Hikmet kivilcimli 27 mayis ve yon hareketin sinifsal elestirisi by Sol Düşün, Altınçağ yolcusu, Sol Politik

Dr. Hikmet Kıvılcımlı 27 Mayıs ve Yön Hareketinin Sınıfsal Eleştirisi Yaynlar

27 Mayıs ve Yön Hareketinin Sınıfsal Eleştirisi

Dr. Hikmet Kıvılcımlı

DijitalYaynlar Yayınlar İndir - Oku - Okut - Çoğalt - Dağıt Bu kitap ilk defa: 1970 yılında Ant Yayınlarında yayınlanmıştır. Bu kitap KöXüz sitesinin dijital yayınıdır. Kar amacı olmadan, okumak ve okutmak için, indirmek, dijital olarak basmak ve dağıtmak serbesttir. Alıntılarda kaynak gösterilmesi dilenir.

Yayınları Yaynlar

İÇİNDEKİLER 1. Bölüm: S o s y a l i z m i m i z ve

Bir

(Kapitalizm

Küçük Burjuva

Fideliği)

Kuruntu

Üzerine

Fikri

Bölüm: Devrimciliğin (Birinci

Bölüm: Devletçilik

Devletçiliğimiz

Birinci

Kurtuluş ve

Sorunu 27

Sınıf

İktidarı

Mayıs A ç ı s ı n d a n )

Bölüm: 27

M a y ı s ve İ k t i d a r

127

5. Bölüm: 27

Mayıs'ın

Sentetik Açıdan

İncelenmesi

199

27 MAYIS VE YÖN

HAREKETİ'NİN

SINIFSAL

ELEŞTİRİSİ

BİRİNCİ Sosyalizmimiz

BÖLÜM Devletçiliğimiz

SOSYALİZMİMİZ

DEVLETÇİLİĞİMİZ'*1

(Dayanabilirsek: tenkit

şı

Bugün,

dünyanın

alınmış

bir t e d b i r d i r ;

bir

eski

Milli

önleyecek son kötünün lizm

Birlik

bent"tir;

anlayışımızla,

yerek-

Ortaçağın

Boyuna çin

müşavirliği "Komünizme

görülen

arasındaki

tartısız,

unuturuz:

Batı'da

derebeyi

düzeni

keyfiliğini

sosyalizm

dağlar

işverenin

Sosyalizm" -bilerek,

darasız

şer:

sosya-

arasında,

kadar karlı

sosyalist devletçilik,

bizde " D e v l e t ç i

taşmayı

kardırılan

yapılışları farklar

kar-

yapan

bir " e h v e n i

devletçiliğe

sosyalizm

çağ

Batı'da

dayanır;

hoş

bizim

Batı'daki

kendimizi

Komünizme

Elçi

deyimiyle:

herkesçe Ama

Modern

uçurumlar vardır.

saplılığına

Sosyalizm:

doğrusu,

üyemizin

y e ğ n iğ i" d i r.

az O r t a ç a ğ l a ve

her y e r i n d e , daha

Kendi

edelim.)

he-

bilme-

okşar.

ne z a m a n ,

nasıl ve

ni-

doğdu? Batı'da,

antika ayak

ağaları

lenmiş sınıfı,

halk ve toplum

inceliklerini

işçi

sahiplerine

ların

ekonomi

(,)

insanın

"sahnede"

miştir. O z a m a n , bir adsız s e n d i k a yazıcığı,

sözcüklerine

olan bu

Mayıs densiz

yayınları yeni

Dereişveren

sömürmesinin

tek

"irat:

başına

İrat

ertesi

(1961)

bir devletçilik

arasına

kuşağa

diz-

büyük

Rant" adlı

bulamadı.

"as-

Üst sınıf-

Kâr

üleştikleri İş - bölümü

dokunmaksızın

ürken

uğurda,

başka yol

yaptıkları

"Yönsüz"

pazarına

geçti.

kaybetmektense,

hakkı"

görünmediği

hayli

ansızın

işletme

herşeyi

uzlaşmaktan

temelinde

okunan,

önünde

ortak aradı.

Ortaçağın

cihan

arkadaşlığı yapılırken alev-

insanı

"kılıçlarının

yolundu.

açtığı

emlak sahipleri

içinde silah

siyaset alanlarında

TİP'in

Aydınlar"a

modern

sarsıntılarla

payı"nı t a n ı y ı p

d e v l e t ve

sanayinin

hareketleri

içinde

denemiş

ginleyemediği arazi

ihtilalleri

köklerinden

yeni

uydurup yontulmuş

beyliğin yıkılış

lan

yerine,

paylaşımı, ile

günleri mavalı

perçin"Sorumlu patlak ver-

eksik g e d i k sıkışık yiten

s u n m a y ı yersiz

bulmadık.

Dr. H i k m e t Kıvılcımlı

lendi.

Modern

lamento" d ü z e n i kalan,

ekonomide

durumuna tı.

"serbest rekabet" sağlandı.

giren

Ortaçağ

işçi

sınıfı,

toplumundan

göre

mek,

bir sürü

Batı'da

Devletçiliğe Doğru

hatta

işvereni

Bir de Devlet

ile

Demek,

bizim

karşısında

basamakta

Kur'an'dır. nurken,

rüşvetçi

yönetici

sınıflarımız

Devletçiliğimize

Bir y a n d a T a n r ı c ı l

kanunlarımızı "kitabına

boğuyor.

talkıncılar,

laf bitiğidir.

ilkel

bütün ileri

le,

Siyaset, geri

soysuzlaştırılıyor. kapitülasyon

inanılmaz, yarışlara öldü,

"Yaşasın

acı

hayran güçlüyü

hazır i n s a n l a -

İç

gelenek kalkışıyor.

devletçiliğimiz!"

Padişahım

çok yaşa!"

modern

bakalım.

İslam

Kur'an

gözü

Uzun

anayasamız

ayetleri,

kapalı

kör ha-

hoş sesle o k u -

aykırı

keyfi

salta-

m ü n a s e b e t l e r i m i z , geri-

ekonomi insan idare,

tepmede

görüşlü ahlak,

hukuk,

her şeyi

bağıntılarımız, ve

toplumumuzu bir e c n e b i

bize

o da y a z ı l ı " d e m e k için,

k e n d i l i ğ i n d e n ve ö n ü n e g e ç i l e m e z m i ş ç e ,

mizde

D ü n y a y a ge-

henüz v a t a n d a ş ,

Kur'ana

hiçe s a y a n en

uydurarak",

münasebetlerimiz,

kılıklarla gibi

hepsi

kenedir-

nüfuzuna

bu y ö n d e n

" ş u n u y a p ı n " dediği vakit, " K i t a b ı m ı z d a sanat

yarı

o alışkanlığımızla, tercüme anaya-

M e v z u a t ı m ı z , yalnız

göstermelik,

bakalım:

saymaya

kesinlikte

dediği a n l a ş ı l m a k s ı z ı n ,

Ö t e d e sarıklı

liğimizi

kanunu,

Hemen

müteahhit

her çiğ

üst ağa)

kullanır.

ajan v e y a b a n c ı Bu,

dişleri

Devletin

bezirganlarımıza

natlara fetva verirlerdi. T ı p k ı sa ve

doğdu.

Örnek alalım:

dünyada:

- s ö m ü r g e gibi

(Süzeren:

De-

bulunurlar?

bütün

karanlık Şark t a r i h i m i z ö r n e k l e r l e d o l u d u r .

fız e z b e r i y l e ,

[eğilimlergirdi.

" V a s a l " (Kul t a i f e s i ) denir.

yurttaş o l m a m ı ş t ı r l a r . ve

anayurdunda:

düşmezler.

bak-

ısındırılamadı.

olarak yaşarlar.

teb'a,

yalnız

ödeyici kul

çaresine

bu y ö n d e a n l a r ve s a v u n u r l a r .

hiç t e d i r g i n

Ortaçağda

kolay

kıpırdattırmaz;

mallarına

kendisine "Metbu" ra

Lordu,

şakşakçı

onlar e c n e b i

olmaktan

çevresine düşmüş

kalıntılarımız,

işlemiş

ağalarımızla

koltuğunda

dışında

kavrayışlar hangi

s ö m ü r g e ve yarı bizim

ve t e m a y ü l l e r i n e

kolay

Derebeyi

kılını

"yurtseverlik"i

lince,

insan

"Hür Par-

altında

başının

saflarına

devletin

iliklerimize

yeryüzünü,

ler;

gidiş ve

örf d ı ş ı n d a

vergi

Devlet dışında

kendi

bir t ü r l ü ,

konuşalım.

bir İngiliz

politikada

çeşitli

sosyalizm,

tırnaklarıyla

uygun

"Sosyalizm"lere s a r ı l m a k y o l l a r ı n a

halâ,

Türkiye'de

kanunlarına

esnek sıkıyönetim

işleyici kol,

zümre ve t a b a k a l a r ı n ine]

dağların dış

göreneklerini

bilim ve

mubah

sayan

kayması

münasebetleridiriltmek

üzere

rahatsız o l m u ş g ö r ü n e n l e r bi-

biçiminde,

"Padişahımız,

gülbankını

çekiyorlar...

efendimiz

İşte tam

o sırada,

bir s o s y a l i z m sı

ne?

Kalkınmamızı

le y a p m a k !

kalbini

bizim

özel

"Aman

kopar!

Çünkü

Çevremize hepimizden larımızın sıkı

azıcık

göz

güvenilir

Konsorsiyum

başka

sermaye

birlikte

pazarlığını hazır

linde

sosyalizm

niçin

Birincisi: yerde

sokuluyor. de,

piyasaya

Makineyi lizmi"

hayran

nın en

Avrupa'dan Bugün

artık

yapılıyor.

İkincisi:

Yalnız

Ortaçağ

azmanı bu

Kongresi

bekliyor. türlü

bir

lonca

es-

Hacıağa

alabilirler.

şerefine

kadeh

için,

görmesinler?

milletle-

sosyalizm

Onun

"Avrupa

Ecnekaldıra-

sınıflarımız,

etmek

be-

çeşit " D e v l e t ç i l iğ i -

için,

malı" y a b a n c ı

nes-

konusu

edilemez

"düsturlar"

Her pahalı

satılmak

istenen

kaldığımız

Batı

menşe'li

gibi

sosyaha-

şey gi-

"İthal malı"

makinenin

Demek, olmaktan

başka

iyisi

"Sosya-

Avrupa'dan

daha

Avrupa çıkmıştır.

iyisi

doğru,

düşünceyi büyük.

koyvermiyor!

başka

Amerika'da,

üstünlüğü, Bugün,

birçok y e r l e r i n d e d a h a

M a k s a t sırf iyi,

kabahatimizden

d ü ş ü n m e y e ve y a p m a y a

Avrupa'dan

sebebi

tekniği

s o k u y o r u z da,

almayalım?

Hatta

bulunabilir. Niçin

göstererek:

başka

kokusu

makbul

yapılıyor.

ummadığımız

ruz? Ö z r ü m ü z

saltanatı,

mal

bezirgan-

sürülüyor.

hayranlığımızın

düşünceler

hiçbir "dev-

sermaye

devlet planları

iyi y a p ı l d ı ğ ı A v r u p a ' d a n

yahut Japonya'da pa

bütün

ecnebi

hacıağa

düşmüş güdücü

tartışma

is-

pençe-

bizim

yaramadıklarını

Ortaçağ

hoş

kararıp

Yapacağını

Bugün,

Paşalarımız,

Sivas

eşeklik,

bir şeyi

Öyleyse

artığı

"komünizm"

neden

değerleri

ülkemize

olarak

işe

yığınlarımıza

elbisesi,

neler gibi,

değildir.

sağlayamaz.

sevdasına

kalabalıklarını

lizm

bi,

ile

kaynaşma

mideni ye Bu

neye y a r a r ?

Umumiye

Lala

iddia-

pençesine

ısır,

Gözü

bağlanacağımız

Düyunu

kurban

bütün

mümkün

danışmaz.

Ortaçağ

m i z d e "sosyalizm" veya

rarası

hayvan

"devletçilerimizde,

zirganlarımıza

pençeni

daha

gezdirelim.

kıskıvrak

indirilmiş

kafalı

bir

devletçi!

Tahttan

laf

kendi

eşeklikleri

Yassıada'dan

D e v l e t ç i l i ğ i m i z eliy-

benziyor? Aslan

bir h a y v a n d ı r .

eşeklere

sosyal

Hem

lezzetlidir... " d e m e s i n e .

Devlet

daha

sıkıya,

rak

neye

aslanım,

aslan

pençesindeki

letçilerimiz"

O daha

ısırabilir.

zaman

nafı

gidiyor.

sermaye yerine,

" s o s y a l i s t d e v l e t ç i l i ğ i m i z " den

temektir. sini

s ı n ı f ı m ı z d ı ş ı n d a n ve ta y u k a r ı l a r d a n

b ü y ü k laf!

düşmüş eşeğin: ve

işçi

g ü r ü l t ü s ü d ü r gırla

Avrudünya-

iyi t e k n i k ve

güzelse...

Avrupa'dan

Geriliğimiz Geriliğimiz

getirtiyo-

bizi bu

daha

iyi

dizginle-

meyi

nasıl

oturup, mi?

başarıyor?

"Devletçiliğimiz"

devletçiliğimizi

Buna

lüzum

y ü z e m r i m i z de,

"evamir'i

yok.

Avrupa'dan

etmeden

alalım.

başlamadı. boynu

de " 0 " n d a n ,

kaldı.

dürülmesiyle ile

emrimiz)

de,

bin yıllık

hınk d e y i c i l i k et-

her

sosyalizmin,

başını

için

Avrupalı,

kendisi

işine

derebeyi

"sosyalizm"i Bütün

yedi...

kendisi

"devletçi"

Yani,

dahi,

yüzünden

bizzat Lassal'in

Blankizm,

kendi

tah-

devletçilikle

devletçilik

Lassalizm,

Fransa'da

keşfetmedikçe eskilerini bizim

namusumuzla,

sosyalizm

devletçilik,

bütün

öl-

"İş Atölıs-

ü t o p y a l a r gibi

getirir.

Dördüncüsü:

yan

ona

lütfen

hiçbir

Almanya'da

hareketinin

değilse,

uğursuzluk

bi,

(On

kırk yıllık,

Bizim

alıyorsak,

kapandı.

halk

marlama

neyi

iner.

Avrupa'da

Tersine,

altında

yeleri"

gerekir

hacet y o k k i . . .

Üçüncüsü: rif

Şimdi,

yapmamız

"Evamir'i aşere"miz

her e m r i m i z

"Devletçiliğimiz"den tepemize memize

sayesinde...

aşere"

sırlı

daha

k ü p ü m ü z de,

içerisine

elverişli

bize t e v e k k e l i

bir

maki-

yere v e r m e d i ğ i

kalıbına

uygun

gi-

olma-

sızdırmaz vs.vs.

sebepler y ü z ü n d e n

şöyle

bir p a r a d o k s l a

karşılaşı-

yoruz: AVRUPA'DA: sayılıyor.

Sosyal yapı

gelişimi

değişiklikleri

ö n l e m e k ve

-söz

e t m e k için fizik k a n u n l a r u y g u l u y o r . mamak vaya

için

(iktisadi

uçurtmamak

sübabı" a r ı y o r l a r . sosyalizmde

için)

Sosyal

TÜRKİYE'de: kadim

siyasi

Bütün

tersine

sosyal

rekleriyle ve

mizle kişicil

getireceği

sınıfları

bir

her ne

pahasına

"aydın"

patlatha-

"Emniyet

elverişlisini

olursa o

maske köprü su

çıkarıyor. değişikliği o

sansüre

bulunuyor...

kurmaya

taşıyor.

ise: ge-

sosyal

uğratmak kilit

d o k u n u l m a z t u t m a k için

Devletçiliğimizle

bütün

gidişin

bi-

Tıraş

münasebetlerimizin

olsun

tam

"devrim"leri

gidişini

değişiklikleri

buruntuları

değirmene

isyan

Modernleşme

Ortaçağ

sonucu,

sakal

bir t o p l u m c u l y a p ı

gevezeliklerinde

arasında

kuruntu

ve e m e k l e r bu

saç

gelmiyorsa,

her türlü

aranıyor.

politik ç a b a l a r ı n

Kılık ve

benimseyeceğimize,

kaçırılıyor.

sosyalizm iç

ufak

sonuçlarıyla

uykularımız maske

dünyasını

dönüyor. en

bir

istimle

Batı

sübaplarının

sayılıyor.

(Komünizm)

yalizmtrak

aşırı

emniyet

Ölüm

mevkiini

Kazanı

güdücü

"inkılapları" dışında

için

bir g e l i ş i m "amortize"

buhranlarla

Batı'nın

devletçiliğimizden

yapımıza

ise-

buluyorlar.

Batı'dakinin le,

kaçınılmaz

yerinde

olursa

karışık

Sos-

Devletçiliği-

çalışan

şövalyelerin

olsun,

o b j e k t i f etki

Avrupa'da nın

yığın

adıyla

Büyük Sanayi'nin

savunulan

sokup, vergi

tutum,

ile

geriliğini

bilerek,

parçaya

bölünüyor.

"Özel sermaye"nin mek bile ler

için

içine

istemedi.

sokmayı o

bile

durdurduğunu, sanki

Tahtakale

Demokrat

özel

Devlet

için

mayeci,

kirası

Parti

için

devletçilideğil,

milli

arttırdığını,

sanki

makineleşmeyi

birikişinin oranla,

olamayaSümerbank

mı?

tabii

ayakta

devletçiliğimiz

durması

için

bazı

ge-

teşeb-

Ancak,

ödenirse, almaya

edeceğini

olmasa

katlanan

şart

fiyat

her yıl

300

bir tek

bedavaya

verilir

utandır-

bir özel

personelin

yapılmış

kötek)

durmuş

zaman,

Devletçiliğimizi

işletmelerdeki

dışarı

(zor

çıkardığı

çıkmadı.

milyar y a t ı r ı m

"drakonyen"

bir tek s ö z ü n d e

satılığa

işletmelerini

kapı

imtiyazları

rahmetlik,

müşteri para

devlet

Üçüncüsü: tekel

korumak

ilk iş o l a r a k bu

dört kişisini

bunca

olan

sömürmenin sermaye

işçi-

kanunları

birikişini

derebeyice

gör-

bütün

kendi

sokmuş

işletmeler olmadı

işletmelerini

sermayeci

üstelik diş

için, geçti.

olunamazdı.

o l m a k için

mamak

Kanunu

dükkancıklarına

modern

devletçiliğimizin

İkincisi: ciddi

çok

Geriliğimizi

Tabii

büslersiz

makineleşmesiz

Birincisi: rekti.

mirasyedi

yüzyıl

devletçiliğimiz

İş

sermaye

domuzuna

1000

girmemek

Teb'asını

haline

ile,

çıkaran

kışkırtıyor.

çeyrek

oyununu,

yer altına

göremedi.

Canım,

fabrikaları

beri

sınıfı-

göklere

sınırına

kanundur,

imtiyaz

İşçiyi

bilmeyerek

diyemedi...

uykusu

israflarını

kavrayamadı.

bir

tavşan

zenginlik

cağını

girdi"

hareketlerini

Kanunu

köstebek

işçi

"devletçiliğimiz"

adaletsizliği

1936'dan

"Mademki

yürürlüğe

ğimiz,

İş

açan

bizde

işçi

sosyal

ç a l ı ş t ı r a c a k bir işletme,

101

yol

yaratırken,

pratikte,

kaçakçılığı

bir s a n a y i l e ş m e kişi

kuruluşuna

hareketi s o s y a l i z m i

beşte

ser-

üç v e -

koştu. devlet

işletmelerinde,

ayarlamalarına

rağmen,

m i l y o n T ü r k lirası

zararına

çalışılıyor. Dördüncüsü:

Hiçbir

pervasızca

yapan

nun

işleyiş ve

üstü işsizliğin

Beşincisi: ti.

rekabetle

sermayenin

ihale 1923

bırakalım en

karşı

yapamayacağı

Meclis

mekanizması,

z a p t e d i l e m e z ve En fecii,

Dünyanın

Japonya'sı,

özel

devletçiliğimizin, karşı ile

başka

kontrolü

memlekette

konulamaz öncüsü

1963

a r a s ı n d a tam

yerlerini

modem

Avrupa

koydu.

Devletçiliğimizin

kapitalist

yılda

ka-

pahalılığın oluyor.

kırk yıl

geç-

aşiret ç a ğ ı n ı n

üretimine en

zamları,

dışında,

büyük

öldürücü anıtı

olan

Karabük

için

"Beyinsizliğin Bu

Amerikalı

şaheseri!"

çapta

"yağma

bir

böreği",

d e m e k daha

şünülürse,

olduğumuz

yan

bir

ramadı.

gibi:

leri

pahasına, birkaç

boruyla larını

çaldırtmayı,

aç

olan

anlamınadır" de

kendi

Hayatta mişse?

olmaz

Avrupa'da

ile

(hayalci, şünce

kuruntucu)

aydının, miktarı

okur y a z a r d a lenmeye

kafa en

düşünce

anayasalar

harıl

hürriyetine sahiptir" da, planı

ecnebi yapan

bir

"Ruh"

omuz

Ovın

alemi

ilhamı

efendi sos-

başka.

Belki

yahut vahyi için,

kolay kısa

göz

omuza

olsa,

sayılmıştır.

gel-

işçilerle

satış

güreşmemiş

Şarl

Bizde

Furye

devletçi

yapmaya çığırtkan

süre]

İşçi

"aydın": "Ütopist"

sosyalizm,

memur afişler

birkaç

asmaya,

verilmiş

dergicikte

bırakmayan,

camiyle

kilise

beri, kaldığı harıl

KÜLTÜR

çok

bağımsız

ölçüde

yasak

yazarlar: 20).

arası

yatebeş

lanet-

yardım

hürriyeti-

edememiştir. düşünce

Millet

"komünist"

bakımından,

bir düşünce

"Herkes

Sonra

konsorsiyumdan savunanlar

üç

dü-

avuntusu"dur. kopardığımız

bir-

katma

olsa

izin

(Madde

birkaç

atlatıvererek

çok işçi yığınları

çok g ü r ü l t ü

olarak

olmaları

düşünelim!

benimsendikçe güçlenmiştir.

"münevver

yüzyıldan

olmaksızın,

kul-

gerçekleş-

efendi

sayıldığını

kandırıp

Ama,

resimlerinde

[çok

yarar

Üzerinde Avrupa, ni

geçit

bile

bir s o s y a l i z m

Robert

çoraklığımızda

şehhüt

şey.

gerçekten

olsa,

bile

"kulların

öncü

şarkısını

Şimdi,

Pes.

sosyalizm,

işçi

ay-

edilme-

dönelim.

işçiler t a r a f ı n d a n

Sen-Simon

rım

öyle

olur.

esnaf,

yaratmanın

diye ö v d ü .

demokrasiyi

kendilerini

"gaipten"

Olaylarımıza

inmemiş

havası

haberleri

uygulayıversinler!

lehine

kurban

kutarif

birkaç ş e h i r d e , tek parti ç a ğ ı n -

sosyalizme

hiç

beri

köylü,

adaletsizliğe

devletçiliğimizin,

kendi

yıldan

(işçi,

dü-

sağlama-

"Demokrasi"yi

150

"milyoner"

demokrasi

bir

kulların

"ruh"larımıza,

likte,

çağında birkaç

denilen

aralarında

yalizmi

sosyal

b ı r a k m a m a k d e m e k olan

tirememiş Hem

çok parti

mahallede

rahatça

züğürt yurttaşların"

çoğunluğumuzun

memur yığınlarımızın)

nüfusumuz

istemez

Avrupa'da

kalabalık,

ise,

yoksa işkembe-

d ü ş ü n ü l e c e k şeydir.

bile

ister

mi,

"modern

artan

kalmamızı

Demokrasi,

"En

Devletçiliğimiz dın,

yerde

işletmecilik"

derince

karşı:

vs.

besleyen

boyuna

devletçiliğimiz,

Çünkü

edildiği

olur,

dursun,

yüzümüze

Vs.

"modern

fodlacılığı

doğru

"Kalkınmamız" şöyle böyle

Thornburg,

damgaladı.

sanayiciliğe,

Hasanın

cilik" mi

uzman

sıfatını

Meclisi

görmek

üzere

damgasıyla

Bizde,

kanaat

katlarındüzülen resmen

suçlandırılırlar.

Çünkü

numda

adla

bile

Musolini'den

benzer veya

benzemez

yasak etmek

için

rur.

Kanunun

damgasını Çünkü miz'^

yemiş yurttaşı

egemendirler.

madı

dünyaya

diye

yerinde mişiz

laf

de,

gibi,

kendi

yutturmaya

Maddi biz

şız.

kuşu"

alanda

dere

tepe

mızda

yüzyıl

yarım

kaldığımızla alanda

uygun

düz

keşfet-

olarak

millete

Cennet sağ

saydırmaya

olsunlar.

teknik medeniyeti

dünyalara

dolaşıp

Bir

afallayıp

Ortaçağ

gömüp,

modern

bırakıp,

tercüme yeni

gelmişiz.

çok d a h a

Avrupa,

kör göze sosyalizm

uzun

süreli

hürriyetini, istikrar

Türkiye'de rupa'dan modası

kurmuş,

bedel

sanmıilerleme

arkamıza

büyük

dönüp bırak-

ile

ara-

bir m e s a f e

ile

kalmışız!

skolastiğini düşünceyi

Frenkçe'den,

Avrupa

bir d a h a

Biz,

Almanca'dan,

taklitler y a p m a k l a ,

skolastik ş a p k a s ı n ı

geri

sağlamış. medrese

başımıza

dahi

batan

en ka-

geçirdiği-

biricik g e r ç e k o r t a d a

büyük sanayinin

güreşlerle

modern toplum

yarattığı

savunduğu

sağlamak

geliyorsa,

geçmiş, tekniğin

çerçevesini çatlatmaksızın, iyi

işçi

düşünkötü

kısbîr

çabasıdır.

neler o l u y o r ?

hazırca

duru-

modern

yaşama

mi t a t m i n l e r l e a m o r t i z e e t m e , g i d e r m e y o l l a n a ç a n sosyal

her

biz

bir kıyafet inkılabı

gitmişiz.

öncekinden

bir

Batı'da

sınıfına,

hep

anlamamışızdır.

Bugün, yor:

mucize,

dolapla

Acemceyi

İngilizce'den bile

yüksek

karşılaşınca,

getirmemecesine

mizi

fikirleri,

doğ-

boyu yol a l m a m ı ş ı z . Y a r ı m y ü z y ı l önce

dönme

famıza

kalıp Kültür

dünyanın

buluşlarımız

kabuğunda

harika,

tığımız yere,

son

ş a r t l a r altın-

şaheserimiz

tersine,

karantinayı

siyasi

b a k m ı ş ı z ki, arpa

özü,

geçemez.

bir orijinal Yahut

sosyalistlerimiz

Avrupa

yüzyıl,

türküleriyle

Arapça

"in

imtiyazlaştırılmış

öteye

bayağı

kurduğu

"devlet

medeniyeti,

Manevi

Neden?

kalkışırız.

Yarım

geri

durdu-

bir s u ç u n

kadar...

saymaktır.

örneksiz"

suları öyle

"Devletçiliğimiz

ebeliklerinden dururuz.

k ö t ü l e m e k ve

derebeyiler "Devletçiliği-

tekellerde

o l m u ş en

Devletçiliğimizin çabalayan

üstünde

"eşsiz

çıkar,

Kanu-

"düşünce"ye

bütün

çıkarıncaya

s u n u l a c a k tek

alem

karış

doğrusu

belli

ağlaşıp

harc-ı

bir

fikri

akan

şahıslar,

Daha

patenti

ısmarlama

alanında,

dili

halde,

gitmeyen

temize

kanunların

düşüncemiz,

fikirlerle

hoşa

k a n u n l a r değil,

"Devletlu"ları da,

her

"komünist" demek,

ve A d l i y e n i n

bizde

adapte edilmiş Ceza

bir suç y a z ı l m a d ı ğ ı

son

Büyük sanayi ülkemizde sözü

mamulleri nasıl

olmaktan

nasıl

Av-

ancak Avrupa'da çıkmış,

az çok ıs-

karta

makineler getirilerek

nayi" d o ğ d u nayinin taya

sanılıyorsa,

tabii ürünü

çoktan

lerinden

aktarılırsa,

niyor.

Ham sabah

taj

fikir"

ister

ışığı

yalizm" zim

kışan

zümre,

cakarı

aklına

sınıf v e y a geleni,

bir " y e n i l i k "

şairinin veya

tatlı

gaazi, fantazi Ne

sağ,

ciddiye almıyor. her t ü r l ü

anarşi gözde

taşları,

taklit

metiyle, tılmış

çıkarmaya

Düşünceyi

sırtlarını

kabadayıların anladığı

ağzında

yönde

"sosyalizmi-

Diktatör t a s l a k l a r ı zümrüt,

zebercet

ancak oynayabiliyor. sinsi

her z a m a n

sinsi,

gâh

dipdiri

"Devletçiliğimiz"

uyusun"

eden

bir

rezil

Y ı l l a r yılıdır d i n l e d i ğ i m i z artan,

kazığa",

"Komünizme taşmayı

sahte e l m a s ,

gâh

iştihası

palavraların

"sağlam

bile ç ı k ı y o r .

rolünü

fakat

ört

mille-

çeviren

dökülüyor.

çığırtkanlarınız o

bağıntılarımızı,

kırk yıldır şiştikçe

panayır

h i k m e t " y e r i n e geanlamda

yönelişini

palavralara

süsleyen

yarıyorlar.

kabadayı

her

karnında" gurulda-

"sosyal

insanlık

Türkiye'de

büyüsün,

kolay

ko-

savur-

şaşkına

mücevherat

derebeyi

"besle

ağzına,

ortaya

gıdaklama,

Modern

gi-

Her sı-

bent" o l m a k t a n

debdebesiyle,

Her

bisoy-

dediği

halkın v e

Batı'nın

"sosyalistlerimiz",

gibi

"manası

kimse

sosyalizm"

demagoji taçlarını

Hatta

sosyal yaygaralarımız,

dayamış

hatta

ö n l e y e c e k son

lar,

sol,

kahramanlarındandırlar.

miz" dahi,

da,

sosyalimsi

devletçiliğimize

git

fikir k ı r ı n t ı c ı k l a r ı

Bütün

"devletçi

sanılıyor.

geğirdiği

sos-

O yüzden

kahvesi

uyduğu

romancısının

hürriyet

unsuru

Bizim

nın

mahalle

hele

"milli

bile y u m u r t l a y a m ı y o r .

keyfine

"ilerilik"

"mon-

halkımıza

uydurma

moda oluyor.

sözcünün

paşa

kursağında

çiriliyor.

Basmakalıp,

-Ahmet Agayefin

bir s i s t e m

çeviren

zihniyetimizle

"sosyalizmlerimiz"

soysuzlaştırılmışı

çocukları-

"fikir"ler,

Ortaçağ

kopuyorlar.

bili-

getirti-

k a d a r milli bu

bir s ü r ü y a p m a ve

tutar"

oluverir,

İsrail'den

Fakat mı,

döküntü-

balmumuna

ise,

sa-

işpor-

biçiminde

kız-oğlan

dek

kaynaştırıldılar

kalemşorun

tin

makinesi

kapılıyoruz.

düşüncelerimiz ve

sonu

düşünce parçalar

sosyalizmimiz

kılıklı " i d e o l o j i " u k a l a l ı k l a r ı

"önü

sosyal

yatsıya

hayattan

suzlaştırılmışın

yan

bir

"milli sa-

büyük

ancak Avrupa'da

yedek

kadar " m i l l i "

göstermeyen

"sosyal"

ması

veya

bir

Avrupa'da

sekiz on y a ş ı n d a k i

özentilerine

istemez

gün

de,

Amerika'dan,

namazından

"devletçiliğimizde

gibi,

parçalar,

"yerli malı"

maddesi

"plastik s a n a y i i m i z "

bi-

sosyalizm

çıfıt ç a r ş ı l a r ı m ı z d a

mızı

onun

sosyalizm

çatma

yurda lip,

olan

düşmüş

derme

"monte" edilir e d i l m e z

tıpkı

çeşit

bütün

haş-

yaşamış,

yaşa-

maskesi

altın-

çemberi

"sosyal"

iştahlandıkça

haklı

maval-

şişen

Or-

taçağ

artığı

dış y a r d ı m huzur". yan, dı,

bürokrasimiz,

sadakasıyla

Biçare

hem

palaspare

avlayan

geldi,

Konya

mamı

içinde

mizi,

gökten

bir m u c i z e

altı

halk

ilerleyiş

dünya

güzelini

pıştıran,

yahut

hokkabaz ne

geriliği

şında

en tipik, daha aranacak?..

kimsenin

perdesi;

"ne

idükleri"

çorbacı

alınan

lak s ö z l e r i

landıkları

yerde,

poğaçasına alır böyle En

gömen

manda haklı

belirli

"sosSun-

kesip y a -

t a v ş a n l a r hoplamarifet",

kavuklu

ecnebi

ağlanacak

çağının,

çorbacı

"komünizm"

parti

çağının,

nüfu-

bir

çorbacı

ilk

olsun,

t a r i k a t ehli

skolastiğinin süprüntüsü

hemen

perdesi:

kötüleme anlamında gibi

"Kadrociddi-

idükleri

belir-

iyi,

hoş,

sağlam

çürük

dıson

herkesçe

değil,

" d o ğ r u " ve

tezeğinden

de çekici

par-

diye y a s -

tahtaya

"ütopik

hince)

sınıfların

iri

gerçek

basmış

karın gölgesi

bakılınca,

iki

bahşişini

ezberleyememiş

alaturka

(kuru

parlak

kalabalığı

sezmeksizin,

m e t o t ve

tek

demagoji"

"demagojik

akıntı

fark idi.

eğilimlerini

demagoji boş

güvencini

lafla

idi.

altında

kuşkuya (birbir(yol ve

Kadroculuk daha

sinikçe

uydurmaya

üzere köy

yaranmak softası

Yönizm: üzere

daha

tasavvufi (hi-

kalkıştığı istediği kadarcık

Demagojiye

temelde yanıltmaya)

edinmek

Kül satın

mantık sonucu

Kadrizm,

tahriflerle

kim

arasındaki

şudur:

kazanmak

Yöncü-

doyuracak somun

Yöncülük

ütopi"dir.

de,

efendim!

yerde

bile

gelen)

oluşum

başka

lafları,

bilerek y a p ı l m ı ş sırf

imiş

Haydi,

olayları

iddialarında

biçimde

devletçilik"

miymiş?

memleketimizden

fikirlerine

köy)

yana

devletçilik"

görünen

biçimde

"ütopya" da,

nı

almadığı

"İşverenden

hasret

bugün

(mistik) noğlu

ibret a l ı n a c a k " t r a j i k " ör-

parti

"devletçiliğimiz"

yana

temel

varılacak kelbi

Bütün

"Yöncülük"tür. "Halktan

lerine

tek

skolastiğinin

olursa

Kadroculuk:

diye?

rahmeti

p r o f e s ö r Zati

silindir ş a p k a l ı çok

Var-

geriliği-

hak

özeniyor.

çabukluğu

doğrusu

çok

( k ü ç ü m s e m e ve

lük:

bayıltan

resulullah",

içinde tılsımlı el

dolaş

Dünkü

ciddiye

Bugünkü

olan)

terletip

tavla-

işsizlik ha-

ortasından testereyle

gülünmekten

culuk" idi. siz,

hem geçiyor.

sarhoşluğudur.

Bunun neği

külahı

sarmaş

putlaştırmış,

skolastiğinin

belinin

halka v e r d i

pahası ve

çalımlarımız,

keramet,

ile

hayat

"Mehdi

"Devletçilik"

ortamında,

saltanatımızı

yaldızlamaya

gurların

zunu

derken,

kurtarıcı gibi

rahat,

"Yem borusu" y e r i n e

kadar m e m u r u

kasketli

derebeyi

eyledi

memurlar

saat,

inmiş

"ne sihirdir,

kırtasiyeciliğimiz

kendi

meşhur:

yalizm"

tan,

Şark

"Ne

yaranmak

kaydığıistediği

zümrelerin tarihcil "tarihi

istikbal"ci

silme

"alafranga

bunların

larını,

Nuri

ütopizm"dir.

üzülmüş,

Traji-komik zenle,

medreseci

lonca

yal" sözler veya

her ihanetini

kurda

koyun

nasılsa

-diplomalarına

ucunu

görmez, kazan

nıklarımız atı

"atom

şifa" v e r e c e k Çeşitleri

Kadrizm

başa

doktor"

perukalı

büyük t a r i h c i l kamak, den

çok

kokulu

lığındaki ricik

ekin

m e v ' u t " gibi her fikri fatası

"eşsiz

ruh

en tek

seraplaştıra-

kusan

pek

iyi

başındaki

umut

vicdan

Ankara kurnazı"

a n l a y a r a k d i n l e y e n var mı?

karan-

bereketli,

pahalı

tek

çağırmaktır. yasak

kelepçeleyen

ağını,

diye,

geri

bulunmaz

bi-

"arz'ı Yuredip, kaHint

kültürümüzün

maldan

anlama-

satmaktır.

madrabazlıkları, Belki,

Hacıağa

ahır

kurallarını

caddelerinde, ucuz,

silktiği o

kaynağı,

sokamazsa

z e m z e m l e yı-

-sosyalistlerimiz-

yaka

güneşli,

kalsa

"devrimci

"ideolog"luklarıy-

gübreliği,

düşünce

K e ş m i r şalı

on y u k a r ı

"sadrine

bönizmile

milletinin

y a ğ m u r duasına

itaatına

yapıldık-

m a n t a r gibi

kehif"in

kaçık

Türk

elverişli

şebekesini,

"Şark

"Eshab'ı

tanımladığı,

halkı

kışla

yokuşu o

kan

bile

sunacaklar?

işverenin

millete

örneksiz"

beş a ş a ğ ı ,

Geçtim, başka

toplumcul

kör k ö r ü n e

Mahmutpaşa yanlara,

diye

basit

ölçüsünü,

kumaşı,

"mantaryaslas/"nı,

gösterip,

"seçim"

benzeyişlerini gerilikten

burnunun kalabalığı,

İsrafil" " u y a -

lüks d e v l e t ç i l i ğ i m i z i )

tanıdığı,

tapınç-

tem-posuyla,

O "Sur'u

üstadlarının,

başında

kötü

kadarcığına

sonra,

"beceri":

yetiştirmeye

tarlası

dumuzda

olan

(pahalı,

iyi-

nemli

kadrilizmile veya Y ö n i z m

derdi

Levanten

havası"

kulislerde

" r e ç e t e " l e r mi

bütün

her aklı

"İzmir

kapıkulu

boyladıktan

halkının

"Kıtmir"

daha

zavallı

Bezirgan

konulacak

gösterdikleri

katmış

mi g i y d i r i l e c e k ? K e n d i l e r i n e

kaldırılacak?...

bombasına

kağıttan

öpülüp

peşrevli

Üsküdar'ı

Türkiye

y a d i g a r dü-

softalığı

Mayıs "aktı geçti"!

hacıağa

caklar? Y o k s a ,

yalımları

g ö r d ü k ç e sevgili y o s m a y a

mı

neredeydiler?

fışkırmakla

bu.

curcuna

solcu

koçgör-

balta o l u r l a r ? Ikıntılı, sıkıntılı "sos-

beğenmiş

kaldırma

bir der-

ağılda

bakıp- " A y d ı n " etiketi t a k ı l m ı ş ,

İşte 27

alan

aynı

İmparatorluğu'ndan

pöstekisi

kendini

"zinde" zeybek oyununa

tan,

kurtlarıyla

mantığına,

hangi sapa

me'murin"

Gönül genç "Yön"

melo-dramatik

Osmanlı

esnaf ukalalıkları

yaramıyorlar.

"sınıf-i

neye y a r a r ? A c ı k l ı y a n l a r ı

çökmüş

lı s i t e m l e r l e ,

Murat bey, v e y a

kadarcık olsun g ö r e m e m i ş

kuşa!

kadro

çalımları,

olsun,

sıra

bey

Osmanlı,

dökülmüş

olursa

ara

bir " t a r i h ç i "

İleri

"Devletçilik" dedikleri

dişleri

mekten

durumlarım

Celal

koltuklu

kendilerinden masa

başında

"salla

başı, al

maaşı" geçinmekten

başka

çe yat

borusuyla

zıbarıp, y u m u ş a k ç a

talime

kalkmayı

bütün

gireceğini

"Sadaka'i uman kaval

s e s l e r i n e alışık ezeli

gittikçe ğı

de,

Önlerine

pek

görünmez

mı?

şekeri"

"Kalkınma"

Çünkü

halk

dedikleri

gün,

yüzleri

gibi

istenmeyecektir.

sıcak

"serler"inde

tıkız

Tersine,

harçlıklarla

" ş e r i a t ç ı - ı r k ç ı " l a r ı m ı z yok

mu?

sığındıkları

"devletçiliğimiz"e

Han'ın

Hülagü

leri

okla

torlu

ağızlarıyla

kalkar k a l k m a z ,

ken-

yuhalanacaklarını

N e y a z ı k ki, ni

sözüm

yay çağına

yi, y a p t ı k l a r ı riciliğe" ması

denemeleriyle Yok, sosyal letçiliğimizi mekle

"Demagog"luk

büyütülmüş görünüp,

toplumumu-

sosyal

- devletçiler, tara-

cennet

köşkleri"ni

tapşır-

süngüsü

yok-

sezmektedirler.

görecekleri

dökerek,

ilgisizliği

ektikleri-

ve t i k s i n t i -

değil, " t o p l u m s a l cahilce

sövüp

Türkiye

halkının

her

olduğu

sanısına

bir yol

türlü da

ilesay-

sosyal kendi

batıcı

"Sosyalizm"

"İdeolog"luğu,

hiç

kaftanını değilse

giydir-

yeni

bir

sayılamaz. o

"Sosyalizm"

gibi

inelim.

Doğu'nun

ulema

aşılayıp, T ü r k i y e tüy

"Arabın

B a t ı ' d a n en az y ü z elli yıl geri " d e v -

ileri

kalkınma

(Kadro)

tasına

bile,

açacaklardır.

baylarımız: sözde

yapılan

Bırakalım

düşman

indi -

"devletçiliğimizin

çatarak,

"sokak adamı"nın

böylece,

yol

şeriflerini

d ö n d ü r e c e k l e r i n i v a a t ettik-

beriki

sofu v a i z l e r i n i n s o n u c u

ileriliğe

hal-

"devletçiliğimiz"e

haktan"

mahrum" gözyaşları

anlayışsız

bilecekler;

adalete

ona

buca-

Paşalar ka-

sun'ice

"suret'i

enkonsiyanlarıyla

biçerlerken,

ham

karşı,

Pala

-yanıbaşlarında jandarma

"Fasık'ı

yuhalanmakla

şu

ucu

duymuş

kızarmasa

sulanıp

sırf " d e v l e t ç i l i ğ i m i z i n

maya

"hat'mi

hani

Onlar,

milletçe a l k ı ş l a n a c a k l a r da,

Ne d e s e n ,

kaldırmazlar.

kemiğinde

önünde

böyle

Maaşlar tıkırında

görmedikçe

Hayır.

yüzü

ödeneceğini)

bitmez t ü k e n m e z ,

etinde,

yo-

Avrupa'dan

git

salak ve solak h a f ı z l a r ı m ı z ,

çıkabiliyorlar,

rebiliyorlar "Şanım

bizim

her işin

kuzucuklarıdır.

boş

bizim

ile

"me'murin

"Sağcıyan"...

kanıverirler.

Kazanı

kırtasiyeciliğimizi

kımız ö n ü n e , darcık o l s u n

düşse

karakoluyla

sür

"Solcıyan",

d e v l e t süt

kim

uysaldırlar.

v e r g i s i ve

sanan

gelmese,

fodlaların

"Aydınyan" veya

inanıverirler. Ama

gelmese

buğday

sert-

borusu

beş c ü m l e t e k e r l e n i n c e

(Amerika'dan

Fıtır"

ulufeci

üç

bilmeyen;

hamam

bir d e ğ i ş m e z y a ş a m a

taifesi" yahut usturuplu luna

ülkü

lahuti

pozlu softa

halkında

dikmeyelim.

(Yön)

veya

kuruntuları. kafasını kalmış

Batı iki

"Nasyonal

Önce

kendi

maymunluğu

Sosyalizm" gerçeğimize gövdesine

paralık akl'ı s e l i m i n de or-

Sosyalizm: için

bise

kaçırmak,

nimizi

Batı

kiye

"Hak dini

rozetini

sosyalizm:

desi A v r u p a ' d a n yerli

malı

kopmayı

haklı

türlü

rütbesi

keyif veren

diyen

kurnaz Y a h u d i

usulüyle,

pınan

insanlarımızın

ne d ü n ü ,

karşı

kadarcık

türlü

baş çevirirler.

ilgilen-

kabadayıları,

Babıa-

"tarikatlarına

uygun

" b ü y ü k kapılı"

kokain t e k k e l e r i n d e " s o s y a l i z m "

ü s t ü n d e , geceli

dervişlerdir.

gündüzlü virdü tespihle,

lerini y e r i n e g e t i r e n yanın

acaip su

hiçbir y e r i n d e

Çünkü doğrusu miştir.

kanlı,

girmişti?

bütün

siyasi

tezleri:

olanların canlarına partiler bile o Kırk luş"

üç yıl

problemini,

rimizle ledikleri

Lala

Paşalarımızın

gibi,

bir tek

" S o s y a l i z m " değil, ve

saltanatla,

giren

açıkça

veya

-Mustafa

kalın

geliş-

Kimse

milli

kalkışamıyor.

Hat-

affa

tartışılan kadar

Kolay değil. "milli

bütün

kısa

mahkum

u ğ r a t m a l ı , di-

"AF"la

"SOSYALİZM"

deyimiyle,-

kurtu-

Führerleçözüm-

lafıyla

Kuvayimilliyecilik

Kemal'in

kapitalizm

karşı

mıydı?

henüz v a r a m a d ı l a r . Alican'a

son Daha

hiç s e b e p s i z ,

vurgunculuktan

mallarını

sanmayalım.

kuvayimilliye-

mücadele"ye

bir tek uzun v e y a

ince

Dün-

zıttır.

hükümetlere

Kongresinde

Bölükbaşı'dan

zümleyebileceğimizi lafet

Sivas

Bizim

savaşa

Yassıada'da

kadarına

önce,

değildir.

yanılmış

bile,

benzerler.

tabana

iddiasına

dokumuşa

d ü n y a v e ahiret v e b a l -

taban

"Milli

Girmekle

mücadelenin yanlış olduğu

yen

ateşli

çe-

postları

sosyalizm" görülmemiştir.

çok " s o s y a l i s t "

Kuvayimilliyeciliğimiz, mi

ile

kabağı

peygamber

ermişlerine

Türkiye

Avrupa

karşı

Batı'daki

tesadüfen ta,

kuşu

kadar "ucuz

hiçbir yeri

gerçeğimiz, Batı'ya

ciliğimiz,

dünyanın

toplumcul

Oturdukları

Çır-

ile

li'nin

esrarkeş

Hepsi

söyledim!"

ne y a r ı n ı

bir

pratikten

ü z e r i n d e çok

meyi

kiştiren

karşı

Hammad-

sabahtan

bugünü,

bulmazlar.

afyon

Nedeni

"Ben

kı-

oturuveriyor.

dikkat e d e l i m :

lahavle çekip ne

için,

dursun,

sancılara

Her

"Solciyan" tayfamıza

her h a r e k e t i n e

sayıp

sokulan

ç ı k a r a c a k bir a f y o n k e ş l i k t i r .

memleketin

göğsüne

Bizde s o s y a l i z m :

zehirdir.

bey-

katılaş-

Birisi

dindirilemeyen dır.

kaçak o l a r a k y u r d a

Bütün

hazır el-

meselelerimiz

y o r m a k şöyle

son

şırıngası

olmayan,

durmayalım. de

Başka

bir morfin

oluyor. millet

kafa

erdemliğin

mal,

çalıştırmak,

düşünce tembelliğiyle

bütün

bendedir!" gibilerden,

kullanılmış

apayrı

molozlaştırmak mı,

bir z a r u r e t s e , T ü r -

konfeksiyon

gövdemizden

taktı

kıpırdatmamayı

Batıda

kadar k a ç ı n ı l m a z

bulunduğumuz

taşlaştırmak,

"Sosyalizm" lını

kafamızı

çok alışkın

tırmak,

için

kadar fikir g ü m r ü ğ ü n d e n

çönasıl

" M ü s t e b i t hi-

emperyalizmden

kurtuluş"

idiyse,

bugün

keleri

d e aynı

altında

Komitesi

üyeleri,

boncuğu

ile

ezanla

problemleri

apokarya

"manası

kaplı

lamasalardı,

belki

hem

taşlanmazlar,

hem

rece

hasret d ü ş m e z

idi.

Neden

da,

rarsızlık" oldu. yır.

1960

tabana san

kansız

transferleri,

ihtilallerdeki

insan

1923

alanında

kırımları

geçim

lu'nun lim"lerin yerli

iş

zenginlik

yılındaki

Cihan

yüzünden

alanları

unsurlara

geniş fırsatlar,

Trablus,

Balkan,

gerilerinde su "münhal" bol

kapıları

ajanı

ekonomik

gayri

açtı.

yeni

usulü

çözülüş

devlet

lasyonu ile tahsil

özel

gel

kimi

bayındır A n a d o -

tutan

"gayri

geç de

olsa,

karşılaşıldı.

ilkokuldan Tersine, ve yabancı

müsansızın halinde

c e p h e l e r d e ve c e p h e

iki

beri

15, ve

kadrolara

harplerince

Bugün

beş altı yılda

gelmiş

Mayıs'ın

zenginliklerin sermayeyi

çoktu

çarpan

yeni

bitirilemeyen yüksek 2 yıl

her iki y ö n d e

ürkütmemek

münevki,

memur defiçinde zincir

öğrencilerden

mübadelesi

bir

Sekiz on

tırpanlanmış

Hukuku,

her y a ş t a

nispi

kavuşturdu.

115 yıllık) İ m p a -

öylesine

sıralar göze

Ankara

için

paylaşıldı.

beri

bol beri

sökülüp atılma-

bir an

istikrara

değiştirip 1809'dan

kurulduğu

açık y e r l e r i

üç yıldı.

bile

halkımızı

kurtulmaya

ihtilal

kadroları

o zaman

boşluk:

Müslüman açıkgözlere

Savaşlarının

kadar olsun,

kapısındaki

d i p l o m a l ı l a r yetiştirdi. madı.

Bütün

ihtilallerden sonra, seri

z e n g i n l i k l e r el

1908'den

devlet

in-

savaşlarıyla

açılmış

müslimlerin topraklarımızdan

Elle t u t u l u r ö n e m l i ratorluğun

taban

Mübadele sayesinde, yüzyıllardan

sömürülmeden

yıllık (en aza

Ha-

harcadığı y ü z b i n l e r c e " m ü n e v v e r m e m u r " d a n

ları, yerleri d o l u n c a y a

verlerin

Cihan

"istik-

mı?

yığınla

İstiklal

kalmış y e r l e r , terhis edilen ordu ve sivil

hizmet

ecnebi

hatta

Sıra sıra

Birinci

gibi

edilişi,

de-

menfi, eksi y o l d a n da

tekellerinde

sınır dışı

y a ğ m a l a r alanı açmıştı.

gelen

durumla

ortaya

sağlamıştı.

kaynaklarını

t a s f i y e yollu

gelen şey "istik-

sonra

"Mübadele" d e n i l e n

1920''den s o n r a k i açlara ve işsizlere, ters, olsa,

eğitim"

"ilke" t a r t ı ş m a l a r ı n d a n

alanında

politika

önce

kadar ç a b u k m e y d a n -

zaferinden

durumumuz,

Ekonomi

Türkçe

biçiminde y o r u m -

kanlı z a f e r i n d e n sonra

Mayıs'ın

yılındaki

Birlik

"sosyalizm"

m e m l e k e t pek çok ilkelere

"Sosyalizm" veya

zıttır.

bir

vergisi

mas-

Milli

i l ke l e ri "n i,

yahut "herşeyden

kendileri

30 A ğ u s t o s ' u n

rar" oldu

karnında"

"Atatürk

fakir k ö y l ü y e dek arazi

larda

"sosyalizm"

çevirmeyelim.

şairin

oyalanacaklarına,

karışık t a s a r r u f b o n o s u ,

atlasıyla

firenkkari

maskarasına

yoktu

akın

hiçbir şansı ve

korkusu,

akın ol-

olamazdı;

vurguncula-

rın

bile s i y a s e t dışında

çılığını

ispat e d e n

sözde

Partilerin

mur enflasyonu

akılları

Mayıs,

politika İstiklal

mi,

sanayileşmeyi Ne

anlaşılmaz mi

yaptı?

imdada

parsanız siz y a p a r s ı n ı z . Göreyim,

darılttınız,

yetişti:

diyerek,

BONOSU

kesip, zorla

nafakalarından altına

köylülerin

üzere

ekonomi

altta

hoşlarına

akıl

işçiye,

gitti?

aslanlar,

hocalığını

bulması,

iki t e d b i r c i k , 27

çalışan

şunları

tam

ya-

yaptı,

ç a b u k özel

memura,

TASARRUF

rızkun c e d i t l e -

Beş on a ğ a n ı n e m lafları,

baldırı

çıplak

kırdaki t e m e !

sarsılmasın;

köylüden

işçi,

sermayeye

esnafa

aktarın. Reformu

temelleri"!)

makla olur.

üstadı

mı alkışladı? Bak

Devletçiliğimizin

"rasin

yenir

güreşmenin

"Aman,

ile T o p r a k mı

beyanlar"

Sosyalizm

Partiler g e l m e d e n ç a b u k karar

parababalarına

(Kadroculuğun

ko-

ile ç a r ç a b u k ger-

Mayıs'ı çılgınca

d e v l e t " i n yerini ları

samimi

ö d ü n ç parayı y e v m i n cedit,

alınması

"gayri

işletmeler k a p a n ı y o r ,

ödenmek

rekleri

Me-

milleti

oyalandı.

arasında,

Seçim ve

sizi!"

sermaye

niyet

bütün

hürriyet ve ş u u r u Sonradan

m ü s t a h d e m , m e m u r , esnaf, 27

rin

oldu.

aşmıştı.

s e f e r b e r l i k halinde, A n a d o -

"sosyalizm"lerle işkilleri

"Devletçiliğimiz"

işvereni

kabusu

tavanı

ihtilal a ç a m a y a c a ğ ı n a gö-

inip,

bir milli

Savaşının feragat,

yenmez

verin.

halka

kaçakövünen

alanlarında teşkilatlandırarak, toprak reformunu,

çekleştirebilirdi. sayılan

bir n u m a r a l ı

ne harp,

vergi

doktrinsizlikle

d u r d u r a c a k çapta

ne y a p a b i l i r d i ? Y ü z d e y ü z

operatifçiliği, lu

beyannamesi"

ortak kaygısı ve

ise,

şartlar altında re,

rahatsız e d i l m e l e r i n i önledi;

"servet

di-

"sosyal

de arazi v e r g i s i

alın-

Mayıs'ı geniş köy ve şehir y ı ğ ı n -

içinde o saat tecrit e d i v e r m i ş t i .

Halkla arası açtırılan

Ma-

yıs için geriye ne kalmıştı? S o k a ğ a d ö k ü l ü p el ele v e r e n

Üniver-

site ile Ordu.

kurtar-

"Devrim"in

kurtarsa

ğü

Beyazıt M e y d a n ı ' n a

sini

cezaen yanardağ

künden be

kazı.

etsin.

iki

Mayıs yiğitleri

Bir daha

Meydanlara

motorunu "tıkanıklık"tan

kurtarabilir. çevir,

yapılan

Eminsu'lar,

pekala

"zinde

bur

k a m b u r l a r çıkarabilir!...

Üniversitede kuvvetler"i

" K a l p l e r e v u r bir zımba!

"Gelmiş

geçmiş

belki

davranışlara

iktidarların sahi

neden

üç yıl

sembolik

kolay.

yen

tam

kendi-

greyderlerle

kö-

hürriyet g ö s t e r i l e r i n e s a h n e o l m a y a

daha

üstüne

kan d ö k t ü -

" H ü r r i y e t M e y d a n ı " adını t a k a r a k , ağzına

uygulamak

çim"...

Devrimin

öyle olan kapıldı?

işkenceyi

insanlara

147'ler,

Orduda

7000

bölerek,

kam-

ikiye

Ondan

Rumba

töv-

sonra

iyi

niyetlisi"

Milli

Birlik

Özetlenirse:

yap

Rumba,

bir "se-

Rumba!"

olduğunu Komitesi "Sınıfsız,

söyle-

bütün

imtiyazsız"

bir

toplum

şından.

olduğumuzu

Sınıflara

lir"

sanısı,

parlak s o s y a l

kolayca:

uygulanınca Tasarruf

şarkılaştıran

bakmadan: "Her şey

sözlerse,

öz

Söz

mız" içindi.

Uygulanınca,

geçimlilerin

kuşaklarını

söz

olarak

nınca, sizliğini

Batıcı vardır, riz.

Kimse

kanununa lı

Önce,

denildi

KÖLELİĞİMİZİ

açıkça,

alçak g ö n ü l l ü lileri, li,

Bizantizmdir.

"kırmızı

lahmacunlar? ve

Kimin

biberli"

mevrutlar? derdi

Osmanlı.)

kediliğine

Devlet

kavuşuncaya

çelik ç o m a k

oynayan

hesap

gibi

için o laf

karnını altında:

hürri-

"Devlet-

çanak yalayıcılarıdırlar. bir s o s y a l i z m

beri a h t a p o t gimaddi y ü k ü n ü :

manevi

KANUNLARI

Toplum

bi-

değildir.

yükünü:

MUTLAK sami-

sınıflarımız arasın-

yasak etmeyen veya

ucuz v e

dışında,

Libera-

alafranga tartışma tahtravalinceden pideleri?

inceye

kıyılmış,

Avrupacıl

doyurur o yarım kabul

("Tahtında maaşa,

şu v e y a

"Halkçı"

ve giderme yollarına

-Allah

kapısında dek,

görülmeye-

istenir.

Diktatörlüktür.

üstünde

kardırılmış

hepsinin

ihale Sınıf-

bin y ı l d a n

ilk şartı:

sosyalist

Kaç kişinin

şiir d ü z m e c i l i ğ i n e

-YOKSULLUĞU,

Sınıflar

Sosyalizm

yapmabelirti-

olay ö z e t l e r .

Devletçiliğimizin

hesaplaşmayı

devlettir.

mi, y o k s a

açık

önleyecek"

açıklamalı

Bunun

namusluca

yapıp

g ö r ü l ü y o r ki, T ü r k i y e ' m i z i n

ANTİDEMOKRATİK

miyetle g i r m e l i y i z .

lizm

mi,

Kanunu"

ilanlarıyla

diktatörlüğün

kalkalım,

İŞSİZLİĞİ -

dilediğine

gazete

iliklerimizi, d a m a r l a r ı m ı z ı y e d i

DÜŞÜNCE

adalet-

"İhale

dilediğimize y a p a c a k s a k ,

"Komünizmi

ADALETSİZLİĞİ

Uygula-

her sınıfa

Bizde

yapacağız" demek

bakımdan

dar

vergisi:

içindi.

alındığını,

"İhaleyi

bi s a r m ı ş Şark kalem e f e n d i l i ğ i

D e m o k r a s i değil:

kalkarsak

PAHALILIĞI

üzere

Arazi

aktaracak vergi

Devletçiliğimizi

ihaleyi

çilerimiz"

meselesi:

eşitlik"

günkü

İhaleyi

"sınıf y o k "

istibdattır.

Nereden

"sosyal kalkınma-

beslemek

çıkarmaktır.

her

hacet v a r ?

yet değil,

rinci

Her s ı n ı f t a n

sormaz:

"dilediğimize

eliyle

s ı k m a k oldu...

taşımakta,

pazarlığa

kaydını

bir t o p l u m d a

cek,

devlet

"Devletlu"larımız

bakımından

a r t ı r m a k oldu.

açıkça

serbesttir"

oluvermişti.

sınıfları

sermayeyi

büyük a r a z i l e r e

demokrasi: ama

özel

yükünü

için"

kanı-

yapabi-

açıklayabilirler.

olarak

büsbütün

mülkleri

büsbütün

verildiğini makta

"devlet

küçük

her şeyi

devletçiliğimiz

ancak toplum

anlamlarını

bonosu:

"Devletçiliğimiz"e

"Devletçiliğimiz

buutlu

etsin-

nane-

"Devletçi" roman

"Devrimci"

müstetir

hüvesi!"

şöhret çatısında partinin

panayır tellallıkları?

kazıkları

mart ile

Bari y a r a n a b i l s e l e r ? A ğ ı z l a r ı y l a KOMONİZ

damgası

vuruluyor.

kuş t u t s a l a r :

Çünkü

Devletçilerimize

Devletçiliğimize

İsrail o ğ u l l a r ı n ı n g ü n a h ç ı k a r t m a tekesi gerek. doğumundan sağlanmış sabına rıcı

iki

bin

geliyor.

Belki

Sanayi

K a n u n u " sayılıyor.

dır,

bin yıldır boza

ebe g ö m e c i

şamar oğlanına Bismark'ın

döndükleri ettiği

buçuk

den

hiç

Çok parti

mı

iş-çiler

nizm: kiye

hesaba

devletçilik

oldu.

yoktu, varsa sanırsın?"

"MEVKİE

Hepsi

bir

arı

yerine,

rinci şartıdır" "Mevki

sahipleri

"Kurtlu

acı

azınlık"

Demek,

birleşiniz!"Ana felsefe olaylar,

tatlı

felsefesine

Seçimişçi

veya

"İmtiidi.

güdeceği

imtiyazlı

vazife

geri

dayanmaktadır!

etrafında var"

şi-

"Kurtulmanın

bi-

kapıkulları mutlu

"Bildi-

devletlular

"Felsefesi

parolası) bu:

inYö-

"sınıf g ü r e ş i

Kadrocu"

umutlar,

dasınıfı

kör, a l e m i s e r s e m Ünlü

bütün

efendi-

bulunduğu Tür-

"Hak yok,

var"

yok!"

gittikçe

kuvvetlerin

sınıfı"

Bimi?

mütefekkir

edilmiş

zinde

(acaba

Devlet

"köylü

Kadrizm:

mevkisahibi

Gökalp'in

mişçi

sayılırdı.

bir

çorbası-

dalkavukluğu

herkesi

olama-

atılmış

kitle" o l a r a k

Yönizm:

"sosyete"de

buyuruyor.

parlaksözler,

"işçi

"Sen

GELMİŞ"lerin

"Sınıf yok,

ama

olarak

ilan

için,

başvekil

düştüler

işçi,

Nitekim

bulanmadı.

Ziya

olsun

"münevver şef"çe

Kadrizm

birleşme" ( " F e l s e f e " :

kara

şehir sürülerinin

"Aydın

yedikçe

karıştırılabilmişti.

işçi v a r d ı ,

bir d e v l e t s o f r a s ı

önlenmeliydi!

diyen

tuzu

katılabilirdi.

üstü

her d e r d e deva

sosyalizmi"

kazara

e k o n o m i k "atıl

artık "milli

sınıflar

baştan

DAVARI"

Türkiye'de,

Sınıfların

ri"sinde

tutan

atıştırdıkları

'de,

mı?

ancak"OY

çiftlik

bir çeşit "Teş-

demirden

kesti:"Türkiye'de

"SAYIM" yapılırken,

yazsız,sınıfsız" san"ların

kısa

devletçiliğiiçin:

sırf v e

çoğunluğu

değil,

sınıfının

"ekonove

"devletçiliği"bile

"Kürsü

"hata"ya,

he-

"dir.

Prusyalı

onun

işçi

öyle

devletçiliği

seçime

Lui için,

modern

parti

mevki

sille t o k a d ı n ı

Devletçiliğimiz

sanayileşme yarışına

yaşadığı

gibi,

kimin

s a y ı l s a l a r bile,

her fırsatta

Napolyon

Tek miz"

beri

milletin e n s e s i n d e kırk yıl-

taklit

Çorbacılar

kılıcı

"Solciyanimızın

hatta

zim

sattıkları

Bismarkizm,

dedi.

Lakin,

pişiren şey:

bir

kimisine ağız s u l a n d ı -

görmedikleri

Şark d e v l e t ç i l i ğ i ,

Almanya'da

acem

çağından

k a y r ı l m a l a r , " d e v l e t ç i l e r i m i z " için

diye

Bizdeki

parya

rüyalarında

viki

yüzlü

öyle

aleyhisselam

Hammurabi

örneği

Siyasette d o k u n u l m a z

kese d o l d u r m a , gibi

na,

iki

Kadristlerin

sahibi olma

dı.

müstebit devletçiliğin

bileniyor?

mice

küsur yıl

İsa

bile

kalan

değil,

pek çok

y a p ı n m a l a r bu

Bakış ve g ö r ü ş ri

bütün

likleri"nin rını

kabahati

tutarken,

Şimdi

olunca,

sıra

neydi?

tepeleme"nin giysin,

"Biz Siz

eski

tek

liğimizden

mü,

inkılap v e y a geldi.

mizi

bakılırsa,

sosyalizm

bir

rımız, dır. ci,

çok

olmaya

İsmet

İnönü

yıllık ondan

olacak,

tutup na,

(Vatan kül

mak ve sokağa

Cephesi

Onun li

mü

"Söz

İnönü

"Batakçı

ortada-

Abacı,

kebe-

ayağa

ilamaşaallah:

olsa

dahi,

birinci "Halk

"Hikmet'i

"Ayağa", ya-

yüz verdiği

gün,

kendilerini

nikahlı Devlet"

elinden

"ayak" takımı-

Devletçilik!

halk d ı ş ı n d a ,

karı

gibi

bildi.

halktan

"manalkışlaizinsiz

Herşey

habersiz ola-

için" d e n e c e k t i .

" A k l ı m ı z eriyor,

ç o c u k h a l k ı m ı z , yedi

halkı

mideleri-

Devletçiliğimizin

proletaryaya)

bin

düşürttü;

parababalarının

kadar ki,

gün

düşürülmeyecek!"

B a y a r - M e n d e r e s çetesi,

tersine-

buna

başlanacağı

müstenit [dayanan]"

ağaların" ç a m u r u n a

bir avuç

paçavra

için

tarifinin

için,

devletçimiz

hazretleri? Sözü yedi

bırakmayan" "devrimciliklerimiz,

sonra

bilmek Salaza-

tekelindedir.

Her " d e v l e t l u " ölür, y a ş a s ı n

çıkartmamayı Ve

Artık,

Salazar veya

kiyasetli

"Sınıf esasına

ne y a p t ı y a p t ı ,

çıkarttığı

kutlamak

demokrasi caktı.

ZİNDE"

zinhar:

yabancı

Fakat,

e n s e edildi. galda

ama,

söz d ü ş ü r t m e d i .

iktidara

bizim

demokrasicik oyununa bildirdi:

hiç d ü ş ü r t t ü

beter yerli

halka

gelecek.

bulamayacağımızı

Paşacığımızım

deyimiyle)

ne d ü ş ü r t t ü .

sözde,

"Sosyalistleri-

ararsak,

Oysa,

her z a m a n

Paşamız,

(kendi

yerde

devletçi-

Devrim"

duran

Tek

s o s y a l i s t l e r neci?

hadlerimizi

Ve sözü a y a ğ a

susta

Batı'da

gerek yoktur.

taze,

devletçi

parti

bili-

devletten

başımıza

Kanun,

de devletçiliğimizden

başka

bizlere

birbirimizi

"demokrasi"?

Ne g e l d i y s e

Bugün

düzenlerinden

patent,

kaldı.

mutlaka

"Her dem

kanun

ister c ü b b e ,

gelmiş yani

veya

"Hürriyet,

"sosyalizm"i

öteki

Kırk kişiyiz,

halktan

ihtilal?

öyle

evliya

devletçiliğidir,

"kanun"

O yüzden

işde

için

bizde

bir " h ü r r i y e t " ,

Devletçiliğimiz

Franko

Şark

Ve gir-

k a n u n diye,

benzeriz!"

hiç g ö r d ü n ü z

bir r e f o r m ,

girecektir.

" K a n u n diye,

üstadı

bağla-

asilzadelikti.

demokrasiyi önle-

kılığına

ister s m o k i n , firak...

bize

gelmemiş

ile:

halk "kan

gelme

Sahici

be-

şaşmaz"devletçi-

önce,

D e m o k r a s i y e geldi.

Nemrutlardan

toptan,

bir " k a n " d a n

Devletçiliğimiz " d e m o k r a t "

di. T e v f i k Fikret'in d e y i m i

riz.

hep,

Binlerce yıl

Devletçilik de

savma

mek için,

kaftan

Firavunlardan,

Şark m ü s t e b i t l i k l e r i n i n

g ü c ü m ü z y e t m i y o r " diyen

bin yıllık ağız y a n m ı ş l ı ğ ı

ile

sevgi-

Devletçiliği-

mizden

ürker.

Devletçiliğimize

le t u t a r .

DP ve AP z a f e r l e r i

de,

devletçiliğimizin

gene

yüzlüsüne "-

Sonra

kullandığı

asıldılar" Hoca

sözü

temizlemek!"

ile

"İlmiye"

parası)

kötülemeyelim.

hemen Padişah

mı

bakmayın.

değiştirdik?

Devletçiliğimize.

Ecnebi

donanmasının

bütün

milletler

miz"

top

durumuna

raftan

indirilmesi

meydanı koca madı.

Devletçiliğimiz konulması

bir

boş

yiye y ü k s e l t e n

19.

Müslüman

biz dört

nala

39 yıl tepe te-

"Hilafetçiliğimiz" veya Birinci

kesilip a y r ı l d ı k t a n ve aynı

Anayasa-

aynı A n a y a s a n ı n

kılına

modern

böyle

geri

yıl Kos-

dokunul-

büyük sana-

aşıldı.

Batı

gidip yarı

ilerle-

sömürge-

Yalnız, o zamanki

"Saltanatımız" Cihan

Umu-

daha yaşattı.

Devletçiliğimizin

yüzyıl, Türkiye'de

milletler de,

Düyun'u

Kahramanlarına

45 yıl

Hep o d e v l e t ç i l i ğ i m i z s a y e s i n d e !

letçiliğimize ile

başka

müstebit A b d u l h a -

33 yıl,

esnaf dükkancıklarından

mekte şahikalaşırken, leştik:

Han

gibi

çıkardı:

iki A b d ü l c a n b a z ' l a r

devletçiliğimizi

Devletçiliğimizi

i m p a r a t o r l u k yıkıldı,

Avrupa'yı,

batıp

(Kızıl

cibe-

"müttefikleri-

"Kanun'u Esasi" çıkarttı,

Meşrutiyet

Bek-

g e n ç l i k aşısı

Müslümandan

O sayede

üçüncü A b d ü l h a n a

bırakıp,

Hacı

Sani'den

Türkiye,

dek borca

girdi.

bir

sö-

başarılır.

"TANZİMAT"

altında,

Hanlar)

ile

bir

sıyrıldı;

Abdülcanbaz

rafa

oturması

Ne d e m e k !

ihtilalleri,

pe nın

Devletçiliğimiz

Mahmud'u

( A b d ü l m e c i t ve A b d ü l a z i z mit)

birkaç Gerekir-

keçe " B ö r k " l e d ö r t y ü z yıl

Kostüm ateşi

uçurulur.

haklanması"

Devletçiliğimiz

Üçüncü

akça"

ayaklanmala-

Y e t e r ki

midir?

Sultan

Batı d e v l e t l e r i n e g ı r t l a ğ ı n a

kullandılar.

Yeniçeri

başkalarının

"Halkın

Osmanlılıktan

miye S ö m ü r g e s i

Silah-

"züyuf

(maaşları) geçimlerine

kelleleri

boğulur...

ensemizde sıvazladığı

külah

İlimciler),

kalkıp, y e r l e r i n e

d ü ş ü r t m e d e n yapılır.

hangirlik e t t i ğ i m i z e

arada

Sadrazamlar (Başvekiller)le bakan)ın

D e v l e t ç i l i ğ i m i z " D e v r i m c i " değil

iki

namusunu

" S e y f i y e " (Kılıçlılar:

kazanlar kaldırılır.

(uygunsuz

Birilerinin

taş'ı V e l i ' n i n

"Hamamın

(Sarıklılar:

saray zindanında

kurtulsun.

Başsavcısı'nın

adama:

ile ö d e n e n "alüfe"leri''

rını

"nabekar vezir"

mi?

birleşerek

gelir

tenkidi

demagojinin

Yassıada

hatırlatmayın

yetmedikçe,

ayağa

dört el-

mı?

her s a y f a s ı n d a o k u r u z :

Kuvvetler)

(enflasyon

zü

s a h t e çıkışları Devletçiliğimizin

buyrultusuyla,

ülkemizde,

yeter

Tarihimizin

bırakılmıştı.

Nasrettin

lı

karşı

ondandır.

Dev-

denirdi.

Harbi'nde

Batılılar A n a d o l u m u z u

Batılı dilim

bıçağı dilim

ayırıp y u t m a y a

kalktıktan

muştu.

Millet

Büyük

kotardı.

Devletçiliğimiz,

ra"ya.

bıraktı.

"Sınıf'ı Laik

Zafer,

me'murin"

lendi. -

Halkçı

3-5

Bağdat

Batıcı)

sonrası

elimizde

yok

işsizlik,

dönmüş etiyle

beslenen

halkımıza,

okur,

döner döner yine

kıp

önde,

Asi

elini dım

hür

bando

mızıkalı

özel

yenilmemiş

de,

Fransız

kaşığı, A l m a n

mizin.

Dalavere, karşı

tanımaz

bellidir

Herkesin

ufak a ç ı k l a m a y a dir.

gözü

değmez,

basit i ş ç i m i z e ,

dönüm

peyniri,

200

suçlandırı-

doyuran

hiç

kı-

maskot

Alabanda

sancak

ablasından

sonra,

madamanın

eğile

öperek yar-

k u r u l a r a k beş İngiliz

Kebap

par-

çatalı,

Devletçiliği-

nöbete. Devletçiliğimizi,

tarif g e r e k t i r m e y e c e k bilinen

ya-

itten

iskemlesinde,

önünde,

için

ecöte-

devletçiliğimize.

bağdaş

Mehmet

metre

şan

biHar-

kakma yollu

karısı

eğile

ile a t ı ş t ı r ı l m ı ş .

aşırıca

tavu-

oğlum Kırım

ağacı

uğuru

nazik d a v r a n a n

Arife

oradan

d ö n e r keba-

"Benim

resimleri:

Amerikan

o denli

yağı,

hastanedeki

sofrasında

bıçağı

mısınız?

hesap"larımızı

ovasında

sayfasında

malavere Türk

ne çıkar?

"komonist"likle

holivut

teşebbüsü

Osmanlı

Sanayileşme

karşısında

yardımcısının

birinci

Ondan sonrası?

olsun,

S u l t a n sarısı

geçit

paşam,

Cumhurbaşkanı

"Ecanip"e

üçün-

milyar T ü r k lirası d e v l e t ç i

Bandırma

pantolon,

basınımızın

sağlayacak,

ride

bir

(Anayasacı

Devletçiliğimizi.

y a d i g â r olup

İnönü

Döner kebap makla

okur"

Harbiyelilere,

ıııavi

Devletçiliğimiz! Amerikan

Natocu

Büyük

buğdayı,

"Marmara" füzemiz

zırhlı

gelsin

19.

"sosyalizmci",

5 yılda

borç a t e ş i n e d e v a m !

ceket,

Neden

yıllık

dünyanın20'nci Atom Yüz-

"yanlış

Amerikan

Harbi'ne

kül etti ya!

zıl

ki,

toraman

lan " P L A N " g e r e ğ i n c e , ye d ü ş ü r ü l e n

"Devletçiliğimiz" o l m a s ı n ?

pahalılık ateşi

nebi

gibi,

(Milliyetçi

İkinci

temeli

isterse T U F A N

ğu,

Kore

Batı'nın

oldu.

bine dek b e r e k e t -

Milletlerci

bir d a h a

son-

zaferi

temeli

pekala t o s u n gibi atlatılabilir!..

döndürelim,

bi'nden

300

"Devletçiliğimiz"dir.

p e r e n d e attığı

ü s t ü n d e n de

bine,

"Devletçiliğimiz"di.

Devletçiliğimiz,

üstünden

Devletçiliğimizden geri

tutul-

"Zaferden

devletçiliğimizin

Cumhuriyetçiliğimizin

nefesi

"Halkçılık Programı"

uygulanmasını

(Birleşik

gene

"Sosyal

bir

"İnkılapçılığımızın

temeli

Plancı

Böylelikle Yüzyılı yılı

binden

Seatocu)

yıllık

Senatocu

zaman

onun

Cumhuriyetçi)

"De-mokrasi"ciliğimizin

Devletçiliğimizin

çarçabuk

20 yıllık tek parti

Centocu cü

sonra,

Meclisi,

kadar

kimsemize

ayrıca

bir k a r ı ş ı k ç a

köylümüze, esnafımıza

sorun:

içebesen

makine"Karako-

mı

düşmek

istersin,

Cehenneme

illaki yerli

malı

"sosyalist"

misafirimiz A m e r i k a n

tün

ömrünüzce

altı lı

olmamasını

ayda bile,

vatandaşları mos

ise,

mor,

bi,

olur bizde de

kanısıyla de

söz

karakola

mü?)

Kanuna,

kıstırdığını,

Devletçiliğimizin

vah!

bistan'ın

bütün

işini

devgönül ("gö-

izini,

bakmayıp,

belli

etmeksizin

tanrıcıl

burnumuzu bin

koca

siz ağza

deryayı

kendi

şirinlik bile

ustalıkla

yıllık

"Ve

savunmak

bütün

muskası

kırması

bin yıllık d e n e m e -

takmak

için yol

sos-

de-

gelenekcil

yaşıyoruz.

milyarları

hesaplarla

keklik mi

in-

gösteriyorsanız,

dekadansının

her yıl

küçük

a l a b i l d i n i z diye, t o r b a d a

üzere,

Nemrutlukların

konmuş anayurtta için

Ara-

lamalarını

k u l l a n ı y o r s a n ı z y a h u t daha

Osmanlı

devletçiliğimizi,

pekiyi al-

umuyorsanız,

b a ş l a n g ı ç t a fiil var idi!"

Firavunluklarla

mirasına

"yansıtabilmezler",

kendinizi

aldatacağınızı

bile

derleyen

devletçiliği

Egemenliğini

sosyalizmi

içredir,

D e v l e t ç i l i ğ i m i z yedi

hazinelerini

öğüten

binip

derya

B i l m e d e n yapar, o.

afsun, tafsununu

antika

sırtına

kendinize.

hacet? Y e d i

çatır

bugün

çutur

abdest-

s a n d ı n ı z ? Şaşılır ke-

çamaşır yıkayışına!

Sakın man,

Çele-

yana halkı

ile G ü n e y A m e r i k a ' n ı n

bilir.

ce y o l d a n

dinin

Gene

her y e r l e r i

Baba-tasaya

gezip

Türk

devletçiliğimiz,

develeri

Devletçiliğimize yalizm

mahiler ki,

Devletçiliğimizi

güldürürsünüz

ğerli

karda

sabah,

demokrasi;

ol-

olan

tükürülüyorlar.

"sosyal"

kerte s a m i m i t o y l a r d a n s a n ı z ,

databilirsiniz.

hem

durumda

sosyalizmden

Anayasa,

karakolda

vatandaşı

saklanılıyorlar.

sokağa

bildiği

Bizim

bü-

çevirmektir.

caksınız? Vah,

siyle

Amerikalının

kandırmaktır.

yakalanıp,

ertesi

işçiden y a n a ,

kadar

Siz

topraklar üstünde,

Aynı

hürmetine pişman,

sorun.

kucak a ç ı l a n A m e r i k a -

bodrumunda

suyu

karşılığın

bitmiş sizin

sırf Amerikan

bırakılıyor.

karakol

yüzü

letçilik d e d i ğ i n . . .

muma

getirilerek,

doğduklarına

böyle

nül"

Gangsterine

özür dilemeyle

Amerikalının

ayağa" düşürür düşürmez,

"gözdağı"na

için

taze

sendikacısına

kalmışsınız

yerlimiz olmuş... "sözü

alaturka duğu

"TURİST"

mi?" Alacağınız

dilerseniz,

beni

size,

"Devlet düşmanı"

Ceza

Mahkemesi'nde yapılan

dıyla

dinleyen,

Ceza

Kanunu'nun

ülül'emrinin

bir a n a r ş i s t s a n m a y ı n .

hiçbir şey a n l a t a m a m ı ş iddianamesi

bütün çoktan

Musolini'den

Ferman'ı

olurum.

zaman

savunmaları yazılmış

devletçi

Şahaneleriyle

kulağının

savcı etmişe

zaar-

olursunuz.

maddelerini,

kokteyl

siz, A ğ ı r

Mecelle

dönersiniz.

Sahici

demokrat devletin

yamıza

yedi

taran

simidi

man,

Islahat,

olmadığım

ğince "Şeytan

Devrim da

Nice

yan"

mahut elmacı

bin

ve t u t k a l s a l Ona çare.

Batıcı için

nıyor. lat

demokrasi Halkın

yetsiz

"soyut temcit aydın,

ebedi,

İşçi

Fergere-

kırtasiyeciliğimiz yok

götürüp

daha

ezeli,

"Suyu

ara-

götürüp,

sultan,

ölmez,

katılmayan

değil:

somut"

ulu,

içir-

bütün

me-

ulusal,

kut-

işçi

dayanmayan

aydın,

korkaktır.

her

k a r ı n c a l a r gibi

emrinde,

lafla,

gibi

halk,

v a t a n ve

pra-

yaşamak

köle

parlak

söz,

kaynaşıp

kalabasosyal

teşkilatla-

m ü t e f e k k i r i n s a n " değil, iktisadi,

yaş

tekerlemelerini,

Düşündüğü

Teşkilatsız

" m ü n e v v e r ve

kuru

T e ş k i l a t l ı ve ş u u r l u

sosyalizm

pilavlarını. uşaktır.

sınıfımız

saflarında,

veya

teşkilatına

Demek öncü İşçi

işine

bir s a l t a n a t t a n

daha

bunca

insan"larımızı

çeşmeye

lafla, o k u n m u ş lafla Bırakın

şarlatanlıktır. çidir.

gibi

Hani,

dün-

cankur-

giderilememiş,

gösterebiliyor musunuz? Ama,

güreşmeyen

lığıdır.

mütefekkir

Doğu

halkamızın

azrailimizdir.

bir çare

lafla, y a z ı l ı tik

rağmen

Bolşevik de o l a n "

eşeği

getiren,

lanet

belirtmek istiyorum.

" m ü n e v v e r ve

deniyet putlarından sal

savunucusuyum.

çabalarına

olan,

mu?

meksizin

candan

bin yıldır göz a ç t ı r m a m ı ş

siyasi

iş-

pratik t e ş k i -

millet s e v g i s i n d e s a m i m i -

İKİNCİ Devletçilik:

BÖLÜM

Kapitalizm

- Üzerine Bir K ü ç ü k b u r j u v a

Fideliği Kuruntu

Fikri -

- YÖN

VE Bugün

"YÖN" adlı

düşüncelerini lar.

Yön

TEZİNİN

PAROLALARI dergi

yayanlar,

niçin

ölmüş

şimdi

ö l d ü ? Devrim

Devrim'de

sürüp

"Yön"ün "Bildiri"sini

ilk okur

kanlığımız Hazırlık

yaymıştı.

men

bütün

olduğu

tuk.

Sabırlılığa alışmışız.

rine

bağışlamamalı

ğildi.

tık.

sıra

hiç

Her ikisi-

ilk

bir

Kadro

taban

etmişti! de dört

kimi

de!" d e d i l e r .

çıkar-

kapıkullarının

dergi için var

alış-

döndük"diyebilirdik.

beş yıl

Gençlerin deneysizliklerini Ne

sayısının

öyle

kuşak s o s y a l i s t l e r i n i n

kendisine

mıydı?

sen

Daha

söyleyelim,

kımıldamayan

"Hadi canım

izledikti.

genç

gibi,

konu.

battı. A m a ana d ü ş ü n -

vurulmuşa

otuz yıl

kuruntularını

Bir örgüt için

onun

çıkarıyor-

benziyor.

"Beynimizden Bildiri,

Yön

yalan

propagandası, Yön'ü

dığını

Sağlığında

bir d e r g i

doğdu? Ayrı

sevinerek

okumaz,

olsa:

bulunuyor.

Olmadı,

gideceğe

çıkışını

ÖNSÖZ

"Devrim" adlı

niçin

nin de y a ş a m a s ı g e r e k i r d i . ce

DOKTRİNLERİ

ÜZERİNE

İyi

Teorik y a n l ı ş

hesus-

dilekle-

küçük

de-

eskice sosyalistlere anlat-

Demek

kimi

sosyalistler

aldanıyorlardı. "Deneysiz di?

iyi

"Sosyalizm"

dilek", iddialı

çarçabuk yankı çıkmasa,

metodunu

karıştırmasa,

Sosyalizme

dayanınca,

lirdi.

Bunu

bir s i n y a l

Avcıoğlu

lizmin

kitaplarından

Sonra

sayfalarını

aşağıdaki tif

demek

bilgiçlik dilekli"

kaleme veya

şu

incelemeydi.

Avcıoğullarının battı.

vardı,

beyinleri

iyi" miy-

Sosyalizm iş

Bilimcil

karıştırabi-

"Atma Avcıoğlu, anlamamış

satmak bütün

Din

kardeşiyiz!"

göründü.

istediğimize

Sol'lara

açtı.

"Sosyadokundu.

zaman,

aldık.

Maksadımız,

Derken Yön

taze

"Hiçten Bilimcil

hakkımız yoktu. çektik:

muzu y u m u ş a t a m a m ı ş t ı k . tık.

kuşağın

istediğimizi

"İyi

yazıları

işe

kutlanacak yanları

son

hoş g ö r m e y e

sonra

yaptı.

hatta

kişiyi

"kandırmak" değildi.

pek t e d i r g i n

İncelemeyi,

"Yönizm" de

o gün

battı

mı?

oldukları için

Objeküslûbu-

bir kıyıya

at-

Hiç batar mı? O, den

biri

olan

"Kategori"nin gelirdi. nine

baktım.

olduğu

Yüz

tane

"Devrim"i

k e r t e d e en v e r i m l i l e r i n -

kişiliklerinden Avcıoğlu

görmedim.

Saygıdeğer emek.

üstün gitse,

bir bin

tanesi

"Türkiye'nin

var

"Yön"

sosyal Düze-

havalı.

At-

çevremizdir.

Sağdan dan-

sevimli

eğilimiydi.

Nitekim

mosfer

Avcıoğullarının

soldan,

-biz

ş i k a y e t l e r geldi.

"Kadronun yakasını

Kadrosu"

sağa

Biz

bakmadığımız

nereden

eleştirimiz,

kurtaramamış.

Kayıp.

için

başlayalım?

bereket "Yönün

daha

çok sol-

Otuz yıl

"sıçanlarin Yönü" y a z ı s ı

önceki elinden

ise

kıyıda

duruyor. Onu, Genç

hiç d e ğ i l s e

arkadaşlara

ödemeye

çalışalım.

olduğu karşı

gibi

vermek,

boynumuzun

yeni

çaba

borcudur.

istemiyor. Borcumuzu

2 Her

küçükburjuva

nal Doktrin"ler miş

ortaya

DOKTRİNLER

düşüncesinin

atmaktır.

Atar

hoşlandığı

atmaz

şey:

"dünya

"Oriji-

izah"

edil-

olacaktır.

Yönizm'in I

doktrini var:

Batılılaşma

II -

İktisat

Doktrini,

III -

Devletçilik

Belki

onun

alınmadıkça,

ana

Doktrini... hiç -

böyle

şeyleri

yok.

fikirleri a n l a m a k PROBLEMİ

Yönizm, orisidir. nusu

bir

küçükburjuva

"bitmeyen

kavga"

Ama,

varmış

gibi

ele

güçleşir. KOYUfi

devrimciliğinin bilince

"Vicdan

çıkarılırken,

azabı" te-

sınıfı

Ko-

konulmalıdır.

YÖNÜN Yön

SINIF YAPISI

Dergisi

Bildiri y a y d ı .

daha

Altına

SORUMLULAR 1

ilk s a y ı s ı n d a

imza

atanların

(20 A r a l ı k Sosyal

1961)

kategorileri

İktisatçı

General

Ressam

Profesör

Rejisör

Milletvekili

Evkadını

Senatör

Futbolcu

Subay

Yazar

Doçent

Öğretmen

Asistan

Memur

Mühendis

Eski

Avukat

Doktor

363

Memur

bir

Ortak

şöyledir:

SORUMSUZLAR

(Öğrenci)

Hukuk Öğrencisi

Siyasal

iktisat Ö ğ r e n c i s i

Lise Ö ğ r e n c i s i

Bilgiler Ö ğ r e n c i s i

150 SOSYAL 1

SINIFLAR

Ağa

Çiftçi

Tüccar

İşçi

18 İmza de

atanlara

doğduğu Bu

bakınca, bir

Yön'ün

kapıkulu

Yalnız yukarıki Yönizm,

rür.

Bunun

işçidir.

serbest

(gelecek memur)

Varmak

konusu

için-

açık t a r t ı ş m a

beşinci

özünü

genç

konu

aydınları Yön açık

%28.25'i

memur, öğren-

kapıkuludur.

veya

Nitekim,

noktası

tartışma

maksat

"(4/e)

"tartışma veya

şöyle y a z ı y o r d u :

yayınlanmasındaki konusu",

bu noktası"d\r. Yöncülere

Din

Kardeşiyiz!"

pas geçti, yalnız

derece takılma

-Bir öz

gö-

açık sınıf

Yön'ün Yani,

karşı

bütün bizi

te-

yapılan

iki

oldu:

"Atma Avcıoğlu

Söylenenlerin

34.8'i

açabiilgi

YORDAMI

açmaktır.

"şu

uğraştıracak.

sınıf o l m a y a n

bağlantısında

istediği: onların

ancak

S o s y a l i z m e en

hepsi

bildirinin yol

karakteristiğini

baş-

kanısını v e r e c e k t i r .

(örtülü memur),

amaçların

Yön'ün

ferruatla 1 -

GÜREŞ

tartışmalara

Yani,

atmosferi

anlaşılıyordu.

oranında

Bunların

üzere

bir ö n c e k i

istediğimiz

"amaçları" değil,

Yön,

olmak

edilebilir.

çeşit

bir s o s y a l

meslekli

KAÇAK

sondan

3.5

işçidir.

96.5'durlar.

37.05'i

Bildiri,

(%1.75)

Modern toplumda

Sınıflardan

da y a r ı s ı

YÖN'ÜN

bulunmadığı

r a k a m l a r bile, Y Ö N ' ü n

Sosyal

sosyalizminde

kapıkulu

olacağı

rakam ve orantıları, Y ö n ' e , T ü r k i y e ' d e k a p ı k u l l a r ı n d a n

kimsenin s o s y a l i z m e elverişli

lir.

bir

dergisi

(teferruat ve

avukat,

üzerinde

işçi

karşılığı:

kendi

ile

üslup)

sınıfının

konuşmayı

denildi.Avcıoğlu biyografisi üzerine

önemi

sonraya

ilgili

bildiri yaptı.

üzerinde

durdu.

bıraktı y a l n ı z

ken-

disine

yakıştırılmış

kanlıca Bu lere

"kaçak güreş",

yolu

kapadı.

"müsaade"

"Yönizm", atılıyor.

1 -

ANA

1 -

İstismarı

2 -

Sosyal Planlı altı

değildir.

"Yön"

Bunun

için

vermek

gibi

doktrin

ağır

parola

ortaya

Doktrini, Doktrini. o 3 d o k t r i n d e n çıkar:

istihsal

nokta,

kaldırmak,

[üretim]

"Yönizm" de

durumdalar. de

göze

kaşık a t m a m ı z ı

kaynak

kendisinin

almak zorunda

olağanüstü Gene

alarak,

birbirine

kimi

onları

ayrı

y ı l l a r d ı r aynı

bizim

karışık,

yerlerini

içi-

tekrarla-

bölümlerde temayı

öyle-

o " T e m c i t Pilavı"na

faz-

pek y a d ı r g a m a s a l a r olur.

"Yönizm"in

üç

doktrini

rahat g i r e b i l m e k için, aldığına

de,

Kendileri

ısıtıp öne s ü r d ü l e r ki,

Yalnız,

eleştirme-

FİKİRLERİ

geçirmek gerekir.

ö n c e ve

dokunacak

kimse Y ö n i z m i

Adalet,

tehlikesini ısıtıp

ele

[sömürüyü]

ayrılmaz

gözden la

afa-

Doktrini

Devletçilik

3 -

"dogma"ya

toplumuna

içindedir.

p a r o l a l a r ı da

mak

dokundurmayı

doktrin şunlardır:

İktisat

3 -

ce ve

bir

birlikte,

yönde

Batılılaşmak

2 -

Yöncü

Türkiye

n a n k ö r bir çaba

derece

Bununla

edeceği

YÖNİZM'İN

sine

onuncu

yalanladı.

hangi

ile

üç

parolasına

eğilimin

yordamla

hangi

işlediğine

girmeden

sosyal

iki

üç

kökten sözcükle

değmelidir. I Yöncülerin laşma"

nedir?

tartışılamaz

Kısaca

BATILILAŞMAK Yönizm, hızla Bu fıkrası

"Atatürk Atatürk Devrimler:

"Hakikat"

gibi

koydukları

"Batılı-

MI,

BATIDAN 1

hızla

sayılı

KURTULUŞ

paragrafında

kalkınmak.

Yâni,

MU?

şöyle d i y o r : milli

istihsal

seviye-

yükseltmek."

"hızlı" gidiş yolu

DOKTRİNİ

görelim.

Bildiri'sinin

"İktisadî alanda sini

BATICILIK

şöyle

hangi y o l d a n y ü r ü y e c e k ?

paragrafın

(a)

çiziyor:

Devrimlerinin Devrimleri

amacı Milli

"Batılılaşmak"

olan

Kurtuluş mıdır,

Batılılaşmak." ateşi

içinde

"Batılılaşmamak"

başladı. mıdır?

Bu Onu,

yıl

sonra

rine, ki

yazı

Mustafa

alanına

Kemal

ilk açış s ö y l e v i n d e n Mustafa

Kemal

o k u m a k daha

Paşa,

Kurtuluş Savaşı o l d u ğ u n u cı

bulunduğunu 1 -

"Hızla

Kemal

yakıcı

asıl

bile

kolayca

dahi...

Veremezdi Yönizm,

çıkmış

bulunan

gelmesi,

nasıl

kalkınma"

o bir

yahut

önem

bugünün

verdiği

"BATI-

PEÇESİDİR? kitabı"nda,

bir

anlıyabileceği ülkede

şimdiye

toy

İlkokul

şeydir,

KAPİTALİZMİ

dek y a p ı l m ı ş başka

kurmak-

bütün

sonuç

ço-

artık, T ü r "Batılı-

vermemiş-

de. ağabeyileri

olan

"Kadrizm

Kadrilizm"

sorabilir. Kapitalizm

anlamsız

tarihcil şu

gelmek.

dururken

bırakıp

Kapitalistleşmekten

düpedüz

epey

bizdeki

karşı

"Hızla

ortada

"El

Batılılaşmak,

inanmazsa,

"üstad"larına

Yalnız

gelmek.

ağzından

onu

okuyup

Türkiye'de

işlemleri,

Niçin

karşı

yahut

Milli Kurtuluş

NEYİN

dan

bir

ama-

nedir?

Nitekim

tir.

kendi

olmuşken,

bayağı

laşmak"

iki

Anlaşılmıyor.

"Batılılaşmak"\ kiye'de tır.

Devrimin

Kurtuluş'un

derebeyligine)

"Solculuk",

BATILILAŞMAK cuğunun

giriştiği

Milli

atlayarak görmezlikten

olur?

konusu

LILAŞMAK"

önünde

Kapitalizme

Paşa'nın

yahut

yükselme"

Yönizm'in, en

Meclisi'nde-

y e r i n d e olur.

(Osmanlı

amacı, Yönizm'in

"Sosyalizm",

ö ğ r e n m e k ye-

Büyük Millet

belirtti:

Müstebitliğe

Mustafa iki

dünya

söyledi.

Emperyalizme

2 -

girecek "Yöncü"lerden

Paşa'nın T ü r k i y e

Sosyal

kadarcığını

demek

lastikli

dururken,

dolambaçlı

"Batılılaşmak" d e n m i ş t i r ?

karakteristiği

söyleyelim:

üzerinde

yolOnun

durmayalım.

Batılılaşmak,

"Utangaç kapi-

talistleşmek"tir. Kapitalist nıftır.

sınıfı

mayenin ajanları

Türkiye'deki idi.

Kontuar'larma çağında

kapitalist sınıfına

kertede

Kapital ile

Millete

göbek

O yüzden,

Savaşı

bir milli

bağlı

Kapitalizme

"kökü

bağlı Finans

karşı

dışarıda"

idi.

ser-

doğruya

Kapital oldu.

açık y ü z l e

karşı,

bir sı-

Yabancı

doğrudan -

bile

Vatana

Yani,

görüneme-

Uluslararası

Finans

idi.

toprağımızda

aliyet g ö s t e r m e k z o r u n d a luş

her z a m a n

Komprador k a p i t a l i z m

Cumhuriyet

Türkiye'deki yecek

Türkiye'de

Saltanat çağında

Maskeli

kaldı. ve

amaç olarak tüm

Haydut

Hele

Emperyalizme insanlığa

biçiminde

1920 yılları,

ilan

Milli

gizli

fa-

Kurtu-

karşı

olmayı

kutsal

ettikten

sonra,

kalkıp,

"Türkiye'de

kapitalizmi

bayiğidin

harcı

Ancak,

yoktan

var

Amerika

gelip

"Üs" y a p t ı k t a n

mak

kahramanlık

bir

min

ağababalarına

mak"

gevelemeleri

Arap:

demek,

binlerce y a b a n c ı

riyle T ü r k i y e ' y i büyük

edeceğiz!"

"Hain

sonra,

artık

olmaktan

dayanmıştı.

korkak olur" d e m i ş .

"zararsız"

Yöncülerin yalizm lar,

Kapitalizme

Millete,

nı

başka

olduğu için,

somut açıklamalarla

sürmek almış yı

Emperyalizhalâ

"Batılılaş-

Vatana

bile,

ihakı-

"Batı-

kullanmaları, mı

gösterir?

halâ

Emper-

Hayır.

Emperyalizm

Ama

Kapitalizmin düşmanı

On-

başka,

dostu

ol-

oldukları-

belirtirler.

Kadrizm

birinci

açıkça

g ö s t e r i l m e k için,

Emperyalizmin

geçmiyor.

bulunmalarına

Bildirilerine

toy

askesavun-

sınanmışlarındandır.

gibi,

düşmanlıklarında

aklımızdan

tiksinişlerini

şeydir sanırlar.

ispatlamak

Emperyalizme

kullanılacaktır.

sözcüğünü

aşık o l d u k l a r ı n ı

1920 T ü r k i y e ' s i n d e

Kapitalizm

Sırt,

neden

uydurulup

sözcüklerin

"Batılılaşmak"

madıklarını

ba-

yapılır?

"zararsız" s ö z c ü k l e r

lılaşmak",

uzman

Kapitalizmi

çıktı.

Öyleyse

net e t m e k kolay iş değildir. Y a p ı l a n l a r şirin yıcığından

her

değildi.

içtenlik t a ş ı m a d ı k l a r ı n ı

"Eski

Sosyalistler"den

kapıkullarını

gereğinden

bağlamak olağandır. madde yapışları

mudurlar? Yanılgılarına

Onların,

bile,

öne

öylesine

çok c i d d i y e Batılılaşma-

bilmiyoruz

denli

verilebilir.

BATILILAŞMA: ŞEHİR Onlar olamaz. min

KÖY İ K İ L İ Ğ İ N İ

yanılıyor

diye,

Hele

çabayı

ülküsü

kiye'nin

Milli

olur?

KALDIRIR

herkesi

MI?

yanıltmaya

kimsenin

K a p i t a l i z m e y ö n e l t m e k kimin

H e r h a l d e solların

Batılılaşmasından

değil.

bekliyor?

hakkı işi?

Ki-

Öyleyse Yönizm, TürBir d e ğ i ş i k l i k

bekliyor.

Batılılaşırsak: "Türkiye'deki, sosyal yapısı da.

Ama

hangi

"Şehir

"Batı

yılacaktır.

istihsal

değişecek."

"Yönde"? Y ö n

Köy

ikiliği

Uygarlığının

iki

Tabii

olan

memleketin

değişip

değişik sonuç

ortadan

temeli

yükseldikçe,

diyor.

duruyor

muştuluyor:

kalkacak", akılcı

düşünce

kitlelere

ya-

Doğru

mu?

Batı'da

15.

beri

seviyesi

(Bildiri)

yüzyıldan

kaplumbağa

değişiklikler

beri

çabukluğu

nelerdir?

hızla, T ü r k i y e ' d e

ile de olsa

- 40 y ı l d a n

değişiklikler oluyor.

Şehirle

köy ikiliği

de,

Kapitalizm,

hınç

dolmuş,

büyük

büsbütün "istihsal

köyler

şehirlerimizi

bir şey en lılaşma"

II.

sermaye

Gecekondu

1960 yılları

arasında

na ç ı k m ı ş , artış % milyona Demek, buçuk gan

daha

olmadığına

insanlarımıza getirmek

artış

%43

olduğu çok

gibi

göre,

istiyor? Y a l a n

konuyor.

Batılı

soğana

Emperyalizm

bunu

nın

akılla

geçindiği

ilgisi

üzerinde 19.

Ekonomi

temeli"nde

"kitlelere

yayılmış"

Sosyalizm,

yatan o

kapılınır

bal

Tarihcil Materyalizm

Her bezirgan

ise,

Toplum

Talep" t e m e l i n e

tersine

kötü

almaz

değerlendirmelerle

ter-

olmalıdır. Onlardan

Hitler d a h a

hiç Öyle değil.

Batıcı A k / l ' ı n her 20

30 y ı l d a "Batı

midir?

çatma

küçük

Kadrizm yeni

yutturulmaktan Uygarlığı" da, yok

buresin-

kuşaklara kurtulamaz.

akıl değil,

madde temeli,

edilemez.

Uy-

Yoksa

derme

kalpazanı

sul-

bir patlak -

hep:

dinamitler

idealizmi,

ile

canavarlıkları-

midir?

Yö-

serma-

eseri

burjuva

gibi,"Bat/

ve y a b a n -

düşünce"

Marksizm

dayanır.

aşka

sermayesini

Savaşları;

"Akılcı

biz T ü r k l e r i n

birlikte

Evren

diye

Yönizm'in

her 5 - 1 0 yılda

yakıştırması,

çevrilir v e

dönmez.

biriken

Şu,

birlikte,

akıl

köyün

Türkleri

kapitalizminin

yüzyılla

yaman

kapıkulu

bilgiçliğine

20.

lemesine

hatta

ista-

kadar d o ğ u r -

korsanlıkla

ile

ayağı

Batı

ile

şehir,

temeli"dir?

söylüyor.

kazın

Emperyalist

garlığının

milyondan

"Türkiye

neden?

Batı'nın,

durmayalım.

yüzyıl

Krizleri,

patlak v e r e n

"Arz

ile

milyo-

MIDIR?

Dolayısı

Ne y a z ı k ki

tan

gibi

akın

1955

kaçmıştırlar.

akılsızlığımızdan

uncu y ü z y ı l l a r a r a s ı n d a k i

juva

"Batı-

18.8

köylü

değirmen

çevirmekle

bir

hiç-

Son

Şehirli

Uygarlığının

"Akılcılık" s a y ı y o r .

de g i d i y o r .

veren

sonra

etmiş,

(1963

Türkiye'de

AKIL

"Batı

biriktiremeyişimiz

ileri

akın

nüfus 3.1

olmuştur.

söylemesi

"Akıl" h a n g i s i d i r ?

soyup

belki

şehirde

yanlışla

TEMELİ

düşünce"

ülkeleri

kadar

milyondan

köylüler şehirlere tersini

nizm

17.1

büyümüştür.

"Akılcı cı

Savaşı'ndan

alıp y ü r ü m ü ş t ü r .

nüfusu

BATILILAŞMA sine

Evren

10 o l m u ş t u r ;

bunun

hınca-

"Batılılaşan"

58)

Batı'da

katı

bumu

ordugahları

başkanlığında)

faciası

Köy

çıkmış,

tistik Y ı l l ı ğ ı , s.

Türkiye'de

batıramaz.

hızlandıkça

4.5

şehirler

Bunu,

Gecekondu

Emperyalist

(yabancı

Batı'da

yükseldikçe",

ıssızlaşmıştır.

sarmış

kör g ö z e

Türkiye'ye,

artmıştır. seviyesi

kör

yanlış,

TÜRKİYE'DE Yönizm: ğilse

Batı

onu

İlkin,

tam

kanunlarını

yoksa

500 onun

Ondan

yıllık

ki,

riyet ç a ğ ı m ı z ı n önünde,

doğmuş

sında

bile

Ya ile

namaza

"Şeyh en

götürme

yalnız

köyde

değil,

Gerçeklik

ile

geri, A r a b i s t a n dışı" Babil hut

"sosyalist"

zi ve

mı?

ile t e p k i

halkta

20.

"Batı

Ne y a z ı k

denemek"te ki,

kimseye

Finans

Bizim

"Akıl

"sol" y a kendimi-

dönülse

"kürsü" g e ç i r e n i n

kendi t a l k ı n l a r ı n d a n

söz v e r d i r t m e m e k o l m u ş t u r .

tutmamış.

Zarar,

neresinden bir

"Batıcı-

bin yıllık en

yapınmalarımız

eline

Babil

Osmanlılıktan

"ilerici" v e y a ne?

mi?.. Kapital

hemen

Türkiye'ye

yarar

Pilav-

ortasında

Zararın

bizde,

Nurcu,

getirmiştir.

işi, Y e n i C a m i İ m a m ı gibi o r a y a çıkıp, ka

uğra-

iktidara

kalmış s a n d ı ğ ı m ı z

aldatmaktır.

yapan

"Akılcıl düşünce"de

çağında,

Uygarlığı" taklidi

bir daha

tören

Kabahat,

getirmiyor.

getiriyor.

ça-

her g ü n ,

gösteriyorlar.

mı?

yüzyılın

sopa

insanlar,

Uygarlık" g a z v e s i ,

düşüncesini"

Osmanlı

köylüleri

y a r ı m y ü z y ı l l ı k "Akılcıl dü-

ölüm

"Çağdaş

Açın

gizli

çarşaflı

dileklerle

sayanlar var.

hükümet

göbeğinde,

hacıağalarını

çöllerinde

başkalarını

sayılmaz

iyi

yıl ara-

Laik C u m h u r i y e t

estikçe,

Sakallı,

gözler 20

gençleri

Peygamber

doludur.

Aklına

yabalıyor.

geldiği

öğretim

sonuç v e r m i ş .

yapılan

büyücülüğünü

"Denenmişi

nereye

alemde?

Kapitalizmin

"Akılcıl

çı-

başımız du-

Milliyetçi" C u m h u -

köyünde,

tersi

demek.

Batı'nın

basıyor.

Tefeci Bezirgan

Olmuyor,

değil,

"akıldan"

Devrimlerinden

yüksek

düşünce"si

Takunyacı

ortada:

kılavuzluğu çağının lık",

nerden

işleme d e h ş e t ve tiksinti

Süleymancı,

Devletçi

"Atatürk

İstanbul'un

D e m e k ne o l m u ş ? cı,

uyanık A n a d o l u

oluyor.

tam

unutmamalıyız.

Metropollerde)

Uygarlığı" y ö n ü n d e

Laik

buyrukları

bir T a r i k a t t o p l a n t ı s ı

şünce" ç a b a l a r ı ,

Batı

doğduğunu,

k e s i l m e s i n ve

Said'i Nursi"yi

"Akılcıl

tersi

sonra

yaşadığımızı

"Batı

acısıdır.

bunun

dıkları

beri

Halkçı

ğında

onun

düşünmeyelim.

"kitlelerde" değil,

sayfalarını,

istiyorsak,

doğurmadığını

çeşit ç a b a l a r l a

halâ

hiç de-

istiyoruz.

çevirmenleriyiz.

(Emperyalist

Topluluklarda)

kitlelerin

Fetva

gelişimini

yürekler

sonra

tersine

gelişiminden

Batı'da

yıldan

"Devrimci

düşünce'

düşünce"yi

ayaklarımız yerden

250

Biz T ü r k i y e ' d e ,

'Akılcıl diyecek.

akılcıl

Burjuva

ayaklarımızla

Türkiye

bir

şartlarını

burjuva

karmamalıyız

Şu

(Sömürge

rurken

"Batıcı

sonra,

Doğu'da

demiyoruz.

ölçüsünde

gerçekleştireceğiz"

eğer

Aklının,

AKIL

biz onu

Uygarlığı

Türkiye'de doğuş

BATICI

"Hayır,

kâr ilk baş-

19. Y Ü Z Y I L D A Yönizm'in

bilmiyorlar mı? "1 li

kat

gücünü

rilmiştir. sinin di

sömürgeciliğe genel

Ancak yükselmesi

sistem Bu

sefer

bulan

Dikta

("gücünü

genel

onu,

"Kalkınma" diye

lıyor.

Böyledir

Oysa,

yoktur.

ladıkları

"ilerleme"

sonra

pitalizm"

"şartları"

ki,

Finans -

tanın" yağma

"Terakki")

ve Ve

Formüle

bağ-

bir e s n a f y a d i l l e r i n e do-

ülküsü,

"kalkınması"

beyinlere adlarını

artışı

"kalkın-

gerçekleş-

yankılamıştır.

açık

"Ka-

koymadan

yüzyılda... edici"

idareler":

mis-

"çok

elverişli

Kapitalizmi

Yok.

