Van d bond e
HANDIGE INFO VOOR JONGEREN
WerkWijzer Werk en geld Je eerste echte baan of na een tijd weer aan het werk?
Januari 2017
Nieuwe baan? Vraag je werkgever naar je pensioen.
www.abp.nl
Ik moet nog zo lang werken ...
Wow! Ik bouw mijn eigen pensioen op.
Samenwonen of trouwen? Regel dan een goed nabestaandenpensioen voor je partner.
www.abp.nl
Het interesseert me niets ...
Het is ook belangrijk voor mijn partner.
088 022 14 00 Jansen-Huybregts.nl Jansen Huybregts een landelijk opererende aannemer gespecialiseerd in onderhoud en renovatie van bestaande woningen en gebouwen voor vastgoed ondernemingen, zoals beleggers en corporaties. Regelmatig zijn wij op zoek naar vakbekwame medewerkers. Actuele vacatures zijn te vinden op onze website jansen-huybregts.nl. Open sollicitaties kunnen worden verzonden naar p&o@jansen-huybregts.nl
WerkWijzer Werk en geld Je bent stArter op de ArbeidsmArkt of bent er een tiJdJe tussenuit geweest. Waarschijnlijk heb je tijdens je opleiding stage gelopen en weet je al een beetje hoe het eraan toe gaat in het bedrijfsleven. Maar misschien heb je nog vragen over werk en geld. Deze werkwijzer helpt je met tips en informatie over zaken als belastingen, cao’s, vakantiegeld en loonsverhoging. Maar ook als je al een tijdje meedraait op de arbeidsmarkt of als herintreder weer aan de slag gaat, is dit boekje handig voor je. De Werkwijzer is een serie brochures van de FNV met veel praktische informatie. In totaal verschijnen er vier verschillende titels. Naast deze brochure over werk en geld verschijnt er een brochure over solliciteren, over rechten en plichten en over alles waarmee je op de werk-
Vier Werkwijzers Vol tips per jaar!
vloer te maken kunt krijgen. Verzamel ze alle vier. Dan ben je op alle fronten goed voorbereid op de arbeidsmarkt. De brochures worden elk jaar up-to-date gemaakt. Als je nog vragen hebt, of wat meer informatie wilt, kun je altijd contact met ons opnemen.
geld Daar werk je voor. Maar krijg je wel genoeg? Verdien je evenveel als je collega’s? Kun je nog wat terugkrijgen van de belasting? In dit boekje vind je waar je recht op hebt, hoe je geld kunt terugkrijgen en hoe je meer kan verdienen. Meer is altijd leuk, toch?
3
KLAAR MET JE VAKOPLEIDING? TOE AAN HET ECHTE WERK? DIT Personeel baant voor jou de weg. Met direct werk in jouw regio. Met tips en prima begeleiding. En als je tijdens je werk verder wilt leren, regelen we dat.
KENNISMAKEN?
WIJ BIEDEN:
Bij DIT Personeel gaan we
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
voor 100% voor vaktalent. Je vindt bij ons direct banen in de Bouw, Techniek en Metaal. Banen vol afwisseling. Voor een uitdagende loopbaan. Met unieke zekerheden.
VEILIGHEID ALTIJD OP 1 ALTIJD WERK ZEKERHEID VAN CONTRACT STIPTE EN CORRECTE BETALING GRATIS VAKUITRUSTING TOEGANG TOT VAKOPLEIDINGEN RESPECTVOLLE WERKCULTUUR
DIRECT EEN BAAN? Bel ons of check www.ditpersoneel.nl/werkwijzer 088 - 49 49 500
inhoudsopgave loon, ziektekosten, vAkAntiegeld en toeslAgen
6
uitzendwerk
18
belAsting betAlen‌ en terugkriJgen
22
loonsverhoging
30
school, studie, stAge en geld
36
biJverdienen nAAst kinderbiJslAg of studiefinAnciering
42
schulden
46
ziekte en werkloosheid
50
de fnv
56
5
loon, ziektekosten, vakantiegeld en toeslagen heb ik recht op minimumloon? Nederland kent een wettelijk minimumloon. Dat geldt vanaf je 23ste jaar. Van je 15e tot je 23ste heb je recht op het wettelijk minimumjeugdloon. Je hebt ook recht op een vakantietoeslag van 8 procent. Minder dan het minimumloon mag je werkgever niet betalen. Meer natuurlijk wel. Hoeveel geld jij minimaal hoort te verdienen, hangt af van je leeftijd en het aantal uur dat je werkt. Download op fnv.nl/workpower de handige FNV Workpower app, zodat je altijd de laatste bedragen bij de hand hebt.
wAt ziJn de minimumJeugdlonen voor 2017? Als je begint aan een nieuwe (bij)baan, dan spreek je van tevoren af wat je gaat verdienen. De bedragen waar je minimaal recht op hebt, kun je vinden in de schema’s op pagina 7. Kijk ook eens op jeugdloonwijzer.nl om te checken of je wel genoeg verdient en wat collega’s verdienen die even veel ervaring hebben als jij.
Alle info over werk en geld 24/7 bij de hand. Check onze gratis FNV Workpower app op fnv.nl/workpower
6
Wat hoor jij eigenlijk minimaal te verdienen?
Het kan zijn dat de minimumjeugdlonen per 1 juli 2017 wijzigen. Kijk voor de meest actuele bedragen regelmatig op fnvjong.nl
Wettelijk bruto minimum(jeugd)lonen januari 2017 Bruto per maand
bruto per week
23 jaar en ouder
leeftijd
€ 1.551,60
€ 358,05
Bruto per dag € 71,61
22 jaar
€ 1.318,85
€ 304,35
€ 60,87
21 jaar
€ 1.124,90
€ 259,60
€ 51,92 € 44,04
20 jaar
€ 954,25
€ 220,20
19 jaar
€ 814,60
€ 188,00
€ 37,60
18 jaar
€ 706,00
€ 162,90
€ 32,58
17 jaar
€ 612,90
€ 141,45
€ 28,29
16 jaar
€ 535,30
€ 123,55
€ 24,71
15 jaar
€ 465,50
€ 107,40
€ 21,48
In het onderstaande schema een overzicht van de bruto minimumlonen per uur. Wettelijk minimum(jeugd)lonen januari 2017 leeftijd
Bruto per uur
bruto per uur
Bruto per uur
o.b.v. 36 uur
o.b.v. 38 uur
o.b.v. 40 uur
23 jaar en ouder
€ 9,95
€ 9,43
€ 8,96
22 jaar
€ 8,46
€ 8,01
€ 7,61
21 jaar
€ 7,22
€ 6,84
€ 6,49
20 jaar
€ 6,12
€ 5,80
€ 5,51
19 jaar
€ 5,23
€ 4,95
€ 4,70
18 jaar
€ 4,53
€ 4,29
€ 4,08
17 jaar
€ 3,93
€ 3,73
€ 3,54
16 jaar
€ 3,44
€ 3,26
€ 3,09
15 jaar
€ 2,99
€ 2,83
€ 2,69
7
hoe zit het met miJn zorgverzekering? • Er is een verplichte basisverzekering voor iedereen. • Voor zorg die niet in het basispakket zit, kun je je aanvullend verzekeren. • Mensen met een laag inkomen krijgen ter compensatie een zorgtoeslag. • Als FNV-lid kun je gebruik maken van diverse aantrekkelijke en scherp geprijsde pakketten van Zorgcollectief FNV/Menzis.
op hoeveel vAkAntiegeld heb ik recht? Volgens de wet heb je recht op vakantiegeld van minimaal 8 procent van je bruto jaarsalaris. Dit bedrag komt boven op het loon. Het wordt doorgaans in één keer uitbetaald, meestal in april, mei of juni. Je moet je vakantiegeld uiterlijk eind juli ontvangen hebben. Als je ontslag neemt of krijgt, moet je werkgever je bij de eindbetaling het resterende vakantiegeld en het restant aan vakantiedagen uitbetalen. Hiervan moet je een overzicht krijgen, bijvoorbeeld op je loonstrook. Tijdens je vakantiedagen loopt je loon gewoon door. In sommige bedrijfstakken wordt dit loon vervangen door vakantiebonnen. Je werkgever mag je vakantiedagen niet maandelijks uitbetalen als toeslag op het loon. Gebeurt dit toch, vraag dan altijd om een loonstrookje, zodat je kunt controleren of de vakantietoeslag apart wordt gespecificeerd.
wAt ziJn extrA vergoedingen en toeslAgen? Naast je salaris krijg je soms nog vergoedingen. Die zijn per werkgever verschillend en staan in de cao van het bedrijf. Vraag dus altijd naar de vergoedingen vóór je het contract tekent. Bedrijven kunnen vergoedingen geven voor woon-werkverkeer, studie, voor de koffie of voor bedrijfskleding die je moet aanschaffen. En soms gelden toeslagen voor werk in het weekend, overwerk of ploegendienst. Het is slim om, voor je een arbeidsovereenkomst tekent, te weten welke extra’s je krijgt. Van overwerk is sprake wanneer je af en toe meer uren werkt dan de arbeidsuren die in je contract staan en/of als het uren betreft die buiten het normale rooster vallen. In de meeste cao’s staan afspraken over toeslagen (extra salaris of extra vrije tijd) voor overwerk. Is er in de cao of arbeidsovereenkomst niets vermeld over extra toeslagen, dan heb je er waarschijnlijk geen recht op. Wettelijk is er namelijk geen regeling die een toeslag verplicht bij overwerk of ploegendienst.
8
!
CheCk je Cao goed!
voor wiens rekening ziJn de pAuzes? Pauzes korter dan vijftien minuten komen over het algemeen voor rekening van je werkgever. Langere pauzes Kijk voor meer info
(bijvoorbeeld lunchpauze) zijn voor je eigen rekening.
op: fnvmenzis.nl
Moet je je pauze onderbreken voor het werk, dan moet daar een vergoeding tegenover staan. Kijk ook in je cao wat hierover geregeld is.
ik moet AltiJd een hAlf uur eerder AAnwezig ziJn, mAAr word dAArvoor niet betAAld. mAg dAt? Nee. Je betaling gaat in zodra je binnen moet zijn. Zo’n half uur op je loon inhouden mag dus niet.
voor ons geldt sinds enkele mAAnden een cAo. kriJg ik nu meer loon?
