ΘΡΗΚΓΙΓ ΣΟΤ ΚΟΜΟΤ
ΓΤΜΝΑΙΟ ΛΣ ΚΟΙΛΑΔΑ Γνεοκεηηθή ενγαζία β’ ιοθείμο π. Έημξ 2014-15
ΠΓΡΙΓΥΟΜΓΝΑ 1. ΥΡΙΣΙΑΝΙΜΟ ΖΓΞΑ ΒΖΒΘΖΑ ΖΔΞΡΟΕ-ΔΖΔΑΟΗΑΘΖΑ ΘΑΠΞΓΖΑ ΙΡΟΠΕΞΖΑ ΠΕΟ ΓΗΗΘΕΟΖΑΟ ΖΓΞΓΟ ΑΗΜΘΜΡΘΖΓΟ ΠΜΝΜΖ ΘΑΠΞΓΖΑΟ
2. ΙΝΔΟΤΙΜΟ ΖΓΞΑ ΒΖΒΘΖΑ ΔΖΔΑΟΗΑΘΖΑ ΘΑΠΞΓΖΑ 3. ΒΟΤΔΙΜΟ ΔΖΔΑΟΗΑΘΖΑ ΠΑ ΟΡΙΒΜΘΑ ΠΜΡ ΒΜΡΔΖΟΙΜΡ ΠΞΜΝΜΖ ΘΑΠΞΓΖΑΟ ΡΝΜΞΓΩΟΓΖΟ ΒΜΡΔΖΟΠΩΚ ΒΜΡΔΖΟΠΖΗΜΟ ΙΜΚΑΖΗΜΟ ΒΖΜΟ
ΑΚΠΖΗΓΖΙΓΚΑ ΒΜΡΔΖΟΠΖΗΕΟ ΘΑΠΞΓΖΑΟ 4. ΙΛΑΜΙΜΟ ΔΖΔΑΟΗΑΘΖΑ-ΖΓΞΑ ΒΖΒΘΖΑ ΕΘΖΗΕ ΔΖΔΑΟΗΑΘΖΑ ΗΜΞΑΚΖΜΡ ΜΖ 5 ΟΠΡΘΜΖ ΠΕΟ ΠΕΞΕΟΕΟ ΟΡΙΒΜΘΑ ΠΜΝΜΖ ΘΑΠΞΓΖΑΟ 5. ΓΠΙΜΓΛΓΙΑ
1.ΥΡΙΣΙΑΝΙΜΟ
Ζδνοηήξ ηεξ πνηζηηακηθήξ ζνεζθείαξ είκαη μ Ηφνηυξ μαξ Ζεζμφξ νηζηυξ. αναθηενηζηηθυ γκχνηζμα αοηήξ είκαη υηη δηδάζθεη θαη δεηεί απυ ημοξ μπαδμφξ ηεξ ηεκ πίζηε ζημκ Έκα θαη μυκμ αιεζηκυ Θευ, ηεκ Αγία Πνηάδα. Ιε ηεκ πάνμδμ υμςξ ηςκ εηχκ πανμοζηάζζεθακ μενηθμί, πμο δηαζηνέβιςζακ θαη μεηέβαιακ ηηξ δηδαζθαιίεξ ηεξ πνηζηηακηθήξ πίζηεξ. Οήμενα μ πνηζηηακηθυξ θυζμμξ είκαη δηενεμέκμξ ζε ηνεηξ θονίςξ μεγάιεξ μμάδεξ. Ννχηε ε Μνζυδμλε νηζηηακηθή Θνεζθεία. Δεφηενμκ μ Ξςμαημθαζμιηθηζμυξ ή Ναπηζμυξ θαη ηνίημκ μ Ννμηεζηακηηζμυξ. Μη παπηθμί θαη μη πνμηεζηάκηεξ κυζεοζακ ηεκ ανπαία πίζηε θαη είηε πνυζζεζακ είηε αθαίνεζακ απυ υζα δίδαλε μ Ηφνημξ θαη μη Απυζημιμη. Δφμ είκαη μη πεγέξ, απυ ηηξ μπμίεξ ακηιεί ηηξ δηδαζθαιίεξ ηεξ ε Μνζυδμλε νηζηηακηθή Θνεζθεία: ε Αγία Γναθή θαη ε Ιενή Πανάδμζε.
ΙΓΡΑ ΒΙΒΛΙΑ
Αγία Γναθή ή Βίβιμξ: Απμηειείηαη απυ δφμ μεγάιεξ ζοιιμγέξ ηενχκ θεημέκςκ, ηεκ Ναιαηά Δηαζήθε θαη ηεκ Ηαηκή Δηαζήθε. Ε Ναιαηά Δηαζήθε, απμηειείηαη απυ 49 βηβιία δηαθυνςκ ζογγναθέςκ πμο γνάθηεθακ πενίπμο απυ ημκ 15μ αη. π.. μέπνη θαη ημκ 1μ αη. π.. Ε Ηαηκή Δηαζήθε, απμηειείηαη απυ 27 βηβιία, ηα ηέζζενα απυ ηα μπμία μκμμάδμκηαη «Γοαγγέιηα» (απυ ημ εοάγγειμξ = άγγειμξ θαιχκ εηδήζεςκ), επεηδή εζηηάδμκηαη ζημ πανμυζοκμ θαηά ημοξ Xνηζηηακμφξ μήκομα ηεξ εκακζνχπεζεξ ημο ίδημο ημο Θεμφ.
ΙΔΡΤΗ-ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ Απυ ημοξ ανπαίμοξ πνυκμοξ ςξ θαη ζήμενα, ε πχνα ζηεκ μπμία γεκκήζεθε, έδεζε θαη δίδαλε ημ θεκηνηθυ πνυζςπμ ημο πνηζηηακηζμμφ, Ζεζμφξ νηζηυξ, μκμμάδεηαη Ναιαηζηίκε. Οφμθςκα με ηα ηενά θείμεκα, μ Ζεζμφξ νηζηυξ γεκκήζεθε ζηε Βεζιεέμ, εκχ έδεζε θαη μεγάιςζε ζημ πςνηυ Καδανέη, πενημπή ζηεκ μπμία ζήμενα βνίζθεηαη ε μμχκομε πυιε, 140 πηιηυμεηνα βυνεηα ηήξ Ζενμοζαιήμ. Ήηακ Γβνασθήξ θαηαγςγήξ θαη θήνολε ημ μήκομα ημο ζηεκ εονφηενε πενημπή ηεξ Γαιηιαίαξ, πμο μαδί με ηεκ Ζμοδαία, οπήνλε ημ ζέαηνμ ηεξ δνάζεξ ημο. Οε μηα επμπή πμο ζφμθςκα με ηηξ ανπαίεξ εζπαημιμγηθέξ πνμζδμθίεξ γηα ηεκ έιεοζε ημο Ιεζζία, μ ιαυξ ημο Ζζναήι ήιπηδε πςξ ζηε δμοιεία ημο οπυ ηε Ξχμε ζα έβαδε ηέιμξ θάπμηα ζεία επέμβαζε, μ Ζεζμφξ νηζηυξ δίδαζθε ημοξ μπαδμφξ ημο κα αγαπμφκ ημ Θευ με υιμ ημοξ ημ είκαη θαη κα κμηάδμκηαη γηα ημοξ ζοκακζνχπμοξ ημοξ υπςξ αθνηβχξ γηα ημοξ εαοημφξ ημοξ. Πμ υκμμα «νηζηυξ», είκαη ε μεηάθναζε ζηα ειιεκηθά ηεξ εβνασθήξ ιέλεξ «Ιαζηάπ», πμο ζεμαίκεη Ιεζζίαξ θαη έπεη ζοκδεζεί με ημ «Ζεζμφξ» δει. αοηυξ πμο έπεη ημ πνίζμα, μ εθιεθηυξ ημφ ζεμφ, μ θεπνηζμέκμξ. Γεκηθά μ νηζηηακηζμυξ δέπεηαη πςξ ημ θέκηνμ ηεξ πίζηεχξ ημο είκαη ε Ακάζηαζε ημο Ζεζμφ θαη μάιηζηα ςξ ηζημνηθυ γεγμκυξ θαζχξ «Ακ μ νηζηυξ δεκ ακαζηήζεθε, ε πίζηε ζαξ είκαη μάηαηε». Γηα ημοξ νηζηηακμφξ, θάζε δηαπςνηζμυξ ηεξ εζηθήξ δηδαζθαιίαξ απυ ημ οπενθοζηθυ πενηεπυμεκμ είκαη με απμδεθηυξ. Ζζπονίδμκηαη πςξ δεκ πνυθεηηαη γηα έκα αθυμε θμηκςκηθυ θίκεμα, αιιά γηα ζοκδοαζμυ εζηθήξ δηδαζθαιίαξ θαη οπενθοζηθχκ γεγμκυηςκ
πμο ακαθένμκηαη ζημκ άκζνςπμ ζοκμιηθά, θαηακμχκηαξ υπη μυκμ ηα πνμβιήμαηα πμο αοηυξ ακηημεηςπίδεη ζημ θμηκςκηθυ θαη δηαπνμζςπηθυ επίπεδμ αιιά θαη ηηξ μκημιμγηθέξ ακεζοπίεξ ημο ζε ζέμαηα υπςξ ημ πνυβιεμα ημο θαθμφ, ε θζμνά θαη μ ζάκαημξ.
ΛΑΣΡΓΙΑ Ε ιαηνεία ηεξ Γθθιεζίαξ μαξ παναθηενίδεηαη ςξ μοζηαγςγηθή , γηαηί «μοεί θαζμδεγεί» ημκ πηζηυ ζηε ιαηνεία ημο αιεζηκμφ Θεμφ. Γίκαη , αθυμε, ακαγςγηθή, δηυηη ζηνέθεη ημκ πηζηυ πνμξ ηα άκς («ἂκς ζπῶμεκ ηάξ θανδίαξ») αιιά θαη πκεομαηηθή δηυηη γίκεηαη «ἐκ πκεφμαηη θαη ἀιεζείᾳ». Γίκαη ιαηνεία ιμγηθή, δηυηη μ άκζνςπμξ πιεζηάδεη ημ Θευ ςξ ιμγηθυ μκ θαη δε ζηενίδεη ηε ιαηνεία ημο ζε «άιμγα» μέζα (π.π. ζοζίεξ δχςκ θ.ιπ.). Ηαη, ηέιμξ, είκαη μνζυδμλε, γηαηί ζεμειηχκεηαη ζηεκ Νανάδμζε θαη ζηεκ πίζηε ηςκ αγίςκ. Μ πχνμξ ηέιεζεξ ηεξ πνηζηηακηθήξ ιαηνείαξ μκμμάζηεθε καυξ (απυ ημ καίς= θαημηθχ), γηαηί ζ’ αοηυκ «θαημηθεί» μ Θευξ. Γθηυξ απυ καυξ, μκμμάδεηαη θαη εθθιεζία, γηαηί εθεί γίκεηαη ε ζφκαλε (ζογθέκη νςζε) ηεξ πνηζηηακηθήξ θμηκυηεηαξ, ηεξ Γθθιεζίαξ.
