Emniyet genel müdürlüğü rehberlik ve danişma büro amirlikleri yönetmeliği

EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİKLERİ KURULUŞ, GÖREV VE ÇALIŞMA YÖNETMELİĞİ Onay Tarihi Onay Makamı

: 02.03.2004 : İçişleri Bakanı BİRİNCİ BÖLÜM Genel Esaslar

Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin faaliyetlerini, diğer ünitelerle ilişkilerini, sınırlarını belirlemektir.

Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği faaliyetleri, Emniyet Teşkilatında görevli personelin, sorunlarının ve taleplerinin sağlıklı tespit edilebilmesini, çalışma ortamının bireyin psikolojik ve sosyal yönü üzerindeki etkilerinin araştırılmasını, mesleki ve sosyal hayata uyumun artırılmasını ve bunların sağlanması için bireysel veya grup olarak yapılan Rehberlik ve Danışma hizmetini amaçlar.

Bu maksatla bireyin; a) Fiziksel, duygusal ve sosyal yönden kendini tanıyabilmesîni, b) Etkin ve doğru kararlar alabilmesini, c) Problem çözme gücünü geliştirerek özgüvenini kazanabilmesini, d) Çevresi ile olumlu ilişkiler kurabilmesi için gerekli tutum ve becerileri kazanabilmesini, e) Ruhsal yönden sağlıklı ve çevresine yararlı bir birey olarak kişisel, toplumsal gelişimini tamamlayabilmesine yardımcı olmak üzere yürütülen faaliyetlere ilişkin esasların düzenlenmesini, f) Psikososyal ve mesleki sorun alanlarını belirleyerek, ilgili birimlerle (Birim Amiri, Başhekimlik/Hekimlik, Aile vb.) koordine edilmek suretiyle bireylerin mesleki ve sosyal hayata uyumlarının kolaylaştırılmasını amaçlar.

Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin faaliyetleri, tıbbi tanı ve tedavi hizmetini kapsamaz.

Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, Emniyet Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatında görevli personel ile eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencileri, Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerince yürütülen hizmeti ve yönetici danışmanlığı ile ilgili esas ve faaliyetleri kapsar.

Hukuki Dayanak Madde 3- Bu Yönetmelik, 3201 Sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun 4 ve 16 ncı maddeleri ile 4/8/2003 tarihli ve 25189 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen deyimler aşağıda tanımlanmıştır. a) Rehberlik: Bireyi tanıyarak problemlerini çözebilmesi, gerçekçi kararlar alabilmesi, çevresine dengeli, sağlıklı bir uyum sağlayabilmesi ve böylece kendini gerçekleştirebilmesi için uzman kişilerce bireye yapılan sistemli, bilimsel ve profesyonel bir yardım sürecidir. b) Danışma: Danışana rahatlık ve güven duygusu yaşayabileceği bir ortamda, karşılıklı iletişim kurarak, kendisini ve sorunlarını tanıması, kendisi ile ilgili daha gerçekçi bakış açısı geliştirmesi, sorunlarının farkına vararak daha bilinçli karar ve çözümlere ulaşabilmesi için uzman personel tarafından uygulanan düzenli ve profesyonel bir yardım sürecidir.

c) Yönetici Danışmanlığı: Personele kendi sorunlarını çözme yollarını öğretmek, yanlış anlamalara açıklık getirmek, onları motive ederek çalışma etkinliğini artırmak, onların ilgi alanlarını ve birim içindeki sorunlarını öğrenerek çözümlenmesine/yönlendirilmesine yardımcı olmak maksadıyla, sıralı sicil amirleri tarafından uygulanan bir yardım işlemidir. Yönetici danışmanlığı faaliyetlerinin uygulanması Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin sorumluluğunda değildir. Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine sevk edilecek personelin tespit edilmesinde yönetici personel tarafından bir yöntem olarak kullanılır. d) Psikolog/Psikolojik Danışman: Üniversitelerin Fen-Edebiyat Fakültelerinin Psikoloji veya Eğitim Bilimleri Fakültelerinin Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümlerinde en az lisans düzeyinde eğitim almış kişidir. e) Danışan: Bir sorunun çözümü, bilgi edinmek veya kendini geliştirmek amacıyla yardım talep eden veya yardıma ihtiyacı olan kişidir. f) Birim Amiri: Birim amiri, müstakil birimin en üst amirinden başlamak üzere büro amirine kadar olan sıralı amirlerdir. g) Görüşme: Bilgi verme, bilgi alma, tanıma veya değerlendirme amacıyla iki kişi arasında sürdürülen bir iletişim sürecidir. Görüşme ani yada randevulu olarak iki şekilde yapılabilir. h) Doğal Gözlem: Danışmaya alınan personelin herhangi bir davranışının nedenlerini değil, genel olarak her türlü davranışları ve sosyal ilişkilerini gözlemektir. ı) Sistematik Gözlem: Danışmaya alınan personelin davranışlarının nedenlerini tespit etmek amacıyla, çevresel koşullarını değiştirmeden sadece tespit edilmiş bir konu karşısındaki davranışları veya bir kişi ile olan ilişkilerinin gözlenmesidir. j) Testler: Uzmanlar tarafından hazırlanmış, geçerliği ve güvenirliği saptanmış, normları belirlenmiş, bireyin değişik özelliklerini ölçen standart ölçme araçlarıdır. k) Anketler: Herhangi bir konuda bilgi edinmek üzere belirli bir amaç ve plan dahilinde hazırlanmış sorulardan oluşan veri toplama araçlarıdır. l) Kişisel Rehberlik: Bireylerin kendini fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal yönleriyle gerçekçi bir şekilde tanıyıp kabullenmeleri, içinde yaşadığı çevreyi sağlıklı bir biçimde algılayıp değerlendirebilmeleri yanında, kendi yeteneklerini en iyi biçimde kullanabilmeleri, kişisel problemlerini tanımaları ve bu problemlerini çözmede kendi kendilerine yeterli duruma gelmelerine yardım etme sürecidir. m) Eğitsel Rehberlik: Bireylerin başarılı ve uyumlu olması için çeşitli konularda (verimli çalışma yöntemleri, arkadaşlık ilişkileri, sevgi, saygı, hoşgörü, görgü kuralları, sosyal iletişim vb.) sistemli bir biçimde, uygun yöntemlerle (kitapçık, broşür, makale, konferans, grup rehberliği faaliyeti, bireysel bilgilendirme vb.) bilgilendirme faaliyetleridir. n) Araştırma: Çeşitli problem durumlarına çözümler bulunması, mevcut imkânların daha verimli kullanılması için planlı ve sistemli bir şekilde verilerin toplanması, değerlendirilmesi ve uygun sonuçların elde edilmesi faaliyetidir. o) Yayınlar: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği hizmetinin amacına ulaşabilmesi için eğitici/bilgilendirici rehberlik faaliyetleri kapsamında personeli bilgilendirmeye yönelik hazırlanan her türlü doküman (makale, broşür, kitapçık vb.) yayın faaliyetidir.

p) Bireyi Tanıma Teknikleri: Bireyleri tüm yönleriyle tanımak üzere uygulanan, gözlem, görüşme, test ve anket uygulamalarını içeren tekniklerdir. r)Rehberlik ve Danışma Kurulu: 1) Merkezde; Personel Daire Başkanı başkanlığında, Sağlık Daire Başkanı, Sosyal Hizmetler Daire Başkanı, Eğitim Daire Başkanı, Rehberlik ve Danışmanlık Büro Amiri, Başhekim ve ilgili Daire Başkanlarından oluşan kuruldur.

2) İllerde; İl Emniyet Müdürü veya İl Emniyet Müdürünün görevlendireceği İl Emniyet Müdür Yardımcısı başkanlığında, Personel Şube Müdürü, Sosyal Hizmetler Şube Müdürü/Büro Amiri, Eğitim Şube Müdürü İl Emniyet Hekimi, Rehberlik ve Danışmanlık Büro Amirinden oluşan kuruldur.

3) Eğitim Öğretim Kurumlarında; Güvenlik Bilimleri Fakültesi Dekanı/Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürü/Polis Eğitim Merkezi Müdürü/Polis Koleji Müdürü Başkanlığında, Dekan/Müdür Yardımcısı,Sınıflar/Öğrenci İşleri Şube Müdürü,Personel Şube Müdürü, Hekim, Rehberlik ve Danışmanlık Büro Amirinden oluşan kuruldur. s) Rehberlik ve Danışma Büro Amirlikleri Faaliyet Takvimi: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin bir yıllık faaliyetlerini içeren programdır (EK-M). Faaliyet takviminde o yıl içerisinde yapılacak olan çalışmalar ayrıntılı olarak belirlenir ve bilgi vermek amacıyla ilgili birimlere gönderilir. t) Bilmesi gereken prensibi: Kişinin kendine veya çevresine zarar verme olasılığının olduğu durumlarda amirine verilmesi gereken bilgiyle sınırlıdır. Psikolojik sorunlu personelle ilgili herhangi bir bilginin kişinin izni alınmaksızın üçüncü şahıslarla paylaşılmamasıdır. u) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde Görevlendirilecek Personel: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde, Psikolog/Psikolojik Danışman (Emniyet Hizmetleri Sınıfı, Sağlık Hizmetleri Sınıfı, Eğitim ve Öğretim Sınıfı) veya bu konuda eğitim almış veya bu görevi yürütebilecek personeldir.

Görev ve Sorumluluklar Madde 5- Rehberlik ve danışma hizmetlerine ilişkin görev ve sorumluluklar aşağıda belirtilmiştir. a) Rehberlik ve Danışma Kurulunun Görev ve Sorumlulukları: Rehberlik ve Danışma Kurulu Ocak, Mayıs, Eylül aylarının ilk haftasında toplanır.

1) Dönem içindeki Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği faaliyet sonuçlarını, bir önceki kurul toplantısında alınan kararlar doğrultusunda değerlendirir, 2) Rehberlik ve Danışma faaliyetleri içerisinde yapılacak uygulamalara yönelik eğitici/bilgilendirici faaliyetlerin (broşür, bülten, kitapçık, konferans, anket çoğaltılması vb.) yapılmasını kararlaştırır, 3) Danışma sürecine dahil edilen veya sağlık kurumlarınca tedavileri yapılan personelin durumlarını görüşür. Psikososyal sorunları olan personel hakkında birim içinde yapılacak işlemler ve alınacak tedbirler hakkında karar alır, 4) Birim içinde psikolojik ve sosyal yönden sağlıklı ortam ve koşulların oluşturulması, moral ve motivasyonun artırılması amacıyla kurul başkanlarına danışmanlık yapar, 5) O ilin personel sayısı dikkate alınarak gerekli görülen İl Emniyet Müdürlüklerinde toplu birliklerin içerisinde ayrıca Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinin kurulmasına ve kaldırılmasına karar verir.

6) Gerekli görülen konularda görüş alışverişinde bulunur ve toplantı sonucunda EK-N'de belirtilen forma uygun olarak Toplantı Tutanağı tutulur, GİZLİ gizlilik derecesi ile Rehberlik ve Danışma Büro Amiri tarafından muhafaza edilir.

b) Personel Daire Başkanlığı uhdesinde bulunan Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin Görevleri 1) Eğitim Daire Başkanlığı ile koordineli olarak, Rehberlik ve Danışma Büro Amirlerine yönelik kurs, sempozyum gibi eğitim faaliyetlerini planlar, düzenler ve koordinasyonunu sağlamak, 2) Teşkilat personeline yönelik koruyucu ruh sağlığı konularında eğitici yayınlar (kitap, broşür, cd vb.) yayınlar hazırlamak,.

3) Koruyucu ruh sağlığı, psikososyal sorunlar, ruhsal risk faktörleri konularında Emniyet Teşkilatı genelinde bilimsel araştırmalar organize etmek, 4) Danışma faaliyetleri için yöntem ve araç geliştirilmesini organize etmek, 5) Yurtiçi ve yurtdışı benzer organizasyonlar ile işbirliği yapmak, 6) Dörder ay ara ile Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinden gönderilen verilerin Emniyet Teşkilatı genelinde analizini yapar, rapor hazırlar, önerilerde bulunmak, 7) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinin faaliyetlerine bilimsel destek sağlamak, 8) Öğrenci ve çalışan personelin Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği kanalı ile sevk edildikleri sağlık kurumlarından aldıkları Sağlık Kurulu Raporlarındaki tanıları tasnif etmek ve Sağlık İşleri Daire Başkanlığıyla koordinasyonu sağlayarak öğrenci yada personel hakkında yapılan işlem sonucunu öğrenmek ve kayıtlara almak, 9) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinin faaliyetlerinde standart bir uygulamayı sağlamak, uygulayıcıların mesleki gelişimlerine katkıda bulunmak, güncel bilimsel gelişmeleri tartışabilmek amacıyla yılda bir defa "Emniyet Genel Müdürlüğü Rehberlik ve Danışma Büro Amirlikleri ile Koordinasyon Toplantısı" düzenlemek, 10) Aylık olarak Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinden gönderilen verilerin analizini ve istatistiğini yapmak, 11) Yıllık faaliyet değerlendirme raporlarını, müteakip yılın Ocak ayının son haftasına kadar Personel Daire Başkanına sunmak. c) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin Görev ve Sorumlulukları: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği; 1) Mesleki ve psikososyal sorunları bulunan personeli dinlemek, çözüm önerilerinde bulunmak ve gerekirse personelin birim amirinden bilgi edinmek veya yapılacak işlemler hakkında bilgi vermek, 2) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine başvuran yada sevk edilen personele bireysel veya grupla psikolojik danışma faaliyetlerinde bulunmak, 3) Danışmanlık faaliyetleri içerisinde devamlı suretle Emniyet Hekimliği ve personelin problemlerinin çözümünde yardımcı olacak ilgili kurum içi ve kurum dışı, kişi ve birimlerle koordineli bir şekilde çalışmak, 4) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde görülen personelden sorun alanı Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinin sorumluluk sınırlarını aşabileceği değerlendirilenlerden; daha önce ruhsal bozukluk tanısı almış olanları, halen ruhsal bozukluk tedavisi devam edenleri,danışma sürecine rağmen psikososyal problemlerle baş etmede güçlük yaşayanları,fiziksel belirtilerin yoğun olarak eşlik ettiği kişileri, intihar niyeti/ girişimi olanları, hekim muayenesine ihtiyacı olduğu kanaatine varılanları tıbbi değerlendirme için Emniyet hekimliğine gönderilmesini önermek, 5) Personele uygulanan test, ölçek ve anketlerin sonuçlarını değerlendirmek ve kayıtlarını tutmak, 6) Görüşme sonucunda elde ettiği bilgileri, "BİLMESİ GEREKEN PRENSİBİNE" uygun olarak saklamak, 7) Birime yeni atanan personeli Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin hizmetleri hakkında bilgilendirmek (konferans, broşür, kitapçık vb.), Kurum içerisinde sağlıklı psikolojik ortam oluşturmaya yönelik eğitici konferanslar planlamak, 8) Danışma sürecine aldığı personelden gerekli gördüğünü birim içerisinde takip ve kontrol etmek için ilgili birim amiri ve diğer birimlerle koordineli olarak çalışmak,

9) Hastanenin psikiyatri servisine sevk edilenlerden görevine geri dönen personelin, çalışma ortamındaki tedavi, izleme, rehabilitasyon sürecinde hekim ile işbirliği yaparak katkı sağlar. Personele hastanede yapılan işlemler ile ilgili evrakı personelin bilgi dosyasında muhafaza etmek, 10) Polis Meslek Yüksek Okulları/Polis Eğitim Merkezi Müdürlüklerindeki Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği o birimdeki hizmetlerini aksatmayacak şekilde İl Emniyet Müdürlüğündeki personele de belli bir program dahilinde psikolojik danışma hizmeti vermek, 11) Psikososyal sorunlar açısından risk grubuna girebilecek personel/öğrencileri belirlemek amacıyla kadroya yeni atanan personele / okula yeni alınan öğrencilere Ek-D de örneği bulunan Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketini uygulamak, 12) Psikososyal risk faktörü sonuçlarını değerlendirerek, gerekli gördüklerini bireyi tanıma tekniklerini kullanarak danışma sürecine almak, 13) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin Dört Aylık Faaliyet Sonuç Raporunu (EK-J) hazırlamak ve düzenli olarak Merkezde bulunan Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine göndermek, 14) Merkez Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin talepleri doğrultusunda Yıllık Faaliyet Takvimini (EK-M) hazırlamak ve bu faaliyet takviminde belirlenen Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği hizmetlerini yürüterek, çalışma programını sürekli geliştirmek, 15) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği faaliyetleri hakkında Rehberlik ve Danışma Kuruluna bilgi vermek ve bu konuda kurula danışmanlık yapmak, 16) Mesleki gelişimini sağlayacak bilimsel aktivitelere katılmak, 17) Emniyet Teşkilatı genelinde Rehberlik ve Danışma faaliyetleri ile ilgili düzenlenen araştırmalara katılmak, 18) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği hizmetine yönelik Rehberlik ve Danışma Kurulu Başkanının vereceği diğer görevleri yerine getirmek, ile görevli ve sorumludur. d) Birim Amirinin Görev ve Sorumlulukları: 1) Birim amirleri, personel/öğrencide fark ettikleri düşünce ve davranış değişikliklerinde Personel/Öğrenci Sevk Formu (EK-A) doldurarak Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine göndermekle sorumlu ve yetkilidir, 2) Birime yeni atanan personele yönelik bu Yönetmeliğin beşinci bölümünde esasları ayrıntılı olarak belirtilen Yönetici Danışmanlığı faaliyetleri kapsamında yapılan " Oryantasyon Danışmanlığı " içerisinde Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği tarafından hazırlanan broşür, kitapçık, bülten vb. yayınları kullanarak personeli Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği faaliyetleri hakkında bilgilendirir, 3) Astları için Yönetici Danışmanlığı faaliyetleri yapar, diğer astlarının da bu faaliyetleri yürütmesini sağlar. Sağlık problemleri olanları Emniyet Hekimine, psikososyal problemleri olduğu değerlendirilen ve sık sık disiplin cezası almış olan öğrenci/personeli Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine sevkini sağlar, 4) Tedavi ve danışma süreci boyunca ve sonrasında sorunlu personele ait değişiklikleri izler, randevu verilen personele ait görüşme randevu formlarını muhafaza eder ve ilgili birimleri bilgilendirir, 5) Rehberlik ve Danışma faaliyetleri için gerekli olan belge ve formların ilgili birimlere zamanında ve "gizlilik" içerisinde ulaştırılmasını sağlar, 6) Emniyet Hekimi, Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği ile işbirliği yapar ve kendisine sunulan önerileri dikkate alır 7) Rehberlik ve Danışma faaliyetlerinin etkin yürütülebilmesi için uygun ortamın (gizlilik, yeterli zaman, randevuların aksatılmaması vb.) oluşmasına katkı sağlar.

8) Personele hastanede yapılan işlemlerin sonucunun birer nüshasını Emniyet Hekimliğine ve Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine ulaştırılmasını sağlar.

