dixit
se
12
krant over
samenleving gezondheid werk www.acw.be
Wij zien vrede als een weg die je aflegt, samen met anderen, in duizenden kleine stapjes. Annemarie Gielen, Pax Christi Vlaanderen
Regio Mechelen Vrijdag 17 mei 2013
www.cm.be
Lees meer op pagina 3
Kwart patiënten neemt medicatie niet regelmatig in
www.acv-online.be
Middenveld viert veerkrachtig Rerum Novarum
Hoge bloeddruk is stille doder Een op de vier pilletjes die dagelijks ingenomen worden, is een bloeddrukverlager. Een kwart van de patiënten met hoge bloeddruk neemt deze medicatie niet regelmatig in en loopt zo een groot risico op ernstige harten vaatproblemen. ‘We moeten alerter zijn voor verhoogde bloeddruk, de stille doder’, vindt CM-voorzitter Marc Justaert.
Artsen schrijven een bloeddrukverlager enkel voor wanneer de patiënt zijn bloeddruk niet kan beheersen met een gezonde levensstijl. ‘Wie gezond eet, het gebruik van zout en vet beperkt, weinig alcohol drinkt, niet rookt en regelmatig beweegt, verkleint zijn risico op een hoge bloeddruk aanzienlijk. Soms volstaat het zelfs om gezonder te leven om van je hoge bloeddruk af te geraken. Maar jammer genoeg lukt dat niet altijd’, zegt Luc Van Bortel, professor Geneesmiddelenleer aan de Universiteit Gent verderop in Visie (p. 6).
Regelmatig gebruik
2
In de eerste plaats kijkt Justaert daarvoor naar de artsen. Het is hun taak om de patiënt te overtuigen om hun medicatie goed op te volgen. Ook de apothekers kunnen de patiënten ondersteunen om de behandeling op langere termijn succesvol te maken. Er bestaan voor patiënten ook hulpmiddelen om de pilletjes niet te vergeten, zoals (elektronische) pillendoosjes of apps voor de smartphone. In de toekomst ziet CM kansen op het vlak van eHealth. Justaert: ‘De patiënt en zijn zorgverleners zullen in de toekomst het medicatieschema kunnen raadplegen via een link op de website van hun ziekenfonds. We geloven er heel sterk in dat we patiënten en hun zorgverleners via elektronische weg nog beter zullen kunnen opvolgen en adviseren.’
✔✔Zie ook pagina 6:
Hou je bloeddruk in het oog
Een patiënt die een behandeling met bloeddrukverlagers start, moet ze strikt opvolgen. Deze geneesmiddelen neem je in de juiste dosis, op vaste tijdstippen, regelmatig en voor een lange tijd. Doet je dat niet, dan loop je een sterk verhoogd risico op een beroerte, hartinfarct of hartfalen. Toch neemt een op de vier patiënten, zo’n 600 000 Belgen, het geneesmiddel onvoldoende in om de bloeddruk onder controle te houden.
Hoe leer ik mijn kind spruitjes eten? An Vandeputte van Eetexpert legt uit hoe je peuters kunt leren smaken ontdekken.
Lieven Van Assche
N
aar jaarlijkse gewoonte maakt CM een top 10 van de meest gebruikte geneesmiddelen die uitgereikt zijn in de gewone apotheken. In aantal dagdosissen gemeten, staan voor 2012 de bloeddrukverlagers op de eerste plaats, gevolgd door de cholesterolverlagers en de bloedverdunners.
8 Werken met een beperking Wie een ziekte of handicap krijgt, verliest zijn vaardigheden, talenten en kennis niet. Ronald Stevens, die twintig jaar bij metaalbedrijf Aleris in Duffel werkte, getuigt. ‘Ik neem het samen met het ACV op voor mensen met een beperking.’
10
Stille doder Deze cijfers maken CM-voorzitter Marc Justaert bezorgd: ‘Als je de bloeddrukverlagers niet trouw inneemt, voel je niet altijd het effect op je lichaam, maar het kan desastreuze gevolgen hebben. Verhoogde bloeddruk wordt niet voor niets de stille doder genoemd. Daarom is het erg belangrijk dat we patiënten, artsen en apothekers nog meer sensibiliseren rond dit thema.’
Professor Luc Van Bortel: ‘Je bloeddruk beheersen lukt niet altijd met een gezonde levensstijl.’
jaargang 69 ¬ visie nummer 12 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 31 mei 2013
Wat weet jij over nanomaterialen? Je vindt ze in producten die je dagelijks gebruikt, zoals cosmetica en textiel. ‘Maar over de gezondheidsrisico’s van nanomaterialen tasten we in het duister’, waarschuwt Kris Van Eyck van ACV. ‘Daarom vragen wij de registratie van nanomaterialen, onderzoek naar de risico’s en reglementering.’
Regionieuws
12 16
2 ver
¬ onze samenleving
WOORDING Middenveld viert
Vang eens een verhaal ‘Is het daar waar veel bruine mensen zijn?’, vraagt mijn zoon aan de vooravond van Mano Mundo, het wereldmuziekfestival in Boom. ‘Ja’, zeg ik zonder nuancering. Hij, gelukkig enthousiast: ‘O, dat vind ik tof’. Weer een kans om het Zuiden op een positieve manier te beleven.
veerkrachtig Rerum Novarum Rerum Novarum, het jaarlijkse feest van de christelijke arbeidersbeweging, bracht vorig weekend duizenden vrijwilligers samen op meer dan honderd plekken in Vlaanderen en Brussel. ‘Het graan blijft staan, ook na de orkaan’, benadrukte ACW-voorzitter Patrick Develtere tijdens zijn speech in Mechelen. ‘Het middenveld is springlevend en veerkrachtig.’ Tal van feestelijkheden en activiteiten maakten dat duidelijk. In Antwerpen reikte het ACW de Bronzen Pagadder, een prijs voor vrijwillig engagement, uit aan het project Harmattan van De Loodsen. Zij geven el ke w e ek Nederlandse les aan 130 nieuwkomers.
Op de festivalweide wekt een vreemde, zilverkleurige machine op wielen onze nieuwsgierigheid. ‘Kom binnen en luister naar een verhaal’, staat erop. We wringen ons er met z’n vijven in en machinebouwster Barbara kan er nog net bij. Gezellig dicht op elkaar hangen wij meteen aan haar lippen. ‘Deze machine pikt verhalen op en heet dan ook de storysnapper. Vorige zomer trokken mijn vriendin Annick en ik ermee rond in Tanzania. Net als jullie, klommen er heel wat Tanzanianen in. Je ziet ze in dit fotoboek. Zij vertelden hier hun verhaal en dat vertel ik nu aan jullie.’ ‘Een guitige oude man klom in de machine en begon enthousiast te zingen. Caroline, een stoere meid van dertien, droomt ervan om de eerste vrouwelijke piloot in Tanzania te worden. Mijnheer Warburg is boomspecialist. Bij de geboorte van zijn dochter plantte hij een baobab. Die zou hem overleven en zijn dochter verder zien opgroeien.’ En wanneer komen de zielige verhalen? Niet dus. Om op te boksen tegen onze voorgeprogrammeerde gedachten over Afrika verzamelden Barbara en Annick verhalen van Tanzanianen, die eigenlijk niet erg van ons blijken te verschillen. Misschien kan zo’n storysnapper ook bij ons helpen om ons beeld van anderen in eigen land, stad of buurt bij te stellen, bedenk ik. Op www.storysnapper.be vind je alvast inspiratie.
www.facebook.com/acwvisie
Griet Verhoeyen
www.twitter.com/ACW_tweet
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
knipsels Pro deo advocaat niet langer gratis Dertig sociale organisaties hebben heftig geprotesteerd, maar minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open Vld) heeft toch haar hervorming van de pro deo rechtsbijstand doorgedrukt. Een pro deo advocaat aanstellen zal 10 euro kosten en een procedure 20 tot 30 euro. ‘De hervorming is een botte besparing op kap van de allerzwaksten’, vindt het Netwerk tegen Armoede.
✔✔Teken de petitie voor een ver-
sterking van de rechtsbijstand op www.petities24.com/stop_ afbraak_juridische_bijstand
Noord-Zuidkamp met focus op Senegal Van 8 tot 13 juli organiseert Broederlijk Delen een Wereldkamp voor jongeren tussen 16 en 25 jaar. Een kamp voor wie graag kopje onder duikt in noord-zuidthema’s, gekleurd met een festivaltintje. Het Wereldkamp vindt plaats in De Hoge Rielen in Lichtaart en kost 120 euro (incl. maaltijden, verzekering en verblijf).
In Limburg werd Rerum Novarum, de pauselijke brief die 122 jaar geleden de situatie van arbeiders aan de kaak stelde, naar vandaag vertaald.
✔✔Info en inschrijvingen: www.wereldkamp.be
Vrijwilligers gezocht voor vakantiekamp AJOK (Alle Jongeren op Kamp) organiseert kampen voor maatschappelijk kwetsbare jongeren tussen 6 en 17 jaar. Voor de zomerkampen is de vzw nog op zoek naar monitoren, koks en verplegers. Vlaams Minister Hilde Crevits gaf een speech in Leuven: ‘Onze beweging moet radicaal focussen op de jeugd. Zij moeten dezelfde kansen krijgen als wij’.
De Nacht van de Solidariteit in BruggeOostende-Westhoek werd een dankjewel aan alle vrijwilligers in de christelijke arbeidersbeweging.
✔✔Wil jij ervoor zorgen dat jongeren even hun zorgen vergeten tijdens een fantastisch kamp? Schrijf je dan in als vrijwilliger op www.ajokvzw.be
beelding
ver
55-plussers koken veggie Tientallen Okra-trefpunten in heel Vlaanderen doen dit en volgend jaar een extra inspanning om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Met kleine acties gaan de 55-plussers duurzamer leven, met dezelfde of meer levenskwaliteit. Bij het Okra-trefpunt in Roeselare Centrum leerden de senioren onlangs vegetarisch koken. ‘We leren hoe we zonder vlees toch iets lekkers kunnen maken’, vertelt Frans Lybeer. ‘Het sloeg zeker aan. Dat één keer per week vegetarisch eten zo’n verschil maakt voor het milieu, heeft toch indruk gemaakt.’ (LVDB)
✔✔ Wil jij ook iets doen om de planeet leefbaar te houden? Surf naar www.ikvinddeaardeleuk.be of informeer je bij het Okra-trefpunt in je buurt.
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
3
Pax Christi Vlaanderen blaast 40 kaarsjes uit
‘Vlaming is niet onverschillig voor oorlog en conflict’ Vredesorganisatie Pax Christi Vlaanderen viert op pinkstermaandag haar veertigste verjaardag. Annemarie Gielen, sinds een jaar algemeen secretaris, leidt een bloeiende beweging en toost op de volgende veertig jaar. ‘Iedere mens kan bouwen aan vrede.’
P
ax Christi Vlaanderen is de Vlaamse afdeling van de internationale vredesbeweging Pax Christi. ‘Pax Christi werd opgericht na de Tweede Wereldoorlog, als katholieke beweging voor verzoening tussen Frankrijk en Duitsland’, zegt algemeen secretaris Annemarie Gielen. ‘In de jaren nadien werden ook in andere landen afdelingen opgericht. In Vlaanderen was dat in 1973. Vandaag telt Pax Christi ruim tachtig orgaIn 1983 bracht de nisaties in een vijftigtal vredesbeweging landen. Wij ijveren voor 300 000 mensen op de vrede, verzoening en mensenrechten.’ been om te betogen
Geloven jullie dat vrede mogelijk is?
tegen de kernwapens. Vandaag uiten mensen hun mening eerder op Facebook.
‘Wij geloven dat iedere mens kan bouwen aan vrede. Wij zien vrede als een weg d ie je a f leg t , Annemarie Gielen, samen met anderen, in Pax Christi Vlaanderen duizenden kleine stapjes. De methode van actieve geweldloosheid is berichtgeving over gewapende conflicten.’ hierbij onze leidraad. Wij willen ons doel bereiken, zonder de ander geweld aan te doen. Hebben jullie ook een werking in conDoor studie proberen wij onrecht en geweld flictgebieden? te doorgronden. En met actie en spiritualiteit ‘ W ij hebb en ge en men se n v a n on ze proberen wij het uit de wereld te helpen.’ organisatie op het terrein, maar werken Hoe pakken jullie samen met partnerorganisaties in Oostdat concreet aan? Europa, Centraal-Afrika en het MiddenOosten. In Rusland en Wit-Rusland ligt de ‘Wij richten ons op burgers, verenigingen, klemtoon op mensenrechten en de burgers politici, reger ingen en inter nationale sterker maken. In Congo steunen wij een organisaties. Onze dienst Vredeseducatie project om ex-rebellen te laten integreren in ontwikkelt bijvoorbeeld lespakketten voor de samenleving. Voor het Midden-Oosten het onderwijs, over hoe je conflicten op een doen wij vooral lobbywerk. Sinds jaar en dag geweldloze manier kunt oplossen. focussen wij op Israël en Palestina. Maar nu Pax Christi werkt vanuit een christelijke vragen ook de nasleep van de Arabische Lente inspiratie, maar gaat ook in dialoog met en het conflict in Syrië onze aandacht.’ andere religies. Dat is iets waarvoor onze dienst Vredesspiritualiteit zich onder meer Heeft de vredesbeweging nog een inzet. sterk draagvlak in Vlaanderen? Politiek lobbywerk gebeurt door onze dienst ‘Er is veel veranderd doorheen de jaren, maar Geweldpreventie. Die heeft mee geijverd voor er is nog altijd een groot draagvlak. In 1983 het Vlaams decreet over wapenhandel en bracht de vredesbeweging 300 000 mensen vo or de opr ic ht i n g v a n het Vl a a m s op de been tijdens een betoging tegen de Vredesinstituut. komst van Amerikaanse atoomwapens in Een jaarlijks hoogtepunt is voor ons de België. Veel leden zijn nostalgisch over die Vlaamse Vredesweek tijdens de laatste week tijd. Maar vandaag leven we in een ander van september. Met andere organisaties klimaat. Mensen zijn niet langer zomaar brengen wij dan een vredesthema onder de bereid om op te stappen in een manifestatie aandacht.’ in Brussel. Ze uiten hun mening op een Welke thema’s kunnen dat zijn? a n d e r e m a n ie r, do or e e n p e t it ie t e ondertekenen of door iets op Facebook te ‘Het is een heel bewuste keuze van Pax plaatsen. De Vla m ing is daa rom n iet Christi Vlaanderen om vrede heel breed te onverschillig voor oorlog en conflict, maar bekijken. De thema’s tonen dan ook de vele voelt zich eerder machteloos. Het is de taak gezichten van vrede. Het kan bijvoorbeeld van de vredesbeweging om te tonen dat je wel g a a n o v e r ont w ap e n i n g , du u r z a m e iets kunt doen.’ ontwikkeling, het voorkomen van pesten of
Als je een Nobelprijswinnaar voor de Vrede zou kunnen ontmoeten, wie kies je dan? ‘Eigenlijk zijn het niet zozeer winnaars van de Nobelprijs voor de vrede die mij inspireren, maar wel mensen die onrecht aan den lijve ondervinden. En die ondanks alles toch hun waardigheid niet verliezen en blijven
vechten. Ik denk aan vluchtelingen uit Tsjetsjenië of de soldatenmoeders van SintPetersburg die ik heb ontmoet. Ik bewonder die mensen. Hun levenshouding geeft mij kracht.’ Leen Grevendonck
✔✔www.paxchristi.be
Time to go: kernwapens de wereld uit Op 20 oktober organiseert de vredesbeweging een happening in Brussel. Daarmee wil ze haar verontwaardiging uiten over de kernwapens die al dertig jaar lang aanwezig zijn in België. Annemarie Gielen van Pax Christi Vlaanderen: ‘De federale regering beloofde in haar regeerakkoord om werk te maken van nucleaire ontwapening. Daarom lanceren wij samen met andere vredesorganisaties de campagne Time to go. Al dertig jaar lang liggen er B61 kernraketten op de militaire basis van Kleine Brogel. Eén zo’n raket is 24 keer sterker dan de bom die op Hiroshima viel.’ Destijds waren de kernwapens een antwoord op de communistische dreiging. ‘Maar vandaag heeft Rusland alle raketten uit Oost-Europa weggehaald. Er is geen reden om nog kernwapens te stationeren in België. Het kost onze samenleving veel geld en het werkt zeker de wereldvrede niet in de hand.’
4
post
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
VACATUREm/v CM
• Coördinator • Stafmedewerker
voor de business unit Openbare Aanbestedingen Onbepaalde duur – voltijds – Brussel
Ziekenzorg CM
Stafmedewerker verenigingswerk Onbepaalde duur – voltijds -Brussel
✔✔ Meer vacatures en info: www.cmjobs.be
Pasar vzw
Commercieel medewerker marketing
Onbepaalde duur - voltijds - Brussel (thuiswerk mogelijk) Solliciteer vóór 31 mei bij Pasar vzw, Michel Vandendriessche, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel of via ingrid.meyermans@pasar.be
✔✔ Meer info? www.pasar.be LBC-NVK
Stafmedewerker bij Centrum voor Loopbaanontwikkeling
Bepaalde duur (1 jaar, vanaf september) - halftijds - regio Oost- en WestVlaanderen Solliciteer vóór 31 mei via vacatures.LBC-NVK@acv-csc.be
✔✔ Meer info? lbc-nvk.acv-online.be of 0496 57 75 84 (Marc Van Den Broeck)
WOORD
Zoek het sleutelwoord in de balk onderaan.
