WerkWijzer Van sollicitatie tot contract Je eerste echte baan of na een tiJd weer aan het werk? De FNV Werkwijzer helpt je op weg met veel info en praktische tips.
1 oktober 2014
www.personeelindemode.nl Het abc van de mode- en sportretail; van arbeidscontracten en cao tot aan opleidingen, persoonlijke ontwikkeling, talentenscans en meer!
•
alles voor actief bewegen
NIJHA BVnijha HANZEWEG 2 POSTBUS 3 7240 AA LOCHEM TEL (0573) 28 85 55 FAX (0573) 25 45 54 INFO@NIJHA.NL WWW.NIJHA.NL bv • hanzeweg 2 • postbus 3 • 7240 aa lochem • tel (0573) 28 85 55 • fax (0573) 25 45 54 • info@nijha.nl • www.nijha.nl
Will we meat?
Heb jij ook het idee dat het werken in een slagerij alleen maar werken met vlees is? Dan zie je dat verkeerd. Werken in een slagerij is namelijk zo veel meer. Denk aan het maken van maaltijden, tapas, lekkere hapjes, vleeswaren en je adviseert klanten over de bereiding van de producten. Werken in de slagerij is uitdagend, veelzijdig en je verdient een leuke boterham en er zijn goede arbeidsvoorwaarden. Meat your future @ de slager! Check www.slagers.nl of www.facebook.com/meatyourfuture
WerkWijzer Van sollicitatie tot contract Bijna Van school, net afgestudeerd of na langere tijd Weer aan het Werk? Dan is de tijd aangebroken om te solliciteren. In dit boekje vind je antwoord op de meest gestelde vragen over stage, het schrijven van een sollicitatiebrief, het sollicitatiegesprek, je contract en de cao. De Werkwijzer is een serie brochures van de FNV met veel praktische informatie. In totaal verschijnen er vier verschillende titels. Naast deze over solliciteren, een over werk en geld, een over alles waar je op de werkvloer mee te maken kunt krijgen en een over je rechten en plichten. Verzamel ze alle vier. Dan ben je op alle fronten goed voorbereid op de arbeidsmarkt. Heel veel succes met je nieuwe baan. En als de FNV iets voor je kan betekenen, dan kun je altijd contact met ons opnemen.
3
GRENZELOOS SCHEPEN BOUWEN
“
Dat is wat wij doen, in 36 landen en met 6000 collega’s. Wij zijn continu op zoek naar ondernemende mensen. Damen groeit en is een financieel gezond familiebedrijf. Help jij ons groeien? Dan helpen wij jou groeien! Surf naar www.damen.nl/career voor alle mogelijkheden.
www.damen.nl/career
”
inhoudsopgaVe stage lopen
6
op zoek naar een baan
14
sollicitatiebrief en cV
16
het sollicitatiegesprek
22
solliciteren in het buitenland
30
de arbeidsoVereenkomst
36
de cao
42
Werken als uitzendkracht
46
Wat kan de fnV Voor mij betekenen?
54
5
stage lopen
Wat is een stage? Een stage is een onderdeel van een opleiding. Door stage te lopen, leer je het vak in de praktijk kennen en ervaar je wat het werk precies inhoudt. Omdat het een leerproces is, krijg je begeleiding op de stageplek en vanuit je opleiding. Hoelang een stage duurt, is vaak afhankelijk van je opleiding en leerjaar. Het kan variĂŤren van een paar weken tot een paar maanden of zelfs een heel (school)jaar. Sommige opleidingen kennen meerdere stages. Bijvoorbeeld een snuffelstage van een paar weken in het eerste jaar en een stage van een paar maanden in het vierde jaar. In sommige gevallen biedt een werkgever een vaste baan aan na een stageperiode. In dat geval kun je vast gaan werken voor deze werkgever. Hou er rekening mee dat je als stagiair geen enkel recht opbouwt. 6
Als je werkgever dus na afloop van je stage met jou een arbeidscontract wil sluiten, gelden de normale (cao-)regels. Net als bij elke nieuwe werknemer. Een afspraak over proeftijd hoort daar bij. Vindt je werkgever een proeftijd niet nodig, dan heb je gewoon mazzel.
Wat Voor soorten stages Bestaan er? Snuffelstage Een snuffel- of oriĂŤntatiestage komt vooral voor in het mbo of hbo en vindt meestal plaats in het eerste jaar van je studie. Gedurende deze periode, die ongeveer varieert van 2 tot 9 weken, maak je kennis met de stageplek en het vak waarin je na je studie terechtkomt. Meeloopstage Veel opleidingen op het mbo, het hbo en ook steeds vaker op de universiteit kennen een verplichte meeloop- of ervaringsstage in het 3e of 4e jaar. Gedurende deze periode, die van een blok of trimester tot een heel schooljaar kan duren, leer je de opgedane kennis in de praktijk te gebruiken. Deze kennis kan je in de laatste fase van je studie gebruiken en helpt bij het bepalen van je afstudeerrichting. Afstudeerstage Vierdejaars studenten zijn meestal verplicht om een afstudeeropdracht te doen of een scriptie te schrijven. In samenwerking met een docent op je universiteit of hogeschool, meestal je scriptiebegeleider, bepaal je een onderwerp waar je een onderzoek naar gaat doen of waarover je uitgebreid verslag doet. Je hebt eigenlijk twee soorten afstudeeropdrachten. De eerste soort kenmerkt zich vooral door een praktijkgerichte opdracht van een bedrijf of organisatie en voer je in hun opdracht uit. Hierbij moet je denken aan bijvoorbeeld het opstellen van een adviesplan of het organiseren van een congres. Deze soort komt het meest voor binnen hbo-opleidingen. Het is gebruikelijk om achteraf een stageverslag te schrijven. Bij de tweede soort is er vaak sprake van het verrichten van onderzoek. 7
Je voert dan een onderzoeksopdracht uit, die je formuleert in samenspraak met de stageplek waar je het onderzoek uitvoert. Naar aanleiding van dit onderzoek schrijf je een scriptie onder begeleiding van je docent of hoogleraar. Meestal is het zo dat je vervolgens afstudeert. Het onderzoek kan ook bestaan uit een gedegen analyse van de bedrijfsprocessen of een project. Maatschappelijke stage Maatschappelijke stage is een vorm van leren buiten de muren van de school, waarbij leerlingen door middel van vrijwilligersactiviteiten kennismaken met allerlei aspecten en onderdelen van de samenleving. Idee erachter is dat je het beste leert hoe de maatschappij in elkaar zit, door er actief aan mee te doen.
is een stageoVereenkomst hetzelfde als een arBeidsoVereenkomst? Een stageovereenkomst is niet hetzelfde als een arbeidsovereenkomst. Bij een arbeidsovereenkomst is er sprake van een werkgever en een werknemer en dat is wat anders dan een stageverlener en een stagiair. Bij een arbeidsovereenkomst worden duidelijke afspraken gemaakt over onder andere de beloning (minimaal wettelijk minimumloon), het werk dat je moet verrichten en de gezagsverhouding tussen jou en je werkgever. De regels rond een arbeidsovereenkomst zijn ook in de wet vastgelegd. Voor stagiairs is minder in de wet geregeld. Wel zijn diverse regels uit het arbeidsrecht van toepassing. Met name op het gebied van arbeidsomstandigheden heeft een stageverlener verplichtingen.
heB ik recht op stageVergoeding? Volgens de wet is je stagegever niet verplicht een stagevergoeding te geven. Maar het is wel gebruikelijk. En als het in de cao van het bedrijf is geregeld, moet je stagegever zich daaraan houden. Sommige bedrijven geven alleen een onkosten- of reiskostenvergoeding. Dit telt niet als loon, dus je hoeft hierover geen belasting te betalen. Maar het houdt ook in dat je bijna nergens voor verzekerd bent.
8
Als je geld verdient, kan dat gevolgen hebben voor de kinderbijslag of studiefinanciering. Je mag maar een bepaald bedrag verdienen per kwartaal bij kinderbijslag, of per jaar bij studiefinanciering. Hierover kun je informatie vinden op www.fnvjong.nl/(bij)baan onder het kopje ‘geld’. Ontvang je een stagevergoeding van minimaal het wettelijke minimumuurloon en draagt je werkgever premies af, dan zijn dat inkomsten waarover je loonbelasting en sociale premies moet betalen. Maar omdat je maar een gedeelte van het jaar inkomsten hebt, kan het zijn dat je te veel belasting betaalt. Er is een speciale regeling voor scholieren. Afhankelijk van het bedrag dat je verdient, kan je werkgever de belastingdienst verzoeken om de kwartaaltabel voor de loonheffing toe te passen. 9
Je betaalt dan weinig tot geen loonbelasting. Met vragen over deze regeling kun je terecht bij de belastingdienst op het gratis nummer 0800 0543. Je kunt ook te veel betaalde belasting achteraf terugvragen via een P-formulier. Op de site van de belastingdienst (www.belastingdienst.nl) kun je een aangifteprogramma downloaden of een papieren formulier aanvragen.