9) Rehberlik ve Danışma Kurulu Başkanının gerekli gördüğü durumlarda, Rehberlik ve Danışma Kuruluna katılır.

Diğer Hususlar Madde 6a) Mekan: 1) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine, faaliyetlerini yürüteceği, danışan personelin rahatlıkla ulaşabileceği, mahremiyetin korunabileceği uygun bir mekan tahsis edilir.

2) Rehberlik ve Danışma Büro Amirlikleri, görüşme ve çalışma odaları olmak üzere iki bölümlüdür.Görüşme odaları standart demirbaş malzemeden farklı olarak, daha rahat bir görüşmenin sağlanabileceği şekilde tefriş edilir. Çalışma odaları ise standart demirbaş malzeme ile döşenir.

3) Her türlü doküman gizlilik ilkesine uygun olarak kapaklı ve kilitli dolaplarda muhafaza edilir. b) Kıyafet: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde görevli personel, Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personelin kılık ve kıyafetine dair yönetmelik hükümlerine uygun olarak sivil giyinir. c) Görev/Nöbet: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde görevli personele başka bir görev verilmez. Yürüttüğü hizmetleri olumsuz etkileyecek, ilişkilerinde rol çatışmalarına yol açabilecek, disiplin koyucu niteliğinde olan görev/nöbetlere dahil edilmezler. d) Personel Eğitimi: 1) Üniversite ve ilgili birimlerle işbirliği yapılarak hizmet içi eğitim ve alanla ilgili bilimsel toplantı, kongre veya konferanslara katılmaları suretiyle, kadro personelinin mesleki gelişiminin sürekliliği sağlanır.

2) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği personeli kendi çalışma alanı ile ilgili lisansüstü eğitim yaparak alanında uzmanlaşmasına imkan sağlanır.

3) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği personelinin çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen Rehberlik ve Danışma hizmetleriyle ilgili bilimsel toplantılarda bildiri sunmaları sağlanır. e) Diğer Hususlar: 1) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği hizmeti, gerektiğinde personel ailelerine yönelik olarak da yürütülür.

2) Rehberlik ve Danışma Büro Amirlikleri faaliyetleri her türlü problemi hemen çözebilecek sihirli bir güç olarak görülmemelidir. Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinin faaliyetlerinden yardım gören danışanın bu yardımı almaya hazır ve istekli olması önemli bir husustur. Danışan değişmeye ve yeni yaşantılara açık olduğu ölçüde anılan hizmetlerin etkinliği artar. Bu hizmette psikolojik yardımın etkinliğinin ve veriminin danışandan danışana, konudan konuya, durumdan duruma değişiklik gösterebileceği kabul edilmelidir.

3) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde kullanılan bütün teknik, test ve anketler öngörü araçlarıdır. Hiçbir zaman kesin tanıyı sağlayamazlar. Psikolog/Psikolojik danışmanın görüşmeler sonucu vereceği nihai karar önemlidir. Bütün bunlar danışanın kendisini tanıması ve anlamasına yardım etmek için kullanılır. Bu tür araçların kullanılması hiçbir zaman danışmanlık faaliyetinin temel amacı haline getirilmemelidir.

4) Rehberlik ve Danışma hizmetinden yararlanmada Gönüllülük esastır.

5) Rehberlik ve Danışma hizmetlerinde Süreklilik esastır.

6) Rehberlik ve Danışma hizmetlerinde Gizlilik esastır.

7) Bireyin güçlü yanlarını vurgulamak esastır.

8) Rehberlik ve Danışma hizmeti sadece normalden ayrılan ve özel ilgilenmeye ihtiyaç duyulan personele değil tüm personele yöneliktir.

(9) Rehberlik ve Danışma insana ve onun kendisine ilişkin konularda karar verme hakkına saygı gösterme ilkesine dayanır.

10) Kendisini ilgilendiren konularda, en son karar verme hak ve sorumluluğu bireye bırakılmalıdır.

11) Rehberlik ve Danışma hizmetinin amacı sadece problemi saptamak değil işlevsel çözüm yollarını üretmektir. Bu süreçte personelin problemlerini kendisinin görmesi ve çözmeye çalışması esastır.

12) Rehberlik ve Danışma hizmeti birim içerisinde tüm personelin işbirliği ile yürütülür.

Personelin temel rehberlik anlayışına sahip olması gerekir.

13) Rehberlik test, teknik ve anketlerini uygulamak, sonuçları yorumlamak uzmanlık işidir.

14) Rehberlik ve Danışma hizmetinde bireyin psikolojik yapısını olumsuz etkileyen etmenlerin ortadan kaldırılmaya çalışılması, uygun sosyal ortamın hazırlanmasına yardımcı olmak esastır.

15) Her İl Emniyet Müdürlüğü ve Eğitim-Öğretim Kurumları için geçerli olabilecek tek tip bir Rehberlik ve Danışma programı yoktur. Her İl Emniyet Müdürlüğü ve Eğitim-Öğretim Kurumlarındaki Rehberlik ve Danışma Büro Amirlikleri personelin ihtiyaçlarını ve kendi imkânlarını göz önüne alarak bu ilkeler çerçevesinde bir program hazırlar.

İKİNCİ BÖLÜM Faaliyet Esasları Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine Sevk Esasları Madde 7a) Birim amirleri, yeni alınan/atanan öğrenci/personeli Personel Sevk Formu (EK-A) doldurarak Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine göndermekle yükümlüdür. b) Kişiler arası ilişkilerdeki güçlüklerini, uyum sorunlarını, sosyal sorunlarının yarattığı sıkıntılarını beyan ederek amirine başvuran ya da Yönetici danışmanlığı faaliyetleri sonucunda psikososyal problemleri olduğu tespit edilen personel için Personel/Öğrenci Sevk Formu (EK-A) düzenlenir ve Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine sevk edilir. c) Eğitim ve Öğretim Kurumlarına yeni alınan öğrencilerden problemli olanlar hakkında düzenlenmiş evrak (Personel/Öğrenci İzleme Formu; EK-B) atandığı yerdeki Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilir.

Takibi gereken bu personel ilk amiri tarafından Personel/Öğrenci Sevk Formu (EK-A) ile Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilir, d) Personel ihtiyaç duyduğunda psikososyal problemleri nedeniyle doğrudan Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine müracaat edebilir (yüz yüze ya da telefon ile). Personelin danışma sürecine alınabilmesi için Personel/Öğrenci Randevu Formu (EK-C) düzenlenerek personelin ilk amirinden Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilmesi istenir. e) Hekimlikçe yapılan sağlık muayeneleri sonucunda gerekli görülenler Personel/Öğrenci Sevk Formu (EK-A) düzenlenerek Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine sevk edilir. f) Psikososyal sorunlar açısından risk grubuna girebilecek öğrenci ve personeli belirlemek amacıyla yeni alındıklarında/ atandıklarında örneği EK-D'de bulunan Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketi toplu yada bireysel olarak uygulanır. Uygulanan anketteki sorulardan en az bir tanesine "Evet" yanıtı verenlerin tamamı psikolog/psikolojik danışman tarafından ön görüşmeye alınır. Ön görüşme sırasında, personelin Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketinde "Evet" yanıtı verdiği maddeler detaylı olarak değerlendirilir ve bu ankete verdiği cevapların doğruluğu sorgulanır. Bu görüşme sonucunda psikolojik açıdan risk grubuna girebileceği değerlendirilen personelin tamamına Kısa Semptom Envanteri (KSE) uygulanır.

Yapılan ön görüşme ve uygulanan Kısa Semptom Envanteri (KSE)'den elde edilen bilgiler doğrultusunda psikolojik yönden takip ve kontrolü gerektiren personel için, Personel/Öğrenci Randevu Formu (EK-C) düzenlenerek müteakip dönemlerde Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilmesi birim amirinden istenir, hekim tarafından muayene edilmesi gerektiği kanaatine varılanlar Hekimliğe yönlendirilir.

Ayrıca, psikolog/psikolojik danışman tarafından personelin kişilik yapısını tanımak ve uyum düzeylerini daha ayrıntılı değerlendirmek amacıyla Yönetmeliğin dördüncü bölümünde belirtilen envanter, test, anket ve tekniklerden de yararlanılabilir.

Elde edilen değerlendirme sonuçları Personel/Öğrenci Bilgi Formunda ilgili bölüme kaydedilir.

Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine Sevk Edilen Personele Yapılacak İşlemler Madde 8- Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine sevk edilen personele yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir. a) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine başvuran yada sevk edilen personeli daha yakından tanımak ve değerlendirme yapabilmek maksadıyla Yönetmeliğin dördüncü bölümünde ayrıntılı olarak belirtilen şekilde personel tanıma teknikleri kullanılır. Personelin problemlerinin çözümüne yardımcı olmak amacıyla psikolog/psikolojik danışman tarafından danışma süreci başlatılır.

b) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine başvuran yada sevk edilen personelin bilgileri Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği Kayıt-Takip Defterine (EK-F) kaydedilir ve bu personel için Personel/Öğrenci Bilgi Formu (EK-G) , takip edilmesine gerek duyulan personel için Personel/Öğrenci Danışma Özet Formu (EK-H) doldurulur.

1) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği Kayıt-Takip Defteri (EK-F): Bu deftere RDBA'ye başvuran veya sevk edilen tüm personelin özet bilgilen EK-F Şema1'de yer alan "Kayıt-Takîp Defteri Doldurma Talimatı"nda belirtilen şekilde kaydedilir.

2) Personel/Öğrenci Bilgi Formu (EK-G): Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine başvuran veya sevk edilen tüm personel ile ön görüşme yapılır ve EK-G de yer alan Personel/Öğrenci Bilgi Formu doldurulur. Müteakip görüşmelerde elde edilecek bilgiler Personel Bilgi Formunun ilgili bölümlerine eklenir.

3) Personel/Öğrenci Danışma Özet Formu (EK-H): Danışma sürecinde görüşülen konular Personel/Öğrenci Danışma Özet Formu (EK-H)'na kaydedilir. Yapılan her görüşmede Danışma Özet Formu tutularak görüşülen konular ve danışma sürecinin içeriği kayıt altında tutulur. c) Ön görüşme sonucunda başvuru yada sevk nedeninin önemine ve aciliyetine göre personel görüşmeye alınır yada müteakip danışma sürecine dahil edilerek personele randevu verilir. d) Müteakip zamanlarda danışma sürecine dahil edilecek personel için biri personelde diğeri amirinde bulunacak şekilde iki adet Personel/Öğrenci Randevu Formu (EK-C) düzenlenir. e) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde görülen personelden sorun alanı RDBA sorumluluk sınırlarını aşabileceği değerlendirilenlerden; 1) Daha önce ruhsal bozukluk tanısı almış olanlar, 2) Halen ruhsal bozukluk tedavisi devam edenler, 3) Danışma sürecine rağmen psikososyal problemlerle baş etmede güçlük yaşayanlar, 4) Fiziksel belirtilerin yoğun olarak eşlik ettiği kişiler, 5) İntihar niyeti/girişimi olanlar, 6) Hekim muayenesine ihtiyacı olduğu kanaatine varılanlar, EK-I'da örneği bulunan Personel Koordine Formu düzenlenerek Hekimliğe gönderilir. f) Hekimlikte varsa psikiyatri uzmanı yoksa Pratisyen hekim tarafından muayene edilen personel gerek duyulması halinde, sağlık kurumlarının ilgili birimlerine sevk edilir. Personelin muayene sonuçlan ilk amiri tarafından görüldükten sonra birer sureti RDBA ve hekimliğe gönderilerek hastanede yapılan işlemler hakkında bu birimler bilgilendirilir. g) RDBA personele hastanede yapılan işlemler ile ilgili evrakı ilgili personelin bilgi dosyasında muhafaza eder, h) Sağlık kurumlarına sevk edilen personele bu birimlerde yapılan işlemler Hekimlikçe ve Rehberlik ve Danışma Büro Amirlikleri tarafından takip edilerek durumları izlenir. Gerekli olanlar psikolog/psikolojik danışman tarafından danışma sürecine alınır. ı)Problemli olduğu tespit edilen öğrenci/personel izleme formu psikolog/psikolojik danışman, hekim ve birim amiri doldurulduktan sonra, kişiye ait RDBA ile İlgili diğer tüm belgeleri ile birlikte Rehberlik ve Danışma Büro Amiri tarafından ÖZEL gizlilik derecesi ve KİŞİYE ÖZEL kayıtlı olarak yeni atandığı yerdeki Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilir. j) Psikolog/psikolojik danışman tarafından, danışma süreci içerisinde personelin sorunları ile ilgili olarak, ihtiyaç duyulması halinde sıralı amirleri yada ailesi/arkadaşları ile görüşülerek bilgi alınır.

k) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği akış şeması EK-K'dadır. l) Personel hakkında tutulan EK-A, EK-B, EK-D, EK-E, EK-F, EK-H ve EK-I de yer alan formlar ÖZEL gizlilik dereceli olarak, EK-C form Tasnif Dışı olarak Personel Bilgi Dosyası içerisinde muhafaza edilir. Faaliyetler esnasında bilmesi gereken prensibine titizlikle riayet edilir. m) Yürütülen faaliyetler hakkında istatistiki bilgilerin yer aldığı sonuç raporları EK-J'deki form (Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği Dört Aylık Faaliyet Sonuç Raporu), hazırlanarak her toplantı sonunda, Merkez Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Rehberlik ve Danışma Sürecinin Temelleri Rehberlik ve Danışma Faaliyetleri Madde 9a) Danışma Faaliyetleri: Danışana rahatlık ve güven duygusu yaşayabileceği bir ortamda, karşılıklı iletişim kurarak, kendisini ve sorunlarını tanıması, kendisi ile ilgili daha gerçekçi bakış açısı geliştirmesi, sorunlarının farkına vararak daha tutarlı karar verebilmesi ve çözümlere ulaşabilmesi için uzman personel tarafından uygulanan düzenli ve profesyonel bir yardım sürecidir.

Danışma yönetmeliğin birinci bölümünde ayrıntısı ile açıklanan amaçlar doğrultusunda çeşitli nedenlerle uyum sıkıntısı çeken, kendini yalnız hisseden, başarısız ve değersiz gören kimselere, sorunlarının kaynağını ve çözüm yollarını görmede yardımcı olur. Ancak bireyin bu hizmetten yararlanabilmesi için kendini tanıma ve anlama hususunda gönüllü olması önemlidir.

1) Danışma Süreci: (a) Danışmanlık hizmeti, bu konuda eğitim almış kişiler tarafından verilen profesyonel bir faaliyettir. Danışana, danışma sürecinin sohbet veya arkadaşlık ilişkisi olmadığı, danışman tarafından anlatılmalıdır. (b) Danışma, danışman-danışan olmak üzere iki kişilik süreçtir. Gerekli durumlarda bu süreç grupla psikolojik danışma şeklinde de uygulanır. (c) Danışma, danışanın karar verme yeteneği kazanmasını ve problemlerin çözümünü hedefler. (d) Danışma süreci, danışanın yeni beceri, davranış ve tutum geliştirmesini sağlar. (e) Danışma süreci, danışman ve danışanın ortak sorumluluklarının olduğu bir süreçtir. (f) Danışma, danışmanlık gereksinimi duyan, danışanın yarar sağlayacağına inanan herkese açık tutulmalıdır. (g) Danışma rahat ve uygun bir ortamda verilmelidir. (h) Danışmada, doğru düşünebilme şartları oluşturulup, sonra telkin ve tavsiyeler yapılmalıdır.

2) Görüşmenin Başarılı Olması İçin Uyulması Gereken Kurallar: Başarılı bir görüşmede en önemli husus, psikolog/ psikolojik danışmanın kişiler arası ilişki becerileridir. Teknik becerilerinin yeterli olabilmesi için; danışman, danışanla olan etkileşiminde destekleyici, teşvik edici ve profesyonel davranmalıdır. Danışanın ne yaşadığını anlamak için; danışman iyi dinleme becerilerine sahip olmalı, elde ettiği bilgileri uygun ve yapıcı bir biçimde ortaya koyabilmek için iyi iletişim becerilerini geliştirmelidir. (a) Hangi bilgiye ihtiyaç duyulduğu, danışman tarafından bilinmeli, (ı) Problemin süresi, şiddeti, kişi için ne anlam taşıdığı, ne zaman başladığı? (ıı) Mevcut yaşam biçimi, nerede kiminle yaşadığı? (ııı) Ruh sağlığı öyküsü, aile ve çocukluğa ilişkin önemli olayların neler olduğu. (ıv) Eğitim ve meslek öyküsü vb. (b) Bilgilerin nasıl alınacağı belirlenmeli, (c) Bilgi alınırken esnek bir planlama yapılmalı, (d) Görüşme danışana özgürlük sağlayarak sürdürülmeli, (e) Çok konuşmadan etkin bir yönlendirme yapılmalı, (f) Danışanda kendisine önem verildiği duygusu hissettirilmeli, (g) Önerilen ilke ve beceriler katı bir talimname gibi uygulanmamalıdır.

3) Görüşmenin Başlangıcında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar: (a) Sessizlik fazla uzatılmamalı, (b) Danışanı, konuşmaya hazır olmadığı konularda konuşmaya zorlamamalı, (c) Bilgi almaya çalışırken danışanı duygularından uzaklaştırmamalı, (d) Danışanı ikna etme telaşına girmeyip, sakin ve kabul edici yaklaşılmalı, (e) Görüşme tarafsız ve yansız olmalıdır.

Modern uygulamada problemin çözümünde, kararların alınmasında ve uygulanmasında danışanın bizzat etkin olması öngörülmektedir. b) Rehberlik Faaliyetleri: 1) Rehberlik; bireyi tanıyarak problemlerini çözebilmesi, gerçekçi kararlar alabilmesi, çevresine dengeli, sağlıklı bir uyum sağlayabilmesi ve böylece kendini gerçekleştirebilmesi için uzman kişilerce bireye yapılan sistemli profesyonel bir yardım sürecidir.

