Renewable Energy by Alupress SA

ΤΕΥΧΟΣ 30 | ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 www.renewable-energy.gr

 Αστικοί συνεταιρισμοί οικιακών παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας  Πλωτές ανεμογεννήτριες: Λύση αναζωογόνησης των Ελληνικών Ναυπηγείων  Θέρμανση δημοσίων κτιρίων με βιομάζα Τα οικιακά Φ/Β αποφέρουν και τώρα υψηλές αποδόσεις

Ανάπτυξη σε σωστές βάσεις! (σελ. 22)

Βάσεις Φ/Β για οικιακές στέγες

ΤΕΥΧΟΣ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΚΛΑΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ 6. ΕΛΛΑΔΑ: Ειδήσεις και θέματα από τον ελλαδικό χώρο. 68. ΑΠΟ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ: Εξελίξεις, ειδήσεις, θέματα και δραστηριότητες του κλάδου από την διεθνή αγορά. 70. ΠΡΟΪΟΝΤΑ: Παρουσίαση νέων προϊόντων και υλικών. 73. ΕΚΘΕΣΕΙΣ-ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΑ

58 INDEX ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΩΝ ALFA ENERGY ......................................................Εσ. Οπισθ. ALUMIL ......................................................................... 2, 9 ALUMINCO ..................................................................... 13 ALUSET .................................................................... Οπισθ. ΕΧΑLCO ............................................................................ 3 ENERGY TECH .................................................................74 ENERGY PHOTOVOLTAICS ............................................... 43 MEGAWATT ...................................................................... 5 NEON ENERGY .................................................................. 7 POLARIS ........................................................................ 39 PROFINE ........................................................................ 25 SMA HELLAS .................................................................. 17 SOLAR SYSTEMS ............................................................ 19

RENEWABLE ENERGY Διμηνιαία έκδοση για τις ΑΠΕ και την Εξοικονόμηση Ενέργειας Εκδότης - Δ/νση έκδοσης Μιχάλης Ροδίτης Αρχισυντάκτρια Κατιάνα Γκούφα Σύνταξη Εύη Πρωτόπαπα Υπεύθυνη διαφήμισης Μαρία Σπάλα 4

10. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Αλέξανδρος Ζαχαρίου: Ο εξορθολογισμός της αγοράς θα «άρει» την αναστολή αδειών. 14. ΑΠΟΨΕΙΣ: «Η συγχώνευση των ταμείων μπορεί να αντισταθμίσει τις στρεβλώσεις». Tου Στέλιου Λουμάκη, Προέδρου του ΣΠΕΦ. 16. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ: «Αναστολή της αδειοδοτικής διαδικασίας φ/β σταθμών -Δυνατότητες νομικής προστασίας κατά των πρόσφατων υπουργικών αποφάσεων». Επιμέλεια Μεταξάς & Συνεργάτες. 18. ΠΡΟΤΑΣΗ: «Απαλλαγείτε από τα πάγια έξοδα της κατοικίας σας για τα επόμενα 25 έτη». Tης Κωνσταντίνας Κοσμίδου, Διπλ. Μηχανικού. 20. NEON ENERGY: Τα οικιακά φωτοβολταϊκά αποφέρουν και τώρα υψηλές αποδόσεις. 22. ALFA ENERGY: Πιστοποιημένες προτάσεις για κάθε στέγη. 24. ALUSET: Easysystem, απλή και γρήγορη συναρμολόγηση. 26. EXALCO SUNERGY: Υψηλή σταθερότητα σε ακραίες καιρικές συνθήκες. 27. ALUMIL SOLAR: Ελκυστικό κοστολόγιο, χωρίς συμβιβασμούς. 28. SUNCO: Ολοκληρωμένες λύσεις με προϊόντα υψηλής ποιότητα. 29. FISCHER: Fischer Solar-Fix, ετοιμοπαράδοτο σύστημα με εύκολη τοποθέτηση. 30. ΤΕΧΝΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: «Ενσωμάτωση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτιριακά κελύφη». Tου Στέφανου Δ. Γαζέα, Αρχιτέκτονα Μηχανικού.

Τμήμα συνδρομών Κατερίνα Ροδίτη Δ/νση παραγωγής Κάρλυ Σταυρακοπούλου Υπεύθυνος portal Άκης Ροδίτης Έκδοση Alupress A.E. Κρυστάλλη 28, 11141 Αθήνα Τηλ.: 210.2112040-1, Fax: 210.2112042 E-mail: info@renewable-energy.gr Web: www.renewable-energy.gr

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

34. ΑΠΟΨΕΙΣ: «Αστικοί συνεταιρισμοί οικιακών παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας». Tου Αργύρη Σαλπέα, Οικονομολόγου. 36. ΑΡΘΡΟ: «Πράσινη Ευρώπη» για δυνατή ανάπτυξη και απασχόληση. Tης Ευρωβουλευτού Ρόδης Κράτσα, Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2007-2012.

ΑΙΟΛΙΚΑ 38. ΑΡΘΡΟ: «Πλωτές Ανεμογεννήτριες: Λύση Αναζωογόνησης των Ελληνικών Ναυπηγείων». Των Νικήτα Νικητάκου, και Αφροκόμης Αφρούλας Στεφανάκου. 44. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: WT Polaris τεχνολογία αιχμής στις μικρές ανεμογεννήτριες. 46. ΤΕΧΝΙΚΟ ΘΕΜΑ: «Πλωτά υπεράκτια αιολικά πάρκα σε βαθιά νερά». Του Δρ. Αντώνη Δασκαλάκη, Ναυπηγού Μηχανολόγου και Θαλάσσιου Μηχανικού.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 53. ΑΡΘΡΟ: «Η θέρμανση δημοσίων κτιρίων με βιομάζα «παγώνει» τις δαπάνες». Του Βασίλειου Κουμπάκη, Μηχανολόγου Μηχανικού Μ.Sc. 56. ΡΕΠΟΡΤΑΖ: «Πράσινη Θέρμανση: θαλπωρή και οικονομία»

ΒΙΟΜΑΖΑ 58. ΑΡΘΡΟ: «Αξιοποίηση της αγροβιομάζας στο Νομό Καρδίτσας». Του Βασίλη Μπέλλη, Γενικού Διευθυντή ΑΝ.ΚΑ ΑΑΕ ΟΤΑ.

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ 62. ΑΡΘΡΟ: «Γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού: Η απόλυτη λύση για εξοικονόμηση ενέργειας». Της Μαρία Ευαγγέλου.

ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ 64. ΑΡΘΡΟ: «Αντλησιοταμίευση: εργαλείο αξιοποίησης των ΑΠΕ». Του Ι.Π. Στεφανάκου, Λέκτορα στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Για τα απεσταλμένα προς δημοσίευση κείμενα και φωτογραφίες, το περιοδικό αποκτά αυτόματα το copyright της δημοσίευσης. Αναδημοσιεύσεις κειμένων ή φωτογραφιών με οποιοδήποτε τρόπο, δεν επιτρέπονται, παρά μόνον με γραπτή άδεια του εκδότη (Νόμος 2121/1993 όπως ισχύει σήμερα και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα). Τα ενυπόγραφα άρθρα, δεν απηχούν υποχρεωτικά και τις απόψεις της Δ/νσης του περιοδικού.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΛΟΣ ΤΩΝ:

SAFETRACK VERTEC

ΜΟΝΟΑΞΟΝΙΚΟ ΤΡΑΚΕΡ

ΡΕΚΟΡ ΑΠΟ∆ΟΣΗΣ

2.320

KWh/KW/ΈΤΟΣ, Ισχύς: 80KW, Κρήτη

Το SAFETRACK VERTEC της IDEEMATEC καθιερώνεται πλέον ως το κορυφαίο ΜΟΝΟΑΞΟΝΙΚΟ tracker µε αποδόσεις σχεδόν ίδιες ή και µεγαλύτερες από τα trackers δύο αξόνων. Χάρη στον έξυπνο σχεδιασµό και τη στιβαρή κατασκευή του, λειτουργεί, σε σταθερή γωνία κλίσης 38°, µε ασφάλεια ακόµη και σε ταχύτητες ανέµου που υπερβαίνουν τα 170Km/h (> 12 µποφόρ) χωρίς να χρειάζεται να οριζοντιωθεί για να προστατευθεί από τον αέρα. Το SAFETRACK VERTEC αυξάνει την απόδοση της επένδυσης εξασφαλίζοντας στο φωτοβολταïκό σας πάρκο τη µέγιστη δυνατή παραγωγή ενέργειας σε συνδυασµό µε: › ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ › ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΠΑΝΩ ΑΠΟ 200 ΜW

ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΑ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

2.250

2.236

2.180

(ισχύς:100KW, Ρόδο)

(ισχύς:100KW, Λακωνία)

(ισχύς:100KW, Μεσσηνία)

* ● * ● * ● KWh/KW/έτος KWh/KW/έτος KWh/KW/έτος

2.070

* ● KWh/KW/έτος (ισχύς:100KW, Φλώρινα)

*Περίοδος µέτρησης: 1/07/2011 έως 30/06/2012

› ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ

Ε Ξ Ο Υ Σ Ι Ο Δ Ο Τ Η Μ Ε Ν Ο Σ Δ Ι Α Ν Ο Μ Ε Α Σ Λ. Κηφισίας 125-127, Cosmos Center, 115 24 Αθήνα E-mail: info@megawattpv.gr www.megawattpv.gr, Τηλ: 210 698 50 95 Fax: 210 699 60 77

ΕΛΛΑΔΑ

Ασημάκης Παπαγεωργίου: Υπεραμύνθηκε των ειλημμένων μέτρων για τις ΑΠΕ Νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για την αγορά των ΑΠΕ στο πρώτο εξάμηνο τού 2013 και δεύτερο πακέτο μέτρων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προανήγγειλε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Α. Παπαγεωργίου, μιλώντας στο συνέδριο της International Herald Tribune. Όπως τόνισε ο υφυπουργός, «είναι κρίμα να βλέπει κανείς μία χώρα που θα μπορού-

ΑΛΚΟ Σχεδιάζονται δυναμικές κινήσεις στην αγορά Δυναμικές κινήσεις τόσο στην αγορά του κουφώματος, όσο και στον ενεργειακό τομέα και συγκεκριμένα στον χώρο των φωτοβολταϊκών, δρομολογούνται από τον Όμιλο ΑΛΚΟ. Ήδη, η Alousystem Energy, ως ένας τομέας του Ομίλου ΑΛΚΟ με έδρα στην Αττική, δραστηριοποιείται από τον Μάιο του 2012 στην ελληνική αγορά των φ/β συστημάτων, η οποία δημιουργήθηκε για να συνεισφέρει στον συγκεκριμένο κλάδο, παρέχοντας υπηρεσίες EPC Contracting σε 3 βασικές κατηγορίες, όπως Εφαρμογές Φωτοβολταϊκών Πάρκων, Βιομηχανικές Φωτοβολταϊκές Εφαρμογές και Οικιακές Φωτοβολταϊκές Εφαρμογές. Η Alousystem

Energy ολοκληρώνει αυτό τον καιρό την κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου με ισχύ 1MWp σε περιοχή της Κερατέας. Στον χώρο του κουφώματος, η ΑΛΚΟ σχεδιάζει μία δυναμική «αντεπίθεση» στην αγορά, με αποδέκτη τον τελικό καταναλωτή, μέσω όμως του δικτύου των κατασκευαστών - συνεργατών της, με σκοπό την αντιμετώπιση των αναγκών ενεργειακής αναβάθμισης της κατοικίας, που κατά έναν μεγάλο βαθμό είναι η αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων. Η ΑΛΚΟ θα προσφέρει ελκυστικά «πακέτα» στην αγορά, δίνοντας έμφαση στη ποιότητα του κουφώματος, χρησιμοποιώντας τα περίφημα συστήματα της θυγατρικής της γερμανικής εταιρίας GUTMANN. Στα πλαίσια των δυναμικών κινήσεων του ομίλου, είναι και η ανάληψη της αντιπροεδρίας από τον κ. Τζώρτζη Κανακάρη (φωτό),

σε να πρωταγωνιστεί στην παραγωγική αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, να εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα που έχει με τόσο άναρχο τρόπο. Χωρίς δηλαδή το κατάλληλο υποστηρικτικό και θεσμικό πλαίσιο που θα ωφελήσει τον επενδυτή, αλλά δεν θα βλάψει τον απλό Έλληνα πολίτη, καταναλωτή, φορολογούμενο. Τις συνέπειες αυτής της κατάστασης βιώνουμε όλοι σήμερα, μέσα από ελλείμματα που φούσκωσαν γρήγορα και απείλησαν με κατάρρευση την αγορά ενέργειας».

ο οποίος και θα έχει αυξημένες αρμοδιότητες στην υλοποίηση των σχεδιαζόμενων φιλόδοξων στόχων.

Βαρκάδα με φωτοβολταϊκά στις Πρέσπες Από το 2013 τα καραβάκια στις Πρέσπες θα κινούνται από ενέργεια που θα παράγεται από τον ήλιο με φωτοβολταϊκά panels. Αυτό θα συμβεί τόσο στο ελληνικό και όσο στο αλβανικό μέρος της λίμνης, μετά από συμφωνία των Δήμων Πρεσπών και Λικένα (Αλβανία). Οι διαδικασίες για την προμήθεια δύο τέτοιων «ηλιακών» σκαφών από τον Δήμο Πρεσπών και ενός από τον Δήμο Λικένα της Αλβανίας, έχουν ξεκινήσει ήδη. Η δράση αυτή αποτελεί μέρος της διασυνοριακής συνεργασίας των δύο δήμων και υλοποιείται στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού Προγράμματος Interreg. Όπως δήλωσε ο επιστημονικός συνεργάτης του Δήμου Πρεσπών, Γιάννης Καζόγλου, η δημοτική αρχή σκοπεύει να επιτρέψει την κίνηση τους σε όλη την επι6

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

φάνεια των φυσικών οικοσυστημάτων στις Πρέσπες, έτσι ώστε να μη σταματούν στα εθνικά όρια κάθε χώρας. Ο Δήμος Πρεσπών, καθώς και ο Δήμος Αμυνταίου, έχουν κάνει επιπλέον προτάσεις για την ένταξή τους στο πρόγραμμα Interreg, σε συνεργασία με την Αλβανία και τα Σκόπια για την ανάδειξη της τουριστικής αξίας της περιοχής, την αξιοποίηση

των τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη της τουριστικής επιχειρηματικότητας, την προστασία των υδάτινων πόρων κ.ά. από κοινού με τους όμορους Δήμους των γειτονικών Κρατών.

25% 75% ΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ

ΜΕ

ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟ ΠΑΡΚΟ.

ΜΕ ΠΙΣΤΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗ NEON ENERGY

Τώρα, μόνο με τη NEON ENERGY, μπορείτε να κατασκευάσετε το δικό σας Φωτοβολταϊκό Πάρκο (ισχύος 100kWp) με χαμηλό αρχικό κεφάλαιο και να επωφεληθείτε από τις υψηλές αποδόσεις που θα σας αποφέρει για 20χρόνια. Η NEON ENERGY κατασκευάζει το δικό σας φωτοβολταϊκό πάρκο: • με 25% ίδια κεφάλαια • στο οικόπεδό σας • εφόσον έχει εκδοθεί η σχετική άδεια • και το υπόλοιπο 75% πίστωση από τη Neon Energy σε όσους πελάτες δεν επιθυμούν τραπεζική χρηματοδότηση • με πανελλαδική εξυπηρέτηση

Καλέστε σήμερα στο 210

28 37 000 και κάντε τη δική σας εγγυημένα κερδοφόρα επένδυση!

KENTPIKA ΓPAΦEIA: ΑΘΗΝΑ: 12o ΧΛM Ε.Ο. ΑΘΗΝΩΝ-ΛAMIAΣ, ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ 80, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ, Τ.Κ 144 52 TΗΛ: 210 28 37 000 • FΑΧ: 210 28 38 889 • EMAIL: info@neonenergy.gr NEON ENERGY: ΓΕΡΜΑΝΙΑ • ΙΤΑΛΙΑ • ΕΛΛΑΔΑ • ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ • ΚΥΠΡΟΣ

YΠOKATAΣTHMAΤΑ: ΘΕΣ/ΝΙΚΗ – ΠΑΤΡΑ- XAΛΚΙΔΑ- ΗΡΑΚΛΕΙΟ – ΧΑΝΙΑ- ΡΕΘΥΜΝΟ- ΡΟΔΟΣ- ΚΩΣ- ΛΑΡΙΣΑ

www.neonenergy.gr

ΕΛΛΑΔΑ

Άρση του «μπλόκου» για τα οικιακά φ/β στην Πελοπόννησο από την ΡΑΕ Πράσινο φως για την άρση του «μπλόκου» για τα οικιακά φωτοβολταϊκά στην Πελοπόννησο, έδωσε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Ανακοινώθηκε και επίσημα από τη ΡΑΕ στα μέσα Οκτώβρη η άρση της απαγόρευσης, με την οποία δίνεται αίσιο τέλος σε ένα δίκαιο αίτημα αρκετών φορέων της αγοράς. Μετά από εισήγηση του ΔΕΔΔΗΕ και την απαιτούμενη οικονομοτεχνική εξέταση, η Ολομέλεια της ΡΑΕ, κατά την τακτική συνεδρίασή της την 10η Οκτωβρίου 2012, έκρινε πως η μικρή ισχύς και δια-

Αυξήθηκε κατά 24,3% η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ το 2011 Σε 2.535 GWh διαμορφώθηκε η συνολική παραγωγή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (εξαιρουμένων των μεγάλων Υ/Η έργων) στην Ελλάδα το 2011, έχοντας αυξηθεί κατά 24,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη της Hellastat. Ο Ν. 3851/2010 έχει επιταχύνει τις διαδικασίες αδειοδότησης. Έτσι, η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των σταθμών ΑΠΕ στη χώρα μας ενισχύθηκε σημαντικά, υπερβαίνοντας το 2011 τα 2.500 MW (+44% από το 2010). Συνολικά, κατά τη διάρκεια του

Δήμος Καρέα: βιοκλιματικά σχολεία και αθλητικές εγκαταστάσεις Ένα σχολείο, που χρησιμοποιεί το βρόχινο νερό, διαθέτει φωτοβολταϊκά συστήματα για την κάλυψη των αναγκών φωτισμού του, δεν χρειάζεται πετρέλαιο για θέρμανση, καθώς χρησιμοποιεί την ηλιακή ενέργεια, έχει ενεργειακά τζάμια και ψυχρά χρώματα για την καλύτερη μόνωση του κτηρίου και σύστημα εξαερισμού με αισθητήρα για την αυτόματη ανανέωση του αέρα, όταν είναι απαραίτητο. Ένα σχολείο με ταυτότητα απόλυτα οικολογική. Ο λόγος για το νέο βιοκλιματικό Γυμνάσιο του Καρέα, που εγκαινιάστηκε και παραδόθηκε προς χρήση στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς στις αρχές Οκτωβρίου. Το νέο πρότυπο σχολείο του Καρέα πληροί όλες τις προϋποθέσεις ενός σύγχρονου σχολείου και ανταποκρίνεται στις σημερινές 8

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

σπορά των φωτοβολταϊκών συστημάτων του Ειδικού Προγράμματος δεν επηρεάζουν το επίπεδο κορεσμού του τοπικού δικτύου, και γι’ αυτό τον λόγο αποφάσισε την εξαίρεσή τους από το πεδίο εφαρμογής της υπ’ αριθ. 699/2012 Απόφασης της ΡΑΕ». Η απόφαση της ΡΑΕ αναφέρει συγκεκριμένα: «Λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, και λαμβάνοντας υπ’ όψη την ενίσχυση του οικογενειακού προϋπολογισμού μέσω του Ειδικού Προγράμματος Στεγών, στην οποία βασίστηκε και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για να αποφασίσει την εξαίρεση των οικιακών φωτοβολταϊκών συστημάτων από την αναστολή της αδειοδοτικής διαδικασίας,

έτους, προστέθηκαν επιπλέον 770 MW», αναφέρεται στη μελέτη. Σημειώνεται ότι οι ΑΠΕ αποτελούν ακόμα μικρό μέρος της καθαρής εγχώριας παραγωγής ενέργειας, φθάνοντας περίπου το 5% το 2011. Τα φ/β συστήματα εμφάνισαν τη μεγαλύτερη άνοδο, πολλαπλασιάζοντας την ισχύ τους στα 626 MW, από 198 MW το 2010. Καθοριστικό παράγοντα ανάπτυξης αποτέλεσαν οι νέες εγγυημένες τιμές αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που τέθηκαν σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2012. Σημαντικό μέρος της ανόδου προέκυψε από το πρόγραμμα εγκατάστασης φ/β στοιχείων σε κτίρια: το 2011 υλοποιήθηκαν 11.700 αιτήματα, από τα οποία προ-

ανάγκες της εκπαίδευσης και των μαθητών, καθώς αποτελείται από 15 αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσες τεχνολογίας, φυσικοχημείας και πληροφορικής, βιβλιοθήκη και αίθουσα πολλαπλών χρήσεων για την πραγματοποίηση διαλέξεων, προβολών και εορταστικών εκδηλώσεων. Το έργο είναι βιοκλιματικού σχεδιασμού, είναι δηλαδή φιλικό προς το περιβάλλον και έχει χαμηλότερες ενεργειακές ανάγκες σε σχέση με ένα συμβατικό κτήριο. Το σχολείο εγκαινίασε και παρέδωσε ο Δήμαρχος Βύρωνα Νίκος Χαρδαλιάς, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα από τα σημαντικά «πράσινα» έργα, που έχει δρομολογήσει η Δημοτική Αρχή, με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Όπως επισήμανε, το Γυμνάσιο Καρέα είναι μόνο η αρχή, καθώς «συνεχίζουμε το επόμενο τρίμηνο με την παράδοση του Βιοκλιματικού Γυμναστηρίου Καρέα, σε δύο μήνες δη-

η ΡΑΕ αιτήθηκε επικαιροποιημένες ποσοτικές πληροφορίες από τον Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ), όσον αφορά τις σχετικές αιτήσεις στην Πελοπόννησο».

ήλθαν 102 MW, ενώ η ισχύς των φ/β σε αγροτικές εκτάσεις ανήλθε σε 8 MW. Άνοδος σημειώθηκε και στον τομέα των αιολικών πάρκων, ο οποίος διατηρεί τη κυρίαρχη θέση στον κλάδο, με τη συνολική ισχύ να ανέρχεται σε 1.636 MW (2/3 του συνόλου), από 1.300 MW το 2010 (+26%). Ενδεικτικό της ανάπτυξης της αγοράς αποτελεί το υψηλό μέγεθος σε ισχύ των συμβάσεων αγοραπωλησίας στο τέλος του 2011: 2.530 MW, έναντι 1.670 MW πριν από ένα χρόνο (+185%). Επιπλέον, η ισχύς των αδειών εγκατάστασης διαμορφώθηκε σε 1.840 MW (+10%), ενώ των αδειών παραγωγής σε 2.600 MW (+51%).

μοπρατείται ένας βιοκλιματικού σχεδιασμού Παιδικός Σταθμός, ενώ σε 20 μήνες παραδίδεται το Βιοκλιματικό Κλειστό Κολυμβητήριο της πόλης μας». Να σημειωθεί ότι το έργο αποπερατώθηκε με κονδύλια, που εξασφάλισε ο Δήμος από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττική του ΕΣΠΑ.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Αλέξανδρος Ζαχαρίου:

Ο εξορθολογισμός της αγοράς θα «άρει» την αναστολή αδειών Ο πρόεδρος του ΣΕΦ δρ. Αλέξανδρος Ζαχαρίου υπογραμμίζει τις ευκαιρίες, που προκύπτουν από τα νέα δεδομένα στην αγορά των ΦΒ, και δίνει το στίγμα της περαιτέρω ανάπτυξης του κλάδου.

ε προηγούμενη συνέντευξη του στο περιοδικό RENEWABLE ENERGY, ο κ. Ζαχαρίου είχε δηλώσει ότι η διεύρυνση του κλάδου των ΑΠΕ, και των φωτοβολταϊκών ειδικότερα, είναι μονόδρομος για την ενεργειακή ανάπτυξη, ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα με τόσο πλούσιο δυναμικό. Λίγους μήνες αργότερα, με συγκεκριμένους αριθμούς, τεκμηριώνει τα ουσιαστικά οφέλη από την απρόσκοπτη άνθηση του κλάδου στην πραγματική οικονομία του τόπου. Ποιοι πιστεύετε ότι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν στην αναστολή της αδειοδότησης νέων φωτοβολταϊκών πάρκων στη χώρα μας; Σύμφωνα με το υπουργείο, το έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό εξαιτίας χρόνιων προβλημάτων και εσφαλμένου σχεδιασμού, οι στρεβλώσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο, οι κακοί υπολογισμοί και η σημαντική απόκλιση των πραγματικών μεγεθών και εκτιμήσεων για τον υπολογισμό του Ειδικού Τέλους (ΕΤΜΕΑΡ), αλλά και οι οφειλές των εταιρειών Energa και Hellas Power, που παραμένουν δεσμευμένες σε λογαρια-

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

σμούς, είναι οι λόγοι που έφτασαν την αγορά στο όριο της κατάρρευσης και οδήγησαν το Υπουργείο να αποφασίσει την αναστολή της αδειοδότησης νέων φωτοβολταϊκών πάρκων. Όμως, κανένας από τους λόγους που προαναφέρθηκαν δεν αντιμετωπίζεται με την απόφαση αυτή. Ειδικά οι στρεβλώσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και οι οφειλές των εναλλακτικών παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος παραμένουν και επιβαρύνουν τον ΛΑΓΗΕ, επιδεινώνοντας συνεχώς το πρόβλημα ρευστότητας στην αγορά. Γεγονός είναι ότι η ανάπτυξη της αγοράς φωτοβολταϊκών τα τελευταία χρόνια ήταν ταχύτερη από την αναμενόμενη κι αυτό οφείλεται στη ραγδαία πτώση του κόστους του εξοπλισμού, που δε συνοδεύτηκε έγκαιρα από την ανάλογη προσαρμογή των εγγυημένων τιμών πώλησης του παραγόμενου ρεύματος. Οι απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις και η πολιτική αστάθεια του τελευταίου έτους δε βοήθησε στο να ληφθούν έγκαιρα τα απαραίτητα μέτρα, με αποτέλεσμα να γίνουν βίαιες αλλαγές, που πλήττουν την αγορά και δε λύνουν τα προβλήματα.

Με την αναστολή της αδειοδοτικής διαδικασίας παύουν να εξετάζονται νέα αιτήματα για χορήγηση άδειας παραγωγής και έκδοση προσφοράς σύνδεσης, καθώς και τα αντίστοιχα αιτήματα που εκκρεμούν. Συνεχίζουν, όμως, ακωλύτως την αδειοδοτική διαδικασία έργα με άδεια παραγωγής, καθώς και έργα που εξαιρούνται από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής και έχουν δεσμευτική προσφορά σύνδεσης. Επίσης, από τις προβλέψεις της Υ.Α. εξαιρούνται τα φωτοβολταϊκά στις στέγες και τα έργα, που έως την ημερομηνία της αναστολής είχαν ενταχθεί σε διαδικασία fast track. Αυτό σημαίνει ότι η αγορά το επόμενο διάστημα θα συνεχίσει να κινείται με τα έργα που εξαιρούνται από την αναστολή κι αν ο εξορθολογισμός της αγοράς γίνει σύντομα, θα μπορεί να αρθεί η αναστολή και να συνεχίσει η απρόσκοπτη ανάπτυξη του κλάδου. Γιατί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με λιγότερο ήλιο, όπως η Γερμανία, ή το Βέλγιο, κάποιες περιοχές της βόρειας Ιταλίας, η εγκατεστημένη ισχύς Φ/B ανά κάτοικο είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ότι στην Ελλάδα; Στις χώρες αυτές, τα κίνητρα για την ανάπτυξη της αγοράς φωτοβολταϊκών δόθηκαν νωρίτερα και ήταν πιο αποτελεσματικά. Στην Ελλάδα, η γραφειοκρατία εμπόδισε σημαντικά την ανάπτυξη στο ξεκίνημά της, ενώ, όταν βελτιώθηκε το θεσμικό πλαίσιο, η οικονομική κρίση και η αδυναμία χρηματοδότησης των έργων επιβράδυναν εκ νέου την αγορά. Ο σωστός σχεδιασμός και η αύξηση των στόχων για τις ΑΠΕ και τα φωτοβολταϊκά ειδικότερα, θα μπορού-

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ σαν να κάνουν την Ελλάδα έναν από τους σημαντικότερους παραγωγούς πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη. Τι θα απέφερε στην οικονομία μας μια αναθεώρηση του στόχου των 1.500 MW για το 2014; Ο στόχος για το 2020 και ο ενδιάμεσος στόχος για το 2014 δεν αποτελούν όριο για την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών. Είναι ενδεικτικοί και αποτελούν το ελάχιστο για το οποίο δεσμεύτηκε η χώρα απέναντι στην ΕΕ. Ο ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς δείχνει ότι ο στόχος του 2014 θα επιτευχθεί μέχρι το τέλος του 2013. Αν θεωρήσουμε ότι η ετήσια αγορά κινείται κατά μέσο όρο στα 600MWp/χρόνο, η επιβάρυνση του ειδικού λογαριασμού θα μειώνεται κάθε χρόνο και θα φτάσει τα 30 εκ. € το 2015, ενώ οι εταιρείες του κλάδου θα κάνουν έναν ετήσιο κύκλο εργασιών της τάξεως του 1 δις €, εισφέροντας 70 εκ. € σε ΦΠΑ και 20 εκ. € σε φόρους εισοδήματος. Οι νέοι παραγωγοί θα συνεισφέρουν κι αυτοί στην εθνική οικονομία με άλλα 25 εκ. € σε φόρους, ενώ θα διατηρούνται 25.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, το οποίο σημαίνει αποφυγή δαπάνης 100 εκ. € σε επιδόματα ανεργίας, 300 εκ. € σε ασφαλιστικές εισφορές και 100 εκ. € από φόρο εισοδήματος. Για την αγορά ηλεκτρισμού, η διείσδυση των φωτοβολταϊκών στο δίκτυο θα μειώσει την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) κατά 2,5€/MWh, ένα όφελος το οποίο θα πρέπει να εισπράττει ο τελικός καταναλωτής. Για τις αρνητικές συνέπειες αυτής της απόφασης έχει χυθεί πολύ μελάνι. Υπάρχουν κάποια θετικά στοιχεία που μπορεί να προκύψουν και αν ναι, ποια είναι; Η ενίσχυση του ειδικού λογαριασμού για τις ΑΠΕ με το 25% της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ είναι σίγουρα ένα από τα θετικά στοιχεία της ΥΑ, που θα δώσει μια μικρή ανάσα στα προβλήματα ρευστότητας του ΛΑΓΗΕ. Επίσης, η αναπροσαρμογή των εγγυημένων τιμών, αν και έγινε καθυστερημένα και είναι υπερβολική για κάποιες κατηγορίες συστημάτων, αγνοώντας την εισήγηση της ΡΑΕ, θα προστατεύσει σε βάθος χρόνου τον ειδικό λογαριασμό από υπερβολική επιβάρυνση.

« Ο σωστός σχεδιασμός και η αύξηση των στόχων για τις ΑΠΕ και τα φωτοβολταϊκά ειδικότερα, θα μπορούσαν να κάνουν την Ελλάδα έναν από τους σημαντικότερους παραγωγούς πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη » Πόσοι είναι οι εργαζόμενοι στον κλάδο και ειδικά στις εταιρείες που έχουν έδρα την Πελοπόννησο; Έχουν ελπίδες να διασώσουν τις θέσεις εργασίας τους; Όπως προανέφερα, οι θέσεις εργασίας στον κλάδο σήμερα, άμεσες και έμμεσες, είναι της τάξεως των 25.000. Στην Πελοπόννησο μέχρι τέλη Ιουλίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ, πραγματοποιήθηκε το 15% του συνόλου των οικιακών εγκαταστάσεων. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά οικιακών συστημάτων μετά την περιοχή Μακεδονίας-Θράκης, όπου είναι εγκατεστημένο το 32%. Οι ανάγκες αυτής της αγοράς καλύπτονται κατά κύριο λόγο από ντόπιους εγκαταστάτες και κηρύσσοντας το δί-

κτυο της Πελοποννήσου κορεσμένο, όλοι αυτοί οι εγκαταστάτες μένουν τώρα χωρίς αντικείμενο. Αν υποθέσουμε ότι για τις μικρές εγκαταστάσεις απασχολούνται λίγο περισσότεροι εργαζόμενοι ανά εγκατεστημένο κιλοβάτ σε σχέση με τα μεγαλύτερα έργα κι ότι ο οικιακός τομέας αποτελεί το 20% του συνόλου της αγοράς, μπορούμε με ασφάλεια να εκτιμήσουμε ότι τουλάχιστον 1.000 άνθρωποι οδηγούνται στην ανεργία. Αν δεν αρθεί άμεσα η αναστολή υποβολής νέων αιτημάτων για τα οικιακά συστήματα, οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να βρουν άλλο αντικείμενο απασχόλησης, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο αυτή την περίοδο. Στη μεσαία κατηγορία έργων, αυτά της τάξεως των 100 kWp, η Πελοπόννησος έχει τα πρωτεία, μαζί με την Μακεδονία, με ένα 15% των εγκαταστάσεων. Κι αυτή η κατηγορία έργων ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από ντόπιους εγκαταστάτες. Ακόμα κι αν ο ανάδοχος δεν έχει έδρα την Πελοπόννησο, χρησιμοποιούνται συνήθως υπεργολάβοι της περιοχής για σημαντικό μέρος των εργασιών. Πολλά από αυτά τα έργα, που δεν έχουν εξασφαλίσει όρους σύνδεσης, δε θα υλοποιηθούν μετά την πρόσφατη ΥΑ. Σε αυτή την περίπτωση, εκτιμάται ότι θίγονται περίπου 1.200 εργαζόμενοι στην Πελοπόννησο. Τα μεγάλα έργα (>150kWp) γίνονται, επίσης, κυρίως στην Πελοπόννησο με ποσοστό 18,5% (δεύτερη μεγαλύτερη αγορά μετά Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ την Κεντρική Ελλάδα), τα οποία όμως δεν επηρεάζονται ιδιαίτερα από την ΥΑ, αλλά και σ’ αυτή την κατηγορία εκτιμάται ότι απασχολούνται πάνω από 1.000 άτομα στην Πελοπόννησο μόνο, μέσω τοπικών υπεργολάβων-εγκαταστατών, που συνεργάζονται με μεγαλύτερες εταιρίες, που συνήθως αναλαμβάνουν αυτά τα έργα. Ο οικιακός τομέας φ/β παραμένει ελκυστικός μετά την πρόσφατη μεγάλη μείωση των εγγυημένων τιμών; Η ραγδαία μείωση του κόστους του εξοπλισμού των φωτοβολταϊκών συστημάτων τα τελευταία 2 χρόνια, επέτρεψε την αντίστοιχη μείωση των εγγυημένων τιμών σε πολλές χώρες, όπου εφαρμόζεται αυτό το κίνητρο. Στην Ελλάδα, η αντίδραση ήταν καθυστερημένη, λόγω κυρίως της πολιτικής αστάθειας στη χώρα το τελευταίο διάστημα και της ανυπαρξίας μιας πολιτικής ηγεσίας στο ΥΠΕΚΑ, που θα μπορούσε να δώσει προτεραιότητα σε μια τέτοια απόφαση. Ειδικά στον οικιακό τομέα, ορθά είχαν δοθεί ισχυρά κίνητρα για να ξεκινήσει αυτός ο τομέας της αγοράς, ένας τομέας με τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα και από ενεργειακής άποψης (μικρά διάσπαρτα συστήματα στον τόπο της κατανάλωσης), αλλά και οικονομικής (πολλές μικρές εταιρείες εγκαταστατών σε όλη την επικράτεια απέκτησαν αντικείμενο εργασίας, ενώ οι ιδιώτες καταναλωτές, που πληρώνουν το ΕΤΜΕΑΡ, έχουν τη δυνατότητα να γίνουν μικροί επενδυτές). Η προγραμματισμένη, όμως, μείωση της τιμής ήταν ετήσια και όχι ανά 6μηνο, όπως για τις άλλες κατηγορίες έργων, ενώ η επιπλέον μείωση τον Φεβρουάριο του 2012 ήταν μικρή σε σχέση με

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

τις μειώσεις του κόστους. Όταν τελικά είχε το ΥΠΕΚΑ τη δυνατότητα να δρομολογήσει την ΥΑ, που καθόρισε τις νέες τιμές, η αλλαγή ήταν απότομη και μείωσε ξαφνικά – από τη μία μέρα στην άλλη - τις τιμές σχεδόν στο μισό. Αυτή η αλλαγή επηρέασε την ψυχολογία των οικιακών επενδυτών, οδηγώντας σε πολλές ακυρώσεις παραγγελιών και σημαντική μείωση του ενδιαφέροντος. Στην πραγματικότητα, ένα οικιακό φωτοβολταϊκό, σήμερα, είναι πολύ λιγότερο ελκυστικό απ’ ό,τι ήταν τον περασμένο Ιούλιο, αλλά είναι σχεδόν εξίσου ελκυστικό με την αντίστοιχη επένδυση, όταν ξεκίνησε το μέτρο το 2010, που οι τιμές του εξοπλισμού ήταν διπλάσιες. Το πλεονέκτημα των οικιακών συστημάτων, έναντι των επαγγελματικών εφαρμογών, είναι ότι δεν έχουν λειτουργικά έξοδα (κόστος συντήρησης, φύλαξης, διαχείριση εταιρείας κλπ) κι έτσι οι χαμηλότερες χρηματοροές σε μια μικρότερη επένδυση (σε σχέση με το μέγεθος της επένδυσης και των χρηματοροών ενός ίδιου συστήματος πριν την ΥΑ του Αυγούστου) δεν επηρεάζουν τη βιωσιμότητά της. Ποιες είναι οι ευκαιρίες, στη δύσκολη εποχή που διανύουμε, για ένα επιχειρηματία που σκέφτεται να επενδύσει σε μια εμπορική ή μικρή βιομηχανική εγκατάσταση και γιατί; Όποιος έχει εξασφαλίσει σύμβαση πώλησης του ρεύματος σε υψηλή τιμή στο παρελθόν και είναι εντός του 18μηνου διακράτησης της τιμής, έχει τώρα την ευκαιρία να υλοποιήσει την επένδυσή του με χαμηλό κόστος. Οι νέες τιμές είναι οριακά βιώσιμες, αλλά καθώς το κόστος του εξοπλισμού θα συνεχίσει να πέφτει, οι επενδύσεις αναμένεται να γίνουν

και πάλι ελκυστικές στο επόμενο διάστημα, χωρίς βέβαια να προσφέρουν υπερκέρδη. Η δυσκολία, σήμερα, είναι στην εξασφάλιση χρηματοδότησης των επενδύσεων, αλλά για όποιον επενδυτή έχει διαθέσιμα ίδια κεφάλαια, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος αποτελεί μια καλή τοποθέτηση. Τι πρέπει να προσέξει ο υποψήφιος επενδυτής; Ένας υποψήφιος επενδυτής πρέπει να είναι προσεκτικός στην επιλογή των συνεργατών και προμηθευτών για την υλοποίηση των επενδύσεών του. Η γρήγορη ανάπτυξη της αγοράς εμπεριέχει και κινδύνους από νεοεισερχόμενους, που είτε δε γνωρίζουν καλά το αντικείμενο, είτε από πρόθεση εξαπατούν τους πελάτες τους. Οι εταιρείες-μέλη του ΣΕΦ, που δρουν στα πλαίσια του κώδικα δεοντολογίας του Συνδέσμου, εγγυώνται μια ποιότητα στις προσφερόμενες υπηρεσίες. Πρόσφατα ο Μπιλ Κλίντον, μιλώντας σε διεθνή διοργάνωση ΦΒ, είπε ότι τα φωτοβολταϊκά είναι το μέλλον των ΗΠΑ. Εσείς πώς βλέπετε το μέλλον του κλάδου των φωτοβολταϊκών διεθνώς και ειδικότερα στην Ελλάδα; Τα φωτοβολταϊκά είναι η πιο καθαρή τεχνολογία παραγωγής ρεύματος, που γνωρίζει σήμερα ο άνθρωπος. Με τη σημερινή μορφή της τεχνολογίας ή με οποιαδήποτε εξέλιξή της στο μέλλον, η παραγωγή ρεύματος από τον ήλιο θα αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πηγές ενέργειας παγκοσμίως. Η Ελλάδα, εκτός από την άφθονη ηλιοφάνεια, έχει και αρκετές περιοχές αποκομμένες από το δίκτυο, όπου η συμβατική παραγωγή ρεύματος είναι, ακόμα και σήμερα, οικονομικά ασύμφορη, σε σχέση με την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας. Καθώς το κόστος του εξοπλισμού θα συνεχίσει να μειώνεται, η ανάπτυξη της αγοράς θα απαγκιστρωθεί σταδιακά από τα διάφορα κίνητρα που δίνονται σήμερα και τα φωτοβολταϊκά θα μπορέσουν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ηλεκτροπαραγωγή λόγω αντικειμενικών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων.