Wat is het Verschil tussen Werkend leren en lerend Werken? Naast meteen beginnen met werken, zijn er ook mogelijkheden om werken en studeren te combineren. Dit heeft een aantal voordelen, omdat je al wel een baan en een vast inkomen hebt terwijl je nog verder kan leren. De Wet educatie en beroepsonderwijs maakt een onderscheid in het beroepsonderwijs. Er zijn twee leerwegen: de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) en de beroepsopleidende leerweg (BOL). Bij de BBL leer je al werkend. Je bent minstens 60 procent van de studieduur aan het werk in de praktijk. Daarnaast ga je minimaal één dag in de week naar school voor theorielessen. De deelnemer aan de BBL heeft een arbeidscontract. Bij de BOL volg je volledig dagonderwijs met stages. Je bent minimaal 20 procent en maximaal 60 procent van de studieduur aan het werk in de praktijk.
Wanneer heB ik recht op een diplomatoeslag? Voorwaarde is natuurlijk dat je je diploma haalt. Wel of geen diplomatoeslag en de spelregels daar omheen staan in de cao. Pak hem er dus even bij! Ook hier geldt weer; niet in alle cao’s hebben we iets kunnen regelen. In een enkele cao wordt het leren op een andere manier beloond: je komt door je diploma in een hogere loonschaal.
Weten of je Wel genoeg Verdient, doWnload de fnV WorkpoWer app Via WWW.fnV.nl/WorkpoWer
10
Ben je professioneel, toegewijd en werk je graag samen met leuke collega’s? Wij hebben op onze locaties vacatures voor:
VERZORGENDEN NIVEAU 2, 3 en 4 MEDEWERKERS THUISZORG
zonnehuisgroep amstelland Meer informatie over alle vacatures? www.zhga.nl Direct solliciteren of een open sollicitatie sturen? Mail dan naar solliciteren@zhga.nl warm en menselijk
Verschillende contractvormen zijn mogelijk
BEN JIJ GEÏNTERESSEERD IN EEN AFWISSELENDE FUNCTIE? Cheese & More by Henri Willig is de nieuwe winkelketen van de succesvolle kaasproducent Henri Willig. Met diverse vestigingen waarvan tien in het centrum van Amsterdam worden dagelijks duizenden klanten bediend. Naast de winkels bestaat het bedrijf uit twee grote kaasproductielocaties en een exportafdeling die onze kazen exporteert naar 25 landen. Henri Willig heeft grote ambities aangaande de verdere ontwikkeling en expansie van de Cheese & More winkelformule. VOOR ONZE CHEESE & MORE WINKELS IN AMSTERDAM ZOEKEN WIJ VERKOOPMEDEWERKERS (24 - 40 UUR) IETS VOOR JOU? REAGEER DAN SNEL! Solliciteren op deze en andere vacatures doe je via onze vacaturesite www.werkenbijhenriwillig.nl. Voor vragen kun je contact opnemen met Feliks Eshuis (HR Adviseur) op 06-53530241.
Het Afval Energie Bedrijf in Amsterdam is toonaangevend in het omzetten van afval naar duurzame energie en waardevolle grondstoffen. Hou jij van een technische uitdaging? Hou dan onze website in de gaten voor stagemogelijkheden en vacatures. �
�
www.afvalenergiebedrijf.nl �
Koks Milieu- en Voertuigtechniek BV Diamantweg 1, 1812 RC Alkmaar Tel. +31- (0)72 540 66 99 Fax +31- (0)72 540 55 40 www.koks.com, info@koks.nl
Ben jij haantje de voorste? Plukon Food Group is een van de grootste Europese
Plukon Food en Group is een van van een de grootste Europese producenten leveranciers breed assortiment kwalitatief hoogwaardig pluimveevlees en maaltijden. producenten en leveranciers van een breed assortiment In
Nederland
hebben
wij
vestigingen
in
Blokker
kwalitatief hoogwaardig pluimveevlees (NH), Dedemsvaart, Goor, Ommel (NB)en enmaaltijden. Wezep.
Interesse in een stage of afstudeerplaats? Informeer dan bij de P&O afdeling van een van onze vestigingen of neem contact op (038) met Jan manager Plukon Plukon Wezep via 376 Timmer, 66 37 ofhrj.timmer@plukon.nl Food Group via (038) 376 66 37 of j.timmer@plukon.nl
Interesse? Neem contact op met Jan Timmer, hr manager
SPECIALIST IN MATERIEEL VOOR WEGENONDERHOUD
De Cremer Groep heeft zich gespecialiseerd in het ontwikkelen, ontwerpen en vervaardigen van hoogwaardige tel- en verpakkingssystemen. Onze klanten, verspreid over de hele wereld, 165901093_Plukon_Adv_66-75x97-5mm.indd 1 zitten in de farmaceutische industrie, de zoetwarenindustrie en de agrarische industrie. Al onze klanten hebben ĂŠĂŠn ding gemeen: zij willen met grote nauwkeurigheid hun product tellen en verpakken. Om aan deze hoge eisen te kunnen voldoen, werken de diverse specialismen binnen de Cremer Groep nauw samen om te komen tot een optimaal resultaat. De introductie van nieuwe producten leidt tot nieuwe eisen en dus tot nieuwe uitdagingen voor de Cremer Groep. De kennis van mechanica, elektronica en software ligt op een hoog niveau en de ontwikkelingen staan nooit stil. Meer weten? Kijk op
18-05-12
Wij zoeken mensen om mee te bouwen!! Bel voor meer informatie met de Mennens-vestiging bij u in de buurt of kijk op
www.mennens.nl
Mennens -Amsterdam Mennens -Dongen Tel: +31 (0)20 581 18 11
Tel: +31 (0)162 38 38 00
Mennens -Groningen
Mennens -Hengelo
Mennens -Schiedam Mennens -Terneuzen Mennens -Belgium
Tel: +31 (0)50 318 30 31
Tel: +31 (0)74 250 35 04
Tel: +31 (0)10 437 30 33
Tel: +31 (0)115 61 80 40
Tel: +32 (0)3 253 23 23
op zoek naar een baan hoe Vind ik een leuke Baan? Je kunt op allerlei manieren aan een baan komen. Via een advertentie, of bijvoorbeeld door een zogenaamde open sollicitatiebrief te schrijven naar een bedrijf waar je wel zou willen werken, zonder dat ze direct een vacature hebben. Je kunt een baan vinden via: • een personeelsadvertentie in een krant of tijdschrift • social media (LinkedIn, Twitter, Facebook) • vacaturebanken op internet • UWV WERKbedrijf • een uitzendbureau • een open sollicitatie • informatiekanalen van bedrijven zelf: het prikbord in een winkel, vacatures op de website van een bedrijf • vrienden of kennissen
Waar moet ik op letten Bij een personeelsadVertentie? Kijk altijd goed naar wat er precies gevraagd wordt. Voldoe je aan de eisen in de personeelsadvertentie? Denk je dat je in het bedrijf past? Spreken het bedrijf en de functie je aan? Probeer voor je je brief gaat schrijven aan meer informatie te komen over het bedrijf en de functie. Je kunt de website van het bedrijf bezoeken, het jaarverslag opvragen of misschien ken je mensen die er werken. Je kunt ook het bedrijf zelf om meer informatie vragen. Als er in de advertentie een telefoonnummer of e-mailadres staat voor inlichtingen, maak daar dan gebruik van. Het is handig om een aantal gerichte vragen te bedenken voor je gaat mailen of bellen. Je krijgt zo niet alleen de informatie die je hebben wilt, maar je maakt ook een geïnteresseerde indruk en misschien blijft je naam wel hangen bij degene die je gesproken hebt.
14
Internationale flowerbusiness: flitsend, fris en dynamisch Werken in de internationale en dynamische wereld van de bloemenexporteur? Vrouwendag in Moskou. Moederdag in München. Valentijn in New York. Bij al die gelegenheden zorgen Nederlandse bloemen en planten voor beleving & emotie en lifestyle. Achter elk boeketje in een bloemenwinkel, - stal of supermarkt schuilt een bruisende wereld vol snelheid, actie en dynamiek. Die van de groothandel, de internationale schakel tussen teler en winkel, wáár ook ter wereld.
Nieuwsgierig? Kijk op www.vgb.nl
sollicitatiebrief en cV hoe schrijf ik een goede sollicitatieBrief? Om te beginnen moet de brief op tijd bij het bedrijf zijn. Kijk in de personeelsadvertentie wat de uiterste inzenddatum is. Richt de brief aan de afdeling of de medewerker die in de advertentie genoemd wordt. Verder is het handig om de brief, voor je hem de deur uit doet, eerst even te laten lezen door een vriend(in) of je ouders. Als er dan iets niet duidelijk blijkt te zijn, kun je dat nog verbeteren. Een goede sollicitatiebrief voldoet aan de volgende eisen: Vorm • Maak je brief niet langer dan één kantje A4. • Schrijf de brief in foutloos Nederlands. • Pas je schrijfstijl aan aan de toon van de advertentie. Is de advertentie in een losse stijl geschreven, dan schrijf je ook losjes; een formele advertentie vraagt om een ‘nettere’ brief. • Stuur je brief met de gewone post, tenzij de advertentie vermeldt dat solliciteren per e-mail mogelijk is. • Voeg je curriculum vitae (cv) toe. Hierover kun je verderop in deze brochure meer lezen.
