Werkwijzer
2012
Rechten en plichten
KL 5LKLYSHUKZL )VUK ]HU )LTPKKLSPUNZ LU <P[aLUKVUKLYULTPUNLU
)LZ[L Ã&#x2026;L_RYHJO[ /L[ PZ ]VVY \P[aLUKRYHJO[LU ILSHUNYPQR KH[ LLU \P[aLUKVYNHUPZH[PL IL[YV\^IHHY PZ <P[aLUKRYHJO[LU TVL[LU VW [PQK IL[HHSK ^VYKLU aL TVL[LU RYPQNLU ^HHY aL YLJO[ VW OLIILU ^HHYVUKLY ZJOVSPUN LU ]HRHU[PLKHNLU )L[YV\^IHYL \P[aLUKI\YLH\Z aPQU [L OLYRLUULU HHU OL[ 5))< SPKTHH[ZJOHW +L 5))< 5LKLYSHUKZL )VUK ]HU )LTPKKLSPUNZ LU <P[aLUKVUKLYULTPUNLU PZ LLU HJ[PL]L IYHUJOLVYNHUPZH[PL <P[aLUKVUKLYULTPUNLU KPL SPK aPQU ]HU KL 5))< ^VYKLU NLYLNLSK NLJVU[YVSLLYK VW LLU JVYYLJ[L [VLWHZZPUN ]HU KL 5))< *(6 LU OLIILU OL[ :5( RL\YTLYR :[PJO[PUN 5VYTLYPUN (YILPK +P[ ^HHYIVYN[ IL[YV\^IHHYOLPK aVKH[ Ã&#x2026;L_RYHJO[LU ^HUULLY aL HHU OL[ ^LYR NHHU UPL[ ]VVY VUHHUNLUHTL ]LYYHZZPUNLU RVTLU [L Z[HHU 0U KL SLKLUSPQZ[ VW KL ^LIZP[L ^^^ UII\ US PZ [L ]PUKLU ^LSRL \P[aLUKI\YLH\Z PU KL YLNPV SPK aPQU ]HU KL 5))< 6VR R\UULU KL SLKLU ^VYKLU NLZLSLJ[LLYK VW KL ZLJ[VY ^HHYPU aL HJ[PLM aPQU LU OL[ ZVVY[ M\UJ[PLZ LU VWSLPKPUNZUP]LH\ ^HHYPU aL ILTPKKLSLU >PS QL ^L[LU ^LSRL \P[aLUKI\YLH\Z SPK aPQU ]HU KL 5))< IPQ QV\ PU KL I\\Y[ RPQR KHU VW ^^^ UII\ US
Je eerste echte baan. Daar komt nogal wat bij kijken. Leuke dingen als nieuwe collega's, uitdagende projecten, je eigen werkplek en vakantiegeld. Maar ook minder leuke aspecten als overwerken, stress, rsi en pesten. Over al deze onderwerpen gaat dit boekje. De Werkwijzer is een serie brochures van de FNV met veel praktische informatie. In totaal verschijnen er vier verschillende titels. Naast deze over rechten en plichten, een over solliciteren, een over werk en geld en een over alles waarmee je op de werkvloer te maken kunt krijgen. Verzamel ze alle vier. Dan ben je op alle fronten goed voorbereid op de arbeidsmarkt. De brochures worden elk jaar up-to-date gemaakt. Heel veel succes met je eerste baan. En als de FNV iets voor je kan betekenen, dan kun je altijd contact met ons opnemen.
Colofon Uitgave:
FNV Vakcentrale Afdeling Marketing & Communicatie Postbus 8456, 1005 AL Amsterdam. www.fnv.nl
Vormgeving:
The Fresh Connection, Egmond-Binnen. www.the-fresh-connection.com
Druk:
Drukkerij Tesink bv, Zutphen. www.tesink.nl
Realisatie:
AddWork communicatie en acquisitie, Groningen. fnv@addwork.nl
Opmaak:
info@studioaddwork.nl
Bestelcode:
06-2012
Copyright:
Š FNV 2012
Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd zonder toestemming van de FNV Vakcentrale. Acquisitie naar aanleiding van publicaties in de werkwijzer wordt niet op prijs gesteld.
3
MAAK CARRIÈRE
BIJ BURGER KING ! ®
Ben jij enthousiast en gemotiveerd en kun je niet wachten om met jouw carrière te starten? Dan is Burger King Nederland op zoek naar jou! Werken in de fastfoodbranche wil niet zeggen dat je non stop hamburgers bakt. Wij zijn dan ook op zoek naar leergierige en ambitieuze (bijna) afgestudeerde MBO’ers die onze organisatie naar een hoger niveau willen tillen. Dat kan bijvoorbeeld als managementtrainee of – wanneer je liever verder studeert – je werk binnen Burger King combineert met de gratis gecertificeerde MBO Fastservice Opleiding! Kijk voor alle mogelijkheden op werkenbijbk.nl
Uitzendkracht? Kloppen jouw salaris, vakantiegeld en toeslagen wel? Vragen? Wij geven antwoord. Misstanden? Wij treden op.
Bel gratis: 0800 7008 Of kijk op: www.sncu.nl
Rechten en plichten Inhoudsopgave
Overeenkomsten en contracten
7
Werktijden en vakantie
16
Geld
17
Ziekte
21
Uitzendkrachten
23
Oproep- en min-maxcontracten
44
Startende ondernemers
47
De FNV
50
5
Kom werken in de bouw en infra Kijk voor meer informatie op www.fundeon.nl/beroepen Maak meter s onder de grond!
Houd je voeten droog!
t Verze ! n berge
Kom werken
, grondvakman enbouw Word en weg water-
in de bouw en
Kom werken
infra
Voeg
Word
on.nl/
t_Bergen
01 A5_kaar
FUN110
14:40
bouw
.indd
1
nis
infra
pen
beroe
bouw op kennis
op ken dd 1
in de bouw en
11 13:58:18 27-07-20
pen
15-07-11
Ik regel het wel!
Kom werken
ter tegelzet
funde
beroe
nis
op ken
infra
e! iets to
www. on.nl/
funde
www.
bouw
in de bouw en
FUN11001 A5_kaart_onderde
_Voeg.in
1 A5_kaart
grond.indd 1
www.fundeo
n.nl/beroepe n
FUN1100
15-07-11 14:4
bouw op kennis FUN11001 A5_kaart_Voeten
.indd 1
www.fundeo
n.nl/beroepe
n
n.nl/beroepe www.fundeo
bouw op kennis
n
15-07-11 14:45
len.indd 1
),;96<>)(9, <0;A,5+)<9,(<: A015 ;, /,92,55,5 ((5 /,; 5))< 30+4((;:*/(7
,0.,5 5))< *(6 ),;(305. =63.,5: 3665:*/((3 >,92.,=,9 .,3012 >,92 $ .,3012 3665 +,:2<5+0., 05;,9*,+,5;,5 A69.=<3+0., ;6,7(::05. *(6 7,9:6653012, ),/(5+,305. 9,.,305.,5 =669 :*/6305. 362((3 :7,*0(30:4, 3(5+,3012, :3(.29(*/; +669>,92,5 5( .6,+ .,9,.,3+ *65;963, 67 /<0:=,:;05. (9),0+:40.9(5;,5
4,,9 05-6& ^^^ UII\ US
Rechten en plichten Als je gaat werken, heb je allerlei rechten en plichten. De regels hangen af van de werksituatie. Een oproepkracht heeft voor een deel met andere regels te maken dan iemand met een vaste baan. In dit boekje staat algemene informatie over je rechten en plichten, en specifieke informatie voor deeltijders, uitzend-, oproep- en tijdelijke krachten.
Overeenkomsten en contracten Wat is een arbeidsovereenkomst? Als je een baan hebt gevonden krijg je een arbeidsovereenkomst als aan drie voorwaarden wordt voldaan: U je hebt een baas U je krijgt loon U je hebt een werkverplichting
Kan ik werken zonder arbeidsovereenkomst? Je werkgever is verplicht om je binnen een maand na je indiensttreding een schriftelijke arbeidsovereenkomst te geven. Maar tot die tijd zijn mondelinge afspraken ook geldig. In ieder geval moet je werkgever zich houden aan de wettelijke regels voor het minimumloon, vakantiedagen en arbeidstijden. En als in het bedrijf een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) geldt, dan geldt die ook voor jou. In geval van nood kun je de mondelinge afspraken zelf op papier zetten met je handtekening eronder. Vraag je werkgever deze brief voor akkoord te ondertekenen. Je hoort regelmatig een loonstrook te ontvangen. In ieder geval bij de eerste uitbetaling en daarna minimaal wanneer er iets verandert in je loon en het bedrag op je loonoverzicht dus wijzigt. Bewaar je loonstroken als bewijs dat er een arbeidsovereenkomst is.
7
Voorbeeld van een arbeidscontract Ondergetekenden, ... gevestigd te ... hierna te noemen werkgever en ... wonende te ... hierna te noemen werknemer, verklaren het volgende overeengekomen te zijn.
U Werknemer treedt op .. /.. /.. in dienst van werkgever in de functie van ... De taken die bij deze functie horen zijn: ...
U De dienstbetrekking wordt aangegaan voor: a. onbepaalde tijd b. bepaalde tijd, namelijk tot ...
U De proeftijd bedraagt ... weken/maanden (maximaal 2 maanden). Bij contracten korter dan 2 jaar geldt een maximum proeftijd van 1 maand, tenzij in de cao anders is bepaald.
U De opzegtermijn bedraagt 1 maand (regel bij een contract voor bepaalde tijd ook een tussentijdse opzeggingsmogelijkheid, anders kan je werkgever je aan de overeengekomen contractsperiode houden. In de cao kunnen afwijkende opzegtermijnen geregeld zijn.)
U De arbeidstijd van werknemer bedraagt ... uur per dag, gedurende ... dagen per week. De werkdag loopt van ... tot ... uur.
U De werknemer heeft recht op ... vakantiedagen per jaar, waarvan in overleg ... dagen achtereen moeten worden opgenomen.
U Het brutosalaris bedraagt î&#x192;&#x203A;... per maand/week/dag/uur. De vakantietoeslag bedraagt ... procent van het brutoloon en wordt ieder jaar in de maand ... uitbetaald; indien dit niet mogelijk is, aan het einde van het dienstverband.
U De cao ... maakt onderdeel uit van deze overeenkomst (als er een cao van toepassing is).
U Plaats van de werkzaamheden is ... (adres vestiging). U Aldus in tweevoud opgemaakt en getekend op .. /.. /.. Werkgever
Werknemer
Let op: als een cao van toepassing is, mogen de regels van de individuele arbeidsovereenkomst hiermee niet in strijd zijn.
