ΚΑΣΤΡΟ ΠΑΛΑΜΗΔΙΟΥ (ΝΑΥΠΛΙΟ) Επιμέλεια: Νίκος Κατσαρός, Εμμανουήλ Καραντζής, Γεώργιος Λαχανόπουλος, Γεράσιμος Γαλιατσάτος
Τραγούδι: Εννιακόσια ενενήντα εννέα σκαλιά
Στίχοι: Θοδωρής Γκόνης Μουσική: Γιώργος Ανδρέου Τραγούδι: Ελένη Τσαλιγοπούλου
1η, 2η και 3η στροφή Εννιακόσια ενενήντα εννέα σκαλιά με φέρανε κοντά σου, κάθε σκαλί κι ένα φιλί. Εννιακόσια ενενήντα εννέα φιλιά τα χείλη τα δικά σου, κάθε σκαλί κι άλλο φιλί. Πουλάκι είμαι στο σταφύλι όταν φιλώ τα δυο σου χείλη και τσιριτίρι τσιριτρό είσαι το ποίημα το παλιό, θα σου το πω το σ’ αγαπώ με τσιριτίρι τσιριτρό
4η, 5η κι 6η στροφή Εννιακόσια ενενήντα εννέα σκαλιά, κάποτε ήταν χίλια, κάθε σκαλί κι ένα φιλί. Εννιακόσια ενενήντα εννέα φιλιά, πότε θα γίνουν χίλια; Κάθε σκαλί κι άλλο φιλί. Πουλάκι είμαι στο σταφύλι όταν φιλώ τα δυο σου χείλη και τσιριτίρι τσιριτρό είσαι το ποίημα το παλιό, θα σου το πω το σ’ αγαπώ με τσιριτίρι τσιριτρό.
7η και 8η στροφή Εννιακόσια ενενήντα εννέα σκαλιά με φέρανε κοντά σου, κάθε σκαλί κι ένα φιλί. Εννιακόσια ενενήντα εννέα φιλιά τα χείλη τα δικά σου, κάθε σκαλί κι άλλο φιλί. Το τραγούδι θυμίζει γενικά το παιδικό τραγούδι « Σε μια ρώγα από σταφύλι»
Ιστορία του κάστρου
Το Παλαμήδι είναι φρούριο στο Ναύπλιο το οποίο κατασκευάστηκε το 1687 από τους Βενετούς, ύστερα από την κατάληψη του λόφου στον οποίο βρίσκεται, μετά από σφοδρή μάχη με τους Οθωμανούς κατά τον Βενετοτουρκικό Πόλεμο. Ο λόφος πάνω στον οποίο βρίσκεται έχει ύψος 216 μέτρα και η ανάβαση στο Παλαμήδι γίνεται είτε μέσω αμαξωτής οδού είτε μέσω μιας σκάλας με πολλά σκαλοπάτια (γνωστά ως 999 σκαλοπάτια, ενώ στην πραγματικότητα είναι 857 σκαλοπάτια). Το 1715, κατά την διάρκεια του τελευταίου Βενετοτουρκικού Πολέμου οι Οθωμανοί το κυρίευσαν αφού ανατίναξαν τμήμα του.
Ελληνική Επανάσταση
Κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 οι Τούρκοι οχυρώθηκαν στο Παλαμήδι αλλά στις 30 Νοεμβρίου 1822 οι Έλληνες το κατέλαβαν έπειτα από μάχη στην οποία συμμετείχαν ο Στάικος Σταϊκόπουλος ο Μοσχονησιώτης και 300 άνδρες. Μετά την Επανάσταση, το Παλαμήδι χρησίμευσε σαν φυλακή, στην οποία το 1833 φυλακίστηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και αποφυλακίστηκε 11 μήνες μετά , έπειτα από χάρη του βασιλιά Όθωνα
Πολιτιστική κληρονομιά ως βιότοπος
Προστατευόμενος βιότοπος Οι περιοχές του Παλαμηδίου και της Ακροναυπλίας είναι προστατευόμενος βιότοπος του Natura 2000 κατά μία έκταση 3,7 τ. χλμ. Η βλάστηση του λόφου περιλαμβάνει πετρώδεις θαμνότοπους με φρύγανα, απόκρημνες ασβεστολιθικές πλαγιές με χασμοφυτική βλάστηση και δάση πεύκων.
