απλήρωτοι κτηνοτρόφοι
«Βολές» κατά ΥΠΑΑΤ και από το Συντονιστικό των Κτηνοτροφικών Συλλόγων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση
του ΣΕΚ, «σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, πά-
νω από 10.000 κτηνοτρόφοι απ΄ όλα τα μέρη
της Ελλάδας έμειναν εκτός πληρωμής από
την έκτακτη στήριξη για τις ζωοτροφές.
Παρά τις επανειλημμένες επισημάνσεις μας
για τους κινδύνους αποκλεισμού κτηνοτρό-
φων από την συγκεκριμένη ενίσχυση για διά-
φορους λόγους, η πραγματοποίηση της πληρωμής επιβεβαίωσε τους φόβους μας.
Δεν είναι μόνο ότι αποκλείονται κτηνοτρό-
φοι που παρότι πληρούν τα κριτήρια δεν πληρώθηκαν για διάφορους λόγους (διαφορά
στον βασικό ΚΑΔ, άλλη γεωργική δραστηριό-
τητα παρουσίασε μεγαλύτερο τζίρο έστω και 1
ευρώ, νεοεισερχόμενοι στον κλάδο, ζώα που μεταβιβάστηκαν κλπ). Υπάρχουν και κτηνο-
τρόφοι που αποκλείονται για άγνωστους λό-
γους ενώ διαθέτουν τον απαιτούμενο τζίρο.
Σαν Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας
επισημαίνουμε ότι πρέπει να καλυφθούν με
την ενίσχυση όσοι κτηνοτρόφοι έμειναν εκτός
πληρωμής.
Είχαμε από την πρώτη στιγμή όμως επιση-
μάνει, ότι η συγκεκριμένη ενίσχυση των 89
εκατ ευρώ, δεν είναι αρκετή για να βοηθήσει
την βιωσιμότητα των κτηνοτρόφων. Ιδιαίτερα
στη σημερινή συγκυρία, ένα χρόνο μετά τις
αρχικές συζητήσεις για ενίσχυση της κτηνο-
τροφίας, απαιτείται επί πλέον ενίσχυση 160
εκατ. ευρώ και ζητάμε από το Υπουργείο να
ανταποκριθεί σε αυτό το αίτημα.
Όσο καθυστερεί η ενίσχυση χρονικά, τόσο οι ανάγκες και οι δυσκολίες μεγαλώνουν.
Η συνέχιση της σφαγής ζωικού κεφαλαίου, το κλείσιμο πολλών κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, είναι γεγονότα που απαιτούν άμεσα μέτρα ΤΩΡΑ.
Δεν είναι μόνο το κόστος των ζωοτροφών, είναι και το κόστος της ενέργειας, είναι και η χαμηλή τιμή που απολαμβάνουν στα προϊόντα τους (γάλα-κρέας) ενώ αυτή φτάνει πανάκρι-
βα στο ράφι, είναι και η υπερχρέωση των παραγωγών σε μια οικονομική κρίση για την οποία δεν είναι υπεύθυνοι.
Ο πιο αδύνατος κρίκος στην διατροφική
αλυσίδα είναι η πρωτογενής τομέας. Είναι όμως ο πιο σημαντικός, γιατί ούτε η μεταποίηση, ούτε η εμπορία μπορούν να ζήσουν χω-
ρίς αυτόν. Άρα είναι και αυτός που στην κρίση
πρέπει να προστατευθεί και να ενισχυθεί. ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΩΡΑ».
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΩΝ ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ
Από την πλευρά του, το Συντονιστικό των
Κτηνοτροφικών Συλλόγων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, με μια μακροσκελή ανακοίνωση, καυτηριάζει και κι αυτό, τις αστοχίες
στην πληρωμή του Μέτρου 22, αλλά και τις εκκρεμότητες που υπάρχουν σε παλαιότερες και νέες πληρωμές.
Μεταξύ των άλλων, αναφέρει:
«Αυτό που καταφέρατε πριν την πληρωμή με
τη δεύτερη επεξεργασία στις 30/1 ήταν τελικά
ν’ απορρίψετε μερικούς ακόμα κτηνοτρό-
φους, οι οποίοι κατά την πρώτη διαλογή ήταν δικαιούχοι, με το αιτιολογικό της μη πολλαπλής συμμόρφωσής τους το 2021, όπως ενημερωθήκαμε από συναδέλφους οι οποίοι δεν
είχαν γνώση αυτής της εκκρεμότητας και δεν
ήταν σε επιτόπιο έλεγχο την περίοδο αυτή!
Ταυτόχρονα λόγω του τέλους της περιόδου ενστάσεων, πριν τον επανέλεγχο, οι συνάδελ-
φοι αυτοί δεν είχαν τη δυνατότητα της ένστασης, για να επιβεβαιώσουν αν τελικά αυτό ισχύει!
Οι ενστάσεις των κτηνοτρόφων που από την
αρχή ήταν απορριπτέοι, δεν έγιναν δεκτές και
αυτοί δεν πληρώθηκαν.
Η λογική της ένστασης σε ένα αυτόματο σύ-
στημα, χωρίς τη δυνατότητα κατάθεσης των
δικαιολογητικών που αποδεικνύουν το δίκαιο
του ενιστάμενου, δυστυχώς φαίνεται ότι δεν
έχει καμία αξία.
Για να υπάρξει δικαιοσύνη και για να πληρω-
θούν οι κτηνοτρόφοι που είναι πραγματικά δικαιούχοι, με βάση την ΚΥΑ που εσείς αποφα-
σίσατε, προχωρήστε άμεσα στην εξέταση των
δικαιολογητικών των ενστάσεων.
Αναθέστε στα τοπικά υποκαταστήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ να παραλάβουν ηλεκτρονικά τα δικαιολογητικά αυτά και προχωρήστε τη διαδικασία της άμεσης πληρωμής όσων δικαιωθούν.
Αν το είχατε κάνει αυτό αμέσως μετά την πρώτη επεξεργασία, οι συνάδελφοι που πληρούσαν τους όρους της ΚΥΑ θα είχαν ήδη πληρωθεί.
Ανάμεσα σε αυτούς θα πρέπει να είναι και
όλοι όσοι έκαναν αιτήσεις και αυτό δε διαπιστώνεται στο σύστημα, με αποδεικτικά από τους διεκπεραιωτές των αιτήσεων.
Εισάγετε χωρίς εισοδηματικά κριτήρια
στους δικαιούχους και όσους κτηνοτρόφους
ξεκίνησαν την κτηνοτροφική τους δραστηριό-
τητα από το 2020 μέχρι και αυτούς που δήλω-
σαν ζωικό κεφάλαιο στο ΟΣΔΕ του 2022.
Τέλος προχωρήστε στην πληρωμή τους για
το μέτρο 22, αλλά και των κτηνοτρόφων που
με βάση τις ΚΥΑ που το ΥΠΑΑΤ αποφάσισε, έχει μείνει σε εκκρεμότητα η πληρωμή τους.
Αναφερόμαστε στο κορονοβοήθημα των αιγοπροβατοτρόφων του 2020 και στους δι-
καιούχους του 2% επί του τζίρου για το 2022. Όπου χρειάζεται και σε αυτές τις περιπτώσεις, ζητήστε τα δικαιολογητικά που σας ικανοποιούν, προχωρήστε στη διαδικασία της εξέτασης των δικαιολογητικών αυτών και πληρώστε όσους είναι πραγματικά δικαιούχοι.
Ελάτε στη θέση των κτηνοτρόφων, που ενώ πληρούν όλες τις προϋποθέσεις που εσείς ως υπουργείο θέσατε για την πληρωμή τους, βρίσκονται στο αδιέξοδο να μην μπορούν να βρουν το δίκιο τους, επειδή το σύστημα έχει αστοχίες και ταυτόχρονα εσείς δεν κάνετε το αυτονόητο.
ΥΓ Ξεχάσατε να πληρώσετε τους κτηνοτρόφους που είναι στο πρόγραμμα των αυτόχθονων φυλών. Αν υπάρχει κι εκεί πρόβλημα με τη συμβατότητα των συστημάτων σας, δοκιμάστε τον κλασσικό χειρωνακτικό τρόπο επεξεργασίας. Δεν είναι υποτιμητικό να καταφέρνεις να λύνεις προβλήματα με τον κάθε νόμιμο τρόπο. Άλλωστε όπως μας μεταφέρουν φίλοι που είναι μέσα στα πράγματα «στο αρνάκι, στο σεξ και στον ΟΠΕΚΕΠΕ, αν δε βάλεις χέρι, το αποτέλεσμα δεν είναι ποτέ ικανοποιητικό».
www.agroekfrasi.gr 7
ΣΕΚ:
Ξηροί καρποί αλλά και βιομηχανικό ροδάκινο και βερίκοκο φαίνεται ότι παίρνουν σιγά-σιγά κεφάλι από παραδοσιακές καλλιέργειες όπως το βαμβάκι, το καλαμπόκι αλλά και το κριθάρι. Όπως μας λέει ο Λευτέρης Δαμασιώτης, ιδιοκτήτης της ομώνυμης εταιρείας με έδρα τη Λάρισα, από τη στιγμή που οι
επιδοτήσεις βαίνουν μειούμενες αυτή η αλλα-
γή πλεύσης από τον παραγωγό σε νέες καλ-
λιέργειες ήταν θέμα χρόνου να συμβεί.
Επίσης σε αυτή την επιχειρηματική στροφή, κατά τον ίδιο, συνέβαλε και το γεγονός ότι οι
καλλιέργειες όπως οι ξηροί καρποί του αφήνουν τη δυνατότητα της πλήρης εκμηχάνισης, επιτρέποντάς του έτσι να πετύχει καλύτερα έσοδα, καθώς όλες οι εργασίες πραγματοποι-
ούνται με μηχανικό τρόπο.
