KΩ∆IKOΣ 013172 KEMΠA
3739
τος 42ο • Aρ. Φ λλου 189 • Aπρ λιος - M ϊος - Iο νιος 2015 • Γραφε α: Σ µου 31-33 TK 104 39 Aθ να
THΣ ΣYNTAΞHΣ Το καλοκαίρι στην Πλατανούσα Ένα σπίτι για να γεννηθείς ένα δέντρο για να ανασάνεις ένας στίχος για να κρυφτείς ένας κόσµος για να πεθάνεις
Τάσος Λειβαδίτης Ο δροσερός κόρφος της βουνίσιας ζωής, το καθαρό ανάσασµα, η πανδαισία της ώρας που σκαρίζουν τα ζωντανά συνθέτουν τη φυσική, ανθρώπινη και αληθινή ζωή του βουνού. Μακριά από «τα ψεύτικα τα λόγια τα µεγάλα», αχολογάν κουδούνια και βελάσµατα και µοσχοβολάν µυρτιές και παπαρούνες. Κι όσο κι αν φαίνεται παράξενο -ίσως και παράδοξο- ειδικά στην ποιµενική ζωή η ώρα του σκάρου είναι αληθινό µεγαλείο. Μεγαλείο που συνθέτει η ίδια η φύση. Να αντιλαλούν τα πλάγια και οι ρεµατιές, τα ρουπάκια και οι στράτες από τα βελάσµατα, τα κουδούνια και τα κυπριά, τα αλυχτίσµατα των σκύλων και τα σαλαητά των τσοµπαναραίων. Να σε πνίγουν οι µυρουδιές του έλατου και του αγριοπρίναρου, της φτέρης και της τσερµιτζέλας και να πουµώνεσαι από τα θυµιάµατα από το ρετσίνι. Να αναγκάζεσαι να παραµερίσεις τις βέργες που λυγάν καταγής και δασώνουν τις στράτες, για να φτάσεις στο Ξηροβούν’.
Χίλιων λογιών µυρωδιές Χίλιων εικόνων πινελιές Και να φωνάζει ο επισκέπτης, ντόπιος και ξένος: Αφήστε αυτόν τον όµορφο κόσµο να διαιωνίζεται ανακυκλώνοντας το αύριο µες στις πηγές του όπως τον καιρό που γεννήθηκα ως ν’ αναδύεται, κάθε πρωί, για πρώτη φορά, µες απ’ τις ρόδινες γάζες της γέννας του. Σβήστε στον ήλιο την κακή φωτιά. Μη µας σκοτώνετε!
Νικηφόρος Βρεττάκος
Γεφ ρι της Πλ κας: Σκ ψεις και Προτ σεις Tου Σπύρου Mαντά
Κ
λε νουν σε λ γο 6 µ νες απ την 1η Φεβρουαρ ου, που στις 9.18 πρωιν , το καµ ρι των Τζουµ ρκων, το περ φηµο γεφ ρι της Πλ κας, υπ κυπτε στην ορµ των νερ ν του Αρ χθου εξασθενισµ νο απ την πολυετ αδιαφορ α -και χι µ νοτων λεγ µενων αρµοδ ων. Τα αρχικ ποικ λα συναισθ µατα -σοκ, οργ , λ πη, π κρα- που δικαιολογηµ να προκ λεσε το γεγον ς, χουν αρχ σει πια να καταλαγι ζουν και στο µυαλ , τουλ χιστον ορισµ νων, αυτ ν που δεν τους γγιξε απλ ειδησεογραφικ το θ µα, παραµ νει το ερ τηµα τι µ λλει γεν σθαι. Θ λω να καταθ σω και τη δικ µου γν µη, σο µπορ αποστασιοποιηµ νος απ το τσι κι αλλι ς τραγικ συµβ ν. Να σταθ αρχικ στις εν θερµ εξαγγελ ες -ενοχικ ς εν πολλο ςπερ της αναστ λωσης του γεφυριο . Προσπερν την δυνατ τητα χρηµατοδ τησης εν ς τ τοιου ργου υπ τις παρο σες οικονοµικ ς συνθ κες, πως και την σχηµη εµπειρ α απ αν λογες προηγο µενες περιπτ σεις - δη η καθυστ ρηση προϊδε ζει. Αναρωτι µαι για το τεχνικ σκ λος του εγχειρ µατος… Ακο στηκε απ επ σηµα, αρµ δια το τη τη φορ ργανα -εννο το Πολυτεχνε ο- πως υπ ρχει η δυνατ τητα -τεχνογνωσ α, τεχνολογ α κ.λπ.- να πραγµατοποιηθε
κ τι τ τοιο. Φυσικ αποδ χοµαι τις ειδικ ς τους γν σεις και το συµπ ρασµα καταξιωµ νων στον τοµ α τους επιστηµ νων, αλλ να µου επιτραπε να διατηρ σω τις επιφυλ ξεις µου ως προς την σωστ υλοπο ηση της πρ θεσης. Γιατ το τοι θα σχεδι σουν β βαια και θα εγγυηθο ν τη στατικ τητα του ργου, αλλ δεν θα ε ναι αυτο οι διοι που θα πελεκ σουν για παρ δειγµα τα ποια επιπλ ον καµαρολ θια απαιτηθο ν. Υπ ρχουν πια οι κατ λληλοι νθρωποι γι’ αυτ ; Υποθ τω µια κ ποια απ ντηση, αλλ παραπ µπω στις επισκευ ς παρ µοιων µνηµε ων. Ν µος αµε λικτος: ,τι αµελο µε, το βρ σκουµε εµπ διο µπροστ µας. Οι τ σες φων ς για τη δρυση Μουσε ου Ηπειρωτ ν Μαστ ρων στην Πυρσ γιαννη µε παρ λληλη λειτουργ α σχολ ς για εξειδικευµ νους στη λ ξευση της π τρας τεχν τες, ατονε στα συρτ ρια τουλ χιστον επ εικοσαετ α. Και µως µπα νουν σε ευρωπαϊκ προγρ µµατα χρηµατοδ τησης ργα χωρ ς περιεχ µενο και, το κυρι τερο, χωρ ς πρακτικ αποτ λεσµα. Και ακ µη αναρωτι µαι π σο οι σηµερινο αρχιτ κτονες και µηχανικο µας γνωρ ζουν τις ιδιαιτερ τητες του συγκεκριµ νου εκατ τοις εκατ λαϊκο ργου, στε να το µιµηθο ν πετυχηµ να. Μ πως η αναγκα α σε αυτ την περ πτωση µ µηση, εκληφθε ως αδυναµ α
και προκ ψουν προσωπικ ς προτ σεις που τελικ , αναπ φευκτα, θα θ ξουν το µνηµειακ χαρακτ ρα του γεφυριο ; Απ ,τι γνωρ ζω -οµολογ περισσ τερο υποθ τω- λαϊκ αρχιτεκτονικ δεν διδ σκεται σε επ πεδο αν τατης εκπα δευσης και µ νο συνταξιο χοι καθηγητ ς της, ανακαλ πτοντ ς την καθυστερηµ να, ασχολο νται µε αυτ . Π ς µπορ λοιπ ν να ξεχ σω, για παρ δειγµα, πως κ ποιος τους, σε τελευτα ο συν δριο, εκλ µβανε την ασυµµετρ α του γεφυριο της 3ρτας σαν εξα ρεση απ τον λαϊκ λ ει καν να, εν στην πραγµατικ τητα συµβα νει το αντ θετο; Η ειδοποι ς τσι διαφορ , κακ τα ψ µατα, προβ λει σαφ ς -τουλ χιστον στους µη αλεξιπτωτιστ ς: ο λαϊκ ς τεχν της, αναγκαστικ ταπειν ς λ γω λλειψης γν σεων, "συµβιβαζ ταν" π ντα µε το γ ρω τοπ ο, υπ κουε στην "εντολ " του και προ κτεινε
τη φ ση -το κατ ρθωµ του5 αντ θετα ο αλαζονικ ς σπουδασµ νος, ταν π ρε στα χ ρια του την κατασκευ λ θινων γεφυρ ν -απ τα τ λη του 19ου αι να ως τα 1950εξυπηρ τησε µεν καλ τερα τις σ γχρονες αν γκες κυκλοφορ ας αλλ φτ χυνε σε απελπιστικ βαθµ την αισθητικ εικ να αυτ ν των κατασκευ ν. Και εδ χουµε να κ νουµε -µη µας διαφε γει στιγµ - µε δηµιουργ α εν ς λαϊκο ργου απ σπουδασµ νους. Η διαφορ σκ ψης και δρ σης µεταξ τους, µε κ νει ντονα επιφυλακτικ για το αποτ λεσµα. Φυσικ , επαναλαµβ νω, αν αληθε σουν οι εξαγγελ ες χρηµατοδ τησης, πρ γµα κ θε λλο παρ σ γουρο -το ελκυστικ πλην εφ µερο της δηµοσι τητας και το "µακριν " της εφαρµογ ς παρασ ρει τον ποµπ και ξεγελ ει τον δ κτη. Συν χεια σελ. 3
«Mε λογισµ και µ’ νειρο»
Του Χρ στου Α. Το µπουρου
A
ρχισε, πως διαβ ζω, να υλοποιε ται η καλοκαιριν «παραδοσιακ πανδαισ α», σ’ λη την =πειρο και στην οπο α πρωτοστατο ν -κ θε χρ νο- οι ∆ µοι. (Επιχορηγ το τ δε σωµατε ο τον δε να ιδι τη για την «πολιτιστικ του δραστηριοπο ηση» κατ τους καλοκαιρινο ς µ νες). Η πολιτιστικ αυτ δραστηριοπο ηση εξαντλε ται σε µια «καλλιτεχνικ βραδι ». Μεταφ ρεται ο πολιτισµ ς, συν θως απ την πρωτε ουσα, φορτωµ νος στα µπαγκ ζια… Και κ θε καλοκα ρι, εκε στα Τζουµ ρκα και σ’ ολ κληρη την =πειρο βουν και ραχο λες, ποταµι ς και ρυ κια αχολογο ν απ τα κλαριν πληκτα ακο σµατα! Και δ στου σουβλ κια, να οι µπ ρες, ρο τα τσ πουρα. Χορο αβ ρτα απ σιγκουνοφορο σες και φουστανελοφ ρους. Και λα αυτ στο νοµα της παρ δοσης. Χορευτικ µεταφ ρεται η Ρο µελη και ο Μορι ς στην =πειρο ακ µη και κ θε νε τερο εµπορικ µουσικ κατασκε ασµα µεταβαπτισµ νο σε παραδοσιακ υπ τους χους του ντραµς και της ηλεκτρικ ς κιθ ρας, καθ ς «παραδοσιακ » -βεβα ως, βεβα ως- τους κα-
τευθ νει το αρµ νιο… Εν οτε απορρ πτουµε -χωρ ς να γνωρ ζουµε επακριβ ς- ,τι το «παλι », «το παραδοσιακ », το «αποστεωµ νο». Και ασχολο µαστε µε τα νεωτερικ «µουσικ » γρυλ σµατα, θ λοντας να επιδε ξουµε και στα κακ µοιρα τα χωρι µας, τη δ θεν πολιτιστικ µας προκοπ ! Και τσι η επιτυχ α της ποιας εκδ λωσης εξαρτ ται απ τον αριθµ , καθαρ τον αριθµ , π σα δηλαδ σουβλ κια καταναλ θηκαν και π σες µπ ρες β ζαξαν οι πανηγυρι τες. (Σε χιλι δες παρακαλ τα νο µερα!). Και απαξ παντες, δηµοτικο ρχοντες και δηµ τες, ευχαριστηµ νοι τουρλ νουν την κοιλι τους, µπλεοι αυτοθαυµασµο -π ς τα κατ φεραν;- κι αναµ νουν διηγο µενοι καταλεπτ ς -να κλα ει κανε ς χι- το επ µενο καλοκα ρι. Ας το π ρουµε απ φαση. Η µυθοπο ηση του εκσυγχρονισµο οδηγε σε παιδαρι δη µιµητισµ του εκ στοτε (πραγµατικο φαντασι δους) νεωτερικο , στην υποβ θµιση της δηµιουργικ ς αυτεν ργειας, σε µορφ ς κοινωνικο β ου καθηλωµ νες στον µεταπρατισµ . Και η µυθοπο ηση της παραδοσιοκρατ ας
οδηγε αντ στοιχα σε αγκυλ σεις και σκληρ νσεις γονου συντηρητισµο , σε παραισθησιογ νους συναισθηµατισµο ς κα χησης για κ ποιο νδοξο παρελθ ν, ολ τελα αποκοµµ νο απ την πραγµατικ τητα του παρ ντος και τις συγκεκριµ νες απαιτ σεις της. Αν αρκεστο µε τι παρ δοση ε ναι τα πανηγ ρια, τα κοντοσο βλια και τα κουτ κια µπ ρες ας ετοιµαστο µε να αποχαιρετ σουµε την Αλεξ νδρεια που φε γει! .... Παρ δοση τελικ δεν ε ναι µ νο το τραγο δι, ο χορ ς και το τσ πουρο. Ε ναι τρ πος και στ ση ζω ς και σκ ψης. Ε ναι η διατ ρηση της φυσικ ς οµορφι ς και των µνηµε ων της Ηπειρ τικης τ χνης. Κ τι που οι µ χρι τ ρα κρατο ντες, φρ ντισαν, "τη βοηθε α και φροντ δι" των αστικ ν ΜΜΕ - εργολ βων, αλλ και του διαδικτ ου, να εκφυλ σουν, να αλλοι σουν και τελικ να την εκµηδεν σουν...... Με λ γα λ για κορ κια … Τα κορ κια κ τι κρ ζανε τ’ αν συχα στα κυκλογυρ σµατ τους, και ψηλ θε ξαγν ντευαν γυπαετο . Συν χεια σελ. 2
Σελ δα 2
Aπρ λιος - M ϊος - Iο νιος 2015
∆YO ΣTO KAPΦI... KAMIA ΣTO ΠETAΛO Κ Ε Ν Τ ΡΑ Υ Γ Ε Ι Α Σ Υπολειτουργούν τα Κέντρα Υγείας στα Τζουµέρκα Του Γιάννη Νάκη
Η
κατάσταση στο τοµέα της λεγόµενης δηµόσιας υγείας και κοινωνικής περίθαλψης σε αντίθεση µε τον ιδιωτικό που γιγαντώνεται και κερδοφορεί χρόνο µε το χρόνο γίνεται τραγικότερη. Η υγεία γίνεται πανάκριβο εµπόρευµα και αλλοίµονο σ’ αυτόν που δεν έχει να πληρώσει. Στα πλαίσια της µείωσης του κόστους και των δαπανών έχουµε συγχωνεύσεις νοσοκοµείων και κλινικών, µείωση ιατρικού, νοσηλευτικού και διοικητικού προσωπικού, τεράστιες ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδοµή, φάρµακα και στοιχειώδη υλικά νοσηλείας. Ταλαιπωρία στα νοσοκοµεία, ατελείωτες ουρές, συνωστισµός, αδιαχώρητο στα εξωτερικά ιατρεία και στις εφηµερίες, αναµονές στα χειρουργεία. Ανάλογη είναι και η κατάσταση στον τοµέα της πρωτοβάθµιας υγείας στον οποίο υπάγονται τα κέντρα υγείας και τα περιφερειακά ιατρεία. Όσον αφορά την περιοχή των Τζουµέρκων σηµαντικές είναι οι ελλείψεις στα Κ. Υγείας Πραµάντων και Αγνάντων και ακόµη µεγαλύτερες στο Κ. Υγείας Βουργαρελίου, στο οποίο η διευθύντρια µόνιµη γιατρός γενικής ιατρικής κ. Σαµπίνα Τσάκα παλεύει χρόνια µε συνέπεια και µε όλες της τις δυνάµεις για να το κρατήσει σε
ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ ΝΕΑ Τριµηνια α Kκδοση
στοιχειώδη λειτουργία. Κενές τρεις θέσεις γενικής ιατρικής και δυο παιδιάτρων. Από τους δύο οδοντιάτρους ο ένας αποσπασµένος στο νοσοκοµείο Άρτας µε µια ηµέρα τη βδοµάδα στο Kέντρο Yγείας και ο άλλος στο Κ. Yγείας Φιλιππιάδας. Από τα επτά περιφερειακά ιατρεία έχουν στελεχωθεί δύο αυτό του Τετρακώµου και ο αγροτικός γιατρός προσφέρει τις υπηρεσίες του και στο Κ. Υ. Βουργαρελίου και των Θεοδωριάνων που άκουσον – άκουσον είναι άτυπα αποσπασµένος στο νοσοκοµείο Αρτας! Στην ουσία αυτή τη στιγµή το Κ.Υ. Βουργαρελίου λειτουργεί µε την ∆ιευθύντρια και ένα ακόµη αγροτικό γιατρό. Χρειάζεται δηλαδή η άµεση πρόσληψη µόνιµου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού ή η στελέχωση των περιφερειακών ιατρείων µε αγροτικούς γιατρούς. Η πολιτεία ας δώσει τα ανάλογα κίνητρα για τη στελέχωση των ορεινών αγροτικών ιατρείων. Το Κ.Υ. λειτουργεί µε ένα ακατάλληλο ασθενοφόρο, γιατί το άλλο, επεστράφη γιατί δεν έχει πληρωθεί το κόστος επισκευής 2.000,00 περίπου ευρώ. Xρειάζεται οδηγούς, νοσηλεύτριες, έµπειρο διοικητικό προσωπικό. Χρειάζεται αναλώσιµο υγειονοµικό υλικό και υλικά καθαριότητας. Επισκευές στο κτίριο.
