trash_design przykład nr 2

Kable i przewody

Cienkie kolorowe przewody można zdobyć rozcinając wzdłuż grube kable drukarki czy monitora.

Drobne kawałki tych drutów mogą stworzyć ładny wzór pod warstwą przezroczystej żywicy!

Warsztaty upcyklingowe prowa dzone przez instytucje partnerskie z UE

Projekt „Niepotrzebne – użyteczne i estetyczne. Kreatywne podejście do recyklingu” został zainicjowany w 2019 roku, a jego głównym celem jest zbadanie możliwości komunikowania prawidłowego postępowania z zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, aby wesprzeć przejście na zrównoważoną gospodarkę o obiegu zamkniętym. Ponieważ naprawa produktów w celu ich ponownego użycia wymaga wyszkolonej i wykwalifikowanej grupy specjalistów, wybrano kreatywny i praktyczny sposób przekazania im wiedzy. Poprzez warsztaty pedagodzy otrzymali informacje oraz środki do tworzenia projektów upcyklingowych, podczas których skorzystają z materiałów pochodzących ze zdemontowanych elektroodpadów.

Siedem instytucji z sześciu różnych krajów europejskich było zaangażowanych w proces opracowywania zarówno warsztatów próbnych, jak i podręcznika, który ma inspirować i wspierać przyszłe warsztaty z grupami docelowymi przeprowadzane w krajach partnerskich. W realizacji brało udział siedem bardzo różnych instytucji, posiadających wiedzę specjalistyczną w bardzo różnych dziedzinach. Wszystkie łączyła chęć zdobywania nowych umiejętności oraz doświadczeń, które przekazane dalej, mogą wzbogacić również doświadczenia odbiorców instytucji w każdym z krajów partnerskich.

Czas realizacji projektu nie należał do najłatwiejszych: począwszy od spotkania inauguracyjnego w Wiedniu w lutym 2020 r., ograniczenia związane z pandemią Covid19, które nastąpiły zaledwie kilka tygodni później, wstrzymały wszystkie działania – na dość długi czas. Mimo wszelkich trudności udało się zrealizować międzynarodowe spotkania oraz warsztaty.

Koordynatorem projektu był Ośrodek Sztuki, Miejska Strefa Kultury w Łodzi –Łódź, Polska. To tutaj odbywają się projekty partycypacyjne, wypełniające lukę między sztuką a lokalną społecznością, wykorzystujące różne formy sztuki do celów edukacyjnych zarówno z dorosłymi jak i młodzieżą.

Jako przedsiębiorstwo społeczne przetwarzające sześć ton zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego dziennie, dając osobom długotrwale bezrobotnym nowe możliwości zatrudnienia, wiedeńskie Centrum Demontażu i Recyklingu było odpowiedzialne za redagowanie podręcznika. Demontage- und Recycling-Zentrum jest częścią Die Wiener Volkshochschulen GmbH, największej instytucji edukacyjnej dla dorosłych w Europie, z 42 oddziałami w całym Wiedniu w Austrii.

ARGE grenzen erzaehlen, również z Austrii, napisała pierwszy rozdział o krytycznych rzadkich surowcach, a także ostatni podrozdział o praktycznych warsztatach, które nie wykorzystywały e-odpadów jako materiału podstawowego, ale nadal dają produkt, który pomaga oszczędzać aluminium i tworzywa sztuczne, które są bardzo powszechne w urządzeniach elektrycznych.

Kolejnymi partnerami byli (w kolejności alfabetycznej):

ADCL – Associação para o Desenvolvimento das Comunidades Locais (Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Społeczności Lokalnych), Guimarães, Portugalia, to inicjatywa, która wspiera społeczności lokalne w ich rozwoju społecznym i kulturalnym, mając na celu poprawę życia ludzi w zrównoważony sposób.

CIAPE – Centro Italiano per l'Apprendimento Permanente (Włoskie Stałe Centrum Kształcenia), Rzym, Włochy, ma na celu ułatwienie uczenia się przez całe życie, zapewniając odpowiednie wsparcie dydaktyczne zarówno osobom fizycznym, jak i przedsiębiorstwom w ich dążeniach do zdobycia kluczowych kompetencji na teraźniejszym i przyszłym rynku pracy.

