Een website is in de basis niets anders dan een verzameling pagina’s die een internetter in zijn browser bekijkt. Deze webpagina’s kunt u handmatig opmaken (zelfs in Microsoft Word), maar als u later iets aan wilt passen, moet dit pagina voor pagina en dat kost veel tijd. CMS staat voor Content Management Systeem. Zie het als een controlepaneel van waaruit u de hele website aanstuurt. Zo plaatst u eenvoudig nieuwe artikelen en wilt u een wijziging op alle pagina’s doorvoeren dan kan dit met enkele muisklikken. Dit scheelt dus veel tijd, maar u moet wel met de software leren werken. Voorbeelden van bekende, gratis CMS’en zijn Wordpress, Joomla en Drupal.


M a a k ee n w i n n e n de w e b site

Wel of geen foto’s Veel medici plaatsen foto’s van hun praktijkpand en/of hun team op de site. Dat is een uitstekend idee, maar besteed dan wel zorg aan de foto’s! Vaak zie je gevangenisachtige foto’s, recht van voren genomen met een witte achtergrond en een volle flits. Bij de mooiere foto’s kijken mensen meer van opzij en zijn de foto’s tegen dezelfde achtergrond genomen. Soms is een fotograaf een zinvolle investering. De vormgeving van een site is vaak een persoonlijke keuze. Als u een vormgever zoekt kunt u het beste zoeken op bedrijven uit uw eigen stad of omgeving. Dit heeft als voordeel dat degene die de site heeft ontworpen dan iemand is die in uw omgeving woont en werkt. De ontwerper van een site is meestal eenvoudig te vinden: Vaak staat zijn naam onderaan de site. Anders kunt u het bij de eigenaar van de site eenvoudig achterhalen. Vormgevers hebben vaak een specifieke stijl. Als de stijl u niet aanspreekt is het niet zo waarschijnlijk dat ze uw wensen kunnen omzetten in een mooie site.

Inhoud van uw site Het is makkelijk om uw patiënten snel af te stoten op uw site. Vaak ziet u een moedig opgezette rubriek met nieuws, waarvan het laatste nieuwtje al weer een jaar oud is. Het is beter om uw doelstellingen met een site te beperken en klein te houden, dan een ambitieus project wat niet bijgehouden kan worden. Voor een goede start is een folderachtige aanpak met informatie over de praktijkfilosofie, openingstijden en teamleden een goede stap. Een goede verwijzing naar een objectieve bron, is vaak zelfs beter. Mocht u uw mailadres op de site vermelden, zorg er dan voor dat u de mails ook structureel binnen een werkdag beantwoordt. Een goede site is een must voor de praktijk. Het kan het aantal vragen ook beperken die anders telefonisch gesteld zouden worden. Voor een site geldt net als voor de arts: in de beperking toont zich de meester.

Veelgemaakte fouten bij webteksten... en hoe u ze voorkomt

aandacht en spreek hem aan, bijvoorbeeld door het wijzen op een bekend pijnpunt, een lastige situatie of uw dienstverlening (en wat het hem oplevert). U zorgt zo voor herkenning, trekt de aandacht en leidt de lezer eenvoudig door uw website. 2) Zwakke titels U kunt nog zo’n prachtige tekst schrijven, maar met een zwakke of onduidelijke titel laat u veel bezoekers liggen. Het schijnt zelfs dat vijftig tot zestig procent van de internetters op basis van de titel beslist of ze geïnteresseerd is in het stuk. Stop daarom veel tijd in het verzinnen van prikkelende en informerende titels, het maakt het verschil tussen wel en niet gelezen worden. Tip! Het woord ‘jij’ is erg effectief in titels, want u spreekt de lezer direct aan. Drie voorbeelden: Betaal jij ook teveel voor jouw tandarts? Rugklachten? Zo doe je er wat aan. Gezond leven... het is makkelijker dan je denkt. 3) Slechte schrijfstijl Een website bouwen is moeilijk en daarom laat u het doen. Maar schrijven, he, dat kan toch iedereen? En trouwens. u weet als geen ander hoe u de boodschap onder de aandacht wilt brengen dus er is geen enkele reden dat niet zelf te doen. Toch?

Hoe zorgt u ervoor dat uw website nieuwe patiënten oplevert? Kritisch naar de teksten kijken is een belangrijke stap. Dit zijn veelgemaakte fouten bij webteksten. 1) Ikke, ikke, ikke Het is een klassieker en hij komt nog steeds ontzettend vaak voor: schrijvers die zichzelf als uitgangspunt nemen. Ik ben die en die, ik studeerde dit en dat, ik praktiseer sinds dan en dan etcetera. Het is allemaal waar en ongetwijfeld goed bedoeld, maar op internet werkt het niet. Een bezoeker komt op uw website en wil snel antwoord krijgen op zijn vraag. Grijp dus meteen zijn M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

9


a u t o m at i s e r i n g

Het klinkt zo vanzelfsprekend, maar schrijven is een vak dat niet iedereen beheerst. Het gevolg: teksten vol schrijffouten, grammaticaal ontsporende zinnen, ellenlange betogen en epistels waar geen einde aan komt.

“Een website hebben is een ding, maar als niemand hem vindt heeft u er weinig aan.” Voor internet geldt: hou de alinea’s kort en zorg ervoor dat elke zin ertoe doet. Lange teksten mogen wel, maar trek dan meteen de aandacht n begin met de conclusie, een mooi vooruitzicht of een uitdagende stelling. U trekt de aandacht en kunt daarna verdiepen. Tip! Gebruik de spellingcontrole eens wat vaker! Het kost nauwelijks tijd en u haalt er altijd wel wat schrijffoutjes uit. 4) Slechte opmaak U schrijft een prachtig artikel, bent er heel tevreden over en zet hem vervolgens in een pietepeuterig lettertype op uw website. De inhoud is nog even sterk, maar de kans dat de lezer het stuk van begin tot eind leest is nihil. Op internet leest men lastiger dan van papier, en bij kleine letters - en weinig contrast - versterkt u dit nog eens.

10

Med i sch O nd er nemen

Denk in dit kader ook aan afbeeldingen, tussenkoppen, bullets, overzichtelijk tabellen en andere elementen die de lezer bij het verhaal houden. Als u een mooi stuk schrijft wilt u dat het gelezen wordt, dus doe uw best op de presentatie en maak het de lezer zo gemakkelijk mogelijk. Tip! Bezoek uw website niet alleen vanaf uw eigen computer, maar test hem ook met andere browsers, besturingssystemen, smartphones en monitoren. 5) Te vrijblijvend zijn Heeft u een praktijkwebsite, dan is uw voornaamste doel patiënten werven. Toch vergeten veel praktijkhouders dit als ze teksten schrijven voor hun site. Ze vertellen braaf wat ze doen, wat het kost en in het beste geval wat het oplevert, maar van ‘verkopen’ is zelden sprake. Nou hoeft u de lezer niet meteen uw aanbod door de keel te duwen, maar u kunt hem wel lekker maken. Welk ‘probleem’ heeft de lezer? Wat zijn de symptomen? Zou het niet fijn zijn als het probleem definitief tot het verleden behoort? Lees dan snel verder, want u biedt die oplossing. Sluit u de tekst af met uw contactgegevens dan vergroot u kans dat iemand contact opneemt aanzienlijk.


s pa r e n o f b e l e g g e n

7 tips voor een vindbare website Een website hebben is een ding, maar als niemand hem vindt heeft u er weinig aan. Met SEO - zoekmachine optimalisatie - maakt u de website beter vindbaar voor zoekmachines en trekt u gratis bezoekers via Google en consorten. Het werkt als volgt. 1. Waar wilt u op gevonden worden? Een vindbare website biedt de informatie waar mensen naar zoeken en de meeste zoekmachinegebruikers tikken twee a drie woorden in. Op welke combinaties wilt u gevonden worden? 2. Let op de titels De titel van een pagina is belangrijk voor zoekmachines, want het geeft een duidelijke indicatie waar de pagina over gaat. Wilt u hoog scoren op de term ‘huisarts Hardenberg’, maak dan een unieke pagina aan voor deze zoekterm en verwerk de woorden in de paginatitel. 3. Schrijf voldoende tekst Zoekmachines kunnen niet associëren en ze hebben aanknopingspunten nodig om pagina’s te duiden. Tekst is daarbij heel belangrijk, zet daarom voldoende tekst op elke pagina (550 woorden mag best) en verwerk daarin de woorden waarop u gevonden wilt worden. 4. Maak duidelijke omschrijvingen Google gebruikt de meta-description van een webpagina als omschrijving bij de zoekresultaten. Prikkelt de omschrijving, dan klikt een zoekmachinegebruiker eerder op de link. De meta-description kunt u bij vrijwel alle website-software per pagina opgeven. 5. Stop zoekwoorden in links Ook in links (url’s) kunt u context schrijven. Een link als http://www.huisarts-hardenberg.nl/groepspraktijk.

html biedt volop aanknopingspunten voor een zoekmachine: huisarts, hardenberg en groepspraktijk. 6. Geef afbeeldingen een relevante naam Ook in afbeeldingen kunt u betekenis stoppen. Geef de afbeelding op de pagina bijvoorbeeld de bestandsnaam huisarts-hardenberg.jpg en de omschrijving ‘Huisartsenpraktijk Hardenberg’ 7. Word populair Hoe meer - relevante - links naar uw website, hoe meer stemmen hij krijgt en hoe hoger hij verschijnt bij de zoekresultaten. Mensen kunnen linken naar de complete website - www.websitenaam.nl - of naar een onderliggende pagina. Een link krijgt extra waarde als de tekst die de link bevat aansluit op de doorverwezen pagina. Anders gesteld: als een andere website de link precies plaatst onder de woorden Huisarts Hardenberg. De link en de ‘geoptimaliseerde’ pagina sluiten nu naadloos op elkaar aan en dit zorgt voor maximale duidelijkheid voor bezoekers en zoekmachines. Wilt u beter gevonden worden in zoekmachines dan kunt u de website aanmelden bij gratis startpagina’s en aanverwanten. Elke link telt als een stem. Conclusie Een website vindbaar maken is geen tovenarij. Zoekmachines kunnen niet nadenken en u moet ze zelf vertellen wat u doet. Gebruikt u daarbij de woorden waarop veel mensen zoeken, dan komt u vanzelf bovendrijven.

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

11


F i n a n c i e e l | Adve r to r i a l

te k st: R u tge r S tee n b e r ge n

8 vragen over vermogensbeheer 1) Vermogensbeheer, wat is het en wat moet ik ermee? Medici bouwen een vermogen op, waar ze vaak onvoldoende mee doen. Ze hebben er gewoonweg te weinig tijd voor. Het wordt dan lastig om de juiste keuzes maken ten aanzien van hun geld. Dan kun je het beste hulp inschakelen. Voor mensen die hun vermogen optimaal willen laten groeien, volgens hun eigen specifieke wensen, is het verstandig om eens te overleggen met een specialist. Deze kijkt objectief naar het vermogen en legt alle alternatieven en de gewenste doelstelling naast elkaar. Het advies kan dan ook zijn om gewoon te gaan sparen. Niets doen met het vermogen kan een grote valkuil zijn. Vergelijk 12

Med i sch O nd er nemen

het met het doorlopen met een blessure. Doe je dat te lang, dan zijn de gevolgen vaak groot.

2) Hoe kies je een betrouwbare vermogensbeheerder? Stel als medicus eerst objectieve criteria vast. Wat zoekt u in een dienstverlener? Uiteindelijk gaat het om vertrouwen. Is de beheerder een gladde verkoper, die u gouden bergen belooft of een reÍel iemand die eerlijk wijst op risico’s en rendementen? Maar kijk ook of de beheerder iemand is die met u meedenkt en voldoende verstand van zaken heeft. Bekijk dan in een gesprek of ze dat vertrouwen bij u kunnen winnen. Dat vertrouwen is essentieel.


i n te r vie w

Sparen of beleggen, het is en blijft een dilemma voor veel medici. Om een weloverwogen keuze te maken stelt MedischOndernemen acht vragen over vermogensbeheer aan Martijn Meijer, hoofd vermogensbeheer van Wijs & van Oostveen.

En de werkwijze, hoe gaan zij met uw vermogen om en waarin onderscheiden zij zich? Dat bepaalt uiteindelijk de keuze.

de kennis en ervaring en hoeveel risico de cliënt bereid is om te nemen. Het risicoprofiel is de hoeksteen van de samenwerking. Dit is het vertrekpunt om de beleggingsdoelstelling te realiseren.

3) Vanaf welk bedrag heeft vermogensbeheer zin? Dat is afhankelijk van de persoonlijke situatie en specifieke doelstelling van de cliënt. De ene cliënt heeft bijvoorbeeld aan 150.000 euro voldoende, voor de andere cliënt is het wenselijk om met een vermogen van 200.000 euro van start te gaan.

