10 minute read
ΝΕΟ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ: Τι αλλάζει με το
NEO Eξοικονομώ
NEO ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ
A Β C D E F G
Τι αλλάζει με το νέο πρόγραμμα
Το «Νέο Εξοικονομώ» αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Οκτώβριο, για την ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων από 50.000 κατοικιών, συμβάλλοντας στον στόχο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για τη συνολική ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κτιρίων έως το 2030.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος «Νέο Εξοικονομώ» ανέρχεται σε 632 εκατομμύρια ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση φτάνει στο 62% της συνολικής δαπάνης, ενώ αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 38% περισσότερες κατοικίες συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος. Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έναρξης του προγράμματος και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την Επικράτεια.
Σε τι διαφέρει από τα προηγούμενα προγράμματα
Αρκετές διαφορές παρατηρούνται σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα ενεργειακής επιδότησης. Αυτό που είναι άμεσα εμφανές και ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι ο προϋπολογισμός του νέου «Εξοικονομώ» είναι σαφώς μειωμένος.
Πίνακας 1
Ατομικό εισόδημα (€)
≤5.000 >5.000-10.000 >10.000–20.000 >20.000–30.000 >30.000–50.000 Ποσοστό Επιχορήγησης
Οικογενειακό εισόδημα (€) Ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα
≤10.000 >10.000-20.000 >20.000-30.000 >30.000-40.000 >40.000-60.000 75% 70% 55% 45% 40% Δωρεάν παραχώρηση σε έτερο πρόσωπο / Ενοικίαση
40% 40% 40% 40% 40%
Επιπρόσθετα έχουμε την πολυπόθητη κατάργηση της προτεραιότητας βάσει του χρόνου υποβολής της αίτησης που δημιούργησε πάρα πολλά προβλήματα και παράπονα με την παράλληλη εισαγωγή επιπρόσθετων κοινωνικών και οικονομικών κριτηρίων. • Καταργείται η χρονική ιεράρχηση υποβολής αιτήσεων και εισάγονται κριτήρια αξιολόγησης. • Δημιουργείται νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά με ξεχωριστό προϋπολογισμό ύψους 100 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. • Για πρώτη φορά εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για
ΑμεΑ, πολύτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης. • Για πρώτη φορά εισάγεται το κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή. • Η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων θα αποτελέσει το σημαντικότερο κριτήριο σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%. • Επιτυγχάνεται υπέρβαση κατά 108% του ετήσιου στόχου του ΕΣΕΚ για την εξοικονόμηση ενέργειας από παρεμβάσεις σε κτίρια. • Εκτιμάται ότι θα υπάρξει ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 νοικοκυριών όταν στα προηγούμενα προγράμματα ο αντίστοιχος αριθμός ανήλθε περί τα 40.000 νοικοκυριά. • Για την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, η κατανομή τους θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά Περιφέρεια όπως γινόταν στο παρελθόν. • Αλλάζει το καθεστώς των ωφελούμενων, καθώς δικαιούχοι μπορούν να είναι μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους. • Περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε μία (1) αίτηση. • Καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες. • Στοχεύοντας στην ψηφιοποίηση του κράτους και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, η Ηλεκτρονική
Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθίστα-
ται υποχρεωτική και επιδοτείται στο πλαίσιο του προγράμματος. • Δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και την αύξηση των δικαιούχων. • Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος αναλαμβάνει τη διαχείριση του προγράμματος (λειτουργία της πλατφόρμας, αξιολόγηση αιτήσεων κ.λπ.).
Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία, το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης ορίζεται όπως φαίνεται στον πίνακα 1.
Σε περίπτωση που η χρήση κατοικίας γίνεται από τον αιτούντα (ιδιοκατοίκηση), το ποσοστό επιχορήγησης είναι κλιμακωτό ανά εισοδηματική κατηγορία.
Σε περίπτωση που η χρήση κατοικίας γίνεται από πρόσωπο διαφορετικό από τον αιτούντα (δωρεάν παραχώρηση / ενοικίαση), το ποσοστό επιχορήγησης είναι σταθερό και ανεξάρτητο εισοδηματικής κατηγορίας.
Για αιτήσεις πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (μπόνους) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος.
