Kansen voor de fiets in krimpgebieden

Kansen voor de Fiets in krimpgebieden

Cor van der Klaauw

Inhoud presentatie • • • • •

wat is krimp? welke gebieden? wat zijn de gevolgen? wat zijn de effecten voor de mobiliteit? kansen voor de fiets!

Wat is krimp?

Demografische krimp is een daling van het aantal inwoners in een bepaalde plek of regio • Wat zijn de oorzaken?

- een hoger sterftecijfer in verhouding tot het geboortecijfer.

- migratietekort: meer mensen vertrekken uit een gebied dan dat er bijkomen •  er is sprake van bevolkingsdaling • Bevolkingsdaling: vergrijzing en ontgroening

Aantal inwoners

Aantal huishoudens

Aantal Inwoners Eemsdelta 1981

2012

2030

Delfzijl

34.491

26.305

(- 24 %)

Eemsmond

16.828

16.235

(- 4 %)

Appingedam

12.894

12.053

(- 7 %)

Loppersum

11.049

10.366

(- 6 %)

75.262

67.881

(- 10 %)

Âą 50.000 ( -25%)

Vooral de vergrijzing zet door

maar ook de ontgroening het aantal jongeren (4 – 12 jaar) neemt af met 50% tot 2030

en het draagvlak onder voorzieningen loopt terug

ontwikkeling `foodsector` 2001 – 2006

Delfzijl • 1981: 34.491 inw 2006: 27.989 inw 2012: 26.000 inw 2040: 18.000 (-48%)

• 1600 sociale huurwoningen gesloopt; 450 huizen teruggebouwd • 60-er jaren: prognose: 80.000 inw.

• Jongeren en middeninkomens trekken weg • Groningen: aantal geboorten - 2000: 6600 - 2012: 5800 (-12%)

Rapport RUG Bevolkingsdaling en OV in de Eemsdelta Vervoerspatroon verandert: - grotere afstanden naar geclusterde voorzieningen (aantal adressen op max. 1,5 km van centrumdorp: 78% (2012) naar 63% (2040) - minder gebundelde lijnen naar deze voorzieningen - meer ouderen met een auto

- gebruik regiotaxi: 10%

Rapport RUG Bevolkingsdaling en OV in de Eemsdelta Grootte en samenstelling doelgroepen verandert: - meer 65 –plussers (75-plussers: + 2%)

- minder jongeren (12 – 25 jaar: - 7%)  minder middelbare scholieren in de spits - minder basisschoolleerlingen (- 12%)  meer basisschoolleerlingen die niet meer lopend of op de fiets naar school kunnen

Wat zijn de gevolgen ?  minder inwoners  daling gebruik voorzieningen (winkels, sporthal, kerk, school)  sluiting winkels, kerk, school gevolg: afstand tot voorzieningen wordt groter  mobiliteit belangrijk!!

Wat zijn de gevolgen ? in krimpgebieden spreekt men over vervoersarmoede betreft: - ouderen zonder auto en/of fiets - WMO-gerechtigden - mensen zonder rijbewijs - afhankelijk van het openbaar vervoer (captives)

Mobiliteit • Hoe verplaatsen mensen zich? • Kijk naar doelgroepen: - basisschool leerlingen: gebracht met auto of (school)bus - middelbare scholieren: fiets en bus - woon-werk: auto, (buurt)bus - ouderen: auto (eigen of meerijden), (elektrische) fiets

• Dorps app - wie gaat er met de auto of bus naar het centrumdorp?

- fietsmaatje gezocht voor samen fietsen naar de centrumkern!

Inwoners Krimpgebied

Met Auto

Zonder Auto

Openbaar vervoer

Fiets

beperkt

Dit is de uitdaging!

Uitdaging! Stap op de fiets • Fiets is een goed alternatief voor het tegengaan van vervoersarmoede in krimpgebieden

Kansen voor de Fiets!

Waarom zijn er kansen voor de fiets in krimpgebieden?

- op afstanden tot 15 km is de fiets een aantrekkelijk vervoermiddel (1 uur fietsen) - fietsen is gezond

Kansen voor de Fiets!

Waarom zijn er kansen voor de fiets in krimpgebieden?

- de fiets is flexibel - fietsen is hip

Kansen voor de Fiets!

Waarom zijn er kansen voor de fiets in krimpgebieden?

- er is een fiets voor iedere doelgroep

- fietsen is goedkoop

Kansen voor de Fiets!

Waarom zijn er kansen voor de fiets in krimpgebieden?

