Maart 2019
ADO Den Haag
POST
INTERVIEW:
Lex Schoenmaker HERINNERINGEN AAN:
George van Rosmalen
Winnaar in Schoppen Troef
Wilt u in het volgende gedrukte nummer van ADO Den Haag POST adverteren? Neem dan contact op met Sylvio Mansveld en vraag naar de mogelijkheden. Bel of mail en maak een afspraak! 06 - 53 807 670 / info@print4ever.nl
COLUMN Omgaan met vrijwilligers en oudgedienden lijkt wel een vak apart Natuurlijk staat het een organisatie vrij zich in te richten zoals zij denkt dat het moet. Echter, het menselijke aspect mag daar in principe nooit onder lijden. Vooral als het om vrijwilligers gaat. Hoe professioneel een organisatie ook is of wil zijn, mensen die werken op basis van vrijwilligheid zijn altijd nodig. Zij vormen het cement van onze samenleving. Omgaan met vrijwilligers gaat weleens mis. Dat overkomt ADO Den Haag ook op zijn tijd. Neem Hans Verbeek. Vanaf jongs af ADO’er, kleinzoon van één van de grondleggers van ADO’s jeugdafdeling die zou uitgroeien tot een uitermate belangrijke levensader van de vereniging. Talloze talenten bracht de club voort die hun weg naar het eerste elftal en verder in de voetbalwereld zouden vinden. Zelf voetbalde Hans in de hoogste jeugd, daarna op wat bescheidener niveau, maar als kaderlid (jeugdleider bij niet de minste trainers en van menige speler die zijn weg in het betaalde voetbal zou vinden, jeugdbestuurder en studiebegeleider) leverde hij zijn aandeel. Inmiddels is hij de leeftijd der sterken ruimschoots gepasseerd. Hij oogt nog zeer kwiek, volgt de club op de voet, is lid van de Ledenraad en is bij jeugdwedstrijden en wedstrijden van het eerste in het stadion aanwezig. En op de maandagavonden was hij de man van de ontvangst bij thuiswedstrijden van ADO Den Haag 2.
Colofon ADO Den Haag POST is een uitgave van HFC ADO Den Haag Maart 2019. Adres: Haags Kwartier 55 2491 BM Den Haag Redactie: Jan-Hermen de Bruijn Frans Leermakers Bijdragen van o.a. Roeland Gelink Grafische vormgeving: Sylvio Mansveld Print 4 Ever Foto’s en illustraties: Marc Klaui (Coverfoto Lex Schoenmaker en foto’s Terugblik ADO 1) Peter Looijen (foto Pasquinel te Pas) Kees Rutten (foto’s Aad Mansveld bij Superstars) en uit de archieven van Jan-Hermen de Bruijn Frans Leermakers Joop Marcussen Lex Schoenmaker
Onlangs ging hij drie weken op vakantie in Zuid-Afrika. Hij keerde terug en kreeg enkele dagen voor een thuiswedstrijd van het tweede te horen, dat hij niet meer nodig was. ‘Wij gaan de ontvangst professioneler aanpakken’, luidde de explicatie. ‘Maar hij was uiteraard van harte welkom’. Hans stond uiteraard perplex, was te verbouwereerd om van repliek te dienen en uiteindelijk te nuchter om daarvan een punt te maken. ‘Maak het niet groter dan het is’, luidt dan steevast zijn uiting van beschaving. Ik ben zo vrij te stellen, dat de boodschapper van ADO Den Haag die beschaving niet bezit. Zo omgaan zoals Hans is overkomen doet een zichzelf respecterende organisatie (‘Onze Trots’) niet. Als je wilt professionaliseren (soms vraag ik mij af wat daaronder binnen ADO wordt verstaan), als je wilt verjongen, doe het dan respect- en eervol en niet met zo’n ijskoude, harteloze mededeling tussen neus en lippen door en ook nog te elfder ure. Omgaan met vrijwilligers, zeker met oudgedienden lijkt inmiddels wel een vak apart. Dat was met oud-doelman en de zeer gerenommeerde journalist Joop Niezen het geval, hoewel dit recentelijk min of meer is rechtgebreid. In het geval van Hans Verbeek moet ADO Den Haag zich opnieuw diep schamen! Het wordt tijd dat mensen die een boodschap moeten overbrengen ook een beetje historie van de club met zich meedragen. De memorie lijkt nu niet verder te gaan dan de jaren negentig, terwijl ADO een historie kent van inmiddels 114 jaar. Jammer ook, dat niemand van en rond ADO Den Haag 2 hiervan ook maar iets van heeft gezegd.
Frans Leermakers
ADO Den Haag POST | maart 2019
3
Lex Schoenmaker: ‘Prachtloopbaan gehad, met maar één gemis: een A-interland’ Lex Schoenmaker (71) kan zonder meer terugblikken op een prachtige voetballoopbaan. Bij ADO, Feyenoord, FC Den Haag en uitstapjes naar Edmonton Drillers en Fort Lauderdale Strikers. Op en top gewaardeerd. Alleen, het kwam maar niet tot een A-interland. Dit, hoewel hij er de kwaliteiten er wel voor had.
Wellicht, dat de ras-Hagenees de ‘pech’ had exponenten van het zilveren Oranje (met een gouden randje) van de jaren zeventig voor zich had. Wie had toen voor hem moeten wijken? Willem van Hanegem, Wim Jansen natuurlijk niet. Theo de Jong, Arie Haan, Johnny Rep? Dat had nog gekund, maar gebeurde niet. Natuurlijk, het is een hypothese, maar als Lex Schoenmaker zich een generatie eerder of later had aangediend, dan had hij zich wis en zeker als A-international in het Oranje gehuld.
‘Inderdaad, een mooie loopbaan. Met één gemis. Zo voel ik het ook’. Het begon allemaal bij VDS, vanwege het tenue het ‘Haagse Ajax’ genoemd. De club van zijn familie. Lex groeide op in Transvaal, in en rond de Joubertstraat. En eenmaal getrouwd met Corrie woonde hij dicht bij het Zuiderpark, aan de Troelstrakade. En nu woont hij ook dicht bij de plek waar ADO speelt, in Ypenburg. Maar vergeet ook niet zijn trainerscarrière. Daarvoor moest hij meer mensen
4
overtuigen van zijn kwaliteiten dan als voetballer. Maar praktisch overal oogstte hij sympathie en succes. Bij de jeugd en amateurs van ADO, Laakkwartier, bij Volendam, FC Den Haag, in de ‘woestijn’ bij Al Hillal en Al-Jazira, TOP Oss en ADO Den Haag. Zowel als speler en als trainer werkte hij samen met talloze tot de verbeelding sprekende bekendheden in de voetballerij. Bij ADO met Rinus Loof, Ernst Happel, Vaclav Jezek, bij FC Den Haag met Anton Malatinsky, Vujadin Boskov, Piet de Visser, Hans Kraaij senior, Martin van Vianen en Cor van der Hart; bij Feyenoord met Ernst Happel en Wiel Coerver. Dat zijn dan trainers onder wie hij speelde. Bij ADO was hij teamgenoot van Aad Mansveld, Theo van der Burch, Ton Thie, Piet de Zoete, René Pas, Harald Berg, Harry Hestad, Wietze Couperus, Henk Houwaart, Harry Vos, Harry Heijnen, Kees Aarts, Lambert Maassen, bij Feyenoord van Wim van Hanegem, Wim Jansen, Wim Rijsbergen, Attila Ladinsky, bij Fort Lauderdale Strikers van de West-Duitse ‘Bomber der Nation’ Gerd Müller, de blonde Braziliaan Marinho, het technische fenomeen uit Peru Teofilo Cubillas en last but not least Jan van Beveren, voor velen de beste keeper die Nederland ooit bezat.
Henk Houwaart en Lex Schoenmaker blij met de beker die ADO in 1968 won.
Prijzen? De KNVB-beker met ADO in 1968, landskampioen met Feyenoord in 1973-1974, de UEFA Cup in 1974, als trainer promotie met de amateurs van Volendam, eenmaal de Arabische Champions League en de Premier League met Al Hillal, met Al-Jazira derde, een plek die de club nooit eerder bereikte, kampioen met ADO Den Haag in 2003, dat na elf seizoenen terugkeerde in de Eredivisie. En dan een aantal eervolle feiten, zoals topscorer van Feyenoord in Europese bekertoernooien (19 treffers), een record dat nog steeds staat! En sinds hij een punt zette achter het trainerschap fungeert hij als ambassadeur van ADO Den Haag. Dit alles overziend: een loopbaan in het voetbal om in te lijsten. Iets, wat in
COVERSTORY 2017 is gewaardeerd met de oeuvreprijs van de gemeente Den Haag. Apetrots is hij. En dat zijn echtgenote Corrie en zijn zoons Lex en Ray ook. Te koop loopt hij er niet mee. Hij wil gewoon doen en zijn, maar doe zijn eergevoel niet tekort. Dan kan hij weleens link reageren. Vocaal manifesteert Lex zich in principe niet op de voorgrond, maar latent gedrag toont hij evenmin. Hij is niet uitbundig, maar bezit wel droge humor waarom hij vooral in menige kleedkamer zijn spelers dubbel van het lachen lagen. In eerste instantie is hij menselijk, maar kan ook hard zijn als hij keuzes moet maken. Een lange inleiding misschien. Dat komt, omdat Lex Schoenmaker het vertikt zich op de borst te kloppen. Dat eerbetoon, hoe prettig hij dit ook ervaart, laat hij het liefst aan anderen over. Vanaf hier zijn verhaal met eigen woorden. Vanaf het moment dat hij als veelbelovend talent op zijn zwarte Puch (met hoog stuur) naar de training naar ADO in het Zuiderpark reed.