6) Wat zijn de risico’s bij beleggen?

4) Banken bieden ook vermogensbeheer aan. Wat onderscheidt jullie?

Op dit moment zitten we in een meer zijwaartse markt en leggen we onze focus op dividendaandelen. Met de inkomsten uit dividend kun je zo toch een prima inkomstenstroom op gang brengen. We komen in een moeilijk tijd qua economisch groei. Vooral in Europa is er momenteel een recessie. Maar dit geldt niet voor de hele wereld. Azië, Latijns Amerika en de Verenigde Staten realiseren groei en daar kun je de beleggingstrategie op afstemmen.

Een vermogensbeheerder is een specialist en bij een bank neemt u vaak een palet aan diensten af, zoals uw bankzaken, hypotheek en verzekeringen. Uw contactpersoon kan daardoor nooit dezelfde aandacht geven aan uw aandelenportefeuille als wij. Om in medische termen te spreken kun je bij de huisarts komen en die weet van alles een beetje, maar die verwijst u voor het specialistische werk door naar een medisch specialist. Zo werken banken ook. Ze kunnen er wel intern een specialist bij halen, maar uiteindelijk werkt direct zaken doen met een specialist altijd beter en sneller. Daar komt bij dat banken nog bezig zijn om het interne proces te stroomlijnen. Ze richten zich op hun eigen problemen en kunnen daardoor minder aandacht geven aan de cliënt. Dat zie je terug in de dienstverlening die steeds meer wordt uitgekleed.

5) Bij vermogensbeheer duikt vaak de term risicoprofiel op. Wat is dat? Het risicoprofiel van een cliënt geeft aan binnen welke brandbreedte de beleggingen in de portefeuille mogen bewegen. Dit is onder meer afhankelijk van de beleggingsdoelstelling. Wil de cliënt bijvoorbeeld nu al inkomsten hebben uit de beleggingen, over een aantal jaar beschikken over een bepaald vermogen of een combinatie van beide? Maar dit risicoprofiel is bijvoorbeeld ook afhankelijk van de financiële positie,

Je neemt meer risico’s dan bij sparen, maar daar staat een hoger verwacht rendement tegenover. Daarom beleggen pensioenfondsen ook. Het ene jaar betaalt het genomen risico zich uit, het andere jaar niet.

7) Vermogensbeheer vereist vertrouwen. Hoe zorgen jullie daarvoor? Van tevoren maken wij duidelijke afspraken met onze cliënten over de manier waarop wij omgaan met het vermogen, de informatievoorziening, het contact met de beheerder en de vergoeding die in rekening wordt gebracht. Zo weten onze cliënten precies wat zij kunnen verwachten, maar vooral ook wat niet. Wij hechten er belang aan dat ze precies weten waar ze aan toe zijn.

8) Wie controleert jullie? We staan onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandse Bank. De Autoriteit Financiële Markten kijkt naar het gedrag van financiële ondernemingen, bijvoorbeeld in hoeverre de zorgplicht wordt nageleverd. En De Nederlandse Bank let erop of wij aan de vermogenseisen en onze onze financiële verplichtingen kunnen voldoen. Dit alles is uiteraard in het belang van ons als vermogensbeheerder, maar zeker in het belang van onze cliënten. M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

13


c h e ck l i s t

Checklist beveiliging automatisering • Werkt u met stand-alone toepassingen, netwer-

• • • •

• •

ken, een mainframe (lever een beschrijving van de computerconfiguratie) Welke randapparatuur is aanwezig, welke onderdelen hiervan zijn uniek? Is de computerruimte voorzien van een rook- en warmtedetectiesysteem? Is de computerruimte voorzien van een adequaat brandbestrijdingssysteem? Hoeveel tijd is er nodig om na een total loss de beschikking te krijgen over vervangende apparatuur? Welke programmatuur wordt gebruikt, is deze uniek en bedrijfseigen? Hoeveel tijd is er nodig om na verlies van de oorspronkelijke software over vervangende software te kunnen beschikken?

• Wordt nieuwe software gecontroleerd op virus-

sen?

geweken naar derden? • Bestaan er risico’s voor overspanning of inductie,

is de apparatuur hiertegen beveiligd? • Zijn de stand-alone systemen voorzien van een

toegangsbeveiliging? • Hoe afhankelijk is het bedrijf van de proces-

computers en stand-alone-toepassingen (per onderdeel aangeven) ? • Welke back- up-procedures zijn er afgesproken (aantal generaties, back-up-intervals), hoe vaak worden deze procedures geactualiseerd? • Worden back-ups en niet in gebruik zijnde

• Hoe is de automatiseringsgraad van het machi-

informatiedragers in een datasafe of kluis opgeborgen, waar zijn deze gelokaliseerd (intern/ extern)? • Welke beschermingsmaatregelen zijn er genomen tegen computervirussen? • Als er computerapparatuur is gehuurd of geleased, welke afspraken zijn in de betreffende overeenkomsten gemaakt m.b.t. schade, risicoverdeling en onderhoud? • Welke contracten bestaan er m. b. t. de software, wat is geregeld met betrekking tot de gebruiksrechten, auteursrechten, onderhoud en herstel, fouten in de software, aansprakelijkheid t.o.v. derden?

• •

Med i sch O nd er nemen

moet omgaan regelmatig bijscholing? • Kan voor herstel c. q. onderhoud worden uit-

• Welke maatregelen zijn genomen tegen hacking?

14

• Krijgt het personeel dat met de procescomputers

nepark, wat is de ouderdom van de hiervoor gebruikte apparatuur? Zijn er van de essentiële componenten reserveonderdelen aanwezig, hoe zijn deze opgeslagen (spreiding)? Zijn er uitgewerkte tekeningen van deze apparatuur? Zijn de toeleveranciers betrouwbaar (o.a. met het oog op nalevering en service, welke afspraken zijn gemaakt)? Is de plaats van de besturingsapparatuur (bijv. procescomputers) gevoelig voor aanrijding, sabotage, moedwillige beschadiging e.d.?


M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

15


thema thema thema

a u t o m at i s e r i n g

te k st: Be r ti n e Uithove n

Aanschaf van een nieuw HIS: niet zo maar een keuze Een HIS is belangrijker dan ooit, maar waar houdt u rekening mee als u uw huidige ICT-beleid tegen het licht houdt en bekijkt of de aanschaf van een nieuw HIS een goede keuze is? 10 afwegingen en tips als handreiking.

16

U herinnert zich vast nog wel de eerste keer dat u met een Huisarts Informatie Systeem (HIS) werkte. Velen van u maakten de overgang van de groene kaart naar de computer nog mee, om te beginnen met een basaal softwarepakket voor de patiëntregistratie en declaraties. Daarna raakten de ontwikkelingen in geautomatiseerd werken in een stroomversnelling, met als katalysator de invoering van het zorgstelsel per 1 januari 2006.

1. Toekomstplannen Zijn er de komende jaren ontwikkelingen die een verandering in mijn praktijkvoering tot gevolg kunnen hebben? Denk aan een HOED-vorming met meerdere huisartsenpraktijken, een Gezondheidscentrum met diverse disciplines of, breder nog, een regionaal ICTsamenwerkingsproject. Een consequentie van andere vormen van samenwerking kan zijn dat u ook opnieuw naar uw ICT-beleid kijkt.

De HIS’en zijn uitgegroeid tot applicaties die de huisarts in de breedte ondersteunen - inclusief tal van koppelingen en dienstverlening, zodat u zich kunt richten op het vak waar u goed in bent: het verlenen van zorg aan patiënten. Een HIS is dus belangrijker dan ooit. Maar waar houdt u rekening mee als u uw huidige ICTbeleid tegen het licht houdt en bekijkt of de aanschaf van een nieuw HIS een goede keuze is? Bij deze een tiental afwegingen en tips als handreiking.

2. Nieuwe mogelijkheden Ontwikkelingen op ICT-gebied gaan razendsnel. Vijftien jaar geleden deed u zelf nog de ANW-diensten die met de snelle opkomst van de huisartsenposten bijna overal verleden tijd zijn geworden. Tien jaar geleden was het laten hosten van uw HIS op afstand nog een onbekend fenomeen, tegenwoordig een bekend gegeven.

Med i sch O nd er nemen


D e a a n sch a f v a n ee n n ie u w H I S

Vijf jaar geleden hadden we nog nooit gehoord van zorggroepen, nu of binnenkort heeft vrijwel iedereen hiermee van doen. ICT is een belangrijke faciliterende factor achter deze ontwikkelingen. Laat u op de hoogte houden van de nieuwste mogelijkheden door een ICT-adviseur of door uw huidige HIS-leverancier. 3. Top-3 veranderingen Wat zijn voor onze praktijk de top-3 veranderingen waar we de komende drie jaar op willen inspelen? Veranderingen die zich in hoog tempo voltrekken, vragen ook om keuzes. Bijvoorbeeld de overgang naar een HOED of Gezondheidscentrum betekent een grote schakering aan zaken die op u af komt: een nieuwe juridische structuur en personele organisatie, een nieuw pand met alles d’r op en d’r aan (denk ook aan domotica!), nieuwe programma’s waarmee u aan de slag wilt gaan (zoals voor ketenzorg, digitale verwijzing, patiëntenportaal). Het helpt als u prioriteiten stelt. 4. Big bang of gefaseerd? Een aantal trajecten in veranderingsprocessen loopt parallel aan elkaar om ergens in de tijd samen te komen. Anderzijds zijn er ook stappen die iets later in de tijd gezet kunnen worden om het afbreukrisico te beperken. Denk bijvoorbeeld aan het starten met een aantal nieuwe zorgprogramma’s en het instellen van een spreekuur met specialisten. Wel zo plezierig als u de veranderingen in de tijd een beetje kunt spreiden en patiënten ook gaandeweg meer dienstverlening kunt bieden. Anderzijds kan het handig zijn om juist een aantal stappen wel direct te combineren. Zorg er in ieder geval voor dat u de voor- en nadelen vooraf op een rij zet. 5. Zelf doen of uitbesteden? Bij een groot veranderingsproces kunt u besluiten dit zelf te doen, het kan ook wijs zijn om u te laten begeleiden door deskundigen op dit vlak. Zo zijn er de 25 Regionale Ondersteunings Structuren (ROS’en) die veelal goede ondersteuning kunnen bieden met advies over bijvoorbeeld praktijkvoering, HRM, ICT, juridische vraagstukken en praktische projectbegeleiding. De namen en adressen vindt u op www.lvg.org.

Sign On en OZIS-ketenzorg ondersteunen. Steeds meer HIS’en en KIS’en doen hieraan mee, informeer naar deze mogelijkheden bij uw HIS-leverancier. 7. Is een HIS-keuze noodzakelijk? Het gekscherende gezegde ‘men wisselt makkelijker van partner dan van HIS’ geeft aan dat een ‘HIS-switch’ geen sinecure is. Het is ook lang niet altijd noodzakelijk. Uw HIS omvat een in de loop der jaren zorgvuldig op- en uitgebouwd Elektronisch Patiënten Dossier. Een schat aan gegevens die voor u heel kostbaar is. Voor een apotheekkoppeling is switchen niet nodig - alle HIS’en kunnen koppelen met alle Apotheeksystemen, voor een KIS-koppeling evenmin, evenals voor een Zorgdomein-koppeling.

