Travel nr 23 - Durrësi & Saranda, the Summer Destinations! by Travel Magazine Balkans

Nr.Nr23 . 22/ 2017 / 2017

Duket sikur nuk është në listën e destiancioneve “trend” për shkak se konsiderohet i përshtatshëm vetëm për turizëm masiv familjar. Por Durrësi, me gati 3000 vjet histori dhe bashkë me Kavajën, me një vijë bregdetare prej 75 km, është një zgjedhje që t`i ofron të gjitha. E nëse tiranasit mund ta kenë “braktisur”, turistët e huaj të vendeve rusishtfolëse dhe ata të Evropës Lindore, e kanë zgjedhjen e tyre të parë.

Në ballinë: Durrësi nga ajri Foto: Adis Shera ©

Durrësi 2700 years of history

& 75 kilometers of beaches GENTA AHMETI:

se shpejti GUNA ME RRËKE

1 SEMANIT FIER FESTA E

GENTA AHMETI

NDËRTUESJA E VARKAVE

PLAZHI I VELIPOJËS NË SPORTET UJORE

SOUTH OUTDOOR

FESTIVAL, PILUR 2017

DHËMBEL-ÇAJUP JUGU, JO VETËM PLAZH

68 19

86 77 Sh

eti

tor j

Rr.

aim

Fra s

0 ft

MarinM aar Min araitiM mar e iti SA mC e om SA pa Com n Ma rina Maritime SA Company

Rruga Mitat Hoxha, Mbi portin Detar Sara ndë, Albania; Tel: 0035585226057; Fax: 0035585225117 56 Ma: rin a Ma Ma rin riti04; ame Ma:SA riti556 me Co Mob SA 003556 Coympany an 720220 Mob 003 920mp 73711; 98 Finikas Lines & Travel has sta rte info@finik d its as-l ac ines tiv ity .com in ; finikaslines@ 19yah 94oo.cwi offices in Saranda (Albania).RruOu omth its central ga MitatRru gaha,Mita Mbit Hox portha, in Det Mbiarport SarinandDet ë, arAlba r ma mar Sarnia; inamHox andë, Albania; in ariti go me. al sa@ is to gma inc il.co rea m; ww se w.fi the nika s-lin ser es.cvic transport of the passengersTel:an003558Tel: ome 522 003 605 558 7; 522 Fax 605 : 003 7; Fax 558 : 522 003 511 558 7 522 d 5117 quality of the vehicles for the full satis 74 Mob : fac 003 tom Mob 556 720: 220 00304; .velFin 556Mob 720220 ikastar s ted : 00304;556Mob Lin esacti Finikas LinesFin 920: 737 & 00311; Tra 55692073711;tion of o vel ika is &ers Tra s has co Fin Lin ns ika ide es s red & Lin Tra es to its ve & be l Tra ha on vity s e ve in sta of l 199 ha Marina Maritime SA Company the rte info@f4inik withas-l dsitsines sta ma94 its rte info fie acas-l cen.com op dfinik @f ld tral its era inik of ity offi ac torcs the ces inSar ;tiv ines 19 innes ity intSa .com asli 94 ern in ;tiv and finik wim@y 19 @y atida ao.co asli th (Alb aho on(Al nes office its ania al wi ma cemmai ).inOur th aho service ntrnits slityin riti off o.co al me iceran Sa quatou goa s in an l dma da of ove the ran (Al rla tran ba nd spo nia tra rt ). of ba ns the Ou nia po r pas mar Ferry Transport for persons and vehicles rt ). ma sen as inam Ou in ger we r arit mar go s ll ime and inam al asse in is arit rism with different excursionofs.the veh.sa@ inrvi go to imeil.co gma the al inc .sa@ is icle rea m; to gma s for ww inc se il.co the w.fi rea the m; nika full ww se s-lin sati se w.fi the rvi sfac es.c nika traside ce om tion s-lin nsred qu of potort es.c tra ali our ce om ns ty cus Ac of is con poofrtthe ofq co ofmai pa wsse w w pa . f sse irs ninng i the kers a sthe -Detar l dive nofSarandë, erdi s ng . c to o Albania; mour experience and tom the be Rruga ng onethe ers an dportin of nHoxha, Mitat Mbi ope an rato ments to ers the hic the. Fini Ske

nde

rbe

Rr. Butrintit

Map

AboAubtoust us

field

lesvefor hic

of the r customers we have ma les ful the forl the tionma saovetis al mar ful fac tomwith sa tiotis ersdiff. tom n of fac tior nainte Finntika rlan ers gedrnato dl tran . 0035585226057; tourism Fin Lin spo ika es rt asou keitim Bus transport for toursit itineraries &s ord Lin ouerand Tra es be ve & st l excessurs Tra is in co ve ma ionseri ns l is riti . Acc lanere ide Tel: Fax: 0035585225117 co me d lin red ns ing anwed ide to to red our be off exp on to erience e of ng ou be on of ou

200 ft

r customers spand of thedreqcouire the intom field of bes op ma era fietldinint eedtoan op the of oureama er sma in ofern cus the mfmen ati int ersan orttsthe onern wedintor al rlan for atidon hav ma fas rit al im ter ma e an rit mar im d itim nice er e ov e an erl and Mob: 00355672022004; Mob: 00355692073711; d an ove ov d erl tra an line ns d s po tra offe rt ring ns as po our we rt cus ll as tom tourism tou we ers in ll spe the as ed and comfort for a faster and nicefie risdif m fer with endif t exfer cuen rsit on exfinikaslines@yahoo.com cuAc s. Tours around Saranda & Albaniaments with rintrl rsico onrdi s. ng Acco tordi info@finikas-lines.com; oung r extopeou r rie ex nc pe e rie Stacion Policie / Police Statio an nc d e to an the d ofme to req ounts n r cuofsto ut oume r cu rssto weme harsvewe maha nave ge ma d na to ge ma d ke to marinamaritime.sa@gmail.com; www.finikas-lines.com ma ou r ke be ou st r in be ma st ritin land lines imma Taksi / Taxi e anritdim lanoff d lin o eries ngoff oueri r cu ngsto oume Car Rentals r cu rssto spme eedrsanspdee codmf an d ort co mf for ort a fas for ter a fas an d ter nic and Traget / Ferry Rruga Mitat Hoxha, er tri

50 m

100 m

Jeep Safari

Tualete Publike / Public Restr ooms Western Union

Mbi portin Detar Sarandë, Albania; Tel: 0035585226057; Fax: 0035585225117 Mob: 00355672022004; Mob: 00355692073711; info@finikas-lines.com; finikaslines@yahoo.com marinamaritime.sa@gmail.com Përveç shërbimeve të tjera të sh www.finikas-lines.com që ju

Let`s travel together...

ira q e am i r aq i r a q e e ma m

e qira

Off Road Adventures!!

E re

i njihni, Finikas L ju ofron këtë verë një shërbim Shijoni aventurën kudo nëpër Sh Tashmë nëse doni të vizitoni Korf udhëtime të paharrueshme e pl qipëri, me Përvmuneç dshër Përvrnieveeçmetëshër bim ta mer tjerabimmak tëeveshum të t vete ot adrenalinë!!! inën Finik as Lines juqëofron ju itran njihnspor i,qëFinik ju asiauto njihn Linemi t për Enjoy the advent e al l ar ou nd meju ur ofro tragetin n këtëe rijuverë tëofro njënskëtë linjë shër Saraverë bim njër ndë-tëKor Albania, tastingTashth hi gh le ve l më enëse of EkspTash loronmë don i tëi ishu nëse vizitllinonidon cep i tëmëuzin Korf vizc adrenaline, onmunthd eta mer mmun os t hi dd en rni med tavetemermemak rnimak inën me inën tum. vete tuaja unexploredFinikarasea of it. LinessFinik Th ju ofro asnLine eautospor transspor ju ofro of tes përn tran mjetft ep trips will beMaun rinfo a etin Maeet riti me me rg SA trag meri tëta mp bl traglinjë etins e! e ri!Co Sara tëndë-linjë Korfs Sar uz.a Eksp llinr loron cepndë, imë Rruga Mitat Hoxha, Eksp ishucep llin Mbi loron portini ishu Deta Sara Alba Tel: 0035585226057; Fax: 003me mak511 inën7 me tuajm! 558522

E re

Jeep Safar

Mob: 00355672022004; Mob: 003556920737 11; info @firin nikaas-lin es.crin om; Ma finik aslin Ma es@ yaho ritime a Ma o.coan mCo SAritiCo me SA mp y marinamaritime.sa@gmail.com; www .finikas-lines.c Rruga Mitat Rrug Hoxha, a Mita Mbit Hox portha, in Deta Mbir port SarainndëDeta , Alba r Sara nia; Tel: 003558Tel: 522605 0037;558 522003 Fax: 605558 7; Fax: 522511 003755852251 Mob: 003556Mob 720:220 00304; 556Mob 720:220 00304; 556Mob 920:737 00311; 5569207 info@finikas-lin info@fi es.com; nikas-lin finikes.c aslinom; es@finik yahoaslin o.coes@ m yaho marinamaritimar me.inam sa@ariti gmame. il.cosa@ m; www gmail.co .finikasm; www lines.fini .comk

mpany ny

l y of the our cussisin ce ntr al ease the to the incr fie ld of qu of ali the ty of vel ikas Line equire-s & Trathe on rellcu of scudsas inr-ou therfiel of d ove rat n ors the in anatrip ged. to makthe e our nrip. ldthe of field of thee-requireuir me overand overnicer trip. ip.

ice

e!E re!

ch o

humta Lines të ri. fuzin tjera ta të shumta tuaj. esi, Finik mjet e as Lines ërfuz. ri.shërbim të ri. fnziton cep i Korfuzin an uaj! mak . dinën tuaj. për autoad e-ro mjete an y randë-Korfuz. cep; më cep ania makinën tuaj!

e p com

d eliability! n a e c ten

is a

Whether you are looking for a flight transfer on your holiday, business destination, sightseeing tour or an opportunity to take pictures from breathtaking locations, Shega Air can help you.

ari

yompany

com and ; ë, Albania; 117 73711; oo.com mkas-lines.com

Shërbimet që ofrojmë: "ALER TRAVEL"

• Transport me in avion charter dhe Helicopter Tourism & RealVIP Estate Albania • Guidë për turistë vëndas dhe të huaj Teodor Keko Konfort Konstruksion • Transport për str, misione të ndryshme filmike dhe fotografike Tirana, Albania (private apo për televizione) Cel. +355•69 3655684për grupe parashutistësh Fluturime • Shërbimi +355 69 2969214i evakuimit mjeksor nga ajri •Tel./Fax: Transport+355 udhëtarësh për evente të ndryshme (dasma, 4 453 5555 mbrëmje mature etj) Skype: office.alertravel • Kontroll ajror të linjave energjitike, www.alertravel.com • Kontroll ajror të linjave të tubacioneve të naftës dhe gazit • Shërbim për kompanitë telefonike dhe celulare

Autostrada Tiranë – Durrës, Km 12 Bërxull, Tiranë, Albania Tel.: +355 4 2408418 / 419 Fax.: +355 4 2408420 Mob: +355 68 80 30355 Mob: +355 68 40 30143 E-mail: info@shega-air.com

www.shega-air.com

Albanian Star Hotel Immediately positioned on the sea shore, 13 km away from the city center of Durres, with all the advantages of architecture, building quality and personalized professional service, Albanian S tar Hotel offers you a unique experience to feel the tranquility of a paradise at the sea level.In addition to the nice architecture, and its positioning on the first sea line, the hotel reputation has grown mainly thanks to the profes sional personalized service.

a Brand of Hospitality +355 52 262 240

+355 67 20 61 003

info@harmonia-hotels.com

Str. Rruga e Kompleksit ,km 3 Golem - DurrĂŤs 4

www.harmoniahotelsgroup.com

Ishujt e Ksamilit, Sarandë, AL Tashmë është konfirmuar; Ksamili është destinacioni detar më i bukur i Shqipërisë. Pavarësisht zhvillimit kaotik të infrastrukturës, Ksamili është vendi ku dyndet jo vetëm gjysma e pushuesve shqiptarë por edhe pjesa më e madhe e të huajve, ndër të cilët edhe shumica e gazetarëve të mediave botërore, të cilët e përfshijnë më pas në artikujt e tyre.

Photo: Adis Shera ©

Summer into the get a deep dive

Horizont Hotel provides 4-star quality services It provides 64 standard rooms, 14 superior rooms, Horizont Hotel provides 4-star quality services It provides 64 standard rooms, 14 superior rooms, which are equipped with a range of amenities to ensure an enjoyable stay as well as 14 suites and 2 which are equipped with a range of amenities to ensure an enjoyable stay as well as 14 suites and 2 presidential suites, decorated with deluxe material and emphasis on design. Far away 5 km from the city presidential suites, decorated with deluxe material and emphasis on design. Far away 5 km from the city center and 200 m from the beach, offers to all guests an ideal base when visiting Durres. It has a Spa and center and 200 m from the beach, offers to all guests an ideal base when visiting Durres. It has a Spa and Wellness Center, fitness center and many more other activities. Wellness Center, fitness center and many more other activities.

+355 52 262 240 +355 52 262 240 6

a Brand of Hospitality info@harmonia-hotels.com +355 69 205 8866 info@harmonia-hotels.com +355 69 205 8866 Str. Rruga Abdullah Tabaku , 13 Plazh - DurrĂŤs Str. Rruga Abdullah Tabaku , 13 Plazh - DurrĂŤs

www.harmoniahotelsgroup.com www.harmoniahotelsgroup.com

Diamma Resort, është një resort i vendosur në bregdetin e Durrësit, aty ku ndërthuret qetësia e natyres me gjelbërimin e pishave dhe mbi të gjitha me kaltërsine e detit. Ky resort ofron një sërë shërbimesh si restorant alla carte, restorant tarraca, selfservice, lounge bar, poolbar, pishinë dhe plazh privat, sallë konferencash, qendër masazhi, kënde argëtimi për fëmijë dhe te rritur dhe ka një kapacitet prej 130 dhomash. Diamma është vendi perfekt për t`u relaksuar dhe marrë energji pozitive për fundjavën apo pushimet tuaja verore.

Ju mirëpresim në Diamma Resort Diamma Resort is a resort located on the coast of Durres, where the tranquility of nature with the greenery of pine trees and above all with the blue of the sea combines. This resort offers a range of services such as a la carte restaurant, terrace restaurant, selfservice, lounge bar, pool bar, swimming pool and private beach, conference room, massage center, children's and adult entertainment corner and has a capacity of 130 rooms. Diamma is the perfect place to relax and get positive energy for your weekend or summer vacation.

We welcome you to Diamma Resort

Kontakt: Rruga e Kompleksit, Golem, Kavaje, Albania phone: +355 69 66 615 55 info@diammaresort.al www.diammaresort.al Nr 23 TRAVEL 2017

Këtë numër: Saranda/ Ksamili/ Durrës /Velipoja /Gramshi /Dhërmiu

Gjithnjë e më shumë bregdeti shqiptar po kthehet në një "arenë" sportesh, duke e gjallëruar së tepërmi nivelin e argëtimit, i cili deri pak kohë më parë i atribuohej kryesisht shëtitjeve në det me mjete lundruese të vogla. Tashmë sportet e ujit apo të erës, turet me kajakë apo garat me vela nëse nuk janë bërë krejt të zakonshme, janë shpeshtuar aq sa të kthehen në aktivitete të përditshme ose periodike të periudhës së sezonit të lartë veror. Në foto pamje nga Regata e Velave, që zhvillohet tashmë tradicionalisht në Orikum të Vlorës me rastin e çeljes së sezonit veror. Foto: Albania Viaggi © www.albaniaviaggi.com

Semani/ Semani/Piluri/ Piluri/Shebenik-Jabllanica/Dhëmbel-Çajup Shebenik-Jabllanica/Dhëmbel-Çajup/Sazani /Sazani

Rubrika / Articles 13

Editorial Turizmi është aset për Evropën Zak Topuzi

Intervista Genta Ahmeti: Varkat e drurit "Made in Albania", prezantim dinjitoz për Shqipërinë The wooden boats, a dignified presetantion Irhan Jubica

Gjurmë Himara, qyteti-kështjellë Himara, The castle-city Ilirjan Gjika

Reportazh South Outdoor Festival... një rikthim tek gjyshja në fshat Eraldo Rexho

Itinerar Dhëmbel - Çajup; Jugu nuk është vetëm për plazh There aren’t only beaches in the south of Albania Ermal Hasimja

Natyrë Shebenik-Jabllanicë, parku i parë shqiptar që troket në UNESCO the National Park ‘knocks’ on UNESCO`s gates Alma Lahe

Destinacionet e verës 2017 Summer Destinations 2017

Saranda, metropoli i turizmit shqiptar Saranda, the Albanian tourism metropolis

Durrësi, destinacioni ideal për të gjithë Durrës, the ideal destination for everyone

Hapu Sazan, mbyllu Sazan, ishulli i mistereve Open Sazan, Close Sazan! The mysteries island

Velipoja, sporte ujore për pushime të paharruara Water sports for unforgettable holidays

Gramshi, Komani i dytë - mirësevini në Liqenin e Banjës A second Koman in Albania - Welcome to Banja Lake !

Events 38

Festivali Pianisti i Ri në Prishtinë 17 - 20.06.2017

Një komedi nga Olta Daku Së shpejti

Nr 23 TRAVEL 2017

Nr. 16 / Travel 2015

Kryeredaktor:

Kryeredaktor: Irhan Jubica Irhan Jubica

Koordinatore: Koordinatore: FloraXhemani XhemaniBaba Baba Flora Konsulentë Konsulentë Arjan Konomi Arjan Clingenberg Konomi Sophia Sophia Clingenberg Gazetare: Irena Kanani

Gazetare:

Irena Kanani Bashkëpunëtorë: Anxhela Çikopano, Blerina Ago, Ermir Hoxha, Ermelinda Marku, Katia Bashkëpunëtorë: Zene, Laureta Roshi, Ilirjan Gjika, Sonila Kocli, Stefan Pinguli, Giulia Riva, Adriana Mile, Alban Jovani, Albiona Muçoimaj, Alma Lahe, Dritan Zaimi, Zeqirja Ismaili

Eraldo rexho, Ermal Hasmija, Ermir Hoxha, Fatma Haxhialiu, Florika Rodakaj, Genta Ahmeti, Gjergj Marku, Ilirjan Gjika, Ismail Hoxha, Igli Falënderojmë: Pustina, Jared, Woods, Marjana Çerekja, Pirro Katundi, Zak Topuzi

Bashkintë e qyteteve Përmet, Komunën Ohër, Ministrinë e Ekonomisë të Maqedonisë, Vis Albania, Cesvi Përmet, Klubin"Discover Albania", Nano Resort Fotografia: Armand Habazaj, Aler Travel, Alma Lahe, Blue Albania, Enea

Verija, Jared Woods

Fotografia: Aldi Karaj, Albania Rafting Group, Rally Albania, Blue Albania, Cesvi Përmet, Irhan Jubica, Ismail Hoxha, Klubi "Discover Albania", Vis Albania, Designer: Laureta AnisaRoshi, Kaso,Shkëlzen AdriatikRexha Baba Designer: Anisa Kaso Marketingu Blue Agency Marketingu Blue Agency

Distribucioni:

Shqipëri: Adrion L.t.d, Distribucioni: Posta Adrion Shqiptare Shqipëri: L.t.d, Kosovë: Rilindja, Buzuku Posta Shqiptare Maqedoni: TDS Kiosqe Sh.p.k. Greqi: Adrion L.t.d. Kosovë: Rilindja, Buzuku Maqedoni: TDS Kiosqe Sh.p.k.

Përgjegjës botimi për Maqedoninë

TDS Kiosqe Përgjegjës botimiSh.p.k. për Maqedoninë TDS Kiosqe Sh.p.k.

Blv. Bajram Curri, P. Agimi, Nr. 14/260 Blv. Bajram Curri, P. Agimi, Nr. 14/260 Tel: +355 68 40 17 309 Tel: +355 68 40 17 309 Email: revista@albaniantravel.info Email: revista@albaniantravel.info Web: www.albaniantravel.info Web: www.albaniantravel.info

Mos humbisni: Mos humbisni / don`t miss: Jo më kot revista Travel këtë vit ka vendosur që destinacionet më të mira shqiptare t’i ofrojë të gjitha nga natyra. Male, dete, pyje, lumenj, laguna, shtigje, natyrë, shpendë, kafshë, gjithçka që natyra shqiptare ofron, në mënyrën më të mirë të mundshme, ashtu siç i kemi, pa zbukurime e teprime por duke mos i lënë në hije. Bota (rreth nesh) ka shumë më pak dhe bërtet (marketon) shumë më shumë. Mënyra se si e kemi ofruar Shqipërinë natyrore të 2015-ës, është edhe një qasje drejt turizmit aktiv,

D e s ti nacione t e ver Të dashurë slexues! 2015

Sa shpejt erdhi vera! Na duket dje koha kur ju prezantuam destinacionet e verës që shkoi mirëpo stinët kalojnë shpejt dhe ja ku jemi sërish, duke ju ofruar destinacione e qasje të reja. Tashmë besoj se e keni kuptuar që Shqipëria në verë nuk ofron vetëm det por gjithçka; mal, lumë, liqen, laguna e natyrë pa fund por edhe site historike, arkeologji dhe kulturë fetare e kuzhinë të mrekullueshme ku verës, deti ndërthuret fort me saq të freskët a p traditën. Prandaj ju kemi sjellë njëmbuqetë me pak mozaikë riapotendk onjë ë la ë q i bukur e plot a ni n Li ti i, s ht is a em tyhemi de , Tush olinë mengrgadqëllim o mund të sh qenit të n tek Driloni me revistën Travel Njëngakakutërtr gjitha, a të shekopërjetuar gjyrëshe, ap se qyteti i Li ën endjvera ni mqë um di , sh in të t le ec he lu e du rgjatë t, Po pë rim hi r at bë us pë el vij t sg rr flite e tij plot gj duar të La enmos nëse lojnë me zja Ndotë shëtitorjapor trimin e m mos mbarojë mbi të të jetë monotone. shgjitha, qet, që mbu Qershor. ku arra, tek shpejt n vë e lë e lu në os m t a aj ni ta ng m ra je t rr Ko në dhin ecin pjatë hi ndize tarëve që he itoni Pograd se ku peisaz jet e peshka , duhet ta viz tilla mahnitë pamGëzuar pra, Verën pamje të2017! mje të rralla he pa ed to n kë ro of ër nga af itës, ju Dr ijoni m se, që t'i sh bregut. Vetë

e Verës

Destinacionet destinations

Summer

2017

Administrator: Florian Botues: Blue Agency © Baba Administrator: Florian Baba

Nr. 23 / Travel 2017

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Botues: Blue Agency ©

Pogradeci

Dear readers!

How quickly the summer came! We are looking forward to the time when we introduced the summer destinations but the seasons pass quickly and here we are again, offering you new destinations and approaches. I already believe that you have realized that Albania in summer does not offer only sea but everything; Mountain, river, lake, endless lagoon, but Shkolla Teknike Ekonomike also historical sites, archeology and religious culture, 3 - 10 Qershor 2017 and wonderful cuisine where the sea is intimately Adrenalinë trefishtë,tuaj.... sport, aventurë dhe natyrë Planifikoni eudhëtimin intertwined with tradition. That's why we've brought Panairi 6-mujor i të gjithë Planetit vazhdon të shpalosë në you a fresh bouquet, with little of all, so that the Milano, të gjitha shijet që Toka mëmë u ka falur njerëzve E mbani mend kur "mëkatonim" në fëmijëriexperienced with the Travel magazine in the dhe ata kanë ditur t'i kultivojnë aq bukur. Planifikoni Summer duke vjedhur ndonjë lugë reçel nga ai më i udhëtimin tuaj në Shtator, kur Vis Albania dhe Cesvi wayt'ithat th season does not end soon but above all it's mrekullueshmi i gjyshes?! Jemi gati jepemi Përmet, do të shtrojnë atje, tryezën e shijeve shqiptare nëpërmjet produkteve tona autentike. edhe sot tundimit, po si...?! not monotonous. So, Happy Summer 2017!

Partners:

Rally Albania

KujTesë

------------------------------------------------------------------------------------------------

Një ftesë për....mëkat Njam! Njam! sjell shijet e harruara të reçelrave e glikove, me përbërës natyralë, erëza sekrete e receta të vjetra, fiks si të gjysheve, tamam Made in Albania......

As the newest hotel in the area we have implemented the latest trend of interior design to make you feel comfortable and pampered with our luxurious rooms and five star standard service. One of the most impressive buildings in the Adriatic coast, a combination of a neoclassic architectural style and the colorful Mediterranean flowers facing a beautiful swimming pool and a white sandy beach, the Flower Hotel & Spa is the best destination for your next trip.

Whether youâ&#x20AC;&#x2122;re traveling for business or pleasure, youâ&#x20AC;&#x2122;ll find the perfect combination of comfort and convenience with us. Rruga e Plazhit, Golem,Kavaja, Albania Phone: +355 676040707; info@hotel-flower.com

www.hotel-flower.com

Nr 23 TRAVEL 2017

city

www.r egi naci ty.al Hoteli më i ri në qytetin e Vlorës dhe i dyti i hoteleve Regina! I pari i standartit të tij në Jug të Shqipërisë me kushte dhe hapësira 4 yje! Hotel Regina City lindi me përkushtimin drejt më të mirës, të bukures dhe pasionit. Ai ndodhet në lungomaren e Vlorës me një pozicion dhe strukturë që e bën atë një nga ambientet më moderne të qytetit, vetëm 5 m nga deti, me plazhin e tij privat, 1000 m nga Sheshi “Pavarësia dhe 2000 m nga Sheshi i Flamurit. Me një panoramë relaksuese det-kodër ku ndodhet edhe pishina me nje lounge bar si dhe restoranti me gatimet mesdhetare. Padyshim që pushimet tuaja do të jenë akoma më të veçanta tek Regina City. Ju mirepresim !

Hotel Regina City was born with the commitment to the good, the beauty and passion. Regina City Hotel is located in the City of Vlora with a position and structure that makes it one of the modern city environments, just 5 m far from the sea, with its privat beach, 1000 m from “Pavarësia” square and 2000 m from “Flamuri” square. With a relaxing sea-hill panorama, where the pool is located with a lounge bar and restaurant with Mediterranean cooking. No doubt that your vacation will be even more special at Regina City. Welcome !

“Pavli Flloko” Str. “7 Pallatet” Uji i Ftohtë, Vlorë, Albania Tel: +355 (0) 33 407 600 E-mail: info@reginacity.al web: www.reginacity.al

city

NË SHIFRA

1.500.000.000

e u ro j a n ë t ë a rd h u ra t q ë s e k to r i i t u r i z m i t i kontribuoi ekonomisë kombëtare gjatë vitit 2016. Sipas Shoqatës Shqiptare të Turizmit, përmirësimi i klimës politike do të ndikojë

28.000.000

turistë pritet të vizitojnë Greqinë gjatë këtij viti. Vendi i 6 mijë ishujve siguron 1/5 e prodhimit të përgjithshëm bruto nga turizmi, një sektor që u jep punë mbi 20% të të punësuarve në të gjithë Greqinë.

250.000

vende pune në turizëm synon të arrijë Shqipëria brenda vitit 2021. Sipas kryeministrit, investimet në sektorin e turizmit në Shqipëri do të kapin shifrën e 1 miliardë eurove.

1000

deri në 3500 vizitorë është kapaciteti i 71 krocierave që kanë rezervuar ndalesat e tyre në portin e Sarandës këtë sezon. Sipas autoriteteve lokale, priten edhe me dhjetëra anije me kapacitet më të vogël.

156 përqind është rritja e turizmit shqiptar gjatë muajit Prill 2017, që sipas INSTAT, është 17.8% më shumë se viti i kaluar. Vizitorët e huaj janë shtuar me 156% për JanarPrillin, ndërsa shqiptarët që dolën jashtë shtetit me 5.8%.

projekte turistike u shpallën fituese nga Ministria e Turizmit më 12 Maj 2017, pas thirrjes së hapur në Mars të këtij viti. Sipas Ministrisë, projektet ndërlidhin zhvillimin e ofertave turistike me paketat inovative.

përqind është TVSH në turizëm, pas votimit në Kuvend të projektligjit të qeverisë, të marrë pas vitesh të tëra të kërkesave sidomos nga sektori i hotelerisë, e cila e ka konsideruar 20% e deritashëm, si pengesë për

Hotel Regina City, një prej strukturave më të reja akomoduese ndërtuar së fundmi në qytetin e Vlorës Foto: Blue Albania ©

EDIT

Turizmi është aset për Evropën Zak Topuzi Industria e turizmit ka një rëndësi të madhe socialekonomike për Bashkimin Evropian . Turizmi është kthyer në mënyrë jetese dhe burim i rëndësishëm të ardhurash e punësimi, duke siguruar 10% të PBB të BE-së dhe 12 milionë të punësuar. Sipas raportit të fundit nga UNTWO, 40.3 % e të ardhurve globale turistike ndërkombëtare realizohen nga 28 vendet e BE-se, duke e bërë Evropën destinacionin më të kërkuar në botë. Të dhënat e Eurostat të publikuara në janar 2017, konfirmojne një klimë të shëndetshme të të ardhurave nga turizmi të BE-së gjatë pesë viteve te fundit, me një rritje të qëndrueshme 4-5% ne vit. Komisioni Evropian , që nga viti 2006, ka prezantuar iniciativa që kanë për qëllim stimulimin e industrisë turistike, promovimin e qëndrueshmërisë, zbutjen e sezonalitetit në turizmin bregdetar, etj. Dominuese kanë qenë politikat stimuluese fiskale duke prezantuar rekomandimin për një TVSH të reduktuar deri në 5% në sektorin e Akomodimit dhe Restoranteve Turistike (Direktiva 2006/112/ EC). Këto politika janë përqafuar nga të gjitha vendet e BE-së si dhe Ballkanit Perëndimor duke e ulur normën e TVSh-së nga 5-11%. Kjo politikë ka bërë të mundur zhvillimin e shpejtë të industrisë turistike në Ballkan, duke e kthyer në një "Brand " të rëndësishëm për turizmin. Vendimi i fundit i Qeverisë për reduktimin e TVSH-së në masën 6% në sektorin e akomodimit e kthen Shqipërinë në fashën e një "tregu konkurues rajonal për investime në industrinë turistike". Kjo masë do të sjellë një ndryshim rrënjësor në zhvillimin e vendit. Do tì shërbejë në radhë të parë formalizimit të tregut, rritjes së standarteve dhe futjen e vendit me dinjitet në paketat ballkanike ku Shqipëria zë një pozicion strategjik. Do tì shërbejë rritjes së punësimit Do tì shërbejë, rritjes së investimeve në sektorin e Akomodimit kryesisht Resorte e Hotele që ofrojnë paketa të plota shërbimesh , për të afruar targetgrupin, kryesisht të rërës e diellit, që shpenzon për turizëm. Do tì shërbejë zgjatjes së sezonit turistik, shqetësim madhor i OBT, pasi punësimi sezonal

ul cilësinë dhe standardet e shërbimit Ky lehtësim fiskal do të përkthehet në të ardhura më të mëdha në buxhetin e shtetit duke rritur fashën e taksapaguesve. Sigurisht pyetja që shtrohet sot është: Do të ulen çmimet e akomodimit si rezultat i uljes së TVSH-së në 6%? Shqipëria si rezultat i politikave të gabuara ndaj turizmit për 26 vjet, vuan sot një turizëm me një sezon të shkurtër, të zhvilluar në mënyrë kaotike, me mungesa në kapacitete akomoduese dhe standarte. Mungesa e klasifikimit me yje të Njësive Akomoduese e ka bërë akoma më të Rritja pasigurtë situatën. Klienti, e në një treg agresiv, kapaciteteve në të shumtën e akomoduese, zgjerimi i fashave të shërbimit për çdo rasteve, paguan më shumë në kategori pushuesish do të krijojë mundësi të paguhet r a p o r t m e më pak për të njëjtin shërbim c i l ë s i n ë e shërbimit që që ka marrë një klient merr. Për këtë përpara uljes së TVSh-së. arsye Mininstria Ky proces do të sjellë në e Ekonomisë mënyrë graduale uljen e plotësoi aktet çmimit. nënligjore të Ligjit të Turizmit dhe nga muaji Maj 2017 ka filluar online aplikimi për klasifikimin e Njësive Akomoduese. Procesi paralel që po zhvillohet, Klasifikim me yje dhe ulje TVSH-je, do të bëjë rankimin real të standardeve që ofrojne Njësitë e Akomodimit. Ulja e TVSH-së do të stimulojë rritjen e kapaciteteve akomoduese, kryesisht të resorteve e hoteleve me kapacitet të mesëm e të madh, duke afruar kontigjentin e klientëve që kërkojnë cilësi e llojshmëri shërbimesh. Rritja e kapaciteteve akomoduese, zgjerimi i fashave të shërbimit për çdo kategori pushuesish do të krijojë mundësi të paguhet më pak për të njëjtin shërbim që ka marrë një klient përpara uljes së TVSh-së. Ky proces do të sjellë në mënyrë graduale uljen e çmimit. Zv/President Shoqata Shqiptare e Turizmit

Nr 23 TRAVEL 2017

Te Stela Beergarden Ushqim i përzgjedhur që shijohet përsosmërisht me birrat e freskëta të prodhuara dy hapa më tej. Çdo të premte e të shtunë, në skenë zbresin artistët më në zë të skenës shqiptare. Te Stela Poolbar Pishinë e hapur e kombinuar për fëmijë e të rritur me kapacitet prej 200 vendesh. Gjatë netëve verore në këto ambiente organizohen festa të ndryshme tematike. Te Stela Evente Për mysafirët tanë në udhëtim biznesi, Te Stela Evente ofron ambiente dhe facilitete për takime pune, mbledhje, trajnime e konferenca. Te Stela Sport Center Struktura sportive e Te Stela Resort përfshin dy pishina të mbyllura gjysmëolimpike ku ofrohen sauna e banjo turke, mësime noti kurativ e sportiv, gjimnastikë aerobike, masazhe relaksuese e terapeutike. Te Stela Hotel Te Stela Hotel, një oaz i vogël qetësie. Me kapacitet 100 dhoma, me pamje mbi pishinë dhe ndriçim të bollshëm natyral. Hotel i relaksit dhe i shërbimit special.

Vetëm 7 km nga aeroporti, 6 km nga qendra e Tiranës dhe 200 m nga QTU (Qendra Tregtare Univers), Te Stela Resort, Autostrada Tiranë - Durrës, km 7. Cel. 067 20 33 309; info@testela.al; www.testela.al; facebook.com/StelaResort

GALLERY

Muzeu Kombëtar

“Gjergj Kastrioti - Skënderbeu” në Krujë Ermir Xh. Hoxha Në arkitekturën shqiptare të gjysmës së dytë të shek. XX, fryma e re moderne, që kishte nisur të aplikohej që nga mesi i viteve ’60, u sanksionua gradualisht përgjatë gjithë dekadës pasuese. Arkitektura tipike sovjetike, tashmë i përkiste të kaluarës. Shkolla vendase ofronte arkitektë të përgatitur, ndërsa shteti financonte projekte gjithnjë e më ambicioze. Pas ndërtimit të Pallatit të Madh të Kulturës dhe atyre dhjetëra ndërtesave institucionale apo banimi, arkitektura e re ishte pranuar si gjuha e re e vullnetit estetik e ekonomik shtetëror. Qarkullimi i lirshëm i revistave rumune, çeke e bullgare, apo i artikujve ku mbështetej kjo gjuhë arkitekturore, solli propagandonin e një klime pozitive në realitet dhe në shtypin e kohës. … Më 1982, një vit pas Muzeut Historik Kombëtar, u inagurua Muzeu Kombëtar “Gjergj Kastrioti - Skënderbeu” në Krujë. Ky muze-memorial më i reduktuar në dimensione paraqiste një sfidë të re e të ndryshme nga ai i kryeqytetit, pasi ishte vendosur të ndërtohej në brendësi të kalasë së qytetit. I ngjashëm në frymë me vendndodhjen, ai u mundua si vëllim të ndiqte fizionominë e kalasë, ndërsa sfida më e madhe mbetej ndarja e tij në pavione dhe karakteri që do kishte muzeu në funksion të figurës së heroit. Mbi këtë, kryetari i grupit të historianëve Kristo Frashëri kujton se: “Në platformën e shtruar për diskutim ngulej këmbë se tipar kryesor i Skënderbeut që duhej të mbisundonte në muze ishte ai i “Luftëtarit të lirisë”, i strategut të madh që

udhëhoqi Luftën Çlirimtare gjithnjë në fitore”. 1Ishte mëse e mirëkuptueshme që ndërtesa e ngritur në kala synonte, përveç mitizimit të periudhës në fjalë, edhe analogjinë me kohët moderne. Ashtu si ajo, Shqipëria duhej të ishte e gjitha një kala e pamposhtur lirie, garante e së cilës propozohej tashmë udhëheqja në pushtet dhe një popull-ushtar. Muzeu i Krujës, sipas Frashërit, u nxit nga interesimi i Odhise Paskalit, ndërsa projekti u realizuan nga vajza e Enver Hoxhës, Pranvera në bashkëpunim me arkitektin Pirro Vaso. Muzeu është konceptuar me dy vëllime kryesore, njëra prej të cilave është trajtuar si kullat karakteristike të veriut të Shqipërisë. Mjediset e brendshme ndërthuren duke krijuar një hapësirë të vetme të pandërprerë, duke përkuar me historinë që paraqitet në muze, duke ndërthurur më së miri arkitekturën, historinë dhe artin. Sipas Ylli Drishtit e gjithë ndërtesa dallohet nga “karakteri monumental i arkitekturës së Muzeut, konceptimi me karakter piramidal, (që) kishin krijuar volume që vijnë natyrshëm drejt zvogëlimit në pjesën e sipërme.” 2Përtej trajtimit volumetrik, muzeu dallohet për interierin e pasur dhe shpenzimet e bollshme, si materializim i vullnetit të vetë udhëheqësit. Në realizimin e veprave të artit u angazhuan mbi 30 artistë të gjinive të ndryshme si pjesë e interiereve të ideuara dhe realizuara në Projektin final. Ylli Drishti, Muzeu Kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Krujë, (Tiranë: Albpaper, 2012), 25. po aty, 19.