8
Ik kan alleen een tijdelijk contract krijgen. Mag dat? Een werkgever mag zelf weten of hij jou een vast of een tijdelijk contract aanbiedt. Daar kun je weinig tegen doen. De enige uitzondering is wanneer in de cao van het bedrijf staat dat een contract voor bepaalde tijd alleen in specifieke situaties mag. Het gaat dan bijvoorbeeld om een project of vervanging van een zieke collega. In de cao kan ook staan dat een tijdelijk contract niet langer dan een bepaalde periode mag duren, bijvoorbeeld maximaal een jaar. Een minimumduur wordt meestal niet vermeld. In de cao zijn vaak regels over tijdelijke contracten opgenomen. Soms wordt afgeweken van de wettelijke regeling. Dat mag: de wet staat in veel gevallen een afwijking toe. Zorg er dus voor dat je de cao van het bedrijf onder ogen krijgt.
Wanneer loopt mijn tijdelijke contract af? In je contract staat een einddatum, eindsituatie of gebeurtenis. Op dat moment eindigt je tijdelijk contract. Er is geen opzegging voor nodig. Officieel heet dat: beĂŤindigen van rechtswege.
Mag mijn werkgever mij ontslaan als het contract nog niet is afgelopen? Niet zomaar. Wil je werkgever je tussentijds ontslaan, dan moet hij eerst een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV WERKbedrijf. Wordt deze vergunning verleend, dan kan hij je ontslaan. Maar niet voordat de opzegtermijn is verstreken. Als er reden is voor ontslag op staande voet, bijvoorbeeld diefstal of mishandeling, dan heeft de werkgever geen vergunning nodig.
Kijk ook eens op www.fnvjong.nl, kopje rechten en plichten 9
Op zoek naar een leuke uitzendbaan?
Voor een leuke uitzendbaan ga je naar een uitzendbureau aangesloten bij de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU). Dan weet je zeker dat je krijgt waar je recht op hebt, zoals een goed loon en vakantiedagen. Uitzendbureaus die ABU-lid zijn worden namelijk streng gecontroleerd op het naleven van de regels. Ga je voor zekerheid? Let dan op het ABU-logo voor je een uitzendbureau binnenstapt of kijk op www.abu.nl voor de ledenlijst.
St e r k voor uitzendwer k
ODS Metering Systems, een divisie van ODS b.v., is specialist op het gebied van ijkwaardige Flow Meetsystemen voor gassen en vloeistoffen. Voor deze Metering Systems doet ODS het turn-key project management van ontwerp tot en met inbedrijfsname en service. De afnemers zijn veelal internationale olie- en gasbedrijven zoals Shell, ExxonMobil en Total. Naast het kantoor in Ridderkerk heeft ODS Metering Systems vestigingen in India en Brazilië.
Stage lopen/afstuderen bij ODS Metering Systems in Barendrecht of Ridderkerk ODS Metering Systems is op zoek naar stagiairs van MTS of HTS in één van de opleidingsrichtingen: • Werktuigbouwkunde • Chemische technologie • Electronica • Mechanische techniek Interesse? Neem dan contact op via: www.odsbv.nl, telefoon: 0180 640 344 of e-mail: p&o@odsbv.nl
metal & more
Kijk voor vacatures op www.stapbinnenbijbp.nl
Ik werk al een tijd voor deze werkgever, heb ik nu recht op een vast contract? Je hebt recht op een vast contract, zodra je werkgever je voor de vierde keer een tijdelijk contract geeft. Dat is geregeld in de Wet flexibiliteit en zekerheid (de flexwet), tenzij de cao anders bepaalt. Een uitzendovereenkomst telt ook mee. Het maakt niet uit hoe lang het eerste, tweede en derde contract duurde. Ook kom je automatisch in vaste dienst op het moment dat je langer dan drie jaar bij je werkgever hebt gewerkt op tijdelijke contracten. Je tijdelijke contracten hoeven niet aansluitend te zijn. Er mag een periode tussen zitten waarin je niet of ergens anders werkte. Die onderbreking mag niet langer zijn dan drie maanden. Die contracten horen bij elkaar als 'schakel' in een ketting. Werk je langer dan drie maanden niet voor je werkgever, dan begin je opnieuw aan je 'eerste' contract. Je werkgever geeft je na afloop van je contract geen nieuw contract, maar wil je wel blijven inhuren via een uitzendbureau. Dat mag wel, maar ook nu kun je recht hebben op een vast contract.
Kan mijn werkgever zomaar van mij af na afloop van het tijdelijke contract? Dat ligt aan het aantal tijdelijke contracten dat je bij je werkgever hebt gehad. De eerste drie tijdelijke contracten lopen automatisch af. De werkgever is daarbij niet aan ontslagregels gebonden. Hij hoeft geen ontslagvergunning aan te vragen of rekening te houden met een opzegtermijn. Maar werk je onder een vierde tijdelijk contract, of zijn je contracten samen langer dan drie jaar, dan ben je feitelijk in vaste dienst. Wil je werkgever nu van je af, dan moet hij daar toestemming voor vragen bij het UWV WERKbedrijf. Ook hier geldt, dat in sommige caoâ&#x20AC;&#x2122;s afwijkende bepalingen kunnen staan. Bijvoorbeeld dat niet na het vierde, maar pas na het zesde contract sprake is van een vast contract. Kom je er niet uit, of weet je niet onder welke cao je valt, vraag dan advies aan je vakbond.
12
Kan ik weg bij mijn werkgever als mijn contract nog niet is afgelopen? Kijk in je contract wat daarover geregeld is. Als je voor afloop van je contract kunt vertrekken moet je wel de opzegtermijn in acht nemen. Die gaat in op het moment dat je je ontslag hebt ingediend. Hoelang de opzegtermijn duurt, staat in je contract of in de cao. Staat niet in je contract dat je het tussentijds kunt opzeggen, dan kun je ontslag nemen als je werkgever het daarmee eens is. Dus gewoon vragen. Vraag advies aan je vakbond als je er met je werkgever niet uitkomt. Tip: Laat in je tijdelijk contract altijd een artikel opnemen over tussentijds opzeggen, anders zit je eraan vast tot aan de afgesproken einddatum.
Wat zijn mijn rechten als deeltijdwerker? Het is verboden onderscheid te maken tussen werknemers naar arbeidsduur. De Commissie Gelijke Behandeling (www.cgb.nl) ziet toe op de naleving. Bij een klacht kijkt de commissie onder andere of er voor het onderscheid een goede reden is. Dat heet een 'objectieve rechtvaardiging'. Zo’n onderscheid wordt door de wet wel toegestaan.
Mag een tijdelijk contract een proeftijd hebben? Ja, ook in een tijdelijk contract kan een proeftijd staan. Een proeftijd moet altijd in je contract staan. Een mondelinge proeftijd is niet geldig. Bij een contract korter dan twee jaar, of voor de duur van een project, is je proeftijd maximaal een maand. De cao kan twee maanden toestaan. Bij een contract van twee jaar of langer mag de proeftijd niet meer zijn dan twee maanden.
Heb ik rechten tijdens mijn proeftijd? Tijdens de proeftijd ben je behoorlijk rechteloos. Want in de proeftijd kun je om welke reden dan ook op straat komen te staan, behalve bij zwangerschap. Een reden kan zijn dat je veel ziek bent of dat er volgens de werkgever geen werk is. Daar staat tegenover dat je ook zelf in de proeftijd kunt opstappen wanneer je wilt, bijvoorbeeld omdat je een andere baan kunt krijgen. Veel werkgevers gebruiken een tijdelijk contract als een soort proeftijd. Na afloop van zo’n contract wordt het wel of niet verlengd. Toch is er een groot verschil met de proeftijd. Bij een tijdelijk contract kan de werkgever je niet zo maar voor het einde van het contract ontslaan. Dat kan tijdens de proeftijd wel. Meer informatie kun je vinden in de Werkwijzer ‘Van sollicitatie tot contract’. 13
%-/ ENERGISING YOUR TALENT
"EN JIJ ONS TALENT VOOR DE TOEKOMST %UROPEES -ASSAGOED /VERSLAGBEDRIJF %-/ " 6 IS DE GROOTSTE DROGE BULK TERMINAL IN %UROPA EN IS GE VESTIGD OP DE -AASVLAKTE %-/ IS GESPECIALISEERD IN DE OP EN OVERSLAG VAN IJZERERTS EN KOLEN AANGEVOERD VANUIT DE HELE WERELD %-/ BESTEEDT BIJ HAAR WERK VEEL ZORG AAN MENS MILIEU EN OM GEVING $EZE ZORG KOMT OP VERSCHILLENDE MANIEREN TOT UITDRUKKING :O BIEDEN WIJ ONZE WERKNEMERS ZEER GOEDE ARBEIDS VOORWAARDEN EN WORDT DE ARBEIDSVEILIGHEID OP ONS TERREIN CONTINU GECONTROLEERD 7ERKEN BIJ %-/
IS TEAMWORK EN STAAT GARANT VOOR AFWISSELING EN UITDAGINGEN "IJ %-/ KUN JE REKENEN OP EEN WERKOMGEVING WAAR MENSEN SAMEN DE KLUSSEN KLAREN $AARBIJ ERVAAR JE VEEL FACETTEN VAN DE BEDRIJFSVOERING %R IS VRIJHEID EN VERANTWOORDELIJKHEID %N ER ZIJN OP TERMIJN DOOR GROEIMOGELIJKHEDEN +IJK VOOR MEER INFORMATIE OVER EEN AANTREKKELIJKE TOEKOMST OP WWW EMO NL
Metrohm-Applikon ontwikkelt High Tech instrumenten voor industrie en laboratorium. Innovatie staat hierbij hoog op de lijst. Het recent ontwikkelde air monitoring systeem MARGA is hier een sprekend voorbeeld van. Metrohm-Applikon is altijd op zoek naar talentvolle medewerkers op het gebied van software ontwikkeling, chemische support en commerciâ&#x20AC;&#x2DC;le uitdagingen. Voor meer informatie kijk op www.metrohm-applikon.com
Our experience, support and service: anytime â&#x20AC;&#x201C; everywhere
MaK scheepsmotoren: verkoop, onderhoud, reparatie en motor upgrade. Meer informatie? Machinefabriek Bolier BV I T 078 61 64 111 I www.bolier.nl
Met VAPRO op je CV heb je een heleboel mee
De techniek biedt perspectief. En een VAPRO opleiding een nog veel breder perspectief. VAPRO is de meest erkende en gewaardeerde opleiding in de procesindustrie. Dus als je extra waardering wilt, een zekere toekomst of een mooie carrière kies dan voor een VAPRO opleiding. Kijk voor meer informatie op vapro.nl of bel 070 3378 300.
Werktijden en vakantie Hoeveel uur mag je werken als je 18 bent of ouder? Maximale arbeidstijden (structureel): U per dienst 12 uur U per week 60 uur U per 16 weken een gemiddelde arbeidsduur van 48 uur per week De werkgever mag je verplichten tot overwerk, tot een maximale arbeidsduur per week van 60 uur. Overwerk hoort incidenteel te zijn.
Heb ik recht op pauze? De wettelijke regels voor pauzes: U Bij een dienst langer dan 5,5 uur, heb je recht op minimaal 30 minuten pauze. U Draai je een dienst van 10 uur of langer, dan heb je recht op minimaal 45 minuten pauze, waarvan 15 minuten aaneengesloten. Een pauze die langer duurt dan een kwartier wordt normaliter niet uitbetaald. De werkgever kan je dan ook niet verplichten om tijdens de pauze aanwezig te blijven op de werkvloer of in het gebouw. De pauze is nadrukkelijk geen arbeidstijd maar vrije tijd.