Veelbelovend talent ‘In het seizoen 1964-1965 deed ik met de trainingen mee van Bert Jacobs, die oefenmeester was van het zoals dat toen heette het betaalde jeugdelftal. Trainingen op de velden achter de lange zij, want die grote Noordtribune was er toen nog niet. Aad de Mos, Dick Advocaat, Kareltje Brantz, Koos van Dullemen, Peter Langeveld, Martin van der Voorn, die gasten speelden in dat team, dat ook nog kampioen werd van de afdeling en mocht spelen om het Nederlands kampioenschap tegen Volendam, de kampioen van de andere afdeling. Thuis won ADO, uit won Volendam. De derde en beslissende wedstrijd bij RCH in Heemstede won Volendam. Maar ADO won even later het internationale jeugdtoernooi van Cannes. Nou, dat was wat! En in mijn eerste jaar bij ADO, onder Rinus Loof, werd voor het eerst het eigen Internationaal Jeugdtoernooi gewonnen. Na penalty’s in de finale tegen Tottenham Hotspur. Dat was een geweldige sensatie! In het seizoen 1966-1967 kwam ik bij het eerste, onder Ernst Happel.’ ‘ Mijn debuut in het eerste maakte ik in de intertotowedstrijd uit tegen IFK
ADO Den Haag POST | maart 2019
Het eerste competitiedoelpunt voor ADO in de (oude) Galgenwaard tegen DOS vanaf de stip. Göteborg (26 oktober 1966, red.), mijn competitiedebuut was uit tegen DOS (21 november 1966). Wij verloren met 2-1, maar ik scoorde uit een penalty. Daarna is het gewoon vrij snel voorwaarts gegaan. Ik speelde ook met goede voetballers, in Happel hadden wij een goede trainer. De club werd goed geleid. Internationale contacten, regelmatig spelen in het buitenland met als klap op de vuurpijl de trip van zeven weken door Amerika. En geleidelijk ging ik steeds meer scoren, veel scoren zelfs. Alles stimuleerde mij, ik kwam steeds meer nieuwe dingen tegen en
voortdurend werd ik sterker, beter, succesvoller. Wij wonnen voor het eerst de beker, in 1968, in het Zuiderpark tegen Ajax. Geweldig! Wij gingen Europa Cup spelen, tegen Grazer AK en FC Köln.’
Zeventien weken op kop ‘Na Happel, die in 1969 vertrok naar Feyenoord, kwam Jezek als trainer naar ADO. Wij moesten wel even wennen. Maar in het tweede jaar van Jezek, 1970-9171, draaide het team als een tierelier. Zeventien weken ongeslagen op kop in de Eredivisie! Het geheim? Een goede doelman, Ton Thie.
In ADO’s topseizoen moest Ajax er aan geloven door toedoen van Lex Schoenmaker.
5
Lex in topvorm tijdens NEC-ADO
Een goede verdediging met Theo van der Burch, later Leo de Caluwé, Aad Mansveld, Cees Weimar, Joop Korevaar, Piet de Zoete, Dick Advocaat, Harald Berg, René Pas en de nieuwelingen Wytze Couperus, de spits, en Harry Hestad, linkerspits. Uiteindelijk werden wij derde. In de laatste wedstrijd, thuis tegen PSV, hadden wij aan een punt genoeg om ons te plaatsen voor UEFA-Cupvoetbal. Dat gold trouwens ook voor PSV. Die 1-1 een salonremise? Nou, afgesproken was het vooraf niet. Er werd je wel ingefluisterd ‘geen onverstandige dingen’ te doen. In zo’n situatie verkeerden wij eerder, in 1968. De laatste wedstrijd van het seizoen had Ajax in de thuiswedstrijd tegen ons nog twee punten nodig. Een week later was de bekerfi-
Als Europees topscorer van Feyenoord, de status die Lex nog steeds heeft!
6
nale ADO-Ajax. ADO had dus baat bij een zege voor Ajax, dat landskampioen werd en wij daardoor waren verzekerd van Europees voetbal. In De Meer won Ajax met 2-1 en wij wonnen een week later met 2-1 de bekerfinale. Toch weet ik zeker, dat Ajax zich inspande om de double te winnen. ADO kwam weliswaar met 2-0, maar toen de 2-1 viel was het toch af en toe billen knijpen. Terug naar 1971, ADO-PSV. Het was mijn afscheidswedstrijd, want ik had mijn transfer naar Feyenoord! Voor een transferrecord destijds. Zo iets van 500.000 gulden.’
Feyenoord ‘Nieuw bij Feyenoord, weer eerst even wennen. Een spelersgroep met grote namen: Eddy Treijtel, Rinus Israel, Theo Laseroms, Wim Rijsbergen, Dick Schneider, Joop van Daele, Theo van Duivenbode, Harry Vos die ik uiteraard al kende van ADO, Jan Boskamp, Franz Hasil, Wim Jansen, Wim van Hanegem, Coen Moulijn, Henk Wery. De kern van de ploeg die in 1970 de Europa Cup I won was er nog. Zij het, wel overvleugeld door Ajax. In het tweede jaar kwamen Theo de Jong, Jörgen Kristensen, Peter Ressel. Maar de successen van weleer bleven uit, Happel werd op non actief gesteld. Wiel Coerver was zijn opvolger. Ik denk, dat mijn optreden tijdens een toernooi in Marburg en zeker de wedstrijd tegen Bayern München die wij wonnen met 2-1 en ik een keer scoorde mijn doorbraak betekende bij Feyenoord. Ik kreeg nadien een basisplaats. Feyenoord werd landskampioen dat jaar (1974. Red.) , wij wonnen de UEFA
Cup. In de finale tegen de Spurs, 2-2 in Londen met die prachtige vrije trap van Willem van Hanegem. En thuis 2-0 voor ons. Inderdaad, de wedstrijd waarin Nederland voor het eerst serieus te maken kreeg met hooliganisme. Een seizoen later ging het mij bij Feyenoord nog beter. Ook het jaar, waarin Coerver af wilde van de laatste overgebleven spelers van het Europa Cup I-jaar 1970. Israel, Van Hanegem….’
FC Den Haag Ja, weer later, in voorjaar 1975 trok FC Den Haag, zoals ADO inmiddels heette, aan de bel. Ik kon blijven bij Feyenoord, dat overigens Willy Kreuz van Sparta had aangetrokken. FC Den Haag had de KNVB-beker gewonnen en ging Europa in. Daarom zag ik een terugkeer naar het Zuiderpark wel zitten. Dus ging ik terug. Kreeg ik te maken met een zeer fanatieke, gedreven trainer als Boskov. Inspirerend was hij zeker, maar met sommigen ging hij riskant ver. Neem Ton Thie, die met zijn lies sukkelde. Liet-ie toch met zandzakken op en neer de trappen van
Ondertekening van het contract, dat Lex terugbrengt in het Zuiderpark, bij FC Den Haag.
de Noordtribune gaan. Niet zo lekker voor kwetsbare liezen. Uiteindelijk was Ton genoodzaakt te stoppen met voetbal. Aan de andere kant, na een stroef begin begon het te lopen. Zeker rond en tijdens de wedstrijden van de Europa Cup II. Tegen Vejle BK, tegen Lens – de return in Frankrijk liep geweldig bij ons – en ja, dan die wedstrijden tegen West Ham United. Drie goals van Aad, eentje van mij na die mysterieuze opgooibal van scheidsrechter Glöckner. Ik reageerde eigenlijk ook niet direct, maar dacht: ik pak die bal en ga ervan door. Wilde de bal voorzetten, maar deed dat niet goed. Gelukkig kreeg ik de bal pardoes terug in mijn voeten. Ja, toen was scoren een koud kunstje. Betekende 4-0 vóór! En het was nog niet eens rust. Uiteindelijk werd het 4-2, hetgeen achteraf ons duur kwam te staan. In Londen verloren wij - toch onfortuinlijk - met 3-1.’
