Μελισσοκομια

ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ BEEKEEPING

MOODLE 2017

Τι είναι η Μελισσοκομία; Η Μελισσοκομία είναι ένας κλάδος της εντομολογίας που ασχολείται με τη μελέτη της ζωής και την εκτροφή της μέλισσας Apis mellifera Linnaeus. H μελέτη αυτή ξεκινά από τη Βιολογία και την Οικολογία της μέλισσας, μέχρι τη φροντίδα και την πλήρη εκμετάλλευση των προϊόντων που παράγουν.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ • •

•

Οι μέλισσες εμφανίστηκαν στη Γη πριν από 80 εκατομμύρια χρόνια περίπου. Υπάρχουν υποθέσεις από παλαιοντολογικά ευρήματα που αναφέρουν ότι οι πρώτες μέλισσες εξελίχθηκαν από έντομα που έμοιαζαν με σφήκες. Η υπόθεση αυτή ενισχύεται από τις μοναχικές σφήκες της οικογένειας Masarinae, οι οποίες ζουν στις θερμές χώρες και τρέφονται αποκλειστικά με νέκταρ και γύρη, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες σφήκες οι οποίες μπορούν να τραφούν και με πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης. Η εκμετάλλευση της μέλισσας από τον άνθρωπο ξεκίνησε πριν από χιλιετηρίδες. Στην Αρχαία Ελληνική Μυθολογία η μητέρα του Δία είχε αναθέσει την ανατροφή του στις δύο κρητικές νύμφες Αμάλθεια και Μέλισσα.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ • Από την Αρχαία Αίγυπτο προέρχονται τα πρώτα στοιχεία για την άσκηση της μελισσοκομίας από τον άνθρωπο. Μεταξύ 2453-2422 π.χ. χρονολογείται η πρώτη απεικόνιση μελισσοκομικών σκηνών σε τάφους και ναούς.

Το παραπάνω πραγματικό κομψοτέχνημα ανακαλύφθηκε σε ιερό τέμπλο στο ναό του Ήλιου του Φαραώ Neuserre (Ούσερ) που βρισκόταν κοντά στην πυραμίδα Djoser (Ντζοζέρ) και δείχνει σε τέσσερις σκηνές τις μελισσοκομικές εργασίες των μελισσοκόμων σε μελισσοκομείο.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ • Ένας από τους τίτλους που έφερναν οι Φαραώ ήταν και αυτός του Βασιλιά Μέλισσα (Bee King).

• Από πινακίδες της Γραμμικής Β΄ γραφής, που ανακαλύφθηκαν στην Ηπειρωτική Ελλάδα και στην Κρήτη και οι οποίες χρονολογούνται μεταξύ 14ου και 12ου π.χ. αιώνα αντλούμε πληροφορίες ότι η μελισσοκομία ήταν γνωστή στο Μινωικό-Μυκηναϊκό κόσμο.

• Η άσκηση της μελισσοκομίας στα νησιά των Κυκλάδων κατά τα αρχαϊκά χρόνια αποδεικνύεται από τα νομίσματα που απεικόνιζαν στο οπισθότυπό τους τη μέλισσα.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ • • • • •

Μεταξύ 10ου και 9ου π.χ. αιώνα στην εποχή του σιδήρου, λειτουργούσε στην κοιλάδα του Ιορδάνη μελισσοκομείο. Το μελισσοκομείο αυτό υπολογίζεται ότι είχε δυναμικότητα από 75 έως και 200 κυψέλες. Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως κυψέλες από τα μέσα του 5ου π.χ. αιώνα, οι οποίες μαρτυρούν την έναρξη της εκμετάλλευσης των μελισσιών στην Αθήνα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Πρώτος ο Αριστοτέλης (384-322 π.χ.) στα βιβλία του «Των Περί Τα Ζώα Ιστοριών» κάνει αναφορά στη δεξιοτεχνία των Αρχαίων Ελλήνων στη Μελισσοκομία. Νεώτεροι συγγραφείς όπως ο Βιργίλιος (70-12 π.χ.) στα «Γεωργικά» και ο Γεωπόνος Καλουμέλλας (1-68 μ.χ.) στο «Ειδικό βιβλίο για τη μελισσοκομία» πραγματεύονται αρκετά για τη μέλισσα και τα προβλήματά της. Σε πολλά αρχαία κείμενα αναφέρονται οι ίδιες ασθένειες (παράλυση, σηψιγονία, δυσεντερία) που προσβάλλουν σήμερα τις μέλισσες.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Αρισταίος ο πρώτος μελισσοκόμος Γιος του θεού Απόλλωνα και της Νύμφης Κυρήνης (κόρης του βασιλιά των Λαπηθών Υψέα και εγγονή του Θεσσαλού θεούποταμού Πηνειού).

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Ο Βιργίλιος εξιστορεί πως ο Αρισταίος κυνήγησε κάποια μέρα την Ευρυδίκη, τη γυναίκα του Ορφέα, κατά μήκος ενός ποταμού. Καθώς έτρεχε η Ευρυδίκη, την τσίμπησε ένα φίδι και πέθανε. Αυτός ο θάνατος προκάλεσε την οργή των θεών, οι οποίοι τον τιμώρησαν, χτυπώντας τις μέλισσες του με επιδημία. Η μητέρα του τον δέχτηκε στο παλάτι της και εκεί του έδωσε πολύτιμες συμβουλές σχετικά με το πώς θα αντιμετωπίσει την ασθένεια των μελισσών του. Του είπε επίσης ότι μόνο ο θεός Πρωτέας θα μπορούσε να του πει την αιτία της συμφοράς που τον έπληττε.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Ο Αρισταίος έφυγε για να ρωτήσει τον Πρωτέα και τον βρήκε να αναπαύεται επάνω σε ένα βράχο, ανάμεσα σε ένα κοπάδι φώκιες που φύλαγε για λογαριασμό του Ποσειδώνα. Ο Αρισταίος επωφελήθηκε από τον ύπνο του Πρωτέα, τον αλυσόδεσε και τον ανάγκασε έτσι να απαντήσει, γιατί ο Πρωτέας δε συμπαθούσε καθόλου αυτούς που ενοχλητικά ζητούσαν να μάθουν από αυτόν. Εκείνη την φορά αποκάλυψε στον Αρισταίο πως οι θεοί τον τιμωρούσαν για το θάνατο της Ευρυδίκης. Ακόμη τον συμβούλευσε πως θα προμηθευτεί καινούρια σμήνη μελισσών.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Ο Αρισταίος έζησε και δίδαξε την τέχνη της μελισσοκομίας στη Λιβύη στις Κυκλάδες και στην Αρκαδία. Στην Αρκαδία μάλιστα τον τιμούσαν ως τον πατέρα της μελισσοκομίας.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ •

•

•

Το παραδοσιακό επάγγελμα της μελισσοκομίας πηγάζει από τον 18ο αιώνα μ.χ. , όταν κάποιοι «φυσικοί φιλόσοφοι» ασχολήθηκαν με την επιστημονική μελέτη των αποικιών των μελισσών και άρχισαν να κατανοούν τον απόκρυφο και περίπλοκο κόσμο της βιολογίας των μελισσών. Πρωτοπόροι της επιστημονικής μελέτης της μελισσοκομίας θεωρούνται ο Swammerdam (Σουάμερνταμ Γιαν) Ολλανδός φυσιοδίφης και ζωολόγος (1637 – 1680 μ.χ.), ο René Antoine Ferchault de Réaumur (Ρενάτος-Αντώνιος Ρεωμύρος) Γάλλος φυσιοδίφης και φυσικός (1683 – 1757 μ.χ.), ο οποίος μελέτησε τα ασπόνδυλα και ο Charles Bonnet (Σαρλ Μπονέ) Ελβετός φυσιοδίφης, γιατρός και φιλόσοφος (1720 – 1793 μ.χ.), που ενδιαφερόταν για την ανάπτυξη των οργανισμών. Ο Swammerdam (Σουάμερνταμ) και ο Réaumur (Ρεωμύρος) ήταν μεταξύ των πρώτων που χρησιμοποιούν ένα μικροσκόπιο για να κάνουν ανατομία και να καταλάβουν την εσωτερική δομή των μελισσών. Ο Réaumur (Ρεωμύρος) ήταν μεταξύ των πρώτων που κατασκεύασαν κυψέλη με γυάλινα τοιχώματα για να παρατηρεί καλύτερα τις δραστηριότητες των μελισσών εντός κυψέλης.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ •

•

Από την αρχαιότητα έως και σήμερα η μελισσοκομία είναι από τις ελάχιστες οικονομικές δραστηριότητες του ανθρώπου που, όχι μόνο είναι φιλική προς το περιβάλλον, αλλά συντελεί και στην ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων. Η Ελλάδα παραδοσιακά διεκδικεί μια από τις πρώτες θέσεις στο διεθνή χώρο σε μελίσσια και σε παραγωγή μελιού, αναλογικά με τον πληθυσμό και την έκταση της. Και ενώ σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες τα τελευταία 20 χρόνια η ποσότητα των μελισσιών μειώνεται ή παραμένει στάσιμη, στην Ελλάδα αυξάνεται, με αποτέλεσμα η χώρα σήμερα να έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα μελισσιών από όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, τον 3πλάσιο αριθμό μελισσιών σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο από το μέσο όρο μελισσιών της Ευρώπης, την κατά 128 φορές μεγαλύτερη πυκνότητα από ότι η Αυστραλία και την κατά 33 φορές μεγαλύτερη από τις Η.Π.Α. Ο Albert Einstein το 1940, για να αναδείξει τη μελισσοκομία σε μια δραστηριότητα απόλυτα συνδεδεμένη με την ισορροπία του πλανήτη Γη είχε πει το εξής: «Τέσσερα χρόνια ζωής απομένουν για το ανθρώπινο είδος

σε περίπτωση που εξαφανιστούν οι μέλισσες».

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ •

Μέχρι τον 18ο αιώνα μ.χ. υπήρχε άγνοια για τον τρόπο γονιμοποίησης μιας βασίλισσας. Κάποιες θεωρίες πίστευαν πως οι βασίλισσες «αυτογονιμοποιούνται», ενώ άλλες πίστευαν ότι μία αύρα ή αιθέριες ουσίες που προέρχονται από τους κηφήνες γονιμοποιούν τις βασίλισσες χωρίς άμεση φυσική επαφή.

• Σήμερα, στον αιώνα της πληροφορίας, στη χώρα μας υπάρχουν αρκετοί μελισσοκόμοι υποστηριχτές της παλιάς σχολής, όπου εξασκούν το επάγγελμά τους βάσει προσωπικών παρατηρήσεων, έχοντας πλήρη άγνοια για τη βιολογία της μέλισσας και υπάρχουν και άλλοι οι οποίοι πιστεύουν πως καμία σχεδόν εργασία δεν μπορεί να εκπληρωθεί μεθοδικά και με στόχους αν πρώτα δεν μελετηθεί το τεράστιο φάσμα της απαραίτητης επιστημονικής γνώσης που υπάρχει για τη μελισσοκομία.

Συστηματική κατάταξη της μέλισσας Βασίλειο

Ζώα (Animalia)

Υπεροικογένεια

Apoidea

Φύλο

Αρθρόποδα (Arthropoda)

Οικογένεια

Apidae

Κλάση

Έντομα (Insecta)

Υποοικογένεια

Apinae

Τάξη

Υμενόπτερα (Hymenoptera)

Υπόταξη

Apocrita

Γένος

Apis

Σειρά

Aculeata

Είδος

Α. mellifera Linnaeus

Apini

(Πηγή: Systema Natura 2000).

Συστηματική κατάταξη της μέλισσας •

•

•

•

Η Υπεροικογένεια Apoidea (μελισσοειδή) περιλαμβάνει συνολικά 9 οικογένειες και περίπου 20.000 γνωστά είδη μελισσών, ανάμεσά τους και την κοινή μέλισσα. Για εμάς σημαντικότερη οικογένεια μελισσοειδών είναι η Apidae η οποία περιλαμβάνει τις γνήσιες μέλισσες Apini. Στην οικογένεια Apidae ανήκουν οι μέλισσες Apini οι οποίες παράγουν σε μεγάλες ποσότητες μέλι και κατασκευάζουν κηρήθρες αποκλειστικά από κερί και οι μέλισσες Meliponini οι οποίες απαντώνται σε τροπικές περιοχές του παλαιού και του νέου κόσμου και είναι χωρίς κεντρί. Στην οικογένεια Apidae ανήκουν ακόμη οι μέλισσες Bombini (βομβίνοι) οι οποίες βρίσκονται σε όλες τις περιοχές της γης και οι μέλισσες Euglisini οι οποίες επικονιάζουν ειδικά τα ορχεοειδή. Κοινό μορφολογικό γνώρισμα όλων των μελισσών της οικογένειας Apidae είναι το καλαθάκι της γύρης.

Συστηματική κατάταξη της μέλισσας

Οπίσθιο πόδι της μέλισσας με το καλαθάκι της γύρης (Πηγή: Χαριζάνης, 1996)

Συστηματική κατάταξη της μέλισσας •

Κατά καιρούς στο παρελθόν έχουν αναφερθεί 6 έως και 11 είδη μελισσών στο γένος Apis.

• Ο Engel το 1999, ταξινόμησε τις μέλισσες του γένους Apis σε 44 φυλές, οι οποίες ανήκουν στα παρακάτω 7 διακριτά είδη: α) Apis mellifera β) A. cerana γ) A. dorsata δ) A. florae ε) A. andreniformis στ) A. koschevnikovi και ζ) Α. nigrocincta • Σύμφωνα με τη συστηματική κατάταξη του Ruttner στην Ελλάδα υπάρχουν οι εξής 4 φυλές μελισσών: α) Apis mellifera macedonica β) A. mellifera carnica γ) A. mellifera cecropia και δ) A. mellifera adami • Σήμερα στη χώρα μας δεν υπάρχουν αμιγείς φυλές μελισσών, παρά μόνο σε κάποιες απομονωμένες περιοχές (Bouga et al., 2005).

Συστηματική κατάταξη της μέλισσας

Φυλές των μελισσών στην Ελλάδα κατά Ruttner (Πηγή: Χαριζάνης, 1996).

Η μορφολογία της μέλισσας •

•

Το σώμα της μέλισσας έχει μήκος περίπου 1,5 εκ. και χωρίζεται σε τρία διακριτά μέρη: την κεφαλή, τον θώρακα και την κοιλιά. Έχει τρίχωμα διαφορετικού χρώματος και κάνει τις ρίγες των μελισσών να φαίνονται καφέ και κίτρινες. Στην κεφαλή της μέλισσας συναντάμε τα στοματικά μόρια, τους οφθαλμούς και τις κεραίες. Δεξιά και αριστερά έχει δύο μεγάλα μάτια τα οποία αποτελούνται από περίπου 13.000 μικρά μάτια τα οματίδια τα οποία της δίνουν τη δυνατότητα να βλέπει ταυτόχρονα μπροστά, πίσω, πάνω και κάτω. Στο κέντρο του έχει ακόμη τρία απλά μάτια τα οποία σχηματίζουν τρίγωνο. Έχει δύο κεραίες οι οποίες είναι τα όργανα ακοής και όσφρησης. Στο στόμα της η μέλισσα έχει μια εύκαμπτη , μακριά και παχιά γλώσσα την οποία όταν δεν τη μεταχειρίζεται την κρατά κουλουριασμένη στην κοιλιά της. Η γλώσσα της μέλισσας στην άκρη της μοιάζει σαν προβοσκίδα με μικρό κουταλάκι και είναι όργανο αφής και γεύσης. Με την προβοσκίδα ρουφά το νέκταρ από τα λουλούδια.

Η μορφολογία της μέλισσας

Η μορφολογία της μέλισσας •

Ο θώρακας της μέλισσας αποτελείται από 3 τμήματα, καθένα από τα οποία φέρει ένα ζεύγος ποδιών. Το δεύτερο και το τρίτο τμήμα του θώρακα φέρει και από ένα ζεύγος πτερύγων. Τα πτερά είναι διάφανα, λεπτά και δυνατά σαν μεμβράνη από ζελατίνη, ώστε να μπορεί να πετάει μακριά για την τροφή της. Το γνωστό μας «ζουζούνισμα» είναι ο ήχος που προκαλείται από το γρήγορο κούνημα των φτερών της. Τα 6 πόδια της είναι τριχωτά και τελειώνουν στις άκρες τους σε νύχια αγκιστρωτά. Στα πίσω πόδια της έχει μικρές κοιλότητες που μοιάζουν σαν κίτρινα μπαλόνια και λέγονται καλάθια γύρης.

Η μορφολογία της μέλισσας •

Η κοιλιά της μέλισσας αποτελείται από 10 συνολικά κοιλιακούς δακτυλίους [7 ορατούς (6 στα θηλυκά) και 3 μη διακριτούς]. Κάθε ένας από αυτούς αποτελείται από δύο επιφάνειες, τον τεργίτη (άνω επιφάνεια) και τον στερνίτη (κάτω επιφάνεια). Οι κοιλιακοί δακτύλιοι ενώνονται μεταξύ τους με μεμβράνες, προσδίδοντας έτσι ελαστικότητα στην κοιλιά. Στην άκρη της κοιλιάς υπάρχει το κεντρί το οποίο είναι κούφιο, μοιάζει σαν τρυπανάκι και συγκοινωνεί με έναν αδένα, που έχει μέσα δηλητήριο. Με αυτό το μοναδικό όπλο που διαθέτει η μέλισσα εναντίον των εχθρών της όταν ενοχληθεί, αμύνεται. Το κεντρί φέρει στο άκρο του μικρά αγκίστρια στραμμένα προς τα μέσα και όταν βυθιστεί σε έναν ελαστικό ιστό όπως του ανθρώπου, η μέλισσα εγκαταλείπει το κεντρί με τα σπλάχνα, που είναι συνδεδεμένα μαζί του και κατά συνέπεια πεθαίνει. Θα πρέπει να αναφέρουμε εδώ ότι οι κηφήνες δεν έχουν κεντρί.

Η μορφολογία της μέλισσας

Η μορφολογία της μέλισσας Α. ΚΕΦΑΛΗ Στην κεφαλή της μέλισσας συναντάμε τα εξής:  α) τους οφθαλμούς.  β) τις κεραίες  γ) τα στοματικά μόρια

Η μορφολογία της μέλισσας ΟΦΘΑΛΜΟΙ

Στην κεφαλή της μέλισσας συναντάμε δύο (2) σύνθετους οφθαλμούς στα πλάγια και τρεις (3) απλούς οφθαλμούς σε τριγωνική διάταξη στο μέτωπο της κεφαλής.

• Η Βασίλισσα έχει 3.000 έως 4.000 οματίδια σε κάθε σύνθετο οφθαλμό.

• Η εργάτρια έχει 4.000 έως 6.000 οματίδια σε κάθε σύνθετο οφθαλμό.

• Ο κηφήνας έχει 7.000 έως 8.600 οματίδια σε κάθε σύνθετο οφθαλμό.  Με τους δύο (2) σύνθετους οφθαλμούς οι μέλισσες βλέπουν παραστάσεις.  Με τους τρεις (3) απλούς οφθαλμούς οι μέλισσες αντιλαμβάνεται τις αλλαγές στην ένταση του φωτός.

Η μορφολογία της μέλισσας ΚΕΡΑΙΕΣ

• • •

Οι κεραίες της μέλισσας είναι τα σημαντικότερα αισθητήρια όργανα, στα οποία βρίσκονται τουλάχιστον επτά (7) τύποι αισθητηρίων οργάνων. Είναι γονατοειδείς-νηματοειδείς και αποτελούνται από τα εξής: Σκάπο (ή σκήπο) Ποδίσκο (ή μίσχο) Μαστίγιο Το μαστίγιο στη βασίλισσα και στην εργάτρια αποτελείται από ένδεκα (11) άρθρα ενώ στον κηφήνα αποτελείται από δώδεκα (12) άρθρα.

Η μορφολογία της μέλισσας ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ ΜΟΡΙΑ • • • •

Στις μέλισσες διακρίνουμε τα εξής στοματικά μόρια: Άνω και κάτω χείλος Δύο άνω γνάθοι Δύο κάτω γνάθοι Υποφάρυγγας Έχουν λείχων μυζητικό τύπο στοματικών μορίων αν και οι δύο άνω γνάθοι είναι σκληρές και μπορούν να δαγκώσουν.

Η μορφολογία της μέλισσας Β. ΘΩΡΑΚΑΣ Ο θώρακας της μέλισσας αποτελείται από τρία (3) τμήματα. Το πρώτο τμήμα φέρει ένα ζεύγος ποδιών. Το δεύτερο τμήμα φέρει ένα ζεύγος ποδιών και ένα ζεύγος πτερύγων. Το τρίτο τμήμα φέρει ένα ζεύγος ποδιών και ένα ζεύγος πτερύγων.

Η μορφολογία της μέλισσας ΠΟΔΙΑ Το κάθε πόδι της μέλισσας αποτελείται από πέντε (5) τμήματα: • • • • •

Ισχύο Τροχαντήρας Μηρός Κνήμη Ταρσός

Η μορφολογία της μέλισσας ΠΟΔΙΑ Η μέλισσα φέρει στο πρόσθιο ζεύγος των ποδιών της μεταξύ κνήμης και ταρσού την αποσμηκτική συσκευή. Για το λόγο αυτό το πρόσθιο ζεύγος των ποδιών της μέλισσας ονομάζεται αποσμηκτικού τύπου. ΕΡΩΤΗΣΗ Σε τι χρειάζεται η μέλισσα την αποσμηκτική συσκευή; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Η αποσμηκτική συσκευή χρειάζεται για ναΠρόσθιο πόδι της μέλισσας καθαρίζει η μέλισσα τις κεραίες της από με αποσμηκτική συσκευή. τη γύρη και τη σκόνη.

Η μορφολογία της μέλισσας ΠΟΔΙΑ • Το μεσαίο ζεύγος ποδιών της μέλισσας είναι βαδηστικού τύπου.

• Το οπίσθιο ζεύγος ποδιών της μέλισσας είναι συλλεκτικού τύπου και φέρει στην κνήμη το καλαθάκι της γύρης. ΕΡΩΤΗΣΗ Σε τι χρειάζεται η μέλισσα Οπίσθιο πόδι της εργάτριας μέλισσας το καλαθάκι της γύρης; (από Winston, ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1987). Το χρειάζεται για να κουβαλάει τη γύρη.

Η μορφολογία της μέλισσας ΠΟΔΙΑ Στο κάθε πόδι της η μέλισσα φέρει νύχια. Αυτά βρίσκονται στο τελευταίο άρθρο του ταρσού, το οποίο ονομάζεται πρόταρσος. Επίσης, το κάθε πόδι της μέλισσας φέρει και μία άλλη κατασκευή, η οποία είναι μαλακή σαν μαξιλαράκι και λέγεται αρόλειο. ΕΡΩΤΗΣΗ Σε τι χρειάζονται στη μέλισσα τα νύχια και το αρόλειο; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Τα νύχια χρειάζεται στη μέλισσα για να περπατάει σε ανώμαλες επιφάνειες. Το αρόλειο χρειάζεται στη μέλισσα για να τη βοηθάει στο βάδισμα στις λείες επιφάνειες.

Πρόταρσος του ποδιού της μέλισσας (από Winston, 1987).

Η μορφολογία της μέλισσας ΦΤΕΡΑ Η μέλισσα στο 2ο και στο 3ο τμήμα του θώρακα φέρει από ένα ζεύγος πτερύγων μεμβρανοειδούς τύπου. Τα φτερά της μέλισσας φέρουν άγκιστρα. ΕΡΩΤΗΣΗ Σε τι χρειάζονται στη μέλισσα τα άγκιστρα των πτερύγων; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Τα άγκιστρα των πτερύγων τα χρειάζεται η μέλισσα για να μεγαλώνει την επιφάνεια πτήσης. Αυτά ενώνονται μεταξύ τους κατά την πτήση και έτσι μεγαλώνει η επιφάνεια της. Η μέση ταχύτητα πτήσης της εργάτριας μέλισσας είναι περίπου 24 Κm/h.

Τα φτερά της εργάτριας μέλισσας (από Winston, 1987).

Η μορφολογία της μέλισσας ΦΤΕΡΑ Το πρώτο ζεύγος είναι το μεγαλύτερο σε μήκος και ευρίσκεται κολλημένο στον δεύτερο δακτύλιο του θώρακα, το δεύτερο ζεύγος έχει μικρότερο μήκος και ευρίσκεται κολλημένο στον τρίτο δακτύλιο του θώρακα. Τα φτερά της μέλισσας είναι ενισχυμένα από διάφορα νεύρα που χωρίζονται σε δύο ζεύγη. Οι μύες, που κινούν τα φτερά περίπου με συχνότητα 200 φορές το δευτερόλεπτο, ευρίσκονται και αυτοί προσκολλημένοι στο θώρακα. Τα φτερά μπορούν και κινούνται είτε αγκιστρωμένα ανά δύο, μεγάλο και μικρό, από κάθε πλευρά του σώματος της μέλισσας, είτε με διαφορετική ταχύτητα, τα μικρά και τα μεγάλα σε ζεύγη.

Τα φτερά της εργάτριας μέλισσας (από Winston, 1987).

Η μορφολογία της μέλισσας Γ. ΚΟΙΛΙΑ Η κοιλία της μέλισσας αποτελείται από δέκα (10) συνολικά δακτυλίους [επτά (7) ορατούς και τρεις (3) μη διακριτούς]. Οι κοιλιακοί δακτύλιοι ενώνονται μεταξύ τους με μεμβράνες προσδίδοντας ελαστικότητα στην κοιλιά. Ο Κάθε δακτύλιος της μέλισσας αποτελείται από δύο επιφάνειες. Η άνω επιφάνεια ονομάζεται τεργίτης και η κάτω επιφάνεια ονομάζεται στερνίτης. Στην κοιλιά της μέλισσας βρίσκεται το σύνολο των εσωτερικών οργάνων, καθώς επίσης και το κεντρί.

Η μορφολογία της μέλισσας ΚΕΝΤΡΙ Το κεντρί είναι όργανο άμυνας της μέλισσας και θεωρείται η διαφοροποίηση του ωοθέτη. Ο κηφήνας δε φέρει κεντρί. Η εργάτρια φέρει κεντρί με άγκιστρα, ενώ η βασίλισσα φέρει κεντρί κυρτό και λείο. ΕΡΩΤΗΣΗ Τι συμβαίνει έπειτα από ένα κέντρισμα της εργάτριας μέλισσας σε κάποιο θηλαστικό; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Το κεντρί έπειτα από ένα κέντρισμα δεν μπορεί να ξαναβγεί (εξαιτίας των αγκίστρων) και αποκολλάται μαζί με τον ιοβόλο σάκο δηλητηρίου και τους περιβάλλοντες μυς. Για περίπου 30-40 sec και αφότου έχει ξεκολλήσει από το σώμα της μέλισσας οι μυς εξακολουθούν να συσπώνται και να διοχετεύουν δηλητήριο

Το κεντρί της εργάτριας μέλισσας μαζί με τους μυς που το συνοδεύουν (από Winston, 1987).

Η μορφολογία της μέλισσας ΚΕΝΤΡΙ •

•

•

Στο κεντρί της μέλισσας βρίσκεται ο αδένας Koschevnikov (Κοστσέβνικοφ), ο οποίος απουσιάζει από τους κηφήνες, είναι παρών στη βασίλισσα και μειωμένος στην εργάτρια. Ο αδένας αυτός εκκρίνει ένα μίγμα ουσιών, από τις οποίες ο οξικός ισοαμυλεστέρας δρα σαν φερομόνη συναγερμού. Η φερομόνη αυτή προκαλεί έντονο συναγερμό και μαζί με άλλες ουσίες που παράγονται από αυτόν τον αδένα, κατευθύνουν τις μέλισσες στο στόχο, με αποτέλεσμα αν κάποιος κεντριστεί μια φορά να ακολουθήσουν και άλλα κεντρίσματα.

Το κεντρί της εργάτριας μέλισσας μαζί με τους μυς που το συνοδεύουν (από Winston, 1987).

Η μορφολογία της μέλισσας ΚΕΝΤΡΙ •

Προϊόν του σιαγονικού αδένα της εργάτριας αποτελεί η ουσία 2-επτανόνη η οποία θεωρείται επικουρική ορμόνη συναγερμού αφού ο συναγερμός που προκαλείται από οξικό ισοαμυλεστέρα είναι 20-70 φορές πιο έντονος (Boch et al., 1970). ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΕΝΤΡΙΣΜΑΤΟΣ Σύμφωνα με τον collins και τους συνεργάτες του οι παράγοντες κεντρίσματος διακρίνονται σε έμμεσους και άμεσους.

Το κεντρί της εργάτριας μέλισσας μαζί με τους μυς που το συνοδεύουν (από Winston, 1987).

Η μορφολογία της μέλισσας ΚΕΝΤΡΙ • • • • • • • •

ΕΜΜΕΣΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΕΝΤΡΙΣΜΑΤΟΣ Η ηλικία της εργάτριας Η ένταση και η διάρκεια του φωτός Το ηλεκτρικό δυναμικό της ατμόσφαιρας Το γεωμαγνητικό πεδίο Τα αποθέματα τροφής Η ένταση των ανέμων Η υγρασία Η θερμοκρασία περιβάλλοντος

Τα μελίσσια δεν κεντρίζουν πολύ, όταν έχουν περιορισμένα αποθέματα τροφής.

Το κεντρί της εργάτριας μέλισσας μαζί με τους μυς που το συνοδεύουν (από Winston, 1987).

Η μορφολογία της μέλισσας ΚΕΝΤΡΙ • • • • • • • • • •

ΑΜΕΣΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΕΝΤΡΙΣΜΑΤΟΣ Η ηλικιακή σύνθεση του μελισσιού Η απασχόληση ή όχι με την κατασκευή νέων κηρηθρών Η καταστροφή μέρους της φωλιάς (π.χ. από ποντίκια) Η λεηλασία Η ορφάνια Η προσβασιμότητα σε νερό Ο γενετικός παράγοντας Η ύπαρξη ή η απουσία γόνου Το μέγεθος του πληθυσμού Οι ασθένειες κ.ά. (Υφαντίδης, 2005)

Το κεντρί της εργάτριας μέλισσας μαζί με τους μυς που το συνοδεύουν (από Winston, 1987).