16
Inhoud • Schrijf een originele brief. Met een standaardbrief val je niet op tussen alle andere brieven. • Voorzie de brief van een datum. • Vermeld duidelijk naar welke baan je solliciteert. • Laat weten hoe je op het spoor gekomen bent van de vacature. • Maak duidelijk dat je geschikt bent voor de baan en aan de eisen voldoet. Verwijs naar je cv voor je opleiding, werkervaring, stages, persoonlijke eigenschappen, vrijwilligerswerk, hobby’s, enzovoort. • Vraag mensen die van je kwaliteiten overtuigd zijn of je hun naam mag vermelden. Zij kunnen een goed woordje voor je doen. Zij zijn je zogenaamde referenties. • Als je al een baan hebt, vertel dan waar je werkt, wat je daar doet en wat je verantwoordelijkheden precies zijn. Geef eventueel ook aan waarom je van baan wilt veranderen (betere promotiekansen, betere aansluiting bij je studie, een verhuizing naar een andere woonplaats, enzovoort). Als je solliciteert omdat je huidige baan of het bedrijf waar je nu werkt je helemaal niet bevallen, wees dan diplomatiek. Al te kritisch overkomen bevordert je kansen niet. • Zorg als het even kan voor een originele uitsmijter. Een standaardslotzin als ‘In afwachting van uw reactie, teken ik ...’ is niet fout, maar ook niet bepaald opvallend. Een voorbeeld van een sollicitatiebrief is achterin deze brochure te vinden.
Wat is een cV en Wat moet erin staan? Een curriculum vitae (cv) is een overzicht van je opleiding(en), werkervaring en je persoonlijke gegevens. Een cv moet je als bijlage of attachment meesturen met je sollicitatiebrief. Naast je persoonlijke gegevens moeten de volgende zaken erin staan: Opleiding(en) Vermeld welke opleidingen je hebt gedaan en wanneer. Vermeld ook de naam van de school, de diploma’s die je hebt gehaald en wanneer je die hebt gehaald. 17
Werkervaring In je cv geef je een overzicht van de banen die je al hebt gehad. Als je in vakantiewerk of bijbaan werkervaring hebt opgedaan die relevant is voor de functie waarop je solliciteert, vermeld je die banen ook. Een gat tussen twee banen? Vermeld dan ook wat je in de tussentijd hebt gedaan. Houd er in elk geval rekening mee dat er in een sollicitatiegesprek bijna altijd wordt gevraagd naar je activiteiten in de periode tussen de ene en de andere baan. Bijzonderheden Vermeld naast je opleiding en werkervaring ook andere zaken die in je voordeel spreken. Coach je een voetbalteam? Dan heb je bij de sportvereniging dus de nodige leidinggevende ervaring opgedaan. Vermeld ook of je een rijbewijs hebt. Verder is het voor veel functies handig om te laten weten met welke computerprogramma’s je kunt werken. Referenties Tot slot kun je referenties vermelden in je cv. Referenties zijn mensen met wie je in je werk of opleiding te maken hebt gehad en die overtuigd zijn van jouw kwaliteiten. Vraag deze mensen vooraf of ze het goed vinden dat je hun naam als referentie gebruikt en laat ze weten dat ze gebeld kunnen worden door het bedrijf waar je aan het solliciteren bent. Van toen naar nu of andersom? Je kunt bij je cv beginnen bij het begin van je loopbaan en zo naar het heden toewerken. Als je het op zo’n manier aanpakt, laat je zien hoe jij je hebt ontwikkeld. Het is een gebruikelijke volgorde, maar er is ook wel wat voor te zeggen om het juist andersom te doen. Over het algemeen is je laatste werkervaring het meest relevant en als die bovenaan staat, ziet degene die je cv leest dat meteen. Het is sowieso handig om je recente werkervaring uitgebreid te beschrijven en eerdere ervaring wat beknopter. Een voorbeeld van een cv kun je vinden achterin deze brochure en op www.fnvjong.nl/solliciteren. 18
hoe Bereid ik me Voor op een sollicitatiegesprek? Heeft het bedrijf naar aanleiding van je brief interesse om nader kennis te maken, dan zul je worden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. In dit gesprek is het van belang dat de werkgever een indruk van jou en van je kwaliteiten krijgt, maar ook dat jij een indruk krijgt van het bedrijf en de functie waarop je solliciteert. Veel mensen zijn best zenuwachtig voor een sollicitatiegesprek: een goede voorbereiding helpt om je zenuwen de baas te blijven. En ook om jezelf goed over het voetlicht te brengen. Bedenk daarom van tevoren waarom je de baan wilt, waarom jij er geschikt voor bent en wat je goede en minder goede eigenschappen zijn. Bedenk vooraf ook een aantal vragen die je kunt stellen over de baan of het bedrijf en zet die op papier. Denk daarbij aan vragen over je precieze taken, verantwoordelijkheden, werktijden, salaris, promotiekansen, interne opleidingen, je directe collega’s, de werkplek, enzovoort. Vragen over de inhoud van je werk laten zien dat je enthousiast bent over de baan en dat is toch wat een werkgever zoekt: een gemotiveerde werknemer. Bezoek de website van het bedrijf of zoek op een andere manier informatie over het bedrijf. (bijvoorbeeld via social media) Het maakt tijdens het gesprek een goede indruk als je iets weet over het bedrijf waar je wilt gaan werken. Verder kun je het voeren van een sollicitatiegesprek van tevoren oefenen met een vriend(in) of met je ouders. Laat ze de rol van werkgever spelen en zorg ervoor dat ze je lastige vragen stellen. Bestaat je werk uit het maken van een concreet product? Bedenk dan vooraf of je eigen werk hebt dat je kunt laten zien. Als je nu al werkt: regel ruim van tevoren een vrije dag bij je huidige werkgever voor je sollicitatiegesprek.
op zoek naar een leuke (V)mBo- of hBo-Baan? WWW.WWW.nationaleVacatureBank.nl
19
PomPen houden de wereLd
draaiende
wist u dat 10% van alle energie in de wereld verbruikt wordt door pompen, en dat als we samen wereldwijd circa 4% energiebesparing kunnen doorvoeren dat het gelijk staat aan het energieverbruik van 1 miljard huishoudens?
Van ziekenhuizen, fabrieken, kantoren tot en met woonhuizen, bieden de Grundfos Blueflux速 energie-efficiente motortechnologie voor pompen de oplossing om onmiddelijk het energieverbruik te beperken, de CO2 uitstoot te verminderen en geld te besparen. Lees alle voordelen op: www.grundfos.com/energy
www.interfood.com
A CPM mill, with even the smallest parts manufactured to the highest standards, ensures continuous operation, high performance and the lowest operating costs. Built to last, designed for the long term. For more information call one of our advisors on +31 75 6512 611 (Europe) or +1 319-232-8444 (USA) or visit www.cpmeurope.com.
GLOBAL PARTNER SINCE 1883
CPM. Manufacturer of machines for pelleting, aking and grinding for the feed, biomass, oilseed and recycling industry. Since 1883.
BIOMASS
FEED
OILSEED
OTHER
CPM Europe. Your Partner in Productivity
PONDWEG 8 -10 2153 PK NIEUW - VENNEP
i choose Technics Jong, ambitieus en eigenzinnig? Word Cargill-professional in het managen van mensen en procestechniek.
i choose Cargill
European Graduate Program bij de Internationale Graanoverslag Maatschappij Amsterdam B.V., Cargill-groep. Info en sollicitaties: www.cargill.nl of www.cargill.com
FEED-EN-02 / 96x255
Jong Talent Gezocht!
With feed industry machinery, reliability is fundamental.
het sollicitatiegesprek Wat trek ik aan naar mijn sollicitatiegesprek? Bijna iedereen vraagt zich af wat hij moet aantrekken naar een sollicitatiegesprek. Een eenduidig antwoord is hierop niet te geven. Maar door aandacht te besteden aan je kleding, maak je in elk geval duidelijk dat je het sollicitatiegesprek belangrijk vindt. Het beste is om kleding uit te zoeken die past bij de functie waarop je solliciteert en bij het bedrijf. Wanneer je iemand kent die voor het bedrijf werkt, zou je kunnen vragen wat de gebruikelijke kleding is.
hoe gaat zo’n sollicitatieprocedure Verder in zijn Werk? Soms is er maar één sollicitatiegesprek. Het kan ook zijn dat er een tweede en volgende ronde is, waarbij steeds een aantal kandidaten afvalt. Voor sommige vaste banen kan het bedrijf je vragen mee te werken aan een test (assessment). Ze kunnen je vragen om een probleem uit de praktijk op te lossen, of om een psychologische test te ondergaan. In elk geval zal je het hemd van het lijf worden gevraagd. Surf voor vragen die je tijdens het sollicitatiegesprek kunt verwachten bijvoorbeeld naar www.sollicitatiegesprekvragen.nl. Stel zelf tijdens het gesprek ook vragen. Niet alleen omdat het in je eigen belang is om zo veel mogelijk te weten over de functie en het bedrijf, maar ook omdat je zo een gemotiveerde indruk maakt.
hoe ga ik om met Vragen oVer het salaris? Als een werkgever al in een eerste gesprek vraagt wat je wilt verdienen, bewaar dan je antwoord liever voor een later gesprek. Arbeidsvoorwaarden, zoals de hoogte van het salaris, worden namelijk meestal pas besproken in een tweede gespreksronde. Zorg er in ieder geval voor dat je goed op de hoogte bent van de (start)salarissen in de branche waarin je solliciteert en wat het gemiddelde salaris is van mensen met jouw opleiding en werkervaring. Kijk hiervoor bijvoorbeeld eens op www.loonwijzer.nl.