!
Dat hangt ervan af welk cao-loon nu voor jou geldt. Is dat
Worden overuren nou wel of niet uitbetaald?
meer dan je voorheen ontving, dan moet je loon worden bijgesteld. Is dat niet gebeurd, dan kun je je werkgever hierop wijzen. Als hij niet reageert en je bent lid van de bond, dan kun je daar terecht voor hulp. De bond kan je werkgever vragen je loon te corrigeren. En om het bedrag dat je de afgelopen tijd te weinig hebt ontvangen, alsnog te betalen. Meer over de voordelen van vakbondslidmaatschap lees je achterin deze brochure. 9
wAt is de vAkvolwAssenleeftiJd? In sommige cao’s worden jeugdloonschalen gehanteerd. Je salaris is dan afhankelijk van je leeftijd. Vaak lopen deze jeugdloonschalen tot 23 jaar. Ben je jonger dan 23, vraag dan of een jeugdloonschaal wordt toegepast. Ben je te oud voor die jeugdloonschaal, dan ben je ‘vakvolwassen’ en krijg je het loon van een volwassene. Dan kan je loon stijgen door je ervaringsjaren. Hoe meer ervaring, hoe hoger je loon. Soms lukt het om ervaringsjaren van je vorige baan te laten meetellen bij een nieuwe werkgever. Getuigschriften of stagebeoordelingen kunnen helpen om een hogere inschaling te krijgen.
“Zit je in de goede loonschaal?”
wAnneer heb ik recht op een diplomAtoeslAg? Voorwaarde is natuurlijk dat je je diploma haalt. Wel of geen diplomatoeslag en de spelregels daar omheen staan in de cao. Pak hem er dus even bij. Een diplomatoeslag is niet wettelijk geregeld.
ik ben Akkoord gegAAn met miJn loon, mAAr ik heb ontdekt dAt de cAo meer voorschriJft. kAn ik dAAr wAt AAn doen? Het is niet handig een contract te tekenen met een loon dat onder de cao ligt. Eén troost: je contract is niet geldig, omdat deze afspraak in strijd is met de cao-bepalingen. De cao is het minimum: je werkgever mag je méér betalen, maar niet minder. Als je werkgever het loon niet wil bijstellen naar de cao-norm, schakel dan je vakbond in. Die zal alsnog proberen het cao-loon voor je te regelen. 10
ze gAAn biJ ons de functies opnieuw indelen. gA ik nu meer verdienen? Dat weet je nooit vooraf. Functies worden ingedeeld naar de inhoud van het werk en de eisen die daaraan worden gesteld. Die zogenaamde functieclassificatie bepaalt welke functies er zijn en welk loon bij die functies hoort. Moeilijk werk met hoge eisen wordt beter betaald dan eenvoudig werk. In je individuele arbeidsovereenkomst staat wat jouw functie is. Controleer of je functie in de goede loonschaal is ingedeeld. Bij je vakbond werken spe-
?
?
cialisten die goed thuis zijn in functieclassificatie.
Mocht je hier vragen over hebben, bel dan het FNV Contactcenter 088 368 0368. Ma t/m vrij 8.30 - 17.30 uur.
heb ik Als tiJdeliJke krAcht recht op hetzelfde (cAo)-loon Als vAste werknemers? Je hebt recht op het loon dat hoort bij jouw functie. De functie-indelingen en de bijbehorende salarisschalen staan meestal in de cao van het bedrijf. Het kan voor-
!
komen dat je als tijdelijke kracht minder verdient dan
Gelijke arbeid is gelijk loon
een collega. Dat kan komen omdat je korter in dienst bent, waardoor je minder periodieken (‘ervaringsjaren’) krijgt. Ook kan het zijn dat in de cao een uitzondering is gemaakt voor bepaalde groepen werknemers, zoals vakantiewerkers. Ga dus na of er een aanwijsbare oorzaak is voor het salarisverschil, als daarvan sprake is. Ook als je niet onder een cao valt, heb je recht op hetzelfde loon als je collega die vast bij het bedrijf werkt en hetzelfde werk doet. Het wettelijke principe is: ‘gelijke arbeid’ betekent ‘gelijk loon’.
11
Werk jij met hart en ziel? Werk jij met hart en ziel?
Neem dan kijkje in onze Neem daneens eenseen een kijkje in onze keuken! Bij Albron keuken! Bij Albron kun je alle kanten kun je alle kanten op. Van kok tot catering manager op. Van kok tot catering manager en en van HR-adviseur tot inkoper. Op locatie bij onze van HR-adviseur tot inkoper. opdrachtgevers, bij evenementen, In restaurants bij onze opdrachtgeversop de parken van Center Parcs of op kantoor in keuken! De Meern. overal in Nederland, op evenementen, Neem dan eens eenons kijkje in onze Bij Albron in deje parken van Center Parcskok of op kun alle kanten op. Van tot catering manager ons hoofdkantoor in De Meern. Wij zijn op zoek naar mensen met fijne bij antenne en van HR-adviseur tot inkoper. Opeen locatie onze voor wat de gast nodig heeft. Vanzelfsprekend opdrachtgevers, evenementen, op de parkenook van Wij zoeken mensenbij met een fijne initiatief. En gastvrijheid die vaninbinnenuit komt. Center Parcs of op ons kantoor De Meern. antenne voor wat de gast nodig heeft. Vanzelfsprekend ook initiatief. En
Bij Albron we aandacht gastvrijheid die van binnenuit komt. Wij zijn opbesteden zoek naar mensen metaan eenpersoonlijke fijne antenne ontwikkeling én hebben we oog voor de wereldook om voor wat de gast nodig heeft. Vanzelfsprekend Bij Albron weeens aandacht aan ons heen.besteden Dat is nog lekker werken! komt. initiatief. En gastvrijheid die van binnenuit persoonlijke ontwikkeling én hebben we ooghet voorwater de wereld omde ons heen. Loopt jewe in mond? Bij Albron besteden aandacht aan persoonlijke Dat is nog eens lekker werken!
ontwikkeling én hebben we oog voor de wereld om Neem dan een kijkje op onze website ons heen. Dat is nog eens lekker werken! www.albron.nl /vacatures of volg ons op
Loopt het water je in de mond? Neem dan een kijkje op onze website www.albron.nl /vacatures 0828_liggend_A5_v1.indd of volg ons op 1 @albroncatering
0828_liggend_A5_v1.indd 1
[Advertorial]
Ouder of decaan van een vmbo-leerling? Ontdek hun kansen in de transport en logistiek! Sectorinstituut Transport en Logistiek ondersteunt werkgevers en werknemers bij (leren) werken, opleiding en gezondheid in transport en logistiek. Wij bieden diverse leerwerktrajecten (BBL) en bouwen op meer dan 30 jaar ervaring in het koppelen van jong talent aan erkende leerbedrijven in de sector transport en logistiek. Ook in uw regio! Meer informatie over lerenwerken via het Sectorinstituut vindt u via stlwerkt.nl/lerenwerken. Bekijk hier ook zeker de video’s die zijn gemaakt door onze leerling-werknemers. U kunt ons ook altijd bellen via 088 - 2596111 of e-mailen via info@stlwerkt.nl Graag tot ziens!
Geld verdienen en leren tegelijk? .LHV YRRU OHUHQ HQ ZHUNHQ LQ GH WUDQVSRUW HQ ORJLVWLHN Via het Sectorinstituut Transport en Logistiek kies je uit één van de tien
Bekijk de
hebben mAnnen en vrouwen recht op hetzelfde loon? Als het goed is, zit er geen verschil tussen het loon van vrouwen en mannen. Tenminste, als ze hetzelfde werk doen. Roep de bond erbij als je als vrouw minder krijgt dan een mannelijke collega in dezelfde functie want volgens de Wet gelijke behandeling mag dat niet. Kijk voor meer
betAAlt miJn werkgever wel genoeg?
informatie eens op
Denk je dat je (te) weinig verdient? Controleer dan of dat
loonwijzer.nl
werkelijk zo is. Deze zaken kun je zelf controleren: • Ontvang je in ieder geval het juiste wettelijk minimumloon? Kijk hiervoor in het schema in deze brochure. • Ben je, volgens de cao, in de juiste functieschaal ingedeeld? • Is het juiste aantal ervaringsjaren toegekend? • Heb je misschien recht op toeslag voor bijvoorbeeld onregelmatig werk, overuren of reiskosten? Deze bedragen moeten op je loonstrook staan. De Inspectie SZW (de vroegere Arbeidsinspectie) is erachter gekomen dat vooral jongeren die het minimumloon zouden moeten verdienen, minder krijgen dan zou moeten. Jongeren krijgen veel vaker onder het minimumloon betaald dan ouderen. Onderbetaling komt vooral veel voor bij jongeren die in een winkel, restaurant of café werken.