“Het gekscherende gezegde ‘men wisselt makkelijker van partner dan van HIS’ geeft aan dat een ‘HIS-switch’ geen sinecure is.” 8. In welke situatie is een wijziging wel mogelijk? Allereerst kan een verandering een besluit om persoonlijke redenen zijn. Ook zien we op Hagro-niveau een toenemende behoefte om intensiever samen te werken, wat niet hoeft te betekenen dat ook een HISkeuze nodig is. Juist in een tijdperk dat koppelingen en integraties een vlucht nemen, is overstappen naar een ander systeem steeds minder een vereiste om goed te kunnen samenwerken. Hetzelfde geldt voor een nieuwe HOED of een Gezondheidscentrum in wording

6. Effect op ICT-beleid? De soort en omvang van de veranderingen kan leiden tot een aantal keuzes op ICT-terrein. Mogelijk werkt u met andere huisartsen in een zorggroep samen en ontstaat de wens tot de ingebruikname van een keteninformatiesysteem als aanvulling op het HIS. Om het dubbel inloggen en dubbel invoeren van gegevens te voorkomen en tegelijkertijd uw HIS ‘zo compleet mogelijk’ te houden, zoekt u naar tools waarmee u de elektronische gegevensuitwisseling optimaliseert. Dit kan met systemen die bijvoorbeeld een Single M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

17


a u t o m at i s e r i n g

waarbij vaak het ICT-beleid nog eens tegen het licht wordt gehouden. Een HIS-keuze kan hiervan onderdeel uitmaken, net als de keuze voor een hostingpartij. 9. Welke factoren spelen een rol bij een keuze? Vaak liggen hier in eerste instantie persoonlijke ervaringen met een HIS aan ten grondslag. Bij een keuze voor een of meerdere HIS’en wordt veelal gekeken naar een breed pallet aan criteria zoals functionaliteit, koppelingen, hostingvarianten (lokaal/ASP), al dan niet ‘baas over eigen systeem’, helpdeskondersteuning, actieve gebruikersvereniging, goede conversie-ervaringen, uitgebreide trainingsmogelijkheden en vertrouwen in de leverancier van het systeem. En last but not least… een flexibel contract met een gunstige prijsstelling. 10. Is er een beste oplossing? Tegenvraag: is er een ideale auto? In de loop der jaren zijn veel automerken uitgegroeid tot kwalitatief hoogwaardige vervoersmiddelen, letterlijk niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Een vergelijkbare ontwikkeling heeft zich voorgedaan in “HIS-land”. Het is aan u om hierin (met uw collega’s) uw afwegingen te maken die passen bij uw praktijksituatie en veranderingen die u hierin voorziet. 18

Med i sch O nd er nemen

MicroHIS X Benieuwd naar de mogelijkheden van MicroHIS X voor uw (apotheekhoudende) huisartsenpraktijk, (A-)HOED, gezondheidscentrum, zorginstelling, medische dienst, of kliniek ? Graag komen wij vrijblijvend naar u toe voor een gesprek en/of demonstratie. Op de iSOFT-website (www.isoft.nl) kunt u de MicroHIS X flyer downloaden en tevens een online interesseformulier invullen. Daarnaast kunt u ons bereiken per e-mail op microhisinfo@isofthealth.com en telefonisch op 071-5256747.


column

M AR I JK E V AN B O D E N G RA V E N

Gelijk hebben is niet hetzelfde als gelijk krijgen MARIJKE VAN BODENGRAVEN ondersteunt organisaties bij conflicten en in crisissituaties. Ze heeft ruim 25 jaar management en bestuurlijke ervaring en is een partner van Market Works International, dat zich op de Amerikaanse markt richt.

Het gaat niet om het gelijk hebben maar om het gelijk krijgen. Een tijdje geleden werd ik met deze ware woorden geconfroteerd. Door Henk Koning, toen ik weer eens figuurlijk tegen een muur liep. Henk, voormalig staatssecretaris en president van de rekenkamer, was mijn raad van toezichtvoorzitter. Een kundig stuurder en plezierig mens. De aanleiding, de onderhandelingen met het ministerie van onderwijs. Ik was de wanhoop nabij.

N

u heeft de overheid altijd gelijk zelfs als het lijkt of zij geen gelijk heeft. Dat doet niets af aan de essentie van de uitspraak. Op dat moment snapte ik er niets meer van. Ik had gelijk. Dat bleek toch uit de feiten. Het was toch duidelijk... Alleen het gaat op zo’n moment niet meer om de feiten. Daar was ik me toen niet van bewust. Ik reageerde totaal vanuit de emotie. Was teleurgesteld, boos. Ik was in de emotie geschoten, en dan stoot je de ander juist af. Bereik je niet wat je wilt. Integendeel. Overtuigingskracht nul. Kortom. Zodra je emotioneel wordt lukt het niet meer om met overtuiging je argumenten naar voren te brengen. Je verliest je overtuigingskracht. En dan kun je alle gelijk van de wereld hebben, je krijgt het gewoon niet. De ander zet zich tegen je af. Of het nu je baas, je team, je buurman of je partner is.

diep je in je gesprekspartner, schat die goed in. Luister naar je gesprekspartner. Wat vindt die belangrijk? Verwoord je eigen boodschap goed. Zoek de bijpassende argumenten. Verwerf draagvlak. Communiceer. Gelijk hebben gaat over jezelf, gelijk krijgen gaat over respect voor elkaar. En waag het niet te zeggen dat ik ongelijk heb.

“Gelijk hebben gaat over jezelf, gelijk krijgen gaat over respect voor elkaar. En waag het niet te zeggen dat ik ongelijk heb..”

Hoe dan wel te handelen? Neem afstand. Laat het bezinken. Neem je eigen heftige gevoel onder de loep. Waarom reageerde jij zo fel? Vraag een buitenstaander mee te denken. Die is niet emotioneel betrokken bij het onderwerp. VerM O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

19


thema thema thema

A u t o m at i s e r i n g

te k st: R u tge r S tee n b e r ge n

Maak oogstrelende presentaties met Prezi Geeft u wel eens een presentatie en bent u uitgekeken op Powerpoint? Probeer dan eens Prezi.

Presenteren is een vak. Goede sprekers trakteren het publiek op een meeslepend verhaal en houden zo de aandacht vast, terwijl slechte sprekers zichzelf vaak verliezen in details waardoor het publiek afhaakt. Wat zelden werkt bij presentaties is een eindeloze reeks sheets boordevol statistieken en lappen tekst. De eerste pagina’s lezen de aanwezigen meestal nog wel mee, maar daarna verslapt de aandacht en in het ergste geval komt de boodschap helemaal niet over. Geeft u wel eens een presentatie? Probeer dan eens het programma Prezi.

20

Med i sch O nd er nemen


P e r f ecte p r ese n t a ties met P r e z i

Maak uw eerste Prezi in 10 stappen Het presentatieprogramma Prezi is losjes gebaseerd op mindmapping en in 10 stappen maakt u de eerste presentatie. Dit zijn de stappen. 1. Ga naar Prezi.com en maak een gratis account aan 2. Log in en klik op New Prezi 3. Geef een naam en omschrijving op en klik op New Prezi. 4. Prezi stelt een aantal ‘templates’ voor, kies voor een leeg document en dubbelklik op Blank. Prezi werkt anders dan Powerpoint. U ziet een groot leeg scherm waar u ideeën op kunt plaatsen. Met het muiswiel zoomt u in en uit, en als u ‘uitgedacht’ bent kunt u de verschillende onderdelen door middel van lijntjes met elkaar verbinden. Zo bepaalt u de volgorde van de presentatie. 5. Dubbelklik op een willekeurig plek op het scherm, typ een woord of zin en bevestig met Enter. 6. Klik een keer op het woord of de zin en er verschijnt een cirkel. Klik op de + of de - om de tekst te vergroten of te verkleinen. 7. Linksboven staat een blauwe cirkel. Klik hier op het woord Insert -> Image en voeg een afbeelding van uw harde schijf toe. 8. Op dezelfde wijze plaatst u afbeeldingen, grafieken of YouTube video’s. 9. Klaar? Klik dan op het woord Path en vervolgens op de tekst of afbeelding die u het eerste wilt laten zien (de eerste sheet), daarna op de tweede, de derde etc. 10. Druk eenmaal op de spatiebalk en het ruitjespatroon verdwijnt. U zit nu in de presentatiemodus. Navigeer met de pijltjestoetsen heen en weer tussen de verschillende dia’s. Met de toets Esc (of nogmaals de spatiebalk) keert u terug naar de edit mode. Perfectioneer de Prezi Tip! Met de spatiebalk switcht u tussen de presentatiemodus en de bewerkingsmodus. Ziet u een ruitjespapier dan kunt u de presentatie bewerken. Opmerking! Klikt u linksbovenin op de blauwe bol en vervolgens op een subbolletje dan zit u in dit ‘submenu’. Klikt u weer op de grote blauwe bol dan verlaat u het submenu. Frames zorgen voor overzicht Maakt u uitgebreidere Prezi’s dan verliest u soms het overzicht. Met Frames kunt u hier iets aan doen. • Klik linksbovenin op het blauwe bolletje Frame • Selecteer een van de drie kaders/frames. • Sleep met de linkermuiksnop ingedrukt het frame op het witte veld Gerelateerde afbeeldingen en stukken tekst kunt u nu In het frame slepen. Op deze manier creëert u groepjes van teksten en afbeeldingen. Is het frame te klein of te

groot? Klik er eenmaal op en maak hem groter met de knoppen + of -.

Speel met kleuren Prezi dankt zijn succes voor een groot deel aan zijn eenvoud. Het programma beperkt bewust de keuzes voor de gebruiker, zodat hij zich volledig richt op de inhoud. Toch kunt u wel wat spelen met de opmaak. Klikt u linksbovenin op Colors & Fonts dan kunt u uit verschillende thema’s (kleuren en lettertypes) kiezen. Het zijn er niet veel, maar ze zijn wel allemaal mooi. Dubbelklikt u op een stuk tekst dan kunt u deze beperkt opmaken, zoals letterweergave, -kleur of uitlijning aanpassen en bullets toevoegen. Ook hier geldt weer: less is more. Het juiste pad Met Paths past u eenvoudig de volgorde van de presentatie aan. • Klik op de blauwe bol linksbovenin • Selecteer Path • Klik op het eerste idee (er verschijnt een bolletje met het cijfer 1) • Klik op het tweede idee (deze krijgt cijfer 2) U kunt de genummerde bolletjes altijd met de linkermuisknop ingedrukt verslepen naar een Nieuwe plek. Sleept u hem aan de linkerzijde buiten het blikveld (dus letterlijk uit beeld) dan verwijdert Prezi dit punt. Conclusie Prezi vergt een andere manier van werken dan het overbekende Powerpoint. Dit is vooral in het begin erg wennen, maar het programma steekt logisch in elkaar en biedt bewust weinig opties. De mogelijkheid om snel de volgorde van een presentatie aan te passen is een verademing. Uw creativiteit krijgt zo alle ruimte en hoeft pas later knopen door te hakken. Probeert u zelf maar eens en laat u verrassen. M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

21


p r ak t i j k v o e r i n g

r oge r l evi n

Wat heeft leiderschap te maken met beroepsuitoefening? Waarom zouden medici betere leiders moeten worden? Is dat nou echt nodig? Want, als de praktijk goed lijkt te lopen, wat is dan het probleem? Bovendien, de klinische uitdaging voor de medicus is op de eerste plaats de reden dat hij of zij voor het vak heeft gekozen. Voor de artsen die willen genieten van een praktijk met een hoge productiviteit, een efficiënte en plezierige werkomgeving en de mogelijkheid om goed personeel te behouden, geldt: de enige manier om dit alles te bereiken is door middel van leiderschap. Of medici deze rol nou omarmen of niet, zij zijn de leiders van hun praktijken. Medici die betere leidinggevenden zijn, inspireren hun team om beter te presteren en worden beloond met een succesvollere praktijk. 8 Strategieën die effectieve leiders continu moeten nastreven om toe te passen en te verbeteren: 1. Standaardiseer procedures Vereenvoudig en standaardiseer de wijze waarop alle taken en activiteiten in de praktijk worden uitgevoerd. Zorg ervoor dat de zaken vanaf de eerste keer op de juiste manier worden gedaan, zodat het iedere keer daarna ook juist gebeurt. Dit kunt u realiseren door praktijk systemen te documenteren en iedere afzonderlijke stap te benoemen. Gedocumenteerde systemen helpen teamleden om efficiënter te worden. Deze benadering verbetert bovendien de motivatie van de medewerker, vermindert stress en maakt het eenvoudiger om zowel nieuwe als bestaande teamleden te trainen. 22

Med i sch O nd er nemen

2. Focus op doelen en resultaten Bepaal wat belangrijk is voor uw praktijk. Is het het verhogen van productiviteit, het verminderen van stress, zorgen voor patiënttevredenheid, of misschien wel het toevoegen van bepaald soorten behandelingen, zoals cosmetische verrichtingen aan uw service mix? Het maakt niet uit: welk resultaat u ook belangrijk vindt, zorg ervoor dat iedere staf medewerker begrijpt hoe hij of zij hieraan persoonlijk bijdraagt. Wanneer de inspanningen van uw team niet het gewenste resultaat bereiken, verander dingen of probeer een andere aanpak. 3. Zoek naar mogelijkheden voor verbetering Onderzoek uw veronderstellingen over hoe dingen gedaan moeten worden. Door te experimenteren met verschillende management benaderingen kunt u uitzoeken wat voor uw praktijk goed werkt. Betrek het team in ieder actieplan. Sta ervoor open om risico’s te nemen en te leren van uw fouten. 4. Zorg voor een gedeelde visie Effectieve leiders stellen hoge standaarden en geloven erin dat alleen het beste goed genoeg is voor hun patiënten. Het geloven in een hoge kwaliteit is besmettelijk, net zoals een positieve benadering. Elimineer negativiteit, schuld en excuses uit uw praktijk cultuur. 5. Leer aan de hand van een voorbeeld Goede leiders zijn een voorbeeld voor hun teams. Leiders laten


niet alleen competenties zien, maar ook karakter. Succesvolle medici verdienen het respect van hun team door continu de hoogste persoonlijke ethiek te laten zien, evenals de hoogste werk standaarden. 6. Geef uw staf vleugels Zorg zoveel mogelijk voor een samenwerkingsspirit binnen uw team. Creëer mogelijkheden voor uw medewerkers om hun eigen beslissingen te nemen. Geef uw teamleden de ruimte om hun eigen initiatief en creativiteit te gebruiken. Zorg voor ondersteuning wanneer men daar individueel behoefte aan heeft. 7. Ontwikkel probleemoplossers Elimineer angst als een motivatie factor, maar focus u juist op wat de medewerkers goed gedaan hebben. Beloon gedrag dat fouten corrigeert terwijl u de mensen leert deze obstakels voor te zijn. Steun het trainen van uw medewerkers, zodat zij hun competenties verbeteren en ontwikkelen. 8. Vier de overwinningen Beloon successen met complimenten of een attentie. Deel de overwinningen van de praktijk door een diner of evenement met uw personeel te organiseren. Schep een gevoel dat de groei van de praktijk een overwinning van het team is dat u allen samen voor elkaar heeft gekregen.