1 2

Nr 23 TRAVEL 2017

15 15

Këshilli Botëror i Udhëtimeve dhe Turizmit: Gjeneroi 1/10 e vendeve të punës dhe 7.6 trilionë dollarë

Nuk ka më dilema: Autenticiteti është pika më e fortë e turizmit shqiptar Shqipëria - gjithë ngjyra në raportin e Këshillit Botëror të Udhëtimeve dhe Turizmit Përkundër fatit të turizmit, të dënuar nga politika me fushata elektorale në nisje të sezonit një herë në dy vjet, e për të cilin kemi shkruar në numrin 14 të revistës Travel, parashikimet e Këshillit Botëror të Udhëtimeve dhe Turizmit (World Travel & Toursim Council - WTTC) janë optimiste dhe flasin për një rritje gjatë 2017 deri në 11% të kontributit në Prodhimin e Brendshëm Bruto - PBB. Raporti i publikuar nga WTTC dhe i përgatitur nga Oxford Economics, e nxjerr Shqipërinë në vendin e 96 në mesin e 185 vendeve për nga kontributi absolut që ka turizmi në PBB me rreth 1 miliardë dollarë në vitgin 2016, ndërsa për vitin 2017, renditemi të 61tët. Kjo është një rritje e konsiderueshme krahasuar me vitin 2016, kur kontributi i turizmit në PBB ishte vlerësuar i 120-i në botë. Por në total, kontributi i turizmit në PBB ishte 3.2 miliardë dollarë ose gati 26% ndërsa parashikimet e WTTC përforcojnë idenë se turizmi i qëndrueshëm mund të bëhet motori i ekonomisë shqiptare, duke pritur që të kontribuojë deri në 33% në PBB brenda vitit 2027. I ndarë sipas kahut të udhëtimeve, në raportin e WTTC vlerësohet se për këtë vit (2017) turizmi i brendshëm do të rritet me 6% përkundrejt rritjes prej 5% të turizmit të huaj. Më në detaje, shpenzimet e udhëtimeve për qëllime të mirëfillta turizmi, që vitin e kaluar përbënin mbi 70% të turizmit në Shqipëri, do të rriten me 4.6%, ndërsa shpenzimet e udhëtimeve të biznesit, që ishin gati 30% në 2016 do të rriten me 6.5% në 2017. Mirëpo pavarësisht kësaj panorame optimiste krahasuar me vetveten, në raport me vendet e rajonit Shqipëria vuan ende një profil të ulët turistik, duke ia kaluar vetëm dy prej shteteve më të vogla të Ballkanit: Bosnje-Hercegovinës dhe Malit të Zi. Ky trend i renditjes dominon edhe për zërin investime në turizëm, ku vitin e kaluar Shqipëria zuri vendin e 116. Megjithatë, ndoshta për shkak të PPB të ulët 16

dhe përqindjes që zënë investimet në turizëm në PBB, parashikimet e WTTC për vitin 2017, e rendisin Shqipërinë në vendin e 9. Vendin më të lartë në renditjen botërore të WTTC Shqipëria e mban për punësimin në turizëm, ku vetëm gjatë vitit të kaluar, ky sektor u dha punë direkt ose indirekt 267 mijë shqiptarëve, ose thënë ndryshe, 1 në çdo 4 shqiptarë punoi në turizëm gjatë 2017-s. Kjo është arsyeja, që WTTC e quan surprizë Shqipërinë e mbyllur ndaj botës për 50 vjet rresht. Shqipëria nuk mund të quhet ende një destinacion i profilit të lartë turistik, por vizitorët pëlqejnë sidomos Rivierë dhe Alpet e Shqipërisë, të panjohura për ta, - shkruan WTTC. Dhe si për të hequr çdo dilemë që ende mban të mpirë segmente të tëra të rëndësishme të hierarkisë institucionale të turizmit në Shqipëri, WTTC vazhdon: autenticiteti është pika më e fortë e turizmit shqiptar. 1 në çdo 10 vetë punon në turizëm Në faqen përballë, Travel po boton një diagramë të WTTC për situatën e përbotshme të turizmit gjatë vitit të kaluar, si dhe disa parashikimeve kyçe për 2017. Sikurse shihet, turizmi po bëhet një nga industritë lider të ekonomisë botërore. Nëse në Shqipëri, 1 në çdo 4 vende pune gjenerohet nga turizmi, në botë kjo shifër është gjithashtu e lartë: 1 në çdo 10 të punësuar punon në turizëm. Thënë ndryshe, janë rreth 292 milionë vende pune të gjeneruara nga turizmi në vitin 2016. Duke marrë në konsideratë të gjithë elementët bazë, raporti i WTTC është shumë pozitiv jo vetëm për vitin e kaluar, por edhe për rritjen e turizmit gjatë 2017-s, ku vendet e punës do të kapin shifrën 380 milionë. Me një rritje prej 3.3% nga viti 2015, gjatë vitit të kaluar industria e turizmit gjeneroi 7.6 trilionë dollarë, duke shënuar kështu vitin e gjashtë me radhë që turizmi njeh një rritje të tillë, që sipas Drejtorit Ekzekutiv të WTTC, David Scowsill, ia ka kaluar shërbimeve financiare, prodhimit, shitjeve me pakicë si dhe transportit.

Nr 23 TRAVEL 2017

17 17

Italianët

turistë në Shqipëri?

Pse jo?

po punon fort për këtë Bashkëpunoi: Florika Rodakaj Jemi mësuar që prej 25 vjetësh të paktën, për të mos u shtyrë më shumë në histori që italianët në Shqipëri t`i shohim ose si miq të emigrantëve shqiptarë që i marrin ata me vete në vendlindje, ose si investitorë të mundshëm. Por italianët janë edhe turistë shumë të mirë. Dhe turistët italianë duan të udhëtojnë dhe të kërkojnë destinacione të reja për të zbuluar. Shqipëria është një destinacion ideal falë bukurisë piktoreske dhe historike që posedon: deti blu, peisazhet e paprekura, dhe sidomos ushqime të freskëta organike peshku dhemishi, që kënaqin shijet e turistëve italianë, njohës të mirë të ushqimit. Përmes promovimit të destinacioneve të reja turistike si Gadishulli i Karaburunit dhe ishulli i Sazanit, italianët thuajse kanë rënënë dashuri me Shqipërinë, për shkak të lidhjes historike të kombit të tyre me këto zona. Çdo vizitor që ka zgjedhur si destinacion pushimesh Shqipërinë, i drejtohet Sarandës, Ksamilit dhe kryesisht gjithë bregdetittë Jonit, por kohët e fundit Gjiri i Vlorës është duke zgjuar interes të madh për shkak të bukurisë së detit dhe mikpritjessi dhe natyrës mesdhetare të zonës, që shkon mirë me kulturën italiane. Ështëkënaqësi e madhe për për stafin e tur operatorëve kur shohin se turistët italianëgjenden të befasuar këndshëm nga toka shqiptare, mjaftueshëm për t'u kthyer sërish në hapësirën e një viti, intriguar jo vetëm nga një vend i ri i vizituar,por edhe nga mikpritja e ngrohtë që merr nga koha në kohë. Për dashamirët e ushqimit të mirë dhe relaksit,Shqipëria plotëson dëshirat e një moshe të mesme, por kohët e fundit edhe shumë të rinj italianëjanë duke zbuluar bukurinë e bregdetit nga Vlora në Sarandë dhe vlerësojnë shumë udhëtimetme varkë dhe ekskursione aventureske në vende të pashkelura që Shqipëria mund të ofrojë për ata që zgjedhin ta vizitojnë atë. Natyrisht një rol të rëndësishëm ka luajtur dhe luan historia e të dy popujve, që bashkohet në shumë pika dhe që dominohet shumë nga kurioziteti për ta mësuar atë. Dhe në këtë drejtim hyn në rol përpjekja e madhe e agjencisë Albania Viaggi, e cila po bën një punë të jashtëzakonshme për ta kthyer vizitorin italian në turist të mirëfilltë, i cili blen një paketë turistike

Il turista italiano ama viaggiare e ricercare nuove mete da conoscere. L’Albania rappresenta una meta ideale grazie alle bellezze paesaggistiche e storiche che possiede: mare cristallino, paesaggi incontaminati, cibo bio e soprattutto carne e pesce freschissimi conquistano il palato di buongustai come i turisti italiani sono. Tramite la promozione di nuove destinazioni turistiche come la penisola di Karaburun e l’isola di Saseno, cara agli italiani per i passati storici che hanno coinvolto la nazione al di là del mare albanese, siamo riusciti a far innamorare dell’Albania ogni visitatore che ha scelto come meta per le sue vacanze. Le richieste principali sono da attribuire alla città di Saranda, Ksamil e tutta la costa jonica, ma ultimamente anche la baia di Valona sta riscuotendo un grande interesse grazie alla bellezza del mare ed all’ospitalità mediterranea che ben si sposa con la cultura italiana. Una grandissima soddisfazione per noi operatori turistici è prendere atto che il turista italiano rimane piacevolmente colpito dalla nostra terra tanto da ritornarci spesso anche nell’arco di un anno, incuriosito ogni volta da un nuovo luogo da visitare e soprattutto dalla calorosa ospitalità che riceve di volta in volta. Per gli amanti della buona cucina e del relax l’Albania soddisfa pienamente i desideri dell’italiano medio, ma anche i più giovani ultimamente stanno scoprendo le bellezze della costa, da Saranda a Valona ed apprezzano moltissimo la movida albanese, le gite in barca e le escursioni in luoghi avventurosi e incontaminati che l’Albania può offrire a chi sceglie di visitarla. Un ruolo importante in tutto ciò lo ha sicuramente avuto le continue relazioni tra le due nazioni e la promozione in Italia della nostra agenzia Albania Viaggi tramite il sito interamente in italiano www.albaniaviaggi.com, fiere, conferenze, convention e organizzazione di eventi culturali e sportivi sia in territorio italiano che in territorio albanese: dalla Regata velica “Vele per la Cultura - Il mare che Unisce”, che da diversi anni vede giungere in Albania diverse decine di imbarcazioni a vela provenienti dall’Italia che nella baia di Valona trovano l’habitat ideale per le loro avventurose traversate d’oltremare. Non dimentichiamo anche l’evento calcistico “Kupa e Barazise” che da 2 anni vede affrontarsi squadre di calcio italiane e albanesi nel rispetto dei valori dello sport e fratellanza o il “Vlore International Street Art”che vede collaborare artisti italiani, albanesi ed europei nella riqualificazione urbana

Turisti italiani in Albania? Albania Viaggi: missione compiuta!

si në çdo vend tjetër të botës. Promovimet e shumta tëAlbania Viaggi në Itali, nëpërmjet panaireve të turizmit, ekspozitave, konferencave, konventave dhe organizimittë ngjarjeve kulturore dhe sportive si në territorin italian dhe në atë shqiptar, kanë bërë që numri i turistëve italianë në Shqipëri të rritet ndjeshëm: Në festën e velave "Vela për Kulturën - një det që bashkon", u bënë disa vjet që në Shqipëri, mbërrijnë disa dhjetëra anije me vela nga Italia që në gjirin e Vlorës gjejnë habitatin ideal për aventurat e tyre jashtë vendit . Mos harroni edhe ngjarjen e futbollit "Kupa e Barazisë", që prej dy vjetësh vendos ekipet italiane dhe shqiptare tëfutbollit përballë njëra-tjetrës, duke respektuar vlerat e sportit dhe vëllazërisë ose "Vlorë International Street Art", në të cilën artistët italianë dhe europiane bashkëpunojnë me ata shqiptarënë rizhvillimin urban të ndërtesave në Orikum dhe Vlorë. Të gjitha këto iniciativa janë të nxitura nga agjencia Albania Viaggi dhe janë duke pasur sukses në Itali dhe Shqipëri. Ne jemi të sigurt se kjo urë idealeka zhvilluar mes dy vendeve një shkëmbim që pritet të rritet gjithnjë e më shumë dhe se turizmi nga Italia, do të jetë një prurje e rëndësishme që do t`i bashkangjitet mundësisë së biznesit dhe investimeve, si një traditë më e vjetër se turizmi përsa i përket kombit itlaian dhe që do të luajë një rol të rëndësishëm në rritjen ekonomike të vendit gjatë viteve që do të vijnë. Ne shpresojmë se institucionet shqiptare do të vazhdojë të investojë në ofertën turistike, infrastrukturën rrugore dhe trajnimin e personelit të kualifikuar: me këtë recetë ne parashikojmë një të ardhme optimiste për rritjen e turizmit në Shqipëri për qëllim kryesisht të interesit italian, i cili përshtatet shumë më mirë me kulturën ballkanase se pjesa tjetër e Evropës dhe që ka na mësuar ta duam tokën tonë dhe burimet e saj të shumta të mirëqenies: Albania Viaggi po punon fort për të realizuar këtë dëshirë dhe po promovon bashkëpunimin ndërmjet të gjithë operatorëve shqiptarë dhe italianë për rritjen e ndërsjellë dhe kënaqësinë reciproke që sjell një fushë e bukur si turizmi. Kështu pra, mirëse të vini në Shqipëri të dashur gjitonë italianë, dhe jo si biznesmenë por si turistë!

dei palazzi di Valona e Orikum. Tutte queste iniziative sono promosse dalla nostra agenzia e stanno riscuotendo un discreto successo sia in Italia che in Albania. Siamo sicuri che questo ponte ideale creatosi tra le due nazioni sia destinato a crescere sempre di più e che il turismo proveniente dall’Italia, che spesso si trasforma anche in opportunità di business e investimenti, svolgerà un ruolo importante nella crescita economica del Paese negli anni a venire. Speriamo che le istituzioni albanesi continuino ad investire sull’offerta turistica, viabilità e formazione di personale altamente qualificato: con questa ricetta prevediamo un futuro roseo per la crescita del turismo in Albania soprattutto rivolto ad un pubblico italiano, il quale meglio si sposa con la cultura balcanica rispetto al resto d’Europa e che ha imparato ad amare la nostra terra piena di risorse: Albania Viaggi lavora per realizzare questo desiderio e promuove la collaborazione tra tutti gli operatori albanese ed italiani per una crescita comune ed una soddisfazione reciproca.

Rruga Princesha Rugjine, ORIKUM, Vlorë, Albania Mob: +355 69 967 2201 www.albaniaviaggi.com

Nr 23 TRAVEL 2017

19 19

GJURMË

Informacioni dhe fotot: Igli Pustina ©

EKSPEDITA

"REGINA MARGHERITA 2016"

ZBULIMET E ANIJES SILURUESE ANDROMEDA GJATË EKSPEDITËS

REGINA MARGHERITA 2016 11 vjet pas ekspeditës së parë, ekspedita IANTD1) u kthye te mbetjet e anijes luftarake Regina Margherita në Shqipëri për shënimin e 100-vjetorit të fundosjes së saj, në 11 Dhjetorin e vitit 1916. Gjatë asaj nate të stuhishme, luftanija flamurmbajtëse Regina Margherita u përplas me dy mina duke u zhdukur mistershëm në dalje të Gjirit të Vlorës në Shqipëri, mes Ishullit të Sazanit dhe Kepit të Gjuhëzës. Gjatë mbytjes u zhdukën 674 marinarë italianë dhe humbja e anijes pati pasoja të rëndësishme te krerët e Marinës Mbretërore, por edhe në strategjinë e drejtimit të luftës detare. Komanda italiane e hamendësoi si përplasje aksidentale, ndërsa Marina Austro-Hungareze bëri përgjegjëse për mbytjen nëndetësen minavënëse gjermane UC-14. Gjithsesi, historia e fundosjes nuk u sqarua kurrë plotësisht, edhe ngaqë shërbimi sekret austriak e mohoi meritën e sabotatorëve të vet. Duke parë rëndësinë e përvjetorit, pas marrëveshjeve të detajuara me autoritetet shqiptare, nga 8 deri më 11 Dhjetor të vitit të kaluar, u zhvillua në Vlorë, me patronazhin e Ministrisë së Kulturës së Republikës së Shqipërisë, ekspedita IANTD Regina Margherita 2016. 20

Foto 1: 1912, luftanija Regina Margherita në dalje të portit të Tarantos (foto studio fotografike Cimpincio Taranto).-

Në zhytjet për këtë relike me rëndësi fort të madhe historike edhe sot, që sot shtrihet në thellësinë e 66 metrave, morën pjesë trajnerë, instruktorë e zhytës të IANTD, ekspertë në përdorimin e përbërjeve trimix2) dhe nitrox3), me aftësitë e duhura në zhvillimin e detyrave të ekspeditës; e këta ishin: shefi i ekspeditës Cezare Balzi, zëvendësshefi Massimiliano Canossa, fotografët nënujorë Michele Favaron dhe Mauro Pazzi, fotografi i jashtëm Ben Haxhiaj, operatori nënujor Edoardo Pavia dhe përgjegjësi organizativ Igli Pustina (President i Federatës Shqiptare të Zhytjes). Në operacion ndihmuan arkeologët Mariglen Meshini, përfaqësues i Agjencisë së Shërbimit Arkeologjik të Tiranës dhe Kriledian Çipa, përfaqësues i Drejtorisë Rajonale të Kulturës Kombëtare në Vlorë. Veç tjerash, ekspedita lokalizoi në ujërat lindore të Gadishullit të Karaburunit, mbetjet e anijes siluruese italiane Andromeda, e cila u fundos nga luftanija britanike Fairey Swordfish gjatë Luftës së Dytë Botërore, natën mes 16 dhe 17 Marsit 1941. Bashkë me anijen u mbytën 50 burra (45 rezultojnë të humbur, ndërsa vetëm 5 trupa u nxorën nga uji) dhe 87 u shpëtuan. Më 23 Qershor 1941, i gjithë ekuipazhi, të mbytur dhe të mbijetuar, u dekretua me Kryqin e Luftës për Merita Ushtarake. Sot, luftanija Andromeda e ndarë në dy pjesë dhe e mbuluar nga rrjetat, shtrihet në fundin ranor të detit, në thellësinë 53 metra. Për të janë realizuar filmime dhe fotografime, që sollën identifikimin zyrtar të anijes, në bashkëpunim me Admiralin Giuseppe Celeste, President i Shoqatës Miqtë e Muzeut dhe të Historisë së La Spezia-s4), veçanërisht falë identifikimit të tre topave 100/47 mm, OTO model 35, si dhe të gjetjes së Yllit të Italisë5) në skajet e anijes. Objektivi i fundit për t'u përmbushur ishte një dokumentim i mëtejshëm fotografik, pas atyre të ekspeditave të 2005 dhe 2007 në mbetjet e anijes spital Po, relikes së tretë të rëndësishme të gjetur fare pranë luftanijes siluruese Andromeda.

Foto 2: Një zhytës në "kopështin" e ashpër të mbetjve të luftanijes Regina Margherita ku ende lexohet një pjesë e emrit REGINA M (foto Michele Favaron - © Iantd S.r.l.)

Foto 3: Ekipi nënujor i ekspeditës IANTD Regina Margherita 2016, nga e majta: Igli Pustina, Edoardo Pavia, Mauro Pazzi, Michele Favaron, Cesare Balzi dhe Massimiliano Canossa (Foto Ben Haxhiaj - © IANTD S.r.l.)

Foto 5: Një zhytës ndriçon topin 100/47 mm, OTO model 35 në trupin e Andromedës (foto Michele Favaron © Iantd S.r.l.)

Foto 4: Napoli 1938 - Luftanija “Andromeda” gjatë Parakalimit të Madh Detar për nder të Kancelarit të Rajhut (Foto Erminio Bagnasco) Nr 23 TRAVEL 2017

21 21

Mbytje a anijes-spital Po nga siluruesit anglezë më 14 mars 1941, shkaktoi reagim të madh qoftë për rëndësinë, qoftë për faktin se Brenda saj ishte edhe Edda Ciano Musolini, si vullnetare e kryqit të Kuq. E gjithë nisma u mbështet nga qendrat: Acquamarina di Marina e Pizas, Acquelibere Sub e Padovas, Nautica Mare Dive e Veronës, Sea Dweller e Romës dhe Sub Delphinus e Ravenës. Po ashtu, firma Nardi solli një kompresor portativ që rezultoi tepër i dobishëm për nevojat logjistike. Foto 5: Një zhytës ndriçon topin 100/47 mm, OTO model 35 në trupin e Andromedës (foto Michele Favaron © Iantd S.r.l.)

Foto 8: Ekipi i ekspeditës IANTD Regina Margherita 2016 me arkeologët Mariglen Meshini (poshtë, djathtas) përfaqësues i Agjencisë së Shërbimit Arkeologjik të Tiranës dhe Kriledian Çipa (poshtë, në qendër), përfaqësues i Drejtorisë Rajonale të Kulturës Kombëtare në Vlorë (foto Ben Haxhiaj - © Iantd S.r.l.)

Foto 6: Zhytës në brendësi të mbetjes së anijes Andromeda (foto Mauro Pazzi - © Iantd S.r.l.)

Realizimi i një ekspedite me teknika zhytjeje për dokumentimin e relikeve me vlerë të madhe historike si luftanija Regina Margherita, por edhe siluruesja Andromeda dhe anija spital Po, është një rast i mirë për t'ia bërë të ditur publikut, se për veçantinë e tipologjisë së zhytjeve dhe për angazhimin logjistik për të sjelljë në vend të gjitha pajisjet dhe mjetet e mbështetjes teknike - për shkak të mungesës totale të infrastrukturës - është dashur një angazhim e madh që u përballua prej të gjithëve dhe si gjithmonë, me pasion dhe komptentencë. Shënime të përkthyesit: 1) IANTD - International Association of Nitrox and Technical Divers, shqipëruar si: Shoqata Ndërkombëtare e Zhytësve Profesionistë 2) Trimix - Një përzierje gazi për frymëmarrje gjatë zhytjeve në thellësi të mëdha. Përbëhet nga oksigjen, helium dhe azot. 3) Nitrox - Një tjetër përzierje gazi për frymëmarrje që përdoret për zhytje. Përbëhet nga ajri atmosferik (78% azot, 21% oksigjen dhe 1% gazra të tjerë, kryesisht argon). Sikurse trimix, edhe nitrox, të ambalazhuar në bombola me presion të reduktuar të azotit dhe me nivel më të lartë të oksigjenit, kanë aftësinë e ruajtjes së presionit konstant të trupit të zhytësit në thellësi të caktuara. 4) La Spezia - Qytet port në rajonin e Liguria-s, në veriperëndim të Italisë

Foto 7: Anija Andromeda në lundrim (foto nga koleksioni i Achille Rastelli) 22

5) Ylli i Italisë - Njohur edhe si Ylli i Madh i Italisë konsiderohet si simboli më i vjetër i identitetit italian.

Rikth

! j a u ejmë buzëqeshjen t

Ortodonci me aparate fikse dhe të lëvizshme, me mjekë të specializuar të fushës Mbi 20 vjet eksperiencë ne Implantologji orale (metoda me mbjellje të dhëmbëve) Të gjitha shërbimet dentare me materiale cilësore dhe jetëgjata

Adresa: Rruga "Muhamet Gjollesha" nr 81, Tiranë, Albania Tel.1: +355 4 2258 429; Tel. 2: +355 4 2249 494 email: almirogurakuqi@hotmail.com; www.toti-gurakuqi.al Nr 23 TRAVEL 2017 Nr 16 travel 2015

23 23 47

Himara qyteti-kështjellë GJURMË

Ilirjan GJIKA Fotot: Blue Albania ©

Të gjithë e kemi vizituar së paku një herë në jetë Himarën, sidomos nëse kemi udhëtuar për në Sarandë. E vogël dhe e mbledhur në dukje, e pamundur të mos ndalosh së paku në Spile, në plazhin e vogël që shtrihet në këmbët e qytetit të sotëm, ndonëse nuk është i vetmi plazh i saj, për të bërë një shëtitje në anëdetësen e re ose për të pirë një kafe a për të shijuar një drekë në kafenetë dhe restorantet e shumta e të bukura mbi shëtitore, prej të cilave ne do t`ju rekomandonim Bar restoran Piazza-n. Por Himara ndonëse e bukur shumë, nuk është vetëm det. Ajo është në radhë të parë histori, një histori thellësisht shqiptare, me rrënjët deri në antikitet. Dhe nëse nuk keni provuar të njihni apo të prekni nga afër historinë e saj, është koha që para se të hyni në qytet, të ktheni në të djathtë, ku ndodhet Kalaja e Himarës. ‘’Teatri dhe skena’’ e gjithë historisë himariote është natyrisht Himara e vjetër, e cila gjendet brenda kështjellës së vjetër, që ngrihet mbi një kodër të lartë në veri qytetit të sotëm të Himarës. Për të shkuar atje mjafton të ngjitësh kodrën e Barkabasë në të cilën gjendët lagja e vjetër Kala, karakteristikë e të cilës janë shtëpitë e ndërtuara me gurë dhe të lyera me gëlqere të bardhë. Ato janë të tipit monumental, me dy kate dhe njëlloj si kështjella rrethohen me mure të lartë. Kështjella e Himarës e shpallur monument kulture në vitin 1963, përbëhet nga ndërtime antike dhe nga ndërtimet urbane të shekujve të mëvonshëm. Qyteza antike që u ngrit këtu u rrethua me mure në shekullin e V pk, që arrinin gjatësinë 800 m ( Koçi, 2006). Por kështjella do të pësonte rindërtime të mëvonshme, në kohën e Justinianit dhe në shekujt XI dhe XIV të cilat sot paraqesin interes për arkeologët. Brenda saj ruhen pjesërisht mure, banesa të gdhëndura në shkëmb, kulla, mbishkrime, objekte kishtare, etj, apo plotësisht si kisha, shtëpi, porta dhe qemere. E ngritur mbi një kodër të lartë, e rrethuar nga kanione dhe rrëpira, kështjella kishte vetëm dy hyrje në drejtimet e veriut dhe të jugut. Vizitori mund të shijojë sot jo vetëm artefaktet dhe objektet e mbetura prej saj por edhe peisazhin e maleve përreth dhe bregdetit. Shtëpitë e gurta, qemeret, muret e lartë, portat monumentale janë të gjitha mbresëlënëse. Banesat janë të tipit monumental, në formë kullash, me dy kate dhe rrethohen me mure të lartë. Shumë prej tyre janë rindërtime të kohëve të vonshme dhe që sot janë të braktisura dhe jo në gjendje të mirë. Një 24

We have all visited Himara at least once, especially on our way to Saranda. Seemingly small and tight-spaced, it is impossible not to stop at Spile, a small beach town that expands on the foot of the city of today, even though it is not the only beach, to promenade in the new boardwalk or to enjoy a coffee sat in the cafes or a nice meal in the various attractive restaurants, which are hard to miss. If you had to choose one, we would recommend Bar Restaurant Piazza. Himara, while astounding in beauty, it certainly isn’t just a beach spot. It tells a history that is deeply Albanian, with roots plunging into antiquity. If you haven’t attempted to know it and touch it for yourself, it is time that you entered the city, turned right, and peeked at the Castle of Himara. “The theater and the scene” of the entire Himara history is naturally the old Himara, that is found within the old castle, standing on top of a tall hill north of today’s city. To get there, you have to hike Barkaba Hill, where there is the old Kala quarter, characterized by houses build from stones, pained with white birdlime. They are massive, two-floored and like the castle they are surrounded by high walls. In 1963, the Castle of Himara gained the status of a cultural monument. Ancient and urban buildings of the later centuries are characteristic of the castle. The ancient town that was erected in here was surrounded with walls characteristic of V century, with a height at 800 m ( Koçi, 2006). The castle would later undergo reconstructions, during the Justinian time and in the XI and XIV centuries that today claim the interest of archeologists. Within the walls of the castle, buildings carved in cliffs, towers, inscriptions, church paraphernalia, etc. are quasi preserved, while object of interests such as churches, houses, gates and vaults are intact. Situated up a tall hill, surrounded by canyons and steeps, the castle has two entrances, one in the north and the other on the south side of the city. Visitors can enjoy artifacts, the standing objects, the landscape of the mountains and sea. The stone houses, vaults, high walls, monumental gates are impressive. The buildings are monumental, two-floored, in the shape of towers, and are surrounded by high walls. Many of them are reconstructed in later times, while today they are abandoned and not in a good condition.

Himara the castle-city Nr 23 TRAVEL 2017

25 25

pjesë janë akoma në këmbë dhe për vlerat arkitektonike janë shpalluar monumente kulture. Mjafton të ndjekësh rrugicat e gurta të kështjellës duke u konsultuar me ndonjë guidë apo banor vendas që t’i identifikosh ato, që njihen me emrat e pronarëve të dikurshëm, përfaqësues të fiseve të vjetra të Himarës si: Spiromilo, Llazari, Dhima, Papa, etj. Po kështuj ruhen në gjendje relativisht të mirë edhe disa prej kishave të shumta që ngriheshin këtu dikur. Të tilla janë ajo e Shën Serxhit dhe Bakut, e cila mendohet nga studjuesit se ka qenë kisha e Peshkopatës së Himarës. Të tjera objekte kulti që mund të vizitohen janë edhe ato të Gjithëshenjtorëve, kisha e vogël e Shën Kozmait, e Kryeëngjëllit Mihal, etj. Kisha e shën Sergit dhe Bakut ka qenë selia e peshkopatës së Himarës. I përket shekullit të XI-të dhe ndodhet në pjesën V-P të këshjellës, në vendin më të lartë të saj. E ndërtuar me gurë ajo përbëhet nga naosi, narteksi dhe altari. Naosi ndahet nga altari nga një ikonotas guri dhe është e shtruar me pllaka guri të latuara. Në të dy kolonat e portës së saj janë gdhendur dy shqiponja dykrenore që mbajnë sipër kokës nga një kurorë, madje këtu dokumentuar nga Theofan Popa edhe mbishkrimi më i vjetër i gjetur këtu që mban datën 798, fakt që vërteton praninë e peshkopatës së Himarës në shekullin e VIII (Popa, 1998). Ndërsa nga kisha e Kryegjëllit Mihal që ndodhet në veri të kështjellës ruhen vetëm muret, absida dhe një pjesë e këmbanores. Mendohet se është ngritur në shekullin e XIII dhe është interesante teknika e ndërtimit të saj, që shihet në disa elementë të mbetur te absida dhe muret. Në hyrje të kështjellës ndodhen dy objekte të rëndësishme si paraklisi i shën Kozmait dhe kisha e Gjithëshenjtorëve. Paraklisi është rindërtuar vitet e fundit në vendin ku ndodhej kisha e vjetër e cila nga mbishkrimi i dikurshëm i saj ishte ndërtuar në janar 1796 (Popa, 1998) Ndërsa kisha e Gjithëshenjtorëve u ndërtua në vitin 1775 dhe përbëhet nga një sallë e madhe njëkatëshe e mbuluar me çati druri. Pranë saj ndodhet edhe këmbanorja me dy kate e zbukuruar dhe dekoruar me elementë arkitektonikë. Në këtë kishë sot ndodhet selia e zëvendësmitropolisë ku zhvillohen ceremonitë kryesore kishtare. Të njohësh Himarën dhe ta shijosh atë patjetër që vizitën e parë duhet ta nisësh nga kështjella e saj. Vetëm kur ndodhesh aty e kupton sesa e rëndësishme ka qenë ajo. Prej saj lindi edhe Himara e sotme, qendra e rëndësishme dhe e lakmuar e turizmit të sotëm shqiptar. Me një histori mijëravjeçare kështjella fsheh në vetvete shumë vlera të së shkuarës. E studiuar fare pak në të kaluarën, ajo është në pritje jo vetëm të turistëve por edhe të arkeologëve dhe studiuesve. Por jo vetëm të tyre pasi në çdo stinë ajo mbetet e preferuara e piktorëve dhe fotografëve. Pamja magjepsëse prej saj e gjireve të Livadhit dhe Spilesë, bregdetit, ishujve të Jonit apo maleve të Labërisë është mbresëlënëse dhe nuk duhet lënë pa u shijuar prej 26 askujt që vjen këtu.

Several others are still standing and they are recognized cultural monuments, for their architectural values. If you immerse yourself into the cobblestoned paths, ask a guide or local inhabitant to show the streets, which are usually known by the name of their old owners, kinsmen of the earliest families of Himara: Spiromilo, Llazari, Dhima, Papa etc. Other buildings that are preserved and are in relatively good conditions are the numerous churches. Studies show that the church of St. Serxh and Baku are part of the church of Himara episcopate. The church of All Saints, the small church of St. Cosmas and the Archangel Michal are some other objects of reverence that the visitors could enjoy. The church of St. Serg and Baku were also the headquarters of the Himara episcopate. It belongs to the XI century and is located in the fifth part of the castle, which is its highest peak. It is a stone building constructed with a shrine, narthex and the altar. The shrine and the altar are divided by a stone iconostas, its floor made of glassy stones. Both of the pillars holding the gates have two crowned double-headed eagles carved into them. The oldest inscription dated 798 is documented by Theofan Popa, showing proof of the presence of the Himara episcopate of VIII century (Popa, 1998). The Church of Archangel Michael is located in the north of the castle; the walls, apse and a part of the bell are preserved. It is presumed to have been constructed during the XIII century and its method of construction is rather interesting, seen in various elements on the walls and apse. At the entrance of the castle there are two objects of importance: the paraklesis of St. Cosmas and the church of All Saints. The paraklesis is rebuild in the last years at the place where the old church stood, built in January 1796 according to the early inscriptions (Popa, 1998). The church of All Saints was built in 1775 and is made of a one-floored large hall with a wooden ceiling. Close by is also the two-floored bell tower adorned and embellished with architectural elements. Today in this church is home to the vice metropolis where church ceremonies are held. Start your visit at the castle if you really want to know and enjoy Himara. Only when you get there, you will understand how important it was. Todayâ&#x20AC;&#x2122;s Himara was born from it, an important and sought after touristic area in Albania. With a thousand years of history the castle harbors many values from the past. Little studied in the past, it is awaiting not only tourists but also archeologists and researchers. It is a highly preferred place for painters and photographers in every season. The magical view from the coasts of Livadh and Spile, the sea shores, the Ionian Islands and the mountain ranges of LabĂŤria are all very impressive and demand attention from each one who chooses to visit it.

Nr 23 TRAVEL 2017

GJURMË

Piktogramet e Rubikut, simbolet 12-mijëvjeçare të jetës

Ato janë shenjat e para të jetës. Cilësuar nga studiuesit si simbolet e njeriut parahistorik, piktogramet dëshmojnë zanafillën e lindjes së banesave të para. Dhjetëmijë vjet para Krishtit, simbolet e tyre përkufizonin Diellin, Ujin, Zjarrin, Zotin, Luftën, sipas besimeve pagane. Këto gjurmë të hershme, janë zbuluar nëpër Shqipëri, në Lepenicë, në Reç, Xibër, Bovillë dhe në Matrizë, në zonën e Rubikut, në fshatin Bulshizë. Të dallueshme fare qartë dhe të lexueshme me gjuhën simbolike ndërkomëtare të piktogrameve, këto simbole nuk janë thjesht pasuri kombëtare por sipas studiuesve të huaj që janë njohur me to, janë potencial i fuqishëm për pasuri botërore, që tregon një zanafillë jete shumë më të hershme se Piramidat. Piktogramet e Rubikut janë bërë disa herë fokus i studiuesve në dekadat e fundit. Informacionin e parë shkencor për pikturën e Rubikut e kemi nga profesor Dh. Shuteriqi, i cili pasi bën përshkrimin e pikturës, të shoqëruar me dy foto dhe një skicë, arrin në përfundimin se kemi të bëjmë me dy simbole: kryqin, domethënë feja, dhe harkun domethënë lufta, të cilat flasin për luftën fetare që bëhej midis kishave të Perëndimit e të Lindjes (revista "Monumentet", nr. 18, 1979 fq. 6571). Shtimi në mënyrë të ndjeshme i pikturave shkëmbore të zbuluara në Shqipëri e bëri të nevojshme rishikimin e pikturës shkëmbore të Rubikut të publikuar tre dekada më parë, ndaj në pranverë të vitit 2007 u bë një dokumentacion i ri, vëzhgime të hollësishme, si edhe një sërë krahasimesh me pikturat e tjera të artit shkëmbor, të cilat çuan në një interpretim, në një datim të ri. Piktura e Rubikut gjendet 3,5 km në perëndim të qytetit të Rubikut, në periferi të fshatit Bulshizë e Epërme, në vendin e quajtur Gryka e Xhudenjve. Piktura është bërë në strehën e një shkëmbi me faqe të 28

They are the first symbols of life and researchers have identified them as the first symbols dating since the existence of prehistoric human. The pictograms give evidence of the beginning of the first dwelling arrangements. Ten thousand years before Christ, their symbols represented sun, water, fire, God, war as depicted in the pagan faiths. These early signs have been discovered in Albania, in Lepenic, in Reç, in Xibër, Bovillë and Matriz, and in the region of Rubiku part of Bulqizë village. Easily identified and legible in the international symbolic language of pictograms, these are not simply a national heritage, but as researchers admit, they hold great worldly potential. They attest to life's inception, placed in time before the Pyramids. The pictograms of Rubiku have been on the focus multiple times from researchers in the last decades. The first scientific information for Rubiku's painting is from Prof. Shuteriqi, who after describing the painting, accompanied by two pictures and a sketch, concludes that we are dealing with two symbols: the cross, meaning religion, and the arch, meaning war. They represent the religious war that took place between the churches of the west and east ("Monumentet" Magazine, nr. 18, 1979 pg.65-71). The proliferation of rock paintings discovered in Albania increased the importance of Rubiku's painting, published for the first time three decades ago. So in spring 2007, a new file was created with thorough observations and comparisons with other rock art, this resulted in a new interpretation and date. Rubiku's painting can be found 3.5 km away from Rubiku city, in the outskirts of the city of the higher Bulqiza, in a place called Judas gateway. The painting is below the rock's awning with the side overlooking the southeast. The rock side, where it has been painted is not all flat, a fact that has contributed to it being split in two parts. At the left side, at a 4 meters square surface,

kthyera nga juglindja. Faqja e shkëmbit ku është pikturuar nuk është plotësisht e sheshtë, gjë që ka ndikuar në ndarjen e saj në dy pjesë. Në pjesën e majtë, me një sipërfaqe prej 4m², janë vizatuar dy rrathë me dy diametra , një kryq me krahë të barabarta, ekstremet e të cilit mbarojnë me pika dhe një figurë qendrore e komplekse që ka gjatësinë 33 cm dhe gjerësinë 27 cm. Në qendër ka një figurë antropomorfe, ku dallohet koka në formë pike, mbi të cilën qëndron një hark, kurse në dy anët e trupit janë vizatuar 12 ndarje të vogla me forma rrethore ose katrore jo të rregullta, që kanë pika në mes. Në pjesën e djathtë , në një sipërfaqe prej 2 m², janë vizatuar tri figura pranë njëra-tjetrës. Në qendër është figura antropomorfe me kokën në formën e një pike të madhe që mbulohet nga një vijë harkore, e cila bashkon dy rrathë të vegjël me pikë në mes. Krahët janë dhënë me një të vijë të gjatë e të trashë, që mbarojnë me dy harqe, të cilët gjithashtu në mes të ndarjeve kanë nga një pikë. Në pjesën e poshtme figura ka dy ndarje pa pika në mes dhe përfundon me dy zgjatime të këmbëve dhe një zgjatim në mes. Figura tjetër ka formën e një rrethi me dy diametra në pjesën e sipërme të së cilit del një pikë e madhe me një vetullore sipër saj, e njëjtë me atë të figurës qendrore. Mbi figurën qendrore është vizatuar forma e një rrethi jo të rregullt, që ka tetë ndarje jo të barabarta, gjashtë prej të cilave kanë pikë në mes . Figurat e pikturës së Rubikut janë bërë me vija të trasha 2-3 cm jo shumë uniforme, ku është përdorur bojë e bardhë. Më mirë jane ruajtur3 figura, kurse figurat e tjera janë të dëmtuara e mund të plotësohen mbi bazën e gjurmëve që kanë mbetur në faqen e shkëmbit. Figurat antropomorfe të shoqëruara me pika, si dhe figura në formë rrethi me shumë të ndara e pikë në mes, e venë në lidhje të drejtë pikturën e Rubikut me atë të Lepenicës, kurse rrathët dhe kryqi, si simbole të kultit të diellit, janë të njëjta me pikturën e Bovillës dhe me incizimet e Reçit e të Xibrit. Ministria e Kulturës i ka marrë në mbrojtje këto simbole të lashta, për vlerat e jashtëzakonshme si pasuri kombëtare dhe botërore.