Alle info over werk en geld 24/7 bij de hand? Check onze gratis FNV Workpower app op fnv.nl/workpower
14
Je baas kan je natuurlijk expres minder betalen, maar heel vaak doet hij het zonder het te weten verkeerd: • Je baas vergeet dat ook jij elk jaar een jaar ouder wordt. Als je nog geen 23 jaar bent, gaat je salaris ieder jaar met je verjaardag omhoog. • Hij haalt bruto en netto door elkaar (zie voor het verschil tussen bruto- en nettoloon ook het hoofdstuk over belastingen). Het minimumloon gaat uit van brutobedragen. Een werkgever maakt vaak netto afspraken. Als je vervolgens netto omrekent naar bruto, klopt het niet meer. Maak bruto afspraken over je salaris, dan kan er niets mis gaan. • Hij kan niet rekenen. Dat komt vaak voor bij kleine bijbanen. Je baas moet uitgaan van de gebruikelijke arbeidsduur van iemand die fulltime werkt. Als 38 uur gebruikelijk is, dan moet jouw salaris daarop zijn gebaseerd. En dus niet op 40 uur, zoals nu soms gebeurt. Want dan verdien je minder dan je zou moeten verdienen.
ik kriJg te weinig sAlAris. wAt kAn ik doen? Bespreek de situatie zo snel mogelijk met je werkgever en zorg dat je salaris wordt aangepast. Wanneer je werkgever niet reageert, na verschillende pogingen van jouw kant dan kun je een klacht indienen bij de Arbeidsinspectie. Zie inspectieszw.nl voor meer informatie. Je hebt vijf jaar de tijd om achterstallig loon terug te eisen, voor vakantiegeld is dat twee jaar. Luistert je werkgever niet? Stap dan naar de rechter. Je vakbond kan je daarbij helpen. Iedere werknemer in Nederland heeft recht op het minimumloon.
ik heb miJn sAlAris helemAAl niet gekregen. wAt nu? In de meeste gevallen krijg je je salaris uiterlijk op de laatste dag van de maand. De werkgever moet in ieder geval elke maand op ongeveer dezelfde datum uitbetalen, dit mag een aantal dagen afwijken. Afspraken hierover zijn meestal geregeld in de cao of in je contract. Krijg je steeds je salaris te laat of soms helemaal niet, geef dan bij de werkgever aan dat hij/zij de verplichting heeft om je op tijd te betalen. Je kunt dit ook schriftelijk doen. Betaalt de werkgever niet, dan kun je het salaris gaan vorderen. Dit betekent dat je met hulp van de bond (als je lid bent) of via een Juridisch Loket (juridischloket.nl) je salaris schriftelijk kunt opeisen, met eventueel daar bovenop een vertragingsrente (voor de te late betaling) en de wettelijke rente (voor iedere dag dat de werkgever te laat is). Hoe langer de werkgever met betalen wacht, hoe meer hij aan rente moet betalen. 15
Internationaal watermanagement. Van baggeren, ontwikkelen, onderzoeken, ontwateren tot het aanleveren van grondstoffen voor land- en gebiedsontwikkeling en de bouwindustrie.
smals.com +31 485 335170 Koninklijke Smals, Keersluisweg 9, Cuijk
Vakmanschap in metaal
Bij Geton werken mensen met passie voor plaatwerk en constructies, gespecialiseerd in roestvast staal en met oog voor details. Geton is flexibel, denkt met u mee en levert razendsnel kwalitatief hoogwaardige producten met een uitmuntend afwerkingsniveau. Geton zet haar kennis en kunde in op de markten van de Hightech machinebouw, Medische en farmaceutische apparaten en de voedingsmiddelenindustrie. Bedrijven als ASML, Philips en GE maken veelvuldig gebruik van het vakmanschap en de snelheid van Geton BV. Roestvrijstaalindustrie Geton Bedrijventerrein De Run 4314 5503 LN Veldhoven
Ben jij haantje de voorste? Plukon Food Group is een van de grootste Europese
Plukon Food en Group is een van van een de grootste Europese producenten leveranciers breed assortiment kwalitatief hoogwaardig pluimveevlees en assortiment maaltijden. producenten en leveranciers van een breed In
Nederland
hebben
wij
vestigingen
in
Blokker
kwalitatief hoogwaardig pluimveevlees (NH), Dedemsvaart, Goor, Ommel (NB)en enmaaltijden. Wezep.
Interesse in een stage of afstudeerplaats? Informeer dan bij de P&O afdeling van een van onze vestigingen of neem contact op (038) met Jan manager Plukon Plukon Wezep via 376 Timmer, 66 37 ofhrj.timmer@plukon.nl Food Group via (038) 376 66 37 of j.timmer@plukon.nl
Interesse? Neem contact op met Jan Timmer, hr manager
www.geton.nl
165901093_Plukon_Adv_66-75x97-5mm.indd 1
18-05-12
Ik zie jou! Wil jij er ook voor zorgen dat mensen met een verstandelijke beperking erbij horen? Onder het motto ‘ik zie jou’ zetten de medewerkers van Cello zich daarvoor in.
Meer informatie: www.cello-zorg.nl
uitzendWerk wAt verdien ik Als uitzendkrAcht? Je wordt beloond volgens de cao voor Uitzendkrachten (abu.nl) of volgens de beloningsregeling van de opdrachtgever. Er spelen een aantal factoren mee: je leeftijd, de
Uitzendbureaus rekenen in ‘fasen’
zwaarte van je functie, je ervaring in dit werk en het aantal jaren dat je bij het uitzendbureau werkt. Je loon kan na een periode van 52 gewerkte weken stijgen. Er komt dan een zogenaamde periodiek bij. Het kan ook zo zijn dat cao-partijen een afspraak maken over een verhoging van de salaristabel.
welke rechten heb ik Als uitzendkrAcht? Hoe langer je bij een uitzendbureau werkt, hoe meer rechten je opbouwt. Uitzendbureaus rekenen in ‘fasen’. Om te weten wat voor rechten je precies hebt, moet je dus weten in welke fase je zit. In totaal zijn er drie fasen: A, B en C. Meer informatie over de verschillende fasen vind je in de Werkwijzer Rechten en plichten. Fase A Het loon dat je verdient wordt per opdracht vastgesteld. Je hebt alleen recht op betaling van loon over de gewerkte uren, niet over de niet-gewerkte uren. Dit betekent dat je tijdens vakantiedagen niet wordt doorbetaald. Ter compensatie krijg je een aanvulling op het loon, die het uitzendbureau voor je reserveert. Zodra je vakantiedagen opneemt, wordt het gereserveerde geld voor die dagen uitbetaald. Over het toeslagdeel van ploegendiensturen en over overuren worden geen reserveringen opgebouwd. Neem je geen vakantie op of houd je reserveringen over, dan krijg je een deel in week 26 en een deel in week 52 van elk jaar automatisch overgemaakt op je bank- of girorekening. Ook als je niet meer voor het uitzendbureau werkt, krijg je de reserveringen die je nog over hebt automatisch op je rekening. 18
Je krijgt kort verzuim niet doorbetaald. Met kort verzuim of buitengewoon verlof wordt een korte tijd bedoeld waarin je niet kunt werken, bijvoorbeeld voor tandartsbezoek of voor een begrafenis. Er is wel een reservering voor kort verzuim. Het uitzendbureau legt per uur dat je hebt gewerkt een klein bedrag opzij. Van dit geld wordt kort verzuim doorbetaald. Ook feestdagen worden hiervan betaald. Heb je nog niet zo veel uren gewerkt, dan is het spaarpotje voor vrije uren snel leeg en houdt de doorbetaling van verzuimde uren op. Als je niet verzuimd hebt tijdens je uitzendperiode en er vielen in die periode ook geen feestdagen, dan wordt je spaartegoed op je laatste loonstrook uitbetaald.
Meer weten over de uitzendbranche? Check fnv.nl/uitzendkrachten
Fase B en C Het loon wordt bepaald door het loon dat je in het verleden al bij het uitzendbureau hebt verdiend. Je hebt tijdens je vakantie recht op doorbetaling van het loon. In de cao voor Uitzendkrachten is opgenomen dat je bij elke volledig gewerkte maand (bij een werkweek van 40 uur) 16 doorbetaalde vrije uren opbouwt. Deze uren worden opgenomen in de vorm van vakantiedagen. Als je het hele jaar fulltime voor een uitzendbureau werkt, bouw je 24 dagen doorbetaalde vakantie op. Als je vrij hebt op een doordeweekse algemeen erkende feestdag, krijg je je loon doorbetaald. Je uitzendonderneming betaalt of het loon door, of keert de feestdagenreservering uit. Je hebt recht op doorbetaald kort verzuim. De dagen die je voor kort verzuim of buitengewoon verlof opneemt, gaan niet van je opgebouwde vakantiedagen af. Je hebt recht op doorbetaling van ten minste 90 procent van je laatstverdiende loon over het afgesproken aantal uren als er even geen werk is. Je moet wel passende arbeid accepteren. Weiger je dit, dan vervallen je rechten op vervangend werk en op doorbetaling van loon.
19
COuld YOu BuIld THE FuTuRE? using sustainable material to build smarter cities is one way SABIC helps reduce impact on the environment. If your thinking is as smart and you’d like to be part of our vision to build the future, get in touch. We’re looking for people who can.
FOR PEOPlE WHO CAN sabic.com/careers
© 2014 Copyright by SABIC. All rights reserved.
SABIC_PRINT ADVERTISING - SECTOR SPECIFIC_AW.indd 5
23/12/2014 14:18
Technisch werken in een schone omgeving daar ga JIJ toch ook voor! www.askove.com
Din Bold 19 pt
We care! Do you? Elke miljoen mensen over de hele wereld Elkedag dageten eten100 mensen over de hele wereld vlees vanvlees Vion van Food.Food. We zien verantwoordelijkheid ĂŠn ĂŠn ambitie Vion We het zienals hetonze als onze verantwoordelijkheid ambitie omalaldeze dezemensen mensenlekker, lekker,gezond gezond betaalbaar vlees te enen betaalbaar vlees te bieden. om bieden. Gezonde gezonde dieren, een wederkerige Gezonde mensen, mensen, gezonde dieren, een wederkerige relatie. relatie. Wijdaarvoor. zorgen daarvoor. Wij zorgen
Heb jij jij interesse interesse in een baan Heb baan bij bij Vion VionFood? Food? Ga voor voor meer meer informatie informatie naar Ga naaronze onzewebsite website www.vionfood.nl ofofneem www.vionfood.nl neemtelefonisch telefonisch contact op op via via telefoonnummer telefoonnummer +31 995 3555. contact 041188 658 555. www.vionfood.nl www.vionfood.nl
Belasting Betalen‌ en terugkrijgen Als je werkt moet je belasting betalen en meebetalen aan de volksverzekeringen. Je baas trouwens ook. Het goede nieuws is dat als je maar een paar weken of maanden per jaar werkt, je vaak te veel belasting betaalt en recht kan hebben op belastingteruggave. Zwart werken mag niet en heeft veel nadelen. Je krijgt niet doorbetaald als je ziek bent of in je vakantie. En als je werkloos of arbeidsongeschikt raakt, krijg je geen uitkering.