ΑΠΟΨΕΙΣ

Η συγχώνευση των ταμείων μπορεί να αντισταθμίσει τις στρεβλώσεις Του Στέλιου Λουμάκη - Προέδρου του Συνδέσμου παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά

Ξεφεύγοντας από τον αδιέξοδο υπολογισμό των πλασματικών λόγω των στρεβλώσεων πόρων ΑΠΕ, που δήθεν απαιτούνται για την οικονομική εξυπηρέτηση της λειτουργίας τους από τον Λειτουργό, προτείνεται να εξεταστεί η αποπληρωμή της χονδρεμπορικής αγοράς στο σύνολό της σε πιο «μακρο-οικονομική» βάση.

ς ΣΠΕΦ έχουμε το τελευταίο διάστημα αναφερθεί εκτενώς στη σημασία των στρεβλώσεων στη λειτουργία της αγοράς υπέρ των ορυκτών καυσίμων, όπου, όπως πολλάκις έχει ειπωθεί, μόνο η πλήρης κατάργησή τους θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη δομική τουλάχιστον ευστάθεια κάθε πτυχής της χονδρεμπορικής αγοράς, περιλαμβανομένων δηλαδή και των ΑΠΕ. Στην περίπτωση ωστόσο που η Πολιτεία δεν επιθυμεί να προβεί άμεσα στις αναγκαίες αυτές τομές, όπως η κατάργηση της στρέβλωσης του Μηχανισμού ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΜΚ) και η ενσωμάτωση, έστω λογιστικά, στην Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) των Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ) που δρουν καταφανώς υπέρ των ορυκτών καυσίμων, οφείλει οπωσδήποτε να διασφαλίσει τη

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

βιωσιμότητα των ΑΠΕ με αντισταθμιστικά μέτρα στη βάση του πραγματικού κόστους τους, που είναι χαμηλότερο του πλασματικού, αλλά και της ίσης και σύμμετρης μεταχείρισης που αποτελεί θεμέλιο της ορθής λειτουργίας της αγοράς. Αντλώντας στοιχεία από τους ισολογισμούς, και συγκεκριμένα από τα αποτελέσματα χρήσης του ΔΕΣΜΗΕ από το 2007 και μετά, φαίνεται ότι συνολικά η αγορά δεν αντιμετωπίζει τόσο μεγάλο πρόβλημα. Στα αποτελέσματα χρήσης συγκεκριμένα, η ζημία μιας επιχείρησης δείχνει το καθαρό δομικό έλλειμμα λειτουργίας της επί των συνολικών της πωλήσεων (τζίρου). Ειδικότερα στην περίπτωση του ΔΕΣΜΗΕ, όπου στα αποτελέσματα χρήσης παρεμβάλλονται μάλλον αμελητέα ποσά αποσβέσεων, τόσο ως προς τον τζίρο αλλά και ως προς τις ζημίες, μπορεί ευκολότερα

να ειπωθεί ότι, με βάση το δομικό αυτό έλλειμμα, δύναται φυσιολογικά να χαράζεται η όποια οικονομική πολιτική απαιτείται επί των αυξήσεων στα χονδρεμπορικά τιμολόγια της επιχείρησης, ώστε αυτό το έλλειμμα (ζημία) να μηδενίζεται. Πέραν βεβαίως του δομικού ελλείμματος υπάρχει και το συγκυριακό, δηλαδή αυτό που προκύπτει όταν οι πελάτες (Προμήθεια) καθυστερούν την εξόφληση των υποχρεώσεων τους, αυτό όμως δεν αποτυπώνεται στα αποτελέσματα χρήσης, αλλά στο ενεργητικό του ισολογισμού. Με βάση τα ανωτέρω φαίνεται πως ο ΔΕΣΜΗΕ είχε: • 107 εκατ. ευρώ δομικό έλλειμμα (ζημία) στα 4,4 δις ευρώ τζίρο το 2011, δηλαδή 2,4%, δομικό έλλειμμα, 63 εκατ. σε τζίρο 3,9 δις δηλαδή 1,6% το 2010, • 63 εκατ. δομικό έλλειμμα στα 3,6 δις ευρώ τζίρο, δηλαδή 1,7% το 2009 και από εκεί και πίσω μόνο κέρδη. Το άθροισμα των ελλειμμάτων αυτών είναι 233 εκατ. ευρώ και συνάδει με το υπολογισθέν από την PWC για τα τέλη του 2011 ταμειακό του έλλειμμα (200 εκατ. ευρώ περίπου), με δεδομένο ότι η μελέτη της PWC έγινε πριν τη δημοσίευση του επίσημου ισολογισμού του 2011. Σήμερα η χονδρεμπορική αγορά εξυπηρετείται, όπως είναι γνωστό, από τρεις λογαριασμούς: • Τον λογαριασμό αποκλίσεων στον ΑΔΜΗΕ (πληρώνει αποκλίσεις, ΜΜΚ, ΑΔΙ στους θερμικούς), • τον λογαριασμό ΗΕΠ στον ΛΑΓΗΕ (πληρώνει ΟΤΣxMWh στους θερμικούς και τροφοδοτεί το μέρος που αφορά τις ΑΠΕ στον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ) και • τον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ στον

ΧΧΧΧΧΧΧΧ ΛΑΓΗΕ (πληρώνει FITxMWh στις ΑΠΕ). Έλλειμμα 5,5% στη χονδρεμπορική αγορά συνολικά σημαίνει δομική υπερημερία περίπου 20 ημερών για όλους τους παραγωγούς ανεξαιρέτως (θερμικούς και ΑΠΕ). Σε αυτό προστίθεται βεβαίως και όποιο συγκυριακό έλλειμμα (καθυστέρηση πληρωμών από Προμήθεια), που όμως ούτως ή άλλως το υφίστανται όλοι. Δυστυχώς ο κατακερματισμός των ταμείων από ένα σε τρία έχει επιτύχει, μέσω των στρεβλώσεων, να επωμίζονται οι ΑΠΕ αποκλειστικά όλο το δομικό έλλειμμα της χονδρεμπορικής αγοράς και επιπλέον το όποιο συγκυριακό τους αναλογεί (π.χ. από κατάρρευση Energa και Hellas Power) και όλοι οι υπόλοιποι μόνο το συγκυριακό, μειωμένο κατά το δομικό που τους αναλογεί. Έτσι επί της χρηματοροής των πληρωμών τους, οι ΑΠΕ παραδόξως βιώνουν υπερημερίες 4 - 5 μηνών, που δεν τους ανήκουν και που αγγίζουν το 40% μεσοσταθμικά ετησίως του τζίρου τους. Η λύση λοιπόν θα μπορούσε να είναι η συγχώνευση των τριών ταμείων σε ένα και μοναδικό υπό τον ΛΑΓΗΕ, το οποίο και θα τροφοδοτείται από όλους τους υπάρχοντες μέχρι σήμερα πόρους (ΗΕΠ, αποκλίσεις, ενσωματωμένο στο κόστος ρεύματος ΕΤΜΕΑΡ, λοιποί πόροι ΑΠΕ, κλπ). Αυτό καταρχήν σημαίνει πως όλοι θα μοιράζονται πλέον pro-rata τα δομικά ελλείμματα της χονδρεμπορικής αγοράς στην χρηματοροή τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει «δικαιοσύνη» εν γένει και βελτίωση (διάσωση) για τις ΑΠΕ. Επιπλέον, η Πολιτεία θα γνωρίζει επακριβώς τι οφείλει να πράξει. Παραδείγματος χάρη για να βελτιώσει την εικόνα των αποτελεσμάτων του 2011 του διαχειριστή μεσοασταθμικά, θα χρειάζεται αύξηση 2,4% στο ρεύμα επί της χονδρικής, ώστε αυτός να μην παράγει ελλείμματα στη νέα χρονιά, εξαιτίας του 2011, συν την όποια πρόβλεψη για το 2012, με βάση την περαιτέρω διείσδυση του φυσικού αερίου ή των ΑΠΕ στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής. Αυτός είναι ένας αρκετά πιο διαφανής τρόπος διαχείρισης της χονδρεμπορικής αγοράς για όλους σε

Λόγω των στρεβλώσεων, ο μοναδικός δομικά προβληματικός λογαριασμός από τους ανωτέρω τρεις είναι ο ΑΠΕ, αφού οι στρεβλώσεις, που τεχνητά απομειώνουν την ΟΤΣ, δείχνουν το ΕΤΜΕΑΡ παγίως να μην επαρκεί, και έτσι τον τροφοδοτούν με πλασματικό έλλειμμα. Αν όμως, συγχωνευόταν το ΕΤΜΕΑΡ στο κόστος του ρεύματος και έπαυε ως διακριτή δυσφημιστική χρέωση για τις ΑΠΕ, θα αναστελλόταν η εξίσωση που διέπει τον λογαριασμό ΑΠΕ: (1) (FIT – ΟΤΣ) x MWh παραγωγής ΑΠΕ = ΕΤΜΕΑΡ + Λοιποί πόροι ΑΠΕ που λόγω των στρεβλώσεων στην ΟΤΣ, παράγει μόνο πλασματικά ελλείμματα για τις ΑΠΕ. Αν επομένως συγχωνεύονταν οι τρεις λογαριασμοί σε έναν, τότε το έλλειμμα που θα προέκυπτε και όλοι οι ηλεκτροπαραγωγοί θα επωμιζόντουσαν αναλογικά (pro-rata), δεν θα ήταν σήμερα παραπάνω σωρευτικά από το άθροισμα των επιμέρους δομικών ελλειμμάτων 2,4%, 1,6%, και 1,7% για τις τρεις παρελθούσες ζημιογόνες χρήσεις που αντιστοιχεί με 5,5% περίπου επί του φετινού αναμενόμενου τζίρου (4,5 δις ευρώ) του ΑΔΜΗΕ και ΛΑΓΗΕ μαζί.

σχέση με τον σημερινό, όπου αυξάνεται το ΕΤΜΕΑΡ και οι λοιποί πόροι ΑΠΕ και τελικά “καρπώνονται” το 60 τοις εκατό, παραδόξως και λόγω των στρεβλώσεων, η προμήθεια και τα ορυκτά καύσιμα (σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ). Η ταμειακή αυτή ένωση των τριών λογαριασμών σε έναν υπό τον ΛΑΓΗΕ δεν προϋποθέτει προφανώς συγχώνευση εταιρειών, αλλά τροποποίηση άρθρων του ν. 4001 και των ΚΔΣ και ΚΔΣΗΕ. Συγκεκριμένα, θα μπορούσε είτε ο λογαριασμός αποκλίσεων του ΑΔΜΗΕ να μεταφερθεί στον ΛΑΓΗΕ και να συγχωνευτεί με τους άλλους δύο, είτε αφού ο ΑΔΜΗΕ παρακρατήσει τα κόστη λειτουργίας του από αυτόν, να μεταφέρει τα υπόλοιπα στον ΛΑΓΗΕ (όπως π.χ. συμβαίνει σήμερα με το ΕΤΜΕΑΡ). Επίσης, προτείνεται να συγχωνευτούν στον ΛΑΓΗΕ οι δύο λογαριασμοί ΗΕΠ και ΑΠΕ. Αυτή η προτεινόμενη ρύθμιση για έναν και μοναδικό λογαριασμό πληρωμής συμμέτρως, ανεξαιρέτως όλων των ηλεκτροπαραγωγών, οφείλει να έχει διάρκεια όση και η περαιτέρω διατήρηση των στρεβλώ-

σεων του ΜΜΚ και η μη έστω λογιστική ενσωμάτωση των ΑΔΙ σε μια πλήρη και πραγματική ΟΤΣ, ώστε να αντισταθμιστούν οι δραματικές στις ΑΠΕ επιπτώσεις τους, όπως προαναφέρθηκε και να λειτουργήσει σωστά η οικονομική εξίσωση (1). Η κάλυψη του συσσωρευμένου ελλείμματος της αγοράς σε ορίζοντα π.χ. 1-2 ετών προφανώς και θα μπορούσε να γίνει από περαιτέρω παρεμβάσεις στη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος, πάνω από τις ετήσιες αναγκαίες, που προκύπτουν ένεκα του εκάστου ετήσιου δομικού ελλείμματος. Ενισχυτικά εδώ θα λειτουργούσε το δάνειο από το ΤΠΔ. Με τη συμμετρική κατανομή σε όλους τους συμμετέχοντες ηλεκτροπαραγωγούς, οι υπερημερίες εξαιτίας των δομικών ελλειμμάτων της αγοράς, μπορούν ευκολότερα να απορροφήσουν, όπως αναδείχθηκε ανωτέρω σημαντικές ταμειακές αποκλίσεις.

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ - ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ

Αναστολή της αδειοδοτικής διαδικασίας φωτοβολταϊκών σταθμών Δυνατότητες νομικής προστασίας κατά των πρόσφατων υπουργικών αποφάσεων

ην 10.08.2012 δημοσιεύθηκαν οι υπ’ αριθμ. Υ.Α.Π.Ε./Φ1/2300/ οικ.16932 και Υ.Α.Π.Ε./Φ1/2301/ οικ.16933 Υπουργικές Αποφάσεις (ΦΕΚ 2317 Β /10.08.2012) του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, οι οποίες εκδόθηκαν στο πλαίσιο της πρώτης δέσμης μέτρων που ανακοίνωσε το ΥΠΕΚΑ. Σύμφωνα με τις ανωτέρω Υπουργικές Αποφάσεις, αναστέλλεται, από τη δημοσίευσή τους, η διαδικασία αδειοδότησης και η χορήγηση προσφορών σύνδεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς και τροποποιείται η υπ’ αριθμ. Υ.Α.Π.Ε./ Φ1/2262/31.01.2012 Υπουργική Απόφαση σχετικά με την τιμολόγηση ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Συγκεκριμένα, αναστέλλεται η υποβολή νέων αιτημάτων στη ΡΑΕ για χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς, καθώς και η εξέταση των αιτημάτων που εκκρεμούν σήμερα. Αντίστοιχα, αναστέλλεται η υποβολή νέων αιτημάτων στον αρμόδιο διαχειριστή για προσφορά σύνδεσης φωτοβολταϊκών σταθμών, που εξαιρούνται από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και η εξέταση των εκκρεμών αιτημάτων. Συνεχίζεται, όμως, η αδειοδοτική διαδικασία για έργα με άδεια παραγωγής και έργα που εξαιρούνται από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής και έχουν δεσμευτική προσφορά σύνδεσης. Επιπλέον, από τις προβλέψεις της σχετικής Υπουργικής Απόφασης εξαιρούνται τα φ/β στις οικιακές στέγες, καθώς και τα έργα, που έως την ημερομηνία της αναστολής, είχαν ενταχθεί στη διαδικασία fast track. Σε ό, τι αφορά στην τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας, που παράγεται από φωτοβολταϊκούς σταθμούς, αποφασίζεται η σημαντική μείωση των τιμών, η οποία καταλαμβάνει, πάντως, μόνο τις νεοεισερχόμενες φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις. Ειδικότερα, με τις νέες τιμές θα τιμολογείται η ηλεκτρική ενέργεια που θα παράγεται από φωτοβολταϊκούς σταθμούς, για τους οποίους, μέχρι τη δημοσίευση της Υπουργικής Απόφασης, δεν έχει υποβληθεί αίτηση με πλήρη φάκελο για σύ16

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Επιμέλεια: «Μεταξάς & Συνεργάτες Δικηγόροι & Νομικοί Σύμβουλοι» (www.metaxaslaw.gr)

ναψη σύμβασης πώλησης, καθώς και από σταθμούς, για τους οποίους έχει μεν υποβληθεί αίτηση με πλήρη φάκελο για σύναψη σύμβασης πώλησης, πλην όμως η έναρξη δοκιμαστικής λειτουργίας ή, εάν δεν προβλέπεται περίοδος δοκιμαστικής λειτουργίας, η ενεργοποίηση της σύνδεσής τους δεν γίνει εντός της προθεσμίας των δεκαοκτώ ή τριάντα έξι μηνών από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης πώλησης. Τα ως άνω περιγραφόμενα μέτρα, τα οποία αφορούν φωτοβολταϊκούς σταθμούς, στοχεύουν, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ, στη διάσωση της αγοράς ενέργειας από πιθανή κατάρρευση λόγω του «τεράστιου ελλείμματος στον Ειδικό Λογαριασμό εξαιτίας χρόνιων προβλημάτων και εσφαλμένου σχεδιασμού». Είναι βάσιμο, ωστόσο, να διατυπωθούν συγκεκριμένοι νομικοί ενδοιασμοί, σε σχέση με ουσιώδη νομικά ζητήματα που ανακύπτουν από την εφαρμογή της νομοθεσίας, που διέπει την αγορά ενέργειας και δη τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Ειδικότερα, νομικά ζητήματα και αντίστοιχες περιπτώσεις αναγκαίας νομικής προστασίας για τους επενδυτές μπορούν να ανακύψουν λόγω της ζημίας, που δύναται να προκύψει σε μία ιδιαίτερα μεγάλη μερίδα επενδυτών, λόγω της μη ακριβούς τήρησης από τον αρμόδιο διαχειριστή των εκ του νόμου απορρεουσών υποχρεώσεών του, κατά τη διάρκεια της αδειοδοτικής διαδικασίας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της υπέρβασης από τον αρμόδιο διαχειριστή, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, της

τετράμηνης προθεσμίας, που προβλέπεται στο νόμο, για τη χορήγηση της προσφοράς σύνδεσης, και δη χωρίς καμία ενημέρωση των επενδυτών, με συνέπεια στην επιβληθείσα με τα ανωτέρω μέτρα αναστολή να υπάγονται και αιτήματα, που έχουν υποβληθεί προ ενός και πλέον έτους. Από αυτό και από σειρά άλλων ρυθμίσεων, που εμπεριέχονται στις εν λόγω Υπουργικές Αποφάσεις, ανακύπτουν μείζονα θέματα που χρήζουν, με βάση τα δεδομένα κάθε επιμέρους περίπτωσης, εξειδικευμένης νομικής αξιολόγησης για τη συγκεκριμενοποίηση των τυχόν δυνατοτήτων νομικής προστασίας των θιγόμενων επενδυτών.

Η δικηγορική εταιρεία «Μεταξάς & Συνεργάτες» (www.metaxaslaw.gr) ιδρύθηκε το 2002 με στόχο την παροχή εξειδικευμένων νομικών υπηρεσιών σε επιλεγμένους κλάδους δικαίου. Συγκροτείται από μια ομάδα καταρτισμένων νομικών συμβούλων με δυνατότητα παροχής ποιοτικών δικηγορικών υπηρεσιών σε όλους τους βασικούς τομείς της επιχειρηματικότητας με ιδιαίτερη εξειδίκευση στον τομέα της ενέργειας.

STP5-9KW_22_5x30-AEL124110

www.SMA-Hellas.com

Περισσότερα από ό,τι φαντάζεστε

SUNNY TRIPOWER 5-9 KW – Η ιδανική λύση για τη στέγη σας Ο νέος μετατροπέας Sunny Tripower της SMA σας παρέχει ακόμa περισσότερες δυνατότητες. Η ενσωματωμένη διεπαφή τηλεμετρίας Webconnect σας εξασφαλίζει δωρεάν πρόσβαση στο Sunny Portal που απεικονίζει τα σημαντικότερα δεδομένα απόδοσης και λειτουργίας κάθε φωτοβολταϊκού συστήματος. Ο νέος Sunny Tripower εξακολουθεί να διαθέτει όλα τα πλεονεκτήματα της οικογένειας μετατροπέων Sunny Tripower: την τριφασική λειτουργία, το σύστημα Optiﬂex για μέγιστη ευελιξία καθώς και το σύστημα OptiTrac Global Peak για τη διαχείριση των σκιάσεων. Περισσότερα από ό,τι φαντάζεστε, για να αποκομίζετε ακόμα περισσότερα οφέλη.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Απαλλαγείτε από τα πάγια έξοδα της κατοικίας σας για τα επόμενα 25 έτη! Της Κωνσταντίνας Κοσμίδου - Διπλ. Μηχανικού Παράγωγης & Διοίκησης της Avelion

επένδυση στα φωτοβολταϊκά, σήμερα, έχει αποτελέσει επίκεντρο πολλών συζητήσεων, αμφισβητήσεων και ερωτηματικών. Οι τιμές πώλησης της κιλοβατώρας έχουν μειωθεί για τους παραγωγούς, αλλά παράλληλα έχει μειωθεί κατακόρυφα και το κόστος της εγκατάστασης. Και εδώ υπεισέρχεται το ερώτημα: αξίζει να επενδύσω τα χρήματα μου στην εγκατάσταση ενός οικιακού φωτοβολταϊκού συστήματος σήμερα; Υπάρχει κάποια καλύτερη επιλογή για εμένα; Μπορεί να συγκριθεί η επένδυση αυτή με άλλες ανάλογων αποδόσεων; Ας απαντήσουμε στις ερωτήσεις αυτές μία προς μία, αναφερόμενοι σε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος στην Αττική, με ονομαστική ισχύ 9,80 kWp. Ένα σύστημα εξοπλισμένο με κορυφαίο και ποιοτικό εξοπλισμό, όπως πλαίσια Γερμανικής προέλευσης της aleo solar και μετατροπέα της Γερμανικής εταιρίας SMA, αναμένεται να παράγει περίπου 16.000 kWh σε ετήσια βάση. Μέχρι τη 01/02/2013, η τιμή πώλη-

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

σης της παραγόμενης κιλοβατώρας στο σύστημα έχει οριστεί στα 0,25 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το σύστημα θα παράγει ετήσιο εισόδημα της τάξεως των 4.000 €. Το εισόδημα αυτό μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μου για: • θέρμανση - ψύξη, • ηλεκτροδότηση, • υδροδότηση, • πληρωμή ειδικού τέλους, • λοιπά πάγια έξοδα κατοικίας. Εάν υπολογίσουμε ότι κόστος του συστήματος κυμαίνεται περί των 20.000€, μέσα σε 5 έτη θα έχει γίνει η απόσβεση της επένδυσης. Επομένως, επιλέγοντας σήμερα την

επένδυση στα φωτοβολταϊκά, σημαίνει εξασφαλίζω για το νοικοκυριό μου τα πάγια έξοδα για τα επόμενα 20 έτη. Εσείς θα λέγατε όχι; Φυσικά, πέρα από την επιλογή του εξοπλισμού, είναι πολύ σημαντική και η επιλογή της κατασκευάστριας εταιρείας. Η τήρηση των τεχνικών προδιαγραφών και η τεχνογνωσία των μηχανικών, που θα σχεδιάσουν και θα εγκαταστήσουν το δικό σας σύστημα, θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη μακροβιότητα και σωστή λειτουργία του. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός θα χρειαστεί τη φροντίδα μας με το πέρασμα των χρόνων και θα πρέπει να προνοήσουμε, επιλέγοντας κάποιο πακέτο συντήρησης του συστήματος, για να διασφαλίσουμε τις υψηλές αποδόσεις του. Η χώρα μας, στις δύσκολες εποχές που βιώνουμε, πρέπει να αναζητήσει τη δύναμη και τους πόρους επιβίωσης στο εσωτερικό της. Πρέπει να αξιοποιήσει όλα εκείνα τα στοιχεία, που την κάνουν να ξεχωρίζει. Οι κλιματολογικές της συνθήκες αποτελούν σίγουρα ένα από αυτά. Ο ήλιος μπορεί να γίνει ο σύμμαχος μας. Εμείς, γιατί να το αρνηθούμε;

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Τα οικιακά φωτοβολταϊκά αποφέρουν και τώρα υψηλές αποδόσεις! Ο επενδυτής κάνει απόσβεση σε περίπου 5 χρόνια. Το μεγάλο λάθος της αγοράς, το οποίο προκαλεί παραπλανητικά μηνύματα στο ευρύ κοινό, είναι η άμεση σύγκριση τιμών αντί για την άμεση σύγκριση απόδοσης χρημάτων.

NEON ENERGY διαθέτει συνολικά εγκαταστάσεις πάνω από 110 MWp ή πάνω από 1.250 έργα, τα οποία είναι εγκατεστημένα ή σε εξέλιξη. Μέσα σε αυτά, τα οικιακά φωτοβολταϊκά αθροίζουν συνολικά άνω των 860 έργων. Συνεπώς, η NEON ENERGY θεωρείται ένας από τους κύριους και σημαντικούς παίκτες, όχι μόνο στην Ελληνική αγορά, αλλά και στις

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

άλλες χώρες που δραστηριοποιείται (Γερμανία, Ιταλία, Βουλγαρία και Κύπρος). Παρά τις πρόσφατες αλλαγές στον κλάδο των φωτοβολταϊκών, κυρίως από τις μειώσεις τιμών πώλησης παραγόμενης ενέργειας (όπου στα οικιακά η μείωση ήταν από 0,47€/ kWh σε 0,25€/kWh), τα στελέχη της NEON ENERGY παραμένουν αισιόδοξα.

Οι αποδόσεις χρημάτων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα Στο 18%-20% παραμένουν οι αποδόσεις των χρημάτων για τα οικιακά έργα, παρά τη μείωση των τιμών πώλησης. Τα κόστη κατασκευής έχουν μειωθεί σημαντικά (κυρίως τα κόστη του εξοπλισμού του εκάστοτε έργου). Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και με τις νέες τιμές,

ΟΙΚΙΑΚΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ο επενδυτής μπορεί να αποσβέσει την επένδυσή του/της σε περίπου 5 χρόνια (4-6 χρόνια όπως εξαρτάται από το επενδυτικό πρόγραμμα που υιοθετεί). Για παράδειγμα, με τις προηγούμενες ισχύουσες τιμές, το κόστος κατασκευής με το κλειδί στο χέρι ήταν περίπου 35.000 € (μέσος όρος της αγοράς) και το έργο αυτό απέδιδε περίπου 7.500 € το έτος. Σήμερα, το κόστος κατασκευής με το κλειδί στο χέρι είναι 18.000 € (μέσος όρος της αγοράς) και το σύστημα αποφέρει 3.800 € ετησίως. Οι αναλογίες είναι άμεσα συγκρίσιμες και η απόσβεση της αρχικής επένδυσης εξακολουθεί να γίνεται σε παρόμοιο χρονικό διάστημα.

Οι Ελλάδα έχει από τις πιο ευνοϊκές τιμές στην Ευρώπη Σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως σε Γερμανία, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο, οι τιμές πώλησης είναι πολύ πιο χαμηλές (0,16€0,20€/kWh) για 20 χρόνια. Σε συνδυασμό με τη χαμηλή ηλιοφάνεια, οι σχετικές επενδύσεις αποσβένουν σε 8-11χρόνια. Σε σύγκριση, η Ελλάδα συνεχίζει να έχει υψηλότερη σταθερή τιμή (0,25€/kWh), καθώς επίσης και μεγαλύτερη διάρκεια σύμβασης με τη ΔΕΗ (25χρόνια). Σε συνδυασμό με τις πιο υψηλές ηλιοφάνειες στην Ευρώπη, της δίνει μια προνομιακή θέση στην παραγωγή ενέργειας και επομένως, στο όφελος που μπο-

ρεί ένας επενδυτής να εισπράξει. Ο επενδυτής κάνει απόσβεση σε περίπου 5 χρόνια. Το μεγάλο λάθος της αγοράς, το οποίο δημιουργεί παραπλανητικά μηνύματα στο ευρύ κοινό, είναι η άμεση σύγκριση τιμών αντί για την άμεση σύγκριση απόδοσης χρημάτων. Η NEON ENERGY, ως δυνατός και έμπειρος “παίκτης”, προετοιμάζεται κατάλληλα, ώστε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αγοράς. Αναμένει για τη συνέχεια ραγδαία ανάπτυξη και ωρίμανση της αγοράς των οικιακών φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα, η οποία θεωρείται από τις πιο κερδοφόρες αγορές, όχι μόνο της Ευρώπης, αλλά και του κόσμου.

Η πλέον ταχέως αναπτυσσόμενη εταιρεία στην ελληνική αγορά Η NEON ENERGY είναι ίσως η μοναδική ελληνική εταιρεία που καταφέρνει, εν μέσω της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης που βιώνει η αγορά, να τετραπλασιάσει τα οικονομικά της μεγέθη και τις επιδόσεις της. Το α’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους, η εταιρεία, που είναι πλέον στον τρίτο χρόνο της ζωής της, ανακοίνωσε κύκλο εργασιών 44,5 εκατ. ευρώ έναντι 15,4 εκατ. ευρώ για όλο το 2011 και 5,5 εκατ. ευρώ κέρδη προ φόρων, έναντι 3 εκατ. ευρώ την περυσινή χρήση. Για το σύνολο του έτους εκτιμάται ότι ο τζίρος της θα ξεπεράσει τα 70 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία, που είναι στελεχωμένη από ανθρώπους με εμπειρία στον χώρο των τεχνολογιών ενέργειας και της εξειδικευμένης τεχνολογικής ανάπτυξης και κατασκευής, του μάρκετινγκ και των οικονομικών, δραστηριοποιείται με ιδιαίτερο δυναμισμό στον χώρο των φωτοβολταϊκών, με έμφαση στις οικιακές και επαγγελματικές στέγες και σε πάρκα. Κατάφερε να επωφεληθεί από την ανάπτυξη της αγοράς φωτοβολταϊκών και να εδραιωθεί ως μια από τις σημαντικότερες εταιρείες του χώρου, παρέχοντας υπηρεσίες Business Development και EPC Contracting, καθώς και Χρηματοδοτικά Προγράμματα για την πραγματοποίηση έργων. Σήμερα, το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας περιλαμβάνει πάνω από 70 άτομα προσωπικό και στελέχη, ενώ το πανελλαδικό δίκτυό της υποστηρίζεται από 220 συνεργάτες και παρουσία υποκαταστημάτων σε 9 πόλεις, και συγκεκριμένα σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Χανιά, Ρέθυμνο, Χαλκίδα, Ρόδο, Κω και Λάρισα. Διαθέτει έργα πάνω από 92 MWp σε φωτοβολταϊκά πάρκα, 11,9 MWp σε επαγγελματικές στέγες και 6,9 MWp σε οικιακές στέγες, τα οποία είναι εγκατεστημένα ή σε εξέλιξη.

Η NEON ENERGY έχει αναπτύξει σημαντική παρουσία στο εξωτερικό που συνεχώς ενδυναμώνεται - με ανάλογη δραστηριότητα μέσω θυγατρικών της εταιρειών σε Γερμανία, Βουλγαρία, Κύπρο και Ιταλία, αποτυπώνοντας τις προθέσεις της διοίκησης να τεθούν ισχυρές οι βάσεις για μία μακρόχρονη και ισχυρή πορεία της εταιρείας στη διεθνή αγορά.

 www.neonenergy.gr,  210 2837000

Κ. Γεωργιάδης: «Παρέχουμε ασφαλείς και υψηλές αποδόσεις» Για την εντυπωσιακή αναπτυξιακή πορεία της ΝΕΟΝ ΕΝΕRGY και τους επόμενους στόχους της, ο Δ/νων Σύμβουλος της εταιρείας κ. Κώστας Γεωργιάδης, υποστηρίζει: “Η επιτυχία της NEON ENERGY οφείλεται αποκλειστικά στα στελέχη της. Έκαστος στον τομέα του και συνολικά σαν ομάδα καταφέραμε να φτάσουμε την εταιρεία σε αυτό το επίπεδο. Δεν είναι τυχαίο να πετυχαίνουμε επαναλαμ-

βανόμενες επενδύσεις από τους πελάτες μας και να προσθέτουμε συνεχώς νέους. Οι βέλτιστες αποδόσεις των έργων, που είναι χειροπιαστές και αποφέρουν τα μέγιστα κέρδη στους πελάτες, αποδεικνύουν περίτρανα και αδιαμφισβήτητα την ποιότητα κατασκευής και λειτουργίας. Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ πρώτα σε όλα τα στελέχη της NEON ENERGY, στους συνεργάτες μας σε όλη την Ελλάδα και να τους

υποσχεθώ ότι τα καλύτερα έρχονται. Κλείνοντας, θα ήθελα ιδιαίτερα να ευχαριστήσω όλους τους πελάτες, φίλους πλέον, που μας εμπιστεύτηκαν στις επενδύσεις τους και να τους διαβεβαιώσω ότι εργαζόμαστε μέρα και νύχτα για να τους παρέχουμε ασφαλείς και υψηλές αποδόσεις”.

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Πιστοποιημένες προτάσεις για κάθε στέγη

ε αρμονία με τις σύγχρονες τάσεις και απαιτήσεις της αγοράς, η ALFA παράγει και προσφέρει, με την ALFA ENERGY, μία πλήρως ολοκληρωμένη λύση για τη στήριξη φωτοβολταϊκών (Φ/Β) πλαισίων για Φ/Β πάρκα, κεραμοσκεπές, βιομηχανικές στέγες και στέγες κατοικιών, με την παρα-

Σύστημα Στήριξης Στέγης 1801

γωγή ειδικά κατασκευασμένων βάσεων από προφίλ αλουμινίου. Τα συστήματα ALFA ENERGY έχουν σχεδιαστεί και μελετηθεί για τη στατική τους επάρκεια σύμφωνα με τον Ευροκώδικα 1 (EC1, ENV 1991 2-1, 2-3,24), τον Ευροκώδικα 9 (Design of Aluminium Structures, DD ENV 1991 1-1) και του ισχύον τα Ελληνικoύ Αν τισεισμικού Κανονισμού 2000 (ΕΑΚ 2000), ώστε να ανταποκρίνονται πλήρως στις καταπονήσεις (ίδιο βάρος Φ/Β, ανεμοπίεση, χιονόπτωση, σεισμικότητα), προσφέροντας δυνατότητα επιλογής ανάλογα με την περιοχή τοποθέτησης. Επιπλέον, τα συστήματα έχουν πιστοποιηθεί και εγκριθεί για τη στατική τους επάρ-

Έχοντας καταγράψει μια πετυχημένη και πάνω απ’ όλα αναγνωρισμένη πορεία στο πέρασμα του χρόνου, η ALFA σήμερα έχει πλέον καθιερωθεί ως δημιουργός πρωτοποριακών προϊόντων αλουμινίου, με πλήρη καθετοποιημένη παραγωγική διαδικασία. Πρόκειται για προϊόντα πιστοποιημένα από τους μεγαλύτερους και εγκυρότερους Οργανισμούς Πιστοποίησης Ποιότητας κατά ΕΝ ISO 9001: 2008 και κατασκευασμένα με πιστοποιημένες διαδικασίες παραγωγής, φιλικές προς το περιβάλλον κατά ΙSO 14001:2004.

 www.alfa-energy.gr

κεια σε πραγματικές συνθήκες από την T�V Rheinland. H ALFA προχωρά ένα ακόμα βήμα στο πολύ σημαντικό κομμάτι των πιστοποιήσεων, προσφέροντας πιστοποίηση των συστημάτων ALFA ENERGY με στατική μελέτη, βασισμένη σε πεπερασμένα στοιχεία από ειδική ομάδα μελετητών. Η παραγωγή των προφίλ, αλλά και όλων των απαραίτητων εξαρτημάτων, γίνεται από ειδικό κράμα αλουμινίου εντός της ALFA, διασφαλίζοντας με την καθετοποίηση αρχικά την αμεσότητα στις πα-

Εγκατάσταση 1Mwp στη στέγη του εργοστασίου της ALFA ENERGY 22

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ΟΙΚΙΑΚΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ

Σύστημα Στήριξης Κεραμοσκεπής 1800

Σύστημα Στήριξης Στέγης 1800

ραδόσεις για οποιαδήποτε ποσότητα, αλλά και τη λειτουργικότητα, την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα των συστημάτων στήριξης ALFA ENERGY. Το προφίλ, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των βάσεων και των εξαρτημάτων, είναι ειδικού κράματος (Αριθμ. Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας 20100100564) με ειδικές μηχανικές και χημικές ιδιότητες, οι οποίες έχουν επίσης ελεγχθεί και πιστοποιηθεί από τον ΕΒΕΤΑΜ. Ο συνδυασμός της αντοχής των συστημάτων με την ευκολία στη συναρμολόγησή τους, ελαχιστοποιεί τον χρόνο εγκατάστασης για τον κατασκευαστή, χαμηλώνει το κοστο-

λόγιο και καθιστά τα συστήματα ALFA ENERGY μεταξύ των πλέον ανταγωνιστικών της αγοράς. Ακολουθώντας πιστά και αφοσιωμένα το στόχο της, που δεν είναι παρά η συνεχής ικανοποίηση και κάλυψη των αναγκών των πελατών της, η εταιρεία ALFA συνεχίζει καθημερινά να επενδύει στον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων προϊόντων, με στόχο την κάλυψη κάθε σύγχρονης ανάγκης και απαίτησης.

Τα συστήματα στέγης ALFA ENERGY

νται από τις εναλλακτικές λύσεις, που προσφέρουν στον εγκαταστάτη, ανάλογα με τις απαιτήσεις της κατασκευής και την ιδιαιτερότητα του κάθε έργου. Τα ειδικά σχεδιασμένα ρυθμιζόμενα πέλματα, δίνουν τη δυνατότητα εξομάλυνσης των διαφορών, που υπάρχουν σε κάθε στέγη. Το Σύστημα Στήριξης Κεραμοσκεπής 1800 συνοδεύεται από τα κατάλληλα εξαρτήματα για κάθε τύπο δοκαριού και με πολλές και διαφορετικές λύσεις για την απόλυτη και σίγουρη στήριξη των συλλεκτών.

Τα Συστήματα Στήριξης Στέγης 1800 – 1801 – 1807 χαρακτηρίζο-

Πλήρως καθετοποιημένη μονάδα Τα προϊόντα ALFA σχεδιάζονται, εξελίσσονται, παράγονται και διατίθενται στην αγορά εσωτερικού και εξωτερικού αποκλειστικά μέσω του δικτύου διανομής των Panel Press, Αlfa Press, Αlfa Energy & Alfa Accessories, εταιρειών του ομίλου Alfa Litinas με έδρα τον Αυλώνα Αττικής σε ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις 20.500 m2 σε μια έκταση οικοπέδων 45.000 m2. Οι συνεχόμενες επενδύσεις σε συστήματα αυτοματοποίησης της παραγωγής και η καθετοποίηση είναι οι τομείς που εστιάσαμε από την πρώτη στιγμή, θέτοντας έτσι ακόμα πιο γερά θεμέλια για την πορεία μας στο μέλλον και την εξάπλωση του δικτύου μας σε όλο τον κόσμο. Ο βιομηχανικός εξοπλισμός τελευταίας τεχνολογίας που απαρτίζει την πλήρως καθετοποιημένη μονάδα μας αποτελείτε από μια υπερσύγ-

χρονη γραμμή διελάσεως αλουμινίου, μονάδα βαφής αλουμινίου σε χρώματα φυσικών αποχρώσεων ξύλου, τρεις γραμμές ηλεκτροστατικής βαφής, κέντρα κατεργασίας CNC για οποιαδήποτε κατασκευαστική εφαρμογή, αυτόματα πριόνια CNC για τις κοπές των προφίλ, CNC κουρμπαδόροι για απόλυτα ελεγχόμενη ποιότητα στα τοξωτά κουφώματα, ολοκληρωμένη γραμμή χυτηρίου και μηχανουργείο κατασκευής των καλουπιών μας. Ο τεχνολογικός μας εξοπλισμός σε συνδυασμό με τις νέες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις μας (φωτό), τους μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους μας αλλά και το εξειδικευμένο και πρόθυμο προσωπικό μας, καθιστούν τα προϊόντα μας αποδεδειγμένα από τα κορυφαία στην αγορά και την εξυπηρέτηση προς τους πελάτες μας όσο το

δυνατόν αμεσότερη και φιλικότερη. Σκοπός των ανθρώπων που στελεχώνουν τις εταιρείες μας, είναι η συνεχής ανάπτυξη και πρόοδος των παρεχόμενων υπηρεσιών προς το πελατολόγιο μας, καθώς και η δημιουργία ποιοτικών προϊόντων, πάντα μέσω της τεχνολογικής ανάπτυξης και των συστημάτων διαχείρισης ποιότητας που εφαρμόζουμε, σε μία συνεχώς εμπλουτιζόμενη και εξελισσόμενη γκάμα προϊόντων.