309
6
7
5
8
6
3
2
2
5
3
2
1 10
4
6
5
10
6 7
5
8
3
9
5
2
6
3
5
4
2 5
3
6
4
4
2
1
5
6 6
8
9
3
7
2
3
4
5
6
5 7
Geneesmiddelen vervangen Door berichten in de media schakelde mijn dochter over naar een andere anticonceptiepil. De arts maakte een voorschrift voor een generisch product. Daarvan heeft zij amper één verpakking kunnen kopen. Nadien bleek het in de apotheek niet meer te verkrijgen. De apotheker stelde een ander product voor, dat veel duurder is. Bovendien moesten wij daarvoor de volledige prijs zelf betalen. Daar sta je dan als patiënt in de apotheek. ••• Naam en adres bekend bij de redactie De apotheker mag op eigen initiatief geen geneesmiddel op voorschrift vervangen door een ander product. Hij kan dat enkel doen na overleg met de voorschrijvende arts. Als je arts je een voorschrift maakt voor het nieuwe geneesmiddel, heb je wel recht op terugbetaling.
Gemeenschapsbijdrage Vervang in de toekomst het negatief klinkende ‘belastingen’ door het meer positieve ‘welzijnsbijdrage’ of ‘gemeenschapsbijdrage’. Zeg niet meer, zoals laatst op de radio, dat twee maanden van het loon naar ‘de staat’ gaan. Maar zeg heel concreet dat de werknemers een deel van hun loon bijdragen voor onderwijs, welzijnszorg, wegenbouw, natuurbehoud, onderzoek... Een bijdrage die op een zinvolle manier terugvloeit naar de burgers. Maak ook duidelijk dat besparingen dikwijls leiden tot hogere ziektekosten, hoger inschrijvingsgeld of duurder openbaar vervoer. En veelal ook tot een slechtere dienstverlening en minder tewerkstelling. Het zijn vooral de zwakkeren en de mensen uit de middenklasse die de besparingen betalen. ••• Paul Silon, Aalst
advertentie
MEIACTIES Het zorgdekbed vervangt de bedsprei, het deken en het bovenlaken.
3 6
5
6
8
9 10
SAFE COMFORT MATRASBESCHERMER
maat S-M 39 euro NU 33,15 euro maat L 49 euro NU 41,65 euro
2de aan
Optimale bescherming door waterdichte, maar luchtdoorlatende film.
- 15 %
halve prijs
45,03 euro (90 cm X 200 cm) Bij aankoop van 1 Safe Comfort, de 2de Safe Comfort aan halve prijs.
SAFE COMFORT PLUS MATRASBESCHERMER Revolutionaire beschermer met 3D brei.
Nu 15 % korting op het volledige gamma ‘One Touch’.
Een fietszadelovertrek in traagschuim voorkomt zadelpijn.
Indien gewenst komen specialisten bij jou thuis je zithouding in kaart brengen en je adviseren over jouw zetel op maat. * bij bestelling/maatname vóór 1 juni 2013 en niet cumuleerbaar met andere kortingen.
87,10 euro NU 74,04 euro
FIETSZADELKUSSEN
2
- 15 %
Je hebt geen dekbedovertrek meer nodig!
Met deze accessoires kan een persoon met weinig kracht of met slechts één hand zelf aan de slag in de keuken.
- 15 %*
KIES VOOR MAXIMAAL ZITCOMFORT MET EEN ZETEL OP MAAT
Veel hygiënischer omdat het dekbed steeds volledig wordt gewassen.
9
© Puzzelland
1
Heel wat Visielezers reageerden positief op de ACVSpecial van 10 mei over een gemeenschappelijk statuut. We kregen wel de opmerking dat er in de artikels over arbeiders en bedienden geen vrouwen aan bod kwamen. Een terechte opmerking. Onze excuses hiervoor. Het ACV werkt actief aan gender en neemt initiatieven om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten. Ook in het ACV wordt een genderbeleid uitgetekend en opgevolgd. Trouwe lezers weten dat we gewoonlijk veel moeite doen om iedereen aan het woord te laten in Visie. We gaan actief op zoek naar zoveel mogelijk verschillende mensen, jong en oud, beroepsactieve mensen, gepensioneerden, werkzoekenden en zieken, mensen van diverse origine en ook mannen en vrouwen. We zullen daar in de toekomst in Visie nog meer aandacht aan besteden.
ONE TOUCH
Oplossing onderaan pag. 20.
2
Ik las in Visie nr. 10 dat de SIS-kaart verdwijnt. Vanaf 2014 zal ze vervangen worden door de elektronische identiteitskaart (eID). Via de SIS-kaart kunnen bepaalde gegevens worden nagegaan, bijvoorbeeld of je in orde bent met de ziekteverzekering, recht hebt op sociale franchise en in aanmerking komt voor de derdebetalersregeling. Zal deze informatie voortaan ook te zien zijn door al wie de eID vraagt? En als de apotheker nu al onze eID vraagt, moet ik dan eerst mijn pincode ingeven? ••• Leo Inghels, SintNiklaas
ZORGDEKBED
1. blij, 2. trapportaal, 3. ophitser, 4. nachtzwaluw, 5. vogel, 6. gevulde pannenkoek van maismeel, 7. graanzuiger, 8. heer op een landgoed.
1
ACV-Special
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
SLEUTEL
5
SIS-kaart verdwijnt
De gegevens die de SIS-kaart nu bevat, worden niet overgenomen op de eID. Via de eID wordt enkel het rijksregisternummer gelezen. Met dat nummer kan de apotheker je ziekenfondsgegevens raadplegen via een beveiligd netwerk. Andere organisaties die je eID gebruiken, krijgen je ziekenfondsgegevens niet te zien en kunnen ze ook niet raadplegen. Als je apotheker je eID vraagt, moet je je pincode niet ingeven.
In sommige vakjes staat een getal dat overeenkomt met een getal in de balk onderaan. De1 letters die je in de vakjes met een getal -13 14:13 Pagina invult, kun je ook op de balk invullen. Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord.
d 309
UW
GEDACHT
90,42 euro (90 cm X 200 cm)
Safe Comfort gratis
Bij aankoop van 1 Safe Comfort Plus, krijg je 1 Safe comfort GRATIS.
- 15 %
Acties geldig in de Thuiszorgwinkel tot 31 mei 2013. Ontdek ook onze andere meiacties! Adressen en telefoonnummers van de Thuiszorgwinkels vind je op de website of via 02 246 49 49.
www.thuiszorgwinkel.be 13 05 17 Visie acties meimaand.indd 1
7/05/2013 12:26:50
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
5
Onze ziekteverzekering in tien verhalen DEEL 5
Zorg geëvolueerd, taboe blijft De geestelijke gezondheidszorg is in volle evolutie. Minder patiënten in het ziekenhuis, mobiele teams die mensen thuis bijstaan, dat is de bedoeling. ‘Een positieve ontwikkeling’, vindt Simonne die de evolutie sinds de jaren zeventig van dichtbij meemaakte. Eerst als echtgenote en daarna als moeder van een psychisch zieke persoon.
O
nze jongste was maar een paar jaar oud toen mijn man psychoses kreeg. Zich laten opnemen in het ziekenhuis wou hij niet. Het heeft veel moeite gekost om hem ervan te overtuigen een psychiater op te zoeken. Zijn paranoïde wanen werkte hij uit op mij. Op den duur ging hij toch in behandeling. Toen het iets beter met hem ging, kreeg hij een ongeval. Hij is overleden aan de gevolgen daarvan.’ ‘De problemen met mijn zoon begonnen kort nadien. Hij begon drugs te gebruiken, bleef weg van school. Hij zei dingen die niet klopten. Had ik de problemen kunnen voorkomen? Heb ik onze jongste verwaarloosd toen mijn man in het ziekenhuis lag? Met dat gevoel heb ik lang rondgelopen. Het werd nog versterkt door de opmerkingen van mijn omgeving dat ik te toegevend was geweest. We gingen samen naar een centrum voor geestelijke gezondheidszorg maar hij vond snel dat hij niet ziek was. Volgens de psycholoog had hij een psychiater nodig. Het ging van kwaad naar erger. Mijn zoon bleef soms dagenlang weg van huis. Zijn onrust en kwaadheid richtte hij op zichzelf en op mij. Aan de buitenwereld liet hij zich altijd van zijn beste kant zien.’
Gedwongen opname ‘Toen hij voor het eerst gedwongen opgenomen werd in het ziekenhuis, kwamen ze hem halen met de combi. Dat was erg pijnlijk. In het ziekenhuis gedroeg hij zich alweer voorbeeldig en enkele weken later spraken ze al over naar huis gaan. Dat zag ik niet zitten. Mijn zoon verweet me dat ik hem had laten opnemen. Hij vertelde het aan iedereen. Een tijd later kon hij terug naar het gewone leven op voorwaarde dat hij de psychiater bleef zien en zijn medicatie nam. Een periode ging het goed, tot
Wat kan CM voor je doen? • CM geeft een tegemoetkoming voor psychotherapie bij jongeren. • CM werkt mee aan de uitbouw van zorgcircuits en netwerken in de geestelijke gezondheidszorg. • Voor informatie kun je terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk en ziekenhuisfacturen leg je voor aan de CM-consulent. • Ziekenzorg CM heeft een vakantieaanbod voor psychisch zieke mensen en hun mantelzorgers.
hij zijn medicatie weggooide. En op een keer nam hij een hele doos pillen ineens. Een experiment, zei hij. Hij herstelde. Het ging even goed tot hij bij een drugsvriend ging wonen en al zijn spaargeld over de balk gooide.’ ‘Berooid kwam hij terug naar huis. Zo ging het telkens. Ik kon niets anders dan opnieuw een gedwongen opname aanvragen. Dat was het begin van een lange ‘carrière’ van opname, behandeling, begeleiding naar beschut wonen, alleen wonen, tot de drugsvriend opdook en alles weer uit de hand liep. Een patiënt die weg wil, kun je niet tegenhouden. Opnieuw wou hij vluchten uit het leven, maar belandde met tal van breuken in het gewone ziekenhuis. De rekeningen liepen op, en het ziekenfonds betaalt nochtans een groot deel terug. Gelukkig kon hij na een tijd terug naar de psychiatrie. Sinds hij medicatie van een nieuwe generatie krijgt, gaat het beter met hem. Nu woont hij beschut.’
Geneesmiddelen ‘Ondertussen bekijkt hij mij met andere ogen. Hij beseft nu dat ik hem nooit heb laten vallen. Hij is toegankelijker geworden. Ik ben blij dat hij kan uiten wat hij voelt en dat hij weer kan lachen. Maar hij heeft nog symptomen, hij hoort nog vaak stemmen. Je weet niet hoe wij lijden, zegt hij vaak. Hij is er nu ook van overtuigd dat hij zijn geneesmiddelen nodig heeft en neemt ze zeer gedisciplineerd in. Alhoewel hij recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming, kosten de geneesmiddelen - generische - hem elke maand minstens 50 euro. Dat is veel voor iemand die leeft van een uitkering.’ ‘Ik heb het geluk gehad dat ze in het ziekenhuis veel inspanningen doen om familieleden inzicht te geven in de ziekte en de behandeling. Vroeger moest ik alles zelf vragen, nu word ik uitgenodigd om kennis te maken met de nieuwe begeleider van mijn zoon. Ik ben ook al naar een bijeenkomst geweest over de nieuwe mobiele teams die mensen thuis zullen bijstaan. Ik stond er alleen voor, die keren dat mijn zoon
onaangekondigd aan de deur stond nadat hij weggelopen was uit het ziekenhuis.’ ‘Ik ben ook blij dat ik Similes, de vereniging van familieleden van psychisch zieke mensen, al heel lang ken. Aan de bijeenkomsten heb ik altijd veel gehad. Over psychische problemen kun je praten, dat heb ik bij Similes geleerd. Toen mijn man ziek was, heb ik hulp gezocht, maar ik durfde het aan niemand zeggen. Er zijn nog altijd mensen die er niet durven voor uitkomen dat een familielid psychisch ziek is. Ze moeten zoveel vooroordelen slikken. Het is veel makkelijker om een gebroken been te hebben dan een psychische aandoening. Nochtans, een psychisch zieke heeft een aandoening maar is veel meer dan enkel zijn ziekte. Trouwens, iedereen kan
psychisch ziek worden, waarom er dan geheimzinnig over doen?’ Tekst: Chris Van Hauwaert Illustratie: Rutger Van Parys Zie ook Visie 25 januari, 22 februari, 22 maart en 19 april.
Geestelijke gezondheidszorg in feiten in cijfers • In 2010 waren meer dan 88 500 mensen langer dan een jaar arbeidsongeschikt als gevolg van een psychische aandoening. Dat is ongeveer een op de drie invaliden. Dat aantal neemt de jongste jaren sterk toe. • Aan geneesmiddelen voor de behandeling van het zenuwstelsel gaf de ziekteverzekering in 2010 meer dan 467 miljoen euro uit. Daarbij zitten bijvoorbeeld wel geneesmiddelen tegen migraine. Anderzijds worden slaap- en kalmeermiddelen en de meeste geneesmiddelen tegen angst niet terugbetaald. • In België zijn 1 656 psychiaters en 276 neuropsychiaters actief.
Moet je naar de dokter, dan krijg je een flink stuk terugbetaald. Kun je door gezondheidsproblemen langere tijd niet werken, dan krijg je een uitkering. De wet die dit regelt, bestaat 50 jaar. CM wil deze mijlpaal in de geschiedenis niet ongemerkt laten voorbijgaan. In tien bijdragen belichten we evenveel facetten van de gezondheidszorg. Telkens aan de hand van een persoonlijke getuigenis.
6
¬ hoe gaat het met u?
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Testen of het bevalt Oplossing
O Stuur je antwoord voor 27 mei op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Mijn naam is Jack’ van Leila Fisher (waargebeurd verhaal van een kleine jongen uit de Zuid-Afrikaanse townships), uitg. Manteau of het boek ‘Groen achter uw oren’ van Bartel van Riet (weetjes over dieren, insecten en planten met doe-tips), uitg. Van Halewyck. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.
Oplossing Visie nr. 10 Breuk Winnaars Patricia Boonen (Retie) Marijke Beeckmans (Herzele) Roger De Zutter (Zottegem) Reinhilde Van Dingenen (Overpelt) Henri Verheyen (Heers) Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
Gezond leven volstaat niet altijd
Hou je bloeddruk in het Een hoge bloeddruk. Vaak voel je er niets van, maar je loopt wel degelijk risico’s. Net daarom is het belangrijk om je bloeddruk te kennen en zo nodig een arts in te schakelen. En krijg je pillen, neem ze dan trouw in. ‘Dat is niet zo eenvoudig als het lijkt’, zegt hypertensiespecialist Luc Van Bortel. Eerst het goede nieuws. Het is niet omdat je een hoge bloeddruk hebt dat je meteen naar de pillen moet grijpen. ‘Je bloeddruk is voor een stuk genetisch bepaald, maar heeft ook veel te maken met je levensstijl’, steekt Luc Van Bortel van wal. Hij is professor Geneesmiddelenleer aan de Universiteit Gent. ‘Wie gezond eet, het gebruik van zout en vet beperkt, weinig alcohol drinkt, niet rookt en regelmatig beweegt, verkleint zijn risico op een hoge bloeddruk aanzienlijk. Soms volstaat het om gezonder te leven om van je hoge bloeddruk af te geraken. Maar jammer genoeg niet altijd.’ Al moet je niet meteen panikeren als de bloeddrukmeter één keer in het rood gaat. ‘In periodes met stress kun je tijdelijk een verhoogde bloeddruk hebben’, gaat Luc Van Bortel verder. ‘Heel bekend is ook het witte jassensyndroom. Sommige patiënten zijn zo zenuwachtig als ze naar de dokter moeten, dat hun bloeddruk meteen de hoogte ingaat. De beste resultaten krijg je met thuismetingen. Tegenwoordig kun je voor niet te veel geld een gevalideerde bloeddrukmeter aanschaffen.’
Lieven Van Assche
zoek en
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
Luc Van Bortel: ‘Soms volstaat het om gezonder te leven om van je verhoogde bloeddruk af te geraken. Maar jammer genoeg niet altijd.’
135 en 85 Je bloeddruk wordt uitgedrukt in millimeter kwik. Heb je hem thuis gemeten en zijn je waarden hoger dan 135 (bovendruk) en 85 (onderdruk), dan is je bloeddruk te hoog. Bij de dokter ligt de grens op 140 en 90. ‘Vanaf die waarden loop je een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dat betekent niet dat we meteen geneesmiddelen zullen voorschrijven. Soms zal het volstaan om gezonder te leven om je bloeddruk naar beneden
te krijgen. We houden altijd rekening met verschillende elementen: je bloeddruk, je leeftijd, maar ook je cholesterol en het feit of je al dan niet roker bent. Zelfs je geslacht speelt een rol.’ Zijn er toch geneesmiddelen nodig, dan heeft je arts keuze uit een heel gamma pillen. ‘De meeste zorgen op een of andere manier voor een verwijding van de bloedvaten. Sommige werken in op de hartfunctie. Ze werken allemaal een beetje anders. Het is bij elke patiënt
HUIS dOKTER Kazou geeft tien zomervakanties weg Doe mee met de online wedstrijd van Kazou en maak kans op een van de tien gratis zomervakanties. Voor kinderen en jongeren van 7 tot 18 jaar organiseert Kazou, de jeugddienst van CM, toffe groepsvakanties in binnen- en buitenland. Van een boerderijvakantie, over een avontuurlijke bergvakantie tot een watersportvakantie in het zonnige zuiden. Ook voor kinderen en jongeren die bijzondere aandacht vragen (JOMBA) zijn aangepaste initiatieven voorzien. Zin in zo’n unieke vakantie-ervaring? Neem deel aan de wedstrijd en wie weet kun je wel helemaal gratis mee. Ook als je al een Kazou-vakantie geboekt hebt, kun je je kans wagen. Want onder alle deelnemers aan de wedstrijd verloot Kazou tot 16 juni tien vakanties. Surf snel naar de website.