Handige bruto-netto calculator op loonwijzer.nl
hoe zit dAt met bruto- en nettoloon? Je brutoloon is het bedrag dat in de wet, in de cao, of met je werkgever is afgesproken. Iedereen die in Nederland woont en een inkomen heeft uit werk of uitkering, betaalt mee aan de volksverzekeringen, zoals de AOW (Algemene ouderdomswet) en aan de belastingen. Deze inhoudingen samen worden loon-heffing genoemd. Het geld dat je werkgever afdraagt aan de belasting, de sociale verzekeringen, wordt betaald van je brutoloon. Wat overblijft, is je nettoloon. Dat is het bedrag dat je op je giro of bank gestort krijgt. Erg handig is de bruto-nettocalculator op de Jeugdloonwijzer (loonwijzer.nl). Hiermee krijg je snel en eenvoudig inzicht in het salaris dat je na aftrek van loonkosten, premies en ziektekosten uiteindelijk op je rekening gestort krijgt. 22
moet ik een loonstrook ontvAngen en wAt stAAt er op? Op je loonstrookje kun je zien wat je brutoloon is, wat ervan is betaald en wat je netto overhoudt. Je werkgever is verplicht om een schriftelijke opgave van je salaris te geven. Dat gebeurt in de vorm van een loonstrook (ook wel salarisspecificatie of loonstaat genoemd). Dit kan elke maand zijn, maar dat is niet verplicht. Als je loon ten opzichte van de vorige maand niet verandert, dan hoeft je werkgever geen nieuwe loonstrook te geven. Verandert er wel iets, dan hoor jij weer een loonstrook te krijgen. Bewaar je loonstrookjes goed. Het zijn bewijsstukken. Je hebt ze nodig wanneer je bijvoorbeeld geld wilt terugvragen van de Belastingdienst, of om huurtoeslag aan te vragen. Dit moet minimaal op je loonstrook staan: • je naam en burgerservicenummer. • gegevens van de werkgever. • de overeengekomen arbeidsduur. • het brutoloon. • de bedragen die op het loon zijn ingehouden aan belasting en sociale premies. • de termijn waarvoor de betaling geldt (week, maand, vier weken). • het minimum(jeugd)loon dat voor jouw leeftijd geldt.
!
• je tariefgroep voor de belasting.
Bewaar je loonstrookjes voor financiële zaken
• extra vergoedingen, zoals reiskostenvergoeding. en andere toeslagen. • en natuurlijk staat er onderaan het bedrag dat overhoudt: je nettosalaris.
23
Wij bouwen graag mee aan jouw toekomst! Ons team staat klaar om je te ondersteunen in je zoektocht naar een baan in de bouw en techniek. Schrijf je in via www.meinselect.nl www.meinselect.nl I info@meinselect.nl I Breda I 076 51 43 600
it’s more than plastics
In het belang van mens en milieu
Rendac werkt aan een gezonde leefomgeving voor mens, dier en milieu. Als geen ander voelt Rendac zich verantwoordelijk voor de maatschappelijke taak: snel en veilig ophalen, verwerken en vernietigen van kadavers en dierlijk restmateriaal. De eindproducten -diermeel en dierlijk vet- worden in de energiesector, cementindustrie en de eigen bedrijven ingezet als duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen. De aandacht voor service, hygiÍne, kwaliteit en het milieu staat centraal in Rendac’s activiteiten. Zie www.rendac.com voor meer informatie.
Rendac Son B.V., Kanaaldijk Noord 20-21, 5691 NM Son rendacson@rendac.com www.rendac.com
wAt is een JAAropgAve? Een jaaropgave is eigenlijk een optelsom van een jaar aan loonstrookjes. Je krijgt hem aan het begin van het jaar, in januari of februari. Op de jaaropgave staat wat je in het voorafgaande jaar verdiend hebt en hoeveel belasting je hebt betaald. Een jaaropgave heb je nodig om belasting terug te vragen.
is zwArt werken niet voordeliger voor miJ? Als je zwart werkt, worden er geen sociale premies voor je afgedragen en je betaalt geen belasting. Je krijgt dus meer in je hand. En dat lijkt heel voordelig. Maar je bent niet verzekerd voor de socialezekerheidswetten. Het vervelende gevolg hiervan is dat je tijdens ziekte of vakantie niet wordt doorbetaald. Als je werkloos raakt, kun je geen aanspraak maken op WW en als er een ongeluk gebeurt tijdens je werk, kun je een arbeidsongeschiktheidsuitkering wel schudden. Daarbij is zwart werken volgens de wet verboden. Als je ontdekt wordt, kun je goed in de problemen raken. Helemaal als je zwart werkt terwijl je een uitkering ontvangt. Je moet de te veel ontvangen uitkering terugbetalen en je kunt een fikse boete krijgen. Als de fraude erg omvangrijk is, kan dit zelfs leiden tot strafvervolging. In alle gevallen krijg je de Belastingdienst achter je aan en moet je alsnog de ontdoken belasting betalen.
ik denk dAt ik zwArt werk. hoe controleer ik dAt? Vraag bij twijfel om een loonstrook. Je werkgever moet op deze strook aangeven wat het bruto maand-, week-, of periodeloon is en hoe hoog de eventuele ploegentoeslag is. Ook moet duidelijk zijn wat op je loon wordt ingehouden aan belasting en socialeverzekeringspremies. Kun je geen loonstrook krijgen of staan de genoemde gegevens er niet op, dan werk je waarschijnlijk zwart. Trek dan aan de bel bij je vakbond. 26
Besef dat er grote nadelen zijn als je zwart werkt!
?
Heb jij recht op belastingteruggave?
wAnneer kAn ik geld terugkriJgen vAn de belAsting? Iedereen die wit (legaal) werkt, betaalt loonheffing en werknemerspremies. In het algemeen houdt je werkgever die automatisch in dit moet op je loonstrookje staan. Maar als je maar een paar weken of maanden per jaar werkt, betaal je waarschijnlijk te veel belasting. Heb je in de voorgaande jaren een vakantie- of bijbaantje gehad en was je toen nog geen 30 jaar? Dan heb je meestal recht op belastingteruggave. De belastingaangifte is sinds 2015 volledig digitaal. Het is een kwestie van inloggen met je DigiD en de vooraf ingevulde aangifte staat voor je klaar. Het is dan nog even controleren en daar waar nodig aanvullen. Hiervoor heb je de jaaropgaven van je werkgever(s) nodig. Een DigiD vraag je makkelijk aan op digid.nl Bij de Belastingtelefoon en op de site van de Belastingdienst kun je terecht met al je vragen over belastingen. 0800 0543 (gratis)
Als FNV-lid kun je je belastingformulier gratis laten invullen door de FNV Belastingservice. Kijk op fnv.nl/belastingservice voor de invuladressen.
27
loonsverhoging Hoe doe je dat, vragen om een loonsverhoging? Bijvoorbeeld tijdens een beoordelingsgesprek. Het is gebruikelijk om twee keer per jaar een gesprek te hebben met je werkgever, een functioneringsgesprek en een beoordelingsgesprek. • Functioneringsgesprek Een functioneringsgesprek vindt plaats op basis van tweerichtingsverkeer: jij en je leidinggevende kunnen punten inbrengen (wensen, kritische Kijk ook eens op
opmerkingen, doelen). Het belangrijkste doel van het
loonwijzer.nl om
functioneringsgesprek is jouw functioneren en de
je marktwaarde te
onderlinge samenwerking te verbeteren.
checken.
• Beoordelingsgesprek Bij een beoordelingsgesprek gaat het om eenrichtingsverkeer: je leidinggevende geeft een analyse van hoe hij/ zij tegen jouw functioneren aankijkt (inzet) en geeft een waardeoordeel, in het algemeen of per taak, vaak aan de hand van criteria die voor de organisatie en jouw functie zijn vastgesteld. Tijdens dit gesprek kan ook worden gekeken of de afspraken zijn gehaald die gemaakt zijn in het functioneringsgesprek. Ruwweg heeft het beoordelingsgesprek drie doelen.
!
28
Vragen staat vrij. Nee heb je, ja kun je krijgen.
• Drie doelen 1) het verbeteren van jouw functioneren en motivatie; 2) het optimaal benutten van jouw capaciteiten; 3) het (her)formuleren van arbeidsvoorwaarden (salaris, promotie).
Het doel van een beoordelingsgesprek is onder andere om de arbeidsvoorwaarden te herformuleren, het aankaarten van het huidige salaris is hier onderdeel van. Kortom loonsverhoging kun je het beste bespreken tijdens een beoordelingsgesprek.
wAt kun Je nog meer doen? • Nee heb je... Vraag minstens één keer per jaar om meer salaris. Nee
!
laat je niet afschepen maar blijf ook vriendelijk.
heb je, ja kun je krijgen. Vraag je leidinggevende wat hij van je werk vindt. Waardeert hij je? Dan kan daar ook wat tegenover staan. • Check de markt Als je weet dat je ergens anders meer kunt verdienen, sta je sterk. Hou dus personeelsadvertenties in de gaten. Krijgen ze bij de concurrent meer? Knip de advertentie uit, laat hem zien en zeg: ‘goh, hier kan ik vijftig euro meer verdienen. Wat vind je daar nou van?’ • Hoor je collega’s uit Vraag rond in het bedrijf wie wat verdient. Als je hoort dat een collega voor hetzelfde werk meer verdient, vraag je dan af of dat eerlijk is. Nee? Laat je werkgever het dan maar uitleggen. • Het juiste moment Heb je net een goede prestatie geleverd of een diploma gehaald? Dat zijn prachtige momenten om meer salaris te vragen. Je bent tenslotte meer waard geworden. Vraag het niet op het moment dat je onmisbaar bent. Dat lijkt op chantage. Kijk ook goed naar je werkzaamheden. Zijn ze veranderd? Een goede reden voor loonsverhoging!
