Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΑΓΚΑΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ! ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΑΠΟ ΤΙΣ 07:00 ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ 11:00 ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ EURO TV
ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ * 08η ΕΒ∆ΟΜΑ∆Α 2021 * ΑΡ.ΦΥΛΛΟΥ 194* ΤΙΜΗ 0,10
Εμβόλια κατά της Covid-19: Υπερκαταψύκτες ή απλά Χημεία για σταθερό εμβόλιο;
Πολίτες στο έλεος του χιονιά και του «επιτελικού κράτους»;
H Βιοχημικός, Δρ Φαρμακευτικής, Χαρά Ζήκα, η Χημικός Αικατερίνη Κορωνιά, και ο Καθηγητής Αναλυτικής Χημείας του ΕΚΠΑ, Νικόλαος Θωμαΐδης, έπειτα από εκτενή βιβλιογραφική ανασκόπηση, συνοψίζουν τα κυριότερα σημεία που αφορούν στην πρωτοποριακή εφοδιαστική αλυσίδα, που έχει δημιουργηθεί για τις ανάγκες του νέου εμβολίου του Covid-19.
Το «διαδίκτυο των δεξιοτήτων» 5G και η εξ αποστάσεως τηλεχειριζόμενη χειρουργική
Σφοδρή αντίδραση του ∆ημάρχου Λαγκαδά για το σχέδιο υφαρπαγής των ιαματικών πηγών
Η τεχνολογία 5G ήρθε στην ζωή μας και έφερε αλλαγές σε πολλούς τομείς...
2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Πολίτες στο έλεος του χιονιά και του «επιτελικού κράτους»;
Χάος με χιλιάδες νοικοκυριά σε Αττική και Εύβοια βυθισμένα στο σκοτάδι για πολλές ώρες, κάποια μάλιστα για πάνω δύο 24ωρα στα βόρεια προάστια της Αθήνας, όπως και δεκάδες χωριά στην Εύβοια, αλλά και τρεις νεκρούς αφήνει πίσω της η κακοκαιρία «Μήδεια», που απέδειξε ότι το λεγόμενο «επιτελικό κράτος» είναι μόνο στα λόγια... Στην Εύβοια δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ο ένας κάλεσε σε βοήθεια αλλά ήταν αποκλεισμένος και όταν πήγαν σε αυτόν ήταν πια αργά και ο άλλος σύμφωνα με πληροφορίες χρειαζόταν μηχανική υποστήριξη αναπνοής αλλά σταμάτησε να λειτουργεί το μηχάνημα κατά τη διάρκεια των πολύωρων διακοπών ρεύματος. Τη ζωή του έχασε κι ένας
56ρονος κτηνοτρόφος σε ορεινή τοποθεσία του χωριού Καμινάκι στο Οροπέδιο Λασιθίου.
νων - 123 για μεταφορές ατόμων σε ασφαλές σημείο - 101 για μεταφορές ατόμων σε νοσοκομεία (αιμοκάθαρΕκατοντάδες κλήσεις στην ση) Πυροσβεστική - 25 για μεταφορές ατόμων Η Πυροσβεστική κλήθηκε σε κέντρα υγείας και νογια άλλη μια φορά να σησοκομεία προκειμένου να κώσει μεγάλο βάρος της εμβολιαστούν καθώς και για επίλυσης των προβλημάτων, άλλες περιπτώσεις παροχής αφού σύμφωνα με τα στοιβοηθείας. χεία του Πυροσβεστικού Σώματος, από την Κυριακή Ανεστάλησαν οι εμβολια14 Φεβρουαρίου 2021 και σμοί μέχρι το απόγευμα σήμερα, Η κακοκαιρία προκάλεσε το Κέντρο Επιχειρήσεων αλλαγές και στην εκστραδέχθηκε 1.850 κλήσεις, οι τεία του εμβολιασμού στην περισσότερες εκ των οποίων Αττική. Την Τρίτη αναβλήθηαφορούν κοπές δέντρων και καν τα ραντεβού, ενώ το ίδιο αφαιρέσεις αντικειμένων. έγινε και για όσα είχαν προΑπό αυτές τις κλήσεις οι γραμματιστεί το διάστημα 1.490 ήταν στην Αττική από από τις 8 π.μ. έως τις 12 μ.μ. χτες, Δευτέρα 15 Φεβρουατης Τετάρτης. Οι πολίτες που ρίου 2021 και μέχρι σήμερα έχασαν το ραντεβού τους το απόγευμα. Οι κλήσεις θα ενημερωθούν προσεχώς αυτές αφορούσαν: για το πώς θα το επαναπρογραμματίσουν. - 1.118 για κοπές δέντρων και αφαιρέσεις αντικειμέΚλειστά δικαστήρια, ει-
σαγγελίες, σχολεία ειδικής αγωγής Την Τρίτη δεν λειτούργησαν δικαστήρια και εισαγγελίες της Περιφερειακής Ενότητας Αττικής λόγω των έντονων καιρικών φαινομένων, με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα. Από την αναστολή εργασιών εξαιρούνται οι υποθέσεις που αφορούν αυτόφωρα κακουργήματα και πλημμελήματα, καθώς επίσης και οι υποθέσεις που χρήζουν άμεσου χειρισμού λόγω επείγοντος χαρακτήρα. Όσον αφορά στα σχολεία θα συνεχίσουν με τηλεκπαίδευση οι μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας όπως άλλωστε ίσχυε στο πλαίσιο των μέτρων για την πανδημία. Όμως, δεν θα λειτουργήσουν για άλλη μια μέρα για δια ζώσης μαθήματα τα σχολεία ειδικής αγωγής.
ΟΑΣΘ 3 Επιβάτης λεωφορείου του ΟΑΣΘ τραυματίστηκε όταν έπεσε καυτό νερό πάνω της Μια γυναίκα επιβάτης αστικού λεωφορείου τραυματίστηκε και διακομίστηκε στο νοσοκομείο «Γ. Παπανικολάου», όταν από «σκάσιμο» και διαρροή στο σύστημα θέρμανσης του οχήματος, χύθηκε καυτό νερό πάνω της.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά το περιστατικό συνέβη το πρωί σε λεωφορείο της γραμμής 14 του ΟΑΣΘ την ώρα που κινούνταν στην οδό Γρηγορίου Λαμπράκη. Ο οδηγός ακινητοποίησε αμέσως το όχημα ενώ στο σημείο κλήθηκε ασθενοφόρο που παρέλαβε την 61 ετών επιβάτιδα. Για το περιστατικό διενεργείται αστυνομική προανάκριση
και παραγγέλθηκε πραγματογνωμοσύνη. Ως ένα «ατυχές γεγονός» που οφείλεται σε κατασκευαστικό θέμα του αστικού λεωφορείου, χαρακτήρισε το περιστατικό ο διευθυντής συντήρησης οχημάτων του ΟΑΣΘ, Γιάννης Σαββίδης. Όπως είπε «πρόκειται για σωλήνες εντός του οχήματος, που εκτείνονται από τη μέση και πέρα του λεωφο-
ρείου και δεν είναι καλυμμένοι με κάποιο υλικό από την κατασκευή του. Αυτοί οι σωλήνες πηγαίνουν στο καλοριφέρ του οχήματος και τους διαπερνά αντιψυκτικό διάλυμα. Το πιο πιθανό είναι - πρόσθεσε - κάποιος επιβάτης χωρίς να το θέλει και χωρίς να το αντιληφθεί, να τους κούνησε σε κάποιο σημείο». Σε κάθε περίπτωση, ο κ.
Σαββίδης επισήμανε ότι για το περιστατικό δεν τίθεται «θέμα παλαιότητας του αστικού λεωφορείου» ενώ συμπλήρωσε πως «το συγκεκριμένο όχημα, συντηρήθηκε στις 29 Ιανουαρίου φέτος». Ο ίδιος σημείωσε ότι ήδη ανεξάρτητος πραγματογνώμονας προχώρησε σε έρευνα εντός του αστικού οχήματος.
4 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Κορονοϊός: Αύξηση του ιικού φορτίου στα λύματα της Θεσσαλονίκης Αυξητική τάση στη συγκέντρωση του ιικού φορτίου στα λύματα εξακολουθεί να καταγράφεται στις καθημερινές μετρήσεις που διεξάγει η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ με την ΕΥΑΘ, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ.