✔✔www.kazou.be
De menopauze is een natuurlijke gebeurtenis waarbij een einde komt aan de vruchtbaarheid van een vrouw. Ze vindt bijna altijd plaats tussen 45 en 55 jaar.
Wat? De menopauze is de laatste menstruatie van een vrouw. Ervoor en erna vindt een biologisch proces plaats, opgesplitst in twee fasen. Als de werking van de eierstokken vermindert en de menstruaties onregelmatiger worden, begint de perimenopauze. Ze duurt tot een jaar na de laatste menstruatie. Nadien vindt de postmenopauze plaats. Het is de periode waarin het lichaam zich aanpast aan de hormonale veranderingen.
Welke ongemakken? Tijdens de overgangsjaren kunnen typische ongemakken optreden. Sommige vrouwen hebben er veel last van, andere nauwelijks of niet. Mogelijke klachten zijn veranderde menstruaties, (nachtelijke) transpiratieaanvallen, vaginale droogheid bij het vrijen, vermoeidheid, prikkelbaarheid en opvliegers: korte, hevige warmteopstoten vaak gepaard met hartkloppingen.
Wat kun je zelf doen? Gezond leven helpt tegen overgangsklachten. Ook een positieve ingesteldheid, die de overgang beschouwt als het begin van een nieuwe levensfase vol uitdagingen, geeft minder ongemakken. Warmte-opstoten kun je verminderen door bijvoorbeeld katoenen kleding te dragen, warme ruimten te vermijden of het gebruik van alcohol te beperken.
Naar de dokter? Een medische behandeling is zelden vereist. Toch ga je het best bij je huisarts indien je de klachten hinderlijk vindt. Soms is een doktersbezoek noodzakelijk, bijvoorbeeld als de menstruaties gepaard gaan met verlies van bloedklontertjes of langer dan zeven dagen duren. Ook bij tussentijdse bloedingen en bloedverlies na het vrijen is een raadpleging aangewezen.
hormonale vervangmiddelen hebben evenwel ook nadelen die je met je arts moet overleggen. Slaap- en kalmeermiddelen zijn niet aanbevolen. Ze kunnen de klachten tijdelijk verbeteren, maar verhelpen de oorzaak niet en hebben ook nadelen. Let ook op met de vele natuurproducten die worden aangeprezen tegen overgangsklachten. Hun doeltreffendheid is onvoldoende aangetoond. Ook het nut van vitamines en mineralen is niet bewezen. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Marc Helin
Helpen geneesmiddelen? Enkel als de klachten het functioneren aanzienlijk beperken, kunnen tijdelijk geneesmiddelen zoals hormonen eventueel overwogen worden. Deze
www.cm.be/ dehuisdokter
Eddy Fliers
knipsels
De onvermijdelijke overgang
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
de
Motivatie Therapietrouw is voor een stuk ook psychologisch. ‘Sommige mensen zullen trouwer zijn aan hun geneesmiddel als ze maar een half pilletje per dag moeten nemen in plaats van een volledig. Dus schrijf je voor hen beter een halve pil van tien milligram voor, dan een volledige van vijf milligram. De motivatie van de patiënt is heel belangrijk. De omge-
ving van de patiënt speelt daar eveneens een belangrijke rol in.’ Net als de arts en de apotheker. ‘Je mag niet te belerend optreden. Als ik een patiënt over de vloer krijg, vraag ik altijd: lukt het een beetje met de pillen? Want ik kan mij voorstellen dat het niet makkelijk is om die elke dag trouw in te nemen. Dan krijg je een veel eerlijker antwoord. Je moet als arts een goede relatie hebben met je patiënt en vooral begripvol zijn.’
We hebben te veel gespecialiseerde ziekenhuisdiensten zoals hartcentra, abortuscentra en IVF-centra, te veel zware apparatuur zoals PET-scans en robots, en het volume aan voorgeschreven geneesmiddelen blijft aan de hoge kant.
De kosten voor chronische zorg zullen toenemen door de vergrijzing van de bevolking. En de moderne genetica en biomedische ontwikkelingen zullen nieuwe geneesmiddelen en medische technieken brengen die heel duur zijn.
Door het aanbod beter in overeenstemming te brengen met de vraag, kunnen we de evolutie van de uitgaven beter onder controle houden. En zonder dat de patiënt dit voelt door hogere remgelden of supplementen.
Denken we maar aan de discussie rond het dure geneesmiddel Soliris voor de zevenjarige Viktor. Minister Onkelinx heeft gelukkig een akkoord bereikt met de firma, maar er zijn nog Viktors in onze samenleving. Als we dus gaan besparen, doen we dat ook om te kunnen investeren in ons gezondheidsmodel.
24 uur Wie zijn geneesmiddelen tegen hoge bloeddruk een dag vergeet in te nemen, loopt wel degelijk een risico. ‘Om hart- en vaatziekten te vermijden, moet je je bloeddruk zo goed mogelijk onder controle houden. Dat lukt niet als je regelmatig dagen overslaat. De meeste pilletjes tegen hoge bloeddruk werken niet veel langer dan 24 uur. In de praktijk streven wij dan ook naar een zo hoog mogelijke therapietrouw. Uit onderzoek blijkt echter dat een op de drie patiënten minder dan tachtig procent van zijn pillen inneemt. Dat is jammer, want de pillen zijn vaak voor de rest van je leven. Af en toe lukt het om de dosis geleidelijk af te bouwen, maar meestal keert de verhoogde bloeddruk binnen een half jaar toch terug.’
Zijn er nog besparingen mogelijk die de patiënt geen pijn doen, vraagt men mij dikwijls. Besparingen zijn nooit gemakkelijk, noch populair, maar wij denken wel dat een efficiëntere en dus meer zuinige gezondheidszorg mogelijk is.
CM vindt het dan ook onaanvaardbaar dat het artsensyndicaat BVAS en sommige ziekenhuisverantwoordelijken hardop zeggen dat de patiënten de geplande besparingen op de honoraria voor klinische biologie en radiologie zullen moeten dragen. En iedereen weet dat heel wat artsen en ziekenhuisdirecteurs meer verdienen dan de premier of de minister-president. Is dat verantwoord gebruik van overheidsgeld? Marc Justaert Voorzitter CM
Dieter Herregodts
De CM-folder ‘Verhoogde bloeddruk’ is te verkrijgen bij de dienst Gezondheidspro motie en te downloaden via www.cm.be.
Samen strijden tegen huidkanker
Brigitte Boonen: ‘Zelfs als je in je hele leven maar een keer te lang in de zon zit, verhoogt dat je risico op huidkanker.’
Een enkele keer verbranden kan geen kwaad.
‘Zelfs als je in je hele leven maar een keer te lang in de zon zit, verhoogt dat je risico op huidkanker. De UV-stralen van de zon beschadigen onze huid. Die is in staat om zich te herstellen, maar op een bepaald ogenblik lukt dat niet meer. Iedereen wordt geboren met een zeker ‘zonnekapitaal’. Dat is de hoeveelheid zon die je huid kan verdragen voor er onherstelbare schade optreedt. Bij sommige mensen is dat zonnekapitaal heel snel opgebruikt. Kinderen moeten extra voorzichtig zijn. Hun huid is dunner, waardoor de schade bij verbranding groter is.’ Fabel
‘Een zonnecrème met factor dertig is prima, maar één keer insmeren is absoluut onvoldoende. Hoe snel iemand verbrandt, hangt van heel wat factoren af. Een daarvan is de zonkracht, uitgedrukt in de UV-index. De Belgische zomerzon is goed voor een index van 6 tot 8. Aan de Middellandse Zee kan dat makkelijk 12 zijn. Vanaf 3 kun je verbranden. Naast de UV-index speelt ook je huidtype een rol. Sommige mensen slaan na tien minuten rood uit, andere mensen kunnen veel beter tegen de zon. Wij raden sowieso aan om je om de twee uur in te smeren. Breng een dikke laag aan en zorg dat je geen plekjes overslaat.’
CM, Femma, KVLV, markant en de Stichting tegen Kanker slaan de handen in elkaar om mensen veilig te laten genieten van de zon. Neem deel aan een infosessie of raadpleeg de folder ‘Zonder zorgen in de zon’, verkrijgbaar bij de dienst Gezond heidspromotie van je ziekenfonds of te downloaden via www.cm.be/ gezondleven (Leefgewoonten, Vei lig zonnen).
De zonnebank is de beste voorbereiding op de zon.
‘Vergeet het. Zonnebanken zijn extreem gevaarlijk voor onze huid. Zelfs als ze voldoen aan de Europese norm, zijn zonnebanken nog altijd zes keer krachtiger dan de middagzon in een mediterraan land. Dat zonnebanken alleen maar minder gevaarlijke UVstralen uitstralen, klopt ook al niet. Onder een zonnebank kun je wel degelijk serieus verbranden.’
Met de campagne ‘Slimmer in de zon’ richt de Stichting tegen kanker zich de jongste jaren expliciet op kinderen, jongeren en hun ouders of leerkrachten. www.kanker.be/zon-en-uv
FEIT
‘Kledij is beter dan blote huid, maar ook stof laat UV-stralen door. Hoe dichter geweven, hoe meer bescherming. En een zwart T-shirt is beter dan een wit. Dat klinkt vreemd, maar zwarte stof absorbeert meer UV-stralen. Natte kledij laat die makkelijker door, waardoor je sneller verbrandt.’
’s Ochtends insmeren met factor dertig en je bent safe.
Meer info nodig? Fabel
Ook onder je kleren kun je verbranden.
Guy Puttemans
Fabel
‘Opgepast, de UV-index is hoog.’ We zullen het de komende maanden vaak horen in de weerberichten. Maar hoe beschermen we ons tegen de felle zon? CM, Femma, KVLV, markant en de Stichting tegen Kanker slaan de handen in elkaar en trekken met de infosessie ‘Zonder zorgen in de zon’ door heel Vlaanderen. Met Brigitte Boonen van de Stichting tegen Kanker overlopen we alvast enkele feiten en fabels.
FEIT
Zonder zorgen in de zon
www.facebook.com/CMziekenfonds
Maar steeds is het belangrijk om de medicamenten elke dag trouw in te nemen, vaak voor de rest van je leven. ‘En dat is niet zo eenvoudig als het lijkt. De meeste patiënten hebben totaal geen last van hun verhoogde bloeddruk. Bovendien spreken we over een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, maar is dat vaak maar iets voor binnen twintig jaar. De pilletjes hebben ook geen onmiddellijk effect. Therapietrouw is iets waar we als arts zeer sterk de nadruk moeten op leggen.’ Dat gebeurt op verschillende manieren. ‘Zo proberen we het aantal pilletjes te beperken tot 1 of 2 per dag. Dat kan bijvoorbeeld door met combinatiepillen te werken, waarin meer dan een werkzaam bestanddeel zit. We starten ook met lage dosissen om bijwerkingen tegen te gaan. Want welke patiënt die zonder klachten door het leven gaat, wil nu een pilletje waar hij hoestbuien, dikke voeten of hoofdpijn van krijgt? Als de lage dosis niet aanslaat, zullen we sneller een ander pilletje bijgeven, dan een hogere dosis voorschrijven.’
Er zijn de laatste maanden al kranten vol geschreven over besparingen. En sommigen kijken daarvoor ook naar de gezondheidszorg. Wat men daarbij wel eens durft te vergeten, is dat er de komende jaren ook groeiende behoeften zijn in de gezondheidszorg.
Eddy Fliers
Elke dag
Besparen om te investeren
Verhoogde bloeddruk. Hoe ga jij ermee om? Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
wat zoeken welk geneesmiddel het beste effect heeft. Dat kan ook een combinatie van pillen zijn.’
VOORZET
www.twitter.com/CMziekenfonds
t oog
7
En toch moeten we af en toe in de zon.
‘De zon heeft ook positieve effecten. Je lichaam heeft zonlicht nodig om vitamine D aan te maken. Maar weet dat twintig minuten in de buitenlucht daarvoor voldoende is. En dat hoeft niet meteen in zwembroek of bikini. Het volstaat om je gezicht en handen onbedekt te houden.’
Dieter Herregodts
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
Smaakontwikkeling bij kinderen
Hoe leer ik mijn kind spru
knipsels Hogere inhaalpremie voor invaliden Langdurig arbeidsongeschikte werknemers, krijgen dit jaar een hogere inhaalpremie. Dit ‘vakantiegeld’ wordt eind mei uitbetaald. Het optrekken van de inhaalpremie van 208,09 tot 274,09 euro is het gevolg van het akkoord dat de sociale partners afsloten. Wie komt in aanmerking? Dat zijn werknemers die op 31 december 2012 minstens een jaar arbeidsongeschikt zijn en dat nog altijd zijn op 1 mei 2013. Personen die in aanmerking komen voor deze premie, hoeven hiervoor zelf niets te ondernemen. Zij krijgen de hogere inhaalpremie automatisch uitbetaald.
Guy Puttemans
Bah, spruitjes. Neen toch, weer witlof. Mama’s en papa’s zullen het beamen, met kinderen aan de eettafel is het soms een heel klein beetje oorlog. Maar hoe leer je peuters smaken ontdekken? En heeft het zin om je kind te dwingen zijn bord leeg te eten? An Vandeputte van Eetexpert is onze gids. Waarom lust mijn kind geen spruitjes? An Vandeputte: ‘Dat kinderen geen spruitjes, witlof of andijvie lusten, is niet verwonder lijk. Wat is de eerste smaak die baby’s ont dekken? De zoete melk uit mama’s borsten. Tussen die melk en spruitjes zitten er heel wat tussenstappen. Ze moeten brokjes leren eten, ze moeten kennismaken met bittere smaken. En dat terwijl ongeveer de helft van de kinderen neofoob is. Nieuwe smaken, kleuren of texturen schrikken hen af. Ze grij pen terug naar wat ze gewoon zijn. Een fruit yoghurt is dan veel aantrekkelijker dan een bord met spruitjes.’
Voor invaliden met het statuut van zelfstandige blijft de inhaalpremie 208,09 euro. Ook deze premie wordt eind mei uitbetaald. Informatie over uitkeringen vind je op de website en krijg je in het CM-kantoor.
Hoe leer ik mijn kind toch spruitjes eten?
✔✔www.cm.be/ziekte-uitkering
‘Kinderen hebben ongeveer tien proef beurten nodig voor ze iets lekker vinden. Werk met kleine tussenstapjes. Schotel ze niet meteen een vol bord witlof voor, maar laat ze eens een stukje proeven van papa’s of mama’s bord. Mix de spruitjes met wat wortels door de aardappelpuree. Of gebruik een beetje ketchup om een zoetere smaak te krijgen. Probeer je kinderen ook te verleiden. Kijk eens, die spruitjes komen uit opa’s tuin. Wat zijn die heerlijk’, zeg je dan. En geef altijd het goede voorbeeld. Als papa zijn neus ophaalt als hij een bord met spruitjes voorgeschoteld krijgt, dan is de kans groot dat je kinderen ze ook niet zullen lusten. Zeker in de kleuter school is het belangrijk om te experimente ren met smaken.’
20 jaar Ruggensteun Voor zijn twintigjarig bestaan organiseert Ruggensteun een infonamiddag met animatie en dessertbuffet. Het initiatief vindt plaats op 8 juni in Waregem (cc De Schakel), 7 september in Westmalle (parochiecentrum Sint-Martinus) en 28 september in Buggenhout (parochiecentrum Nico laas). Deelnemen kost vijf euro per persoon. Minstens vijf dagen vooraf inschrijven.
✔✔www.ruggensteun.be
An Vandeputte van Eetexpert: ‘Kinderen hebben ongeveer tien proefbeurten nodig voor ze iets lekker vinden.’
Zijn er ook dingen die kinderen nooit zullen lusten?
Hoe reageer ik als mijn kind zijn bord niet wil leegeten?
‘In principe kunnen we alles leren eten. Maar soms zijn vroegere ervaringen met een be paald voedingsproduct zo negatief dat we het nooit met smaak zullen opeten. Een kind dat het gevoel had te stikken in de graat van een vis, zal misschien nooit vis willen. Laat je kind zoveel mogelijk proeven, maar ga daar niet oneindig ver in.’
‘Zeker tot hun zes jaar moet je je daar als ou der niet te veel zorgen over maken. Mama en papa bepalen wat er op het bord komt, wanneer je aan tafel gaat en waar er gegeten wordt. Je kind beslist hoeveel het eet. Peuters en kleuters doen aan zelfregulatie. Hebben ze honger, dan eten ze. Hebben ze geen hon ger, dan eten ze niet. Dwing ze niet om hun
SMAKELIJK
Tel. 0476 48 96 08
Kip met een kaaskorstje
Borstvoeding in de crèche
Ingrediënten voor 4 personen: 50 g broodkruim ¬ 75 g Parmezaanse kaas ¬ 2 lente-uitjes ¬ geraspte schil en sap van 1 citroen ¬ 50 g vetstof ¬ zout ¬ peper ¬ 4 kipfilets ¬ 1 eetlepel gehakte peterselie ¬ 1 kg aardappelen voor puree ¬ 1 handvol basilicumblaadjes ¬ 4 zongedroogde tomaten ¬ 100 g groene olijven ¬ 2 dl melk ¬ 1/2 dl olijfolie ¬ peper
Ben jij een mama die nog borstvoeding geeft nu je weer aan het werk bent en steunt je kinderopvang je daarbij? Draag je crèche of onthaalouder voor als meest borstvoedingsvriendelijke kinderopvang met treffende voorbeelden en positieve ervaringen. Zo maakt jouw kinderopvang kans op de titel en een prijs.
