Amnesty in Actie, juni 2014 by amnesty international

Amnesty #06 in Actie VOOR DE ACTIEVE ACHTERBAN JAARGANG 15 - JUNI 2014

TURKIJE Slapende rechters en geweren maRTElEn in kaart gebracht japan eindelijk uit de dodencel

AMNE_AIA_NR6_04.indd 1

21-05-14 11:41

inhoUd 2 UiTgEliChT 3 goEd niEUwS 4 aChTERgRond Stop martelen 6 BIJ amnESTY mET… 7 Urgent Actionapp 8 foToREpoRTagE Japan: uit de dodencel 10 in mEmoRiam Anneke Bosman 11 Proceswaarneming in Turkije 12 poRTRET Movies that Matter-activisten 14 aCTiE Hakan Yaman 15 gRoETEnaCTiE

RighTS walK Na Maastricht en Amsterdam kunt u nu ook door Middelburg wandelen en de stad met een mensenrechtenbril bekijken. De Rights Walk-app op uw smartphone leidt u langs de belangrijkste mensenrechten-highlights aan de hand van video’s, foto’s en geluidsfragmenten. U leert tijdens een van de interactieve mensenrechtenwandelingen over fascinerende vrijdenkers en voorvechters van vrijheid. Dit jaar is het tweehonderd jaar geleden dat de slavenhandel in Nederland werd afgeschaft. In Middelburg is de geschiedenis nog zeer zichtbaar. De Rights Walk Cacao, suiker en slaven neemt u mee langs pakhuizen van de West-Indische Compagnie en de plaats waar dominee Smytegelt woonde, die streed tegen de slavenhandel. Ga terug in de tijd en beleef zelf hoe Middelburg er ruim tweehonderd jaar geleden uitzag.

Dwars door Amsterdam Wist u dat pas in 1971 uit het Burgerlijk Wetboek is geschrapt dat de man ‘hoofd van de echtvereniging’ is? En wist u dat de bevolking van Amsterdam altijd voor minimaal een kwart uit migranten bestond? Dit en meer leert u van Hans Goedkoop (Andere Tijden, De Gouden Eeuw), uw gids tijdens de mensenrechtenwandeling door Amsterdam. Hij neemt u mee in Dwars door de Stad, dat het verhaal vertelt van bevlogen, uitgesproken Amsterdammers die op een bijzondere manier opkwamen voor de rechten van anderen. Loop, luister en leef mee met Multatuli, de Dolle Mina's, Descartes en vele anderen.

La Ville en Rose: Maastricht Andrea van Pol (Vroege Vogels, De Slag om Nederland) leidt u door Maastricht, de ‘roze stad’. Van de eerste homobar in Maastricht via een vrouwentuchthuis uit de achttiende eeuw, naar het allereerste homomonument in Nederland. De wandeling La Ville en Rose vertelt over de geschiedenis van het roze Maastricht en geeft tips over uitgaansgelegenheden. De Rights Walk-app is beschikbaar voor Apple en Android. Download de gratis app via www.amnesty.nl/rightswalk

2 | amnESTY in aCTiE juni 2014

AMNE_AIA_NR6_04.indd 2

21-05-14 11:41

Amnesty organiseerde een spoedactie voor Liu Hua. Mede hierdoor kwam ze vrij. Sinds kort hebben we een mooi nieuw actiemiddel waarmee we nog effectiever actie kunnen voeren. Met de Urgent Action-app (pagina 7) is het namelijk mogelijk om direct een e-mail te sturen naar machthebbers die mensenrechten schenden. Een bombardement aan e-mails, in de hoop dat we nog meer kunnen doen voor mensen zoals Liu.

Saskia Grootegoed Hoofdredacteur

RECTifiCaTiE In het mei-nummer van Amnesty in Actie stond dat Johan Teterissa was gearresteerd omdat hij met de Morgenstervlag zwaaide. Dit is niet juist: hij zwaaide met de Molukse vlag.

China: Liu Hua vrijgelaten De Chinese activiste Liu Hua is op 17 april 2014 vrijgelaten. Ze zat 37 dagen vast omdat ze informatie over werkkampen in China naar buiten had gebracht. In maart werd ze in Beijing opgepakt omdat ze ruzie zou hebben gezocht. Enkele dagen eerder, tijdens de bijeenkomst van de Nationale Congres Partij, nam ze deel aan een protest, samen met twintig ex-gevangenen van het werkkamp Masanjia. Hier zat Liu Hua tussen 2006 en 2011 drie keer gevangen nadat ze had gepoogd corruptie in haar geboortedorp aan het licht te brengen. In een documentaire over dit zogenoemde ‘heropvoedingskamp’ deed Liu Hua uitspraken over martelingen. Na haar vrijlating zeiden veiligheidsmedewerkers tegen haar dat ze weer zou worden opgepakt als ze nogmaals over haar ervaringen in het werkkamp zou spreken. De aandacht die haar zaak kreeg naar aanleiding van de spoedactie die Amnesty voor haar voerde, heeft mogelijk bijgedragen aan haar vrijlating. Liu Hua bedankt iedereen die zich voor haar heeft ingezet.

De Chinese Liu Hua is een onverzettelijke activiste. Amnesty maakt zich sterk voor haar. Tussen 2006 en 2011 werd Liu drie maal naar het werkkamp Masanjia gestuurd. Omdat ze corruptie in haar geboortedorp aan het licht wilde brengen en later omdat ze in de media aandacht vroeg voor de verschrikkelijke omstandigheden in Chinese werkkampen. Zaken waar de Chinese autoriteiten niet van gediend zijn. Onder het mom van werk worden Chinese gevangen gruwelijk behandeld. Liu beschreef hoe bewakers elektrische staven gebruiken om schokken toe te dienen op de borsten van vrouwelijke gevangenen en chilipepers in hun vagina’s smeren. Ook worden gevangenen vastgebonden aan werktuigen met namen als ‘het martelbed’ en ‘de tijgerbank'. Het is moeilijk voor te stellen dat deze martelpraktijken, die doen denken aan lang vervlogen tijden, in China nog gemeengoed zijn. Ruim drie decennia geleden sprak de wereld zich uit tegen martelen. Er kwam een wereldwijd verbod, vastgelegd in een verdrag. Helaas is martelen, in allerlei varianten en gradaties, nog steeds aan de orde van de dag. Meer hierover in het achtergrondartikel op pagina’s 4 en 5.

goEd niEUwS

Rusland: Oezbeekse vluchtelingen weer thuis Kholzhigit Sanakulov (64) en zijn zoon Sherzod Sanakulov (31) zijn sinds 21 maart weer veilig in Nederland. Ze vlogen op 8 maart naar Moskou om een bruiloft bij te wonen. Op het vliegveld in de Russische hoofdstad werden de twee in Nederland woonachtige Oezbeekse vluchtelingen echter gearresteerd. Ze zouden mogelijk worden uitgeleverd aan Oezbekistan, waar ze het risico liepen gemarteld en mishandeld te worden. In 2006 zijn ze hun land ontvlucht uit angst te worden vervolgd voor door de autoriteiten verzonnen aanklachten. Amnesty riep de Russische autoriteiten via een spoedactie op de uitleveringsprocedure onmiddellijk stop te zetten en de twee mannen terug te laten keren naar Nederland.