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Easysystem, απλή και γρήγορη συναρμολόγηση

Η βιομηχανία διέλασης ALUSET ABEE, έχοντας πάντα γνώμονα τις ανάγκες της αγοράς, έχει εισέλθει δυναμικά στον χώρο της ενέργειας και συγκεκριμένα των συστημάτων στήριξης φωτοβολταϊκών (Φ/Β), με καινοτόμες λύσεις που συνδυάζουν ποιότητα και ευκολία. Στις πλέον σύγχρονες παραγωγικές υποδομές της, η εταιρεία σχεδιάζει και παράγει συστήματα αλουμινίου για τη στήριξη Φ/Β στοιχείων σε έδαφος και στέγες, ενώ έχει δημιουργήσει και ανάλογο εξειδικευμένο Τμήμα, προσφέροντας τόσο σχεδιαστικές λύσεις όσο και αμέριστη υποστήριξη στους συνεργάτες της.

 www.aluset.gr  22960.89002

ο πλήρες σύστημα αλουμινίου easysystem έχει σχεδιαστεί και αναπτυχθεί από την ALUSET ABEE, σύμφωνα με τις βασικές απαιτήσεις των πλέον σύγχρονων προδιαγραφών (Ευροκώδικας 1, ΑΑ – ASD 2000). Η βάση έδρασης του στηρίγματος αποτελείται από διατομές αλουμινίου πάχους 5 χιλ., καθώς και ανοξείδωτα εξαρτήματα (βίδες, περικόχλια κ.λπ.), που απαιτούνται για τη συναρμολόγηση. Τα προφίλ και τα εξαρτήματα της σταθερής βάσης Φ/Β συστημάτων έχουν τη δυνατότητα να δεχθούν πάνελ, οποιασδήποτε μορφής και διάστασης: μονοκρυσταλλικά, πολυκρυσταλλικά, thin film. Ο τρόπος στήριξης των πάνελ μπορεί να γίνει οριζόντια ή κάθετα ανάλογα με τη δυνατότητα του κάθε έργου. Η βάση στήριξης έχει σχεδιασθεί και αναπτυχθεί από ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό της εταιρείας, έτσι ώστε να συναρμολογείται και να μοντάρεται σε εξαιρετικά σύντομο χρόνο. Η ALUSET προσφέρει ολοκληρωμένο σύστημα αλουμινίου για 24

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

βάση στήριξης Φ/Β πλαισίων σε στέγες. Η βάση μπορεί να τοποθετηθεί σε βιομηχανικές στέγες, όπως σε πάνελ οροφής ή σε διαμορφωμένη λαμαρίνα, καθώς και σε στέγες κατοικιών (δώματα, κεραμοσκεπές κ.λπ). Το σχεδιαστικό τμήμα της εταιρείας, αποτελούμενο από ειδικευμένους τεχνικούς είναι στη διάθεση του επενδυτή για να προσφέρει προτάσεις και λύσεις για κάθε εφαρμογή.

Σύγχρονες εγκαταστάσεις Η ALUSET διοργανώνει σεμινάρια θεωρητικά, αλλά και πρακτικά, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους μέσα στις εγκαταστάσεις της, με στόχο την τεχνική εκπαίδευση και ενημέρωση όλων των ενδιαφερόμενων. Επίσης, υπάρχει εκθεσιακός χώρος, στον οποίο διατίθενται όλα τα

προϊόντα της εταιρείας μας και είναι διαθέσιμος για κάθε ενδιαφερόμενο, που θέλει να μας επισκεφθεί. Οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις καλύπτουν 14.000 τ.μ. σε μια συνολική έκταση 45.000 τ.μ. Στην περιοχή αυτή υπάρχουν δύο γραμμές προφίλ διέλασης αλουμινίου. Η πρώτη γραμμή διέλασης διαθέτει πρέσσα 2000 Tn, με ετήσια ικανότητα παραγωγής ύψους 9000 Tn προφίλ αλουμινίου, και η δεύτερη 1400 Tn, με ετήσια ικανότητα παραγωγής 4000 Tn.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Υψηλή σταθερότητα σε ακραίες καιρικές συνθήκες

ο σύστημα EXALCO SUNERGY παράγεται στις εγκαταστάσεις της εταιρείας και αποτελείται εξ’ ολοκλήρου από αλουμίνιο, γεγονός που το καθιστά αδιάβρωτο σε κάθε είδους συνθήκες περιβάλλοντος, ακόμη και σε παραθαλάσσιες περιοχές ή περιοχές με υψηλή βιομηχανική ρύπανση. Για τοποθέτηση σε τέτοιου είδους περιοχές, συστήνεται η επιλογή της ανοδίωσης στα προφίλ αλουμινίου.

Έχει σχεδιαστεί με στατική μελέτη και με γνώμονα τις ακραίες καιρικές συνθήκες, ώστε να παρέχει ασφάλεια. Έχει πιστοποιηθεί από τον οργανισμό πιστοποίησης T�V Austria Hellas με βάση τους Ευρωκώδικες 1 και 9 και με βάση τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό και τον Ελληνικό Κανονισμό Οπλισμένου Σκυροδέματος. Επίσης, πρόσφατα πιστοποιήθηκε με βάση τα Αμερικάνικα Πρότυπα. Το σύστημα EXALCO SUNERGY διακρίνεται για την ευκολία και την ταχύτητα τοποθέτησής του και την υψηλή του σταθερότητα. Η εταιρεία παρέχει σε όλους τους ενδιαφερόμενους τεχνική υποστήριξη για τη σωστή εγκατάσταση κάθε έργου.

Δώματα και ταράτσες σπιτιών Το σύστημα στήριξης φωτοβολταϊκών σε δώματα EXALCO

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Η EXALCO, μία από τις μεγαλύτερες Βιομηχανίες Αλουμινίου στην Ελλάδα, ιδρύθηκε το 1973 με έδρα τη Λάρισα. Σημειώνοντας μία μακρά και επιτυχημένη πορεία στην ιστορία του ελληνικού αλουμινίου, η εταιρεία έχει ταυτιστεί απόλυτα με τη βαθιά γνώση, την εξέλιξη και την ανάπτυξη, πάντα με απώτερο στόχο το ποιοτικό και άρτιο αποτέλεσμα. Αποτελεί ένα πλήρες και δυναμικό βιομηχανικό συγκρότημα παραγωγής προφίλ αλουμινίου, διαθέτοντας ένα εκτεταμένο και εδραιωμένο δίκτυο πωλήσεων, τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά. Επίσης, διαθέτει θυγατρικές εταιρείες τόσο στη Ρουμανία-Βουκουρέστι, την EXALCO Romania S.R.L., όσο και στη Βουλγαρία-Σόφια με την EXALCO Bulgaria A.D. Τα τελευταία χρόνια, η Exalco έχει επενδύσει στον χώρο των φωτοβολταϊκών, δημιουργώντας μια νέα σειρά, την Exalco Sunergy, για βάσεις στήριξης αλουμινίου για φωτοβολταϊκά πάρκα, δώματα και στέγες.

 www.exalco.gr

SUNERGY ROOFTOP παρέχει λύσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε ταράτσες σπιτιών. Διατίθενται σε τρία διαφορετικά καβαλέτα στήριξης, καλύπτοντας κάθε ανάγκη.

Στέγες & Βιομηχανικά κτίρια Η EXALCO, με το σύστημα στήριξης φωτοβολταϊκών στέγης EXALCO SUNERGY ROOF, παρέχει λύσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε στέγες από κεραμικό ή τσιμεντένιο κεραμίδι και σε στέγες με λαμαρίνα ή πάνελ, για εφαρμογές σε βιομηχανικά κτήρια.

ΟΙΚΙΑΚΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ

Ελκυστικό κοστολόγιο, χωρίς συμβιβασμούς

ALUMIL SOLAR παρέχει πιστοποιημένα συστήματα σταθερής στήριξης από αλουμίνιο κράματος υψηλής αντοχής (κράμα Al 6005T6). H παραγωγή των εξαρτημάτων των στηριγμάτων πραγματοποιείται στο εργοστάσιο της ALUMIL, της μεγαλύτερης εταιρείας διέλασης αλουμινίου στην Ελλάδα και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη, παρέχοντας στην ALUMIL SOLAR την ικανότητα για διάθεση στηριγμάτων για φωτοβολταϊκά (Φ/Β) συστήματα δεκάδων MWp τον χρόνο. Η εγχώρια παραγωγή διασφαλίζει ελκυστικότερο κοστολόγιο, χωρίς κανένα συμβιβασμό στην ποιότητα, ενώ ταυτόχρονα η διάθεση, καθώς και η οποιαδήποτε αντικατάσταση εξαρτημάτων, είναι άμεση. Η σχεδίαση των εξαρτημάτων επιτρέπει τη συναρμολόγηση στηριγμάτων για όλα τα μεγέθη Φ/Β πλαισίων, πλήθος διαφορετικών διατάξεων και όλες τις τεχνολογίες Φ/Β πλαισίων (κρυσταλλικού πυριτίου, thin film), βελτιστοποιώντας τον χρόνο εγκατάστασης. Η εταιρεία παρέχει πλήρη τεχνική υποστήριξη για τη σωστή εγκατάσταση του συστήματος στήριξης σε κάθε Φ/Β εγκατάσταση. Κατά τη σχεδίαση και την πιστοποίηση από την T�V Hellas, έχουν υπολογιστεί τα μόνιμα φορτία, οι θερμοκρασιακές μεταβολές, το φορτίο χιονιού και το φορτίου ανέμου, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Ευρωκώδικα 1. Επιπλέον έχουν ληφθεί υπόψη τα δυναμικά φορτία, όπως προκύπτουν βάση του φάσματος σχεδιασμού του ισχύοντος Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού 2000 (ΕΑΚ-2000) με τις συμπληρώσεις του 2003. Η διαστασιολόγηση των μελών έγινε

σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Ευρωκώδικα 9.

Η Alumil σχεδιάζει και παράγει ολοκληρωμένα συστήματα στήριξης φωτοβολταϊκών πλαισίων. Η τεχνολογία HELIOS περιλαμβάνει λύσεις για στήριξη φωτοβολταϊκών σε δώματα, στέγες και κεραμοσκεπές, προσφέροντας σημαντικά πλεονεκτήματα.

 www.alumilsolar.gr

• Εύκολη τοποθέτηση. • Μικρή επέμβαση στο δώμα.

H2200 Roof: Σύστημα στήριξης Φ/Β πλαισίων σε κεραμοσκεπές

Όλος ο αναγκαίος εξοπλισμός/υλικά για τους εγκαταστάτες Φ/Β

Με άνοιγμα στήριξης έως και 2 μέτρα, η σειρά H2200 Roof προσφέρει τη δυνατότητα για εύκολη και γρήγορη συναρμολόγηση. Ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε έργου, το σύστημα μπορεί να ρυθμιστεί και στις 3 διαστάσεις, ενώ έχει και τη δυνατότητα εγκατάστασης σε διάφορους τύπους κεραμιδιού (π.χ. ρωμαϊκού, ολλανδικού τύπου). Με το σύστημα Η2200 τα πάνελ τοποθετούνται είτε καθ’ ύψος, είτε κατά πλάτος για μέγιστη κάλυψη της στέγης, με τις αποστάσεις των στηριγμάτων να προσαρμόζονται εύκολα στις διαστάσεις των πανέλων.

Με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των εγκαταστατών, η εταιρεία διαθέτει πλέον ετοιμοπαράδοτα Φ/Β πλαίσια, inverters, καθώς και τον πλήρη εξοπλισμό για μια εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις καλύτερες τιμές της αγοράς! Τα κέντρα εξυπηρέτησης πελατών (σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη) ή οι κατά τόπους συνεργάτες μπορούν να προσφέρουν ενημέρωση για τον νέο τιμοκατάλογο, τα νέα προϊόντα βάσεις στήριξης φωτοβολταϊκών, με τη δυνατότητα προσυναρμολόγησης και άμεσης παράδοσης, καθώς και τις ειδικές τιμές που ισχύουν για την αγορά "πακέτου" εξοπλισμού.

H2300 Flat Roof: Σύστημα στήριξης Φ/Β πλαισίων σε δώματα και ταράτσες Η σειρά H2300 έχει σχεδιαστεί για εύκολη και γρήγορη συναρμολόγηση σε ταράτσες. Πρόκειται για πολύ ελαφριά κατασκευή, που χρησιμοποιεί μικρό αριθμό εξαρτημάτων. Το μέγιστο άνοιγμα στήριξης φτάνει τα 2 μέτρα, ανάλογα τα φορτία ανέμου και χιονιού, ενώ η δυνατότητα επιλογής κλίσης πανέλων κυμαίνεται από 10 έως 35 μοίρες. Παρά το χαμηλό της βάρος, η σειρά χρησιμοποιεί υψηλής αντοχής υλικά (κράμα αλουμινίου 6005T6), ενώ υπάρχει δυνατότητα τοποθέτησης των πανέλων είτε καθ’ ύψος, είτε κατά πλάτος για μέγιστη κάλυψη της ταράτσας. • Μεγιστοποίηση της εγκατεστημένης ισχύος σε ιδιόμορφα δώματα. • Δυνατότητα διάταξης πλαισίων κατά πλάτος ή καθ’ ύψος.

H2200 Roof

H2300 Flat Roof Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Ολοκληρωμένες λύσεις με προϊόντα υψηλής ποιότητας ΦΒ πλαίσια Η εταιρεία SUNCO διαθέτει (PV Modules) μονοκρυσταλλικά και πολυκρυσταλλικά Φ/Β πλαίσια, που χαρακτηρίζονται από υψηλή ποιοτική στάθμη κατασκευής και μοναδικά τεχνικά χαρακτηριστικά απόδοσης (ονομαστικής προς πραγματική Ισχύ) λειτουργίας του κάθε πλαισίου, παράλληλα με τον μεγάλο χρόνο εγγυημένης απόδοσης λειτουργίας. Μέσα από αυτή τη μεγάλη δυνατότητα επιλογής Φ/Β Πλαισίων, η SUNCO προσαρμόζει τις μελέτες των φωτοβολταϊκών έργων της, ανάλογα με τις απαιτήσεις των πελατών της, ούτως ώστε κάθε φορά να προτείνει τις ιδανικότερες λύσεις, ανάλογα με τις απαιτήσεις και τις ειδικότερες περιπτώσεις κάθε Φ/Β Σταθμού.

Μετατροπείς Γνωρίζοντας οι μηχανικοί της SUNCO ότι το βασικό σύστημα κάθε πετυχημένης Φ/Β εγκατάστασης είναι ο Μετατροπέας τάσεως (Inverter), έδωσαν, από την αρχή της δραστηριότητας της εταιρείας, μεγάλη έμφαση στην αξιολόγηση και επιλογή των καταλληλότερων από την Παγκόσμια αγορά Inverters, όσον αφορά τα λειτουργικά και τεχνικά χαρακτηριστι-

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Η εταιρεία Φωτοβολταϊκών Συστημάτων SUNCO A.E είναι από την ίδρυσή της μέλος του ομίλου ALUMINCO A.E. Οι εταιρείες είναι εγκατεστημένες σε ιδιόκτητες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, συνολικής επιφάνειας 34.000m2 στα Οινόφυτα Βοιωτίας. Η εταιρεία SUNCO A.E. επανδρώθηκε ταχύτατα, ευθύς με την ίδρυσή της, με καταξιωμένα επιστημονικά στελέχη από τον χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με στόχο τη δραστηριοποίησή της στα Φωτοβολταϊκά Συστήματα, μικρής και μεγάλης ισχύος, προσφέροντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, στις πάσης φύσεως επενδύσεις, αυτού του πολλά υποσχόμενου για την ανάπτυξη της χώρας, κλάδου.

 www.suncoenergy.gr

κά τους, αλλά λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη συμβατότητα αυτών, με τις απαιτήσεις του ηλεκτρικού δικτύου της ΔΕΗ. Μέσα από την τεράστια γκάμα προϊόντων αυτών των εταιρειών, η SUNCO δημιουργεί προϊόντα εξειδικευμένων Φ/Β μελετών, επιλέγοντας κάθε φορά την ιδανικότερη τεχνική λύση συμβατότητας και εύρυθμης λειτουργίας, σε βάθος χρόνου κάθε Φ/Β εγκατάστασης, που αναλαμβάνει να υλοποιήσει για λογαριασμό των πελατών της ή για δικής της εκμετάλλευσης έργα.

Bάσεις Στήριξης Πρωτοποριακές και καινοτομικές λύσεις, για όλες τις εφαρμογές Φ/B εγκαταστάσεων, (Στέγη- δώμα, Βιομηχανική Σκεπή, πάρκα), στον τομέα των απαραίτητων βάσεων στήριξης, κάθε Φ/B σταθμού, εξασφαλίζουν στη SUNCO τα υψηλής ποιότητας και σχεδιασμού προϊόντα της μητρικής της εταιρείας ALUMINCO A.E (www. aluminco.com), με τη διακριτική ονομασία ΕΣΤΙΑ, ΗΛΕΚΤΡΑ, ΦΑΕΘΩΝ, ΦΑΕΦΩΝ ΙΙ. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η SUNCO προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις για κάθε τύπο εγκατάστασης Φ/Β Συστήματος. Ειδικότερα για τις κεραμοσκεπές

κατοικιών, προσφέρεται το πρωτοποριακό μοναδικό κεραμίδι από χυτό αλουμίνιο, στο χρώμα των συμβατικών κεραμιδιών, που υποκαθιστά σε ορισμένα σημεία της στέγης κάποια υπάρχοντα κεραμίδια και μέσω των σημείων στήριξης, που φέρει στο σώμα του, συνδέεται αφ’ενός με την υποδομή της στέγης, αφ’ετέρου με τις μεταλλικές τεγίδες αλουμινίου, που συγκρατούν τα φωτοβολταϊκά πλαίσια. Κατ’αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται μία άψογη τεχνικά και αισθητικά στήριξη του Φ/Β σταθμού στην κεραμοσκεπή της κατοικίας, με εξαιρετικά μεγάλη αντοχή στον χρόνο και τις καιρικές συνθήκες.

Τα προϊόντα της Sunco Profit kit • Πλαίσια: Yingli Solar • Μετατροπείς: Kaco Powador • Βάση: Ηλέκτρα Aluminco Premium kit • Πλαίσια : Schott Solar • Μετατροπέας : Kaco Powador • Βάση: Ηλέκτρα Aluminco Plus kit • Πλαίσια: Silcio • Μετατροπείς: SMA • Βάση: Ηλέκτρα Aluminco H SUNCO παρέχει τις εξής υπηρεσίες: 1. Μελέτη. 2. Χωροθέτηση. 3. Σύνταξη φακέλων. 4. Προμήθεια υλικών. 5. Εγκατάσταση φ/β συστήματος. 6. Ενεργοποίηση λειτουργίας φ/β συστήματος. 7. Παροχή εγγύησης.

ΟΙΚΙΑΚΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ

fischer Solar-Fix, ετοιμοπαράδοτο σύστημα με εύκολη τοποθέτηση

ο fischer Solar-Fix είναι ένα γρήγορο και απλό σύστημα στήριξης φωτοβολταϊκών (και ηλιοθερμικών πλαισίων), κατάλληλο για εφαρμογές σε στέγες, δώματα (ταράτσες) και βιομηχανικές στέγες. Το συγκεκριμένο σύστημα διατίθεται ετοιμοπαράδοτο και προσφέρει στον εγκαταστάτη ολοκληρωμένη λύση, τόσο για γρήγορη και εύκολη τοποθέτηση αξιόπιστων και πιστοποιημένων στηριγμάτων φωτοβολταϊκών, όσο και χημικών αγκυρίων (με εγγύηση για τη στεγάνωση) σε δώματα. Πιο συγκεκριμένα για εγκαταστάσεις οικιακών Φ/Β η fischer διαθέτει: • Σύστημα για κεραμοσκεπές o Ισχυρό ελαφρύ και οικονομικό προφίλ αλουμινίου Solar-Fish (κράμα AW6063T6), διαθέσιμο σε βέργες 4,2 και 3,15 μέτρων. o Μεγάλη γκάμα ρυθμιζόμενων ανοξείδωτων Α2 γάντζων. o Πλήρη σειρά ντιζοστρίφωνων (M10x200, M10x250, M12x300, M12x350). o Προσυναρμολογημένους σφιγκτήρες για όλα τα πάχη Φ/Β πλαισίων. o Ασφαλτική σιλικόνη στεγάνωσης για εξωτερικό χώρο, κατάλληλη

• o

o o

o o o

για ασφαλτόπανο, κεραμίδι, τραπεζοειδή λαμαρίνα. Σύστημα για δώματα, ταράτσες Ισχυρό ελαφρύ και οικονομικό προφίλ αλουμινίου Solar-Fish (κράμα AW6063T6), διαθέσιμο σε βέργες 4,2 και 3,15 μέτρων. Χαλύβδινο γαλβανισμένο εν θερμώ προφίλ. Δυνατότητα τοποθέτησης Φ/Β πλαισίων σε διάταξη 1 portrait ή landscape, 2 portrait ή 3 landscape (εικ. 1). Προσυναρμολημένα τρίγωνα στήριξης για κλίση 25ο, 30ο ή 35ο. Δυνατότητα τοποθέτησης οποιασδήποτε διάταξης και γωνίας κλίσης με το χαλύβδινο προφίλ (και με υπερύψωση της κατασκευής) (εικ. 2). Συμβατότητα με χημικά αγκύρια ή βαρυτικές δοκούς Προσυναρμολογημένους σφιγκτήρες για όλα τα πάχη Φ/Β πλαισίων. Χημικά υγρομονωτικά αγκύρια FIS EM & FIS HB με πιστοποίηση. Ανοξείδωτη Α2 ντίζα M10 ή M12 1m Ασφαλτική σιλικόνη στεγάνωσης για εξωτερικό χώρο, κατάλληλη για ασφαλτόπανο, κεραμίδι, τραπεζοειδή λαμαρίνα.

Η εταιρία fischer Hellas είναι η ελληνική θυγατρική του ομίλου fischer. Ο όμιλος εταιρειών fischer περιλαμβάνει 43 θυγατρικές επιχειρήσεις σε 32 χώρες, με μονάδες παραγωγής στην Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Κίνα, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Τσεχία, την Τουρκία και τις ΗΠΑ. Το 2011, ο όμιλος είχε 3.900 εργαζόμενους και ενοποιημένες πωλήσεις 606 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος δραστηριοποιείται σε τέσσερεις επιχειρηματικούς τομείς και συγκεκριμένα στα συστήματα στερέωσης, στα εξαρτήματα αυτοκινήτων (συστήματα αποθήκευσης για το εσωτερικό των αυτοκινήτων), στα fischertechnik (εξελιγμένα τεχνικά παιχνίδια κατασκευών) και ως fischer consulting (σύμβουλοι επιχειρήσεων).

 www.fischer.gr

εικ. 1

εικ. 2

Τεχνική υποστήριξη Για ειδικές κατασκευές φωτοβολταϊκών ή οποιαδήποτε τεχνικά ζητήματα στήριξης, μπορείτε να απευθυνθείτε στους έμπειρους μηχανικούς της εταιρείας, ενώ στον ιστότοπο www.fischer.gr θα βρείτε χρήσιμα τεχνικά έντυπα και πληροφορίες για εγκαταστάσεις Φ/Β, καθώς και για όλα τα υπόλοιπα προϊόντα.

Σύστημα για κεραμοσκεπές

Σύστημα για δώματα, ταράτσες Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΤΕΧΝΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Ενσωμάτωση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτιριακά κελύφη Του Στέφανου Δ. Γαζέα, Αρχιτέκτονα Μηχανικού (BArch, Dip.Arch, MA, Υποψήφιου Διδάκτωρα Α.Π.Θ.)

Η παρούσα δυσοίωνη οικονομική συγκυρία, σε συνδυασμό με τη δεδομένη υψηλή ηλιοφάνεια, καθιστούν τον τόπο μας ιδανικό για τη δημιουργία «ηλιακών» οικισμών που θα βοηθούσαν τους χρήστες στη μείωση των εξόδων για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους και τη σταδιακή απεξάρτηση από τη χρήση των ορυκτών καυσίμων.

α φωτοβολταϊκά (Φ/Β) κύτταρα εφευρέθηκαν το 1954 από τα εργαστήρια Bell (εικόνα 1) στις Η.Π.Α. και αρχικά χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά σε διαστημικές εφαρμογές. Όταν ξέσπασε η πετρελαϊκή κρίση το 1973, τα Φ/Β συστήματα δεν ήταν ακόμη διαθέσιμα στο εμπόριο, παρόλο που τα πλεονεκτήματα της ηλιακής τεχνολογίας είχαν ήδη γίνει γνωστά.

νται απόλυτα με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της συγκεκριμένης κατασκευής (εικόνα 2). Έκτοτε, πολλά σύγχρονα κτίρια υιοθέτησαν τη νέα αυτή αρχιτεκτονική «γλώσσα» (Eικόνες 3 & 4), ενσωματώνοντας Φ/Β πλαίσια στα κελύφη τους. Τα ενσωματωμένα Φ/Β συστήματα (Building Integrated Photovoltaics - BIPVs) ορίζονται ως τα Φ/Β πλαίσια, που τοποθετούνται στα κελύφη κτιρίων, παρουσιάζοντας παρόμοια κατασκευαστικά χαρακτηριστικά με τα συμβατικά δομικά υλικά που αντικαθιστούν, παράγοντας ταυτόχρονα ηλεκτρική ενέργεια από τον ήλιο, εκεί ακριβώς που καταναλώνεται. Τα συστήEικόνα 3

Eικόνα 1

Ο πρώτος αρχιτέκτονας που τόλμησε να ενσωματώσει Φ/Β πλαίσια στα κτίρια του ήταν ο Frank Gehry. Το 1979, τοποθέτησε δυο Φ/Β συλλέκτες στο Spiller Residence (Venice-California), οι οποίοι λειτουργούν σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα ενεργειακά συστήματα του κτιρίου, αλλά παράλληλα εναρμονίζοEικόνα 4

Eικόνα 2 30

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ματα αυτά είναι συνήθως διασυνδεδεμένα με το δίκτυο κοινής ωφέλειας, για οικονομικούς και πρακτικούς λόγους. Τα πιο αξιόλογα παραδείγματα, με αρχιτεκτονικά κριτήρια αξιολόγησης, είναι αυτά που κυριολεκτικά ενσωματώνουν τα Φ/Β συστήματα στα κελύφη τους, αντικαθιστώντας δηλαδή συμβατικά δομικά υλικά με κατάλληλης μορφής Φ/Β πλαίσια, μειώνοντας με αυτό τον τρόπο τη διαφορά του κόστους κατασκευής σε σχέση μ’ ένα συμβατικό κτίριο. Προσεγγιστικά, θα μπορούσε να δοθεί μια τάξη μεγέθους της διαφοράς αυτής, η οποία υπολογίζεται στο 20-40% του συνολικού κόστους κατασκευής, ανάλογα προ-

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ φανώς με την κτιριακή τυπολογία και την ενεργειακή αποδοτικότητα στην οποία στοχεύει ο χρήστης. Ο χρόνος απόσβεσης της επένδυσης εξαρτάται από το συνολικό κόστος αγοράς και εγκατάστασης του Φ/Β συστήματος και της ενεργειακής αποδοτικότητας που επιτυγχάνεται.

Κριτήρια και σχεδιαστικές λύσεις ενσωμάτωσης Ο σχεδιασμός ενός κτιρίου με ενσωματωμένα Φ/Β συστήματα αποτελεί μια διεπιστημονική υπόθεση. Η ένταξή τους στα κτιριακά κελύφη θεωρείται επιτυχής όταν πληροί τα ακόλουθα κριτήρια ενσωμάτωσης: α) τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό β) τη μηχανολογική ένταξη γ) την ηλεκτρολογική ένταξη δ) τη δυνατότητα επιτήρησης και ελέγχου της λειτουργίας τους Σήμερα υπάρχουν πολλές εταιρείες που κατασκευάζουν Φ/Β συλλέκτες, κυρίως στη Γερμανία, την Ιαπωνία, την Κίνα και τις Η.Π.Α. Στην αγορά κυκλοφορεί μεγάλος αριθμός προϊόντων, σε μεγάλο εύρος διαστάσεων, αποδόσεων ακόμη και χρωματικών αποχρώσεων (εικόνα 5). Ο αρχιτέκτονας λοιπόν θα πρέπει να εξετάσει τις δυνατότητες που του προσφέρονται ώστε να διαμορφώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το ενεργειακό ισοζύγιο του κτιρίου που μελετά. Σύμφωνα με τον Helmke (2006), τα προϊόντα αυτά διακρίνονται σε τρεις (3) γενιές: Η πρώτη γενιά περιλαμβάνει τα συστήματα που δεν έχουν σχεδιαστεί εξ’ αρχής για κτιριακή ενσωμάτωση και τοποθετούνται αναρτημένα στα κελύφη των κτιρίων. Στη δεύτερη ανήκουν τα πολυλειτουργικά προϊόντα που παρέχουν πολλαπλές επιλογές ενσωμάτωσης, αφού γίνονται μέρος

της κτιριακής δομής και παρουσιάζουν έντονο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Η τρίτη γενιά αφορά στα προϊόντα της τεχνολογίας λεπτών υμενίων, που αναπτύσσονται σε εύκαμπτα πολυμερή υποστρώματα (ρολά ή υφάσματα), με αναρίθμητες δυνατότητες εφαρμογής στην κτιριακή βιομηχανία. Μέχρι σήμερα, τα περισσότερα αξιόλογα παραδείγματα κτιρίων ενσωματώνουν προϊόντα πυριτίου δεύτερης γενιάς (άμορφα, πολυκρυσταλλικά ή μονοκρυσταλλικά). Οι πιο συνηθισμένες λύσεις ενσωμάτωσης Φ/Β πλαισίων σε κελύφη κτιρίων είναι οι εξής: 1. Στέγες Πολλές κτιριακές εφαρμογές ενσωμάτωσης Φ/Β πλαισίων βρίσκουν τη θέση τους στις στέγες των κτιρίων (εικόνα 6). Οι στέγες (σχήμα 1) πλεονεκτούν διότι συνήθως δεν σκιάζονται από άλλα μέρη του κτιριακού κελύφους ή από όμορες οικοδομές, δεν απαιτούν ιδιαίτερους συμβιβασμούς στη διαδικασία εγκατάστασης, ενώ συχνά παρέχουν και την απαιτούμενη επιφάνεια (συνδυαστικά με βέλτιστο προσανατολισμό και γωνία κλίσης) για την κάλυψη ακόμη και του συνόλου των αναγκών του χρήστη. Κατασκευαστικά προβλήματα, που εστιάζουν κυρίως στο θέμα της στεγανοποίησης των δωμάτων, δεν καθιστούν εύκολη την αντικατάσταση των συμβατικών προϊόντων επιστέγασης. Γι’ αυτό τον λόγο, υπάρχουν διαθέσιμοι στην αγορά συλλέκτες που προσομοιάζουν κεραμίδια ως προς την εξωτερική τους μορφή, όμως το κόστος αγοράς τους είναι ιδιαίτερα υψηλό. 2. Αίθρια Τα αίθρια, ειδικά στις χώρες με υψηλή ηλιοφάνεια όπως η Ελλάδα, χρειάζονται κάποιου είδους περιο-

Εικόνα 5

Εικόνα 6

ρισμό της διείσδυσης της ηλιακής ακτινοβολίας στο εσωτερικό του κτιρίου στο οποίο εντάσσονται, για την αποφυγή της υπερθέρμανσης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Τα Φ/Β κύτταρα μπορούν να συγκολληθούν ανάμεσα σε δυο φύλλα γυαλιού και να τοποθετηθούν με τον ίδιο τρόπο που κατασκευάζονται και τα συμβατικά αίθρια (εικόνα 7), ενώ σιλικόνη ανάμεσα στα πλαίσια Εικόνα 7

Σχήμα 1

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΤΕΧΝΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Σχήμα 2

εξασφαλίζει τη στεγανότητα της κατασκευής. Οι κοιλοδοκοί, που στηρίζουν τα πλαίσια αυτά, μπορούν να φιλοξενήσουν στο εσωτερικό τους τις καλωδιώσεις, για ένα αισθητικά άρτιο αποτέλεσμα. Σε υφιστάμενα αίθρια, τα Φ/Β πλαίσια μπορούν να τοποθετηθούν ως εξωτερική «επιδερμίδα» (σχήμα 2), αρκεί βέβαια να αποδειχθεί από τη στατική μελέτη ότι το πρόσθετο βάρος δε θα δημιουργήσει προβλήματα. 3. Προσόψεις Όσον αφορά στις προσόψεις, οι επιλογές ενσωμάτωσης είναι πολυάριθμες. Τα Φ/Β πλαίσια μπορούν ν’ αντικαταστήσουν προϊόντα επικάλυψης (π.χ. ορθομαρμάρωση, διακοσμητικό τούβλο κλπ), να μορφοποιήσουν στηθαία εξωστών, ακόμα και ν’ αντικαταστήσουν συμβατικούς υαλοπίνακες (διατίθενται διαφανή ή ημιδιαφανή κύτταρα με ποι-

κίλες αποδόσεις). Έχοντας υπόψη τη διαθεσιμότητα σε υλικά και χρώματα, τα κτίρια μπορούν να αποκτήσουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ύφος (εικόνα 8). Το μειονέκτημα της λύσης αυτής για την Ελλάδα είναι ότι τα κάθετα τοποθετημένα πλαίσια δεν θα έχουν τη δυνατότητα επίτευξης υψηλών αποδόσεων, μιας και η ιδανική γωνία κλίσης στη χώρα μας είναι 30-35ο, ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος του τόπου που εξετάζεται. Τα πλαίσια στις προσόψεις πρέπει να επιτρέπουν την κυκλοφορία του αέρα στο πίσω μέρος τους, για να περιορίζεται το ενδεχόμενο υπερθέρμανσης και κατά συνέπεια πτώσης της απόδοσης (εκτός αν τα κύτταρα που επιλέγονται, είναι άμορφου πυριτίου, των οποίων η απόδοση δεν εξαρτάται από τη θερμοκρασία λειτουργίας). 4. Σκίαστρα & στέγαστρα (σταθερά ή κινητά) Τα σκίαστρα περιορίζουν την είσοδο της ηλιακής ακτινοβολίας και του φυσικού φωτός στο εσωτερικό των κτιρίων, εξασφαλίζοντας καταλληλότερες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης, ενώ παράλληλα δεν εμποδίζουν την οπτική επαφή προς τον εξωτερικό χώρο. Από αρχιτεκτονικής πλευράς, τα σκίαστρα αποτελούν ένα ισχυρό σχεδιαστικό στοιχείο στις προσόψεις των κτιρίων, τοποθετούνται οριζόντια ή κάθετα και μπορούν να παραμένουν σταθερά, σε μια προεπιλεγμένη γωνία κλίσης,

Εικόνα 8

Σχήμα 3 32

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ή να μετακινούνται, ανάλογα με τις ανάγκες των χρηστών. Η προσθήκη Φ/Β πλαισίων στα σκίαστρα (σχήμα 4) τα μετατρέπει από παθητικά σε ενεργητικά ηλιακά συστήματα, αφού από τη μια πλευρά εξοικονομούν ενέργεια αποτρέποντας την υπερθέρμανση των κυρίων χώρων κι από την άλλη παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα από τον ήλιο (εικόνα 9). Τα σκίαστρα θα πρέπει να μην αλλοιώνουν τη σύνθεση του κτιρίου, ν’ αντέχουν στους δυνατούς ανέμους και να καθαρίζονται εύκολα, ενώ τα Φ/Β πλαίσια θα πρέπει να τοποθετούνται έτσι ώστε να μη σκιάζονται μεταξύ τους.

Κτιριακές εφαρμογές μεγάλης κλίμακας Την τελευταία δεκαετία, ο συνδυασμός οικονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων συντέλεσαν στην εξάπλωση των Φ/Β συστημάτων στα κτίρια, μέχρι που πρόσφατα η χρήση τους άρχισε να γίνεται επιτακτική. Σε κάποιες μάλιστα χώρες, η χρήση τους (και γενικότερα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Α.Π.Ε.) έγινε υποχρεωτική με την επιβολή Οδηγιών, που ίσως σύντομα εφαρμοστούν και στην Ελλάδα. Αυτό σημαίνει πως στο άμεσο μέλλον, η κατασκευή μεμονωμένων «ηλιακών» κτιρίων ίσως να μην επαρκεί για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για την εξοικονόμηση ενέργειας και τον περιορισμό

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ Εικόνα 9

της χρήσης των ορυκτών καυσίμων. Στο εξωτερικό, γίνονται προσπάθειες μεγαλύτερης κλίμακας, κάνοντας χρήση της Φ/Β τεχνολογίας σε φιλόδοξα προγράμματα δημιουργίας «ηλιακών» οικισμών και πόλεων. Η αρχή έγινε το 1999 στην Ολλανδική πόλη του Amersfoort με πληθυσμό 130.000 κατοίκων, κατόπιν πρωτοβουλίας της REMU (Regional Energy Company of Utrecht), όπου στο νέο προάστιο Nieuwland σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν ποικίλες κτιριακές εφαρμογές, με ικανοποιητικά μέχρι σήμερα αποτελέσματα (εικόνα 10). Στη νοτιοδυτική Γερμανία, η πόλη του Freiburg (εικόνα 11) με πληθυσμό 215.000 κατοίκων, θεωρείται ως η «οικολογική πρωτεύουσα της Ευρώπης». Πρόκειται για μια πανεπιστημιούπολη, που σέβεται τους πολίτες της αλλά και το περιβάλλον. Έμφαση έχει δοθεί σε τέσσερις καίριους τομείς, α) τις μετακινήσεις (400 χλμ ποδηλατοδρόμων και σύγχρονα μέσα μαζικής μεταφοράς), β) τη διαχείριση των απορριμμάτων (ανακυκλώνεται το 60% του συνόλου), γ) τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας (10% των κατοίκων έχουν ήδη στραφεί στις Α.Π.Ε.) και δ) τους ελεύθερους χώρους (το πράσινο κυριαρχεί στο κέντρο της πόλης). Το Masdar City, στο Abu Dhabi, σχεδιάστηκε σε λευκό χαρτί το 2006, από την εταιρεία Foster & Partners, με περιβαλλοντικά κριτήρια, για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (εικόνα 12). Μεγάλο τμήμα του οικιστικού συγκροτήματος έχει ήδη κατασκευαστεί. Η εγκατάσταση των Φ/Β συστημάτων θα αποδίδει συνολικά

Εικόνα 11

130 MW ηλεκτρικής ενέργειας, που σε συνδυασμό με τις άλλες στρατηγικές θα επιφέρουν μηδενικό αποτύπωμα έκλυσης διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και αποβλήτων στο περιβάλλον.