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Οργανικά Συστήματα της μέλισσας Α. Πεπτικό και απεκκριτικό σύστημα. Β. Κυκλοφορικό σύστημα. Γ. Αναπνευστικό σύστημα. Δ. Νευρικό σύστημα. Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα. ΣΤ. Αδενικό σύστημα.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Α. Πεπτικό και απεκκριτικό σύστημα

Το πεπτικό σύστημα της μέλισσας ξεκινάει από το στόμα και καταλήγει στην έδρα. Χωρίζεται σε τρία μέρη: το πρόσθιο, το μέσο και το οπίσθιο έντερο. Το πρόσθιο έντερο περιλαμβάνει: το φάρυγγα, τον οισοφάγο, τον πρόλοβο (ή μελιστόμαχο) και τον προστόμαχο. Το μέσο έντερο είναι το στομάχι όπου γίνεται η πέψη. Το οπίσθιο έντερο περιλαμβάνει: την πυλωρική βαλβίδα με τους σωλήνες Malpighi, το λεπτό και το παχύ έντερο, και καταλήγει στην έδρα.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

• •

Αδένες μείζονος σημασίας Με το πεπτικό σύστημα της μέλισσας συνδέονται και κάποιοι αδένες μείζονος σημασίας όπως: Οι σιελογόνοι αδένες οι οποίοι παράγουν το σάλιο, ενώ βρίσκονται στο κεφάλι και το θώρακα. Και οι υποφαρυγγικοί αδένες οι οποίοι βρίσκονται στο κεφάλι και παράγουν το βασιλικό πολτό στις νεαρές εργάτριες. Όταν η μέλισσα μεγαλώσει σε ηλικία, οι υποφαρυγγικοί αδένες ατροφούν και δεν παράγουν βασιλικό πολτό, αλλά εκκρίνουν ένα ένζυμο, την ιμβερτάση, το σημαντικότερο ένζυμο για την παραγωγή μελιού.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Είναι το μέλι « ο εμετός των μελισσών»;

 Στον πρόλοβο ή μελιστόμαχο. αποθηκεύεται το νέκταρ όταν η μέλισσα το συλλέγει και μέχρι να το αποθέσει στην κηρήθρα.  Εκεί γίνεται εμπλουτισμός με διάφορα ένζυμα που θα συντελέσουν στην ωρίμανση του μελιού, όπως είναι η ιμβερτάση.  Ο πρόλοβος ή μελιστόμαχος έχει μεγάλη ελαστικότητα και μπορεί, όταν είναι γεμάτος νέκταρ, να καταλάβει το 1/3 του χώρου της κοιλιάς.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Είναι το μέλι « ο εμετός των μελισσών»;  ο προστόμαχος, παίζει το ρόλο βαλβίδας, η οποία εμποδίζει την επαναφορά τροφής από το στομάχι στον πρόλοβο. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Αφού ουδέποτε έρχεται σε επαφή το περιεχόμενο του στομάχου με το περιεχόμενο του πρόλοβου της μέλισσας δεν έχει βάση ο ισχυρισμός κάποιων να αποκαλούν το μέλι ως «εμετό των μελισσών»

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Β. Κυκλοφορικό σύστημα

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Β. Κυκλοφορικό σύστημα • Το κυκλοφορικό σύστημα της μέλισσας αποτελείται από την καρδιά και την αορτή, για την κυκλοφορία της αιμολέμφου.

• Η αιμολέμφος είναι ένα άχρωμο ή ανοικτού κίτρινου χρώματος υγρό με περιεκτικότητα σε νερό 90% περίπου, το οποίο γεμίζει την κοιλότητα του σώματος των μελισσών, έτσι ώστε τα κύτταρα να επιπλέουν σε αυτό.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Β. Κυκλοφορικό σύστημα Δεν υπάρχουν φλέβες και αρτηρίες όπως στα θηλαστικά και ο κύριος ρόλος της αιμολέμφου είναι να μεταφέρει ζάχαρα, αμινοξέα, βιταμίνες, ορμόνες και όλα τα απαραίτητα συστατικά για τη θρέψη της μέλισσας. Επίσης, λαμβάνει τα άχρηστα υλικά από τα κύτταρα, τα οποία, μέσω των σωλήνων Malpighi, διοχετεύονται στο λεπτό έντερο. Τέλος, συντελεί στην άμυνα της μέλισσας, μεταφέροντας τα αιμοκύτταρα στα σημεία όπου υπάρχει επίθεση από κάποιο παθογόνο.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Γ. Αναπνευστικό σύστημα

Το αναπνευστικό σύστημα της μέλισσας

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Γ. Αναπνευστικό σύστημα

Τραχειακό αναπνευστικό σύστημα Οι μέλισσες δεν έχουν πνεύμονες αναπνέουν παθητικά, μέσω ενός συστήματος σωληνώσεων, που λέγονται τραχείες, με το όλο σύστημα να λέγεται τραχειακό. Οι τραχείες φέρουν οξυγόνο προς στα κύτταρα και απομακρύνουν το διοξείδιο του άνθρακα από αυτά. Οι τραχείες επικοινωνούν με το έξω περιβάλλον με μια σειρά από οπές σε κάθε πλευρά του σώματος, της μέλισσας, που λέγονται αναπνευστικά στίγματα (ή τρήματα).

Το αναπνευστικό σύστημα της μέλισσας

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Γ. Αναπνευστικό σύστημα Τραχειακό αναπνευστικό σύστημα Υπάρχουν συνολικά δέκα (10) ζεύγη στιγμάτων (ή τριμάτων) στο σώμα της μέλισσας. Σε κάποια σημεία τους, οι τραχείες διευρύνονται και δημιουργούν τους αερόσακους, οι οποίοι βοηθούν τη μέλισσα κατά την πτήση γεμίζοντας αέρα. Οι αερόσακοι βοηθούν επίσης, το τραχειακό σύστημα της μέλισσας αυξάνοντας τον αέρα που κυκλοφορεί μέσα σε αυτό. Το τραχειακό σύστημα καλύπτει κάθε όργανο και ολόκληρο το σώμα της Το αναπνευστικό σύστημα της μέλισσας μέλισσας.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Γ. Αναπνευστικό σύστημα Τραχειακό αναπνευστικό σύστημα  Οι τραχείες μοιάζουν με σπιράλ και είναι ελαστικής υφής.  Η πρώτη τρύπα κάτω από τα φτερά της μέλισσας είναι η μεγαλύτερη.  Οι τρύπες είναι οι απολήξεις των σωλήνων οι οποίοι διακλαδίζονται στο Το αναπνευστικό σύστημα της μέλισσας σώμα τις μέλισσας και καλύπτονται εσωτερικά από τριχίδια.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Γ. Αναπνευστικό σύστημα Τραχειακό αναπνευστικό σύστημα  Η καρδιά της μέλισσας μοιάζει με αγγείο με δύο οπές στη βάση του και ονομάζεται νοτιαίο αγγείο.  Κατά τη διαστολή του νοτιαίου αγγείου εισάγεται αιμολέμφος και κατά την συστολή εξάγεται αιμολέμφος.  Το συνεχές κούνημα της κοιλιάς της μέλισσας βοηθάει τόσο στην αναπνοή όσο και στην κυκλοφορία της αιμολέμφου.

Το αναπνευστικό σύστημα της μέλισσας

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Δ. Νευρικό σύστημα

Το νευρικό σύστημα της μέλισσας είναι σχετικά απλό. Αποτελείται: Α) από τον εγκέφαλο και Β) από τα νευρικά κύτταρα. Τα νευρικά κύτταρα συνδέονται τόσο μεταξύ τους, όσο και με διάφορα αισθητήρια όργανα με τη βοήθεια των συνάψεων. Τα νευρικά κύτταρα συγκεντρώνονται σε ομάδες, που ονομάζονται γάγγλια. Υπάρχουν επτά (7) γάγγλια στο σώμα της μέλισσας, τα οποία μαζί με τον εγκέφαλο, απαρτίζουν το νευρικό σύστημα του εντόμου.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Δ. Νευρικό σύστημα Σύγκριση

 Το νευρικό σύστημα της μέλισσας έχει ένα (1) εκατομμύριο νευρώνες.  Το νευρικό σύστημα του ανθρώπου έχει εκατό (100) δισεκατομμύρια νευρώνες .

•

Τα γάγγλια Τα γάγγλια είναι κέντρα (ομάδες) νευρικών κυττάρων, τα οποία εξειδικεύονται σε μία λειτουργία, η οποία είναι ανεξάρτητη από τον εγκέφαλο. Τα θωρακικά γάγγλια ρυθμίζουν την κίνηση των ποδιών και των φτερών της μέλισσας. Τα γάγγλια της κοιλιακής κοιλότητας ρυθμίζουν την κίνηση και λειτουργία όλων των οργάνων (π.χ. κεντρί) και συστημάτων, όπως του πεπτικού, του αναπαραγωγικού και άλλων.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Δ. Νευρικό σύστημα Ο εγκέφαλος Ο εγκέφαλος της μέλισσας ρυθμίζει τις λειτουργίες των οργάνων και των αδένων της κεφαλής.

Α) Μέρος του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την ικανότητα μάθησης και μνήμης της μέλισσας.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Δ. Νευρικό σύστημα

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Δ. Νευρικό σύστημα

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Δ. Νευρικό σύστημα Τεχνική configural processing (σχηματική επεξεργασία)  Την τεχνική αυτή τη χρησιμοποιούν τόσο οι μέλισσες όσο και οι άνθρωποι για να αναγνωρίσουν πρόσωπα.  Ο Μάρτιν Ζιουφρά, καθηγητής Νευρολογικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης (δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό <<The journal of Experimental Biology>>) σχεδίασε ένα πείραμα όπως επίσης, και ο ’ντριαν Ντράιερ, από το Πανεπιστήμιο Μόνας της Αυστραλίας, αποδεικνύοντας πως οι μέλισσες δεν αναγνωρίζουν απλώς πρόσωπα, αλλά θυμούνται και πρόσωπα.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Η διαφοροποίηση των τριών βιολογικών μορφών στη μέλισσα • Από αγονιμοποίητο αυγό προέρχεται ο κηφήνας.

• Από γονιμοποιημένο αυγό προέρχεται Α) Η βασίλισσα ή Β) Η εργάτρια. ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ

1) Από τον τύπο του κελιού στο οποίο έχει ωοτοκηθεί το αυγό.

2) Από διάφορους παράγοντες θρέψης της προνύμφης.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Η βασίλισσα

Ο κηφήνας

Εργάτριες μέλισσες

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Σύζευξη βασίλισσας με κηφήνες στον αέρα

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα

• Για να θεωρηθεί επιτυχημένο ένα «γαμήλιο ταξίδι», θα πρέπει η βασίλισσα να επιστρέψει στη φωλιά της με πέντε κόμμα πέντε (5,5) εκατομμύρια σπέρμια στην σπερματοθήκη της. Για να το πετύχει αυτό θα πρέπει να ζευγαρώσει με 8-10 κηφήνες.

• Η σύζευξη γίνεται πάντα στον αέρα, σε αίθριο ουρανό, με μέση θερμοκρασία περιβάλλοντος περίπου200C και μέση ταχύτητα ανέμων περίπου 28 Km/h.

• Το μελίσσι θα πρέπει να διαθέτει τον απαραίτητο πληθυσμό μελισσών για να διατηρήσει τη θερμοκρασία της γονοφωλιάς σε θερμοκρασία 330C-350C ώστε να αρχίσει κανονικά η ωοτοκία της βασίλισσας μετά από τρεις (03) ημέρες από το «γαμήλιο ταξίδι» της.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Παράγοντες που επηρεάζουν τη διαφοροποίηση ενός αυγού της βασίλισσας (Από Winston, 1987).

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα

Τα γόνιμα θηλυκά άτομα έχουν δύο διαφορετικά χρωμοσώματα (Χ3, Χ2) που το κάθε ένα φέρει διαφορετική εκδοχή του γονιδίου csd (complementary sex determiner – συμπληρωματικός καθοριστής του φύλου). Τα αρσενικά που προκύπτουν με δύο ίδια χρωματοσώματα Χ3 (ένα από τον θηλυκό γονέα και ένα από τον αρσενικό) έχουν δυο φορές την ίδια εκδοχή του γονιδίου csd, είναι στείρα άτομα και καταστρέφονται από τις εργάτριες.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα • Οι κηφήνες απόγονοι της βασίλισσας, δεν κληρονομούν καμία απολύτως ιδιότητα από τους κηφήνες με τους οποίους έχει συζευχθεί η βασίλισσα.

• Οι εργάτριες του μελισσοσμήνους, απόγονοι μίας συγκεκριμένης κάθε φορά βασίλισσας, έχουν κληρονομικές ιδιότητες επιπλέον και από τους κηφήνες με τους οποίους είχε συζευχθεί η βασίλισσα.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα ΕΡΩΤΗΣΗ

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΨΕΥΔΟΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ; ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΝΑΙ

Ωοτόκος εργάτρια (ψευδοβασίλισσα) της A. mellifera capensis με λευκό χρώμα στο θώρακα της, ανάμεσα στη συνοδεία της από άλλες εργάτριες. (Φωτογραφία από Ruttner, 1988).

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα • Στο σύνολο του ο πληθυσμός των κηφήνων του μελισσοσμήνους από ωοτόκες εργάτριες, εκφράζει τις κληρονομικές ιδιότητες του μελισσοσμήνους (Υφαντίδης Μ.,2004).

• Η μεταβίβαση των κληρονομικών ιδιοτήτων από τις ωοτόκες εργάτριες, συντελείται αναγκαστικά και μόνο με τα θηλυκά γαμετικά κύτταρα (ωάρια) κατά αποκλειστικότητα προς τους κηφήνες απογόνους τους.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Η βασίλισσα και ο κηφήνας έχουν πλήρως ανεπτυγμένο αναπαραγωγικό σύστημα, ενώ οι εργάτριες ατροφικό.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Το αναπαραγωγικό σύστημα της βασίλισσας • Τα γεννητικά όργανα της βασίλισσας απαρτίζονται από (02) δύο καλά ανεπτυγμένες ωοθήκες, κάθε μια των οποίων αποτελείται από 150-180 ωοφόρους σωλήνες οι οποίοι ονομάζονται οβαριόλες.

• Οι οβαριόλες παράγουν ένα μεγάλο αριθμό αυγών (περίπου 1500 αυγά την ημέρα), τα οποία μέσω των ωαγωγών, περνάνε από τη σπερματοθήκη και εξέρχονται από τον κόλπο.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Το αναπαραγωγικό σύστημα της βασίλισσας • Στη σπερματοθήκη βρίσκονται συγκεντρωμένα τα σπερματοζωάρια των κηφήνων, με τους οποίους η βασίλισσα ζευγάρωσε στην αρχή της ζωής της.

• Ο αδένας σπερματοθήκης παρέχει θρεπτικά συστατικά στα σπερματοζωάρια για να διατηρηθούν ζωντανά.

• Όταν το αυγό διέρχεται από τον κόλπο, ελευθερώνονται μερικά σπερματοζωάρια και το γονιμοποιούν.

• Αν το αυγό προορίζεται για κηφήνα, τότε δεν ελευθερώνονται σπερματοζωάρια και αυτό γεννιέται αγονιμοποίητο.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Η βασίλισσα και ο κηφήνας έχουν πλήρως ανεπτυγμένο αναπαραγωγικό σύστημα, ενώ οι εργάτριες ατροφικό.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα

Το αναπαραγωγικό σύστημα του κηφήνα

• Ο κηφήνας είναι ώριμος σεξουαλικά δώδεκα (12) μέρες περίπου έπειτα από την έξοδό του από το κελί.

• Κατά το ζευγάρωμα, ο φαλλός του αναστρέφεται και το σπέρμα του κηφήνα μεταφέρεται στην άκρη του φαλλού.

• Με τη σύσπαση των κοιλιακών μυών, επιτυγχάνεται η αναστροφή του φαλλού. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η πίεση του αίματος σημαντικά και έτσι προκαλείται η εκσπερμάτιση.

• Επειδή συνεχίζεται η σύσπαση των μυών, προκαλείται αποκοπή του φαλλού από το σώμα του κηφήνα και αυτό έχει σαν συνέπεια τον ταυτόχρονο θάνατό του.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα Η βασίλισσα και ο κηφήνας έχουν πλήρως ανεπτυγμένο αναπαραγωγικό σύστημα, ενώ οι εργάτριες ατροφικό.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα

Η μέλισσα για να ολοκληρώσει την ανάπτυξή της διέρχεται από τρία στάδια: α) από το στάδιο του αυγού, β) από το στάδιο της προνύμφης και γ) από το στάδιο της νύμφης ή πλαγγόνας. Όλα τα αυγά προέρχονται από τη βασίλισσα είναι μεγάλα και στενόμακρα και έχουν χαρακτηριστική θέση στο κελί. Την πρώτη μέρα είναι όρθια ενώ την τρίτη ημέρα είναι πλαγιαστά επειδή είναι έτοιμα για την εκκόλαψη της προνύμφης.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας Ε. Αναπαραγωγικό σύστημα

Για τη βασίλισσα απαιτείται συνολικός χρόνος ανάπτυξης της, δεκαέξι (16) ημέρες από την ημέρα της ωοτοκίας, για τον κηφήνα απαιτείται συνολικός χρόνος ανάπτυξης του είκοσι τέσσερις (24 ημέρες) και για τις εργάτριες απαιτείται συνολικός χρόνος ανάπτυξης τους, είκοσι μία (21) ημέρες.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα

Οι μέλισσες διαθέτουν δύο (02) είδη αδένων:  1ον ) τους ενδοκρινείς αδένες  2ον ) τους εξωκρινείς αδένες Οι ενδοκρινείς αδένες παράγουν ορμόνες μέσα στο σώμα της μέλισσας, οι οποίες σχετίζονται με τη βιοχημική ρύθμιση της ανάπτυξης του εντόμου και με τη συμπεριφορά του. Οι εξωκρινείς αδένες παράγουν ορμόνες σε εξωτερικές κοιλότητες του σώματος της μέλισσας, οι οποίες σχετίζονται: α) με την παραγωγή κεριού από την εργάτρια μέλισσα β) με την επικοινωνία (φερομόνες) γ) με την άμυνα (δηλητήριο) δ) με την επεξεργασία της τροφής

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας ΣΤ. Αδενικό σύστημα

   • •

•

Οι σημαντικότεροι ενδοκρινείς αδένες της μέλισσας ο προθωρακικός αδένας ο Corpus allatum (πληθυντικός Corpora allata) ο Corpus cardiacum (πληθυντικός Corpora cardiaca) Οι προθωρακικοί αδένες συναντώνται μόνο στις προνύμφες και παράγουν την ορμόνη εκδυσόνη, η οποία ελέγχει τις εκδύσεις. Οι αδένες corpora allata παράγουν τη νεανική ορμόνη (juvenile hormone), η οποία σχετίζεται με τη διαφοροποίηση της κάστας. Όταν η προνύμφη προορίζεται για βασίλισσα, ο αδένας αυτός διεγείρεται από ουσίες του βασιλικού πολτού και παράγει μεγαλύτερες ποσότητες νεανικής ορμόνης. Οι παραπάνω αδένες στις ενήλικες μέλισσες ρυθμίζουν την ανάπτυξη, την συμπεριφορά και την κατανομή των εργασιών.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Εξωκρινείς αδένες της μέλισσας

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας ΣΤ. Αδενικό σύστημα

           

Οι σημαντικότεροι εξωκρινείς αδένες της μέλισσας οι κηρογόνοι αδένες ο αδένας Nasonov (Νασάνοφ) ο αδένας δηλητηρίου οι αδένες Arnhart (Άρνχαρτ) οι σιαγονικοί αδένες οι σιελογόνοι αδένες οι υποφαρυγγικοί αδένες οι μεταξογόνοι αδένες ο αδένας Koschevnikov (Κοστσέβνικοφ) ο αδένας Dufour (Ντεφό) οι αδένες των κοιλιακών τεργιτών οι αδένες του απευθυσμένου

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Οι κηρογόνοι αδένες • Οι κηρογόνοι αδένες υπάρχουν μόνο στην εργάτρια μέλισσα. Από τον 4ο έως τον 7ο κοιλιακό στερνίτη υπάρχουν τέσσερα (4) ζεύγη κηρογόνων αδένων. Το κερί παράγεται σαν διαυγές υγρό, το οποίο στερεοποιείται μόλις έρθει σε επαφή τον αέρα και βγαίνει υπό μορφή λεπιών.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Ο Αδένας Nasonov (Νασάνοφ)

• Ο αδένας Νασάνοφ. Βρίσκεται στον 7ο κοιλιακό τεργίτη μόνο στις εργάτριες και παράγει τη φερομόνη Νασάνοφ, με την οποία οι εργάτριες υποδεικνύουν την είσοδο της φωλιάς, την ύπαρξη νερού και τροφής, ενώ βοηθά και στο σχηματισμό του τσαμπιού κατά τη σμηνουργία.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Ο αδένας δηλητηρίου • Παράγει το δηλητήριο, το οποίο συγκεντρώνεται στο σάκο δηλητηρίου μέχρι η μέλισσα να κεντρίσει. Η ποσότητα του δηλητηρίου μέσα στο σάκο αυξάνει μέχρι τη 12η μέρα της ζωής της εργάτριας, φτάνοντας τα 0,3 mg.

• Βρίσκεται μόνο στο σύστημα του κεντριού της εργάτριας και της βασίλισσας.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα

Οι αδένες Arnhart (Άρνχαρτ)

• Βρίσκονται στο τελευταίο άρθρο του ταρσού, σε καθένα από τα έξι (6) πόδια μόνο των θηλυκών μελισσών.

• Οι αδένες Arnhart (Άρνχαρτ) παράγουν τη φερομόνη <<ίχνος ποδιού>>.

• Η φερομόνη <<ίχνος ποδιού>> κατευθύνει τις συλλέκτριες μέλισσες στα άνθη και την είσοδο της φωλιάς, ενώ η βασίλισσα την αποθέτει πάνω στα κελιά της κηρήθρας.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας ΣΤ. Αδενικό σύστημα Οι σιαγονικοί αδένες • • • • • •

Μοιάζουν με σάκο και είναι προσκολλημένοι στις σιαγόνες. Στη βασίλισσα είναι πολύ μεγάλοι και παράγουν μίγμα πολλών ουσιών με σημαντική επίδραση στη σωστή λειτουργία του μελισσιού. Η συγκεκριμένη φερομόνη λειτουργεί σαν ένδειξη για τις εργάτριες ότι υπάρχει βασίλισσα, και έτσι το μελίσσι διατηρεί τη συνοχή του. Στις μικρής ηλικίας εργάτριες παράγουν το σημαντικότερο λιπίδιο του βασιλικού πολτού που είναι το 10-υδροξυ-2-δεκενοϊκό οξύ. Σε μεγαλύτερη ηλικία παράγουν τη φερομόνη συναγερμού που είναι η 2-επτανόνη. Δύο από τις σημαντικότερες ουσίες που παράγουν οι σιαγονικοί αδένες και υποδηλώνουν στις εργάτριες την παρουσία της βασίλισσας είναι, το 9-οξο-2-δεκενοϊκό οξύ και το 9-υδροξυ-2-δεκενοϊκό οξύ. Στις εργάτριες είναι σχετικά καλά ανεπτυγμένοι, ενώ στους κηφήνες είναι μικροί και ο ρόλος τους άγνωστος.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα

Οι σιελογόνοι αδένες

• • • •

Υπάρχουν οι κεφαλικοί και οι θωρακικοί σιελογόνοι αδένες. Ο ρόλος τους είναι η διάλυση των τροφών προς πέψη. Ο καθαρισμός της βασίλισσας από τις παραμάνες μέλισσες. Η κατεργασία υλικών όπως του κεριού.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα

Οι υποφαρυγγικοί αδένες

• Οι υποφαρυγγικοί αδένες βρίσκονται στο κεφάλι της μέλισσας.

• Είναι μεγάλοι στην εργάτρια, υποτυπώδεις στη βασίλισσα και λείπουν από τους κηφήνες.

• Ο ρόλος τους είναι η παραγωγή του βασιλικού πολτού στην αρχή της ζωής της εργάτριας και η παραγωγή του ενζύμου ιμβερτάση σε μεγαλύτερη ηλικία της εργάτριας, επειδή ατροφούν και συρρικνώνονται. Το ένζυμο ιμβερτάση είναι ένα από τα απαραίτητα ένζυμα για την μετατροπή του νέκταρος σε μέλι.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα

Οι μεταξογόνοι αδένες

• Οι μεταξογόνοι αδένες βρίσκονται μόνο στην προνύμφη.

• Οι μεταξογόνοι αδένες των προνυμφών παράγουν το μετάξι (νήμα) με το οποίο η προνύμφη υφαίνει το βομβύκιό (κουκούλι) της προ της νύμφωσης.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Ο αδένας Koschevnikov (Κοστσέβνικοφ) • Βρίσκεται στο κεντρί της εργάτριας και της βασίλισσας και εκκρίνει ένα μίγμα ουσιών, από τις οποίες ο οξικός ισοαμυλεστέρας δρα σαν φερομόνη συναγερμού.

• Η ουσία αυτή προκαλεί 20-70 φορές πιο έντονο συναγερμό από την 2-επτανόνη (Boch και συνεργάτες, 1970).

• Κάποιες άλλες από τις ουσίες που παράγει ο αδένας αυτός θεωρείται ότι κατευθύνουν τις μέλισσες προς τον στόχο.

• Η φερομόνη συναγερμού προκαλεί έντονο συναγερμό στις μέλισσες, με αποτέλεσμα αν κάποιος κεντριστεί μια φορά να ακολουθήσουν και άλλα κεντρίσματα.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Ο αδένας Dufour (Ντεφό) • Βρίσκεται στο σύστημα του κεντριού της εργάτριας και της βασίλισσας. Οι κύριες λειτουργίες του είναι: α) Η λίπανση των στιλέτων του κεντριού. β) Η έκκριση κηρώδους περιβλήματος του ωού. γ) Η συγκόλληση του ωού στον πυθμένα του κελιού.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα

(Dufour’s gland) ή αλκαλικός αδένας

Το Αναπαραγωγικό Σύστημα του Υμενόπτερου Ventura canescens

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Οι αδένες των κοιλιακών τεργιτών • Εκκρίνουν φερομόνη η οποία βοηθάει τους κηφήνες στον αέρα να αναγνωρίζουν τη βασίλισσα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού σύζευξης.

• Εκκρίνουν φερομόνη η οποία βοηθάει τις εργάτριες στην αναγνώριση της βασίλισσας μέσα στην κυψέλη.

Ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

ΣΤ. Αδενικό σύστημα Οι αδένες του απευθυσμένου • Βρίσκονται στο απευθυσμένο της βασίλισσας, της εργάτριας και του κηφήνα και ρυθμίζουν την περιεκτικότητα του νερού και των ιχνοστοιχείων.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕΛΙΣΣΟΣΜΗΝΩΝ Σήμερα, παρόλο που η μέλισσα είναι υπό την προστασία και τη φροντίδα του ανθρώπου, αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα. Τα σημαντικότερα από αυτά τα προβλήματα οφείλονται :

Α. Στις ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α1) Από φυτοφάρμακα Α2) Από τοξικά απόβλητα βιομηχανιών Α3) Από τροφοδηλητηριάσεις Α4) Από διάφορα μελισσοφάρμακα

Β. Στους ΕΧΘΡΟΥΣ Γ. Στις ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α1) ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ Στην Ελλάδα τα πρώτα προβλήματα παρουσιάστηκαν με τη λήξη του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου με τη χρήση των χλωριωμένων και οργανοφωσφορικών εντομοκτόνων. Κατά τη δεκαετία του 1960 που άρχισαν οι αεροψεκασμοί τα προβλήματα πολλαπλασιάστηκαν και πήραν συγκεκριμένη μορφή. Οι αεροψεκασμοί δημιούργησαν πολλά προβλήματα και στην ανθοφορία των εσπεριδοειδών, του βαμβακιού και άλλων οπωροφόρων δέντρων, με αποτέλεσμα στις μέρες μας να έχουν απαγορευτεί.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α1) ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ  Τα κοκκιώδη-Granular σκευάσματα (G) είναι τα λιγότερο επικίνδυνα, επειδή εφαρμόζονται στην επιφάνεια του εδάφους. ΠΡΟΣΟΧΗ Στα κοκκιώδη διασυστηματικά-Granular Systemic (GS) εντομοκτόνα τα οποία μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στις μέλισσες.  Τα γαλακτώματα-Emulsion Colloid (EC) είναι πιο ασφαλή από τις βρέξιμες σκόνες-Wettable Powders (WP).  Τα πιο επικίνδυνα σκευάσματα για τις μέλισσες θεωρούνται οι σκόνες-Dusts (D) και τα σκευάσματα μικροκάψουλωνMicrocapsule formulations (ME).

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α1) ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΝΕΟΝΙΚΟΤΙΝΟΕΙΔΗ

Τα νεονικοτινοειδή γεωργικά φάρμακα αποτελούν μια κατηγορία διασυστηματικών εντομοκτόνων (κυκλοφορούν δηλαδή σε όλα τα μέρη του φυτού) τα οποία έχουν δράση παρόμοια με το φυσικό εντομοκτόνο νικοτίνη που δρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Οι ουσίες της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι οι acetamiprid, clothianidin, dinotefuran, fipronil, imidacloprid, nitenpyram, thiacloprid και thiamethoxam. Τα γεωργικά φάρμακα της κατηγορίας αυτής χρησιμοποιούνται ευρέως τις τελευταίες δύο δεκαετίες σε διαφορετικές χώρες. Στην Ελλάδα άρχισαν να χρησιμοποιούνται από το 1997.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α1) ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΑΠ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΝΕΟΝΙΚΟΤΙΝΟΕΙΔΗ

Η κλοθειανιδίνη είναι ένα από τα εντομοκτόνα που από την 1η Ιουλίου 2013 έχουν απαγορευτεί δοκιμαστικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί ενοχοποιούνται για το θάνατο των εντόμων επικονίασης. Τα άλλα νεονικοτινοειδή είναι η ιμιδακλοπρίδη και η θειαμεθοξάμη.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α1) ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΝΕΟΝΙΚΟΤΙΝΟΕΙΔΗ

Νεκρές μέλισσες με τεταμένες προβοσκίδες από το νεονικοτινοειδές κλοθειανιδίνη

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α1) ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ABAMECTIN (ΑΜΠΑΜΕΚΤΙΝ)

Το abamectin έχει χαρακτηριστεί από το υπουργείο Γεωργίας, Τροφίμων και Αλιείας της Αγγλίας ως υψηλής τοξικότητας.

IMIDACROPRID (ΙΜΙΝΤΑΚΛΟΠΡΙΝΤ)

Η τοξικότητα στις μέλισσες του imidacloprid μπορεί να οφείλεται είτε στην ίδια τη δραστική ουσία που περιέχει και είναι αρκετά σταθερή στο έδαφος, είτε στους μεταβολίτες της.