Αμύγδαλα
Είναι η καλλιέργεια που συγκεντρώνει το μεγαλύτεροι ενδιαφέρον από πλευράς καλλιεργητών καθώς αφήνει περισσότερο κέρδος λόγω της πλήρης εκμηχάνισής της. Τα μικτά έσοδα ανά στρέμμα μπορεί να φτάσουν τα 1000 ευρώ, ενώ τα έξοδα και εφόσον η γη ανήκει στον καλλιεργητή φτάνουν στα 500 ευρώ.
Οι τιμές σήμερα είναι για την μεν ψίχα στα 5-
6 ευρώ το κιλό, ενώ το κόκκαλο στο 1,7 με 2
ευρώ το κιλό. Τιμές που βεβαίως δεν μπο-
ρούν να κριθούν ικανοποιητικές, καθώς το
κόστος ενέργειας έχει αυξηθεί συντηρητικά
κατά 50%. Στο πλαίσιο αυτό οι τιμές για την
μεν ψίχα θα έπρεπε να είναι στα 8 με 9 ευρώ
το κιλό και για το κόκκαλο στα 3 ευρώ το κιλό.
Όσον αφορά την επένδυση που απαιτείται
προς κάθε ενδιαφερόμενο που θέλει να
ασχοληθεί με την καλλιέργεια της αμυγδαλιάς
καλό είναι να ξέρει ότι η αγορά του πρωτογε-
νές υλικού μπορεί να ξεκινά από 80 ευρώ και να φτάνει και τα 300 ευρώ, ενώ το κόστος της εγκατάστασης συν τα λάστιχα μπορεί να είναι
από 120 ευρώ μέχρι και 450 ευρώ (είναι θέμα ποιότητας υλικών, τεχνικής φύτευσης αλλά και τοποθεσίας που βρίσκεται η καλλιεργήσιμη έκταση).
Με στόχο την αξιοποίηση αλλά και την άριστη διάθεση του προϊόντος, όπως μας είπε ο
κ. Λευτέρης Δαμασιώτης έχει δημιουργηθεί
μια ομάδα παραγωγών με έδρα τη Γλαύκη
Λάρισας, με την ονομασία Καρπολόγιο. Σύμφωνα με τον ίδιο η ομάδα αποτελείται από 11 μέλη τα οποία διαχειρίζονται περί τα 550 στρέμματα. Μπορεί ο καταναλωτής αλλά και ο έμπορος να το παίρνει ως ψίχα ή ως κόκκαλο, ενώ προτεραιότητα της ομάδας παραγωγών
είναι ο πελάτης να παραλαμβάνει το προϊόν με όλες του τις θρεπτικές αξίες.
Φιστίκι-Καρύδι Περισσότερες φυτεύσεις γίνονται πια σε φιστίκι και καρύδι, καθώς υπόσχονται μεγαλύ-
τερα έσοδα, αν και το βασικό τους μειονέκτημα είναι ότι πλήρη ανάπτυξη της καλλιέργειας
υπάρχει μετά τα 12 έτη.
Όμως όπως μας λέει ο ιδιοκτήτης της εταιρείας Φυτώρια Δαμασιώτης το γεγονός ότι μπορούν να αποθηκευτούν από τον καλλιεργητή και να τα πουλήσει στην χρονική στιγμή που ο ίδιος πιστεύει ότι θα πετύχει καλύτερη τιμή του δίνει ένα προβάδισμα έναντι άλλων καλλιεργειών.
Ένα στρέμμα μπορεί να δώσει έσοδο μέχρι και 1.600-1.700 ευρώ, ενώ συνολικά τα έξοδα (με μόνη προϋπόθεση ότι το κτήμα είναι ιδιόκτητο) κυμαίνονται στα 500-600 ευρώ περίπου.
Οι τιμές που δίνονται είναι για το μεν καρύδι (κόκαλο) στα 2,5 με 3 ευρώ το κιλό, ενώ στο φιστίκι (κόκκαλο) κυμαίνονται οι τιμές από 7,5 ευρώ μέχρι 9,5 ευρώ το κιλό.
Βιομηχανικό
ροδάκινο-βερίκοκο
Δυναμική ανάπτυξη εμφανίζει η καλλιέργεια στο βιομηχανικό ροδάκινο και βερίκοκο με όλο και περισσότερους καλλιεργητές να δείχνουν εμπιστοσύνη στα περιθώρια ανάπτυξης που εμφανίζουν. Μιλάμε για καλλιέργειες που υλοποιούνται σε όλα τα στάδιά
τους με μηχανικό τρόπο. 8 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΦΩΤΥΡΙΟΥΧΩΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ Σε ποιες καλλιέργειες στρέφονται
Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου
οι αγρότες
Για παράδειγμα 15 στρέμματα που
μπορούν να αποδώσουν συνολικά 60
τόνους προϊόν, η συγκομιδή μπορεί να
έχει ολοκληρωθεί μέσα σε 10 με 15
ώρες, ενώ εάν η συλλογή γίνονταν συμβατικά (χειρωνακτικά) χρειάζονται μέ-
ρες. Στο πλαίσιο της πλήρους αυτής εκ-
μηχάνισης, τα φυτώρια Δαμασιώτη ξεκί-
νησαν πιλοτική συνεργασία με την εταιρεία Ιντερκομ και τον Κρόνο, όπου η εταιρεία "στήνει" τα αγροτεμάχια για πλή-
ρη εκμετάλλευση τους με μηχανικό τρόπο σε όλα τα στάδια. Η εν λόγω συνεργασία αφορά 50 στρέμματα σε διάφορα μέρη της Θεσσαλίας. Ο παραγωγός πληρώ-
νεται με 28-29 λεπτά το κιλό.
Αχλάδι
Την στιγμή που χάνει έδαφος το αχλάδι λόγω του κόστους σε σημείο που η
καλλιέργειά του πλέον δεν συμφέρει, ολοένα και περισσότεροι καλλιεργητές
στρέφονται στα βιομηχανικά αχλάδια,
που αφήνουν καλύτερα έσοδα. Οι τιμές
στα μεν επιτραπέζια αχλάδια μπορεί να
ξεκινούν από 30 λεπτά το κιλό και να
φτάνουν τα 60-65 λεπτά, ενώ στο βιομηχανικό προϊόν η βάση τιμής είναι στα
χρόνια
Ποιο οι δύο βασικοί λόγοι που, βάσει των οποίων, οι παραγωγοί θα κάνουν την επιλογή καλλιεργειών
Tα επόμενα χρόνια θα δούμε σημαντικές αλλαγές στις καλλιέργειες και στην επιλογή αυτών από τους παραγωγούς για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με την κλιματική αλλαγή και ο δεύτερος με τα ρομποτικά συστήματα που έχουν μπει δυνατά σε όλο το εύρος της καλλιέργειας, μειώνοντας τα κόστη και αυξάνοντας τις αποδόσεις.
Όπως μας ανέφερε ο κ. Αρης Κωνσταντινίδης, Διευθυντής πωλήσεων
στην Vitro Hellas, πολλά ινστιτούτα του εξωτερικού δημιουργούν ποικιλίες ικανές
να αντέχουν και να αναπτύσσονται στα νέα δεδομένα που έχει φέρει η κλιματική αλλαγή ανά τον κόσμο. Τάση την οποία ακολουθεί κατά πόδας και η Vitro Hellas. Στο πλαίσιο αυτό, όπως μας αποκάλυψε η εταιρεία έχει φέρει τέσσερις νέες ποικιλίες στο επιτραπέζιο αχλάδι που διακρίνει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, κάτι που ισχύει και για μια παραδοσιακή ποικιλία την Abate Fetel (Αμπάτε Φέτελ), η οποία μετά από κάποια χρόνια στασιμότητας δείχνει έντονα σημάδια αναθέρμανσης.
Αναμφίβολα οι ξηροί καρποί έχουν την προτίμηση των καλλιεργητών που δείχνουν προβάδισμα έναντι παραδοσιακών καλλιεργειών, όπως για παράδειγμα το βαμβάκι, καθώς και με τη νέα
ΚΑΠ η οικονομική στήριξη που έχουν
οι δεύτερες θα μειώνεται χρόνο με το
χρόνο, μας λέει ο κ. Γιώργος Κωστα-
ρόπουλος, γεωπόνος με δικά του φυ-
τώρια στην περιοχή Πλατανούλια που
βρίσκεται λίγο πριν τον Τύρναβο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, σε γενικές
γραμμές η σειρά προτίμησης από
τους καλλιεργητές όσον αφορά τους
ξηρούς καρπούς είναι φυστίκι, αμύ-
γδαλο και καρύδι, ενώ ειδικότερα για
την ευρύτερη περιοχή του Τυρνά-
βου, τα σκήπτρα τουλάχιστον μέχρι
τώρα φαίνεται να κρατά το καρύδι.
Μολονότι οι εισαγωγές στα συγκε-
κριμένα είδη είναι πάρα πολλές και
πάντα υπάρχει ο κίνδυνος των παρά-
νομων ελληνοποιήσεων, υπάρχουν
σημαντικές προοπτικές κατά τον ίδιο
και το πλεονέκτημα των ελληνικών
ξηρών καρπών είναι σαφώς τα ποι-
οτικά τους χαρακτηριστικά.
Όπως αναφέρει, το πρόβλημα για
τους Έλληνες καλλιεργητές είναι ότι επιλέγουν την καλλιέργεια μόνο με βάση την τιμή, ενώ θα έπρεπε να την αντιμετωπίζουν σε πιο μακροπρόθεσμη βάση βλέποντας τις προοπτικές που έχει τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον ίδιο, κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος η πυκνή φύτευση με πλήρη εκμηχάνιση στις συγκεκριμένες καλλιέργειες. Ενώ σύμφωνα με τον ίδιο, η πυκνή φύτευση μπορεί να περιορίζει τον χρόνο ζωής της καλλιέργειας, από την άλλη επειδή όλα τα στάδια της καλλιέργειας υποστηρίζονται με μηχανήματα αυξάνουν τις στρεμματικές αποδόσεις
και πολύ βασικό οι πρώτες συγκομιδές έρχονται αρκετά νωρίτερα στον 5 ο χρόνο περίπου για το καρύδι και έτσι ο καλλιεργητής δεν περιμένει να φτάσει
τον 8ο-9ο χρόνο για να πάρει σοδειά.