Yalnız

sömürge

diktası

Sermaye

bi-

şehir n ü f u s u n u n

köy

üstyapı

%1'i

düzenini

kapitalistçe

mı

bile,

görünen

ile

"gücü"elverişli

ilan ettiği:

yüzyılın

boyu

Batı

olmadı.

"gücünü Öylesi-

"vur, v u r a n ı n , tut, tusaydılar.

Halâ

"oylar":

iğneli fıçısına akıyor.

ikinci y a r ı s ı n d a . . .

PAROLASI görülmeyen

doğdu? Yönizm

olmuş.

idare,

altında y ı p r a n a n y ı ğ ı n -

Finans - Kapital

20.

Yani

"Kalkınma"

ekonomi

hak rahmeti

"TATMİN"

yüzyıl

boyunca

zor g e ç m i ş t i r .

Kapitalin ansızın

"Batılılaşmaktır.

yüzyılda

için:

Türkiye'nin

"sömürgeciliği?"

kırk yıllık d u r g u n

pozunda

19.

Hani

ilk ç e y r e k y ü z y ı l ı

20. Y Ü Z Y I L D A

tatmin

almayan

almadı" ve

ne o l m a d ı

"israf"

seziyor.

mi?

oranla

genel oydan

20.

mutlak

"Kapitalizm"

bulunmadan,

yapabilir

Yoksa

bir T o t e m

s o y u t ve

Şeylerin değil,

Cumhuriyetin

Ve bu

temelinde",

sığmaz

düzeni

kapitalizm

olmuş.

temeli

kurtarıcı

gelmiştir."

Uygarlığının

akla

Fransız f i l o z o f l a r ı n ı n

yıllık

"Kalkınma"

oydan

nüfusuna

lar,

500

iktisa-

hale

"sağduyusu".

(Osmanlıda:

sömürgecilik"

genel

rikimi

yüzyıl

memleketlerindeki

"kalkınmayalım."

geliştirecek şartlar"

burjuva

bir g e r ç e k l i k t i r .

Batı'da

nü

mistikleştirdiği

fa-

gerçekleştiseviye-

"Batı

almayan")

elveriş-

israflı, istihsal

işleyecek

şimdi

"İlerleme" f e l s e f e s i n i

tifikasyona şartlar

önce

oydan

18.

yapmamış,

tikten

"Kalkınma" diye

kıştırması ma"y\

Batı

çok

altında

itibarıyla

şekilde

Yönizm,

küçük

Batı'da

ki, edici

oluyor?

düşünce"

esas

belirtiyorlar:

yavaş,

idareler

yüzyılda,

tatmin

"Akılcıl

bulunduğumuzu

sırasında,

gelişme

almayan

sayesindedir

çok

yüzyılda

kalkınmaları

rağmen,

oydan

yirminci

20.

Bildiklerini de şu satırlarla

memleketlerinin

PAROLASI

düşünürieri

Biliyorlar.

Batı

şartlara

KALKINMA

"Akılcıl

memleketlerindeki

onu

"Batılılaşma"

söylüyor:

iktisadi

sistem

mucizesi

"Ancak yirminaz

çok

İşte

küçük

burjuva

miş

Tabu-Sözcük

ler?

Nasıl

ölçülür?

sınıf o b j e k t i f l i ğ i kınma"

değil

"Esas İşçi dika

açısından

içinde

Finans bu

konuya

istihsal

dümen

gidiş d ü n y a n ı n önce

dan

sonra

kaçta

Kapitalizm

kaçında

sonra

liyor.

Demek,

için

bile

kapitalizmin

1918'den Geri

1948'e değin kalan

kuruyor.

2/3

"Batılılaşmak": üçte

Bunu Y ö n i z m nı

"Bildiri" de "Bununla

birlikte,

temin

israflı

olduğunu,

bir

gelişmeyi Öyleyse?

kaldığını

sosyal

Sonra

(Anayurdunda) kırk yıl sıl

iler

sakalımızı

"sağlam Artık, açar

tutar

yeri

1945 yılı

dün-

şükrediyor.

Daha eğlencelisi,

bildiğini ay-

kalmaz: düşünürleri

memleketlerindeki ihmal

hatta

li-

iktisadi

sis-

ettiğini,

bakımından

hızlı

yeter-

değil,

kendi

kalmamış

perhiz öz

ne,

öte-

Metropolunda

"Batılılaşma",

hele

sonra, Türkiye'nin Türklerine

ondan

Adalet"e, mahalle

okuduğu

Öyle ezbere Tanrı

te-

s i s t e m i " olan

sonra

sırayla

"Sömürüyü

na-

sayılacak:

kaldırtma"ya,

"Denasıl

edilir?

her A . P . l i

açmaz

ikisinde,

geri

sosyalizmi

Emperyalizmi

"iktisadi

konuştu" derler:

yaktıktan

"Sosyal temel"

üçte

alan,

kez d a r a l m ı ş t ı r .

isçi sınıfı

ülkeler

dünya

uşakları

"işleyebileceği"

buçuk)

sağlamak

Dünyada

salık v e r i l e b i l i r ? H e l e ,

mokrasiye

(iki

tutabi-

Emperyalist

belirtmektedir."

"kaba ne?

onSa-

ihtiyaçlarını

adaleli

Savaşın-

ancak %30'unu

Partileri,

zaruri

delilleriyle

lahana turşusu

Bilir.

kendi

iken,

kalabildiğine

Sosyalist

siyasetçiler,

Gi-

mi?

E m p e r y a l i s t Evren

bir y a r ı s ı n d a

açıklamaktan

eğilimli

Senişçileri

"kapitalizmi"

edilerek

2.5

dünyanın

bilmez mi?

şöyle

II.

geri kalmış

a n c a k sağ

bürünüp,

E m p e r y a l i s t Evren

dangalak

1900 yılı

beral

siz

dünyanın

1917 yılı birinde

sayesinde": alındı.

%100'üne egemen,

"tatmin"

mizlemek çabasındalar. yanın

30 yılda

bir y a r ı s ı n d a

satın

s ü r ü k l e m e y e çalışıyor...

dünyamızın

iyimser ve

"kal-

gerçekleşti?

yeryüzünün

Kapitalizm en

etkisosyal

yüzyılda

yükselmesi

"tatmin" e d i y o r ,

% 7 0 ' i n e zor e g e m e n oldu.

vaşı'ndan

20.

postlarına

suyunda

Kimi

bırakıp,

"Tatmin" e d i c i d i r ?

kuzu

G e r ç e k l e ş t i ğ i y e r e göz atalım. dan

bakalım. mı

seviyesinin

"Sosyalist"

işçileri

m i sti kleşti ri l -

nedir?

bir A r i s t o k r a t a m e l e z ü m r e s i

Kapitalin

sınıf o l a r a k

bir

"Tatmin"

Esnaf d u y g u s a l l ı ğ ı n ı

" k a p i t a l i z m " daha

gangsterliği,

diş,

"Tatmin!"

Belirsiz.

itibarıyla

Sınıfı

"akılcıl düşüncesi" için

daha:

gibi

gibi:

imamının "Çağdaş

Kaad ir'i

gözlerini uygarlık"

Mutlak

bir tek

kapayıp duası

ağzını

bitmiştir.

Uygarlık y o k :

Çağdaş

yahut

Kapitalizm,

sosyalizm

Arafat'ta lizm

2 dinde

bile

kalmak,

keskin

güvenerek,

Determinizme

"Türk

alınmazsa Ama

onların

üzerine

ustaları

dü-

uzman-

gibi,

Ekono-

yılı

karıştırmak

hoşumuza

20 A r a l ı k g ü n ü , "Yön",

bütünü

ansızın ile

ele

kaldıkça

epey

Doktrinini

olumlu

değil.

iyi

açıklamalı

"Dokt"turlar.

özetleyen

Bildiri'de

hemen

yaptıDoktrin

belge, y ü z l e r her şey iki

ana

oturtuluyor:

İktisat, Devletçilik.

Önce

"Yön"ün

HERŞEY Yön

için

tisadiden

İktisat

Doktrini

"İKTİSADİ" hangi t o p l u m

çıkar.

anlayışı

üzerinde duralım.

MİDİR? konusu

Sırasıyla

ele alınırsa

(usanmaksızın)

alınsın,

hepsi

"ik-

okuyalım:

Buhran

BUHRAN

(Bunalım):

Türkiye'nin

bir

İddia:

"Türkiye

içindedir." Bu

"Akılcı

olur.

ambisyonları

Siyasi

yutmuş,

imişler.

Kadrizm

1961

imza t o p l a y a n " B i l d i r i " s i d i r .

tema

bilimini

Uzmanı"

istedikleri

edilmiş

k u r m a k isterler. Y ö n ce

Batı

tam

vermek

"Ajitasyon" a l a n ı n d a lar.

Kapita-

yapılır.

kart " K a d r o " c u l a r l a

haksızlık

kalmıştır.

çıkartırlarmış.

gençlerin,

Toplumu"na

Kapitalizm

"üretim"

DOKTRİNİ

neredeyse

Genç "Yön"cüleri gitmiyor.

işçilerle

"İktisat

taş

vardır.

"hayvanlara" y a k ı ş t ı r ı l ı r .

İKTİSAT

gelenleri",

tiryakisi

lıklarına mik

ileri

Sosyalizm

"iktisat",

Sosyalizm II

Yönizm'in

Çağdaş ne

kapitalistlerle;

şünce"

dışında

(2/a)

Mayıs

içinde"

bugün

diyor.

"Lapalis'in buhranın

"buhran

ciddi

bir

iki yıl

"keşf"

iktisadi

sonra Yön

ediyor!

siyasi

buhran

Doğru.

hakikatı"na sebebi

ihtilalinden

olduğunu

i n a n m a m a k için

nedir? Y ö n

hemen

hiçbir s e b e p y o k .

karşılığı y a p ı ş t ı r ı y o r :

İktisadidir. İspat: dur."

"Sosyal

Böylece Y ö n : b)

buhran

iktisadi

buhranın

tabii

bir

sonucu-

Yön

(Atatürk'ün

(2/a) sanki

dersin,

Marksist'tir.

Batıcılık

BATICILIK: ölümünden rimlerinin

Yahut

2 2 yıl

"Çağdaş

sonra)

amacıdır.

uygarlık"

nedir?

haber v e r i y o r :

Batıcılık A t a t ü r k d e v -

İddia:

"Atatürk

lık",

"Atatürk

mu?

"1-

Batılılaşmak"

Batılılaşma daha

"En

garlık)

(Atatürk

"İstihsal" (üretim)e Batının

devrimlerinin

Yön:

sanki

dersin

kalmıyor,

sal)

söylüyor.

olduğunu Bundan

istihsal

amacı

"ik-

çeviriyor.

seviyesine

olan

yak-

çağdaş

uy-

daha

alâ

keskin

iktisadın

Marksizm

Marksist'tir.

temelinin

İktisadı,

te-

üretim

(istih-

olur mu?

Demokrasi

DEMOKRASİ nin

nedir?

"Değişmez

tröstünden urg'a

Milli

verdiği

ettiydi.

Paşa:

O paşaca

tasyonları danda

rejimini

kurulmuştu.

sağlam

temellere istihsalle.

istihsal

"Ancak seviyesini

alanda

hızla

idi. hızla

yükseltmek"

bütün

Bayi

iki

sonra,

yıl

iszin-

bir g e c e -

çıktı.

yaşatmak...

oturtmak"

iktisadi

Petrol

Partisi'ni Üç yıl

ilan

istemiş-

D e m o k r a t Parti, bulunan

Vatan

Demokrasisini

iktisatla,

"sınıf esasına

kurulabileceğini

İşte o sıra Y ö n o r t a y a

"Türk

1- İspatı:

noktalamış

Akıl

Thornbo-

düşürmeyecek" d e m o k r a s i

Ses e d e n ç ı k m a m ı ş t ı .

batmıştı,

düzeni-

sahip)

Türkiye'de

"Çift parti"

ayağa

Parti

Amerikan

adasına

16 yıl s o n r a d a y ı z .

sayesinde

İddia:

petrol

Paşa,

getirerek,

Rumeli y o l l a r ı n ı

D.P.

Türkiye'de Tek İnönü

yahut

"Sözü

boğmuştu.

yarısı

yerine

parti,

istekten

A n a d o l u ve

İsmet

körfezinde

sözü

çifteli

Biliyoruz.

Şefi

(Basra

müstenit"

Hatta

kokuyor. Y ö n

gerçekleşebilir."

Böylece

Hep

ile

anlamıyla

uygarDoğru

gördük.

yuvarlak "Marksizm"

"Marksizm"

mel y a p m a k l a

ti.

çağdaş

batılılaşmak"t\r.

nasıl v a r ı l a c a k ? G e n e iktisatla.

geniş

laştığımız ölçüde

edinilen

olan

sırasında

biraz ve ç o k ç a

keskin

İspatı:

amaç

amacı

doktrini

amacına

tisat" s ö z c ü ğ ü onu

devrimleriyle

devrimlerinin

Nasıl

Demokrasi

oturtulacak?

kalkınmak, Türk

yani

mil-

demokrasisini

oturtur"! 2-

İddia:

"Demokrasi

d a y a n a n ve "haysiyeti" 2bir

insanı

ile

İspati:

istihsal

yükselme lık,

soğuk

dan

daha

üstün

korunacak?

"Ne

seviyesiyle, sağlamak ve ağır

ŞEYTANIN

herşeyden

kadar

çok

sağlamak sefaletten basacaktır."

insan

haysiyetine

bir r e j i m d i r . " ( 1 / c )

İnsan

İstihsalle. gayret sarf edilirse

kütlelerin

DÜRTÜSÜ

önce

değer sayan

kültür

hayaldir.

yaşama (1/2)

edilsin,

seviyesinde İşsizlik,

içgüdüsü,

düşük

esaslı açlık,

öğrenme

bir çıplak-

merakın-

Konu 'İstihsal

buraya

gelince,

Seviyesi'

Amerika'da

insanı

alemde?"

kültür v a r mı?

kültürsüz

Kara

binmekten

bürünüp,

lar.

Vietnam'da

siyah

dürtüyor:

bulaşmamak ve

"Amerika'da

yüksek

kültürlü

için

geceyarısı

insanları

"insan

Ö y l e s i n e v a r ki,

derililere

kaçınıyorlar;

lere

şeytan Dünyanın

aynı

beyaz

otobüse

kukuleteli

füzelerle,

napalm

larıyla ve zehirli g a z l a r l a s a v u n u y o r l a r .

Bu ç a b a l a r , yüksek

"İstihsal s e v i y e s i " n i n

g e l i y o r ve

Yöncüler: ler...

Biz

"istihsal mı?

aşırıca

onu

biz T ü r k i y e

demek

seviyesi"

için

istiyoruz.

için

yükseldikçe,

için

İKTİSADİ Yön'ün

ölçüde

dirir. pı

Buna

gücü

sizm"

adını

(tek y a n l ı zü

iktisadi

Onun

için,

"keskin Bu bi

siyasi

latır

Batıcılığı,

bağlayan

siyasi

yüzünden

gü-

demokra-

Demokrasiyi,

Bildiri'nin,

şimdi

Sosyal

bütün

mu? ve

Üstyapı'yı

tarihin

ışığı",

Ekonomi denir.

sınıflı

tabanı Ama

top-

belirlen-

bu,

Üstya-

- t e p k i s i n i yok e t m e z . T a m t e r s i n e ,

güce bütün

tabi

tutar.

yukarıki

olmakla

(istihsale)

tek y a n l ı

tabi

Yön'ün.

"keskin

iddiaları

ispatları

siyasi

gücümü-

birlikte), kılmak

skolastik

hep

uğruna

Mark-

harcanmıştı.

"iktisat determinizmine"

biz

demiştik.

birden gücü

başımıza

durursun?

kılması

iktisadi g ü c ü siyasi güce tabi t u t t u ğ u gibi, si-

güce o

tabi

Determinizm

üstünkörü

s e f e r Yön

"iktisadi"yi

kalkınma...

"İktisat ilminin

iktisadi

Marksizm"

olan

şudur:

bir

düşürmüyor

verdiğimiz ve

çık-

Demek

kandıramıyor.

söz

karşılıklı etki

insanı

mu?

dayanan)

Buhranı,

Ekonomik

Determinizm,

yasi

olur

anlaşılmaz

duruşmada

ile T a b a n ı n

beri:

şüpheye

son

seviyesi"

güce

"istihsale"

bildiğimiz,

garanti

oturacak

bir Hitler'in

(3/a)

boyuna

Bizim lumda

iktisadi

değildir."

söylediklerini

kesilse,

buyurur?

teşebbüse

Bu, y u k a r ı d a n Adaleti

kör t o p a l

Demokrasisi"

ANTİDEMOKRATİK!

(özel

geniş

tik

"istihsal

buna

Bildiri'sinde

"Böyle cü

sırf

"Marksizm"

Türkiye'de

"Türk

"istihsal seviyesi" y e t e r l i

demokrasi Yöncül

ne y a z ı k ki

bulunmasından

konuşuyoruz!" diyecek-

Yarın

Örneğin, T ü r k i y e ansızın A l m a n y a

maması

bomba-

cür'et alıyor.

"-Canım,

dahi

kefen-

linç e t m e k üzere tek tek a v l ı y o r -

haysiyeti"ni

Amerikan ileri

seviyesi!

Ak derililer

bire t e r s i n e d ö n ü y o r :

antidemokratik s a y ı y o r . d i k m e n i n alemi

İktisadi

g ü c e ta-

deminden

neydi? Y ü r e ğ i m i z i

beri hop-

Maksadı

"özel

doğru

söylemekle

melsiz

teşebbüs"ü

"kötü"dür.

tıkla

zıtlıklara

olur.

Böyle

düşmek,

"Yönizm"in

"Batılılaşmak" nice

bin

da,

eylem

dergisi

iddiası

"İktisat

lı

idareciler

iddialar da Ona

liği

idi.

yesine çilerin alara)

Devletçilikti. girişi

Firavun

bile

Onun bir

"bizim

açıklama

kur-

daha

çıktı,

Bütün

değil.

Devletçi

birisi

Cumhuriyet

olduklarını

Devletçiliktir. kurulup

Türk

Cumhuriyetten Vagon

ticareti

Kadroculuk adalmışlardı.

önce

ile

kuruldu

söylediler.

O y ü z d e n , otuz

dağılan

"ideolojileştirme" g ö r e v i n i

Türkiye

"Mutemet"

ihaleci-

Hatta A b d ü l h a m i t v e Ö n c e s i T ü r k i -

sonra

yapılmıştı.

Dirlikleri

İmparatorluğu ilk S ü m e r

"Devletçi" den bize

verilecekti?

DEVLETÇİLİK birşey

Devletçilik eliyle

bile,

ilk çeşit

için,

Plan

alana

yön

eşit çiftçiler a r a s ı n d a

işleten,

çeviren Osmanlı

İshakku

Kime

emriyle

Birinci

toprakları

Nemrut'la

kısa

6 oktan

Devletçiliği

kontrolünde

hiç

Devletçilikle.

yeni

Paşa'nın

Şirketlerin

Fethettiği

Doktrini"

da,

kaldırmak

bir a j i t a s y o n l a

YÖN...

İttihatçıların

domuzuna

İstihsal" y a p m a k

kendilerinin

bakarsanız,

Devletçi

de da,

"Devletçilik

İstismarı

BERİ

Devletçilik T ü r k i y e ' d e

önce,

yoldan?

"KALUBELA"DAN

küsur yıl

Ama

Doktrini"

Saçmalasa

Devletçiliğimizle olacaktır.

topluydu.

Anayasa'ya sokulan

"İktisat olur.

iştir.

hazırlanmış

Hangi

kurulalı,

som

indirmek,

hep iyi

adında

milletine.

verilebilir.

DEVLET,

saçma

çürütülemez,

DOKTRİNİ

Sosyal Adalet

Yön

kesmek değildir.

DEVLETÇİLİK

te-

Kuru man-

dalı

bindiği

de,

gelmez.

yapılıyor?

dilek

yapı,

"abes" olur y a n i

Doktrini"

kemiksizliğine

İyi

teşebbüs

bakılmasa

dilin

mı? kurulan

özel

Kusuruna

Söylenir.

mak,

mı

"Batılılaşmak

laftır. şakaya

üzerine

D i y a l e k t i k değil saçmalarla

Diyalektik

III

çıkarmak

Bir y a n l ı ş

Diyalektik tezat

acemice

kuvvetlendirilir.

haksız

"iyi"dir.

benzeyen"

yapmadan,

paylaştırıp, Kesimlere

sapına

kadar Devletçi

Kentindeki başka

tapınak

birşey

idi.

ulusu

değildirler.

Devletçiliğimiz

konuyu

Dirlik-

(Mukata-

üzerinde

aydınlatamayacağımız

ortadadır. OSMANLI Her

ülke

ürünüdür.

TOPLUMUNDA: insanı,

beden

SOSYAL kafa

yapısı

BÖLÜNÜŞ ile

kendi

Tarihinin

Türkiye be geldi. nin

insanının

mayası veya

Osmanoğulları, Antika

kalıntılarından İlk O s m a n l ı ,

deği tü.

bir Rönesans

Sürülerle

Osmanlı

idaresi

Medeniyet

2- G ü d ü l e n Arapça

İlb'ler,

barışçıl

"Raiy"

Köylüler,

gelir.

1- Çobanlar 2- Sürüler

di.

Savaşçı

güdücüleri,

Toplum

diler.

Yendikleri

miş

bir ö r g ü t Bu

te)

ayrı

Çobanlık

egemen

düzeni

ele

idiler.

bir

yığınların

Yalnız

kaynağından

ekonomisinin,

gelişmiş

Toplumdaki

GÖRÜNÜŞÜ

değildir.

insanları

a y ı r t l a n ı ş ve y a d l a ş ı k l ı k ,

Osmanlılık

türlü

üretim

ekonomisinin içinde

DOĞAL

başka

Bezirgan

zamanla

sınıfın

bir ö r g ü t g e t i r m e s i

için

aynı

gelme-

başına

geçiril-

dıştan

Devletleşti.

yavaş,

süreç çok ç a b u k ,

uzun,

güç

üstün

kolay geçti.

politik

nasıl

niyet

dek 14.

çebe

iyi

sürüsü

üstyapısı

İlkel

iyi ç o b a n d ı l a r .

"idare"

banı

tabii

gel-

memur,

ba-

DÜZENİ

her T a r i h ö n c e s i n i n yalnız

insanları

bir g ü ç t ü .

Osmanlılığın karşı

inmiş,

(Si-

bölmesi,

bir s ü r e ç t i .

k e s t i r m e ve

üstünlükleri

gökten

Kent

doğması, toplumu

gütmeye

Devlet s a n k i

Osmanlı

üst sınıf o l a r a k

di.

DİRLİK

geçirilen

İlk

O y ü z d e n , y e n i k alt g ü d ü l e n l e r e y a b a n c ı ğımsız,

Osgel-

oldular.

içinde T e f e c i

ona

iki

iş

güdücüler: Tarım

pren-

olur:

YADLANIŞIN

ayrılış

güdülenleri,

"Yaymak",

sistemindeki

güdücüler),

B ü t ü n sınıflı t o p l u m l a r d a bu

otlatmak",

Devlet

güdülenler).

AYIRTLANIŞ VE manlılıkta

katıp güt-

k ü m e gelir:

Reaya...

ürünü

(Savaşçıl (Barışçıl

önüne

iki

"Sürüyü

Osmanlı

sipler Ç o b a n l ı k d ü z e n i n i n

Gaazi'ler;

sözcüğü:

"Gütmek" a n l a m ı n a

göçe-

medeniyetleri-

eşit g ö ç e b e çelik ç e k i r -

kalabalıklarını

d e y i n c e göz ö n ü n e

savaşçıl

Orta A s y a ' d a n İslam

yarattılar.

bir a v u ç d o ğ r u , yiğit ve

oldu.

1- Güden

tohumu Bizans -

değil, Otlakla

devletini

karışabilir yüzyılda

durmadı.

gibi,

İyi

bakımlı sürü

çoban

dokunur

güdümünü

Reaya'sına

Osmanlı

Çobanın

dişe

havada

Sosyalisti

iyi

besi

sağlarsa,

saydıkları-

getirir.

bulmaktır.

düzenlenmiş

daha

Osmanlılar,

kendinden

Osmanlı

Bakım

Koyun da

ço-

Mede-

topraklar sağladılar.

başlangıçta

uyruklarının

rızkı-

kıldı.

Osmanlı

Devlet'i,

Medeniyet sürülerini

Memleketi böyle y ü r ü t t ü . doğru

toprak

ilişkileri

Göiçin-

g ü d ü s ü n e Dirlik Düzeni denildi.

iyisi

bulunamamıştı.

çağına, çoban

göre

ülkücül

bir g ü d ü m

güdücülüğünün

dücülerine yalnız ven

geleneği KESİM

altın

ü s t ü n l ü k değil,

yüzyılların

sermaye

Topraklar

sızdı.

Reaya'nın

uzaklaştırıldı.

işleri),

leri)

ile 4 da

zın,

kesin

idi.

kaldı.

bütün

Kesim

Dirlik

tersine

"Nüfuz"

ekonomi

attı.

gittikçe çekildi.

Orada

ilmiye

ar-

(bilim,

(ekonomi,

Düzeninde hiç

Tefeci el

peşkeş

ekonomisini

Düzeninde

(yetki,

Devlet

hu-

maliye de,

iş-

politika-

Devlet y a p ı -

kimse f a r k ı n a v a r m a k s ı sorumluluk)

"Nüfus"u

Devletin

dört

denileni

"Nüfuz"u

ile

Devlet

çiftçi

"Nüfus"u

halkarası-

B e z i r g a n sınıfı girdi. Devlet

bir

içine

Devlete

döndü.

gelirleri

toplarlar, yarattığı

Bezirgan

gü-

ayrıldı.

idare),

kayıtsız roller,

geçimlerine yarayan fusunun

ile

tasarrufundan

Kalemiye

Kesim

Yalnız

Düzeninde,

leriyle

Devlet,

Devlet gü-

bir ö ğ ü n t ü l ü

Düzeni

sınıflara

(politik

(askerler),

Düzeninde,

na T e f e c i

Dirlikçi

Düzeni y e r l e ş t i .

sosyal

Devlet Sınıfı şartsız gibi

Dirlik

dolayısı

Kesim

Mülkiye

Seyfiye

yavaş yavaş Dirlik

haklı

(Mukataacı'lara)

elinde t u t a r g ü d e r d i .

Sınıfında,

az çok

çiftçilerin)

sistemle,

Düzeninde,

kuk

olduğu

gerçeklik,

gelişimi,

(eşit

tık O s m a n l ı T o p l u m u

sı

oldu.

idi.

düzenden

ilk y ü z y ı l l a r ı n d a ,

sistemi

Üretime,

Kesimcilere

"Malikane" d e n i l e n

sını

çağı

5 0 0 yıldır o

bıraktı.

uzun

Dirlik

bin

hiç d e ğ i l s e

DÜZENİ

Sonra, Bezirgan

Dirlik Düzeni,

Sınıfları,

Devletin

(öşürleri,

haraçları, vb.)

paylaşırlardı. bütün

sınıf t o p l a d ı .

Kesim

değerleri

kendilerinin

Düzeninde:

Onlardan

artan

kendi

el-

"Devlet Nü-

değerleri Tefeci

"Devlet Nüfuzu"nun

"s/n/f'ına

pay ayırdı. İKTİDAR Bu

nünde "Siz

peşin

zahmet

yerde

para

KARAKTERİNİN

veriyora Ben

getiririm."

Nüfusunu

eline ve

ki, T e f e c i

etmeyin.

ayağınıza

Devletin layıp

SINIF

öylesine yapıldı

(Çiftçileri)

insafına

metçisi,

angaryacısı

idi.

GİZLENİŞİ

B e z i r g a n l ı k D e v l e t e sıkı

benzerdi. toplar,

Sanki

de,

Tefeci

Nüfuzunu Ama,

idi; T e f e c i

oturduğunuz -Bezirganlar:

(4 sınıfı)

görünüşte -

gü-

Devlet S ı n ı f l a r ı n a :

gelirlerinizi

deniyordu.

geçirdi.

s o y s a l sınıf dört Devlet Sınıfı

da tırtık-

sanki

egemen

Bezirganlık onun

hiz-

Tefeci Devlet

Bezirganlık,

Sınıflarının,

görünmelerine ürünler Halk

ses

azaldığı

Sınıfları,

2 Tuğlu

nelerine

Kesim

raman

Bütün mi

Toprak

hepsinden Kim

"Haşa

min

huzur!"

önünde

Devlet şiştiler, rı

gibi,

Anka Devlet"i

Vatan

hep

kuruldu.

lete yıl rın

maktan

öte,

(Seyfiye)

hoca kah-

Kadir'i

çizen

bir

"Nüfuz'ü

Ortak

Mül-

gelenlerin,

piş-

unutuluverir.

17.

yukarı

bizdeki

İngiltere'sinde,

Karaavrupasında güçlü

bütün

dedikleri

Devyüz-

emrine

geçti.

d r a m a t i k birer Trajedi oldu. Devleti

geçiş,

gelişti.

18.

kapitalist sınıfla-

Burjuvazinin

Burjuva aynı

mekanizma

birlikte Kapitalist sınıfı

yüzyıl

şartlarla

yüzden,

fars

gö-

"essiz örneksiz"

başına

gelmediği

Mutlak T a n -

hep o O s m a n l ı (Müslüman

biçiminde

Devlet

kuruntuyla

d e d i k ? ? olan

Devletin

Devleti

elinde

takımı,

Kamucu

belirli

Bilim

mangır etmez

İlk

Devlet,

eline

Devletin

yattılar.

dediği

alınyazısını

yüzyıl

(Memleket),

İnanç

ciğeri

"Devletçiliğimiz",

başladı.

ulu

DEVLET

üstüne

Devletçilik,

Türkiye'de

çıkmadı.

dünya

fethetmiş

denetçisi)

19.

kırması"

bir Komediden

kulak

aşağı

karakterli

kanlar d ö k ü l d ü . Burjuva

MODERN o

yüzyılla

o geçişler,

kutsal

"başıbozuk"

Devrimleriyle,

Derebeyi

gibi

16.

Fransa'sında,

hazi-

diyebilsin?

daha

kafa t u t m a y a

Batıda

kılıç

Batıda

Ama

Din

(Kalemiye),

ile g ö k l e r e ç ı k a r ı l s a ,

başına

1 Tuğlu

Devlet

Mütegallibe'nin)

paralık t e f e c i ,

kamaştırır.

"Devlet Nüfuzu" ile

baba

zaman

kiyetli T o p r a k l a r ı n ı n miş t a v u ğ u n

silah,

Tefeci-Bezirgan

kaynakları

Ayan,

Hazine

Milletin

çalımı

gibi

hakkına

zenginlik,

bezirgan

kılıcı

(Eşraf,

iki

DOĞUDA

gözleri

Müslümanım

gelir.

Kuşu

korkunç

onlar g e n e :

almayan

üstün

işte T ü r k i y e ' d e

renekten

ezdikleri)

idiler...

demiş

Sınıfları

bal

kimse-den

(Mülkiye),

miydi?

BATIDA -

tek

(Kalemiye);

bucağı

gelirleri

değil

nüfuzu

alıkoyacak

oldu. kestik

verim

soyup

Defterdar

sınıfların

İdare

(İlmiye),

çok

3 T u ğ l u V e z i r (Mülkiye);

dört

(Seyfiye)

Bezirgan

geçti?

pehlivan kestikleri

gelişmediği,

daha

Düzeninde

başka

iklim,

Gaazi

Tefeci

gün

Kendilerine sorulsa,

Nişancı,

bilimlerini A l l a h t a n yedi

Üretim

(her

Beylerbeyi,

karışan

(İlmiye);

astık,

idi.

uşaklığı y a p ı y o r l a r d ı . Bey,

kurnaz

astıkları

ayaklanmaktan

Devlet Sınıfları Devlet

güreşen

gibi,

çıkarmadı.

halde,

yığınlarını

altta

eskisi

kılığına

hep

"Karma

Hiçbir

zaman

ciddiliğini

Ortaoyunu

soktu.

"Kansız" ol-

yitirmiş

denli

Çok

Derebeyi

"anemik"

gülünçleşti.

Batıda

Devletçilik

Bismarck'la) nayileşme tan

Ama

doruğuna

az Bizim

huriyet

zamanı

da" kaldığı

Finans

sürüp

çalımlarına

Egemen kullarının

Kapital

sağlı

"Kadroculuk"

Bezirgan

ün

Devletçi

ile

O l a c a k t ı r da.

ortaklaşa

yarı

Derebeyi çeşnisi

parsa

MİLLETÇİLİK

"Yön" g e n ç l e r i n i

lekesiyle

Kadroculuk

nilmeyecek şeydir.

Ama

kadroculukla

"Yön" g e n ç l e r i Devletçiliği

değil,

Devletçilik"

rimi

var.

Milletçiliği terimi

böyle

etklemiş

bir e ğ i l i m i n

UZAK

TARİHİMİZİN

Uzak

Tarihimizden

kalmadır. tardığı

Kayı

sosyal

Osmanlı Bu

Orta

sosyal

Bektaşilik

ve Aydın

fedakâr

ünü

te-

Milletçilik v a r d ı r . şimdiki

gerçek

karşılığıdır.

geleneği

ilkel

Osmanlılıktan

Komünizminden

sürdürmüştür.

biçimine

göreneğimiz Türk

başlıca

Devlet

iki

akve

k ö y ü n d e imece v e -

t u t m u ş t u r ve ölçüsünde

sokmuş

Sınıflarımızdan

ilk T ü r k İ l b ' l e r i n i n

ayakta

vardır:

dillerde

hatırlamıyoruz.

dek

insanlık

sayılacak

kendileri-

Milliyetçilik"

Toprak

yaşıyor.

ülkücülüğünü

biz

Miri

özellikle

Türkiye'nin

tekelinde)

karakteri

g e l e n e k ve

gençliğimiz,

Bugün,

Milletçilik

sonuna

biçiminde

isteillüzyo-

Başka

gelip,

yanlış

Asya'nın

geleneklerini

Saltanatının

GELENEĞİ

gelen

Boyu,

gereklidir.

umutlanan-

görünüyorlar. iseler,

deyimini

Tarihinden

Bir za-

meddahlığı

"Devletçilik"

görürüz.

Nationisme" uzak

sürdürdü.

"Nasyonalizm:

bir d e y i m

Türkiye'nin

gibi

layık

var.

"Milletçilik:

Türkiye'de

yapısını

istedikleri

kapımaaş

damgalamak,

kendileri,

paylaşmak eğiliminde

görünmek

"Etatizm:

Milletçilik:

onların

Kimi

dolgun

Bundan

DEVLETÇİLİK YERİNE:

bir melez

kattı.

ortaoyunu

topladı.

Cumdışarı-

karakteri,

gitti.

illüzyonu

çıkan"

değildir.

"kökü

"ideolog"luklarını,

"cılk

nezdinde epey

Anka ve

hoşlarına

ödülleyerek,

adıyla

lar çok oldu.

Ama

sınıfın

Komprador,

cılız

sınıflarla

Devletin

"kapıkulları"

olmak-

sosyal

Zümrüt

zamanı

biçimiyle,

o kamuflaj pek

sollu

kazançlı

bir

sınıf mınıf d i n l e m e z m i ş

man

B ü y ü k Sa-

Nüfuzu

dayandığı

Saltanat

gitti.

sınıfların

yahut

Derebeyi

Devlet,

sınıf dışı

sınıfımız

için, T e f e c i

olarak

nunu

Almanya'da

kapitalizmini

çıkarmaz,

çıkabildi.

Devletçiliğimiz, kapitalist

Napoleon'la,

yerli

idi.

Ancak,

Devlet

Louis

Vatanın

çıkarır

çok kesinlikle

avadanlığı

keyfi

(Fransa'da

oldu.

toplum

Silahlı uğru-

tutuyor.

orijinal

sosyal d ü ş ü n c e

(kişiliği ve

ken-

davranış

Genç Türkler:

Her

milletin

devrimci

birisinin d e v r i m c i g e n ç l e r i d ü n y a d a maz.

Hangi

gençlere 2-

Kurtuluş

peryalizme ilk

olursa

Türkler

Savaşçılığı:

aydın

Her

rihimizin

İlkel

gençleri,

Komuna

bir

Genç

kavrama

şayışından

doğar.

len

bir

gelgeç

lir g e ç e r . geçtiği Yakın Bu

gerçeklik,

nün

olumlu

kalmış Genç Onun

Savaşı

için,

anılır.

Kurtuluş

Savaşı

sosyal

gibi

kabuklaşmış

anlamlı

Milletçi-

binlerce yıllık d o ğ u ş ve y a -

milletçe

her z a m a n

tarihinde

yok edilebi-

birçok Devlet ge-

birçok

daha

ilk

Devlet

adını iniş

milletlerin

gelip

daha

saldırısını,

Gençlik

gel-

ürünüdür. ülkücülüğü-

Sosyalizm

metodu

başarı

Sultan

Tanrılaştırmanın T a r i h c i l yakın

ile,

bir bir gösterip

zaman

ile

rahatlık

ik-

bin

maskeli

yıllık

Finans - Ka-

özlemine

oturtmak

yağlı kaleyi

girişti.

maskeli Tefeci

"Safa

için,

uygulamaya

Yunan

Emperyaliz-bezirganlığın

sahipti.

Elbet bir Bi-

Zaferi göklere çıkarıp

kahramanla-

aydınlatması

Kurtuluş diyen

O acıyla,

aşkın

pezevenkliği"ni

Lozan'da:

Milli

yalatacağız"

nilir, y u t u l u r değildi.

hafızasına

anlamını

denemesiyle,

Türkiye'nin

mailine)

önden

Devlet Sınıflarimn,

"vur patlasın, çal o y n a -

70 yılı

"Safa

(sathı

dün,

arkadan

ile

Sınıflarının

u n u t a m a y a c a k kertede

geleceksiniz.

beri

kaydığı

efendiliği

fethetme şeytanlığını

Ama

tarihimizden

kaçınılmaz

Ordu

gününden

vermişti.

yüzüne

Devlet Sınıfları, hançerini

Uzak

denemeler sınamıştı.

Hacıağa

Beyefendiliği,

içinden

kuran

bağlar b a ğ l a m a z , eski

Pezevenkliği" kaypaklıklar

Gerçeklik,

göreneklerimizin

Cumhuriyeti

Tefeci - Bezirgan

size

savaşaUzak T a -

yanıdır.

sın" eğilimini

rı

ise,

gelen

gelenek ve

sağlama

limcil

Kurtuluş

ikiyüzlü

Her milletin

bir d e v l e t i n

Cumhuriyetin

min

ile

Bunda,

oynamıştır.

muzaffer

kadar

Çok d e r i n

Devlet

Tarihimizden

Sosyal

pital

Em-

işitilmemiştir.

miş

tidarı

rol

y ü z l e r c e ve

biçimdir.

Ama,

ülkelerde

GELENEĞİ gerek

sığdırılamaz.

bir milletin

geri

kazandı.

özü

"Devletçilik"

lik e ğ i l i m i ,

hele

Türkiye'nin

Türkler,

olaylarımız,

atılan

bizden çok önce savaştı. A m a

g e l e n e k ve g ö r e n e k l e r i n d e n

TARİHİMİZİN

Gerek

Hiç

ile anıl-

Savaşına

"Genç Türk" g e l e n e ğ i

davranışının

antiemperyalist savaşlarda YAKIN

Devrim

millet,

Kimileri

büyük antiemperyalist zaferi

Türkler d ü ş ü n c e ve

özel

olsun,

yetişir.

m i l l e t i n i n adı

deniyor.

karşı s a v a ş t ı .

T ü r k silahlı rak,

milletten

Genç

gençleri

kendi

"Bir gün Savaşı

Lord

yukarıdan

ile

beklenemezdi. para

istemeye

tükürdüklerinizi sözü

ye-

Finans-Kapitalin,

Curzon'un

aşa-

ğıdan T e f e c i ve

B e z i r g a n l ı ğ ı n sinsice

Ekonomide "Musul

Davası"

konusunda, rini

direnmezse

kovalayan

sıkıştırmaz

üzerine

Komprador

patlayan

verilen

"Serbest Fırka"

Hadisesi" ve

benzerleri...

rimi'nden

törlerin

cadele"

kahramanlarını

faizsiz,

kuran

Proletarya

mağan

etmişti.

Bezirgan

gün

Böylece

Devrimi,

rak altı le

oktan

bir

rinden prador

Finans

ışığına

ilk

antika,

ile

Dolayısı

Antifeodal

modern

bir

Nitekim, huriyetin minin

gan)

ittifakı

İkinci vunma Sanayii, D.P.'nin mokrasi"

ar-

Devletleş-

sinmiş Tefeci nötralize

edile-

yerine

parsalı

yoldan

korkunç:

Bir

Sosyal

şartlanmış

işaretle

köçekliği

yapılan

Proleter

Saltanatın

tıpkı

konu-

şeydir.

zamanki

(Finans

Anti-

yarattı.

gerçekten

bambaşka

çarçabuk "Kapitalist

Kom-

getiren

kalıplanıp

içgüdüsü:

Devletçilik o

böy-

içgüdüle-

AYIRMA

servislerde

hatta

gördüğü

kaynaşaolay,

savunma

işletmelerinin

"Devletçiliği",

bugünkü

Kombinalarını

bir Milletçi Ekonomi t a b a n ı

maymun

meddahlığı,

önceden

yardıgetirip

Milli Kurtuluş Savafl/'nın

misyonunu

gizli

sustuğu

Modern

"Devletçiliği" gibi, delikten,

başka,

terbiyeli

işaretle

sosyal

eliyle

Devletçiliğimiz

kendilerini

Devlet

şup

Şirketleri

askerlerinin

MİLLETÇİLİĞİ

Kadroculuğun,

"Milli Mü-

Büyük Sanayi

karşılığı,

yuvalarına

DEVLETÇİLİKLE kazanması,

DevSena-

birşeyler s e z i n l e n -

Menemen

Ancak, güç

Önce

ekonomik

bile,

Modern

Birinci

temizleme

Milletçi

Mayıs

T ü r k i y e ' d e Devletçilik d e n i l e n

fışkırdı.

daha

Yabancı

-Kapital

kendi

O r d u n u n ve Tabii

mal

Nazilli,

"Devlet Sınıflari'nm,

emperyalist

sıçrayan

hangi

v e aylıklı

oldu.

burjuvaziyi

birlikte

ile

birbi-

çıkmıştı.

yeni,

biri

sıkıştırır

konulmasa

Devlet Sanayii ve

eski,

Borçları

gelenler,

Türkiye'ye

suikastçılarının

meyeceği

Osmanlı

ortadaydı.

"komisyonsuz",

tirme y a p ı l m a z s a ,

Şirketler

kovalıyordu.

duruca

hele

Sait İsyanı,

dokunmaz

tavizi

"Sinir Savaşı" a l t ı n d a

yattığı

Yeryüzünde

mını,

hasına

Politika sezdi.

dokunur

iniş y ü z ü n d e n

Anayasanın

politik

mişti.

Şeyh

burjuvaziye

"Gaazi'ye s u i k a s t " l e r ,

yağlı

bakarak,

silinip s ü p ü r ü l e c e ğ i n i

"Menemen

nedenlerin

baskılarına

hemen

Fideliği"

oldu.

Kapital

Cum-

SosyalizVe

Antika bu

fi-

Tefeci - Bezir-

k a y n a k aldı.

Emperyalist olanağı

Evren

henüz

egemen Amerikan bayrağında

Savaşından

bir türlü

sınıflarca

bir

uzmanlarınca yazılmış

sonra,

giderilememiş numaralı kotarılmış önemli

Milletçi bulunan

düşman "Hürriyet

parola:

bir saDevlet sayıldı. ve

De-

Milli Kurtuluş

geleneğinin

son

kalıntısı

olan

Devlet Sanayiini

Sektörü"

doğmuştu,

"Özel

Sektör"e

aktarmaktı. Oysa

"Devlet

Yarım

milyona

törden

geçiniyor;

rinde

yakın

tümüyle

yaşıyordu;

mizin

kaymağını,

ediyordu.

Devlet İşçisi

Sıkıştırma

"Yönizm"

kullanıyor.

çilik"

anlaşılırsa Milletin

Herkesten

"Devletçilik"

değmeyebilir.

dişinden,

tabanının,

mesine

karşı,

edilmesine Bunu sosyal

kalıntısının Bu

likle

soysuzlaştırılıp

nü

Milletçi y a p m a k l a Bu

nasıl

bilince

rı

İşçi Sınıfı

Bunların

kezi

"zinciri

Özgüçlerin

vuşturulmasıdır. veriyor? Kime:

sayıyor. Devlet nın işsiz

Özel

kişiden aç

kendiliğinden

bir edil-

çarçur

savaşta son

savunma ekonomik

müdafaadan

Millet ve

Kamu

Taarruza "DevletçiSektörü-

konunun

aydınlık Millet

halka"

içinde

aydınlığa

bilincine

çıka-

elbet Devlet Sınıfla-

küçük burjuva

yığınla-

birlikte, ağırlık mer-

hangisidir? stratejisi

tutulması,

kendisini

kimlerin

yani

Kimlere,

bilince Hangi

taktiği, ve

önce

örgüte

şeyi,

kaNasıl

özetleyelim:

D.P.'ye s ö y l e d i ğ i ve

sürükleyecek

Yönizm,

Sektörü

tarihimizin

hepsine d a y a n m a k l a

"Bildiri" sinin

rindeki

olan ilkin

Bu Ama,

Yönizm:

Kısaca

kurulu kurban

Millete v e r m e k l e :

Demokratik savaşın

seçilmesi

özde

denilen,

yuvalarında

Ama

Köylü-Esnaf-Aydın

rı da v a r d ı r . olan

değerlerle

savaşında

Elbet

olur.

Milletin.

Türkiye'deki

Sektörü

gerçekleşir.

yapılacak?

Bütün

"Millet-

tartışması,

mi?

malını

aşındırılmış

çıkarmakla

rılacak? gibi,

dirim

Milletin

terimi-

mihrabında

Uzak ve Y a k ı n

ölüm

GEREĞİ

beklenemez.

örümcek

gerekir

gün

patladı.

"Devletçilik"

Devlet

Kapital

sek-

Devletçiliği-

Mayıs

sözcük

g ü l ü n ç olur.

geçmiştir.

geçilmelidir.

gibi

arttırılmış -

savaşmak bile

icadı

dehlizle-

gününü

GEÇİŞ

Türkiye'de

Finans

tartışmak

çoktan

Tefeci-Bezirgan

karşı

çıkıyor.

terim

tırnağından

ekonomi

çağı

yeni

kırışarak

birikince

sahneye

sektörün

kendisi

MİLLETÇİLİĞE

burada

demeli,

Kapitaiin

Sınıflarımızla

ve e r i t m e

DEVLETÇİLİKTEN İşte

gelmez"di.

Devlet Hizmetlisi

Vahşi Kapital o

Finans Devlet

"boğmaya

"Aydınlar"

altına

S e k t ö r eline gibi: ünü

kapı

Kapıkulları'm.

imzalardan

geçerse,

bedava

kalmaktansa, anlaşılır.

dediği

topladığı

verseler,

dışarı

Devlet

bir

belli.

kapitalist

özgüç Elbet, alıcı-

Devlet işletmele-

edecektir. Sektörünü

Kapıkullarının savunacakları

Nasıl:

Diyelim

rakıyor.

Kapıkulu " u z m a n ı " d ı r .

nimsetecek? Aynı le.

Yönizm

Küçük

alıyor. yon

diye

durumu

Örgüt salık v e r m e k -

kolay,

Yönizm,

letçilikten T a r i h

"Elimden

Bilinç içten

sözle

reddetti,

Kefen s o y u c u l u ğ u n a

kadarı

"YENİ",

"ŞUURLU

Önyargıya

YERİNE:

iş'de

Kadroculuk

ise,

"Devletçiliğimiz"in

hem

since ve açıkça o r t a y a pıkulluğundan Yönizm

başka

öyle

Kadrocuların lavrasını, rini

girişiyor.

İlkin

Yönizm da

onu

kasıla

denli

için bu

ile

Oysa

bütün

ele ala-

olumsuz yanlarını Devletçiliği

ke-

Kadro

ka-

belirtmelidir.

"Akılcı

anlamı

parolası

pa-

düşünce"

ile

per-

bildik? " K a d r o c u l u ğ u n " " c i ğ e "Akıl" hangi

sosyal

kümenin

aydınlatmak gerekir. Devletçiliğimizin biçimi Şöyle

uygun

bir

eski

ağzın-

"Yeni" etiket Devletçilikte

diyor: bir

(Bildiri,

bir tek s a y f a d a

Kadrocu

üzerine

başkalaşacağını umuyor.

sayıyoruz."

Devletçilik

anlayışını,

3/c) denli

çok t e k r a r l a r s a ,

sanıyor.

istediğimiz

erişebileceğimize

bir daha

"Devletçilik"

biliriz.

gerçeklerine zaruri

aydınlattığını

toplanır.

sandı.

başlayacağına,

"Köklü" ve

Nereden

herşeyin

deyimi,

"Varmak

ile

soysuzlaştırılmış

"Günümüzün Ve

kalmış

oradan

"Devrim" y a p a c a ğ ı n ı

Türkiye

işe

kası-

bir "Emek-

bin yıllık Doğu gele-

türde anladığını

ne yapıyor? Antika

büsbütün

yapıştırmakla bir

deyimi

kendisinin

yaparak

kursağında

o k u m u ş u z " da

aklıdır?

ayırt

Dev-

TEMELİ

"Bildiri"sini hem

illüz-

Kadrocu

giriverdiğini

"SINIF"

olumlu,

koymalı, hangi

bir

kendi

dahlamaya

yoluna

çalıştığımız gibi, Y ö n i z m ,

üstüne "Devletçi-

olur mu?

"terfi" edenleri,

herşeyin

k a p ı l m a m a k için Y ö n

lım. A ç ı k l a m a y a nekli

katılınca

gelir" di-

sırf

la gençliğe ö r n e k gibi s u n d u . Ve " D e v l e t ç i l i ğ i n " y a n ı n a ten yana" s ö z c ü ğ ü

Çalışma

görevini

Yönizm,

doğru

bulunmadı.

desek,

pazarlıklı

c i d d i y e alırsa,

be-

kestiremedi.

verme

Burada

ısmarlama,

nasıl

örgüt teklifinde

İşçi Partisi

yalnız

Kadroculuğu

hem

yoncayı yiyeceğini

"bilinci" v e r i y o r ?

atraksiyonunu

Yönizm,

Kapıkuluna Bilinç,

bir ciddi

hangi

Kapıkuluna,

Hangi

lik" d e n i l e n

yıllardır

Diyelim

yalnız

hem

ikirciklilikleriyle:

kursak,

Hangi: yerek,

zamanda

aylar,

burjuva

Partisi mi

ki Y ö n i z m İşçi-Köylü güçlerini başkalarına bı-

amaçlara

inanıyoruz."

mesele,

asıl

YENİ (Keza,

o " Y e n i " olan

bir

Devletçilik

anlayışı

3.) şeyin

ne o l d u ğ u n d a

İster duğu ven

istemez

sorusu

"Gerçeklere

karşımıza

olur mu? Y ö n i z m "YENİ

için şeklinde Bu rine

yol

için

bir

"Şuur"

lumda

yuvarlak

Onuncu

zamanki

göre

zaman,

kuruntu

akıl ve

gönül

sanırsın?" sözünü

uygun"

çok mu:

DEĞİL,

Devletçilik

olmaz.

keskin

bütün

Devlet

madde

Olayları, nin

gücü

"kültürlü"

herkes

yetmez,

bilim

"akıl"

dışı

yanında

akılcıl v e . b i l i m insanı

ister is-

(Öyle o l m a alemi

sersem

yan

oynamasına bir

OtomaSilah-

benzemez.

kanının

Gerçekler:

oluruz.

Devlet "silah"tır.

Herhangi

bir "ger-

toplumda

çizmiş

etiket y a p ı ş t ı r m a k l a ,

sokulamaz.

üzeri-

kanı

ger-

Olanlar,

bi-

Olay'lardır.

yorumlayabilir,

ama

y e t e m e m e l i d i r de. birbirleri

demeyelim)

ise, büyük

küçümsenemez.

"Hürriyefle

gelince:

mi tek

atladık mı,

alnından vurur.

anlamca,

aydınlarımızın

(tahrif e t t i k l e r i

Tarihin

gerçekliği

"Gerçek" y a z ı l ı

gerçek durumuna

tenlerdir,

bulun-

ARACIDIR

denildi

"gerçekliklerden

Abdülhamid'in

"Gerçeklik" s ö z c ü ğ ü n e çekten

Öyleyse,

üzerinde y a n ı l m a

tikçe geri teper. A d a m ı

birkaç t a n e

düşmeyen,

"SINIF"

getirmiş

kör,

oynamak,

buluyor.

"Herkesi

çeklikti

bir

yeterli

saftır?

"sosyal sınıf arac/"dır.

Devlet problemi

olu-

imtiyazsız

çok m u

bir

başka

bir soru

unutuyor?

"İNANÇ"

budur.

böyle

ötesine sıçramak,

"inanç" değil, Politikada

Han-

"Sınıfsız

zeka

öneriyor.

bilim

istiyor.) Y o k s a

Devletsiz

top-

biçimlendirecek?

nerelere

Çünkü

Acep Yönizm

sını

ka-

Sınıflı

yapıyor.

kalmıyor.

temez düşündürüyor.

DEVLET

Türkiye'yi

bile v e r d i ğ i n i

görünürken,

tekerlemeyi

"Gerçeklere

yapmakla

herkese "Yön" cil

bunu

yalnız

Osmanlı

kuşak.

Marşı'nın

ye-

geçince,

Sosyal Sınıf Bilinci vardır.

yılı

sonra

Yeni'nin

Etiler köylüsü,

k o p a r t a n şey ise, y a l n ı z yıl

müdahalesi

mistisizmi

"Devlet müdahalesini"

"Sınıf" a l l e r j i s i n i n

duğunu O

"bilinç" y o k ,

erişmek

Devlet

"Şuurlu" o t u r d u .

esnafı,

Cumhuriyet

kitleyiz" s ö z l e r i n i

amaçlara

"Bilinç" diyor y e n i

Bilinci

Yönizm'in ödünü yor.

Babil

bir

olgü-

şuurlu

"Şuurlu" s ö z c ü ğ ü n ü n

nedir?

sınıfın

mistisizmine

"Yeni" kalktı, y e r i n e

sular d u r u r mu?

sosyal

gereken

(Keza,

büyülü

pıkulu gi

belirttiğimiz

başvurulması

da,

daha

akan

yukarıda

anlıyoruz."

Devletçiliğin

Sözcüklerin

tekrarlıyor:

Devletçiliği

mutlaka

uygun-Yeni"

dikiliyor.

olaylar

değiştirmeye

Bırakalım

için

süsleyip

ortadadır.

yarım

kimsebuçuk

püsledikleri

Şu

kırk yıllık C u m h u r i y e t i n

runu

görmesek,

öncesinden

daha

Uçak Birinci vacılarımız, mışlardı.

memleketi, geri

bırakmış

Cihan

Fransız

k a l k m ı ş değiliz.

kısalmamış,

yılda Bu

ğını

hiç d e ğ i l s e

gösterir.

sittir.

matbuat

ile

Yön

mızda aramak

devlet

inandığımız

inanıyoruz."

şey ne

sanmak Sömürü

burjuva

(Buyrultusunu

bereket

"Çivi

çiviyle

sökülür"

daha

der.

çok d e v l e t ç i

nedir?

Bu,

Sosyal Adalet de,

açık

Sömürü

nasıl

alanı-

Ancak,

Sonra

elinde

bulunduğu "Yön"de

ön-

şeye

sormak

saklanmak

bile,

Sosyal

bir

küçük

istediğini

"Mistifikasyon"

Plan

koyma da

bilinme-

kullanabile-

lakırdılar ardında

yerine

de,

"İnançlar"

bilmeliyiz.

soruyu

iri

Frenklerin aptal

3/c) çıkıp

istediği

iri

olmayışı-

uygulamayışımızda

kapılmamalıyız.

kimin

Yalnız

"Blöf'çülüğünün

yeter.

şekilde

çıkıp

hayale

gibi

sebeplerini-

küçümsemiyoruz.

Onu ve

kalış Devletçi

(Bildiri,

Kapıkulunun

- Plan

verimsiz bir

"İnanç"\

olduğu

karşısındakileri

DAR

ba-

hürriyeti

derecede

alanından

nedir?

bir a y d ı n

ceğini

de,

yeter

inandıracağımızda

Adalet -

kaldı-

gene

kötülüğü

sistemli

bulunuyoruz.

onu

mesafe

mesele

mahzurları

işletmelerinin

girmiş

meye

matbuatın

aksine

"Gerçekler"

den,

aramızdaki

v e r i m s i z ve y e t e r s i z

Atasözü:

Devletçiliği

''Devlet"in

yarış-

bir t e c r ü -

der.

gerektiğine

kimleri

şehir ha-

kırarca

Biz öyle

ile

buyurmuştu.

Böylece na

gidiliyor.

Devletçiliğin

değil,

Bizim

rekor

ne y a p m a l ı ? Y ö n ' e göre

başka).

takım

Devletçilikte

göster-

dedikleri

eğilimidir.

yalnız

biçimÇünkü,

ancak

İKTİ-

problemidir. KABA

Kaba len

kızı

SÖZ

dan

TEMSİLİ:

kadını

başka

nasıl

kimsenin

ciddiye 30

gelmiş

bulunan

önce,

Hem 27

edip

buçuk

kapıkulun-

"Kalkınma ne z a m a n ?

kapıkulu Mayıs

üç

Ö n ü n e ge-

mutlu

gebe

"Kadroculuk" adlı

sonra

İktidar p r o b l e m i n d e k i

eğiliminden

yıl

aşklarla"

almadığı

yıl

ile ö n ü m ü z e ç ı k a r ı l ı y o r .

rısızlıkları

Herifin e r k e k l i ğ i y o k .

"parlak ilanı

anlatıyor!..

iktidarlılar Felsefesi",

tarisi

DEVLETÇİLİK

bir b e n z e t i ş y a p a l ı m :

bırakabileceğini mi

karşı

düzeltilir."

giderilir,

"Bir

icat e d i l m i ş t i .

havacılarıyla

Devletçiliğimizin

de önce söyler:

olarak

40 yıl

midir?...

D e m e k Batı

"Hürriyeti

uygulamamıştı,

Hiçbir kusu-

kıyaslanınca,

uzamıştır.

Buna

Atatürk:

değil

tepkili f ü z e y l e aya

beye dahi

ortada.

ülkelerle

Savaşında

günkü

Şimdi

Devletçiliği ileri

"Ade-

Felsefesi" Bütün

enbaşa-

ikircikliliklerinden

devriminden

sonra.

zaman

yıl

yonu

gibi

eğilimi

"Kalkınma

Felsefesi"

ağababası

basit

bir

küçükburjuva

savunanların

kişi

olarak

dökelim?

yara

tertemizdir,

karacahil kar? ğa

Eğer y a r a y ı ilaç

olması

Adama,

sefe" ne

hangi

ses

Devrim'e çıkarma.

zim

vereceğimiz

Mayıs'tan Yalnız

"Oldu

düğünleriyle düğünlerinde

bir

böyle değil,

köklerinden

bitti,

teselli

bir döl

iğdişleştirme

felsefesi!

Bi-

sunacaktır."

neye

yarar?

tohum

gören kalır:

durum

iğdiş edil-

düğünüdür. gücü

kamışının

bir a n l a m ı

mı,

"Sen

"Fenni Sünnetçilik" kesildiğini

O çeşit "Fel-

yapıldı

"fennisünnet"

bütün

so-

"Şarlatanlı-

kesilir.

m a ş a l l a h ! " alkışlı, t ö r e n l i ,

etmenin

Devrim'i

ceza

adına

şanlı

sırf

bebecik d u r u m u n a hekimliğe",

"Akıl" v e r i l i y o r :

şerefli

"Hayır

yayılırsa,

açık seçik a n l a t ı l a m ı y o r .

r e ç e t e l e r sana

sonra

kanısı

masum

"Devrim"

kötü o l u ş -

oportadaydaken,

yeter"

"Sahte

bir

çıkıyor.

Mayıs'ın y a r a s ı n a tuz biber

kanunda yazılı

şöyle

prepüs'ünün

murtalarının ğu"nu,

"ideologluk"lar

oluyor?

üfürük

suçluyu

konuşulmadıkça

veya

mene

değil

tıpkı

mistifikas-

ütopisi o l m a k t a n

mikrop

"Mütetabbipliğe",

kalkma" derler. Kaba

açan

mistifikasyon, ideologluğu"

n i y e t l e r i n d e iyi v e y a

ları da ö n e m l i o l m a k t a n ç ı k ı y o r . mi

adlı

"Kadroculuk

"Sünnet

yu-

Çocu-

şölenli s ü n n e t Gelecek sünnet

3 Her

"Doktrin

"Parolalar" miş"

ortaya

biçiminde 3

1- Sosyal İstismarı

Plan

Belki

parolası

de o n u n

pratik

sonuçları

"Dünya

değiş-

Üç Y ö n

doktrininin

parolası

BİLİM

var.

Bunlara

değerken

gerekiyor. Mİ?

kendisine

"az"

bulur.

Bir de

"Felsefe" y a r a -

girişir.

Neden?

Belki

"Bilim"

"bilim"e

Yahut,

y a c a k olan

öne

sürdüğü

uymadığını

"Doktrin"ler

üçüzünün

"Hak din" o l d u ğ u n a

Zeus'un "Felsefe"

nedir?

ler alanı

"Felsefe" gibi

üç se-

inanma-

bir y ı l l a n m ı ş

göndereceği

Bilimin

teyellemelerine soyut "Bilim"in

gerçek tabanı

Varlık

gerçeklik

doldurma

yıldırımlarla

bilimi

Felsefeyi o

nerede

heybetli

vardı.

eksiklerle oturdu.

Felsefe'ye arıyor?

"Kalkınma

19.

geçirilmek

ihtiyaç

üzerine

dışında

alanında

çabasıdır.

olay e k s i k l i k l e r i y e r i n e

sisteminin sonra,

sakallı

bulutlar a r a s ı n d a n

boşlukları

dek öyle,

gels'ten

saçlı

kendisi

için.

dolduramadığı

Yönizm

adına

"gerçek"e

"müşrik"leri,

"Yönizm",

"Gerçek"

getirmek

ji d e n i l e n

üç

konulusu

Mİ,

"Bilim"i

"Doktrin"in,

Oysa

A m a , v a r m ı ş gibi ele

anlamak güçleşir.

KOYUfİ

"FELSEFE"

Babahan

birşeyleri yok.

davranışları

bir d a h a

Yönizm, tıcılığına

pek " s a n s a s y o n e l " dir:

hiç böyle

ana

problemin

Daha

çıkacak

Atar atmaz

kaldırmak,

PROBLEMİ

sefe

ondan atar.

indirmek.

almadıkça,

larına

atan,

ortaya

Adalet,

yola

PAROLALAR

olacaktır.

Yönizm'in

zer.

yer

olaylarla

yüzyıl

Marks dolu

orta-

istenen -

FelEn-

Sosyal Bilim-

Mantık ile

Gnozeolo-

kalmadı.

"Kalkınma"

Felsefesi"ni

alanında!...

ararken

yaka-

lanıyor. ve

Kalkınma

olağanüstü

a n c a k y ü z d e y ü z Bilim

minde varlık, yokluk, den gelir.

Orada

Kalkınma kınmak tans"ları, Bir Marks'a

Felsefe

tanrıcıl

nokta

şında

felsefeye

sayılamaz ze ve

"zinde" Yön

da, için

ihtiyacı

bir

Ayrıca,

yıl

geçmiş

gibi

Bunu

"Eleştirinin

ters

hep

de,

Yönizm'in

"Yeni" ve

"Şuurlu" Bu

aranmakta

PROBLEM Yön O

değin

fesini.

Nedir o

fesi"?

Şudur:

benzemi-

Felsefeden

Felsefesi"

"Zinde"

Eko-

Kalkınma

insanlaşması

benzetilebilir.

dediği

olur.

şeye

Çünkü

görüntülü

konular

Yenilik ve

Şuur

bak-

Yönizm, ile

ortaya ilişki

y a r a r olabilir. MI

"Yeni" o l a r a k , defa

felsefemizin imkanlarımızı hızla

yakındığı

hareket harekete

arttırmak;

amaç olarak

Yön'cülerce

"Kalkınma Yatırımları

sonra keşfedil-

Her g e n ç

Eleştirisi"ne

maymunun

düşüncelerin

1- Bütün 2-

Bir şartla:

Ondan

yeniden

geçirmeye

"yok"luğundan

ilk

kitabına "Yön"den,

sormayalım.

aydınlatıcı

D Ö R T MÜ, A L T I

Doktrinleri:

zamana

gibi

"Zinde"

için

gidiyor:

gidiş,

"Kalkınma daha

olan

"Uzman"lığından

maymunlaşmasını

yargılardan

atmaktadır. kertesi

başlığını

vermeli.

Eleştirisinin

tersine yoldan

gidiyor.

genel

d o ğ a c a k ta-

olağandır.

Filozofluğuna Gene

yaptı, çıkarır-

bilime d ö n e c e k

görünebilir.

ondan

Ekonomi

mak,

keşifleri

çağı

kurulduğu

gideceğine,

insanın

dı-

deneyince,

olarak Yön'ü

görüp

Onu

ekonomi

Ve T ü r k i y e ' d e

kefaretini

önce

mıdır?

Marks'ın

gerekir.

sosyal

cahillik

nomi-Politiğe yerine,

cahillikle,

makalenin

gibi

bir keşifler a ş a m a l a r ı

Yönizm, yor.

Kal"san-

bekledik.

günahlarının var

tepişirler.

Sonra,

eksiklerini

düşündük.

Marks

yüz

bilim-

Avcıoğlu'dur.

bilinen

sonra

proble-

sisteminin

araştırma

bir a y d ı n

bilginlik ç a ğ ı n a

böyle

ciddi

"Başbuğ"u

kapılmıştı.

Düzeni" a d ı y l a

Marksizmin

meye

değil,

toy ve cahil

Marks'ları

"Yön"deki

Felsefe

politiğe v e r e r e k

Başbuğu,

"Devrim"in, önce

gelir g e l m e z

uyduruk

öyle

kategorisidir

Kalkınma

Mantık da y a l n ı z

Marks g e n ç l i ğ i n d e ,

Hep

"Türkiye'nin alan

bir

kapılmış,

mı?

ekonomi

ne?

bir a r a y a

eğilimine

ekonomi

gibi,

işi

Yönizm'in

benzetelim. bir f e l s e f e

kendini

ruh

buyrultuları

var.

örneğin Avcıoğlu ken

madde,

herhangi

bir

çözümlenebilir.

"Felsefe"nin

ile

için,

somut

ile

bulunmuş

neyi

bir

gösteriyor?

"Kalkınma

"kalkınma

noktaları: getirmek;

Felsefelse-

3- İstihsal

hayatımızı

4- Kütleleri

bütünüyle

sosyal

5- İstismarı

adalete

kaldırmak;

6- Demokrasiyi

kütlelere

Altı

aynen

maddede

bir f i l o z o f kaçacak hız",

yağlı

laf

"Kitleye

altı

t a n e gibi

şey

üç

planla başka yal mek"

Buna

sözcüklerle başka

anlaşılır şeydir, Adalet"ten

ancak

Öyleyse, bir

ayrı

kaldıralım.

(türü

kaldı

Biz

aynı a n l a m ı n

"Kitleleri sos-

kitlelere

mal

adaletsiz"

bir sınıflı

toplum-

bir T o p l u m d a

"Demokrasi",

bir

sahneye

yalan

çıkabilir.

eski O

"kitle-

klişe

"Kitlelerin" karnı için,

et-

"sosyal

''Demok-

ağızlara

biri

demokrasiye

iki

"ye-

görmeyi

kısaca

"Sosyal

1 - Planlı

burada

besmelesi

parolası

Yeni

kuşak

kullanılan

"İstismarı

kaldır-

Felsefesi"nin

''orijinal''

görünüyor. ona

anlamına

''İstismar"

"sömürü" diyor. daha

uygun

bir

Felsefesi"

şu

üç

parolada

toplanıyor:

üretim. Adalet.

3- Sömürünün üç belli

Felsefesinden? "Kalkınma

"sömürü" d i y e l i m .

"Kalkınma

2- Sosyal

çilik

"Yön ki

sözcüğüdür.

Ve de

zaman

Sınıflı

gerekmiştir.

edilecek"

tekelinde)

yüzyıl

Temiz Türkçe. sözcük.

mal

edelim

kişiliğinin 19.

sunmak

bir tek

yararlanarak

diyebiliriz.

"demokrasisiz",

tok o l d u ğ u

verelim.

Kabul

artık

gerçekte

Çünkü:

kılığında

yapılır?

olanaklardan

hacet y o k .

pek aşırıca

"Kitleye

adını

Geriye mak!"

lafa

ba-

...

öneri,

değildirler.

demek,

nasıl

"Demokrasiyi

benimseyeceği

"yeysi" ( t a a m )

Adalet"

söylendiğine

iş

"Plan"

söz edilebilir.

"SosyalAdalet"

iki

rasi" s ö z c ü ğ ü n e ni"

nesneler

iki

bütün

sözcükle

ile

Demokrasi

değilse,

Her

çeşnileştirilmesidir.

lerin" a n l a y a c a ğ ı

"Yatırıma

m a d d e d e n 4 ve 6'ncıları

başka

"Sosyal

hareket", ne

planlamakla"

yatırımı

kavuşturmak"

tam

elinizden

getirmek"

gösterilen

tek

kalabalık 6

adalete

olur.

gibi

"Üretime

yapmak".

Gene o

şey

ile

harekete

bütünüyle

ayrı

oluyor:

madde

imkanları

hayatımızı

Demek

"İmkana

sahiden kayıp

"demokrasi"!..

sıralanmış

"Bütün

"Felsefe",

tutarsanız

yuvarlakları:

"Yatırımları hızla arttırmak" için "İstihsal

etmek."

Neresinden

adalet"

mal

derlediğimiz:

nargilesidir.

kalım:

planlamak;

kavuşturmak;

kaldırılması. başlı

konuda

çekilip,

ne y a p ı l ı y o r ?

Sosyal Adalet

Her d e f a s ı n d a Devlet-

indiriliyor,

Sömürü

kaldı-

rılıyor ve ye'de

Plan

hiç ele

lerek"

kuruluyor.

alınmamış

SOSYAL

Sosyal

Adalet,

sansasyonel

SOSYAL

Kapitalist ç ı k m a z ı n cılığın,

konular Türkigezi-

paroladır.

ADALET

farkına

Demokrasinin

"Sosyal

varan Y Ö N İ Z M :

yanıbaşına

yeni

Buhranın,

bir tılsımlı

söz

Batı-

koyuyor:

Adalet!"

İddia:

Türkiye'yi

çekleştirmek" Nedir

kurtaracak

"Sosyal Adalet?"

Hemen

1- "Sosyal olmayan" a d a l e t uydurma

2—

Bir

şey

"Sosyal Adaleti ger-

söyleyelim:

Lafların

adalet,

me-

Çünkü:

tafizik a d a l e t y o k t u r . kadar

olan

olabilir.

yuvarlağıdır.

bir

yerde

zaten

Daha

yoktur.

doğrusu

prensip

(Tabii

onlar d a

"Sosyal

Adalet"

dilekçesidir).

"Adalet"

bulunmasından

sözcüğünün

ileri

gelir.

bulunması,

Bırakalım.

"Adaletsiz-

Teorik

tartışmalar

konudur.

Yön, rı

köyde d e ğ n e k s i z

ADALET

DEMOKRASİ

ayrı

sanki

"köpeksiz

yapılıyor.

I-

liksin

üstelik,

gibi,

"Sosyal

nerede,

Adalet"

nasıl

dediği

bulacaktır?

her kilidi

a ç a c a k sihirli

Herşeyi, daima

anahta-

bulduğu yerde:

"İs-

tihsalde". İspatı: yal

"Milli gelirin

adalet

politikası,

meyecektir. kalkınma adalet

Buna

karşılık,

politikası

başlıca

PROBLEMİN

İKİ

da,

herşey

kardırılmış

mene

atıyor.

talizmle Onu

gibi

"Milli sözde

olmuştur.

adalete

yer

mahkumdur."

sözde

biri

bir sos-

öteye

geç-

vermeyen halde İSTİHSAL

bir sosyal SE-

l/a)

hep

niyetine

Gelir" ve

"materyalist", "Kalkınma"dır.

"Yönizm"

"Bilimcil Sosyalizm" taslar. bağlı

kokuda

"İstihsal Seviyesi" gibi işde

"mekanist"

Modern

bakımından

bir

muzu

dogmatizbir

değir-

"kalkınma":

Kapi-

"kapitalizm" s a v u n u c u s u

k o y m u y o r bile.

kınma" tekerlemesi

vermeyen

KONULUfİU yiyenin

Mesele

dürüstçe

sosyal

(Bildiri,

"Yönizm",

"Sosyal Adalet" dediği

önem

bölüşülmesinden

araçlarından

yükselmesidir."

Görüyoruz.

artmasına

başarısızlığa

politikasının

VİYESİ'nin

hızla

yoksulluğun

20.

yüzyıl

ortasında,

büyük

hızı

mudur? sırf "kal-

g ö s t e r m i ş Sos-

yalizm v a r d ı r . pitalizm, yor?

"Batı",

tarihinde lizm gi

Yönizm

sosyalist savunma

sosyalizm Avrupa

Daha

iyi

de,

söz

göz

dilekle,

önünde

ç ı n m a k istiyor. ve

denemeleri.

eski

"Her türlü

diyelim

Ona

izm"leri ve

larını

"Susuş

örtbas tartışma

ayrı

Yalnız,

yal

yahut

edilip, havada

"Vatanımız" diye

maz.

toyca

anarşist

bal

daha

gibi

kim-

biliyoruz.

ile

tekerlemeleri ilgisi

yahut

İKİ

"Herkesi enayi

hokkabaz

yuvarbütünü,

Yönizm

istemez t a b a n

konur.

ne sosyalist" gibi

sahnede

göbek

bir p a r ç a s ı d ı r .

"eşsiz Öyle

kör,

örneksiz"

atılOna,

bir

kılık

bir y a k ı ş t ı r m a ,

alemi

sersem"

sanan

BİÇİMİ

koyarken:

kaçar.

ortaya

avlamaktır.

GELİŞİM

problemi

ile

çı-

toplumunun

kapitalist ile

"Sos-

karşı

olayları

biçiminde

yoktur.

"Milli Ge-

edilip,

toplum

birkaçı,

Türkiye

palavrası

apaçıktır.

bir tanesine

metodu

"Ne

sayfası

içinden y a l n ı z

kapitalist d ü n y a n ı n

gerçekçiliği t u t a r ; ister

olay-

yoluyla

Kumkumasinm

tanesi t e c r i t

yalnız

olacak?

gerçeklikle

mistifikasyona

işlenişi,

de alan

düşün-

silence)

birinci

başka

burjuva

KAPİTALİZMİN

hince

ele

Türkiye

kullanıldığını

bir

oynatılmaz.

mistifikasyondur,

dürüstçe

Bırakalım

çelişik

azından de

ilişkileri

objektif somut

kapıkulu

Demek,

ka-

geçmiş

Partisi

gerçekliğini

"Susuş

nasıl

gibi

onlardan

soytarılıktır,

aylıklı

Programının

vatanı

Türkiye,

ısmarlama

burjuva

yakıştırmanın

gelmemelidir.

toplumda

niçin

metafizik

lakları

küçük

tarihinde

benzer veya

g e n e tecrit e d i l m i ş

Yani,

Türkiye

dökülüşü-

kurulan V a t a n

(Conspiration

Seviyesi"

paramparça

bir

politika

taşır?

gibi, T o p l u m

"Üretim

gibi

anlam

Partisi

A d a l e t " gibi

karılmaz.

özelliğinde

konudur.

Vatan

Yönizm'in yaptığı lir",

tezlerine

Modern karşı,

han-

dövüşmüştür.

onun ne

Türkiye

Bizantizme

atıp, T ü r k i y e

Kumkuması"

kimlere

sosya-

adam

"izm" t a r t ı ş m a l a r ı n d a n

1954 yılı

davranışla

etmek.

lerce,

bilmezlikten

bir y a n a

atmak

kakalı-

insanlık

sonra

reddeden

Yönizm:

Skolastik

Daha

değmeden,

celer o r t a y a

tehlikelerini

davranışları

bir d ü ş ü n c e

O zaman, Türkiye'nin

nerede

kapitalizmden

sosyalizmi

tutarak,

düşünce

yapmıyor.

edebilir?

"Doktrin" t a r t ı ş m a l a r ı n ı n nü

"Batılılaşma"

bir semt d e ğ i l d i r ;

O aşamaca

Kapitalizmi

Batılılaşma'dan

mi,

Coğrafyası'nda

bir a ş a m a d ı r .

gelir.

denildi

Ondan tabana

Vatan toyca,

sonra,

Partisi yahut

konulmuş

zıt " Y ö n " l e r d e

Programı hinoğluKonu'nun

gelişir.

Yönizm,

sözde

"Sosyal Adalet" birbirleriyle en

kötü

rini

"Orijinallik"

gibi

tecrit

tokuşturur.

anlamış

saçma

Sözde

mıdır?

Bilinmez.

çorbasına

karakteri

inkar e d i l m i ş t i r .

kurulamaz. de

yer

"Kalkınma pozda

kor.

lü,

pis

kalkınması

metten

biri

Türkiye'de

rapları

yüzyıllardan

beri

rüyeceğidir.

Kapitalizme

çe yoktur. beri

Onun

boşa ne -

olur. Çarlık

veya

yön

rah-

veremez.

"Üretim

Seviyesi"

öylece

Prob-

Felsefesi"

Türkiye'nin,

düzende,

seiçine

hangi y o l d a n y ü -

gelmiş

iki

Japonya

apayrı

bir ö r n e k t i r .

yolunu

mu ona

Rusyası

Problem

gidişine

"Kalkınma

geçiş

daha

iki

veya

klasik

ülke

örneği:

İlkel

şartları T ü r k i y e

Sos-

için T a r i h -

özentilerimiz A b d ü l h a m i t çağın-

budur.

şimdiki

mu,

tuttuğudur. uygun

hacet?

modeline

gidişi

içinde

yoksa

Amerikan

değil

Bu t a r t ı ş ı l a b i l i r .

kendisi)

düzendeyiz.

uyacağız,

Amerikan

Sosya-

çıkarılacak

Prusya

(Asker

(Demokratik

hangisi t u t u l u r -

"Sosyal Adalet" ve

Kapitalist mi

yolu, Bilince

Bu yollardan

bir:

(Felsefesi

gelişim

başkasıdır.

Kapitalist g e l i ş i m

"Kalkınma"

Yalana

çok bu

kılkuyruk kapıkulu-

geç

için J a p o n y a

Yunker)

Türkiye'de

viyesi" ve

için

kalpazanlığı)dır.

bulunduğu

doğru

namusluca

(bilim

Nasılsa

Kapitalizmden

Burjuva) yolunu sa,

Adalet"

Türkiye'nin

Banker

usulü,

usubir ka-

çıkmıştır.

Özetleyelim: lizmdir, şey:

değildir.

ile A m e r i k a ' d ı r .

yalizmden dan

"Sosyal

zorba

düzenli, bu

hakikat

Prusya

dikta d ü z e n l i ,

Şu v e y a

yolundan

birinci

olur? Ya

olur. T ü r k i y e

- siyantifizm

girmiş

bir

dramatik

sosyalizm

gerçeğini

demokratik

kalkınması

Kapitalizme

problemi-

konu,

y a h u t Amerikan

"Sosyal Adalet"

yaratmak

Prusya

olur;

kuruntu bir psödo

elbet s o s y a -

bilinmeyen

Ciddi

mistifikasyonu, T o p l u m u n

Böylece, tartışması

olduğu

kaç türlü

kaçınılmaz yoldur.

uyduruk

üstüne,

bir s o s y a l i z m

girişir.

yürüdüğü

dayanan

bir k a p i t a l i z m

lem,

kapitalist

küpü

Türkiye'nin,

yolundan

olumlu nun

kafalarını

döner.

Programı:

rekabete

birbi-

ne y a p t ı ğ ı n ı

okurlarının

düzende

Kapitalizmde kalkınma

pitalizm

yaparak,

kategoriyi

Türkiye'nin

Hacıağalar h e g e m o n y a s ı n d a

serbest

uzmanlığı" Kendisi

ile

kategoriyi

bütün

namusluca

edebiyatına

Seviyesi"

iki

Açıkça

yalan

Hangi

komik o r t a o y u n u n a kapitalizm

gibi

O zaman,

Partisi

boğar.

Ama,

çevirmiştir.

bırakılmaz.

Felsefesi"

Vatan değil,

"Ekonomi

ile, s o y u t iki

ilişkiler içinde

skolastik

"Üretim

transandantal

b u r j u v a t e k n o k r a t kafası

çürüten

lizm

taslayarak,

edilmiş

"Üretim "Milli

Prusya,

SeGelir"

yahut

modeline

mi?

TÜRKİYE'NİN Yönizm,

öyle

avucunda si

iki

ÜÇ

kategori taş:

mi?" diye "Çift

Türkiye'de "İki

hiç

boynuzlu

bütün

Adaletsiz

olmaz"

sözü,

Vatan

"iyi

d i l e k" l e r i Kalkınma

diyalektik

kar.

Şöyle der:

"Vatanımızın

kaldırmak

yani

keskin

yapan

Hürriyet 2-

nik

yaratıcılığı)." Dikkat

Sanayi

gelişim ve

"Tam

bunun

tam

yor.

Yani,

çizmeye Vatan

gibi

konuluyor.

için

başlıca

B ü r o k r a t i k ve

Devletçiliği, ne

dediğini

(Tek-

gibi

soyut

Kapitalist

koyuşta

için

Yönizm

olduğunu

tek

birinci

gelişim

yolu

ise,

her gün

diye

öneri-

bir T o p l u m a

"Yön"

kalkışıyor. Partisi

Programı,

şartını

çözümlemeye (Köylü Ondan

Milletine

BÜTÜNLÜĞÜ

kilerine

bağlıyor.

yoluna

deRefor-

sayılıyor.

bilmezken,

olarak

mizi

Militarist

"Kalkınma"n\n

ge-

(Tam olması

Kapitalist

engel

nedenle

bellibaşlı

köle-

(Toprak

Seviyesi

lemleri

mez.

edilişi

Üç

Militarist Devlet",

önce

olmayışı

Üretim

oynanmıyor.

( H ü r r i y e t - Ucuz D e v l e t ) ,

ayrılmaz

yok

mede-

alabilmeleriyle,

narak a y r ı n t ı l a r ı n d a

"Bu

yıl

askerci

çı-

unutuluyor:

göze

başlamıştır.

artıklarının

şey

kor.

yola

teknikli

bir

Sosyal Adalet

kendisi

yüksek

üstün

tersini: bir

3 şart o r t a y a

ötekilerden

Demokrasi"

ispatladığı

değil

Harbini

gerçeğe

değişikliğinden

Lakin

ile

Ve,

Adalet

değil,

sermayesinin

olduğu

"Bürokrat

Sosyal

açar.

Amerikalıların

kırtasiyeci

ip c a m b a z l ı ğ ı

nedeni

madde:

hız,

kavgası

edelim.

kavramlarla

koymak

düzen

Vatandaş

Derebeği

mu);

öyle

ediliyor.

uğruna

1-Devletin

mokrasi);

kesen Adalet

dönüyor.

Kalkınmasız kapı

bakın?

Sosyal

üstünde yazıya

iki

Seviye-

bir v u r u ş t a için,

derecesinde

söz

Amerika

liği

lişmiştir:

olmaz,

sosyal

'Amerika'

kurmasından

Amerika'yı

Onun

momentleri

Programı

bunlar T ü r k i y e ' n i n

kaçıyor,

Bir de p o z u n a

problemleri,

kesilmiştir.

Ama

niyet

görmüşçe

tek mi?" o y n u y o r .

tekerleme saçmalarına

Partisi

illeti

" S o s y a l A d a l e t mi? İstihsal

alınmamış

İskender"

üzerine

bakan

ele

"Sosyal yan

ŞARTI

bir a ç ı k l ı k t a n , V e b a

üç

inceliyor.

şart,

BÜTÜN'dür. Hürriyetsiz

aldatmak

olur.

girmeden,

ile Ve

sunmak şöyle

Toprak

- Toprak), sonra

için"

olaylara illete

dayaalanda:

(Sanayi-İşçi)

üç ana

diyalektik

prob-

davayı

ilişki

Türk çeliş-

özetliyor:

MODERN Biri

sistemlice

çalışıyor.

MEDENİYET yükselişi eksik

oldu

Reformu,

Aksine, ziraatimizi

büyük

mu, yahut

için,

birbirinden

hiçbirisi

gerçekleşe-

Sanayileşme,

sanayiimiz

modernleştirmek,

kendi-

işçi

davamız

yahut

hürriye-

timizi

sağlamak

laşıldığı

tatlı

Yönizmin taravallisi ri

-şimdiye

gibi,-

(Sosyal

arasındaki

Kumkuması"na anlaşılmaz

AÇLIK -

yarar? teri

MİLLET -

kaç

temel o

sosyal

"Uzman"\n,

geri

men

lar çıksın, araya

yolları

olaylar

neye

sahte

gös-

haklı mi?

para

götürür?

veya bu

Partisi

mı?

Mesele

bir

yıl

malı

edebiyat

istihsal

yolları

yapmalarına.

gün

günden

gidiş

be-

önünde,

ne yapacağını doğrusu,

mi?

İki

bisübege-

Dergiler,

Kafalar karışsın. insana

açlığı, bir

Kitapkişi

bir

gözyaş-

birisi:

işsizliği

istihsal

tıkamak

seviyesine

Meclis

evsizligötüren

ile

Vatan

bulmak"ta.

maskele.

Sonra

Mehdi'yi

bekle.

erteye!"...

düşünüyor,

elkitaplarından" başladı.

için

denilen

kaldı

türlü

"Krokodil

ayrıntılarından

"Sosyologluğu"

ne y a p ı l ı y o r ?

ideolojik a t r a k -

Daha

o değil

seviyesi"

Çün

başka

Evsizlik"

bir-

(Bildiri)

yolları

değildir. -

götüren

gelince

yüksek

Ka-

objektif o l a r a k d e s t e k l e n e n da

yaşatılması,

Roosevelt

120

Finans -

ün

"fatal"

var?

a ğ l a n t ı l a r bile,

bütün

sizmin

İşsizlik

önemi

İşte Y ö n i z m

dostlar öteye,

"Adalet"

acemice

anlamasınlar.

mümkün."

"Yüksek

viyesine

ayrıntılı

insanları

olsun,

kaldıracak

gökten "Çekilin

"Susuş geçindiği

yampiri

Kitaplar batsın.

Demokrasisinin

görünen

olursa

bulmakla

Yalvacı"

kültürsüz yığınlara

birbirlerini

Sen

lık

"Ahir zaman

ekonomik ve sosyal yapısı

Dergiler,

ortadan

ilh.

ülkede

eğilimi ve a m a c ı

gelmez

"Türk

Türkiye'yi

"sosyal illüzyon" d e ğ i r m e n i n e .

Türkiye

O azman,

ği

Yönizmin

öncekileri

d e ğ i r m e n i n e su

düşermiş.

gelirse,

ları" gibi

tah-

momentle-

kendinden

abur c u b u r " i d e o l o g l u k l a r " y ü z ü n d e n duruma

düzenin

lakırdı

yapılan

"illüzyoncu" o l a r a k

gidiyormuş.

j e k t i f iddialar

adlı ŞART"

"Demokrasi" g ö s t e r i s i n e .

istediği

Ama Türkiye'nin

lemez

"ÜÇ

öylesine

dökümü

sınıfın

yaratmak

değme

an-

EVSİZLİK

gerçekleri

sözde

siyonlar yapan tere

yüz

SAKARYA YERİNE

açıdan

Sadece

pitalin

Seviyesi)

besbellidir.

için,

neden

İŞSİZLİK -

mu,

hangi

ayrılığı

yüzde

olur."

midir?

Türkiye'nin konuldu

tecrübelerden

hayal

Programının

saymak

sokup,

şey

VATAN

Partisi

"Felsefe"

diyarı

acı

Adalet-İstihsal

ile V a t a n

"Felsefesizler"

kadarki

veya

yoksa

karıştırılmış,

yarım

yamalak

Millet -

Sakarya"

Mesele,

"Yüksek

Asıl

Sosyal

CHP,

yolu

"Markaktar-

bitti, istihsal

göstermeye

"Açsesı-

"DÜŞÜNCE" YERİNE: Yönizm, mıyor.

"İktisat

Adaletle

İlle yıl

her

uçurtmadığı ve

gerekçe sesle

atılmak

bırak-

ki,

Özel

Te-

israflıdır,

gelişmiş

bir

ve...

ülkede

im-

nasıl?

"zafer"

SON

Peygamber

olacak!

b e n z e r bir kanı, Y ö n i z m ' d e n

Ama

Finans

Kapital

günlerinde

Davranış

bir T a l m u t

için

içinde

terörünün

bir Siyasi Parti T ü -

Örgütlenişine

nedenlerle,

hareketlerimiz

pındı.

Gene

hemen

başta

ekli

GE-

nedenlerle ve

imkan

da-

"Vazife-

şeraitini (Bağım-

gereklendirilmiştir.

Ardından

dek gelmiş

geçmiş

kanadı

Türkiye'mizde o

makamdan Kemal'in

"İSTİKLAL"

işverenlerin

kanadın

Fıstıki

Mustafa

vaziyetin

bugüne

hep

aynı

hepsi,

lerine

ile,

C U M H U R İ Y E T savuncası

"Bütün

gibi

Önce,

bulunduğun

öğüdü

denilmiştir:

Devrim

mezmuru

okumamıştır.

şöyle

ruhun

ana

Reform

ruhu

ile

varolan

çır-

Partilerin

düşünce

eğilim-

dayandılar.

"İşverenler isteyen

kanadı

ile,

Partilerin,

samimi

MIYOR."

(Kuvayimilliyeciliğimiz,

bir Nass'lı

kuru

bir

son

tecrübeler

Böylece

yarım

"Genel

bağlanmıştır. "inanç"

şöyle

"Bugün, bağlı

özetle

amaçlarınAncak

Orası

hemen

değildir.

konulmakla politik,

iyice

dolu

açıklamaların

A n c a k bu

belirtilir: döneminin

denemelerine

dek

İNAN-

Saltanat hak

Va-

çevireceğine

baskısı,

demokrasi

Durum"

alabildiğine

Cennete

durmadan

bütün e k o n o m i k , s o s y a l ,

yönleri,

istemiyoruz.

1957

iddia

kanımıza

(kalkındırmak)

ilerletmek

bir " İ N A N Ç " belirtiliyor.

inanç değildir.

kanı,

formlarından, uzun

birşey

Türkiye'yi

burada

ilerletmek

gerçekten

başka

kanadın

Dikkat edilirse, "Bu

Türkiye'yi

memleketi

olmalarından

Partisi,

mun

inanıyoruz

İLK

karşı,

DP'ci

sızlık)

tan

kimseye

ıztıraplıdır,

nass

düşünmeyeceksin!"

ışığim

biçiminde.

Bu vudi

ışığında

çıkan

Programına

REKÇE

ŞÖHRET

3/a)

Özel T e ş e b b ü s e

kuş

"Tarih

yavaştır,

bağdaşamaz...

(Bildiri,

önce söylenmiştir.

zük

urla

Tarih'in

kalkınma

sahneye

Oysa,

şöyle d i y o r :

dayanan

kansızdır."

APOLET

"İktisat İlmi"ni,

ilminin

şebbüse Sosyal

vermiştir."

Regeçmiş

(Keza)

kalmamıştır.

Duru-

kültürel ve ilh. y a n l a r ı 40

ile

sayfalık açıklamalara

"ışığında",

bir yol

daha

aynı

Milletine

şu-

sonuçlandırılmıştır: Türkiye'de

olan

herkes,

Vatanını bizim

anlayarak artık

niçin

seven,

işverenler

kanadı

ile

yükselmeye dan

epey

ilerlemeye

"Neden

Vatanımızı

çirmek istiyoruz?" Bu

soruya

karşılık Vatan

yükseltmek

(Keza, da

Partisi'nin

sonra

hiçbir şey

s. sıkı

ranışın

İNANÇ

o l m a m ı ş ve

Türkiye'de

bir

için,

başa

ge-

içine s ı ğ d ı r ı l a b i l e c e k denli

özet

kanadını

"ideologluğu"nun değil,

"ANLAMI Yön'ün çabada,

kalınmaz.

"Kalkınma

Özel

teşebbüs

ama

"az gelişmiş bir ülkede"

Atatürk'ten kılınmıştır:

her

Demirel'e

Izdırabına,

"bağdaşmadığı"

ise,

bir

bile

"İnanç"

sosyal

Çünkü

her

adaleti

çağın

K o n f i ç y ü s ' ü n de, berlerin

yal A d a l e t " i

bir

yerine

konulmak

is-

ızdıraplıdır,

imkansız"

mıdır? "imkanlı"

Sosyal

Adaletle

değildir.

özge

bir

Musa,

İsa,

adalet

var,

"Sosyal Adalet", Adalet"

"Sosyal

yaşatılma

ülküsüdür.

mi,

Peygam-

çağın

ne o l d u ğ u n u t a n ı m l a m a l ı d ı r . bir

Sosyalizm

kapitalizmin

var.

özel

"SosBir Ka-

Bilinebildiği

sosyalizme

"Özel teşebbüs"ün Yönizm,

yoksa

Adalet"iolur.

Muhammed

savunması)[paratoneri]dır.

sadakası,

yıllık T ü r -

ile

"bağdaşamadı"?

kendine

denince, onun

israflıdır",

teşebbüs"

sosyal Adaleti

B u d a ' n ı n da,

saikas/"(Yıldırım

"Sosyal

dramatik

"Özel

konusu mi

zaman

Böyle

bakılmamıştır.

ile

prensipleşir.

birer " S o s y a l A d a l e t " l e r i v a r d ı r . M o d e r n

pitalist s o s y a l kadarıyla

hep

kiye "özel t e ş e b b ü s ü " , A t a t ü r k ' ü n Demirel'in

yerli

olsa

israfına

Prati-

yaptığını,

başgösterir.

"yavaştır,

dek,

dav-

Düşünce

KAVRAM

vakit:

Öyle

Politikada

Felsefesi".

ufak s ö z c ü k l e r d o ğ r u

ter.

uzar. bırakır.

"Şöhret"

KARNINDA"

tezi:

mi?

davranılamaz.

a n l a ş ı l ı r ve t u t a r l ı

"liderliği"nin yahut

savaşından "Sol" eğilim,

davranabilir gereği

köksüz

her t ü r l ü

TIP

Nedenleri

Teoriyi

"Apolet"

ŞAİRİN

bütün

gibi

Teorileştirmesi

çıkan

objektiflik

azından,

baltalar.

boğazlanırca

ışığında

söylenmemiş

mahşerleştirerek,

kökünden

"Düşünce"

lü

İŞÇİ

uğrunda

Mayıs

ülkede

davranmakla

sonucu,

dünyamızı

izahlar-

29) sayfa

s a h n e y e 27

"Batılılaşmış"

YÖN

yukarıki

verilmiştir.

10 yıl

ği

inanmadığımızı,

çıkarmıştır."

karşı

bakımdan

dengeli

teşebbüsle

"Sipe-

ömür-

kalkınmaya

"inanmıyor". Sosyalist " s o s y a l olmamalıdır. Ancak, relere

göre

çeşitli

adalet"

mi?

Sosyalizm

bir dilencilik

düzeni

m o d e r n t o p l u m d a , s o s y a l sınıflara v e z ü m Sosyalizmler

Adaletler de türemiştir.

Derebeyi

bulunduğu sosyalizmi,

için,

çeşitli

Burjuva

Sosyal

sosyaliz-

mi,

Küçük b u r j u v a

rat işçi ve let"

ilh.

sosyalizmi...

sadakacıkları

lardan de

allerji

duyduğu

için,

şeyden

önce

açık

lü

Aydın

Bir lastik t o r b a d ı r ;

reye ç e k e r s e n Yönizm'in

oraya

Sosyal

şairin

karnında",

bir

şişirmek"ten II.

İstismarı

başka

YÖNİZM'İN da

gene

çiliğin alanında yuman

bilim

adamından

min,

20.

(Bildiri,

Kur'an malar, 20.

Roman,

alanında

"ka-

gerektir.

ürünü

olacaktır.

Nasıl?

KALDIRIŞI"

yüksek

yaptırdığı

gibi

istismarı

değeri

yüksek

Kol

"istismarı"

nasıl

kaldı-

gücünü

fazla

getirmek, çıkarmak

saç

haksız

geçinen-

ticaret

kazançlarına

Devlet

memurundan,

ses

çıkarmayan

sürüp

çaDevlet-

tarak

spekülatörlerinin

kazanmasına

daha

haline

seviyeye

kafa arsa

bir yüksek

fazla,

üze"Anlamı

KALDIRMA

Adaletin

kalan,

gibilerin

ileŞiir,

davranış

ne-

demez.

her şeyi

deyimi

kof s ö z c ü k t ü r .

mutavassıtların

yüzyılda

ütopyası-

gitmesine

göz fikir

bir siste-

imkan

yoktur."

4/d)

(inananlar) gamber

seyirci

istismarcı

çok iki y ü z -

ayetler okur:

kazançları

hedefidir.

ezilmesine

bir

bile,

Devletçiliğimiz

güzel

Toplumun

temel

lerin

gelse

"Devlete"

kaldırtır.

dayanan

tarif e d i l m e y e ,

bir şeye y a r a m a s a

Adaleti

burada

"Çalışmayı lışmaya

pek

"İSTİSMARI

Devlete

giher

kapalı,

-eskilerin

(SÖMÜRÜYÜ)

Sosyal

racak? Y ö n

hoş

Düşünce

kaldırmak Sosyal

Yönizm,

kriteryum

"SosyalAdalet",

bir küçük b u r j u v a

şişirme,

yarar.

İSTİSMARI

"Yönizm"in

ne d o l d u r u r s a n a l m a m

Adalet'i,

hayli

Edebiyat şişirmeye fa

içine

"Akılcıl düşünce"sine

oturttuğu

ispatlayıcı

çok üstü

uyduruğu

"inanmıyor".

Böylece

koyduğu

bunönün-

nereye ü f ü r ü r s e n o r a y a d o ğ r u şişer,

uzar,

rine

"Sosyal Ada-

Sosyalizmi"

sosyalizmine

ispat e d i l m e y e ,

muhtaç,

içinde A r i s t o k -

ayrı

"Sınıf" s ö z c ü ğ ü

"inanalım"?

olarak

kendisi, varlığı

bir k a v r a m d ı r .

ise,

kadar her şeyi

prensip

mihenk taşına v u r u l m a y a dır.

Yönizm

kime

sınıfı

"Proletarya

Proletarya

biz

(mütearife)

tartışmasız

işçi

hep ayrı

etmişlerdir.

inanmıyor.

şartlar altında,

bir a k s i u m bi

icat

hiçbirisine

hatta

zümre sosyalizmleri,

okumaya

için, y u k a r ı

Destan

nasslar gibi g ö r ü n ü r . olduğunu

yüzyıl

bilenler,

sonrasında

yazmaya

ki sözler,

gözü

Biz

zırıl

Hazreti

öyle kapalı

Tevrat

alışkan

"müminler"

"sosyalizm" sızan d o g -

M u h a m m e d ' i n son ve

"Amin!"le

İncil

Pey-

"mezamirlerini

karşılayamayız.

Çünkü

"Yönizm"

konuşmak karınca

hep:

"Çalışmayı demektir?

Birer birer

Çeşitli

içine

alır:

insan

harcamak anlamına

Ancak çalışmak, her biri

neğin

Kapitalist

dendi.

Tuttu.

lışmasına ca:

"Şu

hangi çe,

"çalışır".

NASIL

Yönizm

lemez.

Toplumda

bilgi

ise,

dönmesi ilim

mı

daha

konuyor,

Ör-

çok

"iş"

işçinin

ça-

sıkışın-

bir d e y i m d i r . olduğu

Kimin,

belirtilmedik-

Geçelim.

yüksek" o l s u n ,

bütün

insan

ne denli

"en

basit o l a r a k

tekniği

bütün

çalışmayı

son

yüksek değer" elde

edi-

başlar.

"yüksek

yok

k a t m e r l i olu-

Toplumda

Yoksa

diliyorsa,

uzatmakla

alçak" Değe-

belirebilir.

Anadan

bunun tersini ileri

basit v e y a

kastediyor? türlü

ister "en

emeği yaratır.

göre

çıkaracak?

katmerlenir.

süresini

şaka

değil.

açısından

iki

acaba şey akla

Gerile

gerile

ölçülmedikçe,

bir a t m a s y o n

Yönizm olabilir?

zümrele-

kullanılır.

"iş a d a m ı " da

yuvarlak

sürdüğüne

her e m e k

bileceğini a n l a t m a k t ı r . dışı

sınıf v e

edip

Gittikçe

doğma

bece-

katmerli

boşuna

kuruntu

değer"

peşinde

Eski

Taş

Çağma

gerekir.

Maksadımız

lim

ayrı

çalışması

"en

Başka

kazanarak

Emeğin

İş

yararlı

savunuyor.

hangisini

uzatacak?

Toplumda

lerin,

Ne var ki,

emeğin

emek olamaz. Yönizm yapıyor.

ister

olmaktan

iki

da,

toplumca

çalışmasına

harcanan yararlı

"yüksek"le

derece

Başlıca

harcamak

"İş adamı" etiketi

kadar z a m a n

basit

YÜKSELTİLİR?

Toplumda

çı-

gelir.

Onun

kümenin

rin y ü k s e k l i ğ i , y a r a r l ı

emekleri

iş

Toplumun

olağanüstü

sınıf v e

her d e ğ e r i ve

ışığında"

ışığına

getirmek"

anlamlıdır. Emek

bir söz e d i l m i ş s a y ı l a m a z .

DEĞER

haline

için a p a y r ı y ö n l e r d e a n l a ş ı l ı r ve

çalışma

Bezirgan

şuna

iş:

kadar e m e k " v e r d i ğ i n i

bilimcil

olsun,

emek,

Kapitaliste

sosyal

geniş

Elbet e m e k de,

"emek" adı v e r i l i y o r .

Demek,

değeri

Emek - İş...

çalışmaktır.

ri v a r s a ,

Tarihin

arayalım:

Türkçede

y a p m a k da gücü

ve T a r i h

izleyelim.

yüksek

açılardan

sözcüğü

Bilim

NEDİR? Toplumun

"Çalışma"

"İktisat ilminin

Söylenenleri

görüyoruz?

"ÇALIŞMA"

ayrı

pozundadır.

atılan

gelişigüzel

söz-

gülünç anlamlar taşıya-

Bu a ç ı d a n , Y ö n i z m ' i n o

kallavi sözü,

bi-

olur.

"emeğin gelir:

değerini"

derken

neyi

düşünmüş

1- Değersiz emek g ö r m ü ş t ü r .

Değer

deyince,

daha

olunur. değeri

Bir

gelen

zaman

boşuna

emek

Emeğin

hor g ö r ü l ü r .

Onun "1-

sabah

lidir!"... Yönizm

iki

Sonra,

mak

bilim

ile

DEĞER: Asıl madır.

BEZİRGAN

her t o p l u m

her

gün

çok

mey-

çalışmak,

masa

üstün

şeref-

daha

yalandır!"

köy

haykıracaklar:

havada

(Leyse

için

lil

insane

her

ile

Modern veya İlkel

haline"

biliyor da

Biz Y ö n i z m ' i

"Bilim daha O

masum zaman

z ü n d e Bezirgan

ekonomili

ninden

düzenli

başka

Demek kapitalizm

Yönizm, dışında

küçük b u r j u v a

"bilimcil" ilişki

"İktisat

eğilimidir.

iddiasına

veya

Modern)

çalışma

önce

mu?

Bil-

öğrensin. "ekonomi

Yönizm, sermaye

yeryüdüze-

görmek istememektedir.

Uzmanlığı"

yüzünden,

tasavvur edemeyen Sosyalizmle

kalkamaz.

Modern

hiçbir

dar g ö r ü ş l ü

varırız:

bir T o p l u m u

getirilir." ve

bilmiyor

sonuca

(Antika

Toplum

gibi,

Ekono-

aldatacak?

bir B u r j u v a şu

olduğu

bunu

Bezirgan

Tefeci

Kapitalist

konuşuyor? kimi

Yalnız

"değer haline

olacağı

Yönizm

öyle s ö y l ü y o r s a ,

uzmanı" sayalım.

değildir.

emek

sapıtsandığı

Medeniyetlerin

Komunada

ışığı" adına

acıklı

Yönizm'in

Medeniyetin

aşamasında

GETİRİLEMEZ.

niçin

getirmek",

Antika

çalışma

miyorsa,

koyatla-

bilmelidir.

bir olay

vardır:

yüksek

böyle

üzerinden

"Değer" a n l a y ı ş ı n d a k i

Tarihöncesindeki

Sosyalizmin

onu

YARATIĞIDIR

geçerli

için

önce

konulanların

"değer haline

ekonomisi

içinde

Ama,

Önce

Yönizm'in

Çalışmayı

Bezirgan

radyoları

şehir

konuşuyorsa,

yapılamayacağını

Ekonomili T o p l u m

Yok,

anlamda

kendisinden

problem,

"Değer

gayrisi

kö-

hastalığımız-

sea!)"

malıdır.

misi

hakikati

işten

dö-

diyor?

Türkiye'de

memleket

oturmaktan

için,

iş,

sonra,

denizde,

sarayda

"İnsan

gibi,

milli

karada,

Emek su

şöyle der:

Bütün

büyük

mı,

yoktur.

Havanda

kadar milli

Programı

ilanı:

ezanlarından

salonda,

harcandı

"değeri yoktur".

emek ve israfı

akşam

fabrikada,

başında, illa

Partisi

Cihad

şu

"Tarlada,

yani

kullanım

karşılaması

Devlet ö n l e m e l i d i r mi

emeğin

murat

için,

yaramadan

bir ihtiyacı

harcansın,

değeri,

için V a t a n

danlarında

işe

kıymeti)

dönmesi

böyle e m e k l e r ç o k t u r .

O da

Mukaddes

bekçileri,

bir

israfını

manevi

(mübadele

değerine

emeği

Bizde

2da.

Emek

dünyanın

Yön,

değeri

değişim

şeyin yararlığı,

gitmiştir.

vülür. tü

değişim

bulunmalıdır.

meydana O

çok

emeğin

Çünkü

kabalama

bir y a r ı m

bilgi-

uzaktan yakından "İktisat

bilimi

bir.

ve T a -

rih

ışığında" Sosyalizm,

temel

olan

"emeği

KAZANÇ

YÜKSELTME

Yönizm'in marı"

nasıl

"Bilim

"Çalışmaya Burada

artık

deva

kümenin)

çalışmasıdır?

hiç

değil.

sebiylullah

Olmaz ya

Hele

rılacak?

Gürsel

temel da

sos-

elindedir? çıkarmak"

1 Yön

olmaz.

pa-

"Çalışma-

Devlet

ya-

"çalışması" k a z a n d ı -

Paşayı

ışığında",

ondan

arattı."

Buldurttu.

gerçeklik seviyeye

bulunmadığına

göre...

m e m u r da,

yükselecek

çalışmaz,

çalıştırır"

bulunduğu

yükseltme:

hangisinin

Metafizik

"Felsefe"

"Devletçiliği"Devletçiliğin

çıkacak?"

Orta-

Kuruntuya kaçırırca

ge-

çalıştı-

işçi de, aydın da

değil

miyiz?

Ka-

değildir.

DEVLET VE

KAZANÇ kazanç y ü k s e l m e olur.

De-

çalışanlarla

mıyız,

her y e r i n d e göre

Şimdi

yükseltecek?

Dünyanın

Devletine

"Siyasi CİA ge-

Peki,

İKİ T İ P : ve

kazancını

denecek.

bir t o p l u m d a

mi?

köylü de, esnaf da,

bunlardan

bu.

değil.

Kapitalist de çalıştığını, gece uykularını Devletçilik

ettiği "çalıştı".

bütün Derken,

yüksek

kazancı

-Kapital

ardından

hiçbir şey

"Kazançları

mahkum

Çalışınız!" d e m i ş t i . Finans

"çalıştırdı".

som

başka

"Devletçilik"

bir ö l ü m e

"Çalışınız!

"bir Başbakan

her ç a l ı ş m a n ı n

çalıştıranların

lumuna

kimin

bunu

hangi

Servislerini,

İnönü

"Kapitalist zanç

her der-

(hangi

(yahut

Bakın,

üstünden

Tarih

iddia eder,

çalışır...

da:

"Loca"

"çalıştırıyor."

hedefi"

rek yok.

"İstisçıkarmak

yüksek seviyeye

"Bedava"

kimin,

harıl

başka

ğını

başta

ortada,

İmdi,

Paşa

Ankara'da

"Bilim

kimin

Devlet

"Kazançları

çok " z a h m e t l i "

Entelijans

harıl

miz" de

değil.

buyursun.

Y e t e r ki,

altından,

bütün

Partileri", neraline

seviyeye

Çalışma

yükseltmek"...

Kapitalin

saman

mirel'i

yüksek

Hiç d e ğ i l s e " B i l i m " a d ı n a

bizde.

"Rahmetli" Önce

olunca,

anlaşılır.

bilinsin.