κά», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στιγμή πίεση στα νοσοκοο πρύτανης του ΑΠΘ και μεία», πρόσθεσε. επιστημονικά υπεύθυνος του ερευνητικού έργου, καθ. Ερωτηθείσα αν η πρόσφαΝίκος Παπαϊωάννου. τη κακοκαιρία μπορεί να επηρέασε τα χαρακτηρι«Σε σχέση με τα χαμηλόστικά των λυμάτων και τις τερα επίπεδα της περιόδου, μετρήσεις, η Δρ. Μ. Πεταλά ήτοι την εβδομάδα 20-27 επικεφαλής της ομάδας Ιανουαρίου η απόλυτη τιμή υποδοχής των λυμάτων στο του ιικού φορτίου είναι ΑΠΘ και πιο συγκεκριμένα σήμερα εξαπλάσια. Το ότι στο Εργαστήριο Τεχνικής η αύξηση αυτή δεν ήλθε και Σχεδιασμού Περιβάλλοαπότομα, όπως συνέβη τον ντος του Tμήματος Πολιτιπερασμένο Νοέμβρη, είναι κών Μηχανικών του ΑΠΘ
Οι τιμές της συγκέντρωσης του SARS-CoV-2 στα δείγματα που ελήφθησαν από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης στις 15 και 16 Φεβρουαρίου, μετά τον περιβαλλοντικό εξορθολογισμό των μετρήσεων, είναι κατά 17% αυξημένες σε σχέση με τις τιμές των δύο προηγούμενων δειγματοληψιών.
και το στοιχείο που καθιστά διαχειρίσιμη την κατάσταση για το δημόσιο σύστημα υγείας, δεν υπάρχει αυτή τη
«Η ημερήσια διακύμανση είναι αυτή που μας δείχνει ότι, μέχρι στιγμής, η αυξητική τάση είναι μεν ξεκάθαρη και έντονη, απέχει δε από το να χαρακτηριστεί εκρηκτική. Το ιικό φορτίο από τις αρχές του μήνα αυξήθηκε σταδιακά με σχετικά ήπιο ρυθμό, ο οποίος όμως κατά την τελευταία εβδομάδα έχει επιταχυνθεί σημαντι-
απάντησε: «Κατά τις ημέρες των πρόσφατων χιονοπτώσεων παρατηρήθηκαν διαφοροποιήσεις στα φυσι-
κοχημικά χαρακτηριστικά των λυμάτων που ελήφθησαν από την είσοδο της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης. Πιο συγκεκριμένα, αυξήθηκε η συγκέντρωση των αιωρούμενων στερεών σωματιδίων και μεταβλήθηκε η σύσταση του οργανικού φορτίου. Και οι δύο αυτές παράμετροι επηρεάζουν την μέτρηση του ιικού φορτίου και ελήφθησαν υπόψη στον εξορθολογισμό των αποτελεσμάτων». Στα συνημμένα διαγράμματα του ΑΠΘ, που παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι ημέρες των δειγματοληψιών που καταγράφονται με πορτοκαλί χρώμα αντιστοιχούν σε 100-400 κρούσματα (όπως ανακοινώθηκαν τις αντίστοιχες ημέρες από τον ΕΟΔΥ) και οι μέρες που καταγράφονται με πράσινο σε λιγότερα από εκατό ανακοινωμένα επιβεβαιωμένα κρούσματα. Η μεθοδολογία αποτίμησης του κορονοϊού στα αστικά απόβλητα, που ανέπτυξε η ομάδα του ΑΠΘ, εξορθολογίζει τις μετρήσεις συγκέντρωσης του γονιδιώματος του ιού με βάση 24 περιβαλλοντικούς παράγοντες, που δύνανται να αλλοιώσουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων.
ΠΚΜ
5
Η ΠΚΜ εξοπλίζει με σύγχρονα μηχανήματα το Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών Με σύγχρονα μηχανήματα εξοπλίζει τις δομές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας στη Νοσοκομειακή Μονάδα Γιαννιτσών του Νοσοκομείου Πέλλας η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, έπειτα από την υπογραφή της σχετικής απόφασης από τον Περιφερειάρχη Απόστολο Τζιτζικώστα.
το νοσοκομείο, δίνοντας τη δυνατότητα για περαιτέρω βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, τόσο σε πρώτο, όσο και σε δεύτερο βαθμό, αλλά και για κάλυψη περισσότερων ιατρικών πράξεων σε σύγκριση με αυτές που εξυπηρετεί σήμερα. Συνεχίζουμε να ενισχύουμε τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας σε όλη την Κεντρική Μακεδονία και να
Πρόκειται για την προμήθεια και εγκατάσταση δέκα μηχανημάτων στο Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών, που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
διευκολύνουμε το έργο του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από τη δημόσια υγεία, ειδικά εν μέσω μιας πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης», τόνισε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.
«Το Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών είναι μια κρίσιμη μονάδα στο σύστημα υγείας της Κεντρικής Μακεδονίας. Εξυπηρετεί πληθυσμό 185.000 συμπολιτών μας, σε μια περιοχή με αυξημένες ανάγκες παροχής υπηρεσιών και φροντίδας υγείας, περίθαλψης και νοσηλείας. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αξιοποιώντας ευρωπαϊκούς πόρους ενισχύει αποφασιστικά με σύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό
Ο εξοπλισμός που εγκαθίσταται στο νοσοκομείο των Γιαννιτσών είναι: 1.Δύο χειρουργικές τράπεζες. 2.Ενδοσκοπικός πύργος αρθροσκοπικής χειρουργικής. 3.Αναισθησιολογικό συ-
γκρότημα. 4.Συγκρότημα αποτελούμενο από έξι μόνιτορ με κεντρικό σταθμό. 5.Λαπαροσκοπικός πύργος, με εργαλεία πολλαπλών χρήσεων και κάμερες αυτού και σετ
εργαλείων υστεροσκόπησης- ρεσετοσκόπιο. 6.Υπερηχοτομογράφος γυναικολογικός, συνοδευόμενος από τρεις κεφαλές (ενδοκολπική, convex, 3D convex). 7.Καταψύκτης βαθιάς κατάψυξης φιαλών αίματος.
8.Δύο αναπνευστήρες. 9.Πέντε σκιαλυτικές λυχνίες LED με έναν δορυφόρο η καθεμιά για χειρουργική χρήση. 10.Πλήρης ενδοσκοπικός πύργος με video, γαστροσκόπιο και κολονοσκόπιο.
6
ΑΠΟΨΗ Εμβόλια κατά της Covid-19: Υπερκαταψύκτες ή απλά Χημεία για σταθερό εμβόλιο;
Γράφει η Δρ Χαρά Ζήκα
τητά τους. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να διατηρείται μια ευαίσθητη ισορροπία, ώστε να μην εκτίθενται ούτε σε υψηλότερη ούτε σε χαμηλότερη θερμοκρασία από την απαιτούμενη. Για να επιτευχθεί αυτό εκτελείται μια δαπανηρή διαδικασία, που φτάνει ως και το 80% του κόστους παράδοσης. Παλιότερα ως και το 50% των εμβολίων που απαιτούσαν χαμηλές θερμοκρασίες φύλαξης, διανομής και απο-
Η πορεία ανάπτυξης εμβολίου έναντι του νέου κορoνοϊού SARS-CoV-2 είναι εντυπωσιακή και πρωτοφανής για τα ιστορικά επιστημονικά δεδομένα. H Βιοχημικός, Δρ Φαρμακευτικής, Χαρά Ζήκα, η Χημικός Αικατερίνη Κορωνιά, και ο Καθηγητής Αναλυτικής Χημείας του ΕΚΠΑ, Νικόλαος Θωμαΐδης, έπειτα από εκτενή βιβλιογραφική ανασκόπηση, συνοψίζουν τα κυριότερα σημεία που αφορούν στην πρωτοποριακή εφοδιαστική αλυσίδα, που έχει δημιουργηθεί για θήκευσης, λόγω της κοστοτις ανάγκες του νέου εμβόρας και δύσκολα ελεγχόβολίου του Covid-19. μενης ψυκτικής διαδικασίας, ήταν μη ασφαλή προς χρήση, Η δυσκολία στη διανοσύμφωνα με τον Παγκόσμιο μή και αποθήκευση του Οργανισμό Υγείας. Σήμερα mRNA όμως, υπάρχουν ψυγεία που μπορούν να διατηρούν χαμηΌπως είναι γνωστό, ένα λές θερμοκρασίες για μέρες, μεγάλο τμήμα του κρατικού ακόμη κι αν υπάρχουν διαμηχανισμού ασχολείται με τη κοπές ρεύματος. Παράδειγμα διασφάλιση της ορθής αποαποτελεί η επιτυχής διάθεση θήκευσης, της διανομής του ενός εμβολίου για τον Έμποεμβολίου και τη διενέργεια λα στη Δυτική Αφρική που των εμβολιασμών σε όλα τα απαιτεί αποθήκευση στους σημεία της χώρας. Για την -60 °C. ασφαλή φύλαξη στα κέντρα Αντίστοιχη είναι η θερμοαποθήκευσης, τη διανομή κρασία (-70°C) που απαικαι την αποθήκευση των τείται για την αποθήκευση εμβολίων στα Κέντρα Εμβο- του πρώτου εμβολίου τύπου λιασμού, υπεύθυνο είναι το mRNA στον κόσμο, το οποίο υπουργείο Προστασίας του εγκρίθηκε για χρήση έναντι Πολίτη και η Πολιτική Προτου Covid-19. Η γαλλική στασία. κυβέρνηση εισηγήθηκε πως Τα εμβόλια θα πρέπει να έως και το 30% των εμβολίδιατηρούνται στη σωστή ων που ανέπτυξε η γερμανιθερμοκρασία για να εξασφα- κή φαρμακευτική εταιρεία λιστεί η αποτελεσματικόBioNTech και η αμερικανική
εταιρεία Pfizer θα μπορούσαν ενδεχομένως να αχρηστευθούν, λόγω των δυσκολιών στη διανομή του, αφού οι ευρωπαϊκές φαρμακαποθήκες δεν έχουν τη δυνατότητα διατήρησης μεγάλων ποσοτήτων εμβολίων σε συνθήκες βαθιάς κατάψυξης. Ωστόσο, η αμερικανική εταιρεία Moderna ανέπτυξε ένα εμβόλιο mRNA που απαιτεί συνθήκες αποθήκευσης μεταξύ -25 και -15°C ενώ η γερμανική φαρμακευτική
είδους εμβόλια, όπως για τον ιό της γρίπης, τον ιό ΖΙΚΑ κλπ. Τέτοιου είδους εμβόλια επιβαρύνουν ελάχιστα τον ανθρώπινο οργανισμό, είναι αναλογικά πιο εύκολο να παρασκευαστούν σε χημικό εργαστήριο και μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες. Άρα, μπορεί να επιτευχθεί αυξημένη ταχύτητα μαζικής παραγωγής με χαμηλό κόστος στο τελικό προϊόν. Δηλαδή η γνώση, η τεχνολογία και οι μεγάλες επενδύσεις στην
εταιρεία Curevac υποστηρίζει ότι το εμβόλιό της (ακόμη είναι σε φάση δοκιμών) θα είναι σταθερό σε θερμοκρασία ψυγείου για τρεις μήνες και μπορεί να αντέξει έως και 24 ώρες σε θερμοκρασία δωματίου. Έτσι, θα μπορεί να διανεμηθεί και να χορηγηθεί στα πλαίσια της συνήθους αποθήκευσης εμβολίων σε θερμοκρασία ψυγείου, πράγμα που θα μειώσει σημαντικά το κόστος εφοδιασμού σε μελλοντικούς εμβολιασμούς.