22
Realiseer je verder dat salarisonderhandelingen een soort spel zijn. Het eerste aanbod van de werkgever ligt vaak iets lager dan wat je waard bent. Speel het spel mee en ga iets boven hun aanvangsbod zitten. Daarmee maak je jezelf echt niet meteen onmogelijk, je laat je potentiële werkgever juist zien dat je weet wat je wilt.
Wat zijn de minimumlonen in 2013? Als je begint aan een nieuwe baan, dan spreek je met je werkgever af wat je gaat verdienen. Je werkgever moet je in ieder geval het minimumloon betalen, minder mag niet. Wat je minimaal gaat verdienen, is dus wettelijk vastgelegd. Dit minimumloon hangt af van het aantal uren dat je werkt en van je leeftijd. De minimumlonen worden ieder jaar aangepast. De bedragen waarop je minimaal recht hebt, kun je vinden in het schema op pagina 23. De bedragen zijn in euro’s en gelden als de ‘normale’ arbeidstijd bij het bedrijf 40 uur per week is. 23
Wettelijk bruto minimum(jeugd)lonen juli 2014 leeftijd
Bruto per maand
bruto per week
Bruto per dag
23 jaar en ouder
€ 1.495,20
€ 345,05
€ 69,01
22 jaar
€ 1.270,90
€ 293,30
€ 58,66
21 jaar
€ 1.084,00
€ 250,15
€ 50,03
20 jaar
€
919,55
€ 212,20
€ 42,44
19 jaar
€
785,00
€ 181,15
€ 36,23
18 jaar
€
680,30
€ 157,00
€ 31,40
17 jaar
€
590,60
€ 136,30
€ 27,26
16 jaar
€
515,85
€ 119,05
€ 23,81
15 jaar
€
448,55
€ 103,50
€ 20,70
In het onderstaande schema een overzicht van de bruto minimumlonen per uur.
leeftijd
Bruto per uur
bruto per uur
Bruto per uur
o.b.v. 36 uur
o.b.v. 38 uur
o.b.v. 40 uur
23 jaar en ouder
€ 9,58
€ 9,08
€ 8,63
22 jaar
€ 8,15
€ 7,72
€ 7,33
21 jaar
€ 6,95
€ 6,58
€ 6,25
20 jaar
€ 5,89
€ 5,58
€ 5,31
19 jaar
€ 5,03
€ 4,77
€ 4,53
18 jaar
€ 4,36
€ 4,13
€ 3,93
17 jaar
€ 3,79
€ 3,59
€ 3,41
16 jaar
€ 3,31
€ 3,13
€ 2,98
15 jaar
€ 2,88
€ 2,72
€ 2,59
24
Wat doe ik met VerVelende Vragen? Je toekomstige werkgever mag alleen vragen stellen over zaken die relevant zijn voor de functie, zoals vakbekwaamheid, opleiding, kennis en ervaring. Vragen als: ‘Wil je kinderen?’ of ‘Heb je lichamelijke gebreken?’ worden wel eens gesteld, maar als je de vraag te persoonlijk vindt, mag je een antwoord weigeren. Ook op vragen over zwangerschap hoef je geen antwoord te geven. Krijg je te maken met dit soort vragen tijdens je sollicitatiegesprek, dan kan een vervelende situatie ontstaan. Probeer vriendelijk en rustig te blijven. Door bijvoorbeeld van onderwerp te veranderen met het stellen van een vraag over de functie kun je een positieve draai aan het gesprek geven. Je kunt ook een wedervraag stellen: ‘Waarom wilt u dat weten?’
klachten oVer je sollicitatieprocedure? surf naar WWW.nVp-plaza.nl
25
ik Ben niet juist Behandeld tijdens de sollicitatieprocedure. kan ik een klacht indienen? Voel je je tijdens een sollicitatieprocedure niet goed behandeld? Krijg je pas heel laat een afwijzing? Of één waarin niet staat waarom je de baan niet krijgt? Het is heel gebruikelijk dat je het bedrijf dan belt en vraagt waarom je afgewezen bent. Ben je niet tevreden over je behandeling, dan kun je een klacht indienen bij de Nederlandse Vereniging voor Personeelsbeleid (NVP). Je kunt je klacht mailen naar sollicitatiecode@nvp-plaza.nl of bellen met de NVP, 030 236 71 01. Discriminatie bij een sollicitatie mag absoluut niet. Het mag geen rol spelen of je Nederlander bent of allochtoon, man of vrouw, homo of hetero, jong of oud, christen of moslim. Dat staat in de Wet gelijke behandeling. Ben je in de sollicitatieprocedure gediscrimineerd, dan kun je een klacht indienen bij een antidiscriminatiebureau of -meldpunt of bij het College voor de Rechten van de Mens. Meer info vind je op www.art1.nl en www.mensenrechten.nl. Er zijn wel uitzonderingen op de regel. In veel beroepen en bedrijven werken nog weinig vrouwen en/of allochtonen. Volgens de wet mogen deze groepen tijdelijk voorrang krijgen, tot de ongelijkheid verdwenen is.
sollicitatietraining nodig? Misschien is het een idee om eens een workshop te volgen bij het UWV WERKbedrijf. Zij organiseren bijvoorbeeld workshops over sollicitatiebrieven schrijven en sollicitatiegesprekken voeren. Informeer bij een UWV WERKbedrijf in de buurt wanneer zo’n workshop wordt gehouden. Een overzicht van alle adressen vind je op www.werk.nl. Een aantal FNV-bonden organiseert ook sollicitatietrainingen. Ben je lid, kijk dan op de site van je bond voor meer informatie.
Weten of je Wel genoeg Verdient, doWnload de fnV WorkpoWer app Via WWW.fnV.nl/WorkpoWer
26
Heb je altijd al eigen baas willen zijn? En heb je een goed idee voor een eigen bedrijf?
Meld je dan aan bij Jong & Baas. Bij Jong & Baas leer je alles over het starten van je eigen onderneming. Deelnemen aan Jong & Baas is gratis, wel wordt er 100% inzet van je verwacht. Jij ■ Bent tussen de 18 en 27 jaar ■ Volgt geen opleiding ■ Woont in of om Amsterdam Voor meer informatie en de voorwaarden: www.amsterdam.nl/jongenbaas
79745DWI_advJongBaas_138,5x97,5.indd 1
Diploma op zak? Ga ook aan de slag met de Startersbeurs Amsterdam. Elke maand salaris op je rekening én werk doen dat je leuk vindt. ■ ■ ■ ■
32 uur per week Minimaal € 500 per maand Maximaal 6 maanden Bij een werkgever naar jouw keuze
Zoek een werkgever en schrijf je in op www.startersbeurs.nu/amsterdam
17-09-14 14:53
solliciteren in het buitenland
Je hoeft je bij het vinden van een baan natuurlijk niet te beperken tot Nederland, je kunt ook in het buitenland een baan zoeken. In dat geval gelden andere regels en in elk land verwachten ze weer iets anders van de sollicitant. Zo is bijvoorbeeld in Frankrijk een sollicitatiebrief van 25 regels al aan de lange kant. In Duitsland is het gebruikelijk dat je een aardige foto van jezelf meestuurt. Per e-mail solliciteren is helemaal van deze tijd, maar kan niet overal. Hier vind je een aantal tips voor het solliciteren in het buitenland. 30
in nederland is het heel geBruikelijk om open sollicitaties te sturen naar WerkgeVers, maar hoe zit het met de omringende landen? • België: open sollicitaties zijn gebruikelijk, maar wel in de taal van het bedrijf. Dus geen Nederlandse brief bij Waalse bedrijven. • Frankrijk: open sollicitaties zijn zeer gebruikelijk in Frankrijk. Men waardeert het eigen initiatief. • Engeland: hier worden open sollicitaties gewaardeerd, maar je moet wel goed onderbouwen waarom je solliciteert. • Duitsland: open sollicitaties zijn zowel voor banen als stages goed te gebruiken.
