Visie 5 april 2013 - editie Limburg by beweging.net Limburg

dixit

krant over

samenleving gezondheid werk www.acw.be

Ons werkelijke kapitaal zijn we niet kwijt, dat zijn onze vrijwilligers. Patrick Develtere, voorzitter ACW

Regio Mechelen Vrijdag 5 april 2013

www.cm.be

Lees meer op pagina 3

Kwb gaat op zoek naar warmteverlies in huis

Op stap met de warmtecamera Hou jij de warmte in je huis goed binnen? Kwb-afdelingen in heel Vlaanderen gaan sinds kort op stap met een warmtecamera in hun gemeente, om te ontdekken waar de warmte verloren gaat. ‘Een goed geïsoleerd huis is geen weggesmeten geld. Integendeel: je energiefactuur vaart er wel bij’, vindt energiedeskundige en begeleider Marnix Vergaert.

www.acv-online.be

Vijf Cubaanse gevangenen in de VS

Arbeiders en bedienden

Frans Rooijmans

Dringend tijd voor één gemeenschappelijk statuut.

‘Geen fusie Opera en Ballet zonder extra budget’

8 Vragen over handicap? Aan de dienst Maatschappelijk Werk van CM kun je werkelijk alles vragen, weet Paula, de mama van Jana en Jelien.

e kwb-leden van Werchter gingen onlangs op stap met de warmtecamera. ‘Energiebespa ring is een thema dat de laatste jaren niet meer weg te denken is’, vindt Staf Van Espen van kwb Werchter. ‘De vraag is: houden we onze warmte wel goed binnen? En waar zit het verlies?’

Warmtecamera De kwb-afdeling kreeg de begeleiding van een energiedeskundige. ‘Die gaf ons in het parochiezaaltje eerst informatie over isolatie, koudebruggen en thermografische foto’s. We hebben ook van het zaaltje enkele foto’s genomen met de warmtecamera. We konden onmiddellijk zien dat het niet optimaal geïsoleerd is.’ De kwb’ers gingen nadien samen met de energiedeskundige foto’s nemen van een oudere woning, een gerenoveerde woning en een nieuwbouwwoning. Op de warmte-

foto’s kun je meteen zien waar de warmte uit de woning weglekt en waar ze goed bewaard blijft.

De vloer Wat leerden de kwb’ers ervan bij? ‘Dat de meeste warmte via het dak ontsnapt, weet ondertussen iedereen’, vertelt Staf Van Espen. ‘Maar dat er ook zoveel energie via de vloer ontsnapt, was vrij nieuw. Een belangrijke vaststelling die we deden bij het oude, weinig geïsoleerde huis, was dat dikke gordijnen belangrijk zijn. Ongelooflijk, hoeveel warmte die binnenhouden.’

Warmteverschil Samen met begeleider en energiedeskundige Marnix Vergaert deden de kwb’ers nog enkele verrassende vaststellingen. ‘In één huis zagen we zelfs een warmteverschil van twaalf graden Celsius tussen de vloer en het plafond. In een goed geïsoleerd huis scheelt dat maar één of twee graden. Bij de oudere

huizen was duidelijk te merken dat de meeste warmte verloren ging aan het plafond en aan de vloer.’ Ook in recentere huizen kun je met zo’n warmtecamera nog zwakke punten ontdekken. ‘In twee huizen dachten de bewoners dat hun woning goed geïsoleerd was. Maar met de camera konden we duidelijk zien dat er warmte verloren ging langs een kruipkelder. De bewoners weten nu wat gedaan: het plafond van de kruipkelder isoleren. In het nieuwbouwhuis konden we zelfs een constructiefout opmerken. De aannemer was simpelweg vergeten een stukje van de vloer te isoleren. Dat zorgde voor een verschil van vier graden tussen de geïsoleerde en de nietgeïsoleerde vloer.’

Vier extra pagina’s: Blijven Reizen met Ziekenzorg CM

Welk voedsel is tandvriendelijk? Is fruit gezond of net heel schadelijk voor je tanden? We vroegen het aan een diëtiste en een tandarts.

Conclusie van de energiedeskundige? ‘Een goed geïsoleerd huis is geen weggesmeten geld. Integendeel: je energiefactuur vaart er wel bij.’

Lieve Van den Bulck

jaargang 69 ¬ visie nummer 8 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 19 april 2013

Regionieuws

15 20

2 WOORD

ING Vijf Cubaanse gevangenen in de VS

‘Wij vragen gerechtigheid aan president Obama’

Een klein groot verschil

Toch zie ik ook hartverwarmende signalen. Hoe het verhaal van de ‘uitgestelde koffie’ aanslaat op Facebook, bijvoorbeeld. Het principe: klanten kopen op café een ‘uitgestelde koffie’ en krijgen daar niets voor in de plaats. Later op de dag kan een medemens in armoede daardoor een gratis koffie komen drinken. Mooi om te zien hoe klanten en koffiebars het idee meteen zien zitten. Al staat dit ver van duurzame armoedebestrijding, armoede laat blijkbaar toch niet iedereen siberisch koud. Goede wil alleen volstaat niet om zo’n groot probleem de wereld uit te helpen. Met een gratis koffie kan een arm gezin de factuur voor de verwarming niet betalen. Maar met veel creativiteit kun je wel je steentje bijdragen aan de oplossing van maatschappelijke problemen. Via de nieuwe website Thuisafgehaald.be kun je resterende maaltijdporties doorverkopen aan dorps- of stadsgenoten. Dat gaat het probleem van voedseloverschotten niet oplossen, maar brengt ons daar wel een stapje dichter bij. Een gemeenschapstuin in een stadsbuurt is geen wondermiddel tegen vereenzaming, maar betekent misschien wel een groot verschil voor een paar tientallen tuinierende buurtbewoners.

www.facebook.com/acwvisie

Mensen hebben de mooiste ideeën en bulken van creativiteit. Dat die ingezet wordt om duurzame sociale vernieuwingen te bedenken, geeft mij hoop in barre tijden. Verras mij. Zodat we er geen columns meer over moeten schrijven. Lieve Van den Bulck

De vijf Cubaanse agenten die sinds 1998 gevangen zitten in de Verenigde Staten kunnen nog altijd rekenen op een wereldwijde solidariteitsbeweging, die ijvert voor hun vrijheid. Adriana Perez, echtgenote van Gerardo Hernández - een van de ‘Cuban Five’ - was onlangs in België. ‘Ik geef de moed niet op om mijn man ooit weer te zien.’

knipsels Pasar weegt gratis je caravan Met een overladen caravan of motorhome loop je meer risico op autopech en veroorzaak je sneller een ongeval. Daarom organiseert Pasar - in samenwerking met Goca, beroepsvereniging van autokeuringscentra - een gratis weegactie op zaterdag 27 april. Tussen 8.30 en 14 uur kun je terecht in de GOCA-autokeuringscentra in Roeselare, Nazareth, Londerzeel, Geel en Alken.

Belga

Ik kreeg deze week toevallig een column onder ogen uit de Britse zakenkrant Financial Times. ‘We blijven arme mensen negeren, zelfs op het moment dat armoede het grootste probleem aan het worden is in ontwikkelde landen.’

www.twitter.com/ACW_tweet

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Vraag je schooltoelage aan Adriana Perez (links op foto): ‘Gerardo kreeg twee keer levenslang plus 15 jaar. En ik heb nooit een reisvisum gekregen. Zonder gerechtigheid zijn wij voor altijd van mekaar gescheiden.’

e ‘Cuban Five’ zijn vijf Cubaanse agenten die geïnfiltreerd waren in anti-Cubaanse terreurorganisaties in de Verenigde Staten. Die organisaties beramen vanuit de VS al meer dan vijftig jaar aanslagen op Cuba, waarbij ruim 3 500 doden vielen. In 1998 arresteerde de FBI deze vijf agenten. Ze werden veroordeeld voor de ‘intentie tot spionage’, zonder enig bewijs. Samen zitten zij een gevangenisstraf uit van vier keer levenslang en 75 jaar. Vanuit de hele wereld is er kritiek op het verloop van hun proces. Burgers en organisaties als Amnesty International ijveren voor hun vrijlating. Ook het ACW onderschrijft die eis.

in een slecht daglicht te plaatsen. Zo bewerkten ze de publieke opinie, maar ook de juryleden. Dit is een zware overtreding. Het is voldoende om het proces en de vonnissen te annuleren. De zaak staat vandaag op een keerpunt.’

Onlangs is er nieuw bewijsmateriaal opgedoken.

✔✔Op www.cubanismo.net lees je

Adriana Perez: ‘De VS heeft grote sommen betaald aan journalisten, om de vijf

Wat kun je als burger doen voor de vijf? ‘President Obama heeft de grondwettelijke macht om hen vrij te laten. Daarom worden wereldwijd mails gestuurd naar het Witte Huis, elke vijfde dag van de maand. De vele blijken van solidariteit helpen de vijf ook om verder te zetten.’ Katrien Demuynck Leen Grevendonck hoe je Obama kunt aansporen om de vijf vrij te laten.

De uiterste datum om je schooltoelage in te dienen is 1 juni 2013 (poststempel geldt als bewijs). Je kunt je aanvraag online doen op www.studietoelagen.be. Papieren aanvraagformulieren worden verspreid via universiteiten, hogescholen, schoolsecretariaten, CLB’s, OCMW’s, vakbonden, integratiecentra… Vragen? Bel naar 1700 (Vlaamse Infolijn).

Kwb’ers kopen LED-lampen 200 gezinnen namen deel aan de groepsaankoop van LED-lampen die kwb in februari organiseerde. Met die lampen besparen ze samen 25 000 euro per jaar aan elektriciteit. ‘Het verbruik van inefficiënte verlichting zoals halogeen kan hoog oplopen’, zegt Koenraad Coppens van kwb. ‘De verlichting van een gemiddeld gezin kost jaarlijks al snel 240 euro. LED-technologie staat nu op punt en daarom dat kwb die promoot.’

beelding

ver

Violet Corbett Brock

ver

¬ onze samenleving

Pasar Kachtem zoekt eieren op Paasmaandag Geen Pasen zonder paaseitjes zoeken tussen het gras en in de struiken. In Kachtem, een deelgemeente van het West-Vlaamse Izegem, organiseerde de plaatselijke Pasar-afdeling maandag een paasontbijt met bijhorende eierenraap. En de bewoners van het rust- en verzorgingstehuis, die mochten nadien meegenieten van de eitjes. De eierenraap op Paasmaandag trok maar liefst 120 mensen aan. ‘Vroeger was er in Kachtem veel open ruimte, maar er wordt snel bijgebouwd. De nieuwe wijk trekt veel jonge gezinnen met kleine kinderen’, weet Donald Horre van Pasar Kachtem. ‘Daarom organiseren we samen met het wijkcomité een paaseierenraap. De activiteiten van onze Pasar-afdeling staan open voor iedereen.’ (LVDB)

¬ onze samenleving

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

ACW-voorzitter Patrick Develtere over de garantieregeling

‘Vrijwilligers zijn ons werkelijke kapitaal’ Wekenlang bevond het ACW zich in het oog van een hevige storm. En toen was het weer stil. Tijd om even op adem te komen voor ACW-voorzitter Patrick Develtere. Hij is alvast tevreden met de voorlopige uitspraak van de Raad van State, maar blijft voorzichtig: ‘Het is nog afwachten wat het Grondwettelijk Hof zal beslissen.’ De Raad van State heeft vorige week een uitspraak gedaan over de garantieregeling voor de particuliere ARCO-coöperanten. Wat houdt die uitspraak juist in? De garantieregeling

geldt enkel voor parti‘De Raad van State heeft de meeste beroepen culiere coöperanten. tegen die garantieregeHet ACW en zijn deel ling verworpen. Het organisaties maken er arrest bevestigt dat de zelf geen aanspraak op. regering in lopende zaken de regeling mocht Patrick Develtere, uitschrijven. Het advies voorzitter ACW van de Nationale Bank volstond wel degelijk om uit te gaan van een dreigende crisis van het financiële systeem. De Raad van State vraagt nu aan het Grondwettelijk Hof om te oordelen of de aandeelhouders van en wordt ze verworpen. Als het Hof oorDexia gediscrimineerd worden omdat ze deelt dat de garantieregeling niet discrigeen staatswaarborg hebben. Daarna zal mineert, dan blijft ze behouden. de Raad van State een definitieve uit- Ik wil nogmaals onderstrepen dat de spraak doen.’ garantieregeling enkel geldt voor particuliere coöperanten. Het ACW en zijn deelWanneer kunnen we een uitspraak organisaties maken er zelf geen aanvan het Grondwettelijk Hof verwachspraak op.’ ten? ‘Het Grondwettelijk Hof hanteert een ter- Waarom is er volgens jou geen sprake van discriminatie? mijn van acht tot twaalf maanden.’ Wat kan het Grondwettelijk Hof beslissen? ‘Het Grondwettelijk Hof zal oordelen of er al dan niet sprake is van discriminatie. Als het Grondwettelijk Hof oordeelt dat de garantieregeling discrimineert, dan is die regeling strijdig met onze grondwet

‘Een coöperatief aandeel is niet te vergelijken met een klassiek financieel aandeel. Het bedrag van de inleg en de intrest zijn beperkt. Het aandeel kan niet ten allen tijde gekocht en verkocht worden en men kan er geen meerwaarde op realiseren. Dat zijn toch wezenlijke verschillen?’

Ook Europa volgt deze kwestie op de voet. ‘Dat heeft een andere reden. De Europese Commissie wil nagaan of de staatswaarborg voor de ARCO-coöperanten geen staatssteun is en zo de werking van de vrije markt mogelijk verstoort. Ik verwacht dus nog een tussenkomst vanuit Europese hoek. Belangrijk hierbij is wel dat de Europese Commissie een onderscheid maakt tussen coöperatieve vennootschappen die een winstoogmerk hebben, en sociale coöperaties.’ Hoelang moeten de ARCOcoöperanten nog wachten? ‘Dat is moeilijk te voorspellen. Eerst moet de vereffening van Groep ARCO afgerond worden. De vereffenaars hebben als

Opiniemakers over het ACW De voorbije weken bevond het ACW zich in het oog van de storm. Die had zo nu en dan de allures van een afrekening. In de media schreven opiniemakers over de hetze. Advocaat Fernand Keuleneer over de raid op het ACW: ‘De raiders zullen op hun conto mogen schrijven dat elke ondernemer zonder enige steekhoudende argumentatie het voorwerp kan worden van een fiscale klopjacht, op basis van vermoedens van misbruik. Onschuld moet vanaf nu bewezen worden.’ (Tertio, 13 maart) Socioloog Luc Huyse over de Knack-enquête in De Morgen, onder de titel ‘37 % van de ACW’ers zou op N-VA stemmen’: ‘Een foute titel bij een al even fout verhaal. (…) De manipulatie van de tabellen over kiesintenties doet mij

denken aan de recente verhalen over verdacht mooie onderzoeksresultaten bij fantasierijke wetenschappers.(…) Zo degraderen berichten over peilingen tot leugens. (…) Dit verhaal doet eens te meer luidop roepen om meer en betere fact-checking in de media.’ (De Morgen, 27 maart) Socioloog Jaak Billiet over de rol van een sociale beweging als het ACW: ‘Zeker in de huidige dramademocratie - waar politiek niet langer via sociale organisaties, maar wel via de media met kiezers communiceert - hebben sociale bewegingen meer dan ooit de plicht om zelf aan politiek te doen door in het publieke debat een kritische stem te laten horen, door maatschappelijk problemen op de politieke agenda te plaatsen en door gelijkgezinden te mobiliseren. Kortom, het middenveld is politiek, of zal niet zijn.’ (De Standaard, 9 maart)

opdracht om zoveel mogelijk opbrengst uit de verkoop te realiseren. Daarvoor moeten zij hun tijd nemen. Ik verwacht dat het nog enkele jaren kan duren eer de vereffening rond is. Als de opbrengst uit de vereffening van Groep ARCO niet volstaat om de particuliere coöperanten te vergoeden, dan is het de bedoeling dat de garantieregeling het verschil bijpast. Die regeling moet daarvoor uiteraard wel overeind blijven.’ Wekenlang bevond het ACW zich in het oog van de storm. Enkele opiniemakers maakten gewag van een afrekening met het middenveld (zie kaderstuk, red.). Deel jij hun mening? ‘Het doet mij, maar ook de vele vrijwilligers en beroepskrachten, deugd dat er ook opiniemakers in de bres gesprongen zijn voor het ACW. Ik wil hen daarvoor van harte bedanken. Zelf is mijn analyse dat anderen een allegaartje van leugens, insinuaties en beschuldigingen geuit hebben, zonder die maar enigszins te bewijzen. Welke andere bedoelingen kunnen er achter zo’n aanval zitten, dan het beschadigen van het middenveld en meer bepaald onze Beweging?’ Hoe ziet ten slotte de toekomst eruit voor het ACW? ‘We zijn volop bezig met ons vernieuwingstraject. Het is moeilijk om al een tipje van de sluier te lichten. Als ACW hebben we zware financiële verliezen geleden. Maar ons werkelijke kapitaal zijn we niet kwijt, dat zijn onze vrijwilligers.’ Kris Houthuys

post

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

VACATUREm/v CM Interne auditor

Onbepaalde duur – voltijds – Brussel

✔✔ Meer vacatures en

info: www.cmjobs.be

ACV Metea • Vakbondssecretaris Oost-Vlaanderen Onbepaalde duur – voltijds – Ronse en Aalst Solliciteer vóór 13 april bij ACV Metea, t.a.v. Wim Sebreghts, Poel 7, 9000 Gent of via wim.sebreghts@acv-csc.be.