THIAMETHOXAM (ΘΕΙΑΜΕΘΟΞΑΜ)

Το thiamethoxam διαπιστώθηκε από πειράματα ότι επιδρά στο νευρικό σύστημα της Apis mellifera επηρεάζοντας τη συμπεριφορά της.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α1) ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ Τοξικότητα των φυτοπροστατευτικών ουσιών- κατηγορίες Κατηγορία

Τοξικότητα

Μέση θανατηφόρος δόση

I

Πολύ τοξικά

LD50 < 2μg/ μέλισσα

II

Μεσαίως τοξικά

LD50 = 2 -10.99μg/ μέλισσα

III

Ελαφρώς τοξικά

LD50 = 11- 100μg/ μέλισσα

IV

Μη τοξικά

LD50 > 100μg/ μέλισσα

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ • • • •

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ Σχηματισμός σωρού νεκρών ή ετοιμοθάνατων μελισσών μπροστά από τις κυψέλες και στο εσωτερικό τους. Επιθετικότητα ζωντανών μελισσών. Έλλειψη καθαριότητας στην κυψέλη. Αποδιοργάνωση του μελισσιού.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ

ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΑΠΟ ΚΥΨΕΛΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΙ  

 

ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΑΠΩΛΕΙΩΝ Να τοποθετούν τα μελισσοκομεία τους σε ασφαλείς τοποθεσίες. Να ενημερώνονται πλήρως για το είδος των καλλιεργειών και των εντομοκτόνων, που είναι πιθανόν να χρησιμοποιηθούν στην περιοχή που βρίσκονται τα μελισσοκομεία τους. Να ενημερώνουν τους καλλιεργητές για τις περιοχές εγκατάστασης του μελισσοκομείου τους. Να αποφεύγονται περιοχές όπου υπάρχει συνεχή χρήση εντομοκτόνων.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΙ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΑΠΩΛΕΙΩΝ

 Να μεριμνούν ώστε όλες οι κυψέλες τους να φέρουν την ενδεδειγμένη σήμανση και να αναγράφεται σε εμφανή σημεία του μελισσοκομείου τους το ονοματεπώνυμο, η διεύθυνση και ο αριθμός τηλεφώνου τους.  Σε περίπτωση που γνωρίζουν ότι πρόκειται να γίνει χρήση φυτοφαρμάκων υψηλού κινδύνου για τις μέλισσες και δεν μπορεί να αποτραπεί, τότε πρέπει αναγκαστικά να μετακινήσουν τις κυψέλες τους χωρίς καθυστέρηση, γεγονός που προϋποθέτει και την ύπαρξη εναλλακτικής τοποθεσίας για την εγκατάσταση του μελισσοκομείου.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΙ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΥΩΝ ΑΠΩΛΕΙΩΝ  Να τοποθετούν τις κυψέλες τους στις κορυφογραμμές, αντί στις κοιλάδες. Τα εντομοκτόνα τείνουν να μετακινούνται κάτω προς τις κοιλάδες και να ρέουν μαζί με τα πρωινά ρεύματα του αέρα.  Να μην επαναφέρουν τις κυψέλες σε χωράφια, όπου έχουν εφαρμοστεί εντομοκτόνα με υψηλή τοξικότητα στις μέλισσες μέχρι να περάσουν 48-72 ώρες, μετά την εφαρμογή. Το 50%-90% της θνησιμότητας των μελισσών συμβαίνει τις πρώτες 24 ώρες μετά την εφαρμογή.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΙ    

ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΥΩΝ ΑΠΩΛΕΙΩΝ Η εγκατάσταση των μελισσοκομείων τους να γίνεται σε απόσταση μεγαλύτερη των πέντε χιλιομέτρων (5 Km) από τις ψεκασμένες καλλιέργειες. Να αναμειγνύουν τα φυτοφάρμακα με απωθητικές ουσίες για τις μέλισσες. Να επιλέγουν να χρησιμοποιούν εκλεκτικά εντομοκτόνα και να κάνουν χρήση της βιολογικής καταπολέμησης. Να αποφεύγουν τους ψεκασμούς κατά την ανθοφορία και αν αυτό είναι αναγκαίο, οι ψεκασμοί να γίνονται αργά το απόγευμα με χαμηλής υπολειμματικότητας εντομοκτόνα.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α2) ΑΠΟ ΤΟΞΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ Τα απόβλητα των βιομηχανιών τα οποία περιέχουν χημικές ενώσεις του αρσενικού, διοξείδιο του θείου, υδροχλωρικό οξύ και ενώσεις φθορίου (φθορίωση των μελισσών), μεταφέρονται υπό μορφή αερίου ή αερολύματος και μολύνουν τη γύρη, το νέκταρ, τα μελιτώματα, το νερό και στη συνέχεια τις μέλισσες στις οποίες δρουν σαν δηλητήρια στομάχου.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Α2) ΑΠΟ ΤΟΞΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΜΠΛΕ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΜΕΛΙΟΥ

Οι μελισσοκόμοι του Ριμποβίλ, στην Αλσατία, είδαν ότι οι μέλισσες επέστρεφαν στις κυψέλες τους μεταφέροντας χρωματιστές ουσίες, οι οποίες «έβαψαν» και το μέλι. Η γεύση του μελιού ήταν ίδια. Το μέλι είχε πράσινη και μπλε απόχρωση και ήταν ακατάλληλο για χρήση λόγω της ιδιαιτερότητάς του. Αυτό δήλωσε στο Reuters ο πρόεδρος της ένωσης μελισσοκόμων της Γαλλίας Αλέν Φρι. Η πηγή του προβλήματος ήταν τα βιομηχανικά απόβλητα του εργοστασίου της Mars, από το κατακάθι στις δεξαμενές παραγωγής βιοαερίου, το οποίο προοριζόταν για επεξεργασία. Το εργοστάσιο βρίσκεται στο Στρασβούργο όπου παρασκευάζονται τα γνωστά κουφετάκια M&Ms. Ο εκπρόσωπος της εταιρίας Agrivalor Φιλίπ Μενράντ εξέφρασε τη λύπη του για το συμβάν και δήλωσε ότι καθαρίστηκαν οι δεξαμενές και τα απόβλητα από εδώ και στο εξής διοχετεύονται σε κλειστά βυτία.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΙ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΑΠΩΛΕΙΩΝ  Σε ακτίνα 3 Km από το μελισσοκομείο για την εξάσκηση της βιολογικής μελισσοκομίας, να φροντίζουν να υπάρχουν βιολογικές καλλιέργειες ή και αυτοφυή βλάστηση και να διατηρείται αρκετή απόσταση από τα αστικά κέντρα, τους αυτοκινητοδρόμους και τις βιομηχανικές περιοχές.  Να καθορίζουν διαφορετικές αποστάσεις για την τοποθέτηση του μελισσοκομείου τους από τα αστικά κέντρα. Αν αυτά γειτνιάζουν με αστικά κέντρα που βρίσκονται κοντά σε δασικές περιοχές (όπου έχουμε μελιτοεκκρίσεις), οι αποστάσεις θα πρέπει να είναι μεγαλύτερες από εκείνες όπου τα αστικά κέντρα γειτνιάζουν με νεκταροεκκρίσεις.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Α2) ΑΠΟ ΤΟΞΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ

Οι μελιτοεκκρίσεις εκτίθενται περισσότερο από τις νεκταροεκκρίσεις σε επιμόλυνση από το περιβάλλον.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Α3) ΑΠΟ ΤΡΟΦΟΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Στη χώρα μας έχει παρατηρηθεί ο θάνατος μελισσών από την κατανάλωση τροφής (γύρης, νέκταρ, μελιτώματα), η οποία προέρχεται από διάφορα φυτά όπως: 1. Τα φυτά του καπνού (το νέκταρ θανατώνει τις μέλισσες γιατί περιέχει νικοτίνη, αναβασίνη, νορνικοτίνη).

2. Τα φυτά των δρυών.

3. Κάποια είδη φλαμουριάς και ευκαλύπτου.

4. Τα ροδόδενδρα και οι αζαλέες (έχουν στη γύρη τους την αδρομεδοτοξίνη) η οποία είναι τοξική πιθανόν και στον άνθρωπο.

5. Οι πικροδάφνες.

6. Οι στύφνοι. Ανθίζουν το βράδυ με άφθονη γύρη, λίγο νέκταρ αλλά είναι τοξικοί. Τα άνθη κλείνουν την ημέρα . Έχουν τοξική ουσία ή σαλανίννη.

7. Οι καμέλιες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Α3) ΑΠΟ ΤΡΟΦΟΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ 8. Τα φυτά της φλαμουργιάς ή φυλύρας (τίλια η εριώδης) της Εύβοιας, Κέρκυρας, Ηπειρωτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου). Όταν παρασιτούνται από αφίδες (ψώρες) δίνουν τοξικό μελίτωμα και προκαλούν απώλεια στις μέλισσες.

9. Τα φυτά του υοσκύαμου του μέλανος. Κάνει τις μέλισσες επιθετικές και αυξάνει σημαντικά την ατροπίνη στο μέλι. Στους ιστούς και στο νέκταρ τα αλκαλοειδή υοσκυαμίνη και ατροπίνη είναι τοξικά.

10.Τα φυτά ακόνιτο το γογκυλώδες και ακόνιτο το λυκοκτόνο, δηλητηριάζουν με τη γύρη δείχνοντας συμπτώματα 25 λεπτά μετά την κατανάλωσή τους: παράλυση ποδιών, σπασμωδικές κινήσεις σε όλο το σώμα και αυτό γίνεται και στους κηφήνες και στις βασίλισσες.

11.Και πολλά άλλα φυτά.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α3) ΑΠΟ ΤΡΟΦΟΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Φλαμουριά

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α3) ΑΠΟ ΤΡΟΦΟΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Οι τροφοδηλητηριάσεις διαφέρουν από τις χημικές δηλητηριάσεις γιατί δεν παρατηρούνται σε όλα τα μελίσσια του μελισσοκομείου.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α3) ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΡΟΦΟΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ  Αποδιοργάνωση των μελισσιών.  Σωροί νεκρών μελισσών στην είσοδο της κυψέλης.  Νεκρός γόνος και ενδείξεις σηψιγονίας.  Επιθετικές μέλισσες.  Νωθρές μέλισσες σαν ναρκωμένες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α3) ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΡΟΦΟΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ  Ξαφνικό αδυνάτισμα των μελισσιών.  Διακοπή της ωοτοκίας και αντικατάσταση της βασίλισσας.  Μέλισσες γυαλιστερές χωρίς τρίχες.  Παράλυση.  Γίνονται αιτία για διάρροιες και δυσεντερίες ενώ ευνοείται παράλληλα η εκδήλωση της νοζεμίασης.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Α. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Α4) ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΡΜΑΚΑ • Σχηματισμός σωρού νεκρών ή ετοιμοθάνατων μελισσών μπροστά από τις κυψέλες και στο εσωτερικό τους.

• Επιθετικότητα ζωντανών μελισσών.

• Έλλειψη καθαριότητας στην κυψέλη.

• Αποδιοργάνωση του μελισσιού. Για τις δηλητηριάσεις των μελισσών από τα διάφορα μελισσοφάρμακα μοναδικός υπεύθυνος είναι ο μελισσοκόμος και οι προμηθευτές αυτών των σκευασμάτων.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ Υπάρχουν εχθροί οι οποίοι προκαλούν ζημιές μικρής έκτασης αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα από τον μελισσοκόμο και υπάρχουν και κάποιοι άλλοι όπως οι σφήκες και ο κηρόσκωρος οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν σοβαρότατες ζημιές στα μελισσοσμήνη.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΣΦΗΚΕΣ Οι σφήκες είναι έντομα της τάξης των Υμενοπτέρων. Υπάρχουν πάρα πολλά είδη σφηκών, τα οποία ανήκουν κυρίως, στις οικογένειες Vespidae και Sphecidae. Οι σφήκες που αφορούν τη μέλισσα και στην οποία προξενούν σοβαρότατες ζημιές κάθε χρόνο στα μελισσοσμήνη, τόσο στα αδύναμα όσο και στα δυνατά, ανήκουν στην οικογένεια Vespidae. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι σφήκες εξαφάνισαν ολόκληρα μελισσοκομεία.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΑ ΤΡΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΙΔΗ ΣΦΗΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ: VESPIDAE ΕΙΔΗ: 1. Vespa crabro, κοινώς σκούρκος 2. Pollistes gallicus, κοινώς σφήκα 3. Vespula germanica, κοινώς γερμανική σφήκα

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ Η ΣΦΗΚΑ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ Vespa crabro, ΚΟΙΝΩΣ ΣΚΟΥΡΚΟΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Pollistes gallicus, ΚΟΙΝΩΣ ΣΦΗΚΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Vespula germanica, ΚΟΙΝΩΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΦΗΚΑ

ΑΡΣΕΝΙΚΗ ΣΦΗΚΑ του είδους Vespula germanica

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Vespula germanica, ΚΟΙΝΩΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΦΗΚΑ

ΘΗΛΥΚΗ ΣΦΗΚΑ του είδους Vespula germanica

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Philanthus triangulum, ΚΟΙΝΩΣ ΛΥΚΟΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ

Το είδος Philanthus triangulum

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ

ΤΑ ΕΙΔΗΣ ΣΦΗΚΑΣ Vespula germanica, και Vespula vulgaris Είναι μικρές κίτρινες σφήκες αρκετά επικίνδυνες, οι οποίες αφθονούν στον ελλαδικό χώρο. ΤΑ ΕΙΔΗΣ ΣΦΗΚΑΣ Vespa Orientalis, και Vespa crabro Είναι μεγάλες κόκκινες σφήκες, οι οποίες την άνοιξη διατηρούν μεγάλους πληθυσμούς και έχουν αυξημένες ανάγκες σε ζωικές πρωτεΐνες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΟΙ ΣΦΗΚΕΣ o Οι σφήκες σε ορισμένες χώρες, όπως στην Ιαπωνία μπορούν να οδηγήσουν στον αφανισμό μιας αποικίας μελισσών σε λιγότερο από δύο (02) ώρες. o Το είδος της μέλισσας Apis cerana (Ασιατική μέλισσα), διαθέτει έναν αμυντικό μηχανισμό ενάντια στις σφήκες. Οι Ασιατικές μέλισσες δημιουργούν έναν ασφυκτικό κλοιό γύρο από τον εισβολέα, ανεβάζοντας έτσι την θερμοκρασία στους σαράντα πέντε (45 oC) βαθμούς κελσίου και με αυτό τον τρόπο τον σκοτώνουν. o Το είδος της μέλισσας Αpis mellifera δεν διαθέτει αμυντικό σύστημα ενάντια στις σφήκες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΣΦΗΚΩΝ I. Με παγίδες.

II. Με διάφορα μεταλλικά ή πλαστικά πορτάκια που κυκλοφορούν στο εμπόριο και δεν επιτρέπουν την είσοδο των σφηκών στην κυψέλη.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Acherontia atropos, ΚΟΙΝΩΣ ΑΧΕΡΩΝΤΙΑ

Ακμαίο θηλυκό Acherontia atropos.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Acherontia atropos, ΚΟΙΝΩΣ ΑΧΕΡΩΝΤΙΑ  Η Αχερώντια ή νεκροκεφαλή είναι μια νυκτόβια πεταλούδα, η οποία εισερχόμενη στην κυψέλη δημιουργεί αναστάτωση στις μέλισσες.  Τα περισσότερα προβλήματα δημιουργούνται από την αναστάτωση και τα λιγότερα από το μέλι που καταναλώνει η ίδια.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Acherontia atropos, ΚΟΙΝΩΣ ΑΧΕΡΩΝΤΙΑ  Η Αχερώντια ή νεκροκεφαλή είναι ένα βλαβερό λεπιδόπτερο το οποίο συμπαθεί πάρα πολύ το μέλι της κυψέλης.  Μιμείται τον ήχο της βασίλισσας.  Οι μέλισσες την αντιλαμβάνονται δύσκολα επειδή χρησιμοποιεί ήχους οικείους στο μελίσσι.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Galleria mellonella, ΚΟΙΝΩΣ ΚΗΡΟΣΚΩΡΟΣ

Ακμαίο Galleria mellonella.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Galleria mellonella, ΚΟΙΝΩΣ ΚΗΡΟΣΚΩΡΟΣ  Είναι νυκτόβια πεταλούδα και προκαλεί σοβαρότατες ζημιές στις αποθηκευμένες κηρήθρες και σε αδύνατα μελισσοσμήνη.  Άλλα είδη κηρόσκωρου που προκαλούν μικρότερες ζημιές είναι: • ο Achroea grisella (μικρός κηρόσκωρος) και • ο Achroea innotata.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΠΩΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΑΤΑΙ Ο ΚΗΡΟΣΚΩΡΟΣ 1. Καταπολεμάται με διάφορα εντομοκτόνα.

2. Βιολογικά με το βακτήριο Bacillus thurigiensis.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΠΩΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΑΤΑΙ Ο ΚΗΡΟΣΚΩΡΟΣ 3. Επειδή ο κηρόσκωρος δραστηριοποιείται όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος στο χώρο του μελισσοκομείου ξεπερνά τους 12oC, καταπολεμάται με συνθήκες ψύξης.

4. Τοποθετούμε τις κηρήθρες σε θερμοκρασία 5oC , για είκοσι (20) ημέρες ή τις καταψύχουμε στους -7oC για τέσσερις (4) ώρες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Braula coeca, ΚΟΙΝΩΣ ΜΕΛΙΣΣΟΨΕΙΡΑ

Ακμαίο Braula coeca.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Braula coeca, ΚΟΙΝΩΣ ΜΕΛΙΣΣΟΨΕΙΡΑ

Μέλισσα με εμφανή παράσιτα Braula coeca.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Senotainia tricuspis, ΚΟΙΝΩΣ ΣΑΙΝΟΤΑΙΝΙΑ

Το δίπτερο έντομο σενοταίνια Senotainia tricuspis.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Braula coeca, ΚΟΙΝΩΣ ΜΕΛΙΣΣΟΨΕΙΡΑ Α. ΠΑΡΑΣΙΤΕΙ ΣΤΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΠΑΡΑΜΑΝΕΣ. Β. ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΑΤΑΙ ΟΠΩΣ ΚΑΙ Η ΒΑΡΡΟΙΚΗ ΑΚΑΡΪΑΣΗ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Merops apiaster, ΚΟΙΝΩΣ ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΓΟΣ

Μελισσοφάγος (Φωτ. Κ.Πιστόλας/WWF).

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Merops apiaster, ΚΟΙΝΩΣ ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΓΟΣ • Έχει παρδαλά χρώματα και ζει σε αποικίες.

• Είναι αποδημητικό πουλί που έρχεται στην Ελλάδα το Μάιο και αποδημεί πάλι για την Αφρική το Σεπτέμβριο.

Το είδος Merops apiaster

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Hirundo rustica, ΚΟΙΝΩΣ ΧΕΛΙΔΟΝΙ

Χελιδόνι Hirundo rustica.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΕΙΔΗ ΧΕΛΙΔΟΝΙΩΝ – ΕΧΘΡΟΙ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Picus Viridis, ΚΟΙΝΩΣ ΠΡΑΣΙΝΟΔΡΥΟΚΟΛΑΠΤΗΣ

Δρυοκολάπτης Picus Viridis

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΔΡΥΟΚΟΛΑΠΤΗΣ • Επισκέπτεται την κυψέλη το χειμώνα.

• Έχει ισχυρό ράμφος, με το οποίο τρυπά τα τοιχώματα της κυψέλης.

Δρυοκολάπτης

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΡΥΟΚΟΛΑΠΤΗ Κρεμώντας πλαστικές σακούλες με έντονα χρώματα στις κυψέλες που επισκέπτεται.

Δρυοκολάπτης

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Cotinus (ή cotinis) nitida, ΚΟΙΝΩΣ ΧΡΥΣΟΜΥΓΑ

Χρυσόμυγα Cotinus nitida

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟ ΕΙΔΟΣ Picus Viridis, ΚΟΙΝΩΣ ΧΡΥΣΟΜΥΓΑ

Χρυσόμυγα Cotinus nitida

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ

    

ΤΟ ΕΙΔΟΣ Picus Viridis, ΚΟΙΝΩΣ ΧΡΥΣΟΜΥΓΑ Ονομάζεται και σκαθάρι του Ιούνη. Προστατεύεται από σκληρό περίβλημα χιτίνης, έχει μεγάλη δύναμη, ανθεκτικότητα και επιμονή και αυτό εμποδίζει τις μέλισσες να αμυνθούν αποτελεσματικά. Δεν σκοτώνει τις μέλισσες, αλλά ενδιαφέρεται μόνο για το μέλι της κυψέλης. Μερικές φορές κερδίζουν τη μάχη με την χρυσόμυγα οι μέλισσες και την εγκαταλείπουν με πρόπολη πάνω στο έδαφος. Σπαταλά τον παραγωγικό χρόνο των εργατριών αφού αυτές προσπαθούν να το βγάλουν έξω από την κυψέλη. Τρώει το μέλι και τη γύρη και μπορεί να κουρέψει μέχρι τον πυθμένα τα κελιά της κηρήθρας.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΜΥΓΑΣ I. Τα σερσένια μαζεύονται γύρω της και την θανατώνουν με ασφυξία.

II. Οι μελισσοκόμοι χρησιμοποιούν πλαστικά ή μεταλλικά πορτάκια στην είσοδο της κυψέλης.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΑ ΕΙΔΗ Merops apiaster και Hirundo rustica Ο μελισσοφάγος και το χελιδόνι προκαλούν σοβαρές ζημιές στα μελίσσια, επειδή καταστρέφουν ένα μεγάλο μέρος από τις συλλέκτριες μέλισσες, αφού τις αρπάζουν εύκολα με το ράμφος τους καθώς αυτές πετούν στον αέρα.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΑΡΚΟΥΔΕΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ 1. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΕΡΙΦΡΑΞΗΣ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟ 2. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΣΕΤΟΦΩΝΟΥ ΜΕ ΣΥΝΕΧΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΡΚΟΥΔΕΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ • •

ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΣΥΧΝΑ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΙ ΕΝΟΧΛΟΥΝ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΙΟΥ ΛΙΠΟΤΑΞΙΑΣ. ΔΑΓΚΩΝΟΥΝ ΚΑΙ ΚΟΒΟΥΝ ΦΤΕΡΑ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΩΝΟΥΝ ΝΕΑΡΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ

Το είδος Formica fusca

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ

Το είδος Formica sanguinea

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ

Το είδος Formica rufa

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ

Το είδος Formica niger

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΦΥΛΛΩΝ ΤΟΜΑΤΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΣΚΕΠΑΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΙ ΤΑ ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ. ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΠΟΝΤΙΚΙΑ • •

ΕΙΝΑΙ ΣΟΒΑΡΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ. ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΧΕΙΜΩΝΙΑΣΟΥΝ, ΑΦΟΥ ΕΚΕΙ ΒΡΙΣΚΟΥΝ ΖΕΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΦΗ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΤΕΝΕΥΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ ΚΥΡΙΩΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΥΨΟΣ. ΠΟΝΤΙΚΙΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΚΟΡΙΟΣ Η΄ ΜΕΓΑΛΟ ΔΟΝΤΙ

• • • •

ΕΧΕΙ ΧΡΩΜΑ ΑΝΟΙΚΤΟ ΚΑΦΕ ΠΡΟΣ ΚΑΦΕΚΟΚΚΙΝΟ. ΤΟ ΜΗΚΟΣ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 18-20 ΧΙΛΙΟΣΤΑ (18-20 MM). ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΟΜΟ ΣΑΡΚΟΦΑΓΟ, ΑΡΠΑΚΤΙΚΟ, ΠΟΛΥ ΔΥΝΑΤΟ, ΜΕ ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ. ΣΥΝΗΘΩΣ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΤΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΦΥΤΕΙΕΣ ΜΕ ΒΑΜΒΑΚΙΑ, ΑΠΟ ΜΕΣΑ ΙΟΥΛΙΟΥ ΕΩΣ ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΝΘΙΣΗΣ ΤΩΝ ΒΑΜΒΑΚΙΩΝ).

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΙΟΥΓΚΟΥΛΙΝΕΣ

• •

Οι Τριουγκουλίνες είναι τα ατελή στάδια ενός σκαθαριού που ανήκει στην οικoγένεια Meloidae. Τα ακμαία έντομα προκαλούν στους ανθρώπους φλύκταινες (blister beetles) και είναι φυτοφάγα. Οι Τριουγκουλίνες βρίσκονται στα άνθη και από εκεί μεταφέρονται στις μέλισσες.

ΤΡΙΟΥΓΚΟΥΛΙΝΕΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΙΟΥΓΚΟΥΛΙΝΕΣ

• • •

Οι μέλισσες με σπασμωδικές κινήσεις προσπαθούν να τις αποβάλλουν. Δεν έχει παρατηρηθεί μεγάλη απώλεια μελισσών από τις τριουγκουλίνες. Οι μέλισσες πεθαίνουν γρήγορα με σπασμωδικές κινήσεις.

Μια μέλισσα καλυμμένη από προνύμφες του σκαθαριού.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ ΤΡΙΟΥΓΚΟΥΛΙΝΕΣ

•

Μερικές φορές μαζεύονται όλες μαζί σε κλαδιά και ελευθερώνουν χημικές ουσίες που προσελκύουν τις μέλισσες, κυρίως τις αγριομέλισσες, οι οποίες ξεγελιόνται και τις πλησιάζουν.

Οι τριουγκουλίνες συναθροίζονται σε κλαδί, ελευθερώνοντας προσελκυστικές ουσίες (αλλομόνες) για τις μέλισσες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Β. ΕΧΘΡΟΙ

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΡΙΟΥΓΚΟΥΛΙΝΩΝ • • •

Ο μελισσοκόμος θα πρέπει να αποφεύγει την εγκατάσταση μελισσιών σε περιοχές που παρουσιάστηκαν τριουγκουλίνες. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία για την αντιμετώπιση τους μέσα στην κυψέλη. Προτείνεται να χρησιμοποιούνται τα σκευάσματα τα οποία εφαρμόζονται εναντίον της βαρρόα με μορφή ψεκασμού ή επίπασης με ζάχαρη άχνη.

ΤΡΙΟΥΓΚΟΥΛΙΝΕΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗ • •

Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΑΡΑΛΥΣΗ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΕ ΙΟ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΙΣΤΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ. Η ΟΞΕΙΑ ΠΑΡΑΛΥΣΗ ΕΠΙΦΕΡΕΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΜΕΣΑ ΣΕ 3-4 ΗΜΕΡΕΣ. ΠΑΡΑΛΥΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗ • •

Η ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΡΑΛΥΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΣΤΗ ΦΥΣΗ. Η ΟΞΕΙΑ ΠΑΡΑΛΥΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. ΠΑΡΑΛΥΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗ Οι άρρωστες μέλισσες μόνο στην περίπτωση που ο ιός προσβάλει το νευρικό τους σύστημα χάνουν το τρίχωμά τους και φαίνονται μικρότερες, μαύρες και γυαλιστερές. Στα πρώτα στάδια της ασθένειας παρατηρείται τρεμούλιασμα των φτερών, υπάρχουν νεκρές μέλισσες μπροστά στην είσοδο της κυψέλης και υπάρχουν και κάποιες μέλισσες που σέρνονται χωρίς να μπορούν να πετάξουν. Συνήθως παρατηρείται όταν τα μελίσσια συλλέγουν μελίτωμα. Η παράλυση μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣ Όπως και για όλους τους ιούς που προσβάλλουν τη μέλισσα δεν υπάρχει εδική θεραπεία. ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ A. Μεταφορά του σμήνους σε ανθοφορία.

B. Αντικατάσταση της βασίλισσας με νέα ανθεκτική στις ασθένειες.

C. Εργαστηριακή εξέταση γόνου και μελισσών.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗ ΣΗΨΗ ΤΟΥ ΓΟΝΟΥ • •

Η ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗ ΣΗΨΗ ΤΟΥ ΓΟΝΟΥ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΧΙΤΙΝΗΣ. Η ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΑΔΥΝΑΤΕΙ ΝΑ ΑΠΟΒΑΛΛΕΙ ΤΟ ΔΕΡΜΑΤΙΟ ΠΟΥ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΕΛΙ ΚΑΙ ΠΕΘΑΙΝΕΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΑΥΤΟ. ΚΕΦΑΛΙ ΝΕΚΡΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗ ΣΗΨΗ ΤΟΥ ΓΟΝΟΥ • •

Η ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗ ΣΗΨΗ ΤΟΥ ΓΟΝΟΥ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΧΙΤΙΝΗΣ. Η ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΑΔΥΝΑΤΕΙ ΝΑ ΑΠΟΒΑΛΛΕΙ ΤΟ ΔΕΡΜΑΤΙΟ ΠΟΥ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΕΛΙ ΚΑΙ ΠΕΘΑΙΝΕΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΑΥΤΟ. ΚΕΦΑΛΙ ΝΕΚΡΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ • • • • •

ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΦΑΛΛΑΞΗ. ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΑΠΟ ΚΥΨΕΛΗ ΣΕ ΚΥΨΕΛΗ. ΜΕ ΤΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ. ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΕΝΩΣΕΙΣ. ΜΕ ΤΗΝ ΛΕΗΛΑΣΙΑ. ΚΕΦΑΛΙ ΝΕΚΡΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ • •

ΔΕΝ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΞΗΡΑΜΕΝΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ. Η ΑΠΟΞΗΡΑΜΕΝΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΑΠΟΚΟΛΛΑΤΑΙ ΕΥΚΟΛΑ ΚΑΙ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΚΕΛΙΩΝ. ΚΕΦΑΛΙ ΝΕΚΡΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ 1) ΔΙΑΣΠΑΡΤΟΣ ΓΟΝΟΣ ΜΕ ΒΥΘΙΣΜΕΝΑ ΚΑΙ ΤΡΥΠΗΜΕΝΑ ΚΑΛΥΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΕΛΙΩΝ.

2) Η ΑΠΟΞΗΡΑΜΕΝΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΑΠΟΚΟΛΛΑΤΑΙ ΕΥΚΟΛΑ ΚΑΙ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΚΕΛΙΩΝ. ΔΙΑΣΠΑΡΤΟΣ ΓΟΝΟΣ ΜΕ ΒΥΘΙΣΜΕΝΑ ΚΑΙ ΤΡΥΠΗΜΕΝΑ ΚΑΛΥΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΕΛΙΩΝ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ 3) ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΟ ΣΑΚΚΟ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΤΡΙΝΩΠΟ ΥΓΡΟ ΠΟΥ ΟΣΟ ΠΡΟΧΩΡΑΕΙ Η ΣΗΨΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΦΕ. Η ΝΕΚΡΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΑΠΟΞΗΡΑΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΥΓΡΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΜΑΥΡΙΖΕΙ.

4) Η ΝΕΚΡΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΣΧΗΜΑΤΙΖΕΙ ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΛΕΠΙ ΜΕ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΝΩ.

5) ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΑΥΤΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑΣ. ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΝΕΚΡΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ • • • • •

ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ Η΄ ΥΠΟΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ. ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΠΡΟΣΒΛΗΜΕΝΩΝ ΚΗΡΗΘΡΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΙΟΥ ΜΕ ΒΡΑΣΜΟ. Ο ΙΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ 65oC ΓΙΑ 15min. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΩΟΤΟΚΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΓΟΝΟΥ. ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ. ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗΣ. ΚΕΦΑΛΙ ΝΕΚΡΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΗΣ ΣΑΚΚΟΜΟΡΦΗΣ ΣΗΨΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ

ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΒΑΚΤΗΡΙΟ Paenibacillus larvae ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΠΑΡΑΓΕΙ ΣΠΟΡΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΑ, ΜΟΛΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΣΑΡΑΝΤΑ (40) ΧΡΟΝΙΑ.

• Η ΝΕΚΡΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΙ ΣΥΝΗΘΩΣ «ΨΕΥΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ», ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΕΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΝΩ. ΝΕΚΡΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΜΕ «ΨΕΥΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ» ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΕΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΝΩ •

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ • • • •

ΣΤΑΔΙΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΒΑΛΕΙ ΤΕΛΟΣ ΠΡΟΝΥΜΦΙΚΟΥ – ΑΡΧΕΣ ΝΥΜΦΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΞΗΡΑΣΙΑΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΠΩΣ ΜΟΛΥΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΟΙ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ 24-ΩΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ ΜΟΛΥΝΟΝΤΑΙ ΟΤΑΝ ΛΑΒΟΥΝ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΦΗ ΣΠΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΚΤΗΡΙΟΥ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΤΡΟΠΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ 1. Με τις καθαρίστριες μέλισσες.

