30 minute read
Van het bestuur
RELEVANT/VAN HET BESTUUR
De relevantie van de kerk in de samenleving
Advertisement
In september had ik het voorrecht om Curaçao te bezoeken. Dat was voor mij de eerste keer en dit heeft veel indruk op mij gemaakt. De kerk in Nederland is een multiculturele gemeenschap waarbij minstens de helft van de actieve leden naar Nederland zijn gekomen uit verschillende delen van de wereld. We hebben mensen die komen uit Indonesië, verschillende Afrikaanse landen, uit Oost-Europese landen, Suriname en ook uit het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Velen van die laatste groep komen uit Curaçao.
Een beter begrip van
Curaçao Als voorzitter van de Nederlandse kerk is het zeker van belang kennis te maken met de cultuur en de gewoonten van het eiland en verschillende gemeenten te bezoeken. De voorzitter van de Dutch Caribbean Union Mission, Shurman Kook, kende ik natuurlijk al langer van o.a. de najaarszittingen van de Generale Conferentie. Als ik nu hier in Nederland spreek met mensen die daar vandaan komen, dan begrijp ik veelal waar ze het over hebben en heb ik ook zelf beelden daarvan op mijn netvlies staan. Zo’n bezoek schept onmiddellijk een onderlinge band en draagt bij tot een beter begrip waar onze mensen vandaan komen en waarom zij bepaalde verwachtingen hebben. Ik kijk met veel plezier terug op mijn bezoek en niet alleen vanwege het heerlijke warme weer, waarbij je in de avond nog zalig op het terras aan de zee lekker kunt eten en napraten over de afgelopen dag. Tekst/Rob de Raad
Niets om trots op te zijn
Zowel het bezoek aan Curaçao en eerder dit jaar aan Suriname stemt wel tot nadenken en reflectie, want je wordt heel sterk geconfronteerd met het slavernijverleden en de rol die Nederland daarbij gespeeld heeft. Je schaamt je diep als blanke Nederlander wanneer je de rijke landhuizen ziet waar slaven op de plantages werden uitgebuit en dat Nederland een van de laatste landen is geweest waar de slavernij is afgeschaft. Ik kan me geen voorstelling maken van het enorme leed dat mensen is aangedaan en dat nog generaties lang mensen blijft achtervolgen. In de huidige manifestatie van Black Lives Matter zie je hoe mensen nog steeds moeten strijden tegen ongelijkheid en racisme. In oktober hebben we een tweedaagse predikantenvergadering over racisme gehad die georganiseerd was door Tabitha Cedenio, predikante van Eindhoven en Heerlen, waarbij verschillende sprekers uitgenodigd waren om ons uit te nodigen hierover na te denken. Dat was bijzonder verhelderend en waardevol. Met andere woorden zeer relevant voor wat betreft de context waarin dienaars van het Woord binnen de Nederlandse kerk werken.
Documentaire over de Adventkerk
Aanleiding voor mijn bezoek aan Curaçao was dat wij als kerk benaderd zijn door een tv-programmamaker om een documentaire te maken over onze kerk. Een jaar geleden hadden zij dat al gedaan en dat is uitgezonden in ‘Holland van boven’ op SBS6. Zij waren zó onder de indruk van waar onze kerk voor staat en de wijze waarop deze gepresenteerd werd, dat zij graag een vervolg wilden maken. Met name het internationale karakter van de kerk en het verschil dat de kerk maakt in de samenleving, verdient naar hun zeggen bredere bekendmaking in de Nederlandse samenleving. Zij vonden onze levensfilosofie relevant voor iedere Nederlander.
VAN HET BESTUUR/RELEVANT
Locaties op Curaçao
Aanvankelijk wilden zij opnames maken in Afrika en het plan was om naar Ghana te gaan. Vanwege organisatorische uitdagingen bleek dit voornemen niet haalbaar. Zo zijn we op Curaçao gekomen. Dit maakt deel uit van ons Koninkrijk, dus het aanvragen van een visum, als voorbeeld van zo’n organisatorische uitdaging, is niet nodig. Het was nog wel even spannend in verband met corona, maar gelukkig is het allemaal met Gods hulp goed gegaan. Zo konden Rozita Panneflek en ikzelf de filmploeg in Willemstad verwelkomen om het project te leiden. Aangezien er vorig jaar al een documentaire gemaakt was over de kerk in Nederland, wilden de programmamakers vooral ook de verschillen tussen Nederland en Curaçao in beeld brengen. Op het eiland hebben wij als kerk ook een tweetal scholen, één voor peuters in Bonam en de adventschool Koraal Specht voor het basisonderwijs. Daarnaast hebben we ook een ziekenhuis op twee locaties. De beeldenpartij bij de ingang, waarin Jezus de voeten van zijn leerlingen wast, geeft aan waar het ziekenhuis voor staat. Zij wil dienstbaar zijn aan de samenleving en voor mensen een verschil maken. In het slaapcenter hebben zij de beste
Fortgens Photography/Shutterstock.com
apparatuur van de hele Antillen om een MRI-scan te maken. Er zijn filmopnames gemaakt in de gemeente Ora di poder. Zelf heb ik de Nederlandssprekende gemeente in Emmastad bezocht en ben ik voorgegaan in gemeente Cher-A-sile. Daar kwam ik tot mijn grote vreugde Cynthia Devere tegen die ik nog ken uit de tijd dat ik predikant van Groningen was. Ook zijn we bij jeugdbijeenkomsten geweest. Wat wel heel bijzonder was waren de bijeenkomsten van de Pathfinders. Het marcheren is gefilmd bij de Pathfinders Club Samson Buenavista en ook de band met trommeldemonstratie te Montane. Iedereen in de buurt weet dat de adventjeugd actief is.