Een betere leidinggevende worden is iets waar iedere medicus naar toe zou moeten werken. Maar bij het maken van deze stappen moet u afzien van het geloof dat uw klinische talenten het enige is dat telt in de gezondheidszorg. Het feit is dat sterke leiders beter uitgerust zijn om teams te maken met een hoge productiviteit.

“Waarom zouden medici betere leiders moeten worden? Is dat nou echt nodig? Want, als de praktijk goed lijkt te lopen, wat is dan het probleem?“ Medici die werken aan de ontwikkeling van hun leiderschapskwaliteiten, zullen genieten van een succesvollere praktijk, minder stress ervaren en een soort werkomgeving creëren dat nieuwe medewerkers aantrekt en de goede behoudt.

de

10 grootste fouten

van slechte leiders 1. Blind delegeren in plaats van het eerlijk verdelen. Een goede leider houdt rekening met de groepsdynamiek en ieders kwaliteiten. 2. “Omdat ik het zeg.” Een goede leider creëert draagvlak door het waarom van een beslissing toe te lichten. 3. Geen onderscheid maken tussen werk en privé. 4. Schoolmeester spelen. Leiders die constant als schoolmeester moeten optreden komen niet toe aan innovatie. Sowieso zit er iets niet goed in het team. 5. Fouten niet accepteren. Vooruitgang boekt men met vallen en opstaan, dus wees daar niet bang voor. 6. Personeelsleden publiekelijk bekritiseren. Heeft u kritiek op iemands handelen, uit dit dan persoonlijk. 7. Medewerkers laten bungelen. Als leider bent u verantwoordelijk voor uw mensen, ook als ze fouten maken. Steun ze dus in goede en in slechte tijden. 8. Hameren op hard werken. Slim werken is minstens zo belangrijk, uiteindelijk draait het om het resultaat. 9. Mensen belonen voor hun overuren. Goede leiders hebben oog voor een gezonde balans tussen werk en privé. 10. Te aardig zijn. Leiders moeten soms impopulaire maatregelen nemen. Zoals het spreekwoord luidt: zachte heelmeesters maken stinkende wonden.

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

23


financieel

te k st: D ic k M o l l em a

Volgens onderzoek heeft Nederland het beste pensioenstelsel ter wereld. Maar hoe lang houdt dat stand?

Wat staat ons (pensioen) in 2012 te wachten? @GlazenBol en @KoffieDick houden niet van terugkijken. Wat geweest is, is geweest. Leer van de gemaakte fouten en ga het in de toekomst beter doen. Als versteend staand omkijken naar wat we hadden en er bij gaan staan jammeren heeft geen zin. De vrouw van Lot ondervond dat ook, maar dan letterlijk. We kijken dus niet terug op 2011, maar richten onze blik op 2012 en verder. Tenslotte zijn problemen kansen in werkkleren. Pensioenadvies blijkt een vak te zijn De AFM heeft in 2009 onderzocht hoe goed de kwaliteit van het pensioenadvies is. Niet goed. Er valt veel op dit onderzoek af te dingen, maar de conclusie heeft een proces in werking gezet dat al veel eerder had moeten beginnen. Maar goed, niet iedereen bij de AFM is even wakker. Dat proces heeft nu geleid tot de invoering van een pensioenregister. Wie daar als adviseur niet in staat, mag niet meer over pensioen adviseren en de 24

Med i sch O nd er nemen

eisen voor toelating zijn streng. Dat telt vanaf 1 januari 2012 met een overgangsregeling tot 1 januari 2014. Om het jargon eenvoudig weer te geven: de huisarts mag geen openhartoperaties meer doen. Werk aan de winkel In het Pensioenakkoord tussen sociale partners (werkgevers en vakbonden) is afgesproken dat de pensioenopbouwleeftijd per 1-1-2013 naar 66 jaar moet. Later zal de pensioenleeftijd verder opgeschoven worden naar 67 jaar (eerst). Pensioencontracten moeten daarvoor in 2012 worden aangepast zodat werknemers vanaf 1-1-2013 pensioen kunnen gaan opbouwen dat ingaat vanaf 66 jaar. Verzekeraars stelden eerder voor om de pensioen-opbouwleeftijd maar meteen op 67 jaar te zetten. Anders staan straks op de UPO’s (Uniforme Pensioen Overzichten) drie pensioenleeftijden: 65, 66 en 67 jaar.


U e n u w pe n sioe n

Ons voorstel is om alles, ook de op 65 jaar opgebouwde pensioenaanspraken om te rekenen naar pensioen vanaf 67 jaar. Op het UPO moet dan staan wat het pensioen op die leeftijd wordt, maar ook een simpel overzichtje van als u 1, 2 of meer jaar eerder of later met pensioen wilt gaan. Pensioenlasten voor werkgevers In het Pensioenakkoord is ook afgesproken dat de pensioenkosten de komende jaren niet mogen stijgen. Eerder deze week lanceerde werkgeversorganisatie VNONCW voorstellen om dat in te vullen. De reactie van vakbonden was voorspelbaar: kom niet aan ‘ons’ pensioen. Dat hebben ze goed gezegd, want ons pensioenstelsel is grotendeels mede door de vakbonden inhoud gegeven. En nu we met een krakend pensioenstelsel zitten (hoge kosten, lage rente, stijgende levensverwachting) protesteren de medeveroorzakers daarvan als eerste. Maar de vakbonden hadden dat Pensioenakkoord toch ook ondertekend? “Beste pensioenstelsel ter wereld” ? Volgens het jaarlijkse onderzoek van Mercer hebben we het beste pensioenstelsel ter wereld. En als we dat maar hard genoeg blijven roepen, dan is het toch goed? Nee. Ook als je op het goede spoor zit, kun je overreden worden. De pensioentrein met o.a. de wagons ‘vergrijzing’ en ‘lage rente’ dendert namelijk gewoon door. Een ander onderzoek gedaan door de internationale denktank CSIS (Centre for Strategic and International Studies) komt tot een heel andere conclusie over ons pensioenstelsel dan Mercer. Nederland komt uit dit onderzoek bij de Fiscale Houdbaarheidsindex op een schaal van 1 tot 100 uit op -4 (min vier) en is hiermee de op een na slechtste. Alleen Rusland scoort nog slechter. Solidariteit onder druk De kloof tussen arm en rijk is wereldwijd weer groter geworden. Alle inspanningen van wereldleiders en -organisaties ten spijt. Of juist dankzij…? Die rijkdom kan ook last geven. Net als stroop aantrekkingskracht op vliegen heeft, zo heeft rijkdom aantrekkingskracht op armoede. Youp van ’t Hek zei het zo: “Als rijkdom niet naar armoede toe gaat, komt armoede wel naar rijkdom toe.” We kunnen stellen dat de wereldwijde solidariteit verder is afgenomen. In pensioenregelingen staat hetzelfde te gebeuren. De jonge werknemer betaalt nu deels de pensioenpremie voor de oudere werknemer én het pensioen voor de gepensioneerde. Dat is overigens niet nieuw maar feitelijk al jaren gaande. De effecten worden alleen de laatste tijd beter zichtbaar.

“De kloof tussen arm en rijk is wereldwijd weer groter geworden. Alle inspanningen van wereldleiders en -organisaties ten spijt. Of juist dankzij…?” Het pensioenalternatief Misschien wordt het tijd voor een ander pensioenstelsel. En daarmee bedoelen we echt anders. Dus niet een à la Pensioenakkoord op te lappen oude band waarop al 50 plakkers zitten, maar een pensioenstelsel wat dichter bij de werknemer staat en voor werkgevers de kosten beter in de hand houdt. Daarbij kunnen we denken aan een vast budget als percentage van het salaris voor de jonge en oude werknemer, dat tevens aangewend kan worden voor de aflossing van de woninghypotheek bij zijn/haar pensioenfonds. Economisch herstel? We verwachten van niet. Dat is geen pessimisme maar realisme. Toegegeven, we zijn geen topeconomen, maar de problemen waar we ons in deze wereld zelf mee opgezadeld hebben en die nog niet de wereld uit blijken te zijn, lossen we niet even in een paar maanden of jaren op. Daar moeten we met elkaar de schouders onder willen zetten. Ook al moeten we dan inleveren op wat we als ‘verworven rechten’ beschouwen. Koningin Beatrix vatte het in haar kersttoespraak van 2011 als volgt samen: “Mahatma Gandhi zei eens: “De aarde heeft wel genoeg voor ieders behoefte maar niet voor ieders begeerte.” Als schepselen begiftigd met verstand en geweten mag van ons worden gevraagd dat we dit vertalen in dagelijkse zorg voor de aarde en inzet voor een rechtvaardige samenleving. Verbondenheid met de naaste en met de wereld om ons heen heeft Jezus ons zelf voorgeleefd.”

Dick Mollema RPA is een van de deskundigen van het MedischOndernemen Expertcentrum. Hij is Registerpensioenadviseur bij Mollema Pensioen Consultancy (www.mollema-pensioenconsultancy.nl) en partner van Benefits & More (www.benefitsandmore.nl) dat zich richt op dienstverlening aan (grotere) Werkgevers(-organisaties), Ondernemingsraden, Brancheorganisaties en Besturen van Pensioenfondsen. Neem contact op met Dick Mollema T (0594) 51 91 91 M 06 55 735 700 E info@mollema-pensioenconsultancy.nl I www.mollema-pensioenconsultancy.nl

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

25


thema thema thema

a u t o m at i s e r i n g

I C T Recht

Juridische aspecten bij implementatie van ICT in de zorg

De wet- en regelgeving rond ICT in de zorg is complex en onduidelijk. Met deze juridische aspecten moet u rekening houden. Als zorgaanbieder maakt u gebruik van een veelheid aan ICT-toepassingen. Sommige intern en sommige ‘in de cloud’. De voorwaarden van die toepassingen kunnen de nodige verrassingen voor u bevatten. Voor zorgaanbieders geldt dat u duidelijk voor ogen moet hebben wat u wilt en dat moet overeenkomen met wat u afspreekt. Dit betekent niet dat u ellenlange SLA’s (Service Level Agreements) nodig heeft, maar wel dat u zich bewust bent van wat u afspreekt, welke gevolgen dit in de praktijk heeft en of de daarbij gebruikte technische middelen voldoende zijn om de afspraken na te komen. Hierbij moet u in ieder geval een zekere continuïteit veilig stellen en waarborgen dat Nederlandse wet- en regelgeving op het gebied van privacy wordt nageleefd. 26

Med i sch O nd er nemen

Inkoopvoorwaarden Ongetwijfeld heeft u inkoopvoorwaarden, maar zijn die wel afgestemd op de inkoop van ICT-oplossingen? Een clouddienst of softwarepakket afnemen is wezenlijk anders dan inkoop van fysieke producten en adviesdiensten. Een voorbeeld: mocht u gebruikmaken van SaaS (Software-as-a-Service), dan heeft u via het internet toegang tot uw ICT-dienst. Niet u, maar de SaaS-dienstverlener heeft de server en de daarop draaiende software en database in beheer. Voorgaande betekent dat er voorwaarden moeten worden opgenomen over wat er gebeurt na beëindiging van de clouddienst. Voor een zorgpartij is continuïteit immers van zeer groot belang. Denk hierbij aan afspraken omtrent de migratie van


uw data en in welk format deze moeten worden aangeleverd. Daarnaast moeten er afspraken gemaakt worden over de omvang en duur van de onderhoudsplicht en over het beëindigen van het contract. Dit laatste moet natuurlijk mogelijk zijn als het contract op zijn einde loopt maar ook indien de ICT-dienstverlener zijn verplichtingen niet nakomt. Denk hier bijvoorbeeld aan het niet nakomen van zijn onderhoudsverplichtingen. Ter hand stellen Ook is het van belang dat de inkoopvoorwaarden een rechtsgeldig onderdeel van de overeenkomst zijn. Daartoe moet u de voorwaarden expliciet van toepassing verklaren en ter hand stellen voor of op het moment dat de overeenkomst tot stand komt. Indien u dit nalaat, kan de wederpartij ze van tafel vegen bij een eventueel geschil. U stelt de inkoopvoorwaarden ter hand door ze mee te sturen als bijlage bij de offertemail of op papier te overhandigen. U kunt ze laten gelden door de inkoopvoorwaarden expliciet van toepassing te verklaren in uw offerte waarbij u verwijst naar de bijlage waar ze te lezen zijn. Compromis Wees erop bedacht dat de ICT-leverancier uw voorwaarden (gedeeltelijk) van de hand wijst en haar eigen voorwaarden van toepassing wil verklaren. Dat kan uw positie ernstig verzwakken. In dat geval is het essentieel een compromis te zoeken waarbij u een middenweg zoekt tussen uw beider voorwaarden. Vaak is het bijvoorbeeld mogelijk om een bijlage te maken bij het contract en enige artikelen uit uw inkoopvoorwaarden te vervangen of niet van toepassing te verklaren.