2. Με τη χρησιμοποίηση μολυσμένων εργαλείων.

3. Με την αγορά μολυσμένου μελισσοκομικού υλικού.

4. Με τη νομαδική μελισσοκομία.

5. Mε τη λεηλασία.

6. Με την παραπλάνηση των μελισσών.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ 1. ΤΑ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΛΑ (ΚΑΘΙΖΑΝΟΥΝ).

2. ΤΑ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΣΧΙΣΜΕΣ Η΄ ΤΡΥΠΕΣ.

3. Ο ΓΟΝΟΣ ΕΧΕΙ ΜΥΡΩΔΙΑ ΥΔΡΟΘΕΙΟΥ-ΨΑΡΟΚΟΛΛΑΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ 4. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΙΞΩΔΟΥΣ ΚΛΩΣΤΗΣ (ΒΥΘΙΣΜΑ ΟΔΟΝΤΟΓΛΥΦΙΔΑΣ).

5. ΔΙΑΣΠΑΡΤΟΣ ΓΟΝΟΣ (ΟΨΗ ΜΩΣΑΪΚΟΥ).

6. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΛΕΠΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΠΟΞΗΡΑΜΕΝΟ ΓΟΝΟ.

7. ΤΑ ΛΕΠΙΑ ΦΘΟΡΙΖΟΥΝ ΣΤΟ ΥΠΕΡΙΩΔΕΣ ΦΩΣ.

8. ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ .

9. Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ 10.Η ΚΟΛΛΩΔΗΣ ΚΑΦΕ ΣΚΟΥΡΑ ΜΑΖΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΣΑΠΙΣΜΕΝΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΣΕ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΣΤΑΔΙΟ ΣΤΕΓΝΩΝΕΙ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΕ ΛΕΠΙ ΠΟΥ ΔΥΣΚΟΛΑ ΑΠΟΚΟΛΛΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΕΛΙΟΥ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΙ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΚΕΛΙΩΝ.

11.Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΣΕ ΓΑΛΑ. ΤΟ ΓΑΛΑ ΠΗΖΕΙ ΜΕ ΤΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑ ΣΕ 30 SEC ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΕ 80-100 SEC ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 1. Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΣΥΝΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕ ΤΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ.

2. ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΕΧΟΥΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΔΡΟΥΝ ΣΑΝ «ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ» ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΟΥΝ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΣΕ ΧΑΜΗΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ

ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ 1. Απολύμανση μελισσοκομικού υλικού (κυψέλη, εργαλεία).

2. Αντικατάσταση παλαιών μαύρων κηρηθρών.

3. Χορήγησης τροφών γνωστής προέλευσης.

4. Χρησιμοποίηση μελισσών ανθεκτικών στην ασθένεια.

5. Αποφυγή παραπλάνησης (ακανόνιστη διάταξη κυψελών).

6. Αποφυγή λεηλασίας.

7. Εφαρμογή λοιπών χειρισμών που μειώνουν τη μόλυνση.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ 1. Κάψιμο των μολυσμένων μελισσιών (εκτός κυψέλης που απολυμαίνεται).

2. Η εφαρμογή της διπλής μετάγγισης. ΦΑΡΜΑΚΑ • Τερραμυκίνη (Δεν Επιτρέπεται η χρήση της στην Ευρωπαϊκή Ένωση).

• Tylan.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ • •

ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΒΑΚΤΗΡΙΟ Streptococcus pluton. ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑ: Bacterium eurycide, Streptococcus faecalis, Bacillus alvei ΚΑΙ Bacillus laterosporus. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑΣ • • •

ΟΙ ΠΡΟΣΒΛΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΣΥΝΗΘΩΣ ΠΡΙΝ ΣΦΡΑΓΙΣΤΕΙ ΤΟ ΚΕΛΙ (ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΑ ΚΕΛΙΑ). ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ Η ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΑΙ ΕΥΚΟΛΑ ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ. ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΧΟΥΜΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΣΕ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΚΑΙ ΚΗΦΗΝΟΚΕΛΙΑ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑΣ • •

Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΣΕ ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ. ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΤΑ ΣΚΟΥΛΗΚΙΑ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΠΑΝΤΟΤΕ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΟΥΝ ΝΑ ΦΤΑΣΟΥΝ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΝΥΜΦΗΣ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΤΟ ΠΑΘΟΓΟΝΟ ΠΡΟΣΒΑΛΛΕΙ ΤΙΣ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΤΩΝ ΣΑΡΑΝΤΑ ΟΚΤΩ (48) ΩΡΩΝ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ 1.

2.

3.

4.

ΟΙ ΠΡΟΣΒΛΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΕΧΟΥΝ ΚΙΤΡΙΝΗ ΑΠΟΧΡΩΣΗ. ΟΙ ΝΕΚΡΕΣ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΜΟΝΟΠΛΕΥΡΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΕΛΙ. ΣΕ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΝΑΔΥΕΤΑΙ ΜΙΑ ΜΥΡΩΔΙΑ ΠΟΥ ΘΥΜΙΖΕΙ ΨΑΡΙ. ΟΣΕΣ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΚΑΤΟΡΘΩΝΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΖΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΗΛΙΚΙΩΘΟΥΝ ΣΕ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΚΡΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΘΟΓΟΝΟΥ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ Α.

Ο ΓΟΝΟΣ ΑΡΧΙΚΑ ΧΑΝΕΙ ΤΟ ΑΣΠΡΟ , ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ Β. ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ Ο ΓΟΝΟΣ ΧΡΩΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΣΚΟΥΡΟΣ-ΚΑΦΕ-ΚΙΤΡΙΝΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΦΟΥΣΚΩΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΝΥΜΦΩΝ ΖΑΡΩΝΟΥΝ, ΜΑΛΑΚΩΝΟΥΝ ΚΑΙ ΚΟΛΛΟΥΝ ΣΤΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΕΛΙΩΝ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ Γ. ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟ ΚΑΦΕ-ΚΙΤΡΙΝΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΟΝΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΚΟΥΡΟ-ΚΑΦΕ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΚΟΛΛΩΔΕΣ ΠΟΛΤΟ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΑΠΟΞΗΡΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΙ Η ΦΑΣΗ ΑΥΤΗ ΣΥΝΟΔΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΔΥΣΟΣΜΙΑ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ Δ. ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΚΕΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΛΙΑ ΣΚΕΠΑΣΤΟΥΝ, ΤΟΤΕ ΤΑ ΣΚΕΠΑΣΤΡΑ ΒΑΘΟΥΛΩΝΟΥΝ ΚΑΙ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΡΥΠΕΣ ΠΑΝΩ ΤΟΥΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ  Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΜΕ ΑΥΤΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑΣ.  Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΥΠΟΧΩΡΕΙ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ  ΣΥΧΝΗ ΚΑΙ ΠΛΗΡΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΡΟΝΥΜΦΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΔΑΠΕΔΟ ΚΑΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ ΜΕ ΚΑΨΙΜΟ Η΄ ΘΑΨΙΜΟ.  ΝΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΝΤΑΙ ΣΥΧΝΑ ΤΑ ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΒΕΒΛΗΜΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΥΡΕΣ ΚΗΡΗΘΡΕΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΗΨΑΙΜΙΑ ΤΟ ΑΙΤΙΟ ΤΗΣ ΣΗΨΑΙΜΙΑΣ ΕIΝΑΙ ΤΟ ΒΑΚΤΗΡΙΟ Bacillus apisepticus ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΣΒΑΛΛΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΗΨΑΙΜΙΑ ΤΟ ΒΑΚΤΗΡΙΟ Bacillus apisepticus ΕΙΣΧΩΡΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ, ΔΙΑΠΕΡΝΑ ΤΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΡΑΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΙΣΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΙΜΟΛΕΜΦΟ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΑΠΟ ΔΙΑΥΓΕΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΓΑΛΑΚΤΩΔΕΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΗΨΑΙΜΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ • ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΗΚΟΤΕΡΟ ΣΥΜΠΤΩΜΑ ΤΗΣ ΣΗΨΑΙΜΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΗΣ ΑΙΜΟΛΕΜΦΟΥ.

• ΜΕΓΑΛΗ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ.

• ΦΟΥΣΚΩΜΕΝΗ ΚΟΙΛΙΑ.

• ΔΥΣΕΝΤΕΡΙΑ.

• ΠΟΛΛΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΣΕΡΝΟΝΤΑΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ ΠΡΟΣΠΑΘΩΝΤΑΣ ΝΑ ΠΕΤΑΞΟΥΝ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΗΨΑΙΜΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ • ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΝΟΣΟ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΗ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ Η΄ ΤΗΝ ΑΚΑΡΙΑΣΗ.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ • ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΩΝΤΑΣ ΤΗ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΚΑΡΙΑΣΗ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΜΕ ΤΗ ΣΗΨΑΙΜΙΑ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΖΩΟ Nosema apis. ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΑΡΑΣΙΤΟ ΖΕΙ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΣΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΠΡΟΣΒΑΛΛΟΝΤΑΣ ΤΑ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ. ΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΑΡΙΘΜΩΝ ΣΠΟΡΙΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΙ ΑΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΠΕΡΙΤΤΩΜΑΤΑ. ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ ΕΛΛΑΤΩΝΕΙ ΤΟ 50% ΤΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ. ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΠΤΗΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ, ΤΑ ΠΕΡΙΤΤΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΑΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΕΤΑΙ. ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ  ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΜΕ ΔΙΟΓΚΩΜΕΝΕΣ ΚΟΙΛΙΕΣ ΠΟΥ ΑΔΥΝΑΤΟΥΝ ΝΑ ΠΕΤΑΞΟΥΝ ΚΑΙ ΣΕΡΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΑΝΟΙΓΜΕΝΑ.  ΠΛΗΘΟΣ ΠΕΡΙΤΤΩΜΑΤΩΝ ΣΤΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΚΑΠΑΚΙΑ ΤΩΝ ΚΥΨΕΛΩΝ.  ΝΕΚΡΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ. ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ Η ΠΙΟ ΑΣΦΑΛΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ  Ο ΠΕΠΤΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΛΕΥΚΟΣ ΧΩΡΙΣ ΔΑΚΤΥΛΙΟΥΣ ΑΠΟ ΚΙΤΡΙΝΟΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ. ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ  ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΝ ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ Κ.

Το γράμμα Κ Εμφανίζεται στις μέλισσες όταν έχουν προσβληθεί με κάποιο από τα πρωτόζωα: Nosema apis, Nosema disease, Nosema ceranae.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ ΜΕ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΕ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΣΤΑΔΙΟ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΔΙΑΓΝΩΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ ΟΙ ΑΡΡΩΣΤΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΑΦΗΝΟΥΝ ΤΑ ΠΕΡΙΤΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ, ΣΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ, ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ (ΔΥΣΕΝΤΕΡΙΑ). ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΤΗΣ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ I. Η ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΕΥΝΟΕΙΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΓΥΡΗΣ ΑΠΟ ΓΕΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ.

II. ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΪΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΕΧΟΥΜΕ ΑΝΑΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΛΟΓΩ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ. ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΤΗΣ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ III. ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΕΧΟΥΜΕ ΕΠΑΝΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΚΥΡΙΩΣ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΦΤΩΧΗΣ ΑΝΘΟΦΟΡΙΑΣ, ΤΟΥ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟΥ ΤΡΥΓΗΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ.

IV. ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΑΝΑΣΧΕΣΗ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΜΕ ΜΕΛΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕ ΓΥΡΗ. ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΤΗΣ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ

 Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ.  ΟΤΑΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΝΕΚΤΑΡΟΕΚΚΡΙΣΗ ΤΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΝΘΟΦΟΡΙΕΣ.  ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΜΕ ΝΕΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΗ.  ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΔΥΣΕΝΤΕΡΙΑ.  ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Η ΟΠΟΙΑ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ.  ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΦΘΟΝΟ ΜΕΛΙ ΣΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΧΗΜΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ.  ΝΑ ΞΕΧΕΙΜΩΝΙΑΖΟΥΝ ΔΥΝΑΤΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΩΝΟΝΤΑΙ ΑΔΥΝΑΤΕΣ ΠΑΡΑΦΥΑΔΕΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΝΟΖΕΜΙΑΣΗΣ  ΚΑΘΕ ΔΥΟ (2) ΧΡΟΝΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΗΡΗΘΡΩΝ.  ΝΑ ΑΠΟΛΥΜΑΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΥΨΕΛΕΣ ΜΕ ΦΛΟΓΙΣΤΡΟ Η΄ ΜΕ ΒΡΑΣΤΟ ΝΕΡΟ.  ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΚΥΨΕΛΩΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ ΜΕΝΤΑ ΚΑΙ ΦΑΣΚΟΜΗΛΙΑΣ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΠΡΟΣΤΙΘΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΙΡΟΠΙ ΤΡΟΦΟΔΟΣΙΑΣ Η΄ ΤΟ ΕΚΧΥΛΙΣΜΑ ΣΚΟΡΔΟΥ.  ΕΠΙΣΗΣ, Η ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΟΛΟΚΛΗΡΗΣ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΟΞΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ. Η ΕΞΑΤΜΙΣΗ ΤΟΥ ΟΞΕΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΤΑ ΣΠΟΡΙΑ ΣΕ ΟΚΤΩ (8) ΗΜΕΡΕΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΖΩΟ Malpighamoeba melleficae. ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΑΡΑΣΙΤΟ ΠΡΟΣΒΑΛΕΙ ΤΟ ΟΥΡΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ. ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ - ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗΣ • Με τον καθαρισμό του χώρου το παράσιτο εισέρχεται στο πεπτικό σύστημα με τη μορφή κύστεων.

• Εκκολαπτόμενες οι κύστες γίνονται αμοιβάδες, οι οποίες προχωρούν και μπαίνουν στα ουρικά κανάλια, όπου προσκολλώνται και απομυζούν αιμολέμφο.

• Στους χώρους αυτούς αναπαράγονται δημιουργώντας μεγάλο αριθμό κύστεων, ένα μέρος των οποίων περνάει στον εντερικό σωλήνα και αποβάλλεται με τα κόπρανα.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗΣ  Είναι ίδια με τα συμπτώματα της νοζεμίασης για αυτό το λόγο η μακροσκοπική διάγνωση είναι δύσκολη έως αδύνατη.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗΣ  Για να αντιμετωπισθεί η ασθένεια πρέπει να εφαρμοσθούν όλα τα προληπτικά μέτρα που γίνονται για την νοζεμίαση. Η απολύμανση σε αυτή την περίπτωση φαίνεται να αποτελεί μια απαραίτητη διεργασία.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΑΣΒΕΣΤΩΔΗΣ ΓΟΝΟΣ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ ΠΡΟΣΒΑΛΕΙ ΤΟ ΓΟΝΟ ΚΑΙ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ MYKHTA Ascosphaera apis. Η ΜΟΛΥΝΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΠΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΥΚΗΤΑ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ. ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Ο Μύκητας Ascosphaera apis

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΑΣΒΕΣΤΩΔΗΣ ΓΟΝΟΣ ΤΑ ΣΠΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΥΚΗΤΑ Ascosphaera apis ΒΛΑΣΤΑΝΟΥΝ ΜΕΣΑ ΣΕ ΣΑΡΑΝΤΑ ΟΚΤΩ (48) ΩΡΕΣ ΚΑΙ ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΕΙΤΕ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΡΗΞΗΣ ΖΩΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΕΙΤΕ ΘΡΕΠΤΙΚΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΕΙΤΕ ΛΟΓΩ ΤΟΞΙΝΩΝ. ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Ο Μύκητας Ascosphaera apis

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΑΣΒΕΣΤΩΔΗΣ ΓΟΝΟΣ ΟΙ ΜΥΚΗΛΙΑΚΕΣ ΥΦΕΣ ΤΟΥ ΜΥΚΗΤΑ Ascosphaera apis ΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ Η ΟΠΟΙΑ ΤΕΛΙΚΑ ΑΠΟΞΗΡΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΜΟΥΜΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΑΠΟΚΤΩΝΤΑΣ ΕΝΑΝ ΑΣΠΡΟ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟΥΝ ΤΑ ΣΠΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΥΚΗΤΑ Η΄ ΕΝΑΝ ΣΤΑΧΤΟΠΡΑΣΙΝΟ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟ ΟΤΑΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟΥΝ ΤΑ ΣΠΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΥΚΗΤΑ.

ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΑΣΒΕΣΤΩΔΗΣ ΓΟΝΟΣ Τα σπόρια του μύκητα είναι πανταχού παρόντα, αλλά μπορούν να βλαστήσουν στις προνύμφες μόνο όταν η θερμοκρασία του γόνου και των πυρήνων είναι 2 - 3 βαθμοί κάτω από την κανονική ( 35 oC ή 95 oF ). ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Μούμιες του γόνου που πέθαναν από Ασκοσφαίρωση

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΑΣΒΕΣΤΩΔΗΣ ΓΟΝΟΣ Τα σπόρια του μύκητα διατηρούν τη βλαστική τους ικανότητα ακόμα και για δεκαπέντε (15) χρόνια, για το λόγο αυτό θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή υγιών μελισσοσμηνών με μολυσμένα μέλια. ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Μούμιες του γόνου που πέθαναν από Ασκοσφαίρωση

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗΣ Η ασκοσφαίρωσης θεωρείται ασθένεια «πίεσης» στις εξής περιπτώσεις: i. Σε αδύνατο μελίσσι. ii. Σε μικρές αποικίες μελισσών από φυτοφάρμακα, από ξαφνικό κύμα ψύχους την άνοιξη, από μικρό αριθμό εργατριών κλπ. ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Μούμιες του γόνου που πέθαναν από Ασκοσφαίρωση

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗΣ  Ο μολυσμένος νεκρός γόνος μοιάζει σαν γύψος και έχει δύο χρώματα το λευκό και το σκούρο. Το σκούρο χρώμα του γόνου είναι εκείνο που μεταδίδει την ασθένεια.  Η ασθένεια ευνοείται από τις μέσες θερμοκρασίες που συνοδεύονται από υψηλή σχετική υγρασία. ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Μούμιες του γόνου που πέθαναν από Ασκοσφαίρωση

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗΣ  Η ασθένεια της ασκοσφαίρωσης βρίσκεται σε έξαρση την άνοιξη και το καλοκαίρι μετά τη διακοπή της νεκταροέκκρισης. Σε γενικές γραμμές η ασθένεια αυτή υπάρχει όσο υπάρχει γόνος ανεξαρτήτου εποχής. ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Μούμιες του γόνου που πέθαναν από Ασκοσφαίρωση

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗΣ  Το σύμπτωμα που θα μας εξασφαλίσει τη διάγνωση της ασκοσφαίρωσης. Πριν από αυτό θα δούμε βαθουλωμένα με τρύπες σκέπαστρα κάτι που γενικά σημαίνει νεκρός γόνος και μέσα τις μουμιοποιημένες προνύμφες. ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗ Η΄ ΚΙΜΩΛΙΑΣΗ

Ασβεστώδεις μουμιοποιημένες προνύμφες έξω από την κυψέλη.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗΣ  Χρησιμοποιούμε όλα τα μέτρα υγιεινής και προφύλαξης, τα οποία εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση όλων των μυκήτων.  Η αποφυγή της υγρασίας είναι το σημαντικότερο μέτρο. Αυτό επιτυγχάνεται: α) με τη σωστή επιλογή της τοποθεσίας, β) με το ξεσκέπασμα σε ηλιόλουστες ημέρες για να λιαστούν και να στεγνώσουν γ) με την αποφυγή των ψεκασμών είτε για τροφοδοσία είτε για την καταπολέμηση των ασθενειών και δ) με την αποφυγή των συχνών επιθεωρήσεων νωρίς την άνοιξη, επειδή οι νύxτες της άνοιξης είναι κρύες και οι μέλισσες στο εσωτερικό της κυψέλης δεν μπορούν να διατηρήσουν σταθερή τη θερμοκρασία στους 35 oC.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗΣ  Με την απολύμανση και την αντικατάσταση των παλιών και μαύρων κηρήθρων.  Με την αντικατάσταση κάθε δύο (2) χρόνια των βασιλισσών, οι οποίες θα πρέπει να προέρχονται από μελίσσια που προσβάλλονται λιγότερο από την ασθένεια.

Παλιά μαύρη κηρήθρα

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΚΟΣΦΑΙΡΩΣΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗ!!!  ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ. ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΕΩΣ ΚΑΙ 100%, ΑΛΛΑ ΑΡΚΕΤΕΣ ΦΟΡΕΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΤΟ ΓΟΝΟ.

Κυψέλες πάνω σε σιδερένια πόδια

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ Η ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΟ ΑΚΑΡΙ Acarapis woodi. ΤΟ ΣΥΖΕΥΓΜΕΝΟ ΑΚΑΡΙ ΠΡΟΣΒΑΛΛΕΙ ΕΡΓΑΤΡΙΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ, ΚΗΦΗΝΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ, ΜΠΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ (1Ο) ΘΩΡΑΚΙΚΟ ΣΤΙΓΜΑ. ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ

Το Άκαρι Acarapis woodi

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ

Το Άκαρι Acarapis woodi

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ – ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ

 Το γονιμοποιημένο άκαρι, μπαίνοντας από το πρώτο θωρακικό στίγμα (1ο) της μέλισσας στην αναπνευστική τραχεία, αποθέτει 5-7 αυγά, ένα την ημέρα και μετά από 3-4 ημέρες, τα αβγά εκκολάπτονται και τα αρσενικά ενηλικιώνονται σε 11-12 ημέρες, τα θηλυκά σε 13-16 ημέρες και με τα στοματικά τους όργανα τρυπούν την τραχεία και τρέφονται με την αιμολέμφο.  Μέρος της αιμολέμφου μπαίνει στις τραχείες και στερεοποιείται.  Η τραχεία αποφράσσεται όταν αναπτυχθούν 3-4 γενιές ακάρεων.  Το άκαρι μολύνει νεαρές μέλισσες οι οποίες δεν έχουν υπερβεί την ένατη (9η ) ημέρα της ζωής τους.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ – ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ  Μετά την ενηλικίωσή τους τα ακάρεα ζευγαρώνουν και βγαίνουν από το αναπνευστικό στίγμα της μέλισσας.  Αφού βγουν από το αναπνευστικό στίγμα της άρρωστης μέλισσας έχουν τη δυνατότητα να προσβάλλουν και άλλες μέλισσες.  Τα ακάρεα ζουν αποκλειστικά στο εσωτερικό των τραχειών της μέλισσας. Το Χειμώνα είναι πιθανό να βρεθούν και στη βάση των φτερών. Εποχιακή εμφάνιση: • Το Φθινόπωρο και την Άνοιξη. Περιορίζεται το Καλοκαίρι σημαντικά με τις αυξημένες θερμοκρασίες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗΣ ΑΚΑΡΙΑΣΗΣ • ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ (από 16 ημερών) ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΟΤΕΡΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ (4) ΗΜΕΡΩΝ ΜΕΛΙΣΣΕΣ (άγνωστο γιατί). ΠΙΘΑΝΟΝ ΚΑΠΟΙΑ ΑΓΝΩΣΤΗ ΧΗΜΙΚΗ ΟΣΜΗ. ΑΠΟ ΚΥΨΕΛΗ ΣΕ ΚΥΨΕΛΗ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ: I. ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ.

II. ΜΕ ΤΙΣ ΛΕΗΛΑΣΙΕΣ.

III. ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΦΕΣΜΟΥΣ.

IV. ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑΠΩΛΗΣΙΑ ΣΜΗΝΩΝ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΥΝΟΟΥΝ ΤΗΝ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ I. Ο ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ.

II. Η ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΝΕΚΤΑΡΟΕΚΚΡΙΣΗ.

III. ΟΙ ΑΝΤΙΞΟΕΣ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ. Ο ΛΟΓΟΣ; ΟΙ ΜΟΛΥΝΟΥΣΕΣ ΣΥΛΛΕΚΤΡΙΕΣ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΧΡΟΝΟ ΣΕ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΠΡΟΣΒΛΗΤΕΣ ΝΕΑΡΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ.

Το Ακάραπις Γούντι (Acarapis woodi) που προσβάλλει τις ακμαίες μέλισσες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗΣ ΑΚΑΡΙΑΣΗΣ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ.

1) ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΑΔΥΝΑΤΟΥΝ ΝΑ ΠΕΤΑΞΟΥΝ.

2) ΕΧΟΥΝ ΑΝΟΙΓΜΕΝΑ ΜΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΦΤΕΡΑ.

3) ΕΧΟΥΝ ΔΙΟΓΚΩΜΕΝΗ ΚΟΙΛΙΑ.

4) ΣΕΡΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ.

5) ΚΟΥΒΑΡΙΑΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΙΚΡΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΣΤΑ ΧΟΡΤΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗ ΚΥΨΕΛΗ.

6) ΕΙΝΑΙ ΑΝΗΣΥΧΕΣ ΚΑΙ ΝΕΥΡΙΚΕΣ.

7) ΑΔΥΝΑΤΟΥΝ ΝΑ ΣΧΗΜΑΤΙΣΟΥΝ ΜΕΛΙΣΣΟΣΦΑΙΡΑ.

8) ΧΑΝΟΝΤΑΙ ΑΡΓΑ ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ Η΄ ΝΩΡΙΣ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗΣ ΑΚΑΡΙΑΣΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ

 ΕΧΟΥΝ ΑΚΑΡΕΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΘΩΡΑΚΙΚΗ ΤΟΥΣ ΤΡΑΧΕΙΑ.

Προθωρακική τραχεία μέλισσας με ακάρεα.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗΣ ΑΚΑΡΙΑΣΗΣ A. ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΔΙΑΤΗΡΟΥΜΕ ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΜΕΛΙΣΣΟΣΜΗΝΗ ΣΕ ΕΝΤΟΝΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΣΕ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΧΩΡΙΣ ΑΝΘΟΦΟΡΙΑ. Ο ΛΟΓΟΣ; ΝΑ ΜΗΝ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΛΙΣΣΕΣ.

ΜΑΖΙ ΟΙ ΠΡΟΣΒΛΗΜΕΝΕΣ ΣΥΛΛΕΚΤΡΙΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΑΡΕΣ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ

Το Άκαρι Acarapis woodi

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗΣ ΑΚΑΡΙΑΣΗΣ Β. ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΑ ΠΡΟΣΒΛΗΜΕΝΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΑΥΡΕΣ ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ, ΕΠΕΙΔΗ ΟΙ ΥΨΗΛΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ ΘΑΝΑΤΩΝΟΥΝ ΤΟ ΑΚΑΡΙ. Γ. ΠΕΡΙΟΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΛΕΗΛΑΣΙΑ. Δ. ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΚΑΙ ΕΚΤΡΕΦΟΝΤΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ ΑΠΟ ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΜΕ ΚΑΘΟΛΟΥ Η΄ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ.

Το Άκαρι Acarapis woodi

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΡΑΧΕΙΑΚΗΣ ΑΚΑΡΙΑΣΗΣ ΜΕ ΧΗΜΙΚΑ ΜΕΣΑ • Αμιτράζ, Μεθόλη, Φορμικό οξύ.

• Ζαχαροζύμαρο φυτικού λίπους.

• Απιτόλ.

Το Άκαρι Acarapis woodi

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΝΟΣΗΜΑ

ΑΙΤΙΟ

ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗ

Αμοιβάδα: Malpighamoeba melleficae.

ΝΟΖΕΜΙΑΣΗ

Πρωτόζωο: Nosema apis.

ΕΠΟΧΗ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΜΕΛΙΣΣΩΝ

ΝΕΚΡΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Άνοιξη Απρίλιος-Μάιος.

Μέλισσες ανίκανες να πετάξουν.

Υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Έντονα κίτρινοι λεκέδες κοπράνων.

Εργαστηριακή.

Άνοιξη Απρίλιος-Μάιος.

Μέλισσες ανίκανες να πετάξουν. Κοιλιά διογκωμένη.

Υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Καφέ έως κίτρινες κηλίδες κοπράνων στη σανίδα πτήσης, στις κηρήθρες και στον περιβάλλοντα χώρο.

Δείγμα εντέρου. Εργαστηριακή.

ΑΚΑΡΙΑΣΗ

Άκαρι: Acarapis woodi.

Πτήσεις καθαρισμού. Αργά το Χειμώνα έως το Μάρτιο.

Οι μέλισσες σέρνονται ή χοροπηδούν.

Υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Αφανισμός μελισσών. Οι εργάτριες δεν επιστρέφουν.

Εργαστηριακή.

ΔΥΣΕΝΤΕΡΙΑ

Μολυσμένη τροφή. Διατάραξη ησυχίας το Χειμώνα.

Τέλος Χειμώνα αρχές Άνοιξης. (ΦεβρουάριοςΜάρτιος).

Ανήσυχες. Αδύνατες να πετάξουν.

Από χαμηλό έως υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Καφετί λεκέδες στα κόπρανα, παντού στην κυψέλη.

Λεκέδες από κόπρανα.

ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Δηλητηριάσεις από Γύρη, Νέκταρ, Τροφές, Φυτοφάρμακα, Βιομηχανικά απόβλητα, Αέρια μόλυνση.

Άνοιξη και Καλοκαίρι (Απρίλιο έως Σεπτέμβριο) ή σε συγκεκριμένες σοδιές.

Ανίκανες να πετάξουν. Σπασμοί. Διαγράφουν κυκλικές τροχιές. Συμπτώματα παράλυσης.

Αιφνίδιοι θάνατοι. Επανεμφανίζονται ανά περιόδους. Τεντωμένες προβοσκίδες.

Τεντωμένες προβοσκίδες.

Εργαστηριακή.

ΣΗΨΑΙΜΙΑ

Διάφορα Βακτήρια.

Άνοιξη (Απρίλιος-Μάιος). Εμφανίζεται σπάνια το Φεβρουάριο ή το Σεπτέμβριο.

Μέλισσες ανίκανες να πετάξουν.

Από χαμηλό έως υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Ραγδαία αποσύνθεση μετά το θάνατο.

Εργαστηριακή.

ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΜΑΗ

Διατροφικές διαταραχές. Έλλειψη νερού.

Άνοιξη (Μάιος).

Ανίκανες να πετάξουν. Συμπτώματα παράλυσης.

Πεθαίνουν μαζικά.

Διογκωμένη κοιλιά με λευκά μάτια.

Πιέζοντας την κοιλιά, εξέρχονται κόπρανα σαν μια συνεκτική πάστα.

ΠΑΡΑΛΥΣΗ

Ιός χρόνιας παράλυσης.