Από όλα τα παραπάνω που περιγράφονται µε συντοµία λόγω έλλειψης χώρου, γίνεται φανερό ότι το εν λόγω Κ.Υ. δεν µπορεί να καλύψει ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες της περιοχής. Με δύο γιατρούς πώς να καλυφθεί το πρωινό ωράριο, οι κατ’ οίκον επισκέψεις και νοσηλείες, η διακοµιδή ασθενών στο νοσοκοµείο Άρτας και οι µηνιαίες εφηµερίες; Με αυτά τα δεδοµένα η ερήµωση της περιοχής θα συνεχίζεται µε αµείωτο ρυθµό, γιατί ο εργαζόµενος πέρα από την εξασφάλιση εισοδήµατος χρειάζεται για τον ίδιο και την οικογένειά του, υγειονοµική περίθαλψη. Το ίδιο και ο συνταξιούχος που θα αποτολµήσει να περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του στα πάτρια εδάφη και µάλιστα σε ορεινές περιοχές µε δύσκολες καιρικές συνθήκες, που απέχουν από τις µεγάλες πόλεις τουλάχιστον µία ώρα. Οι ανάγκες λόγω της αύξησης του πληθυσµού τους µήνες του καλοκαιριού θα είναι µεγαλύτερες για το Κ. Υ. Βουργαρελίου. Εποµένως η πολιτεία πρέπει να αντιµετωπίσει άµεσα και δραστικά τα προβλήµατα των Κ. Υ. σε µόνιµη βάση και χωρίς ηµίµετρα και µπαλώµατα. Η υγεία είναι το πολυτιµότερο αγαθό και το κράτος έχει την υποχρέωση να την παρέχει δωρεάν σε όλους.
Tα ορυχεία των ποιητών Του Μάνθου Σκαργιώτη*
Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ Συλλ γου Πλατανο σας Ιωανν νων, Σ µου 31-33, 104 39 Αθ να Τηλ: 210 - 8833761 Fax: 210 – 8833761 ΕΚ∆ΟΤΗΣ Ευαγγελ α Κωσταγι ργου (Ο εκ στοτε Πρ εδρος σ µφωνα µε το ν µο) Τηλ: 69829429065 EΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗΣ Κ στας Ν. Μπατσ ς Τηλ.: 6947239708, 6972859999 E-mail: mpatsiskostas@hotmail.com ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Αλ ξης Κατερ νης Ευαγγελ α Κωσταγι ργου Κ στας Ν. Μπατσ ς Φ της Α. Παρασκευ πουλος ΕΠΙΤΑΓΕΣ ∆ηµ τρης Γεωργ ρας Σ µου 56, Αθ να 104 39 ΕΚ∆ΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Γραφικ ς Τ χνες ΑΒΕΛ, 210 9711877 Μενελ ου 2, 16346 Ηλιο πολη Απ τη συντακτικ επιτροπ
Τα αποστελλ µενα κε µενα δεν πρ πει να υπερβα νουν τις 500 λ ξεις και να αποστ λλονται ταχυδροµικ ς στη διε θυνση του συλλ γου σε ηλεκτρονικ µορφ στο mpatsiskostas@hotmail.com
Σ
ου κ νει σινι λο πριν απ’ το Τ ροβο µια µελαχριν γιαννι τισσα µ ρα. Κ θεται δ πλα σου, σε κοιτ µε δυο ε πορες παµβ τιδες κι εσ βλ πεις στο βυθ τους τις δεκαοχτ κοπ λες. Ο τ πος τρ χει µε εκατ ν ε κοσι. Απ’ τη µερι της Αγ ας Βελανιδι ς, η µ να η ∆ τειρα κρατ ει τη χο φτα ανοιχτ για τα πουλι της Θ βας. Απ’ τη µερι της αυγ ς, φτ ρες και µ ρµαρα κι να σκουριασµ νο τουφ κι πεταµ νο στις χθες του Αρ χθου. Μπα νεις στα Γι ννενα απ την π λη του Ν στου, κι αφ νεις το αυτοκ νητο κοντ στα Λακκ µατα. Πιο κει, να παλι ηπειρ τικο τραγο δι. Σηκ νεις τη βαρι πλ κα του και, πι νοντας απ’ το χ ρι τη µ ρα, κατεβα νετε µ α µ α τις εβδοµ ντα οχτ στροφ ς του. Κι η µ ρα: «Τι βλ πεις, ταξιδι τη απ τριδα;» «Βλ πω καλντερ µια που δε θ λουν να κρυφτο ν, βλ πω σε γυ λινα καφενε α ανθρ πους ντυµ νους µε τον σκιο τους, κι λλους να γ νονται µουσαφ ρηδες στις αυλ ς τους, βλ πω απ’ την ανοιχτ π ρτα τη µ να µου ανασκουµπωµ νη να ζυµ νει στο σκαφ δι.» Στον υπ γειο ουραν νας δ σκος βυζα-
ντιν ς σκορπ ει ασ µια στο στ θος της αρχ ντισσας που βγα νει στο σεργι νι. Στρογγυλ ς σιωπ ς π φτουν σαν κ ρµατα π νω σε χαλκ µατα που κοιµο νται µπρο µυτα σε ψ θινες λ πες. Κουδο νια κρεµιο νται στο λαιµ εν ς σπρου α ρα, πουλι και κο σµατα βατρ χων ζυγι ζονται σε κεν φωτ ς, να τσουκ λι µετσοβ τικο ζεστα νεται στη χ βολη γεµ το τ ψεις, µια αγ πη µισοϋφασµ νη σε αργαλει ζαγορ σιο περιµ νει. Jνειρα διατηρητ α παντο . Σ’ να πεσµ νο απ’ το κ στρο λιθ ρι δυο σπουργ τια τσιµπολογο ν β ους ηρ ων. Μια λ µνη δεµ νη στο µ λο. Kνα κ ρο κολληµ νο στη µν µη. Και σ’ λους τους δρ µους φοβισµ να χωρι και κοπ δια να γυρε ουν εξ δους. Στην κρη της π λης οι µερτζ ρηδες µαζε ουν τους π γκους µε ξ λινα χ ρια, πιο π ρα οι πλ τες των ταµπ κηδων και των ραφτ δων λιγοστε ουν και χ νονται. Αλλο , να κλαρ νο ανθισµ νο που οι ρ ζες του φτ νουν ως τα γκατα του θαν του. Κοντ στα καλ µια, πρ σινο λεωφορε ο ξερν ει µα ρο καπν κι απ’ τα σπασµ να παρ θυρα µπαινοβγα νουν ταξ δια κι αγριοπερ στερα. Κι στερα, πολλ ς απουσ ες, και γ ρω σκ ρπια µεσηµ ρια, και το χ νι του Λ τρα στο τ λος του πνου, και µια εκκλησι κεροζωµ νη που κα ει στο µεγ λο καντ λι τις αµαρτ ες των αγ ων. Κι ο ρωτας να παραµονε ει π σω απ να σ δεντρο σαν δεκαοχτ χρονο παιδ που ρ χνει µολ τωφ και φεγγ ρια. Κι η µ ρα: «Τι ακο ς, ταξιδι τη απ τριδα;» «Ακο ω τριγµο ς αγ πης και µηχαν ς π νω απ’ τον υπ γειο ουραν . Ακο ω το α µα να φυσ ει σαν κατεβασµ νο ποτ µι στις φλ βες των νεκρ ν. Και κρυ νω, γιατ δεν ξ ρω σε ποια απ τα δυο Γι ννενα πρ πει να δοθ .» *Φιλ λογος - λογοτ χνης
Mια διαχρονική προφητεία του Μαντείου των ∆ελφών για τον Ελληνισµό του Κώστα
∆ηµητρίου
"Ασκός κλυδωνιζόµενος µηδέποτε βυθιζόµενος" Όταν στις αρχές του 2ου προχριστιανικού αιώνα ο πολύπειρος Αρκάδας στρατηγός Φιλοποίµην, είδε την διάθεση για εµπλοκή στα ελληνικά πράγµατα του Ρωµαίου υπάτου Φλαµινίνου, κατάλαβε πως οι Έλληνες βρισκόταν µπροστά σε τεράστιες περιπέτειες. Ο Φιλοποίµην αποφάσισε τότε να συµβουλευθεί το Μαντείο των ∆ελφών για το µέλλον της Ελλάδος. Η Πυθία έδωσε τον εξής χρησµό και ταυτόχρονα τον απόλυτο ορισµό της Ελλάδας που εδώ και 22 αιώνες επιβεβαιώνεται στο ακέραιο: “Ασκός κλυδωνιζόµενος µηδέποτε βυθιζόµενος”. Η ιέρεια των ∆ελφών παροµοίασε, δηλαδή, την Ελλάδα µε φουσκωµένο ασκί στο φουρτουνιασµένο πέλαγος, που κλυδωνίζεται µεν λόγω των κυµάτων, αλλά που δεν πρόκειται να βυθιστεί ποτέ! Και πράγµατι, οι Ρωµαίοι - επιβεβαιώνοντας τους φόβους του Φιλοποίµενα ήρθαν. Οι Γότθοι ήρθαν. Οι Άβαροι ήρθαν. Οι Φράγκοι ήρθαν. Οι Τούρκοι ήρθαν. Οι Άραβες ήρθαν. Οι Γερµανοί ήρθαν. Σύµµαχοι ήρθαν, Γερµανοί ξαναήρθαν προδότες ήρθαν, χρεωκοπίες ήρθαν, µνηµόνια ήρθαν... Αλλά ο ασκός, σε πείσµα όλων αυτών και πολλών άλλων, “µηδέποτε βυθίζεται”! Συν χεια απ σελ. 1
«Mε λογισµ και µ’ νειρο» Χρει ζεται να αναλογιστο µε τι ε ναι το ηπειρ=τικο πανηγ ρι; Ε ναι, και τι δεν ε ναι… Ε ναι η ατοµικ ψυχ , η υφασµ νη στην πλ ση, το προσωπικ β σανο αλλ και β λσαµο, το µερ κι, ο σεβασµ ς «σ’ σους π ρασαν», η σ νθεση των βιωµ των, απ µικρ παιδι και η πορε α στην αναζ τηση της οµορφι ς. Συνδ ονται λα µε την =πειρο, µε τον τ πο µας, εκε που γεννηθ καµε, εκε που κυλ ει π ντα το α µα µας. Και ε µαστε περ φανοι, αλλ και πλο σιοι απ το σεβασµ των µεταµορφ σε ν του -το παλι που γ νεται ν ο- απ τη λειτουργ α των σκι ν, των χρωµ των, των χων στις ρεµατι ς… Στα πανηγ ρια τα µετουσι νουµε. Η =πειρος ε ναι ο καηµ ς, η ψυχ , τα β σανα, η φτ χια, ο αγ νας, η προκοπ , οι σχ σεις, οι χαρ ς και οι λ πες… Κ θε τ πο, κ θε γωνι και κ θε ηπειρ τικο απ σκιο θυµ µαστε µε αγ πη εκε που χι µ νο απλ ονειρευτ καµε, αλλ πλ σαµε και φυλλωσι ς ονε ρων. Κι λα αυτ συνυπ ρχουν µαζ µε την ηπειρ τικη ψυχ στα πανηγ ρια. Στα πανηγ ρια οι Ηπειρ τες τραγο δησαν, τραγουδο ν και εκφρ ζουν την ικανοπο ησ τους, την ευχαρ στηση και την αγαλλ ασ τους, για την απ δοση της δουλει ς τους, για τον κ µατο και τον δρωτ τους. Στο ηπειρ τικο πανηγ ρι ε ναι στοιχειωµ νος ο ηπειρ τικος πολιτισµ ς. Ας το καταλ βουµε για τα καλ . Ο Σελ µπεης και ο Σιαµαντ κας τελει νουν… Ο Τζουµερκι τικος πολιτισµ ς κα ει σαν « σβεστη δ δα». Αυτ ν τον πολιτισµ οφε λουµε να υπηρετο µε. Με σεβασµ . «Mε λογισµ και µ’ νειρο».
Aπρ λιος - M ϊος - Iο νιος 2015
Tα Μονοπάτια της Μουργκάνας!
O
ι χιλιοπερπατηµ νες διαδροµ ς πεζοπορ ας «ζω λατες» «πεζ στρατες» Θεσπρωτικ ς αρτηρ ες επικοινων ας των ορειν ν χωρι ν της Ακριτικ ς Ηπε ρου της γης των Θεσπρωτ ν!