Rehberliğin amaçları şu ana noktalarda toplanmıştır; (a) Bireyi tüm yönleri ile tanımak ve kendine tanıtmak, (b) Bireyin kendini gerçekleştirmesine yardımcı olmak, (c) Bireyin iç dünyası ve çevresiyle uyumlu olmasını sağlamak, (d) Bireye ihtiyaç duyduğu alanlarda bilgi vermek, (e) Bireyin kendisiyle İlgili alanlarda kararlar almasına ve uygulamasına yardımcı olmak, 2) Rehberliğin İşlevleri ve Çalışma Alanları: (a) RDBA hizmetlerinin tanıtılması: RDBA faaliyetlerinin hizmet alanları hakkında bütün personeli bilgilendirmek ve RDBA hizmetleri hakkında gene! bilgi vermek üzere yürütülen faaliyetlerdir. Bu faaliyetler duyuru, broşür, bülten, konferans vb. ile yürütülür. (b) Bireyi tanıma ve kendine tanıtma faaliyetleri: Bireyi tanımanın amacı, onun kendisini tanımasına yardımcı olmaktır. Bu amaç doğrultusunda aşağıdaki hususlarda bireye yardım eder: (ı) Mesleğin önem ve ciddiyetinin farkına varma, (ıı) Bir gruba ait olma, (ııı) Kendini genç erişkin biri olarak tanımlama, (ıv) Birey ve grup olarak sorumluluk bilinci taşıma, (v) Grup içinde kuvvetli ve zayıf yönlerini tanıma, (vı) Başka insanlarla ilişki kurma. c) Bilgilendirme faaliyetleri: Bilgilendirme faaliyetleri kapsamına; bireylerin başarılı ve uyumlu olması için çeşitli konularda (arkadaşlık ilişkileri, sevgi, saygı, hoşgörü, görgü kuralları, sosyal iletişim vb.) sistemli bir biçimde uygun yöntemler (kitapçık, broşür, makale, konferans, grup rehberliği faaliyeti, bireysel bilgilendirme vb.) kullanılarak yürütülen bilgilendirme ve yönlendirme gibi hususlar girmektedir. Bilgilendirme faaliyetlerinin amacı; eğitici/bilgilendirici rehberlik hizmetleri desteğini bireylere sağlamaktır. d) Bireysel ve grupla danışma faaliyetleri: Danışma bütün personele, yardıma ihtiyaç duydukları her konuda yapılır. Danışmada, danışman ve danışanlar arasında yüzyüze bir ilişkinin kurulması zorunludur. Danışmada, danışman ve danışanlar arasında kurulan ilişki karşılıklı saygı, güven, samimiyet, içtenlik ve gönüllülük esasına dayanmalıdır. Danışma yapılan bireyler, hasta gibi değil normal insanlar olarak kabul edilir. Danışmada .bireylerin eleştirilmesi ve yargılanması yanlış bir tutumdur. Danışanların kendileri ile ilgili karar verme hak ve sorumluluğu kendilerine bırakılır. Danışmada bireylerle kurulan danışma ilişkisi gizli, özel ve profesyonel bir ilişkidir.

e) Araştırma ve Değerlendirme Faaliyetleri: RDBA çalışmalarının geliştirilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan konularda araştırma, inceleme ve değerlendirme faaliyetleri yapılır. RDBA alanındaki yenilik ve gelişmeleri takip etmek amacıyla İhtiyaç duyulduğunda üniversitelerin ilgili bölümleri ve diğer kurumlar ile koordine sağlanır.

RDBA alanındaki sempozyum, konferans, yayın vb. faaliyetler takip edilir. f) İzleme faaliyetleri: Rehberliğin süreklilik ilkesi gereği, bireye yapılan yardımların değerlendirilerek istenen amaca ulaşıp ulaşılmadığının tespiti yapılır. Problemleri nedeniyle sağlık kurumlarına sevk edilen personele yapılan işlemler takip edilerek gelişimi hakkında bilgi edinilir.

Danışma Sürecinin Yapılacağı Fiziki Ortam Madde 10- Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerine, danışan personelin rahatlıkla ulaşabileceği ve faaliyetlerin mahremiyetinin korunabileceği uygun bir mekan tahsis edilir.

Bu merkezler görüşme ve çalışma odaları olmak üzere iki bölümlüdür. Görüşme odaları standart demirbaş malzemeden farklı olarak, daha rahat bir görüşmenin sağlanabileceği şekilde tefriş edilir. Çalışma odaları ise standart demirbaş malzeme ile döşenir. a) Görüşme odası; 1) İyi ışıklandırılmış ve yeterince havalandırılmış olmalıdır.

2) Görüşme odası çok büyük yada çok küçük olmamalıdır.

3) Görüşme odası, danışma sürecinin gizlilik ilkesi gereği olarak konuşulanların oda içerisinde kalacağı şekilde dışarıya kapalı olmalıdır. Danışma sırasında dış uyarıcıların danışanın ilgisini dağıtmaması, konuşulan konulara dikkatini toplaması için danışma odasının kapı ve pencereleri danışma sırasında kapalı tutulmalıdır. Görüşme esnasında kapıya EK-R'deki levha asılır. b. Çalışma odası; 1) Daha önce danışmaya alınmış personele ait dosyalar ve belgeler görünür yerde olmamalıdır. Danışma faaliyetleri ile ilgili tüm dosya ve belgeler çift kilitli ve kapaklı bir dolapta muhafaza edilmelidir.

2) Çalışma odasında bulunan telefon danışma boyunca görüşmeye kapalı tutulmalıdır.

Danışma Sürecinin Özellikleri Madde 11- Danışma sürecinin özellikleri aşağıda belirtilmiştir. a) Danışmada, danışanın sorunları ile başa çıkabilme becerisi ve karar verme yeteneği kazanması amaçlanır. b) Danışma, danışman ve danışan olmak üzere iki kişinin katıldığı bir süreçtir. Ancak bu süreç gerekli durumlarda grupla psikolojik danışma şeklinde de uygulanabilir. c) Danışmanın profesyonel bir yardım süreci olması nedeniyle, bu hizmetin sohbet veya arkadaşlık ilişkisi olmadığı danışana anlatılmalıdır. d) Danışma, danışman ve danışanın ortak sorumluluklarının olduğu bir süreçtir. e) Danışman, başkası adına karar verme, seçim yapma hakkına sahip olmadığı bilinciyle davranır; danışanla ilgili eleştirme, yargılama ve değerlendirme yapmamalıdır. f) Danışanın yeni beceri, davranış ve tutumlar geliştirmesi sağlanır. g) Danışma, danışman ile danışan arasında karşılıklı saygı, güven, içtenlik oluşmasını ve iki taraflı gönüllülüğü gerektirir. h) Danışma hizmeti, her türlü sorunu hemen çözebilecek bir güç olarak görülmemelidir.

Danışma hizmetinden yararlanan danışanın bu yardımı almaya hazır ve istekli olması önemlidir.

Danışan değişmeye ve yeni yaşantılara açık olduğu ölçüde, danışma hizmetinin etkinliği artar. ı) Danışma süreci, bazı bireyler için ancak belirli bir olgunluğa eriştikten sonra anlam kazanır. Danışan, değişmeye hazır hale gelmişse danışma sürecinden yararlanabilir.

j) Danışma hizmeti, rahat ve uygun bir ortamda verilir. Bireyi rahatsız edebilecek fiziki ve psikolojik ortamda bu danışma hizmeti verilmemelidir. k) Rehberlik ve Danışma faaliyeti her türlü sorunu çözebilecek bir hizmet değil, sınırlılıkları olan bir süreçtir. Psikososyal sorun alanlarının dışında kalan psikiyatrik tanı ve tedavi bu hizmetler kapsamında değildir.

Rehberlik ve Danışma İlkeleri Madde 12- Rehberlik ve danışma ilkeleri aşağıda belirtilmiştir. a) Rehberlik ve Danışma hizmeti, insana ve onun kendine ilişkin konularda karar alma hakkına saygı ilkesine dayanır. b) Rehberlik ve Danışma sürecinde, bireyin güçlü yanlarını vurgulamak esastır. Bireyin bedensel, zihinsel, toplumsal ve duygusal yönden, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda, bütünüyle geliştirilmesi amaçlanır. c) Rehberlik ve Danışma hizmetinde süreklilik esastır. d) Rehberlik ve Danışma hizmetinden yararlanmada gönüllülük esastır. Özellikle danışma sürecinde bireylerin paylaşmak istemediği bilgileri söylemeleri konusunda ısrar edilmemelidir. e) Rehberlik ve Danışma hizmeti, yararlanmak isteyen her bireye açıktır. f) Rehberlik ve Danışma sürecinde kendini ilgilendiren konularda en son karar alma hak ve sorumluluğu bireye bırakılır. g) Rehberlik ve Danışma hizmetinde kullanılan bireyi tanıma tekniklerini uygulamak, değerlendirmek ve sonuçlarını yorumlamak uzmanlık işidir. h) Rehberlik ve Danışma hizmeti gizlilik temeline dayanır. Bilgi paylaşımı "Bilmesi Gereken Prensibi"ne göre yapılır. ı) Rehberlik ve Danışma hizmetinde bireysel ayrılıklar göz önünde tutulur. j) Rehberlik ve Danışma hizmeti; sistemli, planlı bir biçimde ve profesyonel bir hizmet olarak verilir.

Danışma Sürecinde Danışmanın Dikkat Etmesi Gereken Hususlar Madde 13- Danışma sürecinde danışman aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir. a) Kabul: Danışma sürecinde, danışana önyargısız ve anlatılanları yargılamadan yaklaşmaya kabul denir. Psikolog/psikolojik danışmanın tüm yargılardan arınmış olması mümkün olmamakla birlikte, danışanı kabulünde koşul belirtmemesi danışma süreci açısından zorunludur. Danışan, danışma sürecinde kendine değer verildiğini hissetmek isteyeceği için kabul önemlidir ve danışan ile kurulan sözel veya sözel olmayan iletişimle gösterilebilir.

Sözel iletişim bilimsel kavramları kullanmayarak ve danışanın sosyo-kültürel özelliğine göre sözcükler kullanarak kurulabilir. Psikolog/psikolojik danışman danışanı anladığını sözel olarak ifade etmelidir. Sözel olmayan iletişim, psikolog/psikolojik danışmanın danışan ile göz teması kurarak, vücudunun yönünü danışana çevirerek, söylediklerini ilgili bir şekilde dinleyerek iletişimde beraber olduğunu göstermesi şeklinde belirtilebilir. b) Bölünmemiş İlgi: Psikolog/psikolojik danışmanın sözel ve sözel olmayan iletişimi devamlı olarak sağlamasıdır. Danışma kesintiye uğramamalıdır. Herhangi bir şekilde dışarıdan gelen uyarıcı veya danışmanın dışarıya vereceği bir tepki o anda danışma sürecine zararlı olabilir. c) Otantik Olma: Gerçek oluş veya içtenlik anlamına gelir. Psikolog/psikolojik danışman hiçbir yapay görünüş içine girmeden gerçek benliğini göstermelidir. Danışmada danışman, normal ilişkilerde çoğunlukla bulunmayan bu özelliği uygulayarak danışana bir model oluşturur. Bu süreçte, danışman eğer gerçek kişiliğini göstermez ise danışan bunu anlayabilir ve savunmaya geçebilir.

Danışmanın gerçek kişiliğini gizlemesi için harcayacağı çaba danışma sürecine olan ilgisini dağıtır ve olaylara hakim olmasını engeller.

d) Saydamlık: Psikolog/psikolojik danışmanın, danışma sürecinde kullandığı tüm davranışlarını içermelidir. Danışan, danışmanın davranışlarını şüpheye düşmeden anlayabilmeli ve görebilmelidir. Danışman mesleki sınırlarını bilmeli ve ona göre davranmalıdır. e) Kendini Açma: Psikolog/psikolojik danışmanın kendisi ile ilgili gizli bazı duygu ve düşüncelerini açıklamasıdır. Danışmanın kendini açmadaki ölçü ve derecesini; danışma konusu ve bu konunun ne zaman açılacağı, danışma sürecinin hangi aşamada olduğu, danışanın beklentileri ve duyarlılığı belirler. Danışman kendini açma davranışı ile danışana güven duygusu verir ve ona model oluşturur. Bu durum danışanın kendini daha rahat açmasını sağlar. Danışmanın kendini açması koşulsuz ve sonsuz değildir. Danışman sık sık kendini açma davranışı göstermemelidir. f) Empati (Eşduyum): Sempatiden farklı olan empati (eş duyum), psikolog/psikolojik danışmanın kendini bir an için danışanın yerine koyarak, onun nasıl bir ruhsal durum içinde olduğunu anlamaya çalışmasıdır.

Empati danışmanın danışanı "Bu durumda ben olsaydım ne hissederdim? Ne düşünürdüm? Ne yapardım?" sorulan ile incelemesidir. Danışman, danışan ile empati süreci oluşturması esnasında nesnelliğini (objektif oluşunu) kaybetmemelidir. Danışmanın danışana karşı sempati hissetmesi ya da onunla özdeşim kuruyor olması danışmanı huzursuz ederek sağlanacak yararı engeller.

Danışman, zaman zaman kendini danışanın yerine koyacak ve anlama sağladıktan sonra bu durumdan kurtularak danışanın sorunları içinde yaşamayacaktır.

1) Empatinin boyutları: (a) Danışanın hangi duygular içinde olduğunu anlamak duygu boyutu, (b) Danışanın hangi düşüncede olduğunu anlamak düşünce boyutu, (c) Danışanın içinde yaşadığı sosyal ve ekonomik ortamı anlamak ise kültür boyutudur 2) Empati için üç tür değerlendirme mevcuttur. Bu değerlendirmeler empatinin temelini oluşturur. (a) Benlik Değerlendirmesi: Danışmanın benzer durumları yaşadığında neler hissedeceğini düşünmesidir. (b) Normatif Değerlendirme: Benzer durumdaki diğer bireylerin ne hissedeceğine ve düşüneceğine dayalı değerlendirmedir. (c) Danışana Dayalı Değerlendirme: Danışanın belli durumlarda neler hissettiğine dayalıdır. Bu değerlendirmede normatif bilgi danışmanı etkileyebilir. g) Psikolojik Danışmanın Etik (Ahlaki) Kuralları: 1) Edinmiş olduğu bilgi ve becerileri, kendisinden yardım isteyenlerin (danışanların) iyiliği için kullanır.

2) Danışana saygılı davranmalıdır. Danışanı, kararlaştırılan saatte görüşmeye almalı, onu, içten, dikkatle ve ilgi ile dinlemelidir.

3) Görüşmenin gizliliğini korumalıdır. Danışana bu güvenceyi vermek, rehberlik ve psikolojik danışmanın temel kurallarından biridir. Ancak gizliliğin sınırları çizilmelidir. Çünkü danışman kendisine başvuran kişiye olduğu kadar çalıştığı kuruma ve içinde yaşadığı topluma karşı da sorumludur. Bu nedenle danışman, nelerin gizliliğini koruyacağını, nelerin gizliliğini koruyamayacağını, başlangıçta danışana bildirmelidir.

4) Danışan yada başkaları için açık ve yakın bir tehlike ortaya çıkınca, bu durum sorumlu yetkiliye bildirmeli ve durumun gerektirdiği ivedi önlemleri almalıdır.

5) Danışanı, kendi maddi yada manevi gereksinimlerinin doyum aracı gibi görmemelidir.

6) Var olan bilgisinin yetersizliğini kabul edip, sürekli olarak kendini geliştirme çabası göstermelidir.

7) Kendi yeterlik sınırların aşan olayları, ilgili kurumlara göndermeli, danışanı hiç bir zaman deneme aracı gibi kullanmamalıdır.

8) Mesleki bilgilerini, meslektaşlarıyla paylaşmalı ve tartışmalıdır.

9) Danışma ilişkisini, değer aktarma, yaşam felsefesi kazandırma süreci olarak görmemelidir. Danışanın seçme ve karar verme haklarına saygılı olmalıdır. Kendi dünya görüşünü, kendisinin geliştirmesi ve bunun mutluluğunu yaşaması gerektiğine inanmalıdır. Görevinin, danışanın kendi istekleri ile toplumun beklentilerini yakından tanımasına ve toplumla çatışmaya düşmeden, kendini gerçekleştirmesine yardım etmek olduğu bilmelidir. Burada kaçınılması gereken, değerleri tartışmak değildir. Değerleri tartışırken, belli bir değeri, yaşam felsefesini, siyasal yada dinsel görüşü aşılamaya çalışmamaktır.

10) Değerlerini, danışana davranışları ile yansıtmalıdır.

11) Meslek ahlakına ters davranan meslektaşlarını uyarmalıdır.

Psikolog / Psikolojik Danışmanın Nitelikleri Madde 14- Psikolog / Psikolojik Danışmanın nitelikleri aşağıda belirtilmiştir. a) Üniversitelerin Psikoloji/Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Sosyal Hizmetler bölümlerinde lisans düzeyinde öğrenim görmüş olmak. b) Tercihen yüksek lisans (Klinik Psikoloji, Psikolojik Danışma ve Rehberlik ya da Sosyal Hizmetler alanında) yapmış olmak. c) Tercihen alanıyla ilgili yabancı yayınları takip edebilecek düzeyde İngilizce bilmek. d) İyi seviyede bilgisayar kullanabilmek. e) Mesleğiyle ilgili eğitim faaliyetlerine katılmış olmak. f) Mesleğin gerektirdiği bilişsel yeterliliğe ve ilgiye sahip olmak. g) Başkalarını dinlemeye, anlamaya ve yardım etmeye istekli olmak. h) Kendisini başkalarının yerine koyarak empatik bir anlayış ve sezişe sahip olmak, dostça, esprili, dengeli, sabırlı, geniş görüşlü ve ölçülü olmak, ı) Kişilerle tarafsız, duyarlı, yakın ve sıcak ilişkiler kurabilmek. j) Kişileri olduğu gibi kabul etmek; onları değerlendirmeye, yargılamaya kalkışmamak. k) Başkalarının duygularının etki alanına girmeyecek, kendini onlardan bağımsız tutacak kadar güçlü olmak, l) Danışana saygı duyma ve sorunlarına içten bir ilgi göstermek, m) Danışanın gelişme gücüne inanmak, n) Danışanda geliştirmeyi hedef olarak belirlediği davranışları önce kendisi geliştirmiş olma ve danışana uygun bir model olabilmek, o) Alanında iyi yetişmiş olmaktır.

Danışma Sürecinin Amaçları Madde 15- Danışma sürecinin amaçları aşağıda belirtilmiştir. a) Danışma sürecinin verimli olması için danışma sürecinin amaçları belirlenmelidir. Bu durum; psikolog/psikolojik danışmanın çalışmasına yön verir, danışma sürecinin başarısını etkiler, ciddî bir İş olduğunun mesajını verir. Amaç belli değil ise danışma sürecinden olumlu sonuç alınmayabilir. b) Danışan, problemini anlatırken genelde probleminin sadece haberdar olduğu yanlarını ortaya koyar, genellikle probleminin nedenlerini kendi dışında olduğu inancını taşır, bu nedenle de psikolog/psikolojik danışmandan kendisini dış dünyayı daha iyi bir şekilde değiştirebilmesine olanak verecek beceri ve tepkilerle donatmasını bekler. c) Psikolog/psikolojik danışmana göre danışma sürecinin asıl amacı; danışanın gözlenen davranışları altında yatan, o zamana kadar geliştirdiği ve uyumunu engelleyen kavramları, değerleri ve tutumları değiştirmesine yardımcı olmaktır.

Danışanın Danışma Sürecinden Beklentileri Madde 16- Danışma sürecine katılan danışan bir veya daha fazla sayıda beklenti içindedir.

Bu beklentilerin netleşmesi danışma sürecinin başarısını etkileyen bir faktördür. Danışanın beklentisi karşılanmaz ise hayal kırıklığı, umutsuzluk ve tatminsizlik duygulan yaşayabilir.