Όλο το χρόνο.

Σέρνονται και τα φτερά τρέμουν.

Από χαμηλό έως υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Νεαρές και ηλικιωμένες μέλισσες. Το τρίχωμα φυσιολογικό.

Εργαστηριακή.

ΜΕΛΑΝΗ ΝΟΣΟΣ

Δασικές εκτροφές. Κληρονομικά αίτια.

Άνοιξη έως αργά το Καλοκαίρι ή σε συγκεκριμένες σοδιές.

Ανήσυχες.

Συχνά εμφανίζεται υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Μαύρες μέλισσες χωρίς τρίχωμα.

Μέλισσες χωρίς τρίχωμα. Εργαστηριακή.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΒΑΡΡΟΑ Η΄ ΒΑΡΡΟΪΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ Η ΒΑΡΡΟΪΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΑΚΑΡΙ Varroa destructor Anderson & Trueman (Άκαρι: Varroidae). ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΠΑΡΑΣΙΤΕΙ ΣΤΙΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΓΟΝΟ. ΒΑΡΡΟΪΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ

Το Άκαρι Varroa destructor Anderson & Trueman

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΒΑΡΡΟΑ Η΄ ΒΑΡΡΟΪΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ Η ΒΑΡΡΟΪΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΜΑΣΤΙΓΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ. ΒΑΡΡΟΪΚΗ ΑΚΑΡΙΑΣΗ

Το Άκαρι Varroa destructor Anderson & Trueman σε πρώιμη ηλικία.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΒΑΡΡΟΑ • Τόπος καταγωγής του παρασίτου είναι η Νοτιοδυτική Ασία, εκεί που ζει η μέλισσα Apis cerana. Το άκαρι παρατηρήθηκε για πρώτη φορά από τον Ολλανδό Εντομολόγο Edward Jacobson στην Ιάβα το 1904, να παρασιτεί πάνω στην Ινδική (Ανατολική) μέλισσα την Apis indica (Α. cerana) η οποία ως γνωστό εμφανίζει μεγάλη συγγένεια και έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά, με την Δυτική μέλισσα, την Apis mellifera που, όπως πιστεύεται, προέρχονται και από κοινό πρόγονο.

• Το πότε και πως το άκαρι μεταδόθηκε στην Apis mellifera δεν είναι απόλυτα γνωστό.

• Τη δεκαετία του ΄40 από την Νοτιοδυτική Ασία το παράσιτο της Apis mellifera μεταδόθηκε στην Κίνα.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΒΑΡΡΟΑ •

• • •

Η πρώτη χώρα μετά την Κίνα όπου παρατηρήθηκε προσβολή των μελισσών της Apis mellifera από την βαρροϊκή ακαρίαση ήταν η Ρωσία γύρω στο 1960 σε μια περιοχή στα σύνορα της με την Κίνα. Αργότερα, το 1964 παρατηρήθηκε σε μελισσοσμήνη της Νοτιοανατολικής Σιβηρίας και ύστερα της Ευρωπαϊκής Ρωσίας. Από εκεί γρήγορα εξαπλώνεται σε διάφορες χώρες της Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης, όπως στη Βουλγαρία (1967), στη Ρουμανία, στη Γιουγκοσλαβία, στη Τουρκία, στην Ουγγαρία και στη Δ. Γερμανία. Την άνοιξη του 1978 επισημαίνεται για πρώτη φορά σε δείγματα νεκρών μελισσών που εστάλησαν από μελισσοκομεία της Κοινότητας Δικαίων - Ορεστιάδας του Ν. Έβρου. Το νέο αυτό παράσιτο, αφού πέρασε τα όρια της Θράκης, επεκτάθηκε γρήγορα στη Μακεδονία και ταχύτατα στην υπόλοιπη Ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Σήμερα μόνο μερικά νησιά θεωρούνται αμόλυντα.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΒΑΡΡΟΑ Το άκαρι Varroa destructor της οικογένειας Varroidae παρουσιάζει διμορφισμό των φύλων.

Ακμαίο αρσενικό Varroa destructor.

Ακμαίο θηλυκό Varroa destructor.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΩΣ ΔΙΑΚΡΙΝΟΥΜΕ ΤΟ ΒΑΡΡΟΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΕΙΡΑ; Το άκαρι Varroa destructor έχει πλάτος μεγαλύτερο από το μήκος και φέρει τέσσερα (4) ζεύγη ποδών, ενώ η ψείρα είναι στενόμακρη και φέρει τρία (3) ζεύγη ποδιών.

Ακμαίο βαρρόα Varroa destructor.

Ακμαίο Braula coeca.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΒΑΡΡΟΑ

• Το θηλυκό έχει χρώμα καστανέρυθρο, σώμα νωτοκοιλιακά πεπλατυσμένο, ελλειπτικό με διαστάσεις 1-1,75 mm μήκος και 1,55-2 mm πλάτος, είναι δε ορατό με γυμνό μάτι και μοιάζει με μικρό καστανό λέπι. Η ραχιαία επιφάνεια του καλύπτεται από ένα σκληρό χιτίνινο θυρεό.

• Το αρσενικό είναι μικρότερο από το θηλυκό, έχει διαστάσεις 0,80-0,95mm μήκος και 0,70-0,93 mm πλάτος το σχήμα του είναι περίπου κυκλικό. Είναι ελαφρά χιτινισμένο και έχει χρώμα υπόλευκο.

• Έχει τέσσερα ζεύγη δυνατά, κοντά και κυρτά πόδια που στο τέλος έχουν ένα είδος βεντούζας που τα συγκρατεί πάνω στον ξενιστή. Το πρώτο ζεύγος εξέχει από το σώμα και παίζει και το ρόλο κεραιών. Τα στοματικά μόρια βρίσκονται κάτω από το σώμα και είναι φτιαγμένα έτσι ώστε να τρυπούν και να απομυζούν.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΒΑΡΡΟΑ Ο βιολογικός κύκλος του βαρρόα έχει προσαρμοσθεί στη ζωή της μέλισσας για να μπορεί να τραφεί και να πολλαπλασιαστεί.

Ακάρεα Varroa destructor πάνω σε μέλισσες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΒΑΡΡΟΑ • Ολόκληρο το σώμα του θηλυκού καλύπτεται από μακριές και σκληρές τρίχες.

Προσβλημένες μέλισσες από το άκαρι Varroa destructor

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΙΣΣΑΣ ΠΡΟΣΒΛΗΜΕΝΗΣ ΑΠΟ ΒΑΡΡΟΑ  Καχεκτική εργάτρια, με τσαλακωμένα και ημιτελή φτερά.

Το άκαρι Varroa destructor φαίνεται με γυμνό μάτι πάνω στο θώρακα της εργάτριας μέλισσας.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΒΟΜΒΙΝΟΥ ΠΡΟΣΒΛΗΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΑΚΑΡΕΑ  Τα ακάρεα δεν προσβάλλουν μόνο τις μέλισσες αλλά και τους βομβίνους.

Βομβίνος του είδους Bombus terrestris προσβλημένος από ακάρεα.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΟΤΑΝ Ο ΒΟΜΒΙΝΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΝΑ ΕΙΣΕΛΘΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ  Όταν κάποιος βομβίνος (άγρια μέλισσα) προσπαθήσει να εισέλθει στην κυψέλη, οι μέλισσες μάχονται μαζί του και τον θανατώνουν.

Μέλισσες που πανηγυρίζουν για το θάνατο του βομβίνου.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΩΝ ΘΗΛΥΚΟΥ ΚΑΙ ΑΡΣΕΝΙΚΟΥ ΒΑΡΡΟΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΒΑΡΡΟΑ • Τα αρσενικά βαρρόα μετά την γονιμοποίηση, που δεν διατρέφονται, πεθαίνουν.

• Τα θηλυκά, όταν υπάρχει γόνος, αρχίζουν να ωοτοκούν και μπορεί να ζήσουν από μερικούς μήνες έως και μερικά χρόνια.

• Αν γεννηθούν άνοιξη-καλοκαίρι ζουν 2-3 μήνες.

• Αν γεννηθούν φθινόπωρο-αρχές χειμώνα ζουν 5-8 μήνες.

• Αναφέρονται και περιπτώσεις όπου μπορούν να ζήσουν μέχρι και 2 χρόνια.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΒΑΡΡΟΑ

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΒΑΡΡΟΑ

Διάφορα στάδια ανάπτυξης του Varroa destructor.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΒΑΡΡΟΑ Το άκαρι μεταδίδεται από κυψέλη σε κυψέλη με: 1. Τις προσβλημένες εργάτριες.

2. Τους κηφήνες.

3. Τη λεηλασία.

4. Τους μελισσοκομικούς χειρισμούς.

5. Τις μεταφορείς σφήκες (μικρή μετάδοση).

6. Τις μοναχικές μέλισσες (μικρή μετάδοση). ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΠΕΥΚΟΔΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΤΟΦΟΡΙΑΣ!!! Η μετάδοση στη γύρω περιοχή γίνεται με γρήγορο ρυθμό.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΟΤΕ ΑΥΞΑΝΕΙ Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΟΥ ΒΑΡΡΟΑ;  Ο πληθυσμός των ακάρεων ενός μελισσιού, αυξάνει προοδευτικά από την άνοιξη προς το φθινόπωρο.  Η αύξηση αυτή είναι ιδιαίτερα γρήγορη στην περίοδο ΑυγούστουΟκτωβρίου, επειδή από τον Ιούλιο και μετά, η ωοτοκία της βασίλισσας επιβραδύνεται και η έκταση του γόνου και ο πληθυσμός του μελισσιού περιορίζονται.  Το βαρρόα αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες και μπορεί να επιζήσει για 2-3 ημέρες σε θερμοκρασίες από 10 μέχρι 30 oC.  Σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 35 oC αποσπάται από τον ξενιστή του και πέφτει στον πυθμένα της κυψέλης που η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΟΣΕΣ ΜΕΡΕΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ ΤΟ ΒΑΡΡΟΑ;  Σε θερμοκρασία 28 oC και σχετική υγρασία 85% το βαρρόα μπορεί να ζήσει χωρίς τροφή εννέα (9) ημέρες.  Σε θερμοκρασία 35 oC και σχετική υγρασία 58% μπορεί να ζήσει τρεις (3) ημέρες.  Σε θερμοκρασία 35 oC και σχετική υγρασία 10-20% πεθαίνει στις πρώτες 24 ώρες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΒΑΡΡΟΑ Το βαρρόα προσβάλει τόσο το γόνο όσο και τις ενήλικες μέλισσες, με πολλούς τρόπους.

Ακμαία παράσιτα πάνω σε προνύμφη μέλισσας.

Ακμαία παράσιτα πάνω σε νύμφη μέλισσας.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΒΑΡΡΟΑ  Το άκαρι τρέφεται με την αιμολέμφο της παρασιτισμένης μέλισσας.  Μειωμένη δραστηριότητα μελισσών.  Μέλισσες που φέρουν επάνω τους ένα ή περισσότερα ακάρεα, κάνουν συνεχείς προσπάθειες για να απαλλαχθούν από αυτά.  Είναι νευρικές.  Δεν μπορούν να πετάξουν, βγαίνουν έξω από την κυψέλη περπατούν πάνω στο έδαφος και χάνονται μακριά.  Μειώνεται η διάρκεια των μελισσών 1,5 έως 2.5 φορές ανάλογα με την ηλικία.  Ο γόνος εμφανίζεται συνεχώς και περισσότερο διάσπαρτος και θυμίζει εικόνα σηψιγονίας.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΒΑΡΡΟΑ  Τα σφραγίσματα μικρότερου ή μεγαλύτερου αριθμού κελιών είναι βυθισμένα, έχουν χρώμα σκοτεινότερο και μερικά από αυτά έχουν τρύπες ή σχισμές.  Στα κελιά αυτά υπάρχουν συνήθως νεκρές νύμφες αλλά και προνύμφες, καθώς και νεκρά και ζωντανά βαρρόα.  Ο κηφηνογόνος εμφανίζει σημαντικότερη προσβολή από αυτήν των εργατριών.  Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της βαρροϊκής ακαρίασης είναι η παρουσία εργατριών με μειωμένη “τριχοφυΐα” και ζαρωμένα φτερά, μέσα και έξω από τις κυψέλες.  Οι παρασιτούμενες μέλισσες φέρουν 1-3 βαρρόα, συνήθως ανάμεσα στα δαχτυλίδια της κοιλιάς, σπανιότερα στη ράχη ή σε άλλα σημεία του σώματος τους.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΒΑΡΡΟΑ  Διαγνωστική θεραπεία.  Καταμέτρηση των βαρρόα που πέφτουν στον πυθμένα.  Διάγνωση στο εργαστήριο.  Εκτίμηση με οινόπνευμα και ζωντανές μέλισσες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΒΑΡΡΟΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ  Στον πυθμένα των κυψελών ενός αριθμού μελισσιών του μελισσοκομείου τοποθετείται ένα άσπρο χαρτόνι επαλειμμένο με ελαφρύ στρώμα βαζελίνης.  Γίνεται θεραπεία με ένα βαρροκτόνο υψηλής αποτελεσματικότητας και μετά από 24 ώρες καταμετρούνται τα βαρρόα που έπεσαν στο χαρτόνι. ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Όταν το μελίσσι εκτρέφει γόνο, το 50-85% των βαρρόα βρίσκεται στο σφραγισμένο γόνο και δεν επηρεάζονται από τη θεραπεία.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΒΑΡΡΟΑ ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΡΡΟΑ ΠΟΥ ΠΕΦΤΟΥΝ ΣΤΟΝ ΠΥΘΜΕΝΑ  Σε έναν αριθμό μελισσιών του μελισσοκομείου τοποθετείται ειδικός πυθμένας με συρμάτινο πλέγμα, που επιτρέπει την παγίδευση των βαρρόα που πέφτουν.  Η καθημερινή ή εβδομαδιαία καταμέτρησή τους επιτρέπει τον κατά προσέγγιση υπολογισμό της έντασης της προσβολής.  Η ανεύρεση κατά μέσο όρο δέκα (10) βαρρόα κάθε ημέρα, σημαίνει ότι το μελίσσι έχει σημαντική προσβολή και χρειάζεται άμεση θεραπεία.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΒΑΡΡΟΑ    

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Εξετάζεται δείγμα γόνου ή ζωντανών μελισσών. Ο γόνος αποσφραγίζεται κατά προτίμηση κάτω από το στερεοσκόπιο και αναζητούνται ενήλικα βαρρόα και ανώριμα στάδια πάνω στο γόνο και στα τοιχώματα των κελιών. Οι μέλισσες τοποθετούνται σε ευρύστομο γυάλινο δοχείο και ναρκώνονται με διοξείδιο του άνθρακος ή μικρή ποσότητα αιθέρα. Τα βαρρόα εγκαταλείπουν τις ναρκωμένες μέλισσες και βαδίζουν στα τοιχώματα του δοχείου.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΒΑΡΡΟΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΜΕ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ  Τοποθετούνται τουλάχιστον 100 ζωντανές μέλισσες σε ένα δοχείο που περιέχει οινόπνευμα 30%.  Ακολουθεί ανακίνηση του δοχείου και στη συνέχεια πέρασμα του περιεχομένου του από διπλό κόσκινο. Το διπλό κόσκινο συγκρατεί τα βαρρόα ενώ στο δοχείο μένουν οι μέλισσες.  Μετά τον διαχωρισμό, γίνεται καταμέτρηση των βαρρόα και υπολογισμός του ποσοστού % που αντιστοιχεί στις 100 μέλισσες.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΒΑΡΡΟΑ

• Είναι γνωστό ότι το άκαρι πολλαπλασιάζεται αποκλειστικά στα κλειστά κελιά του γόνου, και ιδιαίτερα σε αυτά των κηφήνων τα οποία είναι μεγαλύτερα και παραμένουν περισσότερες μέρες σφραγισμένα. Επίσης, η βαρρόα παρασιτεί για κάποιο χρονικό διάστημα και στις ακμαίες μέλισσες, με τις οποίες μεταδίδεται με τη λεηλασία και την παραπλάνηση. Η αντιμετώπιση της βαρρόα δεν είναι εύκολη υπόθεση. ΠΡΟΣΟΧΗ!!! ΚΑΘΕ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΠΟΥ ΤΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΛΟΥ Η΄ ΕΧΟΥΝ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΓΟΝΟ. ΕΡΩΤΗΣΗ: ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΙΤΕ ΑΡΧΕΣ ΧΕΙΜΩΝΑ, ΕΙΤΕ ΝΩΡΙΣ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ, Η΄ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΕΤΑ ΤΟΥΣ ΤΡΥΓΟΥΣ.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΒΑΡΡΟΑ

• Οι μέλισσες διαθέτουν τη γνωστή «εξυγιαντική συμπεριφορά» δηλαδή έχουν την τάση να καθαρίζει η μία την άλλη.

• Ο μελισσοκόμος θα πρέπει να χρησιμοποιεί κινητές βάσεις με αερισμό οι οποίες αφαιρούν καθημερινά 5-10% των ακάρεων τα οποία πέφτουν στον πυθμένα, και περνώντας τη σίτα, δεν μπορούν να ξανανέβουν και να προσβάλλουν τις μέλισσες.

• Άλλος ένας τρόπος αντιμετώπισης της ασθένειας βαρρόα είναι η επίπαση των μελισσών με άχνη ζάχαρη και η χρήση κινητών βάσεων με σίτα. Οι μέλισσες καθαρίζουν τις υπόλοιπες από την άχνη, απομακρύνοντας συγχρόνως τη βαρρόα. Όταν η εφαρμογή γίνει σωστά, η αποτελεσματικότητα μπορεί να φτάσει το 30%.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΒΑΡΡΟΑ

Κινητή βάση με πλέγμα για καλύτερο αερισμό, μείωση της υγρασίας και των ασθενειών στην κυψέλη και για πιο εύκολους χειρισμούς όπως είναι το καθάρισμα της γονoφωλιάς και οι συνενώσεις μελισσιών.

Πλέγμα κινητής βάσης κυψέλης.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΒΑΡΡΟΑ • Από το έτος 1978 έως και το έτος 1988 οι μελισσοκόμοι αντιμετώπιζαν την ασθένεια χρησιμοποιώντας τα σκευάσματα Μαλαθείο 5% και Ασουντόλ 50%. Από το 1988 έως και το 1997 αντιμετώπιζαν την ασθένεια με Μαυρίκ και Τακ Τικ.

• Από το έτος 1997 έως και σήμερα χρησιμοποιούνται τα επιδοτούμενα εγκεκριμένα σκευάσματα Περιζίν, Bayvaro, Apiguard και Apistan.

• Επίσης, αναζητούνται και άλλες λύσεις όπως: 1. Η χρησιμοποίηση αιθερίων ελαίων και οργανικών οξέων.

2. Αντιμετώπιση της βαρρόα εκτός κυψέλης με τεχνητά σμάρια.

Εχθροί και ασθένειες των μελισσών Γ. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΜΕΛΙ Εχθρός ή Ασθένεια

Σκεύασμα

Χρόνος που παραμένει στο μέλι

Βαρρόα

Μαυρίκ, Απιστάν (fluvalinate)

Τουλάχιστο 18 μήνες

Ασουντόλ, Περιζιν (coumaphos)

Τουλάχιστο για 13 μήνες

Folbex – VA (bromopropylate)

Τουλάχιστο για 11 μήνες

Μαλαθείο

3 μήνες

Τακτικ (αμιτραζ)

1 μήνα

Τερραμυκίνη (oxytetracycline)

2,5 μήνες

Σουλφαθιαζόλη

Τουλάχιστο 12 μήνες

Νοζεμίαση

Φουμιντίλ - Β

Τουλάχιστο 12 μήνες

Κηρόσκωρος

1,4 διχλωροβενζόλιο , Ναφθαλένιο, Διβρωμοαιθάνιο

Πολύ σταθερά στο μέλι και στο κερί

Αμερικάνικη Σηψιγονία

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ

1. Η βασιλοτροφία είναι αναγκαία για την παραγωγή βασιλισσών, οι οποίες θα έχουν αυξημένη ικανότητα ωοτοκίας όσο θα είναι νέες.

2. Ενδυναμώνει την ανθεκτικότητα του μελισσοσμήνους στις ασθένειες και τους εχθρούς.

3. Μετριάζει την επιθετικότητα, την τάση λεηλασίας και σμηνουργίας 4. Ενισχύει τα γενικότερα χαρακτηριστικά τα οποία είναι επιθυμητά για τον μελισσοκόμο.

Η βασιλοτροφία είναι το Α και το Ω για την ανάπτυξη του μελισσοκομείου.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ ΕΝΑΡΞΗΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΔΙΩΡΟΦΟ ΔΥΝΑΤΟ ΜΕΛΙΣΣΟΣΜΗΝΟΣ ΑΦΑΙΡΕΙΤΑΙ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ.  ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ

ΜΕΛΙΣΣΙ ΕΝΑΡΞΗΣ

ΑΥΓΑ ΚΑΙ ΑΣΦΡΑΓΙΣΤΟ ΓΟΝΟ. Ο ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΕΡΙΠΟΙΗΘΟΥΝ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΕΡΓΑΤΡΙΕΣ ΜΟΝΟ ΤΟ ΓΟΝΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΕΤΑΙ ΣΤΑ ΤΕΧΝΗΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΟΥΜΕ ΣΕ ΑΥΤΟ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ ΕΝΑΡΞΗΣ 

ΜΕΛΙΣΣΙ ΕΝΑΡΞΗΣ

ΜΕ ΤΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΠΟΥ ΑΦΑΙΡΕΣΑΜΕ ΔΗΜΙΟΥΓΟΥΜΕ ΕΝΑ ΝΕΟ ΣΜΗΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΣΕ ΑΛΛΗ ΘΕΣΗ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Η διάταξη των πλαισίων μέσα στην κυψέλη έναρξης (ορφανό).

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ ΕΝΑΡΞΗΣ  Ο ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΟΣ ΓΟΝΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΕΡΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟ ΑΛΛΑ ΣΜΗΝΗ.  ΣΤΗ ΘΣΗ 5 ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΜΕ ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕ ΑΝΟΙΚΤΟ ΓΟΝΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΗΜΕΡΑ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΤΟ ΑΦΑΙΡΕΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ

ΜΕΛΙΣΣΙ ΕΝΑΡΞΗΣ - ΟΡΦΑΝΟ

ΘΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΙΣ ΒΕΡΓΕΣ ΜΕ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΕΝΑ ΚΕΛΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΔΟΤΗΣ ΤΟΥ DNA  ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΠΟΛΥ ΚΑΙΡΟ ΠΡΙΝ ΞΕΚΙΝΗΣΟΥΜΕ ΤΗ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΑ.

ΣΜΗΝΟΣ ΔΟΤΗΣ ΤΟΥ DNA

 ΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΠΟΓΟΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟΣΟ ΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΔΟΤΗΣ ΤΟΥ DNA 1. ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΛΥΤΟΚΙΑ.

2.ΠΟΛΛΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΜΕ ΓΟΝΟ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ.

3.ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ.

4.ΥΓΙΗ ΣΜΗΝΗ.

5.ΧΩΡΙΣ ΤΑΣΗ ΓΙΑ ΣΜΗΝΟΥΡΓΙΑ.

6.ΗΡΕΜΑ ΣΜΗΝΗ. ΣΜΗΝΟΣ ΔΟΤΗΣ ΤΟΥ DNA

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ 

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ

Ο ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ ΑΠΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΛΙ ΣΕ ΤΕΧΝΗΤΟ

ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΚΕΛΙ.  ΣΕ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ 18-30 OC.  ΜΕ ΥΓΡΑΣΙΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 50%.  ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΜΒΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ 

ΜΕΛΙΣΣΙ ΕΝΑΡΞΗΣ - ΟΡΦΑΝΟ

ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΟΥ ΕΝΑΡΞΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΣΤΟ ΟΡΦΑΝΟ ΣΜΗΝΟΣ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΣΜΕΝΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ.  ΕΤΣΙ ΘΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΣΜΗΝΟΣ ΜΕΛΙΣΣΩΝΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ ΚΑΙ ΘΑ ΤΙΝΑΞΟΥΜΕ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΥΨΕΛΗ.  Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ Η΄ ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΕΝΟΣ ΔΕΝΤΡΟΥ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ 

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ

Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΜΕ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΩΝ 36 ΩΡΩΝ ΘΑ

ΔΟΣΕΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΑΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΩ ΕΛΛΙΠΟΥΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ.  ΜΕ ΠΡΟΝΥΜΦΗ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΩΝ 72 ΩΡΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΡΓΑΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΠΡΟΝΥΜΦΗ;

ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ

 ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΗΣ.  ΕΧΕΙ ΣΧΗΜΑ ΜΙΣΟΦΕΓΓΑΡΟΥ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΝΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΚΡΕΣ ΤΟΥ.  ΕΧΕΙ ΒΓΕΙ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΚΟΛΑΨΗ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥ.  ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΛΕΠΤΗ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ  ΒΑΖΟΥΜΕ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΠΟΛΤΟ ΣΤΑ ΤΕΧΝΗΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΙΣΟΜΕΡΩΣ ΑΡΑΙΩΜΕΝΟ ΜΕ ΝΕΡΟ.  ΒΑΖΟΥΜΕ ΤΗ ΛΑΒΙΔΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΠΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΡΤΟ ΜΕΡΟΣ.  ΜΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΑΠΟΘΕΤΟΥΜΕ ΣΤΟ ΤΕΧΝΗΤΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΚΕΛΙ. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΡΟΝΥΜΦΗΣ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΣΤΟ ΜΕΛΙΣΣΙ ΕΝΑΡΞΗΣ  Η ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΜΕ ΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΣΤΟ ΜΕΛΙΣΣΙ ΕΝΑΡΞΗΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΣΕ ΚΑΘΕΤΗ ΘΕΣΗ.  ΤΟ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΤΥΛΙΓΜΕΝΟ ΜΕ ΜΙΑ ΥΓΡΗ ΠΕΤΣΕΤΑ.  ΑΦΑΙΡΟΥΜΕ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΟΙΚΤΟ ΓΟΝΟ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΜΕ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΕΝΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΣΤΟ ΕΝΑΡΞΗΣ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ

ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΩ ΟΡΟΦΟ.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ  ΓΙΝΕΤΑ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΕΡΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ ΚΕΛΙΩΝ.  ΕΠΙΛΕΓΕΤΑΙ ΕΝΑ ΔΥΝΑΤΟ ΔΙΟΡΟΦΟ ΣΜΗΝΟΣ.  ΕΝΤΟΠΙΖΕΤΑΙ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΑΤΩ ΟΡΟΦΟ ΜΕ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ.  ΕΠΙΣΗΣ, ΣΤΟΝ ΚΑΤΩ ΟΡΟΦΟ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΟ Η΄ ΕΚΚΟΛΑΠΤΟΜΕΝΟ ΓΟΝΟ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΑ ΜΕ ΤΡΟΦΕΣ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ

Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΛΑΙΣΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΠΑΝΩ ΟΡΟΦΟ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ  Ο ΚΑΤΩ ΟΡΟΦΟΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ ΣΥΧΝΑ ΓΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΣΜΗΝΟΥΡΓΙΑΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΓΚΑΙΡΑ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ.  ΤΟ ΜΕΛΙΣΣΟΣΜΗΝΟΣ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΜΕ ΣΙΡΟΠΙ ΣΕ ΑΝΑΛΟΓΙΑ 1:1.

ΣΜΗΝΟΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ  ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟ ΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΛΙΣΣΙ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΤΟ ΜΕΛΙΣΣΙ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ  ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ. ΔΕΝ ΤΙΝΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΛΛΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΒΟΥΡΤΣΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΩΞΟΥΜΕ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΜΕ ΒΟΥΡΤΣΑ

ΑΠΟ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ 

ΤΡΕΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΤΟ ΣΜΗΝΟΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥΜΕ ΑΝ ΕΧΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ ΤΟ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ.  ΚΑΛΑ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΑ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΑ ΣΕ ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΕ ΑΝΕΠΤΥΓΜΕΝΟ ΑΝΑΓΛΥΦΟ. ΑΡΧΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΕΚΤΡΟΦΗΣ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΜΗΝΟΥΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ 

ΤΡΕΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΤΟ ΣΜΗΝΟΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥΜΕ ΑΝ ΕΧΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ ΤΟ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ.  ΚΑΛΑ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΑ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΑ ΣΕ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑΤΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΚΕΛΙΟΥ

ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΕ ΑΝΕΠΤΥΓΜΕΝΟ ΑΝΑΓΛΥΦΟ.  ΕΠΙΣΗΣ, ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΜΕ ΚΕΛΙΑ ΣΜΗΝΟΥΡΓΙΑΣ ΑΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΟΡΟΦΟ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΕΝΝΕΑ ΗΜΕΡΕΣ ΜΕΤΑ ΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΩΡΙΜΑ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΝΕΑ ΗΜΕΡΕΣ ΣΤΟ ΣΜΗΝΟΣ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ

ΕΠΙΛΟΓΕΣ 1)ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΕ ΟΡΦΑΝΑ ΣΜΗΝΗ 2)ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΕ ΠΑΡΑΦΥΑΔΕΣ 3)ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΕ ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΣΥΖΕΥΞΗΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΔΗΜΙΟΥΓΗΣΕΙ ΤΡΕΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΝΩΡΙΤΕΡΑ.

4)ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ ΝΑ ΕΚΚΟΛΑΦΘΟΥΝ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΚΛΩΒΟΥΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΕΝΝΕΑ ΗΜΕΡΕΣ ΜΕΤΑ ΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΩΡΙΜΑ

ΕΙΔΙΚΟΙ ΚΛΩΒΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ

ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΜΑΣ 1)ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΕ ΟΡΦΑΝΑ ΣΜΗΝΗ 2)ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΕ ΠΑΡΑΦΥΑΔΕΣ 3)ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΕ ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΣΥΖΕΥΞΗΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΔΗΜΙΟΥΓΗΣΕΙ ΤΡΕΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΝΩΡΙΤΕΡΑ.

4)ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ ΝΑ ΕΚΚΟΛΑΦΘΟΥΝ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΚΛΩΒΟΥΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΕΛΙΑ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΣΥΖΕΥΞΗΣ  ΣΑΝ ΣΚΟΠΟ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ.  ΣΕ ΚΑΘΕ ΚΥΨΕΛΙΔΙΟ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΜΕ ΕΝΑ ΩΡΙΜΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΚΕΛΙ Η΄ ΕΙΣΑΓΟΥΜΕ ΜΙΑ ΝΕΑΡΗ ΠΑΡΘΕΝΑ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ.

ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΣΥΖΕΥΞΗΣ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΣΥΖΕΥΞΗΣ  ΕΚΕΙ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΗ ΝΑ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ

ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΣΥΖΕΥΞΗΣ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ

ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΟΜΙΜΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ

ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΩΝ 1)ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΛΑΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟ ΤΩΝ ΣΜΗΝΩΝ.

2)ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΟΤΑΝ ΑΥΤΑ ΧΑΣΟΥΝ ΤΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΟΥΣ.