Τα µονοπ τια των χωρι ν της Μουργκ νας µια λλης ζω ς µια λλης εποχ ς! Μονοπ τια που ξεκινο σαν απ χωρι «σφηνωµ να» στα σ νορα µε την Αλβαν α πως τον Τσαµαντ , πως τον Λια της τραγικ ς «Ελ νης» του Γ. Γκατζογι ννη απ το Γαρδ κι στην Γλο στα, απ το Βαβο ρι, απ το Μαλο νι απ το Λ µποβο, µ σα απ την Κεραµ τσα στο Κ κκινο Λιθ ρι µ σα απ την Κωστ να, στο Ρ ζο, εκε ψηλ στο Κουρεµ δι, στην Λ στα στο Κεφαλ βρυσο στην Π βλα στου Λ κου στην Ραβ νι, Λεπτοκαρυ και µ σα απ χαρ δρες φαρ γγια λ γγους ποτ µια π τρες ασφ κες, πλατ νια, µικρο ς µεγ λους µαχαλ δες λλα χωρι κατ ληγαν ως Φιλι τι Ιω ννινα και στην Σαγι δα ως Ηγουµεν τσα! Μια συν χεια της οροσειρ ς της Π νδου µια µικρογραφ α τοπ ων και φ σης µοναδικ ς που αντικρ ζεται µ νο σε ταιν ες -χωρ ς υπερβολ - που δε χνουν εικ νες φ σης Αλ σκας και Καναδ µε πλατ νια δ ση, βουν και ποτ µια στον ∆ µο Φιλιατ ν Θεσπρωτ ας. Εκε ε ναι µια Ελλ δα αν γγιχτη, ερηµικ µε λ γους ανθρ πους σε κ θε χωρι µε πολ λιγ τερους ν ους που πεισµατικ περιµ νουν κ θε καλοκα ρι τους ξενιτεµ νους συγχωριανο ς να ζωνταν ψουν σπ τια και χωρι στα καλοκαιριν πανηγ ρια! Μια περιοχ µε ανεργ α που τα ποσοστ της δεν βγ ζουν ν ηµα αφο η ανεργ α των ν ων στην =πειρο ε ναι 68,9%! ΕΛΣΤΑΤ Απρ. 2015. Υπ ρχει Πρ ταση! Υπ ρχει τεκµηριωµ νη πρ ταση.... για αν πτυξη συµβατ µε το εκπληκτικ ακριτικ περιβ λλον. Πρ ταση για αναβ ωση των µονοπατι ν! Kνα ργο πνο ς µε ουσ α για αν δειξη και αν πτυξη στον ιστορικ ορειν γκο Μουργκ νας! Τα µονοπ τια παραδοσιακ συνδ ουν τα χωρι ! Jµως περιηγητικ κ ποια απ τα πολλ , ε ναι κατ λληλα για πολλ ς µορφ ς τουρισµο . Ε ναι τ τοια που φτι χτηκαν εκατοντ δες χρ νια πριν δ πλα στα τοπικ µνηµε α. E ναι δ πλα στις Εκκλησι ς, δ πλα στα παλι πηγ δια ε ναι στα αρχα α της περιοχ ς. E ναι στους τ πους εκε νους που παιρναν αν σα οι ταξιδι τες χωριανο . Jταν µεταν στευαν, ταν π γαιναν στα παζ ρια, στους γ µους, στους πολ µους, σε σα η ζω
τους φερνε! Σ µερα τα περισσ τερα απ αυτ ε ναι σχεδ ν δασωµ να λλα οι ντ πιοι τα χουν ακ µα στο νου τους. Οι µν µες και οι περπατησι ς των προγ νων δεν χουν σβ σει! Το ργο για την τοπικ κοινων α ε ναι µε σηµαντικ προοπτικ ! Mε δηµιουργ α θ σεων εργασ ας και
πιας µορφ ς επενδ σεις µικρ ν µεσα ων επιχειρ σεων που θα σ βονται την πολιτισµικ παρ δοση, ηθογραφ α του τ που περιβ λλον και Ιστορ α. Το δεδοµ νο επεξεργασ ας θα ε ναι η προσ λκυση πολλ ν και διαφ ρων επισκεπτ ν λο το χρ νο στο ενδεχ µενο αξιοπο ησης – δι νοιξης και αν δειξης των µονοπατι ν. Το πλεον κτηµα! Τα µονοπ τια της Μουργκ νας ε ναι σως το µεγαλ τερο σ µπλεγµα µονοπατι ν παλαι ν «αρτηρι ν επικοινων ας» της ορειν ς Θεσπρωτ ας! Sσως το πιο αξιοσηµε ωτο ακ µη χωρ ς κατ λληλη αξιοπο ηση στην Ευρ πη! Σηµαντικ ευκαιρ α το ργο στε να προστεθο ν τα µονοπ τια της Μουργκ νας σαν ακ µη να σηµε ο παγκ σµιας αναφορ ς στα µετρηµ να «Μονοπ τια του Κ σµου» που κ ποιος στην ζω του πρ πει να χει τουλ χιστον µια φ ρα διαβε ! ∆ σκολα θα βρεθε λλος τ τοιος ορειν ς γκος τ τοιας µορφολογ ας και Ιστορ ας µε τ τοια µονοπ τια που νωναν τ σα χωρι και κατ ληγαν µε µονοπ τια στα µεγαλ τερα χωρι και π λεις. Ακ µη και σ µερα µε τους ασφαλτοστρωµ νους δρ µους εκε να τα µονοπ τια στην Μουργκ να εξακολουθο ν να ε ναι περ εργα πιο σ ντοµα µως π ντα δ σβατα! Επ σης προς ενηµ ρωση λων και υπενθ µιση υπ ρχει επ σηµη πρ ταση σε ανοικτ εκδ λωση απ τον Μ ρτιο W15 απ την Οµοσπονδ α Μουργκ νας - εξαιρετικ ς αξιοπο ησης του ορεινο γκου µε τα «παραδοσιακ µονοπ τια» των χωρι ν της Μουργκ νας! Τι λε πει; η συνεργασ α των φορ ων Υπουργε ων, του ∆ µου, της Περιφ ρειας και η συµµετοχ του κ σµου µας. Υ.Γ.: Τον Α γουστο στις 9 του Μ να στο µνηµε ο του Αγροτικο κιν µατος στο Κεφαλοχ ρι - Γλο στα στα πλα σια του εορτασµο θα επαναληφτε η κθεση του Μ. Μπασι κου µε τους εκπληκτικο ς του ιστορικο ς χ ρτες µονοπατι ν της Μουργκ νας. Κωνσταντ νος Σ. Κωνσταντ νου
Σελ δα 3
O δρόµος προς την αναστήλωση Του Χριστόφορου Κατερίνη*
Κ
οιτ ζω τις πρ τες φωτογραφ ες των εργασι ν αποκατ στασης της αρχικ ς µορφ ς του κατεστραµµ νου γεφυριο . Με συγκ νηση η µατι µου αγκαλι ζει τι χει αποµε νει απ’ αυτ και δεν θ λει να το αποχωριστε . Στην πραγµατικ τητα, αγκαλι ζει λη τη δ ναµη του ανθρ που που µπ ρεσε και δωσε ψυχ σε να τ τοιο ηπειρ τικο αρχιτεκτονικ στολ δι. Αµ σως ο νους µου τρ χει και χει δη προχωρ σει στο στ διο της ανασυγκρ τησης και αναδι ταξης των αρχιτεκτονικ ν του µελ ν καθ ς και στην ενδεχ µενη προσθ κη ν ων προκειµ νου να αποκτ σει ξαν ζωντ νια. Αναστ λωση! Αυτ η λ ξη πρ πει να αποτελε το κοιν σ νθηµα των ηµερ ν και να γ νει ο µπο σουλας σ µφωνα µε τον οπο ο θα χαρ ξουµε την πορε α µας. Αναστ λωση, χι µ νο για το ιστορικ γεφ ρι µας, αλλ και για την Ελλ δα ολ κληρη. Χωρ ς τ τοιου ε δους προσανατολισµ δεν θα χουµε καµ α τ χη και εξ λιξη ατοµικ ε τε εθνικ . Ο δρ µος της αναστ λωσης του γεφυριο δεν χει να κ νει µ νο µε την δι σωση της πολιτιστικ ς µας κληρονοµι ς και παρ δοσης. Σε να εγχε ρηµα πως αυτ διακυβε εται η προσπ θεια που κ νει ο νθρωπος να υποτ ξει τον εξωτερικ και να προ γει τον εσωτερικ του κ σµο. Εδ τ θεται το ερ τηµα αν η σηµεριν κοινων α χει αντιληφθε πραγµατικ το ν ηµα του πολιτισµο και την τερ στια σηµασ α του για τη ζω µας. Μ νο ο πολιτισµ ς µπορε να προσφ -
ρει στον νθρωπο ρυθµ , ναν αν τερο σκοπ και να χρωµατ σει την παρξ του. Η πνευµατικ και ηθικ
ζω µας εξαρτ ται απ λυτα απ το πολιτιστικ επ πεδο και υπ βαθρο που χουµε. Sσως ρθε η στιγµ να αναρωτηθο µε π ς χουµε φτ σει στη σηµεριν βαθ τατη ηθικ κρ ση και να ψ ξουµε τον τρ πο για την λ τρωση. Η αναστ λωση του γεφυριο λοιπ ν, συµβολ ζει αδιαµφισβ τητα τον δρ µο για την αναστ λωση της διας µας της κουλτο ρας µε την ννοια της πνευµατικ ς και ηθικ ς µας καλλι ργειας. Τα θεµ λια του γεφυριο , εκτ ς απ τα δοµικ στοιχε α, πρ πει να ε ναι η αισιοδοξ α, η θ ληση, η ελπ δα και η δ ναµη, χαρακτηριστικ κ θε καθαρ αιµου τ κνου της Ηπε ρου και Kλληνα. Β βαια, ως κληρον µοι εν ς πολιτιστικο µνηµε ου πως το ιστορικ γεφ ρι της Πλ κας, αποδειχτ καµε τροµερ ασυνεπε ς προς τους παλαι τερους και παραβλ ψαµε την προσφορ
τους. «Το οικοδ µηµα του πολιτισµο εδρ ζεται π νω στις προσπ θειες λων των ανθρ πινων γενε ν», γραψε ο Πλ τωνας. Προφαν ς και το λησµονο µε. Και σαν να µην φτανε αυτ , σταθ καµε αφελε ς και ανοργ νωτοι απ ναντι στις προειδοποι σεις της φ σης τ σα χρ νια. Η αβουλ α, η προσ λωση στο ατοµικ παρ στο κοιν συµφ ρον, ο κοµµατικ ς φανατισµ ς, η παθητικ κατ σταση απραξ ας, ο ωχαδερφισµ ς, λα εκε να δηλαδ τα ελαττ µατα που χαρακτηρ ζουν τον Νεο λληνα και τον κακ εαυτ του, κυρι ρχησαν και ιδο τα καταστροφικ αποτελ σµατα. Σε µια εποχ ηθικο σκοταδισµο , σαν τη δικ µας, ε ναι επιτακτικ η αν γκη να αναλ βουµε επιτ λους τις ευθ νες µας και να υπολογ σουµε την ατοµικ προσφορ µας απ ναντι στην κοινων α. Η δηµιουργ α του πολιτισµο µε λα του τα επιτε γµατα, υπ ρξε συνισταµ νη της συλλογικ ς ανθρ πινης δρ σης. Jταν το
“εγ ’’ στρατε εται στην υπηρεσ α του “εµε ς’’ και το κ θε τοµο δ νει τον δικ του αγ να, τ τε και µ νο τ τε χουµε ελπ δες για προ κταση και αν ταση του πολιτισµικο µας επιπ δου. Κ πως τσι αντιλαµβ νοµαι τον δρ µο για την αναστ λωση. Γι’ αυτ πρ πει να ξαναχτ σουµε το γεφ ρι µας και να αποδε ξουµε τι ε µαστε αντ ξιοι της κληρονοµι ς µας. Jσον αφορ δε τις τελευτα ες εξελ ξεις περ των εργασι ν, θα πληροφορηθ κατε τι την εκπ νηση της µελ της αν λαβε το Εθνικ Μετσ βιο Πολυτεχνε ο το οπο ο ιδια τεροι δεσµο το εν νουν µε την =πειρο, την πατρ δα των ιδρυτ ν και µεγ λων ευεργετ ν του. Προσωπικ ως Ηπειρ της, αλλ και πρ ην φοιτητ ς του Ε.Μ.Π., µ νο περ φανος µπορ να νι θω για την ε δηση αυτ . Μ α ε δηση η οπο α µας φ ρνει πιο κοντ στον στ χο, πιο κοντ στην αναστ λωση! * Πολιτικ ς Μηχανικ ς Ε.Μ.Π.
Συν χεια απ σελ. 1
Γεφ ρι της Πλ κας: Σκ ψεις και Προτ σεις
Κ
αταθ τω στη συν χεια τη δικ
µου πρ ταση, απ δικα ωµα που πηγ ζει απ την παραπ νω απ τρι ντα τη ενασχ λησ µου µε τα π τρινα τοξωτ γεφ ρια της Π νδου. 1. Τα ποια χρ µατα προκ ψουν, να διατεθο ν για τη σωτηρ α των γεφυρι ν της Κ νιτσας και του Παπαστ θη, που πολ αξ ζουν και πολ κινδυνε ουν. Η θυσ α του γεφυριο της Πλ κας, ως λλης Πρωτοµαστ ρισσας, ως του πρ του ξεχωριστο µνηµε ου του ε δους, ας γ νει αφορµ να στεργι σουν δ ο λλα εξ σου σηµαντικ γεφ ρια. Θα ε ναι λυπηρ ως ανεπ τρεπτο η ιστορ α να επαναληφθε και τα κροκοδε λια δ κρυα να ξανατρ ξουν. 2. Σαν ελ χιστο "αντισταθµιστικ " φελος για την πολιτισµικ ζηµι που
υπ στησαν οι κ τοικοι των Τζουµ ρκων, να κατασκευαστε σ γχρονη γ φυρα εξυπηρ τησ ς τους στη θ ση της παλαι ς επικ νδυνης µπ λεϋ. Ε ναι απαρ δεκτο να χρησιµοποιο ν ακ µη, απ τη δεκαετ α του 60, εκε νη που απ πριν την κατοχ στεκε, ακουµπο σε - λλο απαρ δεκτο- π νω στο θρυλικ γεφ ρι της 3ρτας. 3. Στη θ ση που το γκρεµισµ νο πια γεφ ρι της Πλ κας, προκ πτει ευκαιρ α να δηµιουργηθε νας χ ρος µν µης αλλ και ιδιαιτ ρου ε δους πολιτιστικ ν δρ µενων -υπ ρχουν τερ στιες δυνατ τητες για τ τοιους προσανατολισµο ς. Αρκε : ✔ Να στερεοποιηθο ν πλ ρως τα εναποµε ναντα β θρα µε σο µ ρος του τ ξου συγκρατο ν.
✔ Να λειτουργ σει στο διπλαν κτ ριο του τελωνε ου µουσε ο για το γεφ ρι αλλ και των γεγον των που εκτυλ χτηκαν στον περιβ λλοντα χ ρο του. ✔ Μικρ θ ατρο, ενταγµ νο σεµν στην χθη-πρ σβαση προς το γεφ ρι και µε σκηνικ τα ερε πια του τελευτα ου κατ λληλα φωτισµ να, να φιλοξενε παραστ σεις σχετικ ς µε το θ µα -θυµ ζω τον µεγ λο αριθµ θεατρικ ν αν τη Βαλκανικ και χι µ νο. Ναι, µπορο ν να γ νουν πολλ , αρκε να προηγε ται το Jνειρο της Πρ ξης. Jσο για το γεφ ρι του Μπ κα που χ σαµε, αυτ θα το θυµ µαστε σο το αγαπ σαµε -ας το προφυλ ξουµε τουλ χιστον στη µν µη µας.
Σελ δα 4 IANOYAPIO™ - ºEBPOYAPIO™ - MAPTIO™ 2014
ΧΩΡΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ
H
αποσ νθεση του κοινωνικο ιστο , βασικ χαρακτηριστικ των κοινωνικ ν εξελ ξεων στην περιφ ρεια κατ τη µεταπολεµικ περ οδο, δεν αποτ λεσε απλ να αρνητικ κοινωνιο-δηµογραφικ φαιν µενο αλλ αν τρεψε τις δοµ ς µακρ ς δι ρκειας στις οπο ες λειτο ργησε νας πολιτισµ ς µε συγκεκριµ να χαρακτηριστικ και µε µ α ορισµ νη δυναµικ εξ λιξης. Η δηµογραφικ αποψ λωση της περιφ ρειας και ιδ ως του ορεινο χ ρου προκ λεσε χι µ νο την αστυφιλ α και την απαξ ωση του αγροτοποιµενικο προτ που, αλλ µ α γενικ τερη ιδεολογικ αλλοτρ ωση και µ α ρ ξη στη σφα ρα των συλλογικ ν νοοτροπι ν. Ο παραδοσιακ ς «τοπικ ς» πολιτισµ ς ε τε φθ νει, ε ν δεν αφοµοιωθε στην κυριαρχ α του σ γχρονου αστικο β ου, ε τε αναβι νει ως απ ντηση στο α τηµα «επιστροφ στις ρ ζες». Απ την λλη µερι ο λαϊκ ς πολιτισµ ς αντιµετωπ ζεται απλ ως εργαλε ο σφυρηλ τησης εθνικ ς εν τητας µε ντονη ιδεολογικ χρ ση του µε µφαση στην κοινωνικ
δι σταση. Ο λαϊκ ς πολιτισµ ς, µως, οφε λει να εντ σσεται στην τοπικ κλ µακα σε απ λυτα συν φεια µε τον ευρ τερο φυσικ και γεωπολιτικ χ ρο της µε τελικ στ χο την αν δειξη της εσωτερικ ς δυναµικ ς και των µελλοντικ ν προοπτικ ν του. Στη β ση της λογικ ς αυτ ς µπορο µε να διαιρ σουµε την περιφ ρεια του νοµο Ιωανν νων στις ακ λουθες χωρικ ς πολιτισµικ ς εν τητες: α. Η Κ νιτσα και τα χωρι της µε 42 χωρι που περιλαµβ νει τα Μαστοροχ ρια, το λεκανοπ διο της Κ νιτσας, την λ κκα του Α ου και την αλπικ ζ νη β. Το Πωγ νι µε 33 χωρι γ. Η περιοχ του 3νω Καλαµ µε 27 χωρι δ. Η περιοχ Ζ τσας µε 13 χωρι , ε. Τα Γραµµενοχ ρια µε 13 χωρι στ. Το Ζαγ ρι µε 47 χωρι ζ. Το Μ τσοβο µε 4 χωρι η. Τα χωρι του Περιστερ ου µε 12 χωρι θ. Η περιοχ Κουρ ντων και Ντουσκ ρας µε 18 χωρι ι. Τα ∆ωδωνοχ ρια µε 7 χωρι και το περ φηµο Μαντε ο ια. Η Λ κκα Σουλ ου µε 26 χωρι (ζ νη της Κουµαρι ς) ιβ. Τα χωρι 3νω Λο ρου και ∆υτικο Ξηροβουν ου µε 14 χωρι ιγ. Τα Κατσανοχ ρια µε 11 χωρι ιδ. Τα Τζουµερκοχ ρια µε 15 χωρι Τα Τζουµ ρκα που βρ σκονται στα ρια του νοµο Ιωανν νων µπορο ν να διαιρεθο ν ανθρωπογεωγραφικ και πολιτισµικ σε τρεις µικρ τερες εν τητες. Μ α απ’ αυτ ς αναπτ σσεται στον ορειν γκο του Πετροβουν ου µε κ ντρα τα χωρι Πετροβο νι και Χουλιαρ δες, η λλη εντοπ ζεται στις βορειοδυτικ ς υπ ρειες της κορυφ ς Στρογγο λα γ ρω απ τους οικισµο ς Πρ µαντα και Αγν ντα και η τρ τη εκτε νεται πιο β ρεια, στα ρια µε το Περιστ ρι, µε κ ριες κοιν τητες το Συρρ κο και τους Καλαρρ τες. Οικιστικ οι περισσ τερες κοιν τητες παρουσι ζουν ντονα τα χαρακτηριστικ της δι σπαρτης εγκατ στασης µε τους πολυ ριθµους µικρο ς συνοικισµο ς σε σχετικ µεγ λες γεωγραφικ ς εκτ σεις, να οικιστικ πρ τυπο που οφε λεται σ’ ναν συνδυασµ συστ µατος γγειας ιδιοκτησ ας, εκµετ λλευσης φυσικ ν π ρων και συγγενικ ν δοµ ν (π.χ. Ραφτανα οι). ∆ιαπιστ νουµε συνεπ ς τι ο ∆ µος Βορε ων Τζουµ ρκων περιλαµβ νει τις υποεν τητες των Τζουµερκοχωρ ων (Τζουµ ρκα, Χουλιαροχ ρια, Βλαχοχ ρια) και την εν τητα των Κατσανοχωρ ων. Jσο για την Πλατανο σα και το Μονολ θι, τα χωρι αυτ εντ σσονται στην εν τητα του Ανατολικο Ξηροβουν ου µαζ µε τα χωρι του πρ ην ∆ µου Ξηροβουν ου της 3ρτας. Μ πως λοιπ ν θα πρ πει να τ χουν µιας ξεχωριστ ς αντιπροσ πευσης στα ∆ηµοτικ Συµβο λια; Πηγ : Νοµ ς Ιωανν νων, Σ γχρονη Πολιτισµικ γεωγραφ α, Επιµ. Βασ. Νιτσι κος, Ν. Α. Ιωανν νων, 1998.
ΦΩΤΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ
Aπρ λιοςTA - M ϊος - Iο νιος 2015 NEA TH™ ™KOY¶A™
• ΤΕΧΝΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΑΧΛΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Ο καραβιδ ς
T
ις ν χτες τις καλοκαιριν ς, την ρα που το φεγγ ρι φ τιζε τα σκο ρα νερ της λ µνης στα Γι ννινα, ο καραβιδ ς µπαινε ξυπ λητος µες στα χλιαρ νερ της για να αρχ σει το ψ ρεµα της καραβ δας. ‘Kνα ψ ρεµα αλλι τικο απ' τα συνηθισµ να, παρ ξενο, για να πλ σµα της λ µνης ιδια τερο! Η καραβ δα, πλ σµα του νερο , αν κει στην οικογ νεια των αστακ δων και ε ναι τ σο µεγ λη σο τα δ δεκα εκατοστ του µ κους της. Μοι ζει πολ µε τον αστακ , χει δαγκ νες δυνατ ς κι να λαδοκαφ σκουρ χρωµα διο µε τον πυθµ να της λ µνης εκε που ε ναι τα ρηχ νερ . Οι καραβ δες, στις φεγγαρ φωτες ν χτες του καλοκαιριο , απλωµ νες µε περισσ χαλαρ τητα στον µαλακ π το της λ µνης Παµβ τιδας και σκεπασµ νες µε το χλιαρ νερ της, αποτελο σαν το επιθυµητ ζητο µενο του καραβιδ . Προσεκτικ , µε αργ ς και πολ
ρεµες κιν σεις µες στα ρηχ νερ κι εκε που τα καλ µια απουσ αζαν, προσπαθο σε να τις εντοπ σει. Kνα αυτοσχ διο αλλ καλ µελετηµ νο φωτιστικ απ πρωτ γονο κι αναπ ντεχο υλικ
ταν γερ κρατηµ νο στο αριστερ του χ ρι κι κανε µε το φως του τα νερ δι φανα µ χρι που αποκ λυπτε τις καραβ δες. Τις
πλησ αζε µε πολ αργ ς κι αθ ρυβες κιν σεις κι βαζε στ χο κ θε φορ απ µ α. Kβαζε ρεµα το δεξ του γυµνωµ νο χ ρι µες στο νερ απ το π σω µ ρος της καραβ δας κι εκε βαζε λη την τεχνικ του στην προσπ θεια του να µη δει η καραβ δα τη σκι του και µε απ στευτη γρηγορ δα να την πι σει απ τη µ ση της και να τη ρ ξει στο καλαµ νιο καλ θι, που ε χε µαζ του. =θελε ριστη γν ση της τεχνικ ς, επιδεξι τητα κι εξ σκηση το πι σιµο της καραβ δας. ∆ σκολη δουλει , γιατ µε µια διαφορετικ
κ νηση µε λ γο θ ρυβο, αυτ , απ κει που στεκε ακ νητη, φευγε απ τοµα και µε εξαιρετι-
κ ταχ τητα προς τα π σω και χαν ταν µ σα στα βαθ τερα νερ , ανακατε οντας χαρακτηριστικ µε τη φυγ της την µµο απ τον π το της λ µνης. Για την κ νηση της αυτ την ιδια τερη κι αν ποδη, την λεγαν οι Γιαννι τες την καραβ δα: το αν ποδο της λ µνης και µε την χαρακτηριστικ τους προφορ : τ αν πουδο τς λ µνς. Και π σες φορ ς ακουγ ταν το τη η κουβ ντα στις αυλ ς απ τις µαν δες, που φ ναζαν στα ατ θασα παιδι τους: αν πουδο τς λ µνς εεεε αν πουδο τς λ µνς, µα κ νω κι σι πι σου, αλ και τρισαλ σου! Κι αφο γ µιζε την καλ θα του ο καραβιδ ς, µετ φερε την ψαρι
Tης Μαρ ας Μπιν"τση * του σπ τι του, που πλενε τις καραβ δες απ την µµο και το λιµν σιο το νερ και µετ λλες τις ψηνε στα κ ρβουνα κι λλες τις βραζε, τσι ολ κληρες πως
ταν, σε βαθι κατσαρ λα µε νερ . Και του γιν ταν αυτ ς νας πενταν στιµος και περιζ τητος µεζ ς! Το κ λυφος τους γιν ταν, µε το βρ σιµο το ψ σιµο, κατακ κκινο και ταν η εµφ νιση τους, µετ την κυκλικ τους τοποθ τηση στο πλεκτ καλαµωτ ταψ , σαν δι κοσµος περ τεχνος σηµερινο σεφ. Καµαρωτ ς και περ χαρος τις γυρ φερνε στο µ λο ο καραβιδ ς διαλαλ ντας το προι ν του και συζητ ντας µε τους τακτικο ς πελ τες του. Και κ θε µ ρα η δια δουλει γι' αυτ ν, φεγγαρ δα, λ µνη, πι σιµο της καραβ δας, µετατροπ σε υπ ροχο µεζ και π ληση στο µ λο. Μια σ νθετη και ιδια τερη τεχνικ το χαρακτηριστικ της ασχολ ας του. Το τος ο τεχν της κ που εκε στη λ µνη στα ρηχ κ που παραµ σα που φεγγε καλ τερα το φεγγ ρι, κ που εκε στο π ρασµα και στο µπ ρδεµα του χρ νου, κ που µες στην αχλ του χρ νου χ θηκε και γυροφ ρνει αν µνηση ακριβ ! * Φιλ λογος-Συγγραφ ας και ∆ιδ κτωρ Ψυχολογ ας
Τζουµ ρκα:
Ο γεν θλιος τ πος «των παιδι=ν του ξιν γαλου» Tου Κ#στα Μαργ#νη*
Σ
την πρ σφατη συλλογ διηγηµ των του Ηλ α Β. Παπαγεωργ ου µε τ τλο: «Τα παιδι του ξιν γαλου» (Μυτιλ νη 2015) ο πρωταγωνιστ ς της αφ γησης ε ναι ο γεν θλιος τ πος. Η παρουσ α β βαια της γεν θλιας γης στη λογοτεχν α ε ναι γνωστ δη απ τον 18ο αι να. Οι ποιητ ς και οι πεζογρ φοι µ λιστα της γενι ς του 1880, αξιοποι ντας την ιδιαιτερ τητα της υπα θρου, αν δειξαν το καθηµεριν και το οικε ο, την ανθρ πινη συµπεριφορ , τα θη και τα θιµα, τη ντοπιολαλι . Jπως γρ φει ο G. Bachelard (Η ποιητικ του χ ρου: 43), «τα παιδικ χρ νια παραµ νουν ζωνταν και ποιητικ ωφ λιµα µ σα µας στο επ πεδο της ονειροπ λησης και χι των πραγµατικ ν γεγον των. Χ ρη σ’ αυτ την αι νιο παιδικ ηλικ α διατηρο µε την πο ηση του παρελθ ντος». Στα διηγ µατα του Ηλ α Β. Παπαγεωργ ου το «σπ τι» ταυτ ζεται µε το χωρι του (Κυψ λη) και µε γειτονικ χωρι που π ρασε τα παιδικ του χρ νια. Εδ τα πραγµατικ γεγον τα δεν χουν ξεθωρι σει. Ε ναι αυτ απ τα οπο α αρδε εται η «πο ηση» του παρ ντος. Τα ορειν χωρι της Ηπε ρου, ευρ τερα, στη µετακατοχικ περ οδο, συγκροτο ν µια βιωµ νη πραγµατικ τητα που αναβι νει στη συλλογ των διηγηµ των. Η σηµειολογ α του
γεν θλιου τ που ε ναι πολ σηµη: η οδυνηρ
φτ χεια µε επακ λουθα την αµορφωσι , την κακ α, την αναξιοπρ πεια, αλλ και η αυθεντικ κφραση των ορεσ βιων των Τζουµ ρκων. Την πραγµατικ τητα του γεν θλιου τ που συνυφα νουν το φυσικ περιβ λλον και ο κοινωνικ ς χ ρος. Η φ ση και η κοινων α των Τζουµ ρκων διαµορφ νουν τον χ ρο του προσωπικο µ θου του συγγραφ α. Απ τη µια το σκληρ ηπειρωτικ τοπ ο, η χρονη και µοναδικ φ ση, απ την λλη η φτωχ κοινων α µε τις στερ σεις, τις µικρ τητες και την καταπ εση. Σε πρ το επ πεδο τα διηγ µατα του Ηλ α Παπαγεωργ ου αποτελο ν καταγραφ βιωµ των, µαρτυρ ες απ µια κοινων α του παρελθ ντος κατ την µεταεµφυλιακ περ οδο. Η παιδικ µατι µε την ειλικρ νεια αλλ και τη µαγε α της ηλικ ας αποτελε την αφετηρ α της σ νθεσης. Σε δε τερο επ πεδο η εν ργεια της περιγραφ ς, η αναλογ α διαλ γου και αφ γησης, η φυσικ τητα των διαλ γων και η λεπτοµερ ς αναπαρ σταση της καθηµεριν ς πραγµατικ τητας υπηρετο ν την ψυχογραφ α των προσ πων και την ανασ σταση µιας κοινωνικ ς ατµ σφαιρας, της κλειστ ς κοινων ας των ορειν ν χωρι ν των Τζουµ ρκων, µε το αξιακ τους σ στηµα και τους θεσµο ς
της. Η ηθογραφ α του Ηλ α Β. Παπαγεωργ ου αποτυπ νει σε µια «σκοτειν χρονικ περ οδο» το µεγαλε ο και τη µικρ τητα των ορειν ν κοινωνι ν της Ηπε ρου και ταυτ χρονα δ νει µφαση στην ψυχογραφικ εµβ θυνση των προσ πων. Στην εποχ µας, εποχ εγκατ λειψης των γεν θλιων τ πων και ρνησης συχν της πολιτισµικ ς µας ταυτ τητας, η αναβ ωση των «επαρχιακ ν ηθ ν» µιας λλης εποχ ς µπορε να συµβ λει σ’ ναν γ νιµο δι λογο παρελθ ντος – παρ ντος και στην αν δειξη στοιχε ων εν ς τοπικο πολιτισµο που επηρ ασε τη διαµ ρφωση της νεοελληνικ ς ταυτ τητας. Π ραν αυτ ν, τα διηγ µατα του Ηλ α Β. Παπαγεωργ ου αποσκοπο ν στη νοσταλγικ επανασ σταση των παιδικ ν του βιωµ των σαν «εικ νες του ευτυχισµ νου χ ρου» κυρ ως, και συµβ λλουν στην πολυεπ πεδη µελ τη της κοινων ας των Τζουµ ρκων σε µια «σκοτειν » εποχ . Το λεξιλ γιο µ λιστα της ηπειρωτικ ς ιδιολ κτου και τα βασικ της γλωσσικ χαρακτηριστικ ε ναι πολ τιµα εργαλε α για κ θε ερευνητ της γλ σσας και του πολιτισµο µας. * Πρ εδρος της Ιστορικ ς Λαογραφικ ς Εταιρε ας Τζουµ ρκων (ΙΛΕΤ)
Aπρ λιος - M ϊος - Iο νιος 2015 TA NEA TH™ ™KOY¶A™
Σελ δα IANOYAPIO™ - ºEBPOYAPIO™ - MAPTIO™ 20145
•
IΣTOPIA
TEXNH
Π OΛ I T I Σ M O Σ
Ψυχοδυναµικ και σηµειολογ α των µορφ=ν στη ζωγραφικ τ χνη ∆ρ Στ λλας Μουζακι#του*
Η
εικαστικ εµπειρ α ε ναι απ τη φ ση της χαοτικ και δαιδαλ δης, αποτελο µενη απ δηµιουργ ες ιεραρχηµ νες και οργανωµ νες µ σα απ να κατακλυσµ µορφ ν και εικ νων. Ο χ ρος της τ χνης µπορε να αποτελ σει µια δυναµικ και δηµιουργικ π λη, η οπο α καλλιεργε και εκπαιδε ει το βλ µµα µας στη διαµ ρφωση και στ θµιση των δεδοµ νων, µας επιτρ πει να δηµιουργο µε καινο ριες προοπτικ ς, χαρ σσοντας ν ες πορε ες, αποκαλ πτοντας τις πολλαπλ ς πλευρ ς των πραγµ των. Οριοθετ ντας ργα τ χνης σε να εννοιολογικ σ νολο, διαµορφ νεται να σταθερ πεδ ο αναφορ ς και νας οδηγ ς προσανατολι-
σµο . Μ σα απ τη σηµειολογικ προσ γγιση των εικ νων και των µορφ ν ανακαλ πτουµε ννοιες που συγκινο ν, αποτελ ντας να γκυρο β µα σφαιρικ ς θε ρησης και εικαστικο διαλ γου απ το οπο ο χουµε να µ θουµε λοι µας πολλ . Η 3ννα Μπεν κη, µ σα απ τις εικαστικ ς της προτ σεις και τις θεωρητικ ς της αναλ σεις στην ψυχοδυναµικ του ανθρωπ νου σ µατος, προσπαθε να προσεγγ σει σηµαντικ ς πτυχ ς της Τ χνης µε συνθ σεις που µας µιλο ν ζωνταν , µας υποβ λλουν, µας διεγε ρουν τον ψυχισµ και τη φαντασ α. Πρ κειται για ργα βγαλµ να απ την ψυχ και απ βι µατα πλο σια σε ευαισθησ α, φιλοτεχνηµ να µε αυθεντικ τητα, ταλ ντο αλλ και π θος. Η δυναµικ των µορφ ν της µ ς φορτ ζουν µ σα απ το δονο µενο χρωστ ρα τους (εικ.1), το ρυθµ της γραµµ ς, την παλµικ τητα του χρ µατος και µας αποκαλ πτουν τον τρ πο που οι καλλιτ χνες κ θε εποχ ς και σε κ θε µορφ τ χνης εκφρ ζουν το ψυχοδυναµικ φορτ ο που περικλε εται στο ανθρ πινο σ µα, το οπο ο γυρε ει την καλλιτεχνικ
πηγ που θα το απελευθερ σει και θα το λυτρ σει απ τα δεσµ του. Ανεξ ντλητα χαρισµατικ , ανθεκτικ στο χρ νο, δηµιουργε ργα που µας συ-