Danışanın tüm beklentileri karşılanmasa bile büyük bir kısmının karşılanabilmesi, danışanın danışma sürecine olumlu yaklaşmasını sağlar. Danışan, danışma sürecinden problemi ile ilgili bir psikolog/psikolojik danışman görmek ister. Danışmanın güvenilir olmasını ve gizlilik ilkesine uymasını bekler.

Danışanın Problemlerinin Sınıflandırılması Madde 17- Danışanın problemleri aşağıdaki şekilde sınıflandırılır. a) Genel Beklenti Problemleri: Algı düzeyinde ortaya çıkan problemlerdir. Algı düzeyi; bireylerin var o!an durumları kendilerine göre değerlendirmeleridir. Birey çevreyi, yaşadığı ortamı, ilişkilerini rahatsız edici ve kendisi için tehlikeli algılar. b) Düşünce Problemleri: Bilişsel düzeyde ortaya çıkan problemlerdir. Bireyin kendisi ve çevresi hakkında olumsuz düşüncelere sahip olması şeklindedir. Zihinde olup bitenlerle dış dünyada olup bitenleri ayırt edemediği durumlarda ortaya çıkar. c) Davranış Problemleri: Toplum normlarına uygun olmayan davranışların bireyde varlığı halinde ortaya çıkar (hırsızlık, yalan söyleme, disiplinsizlik gibi). Ayrıca doğru davranışın aşırı derecede benimsenmesi de yanlış davranışların yapılmasından doğan problemler kadar önemli olabilir (aşırı derecede yardımsever olma gibi).

Danışma Sürecinin Aşamaları Madde 18- Danışma sürecinin aşamaları aşağıda belirtilmiştir. a) Başlangıç Aşaması : 1) Psikolog/psikolojik danışman psikolojik ve fizyolojik olarak sürece hazır olmalıdır. İlk görüşmede amaç danışan ile tanışmak, onunla iletişim kurmaya çalışmaktır. Bunu sağlayabilmek için danışman çok fazla soru sorma yolunu seçebilir. Ancak danışma süreci bir soru cevap süreci değil, karşılıklı diyalog gerektirir. Danışman çok soru sorar ise bu durumda danışan "Nasıl olsa o soruyor, ben cevaplıyorum. O soru sormadan benim bir şeyler anlatmama gerek yok." Diye düşünebilir. Bu da sürecin akışını olumsuz yönde etkiler.

2) İlk görüşmede psikolog/psikolojik danışman danışan hakkında değerlendirme yapmaya çalışmamalıdır. Sonraki aşamalarda, daha çok ipucu topladığı zaman değerlendirme yapmak daha sağlıklı olur.

Görüşme başlamadan önce danışanın sorunları hakkında genel bilgi edinmek psikolog/psikolojik danışmanın uygulayacağı yöntem açısından yararlıdır. Danışanın ismi, yaşı, sorunları danışmaya geliş nedenleri ve kimin gönderdiği hakkında vb. konularda bilgi toplanılmalıdır. İlk görüşmede amaç danışanın sorunlarının belirtilerini ve tüm kişiliğini değerlendirerek, onun sorunlarını azaltacak çözüm yolları üretebilecek bir hipotez oluşturmaktır.

Danışanın şimdiki şikayetlerini anlayabilmek ve kişiliğini tanıyabilmek için geçmişine bakmak gereklidir. Geçmiş yaşantılarının incelenmesi, danışanın rahatsızlık belirtilerinin geçmişi ve tipik davranışı hakkında bilgi sağlar.

3) Psikolog/psikolojik danışman sadece danışanın cevaplarını değil, kişiliğini de incelemek zorundadır. Neler anlattığı kadar, anlattıkları ile birlikte oluşan sözel olmayan ifade (beden dili) ve davranışları da önemlidir. En ufak, en gizli, en ilgisiz sözlere ve hareketlere kadar her şey dinlenmeli, gözlenmeli ve not edilmelidir.

4) Danışan, psikolog/psikolojik danışmanın kişiliğinin güvenilir, bilgisinin sağlam olduğunu görmelidir. Danışman tutarsızlık ve çelişkiler sergilerse danışan iç dünyasını açmaz.

Güven duygusunu geliştirmek danışmanın görevidir. Danışman çalışma düzenini hassas şekilde oluşturmalı ve konuşulanların görüşmenin yapıldığı yerde kalmasını sağlamalı, yani gizlilik ilkesini kesinlikle uygulamalıdır.

5) Psikolog/psikolojik danışman ve danışan sorunu birlikte çözmelidir. İkisi de üçüncü bir bireyin problemini çözümlemeye çalışır gibi olmalıdır. Yani danışan hem İncelenen, hem de inceleyendir. Danışman danışanı tek başına değiştiremez, birey kendini değiştirmeli ve iyileştirmelidir. b) Yapılandırma: 1) Psikolog/psikolojik danışman, danışan ile birlikte süreci yapılandırmalıdır. Görüşmenin süresi, yeri, özellikleri, hedefleri planlanarak görüşme yapılandırılır.

2) Yapılandırma, danışma surecinde belirsizliği ortadan kaldırır. Yapılandırmada belirlenecek en önemli hususlardan birisi "gizlilik ilkesi" dir. Bireyin kendisine yada yakınlarından birisine zarar verme ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda bu ilkenin bozulması gerekli olabilir.

Bu durumda sıralı amirlere konu hakkında bilgi verilmelidir.

3) Psikolog/psikolojik danışman, danışana süreç içindeki sorumluluğunun tek yönlü olmadığını, iki tarafın eşit sorumluluklar taşıdığını, değişmeyi kendisinin de istemesi gerektiğini, bu durumun bireyin kendisini tanıması ile mümkün olacağını belirtmelidir.

4) Yapılandırma, sürecin gelişimine göre ilerleyen görüşmelerde değiştirilebilir ve yeni eklemeler yapılabilir. İlk görüşmede önemli olan olumsuz etki yaratmamaktır. Olumsuz etki yaratmak kolay ve dikkat çekicidir. Psikolog/psikolojik danışman bu durumu en aza indirmelidir. c)Sonlandırma Süreci: 1) Danışma Oturumunun Sona Erdirilmesi: Danışma sürecinde, görüşmeye başlarken, danışanla iletişim kurmak, danışmaya hazırlamak ne kadar önemliyse, bitirirken de sonuca hazırlamak o kadar önemlidir. Danışma oturumu uygun bir şekilde sonlandınlmazsa, gelecek görüşmeye kadar danışanın kendisine ve psikolog/psikolojik danışmana olan güveni zayıflayabilir.

Psikolog/psikolojik danışman, oturumun sonuna doğru danışanı kapanışa hazırlamalıdır.

Psikolog/psikolojik danışman, danışma süresini aşmamaya dikkat etmeli; sürenin bitmesine birkaç dakika kala, zamana dikkat çekilerek görüşme özetlenmelidir.

2) Oturumun Süresi: Danışma oturum süresinin belirlenmesinde; sorununun türü, yoğunluğu, danışanın olgunluk, yaş ve seviyesi ile kurumun çalışma tarzı gibi faktörler dikkate alınır. Bir danışma oturumu için öngörülen süre genellikle 45-50 dakikadır.

3) Görüşme Sıklığı: Danışanın sorununun türü ve yoğunluğu dikkate alınarak, görüşmenin hangi sıklıkta yapılması psikolog/psikolojik danışman tarafından planlanır. Ayrıca danışan da ihtiyacı doğrultusunda görüşme talebinde bulunabilir.

4) Danışma Sürecinin Sona Erdirilmesi: Danışma sürecinin ne kadar sürede tamamlanacağı ve hangi şartlar altında tamamlanmış sayılacağına ilişkin kesin bir ölçüt yoktur.

Buna rağmen belirlenebilen genel ölçütler şunlardır: (a) Danışma sürecinin başında belirlenen amaç veya amaçlara doğru ilerleme kaydedilmesi, (b) Danışanın kendini tanıması ve problemiyle baş edebilme becerisinde belirli bir yeterlilik seviyesine ulaşması, (c) Danışanın, psikolog/psikolojik danışmanı sorunlarını çözen bir kişi olarak görmemesi ve artık sorunların kendisi tarafından çözümleyebileceğine yönelik içgörü kazanması.

5) Danışma Sürecini Sonlandırma Türleri: Danışma sürecinin sona erdirilmesi, danışman ve danışanın karşılıklı kararıyla, danışman yada danışanın teklifi veya ortaya çıkan yeni şartlar nedeniyle olur. (a) Danışanın Danışmayı Kesmesi: Danışan kendi isteğiyle görüşmeyi bitirebilir. Bu durumda, psikolojik yardım hizmetinin kendisine açık olduğu ve tekrar yararlanabileceği danışana hatırlatılır. (b) İsteğe Dayanan Sona Erdirme: Danışanın olumlu gelişme ve değişmeler göstermesi ile gelecekte karşılaşacağı sorunlarla baş edebilme becerilerini kazandığında, danışan ve danışmanın, danışma sürecini sona erdirmeye beraber kararlaştırmasıdır.

(c) Zorunlu Sona Erdirme: Bazı durumlarda danışma ilişkileri henüz son aşamasına ulaşmadan, tarafların kontrol edemeyeceği danışman veya danışana ait dış şartlar sebebiyle (atama, istifa, emeklilik vb.) danışma sürecinin sona erdirilmesi zorunluluğu doğabilir. Bu durumda, mevcut zaman, sonlandırmanın planlanmasına yönelik değerlendirmelidir. Danışan için psikolojik danışmanın devam etmesinin gerekli olduğu durumlarda sürecin başka bir danışmanla sürdürülmesi önerilir.

Görüşmede Üzerinde Durulması Gereken Konu Başlıkları Madde 19- Görüşmede üzerinde durulması gereken soru başlıkları aşağıda belirtilmiştir. a) Danışanın adı, soyadı, yaşı, danışmaya gönderen kişinin adı, b) Gizlilik ilkesinin açıklanması, c) Danışanın geliş nedeni veya nedenleri; 1) Sorun alanlarının açıklanması ve belirlenmesi, 2) Danışanın gerçeklerine göre sorun alanlarının belirlenmesi, 3) Sorun alanlarının başlaması ile ilişkili durumlar, d) Sorun alanlarının geçmişi, e) Sorun alanlarının giderilmesi için başvurulan çareler, f) Danışma sürecinden beklentiler, g) Danışanın yaşadığı ortam; 1) Aile yapısı, geçmişi ve ilişkileri, 2) Çocukluk öyküsü, 3) Eğitim ve öğretim yaşamı, 4) İş hayatı, 5) Toplumsal ilişkileri.

6) Sosyal destek kaynakları (aile, arkadaş, yakın ilişki vb.) h) Kız-erkek arkadaşlıkları, ı) Gelişimi, geçirdiği hastalıklar, kazalar, saldırganlık eğilimi, j) Boş zamanı değerlendirme aktiviteleri ve alışkanlıkları, k) Gelecekten beklentileri, umutları, planları, l) Değerlendirmenin açıklanması.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Personeli Tanıma Teknikleri Personeli Tanımak ve Psiko-Sosyal Durumları Hakkında Bilgi Elde Etmek Amacı İle Uygulanması Gerekli Olan Teknikler Madde 20a) Personel/Öğrenci Bilgi Formu (EK-G): Bu form Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine sevk edilen ya da başvuran personelin, bireysel ve sosyo-kültürel özellikleri ile mesleki ve sosyal hayata uyum durumları hakkında bilgi edinmek amacıyla kullanılır. b) Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketi: Personel ve öğrencilerden risk grubuna girebileceklerin değerlendirilmesi amacıyla, on bir maddeden oluşan, evet hayır şeklinde cevaplanan bir ankettir. Personel ve öğrencilere alım ve atama esnasında toplu veya tek tek olarak uygulanır.

Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketi, mesleki ve sosyal hayatında bireyin uyumu açısından risk yaratabilecek önemli sorun alanlarını hızlı biçimde gözden geçirmek için hazırlanmıştır. Tek başına sorunun ciddiyetini belirlemez. Puanlaması yoktur. Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketi, RDBA'nin personel/öğrenci kitlesi karşısında hangilerini daha öncelikli olarak görüşmeye çağıracağını belirlemede yardımcı olması amacı ile hazırlanmıştır. Anket sonucuna göre benzer sorun alanları olanlara yönelik gerekirse yapılabilir. (Örneğin : Yurtdışı görevinde bulunan bir personelin ailesinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık güvencesinin devam edip etmediği konusunda bilgi alması için ilgili birimlere yönlendirmek gibi.) c) Kısa Semptom Envanteri (KSE): Çeşitli psikolojik sorunları belirlemek amacıyla kullanılan, 53 madde, 9 alt ölçek ve ek maddelerden oluşan, 0-4 arası puanlanan Likert tipi ölçektir. Yeni atanan/alınan personel/öğrencilere uygulanan Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketi ve öngörüşmeden elde edilen bilgiler doğrultusunda belirlenen grubun tamamına toplu olarak uygulanır.

Değerlendirme sonuçlarına göre ruhsal açıdan risk grubuna girebileceği değerlendirilen personel danışma sürecine alınarak durumları yüz yüze yapılan görüşmede ele alınır. İhtiyaç Duyulması Halinde Kullanılacak Teknikler Madde 21- Danışma süreci içerisinde personeli daha yakından tanımak ve değerlendirmek maksadıyla ihtiyaç duyulduğunda uygulanabilecek bazı tekniklere ait özet bilgiler aşağıda yer almaktadır. RDBA'de görevli personel bu teknikleri almış olduğu eğitim, mesleki tecrübe ve bilgisi ölçüsünde kullanır. Bu tekniklerden elde edilen bulgular RDBA tarafından personel için açılan Personel/Öğrenci Bilgi Dosyası içerisinde, Personel/Öğrenci Bilgi Formunun ilgili bölümüne kaydedilir. a) Durumluk Sürekli Öfke İfadesi Envanteri (DSÖİE) Bireylerin belli durumlarda yada genelde yaşadığı öfke duygusunun derecesini ve bu duygunun İfade ediliş biçimini ölçmeyi amaçlamaktadır. Öfke puanları yüksek olan bireylerin kişisel ilişkilerinde çatışma, psikolojik ve fizyolojik sorunları olabileceği değerlendirilmektedir.

b) Sosyotropi-Otonomi Ölçeği (SOÖ) Bireylerin, diğer bireylerle ilişkilerinde bağımlı (Sosyotropik) ve özerk (Otonom) olma özelliklerini ölçmektedir. Sosyotropik kişilerin, olumlu kendilik İmgelerini sürdürebilmeleri, kendileri için önemli olan kişiler tarafından onaylanmaları, sevilmeleri, sayılmaları ve önemsenmelerine bağlıdır. Önem verilen kişiler tarafından onaylanmama bu bireylerin depresyona girmesine yol açabilmektedir.

Otonom kişiler ise çevrelerinde olan biten şeyleri kontrol etmeye ve başarılı olmaya yoğun gereksinim duymaktadırlar. Bu kişilerin başarısızlık yaşadıklarında yada özgürlüklerinin ellerinden alındığını hissettiklerinde depresyona girdikleri gözlenebilmektedir. c) Rotter iç Kontrol - Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ) Bireylerin, davranışlarının sonuçlarını nasıl değerlendirdiği ölçülmektedir. Bireyin yaşantısının, kendisinin yada kendi dışındaki odakların (şans - kader) kontrolünde olduğuna yönelik inancı, psikolojik sağlığını etkilemektedir. Dış kontrollü bireylerin psikolojik sağlıklarında sorun görülme sıklığı daha fazladır. d) Otomatik Düşünceler Ölçeği (ODÖ) Bireylerin kendilerine yönelik olumsuz algılan ölçülmektedir. Bireylerin kendilerine yönelik olumsuz algılarının sıklığının ve şiddetinin artması bireyin psikolojik sorunlara eğiliminin artmasına yol açabilmektedir. e) Sosyal Karşılaştırma Ölçeği (SKÖ) Bireylerin başkaları ile kıyaslandığında kendini çeşitli boyutlarda nasıl gördüğüne ilişkin algıları ölçülmektedir. f) Problem Çözme Envanteri (PÇE) Bireyin problem çözmede kendine güvenini, bireysel kontrol duygusunu ve yaklaşım biçimini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Kendini problem çözmede güvenli, kontrollü hisseden ve problemlerden kaçma yerine, yüzleşmeyi seçenlerin daha az kişisel problem bildirdikleri, kendilik algılarının daha olumlu olduğu, sosyal kaygılarının daha az olduğu, kişisel ilişkilerde daha atılgan oldukları, fizyolojik ve psikolojik sağlıklarının daha iyi olduğu belirtilmektedir. g) Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği (FOTO) Bireylerin kendisini ve dünyayı değerlendirirken kullandığı mutlak ve katı sınırları tespit etmeyi amaçlamaktadır. Ölçek bireylerin, mükemmeliyetçi tutum, onaylanma ihtiyacı, bağımsız tutum, değişken tutumları hakkında bilgi vermektedir. h ) Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) Bireyin geleceğe yönelik olumsuz beklentileri ölçülmektedir. Umutsuzluk, depresif bozukluğun temel özelliklerinden birisi, intihar eğilimlerinin belirleyicisi olduğu ve bazı fiziksel rahatsızlıklarla da ilişkili olduğu için ölçülmesi önem taşımaktadır. ı) Beck Anksiyete Envanteri (BAE) Bireylerin yaşadıkları anksîyete belirtilerinin kullanılmaktadır.

sıklığının

belirlenmesi

amacıyla

j) Beck Depresyon Ölçeği(BDÖ) Bireylerin yaşadıkları depresyon belirtilerinin sikliği ve şiddetini belirlemek amacıyla kullanılır.

k) Beier Cümle Tamamlama Testi(BCTT) Bireylerin, gelecek ve geçmiş hakkındaki duyguları, anne-baba, aile, arkadaş ilişkileri ve genel uyum durumu hakkında bilgi verir. l) Durumsal, Sürekli Kaygı Envanteri(DSKE) Bireylerin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerini ölçmek için kullanılır. Durumluk kaygı, bireyin belirli bir anda ve belirli koşullarda kendini nasıl hissettiğini belirler. Sürekli kaygı ise bireyin içinde bulunduğu durum ve koşullardan bağımsız olarak genellikle kendini nasıl hissettiğini gösterir. m) SCL 90- R Stresin neden olduğu olumsuz belirtilerin düzeyini belirlemek amacıyla kullanılmaktadır.

Psikiyatrik belirti ve yakınmaları içeren 9 alt ölçeği vardır.