Παράλληλα σημαντική άνοδο κα-
ταγράφει και η καλλιέργεια του βιομηχανικού
Επίσης, στις καλλιέργειες που ο ίδιος εντοπίζει σημαντικό ενδιαφέρον και μάλιστα αυξανόμενο είναι το αβοκάντο και η ελιά. Σε τέτοιου είδους καλλιέργειες πρωτεύον ρόλο θα διαδραματίσουν τα ρομποτικά συστήματα, τα οποία αφενός λύνουν το θέμα της έλλειψης εργατικών χεριών και αφετέρου το χρόνο συγκόμισης Τέλος στις καλλιέργειες που φαίνεται να διατηρούν το ενδιαφέρον των καλλιεργητών είναι και οι ξηροί καρποί -αμύγδαλο, φιστίκι και καρύδι- λόγω των εσόδων που αποφέρουν.
40 λεπτά
9 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr
το κιλό.
Έρχονται σημαντικές αλλαγές
στις καλλιέργειες
τα επόμενα
αχλαδιού όπου οι καλλιεργητές μέσω των συμβολαίων που υπογράφουν έχουν μικρότερο ρίσκο και σίγουρα έσοδα. Οι ξηροί καρποί έχουν την προτίμηση των καλλιεργητών
Υπό εξαφάνιση
η εκτροφή κουνελιών στην Ελλάδα
Οι εκτροφείς στην Ελλάδα, βιώνουν συνθήκες αφανισμού και παραμένουν στο περιθώριο χωρίς ουσιαστική στήριξη από την Πολιτεία!
Με εξαφάνιση απειλούνται οι εκτροφείς
κουνελιών στην Ελλάδα, που βιώνουν συνθή-
κες αφανισμού και παραμένουν στο περιθώριο
χωρίς ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία. Τα
τελευταία χρόνια οι παραγωγοί που ασχολούν-
ται με τον κλάδο της κονικλοτροφίας είναι κυ-
ριολεκτικά μετρημένοι στα δάκτυλα, καθώς οι
περισσότεροι εγκαταλείπουν τις εκτροφές τους
μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν στα απλησία-
στα λειτουργικά κόστη. Φέτος μάλιστα η εικόνα
είναι ιδιαίτερα αποκαρδιωτική για τους εκτρο-
φείς που παραμένουν ενεργοί, λόγω των ανατι-
μήσεων και των αυξήσεων που καταγράφονται
τόσο στις ζωοτροφές όσο και σε όλες τις βασικές
πρώτες ύλες που χρειάζεται μια μονάδα.
Αξίζει δε να σημειωθεί πως η κονικλοτρο-
φία έχει εξαιρεθεί από τις ενισχύσεις για τις
ζωοτροφές που χορηγούνται, με τους εκτρο-
φείς να μιλούν για το τελειωτικό χτύπημα.
Πρόκειται άλλωστε για έναν κλάδο που ακο-
λουθεί σταθερά φθίνουσα πορεία, χωρίς να
δίνονται κίνητρα για την εγκατάσταση και λει-
τουργία νέων εκτροφών. Την ίδια στιγμή, το
κρέας των κουνελιών χαρακτηρίζεται από
ιδιαίτερα υψηλή θρεπτική αξία, ενώ φέτος λό-
γω των ανατιμήσεων η ζήτηση έχει πέσει και
οι τιμές έχουν «τσιμπήσει» λίγο προς τα πάνω.
Πονοκέφαλος οι ζωοτροφές
Στη χώρα μας οι λειτουργούσες μονάδες
εκτροφής κουνελιών είναι ελάχιστες, ενώ στη
Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν μόλις 1-2 εκτρο-
φείς.
«Η εικόνα είναι ένα μαύρο χάλι. Η εκτροφή
των κουνελιών έχει γίνει ιδιαίτερα ασύμφο-
ρη. Βλέπουμε ότι έχουν ακριβύνει πολύ όλα.
Οι ζωοτροφές έχουν εκτοξευτεί και την ίδια
στιγμή δεν υπάρχει μεγάλη ζήτηση, καθώς
παρατηρούμε πτώση της τάξεως του 35% με 40%. Κατά συνέπεια έχει ανέβει και η τιμή αρ-
κετά» τονίζει ο Σωτήρης Γιανναρέλης που
εκτρέφει κουνέλια στην περιοχή των Σερρών.
«Μέχρι και την τελευταία απόφαση που πήρε
η Κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση των ζωοτροφών, βλέπουμε ότι το κουνέλι δεν υπάρχει
καν μέσα, δεν το έχουν συμπεριλάβει. Έχουμε
μείνει λίγοι που ασχολούμαστε, στη Βόρεια Ελ-
λάδα είμαι μόνο εγώ και μετά υπάρχουν λίγες
μονάδες εκτροφής στη Λάρισα, στη Θήβα και
την Αθήνα. Το κοστολόγιο έχει ανέβει σε όλα,
όχι μόνο στις ζωοτροφές, αλλά και στο πετρέλαιο το ρεύμα, τα πάντα» προσθέτει ο έμπειρος εκτροφέας. Μάλιστα όπως εμφατικά τονίζει ο
κ. Γιανναρέλης το κρέας του κουνελιού είναι
ένα από τα καλύτερα και για αυτό οι γιατροί
συνιστούν την κατανάλωσή του, ωστόσο η
ζήτηση παραμένει χαμηλή ενώ αντίστοιχα δεν
υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ούτε από
γκουρμέ εστιατόρια.
«Τσιμπημένες» οι τιμές
Από τη μεριά του ο Αντώνης Σακαβός που
εκτρέφει κουνέλια στην περιοχή της Λάρισας, το-
νίζει πως τα πράγματα φέτος είναι ιδιαίτερα δύσκολα, τόσο λόγω της ακρίβειας όσο και της μεί-
ωσης στη ζήτηση από πλευράς καταναλωτών.
«Τα πράγματα φέτος είναι πολύ δύσκολα.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως τα έξοδα
έχουν αυξηθεί κατά 50% ενώ οι τιμές μόλις
κατά 15%. Με απλά μαθηματικά δεν βγαίνει.
Βγήκαν τώρα και οι επιδοτήσεις για τις ζωο-
τροφές και εμείς είμαστε πάλι εκτός. Έχουν
μείνει 7-8 άτομα σε όλη την χώρα που ασχο-
λούνται με τα κουνέλια, άλλες πιο μεγάλες
μονάδες και άλλες πιο μικρές. Η ζήτηση φέτος
είναι λίγο πεσμένη συγκριτικά με πέρσι. Την
ίδια στιγμή τα καύσιμα, το ρεύμα και όλα τα λειτουργικά μας έξοδα έχουν αυξηθεί» επισημαίνει ο ίδιος.
«Από το 2010 που ξεκίνησα μέχρι και σήμε-
ρα έχω μειώσει κατά 50% την εκτροφή μου, ακριβώς λόγω των δυσκολιών αυτών. Νέοι
εκτροφείς δύσκολα να μπουν, γιατί είναι υψηλό το κόστος εγκατάστασης μιας μονάδας. Την
ίδια στιγμή το κρέας που έρχεται από το εξω-
τερικό είναι πιο οικονομικό, καθώς οι εκεί
εκτροφείς προμηθεύονται φθηνότερα τις
ζωοτροφές τους συγκριτικά με εμάς. Φυσικά
δεν γίνεται να περιορίσεις την τροφή που δί-
νεις στα ζώα σου» σημειώνει ο κ. Σακαβός το-
νίζοντας και αυτός από την πλευρά του πως
«το κρέας του κουνελιού είναι από τα κορυ-
φαία αυτή τη στιγμή και τα πιο θρεπτικά για
αυτό και το συνιστούν και οι γιατροί».
Η κονικλοτροφία διανύει αναμφίβολα την
πιο κρίσιμη φάση της, με τους εκτροφείς να
υπογραμμίζουν εμφατικά την ανάγκη για
άμεσων και ουσιαστικών μέτρων στήριξης,
που θα τους επιτρέψουν να «ανασάνουν» από
το κύμα ανατιμήσεων και να παραμείνουν
στον κλάδο, διατηρώντας εν λειτουργία τις
μονάδες τους.
Αντώνης Σακαβός εκτροφέας κουνελιών στην περιοχή της Λάρισας
10 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr Του Γιώργου Μαυρίδη Ο
Ο
των
Σωτήρης Γιανναρέλης εκτροφέας κουνελιών στην περιοχή
Σερρών
Τι πρέπει να προσέχουν οι παραγωγοί και τι σκευάσματα να χρησιμοποιήσουν
Του Θανάση Κούντρια, γεωπόνου
Όλες οι καλλιέργειες, από τα κηπευτικά και
τα οπωροφόρα έως τις αροτραίεςκαλλιέρ-
γειες έχουν την ικανότητα να αναπτύσσονται
μέσα σε ένα βέλτιστο εύρος ελαχίστων και μέγιστων θερμοκρασιών.
Κάθε είδος φυτού έχει μια συγκεκριμέ-
νη ικανότητα ανοχής του στρες που προκαλείται από τις χαμηλές θερμοκρασίες, η οποία ποικίλλει ανάλογα με:
1. την ποικιλία του φυτού,
2. τη θρεπτική του κατάσταση, καθώς και
3. τις συνθήκες στις οποίες καλλιεργείται.