ΜΤΣΗΡΙΑ ΣΗ ΓΚΚΛΗΙΑ Πα Ιοζηήνηα είκαη επηά: Tμ βάπηηζμα, ημ πνίζμα, ε ζεία εοπανηζηία, ε ηενςζφκε, ε μεηάκμηα, (ελμμμιυγεζε), ημ ηενυ εοπέιαημ θαη μ γάμμξ. Γηδηθυηενα: ΠΜ ΒΑΝΠΖΟΙΑ Γίκαη ημ Ιοζηήνημ ηεξ εηζυδμο ημο ακζνχπμο ζηεκ Γθθιεζία. Ιε ημ Βάπηηζμα γίκεηαη ε μφεζε ζημ νηζηυ θαη ζηεκ Γθθιεζία. Οοκήζςξ γίκεηαη ζηεκ παηδηθή ειηθία. Μ ηενέαξ βοζίδεη ημ παηδί ηνεηξ θμνέξ ζημ κενυ, μία ζημ υκμμα ημο Ναηνυξ, μία ζημ υκμμα ημο Ρημφ θαη μία ζημ υκμμα ημο Αγίμο Νκεφμαημξ. Αοηή ε θίκεζε ημο βοζίζμαημξ, ζομβμιίδεη ηεκ ηνηήμενε ηαθή θαη ακάζηαζε ημο Ηονίμο. Οομβμιίδεη υμςξ θαη ημκ ζάκαημ ημο παιαημφ ακζνχπμο θαη ηεκ ακάζηαζε θαη γέκκεζε ημο θαηκμφνγημο ζημ θαηκμφνγημ Βαζίιεημ ημο Θεμφ. Πμ Βάπηηζμα ημ θαζηένςζε μ ίδημξ μ Ηφνημξ με ηεκ εκημιή πμο έδςζε ζημοξ μαζεηέξ ημο κα πάκε θαη κα θάκμοκ μαζεηέξ ημο ημοξ ακζνχπμοξ πάκηςκ ηςκ ιαχκ θαη κα ημοξ βαπηίζμοκ ζημ υκμμα ημο Ναηνυξ θαη ημο Ρημφ θαη ημο Αγίμο Νκεφμαημξ. ΠΜ ΞΖΟΙΑ Δεφηενμ Ιοζηήνημ πμο ηειείηαη ηεκ ίδηα χνα με ημ βάπηηζμα είκαη ημ ΞΖΟΙΑ. νίεηαη μ κεμθχηηζημξ με Άγημ Ιφνμ ζηα θφνηα μένε ημο ζχμαημξ (μέηςπμ, αοηηά, ζηήζμξ, πιάηε, πένηα, πυδηα ) θαη δέπεηαη ηα πανίζμαηα θαη ηηξ δςνεέξ ημο Αγίμο Νκεφμαημξ. Άγημ Ιφνμ είκαη μηα ζφκζεζε απυ ιάδη θαη δηάθμνεξ ανςμαηηθέξ μοζίεξ πμο ζομβμιίδμοκ ηα δηάθμνα
πανίζμαηα ημο Αγίμο Νκεφμαημξ. Ναναζθεοάδεηαη θαη θαζαγηάδεηαη ζημ Μηθμομεκηθυ Ναηνηανπείμ ηεξ Ηςκζηακηηκμφπμιεξ θαη μμηνάδεηαη ζε υιεξ ηηξ Μνζυδμλεξ Γθθιεζίεξ.
Ε ΘΓΖΑ ΓΡΑΞΖΟΠΖΑ Γίκαη ημ Ιοζηήνημ ηςκ Ιοζηενίςκ. Πμ θαζηένςζε μ Ηφνημξ ζημ Ιοζηηθυ Δείπκμ, μπνμζηά ζημοξ μαζεηέξ ημο. Πμ ρςμί θαη ημ θναζί, δφμ απιά ζημηπεία με ηε πάνε ημο Αγίμο Νκεφμαημξ μεηαβάιιμκηαη ζε Οχμα θαη Αίμα νηζημφ θαη γίκμκηαη ηνμθή γηα ημοξ πηζημφξ. Mε ηε Θεία Ημηκςκία εκςκυμαζηε με ημ νηζηυ θαη μ νηζηυξ εκχκεηαη μαδί μαξ θαη γηκυμαζηε μέημπμη ηεξ αηχκηαξ δςήξ. Ε ΖΓΞΩΟΡΚΕ Ιε ημ Ιοζηήνημ αοηυ, έκαξ απιυξ πνηζηηακυξ λεπςνίδεηαη απυ ημοξ άιιμοξ πηζημφξ θαη ακαιαμβάκεη ηε δηαθμκία ηεξ ζςηενίαξ ημο ιαμφ ημο Θεμφ. Θαμβάκεη ημ δχνμ ημο Αγίμο Νκεφμαημξ θαη ηεξ Απμζημιηθήξ δηαδμπήξ θαη ζοκεπίδεη ηεκ ηενςζφκε ημο νηζημφ ζηεκ Γθθιεζία. Μ ηενέαξ γίκεηαη παηέναξ πκεομαηηθυξ. Ννμζεφπεηαη γηα μαξ. Ιαξ βαθηίδεη, μαξ μεηαδίδεη ηα μοζηήνηα θαη ηεκ εοιμγία ημο Θεμφ, μαξ δηδάζθεη γηα ημ Θευ θαη μαξ βμεζάεη ζηηξ δφζθμιεξ ζηηγμέξ ηεξ δςήξ μαξ. Φοζηθά θαη εμείξ ζα πνέπεη κα πνμζεοπυμαζηε θαη κα ηημμφμε ημοξ ηενείξ μαξ, ςξ Ναηένεξ. Ε ΙΓΠΑΚΜΖΑ (ΓΛΜΙΜΘΜΓΕΟΕ) Πμ μοζηήνημ ηεξ ζομθηιίςζεξ θαη ηεξ αγάπεξ. Ε μεηάκμηα είκαη ημ ηενυ μοζηήνημ πμο απμθαζηζηά ηεκ πκεομαηηθή ογεία
ηεξ ροπήξ, υηακ αοηυξ πμο μεηακηχκεη εηιηθνηκά γηα η' αμανηήμαηά ημο θαη ηα ελμμμιμγείηαη ζημκ πκεομαηηθυ ηεξ Γθθιεζίαξ ιεηημονγυ, ιαμβάκεη άθεζε αμανηηχκ, γηκυμεκμξ θαη πάιη θίιμξ θαη ηέθκμ αγαπεηυ ημο Θεμφ. Πμ μοζηήνημ αοηυ επακαιαμβάκεηαη, ακάιμγα με ηηξ πκεομαηηθέξ ακάγθεξ ηςκ πηζηχκ. Έηζη ζθμπυξ ημο μοζηενίμο είκαη ε ζεναπεία ηςκ ηναομάηςκ ηεξ πηχζεξ ηςκ ακζνχπςκ με ηεκ άθεζε ηςκ αμανηηχκ. Ε ελμοζία αοηή -ηεξ άθεζεξ ηςκ αμανηηχκ- εδυζε απυ ημκ νηζηυ ζημοξ Απμζηυιμοξ ημο θαη αοημί ζημοξ δηαδυπμοξ ημοξ Γπηζθυπμοξ θαη δηα μέζμο αοηχκ ημίξ πνεζβοηένμηξ. Δηα ημο Ιοζηενίμο ημφημο πανέπεηαη δναζηηθή ίαζε θαη δηυνζςζε ηςκ πκεομαηηθχκ κμζεμάηςκ. Ιεηακμηςμέκμξ μ πηζηυξ πνηζηηακυξ, μμμιμγεί ηηξ αμανηίεξ ημο ζημκ ηενέα θαη εθείκμξ με ηε πάνε ημο Αγίμο Νκεφμαημξ ημκ ζογπςνεί θαη ημκ βμεζάεη κα απμθαηαζηήζεη ηηξ ζπέζεηξ ημο με ημ Θευ. ΖΓΞΜ ΓΡΓΘΑΖΜ Γίκαη έκα πνμαηνεηηθυ μοζηήνημ ζημ μπμίμ παναθαιμφμε ημκ Ηφνημ κα ζεναπεφζεη ηηξ ροπηθέξ θαη ζςμαηηθέξ αννχζηηεξ. Ιέζς ημο εοιμγεμέκμο ιαδημφ μη πυκμη θαη ηα βάζακα εκχκμκηαη με αοηά ημο νηζημφ θαη ζογπςνμφκηαη μη αμανηίεξ. Μ ΓΑΙΜΟ Έκαξ άκδναξ θαη μηα γοκαίθα άγκςζημη μεηαλφ ημοξ, απμθαζίδμοκ κα πνμπςνήζμοκ ζημ δνυμμ ηεξ θμηκήξ δςήξ. Οηεκ ανπή αοημφ ημο δνυμμο ε Γθθιεζία παναθαιεί ημ Θευ κα ημοξ εοιμγήζεη γηα κα ζηενηχζμοκ μηα πνηζηηακηθή μηθμγέκεηα. Πα δαπηοιίδηα πμο ημοξ εοιμγεί, ζομβμιίδμοκ ηεκ αγάπε ημοξ θαη ηεκ ειεφζενε δέζμεοζε πμο έπμοκ μεηαλφ ημοξ. Πα ζηέθακα ζομβμιίδμοκ ηεκ εοιμγία θαη ηεκ ζοκαδειθηθυηεηα ζημ βαζίιεημ ημο Θεμφ. Πέιμξ ημ θμηκυ πμηήνημ ζομβμιίδεη
ημκ θμηκυ αγχκα θαη ηηξ θμηκέξ πνμζπάζεηεξ πμο έπμοκ κα θάκμοκ ζηε δςή ημοξ θαη υηη ε ζοδογηθή θαη μηθμγεκεηαθή δςή ηυηε μπμνεί κα οθίζηαηαη θαη κα δεμημονγεί πνμθμπή θαη πανά υηακ ημ ακδνυγοκμ ζομμεηέπεη ζημ Νμηήνημκ ηεξ Θείαξ Ημηκςκίαξ.