Paraguay: overwinning inheemse gemeenschap De inheemse gemeenschap Sawhoyamaxa mag terugkeren naar haar land. De Paraguyaanse Senaat stemde op 24 april 2014 unaniem voor een wet die dit mogelijk maakt. De Sawhoyamaxa krijgen door de beslissing 14.404 hectare land terug. De gemeenschap voerde al meer dan twintig jaar actie om te kunnen terugkeren naar het land van hun voorouders, dat sinds tientallen jaren in handen van private eigenaren is. De Sawhoyamaxa leven nu noodgedwongen in sloppenwijken langs een drukke snelweg. De wet, waarmee de staat het land kan onteigenen in ruil voor een schadevergoeding voor de huidige landeigenaren, moet nu nog worden bekrachtigd door het parlement en vervolgens worden geïmplementeerd door de president van Paraguay. In 2006 oordeelde het Inter-Amerikaanse Hof voor de Mensenrechten al dat de Sawhoyamaxa voor mei 2009 hun land moesten terugkrijgen. Maar hiermee is gewacht tot de Senaat stappen zou ondernemen. Amnesty blijft de zaak volgen.

van allEdag

CovER Turkse autoriteiten minachten het recht op vrije meningsuiting en vreedzame samenkomst. Lees over de gevolgen op pagina 11 en 14. © Reuters/Osman Orsal

mEER goEd niEUwS op www.amnESTY.nl/goEdniEUwS amnESTY in aCTiE juni 2014 | 3

AMNE_AIA_NR6_04.indd 3

21-05-14 11:41

dERTig jaaR lang gEBRoKEn BElofTEn Elektrische schokken, afranselingen, verkrachtingen. Vernederingen, schijnexecuties, verbrandingen. Slaapontzegging en het gebruik van tangen. Het klinkt als een nachtmerrie, maar deze ondenkbare horror is werkelijkheid voor ontelbare mannen, vrouwen en kinderen over de hele wereld.

‘Niemand zal worden onderworpen aan folteringen, noch aan een wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing’, staat in artikel 5 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Om het verbod op marteling en mishandeling bindend te maken, namen de Verenigde Naties in 1984 het Verdrag tegen Marteling en Andere Wrede, Onmenselijke of Onterende Behandeling aan. Het verbod is absoluut: geen enkel staatsbelang en geen enkele omstandigheid kan een overtreding van het verdrag rechtvaardigen. Inmiddels hebben 155 landen het verdrag geratificeerd. Desondanks leven veel regeringen het verdrag niet na. Amnesty heeft de afgelopen vijf jaar gerapporteerd over marteling en mishandeling in 141 landen. Omdat marteling vaak niet openlijk plaatsvindt, zal het aantal landen waar wordt gemarteld in werkelijkheid nog hoger zijn. Uit een recent onderzoek van Amnesty onder 21.000 mensen in 21 landen over de hele wereld blijkt dat de angst voor marteling overal bestaat. Bijna de helft van de respondenten is bang om te worden gemarteld als zij in bewaring worden geplaatst. Meer dan 80 procent wil strenge wetten die hen beschermt tegen martelingen. En net zo schokkend: meer dan één

derde gelooft dat marteling gerechtvaardigd kan worden. In de recent verschenen publicatie Torture in 2014: 30 Years of Broken Promises geeft Amnesty een overzicht van martelpraktijken wereldwijd. De nadruk ligt op vijf landen waar marteling veel voorkomt en waar grote verbeteringen gerealiseerd kunnen worden: de Filipijnen, Nigeria, Mexico, Marokko en Oezbekistan.

Rad van marteling Alfreda Disbarro is een alleenstaande moeder en woont op de Filipijnen. Ze werd in oktober 2013 opgepakt en beschuldigd van het bezit en de verkoop van drugs. Alfreda ontkent de beschuldiging. ‘De agent vroeg: “Kun je ertegen als ik je schop?” Ik zei: “Nee, meneer”. Hij schopte me daarna zo hard dat ik tegen de muur viel. Hij sloeg me onophoudelijk met een houten wapenstok en stompte in mijn maag. Hij stak zijn vingers in mijn ogen en sloeg mijn hoofd twee keer tegen de muur. Hij pakte een dweil en propte het vieze en vochtige vod in mijn mond. Daarna duwde hij de dweil in mijn gezicht.’ Hier bleef het niet bij voor Disbarro. In de daaropvolgende dagen werd ze verder gemarteld. Ze vertelt dat ze honger had, koortsig was en bijna niet meer kon

johan TETERiSSa Amnesty voert regelmatig actie voor mensen die slachtoffer zijn van marteling, zoals voor de Molukse leraar Johan Teterissa. Hij is gewetensgevangene. Lange tijd verbleef Teterissa onder erbarmelijke omstandigheden in een gevangenis op Java. In december 2013 ontving Amnesty bericht dat hij werd gemarteld door het gevangenispersoneel. Zijn kleding, schoenen, matras en andere persoonlijke bezittingen werden afgepakt. Hierdoor moest hij halfnaakt op een betonnen vloer slapen. In januari 2014 kreeg hij zijn kleding en matras terug. Amnesty vraagt nu nog om zijn vrijlating. Hij zit gevangen vanwege deelname aan een vreedzame demonstratie waarbij hij zwaaide met een vlag. Gebruik je macht om Johan Teterissa vrij te krijgen. Teken de petitie voor 15 juni 2014 via www.amnesty.nl/johan

4 | amnESTY in aCTiE juni 2014

AMNE_AIA_NR6_04.indd 4

21-05-14 11:41

Een man wordt gemarteld in een school in de Noord-Syrische stad Aleppo omdat hij ervan verdacht wordt geld te geven aan informanten van de overheid.

bewegen. Disbarro zit nog steeds vast, haar rechtszaak is al twee keer uitgesteld. Haar familie is bedreigd en verhuisde uit angst.

martelden en vermoordden. Ze werden daarna bedreigd en zijn gevlucht. De rechtszaak loopt nog.