Για παράδειγμα στις καλλιέργειες υπό κάλυ-
ψη η διαχείριση των ακραίων θερμοκρασιών
καθίσταται πολύ πιο εφικτή σε σχέση με μια
υπαίθρια καλλιέργεια. Ωστόσο, περιπτώσεις
ακραίου ψύχους και ξαφνικής πτώσης των
θερμοκρασιών μπορεί να αποβούν θανατη-
φόρες για τα φυτά.
Το στρες από παγετό επηρεάζει κυρίως δύο βασικούς παράγοντες:
1. στις κυτταρικές μεμβράνες και
2. στην ενζυματική δραστηριότητα.
Πρώτα από όλα, το κρύο κάνει τις κυτταρικές μεμβράνες να χάνουν τη ρευστότητά
τους, δηλαδή να γίνονται πιο άκαμπτες. Ως
αποτέλεσμα, η διαπερατότητά τους μειώνεται
και επηρεάζεται η ροή των διαλυμένων ου-
σιών και του νερού μέσω αυτών.
Ουσιαστικά όταν ένα κύτταρο παγώνει, το
νερό μέσα σε αυτό διαστέλλεται καθώς μετα-
τρέπεται σε πάγο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει
ρήξη της κυτταρικής μεμβράνης και να οδη-
γήσει το κύτταρο σε θάνατο. Έτσι επηρεάζεται
άμεσα η μεταφορά νερού και θρεπτικών συστατικών σε όλο το φυτό. Από την άλλη, η θερμοκρασία επηρεάζει άμεσα τη δραστηριότητα των ενζύμων. Μια πτώση της θερμοκρα-
σίας μπορεί να επιβραδύνει ή να σταματήσει
τη δραστηριότητα των ενζύμων και, ως εκ τούτου, πολλές μεταβολικές οδοί που παράγουν ενέργεια διακόπτονται.
Υφίσταται αφυδάτωση των κυττάρων γιατί οι
κρύσταλλοι πάγου έξω από το κύτταρο προκα-
λούν πιο συμπυκνωμένο διάλυμα εξωτερικά
από αυτό μέσα στο κύτταρο και γι’ αυτό το νερό πηγαίνει προς αυτή την κατεύθυνση, πάντα
από μικρότερη σε μεγαλύτερη συγκέντρωση.
Αυτό είναι το δυνητικό ωσμωτικό.
Τα φυτά δεν πεθαίνουν από το ίδιο το κρύο, αλλά από την αφυδάτωση που προκαλείται
από αυτό, βασικά λόγω της έλλειψης διαλυ-
μένων ουσιών που συγκρατούν το νερό και
του επιτρέπουν να κυκλοφορεί σωστά μέσα
από το δέντρο. Εάν σχηματιστεί πάγος, ακόμη
και μέσα στο κύτταρο, αυτό θα είναι θανατη-
φόρο καθώς οι παγοκρύσταλλοι λειτουργούν
σαν μαχαίρια, σπάζοντας τις μεμβράνες των οργανιδίων του κυττάρου οδηγώντας έτσι σε
κυτταρική νέκρωση.
Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί που ενεργοποιούνται για να μετριάσουν τη ζημιά που προκαλείται από μια κατάσταση ψυχρού
στρες, για να αποφευχθεί η απώλεια ρευστό-
τητας των μεμβρανών και να αυξηθεί η αντίσταση του φυτού στο κρύο. Για παράδειγμα,
τα κύτταρα αρχίζουν να συνθέτουν αμινοξέα
και άλλες συμβατές διαλυμένες ουσίες, και
αυτές αρχίζουν να συσσωρεύονται στο κυτταρόπλασμα, δημιουργώντας ένα οσμωτικό αποτέλεσμα. Επίσης προκαλείται η σύνθεση
διαφόρων ειδικών πρωτεϊνών με αντιψυκτικές ιδιότητες και η παραγωγή αντιοξειδωτικών ουσιών.
Εδώ συστήνεται η χρήση σκευασμάτων
μειγμάτων αμινοξέων που βοηθούν το φυτό να ανταπεξέλθει έως ένα σημείο σε τέτοιου είδους αβιωτικό στρες.
Τα μόρια των προϊόντων αυτών διεισδύουν μέσα από την επιφάνεια του φυτού και μετακινούνται γρήγορα σε όλα τα μέρη του, φθάνονταςσε κάθε κύτταρο όπου μπορούν να μείνουν εβδομάδες χωρίς να μεταβολίζονται.
Όταν εμφανιστεί κατάσταση στρες (πολύ χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες, αλατότητα, ξηρασία κ.α.) τα μόρια ενός τέτοιου είδους σκευάσματος ρυθμίζουν την οσμωτική ισορροπία μεταξύ των φυτικών κυττάρων και των ιστών. Έτσι μειώνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις των καταστάσεων στρες, το προϊόν ενισχύει την καθαρή φωτοσύνθεση, βελτιώνοντας την απόδοση των καλλιεργειών αλλά και
την ποιότητα των παραγόμενων καρπών.
Συμβάλουν παράλληλα άμεσα στη δημιουργία οσμωτικής ισορροπίας.
Οι εφαρμογές μπορεί να αρχίσουν ως προληπτικές πριν να εμφανιστούν οι καταστάσεις στρες και να συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου της καλλιέργειας με μεσοδιαστήματα εφαρμογών 12- 15 ημέρες εκτός των περιόδων στρες όπου η εφαρμογή μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε εβδομάδα.
Επιπλέον μέτρο προστασίας, είναι ψεκασμοί με χρήση βιολογικών ή χημικών σκευασμάτων (π.χ. χαλκός) για τον περιορισμό των παγοποιητικών βακτηρίων ή/και ενίσχυση
των μηχανισμών ανθεκτικότητας των φυτικών ιστών στις χαμηλές θερμοκρασίες.
‘Τα φυτά δεν πεθαίνουν από το ίδιο το κρύο, αλλά από την αφυδάτωση που προκαλείται από αυτό, βασικά λόγω της έλλειψης διαλυμένων ουσιών που συγκρατούν το νερό και του επιτρέπουν να κυκλοφορεί σωστά μέσα από το δέντρο. Εάν σχηματιστεί πάγος, ακόμη και μέσα στο κύτταρο, αυτό θα είναι θανατηφόρο καθώς οι παγοκρύσταλλοι λειτουργούν σαν μαχαίρια, σπάζοντας τις μεμβράνες των οργανιδίων του κυττάρου οδηγώντας έτσι σε κυτταρική νέκρωση.
‘Όταν εμφανιστεί κατάσταση στρες (πολύ χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες, αλατότητα, ξηρασία κ.α.) τα μόρια ενός τέτοιου είδους σκευάσματος
ρυθμίζουν την οσμωτική ισορροπία μεταξύ των φυτικών κυττάρων και των ιστών.
Έτσι μειώνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις των καταστάσεων στρες, το προϊόν ενισχύει την καθαρή φωτοσύνθεση, βελτιώνοντας την απόδοση των καλλιεργειών αλλά και την ποιότητα των παραγόμενων καρπών.
14 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr
Προστασία των
καλλιεργειών από παγετό
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ
O ΣΠΕΛ, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών
που αναπτύσσει για την ανάδειξη του ρόλου
της θρέψης των καλλιεργειών στην αύξηση
των αποδόσεων και της ποιότητας των παρα-
γόμενων αγροτικών προϊόντων, μαζί με την
Τεχνική Ομάδα που δημιουργήθηκε για το
σκοπό αυτό, δημοσιεύει το «Ημερολόγιο Θρέ-
ψης», δίνοντας βασικές κατευθύνσεις για τις
ανάγκες θρέψης των σιτηρών, της ελιάς, της
πατάτας, των γιγαρτόκαρπων, των εσπεριδο-
ειδών και των νέων οπωρώνων.
Oι ανάγκες θρέψης της κάθε καλλιέργειας
υπολογίζονται ανάλογα με τις εδαφοκλιματι-
κές συνθήκες της περιοχής, την ποικιλία, το
στάδιο ανάπτυξης, την ηλικία του φυτού, τις
καλλιεργητικές τεχνικές και τις επιδιωκόμε-
νες αποδόσεις. Η εδαφολογική ανάλυση και η
φυλλοδιαγνωστική ανάλυση αποτελούν πο-
λύτιμα εργαλεία για τον καθορισμό της ορθολογικής λίπανσης.
ΣΙΤΗΡΑ
Τα σιτηρά αποτελούν μία από τις σημαντικότερες καλλιέργειες στη χώρα μας. Η ορθολο-
γική τους λίπανση είναι καθοριστική για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων και την εξασφάλιση των καλύτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών.
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Για την εύρωστη ανάπτυξη των σιτηρών, εί-
ναι απαραίτητο να καλύπτονται οι ανάγκες της
καλλιέργειας σε μακροστοιχεία και σε ιχνοστοιχεία. Κάθε απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο,
έχει συγκεκριμένο ρόλο στην ανάπτυξη των
φυτών και σε συνθήκες έλλειψής του, υποβαθμίζεται η ποσότητα και η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων.
Οι ανάγκες θρέψης των σιτηρών στα 3 μακροστοιχείαείναι:άζωτο(Ν)τοσκληρόσιτάρι14-16κιλά/στρέμμα, για το μαλακό σιτάρι 16-18 κιλά / στρέμμα και για το κριθάρι 8-16 κιλά/στρέμμα, φώσφορος (Ρ2Ο5) το σκληρό σιτάρι 5-6 κιλά /στρέμμα, για το μαλακό σιτάρι 6-8 κιλά/στρέμμα
και για το κριθάρι 4-8 κιλά/στρέμμα και κάλιο (Κ2Ο) το σκληρό σιτάρι 5-6 κιλά/στρέμμα, για το
μαλακόσιτάρι6-8κιλά/στρέμμακαιγιατοκριθάρι 0-6 κιλά/στρέμμα
ΕΙΔΟΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ:
ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ
Οι επιφανειακές λιπάνσεις των σιτηρών είναι
κομβικής σημασίας για την επίτευξη της επιδιωκόμενης παραγωγής. Αποσκοπούν κυρίως στη ενίσχυση της καλλιέργειας με άζωτο, αφού κατά τη βασική τους λίπανση τα σιτηρά
λαμβάνουν μόλις το 20-30% των συνολικών
τους αναγκών από το στοιχείο αυτό.