¬ snipper de lente-uitjes fijn ¬ meng broodkruim met Parmezaanse kaas, lente-uitjes, citroenschil, vetstof en de kruiden ¬ leg de kipfilets in een beboterde ovenschaal en verdeel het mengsel over de bovenzijde van de kipfilets ¬ plaats de kip 30 minuten in een oven van 190 °C ¬ haal de kip uit de oven en houd ze warm ¬ voeg sap en schil van de citroen aan de braadjus toe en laat doorkoken ¬ maak de aardappelpuree ¬ hak de basilicumblaadjes, gedroogde tomaten en olijven fijn ¬ verwarm de melk met de olijfolie en roer samen met het tomatenmengsel door de aardappelpuree ¬ kruid met peper ¬ dien de kip op met het citroensausje en puree
Dit is een jaarlijks initiatief van de Bakermat, een erkend en gesubsidieerd expertisecentrum voor kraamzorg. Stuur je nominatie naar de Bakermat voor 15 juli.
Frank Croes
✔✔www.wegwijsborstvoeding.be
Recept uit het boekje ‘Koken voor starters’, een uitgave van de Praktische School – partner van Femma, www.femma.be – 02 246 51 11
HELPENDE
uitjes eten?
HANDEN
Boer Tom (31) tuiniert met kinderen Als hij over brandnetels en frambozen praat, dan beginnen zijn ogen te fonkelen. ‘Samen met de kinderen op elke vinger een framboos steken, en dan alles in één keer opeten, daar droom ik van’, zegt boer Tom Weyn uit Zingem.
Wat doe ik als mijn kind altijd appelmoes met worst wil? ‘Schotel dan af en toe appelmoes met worst voor. Elk kind heeft zijn voorkeuren. Die veranderen regelmatig. Het ene moment vraagt je kind voortdurend om balletjes in de tomatensaus. Enkele maanden later wil het vooral spaghetti. Voor speciale gelegenheden moet dat zeker kunnen. Maar door de week is het eten wat de pot schaft. Eventueel kun je twee soorten groenten maken, als je weet dat je kind iets echt niet lust. Maar spoor je kind zeker aan om alles te proeven.’
zaam te eten zodat ze ten volle genieten van de smaak. Voorzie voldoende gezonde tussendoortjes. Snij een appel in stukjes als ze voor de televisie zitten. Of geef ze wat soep tussendoor.’
Wat als mijn kind plots geen vlees meer wil? ‘Het is normaal dat kinderen op zoek gaan naar hun identiteit. Bewust stoppen met vlees eten kan daar deel van uitmaken. Schenk daar zeker in het begin niet te veel aandacht aan. Eventueel kun je tijdens de maaltijden voor een vegetarische uitbreiding gaan. Blijven ze vlees weigeren, ga dan in gesprek met je kind. Dwing het zeker niet om toch van de biefstuk of de kotelet te proeven. Aan tafel moet het vooral gezellig zijn. Laat je kind mee nadenken over gezonde vegetarische voeding. Want het is natuurlijk niet de bedoeling dat zoon of dochter alleen nog slaatjes eet.’
Mag ik tussendoortjes op het menu zetten? ‘Voorzie naast de drie hoofdmaaltijden twee of drie tussendoortjes. Een daarvan is fruit, een ander een melkproduct en nog een derde mag een snoep of een koekje zijn. Snoep verbieden heeft geen zin. Het doet kinderen alleen meer snoep eten. Leer ze wel verstandig omgaan met snoep. Vraag hen wanneer ze een koek willen eten. En leer ze om lang-
?!
‘Ik ben zelf opgegroeid in de natuur. Ik woonde in een groot bos, en mijn ouders hadden schapen, konijnen, geiten en een enorme moestuin. Automatisch raak je dan als kind ook geprikkeld. Dat enthousiasme wil ik doorgeven aan een nieuwe generatie kinderen.’ ‘In de Gentse vzw Jong werken we met kinderen en jongeren die door allerlei redenen niet meteen aansluiting vinden bij de jeugdbeweging, de sportclub of andere vrijetijdsbestedingen. Bijvoorbeeld omdat ze zich er niet thuis voelen, omdat hun ouders niet genoeg financiële middelen hebben of gewoon omdat de structuur van het verenigingsleven al een drempel op zich vormt. Vzw Jong wil deze kinderen de ruimte en de middelen geven om zichzelf te ontplooien op alle mogelijke gebieden.’
Dieter Herregodts
Smullen van brandnetelsoep ‘Ook als het gaat over ecologie en gezonde voeding dreigen sommige kinderen en jongeren uit de boot te vallen. Daarom palmden we met vzw Jong een perceel in een volkstuin in. Om er samen met de kinderen te zaaien, te werken en te oogsten. Ik vertel verhalen over de planten en dieren en ik laat hen alles eens proeven. Binnenkort staat er brandnetelsoep op het menu, en in de zomer wordt het smullen van onze frambozen en aardbeien.’
Boer Tom, schaamlijk ‘Boer Tom’, zo noemen ze mij. Ojo, schaamlijk, zeggen de oudere jongens als ze voor het eerst mijn Tshirt met een wortel op zien. Maar een kwartier later staan ze toch geboeid te kijken naar de tuinbonen, of naar twee wormen in de grond. Zot, wormen! zo gaat dat dan. Het voelt geweldig om die stadsjongens toch mee te krijgen in mijn verhaal.’ ‘Ze hoeven hier geen hele namiddag onkruid te wieden. In deze volkstuin zijn er ook plekjes waar ze zich naar hartenlust kunnen uitleven. Kampen bouwen, ravotten, over beken springen – of erin vallen - ook dat hoort erbij, vind ik. Ze zijn jong en moeten hun energie kwijt. En dat doen ze beter hier dan op straat. Als ze ’s avonds moe maar voldaan in de zetel vallen, dan is mijn doel bereikt.’
Lieven Van Assche
bord leeg te eten. Het heeft geen zin om van de tafel een strijdtoneel te maken. Blijf rustig, verdeel de portie in twee en vraag je kind om een van de twee bergjes op te eten. Compenseer een mindere maaltijd zeker niet door achteraf een dessert te geven. Heb je echt het gevoel dat je kind veel te weinig eet, win dan professioneel advies in.’
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
Nele Verheye
✔✔Op zoek naar meer tips? Surf
naar www.cm.be (Gezond leven, Kind, Voeding) of naar www.cm.be/skoebidoe. Op de CM-website kun je de folder ‘Lekker en gezond eten met kinderen’ downloaden.
Lic. 7013 - A5654
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Hoeveel moet ik betalen voor de ambulance? Dringend ziekenvervoer is niet gratis. Als je via het oproepnummer 112 een beroep doet op een ambulance, krijg je een bedrag aangerekend. De ziekteverzekering betaalt de helft terug. Dringend ziekenvervoer verloopt altijd via het oproepnummer 112. Een ambulance die je op een andere manier belt, wordt als niet-dringend ziekenvervoer beschouwd. Niet-dringend ziekenvervoer betaal je grotendeels zelf. De ziekteverzekering geeft geen vergoeding. In bepaalde bevallen krijg je wel een tegemoetkoming vanuit het aanvullende voordelenpakket van CM. Voor het dringend ziekenvervoer zijn er officiële tarieven. Voor de eerste tien kilometer of een kortere afstand naar het zie-
kenhuis, betaal je 60,50 euro. De volgende tien kilometer kosten 6,04 euro/km, vanaf 21 kilometer is dat 4,62 euro/km. Van het factuurtotaal wordt de helft terugbetaald. De medische urgentiegroep MUG die medisch personeel tot bij de patiënt brengt, kun je niet zelf oproepen. De centrale 112 beslist daarover. Voor het uitrukken van de MUG betaalt de patiënt niet extra. Wel zal je de prestaties van de urgentiearts op de ziekenhuisfactuur terugvinden. Zet de dienst 112 een helikopter in, dan zijn de tarieven van het dringend ziekenvervoer van toepassing.
Turkije: zon, natuur en cultuur
Aanbod Turkije najaar 2013
Dit najaar geniet je met Intersoc van een aangename nazomer in Turkije. - Vier dagen Istanboel in volpension in ****hotel inclusief excursies vanaf 645 euro. 19 tot 22 september, 17 tot 20 oktober, 31 oktober tot 3 november en 7 tot 10 november - Eerste week rondreis van Istanboel naar Antalya (volpension) inclusief excursies + tweede week verblijf in all inclusive formule in *****hotel in Side vanaf 1 078 euro 26 oktober tot 9 november - Eerste week rondreis doorheen Cappadocië (volpension) + tweede week verblijf in all inclusive formule in *****hotel in Side vanaf 686 euro. 2 tot 16 november en 16 tot 30 november
Meer informatie, prijzen en reservaties via 070 233 119 of www.intersoc.be.
WERKEN EN TOCH OP VAKANTIE? Dat zijn Intersoc-werkvakanties!
Voor de ochtend- en avondconsultatie in het dokterskabinet van onze hotels in Zwitserland zoeken we nog gediplomeerde artsen. Ben jij deze zomer nog vrij en wil je wel eens in het buitenland aan de slag? Neem dan zeker contact op met Marleen De Clercq via 02 246 47 34. Familieleden reizen aan voordeeltarief mee.
✔✔www.cm.be
Meer info op www.intersocwerkvakanties.be.
Visie_17-05_Turkije.indd 1
13/05/2013 15:54:19
10
¬ uw job, ons werk
DE
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
VLOER
werken met een beperking
'Plots voelde ik me afgeschreven' Van de ene dag op de andere kan iedereen een ziekte of handicap krijgen. Maar dat wil niet zeggen dat je daardoor al je vaardigheden, talenten en kennis verliest. Ronald Stevens, die twintig jaar bij metaalbedrijf Aleris in Duffel werkte, weet dat maar al te goed.
R
Beschutte werkplaats
Vriendschap
‘Ik heb nadien werk gevonden in een beschutte werkplaats. Daar was ik heel blij mee. Maar ik bleef toch de hoop koesteren om opnieuw door te stromen naar het gewone arbeidscircuit. Ik wilde opnieuw werken in een gewoon bedrijf, met een waardig loon. Ik heb het twee keer geprobeerd, maar moest vaststellen dat werkgevers geen begrip opbrengen voor mensen met een beperking. Ze w ijken niet a f van stat ist ieken en productiecijfers. Ik zal nooit de dag vergeten
‘Buiten de vakbond neemt niemand het op voor mensen met een beperking. Daarom blijf ik ook syndicaal actief. Ik wil blijven vechten voor hen. 85 procent van mijn collega’s in de beschutte werkplaats waren mensen met een mentale handicap. Toch zijn zij het meest gemotiveerd om hun job goed te doen. Ik keek ’s morgens in hun ogen, zag de vriendschap en dan was mijn dag goed. Dat mis ik vandaag nog altijd.’
Stefaan Van Hul
onald Stevens kreeg vijftien dat het begeleidingsteam mij vertelde: Ronald, jaar geleden te horen dat hij we stoppen ermee. We gaan voor jou geen job meer aan multiple sclerose (MS) zoeken in een gewoon bedrijf. Die boodschap leed. ‘Dat was zwaar. Maar kwam hard aan.’ veel erger is het om te horen Niet rendabel genoeg dat je niet meer mag en kan werken. Op dat ogenblik verlies je je waardigheid als mens.’ Ronald bleef een tijd aan de slag in de Ronald werkte op dat moment als productiebeschutte werkplaats, maar moest daar arbeider bij metaalbedrijf Aleris in Duffel. uiteindelijk mee stoppen. ‘MS is een heel ‘Ik wilde om het even welke opleiding volcomplexe en snel evoluerende ziekte. Ook in gen om daar aan de slag te kunnen blijven. de beschutte werkplaats bleek ik niet meer Ik werkte er graag en rendabel genoeg. Ik ben er al meer dan twintig altijd fier op geweest om te jaar. Maar de directie Ik ben syndicaal k u n nen werken , m a a r voelde zich niet veractief en blijf vechten p l o t s v o e l d e i k m e antwoordelijk om Het begrip voor mensen met een afgeschreven. een oplossing te vinarbeidshandicap is vandaag beperking. den, omdat mijn ziekzo breed dat mensen met te niet het gevolg was een zwaardere beperking Ronald Stevens, van een arbeidsongezel fs i n een beschut te werknemer bij Aleris Duffel val.’ In het bedrijf was werkplaats niet meer aan dus geen aangepast de slag kunnen. Zij vallen werk mogelijk voor Ronald. als eersten uit de boot.’
Ronald Stevens: ‘Ik zal nooit de dag vergeten dat het begeleidingsteam mij vertelde: Ronald, we stoppen ermee. We gaan voor jou geen job meer zoeken in een gewoon bedrijf. Die boodschap kwam hard aan.’
Werken met een beperking? Ze werden vroeger ‘mindervaliden’ genoemd, maar mensen met een handicap hebben echt nog wel een waarde op de arbeidsmarkt. In Frankrijk en sommige andere landen verplicht de wet werkgevers om mensen met een handicap aan te werven. In België is dat niet het geval.
Metea zet militanten in het zonnetje ACV Metea, de vakbondscentrale voor de metaal- en textielsector, heeft vorige week zijn militanten spreekwoordelijk in het zonnetje gezet. Op enkele radiozenders werd het liedje ‘Get up, stand up’ van Bob Marley gespeeld om het belang van vakbondswerk te onderstrepen. In de ondernemingen deelden de militanten een gadget uit aan hun collega’s. De Metea-ploeg bij DAF in Oevel (foto) vroeg aandacht voor één statuut voor arbeiders en bedienden.
Het ACV vindt het erg belangrijk dat mensen met een beperking ook een reële kans krijgen op een gewone job. Dit betekent niet dat beschutte en sociale werkplaatsen moeten verdwijnen. Die spelen een belangrijke rol in de tewerkstelling van mensen met een zwaardere handicap, die niet geschikt zijn om in het gewone arbeidscircuit aan de slag te
gaan. Deze werknemers moeten dan ook de garantie blijven krijgen om in een aangepaste omgeving te kunnen werken. Het ACV en zijn beroepscentrales rekenen op hun militanten en secretarissen om in hun ondernemingen sociaal overleg op te starten, voor de uitwerking van de (re)integratie van personen met een handicap. ACV bouw - industrie & energie heeft hiervoor een handige brochure uitgewerkt: ‘Wat als jij dit puzzelstukje was?’. Hierin staat een overzicht van de wetgeving, de ondersteunende maatregelen en syndicale hulpmiddelen.
✔✔Je kunt de brochure gratis
downloaden op www.acvbie.be.
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
11
Gemeenschappelijk statuut arbeiders en bedienden is wel betaalbaar Het ACV wil een beter, gemeenschappelijk statuut voor arbeiders en bedienden. De vakbond wil dat alle verschillen en discriminaties tussen arbeiders en bedienden aangepakt worden. Dat moet snel gebeuren, want het Grondwettelijk Hof legde op dat de statuten van arbeiders en bedienden tegen 8 juli 2013 gelijkgeschakeld moeten worden. Maar het wordt duidelijk dat de werkgevers de har moniser ing alleen maar w illen gebruiken om goedkoper af te raken van werknemers of om snel nog arbeiders te ontslaan. Daarom halen ze zware argumenten boven. ‘De harmonisering is het einde van de i ndu s t r ie , e e n ont w r ic ht i n g v a n de arbeidsmarkt en een extra loonhandicap van gemiddeld 2 tot 4 procent’, reageren ze op de ACV-voorstellen. Maar is dat werkelijk zo?
Wordt de loonkost te hoog door één maand opzeg? Het ACV stelt voor om een opzegperiode van 1 maand per begonnen dienstjaar in te voeren. Dat heeft op de loonkosten een effect va n a mper 0,07 procent. Dat cijfer is controleerbaar en is berekend op cijfers van de RSZ, de sociale secretariaten en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven. Die 0,07 procent slaat uiteraard enkel op opzegtermijnen die niet worden gepresteerd en waarvoor dus een verbrekingsvergoeding betaald moet worden. Voor deze berekening ver t rekt het AC V va n de gem iddelde anciënniteit bij ontslag. Die bedraagt slechts 2,9 jaar voor arbeiders en 4 jaar voor bedienden. Het effect op de loonkosten is dus beperkt. Bovendien heeft België een bijzonder flexibel
de
ontslagrecht. Advocaten- en consultancy bureau Deloitte schreef onlangs: ‘Daar waar de macht van de werkgever om te ontslaan in de meeste landen onderworpen is aan strikte voorschriften, is België een van de weinige l a nde n w a a r de we rk ge ve r ab s olute ontslagmacht heeft.’
Wordt de loonkost te hoog door de afschaffing van de carensdag?
