AGF-ster Inez van Oord, FiberFoods

AGF-ster Inez van Oord, FiberFoods FiberFoods maakt impact met gedroogde jackfruit

Inez van Oord ontwikkelt naast FiberFoods samen met Stephan Duyck van Soonish Africa een lokaal merk jackfruit in Uganda

Er worden steeds meer alternatieven gezocht voor vlees en jackfruit heeft daarbij veel potentie. Toen onderneemster Inez van Oord ontdekte dat dit fruit in Oeganda aan de varkens werd gevoerd, bedacht ze een businesscase. Als AGF-ster staat ze daarin niet alleen zelf haar mannetje. Haast even belangrijk voor Inez is dat ze ook de vrouwen in Oeganda helpt emanciperen. Gezien hun belabberde positie kunnen die wel een extra steuntje in de rug gebruiken, vertelt ze.

Inez vertrok een aantal jaren geleden met haar gezin naar Oeganda. Oeganda is een jong land in het hart van Afrika. Een land met veel potentie, met dank aan zijn vruchtbare grond, olie, koper en goud. Ook de agrarische sector is belangrijk, met een aandeel van bijna 30% in het bbp en meer dan 70% van de beroepsbevolking die in deze sector werkt. Belangrijke agrarische exportproducten zijn koffie, thee en katoen. FiberFoods wil daar gedroogde jackfruit aan toevoegen. “Jackfruit wordt er niet verbouwd, maar groeit in voedselbossen. Er is zoveel van voorhanden dat het grotendeels aan de varkens wordt vervoerd of op de grond ligt weg te rotten,” vertelt Inez. Samen met haar businesspartner Ineke Aquarius zagen ze mogelijkheden voor de Europese markt en richtten ze FiberFoods op.

Als vezelrijk fruit met neutrale smaak is jonge jackfruit heel goed toepasbaar in een plantaardig dieet. Meestal wordt jackfruit gebruikt dat is geconserveerd in blik. FiberFoods is het eerste bedrijf ter wereld dat gedroogde jackfruit aanbiedt. Inez: “Jackfruit wordt direct na de oogst geschild, gesneden en gedroogd waarbij voornamelijk vezels overblijven. Dit gebeurt in Oeganda zelf, waarbij we gebruik kunnen maken van drogerijen die gebruikt worden om vanillepeulen te drogen. Er is dus al een hele infrastructuur qua voedselveilige verwerking aanwezig waarop jackfruit kan meeliften.” Een groot voordeel is dat gedroogde jackfruit de transportvoetafdruk met bijna 90% verlaagt vergeleken met transport van hele jackfruit of jackfruit in conserven. “Bovendien, omdat we geen pekel gebruiken zoals bij jackfruit in blik, blijft de smaak neutraal. Tijdens de verwerking van de jackfruitvezels nemen deze daardoor heel goed de smaken op. Qua verwerking zijn de mogelijkheden legio, van bitterballen, in sushi tot allerlei sausen. De vezel geeft de meaty bite. Veel bedrijven in plantbased producten werken met erwten en soja. Om daaraan die meaty bite te geven zijn allerlei dure bewerkingen nodig en dat hoeft bij jackfruit niet. Door de vezels te mixen met proteïne krijg je een natuurlijk vleesvervangend product zonder verdere toevoegingen, zogenaamde clean label.”

Door jackfruit al in Oeganda te betrekken en verwerken, krijgen meer dan 1000 families in dorpen een extra inkomen en draagt het bij aan de economische ontwikkeling van het land zelf. “Deze waardeketen wordt nog niet door mannen beheerst.

Vrouwen spelen een belangrijke rol bij FiberFoods, van de oogst tot aan de verwerking tot vezels van jackfruit in Oeganda

Koffie, chocola, vanille worden voornamelijk geleid door de mannen daar. De positie van vrouwen in Oeganda is achtergesteld, maar in deze sector vinden veel jonge vrouwen in Oeganda een baan. Het geld dat zij daarmee verdienen investeren ze in eten én in hun kinderen.”

Oeganda kent genoeg uitdagingen: lage productiviteit, gebrekkige toegang tot kapitaal, een gebrekkige infrastructuur en corruptie zijn daar een paar van. Ook het gebrek aan elektrische voorzieningen en de gebrekkige scholing hebben een negatieve invloed op de economie, aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken. Inez vindt ondernemen in Oeganda vooral heel erg leuk. “Het bruist, voor alles is een oplossing te vinden. Je zit niet zoals in Nederland met heel veel regels. Natuurlijk zijn er uitdagingen. Het is heel erg wennen om met allemaal mensen te werken die niet de opleiding hebben gehad die jij en ik al vanaf vier jaar oud op de Nederlandse scholen hebben gehad. Natuurlijk zijn er hele slimme mensen, net als in de rest van de wereld. Maar ze hebben niet geleerd om creatief, ondernemend out en of the box te denken. Dat mag ook amper. We zorgen dat ze exposure krijgen, dat ze de gelegenheid krijgen om het grotere plaatje te zien, te voelen en te snappen. Want hoe kunnen ze voor ons werken als ze blijven denken in de kaders van die corrupte regering? Daar loop je tegenaan en dat is ook vandaag nog steeds een uitdaging. Eigenlijk moet je zoveel mogelijk zonder regering doen. Gelukkig erkent de president wel dat wij in een sector zitten die waarde toevoegt.” (ML) 

inez@fiberfoodsgroup.com

Foto's: Hester Ezra

Doornweg 4 2231 LJ Rijnsburg M 06 511 44 548 E waspeenwck@gmail.com

Gespecialiseerd

in telen, snijden en verwerken van snack wortelen

2022 INFLATIE WAT 2023CORONA KERST UITDAGING WAAR TROTS7 (kerst)vragen Roy van Vliet 7 (kerst)vragen Roy van Vliet Combivliet Combivliet

Waar kijk je met trots op terug?