Danışma Sürecinde Uygulanacak Sözel Teknikler Madde 22a) Açıklama ve Yansıtma: Açıklama, danışanın belirttiği sorunu açıklayıcı bilgi vererek ifade etmektir. Yansıtma, sorunu aynı sözcüklerle karşı tarafa ifade etmektir. Açıklama ve yansıtma, danışanın belirttiği duygu ve düşünceleri daha anlaşılır duruma getirmek için verilen tepkilerdir. Yansıtma danışanın verdiği bütün bilgiyi bir araya toplar. Aynı zamanda da psikolog/psikolojik danışmanın, danışanın o zamana kadar söylediklerinden ne anladığını kontrol etmesine yarar. Danışman bunu yaparken bir yandan da danışanın tepkilerini gözlemlemelidir. O zamana kadar görüşülen konulara açıklık getirip daha ileri görüşmeler için zemin hazırlar. Bu teknik sayesinde danışan dinlenildiği ve anlaşıldığı mesajını alır, kendi söylediklerini duyma olanağı bulur. Açıklama ve yansıtmanın düzeyleri aşağıdaki şekilde olur; 1) İçeriğin açıklanması ve yansıtılması, konuşmada söylenen sözlerin anlaşılmasıdır, 2) Duyguların açıklanması ve yansıtılması, süreç içinde psikolog/psikolojik danışmanın gözlemlerinden yola çıkarak, danışanın duygularının ifade edilmesidir, 3) Sözel olmayan davranışlara göre açıklama ve yansıtma yapılabilir.

4) Açıklama ve yansıtma yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar; (a) Açıklama ve yansıtma uzun cümlelerle yapılmamalıdır, (b) Açıklama ve yansıtma soru cümleleri ile değil, düz cümle kurularak yapılmalıdır, (c) Açıklama ve yansıtma, objektif olarak yapılmalı, danışanın verdiği bilgiler psikolog/psikolojik danışman tarafından yorumlama ve ekleme yapılmadan özetlenmelidir, (d) Açıklama ve yansıtmada amaç, düşünceler arasındaki ilişki veya çelişkileri göstermek olmamalıdır. b) Yorumlama: Danışanın ifade ettiği duygu, düşünce ve davranışlar arasında bağlantı kurma ve bunların farkında olunmayan nedenlerini gösterme yada açığa çıkarma tekniğidir. Yorum yapmanın genel amacı, derindeki duyguların farkına varılması, duygu ile davranışların yüzleşmesini sağlamaktır. Yorumlama erken ve sıkça kullanılır ise danışanda buna bağlı olarak bir direnç doğabilir veya psikolog/psikolojik danışmandan sürekli yorum yapma beklentisi içine girebilir.

Yorumlama yaparken aşağıdaki özelliklere dikkat edilmelidir; 1) Psikolog/psikolojik danışman yorumlamayı yeterli ve sağlam verileri olmadan yapmamalıdır. Aksi halde yaptığı yorum büyük bir ihtimalle yanlış olabilir.

2) Danışanın da yoruma hazır olması gerekir. Danışan yorumu kabul etmek istemiyor ise, danışman yorumunu kabul ettirmek için doğruluğunu ispata çalışmamalıdır.

c) Yüzleştirme : Danışanın sözlerindeki veya sözleri ve davranışları arasındaki çelişkiye dikkat çekmek için kullanılır. Danışma sürecinin ilk aşamalarında yapılması danışan üzerinde olumsuz etki yaratabilir. Psikolog/psikolojik danışman ile danışan arasında belli bir etkileşim oluştuktan sonra yapılmalıdır. Danışmanın danışanı algılaması ile, danışanın kendini algılaması arasında çelişki mevcut olduğu durumlarda kullanılabilir. Kişinin gerçek benliği ile idea benliği arasında uyum olduğunda, kişinin kendi benliğini algılaması ile başkaları tarafından algılanması aynı olur. Bu teknik örneğin, gerçek benlik ile idea benlik arasında tutarsızlık varsa, kişinin yaptıkları ve yapmak istedikleri aynı yönde değil ise kullanılabilir. d) Dinleme: 1) Psikolog/psikolojik danışmanın danışanla iletişimini, hoşgörü içinde, önyargısız, ilgi ve anlayış ortamında sürdürmesi gerekmektedir. Danışanı anlamak ve ona güven vermek için iyi dinlemek temel koşuldur.

2) Seçerek dinleme, danışmana problemle İlgili gerekli ve sağlam bilgileri sağlayan, danışana güven veren en iyi dinleme biçimidir. Danışman, danışan ve problemi ile ilgili olan, dikkat çekici bir ifade yada sözcük ortaya çıkana kadar pasif dinleyici olarak kalmalıdır. Seçerek dinleme, danışanın yakınmalarını ve belirtilerinin nedenlerini araştırmaya yönelmiş bir güdülenme içinde yapılır.

3) Danışanı anlamak ve yardım etmek, psikolog/psikolojik danışmanın bilgisini, yeteneklerini ve elindeki olanakları gerçekçi bir şekilde değerlendirmesine bağlıdır.

Psikolog/psikolojik danışmanın her türlü sorumluluğu yüklenmesi, gereksiz konuşmalar yapması, geçersiz ve boş vaatlerde bulunması kendisini güç duruma düşürebilir.

4) Dinleme danışma sürecinin önemli bir boyutudur. Psikolog/psikolojik danışman danışanın söylediklerini tartarak ve düşünerek dinlemelidir. Danışanın konuyu başlangıç ve bitiş cümleleri ile kullanıldığı imalar, hangi noktalara önem verdiğinin göstergesi olabilir.

5) Psikolog/psikolojik danışman dinlerken bir yandan da danışanın hareketlerini takip etmelidir. Bu hareketler onun verdiği mesajın bir bölümünü oluşturur. Danışman kişiyi gözleyerek, onun sözlerinin ardındaki duyguları görebilir. Personelin her hareketi duygularını yansıtmayabilir, fakat hepsi gözlenebilir. Danışanın söyledikleri ile hareketlen arasında bir çelişki var ise danışman bunu not etmelidir. Danışman bu belirtilen dikkatli kullanmalıdır. Bütün kişiler aynı değildir ve değişik insanlar aynı durumlarda çok farklı tepkiler gösterebilir. Belirtilerin ne anlama geldiği danışanın kendisine sormak en iyi yoldur. Böylece danışan davranışlarının farkına varır ve hareketlerinin sorumluluğunu üzerine alır. Bu tavır kişinin kendisine karşı sorumluluğunu güçlendirir. Gözlenmesi gereken bazı belirtiler şunlardır. (a) Masada tempo tutmak, kağıt karalamak, elindeki kalemle oynamak, başını avuçlarına dayamak sıkıntı belirtileridir. (b) Danışmaya gelen koltuğa kendini gömerek, gözlerini danışmana dikerek ve iğneleyici yorumlar yaparak nefretini ve diğer olumsuz duygularını sergiler. (c) Gözlerini ovuşturmak, kulağını çekiştirmek, kısa kısa nefes almak, ellerini ovuşturmak veya sık sık duruşunu değiştirmek sinirlilik belirtisi olabilir. (d) Otururken danışmana doğru eğilmek, ilginin, dostluğun ve açıklığın belirtileri olabilir. e) Sessizlik-Susma: Etkili danışma, danışanın katılımı ile gerçekleşmektedir. Bu da danışanın konuşmasını gerektirir. Ancak, danışanın kendisini, dünyasını öğrenmesinde, bu öğrenmeyi anlamlı bir bütünlüğe kavuşturarak amacına ulaşmasında, konuşması kadar, düşünmesi de gerekmektedir.

Danışmada sözel ilişkinin yanında, etkili ve yapıcı bir biçimde kullanılmak koşuluyla, sessizlik ve susma da sıklıkla baş vurulan bir yoldur.

Danışmada sessizliği dağıtmak için çabalanmamalıdır. Yapılacak olan danışmanın, sessizliğin nedenini ve anlamını algılamasıdır. Susma, psikolog/psikolojik danışman için de söz konusudur. Örneğin, danışanın konuşması yada bir sorusu karşısında danışmanın susması, danışanın daha çok bilgi vermesinin yada konuşmasının beklendiği anlamını taşıyabilmekte ve danışanı yeniden konuşmaya yöneltebilmektedir.

Danışanın susması da, danışmana karşı tepki göstermemesinin bir belirtisi diye değerlendirilmemelidir. Örneğin, görüşmenin başlangıcındaki susma, danışmayı yanlış algılamaktan ileri gelmiş de olabilir.

Kimi zaman danışanın, danışmayı bir soru-cevap ilişkisi olarak değerlendirdiği ve soru sorulması için beklediği olmaktadır. Sessizlik ayrıca danışanın kendisi ve duyguları üzerinde düşünmesi nedenine de dayanabilmektedir. f) Onaylama: Danışanın söylediklerine baş sallayarak, "hımm, yaa, evet" diyerek tepkide bulunmaktır.

Güdümsüz danışanların kullanmayı tercih ettikleri onaylama tekniği, danışmanın danışanı dinlediği ve anlamaya çalıştığı mesajını vermeli ama onun her söylediğini doğru bulduğu anlamına gelmemelidir. g) Destekleme: Destekleme, danışanı, duygu ve düşüncelerini incelemeye, kendini tanımaya ve değişik davranış tarzlarını denemeye teşvik etmektir. Danışana probleminin sadece kendisine özgü olmadığının, sorunlarından kurtulabileceğinin, kendisinin zayıf, güçsüz, yetersiz olmadığının, çalıştığı taktirde başarılı olabileceğinin söylenmesi desteklemeye örnek olarak verilebilir.

Destekleme tekniğinin sık sık kullanılması halinde fayda yerine zarar getirmesi söz konusudur.

Danışanın sorunlarını, kendisine ve çevresine karşı tutumunu iyice anlamadan destekleyici konuşmalar yapmak, onda, yeterince anlaşılmadığı ve kendisinin hafife alındığı duygusu uyandırabilir. Destekleme tekniği kullanılırken danışanın olgunluk düzeyini, şikayetlerinin yoğunluk derecesini dikkate almak gerekir. h) Cesaret Verme: Destekleme tekniğiyle benzerlik gösteren cesaret verme tekniği danışanı yetersiz ve değersizlik duygularından kurtarıp kendine güven kazanmasını sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Danışana, kendini tanıma, anlama ve yönetme konusundaki girişimlerinin yerinde olduğunu söylemek ve bu yolla davranmaya teşvik etmek, cesaret vermek, yüreklendirmek olarak nitelendirilmektedir. Ancak bunu yapmak için psikolog/psikolojik danışman danışanın gerçekten teşvik edilecek olumlu davranış belirtileri gösterdiğinden emin olmalıdır. Aksi halde cesaret verici tepkiler danışana farklı mesajlar verebilir. ı) Soru Sorma: Soru sorma, iki kişinin sözel iletişimde bulunduğu hemen her durumda kullanılan bir tekniktir. Danışma sürecinde de psikolog/psikolojik danışman bazı hallerde danışana soru sorabilir. Ancak soruların belli bir cevaba zorlayıcı, kapalı uçlu sorular olmaması gereklidir. Çünkü böyle soruların cevabı kısa olacağı için yeni bir sorunun sorulmasını gerektirir ve giderek danışma bir tür sorgulamaya dönüşebilir. Güdümsüz danışmanlar, soru tekniğinin mümkün olduğu kadar az kullanılması gerektiği, çünkü soru tekniğinin danışanda alışkanlık yaratacağı görüşündedirler. Gerçekten bir an önce teşhis koyma kaygısı danışmanı çok kere iyice olgunlaşmamış, yetersiz bilgilere dayalı yargılara götürebilmekte ve danışman bu yargıları kesinleştirmek amacı ile danışanı soru yağmuruna tutarak görüşmenin doğa! akışını bozmaktadır.

j) Bilgi Verme: Danışma sürecinde bazen danışanın belli bir olgu hakkında bilgiye ihtiyacı olabilir.

Aslında bilgi verme rehberlik hizmetlerine özgü bir işlev olup, danışma bilgi verme işi değildir.

Bununla birlikte, danışan belli bir konuda bilgi isterse, psikolog/psikolojik danışman, danışma sürecinin bilgi vermek demek olmadığını ileri sürerek, danışanı bilgi kaynağına göndererek o anda danışmanın akışını durdurabilir. Çünkü danışanın sorunu o bilgiyi edinmekle çözülebilir yada başka bir yöne çevrilebilir. Bu nedenle danışman, elinden geldiği kadar, istenilen bilgiyi sağlamaya çalışmalı, ama bunu yaparken danışma yapmadığının bilincinde olmalıdır. k) Tavsiye Etme: Danışma süreci başkalarına akıl verme, tavsiyede bulunma işlemi değildir. Ancak, danışma süreci sırasında tavsiye vermeyi gerektiren durumlar ortaya çıkabilir. Özellikle başkalarının görüşüne önem veren danışanlar tavsiye almak için danışmana başvurmaktadırlar. Böyle bir istek geldiği zaman ve psikolog/psikolojik danışman da danışanı yeterince tanımış ve bazı hareket tarzları belirlenmişse tavsiye vermekte bir sakınca olmayabilir. Ancak, danışanı iyice anlamadan tavsiye vermeye kalkışmak ve bunu çok sık yapmak danışanda alışkanlık yaratabilir.

Bazen bu tarz davranış kendini anlatma ihtiyacında olan bir danışanda öfke ve hayal kırıklığı uyandırabilir.

Danışmada sonuç, en az süreç kadar önemlidir. Bu nedenle "Hangi tekniği kullanmak daha önemlidir?" sorusunun yerini "Niçin o tekniği kullanmak gereklidir?" sorusu almalıdır. Danışma, her tekniğin değerli yanından yararlanmakla gelişme gösterecektir.

Dikkat Edilecek Hususlar Madde 23a) Test sonuçlan iki türlü olabilir. Birinci tür, kişinin özelliklerine sayısal bir değer verirken, ikinci tür o kişinin önceden belirlenmiş bir sınıfa (kategoriye) ait olduğunu belirler.

Test sonuçlan bağlamında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri, her test sonucunun hata payı içermesidir. En hassas ve güvenilir ölçmelerde bile hata payı vardır. Testler, gözlenemeyen yalnızca çıkarsanabilen özellikleri ölçmek için bir davranış örneklemine güvendiklerinden hata olasılığı daha yüksektir. Bu nedenle test uygulayıcıları, gerçek değere yaklaşmak İçin hata payını en aza indirmeye çalışmalıdır. Test uygulaması sırasında hata payına yol açacak faktörler azaltılırken, sonuçların yorumunda hata payının etkisi daima göz önünde bulundurulmalıdır.

Uygulanan testler kişiye bir puan vermek yada onu fişlemek amacıyla kullanılmamalı, amaç testi alan kişi hakkında objektif olarak daha geniş bilgi elde etmek olmalıdır ve bu husus titizlikle uygulanmalıdır. b) Diğer önemli bir husus da gizlilik ilkesidir. Test uygulayıcıları zorunlu yada izin alman durumlar dışında test sonuçlarını üçüncü şahıslara açıklayamazlar. Buna istisna oluşturan özel durumlar olabilir. Örneğin test sonuçlan testi alan kişinin bir başka kişiye veya kendisine zarar verebileceğini gösterdiğinde bu zararı önleme amacıyla gerekli amirlere açıklama yapılabilir. c) Belirtilen tekniklerin dışında yeni uygulamaya giren güncel teknikler de ihtiyaç hissedildiğinde uygulanabilir. Gerektiğinde diğer ölçeklerin kullanımı için Rehberlik ve Danışma Şube Müdürlüğünden yardım talebinde bulunulur. d) Emniyet Teşkilatı bünyesinde eğitim ve öğretim faaliyetlerini yürüten Polis Akademisi, Polis Meslek Yüksek Okulları, Polis Koleji, Polis Eğitim Merkezlerinde, bireyi (öğrencileri) tanımaya yönelik kullanılan teknikler halihazırda mevcut yönetmeliklerde belirtilen esaslara göre uygulanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM Yönetici Danışmanlığı Faaliyetleri Amaçlar Madde 24- "Yönetici Danışmanlığı" Emniyet Teşkilatında görevli tüm personele ilk amirleri tarafından verilen bir danışmanlık hizmetidir. Bu hizmetin amaçları; a) Personelin idari konularda bilgilendirilerek ihtiyaçlarının giderilmesinin, endişe ve sorunlarının çözümlenmesini sağlamak, b) Birimlerde arzu edilen başarı seviyesinin korunmasını, bu kapsamda standartların altında kalan personelin başarı seviyesinin yükseltilmesini ve geliştirilmesini sağlamak, c) Personele şahsi sorunlarının çözümünde insiyatifini kullanmasını ve sonuca varmasını öğretmek, d) Meslek disiplininin idamesinde uyum zorluğu yaşayan personelin hatalı davranışlarını düzelterek kurallara uyum sürecine yardımcı olmak, e) Personelin mesleki yönden kendini geliştirmesini sağlamaktır.

Danışmanlık Çeşitleri Madde 25a) Tüm Personele Uygulanacak Danışmanlık Çeşitleri: 1) Oryantasyon Danışmanlığı: Birimine yeni atanan veya görevinden uzun süre ayrı kalan personelin iyi karşılanmasını, idari konularda bilgilendirilmesini, ihtiyaçlarının giderilmesini, değişikliklere adapte edilmesini, endişe ve sorunlarının bir krize meydan vermeden çözümlenmesini amaçlayan danışmanlık hizmetidir.

Bu danışmanlık hizmetinde, personele kendisinden ne beklendiği ve görevle ilgili standartların neler olduğu açıklanır. Birim amiri, yeni atanan personele özlük hakları ve idarî ihtiyaçları gibi konularda gerekli açıklamaları yapar.

Oryantasyon Danışmanlığı kapsamında uygulanacak faaliyetler şunlardır: (a) Bu danışmanlık faaliyeti, yeni atanan veya görevinden uzun süre ayrı kalan tüm personele, katılımlarını müteakip uygulanır. (b) Personele kişisel sorunlarının çözümünde yardımcı olunur. (c) Yeni personel diğer personelle tanıştırılır. (d) Birimin yürüttüğü sürekli faaliyetlerle ilgili bilgi verilir. (e) Birimin görevleri, gelenekleri ve faaliyetleri anlatılır. (f) Yeni personele görevinin birim için önemi, kendisinden beklenilen görevler, görevle ilgili standartlar ve standartlara ulaşma yollan anlatılır. (g) Birimin amaç ve görevlerinin önemi konusunda personel bilinçlendirilir. (h) Personel, başarının değerlendirilmesi, görev ve izne ilişkin ilke ve esaslar konusunda bilgilendirilir. (ı) Personel/Öğrencinin gitmesi sakıncalı olan yerlere konulan yasaklar konusunda açıklayıcı bilgiler verilir. (j) Personele, teşkilatın sahip olduğu imkan ve tesislerin, mesleki ve kişisel gelişimi için sağlayacağı yararlar anlatılır. (k) Yukarıdaki faaliyetlerin yapılmasını müteakip, yapılan değerlendirme sonucunda, personelin çalışma ortamına uyum sağlayıp sağlayamadığı kontrol edilir. (l) Yapılan değerlendirme sonucunda çalışma hayatına uyum sağlayamadığı tespit edilen personelle ilgili sorunların çözümlenmesine çalışılır. Olumlu sonuçlar elde edilemediği takdirde ihtiyaç duyulan diğer danışmanlık çeşitleri uygulanır. (m) Yönetici Danışman bu faaliyetleri sürdürürken, yeni katılan personelle birlikte, diğer personelin de ihtiyaç ve sorunlarıyla aynı seviyede ilgilenir.