Χλωρίδα Στα προστατευόμενα είδη της χλωρίδας περιλαμβάνονται: Στάχυς του Σουώνσον υποείδος αργολικός καμπανούλα andrewsii πετροραγία αρμεριοειδής δάφνη ιασμινοειδής ερύσιμο το Κορινθιακό στάχυς ο χρυσανθής
Πανίδα Στην πανίδα περιλαμβάνονται τα προστατευόμενα είδη: πράσινες χελώνες σαύρες του Μοριά γουστέρα της Πελοποννήσου δεντρογαλιές γουστέρα του Ταύρου
ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Επιμέλεια: Γιολάντα Καυκά Δήμητρα Ζαχαριάδη
Ιωάννα Ντεμάδη Νίκη Ζώη
ΝΟΜΟΊ ΜΑΚΕΔΟΝΊΑς
ΕΠΤΑΠΎΡΓΙΟ Ή ΓΕΝΤΙ ΚΟΥΛΕ • Βρίσκεται στον νομό Θεσσαλονίκης • Αποτελείται από 2 ενότητες: α) τη βυζαντινή
β) την οθωμανική • Το 1890 χρησιμοποιήθηκε ως φυλακές • Μερικά χρόνια μετά ως φρούριο
ΚΆΣΤΡΟ ΝΈΠΩΣΙ • Βρίσκεται στον νομό Χαλκιδικής • Κτίστηκε κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ. • Κατοικούταν έως τον 6ο αιώνα αλλά λόγω καταστροφών ερημώθηκε (επιδρομές Βούλγαρων) • Επισκευάστηκε και ξανά κατοικήθηκε τον 10ο αιώνα • Εγκαταλείφθηκε οριστικά τον 14ο αιώνα
ΠΑΛΑΙΌ ΓΥΝΑΙΚΌΚΑΣΤΡΟ Βρίσκεται στον νομό Κιλκίς Έως και το 1922 είχε 2000 κατοίκους Σημερινός πληθυσμός: περίπου 500 Παλαιός βυζαντινός οικισμός Βρίσκεται ανάμεσα στους ποταμούς Γαλλικό και Αξιό • Χτίστηκε σε υψόμετρο 200 μέτρων • Το κάστρο χτίστηκε έπειτα από εντολή του Ανδρόνικου του Γ’ του Παλαιολόγου • • • • •
ΚΟΥΛΆς Ή ΑΚΡΌΠΟΛΗ ΣΕΡΡΏΝ • Βρίσκεται στον νομό Σερρών • Το όνομα του το πήρε από τον ομώνυμο λόφο στον οποίο χτίστηκε • Αποτέλεσε αρχαία και βυζαντινή ακρόπολη • Θεμελιώθηκε μεταξύ 6ου-7ου αιώνα • Οχυρωνόταν από 3 τείχη • Ανακατασκευάστηκε το 1208-1383 με πολλές προσφορές από τους τοπικούς άρχοντες
ΒΥΖΑΝΤΙΝΆ ΤΕΊΧΗ ΔΡΆΜΑς • Στον νομό Δράμας δεν υπάρχουν κάστρα
• Χτίστηκαν στα τέλη του 3ου αιώνα • Χτίστηκαν λόγω των πολλαπλών επεμβάσεων από την αρχαιότητα μέχρι τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
ΦΡΟΎΡΙΟ ΚΑΒΆΛΑς • Βρίσκεται στον νομό Καβάλα • Χτίστηκε το 1425 στα ερείπια της Βυζαντινής Ακροπόλεως της Χριστούπολης • Προορισμός του οχυρού ήταν η Εγνατία οδός • Διαθέτει φυσική οχύρωση • τα τέλη 19ου αιώνα υποβιβάστηκε στην κατηγορία των εγκαταλειμμένων • Αρχές 20ου αιώνα ο Αμπάς Χιλμί το αγόρασε από τη στρατιωτική υπηρεσία των Τούρκων για να το χρησιμοποιήσει ως Βιομηχανική και Βιοτεχνική Σχολή, σχέδιο που δεν υλοποιήθηκε.