ανάπτυξη εμβολίων υπήρχαν πριν την εμφάνιση του κορονοϊού. Οι επιστήμονες έχοντας διαθέσιμες τις πληροφορίες που χρειάζονται, δηλαδή τη γενετική αλληλουχία του ιού και τις πιθανές δομές της πρωτεΐνης ακίδας, μπορούν να σχεδιάζουν COVID-19 mRNA εμβόλια. Ο ρόλος του mRNA είναι να μεταφέρει τη γενετική πληροφορία από το DNA, το οποίο βρίσκεται στον πυρήνα του κυττάρου, στα ριβοσωμάτια που είναι μικρά σωματίδια του κυττάρου έξω από τον πυρήνα, όπου γίνεται η σύνθεση των πρωτεϊνών. Για το λόγο αυτό ονομάζεται αγγελιαφόρο RNA (messenger RNA ). Tο mRNA των εμβολίων δεν αλληλεπιδρά με το DNA του κυττάρου, απλά μεταφέρει τον κατάλληλο γενετικό κώδικα του ιού και δίνει «οδηγίες» στο κύτταρο να
Τι είναι τα εμβόλια τύπου mRNA Τα εμβόλια τύπου mRNA είναι νέα για το ευρύ κοινό αλλά πολύ καλά μελετημένα από την επιστημονική κοινότητα. Το Covid mRNA είναι το πρώτο που εγκρίθηκε αλλά σε κλινικές δοκιμές βρίσκονται και άλλα τέτοιου
ΑΠΟΨΗ
7
Τι είναι τα εμβόλια τύπου mRNA παράγει δομικά τμήματα του ιού, όπως οι πρωτεϊνικές ακίδες που βρίσκονται στην επιφάνειά του (αυτές του επιτρέπουν να προσδεθεί σε υποδοχείς των κυττάρων που πρόκειται να μολύνει). Συγκεκριμένοι κυτταρικοί μηχανισμοί φέρνουν αυτές τις «ξένες» πρωτεΐνες στην επιφάνεια του ανθρώπινου κυττάρου, το ανοσοποιητικό σύστημα εντοπίζει αυτά τα «ξένα σώματα» και ξεκινά η παραγωγή αντισωμάτων, τα οποία αναχαιτίζουν τον «εισβολέα». Έτσι, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος αναγνωρίζουν πλέον αυτές τις πρωτεΐνες ως «εχθρό» και θα ανταποκρίνονται ταχύτητα μόλις συναντήσουν τον φορέα της, δηλαδή τον Covid-19. Το mRNA είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο μακρομόριο. Η εισαγωγή του στα κύτταρα και η επιβίωσή του στο ενδοκυτταρικό περιβάλλον είναι δύσκολη. Για να μεταφερθεί με ασφάλεια το εμβόλιο στα κύτταρα ενθυλακώνεται σε ένα περίβλημα νανοσωματιδιακών λιπιδίων. Όταν το mRNA του εμβολίου ολοκληρώσει τον ρόλο του, αποδομείται με κατάλληλους μηχανισμούς που διαθέτει ο οργανισμός μας.
ποτε βελτίωση στην αλυσίδα ψύξης είναι πολύτιμη. Αναφέρονται μερικές αξιόλογες προσπάθειες που έγιναν προς τον σκοπό αυτό: • Το Ινστιτούτο Gamaleya της Ρωσίας, το οποίο ανέπτυξε το εμβόλιο Sputnik V, έχει ήδη αναπτύξει μια μορφή σκόνης για μεταφορά σε δυσπρόσιτες περιοχές της Ρωσίας, που παράγεται με την τεχνικής της λυοφιλίωσης, δηλαδή ξήρανση με ταυτόχρονη κατάψυξη του δείγματος. Παρόλα αυτά, δεν μπορούν όλα τα εμβόλια να λυοφιλιωποιηθούν με κατάψυξη, διότι δημιουργούνται μικροί κρύσταλλοι πάγου που μπορούν να αποδομήσουν το δραστικό συστατικό. • Στο Imperial College London, ο Καθηγητής Jason Hallet και η ομάδα του ανέπτυξαν μια μέθοδο, η οποία
ται το λιπιδικό περίβλημα και μειώνεται η υδρόλυση του mRNA. Μάλιστα, οι ερευνητές αναδιαμόρφωσαν το εμβόλιο Covid-19 mRNA και είναι σταθερό σε θερμοκρασία δωματίου για τουλάχιστον 50 ημέρες. Ωστόσο δεν είναι κατάλληλο ακόμη για ενέσιμη χρήση. • Άλλη μια καινοτομία προτάθηκε από τον Dr Bruce Roser, ο οποίος μελέτησε το φυτό της ανάστασης, το οποίο είναι γνωστό και ως «ρόδο της Ιεριχούς». Ονομάστηκε έτσι επειδή μπορεί να επιβιώσει χωρίς νερό, σχεδόν εντελώς αποξηραμένο, τυλίγοντας τους μίσχους του σε μια σφιχτή μπάλα και αναβιώνει όταν εκτεθεί σε μικρή ποσότητα νερού. Αυτό οφείλεται στην ικανότητά του να παράγει τριαλόζη, ένα σάκχαρο που προστατεύει το φυτό καθώς αποξηραίνε-
πιθανότατα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην περίπτωση των εμβολίων ώστε να μπορούν να έχουν διάρκεια ζωής κάποιους Υπάρχουν εμβόλια που μήνες ή χρόνια, ακόμη και μπορούν να διατηρηθούν σε τροπικές περιοχές. Πιο εκτός ψύξης για περιορισυγκεκριμένα, με τη χρήση σμένο χρονικό διάστημα, ιοντικών υγρών σταθεροποιόπως αυτό για τη μηνιγγίτιούν ένζυμα (τα οποία είναι δα Α, το οποίο διατηρείται είδος πρωτεϊνών) σε υψηλές στους 40°C για πάνω από θερμοκρασίες. Για εμβόλια τέσσερις μέρες. Όμως, για που βασίζονται σε πρωτεΐεμβόλια που διατηρούνται νες, η μέθοδος του Hallet όχι σε χαμηλές θερμοκρασίες μόνο εμποδίζει την κατακαι διανέμονται σε μεγάλη στροφή της πρωτεΐνης από κλίμακα, με εκατομμύρια τη θερμότητα αλλά επιπλέον δόσεις που πρέπει να μετααποφεύγεται η δημιουργία φερθούν σε σύντομη χρονική συσσωματωμάτων. Με τη περίοδο, όπως συμβαίνει με μέθοδο αυτή, στα εμβόλια το Covid-19 mRNA, οποιαδή- τύπου mRNA σταθεροποιεί-
ται. Η τριαλόζη χρησιμοποιείται ως σταθεροποιητικό μέσο σε περισσότερα από 25 φαρμακευτικά προϊόντα, αφού είναι αδρανής στον ανθρώπινο οργανισμό. Σε αντίθεση με άλλα σάκχαρα, η τριαλόζη δεν κρυσταλλώνεται αλλά γίνεται σταδιακά όλο και πιο παχύρευστη, ώσπου μετατρέπεται σε ένα διαυγές στερεό. Το δραστικό συστατικό παγιδεύεται εκεί, «παγώνει» ο χρόνος και οποιαδήποτε χημική αντίδραση και όλα γίνονται όπως πριν, εάν προστεθεί λίγο νερό. Η μέθοδος αυτή δοκιμάστηκε σε 90 εμβόλια περίπου και τώρα εξετάζεται για την περίπτωση του εμβο-
Χημικές μέθοδοι που ίσως θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν την αλυσίδα ψύξης των εμβολίων