2) Performans Danışmanlığı: Birliklerde arzu edilen ve gerçekleştirilen başarı düzeyinin korunmasını, standartların altında kalan başarı düzeyinin yükseltilmesini, sürekli gelişme ve büyümeyi amaçlayan danışmanlık hizmetidir. Performans danışmanlığı kapsamında uygulanacak faaliyetler şunlardır: (a) Bu danışmanlık hizmeti, oryantasyon danışmanlığı sürecinde birliğe uyum sağlamış ve arzu edilen seviyeye ulaşmış personele uygulanır. (b) Danışmanlık faaliyeti, yeni atanan personelin göreve başlamalarından itibaren (90) gün sonra uygulanır. (c) Danışmanlık hizmeti, her (90) günde bir tekrarlanarak uygulanır. (d) Personele öncelikle birimin başarı standartları açıklanır, daha sonra kendisinden beklenilen standartlar konusunda bilgi verilir. (e) Astlarla karşılıklı sevgi ve saygıya dayanan bir ilişki kurulur. (f) Geliştirilmesi gereken konular hakkında personelle fikir alış verişinde bulunulur, astların görüş ve önerileri dikkate alınır. (g) Personelin kapasitesi, verilen görevin başarılması için gerekli nitelikleri ve göreve yaklaşım biçimi, sürekli olarak değerlendirilir. (h) Başarı düzeyi, belirlenen kriterlere göre ve personelin durumu da dikkate alınarak objektif bir şekilde değerlendirilir. (ı) Başarı düzeyinin yükseltilmesi için yapılacak faaliyetler, personelle birlikte tespit edilir ve uygulanır. (j) Personelin belirlenmiş standartların altında kalma nedenleri belirlenir. (k) Personelin belirlenmiş standartlara ulaşamaması mesleki bilgi eksikliğinden kaynaklanıyorsa, personel hizmet içi eğitimine tabi tutulur. (l) Personelin standartların altında kalması isteksiz oluşuna bağlı ise, bu durumun nedenleri araştırılır ve çözümüne yardımcı olunur. (m) Başarılı olan personel takdir edilir ve ödüllendirilir.

Tüm bu faaliyetlerin uygulanmasından sonra personelin/birimin verimli olması beklenir. b) İhtiyaç Duyulduğunda Uygulanacak Danışmanlık Çeşitleri: 1) Şahsi Sorun Danışmanlığı: Personelin kişisel sorunlarını belirleyerek, sorunlarının çözümünde kendisine İnisiyatifini kullanmasını ve sonuca varmasını öğretmeyi amaçlayan danışmanlık hizmetidir. Mali sıkıntıdan, aile içi geçimsizliklere kadar birçok konuda farklılık gösterebilecek bu sorunlar, yönetici danışmanın personeliyle karşılıklı görüşmeleri sonucunda ortaya çıkabileceği gibi diğer danışmanlık hizmetlerinin uygulanması sırasında da ortaya çıkabilir. Şahsi sorun danışmanlığı kapsamında uygulanacak faaliyetler şunlardır: (a) Her seviyedeki astın kendisini ifade etmeye ve anlaşılmaya ihtiyacı olduğu dikkate alınır. (b) Personelin birtakım kişisel sorunları olabileceği dikkate alınır ve sorunlarını açıklamasına yardımcı olunur. (c) Astlarla ilişkiler iyi seviyede düzenlenir, sorunun tanımlanmasına yardımcı olunur ve çözümün danışana bırakılmasına özen gösterilir. (d) İletilen sorunlar personelin bakış açısıyla değerlendirilir ve soruna gereken önem verilir. Şahsi sorun danışmanlığı uygulanmasına rağmen, personelin durumunda istenilen düzeyde düzelme görülmemesi ve aşağıda belirtilen kriterlerin varlığı halinde Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilir.

(I) Kişilerarası ilişkilerde bozulma.

(II) Huzursuzluk.

(III) İçe kapanıklık.

(IV) Uyku bozuklukları.

(V) İştah bozuklukları.

(VI) Değersizlik, ümitsizlik ve çaresizlik.

(VII) Öfke patlamaları.

(VIII) Kendisine ve çevresine yönelik saldırgan davranışlar.

(IX) Alkol veya maddelerin (psiko-aktif ilaçlar, esrar, eroin vb.) kötüye kullanımı.

(X) Konstrasyon güçlüğü.

(XII) Bedensel rahatsızlıklardan (mide ağrısı, baş ağrısı, kalp çarpıntısı vb.) çok sık söz edilmesi.

(XIII) Davranışlarda dikkat çeken ani değişiklikler (dışa dönük davranış özelliği gösteriyorken içe dönük davranış biçimine bürünme gibi) (XIV) Algı bozuklukları (olmadık sesler duyma, hayaller görme vb.), (XV) Anlama, kavrama yeteneklerinde yetersizlik, 2) Disiplin Danışmanlığı: Yönetmelikleri, prensipleri veya önceden belirlenmiş standartları ihlal eden personelin, uygun olmayan davranışlarını ceza uygulamasına gerek kalmadan düzeltmeyi amaçlayan danışmanlık hizmetidir.

Gerekli uyarılar yapılmasına rağmen davranışlarında istendik bir düzelme ve değişme görülmeyen veya kurallara kasıtlı olarak uymayan personel için uygulanır. Disiplin danışmanlığı kapsamında uygulanacak faaliyetler şunlardır: (a) Disiplin kuralları ve bu kuralların nedenleri personele açıklanır. (b) Disiplin konusunda belirli standartlara ulaşamayan personeli cezalandırmak yerine aksaklıkları düzeltme yoluna gidilir. (c) Disiplin konusundaki mevzuat hakkında bilgi sahibi olunur ve davranışlarla personele örnek olunur. (d) Tespit edilen disiplinsiz davranışlar karşısında, personele ön yargılı davranılmaz ve personel hakkında edinilecek bilgiler gizli tutulur. (e) Yapılan işin amaçlarına ulaşabilmesi için, personelin kendisini yönetmesi ve denetlemesi sağlanır. (f) Ödül mekanizması kullanılarak, personelin benliğinin doyurulmasına ve kendini kanıtlamasına fırsat verilir. (g) Personelin çalışma sırasında fiziksel ve zihinsel çabasını tümüyle ortaya koyacağına inanılır. (h) Uygun çalışma koşulları sağlandığında, personelin sorumluluk duygusunun artacağı bilinci geliştirilir. (ı) Örgütsel sorunları çözmek için gerekli olan; hayal gücü, yaratıcılık ve yenilikçiliğin, her personel tarafından hayata geçirilebileceğine inanılır. (j) Personelin ilgi, beceri ve yeteneklerinin gücüne inanılır.

Disiplin danışmanlığı uygulanmasına rağmen, personelin durumunda istenilen düzeyde düzelme görülmemesi ve aşağıda belirtilen kriterlerin varlığı halinde Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderilir.

(I) Mesleki disiplin ve kuralları sık sık İhlal etme (Sık tekrarlanan izin tecavüzü, kılık kıyafetine özen göstermeme gibi).

(II) Amir ve üstlerine karşı saygısız, disiplinsiz davranışlarda bulunma.

(III) Arkadaş ilişkilerinde kavgacılık eğilimi gösterme.

(IV) Kendisine ve çevresine yönelik saldırgan davranışlar sergileme.

(V) Öz denetim (Oto kontrol)'in yitirilmesi.

(VI) Alkol veya maddelerin (psiko-aktif ilaçlar, esrar, eroin vb.) kötüye kullanımı.

3) Mesleki Konular Danışmanlığı: Personelin mesleki yönden gelişmesini ve mesleğini profesyonel olarak yapmasını amaçlayan danışmanlık hizmetidir. Mesleki danışmanlık kapsamında uygulanacak faaliyetler şunlardır: (a) Personele, hizmet süresi boyunca yapacağı ve dikkat edeceği hususlar ile alışkanlıklar kazandırılır. (b) Personel, profesyonel olmanın sağlayacağı yararlar ve mesleğinde karşılaşabileceği zorluklar konusunda bilgilendirilir. (c) Personele, başarılı olması için neler yapması gerektiği ve mesleki gelişim için kendisine ne gibi fırsatlar tanındığı açıklanır. (d) Personelin yeteneğine göre, mesleki kariyerine olumlu etkiler yapacak gerçekçi hedefler seçmesine yardım edilerek, bu yöndeki olumlu çalışmaları takip edilir ve gelişme sağladıkça küçük pekiştireçlerle motive edilir. (e) Yöneticilerin tecrübesi, olgunluğu ve tavırları, personelin çalışma isteğini etkileyen önemli unsurlardandır. Üstler, astlarının mesleki gelişme ihtiyaçları ve eğitim-öğretim hedefleri konularında geniş bilgiye sahip olmalıdır. Bilgili ve ahlaklı bir yönetici, astların en çok katkı sağlayabileceği alanları belirlemesine yardımcı olur. Üstler, güncel programlar hakkında ne kadar çok şey bilirlerse, astlarına o ölçüde geçerli mesleki danışmanlık sağlayabilirler. (f) Mesleki danışmanlık, gerektiği anda ortaya çıkan bir olay değildir ve dikkatli bir hazırlık gerektirir. Bu hazırlık; (I) Astını tanımayı ve anlamayı, (II) Astının tavırlarından ve yeteneklerinden haberdar olmayı, (III) Mesleğin sağlayacağı fayda ve İmkanları bütünüyle bilmeyi, (IV) Ast'a sağlanan seçenekleri bilmeyi, (V) Hangi seçeneklerin personelin ilgi alanı içerisinde olduğunu saptamayı kapsamaktadır.

Danışmanlık Kartı Kullanma Esasları Madde 26a) Danışmanlık kartı, kadroya yeni katılan her personele ilk amiri tarafından EK-P'de örneği bulunan Yönetici Danışmanlığı Kartı açılacaktır. b) Danışmanlık kartı uygulamasında "gizlilik" İlkesine kesinlikle uyulacak; kart üzerindeki bilgilere ilgili personel dışındaki kişilerin ulaşması önlenecektir. Bu amaçla, danışmanlık kartı personelin dosyasında ve kapalı bir zarf içinde muhafaza edilecektir. c) Danışmanlık kartı, personelin ilişiğinin kesilmesi veya atanması halinde imha edilecektir. d) Kart dolduğunda ikinci bir kart açılacak ve her iki kart birbirine eklenecektir. e) Uygulanan danışmanlık faaliyetinin günü, saati ve yeri danışmanlık kartında ilgili haneye yazılacaktır. f) Personele verilen danışmanlık hizmetlerine ilişkin bilgiler, danışmanlık kartında "Danışmanlık Konusu" bölümüne işlenecektir. g) Danışmanlık hizmetinin verildiği personel "Danışan"; bu hizmeti veren personel "Danışman" hanesini imzalayacaktır. h) Danışmanlık hizmetlerinden beklenen sonuçların alınmaması halinde, personel yönetici danışmanınca kendisine ait danışmanlık kartı ve Personel/Öğrenci Sevk Formunu (EK-A) doldurarak Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gönderir. ı) Personelin danışmanlık hizmeti sonucunda doğrudan hekimliğe sevk edilmesini istemesi durumunda; 1) Hekimlik tarafından yapılan muayene sonucunda psikiyatrik tedavi görmesi gerekli görülen personel, sağlık kurumuna sevk edilerek, ilgili birim amiri İle RDBA'ne bilgi verilecektir.

2) Hekimlikçe RDBA’ne gönderilen personel ile yapılan ilk görüşme sonucunda; (a) Danışma sürecinin devam ettirilmesine gerek görülmeyen durumda görüşme kesilecektir

(b) Danışma sürecine devam edilmesinin yararlı olacağı değerlendirilen personele, Danışma Randevu Fişi düzenlenerek verilecek ve durum ilgili birim amirine bildirilecektir. (c) Personel ile yapılan görüşmelere ilişkin bilgiler danışma kartına İşlenecektir.

Danışma süreci içersinde personelde görülen gelişmeler birim amiri tarafından takip edilecektir. (d) Yapılan görüşmelere rağmen durumunda olumlu gelişmeler gözlenemeyen personel, psikiyatrik tedavi görmesi amacıyla hastaneye sevk edilmek üzere, RDBA tarafından hekimliğe gönderilecek ve ilgili birim amirine bilgi verilecektir. Personel, hastanedeki tedavisi süresince İlgili birim amiri, hekim ve RDBA tarafından takip edilecektir.

ALTINCI BÖLÜM Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinde Bulundurulacak Şema ve Dosyalar Şemalar Madde 27a) Rehberlik ve Danışma Kurulu Şeması (EK-I). b) Rehberlik ve Danışma Akış Şeması (EK-I, ŞEMA-3).

Dosyalar Madde 28- Danışma faaliyetleri ile ilgili tüm dosya ve belgeler bilmesi gereken prensibi ilkesine bağlı kalınarak, ÖZEL gizlilik dereceli evrak seviyesinde çift kilitli bir dolapta muhafaza edilir. a) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği Faaliyet Sonuç Raporu Dosyası : Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği faaliyet sonuç raporlarının yer aldığı dosyadır. b) Yıllık Faaliyet Takvimi Dosyası: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğinin yıllık faaliyet takviminin ve bunlarla ilgili uygulama sonuçlarının yer aldığı dosyadır. c) Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği Anket ve Test Dosyası : Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği hizmetleri sırasında kullanılacak anket ve testleri içeren dosyadır. Her anket/test için ayrı bir dosya düzenlenebilir. d) Personel Bilgi Dosyası: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine sevk edilen ve danışmaya alınan personele ait; Personel/Öğrenci Sevk Formu, Personel/Öğrenci Bilgi Formu, Personel/Öğrenci İzleme Formu, Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketi, Kısa Semptom Envanteri (KSE), Personel/Öğrenci Danışma Özet Formu, diğer bilgi ve belgelerin muhafaza edildiği dosyadır.

Dosyalar bilmesi gereken personel ilkesine bağlı kalınarak, ÖZEL gizlilik dereceli evrak seviyesinde muhafaza edilecektir. e) Rehberlik ve Danışma Kurul Dosyası: Rehberlik ve Danışma Kurulunun dört aylık periyodik toplantı tutanaklarının muhafaza edildiği dosyadır. Dosyalar bilmesi gereken prensibi ilkesine bağlı kalınarak, GlZLİ gizlilik dereceli evrak seviyesinde muhafaza edilecektir. f) Diğer Dosyalar: Rehberlik ve Danışma Büro Amirliğine gelen ve giden evraklarla ilgili dosyalar, konferans metinleri dosyaları bulunur.

YEDİNCİ BÖLÜM Son Hükümler Yürürlük Madde 29- Bu Yönetmelik onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme Madde 30- Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.

OLUR …/…/2004

Abdülkadir AKSU İçişleri Bakanı

EKLER

EK-A PERSONEL/ÖĞRENCİ SEVK FORMU /

PERSONELİN/ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI RÜTBESİ SINIFI

: :

GÖREVİ KADROSU

/ 200 : :

:

PERSONEL/ÖĞRENCİ HAKKINDA BİLGİLER/GÖZLENEN DAVRANIŞLAR

SEVK EDEN PERSONELİN İMZASI :

Bu form doldurulduktan sonra "ÖZEL" gizlilik dereceli evrak kategorisinde değerlendirilir. Formun bu kısmı görüşme ADI SOYADI isteğinde bulunan makamda kalır.

: SINIF VE RÜTBESİ : GÖREVİ :

PERSONEL/ÖĞRENCİ SEVK FORMU /

PERSONELİN/ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI RÜTBESİ SINIFI

: :

GÖREVİ KADROSU

/ 200 : :

:

PERSONEL/ÖĞRENCİ HAKKINDA BİLGİLER/GÖZLENEN DAVRANIŞLAR

SEVK EDEN PERSONELİN İMZASI :

Bu form doldurulduktan sonra "ÖZEL" gizlilik dereceli evrak kategorisinde değerlendirilir. Formun bu kısmı RDBA'ne ADI SOYADI gönderilir.

: SINIF VE RÜTBESİ : GÖREVİ :

EK-B ÖĞRENCİ İZLEME FORMU

OKULUN ADI: ADI SOYADI: DOĞUM YERİ VE YILI: ÖĞRENCİNİN EĞİTİMİ: ANNE EĞİTİMİ/ MESLEĞİ: BABA EĞİTİMİ / MESLEĞİ: 1. Dış görünüşü nasıldır? (Temizliği, kişisel bakımı, düzeni ve tertibi) 2. Ders durumu, titizliği, devamı, istikrarı ve başarısı nasıldır?

3. Disipline uyumu nasıl? Ceza almış mıdır? (Varsa konusu ve cezası) 4. İşine ve verilen görevlere karşı ilgisi nasıldır?

5. Ahlak durumu, içkiye, uyuşturucu maddelere düşkünlüğü ve borcu var mı? Yalan söyler mi?

6. Almış olduğu doktor raporu var mı? (Varsa tarih, teşhis, karar ve sıklığı) 7. Kişisel özellikleri nasıldır? (Kolay iletişim kuruyor, uyumlu, dışadönük, kavgacı, neşeli) 8. Amirlerine ve öğretmenlerine karşı davranışları nasıldır?

9. Arkadaşlarıyla ilişkisi nasıldır? (Herhangi bir grup üyesi veya lider mi? Seviliyor mu?)

10. Kendine ve çevreye zarar verici davranışları var mı?

11. Ailesiyle ilişkileri nasıldır? (Ailesine, eşine, çocuklarına düşkünlüğü, aranıp aranmadığı, aile ilişkilerinde sorun olup olmadığı) 12. Lüzumsuz şüpheleri ve iddiaları var mı?

13. Boş zamanlarını nasıl değerlendiriyor? (Tek başına mı? Arkadaşlarıyla mı? Etkinlikleri ?)

14. Bunun dışında dikkatinizi çeken özellikleri var mı?

Formu Dolduran Amirin Adı Soyadı:

EK-B PERSONEL İZLEME FORMU

ADI SOYADI DOĞUM YERİ VE YILI SİCİLİ ÇALIŞTIĞI BİRİM MESLEKTE HİZMET SÜRESİ MEDENİ DURUMU

: : : : : :

15. Dış görünüşü nasıldır? (Temizliği, kişisel bakımı, düzeni ve tertibi) 16. Disipline uyumu nasıl? Ceza almış mıdır? (Varsa konusu ve cezası) 17. İşine ve verilen görevlere karşı ilgisi nasıldır? Titizliği, devamı, istikrarı ve başarısı nasıldır?

18. Ahlak durumu, içkiye, uyuşturucu maddelere düşkünlüğü ve borcu var mı? Yalan söyler mi?

19. Almış olduğu doktor raporu var mı? (Varsa tarih, teşhis, karar ve sıklığı) 20. Kişisel özellikleri nasıldır? (Kolay iletişim kuruyor, uyumlu, dışadönük, kavgacı, neşeli) 21. Amirlerine karşı davranışları nasıldır?