✔✔ Info: 09 265 43 20

GEDACHT

Pensioen slechts 200 euro

Gezond advies

Ik las met zekere herkenning de lezersbrief ‘Pensioen 200 euro lager’ in Visie 22 maart. Even sociaal onrechtvaardig vind ik wat mijn echtgenote overkomt. Bij de geboorte van ons eerste kind nam zij ontslag om voor de opvoeding in te staan. Heel wat minder inkomen dus, maar ‘we zaaiden naar de zak’. Toen de kleine wat ouder was, zocht mijn vrouw naar werk en kreeg ze een werkloosheidsuitkering. Toen zij zwanger werd van ons tweede kind, was opnieuw gaan werken geen optie meer. Eerlijk als we waren, liet zij zich schrappen als werkzoekende en dus kreeg ze geen uitkering meer. Nu is mijn echtgenote 65 jaar. Voor 18 jaar werken krijgt zij amper 200 euro per maand. Had zij geprofiteerd van de dop, dan had ze vele honderden euro’s meer gekregen. Geef aan een werkloze wat hij nodig heeft. En aan alle anderen (zieken, gehandicapten, gepensioneerden…) een inkomen aangepast aan hun behoefte. Wie goed kan sparen tijdens zijn loopbaan, heeft al een extra voor zijn pensioen. Geen enkele uitkering zou bepaald mogen worden door een voorafgaand loon. Ik pleit voor zuivere solidariteit op basis van een behoefte die eerlijk gecontroleerd wordt. ••• Marc Debergh, Poperinge

Ik ben gezond maar heb daarvoor geen voedingssupplementen nodig (Visie nr. 6). Ik eet gemiddeld vier stukken fruit per dag en ongeveer een halve kilo verse groenten. Ook staat er elke dag minstens twee keer soep op mijn menu. Variatie vind ik zeer belangrijk. Ik eet een keer per week vlees, een keer vis en een keer eieren. En drie keer per week kies ik voor granen. Ik beweeg veel. Elke week wandel ik twintig kilometer en elke dag doe ik zeven Tibetaanse oefeningen. Ook ik werk graag in de tuin. Geneesmiddelen laat ik links liggen. ••• Francine De Stoop

Duurzame paaseitjes

Okra • Verantwoordelijke en coördinator reiswerking

Ik wil reageren op het artikel ‘Hoe duurzaam is jouw paaseitje?’ in Visie 29 maart. Jullie geven wel aan dat de druk van de consumenten een grote rol speelt, maar vergeten hier toch te vermelden hoe die consument dit kan waarmaken. Namelijk door fair trade chocolade te kopen. Die vind je tegenwoordig in alle grootwarenhuizen onder het label van Oxfam of Max Havelaar. Want de beloftes van de grote chocoladegiganten zijn dikwijls loze beloftes. Dit blijkt nog maar eens uit de reportage op Canvas van Rudi Vranckx ‘Chocolade nog steeds bitter?’.

Onbepaalde duur – voltijds – Brussel Solliciteer vóór 16 april bij Okra, t.a.v. Roel Francois, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel of via roel.francois@okra.be.

✔✔ Info: 02 246 44 43

SLEUTEL Zoek het sleutelwoord in de balk onderaan.

313

2 3

- 10 % + GRATIS kussensloop t.w.v. 39 euro*

4 10

2 10

6 1

7 8

2 10 4

3 10

- 10 % + GRATIS dekbed t.w.v. 249 euro* Bij aankoop van een Tempur New Original matras (21 cm) + een Tempur elektrisch verstelbare bedbodem. *

Bij aankoop van een Tempur hoofdkussen naar keuze.

- 10 % + GRATIS hoeslaken & dekbed t.w.v. 318 euro*

- 10 % + GRATIS hoofdkussen t.w.v. 119 euro*

10 1

www.thuiszorgwinkel.be

COLLECTIE

Oplossing onderaan pag. 24.

Proficiat met de Visie Special CM van vorige week. De uitgave was sober, sereen, zacht van kleur met rustgevende lay-out. En met foto’s van lachende, gelukkige mensen. Hopelijk valt deze schoonheid bij meer ontvangers van dit krantje op. ••• Denise Van Wassenbergh

NIEUWE

1. beroep, 2. eiwitstof, 3. brillenverkoper, 4. vaartuig, 5. verdraagzaam, 6. meetkundige Figuur, 7. halfedelsteen, 8. borg.

Visie Special

DUBBELE voordeelweken

WOORD

Met aandacht heb ik het artikel over depressieve gevoelens (Visie nr. 6) gelezen. Onlangs kreeg ik zelf af te rekenen met gevoelens van onzekerheid en angst. Mijn huisarts had aandacht voor mijn problemen en deed er mij bewust bij stilstaan. Zo heb ik ingezien dat eenzaamheid een van de oorzaken was. Ik doe nu meer vrijwilligerswerk zodat ik meer sociale contacten heb. Ook de wandelingen met mijn hond doen mij goed. Ik ben in beweging en ontmoet tegelijk passanten. En ik vind steun in mijn geloof. Dat ik de moed had over mijn gevoelens te spreken met vrienden en kennissen heeft mij ook geholpen. Depressie is een ziekte die iedereen kan treffen. Met een gebrek aan wilskracht heeft het niets te maken. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

of www.okra.be

In sommige vakjes staat een getal dat overeenkomt met een getal in de balk onderaan. De1 letters die je in de vakjes met een getal -13 14:14 Pagina invult, kun je ook op de balk invullen. Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord.

d 313

Depressieve gevoelens

Bij aankoop van een Tempur New Original matras (21-25 cm).

* Bij aankoop van een Tempur New Original matras (25 cm) + Tempur elektrisch verstelbare bedbodem.

Acties geldig in de Thuiszorgwinkel t.e.m. 30 april 2013. De voorwaarden van de actie vind je in de Thuiszorgwinkel. De adressen van onze Thuiszorgwinkels vind je op onze website of via 02 246 49 49.

9 10

13 04 05 Visie Tempur.indd 1

27/03/2013 10:56:03

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

VLOER

EUROPA

Belgocontrol (3/4)

‘Plannen Europa hebben gevolgen voor personeel’ Geen vliegtuig dat de lucht in kan zonder de deskundige leiding van de werknemers bij Belgocontrol. Luchtverkeersleiders, technici, ingenieurs en ondersteunend personeel zorgen ervoor dat alles op wieltjes loopt. Onder invloed van de Europese Unie moet het Europese luchtruim eengemaakt worden, en dat zorgt voor besparingsdruk én meer werkdruk.

Rob Stevens

et vliegverkeer in het Belgische luchtruim loopt elke dag gesmeerd dankzij een duizendtal werknemers bij Belgocontrol: verkeersleiders, ingenieurs en technici, administratieve krachten, logistieke ondersteuners en de trainers in het eigen opleidingscentrum. De technische diensten zorgen ervoor dat de apparatuur voor onder andere de communicatie, de radarbewaking en de navigatie van de vliegtuigen volledig in orde is. Dany Van der Biest is training officer en coördineert de opleidingen voor de technische diensten. Hij zet zich als vakbondsmilitant ook al jaren in voor zijn collega’s.

Het Europese luchtruim moet eengemaakt worden. Wat betekent dat voor Belgocontrol? ‘Het gaat om een toekomstplan van de Europese Unie, de Single European Sky. Nu heeft elk land controle over het luchtruim boven het eigen grondgebied. Als je van Londen naar Rusland wil vliegen, moet je de luchtverkeersleiding contacteren van elk land waar je over vliegt. In de toekomst zou die versplintering verdwijnen, maar dat hangt af van politieke beslissingen’.

Komt er dan één luchtverkeerscontrole voor heel Europa? ‘Verkeersleiders hebben vandaag allemaal al een Europese licentie. Maar het principe van één luchtverkeerscontrole betekent niet dat

men streeft naar één verkeersleidingscentrum. De controlecentra worden enkel meer op elkaar afgestemd.’

Heeft dat plan gevolgen op de werkvloer? ‘De lidstaten kunnen bijvoorbeeld een gemeenschappelijke inspanning doen om mensen aan te werven en op te leiden.Als men daarvoor minder opleidingscentra wil, heeft dat natuurlijk gevolgen. Men wil ook de technische systemen gelijkschakelen en met verschillende landen samen aankopen. Maar dat betekent dat voor het onderhoud daarvan in totaal minder werknemers nodig zijn.’

Jullie moeten ook fors besparen van Europa.

Studenten op (bier)schattenjacht ACV-Enter, dé vakbond voor studenten, heeft in heel Vlaanderen 34 lege biervaten verstopt. ACV-Enter daagt alle studenten uit om die vaten weer bovengronds te halen. Door je te registreren op www.graafeengatwineenvat.be of www.facebook.com/ graafeengatwineenvat krijg je raadsels toegestuurd die je, als je ze goed oplost, dichter bij de locatie brengen. 34 winnaars krijgen ieder een vol biervat of 180 consumpties. (LG)

‘De plannen van Europa zijn niet van de poes. De capaciteit van het luchtverkeer moet verdrievoudigen. Het aantal vertragingen moet naar beneden. Het luchtverkeer moet met 10 procent milieuvriendelijker. En, waar wij ons het meeste vragen bij stellen: de kosten voor luchtverkeersleiding moeten gehalveerd worden tegen 2020. Zoveel besparen kan bijna onmogelijk zonder gevolgen voor het personeel. Je merkt nu al dat werknemers die vertrekken niet zomaar vervangen worden. Dat heeft gevolgen voor de werkdruk: die verhoogt steeds meer.’

Hoe laat die werkdruk zich voelen? ‘Dat varieert van dienst tot dienst, maar opleidingen plannen wordt sowieso moeilijker. Mensen moeten daar tijd voor kunnen vrijmaken. Met een steeds flexibeler uurrooster voor het werk in shiften gaat dat niet. De Eu-

De kosten voor luchtverkeersleiding moeten gehalveerd worden tegen 2020. Zoveel besparen kan bijna onmogelijk zonder gevolgen voor het personeel. Dany Van der Biest, training officer Belgocontrol

ropese transportvakbond ETF heeft onlangs behoorlijk uitgehaald naar de Europese Commissie. Ze stelden dat het gedaan moet zijn met de steeds hogere werkdruk, omdat het onhoudbaar wordt. Uiteindelijk kan dat leiden tot een onveiliger luchtruim. Maar de discussies over de concrete besparingsdoelstellingen zijn nog bezig. Het is moeilijk te bewijzen dat het haalbaar is om 50 procent te besparen op luchtverkeersleiding. De vakbonden moeten ervoor zorgen dat de sociale ondergrens gegarandeerd wordt.’

Lieve Van den Bulck Wat is het effect van wat Europa beslist of juist niet beslist voor jouw sector? In deze vierdelige reeks getuigen werknemers over hoe ingrijpend Europa hun job beïnvloedt.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Dossier: Brussel

Brussel heeft grote troeven, en grote uitdagingen Het Brussels Regionaal Comité van het ACV organiseert op 18 april zijn eerste congres. Ruim 150 militanten en medewerkers komen dan samen om de grote uitdagingen voor de vakbond in het Brussels Gewest te bespreken. Welke thema’s liggen er op tafel?

Nieuwe bevoegdheden Op de agenda van het Brussels ACV-congres staan de nieuwe arbeidsgebonden bevoegdheden, die met de zesde staatshervorming naar de gewesten worden overgeheveld. Dat gebeurt met de controle op de beschikbaarheid van werkzoekenden en voor eventuele sancties. De toepassing van de sanctie blijft wel een federale bevoegdheid. Voortaan zullen werkzoekenden nog contact hebben met maar één instantie: de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroep sopleiding) in Vlaanderen, Actiris in Brus sel en Forem in Wallonië. Ook de dienstencheques en tijdkrediet in openbare ambten worden naar de gewesten overgeheveld.

Andere uitdagingen Het Brussels Gewest beschikt over heel wat troeven, zoals zijn rol als hoofdstad, de aanwezigheid van Europese en internationale hoofdkwartieren, een dynamische economie, het potentieel van veel jongeren en diversiteit, het aantal universiteiten en culturele instanties. Maar het Gewest staat ook voor grote uitdagingen: een veel te hoge werkloosheidsgraad, ondanks de vele beschikbare banen, en de grote bevolkingsaangroei. Er moeten dringend antwoorden komen op het vlak van gemeenschappelijke diensten en ruimtelijke ordening. Denk bijvoorbeeld aan scholen, kinderopvang en betaalbare woningen.

Kwaliteitsvol werk voor iedereen De werkloosheid in Brussel is een enorm probleem, vooral bij jongeren. Het Brussels Regionaal Comité wil daarom koste wat

het kost maatregelen afdwingen die de tewerkstelling bevorderen. Een halt toeroepen aan discriminatie bij aanwerving en opleiding zijn daarbij de sleutelwoorden. Vooral de groeisectoren en de sectoren die ook minder opgeleide werknemers een kans geven, moeten steun krijgen. Het Brussels ACV-congres zal zich ook buigen over duurzaam en kwaliteitsvol werk. Het wil dat begrip klaar en duidelijk omschrijven in termen van werkvoorwaarden en loopbaanbeleid, en de nodige veranderingen voorstellen. Want een kwaliteitsvol Brussels Gewest hangt samen met kwa-

liteitsvol werk in het Brussels Gewest.

Europa in Brussel, en omgekeerd Onze samenleving is gebaseerd op democratie, sociale zekerheid, vast werk, loon indexering en kwaliteitsvolle openbare diensten. De vakbond heeft hard gevochten voor die sociale fundamenten. Maar nu komen die zekerheden door het beleid en de aanhoudende strenge besparingspolitiek van Europa onder druk te staan. Het Brussels Regionaal Comité verweert zich daartegen en pleit voor meer Europa, en vooral voor een meer sociaal

Europa. Het Brusselse ACV zoekt dan ook contact met vakbonden uit andere Europese hoofdsteden, om zo het tij te keren voor de Brusselse werknemers in hun multiculturele en internationale omgeving. Nog enkele andere opmerkelijke thema’s die aan bod komen: een rechtvaardige fiscaliteit voor vermogens en onroerend goed, collectieve vermindering van de arbeidstijd met verplichte aanwerving en een degelijk mobiliteitsplan voor Brussel. Patrick Wirix

Militanten aan het woord: Luc Smekens en Robert Timmermans van vervoersmaatschappij MIVB

‘Wij willen kwaliteit voor reizigers én bestuurders’ Luc Smekens en Robert Timmermans pleiten voor een sterk Brussels openbaar vervoer. Als ACV-délégués bij de MIVB, de openbare vervoersmaatschappij in Brussel, komen zij ook op voor de werkkwaliteit van hun collega’s. Het MIVB-net telt vier metrolijnen, 18 tramlijnen, vijftig buslijnen en elf nachtbuslijnen. Vorig jaar vervoerde de Brusselse vervoersmaatschappij meer dan 300 miljoen reizigers. Luc Smekens en Robert Timmermans: ‘Wij waken dagelijks over de kwaliteit van het werk voor de bestuurders. Zo is een goede bestuurderszetel heel belangrijk om rugproblemen te verminderen. Wij ijveren ook voor goede rijtijden. Rolbeurten en een minimum aantal uren rust tussen twee diensten zijn belangrijk om de kwaliteit van het

werk, maar ook de reiskwaliteit en de veiligheid van de reizigers te waarborgen.’

Veiligheid ‘De veiligheid van het personeel is een vast agendapunt op het overleg. Wij pleiten voor een sterke aanwezigheid van veiligheidspersoneel, zowel politie als eigen veiligheidsdiensten. Dankzij het Nationaal Veiligheidsplan 2012-2015 van minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet (cdH) werd de veiligheid in het Brusselse openbaar vervoer al versterkt. Er kwam een betere coördinatie en vorming van de Brusselse vervoerspolitie. En er zijn vijftig veiligheidspersoneelsleden bijgekomen. Ook een betere begeleiding van de bestuurders na incidenten is voor ons een must.’

Geschikt personeel ‘De MIVB zorgt voor een belangrijke economische activiteit in Brussel en moet daar de nodige middelen en mensen voor krijgen. Met de nieuwe bevoegdheden voor de gewesten, in het kader van de zesde staatshervorming, is een verdere ontplooiing van het openbaar vervoer nodig. Maar ondanks de grote werkloosheid in Brussel is het moeilijk om geschikt personeel te vinden. Daarom heeft de MIVB zopas een stageproject opgestart, in samenwerking met Actiris, de Brusselse dienst voor arbeidsbemiddeling. Op het vlak van specifieke opleidingen kan er nog veel meer gebeuren. Momenteel worden sommige jobs bedreigd doordat de MIVB bedrijfsactiviteiten wil uitbesteden aan andere firma’s. Dat willen wij tegengaan.’

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Arbeiders - bedienden

Dringend tijd voor een gemeenschappelijk statuut Tegen 8 juli moeten enkele discriminaties tussen arbeiders en bedienden verdwijnen. Het Grondwettelijk Hof oordeelde daarover in 2011. Het ACV gaat daarmee akkoord en wil een volledige oplossing voor alle verschillen.

r is nog altijd geen eensgezindheid bereikt tussen de vakbonden en de werkgeversorganisaties over een gemeenschappelijk statuut voor arbeiders en bedienden. Het ACV wil geen half werk. De vakbond wil een oplossing voor alle verschillen en wil dat die oplossing er snel komt. Want het ACV vindt de verschillende behandeling van arbeiders en bedienden, zowel in de privé als in de openbare sector, niet meer van deze tijd. ACV verdedigt de volgende voorstellen: 1. Dezelfde berekening van vakantiegeld voor alle werknemers, berekend op het volledige loon. Dus inclusief overuren, ploegenpremies en eindejaarspremie. 2. Hetzelfde gewaarborgd loon bij ziekte voor alle werknemers: één maand nettoloon. Zonder carensdag, de onbetaalde eerste dag ziekte voor arbeiders. 3. Dezelfde regeling voor tijdelijke werkloosheid voor alle werknemers. Met garantie

4. 5.

6. 7.

van het netto–inkomen. Dezelfde opzeg voor alle werknemers: één maand per begonnen dienstjaar. Een proeftijd beperkt in de tijd. Want een lange proeftijd betekent lange onzekerheid. Uitbetaling van loon op een vast tijdstip. En berekend op alle gewerkte uren. Meer werkzekerheid voor alle werknemers, door het recht op vijf dagen vorming per jaar voor iedereen, loopbaanbegeleiding, alternatieven vooraleer te ontslaan…

✔✔Lees meer over deze voorstellen op www.beterstatuut.be

Petitie: één gemeenschappelijk statuut voor arbeiders en bedienden

‘Ja, ik wil nu één beter statuut voor alle werknemers.’ Naam:

Datum:

Handtekening:

✔✔Bezorg deze strook aan je ACV-afgevaardigde, je ACV-secretaris,

het ACV-dienstencentrum in je buurt of per post via ACV, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel. Je kunt onze petitie ook elektronisch tekenen op www.beterstatuut.be.