MIGK – Muzei i galerije Konavala (Muzeum i Galeria Konavli), Konavle, Chorwacja, położone na południowym wschodzie kraju, w pobliżu Dubrownika, działa na rzecz zachowania i podtrzymania kultury i tradycji regionu, pozostając blisko miejscowej ludności , odzwierciedlając ich barwną historię.

Norrköpings stadsmuseum (Muzeum Miejskie Norrköping), Norrköping, Szwecja, znajduje się w starej dzielnicy fabrycznej, odzwierciedlającej historię społeczności jako drugiego co do wielkości miasta w kraju, znanego jako „Manchester Północy”. Od archeologii po współczesną sztukę i kulturę, dziedzictwo kulturowe jest prezentowane i omawiane dla wszystkich pokoleń.

Na kolejnych stronach znajdziesz działania partnerów projektu, pokazujące różne podejścia do upcyklingu e-odpadów.

Uczestnicy warsztatów upcyklingowych z marca 202 2 w siedzibie trash_design w Wiedniu, z dumą prezentują różne produkty ukończone po zapoznaniu się z niektórymi stosowanymi tu technikami: breloki z kabli z wtyczkami, zegary biurkowe z płytkami drukowanymi czy pojemniki z p ięciu dyskietek.

ADCL – Associação para o Desenvolvimento das Comunidades

Locais, Guimarães, Portugalia

Gobeliny

Dawanie nowego życia elektro-odpadom poprzez tkanie

Czas trwania warsztatów : 3 h

Instruktor: Ana Miguel Henriques, dziewiętnastoletnia mieszkanka Porto, studiująca na ESAD kierunek Projektowanie. Pobierała nauki w Soares dos Reis Artistic Secondary School gdzie zdobywała wiedzę na temat produkcji artystycznej ze specjalizacją tekstylia. Znalazła tam również swoje zamiłowanie do gobelinów!

Poznała wiele aspektów przemysłu tekstylnego jednak wraz z odbytymi szkoleniami i rozwojem współpracy z gobeliniarką, Vanessą Barragão, jeszcze bardziej pogłębiła swoje zamiłowanie dla tej formy ekspresji.

Uczestnicy: 10–12. pełnoletnich trenerów lub pedagogów pracujących z osobami ze środowisk zagrożonych wykluczeniem.

Skrócony opis działań: Sposób w jaki produkujemy, konsumujemy i pozbywamy się elektrośmieci jest niezrównoważony. Warsztaty mają na celu uświadomienie kursantom jaki wpływ na planetę mają elektrośmieci. Jednocześnie chcemy pobudzić kreatywność uczestników przez przekształcanie elektrośmieci w przedmioty artystyczne za pomocą upcyklingu. Zachęcamy uczestników do przekazania nabytej wiedzy swoim przyszłym kursantom.

Słowa kluczowe: elektrośmieci; kreatywność; innowacje; recykling; upcykling; zrównoważony rozwój.

Potrzebne materiały:

Komputer, projektor, sala z krzesłami i stołami, różnego typu kable zdemontowane z urządzeń przemysłowych, używana drewniana rama, przędza bawełniana, skrawki wełny i tkanin

Schemat warsztatów

⦁ Upcykling: Definicja pojęcia upcyklingu, jego historia i zasady

⦁ Identyfikacja różnych kategorii e-odpadów

⦁ Wpływ e-odpadów na środowisko

⦁ Tworzenie nowych produktów w oparciu o materiały pozyskane z e-odpadów

Autorka: Alexandrina Ribeiro, ADCL – Association for the Development of Local Communities

Cele:

⦁ Uniknięcie marnowania potencjalnie użytecznych materiałów

⦁ Zrozumienie znaczenia ograniczenia naszego śladu ekologicznego

⦁ Wspieranie kreatywności

⦁ Zrozumienie koncepcji upcyklingu

⦁ Zrozumienie znaczenia sposobu konsumpcji

⦁ Eliminowanie e-odpadów przy tworzeniu nowych produktów

⦁ Zrozumienie i wsparcie odpowiedzialności społecznej i środowiskowej

⦁ Nauka technik pozwalających na ponowne użycie materiałów

⦁ Nauka rozpoznania i użycia różnych narzędzi i technik

⦁ Rozwój zainteresowania produktami używanymi lub upcyklingowanymi

Metodologia:

⦁ Metoda ekspozycyjna – umożliwia nauczenie poprzez wyjaśnianie wiedzy.