Brief schrijVen of typen? • België: je kunt je brief zowel schrijven als typen. • Frankrijk: hier is het gebruikelijk dat je je brief, die maximaal 20 regels lang is, schrijft. Je cv kan getypt worden. • Engeland: zowel je cv als je brief kan je voor een Engelse sollicitatie het beste typen in korte, bondige zinnen. • Duitsland: je kunt je brief het beste typen. De brief moet zorgvuldig en verzorgd zijn.
geBruik Van aanhef en titels in je Brief • België: gebruik altijd een naam en titels in de aanhef. • Frankrijk: gebruik altijd een naam in de aanhef. Het noemen van titels is ongebruikelijk. • Engeland: bij onzekerheid over de juiste persoon kan je altijd ‘Dear Sir/Madam’ gebruiken. • Duitsland: altijd naam en titels vermelden, hier wordt namelijk erg veel waarde aan gehecht.
31
moet ik getuigschriften, kopieën en foto’s meesturen of meenemen? • België: alleen meesturen als daarom gevraagd wordt. Meenemen naar een gesprek is altijd goed. • Frankrijk: in de laatste fase van de sollicitatieprocedure meenemen. • Engeland: een foto bij je sollicitatiebrief voegen kan. Eventueel gegevens insluiten waaruit blijkt dat je goed in teams kunt werken, wordt op prijs gesteld. • Duitsland: een foto meesturen is erg gebruikelijk en kopieën van getuigschriften en diploma’s ook.
Wat te doen met referenties? • België: altijd namen en telefoonnummers van referenties meesturen. • Frankrijk: alleen op managementniveau is dit gebruikelijk. • Engeland: er wordt altijd om referenties gevraagd. Stuur daarom altijd namen en telefoonnummers mee. • Duitsland: referenties kunnen helpen, dus daarom altijd namen en adressen meesturen.
hoe BouW ik mijn cV op? • België: opbouw van heden naar het verleden. Je cv mag één tot twee pagina’s zijn. • Frankrijk: hier moet je je cv juist opbouwen van het verleden naar het heden en idealiter één pagina gebruiken. • Engeland: je cv moet een tot twee pagina’s omvatten. Laat je actieve kant zien. • Duitsland: je cv opbouwen van het verleden naar het heden. Schrijf het bondig op hoewel de lengte van je cv minder van belang is. Vergeet niet je cv te ondertekenen.
Weten of je Wel genoeg Verdient, doWnload de fnV WorkpoWer app Via WWW.fnV.nl/WorkpoWer
32
moet ik opleidingen, VakantieWerk en stages in mijn cV Vermelden? • België: voor starters geldt dat je alles moet vermelden, dus ook eventueel vakantiewerk. • Frankrijk: alleen de hoogst genoten opleidingen en diploma’s noemen. Belangrijk is nauwkeurig je talenkennis te beschrijven. Ook is het gebruikelijk aan te geven welk toekomstperspectief je voor jezelf ziet. • Engeland: relevante opleidingen noemen. Vooral laten zien dat je kunt samenwerken (dus werkgroepen en dergelijke noemen). • Duitsland: vermeld ook de behaalde resultaten. Denk aan bewijsstukken zoals cijferlijsten, getuigschriften en certificaten. Vooral de vaardigheden ook vermelden.
en hoBBy’s, hoe zit het daarmee? • België: alleen vermelden als ze relevant zijn. • Frankrijk: als je ze vermeldt, dan kun je er vragen over verwachten. • Engeland: teamsporten scoren goed. • Duitsland: alleen als ze relevant zijn.
Wat moet ik oVer mijn Burgerlijke staat Vermelden? • België: altijd de burgerlijke staat vermelden. Bedenk dat België niet zo progressief is als Nederland op dit gebied. • Frankrijk: burgerlijke staat noemen. • Engeland: burgerlijke staat en andere privégegevens hoef je niet te vermelden. • Duitsland: burgerlijke staat melden. Duitsland is niet erg progressief.
meer Weten oVer solliciteren in het Buitenland? surf naar WWW.joho.nl
33
Individuele begeleiding tijdens opleiding, stage en loopbaanplanning in de metaalsector.
Pro Young Lijndenweg 9-11 1948 ND Beverwijk T 06 22662034 E info@proyoung.nl www.proyoung.nl KvK: 34058998 BTW nr. NL0070.64.822B01
• Persoonlijke begeleiding bij functioneren, opleiding, resultaten • Maatschappelijke ontwikkeling • Stabiliteit • Contract en salaris volgens CAO klein metaal • Vaste baan, zekere toekomst
www.proyoung.nl
Deze advertentieruimte is aangeboden aan 12help, door neroc.nu - communicatiemakers (www.neroc.nu)
Met 10 euro help je weesmeisjes in India al aan een kansrijker bestaan. Ga naar 12help.org
€
,www.12help.org
- YOUR SUCCESS IS OUR BUSINESS -
The first choice for value-added vegetable oil solutions. WWW.AAK.COM
de arbeidsoVereenkomst Wat is een arBeidsoVereenkomst? Aangenomen? Dan wordt het tijd voor je contract, oftewel de arbeidsovereenkomst. Dat is een overeenkomst waarbij werkgever en werknemer afspraken maken over het werk, het loon en de werktijden.
Wanneer krijg ik een arBeidsoVereenkomst? Je werkgever is verplicht om je binnen een maand na je indiensttreding een schriftelijke arbeidsovereenkomst te geven. Tot die tijd zijn mondelinge afspraken ook geldig. In ieder geval moet je werkgever zich houden aan de wettelijke regels voor het minimumloon, vakantie en arbeidstijden. En als voor het bedrijf een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) geldt, dan geldt die ook voor jou. In geval van nood kun je de mondelinge afspraken zelf op papier zetten met je handtekening eronder. Vraag je werkgever deze brief voor akkoord te ondertekenen.
36
Wat moet er in de arBeidsoVereenkomst staan? In de schriftelijke arbeidsovereenkomst moeten in ieder geval de volgende elementen zijn opgenomen: • naam en woonplaats van werkgever en werknemer • de plaats(en) waar het werk wordt verricht • de functie van de werknemer of de aard van het werk • het brutoloon • de datum waarop het contract in gaat • tot welke datum het contract geldig is (bij tijdelijk werk). Als er geen einddatum wordt genoemd, is het een contract voor onbepaalde tijd • welke cao van toepassing is • de werktijden: de werkuren per week of per dag • de opzegtermijn • bij een tijdelijk contract: de mogelijkheid om tussentijds op te zeggen en de opzegtermijn daarvoor • de eventuele proeftijd Maak ook afspraken over bijvoorbeeld overwerk, vakantiedagen, vakantiegeld, snipperdagen en pensioen. Deze zaken kunnen ook in het contract worden opgenomen. Soms zet je werkgever in je contract dat je bepaalde dingen die je op je werk hoort en leest geheim moet houden (geheimhoudingsplicht), of dat je na afloop van je contract niet meteen voor een concurrent mag gaan werken (concurrentiebeding).
Wat als mijn WerkgeVer niets op papier Wil zetten? Wijs je baas om te beginnen op de verplichting om je binnen een maand een arbeidsovereenkomst te geven. Weigert hij dat, dan is het zaak om je loonstroken goed te bewaren. Als er geen schriftelijke arbeidsovereenkomst is, gelden je loonstroken als bewijs. Loonstroken hoor je regelmatig te ontvangen. In ieder geval bij de eerste uitbetaling en daarna telkens als er iets verandert in je loon, als je meer gaat verdienen bijvoorbeeld.
37
Verder is het zo dat wanneer je drie maanden achter elkaar ten minste 20 uur per week betaald hebt gewerkt, er wettelijk gezien sprake is van een arbeidsovereenkomst. Lid zijn van een vakbond is handig bij arbeidsconflicten. Je kunt gratis juridische hulp krijgen.
Wat is een contract Voor Bepaalde tijd? Een contract voor bepaalde tijd heet ook wel een ‘tijdelijk contract’ en is dus maar voor een bepaalde tijd geldig. Het eind van een tijdelijk contract kan worden bepaald door een tijdstip, de afronding van een bepaalde klus of een bepaalde gebeurtenis, bijvoorbeeld het herstel van de collega die jij in verband met ziekte hebt vervangen. Het einde van het contract is dus meteen het einde van je dienstverband. Opzeggen is niet nodig, maar wel netjes, van beide kanten. Een tijdelijk contract kan overigens altijd verlengd worden. Tegenwoordig kan een werkgever een werknemer drie opeenvolgende tijdelijke arbeidsovereenkomsten aanbieden. Die overeenkomsten eindigen telkens op de afgesproken tijd. Wanneer dan een vierde contract wordt gesloten, is dat een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, dus een vast dienstverband.
hoe lang mag een proeftijd duren? De wet bepaalt dat een proeftijd nooit langer mag zijn dan twee maanden. Bij arbeidsovereenkomsten die korter duren dan twee jaar, is de maximale proeftijd een maand. In de cao kan wel weer zijn vastgelegd dat de proeftijd twee maanden is. Over een proeftijd moeten schriftelijk vastgelegde afspraken gemaakt worden. Je hebt niet automatisch een proeftijd.
Wat is een opzegtermijn? Een opzegtermijn is de periode die moet liggen tussen de dag waarop je je baan opzegt en de dag waarop je echt vertrekt. De wettelijke opzegtermijn is een maand.
medio 2015 Wijzigt de flexWet. houd WWW.fnV.nl in de gaten Voor actuele info.