De zaak van Disbarro staat niet op zich. Onlangs werd op de Filipijnen een geheime detentiefaciliteit ontdekt waar politieagenten gevangenen mishandelden ‘voor hun plezier’. De agenten draaiden aan een ‘rad van marteling’ om te beslissen hoe ze de gedetineerden zouden martelen.

Het bedreigen van familieleden, advocaten en andere mensen die opkomen voor slachtoffers van martelingen gebeurt in meerdere landen. Vaak is er zo’n grote angst om zelf slachtoffer van marteling te worden dat mensen ervoor kiezen om geen klacht in te dienen. Rechters en aanklagers onderzoeken zelden meldingen van marteling. Deze cultuur van straffeloosheid komt niet alleen voor op de Filipijnen. Ook in landen als Marokko, Nigeria en Mexico worden daders van marteling vaak niet veroordeeld.

Cultuur van straffeloosheid Ook Darium Evangelista werd in de Filipijnen gemarteld. Zijn afgesneden hoofd werd gevonden in een rivier, drie dagen nadat hij in hechtenis was genomen. Vijf maanden later kwam er een video naar buiten waarop te zien was hoe een naakte man op de grond lag te kronkelen van de pijn. Hij had een koord om zijn penis waar een man in een wit shirt aan trok. De man op de grond bleek Evangelista te zijn, en de man in het shirt een politieagent. ‘Ik voelde zo’n medelijden voor mijn man,’ zegt Evangelista's vrouw Margie. ‘Ik was woedend op de agent. Kon ik mijn man maar uit dat televisiescherm trekken.’ Evangelista's familie spande een rechtszaak aan tegen de agenten die hem

Bestraft en uitgebannen Nigeria is een van de landen waar medische zorg voor slachtoffers van marteling vaak uitblijft. Amnesty sprak er een aantal (ex-) gevangenen die vertelden dat ze in hun been, voet of hand waren geschoten tijdens ondervragingen door de politie en militairen. Velen van hen zeiden dat ze urenlang bloedden zonder medische zorg te krijgen. Ook worden veel slachtoffers van marteling gedwongen een valse verklaring te ondertekenen. Dit overkwam Miriam López Vargas uit

Mexico. Ze werd ontvoerd door soldaten in burgerkleding en gevangengehouden in een militaire barak. Daar werd ze drie keer verkracht en gemarteld door middel van verstikking en elektrische schokken tot ze een valse verklaring tekende waarop stond dat ze betrokken was bij drugsdelicten. De rechtszaak tegen Miriam werd geseponeerd, maar zij probeert nog steeds gerechtigheid te krijgen. Het afdwingen van valse verklaringen, gebrek aan medische zorg en straffeloosheid voor de daders. Dit komt allemaal regelmatig voor in verband met martelingen. Evenals families en slachtoffers die worden bedreigd en zich gedwongen voelen om te vluchten. Het is dertig jaar geleden dat de eerste landen het verdrag tegen marteling ondertekenden. Toch zijn er nog steeds regelmatig meldingen van marteling. Amnesty blijft daarom rapporteren over gevallen van marteling in de hele wereld en oefent druk uit op landen die zich niet aan hun belofte houden: marteling moet worden bestraft en uitgebannen. Pimm Westra lEES hET vollEdigE vERhaal op onzE wEBSiTE. ga naaR www.amnESTY.nl/STopmaRTEling amnESTY in aCTiE juni 2014 | 5

AMNE_AIA_NR6_04.indd 5

21-05-14 11:41

op dE BaRRiCadES met Maarten Beckers (37). Elk jaar

maakt hij een grote reis naar landen als Zuid-Korea, Cuba of Irak. Dit jaar staat hij een week lang met een camper in de woestijn op het Burning Man-festival. In de weekenden is hij dj en sinds twee jaar werkt hij bij Amnesty als actiecoördinator.

Maarten Beckers: ‘Mijn zomer is een groot feest: ik sta de hele dag met jongeren in de wei.’

Waarom ben je bij Amnesty gaan werken? ‘Ik ben afgestudeerd als beeldend kunstenaar en daarna had ik verschillende baantjes: als barman, op festivals als productiemedewerker en bij de televisie als cameraman. Ik werkte ook nog vijf jaar in de bouw. Ik kan veel, ik ben heel handig. Dus ik dacht: ik moet mensen kunnen helpen. Bij Amnesty zochten ze iemand die creatief is en ervaring heeft met organiseren. Perfect. Ik had mijn eerste sollicitatiegesprek ooit en dat ging blijkbaar goed.’

spandoek", ik zie het effect van wat ik doe. Er lag een stapel kranten op kantoor toen ik op maandagochtend na de Naked Run op de Zwarte Cross terugkwam. Alle kranten hadden geschreven over Amnesty’s actie over onderdrukking van vrije meningsuiting in Rusland. Dan is een actie gelukt, omdat we veel mensen hebben bereikt. Daarentegen denk ik dat niemand onmisbaar is. Dit heeft ons afdelingshoofd, wijlen Anneke Bosman (zie pagina 10), me bijgebracht. Het doet er niet toe wie het doet, als het maar gedaan wordt.’

Wat houdt je werk als actiecoördinator in? ‘Ik bedenk landelijke acties voor Amnesty Nederland en voer ze dan uit. Daarnaast ondersteun ik regionale en lokale acties. Mijn kerntaak is de organisatie en productie van grote zomerfestivals: Pinkpop, Zwarte Cross en Lowlands. Met een team jonge enthousiastelingen proberen we daar zoveel mogelijk mensen te bereiken en aan te zetten om mee te doen aan onze acties. Ook beheer ik samen met twee collega’s de sociale media van Amnesty en organiseer ik acties bij ambassades.’

Wanneer gaf je jezelf een schouderklopje? ‘Dit is een onterecht schouderklopje voor mezelf misschien. Mijn vrijwilligers haalden vorig jaar op Lowlands in drie dagen 18.000 handtekeningen op voor vrije meningsuiting in Rusland. Een absoluut record. Het enthousiasme en de inzet van de vrijwilligers was natuurlijk doorslaggevend. Maar ik ben trots dat ze niet zijn omgevallen. Dat betekent dat ik genoeg eten heb geregeld en misschien heb ik een goede actie verzonnen, zoals de "Kop van Poetin" waarop festivalgangers konden slaan om te zien wat voor activist zij zijn. Mijn afdeling was in ieder geval behoorlijk trots toen ik met zo’n grote doos vol handtekeningen kwam binnenwandelen.’