Niet langer ondersteunen van software Het niet langer ondersteunen van uw softwareoplossing door de leverancier kan ook een bedreiging vormen voor uw continuïteit. Wat doet u bij een faillissement of als de leverancier simpelweg de stekker eruit trekt? U kunt afspraken maken en maatregelen nemen om deze bedreiging af te wenden. U kunt eisen dat de dienstverlener de software voor een bepaalde tijd blijft ondersteunen en onderhouden en dat de dienstverlener daarna de opgeslagen gegevens aanlevert in een formaat gebaseerd op een open standaard zodat u in staat bent een nieuw systeem te implementeren. In het geval dat de dienstverlener failliet gaat, kunt u de continuïteit veilig stellen door een derde partij te contracteren die daarvoor zorgt. Het liefst heeft u dan een partij die uw continuïteit naadloos verzorgt. Dat betekent dat de derde partij zowel de toegang tot de software en uw data moet garanderen. Mocht een ander dan uw ICT-leverancier uw EPD hosten, dan moet u daar met deze derde partij dus ook afspraken over maken. Op een kleinere schaal kan het automatisch verwijderen van patiëntendossiers na het verstrijken van het bewaartermijn een probleem vormen. De keuze om iets wel of niet te verwijderen kan het beste bij de zorgverlener liggen. Veel wettelijke bewaartermijnen bevatten namelijk de regel dat er langer bewaard moet worden indien nodig geacht voor een goede zorg. Dit kan het geval zijn bij langdurige chronische ziektes.

“Het niet langer ondersteunen van uw softwareoplossing kan een bedreiging vormen voor uw continuïteit.”

Continuïteit Garanderen de gemaakte afspraken de door u gewenste continuïteit? Voor u is het van belang dat u toegang heeft en behoudt tot de door u ingevoerde gegevens. Denk hier aan een elektronisch patiëntendossier (“EPD”), maar ook aan digitaal opgeslagen röntgenfoto’s. Software en digitale gegevens kunnen zomaar ontoegankelijk worden of kwijtraken omdat de technologie niet meer wordt ondersteund of een leverancier failliet gaat. Het is dan ook van groot belang dat u vooraf duidelijke afspraken maakt over de door u ingevoerde gegevens. Op het moment dat u of de leverancier het contract beëindigt, wilt u de informatie zo aangeleverd krijgen dat u de gegevens naar een nieuw systeem kunt migreren. De voorkeur gaat uit naar een formaat dat gebaseerd is op een open standaard. M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

27


a u t o m at i s e r i n g

Privacy Garanderen de gemaakte afspraken voldoende bescherming van de privacy van uw cliënten en/of patiënten? Op grond van de Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (“WGBO”) en de Wet bescherming persoonsgegevens (“Wbp”) bent u verantwoordelijk voor een adequate beveiliging van de verwerkte gegevens. Dit geldt ook voor de gebruikte cloudoplossingen. Bijvoorbeeld, u maakt gebruik van een EPD dat draait op servers buitenshuis en de door u ingevoerde gegevens worden extern opgeslagen. Dan is het van belang dat de informatiebeveiliging door uw leverancier aan de wettelijke vereisten voldoet en blijft voldoen. Onder andere om het voorgaande te regelen moet u een bewerkersovereenkomst sluiten met de leverancier. In deze overeenkomst staan tenminste de verantwoordelijkheden ten aanzien van de persoonsgegevens beschreven, wordt vastgelegd dat de leverancier (de bewerker) uitsluitend in uw opdracht de persoonsgegevens mag verwerken en wordt geregeld hoe en op wiens kosten u de informatiebeveiliging mag controleren. Zijn het systeem en de praktijk ook zo ingericht dat de toegankelijkheid en indeling van de informatie voldoet aan de wet- en regelgeving? Het systeem, maar ook het reilen en zeilen van de zorgpartij moet de juiste informatiebeveiligingwaarborgen. De toegang moet technisch zo geregeld zijn dat er identificatie en authenticatie aan vooraf gaat met als gevolg dat de 28

Med i sch O nd er nemen

geïdentificeerde alleen toegang heeft tot waartoe hij is geautoriseerd. Om dat te kunnen controleren is het wettelijk vastgesteld dat het raadplegen van de medische dossiers gelogd moet worden. De resultaten van de logging dienen ook weer gecontroleerd te worden, waarbij de controle zo is ingericht dat deze gericht is op het opsporen van verdachte situaties. Verder moet het systeem zo worden ingericht dat het mogelijk is om de patiënt inzage te geven in zijn of haar dossier. Desgewenst heeft hij recht op een afschrift van het dossier. Tevens moet het mogelijk zijn om correcties uit te voeren op verzoek van de cliënt/ patiënt en moeten gegevens vernietigd worden (uitzonderingen daargelaten) als er door de cliënt/patiënt om gevraagd wordt. Als alle technische maatregelen zijn genomen, is het van belang dat een ieder die toegang heeft ook in de praktijk zorgvuldig handelt. Voorbeelden van onzorgvuldig handelen zijn het uitlenen van wachtwoorden of toegangspassen en het plakken van post-its met daarop de toegangscodes. ECD/EPD bewaartermijnen Wordt er in uw zorginstelling gebruikgemaakt van een digitaal systeem voor het opslaan van de medische gegevens van uw patiënten of cliënten? Dan mag u deze gegevens niet zomaar weggooien, want de wet bepaalt verplichte bewaartermijnen voor patiënt- en cliëntgegevens.


De verschillende wetten zoals de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, kennen verschillende bewaartermijnen voor patiënt- dan wel cliëntgegevens. Er bestaat echter overlap wat betreft de toepasselijkheid van de wetten. Dit maakt een en ander minder inzichtelijk. Wij bieden u daarom een praktisch overzicht van de geldende termijnen. • Bij een geneeskundige behandelingsovereenkomst:

15 jaar, gerekend vanaf het einde van de geneeskundige behandelingsovereenkomst. De gegevens moeten langer bewaard worden indien dit “uit de zorg van een goed hulpverlener voortvloeit”. Bijvoorbeeld indien de patiënt een erfelijke ziekte heeft, dan kan het voor zijn nabestaanden van zeer groot belang zijn om kennis te kunnen nemen van de gegevens. Bij langdurige zorg: 7 jaar. Let op! Mocht er ook een verpleegtehuisarts zijn, dan geldt voor de door hem opgeslagen patiëntgegevens weer de bij het vorige bullitpoint genoemde termijn van 15 jaar. In de Jeugdzorg: 15 jaar, in zoverre dat de gegevens in ieder geval bewaard worden tot het jongste kind van het gezin ook meerderjarig is. Bij verplichte opname in een psychiatrisch ziekenhuis: (maximaal) 5 jaar na het verlaten van het ziekenhuis. Bij een medische keuring: zolang noodzakelijk voor het doel van de keuring, in (bijna) elk geval minder dan 15 jaar. Een academisch ziekenhuis: 115 jaar. Dit wordt gerekend vanaf de geboortedatum van de patiënt. De bewaartermijn geldt voor de ontslagbrief, het operatieverslag, het anesthesieverslag, het PA-verslag, het verslag van spoedeisende hulp en bescheiden die gegevens over calamiteiten bevatten.

Het Cbp & clouddiensten Het College bescherming persoonsgegevens heeft zich uitgesproken over het gebruik van ASP (Application Service Provider) of SaaS oplossingen voor een zorginformatiesysteem. Het College heeft het niet afgekeurd maar wel haar bezorgdheid uitgesproken. Buiten de noodzaak van de genoemde beveiligingsmaatregelen wijst zij op het gevaar van verminking of verlies van gegevens. U kunt (en moet in veel gevallen) het gevaar beperken door de gegevens te koppelen aan het burgerservicenummer van de betreffende patiënt.

Beveiligingsnormen in de zorg Er zijn een aantal normen opgesteld over hoe u kunt voldoen aan de wettelijk vereiste beveiliging. Let op! Behalve de logging-norm hebben de NEN’s geen rechtskracht. U bent dan ook (nog) niet verplicht deze normen te volgen. Zij bieden wel goede handvatten. • NEN 7510: de algemene norm over informatiebeveiliging binnen de zorg. • NEN 7511: deze aanvulling op de 7510-norm bestaat uit drie delen. De norm geeft toetsbare voorschriften op het gebied van informatiebeveiliging in de zorg voor complexe organisaties (deel I) zoals ziekenhuizen, samenwerkende organisaties (deel II) zoals de thuiszorg en solopraktijken (deel III) zoals de huisartspraktijk. • NEN 7512: deze aanvullende norm regelt de vertrouwensbasis voor gegevensuitwisseling. De norm stelt minimumeisen aan de bron van de informatie, het transportkanaal en de ontvanger van de gegevens. • NEN 7513: deze recente toevoeging gaat over het (verplichte) stelselmatig registreren van aties op elektronische patiëntendossiers (“logging”).

Elektronisch medische gegevens uitwisselen Landelijk of regionaal opgezet, dit blijft zowel juridisch als maatschappelijk een lastige kwestie. Zolang er geen nieuwe regelgeving is over dit onderwerp, gelden voor het uitwisselen de volgende gouden regels: 1. Vraag vooraf toestemming aan de patiënt; 2. Beveilig de patiëntgegevens en de uitwisseling daarvan; en 3. Waarborg dat er alleen met de juiste personen wordt uitgewisseld. Natuurlijk zijn er eindeloos veel meer juridische vraagstukken bij de implementatie van ICT in de zorg. Niet in het minst vanwege de snelle ontwikkelingen op dat vlak. Stel dan ook gerust uw vraag, wij denken graag met u mee over een juridisch correcte maar ook in de praktijk toepasbare oplossing. Het eerste oriënterende gesprek is gratis.

Dit artikel wordt u aangeboden door ICTRecht. ICTRecht B.V. Sarphatistraat 610-612 1018 AV Amsterdam T: 020 663 1941 W: www.ictrecht.nl E: info@ictrecht.nl M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

29


thema thema thema

thema

a u t o m at i s e r i n g

Webdienst Feedly bespaart tijd... veel tijd

Er zijn ontzettend veel interessante websites, maar deze allemaal volgen is ondoenlijk. De gratis webdienst Feedly bundelt ze in een overzichtelijke pagina. Informatie-overdaad ligt op de loer op internet. Er zijn zo veel interessante websites, diensten en nieuwsbronnen dat u er een dagtaak aan heeft om ze allemaal te volgen. Gelukkig bespaart de gratis dienst Feedly u veel tijd. Al het nieuws op een plek Feedly verwerkt alle nieuwsbronnen en websites die u interessant vindt in een magazine-achtige pagina. Bronnen voegt u toe door te klikken op het +-teken naast het zoekveld, of door rechtstreeks een RSS-feed op te geven. RSS kunt u vergelijken met e-mail, maar nu downloadt u geen mailtjes maar titels van artikelen en een intro. Spreekt een kop u aan dan opent u met een muisklik het artikel op de bijbehorende website.

artikelen op voor u interessante websites. Ook kunt u per bron kijken of er interessante nieuwe bijdragen zijn, zonder eerst de site te hoeven bezoeken.