λίου Covid-19 mRNA. • Η Asel Sartbaeva, ερευνήτρια στο Κέντρο Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κυκλικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Bath, στο Ηνωμένο Βασίλειο, εργάζεται για τη βελτίωση της θερμικής σταθερότητας σκευασμάτων εμβολίων, όπως το εμβόλιο που χρησιμοποιείται για την ανοσοποίηση κατά της διφθερίτιδας, του τετάνου και του κοκκύτη. Η Sartbaeva με τους συναδέλφους της κατάφεραν να εγκλωβίσουν τα πρωτεϊνικά μόρια μέσα σε έναν προστατευτικό κλωβό πυριτίας (silica), το οποίο φιλτράρεται με κενό και ξηραίνεται. Με τη μέθοδο αυτή διαπιστώθηκε ότι το εμβόλιο του τετάνου μπορεί να διατηρηθεί σε θερμοκρασία δωματίου και να μεταφερθεί χωρίς ψύξη. Βέβαια, η διαδικασία πρέπει να ελεγχθεί καλύτερα, έτσι ώστε η στρώση πυριτίας να είναι συνεχής. Αν και είναι εύκολη η απελευθέρωση του εμβολίου από το προστατευτικό του κέλυφος σε ένα χημικό εργαστήριο, απαιτούνται ακόμη αρκετές μελέτες ώστε να βρεθεί ένας εύκολος τρόπος ώστε να γίνει ενέσιμο διάλυμα. Η επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας ωθεί την ερευνητική κοινότητα να εργάζεται αδιάκοπα για την ανάπτυξη αποτελεσματικών τρόπων για πρόληψη και θεραπεία της νόσου Covid-19 που ανέτρεψε τη ζωή μας απροσδόκητα. Οι συνεχείς και ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας, των υλικών, των διαγνωστικών και θεραπευτικών μεθόδων είναι βέβαιο πως θα φέρουν μεγάλες καινοτομίες στην ιατρική επιστήμη σε αδιανόητα συμπυκνωμένο χρόνο, με αποτέλεσμα να μιλάμε για έναν επιστημονικό άθλο.
8 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Έλενα Καλίνινα: Το να ζει κανείς στην Ελλάδα είναι ευλογία
Γράφει ο Κώστας Πορτοκάλης Η Ελενα Καλίνινα, ιδρύτρια του «Institute of the Mediterranean Culture» και ταμίας του Ελληνορωσικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, μας μιλά για την κουλτούρα, τη χρησιμότητα και την αξιοποίηση της Ελληνικής διατροφής, ως συγκριτικό πλεονέκτημα εξωστρέφειας, αλλά και για τη σημαντική συμβολή του Ελληνορωσικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην εδραίωση, στερέωση και ανάπτυξη του Ελληνορωσικού Επιχειρείν Το να ζει κανείς στην Ελλάδα, στον τόπο με τις ατέλειωτες εναλλαγές τοπίων, ανθρώπων και καιρών, είναι, αληθινά, μια ευλογία. Μια ευλογία, που για εμάς που κατοικούμε εδώ και λατρεύουμε αυτή τη χώρα είναι καθημερινότητα και τρόπος ζωής. Αυτός, ακριβώς, είναι και ο στόχος του Ινστιτούτου Μεσογειακής Κουλτούρας : να επικοινωνήσουμε αυτή την «ευλογία» με τον υπόλοιπο κόσμο, να μοιραστούμε αυτό που απλόχερα μας χάρισε η φύση εδώ: την Ιστορία, την Κουλτούρα, τη Γεύση, το Τοπίο, το Συναίσθημα. Το Ινστιτούτο Μεσογειακής Κουλτούρας αποτελείται από τέσσερα τμήματα: Τουρισμού, Γαστρονομίας, Τέχνης και Εκπαίδευσης. Έχοντας τη γνώση των ιδιαίτερων λεπτομερειών της Ελληνικής μεσογειακής διατροφής, οι οποίες δεν είναι διαδεδομένες έξω από την
χώρα και που θα είχε μεγάλη σημασία να αναδειχθούν, με σκοπό την γενική βελτίωση του επιπέδου γνώσης της Ελλάδας, των παραδόσεών της, των γεύσεων και των αρωμάτων της, των ξεχωριστών συγκριτικά πλεονεκτημάτων του κάθε τι, που δημιουργείται και παράγεται στον τόπο της Ελληνικής Μεσογείου, θέσαμε ως σκοπό της ύπαρξής του ινστιτούτου μας, να βοηθήσουμε να ζήσουν όσο περισσότεροι συνάνθρωποί μας γίνεται την εμπειρία αυτής της ευλογίας, την εμπειρία του Ευ ζην στην Ελλάδα.
Ποιοι λόγοι σας ώθησαν να δημιουργήσετε το ινστιτούτο; Πέντε γυναίκες είμαστε οι εμπνευστές και δημιουργοί αυτού του εγχειρήματος, πέντε επιχειρηματίες και επαγγελματίες με αρκετή εμπειρία η καθεμία στο χώρο της. Από τη μια βλέπαμε και βιώναμε διάφορα προβλήματα στους κλάδους μας, από την άλλη είχαμε την θετική βούληση να τα αναζητήσουμε και να δώσουμε λύσεις σ
αυτά. Και επειδή, «η ισχύς εν τη ενώσει», αποφασίσαμε να συγκεντρώσουμε τις γνώσεις μας, την πείρα μας και τα αισθήματά μας, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για αυτά που κάνουμε προς κάθε ενδιαφερόμενο, εντός και εκτός των συνόρων! Πόσο σημαντική είναι και γιατί η μεσογειακή κουλτούρα διατροφής και πως μπορεί αυτή να διαδοθεί στον κόσμο; Όσο η ίδια μας η υγεία! «Είμαστε ότι τρώμε» και «Το φάρμακό σου είναι η τροφή
την ώρα που θα ήταν αρκετό απλά να τρεφόμαστε σωστά. Και Δόξα τον Θεό, με τόσο πλούσια παράδοση, που έχουμε κληρονομήσει, από τους προγόνους μας, δεν θα χρειαζόταν να στερούμαστε τίποτα απολύτως. Όλα τα έχει η Μεσογειακή Διατροφή, και το γλυκό της, και το αλμυρό της, και το κρασάκι της. Ακριβώς αυτή τη γνώση και αυτή τη κληρονομιά αξίζει να μεταδίδουμε όπου σταθούμε και όπου βρεθούμε. Συνοδευόμενη δε και από την κουλτούρα διασκέδασης, οικογενειακών δεσμών και καλοπέρασης δεν θα αφήσει κανέναν αδιάφορο. Η εξωστρέφεια είναι μία από τις πολύ σημαντικές μεταβλητές ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας. Έχουμε αρκετές εξωστρεφείς επιχειρήσεις στην Ελλάδα; Είναι αυτές ανταγωνιστικές; Ευτυχώς η εικόνα της εξωστρέφειας στην Ελλάδα αλλάζει χρόνο με τον χρόνο προς το καλύτερο. Όλες οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα θέλουν να εξάγουν, αυτό είναι γεγονός. Πόσες όμως μπορούν, ποια προϊόντα είναι έτοιμα να βγουν προς τα έξω; Και ποια πρέπει; Διότι δεν μπορεί να μην μας νοιάζει εθνικά πως βγαίνει το κάθε τι έξω από τη χώρα. σου», δεν είχε πει ο Ιπποκρά- Κληρονομήσαμε ένα της πριν 2500 χρόνια; ORIGIN Ελληνικό και επιΜε την πάροδο του χρόνου βάλλεται να του προσδώσουμε υπεραξία. και με όλη την τεχνολογική εξέλιξη, η ποιότητα της Διότι από ποιότητα είμαδιατροφής μας υποβιβάζεται στε στην κορυφή. Αλλά τι συνεχώς. γίνεται με την εμφάνιση; Το ντύσαμε όμορφα, το στολίΚαι αντί να φροντίσουμε σαμε; Πως θα παρουσιαστεί την διατροφή μας, καταφεύγουμε σε φαρμακευτικά στα μάτια των καταναλωτών, τι εντυπώσεις θα δησκευάσματα για να γιατρέμιουργήσει; Πρέπει να το ψουμε το στομάχι μας, να αγαπήσουν και να το προτιβελτιώσουμε την πέψη μας. μήσουν ξανά και ξανά. Και έτσι βρισκόμαστε συΌπως κάποτε απόρησε νεχώς σε έναν φαύλο κύκλο,