Totaal effect op loonkosten = amper 0,12 procent D u s een m a a nd opzeg per begon nen dienstjaar én de afschaffing van de carensdag heeft een effect van welgeteld 0,12 procent op de loonkosten. Dat is heel wat minder dan de 2 à 4 procent waar de werkgevers mee schermen. Over die cijfers van de werkgevers heerst trouwens veel onduidelijkheid. Eerst zou die 2 à 4 procent de meerkost zijn voor een verbeterde opzegperiode in slechts enkele sectoren. Nadien zou het cijfer slaan op alle sectoren, en op de hele eenmaking van het statuut. Het werkelijke effect van 0,12 procent voor
Het ACV wil dat de carensdag, de eerste onbetaalde dag ziekte voor sommige arbeiders, afgeschaft wordt. Nauwkeurige berekeningen tonen aan dat dit op de totale loonmassa in de privésector amper 0,05 procent versch il zou uitmaken. Het voorstel van het ACV houdt ook in dat arbeiders én bedienden tijdens de eerste 21 ziektedagen een normaal loon krijgen met onderwerping aan socialezeker heidsbijdragen. Van dag 22 tot 30 kr ijgen werknemers dan een ziekte-uitkering (60 procent van het b eg re n s de lo on) e n e e n aanvulling van de werkgever tot het netto belastbaar loon (85,88 procent van het brutoloon).
opzeg en carensdag, zoals het ACV het berekende, is uiteraard een gemiddelde. Maar het geldt wel voor alle sectoren. Sommige sectoren en bedrijven betalen meer, andere minder. Dit is perfect op te lossen als werkgevers en sectoren solidair zijn met elkaar. Doordat tussentijdse oplossingen zoals ontslaguitkeringen en belastingv rijstelling wegvallen, komt er geld vrij. Dat kan opnieuw geïnvesteerd worden in de sectoren met een we z e n l ij ke me e rko s t . O ok do or e e n belastinghervorming kan er geld vrijkomen, door minder lasten op arbeid en meer op vermogens. Want nu wordt arbeid maar liefst 41 procent zwaarder belast dan kapitaal. Alleen hebben de werkgevers weinig oren naar dat idee. Niet te vergeten: ook werkgevers in de industrie zijn echt gebaat bij een volw a a rd ig s t at uut vo or hu n arbeiders. Een eengemaakt statuut maakt meer jongeren en werk zoekenden warm voor technische en technologische beroepen.
✔✔Meer info www.beterstatuut.be of in de brochure ‘Een beter gemeen schappelijk statuut voor arbeiders en bedienden’ in het ACV-dienstencentrum in je buurt.
FOCUS
www.twitter.com/Acvonline
https://www.facebook.com/het.acv
Wat als? Wat als er op 8 juli een beter gemeenschappelijk werknemersstatuut voorligt? Dan zijn we er toch nog niet helemaal. Want wat gebeurt er met de arbeiders die al onder contract staan? Volgens de werkgevers moeten de huidige arbeiders er vooral niet aan denken dat ze vanaf 9 juli bij ontslag aanspraak kunnen maken op een gelijke behandeling met de bedienden. Neen, de huidige achterstand op de bedienden wordt op 8 juli vastgeklikt. En dus moeten arbeiders onder contract het ongeacht hun anciënniteit stellen met enkel nieuwe rechten op basis van anciënniteit die na 8 juli wordt opgebouwd. Het enige criterium is dat die achterstand na 8 juli niet meer mag vergroten. Niet echt een aanlokkelijk perspectief voor al die arbeiders die al ja-
renlang aan het lijntje worden gehouden. Want dit betekent dat de achterstand nog vele jaren, tot zelfs 44 jaar, kan blijven duren. Het ACV stelt voor dat werknemers die al onder contract staan de opgebouwde rechten op het vlak van ontslagbescherming behouden. En dit tot op het ogenblik dat de nieuwe regeling voordeliger wordt. Als de nieuwe regeling voordeliger is dan de huidige situatie, moet die meteen gelden. Opzegtermijnen worden trouwens al berekend op basis van de volledige anciënniteit die je als
werknemer hebt opgebouwd. Een werknemer die bij dezelfde werkgever eerst vier jaar als arbeider werkt en vervolgens één jaar als bediende, heeft recht op een opzegtermijn van zes maanden op basis van de wettelijke opzeg voor bedienden. De huidige arbeiders bij ontslag nog ettelijke jaren achterstellen op bedienden, daar kom je niet mee weg. Niet voor de rechtbanken, maar belangrijker - ook niet bij de arbeiders zelf.
Marc Leemans, voorzitter ACV
Als de nieuwe regeling vor arbeiders voordeliger is dan de huidige situatie, moet die meteen gelden.
bondig
vak
Labels geknipt voor textielarbeiders Actievoerders van Wereldsolidariteit hebben vorig weekend op het festival Mano Mundo in Boom labels geknipt uit kledingstukken van de festivalgangers. Dat deden ze om hun steun te betuigen aan de meer dan duizend slachtoffers van de instorting van een fabriek in Bangladesh. Intussen hebben verschillende internationale kledingketens, waaronder H&M, Zara en C&A, een bindend contract getekend om de veiligheid te verbeteren in de kledingfabrieken. Je kunt nog steeds een petitie ondertekenen op www.schonekleren.be.
Onzekerheid over hervorming spoorwegen De NMBS-groep moet op 1 januari 2014 een nieuwe structuur krijgen, met twee aparte overheidsbedrijven. Maar voor het personeel is er nog geen duidelijkheid. ‘Het blijft onze doelstelling om reizigers tevreden te stellen. Maar de nu uitgestippelde structuur vormt daarvoor een extra barrière’, verduidelijkt Luc Piens van ACV-Transcom. ‘Onze bezorgdheid is de schuldenberg van vier miljard euro van de NMBS-groep. Het is nog niet geweten hoe die schulden verdeeld gaan worden over de twee nieuwe structuren. Het personeel heeft schrik voor besparingen en verwacht meer duidelijkheid over de toekomst.’
ACV bouw - industrie & energie
• Uitbetaling vakantiegeld
gepensioneerden en weduwen • Aanvullend pensioen bouw
De uitbetalingen gebeuren op 27 mei. Met vragen kun je terecht in je plaatselijk beroepsverbond van ACV bouw – industrie & energie.
Verbondssecretaris Herman Herremans overleden Herman Herremans (59), vakbondssecretaris bij ACV Mechelen-Rupel, overleed op 8 mei. Het ACV verliest ‘een zeer gewaardeerde collega en leider. Geen tafelspringer, wel iemand met een luisterend oor.’ Herman Herremans begon in 1976 te werken bij ACV Mechelen-Rupel. Hij hielp er ACV-leden met dossiers en klachten. In 1987 werd Herman verbondssecretaris. De militanten en het personeel van ACV zijn hem enorm dankbaar voor zijn inzet en wensen de familie van Herman veel sterkte.
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
Wat is nanotechnologie?
‘Wij willen helderheid over gezondheidsrisico’s van nanomaterialen’ Nanomaterialen zijn de minibroertjes van de materialen die we kennen. Je vindt ze in producten die je dagelijks gebruikt, zoals cosmetica en textiel. ‘Maar over de gezondheidsrisico’s tasten we in het duister’, waarschuwt Kris Van Eyck van ACV. ‘Samen met de andere vakbonden, de milieubeweging en de verbruikersorganisaties vraagt ACV de registratie van nanomaterialen, onderzoek naar de risico’s en reglementering.’
A
CV maakt zich zorgen over de gezondheidsrisico’s van nanotechnologie. ‘We moe ten het kaf van het koren kunnen scheiden op basis van heldere informatie over de gezond heidsrisico’s’, vindt Kris Van Eyck van ACV. ‘Eén nanometer, dat is een miljardste van een meter, of een miljoenste van een millimeter, onzichtbaar voor het blote oog. Materialen tussen 1 en 100 nanometer zijn nanomate rialen. Ze hebben totaal andere eigenschap pen dan hun grote evenknieën. Goud is geel en smelt bij 1 200 °C. Nanogoud is blauw of rood en smelt al bij 200 °C.’
Veelbelovend ‘Plots zit er nu nanozilver in je deodorant of je sokken, omdat het bacteriën doodt en geur tjes voorkomt. Je vindt nanomaterialen in sportartikelen, schoonmaakmiddelen, schoonheids- en verzorgingsproducten, kle dij, zonnepanelen, verf en autolak. Maar ook de afvalwaterzuivering en de bouw maken er gebruik van. In de geneeskunde zijn nano materialen veelbelovend, bijvoorbeeld in kankerbestrijding.’
ACV Voeding en Diensten
Wat als… je moet werken in de koude? Heel wat werknemers in de voedingshandel werken in koude temperaturen. Zo zijn er mensen die in koelkamers en diepvriesruimtes werken of in ruimtes die onderhevig zijn aan de buitentemperatuur. Sommigen worden voortdurend blootgesteld aan de koude, anderen af en toe. Sommigen krijgen hiervoor een premie of een toeslag, anderen niet. ACV Voeding en Diensten, de vakbondscentrale die de belangen verdedigt van werknemers in de voedingshandel, wil een beter zicht krijgen op de problematiek van werken in de koude. Daarom voerde de centrale een enquête onder haar leden. 574 mensen vulden de vragenlijst in. Eind juni maakt de centrale de resultaten bekend. (LG)
Kris Van Eyck van ACV: ‘Nanomaterialen vind je in duizenden producten terug, maar het onderzoek naar de gezondheidsrisico’s zit nog in een beginstadium.’
Kleine risico’s?
Op de werkvloer
‘Bedrijven deden al veel onderzoek naar na nomaterialen en hun toepassingen. Maar het onderzoek naar de risico’s houdt daar geen gelijke tred mee. Over de impact op mens en milieu weten we bitter weinig. Nanomateri alen verschillen onderling ook sterk, je kunt ze niet over één kam scheren. Sommige zijn misschien totaal onschuldig. Maar dat we niet op beide oren kunnen slapen, is duide lijk. Uit dierenexperimenten blijkt dat be paalde vezelachtige nanodeeltjes schadelijk zijn voor de longen en effecten hebben die vergelijkbaar zijn met die van asbest. We mo gen niet dezelfde inschattingsfout maken als toen.’
‘We maken ons ook zorgen over de werkne mers in bedrijven waar nanomaterialen ge bruikt worden. Maar welke bedrijven zijn dat juist? En welke nanomaterialen worden er gebruikt? Welke werknemers zijn blootge steld? Hoe groot is de blootstelling? Waar gaan die stoffen naartoe? Wat zijn de gezond heidsrisico’s? En hoe kunnen we werknemers beschermen? Een antwoord op die vragen is er nog niet. Maar we kunnen niet langer wachten.’
Europa past ‘Het Europees Vakverbond (EVV), hierin ge steund door het Europees Parlement, dringt
IPV-IFP/Lies Willaert
12
¬ uw job, ons werk
13
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
Houtcertificering
‘Er moeten ook nog bossen zijn voor toekomstige generaties’ bij de Europese Commissie al jaren aan op een register voor nanomaterialen en een aangepaste wetgeving. Europa hield de boot af onder druk van de nanolobby en speelde de zwartepiet door naar de lidstaten. Frankrijk boekte als eerste resultaat. In maart werd daar een wet van kracht waardoor bedrijven met bepaalde nanomaterialen dat moeten melden.’
Regeringsbeslissing ‘De Belgische regering kondigde in 2010 aan dat ze zelf ook een initiatief zou nemen. Om de ministers aan deze belofte te herinneren, bezocht het ACV in 2012, samen met de andere vakbonden en de milieubewegingen, de kabinetten van minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx (PS), staatssecretaris van Leefmilieu Melchior Wathelet (cdH) en minister van Werk Monica De Coninck (sp.a). Zij zegden hun steun voor een register toe. Het onderzoek naar het toepassingsgebied van het register is intussen afgerond. Een regeringsbeslissing moet snel volgen.’
Open brief ‘Met een open brief moedigen we nu de regering aan tot een positieve beslissing over de aanleg van zo’n register. De houding van wat niet weet, niet deert, kan echt niet meer. Er is kennis en open communicatie nodig. Zo kunnen we vertrouwen op de voordelen van onschuldige nanomaterialen. En komen we te weten waar risicovolle nanomaterialen geproduceerd en verwerkt worden. Dat is een belangrijke, eerste stap in de bescherming van werknemers.’
Kris Van Eyck Griet Verhoeyen
✔✔Meer info?
Je vindt de open brief op www.acv-online.be.
In België werken 2 000 bedrijven en 30 000 werknemers met hout. Ze zijn afhankelijk van de bossen op de aardbol en hebben er alle belang bij om die in stand te houden. ACV bouw - industrie & energie (BIE), de vakbondscentrale voor de houtsector, vindt het belangrijk dat haar militanten daarvoor de pleitbezorgers zijn in hun onderneming.
H
outkap houdt de economie draaiend. Maar je kunt het niet in het wilde weg doen,’ verzekert Patrick Franceus van ACV BIE, ‘want dan verpruts je de planeet. En ook de plaatselijke bevolking moet daar inspraak en baat bij hebben. Bedrijven kiezen er dan ook meer en meer voor om enkel met gecertificeerd hout te werken. Internationale labels zoals FSC en PEFC hanteren strikte criteria en staan zo garant voor duurzaam bosbeheer, in economisch, ecologisch én sociaal opzicht. ACV BIE kan zich daar helemaal in vinden en heeft zelfs een mandaat in Fair Timber, de vzw die FSC in België promoot.’
Checklist ‘Houtkap, bosuitbating, zagerijen, houthandel en meubel- en spaanderplaatbedrijven: sommige van die ondernemingen gebruiken gecertificeerd hout uit overtuiging. Andere doen het voor hun imago of worden ertoe verplicht door opdrachtgevers zoals de overheid. Hoe dan ook, vakbonden en werknemers kunnen daarin ook een rol spelen. Om ervoor te zorgen dat houtcertificering correct gebeurt, zet ACV BIE samenwerking op met vakbonden in Azië en Zuid-Amerika. We wapenen onze militanten ook met informatie, om in hun onderneming het gebruik
van gecertificeerd hout af te dwingen en te bewaken.’
Plant een boom Alain Antkowiak (36) is ACV-délégué en heftruckchauffeur bij Norbord in Genk. Het bedrijf maakt platen van dennesnippers, voor de bouw van ecohuizen. Alain: ‘In 2011 nam ik deel aan het ACV BIE-congres over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ik gaf er een voorstelling over houtcertificering in ons bedrijf en over ecologisch bosbeheer. Op de ondernemingsraad krijgen wij
inzage in de certificering van het hout dat wij verwerken. Als militanten trekken wij samen met onze werkgever de kaart van de duurzaamheid. Zo stimuleren we ook onze leveranciers en onze klanten. En uiteindelijk zorgen we ervoor dat er ook nog bossen zijn voor de toekomstige generaties.’
Griet Verhoeyen
Nieuwe regels voor uitzendarbeid vanaf 1 juli Op 1 juli verandert de wet op de uitzendarbeid, op basis van een akkoord dat de sociale partners vorig jaar bereikten. Er zijn vier belangrijke aanpassingen.
liteit kan bewijzen. Het bedrijf moet de vakbondsvertegenwoordigers informeren en raadplegen. Geschillen worden besproken in het paritair comité.
1. ‘Instroom’ als nieuwe reden
3. Informatie en consultatie délégués Een bedrijf dat uitzendkrachten inschakelt, moet om de zes maanden de vakbondsvertegenwoordigers informeren over hoe het met uitzendarbeid omgaat.
Op dit moment is uitzendarbeid maar in drie gevallen toegelaten: voor de vervanging van een vaste werknemer, voor een tijdelijke vermeerdering van werk en voor uitzonderlijk werk, bijvoorbeeld een jaarbeurs. Vanaf 1 juli komt ‘instroom’ er als vierde reden bij. Een bedrijf mag dan een interimkracht inschakelen met de bedoeling om hem achteraf een vaste baan te geven. Ondernemingen maken eigenlijk al jarenlang gebruik van deze formule, ook wel ‘interim met optie vast werk’ genoemd. Maar vanaf 1 juli wordt het ook wettelijk om dat te doen. Volgende regels moeten wel nageleefd worden:
- Er zijn maximum drie pogingen mogelijk om een vacante baan met uitzendarbeid op te vullen, binnen negen maanden. - Het moet gaan om een interimcontract van minstens een week en maximum zes maanden. - Als het uitzendbedrijf voor het einde en zonder dringende reden het uitzendcontract beëindigt, moet het voor een vervangingsbaan zorgen of een vergoeding betalen aan de uitzendkracht.
- Als er geen definitieve aanwerving gebeurt, moet het uitzendbedrijf aangeven waarom. - Het bedrijf dat de uitzendkracht definitief wil aanwerven, moet hem een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur geven en rekening houden met de anciënniteit.
2. Dagcontracten Vanaf 1 juli zijn opeenvolgende dagcontracten enkel toegelaten als het bedrijf dat de uitzendkracht inschakelt, de nood aan flexibi-
4. 48-urenregel contracten Uitzendkantoren hebben momenteel tot twee werkdagen na het begin van de tewerkstelling tijd om een contract op te stellen. Die regel kan problemen geven, als de uitzendkracht in die periode ziek wordt of een arbeidsongeval krijgt. Voor het eind van 2013 wordt die 48-urenregel afgeschaft. Een overeenkomst elektronisch afsluiten is een mogelijke oplossing die nog onderzocht wordt. (LG)
14
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
Dossier: besparingen in openbare sector
Overheid bespaart, burger betaalt Vld, red.) drastische ingrepen door het parlement gejaagd. Die hadden ook gevolgen voor de ambtenaren. Door actie te voeren en te staken hebben wij bijsturingen afgedwongen. Maar we blijven erg boos over de maatregel. Men wil maar al te gemakkelijk de overheidspensioenen ondergraven. Terwijl het gemiddelde overheidspensioen in België overeenkomt met het Europese pensioengemiddelde. Dat is dus niet overdreven hoog. Het probleem is niet dat de overheidspensioenen te hoog zijn, maar dat de wettelijke werknemerspensioenen te laag uitvallen. Door een andere financiering van de sociale zekerheid kan men die pensioenen optrekken. Als je er bovendien rekening mee houdt dat er in de privésector aanvullende pen sioenregelingen zijn, is het verschil met de openbare sector nog kleiner. Alleen krijgen niet alle werknemers zo’n regeling. Dat geldt bijvoorbeeld voor het contractueel overheidspersoneel. Wij ijveren daarom al jaren voor een verbetering van die situatie.’