Finans çok,

kolay

dağıtıyoruz!

kazançları

pabilir.

Belli

Ama,

böyle şey.

dayanan

hukukuna verir.

Bir p a n a y ı r e s n a f ı n ı n ,

başlıyor.

yal

rasına)

son

diyor.

"Bilim" d u r u y o r .

cebimizdedir. Arzu eden

burjuva

işine

karakteri daha

kazançları

hedefidir"

"Abıhayat" satışı belli

asıl

hikayesi

dayanan temel

önce, o

getirme"

METAFİZİĞİ

ışığında"

kaldıracağı

Devletçiliğin de

her ş e y d e n

değer haline

alçalması,

Top-

Önce T o p l u m u n a için

bakalım.

ilkin v a r o l m a s ı ,

yoktur. zanç,

Kimse

zenginlik,

kazancını

mez.

Devletçilik

insanlar,

zanç" d e n i l e n

Kapitalist

Devlet:

Bezirganlarla

Finans

Kakona-

ile,

bu-

etkileye-

"çalıştıkları

ölçüde ka-

unuturlar.

sağlayan iki

hacıağa,

Dolayısı

çalışmamayı

bir

düşünürüdür.

yeryüzü

Devlet

Yüksek Sosyalizm

nedenle

hukukunu

toplumun

uğraşması

bekleyemez.

Devlet de o l a m a z .

çalışmayı,

kazanç

bir T o p l u m d a

Tefeci rını

sınıflı

olamaz.

veya

çalışmaya

için,

mediği

şu

Bezirgan

Yönizm, düğü

kazançlarla

gerekir. T a r i h ö n c e s i n d e Devletçilikten

sınıf a y ı r t l a r ı

ğında da, s o s y a l sınıflar gibi lunmayan

Devletin

bulunması

Devletçilik

Sosyal

tip " D e v l e t ç i l i k "

Kapitalist

eşraf ve

düşün-

sınıfların

eri-

biliyor:

hegemonyasında,

benzerlerinin

kazançla-

yükseltir. 2- Sosyalist Devlet:

naf,

aydın

küçük

iki

muru

tip d ı ş ı n d a

kadar

ristiğini

bile

ve Tarih

ışığina

kaldıracak

GÜCÜ, 1yirci

"Kol

sine seyirci" çiliği

ağrı

sterleri

ile

zerlerini

karaktebir

başka

"yeni" nerede

Yön'ün

daha

üç

Yönizm'in

lekeden

sözleri"İstismarı"

veya

illetten

gücünü

gücü

MEZESİ satarak

geçinenlerin

ezilmesine

se-

olmayacak.

satımı"

devam

Allah

kalıyor?

edecek.

için,

bugün

Yalnız

"ezilme-

Demirel

Devlet-

Ö r g ü t s ü z ve sessiz

aydıncıkların macunları

grevlerini

yaralarına

sıvanıyor.

"iptal"

patronlar arasında

ediyor,

kırışma

biçare

esnafçık-

geceli

gündüzlü

Başı kimi

yaptıran

bağlanmış sendika

iş-

gang-

B a k a n ve

ben-

ulaştırıyor.

Hem

"Ezilmek"

me.

"Kol

lizm,

lacak?

kafa

kimi

ömürlü

tekerliyor.

"EZMEME"

kesici a f y o n l u ise,

daha

başlıca

Devletçilik

kafa

çöl y a ğ -

Nedir o n l a r ?

köylücüklerin,

çilerin

güzel

kalınmayacak.

"seyirci"

ların, en

Bir

es-

kavuşturabilir?

SATANI

kalan"

kızgın

Devletin

(hayalhanesinden)

yemeyelim.

"Yeni Devletçiliği"

uzak d u r a c a k t ı r .

Yönizm,

saymakla,

köylü,

yükseltir.

Devletçilik,

olamıyor.

evinden

büsbütün

unutmuyoruz.

hegemonyasında, kazançlarını

bir Devlet ve

ömürlü

kuruntu

Hakkını ni

Sınıfı

"kazanç yükseltici"

Devletçiliği, "Bilim

İşçi

burjuvaların

zaman

Bir

nedir?

kafa

insan,

Bir şiir ve

gücünü

satın"

emekçileri başka

ezmiş,

birçok

roman

alanlar ne

insanı

bezirganlığına düzeni,

zaman

yani "ezmemiş"

"ezmeden"

nasıl

meKapitasayı-

işletip,

onun

yarattığı

dükkanı meze

artı

olabilir,

değeri e l i n d e n

ama

dükkancığından

"Bir

hiç

için,

başka

birçok

SPEKÜLASYONA 2/a-

"Arsa

lik

GÖZ

haksız

"arsa

mış

satılır?"

YUMMAMA ve

kazançlarına

SALÇASI

ticaret

göz

alanında

yuman"

"Emlakçı" ö r ü m c e k c e ğ i z l e r i sivil

bürokrat"ıktan

üzere,

son t a s a r r u f u n u

k a p ı k u l u , yarı

başka

istismarcı

bir

Devletçi-

onlara

Emlakçıların

yahut

dışarılarında,

tarlacığı

kalmış

işsizler akın

yuvalan-

zavallıların

atılınca

aç

"emlakçılıkta" eritmeyi Arsa

çoğu,

kalmamak d e n e y e n ya-

spekülasyonundan

kapitalizm

"arsa

100

kağıt

spekülatörü"

Devletçiliğimiz c)

kondurmayan Toprak Ağa salarını mesken

yok

etmek" kredi

elektrikler,

Devletçiliğimiz "Hadi

canım

sen

lira v e r i y o r l a r .

100

milyon sahibi-

bir katkı y a p m a m ı ş k e n , ço-

önündeyiz. en

bunamadıkça,

başkasına mı

"Arsa -

bayındıracağını

planlar k o t a r d ı ğ ı n ı ,

spekülatörü"

izleyelim.

Devlete

mı

bir

sıfatını

Şehrin

göz

"Evsizleri Hazineler,

Devlet o n u n y e r l e r i n i

Milyonların

dansı

büyük ar-

hizmet", kırpar.

üstüne

Şirket

göz

as-

karartır.

göz y u m m a y a c a k ?

Onlar ve

Yö-

milyonluk

De-lirmedikçe,

(Banka,

"Halka

B e l e d i y e l e r ve

onlara

mı?

Kapitalistleri

kapatırlar.

telefonlar. de"

sunar

geçinen

kalacaktır.

Efendileri)

olur.

ülkücü

göz y u m m a y a c a k ?

hiçbirisi

için,

şehire

arsa

giderken,

liraya

veya

pankono-

Çocuk

Çünkü,

komünist,

durumunda

semtinde,

köyden

sürüp

Finans

Bey

geliştikçe,

keskin

pahasına

sahibi

kasalar ona faltlar,

asıl

bir a r s a c ı ğ ı

O y e r i , atası

basit z e k a s ı

onlara

geride,

veya

spekülasyonudur.

milyonerolması

ideologu veya

şu

dedesinden

Kapitalizm

100 bin

a p a ç ı k arsa

ufak e m e ğ i ,

arsasını

şehrin

babasından,

kimseler.

kör t e s a d ü f l e Ülkede

göz y u m m a y a c a k ?

etti. Y o l l a r a s f a l t l a n d ı .

Bu,

nin en

mı

arkasında,

almışken, çocuğuna

istiyor.

remizi

inelim.

başında

birşey y a p m ı y o r l a r .

nizm

dizilirler.

emekliye da

içe

her köşe

Devletçilik işsizleridir.

Devletçiliğimiz

ğu

Yüzeyden

her büyük ş e h r i n

"asker

"alınıp

lokanta Yönizm'in

(Şekspir)

spekülatörleri"?

a) En y ü z e y d e ,

düzeni",

olmayacak. Kimdir

rı

"Ezmesiz"

"sömürü

nerede

gürültü"

spekülatörlerinin

mutavassıtların

alabilir?

"ezmesiz"

hangi

ahbapları

Yabancı

Sermaye'nin,

"Devlet teşebbüsü"nün Bakanın

masası

ne-

gi-

üstünde

"te-

sadüf o k u m u ş t u r l a r .

Yönizm'in

Seviyesini" y ü k s e l t m e k t e n Tek

tek

kişiler

başka

şöyle

öylesine

amaç

dursunlar.

Beş

altı

Yüksek Olağanüstü

İhtilal

Mahkemelerine

cımbız

başka

"Kanuna

parasından

spekülasyonunu

bulabildik

özlediği

"İstihsal

gütmemiştirler yüzünü

verdik.

aykırı"

ki! Yassıada

Menderes'in

bir yer v e y a

para

mi?

Bulamazdık. SÖMÜRÜSÜZ

TİCARET

2/b-

Çünkü,

biz

ile

"Haksız

mutavassıt" arayacaktır. haksız

mı

rü" var,

tin

kaç

beş on

Hem

istismarcı

teleskopla

onun

"Haklı

göre " İ s t i s m a r ı

Evet,

nasıl

Yönizm

tarif e t m e d i ğ i

için,

keyfi

let"tense,

mı,

Sömü-

bin

kez

hem

alırken

bir m i l y o n

Her

kapitalismutfa-

masasına,

yatak

"zehir hafiye" s o k m a l ı y ı z mı? Y a p t ı y s a

"istismar"

satıcısını,

ne de-

yapmayacak?...

satarken

alıcısını

ka-

edecek?

"Ticarette

istismarcı

Timurlenk'ten

daha

olmayan

haklı

korkunç

bir s o s y a l

K a p i t a l i s t l e r öyle

Komünizme en

ila

otomobiline,

poker

mı, y a p m a d ı

idare o l a c a k t ı r .

Kapitalizmi

kapısına,

kaçar t a n e

"Ticaret"

yarım

çıkaracağız?

salonuna,

olacak,

malı

şimdiki

evinin

"istismar" y a p t ı

Bir i ş g ü c ü n ü v e y a

ler ise,

veya

Biz

Ona

için,

altına

kapitalist

zıklamadan

kenceli

duracak.

milyona

başına,

karyolanın

anlayalım:

tane,

telefonlarının

odasına, ki

yerinde

"Ticaret alanında

mikroskop

yoklayacağız.

teker teker y a p m a k kapıkulunu

mek?

kazançları"

"Ticaret" olduğunu

işyerine

ğına,

Yönizm):

yok diyeceğiz.

Bunu Devlet

MASALI

(yani

kazancı" iş-

bir " S o s y a l A d a -

kucak a ç a c a k l a r d ı r .

hinoğluhince sürdürdüğü

için

Komünistonu

affet-

meyeceklerdir. Yönizm,

prensiplerini yacağız.

İnsanlık tarihinde

zaman?

gan

sınıfı"

İlk S ü m e r doğmadan,

Her küçük (Site)

"istismarsız

kimi

üretmenlerin

Kent'in

şey

buğdayını

"haklı

kazanç"

Hiç s ö y l e m i y o r .

veya

Biz ara-

olmuş

ürününü denir.

ekonomi haksız

iki

Olmuştur.

henüz

"Bezir-

sayılabilir.

bin

nüfuslu

Kent

tek tek saf ü r e t m e n l e r

ilişkilerini

a y d ı n l a t m a k için

üretmen,

kendi

ürünlerini

kazanç d ü ş ü n m e m i ş sayılırlar.

kendileri. alıp

olmuş

birkaç

Öyle

Karşılıklı

mudur?

Ur K e n t i n d e ,

alışverişler

kendi

çıkarmıştır,

- tokuş ederlerken,

Bunlar

öyle

ipotez o l a ğ a n s a y ı l m ı ş t ı r .

adına

bulmuş?

Uygarlığının

üretmen,

pazarına

pek g e r ç e k değilse de, değiş

mutavassıt"

hangi T o p l u m d a

uzak

"mutavassıflar

illerdeki

Tapınak

madenlerle

değiş

eden

bir aracı

Tamkara "İstismarsız adına

Ona

kaldığı

mutavassıt"

bugün

zamanlar

nereden lizm

udhon

çıkarıyor? gibi,

Kendi

bizim

Sosyalizm"i

ZİLLER

Aracı

alışverişte

Çünkü

Kamu

ses

rundan" primler, sındaki parsın

tüm

gibi,

"Bugün

mevkilere

aracıların) yüzyılda

daha

4/d)

onu

s e ç m e k bile

Yönizm

da o

kesimini

neden

bir fazla

fikir a d a m ı

bir

burju-

kümeleri,

değil,

"Yüksek

dünya

uğrunda

çapul

kazancı

"Bildiri"nin içinde

gelmiş

ile en

Cennete

toplumunun MİLLET

bulunanların,

yarak,

bir

temel

rinde

görüyoruz."

Ayeti

bulunduğumuz ve

aydın

birbirini

yarışan

(Türkiye son

Türk

olanların

Mayıs'tan

edilmedikçe,

Türkiye'de

dünyayı

başkası

vurguncularla

kaldırma

ŞARTI'nı,

almış

Ama,

burjuvadır.

vurguncununkiyle

adamı"

pıkullarından

BİRİNCİ

umuyor!

adamından

20.

(Bildiri,

"Alçak memur"

Vurguncu,

zamlar,

Beride Y ö n i z m , parlak

bilim

m e m u r da,

bir küçük bile

sömüren

sistemin

bunu a n l a d ı , CIA da.

uçurumu

Bilim

güve-

"Hayal-

"Yük-

Devlet

memu-

kazansın?

ki,

bir

yoktur."

Yüksek

Onların

yapılan

kalıları"

öldüğüne yıllanmış

yutturacağını

bir ö r n e k v e r i l i y o r .

ölçüde,

fazla

Pro-

"Kalkınmanın

ÇALIYOR

fikir

imkan

öneriyor.

Demirel

çoktan

yığınlarına,

spekülatörleriyle

gösteriyor.

sek"lerini

Emperya-

e s n a f kafalı

Yönizm'imiz

İÇİN

çıkarmayan

burada

tahrik ediyor.

eğiliminden.

kaçırıyor.

memurundan,

gitmesine

valaşmadığı

haline

alışverişi Y ö n i z m

o l a r a k d i y o r ki:

fazla

Gerçi

Bezirganlar

yazan

"Yeni Devletçilik" diye

kazanmasına sürüp

aracı

Marks'ın

burjuva

de a ğ z ı n d a n

(arsa

Devlet

içgüdüyü

kafalı

Karl

küçük

u z a k t a y ı z . T a m k a r a ' l a r , ta

Felsefesi"ni

KAPIKULLARI

"Bu gibilerin yüksek

bin yıl

sömüren,

kapıkulu

bir

kendisi

3- Y ö n i z m

REV

denilebilir.

küçük b u r j u v a

"Sefaletin

nerek, T ü r k i y e ' n i n

Pek

Kervanlı

gün türü y i t m i ş A n t i k a

Felsefesi" diye t u t t u r u y o r .

Bunu

kazançla

O gün

çağında,

"Tamkara" d e n i y o r .

güttüğü

olmuştur,

Ur ç a ğ ı n d a n

haksız

gelmişlerdir.

Sümerce

sürece,

aracıdır.

Ama o

vardır.

namuslu

KALKINMA

kolay

sonra verilen

Kapıkulları

Ne ya-

Amerika'nın

"Ak y a -

bir

"Yüksek memur ve-

sağlanamaz.

dünyasını)

"Yüksek" ka-

çeviremeyeceğine şerif'i çeşitli

kurtulmanın

kesimlerinde

KADERİNE

FELSEFESİ

inanmış.

şudur:

buhranlardan

düşüncelerini

ara-

kovalıyor.

HAKİM

açıkça etrafında

GÖ-

olabilecek ortaya

ko-

birleşmele-

Anlaşıldı

mı?

"Kalkınmayı bir

hızlandırmak",

kısmını

tasarrufa

"Sendikaların

mış

"Küçük ve

ilh., ve

becerecek?

"Millet

"Görevli" FELSEFE:

"YEM

bin

Bezirgan

Kapıkulu Ancak,

sidir.

görünüş:

"Olsa

gün

"hop

dan

kuzu

da,

eski

gibi,

büyük

ben

let e g e m e n kamptır:

sosyal ma

kim?

temel

oyununa

gel-

hop

5000 500

kim?

g e l s e " felsefedek

"güt-

kaldırıp,

Mayıs'ta,

Finans

kaldırttıktan" haraca

ile

neden

nereye

burjuvaziyi

Milleti

Maden i has

sonra,

kesen

ye-

Kapiyalnız

"Tasarruf

kim? "Yüksek memur Kimseyi

Fikir ada-

suçlamak

aklımız-

"Alçak memur ve Fikir adamı" Ne y a p s ı n

Delkitemas"

biçare? O

üçüzünün

yaratığı-

ne denli çalarsa o

- şerefli" sayılıp " y ü k s e l m e y e " eğitilmiş-

kasıp

kavuran,

Suyuiistimal

"Gizli Kayırma

Suyu Arama",

"suç ortaklığı" k o m p l e k s i n e

(il-

Sömürü-

düşmenin

ezeli,

midir?

"Kapıkulundan

demekim"

bir a r a y a

usulü: Y a k a l a n m a m a k şartıyla

değil

atmalı

yığını

"güden"

"Yüksekler"e u y u v e r m i ş t i r .

hırsızlarla

Bununla, çöplüğe

bulsa,

olaylardır.

Rüşvet - İrtikap

s ı n a n m ı ş yolu

iki

ile

kalkındıran"

Olaylar,

-Kapitalist

görünüşte

"Gizli işsizlik" gibi, T o p l u m u -

mevkilere

"Devlet Sı-

söyleyelim:

denli "becerili - s o r u m l u timas)

kimler

kaldırabi-

Komprador

"Hızla

"İltimas

dır. Ve Ispartalı tir.

atıl-

"istismarı"

Finans

"Yüksek Kapıkulları"d\r.

geçmesin..

da,

hale

ortaya

yıllık O s m a n l ı l ı ğ ı

sömürebildiği

oturtup,

doğru

mı" d e d i ğ i m i z

500

bırakıp,

yolundan oturup

500

İmparatorluğunu

Kapitali o t u r t a n

kaldırmak"la

Eğri

olabilecek

Devletçilikle

Zati,

Osmanlı

Bonosu"

reform

hakim

Hacıağanın

rine

birkaç

önerilerini

etmişler.

Cumhuriyette,

"yüreğini

burjuva

var:

tüklerini". tali

yaygın

solda

"Yeni

güdemesin?

Bırakalım, Finans

kooperatiflerinin

kooperatifçiliğin

BORUSU"

isteseler

Bir g e l e n e k l e r i

"İstihsal

sağlamak",

100 yıldır s a ğ d a

kaderine

nıfları" o l a r a k " İ d a r e " Tefeci

önemli

adaletini

Kapıkulları!

Kapıkulları lirler mi?

bütün

artışların

"Vergi

sanatlarda ilh...

-işçi sınıfı dışında-

miş",

gelirdeki

kuvvetlendirilmesi,

geliştirilmesi", getirilmesi",

"Milli

yöneltmek",

demek kuruntusu

sınıfındır.

hayır

yok!",

istemiyoruz. uyarılmalıdır.

Modern

toplumda

Burjuvalar - Ağalar kampı; açık döner.

onu, Onun,

konmadıkça

her

"Potansiyelini, "Devlet

demek

kapıkuludur.

Modern Proletarya

Sosyal kampı.

"Devletçilik" a d a m

DevSınıf Bu

kandır-

Onun lan

için,

sömürü

teşebbüs

kâra

cebine

girerse

Özel t e ş e b b ü s

bir

"Sosyal

ona

"Hasbi istedi

le göz "Belli

başlı

bugün

diyor.

Böylece,

Ha-

modern

konforunu

"Kalkınmayı

güvencesi

hızlandır-

"Vergi"ye

şöy-

ütopisine

falt yol

Bilim

yoktur.

Bilimi,

ekonominin

Toplum

toplanıyor.

eğnimi

Marksizm'in olduk"

örneği de

gi-

vur-

milyoner olunduğu

gibi,

kestirmeden

aşkıdır. gibi, ş a h i k a d ı r .

uçurumlu açmış

patikaları

iyi

Oraya

as-

aşmak var-

sonra,

çiçeklerle

ekonomi

olsun

yok,

burju-

kavranamaz.

bilimi

kalmamıştır.

kavranmadıkça,

hiçbir

anlaşılamaz.

Her g e n ç Y ö n ' c ü ,

"Artık alim

hem

bakmaksızın,

olma dediği

ciddi

alfabesi

konusu

lo-

Kapıkulu-

Kuşku

Antika

KAPİTAL" şahikasından

dışında

sosyal

nedeni,

Marks'ın

geliyor?

kalması,

ardına

bataklığında

Marksist

söylemek

şey,

oluyor.

burjuvanım

ansızın

önüne

"Das

ekonomi

maz:

küçük

Bir ö m ü r boyu

vulger ekonomi

Yönizm'in

inandırmaya

,her şeyi

nereden

biynamaz"

Bilim" t e p e s i

ise,

Marksist

teknik

karşı

azalma-

BİLGİNLİK

bir gece

üç çıkışla,

İktisat

yatırımları

dediği

borusu

kuruntular

modern

Fikir ve

(Bildiri,

vergilere

gelir"lileri

Felsefesi"

Yem

OLMADAN "Yüksek"

ülkesinde,

iki

"Yüksek...

temelli

"iki cami arasında

keskin

VERGİLERDE

alınan

bunların

"Yüksek

"Kalkınma

Felsefesi"

"Aydın" d e d i ğ i m i z guncular

gelirlerden

itiraz,

olan mümkündür."

hiçbir şey y a p a m a y a n l a r ı n

"Avunma

hem

"Yüksek önemli

tutuluyor.

Bütün

biri

çabalıyor.

ÖĞRENCİ

dahi,

Konfor"

Devletçilikle

yöneltilen

goresine

dır.

sanmıştır. ve

Uz-

kapıkul-

Kapıkulu

maaşını

tasarruf kaynaklarından

(kandırmaya!)

sınıf

"Kâr"

olur,

dayanır.

sanı-

"İktisat

bu!

Yönizm

"maaş

ARTTIRILMASI,

buyuruyor.

Hangi

Devletçi" o

güneş

yoktur"

toy

sanmıştır.

Sınıfa

Realite

imkan

Çünkü,

kırpıyor:

VERİMİN

sıdır."

"Devletçilik"

bir S o s y a l

"Kul" olur. mi,

gitmesine

gitmiş"tir. dayanır"

Sınıf değildir.

sağlarsa,

4/a)

"Sürüp

"Özel

yır:

mak"

yılı "sürüp

manı": larının

1961 sistemi

bir y a n a

bırakılırsa,

alfabesini azıcık

kompleksine

sizm'in

alfabesi

aydınlanmadan,

fetvalar

ortalığı

çınlatıyor.

hava

satış

uğruyor.

"Cebr'i

yanılmalarının

"tenezzül"

ala"

saymasında

yaptırır yaptırBu

sı

yol

üzerine

Markdokt

Marksizm'in Alfabesi, en

sağlam

kavramını nasıl

pusulanın

ibresi,

bütünüyle

incelemeden

hiçbir

politik

İşçi

Sınıfı

problem

bütünü

Örneğin,

DEĞER sözcüğünü emekten

eserlerin, T o p r a ğ ı n dır.

başka

hatırlatmak

re d ö n m e s i n i içinde

Bezirgan göre

bir

Ama,

emek

elde

emeği

Görüyoruz. sa,

daha

lu'nu

Hele

şer.

YENİDEN

İnönü

Paşa'dan

Demirel

aynı

nır?

Biliyoruz.

Fikir hap

sakızını

Yalnız

sonra, Beye

"Plan"

anlamlarını

karşısında

mahcup

tanı-

söyleniyorDivitçioğ-

"Marksizmin

Menderes'ten

dek

bütün

elifbası

üzgün"

dü-

hap

Bölükbaşı'ya,

politika

slogan...

kalkınma"

için

"üstad" Dikkati

laçe-

"Plan" o t u r t m a s ı -

ağızlarında değil,

hangi

adı

kimden

çıktı?

b a ğ l a m a k istedi. verdi.

oluştan iki

bilim

saçtıkları

"Hızla

sözü

zına

11)

Kapital T ü r k i y e ' y i

bir Plan'a

Plan

Üre-

Devletin

cevheri

nasıl

yaldızla-

içindeki

cevher-

(özü)

taşıyor?

inceleyelim.

Plan

mürüsünü kel'dir.

toplumcu

yapmak!

insan:

için

metoduna

alçak olur.

ürünü olan

hapın y a l d ı z ı n d a

ağzında

Finans

Avcıoğlu'nun,

üstadlarımızın

Mesele

ayrıntısıyla Türkiye'de

YARATILIŞI

hap:

politika

Yönün

lararası

D. gibi,

kampanyalarında

bir malın Devlet

ortalama

alçak d e ğ e r l i

1966, s.

önce

ken

(yani hiçbir

yüksek veya

kaldığı

Mayıs'tan

dır.

fiyatı var-

İNDİRMEK

DÜNYANIN

dedir.

daha

söylediği

seçim

hatırAntika

Emeğin değe-

tekniğine

gereken

sözler S o s y a l i z m

(Yön, 8 T e m m u z

rının

değerini

üretim için

tetik d a v r a n m a l ı d ı r .

PLANI

beliren ise,

dünyada

sözler h a r c a n ı r k e n ,

tartışmak zorunda

III.

Bunu

gitmemelidir.

taleple

(sınıf ilişkilerinin)

sıkıştırırken

üzerinde

alıyoruz?

Devletçiliği

emeğin

yüksek yahut Kimi

mak g e r e k i r .

arz ve

ulaştığı

edilmesi

münasebetlerinin

haddine,

ağzımıza

miktarını)

emek miktarı, yahut değer, tim

hiçbir

alçaltabilir.

Toplumun

malın

Emek

problemi

ile a r a ş t ı r ı l m a d ı k ç a

gücüne

Bezirgan

savunur.

yükseltebilir,

mü

değeri y o k ,

buharlaşan

ekonomi

d e ğ e r kaynağı y o k t u r .

kimsenin

D e v l e t ç i l i k de öyle.

koruyacak

Emek -İşçidir.

çözülemez.

Toplumda lamak

kolay s a p ı t m a l a r d a n

çözülemezse,

sosyal

insanı

pusuladır.

Emperyalizmden.

torbada Ve

Emperyalizmin

"Tekelci"

kullanmaz.

anlamına

Ulus-

keklik e d i n c e ,

sö-

politikacılarımızın

ağ-

"Plan" dediği gelen

şey

Te-

"Devletçi"dir

de.

Yön

Devletçi

ğenmez.

"Türkiye'nin siyasi

Plancıdır.

kalkınmasını

iktidarın

emrinde

belli

yetkisini

aşan

istenen

amaçlara

hayatı imkan

dir...

verecek

Bunu

bulundurulmasıdır.

geçilmez

kesimlerine

unsuru

Yani:

Üç

ağırlık

izahları

almıyor.

"YENİ" Nasıl

lira

merkezi

bir

haya-

Devlet

elin-

planlamanın

ise

vaz-

Devletçiliğe

üretimin

"hakim"

karakteristiğidir. ürünü

idi.

planlamaktır.

uygulayacak "Sınıf"

Bilimcil

Böyle

Sosyal

bir

Sınıf

mı? A l l a h

maaş v e r e n

özel

gösterme-

Sendikadan

teşebbüs

Türkiye'nin

olan

bir

sosyal

hızla

seviyesine

(doğru

başkası-

iktisadi

siste-

adalet

erişebileceğini

Mİ,

Öyle

deyimiyle

için-

sanmıyoruz."

gerek? bütünleme

ise

edasıyla)

"Türkiye'nin teşebbüsünü

Yön -

sonra

a d a m l a r tedbirli.

Yön

Yalnız

kehanette

3/a) diyor.

Oysa

ise a ğ z ı -

"sosyalist" d e m e z .

sosyalizmden

(Saklı var.

başka

yahut

"hür

sosyalist)... Yön

bir.

bir (hep

Deyerde

basınin

Saklanmaya Diyelim

gene Yahudi

bulunuyor: hayatında

yaşayan bu

yalyapıl-

başlayacak!

hacet var mı?

ikincisi

iktisadi birlikte

Sosyalizmi

"ürkek sosyalisftir,

denli

önce

MU?

açıkça

plan

sosyalist" o

Yahudi

Kendisinden

- Yönizm'le

"KRİPTOCULUK"

"Kripto

Mayıs'tan

"Kadroculuk" gibi

veriyor.

her şey Y e n i

Söylediği

olamaz.

yıl

- yanlış) yok sayıyor.

bir d ü z e n

mesin.

(Bildiri,

bin

T a l m u t talkını

Yeryüzünde

let

Onu

uygarlık

pozunda,

yalvaç

iktisadi

3/a)

mış

biri,

plansızlığın

ne yapıyor?

yapısıyla

Nedenleri? Yön, vaç

getirmeli-

Y a l n ı z şöyle y a z ı l ı r :

çağdaş

(Bildiri,

Plancılık

bütünüyle"

ister? Yön

T e ş k i l a t mı?

beraberinde

4/b)

Kapitalist

hayatı

Partisi.

bugünkü

yöneltme-

sanayilerin

ciddi

(Bildiri,

her ş e y e ,

"iktisadi

"Fakat,

kilit

iktisa-

bütünüyle

şartlardan

olan

klasik b u h r a n l a r ı , o

girilemez.

min

başlı

Planlama

"Plan,

tersine dönecek!

"ekonomik plan" Sosyalist

belli

plansızlık:

yüzyılın

sosyalizm

sin!

be-

yöneltmek,

Devlet

2/c)

araçları

sayıyoruz."

Dünya

Biliyoruz,

zamanında

hakim

amaca olan

(Bildiri,

Devletçiliği,

Devletçilik

olacak;

siyasi

organ

bir iştir."

sağlayacak

çeşitli

bir

yetkilerle

tın

19.

Devlet P l a n l a m a T e ş k i l a t ı n ı

teknik

Teşkilatının ye

Der ki:

özel

karma

teşebbüsü bir sistem

Dev-

kalacaktır."

kanı g e l e c e ğ e ait bir ihtimal d e ğ i l -

dir.

Koalisyon

hükümetlerinin

can

vb.

lerinin)

kın

önünde,

rini

söylemekten

her g ü n k ü

bir avuç

ran v a r mı?

veriyor.

Kalmış,

Görüyoruz: ma

Bezirganı

ürkmekte

lacaktır" g a r a n t i s i n i

olan

şey,

"Özel söz

Devlet eliyle

haklıdırlar. 27

kalabalığı

hal-

edecekle-

"Karma sistem

sonra

bunu

ona

kaso-

karış!

teşebbüse

inanmıyorum"

buyurmak

Onlar,

zengin

Yön

Mayıs'tan

gidiyor karma

ekonomi kalacaktır"

(Demirel-İnönü-Bölükbaşı-Ali-

Ürkek Kapitalizmleridir.

"Yeni"

arasına

demek

bir

karışan

şey

de,"Kar-

değil.

bindiği

dalı

Ye-

kesme

saçmalığıdır. Yön yor.

bir

Öte

nü

yandan,

yanda,

baltalıyor.

lumda dan

olur.

Toplum

Özel

"hür", satın

yor.

yahut

"Biz

mi?

200 aile de 8 bir yıllık

feller f i r m a s ı la"

istihsal

lirası.

tors'un

oynarca Bu den it

Devlet

net

krizleri

garantiye ayakta

Planlı

sektörleri

veren

bütün

bağ-

tutamı-

Ekonomi'ye

da-

kârı

14.5 giden (700

bütçesi!

milyar

hükmeder. 13'de

ailenin,

Türk Yalnız

resmi

Senin

Türk

"cari fiyatlar-

gelirin

Yalnız

DevleRocke-

kurla

Senin

milli

1'i).

milyar.

(Bir A m e r i k a n

bir planla-

200

milyar lira:

bakımından 146

"ciddi

ekonomi

kontrolünde. Yalnız General

huya

sermayesine

nice

bütçe-

Amerika,

milyar

General

Mo-

"gayrı safi sermaye

firmasının:

8 de

"Bağımsız Devlet" d e d i k l e r i n l e ,

1'i).

kedi

Onun fareyle

oynayabiliyor. Amerikan

daha

geniş

özel

sermayesi,

sürüsü

kadar

kalabalık

Yön,

Amerikan

öne

Amerika'da

"Kilit sanayii" senin

ölçüde t e k e l i n d e t u t u y o r .

"planlıyor". girdiğini

eline"

milyar d o l a r l ı k

milyar.

plan-

devletinin

tekelden

kapitalizminin

gelip

sermayesi

Amerika

için,

Emperyalizmini

(Rockefeller'in:

1962

teşekkülü" 8 için

bir t o p -

bağımsız,

Asla.

1962

Amerikan

1962

Türk

Onun

Amerika'da

haydan

sözü-

demektir.

merkezin tekelci

Motors f i r m a s ı n ı n

bulu-

kendi

ancak sosyalist

birbirinden

alacaklarını

kilit sanayii

ma" istiyoruz d i y e c e k .

yetersiz

derken,

birkaç Y a k ı n d o ğ u

Amerikan

gösterir

Yön:

lirası)

üretim

büyüklüktedir.

durum

yandığını

tinin

plan

"planlar" y a p m a k s ı z ı n

ölçüsünde

her t r ö s t ü ,

"amortize" e d e c e k , layacak

kalacak

anarşik

alacak

Teşkilatı'm

Ekonomi

teşebbüs demek,

yani

Amerika'nın sini

Devlet Planlama

Karma

sürebilir

iktidar (yani

Amerika

"menecerler" aracılığı

mi?

ekonomisinin Bilmiyoruz,

Devlet):

Özel

Özel t e ş e b b ü s ü n tekelciliği, T o p l u m

ile

"ciddi ama

kontrol

edip

bir planlamaya"

zannetmiyoruz.

teşebbüsün

bütününe

Devletin-

ekonomisini

emrindedir.

plan y a p m a z , kâr

için

rasyonalizasyon

yapar

A m e r i k a n t e k e l l e r i n i n sağ tekel 2)

dışı

bırakılmış

Dünyada,

linçsiz

olarak

için

Elbette.

biz

Ama

Amerikan başkası

sabit

konut,

330

Yarış, mayeyi

nispetinde

halde,

teşebbüsün

leti

artışı

Kamu

böyle

sahte

Türkiye'de

siyasi

mizi, mak

Finans birinci o Bu

budur.

Teşkilat

Özel

kat artar. gerçekte

kesime

kazandıÖzel

ser-

iş,

halkın

vereDevlet

kaldıkça,

Yön

yersiz

çuvalla

dağıtacaktır.

altında

ekonomi

ile T e f e c i

Devlete

torba

varılamaz.

planlı

zaman: -basta

aşağıdan -

3.1

uygulanışı,

Millet

inanç y a r a t m a s ı Kapital

şehirli...

tamimle

ser-

içinde,

kesimi,

özel

Türkiye'de

duaya

"İkinci

mübarek

ruhunu,

köylü,

Fakat

Asıl

"varılır"

amin

başka

derse

dedirtir.

Mil-

Yön'ün

olur. isteniyorsa,

Bezirgan

gerçekten

Devletçiliği-

tekelinden

siyasette

kurtar-

söz

sahibi

seferberliği

gerek-

başarılır.

Ancak cü

Kamu

bakımından

hegemonyası

sahiden -

artar.

yıl

kesiminde

Olmayacak

iştir.

olmasıyla tir...

olur. bir

beş

%47.1

içindir.

sırf Devletçilikle

aldatmış

Kamu

yılı

gerilemiştir.

Devletçiliğimiz

sonuca

içinde

1962

binde

teçhizat o

Devlet de özel t e ş e b b ü s e t o r b a

Özel

iken,

görünen

mi,

teşkilatindan

inşaat büyük y e r tutar.

mıyız?

dedik

ortada.

sermayesi

gibi

planlamalı kalacak"

toplamı

%46.9

ekonominin

geliştirmek

Bugünkü

durabilir.

"planlama

Rakamlar

yılı

Makine

ilerlemiş

Karma

bi-

tekelcili-

kendisine sö-

ayakta

ekonomi

teşekkülü

bina ve

sırf s e r m a y e

rılmıştır.

larda

1956

kat arttığı

binde

uymaz.

teknik yanı,

k e s i m d e 4.1 Yani,

plansızlığın

gelecek

Devletçiliğimizin

içinde

Amerikan

ekonomisini

işine

sermaye

payı

5 yılda

mayenin

bir

bağlıdır.

"karma

tekellerinin safi

artış

bağlıdır;

GERÇEKLİĞİ bugünkü

sektörümüzün olur.

yaşar.

ülkesinde geniş bir

plansızlığına

"vahfli"ler z a r a r ı n a

küçük T ü r k i y e

gerçeklerimize

Gayrı

cek,

sektörün

kalmalarına

"ufak"larla

TÜRKİYE'NİN Onun

sayesinde

Kendi

Devleti, A m e r i k a ' d a ve d ü n y a d a

m ü r g e ettiği

"vahşi" özel

dağınık özel t e ş e b b ü s t o p l u l u k l a r ı n ı n a n a r ş i k ve

sömürge

ği ve

a n c a k plansızlık

kalması:

iktisadi işçi

bütün gelme

Kontrol)larında

bilfiil

müstahsiller

bir

Kuvayımilliye

kuvayımilliye

sınıfımız değer ve

gelmek

yaratan

(eylemcil

üzere,iyi

tamamıyla

bulunur;

seferberliğimizin

güdü-

cahil,

niyetli

alim,

vatandaşların,

serbest

(Teşebbüs

emelle,

bütün

üretmenler)

çoğunlukta

organgö-

rülür,

yarımız

inanılır." Bu re

olan

(Vatan siyasi

çaba

çıkarılsın,

yerli Buna

göstereceği

"Sosyalizm"

olacak.

Sosyalizm halkçı,

amacına

halkın

Yön

Dünyanın darların ya'da

da,

meyi den?

Çünkü

yüzü

kara,

Çok

diye

"orijinal".

kiye

-Teşkilat

emrinde"

ekonomi

teknik bir

tasavvur planları, de,

ediyor!

siyasi

(ki

istiyor,

Devlet hale

Hem

hem

yönelt-

demektir)

"Devlet

sokmak

iktidar, A P ' n i n

ikti-

Faşist A l m a n umuyor.

yöneltmek

Kon-

olmalıdır.

emrinde

teşkilatı"

değ-

gerçekten

istiyor.

Ne-

elindedir.

siyasi

iktidardan

besbelli) karşı

(İsteyenin iktidara

Devlet.

kafa

Yön'ün

keşif ve

icat

tutan

bir

"Felsefesi"

olmasına

nereden

Demek Yön'ün

dabu

daya-

geliyor?

nereden geliyor? Osmanlı

Ala.

Devlet

vermeyenin

bir Devlet,

bütün

etmiş

orijinallik Y ö n ' e

Mayıs'a

bağımsız bir y ü z ü ,

icadı

İmparabüsbütün

değil.

Osmanlılıkta kazan

atak)

böyledir.

siyasi

geleneklerinden,

temelsiz

yönelt-

iktidar"\

prensibini

Mayıs'tan.

torluğu

amaca

tersine çevirebileceğini

istiyor Y ö n .

Devlete

"Yeni Devletçilik" nıyor.

Teşebbüs

"Siyasi iktidarın

emir v e r e m e z

halde,

gibi)

doğrusu

ne d ü ş ü n ü y o r ? )

ÜTOPYASI

bildiği

(olabilirmiş

Görüyor.

gerekir? Yukarıda

iktidarın

"Planlama

bunu

bugünkü

MAYIS

Bunu iki

istiyor.

"siyasi

bir Y ö n

(ürkek v e y a

Demokratik İngiltere'de

Teşkilatina,

Serbest

"siyasi

"siyasi bir amaç"a

yapacak

mu?

D e v l e t ç i l i ğ i m i z de,

K o m ü n i s t S o v y e t l e r Birliği'nde

kalkınmayı

böyle

bir siyasi

Besbelli

için

bütün

her y e r i n d e , T e k n i k v e

Yön, Türkiye'de

YÖN

görmüyor

belli

nedir?

bir

emrindedir.

Planlama

gibi bir

tersini

yürür.

tekellerinin

ÇEVİRME

(Aşağıdan

olmayacak

sonsuz

kadar g ö k l e -

Amerikan

Gerçeği

varmak

dayanmış tam

organ"

"Yön"de

amaç

Devlet p l a n l a m a s ı

trol)una.

plancılık istediği

kalkınmasını

siyasi

gençliğe

( Y a p m a k şöyle d u r s u n ,

TERSİNE

"Türkiye'nin

bulunur,

s.l)

planlar:

olmamalı.

mek" istiyor.

dik.

bütün

ne y a p ı y o r ?

DÜNYAYI Yön,

safta

başarılmadıkça,

Herhalde

karşı

ön

Anatüzüğü,

yapılacak

Demirellerin

müdür?

kadın

Partisi

kaldırması Silahlı

Devlete idi.

Kuvvetlerinin

mek T a r i h t e , Y ö n ' ü n

karşı

Devlet,

Cumhuriyette DP

Padişaha

Devlete

hükümetini

kuruntuda

kurduğu

karşı

devirmesi gibi

Yeniçeri

Devlet, T ü r oldu.

De-

p a r a d o k s l a r olur-

muş.

Yeniçeri'lerin

Yön

Mayıs'ın

Ancak,

o gibi

o geliş onları lerinden Bu tuları

aldığı

değişiklikler,

amaçla

ortada

"Yön

"SINIF" toplumuna bir

Yön

kalkınma

caktır."

Bildiri'sini

önünde

tekrar

yarak,

yazar,

"Söyle

ancak

Türk

çevrelerin

açık

mümkün

ola-

çeşitli

onların

(Bildi ri,

Türk ve

kesimlerinfikirleri

göz

Başlangıç)

bu!

felsefesi

Adı,

belli

yön bir

sanı

Planların

İstibdatta adı

hakim

bile

yerde

belirli

olacak

ortaya

birleşmeli..

olmayan

İMTİYAZLI bakla

ko"

"Çevreler"

KAPIKULU ağızdan

çıkarılıyor:

durumunda

bulunan:

sendikacı,

müteşebbis

zaruri

felsefesinin

ana

sayıyoruz."

(Bildiri,

dayanağı, değildir.

mevkilere

Öğ-

idareci

hatları

gi-

üzerin-

tümüyle

Küçük

burjuva-

yığınlar

içinden

bir a v u ç

Meşrutiyette

verilen Türkiye'deki

ağası?"

açıkça

etrafında

kesim-

hakim

verebilmek

KAPIKULU, olacak

çeşitli

kaderine

midir?

kalkınma

varmalarını

bütün

Tatar

toplumunun

millet

düşüncelerini

burjuvazi

politikacı,

riyette A Y D I N kaderine

şartı,

kalkınma

büyük y ı ğ ı n l a r ı

insan.

üs-

yazıyor:

hayatının

getirildi."

bulunanlar,

toplumuna

Demek

derlediğini

danışılarak,

olanlar

"çevreler"?

anlaşmaya

zinin

sosyal

sınıflar

ulaşması

bulunan

toplum

BURJUVA YERİNE

kimselerin

Türk

birinci

Küçük

Kimdir o retmen,

sosyal

savunuyor.

anlaşmalarıyla

"çevreler"den

"Felsefe"

Bunlar t ü m

"Türk

sosyal

başarıya

üzerinde

meydana

temel

KÜÇÜK

ise

"KİŞİLER"

kimselere

gelmiş

son

belirli

etkiler

bulunduğunu

durumda

almış

bir

sahibi,

kurun-

ediliyor:

görev

mevkilere

"Devletçilik"

bir t o p l u m a

almış

"...Kurtulmanın lerinde

ise,

verebilecek

tutularak

Devletin

kazanması

bildiri

görev

G e l s e de,

2/c)

"Hazırlanan de

gelmez.

politik S I N I F e ğ i l i m -

ütopik

saydığı

insanlar

felsefesi

(Bildiri,

hiçe

Yön

YERİNE yön

gerçek

tüm

verebilecek"

"Planların

göre,

yönelir.

duran

sınıf d e t e r m i n i z m i d i r . tünde

başında

e k o n o m i k ve

uyduracağımız

Yön'ün

karıştığına

Pek b e n z i y o r .

adım

sosyal,

bizim

sınıflar etkiler.

kaldırmaları Tarihe

ideologudur?

getiren

amacı, değil,

kazan

mı

MÜNEVVER,

azınlık

gelmiş"

bile

Cumhu-

değil.

"Millet

hüdavendigarlar.

Bütün sinde"

cennetlik

birleştirmek

çek o l m a s ı durmak

için,

leyin:

belli:

yapan

sefemizi"

kimdir?

çevreleri

Ger-

üzerinde

FELSEFESİ

Yöncülük

kızacak a m a ,

görevlilerden

Polistir,

yapan

soralım:

midir?

Elbette

hoca e f e n d i y i din-

jandarmadır.

köylüyü

cezaevine

vermez.

Görevli

olmalıdır.

Yön

Hayır.

- Meyve, kirleri)

karakola,

"yönelten" odur. epeyce

küçük

gösteri Ona

yürüyüşü

"Kalkınma

"imkansızlık"

insanların

yüksek

değilse

bütün

Sebze ihracı" (yani

"Toplum

felbile,

çözülebileceğine

görevlilere" başkasına

Sen

Onlar

sağlam.

kalkınma

olsa

YÜCE

madığı Felsefesi: Şimdi,

"Felsefe"den

Felsefe

(Mantık

gedikleri bilim

Yöncülere

savunmanın

karşı

sırası

karşı

"hazin"

kaderine

hakim

karşıya

bulun-

varılmamış

olmasıolan

bir

MİDİRLER? Söylemiyorlar.

bırakılırsa),

molozları o

düşünce"leri

uygulanabilecek

molozuyla

kuruntu

"yüce

2/b)

anlarlar?

kuruntu

dışı

Yöncüle-

"Akılcıl

henüz ve

FELSEFESİZ bir y a n a

inancım

yardım-Turizmden

Türkiye'nin

şuuruna

(sebze davası-

sokranmaktan

çevrelerde,

(Bildiri,

kimse kalkınma

intihar e d e b i l i r .

şöyle

benimsenen

yoktur."

Dış Yalnız

diyorlar,

meselelerin

GÖREVLİLER

Yöncüler lemiştik:

tarafı, bulunan

çevrelerce felsefesi

fi-

2/b)

umudunu,

Başkası

kendilerine

hazin

çetin

-Turizm

bezirganların

ile)

(Bildiri,

Dayanıyorlar.

alıkoyamıyorlar:

duğumuz

bari?

birçok

yolu

habire

kendi

durumda

sahibi

"üsluplarını" en

önem hakim"

"Dış yardım

acente

yardım

bütün

depreştikçe, "İşin

söz

Dış

inanmasınlar.

olabilecek

bizim

inanmaktadır." mi?

bağla..

sinirleri

hep

kaderine

g ü v e n i y o r mu

benlikleri

gidişinde

Turizm

Ne y a z ı k değil

"Millet

Yön yazıyor:

hayatının

ihracı

görevliliklerine

tabakadan:

yüce görevlilere

gibilerin

ile d o l u d u r .

meyve

lileri

felsefe-

olsun.

çekeriz.

Ancak Yön

dır.

"Kalkınma

gerçek

C a m i d e vaiz ünlü

beğendirmezsek

güçlük

kimlikleri

Şaka e t m i y o r u z .

şehirliyi

tek

İNTİHAR

"Görevliler".

"Ülülemr"

bir

Yeter

mi?

Toprak gösterisi

rin

insanların

"görevlisi jandarma"

olmalıdır.

şey!

GÖREVLİLER:

Kimlikler

nın

centilmenleri güzel

gerekmez

YÜKSEK polis

özet-

doldura-

doldurmaktır.

Kalkınma

d e m e k olur.

"Millet kaderine

bize g e l m e d i

Biz

bilimin

hakim" y ü c e

dersiniz?

görev-

Maksat

"Fel-

sefe" rını

ise,

(Yön

söylemek

nans -

öyle diyor),

iftira

Kapital

"Felsefe"siz

fe"lerini ler),

Günahlarına

ilan

yüce

kalkınma

kendi işçi

ellerinde Şu

Yöncüler,

sınıfına

dört elle

teselli mu?

sefesini henüz

köyde

Ancak işçi

hayattan

leceğini

biliyoruz.

"Marksist"

deyiveren

sınıfımız

da,

içinde

bugünkü Sınıf

Adalet varsa

realitesi

bugün bile, İşçi

de, hatta

işçi

sınıfımıza

anlatılabi-

kendilerine

kolayca

"felsefe"lerini

bir

ikinci

da,

yarın

başka

ağaların

istihsal de,

konul-

Kalkınma

İ s t i s m a r da, Yatırım

K o o p e r a t i f de...

da,

toplum

konulmadıkça

kavuşturulamaz. değildir.

Dünyada

bulunamaz.

Toplumun

Proletarya

potasında

olmadığı

inkara gören

güvenine

çağrılı için,

değen

İşçi

Sınıfı

bütün erir.

aş-

İşgü-

için,

Proletar-

sonunda

ne e z m e y e g i d e m e z .

her g e r ç e ğ i bile

çözümlenir.

T a s a r r u f da,

şeyde gözü

kendisini

Sınıfının yoludur.

de,

Kültür de,

"bölücülük" bir güç

sosyal sınıflar a ç ı s ı n d a n

ne s ö m ü r m e y e , kendi

sosyal sınıflar a ç ı s ı n d a n

Güvenlik

aydınlığa

karşılığından

sınıf o l a r a k

bile,

üzülmüyoruz,

aydınlarının

anlaşılır,

Demokrasi

hepsi

dünyada

kimseyi

felsefesini

SINIFI göre:

man sınık t a b a k a ve z ü m r e l e r i cünün

bırakıl-

bulunduğunu

korktuğumuz,

de,

Doğrultum

kadar derleyici

"felsefesiz"

Burjuva

için T ü r k i y e

İŞÇİ

Devlet de,

da, de,

asıl

işçi s ı n ı f ı m ı z O r t a ç a ğ fel-

f e l s e f e s i z d i r diye

küçükburjuva

metoduna

Plan da,

Eğitim

tutundukları

"Bildir"elim.

başta gelmesini i s t e d i ğ i m i z

Çünkü

sınıfı

Bütün

hiçbir m e s e l e

Reform

diye,

verelim.

içine y a y m a l a r ı d ı r .

sınıfı

madıkça

bir Diyalektik metodu

geldiği

TEK G Ü V E N C E : İşçi

işçi

evrencil

metodun

işçi

olsun

bulamamıştır.

biz, T ü r k i y e

sınıfının

üzere

bırakmış, fakat modern

şehirde

bizden"

Ve Y ö n c ü l e r i

Bugün

mış, tek s o s y a l y ı ğ ı n ı m ı z o d u r .

(görevli-

METOTSUZLUK

bir

etmek

sarılınmasını

yok

onlar

on-

"Felse-

haşa!

felsefesizler ö r n e ğ i

inanıyoruz.

için

işçi sınıfımız

bir

Fi-

pekala en

kendi

Yoksa

DİYALEKTİK "Bir s i z d e n ,

yönümüzden

kaldığı

bizim

Türkiye

molozlar,

besbelli

bulamıyorlar.

FELSEFESİZLİK:

Biz T ü r k i y e dal

vb.

felsefesiz değillerdir,

Yön'cüler üzülmesinler; Yöncülere

felsefesiz o l d u k l a -

giriyor y ü c e g ö r e v l i l e r i n Y ö n ,

ederken.

görevlilerde

burjuvaca

ASIL

yüce görevlilerin

Dış y a r d ı m , T u r i z m

başlıklı T e f e c i - B e z i r g a n sınıflarımız için

parlak Felsefe'dir. ları

olur.

bulunduğu hatta

için,

işverenlerin

tek s e l a m e t

körfezi

DEVLETLULAR:

BİR

Oysa

güvendiği

lar:

Yönizm'in

SINIFA

Öğretmenle Yazar,

KAPILANIRLAR

Devletlular

İdareci

ile

kimlerdir?

Politikacı,

Sayıyor-

Müteşebbis

ile

Sendikacı... Bunların

hiçbirisi

tipler d e ğ i l d i r l e r . öğretmendir, Yalman

İdareci, öyle

karlı

çi sınıfına basit ve

kolay

gösterme

"Öztürkçeci"lerimizin,

kıp,

kendi

"yeni"

bir

aralarında medrese

malarını

dili

sıkma

İlla

kulağımızı

niçin

kalkmalı?

gibi

mı, İş-

aşırı d e r e c e

metodudur.

karışık

sol

ayak

Bu,

bizim

konuşmayı

uydurma

yaratmayı

m i h e n k taşı,

sınıfına

sağ

insanlarımız

herkes

kuşdili,

"ilericilik",

bıra-

kast

dili,

"devrimcilik"

say-

andırır.

DEVLETLULAR: "Şu

diye,

de...

için

tanır...

İşveren

davranış

hevesine

ıkına

ilh.

Emin

muhabiri

göre d e ğ e r l e n i r .

edeceğiz

proto-

Başgil

Ahmet

vurulacakları

Türkiye'sinde:

bir d ü ş ü n c e ve icat

gazete

tipleri

kişiliklerin

Fuat

de...

Sendikacı,

dağlar bulunan ve

insanüstü, Ali

öğretmeni

olmayan

mı y ö n a l a c a k l a r ı n a

başparmağımızla solcu

köy

imzası

1966 yılı

güç f e l s e f e l e r

bağımsız

hatırlayalım:

Müteşebbis,

kişilerin

içinde

başına

Enstitülü

yazardır,

aralarında

Toplum

Köy

Politikacı,

Bütün

kendi

Üşenmezsek

felsefesiz

ceksiniz.

Kimse

kanmak

için

KANMAZLAR,

Devletluları kimseyi

KÖTÜLERLER

kandırırsak fena

kandıramaz;

bir g e l i ş m e

bulunsun.

mı

olur?",

diye-

meğerki,

kananın

içinde,

Baksanıza,

kendiniz

bildiri-

yorsunuz: "Köklü cağı

reformlara

insan

Hem

kalkınma

konulmakta

dir."

(Bildiri,

Devletçi

hem

geleceği

davranışlar

köklü

düzenine, unutulmakta-

reformlara

yeni

kazın

a y a ğ ı n ı ? İ s t e r s e n i z en s u n t u r l u

ala,

şey,

"köklü" o l a c a k s a ,

görevlilerin

şakaları

kurarsanız

mevkilere

yadırganıp

kar-

kötülenmekte-

gelmiş

sinek hemen

Plancı

traş

devri-

"kötülenmek"

nasi-

yoktur.

kurunuz, bulunanlar"la.

palavracılığı

kaydı

olur.

sırf

"Millet kaderine

yola Kadrizm

ha-

çıkılmca

ve Y ö n i z m

gi-

katastrof!

Palavracılığa önünde

değişikliklerin

istenmekte,

başarıla-maya-

Toplum

hiçbir ş e y i n

Yahut

bazı

sonucunda

"Reform" d e d i ğ i n i z

"Planı"

olacak

olur? Ya bi.

Yüce

Hangi kim

mü

olun.

olursa

binizdir.

kalkınmanın

kalkınma

2/b)

Gördünüz mi

girişmeden

karşılık

davranışlarına

dır... şı

buna

geçti.

sözümüz Nasıl

yok.

u n u t u l a b i l i r ve

Katastroflar nasıl

herkesin

hiçbir ders

gözü

çıkarılma-

dan

hatırlanır?

Menderes

hakim" g ö r ü n m e d i ? şırır ş a ş ı r m a z , Önce

aynı

pazarlara

bir

istiklalimizi

içli,

rak, sun

mahrum

tazyiklere Türk

dolayısı

üyesi

ağzıyla,

radyolarda

"ihtilaller yalnız

dığı

oylar y ı ğ ı n l a

çef'i

Ankara'ya

gün

geçmedi;

landı. ya

ilan

parası

şadan

sayılır?

Menderes

Zahmetli bir

rum.

Ama

hafta

son

(komada)

Gürsel

geçti.

bir

Komünist

geçmedi, sistem

halâ

Amerikan

Manzara

ka-

"Türkiummuyo-

demişti. "...

14'ler insanı gay-

ediyorlardı" zamanda

ansızın

hastanesine

ertesi:

Paşam:

kurulmalıdır"

uçakla

ancak A m e -

açıktır.

Mayıs

aynı

kaç

edenler

kazanacağını

mecbur ile

Pa-

arasında

mal,

lazım"

sehpa-

Gürsel

bağlıyanlar,

kova-

ödenekten

kelepçeli

muydu?

delilere

muhakkak

Partisi

örtülü

"Devletlular"

afiyet v e r s i n

Kruş-

gidecekti.

haydut gibi

ile,

ihti-

alama-

Başvekili

ardında

başarı

Ürgüplü

Paşam

Sovyetler

Paşa,

bulunmaya

yıl

yukarıdan AP'nin

Moskova'ya

olabilirler.

partisinin

beyanda

"Türkiye'de Bir

Plancı

Biz

bugünkü

tesadüfe

bir sosyalist parti

üç

olmaz.

Devletlu

katliamını

iletilince, A l l a h

samimi

Aradan

kur-

elleri

"Devrimci"si

ol-

İnebolu) Plan

bebek d a v a s ı

ölümünü

komünist

sınır dışına

Onun

Devletçi

ye'de

Bugün

hele

Vatan

saptıra-

kısmen

1957

Eskişehir'den

"Gerici"

istikame-

yolundan

Cephesi'ni

açıklanarak,

"Cumhurbaşkanı"

dar " S a f "

düştü,

köpek -

aldığı

"İlerici"si,

rika'da

bineceği

siya-

k a t ı l m a m ı ş bir D e v l e t ç i -

Ardında,

Kendisi

dış

bırakmak

itila

edilen

onu

etmek

(Ağustos

-su

şa-

bağırmıştı;

siyasi istiklalinden

destekliyordu.

uçağa

götürüldü.

tane

onu

teslim maruz

şöyle

suretiyle,

milletini

aşağıdan

bastı.

çağırdı.

Yassıada'da

cımbız

rı

ile

Kendisini tehdit edenlere,

lal yapacağız!" zılgıdını

nutkunda

halinde

yoldan

"Millet kaderine

gürlediler.

önlemek

etmek istemektedirler."

Milyonla du.

İnebahtı

inkişafını

Sosyal Sınıf p u s u l a s ı n ı

katastrofla

çalışanlar...

iktisadi

Gürsel

kutup,

istismar sahası

dışlı

onu

yoksa

zıt

kişicil

iktisadi

açık

tinde

mi,

iki

M e n d e r e s zavallısı,

"Memleketin si

deyiverdi. gazetelere:

bildirisini

yaptı...

Amerika'ya

taşındı.

girer

girmez,

komaya

kalkamıyor.

satırlar b i t e r k e n Rahmetli oldu.

Gürsel Şaka

Paşa

gibi

uzun z a h m e t l i

geliyor ama,

komada

böyle...

idi.

ÜÇÜNCÜ Devrimciliğin -Birinci

Birinci

BÖLÜM

Problemi: S ı n ı f İktidarı

Kurtuluş ve 27 M a y ı s A ç ı s ı n d a n -

DEVRİMCİLİĞİN

BİRİNCİ

SINIF T ü r k i y e geri ka

ülke o l d u ğ u

kültüründe

geri

için,

kültürü

Devletçilik

çok

günler yaşandı

ise,

sahneye Bu men fa

akımların

zaman

dayanmayan

re:

dönük

ki,

bir

Bağımsız

Devletin

"Kadroculuk"

şu

oldu:

bir

Politi-

ithal

zaman

et-

kritik

Devletçilik akımı

Hepsi

kopuk g ö s t e r d i l e r . Devlet

de y a l n ı z

"İdeoloji" y a p a n

ğa.

Moskova'dan

döndürdü.

başı

ortak y a n l a r ı

Sınıf i l i ş k i s i n d e n

layıp

1920 yılı

başını

Sosyal

ve İktidar n o k t a l a r ı n d a

çıkarıldı.

Öylesine

Devleti

bulunabileceğini

"Yöncü"

Sını-

yaydılar.

parmağına

do-

zamanına

gö-

Bunlar,

Nazi'likten,

Ege-

bir S o s y a l

Kadro e l e m a n ı n ı

Devletçiler türedi.

denen

Belirli

denilen

Solcu'lu-

dek ç e ş i t l e r g ö s t e r d i l e r . Hepsinin

cak

illüzyonu,

duruluk

Bunu

problemi

lemidir,

şaşı bir şeyi

iktidar kişi ise,

her an, bu

önem kapı

iktidardaki

kişi

affedilmez

karmanyolalara

doğruyu

belirtmek

için

tahtası

sabık

ana

rekse

K a d r o c u l u k ile

fikirleri

ikinciye

boşuna 27

uzanan

emek yitirmek Mayıs

eleştirisi

sırtında,

[şimdiki]

Devrim'in

hangi s o s y a l sınıo

sosyal

bir an

Devrimi

sınıfın

bile unut-

açar.

yerli

malı

tecrübe

Yöncülüktür.

g e r e k Birinci Milli Kurtuluş Mayıs

birin-

olaylarını

Onla-

Savaşı

ge-

denemek

olmaz.

olayının

ilginçtir.

aşağıdaki

lahık

yol

ikti-

değil, İktidar prob-

kat d o ğ r u y u

elimizde

Geriliği-

açıyor.

parola

politikada

ala-

dayandı.

taşımıyor.

Devletçilik de t ü m

Bu çok yalın

can

c i d d i y e alan ve

anmak gerekiyor:

doktrin veya

Devlet de,

denli

prensibine

Devletçiliği

eğilimlere

işi değildir,

e g e m e n l i k aracı olur.

olsa

bile

bakan

şu v e y a

eğiliminde

mak,

Devlet İktidarı

karartmak

bilmeyerek yapmaları

O gibilere,

rın

konuyu

Sosyalistler arasında

dar p r o b l e m i n e

fın

Politikada

isteyen

bilerek,

miz,

kişinin o

de geri.

kalmışlık Devlet

t o p l a n ı y o r . T e v k i f Rüştü A r a s ' ı n tiği

PROBLEMİ:

İKTİDARI

Ona

araştırma

Sınıf -

İktidar

problemi

bir Giriş

olarak,

özetini

gerekli

açısından

polemik bulduk.

biçiminde

ayrı de

YÖNİZM Yöncüler

KADRİZM

kendilerini

KADRİLİ

Kadroculara

benzettiğimiz

için

gocunu-

yorlar. Biz

iddiaları

kendi

boyutlarına

yapmıyoruz.

Y ı l l a r yılıdır a n l a t m a y a

lamaktadır:

Bütün

indirmekten çalıştığımız

"Devletçiliklerimiz

başka şey

bir şey

şunu

çok g e ç m i ş i

açık-

hortlat-

eğilimleridir. Kadroculuk,

cülük, de

aynı

hortlayışın

iskelete

"yeni" bir s o y h a y ı

telleyip Osmanlı riltilen

[hayırsız,serseri

Firavun

İmparatorluğu iskeleti

Kadroculuk, ölüye

lüzumsuz

Osmanlı

kefen

ölünün sosyalizm

komedyasını ölünce,

ölüsü

kulunun

Maskaralığın,

kızı

koca

Ardına

Başkent

ölü

kaftan

trajedisinin,

diye,

giydirilip

saklanan

kapıkulu,

kaldırıp İndirdi.

dolaylarına

kolunu

dek y e d i l d i .

oynattıran

"fasıkı

zavallı

"Niyet"in

testereyle başka.

sıra

temizdi,

bulmak, rolü

sütçü

kapı-

al-

ister s a h n e s i n i

oy-

son

duruşmada,

bir şeyler

ilh." d e n e c e k .

edebiyatı

olduğu

değer.

biçer. kızın

ilgiye

söylemek

gibi sağı

so-

Bütün

Osmanlıca'da

denir.

gösterilerine, anlayışlarını

Biz

Maksat

ciddiye

beygiri

seyredenlerin

ilciye

eksik.

kırk yıldır d i n l e r i z .

oynayanların

maskaralığı

Yöncüler

Ara

mahrumluk"

Oyunu

bir

içindeki

mırınkırınlarını

sahnede

Ne fazla,

için

da,

iyiydi.

yürecikleri

burjuva

bir

bir şey d e ğ i l d i r .

Kadrocular

Niyetçikleri

ısırsalar bile,

nırlar.

Süleyman

bir s e l a m v e r i r gibi

ister "fikir"ini Tarih

başka

Canım,

yarız.

sinip,

kurtarmak

olsun,

maskaralıktan

bakmayız.

Yöncülük

bezinden

bozulmasın

"önemi" odur.

maktır.

Biz,

yaptı.

Di-

KUKLA

Devlet"i

buna

Sultan

"Devletçiliğimiz"

Gömülmeliydi.

nedir?

"Nüfuz'u

küçük

kalmış

Amerikan

ordu

dağılmadan

Kadroculuğun

istediler.

arta

oturtuldu.

ikide

ardına

önemi

ÖNEMLİ

söz-

pusatını

oynuyor.

cephedeki

kolunu

ordusu

Padişah

Yön-

donattığı bir ölü

soyuculuğunu

adlı

Kanuni

Tahtırevanına

padişahın

namak

iskeletidir.

kimse],

birlikte ö l m ü ş t ü . çıkardı.

ne yapıyor?

Kanuni kuşatıldı;

çağından ile

mezardan

ucuz

giydirmekle

ölü

yana" y a m a l a r ı y l a

giydirmektir.

Nemrut

aynı

20-30 yıl

"Emekten

Zati

Seyirciler dehşet biçilmediğini

kişi ise,

niyetlerine eğlence

Sungur, içinde

bilmeliyiz.

sa-

sahnede

heyecanla-

Zati nı

Sungur'un

para

unutmamalıyız,

belgelerini dı,

hesaba

üstelik başına

"Niyet"i

Olayların

katmalıyız.

ÇIKIŞ:

sahneye

fiilen

işgali

Partisi,

ZAMANI

bir

pılıp

insanı

dıkça

yenemez.

Kadro

de,

İlmiye'nin

sıra?

Mayıs

Devletçiliğimizin Kimin, ye'mizin

rolü,

nasıl

Sadrazamla kelleleri zi'lerin

Dirlik

Devlet"

kesilip,

(Başvekil

bunu

Türkiye'de,

Kanuni Karşı

Sultan gelen

tahrikat

atması

öylesi

iki

idi.

Bakanın)

ne t e r e y a ğ d a n

kendilerini örneksiz

Süleyman diller ve

"Orhanga-

bir

"Nüfuz'u

eşiklerine

çağından

dinleyen

çivilenmişti.

beri

kulaklar Mayıs

Şö-

unutmuşlardı. 1908

Meşrutiyet

domuz topu

Devrimi'nden

Şirketleriyle

rımız

egemendi.

Paşa

hazretleri denli y a v u z kişi olsa,

bası

içinde

Onların

tavşan

gibi

toz

avlanıp

konduran,

ser-

Bezirganla-

Mahmut

Şevket

Beyazıt m e y d a n ı n d a k i ara-

kanlar

bunu

yabancı

içinde

"Hürriyet şehidi"

düşünmemişlerdi.

DEHŞETİ

biziz" d i y o r l a r d ı ,

Millet besbelli

beri,

o l m u ş yerli T e f e c i

kılına

Mayıs Ş ö v a l y e l e r i

HİYERARŞİ zı,

g e l e n e k ç i l İlmi-

Menderes'le

eşsiz

Mayıs g e n e

gidimcil

ortaya

başarı

maye

"Ordu

Ne o l m u ş t u

Mayıs,

kılıcını

oynadılar.

yılı.

geçmişti. 27

uğratmaDevletin-

sandılar.

Türkiye'de,

1961

"Devlet Sınıflarımız"

Beyazıt C a m i i ' n i n

edilirdi.

edenleridir.

"Nüfuz'u

Tanrı adına

bilimcil

içindeymişçe

Düzeni g e l m i ş t i .

valyeleri

bir y a n a .

koparıldı,

ki,

Düzeni

içinde

Oysa Kesim

idi.

(Ordu'nun)

kolay

oldu

Devlet -

yaptığı

hoşnutsuzluğa

müsellah"

Osmanlı

kalkışı

Vüzera'nın

öylesine

çekerce

gayrı

yeni

ittiği

Seyfiye'mizin

ve gençlerin"

silahsızlandırmaca

devrimi

(Üniversite'nin)

üzerine,

kıl

K a d r o c u l u k ne za-

"İşçilerin yaman

s a h n e y e çıktılar?

bir ş a h a

niçin,

"kafadan

kapıkulları,

oynadığı

1960

Kişi

başarılısı ö n d e gider gibi y a -

"Düşüncede

Y ö n c ü l e r ne z a m a n o

hafta

yarattığı

Ç e l m e l e r i n en

insanı

kalkar midi?

zaman.

Devletçiliğimizin ve

objektif

kazanmasay-

- ANLAMI

İzmir,

kaldığı

sistem,

oyuna

ne g ö r ü y o r u z ?

ç e l m e t a k m a k istedi. takılanları

S u n g u r para

alsaydı,

bakınca

Hiçbir

oynattığı-

aramalıyız.

çıkarıldı?

altında

hayal

k a v r a m a k için T a r i h i n

Zati

satın

orasını

oluşuna

man

Halk

içyüzünü

belayı

babında

SAHNEYE

kazanmak maksadıyla

işin

" D e v l e t d e m e k biz d e m e k i z .

razı o l d u k t a n

kelli,

halt e d e r m i ş bu

Biz

ra-

işe Fi-

nans -

Kapital

rüşvetçi Ne

halt mı

kadar saf ve şanlı

Türk

İşte,

Ordusunun candan en

iki

üstündeki

çatırdayıp, şeyi

adım bütün

yıl

HİYERARŞİ Başka

ları

mavi

kalın

Dört

2 yıllığına yeminle Orhan

sezmiş.

sürgün millete

idiler,

"Ne d e m e k y a n i , katılmış görmez rarşide

"Ne

"Yukarıdan

Ordu

dostu

bir

diyalektiğinden.

mü?

14'ler...

gibi

üs-

demekiz"

Devlet sınırelçinin

birer " a k i b e t - i

göz

meçhul"

bir elle t u t u l m a z , 27

bilmeyerek

gözle

niyetlenip

Mayıs

"14'ler"

Hem

"14'ler"

hiyerarşi de

niyetlenip,

beter o l s u n l a r d ı .

yapa-

vuruşu

görür

düşmüştüler.

Hiye-

niye

düşmüşlerdi?

inanıyorlar,

onlara

Devrimi-

katılanlar yahut

Hiyerarşik t e p e d e n

ra a c ı y a m a z d ı . "Su testisi su y o l u n d a görsünlerdi

kendilerini

Haşa".

bilerek,

Hiyerarşi

yenilmişlerdi,

"Hiyerarşi"

tabanca biz

m e m u r olan

başına,

olmaz"dı.

çiğniyorlardı.

getirildiler.

demek

uğradılar.

Hiyerarşi

sa,

her

değer-

ülkeler elçilikle-

"Devlet

Menderes'in

yerarşiyi

Mademki

yapmıştı.

öldü

İhtilal"i,

paniğe

"düşenin

başına

kendilerini

belirsiz"

tek

istemeyerek,

büyük

ba-

k u b b e l e r gibi

hepsi

kerte

ilkeciği

görünenler, o

Ge-

"14'ler" kolipostal

maaşla, yabancı

idüğü

mucizeyi

"Hiyerarşi"

Yalnız

bir saat s o n r a

ikinci

oluverdiler...

madığı

bir sıra

bir s u b a y ,

kabus g ö r m ü ş

"müsteşar" durumuna

memurcuk

inanılmaz

lira

adamıştı.

buldular,

isteyerek

küçük s u b a -

camdan

öyle

kalmaz.

bir saat önce

girdiler.

gören

Bir gece y a r ı s ı ,

bin

hapsi altına

görülmez

Birlik

benzeri)

üzerine yıkıldığını

D.S.,

pek

okuyoruz.

anılarında?

lüzum

beş

Gazi

dışında

göklerin,

dünya-

pek s e v i m l i ,

GÜCÜ

Gece yarısından sanan

Bir Milli Bunu

prensip yetti.

derlendiler.

tüne

bir g ü n d ü r .

misiniz?

ihtilalciliği

anılarında

önde y ü r ü m ü ş .

hiçbir şeye

kutsal

Siz zin-

bırakmayan

İlbleri

(mertebeler

küçük s u b a y l a r değil

Allah

s ö y l e t m i y o r mu

çağının

Kabibay'lar...

Hiyerarşisine

şangır şungur Türkiye'nin

li t a n ı k l a r ı

rinde

Orhan

( G a r n i z o n u teftiş v e y a

ezip y o k ettiğini

adlı

içeride a l ç a k

ey O r h a n g a z i

"Tehlikeli Şövalye" olarak öldüm

"GölgedekiAdam." Altı

neralinden

siz,

inanmış

kimseciklere

bir iş s ı r a s ı n d a

şı

- dalbudağı

Erkanlı'lar,

sınangılı

"İhtilal" günlerinden yı,

dışarıda

Önce

Orhan

içimizde

hiç

zeki

kökü

edermiş?

yiğit

cirlemesine) da

denilen

Kadı?"

hem

hi-

göstermişti. Artık "Ordu"

kırılmıştı".

onla-

Ne halleri v a r -

ORDU

KUŞKUSU

Ancaak!

Ortada

ram"

ile

şöyle

yazılıyordu:;

"Bu

gün

benâ

Bakî kalan İşin ram

bir " a n c a k "

gömüldükleri ise

değil,

bir

"gölgedeki

adamlar"

Aman,

henüz

başımızın

bir

ler, ordu

gün

birlikleri

KOMEDYA: adam"

Kurucu

topraklarına

uygun

olsun

Koskoca

İnönü

Milli

için

hazır evet

Siz RESMİ

muz,

başta.

Ondan

son-

Bütün v u r u c u g ü ç -

İÇİNDE

içtenlikle

Pala

Kim

GİZLİ

kıpırda-

DEVLET

açıklıyor. DP'nin

elde

Kanunu

Bir y a n d a

yerine.

salmıştır.

AP'yi

Anayasaya

ile t o p l a n m ı ş

duran

ölmez "Karma

Ordu

var.

içinde

bakın:

GİZLİ

Okulunda,

altında

gizli

Hükümetten

Genel

Kurmay

vetler Birliği'nin,

bekçisi

gibi

Hükümefleri

Büyük

Mil-

Ekonomi"yi

"Silahlı "Silahlı

kita-

resimleri y a y g ı n geçit

g e r e k e n , ve içinde

Kuvvetler Birliği"

bir

kurulmuş.

Kuvvetler Birliği", Genel

hü-

boğmak

adıyla

gizli" teşkilat

Jandarma

is-

yapıyor.

kan ve ateş

"Hükümetten

kim

Her ilkokul

emrinde o l m a s ı

Ankara'nın Komutanının

toplantılar yapıyor. saklı

gizli

Başkanımız

Hiyerarşi

"Karma

kahramanı.

üzerine d ü n y a y ı

Hükümet

işe

bu,

İlerici-Plancı Mücadele

hükümetlerin

Jandarma

başkanlığı Ve

bir işareti

gizli,

uygunca

karşısında?

toplamıştır,

Seçim

Paşa'nın

Öte y a n d a , kümetin

vardır.

bında A t a t ü r k ilkelerinin met

bir

Gümüş

olmasın,

öp-

değilse.

hiyerarşiye

hep birlikte.

DEVLET

büyük

Meclis " s i n e s i n d e n " ,

güdecek?

hiç

Orduyu

çekilirlerse?

Başkanımız,

Meclisi

Vatan

Meclisi

"Bay-

neden

Ne yapalım?

gücün

"Gölgedeki "Hiyerarşi"

kuşkudaydı.

kendi a d a m l a r ı m ı z c a t u t u l m u ş . silahlı

ik-

taşta

imiş." Ordu

elimizdeyken,

Genelkurmay

TANRICIL

let

siygaya

bakalım.

muazzam

"izzet'i

dikilen

bırakmışlardı,

Kuvvet Kumandanları

yabilir o

seda

Hiyerarşi enişte

sadâ"

Hiyerarşi

çaresine

Başbuğumuz

hoş

beraber,

seyran değilken, 14'ler "bir

14'lerin başına

Senâdür!..

bilmemekle

müştü?"

ra g e l e n

yarın

kubbede

içyüzünü

kalıyordu.

sefarethanelerin

prensibi

Kongrelere, gelecek.

elbet

Çünkü

gereğince

Başbuğu-

o Silahlı Kuv-

zaten

her

şeyin

karşı

kurulduğu

başkanıdır. Asıl bilinen şa'dır.

Silahlı

Kuvvetler

Hükümetin İ.İ.

Birliği'nin başı,

Paşa, g ö r ü n m e z

yani

kendisine zamanın

Başbakanı

Hiyerarşinin doruğunda

Pa-

gedikli

bu-

lunduğu

için,

şölenlerde

Jandarma

Okulunda

(Briyfinglerde)

verilen

fink a t m a k t a ,

"gizli" A m e r i k a n k â r i "ihtilalciler"den

aşağı

kalmamaktadır. SİLAHLI Silahlı luk

GÜÇLER:

TAM

Kuvvetler Birliği

"Müdahalecilerdedir.

Millet Meclisini Devede Bunlara virsin.

göre:

Bırakılsın

gördüğü

Yani

Ordunun

Her ne

duya

yön

verecek.

olursa

verir;

dadır:

gizli

KADRO

Geldik

mi bir eti

var

Yön'ün Yön,

"Yön"ün

her y e r i n d e başıbozuk

"Yön" d e r g i s i midir,

kendisi

hükü-

sorumlu

sa-

H ü k ü m e t OrHükümete

yön

[herkesin

gö-

karar-

büyük

düşünceleri,

çıkanı

mi? Y ö n , bakar? kulağı

"becerisi"

zavallı

"Başka

güçleri

"Havay'i nesimi"

onun ağzına

"ağzından

oluyordu. gizli

Güdücülerden

Kim

Belki

dolu

"tercüman"

ölçüde yayın

K u v v e t l e r Birliği" t ü m ü y l e

Evet.

göründü.

Yöncülüğü

çe-

verilecek.

ancak T ü r k i y e ' n i n

diği

yetkili

"alameleinnas"

başıbozuk"tur.

çelişmelerle

çoğuna

Ordu

yöne

ÇORBALARI

otlu

kılığında

yalnız

"Güdümcüsü"

Ordu,

Müdahalecilerden

"alt y a n ı

de,

Kuvvetleri

tersine

"Yön"e...

kuşudur.

"Güdümcü"dür.

dürterek dilediği

Dünyanın

"Silahlı

kararlıdırlar.

azınlık:

Müdahale!

göbeğinde,

Hükümete Yön

YÖN

maz"

bizde

Büyük

b a ş ı b o z u k l a r idarede;

zaman

olsun,

çoğun-

gelmiş

bir

Hükümeti

Silahlı

Ankara'nın

önünde]

olan

"Müdahale"cisi

"Yön" vermekte

yar.

nin

kaahir

iktidara

h ü k ü m e t i ele a l m a y a

şu

yerde

çoğunluk,

seçimle

kabilinden

Çeviremezse,

mete

zü

Bunlar

h e m e n dağıtıp,

kulak

her y a n l ı ş

YÖNETİCİ

Kongresinde

Türk

türlü

okurlarının

nasıl

tarafından

duyoldu.

söylesin?"

"müsaade" edil-

yaptı.

Kadroculuktan

ayrı

tutan

ö z e l l i k l e r şu

iki

nokta-

toplandı: 1 -

Yön,

Mayıs d e v r i m c i l e r i n i n o m e z b u h a n e

ca]direndikleri karşı

direnen

Kadroculuk, dığı 2

silahlı

mevcut

günlerde -

zamanda

çıktı.

kuvvetlerin

iktidarın

Yön,

iktidara

günlerde

doğdu.

tebellenişini

bastır-

bulunduğu

Serbest

Fırka

[boğazlaşır-

mevcut

doğdu.

"Kadro",

Hükümetin

Hükümet

Başkanının

kapatıldı.

"Yön" öyle

Başkanının

ortaya

özel

Polisin

açıkça

emir b i ç i m i n d e

direktifi

açık

destek

emri ile

bir

resmi

yayınlanıp,

para

desteği,

ile y a y ı n l a n d ı , görmedi,

kapatılmadı.

Hükümet

CHP'nin gibi.

kanadı

Şaşkına

mete

karşı"

rafından

altından

çevirttiği

iktidarın

karşı

atılan

içinde

Burada

"çorba

HANGİ

çorbasına

çorbanın

Örfiye

"hükü-

(Sıkı Y ö n e t i m )

ta-

yaptılar;

ÇORBACININ

her t u z u ,

boğulmak

biberi

olur.

KEŞFİ ayrı

Çorbanın

k a r ı ş t ı r m a m a k için

olmaktan

çıkaramadık.

sonra,

"Hacı Hacıyı Arafatta"

lafatta

bulacaktır.

Denilecek

ki:

bareği.

Onsuz

Sofrada

çorba

"Sen gibi,

Yön

yemez misin?"

oturmayanlara

a c a y i p çor-

Pek

İkisini

nüshasından

almak,

Devletçiliktir.

iki

ilk Y ö n

gibi,

ele

harcadık.

Netekim

düşünceye

ayrı

kendisi

çok çaba

bulduğu

çorba

yemeğe

Yöncüler;

fikirler" s u n d u l a r .

K a d r o c u l u k ile Y ö n c ü l ü k o r t a k t ı r .

birbirine

hiç

İdarei

"Büyük A d a m " l a r ı m ı z

"fikir çorbacılığını"

olanlara

DEVLETÇİLİK:

çorba

Bütün

adamların yaptıkları

hareket sırasında,

Kadrocular,

bayı

çıktı. silahlı

kapatıldı.

iktidara

Yön

kimi

Kadroyu

ka-

sevmem

bir

şey

"Çorba-Fikir"le

mü-

demem.

başlayanları

kınamam. Yön

çorbasının

suyu soğanı

nan

maddesi,

onun

sıcak s u y u , tatlı

pirinci

kara

biberleri

Yön'ün

tanesi

soğanı,

insafsız

konuştuğum

olanı

olduğu

gibi

çiliği tip

sade

suya

hele

çorbacıları VE

Kemalizmin

rıldı.

kendim

ile

içenler

kırmızı v e -

besleneceklerdir. Belki

üzgünüm.

hiç

Devletçidirler derken, bayağı

TAŞRA

adam

Ne var ki

bütün

yerine

olduğu

reform

Bunu

sakın

Böyle

Devlet-

bir sanı

k o y m a k olur.

BURJUVAZİSİ

cumhuriyet

S o n u ç ne o l d u ? CHP'ye

ile, y a ğ ı

icat ettiler s a n ı l m a s ı n .

Devletçilik Türkiye

sında,

veya

naneleri,

söylemek şanımızdandır.

DEVLETÇİLİK landı.

yiyen

açıcı

Devletçilik yağcılığıdır.

için

kapıkulları

o n l a r keşif,

iştiha

yağı

o l s u n , asıl dişe d o k u -

Yönü

ile değil, t a n e s i Devlet,

denli

Kadroculuk

ne olursa

Devletçiliktir.

günden

ilkeleri

beri

Devletçiliğe

biz s ö y l e m e y e l i m . Y ö n ' ü n

düşman

olmayan

Turan

uygu-

dayandı1.

Güneş

sayı-

şunları

yazıyor: "CHP'nin lar'Batılılaşma laplarını rafı tı?"

kurulduğu ameliyesine

yaymak

kullanmıştır." (T. Yön,

için,

senelerde en

20.12.1961,

mahalli

yakın

Devlet

Güneş:

s.14).

zümrelerdi.

teşkilatı

"CHP

eşraf' olarak

Halktan

memur-

Atatürk, da

Nas>l

mahalli

İnkıeş-

Uzaklaş-

satırlardan

Bir g a z e t e n i n "Gerçekten, yet

dört yıl

zaman

Komünizminin)

çekinmemiz fabrikalar larını

bütün

mistisizmine

talistleşme)

a y d ı n l a r ı m ı z gibi,

ameliyesine" elbet Ve

sebep

Bay

Devletle

teması

olan

makinesinin dılar. lonun

bir

üst ferler

ile

de,

uzmanların

konudur."

ya,

Batıya yani

bağlıy-

birlikte,

zaman

tarihe dikkatle

sa-

(Keza)

zaman

gelinceye

Vali

şöyle

olacaklardır."

birleştir-

kadar,

oldukça

Parti

sıkı

durması

trans-

gereken

bir

İdeologluk

kapıkullarının buydu.

açmaya

Bay

"ideoloj/"leştirmek Turan

yarayan

Güneş

başlangıç"

istedikleri

bile

(keza)

bunu:

ilk

"Türki-

sayıyor.

Batı-

Kapitalizme... bile

bile

lades

oynadılar.

yıl

önce

"eşsiz

idealine y ö n e l i ş

gibi

virmenin

biberi

tuzu,

zaman sınıfsız,

rattığını

icraatına

en Devlet

hatırlayanlar,

eşleriyle

Kadrocular

bu ay-

Memurlar

Devlet

Devletçiliğini,

siz,

Yoksa

"nispeten

bulunanlarla

arasındaki

üzerinde

Burjuvazisine Kadro

"Devletçiliğimiz" ye'yi

kadroları

(Keza)

Taşra İşte

Devlet

gibi

balolarını

bir

burjuva

tutulmamıştır.

teşkilatını

yakın

kapi-

yolu

unutmamış

Parti

bir yana,

ma-

(yani

zümreler memle-

ediyordu;

da,

iliştiğini

teşkilatıyla

kadroları

iktidarda

tabiatıyla

Cumhuriyet

gerçekleri

etkilemişlerdir.

teşkil

eşrafının

duru

yazdığı

Batıcılık

zümre

belde

temayülü

aranıyorsa

"Batılılaşma

cihaz ve

binaenaleyh

olarak,

kenarına

"Devlet me

bir

çarkları

yanında,

için

Vilayetlerde

Beyin

belirttim."

burjuvalarımızla, o

Güneş'in

zümreler bunlar" o l d u ğ u "Eşraf da

sıkı

bizim bütün

gidişine yön v e r m e k t e A t a t ü r k ' ü

"ameliye"ye, dın

bular ve t e r s i n e çevirir.

aydınlarımız yakındırlar. ketin

fayda-

bir s a ğ d ı ç

barajlar

yürütmesinin

taraflarını

Devletçiliğe

(Sov-

nelerinden

bulunur.

Bay G ü n e ş , sal

rejimin yollar,

Devletin

alamayacağımız

Türkiye'de

yıllarında

Mesela,

yatırımları

gibi,

Görülüyor. 1920

Atatürk'e

faydalanmamız,

anlatmıştım.

büyük

anlattığım

büyük şefim nelerinden

gerektiğini gibi

sonra:

açık o t u r u m u n d a T e v f i k Rüştü A r a s şöyle diyor:

çok

süslediler.

Gençliğin

bir

başlangıç

"sınıfsız

kafasını

toplum"

çorbaya

çe-

oldular.

annelerinden

doğan

imtiyazsız" t o p l u m u , iyi

Kapitalizme

örneksiz"

gördüler.

çocuklar, Batıcı

şimdi

"eşsiz,

Devletçiliğin

nasıl

örnekya-

KAPIKULU'NUN Bugün, "eşsiz,

aldılar

HALKI

ellerine

örneksiz" s a y m a k t a l a r .

tırlar.

Y a l n ı z onlar,

lerine

benzemez

ginlerden Türk

psikolojisinden.

ettiler. Ana

Her şey - "Devlet

Kentin

değer

kapıkulu

Bir yol

memle-

kanun

varlığında,

işaret etti-

O s m a n l ı , edip a d a m d ı r . ile

olsa,

prensiplerini hep,

çok,

şöyle

gemi

nüfuzu

devlet

kesin

konuşur,

sere

üslupları,

bir

koyar. şöyle

alacak.

hale

saf t u t m a z .

"Aman,

güzel

sempatik derdi: Ayak gelür! "Nüfus"

maymun

"Aman

sulta-

takımının Ve

gözü

ilh."

sözcüğünün

gözünü

açıyor,

ye-

dikkat!"

bildirir:

başka

hayat

kolay ve

dolaylı

Kadim

Kur'an dili d i y e b i -

Kafiyeli ve V e z i n l i söyler.

Gelişi

azıya

böyle

memleketlerdeki

standardının

standarda

varlığını

erişmenin

veya

başka

Öğrenmekte mümkün

tabakalardaki

olduğunu

asıl

önem-

görmektedir."

2/a).

KİTLE

TEHLİKESİ

"Kitleler" sosyal

amorf

sınıf,

"kitle"dir, ağalarla Bu

Millet de...

gelir:

devlet

"Kitleler,

olojiyi,

akla

Onların

"Kitle"yi geçirir.

(Bildiri,

Devlettir,

mu, T ü r k i y e ' n i n

bölümü

konuşurken

mazallah

Devletlusu

Yöncülük,

lisi,

Vatan

geleneği

koymaktan

nüfusu

yüksek

"kalkındırmaktır."

nasıl şeydir?

laik " f ü t ü r i s t l e r " d i r l e r .

Osmanlı

gibilerden

ile.

anası:

psikolojisi

nesir y a z a r l a r .

rine

ya-

yahut fikirlerinin

Nüfusu"...

Yöncüler,

açılırsa,

bil-

Kapıkulu

leceğimiz s e r b e s t nazım

nım,

Batılı

"Emekten

Çok d i k k a t e

deyimler Osmanlınındır.

açık

adı

ülke-

Nüfuzu"

kutsal

serpe

ortak-

Batı

çıkarıyor?

Devlet

- "Devlet Gerçi

ileri

farklarını

fikirleri,

Türkiye'yi

noktada

nereden

Devlet oldu iki

gene

karşılığını,

Kadro'dan

her şeyi Devlet s a y a r :

ğimiz gibi,

örneksiz"

"yeni bir Devletçilik"

"ilke"sini

kette

Yöncüler,

Kadrocularla

"Geri kalmış ülke" s a y ı y o r l a r .

özetliyorlar.

milletini

"eşsiz,

tercüme

na" o l m a k l a

şeyi

GORUŞU kalemi.

zümre,

köylü

Bezirganlar

ÇANLARI

(biçimsiz) tabaka "kitle", da)

bir

kara

kalabalıktır.

billurlaşmaları esnaf,

kitledir.

yoktur.

İçinde İşçi

aydın,

(hatta

Tefeci

Kütlet

kütletebildiğin

de hacıide-

korkma... kitleler K a d i m i

boyun

eğmiyorlar.

[eskiden] "Başka

oldukları

gibi t e v e k k ü l l e

memleketlerde" ve

yerli

kade-

burjuva

"tabaka"larında ğini

dün

zengin kap,

yaşama

punduna

olabildiğini,

bunun

için

lunmadığını

üslupla

çelebice

kibar

"Kitle"

üslup

akan

mektedir. önümüzdeki gelerek, Bu Onun

asını

nüfusu

iş

Köklü

tedbirler

şehirlere

çıkan

doğru

koy-

mümkün

iki

büyük

millet

itmekte,

sağlanmasında

alınmazsa,

tehlikeli

yol

bir

şehir-

güçlük

çekil-

işsizlik

gecekondu

hayatının

yarası

haline

açabilir."

2/a). dört

yüz

dirhem

tehlikede

bütün

oturaklı

gördüğü

kapıkullarını

Osmanlı

zaman

kolayca

görünüş"

kapıkulunun,

kullandığı

üsluptur.

"mest e d e r . "

üslubu

aldanmak felsefesidir.

ele

bu-

çimçiy

erişmenin

karşısına

mesken

bozulmasına

"sureti haktan

görünüşe

nüfuzunun

artan

devlet"i

hakikatleri ..

irti-

ihtiyaç

haber v e r i r :

yıllarda

için

nun

(rüşvet,

Kibardır.)

nüfusa

okka

"nüfuzu

böyle

yükseldi-

bir v u r g u n l a

hiçbir m e z i y e t e

"Hayat standardına.

Devlet

düzenin

(Bildiri,

boyu

düşürülmüş

namussuzluktan

başka

(Yön

yazar.

tehlikesini

"Topraksızlık, lere

tağşiş'ten)

görmektedir.

Edepli

olduğunu" O

apartman

olanın,

hile, y a l a n ,

maz.

seviyesinin

zibidi

altında

Kapıkulu-

yatan

mantık,

Örnek olarak Y ö n ' ü n

iki

iddi-

alalım.

MALTÜZYANİZM 1.

örnek:

Şehirlere

"Topraksızlıktan"; itmekte, da

şehirlere

güçlük

şehire

rapor

hazretleri jurnal

de a n c a k bu

iş

şehirlere

mesken

göre doğru

sağlanmasın-

2/a).

akışını,

Proleterleşmeyi

düşünce"

denli

Kapıkuluna

nüfusu

ise

(Bildiri,

"Akılcı

nedendir?

artan

sahibi

parlak "idarei

İçişleri

bir Vali

Bakan-

Beyefendi

maslahat"

ruhu

ile

verebilir.

neden?

malı, Yön

okulda

bulunan

"Devlet Çare?

prosesi

neden?

Nüfus a r t ı ş ı n d a n .

ardında,

letilmiş

azlığı,

akışı

nüfusa

nüfus

eden

Proleterleşme fesi"

akan

çekilmektedir."

Köyden lığına

nüfus

"Topraksızlık

nüfusu"

Nüfusu yahut

Papaz artıyor.

insanları

"Düzenin

nüfus ç o k l u ğ u o

mantığı

gibi

ama

için

Topraksızlık

"Kalkınma

silahı

kulakları bozulması"

bel-

gözüküverir. tehlikesi

var.

harp a ç a r a k kır-

kısırlaştırmalı!

sebeplere ile

Felse-

okutulurken

Proleterleşme sebebini

yüzeydeki

kendi

ilmi"

nüfus f a z l a s ı n ı

semizletmek

teklif e t m i y o r ,

Beyin

"İktisat

Malthus'un

a z a l t m a k için, ya

bunu

Hitler çıkıp,

Böylece Vali

kendisine

ünlü

Topraksızlıktan.

bağladı

toprak mı,

pek kolay v u r a b i l i r . . .

bir

KÖYÜ

ISSIZLAŞTIRAN

Oysa

gerçek

arttığını

belirtir.

ninin

azınlık

açıkta

kalır.

Bu ğil, o

bilim,

Ekonomik

çıkarcıları

göre

izafi

nüfus f a z l a l ı ğ ı n ı Eğer

ortada

Kapitalizm, yarayacak Tapu

bir

köy

bir

nüfus

derin

"Tehlike" v a r s a ,

ağaları

ile

anlaşır.

oyunlarıyla

ürününden

çıkartılır.

Tarıma

d a r a l m ı ş olur. Bütün mat'tan den

Tarım

birkaç

kandı.

gibi,

Çünkü

bin

ortak

geniş

fazla ve

olarak,

dolayısı

çeile

kalır. kapitalizmin

girişi,

büyük t o p r a k l a r ı Kamu mülkiyeti

girişinden

otlakları,

işine

toprakları

ağa iradı da

kârsız

küçük k ö y l ü l e r i n

köy

tehlikesidir.

geçirirler.

yatırımı

traktörün

çağda

avcılığında

yanında,

eşraf ve a ğ a n ı n

üretmen

Modern

Kapitalizmdir.

bulunmayan

tarıma

gibi,

mütegallibe,

DP ç a ğ ı n d a hızlandığı

rağmen

görüldüğü

düzenüfusu

m u t l a k de-

Kapitalizm

kârı

geri ve v e r i m s i z

geriliğine beri

sermaye

olur.

için,

tekellerine

e k o n o m i k hiç bir g ö r e v i ve g e r e ğ i kilip

Ortada

Kır a ğ a l a r ı

Kapitalist

oranlıca

çoğunluk

sebep,

yürütmek

ile

bir s ö m ü r m e

birikirse,

"fazlalığı"

temelli

zılgıdını

benzeri

Toprak

imkanları

yüzyıllar geçmiştir.

yapan

kendi

ekonomi

i m k a n l a r belirli

tekelinde

hakikat a n l a t ı l a l ı

düzene

KAPİTALİZM

nüfusun

köy

Tanzi-

mülkiyetin-

altına

beri

aşırtır.

Proleterleşme

nefes

boruları

burjuvaları

tı-

tarafından

gaspedildi. Bu

yağma

biraz d a h a ca,

şehirde

dular

orta

iş

aramaya

olur.

raca

miktarı Ucuz

İşsiz

köylü

ekonomisi

İflas e d e n

akın

eder.

Şehir v a r o ş l a r ı n ı

artsa

işeli

çoğaldıkça,

bile,

kârı

geliştikçe

Yöncü

samuraylar:

yıllık e l k i t a p l a r ı n d a bahatinizden yorsunuz?

köyden

her gün

köylü

büyük.

Niçin

GENÇLİK örnek:

için

"tü

aç

kalın-

gecekon-

şehire

akın

biz

diyecekler. o

yanı

zamanlarda

Kapıkulu,

Batı

değerleri

ek-

saklıyorsunuz? ne

nazenin

büyür.

ilh...

bilmiyoruz? Biliyorsanız

hatırlatanları,

işpa-

kapitalizm

artar,

için

ücretlerin

bakımından

Kâr ç o ğ a l d ı k ç a

kaka" saymaya

SAYISIYLA Son

pahalılık artar,

güçleri

"Bunları

yazılı!"

Bilmiyorsanız,

lanmadıkları

Neden?

alım

çoğaltır.

Kapitalizm

dı.

küçük eder.

gidiş en çok şehir k a p i t a l i s t l e r i ve e m l a k s a h i p l e r i

açıcı

silir.

iflas

kaplar.

Bu tiha

altında

verimsizleşip

Bunlar 40

özrünüz Kimi

ka-

aldatı-

"üslup"

kul-

hakkınız var?

YAMANDIR? gençlik azıttı, "elkitaplarından"

"asi gençlik" çoğalyapılmış

çeviri

olursa, di

onu T ü r k o k u y u c u l a r ı n a

ülkesindeki

yefendi

felsefesini

Gençlik göre. sağlam

haline

bir

(Bildiri,

de gelen

gelecek

kusur e t m e z .

gelince,

gene

aynı

Ken-

Vali

Be-

geveleyiverir.

"Hızlı

gençlerin

nüfus artısı yüzünden"dir, büyük bir kısmına

sağlamamak

mümkün

Yön'e

okul

olamamaktadır."

2/a).

Nüfus a r t m a s a problemi balık

rahatça

meselesi

"Çığ

aktarmakta

Gençlik m e s e l e s i n e

g e n ç l i k de o

a n c a k bu

denli

yaman

olamazdı.

mekanik konulabilir.

Gençlik

bir kuru

kala-

mıdır?

"Biliyoruz, şeylerde mağa,

ama

söyleyemeyiz"mi

pek c e s u r g ö r ü n ü y o r l a r .

enkonsiyana,

hafif a n l a m ı y l a

altbilince

kandırmak

diyecekler?

Korkuyu,

bırakalım.

olabilir.

Neden?

biz de

Maksatları

Burada

Başka

ikinci

basa-

ne?..

mesele

büsbütün

çatallaşıyor. KİM

ALDATILABİLİR?

Önce:

Niye

her şeyi

yüktür. işine

kandırmalı? Türkiye'nin

kanunluca

"Bilmemek,

hiçbir z a m a n ,

A n c a k küçük b u r j u v a Sosyal

danışıyla

durumu

hem

Modern Ağaları,

yıldan

değilse,

kandırmak

kimi

kandırmaya

kimsenin

öteden

döner!

belirli

işçi

a r a s ı " du-

olan

gericilikte

karartabilir. En

kopartmamayı

hocaları

"felsefe"

ufak al-

omuzdaşı

k u r u n t u d u r bu. kıl

sınıflar

sınıfı, en

ülke alınyazısını

onun

akıl

mıh

olan az

iki

bütün

beslerler.

isteyebilir Y ö n c ü l ü k ?

üzerine beri,

"sınıf denildi

Sınıfları"

Şimdi

hem

gelince,

usta

kandırmak

ancak,

"nalla

gibi ç e k i ş t i r m e k l e avu-

içinde

burunlarından

dibini

mi,

batıl

kurduğu

Kendi

kendi-

kapıkul-luğunu

onun

her şeyi

bilgisizliğine,

Kırk

itikat d e r e c e s i n d e onu

yıldır

da gene

herkesten

birden

Yavaş yavaş,

eleştirmek zahmetine

bir z a m a n

sayardı.

parolasını tek ciddiye alan

raklı

toplum

ile

kimi y u v a r l a k lafları

Hele

"Devlet -

hiç

bü-

isteyebilir.

Kapıkulu, tir.

sınıfı

onlar

sosyal

Hele m o d e r n

kaderini,

ile ö ğ r e n m i ş ,

Öyleyse

madığı

modern

kendi

beri

incelikleri ni

değil,

ihtiyacı

hiçbir y e r d e ,

esrar kabağı

ederler.

kapitalist

Beyleri

mistisizmi,

bilmemeyi

ayık g e z m e ğ i tercih

yüz

aldanmaya

yaramamıştır."

rumu y ü z ü n d e n , nur.

bugün

açık s e ç i k o l a r a k anlamaya

iyi

alıştıra

yalnız A n t i k a

"Türkiye'de hep o

kalk-

Osmanlı

sınıf yok!"

emir

kapıkuludur.

bildiğine

"Sınıf" d e r s e k ,

hiç

benimsemiş-

inanmış t u m t u -

yıldırımla

söyleyeceğiz...

vurulmuşa

Belki

bunu

demek

y o ğ u r t yiyişi PAŞA

Paşa

bir g ü n

diye

parmağı

olan

Demokrat

nı

ile

"Bu

ile

Söylenen

Millet M e c l i s i n -

göstererek:

1945 yılı

göndermiş

bugün

ç ı k m a t ö r e n i ve t a k -

olarak,

Paşayı

eğer

bir polis

Partinin doğruydu.

memlekete

muş

DP O c a k ,

ları

yerlerinden

"toplu

yeller

"Bu adam!"

merkezine

olsaydı,

yerinde

koşarlar. ocağına

şimdi

eser,

gö-

iktidarda

namı

nişa-

sığındıklarını bozguna

mişler.

Bunun

"kraldan cep,

dırılmış. En rını maz,

hatta

bilinçli

edelim. en

Paşanın

san,

ayakları

PAŞAYI

gevşemiş. dikilen,

nın son yılı yerine,

biraz

Karşısında

bütün

büyük

üzerindeki

iyi

kazanıp

Peker'e:

niyetle Y ö n c ü l e r i n

Paşanın

müsaadesi

yanından nasıl

şöhretin

olur? zaman

her ş e y i n doruğuna

iyi

bir

idare kal-

böyle d a v r a n d ı k l a hiçbir şey ol-

olduracağız

değer ölçüleri çıkmış

gibi

ipotek

"nötralize" e d i l m i ş

olduğuna

deyip

gelmişler.

olmadan

Biz

belirt-

"Nuh

"Ne dersin Re-

belki

iktidara

oyuncude

kapıkulları

Demokramı

diyor-

yanlış.

i n a n m a k için, bir k a p ı k u l u

Bir in-

kadar

bulunmalıdır.

OLAYLAR

o l a n l a r çok

idi.

Demokrasi düşeceğini

Parti

kesilmiş

AŞAN

karşı" "ayıp"

onlar

sırf isteyişiyle

Unutmamış

huzuruna

Paşanın

baksana,

benzerleri?

yerden

ile

Demokrat

Sosyalizm

azından,

DP'den

DP t e ş k i l a -

Paşanın

Recep

zararsız

olmaz.

kurultabela-

belirttiler.

taraftarı"

şunları

lar Y ö n c ü l e r ve yol

Paşa

durumda

üzerine

bilgiç ve

dahi

çok

Menderesler seçimi

kabul

bir olayı

M e n d e r e s ekibi

[yabancılara]

kralcı

bırakalım

ederler!" O n u n

bütün

astıkları

gönderilirdi

baban y a h ş i " taktiği

üzerine

ziyade

teşkilatlarının,

ilginç

uğramasının

Peygamber demez"

Demir kıratı isteme-

üzerine,

belirtirler.

"ecanibe

ğunun

"Paşa,

haber

Ankara'ya

Bayar -

yahşi,

sıra,

görülmüştü.

daha

gören

Herhalde

sökülerek

"Anan

o bir

ilçe,

başladığı

Paşanın yakınları paniğini

Tam

yayılan

Bucak,

istifaların"

tının

İsmet

adam

huzuruna

diktatörü

kalmazdı!"

miş" diye

bir çeşit y i ğ i t l i ğ i n

TAKTİĞİ

çoğunluğun

bağırmıştı,

revli jandarma

ÇIKMA

Hazretlerinin

Menderes,

O da

mı?

HUZURUNA

Bu g ö r ü ş , tiğidir.

istiyor Y ö n c ü l ü k .

olamaz

iyi

hatırlarlar.

Bilinmez hangi a ğ ı z d a n daha

esnekçe

bir

İkinci

kimin

Cihan

Savaşı-

k u l a ğ ı n a , tek par-

"Demokrasi" d e n e n e m e z

mi,

gibilerden ansızın

bir fısıltı

top

gibi

"Savaş nanları

kaçmış.

bitince,

işittim.

şimdikinden

gidişimizde

Şunu

çok

iyi

daha

Cümle a y n e n

bütün

Türkiye'ye

Büyük

ki,

gafillere,

Paşa

savaş

mırılda-

sonrası

tutumumuz

olacaktır!" Çok daha

ilk s a y f a l a r ı n ı

Büyük A m e r i k a n Türkiye

sıkı

yanılmıyorsak

Thornburg

ağır s a n a n

yumuşamayacağımızı

bilsinler

böyle değildi.

Gazetelerin üzerinden

Kulağını

gürledi:

geldi,

sertti.

Hatırlayanlar bilir.

kaplayan

geçti,

keskin

geçmedi.

ihtarın

Savaş

bitti.

baharda"

Paşa,

gitti.

basınında

okuduk.

M e c l i s i n d e çifte

partili

"son

bir P a r l a m e n t o

kuracağı-

söz v e r m i ş t i . Amerikan

ye'de

uzmanı

yardımının

Amerikalının

partili

rasi

buzların

panayırına

Paşa

mak

zorunda

dört

elle

Kişi,

ilk

kıl

kalmıştır.

içinde, En

sosyal

kilatlandırmış ilan

ettiği Kılına

dönmüş Bu

kişiyi,

çok

basit

MODERN çinenlerin Marks'ın

kendi

bütün

sınıfının

dehrisi

solcuların

tarihcil

alfabesini

görmüş, az

tıkır tıkır ma-

toptan

peşinde teş-

önce

batan

"Değişmez Şef"

ciddiye

d ü ş ü n c e ve

geminin

arkadan

davranışta

siyaset

değil, Don

bizde

Kişot!

SÜYÜ

kendilerine [üstadı]

farelerine

hançerlenir.

almayanın

" S o s y a l i s t " ve " K r i p t o

düşerler.

eğilimin-

"değişirleştirir".

partisi,

üzerine y e m i n s i z

münafıklığına

tersini yap-

g ü m b ü r g ü m b ü r yıkılır.

terkedilir ve

SOSYALİZM

başı

mutlak" geçinen tam

edebiyat göklerinde yüceltilebilir:

ile

bir

Demok-

budur.

bile,

CHP'si

iktidar

koşturması,

sayı

sosyalizmin cuk

hali

kapıkullarım

zaman

politika

bakımdan

yaydın bir

kadar y ü r e k l i "

Sosyal

görsün,

üyelerince

kolay gelen

"kadir'i

"mangal

maymun

dokunulmaz sadık

Türki-

Amerikan

sınıfın ve e ğ i l i m i n y ö n ü n d e tıpış tıpış

bulunduğu

s a h n e s i n d e at en

500 yıllık g e l e n e k l e r i y l e talim terbiyeli

örneksiz"

söylediğinin

Paşa-kişi'lerin

kadar a y r ı l m a y a

alan

çok d a h a

"eşsiz

hisse çıkar?

bir yıl

yapıştıkları

Hatta, aşını

müjdeliyordu.

müjdeleyişinden

y ü r ü d ü k ç e "harikalar" yaratır. den

icabederse,

atacağını

oldu.

hangi

dâhi,

bağlandığı

inanmak adımı

ç ö z ü m ü n e ve

alan

kıssadan

Tarihcil

hayatın

düşünülebileceğini

Türkiye, çok

kulaklarına

"Demokratik"

gelmeleri

K o m ü n i s t " ge-

gerektir.

Bizde

k o n u ş m a y a n l a r ı m ı z da,

bilimcil

olduklarını

afişlerken

masum

ço-

Bunun s e b e p l e r i ç o k t u r .

Belli

Sosyalist

sosyalizmi

allamelerimiz,

renmezler. "Eşsiz

İkinci e l d e n

Kapital

Binde

biri

mez, e t ü d O

aslanlarımızın çoğu

tavşanın

olur.

suyu

SOSYALİZM

olmaz. ne

denli

cebri

öğ-

okudun

Kapital'i

mu?...

okumak yet-

"bilgin"

şuradan

iddialarına

buradan

dayanır.

bir S o s y a l i z m .

Kapital, O

eserlerini

kuru

kuruya

bir k ü t ü p h a n e f a r e l i ğ i

olur,

Sosya-

"tavşanın

bilgin

bütün ise,

suyunun

bilimcil suyu"

sosyalist olunacağına

yeryüzünde, alasına

insana

dek ö ğ r e t e n

Bilimcil

sosyalizm

kesilir bilinemez ya!),

üze-

içmişlerse,

güvenirler. Sosyalizmi

en y ü k s e k üniversite

ü n i v e r s i t e d e ö ğ r e n c i değil,

(nasıl

dilinden

hiçbirisi y a p m a m ı ş t ı r .

"Sosyal" allamelerimiz

büyük

insan o silse

başta

kadar çok

Örneğin, den,

Sudan

e t m e k de y e t m e z .

rine

Kapital'i Oysa

"Sosyalizm"leri,

yakıştırma

cahilliğimizdir.

kurucuların

SOFTALIĞI

Marks'ın

lizm

Bunu

ilk s e b e b i

Hepsine s o r u n : " M a r k s k i m d i r ? "

okuyamamıştır.

etmek gerektir.

zaman,

etüd

bellerler.

eserinin yazıcısıdır." dahi

derme çatma,

Oysa

başlı

Profesörlerin gerçekten

alfabesinbulunsa ve

başı

üstad

ke-

S o s y a l i s t olur mu?