γκινο ν, µας µορφ νουν οπτικ αλλ και ψυχικ . Υπ ρχει µια ζωντ νια, να «δ σιµο», µια αισθητικ αλλ και ψυχολογικ προσ γγιση, που αξιοποιε ται στο πακρον µ σα απ το σχ διο και το χρ µα, αλλ και την ικαν τητα σ νθεσης των δ ο αυτ ν δοµικ ν συστατικ ν στοιχε ων του ργου τ χνης. Η σηµειολογ α των µορφ ν και η αποκωδικοπο ηση συµβ λων, µ σα απ την εικαστικ πρ ταση του Γι ργου Τσιο ρη, αποκαλ πτει τους τρ πους παραγωγ ς, λειτουργ ας και προσλ ψεως των διαφ ρων σηµειακ ν συστηµ των που επιτρ πουν την επικοινων α αν µεσα σε τοµα και σε οµ δες ατ µων. Ο µαγικ ς κ σµος των συµβ λων ξεδιπλ νεται µαγε οντας τον αναγν στη κ νοντ ς τον κοινων στις σηµασ ες που εµπλ κονται σε οποιαδ ποτε δραστηρι τητα συµµετ χει ο νθρωπος, και συνεπ ς στο σ νολο του πολιτισµο . Το ργο του, βαθι οραµατικ , κινε ται στο πεδ ο του υπερρεαλισµο , αφο στοιχε α της θεµατολογ ας του χουν θρησκευτικ ς καταβολ ς, ιδωµ να µως µ σα απ µια πιο σ γχρονη ερµηνευτικ προσ γγιση. Kχοντας π ντα ως σηµε ο αναφορ ς το βραχ δες τοπ ο της Ηπε ρου, ο π νοπλος αρχ γγελος της Αποκ λυψης πταται ως καβαλ ρης π νω στους γεωµετρικο ς γκους
των σπιτι ν που συµπλ κονται µε τα υπερβατικ χρυσ σ ννεφα του ουρανο (εικ.2)… στ κει ψηλ … κυρ αρχος… εν κ τω γκρεµισµ νοι κ ονες συµβολ ζουν την πτ ση της ειδωλολατρ ας και του παγανιστικο κ σµου. Στ χος της εικαστικ ς τους πρ τασης ε ναι να φωτ σει την κρ ση του αναγν στη χι µε συναρπαστικ ς περιγραφ ς, αλλ µε ουσιαστικ ς παρατηρ σεις π νω στις πιθαν ς προθ σεις του καλλιτ χνη τη στιγµ της δηµιουργ ας. Κ θε δηµιουργικ
πρ ξη τους ε ναι νας µον λογος που τυχα νει κ ποιες φορ ς να γ νεται και δι λογος µε το θεατ , τον αναγν στη, τον ακροατ . ∆εν ε ναι δυνατ ν να αισθανθο µε να ργο τ χνης αν δεν µπορ σουµε να συναντηθο µε µε το α σθηµα απελευθ ρωσης που νιωσε ο καλλιτ χνης αντικρ ζοντας το επ τευγµ του. Β βαια, οι περισσ τεροι νθρωποι προ-
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΤΖΙΟΥΛΑΣ (ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ, 1909 – ΑΘΗΝΑ, 1956)
Σωτηρ ας Μελετ ου*
Ο ΠΕΖΟΓΡΑΦΟΣ
Ο
Γ. Κοτζιο λας φησε, εκτ ς των λλων, να µεγ λο πεζογραφικ ργο, που το περισσ τερο παραµ νει αν κδοτο. Σε αυτ περιλαµβ νονται κ θε µορφ ς κε µενα –εξαιρ ντας στην παρουσ αση αυτ
τα κριτικ , τα θεωρητικ και τα ιστορικ . Περισσ τερα απ 150 πεζ ε ναι καταγραµµ να στο αρχε ο του: νουβ λες, διηγ µατα, οδοιπορικ και ταξιδιωτκ αφηγ µατα, χρονογραφ µατα, φυσιολατρικ και λαογραφικ κε µενα, πεζοτρ γουδα, λογοτεχνικ ς επιφυλλ δες, σχολιογραφ ες, ανταποκρ σεις, διαλ ξεις, ενηµερωτικ ς εισαγωγ ς και, φυσικ , π µπολες λογοτεχνικ ς µεταφρ σεις απ την παγκ σµια πεζογραφ α. Jλα αυτ µε να ψογο γλωσσικ και προσεγµ νο υφολογικ αισθητ ριο, µε µια χωρ ς ακρ τητες δηµοτικ
γλ σσα, που εντυπωσι ζει µε την ευστοχ α της περιγραφ ς και την αν δειξη κιν τρων και συµπεριφορ ν µε τα πιο λιτ µ σα. Στα αφηγ µατα του Κοτζιο λα συναντ µε τη ζω στα αστικ κ ντρα, κυρ ως την Αθ να, και στην παιθρο. Ιδια τερα χαρακτηριστικ τους ε ναι: το αυτοβιογραφικ στοιχε ο και η αν δειξη καθηµεριν ν συµβ ντων, λεπτοµερει ν της ζω ς, που συν θως αποφε γουν πεζογρ φοι της «αστικ ς πεζογραφ ας» να «αγγ ξουν». Jπως και στην πο ησ του, τσι κι εδ ο λογοτ χνης παραµ νει ντιµος µε τον αναγν στη και συνεπ ς µε τις αρχ ς του. Γι αυτ ν δι γηµα ε ναι να πραγµατικ κι χι φανταστικ - περιστατικ που επιλ γει για να αφηγηθε . Kτσι συνειδητ αποφε γει το ιδεατ , το ποµπ δες και µεγαλ σχηµο, το εντυπωσιακ αλλ πιθαν ν ψευδ ς. Στ χος του ε ναι να διεισδ σει στην ουσ α των δρωµ νων και των χαρακτ ρων κι χι να «δηµεγε ρει». Μα, θα ρωτ σει κ ποιος: τσι δε θυσι ζει το « φος»; Κ θε λλο. Ε ναι εντυπωσιακ ς µες στην απλ τητ του. Κι αυτ ε ναι το πλ ον δ σκολο για ναν πεζογρ φο. Το να παρασ ρει ο συγγραφ ας τον ακροατ µε «φαντασιωτικ ς πραγµατικ τητες και ωραιολογ ες» αποτελε , κατ τα λ για του, «ευκολογραφ α». Ο Κοτζιο λας ε ναι «νεορρεαλιστ ς» τ σο στη γραφ του σο και στην επιλογ των θεµ των. Αυτ ακο γεται παρ δοξα αν αναλογισθο µε τη λυρικ τητα και «τρυφερ τητα» της πο ησ ς του. Jµως σκοπ ς του ε ναι να αναδε ξει «πραγµατικ τητες» που κυριαρχο ν στη ζω µας, αλλ δεν προβ λλονται.. Πρωταγωνιστ ς οι απλο νθρωποι, που συν θως διαθ τουν ευγ νεια
θους και λυρισµ κατ την απλοϊκ «δρ ση» τους. Jµως ο συγγραφ ας π ει ακ µη πιο βαθι . Περιδιαβ ζει στις χαµοζω ς, στο
περιθ ριο, στο λο µπεν, στα παρ σιτα και τους απ κληρους της ζω ς. Θρηνε ; Κ θε λλο. Το χιο µορ του ε ναι και πηγα ο και διακριτικ –θα τολµο σα να πω και σκηνοθετικ υποβλητικ , «σατανικ ». ∆εν το ψ χνει. Υπ ρχει στη ζω και το ανασ ρει, το αλιε ει ολοζ ντανο, πως το συναντ , το δηµιουργε , σχολι ζοντας τις πρ ξεις, σαρκ ζοντας και αυτοσαρκαζ µενος ως παρατηρητ ς και συµµ τοχος, φανερ ς αφαν ς. Τα αφηγ µατ του ε ναι καθρ φτες που δεν παραµορφ νουν την εικ να της ζω ς. Ο λ γος των διηγηµ των του εκπλ σσει µε την απρ σµενη, την απροσδ κητη κυριολεξ α και µοναδικ
ευστοχ α στην επιλογ λ ξεων, φρ σεων και σ ντοµων στοχασµ ν ως αποσταγµ των των δρωµ νων που αφηγε ται. Kνα ακ µη χαρακτηριστικ του ε ναι ο λεπτοµερ ς, ο «Χιτσκοκικ ς» σχεδιασµ ς, το «στ σιµο» της δρ σης. Ο Κοτζιο λας, παρ λο που αφηγε ται «καθηµεριν τητες», δεν προχειρολογε . Ψηλαφ ζει τη λεπτοµ ρεια και επιβραδ νει επιταχ νει, αν λογα µε το ποια συναισθ µατα θ λει να αναδε ξει απ τους « ρω ς» του και να µεταγγ σει στους αναγν στες του. Σε αυτ τον βοηθ και ο λ γος. Ο συγγραφ ας, ως φιλ λογος και λεξικογρ φος αλλ συν µα επαρχι της, δε χνεται µ στορας µοναδικ ς στη λεπτοµ ρεια και στην κυριολεκτικ τητα του λ γου (διαλ γου αφ γησης) µε χρ ση λ ξεων φρ σεων κα ριων και απρ σµενων. Kτσι εισ γει στην πεζογραφ α του µια «ιδι τυπη αυτ µατη γραφ ». Το υπ ροχο λµα µως του Κοτζιο λα, που µετατρ πει τον πεζ λ γο σε πο ηση, επιτυγχ νεται µε τις περιγραφ ς της φ σης. Αυτ ς ακριβ ς ε ναι οι στιγµ ς που απογει νεται, γιατ , χωρ ς να «προδ σει» την πραγµατικ τητα, χει το ελε θερο να πετ ξει µε τα φτερ , χι τ σο της ν ησης της φαντασ ας του, αλλ µε της «ακτινογραφικ ς» ρασ ς του, µε το φτερο γισµα της καρδι ς του προς την αι νια ερωµ νη του, τη γη, τη φ ση µε τα καλο δια της. Ευφρα νεται αυτ ς, ευφραιν µαστε κι εµε ς. Γαληνε ει και γαληνε ουµε. Καλ τερο ξεναγ απ αυτ ν δε θα µπορο σε να βρει η πλ ση! Ο Κοτζιο λας µε το ποικ λο και τερ στιο πεζογραφικ του ργο, βαθ ς γν στης και επιδεξιος χρ στης της γλ σσας µας, ακολουθε τη στιβαρ πορε α των δηµιουργ ν που αφ νουν ανεξ τηλη τη γραφ τους σε τι στερι νει και εξελ σσει την παρ δοσ µας.
Πεζ του υπ ρχουν στα «3παντ » του, εκδ σεις «∆ φρος», 2013 και στο βιβλ ο «Πικρ
ζω και λλα πεζογραφ µατα», εκδ σεις «Νηρ ας», 2014. Να να απ σπασµα απ αν κδοτη νουβ λα του Κοτζιο λα µε τ τλο «Με τον κ µπο στο λαιµ », για τον πρ το ρωτ του, την Σοφ α Καλλ ργη, δισ γγονη του ∆. Καλλ ργη και εγγον
του Στεφ. ∆ραγο µη. «...Μια φορ που ανταµ σαµε σε µια παρ α φοιτητ ν και της χ ρισα να σχ δι µου φερνα τ τια µαζ µου γι’ αυτ την περ πτωση- αφο µε αγκ λιασε µπροστ στους λλους, µου ακο µπησε στα χε λη το δ χτυλο κι ε πε δυνατ µπροστ σ’ λους τους: «Να ξ ρετε, ο φ λος µας θα γ νει µια µ ρα σπουδα ος ζωγρ φος κι εγ θ θελα ν ε µαι το αγαπηµ νο του µοντ λο, µπνευση για τις πινελι ς του!». ∆υο κουβ ντες ε π’ εκε νη, δυο µ τρα ψ λωσα γ ! Κι µως µ σα στη χαρ µου, παρ λο που δεν κουγα καλ , δυο ψ θυροι απ’ την παρ α φτασαν για να να λυγ σουν τα φτερ που µ’ καναν να πετ . Ποι ς δι βολος να βαλε σε γυνα κια φων , εκε νη την κακοφων α της στιγµ ς;: - Κι λλο ψ ρι στη σαγ νη... Καινο ργιος µεζ ς για το τηγ νι της... =ξερα β βαια τη φ µη που π ντα συνοδε ει τις µορφες απ το φθ νο, απ τη ζ λια των λλων γυναικ ν. Ε ναι αλ θεια ακ µα πως η Αλ κη, κοσµογυρισµ νη καθ ς ε ταν, δεν ε χε αν γκη να ψευτοκρ βεται σαν τα στρουθι στις σχ σεις της µε τους ντρες που την τριγυρ ζαν και τη συνοδε αν. Απ κληρονοµι επαναστ τισσα, αγ ρωχη στην οµορφι της, δε λογ ριαζε τα κουτσοµπολι και τις κακ ες των λλων. Πολλ ς φορ ς µ λιστα αρ σκονταν να προκαλε τους λλους για να διασκεδ ζει µε τις µικρον ητες αντιδρ σεις τους. Εγ ακ µα, στα ξεν χτια µου τα βραδιν κ του απ’ το µπαλκ νι τ ς ωρα ας µου, την ε χα δει πολλ ς φορ ς να συνοδε εται σε ξ χωρες στιγµ ς απ δι φορους διαφορετικ ς ηλικ ας ντρες χωρ ς δι λου να γνι ζεται για τα διαπεραστικ µ τια κανεν ς περαστικο . ∆εν κρ βονταν απ καν ναν. Kτσι την ε χαν αναθρ ψει. Αδε λιαστη! Κι εγ ο δειλ ς σε λα, τ τ χα να προσµε νω απ µια περ φανη κι απρ σκοπτη αρχοντοπο λα; Γ ρισα στο σπ τι που µενα µε χαρ ως τα ουρ νια. ∆εν κλεισα µ τι λη ν χτα. Σκ φτοµουν, ονειρε οµουν, φερνα εµπρ ς στα µ τια µου µον χα εκε νη: το πρ σωπ της, τα λ για της, τη θωρι της. Αυτ ε ναι ο ρωτας, να σκ φτεσαι συν χεια µ νο αυτ ν που αγαπ ς και τ ποτ’ λλο. Ο ρωτας που ποτ δε σε ρωτ ει π τε να ρθει^ που ρχεται τυχα α κι ανεπα σθητα, για να γ νει τρικυµ α ζαλιστικ σ’ λο σου το κορµ και στην κταση του νου...» *Φιλ λογος
τιµο ν να βλ πουν σε να π νακα ,τι τους αρ σει να βλ πουν και στην πραγµατικ τητα. Jλοι λατρε ουµε την οµορφι στη φ ση και ε µαστε ευγν µονες στους καλλιτ χνες που την απαθαν τισαν στα ργα τους. Αυτ η προτ µηση µως, για τα µορφα και θελκτικ θ µατα µπορε να λειτουργ σει ως τροχοπ δη, αν µας οδηγ σει στην απ ρριψη ργων επειδ το θ µα τους ε ναι λιγ τερο ελκυστικ . Η ακριβ ς σπουδ της φθορ ς που προκαλε ο χρ νος σε µια µορφ µπορε να δυσαρεστ σει αισθητικ το θεατ , που θα στρ ψει αλλο το πρ σωπ του. Αν µως, ξεπερ σει την αρχικ
αποστροφ του, γρ γορα θα συνειδητοποι σει τι το σχ διο κρ βει µ σα του µια πραγµατικ αυθεντ α, την αλ θεια της διας της ζω ς. Με το εµπνευσµ νο ργο των δ ο δηµιουργ ν, επιχειρε ται η αν δυση αυτ ς της ειλικρινο ς µελ της του ργου τ χνης µ σα απ µια δηµιουργικ πρωτοποριακ προσ γγιση που εδρ ζεται στη σηµειολογ α των µορφ ν και την ψυχοδυναµικ του ανθρωπ νου σ µατος στο εικαστικ γ γνεσθαι. *Καθηγ τρια Ιστορ ας της Τ χνης στο Ελληνικ Ανοικτ Πανεπιστ µιο Επιµελ τρια Εκθ σεων
