Amnesty in Actie, april by amnesty international

Amnesty#4/5 in Actie VOOR DE ACTIEVE ACHTERBAN JAARGANG 15 - APRIL/MEI 2014

TURKIJE in het web van Erdoğan CENTRAAL-AFRIKAANSE REPUBLIEK etnisch geweld INDONESIË verleden niet vergeten

AMNE_AIA_NR4_05.indd 1

19-03-14 12:56

INhOUD 2 UITgELIChT 3 gOED NIEUwS 4 AChTERgROND Persvrijheid in Turkije 6 BIJ AMNESTY MET… 7 SPORT EN MENSENREChTEN Universeel 8 FOTOREPORTAgE Centraal-Afrikaanse Republiek 10 SYRIË Solidariteitsactie 11 gAMEjAM LHBT-rechten in games 12 PORTRET Indria Fernida 14 ACTIE Indonesische gewetensgevangene 15 gROETENACTIE

PODIUM VAN DE VRIJhEID Amnesty bedankt haar leden, donateurs en actiedeelnemers! Daarom hebben we speciaal voor u cultuuraanbiedingen met als thema’s vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid. Er zijn regelmatig nieuwe aanbiedingen, zodat u via de Amnesty-website bepaalde boeken kunt bestellen met Amnestykorting of voordelig naar het museum, theater of een concert kunt. Een greep uit het aanbod.

Boek: De man van veel Karin Amatmoekrim vertelt het waargebeurde verhaal over Anton de Kom in haar opzienbarende nieuwe roman De man van veel. Anton de Kom gaf zijn leven voor het verzet tegen de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog. De Surinaamse man wordt gedwongen opgenomen in een Haags gesticht. In gesprekken met zijn arts wordt het leven van een man geschetst die bijna ten onder gaat aan zijn idealen. Deze actie loopt t/m 31 mei 2014. Amnesty-korting: Bestel De man van veel voor slechts € 14,95 via de Amnesty-website.

Theater: Madame Rosa

Bekijk in Kunsthal Rotterdam honderd bijzondere voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog met 25 procent korting. Bezoek in Zwolle de expositie Meer Macht over kunstenaars en hun idealen in Museum de Fundatie met twee personen, voor de prijs van één. Kijk voor aanbiedingen en kortingsbonnen op www.amnesty.nl/podiumvandevrijheid.

Theu Boermans regisseert dit aangrijpende maar ook geestige verhaal over de liefde tussen een joodse vrouw (Rosa) en een moslimjongen (Momo). Madame Rosa schetst een indringend beeld van een groeiende sociale klasse die altijd en overal aan het kortste eind trekt. Rosa en Momo houden tussen alle geweld vast aan hun persoonlijke moraal en slaan zich in Parijs dapper door de dagelijkse ellende. Waar en wanneer: Koninklijke Schouwburg, Den Haag op 16 en 17 april 2014. Amnestykorting: € 2,50 korting per kaart als u bestelt via de Amnesty-website.

Vermommingsbrilletje van verzetsstrijdster Hannie Schaft.

2 | AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014

AMNE_AIA_NR4_05.indd 2

19-03-14 12:56

Dappere mensen die zich de mond niet laten snoeren staan symbool voor de acties van Amnesty. Zo ook Johan Teterissa (zie de actie op pagina 14). Hij verdween voor jaren achter de tralies omdat hij aandacht vroeg voor het onafhankelijkheidsstreven van de Molukken. Johan Teterissa is een van de mensen voor wie we de komende maanden actievoeren onder het motto Gebruik Je Macht.

Op 13 maart van dit jaar werd een klein meisje met een ballon het symbool van de ergste humanitaire crisis van deze eeuw: de oorlog in Syrië. De creatie van de bekende graffiti-artiest Banksy werd wereldwijd op gebouwen geprojecteerd. Een teken van solidariteit met de Syriërs. En een oproep aan wereldleiders om eindelijk een einde te maken aan de grove mensenrechtenschendingen in dit land. Saskia Grootegoed Hoofdredacteur

Iedereen ontvang nu twee keer per jaar Wordt Vervolgd. Het meinummer van Amnesty in Actie vervalt hierdoor.

COVER Te midden van al het geweld, wordt met een

Rusland: rechtszaak tegen LHBT-activist stopgezet Journalist Elena Klimova werd op 31 januari 2014 aangeklaagd wegens ‘propaganda van niet-traditionele seksuele relaties’. Maar deze aanklacht werd eind februari ingetrokken en de rechtszaak moest gesloten worden, zo oordeelde een rechter. Klimova moest een maand eerder op het politiebureau verschijnen na klachten wegens ‘homopropaganda’. Vervolgens werd ze aangeklaagd. De reden: ze startte in maart 2013 de website Children404. Hier kunnen jonge LHBT’s terecht om persoonlijke verhalen, over bijvoorbeeld pesterijen en onbegrip, met lotgenoten te delen. Ook kunnen ze via de site advies inwinnen bij professionele hulpverleners. De rechter sloot de zaak vanwege procedurefouten en omdat de website geen ‘propaganda van niet-traditionele relaties’ (lees: homoseksualiteit) bevat. De Russische politicus Vitaliy Milonov, die de aanklacht tegen Klimova indiende, kondigde aan in hoger beroep te gaan. Amnesty blijft de zaak volgen. © Natalia Korelina

Waar zou Amnesty zijn zonder symbolen? Symbolen geven een gezicht aan de strijd voor een wereld waarin mensenrechten worden gerespecteerd. Terwijl in Turkije druk wordt gespeculeerd of en hoe premier Erdoğan betrokken is bij een corruptieschandaal, werd de vijftienjarige Turkse jongen Berkin Elvan het symbool van de nieuwe opstanden. Berkin raakte in juni vorig jaar gewond door een traangaskogel en lag maanden in coma. Op 11 maart overleed hij. Berkin werd het gezicht van de keiharde repressie waarmee de Turkse regering kritische geluiden de kop indrukt. Intussen moet ook de internetvrijheid in Turkije het ontgelden. Lees meer hierover in het achtergrondartikel over Turkije op pagina 4-5.

gOED NIEUwS

Verenigde Staten: Glenn Ford vrijgelaten De Amerikaan Glenn Ford die dertig jaar vastzat in de dodencel, is op 11 maart vrijgelaten uit de Angola-gevangenis in Louisiana. Ford werd in 1984 ter dood veroordeeld omdat hij een overval zou hebben gepleegd waarbij een juwelier om het leven kwam. Ford heeft altijd gezegd onschuldig te zijn. Onlangs werd er nieuw bewijsmateriaal aangedragen, waaruit bleek dat hij tijdens de overval niet in de buurt van de winkel was. Een rechter sprak hem daarom vrij. Amerikaanse media meldden dat er dertig jaar geleden veel procedurefouten zijn gemaakt. Een belangrijke getuige bleek te hebben gelogen en Glenn Ford werd veroordeeld door een volledig blanke jury die het advies gaf voor de doodstraf. Ford is inmiddels 64 jaar. Hij heeft laten weten dat hij zich heel goed voelt nu hij de gevangenis mag verlaten, maar dat hij ook wrokgevoelens heeft. ‘Ik kan niet teruggaan en de dingen doen die ik had willen doen toen ik 35 was.’ Glenn Ford is het levende bewijs van het falende Amerikaanse rechtssysteem.

