Заснавальнік і выдавец — РУП «Выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”» Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь Навукова-метадычны, навукова-папулярны часопіс Выдаецца з II квартала 1997 года Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі сродку масавай інфармацыі № 643 ад 04.09.2009, выдадзенае Міністэрствам інфармацыі Рэспублікі Беларусь Выходзіць штомесячна
Галоўны рэдактар
Ларыса Аляксандраўна Кучарава В. Л. Маеўская – намеснік галоўнага
В. І. ДУДА, кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
рэдактара
Л. І. ДУРЭЙКА
В. С. АЎЧАРОЎ – намеснік галоўнага
Р. Э. ЗІМНІЦКАЯ, кандыдат педагагічных навук, дацэнт
рэдактара
З. В. Кулеша, кандыдат медыцынскіх
Т. І. ПАЎЛЮЧЭНКА – намеснік
навук
галоўнага рэдактара
А. В. Канановіч – адказны сакратар В. В. БАЛЯБА
Л. Ф. КУЗНЯЦОВА А. У. ЛАГУН Т. Ю. Логвіна, кандыдат педагагічных
навук, дацэнт
А. Л. ДАВІДОВІЧ, кандыдат
педагагічных навук
А. М. СІЗАНАЎ, кандыдат псіхалагічных
навук, дацэнт
І. Я. Шот, кандыдат медыцынскіх
навук, дацэнт
Вул. Будзённага, 21, 220070, г. Мінск, тэл.: (017) 245-44-83, (029) 622-09-17 (гал. рэдактар); (017) 245-46-92 (адказны сакратар); (017) 297-93-22 (аддз. маркетынгу), (017) 297-93-25 (аддз. продажу), факс: (017) 297-91-49. E-mail: health@aiv.by; http: www.aiv.by
В. М. ВАЙЛУПАЎ
В. М. Патоцкi, кандыдат тэхнiчных навук, дацэнт
С. І. ГАРОШКА
Т. М. САВЕЛЬЕВА, доктар псіхалагічных навук, прафесар
Л. У. ЗЯНЬКОВА К. Ф. КУРЫЛІНА П. А. ЛЕУС, доктар медыцынскіх навук,
прафесар
І. А. МАЗУРОК, кандыдат
педагагічных навук, дацэнт
У. І. ЦЯРНОЎ, доктар медыцынскіх навук, прафесар А. М. ШАХЛАЙ, доктар
педагагічных навук, прафесар
У. А. ЯНЧУК, доктар псіхалагічных навук, прафесар
№ 7 (222) 2018 ліпень
Змест Падпісныя індэксы: 75041 – для індывідуальных падпісчыкаў; 750412 – для арганізацый; 01081 – для індывідуальных падпісчыкаў, з электронным дадаткам; 010812 – для арганізацый, з электронным дадаткам. Падпісацца на часопіс можна штомесяц да 25-га, таксама можна заказаць часопіс (да 25-га) па тэл. (017) 297-93-22, 297-93-25. Рэдактар А. В. Канановіч. Карэктар В. Л. Крукоўская. Камп’ютарны набор і вёрстка В. Ю. Лагун. Мастацкі рэдактар А. Ю. Прынькова.
На першай старонцы вокладкі фота аўтара В. Апарына
КАЛОНКА галоўнага РЭДАКТАРА
3
спорт і мы
Три кита здорового образа жизни
Асобы погляд
4
38
Берегите зубы. Классный час Вероника Вербик
Бацькі і дзеці
8
40
Вадим Опарин Афіцыйна
12
Минский стадион «Динамо» получил от IAAF сертификат первой категории По сообщениям пресс-центра Министерства спорта и туризма Республики Беларусь
Дарья Домрачева объявила о завершении спортивной карьеры
© Рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”», 2018 © Вокладка. В. М. Белакапытаў, 2018
Созидательное воспитание Ирина барановская
Медыцынскі кабінет
Велосипед не роскошь, а образ жизни
Проект «Серия приключенческих забегов в Минской области – 2018» Пресс-центр Министерства образования Республики Беларусь
здароўе дашкольнікаў
Выхад у свет 27.07.2018. Фармат 60 841/8. Папера афсетная. Друк афсетны. Ум. друк. арк. 7,44. Ул.-выд. арк. 7,9. Тыраж 1426 экз. Заказ 80. Цана свабодная. Надрукавана ў таварыстве з абмежаванай адказнасцю «СУГАРТ». Вул. Валгаградская, 6, корп. 2, каб. 287, 220012, г. Мінск. ЛП № 02330/427 ад 17.12.2012 г.
Сергей Щурко
Культура здароўя
Аўтарскія матэрыялы не рэцэнзуюцца і не вяртаюцца.
Дасылаючы матэрыялы для публікацыі ў часопісе, аўтары тым самым перадаюць выдаўцу невыключныя маёмасныя правы на ўзнаўленне, распаўсюджванне, паведамленне для ўсеагульнага ведама і іншыя магчымыя спосабы выкарыстання твора без абмежавання тэрыторыі распаўсюджвання (у тым ліку ў электроннай версіі часопіса).
Спартак Миронович: «Когда наших бьют, надо бежать. Лучше с палкой...»
Лариса Кучерова
БЕЛТА Аўтары нясуць адказнасць за дакладнасць прыведзеных у артыкуле фактаў і звестак. Рэдакцыя пакідае за сабой права друкаваць артыкулы ў парадку абмеркавання, не падзяляючы пункту гледжання аўтара.
30
13
Правила безопасности. Физкультурный праздник с участием воспитанников старшей группы
Заболевания щитовидной железы у детей Татьяна Конон
Бацькам на заметку
44
Осторожно: чёрная хна! Татьяна Гатова
Кансультацыя псіхолага
46
Хвалить ребёнка? Да! Елена Романова
Здаровае харчаванне
48
Бодры и веселы: тонизирующие продукты Надежда Нестерова
50
Получить из пищи максимум полезного Наталья Бацукова
Парады бабулі ганны
53
Какие лекарственные травы можно собирать в июне и июле? Елена Романова
Елена Янкович Фізічная культура
Запіскі гісторыка
17
54
Каждый урок должен удивлять Татьяна Жук
Духоўнасць і здароўе
23
Как наше слово отзовётся? О влиянии сквернословия на здоровье
Загадки спартанского воспитания Андрей данилов
Цікава: эталоны жаночай прыгажосці
59
Эмилия Савко
А если так, то что есть красота?.. Лариса Кучерова
Армія і школа
28
Печинское напутствие для «Защитника Отечества» Елена Романова
літаратурная старонка
63
Дачная история Сергей Климкович