38
Een cao of een individuele arbeidsovereenkomst kan hier twee tot maximaal zes maanden van maken.
in mijn contract staat een concurrentieBeding met BoeteBepaling, Wat houdt dat in? Met een concurrentiebeding met boetebepaling probeert je werkgever te voorkomen dat je overloopt naar een concurrent. Als je je handtekening onder het contract zet en je bent achttien jaar of ouder, dan zit je aan de afspraak vast. Bedenk dus voor je je handtekening zet of de baan deze beperking waard is. Volgens de wet mag geen concurrentiebeding meer worden afgesloten als je daardoor langer dan een jaar je vak niet kunt uitoefenen. Verder moet in het concurrentiebeding worden vastgelegd voor welke werkzaamheden en voor welk geografisch gebied het beding geldt. Als je door de afspraak onredelijk wordt benadeeld, kan de rechter het beding wijzigen of opheffen. Soms kan hij een compensatie voor het nadeel vaststellen. Mocht je hiermee te maken hebben, dat kan een vakbond je verder helpen. Moet je wel lid zijn natuurlijk. 39
Werk jij met hart en ziel? Werk jij met hart en ziel?
Neem dan kijkje in onze Neem daneens eenseen een kijkje in onze keuken! Bij Albron keuken! Bij Albron kun je alle kanten kun je alle kanten op. Van kok tot catering manager op. Van kok tot catering manager en en van HR-adviseur tot inkoper. Op locatie bij onze van HR-adviseur tot inkoper. opdrachtgevers, bij evenementen, In restaurants bij onze opdrachtgeversop de parken van Center Parcs of op kantoor in keuken! De Meern. overal in Nederland, op evenementen, Neem dan eens eenons kijkje in onze Bij Albron in deje parken van Center Parcskok of op kun alle kanten op. Van tot catering manager ons zijn hoofdkantoor in Demensen Meern. met een fijne antenne Wij op zoek naar en van HR-adviseur tot inkoper. Op locatie bij onze voor wat de gast nodig heeft. Vanzelfsprekend opdrachtgevers, evenementen, op de parkenook van Wij zoeken mensenbij met een fijne initiatief. En gastvrijheid die van binnenuit komt. Center of op in De Meern. antenneParcs voor wat deons gastkantoor nodig heeft. Vanzelfsprekend ook initiatief. En
Bij Albron we aandacht gastvrijheid die van binnenuit komt. Wij zijn opbesteden zoek naar mensen metaan eenpersoonlijke fijne antenne ontwikkeling én hebben we oog voor de wereldook om voor wat de gast nodig heeft. Vanzelfsprekend Bij Albron weeens aandacht aan ons heen.besteden Dat is nog lekker werken! komt. initiatief. En gastvrijheid die van binnenuit persoonlijke ontwikkeling én hebben we ooghet voorwater de wereld omde ons heen. Loopt jewe in mond? Bij Albron besteden aandacht aan persoonlijke Dat is nog eens lekker werken!
ontwikkeling én hebben we oog voor de wereld om Neem dan een kijkje op onze website ons heen. Dat is nog eens lekker werken! www.albron.nl /vacatures of volg ons op
Loopt het water je in de mond? Neem dan een kijkje op onze website www.albron.nl /vacatures 0828_liggend_A5_v1.indd of volg ons op 1 @albroncatering
0828_liggend_A5_v1.indd 1
Start je carrière bij SWA! Wij hebben vast een leuke job voor jou. Kijk op onze website! Bovendien kun je bij ons leren/werken.
weetvanwerken.nl
World wide earth moving equipment Equipment - Project support - Construction
snijder.nl
de cao
Wat is een cao? Cao staat voor collectieve arbeidsovereenkomst. Hierin worden afspraken vastgelegd voor een groep werknemers, bijvoorbeeld van ĂŠĂŠn bedrijf, of voor een hele beroepsgroep. Die afspraken gaan over zaken als lonen, vakantiegeld, toeslagen voor overwerk of ploegendienst, reiskosten, spaarregelingen en loondoorbetaling bij ziekte. Andere onderwerpen zijn niet in geld uit te drukken, maar wel zo belangrijk: bijvoorbeeld bepalingen over ontslag, de tijden waarop je moet werken, recht op extra vrije dagen, verlofregelingen, kinderopvang, inspraak, scholing, loopbaanontwikkeling, veiligheid en dergelijke. In de cao staat verder voor wie de gemaakte afspraken gelden (soms geldt de cao niet voor vakantiewerkers en uitzendkrachten), hoe lang de afspraken geldig zijn en of er afwijkingen per bedrijf mogelijk zijn. 42
hoe komt een cao tot stand? De vakbonden onderhandelen namens de werknemers met werkgevers over de cao. Voor de cao afloopt, moeten werkgeversorganisaties en vakbonden met elkaar nieuwe afspraken maken. Cao’s gelden meestal voor twee jaar. Ben je lid van een vakbond, dan kun je die bond laten weten wat volgens jou moet veranderen. Je kunt dus inspraak hebben! Zijn werkgevers en werknemers het eens, dan leggen de bonden de voorstellen voor aan hun achterban, de leden. Als zij akkoord gaan, is er een nieuwe cao. Komen de partijen er aan de onderhandelingstafel niet uit, dan proberen bonden en werknemers wel eens druk op de ketel te zetten door actie te voeren of te staken. Meestal gaan de partijen opnieuw om de tafel en worden ze het uiteindelijk eens.
Wat heB ik aan een cao? De cao is bedoeld om jou en al je collega’s zekerheid te geven over je rechten en plichten, je inkomen, de arbeidsduur en de overige arbeidsvoorwaarden. Met gezamenlijk gemaakte afspraken sta je veel sterker dan wanneer je individuele afspraken maakt met je werkgever. Voor een werkgever heeft een cao net zo goed voordelen, want ook hij weet waar hij aan toe is.
Waar Vind ik mijn cao? In sommige cao’s is geregeld dat de werkgever verplicht is om de werknemers een zogenaamd cao-boekje te geven. Maar je hebt in ieder geval altijd het recht om de cao in te kijken. Op de afdeling personeelszaken of bij de ondernemingsraad hebben ze zeker een cao-boekje ter inzage. Of informeer bij de vakbond die jouw cao heeft afgesloten.
op zoek naar een oVerzicht Van neder-landse cao’s? WWW.caoWeB.nl
43
Wat kan ik doen als mijn WerkgeVer de cao niet naleeft? Werkgevers zijn wettelijk verplicht om ervoor te zorgen dat de cao wordt nageleefd. Probeer je werkgever daar in een gesprek op te wijzen. Durf je dat niet, of helpt het niet, schakel dan je vakbond in. Doe dat in ieder geval direct wanneer het om een ernstige overtreding gaat, of om iets dat ook je collega’s aangaat. De vakbond probeert dan in overleg met je werkgever tot een oplossing te komen. Eventueel schakelt de bond de werkgeversorganisatie in waarvan de werkgever lid is. De vakbond onderneemt desnoods juridische stappen om het probleem op te lossen.
Valt iedereen onder een cao? Helaas valt niet iedereen onder een cao. Maar je wordt dan altijd nog beschermd door het Nederlandse arbeidsrecht. Zowel jij als je werkgever moeten zich altijd aan de wet houden. Deze wetten regelen zaken over het arbeidscontract en ontslag, arbeidsomstandigheden, arbeidstijden, het minimumloon en de minimumvakantietoeslag. Zegt je werkgever dat voor jou geen cao geldt, controleer dat dan wel even. Als hij geen gelijk heeft, loop je misschien betere regelingen mis. Vooral voor flexwerkers is het nogal eens onduidelijk of ze onder een cao vallen. Lees je arbeidscontract er nog eens goed op na of er toch niet verwezen wordt naar een cao, of laat je vakbond voor je uitzoeken of je onder een cao valt. Informatie hierover is te vinden op www.fnv.nl of op de sites van de aangesloten vakbonden.
op zoek naar de cao Voor uitzendkrachten? surf naar WWW.aBu.nl
44
Informatie
Vacatures uit de regio
Praktijk verhalen
Groot Amsterdam Zaanstreek Waterland
www.werkindezorg.nl
Prisma meten en uitzetten b.v. is een onafhankelijk meetkundig bureau met een breed werkterrein. Van oudsher groot geworden in het maatvoeren van grote infrastructurele projecten is de expertise van Prisma uitgebreid naar tal van andere gebieden waar meten centraal staat. Opgericht in 1995, is Prisma inmiddels uitgegroeid tot een bureau met ongeveer 50 enthousiaste medewerkers. Gezien de centrale ligging van het kantoor in Nijkerk, wordt het gehele land beschouwd als werkterrein voor maatvoering. Ben je in staat om zelfstandig of in teamverband te werken en kwaliteitsmetingen uit te voeren? Hou je er van om mee en oplossingsgericht te denken? Stuur dan je open sollicitatie en je CV naar: Prisma meten en uitzetten b.v. - Postbus 1161, 3860 BD Nijkerk T 033-2538400 - E prisma@prisma-meten.nl - I www.prisma-meten.nl
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Werken als uitzendkracht
Het is ook goed mogelijk dat je werk vindt via het uitzendbureau. Uitzendbureaus beschikken vaak over een uitgebreide database met vacatures en kunnen je helpen met het zoeken en vinden van een baan die bij je past.