29
Dagelijkse groupage geheel Duitsland en Zwitserland
Does your career need a lift? Join our winning team and we’ll help you achieve your career goals
GROENTEN EN FRUITTRANSPORT
Tel 077-323 29 00 Tel 077-323 29 00 Fax 077-323 29 09 Fax 077-323 29 09 www.kempen-transport.nl www.kempen-transport.nl
WWW.ALE-HEAVYLIFT.COM/CAREERS WWW.LINKEDIN.COM/COMPANY/ALE/CAREERS
‘haan’ tankstations, stations om bij stil te staan
De Haan Minerale Oliën BV is een gezond en groeiend Nederlands familiebedrijf met een uitgebreid netwerk van tankstations in Nederland. Wij exploiteren tankstations met diverse merken, waaronder ons eigen “haan” merk, onafhankelijk, nuchter en een tikkeltje eigenwijs... Ons motto is “lokaal en dichtbij”, en dat stralen we dan ook graag uit. Onze medewerkers kennen de buurt, zijn klantvriendelijk en servicegericht, en dus mede bepalend voor het succes van onze tankstations. Detailhandel gericht en enthousiast geworden om bij ons te komen werken?
www.tankstation.nl
The next step in your career Bij Nedschroef is altijd plaats voor technische talenten. Kijk op www.nedschroef.com voor onze vacatures.
one step ahead...
Bereid je goed voor op een gesprek over loonsverhoging. Je staat dan een stuk sterker. • Oefen het gesprek op je vriend(in), vader/moeder of collega. • Informeer bij je collega’s die er ervaring mee hebben hoe je werkgever in onderhandelingen is. • Check in welke loonschaal je zit (bij de afdeling P&O). • Vraag aan collega’s in welke loonschaal zij zitten. • Bestudeer je arbeidscontract. Wat staat daar eigenlijk in? • Bestudeer je cao. Je hoort een cao-boekje van je leidinggevende of de afdeling P&O te krijgen. Je hebt er recht op. Vraag er dus om. Check of onderstaande items in de cao zijn geregeld of via een arbeidscontract. Als deze zaken in de cao staan, heb je daar minimaal recht op. Onderhandelen staat je vrij. Laat je niet weerhouden meer te vragen dan de cao. • hoger bruto-uurloon
• pensioen (premievrij)
• meer uren werken
• kinderopvangvergoeding
• minder uren werken
• opleiding volgen
• 13e maand
• thuiswerken
• kersttoeslag
• auto van de zaak
• onregelmatigheidstoeslagen
• computer van de zaak
• reiskostenvergoeding
• telefoon van de zaak
• kaart voor openbaar vervoer
• hypotheek via de zaak
• ziektekostenverzekering door
• kleding/voedsel/ et cetera via de zaak
werkgever betaald
Alle info over werk en geld 24/7 bij de hand? Check onze gratis FNV Workpower app op fnv.nl/workpower
32
?
Wees goed voorBereid
wAt moet Je Absoluut niet doen biJ sAlArisonderhAndelingen? • Alle onderhandelingskaarten op tafel leggen. Blijf je tegenpartij een stapje voor. • Denken dat je baas je beste vriend is. • Een jarenlang gevecht aangaan over een nieuwe functieomschrijving. • Denken dat je baas zich verantwoordelijk voelt voor jou. Doe jij uiteindelijk ook niet voor hem. • Denken dat ze je nog zien zitten op je bedrijf als je voor de derde keer voor een interne baan bent afgewezen. • Zeggen dat je een andere baan hebt, als je die niet hebt. • ‘Ja’ zeggen op iets wat je niet kunt waarmaken. • Zeggen dat je zult vertrekken, als je niet zonder het salaris kan.
Ga niet slijmen om salarisverhoging
!
• Zeggen dat je aan het solliciteren bent. • Je ziek melden als je onderhandelingen niet fijn zijn uitgepakt. • Slijmen. 33
wAt is Je opleiding wAArd? Soms word je beloond voor het volgen van een opleiding. Als je je opleiding wilt inzetten voor een loonsverhoging, denk dan hieraan: • Als je een opleiding volgt, maak dan met je werkgever een afspraak zwart op wit over de loonschaal/functie die je krijgt als je je opleiding af hebt. • Check hoe je collega’s beloond worden vanwege hun opleiding. • Niet elke opleiding is nodig voor je functie. Wees dus niet verbaasd als je studie niet beloond wordt. • Wordt je opleiding ten onrechte niet beloond? Ga dan ergens anders solliciteren, want meer opleiding leidt in de meeste gevallen tot een betere positie en meer salaris.
heb Je Je opleiding gevolgd in een Ander lAnd?
Op de site
De opleiding van migranten wordt soms lager gewaar-
idw.nl van het
deerd dan die van autochtonen. Heb je nog geen werk?
IDW (Internationale
Dan kun je een in het buitenland behaald diploma laten
DiplomaWaardering)
‘waarderen’. Zo weet je toekomstige werkgever wat jouw
lees je er meer over.
diploma in Nederland waard is.
wAt verdienen Anderen eigenliJk? Op loonwijzer.nl kun je checken wat anderen verdienen. Mensen die hetzelfde werk doen als jij en net zo veel ervaring hebben. Of juist jongeren met een hele andere
Als je de enquête
baan. Je kunt ook invullen wat je zelf verdient. Het invullen
invult, maak je kans
van de loonwijzerenquête kost je tien tot twintig minuutjes
op een prijs, en dat
en de volgende bezoeker van de Loonwijzer weet daar-
is ook nooit weg.
door nog beter wat de gemiddelde salarissen zijn in een
Ben je werknemer,
bepaald beroep. Wetenschappelijk onderzoek op basis van
hou dan je laatste
de loonwijzerenquête leidt bovendien tot meer inzicht in
salarisstrook bij de
de salarisopbouw. Kennis die weer gebruikt kan worden
hand.
voor een eerlijker arbeidsvoorwaardenbeleid. 34
sChool, studie, stage en geld wAt moeten miJn ouders wetteliJk biJdrAgen AAn miJn onderhoud? Je ouders hebben de plicht om voor jou te zorgen tot je 21 jaar bent. Dat betekent niet dat ze alles voor je moeten kopen wat je hartje begeert. Ze moeten wel voldoende bijdragen aan de kosten van je opvoeding en verzorging. Daarnaast wordt van hen verlangd dat ze de kosten van jouw studie betalen. Hoe hoog het bedrag moet zijn dat je ouders aan je besteden, is nergens vastgelegd. Het hangt af van hun inkomen.
Krijgen je ouders nog kinderbijslag?
wAt vAlt er zoAl onder de onderhoudsplicht? Voeding, zakgeld en kleedgeld bijvoorbeeld, maar ook je ziektekostenverzekering, lesgeld of een nieuwe bril. Wil je er meer over weten, dan kun je terecht bij een JIP, een Jongeren Informatie Punt: jip.org.
hoe zit het met geld Als ik nog geen 18 ben? Als je nog geen 18 bent, krijgen je ouders kinderbijslag voor jou. Daarmee kunnen zij een deel van hun onderhoudsverplichtingen financieren. Woon je niet meer thuis? Ook dan kunnen je ouders kinderbijslag ontvangen. Ze moeten dan wel aantonen dat ze jou onderhouden. Zodra je naar een hogere beroepsopleiding gaat, wordt de kinderbijslag vervangen door studiefinanciering. Of je ouders nog kinderbijslag krijgen, is afhankelijk van jouw inkomen. Kijk op svb.nl voor meer info.
36
hoe zit het met geld Als ik ouder ben dAn 18, mAAr nog geen 21? Je ouders krijgen dan geen kinderbijslag meer. Maar als je een opleiding volgt, krijg jij zelf een tegemoetkoming in de studiekosten of studiefinanciering. Ook al ontvangen je ouders geen geld meer waarmee zij (een deel van) de onderhoudsverplichtingen kunnen financieren, zij blijven onderhoudsplichtig totdat jij 21 jaar bent. Hoeveel je ouders moeten bijdragen, is onder andere afhankelijk van de vraag of jij nog thuis of op jezelf woont en of je studeert of werkt. Meer informatie over studie-financiering vind je bij de Dienst Uitvoering Onderwijs, DUo.nl.
ik loop stAge. heb ik recht op stAgevergoeding? Volgens de wet is je stagegever niet verplicht een stagevergoeding te geven. Het is wel gebruikelijk. En als het in de cao van het bedrijf is geregeld, moet je stagegever zich daaraan houden. Sommige bedrijven geven alleen een onkosten- of reiskostenvergoeding. Dit telt niet als loon, dus je hoeft hierover geen belasting te betalen. Maar het houdt ook in dat je bijna nergens voor verzekerd bent. Als je geld verdient, kan dat gevolgen hebben voor de kinderbijslag of studiefinanciering. Je mag maar een bepaald bedrag verdienen per kwartaal bij kinderbijslag, of per jaar bij studiefinanciering. Hierover kun je informatie vinden in het hoofdstuk ‘Bijverdienen naast kinderbijslag of studiefinanciering’. Ontvang je een stagevergoeding van minimaal het wettelijk minimumuurloon en draagt je werkgever premies af, dan zijn dat inkomsten waarover je loonbelasting en sociale premies moet betalen. Maar omdat je maar een gedeelte van het jaar inkomsten hebt, kan het zijn dat je te veel belasting betaalt. Er is een speciale regeling voor scholieren. Afhankelijk van het bedrag dat je verdient, kan je werkgever de Belastingdienst verzoeken om de kwartaaltabel voor de loonheffing toe te passen. Je betaalt dan geen of minder loonbelasting. Met vragen over deze regeling kun je terecht bij de Belastingdienst op het gratis nummer 0800 0543. Je kunt ook te veel betaalde belasting achteraf terugvragen via het digitale aangifteformulier met je DigiD.
37
!