NEO Eξοικονομώ
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αλουμινίου Σιδήρου (ΠΟΒΑΣ), με ανακοίνωσή της εξέφρασε την ικανοποίησή της για μια σειρά θέσεων και αλλαγών όπως αυτά περιγράφονται στο προσχέδιο του νέου οδηγού εφαρμογής του προγράμματος «Νέο Εξοικονομώ». Αρκετά από αυτά, η ΠΟΒΑΣ τα είχε προτείνει με υπόμνημα της προς τον Υπουργό ΠΕΝ, Κώστα Σκρέκα, σύμφωνα και με τις θέσεις που διαμορφώθηκαν από τους κατασκευαστές κατά τη διάρκεια του 2ου Web Forum. Ταυτόχρονα, όμως, εκφράζει τις διαφωνίες της για ορισμένα θέματα μείζονος σημασίας για τον κλάδο του αλουμινίου.
Σύμφωνα με την προδημοσίευση των όρων του προγράμματος, «η κατάταξη των αιτήσεων των ωφελουμένων θα πραγματοποιείται με συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης, τα οποία έχουν διάφορους συντελεστές βαρύτητας. Το ανηγμένο κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (€/εξοικονομούμενη kWh) έχει τον μεγαλύτερο συντελεστή βαρύτητας (50%) κατά την αξιολόγηση της αίτησης, ενώ είναι άμεσα συνδεδεμένο με το κόστος των υλικών και την εξοικονομούμενη ενέργεια».
Στο σημείο πρέπει να επισημάνουμε -τονίζεται στην ανακοίνωση της ΠΟΒΑΣ- ότι δημιουργείται μία κατάφορη αδικία για τα κουφώματα που κατασκευάζονται από προφίλ αλουμινίου. Το κόστος των κουφωμάτων αλουμινίου είναι σαφώς μεγαλύτερο από ανταγωνιστικά υλικά και με τον τρόπο που τίθεται το συγκεκριμένο κριτήριο θα οδηγήσει τους ωφελούμενους στην επιλογή κουφωμάτων από φθηνότερα υλικά με στόχο να έχουν περισσότερες πιθανότητες ένταξης στο πρόγραμμα.
Δυστυχώς δε λαμβάνονται υπόψιν άλλες παράμετροι που έχουν να κάνουν με τον κύκλο ζωής του τελικού προϊόντος. Ενδεικτικά θα θέλαμε να αναφέρουμε το ποσοστό ανακυκλωσιμότητας (>93%) και τον χρόνο ζωής των κουφωμάτων, στα οποία τα κουφώματα αλουμινίου υπερτερούν σαφώς έναντι των άλλων υλικών. Επιπροσθέτως θα θέλαμε να τονίσουμε ότι τα κουφώματα αλουμινίου είναι ένα καθετοποιημένο Ελληνικό προϊόν, κάτι που προσδίδει σημαντική προστιθέμενη αξία στην Ελληνική οικονομία.
Το συγκεκριμένο κριτήριο θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του αλουμινίου και προσπαθούν να ανακάμψουν τα τελευταία έτη μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση και τα προβλήματα που προέκυψαν στη συνέχεια λόγω της πανδημίας.
Κατά την άποψη της ΠΟΒΑΣ το συγκεκριμένο κριτήριο με το μεγαλύτερο συντελεστή βαρύτητας πρέπει να καταργηθεί για να αποφύγουμε πλείστα προβλήματα που
NEO Eξοικονομώ
θα δημιουργηθούν στον κλάδο, καθώς και καταστάσεις που μπορεί να εδραιωθούν στο μέλλον.