De openbare sector wordt de laatste jaren zwaar onder vuur genomen. Besparen, afslanken en uitbesteden is de boodschap. ‘Wat men uit het oog verliest, is dat dit een weerslag heeft op de dienstverlening aan de burger’, waarschuwt Luc Hamelinck, voorzitter van ACV Openbare Diensten.
Is het dan niet nodig dat de overheid verder afslankt? ‘Men denkt heel gemakkelijk: Die openbare diensten, daar kan men vlotjes nog wat meer op besparen. Wat men uit het oog verliest, is dat besparingen een weerslag hebben op de dienstverlening aan de burgers. Als De Lijn
In België zijn er voor beelden genoeg van privatisering waarbij de gemeenschap veel geld heeft verloren. Luc Hamelinck, voorzitter van ACV Openbare Diensten
bijvoorbeeld minder middelen krijgt, leidt dat tot een verminderd aanbod van trams en bussen. De overheid is eigenlijk één groot mechanisme voor herverdeling. Het gros van de overheidsuitgaven gaat niet naar het personeel. Wel naar de uitbouw van de verzorgingsstaat, naar toegankelijke gezondheidzorg, degelijk onderwijs, armoedebestrijding enzovoort. Besparingen scheppen ook een vals beeld. Opdrachten die afgestoten worden, moeten nadien uitbesteed worden. Vaak heeft dat hogere kosten als eindresultaat. Uiteindelijk is het de burger die de factuur betaalt.’
Hoe denk jij over de privatisering van openbare diensten? ‘Ik vind dat geen goede zaak. Wetenschappers hebben in een hele reeks landen onderzocht wat de gevolgen zijn van privatisering. Het leidt tot herstructureringen, maar zorgt niet echt voor een betere dienstverlening of meer voordelen voor de gebruiker. Het gaat vooral om politieke beslissingen, die genomen worden los van een ernstige maatschappelijke kosten-batenanalyse of van financiële berekeningen op lange termijn. In België zijn er voorbeelden genoeg van privatisering waarbij de gemeenschap veel geld heeft verloren. Denk maar aan de manier waarop voormalig minister van Financiën Didier Reynders (MR, red.) de overheidsgebouwen heeft verkocht. Na alle
Niet de ambtenaren pensioenen zijn te hoog. Het zijn de werknemers pensioenen die te laag zijn.
De vaste benoeming vinden velen niet meer van deze tijd.
Luc Hamelinck, voorzitter van ACV Openbare Diensten
negatieve ervaringen zou je verwachten dat beleidsmakers wat verstandiger omgaan met deze kwestie.’
De pensioenen van de ambtenaren liggen ook onder vuur. ‘Eind 2011 heeft toenmalig minister van Pensioenen Vincent Van Quickenborne (Open
foto De Lijn - Pascal Vyncke, SeniorenNet.be
D
e overheidsdiensten hebben de afgelopen jaren al enkele stevige besparingsrondes ondergaan’, vindt Luc Hamelinck, voorzitter van ACV Openbare Diensten. ‘Zowel bij de federale als de Vlaamse overheid werkt er minder personeel dan vroeger. De afgelopen weken zijn er vooral bij de lokale besturen diensten afgestoten en zelfs ontslagen gevallen. Als die trend zich doorzet, vrezen we dat er in Vlaanderen 25 000 jobs zullen verdwijnen.’
‘Het principe van de statutaire tewerkstelling staat inderdaad onder druk. Onlangs heeft CD&V zelfs het voorstel gelanceerd om het statuut van overheidspersoneel af te schaffen. We konden het eerst niet goed geloven. Maar het bleek bittere ernst te zijn. Een vaste benoeming van het overheidspersoneel is voor ons erg belangrijk. Het maakt werken bij de overheid aantrekkelijk, want het geeft werkzekerheid. Daarnaast beschermt het ambtenaren tegen politieke druk. Het statuut belemmert een modern personeelsbeleid niet, dat idee is allang achterhaald. (Ook bij de overheid wordt het personeel geëvalueerd en zijn er sancties mogelijk, red.) Wij verzetten ons dan ook ronduit tegen het afvoeren van het statuut en zullen de komende weken de politiek daarvan proberen te overtuigen.’
Het ACV wil ten slotte een gemeen schappelijk statuut voor arbeiders en bedienden. Is de openbare sector daarbij ook betrokken partij? ‘Ja, omdat er maar liefst 500 000 contractuele ambtenaren zijn. Zij hebben een arbeidsovereenkomst als arbeider of bediende. Als we het onderwijs even terzijde laten, is ruim een derde arbeider en twee derde bediende. Maar de verdeling verschilt volgens deelsector. Bij de Vlaamse overheid schat ik dat ongeveer tien procent van de contractuelen arbeider is. Bij de lokale besturen gaat het om veertig procent. Als centrale in de openbare sector verdedigen we het voltallige personeel. We maken geen onderscheid tussen arbeiders, bedienden, kaderleden, contractuele of vastbenoemde ambtenaren.’
¬ gewikt & gewogen
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
ZEGT
15
verzorgende Kathleen Van Hoogten
‘Geef mensen het gevoel dat ze erbij horen’ Als verzorgende in de thuiszorg vind je achter de voordeur soms een gezin in armoede. Want ook mama’s of ouderen in armoede kunnen een steuntje gebruiken bij de was, de zorg voor een baby of het koken. Verzorgende Kathleen leerde haar vooroordelen overwinnen. ‘Het eerste wat iedereen zegt, is dat het toch hun eigen dikke schuld is. Maar wat als iedereen nu al eens de helft van zijn vooroordelen overboord zou gooien?’
V
Stefan Dewickere
verzorgenden in de thuiszorg doen bij mensen thuis aan gezinshulp. ‘Bij mijn cliënten kom ik veel meer armoede tegen dan pakweg tien jaar geleden’, vertelt Kathleen Van Hoogten (41), verzorgende bij Familiehulp. ‘Of misschien heb ik er nu meer oog voor, dat kan ook.’ Kathleen helpt al twintig jaar cliënten bij de was, de plas, lichaamsverzorging, kraamzorg of de boodschappen. Maar ook een luisterend oor hoort voor haar bij de job.
‘Nu doet mijn eigen norm er niet toe. Ik praat eerst goed met de cliënt. Wat wil jij in je huis veranderd zien? Ik zoek naar wat de mensen zelf willen. Eigenlijk heeft de cliënt de grootste stap al gezet wanneer wij binnenkomen: hij heeft thuiszorg aangevraagd. Je laat een onbekende toe in je huis. Je wordt geconfronteerd met wat je eventueel fout doet of niet.’
Voor mensen in armoede ben je misschien de zoveelste hulpverlener in huis. Hoe win je hun vertrouwen?
Voor het project ‘Zorgen voor morgen’ van Familiehulp kwam onder andere een ervaringsdeskundige praten over wat armoede is. Wat vond je daarvan?
‘Met tijd. En door positieve dingen te benadrukken en hen daaraan te herinneren. Ik doe dat geregeld: Weet je nog, die problemen van vorig jaar? Die nu achter de rug zijn, door jouw eigen inbreng? Dat geeft hen vertrouwen. Die mensen krijgen al zoveel vooroordelen over zich heen.’
‘Het was heel confronterend om armoede vanuit zijn beleving te bekijken. Die man was heel slim. Hij vertelde dat hij vroeger stiekem Latijn studeerde, maar van zijn ouders als arbeider aan de haven moest gaan werken. Het trof ons sterk dat kansen zo vroeg ontnomen kunnen worden. Zoveel kansen verdwijnen al in de wieg. Soms zijn ze er zelfs nooit geweest. Ik ben ervan overtuigd dat het er veel toe doet in welk gezin je geboren wordt.’
Hoe kun je die vooroordelen vermijden?
Wat heb je nodig om in je job om te gaan met mensen in armoede? ‘Inlevingsvermogen. Mensen in armoede vragen vaak geMensen in armoede woon om te luisteren, niet om pasklare oplossingen te zoevragen vaak gewoon ken. Als jij tegen mij zegt dat om te luisteren, niet de keuken vuil is, dan versta om pasklare oplosik: je wil graag dat ik de keuWelke ervaringen heb je bij deze gezinsingen te zoeken. ken schoonmaak. Maar als ienen? mand in armoede hetzelfde Kathleen Van Hoogten, ‘Ik kwam eens bij een cliënt thuis waar het nogzegt, betekent dat eerder: het verzorgende al rommelig was. Omdat mijn eigen norm vrij is niet goed gelopen met de vohoog ligt, wilde ik er meteen invliegen en opruirige maaltijd, en ik wil het men. Samen met de cliënt, om hem te leren hoe het moet, denk daar met jou over hebben. Er was bijvoorbeeld weinig eten, je dan. Maar die cliënt voelt zich dan meteen aangevallen. Hij of door een ruzie was er geen tijd om te koken. Mensen in ardenkt: Zie je wel, ik doe het niet goed thuis. Terwijl hij of zij best moede kennen de oplossingen. Maar door omstandigheden kan leven met wat ik zelf rommel vind.’ hebben ze veel vaardigheden niet meegekregen van thuis.’
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Hoe pak je zo’n situatie dan best aan?
‘Het eerste wat iedereen zegt, is altijd dat het toch hun eigen dikke schuld is. Maar wat als iedereen nu al eens de helft van zijn vooroordelen overboord zou gooien? Als je voor iemand in armoede niet elke keer een brood koopt, maar eens vraagt hoe het zover is kunnen komen? Of als je zou voorstellen om eens samen met de kinderen te gaan zwemmen? Dat zou mensen al heel vaak het gevoel geven dat ze erbij horen.’
Lieve Van den Bulck
✔✔Familiehulp maakte een dvd met getuigenissen en tips om beter om te gaan met mensen in armoede.
Je kunt de dvd bestellen voor je organisatie via nele.vanderheyden@familiehulp.be of 015 45 31 20 (15 euro exclusief verzendingskosten).
beelding
UIT
Kris Hermans – @LightDJockey
De #sis-kaart verdwijnt eindelijk en komt op de #eid. Vooruitgang! Modernisering!
Peter Vaneyndhoven
Aan alle blokkende studenten: @MNMbe en #Teleblok stomen je klaar voor de examens met elke week studietips.
Carl Devos
Bedankt #ACW voor wat u voor zovelen betekent. Na moeilijke periode herbronnen, herstructureren en strijd verder voor warm en sociaal Vlaanderen. AAargh...
16
¬ Limburg
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
LIMBURG NEVEN-
EFFECT
Iedereen achter de coöperatieve Zelfs Voka wil via een nieuwe coöperatieve de Limburgse spaarcentjes gebruiken om onze economische groei en werkgelegenheid op te vijzelen. Het is schitterend dat men vanuit verschillende hoeken en ideologische gezindten het potentieel van het coöperatief model ziet en zelfs wil promoten. We moeten echter wel bewaken dat er in juiste termen (ook letterlijk) over coöperaties gesproken en gedacht wordt. Op onze hoede blijven dus, dat dit idee niet voor de kar van de for-profit neo-liberale economie gespannen wordt. Zo is het hoofddoel van coöperaties niet ‘het algemeen belang dienen’, zoals VOKA schrijft, maar wel ‘het nastreven van een gemeenschappelijk doel’ van de coöperanten. Dat is een belangrijke nuance. Coöperaties hebben best een zo direct mogelijke relatie tussen ‘gebruik’ en ‘investering’. De Limburgse coöperanten zullen echt moeten voelen dat hun spaargelden inderdaad de werkgelegenheid in Limburg ten goede komen. Alleen dan blijven ze aan boord. Daarom is de keuze van de bedrijven waarin de coöperatie gaat investeren van primordiaal belang. Die investeringen moeten gebeuren op basis van duidelijke socio-economische criteria, zoals extra tewerkstelling, maatschappelijk verantwoord ondernemen, de herinvestering van winsten in lokale economie, etc. Pas dan zal de Limburgse coöperant zijn zuur verdiende spaarcenten willen investeren. Omdat slechts maximaal 6% uitgekeerd kan worden aan de coöperanten, kan in theorie het leeuwendeel van de winst nog elders blijven ‘plakken’. Als dat overschot inderdaad in de coöperatie blijft om nieuwe investeringen te doen en de bestaande te onderhouden, dan is dat prima. Maar verkeerd is het als er bedrijven bij zijn die op deze manier goedkoop geld ophalen en er vooral eigen voordeel uithalen. Dat verkracht de coöperatieve gedachte. De erkenning van een bedrijf als coöperatieve vennootschap mag niet enkel dienen als fiscaal voordeel voor de investeerders. Maar geen paniek. We gaan ervan uit dat iedereen het beste voorheeft met de Limburgers en hun spaarcenten. En dat enkel duurzame, werknemersvriendelijke en lokaal verankerde bedrijven de steun krijgen die ze verdienen. Nietwaar?
Carien Neven secretaris ACW Limburg www.neveneffect.eu
zoekt voltijdse medewerker (m/v) voor de financiële dienst en de personeelsadministratie. Snelle indiensttreding.
Interesse?
Stuur je cv naar ACW Limburg, Carien Neven, Mgr. Broekxplein 6, 3500 Hasselt of mail vóór 31.05.2013 naar info@acwlimburg.be.
Verantwoordelijke uitgever regio Limburg: Carien Neven Wil je reageren op de regionale bladzijden 16 tot en met 19? Contacteer dan de redactie van ACW Limburg - Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011 29 08 70 - acw.limburg@acw.be - www.acwlimburg.be - www.visielimburg.be
Een schraal taalgebruik thuis ontneemt kinderen enorm veel kansen
Beter een sterke thuistaal
In Genk ontstond deze week een berg commotie rond de plannen van het stadsbestuur om kinderen uit etnisch-culturele gemeenschappen op school (mee) te begeleiden in hun thuistaal. Sommige politici schreeuwden moord en brand: ‘Het Nederlands wordt helemaal losgelaten!’ Lode Draelants (directeur van Internationaal Comité vzw) denkt daar anders over. Lode: ‘Het is juist omgekeerd. De reden waarom de stad Genk (en menige andere gemeente) zo sterk inzet op thuistaal is net om de groeiende (Nederlandse) taalachterstand bij kinderen en jongeren tegen te gaan. De oorzaak van die achterstand is NIET dat kinderen en andere nieuwkomers teveel bezig zijn met hun moedertaal, maar net het omgekeerde. Al te vaak is de thuistaal (Turks, Berbers, Arabisch, enz.) bijzonder arm. Een schraal taalgebruik ontneemt die kinderen zeer veel kansen. Het maakt dat ze geen stevige basis hebben om een nieuwe taal (Nederlands) op te bouwen. Ook om techniek of wiskunde aan te leren is taal onontbeerlijk. Taaldeskundigen zijn het roerend eens over het principe: hoe sterker de thuistaal, hoe beter Nederlands wordt geleerd. Pedagogen vinden het bovendien erg belangrijk voor een goede persoonlijke en sociale ontwikkeling dat je ook leert je gevoelens en emoties uit te drukken. Dat doe je best in de taal die je goed beheerst. Je hebt dan bijvoorbeeld liefkozingswoordjes nodig. Of kinderrijmpjes en liedjes. Taal is namelijk veel meer dan een praktisch instrument op de werkvloer in dienst van de economie.’ Aicha Bouharras spreekt Nederlands. Wellicht beter dan de gemiddelde Vlaming die ergens bleef hangen tussen zijn vertrouwde dorpsdialect en een tussentaal die op het Nederlands lijkt. Aicha: ’De eerste taal die op jonge leeftijd het dichtste bij jou is, is gangmaker voor het taalgevoel. Het helpt je om op latere leeftijd nieuwe talen te leren. Ik herken dat bij mezelf. Wij spraken thuis uitsluitend Marokkaans en Berbers. Dat is mijn fundament. En hoor me hier nu eens ratelen in het Nederlands (lacht). Politici zijn ook mensen (lacht nog harder). Maar sommigen onder hen vergeten dat je de nuances en finesses van talen meestal niet op school of in een drilcursus leert. Soepele spreektaal leer je dus beter spelenderwijs. Later ontdek je dan hoe taalwortels ervoor zorgen dat sommige Italiaanse vriendjes het over dé meisje hebben. En dat menig Turks speelkameraadje zinnen maakt zonder lidwoorden. Maar je kan zo toch onnoemelijk veel leren van elkaars woordenschat.’ Aicha helpt nu andere mensen leren. Namens het minderhedenforum is ze lid van het LOP in Genk, het Lokaal Overleg Platform. ‘Wij zijn actief rond gelijke kansen in het onderwijs. Taal is daarin superbelang-
rijk. Daarom is er zaterdag 18 mei vanaf 13u in Casa Papa Giovanni een infostand van het LOP tijdens de Limburgse Meeting van het Internationaal Comité. We wijzen zo ouders en nieuwkomers op het belang van taalstimulering.’ ‘Maar het zwaartepunt ligt op onze workshops. En we zorgen voor veel ambiance. Het publiek komt van overal uit Limburg, zelfs van veel verder. Iedereen is welkom, maar de meeste deelnemers zijn lid van het IC. Het zijn nieuwkomers met wortels in culturen van overal in de wereld. Je ziet hoe ter plaatse taalbarrières en spraakverwarringen doorbroken worden. Prachtig om zien: monologen zijn overbodig. Dankzij het zien… Door gebaren en gelaatsuitdrukkingen, lichaamstaal. Ja, ook dat is communicatie. En omdat het zo bevrijdend werkt, is zo’n namiddag ook taalactiverend.’
De workshops vinden plaats op zaterdag 18 mei 2013 van 12.30 tot 17 u in Casa Papa Giovanni, Noordlaan 111 A, Genk. Meer info vind je op www.icvzw.be.
