Серыя «У дапамогу педагогу» заснавана ў 1995 годзе Навукова-метадычны часопiс Выдаецца з IV квартала 1995 года Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі сродку масавай інфармацыі № 640 ад 04.09.2009, выдадзенае Міністэрствам інфармацыі Рэспублікі Беларусь Выходзiць штомесяц з II паўгоддзя 2005 года
№ 12(206)ï2018
ÒÌÂÊa̸
Рэдакцыйная калегія Галоўны рэдактар Алесь Іванавіч БЕЛЬСКІ, доктар філалагічных навук, прафесар Першы намеснік галоўнага рэдактара
В. І. ІЎЧАНКАЎ, доктар філалагічных навук, прафесар
Намеснік галоўнага рэдактара
І. У. БУЛАЎКІНА, галоўны спецыяліст упраўлення агульнай сярэдняй адукацыі Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь А. У. БЕЛЬСКАЯ, адказны сакратар Р. А. БАРАВІКОВА, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь Г. М. ВАЛОЧКА, доктар педагагічных навук, прафесар Л. М. ГАМЕЗА, доктар педагагічных навук, дацэнт М. В. жУКОВІЧ, дырэктар сярэдняй школы № 1 імя В. Х. Галаўко г. Бярозы В. У. ЗЕЛЯНКО, доктар педагагічных навук Т. У. ЛОГІНАВА, начальнік аддзела метадычнага забеспячэння гуманітарнай адукацыі Нацыянальнага інстытута адукацыі А. А. ЛУКАШАНЕЦ, доктар філалагічных навук, прафесар, акадэмік НАН Беларусі А. М. МАКАРЭВІЧ, доктар філалагічных навук, дацэнт
Заснавальнiк i выдавец — РУП «Выдавецтва “Адукацыя i выхаванне”» Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Т. І. МАРОЗ, кандыдат педагагічных навук, дацэнт М. І. НАВУМЧЫК, настаўнік-метадыст, намеснік дырэктара па вучэбна-метадычнай рабоце Маларыцкай раённай гімназіі З. І. ПАДЛІПСКАЯ, член праўлення Саюза пісьменнікаў Беларусі А. К. ПЕКАЧ, настаўнік-метадыст ліцэя № 2 г. Мінска М. Р. ПРЫГОДЗІЧ, доктар філалагічных навук, прафесар С. Л. РУМЯНЦАВА, настаўнік-метадыст Баравухскай сярэдняй школы № 15 г. Наваполацка А. В. РУЦКАЯ, заслужаная настаўніца Беларусі Н. С. СТАРжЫНСКАЯ, доктар педагагічных навук, прафесар Т. І. ШАМЯКІНА, доктар філалагічных навук, прафесар Г. І. ШМАЯНКОВА, настаўніца вышэйшай катэгорыі, намеснік дырэктара па вучэбнай рабоце сярэдняй школы № 27 г. Магілёва І. Ф. ШТЭЙНЕР, доктар філалагічных навук, прафесар С. А. ЯЗЕРСКАЯ, метадыст Нацыянальнага інстытута адукацыі М. Г. ЯЛЕНСКІ, доктар педагагічных навук, прафесар
Вул. Будзённага, 21, 220070, г. Мінск тэл.: (017) 297-93-20 (адк. сакратар) тэл.: (017) 297-93-22 (аддз. маркетынгу) факс: (017) 297-91-49. Е-mail: belmova@aiv.by, http://www.aiv.by
«Ã≈—“ 12/2018
3 6 9
«‡Ô‡¯‡ÂÏ Ì‡ ¢ÓÍ