Wist jij dat stage niet wettelijk geregeld is?
is een stAgeovereenkomst hetzelfde Als een Arbeidsovereenkomst? Nee. Bij een arbeidsovereenkomst is er sprake van een werkgever en een werknemer en dat is wat anders dan een stageverlener en een stagiair. Bij een arbeidsovereenkomst worden duidelijke afspraken gemaakt over onder andere de beloning, het werk dat je moet verrichten en de gezagsverhouding tussen jou en je werkgever. De regels rond een arbeidsovereenkomst zijn ook in de wet vastgelegd, terwijl een stage niet wettelijk is geregeld.
ik ontvAng loon voor miJn stAge. kAn dAt? Als je loon ontvangt van je stagebedrijf, dan heb je in feite een baan. Dat betekent dat je naast je praktijk- of stageovereenkomst ook een arbeidsovereenkomst moet hebben. Je betaalt dan loonbelasting en sociale premies. Verdien je met je stage, dan kan dit gevolgen hebben voor je studiefinanciering of de kinderbijslag. Als je alleen een reis- of onkostenvergoeding krijgt, telt dat niet als loon.
wAArom kriJgt de een ziJn schooldAg wel doorbetAAld en een Ander niet? Doorbetalen van een schooldag betekent doorbetaling van salaris tijdens lesuren. Voor mensen in de beroepsbegeleidende leerweg staat in de cao of ook jouw schooldag wordt doorbetaald. Zo’n cao is een afspraak tussen de vakbonden en de werkgevers. Vaak lukt het de bonden om de betaling van de schooldag helemaal of voor een deel te regelen. Soms lukt het niet. Het hangt er dus vanaf onder welke cao je valt. 38
Kijk voor meer informatie op www.elopak.com of www.elocoat.nl
Elopak en Elocoat zijn gezonde, moderne en veilige bedrijven met zo’n 460 enthousiaste medewerkers. Als grote werkgevers in de regio creëren we economische en duurzame kansen, en nemen we onze verantwoorde lijkheid op maatschappelijk gebied. Dat doen we door regionale opleidingsinitiatieven te steunen en door middel van sponsorprojecten. Daarnaast investeren we graag in onze medewerkers. Want alle medewerkers samen maken Elopak tot een wereldspeler in de kartonnen drankverpakkingsindustrie.
en voor zuivelproducten en vruchtensappen. Daarnaast zijn we leverancier van complete verpakkingssystemen bestaande uit vulmachines, verpakkingsmaterialen en distributiesystemen. Elopak Terneuzen is onderdeel van de Noorse Elopak Groep. Jaar lijks rollen er in Terneuzen 4,6 miljard verpakkingen van de band. Grote kans dat u er één in de koelkast heeft staan! Onze vestiging in Terneuzen is de grootste productielocatie van de Elopak Groep. Ook het nabijgelegen Elocoat, waar het karton wordt voorzien van een coatinglaag, is onderdeel van Elopak. Al onze drankverpakking en dragen het duurzame FSCkeurmerk. We investeren voortdurend in milieuverbeteringen binnen én buiten het bedrijf.
Al sinds 1968 produceert Elopak in Terneuzen kartonnen verpakking
Elopak: een wereldspeler in de verpakkingsindustrie
Heavy Duty Solutions that go the distance Werken bij DS Smith Tilburg? DS Smith Tilburg is specialist in het verwerken en vervaardigen van hoogwaardig golfkarton en kartonnen verpakkingen. We hebben regelmatig interessante vacatures. Uw open sollicitatie is van harte welkom. DS Smith Tilburg packaging.tilburg@dssmith.com dssmith.com www . ds s mith-ind u s rt ia l. com check our video’s on: youtube.com/dssmith
Samen Slimmer Bouwen Bouwbedrijven Jongen Postbus 31007 6370 AA Landgraaf Hompertsweg 34 6371 CX Landgraaf T +31(0)45-5700200 F +31(0)45-5726915 E info@bouwbedrijvenjongen.nl www.bouwbedrijvenjongen.nl
Heb jij al toegang?
Al meer dan 30 jaar een betrouwbaar en betrokken uitzendbureau in Cuijk. We make access in life smart and secure
VOOROP IN VACUÜMTECHNIEK SAMEN MET JOU! • Werken voor de marktleider in vacuümmachines • Aandacht voor persoonlijke ontwikkeling • Breed speelveld, volop perspectief
www.henkelman.com/nl/werken-bij 073 621 36 71 073 622 13 18 info@henkelman.com henkelman-bv
henkelmanvacuumsystems HenkelmanVacuum HenkelmanBV henkelmanvacuum
De leukste vacatures? Ga naar werkpool.nl Molenstraat 66 - 5431 BG - Cuijk T: 0485 - 312233 | E: info@werkpool.nl
De Wit. Sinds 1921.
De Wit B.V. is uniek als producent van lichte bevestigingen, met het accent op gehard stalen nagels. De Wit produceert en ontwikkelt op de hoofdvestiging in Helmond en heeft een eigen verkoopkantoor in Frankrijk. Met het A-merk DON QUICHOTTE is wereldwijd een uitstekende reputatie in meer dan 60 landen opgebouwd. Tevens wordt een uitgekiend programma van kunststof bevestigingen aan de bouw, elektro- en sanitair branche geleverd. Kijk voor informatie op onze websites: www.dewit-helmond.nl en www.don-quichotte.nl
Bijverdienen naast kinderBijslag of studiefinanCiering hoeveel mAg ik biJverdienen nAAst de kinderbiJslAg? Als je nog geen 16 jaar bent, mag je net zoveel bijverdienen als je wilt. Of je nu thuis woont bij je ouders of niet, dat maakt niet uit. Ben je 18 jaar of ouder, dan heb je niet meer te maken met kinderbijslag. Misschien wel met studiefinanciering of een tegemoetkoming in de onderwijsbijdrage. Ben je 16 of 17 jaar en woon je thuis, dan mag je per kwartaal maximaal 1.266 euro netto verdienen. Ga je daar overheen, dan krijgen je ouders over dat kwartaal geen kinderbijslag voor jou. Woon je niet thuis, maar ontvangen je ouders wel kinderbijslag voor jou, dan mag je netto 1.790 euro per kwartaal verdienen. Wanneer je ouders tweevoudige kinderbijslag voor jou ontvangen, is dat 1.103 euro netto per kwartaal. let op: volg je een opleiding en woon je daarom niet thuis? En krijgen je ouders tweemaal kinderbijslag voor je? Dan wordt er gekeken naar de soort opleiding en de afstand tussen het gezin en de dichtstbijzijnde school waar de opleiding wordt aangeboden. Uitsluitend in de maanden juni, juli en augustus mag je bovenop het vastgestelde bedrag nog eens 1.300 euro netto bijverdienen met een vakantiebaantje, zonder dat de kinderbijslag in gevaar komt. Dit geldt alleen als het echt om vakantiewerk gaat. Krijg je geld terug van de belasting, dan telt dat als inkomen. Elk bedrag boven de 800 euro dat je ontvangt, moet je melden bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Dat is de instantie die de kinderbijslag uitbetaalt. Bovenstaande bedragen worden jaarlijks in oktober aangepast. Ook zijn er per 1 januari 2017 diverse veranderingen van kracht. Kijk op svb.nl voor alle actuele informatie.
hoeveel mAg ik biJverdienen nAAst de studiefinAnciering? In 2016 mocht je bruto 13.989,13 euro per jaar bijverdienen naast je studiefinanciering. Kom je boven dat bedrag, dan moet je je studiefinanciering voor dat jaar stopzetten. In 2017 is dat bedrag 14.215,75 euro. Je moet dan ook je studentenreisproduct (ov) inleveren. Doe je dit niet, dan kom je later in de problemen. Je inkomsten worden gecontroleerd bij de belastingdienst. Blijkt dat je boven de grens zit, dan moet je het te veel verdiende geld met rente terugbetalen. Als je je ov-kaart in bezit houdt terwijl je er geen recht op hebt, betaal je per maand een boete. 42
Dit telt onder meer mee als inkomen: • nettoloon, vakantiegeld, de dertiende maand, inkomsten uit bijvoorbeeld freelance werk. • een uitkering volgens de Ziektewet, de WW, of WIA. • reiskosten en stagevergoedingen als deze
?
belastbaar zijn.
Wat valt er dan allemaal onder inkomen?
• lijfrente, rente van spaarrekeningen en winst uit beleggingen. • winst uit eigen onderneming. • geld uit particuliere (studie)fondsen, of een bestuursbeurs wanneer de belasting dit als inkomen ziet. Wat niet meetelt als inkomen zijn bijvoorbeeld: • de ouderlijke bijdrage • studiefinanciering • een uitkering op grond van de Wet werk en bijstand (WWB) of Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) • een erfenis • huurtoeslag
ik heb een tegemoetkoming in de onderwiJsbiJdrAge. mAg ik biJverdienen? Je mag onbeperkt bijverdienen. Je komt in aanmerking voor de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten (Wtos) als je 18 jaar of ouder bent en leerling in het voortgezet onderwijs. In sommige gevallen kunnen ouders een Wtos krijgen voor hun kind onder de 18 jaar.
De genoemde gedragen gelden vanaf 1 januari 2017. De bedragen worden op fnvjong.nl in geval van een wijziging aangepast. Je kunt voor meer info ook surfen naar duo.nl.
43
Oceanco behoort tot een selecte groep superjachtbouwers voor luxe jachten
langer dan 80 meter. De werf Oceanco is
sinds 1997 actief in ontwerp, constructie, afbouw en onderhoud van luxe zee-
waardige jachten. Zij bedient een brede
internationale markt en heeft een uit-
stekende naam in de maritieme sector.
Wij zoeken: Jonge enthousiaste
Kom jij aan boord bij Oceanco?
carrièremakers die van hun studie hun
werk willen maken.
Wij bieden: Een afwisselende baan
in een dynamische werkomgeving met
marktconforme arbeidsvoorwaarden.
Oceanco biedt haar medewerkers een
uitstekend salaris en goede secundaire
arbeidsvoorwaarden, waarbinnen
structureel rekening gehouden wordt
met persoonlijke ontwikkeling.
Sollicitatie: GeĂŻnteresseerden worden-
vriendelijk uitgenodigd hun sollicitatie-
brief en curriculum vitae te richten aan:
Oceanco
t.a.v. Afdeling P&O,
Marineweg 1, 2952 BX Alblasserdam.