Buitenland ‘In 1980 en 1981 heb ik mijn (korte) uitstapjes gemaakt naar het buitenland. Naar Amerika. FC Den Haag werkte mee, omdat ik dan de eindfase van de competitie zou missen waarin de
club toch al veilig was. Eerst speelde ik drie maanden bij Edmonton Drillers, Hele mooie ervaring, de Hollandse groep (Hans Kraaij senior als trainer, Hans junior als speler en verder Rob Ouwehand en Dwight Lodeweges) was hecht, wij gingen prachtig met elkaar om. In het tweede jaar ging ik naar Fort Lauderdale Strikers. Prachtig gezelschap, met Gerd Müller, ja die Oranje de das omdeed op het WK 1974, de blonde Braziliaan Marinho, Teofilo Cubillas, de prachtige aanvaller van Peru, Jan van Beveren, een geweldige keeper en Cor van der Hart als trainer. Speelde je tegen Johan Cruijff, Franz Beckenbauer, George Best. Later werd Cor van der Hart nog mijn trainer bij FC Den Haag. In beroerd jaar, 1981-9182. Het werd ook een roemloos einde van mijn spelersloopbaan. Ook voor Aad (Mansveld). Die verloren thuiswedstrijd tegen Haarlem, waarna de oude Eretribune in de brand werd gestoken, bleek mijn laatste te zijn. De trainer gooide de ‘oude hap’ er pardoes uit, omdat hij met het oog op het nieuwe seizoen in de eerste divisie alvast met jongeren aan de gang wilde. Hoewel de positie op de ranglijst slecht was stond op dat
In de States spelen tegen George Best.
moment de degradatie nog helemaal niet vast. Onbegrijpelijk vind ik dat nog steeds. En ja, triest dat zo’n loopbaan als die van Aad en mij zo moest eindigen. Zonder bedankje eigenlijk, zonder enig eerbetoon…’
Bij Fort Lauderdale Strikers met (v.l.n.r.) Marinho, Cubillas, Van Beveren, Van der Hart, Müller en Lex.
ADO Den Haag POST | maart 2019
7
Trainerschap Lex Schoenmaker bleef overigens wel behouden voor het voetbal. Hij richtte zich op een loopbaan als trainer. Op weg naar het grote diploma deed hij de jeugd en amateurs van ADO. Met de jeugd kampioen, het tweede en eerste streed hij met succes voor klassebehoud. ‘Daarna werd ik assistent van Rob Baan bij ADO Den Haag, vervolgens in deze rol bij Feyenoord van Rinus Israel, Rob Jacobs, Pim Verbeek en Gunder Bengtson. Vervolgens kwam Laakkwartier. Ik nam de trainersfunctie over van Aad Mansveld, die ziek werd. Na Laakkwartier werd ik assistent-trainer bij Volendam. In het tweede seizoen daar deed ik ook de amateurs, waarmee promotie werd behaald. Ik ging weer terug naar FC Den Haag in 1994-1995. Daar was grote financiële nood, Nol de Ruiter ging nog voor het seizoen weg en toen werd mij gevraagd het hoofdtrainerschap op mij te nemen. Wij bereikten de nacompetitie voor promotie naar de Eredivisie. Wij kwam een (doel-) punt tekort helaas. Toch ging FC Den Haag niet verder met mij, ook helaas. Ik kwam terecht bij FC Dordrecht, maar tijdens het seizoen vroeg Willem van Hanegem of ik met hem mee wilde gaan naar Saoedi Arabië, om hem te
helpen bij de training van Al Hillal. Echt, een heel bijzondere ervaring. En veel prijzen gewonnen: een keer de Arabische Champions League, een keer de Premier League. TOP Oss werd mijn volgende club, ditmaal als hoofdtrainer. Het liep daar heel aardig, vond ik. Tot ik weer naar ‘de woestijn’ kon. Al-Jazira in Abu Dhabi. Toen ik daar zat werd ik op een gegeven moment benaderd door Robert Langenbach om trainer te worden van ADO Den Haag. Ik moest dan direct komen. Ik zei, dat het niet kon omdat ik nog een contract had met Al-Jazira. Wij zaten nog in de beker. Blijkbaar schakelde Langenbach toen door naar Rinus Israel, die ook een club in de woestijn trainde. Die hapte wel, maar hij wilde mij meenemen. Toen ontstond de komische situatie, dat Rinus mij benaderde. Wel, ik praten met de sjeik, die zijn hand over zijn hart streek. Dus gingen Rinus en ik uiteindelijk samen naar ADO Den Haag, dat echt serieus werk wilde maken van een terugkeer naar de Eredivisie. Ons eerste seizoen in het Zuiderpark leverde een periodetitel op, in de nacompetitie echter geen promotie. Het seizoen daarop, 2002-2003, kwamen er behoorlijke versterkingen: Mirano Carrilho, Roy Stroeve, Daniël Rijaard, Jeffrey van As, Gijs Cales
en Arjan van der Laan. Echter, Rinus werd al snel uitgeschakeld, omdat er hartproblemen werden geconstateerd bij een medische controle. Hij moest zelfs een open hartoperatie ondergaan. Ik moest alleen verder. Het werd een mooi seizoen, wij konden de favorietenrol aan. Bovendien diende tijdens het seizoen Sandro Calabro zich aan als pinchhitter en scoorde behoorlijk vaak. In de winterstop kwamen Gabor Torma en Santi Kolk op huurbasis erbij. En Rinus keerde terug op de bank, maar liet eigenlijk alles aan mij over. Hij vond het goed gaan en zei toen dat hij mij alleen maar tot steun wilde zijn. Wij werden uiteindelijk met vlag en wimpel kampioen van de Gouden Gids Divisie zoals de Eerste divisie toen heette. En na elf seizoenen was ADO Den Haag terug op het hoogste niveau. Trouwens, wij deden nog een reclamespot voor de Gouden Gids op tv. Ik moest in de kleedkamer in de Gouden Gids zoeken naar een tolk. Alle spelers zaten bemodderd in de kleedkamer, behalve een speler die zogenaamd uit Finland kwam en geen spat modder op zijn kleding had. Dus ik moest bellen naar een Finse tolk om die speler in zijn taal te vertellen, dat-ie niet op ballet zat. Geinige ervaring…’
Als trainer in de Sterspot voor de Gouden Gids.
8
‘Het eerste jaar van de terugkeer in de Eredivisie ging best redelijk. Het jaar daarna werkte ik samen met Frans Adelaar. Tot hij in het tweede seizoen tijdens de thuiswedstrijd tegen Vitesse door supporters werd belaagd. Echt angstig. Het jaar daarop was ik weer hoofdtrainer, maar de club die bezig was met de verhuizing naar het Forepark zat financieel in de problemen. Dat betekende uiteindelijk, dat ADO Den Haag niet als Eredivisieclub zou verhuizen naar het nieuwe stadion, maar als Eerste divisieclub. Dat was triest’.
Adviseur ‘Ik bleef daarna in een adviseursfunctie aan de club verbonden. Ik moest trouwens ook medische problemen te boven komen. Ik voelde niets, toch bleek bij controle iets niet in orde. Werd gedotterd, er werden stents geplaatst. Ook was ik een tijdje technisch adviseur bij het vrouwenvoetbal van ADO Den Haag. Inderdaad bij Sarina (Wiegman, red.), de huidige bondscoach van de Oranje Leeuwinnen. Was heel leuk. Respect voor die meiden trouwens. Zij hebben er veel voor over om zo hoog mogelijk te komen, terwijl zij ook nog hun studie of werk hebben.’
Speciale band ‘Die speciale band met mensen als Aad Mansveld, Wim van Hanegem en Rinus Israel? Toen ik bij ADO kwam ontfermde Aad zich over mij. Hij was een amicale gozer. En tijdens die tour door Amerika groeiden wij als groep dichter naar elkaar toe. Onze band werd heel speciaal in de laatste levensfase van Aad. Ik nam het trainerschap bij Laakkwartier van hem over, omdat het niet meer ging door zijn ziekte. In de laatste dagen van zijn leven was ik heel vaak bij hem. Triest, dat hij zo jong, 47 jaar, moest sterven. De band met Wim van Hanegem ontstond, denk ik, doordat ik al direct kon laten zien bij Feyenoord mee te kunnen komen. Hij droeg bij aan mijn vorming, voor zover die nog ontbrak. Had ik echt veel aan. De band met Rinus is echt ontstaan door die komische situatie, toen ADO Den Haag eerst mij, daarna hem benaderde voor het trainerschap. En dat wij uiteindelijk samen de club gingen trainen.’
ADO Den Haag POST | maart 2019
Speciale band tussen Aad en Lex.
Ras-Hagenees ‘Inderdaad, ik ben een ras-Hagenees. Maar het is niet zo dat ik per se elke dag hier moet zijn en elders niet kan wennen. In mijn Feyenoord-tijd hebben wij toch een tijdje in Rotterdam, IJsselmonde, gewoond. Lex junior is er zelfs geboren. Nou, en ik heb toch ook in Amerika en Canada gevoetbald, ben trainer geweest in Saoedi Arabië en Abu Dhabi. Maar toch, Den Haag is mijn stad, dat wel!‘
Hoogtepunten ‘Hoogtepunten? Dat zijn mijn komst naar ADO, mijn eerste contract dat ik er tekende, het winnen van het Internationaal Jeugdtoernooi in 1966, mijn debuut in het eerste. Daarna volgden uiteraard nog vele prachtige momenten. Ook dieptepunten, die horen er nu eenmaal bij. Die vallen echt in het niet bij wat ik heb mogen meemaken.’
Ambassadeursfunctie
die moeten worden ontvangen, bezoek de sponsors in de skyboxen. En ja, laatst was ik namens de club bij de bloemlegging bij De Dokwerker in Amsterdam. Natuurlijk, de aanleiding was triest. Daarover zeg ik niet zo veel. Ik hoop altijd maar, dat de raddraaiers eens verstandiger worden. En ja, wat het eerste elftal betreft hoop ik natuurlijk dat wij gewoon in de Eredivisie blijven. Zou ook moeten. Maar als ADO Den Haag vast hogerop wil zal het een kwestie van geld zijn. Nu zijn wij een club, die in principe niet kan kopen. Ja, zelf opleiden, maar ook daar zie je dat de beste talenten bij de clubs met meer geld zitten. Maar ik blijf hopen en mij inzetten voor de club zolang zij het wil en het mij is gegeven.’ Tot slot: ‘Weet je wat ik echt bijzonder vind? Dat er een tribune naar mij is vernoemd, terwijl ik nog lééf! Meestal gebeurt zoiets als je dood bent. Maar ben ik nog! Een grote eer!’