Οι εφαρμογές συμπίπτουν χρονικά με το
στάδιο του αδελφώματος των σιτηρών όπου
οι ανάγκες της απορρόφησης σε άζωτο αρχίζουν να εντείνονται. Η σωστή τροφοδοσία της
καλλιέργειας στο στάδιο αυτό θα στηρίξει τον
άμεσο σχηματισμό των αδελφιών, την επιμήκυνση του στελέχους, την ένταση της φυλλι-
κής επιφάνειας, όπως και τα επερχόμενα στά-
δια της άνθισης και του σχηματισμού των κόκ-
κων στο στάχυ. Η λιπαντική τακτική θα πρέπει
να σχεδιάζεται διαφορετικά σε κάθε χωράφι
και να λαμβάνει υπόψη της το είδος του σιτηρού, τις εδαφικές συνθήκες, το μικροκλίμα της περιοχής, την προηγούμενη καλλιέργεια και
τις επιδιωκόμενες αποδόσεις.
Ενδεικτικέςποσότητεςαζώτουπουαπαιτούνται στις επιφανειακές εφαρμογές των σιτηρών είναι για το σκληρό σιτάρι 8-12 κιλά/στρέμμα, για το μαλακό σιτάρι 10-14 κιλά/στρέμμα και για το κριθάρι 5-8 κιλά/στρέμμα.
Η επιφανειακή λίπανση μπορεί να χορηγηθεί εφάπαξ σε μία δόση την περίοδο του αδελφώματος ή σε δύο με τη δεύτερη να γίνεται στο στάδιο του καλαμώματος των σιτηρών και εφόσον υπάρχει επάρκεια νερού. Η 2η δόση του επιφανειακού λιπάσματος προσεγγίζει συνήθως το 20-30% της συνολικής επιφανειακής.
Oμάδα Σύνταξης ΣΠΕΛ: Δρ. Γιαννακοπούλου Φ., Γκρίντζος Π., Δρόλιας Δ., Κατσουλιέρη Α., Λάσκος Β., Μυτιλέκας Ν., Παντελής Ι., Τσουκανάς Β.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Μπιλάλης Δ., Παπαστυλιανού Π., Τραυλός Ηλ., 2019, Γεωργία Φυτά Μεγάλης Καλλιέργειας Εκδ. Πεδίο. Αρχείο ΣΠΕΛ,1995-2021.
15 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr
ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Κομβικής σημασίας
οι επιφανειακές λιπάνσεις των σιτηρών
και μια πρόταση
για το κάλιο
Όπως περιγράψαμε τις ανάγκες του σιταριού για άζωτο, αν
τις μεταφράζαμε σε λιπάνσεις ,τότε θα είχαμε τρείς εφαρμο-
γές: την πρώιμη, την μεσοόψιμη και την όψιμη εφαρμογή
του. Η πράξη όμως έχει βαθμούς ανεξαρτησίας από τη θεω-
ρία. Έτσι, στην πράξη, είναι πολύ συχνό φαινόμενο να γίνεται
μόνο μία και μάλλον σπάνιο το γεγονός της τρίτης επιφανει-
ακής λίπανσης. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να καθυστερή-
σει λίγο η εφαρμογή της δεύτερης, αν με την πρώτη έχει χο-
ρηγηθεί ικανοποιητική ποσότητα αζώτου.
Δύο κουβέντες για την πρώτη επιφανειακή λίπανση. Οι μειωμένες εισροές αναδεικνύουν με μεγαλύτερη οξύτητα το ζήτημα του χρόνου εφαρμογής της πρώτης επιφανειακής αζωτούχου λίπανσης. Η βασική λίπανση, το βασικό άζωτο εν προκειμένω, πρέπει να την συναντά «αξιοπρεπώς». Να έχει δηλαδή, ύστερα από την όποια πρόσληψη, έκπλυση, εξαέρωση, δέσμευση, ικανοποιητική παρουσία στη…συνάντηση τους.
Για αυτό λέμε, πρώιμη επιφανειακή λίπανση, που βάζει και
τα τέλη Ιανουαρίου στο «παιχνίδι», όταν το επιτρέπει ο και-
ρός. Και εδώ θα μας επιτραπεί να μεταφέρουμε ενδεικτικά,
την πείρα του Κώστα Αναστασίου, εξαίρετου συναδέλφου
και καλλιεργητή- μάλλον συμβούλου της κυρίας Αναστασί-
ου- που αυτή την εφαρμογή την κάνει επιμελώς νωρίς («το
λέει η βιβλιογραφία», είναι η χαρακτηριστική του φράση!), με πολύ καλά αποτελέσματα, συγκριτικά καλύτερα από τις οψιμότερες, πρώτες εφαρμογές. Πρέπει να σημειώσουμε ότι οι διάφορες ποικιλίες ανταποκρίνονται διαφορετικά στον αριθμό των αζωτούχων λιπάνσεων.
Κατά κανόνα, η άπαξ χορήγησή του στη βασική λίπανση
υστερεί έναντι της κλασματικής εφαρμογής του. Υπάρχουν όμως δεδομένα με ποικιλίες στις οποίες η δεύτερη επιφανειακή λίπανση, ελάχιστα προσέθεσε, όπου δεν ελήφθη υπόψη η συγχορήγηση καλίου και οι εξαιρέσεις δεν τελειώνουν εδώ… Δυο λόγια για το κάλιο τώρα. Όπου χρειάζονται μικρές δόσεις καλίου, όπως κατά κανόνα συμβαίνει, πιστεύουμε ότι μπορούν μεεπιτυχία να εφαρμοστούν επιφανειακά, μαζί με την αζωτούχο λίπανση και να δώσουν καλύτερα αποτελέσματα από ότι θα δώσουν οι ίδιες μικρές ποσότητες καλίου στη βασική λίπανση.
Στην έναρξη του καλαμώματος, η επαρκής παρουσία καλίου μπορεί να αντισταθμίσει ικανοποιητικά τη μικρή ηλιοφάνεια (Haeder& Mengel, 1976). Μετά το ξεστάχυασμα, το κάλιο ασκεί σημαντική επίδραση στην αφομοίωση του CO2, συμβάλλοντας έτσι στο καλό γέμισμα των σπόρων, ιδιαίτερα σε συνθήκες μικρής ηλιοφάνειας. Βελτιώνει την ικανότητα χρήσης νερού των φυτών και ενισχύει την άμυνα τους έναντι ασθενειών.Το ζήτημα αλλάζει όταν με τη βασική λίπανση εφαρμόζονται ικανοποιητικές ποσότητες καλίου. Το έχουμε επιβεβαιώσει με μετρήσεις μας στη Φθιώτιδα και στις Σέρρες (Πιστόλης Λ. Τ. 2003).
Θεωρούμε ότι η δυνατότητα επιφανειακής χορήγησης ΝΚ λιπασμάτων – η παραγωγή από τη βιομηχανία τέτοιων λιπασμάτων με το Κ από χλωριούχο κάλι, ώστε να συμφέρει οικονομικά - είναι μία καλή λύση για την καλλιέργεια του σιταριού. Εξάλλου και το χλώριο είναι χρήσιμο στοιχείο στο σιτάρι. Στις σκληρές ποικιλίες, η ευνοϊκή επίδραση του όψιμου αζώτου προϋποθέτει και επαρκή τροφοδοσία με κάλιο, γεγονός που ισχύει καιγια τις μαλακές ποικιλίες που δέχονται περισσότερο άζωτο. Τέλος σημειώνουμε ότι η χρήση διαφυλλικών σκευασμάτων ψευδαργύρου, κάποτε και χαλκού, μαζί με τη ζιζανιοκτονία, μόνο άσκοπη δενφαίνεται να είναι, ιδιαίτερα για το φύλλο σημαία.
Η επιστημονική θεμελίωση της ανάγκης για άζωτο στο ξεστάχυασμα είναι το βάρος των
κόκκων και η ποιότητά τους, δηλαδή το πρωτεϊνικό τους περιεχόμενο. Η παράταση της
δράσης των φύλλων είναι ένα μέσον για αυτά
τα δύο. Η εφαρμογή του όμως κοντά στο ξεστάχυασμα, είναι δύσκολη υπόθεση.
Σημειώνουμε πως, ενώ το αδέλφωμα και ο
αριθμός των κόκκων ανά στάχυ, είναι παράγοντες που συχνά ο καιρός τους ευνοεί, δεν συμβαίνει το ίδιο με το βάρος των κόκκων, όταν το νερό αρχίζει να παίζει…«κρυφτό». Το λίσβωμα, εντέλει το ελλειμματικό βάρος
των κόκκων, ευνοείται από την έλλειψη νερού, σε όλο το διάστημα που ξεκινά από το δέσιμο και μετά, μέχρι και το στάδιο του γάλακτος. Έλλειψη υγρασίας στη διάρκεια των 1015 ημερών, στο στάδιο του γάλακτος (αυτές ξεκινούν δεκαπέντε- είκοσι ημέρες μετά την γονιμοποίηση), σημαίνει δραστική μείωση
της μεταφοράς των προϊόντων της φωτοσύνθεσης στον καρπό, έτσι που το βάρος του πα-
ραμένει μικρό. Όταν η έλλειψη νερού συνοδεύεται από σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες, η ζημιά είναι μικρότερη.