Hayır. Biraz

kurnazca

ise

allamelik taslayabilir;

"hafız'ı

kütüp"lük,

yahut

"Hafızı

bönse,

yeryüzünün

gelmiş

geçmiş

rek ders v e r e c e ğ i n i Ama

Başımızın

kişi,

yutturmaya

ağzıyla

bütün

kuş

belaları,

biraz

Kapitaldik

ezberci

edebilir.

Marksistlerine

ise Biraz

elini

öptüre-

Sosyalist

olamaz.

kalkabilir.

tutsa, çeşit

gerçek medrese

kaçkını

sosyalizm

softalarıdır. SOSYALİZMİN Bunlar, dan

(sosyalistçe

bir bilim ve madan

pratik memiş

mihenk

olmaya eğer

bir

Ne d e d i ğ i n i ,

bütün

güreşinde,

Belki

bir

a n c a k Pratiğin

taşına bu

kriteryumun-

vurularak)

geçirilirse

a l f a b e t i k hakikati

kavra-

kalkışmışlardır.

Sosyalizmin

sosyalist

doldurulmuş

PRATİKSİZLİK

yalnız

güreşin

yut... isen,

bilgi

bilinç y a r a t a b i l e c e ğ i n i ,

üstad

Tümüyle hatmet,

SEFALETİ:

Sosyalist

birinci

elden

yazılanları,

derinle,

etinle,

sosyalist tilkisin,

ama

usta hayat

eserlerini savaşında,

kemiğinle postu

dene-

samanla

tilkisin!..

ne y a p t ı ğ ı n

bir müzelik a n t i k a s ı n .

ile ö l ç m e m i ş s i n d i r .

S o s y a l i s t değilsin.

Öyle

Bir arşiv Üniversite

papazı, diplo-

ması,

ünlü

bilgin

olunsaydı,

veya

dünya

güzel

sanat

Marks'larla

P r o f e s ö r l ü ğ ü n ü t e p t i k t e n sonra Alman

Devrimine

cilt e s e r l e r l e Alman

bilim

Profesörü

Hakikatin kaçan

rite

konu

Sosyalizmi

sağlam

pratik

temelinden,

moral

bilgin

ulemamızın,

ne z a m a n

Elde silah

1848

sayılı

Cilt

sosyalist

kurardı. illeti

gör-

sosyalizmden

veba

oto-

k a l k ı ş s a l a r içine d ü ş t ü k l e r i fi-

bozgunculuğu

Millet t a r l a s ı n a

Üniversite

yazamazdı.

sanan

Bilimcil

açmaya

kir s e f a l e t i ,

altüst ettiğini

sosyalist

ancak

Antidühring'i

Dühring,

yazar ve

sekliklerinden

kesilmekle

Marks,

Marks o l a m a z d ı .

Engels,

dünyasını

müşçe ile

katılan

üstadı

dolardı.

şundandır:

Hep

inciler y a ğ d ı r m a

kürsü

yük-

sevdalarından

kurtulamazlar. Demiyoruz özenilmiş

Hint

onların

kumaşı

bilir d ö k t ü r d ü k l e r i . rahmet, Ne

yazık

inci y a ğ m u r u

teorik

bilgisini

kıyasıya

ölesiye

insanlarımızın

birinci

suyunun

doğruya,

kikati yapı

bulmuştur. bulunmak

yükselen önde

başlıca tutmak

SOSYAL Sosyal ması,

temeline

sosyal

her

tavşanın

yaşayan

üretim

sözde

kakasıdır.

bir politika sosyal

haüst-

ç ö z ü m ü ve

temeli

sınıf m ü n a s e b e t l e r i n i

Doğrudan

bir p r o b l e m i n

çağın

pratik savaşını

koydukları değildir.

şaşmaz

sudur.

alamayanların

dayanmayan

Siyasette temelli

pusula

üzerinde gibi

elde

ilk şarttır.

SINIF

PÜSÜLASI

sınıf p u s u l a s ı n ı

dilinin

pratiği

en ola-

beklediği

geliştirmek)

bile

bulaşır d e d i k l e r i

istenirse,

göklerden

sofrasına suyu

teori ve

Üretim

dayanaksızdır.

yönü ve

kokar,

Sosyalizmin

belki

incileri

etüd e t m e k ) ,

göze

gençliğimizin

tavşanın

uygulayarak

öldüresiye

hatta

ç ö l ü m ü z e azıcık d u r u

elden

hayata -

incidir;

saf U m m a n

halkın

bilim

sosyalizm, Bilimcil

dizilen

ki,

değil,

(sosyalizmi

(sosyalizm ve

incileri y a l a n c ı üzerine

altında

şaşıran

kimsenin siyasetten

birşey s a k l a m ı y o r s a ,

iflah

konu

aç-

olmaz toyluğun

sırıtmasıdır. Modern T o p l u m u n sosyal

Kapitalist

üretim

temeli

üzerinde

başlıca

sınıflar:

- Kapitalist

sınıfı,

- İşçi sınıfı.. Batıda da,

dır. Batıcı T ü r k i y e ' d e de

pitalist sınıfının denizine kapitalist

açılınır. üretim

p u s u l a s ı y l a , ya İkisi

ortası

yordamı

başka

pusula y o k t u r . Ya

işçi s ı n ı f ı n ı n bir

başka

içinde başlıca

pusulasıyla

pusula sosyal

yoktur.

Ka-

siyaset Çünkü

sınıflar o n l a r d ı r .

Türkiye'de Hem

de en

kapitalistle

işçiden

çok onlar v a r d ı r .

kapitalisttir,

işçidir.

yığınlarımız

hiç

midirler?

Hayır.

için, T o p l u m u n hiçbir

Onlar

rol

başlıca

rol

çekiçle len

için,

şarttır.

Kapitalizm

Modern

gidişimizde) ve

çıkarında

münasebetlerinde doğruya

çekiç"

demiş. ne

sınıfının)

önce

Ama,

sonunda

demirhanede,

ba-

İşçi

sınıfı

çekiç.

Onlar

arasında

dövü-

örs v e y a

sonra

çekiç

su verilip çelikleş-

orta ve

ise,

kadim

döverek

ilh.

çekiç

örsle

S e r m a y e çekiç

sokup

Faşizm

demirin

tavlanması,

ateşe

istediği

düzenlerinde

İşçi

çağ

sı-

artığı biçime

küçük

bur-

kullanırsa,

aynı

alet o l m a z ) . çekiç olur da,

Sermayeyi

biçimleri

verebilir.

kalkıp kendi ne

kapitalizmde

pusulanın açıkça

laflar o r t a y a

geniş demir yığını,

kendisini, yahut başkasını ve

lüzumuna

inkar e t m e k l e koysa,

örs gibi

Ama

ne örs ha-

çekiç edebilir.

kullanmak deyince

Türkiye'de bunu

işe

için

Okuyucu

sınıf

Yön

pusulasını

dergisi

olacak,

böyle;

pusulanın

başlıyor. Meseleleri

koyusu

kolaylaşacak.

atıyor ki,

sosyal

anlıyoruz.

inanmadığı

yapmıyor.

tartışma

nizmle ele alıyor. li

işçi

d e m i r gibi

dilediği

başına

Bunu

ile

öteki

line s o k a b i l i r ,

Açıkça

bütün

buz

sınıfı

varlığını

olur,

kullanarak,

ham

bilinçle

durumunda teşkilatlı

ne örs o l a b i l i r l e r ,

dövülmesi,

(Emperyalizm,

yığınlara

bir

daha

denilen

örs gibi

kendi

örs

çekiç de d e m i r d e n d i r .

tirilmesi

İşçi

kalabalık

olmadıkları

(ekonomi

hiçbir d o ğ r u d a n

( k a p i t a l i s t sınıfı

metotluca

juvazi

insanları

Var.

demir gibidirler.

arasında

sokar.

yığınlarımız

gelmesi

yığınları

70-80'i

b ü y ü k olan

üretimin

sınıflarımız

"Bir millet ya

örsün

Örs de,

nıfını

derece

Politikamızın

gidişinde)

sosyal

ham

haline

mu?

oynayamazlar.

Kayzer: dışındaki

yok

oynayamazlar.

için,

(partilerimizin

insan

nüfusunun

münasebetlerinde

sosyal

bulunmadıkları

modern

temel

dolaysız

ğımsız

Varlığı

Onlar yalnız

başka

Türkiye

İşi

ile

ne d i y e c e ğ i n i ş a ş ı r ı y o r .

kendisi de,

belli

ediyor.

mistik d e n e c e k bir siÖyle

bir b a ş k a s ı da

lastik-

istediği y e -

çekebilir. Meseleleri

öyle

koyan

toplumcul

zümre

hangisidir?

Küçük

burjuvazi. O Çünkü

hiçbir m e s e l e y i kendisi

belirli

modern

bir s o s y a l

sınıf a ç ı s ı n d a n

sınıf d e ğ i l d i r .

koyamaz.

PUSULASIZ Gelişigüzel "Şayet değilse, ter;

iki

gerçek bu

olmuştur).

Rejim

rejim

Krizi

yıkılır.

deyişiyle

sahip

uzun

Nedenleri",

imiş!

"27 veti

Mayıs,

bir yüzü

yıl

ile

sonra

rejim

Duverger'nin

Taslı:

"Türkiye'de

1966).

seçimi

kazanan

ne g ö r ü y o r u z ?

iktidara

bi-

1950'de

takdirde

Prof.

Taner

sahip

DP " g e r ç e k

Şunu:

olanların,

unutmalarından

DP g e r ç e k

Mayıs

değil,

Temmuz

1950 yılı

taşıdığını

(14

tıkanmıştır...

iktidarda

içindeki bir krizle

gelir

(Ahmet

Yön,

temsilcileri

rejim

içerisinde

Fakat az a ş a ğ ı d a

kimlerin 10

yol

Kriz rejim

kocaman fetvada,

kuvvet"

olanlar iktidara

üzerinde'olur."

olanların

sürmez.

asıl kuvvetli

yaşayamaz,

FİKRİ

örnek alalım:

kuvvete

durum

yani...

böyle

YELKENLİ bir

gerçek

doğmuştur."

kuvvet değildir:

kuv-

(Keza)

Ordudur!

Neden?

Bilinmez. 1950'de O r d u medi

mi?

devamı)

yok m u y d u ?

1961 alıştıra

Getirildi.

alıştıra

Öyleyse

Yahudi'nin

lır?

"Nüfusun bir

baskı

durum

yeteri

tır."

(Keza)

bir kuvvet

kadar

kuvvetli

kaldı? Aydınlar:

asıl

kuvvet,

dergisinin

çiğneye

posaya

sosyal

Bir bakıma, Ama

işte, bu

Ordu)

hayli

idare

neden

(Keza,

değin

bir bütün s.

ağzında

kademeleri

DP'yi

16) çiğne-

Dünyada Türhep a y d ı n l a r .

"gerçek

kuvvet"

iktidara getirdi de,

kendi s a f l a r ı n a a k t a r d ı ğ ı z a m a n

nasip almış)

de he-

eder.

1950 yılı

u ğ r a m ı ş DP'yi

ise,

yaratamamış-

"Teori" dir. idare

topluluğu için

sınıfı

elindedir."

aydınlar

çiftçi İşçiler deneyi

üniversitesi

1966'ya

sakız

görünüşte doğru,

DP sürüyle aydını

çek k u v v e t " t e n

topluluğun

çevirdiği

iken, okur y a z a r kıtlığına yılı aynı

ordusu,

sınıflar değil,

a y d ı n l a r (hele

köylü,

sermayedar

1961'den

atılafını

olunca: gelememiştir.

bir

kademeleri ile

bir " A z g e l i ş m i ş "

Kapitalist gelişme

"Şimdilik

kiye'yi

mi?

hafif fikirler o r t a y a

eden

haline

aynıdır...

İşte Y ö n

kadar

teşkil

Geriye olarak idare

gel-

açık seçik

kim?

Batıdan

azgelişmiş

kısmını

yukarı

gene

Türkiye

grubu,

nüz

kuvvet" gelirse o...

cümlelerle

büyük

aşağı

getirilmedi

Kim

aydınlarımız

öğrenmişlerdir.

iktidara

BEYİN

ağırbaşlı

Çünkü,

iktidara

rağmen

r a ğ m e n AP (DP'nin

"gerçek

hesabı:

AZGELİŞMİŞ Niçin

DP Orduya

de g e n e O r d u y a

alaşağı

etti?

1960 ("ger-

Hikmetinden

sual

receğini şaşırır. rile

olunmaz!

kafa

Okuyucu

nereye

bakıp

kargaşalığını y a r a t m a y a

kimi

gö-

ise, gerile ge-

"Yön" denir.

YAZ

BOZ

"Gerçek,

SOSYALİZMİ kuvvetlerimizin

Profesörümüz, isterce,

sanki

yeni

ülkelerde,

güç"

fı...

vardır:

halkın

dan

henüz bir güç

ce planında

teori" Yazısı

Avcıoğlu "Kapıkulu

ları

esnaf gibi

değildir" gibi (Yön,

Temmuz

Üzerine,

sevinmeli

değil

Can

değil,

ayrı

Tam

kadar

1966.

"gayrı

Halk.

İşçi

sını-

ayrılmadığınYön'ün

ide-

"Marks'gil düşün-

Divitçioğlu:

11). mi?

alacak yere

Mısır v e

tane

döker.

varsa,

Bir

çıkarmak

ki:

üç

diğer zümrelerinden

inciler

Doçentimiz

olmalı.

yalancı

Diyor

Kapitalistler

Kendisine,

Sosyalisti" denildiğine

lar v e r i y o r . Yön'de

Kapıkulu,

kaç

Avcıoğlu'nun

atıyor.

sınıf açısından,

köylü,

ologlarından

Üniversite

kuvvet t e o r i s i n i

bir "Teori" o r t a y a

"Azgelişmiş meçhul

öncüsü,

Yön'ün

içerliyor.

geliyor.

Cezayir'de

pek

haklı

Epey d o ğ r u

Kapıkulu

aranmasını

olarak karşılık-

sosyalizminin

öne

sürerek şun-

yazıyor: "Doğan

list

Avcıoğlu

çabaya

olmayan"kalkınmaya),

Türkiye

için

olmadığını, lizmin,

bugünkü

fakat

Keza, s.

teşkil

de,

ramim, ya"

hayati

birçok

sosyalizm

olduğunu,

başarısına

kere

"Kapita-

verilemeyeceğini, meselenin

mücadele

DEĞNEKÇİLİĞİ

sosyalizmi

Birinci

Cezayir'deki

ısrarla

sosya-

bağlı

yarının

yazmıştır."

(Yön,

notu).

SOSYALİZMİN mal

etiketi

mücadelenin

ettiğini

12, A . ' n ı n

Avcıoğlu

temel

antiemperyalist

meselesini

(Mısır

sosyalizm

Büyük

antiemperyalist

"yarının Millet

Mİ?

meselesi" s a y ı y o r . Meclisine

mücadele

Mustafa

sunulan

sırasında,

Ke-

"Halkçılık Prog-

"zaferden

sonra-

bıraktırmıştı. Arada

milliye"

Çünkü yakın

yıl

geçti.

Sivas

duruma

Millet

işleseydi, unutabilir

Bugün

üsleri

Meclisi,

Halkçılık

zaferden

sonra

miydi?

tartışılan,

hiç d e ğ i l s e

oynamadığını

iddia

"ikinci Kuvayı-

kadar

"Amerikan

sermayesi bugün,

Mandasina

altındayız. ilk e r t e l e m e

e d e b i l i r miyiz? T ü r k i y e

Programını o

herkes

Neden?

ve A m e r i k a n

düşmemizde,

rol

Türkiye'de

düşünüyor.

Kongresi'nde

bir A m e r i k a n

kararının yük

seferberliğini

zaferden

kolayca

önce

ele

Büalıp

mutlak surette

Halkçılık gün

Programı

Türkiye

karşıya

kalır

geri

KEMALİZMLE

Mustafa

Avcıoğlu'nun

Kemal'in

sosyalizmi

Mustafa Ruyi

lu'da

Kemal

bir

altında

Kemal'in

rinde

gölgede

bırakan

O ce,

kıyaslamak

durumda sözünü

Daha

yerine

içinde

bir d e n e m e

olaylar

çıkar.

ye'nin

merkezleri:

bölgeleri En

işgal

bilinçli

kanadı

kuvveti

Karabekir

olarak, Paşa

Türkiye

üze-

Kumandan

antiemperyalist

güce

ön-

sahipti.

bırakmanın

öyle

müca-

derken,

memleketi

gibi

yıllık

midirler?

KIYASLAMA

bakımından

Büyük

tırnağa

silahlı

sürükleyeceği

Avcıoğulları

KÜRTÜLÜfiLA

Başkumandan

tepeden

bırakalım"

sonraya

duruma

BİRİNCİ aleyhine

mülkiye

Kazım

"Şimdi

sonraya

Halkçılığı

Zaman

şanlı için

öyle y ü k s e k yetkili

Kemal:

bulunduğu

Anado-

yetkisiyle Ana-

emrine girmişti.

getirecek eylemcil

de y o k t u .

Halife-

idi.

g ü l ü n ç olur.

Programını

insaflıcası,

bugün

bile

Mustafa

Halkçılık

bir

Hiç k u l l a n ı l m a m ı ş , y ı p -

büyük

Mustafa

dele v a r .

üstün

saklanıyordu.

kumandasında ile Y ö n c ü l e r i

yapmış,

k u v v e t l e r e ve

zaptetmek

bir ordu v a r d ı .

Yakındoğu'nun

Padişahı

silahlı

ile

ufak

değildir.

Şehriyarisi

e m i r v e r m e yazılı

Padişahtan

muazzam

"Kolordu" etiketi

Kumandanlığı Hazret'i

Enver P a ş a n ı n T u r a n ' ı

ranmamıştı.

Kemal

kumandandı.

Meşrutiyet'in

silahlandırdığı

ertelemesi

aracında

Mustafa

bütün

doğruya

gönderilmiş

"Vekili"

Has'ı

mevcut

doğrudan

İkinci

bukarşı

Mİ?

Programını

uğratması

Ordular Grup

Rumeli'de

dolu'ya

idi,

tehlikesiyle

KIYASLANABİLİR Halkçılık

Avcıoğlu

Zemin'in Yaver'i

amirlerine

gerçekleşse

emperyalizm

tecile

kıyaslanabilirlik yoktur. i

edilmeyip

mıydı?

YÖNİZM, Gerçi

hasıraltı

denli

Millet

mesele

Meclisi

İstanbul,

büsbütün

toplandığı

Marmara,

Ege,

Yöncülerin

zaman

Türki-

Antalya,

Adana

altındaydı. olması

İttihatçılar

gereken bile,

Almancı

işgalcilerle

komprador hemen

kapitalistler

uzlaşma

yolları

araştırıyordu. İşçi değildi.

sınıfı

Anadolu'yla,

Bugün T ü r k i y e

silah

kaçırmaktan

bir b ü t ü n d ü r .

başka

O zammı

yolla

modern

bağlı

işçi y ü z

binlerde idi.

Ş i m d i en az 2 m i l y o n şehir işçisinin d ö r t t e biri t e ş -

kilatlanmış

insanımızdır.

O le,

zaman, Tefeci kendilerini

listlerle

açıktan

Bezirganlarla

Müslüman açığa

bir

biliyorlar; kaba

eşraf ve

ağalar,

beyler bi-

"gavur" d e d i k l e r i

emperya-

giremiyorlardı.

A n c a k tek tük

casuslarıyla, den

ayıp

Şimdi Nurcu O

İşveren dersi

laikesi, lonu

sınıfı

film

Silah

gibi

mak için ne y e m

bir

ülkü,

yapmasına de,

daima

Bugün tarihcil olan

karşılanı-

geziyor.

ölecek,

Y a l n ı z silahlar k o n u ş u Programı,

savaşanları

kumandanlara

fikirdir.

de,

hakikati

verilebilir.

daha

bilinçle

üzerlerine çözüm

kıskıvrak bağlaemperyalizmi-

kapılar kapatılabilir. düşen

telinden

kurtuluşun

bile,

T ü r k milleti

elle t u t u l u r , açık, du-

balık a v l a m a s ı n a ve ecnebi

dünyamızda

bulunan"

savaştır.

için

konağı

savaştan Mustafa

ilk

ile

değin

geçmiş

ürünlerini,

Milli

yıl,

birinci

Fakat arada hakikati

başlıca

gö-

yakalamaktır. tek y o l u ,

kesin

onun

m e z a r kazıcısı "Kagelmiş

Sosyalizm

Kurtuluş s a v a ş ı g ü n l e r i n d e ,

iş böylesi-

Nitekim arada

yıl

boşuna

Türkiye'yi

çıkarmıştır.

1919'-dan

savaşının

olarak ele a l m a y ı

ispatlamıştır:

savaşı,

sonuna

savaşın,

geçen

kapitalizme

karşı

Kapitalizm-Sosyalizm konu

muharebesi:

arasında

kalmamıştır.

daha

antikapitalist"

meydan

Emperyalizme

ayrılacak yanı

Kemal'in

büyük

Sosyalizm

ne y a l ı n l a ş m a m ı ş sayılabilirdi.

kol

kadroyla

Emperyalizmden

son

dan

uzmanları,

mızıka

BİLİNÇ

Halka

biricik o l m a s a

pitalizmin

maz

panto-

çok b a s i t t i : Ya

T o p t ü f e k değil,

a n c a k Sosyalist

olan

kız

Sosyalizm' dir.

1966 yılı

işi

geçerek

"Barış" me-

turist s e r b e s t l i -

kavrayamayan

a n c a k sosyalist

yeryüzünde antitezi

imtiyazlı

edilmiştir.

benzerlerinin

basit

ırza

planları,

bando

- Kapitalistin T ü r k i y e ' y i

bulanık suda

Yön'ün rev,

mis-

görünebilirdi.

müsellah

Bir avuç Finans

fonları,

Halkçılık

onu

b ü y ü k silah:

gayrı

getiren

keskindi.

arasında

Ama,

döküp

çiklet sakızı,

KADRO

C e p h e l e r açık,

bir t e l k i n

kan

alkışlarla,

M ü c a d e l e yılları

sesleri

gibi

SOSYALİST

bilinçlendirebilirdi.

gerçek

laiktirler.

Gönüllüleri"nden

emperyalizm,

para

karalarımızda

Milli

öldürecekti.

ru,

silah Şimdi

Türkiye'ye Kalkınma

KURTULUŞ:

kafadan

kendilerin-

h a c ı a ğ a l a r hep

kovboy sempatisi,

bir kurtarıcı

Türkiye'nin,

Bugün

kendi

buluşuyorlardı.

"Barış

c a m i l e r i m i z e dek

S u l a r ı m ı z d a ve

platonik

elde

yıkıyordu.

yıldızı,

ile g e l m i ş .

yordu.

hatta

b e z i r g a n ve Amerikan

Emperyalizm,

biçiminde,

yor.

ile

bile,

yakıyor,

yağdırarak

herkesten

ihanet y o l l a r ı n d a

alıyorlar.

zaman

memleketi

ği

gizli

geçinenler

yonerlik

ettiklerini

saklayarak,

1966'ya

ikinci

dere-

gerektirmiştir.

geçmemiştir.

Bir kaçınıl-

Türkiye'nin

"antiemperyalist

"Batıcılaşmak"

sapa

yolun-

Bugün, getirilip

dostun

d ü ş m a n ı n da

sokulmuşuzdur.

kiye'de v a r l ı ğ ı n ı

öne

Yön'ün

sürdüğü

laki, fikri, e d e b i , f e l s e f i ; Hangi Türkiye maye

türlüsünü Milli

peryalizmin la

MİLLİ

hepimizi

Milli

Kurtuluş

Çok

ders

50 yıl

vardığını

başına

nedir?

yabancı

ser-

düşürülmüştür.

Em-

düşmanlığıy-

ittifak o l m u ş t u r .

sancılarımız:

düşmüş

hiç

Geriliği-

savaşır göründü-

olmamızdan

ileri

önce T ü r k i y e ' n i n

gel-

geçirdiği

bir ders ç ı k m a d ı ?

hareketine

kalkışan

geri A f r i -

i n a n m a y a n ve y ö n e l m e y e n

dönüp dolaşıp

kendi

kendisini

bir

inkâ-

bulunuyorlar. koca

geçenlerden

Çin'in

başından

imparatorluk:

Emperyalizmin

önce

Antikapital ist

Anadolu

Buhran'lar

Sosyalizm

ile

47 yıl

ilk büyük ö l ü m

adına

Sosyalist

Paşa,

ah-

Çin

daha

iyi

Fağfurluğu

Birinci C i h a n S a v a ş ı

buhranı

anlata-

geçenlerdir.

üzerine

iki

ile Osile ken-

imparator-

bullak oldu.

değillerdi.

BARÜT

Kurtuluş

kadim

idi.

Sun-Yat-Sen, Türkiye'de

açılan birer

Milli

Kurtuluş

savaş

olmakta

Ancak Türkiye,

yük s ö m ü r g e l e r e yet

olmaya

bağırtan

yıldır b a ş ı n d a n

açtığı

allak

Kemal

farklı

türlü

kapitalizme,

e v s i z l i ğ i m i z 4 0 yıl

kucağına

bir ö r n e k de,

Çin'de d a h a list ve

Milli

büyük kâr'ı

luk da

ciyak

ö n c e Çin'in,

anlamış

manlı S a l t a n a t ı

tafa

ciyak

hareketinin,

Türkiye'nin

bir T ü r -

içtimai,

- AN Tİ E M P E RY A L İ ZM

bile artık S o s y a l i z m e

Kurtuluş

İki

iktisadi,

180 d e r e c e l i k bir d ö n ü ş l e , A n t i e m -

hareketlerinden

sonra

cak ikinci

türlü

üs

bir ç ı k m a z a ikide

çıktı.

ülkeleri

Milli

dır.

sokulması

açlığımız,

50 yıl

Emperyalizm

Emperyalizmin

mektedir.

iken,

İşsizliğimiz,

ğümüz

yabancı

KÜRTÜLÜfi

Şimdi

siyasi,

vardırldığı

47 yıllık s a v a ş ,

peryalist s a v a ş

miz,

isterseniz

topraklarımıza

olmuştur.

Kriz,

ettiği

herkesin

dini, ve ilh.

Kurtuluştan

egemenliğine,

sözbirliği

de,

bağlayan

Devriminin

FIÇISI

oturuyoruz.

uçururuz!" diye

ve bar

Mus-

zerrece

karnı"

altına

idi.

büSov-

yakındı.

PANİĞİ

sözcüsü

bar

birbirlerinden

stratejik y o l l a r üzerinde

olarak

meydanlarda:

Dokunurlarsa,

sonra

Emperyalist anavatanlarım

"yumuşak

EfİRAF

hareketinin

caddelerde

daha

hareketleri, Antiemperya-

kendimizi

İstanbul'a "Biz de,

bağırabilmişti.

gelen

Refet

bir barut fıçısı

üstün-

dünyayı

hava-

"Barut fıçısı" s o s y a l i z m rum

Kongresi

Anadolu'ya çen

paşa

lar

Cemiyeti

olmakla

Merkezi (10)

aynı

zamanda

tinden

muhterem

insanlara

silah

istenilen

çatılarını

den

bile

öldürmeye

bırakıp

kadar

başka

kimseyi

tiklal

ŞARK

idi.

RaifEfendi" ye

Kars'ta raktığı

çekilmeleri

eşrafa

kaçma

bir

nefer

Ermeni'den bos-

Karabekir:

"İs-

kişi)

eşra-

"Müdafaa-i Hukuk Reisi Hoca

oraya

herkes

şimdiden

göndersinler"

hazırlığındadır.

uğramıştır.

Çünkü

Enver P a ş a ' n ı n

görmemektedir.

nere-

der.

Eşİngiliz'i

Şarkta K.

bı-

Karabe-

Arzu

kaçmaya

tecellisi

için

mızı

ettim."

(Keza,

eşraf,

için

fakat

Erzurum s.

Gerçek

acep

kuvvet,

Halk-

Orduydu.

e ş r a f a şöyle d i y o r d u : her

Kongresinin

işin

milli

bir

himmetine

karar

İhtiyacı-

23).

Padişahına

dek T r a b z o n ' d a

bir sulh

hazır olan eşraf,

yapardı?

vermeyeceğiz,

şeklinde

ettiğimiz

23)

bırakıp

önünde

"Silahlarımızı izah

diye

Umumî-

İtilaf kuvvetleri

(K.

ailelerini

ise

alacağım.

(Keza,

Eşraf, g ö s t e r m e l i k t i .

Kitlesiyle

tek

Rum,

(her v i l a y e t t e 21

Erzurum "Bari

paniğe

Yerini yurdunu

Nisan'a

Bezirgan

münasip

rehin

Programı

Harbi

şöyle der:

"Ermenistan'ı bir anahtardır."

memleketimigitmeyiz

memleketimizde

hazır, y ı p r a n m a m ı ş o r d u y u

kir Paşa

çılık

günü

bırakıp

görmüş,

kabili

yalvaracak

ORDUSU

Mayıs

memleketi

gayri

19-20)

Karabekir'e:

kadar

raf,

biz

İstanbul'da

efendi dehşe-

İtilaf kuvvetlerin-

Karşımızda

bir şey değildir."

İşte, A n a d o l u T e f e c i fı

ki:

İtilaf milletleri

ki,

görmeyeceğiz. başka

Londra'dan

anlayınca,

değillerdir.

H a r b i m i z " , s.

HAZIR

işi

çıktılar

razı

korkuluğundan

dedim hafta

merke-

Ahmet

vaziyetin

müthiş

muHukuk

heyeti

Barutçu

Heyet

savuştular.

yorgun

kuvvette

ümitleri Avrupa'ya

geçen alaylar

ile ilk ge-

Muhafaza i (11)i

Reisi

değil,

getirilmek

tan

gibi Bütün

Daha

İmiş.

reisi.

görüyorlar.

korkmayınız.

kişi

Hukuk

Erzu-

anlatmıştı.

dehşetli İttihatçı-

ilerlemiş

Belediye

olduğu

bey...

Trabzon

felaketli

heyette. den

Ahvali

Galip

yaşı

(21)

Müdafaa-i

yılgın.

izale

Vali

idare.

daha

anlatıyor:

insandı...

eşraftan

bunu

paşalarımıza

Gülcemal vapuru

Paşa

beraber, bir

heyeti

1919 g ü n ü vardık.

edemeyecek

ziye,

Emperyalizm

anlamış

Karabekir'di.

Trabzon'a

aleyhinde

halefet

Nisan

Kazım

"19'da

idi.

açılmadan

kalan

bağlı, K.K.

Emperyalizme şöyle d i y o r :

kuldu.

"İngilizler sili,

her

dehşetli

miyeti)

diye

nüfuzunda.

faza-i

Hukuk)

HALK -

bir

olarak

bunlara

silahla

İtilaf memurları

bunu

ler.

geldiler.

maktule nü

merasim

(400)

tiyle

rını

atıp

şeviklerin,

tefik

Fransa'da sekiz

gibi

AL -

mantık

vapuru

öldürür.

valiye

gitmiş-

yapılmasını, Ertesi geldi.

Bolşevikler

şimendifer

güVak-

den

kıtaatı

ka-

gönderildi-

raylarına

mallarını,

kaç ister,

birini

bilmisil

Efzun

mu-

bir

bağ-

hatta

çocukla-

Erzuruma

ziyade

idi.

mutlak

muvaffak

yüz

lazımı

katliam

istifade

bize

düşmanı

(Keza,

düştüğünü,

kişi

gibi

neşrettim.

iyi

olduğundan İtilaf

barış

Bolşesağlan-

tabii

ordusunun

Kıtaatta s.

ettim. bir

Bol-

ettiklerini

mütdenize

halkta

ma-

21).

sarılmasıydı: da

geldim.

Halk

olurduk

Kabinesi

sekiz

EfİRAFA V E R

orduya

teftişten Halkın

kıtaatın

olur). ve

etrafına ve

Rum

sonucu:

kıtaatımızı

sevgili

Paşa

nüfuz-

almak

Şimdi

havalisinde

havadisleri

Halkın

"Ermeni

bir

vermedim...

Rum

bazı

yürüdüğünü

tesirler yaptı."

"Aşkale'deki

muvaffak

Yüz

Klemanso

Sohum

Bunun

silahını addiyle

güya

bin

düşmanlarımızın

iyi

mesele

muhacirler

havadislerden

HALKTAN

bizim

neviyata

hiç

Bir gece

eder

gitmişler.

olacağımızı,

döküldüğü

(Muha-

Gelecek

neferimizin

havi

tuttuklarını

Kafkasya'ya

mazsa,

geldi.

mukabele-i

mıntıkasına

Rifada,

viklerin

kaçmışlarmış. da

öğrendim.

bir

Sohuma

Bolşevikler

bile

mümes-

getirmiş.

istediler.

çiğnetiyorlarmış.

"Ajanstan

Ce-

Fransız

Cemiyeti)

mukabele

muhacirini

Odesa

ğinden,

bir

Neferin

Rum

Trabzon'dan

heyet

mühim

icrasını

kişilik

çıyorlarmış. layıp

bir

sarhoş

Bana

insanlar

torpidosu

için

neferi

neferimiz

var

mümes-

Merkeziyet

SOSYALİZM

Yunan

yerleştirmek

Yunan

namuskâr

Fransız

(Ademi

20)

MEHMETÇİK hacirlerini

almışlar.

Trabzon'da

(İhtiyat Zabitleri

mensupları

Nisan'da

altına

kişilik zayıf bir şey Fakat

değil." (Keza,

"27

kontrol

aleyhtarı.

birkaç

silinin da

şeyi

Türk

olacağız

derlerdi kadar

da."

ve e ş r a f a

Rumlarla

sonra

hep o

Mayısta

itimat s.

öğleyin

memnuniyeti

(Bismillah

büyük

(Keza,

hesabımızı

kıtaatın

dedi varken

22).

iyimserliği y a y m ı ş t ı :

nasıl

olsa

görürüz.

pek

elbet

Hususiyle ya'ya

İtilafla

hareketini

tum'da

İngiliz

dur:

Kongre

kalbetmek... den olursa,

bir

nistan

olacağını

pamayacaklarını

anlattım. ricacı

hareket

emirlerini

"Ertesi rit

günü

etmeye

ziyaretimde

pek

Kafkaslar

olduklarından

var.

lik

sirayet

(Keza,

almıştı Onun

unutmuştu. "Ravlinson

al haberi"

Sosyalizm.

için

Paşa ne

cak.

Elviyei

selasede

dan

silahlardan vermemek

Bolşevikler yaptırmaya

kuvvet

müteaddit

celbi ordula-

memleketlere

Bolşevikgönde-

Ona

Paşamız,

karşısında

karşı

Emperyabir tek d ü ş -

paşadan

medet

silahsızlandırmak

umar

konusunu

diyor ki:

Halit

karış-

propagandacılarını

deriz.

Türk ordusunu

Halit Beyden

İngilizler

Çar

24) Emperyalizm,

Yarbay

başka

olduğunu

Kazakların

Yeniden

müthiş

"Çocuktan

danı

ettiğinden

getirdi.

müşkül

Bolşeviklerin

yapılacak şey s.

Bolşeviklere

çünkü

Gayrimümkün! başka

tec-

Ravlinson'u)

"Maateessüf onlar

haberi...

görüyordu:

gibiydi.

23)

silahlarından

ahvalin

korkulmayacağını,

etmemesidir.

Türkçe'de:

şuraya

vereceğimiz

miralayı

Bahsi

için

bahsettim.

Bundan

Yapılan

riyorlar." d e d i . "

man

için

"Gayrimümkün!

rı

artık

ordusunu İngiliz

davrandı.

başladığı

taraftarı

listten

Türk

bulunan

samimi

mümkün!

ve bizim

(Keza,

ya-

korkuluğu

ANTİSOSYALİZM

intizam

dedi;

(Trabzon birşey

bostan

değil,

verdiler."

(Erzurum'da

söyledi. tı"

söz

gönderilmiş

İdarelerinde

gayrı

ayrılmamaya

en Erme-

hallolur.

Kararımızdan göndermekle

taarruz

edeceğimiz

İtilaf kuvvetlerinin kuvvetlerin

yapmaya

EMPERYALİST

kolay

girenler-

taraftan

Kürdistanın

İstanbul'daki

heyetler

şuhaline

nüfuzuna

Dikkat

mesele

Ba-

tensik

arzusu

bir

cereyanıdır...

görüştüm.

dairei

Kafkasne

kararım

esaslı

Mıntıkamıza

Kürtlük

ile

milletin

yüklenmek.

anlatmakla

Hukuk)u

olduğunu

İngilizlerin

Kars'ta Benim

kararları

vermemek.

mesele

Rusya

Cemiyetlerini)

fiili

Ermenistana

mühim

buraya

ile

bir şey

derhal

Müdafaai

Hukuk

Trabzon'da

maada

Bolşevik

Yakında

kalamayacaktır.

(Müdafaa-i

bir

olan

etmiştir.

kuvvetleri

Şimdiden

Erzurumda

muharip

tevcih

Bey

Gürcülere

kendisini bugün

için

Kafkasya'ya çalıştığını

(az

önce

muhafaza mesul hiç

atlatma geldi

karşı

planları

hissettim.

Fırka

Trabzon'a halkı

ediyor"du:

bahsetmedi. diye,

"Üçüncü

altında

Ben

yaparken, vaktinden

Kumansevkoluna-

mukabeleye Keza, silah onun evvel

s. ve

sevk 23), kuman-

da bir

beni hareket

"İlk

mühim

bunu

iş

doğru

tasyonunu

Moskova

telsizlerini

muhaberatını

almaya

malumat

almak

aldığım

haberlerle

tir." (Keza,

KÜRT "8

ERMENİ

May ıs'ta kalan

dukları."

(Keza,

"Aynı

ile

ledim.

Fakat, hayli

fırka

trenle

naklolun-

hak

para

(tümen)

idi.

için

söypropa-

yazarmış,

oynadığını,

fakat

Aşiret

Harekatında

üzerine

elbir-

mühim

Dördüncü

Ermeni

bunlara mahvetti-

kazanacaklarını

Kürtlük namussuzca

etmesi

Umumide

açıkça

Ermenilere

Bilhassa

Harbi

ile;

kurtarılması

lanete

ikaz

tüfenk

nizamiye

muhtelifesi,

ordu

silah

vardı. 24-25)

ile

işe

şehit

Alay oldu)

fakat

şahsımın

fikri

kalmadı-

ayrılık

binbaşı,

köy

milisleri

subay,

Ahali

dahi

oldu.

(1914) y a r b a y , "Şarktaki

dahi

verdirdim."

kurmay çıkmış, bastırmış,

36 yaşında

Ordunun

bin

elinde

silah

23 y a ş ı n d a

860

edebilirdim.

icabında

idim.

bekçilerine

17 bin

seferber

28 y a ş ı n d a A r n a v u t i s y a n l a r ı n ı

32 yaşında

(tümgeneral)

zaman

aşiretleri,

Ayrıca,

irtica,

Genel kuvvetim, her

başlayabilecek

K a r a b e k i r 20 y a ş ı n d a

yaşında

gel-

İngilizlerin

SİLAHLI

(Keza, s. K.

tezkere

anlattı."

sunufu

27 y a ş ı n d a

bir

yaptım.

ettiler.

(1336

bin

bir

da zaman

görülecek-

ettikleri,

cihetine

celb

gazetesi

propaganda

"Kolordum 30

Kürtleri

cihanda

yemin

Bey

gelmesi

yeminle

Erivan

memleketimizin

Berlin

Haydar

BİN

Kars'tan Zaman

yaptığım

işgal

tensikatını

gütmeyeceklerdir.

müthiş

neticesini, iki

Erzuruma

Batum'u

kumandanlarını

verdiler,

fikri

bana

kişilik

Aşiret

çalışılmazsa,

Kumandanı

idi.

kişileri

alay

varmış.

ayrılık

neşriyat

gemilerin

25)

gandalar

yaptım.

Münir Beyden

anlattım. Söz

ğını

bin s.

meselelerinin

receklerini liği

aşiret

valisi

Tiflis

zamanda

Kürtlük

nasıl

Berlin

ÇELİfİKİSİ

Erzurum

"Bolşeviklerin

bulunan,

göre

başlat-

24)

Kars'ta

liva

hale

tedbirleri

işe

Karadeniz'de

Kafkasya'dan

icabeden

tebliğ

gibi

sıra

oluyor,

telgraf is-

Fransızca

ara

İstanbul

neler

Telsiz

olduğu

muntazaman,

başladım.

için

Tebriz'de

bazen

Rusya'da

öğrenmekti.

Rusça

insanları

ajansı

Bilhassa

vaktinde

koydum.

alabilecek

Paris'ten

di:

faaliyete

ajansları tım.

haber almak.

olarak

mütarekeye

(1918) zafer-

girmiş

olması,

lunması

maddi

dolayısıyla...

ordunun

başına

çocuk

peryalizme

geçmek

(37)

eşrafına

eden

halka

temek"

elde

kim

kalb

bütün

(Keza,

isteseler,

başka

şeye

iki

aklı

vereceklerine,

bu-

şarktaki Hayatı)

vilayetin

Em-

yatmayan

heyecanla

desteklemezler

yirmi

hareket

miydi?

"İs-

Olmadı.

Savaşı

Programinm

gibi

anacık

babacık

uygulanmaması,

mevkilere

gelmiş

duru,

net

bulunanların"

bir

kanı

gününde

"Millet o

bile

kaderine

ha-

program

üze-

besleyememiş olmalarından

gelmiştir.

yüzden

ye'de

önce

Antiemperyalist

Kapitalizmi,

yükseltmiştir. tiemperyalist

Bugün

savaş

bağlılık

görebilir.

vermek

şöyle

ğini

Birinci nulan

Programın

lalini idarei

yalnız

Meclisi'nin Meclise

maddesi

Büyük yegane

bile

Milli

Türkiduruma

M ü c a d e l e d e An-

arasında

hayati

Halkçılığın çelikten

bir

birbirine güce

zarar

eriştirece-

Kemal

idi?

imzasıyla

su-

şudur:

Millet

Meclisi

Hükümeti,

gaye

tehakküm

hakiki

Halkçılık Programı Mustafa

maksad'u

kapitalizm

hakimiyetinin

cağı

kör göz

birbirini

günü

Türkiye ve

bugünkü

halkçılık programı

Millet

(1337)

kurtarmayı

yalizm

mücadele,

Antiemperyalizmle

Büyük

artık en

Antikapitalist Emperyalizmi,

güçlük çekemez.

1921

sonra

ile

dursun,

anlamakla

Eylül

sahibi

hayat

bildiği

zulmünden

kılmakla

istik-

halkı,

emper-

tahlis

gayesine

ederek,

vasıl

ola-

iddiasındadır. -" "3

teden

T.B.M.M.

meyi

Hükümeti,

emperyalist

müdafaa

fal

ifsada ve

der." (S.

ve harici

çalışan

onu

millet

Ağaoğlu:

ilk g ü n l e r d e

amaç mı tuluş

tehakkümünden

düşmanlarla

tevhidi

hainleri

istiklalinin İnsan kendi

biricik ve

istiklaline

suikas-

tecavüzatına

mesai için

edip

orduyu

bilmeyi

R u h u , s.

sonradan

Halkı

tarsin

vecibe

iğet-

adde-

72)

öztürkçe

modasıyla

kuşaklarca emperyalizm

kurtarmaktır.

kar-

milleti

acep

anlaşılmaması

kendine s o r m a d a n edemiyor.

gaye:

zulmünden

tedip

müttekası

Kuvay>milliye

güdüldüğünü

hayat

düşmanların

söylenenlerin

Savaşında

milletin

kapitalist dahili

Sözler O s m a n l ı c a . o

bulmuştur."

Programı"n\

bozulmamış

PROGRAMI

Kurtuluş

rinde y e t e r i n c e

şı

kuvvetinin ortalarında

Paşalar,

kuvveti

olsaydı...

olabilecek

ileri

imkanını

yaşında

"Halkçılık

HALKÇILIK "Halkçılık

manevi Nisan

"yalvarmak"tan

otuz

Demek

1919

ve nasıl

Kur-

kapitalizm olacak?

MÜBAREK SABAN Yeni Anayasa busu

Mahmut

"Bu

Esat:

zaman

Çünkü memleketi

daima

esaret

sefalet içinde

etmiştir...

diyatı o

mübarek

çekici

eline

Anayasalara

mesi

imkanı

Yine

inlemektedir. zaman

fakat

unsurlar zaman

o bir

edemez tonsuz, mübarek

çiftçi

efendiler... belki

çekiciyle

buraya

gelen

gözümüzün

herhalde

bizim

burada

nakaşalarımızdan memleket

ziyade

siyaset

hayır

(Kuvay>milliye Ruhu, s. KÖYLÜ

MEMLEKETİN

Kapitalizmi, lim

dilinde

burjuva

ütopik v e y a

ve şu 98 -

esirdir. buraya

nutuklar demirci

irad demir-

ayakkabıcılar vücuda

getiren

olacaktır. çiftçi

Hiç kadar

elbisesiz,

ayağında

baselinde

çiftçilerini,

görürüz... ve

fırıldaklardan

yani

Bunlardan

siyasi

mü-

mübahaselerimizden, görür

bir takdir

belki

çizmeleriyle,

demircilerini,

istifade

yürüburaya

memleketi

belki

yoktur.

tabaka

büyük

menfaatini

reis-

tabakayı

düşünmüş

önünde

siyasi

bildiğimiz

doğ-

rağmen

düşünecek,

suretle

fakat

tabaka

rağmen

düşünecek,

memleketin

burada

eder

imkanı

içinde

çiftçinin

memleketi

elinde

doğrudan

şekline

geçeceğiz

hakikaten

yakalıksız,

yürümenin

dabaklığını bu

olmayan,

poli-

ile,

temsil

yoksuldur.

cümleler

dabak

memleketi

iktisa-

yanlış

sapanı

halk Anayasalara

çiftçiliğini

düşünecek,

çıkistih-

memleketin

çiftçisi

meşrutiyet

önüne

çiftçi

önüne önünde

yalan

mukadderatını

doğru

kibar

düşünecek,

ayakkabılarını

aç

açlığın

kibar

edemeyecek,

memleketi,

mündemiçtir.

Zavallı Yine

bütün

yoktur. biz

demek

olamamıştır,

eder.

felaha

onun

tabakanın

memleketin

var-

vardır ki,

tabakası

esasi-

tabaka

nail

zavallı

memleketin

almadıkça

tabaka

demircisi,

onlarda bu

Bütün

ciliğini

çalışan terekküp

manası

ruya

geldiği

Fakat

ile

gelmedikçe,

koymakladır ki

memleket

değildir.

onlardan

"Memleket kare

ile

za-

meydan

kanunu bir

Efendiliğine

Burjuva

esasi

Hiçbir zaman

demek

memleket

inlerken,

bir

ihtilallere

rağmen,

taşıyan

İzmir me-

şiddetle yerdi:

edememiştir

büyük

kabulüne

tasdikine

Efendiler,

demektir.

tikacıları

memnun

inlemiştir.

kanunu

1920-1336) usulünü

büyük

omuzlarında

altında

elindeki

halkı

sarsan

alkışlarla

dır ki,

Kasım

Parlamentoların

(Anayasanın)

mış,

(18

Parlamento

usulü

dünyayı

vermiştir. nin

ÇEKİÇ

Batıcı

Parlamento

man

tartışılırken

hiç

ibaret

bir

vakit

değildir."

100)

EFENDİSİ

parlamentosunu bilimcil

kaldıran

bir idareye

SOSYALİZM d e n i l m e z s e

bide-

nir? 45 di.

yıl

önce T ü r k i y e

Büyük

Millet

Kabul edilen A n a y a s a n ı n 4 ve 5 "B.M.Meclisi,

edilmek keptir... O

Vilayetler

üzere İntihabı

kikisi

halde

hakiki

elyak

sedaları).

köylüdür.

sahibi

ha-

(Şiddetli

çok refah,

Meclisi

istihsale

Hilmi

bey

saadet

(Sürekli

servete

alkışlar)

Hükümetinin

müs-

Binaenaleyh

siyaseti

iktisadiyesi

matuftur.

(Bolu):

- Allaha

çok hamd ederim

ki bu

işitiyorum.

"Mustafa beri

Kemal

cihanın

mız,

emeklerini

daima

bugün

karşı

indirmek

kemali

hicap

israf

Keza, s.

HERKES Şimdi Yarım

ihtiramla

beylerden önce

be-

buna

mukabil

bunca

fedakar-

sahibi vazzi

asırdan

küstahlık,

asırdan akıttığı-

cebbarlıkla aslinin

hakikimizi

18, s. 4, 3.

uşak

huzurunda

alalım."

(Bü-

İçtima s e n e s i açış

218 - 219)

BİRİNCİ

bir an

yüzyıl

yedi

ettiğimiz

nankörlük,

istediğimiz

yedi

kanlarını

ettiğimiz

mukabele

y ü k Millet Meclisi zab>tlar>, C. nutku,

ederek

bıraktığımız

alıp

tezlil ile

Filhakika

sevk

topraklarında

ihsanlarına

menzilesine

(devamla).-

aktarına

ellerinden

tahkir

Paşa

muhtelif

kemiklerini

(Köylüler

Türkiye'nin

olan

köylüdür.

Millet

asliyeyi

"Tunalı sözleri

daha

olan

Büyük

gayei

den

kimdir?

verelim:

müstahsil

temsil mürek-

haykırıyordu:

efendisi

birlikte

herkesten

Türkiye

lık

olunur...

şöyle

erbabı azadan

alkışlar).

tehak

derhal

efendisi,

sürekli

sahibi

cevabını

müntehap

bir icra

Kemal

bunlar s ö y l e n -

maddeleri şunu yazdı:

meslekler

doğruya

senede

Mustafa

"Türkiye'nin Bunun

halkınca

doğrudan

Mecliste

Meclisinde

inci

SOSYALİST

başımızı

sonra

eğip

TİP adına

başkasını

meddahlığını

utançla

düşünmeli

sahneye

değil

miyiz?

Millet

Meclisi-

seçmediklerine gerekçe olarak:

seçim-

yaptıkları

"eli

çıkanlar,

nasırlıları" " y e t e r s i z "

bu-

labiliyorlar. Yön ları

dergisinin

bir k u r u c u s u T İ P ' i

"TİP

yöneticileri,

sosyalizm

çınırlarken,

"Türkiye'nin

çıkan

Yön'e

fena

diye

çürütmeye

beleşten

eleştirirken

şun-

yazıyor:

Soysal:

listlerin,

Türk

halde

(Yön,

Oturalım,

kamuoyuna

mal

telaffuzdan

kurtuluş

bozulmuşlar

kalkışmışlardır." Eğri

sözünü

tek

yolu

ve 29

Doğru ettikleri

onu

dikkatle

ka-

sosyalizmdir"

diye

İnönü'nün

oyunu'

Temmuz

1966,

İlha-

Konuşalım).

"Bugün

sosya-

fikir

varsa,

ilk

kez

Yön'de

ciddi

lizmin

tuluş

Savaşı

araştırmalara

büyük

sloganı

Hangisine cenin

da,

kiye'nin

A n c a k aynı Y ö n ,

"YÖN"

İşte

"Marksizmi" hayati

karşı

çi

sınıfının o

ni]

teorinin

burjuva

nereden

O n l a r 30 yıllık yoktur"

hiç

gibi

BAfİKA - S I N I F işçilerimizi baştan

sinmiş

Yedi teklerle

bin nasıl

bin yıllık sivriltilen

aşağı

ele

söylendiğini

elde

unuturlar.

silah

Emperyaliz-

olacak

bir iş-

gerekçeler bulunabilir. öne

bir çıkarcı

sürülebilir,

atlatması

gibi

ihtira

olduğu

azgın

kalpazanlarla

zorbaca bir işçi

işkencele-

sınıfı

vardır.

etmişler.

yetersizdir

diyemiyorlar.

sağlayamaz

[patenti-

bir m u a z z e r e t l e r i

elbirliği

Bilinçsizdir,

öne

tecrü-

vardır.

beratını

öyle

belki.

genç,

muazzeretleri

önlenememiş

karşıyız"

bizde

Küçük

Sosyalizmi "orijinal" gö-

yahut

Kuvayımilliyecilerin,

diyemiyorlar.

"Sosyalizme

başka

s o s y a l i z m i n te-

değilse

cayıldığı

oluşları

Kadrocu

savaşı

ğımıza

"Türne

alıyor?

sosyalizme temel

kaldığı)

rağmen

peryalizmle

tında

dergiye

için

bilmezler,

Kuvayımilliyeciliğin"

okuyorlar.

"Biçaredir,

hayati mese-

Soysal:

Ötede

bile T ü r k i y e

Türkiye'de teşkilatlanması

Kİfİİ

gerçekten

Birinci

aydınları

"İkinci,

T e k tek

İ.

bırakamazlar.

bilinçsiz

de,

re ve t e h a k k ü m l e r e çi sınıfı

temel

cesaret

sahtelikle ellerinde tutan Y ö n c ü l e r i n

yoktur.

bilmeyerek

b u r j u v a l a r bir y a n d a n

(modem

yolundan

Gene

Bugün

her d ü ş ü n -

mü?

olduğunun

altında

sosyalizm

Bugün

atış

küçük

önce T ü r k i y e

işgal

sürülebilir.

gelen bilerek

sayısında,

savunulduğunu

savaşırken,

nedenle

besiz

mesele

yüzyıl

bugünkü

"YÖNSÜZLÜK"

ile, 45 yıl ö n c e

Meclisinde

Yarım

Kur-

(Keza)

1966 yılı 8 T e m m u z s a y ı s ı n -

için

kimseciklere

rünme sevdası ve

her ö n ü n e

aynı

Milli

bir fikirdir."

Sosyalizmdir" d e r s e ,

nişangahsız

burjuvalıktan.

Millet

attığı

Sosya-

İkinci

İNANÇSIZLIK

Böylesine

mel

yolu

atılmıştır. ve

başladığını

29 T e m m u z

mü,

İKİYÜZLÜ

"Türkiye

tek kurtuluş

takılır:

ortaya

kendisiyle

değil" der,

ortaya görüşü

inanmalı? Türkiye'de

Avcıoğlu:

le sosyalizm

olduğu

YÖN'ün

hareketin

söyleyebilir.

dayanarak

milliyetçilik

"İş-

mavalını

Sosyalizm,

em-

diyorlar.

BAfİKA alırsak,

yaredir"ler.

elbet Babil

bir n e m r u t l u ğ u n

hepsi

çağından

Yunus beri

ve f i r a v u n l u ğ u n

gibi: topra-

baskısı

al-

olabilirlerdi? imtiyazlara

sahip,

kapitalistlerimizi

iki

y ü z yıldır içli

görmüyor

muyuz?

dışlı

des-

T e k tek

ele a l ı n ı r l a r s a , bi

hepsi

D e v l e t koltuğu

altında

uyuz

böceği, e c n e -

s e r m a y e ajanı. Ama,

sosyal

bir sınıf o l a r a k

memleketindeki

işverenlerimiz y e r y ü z ü n ü n

işveren s ı n ı f ı n d a n

daha

han-

az e g e m e n d i r ?

Da-

az s ö m ü r ü c ü d ü r ? Demek,

ğımız

bir s o s y a l

kişileri,

retmez. rihcil

hatta

Önemli

birleşik olan

sosyal

bulundukları

egemen

yorlar?

olduğunu

Başka

İŞÇİ

mı?

için.

veya

hiçbir şey ülke

öğ-

içinde

oynamaya

Var.

Hem en

ta-

çağrılı

okka-

için!...

KOYMAK

çoğunlukta.

sını-

inkar edi-

bir h a m l e d e

"mutlu

gerinerek

azınlığımızdan"d\rlar.

Almanya'da, anacakları

Yani

Batı

İtalya'da,

bir

işçi

ülkeleri

sınıfı nüfusu

işçilerdedir.

oralarda?

Kieslingler'in,

ayıbıyla İşçi

dayanarak

Kendilerini

Fransa'da,

kalabalığı

küllü

Hayır.

A P ' y e oy v e r d i ğ i

görmüş"

sınıfının

neye

METAFİZİKÇE

İngiltere'de,

görüyoruz

hardt,

alaca-

kişi ve z ü m r e l e r d e n

veya

işveren

değil.

çıkarmadığı

"Proletarya" diye

oyların

Ne rın

bir t o p l u m oldukları

misyonunu

"Avrupa

Amerika'da,

içinde

sosyal

SINIFINI

Yöncülerin

zümreleri

değersiz

inkar e d e b i l i r l e r mi?

hiçbir şeye

iktidara

Yöncüler

var

sınıfların,

oynamakta

tek tek k a r ş ı m ı z a

rolleridir.

varlığını

layıp

kasılan

o yetersiz,

Samurayları, Türkiye'de

var ve fının

sapık

olan,

bakımdan

Yön

sınıf i n s a n l a r ı n ı n

Oy çoğunlukları

A d e n a u e r veya

Gaulle'lerin,

Fanfani'lerin,

Batı

işçilerini y e t e r s i z ,

Er-

Conson'la-

emrindedir. Y ö n c ü l e r neden

siz

bulmuyorlar

Sosyalizm yoksa

için

bizdeki

o da,

ileri

ülkeleri

Türkiye Gaulle

işçi

mu,

Menderes'ler,

sınıfına

Conson

Palapaşalar,

dudak

bilinç-

büküyorlar?

daha

tehlikelidir,

D e m i r e l ' l e r mi?

Elbet

birinciler. O rını

Batı

burjuva

alarak

iktidara

Dahası ikide de

bir

"İşçi Partisi"

Ötede le onun Demek

olmaktan

Kuli'ler ülkesi

kapitalist gider.

sınıfını

işçilerin

geri

ülkesi

oyla-

kalmaz.

kimsenin Çin'de,

şüphe

idealistçe

İngiltere'de

İngiltere

kadar ol-

aklından

geçmez.

"yetersiz" işçi kurar. Y ö n

etmek cesaretini

koymamalıdır.

yeryüzün-

İsveç

işitilmiş s o s y a l i z m l e r i n en çetinini

"sosyalizm"inden işçi

ileri gelir,

"sosyalist" d e m e k

bakarsınız

başa g e ç i p ,

iktidara

kalesi

İngiltere'ye

"Demokratik" y o l d a n ,

gelmişlerdir.

Dünyanın

kapitalizmin

sun fı

var.

liderleri

sınıbi-

gösteremez.

SOSYALİZM Yalnız

lak v e r d i olarak

PRATİĞİ

sosyalizm

mi, Y ö n

kendi

kapıkulu

Berkes,

edildiğini Bir mak

görünce,

başka

dan

kısırlık

getirir...

tutacağı

usul

Selçuk:

Kendi

fasında

bütün

gerçekliğini

"zengin

oturmayışı"

şundan

okumakla

doğru

içinde

yal kum o

ileri yolun

oradan

Burjuvazi üzerine

etmiş,

lanetlileri "Bu

değil"

(İlhan

devrimci

gökten

hareket işi

ola-

önce

inme

çıkagelir.

İnsan,

ka-

değildir. Diyalektik

"işlediğini düşünür,

geliyor.

Yazarlarımız,

hiçe

lanetliyorlar:

açanı Şimdi,

sırf y a z m a k Pratiği,

ve işi,

sapıtma:

Kendilerinden

savaşmış olanları

güzel

hiçe sayı-

bir yol t u t m u ş ,

engizisyon bütün

dün sos-

cenderesinde

sosyalistçe

mah-

düşünenlere

gösteriyor:

sakın

Taze sosyalistlerimiz buluyorlar.

sa-

gerçeklerine

sanıyorlar.

İkinci

uğruna

kendi ç ı k a r ı n a

parmakla

bütün

"memleketin

sayıyorlar.

başlıyor.

ağzını

yapılan

kalışı,

bulunabileceğini

lanetlemiş.

mel'unlara

ÖDLEKLİĞİ

uğruna

züğürt

ülkede sosyalizm

konu

"Sosyalist Düşünce"

çalışmayı

İlk s a p ı t m a yorlar.

1966, s.

işlerden

bulur.

ZÜĞÜRTLÜĞÜ

bugün

değildir."

işler."

vaşların

yığınlar

yönünyol

gelir.

hiçbir tasarı,

Bizde

eylem

farkı, y a p a c a ğ ı

geçen

yüce

yapıya durma-

yürüyeceği

zengin

olmaksızın

hayvanlardan ileri

bir

için

olmasın

başından

SOSYALİZM

önce

teori

sıhhatli

sosyalizmin

kafasında

konuş-

zorundadır.

şüpheniz

insan

burada

sistemli

oturmak

yeryüzünde

düşündüğünü

etiketi

yazar.

daha

yazılarımız

tasarlamasından

Ancak,

etmek

Türkiye'de

"Devrimci

yasak

sosyalizm

daha

kendimize, Yön, 8 T e m m u z

Doğrudur. maz." İ n s a n ı n

gittikçe

hiç

konusunda

Yön)

gerçeklerine

sarf

kısırlık,

p r o f e s ö r Niadına

yazıyor:

akım

çabası

yönünden

çabaya

köşesinden

memleketin

düşünce "Fikir

kendi

antiemperya-

"yeterli"

sosyalizm

1966,

şunları

sosyalist ve

Avcıoğlu:

pat-

sosyalist devrimler

Devletçi

Sonra

sofrasının

Temmuz

gazeteci

"Türkiye'de

Hep

isteyince Y ö n ' d e

kavuşmak,

den

"Devrimciliğine, içki

sömürgelerde

Proletaryasız

k o y m a k ister.

Cezayir'de

"verilemeyeceğini"

TEORİSİ

ö n c e onları

lizmine ö r n e k y e r i n e yazi

Mısır ve C e z a y i r gibi

Burjuvazinin

yaklaşmayın. bu

öğüdü

"akılcı

lanetlediklerini

Yoksa!" düşünceleri"ne bir yol

Dilleriyle d e ğ i l s e , d a v r a n ı ş l a r ı y l a .

da ..

uygun

sosyalistler

Sosyalistçe adam re:

"Sizi

ruz"

diyemezler.

leyse

lanetlemenin

burjuvazi

lanetlediği

onların

diyecekler?

nılmışsınızdır", geçmiş

ların

özeti

"Siz

şüpheli

Lanetlile-

lanetlemeye

mecbu-

dokunur.

komplekslerine

düşüncesizsiniz",

molozsunuz",

Hiçbir v a k i t

biçimi v a r d ı r .

biz

"sosyalistliklerine"

içlerindeki

"Siz

vakti

özel

için

göre:

Öy-

"Siz ya-

yetersizsiniz",

adamlarsınız"

"Siz

bun-

yenilmişsiniz"dir.

"Biz korkuyoruz" d i y e m e z l e r .

bir c e s a r e t l e o r t a y a

atıldıklarına

Çünkü

inanmıştırlar.

hepsi

yeni

inançlarında

samimidirler. EMPERYALİZME 0

zaman

taya

Sosyalizm

gizli 2

YARAR

olur?

polisin

- Yeni bir

"Sosyalist düşünce

ortamı"

"Sosyalizm

kendi

Hareketin olan

yeni

mü?"

derler,

işinde az çok d e n e m e s i ve d ü ş ü n c e s i gösteremediği

bir sosyalizm

çok

ğinden

kendilerini tarihinden,

"sosyalizm lisanı

kurmaya

or-

tecrübesinden,

halleriyle, yayınlarda

dücüleri,

lar s a ğ l a d ı ğ ı

"sosyalizm için,

nunda

artık iyice

T ü r k i y e ' d e yeni kınıyoruz.

kolayca

göze

düklerimizi

duyulan

"Biz yalnız

pratiğinden

bilen

gibi ile

boşluk ve çok

kendimizi

"Gördünüz

fosil

be-

değiliz"

kopmuş olmanın

günün

hatırı

egemen

sayılır

gü-

kolaylık-

görünür. s o s y a l i s t y a z a r l ı k l a r so-

eksiklik

bundan

yaratıcılarını alışığız.

yaptıklarımızı

kopmuş

enayi değiliz,

gibi

müstehase, pratikten

faaliyeti

Lanetlemelere

açıklamaktan

gi-

prati-

sizin

yaratıcıları"na

bir s o s y a l i z m

olarak,

türlü

dönüp,

moloz,

her şey y o l u n d a

Dört yıllık T İ P ve Y Ö N

yaratıcılar"

her

eskilere

ne derece yozlaştıracağını yeni

"Allah

Türkiye'nin

yaratıcıları",

derler.

Teşkilatta,

çıkan

bulunan-

tecrit edilirler.

tecrit e d e r l e r .

düşüncesiz,

sosyalizmi

bir "başarı" ile

yaratıcıları",

ceriksiz, yetersiz,

YOZLAŞMA

Bugünkü

çıkar.

1 lar,

değil,

Gene hiç

ileri

gelir.

ne y a d ı r g ı y o r u z , lanetlenmeyi

değilse

alıkoymayacağız.

düşün-

DÖRDÜNCÜ 27

BÖLÜM

Mayıs ve İktidar

27 27 Mayıs, 9

denildi

S u b a y olayı,

mi,

göz

Mayıs'ın

rimini

yapanlar,

ihtilal

hazırladıklarını

lı, tam V a t a n

MAYIS VE

6 yıldan

1957 yılı,

ihtilalci

önüne

9 Subay olayı

bir p r o v a s ı d ı r .

nasıl

söylerler. 9

hemen

başarısız beri

Partisi'nin

İKTİDAR

canlarını

Subay

ile V a t a n

zaman,

birbirlerinden

tüm

mı

işkence

mez.

Vatan

Partililerden,

görmeyen, dişlerinin 9

karanlık

paralellik,

başka

gündüzlü Vatan

Vatan

Kestirilegün

hücrelerinde,

Vatan

afokonunu

S u b a y olayı, çıkmadı.

birçok b a k ı m l a r d a n V a t a n uzar gider.

Partisi 27

ki,

oldu.

sonra

de ö y l e ;

kaldırdı,

ışığı

sağlam

Partisi

de,

Partisi

ile 9

paralel,

hiçbir

Değmemekle

gelen

h a r e k e t l e r c e afo-

kendisinden

sonra

gelen

ha-

durdu.

Mayıs'ın

S u b a y olayı

Ne var

çizgiler

kendilerinden

reketlerin 9

çektiler?

g ö r e n l e r oldu.

değmeyen

Subay,

roz edildi.

tan

ay g e c e l i

darlığında

kırıldığını

arasında

birbirlerine

kalmadı.

habersizdiler.

beraat ettiler.

Subay olayları yerde

mezar

peynir gibi

s u b a y da

çok

1954 yı-

Partililer H a r b i y e ' d e tu-

Partililer mi,

daha

hazırlığı

başlamış.

tuklandıkları

Subay

Dev-

dişlerine takarak

D e m e k ihtilal

k u r u l d u ğ u yıl

gelir.

1960

alabildiğine

denildi

mi,

küçük m o d e l i

göz ö n ü n e şu

olmak-

manzara

gelir: Genç

Subaylar,

içlerinden

göndererek

toplanırlar.

Başkanının

evi

lanan

iki eski

seçerler. lerler.

konaktan

nasıl

gece y a r ı s ı n d a n

Vatan

sonra,

ihtilalin

hemen

namus,

gezmeye

Partisi

aynı

Genel

kıyıda

durum

bütün

muhasebeleri

her p r o b l e m i

ş e r e f ve

geç s a a t l e r e

görüşürler.

T u t u l a c a k Stratejik ve Taktik

sadakat,

ev,

evden

sal-

biridir.

devireceklerini

Kuvvet hesapları,

tartışılır, lıklı

Toplandıkları

hanımını

ile ş a ş ı l a c a k kertede y a n y a n a ,

Genç Subaylar, Hükümetini

birinin

ihtilale

karara

İçlerinden

dek

davranışları

ince-

ayrıntılarına bağlanır.

bağlılık y e m i n l e r i

başkan dek

Karşıedilir.

Daha

düşünülecek

uygulamaktan zalim,

gerici,

mek

üzere

doğru

kem

kalkılır.

mı?

Hayır.

Düşünülenleri

kalmamıştır.

uçuruma

herkes

olmadan,

kaldı

hiçbir eksik

memleketi

virmek yolunda Sabah

bir şey

başka

sözbirliği

götüren

etmiştir.

Allah,

Hükümetini

İşbirliği

göze g ö r ü n m e k s i z i n , Sarmaşılarak

Evel

işlerin

helalleşilir.

şu de-

tamamdır.

başına

Ayrılınır.

gidilKapıya

yürünür.

Eşikten

dışarı

sızın

aklına

Pekiy,

atılacağı anda,

arkadaşlar.

Silah g ü c ü kacağız.

adım

ihtilalcilerden

birinin

an-

gelip s o r u v e r i r : bizde.

Yalnız

Ordu

ihtilal

alçak

Hükümeti

devirdik demektir.

iktidardakileri sevmiyor.

başarı

Bir v u r u ş t a yı-

ile s o n u ç l a n ı r s o n u ç l a n m a z

ne y a -

pacağız? Herkes

şaşırarak

Öyle ya,

birbirlerinin

ce y e r i n e y e n i , d a h a ya

yüzlerine

iyi

bir d ü z e n

kötü, y ı k ı l a c a k d ü z e n i n y e r i n e Genç subaylar,

nun a k ı l l a r ı n a lerinden Ama Bu

durumu

derin

geçen den

şey,

da,

Vatan

daldığı

daha

önce

Partililerden Hükümeti

devrilenin

iç-

iki

köylünün

üç s a n i y e

köyüne

akla

esen

anlaşılıyor. Başkanının

Genel

eski

yalının,

o azmürezm

kapısı

belki

önünden

ile gittiler.

Harbiye

gitmü-

İçlerin-

zindanına

atılmış

tutuklandılar. yaptılar.

hangi

Yaptıktan

kolayı

sonra

yokmuş.

hükümetin,

hangi

Asıl

farkettigüç

düzenin

olan geçe-

bilmektir.

"Hükümet",

"Düzen"

"İktidar"

büyülü,

değildir.

Doğrudan

demek

mistik

bir

doğruya,

İKTİDAR

küçük

demektir.

burjuva

şartsız

demektir.

değildir.

nesnel ve s o m u t verisi

Bilimin

Sınıf egemenliği Bunu

çok

kez

ö z e l l i k l e en

Özünde Sınıf Diktası söven

ondan

Politikada

"bilim

kayıtsız ve

SINIF e g e m e n l i ğ i

rıştırılır.

Bu-

yıkacaktık.

kendiliğinden

devirmekten

yerine

ayaküstü

dakikada

tutuklanılıp

Mayıs'ı

dünya

Partisi

yıkkın

habersiz

Bir

subay,

o son

açılmadığı

uykulara

bileceğini

konulacaktır?

getirmemişlerdi!

düşünmemiştik.

evine ve

genç subaylar, yollarına

ki,

bir d ü z e n

farketmişti!

İhtilalci

Bir d a h a

T u t u l m a y a n l a r 27 ler

nasıl

hiç a k ı l l a r ı n a

her evlinin

karşısında,

kimileri,

Vatan

Devrilin-

k u r m a k g e r e k m e z mi? İyi v e -

yapılacağını

anlatan

sorunun

Kızkulesi

onu

kişicik

sonra

söylüyor.

nasebetsiz de

bir

bir d ü n y a

bakışıldıktan tiğini

işte

kolayı yok.

g e l m e d i ğ i n i de a n c a k , son ayrılık d a k i k a s ı n d a

yalnız

nasıl

bakar.

iktidardaki d ü z e n i d e v i r m e k t e n

kategorisi"

y a l n ı z SOSYAL

başka

hiçbir

şey

budur. (Tehakkümü)

diktacı

olan

Finans

ile -

ka-

Kapital

karıştırır. mek için Kapital nü

M a k s a d ı açıktır. bütün

de,

kendi ne

çoğunluğu man -

kimi

açıklayanları İktidar

Dikta

aldatma

Kapital

veya

Modern T o p l u m d a lıktır.

Ama

ile

için,

daha

bütün

avuç

Mayıs

tidarı

Sosyalizmidir.

bir sınıf d e ğ i l d i r ve

altında

insanlığı

hiç

şileri" d e v i r d i k l e r i n e

za-

Finans

cayamaz.

Finans

karşı

Fi-

çıkan tek İK-

Proletarya

kendisinin

kimsenin

kalmaması

sömürü

gerektiğine

Kapital

azın-

sömürüden ve

dolayısı

inanır.

Onun

tehakkümüne

hatta

karşı

burjuva

liberalle-

basit g e r ç e k l i ğ i

akıllarına

çağırır. bu

çok aşırı

bir İktidarı d e v i r d i l e r .

mıydı? A ç ı k ç a

azınlık,

getirirse,

sömürmekten

burjuva t e h a k k ü m ü n e

Devrimcileri

getirmeden

her z a m a n t e h a k k ü m d ü r .

ilk a d ı m ı n d a ,

bütün

sömürücü

Demokrat olsun,

köylü, e s n a f , a y d ı n t a b a k a l a r ı n ı ,

rini ve

gösterFirans

sınıf d i k t a t ö r l ü ğ ü -

oyununa

ister

çoğunluğu

yeryüzünde

tehakküm

Bir

kendi

Faşist,

Proletarya

sömürücü

kurtulması

zorla

İster

iktidarı

T İ D A R alternatifi,

namuslu

olağandır.

ile s u ç l a r . Tehakkümdür?

hiçbir v a k i t

Kapital

kendisini

suçlayışı

" D e m o k r a t i k " maskeli

zaman

tehakkümdür.

nans -

Fahişenin

mahalleyi fuhuşla

oydu.

inandılar.

Devrilen

Finans

Kapital

M a y ı s ç ı l a r öyle s a n m a d ı l a r .

kişi

kuklaları

oynatan

ik"Ki-

Sınıfları

görmediler. Ö y l e s i n e g ö r m e d i l e r ki, ların

halkı

iş

başa

düşünce,

kandırıp s ö m ü r m e a y g ı t l a r ı n ı

devirdikleri

den " k a l d ı r ı p , y a p m a s o l u n u m l a dirilttiler. V e iktidarı -

Kapital

dünyanın Geri

dikta en

araçlarına

akılcıl

kalan Kapital

şaşakaldı. lar.

veya

boğuldu. ekibinden

Genç

elceğizleriyle

doğrultu

İktidarı

teslim

Mayısçılar

kafası

değişikliği" Aşağıki

karşı

Feyzioğlu'nu

olabileceğini satırlar,

biraz

Halâ, s a ğ d a

solda

Kimi

eksik g e d i k l e r i ,

ilgiye

kapı

Mayıs

yedek

Fi-

ayıplanamaz-

D e m i r e l ' e karşı

sahneye çıkarmakla

Bayar'ı, y a bir " d ü z e n

5 yıl

önce

kaleme

alınır-

somut örneklerle v e r m e y e çalışmış-

İKTİDAR konusunun

karıştırıldığı g ö r ü -

bir işe y a r a m a s ı d ü ş ü n ü l d ü .

ne d o k u n m a k s ı z ı n ç ı r p ı n a n y e n i tiricil

öteki,

içinde 40 tilki y a t a n C H P bi-

acele olarak

lünce, " e s k i " satırların

ettiği

sanıyor.

ken, yalnız o t e m e l y a n ı l t ı y ı tı.

ayrıntıdadır.

aldanışlarında

le o ince işin f a r k ı n d a g ö r ü n m ü y o r . Ecevit'e

Finans etmeyi,

u m m a d ı ğ ı t e p k i ve t e k m e l e r i y e d i k ç e

40 yıllık iktidar tilkisi ve

hut

teslim

saydılar.

her eğrilti

a y r ı n t ı l a r içinde nans -

işi

kendi

adam-

ve avadanlıklarını yer-

sıcağı

kuşağa

sıcağına

açabilir kanısındayız.

bir daha

Bir s ö z c ü ğ ü sunulur.

bağışlansın.

Daha

eleş-

AMERİKA'NIN 27

Mayıs

dinledik.

sı

olaylarını 27

"...arada, lanmıştı.

resmi

yere

heyecan-

Mayıs ve

sonra-

gelen tam

bahis

hükümetinden

korkuyorlardı:

sığınarak

çağırması

Türkiye'de

iktidardaki

aldırmadan

bir

olarak

Gölgedeki Adam,

Demek

gayrı

dahi

ağzından

acıklı

karışmasından

veya

İktidarın

UŞAKLARI

aydınlattı.

ihtilalciler

nefes

yardımcı

han:

açıdan

araya

resmi

iktidara

yapanların

Gölgedeki Adam,

sabahı,

Amerika'nın

tilal: lıları

son

anılarını,

bir başka

Mayıs

değil,

KUKLALARI

ihtilalinin

haberlere bir

kendisine

konusu

göre

başarı

ile

artık

değildi."

ih-

sonuçAmerika-

(D.

Sey-

31.5.1966) DP

iktidarı

değil,

Amerikan

karışması

mühimdi... O

atlatılınca,

riydiler.

ihtilalciler T ü r k i y e ' n i n

Herkesin

lunuyorlardı.

istediğinden

Şimdi

Ellerinde

Her

sosyal

sınıf pusulası

Net,

dine d ü ş t ü .

geçici

hiç

ilk

gün

kinişe

Ulu

doğma,

idi.

bütün

sosyal

Dev-

İstediklerini

meseleleri

Ortaya

sınıf a ç ı s ı n d a n

çözüm

bulmaca

ilk a d ı m ı

olduğu atarken

Onlar

D.P.'yi

D.P.'ye

ipotezine

ihtilalcileri

adeta

herkes

pani-

başının

der-

yazıyor: Anayasası

yapılıp

yarınından

Komitece

emniyet

ihtilalciler

kendi

kabul

duymadığı gelecek

edilinceye

için,

bilhassa

stratejilerinin

der-

(Keza) gibi gibi

milletini

önlerinde

g ö r m e y i p de,

oradaki

yuvarlak

sosyal

bir

kavrayabilselerdi, tutacakları yanı

bilirler ve o y a n a "meşru

yoldan

oy v e r e n l e r i n

bil-

sınıf m ü n a daha

yönelirlerdi.

iktidara

gelmiş"

ne y a p t ı k l a r ı n ı

sayıyorlardı:

bilerek oy v e r d i k l e -

inanmışlardı.

Menderes

sonradan

alaşağı

den tıkırına

iktidar

bir d a v r a n ı ş y e r i n e ,

görevliler eğer Türk -

sebetlerini

yüzünden,

zarfında

düşmüşlerdir"

deres'i

Anadan

ellerinde

doladığı

meselelerin

belirli

D.S.

"İhtilalin kadar,

bu-

PANİK

pusulasızlığı

uğrattı.

yani,

görevlilehakim"

açık d e ğ i l d i .

Sınıf

mece

yoktu.

bütünüyle

kalemine

Ancak o

İLK A D I M D A

dine

ulu

miydi?

atabilirlerdi.

ğe

Devlet

Devletçinin

yolları

yetkili

"Millet kaderine

ne y a p a c a k l a r d ı ?

letçi y e t i ş m i ş l e r d i . yapabilirler

ala

edince

girecekti.

kalıyordu.

"meşruiyetini yitirmişti". mesele Bütün

kalmamıştı. mesele

Onlar Her şey

ihtilalcilerin

Men-

kendiliğin-

ne o l a c a k l a r ı -

FİNANS Oysa -

Kapital

nans

adlı

sosyal

Kapitalin

Sembolün onu

K A P İ T A L VE

kalkması,

kolu

bir İşçi

Kapital

ile

duran

halk

Ezilen, çimini

tutulup telaşına

Öyle

onun

eşraf ve

geniş

milletinin o

hallerde

Kapitalin ve

tehakkü-

çıkarı

Finans

yerli

Finans

çabuk

kabiliyeti

ortada

zaman

sömürmenin hazır

ulu

"Kendi

görevlilerin

İşçi

sınıflar

nitelikleri

yani

stratejisine" en

biSı-

tereddüt

gelecek stratejilerine",

"Sosyal

kurmay

her

bulunan

iyi

bel

stratejici

sağlayabilirdi.

olmadı.

İhtilal

başarı

ama

yuvarlak hangi

İlk

akıllarına

gelen

mak oldu.

ile

sonuçlanır sonuçlanmaz,

"reform, görevle

kendilerinden gayriye

genç

daha

"muhtacı ede!"

üniversiteliyi,

ayaklanmaları" ö r n e ğ i n e

kılıçlarını

Uzakdoğu

kimin

için

simidine

himmet bir dede" şoke

sözcük-

şaşırıyorlardı.

adadılar.

İhtilalle

sarıl-

Üniversite idi;

"ner-

olmuştu.

Kore'sindeki

nasıl

dev-

ulu g ö r e v -

kültür" gibi

iteceğinde

cankurtaran

Önüne

himmet

İşte en

demokrasi, nereye

Üniversite

"Bilim" t a n r ı s ı

kalmış

avuç

ne T ü r k i y e ' d e

bulunan

önüne,

gidermeye

düşmezlerdi.

Böyle

teşkilatlanma

kalmazdı.

kendilerini

ise,

Fiidi.

Sınıfımızdı.

kesince

lerin,

ajanlar t o p l u l u ğ u -

durumu

rimciler iğneli fıçıya d ü ş m ü ş ç o c u ğ a d ö n d ü l e r . liydiler,

bir Finans

sembolü

u z l a ş a m y a c a k olan,

İşçi

Türk

yer

Finans

aldanabilecek

kaygısına

olmalarını

vardı.

bulunmayan,

geçirilebilseydi,

bağlarlardı.

sarmış

emperyalizmi,

Bezirgan

Sınıfı

kolay,

soyulan

nıfı

yığınımız

kökünden

cihanı

t e h a k k ü m ü vardı.

Menderes

cihanda

hiçbir n o k t a d a

yalanlarına

uyarılabilen,

bırakamazdı.

hiçbir y a r a r l ı ğ ı

Kapital

can

Tefeci

bağlı

Türkiye'de münden

SINIFI

sınıf b ö l ü m ü n ü n

teşkilatıydı;

destekleyen

nu eli

İŞÇİ

iktidarında, T ü r k i y e ' y i

Bir

"Öğrenci

sığdıracaklarını

bil-

miyorlardı. Her "battı

şey

oluruna

balık y a n

bırakıldı.

SİYASET YASAKLISI: "Muzaffer

Özdağ,

rür." (Bir " g ö r e v l i " , ni lir

pek ö f k e l i c e gelmez

nerallerle gaşalığa

BAŞ

ampirik

"Akıl

Sağduyu",

Paşayı

çevrili

bulur.

Gürsel'i

Özdağ'ın

bir y a l a n l a m a d a etrafını,

YÖN

SİYASETÇİ

İzmir'den

de bir

g i d e r " oldu.

açıkladı.

ihtilalin

alarak

çalışan

dolaşan gerçek

Ankara'yı

kendisinin Hepsi

tevkif ederek

Çevresinde

vermeye

değil

bir.)

içeri ve

götü-

getirdiğiGürsel ge-

atmadığı

ge-

ortalıktaki

kar-

ihtilalciler

vardır

ama,

Gürsel

bunların

kim

(Böyle e c i n n i l e r a r a s ı n d a masında, dim.

işi

yalnız

Haksızlığı

verir. sus

gidecektir.

vazifelerinizin

Yani, emekli

beklemediği

İKİ

DUDAK

"Bu

emir karşısında

tilalci

grubu

tilali

kendilerinin

BİR

katar

kimseye

bir askeri

olursa

"Gel-

"Nihayet

emir

kalemi

mah-

"Siz

kısım-

ben

sizi

ça-

keza)

14'lerle

aldılar.

olaylarda

külah

Başbakanlığın

olur,

tutar.

neticeyi

almadan

olmadığını

açıkça

Kabibay,

Ankara'ya

kişiliklerini

Arkasına

ih-

Gürsel'e,

ih-

yetkiyi

beyan

Erkanlı,

ulaşırlar.

gene

Esin

et-

esnada

Gürsel'e

Paşa'ya

olsun,

kısmetleri

Çünkü

(9)

kapmasını "38

teşkil

diSezai

kabul

etti-

kişilik

Cemal

Gürsel'in

lında,

ihtilale,

yıllarca

ama,

Cemal

Gürsel,

kurarak,

iki

"netice"yi

bir

kadar

pekala

yetki

komite

Ordu'nun bir

anda

"olağanüstü

eder"

oynamasına

bir

"Ni-

adımda

düşkünü...

tayin

bütün

çalışmış

ilk

komisyon fırsat

komiteyi

dudağının

duruma

bırakmışlardır.

olan

becerebilen...

edilinceye

akıbeti,

olabilirdi."

Okan

yolunu

niyetleri

basbayağı

redileri tasfiye" e d e r ,

konsey

ÜSTÜN

Sezai

o yü-

güdecek!...

Keza)

olursa

"Komite

ayı lan

arkadaşlarla

yetkiyi

ilk

ansızın getirildiği

siyasetini tek başına

arkadaşlar:

(D.S.,

Ama,

bir g e c e y a r ı s ı ,

uçakla

Ankara'daki

rebilmiştir."

yüksek

de:

ihtilalcilerin

bağlıdır.

önayak

istediği

tü-

ise

As-

olmuştur

rütbelilerinden şekilde

hakim

(Keza)

FİNANS Dikkat

KAPİTAL

edelim.

gelmiş" o l a n l a r lık!"

döner:

bütün

bırakmaya

İstanbul'daki

dünüz

de Lazım

yaptıklarını

miştir.

bir

dedi).

Diğerlerine dönün.

konuş-

konuşmuştu: Baykal

İHTİLALDEN

ğerleri,

yetleri

aldım"

tanımaz."

ilk radyo

bütün ö m r ü n c e " S i y a s e t l e u ğ r a ş m a y a s a ğ ı n a " u y m u ş bir Paşa,

Okan

y a p m ı ş gibi

Gölgedeki Adam,

ce g ö r e v d e , T ü r k i y e ' n i n

hiç

çünkü

Paşa,

müsteşarlığına,

başına

(D.S:

bilmez,

dönen

İktidarı

başbakanlık

müdürlüğüne

ğırırım" der."

başına

gördüm.

Türkeş

larınıza,

olduklarını

kalmışa

mü,

kim?

işte

GÖZBAGI

İhtilal Bir

kalkınma

iktidara

küçük

çıkıyor.

burjuva

felsefeleri

yok

"Hakim"

ellerini da

"mevkilere

çırpacak:

ondan

"gör-

kargaşa -

diyecek. Nasıl y o k ?

Sonradan

hemen

bütün y a z ı l a n l a r ı ,

önce C u m h u r i y e t g a z e t e s i n d e o k u d u k . lerinden rinin

her biriyle ayrı

ağızlarından

ayrı y a p ı l a n

çok şey d i n l e m i ş t i k .

Milli

biz çok d a h a

Birlik K o m i t e s i

röportajlarda, Burada

üye-

Birlik Ü y e l e -

saymayalım.

Milli yıldır

Birlikçilerin

göz

Onlar

göre

tek

göre

halâ,

milleti

burjuva

kara

kalabalığı

içindeki

sosyal ile

ile sarılı

ekonomik

ŞOK Bu

olduğu

MU,

OLTA

ihtilalciler;

(yüce

büyük rütbeli

görevlinin)

yüzeceklerine,

kaldılar.

Finans -

torbasına

hesapları

Mademki dolsunlar.

yapmakta

başka

ilk g ü n d e n

kadar

kolaylıkla

emniyetlerinin görmektedirler."

Cemal

hakim" y ü c e

çok

yapmadı.

bıraktı

kalitede

için,

hep

onları,

rahatça

balıklar o l d u k l a r ı -

15 gün

(bir ihtilal

konmasından hukuki

"çevreler"

bir

şoke

böyle

kısmi

evvela,

ol-

bir anda,

şaşkınlık

kendi şahsi

statüye

veriyorlar.

manzaradan

kuşunun

içeri-

yetki

bağlanmasını

ve ön-

Keza)

KARAGÖZCÜLÜK kişicil

olsunlar"m Felsefesi"ni,

için

kaldı.

geçirdiğine

devlet

olsun,

izah!

"görevliler" v a r ;

"Kalkınma

şok

Gürsel ve

olursa

esasa,

DEVRİMCİLİK

saatte

Paşa'nın

(D.S.,

gene

kendi s e l a m e t

durumlarda,

ne z a m a n ç e k e r s e , ağı o za-

bilmedikleri

başına

ne bir

denizinde

içine girdiler.

kıstırıp,

olduğundan

Canı

gölgesine

"Cemal Gürsel'in iki dudağı" a r a s ı n d a

uğradığından

Fakat,

onun

muazzam

çok t e h l i k e l i

akıllarına

bir otoritenin

idi.

diyorlar,

Neye

dikip,

görmüyorlardı,

"oynamayışını"

"Gerçekte, muştur.

"iyi

sos-

münase-

inmeyi

sınanmış

heykelini

ne s a y ı d a

balıklar bunu

akıbetleri

geçerli,

usta

balıklar ağı

dudakların

millet

şaşırtıyordu,

tabana, temele

atmadıysa,

ç e k m e k elinde

Yani,

Kapital

Kapital ağları ve oltaları

Ne çeşit ve

İhtilalci

Halk y ı ğ ı n l a r ı n ı n

nı z e v k l e ve bilimle a y ı r d e t t i .

sindedir.

"köklü"

K a p i t a l i n en g ö z e

koca T ü r k m i l l e t i n i n

Finans

pusulayı

önünde

Bu olta ve ağ, onları d a h a sahilindeki

yıl)

küçük

MI?

durumlarıyla

sığınmak zorunda

bir

kalabalıklar

karıştırıyorlardı. en

Finans -

için,

kendilerine

Millet

man

değil.

getiremiyorlardı.

ince

kaynaşan

birbirine

Çevreleri

sayıyorlardı.

"sınıfgözbağı",

hiçbir şey

gibi

Kapitalisti

münasebetlerini,

ibaret

burjuvaların

pusuladır.

görüyorlardı.

Finans -

karıştırıyorlardı.

betlerinden

yuvası

olarak

dışarıda

g ö r ü n m e z ağları yal

karınca

küçük

geldiği

sınıf b i l l u r l a ş m a l a r ı n ı

Bir a v u ç kökü temeli

bilmedikleri şey,

bilmezlikten

bileceği bu

yüce

uygulayacak?

MÜDÜR?

Sosyal ve

sınıf y o k .

kimin

"Devlet "görevli"

başına

kuşu"

"Millet kaderikonacağını

var...

"hakim"

Yön'ün

kişiler

veya

Küçük el

burjuvaların

kitapsız

Marksizm"

gösterem çıları

zıl'lü bile

Yanlış

topa

gibi

bunu

rışmak

ülkede

vat,

kendi

Karagöz,

çilerin)

işçilerin

hayatı,

icat Hacivat

İkinci

Neden? "Emek"

bir

olma-

bile

ka-

başka

hakikat

dememelidir.

davranış

ülkede

Haciyapıl-

TAHRİFLERİ Onun

zaruretini

Türkiye'de

değil,

Gerekçesi,

Kuvayımilliye

seferberliği"

sıradan

Partisi

Kuvayımilliyeciliği

"Mü"Yeni

idi. Savaşı"

teorisini

Karagöz!" denir.

Gerekçesinin maddelerini

tahrif ederse,

yahut

Tüzüğü),

Kurtuluş yapma

uğur-

kusturuldu).

(Gerekçe)

"Karagöz,

programının

kan

seferberliği"

bir İkinci

iş-

P r o g r a m ı ve T ü -

(V.P.

hamle"

ona

Vatan

ruhunu

kavra-

sulandırıp

bozar-

ona,

"Hacivat,

de-

Hacivat!" En

basit bilim

savunuculuğu

rücülüğünü yaptıkları bulandırdıkları

dürüstlüğünü

yapılırken için

mi?

Hayır.

MAYIS Y I P R A T I L I Y O R Mayıs, olabilir. Bu

ciddi

varsın

sahneyi

çiğnemeleri

başkasının

ayrı

emeğinin,

konu, sömü-

D ü ş ü n c e l e r i ve d a v r a n ı ş -

için.

olarak

karşılarına,

kaçıncı defa. o r t a y a attı ve bu

"Yeni

derse,

kalkar,

tüzük

başka

mukaddes

kalkar: etti

etme

söylenemez,

(Üyelerine o yolda

"İkinci

Kuvayımilliyeci

madan,

karşı

e ğ i t m e k ve

"ehli irfan

tekerlemelerinden

Partinin

Kuvayımilliye

Karagöz

iştir.

sille t o k a t

parlak s e n d i k a c ı l a r ı n

bir Siyasi

zaruret:

vermiş

anlamda

böbürlenmelerine

bir a t ı l g a n l ı k t ı .

savaşı verdi.

iktisadi

ları

Felsefesi"dir.

sanmamalıdır.

(ama

kurduğu

kanlı

nir,

Mayıs-

oyunlarına

karagözlerinin

PRENSİPLER VE

ciddi

z ü ğ ü ve ü y e l e r i n i n

ken,

"Kalkınma

kimi

alıp,

diye

kendi

yapılamaz,

Mayıs yılı

Yön

yıllık

yaktım,

Senatörlük mev-

perdesi

yön

davranışlarından

KONULMUŞ 27

bir

götüren.

Hatta

hacıvatları

"40

şema

bir şey değildir.

Karagöz

s ö y l e n m e m i ş t i r ve

mamıştır ve

barek

kurdum,

istemedik.

Bir ş a r t l a :

Biz,

bilmek pek muhal!"

1954

"ılımlı sosyalizm" ve

tutundukları Tabii

tutulmaya

lazımdır.

liderliği

yana

son

Elbet ç o l u k ç o c u ğ u m u z u

eğlendirmek TİP

anlaşılmasın.

değiliz.

yıldır "Perde

hayal!" deyişi, yeni

tasfiye eden,

zilerinde

dört

adına,

Karagözle 27

iş g e ç i p ciddi

Hacivata

Mayıs işin

çok

ilham,

çok

karagözcülük değildir,

gitmiş olsaydı, "Bu

kaplasınlardı.

kubbede

kabadayılık

oyun

Karagözlerle baki kalan

hoş

değildir, Hacivatlar bir sada"s\

27 lar.

Mayıs y a ş ı y o r .

kötü

kasti

layabildikleri

için

Karagöz sidir

Hacivat Dergi üyeyi lete

inatla

pusulayı

şaşırtmak

Mayısı

bilinci

ile

felsefe-

sınıf "yüce gö-

oynamamalıdır.

sosyaliste selam

doldurursa... şüphesi

veren

bunların

uyanır.

mil-

Yaptıkları

getiriverir. çömezi

müdahale

savaş veriyorlar.

eski

istedikleri

hatıra

Dünyanın

dramını

kitap o k u y a n ,

Mayıs'ın

yısçılar,

"Kalkınma

sınıftır a m a ,

e t m e k ile s a h n e y i

takınırlarsa,

istiyor-

pusulasız y a k a -

güveniyorlar.

kekliktir

bunlar 27

pozunu

Mayıs'ı

sosyal sınıf değil,

sosyal

ve t a h r i f l e r i

Hele

luları

pusula

dışarı

yaralayanlar öldürmek sırf 27

oynamamalıdır.

torbasında

kapatmak,

kapı

intihal

pusula

kalkıp,

avukat

Mayıs'ı

metodlarına

kalkıp

komedisini

revli"

besleyenler,

bile

olamazken,

gerekli

akıl-hocası

bir g ö r e v olur.

Roller t e r s i n e

döndü:

Ma-

Yassıada

suç-

suçluyor.

böyle

tersine

davranış

dönüşü,

yerine,

neden?

yüce

"görevli

Hep

kişi"

sosyal

sınıf

"çevre"yi

geçirmekten. GÜVENCE

KİŞİYE

Mİ,

Bakın

Gölgedeki Adam

"Aslına

bakarsanız,

sonucudur.

Kimsenin

emek

gayretle

eden

son

kete

katılan

paylaşmada ti

almayı 1

mazdı... şında

çok

esasları ci

İhtilalci

dağılır ele

olsalardı,

İhtilalci polis

bir a r a d a de... Hasan

Ama

kendi

Sabbah'ın

halk

ve tabii

garan-

sağ

sevgisinden elverişli

Keski

ihtilalhiç

ay-

Keza)

bir e g o i s t s a y d ı ğ ı sağ

kalırsa

kaim

çevresini kalır;

örülmüş sosyal

nefsini

dı-

hedefi

prensipten

sağ

kurup,

ola-

Bunun

ana

ihtilalci

kalmak var,

içinde

şahıslarını bir davranış

(D.S.,

kötü

Elbet

s a r a r a k da

Kalesi

hareiktidarı

olur.

olurdu."

ihtilalciyi

saraylar

yüzünden

ihtilalci, malı

Yıllarca takaddüm

geçirdikleri

adamdır.'

her konuda

sağ

sırça

yetki kadar

veren

ülküsüne en Kan

ele

kurtarılmış

adamlarla

yaşayarak,

makam

düşünen

doğal bir

Mayıs'a

ayrıntıların

burada

kendisine

Ancak,

birlikte

kendi

a n l a y ı ş s ı z l ı k olur. olur.

silahlı

yer

etmeleri

aldıkları

Adamın

küsüne yararlı

yoktur.

yer

çok şey

öne s ü r m e k ,

hakkı

kendini

düşünceye

arkadaşlarımız, Gölgedeki

nı

evvela

fazla

ihtilalin

darılmaya

kimselerin kabul

meseleyi:

tutum,

ihtilalcilerle,

evvel,

esas

halâ

günkü

bulundukları

kaybeder,

rılmamış

çalışan

her şeyden

altına

kimseye

takım

Mİ?

görüyor

bizce

aylarda, bir

DEVRİME

nasıl

ül-

acık var. yedi

kat

çarıksızlarla zırhlar sınıfı

içinde

seçmek,

e m n i y e t altına

al-

maktan dava

çok d a h a

için

Mayıs

lük değil, de

Kişi

için

garantili

olmasa

bile,

noktada

yanılmıştır.

Cumhurbaşkanlığı

gibi

Onun

bile,

için,

kişi

tabii

için

de,

senatördava

için

kimseyi

so-

"emniyetli" olamamıştır.

YAPILABİLİRDİ?

Mayıs

kağa nün

sayılı

gereği NE

garantilidir.

ihtilalcileri,

sabah

çıkartmayacaklarına, yanma

Hırpani sendika

gitmenin işçinin

manivelası

Rızkını 27

yollarını

yetiştirmesi

ırzına

dil

şimdiki

memuru,

kuvvetli

milyon

İktisadi aydını,

ile

sağlayan

kurtuluş

sa-

sermayeye

ha-

yaralamayabilirdi.

olduğu

sadakat

köpekbalığı

uzattı.

"İşçi

köylü-

kullanabilirdi.

vurgunculara

sendika

çarıklı

açabilirdi.

Amerika'dan

kurtarabilirdi.

küçük

daha

karşı

sonra

güvenebilirdi,

üzere T a s a r r u f B o n o s u

Mayıs'ın

gençlere bayların

gibi

zor ç ı k a r a n

raç v e r m e k

gibi

bütün

teşkilatlarını

gangsterlerinden

vaşının

namazından

halka

günlerde,

telgrafı

ne y a p t ı ?

Hapishaneden

mümessilleri"

Üniversiteli

çekmiş

İçki

bir

polis

sofrasında

Su-

bir m u z a f f e r k a h r a m a n

tarafından

şölenli

törenlerle

ka rşılandı. Bu

kadar acı

s u l a s ı z l ı ğ ı , ve rının

doruğuna

Küçücük

görülen

"Kalkınma

pusulasızlık,

Felsefesi"

seçimsel"

le ö l ç ü l e r e k alan

27 "Bir

Mayıs Karşı siyasi

niden

için

aşıverir.

sonuna

dek

taraf öyle

sınıf pu-

kadar başa-

Olmasa

Pratikte

pratikte

olur dikhele

batırmaya yeter.

yahut iş

siyaset e n g i n i n e ,

söylenenler

Ve y a v u z

"biçimsel kişicil

işten

demok-

gerekçeler-

geçtikten

hırsız ev s a h i b i n i

sonra, bastırır.

Eski

haline ihtilalci

üniversiteyi,

alan

ihtilal

"Kansız

siyasi

yapmak

istenmiştir."

ihtilal"

ülküsünde

kusur

et-

davrandı? Gölgedeki Adam:

organizasyon diyor.

içine

gösterilmek

ÜRKÜTÜLDÜLER?

Şubatçıları,

şilerini

nedir?

karagözlüğü;

küçümsenebilir.

ler gösterdik, 22

sosyal

uşağını

dalgalı

açılan g e m i y i

hacivatlığı

Üsküdar'ı

NASIL medi.

uğratır a d a m ı Kapital

çıkarır.

Mayıs gibi fırtınalara

rasinin atı

kırıklığına

bir teorik söz yanlışlığı

katsizlik gibi 27

hayal

bir avuç F i n a n s -

bir

için (D.S.,

gelebilmek grupları,

basını

örgütlenmeye sarf

edilen Keza,

için

ciddi

gayret-

(14)

leri,

(11)

partilerin

ileri

görüşlü

gitme gayretlerin 41)

leri, ki-

teşebbüsü,

ye-

mahsulü

gibi

Bir

küçük

burjuva

arada,

Rakamlı

sörler,

Yazarlar,

kim" o l m a k caksınız?"

diye

sist" gibi

ancak, diyorlar. daha

garlıkçı"

idiler: o

bir

kün

değildi;

Yön

kadar,

"Mark-

sosyal

ekonomik

barajlanabilir."

diyemeyiz.

muazzam

göre,

Mayısçıların

demokrasinin

hiç-

"Çağdaş

Türkiye'yi

bir

(D.S.,

uy-

"Muasır me-

şartları

bir eserdi."

(D. S.,

küçük b u r j u -

Hepsi

bütün

sürülmemiş

sistem

bocalaması, güçlükle,

içerisinde

yahut

çok

hamlede

Keza,

milleti taş d e v r i n d e

yüzyıllar

bıra-

şeyi

mutlak

bence

Türklerin,

ızdırap

için

belki, de,

kurtulamadığı

edilecekti."

demok-

kalkılması

sonunda,

Bunun

boyunca

mahkum

problemlerinin,

zaman

kıvranması

gerçekleştirilebilirdi.

savaşmaya

Türkiye çözülmeye

uzun

yokluk içinde

kuşakları,

taş

eğitiminde,

ikmalinde,

çok birçok

devri

Keza,

yöneltmek

içinde da

geleceğin

(D.S.,

Devletçilikle

müm-

koşulla-

istiyorlardı.

Ordu

dediniz: "Silahlı

sinde, hayet

kuvvetlerin,

personelinin memleket

kendine

sosyal

yeter

Sivil

idare

"Sivil önemli

sektör

kadrolarda Doktor

mi de

ilçe,

tensik

çalıştırılması

imkanlara

getirilmesinde

idareve

göre tam

nikendi

bir zihniyet

vardı." edilecekti. ihtisas kendi

tensikte

vazedilen

elemanların

idari

ihtisaslarının okul

bürolarda

ehil

"Devletçiliğimiz"in

gerektirdiği

(D.S.,

Öğretmen

Mühendis bucak

sahibi

düşüncesidir."

başhekimlikte,

sevk

alınmasında

dediniz:

uzaklaştırılarak

binlerce

ele

sağladığı

bir hale

yetişmiş

fesör dekanlıkta, mayacak!

güçlü ihtiyaç

prensip,

kilerden

güvenliğinin

kaynaklarının

modernizasyonuna

yok.

konuşuyorlar?

görüşüme

biçimcil

"Yüzyıllarca

Her

ha-

"İhtilal mi yapa-

açıklıyorlardı:

ratik

rında

"Millet kaderine

"Teori" döktüren

ulaştırabilecek

getirebilmiş

kacağını

kasıla

felsefesiz"

günlerdeki

Devrimciler,

Kasıla

seviyesine"

bir araya

bir

Profe-

artık.

takdirde

mı " a k ı l c ı "

"Kalkınma

"İhtilal,

Subaylar,

gelseler:

doğuran

edilebildiği

birisine

deniyet

hazır.

hiçbir ş e y l e r i

kendilerini

bertaraf

doktları

"Sorumlular"ı

konuşuyorlar:

"İhtilaller Keza, 4 1 )

hepsi

bir a r a y a

kovuşturuluyorlar öğrenecek

sebepler

dursun,

bütün

" m e r k u m " derdi)

Siyasiler...

şöyle

"Yön"den

Devletçiğinin

(Osmanlıca:

Keza,

son

yer

müdürlüğünde, müdürsüz

perdesi

idi.

10)

harcanmayacak,

kaymakamsız,

en mev-

Pro-

yüzlerbırakıl-

DALGA

Üstelik

GEÇİYORLARDI?

ihtilalciler,

gereken)

Hükümetin,

kazanmaktan

başka

"Program meydana

(emirlerinde

amaçlarını

temenniler sahifelik

gayretinden

bir

farkında

yuvarlak

yasak

başka

bulunması

b a l t a l a m a k ve zaman

bir şey y a p m a d ı ğ ı n ı n altı

getirme

HAYIR

kurdukları

Devrim

umumi

gelen

yerine

kendi

savma,

hemen

idiler.

tekerlemelerden bir

hiçbir

formalite

şeyi

ihtiva

etmiyordu. "Buna

mukabil,

başta

Kadri

arkadaşların

birlikte

çalışmaları

len

direktifi

Komite

yıl

geçtiği

KINMA

halde,

problemlerini

rek görüşleri

ifade

Demek, için

küçük

Kuvayımilliye

İhtilalciler de cünü

FİNANS

isterseniz:

"Felsefe"

maktaydı. talman mekten 27

Mayıs,

içinde Bu

kökü

getirmek "O

tus, ve

gece Cemal Osman

müşte-

ihtilalciler

Vatan

Partisinin

nutuklarda

geçti.

tekmil

gü-

ulaşmanın

tek

Rabbim

şu

bir tek

alemde

ni-

hakikat v e y a

ve bir

felsefeleri

Finans -

"Çağdaş

uygarlık"

sosyal sınıf m a n i v e l a s ı

Kapital

idi.

Yoksa,

ağlarının

bul-

her şey fa-

kucağına

düş-

kurtaramazdı. bu

küçük

bilmek,

felsefesi",

gizli

Türkiye işçi sınıfı

ileri

burjuva

hatta

kadar 6

Temmuz

Köksal'ın

gevelediği

kayıtsız

sahifelik

yaramıştır?

Gürsel

saygı

olsun

uyanispatla-

gelir. ukalanın

M.B.K.

k u v v e t ç e yazılı neye

b ü y ü k s e v g i ve

m e s e l e y i ters ve eksi y ö n d e n

olmasından

ne hakim" bir line

hakikatleri

M a y ı s ' ı n T ü r k m i l l e t i n d e en

Sürüyle tüm

bırakmamıştı.

dışarıda

deneme

değerli

başarıya

şu T ü r k i y e ' d e

manivela

dırması, yalnız mış

çok Keza,

beş KAL-

BALTACILARI

dayandıracak

yakayı

YÖN'den

memleketin

"Bir hakikat kalmasın

mesele,

toplumu

yönünde

edebilmek

KAPİTAL

veri-

üzerinden

her

Hatta

sözcüğü

kısım

10)

şairi:

han" d e m i ş . Bütün

Keza,

Osmanlı

"Kalkınma değildi.

hamleler

seferber

(D.S.,

bir

inanmışlardı:

büyük

topyekun

şartıydı."

ihtilalin

kavrayan

seferberliği"

buna

"Yapılacak

halinde bir eserdir." kumaşı

üzere

hükümete

Türkiye'nin

burjuvaların

Hint

olmak

hazırlanıp

görüşleri,

dahi,

kül

eden

bilinmeyen

"İkinci

temel

bugün

Kaplan ile

Program

"Millet kaderidirektifi

ha-

Okuyalım:

Pazartesi

Hükümetinin

"hakikatleri"

şartsız

günü

Devlet

programını

başkanlığındaki)

Bakanı

komiteye

toplantıda

Amil Argetirmiş hususta

yaptığım

teklif üzerine

tif ve teye

görüşlere

göre

getirilmiş

değildir."

(D.S.,

Yani, lik

hazırlanarak

temel

"Millet kaderine

Komitesi,

daha

35'nci

kendi günü

bile

"Bilahare

meydana

yüzünden

"13

Kasım

için

açıkta ana

ettiği

zaman

Aynı Hatta yalım. geri

Ancak

Dayanırsa

felsefe:

DEVRİMİ Mayıs

bulmadı.

gereğince,

Millet verdi. 1

"küp

küp

uydurma

varlığı

olmuyor

ağzıyla

"Fayda canlı

üstüne"

27 mu?

ballandır-

mülahaza bir d a h a

olunur." tekrarla-

ispatlamaktan

kurulmamalıdır.

temellere

havada

Mayısçılar: Anayasayı Milletin

başka

denemez.

hiç Hele

dayandırılmamalıdır...

kalır.

Küpler birbiri

üstüne

işe y a r a m a z .

soru

bir türlü

"Meşruiyetini yitirmiş için,

hakkını

"Meşruiyet",

kullandık"

Anayasa

millet

açıkça

Tüzük

seçimlerde

kar-

madde-

dediler.

çerçevesi kim

karşılığını

bir Hükümete

konulmuş

o ç e r ç e v e y i aştığını

Nitekim

millet:

- Aldatılmıştır,

savunması direnme

Bir h ü k ü m e t i n Demek

beratını" k i m s e y e değil,

Yön

orta-

temelini,

YAPTI?

f o r m ü l e göre:

maktır.

Sonradan,

Keza,

bir d a h a , canlı

edilkalıp

bir iştir. Y a p ı l s ı n .

kırmaktan

KİM

o felsefeyi

kime d a y a n d ı ?