Op hoeveel vakantiedagen heb ik recht? Als je werkt, hoe kort ook, bouw je vakantiedagen op. Het wettelijke minimum per jaar is vier keer het aantal uren dat je per week werkt. Werk je 36 uur dan is dat dus 4 x 36 uur. In de meeste cao's zijn gelukkig meer uren afgesproken. Werk je maar drie maanden, dan bouw je ook maar 3/12de op. Werk je in deeltijd, dan bouw je naar verhouding rechten op. Algemeen erkende (christelijke) feestdagen, roostervrije dagen, adv-dagen en vrije dagen ter compensatie van overwerk tellen niet mee als vakantiedag. Meer informatie kun je vinden in de Werkwijzer â&#x20AC;&#x2DC;Op de werkvloerâ&#x20AC;&#x2122;.
Meer weten over arbeidstijden? Surf naar www.rijksoverheid.nl, doorklik Ministerie van Sociale Zaken, zoek werktijden 16
Geld Overwerk en toeslagen, wat zijn mijn rechten? Afhankelijk van de afspraken met je werkgever en afhankelijk van of je onder een cao valt, heb je recht op extra's. Denk aan reiskosten, toeslag voor overwerk, ploegendienst of werken op vreemde tijden. Het is slim om voor je een arbeidsovereenkomst tekent te weten welke extra's je krijgt en deze in je arbeidsovereenkomst te laten opnemen. Van overwerk is sprake wanneer je af en toe meer uren werkt dan de arbeidsuren die in je contract staan. Ook uren die buiten het normale rooster vallen zijn overwerk. In de meeste cao's staan afspraken over toeslagen (extra salaris of extra vrije tijd) voor overwerk. Is er in de cao of arbeidsovereenkomst niets vermeld over extra toeslagen, dan heb je er waarschijnlijk geen recht op. Er is namelijk geen wettelijke regeling die een toeslag verplicht bij overwerk of ploegendienst. Op dit moment komen in cao's globaal twee regelingen voor: U De toeslag geldt voor deeltijders bij overschrijding van de individuele arbeidsduur. Een deeltijder met een contract voor twintig uur krijgt dan vanaf het 21e uur een toeslag. U Overwerk wordt pas vergoed bij overschrijding van de voltijdsarbeidsduur. In dat geval geldt de toeslag pas als je meer werkt dan de normale werkweek van een voltijder.
Krijg ik vakantiegeld? Als je werkt heb je recht op vakantietoeslag. Er geldt een wettelijk minimum van 8 procent over het brutoloon dat je verdient. Het wordt meestal in ĂŠĂŠn keer uitbetaald in mei of juni. Als je stopt met je baan moet je baas het resterend aantal vakantiedagen en vakantiegeld uitbetalen. Hiervan moet je een overzicht krijgen, bijvoorbeeld op je loonstrook.
17
www.limor.nl
WERKEN BIJ LIMOR? Wij zijn regelmatig op zoek naar enthousiaste hulpverleners!
Struyk Verwo Infra is in Nederland marktleider in de publieke bestrating. Naast het produceren en inkopen van bestratingsmaterialen van beton of natuursteen; is Struyk Verwo Infra, door het bundelen van specialistische kennis en ervaring, daarnaast ook in staat relaties bij elke fase in de projectrealisatie te ondersteunen, of het nu gaat om het ontwerp, de materiaalkeuze of bij uitvoerings- en beheersvraagstukken.
Voor meer informatie scan code:
Bij Struyk Verwo Infra werken ca. 500 mensen verdeeld over 11 productielocaties, 2 verkoopkantoren en een hoofdkantoor in Oosterhout.
Zowel MBO als HBO!
Ge誰nteresseerd in werken bij onze organisatie? Kijk dan op www.struykverwoinfra.nl
Helpt de reisprofessional verder!
Wil jij betekenis- en belevingsvol werk met het leukste product ter wereld? Arbeidsvoorwaarden en ontwikkelingsmogelijkheden voor de reisbranche vind je op:
www.reiswerk.nl/fnv
Reiswerk is een initiatief van
m
Werk dat je raakt en uitdaagt
Foto: Arenda Oomen
Passie, lef, hartelijkheid en vertrouwdheid, daar zoeken we naar bij Steinmetz | de Compaan. Want met deze eigenschappen heb je alles in huis om onze cliĂŤnten de zorg te bieden die ze verdienen. Onze cliĂŤnten zijn ouderen, mensen met een verstandelijke, lichamelijke of meervoudige beperking. Maak gebruik van onze mogelijkheden om te groeien en haal zo het beste uit jezelf en uit de cliĂŤnt. Dat doe je in een informele sfeer, met collegaâ&#x20AC;&#x2122;s waar je op kunt bouwen. Bij Steinmetz | de Compaan maak je dromen waar. Die van de cliĂŤnt ĂŠn die van jezelf.
Meer weten? Kijk op
www.steinmetzdecompaan.nl
Rotterdam Shortsea Terminals
EUROPESE LADING STROMEN KOMEN SAMEN BIJ =) 6HUYLFHV 1HGHUODQG % 9 ,HGHUH VFKDNHO WHOW
Ga naar www.rstshortsea.nl Rotterdam Shortsea Terminals BV Reeweg 35 Postbus 454 3190 AK Rotterdam Hoogvliet Havennr 2750 T 010-294 2400 info@rstbv.nl
:LM ]LMQ LQQRYDWLHI HQ VWDDQ YRRU EHWURXZEDDUKHLG NODQWWHYUHGHQKHLG HQ IOH[LELOLWHLW -LM RRN" .LMN GDQ RS ZZZ ]I QO
Hoe zit het precies met het minimumloon? Nederland kent een wettelijk minimumloon. Dat geldt vanaf je 23ste jaar. Tot je 23ste heb je recht op minimaal het wettelijk minimumjeugdloon. Het wettelijke minimum varieert per leeftijd en de gemiddelde werkweek in het bedrijf waar je werkt. Kijk voor een overzicht op www.fnvjong.nl, kopje geld. Het zijn vooral de nieuwkomers op de arbeidsmarkt die het minimumloon krijgen. Zij hebben vaker een kleine dan een grote baan. En, vervelend maar waar, hoe weinig dat loon ook is, het wordt vaak niet eens volledig betaald. Let daar dus goed op.
Wat is het verschil tussen netto en bruto? Je brutoloon is het bedrag dat in de wet, de cao, of met je werkgever is afgesproken. Je nettoloon is het bedrag dat je op je bank- of girorekening krijgt gestort. Dit bedrag is lager dan je brutoloon, omdat je werkgever hiervan namens jou belasting en verzekeringspremies afdraagt. Iedereen die in Nederland woont en inkomen heeft uit werk of uitkering, betaalt mee aan volksverzekeringen zoals de AOW (Algemene ouderdomswet) en aan de belastingen. Deze inhoudingen samen worden loonheffing genoemd. Een werknemer betaalt daarnaast ook premies voor de sociale verzekeringen. Op je loonstrookje kun je zien wat je brutoloon is, wat ervan is betaald en wat je netto overhoudt. Op www.loonwijzer.nl/home/salarischeck vind je de bruto-nettocalculator. Hiermee krijg je inzicht in het salaris dat je overhoudt.
Heb ik als tijdelijke kracht recht op hetzelfde (cao)-loon als vaste werknemers? Je hebt recht op het loon dat hoort bij jouw functie. De functie-indelingen, en de bijbehorende salarisschalen, staan meestal in de cao van het bedrijf. Het kan voorkomen dat je als tijdelijke kracht minder verdient dan een collega. Dat kan komen omdat je korter in dienst bent, waardoor je minder periodieken ('ervaringsjaren') krijgt. Ook kan het zijn dat in de cao een uitzondering is gemaakt voor bepaalde groepen werknemers, zoals vakantiewerkers. Ga dus na of er een aanwijsbare oorzaak is voor het salarisverschil, als daarvan sprake is. Ook als je niet onder een cao valt, heb je recht op hetzelfde loon als je collega die vast bij het bedrijf werkt en hetzelfde werk doet. Het wettelijke principe is: 'gelijke arbeid' betekent 'gelijk loon'. Meer informatie kun je vinden in de Werkwijzer â&#x20AC;&#x2DC;Werk en geldâ&#x20AC;&#x2122;. 20
Ziekte Wat moet ik doen als ik ziek word? Als eerste meld je jezelf ziek bij je werkgever, direct op je eerste ziektedag. Je bent niet verplicht te melden hoe lang jij of je arts verwacht dat je in de lappenmand zit, of wat je precies mankeert. Realiseer je wel dat je met geheimzinnig doen alleen maar vragen oproept. Je werkgever geeft je ziekmelding door aan de arbodienst. Als je ziekte langer duurt dan een paar dagen (soms weken) komt de arboarts om de hoek kijken. In overleg met hem wordt gekeken wanneer je naar verwachting weer kunt werken. Weer opgeknapt? Vergeet dan niet om je op je eerste werkdag beter te melden.
Klopt het dat ik bij ziekte een vakantiedag kwijt ben? Als dat in je cao staat, dan klopt dat. Soms moet je na drie ziekmeldingen in een jaar een of twee vakantiedagen inleveren. Let erop dat je het voor jou geldende wettelijk minimum aantal uren vakantiedagen per jaar overhoudt. Soms krijg je een extra vakantiedag als je weinig ziek bent. Zulke regels staan in de cao. Bel je bond als je denkt dat de regels niet goed worden nageleefd.
Hoe zit het met mijn loon als ik ziek ben? In Nederland gelden socialezekerheidswetten. Ze regelen dat je niet zonder geld komt te zitten als je niet kunt werken. Bij ziekte krijg je ziekengeld. Volgens de wet moet je werkgever je loon doorbetalen als je ziek bent. Voor iedereen geldt een periode van twee jaar loondoorbetaling. Je hebt recht op 70 procent van je loon, zonder ondergrens. In veel caoâ&#x20AC;&#x2122;s heeft de vakbond een hoger ziekengeld geregeld. Die aanvullingen kunnen per cao verschillen.
Op de hoogte blijven over WW en WIA? Kijk op www.fnvjong.nl, kopje Rechten en Plichten
21
Hoe kom ik in de WIA? Als je langdurig ziek ben kun je in de WIA komen. Bij de WIA, Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen, gaat het niet om wat je niet meer kunt, maar om wat je nog wel kunt. Na twee jaar ziekte word je door het UWV gekeurd. De mate van arbeids(on)geschiktheid hangt af van het verschil tussen je oude loon en wat je theoretisch nog kan verdienen met de beperkingen als gevolg van je ziekte: het loonverlies. Je kunt hierover meer lezen op de website van UWV (www.uwv.nl/wia) en de FNV (www.fnv.nl).