22. Arkadaşlarıyla ilişkisi nasıldır? (Herhangi bir grup üyesi veya lider mi? Seviliyor mu?)

23. Kendine ve çevreye zarar verici davranışları var mı?

24. Ailesiyle ilişkileri nasıldır? (Ailesine, eşine, çocuklarına düşkünlüğü, aranıp aranmadığı, aile ilişkilerinde sorun olup olmadığı) 25. Lüzumsuz şüpheleri ve iddiaları var mı?

26. Boş zamanlarını nasıl değerlendiriyor? (Tek başına mı? Arkadaşlarıyla mı? Etkinlikleri ?)

27. Bunun dışında dikkatinizi çeken özellikleri var mı?

Formu Dolduran Amirin Adı Soyadı:

EK-C REHBERLİK DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ PERSONEL/ ÖĞRENCİ RANDEVU FORMU

REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ

PERSONEL/ÖĞRENCİ RANDEVU FORMU

Aşağıda kimliği yazılı personelin ........................................ tarihinde saat : ................'da RD Büro Amirliğine görüşme amacıyla gönderilmesini arz/rica ederim.

Aşağıda kimliği yazılı personelin ........................................ tarihinde saat : ................'da RD Büro Amirliğine görüşme amacıyla gönderilmesini arz/rica ederim.

Görüşmeyi İsteyen Personelin/Öğrencinin:

Görüşmeyi İsteyen Personelin/Öğrencinin:

İMZA

:

İMZA

:

ADI SOYADI SINIF VE RÜTBESİ GÖREVİ

: : :

ADI SOYADI SINIF VE RÜTBESİ GÖREVİ

: : :

Görüşmeye Gönderilecek Personelin/Öğrencinin ADI SOYADI SINIF VE RÜTBESİ GÖREVİ

: : : :

Görüşmeye Gönderilecek Personelin/Öğrencinin : ADI SOYADI SINIF VE RÜTBESİ GÖREVİ

: : :

Görüşmeye çağrılan personeli,ilgili birim amirleribelirtilen tarihte RDBA'ne gönderir.

Görüşmeye çağrılan personeli,ilgili birim amirleri belirtilen tarihte RDBA'ne gönderir.

Gönderilmeye engel bir durum varsa ilgili RDBA personeli ile irtibata geçerek gönderebileceği tarih konusunda koordine kurar.

Gönderilmeye engel bir durum varsa ilgili RDBA personeli ile irtibata geçerek gönderebileceği tarih konusunda koordine kurar.

Bu form "TASNİF DIŞI" olarak muhafaza edilir.

Bu form "TASNİF DIŞI" olarak muhafaza edilir.

EK-D PSİKOSOSYAL RİSK FAKTÖRÜ TARAMA ANKETİ Adı – Soyadı Sınıfı Kadrosu Çalıştığı Birim

: : : :

1. Daha önce ruhsal (psikolojik) bir rahatsızlık geçirdiniz mi? ( ) Evet ( ) Hayır 2. Son bir yıl içerisinde ruhsal (psikolojik) bir rahatsızlık geçirdiniz mi? ( ) Evet ( ) Hayır 3. Ruhsal (Psikolojik) rahatsızlığınızla ilgili halen devam eden bir tedaviniz var mı? ( ) Evet ( ) Hayır 4. Şimdiye kadar kendinize zarar vermeye/ öldürmeye yönelik herhangi bir teşebbüsünüz oldu mu? ( ) Evet ( ) Hayır 5. Son zamanlarda kendinizi öldürmeyi düşündünüz mü? ( ) Evet ( ) Hayır 6. Ailenizde herhangi bir kişinin kendi yaşamına son vermeye yönelik (intihar) bir teşebbüsü oldu mu? ( ) Evet ( ) Hayır 7. Vücudunuzda sigara söndürme, jilet atma gibi tekrarlayan, kendinize zarar verici davranışlarınız var mı? ( ) Evet ( ) Hayır 8. Aşırı alkol ve uyuşturucu madde kullanma alışkanlığınız var mı? ( ) Evet ( ) Hayır 9. Şimdiye kadar başkalarına zarar verici davranışlardan (adam öldürme, yaralama, gasp gibi), yüz kızartıcı suçlardan (hırsızlık, yankesicilik gibi) ceza aldınız mı (sabıkanız var mı)? ( ) Evet ( ) Hayır 10. Ailenizde (anne, baba,eş,çocuk) ciddi sağlık problemi (tedavi edilemeyen hastalık, ölümcül hastalık kendine bakamayacak düzeyde sakatlık gibi) olan kimse var mı? ( ) Evet

( ) Hayır

Bu anket “ÖZEL” gizlilik derecesinde muhafaza edilir.

EK-E Adı Soyadı : Rütbesi : Kadrosu Sınıfı : Tarihi : KISA SEMPTOM ENVANTERİ (KSE) Aşağıda, insanların bazen yaşadıkları belirtilerin ve yakınmaların bir listesi verilmiştir.

Listedeki her maddeyi lütfen dikkatle okuyunuz. Daha sonra o belirtinin siz de bugün dahil son bir haf tadır ne kadar var olduğunu size uygun gelen seçeneğin altına (X) işareti koyarak belirtiniz.

Hiçbir maddeyi atlamamaya özen gösteriniz.

Yanıtlarınızı aşağıdaki ölçeğe göre değerlendiriniz: Bu belirtiler son bir haftadır sizde ne kadar var?

MADDE

MADDELER

NO

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

HİÇ YOK

İçinizdeki sinirlilik ve titreme hali Baygınlık, baş dönmesi Bir başka kişinin sizin düşüncelerinizi kontrol edeceği fikri Başınıza gelen sıkıntılardan dolayı başkalarının suçlu olduğu duygusu Olayları hatırlamada güçlük Çok kolayca kızıp öfkelenme Göğüs (kalp) bölgesinde ağrılar Meydanlık (açık) yerlerden korkma duygusu Yaşamınıza son verme düşünceleri İnsanların çoğuna güvenilemeyeceği hissi İştahta bozukluklar Hiçbir nedeni olmayan ani korkular Kontrol edemediğiniz duygu patlamaları Başka insanlarla beraberken bile yalnızlık hissetmek İşleri bitirme konusunda kendini engellenmiş hissetmek Yalnızlık hissetmek Hüzünlük, kederli hissetmek Hiçbir şeye ilgi duymamak Ağlamaklı hissetmek Kolayca incinebilmek, kırılmak İnsanların sizi sevmediğine, kötü davrandığına inanmak Kendini diğerlerinden daha aşağı görmek Mide bozukluu, bulantı Diğerlerinin sizi gözlediği yada hakkınızda konuştuğu duygusu

Bu test "ÖZEL" gizlilik derecesinde muhafaza edilir.

BİRAZ VAR

ORTA DERECEDE VAR

FAZLA

ÇOK FAZLA

VAR

VAR

EK-E' NİN DEVAMI MADDE

MADDELER

NO

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53

HİÇ YOK

Uykuya dalmada güçlük Yaptığınız şeyleri tekrar tekrar doğru mu diye kontrol etmek Karar vermede güçlükler Otobüs, tren, metro gibi umumi vasıtalarla seyahatlerden korkmak Nefes darlığı, nefessiz kalmak Sıcak soğuk basmaları Sizi korkuttuğu için bazı eşya, yer yada etkinliklerden uzak kalmaya çalışmak Kafanızın "bomboş" kalması Bedeninizin bazı bölgelerinde uyuşmalar, karıncalanmalar Günahlarınız için cezalandırılmanız gerektiği, Gelecekle ilgili umutsuzluk duyguları Konsantrasyonda (dikkati bir şey üzerinde toplama) güçlük/zorlanmak Bedenin bazı bölgelerinde zayıflık, güçsüzlük hissi Kendini gerğin ve tedirgin hissetmek Ölme ve ölüm üzerine düşünceler Birini dövme, ona zarar vermek, yaralama isteği Bir şeyleri kırma, dökme isteği Diğerlerinin yanındayken yanlış bir şey yapmamaya çalışmak Kalabalıklarda rahatsızlık duymak Bir başka insana hiç yakınlık duymamak Dehşet ve panik nöbetleri Sık sık tartışmaya girmek Yalnız bırakıldığında/kalındığında sinirlilik hissetmek Başarılarınız için diğerlerinden yeterince takdir görmemek Yerinde duramayacak kadar tedirgin hissetmek Kendini değersiz görmek/değersizlik duyguları Eğer izin verirseniz insanların sizi sömüreceği duygusu Suçluluk duyguları Aklınızda bir bozukluk olduğu fikri

Bu test "ÖZEL" gizlilik derecesinde muhafaza edilir.

BİRAZ VAR

ORTA DERECEDE VAR

FAZLA

ÇOK FAZLA

VAR

VAR

EK-F REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ KAYIT-TAKİP DEFTERİ

S. NO

TARİH

ADI SOYADI

RÜTBESİ/

GELİŞ

SINIFI/SİCİLİ

KANALI

YAPILAN İŞLEM VE

SORUN

DEĞERLENDİRME

ALANI

HASTANEDE YAPILAN İŞLEM (SEVK EDİLMİŞSE) İlaç Tedavisi

Takip Kontrol

Hastaneye Yatış

İstirahat

Polisliğe Elverişli Değildir

Tedavi ve İşlem Gerektirmez

Bu defter "ÖZEL" gizlilik derecesinde muhafaza edilir.

ŞEMA-1

REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ KAYIT-TAKİP DEFTERİ TALİMATI 1. Bu defter, RDBA’ye müracaat eden personel/öğrenci kayıt-takip defteridir.

2. RDBA’ye müracaat eden personel/öğrenci kayıt-takip defteri, RDBA’de görevli psikolog/psikolojik danışman tarafından siyah tükenmez veya dolmakalemle doldurulur.

3. RDBA’ne müracaat eden her personel/öğrenci başvuru sırasına göre tam, zamanında ve eksiksiz olarak ve talimata uygun olarak deftere kaydedilir. a. Geliş Kanalı Hanesi: Kendi isteği ile, Tarama anketi yoluyla, birim amiri tarafından, hekimlik tarafından, Hastane dönüşü şeklinde ifade edilir. b. Yapılan İşlem ve Değerlendirme Hanesi: Öngörüşme yapıldı, Değerlendirme Görüşmesi yapıldı, Test uygulaması yapıldı, Görüşme sürecine alındı, Görüşmeye son verildi birim amirine bilgi verildi, hekimliğe yönlendirildi vb. ifade edilir. c. Sorun Alanı Hanesi: Danışma sürecinde tespit edilen sorun alanları “Danışma Kayıt Defteri”ne genel bir adlandırmayla eğitim, öğretim, yönetim, psikolojik, sosyal ve sağlık alanları olarak yazılır. Tespit edilen sorunun hangi alana girdiğine ilişkin bilgiler EK-F ŞEMA2’dedir. ç. Hastanede yapılan işlem Hanesi: İlaç tedavisi, Takip ve Kontrol, İstirahat, Tedavi ve İşlem Gerektirmez, Polisliğe Elverişli Değildir seçeneklerinden uygun olan/olanlara (x) işareti koyulur.

4. Grup danışmanlığı yapıldığında sıra numarası verilmez. Sıra numarası hanesine grup numarası (örnek : grup 1, grup 2 gibi) kırmızı kalemle yazılır. Grubun tamamının ismi, rütbesi, yazılarak yapılan işlem ve değerlendirme hanesine danışma içeriği özetlenir. Grup danışmaları için ayrıca “ psikolojik danışma formu” düzenlenmez.

5. Danışma istatistiklerine grup danışmaları sayısı dahil edilmez.

6. Bu defter kayıt işlemlerinden sonra kilit altında muhafaza edilir.

7. Bu defterdeki bilgiler hakkında bilmesi gereken prensibine uygun olarak gerekli personel bilgilendirilir.

8. Faaliyet sonuç raporlarının oluşturulmasında bu defterdeki bilgiler esas alınır.

9. Bu defter her ayın son günü “......ayı itibariyle .........personel ile görüşme yapılmıştır” şeklinde imzalanarak kapatılır ve müteakip ay için devam eden sayfa kullanılır.

EK-F, ŞEMA-2

DANIŞMA GENEL SORUN ALANLARI EĞİTİM ÖĞRETİM

Öğretime İlişkin Dikkat, Algı, Motivasyon, İlgi Düşüklüğü Mesleki Rehberlik (Kaynak Temini, Sınıflandırma vb. hakkında Bilgilendirme)

YÖNETİM

Disiplin Sorunları Ast/Üst İletişimi Görev İhmali Ayrılma İsteği/Düşüncesi

PSİKOLOJİK

Kaygı Uyum Depresyon (Semptomlar) Kişilik Çatışmalar

SOSYAL

İletişim Sorunları Arkadaşlık İlişkileri Karşı Cins İle İlişkiler Ailevi (Sosyal İçerikli Sorunlar) Birlik Ortamında Yürütülen Sosyal, Kültürel Faaliyetlere İlişkin Sorunlar Ekonomik Sorunlar Bireyi Tanıma Teknikleri Sonuçlarının Geri Bildirimi

SAĞLIK

Psikolojik Sorunların Dışında Kalan Tüm Sağlık Sorunları

EK-G PERSONEL/ÖĞRENCİ BİLGİ FORMU 1.KİMLİK BİLGİLERİ Adı Soyadı : Sınıf-Rütbe : Kadrosu : Çalıştığı Birim : Öğrenim Durumu : Doğum Yeri / Yılı : Nüfusa Kayıtlı Olduğu Yer : Medeni Hali : Evli ( ) Bekar( ) Çocuğu var mı? Kaç tane? Şu anda geçimlerini kim sağlıyor?

Boşanmış(

Baba 2.AİLE DURUMU

Sağ( Öz (

) )

Anne

Vefat(

) Sağ(

Üvey(

Ayrı / Boşanmış (

) )

Öz (

) )

Vefat(

)

Üvey(

)

Öğrenim Durumu Mesleği Kiminle Yaşıyor?

Kardeş Sayısı Bakmakla yükümlü olduğu kimse var mı?

Ailesinde ve/veya yakın akrabalarında ruhsal ya da fiziksel yönden bir rahatsızlığı olan var ( mı? ( Ailesinde ve yakın akrabalarında intihar ya da intihara teşebbüs eden var mı? ( ( 3.SOSYO- EKONOMİK DURUM Ailenin gelir durumu:

Düşük ( )

Mesleğe girmeden önce yaptığı iş/işler :

)

) Evet ................................. ) Hayır ) Evet ................................. ) Hayır Orta (

)

Yüksek (

)

EK-G’NİN DEVAMI 4. SAĞLIK DURUMU ( )Evet .............. ........ () Hayır ( )Evet .............. ........

Daha önce geçirdiği herhangi bir ruhsal () rahatsızlık var mı?

Hayır ( )Evet .............. ........

Sürekli bir rahatsızlığı var mı? () Hayır Daha önce geçirdiği önemli bir fiziksel rahatsızlık,ameliyat var mı?

Tedavi amaçlı sürekli olarak kullandığı ilaç var mı? Varsa ne kadar süre ve sıklıkta kullanıyor?

( )Evet () Hayır ( )Evet Uyuşturucu (esrar, eroin, tiner, hap vb.) () madde kullanımı var mı?

Hayır ( )Evet Aşırı alkol kullanımı var mı? () Hayır ( )Evet Karşı cinstten bir arkadaşı (sözlü, () nişanlı, kız arkadaş) var mı?

Hayır Geçmişte yaşadığı önemli olaylar (kaza, ölüm vb.) var mı?

.............. ........

.............. ........

.............. ........

.............. ........

Geleceğe ait beklentileri: 5.

Tarih

PERSONELE UYGULANAN TEST VE ANKETLER Test-Anket Adı Sonuç

6. DİSİPLİN DURUMU (ÖDÜLLER/CEZALAR): 7. DÜŞÜNCELER (DANIŞMANIN PERSONEL HAKKINDAKİ YORUMU):

Bu form doldurulduktan sonra ÖZEL gizlilik derecesi ile muhafaza edilecektir.

EK-H DANIŞMA ÖZET FORMU

PERSONELİN/ÖĞRENCİNİN

FORM NO:

ADI SOYADI

DANIŞMA TARİHİ

KADROSU\SINIFI

SORUN ALANI

ÇALIŞTIĞI BİRİM

GELİŞ ALANI

DANIŞMA ÖZETİ

DANIŞMA SONUCU KOORDİNE BİLGİLERİ KOORDİNE KURULAN MAKAMLAR: KOORDİNE BİLGİLERİ:

Bu form doldurulduktan sonra "ÖZEL" gizlilik dereceli evrak kategorisinde değerlendirilir.

EK-I PERSONEL\ÖĞRENCİ KOORDİNE FORMU Adı Soyadı

:

Kadrosu\Sınıfı

:

Çalıştığı Birim

: :

Psikososyal Yakınmaları

:

Yapılan İşlemler

:

Kaydedilen Gelişme

:

Uyuşturucu-Uyarıcı Madde Kullanımı

:

Alkol Kullanımı

:

DÜŞÜNCELER

:

(Danışmanın Personel /Öğrenci Hakkındaki Görüşleri)

PSİKOLOG/PSİKOLOJİK DANIŞMAN Adı Soyadı

:

Rütbesi Sınıfı

:

İmza

:

Bu form Hekim muayenesine ihtiyacı olduğu kanaatine varılanlar için psikolog/psikolojik danışman tarafından düzenlenerek "ÖZEL" gizlilik derecesinde kapalı zarf içerisinde hekimliğe iletilir.