Ηλιακοί οικισμοί Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο, με τη χρήση ενσωματωμένων Φ/Β συστημάτων στα κελύφη των κτιρίων, δεν αποτελεί απλά μια εναλλακτική λύση για την κάλυψη των αναγκών μας. Ειδικά για τους αρχιτέκτονες, η άρτια ενσωμάτωση των ηλιακών συλλεκτών στα κτίρια αποτελεί μια νέα σχεδιαστική πρόκληση, που συνεχώς κερδίζει έδαφος, δημιουργώντας μια νέα τάση, αυτή της «ηλιακής αρχιτεκτονικής». Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές δυνατότητες και προοπτικές να γίνουν κινήσεις αντίστοιχες μ’ αυτές του εξωτερικού. Η πρόσφατη δυσοίωνη οικονομική συγκυρία, σε συνδυασμό με τη δεδομένη υψηλή ηλιοφάνεια, καθιστούν τον τόπο μας ιδανικό για τη δημιουργία «ηλιακών» οικισμών που θα ξεχωρίσουν σε αποδοτικότητα, ενώ παράλληλα

Εικόνα 12

θα βοηθούσαν τους χρήστες στη μείωση των εξόδων για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους και τη σταδιακή απεξάρτηση από τη χρήση των ορυκτών καυσίμων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Antony, F., D�rschner, C. & Remmers, K. H. (2007), Photovoltaics for Professionals, Earthscan, London Bradford, T. (2006), Solar Revolution, MIT Press, Cambridge, Massachusetts Dal Co, F. & Forster, K. W. (1998), Frank O. Gehry: The Complete Works, Monaccelli Press, New York Hegger, M., Fuchs, M., Stark T. & Zeumer, M. (2009), Energy Manual: Sustainable Architecture (Edition Detail), Birkh�user Verlag AG, Munich L�ling, C. (ed.) (2009), Energizing Architecture: Design and Photovoltaics, Jovis Verlag GmbH, Berlin Prasad, D. & Snow, M. (eds.) (2005), Designing with Solar Power, Images Publishing, Victoria Roaf, S. (2009), Eco-δομείν, Εκδόσεις Ψύχαλου, Αθήνα Roberts, S. & Guariento, N. (2009), Building Integrated Photovoltaics: A Handbook, Birkhäuser Verlag AG, Berlin Studio E Architects Ltd. (2000), BIPV Projects: Photovoltaics in Buildings (DTI New & Renewable Energy Programme), Crown, London Thomas, R. (ed.) (2001), Photovoltaics and Architecture, Spon Press, London

Εικόνα 10 Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΟ

Αστικοί συνεταιρισμοί οικιακών παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας Πώς μπορεί ο τομέας των οικιακών φωτοβολταϊκών να δώσει ώθηση στην οικονομία, να δημιουργήσει κλίμα αισιοδοξίας και αυτενέργειας και να συμβάλλει στην ανασύσταση ενός διαλυμένου κοινωνικού ιστού. Του

Αργύρη Σαλπέα, Οικονομολόγου, Γεν. Διευθυντή της Πλειάς Συμβουλευτικής ΕΠΕ, asalpeas@pliasconsulting.com

παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ στη χώρα μας, αναπτύχθηκε από την αρχή με πολλές στρεβλώσεις και αυτή είναι η αιτία των συνεχών και αιφνιδιαστικών αλλαγών τιμολογιακής πολιτικής και όρων αδειοδότησης, που δημιουργεί ανασφάλεια στους μικρούς οικιακούς επενδυτές και καθιστά το τοπίο θολό και το μέλλον του χώρου αβέβαιο. Αποτέλεσμα αυτών των στρεβλώσεων και των παρενεργειών τους είναι ο τομέας αυτός, όπως τόσοι άλλοι στην χώρα μας, να μην εξελίσσεται προοδευτικά - αναπτυξιακά και υπέρ του συνόλου της κοινωνίας, αλλά να κινδυνεύει να καταλήξει υπέρ ελαχίστων. Η τελευταία απόφαση του Υφυπουργού Ενέργειας κ. Ασημάκη Παπαγεωργίου για την αιφνιδιαστική μείωση των τιμών πώλησης των οικιακών παραγωγών ενέργειας προς την ΔΕΗ κατά 47% και πέραν του πλαισίου που είχε θεσπισθεί δύο φορές με νόμο, ανέτρεψε σε μια νύχτα τις υποδομές και τους προγραμματισμούς μιας σταθερά αναπτυσ-

Τα οικιακά Φωτοβολταϊκά όχι μόνο δεν επιβαρύνουν το δίκτυο, τουναντίον συνεισφέρουν στην ευσταθή λειτουργία του, όπως εξαιρετικά αποδεικνύει το ΤΕΕ Δυτ. Ελλάδος. [αποφ. ΤΕΕ Δυτ. Ελλάδος Αρ. Πρ. 1543] και οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ΕΕ L153/18/6/2010]. σόμενης αγοράς, που απασχολούσε 25-30.000 νέους επιστήμονες και τεχνικούς και βοηθούσε πολλαπλώς την πορεία της χώρας για διέξοδο από την κρίση. Επειδή πολλά ακούγονται γύρω από τις τιμές των Οικιακών, ανεύθυνα ή υπεύθυνα, μια καθαρή συζήτηση προϋποθέτει καθαρό τοπίο οικονομικών δεδομένων.

Τι προσφέρει το Οικιακό Φωτοβολταϊκό στην Ελληνική Οικονομία και τι εισπράττει Για να υπολογίσουμε σε πραγματική βάση τα δυο ζητούμενα μεγέθη οφείλουμε να απομονώσουμε τα 34

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Οικιακά Φωτοβολταϊκά από τις άλλες ΑΠΕ και να μετρήσουμε αυτά τα μεγέθη αυτόνομα . Δηλαδή να υπολογίσουμε την πραγματική επιβάρυνση του καταναλωτή από τη διαφορά της τιμής πώλησης στη ΔΕΗ και την τιμή πώλησης από τη ΔΕΗ του οικιακά παραγόμενου ρεύματος, αφού αφαιρεθούν από την ονομαστική διαφορά, αφενός μεν το πραγματικά αναλογούν στα οικιακά τέλος ΑΠΕ, και αφετέρου το οικονομικό όφελος που προκύπτει και θα προκύπτει αυξανόμενο από την μείωση εκπομπής ρύπων, που προκύπτει και εξαγοράζεται από τρίτους. Τότε και μόνο τότε μπορούμε συ-

ΟΙΚΙΑΚΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ζητήσουμε για «πραγματική επιβάρυνση του καταναλωτή» και αντικειμενικό επαναπροσδιορισμό της τιμής πώλησης, ώστε να οδηγηθούμε σε μια νέα τιμή, που θα είναι πλήρως αποδεκτή και ταυτόχρονα δεν θα επιβαρύνει την κοινωνία. Σήμερα, μέσω του ΕΔΜΗΑΡ, τα Οικιακά Φωτοβολταϊκά ενσωματώνουν μια σειρά «αμαρτίες», που δεν οφείλονται σε αυτά, αλλά σε άλλες πηγές ενέργειας, π.χ. φυσικό αέριο. Επειδή εδώ μπορεί να γίνει ο αντίλογος ότι η ΔΕΗ και λοιποί φορείς, ΔΕΔΗΕ, ΛΑΓΗΕ κ.λπ., αντιμετωπίζουν τις επιβαρύνσεις ως «ολικό» επιχειρηματικό κόστος-κονδύλι, ενώ την επιλογή των αναπτυξιακών αξόνων την επιλέγει το κράτος, ανταπαντάμε ότι τότε και το κράτος οφείλει να επιβάλλει στη λογική διαμόρφωσης των μεγεθών τους και την πολιτική προτεραιοτήτων, που ωφελεί τον τόπο.

Τα Οικιακά Φωτοβολταϊκά εξαιρούνται από τυχόν διαπιστώσεις κορεσμού του Δικτύου. [παρ.2 άρθρο 7 Υ.Α ΦΕΚ Β1079/2009 και ΦΕΚ 1557/22/9/2010]. Άρα νομικά είναι άκυρος ο ισχυρισμός της Ρ.Α.Ε περί κορεσμού του δικτύου της Πελοποννήσου.

Η πολιτική αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από την ενίσχυση των διαδικασιών εκείνων, που ωφελούν τους πολλούς (οικιακά φωτοβολταϊκά) και όχι τους λίγους. Στην περίπτωση δε που η πολιτική δεν βγαίνει με τιμές 0,47 ή λίγο χαμηλότερες, τότε το παράδειγμα της Αυστρίας μπορεί να φωτίσει το μέλλον, προσαρμοσμένο στις αναπτυξιακές ανάγκες της Ελληνικής Οικονομίας και κοινωνίας σε ώρες βαθιάς ύφεσης και κρίσης. Η Αυστρία επιδοτεί την κατασκευή μικρών φωτοβολταϊκών συστημάτων με 200ε/w.

Κάτι τέτοιο στη χώρα μας θα ευνοούσε την ανάπτυξη αυτής της αγοράς, που δίνει 25.000 θέσεις εργασίας, θα ευνοούσε τα δημόσια έσοδα με πάνω από 600 εκ. ευρώ/ετησίως ΦΠΑ και με πάνω από 200 εκ. ευρώ/ετησίως άμεσους φόρους, χωρίς να αναφέρουμε τις ασφαλιστικές εισφορές και τα έσοδα από τη φορολογία των εργαζομένων, ενώ τα χρήματα επιδοτήσεων θα ήταν από ΕΣΠΑ και δεν θα επιβάρυναν τους Εθνικούς πόρους.

«Συνεταιρίζομαι για το Περιβάλλον, την Ενέργεια και τη συλλογική Ανάπτυξη» Με το άρθρο αυτό προτείνω τη δημιουργία νέων μορφών ανάπτυξης, μικροκοινωνικών συνεργειών στα πλαίσια "μικρών αστικών συνεταιρισμών ενέργειας από οικιακούς παραγωγούς", ώστε ως μικρά συλλογικά οικονομικά σχήματα να μπορούν να ενταχθούν σε ευρωπαϊκά κονδύλια (ΕΣΠΑ ΑΝ. ΝΟΜΟΣ κ.λπ.) και μέσω αυτής της στήριξης να αναπροσαρμοσθεί η τιμή πώλησης και να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα των ενισχύσεων. Η ανάπτυξη –εξέλιξη ενός τέτοιου προγράμματος «Συνεταιρίζομαι για το Περιβάλλον, την Ενέργεια και τη συλλογική Ανάπτυξη» , το οποίο

θα υλοποιηθεί μέσα από Αστικούς Συνεταιρισμούς ειδικού σκοπού, ιδιοκτητών ή μη, οικιακών φωτοβολταϊκών, μπορεί να καταστήσει δυνατόν να επιτευχθούν επιχορηγήσεις (επιδοτήσεις) του αρχικού εξοπλισμού επένδυσης και έτσι να έχουμε τα παρακάτω οφέλη: 1. Μειωμένο τελικό κόστος για τον οικιακό επενδυτή 2. Μείωση της τιμής πώλησης kwh, αλλά παράλληλη αύξηση της απόδοσης της επένδυσης του μικρομεσαίου οικογενειάρχη, με αποτέλεσμα και οι δύο, αντικρουόμενες σήμερα, πλευρές να είναι απόλυτα ικανοποιημένες 3. Αύξηση της απορρόφησης Ευρωπαϊκών κονδυλίων 4. Ουσιαστική συμβολή στην αναγκαία ανασύσταση ενός διαλυμένου κοινωνικού ιστού 5. Δημιουργία ενός κλίματος αισιοδοξίας και αυτενέργειας στην κοινωνία και ιδιαίτερα σε νέους Επιστήμονες και Τεχνικούς 6. Συμβολή σε ουσιαστική και μακροχρόνια μείωση των ελλειμμάτων της ΔΕΗ.

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΑ

«Πράσινη Ευρώπη» για δυνατή ανάπτυξη και απασχόληση Η στροφή προς την πράσινη ανάπτυξη με την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη δημιουργία των απαραίτητων ενεργειακών υποδομών για άρση της ενεργειακής απομόνωσης μέσα στα επόμενα χρόνια, θα συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου για μια καλύτερη Ευρώπη και στις προσπάθειες των κρατών μελών για έξοδο από την κρίση. Της Ευρωβουλευτού Ρόδης Κράτσα, Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2007-2012

έσω των αλλαγών που επιφέρει η πράσινη ανάπτυξη στην παραγωγική διαδικασία της οικονομίας, δημιουργείται νέος πλούτος με μοχλό το περιβάλλον, σε σχέση με τους διαθέσιμους πόρους και τη μεταφορά τεχνογνωσίας. Κατά συνέπεια, τεχνολογική εξέλιξη, καινοτομία και πράσινη ανάπτυξη είναι τρεις παράγοντες που συμβαδίζουν και αλληλοεπηρεάζονται. Για αυτό, η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Ευρώπη 2020» τοποθετεί την καινοτομία και την πράσινη ανάπτυξη στο επίκεντρο των στόχων για αύξηση της ανταγωνιστικότητας της βιωσιμότητας και της απασχόλησης. Παράλληλα, η πράσινη ανάπτυξη αποτελεί και την πιο αποτελεσματική διαδικασία για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλ-

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

« Για τη χώρα μας δημιουργούνται τεράστιες δυνατότητες πράσινης ανάπτυξης, τις οποίες πρέπει να αξιοποιήσουμε σε όλους τους τομείς και κλάδους, σε αυτούς που έχουμε ήδη καλές επιδόσεις, αλλά και νέους » λαγών και της περιβαλλοντικής κρίσης του πλανήτη μας. Ιδιαίτερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εστιάζεται στις θετικές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και επισημαίνει ότι, στην πράσινη οικονομία, η αύξηση της απασχόλησης υπήρξε θετική καθόλη τη διάρκεια της κρίσης, ενώ πάνω από 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από τώρα μέχρι το 2020. Η μετάβαση, λοιπόν, προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και αποδοτική χρήση των πόρων, καθώς και παραγωγικής καινοτομίας είναι μια διαρθρωτική τάση, η οποία θα επαναπροσδιορίσει πολλές από τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας. Για παράδειγμα, οι κατασκευές θα είναι ένας από τους τομείς που θα επωφεληθούν άμεσα από τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και από τα μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, όπως και η επέκταση της προστασίας των ακτών, οι

ενισχύσεις των κτιρίων και των υποδομών, οι σύγχρονες μεταφορές και η διαχείριση των υδάτων. Η σωστή λειτουργία της αγοράς εργασίας αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή και επωφελή αυτή πράσινη μετάβαση. Για αυτό η στρατηγική μας πρέπει να περιλαμβάνει και τις επενδύσεις σε νέες δεξιότητες εργαζομένων ή ανέργων για «πράσινες» θέσεις εργασίας. Για τον λόγο αυτό, πρέπει να διευκολύνουμε την κινητοποίηση της χρηματοδότησης της Ε.Ε. για μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων στους πράσινους τομείς, που έχουν σημαντικές δυνατότητες απασχόλησης. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι οι «πράσινες» θέσεις εργασίας δημιουργούνται κυρίως στις ΜΜΕ σε αντίθεση με τις μεγάλες εταιρείες. Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, το 2012 ένας στους 8 εργαζομένους σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχε «πράσινη» θέση εργασίας, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 13% όλων των θέσεων εργασίας στις ΜΜΕ. Στις μεγάλες εταιρείες, τα αντίστοιχα αριθμητικά στοιχεία είναι 1 στους 33, ποσοστό που αναλογεί στο 3% όλων των θέσεων εργασίας στις εταιρείες αυτές. Οι «πράσινες» αυτές θέσεις εργασίας στις ΜΜΕ εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σημαντικά και θα φτάσουν το 35% τα προσεχή δύο χρόνια. Για αυτό τον λόγο, οι φορείς χάραξης πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των κρατών μελών της αλλά και των κοινωνικών εταίρων πρέπει να εξασφαλίσουν ότι η υποστήριξη της κατάρτισης που παρέχουν, είναι ανάλογη των στόχων και των στρατηγικών τους για την προώ-

ΑΓΟΡΑ θηση των επενδύσεων στην πράσινη οικονομία και παραγωγή. Για να εκμεταλλευθεί τις νέες αυτές δυνατότητες, που παρέχει το ανθρώπινο δυναμικό, είναι επιβεβλημένο ότι χρειάζεται να διαθέτει τις κατάλληλες δεξιότητες, όπως και την κατάλληλη ενημέρωση και κατεύθυνση. Η έρευνα του Ευρωβαρομέτρου αποκαλύπτει, επίσης, άλλες ανεκμετάλλευτες δυνατότητες, που πρέπει να προωθήσουμε και μεταρρυθμίσεις που πρέπει να κάνουμε. Για παράδειγμα, λιγότερο από το ένα τέταρτο των ΜΜΕ αξιοποιούν την ενιαία αγορά για οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες και αυτό λόγω των αγκυλώσεων και κατακερματισμού της αγοράς. Το 20% των ΜΜΕ λένε ότι θα τους ήταν ευκολότερο να κάνουν οικολογικές επενδύσεις, αν οι διασυνοριακές, διοικητικές και νομικές διαδικασίες δεν ήταν τόσο πολύπλοκες, και εάν είχαν ένα βασικό επίπεδο εναρμόνισης. Φέτος, που εορτάζουμε τα 20 χρόνια της ενιαίας αγοράς, πρέπει να δεσμευτούμε για την άρση όλων των εμποδίων και στρεβλώσεων της ομαλής λειτουργίας της εσωτερικής ευρωπαϊκής αγοράς, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο. Για τη χώρα μας δημιουργούνται τεράστιες δυνατότητες πράσινης ανάπτυξης, τις οποίες πρέπει να αξιοποιήσουμε σε όλους τους τομείς και κλάδους, σε αυτούς που έχουμε ήδη καλές επιδόσεις, αλλά και νέους. Είναι χαρακτηριστικό ότι, την τελευταία πενταετία, η συνολική εγκατεστημένη δυναμικότητα των μονάδων ΑΠΕ, εμφάνισε ιδιαίτερα ικανοποιητικές επιδόσεις, με τα αιολικά πάρκα να καλύπτουν διαχρονικά το μεγαλύτερο ποσοστό στο σύνολο. Όπως προκύπτει απ' τα στοιχεία της κλαδικής μελέτης «Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας» της ICAP Group, για την περίοδο 2006-2011, οι συνολικές πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ παρουσίασαν σημαντική αύξηση το 2011/10 (55%), κυρίως λόγω της εντυπωσιακής ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών σταθμών. Αξίζει να τονίσουμε ότι η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών κατέκτησε την τέταρτη θέση παγκοσμίως το 2011, με κριτήριο την ανάπτυξη ανά

κάτοικο. Δυνατά σημεία του κλάδου των ΑΠΕ αποτελούν το υψηλό εκμεταλλεύσιμο ενεργειακό δυναμικό της χώρας (αιολικό δυναμικό, ηλιοφάνεια κτλ.), συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες του ευρύτερου γεωγραφικού μας χώρου και η χρήση του συστήματος feed-in tariff για την αποζημίωση των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Από την άλλη πλευρά, ορισμένα από τα κυριότερα κρίσιμα προβλήματα είναι η έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων για έρευνα και για ανάπτυξη νέων έργων, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και ο κορεσμός των δικτύων σε περιοχές με υψηλό ενεργειακό δυναμικό, λόγω των συνεπειών της ύφεσης και της σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής. Είναι απαραίτητο οι τομείς αυτοί που παρουσιάζουν επιδόσεις, να υποστηριχθούν αλλά και αναξιοποίητες δυνατότητες, όπως η εφαρμογή ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τη δημιουργία υποδομών σε

« Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, το 2012 ένας στους 8 εργαζομένους σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχε «πράσινη» θέση εργασίας, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 13% όλων των θέσεων εργασίας στις ΜΜΕ »

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, να ενταχθούν στην αναπτυξιακή στρατηγική μας. Για τη χώρα μας ιδιαίτερα, στην τεράστια προσπάθεια ανάκαμψής της, ο «πράσινος δρόμος» είναι πολλά υποσχόμενος. Η επιτυχία εξαρτάται από τη δική μας αποφασιστικότητα, αλλά και το πλαίσιο των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων. Η Ε.Ε. έχει μία ευκαιρία, που δεν πρέπει να χάσει. Στην προετοιμασία των νέων πολιτικών της και στη δέσμευση πόρων για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020 πρέπει να κάνει σαφείς επιλογές για την καινοτομία και την πράσινη ανάπτυξη προς όφελος της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης και της ανάπτυξης.

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΟ

Πλωτές Ανεμογεννήτριες Λύση Αναζωογόνησης των Ελληνικών Ναυπηγείων Των Νικήτα Νικητάκου, Καθηγητή Πανεπιστημίου Αιγαίου του τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών και Αφροκόμης - Αφρούλας Στεφανάκου Τεχνολόγου Ναυπηγού, με M.Sc. σε Ναυτιλία, Μεταφορές & Διεθνές Εμπόριο.

τις μέρες μας, η ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη στην χώρα μας υποβαθμίζεται όλο και περισσότερο. Η Ελλάδα, μια από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις στον κόσμο, αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, που μπορεί να της προσφέρει ο ναυπηγοεπισκευαστικός και ναυπηγικός της κλάδος, όπως η υψηλή τεχνογνωσία και η άριστη ποιότητα υπηρεσιών, τη στιγμή όπου χώρες, όπως η Τουρκία, Κροατία, Ρουμανία κ.τ.λ. κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος, με τη βοήθεια συντονισμένων κρατικών προσπαθειών. Έτσι, θεωρείται απαραίτητο, σήμερα, να αναδιοργανωθεί και να ενισχυθεί ο τομέας των ναυπηγείων, παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και διευρύνοντας το αντικείμενο των εργασιών του (εκτός των παραδοσιακών) σε πιο πράσινες και καινοτόμες λύσεις, οι οποίες θα βοηθούσαν παράλληλα και στη μείωση του φαινομένου της ανεργίας, που ολοένα και μεγαλώνει στις μέρες μας. Έτσι, αναπτυξιακά πλάνα, που συνδέονται με την πράσινη ανάπτυξη, θα μπορούσαν να αποφέρουν σημαντικά κοινωνικά αγαθά, δημιουργώντας ένα αναπτυξιακό πλάνο με τεράστιες δυνατότητες, όχι μόνο

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

για την επιβίωση και την ανάκαμψη του κλάδου, αλλά και γενικότερα της Εθνικής οικονομίας.

Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη σήμερα Την ώρα που η ελληνική ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη ολοένα και μαραζώνει, χώρες όπως η Κίνα, Νότια Κορέα, Ρουμανία, Τουρκία και Ιαπωνία αναδεικνύονται σε πρωταγωνιστές της ναυπηγοεπισκευαστικής αγοράς, εκμεταλλευόμενες κρατικές επιδοτήσεις, αναπτυξιακές επενδύσεις και φυσικά το ιδιαίτερα χαμηλό εργατικό κόστος. Πρέπει να αναφερθεί ότι τα ναυπηγεία της Άπω Ανατολής έχουν εξασφαλίσει ήδη εργασίες για τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας. Η βιωσιμότητα της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης στην Ελλάδα τίθεται πλέον υπό σοβαρή αμφισβήτηση, καθώς το κόστος εργασίας στην Ελλάδα ανέρχεται στα 4 με 5 ευρώ ανά κιλό δουλεμένης λαμαρίνας, σε σύγκριση με γειτονικές χώρες, όπου το κόστος δεν ξεπερνάει τα 1,6 ευρώ. Όσον αφορά την επισκευή πλοίων, δεν χαρακτηρίζεται πλέον ιδιαίτερα αποδοτική, με αποτέλεσμα το 90% των εργασιών να έχουν εγκαταλείψει πλέον

Λεωφ. Κνωσσού 44, 71306, Ηράκλειο - Κρήτη Τηλ/ φαξ: 2810 250645

info@wtpolaris.eu

www.wtpolaris.eu

Χαμηλή ταχύτητα εκκίνησης Υψηλά επίπεδα απόδοσης Χαμηλό κόστος συντήρησης Σχεδιασμός βάση IEC 61400-2 Δυνατότητα επιλογής μεγαλύτερου ρότορα

RENEWABLE ENERGY MAGAZINE

Εγκατεστημένες και στην Ελλάδα

Windtech Polaris - Επίσημος και αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Polaris America σε Ελλάδα, Κύπρο και Βαλκάνια

ΑΡΘΡΟ

Συναρμολόγηση και έλεγχος του υπεράκτιου αιολικού πάρκου Ormond

την εγχώρια ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών για το έτος 2010-2011 το 10% των συνολικών παραγγελιών, που τοποθετείται το 2010 στα ναυπηγεία της Άπω Ανατολής, πραγματοποιείται από τον ελληνικό εφοπλισμό. Ένας ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας, αναφορικά με την αποστροφή του ελληνικού εφοπλισμού στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, είναι και οι ιδιαίτερα συχνές απεργιακές κινητοποιήσεις στη ζώνη του Περάματος. Έτσι, ως αποτέλεσμα της ραγδαίας μείωσης της παραγωγικότητας, η ανεργία, που ολοένα και αυξάνει στις μέρες μας, έχει φθάσει στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη στο ιδιαίτερα αποθαρρυντικό ποσοστό του 95%. Αξιοσημείωτο θεωρείται να αναφερθεί ότι μέχρι το 1985 τα ελληνικά ναυπηγεία απασχολούσαν 15.000 εργαζομένους και 20.000-30.000 περιφερειακούς εργαζομένους, ενώ σήμερα αυτό το ποσοστό αγγίζει μόλις 4.500 εργαζομένους. Για πολλά χρόνια, η πολιτική, που ακολουθήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση αναφορικά με τα ελληνικά ναυπηγεία, βασίστηκε σε κρατικές επιδοτήσεις και αναθέσεις εξοπλιστικών προγραμμάτων. Έτσι, σήμερα, πιο επίκαιρη και πιο απαραίτητη από ποτέ φαντάζει η αναδιοργάνωση της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και διευρύνοντας τον κύκλο εργασιών της σε πιο πράσινες τεχνολογίες, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση της ανεργίας, εξασφαλίζοντας και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας, τονώνοντας τις τοπικές κοινωνίες, προκαλώντας ανάκαμψη του κλάδου και φυσικά της Εθνικής Οικονομίας.

Αναπτυξιακές Παρεμβάσεις & Ενισχύσεις Η ενίσχυση των ναυπηγοεπισκευαστικών επιχειρήσεων αποτελούσε για χρόνια ένα σημαντικό θέμα, αφού ο συγκεκριμένος κλάδος δεν αποτελούσε επιλέξιμη δραστηριότητα για επιχορήγηση, σύμφωνα με την ΕΕ και το κανονιστικό πλαίσιο υλοποίησης του ΕΣΠΑ, το οποίο και εξαιρούσε ρητά τον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο. Έτσι, για τους παραπάνω λόγους, στο παρελθόν στάθηκε αδύνατη η εφαρμογή αναπτυξιακών κινήτρων στην Ελλάδα. 40

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Όμως, η ΕΕ, αναγνωρίζοντας τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου κλάδου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναθεώρησε τις απόψεις της όσον αφορά τις κρατικές επιδοτήσεις στη ναυπηγική βιομηχανία και από 01/01/2012 επιτρέπει και για δύο χρόνια (31/12/2013) εφαρμογές, που αφορούν την καινοτομία και την κατασκευή πλωτών και υπεράκτιων κατασκευών, όπου και αποσαφηνίζεται η χρήση τους για εκμετάλλευση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Έτσι, στο πλαίσιο αυτό, η βασική ιδέα των προτάσεων αναμένεται να κινηθεί στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και αποδοτικότερη ενίσχυση των επιχειρήσεων της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης του Περάματος και των ναυπηγείων, στα πλαίσια ενός αναπτυξιακού πλάνου, που θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικά οφέλη για τον κλάδο, για την Ελληνική οικονομία, αλλά και για τη μείωση της ανεργίας με άμεση αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Ένα τέτοιο αναπτυξιακό πλάνο θα μπορούσε να στηριχτεί σε μια ομάδα δράσεων, με χαρακτηριστικά όπως: • Καινοτομία • Προοπτική (αγορά) • Προστιθέμενη Αξία (δημιουργία & διατήρηση θέσεων εργασίας) • Πράσινη ανάπτυξη/οικολογία, αξιοποιώντας καλές πρακτικές που έχουν εφαρμοστεί ήδη στην Ελλάδα, κατέχοντας διεθνή αναγνώριση και βραβεύσεις. • Δυνατότητα εξαγωγών • Επενδυτικό ενδιαφέρον Υπάρχουν, ήδη, σχετικές μελέτες από πολλές πανεπιστημιακές ομάδες, σε συνεργασία με φορείς με χαρακτηριστικά παραδείγματα, που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τη ναυπηγική βιομηχανία.

« H ΕΕ αναγνωρίζοντας τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου κλάδου σε ευρωπαϊκό επίπεδο από 01/01/2012 επιτρέπει και για δύο χρόνια (31/12/2013) εφαρμογές, που αφορούν την καινοτομία και την κατασκευή πλωτών και υπεράκτιων κατασκευών, όπου και αποσαφηνίζεται η χρήση τους για εκμετάλλευση ΑΠΕ » Έτσι, το συγκεκριμένο πλάνο θα μπορούσε να περιλαμβάνει δραστηριότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν εργασία στον χώρο, καλύπτοντας παράλληλα και τις ανάγκες διαφόρων τομέων προτεραιότητας όπως ενέργεια, νερό, μεταφορές κ.τ.λ., αξιοποιώντας καινοτόμες και αναπτυξιακές πρακτικές. Η στροφή των ναυπηγείων για «πιο πράσινες» και καινοτόμες κατασκευές θα μπορούσε να αναζωογονήσει καίριους τομείς της οικονομίας μας, με στόχο να διασφαλιστεί ή και να αυξηθεί η απασχόληση.

ΑΙΟΛΙΚΑ Οι προτεινόμενες δράσεις, όπου θα μπορούσαν να τονώσουν την εικόνα των ναυπηγείων σήμερα, δημιουργώντας πολλαπλάσια οφέλη για την οικονομία, αλλά και δημιουργώντας ένα μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας, θα μπορούσαν να στοχεύουν στην κατασκευή από τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη: • Πλωτών Οικολογικών Συστημάτων Αφαλάτωσης με χρήση Ανεμογεννητριών για παραγωγή αφαλατωμένου νερού, παρέχοντας φθηνό πόσιμο νερό και αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα της λειψυδρίας, που συναντάται σε πολλά νησιά σήμερα. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί αξιοποιώντας ελληνική καινοτόμο τεχνολογία, ενώ η ελληνική προστιθέμενη αξία αυτών των συστημάτων θα μπορούσε να ξεπερνά το 75%. • Κατασκευή Πλωτών Ανεμογεννητριών για την παραγωγή ενέργειας. Καθώς τα πλωτά αιολικά πάρκα παρουσιάζονται σαν ένας τομέας με ιδιαίτερα αναπτυξιακές τάσεις διεθνώς τα επόμενα χρόνια. • Κατασκευή Υπεράκτιων Ανεμογεννητριών, ομοίως για την παραγωγή ενέργειας

« Ήδη, δημιουργείται μια νέα αγορά με σχεδιαζόμενες μέχρι τώρα επενδύσεις 6 δις. €, με συμμετοχή στην κατασκευή τμημάτων των πλωτών ανεμογεννητριών, αλλά και της συντήρησης τους μετά την ολοκλήρωση-καθώς εκτιμάται διεθνώς ότι το 1/3 περίπου αντίστοιχων επενδύσεων μπορεί να αξιοποιηθεί από τοπικές επιχειρήσεις » Παραδείγματα Εφαρμογής Πράσινης Τεχνολογίας από Ναυπηγεία Ένα ιδιαίτερα καλό παράδειγμα εφαρμογής «πράσινης τεχνολογίας» από ναυπηγείο έρχεται από το ναυπηγείο του Γντάνσκ της Πολωνίας, προωθώντας και στηρίζοντας τη μεταστροφή στις πράσινες τεχνολογίες αιχμής. Το συγκεκριμένο ναυπηγείο εκμεταλλευόμενο τις διεθνείς τάσεις και προοπτικές, το κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών ενέργειας στη Γερμανία μέχρι το 2022, αλλά και τις Οδηγίες της ΕΕ σχετικά με την αύξηση του ποσοστού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ΑΠΕ, επενδύει στην παραγωγή και κατασκευή υπεράκτιων ανεμογεννητριών. Το ναυπηγείο, σήμερα, απασχολεί 1.700 άτομα και εξαιτίας της αναπτυσσόμενης τάσης που παρουσιάζεται σήμερα, σχετικά με την παραγωγή ενέργειας από Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα, αναγκάστηκε να προσλάβει επιπλέον άλλα 300 άτομα, λόγω του μεγάλου όγκου παραγγελιών, που δέχτηκε από τη Β. Ευρώπη. Επίσης, το ναυπηγείο Harland and Wolff Heavy Industries στη Μεγάλη Βρετανία αποτελεί άλλο ένα παράδειγμα εφαρμογής/κατασκευής «πράσινης τεχνολογί-

ας», καθώς προχώρησε στην κατασκευή 60 ανεμογεννητριών 3 MW για το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Robin Rigg στη Σκωτία και στην κατασκευή πλατφόρμας και θερμομονωτικού περιβλήματος του παράκτιου μετασχηματιστή. Επίσης, το συγκεκριμένο ναυπηγείο έχει προβεί και στην παροχή υπηρεσιών συναρμολόγησης και ελέγχου του υπεράκτιου αιολικού πάρκου Ormond. Φυσικά, τα οφέλη και σε αυτή την περίπτωση είναι αρκετά θεαματικά, αφού προσφέρει εργασία σε ένα μεγάλο ποσοστό της κοινωνίας.

Το ναυπηγείο Samsung Heavy Industries στην Β. Κορέα, που εκτός από τις «παραδοσιακές υπηρεσίες» που προσφέρει, προβαίνει στην κατασκευή ανεμογεννητριών που προορίζονται για εγκατάσταση στην ξηρά, αλλά και λόγω της αναπτυσσόμενης τάσης που κυριαρχεί αναφορικά με τα offshore αιολικά πάρκα και στην κατασκευή offshore ανεμογεννητριών 7 MW και πλωτών ανεμογεννητριών. Έτσι, με τον συγκεκριμένο ρυθμό αναμένεται να αποτελεί μία από τις πέντε κορυφαίες εταιρείες του κόσμου μέχρι το 2020 στον τομέα της αιολικής ενέργειας. Χαρακτηριστικό είναι να αναφερθεί ότι μέχρι το τέλος του 2006 απασχολούσε περίπου 12.500 εργαζομένους.

Ναυπηγείο Γντάνσκ, Πολωνία.

Harland and Wolff Heavy Industries, Μεγάλη Βρετανία

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΟ

Nordseewerke shipyard, Γερμανία

Άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ναυπηγείου, που ενσωμάτωσε στις υπηρεσίες του «τις πράσινες τεχνολογίες» και βοηθήθηκε σημαντικά σχετικά με την παγκόσμια οικονομική κρίση και ύφεση, τονώνοντας παράλληλα και την τοπική κοινωνία, είναι η περίπτωση του Nordseewerke shipyard, στη Γερμανία, όπου αποτελούσε έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες. Κάποια στιγμή, και συγκεκριμένα μετά το 2008, αντιμετώπισε σημαντικά οικονομικά προβλήματα, όπου και ξέσπασε η οικονομική κρίση, με κίνδυνο το οριστικό κλείσιμό του. Ωστόσο, παρά το κλείσιμο του ναυπηγείου Emden, μια πιο ελκυστική λύση ήταν να κινηθεί προς την κατεύθυνση των ΑΠΕ. Με αυτό τον τρόπο, 720 από 1.200 θέσεις εργασίας σώθηκαν, όταν ο κατασκευαστής ανεμογεννητριών SIAG Schaaf Industrie AG αποφάσισε να αγοράσει το ναυπηγείο και να το χρησιμοποιεί για την κατασκευή πλατφόρμων ανεμογεννητριών. Έτσι, το ναυπηγείο ξανάδωσε ώθηση στην τοπική οικονομία της Γερμανίας, αλλά και στην ευρύτερη οικο-

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

νομία της χώρας, καθώς πέρα από τις θέσεις εργασίας όπου «σώθηκαν», νέες δημιουργήθηκαν, καθώς η συγκεκριμένη εταιρεία προέβη σε ολοκληρωτική αναδιαμόρφωση του παλιού ναυπηγείου, με εργασίες που στοίχισαν 40 εκ. €. Τέλος, ένα ακόμα ναυπηγείο, που συμβάλει σημαντικά στην προώθηση των ΑΠΕ και στην αειφόρο ανάπτυξη, είναι το Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering, στην Ν. Κορέα και αυτό, συνεισφέροντας στην τοπική οικονομική ανάπτυξη και δημιουργώντας ένα μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας, μέσα από τις υπηρεσίες που προσφέρει στον τομέα της αιολικής ενέργειας και από την κατασκευή υπεράκτιων ανεμογεννητριών ισχύος 7 MW.

Με το βλέμμα στο μέλλον Σήμερα, υπάρχει μεγάλη ανάγκη να εφαρμοστεί ένα κοινό και συγκεκριμένο σχέδιο, που θα περιλαμβάνει πρωτοβουλίες, χρονοδιαγράμματα και στόχους, ούτως ώστε να δοθεί η δυνατότητα στον ελληνικό ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο να αναπτύξει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με ανταγωνιστικό κόστος. Η απόκτηση τεχνογνωσίας θα μπορούσε να προέλθει με κατάλληλη προετοιμασία και συνεργασία με ελληνικά πανεπιστήμια και ευρωπαϊκούς φορείς. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τη σημαντικότητα των ευκαιριών, που θα μπορούσαν να προκύψουν για τα ελληνικά ναυπηγεία, εάν εμπλακούν στην κατασκευή θαλάσσιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα. Ήδη, δημιουργείται μια νέα αγορά με σχεδιαζόμενες μέχρι τώρα επενδύσεις 6 δις. €, με συμμετοχή στην κατασκευή τμημάτων των πλωτών ανεμογεννητριών, αλλά και της συντήρησης τους μετά την ολοκλήρωση-καθώς εκτιμάται διεθνώς ότι το 1/3 περίπου αντίστοιχων επενδύσεων μπορεί να αξιοποιηθεί από τοπικές επιχειρήσεις. Έτσι, οι τομείς των ελληνικών ναυπηγείων, πέρα από τους παραδοσιακές δραστηριότητες τους, θα μπορούσαν να κινηθούν και να αναπτύξουν νέες συμπληρωματικές υπηρεσίες πράσινης τεχνολογίας και καινοτομίας, όπως κατασκευή και συντήρηση πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών σχετικά με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, συστήματα αφαλάτωσης με χρήση ΑΠΕ κτλ., οι οποίες και θα αποτελέσουν μια σημαντική ευκαιρία για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, με αποτέλεσμα την επιβίωση αλλά και την ανάκαμψη του κλάδου. Αυτή η προοπτική θα μπορούσε να μετατρέψει τον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα της χώρας μας σε βασικό πυλώνα της οικονομίας για μια ανάκαμψη/αναγέννηση της χώρας και μάλιστα με οικολογική συνείδηση.