⦁ Metoda demonstracyjna – umożliwia nauczenie poprzez przekazywanie umiejętności wykonawczych lub wykonywanych przy użyciu opisów procedur, zadań i procesów. Trener przekazuje wiedzę demonstrując sposób wykonania zadania. Nadaje kontekst swoim działaniom, dzieli je na części i ćwiczy ich wykonywanie.

⦁ Dyskusja z przewodnikiem: dwukierunkowa dyskusja między trenerem a uczestnikami. Wspiera uczenie synchroniczne i dialektyczne poprzez spontaniczny i swobodny przepływ informacji. Zachęca do aktywnego i partycypacyjnego uczenia się, które poprawia transfer wiedzy przez dialog. Kursanci mogą bardziej szczegółowo omawiać materiały, dzielić się spostrzeżeniami i doświadczeniami oraz odpowiadać na pytania

⦁ Metoda wyobrażeniowa/twórcza – Wyobrażenie to wizualizacja obiektów. Pozwala na wizualizację obrazów związanych z informacjami, których należy się nauczyć. Pomaga stworzyć lub odtworzyć w umysłach uczestników doświadczenie angażując przy tym wszystkie zmysły.

Opis warsztatu:

Wprowadzenie: Instruktor, korzystając z metody ekspozycyjnej i prezentacji power-point, wprowadza pojęcia upcyklingu i e-odpadów. Następnie pokazuje ilość e-odpadów produkowanych na świecie i sposób ich przetwarzania. Wyjaśnia przeznaczenie e-odpadów, różne kategorie i skład materiałów. Podaje przykłady produktów, które można ponownie wykorzystać, takich jak plastik, srebro i złoto.

Odbywa się moderowana dyskusja, która sprzyja refleksji nad zachowaniem każdego uczestnika w stosunku do e-odpadów.

Rozwinięcie: Korzystając z metod demonstracyjnych i wyimaginowanych/ twórczych, instruktor przedstawia i wyjaśnia pochodzenie i skład e-odpadów, które zostaną użyte.

Następnie wyjaśnia sposób tworzenia gobelinu:

1. Korzystając z drewnianej ramy z odzysku, wyjaśnij, jak ułożyć bawełniane nici, aby zbudować tkaninę na gobelin;

Efekty: Powstały pojedyncze gobeliny do dekoracji lub innego zastosowania.

Podczas tworzenia gobelinu instruktor promuje kreatywność uczestników i dodaje im otuchy, jeśli napotkają trudności.

Ciape

Centro Italiano per l'Apprendimento Permanente

Rzym, Włochy

“Floppy goes”

Przekształcanie starych dyskietek w nowe produkty

Czas trwania warsztatu: 1,5 h

Uczestnicy: 10 dorosłych

Skrócony opis działań:

Warsztat skupia się na recyklingu i upcyklingu starych dyskietek. Uczestnicy przerabiają je w nowe, użyteczne produkty.

Słowa kluczowe: e-odpady; kreatywność; innowacja; ponowne użycie; recykling; upcykling; zrównoważony rozwój

Potrzebne materiały: Dyskietki, zaciski, opaski kablowe, nożyczki, klej, obcinarka, taśma

Schemat warsztatu:

⦁ Wprowadzenie do upcyklingu, recyklingu i ponownego przerabiania

⦁ Zidentyfikowanie części e-odpadów, które wszyscy mamy w domu

⦁ Tworzenie nowych produktów używając starych dyskietek.