Tunesië: Jabeur Mejri voorlopig vrij Een enorme opluchting voor vrienden en familie van de blogger Jabeur Mejri: hij werd vervroegd vrijgelaten na bijna twee jaar gevangenschap, omdat hij cartoons van de profeet Mohammed op Facebook had geplaatst. Amnesty voerde wereldwijd actie voor zijn vrijlating. In maart 2012 werd hij tot zevenenhalf jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens ‘belediging van de islam en moslims’. Op 19 februari dit jaar kreeg hij een presidentieel pardon, maar hij bleef vastzitten vanwege een nieuwe aanklacht voor een misdrijf uit 2011. Hij zou toen 1.600 dinar (ongeveer 700 euro) aan treinkaartjes hebben gestolen toen hij bij de Tunesische spoorwegen werkte. Op 4 maart werd hij toch voorlopig vrijgelaten in afwachting van de nieuwe rechtszaak. Mejri ontkent de beschuldigingen, waarvoor hij tot tien jaar celstraf kan krijgen. Volgens zijn advocaat is er geen bewijs dat Mejri schuldig is. Amnesty vreest dat de aanklacht is ingediend om hem opnieuw juridisch te dwarsbomen en blijft dus actievoeren. © Privéfoto

SYMBOLEN

modeshow Internationale Vrouwendag gevierd op 8 maart in Bangul, Centraal-Afrikaanse Republiek. Het thema: promotie van vrede. © Reuters / Camille Lepage

MEER gOED NIEUwS OP www.AMNESTY.NL/gOEDNIEUwS AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014 | 3

AMNE_AIA_NR4_05.indd 3

19-03-14 12:56

@ERDOĞANS wIL IS #wEB

Anti-overheidsprotesten in Turkije werden hardhandig neergeslagen in juni 2013. Op hetzelfde moment zond CNNTürk een documentaire over pinguïns uit. Een censuurdieptepunt. Nu zijn er demonstraties tegen een repressieve internetwet. Welkom in Turkije: ’s werelds grootste gevangenis voor journalisten.

Turkse demonstranten gingen eind februari 2014 de straat op en kwamen daar voor de zoveelste keer oog in oog te staan met de politie. Traangas, rubberen kogels, vuurwerk en stenen vlogen over en weer. Dit keer waren de protesten gericht tegen een omstreden internetwet die de online vrijheid ernstig beperkt. President Gül ondertekende de wet, ingediend door de regerende AK-partij van premier Erdoğan, op 18 februari. De regering moest van Gül wel beloven dat zij tekortkomingen in de wetgeving zou gladstrijken. Als gevolg daarvan werd een set wetswijzigingen op 26 februari geïmplementeerd. De internetwet verplicht providers om internetgedrag van gebruikers twee jaar lang op te slaan en dit dataverkeer zonder opgave van reden aan de autoriteiten te geven als zij daarom vragen. President Gül zorgde ervoor dat de autoriteiten hier nu eerst rechterlijke toestemming voor nodig hebben. Persoonlijk dataverkeer kan alleen op basis van strafrechtelijk onderzoek worden opgevraagd. Ander punt uit de wet: de Instantie voor Telecommunicatie (TIB) is geautoriseerd om (voor de regering) ongewenste berichten, websites of filmpjes te blokkeren zonder tussenkomst van een rechter. Gladstrijkpuntje van Gül: de TIB

moet dit besluit wel binnen 24 uur naar de rechter sturen, en deze moet binnen 48 uur beslissen of de internetinhoud inderdaad geblokkeerd moet blijven.

@RT_Erdoğan Premier Recep Tayyip Erdoğan (tweets: ruim 2.800, volgers: ruim vier miljoen, volgt: niemand) noemde Twitter een ‘grote vloek’ en sociale media de ‘ernstigste bedreiging voor de samenleving’. Traditionele media zijn in Turkije al onderhevig aan censuur. Het internet leek nog een gedeeltelijke vrijplaats voor dissidenten maar moet er nu ook aan geloven. Daarom levert de wet veel kritiek op. Onder anderen van Martin Schulz, voorzitter van het Europees Parlement. Hij noemde de restricties ‘een stap terug in een omgeving die toch al verstikkend is voor persvrijheid.’ Premier Erdoğan ziet dat niet zo. Hij sprak in Istanbul duizenden aanhangers toe over de wet. ‘Deze regelgeving legt totaal geen censuur op het internet. In tegenstelling, het maakt het internet veiliger en vrijer.’ Critici denken dat de nieuwe wetgeving een poging is om tegenstanders van de regering het zwijgen op te leggen en om bewijzen van corruptie te verbergen. Opmerkelijke timing, nu Erdoğan te maken

hAKAN YAMAN De Gezipark-protesten, die op 30 mei 2013 begonnen, richtten de schijnwerpers op Turkije. Tijdens de demonstraties werd geweld gebruikt tegen voorbijgangers die niets met de demonstraties te maken hadden. Dit overkwam Hakan Yaman, die op 3 juni van zijn werk naar huis wandelde in Istanbul. Politieagenten sloegen hem en kerfden zijn oog uit met een scherp voorwerp. Vervolgens gooiden ze hem in een vuur en lieten hem voor dood achter. Yaman verloor grotendeels zijn zicht, had een gebroken schedel en liep brandwonden op. Hij diende een klacht in, maar er is nog geen actie tegen de daders ondernomen. Voor Hakan Yaman en andere slachtoffers van politiegeweld in Turkije voert Amnesty actie tijdens de bevrijdingsfestivals. Op 5 mei staat Amnesty op verschillende bevrijdingsfestivals. Kijk voor meer informatie over de actie op www.amnesty.nl/5mei

4 | AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014

AMNE_AIA_NR4_05.indd 4

19-03-14 12:56

Agenten intimideren, slaan en arresteren geregeld journalisten en fotografen die verslag doen van demonstraties in Turkije.

heeft met een corruptieschandaal in zijn partij, waarbij zonen van ministers werden opgepakt en hoge politieambtenaren werden ontslagen. Erdoğan zelf ligt ook onder vuur vanwege een uitgelekt telefoongesprek tussen hem en zijn zoon. Hierin spreken ze over het verduisteren van grote sommen geld. Erdoğan claimt dat de opnames gefabriceerd zijn. De oppositie eist zijn aftreden, net zoals duizenden demonstranten in 2013 deden tijdens de Gezipark-protesten. Die begonnen als een vreedzame sit-in om een van de laatste stukjes groen te behouden in het centrum van Istanbul, maar liepen na een hardhandige ontruiming door de politie uit op anti-overheidsdemonstraties in heel Turkije.