‘De laatste jaren heb ik een soort ambassadeursfunctie. Praatpaal voor Jeffrey (Van As, red.) als hij er behoefte aan heeft. Voor Mattijs (Manders, red.). Ik fungeer als gastheer voor mensen
9
Vijftig jaar geleden
ADO glorieuze winnaar in ‘Schoppen Troef’ ADO gold in 1969 als een voorbeeld van een modern geleide profvoetbalorganisatie. Ondanks beperkte middelen slaagde de club er in met zelf opgeleid talent en gerichte aankopen een structurele positie in de subtop van de Eredivisie te realiseren. Ook het bestuur en management werden destijds als het ware de hemel in geprezen. En de p.r. was volgens velen uitstekend verzorgd. De club liet zich zien, was bij vele gelegenheden aanwezig en werd ook vaak uitgenodigd. Niet alleen sportief, maar ook representatief.
Zo viel ADO de eer ten deel mee te doen aan de televisiequiz van de toen nog jonge omroep TROS, genaamd Schoppen Troef. Eredivisieclubs streden om de hoogste eer via een afvalsysteem. ADO vaardigde de knapste koppen van de club af, spelers, bestuurders en kaderleden van zowel de prof- als amateurafdeling. Dus wij verschenen met Piet de Zoete, Cees Weimar, Theo van der Burch, Jan van Duijn (profspelers), Gerard Slager en Jan van Zee (bestuurders van de profs), de amateurbestuurders Joop de Jong en Nico de Groot en verder Hans Verbeek, Rob Baan en derde elftalspeler Victor Meijer. De opnamen waren in de Singer Concertzaal in Laren, waar ook de beroemde VARA-quiz van de jaren zestig ‘Je neemt er wat van mee’ van Theo Eerdmans en zijn assistente Maud van Praag (toenmalige echtgenote van Ajax-voorzitter Jaap van Praag) werd opgenomen. De
10
populairste deelnemer was de jonge spastische Rotterdammer Jan de Hoop, die alles wist over Arsenal, maar de laatste vraag niet goed beantwoordde en daarmee de prijs van f 99.999,99 misliep en zowat heel Nederland daarover in rouw was. De uitzending van ‘Schoppen Troef’ was op 21 februari 1969 op Nederland 1 om 20.55 uur. Tussen de documentaire Anno Domino en de populaire film ‘De Dief van Washington’. ADO won de eerste ronde van Volendam, met vlag en wimpel. En uiteindelijk werd later in het jaar de finale gewonnen van PSV. Zo ging onze club in die tijd in ieder geval door voor de club met de meest intelligente mensen! O ja, de befaamde tv-recensent Nico Scheepmaker wijdde aan de uitzending
van 21 februari ook enige aandacht aan ‘Schoppen Troef’ in zijn gevreesde rubriek ‘Op Zicht’. Hij schreef daarin: Schoppen Troef straalde iets meer leven uit dan voorheen wat - geloof ik - vooral te danken was aan het feit dat ADO en Volendam ploegen hadden gezonden die menige vraag wisten te beantwoorden. Overigens moet de vraagstelling nog worden herzien. Ten onrechte meende de TROS dat het voor de deelnemers die het onderwerp literatuur of muziek nemen makkelijker is als dan gevraagd wordt wat het pseudoniem van Jan de Hartog als detectiveschrijver is van ‘Kiss me Kate’. De vragen zouden beter worden beantwoord als zij over Jan Wolkers en Mozart gingen’.
MEDEDELINGEN Open Dag 21 juli
Chasity Grant, Marisa Olislagers en Romy Speelman maken deel uit van de selectie van de Oranje Leeuwinnen onder 19 jaar. Dit team heeft drie interlands op het programma staan: op 3 april in Groesbeek tegen Bulgarije, op 6 april tegen Rusland in Uden en op 9 april tegen IJsland, eveneens in Uden.
De Open Dag van ADO Den Haag staat op de agenda voor zondag 21 juli. Daar vindt zoals gebruikelijk de presentatie plaats van de selectie voor het seizoen 20192020. Plaats van handeling: in en rond het Cars Jeans Stadion.
Giovanni Troupée was evenals Shaquille Pinas geselecteerd voor Jong Oranje. Giovanni moest afhaken vanwege een blessure. Shaquille werd doorgeschoven naar Oranje onder 20, dat in Rijnsburg tegen Mexico speelt en in Ceske Budejovice tegen Tsjechië.
Tijdens de interland break vliegen Wilfried Kanon en Elson Hooi uit om voor hun land uit te komen. Kanon is geselecteerd voor Ivoorkust, dat speelt tegen Rwanda en Liberia. Beide duels vinden plaats in de Ivoriaanse hoofdstad Abidjan. Hooij wacht met Curacao het duel bij Antigue & Barbuda voor de Concacaf Nations League. << Wilfried Kanon.
Yahya Boussakou verlengde zijn contract tot medio 2022. Het jeugdige talent maakt een aardige ontwikkeling door als speler van Onder 19 en kwam ook al de nodige keren uit voor ADO Den Haag 2. Proficiat en nog meer succes, Yahya!
De afgelopen tijd ontvielen ons oud-speler en -bestuurder, tevens Erelid George van Rosmalen op de leeftijd van 93 jaar. Oud-speler Ton Lensink overleed op de leeftijd van 67 jaar. Jan Coenen, oud-speler van één van onze rechtsvoorgangers Holland Sport overleed op 71-jarige leeftijd. Ons medeleven gaat uit naar de families van de overledenen, die wij veel sterkte wensen bij het verwerken van het verdriet over het grote verlies. Elders in deze ADO Den Haag Post wordt nader ingegaan op het overlijden van de oud-spelers.
ADO Den Haag POST | maart 2019
11
HERINNERINGEN AAN
George van Rosmalen Lijf van graniet, rustig, nuchter van karakter en vooral familie en ADO-man Bij de hervatting van de competitie op 19 januari, bij ADO Den Haag-VVV, was hij nog in het stadion. Trouw kwam hij naar de thuiswedstrijden, naar de vergaderingen van de vereniging. De laatste jaren vooral mogelijk gemaakt door Joop Marcussen, die hem haalde en thuisbracht en vrijwel dagelijks naar hem omkeek net als zijn familie. Toen kwam het bericht dat George van Rosmalen met longontsteking in het ziekenhuis was opgenomen en later in Sammersbrug verbleef. Wie hem daar bezocht wist dat George niet meer lang onder ons zou zijn. In de ochtend van vrijdag 8 maart overleed hij, op de gezegende leeftijd van 93 jaar.
Wie hem heeft zien spelen weet dat hij een lijf van graniet had. George was een harde, maar speelde nooit hard. Veelal als linksachter zette hij zich schrap als een tegenstander naderde. Die mocht tegen hem opbotsen. Het resultaat was vaak, dat die tegenstander zich als het ware te pletter liep. George was een degelijke back, die af en toe een linie opschoof, een verrassende demarrage plaatste. Veel scoren deed hij op het hoogste niveau niet. Maar als het dat deed, deed het er voor ADO ook toe. Zoals op 20 februari 1949 tijdens ADO-Ajax. ADO boekte toen een nog steeds bestaande recordzege op de Amsterdammers (6-0!). In het VUCstadion aan de Schenkkade, waar ADO toen haar thuiswedstrijden speelde omdat het Zuiderparkstadion ingrijpend werd gerenoveerd. Drie doelpunten kwamen van Theo Timmermans, de andere drie van George van Rosmalen. En o wee als je George confronteerde, dat de Haagsche Courant één van zijn treffers kwalificeerde als een eigen doelpunt van Ajax. En dat het een van richting veranderd schot was van ene Schoenmaker. ‘Hoe komt die verslaggever erbij. Hij moet vast poep in zijn ogen hebben gehad!’ Een behoorlijk venijnige reactie van
12
George van Rosmalen, links vooraan, als A-junior in 1942.
de voornamelijk rustig en bedaard reagerende George.
Scoren in De Kuip Tien jaar was George toen hij als jeugdlid bij ADO werd ingeschreven. Ruim 82 jaar geleden dus, 361 keer zou hij uitkomen voor het eerste elftal. Daarvan waren er 266 competitieduels, 13 bekerwedstrijden en 82 vriendschappelijke ontmoetingen. Via de weg van de geleidelijkheid klom hij op naar het hoogste elftal. Na zijn jeugdperiode was hij in 1942-1943
vaste speler van ADO 3, van 1943 tot 1945 van ADO 2 en van 1045 tot 1959 van ADO 1. Overigens speelde hij al op 30 augustus 1942 zijn eerste wedstrijd in het hoogste elftal. Dat betrof de vriendschappelijke wedstrijd UVV-ADO (4-2). Zijn competitiedebuut maakte George van Rosmalen op 3 oktober 1943 als invaller voor Wim Kortekaas tijdens ADO-Stormvogels (2-1). Zijn eerste doelpunt voor ADO 1 maakte hij op 7 maart 1948 in de Rotterdamse Kuip tegen Feijenoord, dat met 2-1 won.