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 9 Η Ελενα Καλίνινα είναι ιδρύτρια του «Institute of the Mediterranean Culture» και ταμίας του Ελληνορωσικού Εμπορικού Επιμελητηρίου ένας πελάτης μου, βλέποντας το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο στις ΠΕΤ συσκευασίες ενός λίτρου: είναι δυνατόν το ελαιόλαδό σας, με τέτοια υψηλή ποιότητα να το έχετε σε αυτό το απλό πλαστικό μπουκάλι; Τα πρώτα χρόνια της εξαγωγικής μου δραστηριότητας με λύπη μου διαπίστωνα μια τάση ακόμα και στους μεγάλους αγροτικούς συνεταιρισμούς και ενώσεις, απλά να ψάχνουν να πουλήσουν την «πραμάτεια» τους σε ότι συσκευασία υπήρχε, με όποια ετικέτα είχαν. Χωρίς ιδιαίτερη όρεξη να αλλάξουν, να του προσδώσουν μια υπεραξία. Πολλές φορές αντιμετώπιζα την κατάσταση όσο-όσο και όπως-όπως με τους παραγωγούς και εμπόρους. Δεν γινόταν κανένας προγραμματισμός, κανένα marketing plan, καμία στρατηγική εισόδου και προώθησης. Σαν να μην ένοιαζε κανέναν τι θα απογίνει το προϊόν πέρα από την πόρτα παραγωγής. Από αρχαιοτάτων χρόνων η Ελλάδα αποτελεί λαμπρό παράδειγμα της εξωστρέφειας. Τίποτα δεν κρατήθηκε μόνο για τους Έλληνες, απλόχερα μοιραζόταν ότι καλύτερο είχαν δημιουργήσει οι αρχαίοι μας πρόγονοι.
Οφείλουμε να ξαναγίνουμε χώρα με έντονη και παραδειγματική δραστηριότητα. Κυρίως, όμως, χώρα που αγαπάει τα προϊόντα της, άρα τα φροντίζει με τον καλύτερο τρόπο και δεν τα αφήνει στην τύχη. Εκλεγήκατε μέλος του ΔΣ και ταμίας του ΕΡΕΕ κατά τις προηγούμενες εκλογές, αλλά ανήκετε στο δυναμικό του Επιμελητηρίου εδώ και πολλά χρόνια. Πόσο σημαντικό είναι το ΕΡΕΕ για την ανάπτυξη της εξωστρεφούς Ελληνικής επιχειρηματικότητας αλλά και για την ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών; Πιστεύω ακράδαντα στον, μείζονος σημασίας, ρόλο του Ελληνορωσικού Επιμελητηρίου, στην ευρύτατη ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών. Άλλωστε, πριν από 25 χρόνια το Επιμελητήριο ιδρύθηκε από επιχειρηματίες για επιχειρηματίες. Υπάρχουν ιστορικοί, εμπορικοί και επιχειρηματικοί δεσμοί μεταξύ μας και οφείλουμε όλοι μας να κάνουμε τα μέγιστα τόσο για την διατήρηση αυτών, τόσο και για την περαιτέρω εξέλιξη και ανάπτυξη.
Το Επιμελητήριο απαρτίζεται από πολλές γνωστές, μεγάλες και δυναμικές επιχειρήσεις, οι οποίες η κάθε μια στον κλάδο της προσφέρει
ήδη πολλά στο οικονομικό ισοζύγιο. Είναι μεγάλη τιμή όλων μας να μοιραστούμε τις εμπειρίες και τις γνώσεις μας και με τις υπόλοιπες ελληνικές εταιρίες και να στηρίξουμε έτσι και τις επιχειρήσεις και τα προϊόντα τους, αλλά και σε μεγαλύτερο βαθμό να συμβάλλουμε στην διεύρυνση του διμερούς εμπορίου. Το Ελληνορωσικό Εμπορικό Επιμελητήριο, σε όλα τα χρόνια ύπαρξής του, έχει προσφέρει πολλά και σημαντικά πράγματα, για την εδραίωση, στερέωση και ανάπτυξη του Ελληνορωσικού Επιχειρείν και έχει στόχο και όραμα να συνεχίσει ακατάπαυστα να προσφέρει ακόμη περισσότερα.
10 ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ Σφοδρή αντίδραση του Δημάρχου Λαγκαδά για το σχέδιο υφαρπαγής των ιαματικών πηγών Μοντέλο ΤΑΙΠΕΔ προωθεί η κυβέρνηση για τη διαχείριση όλων των δημόσιων και δημοτικών ιαματικών πηγών, προκαλώντας τη σφοδρή αντίδραση δημάρχων των οποίων οι δήμοι έχουν στην ευθύνη τους και λειτουργούν ιαματικά λουτρά. Συγκεκριμένα, πριν από μερικές ημέρες το υπουργείο Τουρισμού παρέδωσε στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας ένα άτυπο σχέδιο νόμου στο οποίο προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η σύσταση μιας ανώνυμης εταιρείας υπό τον τίτλο "Ιαματικές Πηγές Ελλάδος". Σύμφωνα με όσα περιέχονται σε αυτό το προσχέδιο νόμου η ΙΠΕ ΑΕ θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα του υπερταμείου, και με την υπογραφή μιας ΚΥΑ μεταξύ των υπουργών Τουρισμού και Οικονομικών θα παίρνει τη διοίκηση – διαχείριση και τα περιουσιακά στοιχεία των ιαματικών πηγών, τόσο δημοτικής διαχείρισης όσο και κρατικής. Το μετοχικό της κεφάλαιο θα είναι 5.000.000 ευρώ, με 80% κρατική συμμετοχή και 20% συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το 80% θα το εκπροσωπεί ο εκάστοτε υπουργός Τουρισμού, ο οποίος θα ορίζει και τη διοίκηση της ΙΠΕ ΑΕ. Τι προβλέπει το προσχέδιο νόμου Στο προσχέδιο νόμου προβλέπονται επίσης τα εξής: 1. Στη διαχείριση της ΙΠΕ ΑΕ, εκτός από τις ιαματικές πηγές περνά μαζί και ο περιβάλλων χώρος σε ακτίνα χιλίων μέτρων. 2. Υφιστάμενες συμβάσεις μίσθωσης, παραχώρησης που έχουν κάνει οι δήμοι εξακολουθούν να ισχύουν.