Η ΚΟΡυφΑΙΑ ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕλλΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ φωΤΟβΟλΤΑϊΚΑ & ΤΙΣ Α.Π.Ε. Ο Δ ΡΟ Α ΕΙ ΡΓ ΝΕ Σ Ε ΙΝΗ ΜΟΣ Τ ΗΣ ΠΡΑ Σ

ιΓιδΑ: με τΗΝ Α

Σ: ΡΗΓΟ Ο Χ ΟΣ ΧΡΥΣ

ΓΕ

Οι: Γ ΡΗ ΧΟ

ΣΤ

ΗΝ

ΕΚΘ

ΕΣΗ E TOV O H P N E R G Y-

A LT

ΧΟΡ ΗΓΟ ι:

Οι Λ ΓΑ με

ΕΚΘΕΜΑΤΑ: Φωτοβολταϊκά Συστήματα * Ανανεώσιμες Πηγές ενέργειας Οικολογοκή δόμηση * εξοικονόμηση ενέργειας ενεργειακή Αναβάθμιση Κτηρίων

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ: εΒεΑ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ: Tηλ.: 210 61 41 164, 210 61 41 223, Fax: + 30 210 80 24 267, e-mail: info@leaderexpo.gr, website: www.leaderexpo.gr

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Τεχνολογία αιχμής στις μικρές ανεμογεννήτριες

Η WT Polaris, εκπροσωπώντας κατ’ αποκλειστικότητα την Polaris America σε Βαλκάνια και Κύπρο, διαθέτει στην αγορά ανεμογεννήτριες των 20 kW, 39.9 kW και 50 kW, κατάλληλες για να καλύψουν ποικίλες ενεργειακές ανάγκες. Παρέχει την επόμενη γενιά στον τομέα των ανεμογεννητριών, βασιζόμενη σε αποδεδειγμένη τεχνολογία αιχμής. Υποστηρίζοντας ένα άρτιο τεχνολογικά προϊόν, η WT Polaris, εγγυάται με την τεχνογνωσία και το εξειδικευμένο προσωπικό της τη διασφάλιση και τήρηση των αυστηρότατων προδιαγραφών που θέτει η PolarisAmerica και απαιτούνται από τη φύση της εγκατάστασης. Στην Ελλάδα λειτουργούν ήδη δύο ανεμογεννήτριες της Polaris, οι οποίες είναι εγκατεστημένες παρέχοντας την ενέργεια τους στο δίκτυο συνολικά 40 kW (2 x 20 kW) στα Χανιά της Κρήτης.

 www.wtpolaris.eu  2810 250645

ι ανεμογεννήτριες (Α/Γ) της Polaris σχεδιάζονται σύμφωνα με τα πρότυπα IEC 61400 - 2 «Design requirements for small wind turbines», καθώς είναι από τις λίγες εταιρείες παγκοσμίως που κατασκευάζουν μικρές ανεμογεννήτριες αυτού τού μεγέθους και πληρούν της προδιαγραφές για τη διάμετρο του ρότορα (<200μ2). Η διαδικασία πιστοποίησης τους από το «Small Wind Certification Council» (SWCC), ανεξάρτητο οργανισμό ελέγχου μικρών Α/Γ που συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της Αμερικάνικης Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (AWEA - Small Wind Turbine Performance and Safety Standard) βρίσκεται σε εξέλιξη.

Υψηλή απόδοση με άμεση μετάδοση Η φιλοσοφία που εν γένει διέπει τον μηχανολογικό σχεδιασμό των ανεμογεννητριών της Polaris είναι η

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

απλότητα, «όσο το δυνατόν λιγότερα κινούμενα μέρη». Οι ανεμογεννήτριες της Polaris ενσωματώνουν την τεχνολογία άμεσης μετάδοσης και είναι σχεδιασμένες απλά και έξυπνα, καθιστώντας το κιβώτιο ταχυτήτων περιττό. Με λιγότερα κινητά εξαρτήματα, η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει την ικανότητα να μειώσει σημαντικά τον χρόνο συντήρησης, κατ' επέκταση και το κόστος, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα της ανεμογεννήτριας. Το βασικό πλεονέκτημα μιας γεννήτριας μόνιμων μαγνητών είναι ο απλός και στιβαρός σχεδιασμός της, που δεν απαιτεί ρεύμα διέγερσης, δαχτυλίδια ολίσθησης ή συστήματα ελέγχου διέγερσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την υψηλή απόδοση ακόμα και σε χαμηλά φορτία. Για περιοχές με χαμηλότερη μέση ταχύτητα <5m/sec, η Polaris προσφέρει τις ανεμογεννήτριες της με ρότορα μεγαλύτερης διαμέτρου.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Στην ανεμογεννήτρια των 20Kw, η διάμετρος αυξάνεται κατά 2 μέτρα, φτάνοντας συνολικά τα 12 μέτρα, ενώ για την Α/Γ των 50kW κατά 1.3 μέτρα, φτάνοντας τα 16.5 μέτρα.

Ηλεκτρολογικά Για τη βελτιστοποίηση της απόδοσης και της αξιοπιστίας των ανεμογεννητριών της, η Polaris χρησιμοποιεί μεταβλητής συχνότητας οδηγούς (Variable Frequency Drive - VDF) για να ελέγξει την ταχύτητα της γεννήτριας και για να μεταφέρει την παραγόμενη ενέργεια στο δίκτυο. • Κάθε VFD περιλαμβάνει έναν αναστροφέα για τη γεννήτρια και έναν μετατροπέα για τη σύνδεση με το δίκτυο. • Η ανεμογεννήτρια αρχίζει να μεταφέρει ισχύ στο δίκτυο με το που αρχίζει να περιστρέφεται. Η παραγωγή αρχίζει από πολύ χαμηλότερη ταχύτητα φτερωτής, σε σχέση με την αντίστοιχη τεχνολογία των συμβατικών αναστροφέων. • Το VDF έχει διακόπτη ασφαλείας που κλείνει την γεννήτρια, όταν υπερβεί το όριο λειτουργίας λόγω ταχύτητας αέρα. • Το VFD έχει απόδοση 97% στην πλήρη ισχύ. • Ο έλεγχος και η επικοινωνία των ανεμογεννητριών γίνεται μέσω πρωτοκόλλων CANBus και Ethernet. Για να καλύψει τις απαιτήσεις διασύνδεσης στο δίκτυο, η Polaris εφοδιάζει τις ανεμογεννήτριες με εξοπλισμό για την περίπτωση νησιδοποίησης κατά VDE0126, σύμφωνα με τα πρότυπα της ΔΕΗ.

Ασφάλεια και αξιοπιστία Πέντε επίπεδα ελέγχου προσφέρουν ασφάλεια, αξιοπιστία και σιγουριά για απρόσκοπτη λειτουργία και συνεχή παραγωγή. • Αεροδυναμικός έλεγχος με πτερύγια αποκόλλησης ροής • Έλεγχος ροπής εξόδου γεννήτριας • Έλεγχος με δυναμικά φορτία • Δισκόφρενο διπλής σιαγόνας • Έλεγχος προσανεμισμού Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την πενταετή γραπτή εργοστασιακή εγγύηση για όλα τα εξαρτήματα, κάνουν τις μικρές ανεμογεννήτριες της Polaris να φαντάζουν μεγάλες. Για να εξασφαλιστεί η συνεχής

ομαλή λειτουργία, οι ανεμογεννήτριες είναι εφοδιασμένες με σύστημα απομακρυσμένης παρακολούθησης, 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα μέσω τυποποιημένων συνδέσεων στο Διαδίκτυο. Η παρακολούθηση παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των ανεμογεννητριών, έτσι ώστε να μπορεί να εντοπιστεί έγκαιρα κάποιο σφάλμα στη λειτουργία της και την άμεση αποκατάσταση του.

Τεχνικές Προδιαγραφές - Γενικά χαρακτηριστικά σχεδιασμού Μοντέλο

Ονομ. Ισχύς (kW)

P10-20

P15-39.9

P15-50

39.9

Τύπος

Οριζόντιου άξονα - ανάντι

Κλάση

IEC 61400-2, SWT CLASS II

Μετ. Κίνησης - Βήμα δρομέα

Άμεσης κίνησης - Σταθερού βήματος

Ταχ. Εκκίνησης (m/sec) Ονομ. Ταχύτητα (m/sec)

2.5 10

Ταχ. Αποκοπής (m/sec)

Ταχ. Επιβίωσης (m/sec)

59 (212 km/h)

Διάμετρος Δρομέα (m) Ταχ. Περιστροφής

10 (12)

15.2 (16.5)

100 RPM

68 RPM

Πυλώνας

Σωληνωτός

Ύψος πυλώνα

21.3 - 30 - 36.3

Γεννήτρια

Με μόνιμους μαγνήτες

Έλεγχος Υπετάχυνσης

Έλεγχος ροπής από τον οδηγό

Σύστημα Πέδησης

Δισκόφρενο διπλών σιαγώνων

Έκτακτη ακινητοποίηση

Δυναμικό ωμικό φορτίο

Μετατροπέας

Οδηγός Μεταβλητής Συχνότητας (VFD)

Φάσεις - Τάση - Συχνότητα

3 - 400 VAC - 50 Hz

Σύστημα Επικοινωνίας

Μέσω διαδικτύου

Θερμοκρασιακές Συνθήκες Αντικεραυνική προστασία

-10 οC ως 40 οC Αποτροπή πλήγματος

Αλεξικέραυνο - Αντικεραυνική προστασία φτερών

Πινάκας Ετήσιας Παραγωγής Ενέργειας 1 Ταχύτητα ανέμου (m/sec)

Ενέργεια (kWh / έτος)

5.0

37.000

80.700

84.300

5.5

46.100

99.700

106.000

6.0

55.300

118.400

128.000

6.5

64.300

136.400

149.700

7.0

72.800

153.300

170.500

7.5

80.700

169.000

190.100

8.0

88.000

183.300

208.400

8.5

94.600

196.200

225.300

Οι αποδόσεις αναφέρονται σε πυκνότητα αέρα 1.225

Kg/m3

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΙΟΛΙΚΑ

Πλωτά Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα σε βαθιά νερά Μια σημαντική αναπτυξιακή προοπτική για τη χώρα Του Δρος Αντώνη Δασκαλάκη Ναυπηγού Μηχανολόγου και Θαλάσσιου Μηχανικού*

α υπεράκτια αιολικά πάρκα αναπτύσσονται σήμερα με ταχείς ρυθμούς δεδομένου ότι προσφέρουν καλύτερης ποιότητας αιολικό δυναμικό, προσφέρουν νέο χώρο ανάπτυξης, που δεν είναι διαθέσιμος στον χερσαίο χώρο, υπερβαίνουν σοβαρά προβλήματα κοινωνικής αποδοχής, περιβαλλοντικών προβλημάτων, αλλά και περιβαλλοντικού ακτιβισμού και φαινόμενα τύπου NIMBY (Not In My Back Yard) που αποτελούν μια από τις βασικότερες αιτίες καθυστέρησης ή και ματαίωσης επενδύσεων. Μάλιστα η διαθεσιμότητα και η συνέχεια χώρου στις θαλάσσιες περιοχές θα δώσει τη δυνατότητα μεγά-

λων συγκεντρωμένων επενδύσεων που σήμερα δεν είναι δυνατές στο ανάγλυφο και στο κατακερματισμένο τερέν του χερσαίου Ελληνικού και όχι μόνο χώρου. Σήμερα επενδύσεις σε υπεράκτιες εγκαταστάσεις γίνονται διεθνώς σε περιοχές βαθών μέχρι 40 μέτρα με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε πλατφόρμες, εδραζόμενες με διάφορους τρόπους, στον πυθμένα της θάλασσας. Περιοχές με τέτοια βάθη υπάρχουν ακόμα διαθέσιμες σε χώρες που βρίσκονται στην πρωτοπορία στον χώρο των ανανεώσιμων πηγών, όπως η Δανία, η Γερμανία, το UK κλπ. και το κίνητρο για επενδύσεις

σε βαθιά νερά είναι ακόμα μικρό. Στη χώρα μας, όμως, οι περιοχές με τέτοια βάθη νερού είναι περιορισμένες και αυτές που υπάρχουν βρίσκονται κοντά στις ακτές, όπου τα προβλήματα και οι περιορισμοί που προαναφέρθηκαν για τον χερσαίο χώρο υφίστανται, και μάλιστα σε μεγαλύτερη ένταση. Είναι, επομένως, σημαντικό θέμα για τη χώρα μας να αναπτύξει εκείνη τις τεχνολογίες που είναι αναγκαίες για να καταστούν βιώσιμες επενδύσεις σε πλωτά συστήματα, ικανά να εγκατασταθούν σε βαθιά νερά. Γενικότερα θα λέγαμε, η χώρα μας οφείλει να αναπτύξει θαλάσσιες τεχνολογίες και να βρεθεί στην πρω-

*Δρ. Αντώνης Δασκαλάκης, Θαλάσσια Ενεργειακά Συστήματα ΑΕ, email: daskalakis@martech.gr

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ΤΕΧΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ τοπορία στον τομέα αυτό, δεδομένης της γεωγραφικής της διαμόρφωσης και της εξάρτησης της οικονομικής και κοινωνικής της ανάπτυξης από τον θαλάσσιο και παράκτιο χώρο. Προσπάθειες ανάπτυξης τέτοιων τεχνολογιών, που θα επιτρέψουν την αξιοποίηση περιοχών με βαθιά νερά, έχουν καταβληθεί και καταβάλλονται στα πλαίσια των “Θαλάσσιων Ενεργειακών Συστημάτων ΑΕ” και η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι σημαντική, δεδομένων και των συνθηκών που αναπτύσσονται οι ερευνητικές και αναπτυξιακές μας προσπάθειες με την απουσία του κράτους, την έλλειψη οποιουδήποτε ευρύτερου σχεδίου και προοπτικής. Κυρίως όμως με την καλλιέργεια μιας νοοτροπίας αυτοϋποβάθμισης μας ως λαού, αλλά και ως επιστημονικού και τεχνικού δυναμικού, αυτοϋποβάθμισης των πραγματικών του δυνατοτήτων να προσφέρουν στην ανάπτυξη της χώρας. Στo άρθρο αυτό θα γίνει μια προσπάθεια παρουσίασης βασικών τεχνολογικών ευρημάτων στον τομέα των θαλάσσιων τεχνολογιών, ιδιαίτερα των τεχνολογιών για την αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού στον θαλάσσιο χώρο. Θα γίνει μια προσπάθεια να αξιολογηθεί το μέγεθος του ενεργειακού αποθέματος που καθίσταται αξιοποιήσιμο και των επιπτώσεων στην οικονομία και στην ανάπτυξη της χώρας από την τυχόν αξιοποίηση του.

Μια πρώτη εκτίμηση του θαλάσσιου αιολικού δυναμικού της χώρας Στο σχήμα 1 δίδεται Υδρογραφικός χάρτης της Ελλάδας με χαραγμένα τα όρια των χωρικών υδάτων. Επί του χάρτη έχουν σημειωθεί οι θαλάσσιες περιοχές, εντός χωρικών υδάτων, με βάθη νερού έως 40 μέτρα (πράσινη γραμμή), καθώς και οι περιοχές με βάθη έως 200 μέτρα (μπλε γραμμή). Επίσης, με κόκκινη γραμμή έχουν σημειωθεί οι περιοχές υπεράκτιων αιολικών πάρκων που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί από το ΥΠΕΚΑ. Είναι προφανές ότι στη χώρα μας οι περιοχές των 30-40 μέτρων είναι περιορισμένες σε συνολική έκταση, βρίσκονται κοντά σε ακτές και κατά τεκμήριο είναι περιοχές με άλλες αναπτυξιακές δυνατότητες και προ-

Σχήμα Ι: Χάρτης αξιοποιήσιμων θαλάσσιων περιοχών του Ελληνικού θαλάσσιου συμπλέγματος.

τεραιότητες (τουρισμός, αλιεία κλπ). Παράλληλα όμως είναι πρόδηλο ότι οι περιοχές αυτές είναι αποσπασμένες και δίδουν τη δυνατότητα για εγκαταστάσεις μικρής δυναμικότητας, όπου το κόστος μεταφοράς της ενέργειας είναι σημαντικό, κάνοντας την όλη επένδυση αμφίβολης οικονομικές βιωσιμότητας. Μια πρώτη εκτίμηση δίδουν τα βασικά στοιχεία του πίνακα 1. Τα στοιχεία του πίνακα δίδουν την τεχνική μόνο δυνατότητα αξιοποίησης και όχι την οικονομική. Αν ληφθεί υπόψη αυτή η οικονομική βιωσιμότητα, τα δεδομένα καθίστανται συντριπτικά σε βάρος των αβαθών νερών, δεδομένου ότι η μικρής δυναμικότητας εγκαταστάσεις παρουσιάζουν πολύ μεγάλο κόστος μεταφοράς της ενέργειας, καθώς και κόστος λειτουργίας και συντήρησης ανά μονάδα και η οικονομική τους βιωσιμότητα τίθεται εν αμφιβόλω. Με δυνατότητα εγκατάστασης αιολικών πάρκων σε μεγάλα βάθη νερού και αξιοποίησης αυτών των περιοχών, ανοίγεται ένα τεράστιο αναπτυξιακό πεδίο, ικανό να καταστήσει

τη χώρα μεγάλο ενεργειακό παραγωγό, αλλά και, όπως θα επισημανθεί στα επόμενα, να τροφοδοτήσει με δουλειά ένα τεράστιο παραγωγικό τομέα της χώρας με χιλιάδες θέσεις εργασίας. Πέρα όμως από το πρόβλημα του βάθους θεμελίωσης που προαναφέρθηκε, υπάρχουν και άλλοι σοβαροί τεχνικοί λόγοι που θέτουν περιορισμούς στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών. Ο βασικότερος όλων είναι η ίδια η φύση της αιολικής ενέργειας που βασίζεται σε ένα “καύσιμο”, καθαρό μεν, που προσφέρεται δωρεάν, αλλά που έχει στοχαστικό χαρακτήρα, η διαθεσιμότητα του δεν συμβαδίζει με τη ζήτηση και η μεταβλητότητα του δημιουργεί τεράστια προβλήματα ευστάθειας του δικτύου στο οποίο διοχετεύεται. Τα τεχνικά αυτά προβλήματα επιβάλλουν περιορισμούς στο ποσοστό της συνολικής ισχύος που μπορεί να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και περιορίζουν ακόμα περισσότερο τις δυνατότητες αξιοποίησης του αιολικού δυναμικού.

Πίνακας 1 Επιφάνεια (Km2)

Δυναμικότητα (MW)

Εκμεταλλεύσιμη Δυναμικότητα (MW)

Μέσο μέγεθος Πάρκου ανά περιοχή

Έως 40 μέτρα

5.000

50.000

2.500

Έως 300 μέτρα

50.000

1.250.000

125.000

200

420

Περιοχή βαθών

Περιοχές ΥΠΕΚΑ

635

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΙΟΛΙΚΑ

Το πρόβλημα αυτό μπορεί να αντιμετωπισθεί με συστήματα προσωρινής αποθήκευσης ενέργειας με τη μορφή πεπιεσμένου αέρα σε αεροφυλάκια τύπου μπαλονιού, εγκατεστημένα στο βυθό της θάλασσας και μεθόδους ανάκτησης της ενέργειας αυτής, που μπορούν ταυτόχρονα να αξιοποιούν και άλλες ήπιες μορφές ενέργειας. Παρά το γεγονός ότι το παρόν άρθρο δεν μπορεί να υπεισέλθει σε τεχνικές λεπτομέρειες, στα επόμενα δίδεται μια σύντομη παρουσίαση των τεχνολογιών που αναπτύσσονται στους δύο κρίσιμους τομείς που προαναφέρθηκαν, ήτοι στις τεχνολογίες βαθέων υδάτων και στις τεχνολογίες προσωρινής αποθήκευσης για να δοθεί το μέτρο των δυνατοτήτων που ανοίγονται για την ανάπτυξη αυτής της χώρας.

Τεχνολογίες βαθέων υδάτων Θα πρέπει εξαρχής να σημειωθεί ότι τεχνολογίες βαθιών νερών έχουν

Σχήμα 2: Τρισδιάστατη απεικόνιση πλατφόρμας ανεμογεννήτριας εντατικής επίπλευσης. 48

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Σχήμα 3: Σύγκριση του διαφορετικού τρόπου που κινείται μια πλατφόρμα σε εντατική επίπλευση σε σύγκριση με μια ελεύθερα επιπλέουσα.

ήδη αναπτυχθεί και εφαρμοστεί με μεγάλη επιτυχία στον πετρελαϊκό τομέα και έχουν δώσει τη δυνατότητα όχι μόνο έρευνας, αλλά και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων σε πολύ μεγάλα βάθη νερού που ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα. Η τεχνολογία αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί, αφού βέβαια ληφθούν υπόψη οι τεχνικές και οικονομικές ιδιομορφίες μιας αιολικής εγκατάστασης, πράγμα που εκφεύγει των ορίων του παρόντος. Μια βασική κατηγορία πλωτών συστημάτων που προορίζεται για βαθιά νερά, είναι αυτή της εντατικής επίπλευσης, tension leg, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται στον πετρελαϊκό τομέα. Την τεχνολογία αυτή έχουμε ήδη αναπτύξει, σχεδιάζοντας πλατφόρμες ικανές να φέρουν ανεμογεννήτριες 3 και πλέον MW. Για λόγους παρουσίασης και μόνο δίδονται τα ακόλουθα σχήματα: Στο σχήμα 2 δίδεται, σε τρισδιάστατη εικόνα, πλατφόρμα εντατικής επίπλευσης που έχει σχεδιασθεί και είναι ικανή να φέρει ανεμογεννήτρια ονομαστικής ισχύος 850 KW και ικανής να εγκατασταθεί σε μεγάλα βάθη νερού που υπερβαίνουν τα 200 μέτρα. Στο σχήμα 3 δίδεται μια σύγκριση του τρόπου που κινείται ένα σύστημα σε εντατική επίπλευση, σε σχέση με ένα κλασσικό πλωτό σύστημα που επιπλέει ελεύθερα. Μια βασική παρατήρηση είναι ότι το σύστημα σε εντατική επίπλευση κινείται πάντα με το κατάστρω-

Σχήμα 4: Πλατφόρμα εντατικής επίπλευσης ικανής να φέρει ανεμογεννήτρια 3 MW.

μα του οριζόντιο, σε αντίθεση με το ελεύθερα επιπλέον που παρουσιάζει γωνιακές κινήσεις. Η ιδιότητα αυτή είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη για εφαρμογές στον τομέα των αιολικών, όπου ο ιστός μπορεί να έχει ύψος πάνω και από 100 μέτρα. Στο σχήμα 4 δίδεται μια όμοια γεωμετρικά πλατφόρμα που σχεδιάζεται για να φέρει ανεμογεννήτρια 3 MW. Το μέγεθος αυτό είναι κατάλληλο για την ανάπτυξη μεγάλων αιολικών πάρκων στην Ελληνική επικράτεια και είναι απόλυτα ρεαλιστικό, τουλάχιστον από τεχνικής άποψης. Για την οικονομική πλευρά του ζητήματος, αναφορά γίνεται στα επόμενα. Στο σχήμα 5 δίδεται ο τύπος των γραμμών αγκύρωσης που αναπτύσσονται και είναι τύπου “μπλοκ”, όπου η κάθε γραμμή αγκύρωσης συνίσταται από πολλαπλές γραμμές, παρέχοντας την αναγκαία αντοχή και εφεδρικότητα. Αντίστοιχης φιλοσο-

ΤΕΧΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ φίας είναι και η σχεδίαση των αγκύρων συγκράτησης της πλατφόρμας. Στο σχήμα 6 δίδεται ειδική πλωτή πλατφόρμα εντατικής επίπλευσης, αυτοεγκαθιστούμενη με αναδιπλούμενο ιστό μεγάλου ύψους, ικανή να μετράει όλες τις βασικές παραμέτρους σχεδίασης ενός αιολικού πάρκου (ταχύτητες και διευθύνσεις ανέμου, ταχύτητες ρευμάτων, ύψη και περιόδους κυμάτων κλπ).

Υβριδικά Συστήματα Όπως προαναφέρθηκε, η αιολική ενέργεια έχει άστατο χαρακτήρα λόγω του στοχαστικού χαρακτήρα του ανέμου και η διαθεσιμότητα του «καυσίμου» δεν συμπίπτει με τη ζήτηση. Όμως, εκτός της αναντιστοιχίας προσφοράς και ζήτησης, η παραγόμενη ενέργεια έχει μεγάλη μεταβλητότητα, μη προβλέψιμη ούτε σε μικρό, αλλά ούτε και σε μεγάλο χρονικό ορίζοντα. Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με την ίδια τη φύση της ζήτησης, που και αυτή έχει στατιστικό χαρακτήρα και σε ένα μεγάλο μέρος της είναι απρόβλεπτη, δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα στον διαχειριστή του δικτύου, ο οποίος οφείλει ανά πάσα χρονική στιγμή να διατηρεί την ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Προς αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, έχουμε αναπτύξει συστήματα προσωρινής αποθήκευσης της ενέργειας με τη μορφή πεπιεσμένου αέρα σε αεροφυλάκια τύπου μπαλονιού, που εγκαθίστανται στον βυθό της θάλασσας. Στο σχήμα 7 δίδεται η μορφή μιας τέτοιας εγκατάστασης μπαλονιών με ελαστικό περίβλημα. Το μπαλόνι περιβάλλεται με ειδικής κατασκευής δίκτυ, στο οποίο αναρτώνται βάρη που εξασφαλίζουν την ομαλή συρρίκνωση του σε άφορτη κατάσταση, ενώ σε έμφορτη κατάσταση λειτουργούν αθροιστικά στις άγκυρες βαρύτητας, που συγκρατούν το μπαλόνι αγκυρωμένο στον βυθό. Μπαλόνια αυτού του τύπου, με διάμετρο έως και 50 μέτρα και χωρητικότητα 65.000 m3, αναπτύσσονται σήμερα σε συνεργασία με συνεργαζόμενη εταιρεία, που ειδικεύεται σε κατασκευές με ειδικό πλαστικό ύφασμα. Το πλεονέκτημα της εγκατάστα-

σης στον βυθό της θάλασσας σε μεγάλα βάθη νερού είναι τεράστιο, δεδομένου ότι η επικρατούσα πίεση είναι μεγάλη και σταθερή, η εσωτερική πίεση του αέρα ισοσταθμίζεται με την ομοιόμορφα κατανεμημένη πίεση του νερού στην εξωτερική επιφάνεια του μπαλονιού. Αυτό καθιστά δυνατό την κατασκευή αεροφυλακίων μεγάλων διαστάσεων με ελαφρά υλικά χαμηλών απαιτήσεων αντοχής. Ανάλογα με το βάθος νερού, η πίεση μπορεί να είναι πολύ μεγάλη (10 bar στα 100 m νερού, 15 bar στα 150 m κλπ) και η ενέργεια που μπορεί να αποθηκευτεί είναι επίσης πολύ μεγάλη. Τυπικοί υπολογισμοί δίδουν τα ακόλουθα χονδρικά στοιχεία: • Μια τυπική ανεμογεν νήτρια ονομαστικής ισχύος 3 MW με μέση ισχύ 1,3MW, σε διάρκεια 10 ωρών, παράγει 1300 KWh (capacity factor 43%). • Σε βάθος νερού περί τα 200 μέτρα με πίεση 20 bar, ο απαιτούμενος χώρος αποθήκευσης ανέρχεται σε περίπου 8.000 m, εξαρτώμενος όμως σε μεγάλο βαθμό από τις επικρατούσες θερμοκρασίες. • Ένα μπαλόνι διαμέτρου 50 μέτρων με όγκο περί τα 65.000 m3, μπορεί επομένως να χωρέσει την παραγωγή 8 ανεμογεννητριών, του μεγέθους που περιγράψαμε, για 10 ώρες. Ο πεπιεσμένος αέρας παράγεται από αεροσυμπιεστές που λειτουργούν με ηλεκτρικούς κινητήρες που τροφοδοτούνται από το δίκτυο των ανεμογεννητριών. Σύστημα αυτομάτου ελέγχου καθορίζει την ποσότητα της ηλεκτρικής ισχύος που μετατρέπεται σε πεπιεσμένο αέρα. Το σύστημα αυτόματου ελέγχου εξασφαλίζει ότι σε περιόδους χαμηλής ζήτησης το μεγαλύτερο μέρος της ισχύος αποθηκεύεται με τη μορφή πεπιεσμένου αέρα, αλλά ταυτόχρονα εξασφαλίζει ότι και το μεγαλύτερο μέρος της γρήγορα μεταβαλλόμενης ισχύος απορροφάται από τους αεροσυμπιεστές, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, αποδίδοντας έτσι στο δίκτυο υψηλής ποιότητας ομαλής ηλεκτρικής ενέργειας και σύμφωνα με τις απαιτήσεις

Σχήμα 5: Γραμμή αγκύρωσης σε μορφή Μπλοκ πολλαπλών γραμμών.

Σχήμα 6: Πλωτή πλατφόρμα εντατικής επίπλευσης μέτρησης αιολικού δυναμικού με αναδιπλούμενο ιστό μεγάλου ύψους.

του διαχειριστή του δικτύου. Σε περιόδους υψηλής ζήτησης, ο αποθηκευμένος πεπιεσμένος αέρας εκτονώνεται σε αεροτουρμπίνες, Μάλιστα, δεδομένου ότι η πίεση στα αεροφυλάκια διατηρείται σταθερή σε όλη την διάρκεια της εκτόνωσης, ίση με τη πίεση του νερού στο βάθος αποθήκευσης, η ποιότητα της παραγόμενης ενέργειας είναι ιδιαιτέρως υψηλή και ελεγχόμενη (σταθερή συχνότητα, τάση, αλλά και ένταση ρεύματος). Στο σχήμα 8 δίδεται μια τρισδιάστατη εικόνα μιας εγκατάστασης, που μάλιστα λειτουργεί με ανεμογεννή-

Σχήμα 7: Συστοιχία μπαλονιών εγκατεστημένων στον βυθό

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΙΟΛΙΚΑ

Σχήμα 8: Μια απεικόνιση συστάδας χερσαίων ανεμογεννητριών με σύστημα αποθήκευσης πεπιεσμένου αέρα.

τριες εγκατεστημένες στη στεριά. Είναι γνωστό ότι κατά την εκτόνωση του πεπιεσμένου αέρα, η θερμοκρασία του πέφτει δραματικά και για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται συστήματα καύσης, κυρίως φυσικού αερίου, για την αναθέρμανση του αέρα. Ένα τέτοιο σύστημα, βέβαια, δεν είναι πλήρως καθαρής ενέργειας, ενώ έχει σημαντικό κόστος. Το προτεινόμενο από εμάς σύστημα αποθήκευσης σχεδιάζεται ώστε να αξιοποιεί τη θερμότητα που παράγεται στους αεροσυμπιεστές κατά τη διάρκεια της συμπίεσης (ανάκτηση θερμότητας), αλλά και να αξιοποιεί άλλες ήπιες μορφές ενέργειας, όπως την ημερήσια διαφορά θερμοκρασίας, τη θερμότητα του θαλάσσιου νερού, θερμό νερό που παράγεται με ηλιακά πάνελς κλπ. για την αναθέρμανση του αέρα, κατά τη φάση

Σχήμα 9: Γεωγραφική διάταξη του συστήματος αποθήκευσης-ανάκτησης με χερσαίες Α/Γ

Σχήμα 10. Διάταξη πλωτού σταθμού υποστήριξης θαλάσσιου αιολικού πάρκου

της εκτόνωσης του στις αεροτουρμπίνες. Με ένα τέτοιο σχεδιασμό, η εγκατάσταση μπορεί να υπερκαλύπτει όλες τις απώλειες που είναι συνυφασμένες με τις μετατροπές ενέργειας και σε ορισμένες περιπτώσεις καιρικών συνθηκών, που τις διαθέτει η χώρα μας, να παρέχει μεγαλύτερο ποσό ηλεκτρικής ενέργειας από εκείνο που χρησιμοποίησε για την παραγωγή του πεπιεσμένου αέρα (βαθμός απόδοσης μεγαλύτερος της μονάδας!!!). Σε περιπτώσεις που η εγκατάσταση βρίσκεται κοντά σε γεωθερμικά πεδία και η χώρα μας διαθέτει σημαντικά αναξιοποίητα τέτοια πεδία,

αξιοποιείται η ενέργεια του θερμού γεωθερμικού νερού για την αναθέρμανση του αέρα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο βαθμός απόδοσης μπορεί να είναι σημαντικά μεγαλύτερος της μονάδας. Σημειώνεται ότι με τον τρόπο αυτό μπορούν να αξιοποιηθούν ενεργειακά γεωθερμικά πεδία χαμηλής ενθαλπίας, μη κατάλληλα για άμεση παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Στο σχήμα 9 δίδεται σχηματικά μια γεωγραφική διάταξη του προτεινόμενου συστήματος. Επισημαίνεται, τέλος, ότι ολόκληρη η μονάδα, περιλαμβανομένων των δεξαμενών αποθήκευσης της ανακτώμενης από τους αεροσυμπιεστές, θερμότητας, αλλά και του εξοπλισμού των αεροσυμπιεστών και αεροτουρμπινών, ηλεκτρικού εξοπλισμού κλπ μπορεί να εγκατασταθεί σε πλωτό σύστημα, όπως φαίνεται στο σχήμα 10. Σημείωση: Το αναπτυσσόμενο σύστημα αποθήκευσης και επανάκτησης της ηλεκτρικής ενέργειας υπό μορφή πεπιεσμένου αέρα σε μπαλόνια εγκατεστημένα στο βυθό της θάλασσας, αποτελεί τεχνική λύση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κλίμακα του εθνικού δικτύου. Μάλιστα, λόγω της δυνατότητας ελέγχου και αντίδρασης σε μικρό χρόνο, η αποθηκευμένη ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιείται για την ταχεία εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης του δικτύου (spinning reserve).

Ανάπτυξη ολοκληρωμένου υπεράκτιου αιολικού πάρκου Με βάση όσα προαναφέρθηκαν, έχουν επισημανθεί πολλές περιοχές της χώρας, όπου μπορούν να αναπτυχθούν αιολικά πάρκα τεράστιας δυναμικότητας. 50

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ΤΕΧΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Η ανάπτυξη συγκεντρωμένης ισχύος σε μεγάλου μεγέθους αιολικά πάρκα, δημιουργεί σημαντικές οικονομίες κλίμακας, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα δίκτυα μεταφοράς της ενέργειας, στη λειτουργία και τη συντήρηση των εγκαταστάσεων κλπ. Στο σχήμα 11 δίδεται η μορφή αιολικού πάρκου, που σχεδιάσθηκε προκαταρκτικά σε θαλάσσια περιοχή κοντά στην Αττική και πλησίον βραχονησίδας (ελάχιστη απόσταση από τη βραχονησίδα 3,5 χιλιόμετρα). Το πάρκο σχεδιάζεται σε μπλοκς και για λόγους σταδιακής ανάπτυξης του έργου, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τη μορφολογία του πυθμένα. Το σχεδιαζόμενο πάρκο έχει τα μεγέθη που που παρουσιάζει ο πίνακας 3: Όμως, προσοχή. Η μονάδα με την εγκατάσταση συστήματος αποθήκευσης και ανάκτησης θερμότητας, θα έχει πραγματική ισχύ, την περίοδο της μεγάλης ζήτησης (10 ή 12 ώρες ανά ημέρα), που θα προσεγγίζει το 1,3 GW και θα μπορεί να παρέχει περί τις 5.350.000 MWh ετησίως. Ύψος επένδυσης:

3 δις €

Στην επένδυση περιλαμβάνεται και η εγκατάσταση αποθήκευσης της ενέργειας, οι εγκαταστάσεις ανάκτησης θερμότητας και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τον πεπιεσμένο αέρα, καθώς και το κόστος μεταφοράς της ενέργειας σε κατάλληλο χερσαίο σημείο για την έγχυση της στο δίκτυο. Με βάση τα στοιχεία της ΡΑΕ η ηλεκτροπαραγωγή της χώρας κατανέμεται, ανά είδος καυσίμου (Πίνακας 2). Από το σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος το 80% περίπου βρίσκεται στη βόρεια Ελλάδα και ιδιαίτερα στα πεδία Κοζάνης και Φλώρινας. Στην Αττική είναι εγκατεστημένη περίπου το 16% της συνολικής ισχύος (1932 MW), όταν εδώ καταναλώνεται περίπου το 32% της ηλεκτρικής ενέργειας. Επομένως η Αττική “εισάγει” πάνω από το μισό των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια, που μεταφέρεται κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα σε αποστάσεις άνω των 500 χιλιομέτρων, με τεράστιες απώλειες στα δίκτυα μεταφοράς.

Πίνακας 2 Εγκατεστημένη ισχύς ανά είδος καυσίμου Λιγνίτης

4,808.0 MW

Πετρέλαιο

1,160.0 MW

Φυσικό αέριο

2,447.7 MW

Υδροηλεκτρικά

3,022.9 MW

ΑΠΕ Σύνολο

995.2 MW 12,433.8 MW

Πίνακας 3 Συνολική επιφάνεια που αξιοποιείται: Συνολικός αριθμός εγκατεστημένων μονάδων Α/Γ: Ονομαστική ισχύς Α/Γ: Συνολική ονομαστική ισχύς πάρκου: Συντελεστής ισχύος (capacity factor): Μέση ισχύς αιολικού πάρκου: Μέση παραγόμενη ετήσια ηλεκτρική ενέργεια : Ισοδύναμη ποσότητα πετρελαίου

Με βάση τα προαναφερόμενα στοιχεία, η υπό εξέταση υβριδική μονάδα με πραγματικά εγκατεστημένη ισχύ περί τα 1,3 GW: • Υποκαθιστά την παραγόμενη ενέργεια από το πετρέλαιο, στο σύνολο της χώρας • Καθιστά την Αττική σχεδόν αυτόνομη ενεργειακά • H ενέργεια που παράγεται μεταφέρεται με καλώδιο, που δεν ξεπερνά σε μήκος τα 50 χιλιόμετρα (πε-

45 Km2 425 3 MW 1275 MW (1,275 GW) 45 % 573 MW 5.000.000 MWh 1.400.000 t

Σχήμα 11: Θαλάσσιο αιολικό πάρκο. Τυπική διάταξη

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΙΟΛΙΚΑ Πίνακας 4 Αριθμός πλατφόρμων για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών: Εκτιμώμενο βάρος μεταλλικής κατασκευής

425 210.000 t

Εκτιμώμενος αριθμός Εργατοωρών κατασκευής

16.800.000 ΕΩ

Άποψη μιας συνδυασμένης υβριδικής εγκατάστασης που δεν είναι ουτοπία

ριλαμβανομένου και του υποβρύχιου τμήματός του). Επισημαίνεται ότι η περιοχή που εξετάζεται, μπορεί να αποδώσει εγκατάσταση διπλάσια σε μέγεθος από αυτό που παρουσιάσθηκε στα προηγούμενα. Πέρα από τα οικονομικά μεγέθη του έργου και τη βιωσιμότητα της ίδιας της επένδυσης, εκείνο που έχει τεράστια σημασία και πρέπει να επισημανθεί, είναι η δυνατότητα της εγχώριας βιομηχανίας να συμμετάσχει ενεργά στην ανάπτυξή του. Όλες οι πλατφόρμες ανεμογεννητριών, τα συστήματα αγκύρωσης, τα

σκάφη υποστήριξης, οι πλωτοί σταθμοί κ.λπ. μπορούν να κατασκευασθούν στη χώρα μας, με αξιοποίηση του αργούντος δυναμικού των ναυπηγείων της χώρας και όχι μόνο. Ο απαιτούμενος ηλεκτρικός εξοπλισμός μπορεί να κατασκευασθεί, στο μεγαλύτερο ποσοστό του, στη χώρα μας. Ακόμα, ένα τέτοιο έργο, από μόνο του θα μπορούσε να υποστηρίξει την ανάπτυξη μονάδας κατασκευής ανεμογεννητριών στη χώρα μας, σε συνεργασία με ξένο οίκο. Από την προκαταρκτική σχεδίαση προκύπτουν ορισμένα ενδεικτικά στοιχεία (Πίνακας 4). Μόνο το στοιχείο αυτό υποδεικνύει περίπου 2500 θέσεις εργασίας για πέντε έως επτά έτη, ήτοι σχεδόν πλήρη κάλυψη της δυναμικότητας των μεγάλων ναυπηγείων της χώρας. Εκτός όμως από τα οικονομικά μεγέθη, στη φάση ανάπτυξης ενός τέτοιου έργου, υπάρχουν και τα οικονομικά μεγέθη της λειτουργίας του. Το έργο αυτό, όπως προαναφέρθηκε, μπορεί να καλύψει μεγάλο μέρος των αναγκών της Αττικής σε ηλεκτρική ενέργεια και θα απαλλάξει τη χώρα από ένα τεράστιο βάρος εισαγωγών σε καύσιμα, ενώ σημαντικό ποσοστό του μπορεί να εξάγεται. Η επίπτωση του στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας, που είναι και το μεγάλο της πρόβλημα, είναι εμφανής.