Op zondag 17 oktober 1943 maakte George, nog maar 18 jaar jong, een razzia mee, die de Grüne Polizei uitvoerde tijdens de rust van ADO-De Volewijckers. Er waren ruim 10.000 toeschouwers in het Zuiderpark. De gemeentelijke politie van de Duitse bezetter sloot de poorten van de hoofdingang om mensen op te pakken. Velen vluchtten. Zij vonden uitgangen waarvan het bestaan nooit was vermoed, sprongen in omringende moddersloten om aan de geüniformeerde controleurs te ontkomen. Mensen, die niets hadden te vrezen zetten deuren en hekken open en hielpen vluchtelingen naar donkere, stoffige spelonken onder de tribunes. George was in de 23e minuut ingevallen voor Piet Eversteijn. Hij vertelde ooit: ‘Niemand kon erin of eruit. Dat er toch velen ontsnapten, kwam doordat stiekem het hek van de Kippenren (de naam van een tribune achter het doel) was opengezet. Pas na de wedstrijd kregen de spelers te horen dat er een razzia was. Tijdens de wedstrijd drong het nog niet tot ons door. Het meest sappel maakte ik mij over mijn gemiste kans op 2-2. Spelers en officials kregen een vrijgeleide.
ADO Den Haag POST | maart 2019
Ik gaf mijn voetbalkoffer aan mijn vader en zei dat hij Rinus Loof, onze aanvoerder, was. Het was de ‘Grüne Polizei’ te doen om het controleren van de Personalsausweis (persoonsbewijs). Was je tussen de 17 en 45 jaar dan kon de klos zijn: werd je opgepakt, op een rijnaak gezet en naar Duitsland vervoerd. Moest je werken voor Arbeitseinsatz, in de Krupp-fabrieken, oorlogsmateriaal maken. Een heel bijzondere, turbulente ervaring was het wel, die razzia’.
Hoogtepunt Een hoogtepunt in de loopbaan van George van Rosmalen was het kampioenschap van ADO in de Eerste divisie A in het seizoen 1956-1957. Hierdoor promoveerde ADO voor de eerste keer naar de Eredivisie. Een prachtig elftal, met allemaal Haagse spelers en een paar uit de omstreken. Een populair elftal, met wat men nu zou zeggen een groot aaibaarheidsgehalte. Wel was George toen al in de herfst van zijn loopbaan op het hoogste niveau beland. Het debuutseizoen op het hoogste niveau maakte hij nog praktisch volledig mee. Het seizoen daarop was zijn laatste. Zijn laatste
competitiewedstrijd voor ADO 1 speelde hij op 25 januari 1959 op Houtrust tegen SHS (2-2). Het laatste duel was de bekerontmoeting bij DHL in Delft, dat met 7-0 werd verslagen. Na zijn (semi)profloopbaan bleef George van Rosmalen tot en met zijn 63e jaar voetballen in ADO’s lagere elftallen. George was zoals gezegd een stevige, vooral een sportieve voetballer. In en buiten het veld. Hij kreeg nooit een waarschuwing of een schorsing (rode en gele kaarten bestonden tijdens zijn actieve loopbaan nog niet). Alleen na zijn laatste wedstrijd kreeg de vereniging een administratieve boete van twee gulden vijftig, omdat George - als 63-jarige! - in een te laag elftal was uitgekomen.
Onder: Mei 1957, ADO kampioen en naar de Eredivisie met George van Rosmalen, rechts vooraan.
13
George van Rosmalen (Staande, tweede van links) als supporter van een veteranenploeg.
Penningmeester Na zijn actieve loopbaan op het hoogste niveau werd George van Rosmalen actief als kaderlid. Hij was onder meer bestuurslid, van 1970 tot 1974 penningmeester van ADO en FC Den Haag. Na zijn pensionering verrichtte hij tot 1996 met Henk Mansveld sr. overdag onderhoudswerkzaamheden op het amateur- en opleidingscomplex De Aftrap. Al op 29 januari 1960 was George van Rosmalen door de vereniging benoemd tot Lid van Verdienste. Op de 111e verjaardag van de vereniging (1 februari 2016) werd hij benoemd tot Erelid. Die dag ontving hij uit handen van toenmalig sportwethouder Rabin Baldewsingh de stadspenning van de gemeente Den Haag. De uitvaartplechtigheid op vrijdag 15 maart in de grote aula van Ockenburgh stond in het teken van George en zijn familie èn ADO. De kist ontbrak bij binnenkomst van de belangstellenden. Toen iedereen op zijn plaats zat klonk ‘Mijn Opa’, de evergreen uit de tv-serie ‘Ja Zuster, Nee Zuster’. Zijn kleinkinderen droegen de kist naar het podium. Een van zijn kleindochters droeg een geelgroene
14
ADO Den Haag-sjaal, het podium was roodgroen verlicht. Naast toespraken, de fotoserie van zijn leven, volgde ook het ADO-verhaal van George uit de dvd van Haagse Herinneringen, ingesproken door Annet, één van zijn dochters. Zijn kist was omgeven met vele bloemstukken en gedrapeerd met twee roodgroene shirts. Geelgroen zijn de kleuren van het huidige ADO Den Haag, maar George zei altijd dat roodgroen hem emotioneel veel meer deed. ‘Eigenlijk bestaat het echte ADO sinds 1996, toen de club fuseerde met FC Den Haag, niet meer’, liet hij ooit weten. ‘Toch ben ik blij, dat er toch altijd iets is overgebleven. Daarom blijf
ik komen zolang het kan en het mee is gegeven’. En dat heeft George tot kort voor zijn heengaan waar kunnen maken.
George, heel veel dank wat je voor ADO hebt gedaan en warmte die je gaf aan vele ADO’ers. Respectvol eerbetoon voor de aftrap van ADO Den Haag-Heerenveen: een minuut stilte en de video wall met George’s foto.
In Memoriam
Ton Lensink
Op de leeftijd van 67 jaar overleed op 7 maart oud-speler Ton Lensink. Hij maakte deel uit van het hoogste amateurelftal van ADO, dat in 1974 Nederlands kampioen werd bij de reserveteams. Het was een prachtig elftal met onder anderen Arie Bakker, Hans Suiker, Wim van Laar, Philip van Tienhoven, Hans Verhagen, Wim Fial, Piet Gelauf, Chris Willemsen, Jan Wiemans de gebroeders Kouer, Huub Scherpenisse als trainer en Leen Dekkers als leider. Ieder die dat team zag spelen wist het zeker: als dit team in de standaardcompetitie had gespeeld zou het ook daarin met vlag en wimpel nationaal kampioen zijn geworden. Toen het niet lukte om de hoogste amateurteams van profclubs te laten toetreden tot de standaardcompetitie viel het team uiteen. Bijna alle spelers vertrokken naar elders. Ook Ton Lensink, wiens bijnaam TiTa Tovenaar luidde. Dit naar de gelijknamige acteur Ton Lensink, die de hoofdrol speelde in de tv-serie TiTa Tovernaar. De herin-
ADO Den Haag POST | maart 2019
nering aan de glorieuze tijd van ADO 3 bleef en blijft intact. Ton Lensink kwam als talentvol, technisch goed onderlegde voetballer van Spoorwijk naar ADO. Hij hoopte uiteraard toe te treden tot de rijen der profs. Af en toe kwam het tot een optreden in het tweede elftal, waarmee hij ook landskampioen werd, maar een echt profcontract zat er net niet in. In het hoogste amateurteam paste hij niet alleen door zijn inzicht en techniek uitstekend, maar ook voor de sfeer door zijn gevoel voor humor en soms geniale invallen. Plezier hebben met en rond het voetbal was voor Ton een ware passie, die misschien wel een loopbaan in het profvoetbal in de weg stond. Na zijn tijd bij ADO speelde hij in de hogere regionen van het Haagse amateurvoetbal bij onder meer VIOS en VUC, waar hij ook in de lagere teams puur voor zijn plezier speelde. Verder was Ton korte tijd jeugdtrainer bij Laakkwartier.
Het zo succesvolle ADO 3 van 1973-1974 met Ton Lensink (staande vijfde van rechts).
Door de voetballoopbaan van zijn zoon Bas kwam Ton in de jaren negentig en het begin van deze eeuw regelmatig in het Zuiderpark. Het lukte Bas wel een profcontract te bemachtigen. Via de succesvolle jeugdploeg van ADO Den Haag kwam hij in het eerste elftal. Daarna speelde Bas bij Scheveningen, Ter Leede en VUC. Ton overleed aan de gevolgen van een ernstige ziekte, die de laatste jaren zijn gezondheid steeds meer aantastte. Wij danken Ton voor alles wat hij voor ADO betekende en wensen zijn vrouw, kinderen, kleinkinderen en verdere familie alle sterkte toe bij het verwerken van het grote verdriet om het verlies.
15
In Memoriam
Jan Coenen
Holland Sport in het seizoen 1970-1971 met Jan Coenen, vooraan derde van rechts.