#Cybercensuur Wie té kritisch is, moet uitkijken. Op het internet doken tijdens de Gezipark-protesten al snel gruwelijke beelden op van mishandelde demonstranten en voorbijgangers. Zeker achtduizend mensen raakten gewond in de weken die volgden, en vijf mensen overleden. Vier mensen zouden zijn gestorven als gevolg van politiegeweld. Tientallen journalisten die verslag deden van de protesten werden lastiggevallen, beledigd,

mishandeld en soms gearresteerd. Bijna zestig journalisten werden in 2013 ontslagen of gedwongen om ontslag te nemen. Vaak stond dit in verband met berichtgeving over de Gezipark-protesten. De autoriteiten probeerden elke kritische stem het zwijgen op te leggen. Behalve journalisten zitten ook veel academici, politici en schrijvers vast of worden zij aangeklaagd vanwege hun betrokkenheid bij de Koerdische zaak, de roep om onafhankelijkheid. De Gezipark-protesten richtten de schijnwerpers op de wetgeving die het onderdrukken van critici mogelijk maakt. Dit is precies waarom Turkije eind vorig jaar een nieuwe titel binnensleepte van het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ), waarmee het zich niet echt gelukkig kan prijzen: het is wereldwijd het land waar de meeste journalisten worden lastiggevallen. Daarnaast blijft Turkije, volgens het CPJ, het land met de meeste journalisten achter tralies (veertig).

straties. Protesten worden nog altijd met harde hand neergeslagen. Premier Erdoğan en zijn AK-partij zijn, tot grote ergernis van veel demonstranten, vooralsnog aan de macht. Al heeft Erdoğan wel aangekondigd dat hij opstapt als zijn partij de lokale verkiezingen op 30 maart verliest. Intussen dreigt hij ook met het blokkeren van YouTube en Facebook in heel Turkije. Volgens Reporters Without Borders toonden de Gezipark-protesten aan dat journalisten hevig worden onderdrukt door autoriteiten en dat er daardoor sprake is van toenemende zelfcensuur. De organisatie noemt 2014 een beslissend jaar voor de toekomst van burgerlijke vrijheden in Turkije. Het land staat nu op de 154e plaats in de World Press Freedom Index. Dat is lager dan landen als Afghanistan, Libië en Irak. Op 3 mei is het Internationale Dag van Persvrijheid, maar in Turkije is er geen reden om dit feestje te vieren. Pimm Westra

#Persvrijheid Bijna een jaar na het begin van de Geziparkprotesten is de rust in Turkije nog niet teruggekeerd, zo blijkt uit recente demonAMNESTY IN ACTIE april/mei 2014 | 5

AMNE_AIA_NR4_05.indd 5

19-03-14 12:56

OP hET KANTOOR met Lena Vizy (32). Ze komt uit Berlijn,

maar voelt zich al zes jaar helemaal thuis in Amsterdam. Bijna niemand weet dat ze schoenmaat 43 heeft. Als kind wilde ze postbode worden. Nu danst ze Lindyhop en is ze sinds een jaar fondsenwerver bij Amnesty.

Lena Vizy: ‘Soms zeggen mensen: je bent van het geld, en niet van de mensen. Maar dat zie ik helemaal niet zo.’

Waarom ben je bij Amnesty gaan werken? ‘Ik kwam naar Nederland om als marketeer te werken bij De Nederlandse Opera en Het Nationale Ballet. Ik vind het belangrijk om mensen kennis te laten maken met iets onbekends. Toch wilde ik me directer inzetten voor mensen. Rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid zijn heel belangrijk voor mij: het zijn de belangrijkste dingen in het leven. Daarom voelde ik me altijd al verbonden met Amnesty. Het leek me zo cool om daar te werken. En dat is gelukt!’ Wat houdt je werk als fondsenwerver in? ‘Het is heel breed, maar ik heb drie specifieke taken. Ik houd me bezig met de vragen: hoe kan Amnesty het beste uitleggen waarvoor mensen geld doneren en hoe belangrijk zijn die donaties? Mensen zijn kritischer, ze willen vaak aan concrete projecten doneren. Ze willen weten wat voor impact hun gift heeft. En terecht. Verder kijk ik naar partnerships die Amnesty kan aangaan, om leden door middel van aanbiedingen te bedanken voor hun inzet. Tot slot ben ik verantwoordelijk voor de fondsenwerving van het Pride Fonds, voor mensen die specifiek geld willen geven voor LHBT-rechten (rechten van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders).’

Waarom is je werk onmisbaar? ‘Ik verbind mensen met elkaar. Mensen die geweldig werk doen in een ander land, maar die steun nodig hebben van mensen hier bijvoorbeeld. Ik breng die mensen samen, ook al is het door geld. Dat is nu eenmaal belangrijk om een project op te zetten en veranderingsprocessen mogelijk te maken. Ik werf geld voor het werk van Amnesty en voor specifieke projecten die gerealiseerd moeten worden.’ Wanneer gaf je jezelf een schouderklopje? ‘Toen we vorig jaar 75.000 euro binnenhaalden voor Amnesty’s educatiewerk op scholen. De boodschap was duidelijk: hoeveel kost het educatiewerk, wat kunnen wij met een donatie van vijftig euro realiseren, waarom kost het werk zoveel geld? Deze insteek werkte. Ik kreeg reacties van mensen die gedoneerd hadden. Zij benadrukten dat ze mensenrechteneducatie ontzettend belangrijk vinden. Het was voor donateurs heel duidelijk wat hun bijdrage betekende en dat was heel mooi om te zien.’ Wat was een nachtmerrie? ‘Misschien is nachtmerrie niet het juiste woord, maar ik was enorm teleurgesteld toen we een crowdfunding-campagne voor Chicoco Radio niet van de grond kregen. Dat doet