Waarom is je werk onmisbaar? ‘Hoe kan ik dit pretentieloos zeggen? Ik ben "chef-

Wat was een nachtmerrie? ‘President Obama en de Chinese leider Xi Jinping brachten een bezoek aan Amsterdam tijdens de nucleaire top in maart dit jaar. We hadden twee acties gepland. Eerst een op de Dam voor de Chinese president. Deze actie verliep niet zo als gepland, maar het ging wel goed. We kregen er veel media-aandacht voor. Daarna zouden twee hoogwerkers naar het Museumplein worden verplaatst voor de andere actie: een spandoek van acht bij vijf meter met daarop een oproep aan Obama voor meer transparantie met betrekking tot drone-aanvallen. Maar de hoogwerkers kwamen vast te staan in het verkeer en we konden het spandoek niet op tijd ophangen. Ik heb toen echt even staan janken. Uit pure frustratie, want ik kon er niets aan doen.’ Wat was een ontroerend moment? ‘Er waren een paar mensen op de schrijfmarathon afgelopen december die 24 uur lang binnen zaten en brieven schreven om te protesteren tegen onrecht. Dat vind ik magistraal en ongelooflijk. De bereidheid van sommige mensen om actie te voeren vind ik echt ontroerend. Als ik dat zie, ben ik ontzettend trots dat ik hier werk.’ Wat doe je in de toekomst? ‘Binnen deze baan heb ik nog een droom: ik wil een keer een actie organiseren die vanuit de ruimte te zien is. Maar even serieus: ik heb een droombaan met een perfect evenwicht tussen creativiteit en strategie. Dus als het kan, blijf ik hier werken. Ik ga niet zomaar weg. Ik denk dat Amnesty al heel lang toonaangevend is wat betreft acties. Ik kwam hier binnen in een goed gespreid bedje. Maar het lijkt me leuk om te kijken hoe ver we kunnen gaan. Ik wil zoveel mogelijk bereiken met de gekke dingen die ik verzin.’ Pimm Westra

6 | amnESTY in aCTiE juni 2014

AMNE_AIA_NR6_04.indd 6

21-05-14 11:41

Amnesty heeft een nieuwe app waarmee mensen wereldwijd in actie kunnen komen met maar één druk op de knop.

niEUw: dE URgEnT aCTion app

Met één druk op de knop via uw smartphone in actie komen als iemand in direct gevaar is. Het kan vanaf nu met de Urgent Action-app van Amnesty. U kunt via de app niet alleen een petitie tekenen, maar ook direct een e-mail sturen naar machthebbers. Spoedacties Amnesty stuurt een spoedactie uit als er grote zorgen zijn over iemands veiligheid. Bijvoorbeeld als een mensenrechtenactivist is opgepakt, als iemand wordt gemarteld, wordt bedreigd of elk moment kan worden geëxecuteerd. Het idee achter de spoedacties is simpel en doeltreffend: na een oproep van Amnesty sturen duizenden mensen, waar ook ter wereld, direct protestberichten naar machthebbers. In korte tijd worden zoveel oproepen verstuurd, dat ze niet genegeerd kunnen worden. Nadat onderzoekers van het hoofdkwartier van Amnesty in Londen informatie hebben verzameld over de zaak van de persoon, wordt er razendsnel een urgent action (spoedactie) verspreid. Over de hele wereld komen mensen vervolgens in actie. Vroeger gebeurde dit vooral door het sturen van brieven, telex- en faxberichten, tegenwoordig gaat het dankzij moderne technologie allemaal een stuk sneller. Via uw smartphone kon u al een sms’je versturen; met de Urgent Action-app stuurt u nu ook nog razendsnel een e-mail direct naar de autoriteiten van het land waar de persoon in gevaar zich bevindt.

Hoe werkt de app? Download de gratis app via de Applestore of de Google Playstore. Zodra direct ingrijpen nodig is, plaatst Amnesty een nieuwe actie. Sta daarom de pushberichten toe. Dan weet u meteen wanneer iemand uw hulp nodig heeft. Want soms telt elke minuut.

1 Als u een spoedactie ontvangt, klikt u op de app en komt

3 Zodra u de petitie hebt ondertekend, krijgt u een bedank4

bericht en kunt u de actie delen met uw vrienden op Facebook en Twitter. Als u kiest voor het versturen van een mail, wordt u automatisch doorverwezen naar het mailprogramma op uw smartphone. Er verschijnt een voorbeeldbrief die u direct naar de autoriteiten kunt sturen.

Het werkt! Al meer dan veertig jaar zet Amnesty spoedacties in. Bij ongeveer een derde van alle spoedacties is er succes te melden: iemand die onterecht vastzat wordt vrijgelaten, een gevangene krijgt medische zorg of bedreigingen stoppen. Hoe meer mensen meedoen en hoe sneller Amnesty reageert op noodsituaties, hoe groter de kans dat iets wordt bereikt. Dankzij de nieuwe Urgent Action-app, kan dit nu nog sneller en op grotere schaal. Hafez Ibrahim uit Jemen is het levende bewijs van het effect van een Amnesty’s spoedacties. Hij ontsnapte aan de doodstraf dankzij een spoedactie. ‘Ik heb mijn leven aan Amnesty te danken. Ik begreep niet wat er aan de hand was. Later hoorde ik dat Amnesty International een spoedactie had gericht aan de president van Jemen om mijn executie te voorkomen. Dat bericht was overgekomen.’ Saskia Grootegoed

u direct bij de actie.

2 Vervolgens kiest u of u een e-mail wilt sturen of liever de petitie tekent (beide mag ook). amnESTY in aCTiE juni 2014 | 7

AMNE_AIA_NR6_04.indd 7

21-05-14 11:41

EEn lEvEn lang in dE dodEnCEl De Japanner Iwao Hakamada werkte in een fabriek en was bokser (rechtsonder, rechts). Hij was dertig toen zijn baas, diens vrouw en hun twee kinderen in hun huis (linksonder) werden vermoord. Iwao werd van de moord beschuldigd en ter dood veroordeeld. Na ruim 45 jaar in eenzame opsluiting te hebben gezeten werd hij op 27 maart 2014 vrijgelaten. Hij was ’s werelds langstzittende terdoodveroordeelde. Inmiddels is hij 78 jaar oud. Het doodvonnis werd niet uitgevoerd omdat er twijfel bestond over zijn schuld. Nadat hij twintig dagen lang werd verhoord door de politie, bekende hij de moord. Later trok hij zijn bekentenis in en vertelde dat de politie hem had bedreigd en geslagen. Nieuw forensisch onderzoek toont aan dat zijn DNA niet overeenkomt met het DNA op de kleding die zou zijn gedragen door de moordenaar (rechtsboven). Zijn advocaat, Osamu Murasaki, en zijn drie jaar oudere zus Hideko Hakamada vochten jarenlang voor zijn vrijheid. Iwao schreef zijn zus ontelbare brieven tijdens zijn gevangenschap. Iwao is slechts één van de zes terdoodveroordeelden in Japan wiens rechtszaak is herzien sinds de Tweede Wereldoorlog. © Panos / Shiho Fukada

AMNE_AIA_NR6_04.indd 8

21-05-14 11:41

AMNE_AIA_NR6_04.indd 9

21-05-14 11:41

Anneke Bosman bood in 2011 samen met de Syrische mensenrechtenactivist Iyas Maleh 166.000 handtekeningen aan bij het Syrische consulaat in Den Haag.