Προοπτικές ευρύτερης ανάπτυξης Από την εξέταση του χάρτη του σχήματος 1 στο θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου και Ιονίου, μπορούν να αναπτυχθούν περισσότερα από 20 θα52

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

λάσσια αιολικά πάρκα, μεγέθους ίσου ή και πολύ μεγαλύτερου του προηγουμένου παραδείγματος. Από αυτά, περίπου 10 τέτοια έργα μπορούν να αναπτυχθούν σε περιοχές κοντά σε γεωθερμικά πεδία, με δυνατότητα επαύξησης του παραγόμενου αιολικού δυναμικού ακόμα και κατά 50%. Μια τέτοια προοπτική θα επέσυρε για τα επόμενα 15 με 20 χρόνια επενδύσεις άνω των 100 δις Ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των αγωγών σύνδεσης με τα Ευρωπαϊκά δίκτυα, θα δημιουργούσε χιλιάδες θέσεις εργασίας και θα καθιστούσε τη χώρα τον μεγαλύτερο ενεργειακό τροφοδότη της Ευρώπης, με μέση εξαγώγιμη ισχύ άνω των 30 GW. Για να γίνουν πιο κατανοητές οι συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης, η πώληση στα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας αυτού του μεγέθους ισοδυναμεί με 15 μονάδες του ΑΕΠ της χώρας, ενώ την απαλλάσσει από εισαγωγές πετρελαιοειδών ύψους άνω των 6 δις ετησίως, χωρίς φυσικά να παραγνωρίζεται η συμβολή στην αντιμετώπιση των φαινομένων της κλιματικής αλλαγής. Βεβαίως, ο αντίλογος είναι ότι τέτοια πράγματα δεν γίνονται και ότι κινούνται στη σφαίρα της ουτοπίας. Πέρα από την παρατήρηση ότι εδώ που βρισκόμαστε μόνο στην ουτοπία μας μένει να αναζητήσουμε διέξοδο, γιατί η καθημερινότητά μας συνεχώς μας πληγώνει, διαθέτω σημαντικά τεχνικά και τεχνολογικά στοιχεία για να πεισθεί και ο πιο κακόπιστος για τη ρεαλιστικότητα του εγχειρήματος. Οι τεχνολογίες που προτάσσονται στο παρόν άρθρο, είναι αντικείμενα παρουσιάσεων σε διεθνή συνέδρια και δημοσιεύσεων σε διεθνή περιοδικά. Σκοπός, όμως, είναι να αναδείξουμε τις τεράστιες πραγματικά δυνατότητες αυτού του τόπου και να αρχίσουμε με σύστημα και μέθοδο, και κυρίως με εμπιστοσύνη στις δυνατότητες μας, να χτίζουμε τη νέα ευημερία αυτού του τόπου. Ευημερία που θα πάψει να βασίζεται σε δανεικά και εξαρτήσεις, αλλά στις ίδιες τις παραγωγικές μας δυνατότητες. Αυτό που παρουσιάσαμε εδώ είναι μια μόνο πλευρά των δυνατοτήτων της πληγωμένης αυτής χώρας.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Η Θέρμανση δημοσίων κτιρίων με βιομάζα "παγώνει" τις δαπάνες Λόγω της αυξημένης τιμής του πετρελαίου θέρμανσης και της περικοπής των δημοσίων δαπανών, τον φωτεινό χειμώνα, τα νοσοκομεία, σχολεία και τα άλλα δημόσια κτίρια θα νιώσουν τι είναι κρύο πραγματικά! Η εναλλακτική λύση της αξιοποίησης εγχώριας βιομάζας μειώνει το κόστος θέρμανσης, μειώνει το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Tου Βασίλειου Κουμπάκη Μηχανολόγου Μηχανικού Μ. Sc., koumbakis@gmail.com

την υφιστάμενη οικονομική κρίση και με την παρατεταμένη ύφεση το θέμα διαχείρισης της ενέργειας αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα. Το μεγάλο πρόβλημα του δημοσίου ελλείμματος της χώρας και η περικοπή των δαπανών, ειδικά ενόψει του χειμώνα, θέτει το ερώτημα: εάν περικόπτονται οι δημόσιες δαπάνες, τι θα γίνει με τους ενεργειακούς καταναλωτές του δημοσίου, θα παγώσουν; Πώς θα προμηθευτούν καύσιμο οι δημόσιοι φορείς για να λειτουργήσουν τα δημόσια κτίρια; Πώς θα βρεθούν οικονομικοί πόροι για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των δημόσιων υπηρεσιών, όταν για τη θέρμανσή τους απαιτείται προμήθεια πετρελαίου και φυσικού αερίου από το εξωτερικό, με δαπάνες που συμμετέχουν στο δημόσιο έλλειμμα, με τη νέα αυξημένη τιμή πετρελαίου; Πόσο μεγάλη θα πρέπει να γίνει η οικονομική επιδρομή στον έλληνα φορολογούμενο για να λειτουργήσουν κατά ελάχιστο τα νοσοκομεία, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, οι στρατώνες, οι φυλακές και οι άλλες δημόσιες υπηρεσίες, καλύπτοντας έστω στο ελάχιστο τις ενεργειακές τους ανάγκες; Σήμερα, για τη θέρμανση νοσοκομείων ορεινών περιοχών, όπως π.χ. Φλώρινα, Καρπενήσι, Καλάβρυτα ή των νησιών όπως π.χ. Κέρκυρα, Θάσος, Μυτιλήνη κλπ., θα πρέπει να έρθει το πετρέλαιο δια θαλάσσης από τη Σαουδική Αραβία, να διυλιστεί και να μεταφερθεί οδικώς και

δια θαλάσσης στους καταναλωτές στην τιμή των 1,4 Ευρώ/λίτρο; Άλλος τρόπος για να θερμανθούν δεν υπάρχει; Οι εποχές με τις μαγικές ενεργειακές λύσεις έχουν περάσει (εάν ποτέ υπήρχαν), ενώ η στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ΑΠΕ, δεν μπορεί να εξαντλείται στις παραδοσιακές πια λύσεις των φωτοβολταϊκών και αιολικών συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν δίνεται η δέουσα σημασία στις μορφές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η γεωθερμία, η ενέργεια των θαλάσσιων κυμάτων, οι υδατοπτώσεις που έχουν περιορισμένη εφαρμογή, η εξοικονόμηση που είναι η σημαντικότερη πηγή ενέργειας ταχτικά περιφρονείται, ενώ η βιομάζα αντιμετωπίζεται ως ξεπερασμένη μορφή ενέργειας.

θρακας και το πετρέλαιο. Σήμερα, για λόγους περιβαλλοντικούς και οικονομικούς εισήχθη στο ενεργειακό ισοζύγιο και το φυσικό αέριο. Ευγενές καύσιμο, που όμως δεν προσφέρει ενεργειακή ανεξαρτησία. Όλοι μιλούν για την πολυπόθητη ανάπτυξη της οικονομίας. Μόνο που η ανάπτυξη δεν είναι κάτι που

Βιομάζα, πηγή θερμαντικής ενέργειας με ιστορία 10.000 ετών Η βιομάζα ήταν η βασική πηγή ενέργειας τα τελευταία 10.000 χρόνια στην περιοχή της Μεσογείου, στην οποία βασίστηκε η ανάπτυξη της σημερινής κοινωνίας έως και τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Ικανοποιούσε τις οικιακές και βιομηχανικές ενεργειακές ανάγκες μας, προσφέροντας και την ενεργειακή ανεξαρτησία του τόπου. Βέβαια οι καιροί αλλάζουν και νέες τεχνολογίες επέβαλαν την αλλαγή της βασικής ενεργειακής πηγής με πυκνότερους ενεργειακούς φορείς, όπως είναι ο άνΣεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΟ

το αγοράζεις από το σούπερ μάρκετ. Για να έρθει αυτή η ανάπτυξη, θα πρέπει να καταβάλουμε προσπάθεια. Όπως για παράδειγμα να αντικαταστήσουμε την ενεργειακή πηγή που έχουμε για τη θέρμανση, όπου είναι δυνατόν. Τι προτείνεται; Να δοθεί η δυνατότητα στους επαγγελματίες των ορεινών και νησιωτικών περιοχών να τροφοδοτούν τα νοσοκομεία τους, τα σχολεία των παιδιών τους, τους στρατώνες της περιοχής τους με την

απαραίτητη βιομάζα για τη θέρμανσή τους. Η βιομάζα είναι η αποθηκευμένη ενέργεια της ηλιακής ακτινοβολίας για χρονικό διάστημα (1~100 ετών). Η χώρα μας έχει την υψηλότερη ηλιοφάνεια και ηλιακή ακτινοβολία σε όλη την Ευρώπη, άρα είναι η πλουσιότερη σε βιομάζα. Αυτό βέβαια το διαπιστώνουμε με τις ετήσιες δασικές πυρκαγιές, που είναι οι εντονότερες της Ευρώπης. Βιομάζα υπάρχει στην Ελλάδα. Ή θα την αφή-

Συγκριτικός πίνακας λειτουργίας θέρμανσης κτιρίου με πετρέλαιο και βιομάζα Λέβητας

Πετρελαίου

Βιομάζας

Μονάδες

90%

80%

Πετρέλαιο

Βιομάζα

Θεωρητική θερμογόνο δύναμη καυσίμου

11,9

3,9

kWh/kg

Ειδικό βάρος

0,86

0,6

ton/m3

Τιμή αγοράς 2012

1400

120

Ευρώ/m3

Πραγματική θερμογόνο δύναμη καυσίμου

10,7

3,12

kWh/kg

Τιμή αγοράς σε βάρος το έτος 2012

1628

200

Ευρώ/ton

Κόστος παραγόμενης θερμότητας

0,152

0,064

Ευρώ/kWh

6,6

15,6

kWh/Eυρώ

Ισχύς λέβητα

1.000

Λειτουργία 150 ημέρες επί 6,7 ώρες ημερησίως

1000

Ετήσια απαίτηση καυσίμου

93.370

320.510

Ετήσιο κόστος καυσίμου

151.997

64.102

Ευρώ

Εξοικονόμηση σε %

57,8%

Εξοικονόμηση σε Ευρώ

87.895

Ευρώ

Βαθμός απόδοσης λέβητα Καύσιμο

1 Ευρώ αγοράζει και παράγει

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

σουμε να καεί στην επόμενη δασική πυρκαγιά, ή θα την αξιοποιήσουμε στην παραγωγή θερμικής ή και ηλεκτρικής ενέργειας. Παρακάτω παρουσιάζεται ένας συγκριτικός πίνακας λειτουργίας θέρμανσης κτιρίου με πετρέλαιο και βιομάζα με λέβητα ισχύος 1000 kW και ετήσια λειτουργία 1000 ωρών. Από το παράδειγμα φαίνεται ότι οι μεγάλοι καταναλωτές όπως είναι τα νοσοκομεία, φυλακές, φοιτητικές εστίες, σχολεία κ.λπ., που έχουν και πολλές ώρες λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης θα έχουν και μεγάλη εξοικονόμηση, που αποπληρώνει την επένδυση αλλαγής εξοπλισμού ακόμα και σε ένα έτος. Οι λέβητες καύσης βιομάζας δεν θεωρούνται υψηλή τεχνολογία και οι ελληνικές βιομηχανίες λεβήτων με τη σχετική τεχνογνωσία, ήδη προσφέρουν λέβητες βιομάζας στην αγορά. Η τεχνολογία παραγωγής καυσίμου από βιομάζα είναι επίσης απλή, καθώς περιλαμβάνει μόνο τη συλλογή και τον θρυμματισμό λιανοκλαδιών, σε μορφή θρύμματα (chips) μέγεθος 1-2 cm ή και συμπίεσή τους, εάν είναι απαραίτητο για την παραγωγή συσσωματώσεις (pellets). Η θρυμματισμένη βιομάζα (chips) χρησιμοποιείται για μεταφορά σε αποστάσεις μεταξύ του παραγωγού καυσίμου και του καταναλωτή μικρότερες των 50 χλμ, ενώ οι συσσωματώσεις (pellets) χρησιμοποιούνται, όταν η μεταφορά του καυσίμου ξεπερνά τις αποστάσεις των 50 χλμ. Βέβαια, η τεχνοοικονομική μελέτη καθορίζει επακριβώς τη συμφέρουσα λύση. Όταν μιλάμε για βιομάζα, είναι λογικό να έρχεται στο νου η ξυλεία για καύση στις θερμάστρες ή την εστία (τζάκι εάν κάποιος προτιμάει την τουρκική ορολογία), που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ενεργειακή εστία. Ωστόσο, οι εστίες και οι θερμάστρες έχουν χαμηλό βαθμό απόδοσης, λόγω της υψηλής θερμοκρασία των καυσαερίων (~300°C) και την απουσία αυτόματου ελέγχου της διαδικασίας καύσης. Η επέκταση της χρήσης αυτού του είδους βιομάζας (καυσόξυλα) θα προξενήσει σοβαρό πρόβλημα επί των δασών μας, διότι η υψηλή εμπορική αξία

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

των καυσόξυλων θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την υπερβολική υλοτόμηση (νόμιμη και παράνομη) των δασών. Αυτή η βιομάζα (τα καυσόξυλα) δεν είναι κατάλληλη για αυτόματη τροφοδοσία των λεβήτων δημόσιων κτιρίων. Διευκρινίζεται ότι βιομάζα δεν είναι μόνο τα καυσόξυλα. Βιομάζα που έχει μικρότερη εμπορική αξία, αλλά μπορεί να έχει μεγαλύτερη ενεργειακή αξία, είναι οι πευκοβελόνες, οι ξηρές κουκουνάρες, τα ξερά δέντρα και λιανοκλάδια, τα υπολείμματα από τη δασική παραγωγή (υπολείμματα κατά την υλοτόμηση), τα υπολείμματα από τη γεωργική παραγωγή, τα στελέχη της βαμβακιάς, του καλαμποκιού, τα κλαδέματα των καρποφόρων δέντρων, τα κλαδέματα των δέντρων των αστικών περιοχών, τα υπολείμματα από τη βιομηχανική επεξεργασία φρούτων, πυρήνων ξηρών καρπών, ελιάς κλπ. Αυτή η βιομάζα αρκεί για την αντικατάσταση του καυσίμου σε μεγάλους καταναλωτές καυσίμου, όπως είναι

περιφερειακά νοσοκομεία, φυλακές, σχολεία, πανεπιστήμια, φοιτητικές εστίες, στρατώνες και άλλα δημόσια κτίρια σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές, εκεί όπου η πρόσβαση του φυσικού αερίου είναι αδύνατη, ενώ η προμήθεια υγρών καυσίμων σήμερα είναι ασύμφορη. Η συνέχιση χρήσης εισαγόμενων καυσίμων με τις σημερινές τιμές και ειδικά στη συγκεκριμένη περίοδο της οικονομικής κρίσης, είναι πλέον καταστροφική. Από την άλλη πλευρά, η μείωση της ζήτησης πετρελαίου, μέσα από την αλλαγή του καυσίμου σε μεγάλους καταναλωτές (όπως οι καταναλωτές του δημοσίου), θα μειώσει τις τιμές πετρελαίου, σύμφωνα με τους νόμους της αγοράς, λόγω της μειωμένης ζήτησης. Η αλλαγή του καυσίμου στους μεγάλους δημόσιους καταναλωτές θα μειώσει και τις σπατάλες από τους αετονύχηδες, που προμηθεύονταν ‘’τζάμπα’’ καύσιμο από τις δεξαμενές πετρελαίου του δημοσίου.

Ο απαραίτητος εξοπλισμός και καύσιμο (βιομάζας) για τη λειτουργία συστήματος θέρμανσης κτιρίων του δημοσίου τομέα, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας σε ελληνικές επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι θα φέρουν έσοδα μέσω της φορολογίας τους. Βέβαια, το πρώτο βήμα, δηλαδή την αλλαγή του εξοπλισμού παραγωγής θερμότητας στα δημόσια κτίρια, θα πρέπει να το κάνει το ίδιο το Δημόσιο. Τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους στη συνέχεια. Η οικονομική κρίση είναι όπως τα τρένα, εάν ανέβουμε στο τρένο, θα πάμε εκεί που θέλουμε, εάν το χάσουμε το τρένο, θα παραμείνουμε εκεί που είμαστε με τα προβλήματά μας. Η επιλογή είναι στo χέρι μας.

Σύντομο βιογραφικό Ο Μηχανολόγος Μηχανικός M.Sc Βασίλειος Κουμπάκης δραστηριοποιείται ως ελεύθερος επαγγελματίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη, σε κτιριακές ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και μεγάλα ενεργειακά έργα, ενώ έχει εμπειρία τεχνικής διεύθυνσης σε εργοστάσια παραγωγής ηλιακών συστημάτων, πνευματικών συστημάτων, γεωργικών φαρμάκων, λεβητοποιία και τον σχεδιασμό μηχανολογικού εξοπλισμού. Ως εκπαιδευτικός στην ανωτέρα και δευτεροβάθμια τεχνική εκπαίδευση είναι τομεάρχης του μηχανολογικού τομέα σε κεντρικό τεχνικό λύκειο της πόλης. Εκλεγμένο μέλος για 5 θητείες του Δ.Σ του Συλλόγου Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων Βορείου Ελλάδας έχει 7 κατοχυρωμένες στον ΟΒΙ ευρεσιτεχνίες (οι περισσότερες στον ενεργειακό τομέα). Έχει λάβει μέρος σε 4 συνέδρια με θέμα την ενέργεια και αρθογραφεί τακτικά σε τεχνικά περιοδικά. Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Πράσινη θέρμανση: θαλπωρή και οικονομία Φέτος η θέρμανση του σπιτιού επιβάλλει επιστροφή στην παράδοση και την οικογενειακή εστία, καθώς η ανάγκη περιστολής εξόδων οδηγεί σε… φλογερές λύσεις.

ι προοπτικές του φετινού χειμώνα, που προβλέπεται βαρύς, μετά από το ρεκόρ θερμοκρασιών του καλοκαιριού 2012 και σε συνδυασμό με την νέα αυξημένη τιμή του πετρελαίου θέρμανσης, έχουν στρέψει τους καταναλωτές σε εναλλακτικές, αλλά και παραδοσιακές λύσεις θέρμανσης. Οι χώροι πώλησης καυσόξυλων ξεφυτρώνουν ο ένας μετά τον άλλο στις γειτονιές και μια σειρά νέων προϊόντων εμπλουτίζει το λεξιλόγιο μας. Ενεργειακά τζάκια με κασέτες, πέλετ, καυστήρες βιομάζας.

2000 λίτρα πετρελαίου κάθε χειμώνα, φέτος χρειάζονται 2.800 ευρώ ( ενδεικτική τιμή λίτρου 1.40 €) για ζεστασιά, με πέλετ θα δαπανηθούν μόνο 1.280 ευρώ (4.000 κιλά με ενδεικτική τιμή 0.32 €).

Τα πέλετ, φέρνουν στη μόδα τις ξυλόσομπες Δημοφιλής λύση θέρμανσης στις μέρες μας τα πέλετ μειώνουν τα έξοδα σημαντικά, δεδομένου ότι δύο κιλά πέλετ έχουν την ίδια θερμική απόδοση με ένα λίτρο πετρελαίου και η τιμή τους ανά κιλό είναι πολύ πιο συμφέρουσα. Αν λοιπόν για ένα σπίτι, που καταναλώνει

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Τα πέλετ, ή συσσωματώματα, όπως είναι η ελληνική ονομασία τους, είναι τυποποιημένα μικροσκοπικά σωματίδια, που κατασκευάζονται από αποξηραμένο, φυσικά κατεργασμένο ξύλο. Έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε υγρασία και τέφρα και η μεγαλύτερη πυκνότητα τους αποδίδει υψηλότερη ενεργειακή πυκνότητα. Λειτουργούν σε ενεργειακά τζάκια και σόμπες. Στα υπέρ τους μετρά το γεγονός ότι τα πέλετ είναι πρακτικότερα στη χρήση τους έναντι των ξύλων, μιας και δεν απαιτούν μεγάλους χώρους αποθήκευσης. Τα πέλετ μπορούν να καούν σε διαφόρων

μεγεθών λέβητες και εστίες, από μικρές οικιακές ξυλόσομπες, έως συστήματα κεντρικής θέρμανσης και μεγάλους βιομηχανικούς λέβητες.

Τζάκι ή σόμπα; Τα τζάκια και οι σόμπες πέλετ για οικιακή χρήση έχουν περίπου τα ίδια χαρακτηριστικά. Οι διαφορές βρίσκονται στην εγκατάσταση της καμινάδας και στις εξόδους των καυσαερίων και φυσικά στο κόστος, που κυμαίνεται. Για παράδειγμα οι σόμπες ξεκινούν από 900 και φθάνουν ως τα 2.000 ευρώ, ενώ τα τζάκια ανάλογα με την περίπτωση μπορούν να φθάσουν και τα 3.500 ευρώ. Ανάλογα με το χώρο που θέλουμε να θερμάνουμε, διαλέγουμε το αντίστοιχο μοντέλο, ικανό να καλύψει τα τετραγωνικά του. Καλό είναι, επίσης, να προσέχουμε εκτός από την ισχύ και την κατανάλωση, ώστε να μην καταναλώνουμε περισσότερα πέλετ από όσα πραγματικά χρειαζόμαστε. Είτε επιλέξουμε τζάκι είτε σόμπα, θα πρέπει να φροντίσουμε να χρησιμοποιούν καμινάδα αποκλειστικά, η καμινάδα δηλαδή να παίρνει τους καπνούς από τη σόμπα ή το τζάκι. Στα μειονεκτήματα των πέλετ μετρούν εκτός από την ανάγκη χώρου αποθήκευσης, τα έξοδα για την εγκατάσταση μιας σόμπας και τα μερεμέτια για την εξαγωγή των καυσαερίων, στον τοίχο ή στο ταβάνι, αλλά και τα έξοδα και οι εργασίες για τη μετατροπή του συμβατικού σας τζακιού σε ενεργειακό.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Βιομάζα, η απάντηση στις ανατιμήσεις του πετρελαίου Είχατε ποτέ σκεφτεί ότι με θρυμματισμένα ξύλα από τα κλαδέματα, πριονίδια, το αμύγδαλο, τα κουκούτσια της ελιάς, από ροδάκινα ή βερίκοκα και τα τσόφλια από καρύδια και φουντούκια θα μπορούσατε να ζεσταθείτε; Κι όμως, η χώρα μας έχει παράδοση στην καύση ελαιοπυρήνα και ήταν από τις πρώτες που ανέπτυξε σοβαρή λεβητοποιία στερεών καυσίμων. Σε όλη την Ελλάδα λειτουργούν 28 μικρές και μεγάλες μονάδες παραγωγής λεβήτων βιομάζας, που προμηθεύουν λέβητες για κεντρικές θερμάνσεις πολυκατοικιών και μονοκατοικιών. Στα χωριά του νομού Πέλλας, η μέθοδος αυτή, που αρχικά εφαρμόστηκε σε θερμοκήπια και μετά σε σπίτια, είναι αρκετά διαδεδομένη εδώ και δεκαετίες. Με μια μετατροπή στον λέβητα, μπορεί να καίει τα κουκούτσια από τα ροδάκινα, που παλιά τα πετούσαν. Τοποθετείται ένα σύστημα με μια αλυσίδα, που ρίχνει ένα - ένα τα κουκούτσια και παράγεται θέρμανση. Όσο τα περί χαμηλών αποδόσεων και μαύρου καπνού είναι πλέον παρελθόν, καθώς οι σύγχρονες τεχνολογίες αξιοποίησης της βιομάζας έχουν εξελιχθεί τόσο, που αποτελούν μια αξιόπιστη και ανταγωνιστική επιλογή, όχι μόνο για κατοικίες κατοικίας, αλλά και επαγγελματικούς ή βιοτεχνικούς χώρους. Η μετατροπή στον υπάρχοντα λέ-

Ενεργειακό τζάκι

βητα, προκειμένου να μπορεί να δέχεται και να καίει κουκούτσια, κοστίζει περίπου 1.300 - 1.400 ευρώ, ενώ η δαπάνη για τα κουκούτσια ανέρχεται σε 40 ευρώ το κυβικό μέτρο, δηλαδή για τη θέρμανση όλης της χρονιάς απαιτούνται περίπου 800 - 1.000 ευρώ. Οι καυστήρες βιομάζας μπορούν να κάψουν, εκτός από αυτά τα υλικά, καυσόξυλα και πέλετ, οπότε οι επιλογές είναι πολλές. Μοναδική προϋπόθεση για να επωφεληθείτε από αυτό τον οικονομικό τρόπο θέρμανσης, είναι η πρόσβαση στις καύσιμες ύλες, η ύπαρξη αποθηκευτικού χώρου και η διάθεση να κοπιάσετε λίγο παραπάνω, αδειάζοντας την εναπομένουσα τέφρα.

Η χρήση καυσόξυλων σε μια συμβατική ανοιχτή εστία δεν αποδίδει τα μέγιστα και αυτός είναι ο λόγος, που πολλοί ιδιοκτήτες σπιτιών στρέφονται στη μετατροπή του συμβατικού τζακιού σε ενεργειακό. Το ενεργειακό τζάκι έχει πολύ υψηλότερη απόδοση, επειδή εκμεταλλεύεται τη ροή του ζεστού αέρα, που δημιουργείται από την καύση του ξύλου μέσα στον θερμοθάλαμο, που περιβάλλει την εστία του. Έχει μικρότερη και ελεγχόμενη κατανάλωση ξύλου από το συμβατικό, ενώ η ροή του αέρα μπορεί να είναι είτε φυσική (απλό ενεργειακό τζάκι) είτε μηχανική (αερόθερμο τζάκι). Η συνήθης λειτουργία του είναι με την πόρτα κλειστή, με αποτέλεσμα αύξηση της θερμοκρασίας και καλύτερη καύση. Με μέση τιμή για τα καυσόξυλα 20 λεπτά/ κιλό, το κόστος χρήσης είναι αρκετά οικονομικότερο του πετρελαίου. Στα υπέρ του μετρά το γεγονός ότι μπορεί να συνδεθεί με το υπάρχον σύστημα θέρμανσης του σπιτιού, δηλαδή με τον λέβητα και το σύστημα διανομής ζεστού νερού. Επίσης, να γνωρίζετε ότι το ενεργειακό τζάκι διατηρεί ζεστό στο σπίτι, γιατί όταν σβήσει, δεν μπαίνει κρύος αέρας από την καμινάδα. Ωστόσο, να έχετε υπόψη σας ότι πριν από οποιαδήποτε εργασία πρέπει να προηγηθεί μελέτη του χώρου από ειδικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι μια κασέτα τζακιού ξεκινά από 300 ευρώ, ένα ενεργειακό τζάκι από 1.200, ενώ το μέσο κόστος μετατροπής και εγκατάστασης μπορεί να αγγίξει και τα 3.000 ευρώ. Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡA

Αξιοποίηση της αγροβιομάζας στο Νομό Καρδίτσας Προοπτικές και πραγματικότητα με αφορμή τη δημιουργία της πρώτης μονάδας της Ενεργειακής Συνεταιριστικής Εταιρείας Καρδίτσας.

α τελευταία χρόνια στη χώρα μας έχουν σχεδιαστεί πολλές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα και ειδικότερα από αγροβιομάζα. Μάλιστα αρκετές έχουν πάρει άδεια από τη ΡΑΕ. Ωστόσο, καμία δεν έχει κατασκευαστεί. Τα εμπόδια είναι πολλά και δεν έχουν σχέση μόνο με την οικονομική κρίση. Το μεγαλύτερο από αυτά είναι η τεράστια διαφορά που υπάρχει στον τρόπο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β ή ανεμογεννήτριες και σ’ αυτόν από βιομάζα. Στην πρώτη περίπτωση, μετά την εγκατάσταση της μονάδας, η ανθρώπινη παρέμβαση είναι σχετικά περιορισμένη, ενώ στη δεύτερη απαιτείται η οργάνωση μιας σύνθετης παραγωγικής διαδικασίας, η οποία απαιτεί συνεχή επίβλεψη και καθοδήγηση (management) από εξειδικευμένα άτομα.

Οι ιδιαιτερότητες της βιομάζας Η βιομάζα ως φυσική και ανεπεξέργαστη πρώτη ύλη δεν είναι τυποποιημένη. Παρακάτω επιχειρείται η ανάλυση των ιδιαιτεροτήτων της βιομάζας, η κωδικοποίηση των προβλημάτων που πρέπει να επιλυθούν και των αποφάσεων που πρέπει να ληφθούν, καθώς και η παρουσίαση των παραμέτρων που πρέπει να βελτιστοποιηθούν για να σχεδιαστεί μια βιώσιμη μονάδα αξιοποίησης βιομάζας. Διασπορά. Η κατανομή της βιομάζας στον χώρο είναι δεδομένη για κάθε περιοχή και επηρεάζει τη λήψη των παρακάτω αποφάσεων: • Σύστημα συγκέντρωσης και μεταφοράς της βιομάζας. Εν δυνάμει επιλογές για την οργάνωση του συστήματος:

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

o Η συγκέντρωση – μεταφορά γίνεται από τον ίδιο τον φορέα o Ανατίθεται σε υπεργολάβους (outsourcing) • Χωροθέτηση της μονάδας. Κρίσιμες παράμετροι: o Απόσταση από πηγές βιομάζας o Ευκολία πρόσβασης σε συνδυασμό με το γεωγραφικό ανάγλυφο και τις καιρικές συνθήκες. • Μέγεθος μονάδας. Μικρό μέγεθος σημαίνει: o Υψηλός βαθμός επάρκειας πρώτης ύλης, o Χαμηλό κόστος διαχείρισης βιομάζας, αλλά o Χαμηλό συντελεστή απόδοσης κεφαλαίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Αντίθετα, στις μονάδες μεγάλου μεγέθους (ή για τη συγκέντρωση πολλών μονάδων σε συγκεκριμένο χώρο), η επάρκεια της πρώτης ύλης περιορίζεται (μπορεί να προκαλέσει διακοπή λειτουργίας), το κόστος μεταφοράς βιομάζας αυξάνεται, ενώ ο συντελεστής απόδοσης κεφαλαίου και ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνεται. Η ποικιλία. Η μεγάλη βιοποικιλότητα των χωρών της Μεσογείου έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη πολλών ειδών βιομάζας, με διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά, πράγμα που επηρεάζει: • το δίκτυο συλλογής, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει διαφορετικό εξοπλισμό και τεχνογνωσία διαχείρισης ανά είδος. • τη διαδικασία παραλαβής και προετοιμασίας (επεξεργασίας) της βιομάζας, ώστε αυτή να αποκτήσει τα επιθυμητά χαρακτηριστικά για την τελική χρήση. Η σταθερή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προϋποθέτει τη δυνατότητα ειδικών ρυθμίσεων της μονάδας (διαφοροποίηση τροφοδοσίας ανά διαφορετικό είδος βιομάζας) ή και την κατάλληλη επεξεργασία της βιομάζας, ώστε: • Να ομογενοποιηθεί, ώστε να αποκτήσει προβλέψιμες ιδιότητες και συγκεκριμένες προδιαγραφές • Να μπορεί να αποθηκευτεί για μελλοντική χρήση • Να μεταφέρεται εύκολα σε άλλα σημεία ανάλωσης (πελάτες), στην περίπτωση που υπάρχει περίσσεια βιομάζας. • Να καθίσταται ασφαλής η χρήση της για τους εργαζομένους, τον εξοπλισμό και το περιβάλλον. Εμπλοκή διαφορετικών ομάδων συμφερόντων για κάθε είδος βιομάζας. Οι σημαντικότερες ομάδες συμφερόντων είναι: • Αγρότες, • Δασικοί Συνεταιρισμοί, • Δήμοι (κλαδονομή) • Ιδιοκτήτες εξοπλισμού συνεργείων συλλογής και μεταφοράς βιομάζας.

ΒΙΟΜΑΖΑ

Διακύμανση ποσοτήτων και τιμών (εποχικότητα). Οι ποσότητες (και οι τιμές) μεταξύ των διαφόρων πηγών βιομάζας ποικίλουν από έτος σε έτος και εποχιακά. Άρα, η διασφάλιση της επάρκειας πρώτης ύλης και της κερδοφορίας απαιτεί ευελιξία και ικανότητα διαχείρισης του συνόλου των πηγών. Η συλλογή και συγκέντρωση βιομάζας ξεκινάει την άνοιξη (αστική βιομάζα), συνεχίζεται το καλοκαίρι (άχυρο και αργότερα η άγρια αγκινάρα) και κλείνει το φθινόπωρο (στελέχη καλαμποκιάς και στη συνέχεια βαμβακιάς). Η δασική βιομάζα συλλέγεται από τις αρχές τις άνοιξης, αλλά σημαντικές ποσότητες παραμένουν στις κορμοπλατείες για να μειωθεί η υγρασία. Για να εξασφαλιστεί η αδιάλειπτη τροφοδοσία της μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, θα πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα αποθήκευσης της ποσότητας που προβλέπεται να αναλώνεται κατά τους χειμερινούς μήνες. Κάποιες μορφές βιομάζας (π.χ. κορμοί δένδρων) μπορούν να αποθηκευτούν σε ανοικτό χώρο, χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα, ενώ κάποιες άλλες μορφές της, απαιτούν ειδικές συνθήκες αποθήκευσης ή ειδική κατεργασία πριν από αυτήν, για να αποφευχθούν προβλήματα όπως η αυτανάφλεξη ή η αποσύνθεση. Αυτό μπορεί να συμβεί στην περίπτωση δεμάτων αγροτικής βιομάζας που περιέχουν υγρασία μεγαλύτερη από κάποιο όριο (όπως αυτά των στελεχών καλαμποκιού ή βαμβακιού). Υγρασία. Το νερό, που περιέχεται στη βιομάζα, μειώνει τη θερμική της αξία, δεδομένου ότι είναι άκαυστο υλικό. Η μεγαλύτερη υγρασία αναμένεται στα φορτία αστικής βιομάζας και η μικρότερη στα δέματα αχύρου και αγκινάρας (8-15%). Η δασική βιομάζα (αν προηγείται η φυσική ξήρανσή της κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στον χώρο συγκέντρωσης κοντά στο δάσος) αναμένεται να έχει υγρασία 30% περίπου. Αν μεταφέρεται κατευθείαν, αναμένεται να έχει υψηλή υγρασία (70% περίπου). Η υγρασία είναι κρίσιμη παράμετρος, διότι επηρεάζει άμεσα: • Το κόστος αγοράς της πρώτης ύλης. Αν δεν υπολογιστεί σωστά, είναι δυνατόν να οδηγήσει σε μεγάλα προβλήματα. Αν υποεκτιμηθεί, αυξάνει το κόστος της προμήθειας της ξηρής (καύσιμης) πρώτης ύλης. Αν υπερεκτιμηθεί, μπορεί να οδηγήσει σε κακές σχέσεις με τους προμηθευτές βιομάζας στην περίπτωση αγοράς βάσει βάρους. • Τον τρόπο αποθήκευσης ή διαχείρισης της βιομάζας. Αν δεν εντοπιστούν έγκαιρα τα δέματα ή τα φορτία με υψηλή υγρασία και δεν παρθούν μέτρα, υπάρχουν

κίνδυνοι αυτανάφλεξης. Ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να καταστρέψει την επιχείρηση. • Το κόστος ξήρανσης και τον φόρτο του εξοπλισμού ξήρανσης. Τέφρα. Είναι το υπόλειμμα που απομένει μετά την καύση. Περιέχει ανόργανες ουσίες (οξείδια, άλατα), οι οποίες είναι άκαυστες. Η τέφρα είναι κρίσιμη παράμετρος, διότι: • Αυξάνει το κόστος κτήσης της καύσιμης πρώτης ύλης. Όσο μεγαλύτερη είναι η περιεκτικότητα σε τέφρα, τόσο μικρότερη είναι η θερμική αξία της βιομάζας. Γενικά, η αγροτική και η αστική βιομάζα περιέχουν μεγάλες ποσότητες τέφρας. Η δασική βιομάζα περιέχει μικρότερες ποσότητες, αλλά ο φλοιός των κορμών και τα κλαδιά περιέχουν, επίσης, αυξημένα ποσοστά τέφρας. • Αυξάνει το κόστος διαχείρισης. Η τέφρα χρειάζεται ασφαλή διάθεση και αυτό έχει κόστος. Βέβαια, αποτελεί ένα καλό εδαφοβελτιωτικό (ειδικά για τα όξινα εδάφη), το οποίο μπορεί να προμηθεύονται οι αγρότες.

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡA

Οι ανάγκες εισαγωγής τεχνολογίας και καινοτομίας

• Αυξάνει το κόστος καθαρισμού του εξοπλισμού καύσης ή αεριοποίησης της βιομάζας • Αυξάνει το κόστος καθαρισμού των καυσαερίων από την «ιπτάμενη τέφρα» • Μειώνει τη διάρκεια ζωής του εξοπλισμού καύσης, αεριοποίησης, εναλλακτών θερμότητας κλπ, λόγω διάβρωσης, αποθέσεων κλπ. Σύνθεση τέφρας. Η περιεκτικότητα της τέφρας σε κάποια στοιχεία όπως το K, Na, Si, τα οποία απαντώνται στην αγροτική και στην αστική βιομάζα, είναι δυνατόν να προκαλέσουν μεγάλα προβλήματα και καταστροφές στον εξοπλισμό αξιοποίησης της βιομάζας. Δημιουργούν τήγματα που επικάθονται στον καυστήρα, στον λέβητα, στον αεριοποιητή, στους εναλλάκτες και στα συστήματα καθαρισμού των καυσαερίων. Τέλος, η περιεκτικότητα της βιομάζας σε στοιχεία όπως Cl, S, N απαιτεί ειδικό χειρισμό των καυσαερίων για να αποφευχθεί η διάβρωση του εξοπλισμού και – κυρίως – η εκπομπή αερίων ρύπων. Τα προβλήματα αυτά μπορούν να λυθούν – σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία – με τρείς τρόπους: • Με τη δημιουργία μιγμάτων βιομάζας (π.χ. ξύλου και αγροτικής βιομάζας), ώστε η τελική σύσταση τέφρας να είναι αποδεκτή • Με την προσθήκη διαφόρων πρόσθετων (Ανθρακικό ασβέστιο, Οξείδιο του ασβεστίου κλπ) για να αυξηθεί το σημείο τήξης της τέφρας • Με τη μείωση της θερμοκρασίας καύσης, αεριοποίησης ή πυρόλυσης (ανάλογα με την τεχνολογία ενεργειακής αξιοποίησης της βιομάζας), πράγμα που μειώνει τον βαθμό απόδοσης της μονάδας. Γι’ αυτό, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συνήθως, χρησιμοποιείται βιομάζα καλής ποιότητας. Όμως, για τη βιομάζα αυτού του τύπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Πωλείται σε καλή τιμή ως πελέτ. Έτσι εξηγείται η «απροθυμία» χρήσης της για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ανταγωνιστές καταναλωτές. Κάποιες μορφές βιομάζας χρησιμοποιούνται και από άλλες οικονομικές δραστηριότητες (όπως το άχυρο από την κτηνοτροφία). 60

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Η προσέγγιση του σχεδιασμού δεν μπορεί να είναι μόνον τεχνική ή οικονομική σε επίπεδο καλλιέργειας ή μονάδας. Απαιτείται ο σχεδιασμός σε επίπεδο εφοδιαστικής αλυσίδας για κάθε είδος βιομάζας, ο οποίος πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας: 1. Καλλιέργεια (αν απαιτείται) 2. Συγκομιδή ή συγκέντρωση και μεταφορά 3. Ταξινόμηση, πρώτη επεξεργασία και αποθήκευση (αν απαιτείται) 4. Τελική επεξεργασία ή παραγωγή προϊόντος ή παραγωγή ενέργειας Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές προσπάθειες τόσο σε ερευνητικό όσο και σε εφαρμοστικό – παραγωγικό επίπεδο στα σημεία 1 και 4. Υπάρχουν πολλά κενά στα σημεία 2 και 3, τα οποία αποτελούν σημαντικά εμπόδια στην κατασκευή μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα ή στην εν γένει αξιοποίησή της. Συνήθως, ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για τη συλλογή και τη μεταφορά είναι «δανεισμένος» από παραπλήσιες αγροτικές εργασίες. Ένα παράδειγμα συγκομιδής ενεργειακών φυτών είναι: • κοπή με στελεχοκόπτη ή ενσιροκόπτη (πρώτο πέρασμα στο χωράφι) • συγκέντρωση σε γραμμές με μηχάνημα, που χρησιμοποιείται για την ίδια εργασία στη μηδική (δεύτερο πέρασμα στο χωράφι) • δεματοποίηση με το γνωστό μηχάνημα (τρίτο πέρασμα στο χωράφι) Η τεχνική αυτή είναι προβληματική. Εκτός από το υψηλό κόστος και την απώλεια βιομάζας, έχει ως αποτέλεσμα την προσθήκη χώματος, πράγμα που υποβαθμίζει την ποιότητα (αύξηση τέφρας, μείωση του ορίου της θερμοκρασίας, στην οποία μπορεί να «εκτεθεί» η συγκεκριμένη βιομάζα χωρίς προβλήματα τήξης τέφρας, δεδομένου ότι το χώμα περιέχει πυρίτιο κλπ) Εκτός από τις απαραίτητες τεχνολογικές λύσεις συγκομιδής – μεταφοράς, απαιτείται η εισαγωγή και «οργανωσιακής» καινοτομίας.