PROGRAMMA Workshops A: 13 - 14.30 u
1. Kosovaars koken 2. Italiaans koken 3. Latijns-Amerikaans dansen 4. Pinata maken, deel 1 (deelnemers zullen automatisch deel 2 volgen) 5. Schilderen op canvas 6. EHBO-cursus 7. Zitdans
14.30 - 15.15 u: pauze met infostandjes van partnerorganisaties
Workshops B: 15.30 - 17 u
1. Nigeriaans koken 2. Marrokaans koken 3. Latijns-Amerikaans dansen 4. Pinata maken, deel 2 5. Schilderen op canvas 6. EHBO-cursus
Doorlopend: CM-valbus (over valpreventie) en kinderanimatie
ZEG OOK NEE TEGEN HOMO-GEWELD Holebi’s en transgenders zijn vaak het slachtoffer van geweld en discriminatie. Daarom organiseert het Regenbooghuis Limburg samen met partners op 17 mei 2013 (de Internationale dag tegen homo- en transfobie) een actiedag: Limburg zegt NEE! Doe ook mee, hang de regenboogvlag en onderteken (net zoals ACW) de engagementsverklaring. Programma: . 18.00 u: ontvangst en welkom met een hapje en drankje . 19.00 u: officiële ondertekening van de Engagementsverklaring . 20.00 u: Mustafa Kör stelt zijn gedicht voor ‘XX’ . 20.30 u: optreden van de Genkse rapper Don Luca . 21.30 u: The DallasProject
Meer info: www.regenbooghuishasselt.be
17
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
Opendeurdag CM-kantoor Alken Kom op zaterdag 25 mei naar het CM-kantoor in Alken (Lambrechtsplein 6). Van 13.30 uur tot 17.00 uur ontvangen de CM-consulenten je graag. Met een drankje in de hand krijg je een rondleiding in het kantoor. Het handige ticketsysteem wordt gedemonstreerd en je krijgt antwoord op al je vragen. Wie wil, kan tijdens de opendeurdag ook een gratis fitheidstest laten afnemen. De kids kunnen zich uitleven op het CM-springkasteel.
REGIOAGENDA Ariadne*-infosessie
CM-infosessies
Ariadne *-cursus
9 TIPS VOOR EEN ENERGIEKER LEVEN
MINDFULNESS BEGINNERS
Tijdens deze uiteenzetting krijg je tips mee om een leven lang fit en energiek te zijn en te blijven. Je leert hoe heel simpele en eenvoudige tips rond voeding, beweging, ontspanning en positief en bewust denken jou al een heel eind op weg kunnen helpen. Door Hilde Vreys, personal Trainer/Coach binnen ‘Optilife’. • Hasselt – 29/05 – 20.00-22.00 uur • 2 euro voor CM-leden 5 euro voor niet-leden
✔
www.cm.be/agenda gezondheidspromotie.limburg@cm.be 011 28 04 45
De basis van mindfulness is eenvoudig: aandacht geven. Er is dus niets mysterieus aan. We geven aandacht aan het enige moment dat we hebben en dat is het huidige moment. Mindfulness leert ons om te gaan met de uitdagingen van het dagelijks leven. Deze cursus legt vooral de nadruk op het meditatieve aspect van mindfulness. Tijdens de sessies worden de ademfocus en het lichaamsgewaarzijn aangeleerd. Door Marina Vandecruys, psychologe.
Mijn emmer loopt over. Energie doseren in het huishouden. In deze infosessie gaat het over het efficiënt gebruik van je lichaamsenergie bij het uitvoeren van dagdagelijkse bezigheden in huis en tuin. Wat mag je verwachten? Handige tips om je lichaam zo weinig mogelijk te belasten en praktische huis-, tuin- en keukenweetjes!
• Gruitrode – 31/05, 7 en 14/06 – 9.30-12.30 uur • 21 euro voor CM-leden 63 euro voor niet-leden 10,5 euro CM-sterprijs (voor CM-leden met verhoogde tegemoetkoming)
• Kortessem – 3/06 – 9.30-12.30 uur • 2 euro voor CM-leden 5 euro voor niet-leden
✔
Ariadne*-contact
ariadne.limburg@cm.be 011 28 02 97 * voor chronisch zieken -65
Ontspannen met aroma’s. Een fantastische geurbeleving. We starten in een rustgevende omgeving met een uitgebreide uitleg over de werking van essentiële oliën. De heerlijke geuren van deze voor 100 % natuurlijke oliën kunnen je helpen de stress van de dag los te laten. Na de theorie gaan we zelf aan de slag. We maken geurzakjes voor in de auto of de linnenkast, lekker geurende bruisballen en badzout om te gebruiken in een ontspannend. Door Creosa Govaers, aromatherapeute. • Genk – 13/06 – 13.30-16.30 uur • 15 euro voor CM-leden 30 euro voor niet-leden
✔
Theater
UITGEBREID AANBOD CM-WELLNESSARRANGEMENTEN CM laat je op gebied van wellness niet in de kou staan. Voor slechts 30 en/of 50 euro per persoon kan je in verschillende centra genieten van een heerlijk ontspannend CM-wellnessarrangement. Meer info en een overzicht van alle deelnemende centra vind je op www.cm.be in de rubriek ‘Diensten en Voordelen’ en doorklikken naar ‘Vakantie en vrije tijd’. Hou onze website goed in het oog, want er komen geregeld nieuwe centra bij!
Geldig tot en met 30 september 2013.
CM-Wellnessvoordeelbon Gele klever persoon 1
ariadne.limburg@cm.be 011 28 02 97
Gele klever persoon 2
Mist… mijn moeder en ik Leen Persijn vertelt over de ervaringen met haar dementerende moeder, ze vertelt over haar falend geheugen, haar verward gedrag, haar onrust en achterdocht, haar agressies, en de vaak hilarische anekdotes. Ze vertelt openhartig hoe ze zelf, met vallen en opstaan, met dementie leert omgaan. Tussendoor brengt ze enkele passende teksten en poëzie en zingt ze een paar liederen. Daarna is ruimte voor een vragenronde.
Wens je op de hoogte te blijven van alle CM-diensten en voordelen, vul dan je e-mailadres in
• Hasselt – 10/06 – 19.30 uur • 3 euro
✔
www.cm.be/agenda thuiszorgpunt.limburg@cm.be 011 28 05 49
18
job, ons werk ¬ uw ¬ Limburg
ACWKORTWEG BEZOEK
. zo 16.6: aan C-mine met een gids. Aansluitend kan je de schachtbok van 62 m hoog beklimmen. Nadien korte wandeling door de cité van Winterslag. Vertrek: Evence Coppéelaan, Genk om 14 u. Prijs: 8 euro. Inschrijven vóór 26.5: Pasar, Agnes Jans, 0495 51 52 61
BUSREIS
. za 15.6: naar Henegouwen met bezoek aan het hellend vlak van Ronquières, aan de scheepslift in Thieu en aan een brouwerij. Vertrek: Martenslindestraat, aan de kerk om 7.30 u. Prijs: 46 euro, Pasar-leden 40 euro, bus, bezoeken, 2 consumpties en middagmaal inbegrepen. Info en inschrijven vóór 25.5 bij: Pasar, Emmanuel Thijs, 089 41 50 12
Hip hip hoera voor Femma
De hele wereld herontdekt het plezier van ‘zelfgemaakt’. Op tv, in de winkelstraat en op het wereldwijde web. Er zijn markten, beurzen, huiskamerfeestjes en authentieke uitstappen. Allemaal doen ze alsof retro en DIY (do it yourself) enorm hip zijn. Maar ere wie ere toekomt. Ook twintigers en dertigers hebben het nu door… Niks is zo hip als het origineel! Bij Femma hebben ze het enige, echte patent in huis: ‘zelfgemaakt’ is er nooit weg geweest.
GROENE ASPERGES
. zo 26.5: 4 km wandelen met bezoek van 45 minuten aan aspergekwekerij Regalys in Gingelom. Vertrek: parking begijnhof om 13.30 u of aan de Kamerijckhoeve, Kamerijckstr. 11B, Gingelom om 14 u. Info: Pasar, Marcel Smolders, 011 68 17 24
OPEN KERKENDAG
. zo 2.6: de Sint-Lambertuskerk van Beverlo stelt om 10 u de deuren open. Programma: om 10.15 u orgelmuziek, om 11 u eucharistieviering, om 14 u en om 16 u orgelconcert, om 15 en 17 u geleid kerkbezoek
Wat meebrengen?
PINKSTERFEESTEN VOSTERT
. zo 26.5: 4 of 7 km voor het goede doel met verschillende activiteiten (sport, animatie, culinair, …). Vertrek: Begeleidingscentrum Campus Ter Heide, Kruisstraat z/n, Zonhoven tussen 10 en 15 u. Info: kwb-Falos, Filly Mellemans, 0495 54 97 65 . zo 26.5: kastelenwandellus bestaande uit een voor- en namiddagdeel (11 en 8 km). Start: Apostelhuis Alden Biesen, Bosselaar 11 in RijkhovenBilzen om 10 u of om 14 u. Je kan beide wandelingen doen of eentje kiezen. Breng drank en picknick mee. Info: Pasar, Leon Vanhees, 012 23 36 30 . zo 26.5: 8 km in de natuur. Vertrek: parking speeltuin de Krieckaert in Gellik om 14 u. Info: Pasar, Emmanuel Thijs, 089 41 50 12 . di 4.6: 20 km GR-route in de Voerstreek. Vertrek: Olympialaan, parking zwembad om 8 u. Breng pick-nick en drank mee.Prijs: 10,5 €, Pasar-leden: 10 €. Inschrijven vóór 3.6 bij: Pasar, Johan Stippelmans, 011 68 17 28
Traditiegetrouw kunnen ACVleden aan het einde van het werkjaar terecht op de belastingzitdagen van ACV-Limburg. Enkel tijdens deze speciale zitdagen vult het ACV de aangiften van alleenstaanden en koppels in alsook de Belgische aangiften voor grensarbeiders. Voor herfinancieringen, berekening beroepskosten en zelfstandige activiteiten verwijzen we je door naar jouw financiële instelling. De belastingzitdagen sluiten af op 30 juni. Op de site www.acv-limburg.be vind je het overzicht digitaal terug!
TOW staat voor de digitale aangifte tax-on-web. PA staat voor de klassieke papieren aangifte. Op de ACV-belastingzitdagen waar gewerkt wordt met TOW is het noodzakelijk dat je jouw paspoort en bijhorende pincode meebrengt alsook deze van je partner! Zonder kan op deze ‘digitale’ zitdagen je belastingbrief niet ingevuld worden. Pincode (4 cijfers) vergeten? Ga naar de dienst Bevolking van jouw gemeente en vraag een nieuwe code aan. Dit kan enkele weken in beslag nemen!
. ma 20.5: kwb-Boseindrun jogging. Start: voetbalterrein Esp. Neerpelt, Nachtegaalstr. 1 vanaf 14 u. Info: kwbFalos, Sylvain Janssen, 0479 37 97 04
WANDELEN
INFO ACV BELASTING ZITDAGEN
TOW? PA?
JOGGING
. 17, 18 en 19.5: 40 jaar Kaj-Bree Vostert. In en aan de Kaj-jeugdlokalen, Gruitroderkiezel, Bree Vostert Programma: . vr 17.5: kienen om 20 u . za 18.5: van 13 tot 14u inschrijven voor de wandel- en fietszoektocht. Vanaf 14u huifkartochten. Doorlopend: circusanimatie met circus JoJo en een kleine kunst markt. Vanaf 14u: volkskunstgroepen De Boezeroenen en Pierlala brengen folkloredansen. Vanaf 17u: barbecue. Kaj schenkt de opbrengst aan de kinder-kanker-patiëntjes van het UZ Leuven. . zo 19.5: rommelmarkt met talrijke marktkramen, springkasteel, ballonnenclown, Vlaamse kermis, de Troubadours… Meer info lees je op www. kajvostert.be
Visie Visie ¬¬ vrijdag vrijdag 17 17 mei mei 2013 2013
Hilde Beuls (educatief medewerker): ‘We geven in de maand mei het startschot voor FEMMA MAAKT HET. Tegelijkertijd digitaal (femma.be) en analoog, op papier dus, (Femma magazine). Femma maakt het mooi, Femma maakt het zelf, Femma maakt het verschil. Invalshoeken genoeg voor onze campagne!’
Wat is het Femma-actieplan?
Hilde: ‘We gaan voor een overweldigende ideeënlawine. Kies daaruit wat je zelf wil maken. Onze aanpak lijkt wel op een losbladige ringmap. Kies je voor eetbare cadeaus? Goed idee, want die zijn een voltreffer: snoepjes en koekjes, confituren en chutney’s, opgelegde groenten... Of val je voor kleurrijke verpakkingen? Breien op maat is onze oerklassieker die terug is van nooit weggeweest. En de goud- of titaniumprijs zal je worst wezen als je minstens zo mooi kan schitteren met een arm- (of enkel-)band in allerlei technieken: vriendschapsbandjes, macramé, friendly plastic.’
Jullie kondigen ook een heus Femma-naaiboek aan voor december?
Hilde: ‘Het grote Naaiboek van Femma. Eigenlijk zijn dat drie doelgroepboeken vervat in één cover: zowel beginners, semi-gevorderden als gevorderden vinden er hun gading. Aan dit boek zijn workshops verbonden waarvoor plaatselijke Femma-groepen kunnen intekenen, bijv. tafeltenten maken. En verder volgt er een reeks echte cursussen op basis van ons Naaiboek.’
Wie begeleidt die vele workshops en cursussen?
Hilde: ‘Onze freelancers. We zoeken voor 2014 nog enthousiaste kandidaten die creatief zijn of in de keuken van wanten weten. Ook herboristen of geschoolde natuurgeneeskundigen. Of mensen met een (para)medische achtergrond, voor onze gezondheidsthema’s. Yoga-docenten horen bijv. tot die laatste groep.’ ‘Vooral voor het naaien hebben we nog wat nieuw talent nodig, bijvoorbeeld regentessen kleding, of kleermakers die kunnen patronen tekenen en aanpassen. Ook zoeken we ervaren haaksters en breisters. En onstuimige creativo’s die hun weg weten met Powertex, of die de nieuwste techniekjes onder de knie hebben om juwelen en homedecoratie te maken.’
Het kriebelt van goesting, waar kan ik terecht met mijn jeukende interesse? Hilde: ‘Je vindt onze vacatures en thema’s voor freelancers op www.femma.be. Je leest er ook wat we precies van je verwachten. Een eigen wagen is een must. Didactische en communicatieve vaardigheden ook. Je scherpt die nog wat aan tijdens onze speciaal georganiseerde studiedagen. En er zijn een vergoeding en vervoerskosten voorzien. Bel me tijdens de kantooruren op 011 29 08 81 of op 0472 50 85 51. Mailen kan ook: hilde.beuls@femma.be. Meer info op www.femma.be.’
• aangifteformulier inkomsten ‘12 • attest grondbelasting ‘12 • attest invaliditeit • belastingfiches inkomsten werkgever(s), ACV, ea • fiche vakantiegeld ‘12 • bewijs betaling ACV-lidgeld ‘12 • attesten hypothecaire lening en schuldsaldo • attesten aftrekbare bestedingen: levensverzekering, giften, onderhoudsgeld, pensioensparen, PWA- en/of dienstencheques, kinderopvang, enz. • facturen en betalingsbewijzen investeringen energiebesparende maatregelen • overgedragen belastingvermindering energiebesparende maatregelen vorig aanslagjaar (vermeld op vorige belastingbrief) • attest ‘groene lening’ • uitgaven brand/inbraakbeveiliging woning • bewijs voorafbetalingen ‘12 • belastingbrief vorig jaar
Fiscale fiches via E-dossier! Wist je dat je op het internet fiscale fiches kan raadplegen en afdrukken? Het enige dat je nodig hebt, is je elektronische identiteitskaart (eID), de pincode van je eID en een kaartlezer. Installeer je kaartlezer en steek je eID erin. Vervolgens open je je browser (bij voorkeur Internet Explorer) en ga naar www.acv-limburg.be. Klik in de rechterkolom op ‘Mijn E-dossier’ en meld je aan. En voila, je kan aan de slag ...
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
A C V
REGIO BERINGEN-TESSENDERLO-LEOPOLDSBURG
rijke belang O INF t! s hiernaa
REGIO HERK-DE-STAD-HALEN-LUMMEN
ma 03/06
14u00-17u00
ACV-dienstencentrum Beringen
enkel TOW
di
04/06
09u00-12u00
ACV-secretariaat Lummen
wo 05/06
09u00-11u30
ACV-dienstencentrum Beringen
enkel TOW
di
04/06
13u30-16u00
CM-kantoor Halen
di
(enkel werklozen, gepensioneerden, en zieken | PA)
11/06
09u00-11u30
ACV-dienstencentrum Beringen
enkel TOW
wo 05/06
09u00-12u00
ACV-secretariaat Herk-de-Stad
wo 19/06
09u00-11u30
ACV-dienstencentrum Beringen
enkel TOW
vr
07/06
09u00-12u00
Parochiezaal Thiewinkel
ma 24/06
17u00-19u00
ACV-dienstencentrum Beringen
enkel TOW
wo 12/06
18u00-21u00
ACV-secretariaat Lummen
PA
di
09u00-11u30
ACV-dienstencentrum Beringen
enkel TOW
wo 19/06
18u00-21u00
ACV-secretariaat Herk-de-Stad
PA
25/06
Alsook op afspraak bij ACV-Tessenderlo, Ham & Leopoldsburg op het nummer 0468-18.26.68. PA & TOW!