Bij vragen: Telefoon 078 6995 399 tijdens kantooruren.
www.oceancoyacht.com
De basis van payrolling is goed werkgeverschap
Parklaan 28 3016 BC Rotterdam 010 - 2066263 info@payforpeople.nl www.payforpeople.nl
Als leverancier van pallets, verpakkingen en andere logistieke dragers is Dongen Pallets met 3 verschillende business units vertegenwoordigd in diverse industrieën zoals de verpakkingsindustrie, bouw, pallet-pooling en pharma- en voedingsverwerkende industrieën. Variërend van MKB bedrijven tot multinationals. Hierdoor hebben we een zeer brede kennis opgebouwd welke we graag voor u inzetten! Kijk voor informatie op onze nieuwe website www.dongenpallets.nl of bel +31 (0)162-31 48 55.
snel aan de slag! www.tensflexwerk.nl 0416 347 011
sChulden Uit een onderzoek van het NIBUD (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) blijkt dat veel jongeren schulden hebben. Hieronder enkele tips om schulden te voorkomen:
Houd altijd je telefoonrekening in de gaten
• Zorg dat je inzicht hebt in je vaste kosten per maand (huur, eten, telefoon, etc.) en dat je deze altijd kunt betalen. • Reserveer wat extra geld voor onverwachte uitgaven. • Zoek een leuk bijbaantje om wat extra geld te verdienen. • Geef niet meer geld uit dan je op je rekening hebt staan. Als je rood staat, moet je rente betalen en dat loopt al snel op tot een behoorlijk bedrag. Surf voor meer info over schulden naar nibud.nl of nibud.nl/scholieren (Lenen & Schulden).
• Neem een prepaid kaart voor je gsm in plaats van een abonnement. • Betaal je rekeningen op tijd. Doe je dit niet dan wordt er bij de herinnering vaak een boete in rekening gebracht. • Koop niet op afbetaling, want ook daarvoor moet je rente betalen.
46
Mocht je toch in de problemen komen, raak dan niet in paniek. Je kunt het volgende doen: • Tref een afbetalingsregeling met de instantie waarbij je schulden hebt. Je hoeft dan vaak niet alles in een keer terug te betalen, maar kunt iedere maand een bepaald bedrag aflossen.
!
Ga hulp zoeken als je schulden hebt
• Zoek hulp bij je ouders, vrienden, de gemeente of een Jongeren Informatiepunt (JIP) bij jou in de buurt. Zij kunnen je verwijzen naar een instantie die je kan helpen.
ben ik een finAnciële rAmp? Als je op jezelf gaat wonen, gaat een groot deel van je loon op aan huur, gas, water en licht. En dat valt vies tegen. Het NIBUD heeft becijferd dat 60 procent van de werkende jongeren betalingsproblemen heeft. Op de website wijzeringeldzaken.nl vind je allerlei informatie over geldzaken. Maar ook handige tools en tips.
47
Advertorial
Leren en Werken
Een loopbaan bestaat uit meer dan alleen werken. Investeren in kennis loont. Daarom is het belangrijk dat mensen naast hun werk, op de werkvloer of als zij even geen baan hebben in zichzelf blijven investeren. In bijna elke regio in Nederland is een Leerwerkloket te vinden. Onderwijs, overheid en ondernemers werken in de Leerwerkloketten samen om arbeidsmarkt en onderwijs dichter bij elkaar te brengen, om een leven lang leren te stimuleren. Soms is er financieel meer mogelijk dan je zou denken. Jouw situatie bepaalt of er regelingen op jou van toepassing zijn. Kijk op lerenenwerken.nl of ga met een adviseur van het Leerwerkloket in gesprek. Veel financiĂŤle regelingen zijn bestemd voor werkgevers om mensen aan te nemen in een leerbaan/stage of in dienst te houden. Het is goed om voor jezelf te weten van welke financiĂŤle regelingen je (toekomstige) werkgever gebruik zou kunnen maken.
Toekomstdromen?
Het gaat over mijn toekomst.
Het interesseert me niets ...
Verdiep je in jouw pensioen en weet waar jij straks aan toe bent.
www.abp.nl
•
alles voor actief bewegen
NIJHA BVnijha HANZEWEG 2 POSTBUS 3 7240 AA LOCHEM TEL (0573) 28 85 55 bv hanzeweg 2 postbus 3 7240 aa lochem tel (0573) 28 85 55 •
Ik heb er echt geen tijd voor ...
•
•
•
FAX (0573) 25 45 54
INFO@NIJHA.NL
WWW.NIJHA.NL
• fax (0573) 25 45 54 • info@nijha.nl • www.nijha.nl
Ik doe het gewoon - nu!
Pensioen? Hoe is dat bij jou geregeld?
www.abp.nl
Will we meat?
Heb jij ook het idee dat het werken in een slagerij alleen maar werken met vlees is? Dan zie je dat verkeerd. Werken in een slagerij is namelijk zo veel meer. Denk aan het maken van maaltijden, tapas, lekkere hapjes, vleeswaren en je adviseert klanten over de bereiding van de producten. Werken in de slagerij is uitdagend, veelzijdig en je verdient een leuke boterham en er zijn goede arbeidsvoorwaarden. Meat your future @ de slager! Check www.slagers.nl of www.facebook.com/meatyourfuture
ziekte en Werkloosheid hoe zit het met miJn loon Als ik ziek ben? In Nederland gelden socialezekerheidswetten. Ze regelen dat je niet zonder geld komt te zitten als je niet kunt werken. Als je ziek bent, betaalt je werkgever de eerste twee jaar minimaal 70 procent van je loon door. Als je hierdoor onder het sociale minimum belandt, kun je terecht bij het UWV en een aanvraag indienen om een toeslag te vragen.
hoe zit het met de wiA? Bij de WIA staat ‘werken naar vermogen’ centraal. Ofwel: ‘Het gaat niet om wat je niet meer kan, maar om wat je nog wel kan.’ Na twee jaar ziekte word je door het UWV gekeurd. De mate van arbeids(on)geschiktheid hangt af
Meer weten over de WiA? surf naar uwv.nl/WiA
!
van het verschil tussen je oude loon en wat je theoretisch nog kan verdienen met de beperkingen als gevolg van je ziekte: het loonverlies. • Wie minder dan 35 procent loonverlies lijdt is niet arbeidsongeschikt en blijft in beginsel in dienst van de werkgever. • Wie ten minste 35 procent maar niet meer dan 80 procent loonverlies lijdt, krijgt eerst een loongerelateerde uitkering. De duur van deze uitkering is afhankelijk van je arbeidsverleden. Daarna krijg je een loonaanvulling als je voldoende werkt, of een vervolguitkering als je niet of onvoldoende werkt. Daarbij geldt altijd: hoe meer je werkt, hoe hoger het inkomen is. • Wie ten minste 80 procent loonverlies lijdt en waarschijnlijk zal herstellen, krijgt een loongerelateerde uitkering (70 procent van het laatste loon). • Wie (duurzaam) ten minste 80 procent loonverlies lijdt, is volledig en duurzaam arbeidsongeschikt en krijgt een loongerelateerde uitkering (75 procent van het laatste loon).
50
wAnneer heb ik recht op ww? Het wordt steeds moeilijker om in de WW (Werkloosheidswet) te komen.
!
Houd de veranderingen rond de WW goed in de gaten
In 2016 zijn de regels voor de WW al drastisch veranderd. Nu kom je in aanmerking voor een kortdurende uitkering van drie maanden, (de eerste twee maanden 75% van het loon, daarna 70%) als je: • buiten je schuld ontslagen bent (dus niet zelf ontslag Het recht op WW wordt
hebt genomen)
vanaf 2016 ingeperkt
• ingeschreven staat bij het UWV WERKbedrijf
in duur en opbouw. Er
• ten minste vijf arbeidsuren per week verliest (of de
komt een aanvullende uitkering die vakbonden en werkgevers samen moeten gaan
helft van het gemiddeld aantal arbeidsuren bij een werkweek van minder dan tien uur) • in de voorafgaande 36 weken minstens 26 weken hebt gewerkt (de wekeneis)
regelen.
51
Als je ook nog voldoet aan de ‘vier-uit-vijf-jareneis’, dan ontvang je langer een uitkering. Deze eis houdt in dat je in de afgelopen vijf jaren er vier moet hebben gewerkt (jareneis). Deze uitkering duurt in maanden net zolang als je arbeidsverleden in jaren. Vanaf 1 januari 2016 wordt de duur van de WW-uitkering stapsgewijs ingekort. De totale maximale WW-duur wordt teruggebracht naar 24 maanden. Jongeren komen slechts in aanmerking voor een kortdurende WW omdat zij vaak een te kort arbeidsverleden hebben.
Als ik geen werk kAn vinden, heb ik dAn recht op een biJstAndsuitkering? De Wet werk en bijstand (WWB) regelt alle zaken rondom de bijstand en de terugkeer van mensen met een uitkering op de arbeidsmarkt. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de bijstandsuitkeringen en de begeleiding bij het zoeken naar werk. Zij mogen bepalen hoe zij dat aanpakken, zolang ze zich aan de wet houden. Het uitgangspunt van de WWB is dat iedere Nederlander zo veel mogelijk moet proberen zelf in zijn levensonderhoud te voorzien. Betaald werk is daarvoor het belangrijkste middel. Iedereen is dus verplicht om te solliciteren tot hij of zij 65 jaar is. De gemeente kan mensen die jonger zijn wel individueel vrijstellen van de sollicitatieplicht. Lukt het niet om werk te vinden en zijn er geen andere voorzieningen beschikbaar, dan is het de taak van de gemeente om te helpen bij het zoeken naar werk. Totdat je werk gevonden hebt, krijg je een bijstandsuitkering. Tenminste, als je nog geen 27 bent. Als je tussen 18 en 27 jaar bent, kun je niet zomaar bijstand aanvragen. Je moet eerst zelf vier weken op zoek gaan naar werk of een opleiding. Pas als dat niet lukt, kun je bij de gemeente een bijstandsuitkering aanvragen. De gemeente controleert of je voldoende je best hebt gedaan om een baan of opleiding te vinden. Als dat volgens de gemeente niet zo is, krijg je geen uitkering.
iedereen is verplicht te solliciteren tot hij/zij 65 is
!
?
Zeg, wanneer krijg je nou eigenlijk bijstand?