dan pijn in mijn hart, omdat ik weet hoe belangrijk dit radiostation is voor de bewoners van de sloppenwijken in Port Harcourt, Nigeria. Het geeft hen de mogelijkheid vrijuit te spreken en zij hebben daar steun bij nodig. Het maakt voor hen echt een verschil als er tienduizend euro meer binnenkomt. De werving liep minder goed dan ik hoopte. We hadden weinig ervaring met crowdfunding, waarbij het project werd gepresenteerd op een website en mensen via de site geld konden doneren. Ook kreeg Chicoco Radio minder prioriteit binnen Amnesty. Er gebeurt zoveel in de wereld, dat het soms moeilijk is om de aandacht te verdelen.’ Wat was een spannend moment? ‘Ik heb een evenement georganiseerd voor het Pride Fonds waarvoor veel mensen waren uitgenodigd. Ik moest bij dit evenement duidelijk uitleggen wat het Pride Fonds is en waarom het belangrijk is om homorechtenactivisten financieel te ondersteunen. Ik moest duidelijk maken dat het niet over zielige mensen ergens ver weg gaat, maar juist over moedige mensen die strijden voor hun rechten. Van te voren was ik zenuwachtig. Liep alles wel goed? Klopte het allemaal? Ik dubbelcheckte alles nog eens. Gelukkig was het evenement erg geslaagd.’ Wat doe je in de toekomst? ‘Ik blijf dit werk nog jaren doen, met heel veel plezier. Ik kan echt iets voor mensenrechten doen en projecten mogelijk maken. Dat geeft me nog meer passie en energie. Amnesty moet de komende jaren gaan bezuinigen. Daarom zijn we op zoek naar innovatieve manieren voor de financiering van projecten. Daarom is dit een heel spannende en leerzame tijd. Als dit mijn werk blijft, dan ben ik gelukkig.’ Pimm Westra

6 | AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014

AMNE_AIA_NR4_05.indd 6

19-03-14 12:56

Arbeidsmigranten in Qatar die voetbalstadions bouwen voor het WK in 2022 wonen en werken onder erbarmelijke omstandigheden en worden soms niet betaald.

VAN SOTSjI TOT QATAR

Olympische Spelen, wereldkampioenschap voetbal, Paralympics: telkens weer komen sport en mensenrechten elkaar tegen. Wordt het een verstandshuwelijk? We leggen vijf stellingen voor aan Amnesty-directeur Eduard Nazarski. Er is een tijd en een plaats om politieke standpunten in te nemen – en dat is niet tijdens een sportevenement. ‘Dat is een hardnekkige misvatting. Inzet voor mensenrechten is geen politiek standpunt. In februari sprak ik in Sotsji, op uitnodiging van de Nederlandse sportkoepelorganisaties. Ik zei: sport moet volgens het Olympische ideaal ten dienste staan van een harmonieuze ontwikkeling van mensen en menselijke waardigheid. Sport is fair play zonder discriminatie. Ook Amnesty is opgericht met een vreedzame en betere wereld als doel. We leven allemaal in een wereld vol politiek. Daar is geen ontkomen aan. Maar mensenrechten zijn er juist om de politieke partijdigheid te overstijgen.’

Respecteer de normen en waarden van het gastland. ‘De Spelen in Sotsji hebben tot nogal wat mensenrechtenschendingen geleid. Op de plek waar Nederlandse sporters hun vele medailles wonnen, zijn families met kinderen hun huis kwijtgeraakt. Vaak zonder compensatie of proces. Gastarbeiders bij de bouw van stadions werden grof uitgebuit. Tijdens de Spelen in Rusland zijn journalisten, mensenrechten- en milieuactivisten, advocaten, LHBT’s en kunstenaars geïntimideerd. En gearresteerd op grond van kwalijke wetten. We hebben het over internationale normen. Dát zijn de normen die we moeten respecteren.’

Er wordt jaren van tevoren al bepaald waar grote sportevenementen plaatsvinden. En dan hoor je niets over mensenrechten. ‘Minister Schippers van Sport heeft een brief gestuurd naar NOC*NSF. Daarin staat dat zij en 22 andere Europese sportministers landen oproepen om bij grote sportevenementen rekening te houden met mensenrechten. Ze oppert dat een mensenrechtencriterium kan worden gehanteerd bij het aanwijzen van steden. En dat bij de

Spelen een mensenrechtencommissie toezicht kan houden. Sportbonden hebben een eigen verantwoordelijkheid, schrijft ze, maar ze wil wel graag op de hoogte worden gehouden van de ontwikkelingen.’

Sporters moeten zich verantwoorden maar intussen gaan handel en contacten door alsof er niets aan de hand is. ‘Ook andere banden dan sportbanden worden benut voor mensenrechten. Kijk maar naar de EU-reacties op Ruslands rol in Oekraïne. Alle betrekkingen verdienen alert optreden. We hebben ook internationale milieunormen, afspraken over copyright, beperkingen aan wapenhandel, een ban op producten met kinderarbeid. Dat sport aandacht verdient, is omdat het zo veel teweegbrengt. Ten goede voor wie ervan geniet, ten kwade soms voor mensen in het desbetreffende land. Het zou bizar zijn als we voor sport een uitzondering zouden maken.’

Als een sportevenement altijd wordt gehouden in een land dat mensenrechten respecteert, dan kan het alleen nog in Europa plaatsvinden. ‘Oekraïne, Kazachstan en China stellen zich mogelijk kandidaat voor de Winterspelen in 2022. In de voetballanden Brazilië en Qatar constateert Amnesty schendingen van mensenrechten. Ja, dan kan het lijken alsof er nog maar weinig landen overblijven. Maar draai het om. Zorg dat sport bijdraagt aan mensenrechten, en niet alleen aan prestatie en commercie. Dan kunnen de evenementen een bron van trots zijn.’ Daan Bronkhorst

TEKEN DE PETITIE TEgEN UITBUITINg VAN MIgRANTENARBEIDERS DIE IN QATAR STADIONS BOUwEN VOOR hET wK IN 2022. gA NAAR www.AMNESTY.NL/QATAR AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014 | 7