17 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr
Πρακτικές παρατηρήσεις
Το άζωτο στο ξεστάχυασμα
ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr
Τι θα ισχύει για τα αγροτεμάχια
στο ΟΣΔΕ 2023
Απόδειξη νόμιμης κατοχής (βρίσκονται στη διάθεση) των αγροτεμαχίων που θα δηλωθούν
από τους παραγωγούς στο ΟΣΔΕ 2023 - Μισθωτήρια,
Το ΥΠΑΑΤ, σε συνέχεια ερωτημάτων αγροτών και οργανώ-
σεων τους και λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο του κτηματο-
λογίου στη χώρα καθώς και την ισχύουσα φορολογική νομο-
θεσία διευκρινίζει τα ακόλουθα, για την σωστή προετοιμασία
των αγροτών και τα οποία θα περιληφθούν στην σχετική εγκύ-
κλιο του ΟΣΔΕ 2023 από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Α. Μισθωτήρια αγροτεμαχίων
1. Όλα τα μισθωτήρια αγροτεμαχίων που αφορούν εκτάσεις
ανά αγροτεμάχιο πάνω από 40 στρέμματα ή με αντικείμενο μι-
σθίου από 960 ευρώ και πάνω θα είναι υποχρεωτικά ηλεκτρονικά.
2. Χειρόγραφα μισθωτήρια που αφορούν περιπτώσεις εκτός των περιπτώσεων 1 γίνονται αποδεκτά στα οποία αναγράφονται τα στοιχεία του ΚΑΕΚ και του Α.Τ.ΑΚ ανά περίπτωση.
3.Εξακολουθούν να ισχύουν οποιασδήποτε κατηγορίας πολυετή χειρόγραφα μισθωτήρια αγροτεμαχίων τα οποία έχουν υποβληθεί παλαιότερα στον ΟΠΕΚΕΠΕ και βρίσκονται σε ισχύ το 2023.
Β. Αναγραφή - ΚΑΕΚ : Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου
1. Για τις περιοχές που υπάρχει λειτουργούν κτηματολόγιο
θα αναγράφεται ο κωδικός του κτηματολογίου (ΚΑEΚ) στην Αίτηση ΑΕΕ 2023
2. Στις περιοχές που είναι υπό ανάρτηση ή κατάρτιση όμοια θα αναγράφεται ο κωδικός του κτηματολογίου (ΚΑEΚ)
Γ. Αναγραφή Α.Τ.ΑΚ : Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου
1. Ο έλεγχος της χρήσης του ΑΤΑΚ – συνεχίζεται να είναι ένα
στοιχείο απλοποιημένου ελέγχου της νόμιμης κατοχής.
2. Θα γίνονται δεκτά αγροτεμάχια χωρίς ΑΤΑΚ μόνο στις παρακάτω περιπτώσεις:
2.1 Για αγροτεμάχια στα οποία αναγράφεται ο ΚΑΕΚ,
2.2 Για αγροτεμάχια μέχρι 40 στρέμματα για τα οποία δεν υπάρχει διαθέσιμο το ΑΤΑΚ, ο μισθωτής καταθέτει υπεύθυνη δήλωση για τους λόγους μη διαθεσιμότητας(π.χ. μη ολοκλήρωση αποδοχής κληρονομιάς, κάτοικος εξωτερικού κλπ). Δεν θα γίνονται δεκτά νέα αγροτεμάχια χωρίς ΑΤΑΚ σε αυτή την κατηγορία εάν δηλώνονται, το 2023, για πρώτη φορά στο ΟΣΔΕ.
Με συνεργασία ΟΠΕΚΕΠΕ και ΑΑΔΕ μέσω Web Services απλοποιείται ο τρόπος ελέγχου για να μην είναι γραφειοκρατικός και πολύπλοκος και να δημιουργεί προβλήματα στην καταβολή των ενισχύσεων σε παραγωγούς που έχουν στην διάθεσή τους τις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Σε περιπτώσεις εντοπισμού δημιουργίας τεχνητών συνθηκών λήψης ενισχύσεων ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα προβαίνει σε περαιτέρω αξιολόγηση των διαθέσιμων πληροφοριών εγγράφων.
Δ. Δημόσιες εκτάσεις : Οι δημόσιες εκτάσεις θα υπάρχουν στο Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων του ΟΠΕΚΕΠΕ (LPIS) ώστε να το γνωρίζουν οι παραγωγοί κατά την ψηφιοποίηση, ότι οι εκτάσεις αυτές ανήκουν στο Δημόσιο και να αποφεύγονται τα λάθη.
Α.Τ.ΑΚ
19
και ΚΑΕΚ (κτηματολόγιο)
Τρείς πολύ σημαντικές-ενημερωτικές ημε-
ρίδες για τον αγροτικό κόσμο, συνδιοργανώ-
νουν η εφημερίδα «ΑγροΈκφραση» και η εκπομπή «Θεσσαλική Γη», στην 13η έκθεση Agrothessaly 2023, που θα πραγματοποιηθεί
το διάστημα 2-5 Μαρτίου 2023 θα πραγματοποιηθεί στη Λάρισα.
Πιο συγκεκριμένα:
●Την Παρασκευή 3 Μαρτίου 2023και
ώρα 11:00 έως 12:30, διοργανώνεται ημερίδα για τη φορολογία των αγροτών με έμφα-
ση στη μείωση των φόρων σε συλλογικά
αγροτικά σχήματα, που αφορούν το σύνολο
των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, με θέμα: «Τα πάντα για τη μείωση φόρων σε Συλλογικά Αγροτικά Σχήματα». Εισηγητής: Γιώργος Παπαδημητρίου, Λογιστής – Φοροτεχνικός, με εξειδίκευση στα αγροτικά θέματα και συντονίζει ο δημοσιογράφος Χρήστος Αθανασιάδης.
●Το Σάββατο 4 Μαρτίου 2023 και ώρα 14:30-16:00, διοργανώνεται ημερίδα με θέμα «Μείωση του κόστους παραγωγής Αγροτών και Επαγγελματιών μέσω της Αυτοπαραγωγής Net Metering και Virtual Net metering», όπου θα αναλυθούν όλες οι λεπτομέρειες σχετικά με την αυτοπαραγωγή ενέργειας και τα οικονομικά οφέλη που μπο-
ρούν να αποκομίσουν οι αγρότες, μέσω των Σχεδίων Βελτίωσης.
Εισηγητές:
Φωτεινή Κούρου, περιβαλλοντολόγος, ιδιο-
κτήτρια της εταιρείας «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ Energy»
Κώστας Λιακούλης, Μηχανολόγος-Μηχανικός, Διευθυντής Προσωπικού της εταιρείας «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ Energy»
Συντονίζει ο δημοσιογράφος Χρήστος Αθανασιάδης
●Την Κυριακή 5 Μαρτίου 2023και ώρα
13:30 έως 15:30, διοργανώνεται ημερίδα με
θέμα: Τα χρηματοδοτικά προγράμματα και η
νέα ΚΑΠ 2023-2027, όπου θα αναπτυχθούν τα
θέματα:
Νέα ΚΑΠ 2023-2027: Οι βασικές πτυχές για τις
άμεσες ενισχύσεις. Εισηγητής: Αθανάσιος
Μπαντής, γεωπόνος, ειδικός αναλυτής
Νέοι Αγρότες- Σχέδια Βελτίωσης: Τι ισχύει για τα
νέα προγράμματα-μέτρα. Εισηγητής: Κων/νος
Μακάς, γεωπόνος συνεκδότης Αγροέκφρασης
Νέος αναπτυξιακός νόμος: Τι επιδοτείται στον αγροδιατροφικό τομέα. Εισηγητής:Βασίλειος Κωσταρέλλος, οικονομολόγος, σύμβουλος επιχειρήσεων Συντονίζει ο δημοσιογράφος Χρήστος Αθανασιάδης.
Να επισημάνουμε ότι η Πανελλήνια Έκθεση
για τη Γεωργία και την Κτηνοτροφία, Agrothessaly, είναι μία περιφερειακή εκθεσιακή οργάνωση με πανελλαδική εμβέλεια, η οποία προέρχεται από τη στρατηγική συνεργασία της
ΔΕΘ-HELEXPO με τον Δήμο Λαρισαίων.
Στόχος της είναι να προβάλει τα προϊόντα της ελληνικής και της παγκόσμιας αγροτο-κτηνοτροφικής παραγωγής, να ενημερώσει για όλες τις εξελίξεις στις νέες τεχνολογίες και να δημιουργήσει, στην πιο αναπτυγμένη αγροτική περιοχή της χώρας, ένα σημαντικό σημείο δικτύωσης για εγχώριες και διεθνείς εμπορικές
επαφές. Παράλληλα, φιλοξενεί ενδιαφέρουσες ενημερωτικές ημερίδες και εκδηλώσεις
για την αγροτική επιχειρηματικότητα, οι οποίες οργανώνονται από φορείς του πρωτογενούς τομέα, αλλά και από εκπαιδευτικά ιδρύματα –προεξέχοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας – που προσελκύουν το ενδιαφέρον επαγγελματιών του κλάδου και του απλού κοινού, τόσο από την τοπική όσο και από την πανελλαδική αγορά.
