Заснавальнік і выдавец — РУП «Выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”» Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Навукова-метадычны часопіс Выдаецца з II квартала 1997 года Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі сродку масавай інфармацыі № 643 ад 04.09.2009 г. , выдадзенае Міністэрствам інфармацыі Рэспублікі Беларусь Выходзіць штомесячна
Галоўны рэдактар
Алена Францаўна ЖАлАбковіч Х. Х. ЛАВІНСКІ – першы намеснік
галоўнага рэдактара, доктар медыцынскіх навук, прафесар
В. Л. Маеўская – намеснік галоўнага
рэдактара
В. С. АЎЧАРОЎ – намеснік галоўнага
Л. І. ДУРЭЙКА Р. Э. ЗІМНІЦКАЯ, кандыдат педагагічных навук, дацэнт З. В. Кулеша, кандыдат медыцынскіх
навук
рэдактара
Л. Ф. КУЗНЯЦОВА
Т. І. ПАЎЛЮЧЭНКА – намеснік галоўнага рэдактара
А. У. ЛАГУН
А. В. Канановіч – адказны сакратар
Т. Ю. Логвіна, кандыдат педагагічных
навук, дацэнт
А. М. СІЗАНАЎ, кандыдат псіхалагічных
В. В. БАЛЯБА
навук, дацэнт
А. Л. ДАВІДОВІЧ, кандыдат
І. Я. Шот, кандыдат медыцынскіх
Х. Х. ЛАВІНСКI – старшыня рэдакцыйнай рады
В. М. Патоцкi, кандыдат тэхнiчных навук, дацэнт
В. М. ВАЙЛУПАЎ
Т. М. САВЕЛЬЕВА, доктар псіхалагічных навук, прафесар
педагагічных навук
Вул. Будзённага, 21, 220070, г. Мінск, тэл.: (017) 245-44-83, (029) 360-49-86 (гал. рэдактар); (017) 245-46-92 (адказны сакратар); (017) 297-93-22 (аддз. маркетынгу), (017) 297-93-25 (аддз. продажу), факс: (017) 297-91-49. E-mail: health@aiv.by; http: www.aiv.by
В. І. ДУДА, кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
С. І. ГАРОШКА
навук, дацэнт
Л. У. ЗЯНЬКОВА
У. І. ЦЯРНОЎ, доктар медыцынскіх навук, прафесар
К. Ф. КУРЫЛІНА
А. М. ШАХЛАЙ, доктар
П. А. ЛЕУС, доктар медыцынскіх навук,
прафесар
І. А. МАЗУРОК, кандыдат
педагагічных навук, прафесар
У. А. ЯНЧУК, доктар псіхалагічных навук, прафесар
педагагічных навук, дацэнт
№ 5 (196) 2016 май
Падпісныя індэксы: 75041 – для індывідуальных падпісчыкаў; 750412 – для арганізацый; 01081 – для індывідуальных падпісчыкаў, з электронным дадаткам; 010812 – для арганізацый, з электронным дадаткам. Падпісацца на часопіс можна штомесяц да 25-га, таксама можна заказаць часопіс (да 25-га) па тэл. (017) 297-93-22, 297-93-25. Рэдактары: А. В. Канановіч, В. Л. Крукоўская. Карэктар В. А. Здзярская. Камп’ютарны набор і вёрстка В. Ю. Лагун. Мастацкі рэдактар А. Ю. Прынькова. На першай старонцы вокладкі – вучань V «Д» класа ДУА «Сярэдняя школа № 126 г. Мінска» Арцём Свірыд. Аўтар фота на першай і трэцяй старонках вокладкі А. Ф. Жалабковіч, на другой – В. І. Каранік. Аўтары нясуць адказнасць за дакладнасць прыведзеных у артыкуле фактаў і звестак. Рэдакцыя пакідае за сабой права друкаваць артыкулы ў парадку абмеркавання, не падзяляючы пункту гледжання аўтара.
Выхад у свет 27.05.2016. Фармат 60 ´ 841/8. Папера афсетная. Друк афсетны. Ум. друк. арк. 8,37. Ул.-выд. арк. 8,9. Тыраж 2000 экз. Заказ 75. Цана свабодная. Надрукавана ў таварыстве з абмежаванай адказнасцю «СУГАРТ». Вул. Валгаградская, 6, корп. 2, каб. 287, 220012, г. Мінск. ЛП № 02330/427 ад 17.12.2012 г. © Рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”», 2016 © Вокладка. А. Ю. Прынькова, 2016
Навука пра здароўе
3
Рискованное поведение подростков Надежда АНОСОВА
ЗДАРОЎЕ ДАШКОЛЬНІКАЎ
50
вышэйшая школа
8
Секреты йоги Елена МЕРКУЛОВА, Татьяна ГЛЕБКО, Ольга БАРТАШЕВИЧ, Елена БУКАТАЯ
павышаем кваліфікацыю
12
Проект «Туристята открывают мир» Лариса МАЛЯВКА
МЕТОДЫКА І ВОПЫТ
20
Под знаком здоровья. Проект организационного наполнения шестого школьного дня Ольга ЛЕБЕЦКАЯ
26
Нецензурная брань. Классный час для старшеклассников Татьяна МИГАНОВИЧ
наш конкурс
30
34
С огнём не шутят. Занятие для воспитанников старшей группы (от 5 до 6 лет) (образовательная область «Ребёнок и общество») Янина МАЦЫЛЕВИЧ Пожарная безопасность и пиротехника. Факультативное занятие в IV классе Алла БОНДАРЕВА
38
Дорога счастливого детства. Познавательно-творческий проект с учащимися IV класса Ирина ЗИМНИЦКАЯ
44
Подросток в зоне риска. Модульный урок для V–VI класса Светлана КРИВЕЦ
48
Найлепшы знаўца правіл пажарнай бяспекі. Урок-конкурс у VII класе Таццяна ЛЯСНІЦКАЯ
Огонь – друг, огонь – враг! Физкультурный досуг для воспитанников средней группы и их родителей (интегрированный с образовательной областью «Ребёнок и общество») Елена ШАВЕЙКО, Ольга ЖУК
фізічная культура
54
Равнение на лучших Виктор ОВЧАРОВ
ПСІХАЛОГІЯ І ЗДАРОЎЕ
56
Личность. Жизненный путь Анна КОРОЛЁВА
медыцынскі кабінет
66
Современные методы диагностики заболеваний головного мозга у детей Анастасия ЯВГЕЛЬ
67
Дисбактериоз Лилия КОСНИКОВИЧ
ЗДАРОВАЕ ХАРЧАВАННЕ
68
Нелюбимые продукты: возможна ли адекватная замена? Наталья Бацукова
72
Грибы: вкусно, но и опасно! Наталия ЧЕРНЯВСКАЯ