Rubiku's Pictograms are symbols of life from twelve thousand years ago

there are two circles with two diameters, a cross with equal wings, its edges ending with dots and a central complex figure that is 33 cm long and 27 cm wide. At the center there is an anthropomorphic shape, a head at a shape of the dot can be identified, an arch standing on top, while at the two sides of the body there are twelve little divisions in the shapes of circles and squares with uneven lines, that have dots at their centers. On the right, at a 2 meters square surface, there are three figures drawn close to each other. The anthropomorphic shape stands at the center with a head in the shape of a large dot that is covered with an arched line that joins two circles which have a dot in their centers. The arms are drawn with a long and thick line ending in two arches, they also have dots at their split point. At the bottom of the symbol there are two divisions which have no dots in the middle. They have two legs and a middle extension in the end. The other figure has the shape of the circle with two diameters at the upper part with a large dot jutting out, which is arched on top, similar to the central figure. On top of the central figure, there is an uneven circle drawn with eight divisions, six of them with a dot in the middle. The symbols of Rubiku painting are drawn with thick uneven lines at 2-3 cm length. White color is used. Some drawings have been damaged and could be redrawn based on the ones that are already on the rock side. The anthropomorphic characters that have dots and circles with many divisions and dots at the center connect the painting of Rubiku with the one of Lepenica while the circles and the crosses, symbols of the sun god are similar to Bovilla paintings and the inscriptions of Reç and Xibri. The Ministry of Culture has granted protection for these ancient symbols that have exceptional value of a national and global scale.

Nr 23 TRAVEL 2017

INTERVISTA

GENTA AHMETI:

Varkat e drurit “Made in Albania” - prezantim dinjitoz i Shqipërisë Wooden boats "Made in Albania" - a dignified presentation of Albania Znj. Ahmeti! Ju keni një nga bizneset e pakëta unike në Shqipëri. Si u bë e mundur kjo, derisa ju studiuat Shkencat Pyjore në Universitetin Bujqësor? Ishit e vetmja studente në një brez të tërë meshkujsh? Po vërtetë është një biznes i veçantë që të fal shumë kënaqësi. Nga ana tjetër nuk është rastësi, pasi unë kam studiuar Inxhinieri Përpunim Druri dhe jam diplomuar pikërisht për ndërtim mjetesh detare prej druri. Vitet e fakultetit ishin të këndëshme, sepse ndihesha e privilegjuar mesh një grupi çunash, por edhe janë krijuar disa marrëdhënie miqësore që vazhdojnë edhe sot.

Mrs. Ahmeti! You have one of the few unique businesses in Albania. How was this possible until you studied Forest Sciences at Agricultural University? Were you the only female student in a generation of male students? Yes indeed it is a special business that gives many pleasures. On the other hand, it's no coincidence, as I've studied Wood Processing Engineering and I'm just graduated for the construction of marine wooden tools. The faculty years were enjoyable, because I was privileged to have a group of male students, but there were also some friendly relationships that continue to this day.

Duke gërrmuar në trungun familjar, a gjeni paraardhës sado të largët, të lidhur më detarinë, lundrimin apo specifikisht ndërtimin e varkave? Nuk do më duhet të kërkoj larg, duke qenë se është babai im ai që ka punuar më Kantierin Detar të Durrësit në fillimet e karrierës së tij. Ishte pikërisht ai, që pasionin dhe dëshirën e tij nëpërmjet tregimeve, e kaloi dhe tek unë. Ajo që më bën edhe më të lumtur është që këtë dëshirë dhe pasion tonin ka filluar ta ketë edhe mbesa ime, Kei.

Exploring on your family tree, do you find ancestors related to seafaring, sailing or specifically boat building? I will not have to look far away, since it is my father who worked on the Naval Shipyard in Durres at the beginning of his career. It was he who bring to me the passion and desire through the stories. What makes me even happier is that this desire and passion is beginning to have my niece, Kei.

Deri tani keni krijuar vetëm varka për model, qofshin peshkimi apo sportive. A keni marrë porosi nga individë apo institucione për prodhimin e tyre në seri? Aktualisht ne kemi punuar dhe po punojmë për të patur mundësinë e prezantimit të të gjithë tipeve të varkave dhe projekteve që disponojmë. Kemi filluar prodhimin e varkave të vogla sportive, por së shpejti do të jepet mundësia për të parë dhe tipet më të mëdha. Ka filluar interesimi për çmimet dhe aktualisht kemi marrë dhe kërkesat e para. Interesi është nga fusha e turizmit (hotele dhe restorante në bregdet).

Until now, you've just created a model boat, whether it's fishing or sports. Have you received orders from individuals or institutions for your products in the series? Currently we have been working and we are working to have the opportunity to present all the types of boats and projects we have. We started the production of small sports boats, but soon we will be capable to give the opportunity to see even the biggest types. There has begun the interest about prices and we currently have got the first requirements. Interest is from the tourism, like seaside hotels and restaurants.

Ju konkurruat më sukses edhe në “Do you have an idea”. Brenda sa kohësh mendoni se mund ta rrisni startup-in tuaj deri në nivelin e një biznesi të vërtetë? Aktualisht ne e kemi kaluar fazen e startup-it dhe tashmë jemi një biznes i mirëfilltë.

You also successfully competed in TV show "Do you have an idea". How long do you think you can increase your start up to the level of a real business? Currently we have been through the startup phase and we are already a genuine business. Nr 23 TRAVEL 2017

Ajo që mendoj është se brenda vitit 2017 do të jemi një biznes i sukseshem, i cili do të prezantojë denjësisht Shqipërinë në fushën e detarisë. A keni mjaftueshëm mbështetje financiare për rritjen e biznesit tuaj? Keni menduar kreditimin si zgjidhje, apo jeni në pritje të ndonjë granti/financimi që do ta vlerësojë fitimprurëse idenë tuaj? Në fakt, ketë biznes e kemi ngritur me kursimet tona, së bashku me babain, por edhe duke marrë një kredi disavjeçare për biznes. Aktualisht nuk kemi aplikuar apo nuk mendojmë të aplikojmë më për kredi, por gjithnjë mbetem e hapur dhe shikoj mundësinë për grante apo financime për projekte biznesi. “Life on a boat” ngjan shumë poetike. Megjithatë, sa do ta vlerësonit financiarisht biznesin tuaj? Do t’ia shisnit atë një kompanie të madhe, sigurisht duke ruajtuar disa të drejta mbi të? “Life on a Boat” është një krijim plot dashuri dhe unë e shikoj si një biznes shumë të arrirë pas 5 apo 10 vitesh. Nuk e kam menduar shitjen e tij, por kam menduar idenë e një bashkëpunimi më një kompani të madhe. Sa kohë merr ndërtimi i një varke? Ndërtimi i një varke është i ndarë në 3 faza, projektimi, shabllonimi dhe më pas ndërtimi. 2 fazat e para jane më impenjativet, sepse studiohen detajet dhe korrigjohen gabimet. Faza e ndërtimit është e realizueshme brenda një kohe shumë të shkurtër. Me çfarë lëndësh të para operoni përgjithësisht? Është e lehtë gjetja e këtyre materialeve në tregun vendas, apo ju duhet t’i porositni jashtë? Varkat që ne bëjmë janë prej druri dhe kompesate ujore, kështu që zgjedhja e lëndës së parë është shumë specifike. Gjithashtu dhe bojërat e përsorura janë për përdorim detar. Gjetja e lëndës së parë është pjesa më e veshtirë e punës, meqenëse në Shqipëri shumica e tyre mungojnë. Ne kemi krijuar një urë lidhëse që këto materiale cilësore t’i marrim nga vendet fqinje. 32

Sa është kostoja përfundimtare ose çmimi i shitjes së një varke peshkimi apo sportive? A e shihni të ardhmen e afërt në një linjë të prodhimit të këtyre varkave për peshkatarët shqiptarë? Do të ata kenë mundësi financiare t’i blejnë prodhimet tuaja? Ne kemi bërë një studim të tregut aktual dhe më pas kemi nxjerrë kostot tona. Ajo që vihet re, si në koston e prodhimit ashtu dhe në shitje, pavarësisht se varkat e drurit janë prodhime artizanale, çmimi i tyre është më i ulët se oferta e tregut. Ajo që ne po mundohemi të bëjmë është pikërisht krijimi i një prodhimi në sasi që të mund t’u ofrohet peshkatarëve. Ne nuk do të bëjmë vetem shitjen, por edhe mirëmbajtjen e prodhimeve tona. Për peshkatarët, çmimi i blerjes si dhe kostoja e mirëmbajtjes do të jenë të pershtatshme për financat e tyre. Keni përmendur disa herë muzeun detar dhe mundësinë e ndërtimit të varkave për këtë muze. Kjo do të thotë se do t’ju duhet të ndërtoni modele të ndryshme varkash, duke filluar që nga liburnet e shpejta të antikitetit ilir e deri të anijet tregëtare të fundshekullit XIX që lundronin drejt Durrësit dhe Shkodrës? Shpesh fjala muze na frikëson, sepse duket shumë i zymtë. Ajo që ne po mundohemi të bëjmë është që t’u ofrojmë shqiptarëve, por edhe turistëve, një eksperiencë unike brenda një muzeu. Do të jete një muze i gjallë që të jep mundësinë e të parit nga afër të procesit të prodhimit të varkave, por edhe të argetimit me historinë dhe modelet historike. Një nga bashkëpuntorët tanë disponon modelet e anijeve dhe po punon për shtimin e numrit të tyre, ndërsa tre arkeologë të huaj po merren me kërkime mbi historinë tonë detare. A mendoni se do ta përmbushni pritshmërinë gjithnjë e në rritje të publikut për punën tuaj pas intervistave dhe shkrimeve të bëra kohët e fundit për ju? Në parimet e mija është që mos të zgjënjej njeri, por mbi të gjitha është vendosmëria dhe dashuria për ketë projekt, që nuk më lë të heq dorë. Kam besimin se gjërat e bukura dhe pozitive, pavarësisht vështirësive, arrijnë të realizohen me sukses. Irhan Jubica

ingboat boator orsporting sportinggoods? goods?Do Doyou yousee seethe thenear nearfuture future What WhatI Ithink thinkisisthat thatwithin within2017 2017we wewill willbe beaasuccessful successful ing lineofofproduction productionofofthese theseboats boatsfor forAlbanian Albanianfishfishbusiness, business,which whichwill willduly dulyrepresent representAlbania Albaniaininthe themarmar- ininaaline ermen?Will Willthey theyhave havethe thefinancial financialopportunity opportunitytotobuy buy itime itimesector. sector. ermen? yourproducts? products? your Wehave havedone doneaacurrent currentmarket marketsurvey surveyand andthen thenwe wehave have Do Doyou youhave haveenough enoughfinancial financialsupport supporttotoincrease increaseyour your We deductedour ourcosts. costs.What Whatisisnoticeable noticeableboth bothininthe thecost cost business? business?Have Haveyou youconsidered consideredlending lendingas asaasolution, solution, deducted productionand andininsales, sales,despite despitethe thefact factthat thatwooden wooden or orare areyou youwaiting waitingfor forany anygrant grant//funding fundingthat thatwould would ofofproduction boatsare arehandicrafts, handicrafts,their theirprice priceisislower lowerthan thanthe themarmarconsider consideryour youridea ideaprofitable? profitable? boats ketoffer. offer.What Whatwe weare aretrying tryingtotodo doisisprecisely preciselytotocreate createaa InInfact, fact,we wehave haveraised raisedthis thisbusiness businesswith withour oursavings, savings, ket quantityproduction productionthat thatcan canbe beoffered offeredtotofishermen. fishermen.We We together togetherwith withthe thefather, father,but butalso alsoby bytaking takingaalong-term long-term quantity willnot notonly onlysell, sell,but butalso alsowe'll we'lldo dothe themaintenance maintenanceofof business businessloan. loan.Currently Currentlywe wehave havenot notapplied appliedor ordo donot not will ourproducts. products.For Forfishermen, fishermen,the thepurchase purchaseprice priceas aswell well think thinkwe weare areapplying applyingfor foraaloan, loan,but butI'm I'malways alwaysopen openand and our asthe thecost costofofmaintenance maintenancewill willbe beappropriate appropriatefor fortheir their looking lookingfor forgrants grantsor orfinancing financingfor forbusiness businessprojects. projects. as finances. finances. "Life "Life on on aa Boat" Boat" isis very very poetic. poetic. However, However, how how much much would wouldyou youvalue valueyour yourbusiness businessfinancially? financially?Would Wouldyou you Youhave havementioned mentionedseveral severaltimes timesthe themaritime maritimemumusell sellitittotoaabig bigcompany, company,certainly certainlyretaining retainingsome somerights rights You seumand andthe thepossibility possibilityofofboat boatbuilding buildingfor forthis thismumuseum over overit? it? seum.This Thismeans meansthat thatyou youwill willneed needtotobuild builddifferent different "Life "Lifeon onaaBoat" Boat"isisaaloving lovingcreation creationand andI Isee seeititas asaavery very seum. boatmodels, models,ranging rangingfrom fromthe thefast fastliburnian liburnianships shipsofof successful successfulbusiness businessafter after55or or10 10years. years.I Idid didnot notthink think boat Illyrianantiquity antiquitytotothe thecommercial commercialships shipsofofthe thelate lateXIX XIX about aboutselling sellingit,it,but butI Ithought thoughtthe theidea ideaofofaacooperation cooperation Illyrian centurythat thatsailed sailedtotoDurres Durresand andShkoder? Shkoder? with withaabig bigcompany. company. century Often the the word word ofof the the museum museum scares scares us, us, because because itit Often looksvery verybleak. bleak.What Whatwe weare aretrying tryingtotodo doisistotooffer offerAlAlHow Howlong longdoes doesitittake taketotobuild buildaaboat? boat? looks baniansas aswell wellas astourists, tourists,aaunique uniqueexperience experiencewithin within The Theconstruction constructionofofaaboat boatisisdivided dividedinto intothree threephases, phases, banians museum.ItItwill willbe beaaliving livingmuseum museumthat thatgives givesyou youthe the design, design, template template and and then then construction. construction. The The first first two two aamuseum. opportunitytotosee seeclosely closelythe theproduction productionprocess processofofthe the phases phasesare arethe themost mostimpenetrable, impenetrable,because becausedetails detailsare are opportunity boats,but butalso alsototoenjoy enjoythe thehistory historyand andhistorical historicalpatpatbeing being studied studied and and bugs bugs corrected. corrected. The The construction construction boats, terns.One Oneofofour ourco-workers co-workershas hasshipping shippingmodels modelsand and phase phaseisisfeasible feasiblewithin withinaavery veryshort shorttime. time. terns. workingtotoincrease increasetheir theirnumber, number,while whilethree threeforeign foreign isisworking archaeologistsare areresearching researchingour ournaval navalhistory. history. Which Whichraw rawmaterials materialsdo doyou yougenerally generallyoperate? operate?IsIsitit archaeologists easy easytotofind findthese thesematerials materialsininthe thelocal localmarket, market,or ordo do Doyou youthink thinkthat thatyou youwill willmeet meetthe thegrowing growingpublic publicexexyou youhave havetotoorder orderthem themout? out? Do pectationofofyour yourwork workafter afterthese theserecent recentinterviews interviews The The boats boats we we are are making making are are wooden wooden and and waterfront waterfront pectation andwritings writingsmade madeabout aboutyou? you? compotes, compotes,so sothe thechoice choiceofofraw rawmaterial materialisisvery veryspecific. specific. and mytenet tenetthat thatI Ishould shouldnot notdisappoint disappointanyone, anyone,but but Also Alsothe thepriming primingpaints paintsare arefor formarine marineuse. use.Finding Findingraw raw ItItisismy aboveall allisisthe thedetermination determinationand andlove lovefor forthis thisproject, project, materials materialsisisthe themost mostdifficult difficultpart partofofwork, work,since sincemost most above thatititwill willnot notlet letme mego. go.I Iam amconfident confidentthat thatbeautiful beautifuland and ofofthem themare aremissing missingininAlbania, Albania,but butwe weget getthese thesequality quality that positivethings, things,despite despitethe thedifficulties, difficulties,can canbe beachieved achieved materials materialsfrom fromneighboring neighboringcountries. countries. positive successfully. successfully. IrhanJubica Jubica How Howmuch muchisisthe thefinal finalcost costor orthe theselling sellingprice priceofofaafishfishIrhan Nr 23 TRAVEL 2017

KRONIKA 27 MAJ

Hapja e sezonit turistik në Theth.

8 PRILL- 26 MAJ

Mbyllet në Shkodër cikli prej 8 forumesh urbane të Ballkanit, me titull “Right To The City”. Në këto aktivitete të organizuara nga GO2 morën pjesë 8 qytete ballkanike, si Mostari, Tirana, Mitrovica, Beogradi, Prizreni, Prishtina, Shkodra dhe Shkupi. Të ftuar ishin: Aleksandra Kapetanovic, Fatos Lubon-

10 MAJ

Nisin fluturimet direkt nga Tirana për në Amsterdam me çmime të ulëta.

2 MAJ

Nisin turet e para turistike në rrugën Egnatia në itinerarin Elbasan Librazhd. Via Egnatia tashmë ka nisur destinacionin e saj të turizmit veror.

1 MAJ - 30 KORRIK

Ekspozita “Marubi celebrates the originals”, në Muzeun "Marubi" Shkodër.

1 MAJI 2017

20-21 PRILL

Edicioni i 14 i Panairit Ndërkombëtar i Turizmit dhe Sportit, në Pallatin e Rinisë në Prishtinë. Fokusi i këtij edicioni ishte shpalosja e mundësive të ndryshme sportive e rekreative për brenda dhe jashtë vendit, si aktivitete plotësuese, qe e përmbushin atraksionin e një vendi turistik.

20 PRILL

Ministria e Kulturës në bashkëpunim me IMK në dhe institucionet e tjera pas një pune të gjatë për vlerësimin e pasurive kulturore dhe qendrave të rëndësishme të trashëgimisë në të gjithë Shqipërinë, vendosi t'i japë Thethit statusin e Zonave të Mbrojtura Historike.

8-9 PRILL

Ditët Dibrane dhe Matjane në Tiranë në Sheshin Kreativ “Pazari i Ri”. RIGHT TO THE CITY 2: FATOS LUBONJA, TIRANA

8-9 PRILL

Hapja e sezonit turistik në Parkun Kombëtar Valbonë.

U bë hapja e sezonit turistik në Plazhin e Velipojës. Aktivitete festive, lojëra dhe muzikë ishin në fokus të kësaj date që hapi siparin e një sezoni turistik për plazhin e Velipojës.

Mbahet Panairi i parë Mesdhetar i Turizmit në Tiranë, nën kujdesin e Ministrisë së zhvillimit Ekonomik Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes.

22 MAJ

29 PRILL – 1 MAJ

Vendosja e linjës ajrore low cost nga Tirana në Budapest me kosto fluturimi 20 - 29 euro.

ja, Nexhmedin Spahiu, Ivan Kucina, Hajrulla Çeku, Zef Çuni dhe Artan Sadiku.

25 MAJ

Në kuadër të Ditës Ndërkombëtare për Shumëllojshmërinë Biologjike që përkoi me “Vitin Ndërkombëtar i Turizmit të Qëndrueshëm për Zhvillim” te Pedonalja e Tiranë u hapë një ekspozitë fotografish nga Alpet Shqiptare, Dajti, Jugu i Shqipërisë, Korab-Koritniku dhe zona të tjera.

U mbajt ne Pilur të Himarës “South Outdoor Festival”, edicioni i parë. Synimi i këtij aktiviteti ishte promovimi në pra sezoni turistik i Pilurit, Himarës, Dhërmiut dhe zonave jugore rreth tij.

7 PRILL

2-4 PRILL

Shqipëria merr pjesë tek Bursa Ndërkombëtare e Turizmit “BIT Milano 2017”.

11-13 MAJ

Për tre netë me radhë, në qytetin e Vlorës u zhvillua Edicioni i 9-të i Festivalit Folklorik Ndërkombëtar “Aulona Interfolk”, një aktivitet që përkon me çeljen e sezonit turistik veror në këtë qytet. Në këtë edicion, ky festival solli grupe nga disa vende të Evropës dhe të rajonit, mes të cilave nga Bjellorusia, Bullgaria, Çekia, Kosova, Maqedoni, si edhe nga vendi, ndërkohë që me cilësinë e grupit përshëndetës, në të u përfshinë edhe këngëtarë e valltarë të ansambleve folklorike “Vlora”, “Krahu i Shqiponjës” dhe grupi i Qendrës Kulturore të Fëmijëve të qytetit të Vlorës. 34

EDICIONI I 9-të I FESTIVALIT FOLKLORIK NDËRKOMBËTAR “AULONA INTERFOLK”

KONFERENCA 2 - TURIZMI NË QARKUN SHKODËR - DITA E PARË NË BUSHAT

KONFERENCA 2 - TURIZMI NË QARKUN SHKODËR - DITA E DYTË NË KOMAN

MINISTRIA E TURIZMIT DHE AGJENSIA KOMBËTARE E TURIZMIT NUK MORËN PJESË NË KONFERENCËN E VETME PËR TURIZMIN NË QARKUN MË TË MADH TË VERIUT TË SHQIPËRISË

Konferenca 2: Turizmi në Qarkun Shkodër Konferenca 2 për turizmin në Qarkun Shkodër SMART START UP TOURISM u mbajt në Shkollën e Mesme Profesionale të Bushatit, Bashkia Vau Dejës më 12 dhe 13 Maj. Më 12 Maj, në ditën e parë të konferencës, e cila këtë edicion u fokusua tek idetë inovative në fushën e turizmit, u prezantuan 40 ide për biznese turistike nga të rinj të zonave të ndryshme të Qarkut Shkodër, ndërsa 3 idetë fituese do të paraqiten në numrin e ardhshëm të revistës Travel. Pas ceremonisë së hapjes dhe fjalëve përshëndetëse, konferenca i zhvilloi punimet në katër seksione paralele: Akomodimi & gastronomia, Evente & atraksione inovative, Menaxhim & Marketim dhe Guida & Tour operatorë. Secili prej seksioneve koordinohej nga një lehtësues - ekspert i fushës. Është viti i dytë radhazi që kjo konferencë organizohet nga GO2, VIS Albania dhe Cospe, në bashkëpunim edhe

me mjaft institucione dhe organizata në të gjithë vendin. Në mesin e 170 pjesëmarrësve, kishte përfaqësues të Qarkut Shkodër, të bashkive që bëjnë pjesë në këtë qark, të Ministrisë së Çështjeve Sociale dhe

Rinisë, të Agjensisë Shqiptare për Zhvillim dhe Investim AIDA, të AdZM Shkodër, mësues e nxënës të shkollave të mesme profesionale etj. Nga ana tjetër, organizatorët i thanë revistës Travel, se pavarësisht se ishin ftuar personalisht dhe institucionalisht, asnjë përfaqësues i Ministrisë së Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregëtisë dhe Sipërmarrjes, si dhe të Agjensisë Kombëtare të Turizmit nuk ishte i pranishëm në konferencë, duke treguar kështu një nënvleftësim institucional por edhe personal për zhvillimin e turizmit në Qarkun Shkodër, njërin ndër qarqet më të mëdha në vend, e njëherit i dhjeti për nga zhvillimi ekonomik. Ndërkaq, më 13 Maj, dita e dytë e konferencës u zhvendos në sitin arkeologjik të Komanit, ku dhjetëra pjesëmarrës patën rastin të njiheshin nga afër me zbulimet më të fundit arkeologjike në këtë vendbanim të lashtë.

30 MARS - 1 PRILL

Shqipëria , merr pjesë për herë të parë në Panairin e 23-te ndërkombëtar “UITT2017” të Ukrainës, me tematikë “Turizmi i Qëndrueshëm”, e përfaqësuar nga Agjencia Kombëtare e Turizmit.

14-16 MARS

Shqipëria mori pjesë në panairin “MITT 2017” të Moskës.

8-12 MARS

Shqipëria prezantoi potencialet e saj turistike në Panairin Ndërkombëtar të Turizmit “ITB BERLIN”. Në këtë panair morën pjesë rreth 187 shtete dhe afro 6000 përfaqësues të mediave të ndryshme prestigjioze. PAVIONI I SHQIPËRISË NË PANAIRIN NDËRKOMBËTAR TË TURIZMIT “ITB BERLIN”

Nr 23 TRAVEL 2017

Address: Saranda, Butrinti str. 147, Albania; Contacts: Cel. +355 69 3655684; +355 69 2969214; Tel./fax: +355 4 453 5555â&#x20AC;&#x2122; skype: office.alertravel info@alertravel.com; www.alertravel.com

Doors of our hospitable hotel are always open for you!

Aler Hotel Saranda is qualified as one of the best options for tourists. Alert Hotel Saranda 3 * is located 278 km away from the airport and only 3 km from the city center. 4 storey hotel has composition comprising ground floor restaurant and reception. Staff speaks English, Russian and Ukrainian. The hotel has a restaurant with buffet open breakfast, while lunch and dinner are the daily menu. The hotel has 18 rooms in total, 10 of which are standard rooms of 33 square meters, most of them with a sea view, 6 superior rooms of 40 square meters each and two family rooms without sea view. The beach is public and it is located only a few meters away as the hotel is situated on the second line. This hotel does not also involve the payment for sunbeds and umbrellas for the beach. 36

EVENT

6 QERSHOR

12 - 18 KORRIK

Panairi i Qershisë, Dibër

Festivali i 15 Teatror Butrinti 2000 Në edicionin e këtij viti marrin pjesë trupat e teatrit "Migjeni" Shkodër, Shqipëri, "Thesis" Theatre Company Athinë, Greqi, Sabac Theatre, Novi Pazar Theatre, Krusevac Theatre nga Serbia, “Nodar Dumbadze” Professional State Youth Theatre, Tbilisi, Gjeorgji si dheTeatri Kombëtar i Kinës.

6 - 11 QERSHOR

31 MAJ - 10 QERSHOR

Aktorja e mirënjohur Olta Daku dhe regjisorja Driada Dervishi sjellin për herë të parë një nga veprat më të sukseshme të autorit anglez Willy Russell, “Shirli Valentina”. Shfaqja është konceptuar në formën e një “one woman show”, jepet në Durrës, në Teatrin “Aleksandër Moisiu".

Panairi i 19-të Ndërkombëtar i Librit në Prishtinë mbahet në Pallatin e Rinisë dhe organizohet nga Shoqata e Botuesve të Kosovës. Panairi i sivjetëm përkon me: 600-vjetorin e lindjes së Pal Engjëllit, 300-vjetorin e lindjes së Françesk Avatit, 220-vjetori i lindjes së Naum Veqilharxhit, 150-vjetorin e lindjes së Mati Logorecit, 100-vjetorin e lindjes së Musine Kokalarit, 80-vjetorin e lindjes së Anton Pashkut, 30-vjetorin e vdekjes së Lasgush Poradecit etj.

23-26 KORRIK

Edicioni i Katërt i Festivalit Multikulturor, Berat

29 KORRIK

1 QERSHOR

Dita Ndërkombëtare e Fëmijëve, vendosur kështu sepse në këtë datë është mbajtur Konferenca Botërore e Mirëqënies së Fëmijëve në Gjenevë në 1925.

3 QERSHOR

Korça e njohur për Karnavalet e famshme, e ka rikthyer këtë traditë duke e shndërruar në një nga festat më të bujshme të qytetit. Trupa karnavalesh vendase dhe të huaja parakalojnë me madhështi para mijëra qytetarëve dhe vizitorëve, që bëhen pjesë e kësaj feste të paharrueshme. Nuk ka Karnavale, pa Karnavalet e Korçës.

9 QERSHOR

Dita e Kulturës dhe hapja e sezonit turistik në Pukë

1 - 5 GUSHT

17 - 20 QERSHOR

Edicioni i 10 i Festivalit Pianisti i Ri 2017, në Prishtinë.

7 - 16 KORRIK

3 - 10 QERSHOR

Rally Albania Garat: 5 Qershor Lisus - Korçë: 370 km 6 Qershor Parc Fermë Voskopojë: 260 km 7 Qershor Voskopojë - Sarandë: 330 km 8 Qershor Sarandë: 110 km 9 Qershor Sarandë - Tiranë: 520 km

Festa e Lakrorit organizohet çdo vit nga Bashkia Korçë me qëllim gjallërimin e jetës turistike si edhe ruajtjen e traditës së gatimit tradicional edhe në atraksionet turistike që i bashkohen qytetit të Korçës. Gjatë festës, amvisat demonstrojnë përgatitjen e lakrorit para syve kureshtarë të vizitorëve që mezi presin të shijojnë lakrorin e sapopjekur në saç.

Simpoziumi Ndërkombëtar "Skulptura e parkut" Ky aktivitet i rëndësishëm ndërkombëtar realizohet përgjatë dy javëve të muajve të verës në Korçë. Skulptorë nga vende të ndryshme të botës vijnë në qytetin e Korçës dhe skalitin veprat e tyre në gur. Të gjitha skulpturat e tyre i dhurohen qytetit.

Edicioni i 6 Festivalit Ballkanik të Filmit dhe Kulinarisë (Balkan Film & Foof Festival), Pogradec

9- 13 GUSHT 2017

Festa e Birrës organizohet për të dhjetin vit radhazi. Mijëra vizitorë vendas dhe të ardhur nga jashtë Shqipërisë kanë mundësi të shijojnë për 5 netë birrën e ftohtë, produktet tradicionale të Korçës, muzikën më të mirë. Argëtim, show, ritëm deri në orët e para të mëngjesit. Festa e birrës... vetëm në Korçë.

12 GUSHT

Kelmend: Logu i Bjeshkëve është një manifestim kulturor që zhvillohet çdo vit që nga vitin 1998 në të shtunën e dytë të muajit Gusht në fshatin Lepushë të Kelmendit në vendin e quajtur Qafa e Predelecit. Në këtë manifestim vajzat e Kelmendit konkurojnë për të qenë më e bukura e Bjeshkëve, për të fituar kurorën “Miss Bjeshka”. Nr 23 TRAVEL 2017

DESTINACIONE Foto: Adis Shera ©

After embarking on the itinerary of giant MSC's touristic destinations, Saranda is going to be confirmed as a metropolis of Albanian tourism, due to the numerous nationality of visitors. It is MSC Poesia cruiser who, after departing from Venice, also stops in Saranda in its weekly tour involving the Italian Bar, Katakolon and Mikonos in Greece, as well as Dubrovnik in Croatia. Within 8 hours of staying in Saranda, a good part of 3,000 MSC Poesia passengers can visit the Butrint National Park, but can also attend restaurants or other bars by bringing the city thousands of euros per day. Concerning Butrint tickets, you probably know that for Albanian visitors it costs 300 lekë, for foreigners 500 lekë, while for foreign group of visitors the ticket is 500 lekë. With MSC Poesia adding to dozens of cruisers and yachts anchored during the season on its shores, Saranda expected to experience this summer a real tourist boom, also due to the significant decline in tourism on the shores of Asia Minor and North Africa. The white beaches with crystal clear waters, Butrint's world heritage, Blue Eye of Delvina and the Ksamili Islands are some of the main reasons why this summer you should definitely be in Saranda - to feel truly appreciated.

***

Located in the Ionian Blue Bay, it sits opposite Corfu, as a “cocoon”. of ancient mythology, who continuously wants to attract it. If we suggest you to visit Saranda, the four seasons will be appropriate, because the nature and the city has a lot to offer in each one. In Spring you can admire its green spaces and the beautiful mountain scenery

and sea. The Greenness “invades” the outskirts of the city and a few miles from its center; you can take any direction and enjoy the “renaissance” of the vegetation everywhere in Butrint, in Blue Eye, on the terraces of Lukova, among the sources of Borshi etc.. During the summer the blue Ionian beaches which surround the city, starting from Ksamil and finishing in Krorezi beach, and the water sports invite the people to dive into. In autumn, the nature offers wonderful views of olives, bio products and citrus, which decorate the agro-tourist fairs spaces, getting the attention of the numerous visitors. While enjoying the winter; you could enrich the days with the grace of the “Queen of the Lake”- the Butrinti Mussle. Also in good whether you can visit numerous monuments of cultural heritage, in a climate that inherits more than 280 sunny days. Graced from the terraces of olives and citrus, embodied with white, blue and green of Ionian vegetation and beaches, Saranda can be considered the Nymph of the lonian Seashore. Going toward it, you will find Butrint, the land of and Virgil and Aenea, Ksamili with the rare islands, the only ‘Blue Eye”, in Delvina, the ruins of Finiqi of Epirotans, the South polyphony, the Mussle-Queen of the lake, but most of all the Ionian sea, which seduces everyone of us ... Saranda is the largest Albanian tourism center. A clean city and full of life, it invites every year hundredthousands of tourists and vacationers who consider it as the best opportunity for relaxation and entertainment. Many citizens from Albania, but also the Albanian territories in Kosovo and Macedonia, including many foreigners have bought apartments in Saranda and the city is now is transformed into a “cosmopolitan” space. Saranda is well-known for the world because has

Pas përfshirjes në itinerarin e destinacioneve turistike të gjigandit të krocierave MSC, Saranda po konsolidohet si një metropol i turizmit shqiptar, për shkak të kombësive të shumta të vizitorëve. Është krociera MSC Poesia që pas nisjes nga Venecia, ndalet edhe në Sarandë në turin e saj javor që përfshin Barin e Italisë, Katakolon dhe Mikonosin në Greqi, si dhe Dubrovnikun në Kroaci. Brenda 8 orëve të qëndrimit në Sarandë, një pjesë e mirë e 3 mijë pasagjerëve të MSC Poesia mund të vizitojnë masivisht Parkun Kombëtar të Butrintit, por edhe mund të frekuentojnë restorantet ose baret e tjera duke i sjellë qytetit mijëra euro në ditë. Sa i takon 38

IF YOU WANT TO FEEL REALLY APPRECIATED, YOU SHOULD DEFINITELY CHOOSE SARANDA THIS SUMMER

NËSE DONI TË NDJEHENI VËRTET TË VLERËSUAR, JU DUHET TË ZGJIDHNI PATJETËR SARANDËN KËTË VERË

biletave të Butrinit, ju me siguri e dini se për vizitorët shqiptarë ajo kushton 300 lekë, për të huajt 500 lekë, ndërsa për grupe vizitorësh të huaj bileta është 500 lekë. Me MSC Poesia që i shtohet dhjetëra krocierave dhe jahteve që ankorojnë gjatë sezonit brigjeve të saj, Saranda pritet të përjetojë këtë verë një boom të vërtetë turistik, edhe për shkak të rënies ndjeshëm të turizmit në brigjet e Azisë së Vogël dhe të Afrikës Veriore. Plazhet e bardha me ujëra të kristalta, pasuria botërore e Butrintit, Syri i Kaltër i Delvinës dhe Ishujt e Ksamilit janë disa prej arsyeve kryesore pse këtë verë ju duhet të jeni patjetër në Sarandë - për t’u ndjerë vërtet i

vlerësuar. *** E vendosur në gjirin e kaltër të Jonit, Sarandai i rri përballë Korfuzit, si një nimfë e mitologjisë antike që për çdo moment kërkon ta joshë atë. Nëse do t`ju sugjeronim ta vizitonit Sarandën, do t`ju propozonim që ta vizitoni në të katër stinët e vitit, sepse natyra dhe qyteti ka ç`t`ju ofrojë në çdo stinë. Në pranverë mund të shfrytëzoni hapësirat e saj të gjelbra dhe peisazhin e bukur malor dhe detar. Gjelbërimi pushton rrethinat e qytetit dhe pak kilometra nga qendra e tij, ju mund të merrni çdo drejtim dhe të shijoni harlisjen e bimësisë, në Butrint, në Sy të Kaltër; në brezaret e Lukoves apo edhe mes

burimeve të Borshit. Gjatë verës janë plazhet e kaltra të Jonit që e rrethojnë Sarandën si kurorë, nga Ksamili e deri në Krorëz, dhe sportet e ujit që të "rrëmbejnë" në brendësi të tyre. Në vjeshtë natyra ofron pamje të mrekullueshme sidomos nëse udhëtoni nga Saranda për në Gjirokastër, dhe prodhimet bio organike të ullirit dhe agrumes, zbukurojnë tryezat e panaireve agroturistike që kanë zënë të zhvillohen dendur andejpari. Ndërsa në dimër mund të shijosh kuzhinën plot fantazi, hijeshuar nga mbretëresha e Liqenit, Midhja, si dhe të vizitosh monumentet e panumërta të trashëgimnisë kulturore, mes një klime që lumturohet me më shumë se 280 ditë me dielI. Nr 23 TRAVEL 2017

Byy a H

Boo

table t e rg

nt a Car e R

Make you r ho lid ay s

Adress: Butrinti Str., Quarter 1 9701 SarandĂŤ-Albania; Tel: +355 85 226 831 ; Fax: +355 85 226 831; Mobil: +355 69 407 0007 Email: info@aet.al; www.aet.al

Accommodation in luxury suites Tourist packages around Saranda & Albania High quality Car rentals and heliservices Real Estate & properties Tours in the main Europe`s cities

a Room t n

y r u ux

s e t i su

A construction of 2014 with 13 standard double,1 triple and 8 suites most with walkout balconies and unparalleled view of the Ionian sea. We offer an impeccable service ,very friendly and professional staff attitude. At the restaurant, delicious food can be enjoyed in a truly picturesque and beautiful area just a few meters by the sea. Traditional Albanian, Italian and Greek cuisine at their best! Vila e Bardhe Has the perfect location for those searching for a quiet but to a walking distance from the city : just 700 meters . The rooms are arranged on the second,third and forth floors. Furnished with care and in a modern style with white dominating and just ‘a touch of colour’.