✔✔

FOCUS

www.twitter.com/Acvonline

https://www.facebook.com/het.acv

Moeilijk gaat ook, al zou makkelijk ook wel eens mogen De onderhandelaars van vakbonden en werkgevers maakten er vorige week donderdag in de Nationale Arbeidsraad (NAR) nog een echte thriller van. Al ettelijke maanden onderhandelen zij over wat meer koopkracht voor wie het moet rooien met een bescheiden loon, een pensioen of een uitkering. Om na jaren eindelijk de jeugdlonen, die tot 18 procent lager zijn, af te voeren. En om het stelsel van SWT (werkloosheid met bedrijfstoeslag), het vroegere brugpensioen, te verlengen. Vorige week donderdag ging het dan eindelijk gebeuren: de cao’s die deze deelakkoorden bezegelen, zouden eindelijk getekend worden. Het was daar trouwens ook wel de hoogste tijd voor: op 1 april moesten al enkele afspraken van start gaan. Toch waren er nog vele uren van onderhandelingen nodig. Pas in de nacht van donderdag op vrijdag werden de cao’s getekend en konden de onderhandelaars naar huis. De akkoorden werden na een zeer moeilijke conceptie en zwangerschap ook nog met de ijzers gehaald. Al in augustus 2012 waren de besprekingen gestart. In de aanloop naar en in de nasleep van de begrotingscontro-

le in oktober en november verloren sommigen hun geloof in het sociaal overleg. Loonbevriezing, gepruts aan de index… Het was allemaal niet bevorderlijk voor het onderhandelingsklimaat. Pas eind december wilde iedereen er opnieuw voor gaan. Met resultaat. Op 14 januari konden we de regering een reeks deelakkoorden voorleggen. Eind januari volgde op aandringen van de regering nog een akkoord over de modernisering van de arbeidsmarkt. Waarna de regering ons aan het lijntje hield. Sommige partners verloren zelfs hun koelbloedigheid en verlieten de overlegtafel. Maar uiteindelijk, en na een grote betoging op 21

februari met 40 000 mensen, zijn we er nu dan toch geraakt. Met een mooi resultaat, zeker voor sociaal overleg dat de voorbije maanden meermaals dood werd verklaard. Ik hoop dat we op 8 juli met een goed akkoord over het gemeenschappelijke statuut voor arbeiders en bedienden hetzelfde kunnen zeggen. Het parcours ernaartoe kent intussen een al even moeilijk verloop. Maar moeilijk gaat natuurlijk ook. Al zou makkelijk soms ook wel eens mogen.

Marc Leemans, voorzitter ACV Meer over de afgesloten cao’s op www.acv-online.be

Met een grote betoging op 21 februari met 40 000 mensen, zijn we er nu dan toch geraakt.

¬ uw job, ons werk

bondig

vak

Onthaalouders voeren actie Ze zorgen elke dag met veel liefde voor je kind, maar de 7 000 onthaalouders hebben veel minder rechten dan andere werknemers. Op 19 april houden ze een nationale betoging voor een eerlijk statuut. De 7 000 onthaalouders in ons land vangen samen 30 000 kinderen op en werken gemiddeld vijftig uur per week. Ze krijgen geen loon, maar een onkostenvergoeding. Na aftrek van al hun kosten houden ze gemiddeld drie euro per uur over. Onthaalouders krijgen ook geen betaalde vakantie of vakantiegeld. Ziekteverlof is voor hen beperkt, een dertiende maand of eindejaarspremie onbestaande. Omdat onthaalouder zijn niet loont, stoppen steeds meer mensen met de job. Verschillende regeringen hebben al beloofd om werk te maken van een goed statuut voor onthaalouders, maar dat komt er maar niet van. Daarom vraagt de sector opnieuw aandacht, met een nationale betoging op 19 april in Brussel, in de hoop dat onthaalouders dezelfde rechten krijgen als andere werknemers.

ACV Transcom

‘Geen fusie Opera en Ballet zonder De Vlaamse Opera en het Koninklijk Ballet van Vlaanderen smelten begin 2014 samen. Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) heeft sinds 14 maart een fusierapport klaar. Servaas Le Compte, ACV-secretaris voor de cultuursector, keek het rapport in. ‘Dat is gebouwd op los zand. De kostprijs is te optimistisch berekend en men houdt te weinig rekening met de sociale gevolgen voor de werknemers.’

ij de Vlaamse Opera in Ant werpen en Gent werken 290 vaste en een duizendtal tijde lijke werknemers, zoals figu ranten, extra koorleden of techniekers. Het Koninklijk Ballet van Vlaanderen in Antwerpen telt tachtig werk nemers. ‘Tot vandaag zijn het twee aparte cultuurinstellingen, met internationaal gewaardeerde producties’, weet Servaas Le Compte. ‘Maar al enkele jaren lang krijgen zij hun financiële plaatje maar moeilijk rond.’

Besparingsrondes

Werkbaar werk Ben je op zoek naar cijfers over werkstress, motivatie, opleiding of de combinatie van werk en privé? Wil je op de werkvloer voorstellen doen en werkinstrumenten inzetten om problemen aan te pakken? Dan vind je voortaan een schat van gegevens op www.werkbaarwerk.be. De nieuwe site werkbaarwerk.be is ontwikkeld door de Stichting Innovatie & Arbeid, het onderzoekscentrum van de Vlaamse sociale partners in de SERV (SociaalEconomische Raad van Vlaanderen). Vertegenwoordigers van werknemers vinden er cijfers over de arbeidsmarkt en over risicofactoren voor niet-werkbaar werk (bijvoorbeeld hoge werkdruk). Zo kun je per sector opzoeken hoeveel procent van de werknemers zijn balans tussen werk en privéleven problematisch vindt. Op de site vind je ook allerlei tools en praktijkverhalen waarmee je aan de slag kunt, zoals een brochure om werkdruk aan te pakken of een checklist voor een goede relatie tussen werknemer en leidinggevende.

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Opera en ballet zijn relatief dure kunstvor men. ‘Maar een voorstelling kost ook geen stukken van mensen. Onder andere door de twee besparingsrondes van de voorbije jaren zijn opera en ballet in Vlaanderen onder maats gefinancierd. Daardoor staan de orga nisatie en het personeel onder druk. In het buitenland geloven ze niet dat wij zo’n waan zinnig hoge artistieke kwaliteit neerzetten met een budget dat tot vier keer lager ligt. Is er in het Ballet een klink kapot, dan wordt er gewisseld met de klink van een deur die niet veel gebruikt wordt. De kost van de his torische operagebouwen wordt ondraaglijk. Vorig jaar verminderde de stad Antwerpen nog de subsidie voor de gebouwen met

Luminus schrapt honderdtal jobs Bij de stoom- en gascentrales van EDFLuminus in Seraing en Angleur in de provincie Luik verdwijnen op termijn een honderdtal jobs. ‘Dat type van centrales is niet meer rendabel’, weet Chris Vanmol van ACV bouw - industrie & energie. ‘Van de honderd personeelsleden die nu in Seraing werken, moeten er zo’n vijftig weg.’ Ook in Angleur zijn er gevolgen voor het personeel. Het gaat niet noodzakelijk over afdankingen. ‘Er wordt bijvoorbeeld gepraat over het niet vervangen van mensen en over vervroegd pensioen.’ Ook in Vlaanderen heeft Luminus een aantal energiecentrales. ‘Over alles wat met hernieuwbare energie te maken heeft, bestaat geen discussie. In de stoom- en gascentrale Gent-Ham is men nog bezig met een studie over wat er moet gebeuren. De centrale GentRingvaart is rendabeler.’ (LVDB)

Servaas Le Compte, ACV-secretaris voor de cultuursector: ‘In het buitenland geloven ze niet neerzetten met een budget dat tot vier keer lager ligt.’ 223 000 euro. Doordat er geen gescheiden bud getten zijn voor gebouwen en andere zaken, heeft dat onvermijdelijk een invloed op de producties en op het personeel.’

Zwaard van Damocles Op 14 maart legde minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) een fusierapport voor aan de Commissie Cultuur van het Vlaams Parlement. ‘Het rapport bevestigt dat de ge bouwen als een onafwendbaar onheil boven het hoofd van de instellingen hangen, hoe wel er nog geen oplossing voor is. De idee om met aparte enveloppen te werken voor gebou wen en personeel is dus wel een goede zaak.’

Sociaal onaanvaardbaar ‘Het grootste gebrek is dat het rapport de kos ten niet realistisch becijfert. In het huidige

budget is geen gelijkstelling van de loon- en arbeidsvoorwaarden meegerekend. Daardoor zullen een technicus van de opera, een tech nicus van het ballet en een nieuw aangewor ven technicus werken met ieder een verschil lend contract en loon. Wij vinden dat sociaal onaanvaardbaar. Ook met de stijgende loon kost door de vergrijzing van het personeel is geen rekening gehouden.’

Samensmelting ‘Met een fusie mikt de minister op een meer efficiënte werking. Meer samenwerking, daar zijn wij altijd voor geweest. Zo zou de Vlaam se Opera kosten kunnen besparen door één van haar acht voorstellingen per jaar te ver vangen door een balletvoorstelling. Het Ko ninklijk Ballet van Vlaanderen zou voordeel hebben bij de grotere operazaal: dat betekent

Belga

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Wereld Sociaal Forum in Tunesië

extra budget’ ‘De noodzaak aan een sterk middenveld is er overal’ Van 26 tot 30 maart vond in de Tunesische hoofdstad Tunis het Wereld Sociaal Forum plaats. Dat is een wereldwijde bijeenkomst van niet-gouvernementele organisaties en andersglobalisten. Ook het ACV stuurde een delegatie, waaronder Katrien Verwimp, voorzitter van ACV Transcom. ‘Dit bezoek verruimde mijn blik.’

dat wij zo’n waanzinnig hoge artistieke kwaliteit

1 000 tickets in plaats van 300. Het ballet zou ook het huisorkest van de opera kunnen inzetten, in plaats van een ander orkest te moeten inhuren. Maar vandaag ligt geen samenwerking, maar wel een samensmelting voor, zonder noemenswaardig extra budget. Er is dan ook geen enkele garantie voor de artistieke kwaliteit. Of er komen enkele producties minder, en dat gaat ten koste van het personeel. Hoe dan ook, de discussie over de subsidiëring zal weer oplaaien. Wij vrezen voor een neerwaartse spiraal.’ Griet Verhoeyen

✔✔Meer info op www.acvcultuur.be

‘De afgelopen maanden had onze beweging het moeilijk’, zegt Katrien Verwimp. ‘Ze werd frontaal aangevallen, met als enige doel het middenveld te verzwakken, liefst helemaal monddood te maken. Als mens van en voor de beweging beleef je dan kwade dagen. De ACV-zending naar Tunis voor het Wereld Sociaal Forum en de kennismaking met de plaatselijke vakbonden kwamen op het juiste moment. Het moment om wat afstand te nemen van de Belgische realiteit van loonstop, een nieuwe besparingsronde en de strijd voor een eengemaakt werk nemers-statuut.’

Arabische lente ‘Op het Wereld Sociaal Forum heb ik de kans gehad om Tunesische vakbondsmensen te ontmoeten. De Arabische Lente heeft ook op syndicaal vlak een en ander veranderd. Er is geen eenheidsvakbond meer. Toch is de weg naar een syndicaal pluralisme nog lang. Het is nochtans een belangrijke manier om op sociaal en maatschappelijk vlak vooruit te geraken.’

Politieke keuze ‘De officiële debatten en informele contacten met de Tunesische vakbonden CGTT en UGT T waren zeer leerrijk. Je mag die vakbonden natuurlijk niet te veel met een

Werkloosheid was stabiel in 2012, maar stijgt in 2013 Wie dacht dat de werkloosheidscijfers in 2012 door het dak zouden gaan, vergist zich. Dat blijkt uit het nieuwste jaarverslag van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).

In 2012 daalde het aantal werkzoekende volledig werklozen met een uitkering lichtjes ten opzichte van 2011 (-1,1 procent). Ook vanuit Europees oogpunt doet België het niet slecht. Volgens Eurostat bedroeg de werkloosheidsgraad in België 7,3 procent, tegenover 11,4 procent voor de Eurozone. Dat zijn merkwaardige cijfers, want de voorbije maanden ging geen dag voorbij zonder een aankondiging van een herstructurering. Wie wat dieper graaft in de cijferberg van de RVA, vindt al snel enkele verklaringen. Als men de inschakelingstijd van jonge werkzoekenden (de vroegere wachttijd) niet had verlengd,

zou de werkloosheid in 2012 op hetzelfde niveau gebleven zijn als dat van 2011. Nog slecht nieuws voor de jongeren is dat de werkloosheid bij min25-jarigen die al gewerkt hebben, steeg met 6,6 procent. Voor 2013 verwacht de RVA bovendien een stijging van de vergoede werkloosheid met 3,2 procent (plus 13 200 personen). Heel wat aangekondigde, grote bedrijfssluitingen en herstructureringen waren blijkbaar nog niet opgenomen in de cijfers voor 2012. Sommige sectoren beginnen het echt zeer moeilijk te krijgen. Dat bewijst de sterk oplopende tijdelijke werkloosheid in de machinebouw (+ 50 procent), de dienstverlening aan bedrijven (+ 19 procent) en vervoer en communicatie (+ 21 procent). (DV)

✔✔Het volledige jaarverslag kun je nalezen op www.rva.be.

Katrien Verwimp, voorzitter van ACV Transcom, over het Wereld Sociaal Forum in Tunis: ‘Het verruimt je blik. Je wordt verplicht om je nationale logica even opzij te zetten.’ Belgische bril bekijken. Maar dat is niet altijd makkelijk. Zo vinden wij het vreemd dat er bij de ontvangst van een buitenlandse delegatie zoveel wordt gesproken over de syndicale concurrenten. Wij zouden veel meer ons ACV-verhaal brengen: waar liggen de pr ior iteiten op dit moment? Welke tendensen zien wij in de bedrijven en hoe gaan wij daarmee om? Maar onze politieke context is natuurlijk zeer verschillend. Een engagement voor de vakbond neem je in Tunesië niet enkel op om voor je collega’s op de werkvloer op te komen. Het is ook een politieke keuze. Het is een keuze voor een andere verhouding tussen vakbond en overheid.’

Kritisch middenveld ‘En zo verruim je je blik. Je wordt verplicht om je nationale logica even opzij te zetten. Het doet deugd te weten dat de noodzaak aan een sterk en kritisch middenveld overal bestaat. In Tunesië is er na de Arabische Lente nog veel werk aan de winkel voor het middenveld, om een maatschappij op te bouwen met respect voor elkaar en ieders rechten en waarden. In België is dat middenveld evenzeer nodig. Broodnodig. Goed dat mensen zich in beide landen daarvoor inzetten. Elk op zijn plek. Maar ook samen. Samen staan we sterker. En het zal verdorie nodig zijn.’

Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.

Betaal je als jobstudent belastingen?

ls je te veel verdient als jobstudent, kan dit gevolgen hebben voor de belastingen die je ouders betalen en die jijzelf betaalt.

2013) hoger zijn dan 7 270 euro (9 251,72 euro bruto).

Ouders

Brochure ‘Lonend studentenwerk’

Om fiscaal ten laste van je ouders te kunnen blijven, mag je als jobstudent maar een maximumbedrag aan eigen inkomsten (netto bestaansmiddelen) verwerven. Zijn je ouders gehuwd of wettelijk samenwonend? Dan mogen je netto bestaansmiddelen in 2013 niet hoger zijn dan 3 070 euro. Anders betalen je ouders in aanslagjaar 2014 meer belastingen. Als kind van een alleenstaande geldt een maximum van 4 040 euro.

Jobstudent Je moet zelf pas belastingen betalen (in 2014), als je netto bestaansmiddelen (in

Als je als jobstudent aan de slag gaat, ben je best goed geïnformeerd. Wat moet er in je studentenovereenkomst staan? Wat als je ziek wordt? Hoeveel moet je verdienen? Het antwoord op deze en andere belangrijke vragen vind je in de ACV-brochure ‘Lonend studentenwerk’. Sluit als jobstudent ook GRATIS aan bij Enter, het jongerenlidmaatschap van ACV.

✔✔www.acv-enter.be

www.facebook.com/ ACVentervoorstudenten

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Vertrouwenspersoon voor mensen met een handicap

Guy Puttemans

‘Aan Joëlle van maatschappelijk werk kunnen we werkelijk alles vragen’ Je hebt zoveel vragen. En je moet zoveel papieren invullen. ‘Gelukkig kunnen we altijd terecht bij Joëlle Daeghsels, de maatschappelijk werkster van CM’, zegt Paula (57), de mama van Jana en Jelien Vanes, een tweeling van bijna 21. Het is half elf als ik aanbel bij de familie Vanes in Oud-Heverlee. Jana, de lange haren nog nat, komt in haar rolstoel de keuken uitgereden met een kom cornflakes in de hand, Jelien piept om de hoek. ‘Eigenlijk hoort het niet voor zo’n jonge meisjes om ’s morgens zo lang in bed te liggen’, lacht Paula. ‘Sinds de operatie van Jana vorig jaar komt de verpleegkundige om haar te wassen, ik help Jelien. Het is laat om de dag te beginnen maar de verpleegkundigen doen hun best. Ze kunnen niet overal tegelijk zijn.’ Jana en Jelien werden te vroeg geboren, na zes maanden zwangerschap. Ze wogen slechts een kilo. ‘We wisten meteen dat we twee zorgenkindjes hadden, maar je merkt pas later wat er misgaat’, zegt Paula. ‘Jana en Jelien kropen niet op de gewone leeftijd en ook zitten lukte niet. Op twee jaar konden ze niet lopen. Toen ze vier jaar waren, vonden ze het op school tijd om de buggy te ruilen voor een rolstoel. Het was in die periode dat we voor het eerst contact hadden met de dienst Maatschappelijk Werk van CM.’ Sindsdien is Joëlle voor het gezin een echte vertrouwenspersoon geworden. Ze zoekt mee naar oplossingen, helpt bij de aanvraag van tegemoetkomingen en geeft raad bij elke beslissing die moet genomen worden.

Badlift ‘Jana en Jelien werden groter en het werd moeilijk om hen uit bad te halen. Joëlle heeft ons onder meer geholpen met de aanvraag van een badlift bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Later bleek dat een inloopdouche met een douchestoel beter was en ook met deze aanvraag heeft Joëlle ons geholpen. Ze komt regelmatig langs en als ik twijfel over iets dat ik moet invullen, bel ik haar op.’