Cele:

- zrozumieć znaczenie recyklingu i upcyklingu oraz pobudzenie w uczestnikach chęci do zmniejszania śladu ekologicznego;

- unikanie marnowania materiałów wielokrotnego użytku;

- Stymulowanie kreatywności u osób dorosłych;

- Uwrażliwienie dorosłych na kwestie ekologiczne;

- Nabycie umiejętności wykorzystania materiałów z demontażu innych urządzeń i/lub do recyklingu

Metodologia:

Część teoretyczna: wprowadzenie na temat upcyklingu, recyklingu i ponownego użycia.

Część praktyczna: proces twórczy mający na celu nadanie nowego życia e-odpadom.

Autorka: Antonelly Menna, CIAPE – Italian Permanent Learning Centre

Opis warsztatu:

Z dyskietek, które mamy w domu od lat 80/90 ubiegłego wieku można zrobić kilka nowych, przydatnych rzeczy. Bez żadnego wysiłku możesz po prostu zamienić je w podstawki np. pod kubek, ale mogą również stać się fantastycznymi organizerami na długopisy. Weź 5 dyskietek i połącz je ze sobą za pomocą kleju lub opasek kablowych, należy przełożyć je przez narożne otwory dysków. Organizer jest gotowy, możesz go dodatkowo ozdobić wedle uznania. Daj przestrzeń swojej wyobraźni i kreatywności, powstały kształt można dostosować do wielu produktów: kosmetyczek, organizerów na biurko, pudełek na biżuterię, doniczek…

Rezultaty:

- Podstawki

- Organizery na przybory

- Doniczki

- Organizery na kosmetyki

- Organizer na biurko

- Pudełko na biżuterię

Ośrodek Sztuki, Miejska Strefa Kultury w Łodzi

Łódź, Polska

Nowy czas płyty CD

Stworzenie dekoracyjnego zegara ze starej płyty CD

Czas trwania: 3 h

Uczestnicy:

Grupa dorosłych do 8 osób. Możliwość podziału wg kryteriów wiekowych lub innych.

Pomysł:

Nie wiesz co zrobić ze starymi płytami CD?

Owalny kształt przywołuje na myśl wiele przedmiotów użytku codziennego. Jednym z nich jest zegar. Płyta CD świetnie może spełniać rolę tarczy.

Dla podniesienia walorów zdobniczych i użytkowych nowego przedmiotu skonstruowanego z elektronicznych odpadów, poddano go dekorowaniu techniką rękodzieła artystycznego – decoupage.

Metodologia: decoupage

Osiągnięte rezultaty:

 Wykonany przedmiot użytkowy: zegar

 Nabycie umiejętności korzystania z materiałów pochodzących z demontażu innych urządzeń i/lub przeznaczonych do utylizacji

 Zwiększenie świadomości ekologicznej

 Trening umiejętności manualnych, koordynacji

 Rozwój zdolności twórczych (wyobraźnia, kreatywność)

Materiały:

 płyta CD

 mechanizm zegara

 bateria, wskazówki i cyfry

 akcesoria do decoupage (klej, pędzel, farba, serwetki stołowe, nożyczki)

 zdemontowane i pozbawione osłony przewody elektryczne i pozyskany z nich drut miedziany lub aluminiowy

Autorka: Anna Gajda, Ośrodek Sztuki oraz filia Karolew, Miejska Strefa

Kultury, Community Center for Arts and Culture, Łódź, Polska

Redakcja skryptu – Agnieszka Kowalska-Owczarek

Przebieg spotkania:

1) Malowanie płyty CD farbą akrylową. Nakładamy 2 warstwy farby za pomocą gąbki, tzw. techniką tapowania.

Wycinamy lub wydzieramy z serwetki stołowej kształt wielkości płyty CD. Rozwarstwiamy serwetkę dla uzyskania cienkiej warstwy zadrukowaego papieru.

Przyklejamy dekoracyjny wzor na płytę. Możemy połączyć wzory z różnych serwetek. Następnie zabazpieczamy warstwą lakieru do decoupage udekorowany cyferblat

Wygięty kształt nakładamy na płytę.