Ordunun Bu

bir

realize

birbirlerini

götürmüş

söyleyelim):

olur? T e m e l

birbirlerini

O da

sınıf d ı ş ı n d a

yıkılıp

şı.

gibi

yokluğu

silmeye"

g ü n l ü k o l a y l a r içinde

kalmayalım.

sosyal

ortadan

bir a ğ ı z d a n ,

Hele

"İhtira

felsefesi"nin

(Paşalar

hep

kapıkulunun:

felsefesi"nin

"birbirlerini

"Kalkınma

masında

kimi

Komi-

iktidarda

esas

(D.S.,

sürül-

çıkmıştır. ihtilalcileri

etmiştir."

şahsi

dışına

sorunlarının

anlaşmazlıkların

teşkil

yurt

hazırlanan

Komitenin ve

ettirilmiştir.

üyesinin

ortaya

hiziplerin

"Kalkınma

altı

ayrılığı,

memleket

götüren

Bu anlatışa göre, Mayısçıları

Bir-

ihtilalin

Ne olmuştur?

ayrılıkları

hasır

süresince,

anlaşmazlığı

bırakmadığı

Milli

Mİ?

Komite fikir

yüzünden

gelen

kadar

prensip

ihtiva meselesi

silmeye

görevli

Hükümetine,

prensip

direktif de büyük

meydana

dan

gerekli

kalmayacağı

çıkan

uzanan

direktifinin

mesi

siviller

FELSEFESİ

1960'da,

kadar

direkKomi-

Mİ?

KAPİTAL

mesine

yapılıp

deniyor.

yüce

hükmünü geçirtememiştir.

FİNANS meseleler

7) en

olan

verilen

bir program

Keza,

hakim" olan

yaratığı

FELSEFESİZLİK

Hükümete

yeniden

içinde

kal-

belirlendirecek? oyunu

D.P.'ye

Kendi

direnme

direnemeyeceği dan

bellidir.

Aldandığı

iyimser t a r a f s ı z Millet organı ğu

için

bir baskınla

met

İhtilali

da,

Mayıs

ihtilali

hoşnutsuzdu.

Bunu

patlak v e r d i ğ i

Mayıs o

karşı

o l a n l a r var. Millet g e n e Bu

göründü.

demeç

şeyi y a p s a y d ı ,

istese

teşkilatsızlığın-

deyimlendirecek

ne t e ş k i l a t ı ) y o k t u .

verdiği

Milletin

mutlak

gün

bellidir.

tutmuş durumda

vunuyorlar.

üstün ç ı k a r ı n c a , T ü r k milleti

İnönü'nün

Buna

kullanamamıştır.

oylarından

kalmasından

(ne y a y ı n ı ,

medi.

hakkını

dağınık

böyle

karşı t e p k i

Yabancı

göster-

yazarlara

İs-

söylemişti.

Menderes

"Yukarıdan

i y i m s e r seyirci

savunmayı

hiçbir

hoşnutsuzlu-

ihtilal"

kalacaktı

Türkiye'nin

dediği

kanısını

gericileri

sa-

sağcıları

yapıyorlar. Fakat çültücü

ilerici ve olan

altından, LER

gene

yaptı

solcu

bu o

fikri

toplumun

tüldüğünü

"Millet"

direnme hakkı

rici

solcularımıza

Arapçadan (Yaşa!)

nun

çözümünü

Halkın

bir rol

arasında

bir

oynamadılavaş y ü r ü -

Gerici

soruyorlar. klişe

terimi

Acemistan

bir

altüstlükte,

sağcılarımız,

Solcularımız, öne

benzemekle

sürüyorlar:

Zinde

Pakistan'daki,

kalıyor.

Ama,

ile-

Acemce"Zinde-

asıl

soru-

oy v e r d i ğ i

keklik s a y a n

gerici

için,

kendi

arka-

sağcıları

sağcılar tarafından iddia e d e n s o l c u

bir y a n a

aldatıldığını, -

öy-

ilericileri de

bırakalım. reisinin

öldürdü?"

kimdir

onlar? 27 de

saman

ZİNDE KUVVET-

getirmiyor.

torbada

vardı. teliler

aynı

pek de

oynamadığı

DP ve A P ' y e ç o ğ u n l u k l a

A ğ ı r ceza kim

rol

iğrapta yeri o l m a y a c a ğ ı n ı

bir y a n a

Mayıs'ı

NEDİR?

bunu

çığlığına

veya

bırakalım. leyse

"milleti" kü-

halde, zımnen,

itiraf e t m e k o l u y o r .

demektir?

sesleniş,

bad!"

işlerde

olarak ne

gelme Bu

Milleti,

görünüşte

tabakaları

ikrar ve

Milletin

larında,

idareci

KUVVETLER"

"Millet"in

kuvvetler!

da,

çıktıkları

yürütüyorlar;

milletin

üst

dolaylıca

"ZİNDE

karşı

diyorlar.

Bütün d e y i ş l e r , ğını,

olanlarımız

iddiaya

sorduğu

gibi:

kim

devirdi?

DP'yi

Meşrutiyetin:

Mayıs'ın

bulunduğu

vetler" denildi.. versitelilerle

Silahlı

liseliler,

"Ortada "Zinde

"Hareket

Ordusu,

Silahlı Kuvvetleri işi için,

yalnız

yaptı.

Bereket Ölen

"Silahlilar y e r i n e ,

kuvvetler arkadan Kore'deki

bir c e s e t var, Kuvvetler".

kadar bile

bunu

Anladık, Ordusu" üniversi-

"Zinde

Kuv-

yetişmeseydiler,

üni-

başarı

gösterip,

Hü-

kümeti ğını

devirememiştiler.

inkar

(Daha

edemez.

geniş

lar,

NİYE

Devletçiler

olarak (Basın)

zannetmek

Siyasetçiler sistemin lerin Hiç

kişi

doktrin

bir

partisi

bütün

yapılan halka

yapılacak

olan

işlerin

yeterli

(D.S.,

ola-

Keza,

meydana

zorlamasından

haklı Yazarlar

"Türkiye'de

beri

doku-

bozukları

veya

dediniz?

doktrin

başı

saymıyor.

duyurulmasının

günden

Sendikacı-

tabusuna

şey

olmuştur."

8.)

demokratik çıkan

çok,

parti-

his

çı-

(Keza)

mülakilerinden

düşünüyor.

adına

bir

büyüğüdür."

Mayıs

böyle

yaptı-

ordudur.

Politikacılar,

istendiği

etmek

değilse

özü

Kuvvetler

başka

(Partiler)

tatmin

yapan

ise,

"Yeni

hataların

teşekkül sebebi

karları

Yazarlar,

organlarıyla

kurulmak

ordunun

Kuvvetlerdir.)

Silahlı

Kuvvetler

yayın

Mayısı

İNANIRLAR?

dediniz?

cağını

Silahlı

laf kalabalığından mı

basın

Kuvvetler"in

katılıyor.

Silahlı

boş

"Zinde

arasına

Müteşebbisler

nulamıyor.

kimse

anlamıyla

ZİNDELER "Yeni

Hiç

Demek

Gerçi

M.B.K.'ne

çok

zaman

gönderilen

"Gölgede" fikir

Türkiye'de

açık

mektupta

tek şöy-

le d e n m i ş t i : "Halkın işlemez

bereketli

irtica

şartlar

altında,

"Bu lerin

Hürriyet

yan

Atatürk'ün

racağı

bir

İkinci

bul, s. Bu

şuurlu

(gericilik) Mili

İtilaf Halk

İttihad

Partisi

gibi),

İkinci

teklifi y a p a n

Devletçilerin, yalım.

bir İşçi partisi

Sendikacı

ile

toptan

Paşadır.

BAŞI

Kuvvetler Onun

27 27

çağı-

(Kuvay>mil1965,

İstan-

(V.P.).

Mayıs d e v r i m -

Mayıs

sırası, y a l n ı z sorusu:

bile

durma-

dayanamadı.

Devlet tırtıklayıcılarıdırlar.

günleri

Mayıs'ın

Mayısçılara

manevra

üzerinde

Avcıoğlu'na

SIVIŞIR

senatörü" yaptığı

selin

ilk

idi

Müteşebbis"leri

hemen

"kontenjan

bakma-

prejüjesiz

kurmalıdır."

Müteşebbislerimiz

kokar" deriz.

Fırkalarına

milleti

mı?

Meşrutiyetçi-

Hayır. Doğan

baştan

basmaz

6.7.1960)

Yön'cü

DEVRİMİN

aktif işbirliği

ağır (İkinci

Terakki bütün

Partisi

Sendikacı:

Silahlı

Komitesi ü

istemez

Kuvay>milliyeciliğimiz,

17. G ö n d e r i l i ş tarihi:

işittiler mi?

teşkilatı

ister

Birlik

Kuvayımilliye

liyeciliğimiz ve

cileri

hareketi,

olunca,

başı

nasıl Sayın

kaldıkları

idi?

"Balık

Cemal

Gürsel

katıldığını, G ü r s e l ' i n

en son

Koçaş anlatır.

Paşa'ya

"Kuvvetli misiniz?"

durumda

Orgeneral

işi

oluyor.

çıtlatır. Koçaş

Almanya'da Sayın G ü r o

günlerde

üç

kişicik

miş

kaldıklarını

gibi Paşa

bildiği

halde,

Paşaya,

bütün

ordu

birlik-

konuşur. inanır.

yol

Katılır.

sahiden

Kara

"Bütün

Bir ihtilal t e ş k i l a t ı n a ni gösterir.

Ama

Kuvvetleri

bu giriş,

ihtilalin

Gürsel,

erkekçe

Silâhlı

tavırları

Paşanın

sosyal

mi? O z a m a n G ö l g e d e k i ' n i n "Cemal

Kumandanı olduğu

Ordu" ihtilalcilerle

şu

kavradığını

anlattıkları

için,

olur!.. her şeyi-

ispat eder

kaçınılmaz olur:

çok sevdiği

kendisine

gibi

babacanlığını,

anlamını

Kuvvetlerin

yüzünden

birlikmiş

"Aga"

saydığı

ismini

verdiği

ve bir

generaldi. "İhtilal ama,

evvelisinde,

kimlerin

latının

nereye

kadar

nu pek bilmezdi." Bir ihtilal "Ayrıca,

(D.S.,

almakta

cağı

yerde Bu,

direnmiş,

müştü.

Madanoğlu'nu lenmişti." Buna vetler, rak!

"Ordu

üste

ordu

HASTALIĞI ilk

"Alkoç, lışıyordu

bir

ile

Ordu

duğumuz

hali,

ile

te-

aldırmayarak

teşkilata

müşkül

sahip

ola-

duruma ihtilalciler

büyük

bir

bir şartla. de

düşür-

yüzden

talihsizliğe

sürük-

Silahlı

Üstlerinden

tekrar

koskoca

çocuk

gibi ki,

omuzlarında etmeyi

askerliğin

itaatlidir!

baştakinin

Paşalardan

inerken

hareket

kalarak

Hatta,

ederken

dedi, anlıyordum

ama,

kendisi

koymalarına

hastalığı" d i y e b i l i r s i n i z .

Kumandanını, ansızın

Sen,

götürülen

limatı

adımda

zafer k a z a n ı n c a ,

"Merdivenleri

günlerde,

karşı altın a y a k l a n m a s ı değil

Daha Ordu

Sonrası

demekti.

gibi

ama

isyan

PAŞA İhtilal 2.

Bizim

bilmez!

edecekler,

Siz, "İhtilal

eve"

bulmak

Keza,

isterseniz,

meyin.

başında

gecikmişti.

arayıp

isyan

eden

hazırlıklarını

bir süre

(D. S.,

teşki-

bulunduğu-

idi."

biz

ihtilal

İhtilal

edilmişti

ihtilal

etmekte

ne y a p a c a ğ ı n ı

karşı

iş

gitmiş

"Dostlar sefere,

"Ayrılmasıyla

kontrol

mi?

ihtilalcilerin

İzmir'e

haberdar

olduğunu

lideri

takaddüm

bulunan

izin

neyi

Keza, ki,

gelmez

ihtilale

hazırlığından

çalışmakta

uzanıp

düşünün

kendiliğinden masta

ihtilal

şekilde

elinden yarbay normal

D.S.,

yakaladı: Kumandanını

ilk

mektebe

götürüyorsun.

icraatına rütbesi

gördü.

kalmadı.

aktarıyordu.

tutmuş

ihtilalin asla

Orduya Ordu

Paşaya.

"müşküi'lüğünü

kolumu

bir

m i d i r ? " de-

Kime?

çekmedikleri

Kuv-

e m i r ala-

boyun olan

hazmedemiyordu. anlayışıyla

eğmeye

bir subayın İçinde elbette

çatabulun-

bağdaştır-

maya

imkan

görünmeye daha

ilk

rülmemesi "Alkoç

gözlerimle anormallik

sapına

daha

tur.

Orduda her

karma

yoluna 1

Biz

inkılaptı.

günün İşte,

kaderine

halleri

Bunları, ma

şünce"

gibi

püsküren hatasını" eskisi

mirasçısı

bilgili

içinde

kafalar

bir

bulunduk-

hedeflerine

gücün,Silahlı ve

bel

ulaş-

bağladı-

Kuvvetlerin

yüce

Devletçinin

sökemezdi

"Görevliler"in

üfürükten

"Kalkın-

yerlerinden.

yapan

enerji,

can

taraf:

edildikten

genç,

günün

yukarıki

sonra

dinç,

ağzını

gereğini göre "Orduda

olsun,

nasıl

dü-

general

davrandı-

şişirilip

sonra,

D.P.'nin

doğrudan

doğru-

millete

empoze

edilen

seçimi

"kendi

hükm-i

elleriyle

kesip

idamlarını" yazması

yare gibi

verduyu-

kaygısındalar.

Kırk ellisine yardımından AP,

Paşanın

CHP'si

öteki

bilgi...

askerler,

"İhtilalciler" ş i m d i

Amerikan

okuya,

bir mütenekkiren yararlanmış

CKMP, YTP, geriden

Y u r d u n dört köşesini ezan

çı-

anla-

bekliyordu

r e f o r m l a r için

gördükten

elele v e r m i ş l e r .

ça

yürütülen

icraat

etken

başıbozuk

kalemin" "kendi toptan

Öte

geçirdikleacısını

çakar almazlardı.

sosyal

mütalaası"n\

olarak

kazanmıştır.

lık,

olmuş-

gibi.

14'ler sınır dışı

larla

"sorumlu"

"ihtilalci"

lar?

dikleri

"inanç,

bırakmanın

ellerine

demekle

düşünebilen

tek

top

"Durum

ateş

Gene

veren

emekli

KARAR ANI

açınca

müddet

patlak

12)

çapı

iken'

enerjik,

bütün

buçuk

değil,

KRİTİK Ya,

uzun

bir

Başka türlü de o l a m a z d ı .

iki

Felsefesi"

gö-

10)

hakim"

idi.

hallerin

kompleksin

Keza

inanç

göre

Kuvvetler'den

"Millet

asker yaşamış

yüzünden

1919

inanan,

Devletçiliğin

Zinde

(D.S.,

çoğu

Keza,

generaller ise,

Harbinde

gereğine (D.S.,

gibi

Haziran'ında

duydukları

bambaşka

İnkılapları,

tırabilirdi." ğı

diğer bazı

İstiklal

gün

hatasını

reaksiyonu 6

direnmeleri

ihtilalcilerden

çerçevesinden

ları

duyduğu

kumandanların

"...İşler

doğmuş

yılının

sapmışlardır."

ilk

olurdu.

1961

kalan

daha

bırakmanın

görüyordum.

günde

askerce

fırsatta,

Yüce yış

ilk

reaksiyonlar

general

kadar asker

saklayamamış, ihtilalde

ettiğimiz

Orduda

zaten

sessiz ri

Tahmin

adımda gibi

general, içinde

yoktu. başlamıştı.

para

gezi taze

yaptırılan şirket

MP sözbirliğinde.

ağır a k s a k

İsmet İnönü

uzun

menzilli

davul

zurna

rahatça

kesip,

dağıta,

memleket

ağa-

beyleriyle topçu. çala, A r a p -

fukarasını

dinsizler

baskısından

kurtarma

rak

beyinden

lar.

Allah

halkının

vergi

ne verdiyse,

oylarını

Berikiler, vermiye dern

Siyasi

olduğunu

seven

bütün

top-

yayıyormemleket

artırmışlardır.

adamış

okul

"çağdaş

ihtilalci

u y g a r l ı k " ve

askerler,

her şey

dünyanın

mo-

cihazlanmış.

partiler s a n d ı k l a r d a n

silahlı

Reformunun,

aykırı

Muhammed'ini

köylüye toprak,

kendilerini

Toprak

Kur-an'a

sandıklara

silahlarıyla

de;

törenindeler.

almanın

kuvvetler tank,

çıkmış

uçak,

kağıt

top,

füze

tomarları

üstünde.

üstün-

Göz göze

bakıyorlar. Şu Yön

can

dayanmaz

dergisinin

hakim

olabilecek"

Öteki, ne,

kendi

Babil

bildikleri

bir a r a y a Partilere

liği" kurarlar. "Ordu

pılan ler.

ben

boyu

Kuvvetler önderliğini

Deniz bir

Jandarma karşı

"Silahlı

tez

Onun

KADERİ

içindir

ki,

Kuvvetler

haberdar

etmişlerdi."

Birliği

teşkilatının

kritik

hizmetlere

ileri

olduğunu

Kuvvetler Bir-

hepsinin

olmuştum...

ettikleri

silahlı

çağırırlar:

hemen

amil

Silahlı

amacına

karşı

Türkiye'nin

yapan

Selçuk Atakan, Birlik,

bir siyasi

bütün

Öyle lar",

alabildiği-

arkadaş-

yenilerini

kat-

bakımından Roma'da

Birliği'nin (D.S.,

bübulun-

kurulma-

Keza,

20).

tamam.

Hazer'dir."

katılan

dayananlar:

yapılırken,

bakmaksızın,

vermiş ler,

yıllar

beni zamanında

İhtilalin

hesabetmiştim...

"Silahlı

Nuri

de,

ÖRGÜTÜ

Adam"ları

basta

ihtilalin

maklığıma

Aydemir,

hepsi

"Millet kaderine

kuvvetler...

Hava

Hükümete

"Gölgedeki

ihtilale

faydalar

olan

gelirler.

getirilmesine

şey

köhne

"GİZLİ"

reorganizasyonu

malarında,

Her

kadar

kuvvetler.

4 kuvvet (Kara

kuvvetleri)

sından

dayananların

oy pusulalarına

kalma

KUVVETİN

Hemen

larımın,

silahlara

göremeyeceği

ne o l a c a k ?

DÖRT

yük

zinde attıkları

çağından

Şimdi

yerlere

modern

rüyasında

Emin sözde

m e m u r l a r gibi,

Genel

Kurmay

devrin

Çünkü

İnönü

bildiri

uğraşmaktan Okulu'nda

Sunay

Başbakanı

İnönü,

bizim

Talat Alpakın, Asker-

Subay

gizli)

Orhan hükümete

siyasetle

Birlik

kasttan

Yani

kurucuları

Ünsalan,

Z a t e n Öyle şey v e r e m e z .

Başkanı

"illegal" ( k a n u n s u z ,

Necati

Feyzi Arsın,

"gizli"dir.

"Jandarma

Ankara'daki

Menteş,

Arat,

örgüt değildir.

iken,

hatta,

Halim

yasaklıdırlar.

yapılan

yüksek

brifinglere

rütbeli

subay-

fotoğraflar çektirerek, kongrelerini Paşadır.

ya-

şereflendirir-

B a ş ı b o z u k olsa ği'nin yaptığı

resmi

maz...

ise,

şefi,

silsilei

BAŞTA

iktidara

hiyerarşik

olarak

olaylara

Kuvvetlerin

birlik

rastlamak

başkumandanın "26 Necati

olduğuna

bütünlüğünün

değildi.

ettirdiler.

"Orduda İstiklal

her

çıkarma

adım

Çünkü

ediyorlardı.

şaya

bel

Gürsel,

ufak

lihsizliğe İlkin

başı

neden

lardan çok d a h a

geçir-

kompleksin başa

acısını

geçirip

uy-

görmüyorlardı.

mevziyi

Cemal

şiddetle"

Gürsel

Pa-

bırakıp g i d i n c e ,

son-

bulmak gibi

ihtilalcilerin

modern

büyük bir

içlerine girip, onların

BİLE

iken"den bilgili düşmüş

hiyerarşik g i d i ş i n d e n

öğrenmişlerdi.

yapmakta

böyle o l d u ?

bilgisizlikten

ihti-

"ellerine

bozulmamasını

arayıp

yapabildiklerini

"İstiklal Savaşında

lalık v e y a

bir ç e l i ş m e

ya-

"anlayış

ta-

ondandı.

olarak dilediklerini

olduğunu

mi,

duydukları

tuttuğu

paşalar,

SFENKS ÖNÜNDE: Peki,

sığdıramayan

geldiler

o l d u k l a r ı n ı ve sırf o r d u n u n

rarlanarak baskın

hata"

konuşanların

generalleri

"Madanoğlu'nu

"şoke" olan

üstüne

ondandı.

sürüklenmeleri"

avuç a d a m

Menteş

Türbanca

müessiriyetinin

kritik a n d a

ihtilalcilerin

mü-

şeref salonunda

"Teşkilata sahip" ç ı k m a y a n

bağlamaları

kumanda

Halim

bilgisini

haline

bildikleri

"Kumanda

arzu

enerji,

hareket

tek

mutlak

Okulu

diye

ihtilalcilerden

atmakta

ge-

düşünceli

görünüyorlardı.

bırakmanın

iken"

inanç,

sapmış"

Silahlı

22)

general

fırsatta

yoluna

yemin

Harbinde

inkılâp,

teşkilat

grup

taraftarı

Jandarma

bana

içinde, bir

düşünenler

emir

şiddetle

Ünsalan

"biz

gizli

Türkiye'nin

kısır

Böyle

bulunmanın,

Keza,

kişiye

inanmayan

yine

olanları

müstakil

tek

girmedim.

lalciler,

rında

olan

toplantısına

çerçevesi"ne,

nin

kurul

(D.S.,

uçurul-

olarak

başıdır.

taraftarı

genel

Böylece,

dikleri

koyma

beraberlik

günü,

kuş

Başkanımız

münferit

bozulmamasının

konarak... " zan,

mümkün

Ağustos

yapılacak

Birli-

Kongreler!)

salonlarına

uygun

fikrinde

emrinde

essiriyetinin

Okulu Kurmay

dışında

teminat

Kuvvetler

"DEMİR ADIMLARLA"

bizzat

müdahale

Silahlı

k o n g r e l e r (evet

meratibe

nizamı

tek

subaya

Subay Genel

BAŞKOMUTAN:

Ordu

leceğine

girmek?

brifingler,

Jandarma

"Teşkilatın

haddine

Sunay

birliğin tabii

gun

"gizli" t o p l a n t ı l a r ,

serbest

Aynı

bir ya-

hiyerarşi-

kalabiliyorlardı.

LADES

Hepsi

cin gibi

başka

şey

ihtilalciler, o olamazlardı.

zeki,

dağarcıkla-

kalmamış basit o y u n a

Paşabuda-

A n k a r a ve İ s t a n b u l ' d a k i 30 - 40'ı te T ü r k i y e ' y i dıkları

kansızca

müessiriyeti,

Daha

böyle

giriyordu. kurmay

ihtilalciler bu

Hayır. türlü tı

hepsi tuz

Baskın müthiş sonra

elini

Her şey, İşte

Ordu

Millet

oraya

vetler),

cevap,

gibilerden ne

Anayasayı

da,

sol

elini

onaylamıştı;

"Siyaset cambazlaköklü

sola,

sonra

sağa

Mesele

Ah,

şu

köksüz

Re-

yalpalıyordu. dönüp

Zinde

dolaşıp

Kuvvetle-

bir bilinseyd i?..

İhtilalciler " Ü n i v e r s i t e " düşünüp

geleneğine (Büyük

için

davrandılar.

birkaç ünlü v e " S o r u m l u " Ord.

Osmanlı

Allahü

önce

Adam'ın

Kuvvetlere"...

göre

FETVA

"Millet" d e n i l e n

Sfenks,

dayanmalı?

oldu.

Üniversite

çık-

oy atmıştı.

Önce

Neye

çok

İlmiye'den

olduğuna

karşı

böyleydi.

miydi?

hiyerarşisine

tepeden

seçim

s u b a y l a r başka

ÜNİVERSİTE

diyenler

Ordu

Gölgedeki

"Zinde

her türlü Zehir gibi

öbürüne

karşılarına

güvendikleri

değil

böyleydi.

ZİNDE:

mi,

İhtilal de, A n a y a s a

ne o l d u ğ u

Üniversite Ta

da,

geliyordu.

SİVİL

İhtilalci

dikiliyordu.

sandıklarına

inanmalı?

kim ve

pek

Millet için

Hangisine

demesi,

a n l a m a z olurlar mıydı?

bir parçası

geçti

kaldırıp,

partilerin

f o r m l a r da

gene

Şok

Sfenks

Silahlı

durumuna

kaldırıyordu.

buz o l u r d u . Y a p ı s ı g e r e ğ i O r d u

İhtilalcilerin sağ

Ordunun

bozma-

muazzam

Konseyi

"veto!"

ortadan

kadarcık şeyi

basanındı.

rı" dediği

girerken,

birisinin

2 - 3 saat-

ihtilalde

sağlayamıyorlardı?

Güvenlik

bir "bile bile lades"ti.

muammalı

kaldırıp

rin

tam

davranamazlardı.

mı,

altına

ve y e t k i s i n i

koca

kendileri

Milletlerin

başlardan

imkan

bir araya g e l i n c e ,

subaylar,

neden

hiyerarşi

Birleşik

Katılan

karar alma

şimdi

bir

Kuvvetler Birliği,

fetheden

uygundu.

Hocalardan)

Prof.'u

Seyfiye

seçmişti.

(Silahlı

Kuv-

davranışlarının

haklı

istemişlerdi.

hocaları a'lem

tam

bissavap!"

kuvvetin

bir Ş e y h ü l i s l a m (Daha

istediğini

ağzıyla,

doğrusunu

onaylamakla

"El -

tanrı

yetinmiş,

bilir) köşesi-

çekilmişti. Orada

rusu

lışıyordu. Bunu

elinden

geldiğince

"Talebe'i ülumü" (Masalda

Anayasa

"Yeni

revlendirilmişti.

Meduz:

hazırlayışında

bir Anayasa İşe

Ortada

yoktu.

gençliğini)

Bakınca, açıkça

yapılacaktı.

görünüyorlardı. Yalnız

hiçbir şey y a p m a m a y a ,

(Üniversite

hemen ciddi

konuda

bir çalışır

daha

doğ-

meduzlamaya

ça-

k a r ş ı s ı n d a k i taş kesilirdi.) göstermişti.

iş

için

bilim

başlamışlardı. çalışma görünmek,

otoriteleri Veya

düzenine

gö-

başlamış giren

çalışmaları

pek

hakkın-

fikir

birlikte pek

almak

resim

hoşlarına

alanların

bildiği:

(bu

çektirme,

ondan

hayır

Birlik

genç,

sahip

sahip olacak

cek

manevi

görmek

zafer

ten

Devlet

AŞİLİN "Milli

tiğini

hep

bir Artık

kendisi

bir

içine

devirebilen halline

girmeyi

geçmiş,

yapılacak

bir me-

kabullenebelki

bolca

Cemal

Kumandan ilan

tan

Devletin

Başkumandanı,

çoedi-

tabii

laf etmekişlerin

edilmemişti."

büyük

Tanzimat

imkâ-

devam

olmalarını

hatta

dahi

dertle-

"Komitecilerin

içerisinde

lideri

yetkilerle

M.B.K.

Gürsel'e...

olarak

aranmış,

edilmişti. evvelki

Padişahlara

dahi

başına

getirilmişti.

Si-

Başkanı,

Başbakan

idi."

TOPUĞU:

da-

türlü

problemlerin

düzeni

tespit

M.B.K.'NIN Sakarya

edecek

Başkumandanlığı, o

saat

kavuşamamış

hareketinin

kumanda

rak,

başka

her

y e t k i l e r bir kişiye v e r i l m i ş t i ;

Mücadelede,

türk'ün

"Zinde

memleket

için

sersemliği

çokça

haşlanmamış,

tarihinde

Başkanı

lerine

işe

sonsuz

Kuvvetler

birkaç

liradan

sabahı,

"Osmanlı lahlı

şu

zindesinden

namuslu,

ağdalı

planlama

önceliği

ihtilal

verilmemiş

kaldırmak

ayrıntısı

Ama

bütün

getirilerek

için,

KOMİTESİ

kurulmuştu." Ancak,

olgunluğa

hiçbir

Mayıs

sunul-

"görevli"lerinden,

Kuvvetlerin

ortadan

iktidarı bir

bir

Çünkü "27

bir

lazımdı.

başka

defa

gülerek seyretmişlerdi.

sarhoşluğunun

ciddi

envanteri,

iki

bilmişlerdi.

gördükleri

yurtsever,

dertleri

olanların,

dar

Düşüciddiye

Öyleydi:

insanlardan

Koca

güce

isteği

Partisi'nin

BİRLİK

dinç,

ise,

yordu.

Parti bu

işgüzarlıklarından

"Zinde

miydi?

ğunda

MİLLİ

Komitesi,

"Komite: bilen

verme"

vermek

bekleyemezlerdi.

ha zinde" değil rini

Üniversite

bıyık a l t ı n d a n

ASKER ZİNDE: Milli

yakından

demeç

bütün

etmeği

görülen

üyeleriyle

demeç

istemişler

hasıraltı

komite

basına

Keza,

arada V a t a n

olanları zindesi"

çıkmayacağını

eden

hususta

(D.S.,

projesini)

İhtilalciler de

ziyaret

Projeleri

projelerini

Kuvvetlerin "resim

"Görevli otoriteler",

Anayasa

muş A n a y a s a

şey

kendilerini

gidiyordu."

Herkesin nürlerden

üzere çektirmek

ay süreyle,

bilirdik.

sorumlu Meclisin elde

BAŞI

doğusuna bir

baş bu

çekilen arandığı husustaki

edebilmek için

Türk

kuvvet-

zaman,

Ata-

yetkilerini

ala-

nasıl mücadele

et-

"Gürsel'inki

öyle

olmuştu.

mı

edilişinde ren

değildi. sonsuz

alın

Bir hamlede yetkileri

terinin

tek damlası

Milli Birlik Komitesi idi.

nin

elinde

olduğunu

kimde

olduğu

yasaya

göre,

derece

önemli

Komiteyi

istikbal

gelmiş

Türkiye

sorunlarını

özelliklerinde

muktedir

"Bir

mesini "-

kabul

sizi liderlik

Seni

(D.S.,

Keza,

Komite

'38

kişiden

disiplin

sağlayıcı,

kavramış,

Devlet

hareketleri

gerektiğinde

idaresinin

kimsenin vardır.

hizala-

dili

varmı-

'İyidir,

diyorlardı.

şefkatli-

Ama

güne

kadar

onu

kendisine

Komitecilerden Komitenin

üyelerden

li-

olarak

Allah

liderlik

etmiş,

ilan

edil-

kalkmış:

çok seviyorum

şeydir.

verilen

şikâyet

lideri

biri

kadar

başka

severim,

gün

LİDER

-bizde

hürmet

vergisidir.

vasıflarını

doğru

sözlü

bir

kahve

Gürsel'e

sizde

ediböyle

göremiyorum,

çocuksun, dahi

diye

cevap

ısmarlanmamıştır."

kelle

NİTELİĞİ

pek

olduğunu

çokları

değil,

modern

gibi-

bilmiyordu.

Teorik düşünce toplumda

"başsız

"Baş", ve

deve"

idi.

Çünkü

her ş e y d e n

önce

hey-

Pratik davranış

idi.

Teo-

ancak sosyal

sınıflar a ç ı s ı n d a n

kavrayıştı.

Komitecilerin

aradıkları

Devlet idaresi..."

hareket",

kavrayışı

adam

rik d ü ş ü n c e ,

"Aşırı

vermiyordu.

ağadır,

açıkça

Ben

çok o

ARANAN

siplin" ise:

ve bir

Gürsel:

vermiş

runları...

çok

yoktu. gibi,

babam

alınmaz.

dünyayı

kudretin geçici Ana-

y a p m ı ş t ı r da.)

otoriter,

demeye

gelmiş,

Genç

Ancak

bir

ümit

bir adam

eden

Paşam,

"Baş"ın

iyi

yetmiyormuş

deyivermişti.

betli

vardır'

yeniden

istemekle -

lider başında

istemişti.

yorum.

pek

aşırı

Komiteye

sanki

kendisinin

kadar

ve-

Komite-

tam

kullanacak

1960'ta

başında

merhametlidir,

pek

gün

için

sahibi,

bir

Komitenin

yetkiler

kudretin

numaralı

elde

mevkileri

Aslında

anda

Kasım

derinliğine

bilgi

olarak

bir

Ama

başına

Komitenin

babacandır,

der

lazımdı. Gürsel,

ada-

DEVRİM

meydana

dir,

tek

(Nitekim

durum

yordu.

etmek

kuvvetli

mevkilerin

Ona

iktidar

feshedemezdi.

yetkileri

LİDERSİZ

maya

kabul

veren

yoktu.

halde,

da pek belli değildi.

her şeyi yapabilirdi.

"Bu

Türkiye'nin

kendisine

işte için

öyle

gibi

ihtilalciler

için

bir

şey

yuvarlak, ne

idi?

koca,

babacan

ağa

ondan

başarılı

"Disiplin

değil,

"Türkiye'nin

lastikli Bilinmez.

paşa...

so-

meziyetlerdi. "Otorite",

"Di-

Bir m ü c e r r e t ordu

otoritesi"

bulunurdu?

Nitekim

hep

yüzden,

aranmamış

mıydı?..

Lider a n c a k

nasıl

kim

da,

Allah

İfl'in

ki...

bir

duğu

idi. pek

KÜÇÜK

38'inin

kim

güç

işi

ille-

göre

üstünde

bir "Allah

vergisi" idi.

olamazdı. kimi

"Memleket

nasıl gibi

lider C.

"Dertleri belli

sınavdan

insanların

sorunla-

geçirebiliralnı

Gürsel'den

lider,

üstüne

b a ş k a s ı ola-

ortadan ama

için

Mektup"

kaldırmak için

"Aslında,

küçük

burjuva

kayanın

tam

"Baş-

her türlü kudretin

grubu

(genel

gibi,

Vatan'ın

birbirine d e ğ m i y o r d u . " 20.

yüzyılda

yargıya

kendilerine,

işçi

vardı.

Orada,

kapılmaksızınj

si kurulmalıdır." "Birinci

(Açık

yapıimkâna

kimde

ol-

ihtilalciler de

üstünde

idiler;

Her K o m i t e c i

Halkı

idare

sınıfı

açısından

geçirmelidir.

duğu

gibi,

için,

"genç,

halkın

içine

dar,

demir

çarık,

Reformu

çıkmalıyız.

Böyle

Birinci

demir asa. uğruna, bir

çağrıya, (Keza)

oldu?

"Bir

Milli

Kuvayimilliye

savunma

Programını

Devlet

ge-

kitaptan

seferberliğinde

ol-

mareşaline

ka-

çobanından

Ucuz

Parti-

durumlarıyla

Halkçılık

İkinci

iki (ön-

deniliyordu.

Kuvayimilliye

yetmişine,

millet koşar"

ilk

yollanmış

milleti prejüjesiz

bir İkinci 17)

acil

unuttukları

yedisinden

"Bütün

çağıracak

Mektup

Kuvayimilliyecilerin,

sonra

bütün

istemez

kuvvet"lerin

kararlaştırdılardı.

Bunun

Toprak

ister

"Zinde

YAPI

her bir

yurtsever" di.

ciktirip

böylece

değildi."...

kuyruğu

zindesi,

vardı,

hep

inmeyi

arasına

Komiteye

nazar b o n c u ğ u

Çünkü

tilki,

tasvip

Lider

BURJUVA

Neden?

kritik a n d a , kişidir.

bir kör t e s a d ü f d e ğ i l d i .

kudret

hayata

Bu ş a r t l a r a l t ı n d a

gereği

"Açık

ne ihtilal e l b e t o l a m a z . A m a

beceren

Başarı'nm

kuvvetlerin

sız" kaldı.

dinç,

Paşa Baş -

O oldu.

"Zinde

"38

de,

"vergi"sini

aşmazdı

sı

bildiği lider,

"Devlet idaresinde"

di? A l l a h

sahip"

ne parti,

başarıyla

vermemişse,

rında",

mazdı.

lidersiz,

dünyanın

alıp

An'ın

Madanoğlu bulunmayan

olabilir?

Bütün rine

sıvışınca sistemi

olurdu?...

Ondan sonra, lider

Gürsel

Teorik düşünce

Şuurlu

Ticaret

Kuvayimilliye

Seferberliği'ne

gençlik

gelmek

bütün

başta

üze-

deniliyordu...

Gölgede yazılıyor: Birlik

görmüştü. karışarak

Partisinin

kurulması...

Karar

çıkmıştı.

Partiyi

kuracak

Ama, tek

geceki

Komiteden adam

ortaya

toplantıda... ayrılıp

halk

çıkmamıştı.

"Hiç

kimse,

üzerinde

ayrılarak parti

kurma

cak partinin

sağlayacağı

"Fakat du

her

biri

1/38

elbette

çekilip

ki,

mümkün

Samimiyet

derece

mi?

yazan

miyetsizlik"

"samimiyetliliği", Onlar, aslına

olduğu

gibi

geldikleri

Herkes,

"kendi" ama

geniş

benim

girişmek

anlatılan

"sami-

aydınının

idi.

kalabalık

küçük

burjuva

yı-

aydınlarımızın)

tarlacığını,

"kendi"

sayacaktı.

"Vatan"

"rakip" benim

tarlam,

benim

maa-

onu.

gerek.

burjuva

"kendi"

dükkânım,

dokunmamak

Küçük

burjuva

köylülerimizin,

"Öteki"leri

görürdüm

"Feragat" mı? T a b i i , tıyla.

küçük

dükkâncığını,

elbet v a r d ı ,

aşçığıma

taşınırsa,

tertiplere

"samimi" ö r n e k l e r i y d i l e r .

düşünecekti.

açısından

fikir

arta planda,

mi?

görünüşü

(esnaflarımızın, en

art

ilk

8).

tersine,

maaşçığını şım

Keza,

Bakıyor-

çıkandan

Daha

Dündar Seyhan'dır.

tam

uygun,

dışarı

edip

kurula-

eriyordu.

beher

feragatli

Samimiyetsizlik

içinden

ğınlarımızın

aklı

şu

bakıyordu.

samimiyetsizlik

feragat

içine

bölüşsünler.

hayrına

ihtilalci

değil,

gibi

de,

aralarında

(D.

1/38'inden Çoğunun,

mis

gözünün

gitsin

memleket

olmazdı."

Bunu

faydalara

iktidarı

düşüncelerde

iktidarın

yanaşmıyordu.

diğerinin

karşısındaki

kalacak

taşıdığı

işine

Dükkancığıma,

şartıyla.

açısından

köylü de, a y d ı n da, " z i n d e

tarlacığıma,

ma-

atlatmam

şar-

"Rakip"lerimi dünyaya

bakıldıkça

k u v v e t l e r " de)

(esnaf da,

başka türlü d ü ş ü n ü p

davranamazdı. Asıl

başka

türlü

davranıldığı

zaman

olurlardı.

Muazzam

halk y ı ğ ı n l a r ı m ı z ı n

ulu

onun

daimdi

deve,

lerden

atlatılıp

TEFECİ O, beri

bir

idiler.

şunları

yıl,

gericilik

boğuşma gericilik bir

derecede dan

için

başlığı

ettikleri

mitolojik

korkunç hendek-

SİNSİLİĞİ

kim

gösterirdi?

Tefeci-Bezirganlıktı.

Onun

otla

M.B.

Onlar

Bizde, bu

"Kaalu işin

K.'sine I'inci A ç ı k

altında,

daha

üstte,

Devrim

Bela!"dan

eski

ustası,

Mektup,

"Siyasi

4'üncü

günü

Mayısın

yazdı:

"150

muş

otu

bir t u t a m

kırıyordu.

BEZİRGAN

tutam

Gerçeklerimiz"

te,

boynunu

gösteren:

kurdu

sonra

için

"samimiyetsizlik" e t m i ş

teşkil

beri

bitmedi. altta

Yalnız

güreşiyor...

avuç

azınlık

uysal

topraklarımıza

yolda

Gericiliğin

oluşudur.

esnek

altta

salmış

Bizans; bulunan

Meşrutiyetten

yıldır Devrim

zaafı,

...Gericiliğin

oluşudur. kök

güreşti. 50

Milletten kuvveti,

hatta

üstkop-

korkunç

Etiler

çağın-

derebeğilik

ruhu,

vakit zor gördüyse,

dip

kum

anasına Öyle

kalınca,

söğsen

tınmaz.

suretihaktan

için,

gerekirse

yun

başını

çatlatır."

ELİNİ Açık

çıktı.

ki,

"Başsız

nevralarının

kesilir. geçirdi

Mektup,

eski

kurttur. fethetmek

Bir yol mi,

gi-

siner,

su-

dönekliğinin

7).

BAĞLAYIŞ

haber v e r i l e n l e r f a z l a s ı y l a

Deve"ye daha ise,

içinden

eline

KOLUNU

Gürsel

yedi

bürünmüş kaleyi

devrimci

(Açık

Mektup'la

başladığını

bekler.

Tokadı

ki,

dizginleri

Ne y a z ı k

eğilir,

postuna

bilir aşırı

mi,

M.B.K.'NIN ya

Kuzu

devrimciden

idrakleri

için

başkaldırır.

görünmeyi

kesti

utanmazlığı

kırılmamak yeniden

o zaman

hendeği

Gölgedeki Adam

orta-

atlatma

Parti

ma-

dolayısı

ile

açıklıyor: "Bu

partinin

Partisi'nin bazıları

Halk

ler.

hesabına hesabına

muhalefet

çalışanlar

bir başkasını Buradaki

"Halkçı

Evren,

antika Tefeci çiliğimizi Yani,

Partisi

yalnız

yapan

KARŞI,

general

Abdurrahman

nel Kurul" t o p l a n t ı s ı n ı yapmış

"Bugün, kontrol mekle,

delege bir subay

Silahlı etme

olarak

yakın

Mayıs

Keza,

kazanılmaz,

burjuvazisi agavata)

ile

Devlet-

doğarken,

O varken

14'leri

onun

başkalarına

temizleyinceye

değin.

İKİRCİLİĞİ

kündeye geldiklerini Genel

idaresinde Oturum

sezen

ihti-

Kumandanı Tuğ-

"Silahlı

Kuvvetler

Ge-

sonunda,

14'lerle

te-

konuşlu: katılmakla

Birliğinin

durumuna

Halk şiddetle

alarak, Türkiye'nin

modern

Jandarma

Doruk

Kuvvetler

memleketin

yaptılar. şöyle

kazanılır

sokmuştur.

sonra,

Ağustos akşamı

kendi

sınıf ö r g ü t ü d ü r .

"GÖREVLİ"

kazandıktan

idi-

olarak

anlaşmazlıklar-

(D.

(Eşraf ve

daha

lamiselerini

lalciler,

ğum

sosyal

muhalefet" e d e c e k t i r ;

O yarışı

mas

kanlanmış

halinde

kadar temcit pi-

birçok

Zafer

Halk

içinde

Kasım'a

etmiştir."

sınıflarına

üyelerinden

kurulmasına

"Halk" sözünü

biti

bir sosyal sınıf,

"SINIF"A

haklı

Komite

devam

destek ellerini,

temas

getirilmiş,

kimdir?

Bezirgan

fıkı

Parti

konu,

örgütlü

içine gizli "şiddetle

bir

ortaya

Savaşında -

sıkı

istiyorlardı...

teşkil etmeye

Halk

başkası Komite

boşluğundan

yeni

zaman

Program"dan,

Birinci

gelenleriyle

faydalanmak

zaman

bir

gayretleridir.

meydanın

etmişlerdir.

gibi

dan

ileri

gelenler,

Partisi

sebeplerinden

istikametteki

Partisi

ileri

partileri

lavı

kurulamayış

aksi

gelmiş geleceği

benim

Türkiye'nin

bulunduğunu için

gurur

duydu-

iktidarını

hepimizin

müşahade inandığı

re'sen etve

sahibi

bulunduğumuz

imkanına

yeniden

Bu,

"Zinde

hayal "Her

defasında,

dirmeleri meydanda

ihmal

şu

elimizde altında

yetinmenin anlaşılacaktır."

şişe,

iktidarı

Albay

içki

dolu

Kuvvetler",

arabasıyla

toz

da.

tutmak

tertiplere

yapmak çıkmıştır.

imkânımız

gi-

cambazlarına

zararlı

cazip

gelecekte

kıymetlen-

satımları

çok

etme

tutanların,

büyük

alım

çatının

vardır

emniyetine büyük

di-

sığın-

gaflet

olduğu

23). tefrikasının Doruk

Ünsalan"\n sofranın

ortasında

dudaklarına

bütün

"Jandar-

Jandarma

iki

Subay

var:

Mey-

Komutan

koyu

götürmüşler...

devletlular gibi,

istiyorlardı. kötü

ortasında

fotoğrafları

kondurmayacak

o l a r a k hiç kimse, d a h a

bir

edinilmiş

konfor-

"ihtilal" t a v ş a n ı n ı

Kendilerince

bir hayat için

Devlet

haklıydılar.

daha

İnsan

iyisini feda

et-

istemezdi.

insancıl

mayan

eğilim

kişiler için

le o kişilerin, en burjuva

karakteri

modern

kararsızlıktan

İlk M. reddüt"

sosyal sınıf d u r u m u n d a

bilincinde

beklenmedik psikolojilere

oldukları

İKİRCİLİKTEN

burjuva göz

açar.

olHe-

u z m a n l a r ı da olsalar, a s l ı n d a

önüne

başka

kapı

getirilsin.

Onların

birinci

olabilir?

İKİLİĞE

K.'sini de, son

S . K . B . ' n i de ç ö k e r t e n

hep a y n ı " T e -

oldu:

"Ortada cudiyetine

hazırlattırılmış rağmen,

hususunda

izlerini müşahede Örnek: 1-

23). Geçmiş

uyanıktı

siyaset

bundan

gazete

bardaklarını

hayatlarına

törlük

idi.

birlikte

tedbir

politika

Abdurrahman

Necati

iktidarı

kontrol

bir

yazıldığı

tabaklarla

"Zinde

şında

kadar

olmaları,

(Keza,

Komutanı

statü

ettirmek

Keza,

illüzyonu

derecede

normal

hileli

yakın

uyarının Genel

bulunduğumuz

açıkça ma

ve aşırı

Memleketimiz

makla

küçük

intikal S.,

getirecek

etmiş

gibi

vermiştir.

"Bugün,

mek

büyük

silah

güveni

istedikleri

fırsatını

önüne

gerekli

lüzumunu

renk

ikinci

elinde

duydukları yüzünden,

rişmek

va,

göz

fiile (D.

uyarıyordu:

kendilerine

ye,

kuvveden bulunuyoruz."

Kuvvetler"in

kırıklıklarını

Açıkça

Okul

fikirleri

kavuşmuş

hemen etmemeye

Talat Turhan,

M.B.K.'ne Antipati: müessesi

kabul

Türkiye'ye

antipati, "Şu bugün

herkeste imkan

umumi

sonunda ne

bir

(D.

yazdığı

tereddüdün

aynı

siyasi derin

Keza,

22).

mektubun

sempati

isterim

şimşekleri

mev-

verilecek

S.,

14'lere

söylemek kadar

bir anayasanın

gelecekte

yoktu."

1965 yılı kadarını

edilmiş

yakın

ba-

gösterilir:

ki; üstüne

tabii

sena-

çekiyor-

sa,

Milli

Birlik

kadar

kimse

ağzını

di." (D. açmaza

ile

Keza, ben

kurtları

dırdılar

Silahlı

Fakat

konuda

Kuvvetler

günün

içerisinde

şartları

konuşmaya

altında

cesaret

edeme-

17) de

Bu,

koklayıp

o?"

için

Her " z i n d e

için

geçerler

kündeye

getiren

kuvvet"linin

kaynamayı

aklı

DP ve C H P ' n i n

es-

miydi?

Zinde

"Köhne

Kuvvetler" t e r e d d ü d ü

kuvveti

orasından kal-

mı?

"Bu

müessesenin

için

rı

değilim

düşmüştü.

yakalayıp

üyeliği

karşılandı.

açarak

S.,

"Neden ki

Komitesi

antipati

alınmış

olduğunu

(M.B.K.'nin),

haysiyet

"Bu

"13

(14)lerin

daha

Mayısa

adamı

1960

gönül

müteessir

olarak

sabahı

altına

uyandığımız

sürpriz

bağlamış

zaman

olmadı.

olanları,

etmişti...

doğru

olmaz...

nitelemek

mensupla-

inhisar

(Keza)

sepetlenmesi)

çok

Kuvvetler

vatanseverliğin

olmuştur."

Kasım

(14'lerin

tasarruf,

üyesinden

Silahlı

tarafı,

görmeleri

Sempati:

duyduklarımız

kırıcı

komite

kanaatte

olanları

(Keza,

17,

Mektup). Tereddüdün olursa Bu

egemen

olsun,

parolanın

manı

KAPIKULU

olmak

lik

tasarrufuna

emir

haza

etmişlerdi.

konamamıştır. ve

prensiplere tenin

(bu

diğer

sefer,

günden

"iş

kalmaya yol

bir

yakın

tasavvur hesabına

Egemen

bazı

tercih

"ne

ettiği

görüp bir

Böylece

olduğu

za-

müla-

türlü

ortaya

üyeleri prensipleve

vefa

kısım

girişmeyi,

yarışına

veya

müzaheretini

eteğine

temin

yapışmakta

Kuvvetler"in

ıs-

zindeliğinde

bindirilmiş"tir.

(Keza)

Generalden

olduğu" ise,

körkörüne,

parmağım

başta

anKomi-

girişmiş,

bulunduğu

ileride

sınıf k e n d i n e en y a k ı n l a r ı

bir

çıkartmışlar)

medyun

generalin "Zinde

generallerin

Bunlar meram

taş

onlarla

Ce-

emekli-

fayda

gösterişine

etmişlerdir.

bir

yenilmişler

duygusu

kendisinin

bir

Bazı

Komite

karşısında

üyeleri

zafer

"Başta

toptan

etmelerinde

vefa

vaktiyle

diretmişlerdir." parmak

işgal

"prensipçiler" onlara

kısım

kendine

mülahaza"sının dir:

karşı

herkes

edeceğini rarla

Gürsel niteliği

bağlı

lamayınca bu

Cemal

gördüklerine

görüldü.

Komiteci,

faydanın

insafsız

"zinde"

y e r eder.

KAYIRMA

gözükmemişlerdi.

denli

uygulanışı,

yapılırken

kademelerini

Ancak

parolası

paniktir.

bir kısım

taraftar

kumanda

sert

dünyasında

temizleme üzere

kaptandır"

zamanı

YOLDAŞLIĞI:

Gürsel

yakın

bozgun

Orduda

mal

rin

bir t o p l u l u k t a

kurtaran

küçük burjuva

kayırıcılık,

Kayırma,

olduğu

"külahını

"Fayda gözüne-

g ö r m e k ister.

KOLAY

KAPIKULU

Panik: bizim

ederken

beş

çektiğimiz

ki;

let

başa'dır.

kısım

sıkıntıyı

zorlamıştı."

Kayırma, ucu, ra)

kuzgunun Keza,

burjuva

kural

oldu

"İhtilal ne

hareketini

sadece

ele

bir

dar

iktidar

mu,

alamazlardı...

vuran

fikir

cadele,

ayrılıklarının

kâr olanlar, O

destek, Öyle

emir

eski

yakın

için

DÖRT

abasının 1-

TİP

"Olayın Okul

baskın

karşısında

"Diğer

haberdar

öbür çıka-

prensipsiz çıkarcılar, itiyordu. yeni

Niteliği-

bir zihniyet

itibaren

taraflar

mü-

Muhafaza-

Keza,

Küçük

bilene,

ile

meydana

arasındaki

(D.

görünmeyi yerlerine

neden

15)

burjuvaca

kararlıya

kendi

elimizle

Madanoğlu'nu

idi.

derece

yerleştir-

destekleyerek

derece

katılmış-

BURJUVA

olduklarından, yatan

Modern

diyemiyor. yiğitlerden Alb.

almayıp,

her

ardarda

uğradıklarını (Bunlar,

Pozlarıyla

burjuva

diziyor:

olmayanlar

Ünsalan

gibi)

(Jantam

şaşırmışlar

sosyal

zafer s a r h o ş l u ğ u n d a n

küçük b u r j u v a l a r d ı r .

Sınıf bilincine küçük

haberdar Necati

neye

etmişlerdir."

Sosyal

Yalnız birkaçını

evvelce Kur.

kalmışlar,

pasif hareket

tirdiklerini

bir

saklan-

ise,

beklenirdi?

toparlanmasına

Komutanı,

ciddiye

ucu

sonuçlanıyordu.

tertibinden

darma

reşini

bir

günlerinden

ediyorlardı."

kumanda

KÜÇÜK

altında

göremeyen

altında

soruyor:

olduklarından

tamamen

Dev-

ihtimali

15)

burjuva

ermemiş

( p r e n s i b e değil,

veren

gruplaştırdığı

ihtilalciler,

(Keza,

Küçük

ilk

kuvvetli

arkadaşlarının

lardır?"

toprak

içerisine

özelliği

tasfiye

Gölgedeki

"Kritik diğimiz

çerçeve

kayrılmışlardan

her an

oldu.

arkadaşlar sa-

temizlenmesi:

başarısıyla

reformcuları

zaman

al-

koymuş-

düstur,

konması

ilk ç ö k e n l e r ,

Komitenin

statükocuların

bir kısım

kişiye

14'lerin

bir

belirtmek

değil,

darbesi

yapabil-

ortaya

Bunlar için leşlerine

orta-

yardımı

olay

tereddüdünün

sınıfa

kayrılmışlar olacaktı.

gibi

Daha

arkadaşımızın

ayrıntılarıyla

köstebek

(D.S.,

Subay olayının

olmuştur.

maddi

etmiş

zaman

Sosyal

güvenme

yani

tekabbül

(!)

bir

Yalnız

gelmişlerdir.

küçük

paniktir.

burada

olur...

ağır

gerekli

olmaya

vatanseverleri

maya

ailesine

karışmayı

ortak

haylice

tevkif edilmiş

bir ayıp

ihtilale

kâra

darbe

çocuklu

kalkılmaz

dece

Subay tevkif edilince,

devam

için

tından

vurduğu

kalak

mek

PANİĞİ

yılı

teşkilata

tahkikat da

1957

sınıf

burnunun

bir sınıfı

bir gü-

ucunu

imana

ge-

sanırlar.) bir

kısmı

edilmişlerdir.

(rahmetli Bunlar,

Talat Aydemir suretle

olursa

gibi) olsun

durumdan Komi-

tenin

parçalanmasını

için,

şahsi

küçük yen

burjuva küçük

çeğine

kurnazlığı

bende

Yaradılışı

yene, 4-

kaç

lık

dolayısıyla,

berini

Bu valar

assın.)

(Bunlar

dünya

olkal-

misin"

di-

küçük

(15)

tertipçilerle

hanede evlad'ü

ile

yakın

küçük

değişen

iyal var.)

akraba-

aile

çem-

küçük

burju-

(15)

PRESTİJİ

kararsız,

p a n i k k â r ve

karşısında

kimler v a r ?

hepsini

sosyal

gider

"Ekmek Partisi"nden

gibi)

içindedir."

çıkarmaya

bir hizaya

sınıfımız.

nereye

çekilse

akar

getirip

başlarına

küçük

burju-

hiyerarşice

ken-

Finans - Kapital zırhlı T e f e c i - Begün

görmüştür.

Sosyal

sınıf a ç ı s ı n -

tereddütsüzdür. Öyle y ü z e y d e

lara,

başka

rına

kalmış zaferlere,

sınıfların

metelik

vel,

raundu

Keza,

"Korkunç

kim

dalı

derecede

o l d u k l a r ı n ı ve

Madanoğlu

Madanoğlu'nun

beraber

bindiği

pestilciliğe,

kesen

kurnazlık-

küçük aile uysal

kaygıla-

esnek"tir.

Karşısındakilerin Birinci

hesabına

vermez.

(Açık M e k t u p , s.

ile

hepsine

geçiştirmişlerdi.

Bir

istediklerini

atlatmıştılar. karşı

kader

kurmuş

birliği

iyi

bilir.

"Pek kısa zaman olduğu

içindeydiler."

ev-

komployu (D.

22)

Sanki

bütün

ğulları'nın

komplo

günah

"Öyle

fethetmek

kesilir." (İkinci

iktidarın ediyordu.

sureti

haktan

gerekirse

soktuğu ileri

vermiş mutlak

seçimler Ancak

ortada

için,

bir kısım

huzurunda

bakımından

kişininmişçe,

gibi

beşinci gelenler; olduğu

yerine sonunda

görünmeyi

kategoriye

bilir

inkılâpçıdan kolla

ki,

fazla

7).

Komitenin sözün,

Türk

Silahlı

İhtilalci

kaleyi inkılâpçı küçük

milletine

Kuvvetlerin

gerektiğini

idareye dahil

İsrailo-

çalışır.

getirilmesi sivil

Madanoğlu,

bırakıldı.

Kuvayimilliyeciliğimiz,

b u r j u v a l a r içine "Diğer

bir

tekesi

Burjuvazi: içinden

"Cehenneme

Ha zer

disine en u y g u n Şefi g e t i r e n zirgan

görme-

banadır" ger-

iktidar sende

dersek pestil

soran

bir m e m l e k e t ve

V i r a n olası

Onların

uçunu

yarın

gibi)

vur

babasını

(Nuri

KOMİTENİN

sana

Güventürk

(Bunlar:

kader birliği

bütün

valardır.

ise,

olduğunu

Paye v e r ,

"Bazıları

ilerisi (Yani

burnunun

hangimiz

öyledir."

burjuvalardır.

bozulmasını görmüşlerdir."

"Bugün

(Faruk

olsa,

maaşın

uygun

(15)

statünün

yüzünden

burjuvalardır.

"Bir kısmı

kar.

mevcut

bakımından

aldırmazlar.)

3sa,-

hesapları

savunuyor

devredilmesinde

olanlardan

dünprestiji

hiçbiri

ve ısrar

Demok-

rat Partinin za

mirasçısı

olmak

göstermiyordu.

tehammül

ettiğine

ça

etmemelerine

itimi

kalıyordu teslim

runa

için,

İkinci

raund:

rine

S.,

"intihar"

bir g ü c e

"PİYASA"DA Bütün seyreden, rin

yapıldığını

yetkilerini için

iki -

eline

"Hayatlarını

insan

takati

görülmesinde

haklı

yetkilerden

nele-

yürütme

kurtulmak

hiçe

belki

sayma]

edercesine

MBK...

hizmetlerin

aksaklıklara

meydan

birer

sayın

nasıl

alakalı tali

olmak

geceki sıcağı

Piyasada

sıcağına

ihtilalcilere

Amerikanvari

(D.

İşadamları içinde

demokrasi,

edilmiştir.

"Zinde

mü-

beheri

bir

kişiden perso-

piyasanın

taraf-

etmelidir."

tasvip

Keza,

"tam

beş

teşkil

görmüş

son-

bir tasvip" g ö r ü ş ü n d e n "tam

bir

belli.

b u r j u v a " planıdır.

kurulacaktır.

bulunduğuna

"tarafsız" a d a m

fukaraya

için)...

Komisyonların

sırasında

tam

S.,

Devleti

Kuvvetler"in

şahısları

söyletilmiş

"tarafsız" a d a m

köylü

üzere ve

toplantıda

uygulanmıştır."

denli

ihtisasa

bırakmalı!"

rahat e t t i r m e k

kurulmalı.

tanınmış

yeterlikle teklif o

üyelerini

komisyon

bizim

vesair

Komisyonlarına"

şeylerdir?

sızlık

kısmen

cihetlerini,

ölmemek...

M.B.K.'sinin

Bakanlıkla

mi?

Üniversitenin

işçi,

Gölgede

günlerde

yasama

çalışan

Meclis

Bakanlıkların,

M.B.K.

ile

hukuki

neli,

Teklif

güçlü

boğulmamak,

komisyonlar

mürekkep

"Bu

görme,

g e r e k ç e l e r değil

(hep

kurulacak

de-

f a r k e d e b i l d i l e r mi?

yakan

azim

Tali

Yorgunluktan

"Her

[hor

teferruatını,

Teferruata İçin

Hükümetle-

içerisinde

kapıkulluklarını

adamın

Ellerini

bir

hususlarını...

"İŞ"

için;.

- "İşlerin teallik

iktidarı

hiç bir y a r a r l ı

"Koalisyon

oyunu

yeter.

gecikmelere

vereceği... "

çerçevesinde

atıyor:

istihkar

üzerinde

açık-

kabullenmek

UZMAN"

açıklayan

almış.

için,

birkaç saat

çıkarcılıkları,

gerekçe ortaya

bunlar

rıbile

"SÖZ" v e r m e k !

ekonomi"ci

anlatması

ihtimale

"Komitenin prestiji" uğ-

bir

iktidarı

"TARAFSIZ

güneşte

Yani

asla

bir tarzını

Anayasası

22).

olanlar"

kurnazlıkları,

hal

Ve T ü r k milletine

bir

sahip

halde,

anlamında

"Koca

partilere

böyle

tek

1961

"Karma

oynatılacaktı.

virebilen

bir

Keza,

Komiteyi y o k e t m e k . . .

yapmamak

rağmen, CHP'ne

(D.

bulunan

kimsenin

rastlanmıyordu...

da,

etmek..."

istidadında

günlerde

bir

şey

inanılmaktadır.

aranmamaktadır! getirmek

özledikleri

"köklü

Ne Oysa

iddiasıyla reformlar"

icat bu

fukara

için

olabilirdi.

rarlanıyordu, ÇOK

HALK

Acep

lokmaları

Erkanlı) Piyasa

le,

diğini mından

ne etsin,

uzun

içinde

Finans

lir?

kol"a

"Beşinci

sıl

"halka

İKİ

pabilirler

yoktur."

"Beşinci halka

kuvvet

ifade

yaslanmayan halkın

kalkın-

"Gücünü

(D.

parmağını

halktan

olan

23)

almak"

Bezir-

uzatabi-

kadar

K o n k r e t o l a r a k na-

böyle

içinde

halkın

S.,

kolu", T e f e c i

kim

kadar y u v a r l a k t ı r .

Önemli

bir

uygulanmasında

ihtimal

Kapitalin

bakı-

bulunmayışıdır.

halka

durmasına

işledikçe,

ARASINDA

"Zindeler"den

"halkçı"

değirmi

uygulanışıdır.

BİNAMAZLAR

"Zinde"ler.

Talat

Turhan,

affetmez.

Sırf " z i n d e "

olarak

bunu

ya-

bir

Ötede

yanda

skolastik

ihtilalin

psikoloji

hiyerarşiye üstatları

gibi

yazar:

"Komite

üyeleriyle

münasebetlerden mahiyette

izaha

çalıştım."

Nedir

Küçük

maları. maktan

gördüğüm (D.

S.,

"aşağılık gibi

değin,

aşağılık

mensupları

olaylara kompleksini

arasındaki çok

birkaç

tesir satırla

17) ezilenlerin

katı her

kurtulamaz.

Kuvvetler müteakip

kompleksi"?

rütbelerde

Ordu

Başkanına

Silahlı

doğan

eder

si.

reformların ve

savundu: ettirmek

büyük

bi-

göreme-

miydi?

aykırılığını şöyle

derece

gerçekliğimiz

uygulayacak?

şöyle kolunun

almayan

karşı

yaslanılacak"? onların

CAMİ

Kim

reform-

kendisi

çıkar yol

devam

içinde

ayakta

bir söz ise, en az o

laflar değil,

halk

imkan

O kol

iktidarı

büyük

gan s e r m a y e d i r . güzel

sofOrhan

Özlenen

Adamın

başka

kongresinde

halktan

müddet

sağlamasına

Halk

Röportajı:

Gölgedeki

inmekten

olsun,

gücünü

hedefleyen

desteğini

halka

noksanı,

olursa

iktidarın

masım

Bir yol

giymemiş,

Değişmemişlerdir.

Birliğinin,

büyük

ederse

Hayır.

pabuç

(Cumhuriyet

25 A ğ u s t o s

Kuvvetler en

mıydılar?

yamasız

hazırlatan

düşülünce

Mahiyeti bir

yiyen"

değişebilirler.

S.K.B.'nin

"Silahlı

değin

çocuklarıydılar.

adamlarına

çıkmaza

düşmanı

oluncaya

halk

yeterince ya-

İDİLER halk

sayarak

fakir

Sonradan, ları

DOSTU

"Subay

"Piyasa" DP ç a ğ ı n d a n

hacet y o k t u .

"zinde"ler fakir

hepsi: rada

Yoksa

ihtilale

hiyerarşi kişi

Altların

üstler

fırsat d ü ş ü n c e düzeni

psikolojisi,

içinde,

önüne

geçme-

büyüklük taslaGenel

Kurmay

kompleksle yaralı

ol-

Mayıs

eden" şey, rarşisinin

zıt

rını

odur.

sonunda

kıma

ayrılmaz bütün

büyük

Muazzam

ifna

acıklı

eden

bakımından

ile,

kurnaz

birbirini

ama

geniş a n l a m ı

bir avuç

sağlayan

görülen

gerekçeleri

öbür

Daha nın,

sonrasında

kişi

"olaylara

elbet

kutbu

köylü,

elinde

esnaf,

canına

aydın,

okuyan

hep o " a ş a ğ ı l ı k k o m p l e k s i " d i r .

hiye-

geniş y ı ğ ı n l a r ı -

oyuncak olmalarını halk k a l a b a l ı k l a -

z e r r e l e r halinde d a r m a d a ğ ı n

Demokrasinin

çok tesir

Ordu

aşağılık kompleksidir.

küçük b u r j u v a

burjuva

odur.

ruh

eden

durumu,

odur. bir ba-

Nitekim T. T u r h a n

onu

söylüyor: "Aynı

konuyu

Komite

sonra

doğru

yolu

Bunlardan konu

benim

vüs'atim

meyeceğim

ki,

devekuşu ğini

tahmin

kınca

kısım

komite kuma

deyimle

Bay T.

"Halk" y ı ğ ı n l a r ı n a

dışındadır.

başlarını

ettiler

olarak

bulmak

etüt

mümkün

kadarını

üyeleri,

tahmine

Mayıs'

geçe-

tan

herşeylerin

uygun

gerek...

Fakat

yazmadan

sokarak

etmek

olur.

sonra

gizlenece-

davranmakta

bir sa-

görmediler."

Başka ra

bir

misali

Halk

gizli.

Buna

önce

bakıyor.

çare?

kendi

"Zinde" ç e v r e s i n e ,

H e p s i n d e aynı

"Vüs'atim

dışında"!

kıranın

son-

Komplek-

diyor.

Kendisine: "Gel çok

kardeşim.

aşağılık

Ama

Sınıflı

sosyal sınıf o l a r a k

sınıf

karşı

bilinciyle

yardımcı

"Halk" da, nesi

aynı

karşı

Toplumun

kompleksiyle

davrandılar

g ü ç l e r arar sizin ve

sanı

hastadırlar.

birbirlerini

kıracakları-

mı,

kendilerine,

halka

bulurlar.

t a s a v v u r ettiğiniz yığını

bilinçli

her

Burjuvalar da

birleşirler ve T o p l u m

bir y u m u r t a

modern

kişi o l a r a k

hastadır.

gibi

değildir.

olabilen

y u v a r l a k ve

Halk

içinde

her ta-

Burjuvaziye

bir sosyal sınıf v a r d ı r :

İşçi Sını-

fı. "Eğer cekse,

sahiden

yoktur" T. ya,

işçi

"Zinde

yamıyorum)

manivelasına diyor:

Büyük

Reform'

sarılmaktan

götürüle-

başka

çıkar yol

(D.

trajedisi,

yatmaktadır. (ikna

"Hepsi boş. var."

Benim S.,

ne ikna

olma-

17)

HALKÇILIK

bütün

der, ö t e d e ne

karşılık alınır?

şöyle

DEVRİM

uyarmaları

ederim,

hizmet

etmeye ihtiyacım

Kuvvetler"in

açıklamasında

kendisi de ikna

SOSYAL

sanca

sınıfının

denilse,

T. ne

'Halka'

k a v r a m a k için etmeleri)

olurum" a f o k o n u

Bir y a n d a

ile

T.'nin "Vüs'atim

insanların

gerektiği tartışma

samimi

yok"

(kavra-

birbirlerini

söylenince, dışına

kaçar.

in-

"İkna

Bütün

Kadim

dogmalar tir.

Ona

Antika

M e d e n i y e t l e r gibi

(naslar)

"İçtihat kapısı

esnafı,

(nass'ı

aydını,

şeriflere

Hayatsa

çerçevesini

çatlatıp

raavrupayı... yükselerek Sosyal En

karşı

re'sinde,

lır

mıydı?

Dogma'lara çözülmemiş Medeniyetler

denizin

değildir.

Dışarıdan bir

karşı

Medeniyetle

bir

haya-

sonra

Fransa'yı,

bilakis

gittikçe

değiştirmektedir.

burjuva

Bütün

sınıflar

bile,

kavramışlardır. Krallıkların,

koyanın

Kadaha

mesele

geçmiştir. değişikliğe

1760

1917

P a d i ş a h l ı ğ ı n , ve

Rusya'sında

ilh., ve

ölümünü

İngilteilh.

başı-

çabuklaştınp

zorla

bulunuyor.

gerisindeki oy

sınıf)

biraz

kalabalığına

mesele

etmektedir.

gömü-

gelecek

batmaksızın,

(muhafazakâr)

anlatmış

Bütün

yeni

dibine

İngiltere'yi,

Fransa'sında

(ve

küçük

amortize

tutalak

yalnız

yediğini

Köy-

inanır.

Antika

d u r d u r t m a k değildir.

1923 T ü r k i y e ' s i n d e

Menderes

ancak

heyelanla

çıkılamayacağını

gelenler,

terse,

ilkin

dünyayı:

1789

Çarlığın,

için:

beklenemez.

değiştirmiş

sunturlu

başını

etmiş-

burjuvazi

gerçeklerin

Çağımız

bir y e r d e

Batıda

Devrimciliği

dikine

dağlardan

etmesi

ile

hakikatlere)

her a n yeni

yığar.

başka

Sosyal Devrim

çökerken,

yasak

aşmıştır.

gidecek Antika devam

akar;

Küçük

köhnesi

yuvarlak

bir g ö r ü n m e z

Tarihcil Devrim'le,

dünyası

tartışmayı

bir k a l a b a l ı k o l d u ğ u

"zinde"si,

önümüze

Toplumumuz

tın

yadigârı

şerefli

durmaz,

problemlerini

İslam

her türlü

kapandı" d e n m i ş t i r .

Medeniyetlerin

lüsü,

lüp

üzerinde

Sosyal

Topluma

daha

aşırıca

Devrimi,

elastikiyet gösgüvenmese söz

ası-

yerinde

ise

yıkıntı

getirecek yollar-

Güney Amerika'ya

2.000

milyar

gerçekleştirmektir. Akıllı

rek,

Kennedy,

isyanların

Akılsız

Johnson

Kennedy'yi istiyor...

kanlılığını

önlemeyi

(gerisindeki

kurşunlatıyor.

Bin

Güney Amerika

Finans milyarın

ülkelerine

Kapital

üçte biri

"Hürriyet" ve

Bu Sosyal (,)

nedy

üç

misli

mının

ülkelerinin

milyar dolar t e m i n i n i

etmişlerdir.

nın

a n c a k üçte

Bunlara biri

göre;

halka

içinde öl-

inme uygulanabilirdi.

Birçok temsilci,

yardımı

kan

sayıyor/*'

ziyade siyasi

Amerikan

gangsterliği),

masrafla A m e r i k a n

s o s y a l ve e k o n o m i k kalkınma tasarlamıştı...

bölgeye e k o n o m i k ihtiyaçtan

dia

icabı

Devrimler çağı açısından

"Latin A m e r i k a 200

"Demokrasi"

vere-

para v e r m e m e k

orduları çıkartıyor. V i e t n a m ' d a yüz binlerce insanı dürmeyi

lira

düşünmüştü.

kadar o l m u ş t u r . " ( B u e n o s A i r e s ,

" p l a n ı " için Amerikan

maksatlarla süre a.a.,

içinde,

Kenyardı-

yapıldığını

id-

kararlaştırıla-

23 A ğ u s t o s 1 9 6 6 ) .

PARTİLERDEN

BİR

Devrimcilerimiz,

halka

Zaman cisi

Mİ?

inmeyi

içinde 2 b a s a m a k t a

deneme oldu. "Memlekete

man

PARTİ

geldiğim

öğünlerini

bir

çalışma

ritmi

maza

girmesinden

uyguladılar?

günden

balayım

beri,

ile

arkadaşlarımın

geçiştirerek

bulundukları

çoğu

tehammül

için...

Birin-

yaşıyordu: üstü

sonunda

işlerin

zabir çık-

kaçınılamazdı.

gecesi bir

henüz

sandviç

içerisinde

"Temmuz tekliflerden

Mayıs

nasıl

2 t ü r l ü d e n e n m e k istendi.

(1960)

başkası

yapılan

toplantıda,

bir siyasi

partinin

kapatılmasından

sonra,

ileri

sürdüğüm

kurulması

lüzumu

olmuştu. "Demokrat tekleyen geniş

halk

yük

DP'ye

olarak

oyunu

kütleleri" nin vermek", ne?

lardan "Parti

vermiş

ortaya

zü,

kolu

şunu

kulağı

veya

sır kalırdı." Sözün

(D.

hangisi?

olacağı ettirilmeye

doğrusu

mızın

ne d e d i ğ i n i

du,

arasında

Silahlı-

alamıyorlar: sebepler

içinde

kendi

dayanamayan iktidarların

bir idaSilahlara

yüzünden

ömrü

hizmeti

bize

kı-

zoruy-

g e n e sırf silahla

kaldı

gö-

gi-

yadigâr"

şarkı -

değil,

Devrim

bilmeliydik.

Tarihcil Devrim

derinliklerde

temeli

kendileri, başka

gelen,

Vatan

"Yön

yetmez.

gerçeklerdendir.

reaksiyonu

Sırf silahla

aslandan

"geniş halk

Silahsız o l m a z d ı , y a l n ı z silah

İlk O s m a n l ı l a r a s l a n d ı l a r . aslanı,

Halka

bir

olacak?

deyimler

halk

çalışılan

devamlı idi:

nasıl

zorunlusunu,

bü-

kendilerini

edenlerin bilinen

kaçınıl-

görmüş

edebi

bulunmalıydı.

halkın

"Dört yüz

yılan

İhtilalcilerin

İktidar

g ü z e l l i k de o l m a z d ı .

derdi.

gibi

hayrına

aktarılması

kaçınılmaz

temelli

devam

olur

CHP'yi

yana

des-

bulunan

teşkilatlanma,

(D.

kaleme almaktan

koyuyordu.

çürük

dayanarak

veya bu

verecek memleket

siyasi

duruyordu."

Partiyi

karşısında

yön

yaratıp

bir

şuur yaratmak"

kurmanın

de renin

ortada

"Siyasi şuur"

ötürü,

şuur

Partisi'nin

eğilimlerine

yeni

o yandan "siyasi

Halk

siyasi

toplayabilecek

maz zorunluk

siyasi

kitlelerinde

mihrakta

Cumhuriyet

kitlelerinin

halk

"Yön"

Parti' nin

veya

Yalnız

aslanı

Toprak bütün

Kılınç

idiler.

yatıyordu. bir A n t i k a

aslanı

Yüzeyde Kılınç

Zulüm

kılınç

yaldızı

sistemi

parlıyorile

Toprak

bir a n d a

te-

mizleniyordu. Osmanlının Melun,

şol Zalim!"

içten idi.

gelme "Zulüm"

meydan nedir?

okuma "İnsanın

çığlığı: insanı

ezip

"Bire sö-

mürmesi." O s m a n l ı , mizlemeseydi,

kendi

Kılıcın

medeniyetlerde kılınç

insanı

sömürmesini

çıkan

Millet

"İhtilalciler" kendi

önce

Çağımızın O,

(Binbaşı

19.

karsı

önüne onu

çok

Golyatını

olsun

Mesele

işin

çapı

atla

te-

zalim devirip

insanın

çağlarının

Parti

deve

bile

Yeryüzünden beri

bilimi

bilimini

çapın-

kadar ve

Parti-

"Mısırdaki sa-

duymuştur. Melun-Zalimi

Sosyalizm

çoktan

değildir.

kaldırmanın

denilmiştir.

yapılmıştır.

Ancak

bizim

d e r i n l e ş t i r e c e k ne o l a n a k l a r a ,

hiptirler.

Başkan

yalist Parti

lüzumludur"

Belli

zulmü

yapabilecekler,

açılarından

Abdünnasır)

yüzyıldan

SOSYALİZM'in lanlar"

KAÇIŞ

zulme

SOSYALİZM'dir

adına

çapında

çobanlardan

buydu.

YAĞMURDAN ğır sultan"

çağı

göçebe

g e r ç e k l e ş t i r e b i l e c e k l e r miydi?

den

yaptıkları

Gürsel

Paşaya:

dedirtebilmişlerdi.

Kim

"As-

ne v a k t e sa-

Türkiye'ye

bir Sos-

yapacak

bunu?

değildi.

Sosyalizm malı" gibi Mesele

çözmeye

bir m a k i n e y d i .

gümrüklerimizden

"Konulmamış"

kurmaya

kalkışmaktı.

kurulması

inkılâp

kolaylıkla

ketteki

için

bir parti

"Partinin Partisi

g a v u r icadı

Bir

"Avrupa

geçebilirse

"ithal"

benziyordu.

partilerden lemi

dışarıdan,

ısmarlanacağa,

edileceğe

iyisi

keskindi.

yalın da

açısından,

Şöyle

serbest

üst

ortam

istismar

kademelerini kısa

Bunun

üzerine

konulmamış

bir prob-

düşünüldü:

bırakıldığı

düşmanlığı

parti

siyasi

demekti.

kalkışmak,

takdirde, edilecek,

ele

zamanda

yine çıkar

geçirecekler

Mayıs

Halk

düşkünle-

memle-

evvelisi

havaya

bürünecekti. "Buna

mukabil,

rulacak partiye, Komite layış

içinden

halinde ne

hedef

bulunacaklar,

hissi

Halk de

şuurlu

altında dışarıdan

bir

Partisiyle, gayret

çıkarcı

(D.S.,

olarak

davranışların

siyasi

kuve an-

inkılapların fikir

birliği

gelişmesi-

TUTULUŞ

M.B.K.'nin Türkiye anlatılan

memlekette

dirijanlığı

idarecisi

yerleşmesin

vermeyeceklerdi."

DOLUYA

Komitesinin ve

tutacaklar,

derinliğine

meydan

Birlik

kurucusu

katılacaklar,

yaratmayı

memlekette

Milli

parti

biçimde

güreşinde

gerçekleşti.

birinci Amaç:

raunt

parti

"Şuurlu

yenilişi

bir siyasi anlayış"

"hissi

lak,

mıştı. li

ama

çıkarcı

davranışları"

yüzeyde

kalıyordu.

Prensipler toplu

iğne

gibi

başıyla

kendi

alabildiğine

par-

kuruntusuna

kal-

delinince sönmeye

elveriş-

balon s ö z c ü k l e r d i . M.B.K.

gayret nın

"içinden

den),

Profesörler katıldıkları

Netice?

(dışarıdan)

traji -

CHP

kir birliği",

Finans

mak d e m e k t i . ovuşturan

Öyle

hinoğlu

MBK'nin

lacaktıysa, nu

karışık

MBK

eski

Kapital

C H P ' y e ve olması

14. içine

değil,

gizli

biçimi

inmek,

yalnız

büyük başarısızlık

Öyle

oldu.

ardında

kur-

ellerini bi-

peşin

Eğer g e r ç e k t e n Halka,

19.

"kayıtsız

"Halk" kurtarıyetmezdi.

yüzyıl

halk s ü r ü l e r i n e

Bu-

biçimi

çoban

"göz

kesilmek

CHP

hükmen

"hükmen

Ne d e m e k t i ?

lar;

kendilerine

diyenler,

şimdi

Devrimi

kara

"Piyasadan

olarak

yeni

"HALKÇA

idare

önce

Halk

Partisi, ilan

et-

İDARE

yönsüzlük,

oynamaksızın "Zinde

tarafsızlık" tarafsız sanki

Elsiz,

alsın-

karışmam!"

işti?

dilsiz,

karşı

belsiz yoluyla

silahlı halk

tutmuştu.

bekleniyordu.

perçinlenen

kendisini

8) bindi-

koltuğa

ile

rahmet damlası

kendi

rakip-

(D.S.

(Üniversite)

karışmazlık)

yetkililer"le

siyasi

Kıpırdamayın,

vedevre-

küplere

kelleyi

parayı t o p l a s ı n l a r ?

(iyilikçi

toprağımıza

ha!

iktidar

demekti."

Zinde'ler

sığınıp

Kuvvetler"

yapmıştı.

gibi

ile

karşısındaki edilecek

Silahlı

"Sakın

söylenildiği

bir Anayasa

galip

boyuna:

silahsız

uzmanlık aşkına,

birlikte

gibi,

güç a n l a ş ı l d ı .

Onlar y a r a d a n a

"Zinde Kuvvetler" (Ordu) "Hayırhah

halkla

her y ö n e l i ş ;

kitapsız

galip" ç ı k ı n c a ,

ler.

dediği

yanda

yapılacak

Cumhuriyet

yüzünden

halk için,

getirirdi.

hesapsız

içerisinde

dilecekse,

Aksi

Çok geç ve

günlerde,

Gökten

"gayret ve fi-

"Sosyalizm"

perde

ajanlara

Amerika'nın

ardından

sizlik

değil

ile

"Kol-göz-kulak" s a l m a k

yüzyıl

demekti.

zinde-yavru-as-

CHP ile

- B e z i r g a n l a r ı , en toy k ö y l ü y ü

demekti.

içine

EDİLMEK"

toplantılar

geçmişti.

Halkın mek

siyasi

biçimdeydi.

DP h e r k e s t e n g ü z e l y a p m ı ş t ı .

çağları

(içeri-

"Uğri A b b a s " l a r ı -

(veya

kurt

"Devletçiliği"

hin. T e f e c i

halkın

kulak olmak",

Partisiyle...

Askerler

CHP

kuzularını

Çünkü

bir g i r i ş k i n l i k ,

kandıramayacak

şartsız" teslim

ile

"Halk

Yaptılar.

dramatik "esrarengiz"

kurtları,

kemiriverdi.

Bu,

kurucular,

saklı" tutuldu.

lancıkları)

dışından"

fikir birliği" y a p a c a k l a r d ı ! . . .

"alameleinnas

önleyiş

Herkesin

İhtilal

Devleti,

baltalama yarışına

girdi.

BİNİLEN

DALI

Üniversite

147'ler t e m i z l i ğ i ruya

vurmak

düz

yangın

KESİŞ

cezalandırıldı.

Beyazıt

yerine

çevrildi.

dursun,

Gençliğin

volkan

tek

adım

asıl

kuruları

gençliğine

hareket

Meydanı,

kesilinceye

yasaklayan

şöyle

yanında

Üniversite

olmazdı.

geniş

Ortalık sütliman lantıyı

Yaşın

yapıldı.

sembolü

değin,

atılmaz

koca

korkunç

adı

her t o p -

Toplantı

Kerbela

dümaltında

meydan,

beterdi.

doğ-

olan

"Hürriyet Meydanı"

ağzından

yakan

doğrudan

yapmak

çölüne

dön-

dürüldü.. . Ordu

cezalandırıldı:

dediler,

sistemiyle:

"Sen

kabilinden Daha za

Daha

Mayıs

dışında

adam

bulunma

ihtilalcilerin ve

Kumuşoğlu, prensibe şitli

köşelerinde andan

Naci Asutay, mıştır..."

rülmeleriyle teye

YANLIŞ Bu

bir

Berk,

pekala

1 YONA

İlk

iki

taşı

haline İlkin,

Akaydın) uyandıran

SOSYAL

"yanlış" bal

ka-

yerlerde gelen

çeihtilale

eski

Faruk

arka-

Güventürk,

hatırlayan Komite

olma-

içinde

gö-

kişinin

Komi-

yanlış.

Sosyal

DETERMİNİZM

mıydı?

gibi

bugüne

birkaç

(D. S.,

hangi

memleketin

pek

"Sonradan

ka-

(Nejat

Hazer)

izahını,

Şükrü

yerine,

onlar, Washing-

harekete

Nuri

Mayıs'ta,

sağlanabilmiştir."

belirli

Kişiler a ç ı s ı n d a n bir y ö n e l i ş t i .

Daha

ilk a d ı m -

kuş v u r u l m u ş t u :

beklenen,

yaratmak,

Rıza

fiilen

bulundukları

kilit

reaksiyon

DEĞİL,

bir taşla

Ünsalan,

Onların

sınıflar b a k ı m ı n d a n da,

destek

Oysa

arkadaşlarımızın

bırakıldıklarının, 27

yapılmıştı.

gönderilmişlerdi.

etmiş

duymadım... gören

(istifa)

"ihtilal günü memleket

İstanbul'da

Faruk Ateşdağlı,

basit

üzere

Okan,

Necmi

alınması,

bulmak

"Siz kısımlarını-

denmişti.

uğranılırsa,

hizmet

saf dışı

etrafta

bir kayırma

çekmeyen? Al!"

(D.S.7)

yenilgiye

ihtilale

(Necati

(D.S.

ile

Ankara'da

vazife

arınım"

gösterilmişti."

şefaatçi

itibaren

daşlarımızı

kafası

ikrarları

kimseden

silah

çağırırım"

işleyenlere:

yıl

getirmek

tipte

Silahlılara:

sizi

"Tersine

gün,

uyularak

ben

Zinde

ben

kurulurken

Turan

dar

gerekçesi

altı

karşı

gibi

Londra'da o

Mayıs'a

günü,

kendi

"Ancak, tılmış

dengeye

anlattıkları

gitti.

olursanız

M.B.K.

Gölgedeki

ilk

misin

Lazım

dediler,

yukarıda

vur a b a l ı y a

dönün.

ton

"Mahrut"

Gölgedekilerin

samimi

ihtilalcileri

ihtilalciler

birbirine

safında

düşürmekti.

"REAKSİ-

2 - İkinci maya

Sayın şey

beklenen sonuç, daha

Dündar Seyhan

sayıyor:

ihtilalin

"Aslına

doğal

hakkı

bir

yoktur."

minizmin

keşmekeşi

sonucudur. 5.)

sosyal

sonunda

kayırı

Her g ü n

bir

küçük

burjuvaca

ise,

Akım,

içinde

çevirmekte,

insanı

hep

iki

oluyor?

kişi

açısından

geçinirse,

yani

ilerici

ha-

iyi

kö-

yakıştırma

geçinenimize

çevrelerimiz,

sirkeliğin

tıpkı

çıraklık

öyle,

süresi

seyyar satıcılığını kurnazlıkta Bir dergi

tortu

her

Dahi -

o ba-

"hu!"

devrime

düşkünleri"ni,

kuşluğuna

iyi

ayakkabıcısı ezbercisi,

buldukça,

iyidir.

eşsiz

fikrin

örneksiz

kesiliyor. en

koftici

"uzmanlar"\ çev-

görünmenin çektirip

reklamı

girişiliyor?

değer

kapıkulu emredici

saylıyor.

O alanda

kulaklarından ,

hepsine

t a r i k a t disiplini

çıkartmanın

biliniyor...

bütün

Küçük burjuva

kuruluyor? O alanda

"fırsat

sağlar.

üstün

geçirdiği

fikir

"üstadı azamı",

kerameti,

yakıştırmalar ün

sonunda

bile bile ladesidir.

sürüm

üstün

hatta

Devlet

azınlığı

geçiyor. kapma

aktap"\

hepsinden

"Hikmet'i Hükümet" bu

kulaktan

tekkesinde

sünepe

bir y a n a ,

dünyanın

geçirmeksizin,

satmanın

Bir h a r e k e t e ,

alkış,

öbür yana

Bir parti

"uslulara" çalımını

Kapital

insanlığın

bilim

çıkarılıyor? O alanda

ölçüsü yapılıyor.

rüntülükten

yıldır

eskicisi,

"Kutbül

pinekletip,

milli f e l a k e t i n i n

bin

yapıyor.

dehri

Finans

kuş v u r m a k t a ,

ve t a r i h c i l

her m a h a l l e n i n

Bütün

5),

FELSEFESİ 7

(sağduyusu)

başarı,

keskin

beceren

hepimizin

"Akl'ı selim"

niyet

hep o zayıf y e r i n d e n v u r u p çil y a v r u s u n a

sosyal

bansız

deter-

m i h e n k taşı

oynamış

D e r n e k v.b.

beğenmiş

denemeleriyle

ruhlu

(D.

Parti,

EFENDİLİĞİ

zaman

efendi

Sosyal

bir

fiili rol

gericisinden

Yayın,

bir taşla

EYYAM

resinde

burjuvaca

kendini

gelebilmektedir.

ufak

değil,

tutum

darılmaya

bocalamaktadır.

milyon

Nasıl

kimseye

"İhtilalin"

ciddi

biri"

Sosyal Sınıf ö n d e r l i ğ i n i

küçük

her y e r d e ,

bütün

Bir

"doğal" bir

günkü

yapılmıştı.

değin tağı

sınıf a ç ı s ı n d a n

"Ancak ihtilalde

tırı sayılır eski arkadaşlarımızdan en

Kimsenin

Hayır,

için

"bizce,

bu.

Devrimciler arasında

bir

k u m p a s l a r kur-

ihtilal

bakarsanız," diyor,

(D.S.,

işiydi

bulunmuyordu. tü

uzun v a d e l i

elverecekti...

verdiği

ta-

tutup

süp-

yalancı

em-

ilh.

"Zamana" u y g u n d u r .

Egemen sosyal sınıf,

Kişilere

g e n i ş ve

uza-

ğı

gören

şanmış

sezişlidir.

Dünyanın

o l a y l a r geri

Kurtların tadına

ülkede

planlıca

doyum

zaferlerinin

şerefine

Ş ö l e n l e r az

gelir...

Bir

iş

çizdiği

olmaz.

sıra

gelince,

gibi

Savaş

girivermiştir.

düzenine

tan

keskin

kalırlar.

t a r i k a t disiplinli rüntü le

duran

ihtilalciler bu

ö n c e şaşa

kapıkulu

zaman

GENE

KÜLAHINI

"Diğer

taraftan, ağır

tek

garantisi

emniyet

celerini

bir

"Bunlar le

di.

İtibarları

şekil

uydurularak

mişti.

safdillik daha

iyi idi." fazla

küçük blöf

hava

melde

Pişkin

Tefeci bile

yesinde

g e d i k açılır.

ile

herhangi

bir

tarihe

geç-

iken,

şimdi

reformdu,

ellerindeki

nimeti

yitirmeye

biraz

bir kuş,

Bezirgan

Molozlar

Alttan

uğraşacaksın, rahatça

bi-

erişivermişler-

olsa

derecesi,

serpiştir.

pırlat.

sası, A d a l e t g u s s a s ı Niye

günlerde

hayallerine

anda İsimleri

elde

katlanmak yok.

molozunu

fişeği

sın. Y ı k ı l ı n c a y a

değil,

daldaki

fazlaca iki

kuştan

zahmete

burjuva

nasıl

alınacaktı.

"eldeki

için düşün-

ediyorlardı.

İstikballeri

ki,

ol-

sırtlarının art

çalışsınlar,

bir

şahısları

Hayatlarında

hemen

mıydı?

kalmıştır.

bırakarak,

mertebeye

tutturup,

Elbette

(D.S.

Görüyoruz. için,

var

evvel

belli

sayılıyordu.

filan

mana

olurdu!...

altına

Mese-

KAPTANDIR

çalışırlarsa

imkânlar

falan

kalkmakta

düşürmek

kabullenenler,

teminat

süp-

kesmiştir.

çevirmekti.

görüp

büyük

kızmak-

uzmanlarıyla,

fırsat d ü ş k ü n ü

başını

olarak

binbeşyüzdü.

Bütün

memleketti,

koftici

çorbaya

maksatlarını

sınıf;

kurtulmayı,

ihtilalci

getirmedikleri

der.

sorumluluktan

kadar saklamaya

davranışlarıyla

nizamına",

dalından

bir

kolay

bakarsınız,

meydan okuyuşa

suyun

KURTARAN

oyunun Törenler,

"Safharp

akıllılarıyla,

meyveyi

iktidarı

çekemeyeceği

bile

sosyal

çoktan,

olgun

zaferler",

sınıf

"Veto!"

uslu

kalındıkça,

"Kritik anda",

küstahça

k a z a n m a k ve fikirleri Geriye

önce y a -

kahramanlarının

"Tak'ı

sosyal

Oysa

kabadayılarıyla...

muştur.

içinde

burjuva

tumturaklı

vurdumduymaz En

ülkelerinde yüzyıl

sınırlar

Küçük

yapmaya

ileri

deneniyordur.

içeriden

kendiliğinden

divan

yapabilirsin.

bütün

-Kapital

bile,

biraz iki

üç

çözülürler,

te-

kendi

atalet

has-

yıkacaktır.

bırak birbirlerini y e s i n l e r ,

dek, g e r e k e n

Finans

İhtilalciler içine

Dışarıdan,

kışkırtmasan

moloz

karması

kendileri yıkıl-

manevraları o

m o l o z l a r sa-

Onun ğı

için

için,

Orduyu

Silahlı

suzlaştırılıverdi. "İtiraf etmek olacakları

yerinde

kalanların

dışarıya

ki,

çıkarılanların

iddia

edemez."

sip,

emekli

edilecek

maddi

garanti

sağlamak

DEVRİMLE

ortada

lara

bol

nin

kıran

işsizler

sus

yaptığı

Hiç y o k t a n ,

şirketlerde,

birbirine

kesen

işsiz

çok

bir kılıç o l d u :

ordu

dışı iş

bir

bırakılan-

Aydın

emeklilere

Bir taşla

"Sen

misin

işsizliği-

bulmak

için,

Sermaye

"Korkma, ması ve

bir % kesilen

100

Bono

Devlet

DEVRİMCİ

Kuvvetlere

için

halâ y a r a gibi

güveninde

oyundu? uğradığı

ayrı

işletilen

askerlere

K u v v e t l e r zaa-

Mayıs v e s i l e s i y l e

kalabalığı, kanını

her yıl

trınk

suç-

bir cilt y a z ı l a bir t a n e s i n i

Halka

(ve

Mayıs'ın

%20

para

g e n e senin. 25

ha-

Baba para

bono ile

kesilen

çıkıp, dilekle

rızkından,

Her yıl

para

elinden

gelmez

ayın

milyonerlerinin ödeyecektir...

fiyatı

alçal-

çıkarışın

bir-

son

çar-

avuçlarına

se-

BEY!"

meydana)

ceza...

iyi

daha.

kuruşa

Bekle,

karşısına

tarafsız

pahalılıkla

10 T a s a r r u f kısıntısı

"MARUF

Üniversiteye

dökmeyen

kuruşluk bonoyu

"tasarrufunu

halkı

Silahlı

kaç türlü

saymak

milyoneri y a r a t a c a k t ı r .

şambasında,

derdimend

halk

sana,

için

"Sivil Savunma" gibi,

Tasarruf Bonosu!

uğruna

alkış t u t a n ? Al

Silahlı

hepsini

içinden, ey

kapitalistlerin

Halk, oynanan

Halkın

yeter:

burada,

bahaneler yaratıldı.

cezaların

Bin t a n e s i

tırlamak

nin

daha

AÇIŞ

şurada

düşürüldü.

Halk cezalandırıldı. lamaların

kaç

edildiğini ilk pren-

10)

bıyık a l t ı n d a n g ü l d ü r e n ve

kışkırtan

ikirciliğe s o k u l d u .

bilir.

emekli

koyduğumuz

öbür yüzü,

ülkede,

Kapitalistleri

olmaya

(D.S,

için,

olduğunu

arttırıldı.

Finans karşı

için

andırır ikramiyeler verildi.

bir

Uygula-

değerli

kalanlardan

iki y ü z ü

kesti,

emekli alınabile-

değildi...

"Ortaya

ARASINI

ele

daha

içeride

olmuştur."

payını

soy-

bakılarak yapıldığı

oldukları

10).

arkadaşlara

değerlerini

mevcut

açısından

vasıfsız

B ö y l e c e O r d u t e m i z l i ğ i de, ordu

yaptı-

haline

hareketinde

kolaylıkla

ayrılanlardan

(D.S.

HALKIN

tasfiye

hemen

düşünce

emekliye

kimse

yüzü,

için,

ana

Devrimi

açıklıyor:

objektif esaslar

meseleye

orduda

olur

edebilmek

işi,

"tecziye" ( c e z a l a n d ı r m a )

Aktif tasfiyeci

tespit

cek sağlam ma,

"tasfiye" ( t e m i z l e m e )

Kuvvetlerini

ceza, Mayıs

Silahlı

çıktığı

Kuvvetlere

Ringde

ceza,

kafasını

gö-

zünü

yumruklayarak

dönmüştü. kes

kendi

Gazete

kendisini

sütununda

diskalifiye

"MarufBey"in

eden

boksöre

karikatürüne

her-

gülmüştür. Maruf Bey

pasını yi

kasasını

kaldırır,

ele v e r d i ğ i n i

ğını

kaldırıp

"leri

Yoo! çok

gören

büyük

sopası kullanılır"

"makul" sözü

görünce,

bir bilgin

hırsızı

için

süpürge

dövmek

edasıyla

için

so-

Enseparma-

kullanılmaz,

yer-

der.

dikkatle

dinleyen

hırsızı

bırakır ve

kabilinden,

yerleri

hırsız,

Süpürge

Maruf

Ya!

başlar s ü p ü r g e

Bey:

so-

süpürmeye!

Maruf Beyin nans

hırsızı

y a k a l a y ı p d ö v m e y e gider.

dersi v e r i r :

Öyle ise peki!" pasıyla

suçüstü

Maruf Beye şu

süpürmek Bu

kurcalayan

hırsızı

başına

Kapital

gelen,

hırsızını

Türk

Mayıs'ın

milletinin

başına

gelmiştir.

Fi-

kasasını

soyarken

su-

çüstü yakalamıştır.

Silahlı

Kuvvetleri

kaldırıp t a m

hırsızı t e m i z -

leyecekken, yavuz

hırsız ev s a h i b i n i

şaşırtmıştır.

Hırsızlık o y u -

nunu

hırsızın

Zinde

kurallarıyla

Kuvvetler

Finans

Üniversiteyi

tili

bilgince,

akıllıca, Bindiği

adını

Halkı

bütün

verdikleri

sızına

oynamaya Kapital

hırsızını

cezalandırmak yolunu uzmanca

dalları

laflarla

kesmeye

tarafından

sermaye

oturtmuştur.

itilip

tedariklemek

yolundan doğru

gitmiştir.

üzere

değil,

halkı

Orduyu,

tutmuştur.

Benze-

çevrilmiştir.

"Siyaset

cambazları"

Finans-Kapital Tasarruf

hır-

Bonosuna

kesmiştir. Onu di

çıkmaza

sürükleyen

rinkanlıca rını

dönmüşüdür.

Eminsuları,

"Sosyal Adalet" DEVRİMİ Şarkta ciyi

altına

kahramanı

pozuna

s o n u ç 27 27

Mayıs,

üniversite halkı

ken-

tek

hocala-

savunucu

girmiştir.

Mayısı

gibi, T ü r k i y e ' d e de da

muazzam

bulmuştur.

her D e v r i m -

Devrimciliği gök-

bir şanlı t ü r b e n i n

şeref kub-

gömülmüştür.

Mumyalanmış,

kutsallaştırılmış, yerden

ritmik ayakları

Devrimci, Tanrılar arasında

kendisine yakıştırabildiğimiz

konusu

ettiği

uğramış

bu yol se-

TÖRENCİLİĞİ

patetik s ö y l e v l e r o r t a s ı n d a karılmıştır.

Milletin

ihtilalcilere karşı,

"Mağdur" ilan kırıklığına

bin yıldır y a p ı l d ı ğ ı

bekleyen

besi

hayal

GÖMME

lere ç ı k a r ı l a n

"akıl hocaları",

kendisinin g ö z ü n d e n düşürdüğü

tanrıcık

heykeli

törenler, kesilip

istenilen

bir i n s a n ü s t ü

hayırı

sade

olarak d o n d u r u l m u ş t u r .

şölenler, göklere

suya

çışer-

tapınç

sonuca

Üsküdar'ı muş

dayanmayan

geçtikten

olduğu

devrimci

sonra,

komployu

Silahlı

Kuvvetler,

"Madanoğlu'nun

beraber geçiştirince"

hepsine

(D.S.

atı

alan

karşı

kur-

22),

yeniden

deprendiler! Şimdi, kilata

"Birbirlerine

tahakkuku şıyan Bu

Zinde sonunda

etmesine

Artık

leri

tersine

ise,

statükoyu

bilirdiler.

Durum

Korkuyu çeve

kör

bir

körüne

Birliği" Bu, başkası bilirdi.

yanları

Devlet

yerine

paniğe

Mİ?

Kuvvetlerdi.

(Hiyerarşiye)

Devlet

rol-

dönmemesine

ça-

değil

si-

Bir u m u t -

intihar e t m e k -

bozmaya

götüre-

bir c e s a r e t gösterili alıştıra

çer-

güdülmekti.

de silahsız Devlet

Herkesin gizli

bir

için-

gözü

önünde,

"Silahlı

Kuvvetler

yumuldu. en

elverişli deli

HİYERARŞİ ve

korku

ihtilalcilerin bir y o ğ u r t Onların

uygun

kaygı-

egemendir.

büküp

(hem

(Körebe oyunu)

Her y i ğ i d i n

koruma

işine g e l m e z d i .

boyunlarını

İhtilalcilere

kaygısından

ve 22)

olurdu.

gözünde

oyununa

raund

gö-

gericiliğin

çıplak b a ş ı b o z u k l a r ı n

biçimlendirildi.

"Körebe" olamazdı.

(D.S.

nefs

Korku

"Ha-

etmediği

ilericilikle

düzelmemecesine

içinde

parmağım

kalmayan

olurdu?

tasalı

istenilen y ö n d e alıştıra

Devlet)

22)

kritikti.

göz

DEVRİM

lahlı

aşırı

kurulmasına

İkinci

Nefs

En Şimdi,

korkunun

bir d a h a

yaptığımız

anlaşılıyordu."

a m o r t i z e e t m e n i n tek yolu,

için,

silahlı

teşekkül

açıkça

silahlılar,

içine s o k u l u p

Onun de

eli

ta-

çıkacak

bölünmüştürler.

görüşün

baldın

kargaşalığı

(D.

bir arada

herkesten önce gericilerin

suzluk anında, tense,

panik,

değişik fikir ortaya

Devrim

Gericiler de

kuvvetlerin

bir

olmadığı

Çünkü

teşkilat,

teş-

maksatlarının

saklıyor:

ayrı

derdindedirler.

İlericiler d e lahlı

ayrı

dönmüştür.

yönünde

itirafı

taarruz d u r m u ş t u r .

savunma

lışıyorlardı.

"değişik fi ki r" l erle

müşterek

imkân

bulundukları

İşte

bulundurulmaktaydı."

alçakgönüllü

Silahlılar

içinde

önleme

elde

diğer arkadaşlarla

rüşmeler

sıyla

gayelerini

karşı

satırlar iki

vardı,

görüyorlardı.

faaliyet halindeydiler.

ihtimale

1 zer

için

lüzum

mensuplarının

her türlü

ihtiyaçları

sebeplerle

İsmet

İnönü'den

yalnız

ş a r t l a r içinde

giydirebaşladı.

Mİ? savunmasından kurabildikleri yiyişine

yoğurt

olabilirdi.

Ebe,

gömleğini

ortak

bir t e ş k i l a t

göre...

yeyişleri,

başka

Yiğitlerimiz

Silsile'i

nasıl Si-

Meratibe

İhtilalciler, bütün

geldiğine ran'ın dur.

olaylara Orada

şöyle dertli

münakaşa

hakikati

örf

Şahsen

gün

yordum. üyesi

ruhla

Tesadüf,

darbe

idim.

Çünkü

ordu

tahammül

Acep, günü

mı

General

ce Paşa AP'ye

iti-

çocuğu-

dahi

bula-

hizmete

ilk

gördüğüm

tümen

çalışıKomite

komutanı

davranışlar

yüzbaşı

her

için

yüzbaşı,

erken,

daha

Gürsel

arkasında

kadar ASKER'di." mı

yer-

ağır bir

generalin

ihtilalcilere

- sözü d i n l e n s e y d i ,

general

(D.S., ardında

"Kısımlarınıza

DP d a h a

gör-

17) yürüseydi,

geç t e m i z l e n i r l e r d i ?

İlk

dönün"

mı ç a b u k , d a h a

ihtilal deyin-

mı y a v a ş

dönerdi?

Mısır'da A b d ü n n a s ı r bir " B i n b a ş ı " idi. neralini, mutsuz

sonra mu?

takmakla

arkasına

Bizde

binbaşı

saatte ele geçirir ve

denim" d i y e n bu

değilse Silahlı

nuları tazim"e,

için

Orhan

İlkin

baş ö n d e giden Ge-

Mısır d a h a

mutlu

önüne

uydu benzeri

"münakaşa

Zindelerimizin "münakaşa

Mayısı

mu,

geçmeleridir.

zincirinden

telaşla uymadı

s o r u l a r tarih

mı

oldu, ardına

İstanbul'u

boşandırırdı?...

yattıkları

aşağıya

katıp j i p l e

tavanı

inip:

Harb

maki-

"Ben de siz-

Okuluna

gönder-

mı? boyunca

götürür"

şeylerdir.

başlıca

metotları,

götürmeyecek

Erkanlı, tank t ü m e n i n i

Generallerin

zaman,

Generali

hiyerarşiye

Bütün

bir Y ü z b a ş ı ,

tüfekle taradığı

mekle

aldığı

mı, y o k s a G e n e r a l i n i n a r d ı n a t a k ı l m a k l a

Ankara'da

hiç

eşim

Ordu

Mayıs'tan

Kuvvetler mensupları

mensupları,

edemeyecek

İskenderun'da

14'ler d a h a

neli

öneüyeleri

ayarladılar...

zaman

Mayıs'a

sonra

yürütüyordu. Silahlı

bulunan 27

anane ve

hareketlerini şekilde

konuşacak

imanla

örf,

rolü

olmuştu

meye

besindeydi.

hal,

bir

Komite

edecek

mesafede

Mayıs'tan

arkasında Bu

hal

teşkil

generali idi.

alan,

büyüktür.

telefonla

rütbesindeydi

böyle

kadar

metre

bir

meşhur mektubu-

HİYERARŞİ'nin

İskenderun'da

yüzbaşı

olan de

içinde

tezat

gibi,

Böyle

gösterilen

güründüler,

Mayıs'ta

250

görmediğim

madım.

eder

ananesine

ben,

baren mu

inkâr

ileri

çıplacık a n l a t a n T a l a t T u -

asırlardan

anlayış

götürmeyecek

yaparlarken,

davranmaktan

dertli y a z ı l ı r : mazisini

aykırı

bize e n

o b j e k t i f t a n ı k diye

vardı.

muhasebesini

hiyerarşiye Bunu

Kuvvetlerin,

anlayışı

bozgunun

hep

inanıyorlardı.

"Silahlı ve

sonradan,

felaketlerin

kadar

büyük"

uzar g i d e r l e r ve tartışılabilir sayıp

ko-

"resmi

"Çağdaş "çağdaş leyiş ileri

uygarlık"

uğruna

kelle

uygarlık" güçleri,

önünde

hiçbir

uçururuz.

insan

konuyu

Batılıların

düşüncesi

bütün

kertesinde yüce

eleştirmesiz

iş-

bırakmayışlarından

gelir.

PRENSİP

DİSİPLİN

Bizim,

gün

cak

kadar

alan

ihtilalci

Silahlı

örf ve anane" doğruya

ruda

Onun na

gidebilirler.

için

belirli

Silahlı

iğriyi

bulamaya-

"mazisini asırlardan çıkarırlar.

üzerinde tartışarak

yasak "Dogma"lar,

büsbütün

belgesi

kutsal

fikir a y r ı l ı ğ ı n a

bizde ö t e d e n

"İttihat",

öteki

nı

"İttihat

doğ-

çatallaştırarak

kısır

ikiz

beri:

can

metotları-

Fikir a y r ı l ı k l a r ı n ı n

"BİRLİK" etiketi

düşmanı

"İtilaf adını

Birleşme",

dogmatizm

düştüler.

almıştı.

"İtilaf =

olur.

kardeş

partisi

vardı.

Anlamca

ikisi

de ay-

Uzlaşma" d e m e k t i .

İkisi

demekti.

Birbirlerini kertmekte Prensip

yediler,

yarış

ayrılığı

Milli

memleketi

ettiler.

Çünkü

türmemesi

için

sözcüğüne

bağlamıştı.

Şimdi

de:

silaha

Finans ikinci

Kuvvetler

imparatorluğu

madalyasının

çö-

içyüzü:

idi.