ΙΓΡΓ ΑΚΟΛΟΤΘΙΓ Μη Ζενέξ Αθμιμοζίεξ είκαη μη ιαηνεοηηθέξ ηειεηέξ ηεξ Γθθιεζίαξ πμο πενηιαμβάκμοκ πνμζεοπέξ, ραιμμφξ, ηθεζίεξ, αγημγναθηθά ακαγκχζμαηα θαη φμκμοξ. Πέημηεξ είκαη: Μ ΑΓΖΑΟΙΜΟ: Αθμιμοζία πμο ηειείηαη ζε δηάθμνεξ ακάγθεξ. Αγηάδμομε ημοξ ακζνχπμοξ, ηα ζπίηηα μαξ, ηα θαηαζηήμαηά μαξ, ηα πςνάθηα μαξ, ηα δχα μαξ θαη υ,ηη άιιμ. Ε ΑΞΠΜΗΘΑΟΖΑ: Γοιμγία ηςκ βαζηθχκ θανπχκ ηεξ γεξ, ημο ζηηανημφ, ημο θναζημφ θαη ημο ιαδημφ. Πειείηαη ηηξ μεγάιεξ γημνηέξ θονίςξ ζημκ εζπενηκυ ζε ακάμκεζε ηεξ εοιμγίαξ ηςκ πέκηε άνηςκ απυ ημ νηζηυ ζηεκ ένεμμ. Ε ΑΓΞΡΝΚΖΑ: Αθμιμοζία πμο γίκεηαη ηηξ βναδηκέξ χνεξ θαη θναηάεη μέπνη ηηξ πνςηκέξ. Ε ΝΑΞΑΗΘΕΟΕ: Αθμιμοζία πμο ράιιεηαη ζε δηάθμνεξ πενηζηάζεηξ θονίςξ οπέν ογείαξ θαη ακαθένεηαη ζοκήζςξ ζηεκ Ρπεναγία Θεμηυθμ. Ε ΗΕΔΓΖΑ: Αθμιμοζία πμο γίκεηαη υηακ θμημεζεί θάπμημξ πνηζηηακυξ πνμ ηεξ ηαθήξ ημο. ΠΜ ΙΚΕΙΜΟΡΚΜ: Αθμιμοζία θαηά ηεκ μπμία ε Γθθιεζία εφπεηαη οπέν ακαπαφζεςξ θαη ζογπςνήζεςξ ηςκ θεθμημεμέκςκ πνηζηηακχκ ζηηξ 40 εμένεξ απυ ημκ ζάκαημ, ζημ πνυκμ θ.ι.π.
ΣΟΠΟΙ ΛΑΣΡΓΙΑ Μη νοζμμί ηςκ καχκ ζηεκ Μνζυδμλε Γθθιεζία είκαη μη ελήξ: 1. Βαζηιηθή Ανπηηεθημκηθυξ ηφπμξ καμφ. Ννυθεηηαη γηα μηα μνζμγχκηα ζηεκ θάημρε αίζμοζα πμο πςνίδεηαη με θημκμζημηπίεξ ζε ηνία ή πενηζζυηενα θιίηε. Μ ανπηηεθημκηθυξ ηφπμξ ηεξ βαζηιηθήξ πνεζημμπμηήζεθε απυ ημοξ πνηζηηακμφξ ήδε απυ ημκ 4μ αηχκα γηα ημοξ πχνμοξ ιαηνείαξ ημοξ. Πμ ακαημιηθυ ημήμα θαηαιήγεη ζε εμηθοιηκδνηθή θυγπε, ηεκ αρίδα, πμο πνμμνίδεηαη γηα ημκ θιήνμ, εκχ ζηα δοηηθά οπάνπεη μ κάνζεθαξ γηα ημοξ θαηεπμφμεκμοξ. 2. Νενίθεκηνμξ καυξ Ανπηηεθημκηθή μμνθή πμο πνεζημμπμηήζεθε εονέςξ θαηά ηα παιαημπνηζηηακηθά πνυκηα. Πμ πνχημ θηήνημ ηεξ μμνθήξ αοηήξ εμθακίζηεθε ςξ αίζμοζα ζηηξ νςμασθέξ ζένμεξ. Οηε ζοκέπεηα εμθακίζηεθε ςξ πνμζάιαμμξ ζηεκ ακαθημνηθή ανπηηεθημκηθή, θαη ημκ 2μ μ.. αηχκα, με ημ Νάκζεμκ ηεξ Ξχμεξ, έιαβε μηα ηδηαίηενε ζεμαζία. Γφνς ζημκ 3μ αηχκα πνεζημμπμηήζεθε ςξ μαοζςιείμ - ιυγς θαη ημο ζομβμιηζμμφ ημο - πμο δειχκεη ημκ μονάκημ ζυιμ. Οε ακηίζεζε με ηε βαζηιηθή, ζηεκ μπμία ημκίδεηαη μ θαηά μήθμξ άλμκαξ, εδχ δίδεηαη έμθαζε ζημκ θαηαθυνοθμ άλμκα, γφνς απ’ ημκ μπμίμ μνγακχκεηαη μ πχνμξ. Ακάιμγα με ηε μμνθή ημοξ, ηα θηήνηα αοηά δηαθνίκμκηαη ζε θοθιηθά, μθηαγςκηθά, ελαγςκηθά, ηνίθμγπα θαη ηεηνάθμγπα.
3. Βαζηιηθή με ηνμφιμ ή Πνμοιαία Βαζηιηθή Ε ηνμοιαία βαζηιηθή απμηειεί ελέιηλε ηεξ παιαημπνηζηηακηθήξ βαζηιηθήξ με πνήζε ηνμφιμο γηα ηεκ θάιορε ημο θεκηνηθμφ ημήμαημξ ημο καμφ. Μ ηφπμξ αοηυξ εμθακίζηεθε ζηα πνυκηα ημο Iμοζηηκηακμφ (527-565) με θμνοθαίμ πανάδεηγμα ηεκ Αγία Ομθία ζηεκ Ηςκζηακηηκμφπμιε. 4. Οηαονμεηδήξ εγγεγναμμέκμξ με ηνμφιμ Μ υνμξ "ζηαονμεηδήξ εγγεγναμμέκμξ" καυξ πενηιαμβάκεη θακμκηθά υιμοξ ημοξ καμφξ, πμο μ πχνμξ ημοξ δηαηάζζεηαη έηζη, χζηε κα ζπεμαηίδεηαη ζημ εζςηενηθυ θαη ζηηξ ζηέγεξ ζηαονυξ, πμο εγγνάθεηαη ζε μνζμγχκημ. Μ ηφπμξ αοηυξ γκχνηζε δηάθμνεξ θάζεηξ, ςξ ηεκ επμπή ηεξ μαθεδμκηθήξ δοκαζηείαξ (867-1054), υηακ εμθακίζηεθε μ πιήνςξ απανηηζμέκμξ ζηαονμεηδήξ εγγεγναμμέκμξ με ηνμφιμ, πμο ζηενίδεηαη ζε δφμ ή ηέζζενα ειεφζενα ζηενίγμαηα, καυξ. Δηάθμνεξ παναιιαγέξ ημο βαζηθμφ αοημφ ηφπμο ακαπηφπζεθακ ζηα επυμεκα πνυκηα.
2. ΙΝΔΟΤΙΜΟ
Ιε ημκ υνμ «Ζκδμοηζμυξ» μκμμάδεηαη ημ πμιοζφκζεημ ζφκμιμ εθείκςκ ηςκ παναδυζεςκ* ηεξ Ζκδίαξ, πμο απμηέιεζακ ζηε δηάνθεηα ηεξ ηζημνίαξ ηεξ θαη απμηειμφκ επίζεξ ζήμενα ημ μεγαιφηενμ μένμξ ηεξ ζνεζθεοηηθήξ θαη θμηκςκηθήξ δςήξ ηεξ. Οηε πχνα αοηή μ Ζκδμοηζμυξ ανηζμεί πενί ηα 700 εθαημμμφνηα πηζημφξ, εκχ μηθνυηενεξ Ζκδμοσζηηθέξ θμηκυηεηεξ οπάνπμοκ ηυζμ ζηηξ γεηημκηθέξ πχνεξ υζμ θαη ζε άιια μένε ηεξ γεξ, υπςξ ημ Ιπαιί, ηε Κ. θαη Δ. Αθνηθή, ημ ανπηπέιαγμξ ηεξ Ηανασβηθήξ θ.α. α) Σμ πνόβιεμα ημο μνηζμμύ. Οηεκ απακή ηκδηθή πχνα μη πμηθίιεξ γεςγναθηθέξ θαη θιημαημιμγηθέξ ηδηαηηενυηεηεξ, ε εζκμιμγηθή πμηθηιία, ε μαθναίςκε ηζημνία, θαζχξ θαη άιιμη πανάγμκηεξ, γέκκεζακ ζηε δηάνθεηα ηςκ αηχκςκ έκα πιήζμξ ζνεζθεοηηθχκ ακηηιήρεςκ θαη παναδυζεςκ. Αοηέξ ζοπκά δηαθένμοκ ηυζμ πμιφ μεηαλφ ημοξ, πμο ζφμθςκα με πμιιμφξ πνέπεη κα ζεςνεζμφκ ςξ δηαθμνεηηθέξ ζνεζθείεξ θαη κα πενηγναθμφκ πςνηζηά. Έηζη μ Ζκδμοηζμυξ δεκ απμηειεί μηα εκηαία ζνεζθεία θαη ζοκεπχξ δεκ μπμνεί κα πενηθιεηζηεί ζε έκα μνηζμυ. Απυ ηεκ άιιε μενηά υμςξ, μη πενηζζυηενεξ απυ αοηέξ ηηξ παναδυζεηξ πνμτπμζέημοκ ημ ίδημ ζεςνεηηθυ οπυβαζνμ. Γδχ ζα πενηγνάρμομε αοηυ ημ θμηκυ ζεςνεηηθυ οπυβαζνμ θαη ηηξ μεγαιφηενεξ απυ ηηξ παναδυζεηξ πμο ζηενίδμκηαη ζ' αοηυ, δειαδή εθείκεξ πμο αθμιμοζμφκηαη απυ ηεκ πιεημκυηεηα ημο ηκδηθμφ ιαμφ.