Wanneer heb ik recht op WW? Een kortdurende WW-uitkering van drie maanden (de eerste twee maanden 75 procent van het loon, daarna 70 procent). Je kunt aanspraak maken op de WW als je je werk helemaal of gedeeltelijk kwijtraakt buiten je schuld. Je moet aan een paar voorwaarden voldoen. In de 36 weken voor je werkloos werd, moet je in 26 weken gewerkt hebben. Ook moet je minimaal vijf arbeidsuren per week kwijtraken, of de helft van het aantal uren per week dat je gewoonlijk werkte. Als je ook nog voldoet aan de 'vier-uit-vijf-jareneis' dan ontvang je langer een uitkering. Deze eis houdt in dat je in de afgelopen vijf jaren er vier moet hebben gewerkt. Deze uitkering duurt in maanden net zolang als je arbeidsverleden in jaren, met een maximum van 38 maanden. Zolang je werkgever je nog loon moet betalen, krijg je geen WW. Dat geldt bijvoorbeeld als hij je minder of geen werk meer geeft zonder ontslagvergunning. Je moet dan bezwaar maken tegen het (gedeeltelijke) ontslag, waarbij je doorbetaling van je loon eist. Ben je vakbondslid, dan kun je je vakbond vragen actie voor je te ondernemen. Meer informatie kun je vinden op de website van het Ministerie van Sociale Zaken (www.rijksoverheid.nl). Je kunt met vragen ook terecht bij je vakbond.
22
Uitzendkrachten Is er een cao voor uitzendkrachten? Ook als uitzendkracht heb je allerlei rechten en plichten. FNV Bondgenoten heeft daarover afspraken gemaakt met de Algemene Bond van Uitzendondernemingen (ABU) en de Nederlandse Bond voor Bemiddelings- en Uitzendondernemingen (NBBU) (richt zich op midden- en kleinbedrijf) in de vorm van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) voor uitzendkrachten. De meeste en grootste uitzendbureaus hebben zich hierbij aangesloten. Je kunt een cao-boekje bestellen bij een van de aangesloten uitzendbureaus, via de ABU (www.abu.nl) of via de NBBU (www.nbbu.nl).
Wie is mijn werkgever als ik via een uitzendbureau werk? Bij uitzendwerk is altijd sprake van drie partijen: jij (de uitzendkracht), het uitzendbureau (de werkgever) en het bedrijf waar je werkt (de inlener of opdrachtgever). Je ontvangt loon van het uitzendbureau, dat is dus je werkgever. Het bedrijf waar je werkt, is klant van het uitzendbureau. Een uitzendbureau mag je alleen met jouw toestemming uitlenen aan een opdrachtgever. Werk je eenmaal als uitzendkracht bij een bedrijf, dan gelden voor jou wel de dagelijkse regels van dat bedrijf, bijvoorbeeld over werktijden en gezamenlijke vrije dagen. Tip: Vraag het uitzendbureau op papier te zetten hoelang je bij een bedrijf kunt werken en wat je taken zijn. Dan weet je waar je aan toe bent. En je hebt een bewijs hoelang je voor het uitzendbureau hebt gewerkt.
Heb ik rechten als uitzendkracht? Hoe langer je bij een uitzendbureau werkt, hoe meer rechten je opbouwt. Uitzendbureaus rekenen in â&#x20AC;&#x2DC;fasenâ&#x20AC;&#x2122;. Om te weten wat voor rechten je precies hebt, moet je dus weten in welke fase je zit. In totaal zijn er drie fasen.
Meer weten over uitzendwerk? Kijk op www.arboflexbranche.nl
Infra
Q
Parkeren
Q
Water
Q
Industrie
Q
Energie
BAM Civiel flexibel denken, flexibel bouwen
BAM Civiel is gespecialiseerd in
integrale oplossingen voor de realisatie van complexe, multidisciplinaire projecten in de civiele betonbouw. Wij beheersen
het totale proces,
van de initiatieffase via ontwerp en realisatie tot onderhoud, beheer en exploitatie van onder andere bruggen, viaducten, tunnels, onderdoorgangen en andere kunstwerken.
meerwaarde aan haar klanten door duurzame oplossingen
BAM Civiel biedt
te bieden en hoogwaardige prestaties te leveren.
BAM Civiel bv,H.J. Nederhorststraat 1, 2801 SC Gouda, Telefoon (0182) 59 06 00, info@bamciviel.nl, www.bamciviel.nl BAM Civiel is een werkmaatschappij van Koninklijke BAM Groep.
ben jij
uitgeslapen?
Transportservice van huis uit
Beter Bed is een organisatie die zich kenmerkt door haar openheid, directheid en goede werksfeer. Naast een marktconform salaris en uitstekende secundaire arbeidsvoorwaarden biedt Beter Bed volop doorgroeimogelijkheden. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de mogelijkheid tot het volgen van een een logistieke, landelijk erkende MBO opleiding! Als marktleider is Beter Bed steeds op zoek naar logistieke medewerkers voor haar drie distributiecentra. Ben jij uitgeslapen? Kijk dan eens op www.werkenbijbeterbed.nl
Internationaal Transportbedrijf L. van der Lee en Zonen B.V.
T (015) 213 59 11 E leebv@vanderlee.nl
I www.vanderlee.nl
De BRS Groep bestaat uit de onderdelen Building Systems, Traffic Systems en Deck Systems. Wij ontwerpen, engineeren, produceren en monteren unieke en innovatieve staal- glasconstructies, toegangsbeveiligingsproducten en brugdekprofielen. Binnen de BRS Groep kunnen we regelmatig gemotiveerde mensen gebruiken. Heb je technisch inzicht? Spreekt de wereld van staal & glas of toegangsbeveiliging jou aan? Zoek je een baan, stageplaats of afstudeeropdracht? Bezoek dan onze site www.brs.nl en stuur je motivatie en CV vandaag nog op! BRS Groep | Moerkapelle | T: (088) 027 70 00 | info@brs.nl | www.brs.nl
Fase A Fase A duurt de eerste 78 weken dat je voor een uitzendbureau werkt. Elke kalenderweek waarin is gewerkt (of dat nu 1 uur of 40 uur is) telt mee voor die 78 weken. Bij een onderbreking van 26 kalenderweken of meer begint de telling weer opnieuw. In fase A wordt gewerkt op basis van een overeenkomst met ‘uitzendbeding’, tenzij uitdrukkelijk een ‘gewone’ arbeidsovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd is gesloten. Een uitzendovereenkomst met ‘uitzendbeding’ eindigt steeds automatisch (van rechtswege), wanneer de uitzending op verzoek van de inlener wordt beëindigd. Ook als je ziek bent eindigt de uitzendovereenkomst met ‘uitzendbeding’ automatisch. In fase A heb je alleen recht op betaling van loon over de gewerkte uren, niet over de niet-gewerkte uren. Fase B Als je direct na fase A, of binnen 26 kalenderweken daarna, weer uitzendwerk verricht bij hetzelfde uitzendbureau, komt je in fase B. In deze fase wordt gewerkt op basis van één of meer ‘gewone’ arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd (zonder minimumduur) of op basis van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Fase B duurt in principe twee jaar. Binnen die twee jaar kunnen maximaal acht contracten voor bepaalde tijd worden gesloten zonder dat dit leidt tot een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Al deze contracten voor bepaalde tijd eindigen automatisch (van rechtswege) aan het einde van de afgesproken periode. Duurt een onderbreking gedurende deze twee jaar 13 kalenderweken of langer (maar korter dan 26 kalenderweken), dan begint de telling van fase B opnieuw. Bij een onderbreking van 26 kalenderweken of langer begin je weer in fase A. Je hebt tijdens de arbeidsovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd recht op doorbetaling van ten minste 90 procent van je laatstverdiende loon over het afgesproken aantal uren als er even geen werk is. Je moet wel passende arbeid accepteren. Weiger je dit, dan vervallen je rechten op vervangend werk en op doorbetaling van loon.
Meer weten over pensioenen? Surf naar www.pensioen.pagina.nl 26
Fase C Als je na fase B binnen 13 kalenderweken doorgaat met werken voor hetzelfde uitzendbureau, dan komt je in fase C. Je komt dan automatisch voor onbepaalde tijd bij het uitzendbureau in dienst. In dat geval kan de arbeidsovereenkomst niet zomaar beëindigd worden. In fase C geldt hetzelfde als in fase B: je heb recht op ten minste 90 procent van je laatstverdiende loon over het afgesproken aantal uren, maar je moet je flexibel opstellen en passende werkzaamheden accepteren.
Mijn uitzendbureau werkt niet met fasen. Is er nog een ander systeem? Het fasensysteem is ontwikkeld door cao-partijen en staat alleen vermeld in de cao voor Uitzendkrachten. Bureaus en opdrachtgevers die zich niet verbinden aan de cao werken met een ander systeem: het periode-ketensysteem. Het woord ‘periode’ staat voor de periode van maximaal 3 jaar en het woord ‘keten’ staat voor de ketens van tijdelijke contracten. Een werkgever kan maximaal drie arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd achter elkaar afsluiten binnen maximaal drie jaar. Onderbrekingen van drie maanden of korter tellen mee voor de berekening van die periode. Zodra voor de vierde keer een contract wordt afgesloten óf zodra de totale keten van contracten meer dan drie jaar bedraagt, gaat het tijdelijke contract automatisch over in een contract voor onbepaalde tijd. Als tussen twee contracten een onderbreking zit van meer dan drie maanden, begint de telling opnieuw. Uitzondering op deze regel: als een enkel contract is aangegaan voor drie jaar of langer, kan dit contract nog één keer direct aansluitend worden verlengd voor maximaal drie maanden, voordat het automatisch wordt omgezet in een contract voor onbepaalde tijd.
Bouw ik als uitzendkracht pensioen op? Als je 21 jaar of ouder bent heb je na 26 weken recht op pensioenopbouw. Het pensioenfonds voor uitzendkrachten beheert je pensioengeld. Je blijft bij dit pensioenfonds zolang er niet langer dan één jaar zit tussen twee overeenkomsten met een uitzendbureau. Dat mogen twee verschillende bureaus zijn. Tip: Ga je werken bij een organisatie met een ander pensioenfonds? Vraag dan om pensioenoverdracht. Dan heb je niet voor niets gespaard. 27
Heb ik als uitzendkracht recht op scholing? In fase A start je met de opbouw van een zogenaamd â&#x20AC;&#x2DC;persoonlijk opleidingsbudgetâ&#x20AC;&#x2122; (POB), maar heb je nog geen recht op scholing. Uiteraard kan wel worden afgesproken dat je toch een cursus of opleiding volgt. Als je in fase B terechtkomt, kan met dit POB een opleiding worden bekostigd.