17 Shkurti Street, nr 50, 12208 Saranda, Vlorë, Albania Tel.: +355 66 70 77 888; +355 69 24 70 353 reservation@vilaebardhe.com w w w. v i l a e b a r d h e. c o m

Vila e Bardhe Hotel

Nr 23 TRAVEL 2017

The Beaches

Saranda is a coastal city with the most beautiful beaches in Albania.Apart from the coastline which reels the city as a blue ribbon,a wonderful series of bays also adorn it, starting to Ksamil,and finishing in Borshi area, becoming the most coveted by touristsduring the summer. Some of its numerous beaches are: Youth Beach. So is named the promenade’sbeach in the city, which is cozyin all the ways. With fine sand, thrownannually by the municipality, it is avery convenient beach for childrenand families The “Mirrors” Beach. Situated alongthe route to Ksamili, it is a beach withcrystal clear water, with tiny whitegravel and wonderful landscape. It isa beach that is frequented more byyoung people.The Monastery Beach. It is namedso because in his lead up of thehill, is situated the Monastery of St. been so even during the communist regime. After ’90s, Saranda has been changed in a real tourist city, which welcomes more than 700 000 people during the summer season. A large net of accommodating and gastronom-ic structure, offers the best for the tourists. Saranda is the destination of foreign visitors not only for its blue deep waters of the Ionian sea, which offers amazing bays in different tourist villages, but even for the cultural and historic values, which are represented mostly from ancient city of Buthrotus, (UNESCO heritage), Phoenic, the monasteries and different churches of Byzantine periods, etc., the natural attractive points as Ksamili, Blue Eye, Kakome etc,. With many points of interest as archaeological, historical and religious type, with a lot of facilities, the natural beauties, the city and the surrounding areas has attracted the attention of the tourists. The strategic position - the Greek neighborhood, just a few miles away from the location of Corfuhas helped Saranda to become in recent years the cruisers destination. The deployment of cruisers is not only for some hours or just for a short visit to the city, but for the hole weekend, two three days, for a longer tour of vacationers, best organized by Albanian prestigious agencies. The visitors are not only curious about Butrint anymore, (which is included in their guide to the country of departure), but also for many other destinations that do not know, and which want to visit the during spots detections.

Foto: Adis Shera ©

Places to visit and things to see

The town has broad seaside promenades where you can stroll in the morning and evening. Great interest for the archaeological tourism are Onhezmi castle walls and the ruins of its tower to the sea shore. Also the mosaics inside the old castle walls. The first mosaic is located in the ruins of a Palaeochristian basilica of the VI-th century. The church is located in the beginning of Skanderbeg street. The Castle of Lekursi. Situated at the southern top of the hill thatdominates the bay of Saranda. From that point it can be seen Korfuzi, Delvina and its basin, the Coast, Butrinti, until further into the valleyof Pavlla. Beside this castle, you can also visit numerous castles as Vivari Castle and Ali Pasha Castle, situated at Butrinti National Park or Borshi Castle and a lot of ruins of smaller castles, situated in the area around Saranda. 42

Foto: Blue Albania ©

George in Deme. This is also a beachwith crystalline waters and highlyfrequented by young people. Ksamili beaches. Ksamili, has truly a miraculous water, only 15km away from Saranda, that despite the intensification of buildingsthat have impaired his view, remains the most frequentedarea in Saranda, especially for the capital’s vacationers. Manybeaches have received the names, according to the place theyare and of course the beaches of the islands can be reached onlyby boat, with a fee that ranges from 200 to 500 ALL. Kakome Bay. One the most beautiful and famous bays of Saranda and Albania, very frequented, because the area disposes also historical objects and places of worship to visit. The Kakome Bay was projected as convenient place to build a tourist village but nothing has sprung up except a small springboard that serves to anchor boats and the beach is actually frequented only by daily tourists.

E hijeshuar nga kurorat e ullinjve dhe tarracat e agrumeve, tek Saranda mishërohen e bardha e steresë, bluja e Jonit dhe e gjelbra e bimësise. Duke shkuar drejt saj gjen Butrintin e Eneas dhe Virgjilit, Ksamilin e ishujve të rrallë, të vetmin “sy të Kaltër" të Delvinës, Finiqin e epiroteve, Polifoninë e jugut, MidhjenMbretëreshe të liqenit por mbi të gjitha Jonin, detin që na josh të gjithëve ... Saranda është qendra më e madhe e turizmit shqiptar. Një qytet i pastër dhe plot jetë, që vitet e fundit po i nënshtrohet një rikonstruksioni rrënjësor, për të sjellë sa të jetë e mundur aromën e Mesdheut në arkitekturën dhe shëtitoret e saj, ajo mbledh çdo vit me qindra mijëra turistë dhe pushues, të cilët e shohin atë si mundësinë më të mirë për çlodhje dhe argëtim. Shumë qytetarë nga Shqipëria, por edhe ngaviset shqiptare në Kosove dhe Maqedoni, përfshirë edhe shumë të huaj, kanë blerë apartamente në Sarandë, duke e shdërruar atë në një qytet "kozmopolit". Vitet e fundit kjo ten-

dencë ka shkuar në drejtim të vendeve nordike dhe rusishtfolëse jo vetëm për nga numri i blerjes së pasurive të paluajtshme por edhe shtimi i konsiderueshëm çdo vit, i turistëve që e zgjedhin për pushime. Saranda ka qenë e njohur si destinacion turistik edhe gjatë kohës së regjimit komunist por vetëm pas viteve ’90 mori vlerat e saj të vërteta dhe një kapacitet të zgjeruar turistik. Tashmë Saranda është një qytet që njihet mirë nga të huajt dhe një emër jo i panjohur për shumë eksplorues, sidomos të vendeve të Evropës Qendrore dhe Perëndimore. Shëtitorja kryesore e qytetit të vogël, shtrihet paralel me detin dhe ofron gjatë mbrëmjeve, kënaqësinë e shëtitjeve në ajër të freskët. Këtë verë asaj do t`i vijnë në ndihmë edhe të gjitha rrugët e “vijës së dytë të pentagramit” që po shtrohen me pllaka mermeri dhe që do të shndërrohen në shëtitore për të përballuar fluksin e rritur ndjeshëm të vizitorëve. bëtare nën mbrojtjen e UNESCO-s.Bukuritë e natyrës, resurset e saj, traditat e mikpritjes dhe niveli i lartë kulturor i banorëve, i mundëson Sarandës zhvillimin e turizmit në çdo stinë të vitit.

Plazhet e Sarandës

Natyrisht që të gjitha plazhet e Sarandës janë të bukura sepse ujrat e kristaltë të Jonit bëjnë që pastërtia e kristaltë t`I shndërrojë ato ndë më të kërkuarat. Kështu Ksamili “pushtohet” i gjithi dhe gjiret e tij të vegjël mbushen plot. Por edhe Plazhi I Manastirit, i Pasqyrave, I Korëzit jashtë Sarandës janë shumë të kërkuar. Edhe plazhet e vogla të qytetit apo plazhet e hoteleve private ofrojnë mundësi shumë të mira për të shijuar atë për të cilin kemi shkruar në Sarandë; detin.

VENDE PËR T’U VIZITUAR

Foto: Adis Shera ©

Foto: Blue Albania ©

Saranda është destinacioni i shumë pushuesve të huaj, të cilët vijnë dhe vizitojnë qytetin gjatë të gjithë vitit dhe jo vetëm për natyrën e tij të mrekullueshme, por edhe për vlerat e rralla historike dhe arkeologjike. Me pikat e shumta arkeologjike, historike, objektet e kultit, bukuritë natyrore, qyteti dhezonat përreth, ajo nuk ka se si të mos jetë në qendër të vëmendjes së turistëve. Pozicioni strategjik, fqinjësia me Greqinë, vendndodhja vetëm pak milje larg Korfuzit, e ka bërë Sarandën vitet e fundit edhe destinacionin e krocerave. Stacionimi i krocerave nuk bëhet më me orë, thjesht për një vizitë të shkurtër në qytet, por me fundjava ose me dy-tri ditë, për një tur më të gjatë të pushuesve. Qyteti ka hyrë në programin e përhershëm të njërës prej kompanive më të mëdha të kroçerave siç është MSC, duke stacionuar mjetet e saj gjigante çdo të enjte por duke pritur edhe mjaft të tjera të kompanive të ndryshme. Vizitorët janë kureshtarë jo vetëm për Butrintin, që është përfshirë në guidën e tyre që në vendin e nisjes, por edhe për shumë destinacione të tjera që nuk i njihnin dhe që shfaqin dëshirën t’i vizitojnë gjatë zbulimit të atypëratyshëm. Për shkak të këtyre vlerave, Saranda me anë të Butrintit, është deklaruar pasuri ndërkom-

Qyteti ka shëtitore të gjera buzë detit ku mund të shëtitësh gjatë mëngjesit dhe mbrëmjes. Me interes për të apasionuarit ndaj turizmit arkeologjik janë muret e kalasë së Onhezmit dhe rrënojat e kullës së saj që ndodhet buzë detit. Gjithashtu edhe mozaikët që gjenden brenda mureve të kalasë së dikurshme. Mozaiku i parë ndodhet në rrënojën e një bazilike paleokristiane të shekullt të VI. Kisha ndodhet në fillim të rrugës Skënderbeg. Kalaja e Lëkurësit. Ndodhet në majën e kodrës jugore që dominonmbi gjirin e Sarandës. Prej saj mund të shohësh Korfuzin,Delvinën dhe pellgun e saj, Bregdetin, Butrintin, deri tej në luginën e Pavllës. Përveç Kalasë së Lëkurësit ju mund të vizitoni edhe një sërë kalash të tjera si Kalaja e Vivarit dhe e Ali Pashë Tepelenës që ndodhen në Parkun Kombëtar të Butrintit, Kalanë e Borshit apo edhe rrënoja kalash të tjera më të vogla që ndodhen nëpër rrethinat e Sarandës. Një sërë manastiresh si Manastiri I 40 Shënjtorëve, Manastiri i Kakomesë, Manastiri i Shën Gjergjit në Demë etj., janë një mundësi e mire për të njohur kulturën fetare bizantine nëëtë zonë.

Parku kombëtar i Butrintit

Parku Kombëtar i Butrintit është objekti më i rëndësishëm kulturor dhe natyror i Shqipërisë. Ai është shpesh qëllimi kryesor se pse turistët e huaj vizitojnë Sarandën. I listuar në Unesco, Butrinti është jo vetëm pasuria më ë çmuar e Sarandës por edhe e të gjithë Shqipërisë dhe natyrisht që Saranda fiton shumë cilësi duke e pasur Butrintin si një pikë turistike aq pranë saj, vetëm 18 km. Nr 23 TRAVEL 2017

Në tregun turistik shqiptar, i cili gjithmonë e më shumë shkon drejt përpjekjeve për të veçantën, Durrësi ngjan sikur është destinacioni i thjeshtë që Tirana, si gjysma e Shqipërisë që është, mund ta përdorë si një zgjedhje të fundit për pushime ditore në pamundësi për të shfrytëzuar më mirë fundjavën. Por Durrësi është shumë më shumë se kaq. Nëse duam ta shfrytëzojmë në vijë lineare, janë gati 70 kilometra bregdet i cili fillon tek Kepi i Rodonit dhe mbaron në Kalanë e Bashtovës, brigjeve të Kavajës, që në sensin e shfrytëzimit praktik, janë një dhe e pandërprerë.

Pazhet masive dhe intime

Kavajës. Vetëm në Durrës mund të flitet për kapacitete pritëse të mëdha, të cilat presin numrin e madh të turistëve me charter, të cilët janë edhe shpenzuesit më të mëdhenj të turizmit. Plazhet ranore të Durrësit janë aq ideale për turizmin familjar, i cili përbën edhe pjesën më të madhe të industrisë turistike. Që nga kufiri i Urës së Dajlanit, pranë fundit të Portit Detar, përgjatë plazheve të mëdhenj Apollonia, Iliria e Teuta, përmes Plepave e duke vazhduar për tek Shkëmbi i Kavajës e deri tëk Përroi i Agait, ku është e kufiri ndarës administrativ me Kavajën, pushojnë qindra e mijëra turistë familjarë. Por sidoqoftë, edhe romantikët e të rinjtë mund të gjejnë qoshet e tyre të preferuara, nëse shkojnë pak më larg shëtitores Taulantia, ku ndodhet Plazhi i Currilave, me ujë të pastër e brigje të larmishëm përzier me rërë e shtuf. Nëse shtyheni pak më përtej mund të shikoni Plazhin e bukur të Kallmit i cili përveç intimitetit ruan edhe një det të pastër, plot me florë e faunë interesante, pasuruar me brigje zallore plot ngjyra.

Në planin ekonomik Durrësi është Hambari Turistik i Shqipërisë, i cili i jep buxhetit kombëtar të ardhurat më të shumta për shkak të ofrimit të turizmit masiv. Vetëm në Durrës mund të flitet tashmë për paketa “all inclusive” të cilat ofrohen në Durrësi i kroçerave disa resorte të mëdha, që janë vendosur Vitet e fundit Durrësi është bërë mikpritësi i pikërisht në plazhet e Durrësit dhe kroçerave të shumta dhe ashtu si Saranda, 44

premton një të ardhme konkrete në këtë fushë turistike; i duhet vetëm një port i dedikuar në ardhmen, e cila nuk duhet të jetë shumë e largët për ta shndërruar edhe këtë sektor në fitimprurës. Ky lloj turizmi është tendenca e fundit e turizmit botëror.

Trashëgimia kulturore Por nëse folëm vetëm për argëtimin primar të turizmit, pra detin, Durrësi në fakt t`i ofron të gjitha. Një qytet me histori mbi tremijë vjeçare, një prej më të spikaturve të Antikitetit me të cilin lidhet fort identiteti ynë, Durrësi është

një qytet i mbivendosur vazhdimisht që nga mijëvjeçarët para Krishtit e deri në ditët e sotme, dhe flet përmes kulturës, romake, ilire, bizantine, mesjetare, e deri në trashëgiminë e fundit të mijëvjeçarit të kaluar dhe ka se ç`t`i ofrojë një turisti kulturor. Me një sërë sitesh e

monumentesh të trashëgimisë kulturore që e bëjnë të veçantë edhe në Ballkan, ky qytet i lashtë nuk e ka humbur sharmin e tij, edhe pse zhvillimet kaotike të dekadave të fundit e kanë kthyer në një qytet të populluar rrëmujshëm. Pikat më të spikatura që do të ishin ushqim ideal

Foto: Adis Shera ©

DURRËSI destinacioni ideal për të gjithë the ideal destination for everyone In the Albanian tourist market, which increasingly goes to the special efforts, Durres seems to be the simple destination that Tirana, as half of Albania it is, can use as a last resort choice for the day to day inability to enjoy better use of the weekend. But Durres is far more than that. If we want to use it linearly, it is almost 70 kilometers coastline that begins at Cape Rodoni and ends at Bashtova Castle, Kavaja's shores, which in the sense of practical use are one and uninterrupted.

Massive and intimate beaches In economic terms Durres is Albania's tourist granary, which gives to the national budget the highest income due to mass tourism. Only in Durres can be spoken of the "all inclusive" packages that are offered in some large resorts, located exactly on the beaches of Durres and Kavaja. Only in Durres you can find a large reception capacities, which await the large number of charter tourists, who

are also the largest tourism spenders. The sandy beaches of Durres are so ideal for family tourism, which is also the largest part of the tourist industry. There are hundreds of thousands of family tourists from the border of the Dajlani Bridge, near the end of the Maritime Port, along the big beaches Apollonia, Iliria and Teuta, through Plepat and continuing to Shkmbi i Kavajës up to Përroi i Agait, where is the administrative boundary with Kavaja. But even romantics and young people can find their favorite corners if they go a little further from the Taulantia boulevard, where is the Currilat Beach, with clean water and varied beaches blended with sand and pumice. If you take a little further you can see the beautiful beach of Kallmi which, besides intimacy, also maintains a clean sea full of interesting flora and fauna, enriched with colorful shores.

a concrete future in this tourist area; It only needs a dedicated port in the future, which should not be too far away to turn this sector into lucrative. This type of tourism is the latest trend of world tourism.

Cultural heritage But if we only talked about the primary entertainment of the tourism, so the sea, Durres actually offers it all. A city with a history of over three thousand years old,

one of the most prominent of Antiquity with which our identity is closely linked, Durres is a city continuously nestled between BC millennia and to this day, and speaks through culture, Roman, Illyrian, Byzantine, Medieval, until the last legacy of the last millennium, and there is what a cultural tourist offers. With a number of sites and monuments of cultural heritage that make it so special in the Balkans, this ancient city has not lost its charm, even though the

Durres of cruisers In recent years, Durres has become the host of numerous cruisers and, like Saranda in the South, promises Nr 23 TRAVEL 2017

për ture ditore në Durrës janë edhe fare pranë njëra-tjetërës. Muzeu Arkeologjik më I madh në Shqipëri ndodhet pikërisht në Durrës dhe ka një listë të pasur eksponatesh që do të kënaqnin kërshërinë e çdo turisti të apasionuar pas historisë. Por fare pranë Muzeut ndodhet Amfiteatri, me një kapacitet prej 20 mijë vendesh që për periudhën e tij ka qenë më i madhi në Ballkan. Nië tur i pasur do të plotësohej më së miri me një vizitë nëpër shëtitoren Taulantia, buzë detit në zonën e njohur si Currila, ku ndodhen pjesa më e madhe e bareve, restoranteve dhe klubeve të natës, që pasurojnë anën gastronomike dhe argëtimin e orëve të natës. Ka shumë spote të tjera që janë interesante për t`u vizituar edhe brenda në qytet por edhe jashtë tij siç është për shëmbull Bazilika e Arapajt, Rrethoja Bizantine, Torra Veneciane etj.

dhe Kavajës, është krijuar një zinxhir fermash e kantinash, që rrisin vreshta dhe prodhojnë verë, kultivojnë kultura bujqësore e blegtorale dhe kanë krijuar bërthama të mrekullueshme agroturizmi ku shija e traditës është kthyer në kryefjalën e produktit turistik. Nuk keni si të largoheni nga Durrësi pa e shijuar një tur të tillë. Do të ndjenit plotësisht në qiellzë shijen autoktone të Shqipërisë së Mesme

turned into a troubled populated city. The most prominent points that would be ideal food for daily tours in Durres are also close to each other. The largest archaeological museum in Albania is located in Durres and has a rich list of exhibits that would satisfy the curiosity of every passionate tourist after history. But near to the Museum is the Amphitheater, with a capacity of 20 thousand seats that for the period was the largest in the Balkans. A wealthy tour would be

Natyrë dhe aventurë Durrësi nuk është ideal vetëm për turizëm masiv por edhe një destinacion për turizmin e natyrës dhe të aventurës. Kepi i Rodonit është edhe ai që njihet si bregdeti ndryshe i gjirit të madh ranor durrsak. Në monument natyror i pasur me florë mesdhetare Kepi I Rodonit është natyra e gjelbër që i rri detit si kurorë e që është bërë kohët e fundit streha e turistëve të natyrës, që e shfrytëzojnë për aktivitete të ndryshme, kampingje, shëtitje, ecje etj. Në kepin e Rodonit fshihen dy monumente culture të spikatura, që janë Kalaja e Skënderbeut dhe Kisha e Shën Ndout, objekte që e shndërrojnë Rodonin edhe në destinacion kulturor. Plazhet Rodonit me ujë të kristaltë e brigje zallore, janë më të bukurat e Durrësit. Rodoni është një arsye më shumë për të zgjatur pushimet në Durrës, pasi kërkon së paku një ditë të plotë në dispozicion për t`u vizituar.

Nature and adventure Durres is ideal place not only for mass tourism, but also a destination for nature and adventure tourism. Rodon's Cape is also known as the divergent coastline of the Great Sandy Durresi Bay. In the natural monument rich with Mediterranean flora Rodoni's Cape is the green nature of the sea as a crown that has recently been made for the retreats of nature tourists who use it for various activities, camping, walking, hiking, etc. In Rodon's Bay are hidden two prominent cultural monuments, the Skanderbeg Castle and the Church of Saint Nicholas, which transform Rodoni into a cultural destination. Rodoni's beaches with crystal clear water and shores are the most beautiful of Durres. Rodoni gives you one more reason to extend the vacation in Durres, as it requires at least a full day to visit.

Gastronomy and Summer Tours Do you think we would talk to you about Durres and we will not mention his kitchen? Does that make sense to a coastal city? Durres is the city where some of the best restaurants in Albania are located, especially for seafood. To enjoy Mediterranean dishes at the seaside restaurant table, with fresh produce and quality wine, this is one of the best things you can enjoy on the Durresi shores in top-rate hotels and restaurants. But Durres is also ideal for another kind of tourism, which has become the trend of recent years; Summer turtles. In the rural areas of Durres, Shijak and Kavaja, a chain of farms and canteens has been created, growing vineyards and producing wine, cultivating agricultural and livestock crops and creating wonderful agro-tourism nuclei where the taste of tradition has become the source of the tourist product. You do not have to leave Durres without enjoying such a tour. You will feel completely in the palate the autumnal taste of Middle Albania

Gastronomia dhe Turet e Verës Mendoni se do t`ju flisnim për Durrësin dhe nuk do të përmendim kuzhinën e tij? Po a ka kuptim kjo për një qytet bregdetar? Durrësi është qyteti ku ndodhen disa prej restoranteve më të mira në Shqipëri, sidomos për kuzhinën e detit. Të shijosh pjata mesdhetare, në tavolinën e një restoranti buzë detit, me produkte të freskëta e verë cilësore, kjo është një gjë që mund ta shijosh shumë mirë në bregdetin durrsak në hotele e ristorante të kategorisë së lartë. Por Durrësi është ideal edhe për një lloj turizmi tjetër, i cili është kthyer në tendencën e viteve të fundit; turet e verës. Në zonat rurale të Durrësit, Shijakut

Arapaj, the Byzantine Fountain, the Venetian Tower and so on.

Çfarë do t`ju rekomandonim? Nëse nuk jetoni në Shqipëri, ta vizitoni në pranëverë midis muajve maj e qershor dhe ne vjeshtë, midis muajve shtator e tetor. Do të ishtë periudha ideale ku klima, trafiku i pakët, natyra e sidomos shërbimi do të përfitoheshin në maksimumin e vet të mundshëm. Atëherë Durrësi nuk do t`ju mbante asnjë të fshehtë.

best filled with a visit to the Taulantia boulevard, bordering the sea in the area known as Currila, where most of the bars, restaurants and nightclubs are located, enriching the gastronomic side and the entertainment of the night. There are many other things that are interesting to visit both inside and outside of the city, such as the Basilica of

What would we recommend to you? If you do not live in Albania, visit it between the months of May and June and in autumn, between September and October. It would be the ideal period where climate, low traffic, nature and especially service would be at its best possible. Then Durres would not keep you any secret.

DurrĂŤs Mali i Robit, DurrĂŤs, Albania Tel./Fax: +355 4 453 5555 Cel. +355 69 3655684 +355 69 2969214 www.alertravel.com

Aler hotel Durres is located in the coastal area of Durres, only 30 km from the airport. 3 storey building is situated on the first line near the sea. Surrounded by nature between the trees and the Adriatic Sea, the hotel also offers a modern restaurant. The restaurant provides European cuisine with all kinds of dishes. The hotel has a beach-bar to enable tourists to take some exotic drinks to the sounds of music. Staff speaks English, Russian and Ukrainian. Buffet breakfast while lunch and dinner are a la carte. Bar and restaurant offer their service from 7:30 -24:00. The hotel has wi-fi, free parking, exchange, strongbox in reception. The hotel strictly prohibits animals. It has 15 rooms, air conditioning, double bed, wardrobe, fridge and TV, while the bathroom has bath towels and washing cosmetics, a hair dryer is at the reception. Cleaning in the room and change of linen is 1 time in 2 days. Standard rooms are from 20 square meters and have a sea view or a park view. The beach is private, sand. Sunbeds and umbrellas are included in the price. Beach towels are not offered.

Nr 23 TRAVEL 2017

Fundjavë në

Adriatik Fatma Haxhialiu

Me ushqimin gjithmonë kam pasur një marrëdhënie ndjesish. Nuk shijoj vetëm ushqimin por dhe momentin, servirjen, atmosferën, pra në total cdo gjë që lidhet me atë cka serviret. Ushqimet i lidh me kujtimet, një shije e caktuar, më kujton vende, njerëz, udhëtime, qofshin këto të bukura apo të jo. Rruga drejt zemrës së Adriatik Hotel nisi si sugjerim nga mikesha ime e ngushtë. Gjëja e parë që mbaj mend sapo hyra në resort? Energjia pozitive, ndjesia e paqtë që të fal e bardha që është ngjyra mbizotëruese e ballinës së Hotelit. Mes lulishteve të vogla ku ndryshe nga shumë vende të tjera, fëmijët mudn të luajnë më barin (sa bukur kur i shikoje të shpenguar aty).

Iâ&#x20AC;&#x2122;ve always have had a wonderful connection with food. I simply donâ&#x20AC;&#x2122;t enjoy just the food, I enjoy the way the food is served, presented, and I also enjoy the atmosphere, I enjoy the moment. Food is connected to memories, good and bad. A specific taste or smell can take me back years, and can help bring up memories. This could have been a love letter, and for all the people who knows me, you will find out reading below, why I decided to be a food critic this time. It all started like this, simply because a very good friend of mine suggested it to me, to come and bring my family and spend a weekend... The first thing I would describe upon entering that luxury resort : The positive energy, warm welcoming and the peacefulness. The yards and gardens which unlike other places, have children running around and playing with each-other.

Adriatik Weekend in

Nr 23 TRAVEL 2017

Gjëja e dytë është flladi dhe era e detit, që të përplaset butësiht në fytyrë sapo hyn brenda, ku të presin buzagaz të gjithë. Nuk je kurrë vizitor për herë të parë, kur përballë shikon fytyra që të mirëpresin sikur njihesh prej vitesh dhe jeni shkëputur për pak e mezi po e prisnin vizitën tënde. Kjo është atmosfera e Hotel Adriatik në perceptimin e parë. Por kjo është vetëm një intro ku ti bëhesh gati për të shijuar “zemrën” e Adriatikut. Zemra e shtëpisë është kuzhina kanë thënë, e ndaj preferova ta quaj kështu kuzhinën e Adriatikut. Surpriza e parë është antipasta, ose pickimi siç i them unë atyre që paraprijnë pjatat kryesore. Bukë misri në shëllirë dhe petulla të vogla shoqëruese të bëra nga shtëpia. Kjo është huazuar nga kuzhina tradicionale e veriut por e sjellë bukur në formë dhe racion. Ajo që vë re në këtë hotel është dëshira për t’u sjellë të gjithëve shtëpinë pak më afër mes pjatave tradicionale të zonave të ndryshme të vendit…Shto këtu dhe fantazinë e shefit të kuzhinës i cili është një artist i vërtetë në eksperimentimin e shijes dhe servirjes së pjatave. Nuk mund të hash thjesht “peshk” ose thjesht “karkaleca” këtu. Tava e peshkatarit apo kallamarët e mbushur janë një orgazëm e vërtetë kulinarie, nuk më kuptoni dot nqs nuk i keni shijuar. Koktejet e karkalecave të marinuar në ananas dhe vaj ulliri bio organik,janë po ashtu një dashuri për stomakun. E sa për ëmbëlsirat nuk mund të ikësh nga këtej pa një Mystic dessert. Është mistike siç ka emrin edhe në shije, thonë që recetën nuk e di askush veç shefit …kjo e bën edhe më të mistershme. Por ajo që më ka lënë mbresë më së shumti, është fakti se çdo herë është një eksperiencë e re, që pak ngjan me të parën. Kam bindjen se edhe po të jetoja me vite në këtë oaz, nuk do mërzitesha kurrë me “zemrën” e tij. Kuzhina fusion ku bashkohet modernja dhe tradicionalja e bëjnë këtë hotel, vendin e të gjithëve duke justifikuar edhe njëherë termin family friendly. 50

The second thing, is the fresh sea breeze, that gently hits your face once you enter in the lobby. It wouldn't feel like it’s your first time visiting, as the incredibly friendly staff is always smiling once you walk in. This is the atmosphere created by the Adriatik hotel upon arrival. But this is just the beginning, the 60 years old Adriatik, fully renovated in April 2017, is a big welcoming home with a heart just as big. The heart of the house is the kitchen. The kitchen here is a fusion between the traditional Albanian kitchen and the modern one. Our first surprise is the starter, the Albanian Northern Traditional dish, homemade cornbread in a special sauce and doughnuts typical Albanian homemade style. It's so tasty and is being served so wonderfully , that attracts you so deeply that you forget what's around you for a while. My childhood memories are all over this place. The chef is not only an amazing cook, he is also an artist.The design, classy look and different dish layout and design are simply amazing. You can’t pretend just to eat “fish” or “shrimp” here. The real fantasy begins when you experience the raw shrimp, fish, served in a great secret sauce which looks and tastes delicious. The shrimp cocktail marinated with pineapple juice and some other "secret" ingredient and olive oil is an impressive dish. The Mare Monti Risotto smells so great because of the fresh Porcini mushroom and Black Truffle, shrimp , cherry tomatoes and a great taste , never experienced before in a risotto. Than the top of the top is the fish prepared as the Chef calls that Involtini, inspired by the Italian word, who describes the Wrap of the fish fillet, filled with seafood and some velvety sauces of a impressive taste and flavor. The thing that has impressed me the most about this hotel, is that every time I visit , It feels like a totally new experience. I believe that even if I lived here, I would always find something interesting to do

Për nostaligjikët dhe më të vjetrit në moshë ka surpriza të shijes, siç është risjellja e akullores tradicionale të bërë vetë me qumësht lope të shërbyer në të njëjtat servise dhe me reçelin e famshëm të qershisë. Shikon breza të ndryshëm që qeshin, disa me ngazëllim e nostalgji e të tjerë nga kënaqësia që po provojnë akulloren e famshme për të cilën u ka folur gjyshja dhe mami. Në gjithë përjetimin e ndjesive në këtë shkrim kam bërë vetëm një gabim, që e kam quajtur hotel. Adriatik hotel, nuk mund të jetë kurrsesi thjesht një hotel, Adriatiku është një shtëpi e madhe me një zemër po aq të madhe, ku ka vend për të gjithë ata që dinë dhe duan të shijojnë….jo vetëm pjatat, por mbi të gjitha jetën.

Adresa: Rruga Pavarësia, Durrës, Albania Tel: +355 52 260 850; Cel: +355 69 20 21 778; Info@adriatikhotel.com; www.adriatikhotel.com

and never get bored of this place. This is the case of the dessert too, the kitchen offers an amazing traditional Albanian ice cream, simply made with fresh, organic milk, topped with a delicious cherry jam.My childhood memories again.... and they serve it on the same exact way as they use to do it in the 80' s. And since I’m talking about flavor and desserts, you CAN’T leave without trying their own creation called Mystic Dessert. The aroma of this dish exploits the air and makes you imagine how the taste would be....the taste actually goes beyond your imagination... The recipe of the Mystic Dessert is created just for this place, by the Hotel Manager and the Chef, so is a trademark of the Adriatik Hotel, which leaves this dessert a true mystery. The Adriatik Hotel, it's not just a hotel, it's a love on the first sight , it's a precious gem, right on the beach, while with your feet on the sand, you can enjoy the amazing sea view, experience the food and life itself.

Nr 23 TRAVEL 2017

Erdhi Vera!

KLUBI “DISCOVER ALBANIA” Ju pret për aventura të paharrueshme, që do t`i zbulojmë bashkë

Riviera Grand Tour North Grand Tour Karaburun & Sazan Thethi & Valbona Gramshi & Ujvara e Sotirës Dardha & Voskopoja Daily tours around Tirana Korabi Monutain Lura lakes... etc.

KLUBI “DISCOVER ALBANIA”

Discovering together...

the Summer is On! Discovering together with DIscover Albania Club, you will experience unforgettable adventures!

Pët të prenotuar turet: To book the tours: Për ture në të gjitha stinët: To book tours in every season:

KLUBI “DISCOVER ALBANIA” Te.: +355696583870 +355 69 40 40 333 info@discoveralbanianow.com www.discoveralbanianow.com

HAPU OPEN SAZAN! CLOSE MBYLLU

Nr 23 TRAVEL 2017

Me maksimumin e vëmendjes që pas daljes së Shqipërisë nga Pakti i Varshavës, Ishulli i Sazanit në Adriatik, po i kthehet përsëri Shqipërisë, por tashmë për qëllime ekonomike. Misteri që e ka rrethuar këtë aset të pashfrytëzuar po zbulohet dita-ditës nga vizitorët e huaj, por jo më pak edhe nga vendasit, për të cilët, ky destinacion ishte një mollë e ndaluar. Edhe pse zyrtarisht mbetet një bazë ushtarake, prej Majit deri në Tetor nga ora 08:00-19:00, Sazani do të presë vizitorë të shumtë,

duke ndikuar ndjeshëm në rritjen e turizmit edhe në zonën e Vlorës, që vitin e kaluar u rrit me 15%. Në këtë mënyrë, autoritetet shqiptare iu përgjigjën pozitivisht kërkesës së vazhdueshme të tour-operatorëve për hapjen e ishullit për turistët. Me më pak se 6 km2 sipërfaqe, ishulli është një rezervat i vërtetë për jetën e egër, duke strehuar dhjetëra lloje të rralla të florës dhe faunës, e sidomos të zvarranikëve. E ndërsa në ishull ende shihen ndërtesat, tashmë të braktisura të përdorura për akomonimin e stafit

ushtarak që shërbente aty, në afërsi të brigjeve të Sazanit, nënuji fsheh mistere ende të pazbuluara që datojnë që nga betejat e hershme detare të Perandorisë Romake e deri në Luftën Dytë Botërore. Kështu, bashkë me bulevardin e madh përgjatë bregut, apo “Lungomaren”, të sapopërfunduar në Vlorë, Ishulli i Sazanit do të jetë një magnet i fuqishëm për turistët, jo vetëm për vizitorët ditorë, por edhe për ata që do të duan të shijonë ofertën e larmishme të pushimeve në brigjet e Vlorës sonë.

With the utmost attention since after Albania's exit from the Warsaw Pact, Sazan Island in the Adriatic Sea, is returning to Albania again, but now for economic purposes. The mystery surrounding this untapped asset is being discovered day by day by foreign visitors, but not least by locals, for whom this destination was a forbidden fruit. Although officially remains a military base, from May to October, from 08:00-19:00, Sazan Island will host numerous visitors,

greatly influencing the growth of tourism in the Vlora area, which increased by 15% last year. This is why the Albanian authorities responded positively to the ongoing demand of tour operators to open the island for tourists. With less than 6 km2 of land, the island is a real wildlife reserve, sheltering dozens of rare species of flora and fauna, and especially reptiles. While on the island you can see the abandoned buildings used for the accommodation of the military staff who served there,

near the shores of Sazan, the nave conceals still undiscovered mysteries dating back to the early naval battles since the era of Roman Empire to the Second World War. Thus, with the large boulevard along the coast called "Lungomare", newly completed in Vlora, Sazan Island will be a powerful magnet for tourists not only for day visitors, but also for those who would love to enjoy the varied holidays offer of the shores of Vlora.

Nr 23 TRAVEL 2017

Albanian Blue Line

105

VelipojĂŤ, Albania, Mobile: +355672782735, +355694437914; +355692575951 E-mail:info@hotelgodija.com; www.hotelgodija.com Stina magjepsese e veres, qe te gjithe kemi pritur me padurim per te pushuar dhe rigjalleruar trupin dhe shpirtin, tashme ka ardhur. Rrezet e arta te diellit, valet e kalterta dhe rera vezulluese e Adriatikut ju ftojne ne Velipoje. E ku tjeter pervecse tek Hotel Godija, mund t'ju shtoni pushimeve tuaje dhe mrekullise qe ofron natyra jone edhe me shume magji?! Perfitoni sa me pare nga ofertat tona superiore per pushime te qeta e te paharruara

GODIJA HOTEL AND SUITES Hotel Godija & Suites has now been developed into a resort providing services of a great standard striving for excellence, only a few steps away from the blue sea and the magic sand, cafes, restaurants and entertainment venues. The grounds of the hotel, fully covered by elegantly landscaped lusciously green and blooming gardens, artistically and craftily laid pathways, the pool buzzing with children or other holidaymakers during the day and the romantic live music in the evening, the restaurant with its unique and perfect Mediterranean cuisine, ample covered parking and lightening of the areas have all rendered Hotel Godija & Suites as one of the most favourite and sought after hotel by the holidaymakers, who keep coming back year after year to find what only Hotel Godija & Suites offers in Velipoje.

Nr 11 travel 2013 56

Rruga nr 9, Qendra e Plazhit Velipojë, Shkodër, Albania Tel.: +355 222 100 04; Mob: +355 69 20 85 830 email: info@hotelvalz.com; web: www.hotelvalz.com

guida e Bregdetit Shqiptar

Swimming pool - pool bar - privat beach - massage center - fittness center

57 Nr 23 TRAVEL 2017 Blue line guide 75

Sporte ujore për pushime të paharruara Water sports for unforgettable holidays

Plazhi më i pastër në Shqipëri, më i madhi në veri të vendit - Velipoja - mbetet ndër destinacionet më të preferuara turistike. I lakmuar për pastërtinë e ujit dhe për gjerësinë e bregut ranor, Velipoja e hapi sezonin turistik 2017 me një ofertë speciale: sportet ujore. Më 1 Maj 2017, në Ditën e Velës, Albania Water Sports e prezantoi Velipojën si një ndër destinacionet e këtij sezoni për wind surf dhe sportet 58

e tjera të erës. Kështu, që nga kjo verë, ushtruesit e sporteve të ujit nuk kanë pse shkojnë deri në Plazhin e Madh të Ulqinit për të bërë kite surf, wind surf etj., sepse 14 kilometrat e plazhit të Velipojës jua ofrojnë këtë mundësi. Nuk duhet harruar as oferta e larmishme e pushimeve aktive në Velipojë: që nga hotelet dhe apartamentet luksoze deri te akomodimi ekonomik, e madje

kampingjet, si psh “Camping Clandestino” në brendësi të Lagunës së Vilunit, në Baks-Rrjoll, një fshat i vogël, që përveç plazheve intime ju ofron edhe mundësi ngjitjeje në mal, prej nga ku mund të shijohet më së miri panorama e plotë e plazhit të Velipojës, deri te Derdhja e Bunës. Kështu, pasi të rrëshqisni gjithë ditën mbi ujë, ju mund të ndizni zjarr pranë çadrës së kampingut e të këndoni deri natën vonë bashkë me miqtë tuaj - për pushime të paharruara!