3)ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΗΣ Η΄ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ

ΚΥΨΕΛΙΔΙΟ ΣΥΖΕΥΞΗΣ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΣΤΑ ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΣΥΖΕΥΞΗΣ 1)ΘΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΚΑΙ ΘΑ ΤΙΣ ΡΑΝΤΙΣΟΥΜΕ ΜΕ ΜΕΛΙ ΑΡΑΙΩΜΕΝΟ ΜΕ ΝΕΡΟ.

2)ΘΑ ΤΙΝΑΞΟΥΜΕ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕ ΜΙΑ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΑΚΟΥΛΑ.

3)ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΘΑ ΑΔΕΙΑΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΣΤΟ ΚΥΨΕΛΙΔΙΟ.

4)ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΤΟ ΚΥΨΕΛΙΔΙΟ ΩΣΤΕ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΝ ΣΤΗ ΜΗΤΡΙΚΗ ΚΥΨΕΛΗ.

5)ΕΙΣΑΓΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΘΕΝΑ ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΡΑΝΤΙΖΟΥΜΕ ΜΕ ΑΡΑΙΩΜΕΝΟ ΜΕΛΙ. ΠΡΟΣΟΧΗ: ΤΑ ΚΥΨΕΛΙΔΙΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΑ ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΝΩΡΙΤΕΡΑ.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΡΙΣΜΟΙ

1. Μελισσοσμήνος έναρξης: Λέγεται το δυνατό μελισσοσμήνος από το οποίο αφαιρείται η βασίλισσα και ξεκινά η εκτροφή των βασιλισσών.

2. Μελοσσοσμήνη αποπεράτωσης. Διώροφα μελισσοσμήνη τα οποία έχουν τη βασίλισσα περιορισμένη με βασιλικό διάφραγμα στον κάτω όροφο και θα συνεχίσουν την εκτροφή.

3. Κυψελίδα σύζευξης. Μελοσσμήνη ορφανά στα οποία τοποθετείται ένα ώριμο βασιλικό κελί, εκκολάπτεται η βασίλισσα και παραμένει μέχρι να συζευχθεί και να ξεκινήσει την ωοτοκία της.

4. Τεχνητά βασιλικά κελιά. Κέρινες ή πλαστικές βάσεις βασιλοκυττάρων, όπου τοποθετούνται οι προνύμφες που προορίζονται να γίνουν βασίλισσες.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΒΗΜΑ 1ο. Επιλογή ή δημιουργία μελισσοσμήνους παραγωγής βασιλοκυττάρων για τη χρησιμοποίηση των νεαρών προνυμφών στους εμβολιασμούς. Βασική προϋπόθεση το μελισσοσμήνος έναρξης να περιέχει βασίλισσα, γνωστής προέλευσης με άριστα ποιοτικά χαρακτηριστικά. ΒΗΜΑ 2ο. Επιλογή ή δημιουργία δυνατού μελισσοσμήνους έναρξης με ισορροπημένη σύνθεση οικιακών – συλλεκτριών μελισσών. ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΒΗΜΑ 2ο. Επιλογή ή δημιουργία δυνατού μελισσοσμήνους έναρξης με ισορροπημένη σύνθεση οικιακών – συλλεκτριών μελισσών.

• Αφαίρεση των πλαισίων που περιέχουν αυγά ή ασφράγιστο γόνο προκειμένου να περιποιηθούν οι μέλισσες εργάτριες μόνο το γόνο που περιέχεται στα βασιλικά κελιά και επιπλέον να μην υπάρχει γόνος άγνωστης ηλικίας.

• Τοποθέτηση πλαισίων με σφραγισμένο ή εκκολαπτόμενο γόνο.

• Αφαίρεση πλαισίων που περιέχουν άδεια εργατικά κελιά και τοποθέτηση νέας κηρήθρας, σε μεθόδους που χρειάζεται γόνος γνωστής ηλικίας.

• Δημιουργία συνθηκών υπερπληθυσμού (προκειμένου να κατασκευαστούν βασιλικά κελιά σμηνουργίας από τις μέλισσες).

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΒΗΜΑ 2ο. Επιλογή ή δημιουργία δυνατού μελισσοσμήνους έναρξης με ισορροπημένη σύνθεση οικιακών – συλλεκτριών μελισσών.

• Αφαίρεση των πλαισίων που περιέχουν αυγά ή ασφράγιστο γόνο προκειμένου να περιποιηθούν οι μέλισσες εργάτριες μόνο το γόνο που περιέχεται στα βασιλικά κελιά και επιπλέον να μην υπάρχει γόνος άγνωστης ηλικίας.

• Τοποθέτηση πλαισίων με σφραγισμένο ή εκκολαπτόμενο γόνο.

• Αφαίρεση πλαισίων που περιέχουν άδεια εργατικά κελιά και τοποθέτηση νέας κηρήθρας, σε μεθόδους που χρειάζεται γόνος γνωστής ηλικίας.

• Δημιουργία συνθηκών υπερπληθυσμού (προκειμένου να κατασκευαστούν βασιλικά κελιά σμηνουργίας από τις μέλισσες).

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΒΗΜΑ 2ο. Επιλογή ή δημιουργία δυνατού μελισσοσμήνους έναρξης με ισορροπημένη σύνθεση οικιακών – συλλεκτριών μελισσών.

• Δημιουργία ορφανισμού ή συνθηκών ορφανισμού για να επιτευχθεί ανάλογα με τη μέθοδο ένα από τα παρακάτω: ΒΗΜΑ 3ο. ΜΕΤΑ ΑΠΟ 1-2 ΗΜΕΡΕΣ α. Κατασκευή νέων βασιλικών κελιών και μεταφορά σε μέσα σε αυτά προνύμφης, ηλικίας μικρότερης των 24h από τις εργάτριες. β. Μετασκευή εργατικών κελιών σε βασιλικά κελιά που περιέχουν προνύμφη ηλικίας μικρότερης των 24h από τις εργάτριες. γ. Να περιποιηθούν οι εργάτριες μέλισσες τα εμβολιασμένα βασιλικά κελιά που τους δόθηκαν.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΒΗΜΑ 4ο. Προετοιμασία των μελισσοσμηνών αποπεράτωσης. ΜΕΤΑ ΑΠΟ 1-2 ΗΜΕΡΕΣ ΒΗΜΑ 5ο. Τα βασιλικά κελιά που έγιναν δεκτά από τις μέλισσες μεταφέρονται στα μελισσοσμήνη αποπεράτωσης για καλύτερη εκτροφή των προνυμφών και για να σφραγιστούν. ΜΕΤΑ ΑΠΟ 7 ΗΜΕΡΕΣ ΒΗΜΑ 6ο. Προετοιμασία κυψελιδίων σύζευξης.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 1-2 ΗΜΕΡΕΣ ΒΗΜΑ 7ο. Μεταφορά σφραγισμένων βασιλικών κελιών στα κυψελίδια σύζευξης. ΜΕΤΑ ΑΠΟ 1-2 ΗΜΕΡΕΣ ΒΗΜΑ 8ο. Έξοδος βασιλισσών από τα βασιλικά κελιά. ΜΕΤΑ ΑΠΟ 5-21 ΗΜΕΡΕΣ ΒΗΜΑ 9ο. Σύζευξη βασιλισσών .

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 2-3 ΗΜΕΡΕΣ ΒΗΜΑ 10ο. Έναρξη ωοτοκίας. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΩΝ

Α. Η κληρονομικότητα. Β. Η σωστή διατροφή. Γ. Ο πληθυσμός και η σύνθεση των μελισσοσμηνών εκτροφής βασιλοκυττάρων . Δ. Ο πληθυσμός των κυψελιδίων σύζευξης. Ε. Οι εχθροί και οι ασθένειες των μελισσών. ΣΤ. Οι καιρικές συνθήκες. Ζ. Η τεχνική της κάθε μεθόδου. Ι. Η ικανότητα του μελισσοκόμου.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Καλούπι από εύκαμπτη σιλικόνη για την κατασκευή βασιλικών κελιών.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βέργες βασιλισσοτροφίας - βασιλικού πολτού.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ • • • • • • •

ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ

Ημερολόγιο. Βελονάκι εμβολιασμού. Βαζάκι βασιλικού πολτού. Βέργα βασιλοτροφίας. Τεχνητά βασιλικά κελιά. Προστάτες βασιλικών κελιών. Χρειαζόμαστε 2-5 διώροφα δυνατά μελίσσια.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Βελόνα εμβολιασμού και πινέλο ζωγραφικής τα οποία χρησιμοποιούνται στον εμβολιασμό.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Κλουβάκια για την τοποθέτηση των βασιλισσών. Ο τύπος τους ποικίλει ανάλογα με το σκοπό για τον οποίο προορίζονται.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΗΜΕΡΑ 1η

1. Διαλέγουμε μία διώροφη κυψέλη για έναρξη και πολλά μελίσσια για αποπεράτωση. Το έναρξης μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και εκατό (100) κελιά ενώ το αποπεράτωσης μέχρι και τριάντα (30). ΠΡΟΣΟΧΗ Χρειαζόμαστε και ένα μελίσσι το οποίο θα είναι ο δότης του DNA. Δηλαδή από εκεί θα παίρνουμε γόνο για εμβολιασμούς. Το μελίσσι αυτό θα πρέπει να είναι το καλύτερο του μελισσοκομείου. Να μαζεύει πολλά μέλια να είναι ήρεμο και καθαρό και η βασίλισσα να γεννάει καλά στρωτό γόνο. Εννοείται να μην είναι ευάλωτο σε ασθένειες.

2. Βάζουμε διάφραγμα στο έναρξης για να κλείσουν όλοι οι πάνω γόνοι.

3. Ταΐζουμε όλα τα μελίσσια [με 500ml σιρόπι 1/1 την ημέρα] που θα χρησιμοποιηθούν μέχρι το τέλος της βασιλοτροφίας.

4. Για να μην ανοίγουμε τα μελίσσια κάθε μέρα για το τάισμα καλό είναι να υπάρχει τροφοδότης οροφής ή πιατάκι από γλάστρα και τάπα τροφοδότησης.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΗΜΕΡΑ 8η

1. Ορφανεύουμε το μελίσσι έναρξης.

2. Μεταφέρουμε όλα τα κάτω Πλαίσια χωρίς τις μέλισσες, σε άλλα μελίσσια και βγάζουμε τον όροφο αφήνοντας μόνο τη Γονοφωλιά και 9 πλαίσια του ορόφου που έχουν μόνο κλειστό γόνο.

3. Ταΐζουμε όλα τα μελίσσια [με 500ml σιρόπι 1/1 την ημέρα] που θα χρησιμοποιηθούν μέχρι το τέλος της βασιλοτροφίας.

4. Για να μην ανοίγουμε τα μελίσσια κάθε μέρα για το τάισμα καλό είναι να υπάρχει τροφοδότης οροφής ή πιατάκι από γλάστρα και τάπα τροφοδότησης. Δηλαδή όλος ο πληθυσμός του διώροφου θα μείνει στη Γονοφωλιά. Η κυψέλη πρέπει να ξεχειλίζει από μέλισσες για να δημιουργηθούν συνθήκες σμηνουργίας.

5. Έχουμε συναρμολογήσει νωρίτερα το πλαίσιο με τις βασιλόβεργες και τα βασιλικά κελιά και το βάζουμε στη μέση χωρίς γόνο. Ο λόγος που το κάνουμε αυτό είναι για να πάνε πάνω στα κελιά οι μέλισσες και να τα προπολιάσουν ώστε να πιάσουν μυρωδιά.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΗΜΕΡΑ 9η

1. Εμβολιάζουμε τα κελιά από το μελίσσι δότη και τα επανατοποθετούμε στο μελίσσι έναρξης.

2. Στον εμβολιασμό πρέπει να έχουμε λίγο βασιλικό πολτό αραιωμένο με νερό 50%. Πριν τον εμβολιασμό βουτάμε το βελονάκι ή ένα ξυλαράκι στον πολτό, παίρνουμε μια σταγόνα και το ακουμπάμε στο βάθος του κελιού. Πάνω στη σταγόνα θα βάλουμε τη λάρβα που πρέπει να είναι 1-2 ημερών. Ο λόγος είναι για να μην στεγνώσει η λάρβα, και για να έχει τροφή μέχρι να την πιάσουν οι μέλισσες.

3. Βάζουμε διάφραγμα στα κελιά αποπεράτωσης κλείνοντας τη βασίλισσα κάτω.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΗΜΕΡΑ 10η

1. Μεταφέρουμε τα βασιλοκέλια που έχουν ξεκινήσει στη μέση του πάνω ορόφου στις κυψέλες αποπεράτωσης.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές

Το μελισσοσμήνος αποπεράτωσης και η διάταξη των πλαισίων του επάνω ορόφου της κυψέλης.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΗΜΕΡΑ 13η

1. Αν θέλουμε βασιλικό πολτό αφήνουμε τρεις (3) ημέρες τα βασιλοκέλια στα κελιά αποπεράτωσης και μετά μαζεύουμε το βασιλικό πολτό.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΗΜΕΡΑ 18η

1. Αν θέλουμε βασίλισσες βάζουμε προστάτη κελιού και αφήνουμε τα βασιλοκέλια άλλες τρεις (3) ημέρες.

2. Αν θέλουμε να τα βάλουμε σε παραφυάδες τα αφαιρούμε από τη βασιλόβεργα, τα τυλίγεις με ένα κομματάκι αλουμινόχαρτο και αφήνουμε ακάλυπτο το κάτω σημείο, του κελιού (εκεί που βγαίνει η βασίλισσα). Κόβουμε παραφυάδες και τοποθετούμε ένα βασιλοκέλι στην κάθε μία.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Εκεί που θα μπει το βασιλοκέλι πρέπει να έχει ανοικτό γόνο για να κρατάνε οι μέλισσες πιο καλά την θερμοκρασία. Επίσης, Το βασιλοκέλι πρέπει σε όλες τις εργασίες που κάνουμε να είναι όρθιο και ανάποδα.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΗΜΕΡΑ 21η

1. Αρχίζουν να βγαίνουν οι νέες βασίλισσες.

2. Αν θέλουμε να βάλουμε έτοιμες βασίλισσες στις παραφυάδες, κόβουμε μια μέρα πριν. Ένας τρόπος για να κάνουμε εισαγωγή βασίλισσας στις παραφυάδες είναι να τη βάλουμε σε κλουβάκι μαζί με 3-4 παραμάνες μαζί με ζαχαροζύμαρο και να σπάσουμε το πορτάκι σε 2-3 ημέρες. Ένας άλλος τρόπος είναι να αλείψουμε τη βασίλισσα με μέλι και να την αφήσουμε δίπλα στην πόρτα για να μπει μόνη της στην κυψέλη.

ΠΡΟΣΟΧΗ

 Το έναρξης μπορεί να φτιάχνει κελιά κάθε μέρα απλά πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα χρειάζονται περισσότερα αποπεράτωσης.  Τα κελιά στο έναρξης, που δεν τα έχουν αρχίσει οι μέλισσες, δεν θα πρέπει να τα βγάζουμε την ίδια μέρα γιατί μπορεί να τα αρχίσουν την επόμενη.  Όταν κόψουμε παραφυάδες πρέπει να τις μεταφέρουμε τουλάχιστον 6 Km (χιλιόμετρα) μακριά.  Όσο πιο μεγάλες είναι οι παραφυάδες τόσο πιο δύσκολα δέχονται τη μάνα (βασίλισσα).  Οι καλύτερες εποχές για βασιλοτροφία είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο. Βασική προϋπόθεση αποτελεί η ύπαρξη πολλής γύρης.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές Γεγονότα που διαδραματίζονται σε ένα μελισσοσμήνος όταν αφαιρεθεί ή χαθεί η βασίλισσα.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές Βασιλικά κελιά πάνω σε οριζόντια κηρήθρα

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές Βασιλικά κελιά πάνω σε οριζόντια κηρήθρα

Τράπεζα βασιλισσών.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές

Πλαίσιο όπου τοποθετούνται τα κλουβιά των μελισσών της τράπεζας βασιλισσών

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές

Το μαρκάρισμα της βασίλισσας γίνεται με χρωματισμό του θώρακα.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές Μέθοδοι βασιλοτροφίας για την απόκτηση λίγων βασιλισσών α. Βασίλισσες από φυσική αντικατάσταση. β. Βασίλισσες με τη μέθοδο του ορφανισμού. γ. Απλή διαίρεση μελισσοσμήνους. δ. Σμηνουργία. δ1. Βασίλισσες φυσικής σμηνουργίας. δ2. Συνθήκες υπερπληθυσμού, τεχνητές συνθήκες σμηνουργίας ε. Μέθοδος MILLER για παραγωγή βασιλισσών. στ. Βασίλισσες με τη μέθοδο Alley. ζ. Βασίλισσες με τη μέθοδο HOPKINS.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές Σύγχρονοι μέθοδοι βασιλοτροφίας α. Βασιλοτροφία με τη μέθοδο της συσκευής Jenter β. Βασιλοτροφία με την κλασική μέθοδο εκτροφής (Εμβολιασμός) γ. Μέθοδος Farrar – Harp δ. Σμηνουργία. δ1. Βασίλισσες φυσικής σμηνουργίας. δ2. Συνθήκες υπερπληθυσμού, τεχνητές συνθήκες σμηνουργίας ε. Μέθοδος MILLER για παραγωγή βασιλισσών. στ. Βασίλισσες με τη μέθοδο Alley. ζ. Βασίλισσες με τη μέθοδο HOPKINS.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές Σύγχρονοι μέθοδοι βασιλοτροφίας

Συσκευή βασιλοτροφίας Jenter.

Βασιλοτροφία – Γενικές αρχές Σύγχρονοι μέθοδοι βασιλοτροφίας

Προτεινόμενο πρόγραμμα εκτέλεσης εργασιών από τον κατασκευαστή (Jenter) οι ώρες που αναφέρονται είναι ενδεικτικές.

Τα προϊόντα της μέλισσας

ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΕΙΟ

Τα προϊόντα της μέλισσας Ποια είναι τα προϊόντα της μέλισσας;

Κρέμα μελιού

Ερώτηση: Υπάρχουν και άλλα προϊόντα; Απάντηση: ΝΑΙ

Τα προϊόντα της μέλισσας ΓΥΡΗ

Τα προϊόντα της μέλισσας ΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΓΥΡΗΣ α. Η μελισσογύρη είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και αμινοξέα. β. Περιέχει καροτίνη, βασική πηγή από την οποία παράγεται βιομηχανικά η βιταμίνη Α. γ. Περιέχει ρουτίνη (βιταμίνη π). Η ρουτίνη δυναμώνει και μεγαλώνει τα τριχοειδή αγγεία της κυκλοφορίας και ενισχύει τις φλέβες και τις αρτηρίες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να απομακρύνει τον κίνδυνο σε μεγάλο βαθμό για καρδιακές προσβολές και για εγκεφαλικά επεισόδια σε ηλικίες άνω των σαράντα (40) ετών. δ. Διάφορα πειράματα έχουν αποδείξει πως η κανονική χρήση της μελισσογύρης, όπως την φέρουν στην κυψέλη οι μέλισσες, μπορεί να ξαναδώσει στον προστάτη την παλιά του νεότητα. ε. Η γύρη βοηθά στη διανοητική λειτουργία, ενισχύει τη συστολή της καρδιάς, έχει διουρητική δράση (liebelt,1994). στ. Διορθώνει την ισορροπία του μεταβολισμού, συμβάλλει στην αύξηση της ταχύτητας του μεταβολισμού της αιθανόλης και στην έντονη σεξουαλική δραστηριότητα (brown,1989). ζ. Αυξάνει την όρεξη, λιγοστεύει την αρτηριακή πίεση, αυξάνει την ικανότητα για εργασία, προωθεί τον πλουτισμό της αιμογλοβίνης, καταπραΰνει τα νεύρα και καταπολεμά την αϋπνία καθώς και την φλόγωση του προστάτη.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΓΥΡΗΣ η. Περιέχει μία αντιβιοτική ουσία, παρόμοια με την πενικιλίνη. Επηρεάζει το μεταβολισμό του νερού, την απόθεση λίπους του θυρεοειδούς αδένα και προστατεύει την όραση (liebelt,1998). θ. Περιορίζει σημαντικά τα προβλήματα της εμμηνόπαυσης και της αναιμίας, προστατίτιδα, αιμορροΐδες, δυσκοιλιότητα, διάρροια, εντερίτιδες. ι. Καταναλώνεται αυτούσια ως έχει, διαλυμένη σε κάποιο χυμό, ή αναμεμιγμένη με μέλι.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΓΥΡΗΣ Μέση σύσταση της γύρης Πρωτεΐνες

23,7%

Θειαμίνη (Β1)

9,4 μg/g

Λιπίδια

4,8%

Ριβοφλαβίνη (Β2)

18,6 μg/g

Υδατάνθρακες

27%

Παντοθενικό οξύ (Β3)

28 μg/g

Τέφρα

3,1%

Νιασίνη (Β5)

157 μg/g

Φωσφόρος

0,5%

Πυριδοξίνη (Β6)

Κάλιο

0,6%

Φολικό οξύ

5,2 μg/g

Ασβέστιο

0,2%

Βιταμίνη C

350 μg/g

Μαγνήσιο

0,2%

Βιοτίνη (βιταμίνη Η)

0,32 μg/g

9 μg/g

Σίδηρος

140 μg/g

Προβιταμίνη Α

95 μg/g

Μαγγάνιο

100 μg/g

Βιταμίνη Ε

14 μg/g

Ψευδάργυρος

78 μg/g

Χαλκός

14 μg/g

Τα προϊόντα της μέλισσας Η ΓΥΡΗ ΒΟΗΘΑ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ •

Έχει υπολογιστεί ότι 35g/ημέρα γύρης, καλύπτουν τις ανάγκες του ανθρώπου σε πρωτεΐνη, αν και αυτή η ποσότητα θα προκαλούσε στομαχικές διαταραχές.

•

Η θεραπευτική δράση κατά της χρόνιας προστατίτιδας, πιθανώς οφείλεται στον ψευδάργυρος (Zn) που περιέχει η γύρη.

•

Η γύρη περιέχει βιταμίνη Β, η οποία μειώνει την πιθανότητα εγκεφαλικού, επειδή αυξάνει την αντίσταση των τριχοειδών αγγείων του εγκεφάλου.

•

Το αμινοξύ κυστίνη βοηθά στην τριχοφυΐα και τη διατήρηση του φυσικού χρώματος των μαλλιών. ΠΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΑΙ Η ΓΥΡΗ; Πρέπει να τρώγεται το πρωί, με άδειο στομάχι, και αρχικά σε μικρές ποσότητες (1 κουταλάκι του γλυκού ημερησίως). ΠΩΣ ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ Η ΓΥΡΗ; Η γύρη διατηρείται σε δοχείο το οποίο δεν το διαπερνά το φως και δεν έχει υγρασία. Διατηρείται μέσα στο ψυγείο στους (4 οC) για ένα (01) έτος.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

Το μέλι προέρχεται από το νέκταρ ή τις διάφορες μελιττώδεις εκκρίσεις εντόμων που συλλέγουν οι μέλισσες. Αρχικά, στον πρόλοβο των μελισσών γίνεται ένας πρώτος εμπλουτισμός με ένζυμα, σημαντικότερο των οποίων είναι η ιμβερτάση, η οποία θα διασπάσει τη σουκρόζη (που υπάρχει στο νέκταρ και τα μελιττώματα) σε γλυκόζη και φρουκτόζη (που κυριαρχούν στο μέλι). Η εργάτρια επιστρέφει στην κυψέλη και αφήνει το εμπλουτισμένο περιεχόμενο του προλόβου στο κελί. Μέσα στην κυψέλη γίνεται η ωρίμανση του μελιού, κατά την οποία η σουκρόζη διασπάται και η υγρασία μειώνεται από 70%, στο νέκταρ και τα μελιττώματα, σε 15-17% στο μέλι.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ • • • 

ΤΑ ΜΕΛΙΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ως προς τη βοτανική τους προέλευση (π.χ. μέλι θυμαριού, πεύκου, ευκαλύπτου κλπ.) ως προς τη γεωγραφική τους προέλευση (π.χ. μέλι Βυτίνας, Ρόδου, Κρήτης κλπ.) ως προς την εποχή συλλογής τους (π.χ. πεύκο ανοιξιάτικο ή φθινοπωρινό). Το μέλι αποτελεί άριστη τροφή για τον άνθρωπο και έχει σημαντική αντιοξειδωτική δράση. Στη φαρμακευτική χρησιμοποιείται π.χ. για την παραγωγή αντιβηχικών σιροπιών.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ Μέση σύσταση του ελληνικού μελιού Συστατικό

Μέλι ανθέων

Μέλι από μελιτώματα

Μέση τιμή

Διακύμανση

Μέση τιμή

Διακύμανση

Υγρασία (%)

17,2

14,9-23,0

15,9

13,0-18,9

Φρουκτόζη (%)

38,52

28,0-46,1

28,35

22,2-33,9

Γλυκόζη (%)

31,98

23,4-39,2

22,5

13,4-31,9

Σουκρόζη (%)

3,29

0,0-7,0

3,68

0,01-12,0

Μαλτόζη (%)

-

-

6,24

0,5-11,2

PH

4,0

3,3-5,4

4,9

4,5-5,9

Αγωγιμότητα (mS/cm)

0,64

0,15-2,06

1,33

1,01-1,69

Τέφρα (%)

0,32

0,1-1,2

0,75

0,4-1,1

HMF (mg/Kg)

5,1

0,0-11,9

2,4

0,0-8,2

Διαστάση (DU)

22,92

8,6-51,0

23,45

10,4-37,2

550

264-1205

452

290-673

Προλίνη (mg/Kg)

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ ΕΡΩΤΗΣΗ: ΕΧΟΥΝ ΕΝΤΟΠΙΣΤΕΙ ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΣΤΟ ΜΕΛΙ; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΝΑΙ  ΣΟΥΛΦΟΝΑΜΙΔΕΣ(ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ) sulfathiazole - Το πλέον χρησιμοποιούμενο και σταθερό στο μέλι.  1,4-ΔΙΧΛΩΡΟ-ΒΕΝΖΟΛΙΟ (ΚΗΡΟΣΚΩΡΙΝΗ)ΠΛΕΟΝ ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ.  1,4-ΔΙΧΛΩΡΟ-ΒΕΝΖΟΛΙΟ ΚΑΝΕΙ ΚΑΚΟ ΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ ΤΡΩΕΙ 50 KG/ΗΜΕΡΑ ΜΕΛΙ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΕ 10PPM ΟΥΣΙΑΣ.  ΝΑΦΘΑΛΕΝΙΟ(ΝΑΦΘΑΛΙΝΗ).

•

• •

Στο νερό της Αμερικής το παραδιχλωροβενζόλιο βρίσκεται σε 75mg/L. Τo 95% του παραδιχλωροβενζολίου το αποβάλλει ο οργανισμός με τα ούρα τα κόπρανα και την αναπνοή. Το 5% εναποτίθεται στο λιπώδη ιστό και στο αίμα. Το όριο ανίχνευσης είναι τα 10ppm. Το όριο επικινδυνότητας είναι τα 40ppm. Το παραδιχλωροβενζόλιο είναι η δραστική ουσία της κηροσκορίνης, η οποία χρησιμοποιήθηκε στην Ελλάδα στην Αμερική και στην Ευρώπη από το 1944 έως και το 2003, όπου και απαγορεύτηκε. Η μεταφορά του παραδιχλωροβενζολίου στο μέλι γίνονταν από τις παλιές κηρήθρες.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ ΕΡΩΤΗΣΗ: ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΙΟΥ; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΚΥΡΙΩΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΜΕΣΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΜΜΕΣΟ ΤΡΟΠΟ

Ο ΑΜΕΣΟΣ ΤΡΟΠΟΣ έχει σχέση με τα κτηνιατρικά φάρμακα των μελισσοκόμων. Ο ΕΜΜΕΣΟΣ ΤΡΟΠΟΣ έγκειται στη μεταφορά των διαφόρων φυτοπροστατευτικών και μη ουσιών από τις ίδιες τις μέλισσες κατά τη συλλογή νέκταρος, μελιττώματος, νερού και γύρης.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ ΤΑ ΧΗΜΙΚΑ ΜΕΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΗΡΟΣΚΩΡΟΥ

 Το 1,4-δίχλωρο-βενζόλιο (κηροσκωρίνη),  Ναφθαλένιο (ναφθαλίνη),  1,2-διβρωμο-αιθάνιο,  μεθανικό οξύ,  θειάφι,  οξικό οξύ.  Οι προσδιοριζόμενες ποσότητες 1,4-διχλωρο-βενζολίου (P-DCB) στο κερί είναι πολλαπλάσιες από ότι στο μέλι.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ Υπολείμματα p-DCB στο ελληνικό μέλι κατά τα έτη 2003 - 2005

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ Υπολείμματα p-DCB στο ελληνικό μέλι κατά τα έτη 2003 - 2005

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ Υπολείμματα p-DCB στο μέλι Το 1,4-διχλωρο-βενζόλιο μπορεί να εισαχθεί στον ανθρώπινο οργανισμό, είτε μέσω της τροφής, είτε μέσω της αναπνοής. Μετά την είσοδό του στον άνθρωπο μεταβολίζεται σε 2,5-διχλωροφαινόλη. Σε λιγότερο από μια εβδομάδα το 95% του εισερχόμενου στον ανθρώπινο οργανισμό pDCB αποβάλλεται με τα ούρα, ενώ ένα μικρό ποσοστό απομακρύνεται με την αναπνοή. Παρόλα αυτά ένα μικρό ποσοστό του (1-2%) παραμένει αποθηκευμένο στο λιπώδη ιστό του ανθρώπου, από όπου λόγω της φύσης του είναι δύσκολο να απομακρυνθεί. Επιδράσεις στην υγεία του ανθρώπου έχουν αναφερθεί όσο αφορά το συκώτι τα νεφρά και το αίμα. Διεθνή αναγνωρισμένα κέντρα, όπως το Department of Health and Human Services (DHHS), το International Agency for Research on Cancer (IARC) και το Environmental Protect Agency (EPA) αναφέρουν την πιθανότητα καρκινογένεσης σε άτομα που έρχονται σε επαφή με το p-DCB. Η ημερήσια ανεκτή δόση (TDI: Tolerable Daily Intake) για το p-DCB και ναφθαλένιο έχει καθοριστεί στα 75 και 40 μg/Kg bw/day αντίστοιχα, ενώ δεν υπάρχει αντίστοιχη τιμή για το DBE. Με βάση τις τιμές αυτές και θεωρώντας ότι η ημερήσια κατανάλωση μελιού για ένα άτομο είναι 30g, προκύπτει ότι ενήλικας 60 kg που καταναλώνει μέλι το οποίο περιέχει υπολείμματα p-DCB ή ναφθαλένιο σε συγκέντρωση 40 μg Kg-1 μεταφέρει στο οργανισμό του 3750 και 2000 λιγότερη ποσότητα της κάθε χημικής ένωσης από αυτή που προκύπτει από την ημερήσια ανεκτή δόση.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΛΑΒΕΙ Ο ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΕΙ ΤΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ • • • •

Να περιορίσει όσο γίνεται τη χρήση των επικίνδυνων δραστικών ουσιών και να στραφεί σε φυσικές ουσίες όπως η μενθόλη, η θυμόλη, το γαλακτικό, το φορμικό, το οξαλικό οξύ κ.α. . Να αλλάζει συχνά τις παλιές κηρήθρες. Να μην τρυγά μέλι από τη γονοφωλιά ή από πλαίσια που έρχονται σε επαφή με το φάρμακο. Τα πλαίσια μελιού μονώροφης κυψέλης που θα δεχτεί θεραπευτική αγωγή να απομακρύνονται από το μελίσσι. Σε περίπτωση που παραμένουν να χρησιμοποιείται το μέλι ως τροφή των μελισσών.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΛΑΒΕΙ Ο ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΕΙ ΤΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ • • •

•

Όλα τα σκευάσματα να χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες της παρασκευάστριας εταιρείας. Μεγάλο χρονικό διάστημα μεταξύ επέμβασης και τρύγου. Να προτιμώνται για συλλογή μελιού περιοχές με φυτά που δεν ψεκάζονται όπως θυμάρι, ερείκη και πεύκο. Να αποφεύγονται καλλιέργειες όπως το βαμβάκι, οι ηλίανθοι και οι πορτοκαλιές, ιδιαίτερα όταν ασκείται βιολογική γεωργία. Να χρησιμοποιεί κερί απαλλαγμένο από υπολείμματα για να φτιάξει φύλλα κηρήθρας.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΛΑΒΕΙ Ο ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΕΙ ΤΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ • • • • •

Να διαυγάζει καλά το μέλι μετά τον τρύγο. Μέλι ύποπτο για ύπαρξη υπολειμμάτων να δίνεται για τροφή στις μέλισσες ή να παραμένει 6-8 μήνες αποθηκευμένο πριν διατεθεί στο εμπόριο. Στο διάστημα αυτό κάποια από τα φάρμακα αποδομούνται. Να μην εφαρμόζει φάρμακα με ανορθόδοξες μεθόδους που δεν έχουν διερευνηθεί επιστημονικά. Οι υποκαπνιστικές ταινίες να καίγονται σε άδειο πάτωμα πάνω από τη γονοφωλιά και όχι μέσα σ’ αυτήν. Να απομακρύνει πλαίσια με ασφράγιστο μέλι πριν από τις επεμβάσεις με φάρμακα.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ 5-(ΥΔΡΟΞΥΜΕΘΥΛΟ)-ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΛΗ Η΄ ΗMF •

Η αντικατάσταση του μελιού και της γύρης, δηλαδή των φυσικών τροφών των μελισσών με τεχνητές τροφές όπως είναι η ραφιναρισμένη ζάχαρη, τα ιμβερτοποιημένα σιρόπια, τα υποκατάστατα γύρης που συνήθως περιέχουν σόγια κ.ά. περιορίζουν τη φυσιολογική ανάπτυξη και λειτουργία του μελισσιού και ενίοτε είναι τοξικά για τις μέλισσες. Η τοξικότητα στις μέλισσες προκύπτει από την ουσία, 5-(υδροξυμεθυλο) φουρφουράλη (ΗΜF), η οποία παράγεται ως παραπροϊόν κατά την «ιμβερτοποίηση», δηλαδή τη διάσπαση της κοινής ζάχαρης (σακχαρόζης) σε απλά ζάχαρα (γλυκόζη και φρουκτόζη) με τη χρήση οξέων ή ενζύμων και παράλληλης θέρμανσης. Η τοξικότητα των ιμβερτοποιημένων τροφών είναι μεγαλύτερη όταν η παρασκευή τους συνοδεύεται με βράσιμο της τροφής και οφείλεται στην παραγωγή της ουσίας 5-(υδροξυμεθυλο)-φουρφουράλης (ΗΜF). .