Hoe zit het met vakantie en vrije dagen? Vakantiedagen Fase A Als je in fase A zit, krijg je alleen loon voor de uren die je werkt. Dit betekent dat je tijdens vakantiedagen niet wordt doorbetaald. Ter compensatie krijg je een aanvulling op het loon, die het uitzendbureau voor je reserveert. Zodra je vakantiedagen opneemt, wordt het gereserveerde geld voor die dagen uitbetaald. Over het toeslagdeel van ploegendiensturen en over overuren worden geen reserveringen opgebouwd. Neem je geen vakantie op of houd je reserveringen over, dan krijg je een deel in week 26 en een deel in week 52 van elk jaar automatisch overgemaakt op je bank- of girorekening. Ook als je niet meer voor het uitzendbureau werkt, krijg je de reserveringen die je nog over hebt automatisch op je rekening. Fase B en C In fase B en C heb je tijdens je vakantie recht op doorbetaling van het loon. In de cao voor Uitzendkrachten is opgenomen dat je bij elke volledig gewerkte maand (bij een werkweek van 40 uur) zestien doorbetaalde vrije uren opbouwt. Deze uren worden opgenomen in de vorm van vakantiedagen. Als je het hele jaar fulltime voor een uitzendbureau werkt, bouw je 24 dagen doorbetaalde vakantie op. Als je vrije dagen op wilt nemen, moet je het uitzendbureau van tevoren om toestemming vragen. Sommige uitzendbureaus hanteren voor het opnemen van vakantiedagen eigen regels. Feestdagen Als je vrij hebt op een doordeweekse algemeen erkende feestdag, krijg je in fase B of C je loon doorbetaald. Je uitzendonderneming betaalt of het loon door, of keert de feestdagenreservering uit.
Op zoek naar een Uitzend-cao? Surf naar www.abu.nl of www.nbbu.nl 28
Doktersbezoek, een bruiloft of begrafenis Flexwerkers in fase B en C hebben recht op doorbetaald kort verzuim. Met kort verzuim of buitengewoon verlof wordt een korte tijd bedoeld waarin je niet kunt werken. De dagen die je voor kort verzuim of buitengewoon verlof opneemt, gaan niet van je opgebouwde vakantiedagen af. De redenen voor kort verzuim of buitengewoon verlof kunnen van persoonlijke aard zijn, bijvoorbeeld een bezoek aan de tandarts of een bijzondere familieomstandigheid. Iemand in fase A krijgt niet doorbetaald. Voor hem bestaat een reservering voor kort verzuim. Het uitzendbureau legt per uur dat je hebt gewerkt een klein bedrag opzij. Van dit geld wordt kort verzuim doorbetaald. Ook feestdagen worden hiervan betaald. Heb je nog niet zoveel uren gewerkt, dan is het spaarpotje voor vrije uren gauw leeg en houdt de doorbetaling van verzuimde uren op. Als je niet verzuimd hebt tijdens je uitzendperiode en er vielen in die periode ook geen feestdagen, dan wordt je spaartegoed op je laatste loonstrook uitbetaald.
Wat zijn mijn rechten als ik via een uitzendbureau vakantiewerk doe? Je bent een vakantiewerker als je alleen in de zomervakantie, tussen 1 juni en 1 september (als de onderwijsinstelling dicht is), tijdelijk voor een uitzendbureau werkt. Je hebt geen recht op reserveringen voor kort verzuim, buitengewoon verlof en feestdagen en er wordt minder geld gereserveerd voor vakantiedagen. De hoogte het bedrag van je vakantiedagenreservering staat in bijlage II van de cao die je op www.abu.nl kunt vinden.
Heb ik als uitzendkracht recht op vakantiegeld? Naast het loon dat je in fase B en C tijdens je vakantie doorbetaald krijgt, heb je recht op vakantiegeld. Dit bedraagt 8 procent van het loon dat je iedere maand verdient. Bij de berekening van je vakantiegeld wordt uitgegaan van het aantal dagen dat je voor het uitzendbureau gewerkt hebt. Ook de vakantie- en feestdagen tellen mee. Je krijgt het opgebouwde vakantiegeld automatisch in de week van 1 juni uitbetaald. Neem je op een ander tijdstip minstens vijf vakantiedagen op, dan kun je je vakantiegeld ook op dat moment aanvragen. Tip: Als je stopt met werken voor het uitzendbureau heb je misschien nog vakantiedagen en vakantietoeslag tegoed. Dat kun je zien op je loonstrook. Het uitzendbureau hoort dagen die je niet hebt opgenomen en de opgebouwde vakantietoeslag binnen zes weken uit te betalen. Het is goed ze daaraan te helpen herinneren. 29
werkenbijblokker.nl Bij Blokker werken ca. 7000 medewerkers aan hetzelfde resultaat, mooie winkels met een goed assortiment waar onze klanten prettig geholpen worden. Wil jij graag je bijdrage leveren aan één van onze winkels, op het hoofdkantoor of in één van de distributiecentra, dan nodigen we je uit om onze actuele vacatures te bekijken op www.werkenbijblokker.nl.
Kies je voor Blokker dan kies je voor: t Een stabiel familiebedrijf. t Ruim 115 jaar ervaring, en nog steeds volop aandacht voor vernieuwing. t Ruim 500 eigen filialen en 120 franchisefilialen, dus altijd in de buurt. t Een platte organisatie met een prettige werksfeer. t Ruimte voor eigen inbreng en prima doorgroeimogelijkheden. t Aandacht voor opleiding en ontwikkeling op ieder niveau.
blokker_adv.personeel_138x97.indd 1
30-11-11 17:19
Welke Service Technicus houdt ons op voorsprong?
Met een enthousiast team van ca. 55 vakkundige medewerkers ontwerpt, bouwt en onderhoudt Ovivo Holland hoogwaardige waterbehandelingsinstallaties voor klanten in binnen- en buitenland. Wegens groei van onze afdeling service zijn wij op zoek naar een
Service Technicus m/v (fulltime) Geïnteresseerd? Zend je sollicitatiebrief met CV naar: Ovivo Holland B.V., t.a.v. Vincent Ferber, Energieweg 5, 2382 NA Zoeterwoude of mail naar: vincent.ferber@ovivowater.com. Kijk voor meer informatie ook op www.ovivowater.com
Het gaat je voor de wind bij â&#x20AC;&#x2122;s werelds grootste persluchtfabrikant
Jong geleerd is oud gedaan. Een open deur, maar wel een die je toelaat tot een mooie toekomst bij Atlas Copco. Bij ons leer je op jonge leeftijd om je vak tot in de puntjes te beheersen. Atlas Copco: jong van geest met jarenlange ervaring Atlas Copco is een internationale en fi nancieel solide onderneming met jarenlange kennis en ervaring. En daar profi teer jij van. Andersom ben jij waardevol voor ons. De beleving van jonge technici past namelijk perfect bij ons. We zijn dan niet de jongste; we zijn wel ambitieus zeer gedreven. Het bewijs vind je in onze innovatieve persluchtsystemen. Je kunt bij ons een toekomst opbouwen, op commercieel of technisch vlak. Zo werken op onze service-afdeling zoâ&#x20AC;&#x2122;n veertig buitendienstmonteurs. Zij zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van al onze compressoren en generatoren in Nederland. Deze monteurs beschikken, net als jij straks, over een MBOdiploma werktuigbouwkunde, of energie- of elektrotechniek. Wil je ook dat het je direct voor de wind gaat in je loopbaan? Bel of mail ons voor meer informatie. Je kunt natuurlijk ook even onze website bezoeken.
Atlas Copco Compressors Nederland Merwedeweg 7, 3336 LG Zwijndrecht Postbus 200, 3330 AE Zwijndrecht Tel (078) 6230 227 Fax (078) 6230 226 E-mail: info@nl.atlascopco.com www.atlascopco.nl
GRENZELOOS SCHEPEN BOUWEN
“
Dat is wat wij doen, in 36 landen en met 6000 collega’s. Wij zijn continu op zoek naar ondernemende mensen. Damen groeit en is een financieel gezond familiebedrijf. Help jij ons groeien? Dan helpen wij jou groeien! Surf naar www.damen.nl/career voor alle mogelijkheden.
www.damen.nl/career
”
Lely is een internationaal opererende groep van ondernemingen die wereldwijd actief is in de agrotechniek. Ontwikkeling, productie en marketing van geavanceerde landbouwmachines en melkrobotsystemen vormen onze kernactiviteiten. Wij richten al onze inspanningen op veehouders, zodat hun financiĂŤle en sociale welzijn wordt bevorderd en zij kunnen anticiperen op marktontwikkelingen. Al 60 jaar is de naam Lely synoniem met producten, diensten en oplossingen die relevant en zinvol zijn voor veehouders, eenvoudigweg omdat ze specifiek zijn ontwikkeld om tegemoet te komen aan hĂşn wensen. Lely is dan ook de onbetwiste marktleider in de verkoop en service van geautomatiseerde melksystemen; daarnaast heeft
het bedrijf een sterke positie in de sector ruwvoederwinningsmachines. actief in meer dan De onderneming onderneming is actief 45 landen landen en en biedt biedtwerk werkaan aanruim ruim1.300 1150 60 mensen. De jaarlijkse omzetomzet bedraagt medewerkers. De jaarlijkse be250 miljoen euro. draagt ca. 400 miljoen euro per jaar.
Voor meer informatie over ons bedrijf en onze www.lely.com onzevacatures, vacatures,ziezie www.lely.com en www.werkenbijlely.nl. www.werkenbijlely.nl. Live Life Life Lely Lely
Voor meer informatie:
www.lely.com innovators in agriculture -FMZ )PMEJOH 4 Ă&#x2039; S M t 8FWFSTLBEF t 1" .BBTTMVJT 5FM t DPNNVOJDBUJPOT!MFMZ DPN
advert_sport_en_spel_195x272_FC_01-04-08.indd 1
9-5-2008 13:13:34
OPNIEUW UITGEROEPEN TOT:
BESTE FERRYMAATSCHAPPIJ
Mijn contract is afgelopen, maar ik werk nog steeds. Wat nu? Als je werkgever 'vergeet' dat je contract is afgelopen en jij gewoon blijft werken, dan heb je automatisch een nieuw contract voor dezelfde periode, met een maximum van een jaar. Had je een tijdelijk contract voor een half jaar, dan heb je automatisch weer een halfjaarcontract, onder dezelfde voorwaarden. Of het contract nu op papier staat of niet, het is stilzwijgend verlengd.
Wat zijn de regels als ik ziek word? Als je ziek bent, moet je je voor 10 uur ’s morgens ziek melden bij het bedrijf waar je werkt èn bij het uitzendbureau. De regels voor ziekengeld verschillen per fase. Fase A Als je in fase A zit, eindigt de uitzendovereenkomst direct na de ziekmelding. Je ontvangt dan rechtstreeks van UWV een uitkering volgens de Ziektewet. De uitkering bedraagt 70 procent van het gemiddelde bruto dagloon over de laatste dertien weken. Volgens de cao voor Uitzendkrachten moet het uitzendbureau deze uitkering tot 91 procent aanvullen. Het bedrag kan lager uitvallen naarmate je korter dan dertien weken hebt gewerkt, of in die periode meer vrije dagen hebt opgenomen dan je gereserveerd had. De uitkering geldt vanaf de derde ziektedag. De eerste twee dagen zijn wachtdagen. Voor de tweede wachtdag krijg je wel een compensatie in de vorm van een opslag op je bruto uurloon. Deze opslag wordt niet gereserveerd, maar wekelijks met de gewone salarisbetaling uitbetaald. Als je in fase A werkzaam bent op basis van een ‘gewone’ arbeidsovereenkomst, dan gelden dezelfde regels als in fase B en C. Fase B en C In fase B en C krijg je bij ziekte 91 procent van je loon doorbetaald. Dit gebeurt vanaf de tweede ziektedag; de eerste dag is een wachtdag. Die 91 procent wordt maximaal een jaar doorbetaald of zoveel korter als de uitzendovereenkomst duurt. Blijf je ook daarna ziek, dan hou je ook tijdens het tweede ziektejaar een loonaanspraak. Na afloop van het tweede ziektejaar kan je eventueel aanspraak maken op een uitkering volgens de WIA.