β) Ο πμιηηηζμόξ ημο Ικδμύ θαη μη Άνημη. Ε ηζημνία ημο Ζκδμοηζμμφ λεθηκά απυ ημκ πμιηηηζμυ πμο άθμαζε με θέκηνμ ηεκ θμηιάδα ημο πμηαμμφ Ζκδμφ πενίπμο απυ ημ 3.000 ςξ ημ 1500 π.. Ανπαημιμγηθά εονήμαηα, υπςξ ε πανάζηαζε εκυξ ζεμφ πμο θάζεηαη ζε ζηάζε γηυγθα θαη είκαη πενηθοθιςμέκμξ απυ δχα, εηδχιηα ηεξ Ιεηέναξ ζεάξ*, θαζχξ θαη άιια εονήμαηα, δείπκμοκ υηη ε ζνεζθεοηηθή δςή ζοκίζηαημ ζηε ιαηνεία ημο ζείμο ςξ γεκεζημονγμφ δφκαμεξ πμο πανάγεη ηε δςή. Ιε ηεκ εγθαηάζηαζε ηςκ Ανίςκ, πμο εηζέβαιακ ζηεκ Ζκδία πενί ημ 1500 π.., δεμημονγήζεθε έκαξ άιιμξ πμιηηηζμυξ, πμο επηθάιορε ηα οπμιείμμαηα ημο πνμγεκέζηενμο. Παοηυπνμκα υμςξ, ηα οπμιείμμαηα αοηά πέναζακ μέζα ζημκ Άνημ πμιηηηζμυ, ακαπηφπζεθακ θαη ζοκέβαιακ ζηεκ ηειηθή ζφκζεζε ημο Ζκδμοηζμμφ. γ) Η βεδηθή ζνεζθεία. Ε ζνεζθεία ηςκ Ανίςκ ήηακ πμιοζεσζηηθή, υπςξ εθείκε ηςκ ανπαίςκ Γιιήκςκ ή ηςκ Ξςμαίςκ. Νεγή πιενμθμνηχκ γηα ηε ζνεζθεία αοηή απμηειεί μηα ζεηνά ηενχκ βηβιίςκ πμο μκμμάδμκηαη Βέδεξ, μη μπμίεξ γνάθεθακ απυ ημ 1500 ςξ ημ 1000 π.. Απυ ημ υκμμά ημοξ ε ζνεζθεία, υπςξ θαη ε επμπή αοηή, μκμμάδεηαη βεδηθή. Θεμί ήηακ μ μονακυξ, μ ήιημξ, ε θςηηά, μ ζευξ ηεξ θαηαηγίδαξ, ηεξ γμκημυηεηαξ, θαη ημο πμιέμμο θ.ά. Οηε βεδηθή ζνεζθεία θέκηνμ ηεξ ιαηνεοηηθήξ δναζηενηυηεηαξ απμηειεί ε ζοζία πνμξ ημοξ ζεμφξ. Όηακ μη Ανημί εηζέβαιακ ζηεκ Ζκδία ήηακ ήδε πςνηζμέκμη ζε ηνεηξ ηάλεηξ: ηενείξ (βναπμάκμοξ), πμιεμηζηέξ ανηζημθνάηεξ θαη θαιιηενγεηέξ. Ακχηενε ζεςνμφκηακ εθείκε ηςκ βναπμάκςκ. Ο' αοηέξ πνμζηέζεθε ε ηάλε ηςκ πεηνωκαθηώκ, ζηεκ μπμία θαηέηαλακ ημοξ θαηαθηεμέκμοξ κηυπημοξ ιαμφξ. Ε θμηκςκηθή θαη ζνεζθεοηηθή δςή θάζε ηάλεξ νοζμηδυηακ απυ έκα ζφκμιμ θακυκςκ, ημοξ μπμίμοξ
θαζυνηδακ μη βναπμάκμη. Πμ ηκδηθυ υκμμα ηςκ βαζηθχκ αοηχκ ηάλεςκ είκαη βάνκα= πνχμα. Γίκαη υμςξ θμηκά γκςζηέξ με ημ υκμμα θάζηεξ πμο δυζεθε ημ 16μ αη. απυ ημοξ Νμνημγάιμοξ απμίθμοξ. Οηε δηάνθεηα ηςκ αηχκςκ μη θάζηεξ απέθηεζακ έκα πιήζμξ οπμδηαηνέζεηξ. Αοηέξ δηαθνίζεθακ θαη ηενανπήζεθακ με βάζε θονίςξ ημ επάγγειμα θαη ημ βαζμυ θαζανυηεηάξ ημο. Ιε ηεκ ίδηα βάζε δεμημονγήζεθε, επίζεξ, ε ηάλε εθείκςκ πμο ήηακ έλς απυ θάζε θάζηα (άζηθημη). Νανάιιεια με ημκ πμιοζεσζμυ ζηηξ Βέδεξ απακηά, επίζεξ, ε ηδέα υηη οπάνπεη μηα παγθυζμηα ηάλε, ε μπμία δηαθνίκεηαη ζηε δμμή θαη ιεηημονγία ημο θυζμμο, αιιά θαη ζηε δμμή θαη ιεηημονγία ηεξ θμηκςκίαξ, ηεκ εζηθή δεμκημιμγία θ.ιπ. Ε παγθυζμηα αοηή ηάλε μκμμάδεηαη «κηάνμα». Πμ κηάνμα είκαη ζείαξ θαηαγςγήξ θαη άνα ε ζφμθςκε μ' αοηυ δηαγςγή ηςκ ακζνχπςκ είκαη πνάλε ζνεζθεοηηθμφ παναθηήνα θαη ζοκεπχξ οπμπνεςηηθή. Γπμμέκςξ, θαη ε δεδμμέκε ηάλε ηεξ θμηκςκίαξ, δειαδή ε δηαίνεζή ηεξ ζεθάζηεξ, ζεςνείηαη ζηηξ Βέδεξ μένμξ ηεξ παγθυζμηαξ ηάλεξ θαη άνα επίζεξ ζείαξ θαηαγςγήξ. Πμ ίδημ ηζπφεη θαη γηα ημ ζφκμιμ ηςκ θακυκςκ πμο ζοκμδεφεη θάζε θάζηα θαη πμο μκμμάδεηαη επίζεξ κηάνμα. Ε μεηαπήδεζε ζε άιιε θμηκςκηθή ηάλε ζεςνήζεθε ανγυηενα υηη μπμνεί κα επηηεοπζεί μυκμ ζε μηα επυμεκε δςή, ακάιμγα με ηηξ πνάλεηξ θαηά ηεκ πανμφζα. δ) Οη Οοπακηζάδεξ. Ήδε απυ ημ ηέιμξ ηεξ βεδηθήξ επμπήξ ανπίδεη κα εμθακίδεηαη ζηηξ Βέδεξ ε ηδέα υηη μ θυζμμξ ζημκ μπμίμ δμφμε είκαη ημ επηθακεηαθυ ή ελςηενηθυ ζηνχμα μηαξ ζείαξ πναγμαηηθυηεηαξ, πμο βνίζθεηαη ζημ βάζμξ ή ζηε βάζε ημο θυζμμο. Όια υζα οπάνπμοκ, ζομπενηιαμβακμμέκςκ θαη ηςκ ζεχκ, απέννεοζακ απ' αοηή. Ι' αοηυκ ημκ ηνυπμ ημ ζφκμιμ ημο θυζμμο πςνίζηεθε ζε δφμ βαζηθά ζηνχμαηα, ηε ζεμειηχδε αοηή πναγμαηηθυηεηα θαη ημ θαηκυμεκμ θυζμμ. Μ
θαηκυμεκμξ θυζμμξ απμηειείηαη απυ υκηα πενημνηζμέκα ζηα υνηα ηεξ μμνθήξ ημοξ, εκχ ε ζεμειηχδεξ πναγμαηηθυηεηα είκαη απενηυνηζηε θαη άμμνθε. Ε ηδέα αοηή ακαπηφπζεθε πενηζζυηενμ θαη επηθνάηεζε ςξ ημ βαζηθυ θμζμμείδςιμ ημο Ζκδμοηζμμφ ζε μηα άιιε ζεηνά βηβιίςκ πμο μκμμάδμκηαη Μοπακηζάδεξ θαη γνάθεθακ πεν. απυ ημ 800 ςξ ημ 500 π.. Οηηξ Μοπακηζάδεξ ε ζεία πναγμαηηθυηεηα πμο απμηειεί ημ οπυζηνςμα ημο ζφμπακημξ μκμμάζηεθε Μπνάπμακ. Όπςξ μ αέναξ πμο, ακ θαη άμμνθμξ, μπμνεί κα πενηθιεηζηεί μέζα ζηα δμπεία, έηζη θαη μέζα ζε θάζε ηη οπάνπεη έκα «ημήμα» ημο Ιπνάπμακ, έκα ζείμ ζημηπείμ. Αοηυ μκμμάδεηαη Άημακ. Ι' αοηυκ ημκ ηνυπμ υια ηα υκηα είκαη ζημ βάζμξ ημοξ Άημακ θαη άνα μένμξ ημο Ιπνάπμακ. Πμ ίδημ θαη μ άκζνςπμξ. Ιυκμ πμο αοηυξ, γμεηεομέκμξ απυ ημκ θυζμμ, έπεη ζοκεπχξ ζηναμμέκμ ημ κμο ημο πνμξ αοηυκ θαη άνα πνμξ ηα έλς θαη αγκμεί υηη ημ βάζμξ ημο εαοημφ ημο είκαη ε ζεία πναγμαηηθυηεηα. Γκχ ζηηξ Βέδεξ μ θυζμμξ ζεςνείηαη ςξ θάηη θαιυ, ζηηξ Μοπακηζάδεξ θαιυ ζεςνείηαη μυκμ ημ Ιπνάπμακ. Μ θυζμμξ είκαη μηα δεοηενεφμοζα πναγμαηηθυηεηα θαη υπη ε βαζηθή θαη αιεζηκή. Γλάιιμο απμηειείηαη απυ υκηα πμο βνίζθμκηαη ζε θαηάζηαζε πενημνηζμμφ θαη μεηαβμιήξ. Πα έμβηα υκηα, μεηαλφ ηςκ μπμίςκ θαη μ άκζνςπμξ, αηζζάκμκηαη μδοκενά αοηήκ ηεκ θαηάζηαζε. Βηχκμοκ ιμηπυκ ηεκ φπανλε ςξ πυκμ. Οηηξ Μοπακηζάδεξ εμθακίδμκηαη, επίζεξ, δφμ άιιεξ ηδέεξ, πμο είκαη άγκςζηεξ ζηηξ Βέδεξ. Αοηέξ είκαη ε ζαμζάνα θαη ημ θάνμα. Οαμζάνα είκαη ε ακαθφθιεζε ηςκ οπάνλεςκ. Οφμθςκα μ' αοηήκ ηεκ ακηίιερε ηα έμβηα υκηα δε δμοκ μυκμ
μηα θμνά αιιά αθμφ μηα μμνθή φπανλεξ δηαιοζεί, θάηη απυ αοηήκ επηβηχκεη θαη μεηαβαίκεη ζε άιιε μμνθή φπανλεξ. Δεμημονγείηαη έηζη έκαξ αηένμςκ θφθιμξ μεηεκζανθχζεςκ πμο δηαηενεί ζοκεπχξ ηα υκηα ζε θάπμηα μμνθή φπανλεξ. Ηάνμα ζεμαίκεη πνάλε. Μη πνάλεηξ πμο ημ μκ δηέπναλε ζηεκ πνμεγμφμεκε μμνθή φπανλεξ είκαη εθείκεξ πμο πνμζδημνίδμοκ ηε μμνθή ζηεκ μπμία ζα μεηαβεί. Πέημηεξ μμνθέξ εθηυξ απυ ηεκ ακζνχπηκε μπμνμφκ κα είκαη μηα δςηθή, μηα δαημμκηθή ζε θάπμηα θυιαζε ή μηα ζεσθή ζε θάπμημ μονακυ. Πη πνάλεηξ θάκεη μ άκζνςπμξ ελανηάηαη απυ εθείκμ πμο επηζομεί. Έηζη ηειηθά μεηεκζανθχκεηαη θάζε θμνά ζε θάπμηα μμνθή φπανλεξ ακάιμγε με ηεκ επηζομία ημο. Ε αηένμμκε παναμμκή ζε θάπμηα μμνθή φπανλεξ, δειαδή ζε μηα θαηάζηαζε πμο ηαοηίδεηαη με ηεκ μδφκε, πνμθάιεζε ημ αίηεμα ηεξ απειεοζένςζεξ (μμύθηη ή μόλα) απυ αοηή. Οφμθςκα με ηηξ Μοπακηζάδεξ, αοηή επηηογπάκεηαη με ηε ζηαδηαθή απυζονζε ημο κμο ημο ακζνχπμο απυ ημκ ελςηενηθυ θυζμμ θαη ηε ζηνμθή ημο πνμξ ημκ εζςηενηθυ με ηειηθυ ζθμπυ ηεκ ηαφηηζε ημο κμο με ημ Άημακ θαη μέζς αοημφ με ημ
Ιπνάπμακ. Ε δηαδηθαζία αοηή, απυ ηε ζηαδηαθή απυζονζε ημο κμο απυ ημκ ελςηενηθυ θυζμμ ςξ ηεκ ηαφηηζε ή έκςζε με ημ Ιπνάπμακ μκμμάδεηαη γηυγθα. Ε πνήζε ηεξ γηυγθα γη' αοηυ ημ ζθμπυ θαζηζημφζε ημ ένγμ ηεξ ζςηενίαξ μηα αημμηθή πνμζπάζεηα πμο μπμνμφζε κα ακαιάβεη μ θαζέκαξ μυκμξ ημο.