ΚΆΣΤΡΟ ΧΡΥΣΉς • Βρίσκεται στον νομό Πέλλας • Χρονολογείται μεταξύ 10ου και 12ου αιώνα • Τα τείχη του ανακατασκευάστηκαν τον 11ο αιώνα • Ιστορίες λένε πως η ύπαρξη των τειχών χρονολογείται ήδη από τον 10ο αιώνα και ότι στάθηκαν εμπόδιο στον Βουλγαροκτόνο
ΤΕΊΧΗ ΒΈΡΟΙΑς • Βρίσκονται στον νομό Ημαθίας • Όπως και η Δράμα δεν έχει κάστρο
• Χτίστηκαν τον 3ο αιώνα μ.Χ. για την απώθηση γερμανικών φυλών • Επισκευές των τειχών το 1214, επί του ηγεμόνα της Ηπείρου(Θεόδωρο Κομνηνό Δούκα)
ΚΆΣΤΡΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΜΏΝΑ • Βρίσκεται στον νομό Πιερίας • Κάστρο της φραγκοκρατίας • Ένα από τα καλύτερα-διατηρημένο κάστρα της Ελλάδας • Χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή το 1345 για τους επαναστάτες Ζηλωτές • Μεγάλη στρατηγική σημασία επί της τουρκοκρατίας (γι’ αυτό και δεν καταστράφηκε) • Στα τέλη του 18ου αιώνα αποτέλεσε αρματολίκι
ΦΡΟΎΡΙΟ ΠΕΤΡΏΝ Ή ΚΑΛΈ • Βρίσκεται στον νομό Φλώρινας • Υπήρξε Μακεδονικό φρούριο • Χρησιμοποιήθηκε καθ’ όλη τη μεσαιωνική περίοδο από τους Τούρκους • Επιδιορθώθηκε τον 6ο αιώνα επί Ιουστινιανού • Τον 10ο αιώνα έπεσε για αρκετές δεκαετίες στα χέρια των Βουλγάρων • Οι Τούρκοι κατέλαβαν την περιοχή στα μέσα του 15ου αιώνα και κατέστρεψαν όλα τα κάστρα • Η καταστροφή του φρουρίου των Πετρών αποδίδεται σε εκείνη την περίοδο
ΚΆΣΤΡΟ ΤΟΥ ΛΟΓΓΆ • Βρίσκεται στον νομό Καστοριάς • Ελάχιστα σωζόμενα ίχνη από Βυζαντινό κάστρο • Δεν υπήρξε σπουδαίο κάστρο ούτε με αξιοπρόσεκτη αρχιτεκτονική • Είναι ένα από τα ελάχιστα κάστρα σε αυτή την περιοχή • Η πρόσβαση σε αυτό είναι αρκετά δύσκολη , γεγονός που το καθιστούσε ένα απροσπέλαστο και σημαντικό οχύρωμα. • Καταστράφηκε μερικώς τον 7ο αιώνα από τις επιδρομές των Σλάβων • Τελικώς, καταστράφηκε το 1017 από τον Βασίλειο Β’.
ΚΆΣΤΡΟ ΣΕΡΒΙΏΝ Ή ΤΗς ΩΡΙΆΣ • Βρίσκεται στον νομό Κοζάνης • Παρουσιάζει ένα ιδιαίτερα εξελιγμένο σύστημα οχυρώσεων • Είναι χτισμένο στην πιο σημαντική θέση, καθώς ελέγχει το πέρασμα από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία και τη Νότια Ελλάδα μέσω των στενών του Σαρανταπόρου • Κτίστηκε μεταξύ 560 και 650 (στα χρόνια του Ιουστινιανού ή του Ηρακλείου) • Ανοικοδομήσεις και επισκευές φρουρίων της Μακεδονίας που εφάρμοσαν ο Λέων Ε’ ο Αρμένιος (813820) , ο Ρωμανός Λεκαπηνός (959-963) και οι Παλαιολόγοι (13ος-15ος αιώνας).
ΚΆΣΤΡΟ ΣΠΗΛΑΊΟΥ ΓΡΕΒΕΝΏΝ • Βρίσκεται στον νομό Γρεβενών
• Απομεινάρια του κάστρου βρίσκονται πάνω από το χωριό Σπήλαιο, σε υψόμετρο 990 μέτρων • Η χρονολόγηση του είναι άγνωστη • Το τείχος του κάστρου είναι βυζαντινό • Το κάστρο δεσπόζει σε ένα τριγωνικό άνοιγμα, ανάμεσα σε τρεις βουνοκορφές
• Μπούφος
• Λύκος • Τσακάλι
• Αλεπού • Λαγός • Ασβός • Αγριόχοιρος
• Πετρίτης • Φιδαετός • Ελάφι • Χρυσαετός • Όρνιο • Σφηκιάρης
ΠΑΝΙΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
• Πουρνάρι ή Πρίνος • Έλατο • Οξιά • Δρυς ή βαλανιδιά • Ίταμος • Πλάτανος • Ανεμώνη • Κυκλάμινο • Ορχιδέα
ΧΛΩΡΙΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
• Το Πεύκο της Νικήτης Χαλκιδικής χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης σύμφωνα με την απόφαση 44039/ 2525/1975 και το ΦΕΚ 738/ΤΒ/1976 του έτους 1976.Το πεύκο βρίσκεται κοντά στην πρωτεύουσα του δήμου Σιθωνίας, Νικήτη, και πλησίον του Πολύγυρου Χαλκιδικής. Το πεύκο έχει εντυπωσιακό μέγεθος και συναντάται δίπλα στη θάλασσα
ΜΝΗΜΕΊΟ ΤΗς ΦΎΣΗΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΎΜΕ ΠΟΛΎ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΌΝΟ ΣΑς !!!