Κατηγορίες εκθεμάτων Ελκυστήρες • Μηχανήματα - εργαλεία κατεργασίας και βελτίωσης εδάφους • Μηχανήματα σποράς, φύτευσης, λίπανσης • Μηχανήματα και εργαλεία φυτοπροστασίας • Μηχανήματα και εργαλεία κλαδέματος και κηποτεχνίας • Μηχανήματα και εξοπλισμός αρδεύσε-
ως • Αντλητικά συγκροτήματα - κινητήρες • Μηχανήματα και εργαλεία συγκομιδής • Μηχανήματα επεξεργασίας - συντήρησης - μεταποίησης - συσκευασίας γεωργικών προϊόντων • Μηχανήματα φόρτωσης - διακίνησηςμεταφοράς και ζυγιστικά μηχανήματα • Εξοπλισμός και υλικά υποστύλωσης και περίφραξης • Θερμοκήπια και εξοπλισμός θερμοκηπίων • Δασικός εξοπλισμός • Ανταλλακτικάεξαρτήματα αγροτικών μηχανημάτων, ελαστικά • Γεωργικά φάρμακα - λιπάσματα • Πολλαπλασιαστικό υλικό - φυτώρια • Εργαστήρια • Οργανισμοί - υπηρεσίες - γεωργικές εκδόσεις - εκπαιδευτικά ιδρύματα • Μηχανήματα - εξοπλισμοί • Εφόδια κτηνοτροφίας & πτηνοτροφίας • Ζωοτροφές & προσθετικά
Η Agrothessaly επιστρέφει δυναμικά και περιμένει τον κόσμο της στη σκεπαστή αγορά Νεάπολης Λάρισας, υποσχόμενη να ανεβάσει τον πήχη ακόμα ψηλότερα. Άλλωστε, στην τελευταία διοργάνωσή της, το 2019, κατάφερε να συγκεντρώσει συνολικά 44.246 επισκέπτες, καταγράφοντας μάλιστα αύξηση του αριθμού των εμπορικών επισκεπτών άνω του 60% με χώρες προέλευσης την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Κύπρο, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Τουρκία και την Ολλανδία. Φιλοξένησε δε 780 εκθεσιακές συμμετοχές (άμεσες και έμμεσες) από 38 χώρες σε εκθεσιακό χώρο 25.000 τ.μ.
20 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023
www.agroekfrasi.gr
Με τρείς ημερίδες στην «Agrothessaly»
η «ΑγροΈκφραση» και η «Θεσσαλική Γη»
Ενώ στην ελληνική αγορά
κυριαρχούν οι ξηροί καρποί παραγωγής ΗΠΑ με μερίδιο
αγοράς 29,19%, Ισπανίας 14,7%, Ουκρανίας 12,31%
και Τουρκίας 12,23% αντίστοιχα!
Toν σημαντικότερο εξαγωγικό προορισμό της Ελλάδας για ξηρούς καρπούς συνεχίζει να αποτελεί η Ιταλία, καθώς το μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών στην ιταλική αγορά, αντιστοιχεί στο 39,2% του
συνόλου των ελληνικών εξαγωγών αποξηραμένων καρπών, αφήνοντας πίσω αγορές όπως η Κύπρος, η Αλβανία και η Βουλγαρία, σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε το Γραφείο Οικονομικών
και Εμπορικών Υποθέσεων Μιλάνου.
Ωστόσο, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με το 2018, όταν ανερχόταν στο 56,67%. Ειδικότερα, η Ελλάδα το 2021 εξή-
γαγε συνολικά 4.215 τόνους ξηρών καρπών στην Ιταλία, συνολικής
αξίας 18,3 εκατ. ευρώ. Οι ελληνικές εξαγωγές ξηρών καρπών στην Ιταλία αυξήθηκαν, τόσο σε ποσότητα (+4,1%) όσο και σε αξία (+5,04%), σε σύγκριση με το 2020. Επιπρόσθετα, την περίοδο 201721 αυξήθηκαν κατά 24,48% σε ποσότητα και κατά 16,65% σε αξία. Αντίθετα, η ιταλική αγορά δεν βασίζεται στην ελληνική αγορά, καθώς μόνο το 1,59% των εισαγωγών προέρχεται από την Ελλάδα και μόνο το 0,5% των εξαγωγών ξηρών καρπών αποστέλλεται προς την Ελλάδα. Οι κύριοι ανταγωνιστές της Ελλάδας στην Ιταλία είναι, μεταξύ άλλων, η Πορτογαλία, το Αζερμπαϊτζάν, η Αργεντινή, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Κίνα.
Αυξημένες σε ποσότητα, μειωμένες σε αξία
οι εισαγωγές στην Ιταλία σε βάθος πενταετίας
Αξιοσημείωτο είναι πάντως ότι την περίοδο 2017-21, ενώ οι εισαγωγές αποξηραμένων καρπών στην αγορά της Ιταλίας μειώθηκαν ως προς την αξία τους (λόγω της μείωσης των τιμών των αποξηραμένων καρπών), αυξήθηκαν σε ποσότητα. Η μόνη χώρα που αύξησε τις εξαγωγές της στην Ιταλία το 2021 σε σύγκριση με το 2020, τόσο σε ποσότητα όσο και σε αξία, ήταν η Γεωργία, η οποία σημείωσε αξιοσημείωτη αύξηση της τάξης του σε αξία 56,34% και σε ποσότητα 93,24% αντίστοιχα. Αναλυτικά, ολόκληρη η έρευνα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας μας στο Μιλάνο, με θέμα: Εμπόριο αποξηραμένων καρπών στην αγορά της Ιταλίας, έχει ως εξής:
Aφορά προϊόντα που υπάγονται στον Κωδικό Εναρμονισμένου Συστήματος (HS) 0802, δηλαδή ξηροί ή φρέσκοι καρποί με κέλυφος ή χωρίς εκτός από αυτά που καλύπτονται από τους κωδικούς ΕΣ 0801.
24 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr
Παραμένει κορυφαίος εξαγωγικός προορισμός για τους ελληνικούς ξηρούς καρπούς η Ιταλία
I.ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΙΤΑΛΙΑΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΔΚ 0802
Οι εισαγωγές προϊόντωντης ΔΚ 0802στην ιταλική αγορά,το 2021 ανήλ-
θαν σε ποσότητα στους233.788 τόνους (πίνακας 1), συνολικής αξίας
€1,1δις(πίνακας 2), σημειώνοντας μείωση -0,39% σεποσότητα και -
6,96% σεαξίααντίστοιχα. Ωστόσο,ποσότητα την περίοδο 2017-21,οι εισαγωγέςαποξηραμένωνκαρπώνστην αγορά της Ιταλίας ενώμειώθηκανως
προς την αξία (λόγω της μείωσης των τιμών των αποξηραμένων καρπών)αυξήθηκανσεΗ μόνη χώρα που αύξησε τις εξαγωγές της στην Ιταλία
το 2021 σε σύγκριση με το 2020,τόσο σε ποσότητα όσο και σε αξίαήταν η
Γεωργία, η οποία σημείωσε αξιοσημείωτη αύξηση σε αξία της τάξης
του+56,34% και σε ποσότητα +93,24%αντίστοιχα. Οι μεγαλύτεροι προμη-
θευτές της ιταλικής αγοράς το 2021 ήταν: οι ΗΠΑ,η Τουρκία,η Χιλή, η Ισπα-
νία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Γεωργία, το Ιράν, η Πορτογαλία, το Αζερμπαϊτζάν
και η Ελλάδα (πίνακες 1 - 2).
ΙΙ. ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΙΤΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΔΚ 0802
Το 2021, οιεξαγωγέςαποξηραμένων καρπώνανήλθαν σε ποσότητα
στους 74.428 τόνουςκαιστα€531,7 εκ. σε αξία(αντιστοιχούσανστο
31,8%των συνολικών εισαγωγών της ΔΚ0802 τηςποσότηταςκαι στο
53,76% τηςαξίας), σημείωσαν άνοδοσε σύγκριση με το 2020 της τάξης
του+17,96% σε ποσότητα και +18,45% σε αξία, ενώσε σύγκριση με το 2017 οι εξαγωγές αυξήθηκαν +27% σε ποσότητα και +26% σε αξία(πίνακες 3 και 4). Συγκεκριμένα, οι ιταλικές εξαγωγές αυξήθηκαν στις ακόλουθες αγορές:Ολλανδία(+36,3%), Βέλγιο (+30%),Ελλάδα (+33,2%), Πολωνία (+58,62%)και το ΗΒ (+199 %).Παράλληλα, την περίοδο 2017-21αύξησαν επίσης τις εισαγωγές ξηρών καρπών από τηνΙταλία, η Πολωνία κατά +183,7%, το ΗΒ +117,45%, η Ισπανία +215,3% και η Ολλανδία +118,8%.
(Πίνακας 4)
ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ-ΕΞΑΓΩΓΕΣΕΛΛΑΔΑΣ
Η Ελλάδατο 2021εξήγαγε συνολικά 4,2 τόνους ξηρών καρπών στην Ιταλία, συνολικής αξίας€ 18,3εκ. Οι ελληνικές εξαγωγές ξηρών καρπών στην Ιταλία αυξήθηκαν, τόσο σε ποσότητα+4,1% όσο και σε αξία+5,04%, σε σύγκριση με το 2020. Επιπρόσθετα, την περίοδο 2017-21 αυξήθηκαν
κατά +24,48% σε ποσότητα και +16,65% σε αξία. Οι κύριοι ανταγωνιστές της Ελλάδας στην Ιταλία (διάγραμμα1) είναι, μεταξύ άλλων, η Πορτογαλία, το Αζερμπαϊτζάν, η Αργεντινή, η Πολωνία, η Ρουμανία και ηΚίνα.
Η Ιταλία αντιπροσωπεύει τον σημαντικότερο εξαγωγικό προορισμό
της Ελλάδας στα προϊόντα της ΔΚ 0802(πίνακας 5), καθώςτο μερίδιο
των ελληνικών εξαγωγών στην ιταλική αγορά, αντιστοιχεί στο 39,2%
του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών αποξηραμένων καρπών.
Παράλληλα, ηΕλλάδα εισάγει μεγάλες ποσότητες από την Ιταλία οι οποίες αντιπροσωπεύουνμόνοτο 0,5% των συνολικών εξαγωγώντης
Ιταλίαςτης ΔΚ0802. Στην ελληνική αγορά κυριαρχούν οι ξηροί καρποί
παραγωγής ΗΠΑμε μερίδιο αγοράς 29,19%, Ισπανίας 14,7%, Ουκρα-
νίας12,31% καιΤουρκίας12,23% αντίστοιχα.
ΔΙΜΕΡΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ
Το διμερές εμπόριοτης ΔΚ 0802την περίοδο 2012-2021δεν κατέγραψε μεγάλες διακυμάνσεις καθώς τόσο οι ιταλικές όσο και οι ελληνικές εξαγωγές παρέμειναν σχετικά σταθερές, με εξαίρεση το 2018, όπουσημειώθηκεαύξηση +25% σεαξία των εξαγωγών ξηρών καρπών από την Ελλάδα προς την Ιταλία και αντίστοιχη αύξηση +30% από την Ιταλία στην Ελλάδα(πίνακας 6).
Επισημαίνεται ότι, η Ιταλία αποτελείτονμεγαλύτεροεξαγωγικό προ-
ορισμό για τους Έλληνες παραγωγούς, αντιπροσωπεύοντας το 39,2%
των εξαγωγών τους το 2021,μειωμένες σε σύγκριση με το 2018 όπου
το 56,67% των ελληνικών αποξηραμένων καρπών προμήθευσαντην
αγορά της Ιταλίας.
Η ιταλική αγορά δεν βασίζεται στην ελληνική αγορά, καθώς μόνο το
1,59% των εισαγωγών προέρχεται από την Ελλάδα και μόνο το 0,5% των εξαγωγών ξηρών καρπών αποστέλλεται προς την Ελλάδα. Ωστόσο, τόσο σε απόλυτους όσο και σε σχετικούς όρους, σε αξία και ποσότητα, οι ιταλικές εξαγωγές στην Ελλάδα αυξάνονταισταδιακά.
25 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023 www.agroekfrasi.gr
Ο χιονιάς και ο παγετός έχει πλήξει πολλές περιοχές της ελληνικής υπαίθρου δημιουργώντας – μεταξύ άλλων – και προβλήματα σε δενδροκαλλιέργειες. Με στόχο την ορθή αντιμετώπιση των ζημιών στην παραγωγή, κάθε παραγωγός μπορεί να
συμβάλει στην προστασία της ακολουθώντας συγ-
κεκριμένα βήματα για την ενεργητική και παθητική
προστασία από τον παγετό.
Ζημιές από παγετό στα εσπεριδοειδή
Οι συχνότερες ζημιές στα εσπεριδοειδή συμ-
βαίνουν από χειμερινούς παγετούς. Τα εσπε-
ριδοειδή δεν έχουν δυνατότητα σκληραγώγη-
σης στο ψύχος, γι' αυτό σε θερμοκρασίες κάτω
του μηδενός αλλά όχι πολύ χαμηλές νεκρώ-
νονται.
Μετά από παραμονή δύο ωρών στους -2,5
βαθμούς Κελσίου παγώνουν πράσινοι και
ημιώριμοι καρποί πορτοκαλιάς και λεμονιάς, στους -2,8 βαθμούς Κελσίου οι ώριμοι καρποί
και νεαρή βλάστηση, στους -4,5 βαθμούς Κελ-
σίου μεγάλης ηλικίας βλαστοί και οφθαλμοί
και στους -10 βαθμούς Κελσίου νεκρώνονται
ολόκληρα δέντρα πορτοκαλιάς. Τα μανταρινο-
ειδή είναι πιο ανθεκτικά και η λεμονιά πιο ευαί-
σθητη από την πορτοκαλιά.
Ζημιές από παγετό στην ελιά
Η ελιά κινδυνεύει από τους πρώιμους φθινοπωρινούς παγετούς και τους χειμερινούς παγετούς. Oι καρποί παγώνουν στους -3 βαθ-
μούς Κελσίου, τα φύλλα στους -3 έως -6 βαθ-
μούς Κελσίου, ο φλοιός στους -7 βαθμούς
Κελσίου και το ξύλο στους μεγαλύτερης ηλι-
κίας βλαστούς στους -13 βαθμούς Κελσίου.
Τον Ιανουάριο τα ελαιόδεντρα, εφόσον έχει
συλλεχθεί ο καρπός, έχουν σκληραγωγηθεί
και οι οφθαλμοί και οι μεγάλης ηλικίας βλαστοί
αντέχουν λίγο περισσότερο στο ψύχος ( 2-3
βαθμοί χαμηλότερα). Με το τέλος του ληθάρ-
γου η αντοχή στο ψύχος μειώνεται και ξεκινά η
ανοιξιάτικη βλάστηση.
Παθητική προστασία
από τους παγετούς
Νοτιοανατολική εγκατάσταση, κεκλιμένο
έδαφος και μικρό υψόμετρο του δενδρώνα
βοηθούν στην αποφυγή ζημιών από παγε-
τούς. Σε εγκατεστημένους δενδρώνες οι ανε-
μοφράκτες μπορεί να δημιουργήσουν θύλακα
παγετού και να προκαλέσουν μεγαλύτερη της
αναμενόμενης ζημιά.
Οι προληπτικοί διαφυλλικοί ψεκασμοί με
αμινοξέα και σκευάσματα με αντιπαγετική
δράση βοήθούν αποτελεσματικά στην προ-
στασία από το ψύχος. Η χημική ζιζανιοκτονία ή
χαμηλή κοπή και το υγρό έδαφος μειώνουν
τον κίνδυνο παγετών. Όψιμη αζωτούχος λί-
πανση και αρδεύσεις το προηγούμενο καλο-
καίρι, υπερβολική καρποφορία, καθυστερη-
μένη συγκομιδή, πρώιμο κλάδεμα πριν τον
παγετό, αποφύλλωση από εχθρούς και ασθέ-
νειες την προηγούμενη βλαστική περίοδο,
ακατάλληλο υποκείμενο και γενικά διάφορες
καταπονήσεις (έλλειψη ανόργανων στοιχείων
και νερού, κ.λπ.) κάνουν το δέντρο πιο ευαίσθητο στους παγετούς.
Μείωση του κινδύνου ζημιών μπορεί να επι-
τευχθεί με ψεκασμούς με χαλκούχα σκευά-
σματα τα τέλη Χειμώνα για μείωση των πληθυ-
σμών βακτηρίων στην επιφάνεια των φυτών ή
με κάλυψη των φυτών ή κορμού μονωτικά
υλικά, ώστε να αποφύγουν την άμεση έκθεση
στις ελάχιστες θερμοκρασίες.
Ενεργητική προστασία
από παγετούς
Ενεργητική προστασία γίνεται με θέρμανση
του δενδρώνα με καύση υλικών όπως άχυρου, παλιών ελαστικών, ή με κατάλληλες θερμάστρες που χρησιμοποιούν λάδια, πετρέλαιο ή
φυσικό αέριο. Η μέθοδος αυτή δε συνισταται λό-
γω των επιπτώσεων που έχει στο περιβάλλον.
Σε πολλές περιοχές του κόσμου έχει απαγο-
ρευθεί Ενεργητική προστασία γίνεται (σπάνια)
με χρήση ελικοπτέρου το οποίο πετώντας χα-
μηλά (<30-40 m από την επιφάνεια του εδάφους) μεταφέρει αέρα από τα θερμότερα στρώματα προς την επιφάνεια του εδάφους.
Οι πιο εκτεταμένες μορφές ενεργητικής προστασίας από παγετούς διεθνώς και στην Ελλάδα είναι η χρήση ανεμομικτών και η τεχνητή βροχή. Οι ανεμομίκτες κοστίζουν πολύ, απαιτούν συγκεκριμένη διαδικασία για να λειτουργήσουν (όταν χρησιμοποιείται πετρελαι-
ομηχανή) ή απαιτείται ηλεκτρικό ρεύμα, μπορούν να καλύψουν 20-40 στρέμματα οπωρώνα και να ανεβάσουν τη θερμοκρασία στο ύψος των δέντρων, ανάλογα με το βάθος και ύψος της θερμοροφής και τον άνεμο, κατά 2-4 βαθμούς Κελσίου το πολύ. Συνδυασμός των μεθόδων καύσης υλικών και ανεμομίκτη χρησιμοποιούνται σε μερικές περιοχές του κόσμου ακόμα και για μείωση των ζημιών από έντονους παγετούς του Χειμώνα. Ο πιο επεκτεινόμενος τρόπος ενεργητικής προστασίας από παγετούς είναι η άρδευση με ατομικά μπεκ (τεχνητή βροχή) που βρίσκονται μέσα ή πάνω από την κόμη του δέντρου. Η εφαρμογή από νωρίς το βράδυ νερού στην επιφάνεια του φυτού και εδάφους προκαλεί έκλυση θερμότητας (κατά την ψύξη και κατόπιν πήξη του νερού) αλλά και μόνωση των ιστών που καλύπτονται από πάγο ώστε να αποφευχθεί η πτώση της θερμοκρασίας αυτών κάτω του -1 βαθμού Κελσίου ανεξάρτητα από τη θερμοκρασία του αέρα.
Αυτός ο τρόπος παγετοπροστασίας απαιτεί υψηλή παροχή νερού και ύπαρξη δικτύου άρδευσης με πίεση, μπορεί να προκαλέσει σπάσιμο των κλάδων, αλλά θεωρείται ο αποτελεσματικότερος των μεθόδων που χρησιμοποιούνται. Στην Ελλάδα τα εσπεριδοειδή προστατεύονται εκτεταμένα με άρδευση με τεχνητή βροχή και με ανεμομίκτες, ενώ τα φυλλοβόλα προστατεύονται πιο σπάνια και με τη χρήση τεχνητής βροχής.
ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ www.agroekfrasi.gr 26 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Προστασία σε ελιές και εσπεριδοειδή από τον παγετό
Οδηγίες για παθητική και ενεργητική προστασία των καλλιεργειών