Birlik K o m i t e s i

güreşin

dağıtıp, "BİRLİK"

T ü r k i y e ' d e 27

D e m o k r a t kısır horoz d ö v ü ş l e r i n i n

lı

Mİ?

vakit

gözlerinden

gerçekleri

Zindelerimiz,

gittiler:

Birisi: "Birlik"

Mayıs'ı

canlı

Tartışılması

yerine

Meşrutiyet çağımızın idi:

BİRLİK

konuşmaya

azdırır.

kurban

hayatın

buluşmanın

çekişmeleri

OTOMATİK

Zinde T . T . ' l e r i m i z :

uğruna

İnsanlar ancak, daha

Mİ?

eşiyle t e l e f o n d a

milleti

sarıldığını

Kapital

raund'u,

ile

aynı

ilan

Zinde

Mayıs ö n c e s i kardeş

Halkçı

kavgasına

ederken

adını

"BİRLİK"

Kuvvetler arasında

"BİRLİK" s ö z c ü ğ ü n ü

gö-

beliren

takındı:

Silah-

Birliği!

KÖRÜKÖRÜNE Fikir a y r ı l ı ğ ı n ı

BİRLİĞİN

örten

kadar

ayrı

adım

atacaksın...

SOSYAL

bir Birlik nedir?

fikir taşı:

"Haydi!" d e n d i Bu

Bilinçli

Birlik

KÖKÜ

Otomatizmdir. mi,

hizaya,

değil,

"Körü

İstediğin

gelip

uygun

körüne

itaat"

otomatizmidir. Fikirleri at"tan

başka

birbirini

tutmayanlar

"birlik" biçimi

miz,

yaratılışları

liğe

bağladılar...

icabı

fikir

olamaz.

için

Silahlı

'ayrılıklarını

"körükörüne Zinde

öyle

ita-

Kuvvetleri-

bir otomatik bir-

Kim

"Haydi!" d i y e c e k ? . .

bulunan En

modern

prensip

Otomatik davranış

seçkin

ancak

"Teşkilatın münferit

öyle

lunmanın,

neden

böyle

ranışa

Yapılanları tan

başka

henüz

grupmanlar zipler berliğin hizmeti

belli

aday

Hepsi

Silahların

sırf

Burada

lat T u r h a n ,

mümkün

de-

emrinde

bu-

bozulmamasının katılanların

bir

küçük

determinizm

sos-

burjuva

sonradan

başlarken

"ikin-

her

dav-

vakit

bulabilenler,

her

parolasına

ba-

yapışmak-

görememişlerdi: fikirler

rağmen,

bir

arasında

düşen

(D.S.

fikirlere

yakın

arkadaşlar

üzerimize

etmiştik."

BİRBİRİNE

Harekete

ve beraberlik"

olan

sağlanmasını kabul

olduğuna

22)

"Birinci raund"

"Birlik

bulunmamasına

kurmaya

rastlamak

müessiriyetinin

sosyal

düşünmeye

olsun

kurtuluş yolu

"Ortada

teminat

sınıf o l m a y ı p ,

daha

fikrin-

beraberlik

vurmuştu.

biraz

olursa

tek

(D.S.

içinde dışında

müdahale

birlik,

Başkumandanın

idi? T e k ş e y d e n : Bu

olanları nizamı

olaylara

subaya

kumanda

değil,

damgasını

hasına

tek

mutlak

yalnız baştır.

hiyerarşik

geleceğine

Bir s o s y a l

zümresi o l m a l a r ı n d a n . ci raund" sırası

isterdi.

Kuvvetlerin,

görünüyorlardı."

yapılarından.

fikir

kişilerin

taraftarı

olarak

Silahlı

düşünceli

emir

Lider fikir vs.

ile s a ğ l ı - y a n

başı

Ordu

bir grup ve

düşünenler

taraftarı

başındı

bağdaştıran

koyma

ihtilalcilerdi),

kısır Böyle

bulunur.

apayrı

itaat"

Türkiye'nin

inanmayan

şiddetle

prensipçe

bizzat

kişiye

bütünlüğünün ğildi.

"Körükörüne

müstakil

tek

liderleri

ayrıntılarını

rütbe g e l e n e k - g ö r e n e ğ i

müfrit

olan

yal

hiyerarşinin

mümessilidir.

fikir

iktidara

bunlar

olanların

itaatte

birliğini

S.K.B.

teşkilatların

birliğinde

prensibin

(ki

Otomatikman

şef.

göre

ayrılmış

gelecekte birlik

belli

başlı

hibera-

memleket

DÜŞMENİN

SOSYAL

NEDENİ

birer K u r m a y eğitim ve ö ğ r e t i m i

geçirmiş,

"bilgisiz" v e y a

"eğitimsiz" o l m a l a r ı n d a n

bilgisizlik,

b u d a l a l ı k rol

Mayıs ö n ü n d e k i

"kurnaz"

mı?

Zinde Hayır.

oynamadı.

Sayın T a -

politikacıları

şöyle de-

ğerlendirdi: "Onların rı ye

siyasi

görüş

zaviyesi

teşekküle

istisnalar

katılabilir

göre ama

siyasi

kanaati;

ayarlanmaktadır istisna

çünkü...

kaideyi

bozar

mensup

oldukla-

Bu mı?

düşünceO

halde,

360

dereceyi

rüş

açısı

bir

körlük

partiye

kalıyor içinde Zinde

kendilerinde

buluyorlardı.

dalları

kestirdi.

ter en

parlak ve sınıfın

açısını

iyi

dereceyi

birden

birden açısı

ayırt

hepsi

kurmay

etmek

itaat"

olan da

bir

prensibi

"Bilhassa

başlıca

onlara köylü

0-180

dereceyi "Ben

binilen

olsun,

dereceyi

tutan

is-

tutan

İşçi sınıfının

bir noktada

şeylerin

durup

tabiatına

360

sığmaz.

m u k a d d e r olur.

birbirini kuru

toplumda

bir Sosyal sınıf d e ğ i l d i r . . .

büyük

"ifna" e d e n ,

kalabalığıdır.

yok e d e n

bir

kala-

k a l a b a l ı ğ ı n en bilgili, en yiğit, en az bölümü,

seçkin

modern en

Sosyal

yaman

Silahlı

bile,

Sınıf a ç ı s ı n d a n

otomatik

Kuvvetler

birbirine

kurtulamazlar. ki

düşen 27

meseleyi

Birliğin

küçük

Mayıs

koy-

"Körükörüne burjuva

üzerinden

re-

henüz

(9 T e m m u z g ü n ü ) : kademelerinde,

kıskançlık

(D.S.

Komiteyi

duygusu

kuranların

eleştirme

kimlik-

isteği

doğma-

m e s e l e iki zıt a ç ı d a n k o n u l a b i l i r d i :

- işçi sınıfı açı-

2 - İ ş v e r e n sınıfı a ç ı s ı n d a n .

PROLETARYA İşçi sınıfı

AÇISINDAN

açısından

konulmuştu.

ikirciliğe basit,

dönmesi

altında

bir

başlamıştı."

şında

Kurmay:

şarttır.

modern

ordu

karşı

sından,

modern

toplumumuzun

anda,

O anda

bilgisizlikleri,

subaylarıdır.

bir ay g e ç m e m i ş t i

oynar.

ister ç a r ı k s ı z

sanmak,

baş

kabet d u y g u l a r ı n d a n

lerine

kabiliyetini

korkaklık ve yi-

koyamayışları

181-360 ilk

görürüm"

muazzam

Onlar

rolü

şey,

g ö r e b i l m e k için:

ile

teker teker

madıkları

emrediyor

görme

gibi

beşinci

yaşayan

modern

burjuvazi

başıbozuk

gö-

derecelik

disiplini

birden

görgü

kıran

meseleyi

kamaşması,

balıktır.

ikinci,

Küçük burjuvazi,

dereceyi

Kapitalist

Ama

belini

Devrimler çağını

Küçük

derecelik

idi.

Sosyal

Göz

Parti

dereceyi Bilgi

olaylarda

Sosyal Sınıflar a ç ı s ı n d a n

360

360-60-300

Mektup)

Zindelerimizin

ürkeklikleri

demektir.

g ü ç l e r 360

ğitlik de s o s y a l Silahlı

17,

her partiye

Partizanlar,

kalıyorlar

ondan... " (D.S. Silahlı

bölersek,

demektir.

Hemen

düşmeksizin,

kısa

Parolası:

mesele,

bir parti İkinci

yılı

iktidara

açıkça

tüzüğü

DEMOKRATİK

1954

Kuvayimilliyecilik

bütün

DEVRİM soyutluklar

g e l e c e k bir g ü c ü n ,

kavrayıp programı idi.

uygulayabileceği biçiminde

ortada

dıufak

denli idi.

"Devleti gerçek

milletten

hürriyeti

ayıklamak" teklifi işsizlik

ile

nayi

ile

hangi

Ağustos

iktisadi uğurlu

haber

nışını

1957

içtimai

"Müzmin

enerjili

ŞUURLU

günü: de,

"İkinci günün

Kuvayimilliye s.4)

dava

çek ve 27

Ağır sa-

TİCARET'in

başarılacağı-

Kuvayimilliye

Sefer-

meselesidir..

seferimiz

öngörüşü

Müba-

sevgili

milletimi-

basılı

biçimde

yazılı

Vatan

M.B.K.: hafta

Pratik

kendiliğinden

Mayıs

zindanlarında,

Her iki

(Vatan

Konu

davra-

birbirlerin-

Partisi

Su-

b ö y l e s i n e canlı,

Partililerle

İkinci

içinde

hata

dediği

ven

kutlu

larsınız.

adı

ger-

yaptıranları

rakam,

nisyan"

"Siz

siz

kişi

pratik y a n "açık konuşulyüzlerce

olarak

katışı-

olarak gibi,-

yapmaya

yı-

-Arab'ın

unutkanlıklar

KOMİTE

"KIRKLAR" işler

alkışlayanların"

Millet hayatının

Ama

Teorik

geçmeden

belgelendirildi.

daha

Teker

"YEDİLER,

Kuvayimilliyeciliği)

daha

bir

(Yanlışlar

geçecek

Mayıs'ın 3

geldiği

bir yol

olabilirsiniz.

tarihe

kalbimizin: kutlandı.

ısıramayınca

bakımdan

Sınıfı açı-

çarpan diye

ile

nasıl

HAKEM'siniz.

çağrılı

-Halk "OTUZevliya-

başaramazsanız

ya-

Milletine." KÜÇÜK

çıktı? Y ü z e y d e

açısına...

gazası"

özetlerdi.

denildi:

insan

ile

Türk

YÖN-TİP

elde sosyal

"ÜÇLER",

(İkinci

olur

güçlü

birer

işkence

kuvvetle

"M.B.K.ni

şöyle

bir görünen

SEKİZLER"

yapacakları

Londra'daki Times'ten

İhtilalcilere

dilindeki

daima

"Birinci Açık Mektup"

ekonomik

"Halitatül

Subaya

Kuvayimilliye

Mektup"la:

d i n l e n d i r d i ğ i g ü n d ü . T ü r k i y e İşçi

meselelerimiz,

larıyla

Hadise

koyanlarla,

"Harbiye"

"Tarihimizde

anlamı

Açık

telaşının

mı)

açısını

aynı

rahatça

ordumuzun...

lında

İşçi

aktüeldi.

sından

Bütün

ilk ö n c ü ç a r p ı ş m a s ı n ı y a p a n

bilmiyordu.

"beraat"le s o n u ç l a n d ı .

Mayıs,

"İkinci

Mayıs'ın

işkencelendiler.

Yassı ada'da

Bir

kimse

zaman:

habersiz

du."

tutan kanunları

başlıyordu.

k i m l e r e d a y a n a r a k nasıl

(Gerekçe,

muştulayanlar

bay)

Atom

UCUZ DEVLET ve

haber v e r i l i r k e n ,

patlak v e r d i ğ i

yiğit

Md.

kanser"ini

istemesek

Subay Hadisesi"ni

den

üstün

Antidemokratik

seriyordu...

olsun."

devletten

verildi.

Bu "9

çi

için

Daha

istesek

Milleti

Tüzüğü

"Ruh"la

ortaya

rek

zık

(V.P.

dupduruca 15

değil, kurmak

hayat pahası

gidermek

berliğimiz ze

ile

azgın

olduğunu, nı

üstün fiilen

Bundan

BURJUVALIKLARI kalan ötürü

bir

iki

feleğe

yankı.

"Rezonans" y o k t u

küsülmez.

Hele

Silahlı

işKuv-

vetlerimizin zindeleri ye

dek

nicelerini

" Y ö n " çıktı.

den

Programı,

geçip

"Kadro"su

Silahlı

onu

mal

gün

katma

havada

bari

işçiye

iletilen V a t a n

bir d a l g a

gibi

kar-

Partisi

başı

üstün-

denli

"modern",

olsun,

denli

sağduyucu

"bilimdi",

bir

küçük

burjuva

Zindelerimiz Ve

denli

ancak

yerli

malı

Avrupa Ve

bile

taklidi

mala

değillerdi.

fikir

görürse-

"rakip" ç ı k a c a k her

dayanamazdılar...

"İşçi"ydi.

O " r e z o n a n s ı n ta

Sonradan, doğru

Partisi d a v a s ı n ı n

ğunu,

nasıl

Önünde

her o t u r u m u n d a

TİP

son

bile

haklı

Programı,

gayrı" tipinde,

şişkinliği

letçilik y a m a l ı

bohçası

Tüzük,

dünyanın

lerinden

fiil üretmenleri açısını

köreltme

Yalnız Çünkü olursa

tabanı

Güdücüleri,

yarı

tirme

Kendilerini lar İşçi doğma zonans

Sınıfı

neden

bulunur derde

doludur.

sokmak

İşçi

devadan bir

Dev-

için

madde-

P a r t i s i n d e Bil-

paravanlanmıştır.

tahtasına

şiirinde

işsiz

yarı Eli

denli:

çevrilmiş,

işçi

aydın

"Köylü",

küçük

oyları

burjuvaları

" a n t i p a t i k bularak, alınan

oldu.

"Sosyalist" v e y a

Silahlı

beklenemezdi.

seçiidiler;

burjuvalar'dılar.

"Dokunulmazlıklarına

doğma

"eli nasırlı"

milletvekili

seçimlerde

böylesine yan

"nitelik" t a s l a m a y a n göstermesi

"İşçi",

küçük

son

"Yasasın sev-

Kuvayimilliyeciyiz"!...

küçük burjuva

anadan

ettiği:

nasırlılar!" s l o g a n ı n ı

"Büyüklük" ve açısına

alay "İkinci

partilerinde

işçi

kaldırdıkları

olmayan

bir

burjuva

aristokrat

Köylüler!

onların

izlediydi.

"Siyasi Partiler Kanunu"

ikide

Kurucuları: kızmış

bilfiil üretmen

bizde ne oldu-

avukat çatlatan

yazboz

-Fikret'in

TİP'in

kararıyla

gerici altına

gibi,

"İşçiler!

adım

miydi? A d ı

uzun yıl V a -

labirentidir.

lemediğine

Merkez

adım

tıklım

abartmalarla

çığlığı

olsun;

işçi açısının

ararsan

düzeltmeyle

ağızlarda

Millet!"

iki

oldu.

karantina

üstüne

"ne

Şefi,

savunulduğunu,

çıktığını

tıklım

beceriksizce

Düzeltme

k e n d i s i " o l m a l ı değil

liderliğe a t a n a n

c a n l a r dişlere takılıp

hâkimleri

gili

sloganı" atmışmış

Neyse ki Y ö n

diye s a t a b i l i r l e r d i .

Bir T İ P çıktı. tan

olursa

ayarlanmışlardı.

yöne

gelince-

idi.

Üstelik ler,

Çıktığı

Gerekçesi

"sosyalist"

Batıda

Onlara

gitti.

Çünkü Yön'cülük, denli

Kurtuluş Savaşı

R e z o n a n s yok!

alerjisini gizlemiyor.

Tüzüğü,

hiç y a d ı r g a n a m a z .

görüyoruz.

Meğer "İkinci

İşçi sınıfı a ç ı s ı n a . şı

hiç mi

gördük,

çizerlerken,

oylar da, ufak

eleş-

dokunurdu. "İşçici"

sayan-

hiçbir a n a d a n

K u v v e t l e r ihtilalcilerinin

Re-

BURJUVA AÇISINDAN İşveren muştu. ları

sınıfı

Bütün

açının

İşçi likte çileri:

Silahlı

man,

rüzgarın

inmesinler,

Sonra, ile

İş

M.B.K.

kurtulacaktılar

başarılır b a ş a r ı l m a z , kapı

açıyordu. di-

kalbur ü s t ü n e ç ı k a r d ı k l a r ı

"Taht'ı

re-

asıl

Neden

yükü

bal

taşıyanlar

tutan

b a k a l ı m altta

boşuna

parmağını

kalandan daha

her ş e y i n

tersine

har-

yalamasın? mı d e ğ e r -

orantılı

gittiği

Enver v e

İsmet

Beyler,

kimin

daha

beliriverdi.

görünen

alabildiğine

Albaylığı

güç

bulan

hiç gibi

görünmüşlerdi.

paşalığa

Madem

Fikret'in

Cemal'ler,

heptiler.

kahramanlığa

Devrim

"Han'ı

burjuva

Yağma"sında

el-

devrimi

kim,

niçin

kalsındı?

uğurda

bin

bir g e r e k ç e s i o l u r d u .

mayan

her s u b a y ı n

M.B.K.

olmamış

erişivermişler" ve

bile,

bile

taş

atıp

getirmedikleri

atmosferi

SİMİDİ:

y a ş a y a n l a r için,

Teşkilatçılıkta

titiz

kurmay

mükemmeli

örgütün

"13 muallâkta

bul-

girenler

Mahsus

bir p a r ç a l a n m a d a n Kasım

operasyonundan

kaldıklarını

22 ileri

anda

kıskançanlaşılır.

hiyerarşik

"Silahlı Şubat'a Kur.

bir "Otoma-

düşünülebilir

incelikleri

Yb.

geldiğini

sonra

hissetmişler,

bir

kendiliğinden

teşkilat

Müdürü

rütbeye

S.K.B.

yapıldı:

kuruluşundan

Kalemi

büyük

çok sıkı

türlü

liğin tam

kişiyi

yorulmaksızın

kademelerinde...

varacağı

başka

kolu

tik itaat" c i h a z ı n d a n

Bakanlığı

çıkarabilece-

ilk a d ı m d a , 40

"Ordu

nerelere

CANKURTARAN

leceğin

g ö ğ e dek haklı

Hele d a h a

yerleştirilince,

eleştirme"nin

SON Bu

içine

yerden

mıydı?

"Hayallerine lık

güç

kişiyiz,

olurlarken

düşünce,

olduğu

arkada

geri

Kuvayimilliyeci-

biliriz"

tanrılaştırdığı

Kemal

başa

verişli

"Birinci

biliniyordu.

başkumandan

Mustafa

cihaz-

birbirimizi

devrimciliğinde

Meşrutiyetin paşa,

konul-

beyin

gerekecekti.

İktidar da,

kırk

Neden,

her ün s a l a n

Burjuva

tecrübe

de,

"Biz

döve dursunlar?

liydi?

beri

Bütün

büyük nimetlere, c e b e r u t a , s a l t a n a t a

Neden

vandan

herkese

demir asa"

öğle y e m e ğ i n d e n İhtilal

DEVRİM

yüzyıldan

yüklüydü.

çıkılsa, çarık,

Zindelerimiz,

yorlardı.

ği

demir

açısından

külfetsiz

idi.

yola

gibi

19.

çevrilmişti.

sonsuz dalgalarıyla

"sandviç"le

Burjuva en

mesele

a n t e n l e r o açıya

açısından

olduğu

DEMOKRATİK

açısından

bir kendi

başarıldı.

miydi? Yapılabi-

Kuvvetler Birliği!"... kadar

Milli

Savunma

Talat Tahsin

o Bir-

şöyle y a z a r : kısım

Komite

üyesi

emniyetlerini

sağla-

mak

için

rını

ikna

böyle

payeye

teşekkülün

zulüm

olabilirler...

erişememiş

mevkilerdeki vasıfları

ması

ihtimalidir."

Mayıs

ön

zaruretine

arkadaşla-

olmaları

gerekirken,

üyesi

ellerinde

ihtirasları

(D.S.

Komite

kumandanların

sani 21

bir

etmiş

kuvvet

plana

kendilerini

bulunduran

geçmek bu

önem-

istekleri,

istikamete

in-

itmiş

ol-

18).

davasında

T a l a t A y d e m i r aynı

şeyleri

daha

açık

belirtti: "MBK'nin ti,

işte

Anayasası,

aksiyon

yarattı.

lan

Komite

raftar

üyesi,

ordu

hizmet

için

siyasetin

arkadaşlarımla

altında

elinden bir

Amaç ku

teşkilat "19

mandanlarıyla

için

siz

çareye dahi

iktidarın

Teşkilatın kurtlar"

Alb.

Asıl

amaç

odasında" Ünsalan

endişeye

mahal

patlama

ihtimallerini

olan

Bizi (D.S.

KorKu-

konuştu:

yoktur.

bizleri

başvuracaklardır.

ise,

Kuvvet

şöyle

için

sahibi

Mayıs'ın ve

yapan

Fakat sitahrik

edici

ortadan

mukadder

kaldır-

olan

fe-

33)

Türk

olarak

iktidarın Silahlı

kendi

sahibi

Kuvvetleri,

malına

sayıyordu. ihtilalin

koymuş

görünü-

19) kilit y e r l e r i n e ,

Kuvvetler Birliğinin

kuran

arkadaşlarımda leri

adı

"görünüşe"

uygun,

"tecrübeli

yerleştirildi:

"Silahlı birliği

MBK

Birliği

(19)

kurtaramayacaksınız."

ihtilalini

gerçek (D.S.

Kuvvetler

içinde

KURTLAR"

Orduyu:

Mayıs

ordu orduyu

kurmak!

temelinde

İşte

Ankara'daki

yavaş

Silahlı

Ar-

başlamıştı.

bazı

Mayısın

"TECRÜBELİ S.K.B.

yol

kalktılar.

toplanarak

Başkumandanın

bir hareket

her

laketten

yordu."

başladık."

tuttuğu

mahiyettedir.

"27

kurmaya

oldukla-

muhtelif zümrele-

hissettim.

yavaş

toplantıda

ta-

mağdur

göre

etrafında için

günü

ka-

aşiret reisi gibi

bocalamaya

kurtarmak

yapılan

Münferit

yasetçilerin mak

fikir

bir regeri

kurmaya

vazifeli

çiğnenmişyıkıcı

sonra

(14)lerin teşkilat

vermemek

Şubat

içinde

cereyanlarına

ne? T e ş k i l a t için t e ş k i l a t

idi "-

Ayrıca bir

çok

sürüldükten

içerisinde

bir

tarafından

ordu

kendimi

meydan

üyelerinin

grup

karşısında

parçalanmaya

dışına

içinde

muhtelif fikir

durum

yakın

grup

ordu

yapanlar

Kuvvetler içerisinde

başladılar.

inananlar da

tık

Silahlı

(14)ler yurt

toplamaya

rına

bizzat

hadise

post

kumandanların İçlerinden,

yüzünden

kurulmasına büyük bizim

dayanmak

bir eski

öncülük

eden

çoğunluğu ihtilalcilerin

zorunlusunda

kaldığı

eski

ihtilalci

işgal

ettik-

"sonradan

karışmaları"

çıkarırsanız,

eski

katılmış

ekibe

dileriyle,

aramızda

ilişkiler

hiçbir zaman

tecrübeli

uzun

yılların

(hiyerarşikman)

nanlar da

o sıra

"Genel tabii

emir

nışın

olmaları

kontrolleri

altında

zebunu

ranışın

Başkanı

üyeleri

gibi

olmaktan

tezahürü rütbesindeki

nın

masasına

dık." (D.S.,

bir

Haziran

18,

icra

Yüzbaşı, diye Ya

hiyerarşi

HAVADAN

davyüz-

Başkanı-

bedbahtlığına

uğra-

yere

girelim!

Onun

Başkanının

için,

yani,

yetkisine

masasına

MBK

sahip

yumruk

bir

atmasın

sağlamlaşınca, tepede duran

bir tek kişi

atarsa?

güveniliyordu.

İÇE

daha

bir kurt:

Havacıların

Alttaki

DÜŞEN

S.K.B.

"Hava"dan Finans -

esnasında

sağlamlaştırıldı.

"yumruk"

Oysa,

davra-

Genelkurmay

görmenin

( y ü r ü t m e ve y a s a m a )

Genelkurmay

takilere

olayları

zevatı

Mektup) teşri

Hiyerarşi

bir görüş

üyesinin

attığını

M a a z a l l a h ! Y e r açılsın, içinde

Komitesi-

üyeleri

kurtaramamışlardı. 1961

Komite

yumruk

MBK

eden

bulu-

hissetmişlerdi:

Kumandanları

dursun,

kendilerini

olarak

başı

Kuvvet

kendiliğin-

tepesinde

kesildiğini

kabul

Kenköklü

19)

hiyerarşinin

ve şöyle

bizim

dayanan

Kurmay Başkanı

Çünkü

ayaklarının yerden

Kurmay

nin

hepsi

kurulmuştu.

birliğine

(D.S.

başına G e n e l

geldi.

istisnasız,

kurtlardan kader

kopmamıştı."

Bu sıkı t u t u n m a n ı n den

teşekkül

olan

Menteş'in

alt-

KURT

kurulurken, Havacı

Kapitalin

"eski kurtlar"a

içine

Menteş.

rolü

"kurt"

14'lerin

düşürülmüştü,

temizlenmesinde

unutulamazdı.

baş o y u n u :

Havacılarla

Karacıları tepiştir-

mektir. "Halim

Menteş'in

havacılar

belli

ki dır.

Onlara

lete

verilmiş

mevcut likte Paşa

olan

Komite

meliydi... Madanoğlu Kimliği Madanoğlu

fikrin

göre;

fikrini

sürüklemekten Partisine Böyle grubu bu -

hemen

devredilmesi

derhal ileri

yerine

bir ile

denli Kızıloğlu

memleketi

kanaat gaye

Ona

devredilmeli, taşımaları, birliğine

ekibinin

14'leri

.. edebilecek

içinden

göre;

iktidar,

Komite

sahneden

havacıları,

götürüyordu."

açık seçik olan

çıkmışlar-

hususunda

idare

Memleketi

Komitede-

ortaya

getirilmeliydi.

sürerdi.

korkardı.

hemen

sonra,

olarak

iktidarın söz

girmesinden

savunucusu

kadrosunun

olmadığı

badirelere

Türkiye'ye

bir

Menteş

ister (D.S. (ve

mil-

Menteş, niteçıkılmaz İsmet çekilistemez 14)

Havacılar):

"paketledikten"

sonra

pek

kazaklaşan

öyle g ö r ü n d ü .

kişicil B.

"Kuruculardan aktif rol için

olan

oynamış

(14)lerle ğu

bir

beraber

kanıya

14'leri miş

göre,

S.K.B.ni

bulunduğu

ön

planda

intikamını

almak

düşünülemez.

Karacı

temasını

mensupları

işlemekten (D.S.

Ancak

tarafından,

fayda

umuldu-

18,

Mektup)

MAKYAVELİZMİ

Halim

içinden

hiçbir şey

Menteş,

kontrol

iskandil

Roma'da

olmamış

mak

açıkça

etmek

CHP adamı

üzere

iken,

görevlendiril-

Menteş'le

Halim

gibi

birbirimizle

ihtilal da

mişti.

Fakat fikri

lık

ikimizi

ilişkilerimiz

mizin du.

fikir

mümkün

sızmalardan etmemesine

nel

tutumundan

mutlak

ediyor

"Menteş'in şahsına (14)ler

üzerine

yurda

tatbikatını dönmesinden

yaptıkları

şahsi

endişesi

baskının

fiilen etkisi

yakın konuş-

Bana

giden

açık-

iktidarın Fakat

ge-

(14)lerin

gerektiğinde

ıs-

yanaşmıyordu. ve

mevcut

değildi.

altında

olduğunu

bir iğbirarı idare

münakaşa

uzaklaştırmanın

kabildi. edip

tavize

duydukları

görünüyor-

Madanoğlu

dönmemeleri

bir

verdik..

karşılıklı

görünmüyordu.

ufak

Birbiri -

haber

kaybetmiş

pekâlâ

memlekete

karşı bir

arkadaş-

inanmış

Ancak

fiu-

olsun,

inancından

devam

memnun

derinleş-

olursa

eden

hiçbir

kucaklaştık.

derecede

evvelden

vardım. güvenini

(14)lere

tasfiyesinin

(14)lerin

hiç-

uğrat-

Sanki ile

görüşlerimiz,

doğruluğuna

yakalamak

evvel

bunda

müteveccih

felce

kaybetmemiştir...

devam

rağmen,

pek

yıldan ve

şey

katılaşmış

kanısına

ça

zıt

daima

kadar

Menteşem

malarındaki ifade

Men-

araştırma

uyarak,

geldi. sevgi

ayıracak büyük

hiçbir

verişinde,

olmadığı

çevresinin

derece

tasfiyesinin,

sabahlara

başlayan

dikileceğimizi

alış

Halim

kurallarına

Roma'ya

kutuplara

ayrılık ne

(14)ler

s ö y l e t m e k ve

hasret

değerinden

Roma'da

Menteş

karşılıklı

karşısına

Menteş,

Diplomasi

sonrasında

bat'ta

iken

konuşmalar,

güder:

15'inde

olmamış

sürgün

yaptığı

karşısındakileri

Makyavelizmini

"Mayıs'ın şey

yarı

gibi

k a r a k t e r i n i taşır.

bir şey v e r m e k s i z i n ,

veya

olabilirdi.

teş'in,

rar

oldu,

icrasında

(14)lerin

bir gerçektir."

KURDUN

Gölgedeki Adam ve

içinde

olunduğu

DÜŞEN

Kasım'ın

zatın

teşekkülün

inkar edilmemesi gereken İÇE

13 Bu

teşekkül

yayılmasında,

önünde tedirgin

diyor ki:

Menteş,

bir şahıstır.

kurulan

fikrin

diktatörlüğü

Talat Turan

etmiş endişe

onlardan Asıl

havacı

çevrenin,

yüzünden,

kalışıdır."

(D.S.

kendi sebep, ken16)

KOLAY B.

Roma'da si,

PROVOKASYON

Halim

Menteş

kendiliğinden,

eğlenti

teş, S . K . B . ' n i n 3 tubunda "...Talat

Aydemir,

Halim

arasında

sayılmaktadır.

Ünsalan,

Şükrü

çok kolay

Şaşırtıcı "28. olan

kolunu

sallayıp

kolaçan

Şimdi

biri o l m u ş t u .

teşkil

etme-

aynı

Men-

B.T. T u r h a n

mek-

Atakan,

Silahlı

vs.

oldu."

(D.S.

Selçuk eden

Bunlardan

İlkin

cuntanın

sonra,

sayılabilir...

Nuri

Nüve

kurucuları

Hazer,

Necati

Cuntanın

nema'lan-

18)

nereden

Tümen

Komutanı

yakın

akraba

Tümenden

Halim

fikire

Hava

emin

ileri

geliyordu?

Bu, mayı,

Silahlı

yona

Gene

"En

Onu

güç

başta

18,

için

Çelebi

yegane

faydalanmayı söz

mümkün

kıl-

olması

sahibi

ikna

ile

ederek

yayılmasına

kuvvet

teşkilatın

geniş

ölçüde

Mektup) kademelerinde

mayalanan

tertiplenecek

kaynaş-

kişiliğinde

bir d ü p e d ü z

ce-

provokas-

muydu? susturmak

tatmin

Mayıs'tan

için A m e r i k a n

e t m e k şöyle

halk ç o c u ğ u n u n

elinde

usulü

dursun,

olsun,

Halka

medet

madde

çıkar-

sinirlendiriyordu.

halka

yararı

dokun-

Mayıs'ın

güçtü: önemlisi

tarihe

sayılabilecek

kadar

denebilir. diklerini

aracılığı

K u v v e t l e r alt

göstermek,

Bütün

ölçüde

kuvvetlerinde

halk ç o c u ğ u T ü r k s u b a y ı ,

umuyordu.

Emanullah

Ankara'da

empülsif rahmetli Talat A y d e m i r ' i n

benzemiyor

masın,

sindirmek

Çünkü

Hazer,

Kumandanını

kuryeler

(D.S.

zavallı

zalandırıp

hava

Kuvvetleri süratli

Nuri

olmaları, azami

Menteş'in

hizmet etmiştir."

Silahlı

maddeten

arzulanan olmanın

sonra

hizmetlerine

diğer

Kuvvetler

görmemiş

Mayıs'tan nı

olamazdı.

Menteş,

nüvesini

"kolaylık"

28.

dı...

elini

(14)leri

Menteş'ten:

Menteş'in

ları

gezisi

kurucusundan

Birliğinin

Halim

Bir a l b a y ı n , Hollanda'da

yazıyor:

Kuvvetler

ması

budur.

Gölgedeki Adamı,

kılmıştır.

kündür.

Bizim

sözünü

tezahür

etmiştir.

Silahlı

Kuvvetler

Birliğinin

başlıca

amil

olmuştur.

reformları

da,

getirmemiş 27

birçok

Kuvvetler garanti

gerçeği

inkâr

ettiğimiz

tatminsizlik

memnuniyetsizlik

süratle Müteakip

vüs'at

bekle-

Tabiidir

Silahlı

olmasıdır,

Mayıs'tan

içindeydi.

kanunlar

kalkındırmış

husus

mensupları ıstırabı

çıkan

amade

bir

gayri

kolaylıkları -

mümalanda

edilmeme,

kuvvet bu

mensupları-

manevi

tatmin

hadiselerde

ki,

halefi

iktisabına ruhiye-

nin

geniş

dır."

(D.S.,

ölçüde

rol

18,

ULUSLARARASI Bu

sonuna

dek

"tereddütlü" t a b a n

"Başa

ihtiyatlı

iseler

ihtiyatlı

güreş"

mayacak

fayda

söz,

dirgin

belki

Birinci

sözü

oldu.

de,-

tam

ağzı

parola,

devrinde

yanmış 1960

sayıla-

olan-

Lon-

günü

"Lon-

idareye

olmayacağı

gibi

geçişinin

bir ihtimal

uzayacaTimes'i

te-

etmektedir."

sonra

150 yıl

İşveren

bizim

önde

sınıfımızın

müşçe

uymasını

YERLİ Batı

"Hür basın", için,

ondan

işi

onun

gelen

sonra

kolaydı.

Avrupa

Paşa bizden

"tecrübesini" h a t ı r l a t m a s ı ,

uyarıya

Tanrı

buyruğu

gör-

başına

yaşlı

sağlıyordu.

FİNANS-KAPİTALİN

burjuvazisinin

neği bu

YAŞLI

bir m e t o d u

bir tek

da,

ADAMI

bir Milletin

"Ulu kişi" g e ç i r m e k t i .

Celal

Bayar ör-

idi.

"Onların başına

gittiği

Batı'dan

k e n d i s i n e sadık

isyan

ka-

attıydı:

sivil

"tedirgin" oldulardı. T u t a l a k l a r ı m ı z ı n

Tutalaklar

kazanan

önce

8 Temmuz

havaya

idareden

İhtilalciler

raundu

bir an

çıktı.

par-

"İhtiyatlı" ile

tutumlu)...

idareye

fişeği

zorladı.

durumlu),

-Mısır tecrübesinde

askeri

Times'ten en

lazım-

İHTARI

davranıştır.

burjuva

sivil

Service" şu

-yahut

etmek

m u h a f a z a k â r işveren

burjuva

başladı.

gazetesinde

"Türkiye'nin ğı

iki

vardır"

ilkin,

Times

Press

zıt

(küçük

böyle

"İktidarın

kadar

kabul

davranmaya

idiler (Kararlı

İnönü'nün:

dra'nın

(statükocu

tabana

dar t e r e d d ü t l ü kadar

olduğunu

FİN A N S - K A P İ T A L İ N

durum, tutalakları

tilerini)

don

oy-namış

Mektup)

felsefesine

geçir, başarı

kurşun

milleti kazansa

sıktıran

göre,

bir yaşlı

adamı

yıllarca

soydur,

ezdir.

bile,

yaşlı

soyut hak

adamlara

"ölüm

satın

al,

devletin

Çapulculara

isteyen

acı

cezasının

iç

karşı ağızlara

gölgesi"

dahi

gösterilemeyecektir. "Eldeki sürece canları leri

beylik

nasıl

basın

olsa

kurtarılanların, de

"Çapul

beylik

"şefkat"

damarları

ileride

muhalefet

ortalığı

kabartılır.

usturuplanacak

kapladığı

Mahşer

bir

afla

günü

hürriyet-

bağışlanıverir. yeniden

"dostlar", lunurlar." (H.

geçmiş

eski

hızını

gelecek

Kıvılcımlı:

bulur, kullarını

İkinci

hatta

geçer.

ebediyen

ecnebi

garantilemiş

Kuvayimilliyeciliğimiz,

bu20)

1960 T e m m u z ' u n d a lanmış

olan

edilmedi 27

Mayısçıların oldu.

anlaşılan

ğı

Milli

iş

1960 yılı

hiç d e ğ i l s e

makinesine kercik,

birkaç

hiç

masa

ispat

göz göre

10'u

ilmek

General

baltalama

inince

bürokratı orada

Belediyesi içinde

masrafsız,

halka

yıl

boyunlarına

Sayın

kimin

Cemal

yaptıkla-

bakan

olaca-

için,

aldık-

Devletin

hangi

olmadıkları

temizce yürütebilirlerdi.

hafta

bürokratlar 40 rarak,

yasak-

olaylarca

altüst etti.

asker geçirildiyse İstanbul

elleriyle

adam

ortasında,

olarak daha

Örnek:

kendi

ilk y a ş l ı

Birlik K o m i t e s i n i

işi

okunması

Temmuz'unda

"sivil" b a k a n l a r d a n

Askerler

men

başlarına,

geçirdikleri,

rı

ları

ulemamızca

1966

mi?

geçirir gibi Gürsel

yazılmış,

satırlar,

olumlu

başına

Üsküdar, ucuz

uğraşsalar,

yapılmış tiyatroları

Fatih

tiyatro

iddiasız

bir as-

gibi

semtlerde

he-

binaları

kurdu.

Sivil

milyonları

inmeli

iş yapıldı.

geçirilen

müteahhitlere

duruma

sokarlardı.

çaldı-

Askerler

kaşarlanmamışlardı. "Fakat etmesi

Gürsel'in,

karşısında

KÜÇÜK Ne

burjuva

"Komite

MBK'nin yapısı

üyeleri

hepsinde

larında

diğerlerine

mette

adet derhal

olma

şansını

lere

nazaran

len

Dram

Bakanlık

veya

geliyordu." komedi ve

Yasama

Bakan

Hemen

olmak şansı

görünüyordu.

teklif

koyma,

birliği daha

Komite

müşkilat (D. S.

istiyorlardı.

fazla

görenlerle,

ile

kabul

çok,

Bakan

üyelerine,

çekeceğini

bazıHükü-

sivil-

yakından

bi-

burada

yetkilerimi

aydın

yatıyor,

yetkilerini Piyasa

"tavşan

burada

Anayasaca

ajanlarından

pusu-

ellerinde "Komisyonla-

bağışlıyorlardı. Sürütme yetkilerinde

yıyor, na

Ancak,

Karşı

Yürütme

ısrar 9)

dayanmayan

olmak

bulunsaydı, az

(D.S.,

Çünkü:

daha

laf anlatmakta

Yasama

tutanlar, ra"

idi.

nazaran

getirmekte

FELSEFESİ

sınıfa

Balcın

umumi

sivilleri

İNTİHAR

sayesinde.

kedisinde

yine

ulaşamamıştır."

sosyal

uygulanıverirdi.

Başbakandan

yordu:

bir

aslında

istek

edilir

yerlere başarıya

BURJUVACILIGIN

sayede?

Küçük

boşalan teşebbüs

birbirlerini

ise:

bir

Bakan

kırmak y o l u n d a n

olmayı

bir tek y a ş l ı

bile

"şans" sa-

adamın

insafı-

ısmarlıyorlardı. O yaşlı

adamın

"sağduyu"suna rılmış

"sivil idare" prensibi

uyduğu

bir f o r m ü l d ü .

hayaliyle

ise,

avunurken,

kendisi

Londra'da,

masum kota-

SİVİL

BAKAN:

Asker

küçük

DEVRİME

burjuvaların

re g e ç e n

idare

için

ambarına

gemi

işledi.

ne y a p t ı ?

Gölgedeki

duk.

safra-

yapmak akıl kendi

içinde

Savunma

rişildiği

halde,

tasını

toplamış

Bakanlığım

eden-

idi.

Yoksa

teprenen

düzeltmek birinci

isteyen

yaşlı

adam:

tensikatın

yapılmasına

taraftar

doğması

muhtemel

görünen

yüzden

mütereddit

bulunuyor-

işgal

Komitede

bir

giden

daha

Komitenin

ihtilatlar", Kapital

bazı

bir taşla

kuş)

Özdilek,

her

adına

ilk

semtine

Londra

gi-

gün

çan-

uğramaz

bilgili

beceriklidir,

kılı

çıkarılıyordu.

kuş

ol-

karşı)

ikisi

şimdi

silah-

temizlemekte

Washington

yaşlı

korkmamışlardı.

dolayısıyla

Bürokratları

(ama

çıkarmayan

çiğniyorlardı.

ajanlarından

devrimcilerin

iki

v u r a r a k ses

ihtilatlar"

sakızını

FİNANS-KAPİTALE: ve

iki

korkuyorlardı.

tereddüt"

Temiz

Fahri

sorumluluğu

konuşulduğu

(hem de silahlılara

muhtemel

sivillerden ve

eden kendi

11)

o zaman

"Doğması

Demek, kaynaklı

"endi-

"doğması sivil

Fi-

geliyordu.

SİVİL

Mİ

YARAR,

tecrübesizliği askerler mi?"

ASKER

önüne: diye

bir

Mİ?

"Siviller mi

da-

şeytanın

iğri

düzelttirilmek

isteniyordu.

sınıfının

oyunlarına

Oysa

prob-

o değildi:

"Siviller lar,

Devleti

doğruya

meselenin

torbasına

adamlar,

lem

doğru

gelen

Silahlı Kuvvetleri t e m i z l e m e k t e

nans -

"sivil idare"

hale

sonucunda

doğrudan

(D.S.

muhtemel

işgal

adam:

tasarrufa

şe...

makamları

Halka,

olarak

endişeli

etmiyordu. karşılamıyor-

11) yaşlı

sız

cereyan

yetkili

bürokrat

genel

Fakat

"Milli

İşveren

gibi

boğmaktı.

"lafanlatamaz"

Gürsel,

İkinci

muştu."

tilkile-

batırmak

bombam

müşkülatla

tapşırdığı

kalma

karşı

ihtilatlardan

türlü

sivil

delerek

kalıyorduk."

"asker" değil,

çağından

du." (D.S.

büyüğünü

çarkları

görünüyordu. bazı

altında

nispetinde

hocalarının

Mayıs'ı,

"Cemal

şartlar

"sivil" v e y a

Babil

sayesinde

gemisini

k o n u l m u ş saatli

zorunluluğunda

maksat

ihtilalcilere

Mayıs

diye

azameti

Mücadelenin

Batıcı

normal

işlerin

lerle

BOMBA

yakmıyor:

"Çalışmalarımız Yapılacak

SAATLİ

çekişmeleri

yoksa

İşveren

askerler mi?"

Mesele

çıkar

buydu.

daha

yatkındı-

Buna dı.

verilecek

luyorlardı. veren pek

Y ı l l a r yılı

sınıfının,

nasıl

az y a t k ı n

Finans

Memleket yararı

Devlet

b a t a c a k kadar o r t a d a y -

"bilgi"yi,

oyununa

İşte

imkân

önümüze Yaptığımız

yordu.

temin

önemli

pasif,

larıyla

Sivil

SİVİL

bu iş

için,

ihalesi,

d e n e t l e m e s i ve

yorlardı."

"Faaliyete

bunu

geçtiğimiz

manda

kademesinin, haberi işe

özelliği kafalı

yü-

bakan-

11)

Yolluğu,

ilh., ve

olu-

zamanda

Amerika'yla ilh.

"beceremezlerdi".

günden ne

olmamıştı. burunlarının

iş y a p -

ödeneği,

vardı.

Doğru

tatbikatın

çıkmaza

dökülmesi

kaçınılmaz

hiçbir

katlanamıyordu.

ko-

Hepsinden

dürüst

"bilmi-

için

ordu

Kurulunun için

iş

olmak olurdu."

SİVİL

kenarından Londra'nın

meselenin

bir sonuç

emir

Yardım

razı

girmesi,

BALTACISI:

"Sivil" aklının Onun

Amerikan

sokulmasına

takdirde

FİNANS-KAPİTAL

itibaren

Amerikalılardan

pazarlığa

Bunu

klasik

(D.S.

gidiyordu.

kısa

kuruluş

yetkisiz

etmi-

baliğ

düşünüyorlardı:

şeyden temek,

hoşuna

çok

hükümetin

türlü

şüphe

TL'sına

içeri-

her

yedirirsin.

askerler Şöyle

hem

imkânsızdı."

sistemi

kadar

bir şey ö ğ r e t i l m i ş t i :

misyonu,

hem

çabuk

getirilmişti:

milyon

hatta

pek

yersin,

gerçek

iyi,

alışageldikleri

zerre

100

onların

Genç

gereken daha

sivil

Derhal,

parayı

yapmak

papağanlara

ise,

elbet

becerikli

koordinasyon

yığacaklarından

daha

BAKANLAR

bir

yoktu.

husus

kere

üstat A l i c a n

hem

bin

olma-

idi.

bürokratından

resmi

iktidarsız

işbirliği

güç

Millet

çıkarı

becerirdi.

mali portesi

edebilmekti...

zünden,

burjuva

ile

müşkülatı

daha

İşveren

bir halk d o s t u

etmeyi

Maliyeye

yorduk...

mak.

Zeki

Bakanlığı

çalışmaya

İş-

oyunlarına

t a k a m a m ı ş genç askerler,

sivillerden

ABDESTLİ

bir ö r n e k :

sinde

çıkar

ile

edildiğine

askerlerin,

mutlaka

gözlüğünü

o l a r a k elde

"Maliye

burjuva

düşmemiş

onun

inandırılmaları

kör e d i l m i ş

AMERİKAN

kutuda t u t u -

bahanesi

soyarak zengin

yüzden,

mi,

sersemletilmiş

doğru

uzak" t u t u l m a

kasasını

Kapital

gözlükle

bir kapalı

idiler.

halk s e v e r o l a c a k l a r d ı . ve

kör g ö z e

denildi

gerekeceğine Finans

"siyasetten

alıştırılamamışlardı.

çok d a h a

sı

karşılık,

Elbet, a s k e r e v l a t l a r ı m ı z az çok özel

kuhiçbir

yardım

demekti

ki,

müzakere (D.S.

isbu ve

11)

BAKANLAR

geçirmek

Times'i:

zahmetine

aman

Siviller

yetişini

diyordu.

ağızdan Sayın Genç

adamların

buradan askerler

başları" ile Bakanı

küçük

edebildiğini,

daha baskını

alıp:

yoktu."

(D.S.

havale"

nı"

mumla

beye

Sonra

dediler.

üstündeki

Sayın

işi

Sivil

"Komisyona

Hikmet'i

tavsiye

liranın

nasıl

sonu

olup

gelmez

ge-

tasarruf olmabaşla-

müzakere-

anlamasına

kestirmiştir

çarpılmamak Finans

imkân

genç

için,

subay-

daha

bir s ü r p r i z

ön-

hazırla-

Kapitalin

şişirdiği

Kendi

bildikleri

gibi

bil-

"uzma-

emrine

iade

edilen

bu para

ile

Sayın

genç

er d a v r a n ı p , milyon

Hukuk: ve

gizli

11)

Parti

kadrolar biz

mali

bütçe

karşılığı geçmiş

(D.S.

sarsıntıya öğrettahsis

Maliye yıllarda

o 100

ile

Baçarçur

11)

Lideri o l a c a k B a k a n , bırakmak

bilmez sa-

istiyor.

S u b a y l a r on-

her y ı l s o n u

çarçur edilen

çıkartıyorlar,

iki

"Uzman";

Maliye:

Sait:

olarak Ankara içinde

de,

bir

bize

edilebileceğini

yılbaşında

uzmanlar,

rahatça

Yüzbaşı

gün

parasız

gerekli

lirayı

birkaç

boş

Bir Siyasi

Müdürü, Kasasından

hiç

Umum

tediye

mali

vakıf

Bütçe

Devlet

zarfında,

nakden

işimizi görecektik."

subayları

Bana

Bütçe bulunan

hafta

edilecek

işleyişine

aradım.

ettiler... bir

ÖNLER

Bakanlığın

adam

ödeneklerinin

kanlığı

(D.S.

lirayı

bahsetmeye

bırakmayan

Bakanlıklara

maaş

"Yeminli

önceden

bırakılmış

bulunuyordu.

Sonra

SUİKASTI

verilmeksizin,

edilmiş

dereden

mümkün

kendiliğinden

giderek bir

tamtakır

sebebiyet

havaleye

gerek?

ASKER:

güvenilebilir

günlerde

bir

milyon

ödemenin

yutmazlar.

Bakanlığına

kişiliğine

bin 25

ararlar.

"Maliye

dılar."

omuzlarının

bulunduğundan

kaçamak

ajanları

DEVRİMCİ

kilitlenip

"kendi

ancak

hilesine

"Uzman" mı

maskeli

Hikmet,

altında

sabotajını

Bakan

mışlardır.

100

"te-

11)

Bakan

gin

için

olmadığını

"Komisyona

dan

bir

"telaş" ve'

yaptılar.

milyoni

mülahaza Komisyona

tahammülü Sivil

gün

şartlar

Meselenin

yarak,

bilmeyerek

alışageldiği gibi,

cay-ı

lere

milyon

100

olarak

yacağının,

miş

yol

hükümetin

Müdürü

bilerek

hep

Hükümetei"

geliyordu. bir

haklı

tirmeye,

ceden

siviller gelsin

kalktı.

"Alican,

lar.

"Siyasi Partiler"

"Aman

bir f i n a n s

karşılarına

havale"ye

Sayın

veriyorlardı.

yaşlı

reddütleri

dı.

"Hür Basın" ve

yankı

sayılı

Kumandanlığının kanun

tasarısını

bir

odasına tamamla-

"Bilgisiz,

beceriksiz,

yaptıklarını

yetersiz

bilirlerse,

manlığı da

herkesten

mışlardı. Y a l n ı z ,

iyi

Birinci rimci

subayların

nans

Kapital

can'ın

usta

gelen

bir ifade

ile-

edildiğini,

tarak

ayağa

cağını

söyledi

kalktım.

ASKERCE

toplantıya

son

bir e m n i y e t

içinde

halka

kendisine

yersiz

oyaladı.

inmek y e r i n e ,

ile onların g ü v e n d i k l e r i

1 - Talat Aydemir:

kimi

için

olan sertçe

bir

kanun mehatırla-

imkân

arana-

11)

TİLKİLER dalı

kilit s a y ı l a n

Harbokulu

ettiği

tek t e d b i r ,

3 askeri

Al i -

Kurulunun

(D.S.

bindikleri

Aldıkları

hayli

bulunduğunu

ödeme

YAŞLI

Devrimcileri,

istediğini

akrabası

kabul

Bakanlar

verdik."

TEDBİRLER VE görünüş,

kesip, y a p m a sosyal

bir sınıf

noktalara, 9

uzmanı geçirmekle

Kumandanlığına,

Necati

Ünsalan:

3 -

Kemal

Güner:

4 -

Necmi

Berk:

Kara

Havacılık O k u l u

Kumandanlığına,

Naci A s u t a y :

Milli

Emniyet Başkan

Muavinliğine,

Jandarma

6 -

Nejat K u m u ş o ğ l u :

7 -

Şükrü

8 -

Faruk G ü v e n t ü r k :

- İhsan

İlkin: Erkan:

Milli

Ankara 22.

ih-

kaldı.

2 -

Jandarma

Fi-

Devrimcileri

sayıyordu.

-sonradan,

elbette

Dev-

gösteriyordu:

Komitenin

Bakan,

karşı

onlara

olağan

göre

mülahazaların

kullan-

Gerçekte

güreşiyor,

tatbikatına

tali ve

onu

ettiğine

önümüzde

Kapitale

görünerek

D.S.)

S ö m ü r m e çıkarlarını

geçiyordu.

altta

durumu

(diyor

kanunun

mur

tilalci

gibi

ne uz-

çıkarı ö n d e g e l i y o r d u .

Finans

haktan

şikâyet

bulunduğunu,

açısından

Devrim

biçiminde

pehlivan

karşısındaki

Aydemir'e

uslu

burada

insanlar, bilgiyi de,

kullanabilirlerdi

Uzman:

basamağı

sureti

kestim,

Talat

için

sayılan

bulunmayan

Ufak t e f e k a z a r l a n m a l a r ı

D.S.

"Sözünü

ilk

üstünlüğü

yıprandırıyordu; yaptırıyordu.

sınıfı

idi;

raundun

ilh.'siz"

emirlerinde

işveren

haklı ç ı k a r m a aygıtı

kendilerinde

Okul

Kumandanlığına, Kurmay

Başkanlığına,

Emniyet İstanbul

Müfettişliğine,

Emniyet Müdürlüğüne,

İstanbul uncu

Merkez

Kumandanlığına,

Piyade A l a y ı n a

(Ankara

Merkez

Alayı)... Güvenilirlerden: 1 -

Refik K u r t t e k i n :

Genelkurmay

Başkanlığı

İ s t i h b a r a t Baş-

kanlığına, 2 -

Faruk G ü r l e r :

Harp A k a d e m i l e r i

3 - Yusuf Alpmansu: mandanlığına...

İstanbul

Kumandanlığına,

G a r n i z o n u ve 66. T ü m e n

Ku-

rallerin

kat, a s k e r katıydı.

emirlerine

duda

General

görüyordum."

(12)

sabotajla

şi

ustaca

diyordu.

- Özdağ...

Devleti

ğunluk

hem

"9 la

Temmuz

üzere,

verdik.

lerle

vakit

reyya kanı

olan

istihbarat ekip

Başbakanlığın teşkilat;

nelkurmay danlığı

İstihbarat

gibi

kulağını

organların

Bu, a ç ı k ç a ,

Önce

olarak

ters

çalıştıkları bir

du." (D.S. Sosyal o n u n da du.

Küçük'ün

kullanıldığı -

yön

Ama,

ettiğimiz

faaliyete

geçtik.

Müdürlüğü, Genel

Türkiye'nin

bir Ge-

Kuman-

gözünü

13)

akıl

grubu"

hocalığı idi

Fikret K u y t a k , "Komite

idi. T a m

cunta,

hiç

yaptığı

Madanoğ-

(D.S.

13).

Çevreler:

sonra

Suphi

Gürsoytrak

Komite

tutturdukları

dışında içinde

intibaı

siyasi

Parti

çevrelerle

sözcülüğü

günden

güne

irtibatlı

edercesine kuvvetleniyor-

13) sınıfla en az

onun

birinci

"Hiçbir zaman

dır." (D.S.

bütün

emrindeki

teşkil Genel

Sübaş-

Yıldız'dı.

Azınlıktılar. olarak

kurulu

BATAK

"Sami

Rafet A k s o y o ğ l u

- Ahmet

ile

Yarbay

tetkik

Jandarma

(D.S.

kurmaya

dayanmıyordu.

GRUP VE

2. K u t u p : baş

derhal

Emniyet

hız-

formalite-

Ateşdağlı'nın

bir a l b a y l a r H ü k ü m e t d a r b e s i

sınıfa

KARŞI

Faruk

aracılığı

ço-

sağlamak

alıcı

Kurmay

seferberlik

odasında

topladı."

Esin

için

Teşkilatı

subaylardan

Emniyet,

üçüzü

Hem

süratle

gibi zaman

başına

Albay

Başkanlığı

bir noktaya

bir s o s y a l

bir

Milli

Erkanlı

uygulanması

İstihbarat

teklifi

zaman,

yetişmiş

- Solmazer -

emniyetini

Merkezi

Kurmay

ate-

parçalandı:

istiyorlardı.

kararların

Kanun O

yap-

Kararlıydılar.

teşkilatın

geçirdik. emekli

ile

uğratmak

iktidarının bir

hizmetinden

"Bu

lu'nun

Türkeş

geçirmeksizin,

Yüksel'i

kutba

Baykal

kendi

CUNTA

aldığımız

Kadro

iki

İhtilal

"Or-

gözlerimle

uyandırdıkları

Başbakanlıkta

karar

adamlar,

- Akkoyunlu

gecesi

Gene-

adam:

adımda

içinde

Kabibay

görünüyorlardı.

çalışıyorduk.

ilk

Milli Birlik zıt

"revizyona"

güçlü

Gölgedeki

yaşlı

MBK'nin

HABERSİZ

(Reformcular): Karaman

Hiyerarşice Yaşlı

daha

Ancak

körüklediler.

çevresinde,

hatasını

kalmadılar.

BİRBİRİNDEN 1. Kutup

Hepsi

görevliydiler.

bırakmanın

tıkları de

itaatle

13) Y a l n ı z

siyasi

Cunta

örgütü

ile

altından

kadar illegal ç a l ı ş t ı ğ ı n ı

belirli

bir

Cuntayı

inanç iyi

ile

karşımıza

oyalamışlardır.

ilişiği,

gösteriyorçıkmamışlar-

iki

kutup a r a s ı n d a

Ekrem

Acuner:

Özdilek -

Ulay

Sezai O k a n te,

Türkeş'e

yorlar, Tam

Paşalar:

- Osman karşı

Özdağ'ın

batak u z a n ı y o r d u :

"başlı başına" Koksal:

Halim

Menteş

girdi,

yaşanmayacağı ri

tezini

birliği" hissi

Seyhan'la

14)

ayrılıkları "devamlı

Roma

Nato'dan

karşı

tutturdu.

(D.S.

açıkça

Bir y a n d a n

güderken,

ortadan

besli-

olarak katılıyordu."

geldi.

Komite

İsmet

Paşasız

"Madanoğlu

ötede

kaldırma

Paşa,

birlik-

bir " a l e r j i "

sokranıyorlardı.

Cuntaya

kaç, t a z ı y a tut d e m e k t i . yi

benzeyen)

nutuk a t ı ş l a r ı n a

o sıra,

gaye

Madanoğlu'nu tutmakla

(Küçüğünkine

Komisyonlarına ile

idi.

Bakan, tarafsızdılar.

gayretine"

(D.S.

Menteş

grubu

"Komite içindeki fikKabibay

14)

kılığına

tavşana

girmiş,

Komite-

içinden f i t i l l e m i ş t i . KÜÇÜK H.

BURJUVA TELAŞI

Menteş'in antitezi

alamamış, albaylardı. yanları

temsil

Menteş

ediyordu.

Paşa

eder g ö r ü n ü y o r l a r d ı .

ten

belliydi.

olmayanlar Cunta Duygucu

Seyhan

CHP ardında

tutuyorlardı. şündüğü

İkisi de D e v r i m d e n

Paşaları,

Paşalar,

vaziyi

temsil

BÖLÜNÜŞ

Seyhan'dı.

gölgesinde

Akıllı

Paşa

akıllı

için

olma-

işverenleri

küçük

burjuvazinin

küçük b u r j u v a z i

kâm

deli

burjune

dü-

o l m a k iş-

değildi: "Biz,

diyordu

ettirebilmek iktidarı tık.

için

Altı

şısına

her

için

ihtilal

feragat

siyasi

ihtilalini

çalışmıştık.

sonra

sahneden

tahakkuk Biz

için

fedakarlıkla

yap,

gruplanmaların

yılıp

Mayıs

devretmek

inandığın da

çıkarına

ihtilali,

yapmamışfikirlerin

fikirlerinin hizmet

çekiliver!...

kar-

etmeye

Olmazdı

böy-

14) küçük

burjuvazinin

Her küçük b u r j u v a z i n i n

her A l b a y ı n Ne var ki,

gündüzlü

Partisine

hazırla

karşısında

Ne y a z ı k ki idi.

türlü

le şey... " (D.S.

ağzıyla, geceli

Halk

yıl,

dikilen

kalkanların

dı;

yıl

Cumhuriyet

tahakkuku

D. S.'nin altı

Paşa

olma

güç

niyeti kısmeti

binde

bir kişiye

nasip

lünde

bir paşalık y a t ı y o r d u .

kesin

S a r a y üst katında

düye

bağlanabilir

miydi?

kozunu

toplumda

büyük b u r j u v a

alınyazısı olmaktay-

gibi... gibi,

oluyordu. Hiç

modern

gözü

büyük b u r j u v a M.B.K.'nde

kimsenin paylaşma

halka

o l m a k da

herkesin

gön-

inmeyişi,

her-

hesabı,

başka

içgü-

PRENSİPSİZ Onun lik

çam

için

ANTİKA

Komitede

Beraberlik" a r a y a n ağacı

gibi y a r a n

Komitede

Paşa

"Kabibay,

ihtilalin

Fikir

hâlâ,

dı.

aklının

Başkanlığına

olarak;

Karaman'ı, Komite

kontrol cu

kullanıyordu. mında cinsten

değildi."

Daha 1 2 -

kullanıla

makinenin

anlardı.

Bütün

çirmek,

vakit

emniyet

aktif

kuvvetleri

yaptığı

bütün normal

ortalığı

hesapların şartların

kasıp

piyasadan

kullandığı

alınmıştı,

(belki

Babil

dilinden,

kazanmak,

Baskın

bir

acemi eski

hesap

kavuran

denli

orta-

satın

alınacak

makinesi:

beri)

satın

a l ı n m ı ş ve

makineydi.

albaylardan

ustaların

ilk ş o k u n

saatinin

çok

usta

insaflarına

erken

İkinci

geldiğini

kalmış de-

görmekti.

BUDAMA

baskını

olursa,

paşalar itibaren,

u y a n d ı r d ı ğ ı ş a ş k ı n l ı ğ ı ge-

"FİKİRSİZLERİ"

kazanacaktı?

olabilirdi; su

KARAR:

kim

sonu-

formüllerini

ama,

çağından

hurdalaşmış

b e k l e n e n şey,

KESKİN Yarışı

et-

yardımcı

14)

otomatikman

mekti.

yapabilen.

denli

genç A l b a y l a r

ne denli geç kalırsa, o denli yaşlı

lehine

Paşaların d e ğ i r m e -

götürecekti...

Komitedeki bay, y a n ı n a raz

teşkil

Yanına

M e s e l e o m a k i n e y l e iş g ö r m e y e kaldığı a n d a n

mekanizma

nine

grubu

bütün

Kabibay'ın

Çok eskiden

edemiyordu.

emniyet

makinesi

"Piyasadan" satın

kullanıla O

(D.S.

doğrusu.

tertiplen-

almıştı.

ihtilalin, hesap

Onlardan,

Solmazer'i

Hesaplarda,

Halbuki

gösteriyorlar-

Türkiye'deki

Kabibay 'ın

kullanılacak

bir

Kabi-

düşmanlık

oturtmuşlardı.

Esin'i,

çıkmıştır.

bir

idi.

kişiler,

yakınlık

hayal

Komite,

namına

bir

koordinatörü

karıştırmıştı.

çevresine

Kabibay'ı

ediyordu.

yanlış

geçmiyordu,

vardı.

grubu,

Küçük'ü

yakın

"Bir-

gevrek

Kabibay'dı:

kemiği

besliyorlardı,

ucundan

kudret

mişti.

başı

bulunduğumuz

sevgi

hesabına

gövdesini

oynuyordu.

bel

durumunda

dolayısıyla

"Elinde

rolünü

motoru,

Madanoğlu'nu

kendisine,

OYALANIŞI hegemonyası

Komitenin

kama

eksiksiz

İhtilale

mesi

kişi,

olmayanların

anlaşmazlığı

bay'a

KULİS

her kendi

gençler yalancı

aldığı

bir e m n i y e t

daha

aleyhinde

çalışanlara

Biçimcil

iktidarı

elinde t u t t u ğ u

bettiriyordu.

içindeydiler.

şüpheli Türkeş grubu y ü z ü n d e n ,

Heyelanı,

taraftar sanısı

Komite dışında

Kabi-

her g ü n

bi-

kazandırıyordu. ile

boyuna

olanlar daha

vakit iyi

kay-

seziyor-

lardı.

Sezenlerin

yan

ikiz

"Eylül artık

ayının

birlik

mukadder

tecellisine

pılacak

kalmamıştı.

çekilecekti"

Türkeş

olarak

bir

ihtilalin

şinin

"Fikirsizlik"

başladı.

1 kesilmiş, ket

çıktı.

Hele,

hakkında -

özel Ne

sefer,

pimiz

tereddütsüz

birleşivermiştik.

çalışmaları

görülen

gönderilmesi

Ko4-5

meseleyi

iş

küçük

burjuva

tereddütleri

işi

"karar"

"Sonradan

kişi,

ki;

şu

veya

hepimiz

uygulandığı

tespit

ki-

kökün-

değildi.

alındıktan

gerek

varmak

tam

hiç

dedi-

şekilde

karar

bir karar birliği kimin

mevkii

birçok

zaman,

edilmiş,

Gürsel'in

bir hükme

bu ve

kimsenin

memle-

konu

tar-

gerekse

şah-

aklının

ucun-

14)

zaman

yapacaklarını

aramızda

bir şekil

Er-

başkaydı.

karar ne

(D.S.

bizim

başka

Kabibay,

arkadaşlarla,

bilmiyorlardı:

veya

Cemal

geçmemiştir." 2

iş

belirteyim

gönderileceği

tışılmıştır. dan

Açık

Fakat

dışına

Şu

açtım.

TÖKEZLEYİŞİ

büyük

yapacaklarını

diye.

içindeydik.

onlar

değildi.

"Tereddütsüz"

Laf başka,

kodular ortaya

belli

ki,

gençlerin

ya-

veya

14)

Pek

UYGULAMA

sonra

diğer

ikamete

KARARSIZ görün

fikirİhtilalin

başka

çekilecektik

kalmadığında

(D.S.

idi?

olmaktan

ümidi-

varmıştım.

tabi

aykırı

Gelin Nitekim

sı

çaresi

dışında

den t e m i z l e y e c e k t i . "

şahsen Komitenin

arkadaşlarıma

gayelerine

memleket

gittiğini

çarenin,

sahneden

çevremizdeki

hal

oyna-

14)

yakın

başka

miteden,

(D.S.

derhal

boşa

kanaatine

biz

iskambil

geliyordu:

etmesinden

tek

kanunlarına Ya

kart

emeklerin

teessüs

olduğu

diyordu.

"Kanaatimi, kanlı,

bütün

başvurulacak

budamak

açık

Dündar Seyhan

beraberliğin

zaman,

kanadını iş

Menteş'le

kardeş

başlarında,

kestiğim

siz

başında,

düşman

boyuna

tartışma

erteliyorlardı:

konusu

göremiyorduk.

olmaya onlar

"Karar,

haşladı.

gidecek,

He-

biz

temizlenecektik. "Fakat

iş,

kararın

serlikler

doğuyordu.

Mesele

gelmiş

Kabibay'a

"SABAHLARA "Eylül'ün tu.

Her gece

uygulanması Türkeş

DEK

başından saat en

her

sorununa

dayanmıştı." BİRBİRİNE

beri, az

aramızdaki üçe

kadar,

hazır

dayanınca vaziyette

çekimbekliyordu.

(14) GİRME" tek

tartışma

çoğu zaman

bu Türkeş'in

olmuşoda-

sında,

birbirimize

rilmiş

kararın

rünmüyordu." Dikkat vardır. de

(D. S.

her Aksi

edelim.

Küçük

kurnazlığı, yere

gibi

Teşkilatlarını

gerek

her

mi,

bütün

çabalamalar, geçmeye

genç

sınırı

Komite düpedüz

ve-

yeter

gö-

gerekse

"aklının

ucu"

çerçevesi

için-

de;

"Aklının

bulur. "Aklının

ucu" s ı n ı r ı n -

sivil

bütün

Gizli

Emniyet

Grubu

Başkanı

karşılaştıkları

tertiplemesi"

ihtilalcilerin

hep

asker,

bir

düşünür

aşılmaz

tekinsizlikler

düşmanlık

mevkii

meşhur "Akl/"nın

insafsızlığı

Türkiye'nin ucuna":

"bir

bütün

sel'in

burjuvazinin

kaplayan

"Aklının

Küçük'ün

bütün harekete

pek g ü v e n d i ğ i

hatta

gelindi

mahşerleşir.

bay'ın

Fakat için

14)

Küçük b u r j u v a z i

ucu" d e d i ğ i da

giriyorduk. uygulanması

Kabi-

Madanoğlu

gelmiyordu.

"Aklının

şahsı"

Emniyet

ucuna":

"Cemal

gelmiyordu...

Bir

Gür-

için

"ek-

görüyoruz? Bu

her iki

siksiz sevgi

"Aklın

ihtilalcilere

umulmadık avını

ile

etmiyor.

her

iki

Hiç

"Aklın

bek-

ucu" ge-

İhtilalcileri oldu.

canlı

et o l a r a k y e d i r m e k

felce

uğratan

iğnenin

iğne,

kendi

aslına

uygu-

Yurdakuler'di. 27

liği

Mayıs ö n c e s i n d e A n k a r a gidermişti.

keskin

Şimdi

ihtilalcilerin

girdikleri" t a r t ı ş m a l a r ı n dı

kusur

bahane

yavrularına

ö l d ü r m e z , felç eder.

"Birlik ve Beraberlik" iğneleri nu

kazanmak

batıyor.

Bir böcek v a r d ı r ; için,

Zaman

yakınlık" g ö s t e r i l e r i n d e

lenmedik anda, lip

ucu" birleşiyor.

ki,

"Bir

gün,

lamakta kurula

bile

saat

yapıldığı

yerin

lafla

Muzaffer bir

yerin

derhal

kopan

iki-

Beraberlik" a ş k ı y l a ,

üçe

kadar birbirlerine

kapısına

eleştiren Ortalık,

telaşlı

birardan

doğmuyordu.

rerek,

anlaşmazlıkların,

götüreceğini

delilleriyle

hizmet

etti.

Gölgedeki

olsa

Yurdakuler,

soluğu

getirmiş.

bir

kapısından,

gecikmemizi ve

Yurdakuler'in

tersine

arasında

"Birlik

"Her gece

olmayan

Beraberliği"ni

nuştuğumuz muş

sırf

kulağını

daya-

ne d i n l e s i n ?

Komiteden "Birlik

ile İ s t a n b u l

gene

yakın

Komitenin

ediyor:

arkadaşlarımızla

benim

alınan

konuşmamı,

ko-

kararı

uygu-

tesadüfen

duy-

Komitede

alarak

duyduklarını

genel

hemen

kötüsüne

karıştı.

hareketi, O,

Adam,

paramparça

benim konuyu

Komitenin ispatlamak Niyetimizin

şahsıma örneği

sonucunu istemiştir. duyulması,

Aslında

duyduğu

ile

ortaya nereye Gayret

fikir

iğgetikadar tam

anlaşmazlığı

içinde

bulunduğumuz

mek

olmuştur."

VAKİT Genç

kişilere

(D.S.

KAZANAN

devrimci

best

kılmaya

Bizim

Komite

üyeleri,

dılar.

Birbirleriyle

herkes

ordunun

"Ordunun Kendisi,

tini

dev-

çabuk z e m b e r e ğ i n d e n "Baskın

haberi

alanlar,

yakın

Sayın

ser-

basanındır"

almışlardı.

için

hemen

Sosyal

y a n g ı n var,

faaliyete

arkadaşları,

Kumandanlara

yönde

yarışa

koyul-

Kumandan

hulus

başla-

Her

Kumandanlarının

Komitenin

olan

çakmaya

koyuldular.

Kıta

çalışmak,

durumda

siyasetle

tek

başvurdukları

uğraşmaması"

siyasetle?

Gölgedeki

Komitedekiler,

ker" d e ğ i l l e r dışında

perspektifi-

fırsatta, isteklerini

gayreti

haline

14)

İhtilalcilerin

yorlardı?

sınıf

basacaklardı:

içerisindeydi.

getirmek

çek-

birçok s o s y a l

perspektifleri:

başına'yı)

birliklerinde

(D.S.

raşacaktı

ifşaat,

Basılacaklar,

çığlığını

Ordu

hur

daha

bütün

(silah

dular.

geldi."

hareketi

bir s o s y a l

- a s k e r t e ş k i l a t l a r ı n a ve ç e v r e l e r i n e :

alarmı

yerine

işareti

aceleleştirirdi.

dayanıyordu.

başına"

"Bu

gibi,

yarar,

bir sınıfın sivil "silah

burjuvalar

Dayansalar,

ihtilalcilerin

metoduna

alarm

"PRATİK ADAM"LAR

küçük

ne d a y a n m ı y o r l a r d ı . rimlerde olduğu

zamanında

14)

miydi?

Maymun

siyasetle

gözünü

sırf O r d u y l a

oldu.

meş-

Kim

uğ-

Başkanı

"as-

Adam...

Hükümet

Hangi

tek d a v r a n ı ş ,

prensibi ve

Devlet

uğraşmamışlar,

açmıştı.

Mademki,

iş y a p ı l a c a k t ı ,

işte

uğraşmı-

sosyal

sınıflar

herkes orduda

siyase-

yürütecekti. Herkesin

Haziran lerdi.

Onlar

cilerden (D.S.

"Hulus

"Sessiz 4

"Emeklilik ra

"Ellerine

kompleksin

kalan

kimin

diğer

geçirdikleri

acısını

Gölgedeki Adam zarflarını

Hepiniz

tekaüt

veriyorlar,

(D.S,

Komutanlar"

di?

bazı

her fırsatta,

çıkarma

general-

yoluna

ihtilalsapmış"

d e ğ i l l e r miydi?

O n l a r için "-

"Sayın "Orduda

aydır:

duydukları 12)

çak"tığı

ihtilal"inde

dağıttırdı. oldunuz.

diyerek

kesip

demişti? Kısaca:

Üzülecek atıverdi.

bir şey Pratik

yok, adamdı

iyi

pa-

doğrusu..."

12)

Gölgedeki

Adam

onlara

"Orduyu,

siyaset

dışı

larla

her

gün

bağlı

kalmayı

biraz aklına

şöyle bırakma

daha

boşa

getirmiyordu."

gözyaşı

döküyordu:

düşüncesi

çıkıyordu. (D.S,

14)

şekil Kimse

davranışprensiplere

Hep,

"Akıl"!..

Oysa

"Pratik a d a m " l a r d ı .

"Sayın

"Lisan'ı

Komutanlar"

halleriyle",

raşmasın?" d i y o r l a r d ı .

"Tamam,

Bakın

gibi 40 yıl o t u r d u k .

biz

nasıl

Paşa

siyasetten,

ayırmak

"MÜRŞİDE

için,

için

"Orhan

her

vasıtaya

güvenip

suçüstü

dilerinden

tepesindekinin "Umutlar

insafını

yine

ona

dikmişti."

(burada Gürsel

Paşa

Kimdi Kimdi

bırakın!"

hiç

Beraberlik

uğrayan

benzemi-

sağlayabilmek

(D.S.

13).

Ona

ihtilalciler,

asker içgüdüsü

Bir

Dizginleri

düzenlese

ile

ken-

hiyerarşinin

bir

toparlasa

ortalığı,

di-

diye

herkes

14)

Paşa da,

ihtilalcilerin

ismet Paşa da, kendi

elleriyle

başka

herhan-

uzattıkları

"diz-

tuttu.

Paşa'nın

Dündar

felce

(D.S.

Paşa

sımsıkı

Ordu-

DİREKT! kalacağa

yöneldi.

bunu.

olurdu),

uğ-

Ordudansınız.

beklediler:

Gürsel'e

umudunu

önce

İ s t e d i ğ i n i z gibi

yılmıyordu."

kestiler. T ü m

siyasetle

sivillere

Birlik

yakalanmakla

Bekliyorduk

ginleri"

lafta

başvurmaktan

yorduk.

İLK

için

Kabibay,

umudu

Albaylar

Siyaseti

TESLİM" OL:

"PratikAdam" o l d u k l a r ı yorlardı.

siz

her ş e y d e n

"Ordu

M.B.K.'deki

evlatlarını

kışkırtan?

Seyhan. bu

kışkırtmaya

"Lebbeyk

Hazırım"

diyen?

Alpaslan

Türkeş. Gölgeden yor

artık

iyice

güneşe

"Roma lemi

kara

alıp

ataşeliğine

Roma'ya

olan

zorunda

kaldım.

man,

Başbakanlık

sasının

gözlerini

havası,

bize

letiyordu." O

Dündar Seyhan

di-

memleketten

Türkeş'e

veda

bir

za-

üzere

ma-

düştüğümüz

direkt

çekiyor

aiolarak

gittiğim

ayrılmak

İçine

sımsıkı

bulunan geçici

etmeye

müsteşarlığından

topluyordu... rauntta

Amerika'da

için

tereddüt ve

sersem-

14)

besbelli

İ.İ.'nin günü

ilk

(D.S.

atandım.

nakletmek

ayrılmak

çıkmış

ki:

durumda

s ı r a l a r C.

"TEREDDÜT"

Gürselle

bile G ö l g e d e k i A d a m

geçti

buluşmaları

dahi

halâ

mi?

bir y a n a

Paşa'yı

gezer.

9.6.1966

o günlerde

şöy-

görüyordu: "İşlere

herhalde. alınma bacan

karışmasının Yahut

zamanı "aga"lık

da,

etkisiz onun

gelmemişti.

için Hep

davranışlarıyla

kalabileceğinden gerekli

pasif,

tedbirlerin

hep

yetiniveriyordu."

çekiniyordu tam

olarak

çekingen,

hep

(D.S.

14)

ba-

1960 ki,

Ekim

başında

sık sık h a b e r l e ş t i ğ i "Mademki

bilmek

siz

gücünü

çok

"Kabibay,

bir

Yassıada'dan

endişe

BASKIN Neye, rumu

edecek ÖYLE

kime

tirdikleri 9

Gölgede-

memlekete

hale

çağıra-

geldiniz,

sizleri

felaket

yurt

olmak

dışında

halkarşıla-

yolundadır."

lanmasını" 2 -

(D. S.

aldığımız

bulunuyorduk...

Jandarma

Okulu)

yerleş-

5'inin du-

"Komitenin parça-

onlar bize

denerek Tereddütsüz elinden

tam

arkadaşım,

Kurmay Albay

göre

için:

"İnşallah

beş almaya

(D.S.

üzere,

Türkeş

hakları

15)

gelmişler-

gazetelerini sonucu

diğer

ellerinden

alın-

Biz

eski

ihti-

Öne

al-

15)

oldu.

Tereddütlü

sana

kendi

çılgına

savaşmışlar

Kabibay'a,

elimle

iade

ede-

gösterildi."

Kızıloglu'nun çocuğu

eli-

öğrenmiş

düşündüğümüzü,

mahviyetkarlık evine

kırılmış,

ziyarete

sabah

(D.S.

adamına

babalarını

seyretmiş!..

belki de

gönderilerek

tevkif edilmişlerdi...

zamanında

"Türkeş'in

kapıları

ile,

Müfettişi)...

korkunç

üyeliği

edilerek

"İnsanlık

"Pestil çıka-

kuracak olan:

İtalya'yı

olmak

uygulamışlardı."

tabancası

iki

beklediğimiz Komite

uygulama

olsa

uğradı.

kurtluya

bir pansiyonda

Kabibay

sevk

ihtilalci

Kumuşoğlu

zaman

kime

bağ

kumpas

eski

kaldığımız

için

"baskina

atılmışlardı.

Başta

onlar

Garnizonu)

Adamla

Nejat

mışlar,

manzara

DİREKT

kişiden

Harbiye)

Emniyet İstanbul

arkadaşlarımızın emekliye

dırılmış,

bu 9

git14)

noktaya

Emniyet Başkan Yardımcısı) (Milli

1960... ve

mize

uzattığı

güç:

dışına

Kasım Napoli'de

lalcilerin

(Milli

sınırları

di...

mış,

SON kilit

güç:

güçler arasında

Gölgedeki

Asutay

yakın

Kasım g e c e s i

(İstanbul

vurucu

Kumuşoğlu:

Roma'da "14

Herhalde

vurucu

(ikinci

4 - Asutay:

Naci

(asıl

Güventürk:

Türkiye

BÖYLE OLUR:

iyiye

(D.S.

istedi.

Bütün

5 -

Durumun söyledi."

oldu:

Ünsalan:

3 rır"...

aradı.

bulunmadığını

OLMAZ,

ihtilalciye.

şöyle

telefonla

bir şey

güveniyordu?

1 - Aydemir:

rin

arkadaşlarınızı benim

mukadder

katılan"

sonra:

diye y a z m ı ş t ı .

tiğini,

rim"

görevine

bulamayacak

zamanda,

artık

14)

yakın

kendinizde

yakın

mam,

"Roma'daki

Kabibay'a

adamlarıyla dönmüş,

salpolisle-

etraf felaketli

bir

BİRLİK Y E R İ N E : Karşılarında, görünmediği reddütleriyle

zaman,

onları

Etliye

sütlüye

can" G ü r s e l

gibi

Meclis,

akıcılık

işçi

bir

niteliğini

ğuşların

olarak

Çünkü

"13

te-

şaştılar.

bir

hep

baba-

kaşık tuz

"eksiksiz sevgi, bile

yurttaşların siyasi

fiilen

bu-

yakın-

bulunmayan

tayinleriyle

örgütleri

Kızı-

yoktu;

ama

kolay t o p -

sokulmadı; kimse

makaslayarak

ihtilalin

budadıklarını

zannedenler,

araştırıp

"Birlik ve

arasındaki met)

(D.S.

ama

Mayıs

geri

(14'ler

kalsaydı,

kanaate

olmaz.

olmalıyız.

egemenlik

olayla-

gayretinden

içinde

ileri

Devrimci

büsbütün

tek

atılmıştı.

küçük

ümitsiz

kadrolarına,

parolası

nutukla,

üstü)

bunlar

ulaşanları

pekiyi

bir

anla-

Mayıs

karde-

(Kardeşlik haftası)

tertibi

olamamıştı fakat

biz,

(Kardeşler

lerin

arasındaki

husu-

bir

şeklinde

kanaat

tecelli

olarak

peşinde

uşaklar

(Kardeşler

Yaygın

adamı

fikirlerin

peşine

M.B.K..

artmıştı.

gerçekleşecekti) (14)

etti.

nitelemek

adam

doğ-

görmeye

alışkın

(D.S.

17,

Talat

ütopisini

değil,

esnek

yakışır."

mektubu)

FİNANS-KAPİTALİN Finans

Subay

Bilakis

Esasen

Turhan'ın

Ordu

kalanları

önlenmiş,

Adamların

yerine,

do-

önleyecekti.

(Partiler

kavga)

fikri

16)

Beraberlik"

düşürmeyi

devamlılık

çıkarma

heves

operasyonu",

giderilememişti.

meydana

sokma

sürüklemişti.

olabilirdi...

Kapital:

istiyordu.

DEDİĞİ

"Birlik Azınlığın

dağıtıp, C H P hizbi

Finans

bir

ülkede bütün

Kapital y ö n ü n d e

DP hizbini

emirlerine

istemiyordu:

OLUR

Beraberlik"

"Böl ve Hükmet" p a r o l a s ı y l a ,

sında,

içinde

kısmını

Kasım

"Tabiidir ki,

gelince

çekingen,

kattığı,

Komitede

sınıfının

"makaslamış",

kardeşe

ise:

"hep

aş

ihtilale veya

düzene

hoşnutsuzluğa

ile

Kabibay'ın,

M.B.K.

atamamışlardı."

burjuvaziyi

şi

yere

kökünden

nedenlerini

günlük

dıkları

kimse

diyemiyordu.

Komitenin

adım

görünen

teşkilatlı

gerçi

sendikalar sokuldu.

rı

sırtlan

hiç

sırf prejüjeleri ve

getiren?

eliyle

Madanoğlu

Ona

yoktur

ihtilalciler,

mı?

başka

kendilerini

t e k n i k a y g ı t l a r mı?...

Kurucu landı.

kendilerinden

kendi

karışmaz

"aga"

lık" g ö s t e r e n loğlu

bile,

kündeye

gibilerden

HÜKMET

olarak,

nakavt e d e n

Kimdi

lunsun

BÖL V E

dolaysız

sözde Orduya

uymayan

bir O r d u

egemen

güçleri

olması

kendi

için

araların-

birleştirmekti. devirtmişti. küçük

Şimdi

burjuvazisi

karşı-

görmek

"CHP

partizanları,

larını,

meyveyi

Kuvvetlerce kendi

(MBK

tabii

lar." (D.S., Bu

kendi

muhalefetleri fakat

tarafından)

olduğu

ile

hazırladık-

meyvanın

koparıldığını

hissinden

Silahlı

kendilerini

iktidarın

kurtaramadı-

Mektup)

ile C H P bir y a n d a n ,

yısı g a s p e t m i ş nüllüleri

üyeleri

hakları 17,

kanı

ihtilali

olgunlaştırdıklarını,

kendi g ö n ü l l e r i y l e halka,

bir O r d u g ö s t e r i y o r d u ;

kanalından,

Ordu

Menderes'i

öte y a n d a n eski asacak

27 MaDP, gö-

bir C H P aleti

gi-

bi t a n ı t ı l ı y o r d u . Böylece,

azıcık

Reform

Ordu

küçük b u r j u v a z i s i ,

pital

hizbi

Ordu,

tarafından solculara

isteyerek

her iki

Halka

"faşist",

Halkı

tutmaya

(akıllı ve akılsız)

karşıymışça sağcılara

kalkışan

Finans

Ka-

kötüleniyordu.

"komünist"

diye

umacı-

laştırılıyordu: "CHP

teşkilatınca

tuplaşmaları tur. Silahlı gibi

hal,

eski

Kuvvetlerle berbat

mektubu).

iktidara

Önlemek

şöyle vahim

CHP'li

bir sonuç

sahip

çıkılmıştır.

dursun, duruma olmayan

doğurmuştur."

artmasına ilaveten, halkı (D.S.,

fikri karşı 17,

husus, sebep

kuolmuş-

hissi alanda,

karşıya Talat

getirmek Turhan

BEŞİNCİ

BÖLÜM

27 Mayısıı'ın Sentetik

İncelenimi

27 VATAN 27

sarsıntılar

mından

hepsi

Adsız diyor

Talat Aydemir"

üzerine

aynı

ihtilal

"Sene

nice

kapıya

(D.S.,

19)

lerin

şeyler söylenebilir.

başını

Sonuç

bakı-

çıkar.

severlerden

1960..

Sene

bir saniye...

Talat Turhan,

hadiselere

sahne

Finans

lenmez kati

beş

D.S.'a

mektubunda

sene.. bir

Tarih

asırlık

ölçüleri

ölçüye

sığa-

öğrenilenler,

dur-

17)

Devrimlerin

bir g ü n d e

ve tahriklerle öğrenilemez.

çağındayız.

perdeleriyle

sene

(D.S.,

propaganda

Kapital

Mason

Sadece

oldu."

Yığınlar açısından cak,

1965.

Oysa,

gun y ü z y ı l l a r boyu

gizlenir.

açık o l a y l a r ,

Talat Turhan

An-

içine ona

işdik-

çekiyor:

"Bence, de;

perde

ancak

binde

ler,

ihtilaller,

geçen

tabii

tip

inkişafı halde,

etmesi, (D.S.

Bütün

bunlar

sorunlarına hayal bu

karanlıklara

bir

sebebi

devre ışık

imkân 1960

ondan

diğer 15 açık

düşünebilen,

çözüm

yolu

hadise-

teşebbüsler,

vermedi.

biri

olanların

Geçen

çıkmamış

Mayıs

gerisinde

hususudur.

kavuşmamıza

belki

hususiyetlerinden

perde

veya

özellikti.

davranışlar?

için

olduğu

vuzuha

bir

önemli

olayların,

çıkmış

kapaklılık

memleket "O

devrenin

ölçüsünde açığa

arasında nı

önünde

dahi

"Gizlilik

yen,

diyor, biri

mahkemede

ler

bitmez t ü k e n m e z a y r ı n t ı l a r ı ve o z a v a l l ı

ki:

içinde cak

ihtilalinin

kadar sevdiğim

yiyen

SENTETİK İNCELENİMİ

HİZMETİ

Mayıs

"Canım

MAYIS'IN

Ekim

1961

rejimdeki

düşünmek arayan

ayiste-

münevver-

oldu.

hakkında tutması,

yazılacakların bir

vatan

hakikate hizmeti

hizmet

olacaktır."

17)

Aşağı

satırlar, o

rarlamalardan

hizmeti, V a t a n

korkmaksızın

yerine

hizmetini,

ufak t e f e k t e k -

getirmek çabasıdır.

BAŞLICI Bu

KAYNAK

incelemede

Adam"

yazısına

Doğru

tespit

çıktığı

"Tabii görüşle

D.S.'nin

şahsi

"sorumsuz"

yüce

"Gölgedeki

tanımıyoruz.

ışık

tutacak

kollegya

"Açıklama"s\

açıklama

beyan

ileride

duyan

ilgi için

olmadı.

Yalnız

bu yol adı sanı

karşılaştık: Senato

Başkan

Tabii Adam

genç

ku-

Senatörler bir T a b i i

Kadri

adına

diye

üç g ü n

Senatör'ün

Kaplım

dün

gazetemizde

yazılarla

ilgili

mütalaasını

bir

umu-

menfaatler

"Açıklama"dan

belli

Vekili

Senatörler

başlıklı

objektif efkâr'ı

gelecekteki

Tabii

ve say-

veriyorlar:

milli

olayları"

imzalı

takip

"ciddi"

dünya

açıklamayı

malolmuş

nitelikteki

olmadığını

Kaplan,

müjde

Gölgedeki

haberi

bir

"Tarihe

yaparak,

lanan

olarak

olayları

ile

Senatör

32)

diyorlar.

yayınlamış

genel

"Yurt dışından

bulmamaktayız."

s o n r a , aynı g a z e t e d e , "Tabii

Senatörler"

bütün

"Bugün

uygun

Yanılmıyorsak, şaklara

(D.S.,

milletine

sunacağız."

"Tabii

buluyorlar.

olarak

Türk

bakımından

bir

yayın-

açıklamadan

bir

bildirmiştir.

husustaki

edeceğini

düşünce

söylemiştir."

Ondan sonra g e r e k m e m i ş olmalı ya

Seyhan'ın adamı

yazılarını

görüşler"

Senatörler

miyesine

rıca

Dündar

Gölgedeki

gazetede

çıktı.

edebildiği

m ı y o r l a r ve

şu

mu y a z ı y o r ?

açıklama

bir

çok

başvurduk.

Hatıraların bir

ÜZERİNE

(D.S. ki

gerekirse

ay-

35)

ilgili

başka

bir a ç ı k l a m a -

rastlanmadı. Öteki

Emekli

Kurmay

minde

Harbokulu

yalnız

Muzaffer Özdağ'ın

yor v e ğu

gibi

şeylerle M.

yağ

Bize g e l i n c e , kalabilmiş

Jandarma sını

"Tarihin

görevlere rini tenin

empoze

daha

Genel

kısa

sonuncu Bizce

kimi

devri-

açıklama

getirmediğini

yazı-

bulundu-

Orgenerallerin çok

takdirine" buna

açıklamayı

Gölgedeki

"ciddi" o l u ş u n a

Komutanı

girmelerine ederek

(27 Mayıs uzun

"müsaade"siyle

Sonunda

gibi

"Açıklama"s\,

karşısına

İzmir'den

"Dündar Seyhan'dan

bulmadık.

olması

Elevli imzalı

daha

(C.

vatanper-

çekiyor.

birincisi

aydınlatıcı

Avni

Elevli'nin

uğraşıyor.

Alankuş)

ver" o l d u k l a r ı n a

ruk'un

Gürsel'i

getirenler arasında

Sunay,

yani

Yarbay

Tabur Kumandanı)

Em.

ise D.S.'ın engel"

Eminsu'ların

pek "ciddi", "Sorumsuz"

yaramış

sayılabilir.

General A b d u r r a h m a n

kendisinin

bıraktıktan

Adamın

sonra, "Karşı

"Güdümcü"

Eminsu'ların ihtilal

Do-

sayılmasivil

hazırlayabilecekle-

olduğunu,

dikilmesine

sebep"

yüzden

"Komi-

olduğunu,

"Halen

Paris'te

olan

bulunan

bir Albayın

sabını

maddi

arada,

eskilerin

çeşitten

"Avrupa'dan Orduyu

bir sözü

döner

dönmez,

emekliye

Demiş.

"intak'ı

yemezseniz,

derhal

lı.

Ordu

sevk

arkadaşım milyon

Albayla,

liraya

emekli

yakındır"

he-

Böyle

Kimi

Paşa,

Ordunun

(doğrunun

Komite

sizi

demediği

olmakla

ile y a r a r l a n d ı k .

fazlası

M A Y I S ' T A İKİ

pitalce

belli.

Komutanlarını

Yalnız,

Ondan

birlikte,

"Gölgedeki

Hatta

"temize

Eğer siz

"Orduda

galat

Paşa

olma-

d e m e k Or-

gerek. olduğu

M.B.K.'nin

Birlik

sürüyor.

( b e l g e l e n i m e elverişli)

gelmesi)

arkadaşlarına:

yazılarından

nedenlerle,

biraz da

dile

Dündar Seyhan:

yiyecektir.

öne

ruhu

demektir sayılmasa Bütün

hak"

hatırlatıyor.

edelim."

bırakmanın" s a k ı n c a s ı n ı

sınıf bir

yapıyor.

dedikleri

Paşa

bir zararı

Adamin

kanısına

"İhticaca

vardık.

salih"

Ve yararlandık.

CEPHE havalesi"

bundan

çok ö n c e

Finans

Ka-

"hazırlanmış"t\.

Mayıs

Bunun

hangi

üzerine

Gözleme

sosyal

çelişkileri

pek az

dayanan

canlı

ortaya vurdu?

belge v e r i l d i .

olayı,

Genel

Mayıs'ın

sözler bir y a n a .

vurucu

lideri

şöyle

anlatıyor: "Harbokuluna zim olan

halk, bu

mebus

hareketi Şu

dışında

şeklinde lar." (C.

halkı

"Milyonlar

aldım. imza

Bikoymuş

tevkif etmemekti.

çocuğu,

Onu

hatta

onlardandır,

bütün bu

kimseyi

haber takrire

bekliyormuş

var...

Madanoğlu:

mahut

kedisi

ki,

Fakat

köpeği

penceresini

ile

açan,

almış;

falanca

hemen

Türkiye

candan

rehberini

adam

getirildiğini ile

başka çoluğu

kadar

evde

üyeleri

küçüğü,

telefon

kişinin

Kabine

büyüğü

eline

yüzlerce

kararımız,

mebusları

"İfşa idi.

götürün...

milyonlar

ediyor!",

Hisse,

vurguncu"sunu

ve Adalet,

hayale

görüyor

vurmuştur... yakınlarını

toplatmış-

16 A r a l ı k

1961)

kapılmıyordu.

Karşısın-

toplatıyordu.

Çeliş-

ki açıktı: 1 -

Finans

2 -

Halk

Kapital

(milyonlar v u r m u ş )

cephesi.

Devrimci s u b a y a t u h a f ç a gelen daman

s e r m a y e c i ve t o p r a k ağası)

ile tek c e p h e

kurması

bütün

bu olay, Finans - Kapital (Koiçin

egemen

korkunçtu.

çevreleri

Halkın

telaşa

Ordu

düşürdü.

İFLAS

BORUSU

Bir şey

unutuldu.

gıç,

sosyal

temel

konularında

remitliğinde (Tarihte yıs

boşuna

Mayıs

yordu... linde

sıraya

Sait nı

Ergin

bildirmişti."

(A.

Mart

1965)

milyon

yılı

gideri

342

başına

milyar 320

milyon

lira. milyon

(giderlerini

karşılamak) 110

günlük ömrü kiye'yi rın

İKİ

lira

resmi

Müsteşarı lira

kaldığı-

İçyüzü",

Milli-

sabahındaki

milyon

nüfusa

Devletin

rakamla

yaşamasını,

1960 milyar

DEVLET deni-

Alacaklıları

halde

bir D e v l e t i n dümen

110

lira kere

suyuna

Devletin

karşısı-

bile ö d e n e m e y e c e k 4 iflas d u r u m u . . . T ü r -

sokmuş

güdücü

sınıfla-

çıkmıştı.

SOSYAL

ZÜMREMİZ

POLİTİKASI,

iki

sosyal

ZÜMRE'nin

te-

idi: KAPİTAL zümrelerinin

politika

ö r g ü t ü , eski

( B u g ü n AP o l d u ) ; 2

idi,

DEVLETÇİLİĞİMİZ

zümrelerinin

gelenekcil

örgütü,

CHP

CHP'dir. İkisi arası ç ı r p ı n a n

yarı

küçük -

yukarıdaki için

mümkün.

EGEMEN

1 - FİNANS idi.

milletin

Bakan-

Mayıs

kuruş d ü ş e r .

borcu

sadece

Bütün

Bakanlığı

lira

ini-

saf ha-

evvelce

milyon

milyon,

siyasetinden

EGEMEN

lira

istedikleri

kalmış

Türkiye'nin kelinde

gitti-

alanına tek

"İhtilalin

Türkiye'nin

ha-

muhafızla-

Başkanlığına

etti... 85

Ma-

lirayla y a l n ı z ve a n c a k 4 gün a y a k t a t u t m a k

Emperyalizmin

egemen

Coşar:

Bırakalım

len şeyi 85 na çıksa,

Ö.S.

stenli

Gürsel, Maliye

ki-

bile.

önünde

tebrik

sadece

aynasıdır.

politika

kazanmaktan

Güvercinlik

elinde

rakamı,

adam

Kurmay

uçak,

birer

patlan-

toplumun

çalışılar maz

subayları

karşıladılar.

İpekçi,

ekonomi temelinin dağıtılırsa,

Kumandanlığı

çağrılmıştı...

hazinenin

zaman

salonunun

birer

öteye g e ç e m e z d i .

Genel

Şura

kendisini

bulunmazsa,

ihtilal

getiren

subayları

müsteşarları

Naci

yet

binerek

subaylar

girip

tanıdığı

lıkların

doğru

ama Eğer,

koyamamıştı

"Örfi İdare

İzmir'den

idi.

kotarışlar,

dursun,

11'e

ciplere

İhtilalci

üçünü

çözüm yolu

bütün

sabahı,

Gürsel'i

bir o l a y d ı ,

ürünü

zaman yitirmekten)

Saat

arasında

ler...

gerekli

ç ö z m e k şöyle

gelmişti...

rın

Mayıs siyasi

başarılacak

konuları

ekonomik çıkmazın

safra

MP - C K M P - Hür.

burjuva, yarı

çifte rolünü

düşman

P. ve ilh.

b u r j u v a ve d e r e b e y i ikiz

kardeş

gibi y ö n s ü z ,

partileri,

ancak

"Büyük Parti" g e m i l e r i

o y n u y o r l a r d ı ve o y n u y o r l a r .

Sosyal liğimiz,

ilişkileri

bakımından

üstte g ü r e ş t i ğ i

zaman

iki

egemen

pital z ü m r e l e r i n i y e t i ş t i r m e k ülküsü Savaşı T ü r k i y e ' n i n zenginliğine Kapitalin m/"na) mize

Amerikan

haddini parti

üstün

millet şey

kesişleri İkinci

mu?

kapısında

vurgun

Devletlûlarımızı Efendi

fusu lik

ile 2

mak

göz

yan

yüzden SOKAĞA

Devletlu'dan aslan

payı

Osmanlı

alış-

kapıkulu ya

durumuna

alışkın

kadar

kötüledi, sok-

Devletlûlar

pahalılıkla

kese-

kişiyi

çok aşar.

kapısında bu

bilir, A m e -

askerlerle

Baskın

Finans

geçinen

milyon

nüfus

Kapıkulu

basanın

Kapitalin

birlikte

Ortalama

Kapital z ü m r e s i n i n 8 - 1 0

"ileri" s ö m ü r ü

Kapital,

geliştirmiş

çok ağır ve idi.

basma

düşeceğini

hesabı üst

kalmadı.

Düne

nü-

bin

kişi-

olduğu

için,

aleyhine,

Devlet-

dönüvermişti. sağla-

Devletçili-

devletçiliğimizin

topladığı 27

sistemini

kalabalık cinleri

bir g ü n

dağıtama-

Mayıs g ö s t e r d i .

Alt sınıf

yoktu.

tabakalarda

paylaşmada, ihtilali

lüzum

Devletçiliğimizi

bilinmeyen

gelmişlerdi.

Finans

Mayıs

Finans -

sihirbaz d u r u m u n a

koz

görü-

fark ettiler.

Devlet

dertler açabileceğini,

Dev-

böyleydi, ama

benim" dedi.

alt

Mayıs g ü n ü

bir g e c e d e

lehine

ve tabakaların Bu

göze

y a r a t m ı ş ve

başına

sırtında

-Kapital

gösterişe

milyon

ile s a y ı l ı r s a ,

kalmış T ü r k i y e ' d e ,

isteyen

ğimizi

Yardı-

Kapitalin

enflasyon

bilmez.

net y a r ı m

bin civarı

kuvvet d e n g e s i Geri

konuşma

ölçüde,

ekildiğini

insan e d e r d i .

nüfusu

velinimeti

yukarıdan

Millet

kapıkulları

çiliğimizin

harp

Devletçiliği-

ile g e ç i n e n a s k e r l e r i n s a y ı s ı n ı A l l a h

ama

kişilik aileleri

beri

tokluğuna

zedelendiği

bilir,

milyon

gösteriliyordu.

ülkede Efendi,

yaptığı

boğaz

Devlet parası

"Bu

de d i b i n e darı

Devlet

icabı"

artık

Devlet

Finans

bir

Finans

("Amerikan

Finans

hep

isteniyordu.

denilerek,

pozuyla

şereflerinin

rikalı

yeni

Ka-

Cihan

açıkladı.

Finans

zamanı

İkinci

uluslararası

Sermaye,

Aslında

Savaşından

Kapital:

lerinin

zümrelerini

geldiğini

parti

hikmeti

Devletçi-

bu... Cihan

tu.

çıktı.

"Devletin

kanlığıydı

çok

aldatılmak

olur

Özel

zamanı

çalıştı.

kanadına

Devletçiliğimiz

sırtına

nüşle

Finans

bildirmenin

görünüyordu;

üstün

Kapital

kemiklendirince,

dayanan

zamanı

letçiliğimizin

altında

Emperyalizmi

var g ü c ü y l e

Tek ve

Finans

kavuşturup

zümreden

bile, T ü r k i y e ' d e sırf Finans

bir

prensiplerden

tutanlar

ÇIKMA YASAĞI

halkı

koydular.

"kozların çok

işe

paylaşılması"

pazarlık

rol

karıştırmak

İhtilale

oldu.

oynadı.

istemediler:

uğrayanlar b u

jesti

pek

beğenmekte

buk

gitmeleriydi.

kusur e t m e d i l e r .

KUDURDU:

Finans

CHP'Yİ

Kapital,

lamak z o r u n d a yıkılmıştı. ölünün nans

grubu,

DP'ci

getiren?

ğulmaya

lanse

zin

"Öleceksek

dibini Yerli,

zetesi

defa

'Devr'i

sabık

kiplerini

çekilirseniz sım

"Kol

No.

çekil"

da'ya t ı k ı l ı n c a , mu

itmiştir.

rulsun!"

ni V u r g u n ) "DP met

Finans -

tilale

düşen

sormaktı."

CHP'li

bodeni-

rakiple-

bir

"Havadis" gaşu

oldu:

olmuştur.

1950'de:

Türkiye'de

hiç

İsmet

demek:

Yani,

ra-

zamanımda

aktaran:

hesap

Paşa

"Benim

manası?

Finans

biz

Paşa,

görev, (Keza)

aynı

yaptınız-

Akis,

Kapital

Ka-

yaptığı

kalsın,

DP'ye demişti. sen

DP Y a s s ı a -

benim

beraber,

"Öyleyse

hepimizden

CHP

has"? "Bu

demiş-

"Benim zama-

olsun" anca

görelim.

yanında

yaratmayacağız"

amaçla,

yanma

DP'de A m e r i k a ' y ı

"Herkesin

Kapital " P a ş a " y a :

zengini

devrinin

"Devr'i sabık

istiyordu:

düşmanlığı

devrinin

Paşa

mi-

künde-

birden

tema

Sonra

Menderes

vurgunların

demek

has,

Sen

denizde

Hep

ile

ana

sanki

(Havadis'ten

içinde":

İsmet

Sorulsun

" O n l a r mı

Beni

kurbanı

kurtarmazsan, "alacağın

ber gideriz!

himmeti

diye

anlamında,

DP a ş ı n ı n c a ,

nımda

"Başbakan

diye

DP k a n a d ı

doğurmuştur.

getirir g e t i r m e z ,

kalacak"

ti.

ölürüz:

Fitez-

649)

kırılsın y e n

iktidara kâr

suça

sorulmayacak!"

1966,

vurguncu

işlenen

kurtulursunuz"sözünün

hesabı

"Kuvvetli Albay"

kendisinin

yaratmayacağım'

sinsice

"Düşük" DP metodunu

gösteriverdi.

Orada

intibaını

şato gibi

kodamanları

ile aldı sazı eline.

birlikte

servislerin

kendi

için

dört elle y a p ı ş ı r ı m .

ucunu

gizli

sorulmayacakmış

hep

s a h n e y e çıkarıldı.

"Bir

ettiği mızrabı

Finans - K a p i t a l i n

mızrağın

yabancı

uyarmak

provokasyon

bir milyoner"i

sana

boylarız!"

rine o dille

kanadının

ispat-

mıydı?

"Her mahallede bırakırsan,

ça-

pirin-

kendisine

İskambilden

CHP

sınanmış

Londra'nın

kendi

ansızın

kararmışlıktan

Yardımcısı" Alpaslan Türkeş sin

rekabetiyle "Dimyata

geçiren

konacak

gözü

Kapital

gahladı.

DP d i k t a s ı

sarsıntıyı

mirasına

Birbirlerini

parti

bulgurdan olacağım"

kaldı.

Aynı

ihtilalcilerin

ISIRACAK

çarçabuk

ce giderken evdeki

Tek şartları

bir kolu-

kanca

bera-

hesap

vurguncularının

so-

boyunu.

memlekette" "zenginlik"

(ya-

ne d e m e k ? varmış.

Atatürk

zenginleri?

Onlar

hem

CHP

ne hem

devrinin oluyordu?" de

zenginleri,

İs-

"Şimdi,

İh-

devrinin

hesabını

üslup t a m

Entelicens

bir ş a n t a j d ı .

Çörçil'in

tığı

fıkranın

şimdi

Servisin

İkinci

kendisiydi.

oturmuş,

başka

mutfağına

yakışır alangle

Emperyalist Savaşı DP

kimleri

ısırılmıştı, ısırıp

sırasında

anlat-

kudurarak ölecekse,

kudurtacağının

listesini

çı-

hemen

ku-

karıyordu. 27

MAYIS'IN

işlerde

lağı delik D a m a d tıyordu?

ler.

çok

"beg"ler

temas

kurmuştu... açık

imiş

önünde

örtülü,

hangi görüşen, şayı

sonra

ği

bir

haber

teşkil

şuydu:

Gürsel ucunda,

nezona man

"Binbaşı ra'ya başıyla içindeki "6

Elevli,

getiren görüştü.

gelişmeleri Ağustos

İsmet

Paşa'nın

şanın

ikinci

toğraflanır.

defa

Elevli

evinin karşı

İnönü

sanıldığı Kötü

gide

Gürsel'i

(Akis, saat

arasındaki

değildi.

merdivenlerinde.. gelişleri"

alacaktı." gibi,

şu yol

İzmir'den İsmet

"Ro-

eden:

alıp

Anka-

Paşa,

Komite

ol-

kombi-

matbaasına gele

naklen,

keza, 21

ilk

kuvvetli

Görevi,

Damad'ın

Gürselden

benimle İsmet Pa-

bir s o ğ u l c a n

biriydi...

karşıya

anlatıyor:

getirdi -

kadar

atılıverecekti.

balığın çalmaz,

Gürselden

Müsteşarlığından

günü

akşamı

güzel

Subay'ın

bulunanlardan

anlatmış." 1960

çalar

ile

bahanesiyle

ona,

zili

aracılığı

ibaretti.

Mayıs

Maksat onun

gereken

güzel

Kapi-

bulunur

Yetkin'in

"Kuvvetli Albay".

uçakta

namusu

iğnesini

Gürsel'le

Türkeş

bastırma

zincirlerinden

Finans

gelip

Başbakanlık

olmaktan

eserler"

ile ta-

çevre

dergiye

Kurmay

bu-

gün

Subay,

kullanılmadan

bir t e y e l

tarzı

Nüvit

etti.

Albay

kendisini

Hapı y u t m u ş t u tanın

Hiç

tehlike

bir iki

almış

arkadaşları

bir zavallı y e m d i . ilk

kadedi-

keza)

her y a n d a

işlediklerini

önce

Kurmay

TEMASI

nasıl

benim

(Akis,

çelik olta

Damad,

içinde

Babıâli'de,

hesaplaşma

görünürde

geçirtmekti.

gören

GİZLİ

açık

kimin

ele

"açık açık söylenti"?

"gizli" duran

(1960)

ilgisi,

duruyordu."

alnı

mekanizmaların

"Yaz

kim y a -

Safa'nın,

Havadis'i

Evliyaoğlu

gizli s e r v i s l e r i

bunun

"Peyami

Türkeş... bu

söylenip

Kapitalin

muydu? Toy Türkeş, gırtlağına

İnönü,

Benden

istedi."

Gökhan

Türkeş'in

millet

altında

olan

Şu y a z ı n ı n a l t ı n d a

çekti.

bir söylenti:

açık

boşandırıldı.

dikkatini

grubuyla,

Finans -

talin

sınangılı

öğrenmemi

Fakat başka

lunan

daha

T o k e r açıklıyor:

çıktığını

rafından

GÖREVİ

beye sinyali çekti.