AMNE_AIA_NR4_05.indd 7

19-03-14 12:56

gELOOFSgEwELD

Er vindt een bloederige strijd om de macht plaats sinds de islamitische regering van de Centraal-Afrikaanse Republiek viel op 10 januari 2014. Christelijke en islamitische rebellen staan lijnrecht tegenover elkaar. Ze veroorzaken de ergste mensenrechtencrisis die het land ooit heeft gekend. De christenen, de anti-Balaka, hebben het gemunt op islamitische burgers. Misschien wel meer dan op de voormalige overheidstroepen, die beter bewapend zijn. Deze troepen, die bekend staan als de ex-Seleka, dwalen al moordend en plunderend door het land. De CAR is een grotendeels christelijk land waar in het westelijke deel nu ‘etnische zuiveringen’ tegen moslimburgers plaatsvinden. Internationale vredestroepen slagen er niet in het geweld in te dammen. Daarom is er een uittocht van moslims gaande die historische proporties aanneemt. Honderdduizenden families klimmen op trucks om het geweld te ontvluchten. Vredestroepen van de Afrikaanse Unie begeleiden mondjesmaat een stoet vluchtelingen die de grens oversteekt naar omliggende landen als Kameroen en Tsjaad. Maar dit is slechts een druppel op een gloeiende plaat. © Reuters / Siegfried Madola

AMNE_AIA_NR4_05.indd 8

19-03-14 12:56

AMNE_AIA_NR4_05.indd 9

19-03-14 12:56

Tijdens een wake in Amsterdam zeggen Syriërs dat het een verschil maakt om te weten dat ze er niet alleen voor staan.

VEROORDEELD TOT hOOP Een aantal kinderen in de Syrische plaats Dara’a schreef op 6 maart 2011 protestleuzen op de muur van hun school. Ze werden gearresteerd en dagen later met sporen van marteling weer bij hun familie afgeleverd. De bewoners van Dara’a gingen woedend de straat op. De vreedzame protesten verspreidden zich snel door het hele land. Het regeringsleger en -milities reageerden met ongekende wreedheid. Drie jaar later. De protesten zijn uitgegroeid tot een burgeroorlog. In Syrië vindt de ergste humanitaire crisis van de 21e eeuw plaats. Elke dag moeten mannen, vrouwen en kinderen er gruwelijkheden doorstaan. Naast dagelijkse bombardementen op woonwijken, gedwongen verdwijningen en martelingen, lopen duizenden Syriërs ook het risico de hongerdood te sterven door de belegering van woonwijken, die in sommige gevallen al een jaar duurt. Negen miljoen mensen - bijna de helft van de bevolking - zijn op de vlucht en meer dan 100.000 mensen zijn gedood. De VN zijn gestopt met het tellen van de doden. Syriërs zijn naar eigen zeggen ‘veroordeeld tot hoop’. En die hoop kunnen wij vergroten door hen te steunen. Daarom sloegen hulp- en mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty, Oxfam en Save the Children, de handen ineen om een grote internationale actie op te zetten. Ze deden dit om solidariteit met het Syrische volk te tonen en te laten zien dat er grote publieke steun is om een einde te maken aan het bloedvergieten, aan de belegering van woonwijken, en om toegang te forceren voor humanitaire hulp.

Lichtjes en fakkels De #WithSyria-campagne, waar Amnesty Nederland aan meedeed, riep mensen in de hele wereld op wakes te organiseren. In totaal sloten 115 organisaties in meer dan veertig landen zich aan bij deze solidariteitsactie. In Nederland organiseerden groepen op ten minste 22 plekken wakes. Dit gebeurde in plaatsen als Hoorn, Hoogeveen,

Zwolle, Amersfoort, Nijmegen, Pijnacker en Vlaardingen. Ank Pollmann vertelt enthousiast over de actie in Hoorn. ‘We organiseerden een flashmob in het centrum, met zo’n tachtig mensen. Het was een mooie bijeenkomst met veel lichtjes: kaarsen en fakkels, maar ook zaklampen en lampjes van mobieltjes. Een Syrische vrouw vertelde hoe moeilijk het voor haar is om in deze tijd hier te zijn, en niet in haar geboorteland. Ze vond dit een geweldige actie.’ Lilian Bongenaar vernam via Facebook over de wakes. ‘Samen met wat ouders organiseerden we een bijeenkomst in Schiedam. Ik voel me erg betrokken bij de Syriërs die volkomen onterecht in deze situatie zijn beland. Dat is een schande.’ Miriam Veldhoven deed mee aan de actie. ‘We hebben het thuis natuurlijk wel over Syrië met de kinderen. Dit was een moment dat we ook iets konden doen.’

Kracht Wereldwijd vond het hoogtepunt van de campagne plaats op 13 maart, toen er ’s avonds op allerlei locaties wakes werden gehouden en een beeld van graffiti-artiest Banksy werd geprojecteerd op iconische gebouwen. In Nederland projecteerden we het beeld op het Rijksmuseum en organiseerden we samen met elf andere organisaties een wake waar meer dan 350 mensen op af kwamen. Maha Ghrer, een activiste uit Aleppo, dankte na afloop de aanwezigen. Ze zei: ‘Ik woonde in Aleppo en ik weet zeker dat mensen in Syrië deze acties opmerken en dat het ze kracht geeft in deze donkere tijd.’ Floor Beuming

TEKEN DE PETITIE DIE DE VN-VEILIghEIDSRAAD OPROEPT ERVOOR TE zORgEN DAT ER EEN EINDE KOMT AAN DE BELEgERINg VAN wOONwIJKEN EN DAT SYRIËRS SNEL NOODhULP KRIJgEN. KOM IN ACTIE VIA www.AMNESTY.NL/NOODhULPSYRIË

10 | AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014

AMNE_AIA_NR4_05.indd 10

19-03-14 12:56

gAMEN VOOR DIVERSITEIT

In een kantoor in Amsterdam zit een diverse groep mensen, tussen meters kabels, computers en iPads. Ze kijken geconcentreerd naar hun schermen en bewegen wild met hun muis. Het kantoor is het Amnesty-gebouw. De mensen zijn gameprogrammeurs. Wat doen deze ‘computernerds’ bij Amnesty?