ΙΓΡΑ ΒΙΒΛΙΑ Μ Ζκδμοηζμυξ βαζίδεηαη ζηα ηενά θείμεκα Βέκηα (Βέδεξ) θαζχξ θαη ζηε δηδαζθαιία ηςκ γθμονμφ (δαζθάιςκ). Ηονηυηενα ηενά βηβιία είκαη: 1. Αγθάμαξ 2. Ανακοάθαξ 3. Βαγθαβακηγθηίηα ή Ιπαγθαβάη-Γθίηα 4. Βεδάκηα 5. Βναπμάκεξ 6. Γθηηαγθμβίηα 7. Ιαπαβανάηα 8. Μοπακηζάδεξ 9. Νμονάκαξ 10.Ξαμάγηακα 11. Ομφηνεξ 12. Πάκηναξ
ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ Μ Ζκδμοηζμυξ είκαη μηα εκηοπςζηαθά εοπνμζάνμμζηε ζηηξ ζοκζήθεξ θάζε επμπήξ ζνεζθεία. Νενηιαμβάκεη μεγάιε πμηθηιία ζνεζθεοηηθχκ πναθηηθχκ θαη ελειίζζεηαη ζοκεπχξ, απυ ηεκ ανπαηυηεηα μέπνη ζήμενα. Οηεκ Ζκδμοηζηηθή ζνεζθεοηηθή θηιμζμθία θηκμφκηαη με απίζακε άκεζε ὁ ηδεαιηζμυξ, μ ζεσζμυξ, μ αζεσζμυξ, μ πακζεσζμυξ, μ μμκηζμυξ θαη πιήζμξ άιιεξ εκδηάμεζεξ ακηηιήρεηξ. Ανπηθά, ςξ ζνεζθεία ηςκ αοημπζυκςκ Ζκδχκ, ήηακ μοζηαζηηθά ιαηνεία ηεξ θφζεξ, ηςκ μονάκηςκ ζςμάηςκ, ηςκ θαζηθχκ θαηκμμέκςκ θαη δηαθυνςκ δχςκ υπςξ ε αγειάδα, μ ειέθακηαξ, μ πίζεθμξ θ.α. Ανγυηενα ελειίπζεθε θαη ζοζηεμαημπμηήζεθε απυ ημφξ βναπμάκμοξ (ηενείξ). Ηαζηένςζε ηεκ ηδέα υηη μ θυζμμξ δηέπεηαη απυ θάπμημ θαζμιηθυ κυμμ κηάνμα, ε επίγεηα έθθακζε ημο μπμίμο είκαη ημ αοζηενυ, ηενανπηθυ θμηκςκηθυ ζφζηεμα ηςκ θαζηχκ, θαζχξ θαη ηεκ ηδέα υηη ὁ θυζμμξ ζοκεπχξ θηάκεη ζε έκα ηέιμξ θαη λεθηκάεη απυ ηεκ ανπή.
ΛΑΣΡΓΙΑ Λεθηκχκηαξ απυ ημκ 2μ αη. π.. θαη θαζηενςμέκε ημκ 6μ αη. μ.. μηα κέα μμνθή ιαηνείαξ ηςκ ζεμηήηςκ ανπίδεη κα επηθναηεί ακηί ηεξ ζοζίαξ, πμο δηαηενείηαη μέπνη ζήμενα μμκμζπμναδηθά: ε «ηημή» ηεξ ζευηεηαξ, πμο απυ ηεκ επμπή αοηή γίκεηαη ε θφνηα μμνθή ιαηνείαξ ημο lκδμοηζμμφ πμο ηζπφεη μέπνη ζήμενα. Ννυθεηηαη γηα δηάθμνεξ ιαηνεοηηθέξ πνάλεηξ, πμο απμμημμφκηαη ηεκ οπμδμπή, πενηπμίεζε θαη απμπαηνεηηζμυ εκυξ θηιμλεκμφμεκμο, υπςξ πνμζθμνά θαζίζμαημξ, πνμζθμνά κενμφ γηα ηεκ πιφζε ηςκ πενηχκ θαη ηςκ πμδηχκ, πιφζε υιμο ημο αγάιμαημξ, πνμζθμνά ζ' αοηυ θαηκμφνγημο εκδφμαημξ, πνίζε ημο με ανχμαηα, πνμζθμνά ιμοιμοδηχκ, ιηβακημφ, ηνμθήξ θ.α. Αοηή ε μμνθή ιαηνείαξ ιέγεηαη «πμοηδά». Νμοηδά μπμνεί κα γίκεη ζημ ζπίηη, θονίςξ υμςξ γίκεηαη ζημοξ καμφξ, υπμο, ηδίςξ ζηε δηάνθεηα ηςκ εηήζηςκ θ.ιπ. γημνηχκ, μπμνεί κα γίκεη μηα πενίπιμθε δηαδηθαζία, πμο ζομπενηιαμβάκεη ζοζίεξ δχςκ, πενηθμνά ανμάηςκ με ημ είδςιμ ημο ζεμφ, θ.ιπ
3.ΒΟΤΔΙΜΟ Ιε ημκ υνμ Βμοδηζμόξ εκκμείηαη μία απυ ηηξ μεγάιεξ ζνεζθείεξ ημο θυζμμο με θεκηνηθυ πνυζςπμ ημο μοζμιμγηθμφ οιηθμφ ηεξ ηε δςή θαη ηε δηδαζθαιία ημο Οηκηάνηα Γθμηάμα Ιπμφκηπα ή Βμφδα ή ημο Νεθςηηζμέκμο υπςξ απμθαιείηαη εκίμηε. Μ Βμοδηζμυξ είκαη έκα απυ ηα ανπαηυηενα ζνεζθεφμαηα. Νενηιαμβάκεη έκα εονφ θάζμα ζνεζθεοηηθχκ δμλαζηχκ, θηιμζμθηθχκ ανπχκ, εζίμςκ, ζεζμχκ θαη εζηθχκ θακυκςκ πμο απμδίδμκηαη ζημκ Βμφδα. Οήμενα οπμιμγίδεηαη υηη πενίπμο μηζυ δηζεθαημμμφνημ άκζνςπμη αθμιμοζμφκ ημκ Βμοδηζμυ. Ακαγκςνίδμκηαη γεκηθά δφμ ζπμιέξ Βμοδηζμμφ: ε Ιαπαγηάκα θαη ε Πεναβάκηα. Ε θάζε ζπμιή δηαθένεη ζπεηηθά με ηεκ αθνηβή θφζε ηεξ Κηνβάκα, ηε ζεμακηηθυηεηα θαη θακμκηθυηεηα ηςκ δηαθυνςκ δηδαζθαιηχκ θαη θεημέκςκ θαζχξ θαη ηηξ μμκαζηηθέξ θαη ηηξ ιεηημονγηθέξ πναθηηθέξ.
ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ Μ Βμοδηζμυξ γεκηθά δηαηήνεζε θάπμηεξ δηδαζθαιίεξ πανυμμηεξ με εθείκεξ ημο Ζκδμοηζμμφ. Έηζη, ε ηδέα υηη ε φπανλε ηαοηίδεηαη με ημκ πυκμ ηζπφεη θαη εδχ, θαζχξ θαη υηη αοηή, μέζα απυ ηηξ μεηεκζανθχζεηξ, ακαπανάγεηαη ζοκεπχξ. Έηζη μ πυκμξ δηαηςκίδεηαη. Μ ηκαγοάκα δηαηείκεηαη υηη ε δηδαζθαιία ημο ηαοηίδεηαη με εθείκε πμο ακάπηολε μ ίδημξ μ Βμφδαξ. Όμςξ, μ Ηακυκαξ
Νάιη θαηαγνάθεθε πμιφ ανγά, γη' αοηυ ε ανπηθή δηδαζθαιία μυκμ θαηά πνμζέγγηζε μπμνεί κα ακαζοκηεζεί. Νάκηςξ, μ Ηακυκαξ Νάιη πενηέπεη μηα απυ ηηξ ανπαηυηενεξ ζοζηεμαημπμηήζεηξ ηεξ. Αοηή είκαη ε γκςζηή ςξ ζπήμα ηςκ «ηεζζάνςκ εογεκηθχκ αιεζεηχκ». Μη «ηέζζενηξ εογεκηθέξ αιήζεηεξ» είκαη:
1) Η ύπανλε είκαη πόκμξ. Όια ηα υκηα, μεηαλφ ηςκ μπμίςκ θαη μ άκζνςπμξ, ζοκακημφκ ημκ πυκμ ζε δηάθμνα επίπεδα: ηε γέκκεζε, ηε θζμνά, ηεκ αννχζηηα, ημ ζάκαημ. Κα έπεηξ εθείκμ πμο δε ζέιεηξ ή κα μεκ έπεηξ εθείκμ πμο ζέιεηξ, είκαη πυκμξ. Όιεξ μη θαηαζηάζεηξ, αθυμε θαη μη εοπάνηζηεξ, οπυθεηκηαη ζε μεηαβμιή θαη ανγά ή γνήγμνα μεηαηνέπμκηαη ακαπυθεοθηα ζε θάπμηα απυ αοηέξ ηηξ μδοκενέξ θαηαιήλεηξ. Αιιά ζ' έκα βαζφηενμ επίπεδμ μ πυκμξ πανάγεηαη απυ ημκ ηνυπμ με ημκ μπμίμ οπάνπμοκ ηα πάκηα. Γη' αοηυ ε πνχηε αιήζεηα δηαηοπχκεηαη με ηεκ πνυηαζε «ε φπανλε είκαη πυκμξ». 2) Αηηία ημκ πόκωκ είκαη ε επηζομία. Ε επηζομία έπεη ςξ ακηηθείμεκμ πνάγμαηα, θαηαζηάζεηξ, υκηα θηι. πμο μ άκζνςπμξ ηα ζεςνεί ςξ πναγμαηηθά. Πα πάκηα γίκμκηαη
ακηηθείμεκα ηεξ επηζομίαξ με βάζε ηεκ ηδέα υηη οπάνπμοκ πναγμαηηθά, πμο ζ' αοηήκ ηε θάζε ημ Βμοδηζμμφ, ζεμαίκεη μυκημα θαη ζομπαγή. Όμςξ, μυκμ θαηκμμεκηθά οπάνπμοκ έηζη. Ε αιεζηκή φπανλή ημοξ είκαη θεογαιέα θαη ζφκζεηε. Οοκεπχξ, ε επηζομία ζηενίδεηαη πάκς ζε μηα αοηαπάηε. Ε επηζομία ιμηπυκ δεμημονγείηαη απυ άγκμηα. Γάκ θάπμημξ γκςνίζεη ημκ αιεζηκυ ηνυπμ φπανλεξ ηςκ πναγμάηςκ, ζα πάρεη κα ηα επηζομεί. Ναφμκηαξ κα επηζομεί ζα πάρεη κα πνάηηεη με ηνυπμ πμο πανάγεη θάνμα. Ναφμκηαξ κα πανάγεη θάνμα ζα πάρεη κα ακαγεκκάηαη. Ε ακαθάιορε αοηήξ ηεξ αιοζίδαξ απμηειεί ημ θφνημ μένμξ ημο θςηηζμμφ ημο Βμφδα θαηά ημκ Ηακυκα Νάιη. 3) Η θαηάπαοζε ημο πόκμο. Αοηή μκμμάδεηαη «κηνβάκα» πμο ζεμαίκεη «ζβήζημμ». Ακαθένεηαη ζηεκ θαηάζβεζε ηεξ άγκμηαξ, ηεξ επηζομίαξ θαη ηεξ απέπζεηαξ, πμο δεκ είκαη πανά ε άιιε υρε ηεξ επηζομίαξ, θονίςξ υμςξ ζ' εθείκμ πμο ε θαηάζβεζε αοηή μδεγεί, δειαδή ζηεκ θαηάπαοζε ηεξ ακαπαναγςγήξ ηεξ φπανλεξ. 4) Σμ μμκμπάηη πμο μδεγεί ζηεκ θαηάπαοζε ημο πόκμο. Αοηυ απμηειείηαη απυ μθηχ ζηάδηα πμο μμηάδμοκ με ηεκ Ζκδμοσζηηθή γηυγθα γη' αοηυ ιέγεηαη «μθηαπιυ μμκμπάηη». Πα πνχηα αθμνμφκ ζηεκ απμθογή βιάβεξ θάζε δςκηακμφ πιάζμαημξ, ζηεκ απάνκεζε ηεξ ηδημθηεζίαξ θηι. Πα ηειεοηαία αθμνμφκ ζημ δηαιμγηζμυ.
ΣΑ ΤΜΒΟΛΑ ΣΟΤ ΒΟΤΔΙΜΟΤ 1.ΒΑΣΙΚΑ Βμοδηζμόξ: Οηε ζνεζθεία αοηή ε ζβάζηηθα, μπμηαζδήπμηε θαηεφζοκζεξ, εμθακίδεηαη ζημ ζηήζμξ μνηζμέκςκ αγαιμάηςκ ημο Βμφδα ζομβμιίδμκηαξ ηεκ ηενή θανδηά ημο. Ακηηπνμζςπεφεη ηε Dharma (Δηδαζθαιία ηεξ Αιήζεηαξ θαη ηεξ Δηθαημζφκεξ πμο πνμζέθενε μ Βμφδαξ), ηεκ μηθμομεκηθή ανμμκία θαη ηεκ ηζμννμπία ηςκ ακηηζέηςκ. Ε ανηζηενυζηνμθε ζβάζηηθα ακηηπνμζςπεφεη ηεκ αγάπε θαη ηεκ εοζπιαπκία. Ε δεληυζηνμθε ακηηπνμζςπεφεη ηε δφκαμε θαη ηεκ ελοπκάδα. Οημ βμοδηζμυ μάιηζηα πανμοζηάδεηαη θαη ζε δηαθμνεηηθμφξ πνςμαηηζμμφξ θαη ακαιυγςξ ζομβμιίδεη θαη θάηη δηαθμνεηηθυ. Νημ ζογθεθνημέκα: Ιπιε ζομβμιίδεη ηηξ άπεηνεξ μονάκηεξ ανεηέξ Ηυθθηκε – ζομβμιίδεη ηηξ άπεηνεξ ηενέξ ανεηέξ ηεξ θανδηάξ ημο Βμφδα Ηίηνηκε – ζομβμιίδεη ηεκ άπεηνε εοεμενία Ννάζηκε – ζομβμιίδεη ηηξ άπεηνεξ ηθακυηεηεξ ζηε γεςνγία
Θυγς ημο ζοζπεηηζμμφ ηεξ με ηε δεληυζηνμθε καδηζηηθή ζβάζηηθα, μη βμοδηζηηθέξ ζβάζηηθεξ απυ ηα μέζα ημο 20μο αηχκα είκαη θονίςξ ανηζηενυζηνμθεξ.
2. ΣΡΟΥΟ Μ ηνμπυξ ιμηπυκ είκαη έκα απυ ηα πημ ζεμακηηθά βμοδηζηηθά ζφμβμια, θαζχξ ακηηπνμζςπεφεη ηηξ δηδαζθαιίεξ ημο Βμφδα. Ε θίκεζε ημο ηνμπμφ είκαη μία μεηαθμνά ηεξ ναγδαίαξ πκεομαηηθήξ αιιαγήξ πμο πνμθαιείηαη απυ ηηξ δηδαπέξ ημο θηιμζυθμο. Μη μπηχ αθηίκεξ ημο ηνμπμφ ζομβμιίδμοκ ημ Μθηαπιυ Ιεγαιμπνεπέξ Ιμκμπάηη ημο Βμφδα ζηηξ δηδαζθαιίεξ ημο. Γη’ αοηυ ημ ζφμβμιμ μκμμάζηεθε Dharmachakra, ή "ηνμπυξ ημο (ζομπακηηθμφ) Κυμμο.’’
3. ΓΙΝ ΚΑΙ ΓΙΑΝΚ Απεηθμκίδεη ηεκ ηζμννμπία δοκάμεςκ μεηαλφ Ηαιμφ θαη Ηαθμφ, υμςξ αοηή είκαη ε επηθακεηαθή εθδμπή. Οηεκ πναγμαηηθυηεηα, απεηθμκίδεη μιυθιενε ηεκ θηκέδηθε ζθέρε ζπεηηθά με ηεκ θμζμμγμκία, ηεκ δςή θαη ημκ ζάκαημ, ηεκ δφκαμε θαη ημκ θυβμ, ημ ζθμηάδη θαη ημ θςξ. Ννυθεηηαη γηα ημοξ δφμ ακηίζεημοξ μα ζομπιενςμαηηθμφξ πυιμοξ ηεξ θφζεξ. Πμ Γηακγθ είκαη ημ ιεοθυ θαη εοζφκεηαη γηα ηεκ πνςημβμοιία, ηεκ επηζεηηθυηεηα, ηεκ δεμημονγηθυηεηα, ηεκ ανζεκηθή ηζπφ, ημκ Μονακυ, ημ θςξ, ηα ζοκαηζζήμαηα, ηεκ ηυιμε, ηεκ θςηηά, ημ ζενμυ θαη ημ ζθιενυ. Πμ Γηκ είκαη ημ μαφνμ θμμμάηη ημο ζομβυιμο θαη εοζφκεηαη γηα ημ ζθμηάδη, ηεκ παζεηηθυηεηα, ηεκ αθηκεζία, ημ ζειοθυ ζημηπείμ, ηεκ απμοζία δςήξ, ηεκ ζειήκε, ηεκ κφπηα, ημ ρφπμξ, ημ αδφκαμμ, ημ απαιυ, ηα φπμοια ζοκαηζζήμαηα. Μη δφμ μμνθέξ εκένγεηαξ ζοκηζημφκ ηεκ ίδηα ηεκ πναγμαηηθυηεηα, ακελανηήηςξ μμνθήξ, πένα απ’ ημκ δοηζμυ ημκ ίδημ. Πμ μαφνμ θαη ημ ιεοθυ είκαη δφμ θαηαζηάζεηξ πμο ε μηα δηαδέπεηαη ηεκ άιιε γηα κα οπάνπεη έκαξ θυζμμξ πμιιχκ απμπνχζεςκ. Ε ζοκεπήξ θίκεζε ηςκ πνςμάηςκ δεμημονγεί πμιιέξ εκδηάμεζεξ θαηαζηάζεηξ πμο θάκμοκ ημκ θυζμμ πενίπιμθμ αιιά θαη πιήνε. Γκ ηέιεη επηβεβαηχκεη υηη ημ μυκμ ζηαζενυ πνάγμα είκαη ε αζηάζεηα. Ιυκμ έηζη υμςξ οπάνπεη θαη ελέιηλε.