MIGK – Muzeji i galerije Konavala

Konavle, Chorwacja

Tkana podstawka

Przewody elektryczne przekształcone w tkaną podstawkę

W tradycyjnych społecznościach tkactwo umożliwiało produkcję całej odzieży i większości tekstyliów domowych. Dzisiejsze sploty produkowane są w nowoczesny sposób technologiczny, daleki od naszych doświadczeń. Dlatego, dla przypomnienia o prawie zapomnianej umiejętności, zróbmy podstawkę pod kubek w kreatywny, upcyklingowy sposób.

Autorka: Anita Arbulić Vujasin and Petra Brailo, MIGK – Museum and Galleries of Konavle

Krok 3: zamocuj drut za pomocą prostego węzła na pierwszym gwoździu na krawędzi (ustawienie osnowy)

Potrzebne materiały: szczypce, gwoździe, druty z elektroodpadów, ołówek, twarda powierzchnia o mniejszych wymiarach (drewno, pianka, tektura…)

Krok 4: owiń drut wokół przeciwległego gwoździa

Krok 5: owiń drut wokół sąsiedniego gwoździa

Krok 1: zaznacz twardą powierzchnię w miejscach, w których będziesz wbijać gwoździe

Uwaga: gęstsze ułożenie gwoździ skutkuje gęstszym splotem; jeśli używasz grubszego druta, konieczne jest pozostawienie większej przestrzeni między gwoździami, aby ułatwić późniejsze manewrowanie.

Krok 2: umieść gwoździe w wyznaczonych miejscach

Krok 6 owiń drut wokół przeciwległego gwoździa i powtórz powyższe czynności z pozostałymi gwoździami z rzędu

Krok 7: zawiąż supeł na ostatnim gwoździu

Krok 8: weź nowy drut i przełóż go pod i nad już założonym drutem (osnową), jak najbliżej gwoździ

Krok 9: dochodząc do ostatniego drutu osnowy, kontynuuj wspomniane już tkanie wątku, ale tym razem w przeciwnym kierunku

Krok 10: powtarzaj proces tkania, aż zapełnisz całą przestrzeń

Uwaga: koniec drutu wystarczy po prostu owinąć wokół osnowy

Uwaga: podczas nawlekania, czyli tkania, ważne jest, aby drut zagęszczać palcami jak najbliżej gwoździ

Krok 11: jeśli chcesz dodać inny kolor, weź nowy drut i powtarzaj ten sam proces, aż dojdziesz do końca osnowy, czyli prze ciwległego rzędu gwoździ

Uwaga: do usunięcia końcówek drutu, czyli wystających nadmiarów, użyj szczypiec.

Opcjonalnie: aby nieco spłaszczyć podstawkę, krótko dociśnij ją żelazkiem lub innym źródłem ciepła.

Czas na kawę!

Norrköpings stadsmuseum, Norrköping, Szwecja

„Warsztat Toma Cruise’a rozbrajanie bomby” Wykonywanie bransoletek z drutów elektrycznych techniką makramy

1 Potrzebujesz podwójnego drutu, o długości obwodu twojego nadgarstka plus 5 cm. Oraz podwójny drut, który ma około 80 cm. Wbij gwóźdź w drewnianą listwę i przymocuj ją do stołu za pomocą zacisków. Warto również osłonić ramę materiałem, aby uniknąć drzazg.

Umieść pętlę wokół paznokcia. Skręć dwa krótkie druty pośrodku o kilka obrotów, długie mogą pozostać bez zmian.

Autorka: Anette Kindahl, Norrköping City Museum

Zdjęcia: Sofia Wallin

Teraz umieść prawy długi drut nad lewym długim drutem. Przejdź pod dwoma krótkimi prawym długim i w górę w pętli po lewej stronie.

Skręć krótki i długi drut razem na środku długiego.

Weź ładny przycisk do blokowania i przetestuj, aby można go było przełożyć przez pętlę, którą właśnie utworzyłeś. Odłóż przycisk na bok.

Zawiąż sznurek wokół talii i przymocuj koniec krótkich drucików do sznurka, aby uprościć splatanie makramy.