“Feedly verwerkt alle nieuwsbronnen en websites die u interessant vindt in een magazine-achtige pagina...” Feedly is beschikbaar voor de browsers Firefox en Google Chrome, en werkt ook op smartphones en tablets. •

Feedly is eenvoudig Het sterkste punt van Feedly is zijn eenvoud. De dienst werkt prettig en snel bij vijf, maar ook bij tweehonderd websites. U krijgt een keurig overzicht van alle nieuwe 30

Med i sch O nd er nemen

Download Feedly op www.feedly.com/ Bekijk een lijst met medische RSS-feeds op: http://bit.ly/zPbC5Y •


column

cees hooge r heide

Effectievere patiëntencommunicatie met Facebook CEES HOOGERHEIDE is zelfstandig media adviseur en online copywriter

Onder druk van de overheid om tarieven op het internet te vermelden, hebben inmiddels de meeste praktijken hun tarieven op hun website gezet. Mooi, dan hebben we daaraan voldaan en gaan we over tot de orde van de dag. Fout! Althans als u meer wilt dan ‘drilling and billing’. Engagement is hier het sleutelwoord. En Facebook een effectief platform hiervoor. Facebook is ingericht voor communicatie en interactie en ideaal om naast de website uw praktijk aan uw patiënten te presenteren, inclusief tarieven. Eind september 2011 telde Facebook in Nederland meer dan 5 miljoen gebruikers en inmiddels gaat dat hard naar de 6 miljoen. De man-vrouw verhouding is aardig in evenwicht met 49%-51%. Ongeveer de helft van de gebruikers benadert Facebook regelmatig via smartphones of tablets. En ook dat percentage is stijgende. (Bron: Alexa en Socialbakers) ‘OK, ik ga ook wat met social media doen en open een Facebook account’. Prima, ik zeg doen, maar voordat u een fan- of communitypage lanceert is het raadzaam om een aantal dingen in overweging te nemen. Mobiliseer uw team en start met een communicatieplan Wie in uw organisatie wordt verantwoordelijk voor het Facebook account en gaat actief de favoriete of minder favoriete conversaties volgen? Wie voorziet de Facebook redacteur/redactrice van nieuws, afbeeldingen, nieuwe ontwikkelingen, etc.? Betrek het team in het social media proces. Tien tegen één dat medewerkers al een Facebook account hebben en het uiterst motiverend werkt. Research Wie zijn uw concurrenten? Welke activiteiten hebben zij reeds ontplooid? Hoe converteer ik patiënten naar vrienden op Facebook? Bestudeer de mogelijkheden van Facebook. Vraag naar ervaringen met Facebook in uw omgeving. Hoe richt ik mijn pagina’s in?

Actief met patiënten bezig zijn Actief zijn op een social media platform heeft zijn leuke, maar ook zijn minder leuke kanten. Patiënten lopen met u of met uw praktijk weg of vallen u aan omdat ze een slechte ervaring hebben meegemaakt. Neem de tijd voor interactie met beide soorten patiënten. Het stelt u in de gelegenheid om u en uw medewerkers menselijker te laten overkomen. ‘Daar kan ik terecht, er wordt aandacht aan mij geschonken’.

“Eind september 2011 telde Facebook in Nederland meer dan 5 miljoen gebruikers.” Monitor en analyseer Gebruik een applicatie om de bewegingen binnen uw Facebook pagina’s in kaart te brengen en te analyseren. Wat zijn de trending topics onder uw patiënten? Meet via deze mechanismen uw effectiviteit in het oplossen van problemen met uw patiënten om zodoende de best mogelijke service te verlenen. (Google: monitoring and measuring tools for Facebook) Sta open voor verandering Door te meten en te analyseren komt u meer en meer te weten wat uw patiënten beweegt en staat u open voor noodzakelijke veranderingen. Social media is een blijvertje en wordt in sneltreinvaart meer en meer gebruikt door merken, bedrijven en organisaties om interactie met hun klanten of achterban, en - zo u wilt - patiënten, te bewerkstelligen. Wordt 2012 uw social media jaar?

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

31


thema thema thema

5 onmisbare apps voor zorgprofessionals R u tge r S tee n b e r ge n

Er zijn talloze interessante apps voor medici, die u vaak gratis kunt downloaden. Dit zijn 5 aanraders.

CS Anesthesia v2.0 De app CS Anesthesia v2.0 is geschikt voor o.a. anesthesiologen, (kinder-) intensivisten, spoedeisende hulp artsen, anesthesie medewerkers en ambulance verpleegkundigen. Met deze gebruiksvriendelijke tool kan de arts allerlei berekeningen en protocollen raadplegen. De App is helemaal aangepast aan de workflow van de medisch specialist. Initiatiefnemer Guido de Rooij is zelf anesthesioloog. ‘Ik word als arts op een traumahelikopter vaak met medische spoedsituaties geconfronteerd. Het is dan van groot belang om zo snel mogelijk de juiste informatie te hebben en deze app helpt daarbij’. 32

Med i sch O nd er nemen

Product:

CS Anesthesia - Peer-reviewed referentie, berekeningen en protocollen voor medisch specialisten. Doelgroep: Anesthesie, intensive care, eerste hulp Compatibel met: iPhone, iPad (HD), Android Taal: Engels Prijs: 4,99 Meer info: http://www.airmedapp.com/


Meldcode App De Meldcode App helpt professionals in te grijpen bij vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. De App behandelt de 5 stappen van de meldcode en biedt de mogelijkheid direct met de juiste instanties in contact te treden. De App Meldcode is ontwikkeld in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Product: Meldcode App Doelgroep: Maatschappelijke hulpverlening Compatibel met: iPhone, iPod touch en iPad Taal: Nederlands Prijs: Gratis Download app: http://bit.ly/xwYTiG Broncho De Broncho app geeft een overzicht van de anatomie van de bronchusboom in de longen. Met behulp van foto’s en video’s ziet u de anatomie, terwijl u door de luchtwegen navigeert. Via tabs komt u bij verschillende belangrijke punten in de luchtwegen. Een aparte tab brengt u bij de bijbehoremde CT scan. De app is geschikt als voorbereiding op een bronchoscopie, maar ook als lesmateriaal voor studenten. Product: Broncho Doelgroep: Medici Compatibel met: iPhone, iPad Taal: Nederlands Prijs: 3,99 Download app: http://bit.ly/AEjwHr FK De geneesmiddelteksten uit het Farmacotherapeutisch Kompas zijn nu gratis beschikbaar als applicatie en offline te gebruiken (handig voor huisartsen en in ziekenhuizen). De applicatie wordt driemaandelijks geactualiseerd en is bedoeld voor alle medische voorschrijvers en afleveraars van geneesmiddelen. FK is een initiatief van het College voor zorgverzekeringen. Product: FK Doelgroep: Medici Categorie: Naslag Compatibel met: iPhone, iPod Touch, iPad Prijs: Gratis Medscape Met Medscape doorzoekt u een database met ruim 8000 medicijnen en ziet u de interacties tussen geneesmiddelen. Verder biedt deze app honderden richtlijnen en protocollen die u onmiddellijk kunt bekijken zijn. De app beschikt over ruim 4000 ziektebeschrijvingen, compleet met afbeeldingen en video’s.

Product:

Medscape, nieuws, updates en referenties van Medscape, een Amerikaanse medische bron. Doelgroep: Professionals Compatibel met: iPhone, iPodTouch, iPad, Android, Blackberry Prijs: Gratis Download app: http://bit.ly/AlUGku

Wat zijn apps? Apps staat voor applicatie (software) en omvat programma’s voor smartphones en tablets van onder andere Nokia, HTC, Sony-Ericson, Samsung en Apple. De grootste app webshop is de App Store van Apple waar ruim 300.000 applicaties beschikbaar zijn en al meer dan tien miljard apps gedownload werden. Tweede is de Android Market met ongeveer 200.000 applicaties. Apps zijn ook vaak gratis te downloaden. Meestal vraagt de ontwikkelaar een kleine vergoeding. Ook de App store verdient geld aan het downloaden van betaalde Apps.

Werken apps op alle apparaten? Smartphones en tablets gebruiken hun eigen besturingsysteem, waarvan Windows Mobile, Mac iOS en Android de bekendsten zijn. Het besturingsysteem bepaalt welke applicaties (kortweg ‘apps’) er geïnstalleerd kunnen worden. Wilt u een nieuwe telefoon of tablet aanschaffen dan is dit een afweging.

“De App Store van Apple beschikt over ruim 300.000 applicaties.”

Meer apps op artsennet De vijf bovengenoemde apps zijn slechts een greep uit een enorm aanbod. Zoekt u meer apps, bezoek dan de website van Artsennet voor een uitgebreid overzicht met omschrijvingen: www.artsennet.nl/Kennisbank/medische-apps.htm M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

33


thema thema thema

a u t o m at i s e r i n g

5 top tips voor Microsoft Word Zit u regelmatig achter Microsoft Word dan bespaart u met deze tips veel tijd.

1. Direct berekeningen maken Veel gebruikers openen direct Excel als ze een berekening willen maken, maar het kan ook in Word zelf. Klik in Word 2007 en 2010 op de tab Invoegen en daarna op tabel. U kunt nu lege tabellen invoegen, maar ook een voorgedefinieerde, zoals een kalender of een matrix. Klik op de knop Excel-werkblad om een direct een lege Excel-sheet te plaatsen in het document. 2. Documenten controleren Heeft u een document twee keer opgeslagen en weet u niet meer wat de laatste versie is? Start Word, open het menu Controleren en klik op de knop Vergelijken, rechts bovenin. U kunt nu via een dialoogvenster beide versies openen en controleren. Op dezelfde wijze kunt u aangepaste versies van meerdere auteurs met enkele muisklikken samenvoegen. 3. Gebruik stijlen Met Word kunt u documenten prachtig opmaken met behulp van stijlen. Doet u dit consequent dan zien bestanden er altijd hetzelfde uit. In Word 2007 en 2010 vindt u Stijlen direct onder de knop Start. Er zijn opmaakstijlen voor onder andere titels, citaten en paragrafen. Via de knop Stijlen wijzigen kiest u een andere opmaak. 34

Med i sch O nd er nemen

4. Automatische spellingcontrole uitzetten Het automatisch controleren van verkeerd gespelde woorden is nuttig, maar leidt ook af. De optie uitzetten is echter niet zo makkelijk, maar het kan wel. Klik op Start -> in het lint bij Stijlen op het uitschuifknopje Meer -> Stijlen toepassen -> Wijzigen -> Opmaak (onderaan het venster) -> Taal. Na deze speurtocht kunt u eindelijk een vinkje zetten bij ‘Geen spelling- of grammaticacontrole uitvoeren’. 5. Slim werken met snelonderdelen Vindt u het wiel liever niet opnieuw uit? In Word hoeft dat gelukkig ook niet, want onder de knoppen Invoegen -> snelonderdelen -> bouwstenenbeheer vindt u tekstblokken die u direct in het document plaatst. Denk aan inhoudsopgaves, kopteksten, paginanummers etc. U past ze eenvoudig aan en uiteraard kunt u ook eigen bouwstenen - zoals uw logo - toevoegen aan de galerij.

“Vindt u het wiel liever niet opnieuw uit? In Word hoeft dat gelukkig ook niet.”


PM Dag 2012:

Jij en je team

De voorbereidingen voor de Dag van de PraktijkManager zijn in volle gang. Het thema van de dag is “Jij en je team”. Als praktijkmanager ben je verantwoordelijk voor een efficient lopend proces. Belangrijk onderdeel van dit proces is hoe jouw team functioneert. Maar ook hoe je daarin zelf functioneert. Daar gaat het deze dag over. Met interessante en zeer leerzame workshops. Ook de succesvolle speedconsults staan weer op het programma.

De PM Dag 2012 geeft antwoord op vragen als: • Hoe motiveer je jouw medewerkers? • Hoe bouw jij een dreamteam? • Wat is jouw rol en waar liggen jouw grenzen?

Speedconsults van experts Zit je met vragen, dan kun je van gedachten wisselen met specialisten op het vlak van arbeidsrecht, personeelsbeleid, praktijkvoering en internet / social media.

Locatie: Kasteel de Vanenburg, Putten De PM Dag 2012 vindt plaats in Kasteel de Vanenburg in Putten, vanwege haar uitstraling, centrale ligging en uitstekende bereikbaarheid. Er zijn voldoende eigen parkeerplaatsen aanwezig. Daarnaast zorgt een gratis shuttleservice voor vervoer van en naar station Putten.

Vroegboekkorting Schrijf je nu in voor de PM Dag 2012 en profiteer van de vroegboekkorting, want tot 15 maart betaal je als PM lid slechts € 325,-

Actieprijs tot 15 maart!