REGIO BILZEN di
B E L A S T I N G Z I T D A G E N
19
11/06
09u30-16u00
‘t Kabotske Munsterbilzen
PA & TOW
wo 12/06
14u00-20u00
De Kimpel Bilzen
PA & TOW
do
20/06
14u00-20u00
Parochiecentrum Sint-Stefanus Hoeselt
PA & TOW
ma 24/06
09u30-12u00
Parochiaal Centrum Rijkhoven
PA & TOW
Alsook op afspraak bij ACV-Bilzen op 0484-32.81.89 (kantooruren). PA & TOW!
REGIO BORGLOON-KORTESSEM-WELLEN-HEERS
Alsook ma 10, 17 & 24 juni op afspraak bij ACV-Herk-de-Stad en di 11, 18, 25 & do 26 op afspraak bij ACV-Lummen op het nummer 0496-65.16.96. Opgelet: enkel TOW!
REGIO HOUTHALEN-HELCHTEREN di
04/06
09u00-11u30
ACV-dienstencentrum Houthalen
enkel TOW
do
06/06
13u30-15u30
ACV-dienstencentrum Houthalen
enkel TOW
ma 10/06
16u00-19u00
ACV-dienstencentrum Houthalen
enkel TOW
wo 12/06
09u00-11u30
ACV-dienstencentrum Houthalen
enkel TOW
do
13/06
13u30-15u30
ACV-dienstencentrum Houthalen
enkel TOW
do
20/06
13u30-15u30
ACV-dienstencentrum Houthalen
enkel TOW
ma 03/06
09u00-11u00
OC De Bron Kortessem (Wintershoven)
PA
REGIO LOMMEL-HECHTEL-EKSEL
wo 05/06
09u00-11u00
CM-kantoor Heers
PA
ma 03/06
18u30-21u00
De Hanekap Lutlommel
enkel TOW
wo 12/06
19u00-21u00
Feestzaal VBS Nieuwland Borgloon
PA
di
04/06
18u30-21u00
Kleine Sint-Jan Kerkhoven
enkel TOW
do
13/06
09u00-11u00
OC zaal boven bibliotheek Wellen
PA
wo 05/06
18u30-21u00
Parochiezaal Heideheuvel
enkel TOW
ma 17/06
19u00-21u00
OC De Bron Kortessem (Wintershoven)
PA
ma 10/06
18u30-21u00
ACV-secretariaat Lommel
enkel TOW
wo 19/06
19u00-21u00
Feestzaal VBS Nieuwland Borgloon
PA
di
11/06
18u30-21u00
Parochiecentrum Eksel
enkel TOW
09u00-11u00
ACV-secretariaat Borgloon (enkel gepensioneerden)
PA
ma 17/06
18u30-21u00
ACV-secretariaat Lommel
enkel TOW
di
18/06
18u30-21u00
ACV-secretariaat Lommel
enkel TOW
wo 19/06
18u30-21u00
ACV-secretariaat Lommel
enkel TOW
ma 24/06
18u30-21u00
ACV-secretariaat Lommel
enkel TOW
di
18u30-21u00
ACV-secretariaat Lommel
enkel TOW
ma 24/06
REGIO BREE-BOCHOLT 09u00-11u30 13u30-16u00
ACV-dienstencentrum Bree
ma 03/06
17u00-19u00
Refter De Wissel Opitter
PA & TOW
wo 05/06
09u00-11u30 13u30-16u00
ACV-dienstencentrum Bree
PA & TOW
ma 10/06
17u00-19u00
Parochiezaal Lozen
PA & TOW
di
11/06
17u00-19u00
DVV Bosstraat Tongerlo
PA & TOW
wo 12/06
09u00-11u30
ACV-dienstencentrum Bree
PA & TOW
wo 19/06
09u00-11u30 13u30-16u00
ACV-dienstencentrum Bree
PA & TOW
wo 26/06
09u00-11u30 13u30-16u00
ACV-dienstencentrum Bree
PA & TOW
wo 29/05
PA & TOW
Alsook di 4, 11, 18 & 25 juni en do 13, 20 & 27 juni op afspraak bij ACV-Bree op het nummer 011-30.69.04. PA & TOW!
REGIO GENK di
25/06
Opgelet! ACV-leden die ooit een volmacht tekenden, kunnen op elke belastingzitdag terecht. Leden die hun aangifte vorig jaar via TOW indienden en zij die voor de eerste maal komen, kunnen zich enkel aanmelden op de zitdagen in het ACV-secretariaat.
REGIO MAASEIK-DILSEN-STOKKEM-KINROOI za
01/06
10u00-14u00
Op Sjeure Molenbeersel
PA & TOW
wo 05/06
17u00-20u00
Dorpshuis Ophoven
PA & TOW
za
08/06
10u00-14u00
Chirolokalen Opoeteren
PA & TOW
di
11/06
18u00-21u00
Parochiecentrum Rotem
PA & TOW
vr
14/06
17u00-20u00
Basisschool Nelisveld Kinrooi
PA & TOW
za
15/06
10u00-14u00
De Koepel Neeroeteren
PA & TOW
ma 17/06
14u00-17u00
De Koepel Neeroeteren (enkel gepensioneerden)
PA & TOW
28/05
19u00-21u00
De Kastert Kolderbos
PA & TOW
wo 19/06
18u00-21u00
Parochiecentrum Dilsen
PA & TOW
wo 29/05
18u00-20u00
De Posthalt Zutendaal
PA
vr
21/06
17u00-20u00
De Borg Kessenich
PA & TOW
di
04/06
18u00-20u00
Aan de kerk Niel-bij-As
PA
za
22/06
10u00-14u00
ACV-dienstencentrum Maaseik
PA & TOW
wo 05/06
18u00-20u00
Parochiezaal Oud-Waterschei
PA
ma 24/06
18u00-21u00
Katholieke Kring Stokkem
PA & TOW
wo 12/06
18u00-20u00
De Kempengalm Nieuwe Kempen
PA
REGIO MAASMECHELEN-LANAKEN
vr
14/06
16u00-18u00
Casa papa Giovanni Winterslag
PA & TOW
ma 03/06
17u00-19u00
Jagersborg Maasmechelen
PA
za
15/06
09u00-12u00
De Schalm Boxbergheide
PA & TOW
di
04/06
10u00-12u00
Jagersborg Maasmechelen
PA
ma 17/06
18u00-21u00
De Kring Waterschei
PA & TOW
wo 05/06
14u00-16u00
Jagersborg Maasmechelen
PA
wo 19/06
18u00-21u00
Den Ichter Opglabbeek
PA & TOW
di
15u00-18u00
Cultureel Centrum Lanaken
PA
vr
17u00-20u00
ACV-dienstencentrum Genk
PA & TOW
21/06
REGIO HASSELT-DIEPENBEEK-ZONHOVEN-ALKEN
18/06
REGIO NEERPELT-OVERPELT-HAMONT-ACHEL za
01/06
09u00-12u00
De Burg Hamont
PA & TOW
zo
02/06
09u00-12u00
Michielshuis Achel
PA & TOW
do
06/06
19u00-21u00
Den Drossaerd Overpelt
PA
do
13/06
19u00-21u00
‘t Pelterke Overpelt
PA
vr
14/06
14u00-19u00
ACV-dienstencentrum Neerpelt
enkel TOW
vr
14/06
18u00-21u00
Parochiezaal Hamont-Lo
PA & TOW
za
15/06
09u00-12u00
Michielshuis Achel
PA & TOW
za
15/06
10u00-12u00
Den Drossaerd Overpelt
PA
vr
31/05
09u00-11u30
ACV-Zonhoven ‘De Kwint’
enkel TOW
di
04/06
14u00-16u00
Parochiezaal Ter Donk
PA
di
04/06
19u00-21u00
Jongensschool Stokrooi
PA
wo 05/06
13u30-16u00
Ontmoetingscentrum Lutselus
PA
do
06/06
19u00-21u00
Catlok Kiewit
PA
vr
07/06
13u30-16u00
Paralcentrum Alken
PA & TOW
di
11/06
09u00-11u30
Volksmacht Hasselt
PA
di
11/06
16u30-18u30
ACV-Zonhoven ‘De Kwint’
enkel TOW
zo
16/06
09u00-12u00
De Burg Hamont
PA & TOW
wo 12/06
19u00-21u00
Zaaltje Heilig Kruis Runkst
PA
do
20/06
19u00-21u00
Holheide Overpelt
PA
do
13/06
13u30-16u00
Gildezaal Diepenbeek
PA
vr
21/06
16u00-21u00
Parochiezaal Sint-Huibrechts-Lille
PA
do
13/06
19u00-21u00
Hazelaar Banneux
PA
ma 17/06
19u00-21u00
Kermeta Kermt
PA
REGIO PEER-MEEUWEN-GRUITRODE
di
18/06
13u30-15u30
Zaaltje van de kerk Halveweg
PA
do
18/06
13u30-16u00 19u00-21u00
Gildenzaal Kuringen
PA
wo 19/06
19u00-21u00
Ontmoetingscentrum Rooierheide
PA
do
20/06
19u00-21u00
Steborg Stevoort
PA
vr
21/06
19u00-21u00
Paralcentrum Alken
PA & TOW
di
25/06
09u00-11u30 13u30-16u00
Volksmacht Hasselt
PA
di
25/06
14u00-17u00
ACV-Zonhoven ‘De Kwint’
enkel TOW
REGIO HEUSDEN-ZOLDER ma 03/06
09u00-11u30
ACV-secretariaat Heusden-Zolder
enkel TOW
ma 10/06
09u00-11u30
ACV-secretariaat Heusden-Zolder
enkel TOW
ma 17/06
09u00-11u30 17u30-19u30
ACV-secretariaat Heusden-Zolder
enkel TOW
vr
21/06
09u00-11u30
ACV-secretariaat Heusden-Zolder
enkel TOW
ma 24/06
09u00-11u30
ACV-secretariaat Heusden-Zolder
enkel TOW
di 4, 11 & 18 juni van 10u00-12u00 en van 13u00-19u00 in de Parochiezaal Peer. PA & TOW!
REGIO SINT-TRUIDEN ma 10/06
18u00-21u00
Volksmacht Sint-Truiden
PA
13/06
09u00-12u00
Volksmacht Sint-Truiden (enkel gepensioneerden)
PA
wo 19/06
09u00-12u00
De Brug Nieuwerkerken
PA
di
25/06
09u00-16u00
Elckerlyc Gingelom
PA
wo 26/06
09u00-16u00
Parochiezaal Kozen
PA
do
Alsook op afspraak (kantooruren) bij ACV-Sint-Truiden op het nummer 0474-59.14.03. PA!
REGIO TONGEREN Alsook op afspraak bij ACV-Tongeren op het nummer 0473-20.21.39. PA & TOW! di
18/06
18u00-20u00
Japanse tuin Overrepen
PA
vr
21/06
18u00-20u00
Café Patronaat Zichen
PA
TOW = digitale aangifte | PA = papieren aangifte
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 17 mei 2013
BOEK
Ik had honger. Tochten van Hoop
Een ontmoeting die je een leven lang bijblijft Achter de ruige buitenkant van de grootstad leidt een gids je langs organisaties die zich inzetten voor wie in de marge leeft. Pol Arnauts, zingevingscoördinator bij ACW Brussel, is een van de initiatiefnemers van Tochten van Hoop. ‘Al tien jaar stimuleren onze stadswandelingen ontmoeting en engagement, in Brussel, en later ook in Antwerpen.’ Een boek met getuigenissen bekroont nu het werk.
M
Beeldenstorm
et Tochten van Hoop maak je op een andere manier kennis met Brussel en Antwerpen. De wandelingen leiden naar hoopvolle initiatieven, die mensen verder helpen in hun leven. De gidsen zijn zelf mensen met een bewogen levensverhaal.
Hoe is Tochten van Hoop ontstaan? ‘Al 25 jaar organiseert gezinsvereniging kwb sociale kersttochten in Brussel. We wilden die activiteit delen met andere kwb-groepen in Vlaanderen. Daarnaast stuurden enkele priesters in Brussel interessante sociale projecten aan. Zij kregen veel aanvragen voor een bezoek. In Tochten van Hoop hebben we de Je kijkt mensen in de k r ac hte n gebu nde ld . V ijf t ie n ogen. En dan kun je vrijwilligers gidsen nu jaarlijks hun nood niet meer ongeveer 150 tochten door Brussel. wegcijferen. Stadspastoraal De Loodsen nam in Antwerpen mee het initiatief.’ Pol Arnauts, Tochten van Hoop
Wat moeten we ons bij zo’n tocht voorstellen?
‘Elk jaar werken we een nieuwe tocht uit, soms over een thema, zoals huisvesting of onderwijs. Soms is het een kennisma king met een w ijk, zoals bijvoorbeeld de Gevangenistocht in Sint-Gillis. Onze nieuwste tocht draait rond de zeven werken van Barmhartigheid. Ook het boek Ik had honger. Tochten van Hoop volgt die werken, met duiding, rake getuigenissen, meditatieteksten en pakkende foto’s van Brandpunt 23 en Tram 66, projecten van sociale fotografie.’
Zijn de werken van Barmhartigheid nog actueel? ‘Je kunt ze zo vertalen naar de noden van vandaag. Mensen in armoede leren koken met producten van de Voedselbank, dat is ook hongerigen spijzen. Je laaft dorstigen als je mensen die door de stad zwerven samenbrengt. Je kleedt naakten als je slachtoffers van mensenhandel opvangt. De vreemdelingen zijn de mensen zonder papieren, die je bijstand geeft. Psychisch en lichamelijk lijden verzacht je met ontmoeting. Gevangenen krijgen weer perspectief door intens samen te zijn. En daklozen kun je een waardige begrafenis geven.’
Wat is de essentie van de Tochten van Hoop?
Blijft het bij kijken, of wil Tochten van Hoop méér?
‘Ontmoeting staat voorop. Je kijkt mensen in de ogen. En dan kun je hun nood niet meer wegcijferen. Deze morgen nog fietste ik haastig naar mijn werk en daarbij sneed ik een Afrikaan de pas af. Hij liep achter mij aan en ik dacht Die moet mij hebben. Afrikanen kunnen goed lopen (lacht). Ik stopte en raakte aan de babbel. Ibrahim, zo heette hij. Ibrahim, ik heb al veel over jou gehoord, probeerde ik met Brusselse humor. Maar Ibrahim wilde een ernstig gesprek. Ik ben dakloos en ik heb honger, vertrouwde hij mij toe. Ik passeer op weg naar mijn werk wel duizend mensen en die betekenen niets voor mij. Maar Ibrahim wel. Die ontmoeting blijft me een leven lang bij. Zo’n ontmoeting wil elke Tocht van Hoop zijn.’
‘Wij hopen dat de wandelaars er achteraf iets mee doen. Dat zij het onrecht willen aanpakken. Sommigen doen een financiële actie. Anderen draaien daarna een dag vrijwillig mee in een project. We hebben ideeën voor een nog meer structurele dienstverlening aan de samenleving. Zo wordt het een langdurige tocht van hoop.’
Hoeveel wandelingen organiseert Tochten van Hoop jaarlijks in Brussel? het boek is zelf een leestocht van hoop geworden! over aanwezigheid, nabijheid, hulpvaardigheid, maar ook over recht vaardigheid, solidariteit, strijdvaardigheid. en over het samengaan van beide. Met een inleidend hoofdstuk van Roger Burggraeve en sprekende foto’s van Brandpunt 23, Pixel Team en Tram 66-sociale fotografie over samenleven in de grootstad.
Ik had honger
a. 1 b. ongeveer 15 c. ongeveer 150
Ter gelegenheid van dit jubileum brengt de organisatie een boek uit over de zeven werken van Barmhartigheid. Ieder thema wordt uitgewerkt aan de hand van een duiding en met aangrijpende getuigenissen van mensen in nood en organisaties die hen een helpende hand aanreiken.
T o c h T e n va n h o o p
Antwoord op deze vraag:
al tien jaar organiseert ‘Tochten van hoop’ in antwerpen en Brussel wandelingen die leiden naar plaatsen waar men normaal niet komt en waar men duidelijke sporen vindt van de positieve en hoopvolle manier waarop in de stad met armoede wordt omgegaan.
Doe mee op www.acw.be (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, wedstrijd Tochten van Hoop, Postbus 20, 1031 Brussel. En dit vóór donderdag 23 mei. ISBN 978-90-8528-264-8
9 789085 282648
✔✔Je kunt het boek ‘Ik had honger. Tochten van Hoop’ (uitgeverij Halewyn, 168 blz., 17 euro + verzendingskosten) bestellen via 0496 79 36 24, info@ tochtenvanhoop.eu, www.tochtenvanhoop.eu.
TODO
WINeen BOEK Visie mag 5 exemplaren weggeven van het boek ‘Ik had honger. Tochten van Hoop’.Ik had honger
Griet Verhoeyen
Stadsloop 50-plussers
T o c h T e n va n h o o p
Ik had honger
zondag 26 mei - Hasselt
Zin om op eigen ritme door een levendige stad te joggen, zonder hinder van het verkeer? Voor 50-plussers kan het op (autoloze) zondag 26 mei in Hasselt. Op de Senioren Lente Jogging kun je je meten met leeftijdsgenoten in een gemoedelijke competitiesfeer. 14 uur: 2,5 en 5 km (reeksen: 50+ mannen/vrouwen) 15 uur: 7,5 km (reeksen: 50+ per 5 jaar) Inschrijving, start en aankomst: Kolonel Dusartplein Kleedkamers en douches: sporthal KA2, Koning Boudewijnlaan 6 euro - 4 euro (met lidkaart Sporta, Okra-Sport ,VAL, VACH en Bokrijklopers)
✔✔Meer info: www.sporta.be, www.okrasport.be, www.val.be, www.sportelen.be
Oplossing Sleutelwoord: polderhuis
colofon
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.