Joëlle zoekt mee naar oplossingen, helpt bij de aanvraag van tegemoetkomingen en geeft raad bij elke beslissing die moet genomen worden. ‘Op school waren we nu eens gesplitst en dan weer in één klas’, zegt Jana. ‘Maar nu zijn we altijd samen thuis met mama erbij. We doen alles samen. We werken veel op de computer. Ik tweet graag en Jelien zit

Jana, mama Paula en Jelien: ‘We doen alles samen.’

liever op Facebook. Ik bewerk ook foto’s en speel graag spelletjes via het Internet.’ Jana toont fier haar werkboek Engels voor beginners. ‘Ja, we leren Engels, een schriftelijke cursus. We oefenen samen, twee à drie halve dagen per week. We hebben tijd te kort want op maandag en vrijdag hebben we de hele namiddag kine en op woensdag komt de poetsvrouw. Als we dan eens weg willen, moet dat op dinsdag of donderdag.’ ‘We doen dan boodschappen, we wandelen of gaan een ijsje eten’, weet Jelien. Hun favoriete bestemming is het park van Kessel-Lo. Het is daar vlak. ‘In Leuven lukt het niet om te wandelen, want de studenten zetten te veel fietsen op de voetpaden’, lacht Paula. De twee rolstoelen gaan met een liftje in de aangepaste wagen. Joëlle hielp met de papieren om de btw-vermindering en de vrijstelling van verkeersbelasting aan te vragen. ‘Laatst heb ik aan Joëlle gevraagd na welke periode je een nieuwe stoeltjeslift kunt aanvragen. Wij slapen boven, die stoeltjeslift is dus van groot belang. Als er een defect is en er zijn geen wisselstukken meer te verkrijgen, hebben we een probleem. De stoeltjeslift was twaalf jaar oud, gelukkig konden we ze laten vervangen.’

Assistentiebudget Paula staat er tijdens de week alleen voor. Haar man is vrachtwagenchauffeur. Hij gaat op zondagavond de deur uit en is pas

op vrijdagavond weer thuis. Ze zou meer professionele hulp kunnen inroepen. Die ruimte is er want Jelien kreeg een persoonlijke-assistentiebudget (PAB) toegewezen.

We hebben het wel over later. Waar Jana en Jelien willen wonen als ik niet meer voor hen kan zorgen. In een voorziening, samen op een flatje met assistentie? Paula (57), mama van Jana en Jelien

‘We hebben pech. De dame die Jelien en Jana leerde koken, is ziek geworden. We missen ze. Het is echt niet gemakkelijk om iemand te vinden om ons te helpen. Bijvoorbeeld om mee op uitstap te gaan.’

Jana en Jelien zijn bijna volwassen. Joëlle hielp hen met de aanvraag van een tegemoetkoming die de kinderbijslag zal vervangen en met het zoeken naar een dagbesteding. Maar Jana en Jelien hebben elkaar en zijn voorlopig nog altijd graag thuis, samen met mama. Of ze zin hadden om eens een activiteit bij te wonen van Komaan, een initiatief van Ziekenzorg CM, had Joëlle voorgesteld. ‘Naar toneel of zo, dat zagen we niet zitten’, zegt Jana. ‘Misschien later.’ ‘Ook aan een dagactiviteit zijn ze nog niet echt toe’, weet Paula. ‘We hebben het wel over later. Waar Jana en Jelien willen wonen als ik niet meer voor hen kan zorgen. In een voorziening, samen op een flatje met assistentie?’ ‘Een flatje in het centrum, dicht bij de winkels, dat zien we wel zitten’, zegt Jana. ‘We moeten er toch zeker van zijn dat er goed voor hen wordt gezorgd’, zegt Paula. ‘Ook daarover zullen we eens raad vragen aan Joëlle.’ Chris Van Hauwaert

Ook in jouw regio is er een dienst Maatschappelijk Werk van CM. De dienst zoekt samen met jou naar passende oplossingen en antwoorden op alle vragen rond handicap. De dienst is erkend om je inschrijving en hulpaanvragen bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap op te nemen.

BLIJF REIZEN! ook als chronisch zieke persoon

Ziekenzorg CM maakt het mogelijk dat chronisch zieke mensen, zorgbehoevende personen en gezonde mensen op reis kunnen gaan en genieten van een deugddoende vakantie. Daarvoor biedt Ziekenzorg CM met Blijven Reizen een brede waaier vakanties aan. Onder het motto ‘voor elk wat wils’ vind je als zieke of zorgbehoevende persoon vast jouw ideale vakantie binnen het ruime aanbod van meer dan 300 reizen. Voor wie er graag met anderen op uittrekt, heeft Blijven Reizen een brede waaier van groepsreizen. Je kunt er alleen of met anderen (familie, vrienden, mantelzorger) nieuwe mensen leren kennen en samen vakantie beleven. Om je een degelijke ondersteuning te garanderen, staan vrijwilligers niet alleen paraat om de vakantie te begeleiden en een animatieaanbod te voorzien maar helpen ze je ook met de verzorging. Bovendien zorgen verpleegkundigen dat je ook op medisch vlak met een gerust hart van je vakantie kunt genieten.

‘ Het ﬁjne is dat ik ondanks mijn beperkingen en de zorg die ik nodig heb, toch zelf kan bepalen hoe ik mijn vakantie inkleur. ‘ Een vakantie veraf of dichtbij: jij kiest! Aan jou de keuze tussen toeristische vakanties, verwenvakanties, skivakanties en watersportvakanties, … Het zijn slechts enkele voorbeelden van de vele mogelijkheden.

Contact Ziekenzorg CM Haachtsesteenweg 579 PB40 1031 Brussel Tel : 02 246 47 9 1 b l ijven . reizen @ cm . be www . ziekenzorg . be

‘ Iedereen heeft nood aan vakantie. Waarom zou dat anders zijn wanneer je chronisch ziek bent en met beperkingen door het leven moet? ‘ Een aantal vakanties zijn gericht op specifieke doelgroepen. Zo bieden we onder andere vakanties aan voor mensen met kanker, voor dementerende personen, voor mensen met een psychische kwetsbaarheid, voor jongeren, voor mantelzorgers, enz.

INDIVIDUELE VAKANTIES Ziekenzorg CM heeft een aanbod van individuele vakanties, waaraan chronisch zieke of zorgbehoevende mensen alleen of samen met familie of vrienden kunnen deelnemen. Steeds met de zekerheid van een goede zorgondersteuning en toegankelijke organisatie.

super begeleiding! Betrouwbare informatie en een dat alles rolstoel‘Ik kan pas genieten als ik weet k het schoentje.’ toegankelijk is. En daar knelt vaa n na een ongeval in Steven (29) kwam drie jaar gelede d ik geconfronteerd met een rolstoel terecht. ‘Ineens wer samenleving. We hebben de ontoegankelijkheid van onze ekent voor ons: mooi altijd graag gereisd. Vakantie bet … weer, genieten, tot rust komen, aarde bijgekomen, Nu is daar één belangrijke voorw ie.’ namelijk aangepaste accommodat gsging bij het reisbureau, Toen zijn partner Veerle (28) lan dat de hotels die kon men haar niet garanderen , dat ook echt waren. afﬁcheerden toegankelijk te zijn kwam zo terecht bij Ze is dan beginnen googlen en ividuele vakanties. Ziekenzorg CM en het aanbod ind r Tenerife en hadden Steven: ‘We boekten een reis naa liep zoals men het ons een heerlijke vakantie. Alles ver aven van Zaventem voorgehouden had. Op de luchth erife stond men klaar om kregen we alle hulp. Ook in Ten aangepast en beschikte te helpen. Het hotel was perfect gondersteuning voor over allerlei hulpmiddelen en zor wie dat nodig had.’ we naar Lanzarote en ‘Over enkele weken vertrekken . Weten dat je je geen in de zomervakantie naar Cyprus op vakantie kunt zoals zorgen moet maken, dat je terug vroeger is een heerlijk gevoel!’

Ziekenzorg CM staat in voor: De reservatie van het hotel Eventuele vluchten Hulpmiddelen Zorgondersteuning ter plaatse Vervoer van en naar de luchthaven Indien nodig reist er, tegen betaling, een vrijwilliger mee die ondersteuning biedt tijdens de vakantie. Het aanbod dichtbij staat garant voor deugddoende vakanties aan de Belgische kust of in Nederland. De vliegvakanties brengen je onder meer naar Dublin, Bodrum, Tenerife, Lanzarote en Cyprus.

‘ Leuk is dat er ieder jaar nieuwe bestemmingen bijkomen, zodat we telkens ergens anders heen kunnen. ‘ Toegankelijkheid is voor ons een basisco mfort Solange en Johan (beiden 46) hebben twee kinderen met een motorische beperking. Solange: ‘Wanneer we op reis gaan, hebben wij een aang epaste en rolstoeltoegankelijke accommodatie nodig. Vakantie moet ook echt vakantie zijn. Het jaar is zo al druk genoeg. Tijdens onze vakanties hebben we geen nood aan bijkomende stress wegens een slecht aangepast hotel.’ ‘Via vrienden kwamen we in het aangepaste hotel Mar y Sol in Tenerife terecht. Het is pas achteraf dat we vernamen dat ook Ziekenzorg CM dit hotel in haar aanbod heeft. Een ontdekking! Tot dan hadden wij de vakanties van Ziekenzorg CM altijd geassocieerd met groepsvakanties. Omdat wij liever met ons gezin alleen op vakantie gaan, dachten we dat Ziekenzorg CM geen aanbod voor ons had. Niet dus!’ Johan: ‘Zelfs al zou het gewone toeristische aanbod afgestemd zijn op personen met een beperking, dan nog hebben vele mensen met een beperking vaak nood aan meer ondersteuning: de assistentie op het vliegtuig, zorgondersteuning ter plaatse, enz. Voor ons was het een ontdekking dat Ziekenzorg CM dit allemaal aanbiedt. Op die manier kun je inderdaad blijven reizen, ook als chronisch zieke persoon of persoon met een handicap!’

‘ Het is vaak een heel gedoe: de rolstoel duwen, sleuren met valiezen, je weg zoeken, enz. Als je daarbij geholpen wordt, begint je vakantie meteen heel relax. ‘

VAKANTIES BOORDEVOL CULTUUR Een cultuurvakantie dicht bij huis, op maat van zieke of zorgbehoevende personen. Dit is het nieuwe aanbod van Ziekenzorg CM! Genieten van de cultuur en architectuur van Antwerpen, Turnhout en Lier. Ook voor wie zorgondersteuning nodig heeft.

Een greep uit de vele mogelijkheden:

Jij bepaalt zelf met wie je op vakantie gaat, voor hoelang en wat je tijdens je vakantie wil doen. Ziekenzorg CM regelt verder alles: Het verblijf in Domein Hooidonk in Zandhoven, de uitvalsbasis van je vakantie De uitstappen die je wenst te maken De activiteiten waaraan je wil deelnemen De zorgondersteuning door vrijwilligers en verpleegkundigen De praktische ondersteuning, zoals het vervoer, reservaties, …

• Een bezoek aan het Antwerps Museum aan de Stroom (MAS), het Rubenshuis, de kathedraal, het paleis op de Meir, de gezellige volksbuurten, … • Een wandeling doorheen de begijnhofsite van Turnhout met een bezoek aan het begijnhofmuseum. • Ontdek alles over de speelkaart in het nationaal museum van de speelkaart in Turnhout.

Basisprijs

€ 96

CM-ledenprijs

€ 67

Sterprijs CM-leden

€ 55

Sterprijs VT of ZF

€ 48

Sterprijs VT en ZF

€ 42

Turnhout, grote markt

Periodes Er zijn twee periodes waarin de cultuurvakantie kan plaatsvinden. Maar zoals reeds gezegd: jij bepaalt zelf de duur en de inhoud van je vakantie! Kostprijs De vermelde prijzen zijn dagprijzen per persoon. Deze omvatten het verblijf in volpension, de begeleiding, het vervoer van en naar de vakantiebestemming, de zorgondersteuning en een ongevallenverzekering. Voor 25 euro per persoon kan het vervoer van en naar de bestemming aangevraagd worden. Bij uitstappen is een picknick en het vervoer van en naar de bestemming inbegrepen. De uitstappen zelf (inkom, catalogus, …) en eigen consumpties zijn niet in de prijs begrepen. Singletoeslag: 14 euro per dag.

• Ontdek cultuur in de stad op een originele manier door bijvoorbeeld ‘city-golf’ of ‘cycling dinner’. • ….

Lier, grote markt

tussen 14-06 en 21-06-2013 tussen 30-08 en 06-09-2013

• Aangepaste wandeltochten door Antwerpen.

MAS cten

PRAKTISCH

• Leer alles over de wonderklok in het Zimmerpaviljoen, naast de Zimmertoren. Of ontdek de invloed van Bruegel of andere Vlaamse schilders in het Lierse ‘Bruegelland’.

Na het stadsbezoek keer je steeds terug naar Domein Hooidonk, een oase van rust in de Kempen. Domein Hooidonk is perfect toegankelijk, de kamers beschikken over alle nodige comfort en de maaltijden zijn verzorgd met de nodige aandacht voor diëten. Het omliggende park is toegankelijk voor rolstoelgebruikers.

AVONTURENREIS NAAR MAROKKO Zin in uitdaging, avontuur en verandering?? Gebaseerd op het bekende tv-programma ‘Voorbij de Grens’ biedt Ziekenzorg CM in samenwerking met Project U/TURN een reis aan voor mensen met een beperking. Puur, intens en onvergetelijk… dat is de reis naar Marokko! We brengen je op plaatsen waar nog geen Belg is geweest en dagen je uit om het gevecht aan te gaan met de natuur en met jezelf. Samenwerken is daarbij een absolute noodzaak. Dit fantastisch avontuur bezorgt je een mentale boost en vriendschappen voor het leven. Deze tocht over de hellingen van de Hoge Atlas zal je niet snel vergeten! De reis duurt acht dagen waarbij we door de valleien van de Hoge Atlas gaan. De verplaatsingen gebeuren te voet, met muilezels en aangepaste rolstoelen. De begeleiding gebeurt door lokale gidsen en er wordt een volgwagen voorzien die overal geraakt. Slapen doen we in tenten en in gites bij het bergvolk.

PRAKTISCH Periode 18 tot 25 september 2013 Kostprijs 1100 euro* * Vraag zeker naar je korting als CM-lid.

Vrijwilligers zijn broodnodig Om deze vakantie-initiatieven mogelijk te maken, doet Ziekenzorg CM beroep op vele vrijwilligers die zich willen inzetten om mee vakantie te maken. Zonder hen is dit alles niet mogelijk. Wil ook jij de vakantiegangers van Ziekenzorg CM een onvergetelijke tijd bezorgen? Wil jij je inzetten binnen Blijven Reizen en mee op vakantie gaan? Ziekenzorg CM is namelijk voortdurend op zoek naar nieuwe medewerkers en verpleegkundigen. Neem dan zeker contact met ons op via 02 246 47 91 of blijven.reizen@cm.be. Uiteraard kun je hier ook terecht met vragen of indien je nog extra informatie wenst. We kijken uit naar jouw reactie en gaan graag samen op zoek naar jouw mogelijk engagement binnen het vakantiegebeuren. Alvast bedankt!

Programma Dag 1: - landen op Marrakech - transport naar het startpunt van de trektocht Dag 2: - we duiken de Imenanevallei in en dalen 800 hoogtemeters af - eindpunt is een typische gite in Amskere Dag 3: - we vervolgen onze weg in de vallei - overnachting in El Bour Dag 4: - we steken de col over tussen de Imenane- en de Imlilvallei - de hammam in de gite beneden aan de rivier zal ons ’s avonds deugd doen Dag 5: - we gaan steil de bergﬂank omhoog tot aan de bergtop Tizi n’Techt - we dalen af in de Azzadenevallei met als eindpunt het dorpje Aït Aïssa Dag 6: - we volgen de rivier stroomafwaarts tot in Marigha Dag 7: - we rijden naar Marrakech en checken in bij een typisch hotelletje - we duiken het Marokkaanse stadsleven in Dag 8: - na een kofﬁe op het beroemde Djemaa el Fna-plein vatten we de terugreis aan

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Tandarts en diëtist in dialoog

Tanden en voeding: vriend of vijand? Naar de tandarts?

Is fruit gezond of net heel schadelijk voor je tanden? En hoe zit het met melk, yoghurt en fruitsap? Twee experts in de materie, diëtiste Loes Neven en tandarts JeanPaul Souffriau, steken de koppen bij elkaar. Mag ik eten tussen de maaltijden?

Wanneer ging jij voor het eerst met je kinderen naar de tandarts? Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Brood Wit of bruin 800 g

De diëtist: ‘Een volwassene heeft elke dag ongeveer anderhalve liter vocht nodig. Water is de beste keuze, aanvullen kan met thee of koffie. Frisdranken bevatten te veel calorieën en zijn daarom geen goed alternatief. Ook fruitsappen bevatten erg veel suikers, zelfs honderd procent puur, ongezoet fruitsap. De suikers zijn namelijk afkomstig van het fruit zelf.’ De tandarts: ‘Frisdrank en fruitsap zijn zoet en zuur, ook fruitsap zonder toegevoegde suiker. De suiker werkt tandbederf in de hand, en het zuur tast het glazuur aan, met tanderosie als gevolg. Lightfrisdranken bevatten misschien geen suiker, maar zijn wel zuur en daardoor ook schadelijk voor de tanden. Wil je toch fruitsap of frisdrank drinken? Doe het dan bij de hoofdmaaltijd en drink het glas in één teug uit. Bij een maaltijd produceer je meer speeksel, wat de zuren gemakkelijker neutraliseert en verdunt.’ Mag ik zoveel fruit eten als ik wil? De diëtist: ‘Fruit is een belangrijke bron van koolhydraten, vitaminen, mineralen, voedingsvezels en vocht. Daarom behoren twee à drie stukken vers fruit per dag tot een gezond voedingspatroon. Smoothies en fruitsap, zelfs als het vers geperst is, zijn geen goede vervangers.’ De tandarts: ‘Fruit kan zoet of zuur zijn, of beide tegelijk. Op zich is dat niet optimaal voor je tanden, maar door fruit te eten en te kauwen, komt de speekselpro-

Basisproducten mogen niet te duur zijn. Een hospitalisatieverzekering ook niet. CM-Hospitaalplan. Onmisbaar en betaalbaar. Sluit je aan op www.cm.be/hospitalisatieverzekering MOB Verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming erkend onder het nummer 150/01 om de tak 2 ‘ziekte’ te beoefenen.