17

april 2012 Kijk voor het volledige nascholingsaanbod op www.pm-academie.nl

Meer info en aanmelden Ga naar www.pmdag.nl en geef je op voor de Dag van de PraktijkManager 2012 35


brainstormen

5 technieken om effectiever te brainstormen

Brainstormen is een beproefde methode om snel nieuwe ideeën over een bepaald onderwerp of vraagstuk op te doen. Met deze 5 technieken brainstorm je nog effectiever. Voor we ingaan op de 5 technieken kijken we kort naar de basisregels van het brainstormen. 1. Geen kritiek. De ideeën die geopperd worden, worden niet beoordeeld. Dat gebeurt later. 2. Aandacht op kwantiteit. Het idee brainstormen is dat je zoveel mogelijk ideeën op papier krijgt. 3. Wilde ideeën zijn welkom. Wilde ideeën maken onverwachte toepassingen en oplossingen mogelijk. 4. Combineer. Het combineren van geopperde ideeën leidt tot nieuwe inspiratie. 36

Med i sch O nd er nemen

De meeste brainstorms duren tussen de tien en dertig minuten, waarbij de eerste tien minuten veelal het productiefst zijn. Tip! Begin een brainstorm met een warming-up, bij voorbeeld de vraag: ‘Wat kun je allemaal doen met een wc-borstel?’ Zo komt iedereen in de juiste stemming.


Technieken om effeciever te brainstormen Pingpong-brainstorming (voor twee personen) Bespreek het probleem eerst met elkaar. Dan formuleer je samen het probleem: ‘Wat kunnen we doen, om... ?’ Beiden hebben een blanco papier voor zich liggen. Het geformuleerde probleem staat bovenaan geschreven. De spelregels zijn: • A geeft zijn idee, waarna B het op zijn papier schrijft. • B kan nu een eigen idee aandragen, of voortbouwen op A’s idee. Hij noemt zijn idee, dat A dan weer op zijn papier vastlegt. Zo ‘pingpong’ je heen en weer, tot de ideeënstroom is opgedroogd. • Het is van belang dat je een tijdslimiet stelt, zodat je onder spanning komt te staan. Alleen dan komen de ideeën en wordt het blokkerende, filterende verstand - ten dele - uitgeschakeld. • Iedere speler krijgt enkele seconden om de inval van de ander mondeling te herhalen en pas dan zijn eigen idee te geven. Heeft degene die aan de beurt is op dat moment geen idee, dan herhaalt hij een reeds eerder gedane suggestie. Je kunt een groep ook opsplitsen in tweetallen om vijf minuten te pingpong-brainstormen. Daarna kom je bij elkaar en gebruik je de uitkomsten van het pingpongen als input voor de brainstorm met de groep

Brainwriting-Pool Het voordeel (soms nadeel) van deze methode is dat groepsinvloeden worden uitgeschakeld. Men weet ook niet van wie welke ideeën komen, omdat ze aan de pool worden gegeven. Meestal kunnen in een half uur vijftig tot tachtig ideeën gegenereerd worden. De methode werkt vooral goed bij problemen die meer tijd vragen om te formuleren. De werkwijze is: • de begeleider presenteert het probleem aan een

• • •

• •

groep van vijf tot acht personen, zittend rond een tafel, en schrijft het bij voorkeur ook op flap of bord; de deelnemers schrijven hun ideeën op een papier of op een kaart; zodra iemand vier ideeën heeft opgeschreven, legt hij een kaart in het midden van de tafel - de pool; deze persoon pakt vervolgens’ een kaart die iemand anders in de pool heeft gelegd, en bouwt verder op diens ideeën; men gaat maximaal drie kwartier door met kaarten in het midden leggen en pakken; het vervolg is als gebruikelijk: evaluatie en uitwerking.

Lees verder op: www.medischondernemen.nl/brainstorm

Two-step-brainstorming Bij deze methode is er minder gevaar voor het voortijdig opdrogen van de ideeënstroom, omdat je het onderwerp in twee stappen benadert. Bij de eerste stap behoud je het overzicht van de diverse aspecten van het probleem. De methode is bruikbaar voor niet goed gedefinieerde of niet gemakkelijk te begrenzen kwesties. De werkwijze is: • eerste stap: wat zijn de positieve en de negatieve kanten van het probleem; • tweede stap: gewone brainstorm. Stapsgewijze techniek (Gordon-Little-techniek) Als mensen menen de ideale oplossing gevonden te hebben leveren ze geen creatieve inspanningen meer. Daarom presenteert de begeleider het echte probleem aanvankelijk niet, maar geeft hij het onderliggende principe. Naarmate er meer ideeën komen, laat de begeleider meer informatie over het echte probleem los. Bijvoorbeeld: bedenk hoe je iemand zich prettig kunt laten voelen / flink wat ideeën komen los / nadere informatie: het gaat over prettig laten voelen in een groep / weer nieuwe ideeën / uiteindelijk de onthulling: een nieuwe vrijwilliger zich prettig laten voelen in ons team clubleiding. M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

37


P r ak t i j k v o e r i n g

Speel wie je bent!

In het leven speelt iedereen bepaalde rollen. Deze rollen maken duidelijk wie je bent; ze maken helder wat anderen wel en niet van je kunnen verwachten. In uiteenlopende situaties speel je automatisch steeds andere rollen en deze conflicteren soms met elkaar. Dit kan stress geven. Zeker als je je vereenzelvigt met de rollen die je speelt. Ben jij je ervan bewust dat je een rol speelt, dan helpt dit bij het relativeren.

“Ben jij je ervan bewust dat je een rol speelt, dan helpt dit bij het relativeren.” Speel wie je bent Als je je aan iemand voorstelt, noem je een naam. Afhankelijk van met wie je in gesprek raakt geef je over het algemeen meer informatie. “Ik ben praktijkmanager bij…; ik ben de dochter/moeder van…” etc. Maar je vertelt niet wie je BENT. Dat is ook niet eenvoudig, het is makkelijker om te vertellen wat je doet of bijvoorbeeld waar je woont. Je denkt, voelt en ervaart op jouw eigen wijze wie je 38

Med i sch O nd er nemen

bent, wat jouw identiteit is. Voor anderen ben je dit echter niet… Voor de mensen met wie je contact hebt, zoals je medische collega’s, ben je zoals je je aan hen presenteert. Voor hen ben je de rol die je speelt. Niet jouw gedachten en gevoelens, maar jouw presentatie - datgene wat je aan de buitenkant laat zien - bepaalt wie en wat je voor anderen bent. Hoe je jezelf ziet als praktijkmanager in relatie tot het team en wat je belangrijk vindt in je werk, bepalen hoe je je presenteert als praktijkmanager. Maar collega’s kunnen een verschillende indruk van jou hebben afhankelijk van de rol die je bij hen speelt. Deze mensen zullen dan ook uiteenlopende ervaringen met je hebben. Voor iedereen ben je blijkbaar iemand anders. Het gedrag dat je vertoont is steeds afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt. In de praktijk wordt je misschien gezien als de geduldige praktijkmanager, terwijl je thuis misschien met regelmaat een kort lontje hebt.


Jo u w r o l a l s p r a k ti j k m a n a ge r

Verschillende rollen De functie van praktijkmanager kun je ook vanuit verschillende rollen of posities bekijken. Robert Quinn beschreef acht rollen die managers kunnen aannemen: bestuurder, producent, coördinator, controleur, mentor, stimulator, innovator en bemiddelaar. Gewoonlijk verplaatsen mensen zich in deze verschillende rollen afhankelijk van situatie en context. Met elke verandering van rol nemen zij ook een andere positie aan in de communicatie. Deze posities kunnen soms ook met elkaar in strijd zijn. Op het ene moment kies je als ‘bestuurder’ misschien voor een directieve aanpak, terwijl je je als ‘mentor’ empathisch opstelt. De verwachtingen van je medische collega’s over jouw positie kunnen verschillen met jouw eigen verwachtingen. Als je jezelf ziet als een ‘bestuurder’, verwacht je misschien grote zelfstandigheid je team. Zij verwachten wellicht dat jij je opstelt als een ‘coach’, die meer naar hen luistert en hen frequenter stimuleert, maar ervaren je eerder als een ‘baas’ die alles bepaalt. Jouw beeldvorming en die van hen verschillen dan. Telkens wanneer je met anderen in contact treedt, is het ook belangrijk dat je jouw positie ten opzichte van hen helder hebt. Als je je identificeert met de rollen die je speelt, is het goed te beseffen dat die niet altijd ontstaan als gevolg van je eigen keuze. Soms ben je ergens ingerold. Je speelt dan een bepaalde rol en houdt je aan de spelregels omdat anderen dat van je verwachten. Dit kan onbewust verlopen, waardoor je het idee hebt dat wat je doet iets is dat echt bij jou hoort. Hoe meer jouw rolgedrag een routine wordt, des te meer je je er mee vereenzelvigt. In rol gedrukt Als je bijvoorbeeld een keer een leuk teamuitje hebt georganiseerd, bestaat de kans dat bij elk uitje weer een beroep op je wordt gedaan. Als je daardoor zelf ontdekt dat het je goed afgaat, lijkt organiseren een eigenschap die helemaal bij jou past. Het is goed om hier eens bij stil te staan en je af te vragen in hoeverre de dingen die je doet jouw eigen keuze zijn of ontstaan vanuit de verwachtingen van je omgeving. Als dat laatste het geval is, is dat overigens niet per se slecht. Je moet je er alleen bewust van zijn. Eigenheid Als je je vereenzelvigt met de rol die je speelt, kun je niet anders dan je gedragen volgens de norm van die rol. Als je iets doet dat niet past binnen de verwachtingen ben je inconsequent. ECHTER: als je je functie ziet als jezelf in een bepaalde rol, dan kun je daarmee spelen. Je wordt dan de acteur die los staat van de specifieke rol.

Flexibiliteit

mentor

innovator

stimulator bemiddelaar

Intern

Extern

controleur producent

coördinator

bestuurder

Beheersing

Conclusie Wees je bewust van alles wat je doet. Als je flexibel om kunt gaan met de verschillende situaties en mensen in jullie praktijk, kun je makkelijker switchen tussen de rollen die je speelt en weloverwogen keuzes maken als je te maken krijgt met rolconflicten. Je kunt problemen gemakkelijker relativeren. Je kunt jezelf en je werk uiterst serieus nemen, maar dit uitvoeren met een glimlach van binnen. Speel wie je bent.

Boekentip Handboek managementvaardigheden / druk 5 Robert Quinn en Sue Faerman

Uit de praktijk “Doorgegroeid van assisteren aan de stoel werd ik, toen de praktijk groeide, praktijkmanager. De meeste collega’s vonden het logisch en ik, ik voelde me vooral vereerd. Gek werd ik er af en toe van, zo vermoeiend wat iedereen van me verwachtte en ik kwam ziek thuis te zitten. Samen met een psycholoog ontdekte ik hoe ik kan luisteren naar wat ik wil en wie ik BEN en hoe ik kan spelen met de verschillende rollen. Deze inzichten hebben me zoveel rust gebracht, dat ik weer fluitend naar mijn werk ga, makkelijk kan switchen tussen de rollen en toch mezelf blijf!”

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

39


column

M a a i k e S t r a a tho f

volgt u het nog?

Maaike Straathof was ruim 12 jaar praktijkmanager en werkt nu voor haar eigen bureau &P Praktijkmanagement.

Wie staat er ’s morgens op en heeft nog voor het ontbijt zijn mail, facebook, twitter of Linkedin account gecheckt? En als u hierop nee zegt, zal waarschijnlijk toch het merendeel van de lezers dit wel hebben gedaan voordat ze aan het werk gaan. Toen ik begon met werken, abonneerde ik me op de NRC, een avondkrant. Net als mijn diploma vond ik dit wel getuigen van het feit dat ik er eindelijk bij hoorde. Al van kinds af aan dacht ik dat het namelijk erg volwassen was om de krant te lezen en op de hoogte te zijn van het nieuws. En ik geloofde dat wat er in de krant stond ook altijd waar was, anders had het er niet in gestaan. Tegenwoordig lees ik niet meer echt de krant maar wordt hij “ gescand”. Eigenlijk geldt dat voor alles wat ik lees. Echt lezen doe ik alleen op vakantie en zelfs dan weet ik nauwelijks meer hoe het moet. Dus nu scan ik de krant bij het ontbijt, check de cockpit van mijn computer (netvibes.com) om te zien wat er wordt gemeld door Linkedin, twitter, de twitter searches, de NOS, MO, Fd en Nu.nl. En ik loop nog vaak achter de feiten aan!

“Op basis van het ‘nieuws’ lijkt het alsof geld het enige is dat telt.” Trouwens, feiten? In het afgelopen jaar zijn we toch regelmatig geconfronteerd met berichten dat diverse onderzoeken gemanipuleerd zijn, foto’s bewerkt en zelfs accounts gehacked? Hierdoor denken we dat personen of organisaties uitspraken doen of resultaten presenteren terwijl die helemaal niet kloppen of waar zijn.