ALBANIAN WATER SPORTS Për ture dhe aktivitete me vela dhe sportet e erës kontaktoni: Albanian Water Sports Rr. No 4, Velipoje beach Hotel "Princi i Vogël" Tel: +355 68 20 10 811 info@albanianwatersports.com www.albanianwatersports.com

The cleanest beach in Albania, the largest in the north of the country Velipoja - remains among the most popular tourist destinations. Coveted for the purity of the water and the width of the sandy shore, Velipoja opened the 2017 tourist season with a special offer: water sports. On 1 May 2017, on the Day of Vela, Albania Water Sports introduced Velipoja as one of the destinations of this season for wind surfing and

other wind and water sports. So since this summer, water sports practitioners do not have to go to Ulcinj's Long Beach to do kite surfing, wind surfing, etc. because the 14 kilometers of Velipoja beach offer you this opportunity. We should not forget the varied offer of active holidays in Velipoja: from luxury hotels and apartments to economic accommodation, and even camping, such as "Camping

Clandestino" in the lagoon of Vilun, in Baks-Rrjoll, a small village , Which in addition to intimate beaches offers mountain climbing opportunities, from where you can enjoy the full panorama of the Velipoja beach, to the shed of Buna. So, after you slide all day on the water, you can light the fire near the tent of camping and sing till to late night with your friends - for unforgettable holidays! Nr 23 TRAVEL 2017

Mjaft i këndshëm, në mes të një pylli me pisha dhe fare pranë detit. Tashmë i ristrukturuar, me kapacitet të dyfishtë dhe akomodim luksoz, Fantazia ju ofron 55 dhoma dhe suita me tv, kondicioner, shërbim në dhomë, dush, sauna, frigo-bar, ballkon. Restoranti ofron kuzhinë tradicionale shqiptare dhe italiane, me prodhime të freskëta deti dhe peshk të freskët të zonës, dhe plot gatime të tjera. Verërat: më të mirat e kantinave shqiptare, italiane, piceri me furrë druri, muzikë live, plazh privat, , ambiente sportive, fushë volejbolli në rërë, lulishte, kënd lojrash, etj.

Among the Pine-trees and close to the sea, almost restuctured and pretty new face, Fantasia Hotel offers 55 rooms and suites TV, air conditioned, room service, shower, sauna, fridge-bar, balcony. The restaurant offers Italian & Albanian cuisine, also the fresh fish of the zone. Wines: the best of Albanian and foreign wine cellars, Italian French, Montenegro. Other services: outdoor bar & restaurant, pizza in wood oven, live music, private beach, sport area, garden, etc.

Adresa: Velipojë, Shkodër, Albania; Tel.: +355 267 800 65; Mob: +355 67 25 56 622; hotelfantazia@gmail.com info@hotelfantazia.com; www.hotelfantazia.com 60

wi-fi

Hotel Lakaj ndodhet në velipojë, në një zonë të qete , 200 metra larg plazhit dhe afër qëndres. Hoteli është i përbëre nga 30 dhoma, të cilat janë të mobiluara me te gjitha kushtet e nevojshme, si: ajër i kondicionuar, wi-fi, televizor, dush me ngrohje si dhe ballkon. Hoteli ju ofron klientëve një ambient elegant të harmonishëm dhe familjar, me pishinë dhe pool bar për argëtim dhe relaks.

wi-fi

Lakaj hotel is located in Velipoja in a quiet place, 200 meters away from the beach and near the center. The hotel has 30 rooms, which are equipped with all the necessary furniture and conditions like: Air Conditioned, Wi-Fi , TV, Bathroom with shower and a balcony. The hotel offers to the costumers an elegant ambiance, cozy and very familiar, with outdoor pool and a poolbar for relax and entertainment

Hotel Lakaj ndodhet në velipojë, në një zonëLakaj të qete , në velipojë, në një zonë Hotel ndodhet 200 metra larg plazhit dhe afër qëndres. Hoteli është 200 metra larg plazhit dhe afër qëndres. Ho Hotel Lakaj ndodhet në velipojë, në një zonë të qete , Hotel Lakaj ndodhet në velipojë, në një zonë të qete , i200 përbere nga 30plazhit dhoma, të afër cilat janë të mobiluara medhoma, të cilat janë të mob i përbere 30 metra larg dhe qëndres. Hotelinga është 200 metra larg plazhit dhe afër qëndres. Hoteli është te gjitha nevojshme. Si: ajërte i kondicionuar gjitha kushtet e, nevojshme. Si: ajër i kond i përbere ngajanë 30 edhoma, të cilat janë të mobiluara me i përbere nga 30 dhoma, të kushtet cilat të mobiluara me wifi , televizor dush me ngrohje Hoteli wifi , televizor , dush te gjitha kushtet e nevojshme. Si:siajër i ballkon. kondicionuar , me ngrohje si dhe ballk te gjitha kushtet e nevojshme. Si:, ajër i kondicionuar , dhe ju ofron klientëve njeballkon. ambient elegant harmonishem juteofron klientëve wifi , televizor , dush me ngrohje si dhe ballkon. Hotelinje ambient elegant te ha wifi , televizor , dush me ngrohje si dhe Hoteli dhe familjarë. familjarë. ju ambient ofron klientëve elegantdhe te harmonishem ju ofron klientëve nje elegantnje te ambient harmonishem dhe familjarë. dhe familjarë. Lakaj hotel is located in velipoja in a quiet Lakajplace hotel ,is200 located in velipoja in a quiet p meters awayisin from thein beach the place center. meters away, 200 from the beach and near the c Lakaj hotel located velipoja a quiet Lakaj hotel is located in velipoja a quiet place ,and 200innear hotel has 30 rooms , which arenear equipped with The has 30 rooms , which are equippe meters away the and thehotel center. meters away from The the beach andfrom near thebeach center. Rruga 8,9, VeL all the necessary furniture and conditions. Like : Air furniture all the necessary and conditions. The hotel has 30 rooms , which are equipped with The hotel has 30 rooms , which are equipped with Mob: +355 67 Rruga 8,9,show Ve Conditioned, Wi-Fi , TV, Bathroom with shower and Rruga 8,9, Velipoje Plazh, Sh Conditioned, Wi-Fi , TV, Bathroom with all the necessary furniture all the necessary furniture and conditions. Likeand : Airconditions. Like : Air a balcony. Hotel offers to the costumers an elegant a balcony. Hotel offers to the costumers an Italy: +39 328 Mob: +355 67 Conditioned, Wi-Fi , TV, Bathroom with shower and Mob: +355 67 351 0400; 069 Conditioned, Wi-Fi , TV, Bathroom with shower and ambient and veryanto familiar. ambient ,cozy and very familiar. a balcony. Hotel offers the costumers an elegant a balcony. Hotel offers to the,cozy costumers elegant website: Italy: +39www 328 Italy: +39 328 75 62 371; ambient ,cozy and very familiar. ambient ,cozy and very familiar.

email: kristia website: www website: www.lakajhotels.c Kristian Hotel Lakaj

Përballë stacionit të autobusave Kosovë - Velipojë, Shkodër, Albania Mob: +355 67 351 0400; +355 69 26 20 392; Web: www.lakajhotels.com Email: info@lakajhotels.com; Hotel Lakaj Velipoje

email: kristia email: kristian@lakajhotels

Nr 23 TRAVEL 2017

Gramshi Komani i dytë Mirësevini në Liqenin e Banjës! Dritan ZAIMI

Liqeni i Hidrocentralit të Banjës / The lake of Banja hydropower Foto: Adis Shera ©

“Eja me “Eja me mua mua ii dashur dashur lexues, lexues, nëse nëse ke ke pak pak kohë kohë të tëlirë, lirë,nëse nëseke keshpirtin shpirtin ee lirë dhe nëse je në kërkim të aventurës, eja me mua të lirë dhe nëse je në kërkim të aventurës, eja me mua të vizitojmë vizitojmë Gramshin, Gramshin, këtë këtë përrallë përrallë tëtë patreguar……”, patreguar……”, kështu kështu ee nisja nisja unë unë shkrimin shkrimin tim tim tëtëparë para 7 vitesh për të promovuar Gramshin turistik dhe nxjerrë parë para 7 vitesh për të promovuar Gramshin turistik dhe nxjerrënë nëdritë dritë thesaret thesareteepaçmuara paçmuaratëtëtij, tij,dhe dhesot sotpas pasdisa disavitesh, vitesh,kjo kjoftesë ftesëeeimja imjaështë ështëbërë bërë lajtmotiv për festën e parë dhe më të madhe turistike të organizuar ndonjëherë lajtmotiv për festën e parë dhe më të madhe turistike të organizuar ndonjëherë në në Gramsh. Gramsh. Eja Eja në në Gramsh, Gramsh, në në Gramshin Gramshin që që është është aq aq pranë pranë Tiranës Tiranës dhe dhe Durrësit, dhe të gjithë Shqipërisë dhe që të pret plot me bukuri natyrore Durrësit, dhe të gjithë Shqipërisë dhe që të pret plot me bukuri natyroredhe dhe kulturore, kulturore,mirësi mirësidhe dhebujari. bujari. Në Nëstudimin studimintim timtëtëparë parëmbi mbifizibilitetin fizibilitetineeGramshit Gramshitsisinjë njëdestinacionit destinacionitturistik turistik uurreka rrekatëtëgjej gjejarsyet arsyetpërse përseGramshi Gramshime meujvara, ujvara,liqene, liqene,shpella, shpella,ura uradhe dhefshatra fshatra turistike, turistike, kala, kala, pasuri pasuri njerëzore njerëzore dhe dhe trashëgimi trashëgimi kulturore kulturore ishte ishte ende ende shumë shumë larg largkuriozitetit kuriozitetitturistik. turistik.UUhabita habitasepse sepseka kaujvara ujvaramahnitëse mahnitësedhe dhenuk nukështë ështëi i përmendur përmendur sa sa Thethi, Thethi, sepse sepse ka ka shumë shumë liqene, liqene, tëtë gjithë gjithë tëtë mrekullueshëm mrekullueshëm ee nuk nukeenjohin njohinsa saLurën, Lurën,sepse sepsekanionet kanioneteetijtijjanë janëmadhështorë madhështorëeenuk nukvizitohen vizitohensa sa Skrapari, sepse kishte ura po aq të vjetra sa ajo e Mesit apo e Tabakëve, Skrapari, sepse kishte ura po aq të vjetra sa ajo e Mesit apo e Tabakëve,sepse sepse kishte kishtefshatra fshatrame megjurmë gjurmëqytetërimi qytetërimidhe dhevetëm vetëmpse psenuk nukjanë janëbuzë buzërrugës, rrugës,nuk nuk lakohen sa Dhërmiu… lakohen sa Dhërmiu…

“Dear reader, come with me, if you have some free time, if you have a free spirit, and if you are looking for adventure: come with me to visit Gramsh, for a personal experience of an untold fairy tale.……”, This is how I started my first travel report about Gramsh 7 years ago to promote the area and bring to light its precious tourist attractions. Today, after many years, my first invitation has become the motif for the first and biggest ever tourist feast to be held in Gramsh. Come to Gramsh, which is so near Tirana, Durres and entire Albania, and which welcomes you full of natural and cultural beauty, hospitality and generosity.

In my first feasibility study analyzing Gramsh potentials to becoming a tourist destination, I tried to identify the reasons why Gramsh, which is full of tourist attractions such as: waterfalls, lakes, caves, old bridges and villages, social capacities and cultural heritage, was still too far from tourist curiosity. I wondered because it has amazing waterfalls, still it is not known such as Thethi, it has beautiful alpine lakes and still it is not recognized such as Lura, it has great canyons still not mentioned such as Skrapari, it has old bridges, villages and lost civilizations, yet not known such asMesi, Tabaku bridge, Voskpojaor Dhe Dhetëtëdashur dashurmiq, miq,po pojujutregoj tregojnjë njësekret, sekret,uumundova mundovatatakrahasoj krahasojme meValbonën, Valbonën, southern villages in Albania. dhe dhekëtu këtumë mëngeci ngecisharra sharranë nëgozhdë, gozhdë,sepse sepsenuk nukkishte kishteliqen liqenaq aqtëtëbukur bukurdhe dhe madhështor sa ai i Komanit. Por sot po, dhe madje një PO e madhe! madhështorDritan sa ai i Komanit. Por sot po, dhe madje një PO e madhe! Zaimi But dear reader, here I am telling you a secret. I tried to compare it with Valbona, Sot Gramshi i ka të gjitha, Sot Gramshi i ka të gjitha, dhe dhe nuk nuk ke ke pse pse tëtë udhëtosh udhëtosh gjatë gjatë që që tëtë fillosh fillosh titi but there I stopped. It didn’t have a great lake such as that of Komani, on the 62

Foto: Dritan Zaimi ©

Foto: Adis Shera ©

Gramshi

a second Koman in Albania Welcome to Banja Lake ! shijosh, sapo hyn në zonën e Gramshit, pasi ke lënë pas digën e Hidrocentralit të shijosh, të sapo hyn në zonën e Gramshit, pasi ke elënë pastëdigën e Hidrocentralit Banjës, shfaqet e pakursyer pamja përrallore Liqeni Banjës. Një hapësirëtëe Banjës, të ujore shfaqet e pakursyer pamjadhe përrallore e Liqeni të Banjës. Një hapësirë pafundme shkrirë në koloritën ëmbëlsinë e natyrës, rrethuar me kodrae pafundme ujore shkrirë në koloritën dhe ëmbëlsinë e natyrës, rrethuar kodra të buta që ndryshojnë ngjyrë sipas stinës, dhe për një sy të vëmendshëmmediku në të buta që ndryshojnë ngjyrë dhe një sy në të të vëmendshëm diku në horizont mund të shijoni edhesipas majënstinës, e malit të për Tomorrit, shumtën i mbuluar horizont shijoni edhe e malit të Tomorrit, të shumtën mbuluar me borë.mund Do tëtëudhëtoni mbi majën urën më të gjatë dhe pse në jo edhe më të ibukur në me borë. ura Do etëShushicës, udhëtoni mbi urën më të dhe pse jodhe edhe tëjebukur në Shqipëri, 520 m e gjatë, njëgjatë bukuri e rrallë, kjomë sapo futur në Shqipëri, ura e Shushicës, 520 m e gjatë, një bukuri e rrallë, dhe kjo sapo je futur në territorin e zonës së Gramshit. territorin e zonës Gramshit. Një liqen sa një detsëplot me bukuri dhe mundësi për të filluar dhe zhvilluar një turizëm Njëqëndrueshëm. liqen sa një detDhe plotgramshiotët me bukuri dhe mundësipunëtorë për të filluar zhvilluar një turizëm të mikpritës, dhedhe bujarë, plot kulturë dhe të qëndrueshëm. Dhe gramshiotët mikpritës, dhe bujarë, plot kulturë dhe inteligjencë do të dijnë ta shfrytëzojnë siç duhetpunëtorë duke mësuar nga gabimet e zonave inteligjencë të edijnë ta shfrytëzojnë siçpritur duhetkaq duke mësuar gabimetkëtë e zonave të tjera sepsedoata meritojnë këtë, kanë gjatë! Ata enga meritojnë liqen, të tjeraiusepse e meritojnë këtë, kanë pritur gjatë! Ata e ndër meritojnë këtë liqen, sepse ështëata dashur të stërmundohen dhe tëkaq vijnë vërdallë disa dekada në sepse iu është dashur stërmundohen dhe tëtëvijnë ndër disa dekada në kalavarin ndërtimit dhetëçndërtimit të rrugëve reja vërdallë dhe të vjetra që kanë lidhur kalavarin dhe çndërtimit të rrugëve të reja dhe të lidhur qytetin mendërtimit pjesën tjetër të vendit. Projekti i Hidrocentralit të vjetra Banjës,qëkakanë filluar aty qytetin tjetërfilluar, të vendit. Projekti i Hidrocentralit Banjës, ka filluar aty diku ngame vitipjesën 1987, është është ndëprerë, filluar sërishtëdhe ka mbetur në vend diku ngaherë, viti 1987, është ndëprerë, filluar sërish dhe ka mbeturiunëështë vend shumë dhe është ndër filluar, këto dekada stanjacioni, qyterarëve të Gramshit shumë të herë, dhe ndër stanjacioni, qyterarëvemaloreve të Gramshit iu është dashur udhëtojnë orë këto të tëradekada mes pluhurit dhe kthesave, dhe dishezave dashur të udhëtojnë të tëra mes pluhurit dhe kthesave, maloreve dhe dishezave të pafundme që sillteorë rruga e re, pastaj bllokimeve dhe çbllokimeve, amortizimeve të rrugës pafundme që sillte pastaj bllokimeve dhe amortizimeve të së vjetër dherruga kalvare re, i pafundëm pritjesh që çdoçbllokimeve, gjë të shkonte në vendin rrugës sëshijohej vjetër dhe i pafundëm çdo gjë shkonte në vendini etëvet dhe të kjo kalvar magji që ofron sotpritjesh Liqeni i që Banjës. Sottëmund të kundrosh elirshëm vet dhehapësirën të shijohej kjo magji që ofron sot Liqeni i Banjës. Sot mund të kundrosh ujore të tij dhe kolonitë e para të pulëbardhave që janë banoret mëi lirshëm të tij dhe në kolonitë e parae të pulëbardhave janëdhe banoret të reja tëhapësirën zonës, porujore shumë shpejt sipërfaqen tij do të lundrojnëqëvelat do të më të reja të zonës, por shumë shpejt në sipërfaqen e tij do të lundrojnë velat shpërthejnë sportet ujore, një shëtitje me barkë do të jete po aq magjike sa ajodhe në do të shpërthejnë sportet ujore, një shëtitje me barkë do të jete po aq magjike sa

way to Valbone valley. However, It DOES now, yes, a huge lake, that great and beautiful! Today, Gramshihas them all, and you don’t need to travel far to start enjoying them. As soon as you pass Banja Hydropower Dam, you will start enjoying the immense waterscape of Banja Lake, nature blends perfectly with water colors, mild hills around and colorful surrounding throughout the year. For a detailed eye, you will enjoy the remote view of the peak of Tomorri Mountain, snowcapped most of the year. You are going to travel on the longest and the most beautiful bridge in Albania, the Shushica Bridge, 520 m long. A lake a sea-like, full of beauty and development opportunities for a sustainable tourism. Gramshi people are hardworking, hospitable and generous, they are smart, intelligent and full of culture and they will know to preserve that beauty and develop their future tourism in harmony with nature and local culture, trying to learn from others’ mistakes in other parts of Albania because they deserve it. They deserve this lake, they have been waiting much too long, several decades already. The Hydropower Plant project started some when near 1987 and since then it has started, then stopped, then changed ownership several times, then stopped again, and during this stagnation period, Gramshi people have run through their own pilgrimage from one road to the other, old and new, dust and smoke, curving road, frequent descending

Nr 23 TRAVEL 2017

Foto: Blue Albania ©

Festa e qytetit "Eja në Gramsh", aktivitet i ri që synon të kthehet në traditë

Foto: Dritan Zaimi ©

Foto: Blue Albania © Foto: Dritan Zaimi ©

and descending to reach other parts of Albania, through flooded or washed away roads or suspended travel for several days. Waiting so long to enjoy this day! Today the view of Banja Lake is simply magical! You may enjoy the free scenery of waterscape interrupted only by the newest inhabitants of the area, the just arrived seagulls! But soon, boats and sails will conquer the lake and its water surface offers spectacular arena for water sports. A ferry boat trip will be as magical as in Komani’s lake and its little hidden bays will be as romantic as Driloni’s green pass. liqenin e Komanit dhe në sajë të gjireve të vegjël që ofron, po aq romantike edhe ajo në iliqenin e Komanit dhe në sajë të gjireve të vegjël që ofron, po aq romantike sa ajo Drilonit. edhe sa ajo i Drilonit. Pra i dashur lexues, eja me mua për një xhiro nga liqeni i Gramshit për të shijuar natyrën Pra i dashurbuzë lexues, eja me mua xhiro nga liqeni ikalatë, Gramshit për të shijuar e paprekur liqenit dhe mëpër tejnjë ujvarat, kanionet, shpellat etj, dhenatyrën për të eshijuar paprekur buzë liqenit dhe më tej ujvarat, kanionet, kalatë, dhendjekur, për të ushqimin e shijshëm, i gjithi bio i kësaj zone. Të gjithëshpellat ju që mëetj,keni shijuar ushqimin e shijshëm, i gjithi bio i kësaj zone. Të gjithë ju që më keni ndjekur, ejani të festojmë, arritëm ta kthejmë Gramshin në destinacion, ejani të shkojmë dhe ejani të festojmë, arritëmakullnajorë ta kthejmëteGramshin të shkojmë dhe të shëtisim nëpër liqenet mbuluar në medestinacion, zambakë, nëejani livadhet dhe kullotat të shëtisim nëpër liqenet akullnajorë te mbuluar me zambakë, në livadhet dhe kullotat alpine, aty ku uji është kristal dhe me aromë trëndeline dhe ajri i pastër deri në dehje, alpine, aty ku është kristal dheshijojë me aromë ajrinatyrën i pastër deri në dehje, aty ku edhe njëujigotë dhallë do të pafundtrëndeline sepse ka dhe gjithë brenda. aty ku edhe një gotë dhallë do të shijojë pafund sepse ka gjithë natyrën brenda. Tani është fakt, Gramshi është një destinacion i lakmuar turistik për udhëtime ditore Tani ështëpër fakt, Gramshi një gjatë destinacion i lakmuar turistik për ditore por edhe qëndrime mëështë të gjata fundjavave ose pushimeve. Sotudhëtime ndihem krenar por edhe përvetëm qëndrime të gjata fundjavave ose pushimeve. Sot ndihem sepse nisur ngamë pasoni dhegjatë dashuria e madhe për vendlindjen arrita takrenar shoh sepse nisurnjëvetëm nga pasoni dhepër dashuria e madhe për vendlindjen arrita talokalë shoh Gramshin destinacion turistik t`u shijuar dhe përfituar si nga banorët Gramshin një destinacion turistik t`u shijuar dhe përfituar si ngapërveç banorët lokalë edhe nga vizitorët, në një kohë kurpër askush nuk besonte tek Gramshi, Albanian edhe vizitorët, në një kohë kure askush nuk besonte tek Gramshi, përveç Albanian Travel,nga i vetmi support i fuqishëm, vetmja media promovuese që nuk ka kursyer faqet Travel, i vetmidhe support fuqishëm, e vetmja media promovuese që nuktë kakthenin kursyerkokën faqet për shkrimet fotot,i madje direkt në kopertinë, që ti bënte njerëzit për shkrimet dhe fotot, madje direkt në kopertinë, që ti bënte njerëzit të kthenin kokën dhe sytë nga Gramshi. dhe sytë nga Gramshi. FALEMINDERIT, Albanian Travel, dhe GEZUAR! Ia dolëm! FALEMINDERIT, Albanian Travel, dhe GEZUAR! Ia dolëm! 64

So, dear reader, come with me, for a ride to the lake (of Gramshi), to enjoy pristine nature by the lake and then to go further and explore waterfalls, mountain lakes and caves, to enjoy the delicious and cheap food, entirely bio of this area. All of you that have followed me, come and let’s celebrate, we achieved to make Gramsh a tourist destination. Come and let’s enjoy the water lily lakes, mountain pastures, drink crystal clear water gushing from the mountains heights full of flower odor, breath and dazzle at its pure and fresh air, up there where even the taste of a glass of milkshake will last forever because it has all the nature in it. Now, it is a fact. Gramshi is a tempting destination for day trips, weekend overnights and even longer holidays during the year. I am proud today, because having been pushed only by my passion and great love for my birthplace, I managed to turn Gramsh into a tourist destination to be enjoyed and benefited by all, hosts and guests, at a time when nobody trusted in me, except for Albanian Travel Magazine, the only powerful support and the only promotion media that never hesitated to offer several pages and publish my articles and photos about Gramsh, even on the cover to make people turn their head and eye towardsGramsh. THANK YOU –Albanian Travel, and CHEERS, WE DID IT!

Për guida në këtë zonë, jeni të mirëpritur të më kontaktoni. Would you be interested in receiving my tour guiding services in this area, please contact! Contact: dzaimi@gmail.com Mob: 00 355 67 37 83 281

Foto: Dritan Zaimi ©

Adresa: Ish-hotel turizmi, qendër, Gramsh. Tel.: +355 69 21 78 921

Hotel Tomorri - Gramsh

TOMORRI Në qendër të Gramshit të bukur, plot njerëz të qeshur e të qytetëruar, vendi më i mirë ku mund të shijoni mikpritjen e këtij qyteti është Hotel Tomorri. Turizmi i dikurshëm është rinovuar krejtësisht duke ju ofruar qëndrim në 28 dhoma komode e moderne, me pamje qetësuese nga sheshi. Bar restorant Piazza brenda hotelit, është gjithashtu vendi i përkryer për një drekë apo një kafe që mund ta shijoni edhe në verandat e sipërme, nën aromën e luleve të blirit. Për të vizituar bukuritë e Gramshit, duhet të çlodheni fillimisht në hotel Tomorri! In the center of beautiful Gramsh, full of smiling and civilized people, the best place to enjoy the hospitality of this city is Hotel Tomorri. The former tourism has been completely refurbished offering you 28 comfortable and modern rooms with a soothing view of the square. The Piazza restaurant bar inside the hotel is also the perfect place for a lunch or a coffee that can be enjoyed on the upper verandas, under the smell of blossoms flower. To visit the attractions of Gramsh, you must first relax at Hotel Tomorri!

Nr 23 TRAVEL 2017

Welcome to the Place where you can have it all!

A quiet oasis near one of the most beautiful beaches of the Ionian Sea, imagine a hotel, where the most important thing are you. A dream place in which guests get what they deserve. A place just for people who know what they really need. A place for those who love life. Discover a new universe, where anything can happen. Merging elements of nature of Dhermi and Llogara form one of the most unique natural paradise in the world.

Address: Vlore, Dhermi Telephone: +355697567007 Email: info@hotelsplendor.al www.hotelsplendor.al

Foto: Adis Shera ©

zemra e Rivierës

Dhërmiu

the heart of Riviera Nr 23 TRAVEL 2017

Është plazhi më i njohur i Jugut, vendi i parë që të vjen në mendje kur mendon për pushimet e verës dhe më i populluari, sidomos prej pushuesve nga Tirana. E megjithatë Dhërmiu mbetet i bukur e i lakmuar edhe për të huajt, jo vetëm prej turistëve por edhe prej gazetarëve. Sërish këtë verë pjesë e artikujve mediatikë, Dhërmiu u rendit i dyti në listën e dhjetë plazheve më të bukur të Europës nga prestigjozja The Guardian.

It is the most famous beach in the South, the first place you keep in mind when you think of the summer vacation and the most populous, especially by tourists from Tirana. Dhërmi still remains beautiful and coveted even for foreigners, and not only by tourists but also by journalists. Once more this summer, on media articles, Dhërmi was ranked second on the list of the ten most beautiful beaches in Europe by The Guardian.

Plazhet e bruzta

The turquoise beaches

Vija e gjatë ngjyrë smelardi në brigje, që shkon e thyhet në blu të thellë deri në horizont, fillon që nga Palasa dhe e parë prej atje, duket se nuk ka fund dhe nuk ka mistere. Gjithë plazhi është në pëllëmbë të dorës. Megjithatë edhe Dhërmiu ka gjiret e veta të fshehura, njërin prej të cilëve fare intim, matanë një dritareje shkëmbore. E ka gjithashtu edhe misteret e veta që sot nuk janë më mistere sepse Shpella e Piratëve është zbuluar e vizituar tashmë nga shumë turistë.

Dhërmiu fshat.

Ideal për pasditet pas plazhit, për t`iu ngjitur fshatit lart, mbi gurë e kalldrëme për të shijuar e parë nga afër trashëgiminë e fshatrave të Jugut, për të pirë një kafe nën hijen e rrepeve. Dhe për të shijuar panoramën e pashoqe që të fal çdo dritare e frëngji, çdo buzë rruge lart mbi faqen e malit.

Pranë Dhërmiut

Jali. Plazhi i kristaltë që kufizohet me Dhërmiun. Meka e të rinjve

që e dashurojnë këtë vend, ku muzika e lartë shqetëson ata që duan pushim por argëton pa masë të gjithë ata që kanë dëshirë të duken e të thonë me një “check in” nëpër rrjete sociale: këtë verë isha në Jal. Është trend apo jo?

Vunoi. Fshati magjik mbi kryet e plazhit, që ashtu si Dhërmiu fshat, të fton nëpër rrugicat e tij të zbulosh histori e legjenda, të dëgjosh tregime pleqsh e të shijosh aroma e shije të harruara nëpër vite. Vunoi po ringjallet. Në vitet që vijnë, do ta lakmoni qëndrim në ndonjërën prej shtëpive të tij pritëse. Kështu pra. Edhe Dhërmiu, ndonëse shumë i njohur e frekuentuar, është një prej destinacioneve ideale të verës. 68

The long smelard-colored line on the shore that runs away, turning itno deep blue to the horizon, starts from Palasa and seems to have no end and no mysteries. The whole beach is in the palm of your hand. Yet Dhermi has its hidden bays, one of which is intimate, across a rocky window. It also has its own mysteries that are no longer mysteries because the Caves of Pirates have been discovered and visited by many tourists.

Dhërmi village.

Ideal for the afternoon at the beach, to climb up the village over cobbled stones to enjoy the nearby countryside of the South villages to drink a coffee under the shade of the plan-trees. And to enjoy the breathtaking panorama that every window of the turret, every edge of the road above the mountainside offers.

Near Dhërmi

Jal. The crystalline beach bordering Dhermi. Mecca of young people

Perivolos Tel: +355 39321297 who love this place, where the loud sounds of the musicBeach; disturbs those Mob: +355 693554881 who want to relax, but entertains all those who like to be seen and check in on social networks: this summer I was Perivolos in hotelionian@hotmail.com Jal. IsBeach; it a trend or 39321297 Tel: +355 www.hotelionina.com Mob: +355 693554881 not? hotelionian@hotmail.com Vuno. The magic village on the beachfront, like Dhërmiu village, www.hotelionina.com invites you through its alleys to discover stories and legends, listen to old people stories, and enjoy the forgotten tastes flovaors throughout the years. Vunoi is regenerating its values. In the years to come, you will be craving to stay in one of his host homes. So. Even Dhërmiu, though well known, is one of the ideal summer destinations.

Perivolos Beach; Tel: Perivolos Beach; Tel:+355 +35539321297 39321297 Mob: +355 693554881 Mob: +355 693554881 hotelionian@hotmail.com hotelionian@hotmail.com www.hotelionina.com www.hotelionina.com

“ “Pe

....... ....... Ionian Hotel is the best choice on The South of Albania, which can make your holiday enjoyable. Our hotel is located on the beautiful beach “Perivolos" Dhermi village beautiful Ionian Hotel the is the bestwhere choicethe onblue Thewaters South combined of Albania,with which can make your holiday enjoyable. Our make hotel is located on theofbeautiful mountainside It will amaze you and your experience visiting ...beach “Perivolos" Dhermi thesimply villageunforgettable. where the blue waters combined with beautiful

.......

mountainside It will amaze you and make your experience of visiting ... simply unforgettable.

Perivolos Beach; Tel: +355 39321297 Mob: +355 693554881 hotelionian@hotmail.com www.hotelionina.com

Ionian Hotel is the best choice on The South of Albania, which can make your holiday enjoyable. Our hotel is located on the beautiful beach “Perivolos" Dhermi the village where the blue waters combined with beautiful mountainside It will amaze you and make your experience of visiting ... simply unforgettable. 69 Nr 23 TRAVEL 2017

REPORTAZH

"South Outdoor Festival",

... një rikthim te “gjyshja në fshat” Eraldo REXHO Fotot: Armand Habazaj ©

Kur merr të përpjetën e kodrave mbi Himarë për në "South Outdoor Festival" që u organizua këtë vit për herë të parë nga programi “Zhvillimi i Integruar dhe i Qëndrueshëm i Rajonit Bregdetar Jugor” i implementuar prej GIZ në Shqipëri, lë peshën e lodhjes e stresit, mundimet e rrugës dhe i jep krahë vetes për një aventurë. Programi i prezantuar në faqen zyrtare të festivalit premton tri ditë të mbushura plot me aktivitete, aq sa të duket e vështirë të gjesh kohën për të pushuar, sidomos ata që kishin rezervuar biletën e pjesëmarrjes në më shumë se tre sporte. Në fillim largësia të lodh, mendja të thotë se fshati nuk ka ndërmend të duket. Një gurore që shqyen peizazhin në të dalë të një ‘rruge dhensh’, mandej, gjarpërimet nëpër kodra, e rrugës që të kërcen makinën. Para sysh ke panoramën e një fshati që motmote më herët, fshehur maleve, veç sa i hidhte sytë mbi det. Gjiri i Himarës duket si në pëllëmbë të dorës. Tufa dhensh të zënë rrugën, më tej bariu sa sheh ‘krushqit që vijnë nga larg’, i shtyn bagëtinë në nënrrugë, ku janë stanet e thjeshta prej dërrase e eterniti. Era e vathës, të shpon hundët. Përshendetemi me bariun. “Punë e mbarë”, - dhe telefonat drejtohen për foto, video, e instastory. “Mbarë paçi e mirësevini. Për festival jeni?”, - pyet dhe me shkopin e drunjtë i shtyn dhentë të hapin rrugën, deri edhe ndonjë qingj që mezi e arrin të ëmën. “Po, për festival. Si i ke të imtat sivjet?", - pyesim si fëmijët e paditur që shkonin në fshat te gjyshja. “Mirë janë. Me qumështin e tyre kemi bërë djathin, qumështin e gjizën që do keni në festival”. E pyesim nëse jemi larg, dhe ai mohon i qeshur. Bariu ikën në udhën e dhenve, ne në të makinave. Rrënoja shtëpish të rëna, përgjatë një kodre të zhveshur të kujtojnë skena filmash. Pothuaj kemi mbërritur në fshat. Banesa me harqe, një a dykatëshe, me gurë të përhimë, me një uniformitet karakteristik, e që të kënaqin sytë, shihen të parat. Kanë kthina e oda miqsh dhe për të mbërritur deri në portat e drunjta lyer me blu, kalon nëpër rrugë të kalldrëmta. Kisha është në pikën më të lartë, e duket që në të është ndërhyrë së fundmi. Në qendër, te Lapidari ku nderohen Dëshmorët e Atdheut, qëndron një rrap i moçëm, ku burrat mblidheshin e kuvendonin. Një lokal që shërben kafe, bëhet zemra e Pilurit në kohë të tjera. Janë vajza që shërbejnë. Të qeshura e mikpritëse, u përgjigjen gjithë kërshërive tona. Pyesim për varret e Jelimëve e na thonë se janë pranë kodrës së Kolzës. Nekropoli antik

flet për një zonë të banuar qysh herët. Vajzat na sjellin kafetë, makiatot, lëngjet e frutave, më shumë si t’u kesh behur në odën e pritjes se sa si të ishim klientë. U kërkojmë batanije që të ulemi në lëndinat me bar, e meqë nuk kanë aty, zihen ngushtë.“A ju bëjnë punë mbulesat e tavolinave? Ato që janë prej letre?”, - na japin 10. Aq sa është i gjithë grupi ynë. Prej aty, si në një ballkon natyral, Himara qytet, duket larg, deti shkëlqen nën rrezet e fundit të diellit të mbrëmjes së prillit. “Si po u duket fshati”, na thotë një xhaxha që mban në dorë një gotë rakie, nga ajo e vendit. “Do kënaqeni. Më lart, duket edhe më bukur”. Ikim nga kafeneja për në Vanovë. Dy nëna të veshura me të zeza, me shami borë të bardha na urojnë mirëseardhjen. Mbajnë në duar borzilok që na këshillojnë ta marrim se është i mirë. Bisedojmë e qeshim. I pyesim për rininë e tyre, na pyesin për rininë tonë. I pyesim çfarë duhet të hamë, e na thonë çfarë është specialitet i zonës.

Nr 23 TRAVEL 2017

Duart e tyre në rrudha, mbajnë tufa lulesh e barishtesh që për ne që s`i njohim janë veçse jeshillëqe. Plakat e jugut, dinë të jenë hokatare. Pllaja e Vanovës e shtrirë në lartësi, puth mjegullën me qiellin. Kur është kohë me re, maja e malit nuk duket më. Të mësuar me jugun e egër të verës, me çmimet e kripura që të ofrohen nga uji te mëngjesi, mirësjellja e mikpritja e piluriotëve, bën përshtypje. Në verë, jugu të shet dhe fjalën, ndërsa në Pilur, njerëzillëku është falas, mirësjellja e mikpritja njëherësh, gjithashtu. Një zonë e pllajës është bërë vend kampingu. Çadrat janë ngritur. Matanë, janë çiklistët, makinat "4x4", ‘kuzhina’ e shef Sokol Prengës dhe kostumet për çdo sport. Nisja bëhet nga Vanova, ndërsa mbërritja nuk dihet: aktivitetet sportive outdoor përfshijnë ecjen malore, çiklizmin malor, yogën, kanoen, parashutizmin, zhytjen e shumë të tjera; kudo përreth Himarës, nga kalaja e Vasiliqisë - të dashurës së zemrës së Ali Pashë Tepelenës në Porto Palermo - e deri në Llogara. Ne ndoqëm nga afër pjesën më të madhe të aktiviteve; udhëtuam me "Jeep Safari" për në Kuç, nga ku pamë edhe shtegun e biçikletave, vijuam më tej me aktivitetet e ujit në Porto Palermo ku shumë nga kolegët e medias provuan kayakun dhe zhytjet. Ndoqëm sigurisht grupin e hiking për në Gjipe, prej nga 72

shijuam një panoramë magjike, që na ftonte të gjithëve të hidheshim në det. Por "South Outdoor Festival" nuk solli vetëm sportet... Nata e parë, qe nata e festës, muzikë live, nga këngët më te vjetra te ato të ditëve tona, derisa qershi mbi tortë duhej medoemos të ishte iso- polifonia e grupit të Pilurit të cilin e njohim që para fshatit kur festivalet folklorike, na sillnin në skenë burra e gra që duket se u këndonin legjendave. Kinemaja e hapur dhe panairi i produkteve artizanale e lokale, qëndronin në një qosh tjetër, duke përçuar të shkuarën e të tashmen në ekran a mbi stenda. Një ambulancë për ndihmën e shpejtë qëndron në hyrje të pllajës si edhe një polici private. Krahas ushqimeve të zonës, bëhet pas çdo vakti ngrënieje nga vullnetaret e festivalit, mbledhja e mbeturinave. Një zjarr bubluak, ngrohte pjesëmarrësit pranë një sobe të madhe. Mbrëmjeve të freskëta, me pije nëpër duar, në këmbë, duke kërcyer a ulur mbi kashtën e grurit zjarri që i avitej qiellit, dritat e verdheme e bënin atmosferën surreale. Qindra turistë që morën pjesë provuan kombinimin e turizmit malor dhe turizmit të aventurës, nën moton “jo vetëm det”, Piluri e fshatrat e tjerë të Himarës u bënë strehë të një festivali që u mbajt për herë të parë. Nuk mungoi gjatë tri ditëve intensive as forumi me gazetarët ku morën pjesë më shumë se 20 gazetarë dhe dy ministrat e qeverisë, Z. Gjiknuri dhe Znj. Ekonomi. Gjatë forumit të moderuar nga Arbana Osmani dhe Aleksandër Çipa, ministri i Energjisë dhe Industrisë, Z. Damian Gjiknuri, premtoi energji elektrike dhe një rrugë të shtruar për drejt fshatit. Mandej, ministrja e Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes, Znj. Milva Ekonomi foli për rëndësinë e aktiviteteve si festivali “South Outdoor” dhe foli për turizmin e qëndrueshëm. Në përgjigje të pyetjeve të gazetarëve, dy ministrat dhe kreu i Bashkisë Himarë e Vlorë, premtuan në këtë parafushatë elektorale se këtë vit, qytetet bregdetare do jenë të pastra, pasi kanë nisma të reja e investime për mbetjet. Në fund të festivalit, fshati mbi Himarë, rikthehet në mjegull, duke ruajtur shpresën për një event që rivjen vitin tjetër. E siç kishte parashikuar HansJurgen Cassens, drejtor i GIZ “prezantojmë fshatrat me shpresën se do të kuptohen asetet e tyre në aspektin e trashëgimisë kulturore. Ky festival do të kthehet në një traditë ku kombinimi i aktiviteteve outdoor me kulturën e trashëgiminë mund të ndikojë në përhapjen e fjalës përmes turistëve. Kështu, pas festivalit do të kemi më shumë njerëz që do të flasin për vlerat e jugut, e shpresoj që festivali të kontribuojë në arritjen e këtij qëllimi”. Duket surreale çdo gjë, por na besoni “te gjyshja në fshat” është gjithmonë shumë bukur, edhe kur je rritur, ndaj mos e humbisni për asnjë arsye një fundjavë aventure dhe relaksi në Pilur, ballkonin e Rivierës shqiptare.