Maatschappelijke betekenis van de kerk
Wat grote indruk op mij maakte is dat de kerk in de programma’s die zij aanbieden aandacht besteedt aan heel veel praktische dingen die je leert als voorbereiding op deelname aan de samenleving. Het percentage zevendedagsadventisten op Curaçao is heel hoog en je ziet dan ook dat de kerk veel meer bekendheid en invloed heeft op de samenleving dan hier in Nederland waar wij maar een hele kleine kerk zijn. Er is goed in beeld gebracht dat de kerk van betekenis is voor de maatschappij en een wezenlijke bijdrage levert. De kerk helpt mensen in het hier en nu om een kwalitatief beter leven te leiden en verkondigt ook een boodschap van hoop op Gods Koninkrijk waarbij er een einde komt aan lijden, ziekten en dood.
Documentaire op Nederlandse tv
De documentaire wordt op zondagmiddag 13 december uitgezonden in het programma ‘Onderweg naar de Regio’ op RTL4. Onze
Divisie ondersteunt ons met dit programma wat een geweldige kans is om onze kerk in Nederland te promoten en om te laten zien dat de kerk nog steeds relevant is. Wat ook relevant aan zo’n kennismaking is, betreft het uitwisselen van evangelisatie-inzichten. Zo krijgen we een breder begrip van hoe de geloofsbeleving van onze broeders en zusters uit het Caribische deel van de wereld is. Het is belangrijk om met dit begrip verder na te denken over hoe we in Nederland verder kunnen bouwen aan de uitvergroting van het hemels Koninkrijk in het hier en nu.
Rob de Raad is voorzitter van de Nederlandse Adventkerk
RELEVANT/KERK EN GELOOF
Krak enima ges . c o m / S hu tterstock. com
Hoe relevant zijn onze kerk en ons geloof?
Toen we in het midden van de jaren tachtig een nieuw huis betrokken in Bodegraven nodigde mijn vrouw al haar buurvrouwen uit voor de thee, zodat zij met iedereen kennis kon maken. Op het moment dat mijn vrouw vertelde dat zij zevendedagsadventist was, trok een van de buurvrouwen wit weg. ‘Nee, niet nog eens!’ liet zij zich ontvallen. Zij had een aantal jaren in Canada naast adventisten gewoond die constant hadden geprobeerd haar te ‘bekeren’. Maar toen we, nu twaalf jaar geleden, in Zeewolde neerstreken hadden we een heel andere ervaring. Onze directe buren waren uiterst content met het feit dat wij naast hen kwamen wonen. Zij hadden in Zwitserland gewoond en adventisten als buren gehad en, zeiden zij: ‘Dat waren fantastische mensen’. Dus hadden ze er het volste vertrouwen in dat wij ook OK waren.
Hoe staan adventisten
bekend? Als mensen al eens van zevendedagsadventisten hebben gehoord, of iets van het adventisme weten, komt dat meestal omdat zij in hun familie, op hun werk of in hun directe omgeving iemand kennen die lid is van de Adventkerk. Soms is hun oordeel gebaseerd op wat zij hebben gehoord over hoe adventisten leven: Zij hebben de zaterdag als rustdag, zij roken niet, drinken geen alcohol en eten geen varkensvlees. Anderen kijken vooral naar wat voor soort mensen adventisten zijn die zij hebben ontmoet. Zijn het normale, aardige en behulpzame mensen op wie je kunt Tekst/Reinder Bruinsma
vertrouwen en die zo nodig voor je klaar staan? Als je mensen die enigszins op de hoogte zijn van de kerkelijke kaart van Nederland vraagt wat zij van de kerk van zevendedagsadventisten vinden, komen er nogal verschillende antwoorden. Nog niet zo heel lang geleden bestempelden de meeste predikanten, priesters en theologen de Adventkerk als sekte. Geleidelijk aan is dat veranderd en de meeste kerkelijke professionals zien onze kerk nu als een gewone protestantse kerk, die weliswaar een aantal vreemde ideeën propageert, maar toch veel met hun geloofsgemeenschap gemeen heeft wat de kern van de bijbelse boodschap betreft.
Hoe zien adventisten zichzelf?