Hoe gaat het met u?

Nele Verheye

VOORZET

Laat de doktersrekening geen verrassing zijn Weet je of jouw huisarts de officiële tarieven aanrekent? Of vraagt hij supplementen? Het is de moeite waard om het na te gaan. De supplementen kunnen sterk oplopen, zeker bij sommige specialisten en in bepaalde ziekenhuizen. Een arts die supplementen kan vragen, is een zogenaamde ‘niet-geconventioneerde’ arts. Hij hoeft zich niet te houden aan de officiële tarieven die afgesproken zijn tussen de artsenverenigingen en de ziekenfondsen. Dat ligt anders bij een geconventioneerde arts: die rekent de officiële tarieven aan. Bij deze artsen ben je er dus zeker van dat je een correcte prijs betaalt. Bij wijze van voorbeeld: het officiële tarief voor een raadpleging bij de huisarts is 24,15 euro. Daarvan krijg je 20,15 euro terug van het ziekenfonds, of zelfs 23,15 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. Alle tarieven, ook deze van de meeste specialisten, vind je op de CM-website of krijg je bij de CM-consulent. Op de website of bij de consulent kun je ook terecht om te weten of jouw arts supplementen kan aanrekenen. De arts is trouwens verplicht om zijn conventiestatuut te afficheren, bijvoorbeeld in de wachtkamer.

We weten sinds kort ook hoeveel artsen volgens de officiële tarieven werken in 2013 en 2014. Bij de huisartsen is dat 87 procent. Bij de specialisten ligt het cijfer lager: 79 procent. Vooral bij bepaalde specialismen vormt dit een probleem. Minder dan 50 procent van de dermatologen, oogartsen, plastisch chirurgen en gynaecologen zijn geconventioneerd. Het is dus goed mogelijk dat je voor deze disciplines in jouw buurt geen specialist vindt die de officiële tarieven aanrekent. CM heeft het daar moeilijk mee. In onze onderhandelingen met de artsenverenigingen houden we rekening met hun (financiële) bekommernissen. We slagen daarin, anders konden we geen akkoord sluiten. Maar elke arts heeft mee de verantwoordelijkheid om het systeem betaalbaar te houden voor de patiënt. Als de patiënt geen garanties meer heeft op gezondheidszorg tegen een redelijke prijs, dan is er weinig reden tot vieren, deze vijftigste verjaardag van de ziekteverzekering ten spijt. Marc Justaert Voorzitter CM

www.facebook.com/CMziekenfonds

De diëtist: ‘Melkproducten zijn onmisbaar omdat ze heel wat belangrijke voedingsstoffen bevatten. Ook als volwassene heb je een dagelijkse portie calcium nodig om je botten sterk te houden en botontkalking te voorkomen. Drie glazen magere of halfvolle melk en een sneetje kaas per dag volstaan. Je kunt ook kiezen voor yoghurt of calciumverrijkte sojaproducten. Een tip: magere kaas herken je aan de volgende vermeldingen op de verpakking: light, 20+, 30+, een vetgehalte van maximaal 20 procent.’ De tandarts: ‘Kaas en melkproducten zijn rijk aan calcium en fosfaat, twee belangrijke bouwstenen voor het tandglazuur. Calciumverrijkte sojaproducten kunnen een goed alternatief zijn. In ieder geval gaat de voorkeur uit naar ongezoete varianten zonder fruittoevoegingen. Kaas biedt door zijn specifieke samenstelling extra bescherming voor je tanden.’

ductie op gang, die de schadelijke stoffen verdunt, neutraliseert en wegspoelt. Daardoor kun je gerust twee tot drie stukken vers fruit per dag eten, bijvoorbeeld als dessert na de maaltijd. Smoot hies, vruchtenmousses en fruitsappen vermijd je beter, want onder andere omdat je er niet op hoeft te kauwen, werken ze tandbederf en tanderosie in de hand.’

www.twitter.com/CMziekenfonds

Melk, yoghurt of kaas?

Water, fruitsap of frisdrank?

Eddy Fliers

De diëtist: ‘Met drie volwaardige maaltijden moet je als volwassene de dag kunnen doorkomen. Om je honger te stillen tussen de maaltijden door, kun je een gezond tussendoortje eten.’ De tandarts: ‘Gun je tanden voldoende rust. Zorg er dus voor dat je niet de hele dag door ‘graast’, maar beperk je tot de drie hoofdmaaltijden en maximaal twee tussendoortjes. Kies bij voorkeur voor een ongezoet tandvriendelijk tussendoortje zoals rauwkost, yoghurt, een stukje vers fruit of een boterham met kaas.’

Kinderen en jongeren: • gaan het best twee keer per jaar langs bij de tandarts voor een controle • de ziekteverzekering geeft tot de achttiende verjaardag een volledige terugbetaling voor twee preventieve mondonderzoeken per jaar, één in de eerste helft van het jaar en één in de tweede helft • alle raadplegingen en bepaalde behandelingen (onder andere radiografieën, verzegelen van groeven en putjes op een blijvende tand, profylactisch reinigen, vullingen) krijg je tot je achttiende verjaardag volledig terugbetaald (als de tandarts niet meer aanrekent dan de officiële tarieven) • je kunt vragen aan de tandarts om de betaling rechtstreeks via het ziekenfonds te laten verlopen, al is hij niet verplicht om dat toe te staan Volwassenen • bij volwassenen met een gezond gebit, volstaat één tandartscontrole per jaar • het preventief mondonderzoek wordt één keer per kalenderjaar terugbetaald, tot de 63ste verjaardag.

¬ hoe gaat het met u?

zoek en

win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Vrij van stof Oplossing

O Stuur je antwoord voor 15 april op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Het zevende kind’ van Erik Valeur (over zeven kinderen die voor adoptie worden afgestaan), uitg. Cargo of het boek ‘The Beatles on the road’ van Harry Benson (met honderden foto’s, quotes en krantenknipsels), uitg. Taschen. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.

Jongeren en seks

‘Je hoeft als ouder niet alles Met een puber in huis kom je als ouder voor heel wat nieuwe uitdagin gen te staan. Wanneer begin je te praten over seks, en moet je vanaf dat moment ook een doos condooms in de badkamer zetten? ‘Maak afspra ken waar iedereen zich goed bij voelt’, geeft Katrien Vermeire van Sensoa aan. Als beleidsmedewerker bij Sensoa heeft Katrien Vermeire een goed zicht op wat er reilt en zeilt bij de Vlaamse jongeren – en hun ouders. ‘Dat jongeren de laatste jaren opmerkelijk meer met seks bezig zijn en er vroeger aan beginnen, klopt alvast niet’, steekt ze van wal. ‘Over de generaties heen zien we wel een daling: jongeren van nu hebben inderdaad vroeger seks dan hun grootouders indertijd. Maar de laatste twintig jaar veranderde er niet bijster veel meer.’

Hoe vroeg beginnen onze jongeren eraan?

Oplossing Visie nr. 6 Levertraan De winnaars worden persoonlijk verwittigd Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

‘Uit onderzoek blijkt dat de helft van de Vlaamse jongeren op hun achttiende al seksuele contacten hadden. Vraag je aan die deelgroep wanneer dat precies was, dan is dat gemiddeld op hun vijftiende. Maar met statistieken is het altijd opletten. Een klein percentage van de jongeren beginnen er uiterst vroeg aan, op hun dertiende bijvoorbeeld. Zij halen het gemiddelde naar beneden.’

Op welke leeftijd begint de seksuele opvoeding? ‘Eigenlijk raden we aan om al van jongs af aan zo open mogelijk te zijn. Was je een kleuter, praat dan niet alleen over voor de hand liggende lichaamsdelen zoals armen,

schouders, knieën en tenen, maar benoem ook even de piemel of het spleetje. En als een achtjarige vraagt waar de kindjes vandaan komen, leg het dan gerust al eens uit. Onderzoek toont aan dat kinderen niet meer opnemen dan ze aankunnen. Je hoeft trouwens geen schrik te hebben dat ze daardoor gaan beginnen experimenteren. Kinderen die open zijn opgevoed, beginnen doorgaans net later aan seks.’

Moet iedereen open en bloot over seks praten? ‘Doe als ouder vooral waar je je zelf goed bij voelt. In de puberteit ontwikkelen jongeren zich als individuen en nemen ze de nodige afstand van hun ouders. Dat ze de details van hun seksleven liever niet delen met hun ouders, is erg normaal. Laat een folder of boekje over het thema rondslingeren, en maak duidelijk dat ze met vragen of problemen altijd bij jou terechtkunnen.’

Hoe begin je een gesprek over seks? ‘Een televisieprogramma of een film kan een goede aanleiding zijn. Zie je bijvoorbeeld een fragment over een tienerzwangerschap – onlangs nog in Thuis – vraag dan wat je puber ervan vindt, en hoe zijn of haar vrienden daar tegenover staan. Van daaruit kan het gesprek vertrekken.’

Hoe zorg je ervoor dat je puber voorbehoedsmiddelen gebruikt? ‘Sommige pubers schamen zich om condooms te kopen in de apotheek. Of ze hebben er het geld niet voor. Dat kun je oplossen door een doos condooms in de badkamer te zetten. Hou wel niet bij hoeveel er nog in zitten. Dat heeft een omgekeerd effect. Je dochter kun je voorstellen om samen naar de dokter te gaan voor een anticonceptiemiddel.’

Hoe gezond is de pil? ‘De pil beschermt tegen een aantal kankers, maar sommige studies zien ook – weliswaar zeer kleine – risico’s. In ieder geval wegen deze niet op tegen de voordelen van anticonceptie. Belangrijker is of je dochter zich goed voelt bij de pil. Is ze in staat om die trouw elke dag te nemen? Door de tegemoetkoming van de ziekteverzekering zijn bepaalde pillen gratis voor meisjes jonger dan eenentwintig, maar dat geldt ook voor sommige andere voorbehoedsmiddelen. Vraag informatie aan je arts of apotheker.’

Is de noodpil een goed alternatief? ‘Neen. Er zijn verschillende soorten noodpil, geen enkele is echter honderd procent betrouwbaar. De kans op een zwangerschap daalt wel. Toch is de bescherming minder goed dan bij andere anticonceptiemiddelen. Hoe sneller je de noodpil neemt, hoe beter, maar het risico blijft. De noodpil gebruik je enkel – zoals het woord het zegt – in noodsituaties. Bijvoorbeeld als je geen anticonceptiemiddel gebruikte, als het condoom scheurde, je de pil vergat, enzoverder. De noodpil is

knipsels Korting voor muziek oordoppen op maat

smakelijk

In april geven de CM-Hoorcentra en de Thuiszorgwinkels aan CM-leden 20 procent korting voor muziek oordoppen op maat.

Zeewolffilet met lentesaus en asperges Ingrediënten voor 4 personen: 800 g zeewolffilet ¬ 1 l visbouillon ¬ 1 kg asperges

Het gaat om muziekoordoppen in zacht materiaal en met perfecte pasvorm. De filter biedt een demping zodat je veilig muziek kunt beluisteren. Deze oordoppen zijn geschikt voor muziekliefhebbers en muzikanten. Bovenop de korting krijg je nog twee gratis lekdichtheidstesten: een bij levering en een na een jaar.

Voor de lentesaus: 2 tomaten ¬ 100 g champignons ¬ 1 bos lente-uitjes ¬ 30 g vetstof ¬ 1 koffielepel dragon ¬ peper ¬ zout ¬ verwarm de visbouillon tot net onder het kookpunt - leg er de zeewolffilets in en pocheer ze gaar in 5 minuten ¬ pel en ontpit de tomaten en snijd het vruchtvlees in blokjes ¬ snijd de champignons in kleine stukjes en de lenteuitjes in ringetjes ¬ laat de vetstof zachtjes smelten en voeg de tomaten toe ¬ voeg wat later de champignons, dragon, peper en zout toe ¬ laat 5 minuten zachtjes stoven en doe er dan de lente-uitjes bij ¬ schil de asperges zeer zorgvuldig met een dunschiller vanaf de top naar de voet en snijd het harde vlezige uiteinde, zo’n 2 cm, af ¬ breng water aan de kook, voeg de asperges toe en kook ze in ongeveer 20 minuten gaar ¬ schik op borden ¬ smaakt lekker met aardappelpuree

✔✔www.cm.be/oorplezier

Frank Croes

Is je festivalticket al besteld, maar heb je nog geen degelijke oorbescherming? Loop deze maand zeker eens binnen in een CM-Hoorcen trum of Thuiszorgwinkel in je buurt.

Recept uit het boekje ‘Koken voor starters’, een uitgave van De Praktische School – partner van Femma, www.femma.be – tel. 02 246 51 11

HELPENDE

te weten’

HANDEN

Eileen Nolan (53) maakt gezonde slaatjes voor de buren

Stefan Dewickere

Waarom kleine porties maken en de restjes weggooien, als je ook wat meer kunt maken om je buren een plezier te doen? Eileen Nolan, een Amerikaanse die in Antwerpen is blijven plakken, maakt elke week een lekker en gezond slaatje, voor zichzelf én voor haar buren.

en de stress schrikten mij af. Hobbykok zijn heeft ook zijn charmes, en via het internet kan ik mijn kookkunsten delen met de rest van de wereld. Of toch tenminste met de mensen uit de buurt.’ ‘Ik spreek Nederlands, maar ik ken lang niet alle woorden. Op de website had ik bij mijn gerecht vermeld: ‘Breng je eigen container mee.’ Toen mensen me lachend vroegen of ze met een vrachtwagen moesten komen, heb ik het bericht snel veranderd. Een potje, zo heet dat dus in het Nederlands. Geen container (lacht).’

‘Via Facebook leerde ik de website Thuisafgehaald.be kennen. Daar kun je aangeven wat je klaarmaakt en hoeveel porties je over hebt. Voor een slaatje vraag ik twee euro, voor een warme maaltijd drieënhalf. Op een kaartje zien je buren wat voor lekkers er te vinden is in de directe omgeving. Voor ik het wist, had ik een aantal vaste klanten die elke woensdagavond voor mijn deur staan.’

Politie aan de deur ‘Het is leuk om op deze manier wat mensen uit de buurt te leren kennen. Zo krijg ik vaak een politieman over de vloer die graag wat kilootjes wil kwijtraken. Prachtig vind ik dat, zo’n grote man in uniform die voor mijn deur staat om een slaatje te komen afhalen. Als hij achteraf laat weten dat het lekker was, dan kan mijn dag niet meer stuk.’

Geen hamburgers en pizza

Kun je jongeren verbieden om seks te hebben? ‘Dat kan, maar welk signaal geef je daarmee als ouder? Regels spreek je het best af in onderling overleg. Iedereen van het gezin moet er zich goed bij voelen. Weet dat jongeren die in het geheim seks hebben, veel vaker onveilig vrijen. Gebeurde er toch een ongelukje, schuif je eigen emoties dan even naar de achtergrond, en probeer er te zijn voor je zoon of

dochter. Het belangrijkste is dat je puber zich altijd ondersteund voelt door zijn of haar ouders.’

Nele Verheye De CM-folder ‘Veilig vrijen’ is te downloaden via www.cm.be (Gezond leven) of te verkrijgen bij de dienst Gezondheidspromotie van je regionale ziekenfonds.

‘Ik kom oorspronkelijk uit Amerika, maar hamburgers en pizza’s zijn niet aan mij besteed. Geef mij maar een lekker slaatje met humus of quinoa. Ik ben vegetariër en probeer zoveel mogelijk rekening te houden met het milieu. Vandaar dat ik liever zes porties maak dan twee. Je eten delen is ecologisch en handig. Met z’n twee krijgen wij een kool niet op, of we zouden elke dag kool moeten eten. Bovendien lust mijn man bepaalde groenten niet. Via Thuisafgehaald is ook dat probleem opgelost.’

Nele Verheye

Doe mij maar een container ‘Ik heb altijd graag gekookt. Even heb ik overwogen om er mijn beroep van te maken, maar de lange werkdagen

Compagnie Gagarine

Katrien Vermeire: ‘Wees van jongs af aan zo open mogelijk.’ gratis voor meisjes onder de eenentwintig, op voorwaarde dat ze een doktersvoorschrift hebben. Ook zonder doktersvoorschrift kun je bij de apotheker een noodpil kopen, maar in dat geval moet je wel betalen.’

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Info op www.thuisafgehaald.be.

Intersoc-active: hutten-, trektochten en wandelvakanties

✔✔www.seksualiteit.be

(voor ouders) www.allesoverseks.be (voor jongeren)

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Op welke termijn moet ik een doktersbriefje binnenbrengen? Bij de dokter, de tandarts of de kinesitherapeut ontvang je na betaling een ‘getuigschrift voor verstrekte hulp’. Daarmee krijg je terugbetaling bij het ziekenfonds. De briefjes blijven twee jaar geldig.

Info, prijzen en reservaties: 070 233 119 of www.intersoc.be. familie kinderclubs Zwitserland schoonmaak volwassenenanimatie vakantie verpleegkundige

volpension gratis vervoer

Frankrijk bergen contractueel

community

18 - 70 jaar gratis verblijf Intersoc vrijwilligers zee sneeuw verzekering restaurant werkvakanties bar

arts

samen werken

kinderanimatie

zon

sfeer

Tip: bewaar je getuigschriften samen en dien ze regelmatig in voor terugbetaling.

Wij hebben nog vrije plaatsen voor de volgende stapvakanties: - Haut Jura (Frankrijk) Periodes:16-6-13 tot 23-6-13, 21-7-13 tot 28-7-13 en 11-8-13 tot 18-8-13 Prijs: 455 euro per volwassene in volpension - Berliner Hoheweg (Oostenrijk) Periodes: 12-7-13 tot 20-7-13, 3-8-13 tot 11-8-13 en 11-8-13 tot 19-8-13 Prijs: 648 euro per volwassene in volpension - Alpi et Lagi (Italië) Periode: 29-6-13 tot 6-7-13 Prijs: 735 euro per volwassene in volpension

receptie

Indien je een doktersbriefje of een ander getuigschrift voor verstrekte hulp verliest, kun je een duplicaat vragen aan de zorgverlener. In principe zal dit geen problemen opleveren, aangezien het om een dubbel gaat en hij daarop niet extra wordt belast. Op dit getuigschrift moet wel duidelijk staan dat het een duplicaat is. Bezorg het duplicaat aan het ziekenfonds. Je zult een verklaring moeten ondertekenen en het ziekenfonds zal onderzoeken of de betrokken prestatie(s) al werd(en) terugbetaald. Is dat niet het geval, krijg je de tegemoetkoming op je rekening.