Nr 23 TRAVEL 2017

ITINERAR

Ermal Hasimja

Ermal HASIMJA

Dhëmbel – Çajup:

Jugu nuk është vetëm për plazh Pranvera sapo ka ngjitur në Përmet. Një tufë gazmore burrash luajnë shah buzë rrugës. Loja është më tepër betejë fjalësh e ngacmimesh. Kënaqesh. Përmetarë tipikë siç e kërkon stereotipi : të sjellshëm, të dashur, ironikë në dashamirësi, njerëz të ëmbël. Njësoj si glikoja e arrës që na dhurojnë diku tjetër. Nja 45 minuta nga Përmeti ndodhet Leusa me kishën e saj të vjetër ortodokse. Ka pak surealizëm në pikturat e brendshme mesjetare. Duket pothuajse si një Salvador Dali që ka rrëshkitur rrugës në një Hieronymus Bosch. Kujdestarja e kishës nuk dallohet dot nga pikturat. Një përshkrim i shkurtër standard dhe pjesën tjetër e ndërton vetë me përfytyrim. Pikturat e mureve të jashtme janë zhgarravitur nga qindra mbishkrime barbare. Nuk janë gotë, ostrogotë, normanë, turq apo fashistë : të gjitha mbishkrime ordinere shqiptare. Të tipit : Iku daja 1982, Gani ♥ Servete, klasa 11 8 gjimnazi X, etj, etj. Lehtësia e papërballueshme e shqiptarit për ta shpalosur injorancën falas e me krenari. Rrugicat e Leusës ngjiten lart përkundër një rrëkeje që i zbret gjithë tërfëllimë. Disa dyer të vjetra të kaltra të çojnë në një kohë tjetër. Një tis mistik mbulon shtëpitë për ata që duan ta shohin. Shtegu për në Dhëmbel është i pranueshëm. Në çdo hap ngrihesh pak më lart mbi Përmet derisa pak përpara se të arrish qafën syri të mbulon gjithë qytetin dhe luginën rrotull tij. Jani, që na shoqëron, tregon histori me të dërguarit anglezë të Luftës së Dytë Botërore që bënin këtë shteg gjatë misioneve të tyre. Lulet kanë çelur. Kur ngjitemi në Qafën e Dhëmbelit rreth 1.500 metra mbi nivelin e detit, moti ndryshon papritur. Retë na përfshijnë dhe një shi i hollë na hyn në palcë. Kam ecur pak më përpara. Ndaloj dhe ngjeshem pas një shkëmbi për të pritur të tjerët. Pavarësisht se më pëlqen të eci vetëm, në mal e kam stërvitur veten për të pritur. Por pritja nuk është e lehtë kur lagesh dhe të fshikullon era. Grupi afrohet. Vazhdojmë. Nisim zbritjen e qafës për të zbritur në Zagori.

The spring time has just arrived in the city of Përmet. A joyous crowd of men play chess by the street side. There is a feeling of enjoyment. They are typical locals from Përmet, the stereotype of being kind, polite, amiably ironic, sweet people. They resemble their traditional spoon sweet, offered to us when we arrived. Leusa is 45 minutes away from Përmet, and there is an old orthodox church. The medieval paintings of the interior exhibit some sort of surrealism. They resemble the works of art of Salvador Dali and Hieronymus Bosch. The church’s supervisor isn’t different from the paintings. She gives us a common description and then adds to the story from her own imagination. The paintings of the outer walls have been scribbled with hundreds of violent inscriptions. These inscriptions are just bad graffiti from Albanians. An example: “Uncle leaved 1982, Gani Servete, class 11 8 of high school whatever etc.” An open willingness to display ignorance freely and with pride, from some insensitive Albanians who passed by. Leusa’s little roads ascend towards a stream that descends furiously. The azure gates transfer you to another world. Mystical curtains cover houses. The pathway to Dhëmbel is acceptable. In Përmet every step brings you to a new height until you reach the flank that hides the city and the surrounding valley. Jani, who accompanies us, tells stories of English convoys of the Second World War that took this path during their missions. The flowers have sprung. While ascending the side of Dhëmbel to the peak at 1500 m above sea level the temperature changes unexpectedly. The clouds gather and a drizzle gives us the shivers. I walked ahead of the others so, I stop on a cliff and waited for them. While I like walking alone I had trained myself to wait during hikes. But delays aren’t comfortable while getting wet and the wind is blasting at your direction. The group

Përballë nesh Çajupi gjëmon nën re. Kur retë shpërndahen Çajupi është zbardhur i tëri. Ajo që nga larg duket si borë është në fakt më tepër breshër. Në Sheper, ku mbërrijmë për natën, na presin dhe na venë në dispozicion një ndërtesë të boshatisur që përdoret për veprimtari kulturore. Duke patur parasysh se jashtë bie pak shi, ndërtesa është vend i përkryer për kamping. Në beton e pllaka. Rreth 25 vetë ngrenë çadrat brenda. Gjatë natës do të ndajmë bashkë gërhitjet dhe aroma të çdo lloji. Është rasti për të përgëzuar veten për tapat e veshëve që nuk i heq nga çanta. Të tjerat durohen. Sheperi i Zagorisë është një fshat me mirëqenie mesatare. Diçka si Shëngjergji i Tiranës. Kisha e Shën Premtes i ka mbijetuar predhave gjermane dhe barbarisë komuniste. Pak metra më larg ndodhet busti i Andon Zako Çajupit, produktit më të shquar të fshatit dhe gjithë zonës. Banorët janë mikpritës, por fshati nuk është ende gati për të pritur turistë. Turistë ditorë vijnë herë pas here, por përveç natyrës së bukur fshati nuk ofron gjë tjetër. Nuk ka restorant. Restoranti më i afërt gjendet në fshatin fqinj: një fshat i pakicës greke ku hahet mirë. Shyqyr që nuk jemi pellazgë nacionalistë. Vera ka një natyrë interesante. Duhet një farë përpjekjeje për të përfytyruar çfarë ka dashur të thotë autori me këtë verë, por në atmosferën rurale përshtatet shumë mirë me elementët e tjerë. Jam nisur me 2-3 të tjerë për në restorant, marrim mishin dhe kthehemi në Sheper ku na presin 25 vetë të uritur. Rrotull zjarrit ndërkohë është ulur edhe nata. Mishi ringrohet dhe hahet pa shumë delikatesë apo sqarime. Secili nxjerr nga çanta ushqimet shtesë. Njerëzit e natyrës kanë diçka të veçantë. Janë të prirur të kthejnë në kënaqësi e humor situata për të cilat në Tiranë do të kishim bërë namin. Nuk e di a vjen kjo përshtatje për shkak të natyrës, apo vjen sepse njerëz të tillë zgjedhin natyrën sepse janë kështu paraprakisht. Rrotull zjarrit secili shijon një thjeshtësi të të jetuarit që të mbush me qetësi. Në mëngjes ngremë çadrat dhe nisemi. Jani përzë një qen inatçor që i jep një leksion frike disave prej grupit. Janin e njohin. Gati 70 vjeç, alpinisti i vjetër nga Sheperi u ka përcjellë gjyshërit e stërgjyshërit këtyre qenve. Në mal Jani le prapa edhe dhitë e egra dhe përsëri i mbetet mjaftueshëm frymë për të bërë shaka e për

Dhëmbel – Çajup:

There aren’t only beaches in the south of Albania

Nr 23 TRAVEL 2017

të treguar histori. Njësoj si kolegu i tij shumë më i ri, Niku nga High Albania Mountain Club, të dy e shoqërojnë çdo udhëtim me përshkrime e informacione që i japin jetë gurëve ku po shkel. Nga Sheperi i ngjitesh malit të Çajupit pothuajse vertikal. Pas 2 orësh ngjitjeje, sheh çuditërisht që bora ka mbijetuar edhe aty ku breshëri ka shkrirë. Një grup i vogël provon fatin në një shteg që e ka përfytyruar vetë. Rezultati: pas 30 minutash na shohin nga një kreshtë paralele dhe u duhet të bëjnë një goxha rrugë shtesë për të na arritur. Qesh me vete, por pastaj më kujtohet se ky është një sport ku shkëlqej edhe vetë. Në Korab, para një viti, bëra një autokritikë të fortë para vetes kur u gjenda vetëm në një shpat pothuajse vertikal, duke u detyruar të kacavirresha nëpër shkëmbinj, teksa shpresoja që gjurmët e ariut që kishte ecur aty përpara meje të mos ishin të freskëta. Shkurt muhabeti, në mal është mirë të mos ndahesh nga tufa. Çajupi duket si mal i lehtë. Sidoqomos kur ke parë Alpet. Mirëpo nuk është ashtu. Një orë përpara majës të duhet të ecësh nëpër ca kreshta shkëmbore që lypin njëfarë kacavjerrjeje dhe sens ekuilibri. Ndërkohë uji më ka mbaruar. Fatmirësisht jam në mal. Mbush paguren e ujit me borë. Ca topa të vegjël bore shkojnë drejt e në gojë. Specialistët e natyrës të këshillojnë se nuk duhet ngrënë borë, sepse mund të ketë mikrobe etj, etj. Prandaj unë po ha borë pak e nga pak që të mos më vrasë ndërgjegjia dhe pa më parë të tjerët që të mos dukem si fillestar që ka mbetur pa ujë. Në mal secili vuan për arsye të ndryshme, por të gjithë përpiqen të ruajnë imazhin e një heroi të vërtetë prej çeliku që asgjë nuk e mposht. Rrjedhimisht shumë akte dobësie kryhen fshehurazi. Si atëherë në Jezercë kur ... nejse, mjaft u rrëfeva se lashë nam. Unë jam një Iron Man i vërtetë. Në majë të pret një mrekulli. Poshtë është Gjirokastra dhe gjithë lugina e gjelbëruar. Tridhjetë minuta për të shijuar pamjen. Një domate dhe pak djathë të kujtojnë kënaqësitë e vogla të jetës. Ajo që në Tiranë të duket banalitet, në majë të malit ka shije magjike. Fotot e rastit dhe sellfit me shikim ala Klint Istvud me pamje nga dynjaja. Pastaj nis zbritja. Një 76

comes closer and we continue. We start to descend the mountain slope to reach Zagoria. Before us, underneath the clouds, Çajupi bellows. When the clouds scatter Çajupi is covered in white. What seems to be snow, is hail. We reach Sheper to spend the night, where a vacant building that is used for cultural activities is put to our use. While outside there is little rain, the building is a perfect place for camping. 25 people pitch their tents inside on concrete and tiles. We will share our snoring and all kinds of smells during the night. It is time to pat myself on the back for my sleeping ear plugs that are always on my backpack. Sheperi of Zagori is a village with an average wellbeing, similar to Shëngjergj village in Tirana. The church of St. Premte has survived the German shells and the communist violence. A few meters away, there is the torso of Andon Zako Çajupi, the most famous monument of the village and the whole region. The locals are hospitable but the village seems not quite ready to accommodate tourists. Daily tourists come usually but despite the breathtaking nature the village doesn’t have much to offer. There are no restaurants and the closest one is in the village next by, a village that belongs to the Greek minority, where there is good food. Thankfully, we aren’t nationalistic pellazgs. The summer has an interesting nature and one wanders what the nature had in mind when creating this type of summer but in the idyllic atmosphere it fits with the other elements. I have left to the restaurant with three other people, we order meat and return to Sheper, where 25 others are starving. At this time, night has descended and has made itself comfortable by the fireplace. The meat is reheated and the visitors devour it with no further explanation. And everyone brings out extra foods from their backpacks. The people who are fond of nature are unique. They are joyful and humorous and would joke about anything that in Tirana would be unthinkable. This might come from the influence of the simplicity of nature, or it could be because people that love nature are like it, humorous. Standing around fire, everyone enjoys a humble way of life that fills one with calmness and tranquility.

In the morning, we pack up our tents and depart. Jani shoos away a grumpy dog that frightens some of the team members. Jani is well known, he is around 70 years of age, an experienced alpinist from Sheper. When climbing, Jani leaves behind him even the wild goats and still has enough breath left to joke and tell stories. Like his much younger colleague, Niku from High Albania Mountain Club, they both accompany each hike tour with lots of information that give life to the stones and gravel on the road. From Sheper, we hike Çajupi Mountain, which is vertically steep. After two hours of going up the slope, hail has melted but snow has survived. A small group tries their luck taking a trail they figured themselves. After thirty minutes, they find themselves in a parallel crest and they will need extra road time to reach us. I laugh but I remember that this is a sport where I am also good at. One year ago, in Korab, I did a strong self-reprimand when I found myself in an intensely vertical slope, grasping at the cliff range while wishing that the bear’s steps that had been there before me were not fresh. To make a long story short, in the mountain is advisable to not leave the group. Çajupi seems like an easy mountain to tackle. Especially if you have seen the Alps but however, it isn’t so. One hour before reaching at the peak, you must walk along some rocky crests which demand a sense of equilibrium and some rock climbing. On the meantime, my water is finished but fortunately I am on the mountain. Fill up the water bottle with snow and some tiny snow balls go straight into my mouth. Nature experts advise not to eat snow because it could have germs. So, I am eating snow slowly so that I don’t have a guilty conscience, and hidden from other’s gaze so I don’t seem like a newbie that is left without water. In the mountain everyone suffers for different motives but everyone tries to save face and demonstrate a heroic iron personality that knows no defeat. So, as a result many acts of vulnerability go hidden. Like some time ago in Jezerca….anyways, I am done storytelling for now. I am a true Iron Man. A miracle awaits us at the top of the mountain. Gjirokastra is below and the whole green valley. There are thirty minutes to enjoy the landscape. A tomato and some cheese remind you of the little pleasure of life. What in Tirana seems trivial, on the top of a mountain has exceptional taste. The random pictures and selfies, taken imitating Kling Eastwood, looking at the others. Then, there is the descending part. A wild hare

lepur i egër kërcen pas një kaçubeje. Paska mbetur edhe një. Kjo gjë të gëzon, sepse pas vitesh udhëtimi nëpër male të krijohet përshtypje se bisha e vetme e egër që ka mbetur gjallë në Shqipëri është buburreci i patates. Pas 3 orësh zbritjeje pa ujë ja ku arrijmë në Saraqinisht. Ku ka ujë. Më në fund. Ka edhe produkte bylmeti në një baxho vendore që bën për 10 minuta xhiron e muajit. Aty na pret furgoni. Para se të përplasesh në ulësen e dashur kthen kokën pas dhe sheh majën e Çajupit. Ke lënë pak vete në mal dhe ke marrë pak mal me vete.

hops from a bushel. There is one left. This fills your heart with joy, because after years of mountain climbing, there is the impression that they only wild beast that is still alive in Albania is the potato bug. After three hours of going down the mountain without any water we reach Saraqinisht. Here there is some water, finally. There are dairy products and a local cheese factory that in ten minutes earns their monthly income as a result of our spending. The minivan is waiting for us, and before plunging into the seat, I turn my head around and look at the peak of Çajupi. I carry on with me a piece of the mountain while a part of me is stays behind.

Nr 23 TRAVEL 2017

NATYRE

Shebenik-Jabllanicë

Parku i parë shqiptar që troket në UNESCO

Shebenik-Jabllanice

Alma LAHE

the National Park ‘knocks’ on UNESCO`s gates

”Parku i parë shqiptar në UNESCO!” Nuk bëhet fjalë as për Parkun e Hotovës në Përmet, as për Parkun e Dajtit në Tiranë, as për Valbonën! Është Parku Kombëtar Shebenik-Jabllanicë, shumë më pak i njohur se të parëte edhe pse vetëm 100 km larg kryeqytetit, 2000 ha të të cilit pritet të përfshihen në listën e trashëgimisë botërore UNESCO në muajin qershor. Masivi Shebenik-Jabllanicë e ka marrë statusin e Parkut Kombëtar në vitin 2008, duke u bërë kështu parku më i ri, por edhe më i madhi në vend. Ai është pjesë e brezit të gjelbër të Evropës dhe ka një sipërfaqe prej 33.900 ha. Ndodhet në lindje të Librazhdit dhe përbën kufirin lindor të tij me Maqedoninë, ndërsa kufizohet në Veri me Dibrën dhe në Jug me Pogradecin. Përveç masivit 500 vjeçar të ahut, Parku ruan në gjirin e tij thesare të tilla si, Mështekna e Qarrishtës, Bredhi i Fushë Kuqes dhe Pisha e Zezë. Parku është i bekuar edhe me një faunë mjaft të pasur, ku vendin e mbretit e zë me meritë rrëqebulli (Lynx Lynx Balcanicus), që njihet edhe si Tigri i Ballkanit, për shkak të ngjashmërisë me kushëririn e tij afrikan. Zona është e njohur edhe për 14 liqenet akullnajore si dhe shpellat me vlera të veçanta. Mjafton informacioni që merr në internet rreth Parkut që të të ngrihet mendja: ”Këtë Park duhet ta vizitoj patjetër!” As i ftohti i ”Plakave”që ka pushtuar zemrën e pranverës nuk mund të më pengojë. Pas një udhëtimi që zgjat 1 orë e 10 minuta nga Tirana, mbërrij në Librazhd. Qyteti i përgjumur shtrihet në një gropë rrethuar nga male, 78

"It is a Natural Albanian park that will be the first of UNESCO-s World Heritage Site!" This one is not Hotova Park! It is not either Dajti Park! Or Valbona Park! It is the less known Albanian Park. 100 km away from Tirana, Shebenik-Jabllanice National Park is the newest and biggest park in Albania, 2000 hectares of which are expected to be included in the UNESCO World Heritage List this June. The area was declared a National Park by the government on May 2008. The park covers an area of 33,900 hectares and it is part of the Europe’s green belt. This National Park is located in the eastern part of Librazhd area and shares a border with the Republic of Macedonia. The park contains 500-years old beech forest, and a lot of rare species such as Purple Willow, Norway Maple, Silver birch, and European silver fir in the northern slopes of the Park area. Within the park region dwell a number of different species, including the brown bear, gray wolf, and the number one of all species in the Park, Balkan Lynx, known as Balkan Tiger, due to its similarity with African Tiger. On the other hand, this area is the home for at least 14 glacial lakes, the highest of them is around 1900 meters above sea level, and some interesting caves. You can get a lot of Park informations by online navigation and your adventure spirit is ready to go there and explore it. I am ready for the adventure and neither those chilly days in the heart of spring, can change my mind. My journey started from Tirana and after 1 hour and 10

të cilat ndahen dhe bashkohen nga lugina e Shkumbinit. Udhërrëfyesit e mi do të jenë ruajtësit e Parkut, punonjësit e administratës së Zonave të Mbrojtura, drejtor Fatmiri, Shyqoja, Armela, si dhe guida lokale, Alberti. Pra, pikërisht personat që e njohin Parkun si askush tjetër. Kam vendosur që në dy ditët e mia këtu ta eksploroj të gjithë Parkun. Me t’u njohur me ”axhendën” time, shoqëruesit më buzëqeshin dhe më ulin me këmbë në tokë: ”Duhen katër-pesë ditë të vizitosh të gjithë Parkun.” Bëj kompromis. Këtë herë do të vizitoj pjesën veriore të Parkut. Marrim rrugën në Verilindje të qytetit të Librazhdit, rrugë e ndërtuar 80 vite më parë nga Mbreti Zog për të lidhur zonën me Dibrën. E rikonstruktuar vitet e fundit, edhe pse nuk ka përfunduar deri në segmentin e fundit të saj, rruga është e kalueshme edhe nga makinat e ulëta deri në Fushë-Studen. Në hyrje të Parkut një tabelë e madhe të uron mirëseardhjen dhe tregon drejtimet që duhet të ndjekësh. Fatmiri, drejtori i institucionit përgjegjës për menaxhimin e Parkut, tregon me mburrje se edhe pse struktura që ai drejton ka vetëm dy vjet që është ngritur, ia ka dalë që, në bashkëpunim me grupet e të rinjve vullnetarë që janë ngritur në shkollat e rrethit, të plotësojë me sinjalistikë horizontale dhe vertikale çdo cep të Parkut. Jo vetëm tabelat buzë rrugëve, por çdo gur dhe dru është kthyer në sinjalistikë që të ndihmon të ndjekësh cilindo intinerar që dëshiron brenda Parkut. Albert Kaceli, mësuesi i shkollës së vetme të fshatit me 70 nxënës e katër mësues, ka disa vite që bën guidën në Park. Ka ndjekur disa trajnime dhe para disa muajsh është liçensuar edhe nga Ministria e Ekonomisë si guidë lokale. Edhe pse e njeh zonën me pëllëmbë, Berti është gjithmonë të kërkim të zbulimeve të reja. “Një javë më parë zbulova një shpellë të re”, tregon.

minutes I am in the town of Librazhd. The small town extends across a scenic valley at east of Shkumbin River, it is surrounded by high mountains. It is early morning and the town is still sleepy. I meet my Park guides: Fatmir, Shyqo, Armela and Albert. The first three of them are 'guardians of Park', National Agency of Protected Areas workers, and Albert is a local Park guide. All of them are incredibly knowledgeable about Shebenik-Jabllanice Park and very entertaining, so I am very enthusiastic about my own adventure. I want to explore all natural wonders of Park, but I have not enough time for this, only 2 days. "At least, you need 5 days to visit the whole park", explains Fatmir, the Director of Park. So this time I will visit only northern part of the Park. There are two main ways to reach the Park: to follow the northeast road of the city, from Librazhd to Dibra, until the entrance in the village of Stebleve, the heart of Park; other way is a street in the east of the national Tirana-Korca road, just before the town of Prrenjas, in the Rrajca village. We choose the first way, leave behind Librazhd City and follow the road signage for Peshkopi. The King Zog had built this road 80 years ago to connect this area to Dibra region. Recently the road has been reconstructed and it is passable through FushëStuden. After about 15 minutes, near the village of Dorëz, signs detailing the park are on the right. All streets and paths on the Park have vertical and horizontal signage. Elevations in the park vary from 300 meters to over 2,200 meters at the Peak of Shebenik Mountain, our destination of the first day. The Peak of Shebenik Mountain is 2,253 m above sea level and is found in the north-east of Shebenik. Albert is available to guide us into the interiors of Park. He is helpful to everyone that has limited knowledge of the area or limited time like me. Albert works as a teacher in the Fushe-Studen village. In the last years he is local guide and few months ago he was licensed by the Ministry of Economy. Even though he knows all the area, he is always looking for the 'new discovery'. "A week ago I

Nr 23 TRAVEL 2017

Nisemi me Bertin drejt Majës së Shebenikut. Nga Librazhdi deri në Qafë Shapkë udhëtojmë me makinë ndërsa pemët e ahut, ashtu të drejta dhe elegante në të dyja krahët e rrugës, duket sikur na përshëndesin. Poshtë tyre qilimi lejla i luleve të shqopës së mishtë (Erica Carnea) shfaqet nën tisin e hollë të borës së rënë një ditë më parë. Mbi pesë orë ngjitje në këmbë nga Qafë Shapka deri në Majë të Shebenikut nuk është një sipërmarrje e lehtë. Pas dy orë ecjeje nëpër një rrugë të gjerë, bëjmë një ndalesë të shkurtër në Sereçin, për t’u freskuar dhe përgatitur për pjesën tjetër të rrugës. Nga Sereçini (1300 m) për në Majë të Shebenikut (2224m), ndjekim shtegun e shënuar nëpër një reliev kryesisht të pjerrët. Teksa i afrohemi kuotës së 2000 m, pas katër orë udhëtimi në këmbë, me lodhjen shtohet edhe adrenalina që të injekton magjia e panoramës së papërsëritshme, e cila të nxit të vazhdosh më tej. Arrijmë në një pllajë në shpatin verior të Majës së Shebenikut, ku panorama magjike plotësohet me shfaqjen e liqenit të epërm të Dragostunjës. 40 metra më lart shfaqet liqeni i Shebenikut. Dy liqenet me ujë të kulluar reflektojnë të gjitha nuancat e qiellit dhe mjedisit përreth dhe duken si sytë blu të malit që shohin dhe gjykojnë çdo gjë që ndodh mes tokës dhe qiellit. Dëshira për të parë më shumë e sfidon lodhjen dhe ne vazhdojmë drejt Majës. Pamja që të përshëndet në të gjitha anët e horizontit është shpërblimi më i mirë. Një tjetër liqen shfaqet poshtë në krah të dy të parëve, ndërsa qytetet e Librazhdit dhe Elbasanit duken si në pëllëmbë të dorës. Nga këtu mund të përshëndetesh me malet e Polisit, Katrafilit, Qafë Shapkës dhe Ryenit. Një tjetër ditë, një tjetër intinerar. Rruga që të çon në Fushë-Studen gjarpëron shpateve, duke të ofruar një panoramë mbresëlënëse me maja të buta kodrash, të cilat ndërthuren me njëra tjetrën si valë deti, që shfaqen dhe zhduken pas çdo kthese. Ndalojmë në fshatin Llangë, ku një grumbull shtëpish tri-katër katëshe prej guri, të tipit kullë, me një dyzinë frëngjish të vogla në vend të dritareve, të përshëndesin nga faqja e kodrës. Përkundruall fshatit, në krahun tjetër të rrugës,një tabelë tregon shtegun për në shpellën e famshme tëKoshorishtit. Zbresim nga makina dhe ndjekim shtegun që pas disa minutash na zbret poshtë nëFushëne Letmit. Tridhjetë minuta më pas ndodhemi në hyrje të Shpellës së Akullit, gryka e të cilës duket si hyrja e një bunkeri të anuar djathtas. Hyrja në shpellë të jep ndjesinë e hyrjes në një frigorifer të madh katror që nuk i duket fundi. Konkrecionet e stalaktiteve dhe stalagmiteve janë të jashtëzakonshme, ndërsa gjithçka është e veshur nga akulli. Destinacioni i radhës është Monumenti i Kulturës së Kategorisë së Parë, Shpella kishë e Koshorishtit, që ndodhet në mes të një shkëmbi, në faqen jugore të Malit të Letmit. Ngjitja për në grykën e shpellës, 300 m nëpër shkëmbin e thepisur,është një sfidë e vërtetë. Pasi kalon hyrjen rrethore të shpellës gjendesh në një si dhomë me përmasa normale. Ngremë kokën nga tavani për të soditur atë që e ka bërë të famshme shpellën: dy piktura rrethore që ngjajnë si medalione gjigandë, kornizuar me shirita të kuq të varur tek njëri-tjetri, paraqesin skena të njohura nga Bibla. Në rrethin e vogël që ndodhet më lart paraqitet figura e Krishtit, ndërsa në tjetrin, me përmasa thuajse sa dyfishi i të parit, dallohet Shën Mëria me Krishtin fëmijë. Ajo që të lë pa

discovered a new cave," he tells us. The trailhead of Shebenik is on top of the pass of the road from Librazhd to Qarrishte. On both sides of the road the straight beech trees 'salute' us. Under them a purple-flowered ‘carpet’ of Erica Carnea (shqopa e mishtë) appears with snow thin haze that fall yesterday. After 20 kilometers we reach at Qafë Shapkë. Here we follow the right turn as indicated in the signage, on a bad road to Shebenik Peak. About five hours of climbing from Qafë Shapka to Shebenik mountain Peak in not an easy obligation. We follow the marked trail. This is a rather long hike. The hike follows mainly the summit ridges. The marked trail runs partly on forest roads, across grassy slopes and meadows. This area is of great natural beauty and contains one of the most magnificent sceneries that I have ever seen. As we approach the 2000m high, the magic of the unprecedented panorama adds adrenaline to our fatigue, encouraging us to continue. As we reach a plateau in the northern slope of Shebenik Peak, appears the Lake of Dragostunj. At this point, despite the magnificent scenery, we may well be glad of a rest from the relentless uphill paths. 120 feet above this Lake appears another one of Shebenik Lake. The clear water of two lakes reflects all the nuances of the sky and the surrounding environment. It looks like the mountain blue eyes see and judge everything that happens between the earth and the sky. In the mountain Peak the view is breathtaking. Another lake appears nearby and at this point we can see Librazhd and Elbasan towns and can 'greet' the mountains of Polis, Katrafili, Qafë Shapka and Ryen. In the second day, our itinerary included a visit in one of the most interesting monuments of medieval period as it is Koshorisht Cave. The road meanders gently through the hills and the panorama is amazing with soft hillside peaks that interlace with each other as sea waves that appear and disappear into each curve. The car stops at Llanga village, when a dozen of stonetowers, with small windows, lie on the hillside. These houses are over 300 years old. In front of the village, on the right side

fjalë është se pothuaj edhe pas 1500 vjetësh nga krijimi i pikturave, ngjyrat janë po aq të plota si të ishin hedhur dje. E arta, e kaltra dhe e kuqja e pikturave shkrihen në mënyrë organike me nuancat që merr brendia e shpellës-kishë. Poshtë “medalioneve biblike” ndodhet një pikturë me 8 figura njerëzore, që të vret sytë teksa dallon që dëmtimet që ia ka kursyer koha, nuk ia kanë kursyer vizitorët e papërgjegjshëm, të cilët kanë zhgarravitur emrat e tyre. Parku Shebenik-Jabllanicë ofron jo vetëm bukuri natyrore për t’u vizituar. Të apasionuarit pas sporteve të ndryshme gjejnë këtu vendin ideal për të ushtruar ecjen, marshimin, alpinizmin, kacavjerrjen, çiklizmin, hipizmin. Parku ka shumë për të treguar për veten dhe pasuritë e tij. Përfshirja në UNESCO do ta kthente atë në destinacionin kryesor turistik në vend. Banorët e Parkut po përgatiten t’i përgjigjen një fluksi të tillë, duke ngritur infrastrukturën pritëse dhe akomoduese. Kushdo që bujt në Park gjen mikpritjen e banorëve dhe ka mundësi të shijojë një ushqim të pasur tradicional dhe 100% bio. Në Steblevë tashmë janë ngritur shtëpitë e para alpine të cilat ofrojnë të gjithë komoditetin e nevojshëm. Zbulimi i Parkut Kombëtar Shebenik-Jabllanicë mbetet një sfidë edhe për njohësit më të mirë të tij. Këtë herë modestisht zbuluam vetëm një pjesë. Pa dyshim, do të ketë një herë tjetër dhe ndoshta do të kemi fatin që të mos vizitojmë thjesht Parkun Kombëtar, por pasurinë e re shqiptare të UNESCO-s.

of the road, there is a place where a trail begins. We follow the path and go down to Fusha e Letmit. After about 25-30 minutes of climbing, we reach the edge of the Ice Cave (Shpella e Akullit). It is there 800 m above the sea level and the amazing wonders of nature, hiding under the glaciers. Entering into the cave, it gives me the feeling as entering into a large freezer with no end, even though it is 60 m long. The stalactite and stalagmite concretions are extraordinary under the icy dress. This cave is opened for everyone, since it is easy to navigate. After Icy Cave, our destination is one of the most interesting monuments of medieval period, the monastic caves of Letmi, or known as Church Cave. Koshorisht Church is built inside a cave during the 2nd century BC and is located in the middle of a huge rugged rock, on the southern side of Letmi Mountain. Climbing to the cave is very challenging. When you pass the circular cave entrance you find yourself in a normal size room. The paintings are on the ceiling of cave room. We look at ceiling and we descry two circular biblical figures that look like giant medallions. In the top of painting there is Christ-Image and in the other is a modestly scaled image of the Madonna as a half-length figure holding her son in a memorably depiction. The color blue of Marie symbolized purity, virginity, and royalty. It is looks breathtaking that after 1500 the bright blue, golden and red colors of these biblical figures are still vivid. Unfortunately my trip ended within two days and I am very impressed by exploring this amazing Park. I left ShebenikJabllanice Park with positive impressions on the beautiful nature and friendly reception from the park administration and local residents. After this experience I am sure that Shebenik-Jabllanice National Park offers more than lakes, caves and peak mountains. The Park is ideal to practice walking, marching, mountaineering, rattling, cycling and hiking. In the near future, when Shebenik-Jabllanice Park will be part of UNESCO World Heritage Site, it will welcome more tourists to visit and enjoy the its pristine nature.

Nr 23 TRAVEL 2017

PERSONAZH

Misionarët e Klubit “Discover Albania” Ata janë të gjithë të rinj, plot jetë dhe energji e megjithëse secili prej tyre ka personalitetin e vet të spikatur dhe natyrën krejt të ndryshme nga shoku, kanë një gjë të përbashkët; pasionin për turizmin dashurinë për natyrën dhe janë të gjithë udhërrëfyes të Klubit Discover Albania”. Nëse gjithçka në udhëtim shkon mirë, dijeni se është puna e tyre e përkushtuar që e bën çdo udhëtim të paharrueshëm.

Alban Jovani

Ai është një prej gudave më të vjetra të Klubit dhe tashmë mund të quhet edhe fytyra e tij. Prej tre vjetësh ai udhëheq djemtë dhe vajzat maleve e deteve, shtigjeve e bukurive të Shqipërisë, duke mos u lodhur asnjëherë e mësuar shumë nga çdo udhëtim i ri, për t`ua kaluar përvojën e tij udhëtarëve të ardhshëm. Nëse udhëtimi i tij i parë me klubin ka qenë në Dardhë, një tjetër vend i preferuar në Shqipëri fle në zemrën e tij dhe ajo është Valbona. Nëse e pyet se çfarë do të ketë dëshirë të bëjë në të ardhmen, të përgjigjet: Pse nuk duket? Në listën e gjatë të përshtypjeve që ndjekësit e faqes së Klubit bëjnë në rrjetet sociale do të gjeni shumë prej tyre me emrin e Albanit. Si kjo këtu poshtë: “Ishtë kënaqësi të ishe pjesë e grupit “na mbyti shiu” këtë fundjavë në Valbonë. Edhe pse koha nuk ishte shumë në favorin tonë, guidat tona shumë profesionale Albani dhe Irda arritën të na organizonin mjaft mirë në mënyrë që të shfrytëzonim maksimalisht kohën me aktivitete argëtuese dhe të socializoheshim me njëri- tjetrin. Vlen për t’u përmendur gadishmeria, komunikimi dhe mirësjellja e guidave, të cilët ndanin me ne vazhdimisht informacione të vlefshme gjatë gjithë rrugës, duke zhvilluar dhe lojra të ndryshme grupi. Ushqimi fantastik në bujtinë, natyra madhështore dhe shoqëria e këndshme lanë përshtypjet me të mira tek unë. Shumë faleminderit Klubi dhe shihemi në udhëtimet e radhës. Nëse i kërkon një mendim Albanit për natyrën, ai të thotë se natyra nuk është pronë e jona, atë duhet t`ua lëme trashëgim të tjerëve, që është edhe filozofia e Klubit. E ajo që i pëlqen më së shumti në udhëtim përveç bukurive të natyrës, është kreativiteti dhe humori që krijon atmosferë të këndshme me çdo grup udhëtimi.

