การลาอาณานิคม • ลัทธิอาณานิคม (colonialism) เกิดขึ้นเมื่อประเทศหนึ่งๆ ตองการจะ ควบคุมหัวเมืองตางๆ หรือเขตแดนตางๆ ของประเทศอื่น ดวยการ เปลี่ยนหัวเมืองตางๆ ตามภูมิภาคหรือเขตแดนเหลานั้น ใหเขามาอยูใน การปกครองของตน • ประเทศที่เปนอาณานิคม มักจะถูกประเทศที่รวยกวา มีพลังภูมิภาคที่ มากกวาเขาควบคุม ประเทศทีอ่ อ นแอกวาก็ จะถูกยึดดินแดนคะ
ประเทศในอาเซียนที่ตกเปนอาณานิคม ตั้งแตยุคลาอาณานิคมชวงกอนสงครามโลกครั้งที่ 2 (สงครามโลก ครั้งที่ 2 เกิด พ.ศ. 2482-2488) และยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 หรือที่ เรียกวา ยุคสงครามเย็น (ยุคสงครามเย็น พ.ศ.2489-2534) ดินแดนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต เปนดินแดนเผชิญหนากันระหวาง มหาอํานาจ 2 ฝาย ระหวาง “โลกเสรีประชาธิปไตย “ ซึ่งมีสหรัฐอเมริกาเปน ผูนํา และ “โลกคอมมิวนิสต “ ซึ่งมีสหภาพโซเวียตเปนผูนํา ตั้งแตอดีตกาลนานมาแลวจนถึงกอนสงครามโลกครั้งที่ 2 ดินแดน แถบอุษาคะเนย ตกเปนเมืองขึ้นหรืออาณานิคมของชาติตะวันตก ดังตอไปนี้
ประเทศในอาเซียนที่ตกเปนอาณานิคม อินโดนีเซีย ฟลิปปนส มาเลเซีย สิงคโปร บรูไนดารุสซาลาม เมียนมาร เวียดนาม ลาว กัมพูชา ไทย
เคยเปนอาณานิคมของ เนเธอแลนด (ฮอลันดา) เคยเปนอาณานิคมของ สเปน ตอดวยสหรัฐอเมริกา เคยเปนอาณานิคมของ อังกฤษ ประเทศไทยของเราไม เคยเปนอาณานิคมของ อังกฤษ เปนเมืองขึน้ เลยนีน่ า เคยเปนอาณานิคมของ อังกฤษ เคยเปนอาณานิคมของ อังกฤษ เคยเปนอาณานิคมของ ฝรั่งเศส เคยเปนอาณานิคมของ ฝรั่งเศส เคยเปนอาณานิคมของ ฝรั่งเศส ไมเคยตกเปนอาณานิคมของชาวตะวันตกชาติใด
ประเทศอินโดนีเซีย การตกเปนอาณานิคมของเนเธอแลนด เนเธอแลนดไดตั้งบริษัท United Dutch East India Company เมื่อป พ.ศ.๒๑๔๕ เพื่อทําการคา อยูที่หมูเกาะอินเดียตะวันออก ซึ่งนอกจากทําการคา แลว ยังทําหนาที่แสวงหาอาณานิคมใหแกฮอลแลนดดวย ในที่สุดไดทําการยึด ครองอินโดนีเซีย เมื่อป พ.ศ.๒๑๖๔ และไดขยายการปกครองออกไปทั่วประเทศ ทําใหอินโดนีเซียตกอยูในฐานะอาณานิคมของฮอลแลนด
ประเทศฟลิปปนส การตกเปนอาณานิคมของสเปน สเปนสามารถเขาปกครองฟลิปปนสไดโดยไมไดใชการทําสงครามที่ รุนแรงเพราะการที่ทําใหประชาชนศรัทธาในศาสนาคริสต ทําใหประชาชน ยกดินแดนใหวัด และยอมใหสเปนเขามาปกครองในฐานะผูอุปถัมภศาสนา คริสต ประชาชนฟลิปปนสยินยอมใหสเปนออกกฎหมายในการปกครองใน ฐานะประชากรชั้นที่ ๒ ฟลิปปนส ตกเปนอาณานิคมของ 2 ประเทศเลยนะคะ อีกประเทศ คือประเทศอะไรนา???