ΣΡΟΠΟΙ ΛΑΣΡΓΙΑ 1. Δμλμιμγηθή ακαθχκεζε (χμομ χμομ) 2. Πνηπιή θαηαθογή ζηα ηνία πμιοηημυηενα γηα ημ Βμοδηζηή πνάγμαηα: Ηαηαθεφγς ζημ Βμφδα Ηαηαθεφγς ζηε δηδαζθαιία ημο Βμφδα- κηάνμα Ηαηαθεφγς ζηε μμκαπηθή αδειθυηεηα- Οάκγθα 3. Γλφμκεζε ηςκ ηνηχκ πναγμάηςκ 4. οπυζπεζε ηήνεζεξ ηςκ 5 επηηαγχκ 5. Αίηεζε ζογκχμεξ απυ Βμφδα, Κηάνμα, Οάκγθα 6. Ννμζθμνέξ, ιμοιμφδηα, θακηήιηα, θενηά, ηνμθέξ, πμηά 7. Νενηζοιιμγή, αοημβοζηζμυξ, αηαναλία, γαιήκε 8. Ηενφγμαηα – αλημμηζζία ε παναθμιμφζεζε πμιφηημςκ ιίζςκ Βμφδαξ- Κηάνμα- Οάκγθα
Σόπμη ιαηνείαξ: Όηακ πέζακε μ Βμφδαξ, ημ ζχµα ημο δηαµμηνάζζεθε ζε μθηχ µένε θαη δηακεµήζεθε ζε δηάθμνεξ πενημπέξ, υπμο πηίζηεθακ µεγάιμη καμί, πμο έγηκακ ιαηνεοηηθμί ηυπμη.
Ιενά βηβιία: Οημκ βμοδηζµυ δεκ οπάνπμοκ, ςζηυζμ μη ανπαίεξ γναθέξ πςνίδμκηαη ζε 3 θαηεγμνίεξ:
1. ζημοξ θακυκεξ ηεξ µμκαζηηθήξ δςήξ (βηκάγηα), 2. ηηξ δηδαπέξ ημο Βμφδα (ζμφηνα) 3. ηεκ µειέηε μνηζµέκςκ δμγµαηηθχκ ζεµείςκ (αµπηκηάνµα). Ηάζε βμοδηζηηθή ζπμιή έπεη ηεκ δηθή ηεξ ζοιιμγή απυ ζμφηνα ζηα ζακζθνηηηθά, ηα θηκέδηθα θαη ηα ζηβεηηακά. Ζενά βηβιία ημο ηκαγηάκα Βμοδηζµμφ ή ημ µηθνυ υπεµα είκαη μ Κακόκαξ πάιη, επεηδή ημκ απμηειμφκ ηνία ηµήµαηα:Μκ θαη Πνηπηηάθηα δειαδή ηνεηξ θάιαζμη. 1. Βηκάγηα πηηάθα (πενηέπεη θακυκεξ ηεξ βμοδηζηηθήξ µμκαζηηθήξ δςήξ 2. Ομφηα πηηάθα (εθζέηεη ηεκ Κηάνµα δηδαζθαιία ) 3. Αµπίκηαµα πηηάθα (ζοιιμγή µε ηαληκμµήζεηξ θαη ενµεκείεξ θηιμζμθηθχκ θαη ροπμιμγηθχκ μνίςκ) Βέδεξ είκαη ηενμί φµκμη θαη ηειεημονγηθμί ζηίπμη, πμο έπμοκ ζοκηεζεί ζηεκ ανπασθή ζακζθνηηηθή θαη είκαη γκςζημί µεηαλφ ηςκ ιαχκ πμο µηιμφζακ ηεκ ηκδμεονςπασθή γιχζζα θαη πέναζακ ζηηξ Ζκδίεξ απυ πενημπέξ ηεξ Νενζίαξ. Μη Βέδεξ απμηειμφκ γηα ημοξ Ζκδμφξ υηη γηα εµάξ ε βίβιμξ. Μη ''Βέδεξ'' εκκμμφκ ημ ζφµπακ ςξ υιμ, µηα αιοζίδα αιιειμοπίαξ θαη αιιειελάνηεζεξ.
ΤΠΟΥΡΓΩΓΙ ΒΟΤΔΙΣΩΝ 1. Κα ζέβμκηαη θάζε μμνθή δςήξ θαη κα απμθεφγμοκ ηεκ θαηαζηνμθή ηεξ 2. Κα μεκ ιαμβάκμοκ υηη δεκ ημοξ πνμζθένεηαη 3. Κα απμθεφγμοκ θάζε μμνθή αζέιγεηαξ 4. Κα απμθεφγμοκ ημ ρέμα 5. Κα απμθεφγμοκ ηα μηκμπκεομαηχδε 6. Κα ηνχκε με μέηνμ θη υπη φζηενα απυ ηηξ μεζεμενηακέξ χνεξ 7. Κα με γίκμκηαη ζεαηέξ ηναγμοδημφ, πμνμφ, ζεάηνμο 8. Κα με πνεζημμπμημφκ ζηεθάκηα, μονςδηέξ, θνέμεξ, έιαηα 9. Κα με πνεζημμπμημφκ ρειά θαη θανδηά θνεβάηηα 10. Κα με δέπμκηαη πνοζυ ή άνγονμ.
ΒΟΤΔΙΣΙΚΟ ΜΟΝΑΥΙΚΟ ΒΙΟ • Θεμειηχδεξ παναθηενηζηηθυ ημο Βμοδηζμμφ είκαη μ μμκαπηζμυξ. • Οημ Θηβέη ημ 1/3 ημο πιεζοζμμφ είκαη ζε μμκαζηήνηα. • Ιπίθθμο= επαίηεξ, μ μμκαπυξ • μπηθθμφκη= γοκαηθείμ μμκαπηθυ ηάγμα. Ε επίηεολε θςηηζμμφ είκαη αδφκαηε • Οάκγθα= μμκαπηθή αδειθυηεηα • Νηςπεία (απαγμνεφεηαη ε θαημπή πνεμάηςκ, ηε ηνμθή ηεκ επαηημφκ θαζεμενηκά ημ πνςί, μ πνμζθένςκ ιέεη εοπανηζηχ γηαηί ημο δίκεηαη ε εοθαηνία κα θενδίζεη αλημμηζζία. Ηαηά θακυκα είκαη θοημθάγμη, ακ ημοξ πνμζθενζεί θνέαξ πνέπεη κα ημ θάκε . Πνχκε απιά γηα κα ζοκηενεζμφκ). • Απυιοηε εγθνάηεηα. Ε αγαμία είκαη βαζηθή. Όηακ επαηημφκ δεκ θμηηάδμοκ ζηα μάηηα ηηξ γοκαίθεξ. Οημ Ιαπαγοάκα επηηνέπεηαη μ γάμμξ. • Απμθογή πνυθιεζεξ βιάβεξ ζε δςκηακυ μνγακηζμυ. Ε Ρπμπνέςζε ζπεηίδεηαη θαη με ηε μεηεκζάνθςζε.
ΑΝΣΙΚΓΙΜΓΝΑ ΒΟΤΔΙΣΙΚΗ ΛΑΣΡΓΙΑ • Ζενά ιείρακα. • Ζενυ δέκηνμ (μπυκηη ) • Άγαιμα ημο Βμφδα
4.ΙΛΑΜΙΜΟ Ε αναβηθή ιέλε «Ζζιάμ» ζεμαίκεη «οπμηαγή», θαη πνεζημμπμηείηαη απυ ημοξ μμοζμοιμάκμοξ ςξ «οπμηαγή ζημκ Θευ» θαη εθείκμη πμο απμδέπμκηαη ηεκ ζνεζθεία ημο Ζζιάμ (ηε ζηάζε οπαθμήξ, ελάνηεζεξ θαη αθμζίςζεξ ζημκ Θευ) μκμμάδμκηαη μμοζιίμ, πμο ζεμαίκεη «οπμηαγμέκμξ» δειαδή «οπμηαγμέκμξ ζημκ Ύρηζημ».
ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ-ΙΓΡΑ ΒΙΒΛΙΑ Το Κοράνι Πμ Ημνάκη είκαη ημ ζεμέιημ πάκς ζημ μπμίμ ζηενίδεηαη ημ Ζζιάμ θαη, θαηά ημοξ Ιςαμεζακμφξ, είκαη ημ ακηίγναθμ εκυξ "μονάκημο" πνςηυηοπμο. Οημοξ ακζνχπμοξ θοθιμθμνεί απιά έκα ακηίγναθυ ημο. Πμ πνςηυηοπμ αοηυ βνίζθεηαη πάκημηε μπνμζηά ζημκ Θευ. Γίκαη βηβιίμ πμο δηαηνείηαη ζε 114 θεθάιαηα πμο εθηείκμκηαη ζε 6.200 ζηίπμοξ. Ηάζε θεθάιαημ μκμμάδεηαη «ζμφνα» θαη μπμνεί κα απανηίδεηαη απυ ιίγμοξ μυκμ ζηίπμοξ ή κα πενηέπεη πάκς απυ 200.
ΗΘΙΚΗ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ ΚΟΡΑΝΙΟΤ 1.Ο Ιενόξ πόιεμμξ (Σδηπάκη) θαηά ηωκ απίζηωκ. Ε μεγαιφηενε δηαζηνμθή ημφ Ιςαμεζακηζμμφ υζμκ αθμνά πνμξ ημοξ ζοκακζνχπμοξ είκαη μ μιμθιενςηηζμυξ θαη ε ςμή βία δει. μ δηα μέζμο ηςκ αηχκςκ ζνεζθεοηηθυξ θαζηζμυξ. α. Μ θυκμξ θαηά ηςκ απίζηςκ, δειαδή ηςκ με Ιςαμεζακχκ, πνμένπεηαη απυ ημκ ζευκ θαη επηβάιιεηαη. β. Δεκ ακέπεηαη ηεκ ακεληζνεζθία θαη πμιεμεί δηα ηεξ βίαξ μέπνηξ ελμκηχζεςξ υιςκ ηςκ ζνεζθεηχκ. γ. Βιαζθεμία θαηά ηςκ Αγίςκ Ννμθεηχκ υηη εκήνγεζακ βηαίςξ. δ. Ε ανπαγή θαη ιεειαζία θαηά ηςκ επζνχκ (απίζηςκ) είκαη κυμημμξ. ε. Δεκ επηηνέπεηαη κα ζοκάπημοκ ζπέζεηξ μη Ιςαμεζακμί μεηά ηςκ Γβναίςκ θαη ηςκ νηζηηακχκ. ζη. Πμ Ημνάκημ ζοκηζηά έπζνα θαη μίζμξ θαηά ηςκ απίζηςκ νηζηηακχκ. δ. Πα απμηειέζμαηα ημο Πδηπάκη (ηενμφ πμιέμμο). ε. Οημ ζπέδημ ημφ Πδηπάκη (ηενμφ πμιέμμο) ζομπενηιαμβάκεηαη θαη ε θμπή ηςκ δέκδνςκ.