Wandel met Intersoc van berghut tot berghut, van gîte tot etappehotelletje. Veilig, in goed gezelschap en voor elke leeftijd. Een fanatieke stapper hoef je niet te zijn, een stevige conditie en een dosis wandelervaring zijn echter wel nuttig.

reisleider

Concreet moet je de getuigschriften aan het ziekenfonds bezorgen binnen de twee jaar na het einde van de maand waarin je de zorg kreeg. Nadien zijn ze verjaard en krijg je geen terugbetaling meer. Daarop zijn twee uitzonderingen. Mits de goedkeuring van het Riziv kan overmacht worden ingeroepen, bijvoorbeeld bij langdurige hospitalisatie in coma. Ook kan de termijn van twee jaar bij aangetekend schrijven worden tegengehouden, bijvoorbeeld bij inbeslagname van de getuigschriften voor gerechtelijk onderzoek.

Getuigschrift verloren?

Lic. 7013 - A5654

medische verzorging werkervaring kok buitenland vriendschap skimonitor werken gratis consumpties ambiance meermaals

geen ervaring

sociaal contact hechte band magazijn ontdekking gelijkgezinden

Interesse?

Meer info op www.intersocwerkvakanties.be of 02 246 47 35 en 02 246 47 36. Visie_05-04_Intersoc-active.indd 1

28/03/2013 14:55:23

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

Music For Life

Betaal op tijd de premie voor de zorgverzekering. Die moet tegen 30 april op de rekening van de CM-Zorgkas staan. De jaarbijdrage bedraagt 25 euro voor gewoon verzekerden en 10 euro voor wie op 1 januari van vorig jaar recht had op de verhoogde tegemoetkoming of het Omnio-statuut. Als 25-plusser kreeg je van de CM-Zorgkas al een uitnodiging om te betalen. De zorgverzekering geeft maandelijks een tegemoetkoming voor niet-medische kosten aan zwaar zorgbehoevende thuiszorgpatiënten en rusthuisbewoners.

✔✔www.zorgverzekering.be of bij de CM-consulent

Maximumremgeld geneesmiddelen In het artikel ‘Het geneesmiddelen ABC’ (Visie 8 maart) verschenen de maximumremgelden die tot 1 januari geldig waren. Sinds 1 januari 2013 bedraagt het maximumremgeld voor een gewone verpakking geneesmiddelen van categorie B 11,60 euro voor gewone verzekerden en 7,70 euro voor mensen die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. Voor een grote verpakking (meer dan 60 eenheden) is dat respectievelijk 14,50 euro en 9,60 euro. Voor geneesmiddelen van categorie C bedraagt het remgeld maximaal 14,50 euro voor gewoon verzekerden en 9,60 euro voor mensen met verhoogde tegemoetkoming.

Gratis startersadvies Voor beginnende zelfstandigen organiseert Unizo eind april de Vlaamse Startersweek. Je kunt er gratis infosessies bijwonen over allerlei onderwerpen die startende ondernemers aanbelangen. Op de Startersmarkt doe je ideeën op over het opstarten van je eigen zaak. Vragen kun je voorleggen aan experts. De Vlaamse Startersweek vindt plaats op 23 april in Leuven, 24 april in Edegem, 25 april in Hasselt, 26 april in Brugge en 27 april in Gent. Schrijf je vooraf in.

✔✔www.unizo.be/

vlaamsestartersweek

Lente in Massembre Massembre doet je een origineel lenteaanbod tussen de herten. Tijdens het mini-voyage mystère op 13 en 14 april ontdek je het oude centrum van Namen. Zin in regionale lekkernijen? Schrijf je dan in voor het weekend van 19 tot 21 april.

✔✔www.massembre.be Tel. 082 64 43 57

20 jaar Ruggensteun Voor zijn twintigjarig bestaan organiseert Ruggensteun een infonamiddag op 20 april in Affligem (zaal Sanderus). Deelnemen kost vijf euro, vooraf inschrijven.

✔✔www.ruggensteun.be Tel. 0476 48 96 08

2 200 euro. Zoveel geld hebben CM-medewerkers en -vrijwilligers ingezameld voor Music For Life. Jurn Verschraegen van het Expertisecentrum Dementie toonde zich bij de overhandiging van de cheque uitermate tevreden. ‘Met dat geld willen we samen met de Vlaamse Alzheimer Liga de mantelzorgers van personen met dementie ondersteunen.’

ementie uit de taboesfeer halen. Dat was eind vorig jaar het opzet van Music For Life van radiozender Studio Brussel. Heel Vlaanderen zette acties op poten om het thema onder de aandacht te brengen. Ook CM deed mee. Zo kwam Axl Peleman naar het nationaal hoofdkantoor om er samen met alle medewerkers liedjes te zingen. In MechelenTurnhout konden mantelzorgers van personen met dementie een huiskamerconcert winnen. In Brugge stuurden vrijwilligers van Kazou massaal foto’s met Music For Lifebadges in. In dagverzorgingscentra in Temse en Dendermonde waren er samenzangmomenten. Okra riep op om badges te dragen. Ziekenzorg CM verkocht boeken en in Brussel bakten de medewerkers taarten. Met alle initiatieven zamelde CM 2 200 euro in. Nationaal secretaris Bert Peirsegaele overhandigde de opbrengst deze week aan het

Guy Puttemans

Zorgverzekering in orde?

Iris Janssens, Katrien Van Kets en Bert Peirsegaele van CM hebben een mooie cheque klaar voor het Expertisecentrum Dementie. Expertisecentrum Dementie, een van de drijvende krachten achter Music For Life.

werken met coaches om hen te ondersteunen.’

Mantelzorgers

Onderzoek van het Expertisecentrum heeft aangetoond dat Music For Life een enorme impact had. ‘Drie kwart van de Vlamingen heeft de campagne opgemerkt. Van hen heeft een op de drie met collega’s, vrienden of familie over dementie gesproken. 95 procent vindt dat er ook in de toekomst acties moeten komen om het taboe te doorbreken. De basis voor een dementievriendelijke samenleving is gelegd.’

‘Ik kan niet benadrukken hoe blij wij zijn met dat geld’, reageerde Jurn Verschraegen. ‘Wij zullen er een project mee financieren dat zich richt op de mantelzorgers van personen met dementie. Er komt een e-learningpakket met alle mogelijke informatie over dementie. Speciale aandacht zal gaan naar de ondersteuning van familieleden en vrienden van personen met dementie. Zij zullen online een dagboek kunnen bijhouden waarin ze hun ervaringen noteren. En we willen ook

Dieter Herregodts

HUIS dOKTER Darmen in de knoop? Iedereen heeft wel eens last van zijn darmen. Maar als het probleem frequent opduikt, heb je misschien het zogenaamde prikkelbaredarmsyndroom. Ongevaarlijk, maar daarom niet minder vervelend.

Wat zijn de symptomen? Als je gedurende een zestal maanden regelmatig buikpijn of darmklachten hebt, en er is geen andere duidelijke oorzaak, dan kan dat wijzen op een prikkelbare darm. De twee voornaamste symptomen zijn buikpijn, die zich op allerlei manieren kan manifesteren, en problemen met de ontlasting. Dat kan gaan van diarree tot verstopping of een afwisseling van beide. Ook een opgeblazen of misselijk gevoel en winderigheid komen voor.

Wat is het probleem? De wetenschap heeft nog geen sluitende verklaring gevonden voor de klachten. Wellicht wordt het probleem veroorzaakt door een combinatie van een gestoorde beweging van de darm en een extra gevoelige darmwand, maar ook factoren zoals stress en

voeding spelen mee. Sommige mensen ontwikkelen het probleem na een ernstige darminfectie of tijdens een periode vol stress, spanningen en emoties. In ieder geval heeft het gevoelsleven een invloed op de bewegingen van de darmen.

Wat kun je zelf doen? Informeer je goed over de aandoening, want door je daarover zorgen te maken, werk je de problemen in de hand. Behoud verder je gewoonlijke activiteiten, maar probeer stress te vermijden of er beter mee om te gaan. In dat kader kan wat extra lichaamsbeweging nooit kwaad. Bovendien stimuleert het de werking van de darmen. Eet per dag twee tot drie stukken fruit en driehonderd gram groenten, drink anderhalve liter water en beperk cafeïne, vet, suiker en alcohol. Schrap verder niet zomaar bepaalde voedingsmiddelen uit je eetpatroon omdat je denkt dat je er klachten van krijgt. Hou eerst gedurende enkele weken een voedingsdagboek bij. Zo kun je later misschien weloverwogen je maaltijden aanpassen.

Wanneer ga je naar de dokter? In normale omstandigheden hoef je met een prikkelbaredarmsyndroom niet naar de dokter te gaan. Doe dat wel als je plots veel vermagert, als er bloed bij je stoelgang zit en als je koorts of lage buikpijn krijgt. Raadpleeg verder ook een dokter als de klachten voor het eerst opduiken op latere leeftijd of als je er je ernstige zorgen over maakt. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye

www.cm.be/ dehuisdokter

Eddy Fliers

knipsels

Zangstondes en taarten brengen 2 200 euro op

gewikt & gewogen

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

ZEGT

Beksolt Tangief, onthaalbureau Vlaams-Brabant

‘Ik wil vooruit in het leven’

Beksolt Tangief (36) is een Belg met Russische roots. Bij het Vlaams-Brabantse onthaalbureau voor inburgering werkt hij als ‘toeleider’. Doordat hij zelf ooit een nieuwkomer was, wint hij makkelijker het vertrouwen van mensen die hier een nieuw leven starten.

Inburgeringstraject

Rob Stevens

n oktober is het acht jaar geleden dat ik gevlucht ben uit mijn thuisland Ingoesjetië. Dat is de kleinste autonome republiek van Rusland. Na een omzwerving via Moskou zijn mijn vrouw en ik in België aangekomen en hebben we hier asiel aangevraagd. In het begin was het heel moeilijk om hier te zijn. Ik werd heen en weer geslingerd tussen positieve en negatieve gevoelens. Een asielprocedure doorlopen is als sterven. Je trekt een streep onder het verleden en je wordt opnieuw geboren. Je moet alles weer van nul af aan leren: de taal, de cultuur, de wetten… Maar ik wilde er iets van maken en me voor honderd procent integreren.’

Mijn cliënten hebben meestal problemen met huisvesting en facturen.

‘De eerste twee jaar hebben we in Beveren gewoond. Ik heb me vrijwel onmiddellijk ingeschreven voor een inburgeringstraject in Beksolt Tangief, onthaalbureau Gent. Maar pas nadat ik een verVlaams-Brabant blijfsvergunning had, anderhalf jaar later, mocht ik met de cursus starten. Ik vind dat laat, omdat je in het begin zo weinig weet. Ik ben wel heel tevreden over het traject. In acht lesdagen leerde ik verschillende aspecten van België kennen, zoals het onderwijssysteem en de arbeidsmarkt. Ik heb ook lessen Nederlands gevolgd. Ik vind het geen gemakkelijke taal. Toch zijn er woorden die ook in het Russisch bestaan, zoals stoel.’

Universitair diploma ‘Na twee jaar zijn we verhuisd naar Leuven. Mijn vrouw is tandarts en wil haar diploma in België laten erkennen. In mei legt ze examen af aan de KU Leuven. De uitslag daarvan bepaalt op welk niveau ze de studies voor tandarts mag starten. Zelf heb ik een universitair diploma economie, maar dat is niet gelijkgesteld. Daarom heb ik een ICT-cursus gevolgd bij de VDAB. Ik ben er nog niet in geslaagd om werk te vinden.

om een brug te vormen tussen nieuwkomers en diensten als het OCMW en de gemeente. De meeste cliënten ontmoet ik in Diest. Ik zoek een oplossing voor hun problemen of verwijs hen door. De meeste problemen gaan over huisvesting en facturen. De wachtlijsten voor een sociale woning zijn lang. En op de private huurmarkt vangen nieuwkomers nogal snel bot. Onlangs bezocht ik met een cliënt een studio in Leuven. Toen de eigenaar vernam dat mijn cliënt nog geen werk heeft, enkel een uitkering, deed hij de deur dicht zonder een woord te zeggen. Verder hebben mensen moeite om hun energiefactuur te betalen. Nieuwe facturen met aanmaningskosten volgen dan. Ik probeer te bemiddelen bij de energieleverancier en ervoor te zorgen dat de factuur gespreid betaald kan worden. Ik doe mijn job erg graag. Ik leer veel bij en ik slaag erin om me de problemen van mijn cliënten niet persoonlijk aan te trekken. Maar binnenkort moet ik dus nieuw werk vinden.’

Vooruit in het leven ‘Het onthaal van nieuwkomers in Vlaanderen, via het inburgeringstraject, zit goed in elkaar. Maar het is niet gemakkelijk om verdere stappen te zetten, om je plaats te zoeken in de samenleving. Nieuwkomers zouden meer kansen moeten krijgen, vooral op de arbeidsmarkt en de woningmarkt. Ik begrijp dat Vlamingen soms problemen hebben met nieuwkomers. Maar je mag niet iedereen op dezelfde hoop gooien. Ik wil heel graag vooruit in mijn leven. Ik wil een vaste job vinden, zodat ik een appartement of een huis kan kopen. En ik wil groeien en mij persoonlijk ontwikkelen. Maar al bij al ben ik tevreden hier. Ik voel mij meer Belg dan Rus.’

Voor sommige jobs ben ik te hoog opgeleid. Voor andere is mijn Nederlands niet goed genoeg.’

Leen Grevendonck

✔✔www.inburgering.be

Huisvesting en facturen ‘Sinds april vorig jaar werk ik bij het onthaalbureau voor inburgering van de provincie Vlaams-Brabant. Het is een tijdelijke tewerkstellingsovereenkomst tot oktober. Mijn taak is

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Ivo Mechels @ivomechels Voordracht geven aan 150 vrijwilligers van CM in Kortrijk. Hebben verdediging van de belangen van patiënten gemeen.

Marleen Finoulst @mfinoulst Je moet niet lopen om te vermageren, je moet lopen voor je plezier. Anders houd je nooit vol.

Martijn Rymen @Tijke Op dit moment wat grieperig, maar voor de rest çava! :)

beelding

UIT

¬ Limburg

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

LIMBURG NEVEN-

EFFECT

Dure school Vorige week raakte bekend dat Leuven samen met de KULeuven een internationale private basisschool wil oprichten met Engelstalige lessen voor kinderen van buitenlandse studenten, onderzoekers en tijdelijke werknemers. Hiermee lenigen ze de grote nood aan een betaalbare internationale school met Engelstalig onderwijs.

Verantwoordelijke uitgever regio Limburg: Carien Neven Wil je reageren op de regionale bladzijden 20 tot en met 23? Contacteer dan de redactie van ACW Limburg - Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011 29 08 70 - acw.limburg@acw.be - www.acwlimburg.be - www.visielimburg.be

’Wees zelf de verandering die je in de wereld wil zien’

Op 18 april komt zuster Jeanne Devos naar de India-avond in het ACW-gebouw in Hasselt. 25 jaar geleden richtte zij in India de beweging op van huispersoneel. Ondertussen verenigen ze drie miljoen vrouwen die het huishouden doen van de rijken en middenklasse. Visie sprak met Vera Smolders, sinds kort voorzitter van Wereldsolidariteit-Limburg. Zij is actief lid van Femma Dilsen-Stokkem en wereldburger in hart en nieren. Als één van de twaalf vrijwilligers ging Vera mee op ervaringsreis in Tamil Nadu in het zuiden van India. enige vorm van sociale bescherming.’

India groeiland

Vorige week ook te lezen in De Tijd: ‘Regering broedt op afschaffing schoolpremie.’

‘De situatie lijkt soms hopeloos, maar ze is het niet. Via vormingstheater en alfabetisering bevrijden ze de mensen van de berusting en doorbreken zij stap voor stap de macho-cultuur. Die zit diep in hun systeem ingebakken. Een groot voordeel is de moderne communicatietechnologie. Via de gsm en het internet dringen ze met hun boodschap van waardig werk, sociale bescherming en gezondheidszorg door tot het platteland. Ze trekken ook lessen uit onze geschiedenis. Zo maken ze in een economisch groeiland op vrij korte termijn het verschil op sociaal gebied. Vooral via sensibilisering en onderhandeling.’

En intussen komen de schoolrekeningen vlot binnen. De 660 euro voor de Rome reis is nog maar net gestort of de volgende rekening voor het bezoek aan Parijs ligt op de keukentafel. Goed voor alweer 105 euro. Zakgeld niet meegerekend, want niet alle spijs en drank zijn inbegrepen. De maanden april en mei tellen vlotjes door. We hopen af te klokken op net geen 1.000 euro schoolkosten. Hopelijk rest er dan in juni nog wat voor de eindafrekening van de “gewone” schoolfactuur voor kopies, toneel, film, foto’s, uitstapjes, enz. In andere scholen, waar Londen, Praag of Berlijn op de agenda staan, krijgen ouders en leerlingen van het zelfde laken een broek. Allemaal heel leuk, zelfs educatief verantwoord en cultuurverrijkend. Recht op onderwijs maakt deel uit van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Maar als we zo blijven verder gaan, dan vrees ik dat dit recht niet voor iedereen even groot zal zijn. De extra kosten lopen voor sommige gezinnen zo hoog op dat zij hun kinderen niet kunnen laten meegaan, of noodgedwongen een andere school kiezen zonder al die extra’s op de agenda. Terwijl sommigen die het wel kunnen betalen vaak Parijs, Rome en tal van anderen plaatsen in Europa al bezocht hebben. Overal wordt er creatief naar geld gezocht om nieuwe scholen te bouwen, zelfs voor Engelstaligen. Binnen het onderwijs moet men misschien ook eens creatief nadenken hoe we het schoolaanbod betaalbaar kunnen houden voor iedereen. Een nieuwe onderwijskloof gebaseerd op de portemonnee van de ouders kunnen we missen als kiespijn.