ประเทศฟลิปปนส (ตอ) การตกเปนอาณานิคมของสหรัฐอเมริกา สเปนกับสหรัฐอเมริกา ทําสงครามกันในวิกฤตการณคิวบา การรบได ขยายอาณาบริเวณจากทะเลแคริเบียนมาสูมหาสมุทรแปรซิฟก ในฐานะที่ ฟลิปปนสเปนกําลังสําคัญในสเปน ทําใหอเมริกามุงโจมตีกองทัพเรื่องของ สเปนในฟลิปปนส จนกระทั่งไดรับชัยชนะ เพราะไดรับความรวมมือจาก ขบวนการชาตินิยมในฟลิปปนส เมื่อสเปนพายแพชาวฟลิปปนสตองการที่จะตั้งรัฐบาลของตนเองขึ้น แตก็ไมเปนผลดังที่ตั้งไว เพราะสหรัฐอเมริกาประกาศเขาครอบครอง ฟลิปปนสตามขอตกลงในสนธิสัญญาปารีส ค.ศ. ๑๘๙๙
ประเทศมาเลเซีย การตกเปนอาณานิคมของอังกฤษ ชวงเวลาที่อังกฤษขยายอิทธิพลในแหลมมลายู แควนทางตอนเหนือ ของมลายูอยูภายใตอิทธิพลของประเทศไทย อังกฤษจึงพยายามกีดกัน อิทธิพลของไทยเชนเดียวกับที่กีดกันประเทศฮอลันดาและฝรั่งเศส โดยการ ขอเชาเกาะปนัง เพื่อใชเปนทาเรือจากสุลตานไทรบุรี (รัฐเคดาหในปจจุบัน) เมื่อ พ.ศ.๒๓๒๙ และไดติดตอกับสุลตานแหงยะโฮวเพื่อขอเชาเกาะสิงคโปร ทําใหอังกฤษยึดครองดินแดนในคาบสมุทรมลายูตั้งแตเคดาหลงไปจนถึง สิงคโปรไดสําเร็จ
ประเทศสิงคโปร การตกเปนอาณานิคมของอังกฤษ ประมาณป ค.ศ. 1817 อังกฤษไดแขงขันกับดัตชในเรื่องอาณานิคม อังกฤษไดสงเซอร โทมัส แสตมฟอรด บิงกเลย แรฟเฟลส มาสํารวจ ดินแดนแถบสิงคโปร ตอนนั้นสิงคโปรยังมีสุลตานปกครองอยู แรฟเฟลสได ตกลงกับสุลตานวา จะตั้งสถานีการคาของอังกฤษที่นี่ และสุดทายอังกฤษก็ ยึดสิงคโปรไวเปนเมืองขึ้นไดสําเร็จ สุดทายอังกฤษก็เขามา ปกครองสิงคโปร ไหนวา จะมาทําการคาไงละ???
ประเทศบรูไนดารุสซาลาม การตกเปนอาณานิคมของอังกฤษ ชาติมหาอํานาจใหญ 3 ชาติ ไดแก ฮอลันดา สเปน อังกฤษ ไดพยายามจะเขามา ยึดครองบูรไน แตอังกฤษมีความเขมแข็งมากกวา ทําใหอังกฤษเปนชาติที่มีอิทธิพลตอ บรูไนมากที่สุด ดูจากที่สุลตานของบรูไนยอมยกเกาะลาบวน (Labuan) ใหกับบริษัทอีสต อินเดีย และไดขยายอิทธิพลของตนเขามามากขึ้นเรื่อยๆจนทําใหบรูไนตองยอมรับอํานาจ ของอังกฤษ ทั้งนี้อาจกลาวไดวาการยอมตกเปนเมืองอารักขาของอังกฤษ สําหรับบรูไนนั้นเปน สถานการณที่หลีกเลี่ยงไมได เพราะขณะนั้นบรูไนออนแอมากในทุกๆ ดาน ประกอบกับ การแกงแยงอํานาจของผูนําในประเทศทําใหเกิดปญหาการเมืองภายใน จนทําให ทายที่สุดแลวผูปกครองของบรูไนไดตัดสินใจยอมเปนรัฐอารักขาเพื่อรักษาสภาพความ มั่นคงของประเทศ
ประเทศเมียนมาร การตกเปนอาณานิคมของอังกฤษ ลัทธิลาอาณานิคมกาวไปอีกขั้นหลังการปฏิวัติอตุ สาหกรรมและการเปดใช คลองสุเอซ ซึ่งทําใหการเดินทางมาเอเชียงายขึ้นมาก ในตอนนั้นฝรั่งเศสยึดเวียดนามไดและแผอิทธิพลมาทางลาวมากขึน้ เรือ่ ยๆ อังกฤษกลัววาฝรั่งเศสจะมายึดพมาผานทางสามเหลี่ยมทองคํา บวกกับการที่พมามี นโยบายพยายามหาฝรั่งเศสมาถวงดุล อังกฤษจึงเรงทําการยึดการปกครอง (พมาทํา สงครามกับอังกฤษจนกระทั่งพายแพ) สุดทายพมาก็ตกเปนอาณานิคมของอังกฤษ พระเจาธีบอ(กษัตริย)และพระ นางศุภยลัตถูกเนรเทศออกนอกประเทศไปอยูมมุ ไบจนสิน้ ชีวิต