Piro Katundi

Megjithëse është arkitekt me profesion, dashuria për udhëtimet e ka bërë që t`i bashkohet Klubit fillimisht si fotograf. E duke e kryer këtë mision prej 16 muajsh dhe duke e parë se sa bukur ishte të drejtoje të tjerët nëpër shtigje, prej tre muajsh, përveç aparatit fotografik, “ka varur në qafë” edhe përgjegjësinë si guidë. Udhëtimi i parë që realizioi në Maj 2014, e bëri të dashurohej me Valbonën por po aq shumë e josh edhe Riviera me blunë e saj magjike. Piroja konsiderohet prej të gjithëve si guida më karizmatike Klubit, simpatik dhe qefli rakie, gjithmonë i qeshur edhe i gjindshëm për çdo situatë dhe i aftë të krijojë zgjidhje edhe aty ku nuk duket se ka, ai përpiqet të bëjë maksimumin për mbarëvajtjen e udhëtimit. “In every walk with nature, one receives far more than he seeks”, është një shprehje që i pëlqen ta thotë shpesh në gjuhën universale. Në udhëtimet me klubin një ndër gjërat më të bukura mbetet diversifikimi i grupeve ku ke mundësinë të njohësh shumë tipa personash të shkëmbesh përvoja dhe ide, ku do ta gjesh gjithmonë një njeri që ka qejf të konsumojë një gotë apo dikë tjetër që ka gjithmonë ftohtë. Pa dyshim zbulimi i vendeve të reja dhe kënaqësia që të japin bashkë me pozitivitetin që të percjellin, është një nga gjërat që s`kanë të paguar në udhëtime. Mes gjërave që më pëlqen më shumë në udhëtime janë vendet ku nuk ka valë telefoni, sepse shkëputja për pak ditë nga realiteti të mundëson shijimin në maksimum i natyrës dhe çdo

Marjana (Jana) Ă&#x2021;erekja Shkolla pĂŤr shkenca politike nuk ka asnjĂŤ lidhje me turizmin por sidoqoftĂŤ kanĂŤ njĂŤ tĂŤ pĂŤrbashkĂŤt; tĂŤ dyja kontribuojnĂŤ nĂŤ zhvillimin e ShqipĂŤrisĂŤ, secila nĂŤ mĂŤnyrĂŤn e saj dhe pĂŤrsa kohĂŤ funksionojnĂŤ, janĂŤ tĂŤ pranueshme. KĂŤshtu mendon Marjana, e cila ĂŤshtĂŤ ndoshta udhĂŤrrĂŤfyesja mĂŤ e re e Klubit, vetĂŤm prej njĂŤ muaji e gjysĂŤm ĂŤshtĂŤ bĂŤrĂŤ pjesĂŤ e tij, natyrisht pasi ka shijuar udhĂŤtimet me Klubin si turiste. Ajo tani mund tĂŤ udhĂŤtojĂŤ nĂŤ tĂŤ gjithĂŤ ShqipĂŤrinĂŤ, ndonĂŤse vendi i saj i preferuar midis shumĂŤ tĂŤ tjerĂŤve ĂŤshtĂŤ Ksamili. Ajo e ka shumĂŤ tĂŤ freskĂŤt udhĂŤtim e saj tĂŤ parĂŤ duke qenĂŤ se nuk ka kaluar shumĂŤ kohĂŤ. Destinacioni ishte Ujvara e SotirĂŤs nĂŤ Gramsh, njĂŤ prej vendeve mĂŤ tĂŤ bukura nĂŤ ShqipĂŤri por qĂŤ mĂŤ tĂŤ bukur e bĂŤnĂŤ njerĂŤzit me tĂŤ cilĂŤt ajo udhĂŤtoi. Dhe nĂŤ fakt ndodh qĂŤ pasi udhĂŤton shpesh drejt njĂŤ destinacioni vĂŤrtet qĂŤ kuptim udhĂŤtimit i japin njerĂŤzit me tĂŤ cilĂŤt udhĂŤton, gjallĂŤria dhe energjia e tyre. Prandaj gjithmonĂŤ mĂŤ vjen nĂŤ mendje njĂŤ shprehje qĂŤ mĂŤ kanĂŤ thĂŤnĂŤ â&#x20AC;&#x153;mendo si njĂŤ proton, pozitivishtâ&#x20AC;? qĂŤ ĂŤshtĂŤ edhe motoja e udhĂŤtimeve tĂŤ mia, thotĂŤ ajo. Dhe nĂŤ fakt ka ndodhur qĂŤ me pozitivitetin e grupit kemi ndaluar edhe shiun. Nuk e besoni?

Albiona MuĂ§oimaj

NjĂŤ punonjĂŤse sociale nĂŤ shĂŤrbim tĂŤ turistĂŤve. KĂŤshtu mund ta pĂŤrshkruanim AlbionĂŤn nĂŤse do t`i referoheshim formimit tĂŤ saj. Prej katĂŤr muajsh, pa munguar asnjĂŤ fundjavĂŤ, ajo drejton grupet e Klubit, duke ruajtur pĂŤr vete nĂŤ zemĂŤr njĂŤ dashuri tĂŤ madhe pĂŤr LurĂŤn, udhĂŤtimet drejt tĂŤ cilĂŤs i pret me padurim, por gjithashtu edhe pĂŤr Parkun KombĂŤtar QafĂŤ-ShtamĂŤ, ku e mahnit natyra. NjĂŤ â&#x20AC;&#x153;reviewâ&#x20AC;? pĂŤr AlbionĂŤn? Ja njĂŤ e tillĂŤ nga Lorina Mihali: â&#x20AC;&#x153;NjĂŤ eksperiencĂŤ qĂŤ s`duhet humbur. NjĂŤ mikpritje fantastike. NjĂŤ natyrĂŤ mbrĂŤsĂŤlĂŤnĂŤse, njĂŤ grup i jashtĂŤzakonshĂŤm. Faleminderit organizuesve por nĂŤ veĂ§anti ty Albiona JonĂŤ, qĂŤ na ke krijuar njĂŤ atmosferĂŤ tĂŤ paharrueshme e na ke shtuar jetĂŤn me ato tĂŤ qeshurat me lot. Je njĂŤ vajzĂŤ e veĂ§antĂŤ. Albionaaaa te keqen nonaaaa, duam prap kshu fundjavash. Ju puth forttt đ&#x;&#x2019;&#x2039;đ&#x;&#x2019;&#x2039;đ&#x;&#x2019;&#x2039; đ&#x;&#x2019;&#x2039;đ&#x;&#x2019;&#x2039;đ&#x;&#x2019;&#x2039;â&#x20AC;? Motoja e AlbionĂŤs? Mbushe ditĂŤn plot ngjyra! Dil dhe hidh njĂŤ vĂŤshtrim nĂŤpĂŤr natyrĂŤâ&#x20AC;ŚFrymĂŤzohu đ&#x;&#x2019;&#x2039;đ&#x;&#x2019;&#x2039;đ&#x;&#x2019;&#x2039; MĂŤ pĂŤlqen atmosfera e krijuar mes grupit nĂŤ njĂŤ udhĂŤtim ashtu si mĂŤ pĂŤlqejnĂŤ lodhjet pĂŤr tĂŤ arritur destinacionin dhe vullneti pĂŤr tĂŤ mos u dorĂŤzuar, mĂŤ pĂŤlqen zbritja e qetĂŤ dhe pa fjalĂŤ e njĂŤ mali ashtu siĂ§ mĂŤ pĂŤlqejnĂŤ netĂŤt e vona tĂŤ sĂŤ bukurĂŤs ValbonĂŤ. MĂŤ pĂŤlqejnĂŤ njerĂŤzit qĂŤ u ndrijnĂŤ sytĂŤ nga emocionet kur arrijnĂŤ pikĂŤn finale tĂŤ njĂŤ udhĂŤtimi si dhe miqĂŤsitĂŤ e krijuara nga asgjĂŤja. JanĂŤ tĂŤ bukura shumĂŤ udhĂŤtimet sepse mbartin me vete tĂŤ papritura gjithmonĂŤ, mbartin ndjenja tĂŤ bukura dashurie dhe aromĂŤ jete, mbartin vullnet dhe kĂŤrshĂŤri pĂŤr tĂŤ zbuluar vĂŤnde tĂŤ reja, mbartin dĂŤshirĂŤn e njerĂŤzve pĂŤr tĂŤ sfiduar veten dhe limitet e tyre, qĂŤ sjellin pĂŤrherĂŤ kĂŤndvĂŤshtrime tĂŤ reja tĂŤ tĂŤ parit tĂŤ jetĂŤs, njerĂŤzve dhe botĂŤs.

Nr 23 TRAVEL 2017

Misioni “Korab 2017” Me Klubin “Discover Albania"

Të pushtojmë Korabin, ky do jetë misioni që ka nisur nga data 5 mars deri në kurorëzzimin e tij më 2 Korrik 2017. Kemi hartuar një program guidash - përkatësisht 18 udhëtime - që do paraprijnë për përgatitjen e nevojshme për të bërë pushtimin e Korabit. Gjithashtu, krahas udhëtimeve që do të kryhen çdo javë, do të jepen dhe informacionet përkatëse për pajisjet dhe veshjet e nevojshme që duhet të kemi me vete. Mali Korabit, 2764 metra i lartë, është edhe maja më e lartë në Shqipëri dhe në Maqedoni, duke qenë se është mal kufindarës. Gjithashtu, Korabi, që renditet i katërti në të gjithë Ballkanin pas Rila (Bullgari), Olimpit (Greqi) dhe Pirinit (Bullgari), është ndër malet që të ofron pamje fantastike të natyrës me peisazhe përrallore. Ideja është që t’i japim mundësi çdo personi që dëshiron të bëjë këtë udhëtim fantastik,që të ketë kohën e duhur për t’u përgatitur. Guidat që do të zhvillohen dhe do të paraprijnë ngjitjen e Korabit janë të niveleve të ndryshme dhe fillojnë nga më të lehtat, deri tek ato më sfiduese. Në fund do të jetë guida 84

(tour lideri) që do të përcaktojë nëse mund të bëhesh pjesë e këtij misioni ose jo. Dëshira jonë është që të gjithë të ngjitemi së bashku në majë, por nëse nuk investojmë në përgatitjen e duhur, atëherë bëhet e rrezikshme për secilin nga ne. Ndaj ne mendojmë se kjo është periudha më e mirë për të filluar përgatitjen dhe të jemi gati për sfidën e madhe: Korabin! Më poshtë lista e udhëtimeve që do të kryhen dhe niveli respektiv i vështirësisë.

NIVELI I VËSHTIRËSIVE TË GUIDAVE

Një përshkrim i detajuar i ndarjeve të niveleve të vështirësisë për guidat tona. Është praktikë e pranuar në të gjithë botën tashmë, që Guidat në natyrë të jenë të kategorizuara në nivele të ndryshme, sipas disa kritereve kryesore dhe specifike që ka një guidë.

Përgjithësisht kriteret janë:

- Distanca që do të përshkrohet, - Koha e udhëtimit, - Lartësia e ngjitjes, - Vështirësia e shtigjeve, - Rrezikshmëria e itinerarit, - Lloji i terrenit, - Rreziqet nga ambienti rrethues (për shembull kafshët e egra), - Distanca dhe koha nga qendra shëndetsore më e afërt, - Vështirësite në gjetjen e shtegut. Këto kritere kanë bërë të mundur që ne të kemi një gjuhë komunikimi më të qartë me pjesëmarrësit, duke patur të njëjtën shkallë vlerësimi. Nivelet e vështirësisë variojnë (përgjithësisht) nga 1-6, por shoqata të ndryshme të hiking mund të përdorin kategorizime dhe emërtime të ndryshme, gjithnjë duke i mirëpërcaktuar kriteret e përdorura. Përgjegjësinë për të përcaktuar vështirësinë e një guide e ka Krijuesi i Turit (TOUR DESIGNER) që duhet të jetëi licensuar dhe i specializuar në këtë fushë. Çdo guidë kërkon përgatitje dhe parapërgatitje të ndryshme në bazë të vështirësisë, duke qenë se fillojnë nga më të lehtat dhe deri tek më të vështirat, nga pak kilometra deri në shumë kilometra, nga lartësi të vogla deri në lartësi shumë të mëdha, nga shtigje të thjeshta deri në shtigje shumë të vështira etj etj. Përgatitja ndahet në dy shtylla kryesore: Përgatitja Fizike dhe Përgatitja Psikologjike.

Përgatitja Fizike.

Mundësia që trupi yt të përballojë lodhjen e krijuar nga një guidë e zgjedhur, kujtojmë, diellin, shumë kilometra, dehidratimin, peshën e çantës dhe vështirësi të tjera.

Përgatitja Psikologjike.

Mundësia që mendja jonë të perballoje vështirësinë psikologjike që krijohet, kujtojmë që ka ture që ndodhesh 5 orë larg vendeve të banuara dhe situata nga më të ndryshmet, fakti që ndonjehere duhet të përballosh edhe rreziqe të caktuara që fizikisht mund të jenë mjaft të thjeshta, por psikologjikisht janë të pamundura. Të ngjitesh në mal është opsionale, të zbresësh është e detyrueshme. Parapregatitja gjithashtu ndahet në dy shtylla kryesore që është Kompletimi dhe Zgjedhja. Për të udhëtuar në ture të ndryshme të duhen veshje dhe pasije të ndryshme, për guidat e Thjeshta dhe të Moderuara ndoshta mund të mjaftoheni me një palë atlete dhe një çantë shpine, por për guidat e niveleve më të larta do të duhen veshje dhe pajisje të veçanta. Pra kompletimi ka të bëjë me pasjen e pajisjeve të duhura për guidën e duhur. Nga ana tjetër Zgjedhja ka të bëjë me aftësinë për të zgjedhur ato që të duhen, që do të thotë që nuk duhet të kesh gjëra të tepërta me vete dhe nuk duhet të kesh gjëra mangut. Shembull: Në një dite me shi duhet të kesh mushamanë me vete dhe jo rrobat e banjos. Kujtojmë që në Shqiperi mund të gjendëe të gjashta nivelet e vështirësisë që përcaktohen. Kujtojmë këtu që Jezerca (2694 m Bjeshket e Namuna) hyn në 10 majat më të vështira në Evropë për tu ngjitur. Çdo nivel Vështirësie ka një ngjyrë specifike që do të bëjë të mundur që të dallohet vështirësia e guidës me anë të vizualitetit. Shënim: Nivelet e Guidave janë hartuar nga Klubi Discover Albania, pas një përvoje shumëvjeçare në treg dhe nuk kanë juridiksion jashë Klubit Discover Albania. Këto nuk janë nivelet zyrtare të vështirësisë së Guidave, duke qene se në Shqipëri jo të gjitha shtigjet janë të shenjuara. Për t’u bërë pjesë e njoftimeve, si dhe pjesë e grupit “Misioni Korab” për informacionet përkatëse për këtë strukturë, na shkruani në kontaktet e Klubit "Discover Albania"

Për të prenotuar turin To book the tour:

Për ture në të gjitha stinët: To book tours in every season: KLUBI “DISCOVER ALBANIA” Te.: +355696583870 +355 69 40 40 333 info@discoveralbanianow.com www.discoveralbanianow.com Nr 23 TRAVEL 2017

TRAVELLER Kur bëni plane të shpejta udhëtimesh duke dashur të shtyni kthimin në shtëpi, por jo të dëboheni nga Europa për shkeljen e vizës, kini kujdes! E para - bëhuni krijues. Dhe e dyta - drejtojuni rrjetit tuaj. Falë Facebook-ut e dija që Camilla, një kolege e vjetër pune, po endej nëpër Europë me partnerin e saj Ben, pak a shumë si ne. Duke e ditur se tashmë ata kishin vizituar disa vende që ne nuk i kishim parë, i kërkova këshilla se çfarë ia vlente të vizitohej pa thyer rregullat tona të Shengenit. Përgjigjja e saj entuziaste ishte të merrnim turet e Off Limits në Shqipëri dhe të endeshim në malet e largëta veriore. Dhe ne bëmë pikërisht këtë! Shqipëria ishte e habitshme, emocionuese, edukative dhe shumë

zbavitëse. Në këtë shkrim janë disa nga etapat kryesore të kalimit tonë të papritur përmes këtij vendi të mrekullueshëm.

Historia interesante e Tiranës

Nata jonë e parë në Shqipëri ishte një shëtitje në këmbë me Erin, udhërrëfyesin tonë (pronar i agjencisë turistike). Ai na udhëhoqi drejt pikave kryesore arkiturore të Tiranës, duke na treguar për historinë e kryeqytetit të Shqipërisë. Përvoja dhe njohuritë e tij ishin të jashtëzakonshme edhe ngaqë kishte jetuar në fund të komunizmit, dy konflikte sociale me përmasa kombëtare dhe përpjekjen e madhe për rindërtim dhe restaurim për nxjerrjen e Shqipërisë nga e kaluara e saj e trazuar. Kombinimi i ndërtesave të paraluftës, pasluftës, komunizmit dhe të ditëve të 86

Gjetëm një Shqipëri të habitshme, emocionuese Jared Woods, Australi

sotme, skulpturat dhe hapësirat e përshtatura, e bëjnë Tiranën një qytet interesant për t'u vizituar. Dhe pastaj një birrë në restorantet afër, ishte një ide e mirë për të kaluar kohën.

Rreth e qark Prizrenit, Kosovë

Të vozisësh drejt Valbonës do të thotë të shkosh jashtë kufijve të Shqipërisë dhe të kalosh përmes Kosovës, çka ishte një surprizë e këndshme. Eri na zbriti në rrugën kryesore (pas disa devijimesh të shkathëta) dhe aty bëmë një shëtitje përgjatë bregut të lumit, duke soditur xhamitë e shumta e të mëdha dhe duke dëgjuar për kulturën dhe mënyrën e jetesës në Kosovë.

Akomodimi në Valbonë

Qëndruam për disa ditë në njërën

prej bujtinave që ndodheshin në hijen e vargmalit të Bjeshkëve të Nemuna, në Valbonë. Të zotët e bujtinës ishin të këndshëm. Ata na ofruan ushqime të shijshme që i kishin kultivuar vetë, na ulën pranë zjarrit me nga një gotë raki jashtëzakonisht të fortë. Valbona shtrihet përgjatë një lumi të nëndheshëm që herë pas here shfaqet përgjatë rrugës poshtë luginës, me një shtrat gurësh të bardhë, nëpër të cilin ecëm. Bujtinat e reja dhe ndërtesat e vjetra komuniste, ndoshta të papërfunduara ose në gjendje të keqe, përbënin një pjesë interesante dhe natyrisht të bukur të vendit. Ne ecëm me këmbë drejt një ujëvare, duke ngjitur në shpatet e malit, ndërsa gjethet vjeshtore mbulonin tokën dhe binin qetësisht nga pemët, gjatë pushimeve tona për një

çaj mali në lokalet e vogla aty.

Të vozitësh në Theth

Të ngasësh makinën në Theth nuk është gjë e lehtë. Sidomos kur je pak vonë dhe nata ka rënë, sepse është një rrugë malore 4WD në lartësi deri në 1800m, pa mure mbrojtëse dhe pamja është e kufizuar. Mirëpo për fat të mirë në timon nuk ishte Sarah e as unë; ishte udhërrëfyesi ynë Markoja, që me humorin e tij karakteristik, arriti të na çonte lart në mal dhe të na zbriste në Theth. Rrugës, ndërsa po errësohej, kënduam së bashku në makinë e ky duket se është një nga përfitimet e udhëtimit me muzikantë entuziastë! Pak ditë më vonë, kur po largoheshim nga Thethi, teksa shihnim rrugën në të cilën kishim kaluar me makinë në errësirën e ftohtë, u ndjemë të lumtur që nuk

e kishim parë atë natë.

Syri i kaltër dhe Ujëvara e Thethit Thethi është një tjetër vend turistik me zhvillim të ngadaltë në Shqipërinë e veriut, në anën tjetër të Bjeshkëve të Namuna. Përpos bukurisë së jashtëzakonshme natyrore, ai ka disa atraksione interesante. Syri i kaltër është një pishinë e gjallë me ujëvarë të mahnitshme dhe befasuese, rreth një orë udhëtimi emocionues me këmbë në male. Kultura e Thethit përfshin edhe kullën prej guri, ku zgjidheshin gjakmarrjet në të kaluarën. Sipas Kanunit, një kod i shekullit të pesëmbëdhjetë në lidhje me drejtësinë sociale, nëse vrisje një mashkull të një je tjetër, çdo mashkull i familjes tënde mund të vritej si shpagim, prandaj e gjithë

familja fajtore duhej të jetonte në këtë shtëpi guri derisa gjaku ose të falej, ose të zgjidhej përmes "sakrifikimit" të një pjesëtari mashkull të familjes. Shqiptarët, me sa duket, nuk falin kur bëhet fjalë për drejtësinë.

ushqimeve tona kishin sallatë shope me kastravec, qepë dhe domate të mbuluara me djathë të grirë. Mjalta nga kosheret prapa bujtinave, reçeli i sapobërë me feta të lëngëshme fiku, copëzat e shijshme të specave

Thethi ka gjithashtu edhe një kishë të veçantë guri, e cila ndonëse nuk hapet shpesh, është një shtyllë e jetës sociale të fshatit. Deri te ujëvara e bukur duhej një hiking i këndshëm nga fshati deri në mal, por ia vlente për ujin kristaltë dhe pamjen mahnitëse. Ecja malore është një aktivitet i madh për industrinë turistike në rritje të Shqipërisë dhe tani e kuptuam pse. Marko na tha se gjatë verës, grupet e turistëve ecin në këmbë nga Valbona në Theth e jo me makinë si ne.

shyumëngjyrësh dhe kosi i përzier me mjaltë ishin vetëm një pjesë e gjërave të mrekullueshme që hanim shumicën e vakteve. Delikatesës së biftekut ose të pulës së mbushur me djathë të shkrirë dhe erëza ishte vështirë t'i rezitoje. Shtoji kësaj edhe rakinë që me të vërtetë të zgjon shijen dhe ja ku është receta për një buzëqeshje të madhe dhe stomak plot e përplot. Kam një falenderim të madh për Eri Dervishin, pronarin e Off Limits, për organizimin e këtij udhëtimi të mrekullueshëm dhe për njohuritë enciklopedike që na dha rreth zakoneve, historisë dhe mënyrës së jetesës në Shqipëri. Duhet të falenderoj edhe Markon, i cili udhëtoi pa frikë nëpër shkrepa duke kënduar një version të shkëlqyer të Acapella-s së Bruno Mars-it.

Ushqimi

Ushqimi merr rëndësinë e vet, sepse sinqerisht që e meriton. Shqiptarët, si të gjithë ballkanasit, e pëlqejnë shumë mishin e pjekur në skarë, perimet e freskëta dhe djathin e vendit. Shumica e

Nr 23 TRAVEL 2017

Ishte Shkurti i vitit 2012, vizita ime e parë në Afrikë, në parkun e Amboselit në Kenia. Kujtoj që ma pati tërhequr kureshtjen një mal, me majën e tij të mbuluar me borë. Eshtë Kilimaxharo, mali më i Iartë në Afrikë, më pati sqaruar Xhejms, guida që më shoqëronte. Në atë çast një dëshirë e një zë i brendshëm më foli, këtij mali do ti ngjitem një ditë… do të eci aty mbi atë borë. Pasi fjala mori dhenë, në klubin ku pij çdo ditë kafenë e mëngjesit, dëgjoja përshpërimat e klientëve dhe të shokëve të mi, rreth aventurës sime. Unë qeshja me vete, sepse tashmë u kisha dhënë atyre një “temë” më shumë për të diskutuar. Së bashku me Kujtimin, komshiun tim, filluam stërvitjen duke iu ngjitur e ulur malit të Taraboshit. Neve na u bashkuan Mensuri dhe Vali, të dy nga shoqata e bjeshkatarëve “Shkëmbi” nga Kosova. Eshtë 20 Shkurt 2017, ora 01.50 e mëngjesit. Avioni sapo është ulur në Tanzani, në aeroportin e Kilimanxharos. Pasi paguajmë 50 US $ për vizën e Tanzanisë, policia kufitare na bën fotografi e na skanon shenjat e gishtërinjve. 88

Dita e parë: Nisemi nga Arusha e udhëtojmë drejt “Marangu”, portës hyrëse të Parkut Kombëtar të Kilimanxharos të shoqëruar nga tingujt e këngës “Kilimanxharo hakuna matata”. Janë 12 vendas, shoqëruesit tanë që këndojnë. Ndërkohë motori i autobuzit 20 vendësh rënkon, ndërsa i afrohet e i ngjitet dalëngadalë malit, duke lënë pas kryeqytetin Moshi. Në portën Marangu, aty ku do të fillojmë ngjitjen, lartësia është 1900 metra. Stafi i parkut është shumë i kujdeshëm gjatë peshimit të çantave, pasi rregullorja e parkut nuk lejon që ata të kalojë peshën 25 kg. Ngjitja vazhdon në drejtim të Mandara 2720 metra dhe ecja kalon në pyll tropikal, nën hijen e pemëve të shumta e të mëdha. Herë pas here shohim tufa majmunësh… Dita e dytë: menjëherë pas mëngjesit u nisëm në drejtim të Horombo,

lartësia 3720 m. Pas ecjes 300-400 metra lartësi, bimësia ndryshon. Tashmë shohim vetëm disa pemë tipike të kësaj lartësie. Ecim e gjatë rrugës heraherës takojmë të tjerë që po ulen nga mali. Mbërrijmë në Horombo, ku dhe akomodohemi e bëjmë postimin e fotos së radhës në FB, natyrisht sot nuk mund të kuptohen udhëtimet po nuk I shoqërove me pastime të herëpashershme në facebook.

Dita e tretë:

sot është dita e aklimatizimit, lëvizim në drejtim të shkëmbijve “Zebra”. Guidat janë shumë të kujdesshme dhe në çdo moment na qëndrojne pranë duke na dhënë shenjat që mund të kemi si pasojë e rritjes së lartësisë. Kapin lartësinë 4200 metra dhe këtu pikërisht unë ndjej shqetësimet e para me frymëmarrjen. Ndjej që ajri më është bllokuar në gjoks e nuk arrij ta shtyj në stomak dhe as ta shfryj nga goja. Për pak momente ndihem shumë në panik. Me ndihmën e Nicolas, guidës tonë dhe Kujtimit, pasi më shtrëngojnë në gjoks duke më ngritur lart, arrij t`i kthehem normalitetit. Ne në fakt dy herë në ditë marrim Diamox, si dhe pijmë deri rreth 4 litër ujë pikërisht, për të luftuar me mungesën e oksigjenit dhe problemet me lartësinë.

Dita e katërt:

Hamë mëngjesin, nën shoqërinë e minjve, të cilët rrëmonin nën tavoline duke gjurmuar thërrimet e ushqimit tonë. I çuditur pyes Xhonin, njërin nga kamarierët tanë, të na thonë se përse nuk marrin masat për t`i helmuar ata. Minjtë janë krijesa që jetojnë në zonë të mbrojtur të parkut dhe si të tillë janë të mbroj

Nr 23 TRAVEL

tur me ligj, tha Xhoni. Ne mbesim të gjithë të çuditur nga përgjigja e tij. Normale, në mendje na shkon te rrëqebulli që po shfaroset nëpër pyjet e Pukës. Ngjitja vashdon, tashmë terreni është shkretëtirë Alpine, drejtimi baza e Kibos, 4720 metra. Tashmë nuk shihen më pemë e as shkurre të ulëta, vullkani është “kujdesur” për gjithçka. Këtu strehohemi në kasolle, ndërkohë që shumë të tjerë kanë ngritur çadra.

Dita e pestë: ora 24.00, sapo jemi nisur në drejtim të majës Uruhu. Çdo një orë na lejohet të ndalojmë për rreth një minutë, për të pushuar. Eshtë shumë errësirë dhe hapat tanë nuk janë më të mëdhenj se 15 cm e ecja me shumë zigzake. Bëjmë një ndalesë në guvën e pagëzuar me ermin e gjermanit Mayer, një nga ngjitesit e parë të malit në vitin 1889. Janë të paktën edhe 5-6 grupe të tjera që ngjiten njëkohësisht. Shishja e ujit dhe tubi plastik i saj janë ngrirë. Ndjej përgjumje, ndërkohë që me duhet të eci... Befas më zë gjumi në ecje e sipër. Mensuri dhe Kujtimi më ndihmojnë. Së pari më zbulojnë kokën nga kapuçi i xhakoventos dhe më pas fytyrën. Filloj të ndiej fshikullimin e erës në fytyrë. Kuptohet që në këtë situatë, të nevojshme janë dhe dy-tre shuplaka të shoqëruara nga një copë çokollatë. Kennedy, njëri nga udhërrëfyesit më tërheq vëmendjen, duke më kërkuar që të qëndroja i zgjuar. Pasi arrij të mbedh të gjitha forcat, nuk ka kthim pas e më duhet të vazhdoj. Ngrihem dhe bëj përpara. Më duhet kurajo, për këtë me zë të lartë i drejtohem vetes, ti mundesh, ti mundesh, disa herë… Rreth orës 06.10 mbërrijmë në pikën Gilman 5685 m, megjithëse është akoma natë, vendosim të bëjmë foton tonë të parë në këtë lartësi. Stacioni 90

tjetër është pika Stela 5785 m, aty ku dita ngadalë ka filluar t`i zërë vendin natës. Tani mund të shikojmë përreth, akullnajat mijëra vjeçare i kemi shumë afër. Një grup italianësh i këndojnë këngën e ditëlindjes në Italisht njërës prej anëtareve të grupit të tyre. Vazhdojmë më tej, tani dëshira për të vrapuar e arritur në majë pengohet më shumë nga problemet që të krijon lartësia. Kjo bëhet më e dukshme hap pas hapi. Tashmë e shohim para nesh, vetëm pak metra më tej, qëndron tablela “Urime jeni në pikën Uruhu 5985 m” Kilimanxharo. Mund ta prekim atë, ne jemi aty. Në çast na shpëtojnë lot, lot gëzimi e dhimbje, por jo vetëm mua. Kënaqësi që ne ia dolëm, që të jemi të gjithë këtu, pa asnjë mungesë. Ora është 07.17, data 25 Shkurt 2017…Unë e kisha bërë realitet ëndrrën time, ngjitjen në çatinë e Afrikës!

e paharruar

Kapaciteti: 20 dhoma (45 shtretër) të mobiluara me stil. Hoteli ofron dhoma me kushte mjaft komode me nje arredim bashkëkohor, të pajisura me sistem ngrohjeje, ballkone panoramike, etj. Cmimi: 3000-5000 lekë dhoma. Restoranti: ofron një menu të pasur tradicionale të zonës, të alternuara me kuzhinën ballkanase dhe atë europiane. Te tjera: bar panoramik, restorant me ambiente dimërore dhe verore, sallë konfeë-Korçë, Albania rencash, kënd çlodhjeje , dhe parkim i garantuar. Organizon shëtitje të ndryshme Adresa: Voskopojë-Korçë, Albania Adresa: Voskopojë-Korçë, Albania Adresa: Voskopojë-Korçë, Albania turistike si : ekspedita dhe shëtitje malore (hiking dhe treeking) , sporte dimërore si 0911;Tel: 0684088797 +355 (0)682020911; 0684088797 Tel: (0)682020911; ski+355 dhe snowboard dhe0684088797 sporte verore: mountainbike, 4 X 4 tours & safari. Tel: +355 (0)682020911; 0684088797 oja.com www.royalvoskopoja.com www.royalvoskopoja.com Natural food, comfort, friendly hospitality and above all,all, tastefull www.royalvoskopoja.com Natural food, comfort, friendly andfriendly above tastefull Natural food,hospitality comfort, hospitality anda hoo.com royal_v_hotel@yahoo.com Natural food, comfort, friendly hospitality and royal_v_hotel@yahoo.com

NëNëVoskopojë Në VoskopojëNë çdoditëditë dimri are dishes, all basedçdo on grill. Thedimri products no çd çdo Royal Hotel taste is delicious and you will come back to e Voskopoje VoskopojeRoyal Royal Hotel Hotel same pleasure, if you come hereështë once. është një festë një festë Në Në ashtu siç e do tradita... Hotel Royal Ashtu e doe tradita myzeqare ajo bëhet ashtusiçsiç do tradita... Hotel Royal ashtu siç e do tradita doeajopaharruar tradit Hot Ho bëhet Voskopoje Royal Hotel e paharruar VOSKOPOJË e

dishes, all based on grill. Theonproducts are not but dishes, all based grill. The products aretonotmany to many butthe the dishes, all based on grill. The products taste is delicious and you will come back to experience again the are not Location: With an alpine structure, Voskopoja and you will come back to experience again the Voskopoje Royal Hotel taste is delicious Royal same Hotel ispleasure, located in Voskopojë, in thehere district if you come once. taste is delicious 63 20 ro- and you will come back to exp same pleasure, you come once. ofKorça,if1350 m above sea here level. Capacity: oms (45 beds) furnished with style. The hotel offersif you come here once. same pleasure,

royal_v_hotel@yahoo.com

rooms with very comfortable conditions with a contemporary furnishing, equipped with heating system, panoramic balconies, etc. Price: 3000-5000 ALL rooms. Restaurant: offers a rich menu of traditional area, alternating with Balkan and European cuisine. Others: panoramic bar, restaurant with winter and summer rooms, conference room, recreation angle, and guaranteed parking. Organizes various tourist walk as expeditions and mountain activities (hiking and treeking), winter sports like skiing and snowboard and summer sports: mountainbike, 4 x 4 Tours & Safari.

ajo bëhet e paharruar

Adresa: Voskopojë-Korçë, Albania Tel: +355 (0)682020911; 068408879 www.royalvoskopoja.com royal_v_hotel@yahoo.com

Në Voskopojë OPOJË çdo ditë dimri VOSKOPOJË VOSKOPOJË është një festë Në shtu siç e do tradita... Hotel Royal ajo bëhet VOSKOPOJË e paharruar Nr 17 TRAVEL 2015 Nr 11 TRAVEL 2013

Vendodhja: Me një strukturë alpine, Hotel Royal Voskopoja ndodhet në Voskopojë, 63 në rrethin e Korcës në lartësinë 1350 m mbi nivelin e detit. Kapaciteti: 20 dhoma (45 shtretër) të mobiluara me stil. Hoteli ofron dhoma me kushte mjaft komode me nje arredim bashkëkohor, të pajisura me sistem ngrohjeje, ballkone panoramike, etj. Cmimi: 3000-5000 lekë dhoma. Restoranti: ofron një menu të pasur tradicionale të zonës, të alternuara me kuzhinën ballkanase dhe atë europiane. Te tjera: bar panoramik, restorant me ambiente dimërore dhe verore, sallë konferencash,Hotel kënd çlodhjeje , dhe parkimndodhet i garantuar. shëtitje të ndryshme strukturë alpine, Royal Voskopoja nëOrganizon Voskopojë, turistike si : ekspedita dhe shëtitje malore (hiking dhe treeking) , sporte dimërore si në lartësinë ski 1350 mbi nivelin e detit. dhe m snowboard dhe sporte verore: mountainbike, 4 X 4 tours & safari.

Natural food, comfort, friendly hospitality and above all, tastefull dishes, all based on grill. The products are not to many but the taste is delicious and you will come back to experience again the same pleasure, if you come here once.

Location: With an alpine structure, Voskopoja Royal Hotel is located in Voskopojë, in the district ofKorça, 1350 m above sea level. Capacity: 20 rooms (45 beds) furnished with style. The hotel offers rooms with very comfortable conditions with a contemporary furnishing, equipped with heating system, panoramic balconies, etc. Price: 3000-5000 ALL rooms. Restaurant: offers a rich menu of traditional area, alternating with Balkan and European cuisine. Others: panoramic bar, restaurant with winter and summer rooms, conference room, recreation angle, and guaranteed parking. Organizes various tourist walk as expeditions and mountain activities (hiking and treeking), winter sports like skiing and snowboard and summer sports: mountainbike, 4 x 4 Tours & Safari.

e dimërore dhe verore, sallë konfear. Organizon shëtitje të ndryshme g dhe treeking) , sporte dimërore si bike, 4 X 4 tours & safari.

l Voskopoja ndodhet në Voskopojë, lin e detit. a me stil. Hoteli ofron dhoma me or, të pajisura me sistem 0-5000 lekë dhoma. të zonës, të alternuara me kuzhinën

Vendodhja: Me një strukturë strukturë alpine, Hotel Voskopoja ndodhet ma (45Vendodhja: shtretër) tëMe mobiluara me stil.alpine, HoteliHotel ofron Royal dhoma me një Royal Voskopoja ndodhetnë nëVoskopojë, Voskopojë, në arredim rrethin ebashkëkohor, Korcës në lartësinë 1350 msistem mbi nivelin e detit. e menë nje të pajisura me rrethin e Korcës në lartësinë 1350 m mbi nivelin e detit. 95 Nr 17 TRAVEL 2015 Kapaciteti: 20 dhoma të mobiluara me Hoteli ofron 63 Nretj. 11 Cmimi: TRAVEL 2013(45 shtretër) panoramike, 3000-5000 lekë dhoma. Location: With an stil. alpine structure, Voskopojadhoma me Kapaciteti: 20 dhoma (45 shtretër) të mobiluara Hoteli ofron Royal Hotel is me locatedstil. in Voskopojë, in the district dhoma me kushte mjaft komodetë me nje arredim bashkëkohor, të pajisura me sistem ë menu të pasur tradicionale zonës, të alternuara me kuzhinën ofKorça, 1350 m above sea level. Capacity: 20 rokushte mjaft komode me nje arredim bashkëkohor, të pajisura me sistem oms (45 beds) furnishedlekë with style. The hotel offers ngrohjeje, ballkone panoramike, etj. Cmimi: 3000-5000 dhoma. uropiane. rooms3000-5000 with very comfortable with a conngrohjeje, ballkone panoramike, etj. Cmimi: lekëconditions dhoma. temporary furnishing, equipped with heating me sy- kuzhinën Restoranti: një menu të pasur zonës, të alternuara mik, restorant me ofron ambiente dimërore dhe tradicionale verore, sallëtë konfeRestoranti: ofron një menu të pasur tradicionale të zonës, të alternuara me kuzhinën stem, panoramic balconies, etc. Price: 3000-5000 jeje , ballkanase dhe parkimdhe i garantuar. Organizon shëtitjeALLtërooms. ndryshme atë europiane. dhe atë europiane. Restaurant: offers asirich menu of traditional area, ta dheballkanase shëtitje (hiking dherestorant treeking)me , sporte dimërore Te tjera:malore bar panoramik, ambiente dimërore dhe verore, sallë konfealternating with Balkan and European cuisine. Te tjera: bar panoramik, restorant me ambiente dimërore dhe verore, konfeOthers: panoramic bar, restaurant with winter he sporte verore: mountainbike, X 4 tours & safari. rencash, kënd çlodhjeje , 4dhe parkim i garantuar. Organizon shëtitje tësallë ndryshme and summer rooms, conference room, recreation rencash, çlodhjejedhe , dhe parkim i garantuar. Organizon shëtitje të ndryshme angle, and guaranteed parking. Organizes variousdimërore si turistike kënd si : ekspedita shëtitje malore (hiking dhe treeking) , sporte tourist walk as expeditions and mountain activities turistike si : ekspedita shëtitje malore (hiking dhe4 Xtreeking) , sporte dimërore si ski dhe snowboard dhedhe sporte verore: mountainbike, 4 tours & safari. (hiking and treeking), winter sports like skiing and

ski dhe snowboard dhe sporte verore: mountainbike, 4 X 4sports: tours & safari. snowboard and summer mountainbike, 4x

4 Tours & Safari. Location: With an alpine structure, Voskopoja Royal Hotel is located in Voskopojë, in the district ofKorça, 1350 m above sea level. Capacity: 20 roWith an alpine structure, Voskopoja oms (45 beds) furnished with style.Location: The hotel offers Royal Hotel is located in Voskopojë, in theVoskopoja district Location: an alpine structure, rooms with very comfortable conditions with aWith contemporary furnishing, equipped with syofKorça, 1350is mlocated above in seaVoskopojë, level. Capacity: roRoyalheating Hotel in the20 district stem, panoramic balconies, etc. Price: 3000-5000 oms (45 beds) hotel offers ofKorça, 1350furnished m above with sea style. level. The Capacity: 20 roALL rooms. rooms with veryfurnished comfortable a conoms (45 beds) withconditions style. Thewith hotel offers Restaurant: offers a rich menu oftemporary traditional area, equipped with heating rooms withfurnishing, very comfortable conditions with a syconalternating with Balkan and European cuisine. stem, panoramic balconies, etc. Price: Vendodhja: Mesynjë strukturë alpine, H temporary furnishing, equipped with 3000-5000 heating Others: panoramic bar, restaurant with winter balconies, etc. Price: 3000-5000 ALL rooms. stem, panoramic nëofrrethin Korcës në2015 lartësinë 911350 m 23 22 TRAVEL 2017 95 99 and summer rooms, conference Restaurant: room, recreation NreNr 17 TRAVEL offers a rich menu traditional area, ALL rooms. 63 Nr 11 TRAVEL 2013 angle, and guaranteed parking. Organizes various alternating with Balkan and European cuisine. Kapaciteti: 20area, dhoma (45 shtretër) të Restaurant: offers a rich menu of traditional tourist walk as expeditions and mountain activities Others: panoramic bar, restaurant with winter alternating with Balkan and European cuisine.