Carien Neven secretaris ACW Limburg www.neveneffect.eu

‘De onvergetelijke ervaring plakt nog altijd aan mijn vel’, getuigt Vera Smolders. ‘Ik denk nog vaak terug aan deze moedige vrouwen die het diepgewortelde religieuze fatalisme van kwetsbare werknemers ombuigen naar een positieve beweging voor de Indiase samenleving. Via kleine stapjes werken ze aan grassroots empowerment. Een prachtige term.’ ‘We werden goed voorbereid op de 12-daagse reis. Toch greep de ervaring ter plaatse mij dieper aan dan ik verwacht had. We geven nu overal in Limburg infoavonden. Het gevoel van de reis verwoorden blijft een uitdaging. Ons verhaal mag niet overkomen als een langdradige ver-van-mijn-bed-show.’

Sterke beelden ‘Daarom beroep ik me vooral op sterke beelden die op mijn netvlies bleven branden. Ik vertel over een vrouw met een kleurrijke sari die me meetroont naar haar huisje in de slums (sloppenwijk) en haar gezin aan mij voorstelt. Net als ik heeft zij twee dochters. Hun hele huis is maar net zo groot als de kamer van mijn jongste dochter thuis. En toch stralen zij een waardige trots en hoop uit.’ ‘We hebben het in de ontwikkelingshulp nog vaak over de zogenaamde noord-zuid tegenstelling. Eigenlijk moeten we het hebben over de haves en de have-nots. De kloof binnen de samenleving snijdt erg diep. In India leven walgelijk rijken en kastenloze armen (dalits) in een land van 1,2 miljard inwoners. 96 % werkt in het informele circuit, vaak nog zonder

Teuten-kamperen II Pasar Limburg 18 - 19 - 20 mei 2013

Luchtmachtbasis Kleine-Brogel

Met bezoek aan Air Museum, Teutenfietsen, barbecue, zwemmen in Center Parcs Aqua Mundo, ... Inschrijven vóór 5 mei 2013 via www.pasar. be/wafie of telefonisch op 011 29 08 11 (enkel in de voormiddag, vragen naar Chris of Marij). Na inschrijving volgt de betalingsuitnodiging en verdere info. Groepsinschrijving is mogelijk.

(Mahatma Gandhi)

Welke wereld willen wij? Vera wil ook in Limburg meer solidariteit: ‘Ondanks de crisis wil ik dat onze ervaringsreizen met vrijwilligers blijven bestaan. Het is belangrijk dat we in onze verenigingen onze eigen NGO Wereldsolidariteit beter op de kaart zetten. Wij zijn bevoorrecht. We hebben vakbonden, mutualiteiten en andere sociale bewegingen. Na de reis botste ik in mijn omgeving regelmatig met mensen die hun leven enkel afstemmen op consumptie en luxe. Toch ervaar ik verbondenheid en strijdvaardigheid, aan de poort van Ford bijvoorbeeld. Ook in India verplaatsen gewetenloze multinationals zich terwijl ze botweg alle gemaakte afspraken met de voeten treden. Dat is heel herkenbaar. Alleen solidariteit helpt dan, via sensibilisering, overleg en actie door het getal van mensen die hun nek uitsteken voor elkaar. Respect voor de basis, en zeker voor de vele sterke vrouwen!’ Wil je graag meer horen over India? Limburgse ervaringsreizigers van Wereldsolidariteit on tour: . Wo 17 april om 20u in Overpelt (Muzezaal CC Palethe) met Veerle Bormans . Do 18 april om 20u in Hasselt (ACW-gebouw) met Vera Smolders, Jeanne Devos en Patrick Develtere . Di 23 april om 20u in Koersel (TheRoxyTheatre) met Martijn Vanbuel (filmavond MOOOV)

Procura vzw nodigt je uit op een informatieavond met als thema

‘Is mijn vereniging wel goed verzekerd?’

vrijdag 26 april vanaf 19.30 u ACW-gebouw | zaal 3 | Mgr. Broekxplein 6 | Hasselt Vlaanderen kent een rijk verenigingsleven. Onze regio kent duizenden verenigingen met vele beheerders, vrijwilligers en leden. Maar engagement opnemen is niet altijd vrijblijvend. Elke vereniging moet alert zijn en zich indekken tegen de risico’s die ze loopt. Om op deze problematiek in te gaan, organiseert het kenniscentrum voor non-profit en sociale economie Procura vzw hierover een informatieavond. Interesse? Mail naar info@procura.be met vermelding van je naam, adres, naam van de vereniging die je vertegenwoordigt, datum en plaats van de sessie die je wenst te volgen. Gratis deelname. Info: Procura vzw, Linda Demeester, 02 246 37 60, info@procura.be of www.procura.be

¬ Limburg

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

CM-infosessies

Ariadne-cursus

9 TIPS VOOR EEN ENERGIEKER LEVEN

EUTONIE VOOR BEGINNERS: JE LICHAAM BEWUST LEREN VOELEN

Tijdens deze uiteenzetting krijg je tips mee om een leven lang fit en energiek te zijn en te blijven. Je leert hoe heel simpele en eenvoudige tips rond voeding, beweging, ontspanning en positief en bewust denken jou al een heel eind op weg kunnen helpen. door Hilde Vreys, personal Trainer/Coach binnen ‘Optilife’ • Hasselt –10/04 OF 29/05 – 20.00-22.00 uur • 2 euro voor CM-leden 5 euro voor niet-leden

OSTEOPOROSE Osteoporose of botontkalking is een aandoening waarbij je bot poreus wordt., waardoor je meer kans loopt op breuken. Een gezonde levensstijl kan in vele gevallen helpen om deze ziekte te voorkomen. Calciumrijke voeding, veel lichaamsbeweging en niet roken zijn enkele voorbeelden. door Dr. Mark Lissens, geneesheer fysische geneeskunde • Hasselt – 23/04 – 20.00-22.00 uur • 2 euro voor CM-leden 5 euro voor niet-leden

PLUK JE GELUK

De infosessie ‘Pluk je geluk’ neemt je mee naar de essentie van geluk en laat je zien hoe je stap voor stap je eigen geluk kan vergroten. Het geluksplan en bijhorende tips is hierbij je gids. Neem deel aan de ‘Pluk je geluk’infosessie en spoor naar een gelukkiger leven. Door Erna Claes, doctor in de psychologie • Hasselt – 2/05 – 20.00-22.00 uur • 2 euro voor CM-leden 5 euro voor niet-leden

✔

www.cm.be/agenda gezondheidspromotie.limburg@cm.be 011 28 04 45

Eutonie betekent letterlijk ‘in de juiste harmonische spanning komen’. Eutonieoefeningen ondersteunen het genezend vermogen van je eigen lichaam. Hiermee willen we je gevoeliger maken voor je eigen lichaamsprocessen. De meeste oefeningen zijn eenvoudig en makkelijk toe te passen in het dagelijks leven. Door Monique Wittevrouw en/of Claire Wildiers, eutoniepedagogen. • Lanaken – 19 en 26/04, 3,10 en 17/05 – 13.30-16.30 uur • 35 euro voor CM-leden – 105 euro voor niet-leden 17,50 euro sterprijs (voor CM-leden met verhoogde tegemoetkoming

PIEKEREN, EEN GEMENE ENERGIEDIEF: ANDERS LEREN DENKEN Sporadisch piekeren hoeft niet problematisch te zijn. Dat doen we immers allemaal wel eens. Als het een gewoonte wordt kan het wel een probleem zijn. Piekergedachten komen meestal voort uit foutieve gedachtepatronen. Met enkele technieken uit de cognitieve psychologie kun je die schadelijke denkpatronen leren opsporen en identificeren. Door Patrick De Decker, psycholoog. • Paal-Beringen – 23 en 30/04, 07, 14 en 21/05 – 9.30-12.30 uur • 35 euro voor CM-leden – 105 euro voor niet-leden – 17,50 euro sterprijs (voor CM-leden met verhoogde tegemoetkoming)

Ariadne-lotgenotencontact KOKEN MET ANDERE CULTUREN De Marokkaanse keuken is er één van stoofgerechten. De tajine, een aardewerk kookpot, is daarbij heel belangrijk. De Marokkanen bereiden er bijna al hun gerechten in. Tijdens deze workshop gaan we op zoek naar al het lekkers dat deze cultuur ons te bieden heeft. Begeleiding: Rabia Amaghlou • Meeuwen-Gruitrode – 7/05 – 9.30-12.30 uur • 8 euro voor CM-leden – 16 euro voor niet-leden (incl. ingrediënten en recepten)

✔

ariadne.limburg@cm.be 011 28 02 97

* voor chronisch zieken -65

Ze zijn anders. Nou en?

Zet een mantelzorger van een zorgintensief kind in de bloemetjes!

n België zijn er zo’n 100 000 kinderen die veel verzorging nodig hebben door gezondheidsproblemen of een ontwikkelingsstoornis. Deze zorgintensieve kids krijgen vaak de nodige hulp, zorg en ondersteuning van mensen in hun nabije omgeving. Mama’s, papa’s, oma’s, opa’s, broertjes, zusjes,…staan dag in dag uit voor hen klaar. We vergeten nog al te vaak dat mantelzorgers groot en klein zijn, jong en oud!

Ken jij iemand die vaak in de weer is voor een ziek of gehandicapt kind (-21 jaar) in de thuissituatie? Laat het ons weten! Wie weet wint hij of zij wel een mooie attentie voor het hele gezin! Stuur vóór 27 mei een mailtje naar mantelzorg.limburg@cm.be met zowel je eigen naam, adres en telefoonnummer, als dat van de mantelzorger en omschrijf kort waarom hij of zij een mooie attentie verdient. Je kan ook een briefje sturen naar CM waarderingsactie mantelzorg, t.a.v. An Vlekken, Prins Bisschopssingel 75, 3500 Hasselt. Wie weet staat CM binnenkort op de stoep bij jouw mantelzorger! Je mag ook gerust jezelf nomineren. Niemand weet immers beter dan jij wat de zorg inhoudt!

REGIOAGENDA Infosessies

Dementie: hoe omgaan met veranderend gedrag Elk dementieproces verloopt verschillend en uniek. Dat maakt het moeilijker om op zoek te gaan naar een passende reactie op het gedrag van de persoon met dementie. Tijdens deze samenkomst geven we je graag tips die kunnen helpen in het zorgen voor een persoon met dementie. Door Johan Abrahams, algemeen directeur Bejaardenzorg. Grauwzusters Limburg vzw • Houthalen – 17/04 – 19.30-21.30 uur • 3 euro

Infosessie

De impact van kanker op je relatie Tijdens deze infosessie krijg je ideeen en tips over hoe je de omgang met de brede omgeving terug in handen kan nemen. Door bijvoorbeeld aan te geven wat en hoeveel je over ziekte en gevoelens wenst te vertellen, hoe je kan toestaan dat iemand je helpt door taken over te nemen of er gewoon te zijn. Door Walter Rombouts, psycholoog UZ Leuven en opleider Perspectief Holsbeek. i.s.m. Ariadne • Hasselt – 18/04 – 19.00-21.30 uur • Gratis

Infosessie

Vroegtijdige zorgplanning Deze infosessie kan je helpen om na te denken over je toekomstige keuzes voor medische behandelingen en de zorg die je wil als je ziek bent. Een eerste stap is hierover nadenken. Een tweede stap is het nemen van beslissingen over je medische zorg en behandeling in de toekomst. Dit noemt men vroegtijdige zorgplanning. Door Greta Vandevenne. • Beringen – 24/04 – 19.30-21.30 uur • 3 euro

✔

www.cm.be/agenda thuiszorgpunt.limburg@cm.be 011 28 02 97

¬ Limburg job, ons werk ¬ uw

ACWKORTWEG 75 JAAR PASAR

. zo 7.4: bezoek aan vzw Open Hart . Nadien wandeling (5 km). Vertrek: kerk Paal-Tervant, Pastoor Grausstr. 1, Paal-Beringen om 14 u. Info: Mariëtte Vanderheiden, 011 42 65 96 . zo 7.4: Monumentroute in Leopoldsburg. Wandeling 5 km, fietstocht 26 km. Vertrek: aan museum militaire bezienswaardigheden, R. De Feuterstraat tussen 13 en 15 u. Info: Louis Stockmans, 011 34 21 30 . zo 14.4: de Achelse Tomp, een ronde torenmolen, is dan uitzonderlijk open. Van daarboven mag je een deadride doen tot aan de andere kant van de watergracht. Je kan de Trappistenwandeling doen of met een gids de ruines van kasteel Grevenbroek bezoeken. Vertrek: De Tomp, Tomperweg tussen 10 en 17 u. Info: Toon Duisters, 011 44 84 93

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

MET ‘FIT OP DE FIETS’ LEER JE IN 10 WEKEN TIJD TOT 100 KM FIETSEN Zodra de zon komt piepen, zie je ze weer: de duizenden wielertoeristen in hun kleurige, strakke pakjes. Maar om sportief te fietsen hoef je geen wielertoerist te worden. Via ‘Fit op de Fiets’ leer je, met een gewone sportieve fiets zonder al te veel franjes, na 10 weken 100 km fietsen in groep. Aan een gemiddelde snelheid van 20 km per uur. In april start kwb met drie nieuwe projecten. Iedereen kan mee doen, ook als je nog geen kwb-lid bent: in Leopoldsburg, Peer en Vlijtingen.

FILMFESTIVAL MOOOV

. di 23 – zo 28.4: films uit Argentinië, Chili, India, Saoudi-Arabië, Marokko, Libanon, Palestina, Korea, China, Afghanistan, ... Volledig programma op www.mooov.be Op di 23.4 om 19.30 u film ‘Midnight’s Children’. Martijn Vanbuel getuigt over zijn ervaringsreis naar India. Na de film kan je nababbelen met twee Indische gasten. Op vr 26.4 om 14 u OKRA-film ‘Karsu. I hide a secret’. Beide film spelen in zaal 2 van The Roxy Theatre Koersel,Pieter Vanhoudtstraat 39

G-1000

. di 16.4: 3 Limburgse G1000deelnemers vertellen hun ervaringen met het verloop van de inspraaken participatieprocessen, over de adviezen en aanbevelingen door de deelnemers en over de relevantie en nood aan directe democratie en burgerparticipatie. Inschrijven: info@ vormingpluslimburg.be, 011 56 01 00

Wil je eens grondig nadenken over je toekomstplannen? Komen je talenten op je werk niet genoeg aan bod? Ben je op zoek naar een goed evenwicht tussen werk en privé? Dan is loopbaanbegeleiding iets voor jou!

‘Fietsen is ideaal om met het gezin, partner of vrienden er op uit te trekken’, zegt Frans Rooijmans, uitbouwwerker van kwb. ‘Fietsen is gezond. Met een groepje wordt het ook nog zoveel plezanter. We merken dat vele fietsliefhebbers graag hun grenzen verleggen. Zij willen weleens langere fietstochten maken. Maar hoe begin je eraan? Kan ik dat wel? Is mijn fiets daar wel geschikt voor?’

Hoe zit het in elkaar? Frans: ‘Tijdens de informatieve samenkomst leggen we alles uit aan geïnteresseerden uit de regio. Waaraan moet je fiets voldoen? Welke kledij draag je best? Hoe wordt het project opgebouwd? Je kan ook al inschrijven voor de hele reeks. De laatste week van april starten we met onze eerste groepsrit van 2 keer 15 km. Snelheid speelt geen enkele rol in het begin. De weken nadien bouwen we de afstand en de snelheid geleidelijk op. Hoe vlug dat gaat, is afhankelijk van de sterkte van de groep. Belangrijk is dat de deelnemers genieten van de rit.

Onderweg hebben we oog voor de natuur en voor elkaar. Je moet fietsend nog met elkaar kunnen praten. Wat telt is ontspannen samen zijn en gezond bewegen.’

Wie kan mee doen? Frans: ‘Alle mannen en vrouwen die wat sportief aangelegd zijn en die de uitdaging van 100 km fietsen in groep willen aangaan. We zoeken geen straffe wielertoeristen maar mensen die willen genieten van het fietsen en de omgeving. Mensen die samen met anderen willen opbouwen naar een uitdaging. We fietsen met maximum 20 deelnemers. Halfweg is er een drankpauze. Ook plezant.’

Wat kost het? Frans: ‘De deelnemers zijn of worden lid van kwb (13 euro per gezin tot 31 december). We vragen ook om een verzekering te nemen (25 euro per deelnemer). Deze verzekering is ook geldig tijdens individuele trainingsritten. Ja, het kost ook moeite.’

FIT OP DE FIETS PEER: - wo 17 april om 20 u

- zo 28 april om 9.30u eerste fietstocht

VLIJTINGEN: - do 18 april om 19.30 u

- laatste week van april: eerste fietstocht LEOPOLDSBURG: - de info is al achter de rug. Maar je kan nog mee doen! - zo 14 april om 9u30 eerste fietstocht Iedereen is welkom. Bezorg je contactgegevens aan frans.rooijmans@kwb.be, 0497 84 82 99 of. Je krijgt daarna de plaats van vertrek voor de eerste groepsrit.

GPS-INITIATIE MET PASAR

. zo 14.4: voormiddag theorie, in de namiddag wandeling van 4 km met de GPS. In zaal Holheide, Bremstraat 25, Overpelt om 10 u. Prijs: 15 €, Pasarleden 10 €, broodje en koffie inbegrepen. Inschrijven vóór 10.4: Jacques Fransen, 011 66 32 89

IKBANKMEE

NewB bereidt een nieuwe coöperatieve ethische en duurzame bank voor. Wil je meewerken aan deze nieuwe wind in de Belgische bankwereld? Kom dan één van volgende samenkomsten om 20 u. Inschrijven hoeft niet. . 22.04: Hasselt, Borrelhuis, Witte Nonnenstraat 28 . 15.05: Genk, De Ontdekking (bib), Stadsplein 3 . 31.05: Alken, De Levende Aarde, Aardbruggenstraat 85 . 06.06: Maaseik, CC Achterolmen, Van Eycklaan 22

Tengevolge van de besparingsmaatregelen van de regering eind 2011 werd het systeem van het tijdkrediet aangepast met een nieuwe Collectieve Arbeidsovereenkomst tot gevolg. Wil je weten hoe jouw kaarten nu op tafel liggen? Dan ben je van harte welkom op onze infoavond op maandag 8 april om 19u30 in de Parochiezaal in HamontLo. De info is gratis en bedoeld voor iedereen werkzaam in de privé-sector. ACV-Regioverantwoordelijke Guido Vandecruys behandelt het tijdkrediet met/zonder motief, de landingsbanen en de thematische verloven.