Pociągnij prawą długą linkę w lewej pętli i powoli pociągnij dwie długie linki, tak aby powstał węzeł wokół dwóch krótkich linek.

Następnie

Kontynuuj makramy i od czasu do czasu testuj bransoletkę n a dłoni. Pamiętaj, żeby zrobić nieco dłuższą bransoletkę, aby wygodnie się nosiła.

Warsztaty: 21 kwietnia 2022 r. w Norrköpings Stadsmuseum, z jednym nauczycielem i ośmioma uczestnikami. Celem było nauczenie się, jak w nowy sposób wykorzystać odpady elektryczne, w tym przypadku: cienkie przewody elektryczne pozostałe po zainstalowaniu nowego systemu alarmowego w muzeum. Zarezerwuj sobie 2 godziny na warsztat i 2 godziny na przygotowania. Liczba uczestników zależy od tego, ile jest miejsca na p rzymocowanie makramy do stałej powierzchni, np. stołu.

10

Gdy bransoletka ma odpo wiednią długość, zdejmij ją. Użyj szydła lub gwoździa, aby nieco poluzować środkowy warkocz. Przymocuj krótkie środkowe druty, umieszczając nad nimi ostatni drut, a następnie wpychając je z powrotem do właśnie wykonanej wnęki.

11

Przyklej druty na około 2–3 centymetry i upewnij się, że wygląda to tak ładnie, jak to możliwe.

12

Przetnij przewody i w razie potrzeby ukryj je pod oplotem.

13

Przytnij długie druty na długość około 15 centymetrów, jeśli są za długie, zaciśnij guzik.

Ponownie przeciągnij druty przez guzik, tak aby znalazły się na

15

16 i

ARGE grenzen erzaehlen, Vienna, Austria

Opakowania z wosku pszczelego

Alternatywa dla folii aluminiowej, folii śniadaniowej czy pojemników z przykryciem.

Masz dość produkowanych przemysłowo, energochłonnych, nienadających się do recyklingu opakowań do żywności i dlatego szukasz alternatywy? W takim razie własnoręcznie wykonane opakowania z wosku pszczelego są właściwym projektem dla Ciebie! Doskonale nadają się do zapakowania:

• kanapek na wynos

• warzyw, chleba itp.

• szklanek lub kubków

Czego potrzebujesz:

• Tkanina 100% bawełniana lub lniana (np. ze starych zasłon, ściereczek czy obrusów, serwetek, pościeli…)

• Naturalny wosk pszczeli

• Czysty olej jojoba

Chusty będą miały kontakt z żywnością, dlatego zaleca się stosowanie wszelkich produktów ekologicznych oraz pranych, nieimpregnowanych tkanin!

• Arkusze papieru do pieczenia

• Żelazko

• Nożyce karbowane

Autorka: Felice Frank, ARGE grenzen erzählen, Vienna, Austria

Zdjęcia: Marcin Filipowicz

Produkcja średniej ilości

• cienka ściereczka bawełniana 60 cm x 150 cm, 30 cm x 150 cm, 20 cm x 150 cm

• 200 g wosku pszczelego

• 20ml olejku jojoba

Wystarczy na np.

• 2 papiery woskowe o wymiarach 60 x 60 cm

• 1 opakowanie woskowe o wymiarach 60 x 40 cm

• 5 papierów woskowych o wymiarach 30 x 30 cm

• 7 papierów woskowych o wymiarach 20 x 20 cm

KROK 1 Wymieszaj wosk pszczeli i olejek jojoba (10%)

KROK 2 Ułóż tkaninę na papierze do pieczenia

KROK 3 Równomiernie rozprowadź mieszankę woskowo-olejową na tkanine

KROK 4

Przykryj drugim arkuszem papieru do pieczenia, wyprasuj (średnia temperatura, bez pary). Rozprowadź równomiernie, w razie potrzeby nałóż więcej i wyprasuj.

KROK 5

Pozostaw do ostygnięcia

KROK 6

Przytnij na wymiar i wyrównaj krawędzie

Po użyciu przemyj ciepłą wodą i pozostaw do wyschnięcia. W razie potrzeby odśwież, prasując zagięcia.