Заснавальнік і выдавец — РУП «Выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”» Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Навукова-метадычны часопіс Выдаецца з II квартала 1997 года Выходзіць штомесячна Зарэгістраваны ў Міністэрстве інфармацыі Рэспублікі Беларусь Пасведчанне № 643 ад 04.09.2009 г.
Галоўны рэдактар
Алена Францаўна ЖАлАбковіч Х. Х. ЛАВІНСКІ – першы намеснік
галоўнага рэдактара, доктар медыцынскіх навук, прафесар
В. Л. Маеўская – намеснік галоўнага
рэдактара
В. С. АЎЧАРОЎ – намеснік галоўнага
Л. І. ДУРЭЙКА Р. Э. ЗІМНІЦКАЯ, кандыдат педагагічных навук, дацэнт З. В. Кулеша, кандыдат медыцынскіх
навук
рэдактара
Л. Ф. КУЗНЯЦОВА
Т. І. ПАЎЛЮЧЭНКА – намеснік галоўнага рэдактара
А. У. ЛАГУН
А. В. Канановіч – адказны сакратар
Т. Ю. Логвіна, кандыдат педагагічных
навук, дацэнт
А. М. СІЗАНАЎ, кандыдат псіхалагічных
В. В. БАЛЯБА
навук, дацэнт
А. Л. ДАВІДОВІЧ, кандыдат
І. Я. Шот, кандыдат медыцынскіх
Х. Х. ЛАВІНСКI – старшыня рэдакцыйнай рады
В. М. Патоцкi, кандыдат тэхнiчных навук, дацэнт
В. М. ВАЙЛУПАЎ
Т. М. САВЕЛЬЕВА, доктар псіхалагічных навук, прафесар
педагагічных навук
вул. Будзённага, 21, 220070, г. Мінск, тэл.: (017) 245-44-83, (029) 360-49-86 (гал. рэдактар); (017) 245-46-92 (адказны сакратар); (017) 297-93-22 (аддз. маркетынгу), (017) 297-93-25 (аддз. продажу), факс: (017) 297-91-49. E-mail: health@aiv.by; http: www.aiv.by
В. І. ДУДА, кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
С. І. ГАРОШКА
навук, дацэнт
Л. У. ЗЯНЬКОВА
У. І. ЦЯРНОЎ, доктар медыцынскіх навук, прафесар
К. Ф. КУРЫЛІНА
А. М. ШАХЛАЙ, доктар
П. А. ЛЕУС, доктар медыцынскіх навук,
прафесар
І. А. МАЗУРОК, кандыдат
педагагічных навук, прафесар
У. А. ЯНЧУК, доктар псіхалагічных навук, прафесар
педагагічных навук, дацэнт
№ 4 (195) / 2016
красавік 2016 Падпісныя індэксы: 75041 – для індывідуальных падпісчыкаў; 750412 – для арганізацый; з электронным дадаткам: 01081 – для індывідуальных падпісчыкаў; 010812 – для арганізацый. Падпісацца на часопіс можна штомесяц да 25-га, таксама можна заказаць часопіс (да 25-га) па тэл. (017) 297-93-22, 297-93-25. Рэдактары: А. В. Канановіч, В. Л. Крукоўская. Карэктар В. А. Здзярская. Камп’ютарны набор і вёрстка В. Ю. Лагун. Мастацкі рэдактар А. Ю. Прынькова. На першай старонцы вокладкі зборная каманда дзяўчат Маскоўскага раёна г. Мінска па баскетболе – пераможцы гарадскіх спаборніцтваў школьнай баскетбольнай Лігі (трэнер С. С. Макрыцкая). Аўтар фота на першай і трэцяй старонках вокладкі А. М. Савіч. Аўтары нясуць адказнасць за дакладнасць прыведзеных у артыкуле фактаў і звестак. Рэдакцыя пакідае за сабой права друкаваць артыкулы ў парадку абмеркавання, не падзяляючы пункту гледжання аўтара.
Выхад у свет 27.04.2016. Фармат 60 ´ 841/8. Папера афсетная. Друк афсетны. Ум. друк. арк. 8,37. Ул.-выд. арк. 8,9. Тыраж: 2000 экз.; Заказ № 51. Цана свабодная. Надрукавана ў ТАА «СУГАРТ». Вул. Валгаградская, 6, корп. 2, каб. 287, 220012, г. Мінск.
ЛП № 02330/427 ад 17.12.2012 г. © РУП «Выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”», 2016 © Вокладка. А. Ю. Прынькова, 2016
Навука пра здароўе
3
Загрязнители продуктов питания: ксенобиотики Раиса ХУРСА
8
Самооценка здоровья подростков Надежда АНОСОВА
34
Места особой опасности. План-конспект занятия по курсу «Основы безопасности жизнедеятельности» в V классе Галина ВОРОБЬЁВА
36
Курение или здоровье – всё в ваших руках. Внеклассное мероприятие для учащихся VII классов Наталья ПУГАЧЁВА
вышэйшая школа
10
С заботой о здоровье будущих специалистов агропромышленного комплекса Республики Беларусь Александр ГРИГОРОВ
ЗДАРОЎЕ ДАШКОЛЬНІКАЎ
40
Чем нам овощи полезны? Занятие для воспитанников средней группы (образовательная область «Ребёнок и общество») Нина ТЕРЕШКО
46
Проект «Путь к здоровью» Татьяна ГРИБОК
50
Я водички не боюсь! Галина БЕРЕЖНАЯ
павышаем кваліфікацыю
12
Развитие координационных способностей у детей с ТНР Ирина РОДИОНОВА
МЕТОДЫКА І ВОПЫТ
22
Неэкономная Маня. Пьеса-сказка в III действиях Жанна СОЛОВЕЙ
фізічная культура
24
Потери в добрачных отношениях. Духовно-нравственная беседа Ольга ПАРАДА
54
спорт і мы
56
наш конкурс
26
30
Путешествие в Город маленьких человечков. Занятие для воспитанников второй младшей группы (образовательная область «Ребёнок и общество») Татьяна КАСПЕРОВИЧ Путешествие в Страну дорожных знаков с тётушкой Совой. Занятие для детей старшей группы (5–6 лет) (образовательная область «Ребёнок и общество») Ирина СТАЦЕНКО
От здорового образа к здоровому стилю жизни Александра ТЕРЕНТЬЕВА
Готовим защитников Родины! Александра САВИЧ
ПСІХАЛОГІЯ І ЗДАРОЎЕ
60
О психологическом подходе к возникновению заболеваний Ирина ПРОКОПЧИК-ГАЙКО
медыцынскі кабінет
66
«Доверие» – центр дружественного отношения к подросткам Елена ЖЕЛОБКОВИЧ
ЗДАРОВАЕ ХАРЧАВАННЕ
70
Как перекусить полезно? Наталья Бацукова