Όμως, στη θέση του δήμουεκμισθωτή, υπεισέρχεται αυτοδικαίως η ΙΠΕ, χωρίς να απαιτείται η συναίνεση των αντισυμβαλλομένων. 3. Ένα ποσοστό επί του τιμήματος ή επί των κάθε είδους αποδόσεων, τα οποία θα εισπράττει η ΙΠΕ από την αξιοποίηση των λουτρών, θα αποδίδεται στον οικείο δήμο ή στον φορέα του Δημοσίου ή την Δημόσια Επιχείρηση όπου ανήκει το
περιουσιακό στοιχείο. Το ύψος του θα καθορίζεται με κοινή απόφαση των υπουργών Τουρισμού και Οικονομικών. Ακολούθησε συνάντηση στο υπουργείο Τουρισμού στην οποία συμμετείχαν ο υπουργός Χάρης Θεοχάρης, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας, δήμαρχος Κύθνου, Σταμάτης Γαρδέρης. Όπως αναφέρει στην Voria.gr ο κ. Παπαστεργίου "εξηγήσαμε στον υπουργό ότι το σχέδιο αυτό δεν πρόκειται να περπατήσει. Οι λόγοι είναι πολλοί. Υπάρχουν δήμοι που
έχουν έτοιμες πηγές, έχουν κάνει επενδύσεις, τις λειτουργούν, δεν είναι δυνατόν να τους τις αφαιρέσεις". Από την πλευρά του ο κ. Γαρδέρης πρότεινε η συμμετοχή των δημοτικών ιαματικών λουτρών στην ΙΠΕ ΑΕ να είναι εθελοντική. Όποιοι δήμοι και δημοτικές επιχειρήσεις διαχειρίζονται ιαματικές πηγές και θέλουν να συνεχίσουν, να μπορούν να το κάνουν μόνοι τους. Όσοι,
πάλι, θέλουν να τις παραχωρήσουν στην ΙΠΕ ΑΕ, να έχουν τη δυνατότητα να αποχωρήσουν σε περίπτωση που η ΙΠΕ ΑΕ δεν τις αξιοποιήσει μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα πέντε ετών. Ζητήθηκε επίσης, να συμμετέχει και ο Σύνδεσμος Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας στο μετοχικό κεφάλαιο της ΙΠΕ ΑΕ καθώς και να συμμετάσχει και στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας. Αντίθετος ο δήμαρχος Λαγκαδά Τη σφοδρή αντίδραση του Δημάρχου Λαγκαδά, Ιωάννη Ταχματζίδη, προκάλεσαν
τα σχέδια του Κράτους να υφαρπάξει από τους Δήμους τις Ιαματικές Πηγές όλης της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, επιχειρείται από το Υπουργείο Τουρισμού οι ιαματικές πηγές να περιέλθουν σε κρατικώς ελεγχόμενη ανώνυμη εταιρία, στην οποία ο εκάστοτε Δήμος δεν θα έχει κανένα λόγο. Το σχέδιο αυτό, πέρα από το γεγονός πως αποτελεί μια αντιαναπτυξιακή κίνηση και αποπνέει έναν αναχρονιστικό κρατισμό τον οποίον είμαστε σίγουροι πως η κυβέρνηση δεν ενστερνίζεται, αποψιλώνει την τοπική αυτοδιοίκηση από σημαντικό κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της και των οικονομικών της πόρων. Εάν δε λάβει κανείς υπόψιν πως αρκετοί Δήμοι ανά την επικράτεια έχουν εκκινήσει διαδικασίες εξεύρεσης επενδυτών για την αξιοποίηση των ιαματικών τους πηγών, εύκολα θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως οι σχεδιασμοί αυτοί δεν κινούνται προς το συμφέρον των τοπικών κοινωνιών, το οποίο και έχουμε την υποχρέωση να διαφυλάξουμε. Μελετώντας το Σχέδιο Νόμου δεν προκύπτει σαφές όφελος για τις τοπικές κοινωνίες. Ως εκ τούτου, ο Δήμαρχος Λαγκαδά , από κοινού με άλλους Δημάρχους Δήμων που διαθέτουν Iαματικές Πηγές, προχώρησε στο να ενημερώσει τους Βουλευτές όλων των κομμάτων του Νομού Θεσσαλονίκης, τον Αντιπρόεδρο της ΚΕΔΕ, κύριο Λάζαρο Κυρίζογλου, καθώς επίσης και τον πρόεδρο της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, κύριο Καϊτετζίδη Ιγνάτιο. Παράλληλα, είναι σε επαφή και επικοινωνία με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Ιαματικών Πηγών Ελλάδας καθώς και τους Δημάρχους των Δήμων που έχουν Ιαματικές Πηγές.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 11
Συνεχίζει να αυξάνεται το ιικό φορτίο στα λύματα της Θεσσαλονίκης Αυξητική τάση στη συγκέντρωση του ιικού φορτίου στα λύματα εξακολουθεί να καταγράφεται στις καθημερινές μετρήσεις που διεξάγει η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ με την ΕΥΑΘ, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ.
Οι τιμές της συγκέντρωσης του SARS-CoV-2 στα δείγματα που ελήφθησαν από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης στις 15 και 16 Φεβρουαρίου, μετά τον περιβαλλοντικό εξορθολογισμό των μετρήσεων, είναι κατά 17% αυξημένες σε σχέση με τις τιμές των δύο προηγούμενων δειγματοληψιών. «Η ημερήσια διακύμανση είναι αυτή που μας δείχνει ότι, μέχρι στιγμής, η αυξητική τάση είναι μεν ξεκάθαρη και έντονη, απέχει δε από το να χαρακτηριστεί εκρηκτική. Το ιικό φορτίο από τις αρχές του μήνα αυξήθηκε σταδιακά με σχετικά ήπιο ρυθμό, ο οποίος όμως κατά την τελευταία εβδομάδα έχει επιταχυνθεί σημαντικά», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρύτανης του ΑΠΘ και επιστημονικά
υπεύθυνος του ερευνητικού έργου, καθ. Νίκος Παπαϊωάννου.
χής των λυμάτων στο ΑΠΘ και πιο συγκεκριμένα στο Εργαστήριο Τεχνικής και Σχεδιασμού Περιβάλλοντος «Σε σχέση με τα χαμηλότερα του Tμήματος Πολιτικών επίπεδα της περιόδου, ήτοι Μηχανικών του ΑΠΘ απάτην εβδομάδα 20-27 Ιανουντησε: «Κατά τις ημέρες των αρίου η απόλυτη τιμή του πρόσφατων χιονοπτώσεων ιικού φορτίου είναι σήμερα παρατηρήθηκαν διαφοροεξαπλάσια. Το ότι η αύξηση ποιήσεις στα φυσικοχημικά αυτή δεν ήλθε απότομα, χαρακτηριστικά των λυμάόπως συνέβη τον περασμένο των που ελήφθησαν από την Νοέμβρη, είναι και το στοιείσοδο της Εγκατάστασης χείο που καθιστά διαχειρίΕπεξεργασίας Λυμάτων σιμη την κατάσταση για το Θεσσαλονίκης. Πιο συγκεδημόσιο σύστημα υγείας, κριμένα, αυξήθηκε η συγκέδεν υπάρχει αυτή τη στιγντρωση των αιωρούμενων μή πίεση στα νοσοκομεία», στερεών σωματιδίων και πρόσθεσε. μεταβλήθηκε η σύσταση του οργανικού φορτίου. Και οι Ερωτηθείσα αν η πρόσφατη δύο αυτές παράμετροι επηκακοκαιρία μπορεί να επηρεάζουν την μέτρηση του ιιρέασε τα χαρακτηριστικά κού φορτίου και ελήφθησαν των λυμάτων και τις μετρή- υπόψη στον εξορθολογισμό σεις, η Δρ. Μ. Πεταλά επικετων αποτελεσμάτων». φαλής της ομάδας υποδο-
Στα συνημμένα διαγράμματα του ΑΠΘ, που παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι ημέρες των δειγματοληψιών που καταγράφονται με πορτοκαλί χρώμα αντιστοιχούν σε 100-400 κρούσματα (όπως ανακοινώθηκαν τις αντίστοιχες ημέρες από τον ΕΟΔΥ) και οι μέρες που καταγράφονται με πράσινο σε λιγότερα από εκατό ανακοινωμένα επιβεβαιωμένα κρούσματα. Η μεθοδολογία αποτίμησης του κορονοϊού στα αστικά απόβλητα, που ανέπτυξε η ομάδα του ΑΠΘ, εξορθολογίζει τις μετρήσεις συγκέντρωσης του γονιδιώματος του ιού με βάση 24 περιβαλλοντικούς παράγοντες, που δύνανται να αλλοιώσουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων.
