Серыя «У дапамогу педагогу» заснавана ў 1995 годзе Навукова-метадычны часопiс Выдаецца з IV квартала 1995 года Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі сродку масавай інфармацыі № 640 ад 04.09.2009, выдадзенае Міністэрствам інфармацыі Рэспублікі Беларусь Выходзiць штомесяц з II паўгоддзя 2005 года
№ 12(194)ï2017
ÒÌÂÊa̸
Рэдакцыйная калегія Галоўны рэдактар Алесь Іванавіч БЕЛьСКІ, доктар філалагічных навук, прафесар Першы намеснік галоўнага рэдактара
В. І. ІўЧАНКАў, доктар філалагічных навук, прафесар
Намеснік галоўнага рэдактара
І. У. БУЛАўКІНА, галоўны спецыяліст упраўлення агульнай сярэдняй адукацыі Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь А. У. БЕЛьСКАЯ, адказны сакратар Р. А. БАРАВІКОВА, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь Г. М. ВАЛОЧКА, доктар педагагічных навук, дацэнт Л. М. ГАМЕЗА, доктар педагагічных навук, дацэнт М. В. ЖУКОВІЧ, дырэктар сярэдняй школы № 1 імя В. Х. Галаўко г. Бярозы В. У. ЗЕЛЯНКО, кандыдат педагагічных навук Т. У. ЛОГІНАВА, начальнік аддзела метадычнага забеспячэння гуманітарнай адукацыі Нацыянальнага інстытута адукацыі А. А. ЛУКАШАНЕц, доктар філалагічных навук, прафесар, акадэмік НАН Беларусі
Заснавальнiк i выдавец — РУП «Выдавецтва “Адукацыя i выхаванне”» Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
А. М. МАКАРэВІЧ, доктар філалагічных навук, дацэнт Т. І. МАРОЗ, кандыдат педагагічных навук, дацэнт М. І. НАВУМЧЫК, настаўнік-метадыст, намеснік дырэктара па вучэбна-метадычнай рабоце Маларыцкай раённай гімназіі З. І. пАдЛІпСКАЯ, член праўлення Саюза пісьменнікаў Беларусі А. К. пЕКАЧ, настаўнік-метадыст ліцэя № 2 г. Мінска М. Р. пРЫГОдЗІЧ, доктар філалагічных навук, прафесар А. В. РУцКАЯ, заслужаная настаўніца Беларусі Н. С. СТАРЖЫНСКАЯ, доктар педагагічных навук, прафесар Т. І. ШАМЯКІНА, доктар філалагічных навук, прафесар Г. І. ШМАЯНКОВА, настаўніца вышэйшай катэгорыі, намеснік дырэктара па вучэбнай рабоце сярэдняй школы № 27 г. Магілёва І. Ф. ШТэЙНЕР, доктар філалагічных навук, прафесар С. А. ЯЗЕРСКАЯ, метадыст Нацыянальнага інстытута адукацыі М. Г. ЯЛЕНСКІ, доктар педагагічных навук, прафесар
Вул. Будзённага, 21, 220070, г. Мінск тэл.: (017) 297-93-20 (адк. сакратар) тэл.: (017) 297-93-22 (аддз. маркетынгу) факс: (017) 297-91-49. Е-mail: belmova@aiv.by, http://www.aiv.by
«Ã≈—“ 12/2017
«‡Ô‡¯‡ÂÏ Ì‡ ¢ÓÍ 3 6 10 16
Ярмак Н. В. Гукі беларускай мовы (V клас) Белікава С. А. Склад і націск (V клас) Якімовіч А. М. Творчыя ўрокі па беларускай мове ў ХІ класе Васюковіч Ж. Л. Праблема маральнага выбару ў апавяданні Змітрака Бядулі «На Каляды к сыну» (план-канспект урока ў VII класе) 23 Шведава-Юніцкая В. В. Выкрыццё чыноўніцтва ў п’есе В. Дуніна-Марцінкевіча «Пінская шляхта» (урок у IX класе) 27 Дзейка А. І. Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч. Камедыя «Пінская шляхта» (сістэма ўрокаў у ІХ класе)
ÃÂÚÓ‰˚͇ ≥ ‚ÓÔ˚Ú 36 Лебядзевіч Д. М. Традыцыі антычнай пародыі ў беларускай літаратуры (матэрыялы ў дапамогу настаўніку) 41 Пекач А. К. Ілюстрацыя на ўроках літаратуры
–˚ıÚÛÂÏÒˇ ‰‡ ‡Î≥ÏÔ≥ˇ‰˚ 45 Комплексная работа па беларускай мове і літаратуры (матэрыялы для аналізу і падрыхтоўкі). Падрыхтавалі В. Л. Варановіч, В. І. Караткевіч, В. У. Праскаловіч, А. А. Радзевіч, С. М. Якуба
œ‡Á‡Í·Ò̇ˇ ‡·ÓÚ‡ 59 Гарэлік Г. І. «Прыйшла Каляда да вашага двара!»: сцэнарый школьнага свята для вучняў VІ—ІХ класаў 62 Змест часопіса за 2017 год На другой старонцы вокладкі — партрэт Цішкі Гартнага (1887—1937). На трэцяй старонцы вокладкі — фотаздымак помніка Яну Чачоту ў вёсцы Новая Мыш Баранавіцкага раёна (скульптар Алесь Шатэрнік). Фота К. К. Шастоўскага. На каляровай уклейцы — рэпрадукцыі карцін Якава Кругера «Якуб Колас», «Партрэт Янкі Купалы»; Віктара Маркаўца «Марыя Апанасаўна Багдановіч з сынам Максімам», «В. Дунін-Марцінкевіч з дачкой Камілай»; малюнкі навучэнцаў ліцэя № 2 г. Мінска да метадычнай распрацоўкі А. К. Пекач «Ілюстрацыя на ўроках літаратуры». Дасылаючы матэрыялы для публікацыі ў нашым часопісе, аўтары тым самым перадаюць выдаўцу невыключныя маёмасныя правы на ўзнаўленне, распаўсюджванне, паведамленне для ўсеагульнага ведама і іншыя магчымыя спосабы выкарыстання твора без абмежавання тэрыторыі распаўсюджвання (у тым ліку ў электроннай версіі часопіса). Рэдактары А. У. Бельская, Д. В. Рус. Карэктар А. У. Бельская. Камп’ютарны набор А. У. Бельскай, В. М. Ліхачовай. Макет і вёрстка А. П. Хутнай. Выхад у свет 27.12.2017. Фармат 60841/8. Папера афсетная. Друк афсетны. Ум. друк. арк. 7,44. Ул.-выд. арк. 7,44. Тыраж 1583 экз. Заказ 162. Цана свабодная. Адрас рэдакцыі часопіса «Беларуская мова і літаратура»: Вул. Будзённага, 21, 220070, г. Мінск, тэл.: 297-93-20. Надрукавана ў таварыстве з абмежаванай адказнасцю «СУГАРТ». ЛП № 02330/427 ад 17.12.2012. Вул. Валгаградская, 6, корп. 2, каб. 287, 220012, г. Мінск. © РУП «Выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”», 2017 © Вокладка. К. К. Шастоўскі, 2017