•

•

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ 5-(ΥΔΡΟΞΥΜΕΘΥΛΟ)-ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΛΗ Η΄ ΗMF

Διαφορετικά χρώματα παραγόμενου ζυμαριού καραμέλας, ενδεικτικά της συγκέντρωσης της HMF. Όσο πιο σκούρο είναι το αποτέλεσμα, τόσο μεγαλύτερη τιμή HMF αναμένεται.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ 5-(ΥΔΡΟΞΥΜΕΘΥΛΟ)-ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΛΗ Η΄ ΗMF

Αποτελέσματα ανάλυσης βανίλιας που παρασκευάστηκε με διαφορετική περιεκτικότητα σε ξινό σε θερμοκρασία 116 oC.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ 5-(ΥΔΡΟΞΥΜΕΘΥΛΟ)-ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΛΗ Η΄ ΗMF

Τιμές HMF μελισσοτροφών εμπορίου σε mg/kg.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ 5-(ΥΔΡΟΞΥΜΕΘΥΛΟ)-ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΛΗ Η΄ ΗMF

Αδιάλυτη ζάχαρη στη συνταγή καραμέλας σε αναλογία 1:10 νερού/ζάχαρης και 6 λεπτά βράσιμο (ο όγκος τους λεμονιού είναι 10 ml).

Αδιάλυτη ζάχαρη στη συνταγή καραμέλας σε αναλογία 1:10 νερού/ζάχαρης και 6 λεπτά βράσιμο (ο όγκος τους λεμονιού είναι 20ml).

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ 5-(ΥΔΡΟΞΥΜΕΘΥΛΟ)-ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΛΗ Η΄ ΗMF

Συνταγές που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή καραμέλας και αποτελέσματα τελικής τροφής. Χρόνος βρασμού 6 min.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ 5-(ΥΔΡΟΞΥΜΕΘΥΛΟ)-ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΛΗ Η΄ ΗMF

Η μέση θανατηφόρος δόση (LD50) της ουσίας αυτής για τις μέλισσες είναι 150 mg/kg (Jachimowicz and El Sherbiny 1975). Νεαρές μέλισσες κάτω των τριών ημερών, όταν ταϊστούν με τροφή η οποία περιέχει HMF ίση ή μεγαλύτερη από 150 mg/kg πεθαίνουν σε ποσοστό πάνω από 50% πριν την 20η ημέρα της ζωής τους. Ο Kammerer (1989), πρότεινε για την ασφάλεια των μελισσών, οι μελισσοτροφές να έχουν HMF μικρότερη από 20 mg/kg. Την άποψη αυτήν υιοθέτησαν 10 χρόνια μετά και οι Γερμανοί επιστήμονες Werner von der Ohe, και Dustmann (1999), οι οποίοι προτείνουν οι μελισσοτροφές να διατίθενται στο εμπόριο όταν η περιεκτικότητά τους σε HMF είναι μικρότερη από 20 mg/kg. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η τοξικότητα της ΗΜF δεν εκδηλώνεται με άμεση θανάτωση των μελισσών αλλά με μείωση της διάρκειας ζωής τους.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ Η ΧΗΜΙΚΗ ΟΥΣΙΑ ΒΕΤΑΪΝΗ - (CΗ3)3–ΝΗ –CΗ2–CΟΟΗ Η βεταΐνη, η οποία βρίσκεται στη μελάσα, που αν και είναι τοξική και επικίνδυνη για τις μέλισσες, εντούτοις προτάθηκε για μελισσοκομική χρήση από τον Κανονισμό 1804/1999 της Βιολογικής Μελισσοκομίας, ο οποίος ίσχυσε μέχρι το έτος 2007.  Η ουσία αυτή δρα σε συνεργασία μαζί με άλλες ουσίες, όπως τη βιταμίνη 12, το φολικό οξύ, το αμινοξύ μεθειονίνη, και τη χολίνη σαν παράγοντας για τη σωστή λειτουργία του συκωτιού. Η βεταΐνη βοηθά στην παραγωγή της καρνιτίνης, υπεύθυνης ουσίας για την προστασία και τη σωστή λειτουργία των νεφρών.  Χορηγείται σε όσους έχουν πρόβλημα αλκοολισμού για να διασπάσει το λίπος το οποίο έχει συγκεντρωθεί στο συκώτι τους.  Βρίσκεται στις φακές, στα πατζάρια και στα ψάρια. Ονομάστηκε έτσι γιατί ανακαλύφθηκε στο χυμό του τεύτλου (Beta vulgaris). Παράγεται από το αμινοξύ γλυκίνη με αντικατάσταση των τριών ατόμων υδρογόνου της αμινομάδας με τρία μεθύλια.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

ΓΙΑΤΙ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΝΕΙ ΤΟ ΜΕΛΙ;

 Η κρυστάλλωση του μελιού είναι μια απόλυτα φυσική ιδιότητα που έχουν όλα τα μέλια, με μοναδική ίσως εξαίρεση για τα ελληνικά μέλια, το μέλι ελάτης.  Οφείλεται στη συμπύκνωση των μορίων της γλυκόζης, οπότε και δημιουργούνται κρύσταλλοι. Οι παράγοντες που καθορίζουν την ταχύτητα της κρυστάλλωσης είναι η περιεκτικότητα του μελιού σε γλυκόζη, η υγρασία (περιεκτικότητα σε νερό), η παρουσία μικροσωματιδίων στο μέλι (γύρη, υπολείμματα κεριού) και η θερμοκρασία διατήρησης.  Γενικά, όσο περισσότερη γλυκόζη και λιγότερη υγρασία περιέχει ένα μέλι, τόσο πιο γρήγορα αυτό θα κρυσταλλώσει το αφιλτράριστο μέλι θα κρυσταλλώσει πιο γρήγορα, καθώς τα σωματίδια που περιέχει λειτουργούν ως πυρήνες κρυστάλλωσης.  Η θερμοκρασία των 14 οC είναι η ευνοϊκότερη για την κρυστάλλωση, και συνεπώς το μέλι θα πρέπει να αποθηκεύεται σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες ή μικρότερες από αυτή.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

ΧΡΟΝΟΣ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΜΕΛΙΟΥ;

 Το μέλι ελάτης δεν κρυσταλλώνει ποτέ, το πευκόμελο κρυσταλλώνει σε 12-24 μήνες ανάλογα με την καθαρότητά του, το θυμαρίσιο μέλι θέλει 9-18 μήνες, το μέλι ερείκης 2-3 μήνες, ενώ τα μέλια από πορτοκαλιά, βαμβάκι και ηλίανθο κρυσταλλώνουν σε 1-2 μήνες.  Αν έχουμε μέλι ανάμεικτο, ο χρόνος κρυστάλλωσης διαφοροποιείται.  Η κρυστάλλωση δεν έχει καμία σχέση με τη νοθεία του μελιού, αν και κάποιοι καταναλωτές θεωρούν ότι το μέλι που κρυσταλλώνει είναι νοθευμένο.  Η κρυστάλλωση του μελιού δύναται να είναι ανομοιόμορφη ή ομοιόμορφη.  Στην πρώτη περίπτωση, η κρυστάλλωση γίνεται αργά, οι κρύσταλλοι λόγω βάρους καθιζάνουν και δημιουργείται στον πυθμένα ένα στρώμα γλυκόζης, αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται η υγρασία στο υπερκείμενο στρώμα και να κινδυνεύει το μέλι να ζυμωθεί από τις ωσμοφυλικές ζύμες που περιέχει (ξίνισμα).  Στη δεύτερη περίπτωση, η κρυστάλλωση γίνεται ομοιόμορφα και δεν κινδυνεύει να ξινίσει το μέλι, ενώ δεν αλλοιώνονται και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

ΠΑΧΑΙΝΕΙ ΤΟ ΜΕΛΙ;

Το μέλι περιέχει κατά μέσο όρο 3300 (εύρος 3000-3800) θερμίδες το κιλό, ενώ η ζάχαρη 4000. Σαφώς και παχαίνει το μέλι, αν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες. Η κατανάλωση μέχρι 100 γραμμάρια μελιού καθημερινά έχει ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό, χωρίς να του δίνει πολλές θερμίδες.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΔΙΝΟΥΜΕ ΜΕΛΙ ΣΤΑ ΒΡΕΦΗ;

Δεν πρέπει να δίνεται μέλι σε βρέφη ηλικίας μικρότερης του ενός έτους, επειδή σε κάποιες περιπτώσεις, το μέλι περιέχει σπόρια του βακτηρίου Clostridium botulinum, το οποίο προκαλεί την ασθένεια “άλλαντίαση”. Η παρουσία των σπορίων του εν λόγω βακτηρίου είναι φυσική και δεν μπορεί να προβλεφτεί ή να αποφευχθεί. Η μικροβιακή χλωρίδα που αναπτύσσεται στο έντερο των βρεφών μετά το πρώτο έτος της ηλικίας τους εμποδίζει τη βλάστηση των σπορίων και την εκδήλωση της ασθένειας.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΑΝΑΛΩΝΟΥΝ ΜΕΛΙ ΟΙ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΙ;

Το μέλι δεν πρέπει να καταναλώνεται από άτομα πάσχοντα από ζαχαρώδη διαβήτη, όμως υπάρχουν κάποια μέλια με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε γλυκόζη και φρουκτόζη, ο γλυκαιμικός δείκτης του μελιού μπορεί να κυμαίνεται από 32 έως και 87, με μέση τιμή το 55, υπερβαίνοντας σε κάποιες περιπτώσεις αυτόν της ζάχαρης (68). Σε κάθε περίπτωση, οι ασθενείς με ζαχαρώδη διαβήτη θα πρέπει ΠΑΝΤΑ να συμβουλεύονται το γιατρό τους πριν καταναλώσουν μέλι.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙ

ΠΟΙΟ ΜΕΛΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ;

Από πλευράς θρεπτικής αξίας, τα σκουρόχρωμα μέλια έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία και υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση, κάποια άλλα έχουν υψηλότερη αντιβακτηριακή δράση, με το βαμβακίσιο μέλι να βρίσκεται στην πρώτη θέση. Τελικά, το καλύτερο μέλι είναι αυτό που σας αρέσει περισσότερο!

Τα προϊόντα της μέλισσας ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ;

Απεικόνιση των κύριων συστατικών του βασιλικού πολτού.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ;

Τα κύρια συστατικά του βασιλικού πολτού είναι το νερό, οι πρωτεΐνες, τα σάκχαρα, τα λιπίδια και τα μεταλλικά άλατα. Το μεγάλο εύρος των αναλυτικών τιμών του βασιλικού πολτού οφείλεται σε διάφορους παράγοντες οι κυριότεροι των οποίων είναι: • Η φυλή των μελισσών • Η περιοχή συλλογής • Η διαφορετική χλωρίδα • Η παλαίωση του προϊόντος • Οι συνθήκες διατήρησής του • Η αναλυτική μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για τον προσδιορισμό των συστατικών του • Η ηλικία της προνύμφης από την οποία συλλέγεται.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Η ονομασία “βασιλικός πολτός” δόθηκε το 1788 από τον διάσημο Ελβετό ζωολόγο Frannois Huber και προέρχεται από το γεγονός ότι οι προνύμφες που προορίζονται να γίνουν βασίλισσες, καθώς επίσης και οι ενήλικες βασίλισσες, τρέφονται αποκλειστικά με μεγάλη ποσότητα από την τροφή αυτή.

Ανοιχτό και κλειστό βασιλικό κελί. Στη βάση του ανοιχτού κελιού φαίνεται ο βασιλικός πολτός.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ

Συνήθως χορηγείται άμεσα στη βασίλισσα ή στην προνύμφη απ' ευθείας καθώς εκκρίνεται. Δεν αποθηκεύεται στην κυψέλη και συνεπώς δεν αποτελεί ένα παραδοσιακό μελισσοκομικό προϊόν. H συγκομιδή του είναι εφικτή κατά τη διάρκεια διατροφής της βασίλισσας, στις προνύμφες που προορίζονται να γίνουν βασίλισσες, οι οποίες ταΐζονται με αφθονία βασιλικού πολτού. Η προνύμφη δε μπορεί να καταναλώσει την τροφή τόσο γρήγορα όσο της παρέχεται και ο βασιλικός πολτός συσσωρεύεται στα βασιλικά κελιά

Ανοιχτό και κλειστό βασιλικό κελί. Στη βάση του ανοιχτού κελιού φαίνεται ο βασιλικός πολτός.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ 1. Το χρώμα. Ο φρέσκος βασιλικός πολτός έχει λαμπερό λευκό χρώμα. Όταν όμως έρθει σε επαφή με τον αέρα ή εκτεθεί στο φως, το χρώμα του μεταβάλλεται σε ανοικτό κίτρινο και σκούρο γκρι. Η μεταβολή αυτή οφείλεται σε ένζυμα τα οποία οξειδώνουν κάποιες ουσίες του βασιλικού πολτού και τον καταστρέφουν.

2. Η υφή του είναι ζελατινώδη παχύρευστη, αλλά με την πάροδο του χρόνου μεταβάλλεται σε συμπαγή.

3. Το αυξανόμενο ιξώδες φαίνεται να σχετίζεται με μία αύξηση των αδιάλυτων στο νερό αζωτούχων ενώσεων, μαζί με μία μείωση των διαλυτών ελεύθερων αμινοξέων (Takenaka et al., 1986).

4. Αυτές οι αλλαγές προφανώς οφείλονται σε συνεχείς ενζυματικές δραστηριότητες και στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των λιπιδίων και των πρωτεϊνών.

5. Χαρακτηρίζεται από ελαφρύ δριμύ άρωμα και όξινη γεύση που οφείλεται στο πολύ χαμηλό pH (3,5-4,5).

6. Η πυκνότητά του είναι περίπου 1,1gr/cm³ (Lercker et al., 1992) και είναι μερικώς διαλυτός στο νερό.

Ανοιχτό και κλειστό βασιλικό κελί. Στη βάση του ανοιχτού κελιού φαίνεται ο βασιλικός πολτός.

Τα προϊόντα της μέλισσας Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ

•

Το νερό αποτελεί τα 2/3 του φρέσκου βασιλικού πολτού, αλλά σε ξηρό βάρος οι πρωτεΐνες και τα σάκχαρα υπερτερούν κατά πολύ.

•

Από τις αζωτούχες ενώσεις, οι πρωτεΐνες καταλαμβάνουν ποσοστό 73,9.

•

Όλα τα απαραίτητα αμινοξέα για τον άνθρωπο είναι παρόντα σε επαρκείς αναλογίες. Σε σύνολο 29 αμινοξέων που έχουν ταυτοποιηθεί, τα πιο σημαντικά είναι το ασπαρτικό και το γλουταμινικό οξύ (Howe et al., 1985).

•

Τα σάκχαρα αποτελούνται κυρίως από φρουκτόζη και γλυκόζη σε σχετικά σταθερή αναλογία, όμοια με αυτή του μελιού. Σε πολλές περιπτώσεις η φρουκτόζη και γλυκόζη μαζί αποτελούν το 90% των συνολικών σακχάρων.

Ανοιχτό και κλειστό βασιλικό κελί. Στη βάση του ανοιχτού κελιού φαίνεται ο βασιλικός πολτός.

Τα προϊόντα της μέλισσας Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ •

Η αναλογία λιπιδίων είναι ένα σπουδαίο και πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του βασιλικού πολτού. Τα λιπίδια αποτελούνται κυρίως από λιπαρά οξέα με ασυνήθιστη και σπάνια δομή, μεταξύ των οποίων το κυριότερο είναι το υδροξυτρανσδεκενοϊκό οξύ, το οποίο έχει αντιβακτηριακές και μυκητοκτόνες ιδιότητες.

•

Τα κυριότερα μεταλλικά στοιχεία που περιέχει είναι: K, Ca, Na, Zn, Fe, Cu και Mn, με μία ισχυρή επικράτηση του καλίου, σε μικρότερες όμως συγκεντρώσεις από ότι στη γύρη.

•

Χαρακτηριστικό για το βασιλικό πολτό είναι και η περιεκτικότητά του σε βιταμίνες: βιταμίνη Β1, Β2, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7, Β8, Β9, Β12 και σε μικρότερες ποσότητες βιταμίνη C, D, A και Ε. Το παντοθενικό οξύ (Β5) παίζει μεγάλο ρόλο στο μεταβολισμό των προνυμφών που βρίσκονται στην ανάπτυξη.

Τα προϊόντα της μέλισσας Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ •

Πρόσφατα με τη χρησιμοποίηση πιο εξελιγμένων μεθόδων, βρέθηκαν ίχνη τεστοστερόνης (Vittek and Slomiany, 1984), τα οποία σε σύγκριση με τα ποσά τεστοστερόνης που παράγει ένας άνδρας ημερησίως είναι αμελητέα. Συνεπώς δεν υπάρχουν βιολογικές επιδράσεις για τόσο μικρές ποσότητες.

•

Επίσης περιέχει και μία αναλογία ενεργών ουσιών, όπως η ακετυλοχολίνη που βρίσκεται σε ποσότητα πάνω από 1 mg/g και η οποία έχει αγγειoδιασταλτικές ιδιότητες, χρήσιμες για τη θεραπεία κυκλοφορικών διαταραχών που απαντώνται σε ηλικιωμένα άτομα.

•

Επιπλέον έχει επίδραση και στο νευρικό σύστημα επιτρέποντας τη μεταφορά νευρικών ταλαντώσεων από μία νευρική ίνα σε άλλη.

•

Τέλος διεγείρει την έκκριση αδρεναλίνης.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ; •

Ο πιο συστηματικός όμως τρόπος παραγωγής βασιλικού πολτού είναι με τη μέθοδο του εμβολιασμού.

•

Κατά τη μέθοδο αυτή σε βασιλικά κελιά εμβολιάζουμε προνύμφες εργατριών ηλικίας 1-3 ημερών και τα εμβολιασθέντα αυτά βασιλικά κελιά τοποθετούνται σε μελίσσια δυνατά, που δεν έχουν βασίλισσα.

•

Την 3η ημέρα από τον εμβολιασμό (72 ώρες) τα εμβολιασμένα βασιλικά κελιά έχουν τη μεγαλύτερη ποσότητα βασιλικού πολτού.

•

Αφού αφαιρέσουμε την προνύμφη της βασίλισσας, συλλέγουμε το βασιλικό πολτό και μπορούμε πάλι να επαναλάβουμε τη διαδικασία του εμβολιασμού στα ίδια βασιλικά κελιά.

•

Ο αριθμός των επαναλαμβανόμενων εμβολιασμών θα εξαρτηθεί από τη δύναμη του μελισσιού.

•

Κάθε βασιλικό κελί δίνει ¼ του γραμμαρίου περίπου βασιλικό πολτό.

•

Δηλαδή κάθε κυψέλη με 50 κελιά δίνει σε κάθε εμβολιασμό 10gr περίπου βασιλικό πολτό.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΩΣ ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ; • • • • • • • • •

Ο βασιλικός πολτός διατηρείται εύκολα. Αμέσως μετά τη συλλογή του πρέπει να φιλτράρεται με λεπτό πανί ή με λεπτή νάιλον σίτα και να τοποθετείται αμέσως στο ψυγείο σε θερμοκρασία περίπου 2-4°C. Τα φιαλίδια πρέπει να είναι καλά γεμισμένα και κλεισμένα για να μην έρχεται ο βασιλικός πολτός σε επαφή με το οξυγόνο. Επίσης θα πρέπει να τυλίγονται και με φύλλο αλουμινίου για να προστατεύονται από το φως. Αν χρειαστεί να συντηρήσουμε το βασιλικό πολτό για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε χρειάζεται να τοποθετηθεί στην κατάψυξη. Με σωστή διατήρηση σε –18 έως –20°C διατηρούνται οι ιδιότητες του βασιλικού πολτού για 1 χρόνο. Η καλύτερη διατήρηση είναι η λυοφιλίωση, δηλαδή η ξήρανση σε κενό αέρος σε ατμοσφαιρική πίεση 7mm στήλης Hg και θερμοκρασία -47°C. Άλλος τρόπος διατήρησης του βασιλικού πολτού, είναι η ανάμειξή του με μέλι. Το μέλι δεν πρέπει να είναι ρευστό γιατί σαν ελαφρύτερος που είναι ο βασιλικός πολτός, ανεβαίνει στην επιφάνεια και έτσι δεν έχουμε ομοιόμορφη ανάμιξη. Το καταλληλότερο μέλι είναι το λεπτοκρυσταλλωμένο. Το μέλι αυτό, όταν τοποθετηθεί στο ψυγείο, έχει την υφή του πηχτού βουτύρου και με τον τρόπο αυτό ο βασιλικός πολτός μένει ομοιόμορφα αναμιγμένος.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Διαβήτης Πρόκειται για χρόνια ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία, δηλαδή αύξηση των επιπέδων του σακχάρου του αίματος, η οποία μπορεί να συνδέεται με διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες (κυρίως αγγειακές και νευρολογικές). Ο βασιλικός πολτός προκαλεί μία μείωση των επιπέδων της γλυκόζης του αίματος και των επιπέδων των λιπιδίων του αίματος με πιο γρήγορο ρυθμό από τις συνηθισμένες θεραπευτικές αγωγές. Ωστόσο πρέπει να αναφερθεί ότι έχει αποδειχθεί σε εργαστηριακές μελέτες ότι σε αρκετές περιπτώσεις ο βασιλικός πολτός μπορεί να προκαλεί υπεργλυκαιμία. Ιάπωνες ερευνητές προσδιόρισαν στο βασιλικό πολτό οργανικά οξέα που έχουν παρεμφερή δράση με την ινσουλίνη. Από τα αποτελέσματα εργαστηριακών πειραμάτων συμπεραίνεται ότι παθολογικές καταστάσεις του ανθρώπινου οργανισμού (διαβήτης και υπέρταση) είναι πιθανόν να βελτιώνονται με τις συγκεκριμένες ουσίες.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΝΕΥΡΟ-ΕΝΔΟΚΡΙΝΟ-ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Νευρο-ενδοκρινο-μεταβολικές διαταραχές  Ο βασιλικός πολτός επιδρά στο νευρικό σύστημα εξαιτίας των βιταμινών του συμπλέγματος Β που περιέχει και της ακετυλοχολίνης η οποία δρα ως νευρομεταβιβαστής.  Η σπασμοφιλία είναι μία νευροενδοκρινομεταβολική ασθένεια με ευρεία διάδοση. Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση μυϊκών σπασμών οι οποίοι μπορεί να είναι ίδιοι ή να διαφέρουν σε ένταση, σε διάρκεια και στο σημείο εντοπισμού τους. Τα αποτελέσματα μελέτης η οποία διεξήχθη στη Ρουμανία σε 100 γυναίκες που υπέφεραν από σπασμοφιλία και στις οποίες έγινε θεραπεία με μελισσοκομικά προϊόντα, μεταξύ των άλλων και με βασιλικό πολτό, οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η μελισσοθεραπεία μπορεί να συνεισφέρει σε μία καλύτερη ρύθμιση των μυϊκών τόνων. Μετά από 30 ημέρες θεραπείας τα θετικά αποτελέσματα που παρατηρήθηκαν (ανάρρωση ή βελτίωση της κατάστασης) ήταν της τάξεως του 15%. Εάν η μελισσοθεραπεία συνδυαστεί με κλασσική φαρμακευτική αγωγή (κυρίως με χορήγηση Ca και Mg) αυξάνει τα θετικά αποτελέσματα στο 60%.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΣ-ΜΥΪΚΟΣ-ΣΚΕΛΕΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Συνδετικός, μυϊκός και σκελετικός ιστός  Έχει διαπιστωθεί ότι ο βασιλικός πολτός έχει θετική δράση στο κολλαγόνο. Η δράση του αυτή ίσως να οφείλεται στην παρουσία της προλίνης, ενός αμινοξέος που συνδέεται με τη σύνθεση του κολλαγόνου και της ελαστίνης, τα οποία αποτελούν σημαντικά συστατικά του συνδετικού ιστού. Επίσης ευεργετικά αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και στην οστεοπόρωση, μία ασθένεια που κυρίως παρουσιάζεται στις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, περίοδος που χαρακτηρίζεται από διάφορες ορμονικές διαταραχές.  Η σκληροδερμία είναι ασθένεια του συνδετικού ιστού, η οποία προσβάλει το δέρμα, τους μύες και τις αρθρώσεις. Προς το παρών δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για αυτό τον τύπο ασθένειας. Η εφαρμογή μίας σύνθετης θεραπείας βασισμένης στο δηλητήριο της μέλισσας και στο βασιλικό πολτό έδωσε ενθαρρυντικά αποτελέσματα βελτιώνοντας την κατάσταση των ασθενών, κυρίως μειώνοντας τους πόνους των αρθρώσεων και βελτιώνοντας την ελαστικότητα του δέρματος. Η δυσκαμψία των αρθρώσεων δεν εξαφανίστηκε τελείως, αλλά υπήρξε βελτίωση της λειτουργίας των

Τα προϊόντα της μέλισσας ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΣ-ΜΥΪΚΟΣ-ΣΚΕΛΕΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Συνδετικός, μυϊκός και σκελετικός ιστός  Άτομα που υποφέρουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα έχουν επίπεδα παντοθενικού οξέος στο αίμα μικρότερα από ένα όριο. Ο βασιλικός πολτός προσφέρει ποσότητα παντοθενικού οξέος σε συνδυασμό με το 10-υδροξυ-δεκενοϊκό οξύ το οποίο βοηθά στην απορρόφησή του. Η θεραπεία είναι αποτελεσματικότερη όταν ο βασιλικός πολτός χορηγείται με παντοθενικό ασβέστιο