Het is goed een idee te hebben van hoe anderen over ons denken, maar het is ook van belang om stil te staan bij hoe adventisten zichzelf en hun kerk zien. Het beeld dat adventisten van zichzelf hebben is in de loop van de tijd behoorlijk veranderd. Een paar generaties geleden waren adventisten er over het algemeen vast van overtuigd dat zij ‘de waarheid’ hadden. Adventisten, zo zeiden zij, hebben de opdracht om de wereld te waarschuwen. Zij moeten de drie-engelen-boodschap verkondigen en alle mensen, overal, moeten uiteindelijk kiezen of ze de ‘tegenwoordige waarheid’ willen
aannemen of niet. En dat bepaalt of zij uiteindelijk behouden worden of verloren gaan. Veel adventisten zijn aanzienlijk genuanceerder en bescheidener geworden over hun zelfbeeld en beschouwen zich nu eerder als een speciale groep christenen te midden van andere christenen. Zeker, zij voelen de roeping dat zij anderen een aantal belangrijke dingen moeten vertellen. Maar meer en meer ontdekken zij ook dat die anderen alleen maar naar hen willen luisteren als zij het gevoel hebben dat adventisten echt iets te zeggen hebben—iets dat er werkelijk in de praktijk van alledag toe doet.
Een kwestie van relevantie
In onze postmoderne wereld heeft het begrip ‘waarheid’ een andere invulling gekregen dan tientallen jaren geleden. Nog niet zo lang geleden stelde men vooral de vraag: ‘Wat is waarheid?’ en: ‘Is wat jij mij vertelt waar?’ Nu geloven de meeste mensen dat iedereen zijn eigen waarheid heeft. Zij zeggen: ‘Jij hebt jouw waarheid en ik heb mijn waarheid. En dat is prima. En laten wij het zo houden!’ De vraag die in onze postmoderne tijd vooral wordt gesteld is: ‘Wat doe ik met die waarheid? Wat koop ik ervoor? Heb ik er wat aan?’ Met andere woorden: de nadruk ligt nu in de eerste plaats op relevantie. Dat is trouwers ook de betekenis van het oorspronkelijke Latijnse woord relevant: Is het ter zake?
Gaat het ergens over?
Een kwestie van geloof Op dit punt aangekomen wil ik benadrukken dat het er wel degelijk toedoet wat we geloven. Wie bereid is om eigenlijk alles wel te geloven, gelooft al snel niets meer. Wie in God gelooft en ervan overtuigd is dat Hij ons door Jezus uit de penarie van de zonde bevrijdt en eeuwig geluk garandeert, zal zoveel mogelijk van die grote God willen weten en van wat Hij voor ons mensen deed, doet en zal doen.
KERK EN GELOOF/RELEVANT
Prostock-studio/Shutterstock.com
RELEVANT/KERK EN GELOOF
Met de meeste andere christenen geloven we dat we daarvoor veel informatie kunnen vinden in de Bijbel. En we kunnen de woorden van de psalmdichter nazeggen: ‘Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad’ (Psalm 119:105). Gods woord geeft ons de kennis die ons toerust voor ons dagelijks bestaan (2 Timoteüs 3:16-17). Het is daarom nog steeds heel relevant voor ons persoonlijk leven. Een aantal van onze fundamentele geloofspunten lijkt misschien wat erg theoretisch. Wat hebben we er bijvoorbeeld in de praktijk van alle dag aan dat wij precies weten wat er aan het begin, tijdens en aan het einde van de duizend jaar (zie Openbaring 20) gebeurt? Dat lijkt op het eerste gezicht weinig relevant.
Maar neem daarentegen de sabbat. In een wereld waarin niet alleen COVID-19 een pandemie is maar ook een fors percentage van alle werkenden vroeg of laat met “burn-out” te maken krijgt, is rust is een kostbaar goed. Een groot percentage van de bevolking kent geen wekelijks rustpunt meer. Sabbat vieren en fysiek en geestelijk op adem komen is een uiterst relevant element van onze adventistische geloofsvisie. En dat geldt ook voor de bijbelse hoop die we aan mensen willen doorgeven. Het leven is geen grote grap dat uiteindelijk op niets uitloopt. Wij kunnen de mensen uitdagen de uiterst relevante geloofssprong te maken die hun de innerlijke zekerheid biedt dat er hoop is voor de wereld en voor hen persoonlijk.
Een relevante kerk
Het is van groot belang dat de kerk een duidelijke boodschap heeft en manieren vindt om die op een creatieve en overtuigende manier over te brengen. Wij geloven weliswaar dat de heilige Geest het eigenlijke werk doet, maar daarbij gebruikt Hij wel menselijke instrumenten. Het komt er echter niet alleen op aan dat de kerk duidelijk spreekt, maar vooral ook dat de kerk dingen doet die relevant zijn voor mensen. De vraag is daarom of de kerk een concrete rol speelt in de plaats of wijk waar een adventgemeente is. Zouden de mensen er iets van merken als die gemeente zou verdwijnen? Als het antwoord op die vraag nee is, dan is er iets fundamenteel mis.
Hoe zichtbaar is de Adventkerk?