"İsmet Paşanın leminden

SON

herkesten

Bin(MBK)

61) civarında Gürsel

(Akis,

Heybeliada'da ile

keza,

İsmet

Pa-

62)

fo-

Finans - Kapital 1

Kişi

res'ten

Mayıs'a

2 -

Teknik neden:

Yıkılacak

enflasyonunu

Eskiyen

razı

"artık"

idi:

istemediği

Mende-

iskambil

ehramında

kâğıdı

kişi,

görevi

ile

Paşa'nın

buluşması

İnönü

Halkı

Finans

da,

biten

Üniversiteyi

Kapital

Mayıs'a

dengesizlik yaratan

Öyleyse,

Mayıs,

kadar t e r s i n e

dönmüş

Ordu

üst

gidermek...

derilmişti.

rahatça

gecesi

değişmişti.

da, t a m

o sıra

Mayıs ç e k i l m e l i y d i .

"eşref s a a t " e

de,

Mayıs, durum

Orduyu

Mayıs'tan

gi-

Gürsel

rastlıyordu.

karşısına

kurtulma

almıştı.

ortamını

hazırlatmıştı:

"Cemal

Gürsel

Heybeliada'da

M.B.K.

meşher

"Ordudaki

desteğe

muhtaç

hissediyordu."

MAYIS'IN

İ.İ.

Paşa

di?

iki şey için

Amerika'nın

kurtulmak;

kademe Ordu

nedeni:

bir y ü z e y l i k l e

ortaya

Paşa'ya

yapmış

geldiğinde kendisini

bir

keza)

BAĞLANMASI

karşı

Cumhuriyet Tarihinin

(Akis,

BAŞININ

"Tensikat"a

İsmet

tensikatı"

idi.

iki

Aralarında

"Tükenmez"

konuşulabilir-

içkisi

yürekler

acısı

kondu:

1 - Din. 2 - Kürt. Her dır

iki

yuvasına la

konunun

Din

din

yoksul iki

halk çare

nangılı

İ.İ. -

ile

önünde ki

Paşa'dan bir

girişilmişti.

sarılmayı

kışkırtırdı.

Kahramanlar

maa

çağıracaklarını ütopyaya

"İbadetin

Rahmetli

latmış.

İsmet Paşa:

eski

tutmadığını

ibadeti

temizleme

sokulup,

rolüne

yalhiç

ezilen

itiliyordu. bu

O gün de kırk yıllık sı-

Gürsel: dini

olduklarını,

irticai

bir

Din

teşekküllerin Şurasını

içti-

diye

sor-

söylemiş."

karşı

Gürsel,

Çünkü

gelmişlerdi:

Cemal

düşündüklerini

Türkçeleşmesini

muş.

yıl-

arısının

kırk yıldır D e v r i m c i l i k d e y i n c e

ders a l m a y a

arzusunda

Din d u y g u l a r ı y -

"mazlum" d u r u m u n a

ezilen

reform

kurtarmak

"Yazık" o

ağa

iken,

gösterilerine

elense etmekle yığınlarda

başkasını ö ğ r e n m e m i ş l e r d i .

elinden

meden

elle

Demokrasi

değnek

deliği

Mayısçılar,

Din Problemi:

"Dinde

Toprak ve

önünde ağalıkla

dört

adamı

işlemden 1

tepede

ve Ağalığa

yoktan Ne

Eşek

hiç d o k u n m a k s ı z ı n ,

o y n a m a k ta,

nız

temeli,

yapılmıştı?

Paşa: gözünüz bildirmiş.

"Yazık" demiş."

(Akis,

Türkçeleştirmek, yolunu

tutuyor Tepkiden

açabilirdi.

mu?

korktuklarını

keza, Mayıs'ı

an-

64) daha

kestir-

Kürt Problemi:

Türkiye'de

nasıl

özellikle var

Doğuda

ki,

bizim

bulunan bu

sömürü

meselesi olduktan

tedirgin Bunun

ağalara

karşı

Doğudaki

yasak

edilmiş

doğrusu

U l t r a m o d e r n ) söO alışkan-

açıklamış."

edip " m o d e r n l e ş t i r m e k " . . .

Paşa y e n i s i n e

içinden

çıkar o

yol

zaman

olmadığını,

cereyanına

karşı

LİDERLERİN

hizmetinde fikrini

Paşa,

iyi

bunu

de t u t u y o r d u .

mücadele rol

öteki

söylerken,

Ordu'da

ona

Batı'ya

denendiğini,

sürEski Halk'ın

söylemiş.

usulünün

dokunmaksı-

sürgün"...

Kürt

ısındırılması,

verilmesi,

keza,

keza)

gülerek:

bağlandığını

savunmuş,

(Akis,

15 yıl

vaktiyle

fazla Türklüğe

onlara

bulunmuş."

bilir nasıl

daha

arasındaki olduğu

kim

kılına

birkaç a ğ a y ı

"Sivas'a

hareketine

söylemiş

(Akis,

D o ğ u d a k i T o p r a k ilişkilerinin

P a ş a ' n ı n v a k t i y l e y a p t ı ğ ı gibi,

"Bunun

Kürtçülük

geliştirildiğini

düşündüklerini

gün

İ.İ.

hoşlanan

tarafından

İ.İ.

sinde

öyle

maskeleniyordu. kanunla

(Antika

eden...

Ağalar

tedbir

Ne tedbiri?

sı

tüm

tıpkı

kaftanı ö n e m s i y o r l a r d ı .

zın,

Ağa'sına

genellikle

Gürsel:

"Kendisini geçmiş.

ile

çağrılmaktan

değil, ona g i y d i r i l e n

Cemal

sistemi

karıştırılıyorsa,

sonra

Paşalarımız, yerli-yabancı

mürüyü

Millet

ile

"Kürtçülük" m e s e l e s i "General"

"Paşa" titriyle

olan

lıkla,

Antika

"Din"

asıllı

kimseler

Memleket

Topluma

yoldan

Kürtçülük ve

kazandırılma-

kaçınılması

tavsiye-

64)

besbelli da

Gürsel

"Aga",

Paşayı

yahut

göz ö n ü n -

"Kürt" d e n m e m i ş

miydi? 27 niz

Mayıs

çekilmenin lar

Kaptanı

burada

adına

kırılmadan, "Gürsel,

sinlikle ediniz"

Gürsel bunu

Bab'ı

Paşa

"De-

Hükümetten"

açıkça,

boyun-

soruyordu.

1961

Paşa:

NASIL

Başı

Ekiminde "Bu

(Akis,

yapılabileceğini

tarihi kesinlikle

derhal

keilan

modern

64)

sınıflara

kolay ve

o denli

patladı?

yap/"larına

bir d e v r i m ,

modern

kadar Niçin

çatışkanlık

"sosyal

keza,

SEÇİLDİ?

neden

parçalılığından.

"Bölümlülük"

ilişkili

yaptı."

BAŞ

Mayıs'ın

Devrimcilerin ca

İ.İ.

oturturken,

ile

demiş.

Devrimcilerin

lumda,

tarihini"

ancak İ.İ.

karaya

"izzet'i ikram

"Seçim" d e n i y o r d u . "Seçim

etmiş."

İHTİLALE

burada

demişti.

bunların

ifade

"Cemal

gemisini

biter"

ancak

çabuk

Elbet

dayanıyordu. modern

dayanırsa

bağlandı?

"Birlik" etiketi bunun

Modern

üretimde

Ömürlü

altın-

temeli: top-

dolaysız-

İktidardan

söz

edilebilirdi. ka,

kat 27

larına lum

Küçük

burjuvazi

kat t a b a k l a ş m ı ş

Antika Toplum

Mayıs d e v r i m c i l e r i

o tabakalardan

iktidarda

dek

ilişki

sonuna

- çelişkileri

biri

kalamazlardı.

buna

elvermezdi.

birinin t e m e l i n e o t u r t m a k z o r u n d a güç

armağanı

bir taba-

bir y ı ğ ı n d ı .

idiler.

Kendi

baş-

gibi,

top-

İçyapıları

İktidarı

iki

rahmetten

Modern

iki

s o s y a l öz-

vardı: 1 -

Finans

Kapital

(En kodaman

Sermayeci+Ağa

ortaklığı),

2 - İşçi Sınıfı... Bu

tartışılmaz gerçeklik açısından,

zülüşleri,

daha

kuruluşundan

güt t e k n i ğ i n e en edebi

kritik a n d a

kesinliği

lu'ndan

ile

İhtilale

seçilen

Lider

için

Batıda

çaş G ü r s e l

Paşayla yalnız

ilk s o r u s u

şu

misiniz?"

Tam

o sıra,

Devrimci

Ama

Gürsel'de.

laşılan

bunu

katıldı

bilen

Demir gibiyiz,

ve "Biz

Yanına "mız

buna 4-5

Sayın

Madanoğ-

Biri

Oto

Sayın

içinde

çıtlatıyor.

Ko-

Gürsel'in

genç subaylar, mı,

daha

baskın ve

Kara

Madanoğlu

panik g e ç i r -

Kuvvetleri

başka

Komutanı

"Kuvvet" a r a n ı r mı? A n -

bastırıyor: Gürsel

Mayıs

İhtila-

P a ş a ' n ı n a n l a t t ı ğ ı d a h a da

kı-

Diyor ki:

idik.

karar v e r d i ğ i m i z Kararımızı

meseleyi

Tamam!.. tarihten

var.

meseleyi

Koçaş, sözü

(ihtilale)

kişi

gidip

kalınca,

P a ş a m ! " Ve C e m a l

ilginç o l u y o r .

değil,

Cemal

Ör-

açık ve

hiçbir şey o l a m a z .

versiyon

"kuvvet" n e r e d e ?

line baş o l u y o r . sa

iki

Öncü en

oluyor:

Kuvvetli

General

öğretici

b ö l ü n ü ş ve çö-

güç'ün

Durumu

NATO manevraları oluyor.

mektedirler.

Sayın

daha

çaş'ınkidir.

Mayıs

Vurucu

bakmak yeter.

özetleyen

örnek almaktan

belliydi.

zaman,

Gürsel

fazla

Paşa'ya

kalabalık

açalım

dedik.

açtığımızda:

dedi,

kabul

itibaren,

üç

ederim.

Tek şartla.

zarfında

seçime

İhtilali yaptığı-

gidilecek.

Kabul

mü?" "Derhal Ediyor!", Demek min nans feci

ettik

a s k e r l e r de,

yaşayacağına

ilk

kararımız

Bezirgan

"Aradan gelen

sosyal

temele

inanmıyorlar ve

Kapital'den

olacağını zım

kabul

oldu."

(C.M.:

"İfşa

keza)

göbek Hacıağa

bağı

oturtulmamış

demokrattırlar.

kopunca, Türkiye

ağlarından

bir

Devri-

Yalnız,

Fi-

oylarının Te-

kurtulabileceğini,

"Hür"

umuyorlar. zaman planları

geçti.

Biz,

hazırlıyorduk.

Gürsel Bir

Paşanın gün

Gürsel

iştiraki bizi

ile

çağırdı:

la-

Beni

buradan

yapacaksak

tı.

Hemen

yapamazdık.

vardı.

Bu "-

geri

Planlarımız, dedik.

kısmını,

Harekete

Siz hiç

gene

sizinle

geçtiğimiz

"Paşa

bunu

miyordu.

gitmek

fırsat

Zira

istemiyorum.

kalmayacak.

çok

kan

ince

teferruatına

endişe

etmeyin

devam

ettirerek

"YAR

dökülmesi

kadar hazırlanmış-

Yani "Dört

Katiyen

İzmir'e

gitti."

kan

dökülmesini

(C.M.,

iste-

keza)

EĞLENCE

problemi

orada

daha

(Askeri

Mayıs

ilginç

Bir

olmadı.

devam

baktık

ederken ki

vakit

akşam

ol-

akşamı."

başları, tank

Şura'da)

Anlayamıyorduk.

Komando

tamamlarız.

BİR A N A Y A S A ! "

"iktidar"

geçiyordu?

muş.

karşıladı.

BİR

BİZE

"Planlarımıza

Biz planın

böyle oldu.

BANA

İhtilalin

gidin.

gelirsiniz."

ayrılıp

Başı

"ÇABUK

irtibatı

gün

makul

Çaresiz,

İhtilalin

mi,

Fakat

Sonra

itibarla: Paşam,

nasıl

dedi.

yapalım.

"Düşündük. ihtimali

alıyorlar,

hemen

kimi,

ister".

"Önce

"Bu

benim

arada,

emrimi

radyoda

verin" der,

ki-

okunacak

mesajlar

devralmıştır...

Deyin,

hazırlanmaktaydı." "Mesela "-

tebliğin

İKTİDAR

"Sözü "-

geçiyor, Yok

şeklinde İhtilal

geliyor.

problem "O

Bahçelievler'de mekte

hemen o

Genç

"nun

"Ne

evinde

iktidarın

bir

"idare" Paşa

anlatıyor:

gün

kadar

15-20 yemeğe

vardı. oturan

dedi.

Benim

bağırıyorsun o

kurulacağı

davetliyim.

Profesörmüş.

evvel Ye-

Biliniyor

bahsedilirdi.

bir komşuları

milyon

burama

Geaşağı

adam!

lira

falanca

çalmış.

gece,

evden

olacak bu-

gelmişti: diye

çıkıştım.

elbet... "İşte

dedaha

C.M.

suiistimallerinden

Üst katta

mı

"İDARE"

bir adamdı:

Birader, sonu?

nasıl

gecesinden) daha

"İKTİDAR"

bulunuyor.

eterleşiyor.

ahbabın

açılmıştı.

ağır

yeğniklik

misafirleri

her gün

mevzu

indi.

(İhtilal

bir

İDAREYİ

başları" t u t u l m u ş .

"İktidar"

biraz d a h a

bir

yaşlı

"Köşe

tarihten

değil,

ediyorum." mi?

olunca,

atılıyorum:

Öyle

yapılıyor. "İDARE"

yeğnik

hemen

yahu...

müdahale

ğişiyor,

ki,

birinde: devralınmıştır.

çıkarken

şoförüme:

olacaksa

olacak

Bana

bak,

dedim.

Komandolar ve lar.

"Ortalık

Halk,

ana

başlamıştı. "-

Boz

genci al, işe

işaret

var ya,

mı?

"Radyoda

geldi. o

iyi belle."

ile

doldurmuş-

tebliğler

Şoförü

yayınlanma-

çağırttım.

Bahçelievler'de Git

bana

dalmıştım.

burayı

vurguncu

bir

göstermiştim.

evdeki ihtiyar adamla,

üst kat-

getir. Bir ara

odada

bir iki sivil

vardı.

Onlara

ederek:

bekliyor

"Meğer "-

bunlar?

çağırttığım

adammış.

Derhal

Rica

Bir

bunları

Uçakla

birkaç

profesörün

tay

azalarını

katıp

kapısına

almak,

Meğer

yanına

dikip,

hepsi

Askeri

katta

oturan

hitaben: yazın.

İstanbul"danmış.

getirtilmelerini

Meclise

Harbiye'ye...

üst

birkaç profesör adı

yaptı.

çağırttım.

götürün

Profesöre

baba,

liste

Alın

profesörle,

farkettim.

miz, Meclisin

dedim.

ihtiyar

ederim,

"Dedim. se

günü." Sana

Hatırladın

oturan "Ben,

boz

aklıma

dedim.

bir ev.

baba

Birden

Hani,

fiu

Harbokulunu

Temyiz

sokmak.

Niyeti-

azalarını,

Danış-

Güvendiğimiz

gelen

mebuslardan

hadiseye

karışmış...

Ney-

söyledim.

temiz

adamları

olanları

içeri

olmayanlara:

Senin

Sen

adın

şu

falan

"Diyerek,

meseleye

onları

rey

vermişsin...

sokmamak,

içerdekilerin

üzerine

kapıyı

ka-

patıp: "Çabuk ğiz...

bize

demekti.

Seyfiye limciller) sipleri

best

böyle

denli

M.B.K. Eğer

-KABİNE-

"İlmiyye"

hocaları

vaktimiz

derhal

Kuvvetler)

seçimlere

ihtilalde

"İdare" d e n i l e n

bizim

Menderes

Anayasa yoktu."

SAATTE

kuruluşu

kendiniz

gidece-

"İlmiye"

"İktidar"\n

(Bipren-

"Siz,

OLSUNLAR büsbütün

iğreti

Kılıççıllara: gayrı

meşru

hükümetini

Kanun

(C.M.,

Profesörlere:

"Siz

görünüyor. mebusları

olursunuz"

devirmekle

çıkaracaklardı.

yetinip,

"Fazla

ser-

demeseeski

düşünmeye

keza) hukuken

yapılması

gerekiyorsa

ya-

diyorlar. "Biraz

zaffer ra...

İYİ

Meclisi'nin

İhtilalciler

pın."

Silahlı

buluştular.

İhtilal

Meclis'le

yapın,

t e s a d ü f e ve a c e l e y e geldi.

bırakırsanız,

ler

Anayasa

(Kılıççıllar: ile

İlk

bir "

ile

sonra, Numan

Selam

iki

genç

imişler.

verdiler:

subay Ben

geldi. "Çifte

Kurmay

Subaylar,

Kerametler"

derim

Muonla-

Biz

likte

hukuk

çalışalım "Dediler.

Ben

Hayhay,

"Dedim. tüne du.

arada,

lışan

İLİM

da,

bizim

asıl

alınması

dık.

dahil,

tatbik

"Komite ilan Peki,

"Dedik.

harita

karar

vermiş,

biraz fakat,

Çifte

yapılmış.

durma-

etsinler,

bir salahiyeti,

KeKomi-

üzerinde

isterlerse

geniş

ça-

arada,

düşünerek,

kimden

gi-

odada

arttırılmış,

listesi

ör-

çıkıyor-

onlar da

bitişik

adedi

üyeleri

salahiyetler

ile

şeklin-

geleceğini

zaman

Albayları,

onlar gördü."

Yarbayları, (CM.,

nasıl planı

diğer

tumu-

subayları

keza)

faaliyete

geçmişti...

lazımmış.

Mademki

Komiteyi

teşkil

eden-

öyleydi:

edin.

subaylar

ilan

ettiler.

olarak

çıkarılmaya

edenler,

düşünseydik,

sokakların

söyleyen

resmen ilan

alacağını

yol gösteren,

kafi

eden

Tutup

etmeleri

Teşrii

ilan

kişi olarak,

başlanmıştı.

vazife

yani o

anda

orada

edildi." Şu

görmektedir.

halde

Açık

bir

Komiteyi

teş-

oturumda

yemin

gerekir. Öyle

olsun,

Görüyoruz. müşçe

Komite,

kabineye

diler.

Gürsel

yapıldı. mişler.

dedik.

Sanki

kaydırıyordu.

"İçerdeki

Bir

görüşüp

ile

Türkeş'i

beraber

isterseniz,

yukarı

üzerinde

yapalım."

belirli y ö n d e , t e s a d ü f -

elin

işi

tespit

Başvekâlet o

fazla

etmişti.

Ama

durmadık."

tayin

sonraları gibi (C.M.,

ver-

Tayinler

Müsteşarlığı

Başbakanlık

kim-

Haber

söyledik.

Müsteşarlığına

zaman

dedim.

bayağı

oldu:

kararlaştırmış,

halletmelerini

ben

memuriyettir, değilmiş,

ise

kurulmasını

Paşa

nevi

her şeyi

Kabine aşağı

memuriyet

"Bununla

Artık icap bir el

H ü k ü m e t de aynı bir

Doğrusunu bu

gizli

alınacağını

Alpaslan

semedim. ki,

rasgele

de,

sızsa,

edilmesi

"Kanunlar

lerin

bir-

Esasen, isteyen

içerde

gayretiyle

Komitenin

tankın

hizmeti

Asıl

aralığından

kurmuşlar

geniş

elinde kaç

vaffakiyetle

kil

Komitenin, gece

bulunan

onlarla

değildi.

alırdık.

etsinler

girdiler.

kalıyor,

Neticede,

görmeyeceğini

Zira

tulacaklarını,

lerin

kapı

değil,

iş

teşkil

"Eğer, o

bir Komite

bir

mevzubahis

ederseniz

aramıza içeride

Kerametlerin

gerekenler

düşündük.

bize

şekilde

İsteyen

bir Komite

Çifte

Peki,

başkaları

heyeti,

fazla

Müsaade

olur...

çalışabileceklerdi.

rametler de tenin

iyi

giriyordu.

bizimle

ettik.

de: daha

Bunlar da

gelen

rip

tahsil

paşam...

et-

mühimbaktım

bir şeymiş. keza)

ASKER

SİYASETLE

Burada,

ezeli,

UĞRAŞMAZ

"Askerin

"cilve" ve

"alınyazısı"

yapılıyor.

İktidar gibi

hayati

cömertliği

içinde,

gönül

yapıyorlar. ma

Hele

ile

öneri

düşünülmüyor.

yukarı

tespit"

"Bunları ritece leri

edilmiş len

D e v r i m c i l e r en

saf ç o c u k -

güveniyorlar, geliyorsa,

ileri

itaat

ediyorlar.

dilekli

İmparatorluğunda,

Seyfiye Asker,

O onun

kadar p o l i t i k a d a n y a s a k

(Kılıççıl)lar

baltacılıktan

bilgi

eksiğini

bir K u r m a y S u b a y ,

bir

politika

kültürü kendilerini

saatlerinde

biraz

çizgilerinde

Kılıççılarımızı

Ama

dileğe,

ç a b u k ve

Öyle

Meclis

larını

Komite

hale

havasına

pençesine

için,

Komitebu.

nasılsa

yeni manası

keza)

sınıflı

toplum

politikasının

düştü.

bir

ettiği

arttıkça

tam

kimse f a r k ı n a

bü-

iyimserliği

-ki teşkil

Komiteye

germiş

dileğine

"Hava"

(C.M.,

içine ve y u r t dışına

Devrim

yapılanları

Şey-

ne o l a c a k t ı ?

girdi."

şakacıktanmışça,

yurt

sanrıca

Komite

ay-

bunun

kurulmuş

müzakereleri

geldi ki,

iyi

başarının

kimlerin

her gün,

olan

doğmuyor.

gelebilir.

beklemediğimiz Komiteyi

da,

Kemal

teslimiyet

içlerine

iş s a r p a

bol

Gelenek ve Görenekler,

kolay g e l e n

ile

çok dayapmaya

vermişlerse, olmasa

öyle g e l i ş i g ü z e l

Hemen

"İktidar" gibi

damarı,

bütünle-

Devrim

Mustafa

k a l m a m ı ş gibi iş

Fakat

başladı.

nınıyordu. Ve

fazla

gidecektik-

durmamıştık.

bilime bilgin

tam

kuşku,

k e n d i l i ğ i n d e n akışı

ğişmeye

nin

ufak

yapanların,

"Komiteden

çekinecek şeyleri

seçimlere

Sadrazam-

hakkıyla

çok d a h a

gene de Tarihcil

Bilimciler ö n ü n e

ründürüveriyor.

lerin

fazla

denetleyebilirler.

parlak ö r n e ğ i d i r .

den

Paşalığa,

pek çok p r o f e s ö r d e n

lak

Stratejisinde ve T a k t i ğ i n d e

işi

deni-

gerçekten

edinebilir.

profesörünkinden

iyi

"İlmiye"

arasında

İlmiye

dek ilerlemiş a s k e r l e r ,

katılınca,

her "oto-

adamı" d e d i k -

gelenek güdülüyor.

ise,

gerçekçi

"ilim

Osmanlı

Hocalarla,

çıkabilirdi.

ana

saydıkları

Aslında,

kapıkulları.

Bugün

"aşağı

sürüyordu." iyi

(askerler)

denirse

ufak t a r t ı ş -

Hükümet,

kendileri

yebilirdi.

"isteyen" giriyor.

adamları

büyük ayırt olabilirdi.

altüstlüğü

Bilgin

lığa

denilen

önemli

herkese

"İlmiyye"den

alışkanlıklarıyla,

kuzu

kimler?

konuda

Meclise

ilim

eski

kuzu

Uğraşmaması"

Toplumun

ediliyor.

hep

Askerler,

Siyasetle

Sınıflı

derhal üzerinde

durum

de-

bir yetki

ta-

ile

bir Kuru-

önemli

varmadan,

Finans-Kapital

bütün

Şah ağ-

şebekesi-

Türkiye'de, kimse

askerden

bulunmadığı

"asla

bir

ucube

kafa

başka

halde,

iştigal etmemesi"

yumurtlayabilir

DEVLETÇİLİK YÜKÜ 27

Mayıs,

mıştı.

Mayıs,

ışık,

bir

şevk

T ü r k milleti

ile

Devletçiliği

suçlamakla

için

taşınmaz

Devletçiler

Memleketi

Tefeci

D.P.'nin

Kapital

teslim

al-

Talat

ile

üst

bulunanlara

bir y ü k haline baskısı

kendisini

aleyhine Hacıağa

üste

zulmette

getirmişti."

Devletçiliğimizin

hoşnutsuzluğu

Finans

güzel

subaylardan

umut,

heyecan

sömürüsü

kazanmıştı:

daha

durumunda

katılan

insanlara

Konu:

saran

bundan

hiç

siyaset-

KIRILIŞI

iflas

İhtilale

Kapital

Kapital:

sağlayan

askerin

yazıyor:

umutsuz

idealistlere

prensibi

HALKIN

yapacaktı?

mektubunda

"27

evelallah,

miydi?

"Memleketi" öyle

Şimdi

Turhan

siyaset altüstlüğü

g e n e de,

haklı

Devletçiliğimiz,

Finans

çıkarmaya

çevirmeye

ağlan

aldığı

g e l e n Finans

idi.

çalışmıştı.

sayesinde

o y l a r bunu bir ipte

ilci

başarı

gösteriyordu. cambaza

dön-

müştüler. Devletçiliğimiz, durması

gibi

devirdi.

Ama

Menderes'in

şartlardan Tasarruf

yararlanarak,

Bonoları

d a r l a r a v e r i l e c e k kredileri nunla

ispat etti

şöyle

dursun,

Kendi sayıları ğının 12)

yılında

artmıştı. yılı

çıktı.

DP'yi

Devlet

(Bunun

77.596

kişi

Kapital

(DP)

devrinde

şiklik sonra ki

Mayıs'ı

niçin

Sömürü

açıklanacak

kadroları

50.114

kişi

(yüzde

"Devletlu"lar

(27

yılda

Mayıs)

yalnız

sivil

arttırmıştı. karşılamıştı?

Kapital) umduğu

beter a ğ ı r l a ş t ı ğ ı n ı

sonunda 478.715'e

ile g e ç i n e n l e r Finans -

hafifleyeceğini

eskisinden

3 yıl

sayısı

yoktu):

fazla

rakamlarım

Kadro DP ça-

Devletçiliğimiz

bir kurtarıcı gibi

istatistik

ücret ve idi:

artıyordu.

16'dan

(Finans

geçinenlerin

%4,

Bu-

401.179

yükü

Devlet parası

oranında

Mayıs

koparttı.

sınırlandırmak

Mayıs ç a ğ ı n d a k i

her yıl

%5.3

yüklerinin

yükün

asker

devrinde

sonunda,

liğimiz)

deviren

hazinesinden

iktidarını sermaye-

tutmuştu. Maaş

1960 yılı

Devletçiliğimizin

içinde

memur yükünü

azalmadı.

gocun-

Devlet z o r u y l a

iken,

çoğalmışlardı.

her yıl

Halk 27

bir a n d a

Kapital s ö m ü r ü s ü n ü

351.293

ağalarını

davranışlarıyla,

katmerlendirmek yolunu

1957 yılı 3

vb.

halktan

Finans -

Devletçi baskısı

son

1963

ki,

Emperyalist

Baskı

için.

bilmez. duyar.

Bu d e ğ i (Devletçi-

Halk, Ama

üç

yıl

sırtında-

Artık dünyanın

en g ü z e l ve

kandırıcı s ö z l e r i ,

rını

yalanlayamaz.

şu

acı

gerçeği

gelen, yukarı hayat ları

aç

idi.

kriz

y a n l a r Finans deni de

birdenbire,

Nitekim

bir b a y r a m

eden

ejderha

Mayıs'la

bolü

birlikte

BÜYÜK 27

MEMUR

LETÇİLİĞİMİZ

Bu y ü k s e k gelirli oldular:

kadro 293

liği

altında

geçerken

12 a r t m ı ş ,

3 yıl

(neredeyse

kata

yakın)

maaşların

düştükleri

düşünülürse,

"normal"

aşlı)

3 yılında

ilk üç

olmuştur.

kaynaşmış kişi

DP'nin

iken,

Finans -

bire

yüksek

yakın maaşlı

DEV-

kişilerinden sayılabilirler.

1960 yılı

egemenliği

artış g ö s t e r m i ş t i r .

keskin

1222

altında

yük-

Kapital e g e m e n sayılan

sayısı

Her yıl

gerçek

%31.6

enflasyon

değerlerinden

m e m u r artışı

edildiğine

göre,

egemenliği 1,2,3

günleri

(150

Mayıs'la

DP d ö n e m i n d e k i birlikte

Devletçiliğimiz

artışın

enflasyonun sanki

olan 100

çağı

Mutlak ve a s k e r l e r dışı t o p t a n

Mayıs y ı l ı n d a

%16

oranında çoğalmıştır.

arttığı

Mayıs

lira asli

ma2163

k a t ı n d a n fazla

durdurulduğu

bir y ü k s e k

sı y a p m ı ş t ı r .

oranında

ila

d e r e c e s i n e giren y ü k s e k m e m u r sayısı

Sayıca

%77

zümreden

Devletçiliğimiz ile

Kapital

ne o l m u ş t u r ?

barem

bir artış!

sı

iki

Devlet k a p ı k u l l a r m ı n t o p t a n

üçte

ku-

her şey gibi

sayılabilir.

Devletçiliğimizin çağının

halkoy-

sihirbaz

ç ı k ı ş ı " ve

b u n l a r içinde y ü k s e k k a p ı k u l l a r ı n ı n

yüzünden için

kişidir.

Artık,

Kapitalin

olan

1957 yılı 929

sek m e m u r artışı

kurul-

MEMUR

Kapital

3 yıllık Finans

Menderes'i A.P.

miydi?

yiğitleriydi.

Finans

halk gi-

tekerlenişin-

de zafer a r a b a s ı n a AP s e m -

önlenebilir

KÜÇÜK

zümresi

olanlar,

yığın-

işsizlik kar-

başlayınca,

"sandıktan

Mayısçılar, T ü r k i y e ' y e e g e m e n

tepede kişi

Finans

artan

baltala-

iseniz,

( D e m i r Kır A t a :

Devletçiliğimizi

ekonomimizi

Menderes'in

ona

sabotajı

çalışan

bindirip d o l a ş t ı r d ı .

çıkar gibi,

Beygir o l a r a k takısı

Kapital

arttıran

işsizlik

Mayıs'la

her gün

Patlak v e r e n

oldu.

halk,

işsizlik,

kadar,

her g e c e Ak ata

önce, AP s e m b o l ü n e )

tusundan

kişi

öyle

şey,

Finans

olan

istediğiniz

ç o ğ u n l u ğ u n u n A P ' y e akışı,

belirttiği

bastırmış

ile d u y d u k l a -

denemeleri

gideni aratır."

Kapitalistlerdir, deyin.

Camiinden

madan

"Gelen

Kapitali y a ğ l a m a k için V e r g i l e r i

işkilli

ları

Siz

arayacaktır.

Eyüp

Hele

biçiminde

kemiği

yıllarca

çıplak r a k a m l a r ı n

bırakmıştı.

şısında,

bin

öğretmiştir:

pahalılığı

yüzünden

o n u n derisi,

Halkımızın

iddia

memur furya-

m e m u r sayısı

üç 27

halde, y ü k s e k m e m u r sayı-

Finans

Kapital

içinde y ü k s e k ken,

Devletçiliğimizin

m e m u r sayısı bi

egemenliği

kapıkullarının 5

egemen

kata y a k ı n

ziyade,

lenebilirdi. zaman.

para

Finans -

Kapital

durdurduğunuzu 3

kal

diyebilir. daha

yüksek

DP ç a ğ ı n d a

söylüyorsunuz,

e n f l a s y o n gi-

lira

asli

Finans

pıkulları,

bütün

içinden

rağmen,

hepsi

geniş,

- Devletluları,

maaşlı biraz

Demek, 99'unu

Mayısta,

tutan

M.B.K. Cuntaları,

içinde

Kapitali

içinde

bir

Finans

gelişinceye

içinde

dahili",

Küçük

Kuvvetlerin

125 kolay-

Burjuva

aşağıdaki

Kanunu

ka-

ile daha

basamaklarına

ile

Batı

bilim

bir koludurlar. 1960 yılı l'e

zümreleri,

durumlu

vurucu

Albay

tipik d a v r a n ı ş v e

maaşlı,

di-

Büyük binde

çıkarıldılar.

7 Bu

b u r j u v a l a r ı n sayıca oranını andırır. ve

çıkarlı

Cuntaları

burjuvazi düşünce

ile

bir b i n b a ş ı -

düştü.

sonralara seçtirtti. ile

Butik

ilişkileri

ihtilal-

"Taklib'i Hükümeti" y a p ı -

yıl

karayı

-mızın

kişilerdir.

düşüren

İstanbul

gücüyle iki

kapıkulları

sırtüstü

Generaller

Kapitale akla

"Harb'i

Mayıs'ın

Personel

bir v u r u ş t a

çeşit

geçen

Silahlı

(ve

tabakaların

yapıldıktan

değin

memur,

Onlara

derecesinden

Küçük b u r j u v a l a r d ı r .

hatta

ücretli

kaynaşabilirler.

kapıkulları

bir y ü z b a ş ı n ı n

değin,

bir yol

"Devletlular" olarak

çoğaltılarak y ü z d e

Küçük burjuva -

devletlû

nın, A n k a r a lıncaya

yüksek

Devletçiliğimizin temel

Finans

arttırdınız,

oylar

derecesiyle

K Ü Ç Ü K B U R J U V A adı

oran, tıpkı, T ü r k milleti

yapılırsa,

barem

alacalı

idiler.

Mayıs'ta

memur enflasyo-

dehlizlerine ç e v r i l m i ş )

Burjuva

ciler de

üncü

de t o p t a n ,

para e n f l a s y o -

kat fazla

(maaşlı,

bitmez t ü k e n m e z

line girmiş olan

Siz

Maaşlıların ilk 3 d e r e c e s i (150 -

çıkılmaz e h r a m

söy-

SOSYAL YAPISI zümresi

- Kapital z ü m r e l e r i n e 4

g e r ç e k ol-

geldiği

akar.

maaşlarıyla,

Devletluları diyebiliriz.

ileri

ama 5

önünde

bütçede

16 d e r e c e d e ücretlidirler. 100)

halk

kapıkulu

Genel

artmış-

bir m u a z z e r e t öne s ü r ü l e m e d i .

KUVVETLERİN

müstahdemleri)

düşmesinden

memur enflasyonu

kasalarına

Devletçiğimizin

hızla

Mayıs sıraları y ü k s e k

(DP ve AP a ğ z ı y l a ) :

suçlama

gericilerin

SİLAHLI

memurlar toplamı

yakın

artmıştır.

Mayıs için öyle

nunu

kata

olduğu

kıymetinin

nunu

sırası,

bir özür öne s ü r ü l e b i l i r d i ; y ü k s e k m e m u r o r a n ı n ı n

maktan

(DP)

sayısı

dek

Albay

İntihar duru-

paşalar

arasındaki

Burjuvazi

arasında

çerçevesinde yürüdü.

bu sosyal yapısı göz ö n ü n d e t u t u l m a d ı k ç a ,

ne kendisini,

ne s o n r a s ı n ı a n l a m a y a yol

bulunamaz.

ALBAY:

ORDUNUN

Devletçiliğimizin de

NEYRENGİ

bir de

bir bile t u t m a m a k l a

miş

büyük

yığınının ama

kritik sınırı

kapıkullarının

tarya)

arasında

içinde

şım

birer

k a d e r i n e en

gidişte

çalar.

kurbanın

bir sola

Albaylık, varsa,

kuyusuna

hep,

Sırat

seni

gidiş

Albayların, fiyesi şı

edildiği

adımla

açısından yakın

der:

lar bile,

küçük

çok y a y ı l s a ğini

binlerce D.S.,

eliyle

bir sağa

Albayın

Binecek

dama

gay-

basamağı,

öbür

kanılar,

yapılan

ucu

gibi

General Finans

General

denemeleriyle getirdiği

saf dı-

D.S., eliy-

oynadığı

Paşalar

hatasını

ilk

Adam,

12).

Kendi

Kapitale

değecek

kadar

yıldırım

yetişilirse,

kıyımı

paşa

bırakmanın

hiç

Kuvvetler tas-

alamamışlardı. taşı

yangınlarının,

vaktinde

hizaya

yoksa

Cennette,

Silahlı

(Gölgedeki

değildi.

burjuva

kapı-

boynuzlu

Cehennemin

Bir k a l e m d e y ü z l e r c e

Devletlûlar,

yıllık

büyük y a y l ı m

Çünkü

besledikleri

Mayıs'ta,

düzeltirken

gördüm."

bile,

rütbe

basamak

bundandır.

"Orduda

Büyük

Sallanan küsur

Albaylık

bir ucu

üzerine

ehramı

haksız da

olan

Prole-

benzer.

bakımdan

belgesidir.

gözlerimle

ile

şansı

emeklilik denilen

Rakkasın

gönderdiği

şöyle

olma

halde, A l b a y l a r h ı n ç l a r ı n ı

Emekliye

için

belirtmiştik.

Silahlı

sayıp, on-

(Büyük burjuvazi

Emekli

Generaller

bunun

olamamış,

Paşalık C e n n e t i n e dek g ö t ü r ü r ; insanı

gelişleri

(temizliği)

kırımı

Paşa

basamaktır.

Albaylar grubudur.

güllük gülistanlık değildir. ve

uç

kes-

Kuvvetler

küçük b u r j u v a

köprüsüne

parolalıdır.

Cehennemde

başını

Silahlı

henüz alt

benzetirsek,

gidişte

düşürür.

hiç

iki

kaynaşmış yüz-

suyun

k a t l a n a n ve d o l a y ı s ı y l a

rakkas,

ufak bir y a n l ı ş a d ı m , ya

aydın

rakkasa az

elverişli

Paşa,

gibi

Albay,

bekleyen

basamağını

ile

izleyelim.

zikzak sallandığını

basamaklarını yapmaya

Paşaları

Arafat'ta

her küçük b u r j u v a

Kapital

her z a m a n

albaylardır.

aday,

NOKTASI

birlikte,

Devletlularını,

olmaya

ların

Finans

harbinde

nakavt

olsa-

harman yangınları

gibi,

çabuk

söndürülebilece-

bilirlerdi.

bir

Paşa

örneği

üzerine

şöyle

der: "Alkoç general, içinde

gibi daha

ihtilalde

tur.

Orduda her

karma

kadar

ilk

günde

saklayamamış,

sessiz ri

sapına

fırsatta, yoluna

yılının

diğer bazı

asker yaşamış

reaksiyonu 6

direnmeleri

ihtilalcilerden sapmışlardır."

doğmuş

duyduğu

1961

askerce kalan

asker

Haziran'ında yüzünden

generaller ise, duydukları

(Gölgedeki

uzun patlak Emekli ellerine

kompleksin Adam,

12)

bir

müddet veren olmuşgeçirdikle-

acısını

çı-

ABDÜLHAMİT Finans

PAŞALARI

Kapital,

Devletçiliğimizin

alt

Küçük

kalarından

yediği yumrukla

yere düşünce,

mana

DP eliyle

taş y a ğ d ı r d ı ğ ı

dek

ların

Paşasına

Finans

MÜŞ"tü. şüp,

Devletçilik

kadarı

denilmemişti.

görünmemeliydi.

liğimizi

İsmet

yundan

b ü y ü k halt

çük d e v l e t kazanı Ne Paşa şa

da,

tane ağayı

velev çarıksız

olmamış

da,

Ancak,

içinde gibi

köylüden

Abdülhamit,

Birinci

Cihan

Savaşının

Vekili

Paşa'ya

Enver Paşa, aileye

Paşa, yı

Tokatlı

şan

tir.

üzerine

şan

Oğlunu

ki,

diği fede kat o

yüksek

kahramanlık bıraktım. sürdüm,

deniyetin ve

iyi

taraflarını,

Pazartesi

Oğlum

idim. de

bilir-

lalettayin

oğlunu

karşı

paye-

aynı

vazi-

vermek istedim, Enver,

33 sene

FERDİN

taraftar Ben

getirdim. konserler

fasal-

HÜRRİYETİ-

keyfemayeşa

hiçbir zaman

göster-

hükümdarlık de

bir onu

hanedanı-

gelince,

ederim...

Sarayıma

temsiller,

ettirdim.

Gene üzerine,

Fakat da

Derviş

terfi

Moskoflara

ettirilmiş-

zaferler

Paşaya

müddetince

takdir

hatta

olarak

bi-

kahramanlığı

ettim.

Senelerce

etli...

terfi

ettirdim.

mükâfaten,

bozulmasına

geceleri

dola-

kadar

ettirmiş,

bir gelin

serbestiyi

daima

kahramanlığından

kazandığı

taraftar

ananelerimizin

medeniyetini

Osman

Batum'daki

Şarkta,

Padişahlığım bir

Müşir

Kürdistan'da

yaptım.

tercih

daima

gelişigüzel

da,

hizmetlere

pa-

çünkü sen

kabul

Muhtar

iken,

komiseri

Prensesi

şahsiyetine Milli

terfi

Hanedanımızdan

bir Mısırlı

dim.

olarak

Ahmet

oğlu

Mısır fevkalade

Hürriyet,

kadar

yapmıştım.

müstebitimiz

Gazi

bir kumandan

karşı

Gürsel

Başkumandan

intisap

iken

Paşa

Moskoflara

bir katırcının

rupalıların

İsmail

kademeye

damat

tanat NE,

Gazi

evet,

müşirliğe

damat

istenmiyordu.

başında,

hanedanımıza

şöhret sahibi

kü-

pişen

miydi?:

Plevne'deki

vatandaş

hanedanımıza Şarkta

Bursalı sinde

kendi

kâr aşı

bile, A g a

vardı.

bo-

almış

etmek?

olsa

malumdur ki,

olmuş,

bir

azıya

tedirgin

diyorum,

iken,

sahibi

Lofçalı

Müşir

fert idi. en

Osman

oğullarını

mıza

oğlum Cümlece

şöhret

Onun

Paşayı

siniz

sana

karıştın...

Devletçi-

kalkmakla

sıcak s ı c a k

dememiş

DÜŞ-

t a k k e dü-

Kapital

gemi

gelmiş

Demokrasi

AYAĞA ama

Devrimcilikler

Bizde

zim

"SÖZ

boğmaya

yerlerinden

şöyle

Paşavardı:

Finans

mıydı?

Enver

Devletlu

ortak yanları

Güreş olmalı,

karıştırmıştı.

devirmeleri

çekişirken

kişiliğinde

kapıkullarının

tabao za-

Ulu

tarafın

Anladık,

İnönü'nün

kaldırıp

imiş

İki

Kapitalle O

kel

başına

s a r ı l m a k oldu.

burjuva

ilk t u t a m a ğ ı ,

hoş olmadım. de

Yıldızda verilmesini

bir

görmeAvmeCuemret-

miştim...

toplantılara

Haremağalarımla onlar da tiler,

güldüler;

örnek

dolu

Devrin

Bizim nız

idi,

"YUKARIDAN

alaşağı

Sultan'ın,

İsmet

Paşa

ile

Gürsel

BİRLİK yıs

bile

DEMEK:

Milli ayrı

şına

Birlikçiler

attılar.

Halkçı

iki

girdiler.

Atılan

idi.

(H.

1957)

nasıl

al-

Her şeydi. Y a l idi. Finans

velinimetinin

Ka-

temsilcisi

konuştuğunu

İ.İ.

Paşa'nın

bize

damadı

Faşizan,

Halkçılığı atanlar

edildiği

gün,

hoş

adına

grupları

Silahlı

kesilmek

"Birlik"

grubu

kalmış

katılırsa Hepsinin

lahlı

Kuvvet

ediyor,

daha

görenler CKMP'ye

Daha

ötekileri

14'ler sınır dı-

ortadan

kaldırmaya

(Menteş - Seyhan

Kuvvetler Birliğini istediği

Türkeş

çevresinde

kurdular.

açıklanmayan

Kimin

Madanoğlu

tuttuğu ara

Beşlik, tek

Silahlı

Sosyal güce elma sıra

mıydı? ve

Tam

Gürsel Altılık,

dayanağı

tersine, grubu Yedilik

Silahlı

Üçlük,

(Men-

katılınca ve

ilh.

Kuvvet'ti.

Dörtlük, parçalılık

Ama

Si-

idi?

doğrusu hangi

Herkes,

elinde

grubu

sınır dı-

4'ü

girdiler.

Hayır.

mihveri çevresinde

ile

besbelliydi. Daha

hoş

görenler CHP'ye

Seyhan-Aydemir),

Sunay

Erkanlı

Faşizmi

ayırıp

Hayır.

temizlediler.

Sahnede -

Ma-

devirdi.

içlerinde y a r ı y a

baskınla

miydiler?

"Birlik" m i y d i l e r ?

"Diktatör"

grubunu

Kabibay

iktidarını

Önce

Birlikçiyi

"Birlik"

Madanoğlu

parolasıdır.

Parti

bölündüler: 14

bölündüler.

Ötekiler, Gürsel

Aydemir)

teş

ikiye

10'u

DEMEKTİR

her a ğ z ı n

Demokrat

14'ler

parçaya

14'leri girişti.

adıyla

düşünenlerden

çevresinde

di.

İstanbul,

geçen

demiştik.

PARÇALILIK

"Birlik olma" sözü

"Milli Birlik"

Sonra, yakın

yerine neyi

Ana-

açıkladı.

Türkiye'de

şı

ve idi."

"Kızıl Sultan" adını

Halkçı

denilen

Paşa'nın,

öğretebilir,

Rumeli

"KONTROL"cu

onun

hal-

AŞAĞIYA

teşvik

160,

tevekkeli

Devletçiliğimiz

ancak yarınki Tarih onu

158 -

edip

seyret-

Saray,

YUKARIDAN

Arzum,

idi,

güldüm,

dinlediler,

yükselmesini

bile

hatta

Maksadım,

idi.

Medeniyetçi

AŞAĞIYA"cı

"Kızıl Sultan"> pital

diye

Perde A r k a s ı , s.

Batıcı

onlar da

oldular.

seviyesinin

Abdülhamidimiz

mamıştı.

Ben

ilerlemeleri

girsin

Damatları,

ettim.

dinledim,

Garbin

içtimai

Sultanları,

davet

mahzun

KONTROLLÜ

halkının

Ertürk İki

veya

olsun,

memlekete

dahi

ben

neşelendiler

Haremi,

kalfalarını

Kuvvet

şekerini "Silahlı gözdağı

kime:

dayanıyordu? yalayan

Kuvvet"i

bayram

yalayıp

veriyordu.

hangi Bunu

Ekonomi temeli-

kimse çocuğu

düşünmegibi,

karşısındakine

kendi nispet

Devletin lerin

başına,

başına

iki

Cumhurbaşkanı

O r g e n e r a l i n parçalı g r u p l a r ı

"Tabii

Senatör"leri,

Ama

getirilişleri,

rini

sanıyorlardı... sonra

karşı

layca jektif özel

önem,

oynanıyordu? O

gibi

manevi

sözlerde

olmamış bu

Toplum eğilim

göre

ise

herkes,

Şirketlerin

her türlü Bu

ütopyaya

TÜRKİYE'DE Türkiye'de

egemen

genel

gelmez

sosyal

biricik

Sosyal

ona

ob-

herkesin

değişiyordu. özel

eğilim-

türlü

özel

kaçınılmazdı.

Kapitaldi.

bir üretim

iki

ile

ko-

yatan

"UĞRAŞIR"?

Bilinçlenmiş

sermayesi

şey

her z a m a n ,

s ö z l e r ve

Finans

olmadıkları

ne-

hiçbir

gerçeklik,

çatışma

KİM

temeli

Cunta-

Niçin ve

altında

boyuna

gerçeklikle,

SİYASETLE

ekonomi

temeli ü z e r i n d e -

ise

bir g e r ç e k l i k t i .

arasında

Ekonomi

y o r u m l a n ı y o r ve

yaşantısı

idi. başka

Sosyal

tutulur

mıydı?

ba-

idi.

durumda

elle

tuttuklarına

ellerinde oynatabilecekle-

Sözlerin

durumuna

Gürsel'in

S u n a y ' ı n Asker g ü ç l e r

Genel genel sözlerden

genel

Kuvvet-

vardı.

ellerinde

oybirliğinde görüne'biliyordu.

ler d ı ş ı n d a

Kumandanları"

dilekleriyle kukla

Silahlı

getirilmişti.

etmişlerdi.

gücü

Maddi güç d u r u m u

asıl

söylenmiyordu.

gerçek

Albayların

Sivil ve A s k e r g ü ç l e r i

kader birliği

Sivil g ü ç l e r ,

lar,

Ondan

Sunay

"Kuvvet

grubu

Gürsel'in

Gürsel,

Gen.

Sunay'ın

Albaylar

inanıyorlardı. şına

Gen.

Genelkurmay Başkanı

siyasi

göbeklerinden

dalı

güç

ve mad-

egemendi:

örgüt

bağlı

Banka

yoktu.

olan

Banka

-Şirket

Tefeci - Bezirgan

züm-

releri: 2 -

Özel teşebbüsü

her

geliştirmek

için

kurulmuş

delerinden

bağlı

Kapı

ikinci

Devletçi

Yalnız o

pahasına

olan

Kulu

zümreleri...

zümrelerden

"Başlar" bildiğimiz

başkası

canlı

makinelerdendiler.

raf,

kimisi

Ama sını

hepsi

gibi,

"disiplin

çalamazlardı.

yasında

bir tek,

son

Kapital

içlerini

doldurur.

Devletçiliğimizin

İkisi

ortası

va, V a h ş i

gelenekcil

çırpman

Burjuva,

ri o l a r a k , a n c a k iki

büyük g e m i

İçine

Kimisi eski o l u r d u : ordinatör,

içlerine

örgütü

eski CHP

Bezirgan, için safra

ko-

fonoggibi... başka-

Batı

Bizde d o l d u r u c u l a r iki örgütü

teyp

konulandan

dün-

tektir:

DP, y e n i AP idi. idi...

MP - C K M P - Y T P y ö n s ü z

kimi T e f e c i

mi-

Kuvvet Başlan,

kimler d o l d u r u r d u ?

1 - Finans - Kapital z ü m r e l e r i n i n 2 -

Silahlı

olamazdı.

model:

gereği" isteseler

Onların

olsun T ü r k i y e ' d e

baş değillerdi.

nulursa onu çalan laterna

olursa

Devletçiliğimiz s e r m a y e s i n e

Küçük burju-

Eşraf, A y a n rolünü

partile-

oynuyorlardı.

İki

siyasi

zümreden

bölük

etkili olanı, C H P d e v l e t ç i l i ğ i gibi

Devletçiliğimizin

bölük

gibi

Silahlı

İnönü, Gürsel öyle

ürünü

bölükten

başına

da,

Sunay

CHP

iyi

lideri

kimse

yakın

beşi de, C H P

İnönü,

bütün

İ s m e t Paşayı elbet

anlayamazdı.

Nitekim

tek

kişilerin

Daha

Mayıs ertesi

tu.

Askeri

Cuntaların

tos

"Zafer

Bayramı"

gibi

Silahlı

"Arz'ı

tebrikat"a

virdi.

Böylece

başı

günü,

Başkanı

sistem

sayan

kadar

Silahlı

(silsilei

düşünce

çekici

alınacak

Kurmay kim

şahlanınca

vuramazdı.

Kuvvetler)

bir g ü n

ortak

mese14'ler

hele

bağ:

ast üste

Hiye-

itaat eder,

yaşıyorlardı.

Kurulan

yeni

Silahlı

Paşalar d ü ğ ü m ü n ü bir a n d a

Kuvvetler Birliği

de s ı m s ı k ı

Silahlı

g e l m e k üzere sivillere

Kuvvetler,

kenet-

Silahsız

bü-

Mitoloji

bütün

mü, kim

Silahlı

onun bakar!

kahramanı

Baş-

Aşil

Kuv-

karşısına, Asıl

"Zin-

idi.

bombası

bi-

gık d i y e b i l m i ş t i ?

hesaplı, y e r i n d e

Yalnız Hani

(Ge-

oturtmuştu.

Aralarında

birden:

ç ı k a b i l i r d i ? Sefil

öteki

çe-

Devlet

her 3 C u n t a ,

biricik

yürüdü

Bütün

yönüne Sivil

(Zinde

basit

bilinen

adım

dayanıyordu...

Şefi

tek v ü c u t o l a r a k ş a h l a n d ı r a c a k t ı .

uygun

kim

kendi

güç

değillerdi.

her karar,

Parti

Başkanına

UĞRAŞIR

getirmek

Hepsi

Başkanımız

kalkıp

Her şey g ü z e l , topuğu!

normal

K u v v e t l e r başını

gerçek

oybirliğini

şeydi. gibi,

de Kuvvetler" Silahlı Mayıs

idi.

Kuvvetlerini

vetler ayağa evvel Allah,

yola

güvençli

meratip)

Orada

Genel

İLE

olmuş-

bir 30 A ğ u s -

yörüngesine

kendilerini

davranışında

Hiyerarşi

Devlet

Silahlı

Kuvvetler arasında

3 Albaylar Cuntası lemişti.

ile

HİYERARŞİ

her

ça-

bırakıldı.

Genelkurmay Paşayı

kendi

Pa-

parti

teslim

zümreler yeniden

i ş i t i l m e d i k l e r bir y a n a ,

birbirlerine

Cuntalarla rarşi

Gürsel)

Albaylar Cuntasını

lesi oldu. Adı

Paşa,

Sunay

Sunay'ı)

Tek

hakemliğine

günlerden

olan

sosyal

içinde

İ s m e t Paşaya

İsmet başı

gider g i t m e z ,

ASKER YALNIZ O

Paşa

Pala

saklamadı.

bir a n d a

uçurtmadığı

Kuvvetlerin

(Cumhurbaşkanı

nelkurmay

kanısını

diktatörce

Gürsel kuş

egemen

maskelendi.

"Bu memleketi" İsmet Pa-

sınıf m ü n a s e b e t l e r i ,

kadar

iyi

Paşalar gibi,

güdemeyeceği

sosyal

ğındaki

bölüğün

çıkmıştı.

Paşayı g e ç i r m e k l e

başkasının

Egemen

h a n g i s i n e en y a k ı n d ı ?

Paşalardan

Pala

Gürsel

şa'dan

tün

idiler.

Kuvvetlerden

Sunay

"Milli Birlik"çilere

Çünkü

oldu.

AP, şa

idi.

bir

küçük

Kurmay şu,

idi, Aşil'i noktacık

Planları,

atom

unutulmuştu:

dönüp

bir üst k a r ş ı s ı n d a :

dolaşıp "Ol!" emri

Aşil'in

o topuğa patlatıl-

dı

mı,

"Rap!"

sesiyle

çarpan

idi.

yalnız

larını d a y a y ı n c a , ve

mızrak

dahi

karşılarındaki

ruhu...

Silahlı

Kuvvet-

Paşa!..

Finans

Paşa

Kapitale

sırt-

3 A l b a y l a r C u n t a s ı o Ruhla c a n -

o n s u z y a ş a y a m a y a c a k olan

kabul

topuğu

yiğit Asil,

öldürülebilirdi.

Kuvvetlerdi,

halkasıyla

mahmuz

Aşil'in

işlemeyen

vurulsa

Silahlı

Paşa

birbirine

hiyerarşi,

Hiyerarşinin

Pala

gelip

kurşun,

ruhu

Hiyerarşiydi. ve

hizaya

mu?

bir çöple

Kuvvetlerin"

Devletçiliğimize lanan

birden

ok,

o topuğundan ruhu:

şin

hep

topuk'lar yok

hiçbir y e r i n e

"Zinde lerin

diye

bir beden

durumunu

pe-

etmiş oluyordu.

HİYERARŞİ İhtilalin yansıtan

HİYEROGLİFİ

vurulurluğunu,

bir en

adsız

Mayıs'ın

kahramanı,

özel

ateşli

düşünceler

mektubunda

şöyle

ide-

alleştiriyordu: "Silahlı ve

Kuvvetlerin,

anlayışı

vardı.

münakaşa

Mektup,

kat

buna üst

Eskişehir'den Sadrazam, idamlıktı.

Buna

Yüzyılların cek" RARŞİ'nin

mazlığında ha

miydi?

beş on yıl

leblebi

ile

bakla

düz

"Al'i

Görüyoruz hiyerarşi

lalciler, neral da

rakı

gütmeli

koskoca

Devlet

önce

tarlasında

Yapmalı

la,

"Asırlardan...

ona

çarpılıyor.

anıtı

yüzbaşı, Anadolu

hiyerarşisini? şey

gibi,

seçmişti. kim

Ve acı

tepe,

yıl

daönce

Mustafa"

kopmamak bizim

Seçenler yüzbaşı,

acı y a z ı y o r :

dokunul-

Kemal,

devirmek'

İhtilal

kime y ö n v e r e c e k t i ?

"Allahın

efkârlandıkça

beş

"Çoban

Ama

bir

"HİYE-

bir

Mustafa

ihtilalini,

Örneğin,

Paşa

götürmiye-

tartışılamaz

idi.

gerçeklikten

"münakaşa götürür"dü.

dayanamıyorlardı. için

bir

İzzet edilmiş

Padişahlık,

ondan

kovalayan

kendisin-

yapsındı?

kasabasında

ki,

her

münakaşa

yüzyılların

türlü oyna-

kaçırır gibi,

sıra tard"

an'ane"

insanüstü

Osman"

yetkilileri olduğu

örf ve

bir M a k e d o n y a

askeriden hiç

içen

başka

kız

alan"

karga

öne-

Turhan,

yerinden

Kemal,

getirmişti.

hiyerarşi

için

Mustafa

asırlardan

Sultan,

miydi

Ordu rütbeliyi

görenekleri,

bir T a n r ı c ı l

anane ve

(Talat

benzerlerini,

"Silk'i

dokunulmazı,

gölgesi" değil

tutsak

"mazisini

kural

bir b ü y ü k

Kemal

gelenek

ise,

örf,

rolü

17) Bu

Paşayı

Ankara'ya

Mustafa

bir

büyüktür."

İhtilal d e n i r mi?

İzzet

alan,

HİYERARŞİ'nin

kadar

Bir küçük s u b a y

tamayacaksa,

asırlardan içinde

götürmeyecek

nedir? Altüstlüktür.

olur?

den

anlayış

Gölgedeki Adam'a,

İhtilal nasıl

mazisini

idi.

miydi şartıy-

keskin

ihti-

Komitesi

yeni

seçilenler

İhtilalci

Orge-

S u b a y ora-

"Genelkurmay tabii

üyeleri

Başkanı

olmaları

kontrolleri

zebunu

altında

olmaktan

olarak

Komite

ruk

attığını

1961

olduğu

mek

nereye v a r ı r ? yakındığı

Gene

önemlisi, ya,

gerçek

masasına

(T.T.

zamanı

verilenleri

aynı

İhtilalcinin

yum-

keza) eleştiriAma,

hi-

"Kontrol" e t m e -

aynı

mektubunda

Kasım

Operasyonunun, üyesini

için

ler

için

mütebaki

düşürmüş paketlemek benzeri

gücünü

Ko-

kendisinde

tasarrufta

Demoklesin

olmasıdır.

kılıcı

bulunabilirdi.

olmayacak

mıydı?"

18)

oldu.

Ordu,

DİZGİNİ

Geniş

kadrosu)dur. korumak

için,

mamıştır.

Ölüm

küçük

olan Aydın z ü m r e n i n Onu

de onda bütün

uslu

lanmak

girmiş

üzere,

1 -

ulu

Küçük

aracı

azınlığın azınlığı

burjuva

Silahlı

bocalayışlarından

dövüşmek egemen

Kapitalizm

iki

azınlığı

(Subaylar

başka

K u v v e t l e r de o

birer y u m u ş a k başlı

yol

bula-

niteliktedir.

için

biçimlenmiş

sınıfların

yörüngesi-

kuzu y a h u t At gibi yalın

kul-

uysallaştırma

icat e t m i ş t i r :

Uysallaştırmanın

içinde

güç s a y ı l a n

konularda

Modern

otomatlaştırma

biri

kükreyerek

sosyal

KANTARMASI

yığınları

o t o m a t i k Hiyerarşiden

Mayıs'ı y a p a n

cephelerinde

uslu

HİYERARŞİ

burjuva

burjuvazi

silahlı Aslanları,

görev

Komite

(23)

SİYASET

tezahürü rütbesindeki

tartışılabilir.

için,

emir

davranışın

yüzbaşı

yeri

a l m a k da

davranışın

uğradık."

derecesine

diğerleri

keza,

Ve o

memur

zevat,

(T.T.,

görüş

zevatı

oldubittiye:

üyesini

Öyle

MBK'ne

Komitenin

Başkanının

"yumruk a t m a " n ı n

önce

bulan

bir Bu

Genelkurmay

olsa

üyeleri

esnasında

da aykırı

"En

eden

bedbahtlığına

Kumandanları

mite

kabul olayları

üyesinin

yerarşiye

gibi

Kumandanları

MBK

görmenin

Masaya lebilir.

Kuvvet

dursun,

kurtulamamışlardır.

Haziran

bir

şöyle

ÖZÜ:

Otomatlaştırmanın

Ordunun

BİÇİMİ:

Altın

Siyasetle üste

uğraşmaması;

mutlak

uyması,

o sert,

Hiyerarşi... S i y a s e t i n dışında, kin, an,

o yalın en

akla

Hiyerarşinin

kılınç çetin gelmedik

bahane

y e t e r de artar bile.

tün

bütün

"umut"ların,

yok oluşu

sayan

rarşi" kıtlığına

içinde

Mayıs'ın

ile

açıklı

Devrimci

kes-

insanları,

saf birer ç o c u k gibi

(Turhan),

bütün

bü-

"idealistliklerin

başarısızlığı

Asker geleneğini

her

yedmiye

bir Krah'la y ı k ı l ı ş ı n ı :

"ayd/nl/k"ların

bir S u b a y T a l a t

bağlar.

kalmak,

o l m a k üzere y e t i ş t i r i l m i ş

"Hiye-

ölümüne

dek

savunan

başka

bir

içerisine" girdiği yan

bayrağını

Güler

aynı

meyişlerine

Ağlar

zeki

"Generaller olanların

müşahedelerimden ise

iste-

yapılırken, Eğer varsa,

yumuşak

benim bu

başlı

An kara'da ki

müşahedem

size

ait

doğ-

olduğunu

kabul-

niteliğinde

değil,

18) küçük burjuva

yumuşak

akla

geliyor:

olsan

yaparsın!"

kimin

elinde?

Sert

G e n e r a l de, s i y a s e t i

bazların da.

emrinde.

Kantarması

başlı

Madem üstte.

Bunu

kendi

Hiyerarşi

olmayacakmış.

Elde

ile

elin-

sanmak,

küçük

ayrıcalı

rak,

hep

sonra

kişinin

cak o l u r s u n u z .

Bir

Dizginleri

politikacımi?

ETTİĞİ uydusudur,

burjuvaziyi

işte

yaptıkları

belki

halde,

MBK

Gürsel MBK

bile,

iktisap" İzmir'e hemen

hangisini

ola-

ilkin

38,

dinleseniz:

olduğuna

kırınca

hemen

haklı

katlanamıyorlar-

suçlusu kirişi

Silahlı Kuv-

çok

içlerinden

parsayı t o p l a y a c a ğ ı n a

Mayısçılardan

için,

tanımamaktır.

Subaylar,

"haksız

Hele,

Madanoğlu

inana-

y e r i n e getiri-

gelişigüzel

neydiğü

göstergesidir.

tepede

için, aynı c a m -

Kıpırdayabilir

(Mafevk)

birden

seçilenlerin

belirsizler

ne y a p a b i l i r ?

aydın

neden

tepedeki

MBK'ne

"Cambazların"

bıraktığı

uysa ya!

vetler d e n i l e n Devrimi

deyimi

Hiyerarşi'si.

AKRABAYA

asker

O n a da

Asker

o cambazlara

Sert olsa da

AKRABANIN

len

general

ne?

Siyaset

dı.

is-

Mülayim.

"de.

keza,

General

fıkra

Adın

vebali

"vebal" s o s y a l

aranıyor.

"Siyasetin için?)

şöyle y a k ı n ı r :

anlamak,

olmuştu.

bir

(T.T,

gene

olmayarak,

tasfiye

biri

eğer bunun

lenmeniz lazım."

"yumuşak başlı"

Turhan

bırakıldıklarını

kişilerde

Ordu

kurtarmak

mısınız?

subayların,

seviyesindeki

ilk

Burada

(Aydemir),

siyasetten

buyurulur? T.

orduda ve

Talat

(Orduyu

kaldırır!

misiniz?

Sonra

Subay

için,

MBK'ne

de,

ben

kompleksi,

küçük

çıkamamış değilim?

aslanları

burjuvazinin

eksiğim

düşünelim. var?

vazgeçilmez

"Neden

Artığım iflah

ortada"

olunmazlık

felsefesidir. "Ama, müessesesi li

Birlik

şu bugün Komitesi

kadarını

söylemek

kadar

üyeliği

isterim

şimşekleri Silahlı

ki; üstüne

Kuvvetler

tabii

senatörlük

çekiyorsa, içerisinde

Milo

ka-

dar

antipati

kimse

ile

ağzını

di." (T.T.

keza,

Hep aynı sancıl

Hacıağa

her g ü n

kışlada,

gibi

ise,

tanrı

muştur.

inhisar

Zamanla

olanlara

camia

(biz

yinsiz

Kapital

Hacıağa

Subay,

subayın

küçük e k s i k l i ğ e kolik

bir s t o i s y e n c e

hına

engizisyonu

"Şu

kadarını

mite

üyeleri,

kuma bu

sokarak

(T.T.,

si boş... Ve "Komite

her

rekabet kasıp

Artık

"İhtilal Tümen

yazmadan

ol-

üyelerine

ya-

zannedilmiştir.

böyle hassas

konuda

keza,

17)

kaplanı

gibi

diye

tepedeki

aşağılık En

sa-

s u n u l u r , en

denir.

be-

gösterilir:

olduğunu

Vurguncu

Va-

görmeleri

MBK

tutar.

düşündükçe, saltanatını

arkadaşının

geçemeyeceğim

Mayıstan şeylerin

uygun

küçük

ortamını

sama

s ü z e r de,

mensupları

tarafı,

melan-

gizli

güna-

az g ö r ü r .

"Akrabanın

sermayeci

eder.

inhisarı

insan

"Esra-

sonra

ki;

devekuşu

gizlenebileceğim

davranmakta

bir

tahmin

bir

kısım

misali

sakınca

Ko-

başlarım ettiler

görmediler."

keza)

Bu fetmez"

HK.)

olduğunu

eder.

Kuvvetler

siyaset dehası

gibi

şişirilmişler.

(T.T.

politika

isyan

tahmine

gibi

oluyormuş,

Peygamber olamamış"

kendisi karşı

Hür B a s ı n ı n c a ,

veya

olarak

in-

bu.

alınmış

uşağı,

yarması

politikacı V u r g u n

Burjuva

Silahlı

edilmiş

köyünde

birbirlerinin

üstinsan

vatanperverlik

teşmil

kendi

her gün

majüskülledik.

altına

tılık Finans -

edeme-

Kompleks

duçar olmuşlardır."

"Kimse

altında,

cesaret

kapasite

dışındakiler psikolojik

kompleksine

şartları

Tanımadıkları

(MBK'nin),

HAYSİYET KIRICI

tanperverliğin

"asker parçası"

müessesenin

günün

konuşmaya

Subaylara,

Devlet y ü c e l e r i n d e ?

"Bu için

aynı

çocukları

benim

rengiz"

konuda

kaçırmamışlar.

birer yarı

Senin,

Fakat

17)

okulda,

zaaflarını

veya

kın

karşılandı. açarak

akrabaya,

burjuva

kavurarak,

yürütme

Kumandanı (T.T., gerçekte

etmez

küçük

Kodaman

ettiğin"

dükkân

sofuluğudur.

Her

tuzağına

psikolojisi,

eğiliminin küçük gözü

"af-

burjuva bağlı

"boş" olur:

kuruluş organlarını

arasındaki

icraatından

elinde

bahsedilir.

bulunduran

münasebetten

söz

kimse edilir...

Yaile

bir Hep-

keza) de,

MBK'nin

üyeleriyle

münasebetlerden

ham

söylense

Komitelerinin

akrep

dünyasında,

doğar."

Silahlı (T.T.,

yıkılışına Kuvvetler keza)

"en

çok tesir eden" şey,

mensuptan

arasındaki

YAPIDAN

GELEN

Silahlı

Mayıs

yüzde va

l'i

büyük

Kapı

juvazi,

burjuva

kulları'dır.

modern

talist)

eseriydi.

İster silahlı,

Albaylıktan

yukarı,

kulaktır.

tünde duran

(işçi)

sınıfına

Paşalığa

Menderes

bir e h r a m aşırı

fırlamak

çağı,

gibi

Paşa

sayıda

enflasyonuna

balığına

atılan t ı r p a n d a ,

onun

için,

mışların

Paşa

karşı

duydukları

olmuşlara

lık k o m p l e k s i

rol

kompleksi,

Şimdi

sonra ve

başında sosyal

uca

:27

Paşa

çok Paşa

kala-

olama-

kapı a ç a n

uç a r a s ı n d a

alt-

küçük

alamaz. dek

kül

ka-

kişinin

özel

diye

tanı-

düşmek"

çaprazlığı,

sosyal

ile

olur gi-

kurtulamadıkları

davranış

çıkaramamış

kor-

alır da,

Olmadık vesile

bakıp da, şu v e y a "Birbirine

alt-

burju-

de g ö z e

bir b a h a n e y l e s ö n e r , sonuna

bocalatır.

ç a t l a y a r a k en

ölümü

sınıf o l a m a m a k v e y a

bilincine

nasıl,

yıl

önce,

iflah

"1957

Vatan

halinde

müdahalesiyle

biz

kişileri

bir sınıfın

otu-

olmak yüzündendir.

gedeki A d a m ,

Menderes

gene

Harbiye

sokmaya

arifesinde ihtilalci

İktidar Subaylar)

birliğimiz,

birleşmişti.

Başkan,

küçük b u r j u v a c a

anlatan,

bir uçtan

kendileridir.

hücrelerine

hazırlanırken

27 Su-

ihtilalci-

püskürüyorlar:

(yani

çalışan

olmaz

iyi

Partisini

ateş

seçimlerinin ve

önceydi.

kılınç,

rahatsızdı

Güventürk

üs-

uğratmıştı.

bombalaşmış

rastladığımız

sallandıklarını

Mayıs'tan

istemez

COŞKUNLUK

İhtilalcilerin

ler yalın

iki

yüzden

göze

gelmedik

ihtilalcilerinin

durumunu

bay'dan

suçlamak yanlıştır.

belirlendiren

öbür

ka-

Küçük burjuvaca

başarısızlık önünde

istikrarsızlıklarına

adım

İLK

boyuna

kararlılığı

akla

Mayıs

davranışını ve

küçük

sürekli

rarsızlık ve

tedbirden

pek çok p a t l a n g ı ç l a r a

uğrayıverir.

yanardağlaşır;

raklı

onun

tepesi

a z a l t m a k oldu.

atılganlık gösteren

paniklere

tutarlı

paşaları

o tabakaları

inanılmaz

nan

Kapi-

oynadı.

Küçük b u r j u v a z i n i n ,

der.

kavuşa-

ister

Kuvvetleri

ilk işi

kunç

karışıp

şansı,

Silahlı

Mayıs'ın

va,

üst (Finans

sivrilmek "mutluluğuna"

y a h u t alt

burju-

Küçük bur-

paylaşacaktır.

devede

lık

Kuvvetlerin küçük

ister silahsız o l s u n

sınıf d e ğ i l d i r .

katılmak ve

caktır ( P a ş a l a r gibi);

Silahlı

D e v l e t l û l a r ı , y ü z d e 99'u

bir s o s y a l

zümrelere

derini

BOCALAMA Kuvvetlerin

ben Mayıs

1957

Aydemir'in Genel 1966,

ağustosunda de

Sekreterdim." No.

rahatsızdı, rahatsızdık.

muhalefet İki

bulunduğu (D.

Komi-

Ateşdağlı'nın

Seyhan,

teşkilata Göl-

İhtilalin

Hükümet

Darbesi

dizginlerini

elinde

de,

K u v v e t l e r de

Silahlı

ezel,

tutan

"Bir y a n g ı n

Şarkta).

olsa

Alttakiler

miyoruz" d e m i ş l e r . latlar,

çok

"Bizim

"Artık, gizli

aklıselim

desek

yahut

mi bir

de,

cirit attığı

"ideoloji",

"İçgüdü",

"Aklıselim",

tipik

denizin

liğimiz,

yenilse

Silahlı

iktidarın

CHP

mesele tecrübeli

ile

bir

CHP

ile

çeki

bir umut

de gün

kaimi

bildireceğini

ağzımız

"İsbütün

DP'yi

CHP

ile

bir çaşnı

şık y o k :

"İki

Devletçi-

akrabaydı.

birleşiyorduk.

iş

Memleket ortaklığı

ida-

yapmak.

son

vermeliydik.

Böyle-

kılındı."

(Gölgedeki,

keza)

Kapitali

kim

burjuva

kapıkulu), esaslarını

söylemiş."

(Fi-

Her gün

başka

çıkıyordu.

beslemiş bü-yütmüşsn

tını

Finans -

fark e d e m i y o r d u .

mistisizm'dir:

Başka

İhtilalcilik C H P ' y e

(CHP

DÜŞÜN-

geliyor yiğitlere.

konusunda

iktidara

küçük

evlat-

ikişer Ankara'ya

Kuvvetler:

olacak?

vazifeli

Finans -

karşılamış

gibi

Silahlı

ortaya

hemen

"Barutçu

müsait

birer,

elbet d a h a y a k ı n

temasa

fedakâr

CHP'ye tutunulacaktı.

olan

beygiri y a p t ı ğ ı n ı

bıraktı. gayet

de-

endişe

usandırıcı" b u l u y o r d u .

kabilden,

nasıl

teşkilat

kıvılcımı,

olan

tükenmezi,

Küçük b u r j u v a z i y i , d o l a y l ı c a da olsa

ufak

yarınına

mü

buçuk " E n t e l i c e n s " i n ,

değiştirilmesi

anlaşabilirsek,

sına

top-

İçgüdü

"Tesadüf" sayılıyor.

İhtilalci

Devletçiliğimiz CHP'si.

la,

ile Ankara'da

"İlham"...

"Bıktırıcı, O

çoğu

hiçbir P R E N S İ P ve

burjuva

kendiliğinden

DP.nin d a y a n d ı ğ ı tü?

her-

değildi.

varmış

"Endişe",

Kapıkullarına PANİK

ce Ateşdağlı

belirli

DP o l m a y ı n c a

"Hepimiz resinde

Gidişe

keza)

beri

Küçük

"değişiklik"

biri"...

halde

(daha

kahraman

y e t m i ş yedi

bıkılır ya...

BİRİNCİ O

KENDİLİĞİNDEN

bilmem,

bir ü l k e d e

hizbini)

gibilerden

Rahmetten

mıdır

içinde y ü z e n

Kapital

baklava

eşsiz,

ezelden

Kayıverişler"

tatsın

güdeteşki-

günlerde etmiş

(Gölgedeki,

tihbaratin

Derlenişte

görülmüyor.

evel ebedi

"Artık,

büyütülüyor.

Türkiye'nin

ilhamı

Dikkat e d e l i m .

nans

davet

desem,

memleketin

tanrının

"Kayı

gibi

der

ihtilalci

egemen,

itilirce

çığ

kimseyi

kayıveriyorlardı."

illerle

görsem"

üsttekiler

havası

Muhalefet

sormayalım.

aydınlık

edemiyoruz",

ihtilal

diyor D.S.

Kimse

sem,

kayı

(Halkı

azıcık

Türkiye'nin

iktidar da,

ihtilalciler ş a ş ı y o r :

ekip,

lanıyordu.

larına

da,

kendiliğindenmişçe)

kesten

Teşkilat tamam.

"Rahatsız".

Tam

görünmeyen

doğrusu

için

üst t a b a k a l a r :

Bunun

heyecanını Orduevinde Paşaya

(Keza)

dayamak-

Kapital a r a b a üzerine en a l e v l e r içinyapılan ulaştırıp

tekliertesi

Söyler

söylemez,

okları y a y l a r ı n d a n "F.

Güventürk

kâmül

bütün

fırlıyor. (İhtilal

kurşundaydı...

hemen may

bir

men

Havada

hemen

ti.

yerini

Kayayı

vazide.

Nitekim

"O na miş tirmiş

olarak

SUBAY:

Mayıs

İKİNCİ

küçükburjuva

Albaydan

karar v e r i v e r m i ş l e r .

bul'a

gün

doğru

yi-

dağılıp

dönmüştü. seçimi

mutlak

başvurulduğunu

"Kasım İki

ayı

ortalarında"

olay a r a s ı n d a

ilk g ü n d e n

bil-

başla-

bağ

kur-

bütün

kahramanlar,

bir t o p l a n ı ş t a

kesmek, o

dün

Dündar Seyhan,

kaptandır"

ortalarında

gördüklerini

hep 1957

etme-

ikinci v a z g e ç i l m e z

üzerine,

devlet başa,

kurtaran

Kasım

toz

kendine güvensizliğin

bir d a v r a n ı ş

"Ya

"külahını

doğmuştur.

hükümeti

karakterinin

kendi

Böyle

oluvermişlerdir.

son g ü n e dek hiç şaş-

d ü ş ü n c e v e d a v r a n ı ş zaafı,

küçük b u r j u v a

kaypaklığıdır.

dönen

hangi

karakteristiklerinden

alt s u b a y l a r ,

Bindiği dalı

yavrusu

ufuklarına CHP

bulunan

yılı,

tuklanınca,

biraz

umudunu

PANİK

ve yalnız

yen

kısmı cevabıyla

pekiştiriyor.

sürüp gitmiş

te v a r a n

birik-

asabiyet;

Paşa'nın

olayının

ihtilalcilerimizde,

Patavatsızlık,

pahası-

değişmez.

maksızın

ekidir.

Ateşdağlı'yı ne

içlerinde

karışmasınlar,

Paşa'ya

Subay

Sonuç

burju-

(Keza)

Gölgedeki Adam

mayalım. 9

Her

Subayların

umut

bir çöp

küçük

getirecek

bir

dek?

anlatıyor:

gergindi.

azimli

yeni İsmet

başlamış.

Ama

cevabını

he-

bir d i n a m i t -

kesilirdi,

gelecek,

şeylere

demiş."

panik

dığını

Ne z a m a n a

bulamamaktan

haline

bekleyiş

"Aklıselim"in t e k e r i n e acıklı

supostu

keza)

Heyecan

yağı

açıkça

kanalı

kısmı

böyle

dek.

acıklı

bitirmeye

Ateşdağlı,

"Onlar

miyoruz.

işi

tabancalı

Pervasız

ateş alırdı.

ve Kur-

salonunda

(Gölgedeki,

da.

D.S.

alt

te-

bulunan

bir hayli

vardı.

Paşa'nın

kırgınlık

bir

kazanacaktır"

arkasına

hoşafın

herkeste

akım

bir

gideceklerdi...

Polatlı'da

Orduevinin

insanı

İsmet

olsun,

tam

Yine

kolayca

öyle oldu.

potansiyele

Paşa:

böyle

Sinirler

sonra

toplamış

çarpıyordu."

sular d u r u r ,

akşam

olursa

Okulunda

bir aleniyet

uçururdu,

akan

bekliyorduk.

Topçu

"Endişe" t u t u n c a y a

takılsa,

"ilham" seven!

etrafına

Karatay,

göze

Küçük b u r j u v a z i "İlham"\n

Polatlı'da

gelmiş.

kısmi

açıkça

"İçgüdü",

subayları

etmişti.

Vefa

katarak Ankara 'ya

sermişti.

kısım

ikna

Yarbay Baha

bay

Başkanı)

Bir

harekete

küçükburjuva

Ne durursun? Vurun Allahını

kuzgun

leşe" di-

durumu

Ankara'dan şöyle

ihane-

9 S u b a y tu-

özetler:

ile

çil

İstan-

Subay

hadisesi

etmiş

bir

tekabül

gelmişlerdir.

leşe

toprağın

deki A d a m , Bu

No.

sunun

mı

D.S.'ın

ileri

seçme

deyince,

her

Ancak, kısmını

İyi

zaman

seve

bir

ölüme

konuda,

düşünce,

kısım

olmaya

zaman,

vatanseverleri(!)

zorlamıştı."

(Gölge-

"Vatanseverlerin

korkaklık-

o l a r a k hepsi şerefli T ü r k o r d u dilekleri

bilinçlerine

kararsız

ve f e d a k â r l ı k l a r ı ,

seve

atılışlarından

belliydi.

çıkaramadıkları

Politika

küçük

burjuva

pekte s e b e p y o k k e n , fare deliği

eğilimleri,

aramaya

bir

kendi-

itmişti. ayrı

her birine s o r s a n ı z ,

le s i n d i k l e r i n i ranmak.

bilemezlerdi.

İçlerinden

hepsini f a r k ı n a cesaret,

anlayamadıkları

kahramanlık veya

İnsan,

onların

her ş e y d e n

davranış

yola

ç ı k m a m a k , yolu yoldu.

toplum

(küçük

burjuva

n e d e n öy-

bir güç

önce sosyal

düşüncede,

ölçüleri

hayvandı.

belirli

bir

pusulayı

politikasında,

yapılışları)

bakımdan

modern

d ö n m e k için

baş

olmayan ve

Po-

Sınıf a ç ı s ı n d a n

şaşırmalarının

düşünce

Buna,

vurulamazdı.

Sosyal

ş a ş ı r m a k ve ş a ş k ı n a

yığınlarının)

(sosyal

böylece yöneltivermişti.

vatanseverlik

İhtilalcilerin

modern

kendileri

" E l l e r i n d e d e ğ i l d i " başka türlü d a v -

bile v a r m a k s ı z ı n

litik tirme

aldığı

yiğitleriydiler.

olsun,

Ayrı

alaya

Kişi

içine

liğinden

bir

karışmayı

ortak

başa "dır.

saklanmaya

geliyordu?

Sosyal

dalgaları

ihtilale kâra

durum,

larından

"Devlet

ihtimali, altına

ki,

sadece

düstur:

konması

gibi

koymuştur

arkadaşlar,

Bunlar içinde

kuzgunun köstebek

ortaya

kısım

kes-

sebebi,

bir k a l a b a l ı ğ ı n

davranış

eğiliminden

sıyrılamamasıydı. SINIF 27

PUSULASIZLIK

Mayıs'a,

sırf Küçük burjuva

"yer yerinden

oynadı".

büş

fişekleriyle

donandı.

duramazdı. rur ve

hatta

vurmasına lirlerdi. çük

Yalnız,

tersine

birbirlerini

Sınıf p u s u l a s ı sı

için

b u r j u v a l a r er geç,

cek,

bulunan

layan karşı

Artık

yaylımı

Zafer

yüzgeri onlar

kendisi

ettirebilirdi. kendi

kararsızlıkları

iş

bir an-

hava

cüm-

gibi

Başkalarının

azıcık içinde

dur-

durduonları

hakkından beklemekti.

birbirlerine

geKü-

düşe-

ele v e r e c e k l e r d i . bulunmayan

"14'ler" o l a y ı d ı r .

duramadığı

bal

kendilerinin

y a p ı l a c a k tek

girildi,

e j d e r h a l a r çıksa

küçük

burjuvazinin,

B ü y ü k B u r j u v a z i y e alt o l u ş u n u

belge,

ile

getirince,

gidişi

Küçük burjuvazinin

hacet y o k ,

Burjuvazi

Baskın

Mayıs,

bir g e r ç e k l i k o l m u ş t u .

sınıf p u s u l a -

açık seçik

"dostun,

ispat-

düşmanın"

Finans-Kapital

örgütü

DP,

"Müslümanım" diyemeden

letin

ruhu

bile

ediliveren şicik?"

Şimdi bilmek Şark

Finans

Küçük

burjuva

u n u t m a m a k , yeni venerek, rından

fırsat

Türkiye'de

Finans

çesi ve

Program

tubu

işi,

ile s u n d u .

Gerekçe

"rezonans"

tisi'ne

Büyük

Mayıs'ın

rüyebileceği

hemen ya-

Birinci A ç ı k

Mek-

İkinci A ç ı k M e k t u p belirtti.

anlatan

TİP

uğraşmamış

şey

sarhoş

MBK'nde

YÖN

liderlePar-

göz ö n ü -

MBK y i ğ i t l e r i n i n

değildir. etti.

Basit

Politikanın

ihtilal t e k n i ğ i kişi

tepesi

ile

güvenliği

Bu t u t u m u n

Sosyal Sınıflaher şeyin y ü ile

her d ü ğ ü -

ne denli t e m e l s i z ve en

taklak

gittiğini,

Gölgedeki

olamaz.

KURULURKEN kurulurken ve

durum

böyle

bazı

fırsat

düşkünleri,

türedilerden

sorumluluktan yetki

önayak

ihtilalcilerin bağlıdır. olmuştur,

rütbelilerinden

anda,

istediği

şekilde derdine

hâkim

olaylarda

külah

masa

etrafında

bir

kaçar...

yüksek

statülerinin

şuydu:

olağanüstü

dunun cek

geniş

savunan

A h b a p l ı k ve

oynamasına

komite

Partisi,

MBK'ne

ile t e k l i f l e r i n i

ömründe

kaçmasıyla

iyi

mektedirler.

dağının

milleti

beri, T e o r i k G e r e k -

baltalama

unutturdu.

sanıldı.

"İhtilalciler

bir

afyonkeşlikten

a l e r j i ve g ü t t ü k l e r i

Mayısçıları

KOMİTE

dar bütün

halk y ı ğ ı n l a -

ettikleri V a t a n

siyasetle

çöp

Adam'dan

soktuğunu

dek k e n d i l e r i n e mal

mün ç ö z ü l e c e ğ i n e inanıldı.

Bazıları

tutuna-

S ı n ı f ı m ı z a gü-

geniş

Vatan

daha

olduklarını

anlaşılmayacak

becerebilen

hazırdı. ertesinde

-Tüzük

duydukları

ra d a y a n d ı ğ ı n ı

Komite

yaydığı

1954 y ı l ı n d a n

10 T e m m u z ' d a

getirilirse,

bir

İşçi

kisözü.

çevrilmiş

durumuna

Modern

Burjuvaziyi

Kapitalin

Program

duymazlıkları

ufak

orada

yıldır t u r ş u y a

esrarkeş

Sınıfa:

ve T ü z ü k

Sloganlarına

karşı

Zafer,

300 son

gerekti.

"Sosyalist"'

bile,

bin

mil-

enterne

görülmedi.

Bugün rinin ne

dek

g e l m e k değil,

yığınlarını

Pratik d a v r a n ı ş l a r ı y l a

pılabilecek

kabadayısına

İktidara

Kapitalin

kollayan

etmek

"Kimdi o,

giydirilerek

"Artık güdemiyorum" d i y e n

bir S o s y a l

tecrit

uyaracak

olmuştu.

gömleği

polis

Kapitalin

ne yapılacaktı?

için,

buz

deli

Cumhurbaşkanından

Finans

tuz

duymaksızın

kısmı

peşinen

Komite akıbeti,

Aslında, ama. bir

ihtilale, Cemal

konsey olabilirdi,"

düşmüşlerdir...

edilir.

edilinceye

Gürsel'in yıllarca

Gürsel,

kurarak,

oturabil-

tasfiye

teşkil

Cemal

kapmasını

iki

çalışmış

pekâlâ, duruma,

"İhtilalciler İhtilalcilerle...

kadu-

kendi

orbir gele-

hareke-

katılan

paylaşmada garanti

bir

takım

kimselerin,

her

şeyden

evvel,

altına

ranış

almayı

olamaz."

MBK nasıl

prensipten

HISLAR

karşı

v a k i t ve sağcısının

bilim

resim

ça

fikirler

masına

halâ,

solcusunun

cid-

basına

demeç

çoğunda

görmek

birçok

kuşakları,

maya

mahkum

iktidarı

ciddi

lazımdı.

envanteri,

birkaç

ayrıntısı

düzekavuşma-

aradan

işe

saçok-

bir planlama olgunluğa Ama

hiçbir

hoşları-

sarhoşluğunun

bir ay

BAŞLANMAMIŞTI.

önceliği

tespit

dahi

6) PANİK ne

iyi.

doğmaya

gelecekte karşı

tükenmez

edilecekti."

"iktidarı

çekemeyeceği

ağır

ları

tek

garantisi

kurmaya

kıskançlık

şarabı

kadar" Ko-

duygusu

"kıskançlık"

kolaydı.

Taş

sırtlarının

bulunma-

kademelerinde,

problemleri...

kurtulamadığı

"Dehenüz

(Keza)

kızıştırmak

Türkiye

"Ortada

hizipler

bir

bilinme-

Önce

grupmanlar

Ordu

başlamıştı."

Gerisini

emniyet

ayrılmış

"Bilhassa

kimliklerine

alındığı

çıkacaktı:

göre

bir

niçin

boş d u r a c a k değildi.

ayrılıkları"

yakın

sürülmemiş

Kimlerin,

Kapital

fikirlere

burjuvazinin

larca

zafer

bir

üyeleriyle

vermek pek

olanların,

başka

anlaşıldı.

başlamıştı.

Koca

manevi

tabii

Komite

ise

sahip olacak

"Fikir

isteği

için

Kapital

Onlarda

yoktu...

medar

Finans -

kuranların

Küçük meye

Ortada

görevlendirilmişti...

edecek

kalsa

çabuk

eleştirme

Finans

ŞA-

bir

ediyordu.

SARAN

rağmen,

miteyi

aslında

yazdığı

çevirdiği

kabul

yönden

gidileceği

dav-

"Öztürkçe"ye

bir güce

işlerin

Komite'de

belli

(Gölgedeki,

"bolca lafla

mokratik"

dediği,

pek

laf etmekten

yapılacak

RUHLARI yen

bir

edince,

unutulmuştu.

halline belki

bolca

edilmemişti."

İş

giren

devam

girmeyi

olmalarını,

Hatta

otoriteleri

devirebilen

problemlerin içine

mış

iktidarı

ŞAHISLARINI

tabii

D.S.'ın

seviyesi"

Komitecilerin

sersemliği

geçmiş,

kadar

Aylar geçiyor, Halk

tilciklerile

çektirmek

içerisinde

garanti

bilmediğini

medeniyet

düzeyine

gidiyordu...

ağdalı at

için

çalışma

birlikte

geçirdikleri

dolaşıyordu.

iş

bir

etmeleri

ŞAHISLARI

kaldılar.

düzeyi"

ele YETKİ

kazanıyordu.

Uygarlık

"Bu di

önce

"Muasır

söz

No.

kimsenin

karşıya

insan

"Çağdaş

kabul

(Gölgedeki,

seçildiklerini

genel

esas

birlikte KENDİ

içinde,

devri bir

olarak

koşullarında an

sorumluluktan

Çünkü,

evvel kurtulmayı,

görüp

işletil"Yüzyılgeleceğin savaşbırakarak, şahıs-

kabullenenler

ard

düşüncelerini

maksatlarını ti.

belli

kadar

Küçük b u r j u v a z i ,

bir S o s y a l

Sınıfa

Kendisini caktı? de,

şu

yaratıp

memleket

Bunun

8).

Kontrol

için

"Resim

ile A n a y a s a

hazırlığını

onu

frenleyen

etmelidir."

"Piyasa", ve

lım

yetkili"

kediye

"Zinde

tırpan

atma

sından

işe

milleti,

değil,

daha

Bakanlığın

kendisi

de-

Bakanlığı ile...

büs-

sürülüyordu: Üniversitenin

yetkililikle

tanınmış

ve şahısları

deniyordu. kendisiydi. ediliyordu.

Peynir t u l u m u

EMNİYETİ tedbirler,

bütün

kadro

enflasyonu,

sokuldu. bile

kendi katıla

Üniversite

ile

kendisini

kayır-

kimin,

ne-

ilk h e y e c a n -

satırdan

payını

çevrildi...

al-

Bıraka-

cezalandırıyordu.

katıla g ü l m e d i y s e

p u s u l a s ı z l ı k son

acıklı

Mayıs'ın

ağzına

MBK'ne

bir y a n a ,

Üniversitede

atılan

bir y a n a r d a ğ

milleti

Hepsi

sayılıyordu:

ç e v i r e c e k nice d o l a p l a r ı

kıs g ü l d ü . Y ö n s ü z l ü k ,

kimler

dalgacılığı

bırakılırsa,

teslim

biçimine

Mayıs

çıkan

"Üniversite" (Gençliği

bezene seçildiler.

Kapital

açığa

verme"

Beyazıt Meydanı

Finans -

teklif,

kişilik K o m i s y o n d a

bir y a n a

bilinmeyen tasfiye yapıldı. olan

ortada

birinci

sokan

Ordudaki

toparlayabilecek olarak

bildiri

bütün

7 yıldır ç a m u r kusan halkı,

Kuvvet" y a p m ı ş

Çarçabuk,

siyasi

başladığı

Bakanlıkların,

KESİŞ

alınan

siyasi

kitlelerinde

yapılan

P İ Y A S A öne

Kapitalin

DALI

sembolü

Söz-

Basına

gene

tarafsızlık

d ü ş m a n e t m e k için ö z e n e

lı

daya-

7).

toplandı.

ayrılan

olarak

(Gölgedeki,

sonra

den atıldığı

baltalamaya

çıkmaza

iki

ise

olarak

etmekte

Finans

BİNİLEN Ondan

dı.

milyon dayana-

kitlelerinin

mihrakta

İş

personeli,

Piyasanın

halk

zorunluluk

Komisyon

"Komisyonların

malarla

(Keza,

halk

büyük bir

çektirme,

ş a h e s e r bir seçki

sırasında

geniş bu

Kodamanlığı)

d e n e t l e y e c e k olan

Ordu.

nereye

kaçınılmaz

her B a k a n l ı ğ a

bulunacaktı?

Mayıs'ı

oturaklı

hangi kuvvete

değildi."

hayrına

her d a v r a n ı ş ı n ı

"Sivil Hükümet"!

"tarafsız

panik-

ama

O sıra

göre,

"İhtilalcilerin belli

teşkilatlanma

Komitenin

teşkil

kalmış d u y u y o r d u .

bulunan

verecek

duruyordu." ( G ö l g e d e k i ,

bütün

davranışlarıyla

ruhlardaki

kopmuş,

göremediğine

ettirdikleri

karşısında yön

siyasi

ğil,

-Kapitalden

yazıyor:

devam

"CHP'nin

bir

fark e d i l i y o r d u :

eğilimlerine şuur

asılı

Sınıfını

açıkça

iktidarı

çalışsalar, 7).

bağlanamamıştı.

işçi

D.S.

narak

(Keza,

Finans

muallâkta

TEŞKİLATLI

saklamaya

ediyorlardı."

bile, s a y g ı -

bulunduğu

için,

haddine varmıştı.

kıs

Bütün

ihtilal,

silahlı

kocunmuştu! lalciler,

larından

kuvvetlerin

tı:

korkuyorlardı.

"İlk

olarak

nasıl

cı

isteyen

Finans

tarağı

Kapitale

yapabileceği

BİRBİRİNİ Birinin

çatışmasındaydılar.

"9 9

dan

sonra

verilen

şiler

olmasına

Temmuz bir

ren

de,

bir an

içindeki

önce

itibarını

Havacı

toplantısında ikinci

gelmedi.

Sami

açıkladı

karşı...

Sezai

vazife

üyeleriyle

teşkil

Okan

aynı

ve fikir

ye-

eden

ki-

arkadaşı

ise

böyle

sınıf

Özdağ'ın

Napoli'den

almış

kurul-

toplantısın-

Küçük,

Menteş,

kişi

Küçük

mihrakını

Sami

Halim

Komite

Onlar zaten

Grubu,

Komitenin

Türkeş'e

gelir

günden yönde

gelitiba-

görülmüş-

13)

çıkmazda

hayır

gayelerine

aykırı

çalışmaları

ket

ise,

Halk

Çankaya

Komiteye

Komisyonlarında

tü." (Gölg.,

gitmemesini

"Emniyete" a l m ı ş t ı .

geldi.

Komite

araya

oldu...

içerlemekte...

Komite

Grukontrol

başvuruldu.

sıra

çekemiyorlardı...

rağmen,

mez

MBK'nin

kişilik

hemen

konu

birbirlerini

demeçlerine

Emniyet

yapmadıkça

her ç a r e y e

hiçbir zaman kurulduğunu

çekişmelere

aktif kuvvetleri

kendisini

temizlemesine

masına

bir grubun

almıştı.

teşkil yardım-

YEME

ötekisini

karar

Yanına

Paşalar Grubu

istiyordu.

Teşkilatının

bir Emniyet Grubu

bütün

reformları

dayanan

toplatmak

için

"Komite

böylece

baş-

bağlamak-

İstihbarat

oturtmuşlardı.

Sölmazer'i

grubu

tutarken

sağlama

Milli

İhti-

olarak yarın-

Türkiye'deki

Komitenin

Albaylar

kırmak

Esin,

namına,

ediyordu."...

bir

(Gölg.,

basit:

kişi

dizginleri

emniyetini

Kuvvetler de

dönmüştü.

söylenirken,

Kabibay'ı

Karaman,

Komite

tası

Çok

Silahlı

tuttum"a

teklif,

olmuştur."

Başkanlığına

olarak

bu,

kişilerin

yaptığım

oldu?

MBK'ne

hırsız

Hazır e l l e r i n d e

tedbir,

lüzumu

etmişti.

bir

büyük zafer ş a r k ı l a r ı

v u r u l a c a k son kurulması

eseriydi.

İktidar "baba

dışında

mecburi

temizleyecekti."

görmeyenlere görülen

ikamete

(Gölg.,

göre:

dört

"Komitede

ihtilalin

kişinin

memle-

beş

gönderilmesi

meseleyi

kökünden

14)

Karar? İşte

Türkeş'in

güçtü.

"Her gece,

saat en

odasında

birbirimize

giriyorduk."

zır...

Kabibay,

İhtilale

Madanoğlu'nu

disine, aklının

ihtilalin

dolayısıyla ucundan

motoru,

belkemiği

Küçük'ü

yakın

geçmiyordu,

karıştırmıştı.

çevresine hayal

üçe

bir

kadar çoğu zaman

"Türkeş

ha-

koordinatörü

her

idi...

Onların,

düşmanlık

edemiyordu."

(Gölg.

ken-

tertiplemesi, ,

14)

Böyle

samimidir,

verir.

Bütün

yapar.

Ç o b a n aşkı

evindeki

pazarı,

"Hâlbuki cak

küçük

hesapları

besler.

çarşısına

ihtilalin,

hesap

burjuvazi.

küçük

Herkesi

kendi gibi D.S.'ın

kasıp

piyasadan

büyük

içgüdü,

uymaz.

ortalığı

makinesi,

Ahbaplığa

psikoloji,

değer üzerine

bilir. Ve ç o ğ u

deyimiyle:

kavuran

satın

ilham

ortamında

kullana-

cinsten

değildi."

alınacak

(Keza) Çünkü kurdun yen,

Piyasa,

çoban

babası

için,

şimdi

Finans

aşkı y o k , olsa

Kapital

dini,

ezer.

KAPİTAL

"Türkiye'deki

bütün

Isıramayacağı

bütün

ten

kör t e s a d ü f y e t i v e r d i .

planlarını

belirteyim,

karar

birliği

min

memleket

konu rekse

şahsı

lının

ucundan

dışına

kararın küçük

keli

sathı-maili

beni

ye"

fark

bütün

"fincancı ve

lenen yarı

iki

idi.

dek

Gürsel

Paşayı

bir ki-

hiç

kimsenin

bu geak-

14)

birbirlerine

girmeleri"

"Karar birliği

kararsızlığını

tam

mevkii,

varmak

yanda

Al-

zaman,

edilmiş,

gerek

(D.S.,

Finans

ateşli

hepimiz

tespit

uygulanacağını"

kudretli

"aklın

olmak,

ucundan"

geçir-

maskelemenin

Kapital

ha-

içinde"

d e l i s i n e taş

tehli-

andırıp,

açmaza

karanlık

"gel

golü

misti.

küçük

burju-

çarpmaları

bekleniyordu.

"Gidiyorsun

ha!" d e m e k

belgesi

katırları"

kolayca

uç a r a s ı n d a

bir

(27

derhal

sallanışın

Ankara

kapısından, eleştiren

soluğu

Ortalık

Mayıs'ın

Nitekim,

İstanbul

yakın

alarak

bek-

alınan

kararı tesadüfen

duyduklarını

karıştı.

bağını

arkadaşlarımız-

konuşmamı,

kötüsüne

ka-

gelip çattı:

benim,

bir

Komitede

hemen

O zaman, g e ç e c e k ve

alacakaranlığında ansızın

samimi Albay),

yerin

ele

ürkütülecekti.

trajik k a r a m b o l

gecikmemizi

getirmiş.

çoktan

Albayların,

birbirlerini

Yurdakuler

konuştuğumuz

duymuş

Bir

"kime

kollayan

uygulamakta Kurula

hükme

üçlerine

komik, yarı

gün

centilmence la

koparmak

eden

uygulandığı

Gürsev'in

bir

burjuva

Kapital

Paşa'ya

rarsızlığın "Bir

özel

etmeyen

dehlizlerinde

Gürsel

demekti.

Finans va

sonra

Adam,

karar

geçmemiştir."

"Sabahın

memek,

Bunu

Cemal

dövmekti.

kontrol"

gönderileceği

Hele

dahi

ötede

eh,

gelme-

altüst e t m e k için en e n t i p ü f -

Gölgedeki

Fakat

hakkında

Demek

bir a n d a

diyor

içindeydik.

tartışılmıştı.

vanda

ağzıdır. Çıkarma

E ALARM

aktif kuvvetleri

bayların bir

çıkardır.

öper.

FİNANS -

"Açık

kurdunun

imanı

Aslında

Genel Yur-

dakuler'in

birardan

telaşlı

hareketi,

doğmuyordu."

Görüyoruz. maktan

Hep

se,

herkes b i r b i r i n d e n

tü

niyeti

dehşet "O

yokken,

içinde

ğumuz lerinde bu

zamansız arkadaşları,

Kumandanlara yarışa Kıta

lışmak,

Komitenin

Böylece, aynaya -

Milli

şimdi

"Kudretli

rılmışlardı.

"Kimse

aklına

şa'nın

elindeydi.

külahın

altında

"UMUTLAR,

artık

Bütün

dizi

Gürsel'e

Bekliyorduk.

dunu

dikmişti." ( G ö l g . ,

ona

kingen, du."

hep

Bir

bekleyen

Finans

Bunu

parolasına

sa-

prensiplere?)

bağlı

Gürsel

indirip,

Pa-

yeniden

Dizginleri

Paşa

ise:

bir

diye

toplasa herkes

" H e p pasif,

davranışlarıyla

diumu-

hep

çe-

yetiniveriyor-

(Keza) Küçük

burjuva

(istediği

tevekkülcü

mişti.

Gökten

geçtiği

yere y a ğ a n l a r d a n

köylü

kuş v u r m u ş t u

bile.

bir ş e y m i ş

gibi

denli

"Aydın" o l s u n ) ,

katlanışı

ne y a ğ a r

"Ne d u r u y o r u z ? " d i y e n bii

edilen

teker teker yarar-

külah

ortalığı

"AGA"lık

naf ve

iki

buz

gösteriyor-

girmişlerdi:

yöneldi. 14).

ça-

yüzü

avlamaktı.

(hangi

düzenlese

babacan

içerisiniçin

tuzla

germiş

namlıları

nizamına

yorduk.

insan

büyük

Albaylar,

kol

yine

Birbirleriyle ordu

kaptandır

prensiplere

birlik-

(Keza)

parçalarından,

kurtaran

getiremiyordu."

Ordu üyeleri,

getirmek

bir v u r u ş t a başka

s i n e k a v l a r gibi

külahını

olmuştur.

herkes

geldi."

hizmet bulundu-

başladılar.

ağlarını

"püzl"

Albayları"

çok A l b a y l a r s e z i p , kalmayı

tersine

Komite

yerine

an-

götüreceği-

içinde

çekmek

fırsatta

Komitesi,

ö r ü m c e k gibi

işi,

tam

olan

haline

Her parçası,

getirerek,

koyuldular.

isteklerini

gayreti

Birlik

Yuvasındaki

Kapitalin

lanıp,

tek

işareti

Her

kö-

birbirlerini

kadar

anlaşmazlığı

çakmaya

Komutanlarının

dönmüştü.

Gayret

kumandan

hulus

kimsenin

ortaya

nereye

faaliyete

koyuldular.

deydi.

du.

hemen

kendi

karışacaktı."

fikir

alarm

yakın

iğ-

bilinmez-

eğilimleri

örneği ile

istemiştir.

alanlar,

yönde

konuyu,

duyulması,

alarmı

Sayın

ikirciliği,

ne y a p a c a ğ ı

burjuva

sonucunu

ispatlamak

kişilere

"Bu

küçük

bir

çelik ç o m a k o y n a -

burjuva

Kimin

bırakarak "kötüsüne

Niyetimizin

duyduğu

k u ş k u l a n a c a k t ı . Ve bu ara,

Komitenin

delilleriyle

etti.

esrarengiz küçük

kesiyordu

bütün

(Yurdakuler),

laşmazlıkların, ni

yürekli

dizbağlarını

şahsıma

14)

karanlıkta

hoşlanır temiz

kendisinin

benim

(Gölg.,

ki,

ile

yer kabul

belli

idi.

ilk

B u n l a r her şeye Seyhan

Cepheden

kuşu

gözlerini etmezdi? hamlede

gene

Gökte "Aga,

hazır " T ü r k e ş "

idi." S e y h a n

uzaklaştırılışını

ezeli

"Aga"sına

esdik-

nelerin bir t a ş l a kuşu

ile

kuşu, çok ta-

şöyle a n l a t ı y o r :

"Roma

kara

alıp

Roma'ya

rılmak O

ataşeliğine

zorunda

kaldım.

ilk

ayrılmak

yenilgisiydi...

Yanlış

düştüğümüz

TEREDDÜT

çekiyor

sersemliyorduk."

tirmeye

bağlıyorlar:

"Viran

olası

nereden miti

Sürgün

hanede

maz".

Oysa

kritik g ü n d e

Küçük

"Hep

vuruşu,

iyal

bilmezlikten

yapıyorlar...

rauntta

hep

Hüma

bada

kuşu

buydu: Paşa

Aga,

MBK'nde

AZAMETİ kimse

namus,

uygulayacaktı?... "elinde"

kuşu

yırtıcı

çoktan ile S e y -

kuşlar tor-

rarşiye

itaatten

1960 y a z ı Hiyerarşi

kat

üsttür.

politika

Paşalar kimin

başkasını

vilinin

dokunmayacaktı. alınmıştı.

Paşa,

Ömründe

bulunan

6 Ağustos

k a n u n u n c a İsmet Paşa, Ve

gün

MBK'nin

çekilip

gitmesini

kimsenin

bilgisi,

hatta

haberi

yok.

Komitesinden gecenin,

1960 g ü n ü

buluşmuş-

Paşadan

dunun

hiyerarşisi

2 ay 6 g ü n kendiliğinden mukaddes

hemen böyle

sonra,

Damadı

bir Bab'ı Ali

koskoca

anlı

kimseciklerin

seherinden?"

şanlı,

ih-

Milli

Bir-

haberi

Siyaset

si-

dışı

yok. or-

buyuruyor.

(Eski

yürüyüşe

topluluğunun"

hemen

umulur mu

kat

tarihte" beceremeyeceği

emretmiştir.

Paşa

suç o r t a k l ı ğ ı v a r da,

hayır

da-

(üst) a r a m a s a n -

elbet C e m a l "kesin

hiye-

Gürsel,

tilalci, ateşli a s k e r 38 kişilik K a n u n - üstü, İ n s a n - ü s t ü "Böyle

kim

elinde? Cemal Gürsel.

öğrenmemiş

Aradığıyla

Anayasa

Kararı

Siyaset Paşaların

b a ş l a r k e n s i y a s e t t e bir S ü z e r e n

alanından

Bundan

kılına

iki y a h u t üç Paşa.

numaralı

cısına t u t u l m u ş t u r . tur.

İNHİTATI şeref kararları

Bir v e y a

görünüyor.

Görünüşte

kimsenin

kertesinde yeminli

lik

Ekim'de

Paşasıyla

öteki

si-

"Vurdumduy-

kekliktiler.

MBK'NIN

direkt"in,

cankurtaran

Paşaların

sonra,

ge-

bahanesi:

"sıkı

Onu

tepkisi

kafeslendikten

aileyi"

burjuva

k a r a r l a ş t ı r m ı ş t ı . T ü r k e ş adlı A l t a y Z ü m r ü t - A n k a han

bir

Bilmiyorlar.

Küçük

babacan"

sıkı

14)

var!" Y e d i k l e r i

Temmuz'da

gru-

yüzünden

"Amerika'daki

geliyorlar.

burjuva

çekingen,

daha

Kime?

edilişlerini

evlad'ü

geldiğini

yaptığı

ilk

Tür-

bizim

muhakemeleri

(Gölgedeki,

bir v u r u ş y a p a c a k l a r .

Yakalanıyorlar.

ay-

uğradım.

üzereydi...

bırakılması bize

aile-

olarak

üzere

ayrılmak

havası,

bulunan

geçici

etmek

durum

direkt

Albaylar,

veda

zorunda

içine

Amerika'da

memleketten

müsteşarlığından

müsteşarlıktan

bun

için

Türkeş'e

Başbakanlık

keş'in

atandım.

nakletmek

Siyaset

geçiyor.