EEn RoTSvaST gEloof in mEnSElijKhEid Ze was het toonbeeld van de ware Amnesty-activist. Bijna dertig jaar lang streed Anneke Bosman met haar geliefde organisatie tegen onrecht in de wereld. Op 29 maart overleed ze op 54-jarige leeftijd. Anneke was hoofd van het strijdlustige hart van Amnesty: de afdeling Actie. Dat deed ze met nimmer aflatende humor en zelfspot. Ze droeg het hart op de tong. Een rotsvast geloof had ze in Amnesty, van de onderzoekers in Londen tot de actieve leden die ze zo vaak toesprak op bijeenkomsten ergens in Nederland. Ze geloofde in het nut van de acties tegen de massamoorden in Darfur, het politiegeweld in Zimbabwe en de rechteloosheid op Guantánamo Bay. Ze geloofde in Anna Politkovskaja, de Russische journaliste die ze in Amsterdam had ontmoet en die in 2006 in Moskou werd vermoord. Ook geloofde ze in Ken Saro Wiwa uit Nigeria, in Akin Birdal uit Turkije en in Valentino Achak Deng uit Sudan. Werd ze in al die jaren nooit moedeloos van al het leed in de wereld? ‘Natuurlijk wel’, bekende ze ooit in een interview, ‘maar moedeloosheid is tijdverspilling waar niemand wat aan heeft. Neem Aung San Suu Kyi, die in 1988 haar man en zonen in Londen achterliet om in Myanmar voor haar zieke moeder te zorgen. Daar kreeg ze huisarrest. Haar man zag ze voor het laatst in 1995. Een paar jaar later stierf hij aan kanker. Tegen zo iemand kan ik toch niet zeggen: “Ja sorry, ik voel me moedeloos”.’ In november 2012 werd bij Anneke kanker geconstateerd. Haar strijd tegen menselijk leed verlegde zich naar een gevecht tegen tumoren dat ze met dezelfde volharding voerde. Natuurlijk kon ze Amnesty niet loslaten. Zo las ze vaak Wordt Vervolgd, Amnesty’s mensenrechtenmagazine, terwijl ze in het ziekenhuis een chemokuur kreeg. Ze liet het blad liggen voor andere patiënten. ‘Want een beetje extra ellende kan er altijd nog wel bij.’

Eind vorig jaar leek ze het van de ziekte te hebben gewonnen. Dolgelukkig was ze dat ze weer kon werken op het Amnestykantoor. Een paar weken later waren de tumoren echter terug. Nog steeds gaf ze niet op. ‘Wij mensenrechtenactivisten staan nou eenmaal niet graag machteloos’, zei ze. Maar ze wist dat het deze keer tevergeefs was. Een van de laatste mailtjes aan haar collega’s stuurde ze vanuit het ziekenhuis. Ze was doodziek, maar genoot van de lentezon die door haar raam scheen. Ze eindigde haar mail met een oproep: ‘En teken nu alsjeblieft even de petitie voor Syrië op de Amnesty-website want wat daar gebeurt is ontluisterend en hartverscheurend. Daar mag een mens nooit cynisch over worden.’ We zullen haar lach, spot, ernst en toewijding onmetelijk missen. Arend Hulshof

Anneke Bosman werd in 1984 vrijwilliger bij Amnesty International. In 1989 kwam ze in vaste dienst en werkte ze op de afdeling Actie, waar ze later het hoofd werd. Ze organiseerde er vele acties. Een van de hoogtepunten was de actie die Bosman in 1998 organiseerde, samen met televisiepresentatrice Angela Groothuizen. Het streven was om een miljoen handtekeningen te verzamelen in het kader van het vijftigjarig bestaan van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Het werden er meer dan 2,5 miljoen. Deze actie leverde Amnesty vijftienduizend nieuwe leden op. Bij het afscheid van Bosman werd een kort filmpje over Amnesty’s werk vertoond. Kijk op www.amnesty.nl/anneke.

10 | amnESTY in aCTiE juni 2014

AMNE_AIA_NR6_04.indd 10

21-05-14 11:41

op zIJn ShiRT STond ‘wEREldvREdE’

De strijd voor gerechtigheid in Turkije verplaatst zich van de straten naar rechtszalen, waar straffeloosheid zegeviert. Slapende rechters, geweren in de rechtszaal en verdwenen bewijsmateriaal zijn niets bijzonders. Amnesty stuurt waarnemers om bij te dragen aan een eerlijke en onafhankelijke rechtsspraak.

In de nacht van 2 juni 2013 werd Ali Ismail Korkmaz in elkaar geslagen. Hij was negentien jaar, student en demonstrant tijdens de anti-regeringsprotesten. Korkmaz gaf de dag na de aanval een verklaring af bij de politie: ‘Vijf of zes mensen kwamen op me af, ze sloegen met knuppels op mijn hoofd, rug, schouders en benen. Ik viel op de grond. Gisteren had ik geen problemen met praten, maar vandaag heb ik geheugenproblemen. Een van mijn tanden zit los. Mijn hoofd doet pijn, ik heb moeite met praten.’ Later werd hij in het ziekenhuis opgenomen waar hij in coma raakte. Op 10 juli 2013 overleed Korkmaz aan zijn verwondingen.