In veel landen heeft de kerk een belangrijke maatschappelijk rol vanwege haar netwerk van gezondheids- en onderwijsinstellingen. Op een woonzorgcentrum voor ouderen na is daarvan echter in ons land geen sprake. De tijd dat de door adventisten gesponsorde stop-met-roken-cursussen
tienduizenden mannen en vrouwen hielpen hun rookverslaving te overwinnen, ligt inmiddels ver achter ons. ADRA is momenteel een van de weinige projecten (of het enige?) waarmee we als Nederlandse adventisten nog aan de weg timmeren. Er ligt een enorme uitdaging voor de Nederlandse Adventkerk om meer zichtbaar te worden door concrete activiteiten—alleen of samen met anderen—op landelijk en plaatselijk niveau. Welke initia-
KERK EN GELOOF/RELEVANT
tieven kunnen we ontplooien? Hoe kunnen we actief zijn op het gebied van internationale vrede, hulp aan vluchtelingen, zorg voor ouderen en voor mensen met een beperking, het runnen van voedselbanken, aandacht voor eenzamen, verslaafden en daklozen? Hoe kunnen we een concreet aandeel hebben in het beter maken van de wereld—dichtbij en ver weg?
De waarheid doet iets met je
Nadat velen tot geloof kwamen door de woorden die Jezus sprak (Johannes 8:30), zei Jezus tegen zijn gehoor: ‘Wanneer u bij mijn woord blijft, bent u werkelijk mijn leerlingen. U zult de waarheid kennen en de waarheid zal u bevrijden’ (vs. 31-32). Dat wil zeggen: de waarheid is niet in de eerste plaats een religieuze theorie. Het is zeker belangrijk om de juiste theologie te hebben, maar dat heeft weinig of geen waarde als die waarheid niets doet voor onszelf en voor de mensen om ons heen. (Dat hadden onze Zwitserse geloofsgenoten in hun contacten met onze huidige buren heel goed begrepen.) Bij een andere gelegenheid zei de Heer het nog indringender: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven’. De waarheid van ons christelijk geloof is concreet geworden in een persoon. ’In de waarheid’ zijn is dus een levende relatie hebben met degene die de waarheid is: Jezus Christus. De waarheid aan anderen doorgeven, betekent daarom in de eerste plaats—individueel en als geloofsgemeenschap—relaties aanknopen met de mensen die op ons pad komen en hen inspireren om een relatie aan te gaan met de Heer. Relevant zijn, als individu en als gemeenschap, betekent in feite niets anders dan een echt mens te willen zijn voor zoveel mogelijk andere mensen.
RELEVANT/WAT VIND JIJ?
We vroegen een aantal leden van de Adventkerk hoe relevant onze kerk voor ze is. Wat heeft ze ertoe gebracht om lid te worden, wat doen ze in de gemeente en wat vinden ze belangrijk als kerk om uit te stralen?
Tekst/Irene van Valen-van Hoof
StockImageFactory.com/ Shutterstock.com
WAT VIND JIJ?/RELEVANT
Merel Dekker
is 21 jaar oud. Ze is geboren in Utrecht, heeft twee zusjes en woonde in Almere tot haar ouders op haar dertiende verhuisden naar Beilen. ‘Ik studeer momenteel aan de PABO en hoop over een halfjaar af te studeren. Ik ben van jongsafaan bekend met de Kerk der Zevende-dags Adventisten.’ Merels ouders groeiden ook op in de kerk. In Almere bezochten zij een churchplant. ‘Ik had het daar onwijs naar mijn zin, omdat daar een heel hechte jeugdgroep was.’
Merel is in augustus 2019, samen met een nicht, gedoopt en is nu lid van de gemeente Assen. Ze houdt zich bezig met het programma voor de tieners/jeugd. Binnen de kerk is haar familie actief bezig met muziek. ‘We houden ervan om samen te zingen en muziek te maken voor de kerk.’ Merel ervaart de Adventkerk als een fijne kerk. ‘Het mooiste aan onze kerk vind ik de contacten die je hebt en maakt met leden van de kerk door heel Nederland. Hierdoor voelt de kerk voor mij als een echte familie.’
Beau Portegijs is 21 jaar oud en woont in
Leiden: ‘Ik combineer mijn studie met werken als pacemakertechnicus in het LUMC.’ Beau is opgevoed binnen de adventistische traditie en komt vanaf zijn geboorte in de kerk. Vorig jaar liet hij zich dopen. ‘Ik ben vrij actief in de kerk, onder andere met muziek
en zang. Daarnaast ben ik ruim twee jaar lid van het bestuur van Alphen DC.’ De relevantie van de Adventkerk ligt voor Beau in de rol die de kerk speelt in het verspreiden van de drie-engelen-boodschap. ‘Onze boodschap wordt in deze tijd steeds belangrijker. De ellende en chaos in de wereld groeit. Ik zie het als onze taak om de mensen die lijden en zich laten leiden door het aardse kwaad, te verlichten door ze in aanraking te brengen met Jezus Christus. Zij mogen door ons heen redding en bevrijding vinden bij onze Verlosser en Heer. Ik ben ervan overtuigd dat wij als adventisten een sleutelrol zullen spelen in de eindtijd en dat wij voor velen het pad dat naar Gods koninkrijk leidt, mogen verlichten.’