12 ΥΓΕΙΑ Το «διαδίκτυο των δεξιοτήτων» 5G και η εξ αποστάσεως τηλεχειριζόμενη χειρουργική
Επιμέλεια έρευνα άρθρου Πετκάκη Πωλίνα Δημοσιογράφος Επικοινωνιολόγος
δεδομένων και η αξιοπιστία της σύνδεσης κάνει Η τεχνολογία 5G ήρθε πιο εύκολη τη διάγνωση στην ζωή μας και έφερε σε πραγματικό χρόνο, αλλαγές σε πολλούς τομείς δίνοντας για παράδειγμα Σε σχετική μας ερώτηση τη δυνατότητα σε έναν εάν πρόκειται να πραγαγροτικό ιατρό σε μια ματοποιηθεί μια απομααπομακρυσμένη περιοχή κρυσμένη χειρουργική της χώρας, να μεταφέρει επέμβαση, πως το αντιμε- τα αποτελέσματα απεικοτωπίζετε με την νέα τενιστικών εξετάσεων, σε χνολογία 5G.. η απάντηση έναν ειδικευμένο ιατρό ήταν άμεση και καθοριστι- που βρίσκεται χιλιόμετρα κή… μακριά. Και όλα αυτά την Πρέπει να γίνει σωστά σαν ώρα που γίνεται η εξέταση. να έχεις σχεδόν μια φυσική Δοκιμάζονται ακόμη και παρουσία, ήταν η απάντηση εφαρμογές απομακρυσμέαπό τους ιατρούς και τους νων επεμβάσεων, και δεν επαγγελματίες υγείας που αποκλείεται σε μερικά χρόσυζητήσαμε μαζί τους.. Δεν νια κάποιος φημισμένος νευμπορεί να έχεις χρονοκαθυροχειρουργός από τις ΗΠΑ στέρηση μεγαλύτερη από να πραγματοποιεί επεμβάδύο χιλιοστά του δευτεροσεις σε ασθενή που βρίσκε-
την τεχνολογία 5G. Η τηλεχειριζόμενη χειρουργική τεχνολογία διαθέτει πολλά πλεονεκτήματα.Οι ασθενείς, οι γιατροί και οι νοσοκόμοι που εργάζονται σε εργαστήρια καθετηριασμού και συμμετέχουν σε θεραπείες καρδιακών παθήσεων συχνά εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας και η επανειλημμένη έκθεση μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες στην υγεία τους. Μέχρι το τέλος το 2018, η Intuitive είχε εγκαταστήσει 4.989 ρομποτικές διατάξεις da Vinci με τα έσοδα ανά εγκατάσταση να ανέρχονται, κατά πληροφορίες, στα 170.000 δολάρια. Το 2018, οι πωλήσεις της αυξήθηκαν κατά 19%, στα 3,7
λέπτου. Και εδώ έρχεται η τεχνολογία 5G.Το 5G μπορεί να φέρει μεγάλες αλλαγές στην ιατρική. Η υψηλή ταχύτητα μεταφοράς
δισ. δολάρια, ενώ η εταιρεία θεωρεί ότι η έλευση του 5G θα δώσει σημαντική ώθηση στις δραστηριότητες της τα επόμενα χρόνια.
ται στην Αθήνα. H Ericsson κάνει λόγο για το Internet of Skills, το «Διαδίκτυο των Δεξιοτήτων», το οποίο φυσικά δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς
Οι εφαρμογές είναι πραγματικά άπειρες: Από αισθητήρες που μετρούν και προσαρμόζουν την κατανάλωση ενέργειας ή νερού ανάλογα με τις ανάγκες, έως πλήρως αυτοματοποιημένες γραμμές παραγωγής με τα ρομπότεργάτες να επικοινωνούν απευθείας μεταξύ τους, χωρίς καμία ανθρώπινη παρέμβαση. Η τεχνολογία 5G επιτρέπει η κάθε χειρουργική κίνηση που γίνεται από τους γιατρούς να αναπαραχθεί σε χιλιοστά του δευτερολέπτου από τους ρομποτικούς βραχίονες. O όρος latency χρησιμοποιείται για να περιγράψει το χρονικό διάστημα που χρειάζεται ώστε μια ενέργεια σε μια συσκευή να ενεργοποιήσει μια αντίδραση σε μια άλλη συνδεδεμένη συσκευή. Στα δίκτυα 4G/LTE το latency ξεπερνά τα 30 millisecond (ms), όταν στα δίκτυα 5G μπορεί να πέσει ακόμη και στο 1 ms. και αυτό αλλάζει τα πάντα, οι αναλυτές εικάζουν πως ο τρόπος με τον οποίο δουλεύουμε αναμένεται να αλλάξει ριζικά και πως δεκάδες βιομηχανίες δεν θα απαιτούν πλέον τη φυσική παρουσία των ανθρώπων στο εκάστοτε εργασιακό περιβάλλον. Τα ρομπότ έχουν αναλάβει κεντρικό ρόλο στις χειρουργικές επεμβάσεις εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, από τη στιγμή που
ΥΓΕΙΑ 13 Μια από τις πρώτες απομακρυσμένες χειρουργικές επεμβάσεις διεξήχθη στις 7 Σεπτεμβρίου 2001 στην άλλη μεριά του Ατλαντικού Ωκεανού πρωτοεμφανίστηκαν το 2001. Ωστόσο, η δυνατότητα να ελέγξει κανείς τον βραχίονα της εγχείρησης εξ αποστάσεως είναι μια καινοτομία αρκετά πρόσφατη, χάρη στη βελτίωση των δικτύων και τη δυνατότητα της διαδικτυακής συνδεσιμότητας. Καθώς οι τεχνικές των ειδικών χειρουργών μελετώνται και αποθηκεύονται σε ειδικά υπολογιστικά συστήματα, τα ρομπότ ίσως μια μέρα είναι ικανά να εκτελούν χειρουργικές επεμβάσεις με μικρή ή μηδαμινή ανθρώπινη συνεισφορά. Ο Carlo Pappone, ένας ιταλός χειρουργός έχει αναπτύξει ένα πρόγραμμα λογισμικού που χρησιμοποιεί δεδομένα που έχουν συλλεχθεί από πολλούς χειρουργούς και χιλιάδες εγχειρήσεις, για να εκτελεστεί μια χειρουργική επέμβαση χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Αυτό μπορεί μια μέρα να κάνει τις δαπανηρές και πολύπλοκες εγχειρήσεις περισσότερο διαθέσιμες, ακόμα και σε ασθενείς που βρίσκονται σε περιοχές που παραδοσιακά έχουν έλλειψη κατάλληλων ιατρικών εγκαταστάσεων. Ένα ακόμα πιθανό πλεονέκτημα της χρήσης ρομπότ στην εκτέλεση εγχειρήσεων είναι η ακρίβεια. Μια μελέτη που διεξήχθη στο Νοσο-
κομείο Guy's στο Λονδίνο, συνέκρινε την επιτυχία των εγχειρήσεων νεφρών σε 304 κούκλες-ασθενείς που διεξήχθησαν παραδοσιακά καθώς και εξ αποστάσεως και διαπιστώθηκε ότι αυτές που διεξήχθησαν με τη χρήση ρομπότ ήταν περισσότερο επιτυχείς στην ακριβή στόχευση των πετρών στα νεφρά.[ Μια από τις πρώτες απομακρυσμένες χειρουργικές επεμβάσεις διεξήχθη στις 7 Σεπτεμβρίου 2001 στην άλλη μεριά του Ατλαντικού Ωκεανού, με ένα χειρουργό (Δρ. Jacques Marescaux) στη Νέα Υόρκη, να εκτελεί χολοκυστεκτομή σε μια 68χρονη γυναίκα ασθενή 6.230 χιλιόμετρα μακριά, στο
Στρασβούργο. Η επέμβαση αυτή ονομάστηκε εγχείρηση του Lindbergh. Η εγχείρηση αυτή, που ονομάστηκε Πρόγραμμα Lindbergh από την πρωτοποριακή υπερατλαντική πτήση του Τσαρλς Λίντμπεργκ από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι, διεξήχθη σε αποκλειστική σύνδεση με οπτικές ίνες για να εξασφαλιστεί εγγυημένη συνδεσιμότητα και ελάχιστη χρονική καθυστέρηση. Η δυνατότητα του να μπορέσει να προβληθεί η γνώση και η φυσική ικανότητα ενός χειρουργού σε μεγάλες αποστάσεις έχει πολλές έλξεις. Υπάρχει σημαντική έρευνα σε εξέλιξη για το θέμα. Οι ένοπλες δυνάμεις έχουν εμφανές ενδιαφέρον από τότε που ο συνδυασμός
της τηλεπαρουσίας, της τηλεχειρουργικής, και της τηλερομποτικής μπορούν να σώζουν τις ζωές θυμάτων μαχών παρέχοντάς τους άμεση προσοχή σε κινητές χειρουργικές αίθουσες. Τα ρομποτικά χειρουργικά συστήματα αναπτύχθηκαν από το πρώτο λειτουργικό τηλεχειρουργικό σύστημα-ZEUS-στο da Vinci χειρουργικό σύστημα, το οποίο σήμερα είναι το μοναδικό εμπορικώς διαθέσιμο χειρουργικό ρομποτικό σύστημα. Στο Ισραήλ μια εταιρεία ιδρύθηκε από τον καθηγητή Moshe Shoham, από τη σχολή των Μηχανολόγων Μηχανικών.. Χρησιμοποιούμενα κυρίως για "επί τόπου" εγχείρηση, αυτά τα ρομπότ βοηθούν την εγχείρηση οπτικά καλύτερη ακρίβεια και λιγότερη διείσδυση στους ασθενείς. Το χειρουργικό σύστημα da Vinci έχει επίσης συνδυαστεί για να σχηματιστεί ένα διπλό σύστημα da Vinci, το οποίο επιτρέπει σε δύο χειρουργούς να δουλεύουν μαζί σε έναν ασθενή την ίδια στιγμή. Το σύστημα δίνει στους χειρουργούς την δυνατότητα να ελέγχουν διαφορετικούς βραχίονες, να αλλάζουν εντολές στους βραχίονες σε κάθε σημείο και να επικοινωνούν μέσω ακουστικών κατά τη διάρκεια της εγχείρησης.