Op 8 en 9 maart vond de Games[4Diversity] Jam plaats in het Amnesty-kantoor. Dit betekende twee dagen lang zwoegen en zweten om op zondagavond een echte game af te leveren. Het thema: diversiteit. Games zijn te vaak op mannen gericht en dan in het bijzonder op heteroseksuele mannen. Hoofdpersonen in games zijn meestal blanke gespierde mannen die op rondborstige wulpse vrouwen vallen. LHBT’s en vrouwen kunnen zich moeilijk identificeren met de gamekarakters. Hoog tijd dus om hier iets aan te veranderen, vond Menno Deen, organisator van deze gamejam. ‘Er bestaat een stereotiep beeld van vrouwen en gays in de populaire media’, zegt Menno. ‘In de computergamesindustrie is dat niet anders, en ik wil iets aan dit vooroordeel doen. Er zijn al wel veranderingen. Kijk naar een gamekarakter als Lara Croft: zij heeft zich tot een veel sterker karakter ontwikkeld en is niet slechts de sexy stoeipoes meer die ze in het begin was.’ Menno werkt als onderzoeker (Hogeschool Fontys en TU Eindhoven) en organiseerde eerder gamejams over gezondheid die een bijdrage leverden aan psychische gezondheidszorg of die mensen moesten aanmoedigen er een gezondere levensstijl op na te houden door te gaan zwemmen. Tijdens de Games [4Diversity]Jam worden makers uitgedaagd games te maken vanuit het perspectief van vrouwen en LHBT’s.

Serious games Acht teams van zes deelnemers gingen op 8 maart, Internationale Vrouwendag, aan de slag. De aanwezigen zijn geen ‘gewone’ gamers: de teams bestaan uit componisten, technici, gamedesigners en -programmeurs. Zelfs uit Letland, Hongarije, Zweden en Iran zijn ze naar Amnesty gekomen om zich voor dit thema in te zetten. ‘Dit is vooral een verkennende gamejam’, zegt Zuraida Buter, werkzaam in de Nederlandse gamesindustrie. Ze houdt zich veel bezig met de positionering van vrouwen in games. ‘Mensen doen bij de gamejam

Gamedesigners werken tijdens de gamejam bij Amnesty aan LHBT- en vrouwvriendelijke games.

inspiratie op en ik laat hen vanuit nieuwe perspectieven naar games kijken. Het is goed voor de zichtbaarheid om stil te staan bij deze thematiek.’ Maar wat kunnen computergames nu bijdragen aan een betere positie van vrouwen en LHBT’s? Zuraida: ‘Onderschat het medium games niet: ook in de gamecommunity wordt veel geëxperimenteerd met nieuwe doelgroepen. Er worden niet meer alleen games gemaakt voor heteromannen. Dit medium kan volwassener worden en flink groeien. Ik geef als voorbeeld serious games als de depression game. Daarbij leef je je als speler in een depressief persoon in. Je krijgt dan bijvoorbeeld vijf keuzes voorgeschoteld, waarvan er twee niet aan te klikken zijn. Puur om te laten voelen hoe het is om in zo’n situatie te verkeren.’

Queer En dat is precies hoe het winnende team - dat zondagavond bekend werd gemaakt het aanpakte. In hun game Queer kun je aan het begin uit drie verschillende perso-

nages kiezen: een heteroman, een vrouw of een queer (homo). Spelen met een heteroseksuele man maakt het spel een stuk makkelijker en minder frustrerend dan met een vrouw, laat staan een homoseksuele man. De speler doorloopt een normale dag en ervaart dagelijkse situaties zoals het karakter ze ervaart. Confronterend en soms frustrerend. ‘Met deze gamejam willen we laten zien dat het nuttig en waardevol is om vanuit een ander oogpunt te kijken’, zegt Menno. ‘Dit is een verrijking voor de gamesindustrie. Door de samenwerking met Amnesty op dit thema, creëren we samen meer zichtbaarheid voor vrouwen en LHBT’s in games, maar ook daarbuiten.’ Tino van der Kraan van het winnende team heeft aangegeven de game ook echt op de markt te willen brengen, dus wie weet kunt u zelf binnenkort Queer spelen. Elke Kuijper

gA VOOR MEER INFORMATIE OVER DIVERSITEIT IN gAMES NAAR www.gAMESjAM.NL/gAMES AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014 | 11

AMNE_AIA_NR4_05.indd 11

19-03-14 12:56

‘wE KUNNEN hET VERLEDEN NIET VERgETEN’ Ze werkt al bijna vijftien jaar bij de Indonesische mensenrechtenorganisatie Kontras. Indria Fernida (39) verdeelt haar tijd nu tussen Oslo, Amsterdam en Jakarta, met maar één doel: kennis opdoen om ngo’s in Indonesië verder te helpen. Want er zijn nog bergen werk te verzetten. ‘In mijn studententijd in Indonesië was ik nooit echt activistisch. Maar inmiddels houd ik me alleen maar bezig met mensenrechten. Als onderdeel van mijn mensenrechtenmaster in Oslo, ben ik nu stagiair bij Amnesty Nederland. Ik zoek naar overeenkomende problemen waar Amnesty samen met Indonesische ngo’s (niet-gouvernementele organisaties) aan kan werken. Hoe het allemaal begon? Ik was in 1997 net klaar met mijn rechtenstudie en woonde in Jakarta, mijn geboorteplaats. Een vriend vroeg of ik meeging naar een ngo: de mensenrechtenorganisatie Kontras. Ik wist toen niet eens wat een ngo was, maar ik ging toch mee.’

Onthoud het verleden ‘Bij Kontras zochten ze jonge mensen die rechten hadden gestudeerd. Ik dacht: ik grijp deze mogelijkheid gewoon aan en ik zie wel wat ervan komt. Kontras was eind jaren negentig opgezet om aandacht te vestigen op het grote aantal gedwongen verdwijningen. Het waren cruciale jaren voor Indonesië, want er werd op grote schaal geprotesteerd tegen de regering. Tijdens de protesten waren er veel incidenten: mensen werden gemarteld, neergeschoten en “verdwenen”. Demonstranten eisten het optreden van de regering. Dit gebeurde in 1998, de toenmalige president Soeharto trad af. Wij houden ons nu nog steeds bezig met veel zaken van mensenrechtenschendingen uit de tijd van Soeharto, omdat veel slachtoffers van toen nog steeds op zoek zijn naar gerechtigheid.’

‘Veel moeders van “verdwenen” jongens kwamen in 1998 naar ons toe en vroegen om hulp. Het voelde toen alsof ik echt iets goeds deed in mijn leven, ik kreeg een enorme passie voor mijn werk. We voerden veel acties om de jongens terug te krijgen, en met succes: 10 van de 23 “verdwenen” studentenactivisten kwamen terug en overheidsambtenaren werden ontslagen. Door dit goede resultaat besloot ik bij Kontras te blijven. Mijn werk is belangrijk omdat er nog steeds politieke problemen zijn, en er is armoede en corruptie. Iedere dag. Veel mensen denken dat Indonesië het meest democratische land in Azië is, door de economische groei en de hervormingen na 1998. Maar bij Kontras is er altijd iets te doen, ook omdat veel zaken nooit worden afgesloten of afgehandeld, maar er wel nieuwe blijven binnenkomen.’