Η τρέχουσα αξιοποίηση βιομάζας Μέχρι σήμερα, οι επενδύσεις ενεργειακής αξιοποίησης βιομάζας έχουν πραγματοποιηθεί - κυρίως - από βιομηχανικές μονάδες, που διέθεταν ικανές ποσότητες βιομάζας, με τη μορφή παραπροϊόντος ή αποβλήτου (π.χ. επιχειρήσεις κλάδου ξύλου, εκκοκκιστήρια). Οι επενδύσεις αυτές είχαν σχεδόν αποκλειστικό στόχο την κάλυψη αναγκών σε θερμική ενέργεια και όχι την παραγωγή ηλεκτρισμού. Αν υπάρχει περίσσεια βιομάζας σε «τυποποιημένη» μορφή (π.χ. πυρηνόξυλο, κελύφη καρπών κλπ), τότε αυτή εισέρχεται στη «νεοπαγή» αγορά βιομάζας, προσφέροντας πρώτη ύλη για την παραγωγή (επίσης) θερμικής ενέργειας (θερμοκήπια κλπ). Παράδειγμα επιχειρήσεων, που έχουν οργανώσει την εφοδιαστική αλυσίδα με ολοκληρωμένο τρόπο, είναι αυτές που παράγουν πελέτες ή μπρικέτες, προϊόντα που έχουν ως πρώτη ύλη βιομάζα υψηλής ποιότητας (ξύλο). Και αυτές απευθύνονται στην κάλυψη των θερ-

ΒΙΟΜΑΖΑ μικών αναγκών των νοικοκυριών, λόγω της υψηλής τιμής του πετρελαίου θέρμανσης. Φαίνεται, δηλαδή, ότι υπάρχει «ατολμία» στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα (και ειδικότερα από αγροβιομάζα), παρ’ ότι η τιμή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας είναι ιδιαίτερα ελκυστική.

Η συνεργατική προσέγγιση στη διαχείριση της αγροβιομάζας Η Ενεργειακή Συνεταιριστική Εταιρία Καρδίτσας (ΕΣΕΚ Συν.Π.Ε.) αποτελεί την πρώτη οργανωμένη προσπάθεια, που, λόγω και του κοινωνικού της χαρακτήρα, θα επηρεάσει τον τρόπο που θα οργανωθεί η αξιοποίηση της βιομάζας και σε άλλες περιοχές της χώρας, δεδομένου ότι η τεχνολογία της αξιοποίησης της βιομάζας, παρ’ ότι κατά βάση είναι πανάρχαια, η σημερινή της έκφραση δεν έχει πάρει την τελική της μορφή. Η βιοποικιλότητα της χλωρίδας της Μεσογείου είναι διαφορετική από αυτήν της Βόρειας Ευρώπης. Δεν είναι τυχαίο ότι όλες οι προσπάθειες αξιοποίησης της βιομάζας, μέχρι σήμερα, έχουν γίνει κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη και εστιάζονται στη δασική βιομάζα, η οποία (εκτός από τη μεγάλη διαθεσιμότητά της) είναι η πιο εύκολα αξιοποιήσιμη. Η δημιουργία της ΕΣΕΚ συμβάλει, ταυτόχρονα, στην αναζήτηση και την εφαρμογή πρακτικών λύσεων που μπορούν να οδηγήσουν στην ενεργειακή αυτάρκεια σε τοπικό επίπεδο, καθώς και στην αναδιάρθρωση του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος βρίσκεται σε κρίση, αδυνατώντας να επιλέξει πειστική στρατηγική κατεύθυνση.

Τι είναι η ΕΣΕΚ Η ΕΣΕΚ έχει τη νομική μορφή του αστικού συνεταιρισμού (Ν. 1667/1986), εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή όλων των κατοίκων του Νομού ή καταγόμενων από αυτόν, που οραματίζονται ένα Νομό ενεργειακά αυτόνομο. Οδηγό αποτέλεσε η ίδρυση και η πετυχημένη λειτουργία της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας, που έχει την ίδια νομική μορφή. Την πρωτοβουλία για την ίδρυση της ΕΣΕΚ ανέλαβε το Επιμελητήριο Καρδίτσας. Το εγχείρημα υποστηρίχτηκε επίσης από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και την Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων. Η τεχνική υποστήριξη παρέχεται δωρεάν από την Αναπτυξιακή Καρδίτσας, όπου φιλοξενείται και η έδρα της ΕΣΕΚ, με στόχο να ελαχιστοποιηθεί το κόστος έναρξης. Η Συνεταιριστική Τράπεζα ανέλαβε την υποστήριξη συγκέντρωσης του κεφαλαίου για την πραγματοποίηση του επενδυτικού προγράμματος. Η ιδρυτική Συνέλευση έγινε στις 15 Ιουλίου 2010, εγγράφηκαν 476 ιδρυτικά μέλη και ορίστηκε προσωρινό ΔΣ. Έχει συγκεντρωθεί ήδη ποσό 420.000 € περίπου. Τα χρήματα κατατίθενται σε προθεσμιακό λογαριασμό στη Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, μέχρι να πραγματοποιηθεί η επένδυση.

ρεί να προκύψει από κάθε μορφής αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Η πρώτη επένδυση της ΕΣΕΚ Πρωταρχικός στόχος η κατασκευή μιας μικρής μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα, δυναμικότητας 500 ΚW. Οι επενδυτικές δραστηριότητες της ΕΣΕΚ θα συνεχιστούν στην αξιοποίηση των ΑΠΕ, όσο το συνεταιριστικό κεφάλαιο αυξάνεται με την εγγραφή νέων μελών.

Τι έχει γίνει μέχρι σήμερα • Αγοράστηκε (μετά από δημόσια προκήρυξη) έκταση 22 στρ. για την εγκατάσταση μονάδας 500 KW, • Υποβλήθηκε φάκελος – αίτηση στη ΔΕΔΔΗΕ για τη λήψη άδειας σύνδεσης με το δίκτυο, • Έγινε ανοιχτή προκήρυξη για την υπογραφή συμβάσεων με αγρότες για την καλλιέργεια άγριας αγκινάρας, • Ολοκληρώθηκε η προκήρυξη για την επιλογή προμηθευτή ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και υποβλήθηκαν 5 προσφορές, οι οποίες αξιολογήθηκαν, ενώ ήδη ανοίχτηκαν και οι οικονομικές προσφορές. • Συνεχίζεται η διαβούλευση με ομάδες συμφερόντων, ενώ σχεδιάζεται η προκήρυξη για τα έργα Πολιτικού Μηχανικού.

Η τεχνογνωσία Για να εξασφαλιστεί η απαραίτητη τεχνογνωσία, η ΕΣΕΚ συνεργάζεται με ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως: • το ΤΕΙ Τεχνολογίας Ξύλου, • το Τμήμα Χημικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, • το Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, ενώ • έχουν επίσης υπογραφεί «πλαίσια συνεργασίας» με το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, • τον «Δημόκριτο» κ.α.

Σκοπός Σκοπός της Ενεργειακής Συνεταιριστικής Εταιρείας Καρδίτσας είναι να οργανώσει: • την παραγωγή, τη διαχείριση, την επεξεργασία και τη διάθεση βιομάζας ή και βιοκαυσίμων • την παραγωγή και τη διάθεση της ενέργειας, που μποΣεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΟ

Γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού Η απόλυτη λύση για εξοικονόμηση ενέργειας Δεδομένης της οικονομικής κρίσης και της συνεχούς ύφεσης, η γεωθερμική ενέργεια αποτελεί, σε σχέση με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, την πλέον συμφέρουσα πηγή ενέργειας. Της Μαρίας Ευαγγέλου, Μελετητή ενεργειακών συστημάτων AiD Engineering LTD, mevangelou@aidengineering.gr, www.aidengineering.gr

γεωθερμική ενέργεια είναι μια σύγχρονη, οικονομική και πράσινη λύση για τον κλιματισμό κατοικιών ή μεγαλύτερων κτιριακών εγκαταστάσεων, καθώς δεν επιβαρύνει το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα της περιοχής στην οποία εγκαθίσταται. Τα πλεονεκτήματα, επομένως, της γεωθερμικής ενέργειας είναι πολλά και βαρυσήμαντα. Η γεωθερμική ενέργεια στηρίζεται στην εκμετάλλευση της σταθερής και ανεπηρέαστης από κλιματικές αλλαγές θερμοκρασίας του υπεδάφους ή του υπόγειου ή επιφανειακού υδροφόρου ορίζοντα της γης. Η μορφή της γεωθερμίας που θα μας απασχολήσει, είναι αυτή της αβαθούς γεωθερμίας. Η αβαθής γεωθερμία έχει ποικίλες εφαρμογές, οι οποίες μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές απαιτήσεις τόσο για θέρμανση, ψύξη, ζεστό νερό χρήσης, θέρμανση πισίνας για κάθε είδους κτίριο και χρήση αυτού. Η αρχή λειτουργίας ενός γεωθερμικού συστήματος κλιματισμού βασίζεται εξ' ολοκλήρου στην ενέργεια που μπορεί να προσφέρει και να απορροφήσει το έδαφος ή ο υδροφόρος ορίζοντας κατά τη χειμερινή και κατά τη θερινή περίοδο αντίστοιχα. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα η θέρμανση των εσωτερικών χώρων πραγματοποιείται με απορρόφηση της θερμότητας από το έδαφος ή το νερό και τους καλοκαιρινούς μήνες, η ψύξη του εκάστοτε χώρου πραγματοποιείται μέσω της απαγωγής της θερμότητας στο έδαφος ή στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Οι ενεργειακές μετατροπές και στις δυο περιπτώσεις διεξάγονται στη γεωθερμική αντλία θερμότητας, η λειτουργία της οποίας είναι απλή και βασίζεται στην κατανάλωση ενός μικρού ποσού και μόνον ηλεκτρικής ενέργειας.

Γεωθερμικό σύστημα κλιματισμού σε ξενοδοχειακές μονάδες Η εφαρμογή γεωθερμικών συστημάτων κλιματισμού σε ξενοδοχειακές μονάδες επιφέρει πλήθος κοστολογικών και περιβαλλο62

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ντικών ωφελειών, δεδόμενου ότι πρόκειται για μεγάλες εγκαταστάσεις με υψηλές θερμικές και ψυκτικές απαιτήσεις. Εξετάζοντας την εγκατάσταση ενός γεωθερμικού συστήματος κλιματισμού σε μια ξενοδοχειακή εγκατάσταση, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει ένα εύρος επιλογών, τόσο για το εσωτερικό δίκτυο, όσο και για το εξωτερικό κύκλωμα. Όσoν αφορά το εξωτερικό κύκλωμα, τα γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού διαχωρίζονται σε δυο βασικές κατηγορίες, τα ανοικτά γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού και τα κλειστά γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού. Τα ανοικτά γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού επιλέγονται προς εφαρμογή, όταν στην περιοχή του έργου, υπάρχει συνεχόμενη αλλά και πλούσια υδροφορία κατά τη διάρκεια όλου του έτους. Ως επί τo πλείστoν, σε εγκαταστάσεις με μικρές θερμικές και ψυκτικές απαιτήσεις αρκούν δύο υδρογεωτρήσεις, όπου η μία αντλεί το υπόγειο νερό, προκειμένου να προσφέρει την ενέργεια του στο σύστημα (παραγωγική υδρογεώτρηση) και η δεύτερη επανεισάγει το νερό στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα από όπου και προήλθε (υδρογεώτρηση εμπλουτισμού). Συνήθως όμως, σε μεγαλύτερες εγκαταστάσεις όπως είναι και οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, δεδομένων των υψηλών θερμικών και ψυκτικών απαιτήσεων για τον κλιματισμό, απαιτούνται περισσότερες από δύο υδρογεωτρήσεις για τη λειτουργία τους. Τα κλειστά γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού εφαρμόζονται σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει πλούσια ή συνεχόμενη υδροφορία. Σε αυτό τον τύπο των συστημάτων ενταφιάζεται ένα κλειστό κύκλωμα σωληνώσεων, το οποίο ονομάζεται γεωσυλλέκτης. Ο γεωσυλλέκτης απαντάται σε τρεις διατάξεις, την οριζόντια, την κατακόρυφη και την κωνική, ανάλογα με τον διαθέσιμο περιβάλλοντα χώρο. Η μεταφορά της ενέργειας επιτυγχάνεται μέσω της τεχνητής κυκλοφορίας ενός υδάτινου διαλύματος. Συνήθως, στις ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις δεν εφαρμόζεται οριζόντιο σύστημα, εξαιτίας της μεγάλης εξωτε-

Γεωθερμική αντλία θερμότητας νερού-νερού.

ρικής επιφάνειας που απαιτεί για τον ενταφιασμό του γεωσυλλέκτη. Μια συμφέρουσα επιλογή για ξενοδοχειακά συγκροτήματα αποτελεί το ανοικτό γεωθερμικό σύστημα, το οποίο χρησιμοποιείται κατά κόρον στα παραθαλάσσια ξενοδοχεία. Αναφορικά με το εσωτερικό δίκτυο, στην περίπτωση όπου η θέρμανση και η ψύξη των χώρων πραγματοποιείται με μονάδες εξαναγκασμένης ανακυκλοφορίας αέρα (fan coil units) και Κεντρικές κλιματιστικές μονάδες (ΚΚΜ), στο μηχανοστάσιο της εγκατάστασης τοποθετούνται γεωθερμικές αντλίες θερμότητας νερού – νερού. Οι μονάδες fan coil τοποθετούνται εντός των δωματίων διαμονής λόγω της απλής και αθόρυβης λειτουργίας τους, και μπορούν να παρέχουν ολοκληρωμένο κλιματισμό (θέρμανση και ψύξη) καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Οι κεντρικές κλιματιστικές μονάδες εγκαθίστανται κατά κύριο λόγο σε συνεδριακούς χώρους ή χώρους μαζικής εστίασης του ξενοδοχείου, όπου η ανάγκη για αυτονομία δεν είναι επιτακτική. Στην περίπτωση κλιματισμού του χώρου με κανάλια αέρα, στο μηχανοστάσιο της εγκατάστασης τοποθετούνται γεωθερμικές αντλίες θερμότητας νερού – αέρα. Στην περίπτωση ενός υφιστάμενου ξενοδοχειακού συγκροτήματος, δύναται να αντικατασταθεί η υπάρχουσα συμβατική εγκατάσταση με ένα γεωθερμικό σύστημα κλιματισμού. Για την εφαρμογή της γεωθερμικής εγκατά-

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ στασης θα πρέπει αρχικά να εξεταστεί το ήδη εγκατεστημένο σύστημα κλιματισμού και ειδικότερα ως προς το εσωτερικό του δίκτυο. Αν το σύστημα αυτό αφορά μονάδες εξαναγκασμένης ανακυκλοφορίας αέρα (fan coil units) ή Κεντρική κλιματιστική μονάδα με κανάλια αέρα, τότε δύναται να αντικατασταθεί η συμβατική πηγή ενέργειας με συμβατή με το εσωτερικό κύκλωμα γεωθερμική αντλία θερμότητας Εναλλακτικά, αν είναι επιθυμητή η διατήρηση του εσωτερικού δικτύου των σωληνώσεων, δύναται να αντικατασταθούν οι υπάρχουσες μονάδες θέρμανσης – ψύξης με αυτόνομες μονάδες τύπου console units. Οι μονάδες αυτές αποτελούν γεωθερμικές αντλίες θερμότητας και τοποθετούνται στο εσωτερικό του κάθε δωματίου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι μονάδες αυτές δεν απαιτούν την εγκατάσταση κάποιου μηχανοστασίου για τη λειτουργία τους, εφόσον όλες οι ενεργειακές μετατροπές λαμβάνουν χώρα στις ίδιες τις μονάδες. Γίνεται εύκολα αντιληπτό, λοιπόν, ότι κάθε δωμάτιο μπορεί να έχει το δικό του κλίμα, οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Τη στιγμή δηλαδή που κάποιο δωμάτιο μπορεί να κάνει χρήση της θέρμανσης, ταυτόχρονα κάποιο άλλο δωμάτιο μπορεί να κάνει χρήση της ψύξης, χωρίς φυσικά να επηρεάζεται η θερμοκρασία της κεντρικής στήλης. Η κάθε μονάδα είναι εξοπλισμένη με το δικό της θερμοστάτη, γεγονός που επιτρέπει την αυτόνομη λειτουργία της.

Εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ένα γεωθερμικό σύστημα κλιματισμού είναι πολύ μικρή, σε σχέση βέβαια με το παραγόμενο φορτίο. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι η θερμοκρασία του υπεδάφους είναι κοντά στη θερμοκρασία που θέλουμε να επιτύχουμε στο εσωτερικό του κτιρίου. Τα γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού παρουσιάζουν πολύ υψηλό βαθμό απόδοσης συγκριτικά με τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης – ψύξης. Η ενεργειακή και χρηματική εξοικονόμηση, που μπορεί να επιτευχθεί από τα γεωθερμικά συστήματα

Αριστερά γεωθερμικός κλιματισμός με console units-κανάλια αέρα και δεξιά γεωθερμικός κλιματισμός με FCU-KKM.

κλιματισμού, είναι αξιοσημείωτη και μπορεί να φτάσει το 55-60% έναντι των συμβατικών συστημάτων θέρμανσης και ψύξης με πετρέλαιο και το 45% έναντι του συμβατικού κλιματιστικού. Σε περιπτώσεις τώρα όμως, που δεν υπάρχει επαρκής διαθέσιμος εξωτερικός περιβάλλοντας χώρος ή συνεχόμενη και πλούσια υδροφορία, ώστε να εγκατασταθεί κάποιο αμιγώς γεωθερμικό σύστημα κλιματισμού, δύναται να εφαρμοστεί κάποιο συνδυαστικό (υβριδικό) σύστημα. Αν, για παράδειγμα, στην περιοχή του έργου υπάρχει μικρή παροχή υπόγειου νερού ή περιορισμένος διαθέσιμος περιβάλλοντας χώρος για την πλήρη κάλυψη των θερμικών και των ψυκτικών φορτίων από ένα ανοικτό ή ένα κλειστό αντιστοίχως γεωθερμικό σύστημα κλιματισμού, τότε υπάρχει η δυνατότητα να τοποθετηθεί μια μικρότερη γεωθερμική αντλία θερμότητας, η οποία θα καλύπτει ένα μέρος μόνο των απαιτήσεων για θέρμανση και για ψύξη και τα υπόλοιπα φορτία, τα φορτία αιχμής, θα καλύπτονται από μια αντλία αέρος νερού. Εναλλακτικά, αν δεν υπάρχει καθόλου η δυνατότητα κατασκευής ενός εξωτερικού κυκλώματος, μπορεί αυτό να κατασκευαστεί τεχνητά. Το τεχνητά διαμορφωμένο γεωθερμικό σύστημα θα αποτελείται από ένα σύστημα λέβητα – καυστήρα μικρής ισχύος και έναν πύργο ψύξης. Στο εσωτερικό της εγκατάστασης τοποθετούνται console units. Το σύστημα αυτό ουσιαστικά αντικαθιστά τον γεωσυλλέκτη ή τις υδογεωτρήσεις. Σκοπός του υβριδικού αυτού συστήματος είναι η τροφοδότηση της γεωθερμικής αντλίας θερμότητας με νερό χαμηλής και σταθερής θερμοκρασίας, κάτι που υπό κανονικές συνθήκες εξασφαλίζεται από ένα εξωτερικό γεωθερμικό κύκλω-

μα (είτε ανοικτό, είτε κλειστό). Κατά την περίοδο του χειμώνα, τα θερμικά φορτία αντλούνται από το σύστημα του καυστήρα – λέβητα, ενώ κατά τη θερινή περίοδο πραγματοποιείται απαγωγή των θερμικών φορτίων από το εσωτερικό του δικτύου στον πύργο ψύξης, ο οποίος είναι τοποθετημένος στο δώμα της κτιριακής εγκατάστασης. Λόγω του μικρού μεγέθους του λέβητα και του καυστήρα, η καταναλισκομένη ενέργεια είναι μικρότερη από αυτή που θα απαιτούνταν σε ένα συμβατικό σύστημα κλιματισμού. Η εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και χρημάτων που επιτυγχάνεται σε αυτή την περίπτωση, μπορεί εν μέρει να είναι μικρότερη εν συγκρίσει με ένα αμιγώς γεωθερμικό σύστημα, αλλά δεν παύει να είναι εξίσου σημαντική και μπορεί να φτάσει το 30 με 35% έναντι ενός συμβατικού συστήματος θέρμανσης – ψύξης.

Γεωθερμική αντλία θερμότητας νερού- αέρα. Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΟ

Αντλησιοταμίευση: εργαλείο αξιοποίησης των ΑΠΕ Μεγαλύτερη διείσδυση αιολικής ενέργειας με σχεδιασμό αναστρέψιμων υδροηλεκτρικών έργων ή την μετατροπή υφιστάμενων σε αναστρέψιμα. Του Ι.Π. Στεφανάκου, λέκτορα στο Ε.Μ.Π, επιστ. υπευθύνου του υπόψη Ερευνητικού Προγράμματος

το πλαίσιο της ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής πολιτικής για την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια όπου τίθενται σε επίπεδο Ε.Ε., οι στόχοι για τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και η Εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (γνωστοί ως στόχοι 20-2020), υιοθετήθηκε από τα Κράτη Μέλη ένα ευρύ νομοθετικό «πακέτο». Εκεί περιλαμβάνεται και η Οδηγία 2009/28/ΕΚ για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές, που θέτει τον νομικά δεσμευτικό στόχο 20% για συμμετοχή των Α.Π.Ε. στην τελική κατανάλωση ενέργειας της ΕΕ-27 μέχρι το 2020, ενώ για την Ελλάδα ο αντίστοιχος στόχος προσδιορίζεται στο 18%.

Ο ρόλος της αντλησιοταμίευσης και οι Α.Π.Ε. Προκειμένου η κατανάλωση του αποθεματικού της χώρας σε ορυκτά καύσιμα να περιοριστεί, με συνακόλουθη τη μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων, αλλά και να ενισχυθεί συνολικά η αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που σε αφθονία διατίθενται στην Ελλάδα, χρήσιμη είναι η συνεργιστική θεώρηση των παραμέτρων που επηρεάζουν την επίτευξη του στόχου αυτού. Βασική παράμετρος για τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης των Α.Π.Ε. και δη Αιολικών και Φωτοβολταϊκών, αποτελεί η ευστάθεια του διασυνδεδεμένου δικτύου, το οποίο δεν μπορεί να επιδείξει την απαιτούμενη αξιοπιστία λόγω του απρόβλεπτου χαρακτήρα της εγχεόμενης ενέργειας.

Φωτό 1: ΥΗΕ Καστρακίου ποτ. Αχελώος. (ο υπερχειλιστής με τα ανατρεπόμενα θυροφράγματα)

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

Αυτήν την παράμετρο της αξιοπιστίας του δικτύου ενισχύουν τα συστήματα Αντλησιοταμίευσης, καθώς μειώνουν τις αιχμές των διαγραμμάτων φορτίου, κάνουν αναρρύθμιση της παροχής διαθέσιμης ηλεκτρικής ενέργειας και τελικά εναρμονίζουν τα μέγιστα και τα ελάχιστα της ζήτησης και της προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, βελτιστοποιώντας τη λειτουργία του δικτύου της χώρας και βοηθώντας στην υλοποίηση περαιτέρω στόχων της σχετικής Οδηγίας, που αφορούν στις λοιπές μορφές Α.Π.Ε. Σήμερα, στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα υπάρχουν δύο μεγάλοι σταθμοί άντλησης-ταμίευσης: ο ένας βρίσκεται μεταξύ των έργων ΣφηκιάΑσώματα στον ποταμό Αλιάκμονα και ο άλλος μεταξύ των έργων Θησαυρός-Πλατανόβρυση στον ποταμό Νέστο. Σε αυτούς τους σταθμούς παραγωγής είναι δυνατή η αντιστροφή της λειτουργίας των στροβίλων και η χρήση τους ως αντλιών. Με αυτόν τον τρόπο αντλείται νερό, κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας, που μπορεί να υπάρχει περίσσεια ενέργειας, λόγω της λειτουργίας των θερμοηλεκτρικών και της χαμηλής κατανάλωσης, ώστε να χρησιμοποιηθεί για να παραχθεί ενέργεια αιχμής. Η άντληση στα υδροηλεκτρικά έργα μπορεί να συντελέσει σημαντικά στην καλύτερη εκμετάλλευση της ισχύος τους, η οποία στα περισσότερα από αυτά είναι πλεονάζουσα, καθώς ο περιοριστικός παράγοντας για τη λειτουργία τους είναι οι υδρολογικές συνθήκες. Δεδομένου ότι η ενέργεια, που θα χρησιμοποιηθεί για την άντληση, θα μπορούσε να είναι και αιολική ενέργεια, που διαφορετικά δε θα μπορούσε να

ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ

Σχέδιο 1: Υβριδικό Ικαρίας (διάταξη και διασύνδεση πηγών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας) (πηγή: ΔΕΗ Ανανεώσιμες)

Σχέδιο 2: Υβριδικό Ικαρίας (ροή νερού, ισχύος και ενέργειας στις επιμέρους πηγές παραγωγής) (πηγή: ΔΕΗ Ανανεώσιμες)

ενταχθεί στο σύστημα, διότι θα διατάρασσε την ευστάθειά του, η εκμετάλλευσή της με αυτόν τον τρόπο, παρά τις αναπόφευκτες απώλειες, δίνει τη δυνατότητα να αυξηθεί σημαντικά η παραγωγή των υδροηλεκτρικών με την ένταξη νέων αιολικών. Έτσι, μέσω της άντλησης, αίρεται σε ένα βαθμό ο περιορισμός που επιβάλλεται από την έλλειψη νερού και μπορούν πλέον τα υδροηλεκτρικά έργα να λειτουργήσουν όχι μόνο για την παραγωγή ενέργειας αιχμής ,αλλά και βάσης. Σύμφωνα με μία αρχική εκτίμηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε), για την εγκατάσταση 10.000 MW νέων αιολικών, θα χρειαστεί αυτά να συνδυαστούν με 1.000 έως 2.000 MW αντλητικών υδροηλεκτρικών, πράγμα το οποίο, προφανώς, χρήζει σημαντικής περαιτέρω μελέτης.

Δυνατότητες αντλησιοταμίευσης στα υπάρχοντα Έργα Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρ.Α.Ε χρηματοδότησε Ερευνητικό Πρόγραμμα (Ε.Π), που εκτελέσθηκε από το Ε.Μ.Π, στο οποίο διερευνήθηκε η δυνατότητα κατασκευής αντλητικών συγκροτημάτων σε υπάρχοντα υδροηλεκτρικά έργα, τα οποία βρίσκονται σε σειρά και άρα διαθέτουν άνω και κάτω ταμιευτήρα και εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής. Σε δεύτερη φάση, μελετήθηκε επίσης η δυνατότητα προσθήκης συγκροτήματος άντλησης και παραγωγής σε υπάρχοντες ή υπό κατασκευή μεμονωμένους ταμιευτήρες υδροηλεκτρι-

Φωτο 2: ΥΗΕ Καστρακίου ποτ. Αχελώος. (ο υπερχειλιστής χωρίς ανατρεπόμενα θυροφράγματα)

Πίνακας 1: ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΑΝΤΛΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΟ ΠΟΥΡΝΑΡΙ

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟΥ (MW)

ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΑΝΤΛΗΤΙΚΟΥ (€)

ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑ kW ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗΣ ΙΣΧΥΟΣ (€/kW)

40,2

18.860.000

469

ΚΡΕΜΑΣΤΑ

135,3

60.330.000

446

ΚΑΣΤΡΑΚΙ

116,6

46.550.000

399

ΣΦΗΚΙΑ

22,4

10.430.000

466

ΑΣΩΜΑΤΑ

11,0

13.260.000

1.205

ΘΗΣΑΥΡΟΣ

50,4

38.720.000

768

ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ

21,8

17.270.000

792

Σύνολα

397,7

205.420.000

516,5

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΡΘΡΟ κών έργων της ΔΕΗ ΑΕ, σε συνδυασμό με δεύτερο νέο άνω ή κάτω ταμιευτήρα και σε τρίτη φάση μελετήθηκε η δυνατότητα προσθήκης συ-

Σχέδιο 3: Κάτοψη του νέου αντλητικού σταθμού που προτείνεται να προστεθεί στο ήδη σε λειτουργία ΥΗΕ Πουρναρίου

γκροτήματος άντλησης και παραγωγής σε υπάρχοντες ή υπό κατασκευή μεμονωμένους ταμιευτήρες άλλων χρήσεων, σε συνδυασμό με δεύτερο νέο άνω ή κάτω ταμιευτήρα. Στο πρώτο τμήμα του υπόψη Ε.Π διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν, σε λειτουργία ή υπό κατασκευή, στην ηπειρωτική Ελλάδα 36 ταμιευτήρες (εκ των οποίων οι 16 της ΔΕΗ ΑΕ) με ωφέλιμο όγκο ο κάθε ένας άνω των τριών (3) εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, άρα δυνητικά κατάλληλοι για εγκατάσταση αναστρέψιμων συγκροτημάτων. Στο δεύτερο τμήμα του Ε.Π, σε επτά (7) εν σειρά ζεύγη ταμιευτήρων υδροηλεκτρικών έργων της ΔΕΗ ΑΕ (2 στον Αχελώο, 1 στον Άραχθο, 2 στον Αλιάκμονα, 2 στον Νέστο) διαπιστώθηκε ότι μπορούν να εγκατασταθούν αμιγώς αντλητικά συγκρο-

Σχέδιο 4: Τομή του νέου αντλητικού σταθμού που προτείνεται να προστεθεί στο ήδη σε λειτουργία ΥΗΕ Πουρναρίου

τήματα, (μονάδες για άντληση μόνο), αξιοποιώντας τόσο το αντίστοιχο ζεύγος των ταμιευτήρων, όσο και άλλες υπάρχουσες κατασκευές όπως αγωγούς, υδροληψίες, σταθμούς παραγωγής κλπ. (συνολική ισχύς αυτών των αντλητικών συγκροτημάτων περί τα 400 MW, με μέσο κόστος περί τα 520 €/ΚW). Στον Πίνακα 1 δίδονται τα βασικά στοιχεία των υπόψη αντλητικών. Στο τρίτο τμήμα του υπόψη Ε.Π, σε επτά (7) από τους παραπάνω ταμιευτήρες της ΔΕΗ ΑΕ, με μικρή όμως (περί τα 6 έως 7 μέτρα) διακύμανση της στάθμης τους, (2 στον Αχελώο, 1 στον Άραχθο, 2 στον Αλιάκμονα, 2 στον Νέστο), διαπιστώθηκε ότι μπορούν να εγκατασταθούν αναστρέψιμα συγκροτήματα, (μονάδες για άντληση και παραγωγή), αξιοποιώντας τον αντίστοιχο υπάρχοντα ή υπό κατασκευή ταμιευτήρα και κατασκευάζοντας ένα νέο άνω ταμιευτήρα ή δεξαμενή. Συνολικά προκύπτουν περί τα δεκαπέντε (15) αναστρέψιμα συγκροτήματα αυτού του τύπου, συνολικής ισχύος περί τα 1.400 MW και μέσου κόστους περί τα 725 €/ΚW). Στον παρακάτω Πίνακα 2 δίδονται τα βασικά στοιχεία των υπόψη νέων αναστρέψιμων.

Πίνακας 2: ΝΕΑ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΑ ΣΕ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΥΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΕΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

α/α

Υπάρχον Κατάντη Έργο

Ονομασία Αναστρέψιμου Έργου

Κωδική Ονομασία Αναστρέψιμου Έργου

Είδος Άνω Ταμιευτήρα

Vωφ (χ106m3)

Hmax. γεωμετρ. (m)

Q (m3/s)

Ισχύς (άντλησης) (ΜW)

Συνολικό Κόστος (χ106€)

Μοναδιαίο Κόστος (€/kW)

Καστράκι

Αλευράδα

ΚΑRΑ

Ταμιευτήρας

5,000

198

115

272,0

176,4

649

->>-

Σομπόρεμα

ΚΑRΒ

Ταμιευτήρας

2,000

288

153,0

106,1

693

->>-

Τσουγκάρια

ΚΑRC

Δεξαμενή

0,420

224

52,0

42,6

819

->>-

Φίλος

ΚΑRD

Δεξαμενή

0,488

484

131,0

90,7

692

->>-

Δαιμονοπύργια

ΚΑRΕ

Ταμιευτήρας

1,980

226

124,0

89,2

719

->>-

Πετούλια

ΚΑRF

Ταμιευτήρας

1,900

238

124,0

97,3

785

->>-

Μέγας Κάμπος

ΚΑRG

Δεξαμενή

0,360

373

74,0

51,7

699

Στράτος

Σιόλου

STRΑ

Δεξαμενή

0,240

241

32,0

26,6

831

Σφηκιά

Μικρή Σάντα

SFRΑ

Δεξαμενή

0,330

504

89,0

65,0

730

->>-

Αγ. Παρασκευή

SFRΒ

Δεξαμενή

0,366

434

84,0

60,0

714

Ασώματα

Πολύδενδρο

ΑSRΑ

Δεξαμενή

0,465

369

92,0

65,0

707

Πουρνάρι II

Συκαμινέα

ΡΙΙRΑ

Ταμιευτήρας

2,000

150

85,0

62,0

729

->>-

Γραμμενίτσα

ΡΙΙRΒ

Δεξαμενή

0,783

156

68,0

55,7

819

Πλατανόβρυση

Λεπτοκαρυά

ΡLRΑ

Δεξαμενή

0,121

323

5,61

20,4

21,0

1031

Τέμενος

Άρπα

ΤΕRΑ

Δεξαμενή

0,110

203

5,14

11,8

15,1

1285

Σύνολα

1412

1024

725

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ Στον τέταρτο και τελευταίο τμήμα του υπόψη Ε.Π, σε τέσσερις (4) από τους υπόλοιπους, εκτός ΔΕΗ ΑΕ, ταμιευτήρες που έχουν σχετικά μικρή διακύμανση στάθμης (μέχρι το πολύ 15 m), εξετάσθηκε αν μπορούν να εγκατασταθούν αναστρέψιμα συγκροτήματα, (μονάδες για άντληση και παραγωγή), αξιοποιώντας τον αντίστοιχο υπάρχοντα ταμιευτήρα και κατασκευάζοντας ένα νέο άνω ταμιευτήρα ή δεξαμενή και τους απαραίτητους αγωγούς. Συνολικά προκύπτουν έξι (6) αναστρέψιμα συγκροτήματα αυτού του τύπου, συνολικής ισχύος περί τα 275 MW και μέσου κόστους περί τα 885 €/ΚW). Στον Πίνακα 3 δίδονται τα βασικά στοιχεία των υπόψη νέων αναστρέψιμων. Φωτο 3: Φράγμα ΥΗΕ Πλατανόβρυσης ποτ. Νέστος. (Φράγμα από Κυλινδρούμενο Σκυρόδεμα RCC, Ύψος 95 m, Ισχύς 2x58 MW, Παραγωγή 240 GWh)

Συμπεράσματα Για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, λοιπόν, συνολικά προκύπτει η δυνατότητα κατασκευής είκοσι οκτώ (28) αντλητικών και αναστρέψιμων συγκροτημάτων, συνολικής ισχύος περί τα 2.100 MW και μέσου κόστους περί τα 700 €/ΚW). Στα σχέδια 2 και 3, δίδονται λεπτομέρειες από τα τεχνικά έργα που απαιτούνται στην ευρύτερη περιοχή των ταμιευτήρων των υδροηλεκτρικών έργων Πουρναρίου, Σφηκιάς και Καστρακίου, όπου και κυρίως προβλέπεται η εγκατάσταση των αναστρέψιμων. Στις φωτογραφίες 1 και 2 δείχνεται ο υπερχειλιστής του υδροηλεκτρικού έργου του Καστρακίου, πριν και μετά την εγκατάσταση των ανατρεπόμενων θυροφραγμάτων (fusegates), τα οποία αυξάνοντας την Μέγιστη Στάθμη Λειτουργίας του ταμιευτήρα Καστρακίου κατά 1,80 m και δι-

πλασιάζοντας σχεδόν τον ωφέλιμο όγκο του υπόψη ταμιευτήρα, δίνουν τη δυνατότητα υποστήριξης επτά (7) συνολικά αναστρέψιμων. Στις φωτογραφίες 3 και 4 δείχνονται το φράγμα του ΥΗΕ Πλατανόβρυσης και ο αναστρέψιμος σταθμός παραγωγής του ΥΗΕ Θησαυρού στον ποταμό Νέστο, ο οποίος είναι ο ένας εκ των δύο ήδη σε λειτουργία μεγάλων αναστρέψιμων σταθμών του Διασυνδεδεμένου Συστήματος, ισχύος 384 ΜW. Τέλος, στα σχέδια 1 και 2, δίδονται σχηματικά οι διατάξεις, οι διασυνδέσεις και οι ροές νερού, ισχύος και ενέργειας στο υπό κατασκευή υβριδικό έργο στην Ικαρία, το οποίο είναι κλασικό παράδειγμα μικρού αναστρέψιμου υδροηλεκτρικού έργου, το οποίο κατασκευάζεται για να εξασφαλιστεί ομαλή διείσδυση

Φωτο 4: Σταθμός Παραγωγής ΥΗΕ Θησαυρού ποτ. Νέστος. (Φράγμα Λιθόρριπτο, Ύψος 172 m, Ισχύς 3x128 MW, Αναστρέψιμο, Παραγωγή: 440 GWh από εισροές, 615 GWh από άντληση)

πρόσθετης αιολικής ενέργειες στο απομονωμένο σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του νησιού.