34
Let op! Als je tot kort voor de ziekte voor een andere werkgever hebt gewerkt, moet je dat bij je ziekmelding doorgeven, of het rechtstreeks melden aan UWV. Er kan dan bij het vaststellen van je uitkering rekening mee worden gehouden. Zodra je weer beter bent en je werkt op uitzendbasis in fase A, dan moet je dat doorgeven aan UWV. Dat geldt ook wanneer je na je ziekte geen (uitzend)werk meer hebt. Vanzelfsprekend moet je je ook beter melden bij het uitzendbureau voordat je je werkzaamheden hervat. Zit je in fase B of C of met een â&#x20AC;&#x2DC;gewoneâ&#x20AC;&#x2122; arbeidsovereenkomst in fase A, dan hoef je je alleen bij het uitzendbureau beter te melden.
Wat verdien ik als uitzendkracht? Je wordt beloond volgens de cao voor Uitzendkrachten of volgens de beloningsregeling van de opdrachtgever. Er spelen een aantal factoren mee: je leeftijd, de zwaarte van je functie, je ervaring in dit werk en het aantal jaren dat je bij het uitzendbureau werkt. Je loon kan na een periode van 52 gewerkte weken stijgen. Er komt dan een zogenaamd periodiek bij. Het kan ook zo zijn dat cao-partijen een afspraak maken over een verhoging van de salaristabel. Loon in fase A Het loon dat je in fase A verdient wordt per opdracht vastgesteld. Loon in fase B en C Het loon dat je in fase B en C verdient, wordt bepaald door het loon dat je in het verleden al bij de uitzendonderneming hebt verdiend.
Wanneer heb ik recht op loon? Als je uitzendwerk hebt aanvaard, maar de opdrachtgever stelt je niet in staat het werk uit te voeren, dan krijg je drie uur loon uitbetaald. Voorwaarde is wel dat je je op de afgesproken tijd en plaats hebt gemeld. De hoogte van het uurloon is gelijk aan het loon dat je met de uitzendarbeid zou hebben verdiend. Dit geldt ook als je een oproepcontract van minder dan vijftien uur per week hebt: hoewel je normaal gesproken alleen gewerkte uren krijgt uitbetaald, krijg je in dit geval, ook als je minder dan drie uur werkt, toch drie uur uitbetaald.
Heb ik als er geen werk is ook recht op loon? Heb je een contract voor bepaalde tijd en het uitzendwerk houdt voortijdig op, dan behoud je recht op loon. Je ontvangt dit loon zolang de uitzendonderneming geen vervangend werk heeft gevonden.
Wat staat er op een loonstrook? De meeste uitzendbureaus maken het loon elke week over op je bank- of girorekening. Sommige betalen per maand of per vier weken. Bij iedere betaling ontvang je een loonstrook. Hierop staan de loongegevens, zoals onder andere het aantal uren dat je die week gewerkt hebt, het uurloon, het verdiende loon, de toeslagen en de bedragen die op je loon zijn ingehouden (belastingen en premies voor sociale verzekeringen) en eventuele reserveringen.
Welk loon spreek ik met het uitzendbureau af? Je spreekt met het uitzendbureau een brutoloon af.
Kan ik belasting terugvragen? Als je maar een deel van het jaar werkt, betaal je meestal te veel belasting. Je kunt dat geld terugvragen via een Tj-biljet van de belasting. Je hebt dan wel een jaaropgave van het uitzendbureau nodig waar je brutoloon en de nodige inhoudingen op staan. Kijk op www.belastingdienst.nl voor meer info.
Welke opzegtermijnen zijn er bij uitzendwerk?
Werkgever De opzegtermijn voor de werkgever is afhankelijk van de tijd dat iemand er werkt. Voor hem gelden wettelijke opzegtermijnen. Is de werknemer: U korter dan 5 jaar in dienst: 1 maand U tussen de 5 en 10 jaar in dienst: 2 maanden U tussen de 10 en 15 jaar in dienst: 3 maanden U 15 jaar of langer in dienst: 4 maanden. Deze wettelijke opzegtermijnen kunnen alleen door cao-afspraken verkort worden, verlenging ervan is mogelijk in de arbeidsovereenkomst.
36
Werknemer Voor de werknemer bedraagt de wettelijke opzegtermijn ĂŠĂŠn maand. Hiervan kan schriftelijk worden afgeweken. Werkgever en werknemer mogen dus ook een langere opzegtermijn voor de werknemer afspreken, tot maximaal zes maanden. In dat geval moet de opzegtermijn voor de werkgever het dubbele zijn. Deze dubbele opzegtermijn kan alleen door cao-afspraken worden verkort. Voorwaarde daarbij is wel dat de opzegtermijn voor de werkgever niet korter is dan voor de werknemer. Tijdens de proeftijd kunnen beide partijen met onmiddellijke ingang opzeggen, zonder een opzegtermijn in acht te nemen. Hetzelfde geldt als er sprake is van een dringende reden die een ontslag op staande voet rechtvaardigt, bijvoorbeeld in geval van verduistering. Voor meer informatie verwijzen we je naar de cao voor Uitzendkrachten. Zie www.abu.nl.
Ik ben voor onbepaalde tijd in dienst bij het uitzendbureau, maar de opdrachtgever heeft geen werk meer voor me. Wat nu? Het uitzendbureau zet in een herplaatsingsgesprek alle mogelijkheden op een rij. Gekeken wordt naar wat zij je kunnen aanbieden. Waar wil je werken en wat wil je doen? Wat denk je van scholing? Het uitzendbureau gaat op zoek naar ander werk. Als dat niet lukt, mag een ontslagvergunning worden aangevraagd. Pas als het UWV WERKbedrijf ervan overtuigd is dat er echt geen werk voor je is, wordt er een ontslagvergunning gegeven. Tot je ontslag wordt je loon doorbetaald.
Hoe zit het met mijn inkomen als ik ontslagen ben? Als je buiten je schuld je baan helemaal of gedeeltelijk kwijtraakt, zit je niet zonder inkomen. Kijk voor meer informatie bij de vraag Wanneer heb ik recht op WW? aan het begin van dit boekje. Tip: Vaak weet je niet meteen dat je werkloos bent als je werkgever je een poos niet oproept. Twijfel je? Schrijf je voor de zekerheid in bij het UWV WERKbedrijf als werkzoekende en meld je bij UWV.
37
Hoe zit dat met de WW als ik weer aan de slag ga via een uitzendbureau? Heel fijn als je weer aan de slag kunt. Maar soms kan het toch mis gaan. Uitgangspunt is dat het aan het werk gaan voor jou geen nadelige gevolgen heeft. Ben je weer werkloos voordat je opnieuw aan de wekeneis hebt voldaan (zie vraag Wanneer heb ik recht op WW?), dan wordt je oude WW-uitkering voortgezet. Als je opnieuw aan de wekeneis hebt voldaan, ontvang je een uitkering op basis van de nieuwe WW-regels. Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden op de site van het UWV, www.uwv.nl. Je kunt natuurlijk ook even bij je eigen bond informeren.
Als ik geen werk kan vinden, heb ik dan recht op een bijstandsuitkering? De Wet werk en bijstand (WWB) regelt alle zaken rondom de bijstand en de terugkeer van mensen met een uitkering op de arbeidsmarkt. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de bijstandsuitkeringen en de begeleiding bij het zoeken naar werk. Zij mogen bepalen hoe zij dat aanpakken, zolang ze zich aan de wet houden. Het uitgangspunt van de WWB is dat iedere Nederlander zoveel mogelijk moet proberen zelf in zijn levensonderhoud te voorzien. Betaald werk is daarvoor het belangrijkste middel. Iedereen is dus verplicht om te solliciteren tot hij of zij 64 jaar is. De gemeente kan mensen die jonger zijn wel individueel vrijstellen van de sollicitatieplicht. Lukt het niet om werk te vinden en zijn er geen andere voorzieningen beschikbaar, dan is het de taak van de gemeente om te helpen bij het zoeken naar werk. Als je jonger bent dan 27 jaar zijn er extra regels.
40
Na je aanvraag ontvang je de eerste 28 dagen nog geen bijstandsuitkering. In deze 28 dagen moet je actief op zoek naar werk of een opleiding. Je moet alle sollicitatiebrieven en inschrijvingen bij uitzendbureaus bewaren. Als je na 21 dagen nog geen werk of opleiding hebt gevonden, maak je een afspraak met het UWV WERKbedrijf. Dat gesprek is niet eerder dan 28 dagen na de meldingsdatum. In dat gesprek wordt je aanvraag voor een bijstandsuitkering besproken. Na deze afspraak neemt de gemeente je aanvraag in behandeling. Die beoordeelt of je voldoende hebt gedaan om aan het werk te komen of om een opleiding te gaan volgen. Bij de vaststelling van een bijstandsuitkering wordt eerst gekeken of je zelf nog geld hebt om van te leven. Alleen als dat onvoldoende is, ontvang je een bijstandsuitkering. Om dat vast te stellen, kijkt de gemeente onder andere of je: U inkomsten hebt uit arbeid (een salaris) of die voortkomen uit een salaris (zoals een WW-uitkering of heffingskortingen van de Belastingdienst); U gezinsleden hebt die inkomsten hebben; U over vermogen beschikt (zoals spaargeld, een eigen huis of een eigen huis in het buitenland); U alimentatie krijgt.
Wat als de opdrachtgever me in dienst wil nemen? Gefeliciteerd! Maar let op: als je hetzelfde werk blijft doen, mag de werkgever geen nieuwe proeftijd afspreken. Een proeftijd mag wel als je ander werk gaat doen. En je oude rechten neem je gewoon mee; je begint dus niet opnieuw met opbouwen. Houd er rekening mee dat je in de nieuwe situatie van een vast contract, een opzegtermijn van een maand hebt.