Marga Duijster-Kuiper is 68 en groeide op in het
Adventisme. Ze werkte voor haar pensionering jarenlang als HR-assistent bij de Rabobank. Marga is gedoopt lid sinds 1969 en vervult sindsdien vele taken. Denk aan de kindersabbatschool en secretaris; nu is ze ouderling in de gemeente Arnhem. ‘Ik zing met veel plezier bij gospelgroep AdVocals, verzorg de inkoop, ben gastvrouw, maak de kerk schoon en help in de kookgroep voor daklozen.’ Marga wil niet bedenken hoe haar leven eruit zou zien zonder geloof in God. ‘De Adventkerk is naast mijn man, kinderen en kleinkinderen zo’n groot deel van mij! Ik word blij als ik een kerkdienst bijwoon en mis het als dit niet kan. Als je betrokken bent, wil je dienstbaar zijn en meehelpen waar de behoeften liggen. Dat maakt blij!’ Marga vindt het fijn
/‘Als je betrokken bent, wil je dienstbaar zijn’
om met gelijkgestemden in de kerk te zijn, elkaar te ontmoeten, God te aanbidden, maar ook om het mooie evangelie levend te houden. ‘Het allerbelangrijkste is dat we blijde christenen zijn, we verkondigen een blijde boodschap. Dat blijft relevant voor altijd en is de opdracht aan ons.’
RELEVANT/WAT VIND JIJ?
Frensly Panneflek
is geboren en getogen op Curaçao. Hij trouwde met Rozita Reymond en kreeg drie kinderen. Op zijn zesde werd zijn moeder adventist. Hij groeide op in een adventistische omgeving. ‘Ik werd gedoopt op dertienjarige leeftijd en koos op mijn achttiende om niet predikant maar ingenieur te worden. De wil om mensen tot God te brengen bleef.’ Een van zijn hoogtepunten was met een enthousiast team kerk Amigu Tilburg te stichten. Frensly is penningmeester van ADRA, hoofdouderling van de gemeente Eindhoven en lid van de GC Auditing Services Board waar het Dagelijks Bestuur van de Generale Conferentie deel van uitmaakt. ‘De kerk
/‘De wil om mensen tot God te brengen bleef’
als instituut is zeer relevant. Met haar kerken, scholen, universiteiten, ziekenhuizen, uitgeverijen, voedselfabrieken en ADRA heeft zij een impact in de wereld. Voor mij gaat niets boven de plaatselijke gemeente waar ik op sabbat God kan aanbidden. Het is de plek met de hoogste relevantie en van waaruit impact op de omgeving gerealiseerd wordt; daar voer je intensieve één-op-één gesprekken, ondersteun je elkaar in gebed en bijbelstudie en groei je geestelijk. De lokale gemeente moet in welke vorm dan ook zijn functie behouden.
Laila Andaloussi is 27 jaar en werkt als onder-
wijsassistent op een MBO-school. Ze heeft ruim negen jaar ervaring in het onderwijs. ‘Ik groeide op binnen de adventistische traditie, maar we bezochten pas na het overlijden van mijn oma wekelijks de kerk. Ik ben gedoopt lid van
/‘Ik dacht:
Wauw! Alles wat mijn moeder me leerde is waar’
de Adventkerk Utrecht. Ik coördineer plaatselijke ADRA-acties, ben predikant-inleider en maak de wekelijkse kerkpost.’ Laila verliest zichzelf in de bijbelverhalen en is betrokken bij activiteiten en gesprekken. ‘Er was een moment dat mijn ogen opengingen en ik kippenvel kreeg. Ik raakte vervuld met ontzag voor de Heer. Ik dacht alleen maar: Wauw! Alles wat mijn moeder me leerde is waar. Jezus houdt van mij!’ Vervolgens verdiepte Laila zich in de Bijbel en leerde dingen beter begrijpen. De kerk werd relevanter. Laila leerde veel van 3ABN (Three Angels Broadcasting Network). ‘Zij stimuleren je jezelf te ontwikkelen in de Bijbel, er over te praten en met wat gezegd is weer anderen aan het denken te zetten. Anderen enthousiast maken voor Jezus is belangrijk. Je straalt uit wat Jezus voor je doet en wie Hij is.’ Irene van Valen-van Hoof is freelance schrijver en lid van de Adventkerk sinds 1985.
Foto boven: Aakruthi Vishwa/Shutterstock.com
BOEKBESPREKING/RELEVANT
Boekbespreking God en de pandemie
Al vroeg tijdens de coronapandemie (juni 2020) kwam de bekende Britse theoloog Tom Wright met een uitstekend en goed leesbaar geschreven theologische reflectie op de wereldwijde coronacrisis.