ประเทศเวียดนาม การตกเปนอาณานิคมของฝรัง่ เศส เวียดนามในยุคกอนการยึดครองของฝรั่งเศสนั้น พบหลักฐานทาง ประวัติศาสตรวาเวียดนามเปนอาณานิคมของจีนกวาพันป ในยุคสมัยของ ราชวงศถังจีนออนแอลง เวียดนามจึงไดรับเอกราชในที่สุด และเวียดนามก็ ไดรับอิทธิพลจากจีนมามากทีเดียว ดูไดจากการปกครอง จากที่ไดเอกราชเวียดนามก็ไดเลียนแบบการ ปกครองระบบจักรพรรดิของจีน และรับเอาลัทธิขงจื่อไปปรับใช มีการ ตอตานศาสนาคริสตอยางรุนแรง ทําใหเวียดนามมีปญหากับอังกฤษและจน ในที่สุดอังกฤษสามารถยึดเวียดนามได และตอมาก็ถูกฝรั่งเศสยึดครอง
ประเทศกัมพูชา การตกเปนอาณานิคมของฝรัง่ เศส กัมพูชาตกเปนอาณานิคมของฝรั่งเศส เนื่องจากผลพวงที่ฝรั่งเศสยึด ดินแดนเวียดนามตอนลางและตอนกลางได ทําใหฝรั่งเศสตองการขาว เนื้อสัตว และปลาชนิดตาง ๆ ที่มีอยูอยางสมบูรณในดินแดนกัมพูชาสงไปเลี้ยงกอบทหาร และขาราชการอาณานิคมฝรั่งเศส ตอมาฝรั่งเศสตองการใชแมน้ําโขงเดินเรือติดตอกับจีน จึงบีบบังคับไทยให สละสิทธิเหนือดินแดนกัมพูชา โดยใหพระเจานโรดมสีหนุ กษัตริยกัมพูชา ทํา สัญญายอมเปนรัฐอารักขาของฝรั่งเศสเ มื่อ พ.ศ.๒๔๐๖ ตอมาฝรั่งเศสไดเขา ปกครองกัมพูชาเปนอาณานิคมในที่สุด
ประเทศลาว การตกเปนอาณานิคมของฝรัง่ เศส ลาวตกเปนอาณานิคมของฝรั่งเศส เนื่องจากฝรั่งเศสไดขยายอิทธิพล จากเวียดนามและกัมพูชามายังลาว ทั้งนี้เพราะฝรั่งเศสตองการใชแมน้ําโขง เปนเสนทางการคาไปสูจีน อีกทั้งลาวยังมีทรัพยากรที่อุดมสมบูรณ เชน ขาว ขาวโพด ปาไม ดังนั้น ฝรั่งเศสจึงบังคับใหไทยยอมสละสิทธิเหนืออธิปไตย ลาว แลวเขาปกครองลาวในแตละแควน จนกระทั่งลาวมีฐานะเปนอาณานิคม ในดินแดนอินโดจีนของฝรั่งเศส ฝรั่งเศสบังคับไทย เพื่อเขายึดลาว แทนประเทศไทยนีเ่ อง ลาวจึงตก เปนอาณานิคมของฝรัง่ เศส
ประเทศไทย ประเทศไทย เปนเพียงประเทศเดียวที่ไมเสียเอกราชใหใคร ในสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว (รัชกาลที่ 5) เปนชวงเวลาของการลาอาณานิคมของชาติ ตะวันตกแทบจะไมมีดินแดนสวนไหนของโลกที่พนเงื้อมมือของ มหาอํานาจพระมหากษัตริยแตละองคทรงเล็งเห็นวา “เราตอง ยอมเสียอวัยวะเพื่อรักษาชีวิต” โดยการยอมเสียดินแดนบางสวน เพื่อคงไวซึ่งแผนดิน ไวใหลูกหลานไดมีที่อยูที่กิน
ผูใหญใจดีที่ แบงปนความรู ใหพวกเรา
อางอิง
ทวีศักดิ์ เผือกสม. 2555. ประวัติศาสตรอินโดนีเซีย รัฐจารีตบนหมูเกาะ ความเปน สมัยใหมแบบอาณานิคม และสาธารณรัฐแหงความหลากหลาย. กรุงเทพฯ : ดานสุทธิสารการพิมพ. ศานติ ภักดีคํา. 2546. ประวัติศาสตรกัมพูชา แบบเรียนของเขมรที่เกี่ยวของกับ ไทย.กรุงเทพฯ :สํานักพิมพมติชน http://southeastasiapolitics.wordpress.com/category/government-and-politics-insoutheast-asia-2012/ http://www1.tv5.co.th/service/mod/heritage/nation/neighbour/malaysia2.htm
The END