M ÙË Ì·ÙÈ¿ Ù˘ Ô›ËÛ˘ ΓIA MIA ΠATPI∆A Μ α θ λασσα αγριεµ νη χω µ σα µου. Η µν µη πιστ σκυλ που ουρλι ζει σε µ ρες θαν του. Kπαψε ο φ ρος να αναβοσβ νει. Χαρτοπ λεµος οι σκ ψεις. Ο σταυρ ς του Γολγοθ τοιµος π λι να υψωθε . Προδοµ νες σκι ς περιβ λλουν το χ ρο. Ξεχασµ νη ξεψυχ η συγχ ρεση. Και συ καµαρ νεις για την οµπρ λα σου που ε ναι στεγν . Εγ π λι χι. ∆ε σε ε δα στη µπ ρα. ∆ε σ' αντ µωσα στη βροχ . Κι ταν φυσο σε η σκ νη µ αν γκασε να κλε σω τα µ τια. Μ α θ λασσα αγριεµ νη χω µ σα µου Πλο ο δεν ταξιδε ει. Μα αν το θες Τη φαντασ α µου ναυλ νω για την πατρ δα σου. Χριστ να Γαλι"νδρα ΠΑΤΡΙ∆Α ΜΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ Αφιερωµ νο στον Κ=στα Μπατσ Ψυχ π’ ακο ει που τραγουδ ει σε ρ ζες και ρουµ νια, µ σα στις ακροποταµι ς µαζ µε τα πλατ νια, µε ρωες και ξωτικ στα β θη των αι νων γ νεται τσ µικο η καρδι στους τ φους των προγ νων. Κι ταν ο νεµος βογγ και τη βροχ σκορπ ζει ρχεται δ κρυ της ψυχ ς τσι το χ µα ανθ ζει «φτεν χωρ φια και στεγν » µως οι φλ γες ψ λνουν φεγγοβολ νε τα βουν , τα κ κκαλα αναστα νουν . Εσ µ' αγ πη τραγουδ ς σε ρο γες και σε κ στρα χορε εις µε τις πασχαλι ς κρυφοµιλ ς µε τ' στρα. Πο ηµα της Uννας Μπουρατζ - Θ=δη (Λογοτ χνης απ το Βασιλ πουλο Ιωανν νων) ΤΟ ΒΟΥΝΟ Ν το µπροστ µου το βουν που ορθ νεται και µε φοβ ζει µου κλει το δρ µο, µ’ εµποδ ζει, βουβ , µεγ λο, σκοτειν . ∆εν βλ πω γ ρω γαλαν λουσµ νο φως να παιγνιδ ζει, µια γκρ ζα οµ χλη το γιοµ ζει που αγκ λιασε τον ουραν . Ξ ρω, πιο π σω, κ που εκε , µια πολιτε α µαγικ
µε καρτερε να ξαποστ σω. Κι µως µποστ µου σκοτειν µε φοβερ ζει το βουν ... κι σως ποτ δεν το περ σω. Γι#ργος Κοτζιο,λας (10-11-1938)
Σελ δα 6
Aπρ λιος - M ϊος - Iο νιος 2015
∆ΗΜΗΤΡΗΣ ∆ΡΑΓΑΤΑΚΗΣ
•
O Παν λληνας Hπειρ=της µουσουργ ς
Tου Θωµ" Ταµβ"κου*
Η
λ για (κατ’ λλους σοβαρ ντεχνη) ελληνικ
µουσικ ευτ χησε να διαθ τει στις τ ξεις ναν υπερµεγ θους διαµετρ µατος µουσουργ απ την ηπειρωτικ γη. Ο λ γος φυσικ για τον ∆ηµ τρη ∆ραγατ κη (Πλατανο σα Ηπε ρου, 22/01/1914 – Αθ να, 18/12/2001) ο οπο ος εκτ ς απ κορυφα ος µουσικ ς δηµιουργ ς, φησε ως παρακαταθ κη τη φωτειν και γ νιµη προσφορ του στον παιδαγωγικ τοµ α, καθ ς υπ ρξε δ σκαλος θεωρητικ ν πολλ ν διαπρεπ ν σ µερα συνθετ ν µας (κατ την Χαρ Καλοµο ρη, διευθ ντρια του Εθνικο Ωδε ου «µετ διδε ιδια τερη φλ γα θους και στ ση ζω ς που διακρ νει τους µεγ λους δασκ λους»). =ταν επ σης 3νθρωπος µε ιδ ες και δηµοκρατικ ς αξ ες, γενναι δωρος, σεµν τατος και µ γας αγωνιστ ς για την τ χνη του. Ουδε ς χει βρεθε να πει να γρ ψει το παραµικρ εναντ ον του. Το βιογρ φηµ του ε ναι µ λλον γνωστ αφο χει δηµοσιευθε σε πολλ ντυπα και ηλεκτρο-
νικ µ σα. Στο παρ ν αρθρ διο κυριαρχε η υπ µνηση για τη σχ ση του, ως συνθ τη, µε την ηπειρωτικ µουσικ παρ δοση. Ο διος διηγε το τι «… γινα µουσικ ς χ ρη στη µητ ρα µου, που µου λεγε ηπειρ τικα τραγο δια», π ντα δε µιλο σε µε συγκ νηση για τον πατ ρα του ο οπο ος παιζε ηπειρ τικους δηµοτικο ς σκοπο ς µε τη χρ ση εν ς απλο φ λλου κισσο αντ γλωσσιδ ου. Αυτ λοιπ ν τα πρ τα ακο σµατα, αλλ και οι επιρρο ς απ την παραδοσιακ µουσικ της Ηπε ρου την οπο α κουγε σε πανηγ ρια, σφρ γισαν τη µουσικ διαδροµ του ως συνθ τη. Β βαια αυτ το ανεκτ µητο ταλ ντο του το εξεδ λωσε µετ τα 40 του, λ γω των δυσχερ ν καταστ σεων στη χ ρα µας (π λεµος, κατοχ , εµφ λιος. Μ λιστα συµµετε χε στην Εθνικ Αντ σταση ως µ λος του Ε.Α.Μ.). Απ την αρχ της πορε ας του (δεκαετ α του ’50) ως µουσουργ ς (και στα 130 ργα του), ενσωµ τωσε στη µουσικ γλ σσα του διδ γµατα απ τη µελοποι α του
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ
ηπειρ τικου δηµοτικο τραγουδιο , πως πραναγρ φεται, αλλ και το αρχα ο ελληνικ δρ µα. Υπ ρξε µως και µεγ λο το ενδιαφ ρον του για τους ν ους τρ πους γραφ ς µε την εξ αρχ ς υιοθ τηση σ γχρονων µ σων και πρωτοποριακ ν τεχνικ ν. ∆ιατ ρησε µεν στο ακ ραιο την ελληνικ οντ τητ του, απ φυγε δε τη συµµετοχ του στους προβληµατισµο ς της αποκαλουµ νης εθνικ ς µουσικ ς σχολ ς ( πως αυτ
ε χε δη διαµορφωθε απ τον Καλοµο ρη, τον Ρι δη, τον Β ρ-
ΑΥΡΕΣ
βογλη και τους επταν σιους συνθ τες) µε την αν πτυξη, προϊ ντος του χρ νου, δικο του προσωπικο –και εξα σιου και λακωνικο - µουσικο ιδι µατος. Τα κ ρια χαρακτηριστικ του φους ε ναι ο ελε θερα ατονικ ς χαρακτ ρας της γραφ ς, η µεση αναγνωρισιµ τητα και η ποικιλ α των στοιχε ων του, δηλαδ : το ισοκρ τηµα, η στεικτογραφ α, η χρ ση µικρ ν µελωδικ ν κυττ ρων (τα οπο α θυµ ζουν το δηµοτικ τραγο δι), τα µικροπερ οδα ρυθµικ οστιν τι, η εκφραστικ και λειτουργικ µελοπλασ α (που ευνοε ιδ ως τα διαστ µατα εβδ µης και εν της). Αυτ η ποικιλοµορφ α της µουσικ ς δηµιουργ ας, καθ ς και οι ευφυε ς εµπνε σεις σε συνδυασµ µε την ωριµ τητα και την πυκν τητα εκφρ σεως εµφα νονται δη απ το πρ το –και παν ξια βραβευθ ν- ργο του, το Κουαρτ το Εγχ ρδων αρ. 1 (1957). Στην εργογραφ α του ξεχωρ ζουν οι 6 Συµφων ες του (η µε αρ. 5 τιµ θηκε µε το Α' Βραβε ο στον διαγωνισµ συνθ σεως του
Υπουργε ου Πολιτισµο ), τα Κοντσ ρτα του για κλαριν το, βιολ , βιολοντσ λο, µποε, το µπα, και σαντο ρι ( να εγχε ρηµα συµπρ ξεως καθιερωµ νης λ γιας µουσικ ς µορφ ς µε ργανο το οπο ο φ ρει ντονα τα παραδοσιακ ηχοχρωµατικ και πολιτιστικ χαρακτηριστικ ), τα κουαρτ τα, οι σον τες, η µουσικ για παραστ σεις αρχα ου δρ µατος, οι κ κλοι τραγουδι ν και η ηλεκτρονικ µουσικ . Για το Kργο και τη συνολικ
προσφορ του τιµ θηκε µε βραβε ο της Ακαδηµ ας Αθην ν (1999). Το 2003 µε πρωτοβουλ α της οικογ νειας του συνθ τη και του γρ φοντος και στενο φ λου του, ιδρ θηκε ο «Σ λλογος Φ λων ∆ηµ τρη ∆ραγατ κη» µε σκοπ τη διαφ λαξη, µελ τη, προβολ , δι δοση και αξιοπο ηση του Kργου του στην Ελλ δα και στο εξωτερικ . * Μουσικογρ φος, κριτικ ς, ερευνητ ς, Επ τιµο µ λος Εν σεως Ελλ νων Μουσουργ ν
™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÁÂÏ¿ÂÈ Ë Ê‡ÛË Tου Σωτ0ρη Μαντζο,τσου
Χ
Σ
τις 12 Ιουν ου το βρ δυ, στο κατ µεστο θ ατρο “Αλ ξης Μινωτ ς” στο λσος του Αιγ λεω (ΜΠΑΡΟΥΤΑ∆ΙΚΟ), τα Εκπαιδευτ ρια ∆ιαµαντ πουλου πραγµατοπο ησαν µ α εξαιρετικ εκδ λωση. ΑΦΙΕΡΩΜΑ στο µεγ λο µουσικοσυνθ τη ΜΙΜΗ ΠΛΕΣΣΑ. Με µουσικ επιµ λεια, κε µενα και ενορχηστρ σεις του ταλαντο χου µουσικο του σχολε ου κ. Κ. Μπαγι τη και µε τα καταπληκτικ σκηνικ των εικαστικ ν κ. Μ ρθας ∆ηµητροπο λου-Απ. Καρακατσ νη λοι µαγευτ καµε απ την αρτι τητα της γιορτ ς. Η παρουσ αση του ργου του γινε απ το ∆ιευθυντ του σχολε ου κ. Κ στα Κολι ,µε κα ριες αναφορ ς επ σης στους παρ ντες ερµηνευτ ς. Οι µικρο µαθητ ς µε απαγγελ α κειµ νων τ νισαν µε το δικ τους τρ πο την προσφορ του. Την εκδ λωση πλαισ ωσε η Φιλαρµονικ Ορχ στρα του δ µου Αιγ λεω, εν ο δ µαρχος κ. ∆. Μπ ρµπας απη θηνε θερµ χαιρετισµ . Kκλεψαν τις καρδι ς των παρευρισκοµ νων οι χορογραφ ες- δρ µενα των µικρ ν µαθη-
τ ν, εν συγκ νησαν ιδια τερα οι ερµηνε ες τραγουδι ν του Μ. Πλ σσα απ τον ∆ΑΚΗ τον ΣΠ. ΚΛΕΙΣΑ, τη ∆. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ και τον ΠΑΝ. ΠΕΤΡΑΚΗ. Αποκορ φωµα της βραδι ς ταν η συµµετοχ του ξοχου ερµηνευτ ∆ΗΜ. ΜΠΑΣΗ, που µε το ιδια τερο ηχ χρωµα της φων ς του απογε ωσε λο το πλ θος και µας χ ρισε µοναδικ ς στιγµ ς ερµηνευτικ ς προσ γγισης... Στο τ λος απονεµ θηκαν τιµητικ ς πλακ τες στον Μ. ΠΛΕΣΣΑ (που απουσ αζε λ γω βρ βευσ ς του το διο βρ δυ απ την Ακαδηµ α Αθην ν) και στους ξιους ερµηνευτ ς των τραγουδι ν του. Αξ ζουν θερµ συγχαρητ ρια σ λους τους εκπαιδευτικο ς του ∆ηµ. Σχολε ου ∆ιαµαντ πουλου που µε ζ λο και µερ κι δεν φε σθηκαν κ που και χρ νου για την υλοπο ηση µιας τ τοιας εκδ λωσης. Τ τοιες προσπ θειες φωτ ζουν το γκρ ζο της εποχ ς µας, µας κ νουν περ φανους και µας δε χνουν την πορε α προς τον ελπιδοφ ρο πολιτισµ .
ορταστικ γελ ει στο τ λος η Φ ση. Γελ ει και στο τ λος µιλ ει στον 3νθρωπο και . . . του λ ει τα λ για που πονο ν: «Πληρωµ νοι παρ δεισοι π λι στην κ λαση οδηγο ν ». Μα τι ε ναι αυτ ; Τι ε ναι αυτ 3νθρωπ µου; λ ει η φ ση. Τ ποτα δεν φησες ρθιο. Τ ποτα δεν φησες αυτο σιο, αγν . Ανο γεις µ νος σου τον λ κκο σου; Εσ ανακ λυψες τα π ντα, µως λα αυτ , τα π ντα τα χεις θυσι σει στον βωµ του πλουτισµο και στον βωµ του διαβ λου. Τ ποτα δεν χεις αφ σει παρθ νο απ νω στην Γη! Φλ γες και φαρµ κι πετ ει το στ µα σου και τα χεις εξολοθρε σει λα. ∆εν υπ ρχει ο κτος ανθρ πινος π νος για σ να. 3νοιξες τις π ρτες στην λ βα του =λιου! Η τρ πα του ζοντος θα ε ναι η αθερ πευτη και ακατ σχετη πληγ και αιµορραγ α σου. Kχεις κατ φονε σει χλωρ δα και παν δα που ε ναι οι ασπ δες σου! 3δειε, σκληρ και µ νιµα φονι νθρωπε, που µ νο για τα λεφτ σου και αυτ
να τα κ νεις πληθ στερα, περπατ ς απ νω και σε κεφ λια και σε πτ µατα. ∆ιασχ ζεις τα πτ µατα κι αγορ ζεις παρ δεισους. Μ ταια και εφ µερα ε ναι λα αυτ , αφελ κι αχ ρταγε νθρωπε. Kχεις ζεστ νει ποτ σου στην αγκαλι σου να µωρ ζω κι; Kχεις δ σει ποτ σου µια καραµ λα σε να ορφαν π µπτωχο παιδ κι; Τι ανταλλαγ ε ναι αυτ ; Να εξαγορ ζεις την ευτυχ α σου µε θαν τους; Jχι µ νο ατα τιστες ννοιες µεταξ τους, αλλ µακ βριες, θα τις λεγα εγ , που . . . τελικ . . . µ νο ολ θρους θα σου φ ρουν. Αχ! Αγ πη µου φ ση! Για σ να οι πολιτικο ; Jπως ενδιαφ ρθηκε π λι και π λι ο καν νας . . . π λι ο καν νας θα ενδιαφερθε ! Κι µως, στο τ λος γελ ει η φ ση και λ ει τα λ για που πονο ν: «Πληρωµ νοι παρ δεισοι π λι στην κ λαση οδηγο ν». Σκ ψου νθρωπε και γ ρνα. Γ ρνα µε αγ πη και π λι στην φ ση κι αυτ και π λι και π ντα και θα σε αγκαλι ζει και θα σε αγαπ ει και θα σε ζει! Κι εσ µον χος σου θα πεις: «Φ ση ε ναι η γλ κα του ονε ρου πριν ακ µα το δεις!!!».