Wie is mijn WerkgeVer als ik Via een uitzendBureau Werk? Bij uitzendwerk is er altijd sprake van drie partijen: jij (de uitzendkracht), het uitzendbureau (de werkgever) en het bedrijf waar je werkt (de inlener of opdrachtgever). Je ontvangt loon van het uitzendbureau, dat is dus je werkgever. Als uitzendkracht heb je een uitzendrelatie met het uitzendbureau. Het bedrijf waar je werkt, is klant van het uitzendbureau. 46
Een uitzendbureau mag je overigens alleen met jouw toestemming uitlenen aan een opdrachtgever. Het bureau moet ook altijd eerst vertellen wat het werk inhoudt. Werk je eenmaal als uitzendkracht bij een bedrijf, dan gelden wel de dagelijkse regels van dat bedrijf, bijvoorbeeld over werktijden en gezamenlijke vrije dagen. Tip: vraag het uitzendbureau op papier te zetten hoelang je bij een bedrijf kunt werken en wat je taken zijn. Dan weet je waar je aan toe bent. En je hebt een bewijs hoelang je voor het uitzendbureau hebt gewerkt.
heB ik rechten als uitzendkracht? Hoe langer je bij een uitzendbureau werkt, hoe meer rechten je opbouwt. Uitzendbureaus rekenen in ‘fasen’. Om te weten wat voor rechten je precies hebt, moet je dus weten in welke fase je zit. In totaal zijn er drie fasen. Fase A Fase A duurt de eerste 78 weken die je voor een uitzendbureau werkt. Elke kalenderweek waarin is gewerkt (of dat nu 1 uur of 40 uur is) telt mee voor die 78 weken. Bij een onderbreking van 26 kalenderweken of meer begint de telling opnieuw. In fase A wordt gewerkt op basis van een overeenkomst met ‘uitzendbeding’, tenzij uitdrukkelijk een ‘gewone’ arbeidsovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd is gesloten. Een uitzendovereenkomst met ‘uitzendbeding’ eindigt steeds automatisch (‘van rechtswege’), wanneer de uitzending op verzoek van de inlener wordt beëindigd. Ook als je ziek bent, eindigt de uitzendovereenkomst met uitzendbeding automatisch.
meer Weten oVer je rechten als uitzendkracht? WWW.fnV.nl/infoWijzer, kijk Bij contract en cao
47
In fase A heb je alleen recht op betaling van loon over de gewerkte uren, niet over de niet-gewerkte uren. Fase B Als je direct na fase A, of binnen 26 kalenderweken daarna, weer uitzendwerk verricht bij hetzelfde uitzendbureau, kom je in fase B. In deze fase wordt gewerkt op basis van één of meer ‘gewone’ arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd (zonder minimumduur) of op basis van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Fase B duurt in principe twee jaar. Binnen die twee jaar kunnen maximaal acht contracten voor bepaalde tijd worden gesloten zonder dat dit leidt tot een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Al deze contracten voor bepaalde tijd eindigen automatisch (van rechtswege) aan het einde van de afgesproken periode. Duurt een onderbreking gedurende deze twee jaar 13 kalenderweken of langer (maar korter dan 26 kalenderweken), dan begint de telling van fase B opnieuw. Bij een onderbreking van 26 kalenderweken of langer begin je weer in fase A. Je hebt tijdens de arbeidsovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd recht op doorbetaling van ten minste 90 procent van je laatstverdiende loon over het afgesproken aantal uren als er even geen werk is. Je moet wel passende arbeid accepteren. Weiger je dit, dan vervallen je rechten op vervangend werk en op doorbetaling van loon. Fase C Als je na fase B binnen 13 kalenderweken doorgaat met werken voor hetzelfde uitzendbureau, dan kom je in fase C. Je komt dan automatisch voor onbepaalde tijd bij het uitzendbureau in dienst. In dat geval kan de arbeidsovereenkomst niet zomaar beëindigd worden.
48
In fase C geldt hetzelfde als in fase B: je hebt recht op ten minste 90 procent van je laatstverdiende loon over het afgesproken aantal uren, maar je moet je flexibel opstellen en passende werkzaamheden accepteren.
Wat als de opdrachtgeVer me in dienst Wil nemen? Gefeliciteerd! Let wel op het volgende: als je hetzelfde werk blijft doen, mag de werkgever geen nieuwe proeftijd afspreken. Een proeftijd mag wel als je ander werk gaat doen. En je oude rechten neem je gewoon mee; je begint dus niet opnieuw met opbouwen. Houd er rekening mee dat je in de nieuwe situatie met een vast contract een opzegtermijn van een maand hebt. 49
HAAS-MONDOMIX B.V., owned gevestigd in Almere, Haas-Mondomix B.V. is a business unit of privately Franz Haas Waffel- und volle dochter van Franz Keksanlagen Austria. Aseen a leading supplier of continuous aeration Haas systems and related process equipment, Haas-Mondomix B.V. can be found around Waffelmaschinen Industrie AG the world in more than 50 countries, serving mainly the bakery, te Oostenrijk, levert complete confectionery and dairy industries. installaties voor de bakkerij, zuivelen zoetwarenindustrie.
Whether unit machines or turnkey projects, a dedication in fully Installaties waarmee beluchte satisfying the highest requirements is the foundation upon producten gemaakt which our success hasworden, been built.
zoals slagroom, taarten,
Being a part of the Haas group makesnoga, us capable of delivering spekjes en solutions to luchtige our customers worldwide. desserts.
www.mondomix.nl candyconfectionary-mondomix 12-21 1
25.11.2009 08:35:23
Heb jij de juiste
Inspirience? Miele nodigt u uit voor een Inspirience
en, Telefoon (0347) 37 88 88, www.miele.nl
Het Miele Inspirience Centre in Vianen omvat ruim 3.000 m2 aan Miele-apparatuur. Consumenten kunnen hier het merk Miele beleven met persoonlijk productadvies, kookdemonstraties, culinaire workshops en een prachtig restaurant. Een aantrekMiele Inspirience Centre. Een bron van inspiratie. kelijke en inspirerende omgeving, net als alle andere onderAan de A2 bij Vianen vindt u het Miele Inspirience Centre. Hier draait alles om de beleving van Miele en haar producten. Over een oppervlakte van maar liefst 3000 m staan voor u vele delen binnen de Miele-organisatie. Ben jij innovatief, flexibel, vrijstaande apparaten en inbouwapparaten tentoongesteld binnen de was-, woon- en kookwereld van Miele. Dit ruime aanbod van deen laatste trends,jij kleuren designs biedt u een professioneel, klantgericht heb deen juiste Inspirience? prachtige gelegenheid om inspiratie op te doen. Wat koken betreft geven wij bovendien kosKijk dan op www.miele.nl teloos kookdemonstraties. Maar u kunt ook terecht in het Miele Culinary Institute. HĂŠt instituut 2
voor koken, proeven en eten beleven. Een uitgebreide kookstudio waar u onder begeleiding van professionele koks, en met behulp van Miele-apparatuur, nieuwe recepten en bereidingsmogelijkheden leert. Volg hier bijvoorbeeld spectaculaire kookworkshops onder leiding van diverse meesterkoks en sterren-chefs. Kortom, kom voor een dag vol innovatie, demonstratie ĂŠn inspiratie naar het Miele Inspirience Centre. Wij heten u graag welkom.
Miele Nederland B.V., Postbus 166, 4131 ED Vianen
Mogen wij je even lekker maken? Verstegen Spices & Sauces is dé toonaangevende producent en leverancier van o.a. kruiden(mixen), specerijen, sauzen, marinades en grondstoffen. Het leveren van de beste kwaliteit, innovaties en ongekende service zijn de kernwaarden van het bedrijf. Duurzaamheid is voor Verstegen een voorwaarde. Als eerste bedrijf in de markt van sauzen en specerijen is Verstegen dan ook gecertificeerd op de vierde trede van de MVO prestatieladder.
Verstegen Spices & Sauces groeit en heeft nog plaats voor:
Medewerkers droge productie m/v VMBO-niveau.
Medewerkers Magazijn/ Expeditie m/v VMBO-niveau.
Machine operators voor droge en natte productie m/v VMBO/MBO-niveau levensmiddelen.
Sauzenbereiders m/v MBO-niveau levensmiddelen. Reageren Spreekt één van de genoemde banen (die overigens stuk voor stuk uitstekende arbeidsvoorwaarden bieden) je aan? Ben je bereid in twee- of drieploegendienst te werken en je extra in te zetten tijdens piekperioden? Beheers je de Nederlandse taal in woord en geschrift? Dan willen we graag snel met je praten! Heb je ook nog ervaring in de levensmiddelenbranche? Dan helemaal! Aarzel niet en stuur je cv naar Verstegen Spices & Sauces B.V., t.a.v. P&O, Postbus 11041, 3004 EA Rotterdam of mail naar: personeelszaken@verstegen.nl Telefonische inlichtingen: (010) 245 51 00.