De doofpotaffaire Andrea de Ruijter, proceswaarnemer en landenmedewerker van Amnesty, woonde op 6 februari 2014 de eerste hoorzitting bij in de rechtszaak tegen de mannen die worden beschuldigd van de moord op Korkmaz. ‘Dit betekent dat ik opschrijf wat er wordt gezegd, wie er aanwezig zijn, wie er aan het woord komen. Ik schrijf ook andere observaties op. Het doel van de waarneming is om te kijken of het proces eerlijk verloopt.’ Het is volgens de Ruijter uitzonderlijk dat deze rechtszaak plaatsvindt. ‘De verdachten zijn vier politieagenten en vier burgers. Ze worden aangeklaagd voor delicten als “opzettelijk doden” of “helpen bij een aanval”.’ Al op de avond van de moord begon de doofpotaffaire. De politieagenten, allen lid van een antiterrorisme-afdeling, probeerden hun daden te verdoezelen en autoriteiten deden er alles aan om effectief onderzoek tegen te gaan. Zo zei de gouverneur van Eskişehir, waar het incident plaatsvond, dat de politie niet betrokken was geweest en dat Korkmaz ‘door zijn vrienden’ in elkaar was geslagen. Ook werden beeldopnames van een beveiligingscamera gewist. Deze zijn later door experts hersteld en vormen nu een van de belangrijkste bewijsstukken. Ironisch genoeg is te zien dat Korkmaz die nacht een shirt droeg met daarop de tekst ‘Wereldvrede’.

Ruhat Akşener en Andrea de Ruijter (links) zijn bij de rechtszaak van Ali Ismail Korkmaz in Turkije.

Politieke vinger in de pap Er is al veel misgegaan in het proces tegen de verdachten in Korkmaz’ zaak. Zo wordt de rechtszaak uit ‘veiligheidsoverwegingen’ niet in Eskisehir gehouden, waar zijn familie woont. De zaak is opgedeeld in vier zittingen, die allemaal in een andere stad plaatsvinden. Dit druist in tegen de principes van een eerlijke rechtsspraak, vertelt de Ruijter. ‘De rechters werden ook aangesproken door advocaten van Korkmaz’ familie, omdat er in de rechtszaal een man in burgerkleding was die een pistool droeg. Hij zei dat hij van de politie was, maar of dit werkelijk het geval was, is niet duidelijk. Hoe veilig is zo’n gerechtsgebouw dan?’ Ook de onafhankelijke positie van rechters in Turkije is niet onaangetast. Volgens de Ruijter worden rechters vaak beïnvloed door de politiek. ‘De regering heeft altijd een vinger in de pap, ook bij het benoemen van rechters. De politieke wind bepaalt de mening van de rechter.’ Op de dag van de rechtszitting waren demonstraties verboden; bussen vol demonstranten werden tegengehouden bij de stadsgrenzen. Mensen die

het gerechtsgebouw wel bereikten, kwamen tegenover honderden agenten van de oproerpolitie te staan, die bewapend waren met traangas en waterkanonnen. Een helikopter cirkelde boven het gerechtsgebouw.

Wij zijn hier In de rechtszaal hield Korkmaz’ moeder een foto van haar overleden zoon in de hand. Nadat een van de verdachten vertelde dat hij drie kinderen had, zei Korkmaz’ moeder: ‘Hoe kun jij nog recht in de gezichten van je kinderen en je moeder kijken?’ Een tweede zitting vond plaats op 12 mei. De Ruijter vermoedt dat dit een heel lang proces wordt, maar door de aanwezigheid van waarnemers van Amnesty is de kans op een eerlijk en onafhankelijk proces groter. De Ruijter: ‘Het belangrijkste is het signaal dat we afgeven: wij zijn hier en we letten op jullie.’ Pimm Westra STEUn amnESTY’S wERK vooR EERlIJKE REChTS zaKEn in TURKIJE mET EEn gifT. iBan: nl42 ingB 0000 454 000 ondER vERmElding van 'pRoCESwaaRnEming TURKIJE'. amnESTY in aCTiE juni 2014 | 11

AMNE_AIA_NR6_04.indd 11

21-05-14 11:41

dEzE aCTiviSTEn maKEn EEn vERSChil

// 1

Een aantal inspirerende mensenrechtenactivisten bezocht ons land in het kader van het Movies that Matter festival. Waarom doen deze dappere mensen wat ze doen? En wat vinden ze van Nederland? ‘Nederlanders tonen solidariteit en betrokkenheid door ons te steunen.’

// 2 In samenwerking met Amnesty International worden tijdens het Matter of Act-programma bijzondere documentaires over mensenrechtenverdedigers vertoond. De hoofdpersonen van een aantal films waren in Nederland. Een goede gelegenheid hen beter te leren kennen. Amnesty in Actie vroeg hen onder meer naar de motivatie achter hun inzet voor anderen, wat individuen in Nederland kunnen doen om hun werk te steunen, en welke herinnering aan Nederland ze mee naar huis nemen.

anY BEniTEz // 1 En agRipina pEREa // 2 Any Benitez startte in Colombia Fundación Capital, een organisatie die spaarprogramma’s voor vrouwen opzet. Hierbij krijgen de deelneemsters een bankrekening. Met microkredieten en spaartegoeden kunnen ze dan kleine bedrijfjes opzetten om zo aan de armoede te ontsnappen. Agripina Perea Valencia is een van de deelneemsters aan het spaarprogramma. Benitez zet zich in tegen onrecht en economische ongelijkheid in haar land en kan daarbij de hulp van Nederlanders goed gebruiken. ‘Armoede is een enorm probleem in Colombia. Er zijn miljoenen mensen die hulp nodig hebben. En deze mensen weten niet eens dat ze bepaalde rechten hebben. Het grootste probleem is onverschilligheid ten opzichte van armoede. Nederlanders hebben een vrije geest en kunnen daarmee helpen om de ogen van mensen in de

wereld te openen.’ Perea vluchtte met haar kinderen voor het geweld tussen het leger en de guerrillabeweging FARC. Ze zet zich nu in om vrouwen verder te helpen. Het valt haar op dat Nederland zo goed georganiseerd is. ‘Alles is zo netjes hier: de straten zijn schoon, iedereen fietst netjes. Alles is goed geregeld.’

jamES ninREw dong // 3 Mensenrechtenactivist en predikant James Ninrew Dong komt uit Zuid-Sudan en is in het kader van het Shelter City-programma een aantal maanden in Middelburg. Dit programma biedt activisten de mogelijkheid tijdelijk in Nederland te verblijven om op adem te komen, trainingen te volgen en voorlichting te geven. ‘Ik heb deze weg in mijn leven niet gepland maar mensen noemen me nu een activist.’ Dong wilde zich uitspreken tegen het onrecht en de ongelijke behandeling die hij om zich heen zag. Hij probeert mensen bewust te maken van de situatie in zijn land. ‘Mensen in Nederland kunnen ons daarbij helpen. In Zuid-Sudan zijn we beperkt, we hebben bijvoorbeeld geen vrije toegang tot internet.’ Naast de Amsterdamse grachten en fietsen, is hij vooral onder de indruk van het Nederlandse watermanagement.