•
TAAπρ λιος NEA TH™- M ϊος ™KOY¶A™ - Iο νιος 2015
IANOYAPIO™ - ºEBPOYAPIO™ - MAPTIO™ 20147 Σελ δα
ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ
KÔÈÓˆÓÈο Γενν σεις
Στην Αθ να η Γι τα Γ. Νταλ τσα απ κτησε κοριτσ κι. Στην Αυστραλ α η Λ α Ναπ. Τρι ντου απ κτησε κοριτσ κι. Στην Πλατανο σα η Kγκλα Γ. Γιανο λα απ κτησε κοριτσ κι. Στα Γι ννενα η Κατερ να Στεργ ου κ ρη του Αχιλ. Kουτσο απ κτησε κοριτσ κι. Tα H.N. ε,χονται να τους ζ0σουν.
Θ νατοι
Στην Αθ να, την Κυριακ 17/5/2015, στα γραφε α του συλλ γου µας επ της οδο Σ µου 31-33, λαβε χ ρα γενικ συν λευση µε θ µατα ηµερ σιας δι ταξης τα κ τωθι: 1) Απολογισµ ς πεπραγµ νων του ∆.Σ.. 2) Ταµειακ ς απολογισµ ς. 3) Kκθεση εξελεγκτικ ς επιτροπ ς. 4) Kγκριση πεπραγµ νων. 5) Αρχαιρεσ ες για την αν δειξη του ∆.Σ., εξελεγκτικ ς επιτροπ ς, συντακτικ ς επιτροπ ς Ηπειρ τικων N ων, και αντιπροσ πων Ηπειρωτικ ς και οµοσπονδ ας Τζουµερκιωτ ν. Με µπο σουλα το καταστατικ του συλλ γου και τηρουµ νων λων των ν µιµων διαδικασι ν, η Γενικ Συν λευση προχ ρησε στη συζ τηση και λ ψη αποφ σεων για τα θ µατα ηµερ σιας δι ταξης. Στη συν χεια αποφ σισε οµ φωνα και παµψηφε την απαλλαγ του απελθ ντος ∆.Σ. και εν κρινε λες τις εν ργειες κατ τη δι ρκεια της θητε ας του. Αποτελ σµατα Αρχαιρεσι ν : ∆ιοικητικ Συµβο λιο Πρ εδρος Αντιπρ εδρος Ταµ ας Γραµµατ ας Kφορος πολιτιστικ ν σχ σεων M λη
Στην Αθ να απεβ ωσε ο Βλ σσης ∆ρ τσας. Στην Αθ να απεβ ωσε η Βασιλικ Τηλ. Μπατσ . Στην Πλατανο σα απεβ ωσε η Ρ να Ε. Κ τσου. Στα Γι ννενα απεβ ωσε ο Γι ννης Καρρ ς. Η σορ ς του µετεφ ρθηκε στην Πλατανο σα. Tα H.N. ε,χονται θερµ" συλληπητ0ρια στους οικε ους.
: : : : : :
Ευαγγελ α Κωσταγι ργου Κ στας Μπατσ ς Ν κος Γεωργ ρας Αθανασ α Γιαννο λα Χριστ φορος Κατερ νης ∆ηµ τρης ∆αγατ κης, Γι ργος Mεταξ ς
Ευχαριστ ριο
Ευχαριστο µε θερµ τους συγγενε ς συγχωριανο ς και φ λους που συµπαραστ θηκαν στο χαµ του αγαπηµ νου µας συζ γου και πατ ρα Βλ σση ∆ρ τσα. Eκ µ ρους της οικογ νειας.
ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ
ΑΘΗΝΑ Γεωργ ρας Nικ λαος .............................................. Λ σσα Eλ νη ........................................................... Σ ββος Xρ στος ...................................................... Τρι ντος Γ. Κωνσταντ νος ..................................... Τρι ντος Ι. ∆ηµ τριος ............................................ Κωσταγι ργου Ευαγγελ α ..................................... Γκατζ γιας Χρ στος ............................................... Σερµ ας Λ. Kωνσταντ νος ..................................... Μπατσ ς Ν. Κωνσταντ νος .................................... Πανουτσ πουλος Αλ ξανδρος .............................. ∆ραγατ κης Λ. ∆ηµ τριος ..................................... Τσ µας Χαρ λαος ...................................................... Χ ρας Κωνσταντ νος ............................................. Χ ρα Παρθεν α ....................................................... Μπατσ Κ τσα ......................................................... Αναστασ ου ∆ηµ τριος .......................................... Καρρ ΑΘ. Σταυρο λα .......................................... Ματζο τσος A. Σωτ ριος ...................................... Κατερ νης Χριστ φορος ........................................ Κατερ νης Αλ ξης ................................................... Μπατσ ς ∆. Κωνσταντ νος .................................... Μεταξ ς Γε ργιος .................................................. Καµπ λης Στρ τος ................................................. Γεωργ ρας Ε. Κωνσταντ νος ................................ Τσακατο ρα Xρυσο λα ......................................... Τσακατο ρας Κωνσταντ νος ................................. Κουµπος Ελευθ ριος .............................................. Τρι ντος Αντ νης ................................................... Παπαγεωργ ου Κωνσταντ νος .............................. ∆ραγατ κη Μαρ α .................................................. Πρ ντζας Ιω ννης .................................................. ∆ραγατ κης 3ρης ..................................................
20 € 10 € 20 € 20 € 20 € 10 € 10 € 20 € 10 € 20 € 20 € 20 € 10 € 10 € 10 € 20 € 20 € 10 € 10 € 10 € 20 € 10 € 10 € 10 € 10 € 10 € 10 € 10 € 20 € 20€ 20 € 10 €
Ο Μορφωτικ ς Εκπολιτιστικ ς Σ λλογος Πλατανο σας Ιωανν νων που εδρε ει στην Πλατανο σα, πραγµατοπο ησε στις 31 Μαbου 2015 την ετ σια γενικ συν λευση των µελ ν του, για την εκλογ 7µελο ς ∆ιοικητικο Συµβουλ ου. Κατ την δι ρκεια της γενικ ς συν λευσης δεν υπ ρξε ενδιαφ ρον για υποψηφι τητες και αποφασ στηκε οµ φωνα να γ νουν επαναληπτικ ς εκλογ ς στις 14 Ιουν ου 2015. Τα µ λη του Συλλ γου προσ λθαν ξαν σε γενικ συν λευση, δεν υπ ρξαν εκ ν ου υποψηφι τητες και ορ στηκε προσωριν 7µελ ς διο κηση µ χρι το τ λος Αυγο στου. Σκοπ ς της ε ναι να κ νει λες τις απαρα τητες προκαταρκτικ ς εν ργειες για υποψηφι τητες, στε να διεξαχθο ν οι εκλογ ς για την αν δειξη του ν ου ∆.Σ. του Συλλ γου. Kπειτα απ τη Γενικ συν λευση του συλλ γου µας την 14 Ιουν ου του 2015 στην οπο α δεν υπ ρχαν υποψηφι τητες για την αν δειξη ν ου διοικητικο συµβουλ ου ορ στηκε µε την αποδοχ του συν λου της Γενικ ς Συν λευσης ν ο προσωριν συµβο λιο το οπο ο συνεδρ ασε στις 20 Ιουν ου 2015 και ρα 19.30 και συν λθε σε σ µα.
ΓΙΑΝΝΕΝΑ Λ φας Χρ στος ........................................................ 20 €
Το ν ο διοικητικ συµβο λιο αποτελε ται απ :
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Συµµετοχ σε εκδηλ σεις του ∆ µου µας, Οι εκδηλ σεις στ φθηκαν µε επιτυχ α η οπο α οφε λεται κυρ ως στην εθελοντικ προσφορ των συγχωριαν ν µας και υποστηρικτ ν του συλλ γου µας οι οπο οι πρ σφεραν ανιδιοτελ ς τον ελε θερο χρ νο τους και την γν ση τους χωρ ς να περιµ νουν αντ λλαγµα. Θα θελα να ευχαριστ σω ιδια τερα τους απανταχο Πλατανουσι τες για την αµ ριστη συµπαρ σταση και αγ πη που δειξαν εµπρ κτως για τον τ πο καταγωγ ς τους. Επ σης θα θελα να ευχαριστ σω την ενορ α του χωριο µας, την Περιφ ρεια Ηπε ρου, τους εκπροσ πους της τοπικ ς αυτοδιο κησης του ∆ µου Βορε ων Τζουµ ρκων, τους Πολιτιστικο ς Συλλ γους
της περιοχ ς για την ψογη συνεργασ α, αλλ και λους τους ανθρ πους που µας τ µησαν µε την παρουσ α τους στις εκδηλ σεις του Συλλ γου µας. Για µ να ταν νας διαρκ ς αγ νας, µ α ανεπαν ληπτη διαδροµ ζω ς γεµ τη εµπειρ ες που χ ραξαν ν α ιερ ρχηση στις προτεραι τητες και στις αξ ες µου. Παραδ δω την σκυτ λη του Προ δρου στο ν ο ∆.Σ. του Συλλ γου ευχ µενη υγε α και δ ναµη στο δ σκολο ργο τους. Θα ε µαι π ντα στο πλευρ τους για το καλ τερο. Με εκτ µηση Κωσταγε=ργου Ελ νη
A N O I X T H Γ PA M M H M E TO X Ω P I O
Κ
αντ να νοιξε στην Πλατανο σα στη θ ση "Ρ µα κ τω πηγ ν γκο ρας". Να ευχηθο µε καλ ς δουλει ς στον χωριαν µας Κ στα Αναγν στου (Κ στας µ γειρας) ο οπο ος αναδε χθηκε µειοδ της απο τον ∆ µο που υπ δειξε τ σσερις θ σεις. Να λοιπ ν µια θ ση εργασ ας και τσι νας νεργος πατ ρας 3 παιδι ν θα παλ ψει για µεροκ µατο. Ο ∆ µος ας βγ λει κι λλες δειες µικροπωλητ ν.
Α
***
ρκετ µικρ εργ κια λο και γ νονται τ σο µε χρηµατοδ τηση απ την Περιφ ρεια σο και απ το ∆ µο σε εποχ ς αρκετ δ σκολες που τα π ντα χουν παγ σει. Αυτ
1 φλ. λ δι. 2 φλ. σιµιγδ λι. 3 φλ. ζ χαρη 4 φλ. νερ . 1 κ.γ καν λας. Λ γο γαρ φαλλο τριµ. Σε µια κατσαρ λα β λτε το νερ , τη ζ χαρη, την καν λα και το γαρ φαλο. Αφ στε τα να βρ σουν για 5 λεπτ . Το σιρ πι µας θα ε ναι τοιµο. Σε λλη κατσαρ λα β λτε το λ δι να ζεσταθε καλ και προσθ στε το σιµιγδ λι. Ανακατ ψτε καλ σε µ τρια φωτι , µ χρι να ξανθ νει το σιµιγδ λι. Αν θ λετε πιο σκο ρο χαλβ , αφ στε το σιµιγδ λι να καβουρδιστε κι λλο. Μ λις ε ναι τοιµο το σιµιγδ λι, ρ ξτε µ σα στην κατσαρ λα το σιρ πι που ετοιµ σατε (µε προσοχ γιατ θα αρχ ζει να βρ ζει στην αρχ ). Ανακατ ψτε συνεχ ς µ χρι το µε γµα να ξεκολλ ει εντελ ς απ την κατσαρ λα. Μην ξεγελαστε τε, θ λει την ρα του. Πρ πει να ξεκολλ ει απ την κατσαρ λα µε ευκολ α. Β λτε τον χαλβ µ σα σε φ ρµα και αφ στε τον να κρυ σει. Jταν κρυ σει, βγ λτε τον απ τη φ ρµα και σερβ ρετε µε µπ λικη κανελ τσα και ζ χαρη!!! Καλ επιτυχ α!
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
ΑΡΤΑ (ΚΟΥΚΟΥΛΙΑ)
Ο
∏ ™À¡∆∞°∏ ∆∏™ °π∞°π∞™
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ – ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑΣ
Μαργ νης Aθαν σιος ........................................... 20 €
λοκληρ νοντας µια δηµιουργικ πορε α δ ο ετ ν ως Πρ εδρου του Πολιτιστικο Συλλ γου Πλατανο σας, αισθ νοµαι την αν γκη να ευχαριστ σω τους συγχωριανο ς για την εµπιστοσ νη που µου δειξαν στο πρ σωπ µου αλλ και το ∆.Σ. του Συλλ γου για την στ ριξη – συνεργασ α στο δ σκολο ργο που ε χαµε το δι στηµα αυτ . Με τις προσπ θειες λων διοργαν σαµε πλ θος εκδηλ σεων πως: Παραδοσιακ Πανηγ ρι Αγ ας-Παρασκευ ς, Γιορτ Τσ πουρου, Κοπ Πρωτοχρονι τικης Βασιλ πιτας, Αποκρι τικες εκδηλ σεις - Αναβι σεις εθ µων, Πολιτιστικ ς – µορφωτικ ς εκδροµ ς,
ΧΑΛΒΑΣ ΣΙΜΙΓ∆ΑΛΕΝΙΟΣ
σηµα νει διεκδ κηση και δουλει αθ ρυβη και σοβαρ απ τους αντιπροσ πους µας στο ∆ µο. Μπρ βο τους!!
Α
***
ρχ ζει επ σης το ργο που ε χε σταµατ σει λ γω µη χρηµατοδ τησης απο το Ταµε ο Εθνικ ς Οδοποι ας (τσιµεντοστρ σεις δρ µων κτλ.) και σε µικρ χρονικ δι στηµα θα υπ ρξει χρηµατοδ τηση. Την διαβεβα ωση αυτ εξασφ λισε ο ∆ µαρχος Γι ννης Σεντελ ς και ο χωριαν ς µας Αντιδ µαρχος Τ κης Τσιλογι ννης απο το υπουργε ο που επισκ φτηκαν στα τ λη Ιουν ου.
***
3ρχισε και η ασφαλτ στρωση σε να κοµµ τι προς Λογγ . Kργο χρηµατοδοτο µενο απο την Περιφ ρεια υπ την επ βλεψη-µελ τη-δηµοπρασ α απο το ∆ µο Βορε ων Τζουµ ρκων. ∆ σκολη φα νεται η νταξη στο ν ο ΕΣΠΑ της µελ της για την δρευση στην Πλατανο σα. Kνα ργο απολ τως απαρα τητο σ'ενα χωρι µε πολ νερ που αντιµετωπ ζει µεγ λα προβλ µατα λ γω παλαι τητας δικτ ου δρευσης. Το ν ο ΕΣΠΑ προβλ πει κ τι τ τοιο;;;
Πρ εδρος: Κωσταγι ργος Γρηγ ριος Αντιπρ εδρος: Αναστασ ου Βασ λειος Γραµµατ ας: Τζ µας Λ µπρος Ταµ ας: Τσιρογι ννης Ιω ννης Υπε θυνος πολιτιστικ ν εκδηλ σεων: Γιαννο λας Κωνσταντ νος Μ λος: Κ τσος Βασ λειος Μ λος: Νταλ τσας Κωνσταντ νος Για το ∆.Σ. του Συλλ γου Ο Πρ εδρος: Κωσταγι ργος Γρηγ ριος Ο Γραµµατ ας: Τζ µας Λ µπρος
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Οι πρ βες της χορευτικ ς οµ δας του Συλλ γου µας κατ τη δι ρκεια της καλοκαιριν ς περι δου δεν θα πραγµατοποιο νται. Ανανε νουµε το ραντεβο µας για το Σεπτ µβριο. ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!!!
Ευχαριστ ριο Ευχαριστο µε θερµ λα τα µ λη που συµµετε χαν στη Γ.Σ. που πραγµατοποι θηκε στις 17 Μαbου 2015 για την αν δειξη του ν ου ∆.Σ. και µας τ µησαν µε την ψ φο τους. Το ∆.Σ. θα συνεχ σει την προσπ θεια για τη διατ ρηση του συλλ γου µας και τη διαφ λαξη της πολιτιστικ ς µας κληρονοµι ς. Στους χαλ πους καιρο ς που διαν ουµε η συµµετοχ
λων ε ναι απαρα τητη. Καλο µε λους τους συγχωριανο ς να σταθο ν αρωγο και συνοδοιπ ροι σ’ αυτ την προσπ θεια.