Wright, auteur van meer dan 80 (theologische) boeken, heeft het aangedurfd een ‘theologische reflectie’ te schrijven over een lastig maar zeer actueel onderwerp. Wright komt niet met goedkope of gemakkelijke ‘antwoorden’. Hij zoekt het dan ook niet in complottheorieën over de eindtijd, een straffende God of een falende overheid of Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Hij richt zich als theoloog vooral op de Schrift. Hij ziet in de Bijbel dat er niet weggekeken wordt van lijden en ellende. Denk aan diverse psalmen (bijvoorbeeld 22, 37, 73, 90, 93, 137) en de boeken Job en Klaagliederen. Ook gelovige mensen kunnen niet ontsnappen Tekst /Henk Koning
aan de gevolgen van het kwaad in de wereld. Ook zij ervaren zorg en ellende. Wright laat zien dat dit in de evangeliën tot een climax komt. God biedt zichzelf ook geen ontsnapping aan in de ellende. Denk aan het lijdensverhaal van Jezus.
Voordat we als christenen met snelle ‘antwoorden’ op de proppen komen op de huidige crisis moeten we met name ruimte bieden voor het klagen. Vooral meelijden met hen die pijn en nood ervaren. Naast hen gaan staan. Soms gewoon stil zijn. Soms bidden voor hen die door de pandemie getroffen zijn.
Daarnaast benadrukt Wright dat we in ons handelen wel iets zichtbaar kunnen maken van Gods Koninkrijk. De eerste christenen gingen anders om met epidemieën dan hun vaak fatalistisch ingestelde tijdgenoten. De volgelingen van Jezus van Nazaret bouwden hospitalen, zetten armenzorg op en toonden zich solidair met degenen die door een crisis in nood verkeerden. Ze zochten oplossingen in de overtuiging dat Gods leiding over deze wereld juist zichtbaar wordt als mensen heel praktisch de handen uit de mouwen steken. Dat hebben ADRA, Kerk in Actie en het Leger des Heils goed begrepen.
Trouw beveelt het boek als volgt aan: ‘Een goed geschreven boek met pareltjes aan verrassende exegetische inzichten. Wright schrijft heerlijk’
DE AUTEUR
Tom Wright is een vooraanstaand nieuwtestamenticus. Hij was bisschop van de Anglicaanse Kerk. Sinds 2019 is Wright verbonden aan Wycliffe Hall, onderdeel van de Universiteit van Oxford.
Titel: God en de pandemie – Een theologische reflectie op het coronavirus en wat volgt
KokBoekencentrum, 2020, 110 blz. ISBN 978 90 435 3556 4 € 14,99
RELEVANT/ADRA SHARE & CARE
Lydia van Rhenen en Geert Hendriks en van het ADRA Share & Care in Huis ter Heide
Dat was een fikse tegenvaller. Kort na de opening (26 januari) van het wijkcentrum ADRA Share & Care in Huis ter Heide brak het coronavirus uit waardoor alle activiteiten moesten worden stopgezet. In juni van dit jaar ging het wijkcentrum weer open en inmiddels draait ADRA Share & Care op volle toeren. Advent interviewde directeur Geert Hendriks van ADRA Nederland en Lydia van Rhenen, coördinator van het vrijwilligersteam van ADRA Share & Care.
ADRA, de ontwikkelingsorganisatie van het Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten, zet zich al bijna 30 jaar wereldwijd in voor sociale en economische gerechtigheid. Langzaam maar zeker ontstond bij ADRA-directeur Geert Hendriks het idee om zich ook in te zetten voor armoedebestrijding in Nederland. ‘Er is ook in Nederland veel armoede en eenzaamheid. Mensen vallen buiten de boot en worden niet goed geholpen. Het bestuur van ADRA gaf toestemming om te kijken wat we zouden kunnen doen.’ Tekst/Jan Spijk
Scoutinggebouw
En soms vallen dingen samen, want Lydia van Rhenen – inwoner van Zeist – had met anderen in de kerk ook ideeën om iets te starten. Ze wist dat ADRA in Australië,
Duitsland en Denemarken kringloopwinkels en community centers hebben. ‘Zo is het bij elkaar gekomen. We hadden al een werkgroep met vrijwilligers.’ Beiden lieten het oog vallen op het oude scoutinggebouw van de kerk op landgoed Oud Zandbergen vlakbij het Landelijk Kantoor en woonzorgcentrum Vredenoord. Het stond al heel lang leeg en Geert noemde de toestand van het gebouw destijds ‘een krot’. Lydia weet het nog heel goed. ‘Dat gebouw was helemaal niks. Toen we de deur openden, kon je niet eens in het gebouw lopen. Het stond helemaal vol met rommel.’ En toen kwam de opknapbeurt met heel veel vrijwilligers, want er was geen geld om bijvoorbeeld een bouwbedrijf in te huren. Plaatselijke en lokale ondernemers (circa 100) ondersteunden de opknapbeurt met bouwmaterialen. Beiden prijzen de vrijwilligers. ‘Vaak hebben we kluszondagen georganiseerd. Dit is met heel veel mensen tot stand gekomen’, herinnert Lydia zich.