EK-J REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ FAALİYET SONUÇ RAPORU BİRİMİN ADI

:

RAPOR DÖNEMİ

:

SIRA NO

AÇIKLAMALAR BİRİM PERSONEL MEVCUDU

1

RÜTBE EMNİYET HİZMETLERİ AMİR

MEMUR

SVL.ME. DİĞER TOPLAM

AMİR

MEMUR

SVL.ME. DİĞER TOPLAM

TOPLAM RDBA'NE BAŞVURU ŞEKLİ KENDİ İSTEĞİ ARKADAŞ ARACILIĞI SIRALI AMİRLERİN İSTEĞİ

2

HEKİM İSTEĞİ HASTANE DÖNÜŞÜ AİLE TARAFINDAN TARAMA ANKETİ SONUCU

(*)

TOPLAM RDBA'DE YAPILAN İŞLEM

AMİR

MEMUR

SVL.ME. DİĞER TOPLAM

YALNIZ TARAMA ANKETİ UYGULANAN

3

TEK GÖRÜŞMEYLE SONLANDIRILAN HEKİME SEVK GÖRÜŞME VE TERAPİ SONUCU HASTANEYE SEVK (**)

(**)

TOPLAM

(*)

HASTANEDE YAPILAN İŞLEMLER

AMİR

MEMUR

SVL.ME. DİĞER TOPLAM

TEDAVİ VE İŞLEM GEREKTİRMEZ /GÖREV YAPAR KARARI

4

KISA SÜRELİ (20 GÜNDEN AZ) İSTİRAHAT UZUN SÜRELİ İSTİRAHAT HASTANEYE YATIRMA POLİSLİĞE ELVERİŞLİ DEĞİLDİR KARARI

(**)

TOPLAM HASTANE SONUCU BİRİME DÖNEN PERSONELE YAPILAN İŞLEMLER (*)

AMİR

MEMUR

SVL.ME. DİĞER TOPLAM

TEDAVİ VE İŞLEM GEREKTİRMEYEN

5

HEKİMİN REÇETESİ ÜZERİNE TIBBİ TEDAVİSİ DEVAM EDEN HPKİMİN ÖNERİSİ DOĞURULTUSUNDA DANIŞMA SÜRECİ HEKİM ÖNERİSİ OLMADAN DANIŞMA SÜRECİ TOPLAM

(**)

HASTANEDE HEKİM TARAFINDAN BELİRLENEN PSİKİYATRİK TANI (*)

AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

HERHANGİ BİR TANI KONMAYAN

6

TOPLAM ANA PSİKOSASYAL SORUN ALANLARI

(**) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

MESLEK\OKUL ORTAMINA UYUM GÜÇLÜĞÜ KİŞİLER ARASI İLİŞKİLERDE PROBLEM DİSİPLİN SORUNLARI CİNSEL SORUNLAR DAVRANIŞ BOZUKLUĞU MADDE KULLANIMI ALKOL KULLANIMI İNTİHAR DÜŞÜNCESİ

7

İNTİHAR GİRİŞİMİ KENDİNE FİZİKSEL ZARAR VERME KÖTÜ MUAMELEYE MARUZ KALMA AİLESİNİN SAĞLIK PROBLEMLERİ AİLESİNİN EKONOMİK PROBLEMLERİ KARŞI CİNS ARKADAŞLARI İLE PROBLEMLER

TOPLAM SONUÇ

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

ŞİFA SAĞLAMA

8

DANIŞMA SÜRECİNİN DEVAMI TEDAVİ SÜRECİNİN DEVAMI TOPLAM MEDENİ HALİ

9

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

BEKAR EVLİ TOPLAM

(*)

ÖĞRENİM DURUMU

AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

ORTAOKUL LİSE

10

YÜKSEK OKUL FAKÜLTE YÜKSEK LİSANS DOKTORA TOPLAM NÜFUSA KAYITLI OLDUĞU BÖLGE

(**) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

MARMANA EGE AKDENİZ

11

KARADENİZ İÇ ANADOLU DUĞU ANADOLU GÜNEYDOĞU ANADOLU TOPLAM İKAMET ETTİĞİ BÖLGE

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

MARMANA EGE AKDENİZ

12

KARADENİZ İÇ ANADOLU DUĞU ANADOLU GÜNEYDOĞU ANADOLU TOPLAM KENDİSİNDE DAHA ÖNCEDEN İNTİHAR GİRİŞİMİ

13

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

VAR YOK TOPLAM AİLEDE İNTİHAR GİRİŞİMİ

14

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

VAR YOK TOPLAM MESLEĞE\OKULA BAŞLAMADAN ÖNCE PSİKOLOJİK RAHATSIZLIK

15

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

VAR YOK TOPLAM

(*)

AİLEDE PSİKOLOJİK RAHATSIZLIK

16

AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

VAR YOK TOPLAM KENDİSİNE ZARAR VERİCİ DAVRANIŞLARI

17

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

VAR YOK TOPLAM SABIKA KAYDI

18

TOPLAM

(*) AMİR

MEMUR

SVL.ME.

DİĞER

TOPLAM

VAR YOK TOPLAM

(*)

YAPILAN EĞİTİM FAALİYETLERİ (KONFERANS, BROŞÜR/BÜLTEN VB.)

TARİH

PLANLANAN EĞİTİM FAALİYETLERİ (KONFERANS, BROŞÜR/BÜLTEN VB.)

TARİH

19

20

21

RDB AMİRİNİN KANAAT VE ÖNERİLERİ

Açıklama : (*) Tüm bölümlerde belirtilen bu toplam rakam birbirine eşit olacaktır. (**) Sadece "Hastanede Yapılan İşlemler", "Hastane Sonucu Birime Dönen Personele Yapılan İşlemler", "Hastanede Hekim Tarafından Belirlenen Psikiyatrik Tanı" başlıkları, hastane tarfından yapılan işlemleri tanımlaması nedeniyle, bu başlıklar altında yer alan toplam rakam "Hastaneye Sevk" maddesinde belirtilen rakma eşit olacaktır.

Bu form "GİZLİ" gizlilik derecesinde muhafaza edilir.

EK-K REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ AKIŞ ŞEMASI RDBA’YA Geliş Kayıt Kabul

Tarama Anketi Uygulaması

Tarama Anketi Uygulaması Sonucunda

Risk Grubunda Olmayanlar

Risk Grubunda Değerlendirilenler Öngörüşme

Risk Grubunda Olmayanlar

Risk Grubunda Olanlar

Kısa Semptom Envanteri (KSE) Uygulaması ve Psikolojik Değerlendirme

Süreci Sonlandırma

Psikolojik Problemi Olmayanlar

Psikolojik Problemi Olanlar

RDBA Tarafından Danışma Süreci

Hekimliğe Sevk

Bireyi Tanıma Teknikleri Uygulaması

Hastaneye Sevk İzleme

EK-K, ŞEMA-1 REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİNE MÜRACAAT AKIŞ ŞEMASI

Personel Kendi İsteği / Arkadaşı Aracılığı ile

Birim Amiri

Yönetici Danışmanlığı Personel/Öğrenci İzleme Formu

REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ

Tarama Anketi Uygulamaları

Aile Aracılığı ile

Hekimlik

Hastane İstirahat Dönüşü

EK-K, ŞEMA-2 REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİNDE YAPILACAK İŞLEMLER ŞEMASI

RDBA’ne Mü t Öngörüşme Danışan Hakkında Bilgi Toplama Danışan Sürecinin Yapılandırılması

Sosyo-demografik Özelliklerin Tespiti ve Kayıtların Düzenlenmesi

Gerekli Görülen Test ve Anketlerin Uygulanması Bireyi Tanıma Tekniklerinin Kullanılması Problemin Tespiti Problemin Çok Yönlü İncelenmesi Problemin Çözümüne Yaklaşım Şeklinin Belirlenmesi

Hekimliğe Sevk

Problemin Çözümü Amacıyla Gerekli Çalışmalara Başlanması

Hastaneye Sevk

Motivasyon

Yönetici Danışman/Birim Amiri ile Koordine İzleme

EK-K, ŞEMA-3

RDBA FAALİYETLERİNİNE YÖNELİK BİRİMLER ARASI İLİŞKİLER

EK- L SIRA NO 1

Rehberlik ve Psikolojik Danışma

Yıldız KUZGUN

2

Psikolojik Danışma ve Rehberlik

Muharrem KEPÇEOĞLU Alkım Yayınevi

3

Psikolojik Danışmaya Giriş

Füsun AKKOYUN

4

Bireyi Tanıma Teknikleri

Ethem ÖZGÜVEN

Bilimsel Psikoloji

Sirel KARAKAŞ

5

YAYIN ADI

YAZAR

YAYINEVİ ÖSYM

PDREM Yayınları Türk Psikologlar Derneği (TPD) Yayınları

6

Türk Psikoloji Dergileri

TPD Yayınları

7

Türk Psikoloji Yazıları

TPD Yayınları

8

Türk Psikoloji Bültenleri

TPD Yayınları

9 10

Grupla Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri Nilüfer Voltan ACAR Stresle Başa Çıkma Ed. Nesrin Hisli ŞAHİN

TPD Yayınları

11

Sağlık Psikolojisi

Remzi Kitapevi

12

Psikoloji Terimleri Sözlüğü

Zuhal BALTAŞ

TPD Yayınları Ankara Üniversitesi Psikiyatrik Kriz Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları Ankara Üniversitesi Psikiyatrik Kriz Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları

Kriz ve Krize Müdahale 13 Krize Müdahale ve İntiharı Önleme 14 15 16

Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler Stres ve Başa Çıkma Yolları

Ed. Işık SAVAŞIR, Nesrin TPD Yayınları Hisli ŞAHİN Acar BALTAŞ, Zuhal Remzi Kitapevi BALTAŞ

17

Üstün Başarı

Acar BALTAŞ

Remzi Kitapevi

18

Engin GENÇTAN

Remzi Kitapevi

19

Psikanaliz ve Sonrası Psikodinamik Psikiyatri ve Normal Dışı Davranışlar

Engin GENÇTAN

Remzi Kitapevi

20

Nevrozlar ve İnsan Gelişimi

Karen HORNEY

Sistem Yayıncılık

21

Liderlikte Duygusal Zeka

22

Nilüfer Voltan ACAR

23

Terapötik İletişim,Kişiler Arası İlişkiler Yardım Becerileri Alıştırmaları

Sistem Yayıncılık Ertem Matbaacılık

24

Depresyonla Başa Çıkma Yolları

TPD Yayınları

25

TPD Yayınları

26

Bilişsel Davranışçı Terapiler Kısa Süreli Grup Psikoterapileri:İlkeler ve Teknikler

27

Gevşeme Egzersizleri Kaseti

28

Gevşeme Egzersizleri İçin Müzik Kaseti

29

Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler

Necla ÖNER

30

Grup Süreci ve Grup Dinamikleri

Aliye Mavili AKTAŞ

31

Gelişim Psikolojisi

Bekir ONUR

32

Çocuk ve Ergen Gelişimi

Bekir ONUR

33 34

İnsan ve Davranışı Psikiyatri Temel Kitabı

Doğan CÜCELOĞLU Editör:Cengiz GÜLEÇ

35

Ruh Sağlığı ve Bozuklukları

Orhan ÖZTÜRK

36

Klinik Psikiyatri

Rasim ADASAL

37

İntiharın Psikodinamikleri

N.ARKUN

İntihar

Celal ODAL

Psikanaliz Yazıları

Vamık VOLKAN

38 39

Editör:Füsun AKKOYUN

Irvin YALOM

TPD Yayınları TPD Yayınları TPD Yayınları Boğaziçi

Ünv. Yayınları

REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ 2003 YILI FALİYET TAKVİMİ (Ö R N E K ) AYLAR

FAALİYETLER

OCAK - ŞUBAT - MART – NİSAN

Rehberlik ve Danışma hizmetlerinin tanıtımı amacıyla "konferans ve broşür hazırlıkları"

HEDEF KİTLE Öğrenci\perso nel ve personel aileleri

Eğitici/bilgilendirici Rehberlik Faaliyetleri Öğrenci\perso -Moral - Motivasyon nel ve Stres ve Başa Çıkma Yolları personel Aile Yaşamı ve Çocuk Yetiştirme aileleri -Gençlik Çağı Gelişim Özellikleri

UYGULAMA SORUMLU ZAMANI BİRİM

Ocak

Ocak

Bireysel/Grupla Danışma Faaliyetleri.

Öğrenci\Perso Ocak Şubat nel Mart Nisan

Dört aylık Faaliyet Sonuç Raporunun Hazırlanması.

------------

Nisan Ayının üçüncü haftası

Rehberlik ve Danışma Kurulu Toplantısı.

-------------

Dört aylık faaliyet sonuç raporlarının Rehberlik ve Danışmanlık Şube Müdürlüğüne gönderilmesi.

---------------

Nisan ayının son haftası

AÇIKLAMALAR

RDBA

Konferans verilmesi ve broşür basımı için ilgili birimlerle koordine kurulur.

RDBA

RDBA tarafından daha önceden belirlenen konular dışında zaman içerisinde ortaya çıkabilecek, ihtiyaca göre tespit edilecek konularla ilgili RD bültenleri hazırlanacaktır.

RDBA

Yıl içerisinde devam eden sürekli faaliyet.

Hazırlanan üç aylık faaliyet sonuç raporu RDBA birlik Rehberlik ve Danışma Kurulunda değerlendirilecektir.

Dönem içerisinde Rehberlik ve gerçekleştirilen faaliyetler Danışma ile ilgili bilgilendirme Kurulu yapılacaktır.

RDBA

Raporlar zamanında gönderilecektir.

NOT : Yıllk Faaliyet Takvimi her il, eğitim-öğretim kurumu, daire başkanlığının ihtiyacı esas alınarak RDBA tarafından hazırlanacaktır.

EK-M'NİN DEVAMI AYLAR

FAALİYETLER

Psikososyal Risk Faktörü Tarama Anketinin Uygulanması.

KİMLERE YÖNELİK

UYGULAMA ZAMANI

SORUMLU BİRİM

Yeni alınan\atanan öğrenci\personel

......

RDBA

OCAK ŞUBAT MART Psikososyal Risk Faktörü Tarama Yeni NİSAN Anketinin Sonuçlarına göre alınan\atanan problemli olabileceği değerlendirilen öğrenci\personel personel\öğrenci'lerin görüşmeye alınması.

MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS

EYLÜL Yeni alınan\atanan EKİM öğrenci\personel'e RDBA KASIM hizmetlerinin tanıtılması.

ARALIK

AÇIKLAMALAR

Birim amirleri ile koordine sağlanacaktır.

.......

RDBA

Görüşme Programı hazırlanıp, görüşme randevuları için birim amirleri ile koordine kurulacaktır.

Faaliyet Programı, yukarıda belirtilen hususlara benzer şekilde dörder aylık dönemler halinde düzenlenir.

Yeni alınan\atanan öğrenci\personel

Eylül Ayının ikinci haftası

RDBA

Her üç aylık faaliyet programı yukarıda belirlenen hususlar çerçevesinde düzenlenecek olup, yeni alınan\atanan öğrenci\personel'e tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

NOT : Yıllk Faaliyet Takvimi, her il'in, eğitim-öğretim kurumu'nun, ve daire başkanlığı'nın ihtiyacı doğrultusunda, Eğitim-Öğretim Yılı esas alınarak RDM tarafından hazırlanır.

Hazırlanacak faaliyet takvimi Aralık ayının son haftasında Rehberlik ve Danışma Kurulu Başkanına arz edildikten sonra Ocak ayının ilk haftasında ilgli birimlere yayımlanır.

EK-N TOPLANTI TUTANAĞI

İLGİ :...................EGM REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİKLERİ YÖNERGESİ.

Rehberlik ve Danışma Büro Amirliği çalışmaları hakkında görüş alış verişinde bulunmak üzere ilgi yönetmeliği gereği REHBERLİK VE DANIŞMA KURULU......../........../.........tarihinde toplanmıştır.

Görüşülen konular aşağıda belirtilmiştir.

TOPLANTIYA KATILAN PERSONEL RÜTBESİ ADI SOYADI GÖREVİ

İMZA

1.

2.

3. .

GÖRÜŞÜLEN KONULAR 1.

2.

3.

SONUÇ:

ONAY Rehberlik ve Danışma Kurulu Başkanı Bu Form doldurulduktan sonra GİZLİ gizlilik derecesi ile muhafaza edilecektir.

EK-O DENETLEME KONTROL FORMU S. NO

KONU

1

Danışma/görüşme odası idari büro haricinde danışma/görüşme yapmaya uygun olarak tefriş edilmiş mi?

2

RDBA’inde danışanla yapılan görüşmenin gizliliğini sağlayacak fiziksel şartlar mevcut mu?

3

Danışanla ilgili kayıtların gizliliğini sağlayacak kilitli dolaplar var mı?

4

RDBA faaliyetleri için gerekli olan teknik donanım mevcut mu?

(Bilgisayar, telefon, vb.)

6

RDBA faaliyetlerine destek sağlayacak dökümanlar mevcut mu?

(Kitap, süreli yayınlar, test bataryaları vb.)

Rehberlik ve Danışma Kurulu toplantıları zamanında yapılmış mı, tutanakları var mı?

7

Rehberlik ve Danışma Kurulu kararları uygulanıyor mu?

8

Birimde RD faaliyetlerinin hakkında personel bilgilendirilmiş mi?

9

Kayıt Takip Defteri eksiksiz olarak tutulmuş mu?

10

RDBAYıllık Faaliyet Takvimi hazırlanmış mı?

11

RDBA Dört Aylık Faaliyet Sonuç Raporları zamanında hazırlanmış mı?

12

Tarama Anketi zamanında uygulanmış mı?

13

Problemi olduğu tespit edilen personel\öğrenci'ler psikolojik danışmaya alınmış mı?

5

14

EVET

HAYIR

AÇIKLAMALAR

RDM personeline danışma ve rehberlik

konuları dışında ek görevler veriliyor mu?

Açıklama : (1) RDBA denetlemesi uygulama sonuçlarına yöneliktir, danışanla bireysel görüşmenin izlenmesini kapsamaz.

(2) RDBA faaliyetleriyle ilişkili olabilecek ilave uygulamalar “ Denetleme Kontrol Formu” na eklenebilir.

EK - P YÖNETİCİ DANIŞMANLIK KARTI 1. Oryantasyon Danışmanlığı Tarih Saat ve Yeri

Danışmanlık Konusu

İmza Danışan

Danışman

Adı Soyadı

:

Baba Adı

Sınıf ve Rütbesi

:

Doğum Tarihi :

Kadrosu

:

Doğum Yeri

Katılış Tarihi İkamet Adresi

:

: :

:

3. Disiplin Danışmanlığı

Tarih Saat ve Yeri

2. Performans Danışmanlığı Tarih Saat ve Yeri

Danışmanlık Konusu

İmza Danışan

Danışman

Danışmanlık Konusu

İmza Danışan

Danışman

EK - P' NİN DEVAMI 4. Şahsi Sorun Danışmanlığı

5. Mesleki Danışmanlık İmza

Danışan Tarih Saat ve Yeri

Danışmanlık Konusu

İmza

Danışman

Danışan Tarih Saat ve Yeri

Danışman

Danışmanlık Konusu

DANIŞMANLIK KARTI KULLANMA TALİMATI 1.Bu kart yeni atanan her personele ilk amiri tarafından açılacaktır.

2. Yeni atanan veya uzun süre mesleğinden ayrı kalan personele, katılışlarından itibaren başarı veya oryantasyon danışmanlığı yapılacaktır.

3. Performans Danışmanlığı, göreve katılıştan (90) gün sonra yapılacak ve her (90) günde bir tekrarlanacaktır.

4.Disiplin Danışmanlığı, Şahsi Sorun Danışmanlığı ve Mesleki danışmanlıkları ihtiyaç olduğunda yapılacaktır.

5. Kart muhteviyatı danışman (ilk amir) ve sıralı amirlerce bilinecek, gizliliğe riayet edilecektir.

6. Danışmanlık yapılan personelin ilişiği kesildiğinde danışmanlık kartı imha edilecektir.

7.Kart dolduğunda ikinci bir kart açılakacak ve birbirine eklenecektir.

EK-R REHBERLİK VE DANIŞMA BÜRO AMİRLİĞİ KAPI KARTI