Fietsveiligheid Het gaat niet goed. Wat doen we eraan? Henk Stipdonk, SWOV
Verkeersdoden 20
Aantal verkeersdoden per miljard reizigerskilometer
18 16 14 12 10
Fiets Auto
8 6 4 2 0 2000
2001
2002
2003
2004
2005 Jaar
Henk Stipdonk
2006
2007
2008
2009
Index verkeersdoden Index aantal verkeersdoden per miljard reizigerskilometer
1,20
1,00
0,80
0,60
Fiets Auto
0,40
0,20
0,00 2000
2001
2002
2003
2004
2005 Jaar
Henk Stipdonk
2006
2007
2008
2009
Ontwikkeling van de ernstig verkeersgewonden
Henk Stipdonk
4
Ernstig verkeersgewonden per afgelegde afstand Aantal ernstig verkeersgewonden per miljard reizigerskilometer
800
700
600
500
400
= 40 x
= 15 x
300
200
100
0 2000
2001
2002
2003
2004
2005 Jaar
Henk Stipdonk
2006
2007
2008
2009
Fiets Auto
Index ernstig verkeergewonden per afgelegde afstand Index ernstig verkeersgewonden per miljard reizigerskilometer
1,40
1,20
1,00
0,80
Fiets 0,60
Auto
0,40
0,20
0,00 2000
2001
2002
2003
2004
2005 Jaar
Henk Stipdonk
2006
2007
2008
2009
Aantal en locatie van fietsongevallen • Dodelijke afloop (N=200): – 60% binnen bebouwde kom; – 65% kruispunt.
• Ernstig gewonden met motorvoertuig (N=1.600): – 80% binnen bebouwde kom; – 70% kruispunt.
• Ernstig gewonden zonder motorvoertuig (N=10.000): – Geen politiegegevens beschikbaar.
Henk Stipdonk
Wat kenmerkt de ontwikkeling van de laatste 15 jaar? – Duurzaam Veilig: succesvol in het beperken van het aantal verkeersdoden, meer fietspaden, meer paaltjes
– – – – – Henk Stipdonk
Er wordt meer gefietst, vooral door ouderen Er zijn meer ouderen Meer racefietsen? Meer electrische fietsen? Meer afleiding op de fiets Meer fietsen na alcoholgebruik 8
Risicofactoren • Hoge leeftijd • Mannen overlijden vaker (minder voorzichtig?) • Vrouwen zijn vaker ernstig gewond (kwetsbaarheid bekken/heup?)
• Gedrag
• Infrastructuur Henk Stipdonk
Een voorbeeld
Henk Stipdonk
10
Maatregelen preventie fietsongevallen Maatregel/ Monitoring Infrastructuur fietsroutes Obstakels verwijderen Aanleg/ Onderhoud
Informatie/educatie Apparatuur gebruik (distracted driving) Fietsverlichting
bestuurlijke Handhaving Alcohol
(voor auto- of fietsbestuurder)
Fietsverlichting Snelheid gemotoriseerd verkeer (snorfiets) Roodlicht negatie (fiets en gemotoriseerd verkeer) Parkeren van voertuigen
Henk Stipdonk
Indicatie prioriteit
SWOV-onderzoek naar fietsgedrag en fietsveiligheid • Dieptestudie fiets: onderzoek met weginspectie, voertuigonderzoek en interviews naar enkelvoudige fietsongevallen met 50+ers
Henk Stipdonk
12
SWOV-onderzoek naar fietsgedrag en fietsveiligheid • Onderzoek naar verschillen in rijgedrag op een electrische fiets en een gewone fiets.
M. Dozza et al, ICSC 2012
Henk Stipdonk
13
Meer informatie • www.SWOV.nl • www.cyclingsafety.org/icsc2012/program • www.noaf.nl • • • •
Divera Twisk Gert Jan Wijlhuizen Ragnhild Davidse (vanmiddag aanwezig) Henk Stipdonk
Henk Stipdonk
14