Meer weten over de Wet werk en bijstand? Surf naar www.rechtopbijstand.nl 41
яБеяБ░яБ│яБ╖яБеяБ▓яБж
яБе яБияБ┤яБеяАаяБ│яБгяБи
яАаяБеяБг яАаяБвяБйяБкяАаяБеяБеяБо яБЧяБеяБ▓яБляБеяБо яАа
яБгяБияБйяБляБ┤яАа яБмяБняБеяАаяБвяБеяБ│ яБ░яБеяБмяАаяБЦяБеяБ▓яБп яБеяБояАаяА▓яАняБкяБбяБ▓яБйяБзяБеяАа яБ░ яБе яАаяБЛ яБ▓яБж яАа яБ░яБ│яБ╖яБе яБпяБмяАояАаяБЕ яБУяБгяБияБеяБе яБйяБзяБеяБояАаяБмяБеяБеяБ▓яБ│яБгяБияБп яБВяБПяАаяБняБеяБ┤яБбяБбяБмяАаяБеяБо яБН яБояАаяБе яАа яАа яБЦ яБе яБ┤яАо яБе яБ▓яАа яБмяБд яБ▓яАа яБп яБе яБе яБп яБ╢ яАаяБз яБ▓яБ╢ яБп яБйяБояБзяАмяАаяБ╖яБбяБб яАаяБ┤яБпяБеяБмяБбяБ┤яБйяБояБзяБ│яБеяБйяБ│ яБйяБд яБмяБе яБ░ яБбяБмяБе яБ╢яБбяБляБп яБбяБмяБ│яАаяБняБйяБояБйяБн яАаяБкяБпяБвяАзяАа яБзяАаяБпяБояАаяБ┤яБияБе яБ┤яБеяБгяБияБояБйяБеяБляАа яБйяБо яБйяБо яБб яБ┤яБ▓ яАаяАз яАа яБйяБдяБйяБояБзяАаяБйяБ│ яБляБ┤яБйяБкяБляБпяБ░яБмяБе яБжяБзяБеяБ│яБ┤яБ╡яАн яБДяБеяАаяБ░яБ▓яБб яБ│яБвяБпяБ╡яБ╖яАаяБб яБ┤яАо яАа
яБгяБияБеяБеяБ░ яБпяБояБ┤яБ▓яБбяБг яБФяБУяАаяБУ яБ▓яБбяБйяБояБеяБеяАаяБг яБЦяБпяБпяБ▓яАаяБН яБйяБеяБдяБеяБояАаяБ╖яБйяБкяАаяБеяБеяБояАаяБ┤ яАаяБпяБояБ┤яБ╖яБйяБляБляБеяБмяБеяБояАаяБеяБо яАаяБв яАаяБ┤яБе яБдяБеяБеяБ▓яБдяБеяБо яАаяБкяБеяАаяБдяБеяАаяБляБбяБояБ│яАаяБпяБн яБо яБе яБ╢ яБе яБЧяБеяАаяБз яБояАо яБйяБбяБмяБеяБ│яБеяБ▓яБе яБ┤яБеяАаяБ│яБ░яБеяБг
1SPG (FSCSBOEZXFH ,, 3PUUFSEBN #PUMFL 5IF /FUIFSMBOET 5FM 'BY NBJM!LFQQFMWFSPMNF OM
XXX LFQQFMWFSPMNF OM
яБЦяБпяБпяБ▓яАаяБняБе яБеяБ▓яАаяБйяБояБжяБпяА║ яАа яБдяБеяАаяБияБеяБеяБ▓яАа яБМяАояАаяБ╢яБбяБояАаяБУ яБгяБи яБИяБпяБпяБжяБдяАаяБ░ яБеяБ▓яБ│яБпяБпяБояБе яБйяБкяБояБдяБеяБм яБеяБмяБ│яБ║яБбяБляБеяБо 018123
4405 яБмяБ╢яБбяБояБ│яБгяБияБйяБк яБояБдяБеяБм!яБляБе яБ░яБ░яБеяБмяБ╢яБеяБ▓яБп яБмяБн яАа
яБняБеяБ╢яБ▓яБпяБ╡яБ╖ яБРяБеяБ▓яБ│яБпяБояБе яАаяБНяАояАаяБРяБ▓яБйяБояБ│ яБеяБмяБ│яБжяБ╡яБояБгяБ┤яБй яБпяБояБб 018123440 яБ▓яБйяБ│ яБняБ░яБ▓яБйяБояБ│! яБляБеяБ░яБ░яБеяБмяБ╢яБе 7яАа яБ▓яБпяБмяБняБеяАояБояБм
яБеяАояБояБм
Oproep- en min-maxcontracten Wat is een oproepcontract? Je hebt een oproepcontract als je met je werkgever hebt afgesproken dat hij je kan oproepen als hij werk heeft. Dat kan af en toe voor een paar uur zijn of regelmatig voor hele dagen. De afspraken die je maakt, horen op papier te staan. Vaak gaat het om heel vrije afspraken. Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat je niet komt werken als het je niet goed uitkomt. Soms spreekt een werkgever af voor hoeveel uur hij je maximaal per week wil oproepen. Maar als je bijna elke week hetzelfde aantal uren werkt, ben je geen oproepkracht. In dat geval heb je een deeltijdcontract, gebaseerd op dit aantal uren.
Wat is een min-maxcontract? Een min-maxcontract is een arbeidsovereenkomst waarin staat hoeveel uren je minimaal werkt. Dit zijn je ‘garantie-uren’. Voor die uren ben je in vaste dienst en ontvang je loon. Ook heb je rechten die bij een vast dienstverband horen, zoals vakantierecht. Boven op die garantie-uren stel je je (op afroep) beschikbaar voor extra uren. Soms staat in je contract voor hoeveel uren dat maximaal is. Bijvoorbeeld: naast je twaalf garantie-uren ben je maximaal twaalf uren oproepbaar. Wanneer alleen je garantie-uren in het contract worden genoemd, kun je net zoveel extra uren draaien tot je fulltime werkt. Draai je regelmatig extra uren? Vraag dan om aanpassing van je contract.
Ben ik een echte werknemer? Volgens de Wet flexibiliteit en zekerheid ben je een echte werknemer als je in de afgelopen drie maanden iedere week een keer hebt gewerkt of in de afgelopen drie maanden twintig uur per maand hebt gewerkt (eventueel in één week). Als je aan een van deze voorwaarden voldoet, dan heb je volgens de wet een arbeidsovereenkomst. Je hebt dan ook dezelfde rechten en plichten als vaste en tijdelijke krachten als het gaat om je vakantierechten, loondoorbetaling tijdens ziekte en dergelijke. Als je werkgever het hiermee niet eens is, moet hij maar voor de rechter proberen aan te tonen dat jij geen werknemer bent.
44
Welke afspraken moeten er eigenlijk op papier staan? De wet zegt dat de werkgever afspraken met werknemers op papier moet vastleggen. Dit moet ook als je (nog) geen arbeidsovereenkomst hebt, in losse dienst bent of freelance werkt. Een voorbeeld van een arbeidscontract vind je aan het begin van deze brochure. Tip: Bewaar je loonstroken als bewijs hoe lang en hoeveel je voor de werkgever werkt.
Wanneer is de werkgever verplicht mij op te roepen? Je werkgever is verplicht je op te roepen zodra hij werk voor je heeft. Je werkt bij topdrukte of als vervanger voor zieken. Meestal heeft de werkgever meer oproepkrachten in zijn adressenbestand. Krijg je ineens minder werk dan je gewend bent? Vraag dan waaraan dat ligt. Misschien vindt de werkgever dat je te vaak nee zegt of schort er iets aan de samenwerking.
Wat zijn mijn rechten als ik niet meer word opgeroepen? Niet meer worden opgeroepen of minder werk krijgen heet ontslag of gedeeltelijk ontslag. Daar ben je tegen beschermd. Je werkgever hoort zich namelijk aan regels te houden. Zo heeft hij meestal een ontslagvergunning nodig van het UWV WERKbedrijf. Als je werkgever zegt dat je niet meer hoeft terug te komen, is dat ontslag. Zegt hij dat hij in de toekomst veel minder werk heeft en dat je daarom minder vaak zult worden opgeroepen, dan is dat gedeeltelijk ontslag. Ook als je als min-maxkracht meestal (veel) meer werkt en je werkgever je ineens alleen voor het minimum aantal uren laat komen, is dat een gedeeltelijk ontslag. Maak altijd bezwaar tegen je (gedeeltelijk) ontslag. Hou goed bij in je agenda wanneer je hebt gewerkt en hoeveel uur. Bewaar ook alle papieren die met je werk te maken hebben, zoals de advertentie, brieven van je werkgever over de sollicitatie, werkinstructies, regels in het bedrijf, loonstrookjes en andere papieren met informatie over je loon.
45
Val ik onder een cao? In sommige gevallen val je onder de cao van de branche waarin je werkt. Er zijn ook cao's die bijzondere regels hanteren voor oproep- en min-maxkrachten. In Nederland vallen de meeste werknemers onder een cao. Het loont de moeite uit te zoeken of dat bij het bedrijf waar je werkt ook het geval is. Als die cao ook voor jou geldt, dan is dat vaak in je voordeel. Je kunt aan een cao komen via personeelszaken of de ondernemingsraad van je bedrijf. Vakbondsleden kunnen er een opvragen bij hun vakbond.
Heb ik recht op vakantiedagen en vakantietoeslag? Ja, daar heb je recht op. Voor de berekening kijkt de wet naar je contract per week. Als je een 20-urige werkweek hebt, is je recht op doorbetaalde vakantie vier keer twintig uur, dus tachtig uur per jaar. Bij een 15-urige werkweek is het vier keer vijftien uur, etc. Voor oproep- en min-maxkrachten geldt het aantal dagen dat je gemiddeld hebt gewerkt. Hoewel het eigenlijk niet mag, gebeurt het vaak dat vakantiedagen bij oproepkrachten uitbetaald worden als een toeslag boven op het loon. De vakantie wordt dan verder niet doorbetaald. Op je loonstrookje kun je zien of je zo'n toeslag krijgt. Naast doorbetaalde vakantiedagen heb je ook recht op een vakantietoeslag van 8 procent van je verdiende loon.
Hoeveel loon hoor ik te krijgen? Je hebt recht op ten minste het wettelijk minimumloon per gewerkt uur. Dit minimumuurloon is afgeleid van het minimumweekloon. Heb je een of twee uur gewerkt, dan krijg je toch drie uur uitbetaald. Dat staat in de wet. Je moet dan wel een contract hebben voor minder dan vijftien uur per week, of een nulurencontract. In beide gevallen weet je niet wanneer je moet komen werken. Het minimum van drie uur loon geldt niet als je een vast aantal uren per week op vaste werktijden werkt. In sommige cao's staat dat je als oproepkracht een minimum aantal uren per week of maand uitbetaald moet krijgen. Ook als je voor minder uren wordt opgeroepen. Dat kan dus gunstig voor je uitpakken.
Op zoek naar informatie over zelfstandig ondernemen? Surf naar www.fnv.nl, zoek fnv zelfstandigen
46
Hoe zit het met de ziektekostenverzekering? Jongeren tot 18 jaar zijn gratis met hun ouders meeverzekerd. Vanaf je 18e moet je zelf een zorgverzekering afsluiten. Er is een verplichte basisverzekering voor iedereen. Voor zorg die niet in het basispakket zit, kun je je aanvullend verzekeren. Mensen met een laag inkomen krijgen ter compensatie een zorgtoeslag. Als FNV-lid kun je profiteren van een voordelige en complete zorgpolis. Meer daarover kun je lezen op www.fnvmenzis.nl. Als jong FNV-lid heb je recht op de FNV BudgetZorgpolis van Menzis., een zorg- en tandartsverzekering in ĂŠĂŠn. Zie www.fnvmenzis.nl, zoekvenster Jong
Startende ondernemers Je kunt natuurlijk ook voor jezelf beginnen. Veel startende ondernemers beginnen echter onvoldoende voorbereid aan een eigen onderneming. Ga eerst langs bij de Kamer van Koophandel. Daar krijg je alle informatie die je nodig hebt. Zie www.kvk.nl voor meer info. Voor zelfstandigen zonder personeel kent de FNV speciale vakbonden. Deze bieden producten en diensten aan als: gratis bedrijfsrechtsbijstand, hulp bij incassoproblemen, kortingen op verzekeringen en gratis scholing. Verder kun je er terecht voor deskundig en onafhankelijk advies en diverse handige tools en handleidingen voor het opzetten van een eigen bedrijf.