Obstakels ‘Inmiddels ga ik bijna met “Kontras-pensioen”. Er is een tijdslimiet van vijftien jaar om bij Kontras te werken omdat we juist jonge mensen met nieuwe ideeën bij de organisatie willen betrekken. Bij Amnesty in Nederland doe ik veel ervaring op. Ik merk dat de structuur van de organisatie heel anders is. We kunnen bij Kontras bijvoorbeeld veel leren over de interne communicatie en de documentatie. Ook kan er in Nederland veel vrijer worden gewerkt. Het dieptepunt van mijn carrière was de moord op Munir Said Thalib, de oprichter

12 | AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014

AMNE_AIA_NR4_05.indd 12

19-03-14 12:56

Door de hoge mate van straffeloosheid in Indonesië zijn er veel schendingen, denkt Indria Fernida. Daarom wil zij niets liever dan het juridische systeem hervormen.

van Kontras. Hij werd in 2004 vergiftigd in een vliegtuig, op weg naar Nederland. Dat heeft me heel erg geraakt. Ik kende Munir al sinds ik bij Kontras kwam werken.’ ‘Er zijn veel obstakels voor ngo’s in Indonesië. Medewerkers van Kontras worden regelmatig lastiggevallen. Een onbekende groep mannen drong een keer ons kantoor binnen.

ngo’s: de ORMAS-wet, die sinds juli 2013 van kracht is. De wet moet voorkomen dat ngo’s een “ideologie verspreiden die niet strookt met staatsprincipes”, en verbiedt “activiteiten die de publieke orde en het welzijn verstoren”. Deze formulering is erg vaag. In de praktijk betekent het dat de overheid organisaties kan beperken in het uitvoeren van hun werk door naar deze wet

‘DOOR RESTRICTIES DIE DE OP‘DOOR RESTRICTIES DIE DE OVERhEID ONSOVERhEID OPLEgT, IS hETONS MOEILIJK LEgT, IS hET MOEILIJK OM MENSENREChTENOM MENSENREChTENwERK TE BLIJVEN DOEN.’ wERK TE BLIJVEN DOEN.’ Ze vernielden alles wat er stond en vielen medewerkers aan. Ik weet zeker dat zij door de autoriteiten waren gestuurd. Persoonlijk ben ik nooit bedreigd, maar vrienden en collega’s wel. Degene die zich bezighield met Munirs zaak werd ook geïntimideerd. Soms krijgen we rare, dreigende berichten binnen. Die wuiven we vaak weg alsof het niets is, maar ook dit is onderdeel van de intimidatie. Bij mensenrechtenorganisaties in Nederland gebeuren dit soort dingen niet vaak.’

te wijzen. Er staat ook in de wet dat lokale en buitenlandse organisaties niet meer naar Papoea en andere conflictgebieden mogen reizen, terwijl het juist belangrijk is dat daar wordt gemonitord. Daarnaast kijkt de regering naar de inkomsten van Kontras. We mogen nu minder giften ontvangen uit het buitenland. Maar veel ngo’s in Indonesië zijn juist afhankelijk van buitenlandse steun. Met de restricties die de overheid ons oplegt, wordt het moeilijk om ons mensenrechtenwerk te blijven doen.’

Beperkende wetgeving

‘We vechten de ORMAS-wet op dit moment aan bij het Constitutionele Hof. Deze rechtszaak werd geïnitieerd door verschillende

‘Ook is er een nieuwe wet die een grote bedreiging vormt voor Kontras en andere

Indonesische ngo’s, maar ook door religieuze organisaties die onder deze wet vallen. De uitkomst van de zaak is moeilijk te voorspellen. De voorzitter van het Hof werd onlangs opgepakt vanwege corruptie. Hij zou na de president de meest integere persoon moeten zijn in Indonesië. We hebben sterke argumenten, maar de persoon die over ons lot gaat beslissen kan beïnvloed zijn door derden.’ ‘Er is nog zoveel werk te verrichten in Indonesië. Het liefst zou ik het hele juridische systeem hervormen, zodat er meer gerechtigheid komt, ook voor zaken uit het verleden. Steeds meer mensen denken dat we het verleden moeten vergeten en vooruit moeten kijken. Ik denk niet dat dat zomaar kan. Zeker niet als je de slachtoffers van toen nog recht in de ogen wilt kunnen kijken. Wat ik in de toekomst wil doen? Nou, eerst mijn proefschrift afmaken. Als ik klaar ben met mijn studie, ga ik terug naar Indonesië om mijn opgedane kennis in de praktijk te brengen. Ik ga terug naar Kontras en meer vrijwilligerswerk doen. Ik blijf vechten voor mensenrechten, want er moet nog een hoop gebeuren.’ Pimm Westra

AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014 | 13

AMNE_AIA_NR4_05.indd 13

19-03-14 12:56

OPgEPAKT VOOR zwAAIEN MET VLAg Indonesië: laat gewetensgevangene Teterissa onmiddellijk vrij.

Johan Teterissa werd negen maanden voor zijn veroordeling gearresteerd samen met 22 anderen. Dat gebeurde tijdens een ceremonie ter gelegenheid van de Nationale Familiedag in Ambon, die door de Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono werd bijgewoond. Teterissa en de anderen voerden daar ten overstaan van de president een traditionele dans op, waarbij ze de verboden Morgenstervlag toonden.

Ver van familie Johan Teterissa is herhaaldelijk gemarteld en zit zijn straf uit in een gevangenis op Java, ver van zijn familie. Amnesty beschouwt Johan Teterissa als gewetensgevangene, die slechts op vreedzame wijze gebruik maakte van zijn recht op vrije meningsuiting, en roept de Indonesische autoriteiten op hem onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten. En Amnesty dringt er bij de Indonesische autoriteiten op aan om de wetgeving af te schaffen die het recht op vrije meningsuiting beperkt en het vertoon van regionale logo’s en vlaggen verbiedt. Wat kunt u doen? Schrijf een brief aan de Indonesische president. Vraag om de onvoorwaardelijke en onmiddellijke vrijlating van Johan Teterissa en andere gewetensgevangenen. Roep op om marteling te voorkomen en vraag de autoriteiten Teterissa, in afwachting van zijn vrijlating, over te plaatsen naar een detentiecentrum in Ambon, zodat zijn familie hem kan bezoeken. De volgende Amnesty in Actie verschijnt op 29 mei. Ga voor meer schrijfacties naar de Amnesty-website.