Werken in de handel, iets voor jou?
Schilder of Stukadoor? Een diploma maakt je waardevol op de arbeidsmarkt. www.kch.nl
www.savantis.nl
Werken als uitzendkracht? Advertentie Savantis FNVmagazine_2014.indd 1
18/09/14 14
Stichting Arbo Flexbranche (STAF) vraagt aandacht voor jouw veiligheid. Samen met uitzendbureaus zorgen we ervoor dat je goed voorbereid aan de slag gaat.
Veilig werken heb je ook zelf in de hand. Bekijk voorbeelden en tips en test je kennis over veiligheid op het werk op www.arboflexbranche.nl
www.arboflexbranche.nl
Wat kan de fnV Voor mij betekenen? Hier volgen de tien belangrijkste redenen om lid te worden van de FNV: 1.
Met ruim 1 miljoen leden is de FNV verreweg de grootste en sterkste vakbond van Nederland. Een macht van betekenis, met professionele cao-onderhandelaars, deskundige juristen en betrouwbare belastingconsulenten.
2.
De FNV komt op voor de rechten van werknemers. Niet alleen voor vaste krachten, maar ook voor flexwerkers zoals uitzendkrachten en oproepkrachten, bijbaners en vakantiewerkers.
3.
De FNV heeft antwoord op al je vragen over werk, geld en inkomen.
4.
De FNV zorgt voor goede cao’s. Dat is een collectief contract dat de FNV namens jou en je collega’s afsluit met de werkgever. Onderwerpen die in een cao worden vastgelegd zijn bijvoorbeeld een goed loon, fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en vermindering van werkdruk. Kortom, allerlei zaken die met werk en geld te maken hebben.
5.
De FNV helpt wanneer je werkgever de regels die in de cao zijn vastgelegd niet goed naleeft. Soms is een telefoontje of een briefje al genoeg om dat recht te zetten. Geeft je werkgever niet zomaar toe, dan kan de bond namens jou verder onderhandelen. Desnoods tot aan de rechter.
6.
Bij de FNV kun je terecht voor allerlei gratis diensten die ergens anders bakken met geld kosten. Denk bijvoorbeeld aan juridisch advies.
7.
De FNV helpt bij het invullen van de belastingaangifte. Dit doen wij trouwens gratis voor je als je lid bent.
54
8.
Speciaal voor jonge leden organiseert de FNV cursussen over bijvoorbeeld het zoeken naar de juiste baan, solliciteren of arbeidsomstandigheden.
9.
Met de FNV-ledenpas kun je profiteren van allerlei voordelen en kortingen op verschillende producten en diensten. Toch mooi meegenomen.
10. Als FNV-lid heb je recht op een complete en voordelige zorgverzekering bij Menzis. Kijk voor meer info op www.fnvmenzis.nl.
lid Worden of meer Weten? Profiteer ook van een FNV-lidmaatschap en word lid. Surf daarvoor naar www.fnv.nl/lidworden. Daar vind je informatie over de FNV en links naar de aangesloten FNV-bonden. Je kunt voor informatie uiteraard ook mailen naar info@vc.fnv.nl of bellen met de FNV Servicelijn: 0900 3 300 300, op werkdagen van 8:30 tot 17 uur (â‚Ź 0,10 p.m.).
ja, ik Word lid Van de fnV Naam: .......................................................................................................................................................... Straat: ......................................................................................................................................................... Woonplaats: ................................................................... Postcode: .................................................... Telefoon: ......................................................................... Geboortedatum: ....................................... (eventueel: e-mailadres): ..................................................................................................................... Handtekening: .........................................................................................................................................
Ik werk(te): ..................................................................... Mijn functie: ............................................... Aard van het bedrijf: .............................................................................................................................. Ik werk niet (meer), want (s.v.p. invullen): ..................................................................................... Vul de bon in en knip hem uit. Een postzegel is niet nodig, je kunt hem zo op de bus doen.
FNV Werkwijzer 09-2014
Gegevens werk: .......................................................................................................................................
colofon Uitgave FNV Vakcentrale Afdeling Marketing & Communicatie Postbus 8456, 1005 AL Amsterdam (www.fnv.nl) Realisatie AddWork communicatie en acquisitie, Groningen (fnv@addwork.nl) Vormgeving The Fresh Connection (www.the-fresh-connection.com) Samenstelling info@studioaddwork.nl druk Pijper Media, Groningen (www.pijpermedia.nl) Bestelcode 9-2014 Copyright Š FNV 2014
Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd zonder toestemming van de FNV Vakcentrale. Acquisitie naar aanleiding van publicaties in de werkwijzer wordt niet op prijs gesteld. Aan deze Werkwijzer kunnen geen rechten worden ontleend. Druk-, zetfouten en wijzigingen in genoemde bedragen en regelgeving voorbehouden.
Postzegel niet nodig
fnV t.a.v. afdeling Marketing & Communicatie Antwoordnummer 250 1000 PW Amsterdam
‘Dáárom werk ik in de energie’
Kijk op www.watt.nl wat de energiesector jou te bieden heeft!
Gegarandeerd werk
Boordevol techniek
Verantwoordelijkheid
Elke dag anders
Prachtige loopbaan
Kan ik nog hogerop komen?
www.vleeswerkt.nl
Met VAPRO Detachering ben je er zo!
Het is zo simpel: met de juiste opleiding, vind je een uitdagende baan. En met die uitdagende baan verdien je een goed salaris. Zo eenvoudig maakt VAPRO Detachering het ook. VAPRO Detachering voorziet in operator opleidingen op elk niveau, biedt persoonlijke begeleiding en kent de bedrijven in de procesindustrie. Zo vind jij die goede baan met een passende beloning. Kijk op vaprodetachering.nl of bel 035- 677 6160.
Denk ook eens aan werken in de Nederlandse vleessector! De sector biedt functies in moderne bedrijven met hygiënische en veilige arbeidsomstandigheden. Wij maken voedingsmiddelen van hoge kwaliteit met zorg voor mens, dier en milieu en daar zijn wij trots op.
STERK IN VAKMENSEN
114.113_A5 Adv VAPRO detachering wt01vj.indd 2
10-06-14 09:04
Wat heb jij te winnen bij de NAM? Actieve betrokkenheid bij winning en opsporing van energie • Boeiende banen • Multinationaal karakter
Kijk voor méér informatie op www.nam.nl
[Advertorial] SNCU treedt op tegen misstanden in uitzendbranche
Kloppen jouw salaris, vakantiegeld en toeslagen wel? Werk jij als uitzendkracht? Dan zijn jouw rechten vastgelegd in de CAO. Helaas leven niet alle uitzendbureaus de regels goed na. Uitzendkrachten kunnen met twijfels of vragen over hun situatie terecht bij de SNCU. Zijn er misstanden, dan wordt er opgetreden. Hiervoor is iedere melding van groot belang! Wat kan er misgaan? • Je krijgt te weinig salaris • Vakantiegeld of overuren worden niet uitbetaald • Geen betaling avond- of weekendtoeslagen • De loonstrook of arbeidsovereenkomst ontbreekt • Je hebt recht op pensioenopbouw, maar wordt niet aangemeld Uitzendkrachten lopen hierdoor geld mis, of andere zaken waar zij recht op hebben. SNCU De Stichting Naleving CAO voor Uitzendkrachten (SNCU) stimuleert en controleert de naleving van de CAO’s in de uitzendbranche. Wij zijn hiervoor opgericht door werkgevers- en werknemersorganisaties. Uitzendorganisaties die onder de CAO’s vallen zijn verplicht om mee te werken. Vragen of melden? Heb jij twijfels of vragen? De SNCU geeft antwoord en kan jou informeren over je rechten. Blijkt er sprake te zijn van een serieuze misstand, dan wordt er opgetreden. Om dit te kunnen doen, zijn alle meldingen en signalen van groot belang. Uitzendkrachten kunnen met vragen en (mogelijke) misstanden vertrouwelijk terecht bij de SNCU. Dit kan op www.sncu.nl of door gratis te bellen naar: 0800 7008.
BINNENKORT 18 JAAR? DAN MAG JE VOOR HET EERST EEN ZORGVERZEKERING UITZOEKEN. nzis, dan betaalt Menzis Me j bi en st ko rg zo je jij er ek TIP: Verz FNV Jong (waarde 25 euro). n va ap ch ts aa m lid ar ja te rs het ee Als FNV Jong-lid profiteer je van de goede deal die de FNV met Menzis heeft ge maakt, bijvoorbeeld:
• Fikse korting op je zorgve rzekering • Uitgebreide vergoeding vo or fysiotherapie • Vergoeding van voorbeho edsmiddelen • Snel en makkelijk online declareren • Persoonlijk advies • 20% korting op een doorlo pende reisverzekering • Op jongeren afgestemde pa kketten
Sla twee vliegen in een klap: sluit een voordelige zorgverzekering af en krijg een jaar lang GRATIS lidmaatschap van FNV Jong!
Meer info op fnvjong.nl/menzis
Zorgcollectief