14 ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ
Σ. Δανιηλίδης: Ζητάει εμβολιαστικά κέντρα στα δημοτικά πολυιατρεία
Τη δημιουργία Εμβολιαστικών Κέντρων στα Δημοτικά Πολυϊατρεία, ώστε να ενισχυθεί η εθνική προσπάθεια για μαζικό εμβολιασμό του πληθυσμού, ζητά με επιτακτικό τρόπο ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών Σίμος Δανιηλίδης, με νέα επιστολή του που απέστειλε σήμερα στον υπ. Υγείας Βασίλη Κικίλια, στον υφ. Πολιτικής Προστασίας Νίκο Χαρδαλιά, στον γεν. γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριο Θεμιστοκλέους και στον πρόεδρο του ΕΟΔΥ Παναγιώτη Αρκουμανέα. Όπως σημειώνει ο δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης, η απόφαση να δημιουργηθούν στο δήμο Νεάπολης-Συκεών μόνο δυο Εμβολιαστικά Κέντρα «μάς προκάλεσε θλίψη και απογοήτευση καθώς οι χώροι που επιλέχθηκαν δεν πληρούν τις απαιτούμενες αυξημένες ανάγκες για την πραγματοποίηση μεγάλου αριθμού εμβολίων ημερησίως και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τους πολίτες, όταν μάλιστα στα δυο παραπάνω Εμβολιαστικά Κέντρα αποστέλλονται εκατοντάδες πολίτες από όλη τη Θεσσαλονίκη», καθώς «σ’ αυτούς τους χώρους, που είναι μικροί και χωρίς ασανσέρ, θα αναγκάζονται να συνωστίζονται δεκάδες συνανθρώπων μας από όλη τη Θεσσαλονίκη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ταυτόχρονα, αυτό συνεπάγεται και την αφάνταστη ταλαιπωρία στην οποία καλούνται να υποβληθούν ηλικιωμένοι, κατάκοιτοι συνάνθρωποί μας, άρρωστοι και ανάπηροι πολίτες αναγκαζόμενοι να μετακινηθούν χιλιόμετρα και να συνωστίζονται στους μικρούς χώρους των Εμβολιαστικών Κέντρων». Σύμφωνα με τον δήμαρχο ΝεάποληςΣυκεών, η δημιουργία Εμβολιαστικών Κέντρων στα Δημοτικά Πολυϊατρεία, τα οποία «στεγάζονται σε καλά διαμορφωμένους και εξοπλισμένους χώρους και στελεχώνονται από 47 δημοτικούς ιατρούς και δεκάδες νοσηλευτές
και νοσηλεύτριες», ενώ επιπλέον «βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεία του δήμου μας που είναι εύκολα προσβάσιμα και διαθέτουν χώρους στάθμευσης οχημάτων», κρίνεται «άκρως αναγκαία και επιβεβλημένη από τις έντονα πιεστικές συνθήκες, προκειμένου οι εμβολιασμοί να διεξαχθούν ομαλά και να εξασφαλιστεί ο εμβολιασμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού το συντομότερο δυνατό». Αναλυτικά η επιστολή του δημάρχου Νεάπολης-Συκεών Σίμου Δανιηλίδη, έχει ως εξής: «Αξιότιμοι κύριοι, »Παρά την εφαρμογή πολλαπλών μέτρων, η πανδημία του κορωνοϊού Covid-19 εξακολουθεί να βρίσκεται σε έξαρση με αποτέλεσμα καθημερινά να καταγράφονται πολλές εκατοντάδες κρουσμάτων και να αυξάνεται ο αριθμός τόσο των νοσηλευόμενων ασθενών όσο και των διασωληνομένων ασθενών στις ΜΕΘ. »Η μόνη ελπίδα είναι ο μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού έτσι ώστε σταδιακά και άμεσα να υπάρξει ανακοπή της εξάπλωσης της πανδημίας. Είναι μια εθνική προσπάθεια που όλοι στηρίζουμε προσβλέποντας στην ενίσχυση της ανοσίας της κοινότητας. »Προς αυτή την κατεύθυνση από τον
Απρίλιο του 2020 θέσαμε στη διάθεση της Πολιτείας τα Δημοτικά Πολυϊατρεία του δήμου μας για την πραγματοποίηση διαγνωστικών test, θέλοντας να συνδράμουμε στην εθνική προσπάθεια για την ανάσχεση της εξάπλωσης της πανδημίας. Ενώ η προσφορά μας έγινε δεκτή με συγχαρητήρια και από την πλευρά του ΕΟΔΥ και από την πλευρά του υπ. Υγείας, δυστυχώς η συνδρομή μας αγνοήθηκε, όπως το ίδιο συνέβη και κατά το επόμενο διάστημα που επαναφέραμε το θέμα. »Στη συνέχεια, από τον Οκτώβριο που άρχισαν οι προετοιμασίες για τα εμβόλια, τόσο προφορικά στους αρμόδιους παράγοντες και φορείς όσο και με επιστολή μας (2237/28.1.2021), θέσαμε εκ νέου τις δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του δήμου μας στη διάθεση της Πολιτείας, ζητώντας επιτακτικά τη δημιουργία Εμβολιαστικών Κέντρων στο δήμο Νεάπολης-Συκεών, τα οποία μπορούν να φιλοξενηθούν στα Δημοτικά μας Πολυϊατρεία, τα οποία στεγάζονται σε καλά διαμορφωμένους και εξοπλισμένους χώρους και στελεχώνονται από 47 δημοτικούς ιατρούς και δεκάδες νοσηλευτές και νοσηλεύτριες. Επιπλέον, αυτά βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεία του δήμου μας που είναι εύκολα προσβάσιμα και διαθέτουν χώρους στάθμευσης οχημάτων.
ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ 15
»Αντ’ αυτών, με έκπληξη ενημερωθήκαμε ότι στο δήμο Νεάπολης-Συκεών θα λειτουργήσουν μόνο δυο Εμβολιαστικά Κέντρα, ένα στο Κέντρο Υγείας Νεάπολης (Λαγκαδά 116, Νεάπολη) και ένα στο Τοπικό Ιατρείο Ροδοχωρίου (Επταπυργίου 68, Συκιές). »Πραγματικά η απόφαση αυτή μάς προκάλεσε θλίψη και απογοήτευση καθώς οι χώροι που επιλέχθηκαν ως Εμβολιαστικά Κέντρα δεν πληρούν τις απαιτούμενες αυξημένες ανάγκες για την πραγματοποίηση μεγάλου αριθμού εμβολίων ημερησί-
ως και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τους πολίτες, όταν μάλιστα στα δυο παραπάνω Εμβολιαστικά Κέντρα αποστέλλονται εκατοντάδες πολίτες από όλη τη Θεσσαλονίκη. »Σ’ αυτούς τους χώρους, που είναι μικροί και χωρίς ασανσέρ, θα αναγκάζονται να συνωστίζονται δεκάδες συνανθρώπων μας από όλη τη Θεσσαλονίκη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ταυτόχρονα, αυτό συνεπάγεται και την αφάνταστη ταλαιπωρία στην οποία καλούνται να υποβληθούν ηλικιωμένοι, κατάκοιτοι συνάνθρωποί
μας, άρρωστοι και ανάπηροι πολίτες αναγκαζόμενοι να μετακινηθούν χιλιόμετρα και να συνωστίζονται στους μικρούς χώρους των Εμβολιαστικών Κέντρων. »Με δηλωμένη την αγωνία μας για την πορεία της πανδημίας, και έχοντας υπόψη τα παραπάνω, επαναφέρουμε το θέμα ζητώντας επιτακτικά να προχωρήσετε άμεσα στη δημιουργία Εμβολιαστικών Κέντρων στα Δημοτικά μας Πολυϊατρεία προκειμένου να ενισχυθεί η εθνική προσπάθεια με τον ταχύτερο εμβολιασμό όλο και μεγαλύτερου μέρους του
πληθυσμού καθημερινά, για να μπορούμε να ελπίζουμε σε μια γρήγορη έξοδο από την κρίση της πανδημίας. »Η ενέργεια αυτή, στην οποία σας καλούμε να προβείτε άμεσα, κρίνεται άκρως αναγκαία και επιβεβλημένη από τις έντονα πιεστικές συνθήκες, προκειμένου οι εμβολιασμοί να διεξαχθούν ομαλά και να εξασφαλιστεί ο εμβολιασμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού το συντομότερο δυνατό».