Σελ δα 8
Aπρ λιος - M ϊος - Iο νιος 2015
Χρονοδι γραµµα αποκατ στασης
Τ
ο πρ το «λιθαρ κι» για την επισκευ , ανακατασκευ , αναστ λωση και αποκατ σταση του γεφυριο της Πλ κας «θεµελι θηκε» στις 24 Ιουν ου µε την υπογραφ
προγραµµατικ ς σ µβασης µεταξ των αρµοδ ων φορ ων, κατ τη δι ρκεια ευρε ας σ σκεψης που πραγµατοποι θηκε στο Υπουργε ο Πολιτισµο (ΥΠ.ΠΟ.). Τη σ µβαση υπ γραψαν ο αναπληρωτ ς Υπουργ ς ΥΠ.ΠΟ. Ν κος Ξυδ κης, ο Περιφερει ρχης Ηπε ρου Αλ ξανδρος Καχριµ νης, ο Πρ τανης του Εθνικο Μετσ βιου Πολυτεχνε ου (ΕΜΠ) και ο δ µαρχος Βορε ων Τζουµ ρκων Γι ννης Σεντελ ς. Στ χος των εµπλεκοµ νων φορ ων, και σ µφωνα µε τον προγραµµατισµ και σχεδιασµ του ΕΜΠ, ε ναι η µεση ναρξη των εργασι ν αποκατ στασης, στε πριν απ τα τ λη του 2016 το γεφ ρι να στ κει και π λι στη θ ση του και στην πρ τερη µορφ του. Εγγυητ ς της εκτ λεσης του ργου ε ναι το ΥΠ.ΠΟ. και φορ ας πραγµατοπο ησης η Περιφ ρεια Ηπε ρου. Κατ τη δι ρκεια της σ σκεψης αποφασ στηκαν, επ σης, η σ σταση επιτροπ ς παρακολο θησης των εργασι ν καθ ς και η συγκρ τηση µη κερδοσκοπικ ς εταιρε ας µε σκοπ την υποδοχ χορηγι ν, πως αυτ ς της οικογ νειας Λο λη, καθ ς και δωρε ν για την περ τωση του εγχειρ µατος αναστ λωσης. Η σ σκεψη πραγµατοποι θηκε µε τη συµµετοχ του Περιφερει ρχη Ηπε ρου Αλ ξανδρου Καχριµ νη, του πρ τανη του ΕΜΠ Ιω ννη Γκ λια, του δηµ ρχου Βορε ων Τζουµ ρκων Ιω ννη Σεντελ , του Aντιδηµ ρχου ∆ηµ τρη Tσιλογι ννη, της κοσµ τορος της Αρχιτεκτονικ ς Σχολ ς ΕΜΠ Ελ νης Μαbστρου, της Προϊσταµ νης της Γενικ ς ∆ιε θυνσης Αναστ λωσης Μουσε ων και Τεχνικ ν Kργων του Yπ. Πολιτισµο Ευγεν ας Γατοπο λου και της διευθ ντριας Αναστ λωσης Νεωτ ρων και Σ γχρονων Μνηµε ων, Αµαλ ας Ανδρουλιδ κη.
ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΘΗΚΕ Ο «ΤΥΦΛΟΣ» ∆POMOΣ Πλατανο σας – Μονολιθ ου
Του Κ#στα Μπατσ0
Ε
πιτ λους, στερα απ πολλ χρ νια, π µπολλες παραστ σεις, διαβ µατα και διαµαρτυρ ες ασφαλτοστρ θηκαν µ ρη της 47ης Επαρχιακ ς Οδο στο τµ µα της µεταξ Πλατανο σας - Μονολιθ ου. Τα χρ νια προβλ µατα στο τµ µα απ , το ονοµαζ µενο και «τυφλ », µενε λυτο επειδ ο τε η Περιφερειακ
Εν τητα 3ρτας, ο τε αυτ την Ιωανν νων αναλ µβανε την ευθ νη συντ ρησ ς του, γιατ της µεν πρ της η αρµοδι τητα σταµατο σε στη ∆αφνωτ , της δε δε τερης στη στροφ που οδηγε στο γεφ ρι της Πλ κας. Kτσι «τυφλ » και παραµεληµ νο χρ νο µε το χρ νο η κατ σταση στο τµ µα αυτ χειροτ ρευε εγκυµον ντας κινδ νους για οχ µατα και επιβα νοντες. Μετ απ επ µονες εν ργειες και προσπ θειες του ∆ µου Βορε ων Τζουµ ρκων και ιδια τερα του Αντιδηµ ρχου κ. ∆. Τσιλογι ννη καρποφ ρησαν και µε προσωπικ παρ µβαση του Περιφερει ρχη Ηπε ρου κ. Αλ. Καχριµ νη. Ο συγχωριαν ς µας Αλ ξης Αθανασ ου Λ φας µε το συνεργε ο του που π ρε το ργο απ την Περιφ ρεια Ηπε ρου, ξεκ νησε στις 16 Μαbου την αποκατ σταση του οδοστρ µατος µε ασφαλτ στρωση στα επικ νδυνα σηµε α, ικανοποι ντας τσι να π γιο και χρον ζον α τηµα τ σο των κατο κων Πλατανο σας - Μονολιθ ου, σο και των µορων χωρι ν.
Το «Μεγάλο Ηπειρώτικο Πανηγύρι» έκανε τη µεγάλη διαφορά!
Τ
ο «Μεγ λο Ηπειρ τικο Πανηγ ρι» που οργ νωσε η Πανηπειρωτικ Συνοµοσπονδ α Ελλ δας µε τους Συλλ γους Ηπειρωτ ν ∆υτικ ς Αττικ ς, το Σ ββατο 15 Ιουν ου στο Θ ατρο Π τρας κανε τη µεγ λη διαφορ µε τη συµµετοχ π νω απ 2.000 ξενιτεµ νων Ηπειρωτ ν και φ λων της Ηπε ρου. Τη µεγ λη διαφορ αφο φ τος οι θεατ ς ταν οι πρωταγωνιστ ς της βραδι ς. Η µεγ λη διαφορ γινε µε τον πιο ανεπιτ δευτο, δοκιµασµ νο τρ πο, τον τρ πο των Ηπειρ τικων πανηγυρι ν. Η Π.Σ.Ε. νοιξε την περασµ νη περ οδο το δι λογο για τα Ηπειρ τικα πανηγ ρια σ µερα, για σα τα ταλαν ζουν τραυµατ ζοντας τη σχ ση των Ηπειρωτ ν µε την δια τους την παρ δοση. Και σαν κορ φωση της πιο πλο σιας πολιτιστικ χρονι ς, µετ απ σειρ πετυχηµ νων, ποιοτικ ν εκδηλ σεων, επ λεξε σα κουβ ντιασε µε τα µ λη της να τα δοκιµ σει στην πρ ξη, διοργαν νοντας το «Μεγ λο Ηπειρ τικο Πανηγ ρι». Το πανηγ ρι απλ θηκε σε λο το χ ρο αν µεσα στις δ ο σκην ς του Θε τρου Π τρας. Με πατ ρι πανηγυρι τικο για τους µουσικο ς, µε πολ χρωµες γιρλ ντες, µε µεγ λα ακτινωτ τραπ ζια και πιο π σω, τα πανηγυρι τικα καζ νια και κρασ και τσ πουρο, για π ση και βρ ση των πανηγυριστ ν.
Αντιπροσωπείες της Πανηπειρωτικής Συνοµοσπονδίας Ελλάδος και του Συλλόγου Ηπειρωτών Χαϊδαρίου µαζί µε τον ∆ήµαρχο της πόλης επισκέφτηκαν το µπλοκ 15 στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου και κατέθεσαν στεφάνι.
Mεγάλη Γιορτή Πολυφωνικού Tραγουδιού 2015 H πιο γενναιόδωρη γιορτή πολυφωνίας
H
Προεξ ρχοντες οι µουσικο ! Ο πρωτοµ στορας της Ηπειρ τικης παρ δοσης Στα ρος Καψ λης, πλαισιωµ νος απ την εξα ρετη κοµπαν α του Κ στα Β ρδη, µε τους κορυφα ους τραγουδιστ ς Γι ννη Παπακ στα και Παγ να Αθανασ ου που αν δειξαν, σε µια πεντ ωρη σκυταλοδροµ α, τα αυθεντικ ηχοχρ µατα της Ηπειρ τικης παρ δοσης, παρακιν ντας και συνοδε οντας τον π νδηµο χορ που απλ θηκε σε λο το χ ρο, µε µεγ λους κ κλους, µε λους µαζ στον διο χορ , π µποντας να µ νυµα αν τασης πολ τιµο στους δ σκολους καιρο ς µας. Στο ξεκ νηµα της βραδι ς χαιρετισµ απη θυνε ο Πρ εδρος του ∆.Σ. της Π.Σ.Ε. κ. Γι ργος ∆ σης, αναφερ µενος στη σηµασ α της διοργ νωσης, την απαρ γραπτη αξ α των πανηγυρι ν ως αυθεντικο στ βου της παρ δοσης, τον αγ να εν ντια στην εµπορευµατοπο ηση, τη φολκλοροπο ηση και τη σκ λευσ της. Στη συν χεια, ευχαρ στησε για την παρουσ α τους τον Αντιπρ εδρο της Βουλ ς κ. Γι ννη Μπαλ φα και την Αντιδ µαρχο Πετρο πολης κα Β σω Πουλιγιαννοπο λου, πεµψε ευχαριστ ες στο ∆ µο Πετρο πολης για τη στ ριξ του, στην «3πειρο» Πολυφωνικ Καραβ νι που βο θησε εθελοντικ πολ πλευρα, στην Πολιτιστικ Επιτροπ
και τον Kφορο Πολιτισµο της Π.Σ.Ε. κ. Αλ ξανδρο Λαµπρ δη για τη συλλογικ , εµπνευσµ νη κι αφοσιωµ νη προσφορ τους. Η µικρ παρ µβαση ολοκληρ θηκε µε τη βρ βευση του Στα ρου Καψ λη για την πολ χρονη, καταξιωµ νη προσφορ του στα Ηπειρ τικα πανηγ ρια. Το «Μεγ λο Ηπειρ τικο Πανηγ ρι 2015», καρπ ς συλλογικο ονε ρου πολλ ν χρ νων, ταν να µεγ λο, πετυχηµ νο β µα που καθ σταται ακ µη µεγαλ τερο µε β ση τον προορισµ του, την κατε θυνση που χαρ ζει, εγγρ φοντας τις καλ τερες υποθ κες για το µ λλον, για τη συν χεια. «Και του χρ νου», λοιπ ν, ακ µη περισσ τεροι, ακ µη καλ τεροι! Jπως επιτ σσουν οι εποχ ς µας, πως αρµ ζει στην παρ δοσ µας, λοι µαζ , ο νας δ πλα στον λλο, ο νας µαζ µε τον λλο, πως το ζ σαµε στο πανηγ ρι της Π τρας, σαν να νειρο που ε δαν ταυτ χρονα λοι µαζ , µε ξ γρυπνα τα µ τια της ψυχ ς µας.
Mεγ λη Γιορτ Πολυφωνικο Tραγουδιο 2015, το Σ ββατο 6 Iουν ου στο Θ ατρο Π τρας ταν µια απ τις οµορφ τερες γιορτ ς πολυφων ας στο δεκαεπτ χρονο ταξ δι του Πολυφωνικο Kαραβανιο . H «3πειρος» ∆ιεθν ς Φεστιβ λ Πολυφωνικο Tραγουδιο χι µ νο καταφ ρνει να κρατ ζωνταν ναν απ τους µακροβι τερους θεσµο ς της ζ σας παρ δοσης στις τ σο δ σκολες µ ρες µας αλλ διαρκ ς τον αναβαθµ ζει, εµπλουτ ζοντας το περιεχ µενο και τις συµµετοχ ς, καθιστ ντας τις εκδηλ σεις της µια µεγ λη αγκαλι που περι χει λους σους τραγουδο ν και αγαπο ν το παλαι τατο και πολυτιµ τατο ε δος της Λαϊκ ς Πολυφων ας. Kαλ τερη απ δειξη η µεγαλ τερη συµµετοχ παρ ποτ λλοτε πολυφωνικ ν οµ λων, σχηµ των και συν λων στη Mεγ λη Γιορτ Πολυφωνικο Tραγουδιο 2015. Tο Σ ββατο ταν λοι στην Π τρα! Περισσ τερες συµµετοχ ς απ κ θε λλη φορ ! Kυρ δες απ την 3νω ∆ερ πολη, µιλοι 3νω Παγ νι, Mουργκ να, «Xαον α», Aετ πετρα, «Πολυφωνικ Hπε ρου K τσου», «Πεντ τονο», «Πολ φωνο», «Oι X ονες», «Oι ρ ζες µας», Eργαστ ρι Πολυφων ας Π.Σ.E. «I », LOT KURBETI (Aλβαν α), Phodina (Bουλγαρ α), Xρ στος ∆αν κης στην γκ ιντα. Kαι µαζ η ηπειρ τικη κοµπαν α του Θοδωρ Γεωργ πουλου µε τον Mιχ λη Z µπα στο τραγο δι που π ραν τη σκυτ λη στην κορ φωση της γιορτ ς, συνοδε οντας τον κυκλωτικ χορ λων µ χρι αργ µ σα στη ν χτα.
Ξεχωριστ στιγµ ταν ο K στας Kωνσταντ τος των ENCARDIA µαζ µε τρεις ερµηνε τριες τραγο δησαν πολυφωνικ τραγο δι απ την K τω Iταλ α. Tο ∆ιεθν ς Φεστιβ λ Πολυφωνικο Tραγουδιο τον βρ βευσε πως επ σης τον πολυφωνικ µιλο 3νω Πωγων ου για την αδι κοπη παρουσ α του, το ιστορικ µ λος του Πολυφωνικο των Kτισµ των Aνθο λα K τσου. ∆ ο ξεχωριστ βραβε α απονεµ θηκαν στον ∆ µο Πετρο πολης, για την αδι κοπη στ ριξ του στο ργο του Πολυφωνικο των Kτισµ των Aνθο λα K τσου. ∆ ο ξεχωριστ βραβε α απονεµ θηκαν στον ∆ µο Πετρο πολης, για την αδι κοπη στ ριξ του στο ργο του Πολυφωνικο Kαραβανιο και στην παλα µαχο εκπαιδευτικ της ∆υτικ ς Aθ νας Σπυριδο λα ∆ι χνου-Λαµπρ δη για την οκνη και πρωτοπ ρα προσφορ της στις Mεγ λες Γιορτ ς Πολυφωνικο Tραγουδιο . H «3πειρος» δια του Προ δρου της και Kαλλιτεχνικο ∆ιευθυντ
του ∆ιεθνο ς Φεστιβ λ Πολυφωνι-
κο Tραγουδιο Aλ ξανδρου Λαµπρ δη, ευχαριστε την Πανηπειρωτικ Συνοµοσπονδ α Eλλ δας που στ ριξε για µια ακ µη χρονι τη διοργ νωση κι εκπροσωπ θηκε σε κορυφα ο επ πεδο µε τον Πρ εδρο της Π.Σ.E. Γι ργο ∆ ση και τους αντιπρο δρους Σωτ ρη Kολιο ση και K στα Kων καθ ς και σειρ ς µελ ν του ∆.Σ. Tο Πολυφωνικ Kαραβ νι, µετ τη Mεγ λη Γιορτ Πολυφωνικο Tραγουδιο 2015, µε την τ σο µεγ λη επιτυχ α σε τ σο δ σκολους καιρο ς, συνεχ ζει πιο αποφασιστικ το ταξ δι του. Eπ µενος σταθµ ς το Mεγ λο Πολυφωνικ Kαραβ νι, απ την 1η ως και τις 9 Aυγο στου, απ τη Θεσσαλ α και τη Mακεδον α, σε λη την παραµεθ ρια =πειρο, την Aλβαν α και την K ρκυρα! Aν µεσα στους σταθµο ς του: Kυριακ 2/8 Bωβο σα, ∆ευτ ρα 3/8 K νιτσα, Tρ τη 4/8 ∆ολ , Tετ ρτη 5/8 3νω ∆ερ πολη, Π µπτη 6/8 Σαγι δα, Παρασκευ
7/8 Φιλι τες, Σ ββατο 8/8 ∆ελβιν κι, Kυριακ 9/8 Π πιγκο.
Tα HΠEIPΩTIKA NEA σας εύχονται καλές διακοπές!