Loopbaanbegeleiding in groep

DAGUITSTAP MET PASAR

. zo 21.4: naar Nationaal Park De Biesbosch & naar Willemstad. Vertrek: P.C. De Burg, Burg 34 in Hamont om 7.30 u. Prijs: 47 €, pasarleden 44 €, autocar, ontbijtje, middagmaal, boottocht van 2,5 uur, gidsen en verzekering inbegrepen. Info en inschrijven vóór 14.4: Pierre Habets, 011 62 10 78 . za 27.4: met de bus naar Achouffe voor twee lentewandelingen (6,5 en 4,5 km). Vertrek: Guido Gezellelaan 15, Heusden-Zolder om 8.30 u. Prijs: 39 €, Pasar-leden 34 €, bus, 3-gangenmenu zonder drank, verzekering inbegrepen. Meebrengen: picknick en stevige schoenen. Inschrijven vóór 12.4: Jos Willems, 0496 21 19 92

Info tijdkrediet Hamont-Achel

. 17.06: Sint-Truiden, Capucienessenstraat 8

Bogaard,

INDIA

. wo 17.4: de Overpeltse Veerle Bormans ging met Wereldsolidariteit Limburg op inleefreis naar India. Samen met twee Indische gasten,o.a. verbonden aan de organisatie van zuster Jeanne Devos. In Muzezaal CC Palethe om 20 u. Info: dienst Ontwikkelingssamenwerking gemeente OVerpelt, 011 80 94 42

INFO OPLEIDING

De eerstvolgende opleiding tot polyvalent verzorgende/zorgkundige start op maandag 2 september 2013. Interesse? Je bent welkom op één van volgende info’s: . ma 15.4: info in Zorgregio Peer, Nieuwstraat 16 om 9.30 u . wo 24.4: info in Zorgregio Genk, Paniswijerstraat 92, DSM-gebouw, om 9.30 u

Info: marleen.geusens@familiehulp.be, 011 37 65 01

WANDELEN MET PASAR

. zo 7.4: 5, 8 of 13 km in de Lommelse Sahara. Vertrek: bistrokaffee de Soeverein, Sportveldenstraat 10, Lommel tussen 12.30 en 15 u. Meer info: Gerda Bancken, 011 64 45 17 . zo 14.4: 5 km dauwwandeling met nadien spek en eieren. Vertrek: parking begijnhof Sint-Truiden om 7.30 u of kerk Ulbeek om 8 u. Prijs: 8 €, Pasar-leden betalen 7 €. Inschrijven vóór 9.4 en info bij: Ghislain Achten, 011 31 60 06 . zo 14.4: 7, 10 of 13 km in de Warmbeekvallei. Vertrek: Chalet De Vrije Tijd, Steenakkerstraat 33 in Kaulille tussen 12.30 en 15 u. Info: Jan Vander Sanden, 011 66 10 94

Regelmatig organiseert het Centrum voor Loopbaanontwikkeling LBC-NVK startavonden waar uitleg geven wordt over loopbaanbegeleiding, over de manier van werken en aan de slag gaan. Sommigen vinden het interessant om deze loopbaanbegeleiding in groep te volgen. Zo sta je er niet alleen voor en zie je dat anderen gelijkaardige vragen en bedenkingen hebben. Als gevolg van de grote vraag naar loopbaanbegeleiding plant CLO extra groepsprogramma’s in het ACWvergadercentrum, Mgr.Broekxplein 6, 3500 Hasselt: • DAG 1 vrijdag 12 april | 09u30-16u30: inleiding, je eigen werksituatie, de betekenis van je werk, analyse van je loopbaan, ontdekken van je typische eigenschappen en patronen • DAG 2 vrijdag 3 mei | 09u30-16u30: energiebronnen en -lekken, waarden, interesses, inzicht in je competenties & je talenten, valkuilen en uitdagingen benoemen • DAG 3 vrijdag 24 mei | 09u30-16u30: je jobdoelwit, arbeidsmarkt verkennen, sollicitatietechnieken … Aansluitend op dit groepstraject zijn er twee individuele gesprekken waarbij je persoonlijke loopbaanvragen worden behandeld onder begeleiding van een coach. Deze groepssessies zijn gratis en bedoeld voor leden van het ACV, zowel werkenden als werkzoekenden. Meer info of inschrijven? Surf naar www.jeloopbaan.be.

Wijziging openingsuren Omwille van administratieve werkzaamheden is voor de periode januari tem juni 2013 een extra sluitingsmoment voorzien voor de volgende ACVdienstencentra en secretariaten: Beringen & Bilzen elke derde donderdagnamiddag Genk & Hasselt elke derde vrijdagvoormiddag Herk-de-Stad & Heusden elke derde donderdagnamiddag en -avond

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

ENTER daagt jongeren uit!

Maart = maand van de loonkloof

Graaf een gat en win een vat ENTER, de jongerenvakbond van het ACV, organiseert de wedstrijd ‘Graaf een gat en win een vat’. “Met deze titel is meteen alles gezegd. Vanaf 1 april kunnen studenten tussen de 15 en de 25 jaar met spade en shop aan de slag,” zegt ENTERverantwoordelijke Koen Buntinx van ACVLimburg. In onze provincie liggen immers drie vaten te velde begraven. Tips die je ontvangt na inschrijving op de website www. graafeengatwineenvat.be brengen je steeds dichter bij één van deze vaten.

Het opzet is even eenvoudig als ludiek? Koen: “Jongeren die nog studeren en tussen de 15 en 25 jaar zijn, kunnen inderdaad al gravend kans maken op een vat bier van 50 liter. Of 180 consumpties, zo je wil. In onze groene provincie Limburg liggen drie vaten begraven. Om de ‘begraafplaats’ van een vat te vinden, moeten de deelnemers verschillende vragen oplossen. De oplossingen leiden op hun beurt naar allerhande tips die hen dichter bij een vat moeten brengen.” Het is niet zomaar een wedstrijdwedstrijd? Koen: “Alle vragen handelen over de wetgeving inzake studentenwerk. Op deze manier is het dus ook een leerrijke wedstrijd. Door deel te nemen, leren jongeren alles over hun rechten en plichten als jobstudent.” Moet je lid zijn van het ACV om deel te kunnen nemen? Koen: “Dat mag uiteraard maar dat hoeft niet. Ook hoef je niet als individu deel te nemen. Je kan met een vriendengroep op zoek te gaan naar het vat. Bijvoorbeeld met de leiding van de jeugdbeweging, enkele gasten van het jeugdhuis, de sportkring, je klas, … De winnaar mag trouwens kiezen waar het vat soldaat gemaakt wordt: de favoriete stamkroeg, het jeugdhuis, het lokaal van de jeugdbeweging, de tuin van je ouders …”

Loonkloof is meer dan loonverschil ACV-Gelijke Kansen brak vorige week met de klassieke man-vrouw stereotypen. Tijdens een ludieke actie in Genk werden de kwaliteiten van de ACV-mannen als ‘zorgende’ mannen voor een dagje verhuurd en konden vrouwen zich naar hartelust laten verwennen met een lentecocktail, fruitige hapjes, een goede schoenpoetsbeurt, ... (foto) “De bestrijding van de loonkloof begint immers bij een gelijke verdeling thuis. Als je de stereotypen in de zorg thuis wegwerkt, is er ook meer ruimte voor zowel man als vrouw om op het werk ook tot een gelijke verdeling te komen,” aldus Lesley Bogaerts van ACV-Gelijke Kansen Limburg.

Hoe ga je concreet te werk? Koen: “De wedstrijd werd op 1 april gelanceerd maar ook vandaag kan je je nog inschrijven op de site www.graafeengatwineenvat.be. Door je gegevens in te vullen, registreer je jezelf als deelnemer. Je postcode bepaalt naar welk vat je op zoek gaat. Vervolgens krijg je via mail op regelmatige tijdstippen een vraag voorgeschoteld. Aan de studenten om ze op te lossen! Tegen einde april zouden de vaten gevonden moeten zijn …” Dit is geen Limburgse wedstrijd? Koen: “De wedstrijd ‘graaf een gat, win een vat’ wordt momenteel overal in Vlaanderen gespeeld. In totaal zijn er 32 vaten begraven. Wanneer we het zonet hadden over de registratie en de postcode wil dat ook zeggen dat je bijvoorbeeld de postcode van de stad waar je op kot zit, kan ingeven. Op die manier ga je op zoek naar een ander vat dan datgene dat begraven ligt in de regio waar je woonachtig bent.” Kan er voor de Visie-lezer misschien een extra tip vanaf? Koen: “ENTER is de vakbond van het ACV voor jongeren. Breng dan ook zeker eens een bezoekje aan www.acv-enter.be. Op deze website kan je heel wat nuttige info vergaren … zoals de brochure ‘lonend studentenwerk’. Altijd handig als je vragen moet oplossen over studentenarbeid!” facebook.com/acventerlimburg

Vrijwillig De loonkloof tussen mannen en vrouwen is een veelkoppige draak. “Het is niet zo dat de loonkloof enkel en alleen een loonverschil is tussen vrouw en man in dezelfde functie. Het gaat veeleer over de ongelijkheid in loopbaankansen,” zegt Lesley. “Veelal zien we dat de loonkloof begint wanneer er kinderen komen. De man zet veelal onverstoord zijn carrière verder, terwijl de vrouw de zorgtaken op zich neemt en deeltijds gaat werken. Op zich hoeft dit geen probleem te zijn zolang het gaat om een beslissing die de partners samen nemen en de keuzes die gemaakt worden vrijwillig zijn,” aldus Lesley.

Slof En vaak zijn ze dat bewust of onbewust niet. “Ons maatschappijbeeld helpt ons hier niet altijd vooruit. De man moet nu eenmaal een carrièrebeest zijn en niet de slof die op woensdagnamiddag thuis zit met de kinderen. En bij een vrouw, die

niet alles wil opgeven voor haar gezin, worden vraagtekens geplaatst bij haar kwaliteiten als moeder. Dit is wat op flessen getrokken maar geeft wel aan hoe in onze maatschappij gekeken wordt naar het gezin,” aldus Lesley.

Nadenken ACV-Gelijke Kansen is er dan ook van overtuigd dat wanneer de klassieke manvrouw stereotypen thuis weggewerkt worden, de kaarten anders op tafel komen te liggen en er vrijere keuzes gemaakt kunnen worden. “Niet evident want je botst tegen heel wat gewoontes en vooroordelen. Met onze ludieke actie zullen we de wereld dan ook niet van vandaag op morgen veranderen maar minstens hopen we dat mensen bewust gaan nadenken over de keuzes die ze maken en de reden waarom ze die zo maken,” aldus Lesley. facebook.com/gelijkekansenlimburg

Nederlandse belastingaangifte inkomsten 2012 Grensarbeiders, lid van het ACV, kunnen in Limburg terecht op volgende zitdagen om hun aangifte te laten invullen. De extra invuldagen zijn specifiek bedoeld voor elektronische buitenlandaangifte en papieren C-aangifte 2012. Voor een M-biljet maar ook voor aangiftes waarbij de bijleenregeling van toepassing is, wordt gevraagd een afspraak te maken. Dit kan telefonisch op het nummer 011-30.60.00 of via een mail naar grensarbeiders@acv-csc.be.

Wat meebrengen? Jaaropgaaf 2012 of bij gebrek daaraan het laatste loonbriefje van 2012. Inkomen van je partner (Nederlandse jaaropgaaf, Belgische fiscale fiche(s), individuele rekening). Voor de aftrek eigen woning telt de waarde van je woning (indien deze voor vrije verkoop zou zijn aangeboden) op 01.01.2011. Een opgaaf van de in 2012 betaalde interesten. Laatste aanslagbiljet onroerende voorheffing. De ACV-berekening van jouw aangifte van vorig jaar. Lening afgesloten in 2012? Kosten ivm het afsluiten ervan kunnen worden ingebracht.

datum

ACV-dienstencentrum

uur

10 apr

Genk , Dieplaan 19

16.00-18.00

24 apr

Bree, Grauwe Torenwal 13

14.00-18.00

22 mei

Maaseik, Maastrichtersteenweg 17

14.00-18.00

29 mei

Bilzen, Stationlaan 44

13.30-19.00

6 jun

Neerpelt, Norbertinessenlaan 1

13.30-19.00

12 jun

Maasmechelen, Heirstraat 249

14.00-18.00

19 jun

Hasselt, Mgr Broekxplein 1 (gelijkvloers)

14.00-18.00

Let op! Op de wekelijkse zitdagen van de ACV-Dienst Grensarbeiders (www.acvgrensarbeiders.be) worden géén Nederlandse belastingaangiftes ingevuld.

uw vrije tijd

Visie ¬ vrijdag 5 april 2013

FILM

Inch’Allah

‘Niemand is immuun voor oorlog’ Chloe is een jonge Canadese verloskundige, die in een Palestijns vluchtelingenkamp op de Westelijke Jordaanoever werkt. Haar ontmoeting met het conflict en de mensen die het treft, sleurt Chloe mee in een avontuur dat persoonlijk is en zo groot als het land zelf. Er zijn reizen die al onze zekerheden verbrijzelen. Voor Chloe is Inch’Allah zo’n reis.

en film maken over Israël en Palestina is je begeven op glad ijs. Maar de Canadese regisseuse Anaïs Barbeau-Lavalette slaagt er wonderwel in om haar verhaal te vertellen zonder dat het te politiek geladen is. In Inch’Allah kruip je in het hoofd van outsider Chloe, die vruchteloos probeert om afstand te houden van het conflict.

Waarom heb je een film gemaakt over Israël en Palestina? ‘Het conflict tussen Israël en Palestina is niet het hoofdthema van mijn film, maar wel de setting van het verhaal. Inch’Allah gaat over een vrouw in een vreemd land waar zich een conflictsituatie afspeelt. Mettertijd neemt de oorlog Wat mij zo frappeert, bezit van haar. is hoe intens de Dat de film zich afspeelt in Israël Israëli’s en de en Palestina is door een samenloop Palestijnen leven. van omstandigheden. Twaalf jaar geleden heb ik een documentaire Anaïs Barbeau-Lavalette, gedraaid in Palestina. Nadien ben ik regisseuse Inch’Allah er Arabisch gaan studeren en ik heb mijn script daar geschreven.’

De hamvraag in Inch’Allah is of je wel neutraal kunt blijven in een conflict. ‘Dat is een vraag die mij boeit. Ava, een Israëlische soldate en een vriendin van Chloe, zegt tegen haar: Dit is niet jouw oorlog. Maar het wordt onhoudbaar voor Chloe om een buitenstaander te blijven. Door de oorlog verliest ze haar grenzen, haar rationaliteit en haar waarden. Ik geloof dat als je lang genoeg in een conflictgebied bent, je niet neutraal kunt blijven. Dat je vroeg of laat afglijdt in een bepaalde richting, door de hevige emoties die je ervaart. We zijn niet immuun voor oorlog.’

Je gunt de kijker ook een blik op het dagelijkse leven ginder. ‘Wat mij zo frappeert als ik daar ben, is hoe intens de Israëli’s en de Palestijnen leven. Ik denk dat het een manier is om jezelf te beschermen tegen de verschrikkingen van de oorlog. Beide volkeren gaan er wel anders mee om. Ik heb de indruk dat de Palestijnen meer genieten van de kleine, eenvoudige dingen en dat de Israëli’s meer vluchten in excessen.’

WINeen duoticket Visie mag 20 duotickets weggeven voor de film Inch’Allah. Antwoord op deze vraag: Hoe heet het dromerige, Palestijnse jongetje in Inch’Allah? a. Safi b. Youssef c. Faysal Doe mee op www.acw.be (klik op de bewegende banner van Visie-wedstrijd). Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, wedstrijd Inch’Allah, Postbus 20, 1031 Brussel. En dit vóór dinsdag 9 april.

Wat opvalt in je film is dat vrouwen en ook kinderen het verhaal dragen. ‘Dat ik zelf een vrouw ben, heeft zeker invloed op die keuze. Ik vind dat in de meeste oorlogsfilms mannelijke stereotypes worden opgevoerd. Door de ogen van een vrouw bekijk je een conflict op een andere manier. Kinderen krijgen altijd een rol in mijn films. Ze dragen geen masker en drukken hoop uit. De casting van Safi, het dromerige Palestijnse jongetje, was heel belangrijk. Safi verlicht het verhaal en geeft het een poëtische toets. Zonder hem zou Inch’Allah een rauwe, realistische film zijn.’

eerst in de hoofdstad Amman. Het was wel spannend toen we gingen filmen in het kamp zelf. De Israëlische acteurs hadden schrik om er te komen. Die draaidag was iedereen erg zenuwachtig. Ik hoop dat ik door deze film een bijdrage lever. Tijdens de opnames hebben enkele Israëli’s en Palestijnen elkaar ontmoet. Als beide volkeren elkaar meer zouden ontmoeten, zouden ze er misschien achter komen dat ze niet zoveel van elkaar verschillen.’

Leen Grevendonck

✔✔Inch’Allah (Canada, 2012)

Was het emotioneel zwaar voor de acteurs om deze film te draaien?

Regie: Anaïs Barbeau-Lavalette Met: Evelyne Brochu, Sabrina Ouazani, Sivan Levy

‘Voor de kinderen was het een groot feest. Zij leven in een Palestijns vluchtelingenkamp in Jordanië en kwamen voor het

Vanaf deze week in de bioscoop.

TODO

MOOOV: 700 films uit alle hoeken van de wereld

MOOOV FILMFESTIVAL2013

Het slechte nieuws? Het doek is gevallen over de WWW.MOOOV.BE TURNHOUT 19 TOT 28 APRIL wereldfilmfestivals Open Doek (in Turnhout) en Cinema Novo (in Brugge). Het goede nieuws is dat uit de brandende as van die festivals een nieuwe feniks is verrezen, met de klinkende naam MOOOV. Op zeven locaties verspreid over Vlaanderen kun je gaan kijken naar 700 voorstellingen van films uit alle hoeken van de wereld. Niet te missen dus, van 17 tot 29 april in Brugge, Turnhout, Genk, Sint-Niklaas, Lier, Koersel-Beringen en Roeselare.

✔✔Info en programma: www.mooov.be Oplossing Sleutelwoord: Ankerlicht

colofon

Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.