Τα προϊόντα της μέλισσας ΒΑΚΤΗΡΙΑ-ΙΟΙ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Δράση κατά βακτηρίων και ιών  Οι πρώτοι ερευνητές που απέδειξαν την βακτηριοστατική (εμποδίζει την ανάπτυξη των μικροοργανισμών χωρίς να τους θανατώνει) και βακτηριοκτόνο (καταστρέφει τα βακτήρια) δράση του βασιλικού πολτού ήταν οι McClekey και Melampy. Εμποδίζει λοιπόν την ανάπτυξη των μικροοργανισμών: Staphylococcus aureus, Streptococcus hemolyticus, Mycobacterium tuberculosis, Bacillus alvei, Βάκιλλος Κώκ (βάκιλλος της φυματίωσης) κ.α. Αυτό το γεγονός έχει σημασία στη θεραπεία μερικών δερματικών παθήσεων από σταφυλόκοκκους. Σε υψηλές συγκεντρώσεις είναι αποτελεσματικός εναντίον του ιού της γρίπης.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Βασιλικός πολτός και καρκίνος  Ο βασιλικός πολτός έχει αντικαρκινικές ιδιότητες. Σε πειράματα που έγιναν στην Ιαπωνία σε ποντίκια και ανακοινώθηκαν στο Διεθνές Συνέδριο Μελισσοκομίας της Nagoya (1985), παρουσιάστηκαν ενδείξεις ότι ο βασιλικός πολτός είναι αποτελεσματικός εναντίον των όγκων που αναπτύσσονται με αργό ρυθμό, αλλά όχι εναντίον όγκων καλπάζουσας μορφής (πχ. λευχαιμία). Επίσης διεγείρει την παραγωγή της ανοσογλοβουλίνης από τα λεμφοκύτταρα και αυξάνει τα IgM και IgG σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού.  Τα βιβλιογραφικά δεδομένα αναφέρουν ότι η χορήγηση βασιλικού πολτού σε παιδιά τα οποία έπασχαν από διάφορες μορφές καρκίνου (λέμφωμα, λευχαιμία και ηπατοβλάστωμα) είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της όρεξης σε όλους τους ασθενείς και γενικά τη βελτίωση της κατάστασής τους, όπως επίσης και την αύξηση της αντοχής τους σε ιογενής και βακτηριακές ασθένειες. Επιπλέον παρατηρήθηκε αύξηση στα επίπεδα των λευκών αιμοσφαιρίων, των φαγοκυττάρων και των λεμφοκυττάρων.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Νευρολογικές ασθένειες  Βοηθά άτομα που πάσχουν από γενική εξάντληση, κόπωση, κεφαλαλγία, ανία. Από τις πιο συνηθισμένες διαταραχές είναι η απώλεια μνήμης στα ηλικιωμένα άτομα, η οποία μπορεί να είναι είτε προσωρινή είτε μόνιμη. Πολλές επιστημονικές εργασίες έδειξαν ότι ο βασιλικός πολτός δρα προληπτικά, εμποδίζοντας τέτοιου είδους διαταραχές. Η δράση του αυτή οφείλεται στην παρουσία των βιταμινών του συμπλέγματος Β και της βιταμίνης Ε, η οποία δρα σε εγκεφαλικές τροφικές διαταραχές και στη λειτουργία των νευρικών διασυνδέσεων. Η χορήγηση βασιλικού πολτού πρέπει να αρχίσει πολύ νωρίς, από τη στιγμή που εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα απωλειών μνήμης, τα οποία συνήθως είναι περιστασιακά. Είναι πολύ σημαντικό η θεραπεία να είναι συνεχής για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Ψυχιατρικές ασθένειες  Συνίσταται σε περιπτώσεις κατάθλιψης, όταν τα άτομα παρουσιάζουν έλλειψη ενδιαφέροντος για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω τους, σε περιπτώσεις ανησυχίας κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα, όπως επίσης βελτιώνει καταστάσεις φοβίας, διάφορες μορφές αϋπνίας και διαταραχές στη διάθεση των ατόμων. Ανάλογα με την αιτιολογία και τη σοβαρότητα της ασθένειας, ο βασιλικός πολτός μπορεί να χορηγείται, μόνος ή σε συνδυασμό με άλλες φαρμακευτικές θεραπείες.  Η χρήση του διεγείρει τις αμυντικές αντιδράσεις του οργανισμού και βελτιώνει τις κυκλοφορικές και αναπνευστικές συνθήκες. Έχει αποδειχθεί ότι σε προ-εγχειρητικό στάδιο χορήγηση βασιλικού πολτού αύξησε την όρεξη των ατόμων και συνεπώς το σωματικό τους βάρος. Το γεγονός αυτό είναι πολύ σημαντικό κυρίως στα ηλικιωμένα άτομα τα οποία παρουσιάζουν συχνά συμπτώματα υποσιτισμού, κατά την εισαγωγή τους σε νοσοκομείο ή χρειάζονται δύναμη για γρήγορη ανάρρωση. Συνεπώς χρήση του βασιλικού πολτού σε άτομα τα οποία πρόκειται να υποβληθούν σε εγχείρηση έχει ως αποτέλεσμα γρηγορότερη ανάρρωση. Επιπλέον σε ασθενείς που υποφέρουν από νευροφυτική δυστονία (νευρολογική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ισχυρούς ακούσιους μυϊκούς σπασμούς, οι οποίοι προκαλούν την επώδυνη καθήλωση του σώματος σε ορισμένη στάση), αϋπνία, νευρικότητα, η χορήγηση βασιλικού πολτού βελτιώνει την νευροψυχική τους ισορροπία. Ο βασιλικός πολτός εξαιτίας της ρυθμιστικής του δράσης στην όρεξη, έχει αξιόλογα και γρήγορα αποτελέσματα σε άτομα που υποφέρουν από ανορεξία.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Καρδιαγγειακές ασθένειες  Ο βασιλικός πολτός έχει μία εξαιρετική και διεγερτική δράση στην καλή λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος. Είναι πιθανό η μεγάλη διάρκεια ζωής της βασίλισσας να οφείλεται στις ευεργετικές δράσεις του βασιλικού πολτού στην καρδιά. Τα φλαβονοειδή που περιέχει έχουν υποτασικές και καρδιοτονωτικές ιδιότητες.  Εξαιτίας της σύνθεσής του, ο βασιλικός πολτός έχει ρυθμιστικό ρόλο στην καρδιακή λειτουργία. Μία από τις σημαντικότερες καρδιακές ασθένειες είναι η αρτηριοσκλήρωση, η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση του όγκου και σκλήρυνση των αρτηριακών τοιχωμάτων και ευνοείται από την καθιστική ζωή, το κάπνισμα και την πλούσια σε ζωικά λίπη διατροφή. Επιστημονικές μελέτες σε ζώα και κλινικά πειράματα σε ανθρώπους επιβεβαίωσαν τα θετικά αποτελέσματα του βασιλικού πολτού στην αρτηριοσκλήρωση, ο οποίος προκαλεί σταδιακή μείωση στα αποθέματα λίπους που βρίσκονται στο εσωτερικό στρώμα των αρτηριακών τοιχωμάτων. Συνιστάται ο συνδυασμός βασιλικού πολτού με μία κατάλληλη δίαιτα (φτωχή σε λίπη).

Τα προϊόντα της μέλισσας ΓΕΝΝΗΤΙΚΕΣ - ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Γεννητικές-ουροποιητικές διαταραχές  Χάρη στην ευεργετική του δράση στο μεταβολισμό του οργανισμού, ο βασιλικός πολτός ρυθμίζει τις λειτουργίες των επινεφριδίων, αδένες που παράγουν τις ανδρογενείς ορμόνες. Στις γυναίκες η παραγωγή των οιστρογόνων από τις ωοθήκες εν μέρει εξαρτάται από την ίδια διαδικασία. Αρκετές μελέτες επισημαίνουν τη θετική επίδραση της ακετυλοχολίνης του βασιλικού πολτού στην ανδρική ανικανότητα.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Μαιευτική και Γυναικολογία  Ορισμένες κλινικές δοκιμές που έγιναν σε γυναίκες που βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο εγκυμοσύνης, απέδειξαν ότι η ενδομυϊκή έγχυση του βασιλικού πολτού είναι αποτελεσματική στη θεραπεία της τοξαιμίας. Επίσης το οίδημα και η υψηλή πίεση αίματος αλλά και η εκλαμψία (παθολογική διατάραξη της εγκυμοσύνης των γυναικών που εκδηλώνεται με σπασμούς και κώμα) αντιμετωπίστηκαν στις περισσότερες περιπτώσεις. Η χορήγηση βασιλικού πολτού ευνοεί το θηλασμό, όπως επίσης περιορίζει και τους πόνους της γέννας.  Ο βασιλικός πολτός δρα ρυθμιστικά και σε περιπτώσεις λειτουργικών εμμηνορροϊκών διαταραχών. Ευνοϊκή επίδραση έχει στην αμηνόρροια (έλλειψη ή διακοπή της εμμήνου ρήσεως). Στις έφηβους η εμφάνιση δυσμηνόρροιας οφείλεται σε λειτουργικά ανώριμη μήτρα, αλλά και στην υπερευαίσθητη αντίδρασή της σε ορμονικές επιδράσεις. Ο συνδυασμός βασιλικού πολτού και γύρης έχουν ευνοϊκή δράση στην ωρίμανση της μήτρας.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Παιδιατρική  Χορήγηση βασιλικού πολτού προκαλεί διέγερση της ανάπτυξης των πρόωρων βρεφών, βελτιώνοντας την αφομοίωση της τροφής και τροφοδοτώντας με διάφορους παράγοντες ανάπτυξης. Μελισσοθεραπεία με μέλι, βασιλικό πολτό και γύρη αποτελεί ένα πολύτιμο μέσο για τη θεραπεία της καθυστερημένης ψυχοκινητικής ανάπτυξης στα παιδιά. Προκαλεί μία γρήγορη βελτίωση της μνήμης και της αντίληψης των παιδιών αυτών, μαζί με μία επιβράδυνση της ψυχοκινητικής αστάθειας. Με μία παρατεταμένη θεραπεία η ικανότητα μάθησης των παιδιών αυξάνεται. Επίσης παρατηρείται μία εξάλειψη της ακράτειας των ούρων και περιορισμό στα κινητικά προβλήματα.  Γενικά ο βασιλικός πολτός, αλλά και τα υπόλοιπα μελισσοκομικά προϊόντα, συνεισφέρουν στη βελτίωση της μετάδοσης των νευρο-μυϊκών μηνυμάτων. Τέλος χορήγηση βασιλικού πολτού σε παιδιά με σύνδρομο Down, είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της διανοητικής τους ανάπτυξης.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΓΗΡΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Γηριατρική  Αξιόλογη θεραπευτική δράση έχει ο βασιλικός πολτός στη θεραπεία της αναιμίας, μία από τις πιο εκτεταμένες διαταραχές της τρίτης ηλικίας, η οποία χαρακτηρίζεται από μη φυσιολογική παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, κυρίως όταν χρησιμοποιείται στα πολύ νεαρά στάδια της ασθένειας, δηλαδή με την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων (υπερβολική κόπωση, αφύσικη χλωμάδα).  Επίσης είναι πιθανό μερικά από τα συστατικά του βασιλικού πολτού (βιταμίνη Β1, φώσφορος και τρυπτοφάνη) να επιφέρουν καλή ποιότητα ύπνου, δεδομένου ότι τα ηλικιωμένα άτομα υποφέρουν από αϋπνία και βελτίωση στις νοητικές ικανότητες τέτοιων ατόμων. Ιδιαίτερα αποτελεσματικός είναι και σε νευροψυχικές ασθένειες, όπως η γεροντική ανία και η νόσος του Αλζχάιμερ. Εξαιτίας της εφορίας που προκαλεί ο βασιλικός πολτός βελτιώνει την γενική κατάσταση των οργανισμών των ηλικιωμένων ατόμων, αυξάνει την όρεξή τους και συνεπώς το σωματικό τους βάρος, επιδρά θετικά στη διάθεσή τους και προκαλεί μία καλύτερη διανοητική και ψυχική κατάσταση. Για τα αναζωογονητικά αποτελέσματα του βασιλικού πολτού στον ανθρώπινο οργανισμό έχουν γίνει μελέτες οι οποίες σχετίζονται με την περιεκτικότητά του σε γ-γλοβουλίνη, δηλαδή πρωτεΐνη η οποία εμπλέκεται με την αντοχή του οργανισμού εναντίον επιθέσεων από βακτήρια και ιούς.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Οφθαλμολογία  Αρκετά μελισσοκομικά προϊόντα δρουν συνεργιστικά στη θεραπεία οφθαλμολογικών ασθενειών. Μείγμα αποτελούμενο από πρόπολη, βασιλικό πολτό και μέλι χρησιμοποιείται στη θεραπεία του καταρράκτη.  Η χρήση των μελισσοκομικών αυτών προϊόντων ως λοσιόν ματιού έχει ένα θρεπτικό αποτέλεσμα στο επίπεδο του ματιού, παρεμποδίζοντας την απώλεια της ελαστικότητας του κρυσταλλοειδή χιτώνα του ματιού.  Επιπλέον το μείγμα βασιλικού πολτού, πρόπολης και μελιού έχει δοκιμαστεί και σε περιπτώσεις γλαυκώματος σε συνδυασμό με καταρράκτη και τα πρώτα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Στοματολογία  Ο βασιλικός πολτός χρησιμοποιείται επιτυχώς στη θεραπεία ασθενειών που προσβάλουν τη στοματική κοιλότητα, όπως στην ουλίτιδα.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Δερματολογία  Ο βασιλικός πολτός βοηθά στην επούλωση διαφόρων ασθενειών του δέρματος, κυρίως της δερματίτιδας. Επίσης δυναμώνει τα εύθραυστα νύχια και επιβραδύνει την τριχόπτωση ενώ χρησιμοποιείται και στη θεραπεία κατά της πιτυρίδας.  Με τοπική εφαρμογή είναι αποτελεσματικός στην ξηροδερμία, στη θεραπεία δύσκολων τραυμάτων, στην ακμή του προσώπου και στον ερυθηματώδη λύκο. Ευνοϊκή επίδραση έχει και στην ψωρίαση, ασθένεια του δέρματος με χρόνια εξέλιξη που χαρακτηρίζεται από το σχηματισμό πάνω στο δέρμα μικρών κομματιών από λέπια. Εμφανίζεται περιοδικά, κυρίως κατά την περίοδο του χειμώνα.  Στην περίπτωση του εκζέματος, τοπική εφαρμογή αλοιφής που έχει ως βάση το δηλητήριο της μέλισσας, την πρόπολη και το βασιλικό πολτό επιφέρει μείωση της ξηροδερμίας και ενυδατώνει το δέρμα.  Μόλις μία εβδομάδα θεραπείας έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του κοκκινίσματος και του ερεθισμού στο δέρμα. Σε ότι αφορά τα μετα-εγχειρητικά προβλήματα επιστημονικές μελέτες απέδειξαν ότι η εφαρμογή μείγματος που περιέχει μέλι και βασιλικό πολτό σε πληγή, μόλις πριν και αμέσως μετά το κλείσιμο, μειώνει τον κίνδυνο μολύνσεων, κάτι που πολλές φορές δεν καταφέρνει η κλασσική θεραπεία.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ Αιματολογία  Ο βασιλικός πολτός αυξάνει την αιμοσφαιρίνη και τα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Βασιλικός πολτός  ο βασιλικός πολτός είναι ένα πολύτιμο μελισσοκομικό προϊόν, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως συμπλήρωμα διατροφής αλλά και ως φάρμακο.  Συνιστάται τόσο για άτομα που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας και βρίσκονται σε στάδιο ανάρρωσης αλλά και για υγιή άτομα στα οποία προσδίδει καλύτερη φυσική κατάσταση, μεγαλύτερη αντοχή κατά τη διάρκεια εντατικών δραστηριοτήτων και γενικώς ενισχύει τη γενική κατάσταση του οργανισμού εναντίον διαφόρων επιθέσεων.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΚΗΡΑΛΟΙΦΗ Κηραλοιφή  Η κηραλοιφή είναι μια θεραπευτική κρέμα φτιαγμένη με 100% αγνά υλικά.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΚΗΡΑΛΟΙΦΗ Κηραλοιφή  Είναι κατάλληλη για σχεδόν όλες τις δερματικές παθήσεις χωρίς να δημιουργεί παρενέργειες. Συγκάματα, ξηροδερμίες, έκζεμα, σκασμένες θηλές από θηλασμό, αιμορροΐδες, σκασμένα χείλη, πληγές, καψίματα, ρυτίδες, σπυράκια ακμής και άλλα πολλά.  Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γυάλισμα παπουτσιών, δερμάτινων ειδών γενικά, ταμπλό αυτοκινήτων, αμαξώματος και ξύλινων επίπλων.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ Η ΚΗΡΑΛΟΙΦΗ Παρασκευή κηραλοιφής  Η παρασκευή της κηραλοιφής είναι απλή. Η βασική αναλογία είναι 100 gr κερί και 500 gr ελαιόλαδο. Το λάδι ζεσταίνεται σε μπεν μαρί στους 65-70 0C. Όχι παραπάνω γιατί χάνει κάποια από τα συστατικά του. Σβήνουμε το μπεν μαρί και τρίβουμε μέσα το κερί με το χοντρό ξύστρο του τυριού, για να διαλύεται πιο εύκολα μέσα στο λάδι. Το βάζουμε σε βαζάκια όσο είναι υγρό και αφήνουμε να κρυώσει.  Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές ανάλογα την χρήση και το άρωμα που θα δώσει. Αν δεν σας αρέσει το άρωμα του ελαιόλαδου μπορείτε να βάλετε σπαθόλαδο που είναι εξίσου θεραπευτικό και με πιο διακριτικό άρωμα. Επίσης μπορείτε στην βασική συνταγή να προσθέσετε μαστίχα, ή αιθέρια έλαια. Αν το κάνετε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βρέφη κάτω των 6 μηνών και άτομα που έχουν αλλεργία στο αιθέριο έλαιο που θα βάλετε.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Τι είναι η πρόπολη και που χρησιμοποιείται Η πρόπολη είναι μια κολλώδης μάζα, σε χρώμα σκούρο πράσινο ή λαδί-καφέ, με μια ευχάριστη σύνθετη μυρωδιά ρητίνης, μπουμπουκιών λεύκας, κεριού, μελιού και βανίλιας. Μπορεί να συναντήσει κανείς και πρόπολη που δεν μυρίζει καθόλου, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις έχει ένα ειδικό έντονο άρωμα βάλσαμων και αιθέριων ελαίων, ενώ η γεύση της είναι πικρή και καυτερή. Η πρόπολη χρησιμοποιείται τόσο στη λαϊκή, όσο και στη φαρμακευτική ιατρική.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Τι είναι η πρόπολη και που χρησιμοποιείται  Η πρόπολη είναι μια κολλώδης μάζα, σε χρώμα σκούρο πράσινο ή λαδί-καφέ, με μια ευχάριστη σύνθετη μυρωδιά ρητίνης, μπουμπουκιών λεύκας, κεριού, μελιού και βανίλιας. Μπορεί να συναντήσει κανείς και πρόπολη που δεν μυρίζει καθόλου, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις έχει ένα ειδικό έντονο άρωμα βάλσαμων και αιθέριων ελαίων, ενώ η γεύση της είναι πικρή και καυτερή. Η πρόπολη χρησιμοποιείται τόσο στη λαϊκή, όσο και στη φαρμακευτική ιατρική.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Λίγα λόγια για την πρόπολη  Η κοινωνία των μελισσών μπορεί να μεταφέρει στην κυψέλη, αν ο καιρός είναι ευνοϊκός, περίπου 150-200 gr πρόπολης, σε μια περίοδο.  Συλλέγεται από εργάτριες μέλισσες την 20η ημέρα και μετά. Η συλλογή νερού και πρόπολης είναι η τελευταία εργασία που κάνει η εργάτρια μέλισσα πριν πεθάνει. Η διάρκεια ζωής της ως συλλέκτρια είναι συνήθως 4-5 μέρες, όμως ουσιαστικά η απόσταση που πετάει καθορίζει το πότε θα πεθάνει. Έχει υπολογιστεί ότι η μέλισσα πεθαίνει όταν η συνολική απόσταση που θα πετάξει είναι 800 Km.  Οι γκρίζες ορεινές μέλισσες του Καυκάσου είναι οι καλύτερες συλλέκτριες πρόπολης.  H πρόπολη συλλέγεται κυρίως τον Ιούλιο – Αύγουστο.  Επειδή τα μελισσοκομεία βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη, διαφέρει και η χημική σύνθεση της πρόπολης.  Η πρόπολη στη Ρωσία χωρίζεται σε πρόπολη σημύδας (65%), λεύκης (15%), σημύδας και λεύκης (15%) και μικτού τύπου (5%).

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Η χημική σύνθεση της πρόπολης  Η χημική σύνθεση της πρόπολης δεν είναι ακόμα επαρκώς γνωστή.  Σήμερα έχουν εντοπισθεί πάνω από 200 διαφορετικά στοιχεία στην πρόπολη.  Υπάρχει πρόπολη που περιέχει 3 έως 5 τάξεις φαλαινοειδών και άλλη που περιέχει 8 έως 12 τάξεις φλαβονοειδών ουσιών.  Οι διαφορές στη σύνθεση της πρόπολης δυσχεραίνουν τον προσδιορισμό της ποιότητας της.  Η πρόπολη ελέγχεται ως προς την εμφάνιση, το χρώμα, την οσμή, τη γεύση, την υφή, την ποσότητα κεριού, τις μηχανικές ακαθαρσίες, τη συγκέντρωση φλαβονοειδών, την ποσότητα φενολών, καθώς και για την αντιβακτηριακή της δράση.  Το έτος 1967 η πρόπολη περιλήφθηκε στον φαρμακευτικό κώδικα της ΕΣΣΔ ως φαρμακευτική ουσία.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Η χημική σύνθεση της πρόπολης  Η πρόπολη αποτελείται κυρίως από ρητίνες και τερπενοειδή κόμμεα που μαζεύουν οι μέλισσες από οφθαλμούς δέντρων και πληγές και η ποιότητά του είναι ανάλογη της περιεκτικότητας του σε αυτές τις ουσίες.  Μεταφέρεται στα καλαθάκια της γύρης.  Αποτελείται κατά 55% από ρητίνες και κόμμεα, κατά 30% από κερί, 10% αιθέρια έλαια και 5% γύρη. Περιέχει σημαντική ποσότητα φλαβονοειδών, ουσίες με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Φαρμακευτικά σκευάσματα πρόπολης Τα φαρμακευτικά σκευάσματα με βάση την πρόπολη κυκλοφορούν σήμερα ως: a)διαλύματα b)γαλάκτωμα (γάλα πρόπολης) c)δισκία (Propolin) d)ορθικά υπόθετα (Aproxid) e)αερολύματα για τοπική εξωτερική χρήση (Proposol, Propomizol) f)αλοιφή για τοπική χρήση (Apropol, Propozeum).

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Θεραπείες πρόπολης  Κολπικά υπόθετα πρόπολης: θεραπεύουν τη μολυσματική κολπίτιδα μητρικό βάμμα πρόπολης + αιθέριο έλαιο melaleuce altenifolia + αιθέριο έλαιο thymus bulgariς με λιναλόλη Κολπικά υπόθετα πρόπολης: θεραπεύουν κολπικές μυκητιάσεις Υπόθετα πρόπολης + αιθέριο έλαιο cinammonium camphora Βάμμα πρόπολης: θεραπεύει επιδερμικές μυκητιάσεις Σιρόπι πρόπολης: θεραπεύει πεπτικές ή αιματικές μυκητιάσεις (candida albicans) πρόπολη + αρωματικό μίγμα μελιού (μέλι θυμαριού + αιθέριο έλαιο thymus bulgaris + αιθέριο έλαιο cymbopogon matini – palmarosa) αρωματικό μίγμα μελιού με πρόπολη: θεραπεύει το ουρικό οξύ μέλι από ρείκι + μητρικό βάμμα πρόπολης + αιθέριο έλαιο betula a + αιθέριο έλαιο rosmarinus officinalis με βερμπενόνη.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Η χρήση της πρόπολης στη λαϊκή Ιατρική Στη λαϊκή Ιατρική η πρόπολη χρησιμοποιείται:  σε φυσική μορφή για στοματολογικά προβλήματα  ως αλκοολούχο βάμμα  ως αλοιφή  ως εκχύλισμα ελαίου.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Η χρήση της πρόπολης στη λαϊκή Ιατρική Στη λαϊκή Ιατρική η πρόπολη χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα ως:  αντιφλεγμονώδες  αντιβακτηριακό  αντιμυκητιασικό φάρμακο για την τριχόπτωση  φάρμακο για την ψωρίαση  φάρμακο για τις γαστρεντερικές λοιμώξεις

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Παρασκευάζουν πρόπολη οι μέλισσες χωρίς κεντρί; Οι μέλισσες χωρίς κεντρί παρασκευάζουν ένα μίγμα κεριού και πρόπολης, ανακατεμένο μερικές φορές με λάσπη, φύλλα ή άλλα υλικά που μπορούν να βρουν, και μ' αυτό αφ' ενός επενδύουν όλη τη φωλιά, αφ' ετέρου σφραγίζουν όλα τα ανοίγματα, εκτός από μία μικρή τρύπα, την οποία χρησιμοποιούν ως είσοδο.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Ποια μέλισσα συλλέγει μεγάλες ποσότητες πρόπολης;  Η μέλισσα η οποία διατηρεί μεγάλους πληθυσμούς και κατά τη διάρκεια του Χειμώνα, η ανάπτυξή της είναι αργή την Άνοιξη, ενώ ο γόνος της μειώνεται αργά το Καλοκαίρι.  Δεν παρουσιάζει έντονη τάση για σμηνουργία.  Θεωρείται η πιο "ευγενική" μέλισσα. Παρουσιάζει ευαισθησία στην προσβολή από Νοζεμίαση.

Apis mellifera macedonica (ssp. nova - μακεδονική μέλισσα) Εξάπλωση : Β. Ελλάδα, Θράκη, Βουλγαρία, Ν. Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία και Ρωσία.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Ποια μέλισσα συλλέγει μικρές ποσότητες πρόπολης;  Παρουσιάζει ικανοποιητική προσαρμοστικότητα σε διάφορα περιβάλλοντα.  Παραμένει ήσυχη επάνω στο πλαίσιο. Δεν θεωρείται επιθετική μέλισσα.  Δεν παρουσιάζει έντονη τάση για σμηνουργία.  Η Ιταλική ράτσα αποτελεί ίσως την πιο διαδεδομένη ράτσα μελισσών, συνδυάζοντας την προσαρμοστικότητα σε διάφορες κλιματολογικές συνθήκες με κάποια χαρακτηριστικά στη συμπεριφορά της, απαραίτητα στη σύγχρονη μελισσοκομία.  Είναι μικρότερη σε μέγεθος από την Μαύρη Μέλισσα, ενώ μοιάζει ιδιαίτερα με την Καρνιολική.

Apis mellifera ligustica (Spinola, 1806 - Κίτρινη μέλισσα) Εξάπλωση : Β.Δ. Ευρώπη, Ιταλία, Γερμανία, Χώρες του Νέου Κόσμου.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΡΟΠΟΛΗ Ποια μέλισσα δε συλλέγει σχεδόν καθόλου πρόπολη;  Όπως είναι φυσικό δεν είναι ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες.  Συλλέγει μεγάλες ποσότητες μελιού.  Έχει έντονη τάση για σμηνουργία (200-300 βασιλικά κελιά ανά μελίσσι).  Δεν συλλέγει, ούτε χρησιμοποιεί πολύ την πρόπολη.  Έχει αναπτύξει επιτυχείς μηχανισμούς άμυνας (μείωση έως τέλεια απουσία πτήσεων συλλογής) για την αντιμετώπιση της σφήκας V. Orientalis.  Είναι ιδιαίτερα επιθετική, ακολουθεί το αίτιο της ενόχλησης (π.χ. άνθρωπο) έως και 500 μ. μακριά από την κυψέλη, και μπορεί επίσης να επιτεθεί και σε μεγάλα ζώα και να τα σκοτώσει.  Το χαρακτηριστικό που κάνει μοναδική την Συριακή μέλισσα είναι ότι, κατά την αντικατάσταση της βασίλισσας, στο μελίσσι ζουν πολλές παρθένες βασίλισσες, έως ότου κάποια από αυτές γονιμοποιηθεί επιτυχώς και αρχίσει να ωοτοκεί.

Apis mellifera syriaca (Buttel-Reepen,1906 - Συριακή μέλισσα) Εξάπλωση : Ισραήλ, Ιορδανία, Λίβανος, Συρία.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΜΕΛΙΣΣΑ ΕΞΩΤΙΚΗΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ Ποια μέλισσα έχει εξωτική εμφάνιση;  Μορφολογικά ομοιάζει με τις γειτονικές ράτσες μελισσών A.m.syriaca και A.m.anatoliaca.  Είναι μικρότερη σε μέγεθος από αυτές και έχει μεγαλύτερα πόδια και προβοσκίδα.  Όσον αφορά στο χρωματισμό ζώνες κίτρινες και καροτοπορτοκαλί εναλλάσσονται στο θώρακα και στην κοιλιά, τόσο των εργατριών όσο και των κηφήνων.  Η εκτροφή του γόνου διατηρείται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα μέχρι και το Φθινόπωρο. Αν και ζει σε υποτροπικό κλίμα μπορεί να συναγωνιστεί στην επιτυχία κατά το ξεχειμώνιασμα, πολλές άλλες ράτσες μελισσών εύκρατων κλιμάτων. Παρουσιάζει έντονη τάση για σμηνουργία (περισσότερα από 40 βασιλικά κελιά ανά μελίσσι).  Συλλέγει μεγάλες ποσότητες μελιού, πολύ από το οποίο χρησιμοποιείται για την εκτροφή αυτού του γόνου.  Είναι πολύ επιθετική, ακόμα και όταν καπνίζεται, γεγονός που αποτελεί και τον περιοριστικό παράγοντα στη διάδοσή της.

Apis mellifera cypria (Pollmann,1879 - Κυπριακή μέλισσα) Εξάπλωση : Κύπρος.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΞΑΠΛΩΣΗΣ ΦΥΛΩΝ ΤΗΣ APIS MELLIFERA

Τα προϊόντα της μέλισσας Το δηλητήριο της μέλισσας

ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ

 Tο δηλητήριο παράγεται από τον αδένα δηλητηρίου της μέλισσας και συγκεντρώνεται στο σάκο δηλητηρίου μέχρι η µέλισσα να κεντρίσει. Η ποσότητα του δηλητηρίου μέσα στο σάκο αυξάνει μέχρι τη 12η μέρα της ζωής της εργάτριας, φτάνοντας τα 0,3 mg.  Οι μέλισσες χωρίς κεντρί συστηματοποιούνται σε δύο γένη, Trigona και Melipona.  Είδη του γένους Trigona παράγουν στους υποφαρυγγικούς αδένες δηλητήριο, το οποίο εισέρχεται στο σώμα του εισβολέα από τη λύση του δέρματος που προκαλούν οι δαγκωματιές.  Το δηλητήριο αυτό είναι πολύ ισχυρό, προκαλεί μια έντονη αίσθηση καψίματος, πρήξιμο και αλλοιώσεις του δέρματος οι οποίες είναι ορατές για μεγάλο χρονικό διάστημα.  Το δηλητήριο αυτό εκτός από αυτή την αντίδραση που έχει στον άνθρωπο, αποδιοργανώνει την άμυνα άλλων μελισσοσμηνών, έτσι ώστε "εισβολείς" μέλισσες να μπορέσουν εύκολα να λεηλατήσουν μια κοινωνία.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ

Τα προϊόντα της μέλισσας Το δηλητήριο της μέλισσας

ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ

 Περιέχει ποικίλες ποσότητες διαφόρων ενζύμων, με σημαντικότερο τη μελιτίνη, η οποία ελευθερώνει την ισταμίνη από τα μαστικά κύτταρα των ζωικών ιστών.  Περιέχει επίσης σημαντικές ποσότητες, απαμίνης, υαλουρουνιδάση, φωσφολιπάση Α και ντοπαμίνη. Η χρησιμοποίηση του δηλητηρίου της μέλισσας στον τομέα της φαρμακευτικής είναι γνωστή από την αρχαιότητα, μιας και χρησιμοποιήθηκε σε θεραπείες από εξέχουσες μορφές της ιατρικής, όπως ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός.

Τα προϊόντα της μέλισσας ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ Το δηλητήριο της μέλισσας  Έχει αποδεδειγμένα αποτελεσματική δράση κατά της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Χρησιμοποιείται και για την αποευαισθητοποίηση αλλεργικών ατόμων.

Ο Δημόκριτος ερωτηθείς πως δύνανται να διατηρηθώσιν οι άνθρωποι άνοσοι και μακρόβιοι απεκρίναντο: «Ει τα μεν έξωθεν ελαίω του σώματος τα δε ένδοθεν μέλιτι χρίσοιντο» Φροντίστε τον Οργανισμό σας με Μέλι, Γύρη, Πρόπολη, Βασιλικό Πολτό, Κερί και Δηλητήριο των Μελισσών