mERon ESTafanoS // 4 De uit Eritrea afkomstige Meron Estafanos maakt de wekelijkse radioshow Voices of

12 | amnESTY in aCTiE juni 2014

AMNE_AIA_NR6_04.indd 12

21-05-14 11:41

// 1

// 3

// 5

// 2

// 4

// 6 Beeld 1 en 2 © Privéfoto. Overig © AI /Karen Veldkamp

Eritrea in Zweden. In de uitzending besteedt ze aandacht aan vluchtelingen uit Eritrea die onderweg naar Israël ontvoerd, afgeperst en verkracht worden in de Sinaï-woestijn. Estafanos keerde na een aantal jaar in Zweden terug naar Eritrea en werd geraakt door wat ze zag. ‘Ik had die twee jaar een goed leven in Eritrea, terwijl mijn medeburgers als slaven leefden. Eenmaal terug in Zweden besloot ik dat ik iets moest doen, omdat ik onrecht haat. Ik startte mijn eigen radiostation om meer mensen te informeren en te bereiken.’ Omdat veel mensen niet weten wat er met de Eritrese vluchtelingen in de Sinaï-woestijn gebeurt, roept ze Nederlanders op meer mensen hiervan bewust te maken. Het liberale karakter van Amsterdam en het Internationale Strafhof in Den Haag hebben indruk op haar gemaakt. Maar wat haar vooral bijblijft van haar bezoek aan Nederland is het koude water in de toiletten: ‘Er is nergens warm water in de wasbakjes in de toiletten’, zegt ze lachend.

andREi SanniKov // 5 De Wit-Russische politicus Andrei Sannikov nam ontslag toen de Loekasjenko-regering steeds dictatorialer werd. Hij deed mee aan de presidentsverkiezingen van 2010 en werd tijdens demonstraties daarna opgepakt. Hij zat anderhalf jaar in de gevan-

genis. Hij is getrouwd met journaliste Iryna Khalip en woont nu in Londen. ‘Ik doe wat ik doe omdat mijn vrouw en ik in een vrij Wit-Rusland willen leven. Een Wit-Rusland waar de mensenrechten gerespecteerd worden en basisvrijheden gegarandeerd zijn. We weten dat dit mogelijk is als we van de dictatuur afkomen.’ Sannikov is te spreken over de inzet van Nederlanders voor zijn land. ‘Nederlanders tonen solidariteit en betrokkenheid door het steunen van politieke gevangenen en door het organiseren van evenementen voor WitRusland. Het is daarnaast ook belangrijk brieven naar je eigen regering te schrijven en hen te vragen een duidelijke positie in te nemen tegen de mensenrechtenschendingen in Wit-Rusland en geen zaken te doen met bedrijven die banden met het dictatoriale regime hebben.’ Hij houdt van Nederland. Wat hem opviel is dat mensen het Rijksmuseum nu het museum noemen waar Obama is geweest. ‘Het museum stond altijd bekend als het museum met de Nachtwacht. Ik hoop dat Rembrandt het weer snel van Obama overneemt.’

ala’a BaSaTnEh // 6 De 22-jarige in Syrië geboren Ala’a Basatneh kwam op zesjarige leeftijd naar de Verenigde Staten. Ze studeert politieke wetenschappen en zet zich via sociale media in om activisten in Syrië te steunen en met elkaar in contact te brengen. Net als de andere mensenrechtenverdedigers wil Basatneh haar moederland als een democratisch en vrije staat zien. ‘Een staat waarin mensen gerespecteerd en rechtvaardig behandeld worden, zoals in Nederland.’ Ze roept mensen op iets voor Syrië te doen door via Twitter, blogs en andere sociale media zichtbaarheid te creëren. ‘De wereld moet weten over de activisten en burgerjournalisten die in Syrië lijden onder de wrede daden van het Bashar al Assad-regime en de islamitische extremistische groepen’, zegt Basatneh. Ze noemt Amsterdam een van de rijkste steden op het gebied van cultuur en geschiedenis. ‘Ik vind het geweldig hoe open minded de mensen in Nederland zijn. Respect!’ Elke Kuijper

volg dE aCTiviSTEn nU op TwiTTER: Andrei Sannikov: @A_Sannikov / Meron Estafanos: @meronina / Ala’a Basatneh: @AlaaBasatneh / James Ninrew Dong: @JNinrew / Any Benitez: @benitez_any

amnESTY in aCTiE juni 2014 | 13

AMNE_AIA_NR6_04.indd 13

21-05-14 11:41

vooR dood aChTERgElaTEn Roep de Turkse autoriteiten op de daders te vervolgen.

漏 AI

Amnesty kwam tijdens de schrijfmarathon in december vorig jaar al in actie voor Hakan Yaman, de Turkse chauffeur die op 3 juni 2013 in Istanbul van zijn werk naar huis wandelde en zwaar gewond raakte door politiegeweld. Hij passeerde een demonstratie tegen het politiegeweld in het Gezipark in de Turkse hoofdstad Istanbul, toen hij plotseling bruut werd aangevallen door agenten. Eerst werd hij belaagd met een waterkanon en vervolgens in zijn maag gestompt met een bus traangas. Toen hij op de grond lag, werd hij geslagen en een agent kerfde zijn oog eruit met een scherp voorwerp. De agenten sleurden hem vervolgens een vuur in en lieten hem voor dood achter.

Vijf operaties Bij het incident raakte Yaman een oog kwijt en verloor hij 80 procent van het zicht in zijn andere oog. Zijn schedel is gebroken en hij liep tweedegraads brandwonden op. Yaman heeft al vijf operaties aan zijn gezicht ondergaan en kreeg een oogprothese. Zijn beide dochters zijn erg getroffen door wat hun vader is overkomen. Zijn jongste dochter (7) was de eerste weken na de aanval zo geschokt dat ze niet tegen haar vader praatte. Daarna was ze constant bij hem en wilde ze niet van zijn zijde wijken. Hakan Yaman diende een aanklacht in tegen zijn belagers, maar er is nog steeds niemand berecht. Het strafrechtelijke onderzoek naar de aanval loopt nog. Wat kunt u doen? Voer de druk op om de aanklacht goed af te handelen. Schrijf een brief aan de Turkse minister van Justitie en vraag hem een grondig, eerlijk en onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de aanval op Hakan Yaman. De agenten die verantwoordelijk zijn voor Yamans verwondingen moeten worden berecht in een eerlijk proces.