Tourist Village Llogora,Vlorë, Albania; Reception: +355693344400; e-mail: info@llogora.com facebook: http://www.fb.com/llogora; milingonat: http://www.milingonat.com/pages.php?pageid=1 Fshati Turistik Llogora ndodhet në zemer të Parkut Kombetar Llogora. Ajo ka një siperfaqe prej 1.2 ha. Në brëndësi të saj ndodhen 16 vila druri, hotel 4 katësh me pishinë të brëndshme, Beer Club, Tavernë, Restorant, Bar, fushë basketbolli, sallë konferencash dhe 2 salla të vogla të cilat mund të përdoren për festa të vogla familjare ose mbledhje. Në stinen e verës kur temperaturat janë të larta në qytetet e tjera të shqipërisë, në Llogora temperatura gjatë ditës është 10 gradë Celcius më e ulet, ndersa gjatë natës arrin 10-12 gradë Celcius. Kjo ju jep një freski gjatë gjithë ditës dhe një gjumë të ëmbël gjatë natës. Ndërsa në periudhën e dimrit Fshati Turistik Llogora mbulohet nga dëbora. Në brëndësi të territorit tonë shetisin të lirë drera dhe sorkadhe të cilat ju bejnë pushimet tuaja akoma më magjike.

Hiking te organizuara nga Fshati Turistik Llogora (Lartesia 1688 metra)

Tourist Village Llogora,Vlorë, Albania; Reception: +355693344400; e-mail: info@llogora.com facebook: http://www.fb.com/llogora; milingonat: http://www.milingonat.com/pages.php?pageid=1 Fshati Turistik Llogora ndodhet në zemer të Parkut Kombetar Llogora. Ajo ka një siperfaqe prej 1.2 ha. Në brëndësi të saj ndodhen 16 vila druri, hotel 4 katësh me pishinë të brëndshme, Beer Club, Tavernë, Restorant, Bar, fushë basketbolli, sallë konferencash dhe 2 salla të vogla të cilat mund të përdoren për festa të vogla familjare ose mbledhje. ë stinen e verës kur temperaturat janë të larta në qytetet e tjera të shqipërisë, në Llogora temperatura gjatë ditës është 10 gradë Celcius më e ulet, ndersa gjatë natës arrin 10-12 gradë Celcius. Kjo ju jep një freski gjatë gjithë ditës dhe një gjumë të ëmbël gjatë natës. Ndërsa në periudhën e dimrit Fshati Turistik Llogora mbulohet nga dëbora. Në brëndësi të territorit tonë shetisin Park, të lirë drera dhe sorkadhe Llogora National Vlore, Albaniatë cilat ju bejnë pushimet tuaja akoma më magjike.

Tel.: +355693344400; e-mail: info@llogora.com

Tourist Village Llogora,Vlorë, Albania; Reception: +355693344400; e-mail: info@llogora.com www.llogora.com facebook: http://www.fb.com/llogora; milingonat: http://www.milingonat.com/pages.php?pageid=1 Fshati Turistik Llogora ndodhet në zemer të Parkut Kombetar Llogora. Ajo ka një siperfaqe prej 1.2 ha. Në brëndësi të Hiking te organizuara nga hotel Fshati Turistikme Llogora saj ndodhen 16 vila druri, 4 katësh pishinë të brëndshme, Beer Club, Tavernë, Restorant, Bar, fushë basket-

(Lartesiabolli, 1688 sallëmetra) konferencash dhe 2 salla të vogla të cilat mund të përdoren për festa të vogla familjare ose mbledhje.

Në stinen e verës kur temperaturat janë të larta në qytetet e tjera të shqipërisë, në Llogora temperatura gjatë ditës është 10 gradë Celcius më e ulet, ndersa gjatë natës arrin 10-12 gradë Celcius. Kjo ju jep një freski gjatë gjithë ditës dhe një gjumë të ëmbël gjatë natës. Ndërsa në periudhën e dimrit Fshati Turistik Llogora mbulohet nga dëbora. Në brëndësi të territorit tonë shetisin të lirë drera dhe sorkadhe të cilat ju bejnë pushimet tuaja akoma më magjike.

Hiking te organizuara nga Fshati Turistik Llogora 72

(Lartesia 1688 metra)

Shërbimet tona Sauna Hidromasazh Hamam (banjo turke) Estetike SPA Fushë Minigolfi Hiking të organizuara në Parkun e Llogorasë

Llogora Tourist Village

suplement

Pse Made in Albania? Rubrika "Made in Albania:, është vendi ku u japim hapësirë sipërmarrjeve dhe produkteve që mbajnë vulën autentike shqiptare, ku ujapim vëmendje përpjekjeve për të nxjerrë në pah punën e madhe që po bëhet në Shqipëri për risjelljen e traditës, gjetjen ë burimeve vendore për t`i përdour në përditshmërinë e jetës apo edhe në turizëm, si tendenca më e fundit botërore në atë sektor që sot po njihet si "Local Living. Sepse traditat dhe produktet autentike nuk i humbasin kurrë vlerat!

GUNA ME RRËKE FESTË SHKODRA BACKPACKERS

ssuu pplele mme enn tt

"ARTISANAL"

PPsese MMaa

BUJTINA "BIBA"

ddee inin AAl lb baa nniaia ??

HOSTEL "MI CASA ES TU CASA"

Nr 23 TRAVEL 2017

"Guna me Rrëke Festë" është festa më e bukur e Turit Etnokulturor "HAJD DALIM NGA MYZEQEJA" që promovoi në mënyrë të shkëlqyer kostumin tonë popullor kombëtar përfaqësues dhe traditat e kulluara të zonës Seman, Zemra e Myzeqesë". SUBASHI

Adriana MILE Fotot: Enea VERIJA

SEMANI një pasuri e tërë trashëgimore dhe

natyrore, vendi i diellit dhe turizmit! 94

GUNA ME RRËKE Guna me rrëke është kostumi popullor zyrtar përfaqësues i trevës së Myzeqesë në të gjitha konkurimet folklorike kombëtare dhe ndërkombëtare, por dhe kostumi prezantues zyrtar në institucionet publike fierake. Ajo është një vlerë e veçantë, unikale, e krijuar nga populli i trevës së Myzeqesë që i kalon kufijtë lokalë dhe që listohet në vlerat kombëtare të etnografisë, një monument kulture ende i pashpallur. Si ajo nuk ka veshje folklorike të dytë, jo vetëm në vend, por dhe në nivel ballkanik dhe evropian. Ajo ka lindur mbi 120 vite më parë, nga banorë të zonës së Semanit, (Myzeqe, Bashkia Fier) dhe prodhohet në tezgjah me ind e majë leshi të gjatë të bardhë, (jo lesh nga delja rudë) të pangjyrosur. Ajo ka 12 rrëke, të cilat zbresin nga lart poshtë, në distancë 12 cm nga njëra-tjetra, po aq sa edhe muajt e vitit. Hyn në veshjen pranverës dhe të vjeshtës. Eshtë e hapur në gjoks dhe pa mëngë. Rrëketë simbolizojnë breznitë e familjeve si dhe vazhdimësinë e jetës.

Vazhdon turi Etnokulturor “Hajd’ dalim nga Myzeqeja”,

Guna me Rrëke Festë

Guna me rrëke, ky aset unikal tradicional i zonës së Semanit, ka qenë shkaku kryesor, i ndalesës së radhës të Turit Etnokulturor “Hajd’ dalim nga Myzeqeja”, një organizim i Bashkisë së Fierit, i cili ka tërhequr gjithë vëmendjen e opinionit publik, madje edhe ambasadorëve evropianë. “Guna me Rrëke - Festë” u bë një vlerë e shtuar në gjithë korpusin e pasurisë së zonës, që erdhi e paqtë, e dashur, e larmishme, me të gjitha nuancat e jetës së myzeqarëve bujarë.

Semani i traditave

Semani, rreth 17 km larg qendrës së Fierit, u bë sofra e madhe e mikpritjes, tabani i etnokulturës, odeoni i valles dyshe të burrave, valles së ngjalave e fjalës së zemrave të Myzeqesë. Aty, ku kultura frymon jetë deri në përjetësi. …Dhe festa e Semanit solli në syrin e vizitorëve të shumtë, gjithë trashëgiminë, traditat dhe zakonet e zonës, si në asnjë vend tjetër të këtij turi. Parantezën e festën e bëri një paradë e mrekullueshme e vajzave e djemve të shkollës së Semanit dhe Topojës, të cilët e sollën kostumografinë myzeqare me të gjitha ngjyrat, linjat, e elementet, që të çonin sa në qytetërimet e lashta e sa në kohët Nr 23 TRAVEL 2017

moderne - binom ky, i pandashëm, që vinte veç nga magjia e Gunës me Rrëke.

Ansambli “Myzeqeja”

Ansambli “Myzeqeja” udhëhiqte karvanin e gjatë të gunave, të cilat krijuan violinën e parë të festës madhështore. 50 Guna me Rrëke, 50 të rinj e të reja, 50 performaca mbresëlënëse, një ansambël i veçantë, i paraprirë nga vajzat me kuaj, krijuan një atmosferë të jashtëzakonshme tek qindra të pranishëm. Për herë të parë, Bashkia Fier e solli traditën dhe trashëgiminë etnokulturore të gjallë, të vënë në lëvizje nga dhjetëra djem e vajza të shkollave Topojë dhe Seman, një parashenjë e mirë në përçimin e traditës, brez pas brezi, si një dëshmi identitare e kësaj krahine, të pasur me histori e traditë.

Ambasadorët pijnë raki semanjake

Fantastik ka qenë këndi i zierjes së rakisë, i cili ka tërhequr vëmendjen, edhe të ambasadorëve evropianë, të pranishëm, të cilët janë bërë njësh me Grupin e Djemve të Semanit (grup folklorik i zonës), duke ia marrë këngës, ashtu, myzeqarçe e duke iu përshtatur ritualeve të trevës.

Rilindja e traditës

Festa e Semanit ishte një manifestim i gjallë i mjeshtërive të myzeqarit, duke filluar me mjetet dhe veglat e punëve të përditshme të bujqësisë, blegtorisë e deri tek mjeshtëritë e 96

dorës, një tjetër kënd fantastik i festës, ku vajza të veshura vetëm me Gunën me Rrëke, qëndisnin, tirrnin lesh, punonin me bizë, shtizë, etj.

Oda myzeqare

Muzeu Historik i qytetit, solli versionin e vjetër të odës myzeqare, me të gjitha orenditë e saj ku u pritën të gjithë miqtë e festës. Në Festën e Gunës me Rrëke, nuk mund të mungonin gatimet e mrekullueshme tradicionale myzeqare, tava e famshme me bibë, byreku me lakra, zogu në saç, deri tek gatimet e detit. Mysafirët ishin ata që shijonin këtë hapësirë të madhe, që brenda saj mbante një histori të tërë, një pasuri të traditës, dokeve e zakoneve, të etnosit e kulturës së madhe myzeqare.

kufizohet nga masivi pyjor prej 1378 ha e pasur në florë dhe faunë. Ky brez bregdetar ka funksion mbrojtës, si funksion kryesor, rekreativ, pasi shërben dhe si objekt çlodhës për pushuesit gjatë sezonit turistik, por dhe efekt pozitiv në zbutjen e erërave të forta bregdetare. Dunat e Semanit - Janë Monument Natyre. Ndodhen në bregdet, në afërsi të fshatit Povelçë. Përfaqësojnë grupe dunash të krijuara nga veprimtaria akumuluese e erës në rërën e plazheve. Ato janë rreth 1 km të gjata, 15 m të gjera dhe 6 m të larta. Kanë vlera shkencore (biologjike), ekologjike, kulturore, didaktike dhe turistike. Tartufi - Masivi Pyjor i Semanit mban në vetvete një pasuri të jashtëzakonshme, tartufin, një llojë kërpurdhe mjaft e kushtueshme, por e ndaluar në shitjen e tij. Ai është identifikuar nga gjuetarë të huaj, të cilët zotërojnë edhe qen të stervitur për zbulimin e tij. Tartufi si kërpudhë gjendet në rrënjet e pishave dhe mblidhet nga gjuetarët. Ai është në listën e kuqe të llojeve të rrezikuara.

Pasuritë Natyrore të Semanit

Trashëgimia Elitare – Semani është vendlindja e akademikut të shquar Jani Thomai, firmëtarit të Aktit të Pavarësisë Jani Kostandin Minga, atdhetarit dhe përhapësit të gjuhës shqipe, Irakli Thoma Pylli, shkrimtarit Aristotel Mici dhe dhjetëra intelektualëve të tjerë në zë. Ai është vendi i një pasurie të tërë elite intelektuale me kontribute kombëtare.

Semani është vendi jo vetëm i shpirtit, por dhe i tokës, detit dhe natyrës.

Brenda territorit të saj administrativ ndodhen 8 fshatra, 4 km vijë bregdetare, deti Adriatik, Dunat e mrekullueshme të Rërës, monument natyre, masivi pyjor 1378 ha me një florë dhe faunë të pasur dhe fusha të tëra të mbjella me grurë dhe prodhime të tjera bujqësore. Plazhi i Semanit - Ka një shtrirje prej 4 km gjatësi dhe 50-100 m gjerësi rëre. Rëra e këtij bregdeti është e imët dhe e ashpër e pasur me jod, me vlera të rralla kurative. Zona përmban disa laguna me ujë të kripur si Godulla, Kërnalli, Hauzi të cilat shquhen për shumëllojshëmrinë e peshkut dhe shpendëve të rralla të egra dhe ka potencial për turizmin rural. E gjithë vija bregdetare e Semanit Nr 23 TRAVEL 2017

Alketa LESKAJ

“Kjo është shtëpia e Frida Kahlo, uauuu”- tha një nga bujtëset e hostelit, ardhur nga Skocia tek “Mi casa es tu casa”… “Kjo është shtëpia ime!” reagimi i Silvias nga Italia… Kush kalon aty, gjen një pjesë të 98

vetes. Ky është sekreti i hostelit të parë dhe të vetëm në natyrën e vet në Shkodër. Realizuar në një shtëpi 200 vjeçare qytetare, ku e vjetra dhe e reja frymojnë bashkë, dhe çdo ditë që kalon lë gjurmë në shpirtin e kësaj

shtëpie. Një vlerë e mbrojtur në qendër të qytetit, kjo shtëpi dhe fati i saj është lidhur fort me hostelin. Në fotot e Marubit vjen si një zonjë e rëndë e hijshme e hosteli i dha magjinë e historive njerëzore të ndërthurura

Shkodra Backpackers Hostel ‘Mi Casa es tu Casa’

në disa momente speciale me njëra-tjetrën e të fiksuara në kujtesën e këtyre mureve e oborrit. Ky hostel i ngritur me shije e dashuri shpëtoi një vlerë të qytetit nga betonizimi dhe i shtoi asaj jetë, kujtime, të ardhme…

Kush kalon përtej portës me ngjyra, kupton respektin për tjetrin, për tokën dhe ambientin. Brenda këtyre dyerve riciklohet, në mënyrë të pavarur nga rruga jashtë. Përkundrazi, kjo botë mbart copëzat e rrugës jashtë në arredimin e vet, duke u ridhënë vlerë e

jetë nëpërmjet ricklimit. Në tryezë gjen produktet e tokës së hostelit, që gjendet në një nga fshatrat jashtë qytetit dhe produkte të prodhuesve të vegjël lokalë, duke përzgjedhur cilësinë dhe standartin bio e duke Nr 23 TRAVEL 2017

ndihmuar ekonomikisht, njëkohësisht familjet që ende kujdesen për këto standarte. Shpeshherë miqtë e hostelit ndihmojnë në mbjelljen, kultivimin dhe rritjen e kulturave bujqësore të hostelit. Këto elemente u pëlqyen edhe nga tregu turistik dhe menjëherë hosteli u vendos në guidat më të mira të Europës. Hosteli ofron kushtet për një

tjetër vlerë që i shtohet Hostelit për ta bërë aventurën e miqve më të bukur e interesante. Alma, e zonja e shtëpisë bashkë me vajzen e saj, Ani janë kujdesur deri në detaj qe ta bëjnë lëvizjen e miqve sa më të lehtë e komode, duke ofruar biçikleta, ture, informacione, këshillime e guida për të gjitha destinacionet e turizmit malor, kulturor, historik, kulinar, detar etj. Udhëtimet me kuaj në periferi të

Kontaktet: Shkodra Backpackers Hostel “Mi casa estu casa” Bulevardi Skënderbeu 26, Shkodër 4001, Albania Tel.: +355 69 381 2054 hostelshkoder@gmail.com www.micasaestucasa.it

"Wow, this is home of Frida Kahlo"expressed one of the guests of Mi casa Es tu casa. "This feels like my home!"-reacted Silvia from Italy. When you pass by there you find a piece of yourself. This is the hostel's secret, the only one of its kind in Shkodra. The hostel is built in a two hundred years old city home, where the old and the new breathe simultaneously, and with each day that passes a mark is left in the in spirit of this home.

pushim të këndshëm duke vënë në dispozicion të miqve dhoma gjumi, të ndryshme nga njëra-tjetra si për nga funksionaliteti, po ashtu edhe nga dizenjimi, si dhoma dopio me banjo të përbashkëta, suitë të mobiluar me mobilje të fillimit të shekullit XX dhe me banjo të veçantë, dhoma të përbashkëta ku secili ka hapësirën e vet personale, të ndihmuar edhe nga mobilimi. Gjithashtu hosteli ka ambiente të tjera për miqtë si dhomë ndenjeje, verandë, oborr, kuzhinë. I shtrirë fare pranë detit, në Baks-Rrjoll pas Vilunit, kampingu “Camping Clandestino” është një 100

qytetit, në një qytet si Shkodra që ka pasur një traditë në rritjen dhe përdorimin e kuajve dhe lëvizjet me kajake në liqenin tonë, janë shërbime të tjera që ofrohen në rast kërkese nga miqtë. Hosteli organizon shpesh aktivitete sociale e kulturore për banorët e qytetit, duke pasuruar edhe më tej socializimin dhe shkëmbimin mes miqve dhe vendasve, përveç vlerave që mbart aktiviteti në vetvete. Respekti për natyren shfaqet në çdo detaj të organizimit të jetës në këtë hostel dhe po ashtu kafshët banojnë dhe mirëpriten në këtë shtëpi. Shtëpia jonë është dhe e jotja!

It is a protected site that rests at the heart of the city, the fate of the home is closely attached with that of the hostel. The hostel is a subject of Marubi's pictures, and it resembles a wholesome and attractive lady that sparks some magic to people's histories, intertwined with special moments fixed in the memories of the walls and the yard. This hostel was built with great gusto and love. It rescued an object with significant value for the city from the concrete building and gifted life, memories and a future to this house. Whomever goes beyond the colorful gate understands the respect granted for the earth, the environment and the other. Inside the hostel, the people who live and work there recycle independently from the outside. On the other hand, the inner spaces of the city are designed using pieces of the outside world while giving life and value through the process of recycling.

BECAUSE OUR HOUSE IS YOUR HOUSE! On the table one can find the produce that comes from the land of the hostel, which is located in one of the villages outside of the city, from the labour of the small local farmers. The product has quality and it is organic, moreover it helps the pockets of the families that care for the maintenance of these standards. Many a time, the guests of the hostel help with the planting, plowing and growing of the agricultural plants of the hostel. These elements were highly appreciated from the touristic market and the hostel found a place in some of the best European guides. The hostel offers comfortable accommodations with rooms

designed in a variety of ways and functionalities: there are double rooms with shared bathrooms; there are suites with XX century furniture with private bathroom; shared rooms with private space aided by the way the furniture is arranged. The hostel offers other spaces for its guests such as a porch, a yard and kitchen. In Baks - Rrjoll after Vilunit, very close to the beach, there is "Camping Clandestino." This is another value added to the hostel, which extenuates the beauty of the guest's adventure. Alma, the home owner, and Ani, her daughter, have thought of every detail regarding the transportation of the guest by

providing bikes, tours, suggestions and information for any alpine, cultural, historical, culinary and sea destination. There are activities of horseback riding outside Shkodra, which has a tradition in horse breeding and caring. There are kayak lake trips offered, as well, if desired by the guests. Oftentimes, the hostel organizes cultural and social activities so that the locals interact with the foreign guests and their cultures meet each other. The respect for nature is felt in every detail of this hostel, animals are also welcomed and live in this house. Our home is your too!

Nr 23 TRAVEL 2017

101

ELORA.

Varka e parë shqiptare me vela, prodhuar në Shqipëri, nga duart e arta dhe pasioni i Genta Ahmetit. Kjo vajzë, i rrëzoi paragjykimet dhe skepticizmin se nuk do t’ia dilte të ishte vajza e vetme në Shqipëri që ndërton varka dhe sot po shikon rezultatin e punës së saj. Pregatituni që në një të ardhme të afërt, të shikoni nëpër detet tona edhe vela me të bardha me këtë logo të bukur, LIFE on a BOAT. Urime Genta, dhe nesër i pafshim jahtet e tua të ardhshme nëpër detet e botës!

102

Ju të dashur pronarë hotelesh, drejtues agjencish të mëdha e tur operatorë që keni marrë përsipër të jepni kontributin tuaj në turizmin shqiptar dhe që aktivitetin tuaj e zhvilloni të lidhur me detin dhe liqenin, mendoni pak se sa bukur do dukej plazhi juaj, sikur të ishte i mbushur me këto varja të vogla me vela të bardha si në ëndrra, sat ë lumtur do të ishin njerëzit që lundronin nëpër to dhe sa shumë jetë do të merrte deti prej tyre. Po sa bukur Akoma do të ishte që në një të ardhme të lundronit pak më larg, më një jaht të vogël e të bardhë, të çanit valët e kaltra me anë të velave krahëhapura, nëpër varka të prodhuara as më pak e as më shumë por nga duart e një vajze shqiptare. A nuk është më I bukur deti kur e lundron me një product Made in Albania?

Ajo e kalon ditët duke gdhendur drurin e duke i dhënë atij formën që do. Genta Ahmeti nuk është rastësisht një inxhiniere e përpunimit të drurit. “Shkollën” e parë në këtë drejtim ajo e ka bërë qysh fëmijë kur bënte sikur ndihmonte babain në ndërtimin e shtëpisë së tyre, kur ishte vetëm 7 vjeç. Me një talent të trashëguar dhe sy të stërvitur, Genta sot nuk bënë punë normale me dru, por ajo ndërton… varka. Nuk kishim dëgjuar asnjëherë më parë për një femër që merret me ndërtimin e varkave në vendin tonë, por ja që sot, zbuluam Gentën. Këtë vajzë e cila nuk sheh asgjë të pamundur kur merr një copë dru në dorë. Mjeshtrja që kemi përballë nuk ka pamjen e një vajze delikate, që ka qejf takat apo grimin. Tallashi i drurit është grimi i saj i përditshëm. Ajo është sportive dhe heshtja e shoqëron teksa punon një copë druri. Ka lindur në Tiranë dhe është rritur me gjyshër në shtëpi. Të pasurit e mamit durrsake e ka lidhur shumë me detin, madje kjo lidhje është forcuar edhe për faktin se babai i saj ka punuar për vite të tëra në port si inxhinier. Këtu kuptojmë edhe dashurinë e Gentës për varkat. E gjithë familja e Gentës merret me përpunimin e drurit. Ata nuk janë thjeshtë amatorë,por kanë kryer studimet në këtë degë. Çdo gjë në jetën e Gentës rrotullohet rreth drurit. “Kujtimet e fëmijërisë për mua janë vërtet të bukura, duke qenë se babai ime është inxhinier dhe unë fëmijë kurioz, gjithnjë më tregonte për natyrën, drurin, varkat e shumë informacione të tjera lidhur me inxhinierin dhe zhvillimin që mua me ngjallnin një interes që sa vinte e rritej.

Për projekte ose prenotime jo vetëm të mjeteve të lundrimit por edhe punime të tjera druri, mund të kontaktoni:

Prush, Tirana, Albania Email: artisanaltirana@gmail.com Tel: +355 692237260 / 693216904

Bujtina “Biba” simboli i mikpritjes mirditore

Në shtëpinë e Pal Bibës, është ngrohtë, po jo thjesht prej zjarrit në vatër. Është ngrohtë se ka mikpritje e zemër të bardhë. Kjo bujtinë është dallandyshja e parë e zonës së Rubikut, që ka hapur dyert për turistët, me ndihmën e agjencive austriake dhe zviceriane për zhvillimin e rajoneve që kanë potenciale turistike. Dhe Rubiku ka shumë të tilla. Familja Biba e në veçanti Pali, mund t`u tregojë shumë mirë turistëve në tri gjuhë, shqip, anglisht e italisht për vlerat e jashtëzakonshme të kësaj zone, për kishat e vjetra, për kalatë, për legjendat e shumta, e sidomos për piktogramet më shumë se 12-mijëvjeçare, që tregojnë zanafillën e jetës e që mund ta kthejnë një ditë këtë zonë të bukur që quhet Matriza, në pasuri botërore. Zgjerojeni gjeografinë tuaj të udhëtimeve dhe përfshijeni edhe Rubikun në të. Do të mbeteni të mahnitur nga bukuritë dhe legjendat. E do të mbeteni ngrohtësisht të mrekulluar edhe nga mikpritja e Bujtinës “Biba”. Pali është njeri i apasionuar pas të bukurës dhe ruan në bujtinën e tij relike të vjetra që duke u pajisur me histori netëve pranë vatrës apo nën hijen e pemëve të oborrit, do ta shndërrojnë qëndrimin tuaj në një përvojë unike. Ju mund të udhëtoni nëpër të gjithë Mirditën duke qenë miqtë e Palit por para se të merrni shtigjet nëpër male, duhet patjetër të zbuloni njëherë bukuritë dhe vlerat e Rubikut.

Kapaciteti dhe shërbimet e bujtinës:

Deri 15 vende fjetjeje. Guida turistike falas Ushqime tradicionale BIO LOJRA SPORTIVE, Futboll, basketboll... Ngjitje ne livadhet e Qafikut, tek ZOJA E VELES, me shoqërues, vizitë tek Guva e Piktogrameve etj.

Bulshizë, Rubik, Mirditë Tel: +355 69 22 90 643. Email: palbiba6@gmail. com

Nr 23 TRAVEL 2017

103

Ofertat

TRAVEL PORTAL

e parezistueshme

Vera, stina më e bukur dhe më e gjallë e vitit vjen edhe nëpërmjet ofertave të parezistueshme për pushime... Nëse do t`i drejtoheni cilësdo agjenci, emrin e së cilës do ta gjeni në Travel Portal, për çdo shërbim që do të merrni prej aty, do t`ju jepet dhuratë edhe një numër i revistës Travel me qëllim që të shijoni çdo destinacion që ju kemi ofruar nga ky numër

With the best prices and quality, at:

A mund t`i rezistoni dot pushimeve me çmimet e Odisea Travel? 0 eur Greqia 25

104

Turqia ng a

350 eur

Italia

450 eur

Spanja

550 eur

të verës -10 %!!!

zbritje në të gjitha shërbimet që do të merrni pranë TISA TOURS, nëse merrni me vete një kopje të revistës Travel dhe e dërgoni në agjenci ose prisni këtë kupon

Shijoni Jugun

përmes Udhëtimeve

me kuaj

Caravan Riding Center organizon "Udhëtim me kuaj në Parkun e Antigonesë" dhe në itinerarin Kardhiq-Borsh çdo fundjavë mes muajve

Nëntor dhe Mars.

Pjesëmarrja kërkon minimalisht formë të mirë sportive. Maksimumi i lejuar i peshës për të marrë pjesë është 85 kg.

www.caravanhorseriding.com, Mob. 0695375743 / 0692234137 Mob: 0695259527, travelcaravan@ymail.com

Nr 23 TRAVEL 2017

105

AboAubtoust us

86 77 Sh

eti

tor j

Rr.

aim

Fra s

0 ft

rina Maritime SA Company

Rruga Mitat Hoxha, Mbi portin Detar Sara ndë, Albania; Tel: 0035585226057; Fax: 0035585225117 56 Ma: rin a Ma Ma rin riti04; ame Ma:SA riti556 me Co Mob SA 003556 Coympany an 720220 Mob 003 920mp 73711; 98 Finikas Lines & Travel has sta rte info@finik d its as-l ac ines tiv ity .com ; finikaslinines@ 19yah 94oo.cwi offices in Saranda (Albania).RruOu omth its central ga MitatRru gaha,Mita Mbit Hox portha, in Det Mbiarport SarinandDet ë, arAlba r ma mar Sarnia; inamHox andë, Albania; in ariti go me. al sa@ is to gma inc il.co rea m; ww se w.fi the nika s-lin ser es.cvic transport of the passengersTel:an003558Tel: 522 003 605 558 7; 522 Fax 605 : 003 7; Fax 558 : 522 003 511 558 7 522 d of the vehicles for the full sa 5117ome quality 74 Mob tisfaction of ou : 003 tom 556Mob 720: 220 00304; .velFin 556Mob 720220 ikastar s ted : 00304;556Mob Lin esacti Finikas LinesFin 920: 737 & 00311; Tra 556920737 vel ika is &ers Tra 11; s has co Fin Lin ns ika ide es s red & Lin Tra es to its ve & be l Tra ha on vity s e ve in sta of l 199 ha Marina Maritime SA Company the rte info@f4inik with dsitsines sta ma94 its rte inOur info as-l fie ac cen op d @f tiv ld tral its era inik of ity .com offi as-l ac torce the ces in ; ines tiv si finik 19 in ity int .com asli Sar 94 ern in nes ; and finik wi 19 @y ati a asli th (Alb aho on nes off its ania al o.co wi @y ice ma ce m ). th aho ser ntrnits s riti off o.commai vice al me iceran Sa quatou goa s in an lityin l dma da of Sa ove the ran (Al rla tran ba da nd spo nia (Al tra rt ). of ba ns the Ou nia po r pas mar Ferry Transport for persons andtra vehicles rt ). ma sen as inam Ou in ger we r arit mar go s ll ime and inam asse in .sa@ arit rism with different excursionofs.the vehal inrvi go to imeil.co al inc .sa@ is icleis rea m;full tose gma sgma for ww inc il.co the w.fi the m;rea nika wwse se s-lin w.fi the rvi sfac es.c nika ces-lin om nsred ques.c port tra alithe ce om ty ofiq is conside poofrtthe co ofmai pa wsse w w pa . f sse irs ninng i the kers a sthe -Detar lAc nofSarandë, erdi s ng . c to o Albania; mou the beofns ng onethe r sati ers exp an erition dportin enofceourancus of nHoxha, Rruga Mitat Mbi ope an dive rato metonts d tom to ers the hic the. Finik Ske

nde

rbe

Rr. Butrintit

Map

MarinM aar Min araitiM mar e iti SA mC e om SA pa Com n Ma

field

lesvefor hic

of the r customers we have ma les ful the for l the tionma saovetis al mar ful fac tomwith sa tiotis erand ersdiff. tom n of fac tiorn nainte Finntika rlan ers gedrnato dl tran . 0035585226057; tourism Fin Lin spo ika es rt asou keitim Bus transport for toursit itineraries &s ord Lin ou Tra es be ve & st l excessurs Tra is in co ve ma ionseri ns l is riti . Acc lanere ide Tel: Fax: 0035585225117 co me d lin red ns ing anweld ide to to red our be off exp on to erience e of ng ou be on of ou

200 ft

req

r customers spand of thedreqcouire the intom field of bes op ma era fietldinint eedtoan op the of oureama er sman in ofern cus the mfmen ati int ersan orttsthe onern wedintor al rlan for atidon hav ma fas rit al im ter ma e an rit mar im d itim nice er e ov e an erl and Mob: 00355672022004; Mob: 00355692073711; d an ove ov d erl tra an line ns d s po tra offe rt ring ns as po our we rt cus ll as tom tourism tou we ers in ll spe the as ed and comfort for a faster and nicefie risdif m fer with endif t exfer cuen rsit on exfinikaslines@yahoo.com cuAc s. Tours around Saranda & Albaniaments with rintrl rsico onrdi s. ng Acco tordi info@finikas-lines.com; oung r extopeou r rie ex nc pe e rie Stacion Policie / Police Statio an nc d e to an the d ofme to req ounts n r cuofsto ut oume r cu rssto weme harsvewe maha nave ge ma d na to ge ma d ke to marinamaritime.sa@gmail.com; www.finikas-lines.com ma ou r ke be ou st r in be ma st ritin land lines imma Taksi / Taxi e anritdim lanoff d lin ov eries ngoff oueri r cu ngsto oume Car Rentals r cu rssto spme eedrsanspdee codmf an d ort co mf for ort a fas for ter a fas an d ter nic and n Traget / Ferry Rruga Mitat Hoxha, er tri

50 m

100 m

Jeep Safari

Mbi portin Detar Sarandë, Albania; Tel: 0035585226057; Fax: 0035585225117 Mob: 00355672022004; Mob: Aler Holiday Inn Saranda is one of the new hotels recently built on the coast of Saranda. 00355692073711; It is located only 3 km from the city center. It is a modern 6 store building. Staff speaks English, info@finikas-lines.com; Russian and Ukrainian. The hotel has a restaurant with buffet open breakfast, lunch and dinner finikaslines@yahoo.com with daily menu by chefs who have an experience of several years. The hotel has a capacity of 20 rooms. Rooms include balconies, air conditioning, double beds, closet, minibar marinamaritime.sa@gmail.com and TV. Bathrooms Përveç shërbimeve të tjera të shu are with a shower and hygiene accessories provided by the hotel. Cleaning of the roomwww.finikas-lines.com is on a daily që ju

Tualete Publike / Public Restr ooms Western Union

Let`s travel together...

Off Road Adventures!!

E re

i njihni, Finikas L basis while replacement of linen is 1 time in 4 days. 16 standard rooms have a sea view and a side ju ofron këtë verë një shërbim t sea view, rooms are 35 square are with a sea view and a side sea view, 45 Shijometers, ni avafamily turërooms ncabin, kudoas në Tash pëasrfamily më square meters each with bathroom with en shower well deluxe which have nëse Shqirooms doni të vizitoni Korfu përi, me udwhich hëtimhas e të a sea view. There is a terrace a view over beach is located very close to Përv paha eç shër Përv bim rrCorfu eç eve mun ueshisland. shër të d ta bimmak tjera mer me eThe tëeveshum rni të tjtuta me vete pl ot adrefor inën nathe linbeach. ë!Finik !! as Line që the second line; it is private, pebble. The hotel does not provide towels

E re!E r i a q e m ju itran njihnspor i,qëFinik ju asiauto njihn Linemji,s t për Enjoy the adventurseju ofron a al l ar ou nd meju trag ofroetin e rijuverë tëofro njënskëtë linjë shër Saraverë bim njëri. ndë-tëKorf Albania, tastingTashthen këtë hi gh le ve l Address: më nëse of EkspTash loronmë don i tëi ishu nëse vizitllinonidon cep i tëmëuzin Korf vizic adrena line, onmunthd eta mer r i a r i q m a Aler Holiday In Saranda .Rruga “Butrinti” nr 173, Saranda, Albania os q t hi dd en mun rni med tavetemermemak rnimak inën me inën tuam. vete tuaja un4ex453 plor maem e edFinikarasea Cel. +355 69 3655684; +355 69 2969214; Tel./fax: +355 5555’ of it. LinessFinik ju ofro asnLine eautospor transTh ju ofro of spor tes përn tran mjetft epë trips will beMaun skype: office.alertravel rinfo a etin Maeet riti me me rg SA trag meri tëta mp bl traglinjë etins e! e ri!Co Sara tëndë-linjë Korfs Sara uz.an

e qira

106

info@alertravel.com; www.alertravel.com

Jeep Safar

Eksp llinr loron cepndë, imë Rruga Mitat Hoxha, Eksp ishucep llin nc Mbi loron portini ishu Deta Sara Alba Tel: 0035585226057; Fax: 003me mak inën me ! 5585225117 tuajma Mob: 00355672022004; Mob: 003556920737 11; info @firin nikaas-lin es.crin om;me Ma aslin Ma es@ yaho riti afinikMa o.coan mCo SAriti me Co SA mp y marinamaritime.sa@gmail.com; www .finikas-lines.c Rruga Mitat Rrug Hoxha, a Mita Mbit Hox portha, in Deta Mbir port SarainndëDeta , Alba r Sara nia;n Tel: 003558Tel: 522605 0037;558 522003 Fax: 605558 7; Fax: 522511 0037558522511 Mob: 003556Mob 720:220 00304; 556Mob 720:220 00304; 556Mob 920:737 00311; 55692073 info@finikas-lin info@fi es.com; nikas-lin finikes.c aslinom; es@finik yahoaslin o.coes@ m yahoo marinamaritimar me.inam sa@ariti gmame. il.cosa@ m; www gmail.co .finikasm; www lines.fini .comka

mypany

l y of the ur cussisen intotra the incrl ease the iel d of qu of ali the ty of the kas Line ire-s & Travel nllqu of cu cudsas sinr-ou therfiel of d ove nrat ors the in the nag ed to mak e our trip. nrip. ldthe of field of thee-requireuir me vean r- d overnicer trip. ip.

umta Lines të ri. uzin jera a të shumta uaj. ,sFinikas Lines jete .shërbim të ri. fuz. fnziton cep i Korfuzin an aj! dinën tuaj. mak -ro ër autoad mjete ny andë-Korfuz. cep më cep nia; akinën tuaj!

!E re!

isisa acchhoi ocieceo fof

deleilaiabibliiltiyty! ! n a d e n c a nce e t n e e t ep p m cocmo

ari

yompany

com ;ndë, Albania; 17 3711; o.com as-lines.com

"ALER TRAVEL"

Tourism & Real Estate in Albania Teodor Keko str, Konfort Konstruksion Tirana, Albania Cel. +355 69 3655684 +355 69 2969214 Tel./Fax: +355 4 453 5555 Skype: office.alertravel www.alertravel.com

Nr. 23 / 2017

Me numrin e madh të turistëve, me shtrirjen më të gjatë të sezonit turistik, me larminë më të madhe të kombësisë së vizitorëve por sidomos me llojet e turizmit që i ofron të gjitha në nivele të larta, Saranda është padyshim metropoli i turizmit shqiptar Në ballinë: Kalaja e Lëkurësit Foto: Blue Albania

from

Saranda with Love