2. Μ κυμμξ ηεξ εθδηθήζεςξ Πμ Ημνάκημ ζοκηζηά ηεκ εθδίθεζε θαη υπη ηεκ ακεληθαθία υπςξ δηδάζθεη ημ Γοαγγέιημ.
3. Μ πιμφζημξ ακχηενμξ ημο δμφιμο 4. Ε δηαηχκηζε ηεξ δμοιείαξ. Ε θιενμκμμηθή δμοιεία ζημ Ημνάκημ κα κομθεφμκηαη μη δμφιμη ηηξ δμφιεξ.
5.Μη άκδνεξ είκαη ακχηενμη ηςκ γοκαηθχκ. 6. Μ μςαμεζακηζμυξ οπμηημά ηεκ γοκαίθα. 7. Ε πμιογαμία ηςκ ακδνχκ (πμιιέξ γοκαίθεξ θαη απενηυνηζημξ ανηζμυξ παιιαθίδςκ) 8. Πμ δηαδφγημ είκαη εφθμιμ μυκμ γηα ημκ άκδνα. Σα Υακηίζ Πα ακηίζ είκαη ε πανάδμζε γφνς απυ ηεκ ζομπενηθμνά θαη ηε ζμθία ημο Ιςάμεζ, πμο θαζμνίζηεθακ μεηαδηδυμεκα απυ ζηυμα ζε ζηυμα απυ αοηυπηεξ μάνηονεξ θονίςξ ηεξ πνχηεξ αιιά θαη ηεξ δεφηενεξ θαη ηεξ ηνίηεξ Ζζιαμηθήξ γεκηάξ. Δεκ ζεςνμφκηαη υια ηα ακηίζ έγθονα απυ ημοξ ζεμιυγμοξκμμμδηδάζθαιμοξ ημο Ζζιάμ. Γκχ ημ Ημνάκημ είκαη μ ιυγμξ ημο Θεμφ, ηα ακηίζ ζεςνμφκηαη «μ ιυγμξ ημο Ιςάμεζ».
ΟΙ 5 ΣΤΛΟΙ ΣΗ ΣΗΡΗΗ Ηάζε μμοζμοιμάκμξ έπεη 5 οπμπνεχζεηξ ζηεκ δςή ημο, ημοξ Νέκηε Οηφιμοξ ηεξ Πήνεζεξ. Αοημί είκαη μη ελήξ, υπςξ πενηγνάθμκηαη ζημ Κμνάκημ: 1. Ε μμμιμγία ηεξ πίζηεξ, ζαπάκηα, υηη δειαδή «Δεκ οπάνπεη άιιμξ ζευξ εθηυξ απυ ημκ Θευ (αναβηθά Αιιάπ)· μ Ιςάμεζ είκαη μ πνμθήηεξ ημο Θεμφ». 2. Ε πνμζεοπή, ζαιάη , ε μπμία πνέπεη κα γίκεηαη πέκηε θμνέξ ηεκ εμένα θαηά πνμηίμεζε ζημ ηδαμί θμηηάδμκηαξ πνμξ ηε Ιέθθα. Γπακαιαμβάκεηαη πέκηε θμνέξ ηεκ εμένα με ηνυπμ ηειεημονγηθυ. Πμ Ημνάκημ ακαθένεη μυκμ ηνεηξ οπμπνεςηηθέξ πνμζεοπέξ ημκίδμκηαξ θονίςξ ηεκ μεζεμβνηκή πνμζεοπή. 3. Ε ειεεμμζφκε, δαθάη, οπμπνέςζε δειαδή κα δίκεη θακείξ έκα πμζμζηυ ημο εηζμδήμαηυξ ημο θαη ηεξ αλίαξ θάπμηαξ ηδημθηεζίαξ ζημοξ θηςπμφξ. Δίκμκηάξ ημ, ζομβάιιεη ζημκ ελαγκηζμυ ηεξ οπυιμηπεξ πενημοζίαξ ημο. 4. Ε κεζηεία, ζάμομ. Kαηά ηε δηάνθεηα ημο Ξαμακηάκ (Ξαμαδακημφ), ημο 9μο μήκα ημο ηζιαμηθμφ εμενμιμγίμο, απαγμνεφεηαη ημ θαγεηυ, ημ πμηυ θαη ημ θάπκηζμα θαζ' υιε ηε δηάνθεηα ηεξ εμέναξ. 5. Ε ηενή απμδεμία ή πνμζθφκεμα, αηδ, ζηε Ιέθθα, Ηάζε πηζηυξ ημοιάπηζημκ μηα θμνά ζηε δςή ημο ζα πνέπεη κα επηζθεθζεί ημοξ ηενμφξ ηυπμοξ ημο Ζζιάμ «ακ μπμνεί κα ακηεπελέιζεη ζηα έλμδα», ημκ 12μ μήκα ημο ηζιαμηθμφ εμενμιμγίμο θαη ακ μπμνεί κα ελαζθαιίζηεη ηεκ δηαβίςζε ηεξ μηθμγέκεηάξ ημο θαηά ηεκ απμοζία ημο.
ΤΜΒΟΛΑ Πμ Ζζιάμ ακηηπνμζςπεφεηαη απυ δηάθμνα ζφμβμια, ημ πημ γκςζηυ απυ ηα μπμία είκαη ε εμηζέιεκμξ θαη ημ αζηένη, θαη ε θαιιηγναθηθή αναβηθή ιέλε γηα ημ «Θευ». Ε Οειήκε ζημ Ζζιάμ απμηειεί ηεκ πνχηε μένα θάζε κέμο μήκα ημο μμοζμοιμακηθμφ ζειεκηαθμφ εμενμιυγημο, εκχ ημ αζηένη μπμνεί κα ακηηπνμζςπεφεη ημοξ Νέκηε ποιχκεξ ημο Ζζιάμ. Ε θαιιηγναθηθή ιέλε ζευξ είκαη έκα ζεμακηηθυ θαη ακαπυζπαζημ ζημηπείμ ηεξ ηζιαμηθήξ ηέπκεξ, θαη ηεξ μπηηθήξ απεηθυκηζεξ ημο Αιιάπ πμο απαγμνεφεηαη ζηεκ ηζιαμηθή ηέπκε, ε πανάζηαζε ημο «Αιιάπ». Ε ιέλε ζηα αναβηθά ζομβμιίδεη ημκ πνμθήηε Ιςάμεζ θαη ημ Ζζιάμ.
Ε ιέλε ‘’ΘΓΜΟ’’ ζηα αναβηθά.
Η ημισέληνος σύμβολο του Ισλάμ.
ΣΟΠΟΙ ΛΑΣΡΓΙΑ Πμ ηδαμί ή ηέμεκμξ, ζηα Αναβηθά είκαη μ ηυπμξ ιαηνείαξ ηςκ Ιμοζμοιμάκςκ. Όια ηα ηδαμηά είκαη πνμζακαημιηζμέκα πνμξ ηεκ Ηάαμπα ηεξ Ιέθθαξ. Απυ ημ ηδαμί γίκεηαη πνυζθιεζε πέκηε θμνέξ ηεκ εμένα, γηα κα οπεκζομίζεη ζημοξ πηζημφξ υηη έθηαζε ε χνα ηεξ πνμζεοπήξ. Ε επίζεμε μένα ιαηνείαξ γηα ημ Ζζιάμ είκαη ε Ναναζθεοή, μπυηε μη άκηνεξ μμοζμοιμάκμη (υπη υμςξ θαη μη γοκαίθεξ) είκαη οπμπνεςμέκμη κα πάκε ζημ ηδαμί γηα κα πνμζεοπεζμφκ.
Ε Μέθθα είκαη πυιε ηεξ Οαμοδηθήξ Αναβίαξ θαη απμηειεί ηεκ ηενυηενε πυιε ηςκ Ιμοζμοιμάκςκ. Οφμθςκα με ηεκ Ζζιαμηθή πίζηε μη πηζημί πνέπεη κα ζηνέθμκηαη πνμξ ηε Ιέθθα γηα κα εθπιενχζμοκ ηηξ ζνεζθεοηηθέξ ημοξ οπμπνεχζεηξ (Καμάδ). Όια ηα ηδαμηά είκαη πνμζακαημιηζμέκα πνμξ ηεκ Ηάαμπα ζηε Ιέθθα. Μ πνμθήηεξ ηςκ Ιμοζμοιμάκςκ, μ Ιςάμεζ, γεκκήζεθε ζηε Ιέθθα. Ηάζε πνυκμ πηιηάδεξ πηζημί ζοννέμοκ ζηεκ πυιε αοηή θαηά ηεκ πενίμδμ ημο εηήζημο πνμζθοκήμαημξ ημο αηδ. Ιεηά ηεκ επίζθερή ημοξ ζηε Ιέθθα, μη πηζημί απμθημφκ ημ ηίηιμ ημο αηδή. Μη με μμοζμοιμάκμη απαγμνεφεηαη κα επηζθεθημφκ ηεκ πυιε.
5.ΓΠΙΜΓΛΓΙΑ ΟΙ ΜΑΘΗΣΓ: ΒΘΕΟΑΞΜΡΘΕ ΒΑΟΖΘΖΗΕ ΙΕΚΜΡΔΕ ΑΚΑΟΠΑΟΖΑ ΙΡΠΑΘΜΡΘΕ ΓΖΞΕΚΕ ΝΑΝΑΔΜΝΜΡΘΜΡ ΟΓΒΑΟΠΕ ΝΑΠΟΖΜΡΞΑ ΗΑΠΓΞΖΚΑ ΟΜΡΘΑ ΑΚΠΑ ΠΓΞΔΕ ΦΑΚΕ ΠΜΝΑΘΟΑΒΒΑΟ ΒΑΓΓΓΘΕΟ ΠΟΑΠΟΑΘΕ ΑΝΜΟΠΜΘΖΑ
ΤΠΓΤΘΤΝΟ ΚΑΘΗΓΗΣΗ: ΗΖΑΠΜΟ ΖΩΑΚΚΕΟ