Tot ons kwam het droeve bericht, dat op 19 januari op de leeftijd van 71 jaar Jan Coenen was overleden. Jan Coenen speelde in het seizoen 1970-1971 vijf competitieduels in het eerste elftal van Holland Sport, één van de rechtsvoorgangers van ADO Den Haag. Hij drong door tot het keurkorps van trainer Cor van der Hart, omdat hij als spits van het tweede elftal furore maakte door veel doelpunten (26) op zijn naam te brengen. De blonde spits was een doorlopend gevaar voor tegenstanders, vooral door - zoals dat tegenwoordig heet - hoog druk zetten. Het lukte hem vaak daarbij de bal te veroveren en vervolgens te scoren.
16
Door het samengaan van ADO en Holland Sport verhuisde hij naar Excelsior, waarvoor hij twee seizoenen uitkwam. In veertig Eredivisieduels kwam hij tot negen treffers. De in ‘Het Witte Dorp’ in Rotterdam geboren en met voetballen bij DOK begonnen Coenen baarde op 30 oktober 1971 opzien door tweemaal te scoren in de uitwedstrijd van Excelsior bij PSV. De winst van 2-1 is nog steeds de enige zege die Excelsior in het Philipsstadion boekte. Verder kwam hij nadrukkelijk in het nieuws, toen hij op 26 maart 1972 bij Excelsior op de bank zat tegen FC Groningen op Woudestein. Coenen zat op de reservebank. Toen de worstverkoper achter langs liep riep Coenen: ‘Doe mij er maar een’. Het werd een grap met serieuze gevolgen. Trainer Joop Castenmiller vroeg wat er aan de hand was. Coenen antwoordde ‘Geen idee’, terwijl de mosterd rond zijn
mond eigenlijk het werkelijke antwoord gaf. De media waren dit voorval niet ontgaan en besteedden volop aandacht aan dit randgebeuren. Voor Coenen betekende dit: geen optreden meer in Excelsior 1. Na nog enige tijd te hebben gespeeld voor SVV wijdde Coenen zich vol overgave aan het oprichten van een eigen bedrijf in vastgoedonderhoud. Zijn teamgenoot bij Excelsior Thijs Libregts zei ooit: ‘Jan miste als voet baller discipline, wat hij later als ondernemer juist wel had’. Coenen was inderdaad succesvol zakenman. Hij werd ook sponsor van Excelsior, waar hij een opvallend groot reclamebord hing. Jan Coenen overleed aan de gevolgen van buikaneurysma. Wij wensen zijn familie alle sterkte toe.
TERUG- EN VOORUITBLIK
Pasquinel Te Pas helpt keepersdromen uitkomen Zijn droom om keeper van ADO Den Haag te worden, werd na twee seizoenen als C-junior wreed verstoord. Maar als keeperstrainer van ADO Den Haag Vrouwen en de jeugdopleiding van ADO Den Haag helpt Pasquinel te Pas nu anderen om hun eigen droom waar te maken. Toen Alex Scholte hem medio vorig jaar vroeg of hij de nieuwe keeperstrainer wilde worden van de vrouwen van ADO Den Haag, hoefde Pasquinel te Pas als ras-Hagenaar én fan van de club daar niet lang over na te denken. ‘Ik ben al jarenlang supporter en vond het een mooie uitdaging.’ Het betekende ook dat hij zelf aan de slag kon in het stadion waar hij bij elke thuiswedstrijd de mannen aanmoedigt. ‘Dat was een mooie bijkomstigheid.’ In de C-jeugd van ADO droomde Pasquinel zelf nog van een toekomst als profvoetballer in het Zuiderpark. ‘Als fan van de club was ik toen al dag en nacht in het stadion te vinden. Dat gold trouwens voor veel jongens uit mijn team, ook al waren de prestaties van de club toen dramatisch.’ Dat hij ADO na twee seizoenen moest verlaten, deed pijn. ‘Achteraf denk je er wel over na wat je anders had kunnen doen. Ik probeer nu ook op de jongens en meiden die ik train over te brengen hoe het niet moet, bijvoorbeeld door eigenwijs gedrag.’ Na ook nog in de jeugd van Scheveningen te hebben gespeeld, gaf Pasquinel de hoop op een keeperscarrière op en keerde terug bij de club waar hij met voetballen was begonnen, ODB. In zijn nieuwe rol van keeperstrainer onder meer van meidenselecties van de KNVB en de vrouwen van Excelsior Barendrecht - werd Pasquinel aan het eind van het vorige seizoen gevraagd om de doelverdedigers van de hoofdmacht en de beloften van ADO Den Haag Vrouwen onder zijn hoede te nemen. Wat hem bij de vrouwen erg
ADO Den Haag POST | maart 2019
aanspreekt, zijn de inzet en de beleving van de spelers. ‘Ze doen echt aan topsport, terwijl zij daarnaast nog werken of studeren. Ik heb daar veel respect voor.’ Wat ziet Pasquinel bij de keepers van de vrouwen als grootste kracht en belangrijkste verbeterpunt? ‘Barbara Lorsheyd is mentaal heel sterk en haar trainingsinzet is buitengewoon. Ik krijg als trainer zoveel van haar terug. Het is niet voor niets dat zij dit seizoen veel punten heeft gepakt.’ Pasquinel werkt graag aan dingen waar keepers al goed in zijn. ‘Waarom zou je ze daarin niet nog beter maken? Over dingen die niet goed gaan, praat ik veel. Hoe komt dat? Ik denk dat de oorzaak vaak mentaal is, dat het vooral een kwestie is van niet denken, maar doen.’ Van tweede keeper Romy Dalebout vindt Pasquinel het voetballend vermogen het sterkste punt. Dat demonstreert zij onder meer graag door aanvallers uit te kappen. ‘Toen zij dat in de voorbereiding in oefenwedstrijden deed, zat iedereen op onze bank te lachen. Zij waren dat van haar gewend, maar bij mij zat het hart in mijn keel.’ Wat hij
bij Romy vooral probeert te verbeteren, is haar mentale kracht. ‘Zij heeft er moeite mee om elke keer weer keihard te trainen. Ik begrijp overigens dat dat niet makkelijk is, omdat zij ook een heel zware opleiding tot fysiotherapeut volgt. Maar ik zit haar wel achter de broek, omdat zij alleen zo kan laten zien dat zij een kans verdient en er zal staan als er een beroep op haar wordt gedaan.’ Goalie Jasmijn de Groot van de beloften is niet erg groot. ‘Maar ze heeft een prima afzet en een erg goede sprongkracht’, oordeelt Pasquinel. ‘Ik vind haar een sierlijke keeper, die krachtig kan duiken.’ Voor verbetering vatbaar is haar optreden bij voorzetten van de flanken. Dat geldt ook voor haar concurrente voor de plaats onder de lat, Maaike van Klink. ‘Het is vaak een kwestie van uit je doel durven komen. Ik zeg altijd: neem gewoon alles mee wat voor je staat. Daar ben je keeper voor!’ Hij traint daar ook op met behulp van poppen die als tegenstanders figureren. ‘Op die manier kan je toch vertrouwen kweken voor het uitkomen.’ Maaike keerde dit seizoen terug van een kruisbandblessure. ‘Zij mocht het in de zomer weer oppakken en ik heb de hele vakantie met haar doorgetraind om haar weer fit te krijgen.’ Inmiddels heeft Maaike een geslaagde rentree achter de rug. Pasquinel vindt haar vooral positioneel heel sterk. ‘Ze staat altijd gelijk goed.’ Na de winterstop is Pasquinel ook met alle jeugdkeepers op De Aftrap gaan werken. ‘Van tevoren heb ik me wel afgevraagd hoe ik dat goed in kon vullen, omdat ik ook nog voor mezelf werk als schilder en met thuis te maken heb.’ Hij werkt als keeperstrainer samen met een oude bekende, Ricardo Darsan. ‘Hij keepte ook bij ADO toen ik daar zat en woonde bovendien vroeger tegenover mij.’ Is er de eerste weken na zijn terugkeer in het Zuiderpark iets voor hem uitgesprongen? ‘Dat de jongens graag willen en vragen durven te stellen. Zij hebben de laatste tijd verschillende keeperstrainers gehad en zijn daarom ook benieuwd waarom ik iets zo doe, terwijl zij het anders gewend waren. Op dit moment is het vooral belangrijk dat er weer rust komt in de trainingen en dat de keepers mij als trainer gaan vertrouwen.’