(Güventürk,

Hiyerarşi)

Artık, Mektup,

şu

mekanizması

"Silahlı D.S.,

Kuvvetler 18)

"Ma-

zisini asırlardan yerarşisini lidir.

Kim

dışı)

"12

Kasım Kuvvet

kararı

eski

tezi

veya

hazırundan

gelmemişti. ruatını

görüşmek

Turhan,

üzere

kim

Hiyerarşinin

radık"

diyen

verdiği diği ren

ana O

çu.

rarşi kulu) Gürsel

değil

karışıyor.

Başkanı lahlı

yetkili

olurdu.

Gürsel kendi

"Üst"ü

Başkanı

Pratik tekniğini mış.

Paşayla

edileceği

üzere,

ileri

Kızıloğlu

Ankara

verilmiş

teferruatı

giderler.

(T.

yarım

saatini

Başkanı

MBK'nin

uğanca

Kuv-

görevlendir-

yapısını

nasıl

değiş-

meşruluk ve-

şaşıyor

hiçbir

itaat e t m e y i p

gün

dalını

önce

varmadan,

ancak

Si-

bunca

kime e t s i n l e r ? kesmenin

a l t m ı ş altıya

başka

Devlet

Başkanı

inse,

Hiye-

Padişahı,

görmemiş.

Komitesi"

yeryüzüne MBK

Siyasete tek

Meşrutiyet

rüyasında

M.B.

mektup-

(Siyaset dışı

karışmayacakları

birini o,

diye

beşi

hiç

bindiği 66

masasında

bedbahtlığına

görevlerine

gelmemişti"

Allah

Teferruat)

nasyonundan

"bir

tefer-

etmişlerdi."

Teorisini

bağlamış,

paşayla

kotar-

yazıyor mektubunda:

kıstırılacakları:

Gitti,

yarım

demekti.

P a ş a c ı k ona

Paşaya

Bunu T . T .

"Takdir

üzerine

İ.İ.

aklına

işin

Başkanının

yeminli

"Hiyerarşi" d e r s e n :

Beş

ise,

devam,

kişicik),

Paşanın

yetkilerden

Kuvvetler B a ş k a n ı

mütalaa

ancak

zevat

Genelkurmay

Onlarca,

Hükümet

vehemen

hiçbirinin

kalan

memurların

aklına Beş

mi?

Gürsel'e verilen

çiğnemeleri

şaşardık.

üzere

hemen

Gürsel

Gürsel'in

İhtilal Devletinin

"Hiçbirinin

Gelse

Milli Baka-

mahzurlarını

"görmenin

Bakanı, topu

isyan,

kanunu

yan,

ayrılmış,

Gerçi,

Savunma

memurlardı.

için,

Genelkurmay

vet Kumandanları" (hepsi tirebilirlerdi?

paketlemek

tasarrufun

zedelendiğini

kahraman.

"Milli

Gürsel,

18)

yazıyor?

kutsal

numaralı

Savunma

bulunanlardan)

toplantılarına

D.S.,

üzeri, Milli

görmüş

olduğu

bulunarak

Mektup,

Bunu

böyle

toplantıda

öğle

(14)leri

(orada

Esasen

günü

tasvip

"Hors c o n c o u r s "

Paşa.

odasında,

fikir

Hi-

bildirilme-

buyruk a l m ı ş

"Aga" -

Kumandanlarına

muazzez

hadleri

İsviçre s a a t l e r i gibi

Cumartesi

açtığında,

D.S.)

bilmezlere

Paşasından

Müsteşarı

savunan

etmek, saat

Kimi

1960

Mektup

kendini

Gürsel

Bakanlığı

rilmiş

Turhan,

Paşaların

Lideri" C e m a l

Savunma nı

(T. eden

bildirecek?

(Yarışma "ihtilal

alan"

tedirgin

geçmiyordu.

top

Komutanı esasen Amerikan

teferruat icraya

(14'lerin müteallik

Çünkü,

beziyle"

kapana koordi-

karar İçişleri

(Madanoğlu) planlanmıştı."

nasıl hususların

tarafından (T.T.,

14'ler

Bakanı evvelden

mektup)

"tahtalıköye"

dahi

SİLAHLILIK-DEVRİMCİLİK-KARDEŞLİK 14'lerin Asıl

"paketlendiği",

o zaman,

rine d ö n d ü . yen

başta,

sepetlenmeyi "13

Kasım

muallâkta Çünkü

yemleme

dek

perde

girmiş,

tutmuştu.

bırakan

Kapital

sonra

bitti"

mi?

mahşer ye-

kendilerini

bir

bekle-

Hani

Komite

üyesi

emniyetlerini

sağla-

kalkmışlardır.

ardında

"bir

pusuya Finans

tutam

Devletin

kısım

kendi

birbirine t a k ı ş t ı r a n

oyununa

paketleyenler,

davranmaya

adım

latma" y o l u n u parayla

18)

"Kavga

prensipsizliğin

hissetmişler,

zamana

adım

gitti:

ile

oldular.

operasyonundan

(Keza,

rimcileri

Finans

14'leri

g ö r ü r gibi

kaldıklarını

mak için"

"yorgan"

ortaklık bütünü

otla

a j a n l a r ı y o k mu?

dev-

Kapital,

deveye

Hazineyi

parasını

yatmış,

tamtakır 4

Devrimcilerden

Onlar kesenin

eski

hendek atgünlük

saklayan

ağzını

açmış-

lardı. "Tabiidir vetler ve

ki,

kolaylıkları Ancak

(T.T.,

rüşvetle

gelenekli

"Silahlı ön

planda

önemlisi

sayılabilecek arzulanan

Silahlı memiş

olmanın

MBK'nden kökünden çözüm

Kuvgaranti

gerçeği

Hele

oldukları

asker d u r u m u n a de

inkar

Horasan Türk

Er-

Ordu-

s o k u l a b i l i r miydi?

giderayak

diğer

ıstırabı

memlekete

için bir

vasatı husus

denemişti.

Şimdi

halka

yararlı

iş

üzücü

olmasıdır,

(T.T.

dursun,

etmek

Mayıs'ın

Mayıs'tan

keza, onun

idi.

kapıları

yanEn tarihe

denilebilir.

beklediklerini

beklerken,

girişmesi

şöyle

da,

içindeydiler."

kazımaya

hizmet

müsait addediyorlardı...

getirememiş

mensupları

getirmek

alınabilirdi?

çoğunluk

mensupları olmak

reformları

Kuvvetler

Silahlı

birçok

idi.

Kuvvetler

sısında kadar

aylıklı

kılmıştır.

satın

Menderes

manevi"

kanunlar

18)

çocuklarının

alışverişini

"Tatminsizlik

amade

kişi

çıkan

kalkındırmış

D.S.,

kaç

Halk

su, y a l n ı z " B a h ş i ş " l e , Madde

sonra

maddeten

hizmetlerine

gayrı-mümkündür." leri

Mayıs'tan

mensuplarını

göre-

18) kendi

14'leri

kendisini

"paketleme"

devrimcilerin

yüzüne

kapamaktı. "Bu te

tasarruf,

üyesinden 14'ler "MBK'ne

diklerinin tü) fakat

Mayıs'a

daha

çok

gönül müteessir

bağlamış

olanları,

Komi-

etmişti."

aranmıyordu. bel

bağlıyan

kuvveden

olamamıştı

fiile

MBK...

(Kardeşler

idealistler çıkmadığını

(Kardeşler

arasındaki

muzdaripti. görüyorlardı. arasındaki

husumet)

Ondan

bekle-

(Partiler kavga)

giderilememişti.

üs-

önlenmiş, Bilakis

arttırılmıştı.

Yaygın

leşecekti) Genç met! man

subaylar

böyle

kardeştirler)

mart

kedilerini

Olabilirler lerinde

idi.

leşiyordu? tutulan

Çünkü

DP'ci

çıkarma köye

allak

bullak

düşürmekten Şimdi

kardeşlik

bir hayır v a r d ı r .

adını

sömürtmek

Sosyal

1960

yılı,

kendi bir

ölmüştü.

köye

azdırmıştı.

Kapitalizm yeni

insan

ile

yıl

girince, 20.

kardeşi

yüz-

kardeşe

yarattığı ve İşçi Sı-

bilinçleniyordu.

Güçler Ordusu

Sınıfının İşçi

şerrinin ilişkileri

örgütleniyor,

hesaba

hiçbir " R e f o r m "

gerçekleştireceği

Sınıfı,

kendisini,

toplumumuzun

ka-

gerçek Kardeşlik, başkası-

eksiksiz

gerçekleştirebilecek

hem A n t i k a Y ı ğ ı n d ı r ,

Silahlı

silah

kalan

Karbiricik

Rahmetli

başladı:

Sınıfını

görmesi

yaratmaya

"Silahlı

kuracaktı?

bile gö-

katkısız

kardeşliğin

beklenemezdi.

Özlediği girişti.

tü-

O yal-

k a r d e ş l i k için tez "Milli Birlik Komitesi"

Kuvvetler Birliği!"

Onu,

Talat

ölürken

PARÇALANIŞI

gücüne güveniyordu.

Yaşasın

hem

horozdur.

Kuvvetlerimizden, İşçi

"Birlik" d a h a

kimler

anlatabilir? şöyle

kapitalin

kalkınma,

Üretici

KUVVETLERİN

k e n m e z özgücü olan

Onu

umudu

Emperyalist

getirmezdi.

kayıtsız

çöplüğünde

SİLAHLI

nız

ekonomimizi

buçuk

Bezirgan

el-

beter-

Sınıftı.

Sömürü

elden

27 yıl kurtuluş

çatışmalarını

için,

şartsız

olmamış,

Kapital eliyle

tutunamaz,

İşçi

alıyordu,

Küçük b u r j u v a z i zü

büyüyor,

istemediği

Özlemini

Tefeci -

hızla

Devrim

bo-

politika

Partiler b o z u y o r d u .

yetmiş yedi

isteniyor?

kazanamazdı.

Sosyalizm

pekliği

peklikten

yolundan

bir m i l y o n l u k

hiçbir

ilh.

Silah, Y a s a m a , Y ü r ü t m e

Finans

sonuç

Gittikçe

gelişen

tılmadıkça,

deşlik

etmişti.

Türkiye'de

nıfı d o ğ m u ş t u .

değer

ülkeyi

traktör,

başka

Müslü-

Kardeşlik neden

DP - C H P ve

Tek parti

Kapitalizm

Müslü-

çoğunluğu

bir kardeşlik ülkesi

Sınıf b ö l ü m l e n m e v e

ortasında

Böyle

parti,

Muham-

ki,

olmalıydılar.

olmuşlardı.

CHP'nin

ettiği

kardeşti.

gerçek-

Hz.

yoktur

Ezici

Kardeşliği

dondurmuş;

çok

yasak

Sosyal yıl

İşte

Neden Türkiye

Tekelci v u r g u n l a

miydi?

üstü"

bunlar 17).

problemi. kuşku

miyavlayan

"Partiler

mi?

keza,

(Hiç

büsbütün

görüyorlardı.

Kuvvetler

koyuyorlardı İhve!"

Onlar kiremitlikte

Silahlı

kalsaydı,

(T.T.

dememiş

olan T ü r k milleti

zuldu?

(14'ler

tecelli etti."

"Innemel müslimüne

manlar

nı

bir kanaat

şeklinde

Devrimci

Aydemir,

Subaylardan Mayıs

iyi

kim

savunmasına

"MBK'nin nenmişti. bir

geçici İşte

reaksiyon Böylece

edince:

MBK

müşlerdi.

ciler

Komite

arasında

14'leri

tasfiye sapmışlar,

tepki"yi

kimler

içlerinde

Bölüğü:

göğüsleyeMBK

Karşılıklı kuvvet

iktidarı

çeihtilal-

bulmakta ve

kayıtsız pek

kanadı,

gizli

bulunduran

Bunu

gerisine

bakıyor-

havacılar

Madanoğlu

sonra,

Komitenin

bölün-

çaresine

bilhassa

elinde

dışında

ikiye

pek çok çelişikti.

Başının

kısmı,

Çünkü

14'ler ve kurtarmak

şartsız

aldırış

güç-

yanındakiler, kullanma

etmez

olmuş-

19)

yurt

dışına

grup

olayı

sürüldükten

grup

ordu

şöyle

sonra

içinde

belirtir:

geri

aşiret

reisi

kalan gibi

Komi-

taraftar

topla-

başladılar."

2. MBK'nde terli

zıt,

bir

Aydemir savunmasında

maya

yol

bölünmüşlerdi;

aramışlardır.

ettikten

üyesi,

yıkıcı

K u v v e t l e r Mil-

parçalar olarak gene

bir

müttefik

yoluna

"(14)ler

çiğ-

çok

kavgasından

hissetmemişlerdir.

uğramamışlardır.

ayrı

kendilerine

arasından

lardı." (D.S.

ikiye

üyesinin

emniyette

ile Silahlı

kardeş

birbirlerine

lüğe

tarafından

içerisinde

istemişti.

"Çok yıkıcı

Kalanların

"23

Devrimi

Orduyu

kalanlar

Bölük

1.MBK.'nde

kişmeler

Mayıs

içlerinde ayrı 4

kendilerini

yapanlar

Kuvvetler

kurtarmak

yapıldı.

içinde

o l a n l a r da,

du.

kavgasından

parolası

cekti?

Silahlı

yarattı."

intihar

günün

bizzat

hadise

ne oldu?

leti kardeş MBK

Anayasası

Kalanların

buluyordu:

Kuvvetler

Birliğine

girmemeleri maları"

(T.T.,

Böylece,

Öbür

MBK'nden elinde

her

Kuvvet

teşekkülün

Mektup,

18)

MBK

Bölüğü:

başka

içinde

Kendisini birliğe

bulunduran

devam

kendisine

karşıydı: MBK

üzere

ye"Silahlı

üyelerinin

karşısında

bulun-

ondandı.

kalanlar

iki

büyük

gruba

parçalan-

mıştılar. MBK d ı ş ı n d a

o l a n l a r da

gene

iki

büyük gruba

parçalanmış-

lardı. 3. (14)ler masında, atan lardır.

veya

23'ler gibi, Ama

"Ayrıca bir

Aydemir'i onlara

(14)lerin teşkilat isterler.

görüyor.

Devrim

Aydemir,

Çünkü

sırasında

mağdur

çıkması

saf dışı

(T.

onları

bırakmış-

ve ö r g ü t l e n m e -

için v e s i l e y a p m ı ş t ı r :

olduklarına

kalktılar."

savun-

14'ler de,

çıkanlar bulunduğunu

karşı

kurmaya

Bunlar T . T . ' y e göre formları

Görünenler:

karşısında

14'lere arka

ye ç a l ı ş t ı k l a r ı n ı , içinde

Onlardan

(14)leri

inananlar Ay.,

idealistler o l m a l ı d ı r l a r .

ordu

Savunma) 14'leri

değil

"Re-

"Eski

iki

zıt

kutup

İhtilalciler"

"Bu

hal

lunduran

(14'leri eski

bir

garantisi

bakımından

kısmı

Başlıca:

sonra

birleşmeye

ile

mazlar.

kaç

zaman Kişi

ile

c) F.

Güventürk

Silahlı

Kuvvetler

için

Bu mi

basan

kümeli ve

ile

Aşil'in

Konspirasyon

için

"Birlik" s ö z c ü ğ ü

son

daha

cuğu

Hiyerarşi

küçük a y d ı n ,

İnönü leriyle çük

madeni

Paşa:

işbölümü

hepsi

akım

temsil

kaynaşmalardır.

Konspira-törler. kerteye

dek

"Bir-

oluyordu.

geniş Esnaf,

"1" değil,

HALK ç o c u k l a r ı

yapısı

"3"

idiler.

(Köylü-Esnaf-Aydın)

Küçük burjuvazi muazzam

işçi

Finans ise,

Hal-

denilen

adı v e r i l e n y a y g ı n

kalabalığımız

Sınıfına -

o yoldan mihverinde

akılları

durduran

hatta T a n r ı dönen

i ş l e t m e k için y a r a t ı l m ı ş tabakanın Gürsel

yaptılar.

içinde Paşa:

Ok'un

sanki

tutkundu. zehriyle

idi.

çabukluğu

bulmamazlık edemezdi.

"KÜÇÜK"

"MÜLK" özle-

zümresine

girecek

Mülk e ğ i l i m i

yıldırım

yatkındı;

Kapital

topuktan

Rütbe

her y a r a ,

peygamber,

Devletluları

mülklü

Sunay de

açılacak

evliya,

der-

konula-

alıyordu.

üst sınıflara

ulu,

söylenirken:

Sosyal

BÜYÜKLÜK yolunu

yük,

olan

araya ve

kule-

ayrılan,

birer "Aşiret reisi"

deyimlendirilmesi

durduracağı yürek (KALB): den

dağılan

Kuvvetleri.

Çünkü

alt t a b a k a l a r a

Topukta

gibi,

Kuvvetleri.

Batı'da

kaynak

TOPUĞU

eğilim

Kara

Küçük Mülk d ü ş k ü n ü

oluşu

diye

ÖZETİ

olamazdı.

tabakadan

bir

kez

Hava

tersine

Üç A l b a y l a r C u n t a s ı , ağır

19) bir Babil

darmadağın

adıyla

dediği

toplanıp

grubu:

CUNTALARIN

istikballerinin

İstanbul grubu

Şehir

buKo-

nitelemek olasıdır:

grubu:

gerçeğinin

kendi (D.S.,

sonunda

iseler,

zaman

adı

Menteş

kımızın

en öyle

elinde

başlamıştır.

hareket,

Aydemir'in

Aydemir g r u b u :

türlü

grubu,

kişi

b) H.

Başka

görünen

kuvveti

etmeye

görünmüştür."

Ama

a) T.

liksizlik"

gibi

bir bütün değil, t a m

çalışan,

Her g r u p , T.

Bunları

müşterek

a) Ankara

Ancak,

çevresinde,

bir yığın

zılgıtı),

tedirgin

uygun

sayılıyor.

ederler.

önce

edenlerin

sonuncu yığın

sidir.

lenmeler

tasfiye

ihtilalcileri

mitenin

A n c a k bu

karşısında

duruyor:

ile Nece

Kalbe

gi-

fakir ço-

çabuklukla

bü-

olmuştu. Paşa,

uzun

deneme-

üç v a r y a n t oldu. İsmet

Paşa:

Köylü y ı ğ ı n l a r ı m ı z ı n

KüAydın,

eğilimin-

Albay Cuntalarında,

Aydın,

Seyhan

grubu:

ufak

bir a y a r l a m a

Esnaf,

Aydemir

ile

Menteş

grubu:

Köylü

eğilimli

sayılabilirlerdi. İsmet aydın

Paşa,

Silahlı

durumunda

yöne

kolayca

K u v v e t l e r içinde

olan

parlak ve Menteş

bol ile

gelirli

gereken

çekti.

S u n a y Paşa C u n t a l a r ı n Seyhan

Havacılar grubunu

grubunu

içine ustaca

aktif h i z m e t t e n

girip

başa

geçti,

pasif i s t i h b a r a t a

Dündar

ç e k e r e k tec-

rit etti. 27

Mayıs'ın

sezdiği

1 - Dört Silahlı tılması 2 -

Hiyerarşi

kuralı

mokratik

AP'nin

alınınca

çeküdi.

Sunay

Paşa,

havada

asılı

Gönderilmiş

olduğu

son

Hava

CUNTA

salan,

bi-

Hükümet denenmeli-

(Esnaf -

koptu.

Köylü)

eğilimi

Genelkurmay

arabasının

Seyhan

besbelli Bu

grubu

bir

Başkanı

ikinci da,

baş-

tekerine

o dramatik

Havacı

subay:

Aydemir'e

haberini

getirdi.

provokasyona

sinsi

KURULUŞU

ka-

uğrayınca

zaafı,

yapmalarına

Finans -

öldürücü

Mayıs

Harbiyelilerin

panik

ihtilalcilere

hazırladığı

rağmen,

oyunu

Kapita-

oynadı.

PRENSİPSİZLİĞİ

göre:

"Talat Aydemir, sında

saldırısına

sinsi

fotoğ-

attı.

küçük b u r j u v a

acımaksızın

vetler

ka-

De-

dağıtma

Genç subaylar cuntasının

Devrim

hazır o l d u k l a r ı

kışkırttı.

beklenmeyen

T.T.'ye

tapayı

isyana

zorla

rağmen,

kalması,

çok

Paşalarla

Havacılar ayağı

şart ç e k i l d i :

Esnaf eğilimli

gecesinde

havacıların

ikinci

Meclisi

Karma

- Aydemir

"Ben y o k u m " dedi.

ç o m a k soktu.

lin

şartla:

Hareketin tekerine önce

masasının

Seyhan

Sunay

üzerine

iş değişti.

Devrim

ellerinden

sız ve

olayını

İki

Hava, J a n d a r m a )

biçiminde,

İ s m e t ve

zaferi

Menteş grubu

14'ler y o k l a n d ı . direnince:

idiler.

seçim

şart s o k u l d u :

dir diye

Kuvvetler Birliği

bir t o p l a n t ı d a

çoğunlukla

"Alarm"

Deniz,

bozulmaksızın...

s u b a y l a r Silahlı

raflar çekildi. rinci

(Kara,

ile

Genç

rarı

R e f o r m l a r mı y a p ı l a c a k t ı ?

Kuvvetin

Birliği'nin

Halim nüvesini

sayılmalıdırlar. Şükrü

Grupların

İlkin

Bunlardan vs.

ilişikleri

veya

"Hısım Akraba",

Çavuş

Meclisleri"

Menteş, teşkil

Selçuk Atakan,

eden

Cuntanın

sonra,

Nuri

Silahlı

Kuv-

kurucuları

Hazer,

ara-

Necati

Ün-

sayılabilir." tam

küçük

burjuva

"Eş Dost" d e y i m l e r i

(Coterie)

örneğine

ile

uyar.

"Aile

münasebetleri"

çeşitlenen

"Ahbap

"28.

Tümen

Kumandanı

yakın

akraba

Menteş'in olan

28.

Tümenden

"Halim

Menteş'in

teşkilatın niş

emin

ölçüde

hizmet

"Harbokulu ması,

Nuri

Hazer,

olmaları,

azami

Emanullah

Ankara'da

ölçüde

faydalanmayı

Hava

Kuvvetleri

süratli

kuryeler

ile

kuvvet

mümkün

Kumandanım

aracılığı

Çelebi

yegâne

kıldı.

ikna

ederek

yapılmasına

ge-

etmesi."

Kumandanı

müteakip

Talat

iştirakçilerin

safta

bulun-

katılmalarını

Aydemir'in

kolaylaştırdı."

aynı

(T. T.,

Cuntası

yaptı?

Mektup) Böylece

teyellenen

Payitahtlı" idi. ri

kalan T ü r k i y e

asker

keklik"

tutan,

basit

kural,

Menteş'le

geldi.

konspirasyon tiryakisi

"İki geyalın

Ankara

Orada

"Kuvvet"

Paşanın

elindey-

Güventürk! "Ankara'da

Aydemir,

"Silahlı

Menteş olarak

Komite

Birliği"ni üyeleri,

Güventürk'ü H.K.)

iyi

Ünsalan,

Kuvvetler

yen

bilen

ona için

gizli

teşkilat

niteliğini

çok iyi kullanmış

iki

kısa

kızı

uzatılarak

lı

bir elden

Silahsız yor.

prensip: ğil:

olmuştur.

içerisinde

lokomotif

Paşanın inci

teşkilat

İstanbul ve

Ordu

altında

bu böltopla-

metotlar

bilmez v e

Niçin?

giden

"Türkiye'de

Çünkü

"Silah-

olanların,

çeşit-

önleme

hare-

Devlet

Asker

Ordu

sormaz.

Amaç?

imiş!

edilmemek?"

çeşitli zümre".

19)

hoşuna

yapılmasını

Silahlı -

(D.S.,

katılmış

bir adım" bir

kurulan Başkanı-

var.

kayma"s\.

Sivil

Ankara'da

Genelkurmay

delikanlının

vasıtası

içinde alet

ucu

fikir akımlarına

İktidar):

"Siyasete Kimse

isimli

bir ele

olumlu

Devlet

(Çifte

"çeşitli fikir -

aletidir?

aynı

ile

tamamlanmıştır."

istismar

atılmış

bir

Diyarşi

aracılığı

karakterini

çalış

Menteş,

onun

gibi

çeşitli

siyasi

elbette

vardır.

Halim

kumandan

(majüskülli-

bir kapı teşkilat

bir Prensip y o k ,

başka

Kuvvetlerde...

keti,

sonra,

ZİNCİR

kestirmesi"

zümrelerce

uygun

Güventürk'ün

akıllıca

birleştirilmiş

herhangi

"gözüne

iktidarın

da,

diğerleriy-

kalan

olmuştur.

teşkilat,

kadar

KESTİRMİŞLER

eğilimi

bir zaman

ayrı

Burada

gayet

bir

kumandanları muvaffak

"Pek bu

İstanbul'da

kurmaya

dayanamayacağı

maya

Hazer antant

başvurmuşlardır.

bu,

olmaya gesindeki

Ata kan, kurmada

GÖZLERİNE

Menteş

Paşanın,

sıra

Türkiye

elinde

Aydemir

İstanbul'a

olsun

"Bafl"larını

sürüklerdi.

kaçamazdı.

olunca,

bir her ne o l u r s a di:

ve A n k a r a

"Gövde"sini

mantığından

"torbada

Ankara

İstanbul

ikiliği

Hangi

kurulu-

kuruyor.

Siyaset?

siyasetin

Yeniçeri

"zinciri"

Belli

değilse

Gülbanki:

Tek deneyin

"Nice Bu

başlar

gerçeği

Aydemir,

"Artık relere

kesilir

hizmet

bir C u n t a n ı n

ilginç biçimi

Kapital

fiilen

dağıtmak

araştırmaya "Bir kili

Orgeneral

vetleri

Bunu

gösterir.

"Kazan

iddia

bi-

Finans -

kaldırışı"n\

bastır-

temizleme

hare-

teklif ettiler." deliye

arkadaşlarına

infisah

kurulması

ihtimali

ihtirasları basarak

bir

ahdin

etrafında

idealist

Erkânı

Kuvvetimizin Kumandanı

amelenin

ilk

tashihinde

Bütün

atarak salkımı tezahürü

oldu."

İrfan

3-5

her ve

"Güvenç":

henüz Başkanı

listesini

Mayıs) Kumandanı

İrfan

Cevdet

Silahlıları

Su-

birbirine

Güventürk'ün elbette Milli kişilik

türlü

benim

"S.K.B.

ettiğimizi

gibi

toplandık,

etrafını de

çelik

göz

maddi

mevkileri

yazılan

bildirdik

anda

kuvvetlendik bir

ağ

gibi

Hava

uğradığı

bu ve sar-

Kuvvet-

haksız

mu-

Mektup)

"odamda", Cevdet

Komi-

diktatorya

bebeğimiz

Tansel'in

birdenbi-

Birlik bir

odamda

feda

(Güventürk,

G e n e l ku rm ay

dayanıyordu.

Yoksa

malumdur.

Reisimizin

Korgeneral

emeklilik

Başkanı

günü

memlekette

milletimize

Harbiye

Kuv-

topluluğunun

hepimizce

üzüm

Ve-

Silahlı

ilginçtir:

muvacehesinde

kendimizi

için

Kuvvetleri

mıydı?

mukaddes

tarafa

zama-

Müdafaa

keza)

mektup"

etmesiyle

Madanoğlu,

başladı.

6 Ağustos

gelmediği

yollarını

Türk

Genelkurmay

andırmak

muydu?

Kuvvetler

meydana,

etmek

Aydemir,

yazdığı

"Silahlı tesinin

(T.

birlikte,

Hava

için

kurulmuş etmek

Milli

Savunması,

gücünden

taş

düşürme oyunu

ile

tasfiye

etmek

Cemal

Celal Alkoç,

Aydemir, yapan

tasfiye

19)

Korgeneral

Kumandanı

liderlik

edenler

gelenlerini

(D.S.,

günü

Hava

emekli

Bu,

olduklarını ileri

teşkilatını

zaman

Tansel'i

başlamış-

bellidir.

olayı

sahibi

(Talat

İlk v u r u ş ,

m/"nın

işleyeceği

1961

burjuva

Muzaffer Alankuş

Birliği

dık.

nasıl

Paşa'larla

Kuvvetleri

hazırlamışlardı."

leri

Küçük

başlamışlardır."

Kara

muhtelif züm-

BOCALAMAYA

yerlere getirdiği

Cumartesi

nın

diyordu:

göre

geçti.

"İktidarın

sorumlu

teşkilatı

nayla

içerisinde

ile 6 A ğ u s t o s

politikası,

için,

ketine

cereyanlarına

siyasetin

rahmetli Albay

şöyle

İŞLEYİŞİ

Böyle k u r u l a n

mak

bulunmaz!"

olan

savunurken,

muhtelif fikir için

soran

kurbanı

19)

CUNTA ze en

meydanda: en son

Mayıs d a v a s ı n d a ,

Ordu,

tı." (D.S.,

anlamayışın

"feda",

Sunay

"üzüm

eli nde

salkı-

bulunuşu-

Genelkurmay bul

başkanı

etmedi.

sına

mani

Fakat

(Tansel'in

Washington

olamadı."

(T.

temizlenmesini

daimi

Aydemir:

üyeliğine

sözde)

ka-

tayininin

çıkma-

Savunması)

1. T a n s e l , W a s h i n g t o n d ö n ü ş ü n d e

no.lu s t a t ü k o c u ke-

silecekti. Masum yecan,

çocuklarla

ahd,

böyle

yemin

oynanılıyordu.

yetiyordu.

Şu

Onlara

dramatik

sahne,

çıkışlara

he-

bakın:

"Prudhon". "Sizlere

hitap

nın

lı),

Şükran

nim "-

Paşa

tabancamı

Şerefim silahla

sından

Çelebi

feshedecek, elimi

yemin

Emin

Araf'ı

heyetin

Ordu

kararlaştırdık.

tihak

edecek

idim.

Ertesi

yin

edilen

randevu

alarak

Tural!)

YEMİNİN

tashih

edildi.

kendileri

iyi

gün,

ben

laşma. (C.

Tural)

çık".

işe el

atıp.,

lardı. yük

(C.

bir

çıkma-

yarıda

ta-

mevzuu

idi.

Mevzu(Cemal

odada

toplandık

Paşamız

Paşamıza bu

tarafından

nasıl işe

içerisinde

(Güventürk,

açıldığım

ATIP

bize

bizi

söz...

Mektup) Tarihe

feshedecek".

"Cesaret" t ü k e n m i ş .

BAŞ-

o d a , s e n i n oda. T a b a n c a , "Son

il-

yanına

hiçbirisi

benim

tevazu

biliriz."

ben

Kumandanım

Gürler

Faruk

konuşmayı

etti."

canım

mal

antola-

" A m a n Paşaya

Paşa

kadar sevdiğim

aynı

(F.

inci

Gürler)

Tümen

karargahında

Ordu

ile

bütün

hadiseleri Mektup,

(Aydemir),

etrafında

ondan

Kumandanı

Talat

düşünce

konuşmalarımızı,

(Güventürk:

ilk

yi-

Arka-

Tural)

H.K.)

ağabeyimin

Benim

grubu

genişledi.

müteakip

gö-

b a ş k a n l ı k et."

olarak,

müteakip

onunla

izah

Faruk

Gürsel)

Derken

toplantımızdaki

bilmektedir."

be-

kalsam

hatırlarlar.

(Cemal

Ordu

arkadaşlarla

yemin"...

Ankara

İş süratle

seçilmeyi meyi

hepimiz

bize

muvazi

bize

büyük

tabanca

zaman,

idealist

oğlan.

üzerine

"bu

Hazer

Menteş

Kumandanının

gittiğim

konunun kadar

Ordu

olduğunu

Hep "Paşa

"Buna

yarı-

(Atak-

masamın

konuşacaklar,

attım

bazı

bizim

"Şeref

cak..."

Halim

onlar

(majüskülliyen

yapıldı.

ettiğini

Sen

Nuri

günü

sureti Bu

bugün

KANLIK

Mucip

anda

tek

onlar gidip

mahdut

bilirler.

ki,

çağırdım

ortaya

fikirde

"Bir gece, ve

için

koyup:

dediğimi

saatinde

derhal

dediği

Kumandanına

CESARET EDEMEMİŞ

ele

üzerine

ederim

ederim,

larını

olduğu

yazıyorum.

(Emanullah)

bizi

üzerine

açmaya

sözlerim açıkça

çıkarıp,

mukavemet

derhal

yaptım.

son için

gelip:

Gürsel

zünden

olan

mal olacağı

(Özkaya),

odama

edecek

tarihine

sonra vaki

yaşayan Ağustos

4.5

toplanmışvaki bü-

daimi

kurula

saatlik

görüş-

bütün 1961)

arkadaşlarım

satırları

fazla

sevdiği

Sunay

Paşa,

zarın

4.5

Başkanı

yazanın

Gürsel

saat

kâğıda

da'da

MAYIS

y a l n ı z gizli

rejisör Finans

ler

durum

içinde

Birliği

karşısında

üyelerinin

adı

altında

"FİKİR"

Mayıs

ruhunun

Grace

(son

Sözü

yapılan

Tasfiye

bir

başarı

ya-

m u t s u z 21

haberi

bi-

üç beş Milli

başka yaşandı.

Birlik

kuşa

Komitesine Acep,

"Ankara'daki

diyor

Coup

yanlış

bir

tek

uçakla

namına

kıta

acele

BEN,

idi. Mu-

Kumandanları

"Örfi

Komutanı

Paşala-

1961

Kuvvet

27 mı?

Korgeneral

Aydemir.

Alay

yardımcı

"İstanbul'dan

Başkanı

Ordu

çevrilen

6 Haziran

İkinci

Muhafız

Arkadaşlar

Kuvvet-

başladık."

paşaca

ay s o n r a s ı ,

alınınca:

kendisine

yavaş

Silahlı

parçalamamak,

indirmekti...

Genelkurmay

Sunay

yavaş

için

kurmaya

Anka-

toplanarak,

Heybeli'de Gürsel'le İnönü

geçirdik"

hissettim.

etrafında

Orduyu

bedeni

bırakalım.

Madanoğlu,

mamıştı."

İdare

Ku-

Osman

Kök-

kumandanı geldi...

bula-

Tarihi

konuştum."

bir

(T.

Ayde-

Yazılı

karar,

Savunma)

Arada

gene

tasfiyenin yerine

hiç

muhbiri

ulaşmadığını

nans

Kapitalin

aldırmayıp,

Kurmay

M.M.V.

Müsteşarı

tınılmıyan eliyle

bir

Sunay'a

gördük" d e n i y o r . eline

şimdiki

vetleri mu"

Onu

Aktör-

kesilirken

vermemek,

teşkilat

"lütuf v u r u ş u " ) n u işe

vazifeli

kurtarmak

şey,

ederken,

inmeli

alarma

mandanı

mir,

biliyordu.

özenen

FİKİR

meydan

denilen

Onur'dan

birbirimizi

bir

elinden

b u l u ş m a s ı n d a n tam

gün

mektu-

Heybelia-

oynanıyordu?

kurban

kendimi

arkadaşlarımla

Devrimciliğini temsil

sal'dan

27 Mayıs'a

Talat Aydemir,

parçalanmaya

MBK

hittin

niye

mutsuz oyunları

oynuyorlardı.

kahramanı

yakın

Demek

rın

savunuyordu:

"İşte

Ordu'yu

filimler

mutlu,

pay e d i l m i ş

Ordu

ya-

Kurmay

Paşa,

hazretleri

ile

ra'da ki

yukarı

Kapital

kendilerine "Baş"

tam

ile C.G.

başarısızlık şöyle

Paşa

olurken,

Genel

REDDİ

heyecanlı

hut le

11.

daha Cevdet

bağlamışlardı.

ler,

Mayıs'm

Kumandanı,

Güventürk'ün

MİRASININ o

canını

Başkanı

Cumhurbaşkanı

Ordu

gün,

başını

bütün

asılırken,

Genelkurmay

yerine

Çünkü

döktüğü

Mayıs'ın

Aslında

Paşa

Aydemir

görüştüğü

olacaktır.

bunu

Talat

görülecektir.

Genelkurmaya

"sıvış"

akşam.

Belli

yerine

g e ç m i ş ve v a k i t

Genelkurmay başkanı

oluyor.

iletiliyor, ki

kazanılmış.

Başkanı

Tümgeneral)

Tuğgeneral

Nüshet

dayıyorlar.

Bulca

"Sabahleyin gitmiş,

(o z a m a n "Memduh ile

Fi-

Babacanlar Kara Tağmaç

aynı

Kuvve

ültimato-

Bu dir.

tuhaf 6

prosedürden

madde'den

incisi,

nci

danlığına iade" e d i y o r . C.Alkoç'u

(K.K.K.)

Kuvvetleri yor,

sonra, karşı

görünerek

diye

Komitesi'ni

toz

Şefik İlter ile

Özek'i

ile

Deniz

"emekliye sevk" edikarşı

Deniz

hep o 5 ve

Kuvvetlerinde

edilecek

listeye

Karacılara

havacıların ncı

"Ültimatom"udur. C.

Madanoğlu

Koksal

Muhafız

vazifelerine

Orduda

önce

üçü

Mayıs

pro-

birlikmiş gibi uğratılacaktır.

hep Milli Birlik

Aynen:

Örfi

Alay

hareemekli-

çıkartılıyor.

bozguna

maddelerin

bizim göre

karşı

(hatta

yumruklarıyla 6

etmenin

eski

"Hava

İdare

Kumandanlığın-

Komutanlığından

alınacak,

dönecekler."

yapılacak

tayin,

terfi

tasfiyelere

MBK üyele-

karışmayacak." Bu

iki

"6 fiye

madde:

MBK'nin

MBK

üyelerinden

edilmeyecek

Yani, rek

için,

diyor

koymuş

ki:

"Olay

dikmiş,

sonra

MBK'nden

içinden

herhangi zararsız

tas-

bir canlılık

hale

ordu

Türkiye'deki ihtilal zincirine

malı ikinci nasıl,

iktidarın

gerçek

(D.S.,

ortada.

getirile-

Fosilleştiriyordu. -

sahibi

Ordu:

Kuvmalına

oturtmuş.

kö-

"14'ler operasyonu" t a k m a

bir

kalbin

hangi

"malına sahip" ç ı k a b i l i r d i ? Kendi

kaç

saat

iş-

takmış. 6

Mayısını

bir avuç s a d a k a y a

Tefeci

ile

İyi

operasyonu"

T ü r k milletini

cambazları-

o t o m a t i k hiyerarşi

kronometresini

kendi

"Politika

ölüm

Kapital

bir hal-

Silahlı

olarak

tepesi ü z e r i n e

birinci

Haziran

yeni

Türk

siyaseti

bırakmış.

MBK'ne

yapan

19)

Ordu,

reddini" y a p m ı ş t ı .

(Finans

ihtilalini

bir tek kişi -

belirten

"Mirasın

köpoğlu

bundan

mumyalanıp

Mayıs

Kapitale)

dengesini

leyeceğini Ordu

Sonuç

Ordunun

kalb

kesilip ay-

zorlanmayacaktır."

MBK,

ile

görünmektedir."

mi?

(Finans

bütün tü

çıkarılmış

ihtilalin

Öyle

hiçbirisi istifaya

bütünü

eklenmesidir.

vetleri,

bıçakla

saklanacaktır.

D.S.

na"

erkekliği

rafta

kanın

her g e r ç e k g ü ç t e n

(Tecrit).

çıkmaması

Kuman-

(M.M.V.)

Kuvvetlerine

tanzim

Havacılar da

rılmasıdır

Zeki Kara

madde:

Korgeneral

MBK'deki "5

Alankuş

Korg.

önemli-

Kuvvetlen

k ı p ı r d a n m a l a r gibi, A y d e m i r ' i n

Albay

"Ültimatom"

"Hava

Kora.

kışkırttıkları)

kalan

Ordu

Özek'le

bütün

nonçiamentosu

dan,

madde:

duranlar...

sevkedilecek" İlerideki

Geri

dayatılan Tansel'i

çıkarılıyor.

Ondan ye

MBK'ne,

Kuvvetleri kâtımıza

Kumandanı

İlter'le:

çok

-Bezirgan)

DP'yi,

Haziran'da kendi

eliy-

s a t m ı ş en mezarın-

dan

biçiminde

meyen,

köşe

üslerine

teslim

lenin bir

KARARSIZ

dışındaki: desteğine

kısmı:

ları

Arsın,

üzere,

yorlardı."

"Mucip

(14)lerin

bir kısmı

Ordu (D.S.,

(14)lerle Ataklı ile"

mı?)

beri

hayli

Meclisin

bir

işbirliğine

Eylül'de geceli

hükümeti

devam teşkilat

haline

olacak,

bir (Türkeş

bir

teşkilat

ortam

ortaya

haline

gelme

(D.S.,

hepten

24).

24) karmakarışık

"Müdahaleciler"

dağıtacaklardı.

dışarıdan

eden

dağılmıştı."

toplanmadan

23)

Berne'de: tekrar

meselesi

siyasi

ancak

(D.S.,

sorunu

edegelen

(D.S.,

katı-

yanaşmı-

İleride

gündüzlü

gelmeleri

14'lerin

"Ankara'da,

kuracağı

"Havacılardan

Tunçkanat

Menteş...

toplantı

yaşanıyordu."

Meclisi

gün

LİDERLİK

sarsarak

S.K.B.? günler

ğunluktu.

devam

olan

Ama:

surette

haline

yüzünden,

bir

olduğu

evinde

teşkilat engel

ümitlerini

bilin-

KARARLI

yapılabilir fikrindeler.

Taşer'in

Evvelden

23).

Halim

işbirliği

"Dündar toplantılarda...

Kabibay

babası

gibi, A m e r i k a n

azımsanmayacak bir kit-

Haydar

kâfi

kendilerine gelince..

atıldı...

ana

DEVRİMCİ

içinde

Komiteden

14'lerin

gelmelerine

Mayıs'ı,

bir aşk ç o c u ğ u

KARŞI

"14'ler,

mazhardır."

Fevzi

olmak

bulunmuş

ediyordu.

DEVRİMCİ Yurt

hortlatmakla,

başında

ço-

"Güdümcüler",

güdeceklerdi.

Gittikçe

azalıyorlardı. Devrimci C e p h e nıklık içinde feci-Bezirgan için

sınıfım

Finans -

kuyruğuna

her şeyi y a p ı y o r d u .

nen T ü r k e ş ' i n kin

kın,

dediğimi

ne doğru Paşa

intikam anlarsınız

tutularak sehpa statükosu

Zafer

kafese "30 nını

Bayramında

kişicil dağı-

iktidarı halâ

gazabı

tekeline geçirmek

"Lider" y a p ı l m a k

Parti'nin

içinde",

gibi sloganlarla, (D.S.,

AP":

"Gözlerimin

içine

elin

24)

parmağı

6 Ağustos

Gürsel

30 A ğ u s t o s

Silahlı

Kuvvetlerin

"27 baaşa-

veriliyordu.

tutunmuştu. Paşa,

iste-

varisi

Lideri

1961

günü

1961

Sunay

güPaşa

konmuştu. Ağustos

tebrik

1961...

etmişlerdi.

general

Sunay

nay'ın

görüşünde

Nitekim Tuğg.

arasında

("Rahmetli Avni kanı

takıp

"Demokrat

işareti"

çoktan

H e y b e l i ' d e İhtilalin Lideri C. nü

küçük b u r j u v a

Kapital, y e d e k gücü T a ş r a T e -

14'ler içinde

desteklediği

Mayısçılara ğı

böyle en sallantılı

bocalarken,

tam

Protokole vesile hususi bir

Doğan" yazısı,

kesin Refik

seçim

dahil

ile bir

Genel

görüşmeden

değişme D.S.,

sonucunun

Kurttekin'in

zevat,

CHP

Kurmay Başkanı

Başkaile

sonra,

olduğu

OrSu-

bilinmektedir."

26) ertesi

odasında

g ü n ü , İstihbarat BaşJandarma

Genel

Ku-

mandanı için

Tuğg.

tek hal "1

Cemal

Gürsel

tarzı,

"Durumun

"şartı

gibi

yürüyebilmesi

yazıverdi":

Cumhurbaşkanı

olacak.

olacak."

düşünen

tasavvur

üzerinde

SKB'nin

çoğunluğuna

edilenlerin

göre

kötüsü

idi."

(D.

roller üleşiliyor.

Genelkurmay

yazısıyla -

Başkanı

katiyyen

Ordu personeline

telkinde

Sunay

tehdit

ediyor

(eski

talimat):

Badema

siyasi

her ne

hayatta şekilde

bulunmayacaklar.

olursa

olsun

siyasi

bir

bulunmayacaklar.

"Bu

Kafiyyen

toplantı

hususlara

onore

riayet

edeceğimi,

lenmeyeceğim

aksi

gibi,

bilmeleri

yapmayacaklar.

ettikleri

takdirde

aksi

kendilerini

kendileriyle

hareketlerinin

hiçbir

hesabını

her zaman

suretle

ilgi-

soracağımı

gerekir."

İşte

lerinden

Mayıs

sabahı,

karargaha

memelerine tidara

Doruk

iki

25)

14'leri:

şu

Başbakan

benim

plan

Türkçe

Paşa

uygulanması

Seyhan, Bu

olarak

İsmet

"Bana hal

Abdurrahman

tarzı"

karşı

çıkıp

14'leri

anlayış

öğüdü

İhtilal

"vasıtalarına

kadar

yürüyerek

göstermiş"

alınca

(D.S.,

böyle

Başkanı

el konulduğu"

gelmiş", 2)

için

"ev-

"haberdar

edil-

olan

Sunay,

ik-

zılgıt v u r u y o r d u .

Gürsel

her z a m a n k i

"babacan"lığıyla

okşuyor: "Kadri

Kaplan

ağzından

korumaya dan

kararlı

ileri

geldiği"

bul

Ekim

S.K.B.

Yurdakuler'in

vatanperver

bulundukları,

gayretleriyle

olduğu,

aradaki

1961

DÜŞMAN günü

(Silahlı

T u l g a ve C. T u r a l 1

istihbarat

(D.S.,

14.30

Korgeneral,

"A olan si

fiilen "B

Türk

seçimden

üzre

ittifakı

25)

Harb A k a d e m i s i n d e , 11

general

2 Tümgeneral,

Silahlı sonra

İhtilali

Kuvvetleri

milletin

kurmay)

kararı

gelecek

toplanmadan

edecektir.

hepsi şu

farkın-

BAŞ

saat

K u v v e t l e r Birliği)

olmak

nizamı

metot

evvel hakiki

1 Tümamiral, 1

1 topçu,

tek t a n e c i k

alıyor:

yeni duruma ve

İstan-

(içlerinde

T u ğ g e n e r a l , 3 T u ğ a m i r a l ) , 28 A l b a y (3 d e n i z , 2 hava, Kurmay Yüzbaşı!

Gürsel'in

demokratik

ihtilafın

"deklarasyon" y a p ı l ı y o r d u .

DOST V Ü C U D A 21

üyenin

Ekim Türkiye

1961

müdahale ehliyetli

günü

Büyük

yapılmış

Millet

Mecli-

edecektir.

mümessilleri-na

tev-

Bütün

neticeleri

ile

tehir Burada

kararın

ilgi

rütbeli

Meclisi

tatbiki

kan,

çeken

yerine

Akkoç,

protokolü

1961 'den

bir güne

aralarında

İstanbul'a

Mürted

etme

kaleyi...

içinden

darbeyi

O zaman

her

iki

bir sabırla

uzun

ne o l a c a k ?

tükenmek

"Başkumandan"

yerlere

ulaştırdı,

"Bugünü Jandarma

mutlak

grupların

yeni ihtilal

kumandan

başta

teşkilatı olmak

söyleyen

ol-

tam

si-

27)

Meclis t o p l a n a Cumhurbaşkanı, içleriOrdu

Güdümcüler

bir hal

alacak."

diyor? Alb.

çok

gayet endişe-

içinde

ettiğini,

yapılacak

28)

akış

Ünsalan'a, Ordu

devam

mücadele-

(D.S.,

"Siyasi

istikbalden

parçalanmak

Olayların

s u b a y l a r ise,

kurtaracağını,

üzere

kendi düştüğü

"Başkumandan" e m r i n d e

kurmaya

hale

(D.S.,

Gürsel

Kumandanı

ihtilalin

öğrene-

için...

kemiren

beğenmiyoruz,

bir

Kuvvetleri

ile

müzmin

Sunay. Okul

mecalsiz indirirdi...

"Müdahaleciler

bilmeyen

diyor.

tarzı"

gibi

Hasımlarını

bir karar y o k m u ş ç a

ajanlarıyla

kim?

liyiz" d i y e n

bir

"Memçeşit-

ancak

Baş-

müdahalenin

Si-

felaketinden

kurtarabileceğini"

Aydemir'e:

"Orgeneral

Sunay...

her

olmadığını

kat'i

Paşa

tarafa,

bir

şekilde

surette

olursa

ifade

Türkiye

olsun

eder."

öbür

bir

ihtilale

"Başkumandan,

tarafa"

demektedir."

28)

Merkez lerden

uyaSKB'de

gerektiği

taktiği...

Gemlerini

"statüko"

Parlamentolaştırılacak.

(D.S.,

Kuv-

tutmadığımız faktör:

faydalanmak

beklemek

"hal

olacak.

birden

azami Hiç

Şefinin

Başbakan

sokulan

"İsmet

"Hava

Ankara

fethederdi... taraf en

tarafa

avını

önünde

usulünü

iki

fırsatlardan

İstihbarat

taraftar

YalAta-

kararına

gerekli

"...göz

mücadele

per,

lahlı

değil.

koşuyorlar.

haberi

ile

leketi

kü-

Millet

Aydemir,

çoğunluğun

Havaalanında

hemen Kim

çarpıştırır

bitip

Belli

SKB'nden

beraber

kâfi

İnönü

kim?

uçakla

26)

gunlaşması

cak.

dolduran Albaydan sokulmamasıdır.

Ankara

Paşa

zaman,

artık MBK'ni "protokole"

etmemekle

(D.S.

memiştik...

liz.

Ekim

hakiki mümessili"

"Güdümcüler

tabii... "

sirini

Seçim

imzalar.

Ama

menedilecek,

feshedilecektir.

ediliyor!

Menteş

Gece,

İsmet

"Milletin

tasvip

caklar."

iyi"

şey:

MBK y o k

vetleri...

faaliyetten

Komitesi

kimseciklerin

arada

Partiler

Birlik

edilemeyecektir."

çük nız

Siyasi

Milli

Kumandanı

kumanda her gün Eğer

öyle

Kur.

mevkilerinde arttırmaktadır... telakki

Alb.

Selçuk A t a k a n :

bulunanlara Biz

ediliyorsak,

yapılan tazyikin

derhal

istifa

"Alt kademetazyik,

te-

müşevviki

deği-

etmekliğimize

veya

emekliye

ediyoruz"

sevk

diye

"Başkumandan, beni

kendi

bırakmayın

bile

iktidarının

dağıtır."

Vücut atarsan,

Kelle

sen

kuzu

vetler

CHP'ni

kalacak

ismet çıktı.

değe

Eğer

başka

mi?

iki

subaylara

Parlamen-

patlıyor.

"Arala-

vardıkları

kararı

Gene

böyle

diyor düşünce

bakalım).

veya (Ne

"Silahlı

siyasetin

Kuviçinde

ismet

Paşa,

zümre

inanılıyorsa,

mi,

Silahlı

ortaya

CHP'yi

sonuç

destekola

istediği

ki?

bir g ö z -

K u v v e t l e r C H P ' y i ve

yerine

Morrison

Belki

İ.İ.

firmasının

Paşa

onu

isyeisti-

mı ya?" başkasına

iktidarın

Kumandanlarca

menfaatine

laflara

etrafında

meşhur "SİYASET"

Ne yapalım?

CHP'den

de!"

şahıs

aykırıdır."

Kapitalin A l l a h t a n

götüreceği

sen

bir

ederlerse,

h a z ı r l a d ı ğ ı AP g e l e c e k . İnönü

Kuvvetler

yıpratılacaktır."

göz v e r i y o r d u .

desteklemedi

olmamak

İ.İ.Paşa)

plan

yapmak

verilmesinin

kabul ("Hadi

ediliyorcanım

ve Atatürk ilkelerini esas şartıyla

ancak

iktida-

konulabilir."

Felsefe yatmaz

Silahlı

hapları

El-

Kumandanları",

yaptırıyordu!

Finans -

anarşiye

bir

"Birlik

andıran

devam

söylenene

hiçbir şahıs

takmıştır.

h e p s i n d e n firaklı.

gelene

tarafından

değil

sa,

Silahlı

Ardından

henüz " z a m a n ı

kellesi

hareket Anayasaya

siyaset y a p m a y a l ı m .

ona

Ama

aleyhtarlığı

düşmesi...

memleketi

alan

rejimde

mi?

"Pes!"

met " Ş a h m ı "

"Beni Sanki

duyururlar:

lemeyelim. dü, A l l a h

düşman

"dağıtılınca",

desteklemeye

Aman

Vücuda:

buyuruyor.

bulunduran

kademedeki

muhalefet

Paşa

CHP'nin

yor.

alt

değil

Mantığa

İnö-

toplantıyı

çatıştırılmıştır.

Kelle

etme!"

Meclisini

ile

Demokratik

SÖZ

mü?

mükemmel

biliyor mu?

Gaziler

destekleyemez.

güzel

yürütülür

bir v ü c u d a ,

kuvvetler

usluluğu

olarak

kılına

orduca

İKTİDAR ARAR

birleşerek...

zümreyi

söyleyerek

Otur halt

istediğini

Tarihöncesindeki

yazılı

(Sakın

kumandanların

eder

Yürüyelim" d i y o r ;

dost

LAFLA

müthiş

rında

müddetçe

genç

vaat

birbirine

ölürsün.

Bari v ü c u t ne

tomdan

ettiği

gerektiğini

ihtilale

"Buyur.

bir o p e r a t ö r ,

lerinde

işgal

kimsenin

olarak

ile V ü c u t

VÜCUT:

arz

28)

Kelleye:

muzip

kesin

"Başkumandan"

Böylece

hiç

buyrulmasını

hazırdır.

mevkiini

desteklenmesi

(D.S.,

Lafla

müsaade

piyaz

H.K.)

dokunamayacağını

nü

edilmemize

konuşunca,

bu.

mı?

Ve Hem,

bu bu

felsefeye "iktidara

çok

Cuntacı

el koyma" y o l u

CIA'nın

aklı

"siyasetin

içi"

olmayacak rılıyor?

mı?

Saltanatı uyup fa

Hepsi

efendilere

haykırdı:

Efendi, ne

mayla

ise,

Mayısı,

İktidar Finans adamları, Birliği

dejenere

Bu ren

Kapitale ebesi

lıkla

D.S.,

haline

nans

üzere

Kapital artık

"Fakat yaç

ran

vakkat

Finans larıyla hasret ve

siyasi

olanları

manası

kıvranan, ortam

konmuş

Menteş,

"Aydemir çalıyor,

edici

kendine

bir ge(Fi-

vesayet mü-

gizliden

gizli-

yapmaları tedbirli icap

ortadan

zamana

ihtimali

ihti-

her

davranmak,

gün

müda-

ediyordu.:

kışın

için,

Birliğinin ve

patlatmak

sisteme (D.S.,

derecesine

takılmak

istenen

vamu-

28)

KURULUR

Bizans

kanalı

etrafının

bütün

burjuvaziden

herkesten ile

iyi,

her türlü

bakımdan,

Kapital

devrimcilerin

daha

Firavunlar "Böl ve Hük-

bilir.

araşma

bir kuşku

Dündar Seyhan'a: Silahlı

anlattılar.

bağlıyordu."

Finans

her

hayır-şer bocalayış-

Küçük

Burasını

bulunan

sinsi

için,

bunalımlarla,

dar gelirli

mu?

Hazer,

faaliyetini

işiydi

"Fit sokma" o y u n l a r ı

çaresiz

A n s ı z ı n ve sinsi

bote

geldiğini

Kuvvetler

idi."

Nemrutlar çağından

girmişti.

lazım

Silahlı

siyasi

yıpratıcı

bulunur

met" m i r a s ı n a

göusta-

isteniyor)...

karşı

azaltmak

Kapital'in

gibi

"Siyasetçilerin

manevra

oyalamak

CEPHELER

ölçüde

"Ve sonradan

büyütülmüş

diyor.

evvel,

toplantı,

emniyet supabı

KARŞIT maddesi

evvel, bir

tesirini

bir

verilmesi

müdahaleye

baskı

miydi? A k s i y o n

manevrası"

daima

denilmek

Bundan

bir

taraftarı

gelmemiş

dönüyordu.

muhakkaktı.

meselesi

"Yapılan

çatlak

bir son

gösteriyordu.

hale

Komu-

olunduğu

sayıyor.

çalışılmıştır."

her şeyden

kuvvetlenen

çatlağı"

aygıtları

hesapladıkları

kaldırılması

Birlik

ilkesine, t a r t ı ş -

geçebilir

"Siyasetçilerin

cephe

getirilmeye

essesesine ye

Komedi'yi

"ilk

kullanılmak

dik

diye

ediyorlardı.

"Samedani Bay

Değerli

Samimi

ulema

alınır!"

merasimine

türlü

kesilmişlerdi.

Musta-

Şerif icabıdır

zorla

Bu, t a r t ı ş m a y l a

gömme

başka

Anayasaya)

o derin

efendilerin

girişiyorlardı!

karıştıHocalar,

uzayınca

Şer'i

idi.

ulema

tartışmayla

söz

kimseye

İktidar kuvvetle,

niçin

zamanki

üstüne fırlayıp,

Saltanat

ihtilal y a p m a y a

olan

işe

Meclisteki

Tartışma

"Atatürk ilkeleri" bu

kırk yıl

gün,

Şerife"

Bir s ı r a n ı n

alınmıştır.

Kritik d u r u m d a tanlarımız

"fier'i

efendi!

verilmiş,

"Atatürk"

edileceği

tartışıyorlardı.

ne y a p t ı ?

ilan

kaldırmanın

uymayacağını

Kemal

bir y a n a ,

Cumhuriyetin

(D.S.

Kuvvetler Talat, ,

Birliği

herkesin 29)

teşkilatını altından

saadam

"Bana

"Şah

Necati

Ünsalan

kat

kilatını

damarım" durumun

Aydemir'in

kundaklamaktan

kan

ateş

doğacak

olan

tamamen

çevresinin,

Silahlı

Birlik

elim

sorumluluğunu

yakın

çekinmediği

püskürüyordu.

edilmesinden lıca

kadar

nezaketini

beraberlik

sayıp

teş-

Selçuk

fikrinin

döküyor,

havacılara

Fa-

Kuvvetler Birliği

kanaatinde...

akıbeti

kısmen

arkadaşlarımdan kavramış...

Ala-

dejenere

bunun

çokça

baş-

Aydemir'e

yüklüyordu." Ötede

"Aydemir,

isnadından demokrasiyi devam

her

ALT

zaman

mümkün

teşkilat

başlanırken lendirilip tut"

izah

KARACI

işletiliyordu.

yapabilirdi.

Gen.

unsurlarının

Kurttekin

diyordu.

HAVACI yarası, tam

Görünüşte

güç-

Kapitalin

daha

alabildiğine

İSTİHBARAT

"tavşana

"ne

şiş

ya-

büyük

29)

Finans

ancak

yıpraoldukları-

müdahalenin

(D.S.,

içinde

işi

kullanmaya

halinde

bir

fikir

güdümlü

yüzden

dayanmanın

etti."

Kuvvetler

art

olarak bu

işbirliği

zorlamalarına

Silahlı açtığı

alet

Birliğinin

çilerle

Havacıların

kendilerini Kuvvetler

olabileceğini

Böylelikle,

faaliyetten

göründü.

SİYASET

istikametindeki

lükle

zıya

için Silahlı

kademedeki

pılması

atfedilen

habersiz

yaşatmak

ettiklerini,

tıldığını, nı,

kendisine

tamamen

kaç",

yansın

ama ne

irin-

Başkanlığı hele

"ta-

kebap"

stilini

destekçilerinin

tutu-

kullanıyordu. a)

Bir

munu

yanda,

tasvip

b) Öte kararının Bu

yanda,

aynı

sözcüsü T. listleri, "tasvip" Yalnız

(D.S. ayrı

Devrimden

dediyor,

gayret

iki

davra-

ümidini

Başkumandanın

Finans

olmadığını "suret'i

sezdiriyordu.

"Prensip

durgunluğu

Kurttekin

karar

müncer ve

Bu olan

emirleri

gelerek"

kararı"

değin,

açıktı:

toplanabilmek bakımdan,

"Baş-

kokuşmuşlu-

noktada

parçalanmaksızın

kaybetmemişti.

ayrılığa

-KapitaAydemir'i

haktan

dizginleyip, idi.

Karacıların

İstihbarat

güdüyordu.

etrafında gelsin,

gerici

kesinleşinceye

altında

"Başkumandanın

değil,

düşürme

düzmeceliği

gelirse

gösterilen

şeyle

taktiğini

birbirine

toplanabilmek

verdiğimi prensip

anlayış

"dar gelirli" olan

yana

dediği

ğa

taraftan

bir

kötülüyordu.

kumandan" g e m i

için

Daha

Devrimcileri sayıp

oyalama

çevirtmenin

evvelce

tam

miydi?

kararı"

Devrimcileri

General,

iki v a r y a n t m ı ş gibi

Aydemir,

"prensip

29)

şey değil

etmemekle

Talat

hususunda

"Siyasetçiler"

Devrimcileri idi?

"Ancak,

birbirinden

de,

görünüyordu."

bozulmaması

göstermekteydi." nış

"Kurttekin etmez

hangi

davranışları

çerçevesinde

red-

kalma -

yı

MEMLEKET

mandanın katılmamayı

vermişti.

"Başkumandan"d\. dikilmişti.

can

Ona idi.

çok

katılmama",

çil

idi.

başucuna için

(D.S.,

Devrimin

Albayları

29) çok-

Karşı

dondurmak,

büyük

gibi

yetkiyle

"Gruplardan

dağıtma

için

b i r l e ş t i r m e k değil,

oluyordu.

yavrusu

Kuhiçbirine

Başkumandan

hareket":

ayrılanları

kapıştırmak onları

sadece,

grupların

bulunuyordu."

"göre

Devrimcilerin

birbirine

sağlığı

Direnen

"Taraf" tutmamak,

rine

görüyor,

hareketi

kabullenmiş

açık seçiği

dönüşmesi

şartı

göre

olarak

daha

kararını

devrime

tek

nazarına

esas

Bundan tan

HAYATİYETİ'nin

noktai

da-

hiç bi-

taktiğinden

geliyordu. Yoksa sinde

Finans

kararını

nun

üst

kaymağını

"Genelkurmay başta

İkinci

Başkanı,

Başkan

Finans

Kapital

sinekler

gibi,

avını,

birbirlerine

bağlanıyorlardı,

arasında yordu.

açılan Hele

"İşte,

Kara

gelenler

hep

yok.

gittikçe

tek kişi

için

daha

"Şartlar ne münferit Hava lenme

Kara

kıskıv-

Kuvvetleri

kendi

içine

işli-

ölçüsünde çatırdıyordu: gelmiş

Kuvvetlerin unsurları

İLERİ

arasında

anlaş(geride

bir

toplantı

29) DAHA:

k o r k t u k l a r ı şey,

kahraman önce

olursa

olarak

her birinin ta ortaya

içinin

çıkıvermek

içinde y a -

tehlikesiydi.

sözleşmişlerdi: olsun,

katiyen

birbirimize

haber

verdik."

(D.S.,

bir

harekete

katılmamaya

Kara vb.

çatlakları yarılınca,

karar

vermeden 29)

Karacılar olsun

bir der-

denediler:

"Ünsalan, zı

büsbütün

ile

her y a -

ağ-içindeki

DİNAMİTİ

Devrimcilerin Onun

teş-

meydana

(D.S.,

çevir-

oranında

bulunuyorlardı."

"Kuvvet"'in

kanadında

BİR"BOMBA"PROTOKOL

tan

Hava

kalabalığı

Hiyerarşi!)

başladık."

DEVRİMİN

üzere,

Genelkurmay

Devrimciler o

çırpındıkça,

Deniz

Kuvvetleri

bertaraf etmek

etmekle

düşüp

Kuvvetleri

YETKİ

bile: kısmı,

dirsek

bir ö r ü m c e k ç a b a s ı y l a

sarmıştı.

ilkin

mazlıkları tertip

sabırlı

çatlaklar,

Kara

(şimdiki

halinde

Ordu-

bir

tamamen

alabildikleri çatışma

ağlarıyla

cephe-

katmıştı

generallerden

Tağmaç

mevkiden

kendi

savaşa

Kuvvetler Birliğine

GELENLERİYLE

öldürücü

hazretleri"

musallat" e d e c e k t i .

vazifeli

Memduh

Silahlı

İLERİ

nından

"sincabı

"İti hinziyre

k e n d i n e çekip a ç ı k ç a

bulundukları

kilatın

Kapitalin

Başkanlığında

H.K.),

mişler,

rak

vermişti.

Aydemir,

arkadaşların

Arat,

katıldığı

Ata kan, toplantıyı

Kemal Jandarma

Güner

Okul

diğer baKumandan-

lığı

odasında

mazlığa

yaptık.

sebep

Herkes

olan

dakini

itham

etmekten

lıkla

ortaya

döktü."

hepsi de

"Sonunda, bilen

SATLI

nasıl

teşkilat

mensuplarının

yüz

yüze

BOZGUNCU

unsurlar

Türk Harekât

Harekât,

mayacağını 1 -

içten şaştılar: varan

gelmemelerini edilmiş,

taşımadığı

fırMAK-

kolaylıkla

54 y ü k s e k s u b a y 9

Şubat günü

imzalıyorlar.

HAVA

Birliği

HİYERARŞİK

KUVVETLERİNİN

defa Küp

Hiyerarşi

nizama

uy-

muvafakatinin

alın-

Havacılar

Reformu?

madde " H a r e k a t i n yapılabaşka

pratik

hiçbir a n l a m

karşıydı: bir

müdahaleye

taraftar

ol-

bildiriyordu.

karşıttı:

size

edilecektir." için.

konmuştu:

surette

Tulga

Tulga'ya

hitaben:

gelip

dayanıyor."

müteredditti:

Haklısınız.

medik

üstüne

kesin

"General General

araç 3

tekrarlamaktan

küp

Paşam

kadar icra

Başkumandan

madığını" G e n . 2 -

Şubat'a

"Reformlar" y a p m a k

Ne var ki,

"Başkumandanın

Fakat

Hava

Kuvvetlerinin

durumunu

hallede-

ki... "

3 -

"İmzalanan

bir gafletle,

protokolünü iyi

biliyorduk." bu

"bomba" üzere

Öyleyse? yorlardı. hazır

açıyorlar;

ise,

için (D.S.,

ötede,

aliyet yoktu" (D.S.,

arasına,

Halbuki

saatin

iyi

değil, kendi

bile

büyük

kafi

Ekim geldiğini

"Gel beni y e ! " temellerini

"Memleketin gücün

önüne da

diyorlar.

idi.

Ya-

dinamitlet-

biliyorlardı."

ç o c u k l a r İhtilalle

"Ortada 32)

uygulama

31)

"çok

silahlı

muazzam

" Bomba"

d e v r i m c i l e r onu

yanda:

ile

Paşaya

koyduklarını Bizim

tarihi

bir mühlet koymuştuk.

Protokol:

Bir o

protokol

günlük

önlemek

Demek

açık-

koyacaktır.

"Seçkin"lerle

taşımıyordu.

mek

derecesine

İNŞA

ciddiyet

Kuvvetler

el için

Kimse t a r t ı ş m a z .

hut

rahatlık

şarttır.

Niçin?

çok

gören daha

Silahlı

iktidara

bir

anlaşkarşısın-

29)

(Protokol)

tarafından

başka

(D. S.,

olarak "2

bir

EVHAM

Oyuncak edildiklerini

ması

tam

bir " b o m b a "

aralarındaki

görüşlerini,

bir fitne o y u n u n a geldiklerine

TERTİPLER'den

kadar

ŞAHSİ

söylenenlerin

anlaşılıverdi."

gun

güne ve

çekinmeksizin

bütün

görüşlerin, sat

SÖYLENTİ

gizli Biri

üzerine kim olarak (Alb.

bile çığ

bile

lades o y n u -

gibi

dikilecekti?" cereyan

yuvarlanmasorusunu

eden

Unsalan

bir fa-

bağırıyor:

"Ya

şimdi

harekete

veririz." Ö t e k i s i kadaşlar. Biz,

geçeriz,

(R.

Lakırdı

Kumandan

geldik.

kişinin

kahin

gece

korku "27

çareye

kargaşalığın

feci

yıkılacağını yoktu."

Kuvvet

nedenini

olsun."

bakamaz

hale

30) sorumluluğunun

geceden

anlamak

için

(D.S.,

32)

Şubat.

"Başkumandanlık odasında"

Kumandanları, Jandarma Ünsalan

"Ar-

kaybediyoruz.

durumun

daha

kâfi son

Genel

Kumanda-

bütün o blöfü a n d ı r a n a j i t a s y o n l a -

açıklıyor:

temelinde

olan

bizleri

Bizi

mukadder

ortadan olan

kaldırmak

için

her

felaketten

siz

da-

kurtaramayacaksınız." Alb.

Atakan

"Sizin emekli

panik

edilmeye

bütün

icraatımı

veriyorum,

dokunamayacaktır."

toplantı

kim

sokaklarda

çığlık,

ağlaycak:

gidiyorsunuz? yaptım.

Ben

bugüne

Size

çiğnenmedikçe evlat

şeref sö-

kılınıza

asılırken

" E v l a t l a r ı m ! " çığlıklı

Finans

kanadı

takdirde,

kim-

33)

Aydemir

bilir? Ç ü n k ü

devrimci

neredeyse

güvenerek

(D. S.,

hazırız."

nereye

sizlere

ve t a r t ı ş m a l a r ,

zandırıp,

olarak"

bırakıp

cesedim

babayani mı,

uymayabilir.

etmeye

samimi

istifa

beni

zü

çınladı

bizimkiler

veya

Evlatlarım,

kadar

içindedir:

düşüncelerinize

"Başkumandan... "

zaman yüzüne

başvuracaklardır.

gösterileriyle

(D.S.,

Şubattı.

Mayıs

duruma

sesleniyor:

maiyetimizin

nı ve 3 A l b a y . Alb. rın

müzmin Komut.)

evvel

lüzum

bir t o p l a n t ı .

fikir

bu Kor.

bir an

sırtına

olmaya

olarak,

olacaksa

"Bütün birkaç

yahut

Ülgenalp:

Kapital

kulaklarında artarda

uzun

şebekesine vakit

soyut deşarjlarla

yalnız

ka-

gevşetme-

yarıyordu: "19

kadar

Şubat genel

toplantısı,

bir

gevşeme

düğüne

dair

HUZUR

havasının

(D.S.,

ortada

gerilmiş etkisi

henüz tatlı

sinirlerde,

yaptı.

belli

Durumun

emareler

meltemini

Şubat

gecesine

normale

dön-

görünmüyordu,

hissetmiyor

ama değildik."

33)

PROVOKASYON "Halbuki maya

Finans maz,

siyasetçiler

girişmişlerdi." Kapital,

kışkırtır da.

mi, provokasyon'dur. ğürtçe

Karacılar

var

(D. S.,

kuvvetleriyle

her D e v r i m c i

Devrimcilerden Biraz

taktiklerini

uygula-

23)

daha

kullanmaktan

davranışı: kurtulmanın kazançlı kolayı

yasaklamakla en

zararsız

Havacılara var

mıdır?

karşı

kalbiçizü-

"Siyasetçiler

statükocular,

oyun

koskoca

oynamaya

yen

korkunç "Bir

haber bul

bir

tarafa

Teşkilatının "Öbür

diye

"Bir

Kuvvet,

kısmım

olacak... Ve

bir

ucuna

oturmuşlar

kârı

görülür...

Fakat

görmüyordunuz.

meye

muvaffak

karşılarına

Siyasi

Yargılanması

subay

elbet

statüko-

geçmiş

bulunu-

olarak

kendilerini

içinde

gün

edin-

salıyorlardı.

olarak evvel

ortaya 9

imzalamamıştı. İlk

kar-

zamanla

üzerinize

sadece

Sakarya?

sa-

Şubat proBütün

hamlede

he-

onun

Aydemire

çullanmakla

Finans -

için

bırakır mı

kadar zeki,

kişiler de

birbirine

kırılıp

ELE

aydın

düşürülebilir ve

hiçbihiç İk-

olsalar, kullanıl-

atılırlardı.

VERİLENLER

Gölgedeki Adam'ın

hatıraları

heyecanlı akışıyla okuyabiliriz.

sırasında T .

Kapital

Küçük b u r j u v a z i y e

bahanelerle

PROVOKASYONDA manından daha

Hükümet

Sorumlu

Cuntası" idi.

İktidarın

34)

bir saldırıya

kalanları

Evvela

36) Millet,

acımaksızın

trajediyi,

sokmak,

geride

(D.S.,

direkt

Sanki

Onlar, Türk Subayı sonra

kızTürk

nifak

kalanların

Kuvvetler

almıyorlar,

iktidar var.

çocuk oyuncağı

İhtilal

Gözü

olmuştur:

sonra,

taraftarlarını

rütbeli

(D.S.,

belli

gelecek...

tam

küçültmüşlerdi.

"Albaylar

Hani ya, V a t a n ,

dıktan

geçiyor...

arasına

geriye

Silahlı

yüksek

yetiniyorlardı."

tidarı?

alarma

tabii...

denebilir.

alarak

atıyorlardı.

defleri Ankara'daki

ri y o k .

çıkmıştı

oldukları

iyice

birkaç Albay

vakit

taarruzlarında

şınızda

gördüler de... "

göze bu

açıkça

gelenleri

temizlensin,

üstüne

her sonucu

alarma

yedirdikten

ona

Nitekim

"Her şey su

hepsini

Başku-

tevkif ettiler."

yedirmek.

kısmına

bir

tokolünü

İstan-

atıyorlar.

geçti.

kendilerine

Silahlarıyla

Artık

ileri

kısmına bir

yiyecek,

dece

alarma

kendi

ile?

nedir?

kendileri

Hedeflerini

endişeye

gelenlerini

aleyhine

Birliğinin

kısmını

yorlardı.

yapacağı

tahrikçilerin.

cular,

ile

ihtilal

ulaştırılıyor."

dahi

ileri

Birlikleri

diğerlerinin

mani

Kuvvetler

"Bir

kadar

"Havacılar

Kuvvetlerinin

"Hedef kimdir? bir

Kuvveti

sürükle-

Cuntasi'nın

İstanbul'a

koşuyorlar,

Kara

bulanmış

Silahlı

ayrı

felakete

geçiriyorlar.

yapmasına mış,

iki

Devletini

"Albaylar

haber

haber v e r i y o r l a r . . .

harekete

Türk

KARA O R G A N L A R I N I

tarafa ve

Kuvvetlerin

oyun. gidiyorlar,

veriliyor.

mandan

Silahlı

kalkmışlardı.

Aydemir'in

sonunda 21

savunması

polis

ro-

Mayıs olayının

şöyle özetler:

"22

Şubat

11.00'de

1962

makamına

danı

Orgeneral

General Alb. Bana

Önür,

Doruk,

Ünsalan,

Genel

Okul

Kumandanı

beni

Kuvvetleri

Jandarma

Merkez

Başkanı

Kara

saat

Kuman-

Kumandanı

Kur.

Selçuk Atakan

vardı.

hitaben:

Evladım,

istersen dan

dört

seni

Dora, "-

Çünkü

dün

gece

danlarımızı

tank

Okul

taburuna

nereye

Kumandanlığın-

kıtalara

alar-

Kumandanı Yarb.

Hal-

siz

Biz

rekete

geçtik.

Buna

Kara gece

meniz

34).

Bunu

alarma

Aydemir, "-

"Başkumandan" bir şey

planlara

faciayı

için

göre

alarma

Hükümet

Başkanı

"Anlaşamadık.

Dışarı

Başkanı

Hüsnü

nelkurmay

İnönü

Özkan

Başkanlığına

bir

ediyor:

daha

önceden

Kuvvetlerinin

bilakis

bir

yapıalarma

yanlışlığı

istemiyordu:

"Ne

yapa-

istiyor" dedi.

çıkarıldım. Hava

dön(D.S.,

mi?

devam

Hava

böyle

Bahti-

Tabura

vermiştir.

olabilir

kıt'aların

İnanmak

ha-

ve alar-

Bnb.

hemen

şöyle

geçtiklerini,

söyledim.

habe-

için

dön

Kur.

emrini

otomatikman,

karşı

önlediğimi

Tabura

ricası,

duymamış

yapmadığımı

kurtarmak

gönderdiği

savunmasına

Kuman-

hazırız."

Öyle şey yok.

vermenizdir."

astsubay-

tevkif ettiği

yapmaya

Albay Aydemir'in

Arkadan

olarak sizleri

Aydemir'in

son

onun

Böyle

geçmesiyle,

subay

ettik.

Havacıların

her şeyi

Ünsalan:

da:

evlerden

tespit

Kuvvetleri

ver." d e m i ş t i r .

Yalta

geçerek

büyüklerimizi

karşı

ma son

diyor:

topladıklarını

ri geldi.

şöyle

alarma

otobüslerle

yım?

AVRUPA'YA,

ediyorum.

suları, T a n k T a b u r u

sorulunca

Havacıların

larını

lan

alıyorum.

tayin

vermişsin."

O y s a , saat 0 2 . 0 0 dun

himayeme

seneliğine

alıyorum. sen

yar

Genelkurmay Yanında

Muhittin

Abdurrahman Necati

mı

günü

çağırdı.

Hava

Kuvvetlerini

ültimatom

Kuvvetleri

alarma

Kurmay

geçirmiş.

vererek,

bizim

Gebaşımızı

istiyordu. (Tabancasını "Hava

Buyurun

Kuvvetlerinin

Bu o y u n u n

yapılmak

Hüsnü

Kara

perdesi. Albaylar

Bir üzere

Özkan'ın

"General girer.

geçerler.

intihar

emriyle

birinci

"Generaller salona

Başkumandanın tabancamı,

akşam Hava

tam

Kuvvetleri

şuradan İkinci

koyarak):

deyin

bir

şiddet

odasının

olaylar

Kuvvetleri

Kumandanı

Fakat ben

kımıldanmam."

perdeyi G ö l g e d e k i anlatıyor:

evvelki uygun

edeyim.

şuraya

Başkumandanın

çağırılması

Özkan

masasına et,

Kurmay

hakkında Başkanı

yanındaki yüzleştirGeneral

görülür." ve

hakaret

Orgeneral

pozuyla

Önür'e

salona hitaben:

Sen

geçiren

beni

yüzle

alarmda

çağırırsın?

tutan?

Sen

Şimdi

değil

misin

bizi

alarma

bizi

albaylara

muhatap

getiren

budur."

dedikten

ediyorsun. Ve

Aydemir'i

Tekmil

sonra,

göstererek: bozgunculuğu

Ünsalan

Bunları

"Sonra

ve Atakan'a severim"

da,

dönüşüne

Paşayı

Komutanı

Kumandanı'nın

kaldırmayacağını

İstanbul'dan

söyleyerek

çıkar

gi-

35) saldırış

rahat t u t u l m u ş t u r .

İ.İ.

Kuvvetleri

alarmı

Karşı-devrimin ve

döner:

der.

Hava

kadar,

der... " (D.S.,

meydana

taktiği

Gene

ele v e r m i ş t i r ; Org.

son

kerteye

Havacı

Gen.

Önür'ü ele v e r m i ş t i r .

rilmiş

bulunan

askerler,

lerini

görünce

dayanamamışlar,

dek gizli,

olaylar önünde, Özkan

Kara

Yiğitlik yarışı

küçük h e s a p l a r a baklaları

geniş

Başkumandan

pek kötü

Kuvvetleri için

yetişti-

alet e d i l d i k -

ağızlardan

çıkarı

çı-

karıvermişlerdir. Finans ği

Kapital, fakir T ü r k i y e ' n i n

Halk ç o c u ğ u

üzgüsü ölürse

Subayı

duyamaz. kardan,

Hangisi

üstün

FİNANS Finans

KAPİTAL

Pişirim 1

havacılar y e n i l i r s e ? ölürse

kârdan"

nelerle y e t i ş t i r d i -

harcamakta Finans

demiştir.

hiçbir v i c d a n Kapital:

Umurunda

kendisi

hakem

"it mı?

olacaktır.

MÜNAFIKLIĞI:

DÖNDÜRÜŞ Kapital,

K u v v e t l e r Birliğini du.

kaç yılda

niyetine

gelse, en son o t u r u m d a

ASKERİ

kurt

çerez

MBK'ni

SKB'ne

y e n i l i r kılmak

yedirmişti.

için,

mülayim

Şimdi

ateşte

Silahlı

pişiriyor-

iki türlü oldu:

Tecrit:

Devrimcileri

Kuvvet

Kumandanlıklarından

uzak-

laştır. 2 - Fit: Bu

Devrimciler arasına

olağanüstü

Subaylara rakterleri

nasıl ince

Güçlerden "Ekim Okul Şubesi "Bu sebep, kinesinin

uygulanabildi? ince

m ü n a f ı k l ı k ve fit sok.

bana

Kumandanlığı

vaat

yerine,

Müdürlüğüne

tasmim

BAŞKUMANDANIN

örneği

burjuva

Dündar

edildiğinin Genelkurmay

tayinim

aleyhimde

Sırf Küçük

Kurmay

sosyal

ka-

sömürülerek...

uzaklaştırmanın

1961'de

tayinin,

sinsice

basit ç o c u k k a n d ı r m a z o y u n , cin gibi

Başkanlığı

Zırhlı Sivil

Birlikler İşler

çıkmıştı. vaat

ETRAFINDA işletilmesi

Seyhan'dır.

aksine,

edildiği kurulu

olmuştu.

gibi olan

çıkarılmamasına TEZVİR

ma-

Mayıs

evvelisinde

lerimi,

"27

kendi

ÇIKARLARINA

ceren

TEZVİR

bulunayım, LİLERE

mutlak

"Yetkili" botaj

alıp

bir

ve t e c r i t t e n

vıcık v ı c ı k

lezzetli

başka

"Tevzir",

bitmez,

tükenmez,

nından

gelmekle

mephut"

(düşmanları

talama

bir

"Sakın

gün, ha!

ha! şu

leri

her

Ve en

kepaze

üstünde

ahırında Küçük mayacağı larla

re a t m a k l a . ruveririz.

ği

ÖZEL

sonunda

kadar

göz

namuslu

eşelenip,

or-

emrimde

29)

boyu

pislik: işler,

Düşman:

Dost:

bir tek a d a m

Finans horoz

rezilliğinde

gülünç

derece

efe

"Sa-

kalmışsa,

askeri

örtüp,

Kapital

efendilerinin

öylesine "samimi",

nasıl

onu

gübre-

geçinirler.

maskaralıklarını,

"kurnazlık" imişçe

Silahlı

Şube

öylesine

kimseciğin

bayağı

ciddi

tecrit e d e l i m ?

çak-

ciddi Sivil

pozsektö-

K u v v e t l e r içinde " S i v i l " ne a r a s ı n ? emrinde

hapsine

DANLÎK"tansın

teşekküllerle

karar "Seni

altına göz

Uydu-

ve temin

bir

açıla-

Kuvvetleri

temas

karargâhının

sair

Birli-

SİYASET

etmek

YETKİLİ

ve cüz'ü

alınmıştı."

hapsine

almaya

İDARETEN

Silahlı

(14)ler

aldık"

("Siyaset pozisyonu")

denecek!

Türk

kovuşturmak,

Başkumandanlık

Devrimci

yeniden

Başkanlığında,

bulunan

çalışmam

Devrimciye: ne

karşı,

(D.S.,

diz

esir-

üzerine,

"fikir" s a h t e k â r l ı k l a r ı y l a

yumurtlatan

yakından

içinde

hususlarda

olarak

ihtimale

ihtilal patlatır" t e m a s ı n ı

Başkanlığı bir

faaliyetini

pozisyonu

ya-

ciddayı

İşte y o l u :

"İstihbarat cak

daha yalnız

ihtilali e n g e l l e r . . . " akılcıl s o y s u z l a ş t ı r m a s ı n ı

Devrimci E,

kurtla-

gayretlerini

çalışmalar

her

akan

burjuvazi

uygular.

dükkân-

bütün

"düşmancıklar"

yönde

görülmüş."

rahatça

son

zaman

"Dostlar yağmada

aksi

bulunmuş,

keçiboku

ki,

ise

bırakacaklardır.

uygun

tavukları

"masum"dur

beklenmez,

alanımızda

Patavatsız,

y a l n ı z tek y a n l ı :

Nerede!

ters

kişi

D e v r i m c i l e r e sa-

fışkılaştırmaktan

şaşakalmış)

çaresi

Beceriksiz,

yutturur. da

hal

Hem

YETKİ29)

olunca,

gerisinin

pisliğini

kalır?

birbirine

bulunmaması

Her kın

burjuva

umulmaz,

tanıyanlar

şeklinde

bulununca,

be-

bulunursam

(D.S.,

beklenebilirdi?

küçük

dedikodu

yakından

gememişlerdi. kuvvet

rekabeti

kişi

geçmiş"

bir halt y i y e m e z olur.

"Beni

olduğum

kanaat-

bükmesini

altında

etmemişlerdi."

"Başkumandan"

eğip

şartlar

taraflısı

kusur

davranış

şekilde

hangi

ihtilal

Üsküdar'ı

sen-ben

sonrasındaki uyacak

beni,

etmekte

tepedeki

"atı

cık ve rı

halesi

takdim

çoktan

YETKİLİ kerte

d e n m e y e c e k de, varsa

şatafatla

onların

sen

hepsi-

"BAŞKU-MANKarşıdevrim

em-

rinde

Devrimcileri

aldatıcılığına ci

de ş u n d a n

MUVAFAKAT

dabran

arasındaki

var!

Tövbe

batar! Amma

askerlerin

SİYASET,

kafasına

abraka-

sosyal

d e ğ i l d i . Ya kul

Devrim-

sokuluyordu.

Siyaset,

sınıflar

idi?

köle o l d u k ç a

Halk

Devrim

"Si-

yararına

değerlendiriyor? Aman Tanmaazallah

alametini

yazdıysa

"asker siyasetbozsun.

Tü,

S İ Y A S E T ha? A s k e r d e d i ğ i n y a l -

Sermayenin

emrine

teşekküller"

Asker siyasetle...

sokulmamış

kovuşturabilir.

asla

kafa,

"siyasi po-

Yoksa

dün-

münasebet,

ölse

zinhar!

velâkin,

mı,

estağfurullah:

bulunan

yaptın

bilinen

Asker,

kıyamet

içinde

uğraşamaz,

kıymetlendirmede

Devrimci,

Devrimci

SİYASET yapılıyor,

gericiliğin

zisyon

kim?

çivileniyordu.

sınıf ilişki y e ç e l i ş k i l e r i n i

tü!..

ile

YA-

29)

"pozisyon"una

daha

ettiler,

şeklini

bekleyen

oluyordu.

iştigal ediyor."

nız

bir yol

için

Devrim-

Başkumandanın

Finans - Kapital p o l i t i k a s ı n a

Yangın

burjuva

tebliğ

(D.S.,

ilişki ve ç e l i ş k i l e r z a n a a t ı

Asker:

tü,

yerini

herkesçe anlamı

yaset" y a p m a m a k

Görevimi

saadık"

bir t a n ı m l a m a

sosyal

almıştı.

etmemişti."

beri

Küçük

bulamıyor:

Kurttekin,

"muhbir'i

kadar.

Sofistlerden

bir

General

"kıymetlendirme"

karşı

Hepsi

ini

teşekkül

Ondan cilere

s ö y l e y e c e k söz

Vazifenin

alışkanlığım

görevinin

rolünün t e r s i n e çevrilişi ö n ü n d e

Başkanı

DIRGAMADIM.

rım!

ki,

başka

"İstihbarat hususta

casuslama

bakın

korkma.

Vatanperverlik"tir.

domuzuna

gerici

politika

bak " A ğ a " bu " K a k a

Asker

olsan,

yap

şampiyonluğu

s i y a s e t " değil,

yapabildiğin

"Ci-

kadar,

şereftir. İHTİLAL

Mİ?

BLÖF

MÜ?

D e v r i m c i l e r soyut ülkü nans -

Kapital

tabına

uydurup

ona

teslim

iken

bile

nazlıkları

ile

barat

Başkanlığında

"12

ideal

Çünkü

yaparsa

Siyasi İktidar haklıydı.

hem, korka

bir g ö l g e d o l a ş ı p

Emrine

insan işleri

birlik " K u v v e t "

bir u y d u r m a

Şubat

günü,

Başkumandanın İstihbarat

ihtilalin

Devrimci,

ne o r o s t o p o ğ l u

Fi-

verdiği

Şark kur-

harcıyordu?

"sivil" g ö r e v e

Başkanlığındaki

eliyle kuvvetli

karıştırıyordu.

vermemek

boş d u r m a z s a ? Ö y l e y s e o y a l a y a l ı m . Genelkurmay

sarhoşuydular.

s o m u t hedefleri t e k e r t e k e r ki-

birer birer y o k l a y a

durduralım?

rak

haksız d ü ş ü y o r d u . Ve

nasıl da

ayık,

yıkıyordu.

edilmişti.

Şu A l b a y l a r içinde

içiyorlardı,

olağanüstü

için

atalım.

D.S.

Onu İstihora-

yazıyor:

emre özel

uygun

ola-

görevime

başlamak

üzere...

nın

(hani şu

takılıp

Başkanı

gittim...

kaldığını...

Gen.

muttali

olduğunu,

olacağını

söyledi

rına

Finans bakıyor.

mir'i

kıyafette: 22 ca,

Şubat.

emekli

(D.S.,

gün:

olan A y d e -

Ekrem

Acuner'e

sivil

dedirtiyor. anlayın-

ediyor:

"Hv.

durumdan

Alb.

fevka-

(D.S.,

37).

Tunçkanat Karşı

Hem saat

hakkında

taraf,

son

10.00'da,

kanuni vuru-

hem sa-

de:

"Emir

Subayı,

Alay

Merkez

Kumandanı

İlkin,

229.

enterne

Yb.

edildiklerini

"10

dakika

eden

Alb.

Alpagut,

Kumandanı Alb.

Alay Erkan

Genelkurmay

Har-

Kumandave

Tank

Karargahında

bildirdi. Genelkurmay (D.S.,

Karargahından

bu ve benzeri o l a y l a r Finans yüzde

"Beklediğimiz

yüz

haberi

37)

tiğini, T ü r k S u b a y ı n ı T ü r k S u b a y ı n a yapacağını

Selçuk Atakan, Muhafız

Dora'nın

sonra,

bilgi aldık."

Bütün

Kumandanı Alb.

Piyade Alay

Kumandanı

lar?

dek a ç ı k l a r

37)

13.00

ğini

31)

role d ü ş t ü k l e r i n i

"Ataklı

teyit

uygun

Mucip A t a k l ı ' y a ,

düşürdükleri

için, t o p t a n t e m i z l i ğ e g i r i ş m i ş .

Tabur

26'sına

Alb.

kötü

şu

nı Alb.

D.S.

mi kalktınız?"

içine

yapılmasını" istiyorlar.

bokulu

(D.S.,

Ünsalan telefon

Bizi

ağlıyor." o

verdi."

Lider d u r u m u n d a

ihtilale ne

yeni

koymanın

MBK h a v a c ı l a r ı n d a n

ağlıyorlar.

Harekât

meseleye

b e l l e m i ş , t e k e r , çifter icapla-

atılgan

oluyor,

yanımda.

müteessir,

işlem

elebaşları

H a v a c ı l a r bile,

Devrimciler

izin

Başkamasasın-

amirim

zaman

kalmayacaktı:

resmi,

miktar

15 gün

Kapital

kahırlarından

lade

General

gösteriyor.

Fevzi Arsın

Doğru

gittim...

bir

II.

Tağmaç'ın)

verdiler.

bana

Haydar T u n ç k a n a t ' a

haber

İ ç l e r i n d e en

parmakla

vuran

Sancar'a

Şubat'a -

emri kovuşturduk.

dirsek

araya

H a r e k â t 28 livası.

Yazılı

oldum Allah

ispatlıyor.

UZLAŞMAYI

Kapitalin s a l d ı r ı y a g e ç -

kırdırmakla

olsa

Devrimciler

kolaylaştırmak"

(D.S.,

diledi-

yapıyor38)

di-

yorlar. Ordu ra'daki yade

Devrimcilerden

bütün Alayı

Ankara'ya

bize

katılmıştı...

ra'ya

celbedilen

çelievler

yol

Okulu

öğrencileri

damla

kanınız

(D.S.,

39)

yana

birlikler bizim

"229.

çağrılmış, Etimesut'tan

Tank

kavşağına ne

Birliği gelince

Alay

Kumandanı

Şükrü

bizim bedeldir"

hariç..

Çubuk'taki

Genelkurmayın

Bnb.

beklediğimizi

dünyaya

Piyade Alayı

emrimizdeydi.

İnanç'ın

emrimize soruyorlardı. karşılığını

230.

.AnkaPi-

gelir

gelmez

emriyle

Anka-

emrinde girdiler... "Sizin

BahHarb bir

veriyordum."

Besbelli,

İhtilalciler

tilal" u m u y o r l a r d ı . Kendileri

güpegündüz,

babasına rimin

kararsızdılar.

Oysa

öğüt

caddelerde,

vermesi

ölümüdür" denir.

di. T a m

blöfü

pirler

şöyle

iktidar ve

silah

çıkar yol

kadar

İŞİMİZ

"Siyasetçiler

korkunç

durumun

(D.S.,

bile

değil-

k a z a n m a k , "sayı

Kapital

kurdu

kanına

susamış

ile

çakmaz

(D.S.,

vam-

başvurmalı,

bir

uz-

38)

YOK iktidarlarının

dairesine

içerisine

sonu

yanaşmaktansa,

atmayı

göze

anlamına

memleketi

almış

şu

bulunuyorlar."

40)

Nelerine vetlere

güveniyorlardı? "İhtilal

rağmen

diyorlar.

gereken

boynunu

şey

Türkiye tablo... "

bile

olabilir?

Ancak bu

Mustafa

"Beynelmilel Türkiye'yi

ipe

silah

bir

40)

başkadır.

dize

şu

ru-

gelen önüne

olacağını,

üs

yapmış

yaratması

Ünsalan'ın

Amerika'dan

bir yol

çizbaş-

daha yabancıların

düşünce ve davranışa

benzemi-

Kongrelerine

korkunçtu.

korkuyordu. kumandanları

estiği

gibi

getiriniz... korkunç

etmek

birliklere

ihtilatlar

Alb.

katılırken,

Emperyalizm

getirmişti.

ihtilalden

tasavvur

alınyazımız

akıllarına,

neden

Onu

40)

şimdikinden

yeni göz

beynelmilel

E r z u r u m v e Sivas

gücüyle

sahne

gezeceğini

Kuv-

(D.S.,

gerekçe

akacaktı...

da, d e v r i m c i l

ihtilalci

kendi

şöyle

uzatmaktır."

kapalı

eldeki

insana en güç g e l m e -

Türkiye'yi

Kemal,

"Birliklerin, lerinden,

üstü

mi? İşte

aleyhine kan

Demek,

İhtilatlar"

Açıkçası,

eden

(D.S.,

"Beynelmilel ihtilat", kim

orasını demek,

okuyoruz:

Oluk gibi

diği müthiş

durdurmak

burada yatıyor:

"Durumun mümkündü...

bokulunda

bile

asıl y ü z g e r i

satırlarda

felakete

İhtilalciler

hareketini

K u v v e t İ h t i l a l c i d e değil

İhtilalcileri

elinde.

çareye

statükocular,

uzlaşma

geçiyorlar.

muzlu

her

aranmalıydı."

İHTİLALLE bir

kol

Finans

Paşa

düşmek Dev-

bir s a v u n m a

ile o y u n u

arkadaşlarımızın

Sonuna

aldıkları

rını

oğlundan

"Savunmaya

diyor:

için

değildik...

laşma

yor.

"Kansız İh-

bir b a s k ı n d ı .

muydu?

"Biz

kası

Onu

gibi

İnönü'nün

Devrimcilerinki

bir küçük b u r j u v a

İhtilalci

Mayıs

ve a p a n s ı z

isteniyordu.

galip" çıkmak sevdasıydı. olur

Mayıs gizli

çok

alarm

İkide

hareket

kolay

anarşinin olur.

vermediğimiz

kendilik-

etmeye

Memleketin bir

bir y a z ı y o r :

tutuklayarak

kalktıklabüyük

ortalıkta Ve ve

bizim emir

bir nasıl

Harku-

manda

sorumluluğunu

anlaşılır."

(D.S.,

Kurtuluş

Savaşında

"göz önüne" g e t i r e l i m . nat ve

Emperyalizm

bulmuştu.

Bütün

her şeyi

Alb. ele

Muhafız Alayı kendi

üyeleri

Mayıs'tan

Saltaorduları

ikircilliği

bütün

ile ele a l m a y a

Kumandanı

Karargâhına ele

mert,

bulunan

Fethi

Gürcan,

Bnb.

Alpan"ı

tev-

geçirmiş.

Köşkte:

Kuvvet

ku-

emrinde

giderek Alb.

sahipti.

zaman

kumandanlar

giderek Alayın

Harbokulu

namuslu,

edilen

Muhafız Alayına

bir kişiliğe

aldığı

düşündüğünü Çünkü

başlandı.

esnada,

Kumandasını

olan

kumandasını Hükümet

Alay

Gürcan

hudutsuz

enterne

Grubunun

ile

böyle varırdı?

Küçük b u r j u v a

Alayın

"Binbaşı reti

açıkça

A n z a v u r Paşalar, Y u n a n

Cihat Alpan, Süvari

nereye

gönderilmeye

almış.

inisiyatifi

kif etmiş

aldığımız

insanı en şaşırtıcı ö r n e ğ i şu olaydı:

atananlar

"Kur.

Kemal'in

Başkanlığında

yeni

mandasını

Mustafa "Kurtuluş"

orada

Bunun

"Genelkurmay yerine

omuzlarımıza

g ö r ü n e n l e r e göre

krahların t e m e l i , dayanıyordu.

neden

38)

memleket

sever

Muhafız

alayının

Cumhurbaşkanı,

Kumandanları

cesa-

emir

Başbakan,

toplantı

halinde

bu-

lunuyorlarmış. "Bnb. vermiş "-

Gürcan, ye

hareket

Bizim

"Bu Bu

tutum

meşru

nizama

harbe

müncer

İşte

başka

kendi

Mayıstı her şey (D. S., 38)

Gürcan

harekatın

olacaktı."

birlikler bir

(D.S.,

ağlatılır? Ç o c u k l a r ı subaylarına

vazgeçildiğini" üçten

gibi

iç 39)

akıbetine

aldırış

ağlatılır. subay

tablo

hazindir...

iniyordu. ettiği

ulaştırmayı

bitmişti.

okuldaki

bildirdi.

sonraki yaş

hedeflerine yine

İleri

yok! "Bir kısım

ÖCÜ nasıl

irtibat

saat

de:

38) işi

sallanan:

bir sonuç

haber

Aydemir demiş.

(D.S.,

bildirmişlerdi.

KAPİTALİN anası

oldu."

ikircilikle

toplantıyı

gitsinler...

İktidardakilerle

kaçınılmaz

gözlerinden

"Bnb. (D.S.,

elbet,

olması

bırak

haberim

Harekâttan

"Hiçbirinin dı.

yok,

bağlılıklarını

"Harbokulunda,

kecekti."

işimiz

Birliklerin

öğrencilerine:

istemiş.

içinde

"Aydemir,

talimat

yapacak ama

FİNANS -

Gençlerin

telefonla

hakkında

18.00'de

ihtilal

Devrim'in

Aydemire

tarzı

onlarla

olaydan

Albay

Alb.

yoktu. ideal

Türkler kim

Hep, olarak

bilir daha

kafalartaşımışlarneler çe-

40) 21

Mayıs

Hem, A y d e m i r ' d e n

1963

olayları

kaç gün

sonunda

Ö n c e asıldı!

idam

edildi."

Suçları,

kurulmuş

İdamdan retiyle

provokasyon

kurtulanlar:

disiplinsizlik"

tuzağına

"Şeref ve

suçunu

tarif

düşmekti.

haysiyetini

eden

ihlal

etmek su-

ile

emekliye

başlarından

geçenleri

madde

atıldılar. 21

Mayıs'ta,

şöyle

"Dört

suçsuz

gün

Emniyet

kamyonlarıyla

tildik... vardı. lik

aynı

subaylar

yazdılar:

Birbirimize

dolu

helâ...

kence suyor,

kendini

ması

gerektiğini

dan

talimat

taştan

bitirilemez.

tukladığı

kişilere

tahşit

çılardan

böyle

şikayet

Evet,

Bir

işgal

eden

yapılan

kaldırıl-

hiç ve

gitmez. cefa

an-

bile

tu-

kamplarında,

muamelelerin

Yassıada

almışkahrın-

düşman

Esir

işku-

hat-

misallerini 27

Mayıs-

Kapital, T ü r k s u b a y ı n d a n Y a s s ı a d a ' n ı n

öcünü

ederler."

Finans

önünden

ettirmez. de

Bize

Özdağ'ın

eziyet

pis-

devamlı elinden

Muzaffar

çektirdikleri

bize

değildi.

nöbetçi.

yetkiyi

gözlerimin

eziyet

kamplarında

kolay

kal

Tepeleme

Akkoyunlu

önünde

Bir memleketi

Bay

Doktor hastaneye

Ama

ağladığı

bekle-

Rıfat

kapı...

emir almış

atıyordu.

ailelerimize

latmakla

göstermek

taşa

üzerinde

14'lerden

Demir

için

manzara

hüngür

günleri

sandalye

almışlardı...

söylüyordu...

korkunç

hüngür "Ziyaret

kelepçelediler...

için

Şubede

nakledildik...

Laf anlamamak

etmek

lardı...

Birinci

(D.S.,

tutukluları

41)

böyle aldı, ve o n u n l a y e t i n m i ş e

hiç

niyetli

görünmüyor.

pu si m o v e ! " Acıklı dı.

ayrıntılar uzundur...

Sosyal

prensipli

düzeni

tanıyor,

letin,

ması)

gidişinden

çığıyla

çınılmazlığını talardan

mite'ye

tedirgindi.

ORDUSU

Oysa

Birlik,

oldu.

çırağı

göstermek

dı).

(çelişik

gidişin

bir Ekonomi

taşıyordu. sınıflar

Ekonomik ve

gelişigüzel

derlenmiş

anlayışında

Birliksizliğin bir

birlik g ö s t e r i y o r s a , tıpkı öyle,

Kalfalar

Orduda,

Ko-

Yetki

(Albaylar)

ancak

Paşa

Ordu

Sorumluluk ustaları

Lonca,

ken-

usta

ile S u b a y ı

Paşa'la r U s t a l a r ' d ı ,

s u b a y l a r Çıraklar'd\.

uygundu.

kaCun-

verdi.

anlayışında

alt

Sosyal

HANIMLAŞAMAZ

Modern

istemişti.

Milçatış-

ile ö n l e m e y e çalıştı.

toplum

daha

ilişkilerine

bir Cunta t a s l a ğ ı y değişik

Ç ü n k ü Antika t o p l u m

nasıl

falar'dı,

elemanlardan

adını

Proleterleşme

bir Politik klişe f o r m ü l ü Birlik

aslında

bir Sosyal sınıf bilinci

hızlanan

TÜRK disi

belirli

kışkırtıcı

Milli

MBK,

bir Parti d e ğ i l d i .

ile

birlik

A l b a y l a r Kal-

ilişkileri ustadaydı

Lonca

(Paşaday-

kandırabildikleri

ölçüde

etken

olacaklarına

başlarına

iseler,

inanmışlardı.

isyancı

Bu A n t i k a yapısı Bölük'tüler; o

rarşisini

yaşardı.

Toprak

siyasetten

talist juva ge

sınıfının

Ordulan

Antika

türedi.

Türkiye'de, yüzyıl si

oldu

(yani

zümresi ne

bir Klasik

lirdi. yal

lenekli nu,

Kore

mayı şayan

alan

Tekapi-

atılınca,

Bur-

Milli

andıran, de,

Or-

Sömür-

bir İmti-

ülkeye

bir g e n l i k g e t i r m i ş

yalnız

ajanları)

Türkiye'ye

Birinci

yerini

olması

egemen

Finans

Kurtuluş

ihanetleriyle

Kapitalizm

tanınmadı.

ise:

idiler. Kapitalist Kom-

Zafer üzeri-

mantıkla

çağı g e ç m i ş t i .

için

Savaşında

dövüştü.

düz

19.

Kompradorlar z ü m r e -

beklenebi-

Finans -

ne e k o n o m i k ,

Ka-

ne sos-

değildi. -

dün

Kapital

Milli Kurtuluş

gibi

uzak

Türk askeri, askerine

zümresi, savaşı

serüvenlerde

Emperyalist

lüks

"Hanım" adını

çok yanlı

derin

Tarihcil Devrimler ge-

yapmış Türk OrdusuSömürge

Ordusu y a p -

imtiyazı

içinde y a -

takarak döndü. anlamlarını,

O Türk

baol-

bilemez.

Finans luğunu

sınıf o l a r a k

eski

Kuvvetleri

egemenliği

sınıfının

Ordusu

"Hanım" s ö z c ü ğ ü n ü n

mayan

askerlerini

tümüyle

dolaysız

Finans

Amerikan

içinde

Toplumda

Artık

Kompradorların

Burjuva

Savaşı

denedi.

erdi.

ile

kerteye

kayıtsız

Türk Ordusu

daha

düzeni

ikinci

Silahlı

Emlak Ortaçağ

sokuldu.

sermaye

ş a r t l a r elverişli

sı-

halinde s a k l a n d ı .

yitirdi.

aylıklı

Sömürge Ordusu olması

Türkiye'nin

sit

zümreleri

Serbest Rekabetçi

pitalin

kapitalist

Silahlı T a r i k a t

Kapital adını

olasıya

dolaylı

(Büyük

armağanı

bütünü

çağın

birlikte

tuttu.

pradorların

Lonca

Finans

Derebeğilik y a d i -

Modern

Yalnız

Kapitalist

yabancı

Cumhuriyetle

öyle,

Ordu

Kapitalist sınıfı,

şartsız

boyunca

idi.

Lon-

idiler.

kendi Siyaset dışı Hiye-

alırdı.

tutularak

gibi

Anayurdun

sınıfının,

adını

dayanaklarını

Kast d u r u m u n a

Kapitalist

tutarlı,

mutlak g ü ç l ü l ü ğ e

çoğunluk

sosyal

yerine,

yazlı

çıktı.

bir z ü m r e

Ordusu

du'nun

birlikte,

olmaktan

kelci - İratçı

uzak

kaç s u b a y v a r s a

ister istemez

Kapitalist sınıfı

tıpkı

Şövalyeleri

20. y ü z y ı l l a

için,

Kapitalizmde

oldularsa,

kendi

birine u y m a k z o r u n d a

Ordusu

nasıl

Çeriliği

bir T o t o n

egemen

Burjuva

ağaları

sınıfı

egemen

yapsalar,

kaç Paşa v a r s a o kadar

Birlik olması

çok o t u r a k l ı

Sahipleri) özel

Kuvvetler,

Sınıflarından

o sınıf,

emrinde

gârı

Gerçekten

Modern T o p l u m

19. y ü z y ı l d a nıfın

ile Silahlı

düşerlerdi.

kaç A l b a y v a r s a o kadar Eğ/V/m'diler;

kadar Asi idiler.

ca dışı

Çıraklar

durumuna

Kapital

var g ü c ü

katarken

ile

Antika

"Moskof,

modern

sömürerek Türk Ordusunu

"Han/m"laştıracağını

umdu.

"Gomoniz" NATO

Ekonomice

korkuvb.

Sosyalce

bunun

olanağı yoktu.

ekonomi tarlı

temsil

kastı, 27

yerine

büsbütün

lojman

vb.

açığa

yem

DP'nin

yahut

hiç

zaman 27

çıkamadığı

olmadı.

kendince Türk ne

kalkınmış

oturaklı

ve tu-

haklılığını,

Ordusu

imtiyazlı

gerek metro-

olamadı. Kritik d u r u m u

Menderes

DP'si,

"evcilleştireceğini"

Demirel AB'si,

CİA'dan

öğrendiklerini

Hacıağa

çocuklarını

kasaba

yüzden

sosyal

vurdu.

bir m o d e r n Kapital

Kapitalin

askeri

borularıyla

halkoylarını

olacağa O

Bu,

Finans -

e k o n o m i k ve

karşılık umut v e r i c i balıyor.

ile,

bütünlüğünü

ne s ö m ü r g e aylıklı

Mayıs

larıyla

Finans

ediyordu.

m a d d e s i , g e r e k ruhu

mak.

bir kapitalist sınıfının

meşruluğunu pol

Ne T ü r k i y e genlikli

temeline sahipti;

Meclislerde

tezgâhında

subayını

umdu.

Orko vb.

yeniden

gidermek

Türk

yem

Aldığı boru-

uygulamaya

ça-

"Transfer" e t m e k

pazarlamak

kadar

kolay

benzemiyor. Türk

ordusuna

Mayıs ve s o n r a s ı , için

tek

yol

o çabanın

kör d ö v ü ş ü n e

kalıyor:

Halk

Ordusu

bir d e n e m e s i d i r .

dönmüştür.

ol-

Bilince