Навумчык М. І. Апавяданне І. Навуменкі «Настаўнік чарчэння» (тэставае заданне, VII клас) Цімафеенка Н. Д. Францішак Багушэвіч. Прадмовы да зборнікаў «Дудка беларуская» і «Смык беларускі» (урок у ІХ класе) Дзейка А. І. Урокі беларускай мовы ў V класе
” ‰‡Ô‡ÏÓ„Û Ï‡Î‡‰ÓÏÛ Ì‡ÒÚ‡¢Ì≥ÍÛ
20 Салавей Л. С. Выкарыстанне элементаў інавацыйных тэхналогій
на ўроках беларускай мовы і літаратуры 27 Казачэнка І. Р. QR-коды — новыя сродкі арганізацыі ўрокаў беларускай мовы
–˚ıÚÛÂÏÒˇ ‰‡ ‡Î≥ÏÔ≥ˇ‰˚
32 Мойса Т. І. Прыступка да будучых перамог: раённая алімпіяда па беларускай мове і літаратуры (V—VІІІ класы)
–˚ıÚÛÂÏÒˇ ‰‡ Ú˝Òˆip‡‚‡ÌÌˇ
43 Васілевіч С. Л. Вучэбна-трэніровачныя тэсты па беларускай мове: комплекснае заданне № 70
œ‡Á‡Í·Ò̇ˇ ‡·ÓÚ‡
47 Казлоўская І. І. «Беларусь — мая маці…»: літаратурна-музычная вечарына, прысвечаная Анатолю Вялюгіну (ІХ—ХІ класы)
«‡ÈχθÌ˚ Ï‡Ú˝˚ˇÎ
52 Навумчык М. І. Тэматычныя крыжаванкі на ўроках мовы 60 Жыццё і творчасць Міхася Лынькова: крыжаванка. Склаў І. П. Палаўко 61 Жыццё і творчасць Адама Міцкевіча: крыжаванка. Склаў В. М. Рудабелец На другой старонцы вокладкі — партрэт Яўгеніі Янішчыц (1948—1988). Мастак А. Ю. Прынькова. На трэцяй старонцы вокладкі — фотаздымак Літаратурна-краязнаўчага музея Якуба Коласа ў вёсцы Пінкавічы, які месціцца ў будынку былога народнага вучылішча, дзе ў 1904—1906 гг. выкладаў Канстанцін Міцкевіч. У 2017 г. музею нададзена званне народнага. Фота Н. І. Петрашкевіч. На каляровай уклейцы — рэпрадукцыі карцін В. Бялыніцкага-Бірулі «Першы снег», У. Кудрэвіча «Раніца вясны» (да вывучэння тэмы «Пейзажная лірыка» ў VI, VIІІ класах); рэпрадукцыі карцін Я. Драздовіча «Трывеж. Панарама месячнага горада», «Сустрэча вясны на Сатурне», «Падкружніковы краявід на планеце Сатурн» (да вывучэння тэмы «Фантастыка» ў VІ класе). Дасылаючы матэрыялы для публікацыі ў нашым часопісе, аўтары тым самым перадаюць выдаўцу невыключныя маёмасныя правы на ўзнаўленне, распаўсюджванне, паведамленне для ўсеагульнага ведама і іншыя магчымыя спосабы выкарыстання твора без абмежавання тэрыторыі распаўсюджвання (у тым ліку ў электроннай версіі часопіса). Рэдактары А. У. Бельская, В. Д. Дзяруга. Карэктар А. У. Бельская. Камп’ютарны набор А. У. Бельскай, В. М. Ліхачовай. Макет і вёрстка А. П. Хутнай. Выхад у свет 27.12.2018. Фармат 60841/8. Папера афсетная. Друк афсетны. Ум. друк. арк. 7,44. Ул.-выд. арк. 7,44. Тыраж 1392 экз. Заказ 136. Цана свабодная. Адрас рэдакцыі часопіса «Беларуская мова і літаратура»: Вул. Будзённага, 21, 220070, г. Мінск, тэл.: 297-93-20. Надрукавана ў таварыстве з абмежаванай адказнасцю «СУГАРТ». ЛП № 02330/427 ад 17.12.2012. Вул. Валгаградская, 6, корп. 2, каб. 287, 220012, г. Мінск.