17
TERUGBLIK ADO 1
ADO weet zich met balbezit geen raad Met één gelijkspel en twee nederlagen is ADO Den Haag bezig aan een inktzwarte maand maart. Niet alleen komen de 16de en de 17de plek - die beide nacompetitie betekenen - steeds dichterbij, ook het vertoonde spel lijkt wel met de wedstrijd slechter te worden. In de week na de 1-5 nederlaag tegen Ajax (ADO deed het maar één doelpuntje slechter dan regerend Europees kampioen Real Madrid, kunnen we met terugwerkende kracht zeggen) publiceerde Voetbal International een interessant artikel over de wisselvallige vorm van ADO Den Haag. Het weekblad analyseerde de zes wedstrijden van 2019, de periode tussen de thuisnederlagen tegen VVV (2-4) en Ajax (1-5). Aan de hand van cijfers kwam VI tot dezelfde conclusie die de vaste volgers van de Hagenaars ook al lang getrokken hadden; het huidige ADO is niet in staat om zelf het spel te maken en wedstrijden te controleren. Schrikbarend eigenlijk is het feit dat – zowel bij het gemiddeld balbezitpercentage (46,8%, 15de van de Eredivisie) als de passzuiverheid (73%, 16de van de Eredivisie) ADO behoort bij de onderste drie van de Eredivisie. “ADO”, zo concludeerde VI, “is op zijn sterkst als de tegenstander de bal heeft”. ADO won - op het moment waarop het artikel geschreven werd - dit seizoen 7x. En in vijf van die gevallen had het minder de bal dan de tegenstander. Het gebeurde in de volgende wedstrijden: ADO - Fortuna Sittard 3-1 (46-54%) Excelsior - ADO 2-4 (57-43%)
18
PEC Zwolle - ADO 2-3 (63-37%) Willem II - ADO 0-3 (57-43%) en ADO - PEC Zwolle 1-0 (maar liefst 36-64%) Ook kon de conclusie worden getrokken dat ADO eigenlijk niet in staat was om wedstrijden onder controle te krijgen als de tegenstander het spel niet wil of kan maken. Zoals degradatiekandidaten. In de wedstrijden tegen ploegen onder de streep had ADO (meestal) wel meer balbezit. De resultaten waren echter dramatisch: NUL overwinningen! ADO - Emmen 1-2 (56-44%) Emmen - ADO 3-2 (45-55%) NAC - ADO 1-1 (51-49%) ADO - NAC 1-1 (55-45%) en ADO - De Graafschap 0-0 (63-37%) De vraag was of deze trend ook te zien zou zijn in de uitwedstrijd tegen De Graafschap?
1 maart: De Graafschap-ADO Den Haag 1-1 Het antwoord was een duidelijk “ja”. In Doetinchem bleek weer eens duidelijk wat er dit seizoen allemaal mis is met de Haagse club. Veel meer dan bijna welke andere ploeg die op De Vijverberg op bezoek kwam, maakte ADO duidelijk hoe ontzettend slecht De Graafschap voetbalt. Gewonnen….. Dat werd er opnieuw niet. Twitteraar Bram Groen kwam tot de volgende verzuchting: “14 verliespunten tegen de nrs 16,17en 18. Inderdaad tijd om de Eredivisie in te krimpen.” In Doetinchem was ADO’s tactiek eenvoudig. Geef De Graafschap maar lekker de bal en laat ze maar aanmodderen. Bijna 80 minuten pakte het goed uit. De Graafschap had meer balbezit (55%-45%), kreeg meer corners (8-4) en produceerde veel meer afzwaaiers (10-4). Maar gevaarlijk werd het nooit voor het doel van Robert Zwinkels. ADO daarentegen kreeg de kansen die echter – Abdenasser El Khayati, Sheraldo Becker en Giovanni Troupée – op gruwelijke wijze werden gemist. Zelfs bij de enige treffer ging er van alles fout. Na een pass van El Khayati ging Becker alleen op doelman Jurjus af. Eerder in de wedstrijd had Becker in een zelfde situatie hopeloos gemist en ook nu leek een pass op de meegelopen en vrijstaande Necid de beste oplossing. Becker was echter zelfzuchtig, maar had het geluk dit keer wel aan zijn zijde: 0-1.
In de 81ste minuut liet het geluk ADO wel volledig in de steek. Eerst knalde Danny Bakker de bal met een knap schot op de lat boven invaller-doelman Nigel Bertrams, waarna bij de tegenaanval Lex Immers eerst een professionele overtreding maakte, maar daarna niet goed oplette, toen De Graafschap de vrije trap snel nam en Youssef El Jebli in stelling bracht. Op zijn ziedende schot had Zwinkels geen antwoord. Op De Vijverberg speelde Robert Zwinkels zijn 125ste Eredivisiewedstrijd voor ADO Den Haag. Hij kwam daarmee op gelijke hoogte met Gino Coutinho. Alleen Ton Thie (378) en René Stam (146) stonden bij ADO in de Eredivisie vaker onder de lat. En wéér dus kon ADO Den Haag niet winnen van een gepromoveerde club. Inclusief de wedstrijd van vrijdag 1 maart lukte dat slechts in één van zijn laatste zeven Eredivisiewedstrijden (plus 3x gelijk en 3x nederlagen). Van de 7 competitieduels tegen gepromoveerde ploegen daarvoor, werden er nog 6 gewonnen. Ook al weer een duidelijk teken dat het huidige ADO niet goed met balbezit en een overzicht om kan gaan.
El Jebli triomfeert, terwijl Beugelsdijk treurt.
ADO Den Haag POST | maart 2019
19
9 maart: ADO Den Haag-sc Heerenveen 2-3 En ja hoor, een week later was het bij ADO-Heerenveen van ‘hetzelfde laken een pak’. Voor de 13.188 fans had ADO met 58% tegen 42% - meer balbezit en kreeg het zelfs twee keer zo veel corners dan Heerenveen (8 tegen 4), dat echter veel gevaarlijker was en met een verdiende overwinning uit Den Haag vertrok. Vooraf was al duidelijk dat sc Heerenveen traditioneel altijd een uiterst lastige tegenstander is. ADO Den Haag had slechts één van de laatste 11 Eredivisie-ontmoetingen van sc Heerenveen gewonnen. Dat die reeks een vervelend vervolg kreeg was voor een deel te danken aan het feit dat ADO geen moment grip kreeg op de briljante aanvallers Michel Vlap en Sam Lammers. Maar voor een deel ook aan individuele en beslissende fouten van Haagse spelers. Bij de eerste treffer van Heerenveen (Vlap, 21ste minuut) bleef Troupee veel te ver van zijn man, bij de tweede treffer (67ste minuut) stond eerst Malone onnodig te pingelen, maakte Beugelsdijk vervolgens een woeste overtreding en ging daarna Zwinkels volledig verkeerd achter het muurtje staan zodat de vrije trap van Vlap het doel in zeilde. Hererenveens laatste treffer in blessuretijd was helemaal het gevolg van dramatisch verdedigen. Bij een uitval bleek Pelle van Amersfoort veel beter te kunnen sprinten dan Meijers. De te hulp gesnelde Pinas had vervolgens niet de kracht om de bal over de zijlijn te schieten. Het gevolg was dat twee ADOspelers op de grond lagen en Van Amersfoort de bal op de
vrijlopende Lammers kon spelen: 1-3. Dat wil overigens niet zeggen dat ADO geen kansen kreeg. In tegendeel. In de eerste minuut alleen al had Immers twee keer kunnen scoren. Eerst stopte doelman Warner Hahn zijn inzet; de erop volgende rebound werd van de lijn gehaald. Ook Tomáš Necid en Sheraldo Becker kregen nog mogelijkheden in de openingsfase van de wedstrijd. Na de openingsgoal van Vlap was Heerenveen de ploeg die verreweg de beste kansen kreeg. In feite kwam de gelijkmaker van Necid uit de lucht vallen. De Haagse spits werd na 64 minuten niet gedekt en kon een voorzet van El Khayati binnenkoppen. Die gelijke stand bleef vervolgens slechts drie minuten op het bord. In de slotfase kreeg ADO wat meer mogelijkheden en scoorde zelfs nog een keertje. Overigens gebeurde dat pas in de laatste minuut van de blessuretijd en op een moment dat het al 1-3 was geworden. Necid werd in de rug gelopen en El Khayati mikte de penalty keurig in de hoek. Er deed zich nog en bijzonder moment voor. Als Wilfried Kanon werd tegen Heerenveen de 5de buitenlander die namens FC Den Haag en/of ADO 100 basisplaatsen in de Eredivisie achter zijn naam heeft staan. Harald Berg, Roger Albertsen, Dojčin Perazić en Timothy Derijck gingen hem voor.
De sublieme Heerenveense treffer van Michael Vlap, waartegen ADO geen verweer had.
20
17 maart: FC Groningen-ADO Den Haag 1-0 Dat ADO Den Haag de uitwedstrijd in Groningen verloor is op zich niet zo veel bijzonders. Niet alleen was FC Groningen in 2019 nog ongeslagen, bovendien wonnen de Groningers liefst 16 van de laatste 20 thuiswedstrijden tegen ADO Den Haag. Veel verontrustender dan de nederlaag alleen was het feit dat ADO in 90 minuten spelen niet in staat was om in het Hitachi Capital Mobility Stadion zelf ook maar één kans te creëren. De enige kans die de Hagenaars kregen - halverwege de tweede helft – was het gevolg van een foute Groningse pass. Daardoor had John Goossens de mogelijkheid om vrij op Sergio Padt af te stormen. Zijn inzet werd door de Groningse doelman gekeerd. Met Dion Malone en Shaquille Pinas op de posities van de geblesseerde Giovanni Troupée en de geschorste Tom Beugelsdijk speelde ADO bijna 90 minuten lang of slecht of chaotisch. Omdat Groningen in de eerste helft ook al niet beter was, was het eigenlijk geen wonder dat de enige treffer van de wedstrijd het gevolg was van een ‘eigen inzet’ van Lex Immers.
of achter de lijn te pakken kreeg, was op basis van de tv-beelden niet te zeggen. De grensrechter gaf echter een doelpunt, een signaal dat door arbiter Dennis Higler werd overgenomen. Kort na de treffer werd de wedstrijd minutenlang onderbroken, toen een rare trapbeweging van Nasser El Khayati richting Ludovit Reis werd beantwoord door een wilde duw van Deyovaisio Zeefuik in de rug van El Khayati. Bij het opstootje dat daarna ontstond waren bijna alle spelers betrokken. Een negatieve hoofdrol was er voor een doorgedraaide Becker die – zo beweerde de oefenmeester zelf– Groningen-trainer (en oud-ADO-speler; 61 wedstrijden) Danny Buijs tegen z’n kuit schopte. Becker mocht dankbaar zijn dat hij van Higler geen rood kreeg. En datzelfde gold ook voor Zeefuik die na afloop ook vond dat hij heel blij mocht zijn met ‘slechts geel’: “Ik zag dat mijn teamgenoot werd nagetrapt. Op dat moment dacht ik niet na en ik heb later ook mijn excuses aangeboden. Als je met 1-0 voor staat, moet je geen opstootje veroorzaken. Daar moet ik mee uitkijken. De trainer zei in de rust ook dat we hersenloze jongens zijn”, aldus de rechtsback na afloop.