Hakan Yaman is bijna een jaar na de aanval nog steeds aan het herstellen.

STUUR v贸贸R 1 jUli 2014 EEn BRiEf naaR: Bekir Bozda Ministry of Justice T.C. Adalet Bakanl 06659 Kzlay / Ankara / Turkije vooR andERE aCTiES: www.amnESTY.nl/aCTiES

(plaats, datum) Dear Minister, On 3 June 2013, Hakan Yaman was walking home from work in Istanbul when he passed a public demonstration against police violence in Gezi Park. He was caught up in a brutal attack by police officers. Hakan Yaman lost one eye and 80 percent of the sight in his other eye. He sustained a fractured skull, other broken bones and second degree burns. He has filed a criminal complaint. I call on you to ensure that an effective, independent and impartial investigation takes place to identify and prosecute those responsible for the attack on Hakan Yaman. Yours sincerely, (naam, adres)

14 | amnESTY in aCTiE juni 2014

AMNE_AIA_NR6_04.indd 14

21-05-14 11:41

gRoETEnaCTiE

Memorial is de grootste mensenrechtenorganisatie in Rusland. Ondanks grote druk weigert de organisatie zich als ‘buitenlands agent’ te registreren, omdat het dan moeilijk wordt de werkzaamheden voort te zetten.

Memorial heeft nu twee kantoren in Rusland. Eén kantoor geeft voorlichting over mensenrechtenschendingen en biedt juridische hulp. Het andere kantoor onderzoekt het optreden van de politie en mensenrechtenschendingen in detentiecentra. Volgens de wet moet een ngo zich als ‘buitenlandse agent’ laten registreren wanneer het financiële steun uit het buitenland ontvangt of zich bezighoudt met ‘het ondernemen van politieke activiteiten’. Wie zich niet aan de wet houdt riskeert een hoge boete of gevangenisstraf. Een derde kantoor van Memorial sloot eerder al zijn deuren nadat de rechter oordeelde dat het zich als ‘buitenlands agent’ moest registreren. Steun de mensen van Memorial met een kaart. Neem geen politiek standpunt in en stuur geen religieuze groeten.

vooRBEEldgRoET

Our best wishes and lots of success in your work

MEMORIAL KOMI RUSSIA 167000 SYKTYVKAR KOLKHOZNAYA STR. 3A, 212 RUSSISCHE FEDERATIE (Beste wensen en succes met uw werk)

mEER gRoETEn op www.amnESTY.nl/gRoETEnlIJST

jaaRvERSlag 2013 Wat deed Amnesty Nederland in 2013? Wat bereikten we en wat nog niet? Dit leest u in het online jaarverslag. We richtten bijvoorbeeld onze aandacht op de positie van activisten in Saudi-Arabië. Ook keken 1,7 miljoen mensen naar de lancering van de Eerlijke Verzekeringswijzer op televisie. Meer zichtbare zaken waren de vrijheid van meningsuiting in Rusland, waar Amnesty het hele jaar actie voor voerde, en de vele acties tegen inhumane detentie van vreemdelingen in Nederland.

In 2013 deed Amnesty Nederland mee aan 514 bliksemacties. Naar aanleiding hiervan kwamen 92 berichten van verbetering binnen: 64 vrijlatingen en acht gevallen van uit- of afstel van executie. Daarnaast waren er berichten over zaken als het intrekken van aanklachten en het opheffen van incommunicado detentie. Amnesty’s Pride Fonds ondersteunde in 2013 LHBT-activisten in onder andere Oeganda en haalde hiervoor bijna 16.000 euro op. Een activist bedankte Amnesty: ‘Ik kan nu slapen zonder dat ik me zorgen maak dat mijn buren me zullen aanvallen of beledigen.’

lEES hET hElE jaaRvERSlag via jaaRvERSlag. amnESTY.nl

mEER wETEn ovER aCTiEf zIJn BIJ U in dE BUURT: www.amnESTY.nl/REgio ziE vooR dE CURSUSKalEndER: www.amnESTY.nl/infopUnT Amnesty in Actie is een interne uitgave van de Nederlandse afdeling van Amnesty International en geeft achtergrondinformatie aan actieve leden | hoofdredactie Saskia Grootegoed | Eindredactie Pimm Westra | Redactie Elke Kuijper, Floor Beuming, Bernadette Booij en Moniek van Zijl | verder werkte mee Arend Hulshof | fotoredactie Jorn van Eck en Karen Veldkamp | Uitgever Ellen Nieuwenhuis | layout Heijdens Karwei, Amsterdam | druk Senefelder Misset, Doetinchem | Redactie & amnestysecretariaat Keizersgracht 177 (bezoekadres) Postbus 1968, 1000 BZ Amsterdam, T 020 626 44 36, E amnestyinactie@amnesty.nl | Servicecenter T 020 535 21 11, E servicecenter@amnesty.nl | Bankrekening giften 454 000 (iBan NL42 INGB 0000 454000) t.n.v. Amnesty International, Amsterdam | verschĳningsdata 2014 04/07, 29/08, 26/09, 24/10 | iSSn 1570-6193 oplage 15.000 | Amnesty in Actie wordt verpakt in recyclebaar kunstfolie waaruit bij verbranding geen giftige stoffen ontstaan

PEFC gecertificeerd Dit hout komt uit duurzaam beheerd bos en gecontroleerde bronnen PEFC/30-31-151

www.pefcnederland.nl

Het werk van Amnesty International wordt mede mogelijk gemaakt door: amnESTY in aCTiE juni 2014 | 15

AMNE_AIA_NR6_04.indd 15

21-05-14 11:41

ITIEGEW L O P S O O L N I Z STOP BRAZIL 2014

BRAZIL 2014

104

ISAAC ANYBODY

053

GELSON CRIVELLI

BRAZIL 2014

BRAZIL 2014 003

SANTIAGO MENGANO

187

FRANK JANSEN

BRAZIL 2014

134

JOÃO SILVA

BRAZIL 2014

013

JEAN-MARIE PERSONNE

BRAZIL 2014

325

MAMADOU AZIKIWE

BRAZIL 2014

197

MIGUEL QUALQUER-UM

BRAZIL 2014

122

FRANCESCO CHIUNQUE

BRAZIL 2014

012

JUAN NADIE

BRAZIL 2014

ELD

087

AGUSTÍN RODRIGUEZ

Stop het politiegeweld in Brazilië TEKEN OP WWW.AMNESTY.NL/BRAZILIE

AMNE_AIA_NR6_04.indd 16

21-05-14 11:41