De Molukse leraar Johan Teterissa uit Indonesië werd op 4 april 2008 tot levenslang veroordeeld voor het zwaaien met de Benang Raja, de Morgenstervlag. Die vlag staat symbool voor het onafhankelijkheidsstreven van de Zuid-Molukken. Het tonen van de vlag wordt in Indonesië als een misdrijf beschouwd. Drie maanden later werd de straf die Teterissa kreeg, omgezet tot vijftien jaar cel.

Johan Teterissa zwaaide met een onafhankelijkheidsvlag en kreeg vijftien jaar celstraf.

STUUR VóóR 1 jUNI 2014 EEN BRIEF NAAR: President Susilo Bambang Yudhoyono Istana Merdeka Jakarta 10110 Indonesië VOOR ANDERE ACTIES: www.AMNESTY.NL/ACTIES

(plaats, datum) Your Excellency President Susilo Bambang Yudhoyono, Teacher Johan Teterissa was sentenced to 15 years imprisonment after his arrest in June 2007, in your presence at the celebration to mark Family Day in Ambon city. On several occasions he has been tortured or otherwise ill-treated. I consider Johan Teterissa to be a prisoner of conscience, one of about 70 prisoners of conscience who were sentenced in trials because they peacefully expressed their political views, a right guaranteed in the Constitution of Indonesia and the International Covenant on Civil and Political Rights to which Indonesia is state party. I therefore urge you to: • Unconditionally and immediately release Johan Teterissa and other prisoners of conscience; • Safeguard him from torture or ill-treatment and to give him access to medical treatment if he requires it, lawyers of his choosing and visits of family members; • Pending his unconditional release, transfer Johan Teterissa to a prison closer to his family in Maluku, in accordance with his wishes. Yours sincerely, (naam, adres)

14 | AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014

AMNE_AIA_NR4_05.indd 14

19-03-14 12:56

gROETENACTIE

Nabeel Rajab uit Bahrein is een prominente mensenrechtenactivist die meerdere malen gevangenzat omdat Bahreinse autoriteiten hem de mond wilden snoeren. Momenteel zit hij een straf van twee jaar uit.

Nabeel Rajab, oprichter van het Bahreinse Centrum voor Mensenrechten (BCHR), belde op 18 februari 2014 vanuit de gevangenis naar Amnesty. Hij bedankte de Amnestyachterban en zei dat hij zich bewust is van alle acties die mensen voor hem voeren. Hij zit gevangen omdat hij deelnam aan een anti-overheidsprotest in 2012. Hij werd op 9 juli 2012 aangeklaagd, vanwege deelname aan ‘illegale bijeenkomsten’ en ‘verstoring van de openbare orde’. In eerste instantie kreeg hij drie jaar gevangenisstraf opgelegd, maar in hoger beroep werd dat twee jaar. Onlangs wilde hij weer in beroep gaan. Zonder succes: de rechtbank besloot dat hij zijn straf van twee jaar moet uitzitten. Stuur Nabeel en zijn vrouw een kaart om steun te betuigen. Neem geen politiek standpunt in en stuur geen religieuze afbeeldingen of wensen.

VOORBEELDgROET

In solidarity with your important human rights work.

MR. NABEEL RAJAB AND MRS. SUMAYA M RAJAB HOUSE 314, ROAD 3915 BLOCK 539 BANI JAMRAH, BAHRAIN (Uit solidariteit met uw belangrijke mensenrechtenwerk.)

MEER gROETEN OP www.AMNESTY.NL/gROETENLIJST

wEBShOP.AMNESTY.NL Gerecyclede RagBag-shopper De RagBag-shopper met Amnesty-print ‘All human beings are born free and equal in dignity and rights’ is hip en handig. De tas wordt in India gemaakt van gerecyclede zakken die dienden om thee te transporteren naar fabrieken, restaurants en hotels. Het sterke en waterdichte materiaal wordt gewassen, gesneden en vervolgens worden er nieuwe tassen van genaaid. De boodschappentas heeft een groot hoofdvak met extra versteviging aan de onderkant en versterkte handgrepen. De tas (40 x 39 cm) kost € 9,95.

BESTEL DE RAgBAg-ShOPPER NU MET 10 PROCENT KORTINg. KORTINgSCODE: AIA2014.

MEER wETEN OVER ACTIEF zIJN BIJ U IN DE BUURT: www.AMNESTY.NL/REgIO zIE VOOR DE CURSUSKALENDER: www.AMNESTY.NL/INFOPUNT Amnesty in Actie is een interne uitgave van de Nederlandse afdeling van Amnesty International en geeft achtergrondinformatie aan actieve leden | hoofdredactie Saskia Grootegoed | Eindredactie Pimm Westra | Redactie Elke Kuijper, Floor Beuming, Bernadette Booij en Moniek van Zijl | Verder werkte mee Daan Bronkhorst | Fotoredactie Jorn van Eck en Karen Veldkamp | Uitgever Ellen Nieuwenhuis | Lay-out Heijdens Karwei, Amsterdam | Druk Senefelder Misset, Doetinchem | Redactie- & Amnesty-secretariaat Keizersgracht 177 (bezoekadres) Postbus 1968, 1000 BZ Amsterdam, T 020 626 44 36, E amnestyinactie@amnesty.nl | Servicecenter T 020 535 21 11, E servicecenter@amnesty.nl | Bankrekening giften 454 000 (IBAN NL42 INGB 0000 454000) t.n.v. Amnesty International, Amsterdam | Verschĳningsdata 2014 29/05, 04/07, 29/08, 26/09, 24/10 | ISSN 1570-6193 Oplage 15.000 | Amnesty in Actie wordt verpakt in recyclebaar kunstfolie waaruit bij verbranding geen giftige stoffen ontstaan

PEFC gecertificeerd Dit hout komt uit duurzaam beheerd bos en gecontroleerde bronnen PEFC/30-31-151

www.pefcnederland.nl

Het werk van Amnesty International wordt mede mogelijk gemaakt door: AMNESTY IN ACTIE april/mei 2014 | 15

AMNE_AIA_NR4_05.indd 15

19-03-14 12:56

#wIThSYRIA: wERELDwIJDE OPROEP OM DE OORLOg IN SYRIË TE STOPPEN, OOK VANUIT hET VLUChTELINgENKAMP zAATARI, jORDANIË.

19-03-14 12:56

AMNE_AIA_NR4_05.indd 16