Met trots kijk ik terug op de afgelopen jaren die voor ons best een hele uitdaging waren. De viruspreventie heeft onze bedrijfsvoering erg veranderd. Dit was in het begin erg wennen, want het werd er niet leuker op. We gaan steeds meer beseffen dat we waarschijnlijk moeten leren leven met deze preventieve maatregelen. Dit vergt discipline en doorzettingsvermogen, dat besef ik heel goed. Als ik zie hoe onze mensen zich hebben aangepast, dat het een ‘way of life/work’ is geworden, dat iedereen z’n steentje eraan wil bijdragen, elke dag weer, daar ben ik trots op!

Wat is er sinds corona veranderd?

In de coronatijd hebben wij ‘gewoon’ doorgewerkt, omdat wij voedsel produceren. Wij behoorden tot de cruciale sector. Voor ons waren er in die tijd niet heel veel veranderingen. Er zijn dus na de coronatijd ook niet echt veel zaken veranderd in het bedrijf zelf. Wij moesten al heel hygiënisch werken door de viruspreventie in de tomaten. En dat doen we nog steeds. Handen ontsmetten is voor ons een dagelijks ritueel bijvoorbeeld. Het enige wat er voor ons is veranderd, is dat de wereld toch wel dusdanig veranderd is, dat deze nooit meer hetzelfde wordt. De prijzen die verhoogd zijn door de coronaperiode, zijn daarna niet meer verlaagd en ook de oorlog tussen Rusland en Oekraïne geeft weer aanleiding om de prijzen te verhogen. Wat wel veranderde zijn de uitjes, feestjes en bijeenkomsten die we deden. Daarvan zijn er wel een aantal niet doorgegaan. Gelukkig is dat nu weer terug. En wat ook veranderd is, is de online communicatie met bijvoorbeeld Teams die nu vaker wordt toegepast. Deze manier van communiceren is ‘gewoon’ geworden.

Hoe heeft de huidige inflatie impact op je bedrijf en de sector?

De inflatie waar we nu mee te maken hebben, is dusdanig hoog dat het wel een probleem gaat vormen. We merken dat onze medewerkers, net als wij, minder kunnen kopen voor ons geld. We moeten een paar stappen terug doen en extra goed opletten. Als bedrijf en als sector vinden wij dat de regering hiervoor verantwoordelijk is en met passende maatregelen moet komen. Zeker voor bedrijven die het heel moeilijk hebben. Het kan niet zo zijn dat alleen een werkgever opdraait voor de inflatie. Dit kwam bij ons vooral in de eerste plaats terug in de energiekosten. Als gevolg van die stijging zijn ook heel veel andere dingen veel duurder geworden, en daar hebben we allemaal last van, ook de mensen thuis. We zien dat de inflatie nu weer wat omlaaggaat en hopen dat deze trend doorzet en dat de regering de juiste maatregelen neemt om weer een gezonde economie te creëren.

Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2023?

Energie is een grote uitdaging, voor mensen privé, maar ook voor ons als bedrijf om een balans te vinden tussen wat we nodig hebben om onze gewassen gezond te houden, zonder dat het onbetaalbaar wordt. Het is nog steeds een doel om alles te kunnen blijven betalen en toch op een verantwoorde wijze CombiVliet gereed te maken voor een duurzame toekomst!.

Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf?

Natuurlijk hoort een kerstcadeau bij Kerst! Niet alleen voor onze vaste medewerkers, maar ook voor onze seizoensmedewerkers die via ons uitzendbureau bij ons werken. We gaan nu de rustige tijd in, omdat de meeste kassen niet voorzien worden van groeilicht, door de energieprijzen. Veel van onze seizoensmedewerkers gaan de feestdagen bij hun familie vieren. We hopen natuurlijk dat ze in het voorjaar weer bij ons komen werken! Verder heeft elke locatie de vrijheid om Kerst op hun eigen manier te vieren, of dit nu om een kerstborrel of een kerstlunch gaat, alles is goed. Als ze het zelf maar leuk vinden! .

Hoe ga je thuis Kerst vieren (en wat staat er op het menu)?

Ik vier Kerst met de mensen waar ik graag bij wil zijn, met mijn familie. Maar kerstochtend is natuurlijk voor mijn vrouw en onze twee kinderen. Het blijft toch wel speciaal om wakker te worden op kerstochtend. Een lekker ontbijtje met z’n vieren. Wat er verder op het menu staat, is nog een verrassing voor mij. Ik vind alles goed, als we het maar leuk hebben. Twee dagen die in het teken staan van samen zijn. Het is goed daarbij stil te staan, dat dit iets is om dankbaar voor te zijn!

Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken?

Dit klinkt cliché natuurlijk, alle mensen die dit nodig hebben…. Het leven is een uitdaging en bestaat niet alleen uit leuke en gezellige dingen. Er zijn ook genoeg mensen die het moeilijk hebben, het is wel belangrijk om hier ook bij stil te staan. Hoe ik hen een hart onder de riem kan steken, vind ik moeilijk. Door deze woorden op papier te zetten, bereik ik deze mensen niet, dat begrijp ik. Maar voor de mensen die dit lezen, wil ik aangeven dat als je een probleem hebt, vraag hulp als dit je probleem hiermee kan oplossen of verkleinen. Wil je met iemand praten over je probleem, zoek de juiste persoon. En als ik voor iemand iets kan doen, dan hoor ik dit graag!