Πίνακας 3: ΝΕΑ ΑΝΑΣΤΡEΨΙΜΑ EΡΓΑ ΣΤΟΥΣ ΛΟΙΠΟΎΣ ΜΕΓΆΛΟΥΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΕΣ α/α

Υπάρχον Κατάντη Έργο

Ονομασία Αναστρέψιμου Έργου

Κωδική Ονομασία Αναστρέψιμου Έργου

Είδος Άνω Ταμιευτήρα

Vωφ (χ106m3)

Hmax. γεωμετρ. (m)

Q (m3/s)

Ισχύς (άντλησης) (ΜW)

Συνολικό Κόστος (χ106€)

Μοναδιαίο Κόστος (€/κW)

Αγιονέρι

Μαγούλα

ΑGRΑ

Δεξαμενή

0,240

89,00

11,1

11,4

9,8

864

Αγ. Βαρβάρα

Γερόγιαννης

ΑΒRΑ

Δεξαμενή

0,120

207,40

5,6

13,0

19,7

1515

->>-

Πέτρα Παππού

ΑΒRΒ

Ταμιευτήρας

1,150

178,40

26,6

54,5

56,6

1039

Κάρλα

Κορασού

ΚRRΑ

Ταμιευτήρας

0,900

337,60

20,8

79,9

61,3

768

->>-

Κορυφή

ΚRRΒ

Δεξαμενή

0,598

268,60

27,7

85,0

66,6

783

Τάκα

Κάνδαλος

ΤΑRΑ

Δεξαμενή

0,318

179,00

15,0

31,9

29,7

930

Σύνολα

275,7

243,8

884

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΑΠ' ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Ηλιακό Συγκρότημα: πράσινος τουρισμός για πολυεκατομμυριούχους Το Ηλιακό παραθεριστικό συγκρότημα του σχεδιαστή Μισέλ Πουζολάντε μοιάζει η ιδανική λύση για μια χώρα με άπλετη ηλιοφάνεια και ατέλειωτα δαντελωτά ακρογιάλια, όπως η Ελλάδα. Ο βιομηχανικός σχεδιαστής εντυπωσιάζει με την πρωτοπορία του, χρησιμοποιώντας τεχνολογία αιχμής για τα φωτοβολταϊκά στοιχεία, με τα οποία κατασκευάζει ένα αυτόνομο παραθεριστικό οικισμό και μία μαρίνα σκαφών αναψυχής. Τα υλικά, που προτείνει, έχουν δοκιμαστεί και εφαρμοστεί με επιτυχία στη βιομηχανία αυτοκινήτων και τη ναυπηγική, ενώ η χρήση του ήλιου για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του συγκροτήματος, το κάνει ως project, όχι μόνο ελκυστικό, αλλά και οικονομικά αποδοτικό. Ο Πουζολάντε χρησιμοποιεί ένα νέο δομικό υλικό, που αποτελείται από ενισχυμένο φάιμπεργκλας, που διαθέτει μία εξωτερική επίστρωση 15 χιλιοστών και μία ισόπαχη εσωτερική, στις οποίες έχουν ενσωματωθεί φωτοβολταϊκά στοιχεία λεπτών υμενίων. Τα στοιχεία αυτά απορροφούν ηλιακή ενέργεια από το περιβάλλον και ενέργεια από τον εσωτερικό φωτισμό. Μεταξύ των δύο επιστρώσεων υπάρχει κενό τριάντα εκατο-

στών, που λειτουργεί θερμομονωτικά, προστατεύοντας την κατασκευή από τις εξωτερικές θερμοκρασίες και μειώνοντας τις ανάγκες κλιματισμού των εσωτερικών χώρων. Το παραθεριστικό συγκρότημα του Πουζολάντε περιλαμβάνει ένα πεντάστερο ξενοδοχείο, που αποτελείται από 36 δίκλινα δωμάτια, 2 προεδρικές σουίτες 160 τ.μ., 16 σουίτες, σπα 400 τ.μ., αίθουσα εκδηλώσεων 600 τ.μ., εστιατόριο 260 τ.μ., μπαρ, χώρο VIP και μπουτίκ. Επίσης, περιλαμβάνει 20 βίλες 100 τ.μ. και μία μαρίνα για 14 θαλαμηγούς, 10 πλωτές ηλιακές κατοικίες, 1 υποβρύχιο εστιατόριο, 1 υποβρύχια ντισκοτέκ, καταλύματα για τα πληρώματα των θαλαμηγών, χώρο εστίασης για το προσωπικό και πύργο ελέγχου. Κι όλα αυτά σε ένα προϋπολογισμένο κόστος 125.000.000.00 $ δολαρίων. Να σημειώσουμε ότι ο Πουζολάντε έχει παρουσιάσει εδώ και καιρό τις πλωτές ηλιακές κατοικίες 6 ατόμων, που έχουν προ-

Ανεμογεννήτριες έτοιμες για απογείωση Με την πρώτη ματιά, θυμίζουν φτερό αεροπλάνου με έλικες. Αναζητάς το πιλοτήριο και τότε διαπιστώνεις ότι δεν υπάρχει. Η ανεμογεννήτρια της εταιρείας Makani Airborne ίπταται στους αιθέρες της Καλιφόρνια, όπου δοκιμάζεται στην παραγωγή ενέργειας σε μεγάλο υψόμετρο. Όλοι γνωρίζουμε ότι όσο πιο ψηλά είναι τοποθετημένη μια ανεμογεννήτρια, τόσο περισσότερο και ισχυρό αέρα δέχεται. Αυτός είναι και ο λόγος που τα αιολικά πάρκα στολίζουν βουνά και κορφούλες, αλλά και που οι πύργοι των ανεμογεννητριών αυξάνουν συνεχώς το ύψος τους. Η Nasa και αρκετές αμερικανικές εταιρείες, όπως η Makani Airborne, εξετάζουν πλέον ένα νέο μοντέλο ανεμογεννήτριας που πετά. Η εταιρεία, που συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους της αιολικής ενέργειας σε Νότια Αμερική, Ιταλία 68

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

και Αυστραλία, παρουσίασε μια τεχνολογία, που βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο, αλλά πρωτοπορεί γιατί αξιοποιεί τα ρεύματα αέρα σε μεγάλο υψόμετρο από την επιφάνεια του εδάφους. Σύμφωνα με τη μελέτη που παρουσίασαν οι επιστήμονες, οι μέχρι στιγμής εγκαταστημένες ανεμογεννήτριες στην επιφάνεια της γης μπορούν να παράγουν ενέργεια ισχύος τουλάχιστον 400 TW (τρισεκατομμύρια βατ), ενώ αντίστοιχου δυναμικού ιπτάμενες ανεμογεννήτριες θα μπορούσαν να παράξουν ενέργεια περισσότερη των 1.800 TW.

σελκύσει επενδυτές από τη Νότια Ασία, καθώς μπορούν να πλαισιώσουν ένα υπάρχον παραθεριστικό συγκρότημα και να εκτοξεύσουν την εμπορική του αξία και το τουριστικό ενδιαφέρον στα ύψη. Οι κατοικίες αυτές θυμίζουν πολυτελές γιοτ, αλλά προσφέρουν την ασφάλεια της ξηράς και την πολυτέλεια ενός υποθαλάσσιου διάφανου χώρου, απ’ όπου μπορούν οι ένοικοι να απολαμβάνουν τη θέα του βυθού και της θαλάσσιας πανίδας με ασφάλεια.

Αυτή η ποσότητα ενέργειας είναι 100 φορές μεγαλύτερη από την παρούσα παγκόσμια ζήτηση ενέργειας και θα μπορούσε να λύσει το ενεργειακό πρόβλημα της Γης. Ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και πρωτοπόρος του εγχειρήματος ο Κεν Καλντέιρα, αναλυτής κλιματικών συνθηκών στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, αναφέρει ότι το πλεονέκτημα των ιπτάμενων ανεμογεννητριών είναι ότι παράγουν ενέργεια από μια αδιάλειπτη και αέναη πηγή, που είναι ο αέρας σε αυτά τα ύψη, και επομένως δεν χρειάζεται να ανησυχεί κανείς για την εξάντληση… αποθεμάτων. Ωστόσο, παρά τις αισιόδοξες τοποθετήσεις τους, το μεγαλύτερο στοίχημα, που έχουν να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι της Makani, είναι να βρουν έναν συμφέροντα οικονομικά τρόπο να μεταφέρουν την παραγόμενη ενέργεια στη γη και να αποδείξουν ότι τα όσα παρουσιάζουν, δεν είναι έπεα πτερόεντα.

ΑΠ' ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Οικιακά Φωτοβολταϊκά συστήματα από το ΙΚΕΑ Περαιτέρω διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά επιχειρεί η κινέζικη εταιρεία Hanergy, που εδώ και λίγο καιρό προσφέρει, μέσω της σουηδικής αλυσίδας ΙΚΕΑ, φωτοβολταϊκά συστήματα λεπτών υμενίων στους καταναλωτές. Η πρεμιέρα στην αγορά του λιανεμπορίου έγινε στη Μεγάλη Βρετανία, με τη Hanergy να χρησιμοποιεί ως Δούρειο Ίππο τα φωτοβολταϊκά πάνελ της Solibro, την οποία εξαγόρασε από τη γερμανική Q-Cells, τον περασμένο Ιούνιο. Ο κινεζικός κολοσσός, πριν ακόμη προχωρήσει σ' αυτή τη συνεργασία, είχε υπογράψει συμφωνία με το ΙΚΕΑ προκειμένου να εγκαταστήσει 383 MW, τόσο στα δικά του καταστήματα λιανι-

κής που διατηρεί στην Κίνα, όσο και στις εγκαταστάσεις των προμηθευτών του. Σύμφωνα με δήλωση εκπροσώπου της κινεζικής εταιρείας, η συμφωνία με το ΙΚΕΑ για τη Μεγάλη Βρετανία είναι μόνο η αρχή μιας εξαιρετικά αποδοτικής συνεργασίας και για τις δύο πλευρές. Η Hanergy προσφέρει οικιακά συστήματα φωτοβολταϊκών, που συνοδεύονται από συμβόλαια τεχνικής υποστήριξης, που περιλαμβάνουν επιθεώρηση και μελέτη του

Φωτοβολταϊκά άβαταρ Φωτοβολταϊκά, ισχύος ενός μεγαβάτ, θα εγκαταστήσει στις στέγες της κινηματογραφικής εταιρείας παραγωγής του ο γνωστός σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον. Ο δημιουργός της ταινίας Avatar αποφάσισε να προχωρήσει σ’ αυτή την πράσινη επένδυση, γιατί θεωρεί πως η χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας προωθεί τα οικολογικά του πιστεύω και το μήνυμα των ταινιών του, που έτσι γίνονται ακόμη πιο δημοφιλείς στους νέους. Στις εγκαταστάσεις της Lightstorm

Top gear με ηλιακά…καύσιμα Η Βρετανία δεν φημίζεται για την ηλιοφάνεια της, ωστόσο οι Βρετανοί αξιοποιούν όλο και περισσότερο τις αχνές αχτίδες, που φωτίζουν τον συνήθως συννεφιασμένο ουρανό τους, εγκαθιστώντας φωτοβολταϊκά συστήματα σε οικίες και εμπορικά κέντρα. Η είδηση ότι το κτιριακό συγκρότημα του επιχειρηματικού πάρκου του Ντάνσφορντ Παρκ, στην ειδυλλιακή περιοχή του Σάρεϊ, θα καλυφθεί με φωτοβολταϊκά πάνελ, θα ήταν αδιάφορη στο πλατύ κοινό, αν δεν υπήρχε μια μικρή λεπτομέρεια: το μικρό αεροδρόμιο του Ντάνσφορντ Παρκ, όπου βρίσκεται το εν λόγω πάρκο, φιλοξενεί την πίστα και τα στούντιο της εκπομπής Top Gear του BBC. Το φωτοβολταϊκό σύστημα θα έχει ισχύ 2MW, ικανή για να τροφοδοτήσει πλήρως

πιθανού χώρου κάλυψης, την εγκατάσταση και τοποθέτηση μαζί με εγγύηση. Κεντρικός άξονας της καμπάνιας προώθησης του νέου προϊόντος ΙΚΕΑ είναι η μείωση του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος, που πληρώνει κάθε νοικοκυριό, ως και 40% . Τόσο το ΙΚΕΑ, όσο και η Hanergy προσδοκούν σε πωλήσεις εκατοντάδων μεγαβάτ και προκειμένου να μπορέσει να ανταπεξέλθει στην αυξημένη ζήτηση η Solibro, όπως δήλωσε ο ιδρυτής και διευθυντής της Λαρς Στολτ, η μητρική Hanergy επενδύει χρήματα για την αύξηση της παραγωγικότητας των μονάδων της, που βρίσκονται στην Κίνα. Η προσδοκώμενη παραγωγή, μέχρι το τέλος του 2012, θα έχει ανέλθει στα 3 GW.

παράγουν ενέργεια συνολικής ισχύος 1 MW. Έτσι, η συνέχεια της δημοφιλούς ταινίας Avatar, που θα ξεκινήσει σύντομα, θα είναι πράσινη, όχι μόνο λόγω του κυρίαρχου χρώματος στον πλανήτη Παντόρα. Ο Κάμερον δήλωσε σχετικά: «πρέπει να προχωρήσουμε έτσι, γιατί έχουμε ηθική ευθύνη απέναντι στα παιδιά μας και στον πλανήτη». Entertainment, που βρίσκονται στην παραλία Μανχάταν της Καλιφόρνια, η Εταιρεία Stellar Energy θα τοποθετήσει συνολικά 3.600 πάνελ, τα οποία θα

όλες τις επιχειρήσεις, τα γραφεία του πάρκου, καθώς το στούντιο και τις εγκαταστάσεις της εκπομπής. Τα 8.500 ηλιακά πάνελ, που τοποθετεί η εταιρεία Lightsource Renewable Energy Ltd, θα παράγουν ενέργεια αντίστοιχη με αυτή που καταναλώνουν περίπου 670 νοικοκυριά. Οι ποσότητες ηλεκτρικού ρεύματος, που θα περισσεύουν, θα διοχετεύονται στο δίκτυο με τις τρέχουσες εγγυημένες τιμές. Η χρηματοδότηση του πρότζεκτ έγινε με τη μέθοδο του leasing, τρόπο ιδιαίτερα ελκυστικό τόσο για οικιακά όσο και για εμπορικά φωτοβολταϊκά. Το συμφωνητικό, που υπεγράφη, προϋποθέτει απεριόριστη τροφοδοσία ρεύματος για το επιχειρηματικό πάρκο και έσοδα για τον επιχειρηματία-εγκαταστάτη από την εγγυημένη τιμή. Όσο για τον παρουσιαστή Τζέρεμι

Κλάρκσον; Μπορεί να μην συμπαθεί τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ούτε την Greenpeace, εφόσον όμως η ηλιακή ενέργεια θα γλιτώνει χρήματα στην παραγωγή της εκπομπής θα του αρέσει και θα πει κι ένα…τραγούδι.

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

EVERLIGHT Ηλιακά κεραμίδια Τα πρωτοποριακά φωτοβολταϊκά κεραμίδια της Everlight είναι μία πρωτότυπη εφαρμογή της ηλιακή τεχνολογίας, καθώς και μία θαυμάσια λύση για τις ενεργειακές ανάγκες του σπιτιού. Μάλιστα, το γεγονός ότι εκτός από εξοικονόμηση στο λογαριασμό του ηλεκτρικού, μπορεί να αυξήσουν την αξία της ιδιοκτησίας τουλάχιστον κατά 10%, τα κάνει περισσότερο ελκυστικά σε ενδεχόμενους ενοικιαστές ή αγοραστές. Η εγκατάσταση τους είναι απλή και γίνε-

Το οικιακό προϊόν «ΦΒ STARTER KIT» σε επιλεγμένα καταστήματα PRAKTIKER Μέσα από επιλεγμένα καταστήματα της PRAKTIKER (Μάνδρα, Μεταμόρφωση, Ελληνικό και Ηράκλειο Κρήτης), η NEON ENERGY συστήνει και ενημερώνει το κοινό για το νέο της οικιακό προϊόν, το «ΦΒ STARTER KIT», το οποίο αφορά ειδικά οικονομικά πακέτα εξοπλισμού για οικιακές στέγες, χρηματοδοτούμενο μάλιστα από την EUROBANK. Το προϊόν σχεδιάστηκε για να καλύψει τις ανάγκες των πελατών αλλά και των επαγγελματιών του χώρου, που επιθυμούν να αγοράσουν μόνο τον εξοπλισμό και να εγκαταστήσουν το οικιακό φωτοβολταϊκό τους σύστημα μόνοι τους ή με δικό τους συνεργάτη. «Το ΦΒ STARTER KIT είναι η πιο κατάλληλη και οικονομική λύση για αυτή την κατηγορία πελατών. Με χαμηλό κόστος (13.500€ προ ΦΠΑ) για το βασικό ΦΒ STARTER KIT που αφορά ένα οικιακό φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος 10kWp, ο πελάτης αγοράζει τον πλήρη

ται όπως η επισκευή των επικαλύψεων με τα συμβατικά κεραμίδια. Μόλις υλοποιηθεί η εγκατάσταση, το σύστημα θα λειτουργεί αθόρυβα χωρίς κανένα πρόβλημα. Τα κεραμίδια αυτά είναι ανθεκτικά σε δριμείς καιρικές συνθήκες και η επιφάνεια τους είναι ειδικά επεξεργασμένη για μέγιστη απορρόφηση και ακτινοβολίας αποδοτικότητα. Έχουν λιγοστό βάρος και η εγκατάστασή τους δεν απαιτεί μετατροπή της κατασκευής της οροφής.

 www.heliotechniki.com

JUICE BAGS Ηλιακός χαρτοφύλακας εξοπλισμό που απαιτείται με υλικά πιστοποιημένα και τελευταίας τεχνολογίας» υποστηρίζει ο πρόεδρος της NEON ENERGY κ. Κ. Γεωργιάδης, συμπληρώνοντας: «μεγάλη βοήθεια έχουν προσφέρει οι συνεργάτες μας, τα PRAKTIKER με τη φιλοξενία τους και η EUROBANK με τις υπηρεσίες χρηματοδότησης για το συγκεκριμένο προϊόν. Οι δύο εταιρείες συνεισφέρουν με τον τρόπο τους για να γίνει το προϊόν ευπρόσιτο στο ευρύ κοινό». Στα προαναφερθέντα καταστήματα PRAKTIKER, παρευρίσκεται εκπρόσωπος της NEON ENERGY για να εξυπηρετήσει επιτόπου τους ενδιαφερόμενους πελάτες. Το Βασικό «ΦΒ STARTER KIT» περιέχει τα φωτοβολταϊκά πλαίσια, τις βάσεις στήριξης αλουμινίου, τους μετατροπείς (inverters) και όλα τα απαραίτητα ηλεκτρολογικά για την εγκατάσταση του εκάστοτε οικιακού φωτοβολταϊκού συστήματος.

 www.neonenergy.gr

Η δυνατότητα να φορτίζουμε τις ηλεκτρονικές μας συσκευές όπου κι αν βρισκόμαστε είναι πραγματικά σωτήρια. Οι νέες ηλιακές τσάντες JUICE BAGS (κόστος 139 ευρώ) διαθέτουν στη μία πλευρά τους ένα λεπτό και αποσπώμενο ηλιακό πάνελ 6,5 Watt (νανοτεχνολογία CGIS) για να φορτίζει κινητά τηλέφωνα, iPods, GPS ή οποιαδήποτε ηλεκτρονική ή 12V συσκευή με τη δύναμη του ήλιου! Αρκεί να συνδέσουμε τη συσκευή που θέλουμε να φορτίσουμε στην υποδοχή CLA (θηλυκός προσαρμογέας αυτοκινήτου), που υπάρχει στο εσωτερικό κάθε τσάντας. Τη στιγμή που το φωτοβολταϊκό πάνελ εκτεθεί στον ήλιο παράγει ενέργεια και την παρέχει στη συσκευή σας φορτίζοντάς την. Το φωτοβολταϊκό πάνελ λεπτής επίστρωσης (thin film technology) είναι ελαφρύ, εύκαμπτο και αποσπάται από την τσάντα για μεμονωμένη χρήση – μπορείτε δηλαδή να το χρησιμοποιήσετε και μόνο του! Λειτουργεί και μέσα από παράθυρο ή τοποθετημένο στο παρ-μπριζ του αυτοκινήτου σας. Διαθέτει δίοδο αντιστροφής για προστασία εκφόρτισης των ηλεκτρονικών συσκευών.

 www.solarshop.gr

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Νέος τριφασικός μετατροπέας Sunny Tripower για συστήματα στέγης H εταιρεία SMA Solar Technology AG επεκτείνει το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της στη χαμηλή κατηγορία ισχύος και στον τομέα των οικιακών εγκαταστάσεων, με τον «μικρό», τριφασικό μετατροπέα Sunny Tripower, κατάλληλο για φωτοβολταϊκά συστήματα στέγης. Με το νέο τριφασικό μετατροπέα Sunny Tripower επιτυγχάνεται σημαντική μείωση του κόστους εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στέγης και εξασφαλίζονται ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις για οικιακή χρήση - σε κατηγορίες ισχύος από 5 kW έως 9 kW. Παράλληλα, χάρη στην ενσωματωμένη διεπαφή τηλεμετρίας Webconnect, που συμπεριλαμβάνεται στο βασικό εξοπλισμό του μετατροπέα, εξασφαλίζεται εύκολος και οικονομικός έλεγχος για οικιακές φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις. Οι συσκευές του Sunny Tripower, ισχύος από 5 έως 9 kVA, έρχονται να συμπληρώσουν την οικογένεια προϊόντων Sunny Tripower, με συσκευές χαμηλότερης ισχύος. Ο νέος Sunny Tripower χα-

ρακτηρίζεται από μεγάλη ευελιξία, χάρη στο σύστημα Optiflex και στον ασύμμετρο πολλαπλό ανιχνευτή σημείου μέγιστης ισχύος (2 Χ MPPΤ), που επιτρέπουν τον ακριβή, σε επίπεδο φωτοβολταϊκού πλαισίου, σχεδιασμό εγκατάστασης. Επιπλέον, ο Sunny Tripower διαθέτει σύστημα OptiCool για την ενεργή διαχείριση της θερμοκρασίας, καθώς και σύστημα OptiTrac Global Peak για τη διαχείριση της σκίασης. Ο νέος Sunny Tripower πληροί όλες τις απαιτήσεις υποστήριξης δικτύου και ενδείκνυται για ιδιαίτερα εύκολη επιτοίχια εγκατάσταση, ενώ δεν χρειάζονται ειδικά εργαλεία για τη σύνδεση των καλωδιώσεών του. Πέρα από την ενσωματωμένη ασύρματη επικοινωνία Bluetooth που διαθέτει, ο Sunny Tripower έχει δυνατότητα για απευθείας σύνδεση με το Sunny Portal, τη μεγαλύτερη διαδικτυακή πλατφόρμα για την παρακολούθηση, διαχείριση και παρουσίαση φωτοβολταϊκών συστημάτων στον κόσμο παγκοσμίως. Η σύνδεση εξασφαλίζεται δωρεάν μέσω της διεπαφής Webconnect, που καθιστά δυνατή, μέσω απλής πρόσβασης στο διαδίκτυο, την online επιτήρηση και συνοπτική απεικόνιση των σημαντικότερων δεδομένων φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων μικρής κλίμακας με έως και τέσσερις μετατροπείς. Το Webconnect χρησιμοποιείται για πρώτη φορά, χωρίς να απαιτείται κα-

TIMBERTOWER Πύργος ανεμογεννήτριας από ξύλο Σε μια προσπάθεια μείωσης του κόστους εγκατάστασης των ανεμογεννητριών, η γερμανική εταιρεία TimberTower εξελίσσει μια πρωτοποριακή μέθοδο κατασκευής του πύργου στήριξης τους από ξύλο, αντί για ατσάλι. Το νέο μοντέλο της TimberTower αποτελείται από ένα σκελετό από ξύλινα και λαμινέιτ πάνελ (από πιστοποιημένους προμηθευτές ανακυκλωμένων υλικών), ο οποίος καλύπτεται εξωτερικά από ένα πλαστικό περίβλημα, που προστατεύει το ξύλο από τις καιρικές συνθήκες. Εκπρόσωποι της εταιρείας ισχυρίζονται ότι οι ξύλινοι πύργοι εξοικονoμούν περίπου 300 τόνους ατσάλι για κάθε κατασκευή ύψους 100 μέτρων. Μάλιστα, προχωρούν ακόμη περισσότερο, δηλώνοντας ότι η καινοτομική τους πρόταση, όχι μόνο θα συμβάλλει στη δραστική μείωση τους κόστους των ανεμογεν-

νητριών, αλλά επιπροσθέτως θα επιτρέψει την κατασκευή πύργων με ύψος 200 μέτρων, αφού δεν θα χρειάζεται να μεταφερθούν ως ένα κομμάτι στον τόπο εγκατάστασής τους, αλλά θα πηγαίνουν τμηματικά και θα συναρμολογούνται επί τόπου. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας, ένας από τους παράγοντες που περιορίζει το μέγεθος των πύργων των ανεμογεννητριών, είναι το ότι δεν μπορούν να

νένας ενδιάμεσος καταγραφέας δεδομένων (π.χ.WebBox), στο νέο «μικρό» Sunny Tripower και περιλαμβάνεται στον βασικό εξοπλισμό του. Το Webconnect τίθεται σε λειτουργία ιδιαίτερα εύκολα με σύστημα Plug&Play. Πρόκειται για έναν οικονομικά αποδοτικά τρόπο επιτήρησης μιας εγκατάστασης φωτοβολταϊκών με ελάχιστο κόστος επένδυσης.

 www.SMA-Hellas.com

μεταφερθούν, όταν έχουν διάμετρο μεγαλύτερη των 4,2 μέτρων και δεν μπορούν να περάσουν κάτω από γέφυρες ή άλλα στενά σημεία του οδικού δικτύου. Οι ξύλινες κατασκευές της TimberTower μπορούν να μεταφερθούν τμηματικά και σε κομμάτια, οπότε περνούν άνετα από οποιαδήποτε οδικό σημείο. Όσο για το χρόνο που απαιτείται για τη συναρμολόγηση τους, δεν ξεπερνά τις δύο ημέρες. Η TimberTower κατασκεύασε πρόσφατα ένα πύργο 100 μέτρων για μια ανεμογεννήτρια ισχύος 1,5 MW και στα επόμενα σχέδια τους είναι να εγκαταστήσουν έναν πύργο ύψους 140 μέτρων, πλησίον του Ανόβερου. Σύμφωνα με την Ντόιτσε Βέλε, αυτό το επιπλέον ύψος θα επιτρέπει στην τουρμπίνα να παράγει 30 με 40 τοις εκατό περισσότερη ενέργεια, ενώ το κόστος κατασκευής της θα είναι 20 τοις εκατό χαμηλότερο.

 www.timbertower.de Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012 RENEWABLE/ENERGY

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

TIGO ENERGY Σύστημα βελτιστοποίησης, ασφάλειας και αύξησης της απόδοσης του ΦΒ Μερικοί από τους βασικούς προβληματισμούς, που αντιμετωπίζουν σήμερα πολλές φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, είναι οι σκιάσεις από καμινάδες, κεραίες, κλιμακοστάσια, ο προσα νατολισμός των πλαισίων, ειδικά σε κεραμοσκεπές, η διαφορετική γωνία κλίσης των πάνελ, που σε συνδυασμό με τον προσανατολισμό, δυσχεραίνουν το έργο των μετατροπέων και υποχρεώνουν τους επενδυτές να προμηθεύονται περισσότερους από έναν για να ασφαλίσουν την απόδοση της εκγατάστασης . To Tigo Energy Maximizer τοποθετείται πίσω από κάθε φωτοβολταϊκό πλαίσιο με την ενσωματωμένη βάση που έχει πάνω του και ελέγχει την απόδοση κάθε φωτοβολταϊκού

πάνελ και συνολικά όλης της εγκατάστασης με στατιστικά στοιχεία και ιστορικό απόδοσης για κάθε λεπτό της ημέρας. Ως σύστημα βελτιστοποίησης μπορεί να αυξήσει τη συνολική απόδοση ως και 3,2 %. Ακόμη, προσφέρει τη δυνατότητα εγκατάστασης όλων των πάνελ σε μια στοιχειοσειρά [string], χωρίς προβληματισμούς περί διαφορετικών κλίσεων και προσανατολισμών, ενώ ελαχιστοποι-

ALUMINCO Εξάρτημα στήριξης Φ/Β πλαισίων σε κεκλιμένες οροφές μεταλλικού τραπεζοειδούς πάνελ Το εξάρτημα αυτό της σειράς ΕΣΤΙΑ της Aluminco παρέχει τη δυνατότητα εύκολης τοποθέτησης και αφαίρεσης οποιουδήποτε πάνελ της εγκατάστασης . Ωστόσο, πλέον των Φ/Β πάνελ, παρέχει απεριόριστες δυνατότητες εγκατάστασης και άλλων κατασκευών, όπως ηλιακοί συλλέκτες νερού, κεραίες κ.τ.λ. Με την τοποθέτηση του εξαρτήματος δημιουργείται ουσιαστικά μια σταθερή έδρα,

ΜΠΑΛΑΦΟΥΤΗΣ Ανεμογεννήτρια AIR-X 400 H μικρή σπιτική ανεμογεννήτρια ξηράς AIR-X 400 βγαίνει σε δύο εκδόσεις των 12V και των 24V. Ο συγκεκριμένος τύπος χρησιμοποιεί καινοτόμο, ελεγχόμενη με μικροεπεξεργαστές τεχνολογία η οποία παρέχει υψηλότερη απόδοση, βελτιωμένη δυνατότητα φόρτισης των συσσωρευτών και επιπλέον ασφάλεια, καθώς και μειωμένο θόρυβο. Βελτιστοποιώντας την ισχύ εξόδου της AC ανεμογεννήτριας σε όλα τα σημεία της καμπύλης εξόδου, ο ρυθμιστής φόρτισης επιτρέπει τον εντοπισμό του σημείου μεγίστης ισχύος 72

RENEWABLE/ENERGY Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

πάνω στην οποία μπορεί με τη χρήση μιας κοινής βίδας και ενός περικοχλίου να στηριχτεί οτιδήποτε. Το αυξημένο ύψος του εξαρτήματος επιτυγχάνει ακόμη καλύτερο αερισμό των Φ/Β πάνελ. Χρησιμοποιείται ελαστικό παρέμβυσμα, που σε συνδυασμό με τις ροδέλες από EPDM που υπάρχουν στους κοχλίες (DIN 7504K/W), εξασφαλίζει τη στεγάνωση της εφαρμογής και ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο

και παρέχει αποδοτική μεταφορά ενέργειας στην μπαταρία. Χρησιμοποιώντας τον «έξυπνο» ρυθμιστή της ανεμογεννήτριας, η γωνιακή ταχύτητα των πτερυγίων μπορεί να ελέγχεται ενεργά, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο θόρυβος που γενικά παράγεται σε μικρές ανεμογεννήτριες. Η AIR – X διαθέτει νέο τύπο τεχνολογίας ανορθωτή και ρυθμιστή φόρτισης, που είναι ελεγχόμενος μέσω μικροεπεξεργαστών και παρέχει ρύθμιση τάσης, εντοπισμό μέγιστης ισχύος, χαμηλό θόρυβο και ακινητοποίηση σε υψηλές ταχύτητες ανέμου. Η σύγχρονη γέφυρα ανόρθωσης επιτρέπει μεγαλύτερη απόδοση, ενώ παρέχει μεγαλύτερη προστασία κατά υπερθέρ-

εί τις απώλειες από επιπλέον καλώδια. Έτσι, ακόμη και αν αποσυνδεθεί ή χαλάσει ένα πάνελ, δεν επηρεάζεται ολόκληρη η στοιχειοσειρά, ούτε υπάρχει κίνδυνος να κλείσει ολόκληρο το κύκλωμα της σειράς.

 www.globalnrg.gr

φθοράς της τραπεζοειδούς λαμαρίνας. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εξαρτήματος της σειράς ΕΣΤΙΑ είναι: • Υλικό κατασκευής: Κράμα Αλουμινίου θερμικά επεξεργασμένο. • Πάχος νεύρου προφίλ: 5.6 mm • Εύρος συνεργαζόμενων φύλλων τραπεζοειδούς λαμαρίνας: • Μέγιστη διάσταση μικρής βάσης τραπεζίου: 26 mm • Ελάχιστο ύψος τραπεζίου: 29 mm • Μέγιστη γωνία πλευράς τραπεζίου ως προς τη μεγάλη βάση: 64°

 www.aluminco.com

μανσης. Να σημειώσουμε ότι τα συστήματα τύπου AIR – X διαθέτουν λειτουργία ενίσχυσης τάσης που επιτρέπει να πιτυγχάνεται η τάση φόρτισης σε χαμηλές ταχύτητες. Διατίθεται σν τιμή των 1.075 ευρώ.

 www.solarcooking.com

ΕΚ∆ΗΛΩΣΕΙΣ - ΕΚΘΕΣΕΙΣ Renex

Pollutec Horizons

ENR

Έκθεση για τις ΑΠΕ και την εξοικονόµηση ενέργειας 8-11 Νοεµβρίου 2012 Κωνσταντινούπολη, Τουρκία Οργάνωση: Hannover - Messe Sodeks Fuarcilik www.hmsf.com

Διεθνής διοργάνωση για την προστασία του περιβάλλοντος και τις φιλικές προς αυτό πηγές ενέργειας. 27-30 Νοεµβρίου 2012 Λυών, Γαλλία www.pollutec.com

Solar Industry Summit - Middle East 2012

REDEC 2012

Για 11η χρονιά διοργανώνεται από κοινού έκθεση και συνέδριο µε θέµα τις ΑΠΕ και κυρίως τα φωτοβολταϊκά, την ηλιοθερµία και το βιοαέριο. 19 -22 Φεβρουαρίου 2013 Λυών, Γαλλία Οργάνωση: GL Events www.gl-events.com

Συνάντηση κορυφής για την ηλιακή ενέργεια στις χώρες της Μέσης Ανατολής 14 Νοεµβρίου 2012 Ντουµπάι, Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα Οργάνωση: Solarpraxis AG www.solarpraxis.de/en/conferences

Διεθνές συνέδριο για τις ΑΠΕ σε αναπτυσσόµενες χώρες 28-29 Νοεµβρίου 2012, Βηρυτός, Λίβανος www.redec2012.ressol-medbuild.eu/

Διεθνές Συνέδριο Βιοκαυσίµων Συνάντηση Ερευνητικών και Ακαδηµαϊκών φορέων µε τη βιοµηχανία 19-20 Νοεµβρίου Θεσσαλονίκη, Ελλάδα Οργάνωση: Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης www.bio4sud.gr.

13ο Forum Solarpraxis Φόρουµ για την ηλιακή ενέργεια µε επίκεντρο το πολιτικό και οικονοµικό επιχειρηµατικό περιβάλλον, τις αναδυόµενες αγορές, τη χρηµατοδότηση και την ποιότητα 22-23 Νοεµβρίου 2012 Βερολίνο, Γερµανία Οργάνωση: Solarpraxis AG www.solarpraxis.de

Green Power Grid Congress Διήµερο συνέδριο στο οποίο συµµετέχουν οι βασικοί «παίκτες» της ευρωπαϊκής αγοράς της πράσινης ενέργειας. 4-5 Δεκεµβρίου 2012 Αµβούργο, Γερµανία Οργάνωση: Greenpower conferences www.greenpowerconferences.com

Energaia Διεθνής έκθεση που καλύπτει όλο το φάσµα των ΑΠΕ, από ηλιακή ενέργεια ως και βιοµάζα. 5-7 Δεκεµβρίου 2012 Μονπελιέ, Γαλλία Οργάνωση: ENJOY Montpellier www.energaia-expo.com

Σεµινάριο ΙΕΝΕ: Energy Policy and Strategies in SE Europe

EnergyTech Διεθνής Εκθεση Ανανεώσιµων και Συµβατικών Πηγών, Εξοικονόµησης Ενέργειας και Τεχνολογίας 21-24 Φεβρουαρίου 2013 Θεσσαλονίκη, Ελλάδα Οργάνωση: Helexpo www.helexpo.gr

European Pellet Conference Συνέδριο για την βιοµηχανία και την αγορά των πέλετ. 27-28 Φεβρουαρίου 2013 Wells, Αυστρία Οργάνωση: O.Ö. Energiesparverban www.esv.or.at

Wave & Tidal 2013 Διήµερο συνέδριο για την κυµατική και παλιρροιακή ενέργεια. 27-28 Φεβρουαρίου 2013 Λονδίνο, Μεγ. Βρετανία Οργάνωση: Renewable UK www.renewable-uk.com

12 Δεκεµβρίου 2012 Βουκουρέστι, Ρουµανία Οργάνωση: ΙΕΝΕ http://www.iene.gr

Αίτηση Εγγραφής Συνδρομητή / Εκδήλωση Ενδιαφέροντος Αν επιθυμείτε να εγγραφείτε Συνδρομητής και να λαμβάνετε ανελλιπώς τις εκδόσεις μας, παρακαλώ συμπληρώστε την παρούσα φόρμα: ΟΝΟΜ/ΜΟ…………………………………………..............................……………….………….. ΕΤΑΙΡEΙΑ……………..........…......……..…….…… ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ…………………………...................…… ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ…………………….......................................…...........………… ΠΟΛΗ………...............................……………… ΤΚ…………….............…….......…… ΤΗΛ………………................………..……… FAX................................................................................EMAIL…………….........................................………………… ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ…………..…...............................................................…............

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ  ΑΙΟΛΙΚΑ  ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ  ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ  ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ  ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΑ  ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΓΕΝΙΚΑ  ΑΛΛΟ …………….........................………….…… Τσεκάρετε σχετικά:  Εγγραφή συνδρομητή (Αξία συνδρομής 60€ ετησίως, 6 τεύχη) Τρόπος πληρωμής:  Κατάθεση σε Eurobank (Λογ. 0026.001.90.0200571948),  Κατάθεση σε Τράπεζα Πειραιώς (λογ. 5045-017117-680)  Χρέωση κάρτας Visa  Χρέωση κάρτας MasterCard No κάρτας |_||_||_||_||_||_||_||_||_||_||_||_||_||_||_||_| Λήξη |_||_|/|_||_| CVV |_||_||_|

Στείλτε το παρόν απαντητικό δελτίο στο fax No 210.2112042, καθώς και την απόδειξη κατάθεσης στην Τράπεζα.

Ιούνιος 2012 RENEWABLE/ENERGY ALUPRESS A.E., Κρυστάλλη 28, 11141 Αθήνα, τηλ.: 210.2112040-1, fax: 210.2112042, e-mail: info@renewable-energy.gr

ΧΧΧ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ Φ/Β ΠΑΡΚΟΥ - ΣΤΕΓΗΣ - ΚΕΡΑΜΟΣΚΕΠΗΣ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ Η Alfa παράγει και προσφέρει με την ALFA ENERGY μία πλήρως ολοκληρωμένη λύση για τη στήριξη φωτοβολταϊκών (Φ/Β) πλαισίων για Φ/Β πάρκα, κεραμοσκεπές, βιομηχανικές στέγες και ταράτσες κατοικιών με την παραγωγή ειδικά κατασκευασμένων βάσεων από προφίλ αλουμινίου ειδικού κράματος. (Αρ. Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας 20100100564).

Προϊόντα πιστοποιημένα από τους μεγαλύτερους και εγκυρότερους Οργανισμούς Πιστοποίησης Ποιότητας κατά ΕΝ ISO 9001: 2008 και παραγόμενα με πιστοποιημένες διαδικασίες παραγωγής φιλικές προς το περιβάλλον κατά ΙSO 14001: 2004.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ

profilgroup 22011

Τα συστήματα ALFA ENERGY έχουν σχεδιαστεί και μελετηθεί για την στατική τους επάρκεια σύμφωνα με τον Ευροκώδικα 1 (EC1, ENV 1991 21, 2-3, 2-4), τον Ευροκώδικα 9 (DESIGN OF ALUMINIUM STRUCTURES, DD ENV 1991 1-1) και του ισχύοντος Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού 2000 (ΕΑΚ 2000), ώστε να ανταποκρίνονται πλήρως στις καταπονήσεις (ίδιο βάρος Φ/Β, ανεμοπίεση, χιονόπτωση, σεισμικότητα) και προσφέρουν δυνατότητα επιλογής ανάλογα με την περιοχή τοποθέτησης.

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΤΕΓΗ ΜΕ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΚΟΛΛΗΤΩΝ ΨΑΛΙΔΙΩΝ

ΚΕΡΑΜΟΣΚΕΠΗ

ΣΤΕΓΗ ΜΕ ΡΥΘΜΙΖΟΜΕΝΑ ΨΑΛΙΔΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΕΓΙΔΕΣ

Alfa Aluminium Group

Εργοστάσιο & Έκθεση: 42 χλμ. Ε.Ο. Αθηνών Λαμίας, Αυλώνας Αττικής Τηλ: 2295 0 98840-2, Fax: 2295 0 98839 www.alfa-energy.gr, e-mail: info@alfa-press.gr

easysystem Βάσεις ∑τήριξης Φωτοβολταϊκών πλαισίων

mounting

aluset a l u m i n i u m

s y s t e m s

ÂÉÏÌÇ×ÁÍÉÁ ÄÉÅËÁÓÇÓ ÁËÏÕÌÉÍÉÏÕ: ËÁÊÊÁ ÊÁËÏÃÇÑÏÕ, ÌÅÃÁÑÁ, 19 100, ÁÔÔÉÊÇ, ÔÇË.: 22960 89002, FAX: 22960 89220 ALUMINIUM EXTRUSION PROFILE INDUSTRY: LAKKA KALOGIROU, (ALMIRES),19 100, MEGARA, GREECE TEL.: 30 22960 89002, FAX: 30 22960 89220 ALUSET ROMANIA: B-dul Biruintei nr. 100 (Neferal), Comuna Pantelimon, Jud. Ilfov, Tel: (0040)-21-350.20.26, 350.20.27, 350.20.28, Fax: (0040)-21-350.20.31

http://www.aluset.gr, email:info@aluset.gr