Als je wel een bijstandsuitkering krijgt, maakt de gemeente een plan van aanpak. Hierin staat beschreven wat de gemeente van je verwacht en welke ondersteuning je kunt verwachten bij het vinden van werk. Bij de vaststelling van een bijstandsuitkering wordt eerst gekeken of je zelf nog geld hebt om van te leven. Alleen als dat onvoldoende is, ontvang je een bijstandsuitkering. Om dat vast te stellen, kijkt de gemeente onder andere of je: • inkomsten hebt uit arbeid (een salaris) of inkomsten die voortkomen uit een salaris (zoals een WW-uitkering of heffingskortingen van de Belastingdienst) • gezinsleden hebt die inkomsten hebben • over vermogen beschikt (zoals spaargeld, een eigen huis of een eigen huis in het buitenland) • alimentatie krijgt
? Meer over de WWB? Kijk op rijksoverheid.nl/bijstand
53
Geld verdienen en leren tegelijk? Kies voor leren en werken in de transport en logistiek. Via het Sectorinstituut Transport en Logistiek kies je uit één van de tien leerwerktrajecten (BBL). Je gaat 4 dagen werken bij een transport- of logistiek bedrijf én 1 dag in de week naar een ROC of Vakschool bij jou in de buurt.
Bekijk de 10 beroepenfilms op stlwerkt.nl
Schrijf je in of kijk voor meer informatie over de beroepen op www.stlwerkt.nl/lerenwerken Sectorinstituut Transport en Logistiek 088 - 2596111, info@stlwerkt.nl
www.stlwerkt.nl
WIE BETAALT JOUW SALARIS?
Wie werkt, verdient loon. Maar wie zorgt er voor dat jij op tijd je salaris ontvangt? Als je werkgever gebruik maakt van payroll, betaalt hij niet je loon. Dat doet het payrollbedrijf. Dat heeft voordelen voor je werkgever en ook voor jou. WePayPeople is zo’n payrollbedrijf. Wij hebben voor honderden werkgevers meer dan 5.000 mensen op onze payroll, letterlijk loonlijst, staan. Allemaal mensen met een goed arbeidscontract, prima arbeidsvoorwaarden en een mooi salaris die niet bij ons werken. Maar die we wel elke maand op tijd hun salaris betalen en een loonstrook toesturen. Misschien geldt dat nu of straks ook wel voor jou. Zorg er daarom altijd voor dat je weet waar je aan toe bent. Kijk op wepaypeople.nl/naschooltijd om precies te weten hoe payroll werkt.
Donauweg 10, 1043 AJ Amsterdam 020 820 80 40 www.wepaypeople.nl
Wat kan de fnv voor mij Betekenen? Hier volgen de tien belangrijkste redenen om lid te worden van de FNV: 1.
Met ruim 1 miljoen leden is de FNV verreweg de grootste en sterkste vakbond van Nederland. Een macht van betekenis, met professionele cao-onderhandelaars, deskundige juristen en betrouwbare belastingconsulenten.
2.
De FNV komt op voor de rechten van werknemers. Niet alleen voor vaste krachten, maar ook voor flexwerkers zoals uitzendkrachten en oproepkrachten, bijbaners en vakantiewerkers.
3.
De FNV heeft antwoord op al je vragen over werk, geld en inkomen.
4.
De FNV zorgt voor goede cao’s. Dat is een collectief contract dat de FNV namens jou en je collega’s afsluit met de werkgever. Onderwerpen die in een cao worden vastgelegd zijn bijvoorbeeld een goed loon, fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en vermindering van werkdruk. Kortom, allerlei zaken die met werk en geld te maken hebben.
5.
De FNV helpt wanneer je werkgever de regels die in de cao zijn vastgelegd niet goed naleeft. Soms is een telefoontje of een briefje al genoeg om dat recht te zetten. Geeft je werkgever niet zomaar toe, dan kan de bond namens jou verder onderhandelen. Desnoods tot aan de rechter.
6.
Bij de FNV kun je terecht voor allerlei gratis diensten die ergens anders bakken met geld kosten. Denk bijvoorbeeld aan juridisch advies.
7.
De FNV helpt bij het invullen van de belastingaangifte. Dit doen wij trouwens gratis voor je als je lid bent.
8.
Speciaal voor jonge leden organiseert de FNV cursussen over bijvoorbeeld het zoeken naar de juiste baan, solliciteren of arbeidsomstandigheden.
9.
Met de FNV-ledenpas kun je profiteren van allerlei voordelen en kortingen op verschillende producten en diensten. Toch mooi meegenomen.
10. Als FNV-lid heb je recht op een complete en voordelige zorgverzekering bij Menzis. Kijk voor meer info op fnvmenzis.nl. 56
lid worden of meer weten? Als je lid wordt, betaal je voor de eerste vier maanden slechts 25 euro. Daarna betaal je maximaal 16 euro per maand. Als je een uitkering hebt, of een laag inkomen hebt, kun je korting op je contributie krijgen. Voor jongeren tot 23 jaar is het eerste jaar lidmaatschap gratis. Na het eerste jaar betalen jongeren tot 21 jaar 2,08 per maand. Kijk voor de volledige contributieregeling op fnv.nl/contributie. Ga naar fnv.nl en meld je direct aan als lid of vul de bon in. Als je nog vragen hebt, bel ons dan 088 3680368 (lokaal tarief) van 8.30 tot 17.30 uur.
ja, ik Word lid van fnv! persoonsgegevens Naam:
m/v
Adres: Postcode en woonplaats: Land:
Geboortedatum:
Telefoonnummer:
E-mailadres:
(werk)situAtie In dienst bij werkgever Naam bedrijf:
Niet werkzaam
Student / Scholier
Zzp’er
Functie:
Adres: Postcode en plaats:
Ik geef toestemming aan FNV om d.m.v. automatische incasso de maandelijkse contributie af te schrijven. IBAN-nummer: Ik betaal per acceptgiro (leden die per automatische incasso betalen krijgen â‚Ź 1,- korting). Datum:
Handtekening:
Vul de bon in en knip hem uit. Een postzegel is niet nodig, je kunt hem zo op de bus doen.
FNV Werkwijzer 1-2017
betAlingsgegevens
colofon Uitgave FNV Postbus 8456, 1005 AL Amsterdam (fnv.nl) Realisatie AddWork communicatie en acquisitie, Groningen (fnv@addwork.nl) Vormgeving The Fresh Connection (the-fresh-connection.com) samenstelling info@studioaddwork.nl Druk Pijper Media, Groningen (pijpermedia.nl) Bestelcode 01-2017 Copyright Š FNV 2017 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd zonder toestemming van de FNV Vakcentrale. Acquisitie naar aanleiding van publicaties in de werkwijzer wordt niet op prijs gesteld. Aan deze Werkwijzer kunnen geen rechten worden ontleend. Druk-, zetfouten en wijzigingen in genoemde bedragen en regelgeving voorbehouden.
Postzegel niet nodig
fnv t.a.v. contactcenter Antwoordnummer 101 3500 ZA Utrecht
SNEL OP ZOEK NAAR DIE LEUKE BAAN! Maar ... die baan die je zo direct gaat accepteren, bestaat die nog wel over tien jaar? En weet je zeker dat je dat werk over tien jaar nog wel steeds zo leuk vindt? Waarschijnlijk niet. De arbeidsmarkt is nog nooit zo dynamisch geweest. Er ontstaan in de toekomst banen waarover je nu nog niets gehoord hebt. WAT IS DAN NU BELANGRIJK? Kies een baan die je leuk vindt en waarin je verder kunt leren, maar blijf niet te lang in dezelfde baan hangen. Zorg dat jij flexibel bent en blijft, dan ben je klaar voor de arbeidsmarkt van de toekomst. AANPASSINGSVERMOGEN In een snel veranderende arbeidsmarkt ziet een werkgever niet graag medewerkers die de laatste tien jaar vastgeroest zitten in dezelfde functie. Met meerdere niet al te lange dienstverbanden laat je jouw nieuwe werkgever zien dat je uiteenlopende ervaring hebt en een groot aanpassingsvermogen. En dat je steeds kiest met je hart en dus jouw werk uitvoert met passie! PAYROLLING, WAT IS DAT? In de moderne arbeidsmarkt zie je steeds vaker dat er gekozen wordt voor payrolling. Je krijgt dan een arbeidscontract bij de payroll-onderneming maar je werkt in het bedrijf waar je gesolliciteerd hebt. WAAROM KIEST JOUW WERKGEVER VOOR PAYROLLING? Dat doet hij voor het gemak want werkgeven is op fiscaal en juridisch gebied erg ingewikkeld en risicovol. Jouw baas houdt zich liever bezig met het laten groeien van zijn bedrijf. EN WAT BETEKENT DAT VOOR JOU? Dat alles goed geregeld wordt zoals het hoort volgens wet- en regelgeving. Vraag dan meteen naar de beste payroller van Nederland: Please Payroll is specialist in werkgeven en betaald altijd netjes op tijd jouw salaris uit. Dat doen we al ruim 17 jaar en inmiddels voor ruim 15.000 medewerkers werkzaam in diverse branches en door geheel Nederland. Wij zijn eigenlijk jouw eigen personeelsafdeling en staan klaar om jou te pleasen. Via www.pleasepleasure.nl heb je toegang tot een groot assortiment aan collectiviteitsvoordelen zoals bijvoorbeeld forse kortingen op opleidingen via NTI.
Payrolling? Prima, maar dan wel graag via Please!
HOU JE OREN ZOALS ZE HOREN DOWNLOAD NU DE FNV DECIBELMETER Op festivals, concerten en in je oortjes kan de muziek vaak niet hard genoeg zijn. Als je dan ook nog eens werkt in een lawaaiige omgeving, heb je grote kans dat die piep in je oren ineens niet meer weggaat. Met de gratis FNV Decibelmeter check je zo het aantal decibels. En weet je meteen of je werkt in een gezonde omgeving, of dat er maatregelen moeten worden genomen. Kijk op fnvmenzis.nl/decibelmeter
OOK DAARVOOR BEN JE NOU FNV-LID