40

Med i sch O nd er nemen

Natuurlijk heb ik de afgelopen weken intensief de berichtgeving over de huisartsen en tandartsen gevolgd. Ik kreeg de indruk dat de banken- of eurocrisis echt te ingewikkeld was geworden voor ons allemaal en dat de eerste lijn gezondheidszorg ook wel een lekker brokje was om je tanden in te zetten. Werkelijk alles en iedereen had een mening over de tarieven van de tandartsen, de premies van de zorgverzekeraars en de overschrijdingen door de huisartsen. Het leek er zelfs even op dat de banken de hoofdrol van “de graaier”, die ze met verve hebben gespeeld, uit handen moesten gaan geven. De manier waarop zowel de huisartsen als de tandartsen de laatste weken in het nieuws zijn gekomen doet geen recht aan al het werk dat is verzet door de individuele praktijk en is ontluisterend. Er is ontzettend veel energie, tijd en geld geïnvesteerd in de kwaliteit van zorg en de kwaliteit van de organisatie. En of je nu als praktijkmanager in een huisartsenpraktijk hard hebt gewerkt aan o.a. de bereikbaarheid of de ketenzorg of in een tandartsenpraktijk aan o.a. het kwaliteitsbeleid en de nieuwe tarieven, op basis van het “nieuws” dat onze patiënten lezen of horen, lijkt het alsof geld het enige is dat telt. Maar hoe leggen we ze uit dat het nieuws niet altijd waar is?


41


Opleiding PraktijkManager op HBO-niveau

In april 2012 start de vierde lichting met de opleiding en in november is groep vijf aan de beurt. Het leiden van een medische praktijk vergt bij-

Het PraktijkManagers Netwerk en Edin orga-

zondere kwaliteiten. Als praktijkmanager ben je

niseren de Opleiding Praktijkmanager. In deze

verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van

opleiding staan het vergroten van kennis en

de praktijk. Daarnaast ben je (mede) verant-

vaardigheden centraal. Deelnemers aan deze

woordelijk voor het personeelsbeleid, teamont-

opleiding worden daardoor betere praktijk-

wikkeling en operationele zaken.

managers.

Doe beter waar je goed in bent; volg de Opleiding Praktijkmanager! Wil je meer informatie over de opleiding of hem volgen? Neem dan contact op met Elsbeth Nijhoff (info@praktijkmanagersnetwerk.nl) of ga naar www.pm-academie.nl en download de informatiebrochure. 42

Med i sch O nd er nemen


ADVERTORIAL

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

43


w i e wat wa a r | b e d r i j f s p r o f i e l e n

architecten

ARHK Architecten Swammerdamstraat 26 1091 RV Amsterdam T 020 693 6839 info@arhk.nl www.arhk.nl

automatisering

iSoft Leiden Mendelweg 32 2333 CS Leiden T 071 525 6789 info-nl@isofthealth.nl www.isoft.nl

financiele dienstverlening

Berndsen, van de Beek & Partners B.V. Postbus 57 3880 AB Putten T 0341 462 462 info@vandebeek.ac www.vandebeek.ac

financiele dienstverlening

Raadgevers Kuijkhoven Wilhelminalaan 1 3732 GJ De Bilt T 030 252 5400 info@raadgevers.nl www.raadgevers.nl

financiele dienstverlening

Advocatenkantoor KA Abrikozengaarde 9 3992 KT Houten T 030 6372574 info@advocatenkantoorKA.nl www@advocatenkantoorKA.nl 44

Med i sch O nd er nemen

architecten

Van der Schoot Architecten Nieuwe Eerdebaan 8 5482 VS Schijndel T 073 549 3841 / 548 0141 info@vanderschootarchitecten.nl www.vanderschootarchitecten.nl

diversen

Kindergeschenken Merelstraat 2 3411 BP Lopik T 0348 552 946 info@denlo.nl www.denlo.nl

financiele dienstverlening

Weerts Bedrijfsadministratie Van Utrechtweg 38 2921 LN Krimpen a/d IJssel T 0180 597 175 info@weerts.nu www.weerts.nu

financiele dienstverlening

Indexus Amsterdam - Eindhoven Heerenveen T 0800 228 8222 info@idexus.nl www.indexus.nl

financiele dienstverlening

BDO Accountants en Belastingadviseurs BV Postbus 4053 3502 HB Utrecht www.bdo.nl/zorg

automatisering

smile|work improvement matters

Rompertsebaan 50 5231 GT ‘Hertogenbosch T 073 528 0040 info@smile.ac www.smile.ac

diversen

Assistentematch Tandheelkundig en medisch personeel

Jaagmeent 41 Almere T 06 1643 6729 info@assistetematch.nl www.assistetematch.nl

financiele dienstverlening

Meeus postbus 3234 4800 DE Breda T 076 531 3313 info@meeus .com www.meeus.com

financiele dienstverlening

Arts en Accountant Kranenburgweg 140 2583 ER Den Haag T 070 338 2730 / 338 2749 info@artsenaccountant.nl www.artsenaccountant.nl

financiele dienstverlening

Van Welie Accountants Postbus 54 3840 AB Harderwijk T 0341 41 35 09 van.welie@hetnet.nl www.vanwelie.com

automatisering

JDS Bedrijfsautomatisering Ampèrestraat 35-37 1446 TR Purmerend T 0299 428 120 info@jds-dental.nl www.jds-dental.nl

financiele dienstverlening

Van Welie Accountants Postbus 54 3840 AB Harderwijk T 0341 413 509 van.welie@hetnet.nl www.vanwelie.com

financiele dienstverlening

VvAZ Pettelaarpark 67 5201 AD ‘s Hertogenbosch T 073 614 8282 info@vvazintermedis.nl www.vvazintermedis.nl

financiele dienstverlening

Wilgenhaege Vermogensbeheer BV Polarisavenue 97 2132JH Hoofddorp T 023 567 9900 info@wilgenhaege.nl www.wilgenhaege.nl

financiele dienstverlening

AAVV Belastingadviseurs Postbus 41 3450 AA Vleuten T 030 241 0775 / 084 7261633 info@aavv.nl www.aavv.nl


w i e wat wa a r | b e d r i j f s p r o f i e l e n

financiele dienstverlening

praktijkinrichting

praktijkinrichting

praktijkinrichting

een pakket magazines voor uw wachtruimte Van Ree Accountants BV De Panoven 29a 4191 GW Geldermalsen T 0345 589 000 c.jansen@vanreeacc.nl www.vanreeacc.nl

praktijkinrichting

Voor alle lezers van Medisch Ondernemen € 25 korting gebruik op onze site de code MO voor uw korting

HSPCP

www.pressevolution.com

Broers Swaardvenstraat 17 5048 AV Tilburg T 013 4639195 info@broersbv.nl www.broersbv.nl

praktijkinrichting

praktijkinrichting

praktijkinrichting

T 030 6994691 info@hspc.nl www.hspc.nl

T

iP! Forum voor de mondzorg Inofec Kantoormeubelen

Mansom Fitfloor

Inofec BV Atoomweg 1 4706 PN Roosendaal www.inofec.nl

Cannenburgerweg 71a 1244 RH Ankeveen T 035 655 0510 mail@mansom.nl

praktijkinrichting

DentAdvice Waterstraat 11b 6658AA, Beneden Leeuwen T 0487 595733 info@dentadvice.nl www.dentadvice.nl

praktijkinrichting

IBP Interieurbouw Twelloseweg 77G 7396 BM, Terwolde T 0571 271 322 info@ibpinterieurbouw.nl www.ibpinterieurbouw.nl

Partout Dental Interiors Gildenveld 10B 3892 DG Zeewolde T 036 521 9230 info@partoutdental.nl www.partoutdental.nl

Wordt de mondzorg wel beter van vrije tarieven in2012?

Praat en lees mee op www.vrijetarieven2012.nl

praktijkinrichting

Plymovent BV Minervum 7324 4817 ZD, Breda T 076 578 9550 F 076 578 9599

Bereik nu per maand 50.000 eerstelijns-zorgondernemers! • In alle nummers vermelding van uw bedrijfslogo op deze pagina! • Doorlopende vermelding in de leveranciers-gids op www.medischondernemen.nl! • Vermelding in de leveranciersgids Medisch-Ondernemen in nummer 6 van 2011 en 2012! • 1 keer plaatsing in de e-mail nieuwsbrief van MedischOndernemen (oplage 16.000)!

kan Het slechts r voo 50,� 7 rende ! u n ged aande 15 m

Neem voor meer informatie contact op met Gerjan Raidt (380) 46 06 384. Of met graidt@acquirepublishing.nl

M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

45


column

auteur

ICT 0.0

HAROLD JANSSEN (1954) is organisatieactivist bij DeLimes | organisatieontwikkeling. Als programmaregisseur begeleidt hij organisaties die vakmensen weer tot bron van het organiseerproces willen maken.

De Nootka’s leefden lang en gelukkig in de weeldige regenwouden aan de westkust van het Amerikaanse continent. Er zat volop zalm in de rivier en meer wild in het bos dan een mens op kon. Een keer per jaar kwamen de stammen samen om deze overvloed eer te bewijzen. De gastheren overtroefden elkaar in het opdissen van heerlijkheden die de natuur hen bood en waar ze zich deel van wisten. De Nootka indianen hadden een informatie- en communicatietechnologie die paste bij hun kwaliteit van leven. De processor van deze technologie was een eenvoudige stok – al dan niet kunstig bewerkt, dat deed er niet zo toe. Er hoorde een eenvoudig algoritme bij: wie de stok in zijn hand houdt mag iets zeggen, wie niet niet. Als je dus iets op je lever had, moest je maar afwachten of je de stok en daarmee het woord kreeg. Het zal wel van een aantal dingen afgehangen hebben…

“De drang naar bezit van de blanke westerling heeft alle andere ordeningsprincipes weggedrukt.” De Nootka’s hadden, net als alle andere in de ogen van de westerlingen primitieve volkeren, nog een tweede informatie- en communicatietechnologie: die van de wijze man. Die leende eenvoudig zijn hersenen aan de stam door geduldig te luisteren naar iedereen die het woord voerde. En als men uitgesproken was, wachtte hij op wat er bij hem opkwam. Hoewel dat soms dagen duurde, was wat eruit kwam altijd wijs - we zouden dat nu naar James Surowiecky The Wisdom of Crowds noemen. De westerlingen met wie de Nootka’s onvermijdelijk in aanraking kwamen, dachten dat het ging om de wijsheid van de man in kwestie. En niet om de wijsheid van het proces. Ze dachten 46

Med i sch O nd er nemen

bovendien dat hij dan wel de leider, de heerser moest zijn. Een vergissing die tot op de dag van vandaag voortduurt. De westerlingen begonnen handel te drijven met de chief. Weldra kwam deze om in bezittingen waarvan hij niet wist wat hij ermee aan moest. Wat is ook het nut van iets bezitten als je er gewoon over kunt beschikken? Tot ontstentenis van de blanken maakten de chiefs er een sport van om tijdens de jaarlijkse braspartijen zoveel mogelijk van deze bezittingen op een vuur te gooien. Sedertdien is de eenvoudig ICT 0.0 technologie van de Nootka’s in vergetelheid geraakt. De drang naar bezit van de blanke westerling heeft alle andere ordeningsprincipes weggedrukt. Met als voorlopig dieptepunt in de geschiedenis de opkomst van de ICT 1.0 technologie. Ten tijde van het eerste contact tussen Nootka’s en blanken begon zich de industriële revolutie aan te kondigen. Mensen waren al snel niet meer het bezit van andere mensen die het land bezaten, maar nu van hen die de industriële kapitaalgoederen bezaten. Nou ja, in elk geval part time. Honderd en een jaar geleden liet Frederick Winslow Taylor er geen misverstand over bestaan: the system must come first. Luttele decennia later hing iedereen aan het mainframe. Begin 21ste eeuw zijn zowel het concept bezit als het concept systeem aan het einde van hun levenscyclus gekomen. Nog meer accumulatie van bezit leidt tot crisis, zo hadden de Nootka’s eigenlijk al in de gaten. En knechting aan het systeem heeft ook al weinig zin in het kennistijdperk, als het niet gaat om harder werken maar op slimmer zijn. Daarom kwam een nieuwe ICT op. Zomaar. Niet vanuit het systeem, maar vanuit het anarchistische domein. Met overvloed als basis en beschikbaarheid als norm. Vreemd genoeg noemen we die 2.0. En niet 0.0. Zou er dan toch vooruitgang zijn?


M O - j a a r ga ng 9 - f eb r u ar i 2012 - # 0 1

47


ADVERTORIAL


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.