ADRA SHARE & CARE/RELEVANT
Ommetje Zeist
Zo kon weerman en klimatoloog Reinier van den Berg (ambassadeur van ADRA) op 26 januari het totaal opgeknapte wijkcentrum openen. En toen kwam corona. Toch gebeurde er ook heel veel toen het wijkcentrum door corona dichtging. De bewoners in de aanleuningwoningen (Intermezzo) van woonzorgcentrum Vredenoord werden ondersteund doordat vrijwilligers met ze gingen bellen en er werden boodschappen voor hen
/Er is ook in
Nederland veel armoede en eenzaamheid
gedaan. Ook werden er 20 voedsel/ speelgoedpakketten samengesteld voor vrouwen en kinderen die bij Kwintes in de crisisopvang zitten vanwege huiselijk geweld. Lydia: ‘Via een buurtapp werd heel Ds. Jurriën den Hollander leidt de workshop ‘Gezondheid en ziekte’ veel speelgoed ingezameld. En we kregen bericht dat een fonds geld deren en breien), koken, lunchen En hoe zie je de toekomst? Allegedoneerd had voor 80 pakket- tot en met lessen Nederlands. maal belangrijke dingen die nu bij ten. Dat was geweldig. Nu konden Het interview met Geert en Lydia mensen leven’, vertelt Lydia. we in samenwerking met Stichting vond al vroeg op de maandagochKerk en Samenleving ook nog 60 tend plaats, maar dan komt er al Kinderen schilderen voedselpakketten uitdelen in een een statushouder binnen om taalles plantenpotjes kwetsbare sociale wijk in Zeist.’ te volgen. ‘Na de heropening heeft Ze kijkt ook met veel plezier terug Er gebeurt van alles in en rond het de predikant van onze gemeente op de activiteiten met kinderen wijkcentrum: van een wekelijkse - Jurriën den Hollander - drie work- uit scholen in de buurt. Ze wijst wandeling (Ommetje Zeist) in shops gegeven over omgaan met naar een plantenpotje op tafel: ‘De samenwerking met Sportief Zeist, veranderingen. Er is natuurlijk heel kinderen hebben deze plantenpotspullen delen, creatief veel veranderd door corona. Hoe jes geschilderd voor mensen die in bezig zijn (schil- ga je om met ziekte en gezondheid? Intermezzo wonen, We hebben ze samen met de kinderen uitgedeeld. De kinderen vonden het geweldig. Kinderkerstpakketten ADRA Een jongetje op weg naar school uitgedeeld in Nederland vroeg een tijdje later enthousiast aan mij wanneer we weer gingen schilderen. Mensen uit de omgeving komen heel veel kleding en Voor het eerst gaan de kinder- Het is al een oude traditie dat mensen speelgoed brengen. Maar ook kerstpakketten van ADRA niet naar binnen en buiten de Adventkerk boeken. De buurt is heel positief Oost-Europa, maar worden ze in pakketten voor kinderen samenstellen over het wijkcentrum.’ Nederland uitgedeeld. Dit heeft te met onder andere snoep, schrijfgerei Dat komt volgens Geert ook omdat maken met de coronacrisis waardoor en kleding. ADRA werkt hierin dit jaar het pand jarenlang leeg heeft het lastig is de pakketten over de samen met enkele Nederlandse gestaan. ‘Dat was voor heel veel grens te vervoeren. Voedselbanken. ouders en omwonenden een doorn in het oog. Ze hebben natuurlijk
RELEVANT/ADRA SHARE & CARE
gezien dat we het pand aan het opknappen waren. Het leeft en er zijn activiteiten.’ Een kunstenaar is zo te spreken over Share & Care dat ze van plan is het logo te verwerken in een kunstwerk voor de gemeente Zeist over verbondenheid. ‘Ze zegt dat dit het kloppend hart van het dorp is’, zegt Lydia met een glimlach op haar gezicht.
Iedereen welkom
Bij Share & Care is iedereen welkom, gelovig of niet-gelovig. En er wordt contact gezocht met maatschappelijke organisaties uit de buurt, zoals Kwintes. Of organisaties die jongeren in een crisis begeleiden. Geert benadrukt dat Share & Care zich vooral richt op de onderkant van de samenleving. ‘Dat is de kerntaak van ADRA. Daarom wordt er ook zo veel mogelijk samengewerkt met verschillende instanties om juist die mensen te bereiken.’ Het doet Lydia altijd wel wat als mensen die eenzaam zijn met een glimlach weer naar huis gaan. ‘Dat maakt mij dan ook blij. Ik word in dit werk echt gedreven door mijn christelijke identiteit. We praten over het geloof en bidden vaak voor de lunch. Een van de meest enthousiaste vrijwilligers heeft bijvoorbeeld een Bijbel meegenomen.’ In een aanvulling zegt Geert: ‘We zijn natuurlijk adventisten en dit wordt gedragen vanuit ADRA en de kerk. Daarom is het juist de bedoeling dat iedereen zich hier welkom voelt. Ongeacht kleur, ras of achtergrond. Het moet niet uitmaken wie je bent of wat je gedachten zijn. Je hoeft geen adventist of christen te zijn om hier vrijwilliger te worden.’