Στα θετικά του προγράμματος, οι σημαντικότερες αλλαγές που εντοπίζονται είναι οι παρακάτω: 1. Η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων θα παρέχεται για χρονικό διάστημα τριάντα (30) ημερών. Με αυτό τον τρόπο τελειώνει ο αγώνας ταχύτητας, στον οποίο έμπαιναν όλοι οι εμπλεκόμενοι κάθε φορά που άνοιγε η πλατφόρμα για την υποβολή των αιτήσεων. 2. Περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε μία (1) αίτηση. 3. Η κατανομή των πόρων θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (Νομό), παρέχοντας πιο δίκαιη κατανομή σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα. 4. Εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, πολύτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης. 5. Δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και την αύξηση των δικαιούχων. 6. Ο δεύτερος Ενεργειακός Επιθεωρητής θα είναι διαφορετικός από τον πρώτο, αλλά πλέον θα επιλέγεται με ηλεκτρονική κλήρωση από μητρώο που θα συντάξει και θα συντηρεί το Τ.Ε.Ε. 7. Τα έργα των Ωφελούμενων (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής. Εντός των έξι (6) μηνών του άνω διαστήματος, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον το 30% των επιλέξιμων εργασιών βάσει του επιλέξιμου προϋπολογισμού. 8. Επιλέξιμα είναι τα κουφώματα των οποίων οι εμφανείς πλευρές των διατομών να ταξινομούνται έως και την κλάση ακαυστότητας C S3 d0 σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 13501-1 (Εδώ πρέπει να δοθεί κατά τη γνώμη της ΠΟΒΑΣ μία περίοδο χάριτος, διότι δεν είχε τεθεί το θέμα προηγουμένως και οι παραγωγοί των συστημάτων δε διαθέτουν τα ανάλογα πιστοποιητικά αν και τα υλικά θεωρούμε ότι εκπληρώνουν την ανωτέρω απαίτηση). 9. Οι δαπάνες των παρεμβάσεων, θα εξοφλούνται από τον Ωφελούμενο και η επιχορήγηση θα αποδίδεται στον ίδιο. Το 50% της επιχορήγησης θα κατατίθεται μετά την απόφαση υπαγωγής και θα δεσμεύεται σε λογαριασμό του ωφελούμενου που θα χρησιμοποιείται μόνο για τις ανάγκες του προγράμματος. Το υπολειπόμενο ποσό θα αποδίδεται στον ωφελούμενο, μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου των δικαιολογητικών υλοποίησης του έργου και την επίτευξη του ενεργειακού στόχου και της απαιτούμενης εξοικονόμησης ενέργειας. Παρέχεται η δυνατότητα εκχώρησης από τον ωφελούμενο του υπόλοιπου της επιχορήγησης σε Τράπεζα.
Η ΠΟΒΑΣ ήδη κοινοποίησε τις θέσεις της επί της προδημοσίευσης του Οδηγού Εφαρμογής του προγράμματος «Νέο Εξοικονομώ» στην Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ ΥΠΕΝ, καθώς και στον Υπουργό ΠΕΝ.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ανώτατος προϋπολογισμός επιλέξιμων παρεμβάσεων ενεργειακής εξοικονόμησης ανά αίτηση, ο οποίος θα προκύπτει από τον συνδυασμό 3 παραμέτρων: • του κόστους της επένδυσης ανά εξοικονομούμενη kWh, • του κόστους της επένδυσης ανά τετραγωνικό επιφάνειας κύριων χώρων και • του ορισμού πλαφόν στο κόστος των επιλέξιμων παρεμβάσεων.
Για το μέτρο αυτό, έχουν υπάρξει αντιδράσεις από τον κλάδο ότι δημιουργείται μία κατάφορη αδικία για τα κουφώματα που κατασκευάζονται από προφίλ αλουμινίου, καθώς θα οδηγήσει τους ωφελούμενους στην επιλογή κουφωμάτων από φθηνότερα υλικά για να μεγιστοποιήσουν τις πιθανότητες ένταξης στο πρόγραμμα.
Συγκεκριμένα, ο Ανώτατος Προϋπολογισμός επιλέξιμων παρεμβάσεων ενεργειακής εξοικονόμησης ανά αίτηση, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α, δεν μπορεί να υπερβαίνει: 1. Το γινόμενο του 0,9€ επί την ετήσια εκτιμώμενη εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α’ ΠΕΑ (ελέγχεται εκ νέου κατά την υποβολή του Β’ ΠΕΑ) 2. Το γινόμενο του 180,00€ επί την επιφάνεια κυρίων χώρων (m2) 3. Το πλαφόν των 28.000€ για επιλέξιμες παρεμβάσεις
Ας δούμε δύο διαφορετικά παραδείγματα καθορισμού του μέγιστου επιλέξιμου προϋπολογισμού.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1
Διαμέρισμα/μονοκατοικία 118,72 τ.μ. με εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας από το Α’ ΠΕΑ 233,7 kWh/m2 . – Απαίτηση 1 = 0,9 €/kWh x 233,7 kWh/m2 x 118,72 m2 = 24.970,38€ – Απαίτηση 2 = 180 €/m2 x 118,72m2 = 21.369,6€
Μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι η Απαίτηση 2 (21.369,6 €) που είναι o μικρότερος από τους δύο.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2
Διαμέρισμα/μονοκατοικία 70,42 τ.μ. με εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας από το Α’ ΠΕΑ 165 kWh/m2 . – Απαίτηση 1= 0,9 €/kWh x 165 kWh/m2 x 70,42 m2 = 10.457,37€ – Απαίτηση 2= 180 €/m2 x 70,42m2 = 12.675,6€
Μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι η Απαίτηση 1 (10.457,37 €) που είναι o μικρότερος από τους δύο.
O άξονας κάνει τη διαφορά!