- OV is niet altijd beschikbaar > tijd > verbinding > frequentie > reisduur > tarief

Kansen voor de Fiets!

Waarom zijn er kansen voor de fiets in krimpgebieden?

- fietsen is goed voor het milieu (Co2 reductie)

Kansen voor de fiets in krimpgebieden • Goede fietsvoorzieningen • Veilige fietsvoorzieningen • Kortsluitende fietsverbindingen • Stimuleren gebruik elektrische fiets • Hoogwaardige fietstallingsvoorzieningen bij treinstations en bushaltes • Communicatie/promotie: doelgroep-benadering • Dorpsfietskar voor algemeen gebruik

Maar ook: - fiets meenemen in of op de bus - meer promotie/aandacht voor gratis meenemen vouwfiets in de bus - meer promotie OV fiets als product op OV-chipkaart - OV fiets bij belangrijke bushaltes (experiment) - kluizen voor elektrische fiets + oplaadpunt in kluis (openen en sluiten met OV-chipkaart) - ICT

• Goede fietsvoorzieningen van dorpen/gebied met weinig/geen voorzieningen naar regionale kernen (centrum dorp) - hoogwaardige fietsroutes (voorbeeld fietsroute plus Zuidhorn – Groningen - rechtstreekse routes - geen barrières: bruggen, viaduct, tunnel, kortsluit fietspad (vb. Den Horn en fietsbrug Aduarderdiep)

• Veilige fietsvoorzieningen naar centrum dorp: - vrijliggend fietspad: niet alleen langs GOW (80 km/uur) maar ook langs ETW (60 km/uur) - veilige oversteek voorzieningen - herkenbare fietsstroken - dynamische verlichting - voldoende breedte

•

Stimuleren gebruik elektrische fiets: vergroot actieradius van dorpsbewoners - langere afstand in dezelfde tijd - veel minder moe zeker bij wind tegen - ideaal voor ouderen: minder lichamelijke inspanning - e-bike: 2004: 25.000 2010: 165.000 90% ouder dan 55 55% ouder dan 65 1 op de 7 55-plussers heeft een e-bike 2016: verkoop tussen 100.000 en 300.000

Actieradius elektrische fiets

Gewone fiets Elektrische fiets (45 minuten) 18 km

Loppersum

(45 minuten)

13 km

• Hoogwaardige fietsstallingsvoorzieningen bij treinstations en bushaltes (foto’s bijvoegen) - overdekt - diefstalbestendig - kluizen

• Bushaltes - overdekte stalling - huurfiets via OV chipkaart of dorpscode (Doodstil 001) - wifi - omgevingskaart met informatie

• Communicatie en promotie

doelgroepbenadering: - 50-jaar en ouder: flyers, spotjes, acties etc.

- jongeren: zet in op netwerken van jongeren; inzet van een aansprekend persoon (media en marketing hebben grote invloed; social media) • Fiets telkast

• Dorpsfietskar (à la AH) voor algemeen gebruik; boodschappen ophalen in centrumkern - te leen via OV chipkaart - te leen via een persoonlijke dorpscode (Doodstil0001) - kosten beheer en onderhoud: uit leefbaarheidsbudget dorp - onderhoud door fietsenmaker in centrumdorp

Krimp & Fiets in de Provincie Groningen

• Verbeteren van fietsstallingen, introductie OVfiets en Fietskluizen(incl. oplaadpunt e-bike) bij: » Stations » Bushaltes » P+R locaties

• Aanleg Fietsroutes PLUS: » » » »

Groningen Zuidhorn Groningen Bedum Groningen Ten Boer Groningen Winsum

(uitgevoerd 2012) (2014) (2015) (2015)

Klik hier voor filmpje Fietsroute Plus Zuidhorn - Groningen

Vragen

Stellingen • Stelling 1 In krimpgebieden zijn wegbeheerders verplicht langs 60 km. wegen vrijliggende fietspaden aan te leggen. • Stelling 2 Provincies dienen voor krimpgebieden een bedrag in de BD te oormerken bestemd voor verkeers- en vervoersvoorzieningen in krimpgebieden: ovontsluiting, fietspaden en verkeersveiligheidsmaatregelen.

Stellingen • Stelling 3 Inwoners van krimpgebieden weten zelf het beste hoe ze in hun vervoersbehoefte moeten voorzien. Zij dragen zelf oplossingen aan. Als overheid moet je daarvoor voorwaarden scheppen: geld, menskracht, meehelpen met het realiseren van innovatieve fietsideeÍn. • Stelling 4 Krimp is het probleem van beleidsmakers en de politiek, niet van de inwoners.