Een Groningse corner werd na 34 minuten verkeerd verwerkt door Immers. Of doelman Zwinkels daarna de bal voor
De schlemielige eigen goal van Lex Immers met de realiteit van verlies bij FC Groningen als gevolg.
ADO Den Haag POST | maart 2019
21
UITSLAGEN ADO Den Haag 1
Onder 13
1 maart 2019 9 maart 2019 17 maart 2019
9 maart 2019 16 maart 2019 23 maart 2019
: De Graafschap-ADO Den Haag 1-1 : ADO Den Haag-Heerenveen 2-3 : FC Groningen-ADO Den Haag 1-0
ADO Den Haag 2
Onder 12
11 maart 2019
3 maart 2019 9 maart 2019 16 maart 2019
: RKC Waalwijk-ADO Den Haag 2-0
Onder 19 2 maart 2019 9 maart 2019 16 maart 2019 24 maart 2019
: ADO Den Haag-FC Utrecht 2-1 : Excelsior-ADO Den Haag 0-0 : ADO Den Haag-Volendam 3-0 : De Graafschap-ADO Den Haag 3-2
Onder 17 3 maart 2019 9 maart 2019 16 maart 2019
: De Graafschap-ADO Den Haag 1-2 : ADO Den Haag-Volendam 0-0 : Sparta-ADO Den Haag 0-2
Onder 16 2 maart 2019 16 maart 2019
: Volendam-ADO Den Haag (beker) 2-1 : ADO Den Haag-NEC 0-1 : Excelsior-ADO Den Haag 3-2
Onder 14 16 maart 23 maart 2019
22
: De Graafschap-ADO Den Haag 4-28 : ADO Den Haag-NEC 5-2 : FC Groningen-ADO Den Haag 6-27
Onder 11 9 maart 2019 16 maart 2019 23 maart 2019
: ADO Den Haag-PEC Zwolle 10-8 : Vitesse-ADO Den Haag 14-8 : Almere City-ADO Den Haag 7-12
Onder 10 9 maart 2019 16 maart 2019
: Excelsior-ADO Den Haag 19-11 : PEC Zwolle-ADO Den Haag 22-8
Onder 9 : ADO Den Haag-PSV 2-0 : Fortuna Sittard-ADO Den Haag 1-4
Onder 15 2 maart 2019 16 maart 2019 23 maart 2019
: NEC-ADO Den Haag 0-0 ADO Den Haag-AZ 0-1 : Vitesse-ADO Den Haag 1-2
: Feyenoord-ADO Den Haag 3-1 : ADO Den Haag-AZ 1-6
23 maart 2019
: ADO Den Haag-FC Utrecht 17-11
ADO Den Haag vrouwen 9 maart 2019 15 maart 2019 19 maart 2019
: ADO Den Haag-DTSâ&#x20AC;&#x2122;35 1-0 (beker) : PSV-ADO Den Haag 5-0 : ADO Den Haag-Ajax 2-2
PROGRAMMA ADO Den Haag 1
Onder 14
30 maart 2019 3 april 2019 6 april 2019 13 april 2019 21 april 2019 25 april 2019 28 april 2019 12 mei 2019
30 maart 2019 13 april 2019
: ADO Den Haag-Vitesse : Fortuna Sittard-ADO Den Haag : ADO Den Haag-FC Utrecht : AZ-ADO Den Haag : PSV-ADO Den Haag : ADO Den Haag-Excelsior : ADO Den Haag-Willem II : Feyenoord-ADO Den Haag
ADO Den Haag 2 8 april 2019 15 april 2019 29 april 2019
: ADO Den Haag-Fortuna Sittard : ADO Den Haag-NEC : FC Twente-ADO Den Haag
Onder 19 30 maart 2019 2 april 2019 6 april 2019 13 april 2019 24 april 2019
: ADO Den Haag-Willem II : ADO Den Haag-FC Groningen : Heerenveen-ADO Den Haag : ADO Den Haag-De Graafschap : Almere City-ADO Den Haag
Onder 17 30 maart 2019 6 april 2019 13 april 2019 20 april 2019
: Willem II-ADO Den Haag : ADO Den Haag-PEC Zwolle : Excelsior-ADO Den Haag : ADO Den Haag-FC Twente
Onder 16 30 maart 2019 6 april 2019 20 april 2019
: PSV-ADO Den Haag : ADO Den Haag-De Graafschap : ADO Den Haag-FC Utrecht
Onder 15 30 maart 2019 6 april 2019 13 april 2019 20 april 2019
: NAC-ADO Den Haag : FC Utrecht-ADO Den Haag
Onder 13 30 maart 2019 06 april 2019 13 april 2019
: ADO Den Haag-FC Twente : PSV-ADO Den Haag : ADO Den Haag-FC Utrecht
Onder 12 30 maart 2019 6 april 2019 13 april 2019
: ADO Den Haag-VVV : Fortuna Sittard-ADO Den Haag : ADO Den Haag-MVV
Onder 11 30 maart 2019 6 april 2019 13 april 2019
: ADO Den Haag-Roda JC : Roda JC-ADO Den Haag : ADO Den Haag-Almere City
Onder 10 30 maart 2019 6 april 2019 13 april 2019
: ADO Den Haag-Sparta : PSV-ADO Den Haag : Vitesse-ADO Den Haag
Onder 9 30 maart 2019 6 april 2019 13 april 2019
: ADO Den Haag-Vitesse : Sparta-ADO Den Haag : ADO Den Haag-Ajax
ADO Den Haag vrouwen 29 maart 2019 19 april 2019 22 april 2019 26 april 2019
: ADO Den Haag-FC Twente : PEC Zwolle-ADO Den Haag : ADO Den Haag -PSV : Ajax-ADO Den Haag
: FC Den Bosch-ADO Den Haag : ADO Den Haag-Spartaanâ&#x20AC;&#x2122;20 : Volendam-ADO Den Haag : Alphense Boys-ADO Den Haag
ADO Den Haag POST | maart 2019
23
FOTO’S VAN 1976
Aad Mansveld als Superstar Aad Mansveld deed in augustus 1976 mee aan de Superstarscompetitie. Het was een krachtmeting van Nederlandse topsporters in andere takken van sport dan zijzelf beoefenden. De verrichtingen werden in oktober van dat jaar uitgezonden op televisie. En dat waren leuke beelden. overigens de pret niet drukken. Aad was met honkballer Hamilton Richardson de lolbroek van het selecte en illustere gezelschap. ‘Homerun Hammy’ won zelfs het onderdeel penaltyschieten, vooral dankzij de aanwijzingen van Aad, die aan dit onderdeel niet mocht meedoen. Voor het onderdeel van de eigen sport waren de deelnemers immers uitgesloten. Als dé Superstar onder de superstars ontpopte zich de Haagse tophockeyer Ties Kruize. Hij manifesteerde zich op superieure wijze als een veelzijdige sporter van groot kaliber.
Mansveld als wielrenner tegen tafeltennistopper van toen Bert van der Helm. Aad, die als voetballer nooit enige vrees kende, was op de dunne tubes toch wat angstig in de bochten, omdat een valpartij toch kon resulteren in voor een voetballer lastige kwetsuren. Aad in de kano, ja gegarandeerd: na de eerste de beste bocht raakte hij uit balans en sloeg om. Nee geen kopje onder, hij hield zijn krullen droog. En met behulp van in de buurt paraat zijnde duikers
24
van de brandweer kroop hij direct weer in de boot en ging toch met handen omhoog triomfantelijk door de finish. Al moest Aad zich wel direct afdrogen. Omdat Aad pas een week tevoren was geïnviteerd voor de sportieve krachtmeting in het Vlaardingse sportcomplex De Vijfsluizen van Shell had hij zich op geen enkele wijze kunnen voorbereiden. Dit in tegenstelling tot schaatser Hans van Helden, atleet Frank Nusse en bokser Alex Blanchard. Dat mocht
Mansveld als wielrenner tegen tafeltennistopper van toen Bert van der Helm.
ADO Den Haag POST | maart 2019
25