Meer Share & Carevestigingen
ADRA Share & Care in Huis ter Heide is een experiment, maar
Geert denkt al aan een vervolg in meer plaatsen in het land. ‘Mensen komen hier kijken en hebben interesse om het in hun woonplaats ook op deze manier te gaan doen. Ik hoop echt dat je op verschillende plaatsen in Nederland Share & Care-vestigingen krijgt. Het beleid van ADRA blijft nog steeds buitenland, maar je kunt stellen dat het binnenland erbij is gekomen. Er is behoefte aan.’
Jan Spijk is communicatieadviseur en freelance tekstschrijver.
Anne Zijsling uit Zeist was na haar pensionering op zoek naar vrijwilligerswerk. Via Facebook zag ze de vrijwilligersfunctie bij ADRA Share & Care staan en werd meteen enthousiast. Ze heeft gewerkt bij ICCO Kerk In Actie van de Protestantse Kerk Nederland. Ze zag meteen de raakvlakken met ADRA. ‘Ik vind het heel leuk om te doen. Ik ben vooral bezig in de tuin. We proberen een moestuin in te richten met bessen, frambozen en tomaten. Het idee is om dit te kunnen verkopen aan mensen in de buurt. De tuin zit nog in de pioniersfase. Verder vind ik het superleuk om hand- en spandiensten in het wijkcentrum te verrichten of mee te lopen met de ommetjes. De informele en vriendelijke sfeer spreekt mij enorm aan.’
BLOG/ARNOUD VAN DEN BROEK
Relevant Newbold
Enkele weken geleden kregen alle Newbold-studenten een e-mail van de directeur: Newbold gaat veranderen. Vanaf september 2021 gaat Newbold zich alleen nog focussen op theologie. Tegelijkertijd gaat de studie theologie zelf ook veranderen: in plaats van een paar jaar studeren in Engeland wordt het een paar jaar studeren op afstand, met per semester een aantal fysieke bijeenkomsten, georganiseerd op verschillende locaties binnen de Trans-Europese Divisie.
COVID-19 is mede oorzaak van deze veranderingen; het heeft het proces in ieder geval in een versnelling gebracht. Newbold wil hiermee de beschikbare middelen meer gericht inzetten om ook nieuwe predikanten een relevante opleiding te bieden, die voorbereid op de missie van onze kerk in Europa.
Zoom
In een zoommeeting met docenten en studenten van de sectie theologie werd door een van de docenten opgemerkt dat er opvallend veel Nederlanders in de sessie zaten. En inderdaad, er zijn op dit moment zeven studenten uit Nederland, waarvan er drie afgelopen september gestart zijn. Hoewel ik niet ieders beweegredenen ken, denk ik dat ik ervan uit mag gaan dat alle studenten bij de studiekeuze een aantal afwegingen gemaakt hebben. Een van die afwegingen is dat zij een opleiding willen volgen die Tekst/Arnoud van den Broek
relevant is voor hun persoonlijke ontwikkeling. Voor mij betekent dit niet dat theologie het enige is waarin ik interesse heb, maar wel dat theologie betekenis geeft aan alles waarin ik geïnteresseerd ben.
Papoea-Nieuw-Guinea
Afgelopen sabbat werd tijdens de dienst de zendingsvideo over Papoea-Nieuw-Guinea vertoond. Ik was onder de indruk van de manier waarop daar het evangelie verkondigd wordt. De wekelijkse bijbelstudie in de kerk is vervangen door bijbelleesgroepen bij de leden thuis. De bijbel wordt gelezen, samen met vrienden, buren, familie, collega’s enz. Daarna worden vijf vragen behandeld: ‘Wat is nieuw voor je?’, ‘Wat verrast je?’, ‘Wat begrijp je niet?’, ‘Wat ga je toepassen?’ en ‘Wat ga je de komende week met anderen delen?’ De kerk in Papoea-NieuwGuinea is daardoor toegankelijker geworden, dichter bij de mensen komen te staan en gaan groeien. Oftewel: relevant geworden.
De relevante kerk
Drie studenten kiezen een voor hen relevante opleiding door theologie te gaan studeren op Newbold. Newbold kiest ervoor om die studie theologie meer focus te geven en de relevantie van de studie voor het werkveld opnieuw te eiken. De boodschap die in dat werkveld wordt verkondigd krijgt meer relevantie als het een meer duidelijke structuur krijgt door Gods liefde voor deze wereld centraal te stellen en als we die boodschap, heel simpel, met elkaar delen door samen de bijbel te lezen. En waarbij je jezelf laat overtuigen door het woord van God (in plaats van de ander te overtuigen), hoe relevant is de toekomst van onze kerk dan wel niet?
Arnoud van den Broek studeert theologie aan Newbold College.