47
E.ON in de Benelux E.ON is een van de grootste energiebedrijven van Europa. In de Benelux produceert en levert E.ON elektriciteit, gas en warmte aan zowel particuliere klanten als de zakelijke markt. E.ON Benelux is opgericht in 1941. Sinds 2000 is het onderdeel van het Duitse E.ON Energie AG. De centrales van E.ON Benelux, met een totale capaciteit van 2.840 MW, staan opgesteld in de provincie Zuid-Holland, het economisch hart van Nederland, en in twee plaatsen in BelgiĂŤ, Langerlo en Vilvoorde. Het bedrijf heeft circa 800 medewerkers. Het hoofdkantoor is gevestigd in Rotterdam.
nieuwe centrale op de maasvlakte E.ON Benelux heeft op de Maasvlakte een kolencentrale met twee eenheden in bedrijf (EFM 1 en 2, samen 1.040 MW). Op dit moment wordt de bouw van een derde centrale voorbereid: Maasvlakte Power Plant 3 of kortweg MPP3 (ca. 1.070 MW). MPP3 is een ultramoderne kolencentrale waar met poederkool stoom met zeer hoge stoomcondities (285 bar, 600 tot 620 ÂşC) wordt geproduceerd. De stoom wordt door een turbine en een generator omgezet in elektriciteit. Dankzij deze technologie wordt een rendement van ruim 46% bereikt. Veel hoger dan in traditionele kolencentrales. Dankzij deze verbetering daalt de CO2-uitstoot per kilowattuur met ongeveer twintig procent. De centrale heeft een netto capaciteit van 1.070 MW. Dit betekent dat de eenheid zal voorzien in circa 7% van het binnenlandse elektriciteitsverbruik. MPP3 behoort daarmee tot de grootste kolengestookte eenheden die in de wereld worden gebouwd.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid Als energieproducent zijn wij ons bewust van onze verantwoordelijkheid jegens het milieu en de niet oneindige hulpbronnen van onze aarde. Waar wij leven en werken, nemen wij onze verantwoordelijkheid. Overal waar we actief zijn, willen we bijdragen aan verbetering van de leefkwaliteit. Veilige arbeidsomstandigheden ter bescherming van onze medewerkers, klanten en de buitenwereld zijn voor ons van groot belang.
Werken bij E.on Benelux E.ON Benelux is op zoek naar nieuwe medewerkers. Bent u geĂŻnteresseerd in de mogelijkheden, neem dan contact met ons op. E.ON Benelux Capelseweg 400 3068 AX Rotterdam Postbus 8642 3009 AP Rotterdam +31 (0)10 289 57 11 www.eon-benelux.com www.eon.com info@eon-benelux.com
Wat kan de FNV voor mij betekenen? Hier volgen de tien belangrijkste redenen om lid te worden van de FNV: 1. Met bijna 1,4 miljoen leden is de FNV verreweg de grootste en sterkste vakbond van Nederland. Een macht van betekenis, met professionele cao-onderhandelaars, deskundige juristen en betrouwbare belastingconsulenten. 2. De FNV komt op voor de rechten van werknemers. Niet alleen voor vaste krachten, maar ook voor flexwerkers zoals uitzendkrachten en oproepkrachten, bijbaners en vakantiewerkers. 3. De FNV heeft antwoord op al je vragen over werk, geld en inkomen. 4. De FNV zorgt voor goede caoâ&#x20AC;&#x2122;s. Dat is een collectief contract dat de bond namens jou en je collegaâ&#x20AC;&#x2122;s afsluit met de werkgever. Onderwerpen die in een cao worden vastgelegd zijn bijvoorbeeld een goed loon, fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en vermindering van werkdruk. Kortom, allerlei zaken die met werk en geld te maken hebben. 5. De FNV helpt wanneer je werkgever de regels die in de cao zijn vastgelegd niet goed naleeft. Soms is een telefoontje of een briefje al genoeg om dat recht te zetten. Geeft je werkgever niet zomaar toe, dan kan de bond namens jou verder onderhandelen. Desnoods tot aan de rechter. 6. Bij de bond kun je terecht voor allerlei gratis diensten die ergens anders bakken met geld kosten. Denk bijvoorbeeld aan juridisch advies. 7. De FNV-bond helpt bij het invullen van de belastingaangifte. Dit doet de bond trouwens gratis voor je als je lid bent. 8.
Speciaal voor jonge leden organiseren veel van de FNV-bonden cursussen over bijvoorbeeld het zoeken naar de juiste baan, solliciteren of arbeidsomstandigheden.
9.
Met de FNV-ledenpas kun je profiteren van allerlei voordelen en kortingen op verschillende producten en diensten. Toch mooi meegenomen.
10. Als FNV-lid heb je recht op een complete en voordelige zorgverzekering bij Menzis. Kijk voor meer info op www.fnvmenzis.nl, zoekvenster Jong 50
Lid worden? Profiteer ook van een FNV-lidmaatschap. Contributiebedragen en regelingen voor jongeren verschillen per bond. Surf naar www.fnv.nl/lidmaatschap Of bel met de FNV Servicelijn: 0900 3 300 300 (î&#x192;&#x203A; 0,10 p.m.). iedere werkdag geopend van 12.30 tot 16.00 uur.
Meer weten? Als je meer wilt weten over de FNV, bezoek dan onze website www.fnv.nl. Je vindt daar ook links naar de aangesloten FNV-bonden. Uiteraard kun je ons voor meer informatie ook bellen of mailen. Telefoon: 0900 3 300 300 (î&#x192;&#x203A; 0,10 p.m.) E-mail: info@fnv.nl Internet: www.fnv.nl Volg ons ook op:
Bon voor lidmaatschap van de FNV
JA, ik word lid van de FNV Naam Straat Woonplaats
Postcode
Telefoon
Geboortedatum
Handtekening
Gegevens werk: Ik werk(te)
Mijn functie
Aard van het bedrijf Ik werk niet (meer), want (s.v.p. invullen) Vul de bon in en knip hem uit. Een postzegel is niet nodig, je kunt hem zo op de bus doen.
FNV Werkwijzer 2011.
(eventueel: e-mail adres)
Advertenties
Postzegel niet nodig
FNV t.a.v. afdeling Marketing & Communicatie Antwoordnummer 250 1000 PW Amsterdam
De CliniClowns Klik...
. . . door uw gift op giro 6640
cliniclowns.nl
Dag geld lenen van je moeder Hallo Jumbo
Wij zijn altijd op zoek naar
hulpkrachten voor onze Jumbo winkels bij jou in de regio. Kom bijverdienen bij de leukste supermarkt van Nederland! Kijk voor de ideale bijbaan op jumbowerkt.nl
Naam: Mark
Naam: Samira
Leeftijd: 19 Beroep: Schoonmaker kantoren Draagt: Jasje van topontwerper Mart Visser
Leeftijd: 21 Beroep: Schoonmaker verzorgingscentrum Draagt: Schort van topontwerper Mart Visser
‘Overdag doe ik een opleiding, dus ik kan alleen ’s avonds werken. Het is dan zo heerlijk rustig.’
‘Het contact met de bewoners maakt dit werk extra leuk. Bovendien wil ik doorgroeien. En dat kan.’
Je ziet, we doen er alles aan om werken in de schoonmaak nóg aantrekkelijker te maken. Want wíj vinden het een mooi vak. Jij ook? Informeer naar de mogelijkheden bij een schoonmaakbedrijf in de buurt.
[Advertorial] SNCU treedt op tegen misstanden in uitzendbranche
Kloppen jouw salaris, vakantiegeld en toeslagen wel? Werk jij als uitzendkracht? Dan zijn jouw rechten vastgelegd in de CAO. Helaas leven niet alle uitzendbureaus de regels goed na. Uitzendkrachten kunnen met twijfels of vragen over hun situatie terecht bij de SNCU. Zijn er misstanden, dan wordt er opgetreden. Hiervoor is iedere melding van groot belang! Wat kan er misgaan? • Je krijgt te weinig salaris • Vakantiegeld of overuren worden niet uitbetaald • Geen betaling avond- of weekendtoeslagen • De loonstrook of arbeidsovereenkomst ontbreekt • Je hebt recht op pensioenopbouw, maar wordt niet aangemeld Uitzendkrachten lopen hierdoor geld mis, of andere zaken waar zij recht op hebben. SNCU De Stichting Naleving CAO voor Uitzendkrachten (SNCU) stimuleert en controleert de naleving van de CAO’s in de uitzendbranche. Wij zijn hiervoor opgericht door werkgevers- en werknemersorganisaties. Uitzendorganisaties die onder de CAO’s vallen zijn verplicht om mee te werken. Vragen of melden? Heb jij twijfels of vragen? De SNCU geeft antwoord en kan jou informeren over je rechten. Blijkt er sprake te zijn van een serieuze misstand, dan wordt er opgetreden. Om dit te kunnen doen, zijn alle meldingen en signalen van groot belang. Uitzendkrachten kunnen met vragen en (mogelijke) misstanden vertrouwelijk terecht bij de SNCU. Dit kan op www.sncu.nl of door gratis te bellen naar: 0800 7008.
Ik ga zelfverzekerd aan de slag
Ontdek de vele voordelen van een FNV-lidmaatschap Lange werkdagen, tijdsdruk, laag inkomen. Wie start op de arbeidsmarkt kan wel een steuntje in de rug gebruiken. Voor al je vragen en antwoorden op het gebied van werk, stage en geld word je lid van de FNV. Je bent dan ook automatisch lid van hét jongerennetwerk FNV Jong. Naast mooie kortingen, profiteer je ook nog eens van de samenwerking die de FNV met Menzis heeft. Zoals een voordelige collectieve ziektekostenverzekering die rekening houdt met jou en met het werk dat je doet! De voordelen van een FNV-lidmaatschap • • • •
Goede cao, advies en antwoord op het gebied van werk en geld Belasting terugvragen? Gratis hulp bij het invullen van het Tj-biljet Direct korting met je ledenpas op bijvoorbeeld kleding, cd’s en reizen 7% korting op de Basisverzekering en 10% korting op het aanvullende pakket FNV BudgetZorg of FNV PrimaZorg van Menzis. Je betaalt alleen voor de zorg die je nodig hebt.
Word FNV-lid en profiteer van de vele extra’s die de FNV voor jou heeft geregeld. Ga snel naar fnvmenzis.nl